Mc lc

Li ni u xiii 8

Phn mt

Cuc gp g u tin
1. Sc mnh ca con ngi Li ch ca giao tip .. Giao tip trc din ... Ti sao ai cng thch ngi d mn .. Ti sao li l 90 giy? ... 2. Nhng n tng u tin Cuc gp g .. Bi tp cho hi : Truyn nng lng Thit lp quan h .. Giao tip . iu g tip sau y? . 9 10 13 14 15 17 18 21 23 24 26 29

Phn hai

t mi quan h tt trong 90 giy

3. C iu g mnh thc s thch con ngi ny Quan h t nhin Quan h tnh c Quan h sp t ... .. 30 32 34 34 35 37 38

im tng ng 4. Mi th u nm thi Thi thc s TchCc ..

Thi thc s Tiu Cc . S la chn ca bn . Bi tp v Thi : To k c vui v .. 5. Hnh vi ni bt hn li ni . Ngn ng c th .. Tn tnh S tng ng .. S kt hp gia cc thng ip Bi tp v s tng ng: Li ni v ging iu ...... Hy l chnh mnh 6. Ai cng thch ngi ging mnh ng thanh tng ng, ng kh tng cu .. Ngh thut ho ng . K bt nt Hy lm mi vic t nhin .. Bi tp cho s ho ng

39 40 43 46 46 51 52 52 55 57 60 60 63 67 70 73 77

Phn ba

Nhng b n ca giao tip

7. Khng ch ni chuyn m cn lng nghe . Ngng ni chuyn v bt u t cu hi Nhng tn hiu b b l .. Lng nghe tch cc Cho v nhn . . 78 79 88 91 93 94 96

S dng ngn ng giu hnh nh

Bi tp luyn ging: Hiu ng m thanh .

Nhng n tng kh phai . 8. L gii nhng gic quan ca c th . Th gic, Thnh gic hay Trc gic .. Trc nghim: Gic quan u th ca bn . Ho nhp vi s la chncm gic . Ni bng by n d Hnh nh v m thanh ..

100 102 103 106 110 111 113 117 118 119 122 125 131 134 137 138 140 144 147 150 152

9. Xc nh gic quan u th ... S lc v gic quan u th Nhng du hiu trn TV Khai thc thm thng tin Du hiu ngn ng Du hiu ca nh mt

...

Bi tp pht hin gic quan s trng .. Bi tp du hiu nh mt : i mt ni ln tt c .. K ngh khng d dng ca Ingrid . Bc tranh ln . 10. Kt ni cc phn vi nhau Vy ti phi bt u t u ? .. Gi s ta thn nhau . C tch thi hin i ..

Li ni u
_______________ Khng phi l qu kh tm ra b quyt ca thnh cng. Bn cng gii giao tip vi mi ngi th cuc sng ca bn cng d chu. _______________ Ln u tin ti pht hin ra nhng b quyt ho hp vi mi ngi khi ang lm ngh nhip nh thi trang v qung co. Cho d l chp nh mt ngi mu cho tp ch Vogue hay 400 ngi trn boong tu qung co cho chic tu du lch bin ca Na Uy, ti u thy r s thnh cng ca nhip nh c lin quan vi con ngi hn l vi chic my nh. Hn na, vic chp nh din ra trong snh khch sn Ritz San Francisco hay ti mt tp lu xiu vo trn sn ni chu Phi u khng quan trng : nhng nguyn tc ca vic thit lp quan h l nh nhau. T trc ti nay, ti c th ho hp c vi mi ngi rt d dng. c phi l nng khiu khng? Liu c kh nng thin ph d ho ng vi mi ngi hay ch l iu ta c th hc dn? V nu l th c th hc c th liu c dy c n cho ngi khc khng? Ti quyt nh i tm cu tr li. T kinh nghim 25 nm lm ngh chp nh cho cc tp ch trn khp th gii, ti bit rng thi v ngn ng c th l iu quan trng nht to n tng hnh nh c sc thuyt phc nhng qung co trn tp ch ch c cha n 2 giy thu ht s ch ca c gi. Ti cng nhn thc c rng ngn ng c th v ging ni c th khin nhng ngi hon ton xa l cm thy thoi mi v sn sng hp tc. Vic dng t ng hay cng c th khuyn khch ngi khc biu l tm trng v hnh ng trong hu nh tt c mi ch . Nm lng nhng hiu bit nh vy, ti quyt nh i su nghin cu vn ny.

Ti sao ta li d dng thn thin vi mt s ngi ny hn l nhng ngi khc? Ti sao ta c th tr chuyn say sa vi mt ngi va mi gp trong khi ngi li b xem l t nht v ng s? R rng l c iu g din ra ngoi s nhn thc c ch ca chng ta, nhng l g vy? Chnh trong qu trnh tm kim ti tnh c c c cun sch ca Tin s Richard Bandler v John Grinder thuc i hc UCLA vit v vn vi ci tn di dng l Lp trnh Ngn ng-Thn kinh hc, gi tt l NLP. Hai tc gi v ng nghip ca h dn chng bng ti liu v phn tch ci gi l ngh thut v khoa hc ca s vt tri c nhn, trong c nhiu iu ti thc hin theo trc gic ca mt nh nhip nh. Trong ngun di do nhng nhn thc mi, h ch ra rng ai cng c gic quan c a chung nht. Tm ra gic quan , bn s c cha kho m ca tm hn v tr tu ca ngi khc. Khi tng mi tr nn r rng hn, ti gc my nh sang mt bn v quyt tm tp trung tm hiu ni tm cng nh v b ngoi ca con ngi. My nm sau , ti theo hc Tin s Bandler ti London v New York v ginh c giy php hnh ngh Lp trnh Ngn ng-Thn kinh hc. Ti hc Nhng m hnh ngn ng quyn r M, Canada v Anh, ri nghin cu su v nhng g lin quan n vai tr ca b no trong mi lin h gia ngi vi ngi. Ti lm vic vi cc din vin, ngh s hi, gio vin sn khu M v nhng ngi k chuyn chu Phi ci bin nhng bi luyn, ng tc thnh nhng bi tp cng c k nng hi thoi. K t , ti t chc nhng bui hi tho v ni chuyn trn khp th gii, lm vic vi tt c cc nhm v c nhn khc nhau, t nhng ngi bn hng n gio vin, t nhng ngi ng u cc t chc, nhng ngi t v ngc cho mnh l hiu bit, n nhng a tr nht nht ti mc ngi ta ngh chng ngu n. V s vic tr nn r rng: lm cho ngi khc thch bn trong vng 90 giy l mt k nng c th dy c cho ngi khc mt cch d dng v t nhin.
5

Mi ngi c lun bo ti rng : Nick, vn ny hay y. Sao anh khng vit thnh sch?. Th l ti nghe h, bt u vit. V y l cun sch. - N.B.

Cuc gp g u tinPhn mt

1. Sc mnh ca con ngi

Giao tip vi nhng ngi xung quanh c li ch v cng. Cho d l xin vic, thng chc, t doanh s bn hng, quyn r ngi khc, kch ng khn gi hay qua c vng xt hi ca b m v tng lai, nu ngi ta thch bn, ngi ta s tri thm cho n bn v nh vy, bn gy dng c mi quan h. Nhng ngi xung quanh bn chnh l ti sn ln nht ca bn. H sinh ra bn; h cho bn ci n, ci mc, cung cp tin bc, lm bn ci, khc; h an i, gip bn hn gn vt thng, u t tin cho bn, bo dng t cho bn v chn ct bn. Chng ta khng th sng thiu h. Chng ta thm ch khng th cht m khng c h c. Giao tip l vic t tin chng ta lm hng nghn nm trc khi h t tp li quanh ng la cng chia s ming tht voi mamut nng hay khu cho nhau nhng kiu qun o mi nht bng da th vt. Giao tip chnh l vic t chc nhng bui vui chi tp th, nhng cuc thi u golf, hi ngh v khi bn hng xn ngay trong sn nh; giao tip lm m nt nhng nghi thc vn ho t nghim tc nht n ph phim nht, t ci xin, tang ma n nhng hi ngh v Bp b Barbie v nhng cuc thi n m ng. Ngay c nhng ngh s, nhng nh th sng khp kn nht, nhng ngi lp d dnh hng thng tri ngi v trong studio hay nht mnh sng tc trong phng bit lp rt cuc cng lun hy vng rng h s giao tip c vi cng chng thng qua nhng tc phm ca mnh. V giao tip cng nm ngay chnh ba tr ct ca nn dn ch : chnh quyn, tn gio v truyn hnh. Vng, truyn hnh. Cn c vo vic bn c th bnh lun vi bn b tn Berlin hay Brisbane v b phim Nhng ngi bn hay H s tuyt mt, ta c th thy truyn hnh gip ngi ta giao tip trn ton cu nh th no. Hng ngn ngi c nh hng n tt c mi mt ca cuc sng xung quanh ta, d l ngi c d bo thi tit trong trng quay truyn hnh thnh ph lng ging, hay mt k thut vin ca cng ty in thoi tn u bn kia lc a, hay mt ngi ph n
8

Tobago ang hi nhng tri xoi m ta dng lm mn salad hoa qu. Hng ngy, d v tnh hay c , chng ta thc hin v s nhng cuc giao tip vi con ngi trn ton th gii.

Li ch ca giao tip
S pht trin ca mi c nhn chng ta (v s pht trin ca x hi) l kt qu ca s giao tip vi ng loi, d l nhm chin binh tr ln ng i sn hay nhm cng nhn vo qun pizza a phng sau khi kt thc cng vic vo ngy th su. L mt loi sinh vt, theo bn nng, chng ta cng tm n vi nhau, hnh thnh nn nhng nhm bn, nhng t chc v cng ng. Khng c nhng th , chng ta khng th tn ti.

Giao tip v trng th

Cht xm ca chng ta bit cch gy dng mi quan h tuyt vi nht. Chng nhn thng tin t cc gic quan, x l nhng thng tin bng vic to ra cc lin kt. B no thch th v hc hi t nhng lin kt ny. N pht trin mnh m khi ang thit lp cc mi quan h. Con ngi u ging nhau. Khoa hc chng minh nhng ngi hay giao tip sng lu hn. Trong cun sch qu Gi cho b no hot bt (Keep Your Brain Alive), Lawrence Katz v Manning Rubin trch dn nghin cu ca T chc McArthur Foundation v Trung tm nghin cu tui th quc t New York v i hc Nam California. Nhng nghin cu ny cho thy nhng ngi nng ng v mt x hi v th cht th sng th hn. iu ny khng c ngha lang thang t tp vi cng mt nhm bn c hay tp th dc mi trn mt chic xe p m l i ra ngoi v kt giao vi nhng ngi bn mi. Khi giao tip vi th gii bn ngoi, bn cng c nhng quan h mi trong th gii ni tm trong tr c bn. iu ny gip cho bn tr lu v sng sut. Edward M. Hallowell, trong cun Giao tip vin dn nghin cu nm 1979 ti Ht Alameda ca Tin s
9

Lisa Berkman thuc i hc Y khoa Harvard. Tin s Berkman v cc ng s thn trng nghin cu 7.000 ngi tui t 35 n 65 trong mt khong thi gian 9 nm. H kt lun rng nhng ngi thiu quan h x hi v cng ng th d cht v bnh tt hn nhng ngi c quan h rng gp 3 ln. iu ny hon ton khng lin quan g n a v kinh t x hi hay thi quen nh hng n sc kho ca h nh ht thuc, ung ru, bo ph, v hot ng th cht.

Giao tip v s hp tc
Mi ngi xung quanh c th gip bn thc hin nhng kht vng v nhu cu ca mnh. Bt c iu g m bn mong mun trn cuc i ny tnh yu, cng vic l tng, mt v i xem sn vn ng Rose bn cn mt ai gip . Nu ngi ta mn bn, h s sn sng dnh thi gian v sc lc cho bn. V bn cng c quan h tt vi h bao nhiu th bn cng c gip nhiu by nhiu.

Giao tip v cm gic an ton

Giao tip c li cho cng ng. Xt cho cng, cng ng l tt nh ca rt nhiu mi quan h tng ng: tn ngng, thnh tu, gi tr, nim am m v a l. Thnh Rome u ch c xy dng xong trong mt ngy, v thnh ph Detroit cng vy. Ba ngn nm trc, ci ni m by gi ta gi l Rome, nhng ngi n-u tp hp vi nhau i sn, tn ti v ni chung l tm n vi nhau. Ba trm nm trc, mt thng gia ngi Php n ni y, xy dng mt bn cng bun bn lng th; ng ta gy dng quan h v chng my chc Detroit ra i. Chng ta cn n nhng ngi xung quanh c p ng nhng nhu cu vt cht c bn; mt cng ng lun c nhng li ch chung nn chng ta tm n nhau. Mt cng ng on kt khin cho cc thnh vin cm thy mnh m v an ton. Khi , chng ta c th tp trung sc lc cho vic pht trin x hi, vn ho v tinh thn.
10

Giao tip c yu thng

Cui cng, chng ta tm thy nhau nhng li ch v mt tinh thn. Chng ta khng phi l h thng khp kn v t iu chnh, m l nhng mch m c iu chnh, b khp vo k lut, c khuyn khch, b qu trch, c ng h v c cng nhn bi nhng phn hi cm xc m chng ta nhn c t ngi khc. i khi, ta gp mt ngi lm nh hng n tnh cm v nhng nhp p sng cn ca c th mt cch tht d chu m ta gi l tnh yu. Bng ngn ng c th, c ch, nt mt, ging ni hay ch bng li l, ngi khc lm cho nhng giai on kh khn trong cuc sng d chu hn, nhng khonh khc tt p tr nn ngt ngo hn. Chng ta s dng s tip thu cm xc t ngi khc nh dng khng kh ht th v lng thc n vy. Nu b tc i s giao tip th cht v tinh thn (mt vng tay m hn, mt n ci) chc chn chng ta s ho tn v cht nh khi thiu thc n vy. l l do gii thch cho cu chuyn v nhng a tr sng trong tri tr m ci ln ln kh cn, m yu mc d c cho n cho mc y . Nhng ngi mc bnh t k c th cng c khao kht c giao tip v th cht v tnh cm vi ngi khc nhng ri khao kht li li tn i do h b cn tr bi thiu nhng k nng giao tip x hi. V chng ta cn nghe chuyn v nhng i v chng chung sng 50 nm, khi mt ngi qua i th ch vi thng hoc thm ch ch vi tun sau ngi kia cng ra i d khng c bnh tt g. Ni n chn cha phi l tt c. Chng ta cn nhau, v chng ta cn tnh yu.

Giao tip trc din

Internet c xem nh mt phng tin tn tin nht gip nhng ngi c cng s thch xch li gn nhau. S tht l nh vy: nu bn ang tm kim nhng ngi su tp gu bng Toledo hay cc vt t st Minsk, hy

11

ln mng. i vi nhng ngi khng th ra khi nh c v au m hay b tn tt, mng l mn qu ban tng cho h. Tuy nhin, chng ta phi nh rng dnh hng ting ng h ngi trc mn hnh, chu du vo th gii o (cyberspace) l mt s thay th ngho nn cho vic giao tip trc din. C th bn gp v cm thy yu mt ai trn din n mng (chat room) nhng liu bn c ng kt hn trc khi gp g ngi vi ln khng? Bn cn phi xut hin trc mt ngi ta, tip nhn tt c nhng tn hiu bng li v khng li. Khng kh to ra bi s hin din th cht v tinh thn cng quan trng nh v hp dn b ngoi vy, thm ch cn quan trng hn. Chng hn hai ngi to bi cnh giao tip nh th no? Cc bn c thy thoi mi khng? Nhu cu tr chuyn ca cc bn mnh ti mc no? Cc bn c t ra ci m, thng cm, d gn hay khng? Nu khng p ng c nhng nhu cu tnh cm ca nhau th c th hai ngi ang i n ch tht bi. Nhng iu ny ch c th xc nh c bng tip xc trc tip. Ch khi bn mi bit c bn c tht s ang giao tip hay khng.

Ti sao ai cng thch nhng ngi d mn? Nu ngi ta mn bn, cm thy thoi mi v d chu khi bn bn, h s ch n bn v vui v tri lng mnh ra vi bn. S d mn c lin quan n v ngoi ca bn, c bit vic bn lm cho ngi ta cm thy th no. Ngi v nui gi ca ti, ngi dy ti bit yu con ngi tha thit, vn hay ni v nhng ngi c tnh tnh vui v. B thng dn ti i do v gip chng ti nhn ra nhng ngi tnh tnh vui v v c nhng ngi c tnh hay cu bn. B dy
12

chng ti chn cch th hin mnh, v lc chng ti ci nhng ngi bn tnh v trng h nghim ngh qu. Nhng ngi d mn gi i nhng tn hiu n o cho thy h sn sng giao tip; h l rng h ang m rng cc knh giao tip. Xen vo nhng tn hiu l bng chng ca s t tin, chn thnh v tin cy. nhng ngi d mn thot ln v ngoi m p, d chu, to ra ho quang mang thng ip Ti sn sng giao tip. Ti thc tnh mun hp tc. H nim n, thn thin, v h gy c s ch . Ti sao li l 90 giy? Thi gian l qu bu, Thi gian l tin bc, ng lm mt thi gi ca ti. Thi gian ang ngy cng tr thnh th hng ho khan him. Chng ta tnh ton thi gian ta c, bt thi gian ngng hoc chy chm li, ri hi thc n chy nhanh hn, mt khi nim v thi gian hay bp mo n; thm ch chng ta mua nhng thit b tit kim thi gian. Tuy nhin, thi gian l mt trong s t nhng th m chng th tit kim cng nh sinh si c. Thi xa, ngi ta vn tn trng nhau nhiu hn, dnh nhiu thi gian cho nhng vic t mn nh kt bn v tm im tng giao. Trong cuc sng hi h bn rn ca ngy hm nay, chng ta vi vng vi v s hn nh cho cng vic n ni m, tht khng may, chng ta chng cn thi gian hoc khng mun dnh thi gian cho vic tm hiu nhau k hn. Chng ta tm kim quan h, nh gi, suy ngh, v quyt nh, tt c ch trong c my giy ng h thng trc c khi ngi kia kp ct li. Bn hay k th? Chng tr hay b chy? Vn hi hay him nguy? Quen thuc hay xa l? Theo bn nng, chng ta nh gi, khm ph v suy lun v nhau. V nu khng bit cch th hin nhng u im ca mnh nhanh chng, chng ta rt d b ngi ta l i bng c thi lch s hay bt nh.

13

L do th hai khin ta nn to ra v d mn trong cha y 90 giy l cng ch ca con ngi. D bn c tin hay khng nhng qung thi gian tp trung ch ca mt ngi trung bnh khong 30 giy! Vic tp trung ch c so snh vi vic iu khin c mt i qun kh hoang. S ch tp trung vo im mi l - n mun c no mt v thch nhy t ch ny sang ch khc, to ra nhng mi lin h mi. Nu khng c g mi v l th ch , n s b xao lng v lang thang i tm th hp dn hn thi hn hon thnh cng vic, bng hay ho bnh th gii. _______________ Hy c cu ny ri gp quyn sch li v hng s ch ca bn vo bt k vt g bt ng (nhng khng phi mt tc phm ngh thut v i). Nhn vo vt 30 giy, bn s thy mt mnh m i ch sau 10 giy, hoc thm ch cha n 10 giy. _______________ Trong giao tip trc din, ch khin ngi khc ch thi cha . Bn cn c kh nng duy tr s ch cho n khi bn gi xong thng ip hay nh ca mnh. Bn s gy ch bng s d mn, nhng bn s duy tr n bng tnh cht ca quan h m bn thit lp. Dn dn s ch cn li ba th : 1) v b ngoi ca bn, tc l trng bn nh th no v c ch ca bn ra sao; 2) thi ca bn, tc iu bn ni, cch din t v mc th v; v 3) bn to cm gic th no. Khi bn hc cch to lp nhng mi quan h nhanh chng, c ngha vi mi ngi bn s ci thin c quan h ti ni lm vic v ngay trong gia nh. Bn s khm ph ra nim vui khi tip cn bt k ai bng s t tin v chn thnh. Nhng xin nh: chng ta khng thay i tnh cch ca mnh; y khng phi l mt cch tn ti mi, mt li sng mi. Bn s khng c c cy a thn mang theo khi chy ra ph v c c th gii mi n nh n ti - y ch l nhng k nng giao tip s c s dng khi bn cn n chng m thi.
14

Thit lp quan h trong cha y 90 giy vi mi c nhn hay mt nhm, d trong bi cnh x hi hay cng ng, xung quanh l ng s hay trong phng x n cht kn ngi, u c th l iu ng s i vi nhiu ngi. Ti lun ngc nhin khi thy rng chng ta rt t hay hu nh khng h c o to g v k nng sng c bn nht ny. Bn s pht hin ra mnh sn c nhiu tim nng cn thit giao tip t nhin vi mi ngi xung quanh chng qua trc y bn khng n chng m thi.

2. Nhng n tng u tin

Mc ch ca cun sch ny l din gii ba giai on ca qu trnh tip xc: gp g, thit lp quan h v giao tip. Ba giai on ny xy ra nhanh chng v chng cho, an xen vo nhau. Mc ch ca chng ta l lm cho qu trnh ny tr nn t nhin, tri chy v d dng nht trong kh nng vn c, v trn ht lm cho chng tr nn th v v b ch. R rng bn bt u qu trnh tip xc bng vic gp g. i khi bn gp ai tht tnh c mt ngi ph n trn xe la ho ra cng nh bn, rt hm m nhng b phim do din vin Bogart ng. Cng c khi s gp g l do la chn c em h gii thiu vi bn mt ngi n ng, anh ta cng yu thch Shakespeare, ru vang ngon v mn nhy bungee. Nu gp g l s xch li gn nhau v mt th cht ca hai hay nhiu ngi th giao tip xy ra k t giy pht chng ta thc c s hin din ca ngi khc. V gia hai s kin ny gp g v giao tip - l 90 giy thit lp quan h ni chng vi nhau.

Gp g

15

Nu bn gy n tng tt trong ba, bn giy u tin trong ln gp g u, lm ngi khc thy bn l ngi chn thnh, an ton v ng tin cy, c hi tin xa hn v mi quan h s xut hin.

Cho hi
Chng ta gi nhng giy u tin ca cuc tip xc l cho hi. Cho hi c th chia ra lm nm phn: Ci m nh mt N ci Cho hi Nghing ngi. Nm hnh ng ny to nn n tng cho n ngay trong cuc gp g u tin. Ci m. Phn m u ca mc cho hi l by t thi v ngn ng c th. lm vic ny thnh cng, bn phi quyt nh chn thi tch cc ph hp vi mnh. y chnh l lc thc s cm nhn v thc c thi . Hy kim tra xem ngn ng c th bn tht s ci m cha. Nu bn c thi ng n ri, ngn ng c th ca bn s t iu chnh. Hy gi cho tri tim bn hng thng v ngi bn ang gp g. ng che tri tim bng bn tay hay cnh tay, v khi c th, hy m khuy o vt hoc o khoc. nh mt. Phn th hai ca mc cho hi c lin quan n i mt. Hy l ngi u tin trao nh mt. Hy nhn thng vo mt ngi mi gp . Hy cho i mt phn chiu thi tch cc ca bn. Ni r hn l : nh mt tip xc mi thc s l giao tip! __________________ Hy lm quen vi vic nhn thng vo mt ngi khc. Khi xem TV bui ti, hy ch mu mt ca cng nhiu ngi cng tt v lm bm gi tn ca nhng mu . Hm sau, lp li vic vi tt c nhng ngi bn gp, nhn thng vo mt h. __________________

16

Ci rng r. Phn ny c lin quan cht ch vi nhn giao. Hy ti ci! Hy l ngi u tin mm ci. Hy cho n ci phn nh thi ca bn. Gi y bn gy c s ch ca ngi khc bng ngn ng c th, bng nh mt v n ci ti tn. T trong tim thc su thm, iu ngi ta tip nhn v bn khng phi n tng v mt k ngc lng ngng ci nhn nh (mc d c th khi thong s hi, trng bn ging nh vy) m l n tng v mt ngi hon ton chn tht. Cho! Cho d bn ni cho! hay Xin cho , hy th hin bng m iu d chu v nh km theo tn bn nh (Cho bn! Mnh l Naomi). Hy l ngi u tin th hin mnh bng nh mt v n ci. Chnh l ti thi im ny, trong vng ch c vi giy, bn c iu kin thu nhn c hng tn thng tin min ph v ngi m bn gp g loi thng tin s tr nn hu dng cho bn trong cuc tr chuyn sau ny. Hy l ngi ch ng. Cha tay v pha ngi ta v nu thun tin, tm cch ni tn ca h hai ba ln ghi nh. ng ni Glenda, Glenda, Glenda, rt vui c gp c! m hy ni Glenda, rt vui c gp c, Glenda!. Trong chng 7 ca cun sch, phn ny s c trnh by trong mc nhng cu ni dn dt tnh hung. Nghing ngi. Phn cui cng ca vic t gii thiu mnh l nghing ngi. Hnh ng ny bao gm vic hi nghing ngi v pha trc th hin mt cch t nh mi quan tm v s ci m ca bn khi bn bt u ho ng vi ngi m bn va mi gp mt.

Bt tay
C nhng ci bt tay ta my nghin xng v cng c khi nh si bn t. Ngi bt tay s nh dai y trong mt s trng hp ch cn mt ln thi cng lm h cch n gi.

17

Bt tay thng tun theo chun mc nht nh. N cn phi chc chn v l php, nh th bn ang rung chung gi phc v phng vy. Nu i trch khi nhng nhng chun mc , ngi kia s bi ri khng hiu iu g ang xy ra. H c cm gic bt an ging nh nc nng chy ra t vi nc lnh vy. B no vn ght s rc ri, v khi phi i mt vi iu th hnh ng bn nng u tin l rt lui. Bt tay m khng dng n tay l mt cng c c tc ng mnh m. Hy lm tt c nhng vic bn c th lm khi thc hin bt tay thng thng nhng khng dng tay. Hy hng tri tim bn v pha ngi ta v ni xin cho. Mt sng ln, ming mm ci, v to ra ngun nng lng c bit ng bng nng lng s dng khi ta thc hin mt ci bt tay mnh m. Nhn y phi ni rng ci bt tay khng dng n tay c hiu qu k diu khi bn mun thit lp quan h vi mt nhm hay s ng ngi.

Bi tp cho hi Truyn nng lng y l mt trong nhng bi tp c hiu qu nht m chng ti thc hin trong cc cuc hi tho, v ngay c khi khng c s gim st, bn vn c th bin n thnh xung lc mnh m. Bn s cn mt ngi bn cng thc hin. Hy ng cch nhau khong 2,5m, quay mt vo nhau ging nh hai k u sng trong cc b phim cao bi. Khi bn ni Cho!, v hai tay vo nhau ri th tay phi xung v a tay tri v hng ngi bn chi. Thu ton b nng lng m bn c trong c th v tp trung li ni tri tim, sau v cho nng lng truyn qua tay phi ca bn (bn tay bn dng bt tay) v hng thng v pha tri tim ca ngi bn chi. Din gii th di nhng iu ch din ra trong vng cha n hai giy ng h, nhng khi c su knh giao tip
18

c th, tri tim, i mt, n ci, v tay v ging ni/hi th - c truyn sang cho ngi bn chi trong nhy mt th bn truyn sang cho h mt lng nng lng khng l. Ngay sau khi nhn c nng lng ngi bn cng chi s truyn li cho bn theo cng mt cch thc nh vy. Tip tc lun phin truyn nng lng cho nhau tht nhanh v tp trung. m bo giao tip bng c su knh cng mt lc. Thc hnh nh vy trong hai pht. By gi l lc iu th v thc s bt u. Bn bt u truyn nhng loi nng lng khc nhau: t duy logic/ nng lng trong no, giao tip/ nng lng t c hng, tnh yu/ nng lng ni tri tim, sc mnh/ nng lng ca m ri dng v nng lng tnh dc. Bn truyn i tnh yu/ nng lng ca tri tim. Cn by gi th quay mt vo nhau thay v hng tri tim vo nhau. Truyn nng lng t no /t duy logic cho n khi hai bn u cm nhn v phn bit c s khc nhau gia hai loi nng lng. Sau hai hay ba pht truyn i truyn li nh vy, th truyn nng lng bng nhng vng khc nh hng, m ri dng, vv Mi vic s kh dn ln. Tm ra loi nng lng m bn mun truyn i nhng ng ni ra. By gi th cho ngi bn cng chi, bt tay, ni Xin cho ri truyn nng lng! Ngi bn chi phi nhn ra loi nng lng no h ang nhn c. Thay phin nhau lm nh vy. Lm i lm li cho n khi ngn ng c th ca bn tr nn tinh t n mc hu nh khng th nhn ra ngay c. Tip , i ra ngoi v th lm nh vy vi nhng ngi bn gp. Truyn nng lng cho ngi khc khi bn cho hi h trong siu th, cho ngi bi bn trong qun cafe, cho c em du hay cho anh chng sa chic my photocopy trong vn phng ca bn. H s ch thy n im c bit bn hay cn gi phm cht ca mt ngi sao.

19

Thit lp quan h
Quan h l s thit lp nhng im tng ng, trao nhau s an i, ni m hai hay nhiu ngi c th kt giao vi nhau v mt tinh thn. Khi cc bn thn thit vi nhau, mi ngi u em n cho nhau thi n cn, nng nhit, tnh hi hc v nhn li s thu cm, s ng tnh, hay c th l i cu chuyn ci th v. S kt giao ging nh cht du gip bi trn cc quan h x hi c tri chy nhp nhng. Phn thng dnh cho bn khi t c mi quan h vi ai chnh l s chp nhn tch cc ca h. S p li ny khng cn nhiu li m ch bng tn hiu: Ti bit ti va mi gp bn nhng ti mn bn nn ti s quan tm v tin tng bn. i khi quan h t n n, nh th l tnh c; i khi bn phi gip n mt tay. Bt c ng mch, giao tip s bt u. Lm khng ng cch bn s li phi tm cch thu ht s ch . Khi cho hi nhng ngi mi gp, kh nng thit lp quan h ca bn ph thuc vo bn iu sau: thi , kh nng ng iu hnh vi ngn ng c th v ging ni nht nh, k nng m thoi, kh nng khm ph gic quan ch yu m i tng s dng (th gic, thnh gic hay trc gic). Khi no tinh thng c bn lnh vc ny, bn c th nhanh chng tip xc v thit lp quan h vi bt k ngi no bn mun, vo bt k thi im no. Hy c tip cun sch ny v bn s khm ph ra rng c th thc y qu trnh giao tip to cm gic d chu vi mt ngi xa l bng cch thay i nhng trnh t lm quen thng thng, tin hnh lun nhng thng l m nhng ngi yu mn nhau vn lm. Khng tn nhiu thi gian nhng cc bn li cm thy thn thit nh bit nhau lu lm ri. Nhiu sinh vin ca ti cho bit khi kh nng to dng quan h tr thnh bn nng th hai, h gp nhng cu hi nh: Anh c chc l chng ta cha tng gp nhau khng?. Ti bit ci cm gic ; n lun xy ra vi ti m. V khng ch ngi ta hi ti cu hi y m chnh ti cng tin rng mt na s ngi ti gp u ri mi

20

vic s din ra nh vy khi bn tin vo trn ca ai d dng. Mt cm gic tuyt vi.

Giao tip
Dng nh ai cng c cch hiu ring v t giao tip nhng nhng nh ngha th thng nh th ny: Giao tip l s trao i thng tin gia hai hay nhiu ngi . Giao tip l chuyn i thng ip ca bn . Giao tip l lm cho ngi ta hiu mnh. Trong thi k s khai ca Lp trnh Ngn ng-Thn kinh hc, mt cng trnh nghin cu v S vt tri v m hnh hnh thnh cm nhn ch quan ca cc c nhn, Richard Bandler v John Grinder a ra mt nh ngha gy n tng : ngha ca giao tip nm s hi p nhn c. iu ny tht n gin v sng sut bi cuc giao tip ca bn c thnh cng hay khng ph thuc 100% vo bn. Xt cho cng, chnh bn l ngi c thng ip cn gi i hoc c mc ch cn vn ti, v bn chnh l ngi c trch nhim to ra giao tip. Hn na, nu giao tip khng thnh cng, bn phi thay i linh hot cho n khi t c iu bn mun. to gip to hnh chc nng giao tip, hy gi d ta c sn trong u vi phn hi no i . Nhng ngi km ci v k nng giao tip thng khng hnh dung ngay c s hi p m h mun t pha i tc v do vy khng th t c mc ch. Nhng k nng bn hc c trong cun sch ny s gip bn mi cp t giao tip x hi nh pht trin nhng mi quan h mi, lm ngi khc hiu bn trong cuc sng hng ngy cho n nhng hnh ng lm thay i chnh cuc i bn hay ca nhng ngi trong vng nh hng ca bn. Cng thc ca s giao tip hiu qu gm ba phn r rt :

21

Bit mnh mun g. t s ch ca bn dng khng nh v thi hin ti. V d, Ti mun thnh cng trong mi quan h ny, ti hnh dung ra c hnh dng, m thanh, cm xc, mi, v ca quan h , khi c ti, nh th no, v ti bit khi no ti s c c n l mt cu khng nh, tri ngc vi cu Ti khng mun c n. Tm ra iu bn mun. Hy tip nhn nhng thng tin phn hi. Bn s thy rng quanh qun nhng quy bar y khi thuc khng phi l vic bn nn lm. Thay i vic bn ang lm cho n khi t c iu bn mun. Lp mt k hoch v tun theo k hoch : Ti s mi mi ngi n n vo cc ti th by. Thc hin k hoch v kim tm thng tin phn hi. Nu cn th thay i k hoch, lm li v lng nghe thng tin phn hi. Lp li chu trnh thay i k hoch thc hin k hoch tip nhn phn hi cho n khi bn c c iu bn mun. Bn c th p dng chu trnh ny vo bt c lnh vc no ca cuc sng m bn ang mun ci thin ti chnh, tnh yu, th thao, ngh nghip, tu bn. ____________________ Bit mnh mun g (K) Tm ra iu bn mun(F) Thay i vic bn ang lm cho n khi c c iu bn mun (C) iu ny ht sc d nh bi c mt v i t rt khn ngoan khi m chui ca hng n mang ci tn vit tt l KFC. C mi khi nhn thy bin hiu chng ta c th t hi k nng giao tip ca mnh ang pht trin n u ri. _______________________ iu g tip sau y ? Trong nhng chng sau chng ti s a ra nhng nghin cu chi tit hn v quan h cng nh v gi tr ca Thi Thc s Tch Cc trong vic th hin hnh nh bn thn. Bn s hiu c hnh thc ln ni dung ca vic gy n tng ban u, tm quan trng ca
22

ngn ng c th, s ho ng ca ging ni v t ng, hay s ng b ho cc hnh vi. Nhng tn hiu, hnh vi, thng ip khng c chng cho, ln ln vi nhau. Bn s khm ph ra rng ngn ng c th bn c th hp dn c ngi ny nhng li khng hp dn ngi kia. Bng cch iu chnh mt cht c ch ca mnh, bn c th gy c n tng tch cc vi mi ngi. Sau chng ti s gii thiu su v th gii m p, n cn ca s ng iu. Bn s hc cch hng bn thn theo nhng tn hiu m ngi khc gi n sao cho h cm thy s thn thuc t nhin v d chu khi bn bn. Chng ti cng s tho lun v tm quan trng ln lao ca ging ni, nh hng ca n i vi tm trng v tnh cm m chng ta mun th hin. Ton b mt chng trong cun sch ny dnh bn cch bt u v duy tr mt cuc tr chuyn sinh ng. Chng ta s khm ph tt c nhng phng thc khin tm hn con ngi m rng, thay v khp li. Lm th no khen ngi, khai thc nhng thng tin min ph v lm cho ngi khc nh n mnh cng l mt phn ca cun sch. Cui cng, s phn tch ca chng ti s hng xa hn vo tn y su tm hn con ngi. Mt iu ngc nhin l mc du chng ta nh hng bng nm gic quan nhng mi chng ta li ph thuc vo mt gic quan no nhiu hn l vo bn gic quan cn li. Ti s cho cc bn thy ngi ta lun a ra nhng ch dn v gic quan a thch ca h nh th no v lm th no bn c th chuyn sang cng bc sng vi gic quan ca h. Liu nhng ngi ch yu da vo thnh gic c g khc so vi nhng ngi ch yu da vo th gic? Nu vy, lm th no iu chnh phng php tip cn giao tip vi h. Mi chng bao gm t nht mt bi tp nhm gip bn nhn thc c sc mnh ca giao tip. Mt s bi tp c th thc hin mt mnh, s cn li cn phi c ngi cng lm. Hy i mt vi n, giao tip trc din v k nng to lp quan h l nhng hot ng giao tip bn khng th hc mt mnh c.
23

Vy l trong giao tip, n ng, n b, tr con lun l ra nhng cha kho quan trng m ca tm hn h hiu c nhng tri nghim v cht lc ca h t th gii xung quanh thng qua ngn ng c th, ging ni, nh mt v li ni. n gin h khng th khng giao tip. Vn y l liu bn c mun hc cch s dng ngun thng tin v tn tuyt vi ny ginh c kt qu tt p v quan h va hn hay khng m thi.

24

t mi quan h tt trong 90 giy

Phn hai

25

3 C iu g mnh thc s thch con ngi ny

D bn ang c t doanh s bn hng, tn tnh ai hay trn trnh nhn vin sot v, bn cng cn thit lp mi quan h tt. i khi, s thn tnh n rt t nhin v bn cng chng bit ti sao na. Cng vic sun s, giao tip tri chy, kim sot vin x v. Nhng bn c thng xuyn nhn ra mnh trong tnh hung m d c c gng th no i na, bn cng khng th bt chuyn vi ngi khc- v cn l bch na d bn bit mnh l ngi t t v khng n ni no. Thm ch bn cn cc k hp dn na ch. Nhng d bn c ni hay lm g i na, nu khng bt chuyn c, lm sao bn thit lp mi quan h.

Khng ch c mnh bn u. Ch t t thi khng m bo mnh ngoi giao tt vi mi ngi. Trong t in, quan h tt c nh ngha bng cm t vic giao tip hi ho v cng chia s. Trong mi quan h tng lin, chng ta u phi tri qua mt s bc i nht nh khi lm quen vi mt ngi bn mi. Nu cc bc i ny thnh cng, mi quan h s c thit lp, chng ta bt u giao tip v chc chn rng mnh c chp nhn v c ch . Vic c ch rt quan trng v ct li ca mt mi quan h tt l s tin cy ln nhau. Nu lng tin khng c thit lp, ngi ta s ch n i tc giao tip hn l thng ip v chnh s ch ny to nn s bt an.

Nhng khi chng ta tri nghim th gii cng nh mt, i tai hay cm gic nh nhng ngi khc, chng ta cng s gn b, ho ng vi h hn, h bit rng chng ta hiu h. iu ny cho thy bn v h c nhiu im tng ng v h cm thy tin tng cng nh thoi mi khi bn bn h t nh mt cch v thc, Ti khng bit din t nh th no v con ngi ny, nhng anh/ ch y c im no m ti thc s thch .

Cc nghin cu cho thy chng ta c khong 90 giy to n tng p khi ln u tin gp mt ai . Nhng g xy ra trong 90 giy ny c th quyt nh liu ta thnh cng hay tht bi trong vic thit lp mi quan h. Thng thng, trn thc t, chng ta thm ch ch cn cha n 90 giy!

26

Mi quan h t nhin
S hp dn c mt khp ni trong v tr. D bn gi l nam chm, cc ht, in t, suy ngh, tr tu hay uy lc, n vn tn ti trong mi th- ng vt, thc vt hay khong cht. Chng ta to mi quan h ho ng mt cch t nhin, d i vi mt s ngi, iu kh nm bt, cn i vi s khc, li l iu hin hu.

Chng ta lun da vo vic giao thip; biu hin tnh cm ca cha m, bn b, thy c dn dt ta trong sut cuc i. Chnh nhng phn ng xc cm, c ch v cch lm vic ca h nh hng n chng ta. Cha m bn c t th ngi nh th no, bn cng s lm nh vy; mt ngi bn hay mt ngi sao in nh bc i ra sao, bn cng c th bt chc dng iu nh vy. Chng ta hc cch ho ng bn thn vi nhng tn hiu ngi khc gi cho mnh. H gy n tng v h l mt phn cng chng ta. Chng ta lm theo nhng c im ta thch h.

Nhng ngi c cng chung s thch thng t nhin c mi quan h tt vi nhau. L do bn c th ho hp vi ngi bn thn l v cc bn c nhiu s thch, kin cng nh phong cch sng tng ng. L ng nhin, bn c th tm thy nhiu im khc bit v phn bc li iu ny, nhng v mt c bn cc bn rt ging nhau.

Con ngi (chng ta) l loi vt c t chc x hi. Chng ta sng trong cng ng. iu cc k bnh thng v thm ch cn logic nu con ngi sng ho bnh vi nhau ch khng tranh ci, nh nhau v khng a nhau. iu nc ci l x hi to iu kin cho chng ta lun s hi nhau to ngn cch gia con ngi. Chng ta sng trong mt x hi m c phi gi v i tm s thng nht trong yu thng nhng k thc trong s s hi. Cc phng tin thng tin i chng lm ta s gn cht vi nhng tiu v qung co, lin tc thng bo v nhng v ng t, my bay ri, ri li hi ta mua bo him cha, liu ta qu tha hay thiu cn, liu my pht hin khi c hot ng hay khng v thm ch c nhng chi ph ma chay rt ln na. Mi quan h t nhin l yu cu tt yu cho s sng sut, s i mi v trn ht s sng cn ca chng ta.

27

Mi quan h tnh c
Khi n mt t nc m ngi dn ni khng dng ngn ng ca bn v bn chng bit ngn ng ca h, bn s thy hi bt tin thm ch ng vc khi ngi khc khng hiu mnh. Ri bn gp mt ngi cng quc tch, thm ch cng bang. Ngi ny ny ni ngn ng ca bn, v n tri, bn c ngi bn thn mi- t nht l trong k ngh ny. Bn c th chia s kinh nghim, kin, quan im, tm nhng tim n ngon u v mc c th no. R rng bn c th trao i thng tin c nhn v gia nh v cng vic. Bn c c tt c nhng iu ny l v cc bn cng chung mt ngn ng. Mi quan h c xem l t nhin. C th s nhit tnh lm bn tip tc tnh bn sau khi tr v nh, ri khm ph ra rng hai ngi chng c g chung c ngoi tr v tr a l v ngn ng, mi quan h cng t n tan dn.

Chuyn ny khng ch gii hn trong vn a l v ngn ng. Cc c hi gp g thng xy ra hu nh hng ngy i vi chng ta- c quan, trong siu th, ti hiu git t ng hay bn xe but. _______________ Cha kho cho vic thit lp mi quan h vi ngi khng quen bit l hc cch tng ng vi h. May thay, iu ny li rt n gin v vui v. N cho php ta nhn nhn ngi bn mi nh mt cu , mt tr chi hay mt nim vui. ________________

Mi quan h sp t
Khi s thch hay hnh vi ng x ca hai ngi tng ng, h c cho l mt cp bn b tuyt vi. Nh chng ta bit, mi quan h tt c th ny sinh do cng s thch chung khi bn trong nhng tnh hung hay hon cnh nht nh. Nhng khi khng c nhng iu kin trn, chng ta vn c cch thit lp mi quan h sp t- v l iu cun sch ny mun cp n.

28

im tng ng

Mark ang d mt ba tic chiu i trng th, bn bn tic tm ngi. Anh cm ght vic tham d nhng s kin nh th ny v nh thng l ton b b t. Anh bt u c cm gic lng tng. Anh khng quen ai c tr vin k ton ca mnh, ngi ang ngi pha cui phng tic v ang lm mi ngi ci ph ln. t nhin mt ngi khch lt qua Mark, mt ph n tr mc chic vy xanh lp lnh. Anh n c ta my pht trc y d h cha ni chuyn g. C y ni chuyn vi ngi n ng pha bn tri Mark rng c l ngi say m su tp tem. Cng ging nh Mark!

Mark thy lng mnh nh nhm v phn khi bi v anh c c hi ni chuyn vi c y. H cng c mt im chung- su tp tem. Mark ct li v k cho Tanya bit v b su tp nhng con tem Nhng qu trng cm (Poached Egg) nm 1948 him c v lm th no anh c c chng khi chic Pontiac ca mnh b hng ti Cortlandville, vng thng bang New York. t ci ch tay ln bn v chng cm, Tanya ang ng ngi v pha Mark; i ng t hi gin ra, vai trng xung v th gin hn. Mark cng ng ngi v pha trc, chng tay, mm ci v gt u cng Tanya. Khi c nhm nhp ngm nc, anh cm thy mnh cng ang lm iu tng t ...

Mark v Tanya tr thnh bn b. H tip xc v khi u mi quan h thng qua s thch chung. Tnh bn ca h d nhn ra trn nhiu phng din h cng gi v nhn nhng tn hiu v nhp iu cho nhau, h cng c nhng hnh vi c x v hnh mt cch t nhin. S thch chung gip h gn gi v h ang t iu chnh mnh. Liu c ai bit iu ny s dn n u? H thch nhau bi h ging nhau, v giai iu tnh bn bt u hnh thnh . H c mi giao tip tt p ngay 90 giy u tin.

29

Khi chng ta bt u thit lp mi quan h tnh c, chng ta rt ngn khong cch v s khc bit bng cch c tm n mt sn chung gia hai ngi. Khi iu ny xy ra, chng ta cm thy mt mi lin h t nhin gia ngi vi ngi, bi v chng ta c nhiu im tng ng chng ta ang tr nn ging nhau.

Khi tnh bn gia Mark v Tanbya trong cu chuyn trn pht trin, cn c nhiu iu hn c nh mt gp nhau. Mt ngi bnh thng c l s khng , nhng i tai v mt h thc s hot ng. Cng vi s thch su tp tem, s tng ng trong cch c x cng pht trin theo. Ngn ng c th, nt mt, ging ni, nh mt, hi th, nhp iu c th v nhiu hot ng tm, sinh l khc lin kt vi nhau. Ni mt cch n gin, h bt u c x ging nhau mt cch v thc, v ng iu hnh ng ca mnh.

Mi quan h tnh c c thit lp bi bn nh nhng thay i hnh vi c x ca mnh, ch trong thi gian ngn, ging ngi khc. Bn tr thnh ngi d thch nghi, ch trong thi gian cn to mi giao tip. Vic bn thch nghi v lm sao t c nh vy s l nhng vn sp c cp trong nhng chng sau.

Nhng g bn cn chnh bn thn mnh l thi , v b ngoi, c th, nt mt, nh mt, cht ging v nhp iu, kh nng dng t ng li cun trong lc ni chuyn v nhng ti nng tim tng khm ph thch ca ngi khc. Cng thm vo l kh nng lng nghe, quan st v s t m. Khng cn bt c dng c, thit b, thuc kch dc, s sc hay cy gy ln no c. Ch cn mn qu tuyt vi c sn t bn thn bn v nim kht khao tn y lng mun kt bn vi ngi khc.

4. Mi th u nm thi
Tr no v c th bn u l b phn ca cng mt h thng. Chng nh hng ln nhau. Khi bn vui sng, trng bn rng ngi, ging ni yu i v t ng s dng cng lc quan. Bn c th t v kh s trong khi ang nhy cng ln v v tay hay t v hnh

30

phc khi ang rm r trn gh v ci gc u m xem. Thi iu khin tr no, v tr no bn chuyn giao thng ip qua ngn ng c th bn.

Thi ca bn quyt nh phm cht v tm trng suy ngh, ging ni, cch dng t. Quan trng hn ht, chng nh hng n ngn ng c th v nt mt bn. Thi ging nh mt mm c bn by ra dng ln ngi khc. Mt khi chng n su vo tm tr bn, bn c t kh nng kim sot nhng thng ip c th bn ang chuyn ti. C th bn c l tr ring, v n s ph ra nhng hnh vi c x gn vi thi bn ang tri nghim.

Thi thc s tch cc

Bt k bn lm g hoc sng u, thi thc s ca bn - ch khng phi nhng th khc trong cuc sng, quyt nh bn cht cc mi quan h.

Trong tm nm qua, ti ch s dng dch v ca mt chi nhnh ngn hng duy nht. C mt ngi m ti cha tng gp mt trc lun gi cho ti mt l th (lun sai tn ti) ni rng c ta hn hnh c c khch hng c bit nh ti. D c gng ci thin dch v con ngi n th no i na, cc nh bng u ging nhau, v ngn hng ny cng khng g khc bit. Vy ti sao ti vn dng dch v d c hai nh bng mi m, rt cnh tranh v gn nh? V tin li ? R rng khng ri. T l li sut cao hn? Khng phi vy. Nhiu dch v hn sao? u c. Chng phi v nhng iu trn. chnh l Joan, mt trong nhng nhn vin thu ngn. Ti sao Joan li lm c iu m ni khc khng lm c? C y lm ti cm thy d chu. Ti cm thy c y rt quan tm n ti, v cc khch hng khc cng cm thy nh vy. Bn c th nhn ra iu ny t cch khch hng ni chuyn vi c. Ngi ph n duyn dng lm bng sng ni c ng.

31

Lm th no Joan t c iu ? Rt n gin. C bit mnh mun g: lm hi lng khch hng v thc hin tt cng vic ca mnh. C thc s to Thi Tch Cc. C y vui v va lng nghe, v mi ngi u c li: khch hng nh ti, ng nghip, cng ty v ng nhin gia nh c y, nhng trn ht, chnh l c y. Thi Tch Cc Joan to ra em li cho c nim vui gp hng ngn ln v hon thnh c nguyn ca mnh. V khng tn mt xu no c.

Thi thc s tiu cc

Bt c hai con ngi no cng c th c thi phn ng khc nhau i vi cng mt s kin. Tuy nhin, nu h phn ng ging nhau, h ang chia s mi lin h t nhin y quyn lc. Thi phn ng c xu hng lan truyn v bi v chng cng bt ngun t vic tip thu s vic theo cm xc, chng d b bp mo, nho nn v tn thng.

Chuyn g xy ra nu mi ngi khng kim ch v d ni cu? Trng h hung hng, ging ni cc cn v dng nhng t ng cay c. H c v s mi th xung quanh. Nhn t quan im gy n tng hay hp tc, chng ta gi y l Thi Tiu Cc. Bn chng kin bit bao ln cc bc ph huynh mng m con ci v vp phi gi chui trong siu th? Hay nhng nhn vin bn hng ngp ngn ngp di v h hng? Hay nhng v thy thuc quu quu, thiu kin nhn? Tt c h ang to thi tiu cc. Ti khng ni iu ng hay sai m ch nu rng, t gc giao tip, thi chuyn giao thng ip khng hay cht no. Vn chnh l h c tm s g . Thi tiu cc dng nh xut pht t nhng ngi thc s khng bit mnh mun g trong giao tip ca h.

____________

32

Hy nh, ch K trong KFC c ngha Hiu nhng g bn mun. Nu bn khng bit mnh mun g, bn s khng th gi i thng ip no c v khng th to c s giao tip vi ngi khc. ____________

Hu ht mi ngi u ngh iu mnh khng thch l iu ngc li hn vi nhng g h mun, v thi ca h phn nh iu ny. Ti khng mun sp cn nhn thm mt cht no na. khc hn vi ngh Ti mun cng vic ca sp hay Ti mun c thng tin. Tng t nh vy, Ti pht m ln v phi bn c vt sut ngy ri. r rng bc l thi khc hn vi suy ngh Ti mun thu mt chic thuyn cu trn cng Honey.

S tng tng l ngun lc mnh m nht trong bn, mnh hn c ch. Hy ngm m xem. Tr tng tng phng i nhng cm xc trong tm tr bn thng qua ngn ng ca hnh nh, m thanh, cm gic, xc gic v v gic. Tr tng tng bp mo hin thc. N c th phc v hoc chng li bn. N c th lm bn thch th hoc kh s. V vy bn cng cung cp nhiu thng tin cho tr tng tng, n cng gip sp xp suy ngh, thi v trn ht cuc sng ca bn tt hn.

S la chn ca bn
Rt may thi l tu bn chn. V nu bn c t do chn la iu bn thch, sao khng dng Thi Tch Cc?

Gi s bn bay ti sn bay quc t Miami v c nguy c l cuc hn vi Omaha. Bn tm mi cch bay chuyn k tip bng mi gi, v vy bn n quy bn v, la mng ngi ph trch. y l mt thi cc k tiu cc. Nu bn mun nhn c s gip ti a ca nhn vin, tt nht bn nn tm mt thi tch cc, to mi quan h hp tc tt p vi anh ta.

33

C l, ti rt ly lm tic khi k chuyn ny, nhng hng chc ln ti bc mnh v nhng chic v pht xe (ti cng vi ln phm li ny) ch v sai quy nh. Ti bit chc rng nu ti bo vin s quan my d ca anh ta sai hoc mt bnh tnh ri ni cu hay nu do anh ta ti l anh h ca ngi th trng v ti s khng thm n th trn ny mt ln no na, chc chn ti s gp hn ngay t u. Nu ti mun vin cnh st a mnh, thng cm v ng ghi v pht, ti s phi ngh ra nhng cu mang thi tch cc nh Ti xin li, ng rt cng bng, i tri, ti mi ngc lm sao hay i, vng, cm n!

Ln b dng xe gn y ti b vin cnh st theo n tn khu xe trong siu th v dng ngay sau xe ti; ti bc ra khi xe v tin n ch anh ta. T dng v b ngoi , vi b ru quai nn v thn hnh nng n, ti on anh ta thuc ngi Trc Gic (Kinesthetics), hay tup ngi cm tnh ( bn s bit thm phn sau), v vy, cu u tin ca ti l Ti thy li pht rt ng. iu ny bi ti r rng vi phm. Anh ta ln lp cho ti mt bi v cnh co ri tha cho ti. Vn chnh y l thi v ging iu ca ti vi i tc giao tip do ti hiu mnh mun g. ________________ Trong nhng tnh hung giao tip trc tip, thi ca bn i trc c bn. N l sc mnh trung tm trong cuc sng ca bn, quyt nh cht lng v hnh thc nhng vic bn lm. __________________

Cng khng cn phi tng tng nhiu mi c th hnh dung ra nhng Thi Tiu Cc tc gin, mt bnh tnh, kiu ngo, th , nho bng vy sao chng ta khng dnh cht thi gian suy ngm v cm nhn nhng Thi Tch Cc? Khi gp mt ngi no ln u tin, bn c thy mnh t m, nhit tnh, quan st, mun gip hay li cun? Hay mt t ti a thch nng hu. Mi quan h nng m gia con ngi vi nhau chng c hi g c; trn thc t, cc nh khoa hc cn khm ph rng n gip to cht kch thch trong no b. Vy cn Thi Tch Cc th sao? ng nhin, nhng li ch trn hay hn lng th hn v th l.

34

Hy t hi mnh Ngay by gi ti mun g y? Thi no ph hp vi ti nht? Hy nh, ch c hai loi thi khi ta giao tip vi ng loi: tiu cc v tch cc.

Thi Tiu Cc Nng hu Nhit tnh T tin ng h Thoi mi Gip Lun tm hiu T lc Thun tin C ch Li cun Khng khch so Nhn ni T nhin H hi Quan tm

Thi Tch Cc Tc gin Ma mai Mt bnh tnh Chn nn Bt knh La di Bi quan Lo lng Th l Nghi ng Hn th E ngi Ngng ngng Khinh thng Xu h Chp nhn

bao ln bn chng kin mt phng vin trn TV ni gin khi ang phng vn? Hoc mt nhn vin bn hng khi ang phc v trong ca hng nhng r rng nh th ang ni khc, mt ng nghip ma mai ngi khc khng th photocopy nhanh nhn hn, hay mt hnh khch th l vi li xe taxi trong khi y l phng tin duy nht ch anh ta ti nh th ng hn? Chng l nhng Thi Thc S Tiu Cc. Xt v mt giao tip, chng chc chn lm bn tht bi.

35

Thi Tch Cc l mt trong nhng phng tin chuyn ti chnh khin mi ngi yu thch bn n ging nh mt php mu. T th, chuyn ng v v mt ca bn s ln ting trc khi bn ct ging.

Bn cng bit sm mnh mun g v thi tch cc no gip bn nhiu nht, ngn ng c th, ging ni v ngn t ca bn s gip bn t c mong mun nhanh nht.

Kt lun y r rng. Nhng ai bit h mun g thng t c mc tiu bi h tp trung v lc quan, v iu ny phn nh t thi bn trong ln bn ngoi ca h. Hy t thi vui v nu ln sau bn gp mt ngi l v hy xem ton b c th bn thay i nh th no. V mt rng r, ging ni vui v, v t ng lc quan. y chnh l phng php giao tip hon ho. Ngi khc s thay i phn ng i vi bn da trn nhng du hiu bn chuyn ti. Trong chng ti, chng ta s xem xt k hn xem nhng du hiu ny kt hp vi nhau nh th no to ra hnh nh tch cc.

Bi tp thay i thi

To nhng k c vui v Bn c bit mt s m thanh nht nh c th gi cho bn nhng iu c bit trong cuc sng? Khi ln tm tui, ti c m a n mt khu ngh mt. ti ng gn mt ngi n ng lm bnh rn nng khi ang nghe bi Diana ca Paul Anka. By gi, mi khi nghe li bi ht ny, n gi cho ti mi v ca chic bnh rn nng v k c ca k ngh hnh phc . y chnh l bi ht gi nhiu k nim. K c c th l m thanh hay hnh nh c th. N cng c th l cm gic hay hnh ng. V d tin hay khng, n cn c th l mt ci xit tay. Hy lm theo cc bc di y v bn s hiu iu ti mun ni. Dng tay vit bt v nm cht li. Ri th lng ra. Lp li hnh ng trong vi pht. iu ny s to k c. 1. Hy tm mt thi tch cc bn c bit thi tch cc mi khi bn gp ngi khc. N c th l thi hc hi, t lc, nng hu hay kin

36

nhn hay bt c iu g ph hp vi bn. Nhng n nht nh phi l th bn tng tri nghim ti mt khonh khc no trong cuc i v khi cn bn vn nh li c. 2. Hy tm mt ni thoi mi, yn tnh, nh sng nh nhng, ni bn s khng b quy ry trong vng 10 pht. Ngi xung, t hai chn ln sn nh, th chm chm bng bng (ch khng phi bng lng ngc) v th gin. 3. By gi bn sn sng. Nhm mt li v hnh dung li mt thi im trong cuc i mnh bn chn thi . Trong tm tr bn, hy v mt bc tranh m t s vic c th ny. a vo bc tranh tt c nhng chi tit bn nh c. C g pha trc v pha sau bc tranh? N sc nt hay m o, en trng hay c mu sc? To hay nh? Hy dnh thi gian v ra bc tranh cng tht cng tt. By gi hy bc vo bc tranh v nhn quanh bng chnh cp mt ca mnh. Hy ghi li nhng g bn thy. 4. Tip theo, to ting ng cho bc tranh . Ch xem m thanh n t pha no: bn tri, bn phi, t pha trc hay pha sau? m thanh mnh hay yu? L kiu m thanh g? m nhc? Ging ni? Hy lng nghe m sc, bin v nhp iu ca chng. Hy nghe tht su, v m thanh s di v. Hy lng nghe nt c trng trong mi m thanh v cm nhn xem chng gip bn chn thi nh th no. 5. Hy gn cm gic c th mnh vi hon cnh: cm gic ca bn v mi th xung quanh, nhit khng kh, tc v qun o bn, ni bn ang ng hay ngi. Sau , hy ch ti cm gic bn trong c th bn. Chng xut pht t u? C l chng ang chuyn ng trong c th bn. Hy tp trung hn vo nhng cm gic tuyt vi su thm bn trong v tn hng chng. Hy lt i cng chng. Thm c mi v v thm ch c hng thm ca chng na. 6. Vi i mt bn ngoi vn cn nhm, hy nhn khung cnh xung quanh mt ln na bng cp mt bn trong. Hy lm cho bc tranh sc nt hn, ti sng hn, m v ln hn na. Hy m thanh mnh m, r rng, trong tro v hon ho hn. Hy cm xc
37

ca mnh mnh m, dng tro, su sc v m p hn. Hy theo bc chn su lng ca cm gic t ni ny n ni khc, ri quay tr li im xut pht v nhn mnh chng. Tr i tr li cho n khi cm gic cng ngy cng mnh hn. Hy cm xc trn ngp khp c th bn. 7. Hy nhn i s ln mnh v thun khit ca mi th. Ri nhn i mt ln na. Lp li iu ny. By gi c th bn ang m mnh trong nhng tri nghim . Hy nhn, nghe, cm nhn n. Hy cc gic quan ca mnh hot ng ht sc, v ch khi bn khng th lm chng mnh hn na, hy nhn i chng thm mt ln na, ri nm cht tay cng nhanh cng tt nh th bn ang neo k c ca mnh ni nh cao ca s tri nghim. Cm xc ang trn ngp trong con ngi bn. Hy nhn thm mt ln na, ri nm cht tay vi cm xc cao ri th lng. Lp li thm mt ln na, ri th lng tay v ton b c th. Gim thi gian v th gin. Hy ch mt pht, ri th li k c ca bn. Nm cht tay v n nhng cm gic lt qua cc gic quan ca bn. Lp li mt ln na sau vi pht. Bn sn sng s dng Thi Tch Cc bt c khi no bn mun.

5. Hnh vi ni bt hn li ni
n tng u tin v cng mnh m. Cng vi bn cht chng tr-hay-trn chy, chng ta thng hay cn nhc cc c hi lin quan n nhng dp tip xc trc din mi.

Bt k c gng th no, chng ta cng khng th trnh c s thc: hnh nh v din mo rt quan trng khi gp g mt ai ln u. n mc tm tt lun i i vi n tng tt ngay khi bn giao tip vi ai, nhng lm sao mi ngi nng nhit cho n bn? V bng cch no bn nu bt c nhng c tnh tch cc ca mnh?

38

Ngn ng c th
Ngn ng c th bn, bao gm t th, v mt v c ch, chim n hn na nhng g ngi khc tip nhn v i x li vi bn. Khi ni n ngn ng c th, ngi ta thng ngh n nhng g t c xung. Nhng rt nhiu iu khi ta giao tip v ngi khc hiu ta li t c ln. Biu t khun mt, gt hay nghing u cng c vn t ring ca n, tng ng hoc thm ch cn nhiu hn phn c th t c tr xung.

Phm vi ca nhng thng ip c th chng ta gi i t mang ngha rt phong ph v ph bin. Mt s gn vi chng ta ngay t khi sinh ra; mt s khc c c do hc hi t x hi v nn vn ho ca chnh chng ta. Bt c ni u trn hnh tinh ny, s hi gn lin vi hnh ng a hai tay ln che ngc v chn tay lnh gi. N ci u mang ngha ging nhau trn khp cc lc a, v ni bun c th hin qua iu tr mi t New York n Papua Tn Guinea. Nm tay th hin quyt tm v nga lng bn tay cng em n thng ip tin cy c Iceland ln Indonesia.

V bt c u trn tri t ny, bn s thy cc bc cha m p u con vo lng v pha bn tri (c th), gn vi tri tim. Tri tim l trung tm ca mi th. Biu t khun mt v ngn ng c th r rng em n mc ch gip con ngi gi gn s kho mnh cho trung tm ca mi cm gic, tm trng v tnh cm tri tim ca bn.

Trong rt nhiu tp sch vit v ngn ng c th, dng thc giao tip ny thng c chia lm hai loi chnh: m v ng. Ngn ng c th m bc l tri tim, trong khi ngn ng c th ng phng th hay bo v n. thit lp mi quan h tt p, chng ta cn xem xt c c ch gii hn v khng gii hn.

39

Ngn ng c th m
Ngn ng c th m bc l tri tim v c th bn (ng nhin trong phm vi cho php!) cho thy s hp tc, ng thun, ch, nhit tnh v chp nhn. Nhng c ch ny u nhn thy c. Chng by t s tht. Chng u ni C! _______________ C th bn khng bit ni di. Mt cch v thc, nm ngoi s iu khin ca bn, n t truyn i suy ngh v cm gic ca bn bng ngn ng ring ca n ti c th ngi khc, v c th h li hiu r ngn ng ny. Bt c s tng phn ca ngn ng no cng c th dn n vic lm gin on qu trnh pht trin giao tip. _______________ Trong tc phm kinh in ca mnh Lm sao hiu thu ngi khc, Gerard I. Nierenberg gii thch gi tr ca nhng c ch m. Nhng c ch ny bao gm vic m bn tay v cnh tay cng nh nhng chuyn ng tinh t nh hng n ngi khc nh mun ni Ti lun bn bn v by t s chp nhn: v d ci nt o khoc hay jacket biu tng cho s ci m ca tri tim. Khi kt hp vi nhau, nhng c ch ny u mun ni Mi vic ang rt tt p.

Nhng c ch tch cc, ci m kt ni chng ta vi nhng ngi khc. Chng thng chm ri v thn trng. Khi mt ngi phng khong mun giao tip bng tri tim vi ngi khc, h s c s lin h mnh m v nim tin ln nhau. (Bn bit cm gic ca mt ci m gh xit? Hay mt cuc ni chuyn bng c tri tim chn thnh?) _______________ Khi gp mt ngi bn mi, hy ngay lp tc tri tim mnh hng v h mt cch m p. Php mu s xy ra. _______________

40

Mt s c ch m khc c th l t th ng tay chng hng giang hai chn, t th ny by t s nhit tnh v thin . Ng ngi v pha trc (nu km theo mt s c ch m khc) cho thy bn rt ch tm n ngi khc, v t th bung thng tay hay bt cho chn cng cho thy bn ang sn sng lng nghe mi gp .

Ngn ng c th ng
C ch t v dng bo v c th v tri tim. Nhng c ch ny mang ngha khng c, ni gin, lo u, bng bnh s hi v mt bnh tnh. Chng c xem nh nhng biu hin tiu cc v chuyn ti thng ip KHNG!

Thng thng ngi ta coi khoanh tay biu l s phng th. Chng che giu tri tim v cm xc. Mc d bn vn c th mang t th thoi mi vi hai tay khoanh li nhng s khc nhau gia c ch th gin v t v khoanh tay nm nhng biu hin i km khc. V d, tay bn c ang khoanh lng lo hay gp cht p st c th hay khng? Bn tay m hay nm?

Nhng c ch t v thng nhanh v kh pht hin, nm ngoi s kim sot ca thc. C th bn c l tr ring ca n v c iu khin bi thi , tch cc hay tiu cc. Ngoi vic khoanh tay, c ch t v r rng nht l n trnh nh mt v quay ngi i. Nhp nhm cng c xem nh mt c ch tiu cc, cho thy bn ang bn chn hay lo lng.

Bn c th thy ngay s khc bit gia mt ngi i din trc tip v chn thnh vi bn v mt ngi ng pha bn bn, khoanh tay v khom vai trong khi c hai ang ni chuyn. Trong trng hp u tin, ngi ni ang ci m hng tri tim h v pha bn. trng hp th hai, ngi ni dng t th t v, hng tri tim h ra khi bn nhm bo v n. Mt ngi ang ci m vi bn, cn ngi kia khp kn. Hai t th ny to cm gic khc nhau.

Nhng c ch nh
41

C ch ca tay cn l mt phn ca vn t vng ngn ng c th. Chng cng c chia thnh c ch m (phn ng tch cc) v c ch ng hay che du (phn ng tiu cc), ch khc l phm vi ca chng phc tp v nhiu ngha hn hn. Ti mun nu bt mt iu tng c ch ring l, cng nh tng t ring l trn trang sch, khng ni ln nhiu iu. Ch khi bn kt hp vi mt vi c ch khc, c th vi v mt v mt vi ng tc c th, bn mi c th lun ra mt bn tay sit cht mang ngha Ch, con nga ca ti v nht! ch khng phi Ti pht in ln ch mun tt cho anh ta mt ci!

Tng t nh vy, c rt nhiu khc bit v ngn ng c th t c tr ln: khun mt mm ci ci m, nh mt tip xc, c phn hi, by t s chm ch v nhn my biu l s quan tm. Trong tnh hung gp mt thng thng, mt ci nhn lic nhanh v cp mt xung nh mun ni Ti tin bn. Ti khng ngi bn. nh nhn lu hn cng c du hiu tch cc. Trong khi ni chuyn, chng ta gt u sau mi cu ni biu th ta ang ch cu tr li.

Ngc li, khun mt ng lun nhu my, mm mi v trnh tip xc nh mt. V ta c th a thm nhng phn ng trn khun mt tiu cc khc na. Chng ti lch s gi l nhng gng mt m nht hay v cm. Khun mt trn trn nhn bn nh mt con c hi n. Trong chng ti, bn s bit lm th no phn ng li khun mt v cm, m nu bn khng bit cch x l s c th gy nhiu phin toi.

Ti thng a mt nhn khp lt khn gi ca mnh v nhn ngay ra ai tng d bui ging trc ca ti. Ti bit iu ny bi h c v mt quen bit khi gp. ch l mt ci nhn, hay thm ch mt thi mong i m thm m ti c th tng pht cm nhn c. nh nhn lun lun tuyt vi vi c nhng ngi bn cha tng gp trc . Nu bn ang mt mnh, hy th tp lm xem. H mi ci v nhn my, nghing u trong khi bn ang nhn thng mt ngi tng tng trc mt. Mt bi tp khc l nghing u trong khi ang a mt nhn li ngi , thnh thong nhu my v mm mi. Hy tp th xem. C gng cng nh nhng cng tt.

42

Ma xun nm ngoi, ti thu mt chuyn xe ch con gi v bn b n i lng vng chi vo m v hi trng. Trong khi ang tr tin ti phng thu, ti thy mt ph n ngi bn bn. C y c ci nhn nh th quen bit ti, v ti c vt c nh nhng chu.

Cui cng ti phi ln ting, Xin li, nhng chng ta gp nhau bao gi cha? Cha, c y p li mt cch nghim tc. Ri c ng dy, a tay v pha ti v mm ci Xin cho, ti l Natalie.

Ti phi ct li trc v c c x rt lch s. C ng dy, cha tay ra, mm ci v t gii thiu. Tt c nhng iu ny l v tnh? Ti khng bit na, nhng chng ti c mi giao tip tt v c buc ti phi ct li.

Tn tnh

Nhng c ch tn tnh truyn thng bao gm vic by t khin ngi khc hiu bn thch ngi ta v bn mun theo ui mi quan h xa hn. Tht khng ngc nhin cht no nu ni rng ngn ng c th ng vai tr ln trong tr chi ny, v nh mt cng vy. Hng t nhng c ch nh gi i thng ip quyn r: nghing u, nh nhn lu hn so vi bnh thng, n hng v tay lun qua mi tc. Lic nhn l c ch th hin s nghi ng, nhng khi kt hp vi n ci nh nhng v ci nhn nheo mt, n s em n c ch hp dn mnh m. n ng thng gi thng ip ny bng v bnh bao trong khi ph n li dng t th n hng. Nam gii hay nh nhng ni lng c vt cn phi n lm t mi. Hai bn lun lun by t s quan tm ca mnh vi i phng thng qua t th, lic mt tnh t v dng v cho n khi nhng c ch nh ny c p li.

43

S tng ng
Ti sao chng ta li yu thch nhng ngh s v i v coi trng h trong khi ta bit nhng g h ch tr li trn phng tin thng tin i chng l do ngi khc vit? Bi v h ng tin cy, v bi h c nhiu im ging ta.

S kt hp ca cc Thng ip

Rosa, mt ngi phc v gp mu qung co c va x ra t mt t bo, dn dp gn gng chic bn ni c nh s t chic my vi tnh mi v ra khi nh. Ti ca hng bn in t, khi Rosa ln qua chic my tnh model Megahype mi nht, mt ngi bn hng tr tui n mu qung co trn tay c v tin v pha c. Anh ta m khuy o, a tay ra, nga lng bn tay ln v nhn thng vo mt Rosa. Ti thy ch xem ci , anh ta mm ci ni chuyn, Xin cho, tn ti l Tony. Khong 10 pht sau, Tony vn gi thi thoi mi v chn tht khi ni chuyn vi Rosa. Anh ta ni chuyn trc din, bn tay lun m v lun hng ngi v pha c trong khi h tho lun chi tit ca chic my tnh. Rosa lng nghe chm ch, u hi nghing v tay chng cm khi Tony a ra gi gn nh cho khng 95 -la v thm ch ng bao lun c thu. Cui cng, Rosa v cm khi a ra quyt nh. C gt u Vng, Model ny ph hp vi ti. Tuyt vi, Tony ni, hai tay ho hc xoa vo nhau. Ch mt nm pht d n xung v ly thm my chic hp thi. Rosa lic nhn anh ta v nhu my. Cc anh khng c chic no mi trong hp ? C l hi kh tm by gi. Hai tay Tony nm li, v anh ta t tay vo ti.

44

 Kiu ny bn chy khng tng tng c kho chng ti va mi ht. Anh ta ci khuy o khoc li, nhn vai v ci gng go. Vy y l mu trng by? Rosa nghing u hi li. N va mi c nhp sng nay, Tony li nhanh li vi n ci gi di. Anh ta khoanh tay trc ngc xoay lng v pha c, gi v nh b phn tn bi vi th bn gian bn TV gn , ging ni p ng v yu t, N c bo hnh nh my mi m. Rosa xoa mi nghi ng. C phi sng nay hng mi v? c. Vy anh c th vit cho ti c khng? Tony quay lng li hn pha Rosa v da vo b phn monitor my tnh, nghch dy cp c l do khng phi nhn c. Anh ta thong nhn bng mnh trong gng v t nh Chao i, mnh mi di dt lm sao. Cn cht mi mnh, anh ta quay li pha Rosa. Nhng c y i mt.

L mt ngi phc v gii, Rosa quen vi vic c ngn ng c th ngi khc. C nhn thy c ch ca ngi bn hng mu thun (thiu s ng nht) vi li ni, v c bit c nn tin vo c ch. S thay i trong ging ni ca Tony t vic a tin ti cu khn cng lm cng c thm cm gic nghi ng ca c.

Nm 1967, Albert Mehrabian, hin l gio s tm l danh d ti trng UCLA, tin hnh mt nghin cu v giao tip kh ni ting. ng cho rng tin cy ph thuc vo s nht qun, hay tnh tng ng ca ba yu t trong giao tip. Trong mt bi vit c nhan Gii m s thiu nht qun trong giao tip, ng nu rng mi thng ip c truyn ti qua cc knh giao tip c t l phn b nh sau: tht th v 55% phn ng ca chng ta th hin thng qua trc quan, 38% qua ging iu v 7% thc s qua t ng.

45

T ng

Ngn ng 7% Ging ni 38%

Ngn ng c th

Gio s gi y l ba ch G ca giao tip: gic quan, ging iu v ngn t. V d tin hay khng, chng u cng mang ngha nh nhau. y l nn tng c bn ca mi quan h sp t. Giao tip phi li ni chim trn 50% c qu trnh! Xt theo kha cnh giao tip, ngn ng c th ca chng ta chim a s: hnh vi, cch n mc, ng tc, c ch v..v.

Liu c cn phi chng minh iu khng? Hy ngh li xem ln trc bn ni chuyn vi ai ng khoanh tay, chn g nhp v v mt kh chu v ni my t bng ging gin d Ti kho. Hnh vi no ng tin cy hn li ni hay ngn ng c th v ging iu? Nhng thng ip t c th lun ni bt hn li ni rt nhiu. D c thc hay khng, do 55% qu trnh giao tip ca chng ta xut pht t ngn ng c th, bn s thy d dng by t du hiu ci m hay khp kn vi ngi khc bng chnh c th bn. C ch, ch khng phi li ni, l hin thn thc s cho nhng phn ng bn nng ca bn.

Nu bn mun ngi khc thc s ngh bn l ngi ng tin cy, bn phi nht qun. Ngn ng li ni v c th phi ng nht. Nu khng, c th ngi khc s by t s khng thoi mi vi c th ca chnh bn. p li mt mi giao tip, c th bn s bo hiu ln no bng cch pha trn mt ly cocktail cc cht ho hc tng ng vi s bt an m ngi kia ang cm nhn. V c hai cng cm thy khng thoi mi, nh vy rt kh dn n mt mi quan h tt p. Khi ngi khc nhn ra s khc bit gia li ni v c ch ca bn, h s c nhng c ch v phn ng tng ng.
46

Bi tp v s thng nht trong hnh vi

Li ni v ging iu Hy dng nhiu ging iu khc nhau: ging gin d, chn chng, ngc nhin v tn tnh din t nhng cu sau. Hy ch n s kt hp gia c ch c th, biu hin gng mt v hi th mi khi thay i trng thi tnh cm. Mun ri. ri. Hy nhn ti ny. Bn sinh u? kim tra ging iu, hy tm mt ngi bn tp c mt hai cu trn. Ngi s ni cho bn bit bn dng loi no trong bn kiu ging trn. Nu bn khng ni c r rng, hy c tip tc tp cho n khi ging bn r rng.

V vy, s ng iu ch n khi c c th, ging ni v t ng c kt hp vi nhau. V khi chng cng chuyn ti mt thng ip ging nhau, trng bn s chn thc v ngi khc cm thy tin tng bn hn. Chnh v vy, Thi Thc S Tch Cc ng vai tr rt quan trng. V ngoi tin cy, hay nht qun, c xem nh yu t c bn xy dng lng tin, m ra cnh ca ti mi quan h thn thin.

_______________ Hy chc chn rng li ni, ging iu v c ch ca bn cng biu l ging nhau. Hy cn thn vi nhng du hiu bt ng t ngi khc v hy lu tm n cm gic ca mnh lc . _______________ Chng ta tng xem nhng b phim c in ni cc cp tnh nhn li xe trn ng, v h u a tay trn v lng mc d quang cnh bn ngoi cho thy con ng thng tp.
47

l cnh gi - bn u bit h ang phim trng ngi trong mt chic hp lc l. Cm gic cho bn bit c iu g khng ng, khng tht, v bn khng th tin nhng g mnh xem. Hay bn tng chng kin mt ngi pht in ln v bn, v ri trong khi ang chi ra, ming h lo ln n ci him c sau tt ngm? Qu n lnh. y ch l mt v d khc ca hnh vi khng tng ng. N ci khng i cng vi cn gin, iu thiu tnh chn tht.

Nhn din hnh vi khng nht qun l mt bn nng tn ti sng cn. Nu bn ang i ngh v gp mt ngi l mt tin gn, ci nhn nh trong khi hai tay ang xoa nhanh vo nhau v lim mi: Xin cho, bn mun c thi gian tuyt vi nht ni y khng?, tt nht bn nn phng th. Vic nhn din nhanh s nht qun c xem l bn nng v l l do ti sao n tng ban u li v cng quan trng.

Tnh cm v nh ca con ngi rt d b nhng ngi xung quanh hiu nhm. V d ti pht hin mt ph n trong mt cuc hi tho c ging ni khng n nhp vi t ng, Khng, ti khng b lng tng m ang rt tp trung, c y khng khng nh vy khi ti kim tra. V thm na, Khng, ti khng bun m hon ton thoa mi. C ta tip tc lp li iu ny ch cho n khi gn nh pht khc v tht ln By gi ti mi hiu ti sao con ti lun ni M, sao m c lun cu knh vi chng con th?. Ti khng cu knh vi chng. i khi ti ch qu phn khch.

Ngi ph n ny cn k vi chng ti rng bn b ng nghip cng ch trch c v ging ma mai, nhng i vi c s thc khng hn nh th. Trn thc t, s ma mai ch n gin l nhng t ng mu thun vi ging ni. Khi c s dng, ngi nghe li cho rng y l ging iu. Gi s bn lm ton i tht vng v nghe thy ai ni mc, Tuyt vi lm sao, bng mt ging kh chu. Trng hp ny s rt khc khi bn dnh c im cao cho ton i v ai tht ln Tuyt vi lm sao! bng ging phn khch.

Hy l chnh mnh

48

Bn c cm thy hi hp khi gp mt ngi l khng? Xt v mt sinh l, hi hp v phn khch c rt nhiu im chung: tim p nhanh, bng si ln, hi th dn dp v nhn chung l bn chn. Nhng mt trng thi c th y bn vo gc ti t hi nht cn trng thi kia lm bn vui v thc y bn tin ln. S hi thng c xu hng i km hi hp, v iu ny gia tng hot ng c th mt cch t nhin. Bi v s hi hp phn ln l do nhn thc tng ln, hy hng s ch ca mnh i ch khc lm gim cng nhn thc v thn trng hn. Mt b quyt tuyt vi l hy tng tng l mi bn nm di khu vc rn v mi hi th ca bn u din ra pha di . Nh vy, bn cng th chm , bn cng d iu khin mnh hn.

Bn cng sm t nh mnh cn phn khch ch khng hi hp, bn cng c kh nng lm cho cm gic ca mnh tin vo nhng iu bn ang cm nhn c. Trn thc t, n thc s hiu qu. Khi bn thay i thi , iu b c th v ging ni cng s phn nh s thay i . Hy nh, ngi khc cng nh bn, u mong mun thit lp mi quan h tt. H s ho phng em n cho bn nhng iu c li. _______________ ng lm g qu mc! Trong mt cuc nghin cu tin hnh ti trng i hc Princeton, ngi ta iu tra sinh vin c hai gii phng php nh gi ngi h gp ln u tin. Qu hng hi l mt trong nhng im a s mi ngi khng thch. ng ci qu c, ng qu d dm cng nh qu lch s, trnh thi k c ln mt. _______________ Khi bn c thi thoi mi, ngi khc s bt u n nhng c im ring ca bn - iu lm bn khc vi nhng ngi khc v coi bn nh mt c nhn thc th. Bn s d dng v t nhin bc l nhng c tnh ng yu ca mnh v c thc kim sot cng nh t tin vo kh nng thit lp mi quan h tt p theo mun.

Chng ta c th c c s tng ng nu ta giao tip tht lng, dng thi tch cc v ngc li. Bi v thi lun i trc, n l phn ct li trong vic gy n tng u tin khi ta lm quen ai .

49

50

6. Ai cng thch ngi ging mnh

ng hng xm cui ph ch ti rt thch cu c. Hai a con trai ca ng cng vy, v mt v dng i ging ht ng. ng l mu m c khc! Ti khng thch cu c, nm a con ca ti cng vy, nhng chng ti cng c khiu hi hc. May qu! C ti sng Scotland lm bc s, con gi c cng vy. H c suy ngh ging nhau. C s trng hp ngu nhin chng? Ngi th ng nc trong lng ti cng ba i hn ng nc. Ngi ph n bn phomt Gouda trong khu ch Wednesday Leiden, pha ngoi khu Amsterdam, u c m v con gi gip vic cho mnh. H c v ngoi ging nhau.

Chuyn g vy? Liu c phi mt mu hnh mi xut hin khng? Lm sao m h ging nhau c? H cng ln ln v c nhng cch c x ho ng nhiu mc v th cht ln tinh thn. H c s tng ng.

T khi ln ba tui, cu con trai t ca ng hng xm say m cm cn cu, cng nh cha cu. Cu ngi theo dng cha v khi tung dy cu, cu li lic nhn ng xem liu cu lm nh vy ng cha; i lc v mt ng nh mun ni c tip tc i, lc khc li bo cn thn, nhng c thi im v mt ng nh nhc nh cu lm sai. Cu b s dng bn nng ca mnh hc hi t ngi cha, bng nhng hng dn tinh t t nt mt, ngn ng c th v i khi bng ging n nh nhng, khch l. By gi cu lm c iu , ging nh cha mnh.

ng thanh tng ng, ng kh tng cu

Chng ta hc cc k nng cuc sng thng qua s hng dn v quan h vi ngi khc. Khi ta lin tc nhn c nhng tn hiu t cha m, nhng ngi xung quanh, thy c gio, hun luyn vin, TV, phim nh v mi trng, chng ta s t t chc v iu chnh li hnh vi ca mnh bng cch ho ng vi ngi khc, iu chnh theo phn ng tnh cm ca h. Chng ta t ng b hnh vi ca mnh vi ngi khc mt cch v thc ngay t khi sinh ra. Nhp iu c th ca mt a tr lun theo nhp c th m n. Tm trng
51

ca mt em b s sinh cng b nh hng bi tm trng ca ngi cha, chi ca b c chn bi nh hng ca nhng ngi xung quanh, th hiu ca mt c, cu thiu nin phi ph hp vi nhng cm gic mnh, v s thch ca ngi trng thnh b nh hng bi bn b v cng ng.

Lc no chng ta cng ho mnh vi nhng ngi xung quanh, lc no cng vy. Nh chng ta ln ln v khng th tn ti nu khng c n. Cch c x ca chng ta lun nh hng ln nhau; mi khonh khc bn ngi khc, chng ta tng pht iu chnh hnh vi, v ngi khc cng vy. chnh l s ng thanh tng ng. Chng ta x l cc du hiu mt cch v thc v chuyn ti ti ngi khc thng qua tnh cm ca mnh. l cch ta thu sc mnh v s thuyt phc, l iu ta cm thy an ton, l cch ta pht trin. V cng l l do ti sao ngi ta li qu mn, tin tng v cm thy thoi mi khi bn nhng ngi ging h. _______________ Ngi ta thng chn nhng ngi lm cng ging h. Ngi ta thng mua hng ca nhng ngi ging h. Ngi ta thng hn h vi nhng ngi ging h. Ngi ta thng cho nhng ngi ging h vay tin. Lun lun l nh vy. ________________

C l bn cng nhn ra rng c ngi bn mun gp li sau ln giao tip u tin nhng vi ngi khc bn li khng c cm tnh cht no. Hoc bn thm ch cn cm thy ght mt s ngi ngay khi gp mt. y l iu chng ta tng tri qua, nhng bao gi bn thi bn khon hi ti sao chuyn xy ra? Ti sao vi mt s ngi bn c cm gic tin tng mt cch t nhin v c mi quan h thoi mi? Hy ngh li xem tun trc bn gp ai khi ang du lch. R sot li cuc gp mt v hi tng chng trong u. iu g lm bn thch nhng con ngi ? C hi chia s s thch, thi hay cch c x? Nhng ngi ho hp vi nhau thng c nhng im chung. Nhng ai c tng ging nhau, cng gu m nhc hay m thc, cng thch c sch hay i ngh ging
52

nhau, cng thch mt mn th thao hay a im du lch s lp tc cm thy d chu v thch bn nhau hn nhng ai chng c im no chung.

Trong mt gi hc, ti vit ln tm bng en dng ch:

Ti thch bn!

Ri ti li thay mt t c my ch ci gia t th nht v ba trong cm t tuyt vi :

Ti ging bn!

Vn ch chng ta thch nhng ngi ging chng ta. Chng ta cm thy d chu khi bn nhng ngi ging chng ta (bn bit t ging xut pht t u khng?) Hy nhn nhng ngi bn thn ca mnh. L do bn kt thn vi h l v bn c cng quan im, v c l c cng cch lm vic. Chc chn bn s tm c nhiu im khc bit v phn bc li, nhng xt mt cch c bn cc bn rt ging nhau.

Nhng ai c cng s thch u c mi quan h t nhin. Nu bn cng chia s s thch v ua m-t vi mt trong nhng ng nghip nam ti vn phng, bn s c c s thit lp mi quan h tt. Hoc c khi bn dn hai a con chp chng bit i vo cng vin mi chiu, gp cc b m c hon cnh tng t khc, bn cng c iu kin kt bn. Bn tng nghe cu thnh ng Ngu tm ngu, m tm m cha rt n gin, ngi ta s thoi mi khi xung quanh ton nhng ngi ging h.

iu ny lun ng vi mi quan h tnh c c v hnh thc ln ni dung. Quan im, hnh thc, th hiu v hon cnh sng ging nhau u gp phn to mi quan h tt. C l bn s thy d chu bn nhng ngi ging ni tri chy, din cm hay nhng ngi nhy cm c ging ni mm mi v t tn. Cng c l bn thch kt bn vi nhng ngi sn sng chia s tnh cm khi giao tip hay nhng ai thng thn, khng bt b tng cu ch. Khi bn gp mi quan h tnh c, bn c ngi bn cng ln ln hay mang phong cch ging bn.

Ngh thut ho ng
53

Nhng ti sao chng ta li c phi ch mt mi quan h t nhin? Sao khng i thng vo vic iu chnh hnh vi ca mnh vi ngi khc ngay t pht u gp g? Sao ta khng dnh 90 giy hay t hn to mi quan h sp t?

Hy nhn quanh cc tim n, qun cafe, khu ch hay bt c ni cng cng no khc ni mi ngi hay gp g nhau v nhng ngi c quan h tt. Ngi c quan h thn thin thng c kiu ngi ging nhau. Hy ch cch h hng ngi v pha nhau, v tr chn, tay. H u c t th ng iu nh nhng v cng: ngi ny nhc tch tr ln, ngi kia cng vy; ngi ny ng ngi v pha sau, ngi kia cng da lng vo gh; mt ngi nh nh th ngi kia cng dng ging du dng. V iu ang tip tc vi cng t th, nhp iu, ging ni. Cn by gi hy nhn nhng ngi r rng ang ngi cng nhau nhng khng ha hp, v hy quan st s khc bit. Nhm no ang vui v hn?

Gn y ti c din thuyt ti mt thnh phng Lun n, v ngi cch ti khong 10 hng gh l mt cp v chng tuyt p. Trang phc ca c hai hon ho khng ch vo u c, vi mu sc rc r v chi tit li cun. Khi ti ch n h, h ang ngi cng t th, nghing ngi v bn phi, hai bn tay chm li t trn mt bn thnh gh. Ri, nh th p li mt du hiu sp sn, h u i tay t sang thnh gh bn kia, ging nh nhng vn ng vin bi ngh thut, cng lc mm ci v gt u. H khng nh mi iu ti ni cng mt lc. Ti lm quen vi h sau v khm ph ra rng h ci nhau 47 nm; c hai u kho mnh, hnh phc v hon ton ho hp.

Vy th, mc tiu ca chng ta l khm ph cu trc ca s ha ng v bin i n ph hp vi nhiu loi ngi ta gp khc nhau. Cha kho ca vic thit lp mi quan h tt p l lm th no ng b ho ba thnh t G trong giao tip m gio s Mehrabian gi - gic quan, ging iu v ngn t nhm giao tip tt vi ngi khc bng cch tr nn cng ging h cng tt.

54

Nhng iu c ngha ti l ngi gi to hay khng chn thnh? Khng. Hy nh rng chng ta ch giao tip trong vng khong mt pht ri! Bn khng cn phi c tnh thay i hon ton c tnh ca mnh. Tt c nhng g bn cn lm l ho ng vi ngi khc ngi cm thy thoi mi v cng c mi quan h mt cch t nhin. tng ny khng buc bn phi copy dng iu, ging ni v ngn t ca ngi khc, m ch mun bn c x nh bn vn thng lm vi bn b mnh.

Cc k nng ho ng thc s ch l phng tin giao tip gia chng ta vi ngi khc. V bn nng ca chng ta lun mun gn gi vi ngi khc, hy ginh ly s hp tc v tnh cm, p ng nhng nhu cu ca bn thn, ho ng nhm gia tng s thng nht v mt tinh thn.

Thng thng, khi i du lch nc ngoi, gic cm my sy tc hay dao co ru ca bn s c hin tng khng tng thch vi cm bn cn c thit b tip hp, mt dng c tip ni gip bn cm va gic v bt in. iu ny cng ging ht trng hp bn tip xc vi ngi khc. Ging nh my sy tc hay dao co ru, bn phi c thit b iu chnh. V vy, hy coi vic ph hp ho l mt thit b iu chnh cho php bn giao tip vi ngi khc sun s v nhanh chng. Ho ng l mt cch khin ngi khc tr nn ci m, thoi mi v vui v khi bn bn. Bn ch lm nh ngi khc, tr nn ging h cho n lc h nhn ra iu , ti khng bit din t th no v con ngi ny nhng c iu g khin ti thc s thch! ____________ Hy coi vic ho ng ging nh khi bn ang cho thuyn bn cnh ngi khc, a mi cho v cng mt hng, t cng tc v bt nhp tng bc cho, tng hi th, tm trng v quan im ngi khc. Khi ngi cho, bn cng s cho. ____________

Vi nm trc y, vo mt bui ti, ti ang ngi trong ngi nh g nh thuc mt cu lc b trt tuyt, i hai a con t ca mnh ang sp trt tuyt xong. t nhin, ng hng xm ca ti, mt lut s v l ngi quen s ca gia nh bc vo. Khi nhn thy
55

ng ta n, ti quyt nh th vi ng tc ph hp ho n gin ca mnh vi ng y. Xc nh c iu mnh mun ri, ti tip tc ho ng cho n khi ng ta c nhng c ch thn thin nht nh. Ti t t ng ln v ng ta nhn ra iu . Chng ti gp nhau gia phng ln. Xin cho, ng y ni vi n ci mm khi bt tay ti. ph hp vi ging ni, iu b v t th ca ng ta, ti p li Xin cho! Mt tay ng chng nnh cn tay kia ng ch ra ngoi ca s ngi nh, Ti i my a b nh ti trt xong! Ti cng vy, ti ni v bt chc iu b ca ng ta. Ti i my a nhc nh ti. Ti cng ng b c ch tng ng ca ng ta trong cuc hi thoi bnh thng, v t ko di cha n 30 giy. Ri t nhin ng ta ng ta tht ln, Anh bit khng, chng ta thc s cha bit ht v gia nh ca nhau. Hm no y anh n nh ti dng ba ti nh.

Chng ti hn thi gian v ti gn nh c th c c chuyn g ang xy ra trong suy ngh ca ng ta. ng ang ngh Ngi ny c iu g lm mnh thc s thch nhng mnh khng bit chc l g. R rng, nu ng ta bit ti ang c tnh bt chc ng y, ng ta s khng bao gi mi ti nh vy.

Ti tip cn ng ta bng mt Thi Tch Cc nng m v ti ang bt chc hnh vi ca ng ta, d khong cch rt gn. ng trc mt ng y, ngay lp tc ti bt nhp c ton b t th v cc c ch ln nt mt ca ng ta. Cc yu t ging ni, nh ng iu v tc , nhanh chng c ho ng. Ti cng s dng ngn t tng t. iu ny nghe c v phc tp, nhng mi th ch din ra trong vi giy, vui v v th v lm y. Ti thc s mun tm hiu thm v ng ta v y dng nh l c hi tuyt vi. Ti chc rng c hai ang c cm gic m ch con ngi mi c cm gic hi hp khi t mi quan h mi. Chng c g trn i ny vui sng v xng ng bng vic ni chuyn, pht trin mi giao tip tt p ri t y ta c ngi bn hay mi quan h mi.

K bt nt
56

ng Szabo, ch mt chui cc siu th ln, ni ting trong gii thng mi v cch c x hay hm do ngi khc. Mt hm, ng triu tp gim c sn phm ca ba chi nhnh ni ting pht t trong c nc ti mt i l ca ng. ng ta dn ba v gim c ny theo li i c by bn sn phm ca h v mng m h v ng cho rng sn phm ca h c trng by khng p mt. Trong khi ang vung vy tay ch ra nhng ch sai, thnh thong ng ta i ging ri dng li, nhn chm chm vo tng ngi v thm ch cn n c ngn tay vo vai Paul, mt trong s nhng ngi . Sau khi bi chi ra kt thc, hai trong s nhng ngi b nt n ci u v xin li, iu ny lm ng Szabo cng c thm c s s dng chiu thc ny.

K t lc ng Szabo bt u qut mng, Paul kho lo ho ng vi tm trng v phong cch c x ca ng Szabo. Khi n thi im phi p li cn gin d ca ng ch, anh ta hu nh bin mnh thnh ng Szabo nhng theo cch hon ton khng h hm do. Anh ta s dng c ch tay, ging ni, ngt li v thi tng t, v thm ch cn chc vo vai ng Szabo khi ni ng hon ton ng.

Khi h ni chuyn vi nhau c khong mt pht, Paul h ho c ch ca mnh v ng Szabo cng lm theo. Khi kt thc cuc ni chuyn, ng Szabo qung tay qua vai Paul v dn anh ti cui li i. Ri ng tm ly mt nhn vin kho v ni Hy gip ngi ny bt c iu g anh ta cn.

Paul nhanh chng ho nhp th gii ca ng Szabo v nhanh chng, kho lo, l php dn dt ng ta c x nh mong mun.

Th cn nhng ngi kh chu th sao? Mi ngi thng xuyn hi ti phi lm g khi tip xc vi nhng ngi khp kn mang v t v: rt c, tay khoanh li theo t th phng th, t tay vo ti. Hoc c chiu thc ti u no giao tip vi nhng k chuyn bt

57

nt ngi khc, nhng ngi nht nht hay nhng k qu ngo mn v hung hng. Mc ch ca cun sch ny khng nhm ging gii chi tit cch i ph vi nhng ngi kh chu m ch a ra vi li khuyn.

Quy tc th nht, khi gp mt ngi kh chu, hy t hi mnh cu ny: C thc s cn thit phi ni chuyn vi ngi ny? Nu cu tr li l khng, hy trnh xa ngi ra. Nu cu tr li l c, bn t hi mnh mun g ngi . iu bn mong mun l g? Tt nhin khng phi nhng iu bn khng mong mun. ( Hy nh trng hp KFC)

Khi mun ph hp ha bn thn vi nhng ngi kh chu, quan trng l bn phi thc hin n theo cch khng mang tnh e do. Mt khi ging ni v ngn ng ca bn ph hp vi h, bn c th dn dt h thot khi t th kh chu . Th lng cnh tay v vai ri kim tra liu h c lm theo mnh hay khng; nu h khng lm nh vy, hy quay tr v t th ban u trong mt pht v th li ln na.

i iu v nhng ngi nht nht: hy c tm hiu xem h quan tm n vn g. Ho ng vi ngn ng c th v ging ni ca h v t t hi h nhng cu hi m (xem tip chng sau) cho n khi bn khi dy c cht nhit thnh. Hy n nhn thi ca h v tng bc dn dt h ra khi cch c x . Ngi nhn ngi v pha h v quan st xem h c lm theo khng; nu khng, quay tr li im xut pht v ng b ho tng bc mt. Bn s ngc nhin khi thy phng php ny rt hiu qu.

Khi no ti nn bt u ho ng? ng ph mt vi giy ri mi bt u. Hy nh chui hnh ng trong Chng hai: Ci m (Thi tch cc v ngn ng c th m) Tri tim ( lun quay v pha ngi khc) - nh mt ( trc tin phi c tip xc bng nh mt) Rng ngi (mm ci trc ht) Xin cho (t gii thiu mnh) Ng ngi v pha trc (by t s hng th khi bt u ho ng).

58

Bt c iu g lm cc bn c nhiu im chung v gim khong cch gia hai ngi u rt tt. V cch nhanh nht t c iu ny l cng ng b nhiu im ca ngi khc cng tt chia s thi , cng chung c ch v cch ni nng.

Ho ng Thi
Ho ng thi hay s ph hp a chiu, theo tn gi khoa hc lun tnh n v tr v tm trng. N thng xuyn to s nng , nh khi bn b gp kh khn, bn lun st cnh cng ngi , hay mt bc ph huynh c con ang gp rc ri trn lp, hoc chia s nim vui tt nh vi mt ngi bn c ln chc. Khi mi ngi cng nhau chia s mi th, h thng ng thi chung ting th di tuyt vng hay h ht vui mng.

Hy cm nhn tnh cm ca ngi khc. Ho ng vi h trong tng bc i, hi th v nt mt khi bn ng nht vi h. Hy ho vo tm trng chung qua ging ni ca h v p li n.

Ho ng Ngn Ng C Th
Bn bit ri y, ngn ng c th chim 55% trong qu trnh giao tip. y l c im r rng v d nhn thy nht ho ng vi bn b mnh. Nu bn khng thu lm c iu g t cun sch ny nhng c kh nng ho mnh vi ngn ng c th ngi khc, bn tin xa hn rt nhiu so vi thi gian trc y ri y.

Hy lm mi vic t nhin

Dave ra ph tm mua mt mn qu k nim cho v. Anh cht li trong u hai tng. Mt l anh s mua mt chic my tnh cm tay nh mi nht, hai l mt bc tranh treo trong phng n.
59

T ni Dave xe khu mua bn n ca hng my tnh thun tin hn. May mn thay, ang gia bui sng nn ca hng khng ng khch lm. Dave tin gn n quy thanh ton, ch ngi bn hng mc b com-l en ang mm ci v gt u cho. Tt qu. Khi ngi bn hng ang ging gii v s khc nhau gi cc chng loi mi nht, anh ta nhc chn phi v t phch xung chic gh gn , ri ngi chng u gi ln gh v tip tc ging gii. t nhin, Dave thy khng th thm c na. Khng phi v anh khng hng th m bi ci kiu gi chn, khuynh khong khng hp vi t th ca anh v lm anh thy bt tin. phng tranh, mt chuyn khc xy ra. Dave dng trc mt bc tranh ng v thch v thin nh ca n: ngi trong tranh ng trn mt chn, khoanh tay nhng mt bn tay chng cm v ngn tay t trn mi. Sau khong mt pht, anh nhn ra c ngi ang ng lng l gn anh v ct ging mm mi, y chia s, Rt p phi khng? ng vy, Dave p li bng ging trm ngm. xem ti c th gip g cho anh c khng, ngi ph n bn cnh anh ni. C ta bc n khu vc khc ca phng tranh. Trong vng nm pht, Dave mua bc tranh . Mi vic dng nh din ra rt t nhin. Dave cm thy d chu khi ngm bc tranh . Ngi ph n lt n bn anh, dng ngn ng c th ca anh v cng chia s tm trng vi anh. C y to s giao tip tuyt vi bng vic thc hin phng php ho ng hon ho: 55% ngn ng c th, 38% ging ni v ch c 7% ngn t phng php ba ch G.

Ho ng ngn ng c th gm hai nhm: bt chc, lm ging nhng iu ngi khc lm (ngi gi tay tri, bn cng gi tay tri) v phn chiu, chuyn ng theo ngi khc nh th bn ngm h trong gng (ngi gi tay tri, bn gi tay phi).

60

C th bn ngh rng Nhng chng nh nhng ngi khc khng nhn ra bn ang bt chc hnh vi ca h sao? Thc s h khng nhn ra u, tr phi hnh ng qu trng trn. Hy nh, c ch ca bn phi t nh v tn trng ngi khc. Nu ai mc ngn tay ngoy tai, bn cng lm th th d nhin, ngi s nhn ra ngay. Nhng khi ai ang tp trung vo cu chuyn, h s khng n s ho ng nh.

Nhng c ch c bit. C ch ca tay rt d v t nhin ho ng bng cch bt chc v phn chiu. Vi ngi so vai khi ni chuyn; ngi khc vung vy tay khi din t kin. Hy lm theo nhng g h lm. Nu bn thy thot tin khng thch lm, hy tp dn dn cho n khi lo luyn. S thc, bn nn bit cc c ch khc nhau l bc ln hng n vic khin ngi khc thch bn ch trong vng cha n 90 giy.

T th c th. T th ton thn c xem nh thi ca c th. l cch mi ngi gii thiu bn thn v kim ch nam cho trng thi tnh cm. y chnh l l do ti sao i khi chng ti cp n vic cp nht t th. Khi bn thc s lm theo t th ca ngi khc, bn s hiu cm gic ca h.

S c ng ca ton thn. D l bui phng vn xin vic hay x giao ti ni gy qu xy bo tng, quan st s chuyn ng ca c c th ngi khc, ri t nh bt chc hay phn chiu h. Nu ai bt cho chn, hy lm theo; nu h ta vo cy n piano, hy kim mt ni ta. Nu ngi ngi quay nghing trn gh, hy ngi nh vy; nu h ng tay chng hng, hy lm ng tc tng t. Nhng c ng c th nh da ngi, i li v xoay ngi rt d lm theo.

Nghing v gt u. Cn c nhng c ng n gin khc d lm theo. Nhng nh nhip nh thi trang bit rng hu ht nhng linh cm ca c bm nh tuyt vi u n t nhng gc cnh to bi nhng c ch nghing v gt u nh. Tt nhin khun mt rt quan trng, nhng chnh cc gc cnh mi mang thng ip. Hy k ti chng. a s nhng bc s v cc nh tr liu gii u ho ng iu b nghing v gt u ngay lp tc. iu ny c ngha Ti nghe bn, ti hiu iu bn ni v cng chia s cm gic vi bn.
61

Nt mt. Cng vi vic nghing v gt u, vic ng b nt mt by t s ng v thu hiu. Chng xut hin mt cch t nhin. Khi ai mm ci vi bn, bn c xu hng t nhin l mm ci li. Khi nng m trn mt ngc nhin, hy lm nh th p li. Hy tm kim xung quanh ti ba tic tra hay ti bn tham d v xem nhng ngi bn thn thit i x vi nhau nh th no. C mt cch rt d dng, t nhin v em li hiu qu lm ngi khc thch bn ch trong vng cha y 90 giy. Bn hy bt chc cch thc v thi gian s dng nh mt tip xc ca ngi khc. c th l nh mt lic qua, nhn trc din hay e thn; d l g i chng na, hy nm bt n v phn hi li y nh vy.

Nhp th. Hy ch n nhp th. Liu n nhanh hay chm? Liu n ngay pha trn di thp lng ngc? Hay hi th dn t di bng? Bn c th bit mi ngi th th no bng cch quan st i vai hay np gp trn qun o. Ho ng nhp th vi h c th gip ai i v v v h.

Bi tp cho s ho ng

i vi bi tp ny, bn cn c thm hai ngi na: A v B. A l ngi u tin thc hin ng tc; B ho ng vi nhng ng tc ca A. Bn s l o din. A v B ni chuyn mt cch thng thng v bt c iu g h mun, s dng cc t th ng, ngi hay i li. A lu chuyn ng c th mc B c th lm theo cc c ch v ng tc ca A. Sau mt pht, yu cu h khng thc hin vic ng b ng tc ca nhau na. Lc ny B c tnh lm lch c ng ca A. Sau khong mt pht, hng dn B quay li vic ng b c ch. Ri sau khong mt pht, ngh h ph v cc ng tc. Cui cng, trc khi kt thc, hy bo h ng b ho tr li. By gi thay i v tr ca A v B. Lin tc xoay vng nh vy cho n khi mi ngi hiu c vai tr khc nhau trong bi tp. Hy so snh nhng ghi ch cui mi vng thay i. Bn s thy chng tng t
62

nh: Khi ti ph v s ng b, iu ny nh th mt bc tng ln dng ln trc mt chng ti v Khi dng vic ho ng, mc tin cy ln nhau gim nhanh chng. Bn c th t mnh th iu ny. Hy ho mnh vi ai trong vng vi pht, ri c tnh lc nhp c ch ca ngi mt pht trc khi quay tr li ho ng ln na. C th i li tu v lu tm n s khc bit; iu ny rt r rng. Dn dt Khi bn ngi ni chuyn vi mt ngi bn, mt trong hai ngi bt cho chn v ngi kia c th cng lm tng t. iu ny c ngha mt trong hai bn ang lm theo s dn dt ca ngi kia, mt du hiu chc chn hai ngi l bn tt ca nhau. Khi bn thnh tho trong vic ho ng, bn c th th xem bn mnh ho hp vi mnh nh th no. Sau hai ba pht, bt k trc bn ni chuyn v khng cho ngi khc nhn ra iu mnh ang lm, hy a ra mt c ng nh c lp vi nhng hnh vi ng b ho ca bn- ng ngi ra sau, khoanh tay hay c th nghing u. Nu ngi kia cng lm theo, nh vy bn c ho ng v ngi kia v thc theo s dn dt ca bn. Nu bn nghing u, ngi y cng nghing. Nu bn gc chn, ngi kia cng vy. H thay i theo kiu ca bn c c ng v thay i ging ni. Hy quan st xem liu h ang bt chc hay phn chiu bn. Bng cch ny bn c th kim tra liu bn c thc s l bn tt ca nhau. Nu ngi khng lm theo s dn dt ca bn, quay tr li vic ho ng theo t th ca h trong vi pht v th li ln na cho n khi c.

Ti thng dy nhng ngi tnh nguyn n vi bnh nhn ung th lm cch no thn thin c vi nhng ngi h chm sc. iu u tin ti thng nhn mnh l ho nhp hi th vi h. V khi ni chuyn vi h, hy theo nhp th ra ca h v iu ny c tc dng trn an.

63

Nhp iu. Quy tc tng t p dng cho bt c th g to nhp iu. Nu ngi dm chp, g bt ch theo nhp; nu ngi kia lc l u, pht nh vo i theo nhp. Nu trong tnh hung c th v s dng ng phng php ny, bn s thy tuyt chng no m ngi kia cha thc s n. Nu khng, m thanh tip theo bn phi nghe l ting ca ng sm hay cn ti t hn th. Hy bit s dng gic quan hp l v chn chn.

Ho ng ging ni
Ging ni chim n 38% cc cuc giao tip trc din. N phn nh cm gic ca con ngi; ni cch khc, thi ca ngi . Nhng ai ang lng tng hn ging ni cng lng tng, cn nhng ai c thi t m, ging ni cng th hin s t m. Bn c th hc c cch ho ng nhng m thanh ny.

Ging iu. Hy ch n cm xc c chuyn ti bng ging iu. Hy ho vo nhng cm xc , chia s cm gic vi h v s dng cng thanh iu.

m lng. Liu ngi kia ang ni nh nhng hay ln ting? Vic ho ng m lng khng phi l iu quan trng nht, nhng liu chuyn g s xy ra nu bn khng ng b. Nu bn cht bn l ngi m v hay phn khch, khi gp mt ngi ni nng nh nh v d dt, l ng nhin ngi kia s cm thy thoi mi hn khi ni chuyn vi ngi cng ging iu. Ngc li, mt ngi vui tnh, lun tay lun ming chc chn s cm thy c nhiu im tng ng vi ngi ci m.

Tc ni. Liu ngi kia ni nhanh hay chm? Mt ngi chn chn, chm ri c th hon ton thy ngng ngp hay bt an khi ni chuyn vi ngi nhanh nhu, cng nh ngi chm chp, c th lm ngi suy ngh nhanh thiu tp trung. Ni chuyn cng tc vi ngi khc quan trng khng km snh bc kp h.

Bin . Liu ging ni c ln, xung hay khng? Bin ging ni l cch ta thay i sinh lc trong c th. Khi bn cao ging v ln ting, bn c v nh phn khch hn.
64

Khi h ging xung, bn dng nh bnh tnh hn, mt li th thm biu hin s thn thit.

Nhp . Liu ging bn c lin mch hay ngt qung? Mt s ngi c li ni du dng, trong khi s khc dng ging lnh lng, chn chu.

Ngn t. Cn c mt kha cnh khc ta c th ho ng, l cch dng nhng t ngi khc a thch. Chng ti s cp n vn ny trong chng 9.

Ho ng cho php bn ho nhp su sc vi ngi khc v hiu h nhiu hn. Hy thc hin vic ho ng trong tt c cc hot ng ca bn, d mt cuc phng vn, ti bn xe but, dy d con ci, xoa du mt ngi khch kh tnh, hay khi ni chuyn vi thu ngn nh bng, ngi bn hoa, ngi phc v trong quy bar. Bn chc chn s c thm nhiu bn. Hy n l mt phn trong hot ng hng ngy ca bn cho n khi bn thnh tho khi vic ho ng l bn cht th hai ca bn.

Nhng b n ca giao tip

Phn 3
65

7. Khng ch ni chuyn m cn lng nghe

, ra vy! Bn va t gii thiu mnh vi ai mi quen. Bn nh t ra ci m, v gi cho dng iu, ging ni v ngn t nht qun vi nhau. Hy m u bng nh mt v n ci. Bn gii thiu bn thn v iu thn k ca thn k xut hin, ba giy tri qua v bn vn nh c tn ca ngi i din. Bn bt u ho ng, v bn cm thy t tin l mnh ang thit lp mt mi quan h tt. Nhng by gi th sao? Sang thi gian hi thoi! Hi thoi l mt cch tt thit lp s ho hp trong giao tip v cng c tnh bn. N gm hai phn nh nhau l ni v nghe. Ni cch khc, nh bn s sm nhn thy, l t cu hi v nghe tch cc. Bn c th tng ri vo tnh hung mun bt chuyn vi ai nhng bng nhin cm thy cng li v e d. Hoc bn cm thy nhi d dy khi ang ngi trn my bay cnh mt ngi trng c v th v nhng khng th ngh ra cch no bt chuyn vi h m khng cm thy ngi ngn. H s ngh g v mnh? Liu mnh c t nht khng? Mnh c phin h khng? V iu quan trng nht: Mnh s bt u th no? iu ct yu y l khin ngi phi ni, tm ra s thch ca ngi ri theo m bt nhp vi h. c th l cuc ni chuyn phim, tm kim c s thit lp tnh thn. y l ni bn pht hin ra s thch chung v cc bc m khc c th tin ti quan h thn tnh. Trong khi nhng cuc ni chuyn to tt cp n vn gii gip v kh ht nhn hay chnh tr, ch ca cu chuyn phim c th v bt c ci g: trang web c nhn ca bn, vic ci to phng tm, chic v pht chy xe qu tc , hay mu sc ca chic xe th thao mi ca c em h Marisa.

Ngng ni chuyn v bt u t cu hi

66

Hi thoi l cch chng ta gi m hiu thm thng tin v ai hoc truyn i mt thng ip, hay c hai. V cu hi chnh l mu cht ca cuc hi thoi. Tuy nhin, cn lu l c hai loi cu hi: cu hi khi gi ngi ni v cu hi khp kn. Phn bit cc loi cu hi ny khng kh v kt qu gn nh c th m bo chc chn c, cho nn bn cn nm vng cch phn bit loi no vi loi no. Di y l s khc bit gia chng. Loi cu hi u yu cu c gii thch v do vy i hi ngi khc phi ni. Cn cu hi ng (khp kn) ch cn cu tr li c hoc khng. Vn vi cu hi ng l ch khi cu hi c tr li, bn quay tr v im xut pht- v bn phi ngh ra mt cu hi khc tip tc cuc hi thoi. ___________________ Mt cng thc n gin ca vic thit lp hi thoi: bt u vi mt cu ni v a im hay thi im, sau hi mt cu hi m. ___________________ S tt hn nu bn bt u bng mt cu ni mo u g ri mi hi mt cu hi m. Loi cu ni ph hp nht thit lp mi thn tnh l cu c lin quan n im chung ca bn v ngi khc: bui hp hay ba tic bn ang tham d, mt s s kin ni bt gn y, thm ch ni v thi tit cng t ra c hiu qu. Nhn chung, chng l nhng cu ni lin quan n a im hay mang tnh nhn dp. V d: Cn phng ny tht l p! Nhn nhng thc n ka! Dch v y tht l chu o! V ti thuc lng my bn nhc piano ca ng ng ta khng bao gi bit ai say m mnh hoc nhng cu i loi nh vy. Tip theo l nhng cu hi m nh ng cho l nhng ci bnh ny u ra? Anh bit nhng g v anh ta? Thc t l nhng cu hi m m bo bn s nhanh chng t c thng tin min ph.

67

S dng nhng t gi m. Mt hi thoi tt cng ging nh mt vn tennis gii tr trong ngn ng l qu cu c nh i nh li trong sn min l c hai cng hng th. Khi qu bng ngn ng ra khi sn chi, cn phi pht bng li. Mt cu hi m cng ging nh pht mt qu cu p. Nhng cu hi m bt u bng mt trong su t to hi thoi nh :Ai? Khi no? Ci g? Ti sao? u? Nh th no? Nhng cu hi ny yu cu gii thch, trnh by mt quan im hay cm gic Lm th no anh bit iu ? Ai ni vi bn? Bn cho l thng tin ny t u ra? Khi no bn i n kt lun ? Ti sao ti nn quan tm ? Nhng t ny c tc dng g?. Chng gip chng ta thit lp quan h thn thit v to giao tip bi chng buc ngi khc phi ni v bt u bc l bn thn. Bn c th thc y cc yu t to hi thoi bng cch thm vo cc ng t ch cm gic c th nh: nhn, ni, cm thy. Khi dng nhng t ny, bn ang yu cu ngi khc lc li tr tng tng ca mnh v tit l cho bn nhng thng tin ring t nh Gi ny sang nm bn thy mnh ang u?, Hy cho ti bit ti sao bn chon Bali lm ni i ngh? Bn cm thy con mc bt th no? Trnh nhng t khp kn Dng nhng t ny chng khc no bn ang chi tennis mt mnh vi bc tng gch. Ngc li vi nhng t m l nhng t ng nh: C phi bn l/.., Bn c lm khng? Bn .cha? Ni cch khc, bt c mu cu hi no vi cc ng t th, l, , c, lm u khp li c hi bn to ra cuc hi thoi ci m. Nhng cu hi ch cn tr li bng mt t l c hoc khng. Sau th sao? Bn li phi hi mt cu hi na. V bn chng i n u c. Bn c chc khng? C Bn c hay n y khng?
68

Khng Bn bao gi ngh xem s th v th no nu bn gc li mi chuyn v i nhy bungee gia bui chiu khng? C Bn c nhn ra l cho d bn t cu hi di v th v n th no m nhng cu hi bt u bng nhng t ng th chc chn bn s nhn c cu tr li l mt t duy nht?

________________________ Hy dnh ra trn mt ngy ch hi v tr li cc cu hi bng mt cu hi. c nhiu thng tin, hy ch hi nhng cu hi m. Bn s nhanh chng c c nim v n. _______________________ Ni mt cch cng bng, nhng t ng cng c ch ca n, nh trong ngnh cnh st, hi quan v mt s ngnh khc m ngi ni buc phi tun th nhng quy nh c c cu tr li trc tip. Tuy nhin, ti vn phi nhc nh nhng ai c thi quen thch dng hi cu hi ng ny l bn chc chn s khng gy c cm tnh c bit trong vng 90 giy hay t hn u.

i mt vi c hi
Bn s thy mnh i khi cht gp phi ai rt d mn n ni khng th khng bt chuyn c. Nhng khonh khc th v dng nh trng ng vo nhng lc m u c bn nh ra v hi ln. Ngh h ti, ti phi ni g by gi? Ti phi lm g? Nhn

69

vo u? Ngi ta s ngh th no nh? Tip tc t vn mnh nh th bn s thy tot m hi ht, tim p thnh thch, mt gay v c nhng c ch tc ci. Trng hp thng gp nht l khi hai ngi tnh c gp khi ngi cnh nhau trn mt chuyn tu, my bay hay xe but, trong thang my, ng ch ly git hay cng i ai snh khch sn, lm gian hng cnh nhau trong hi ch thng mi; hay ang chn la hoa qa ti cng mt quy hng trong ch gn nh. Trong nhng tnh hung y, hai ngi c t nhiu im chung bt u. Cho, Xin cho, Cho bui sng, ri ci l cch hay bt chuyn v nhn c phn hi t ngi khc. Mt n ci p li l du hiu tt cho thy bn i ng ng. Hy n gin, ng nn p t, m hy lch s, vui v v nh nhng. ng xn li hay t ra qu gn gi nu khng ngi khc s khng thch. Bn mun ngi ta s ni li vi bn b Sng nay ti va gp mt ngi rt th v ch khng phi Mt g v vn c c xn li ti. Mt khi chc chn ngi i din c phn ng tch cc, bn c th th p dng mt s bin php c th. Hin nhin l bt u bng mt cu hi m th s tt hn, song khng phi lc no bn cng tm c mt cu hi nghe cho t nhin v hp l. C th lc no y bn cng cn dng mt cu hi ng hoc mt cu ni mang tnh nhn dp nh Anh c bit my gi ngn hng ng ca hm nay khng? hay Ch, c v sp c bo y. cho nn hy chun b sn sng mt cu hi m tip tc ngay sau trong trng hp bn ch nhn c cu tr li c hoc khng. Di y l mt s v d v cch khi ng hi thoi bn th sau khi bn va cho hi v mm ci vi mt ngi. Hy s dng mt cu ni dn dt tnh hung ri mi dng n cc cu hi ny. bt c a im no
70

Anh/ch t u n? Ti cha n bao gi. th no? Th no m anh/ch li n y? Trn tu, my bay, hoc xe but Anh/ch nh li Duluth/Stratford/Majorca bao lu? Anh/ch u n? Anh/ch vn tng sng ? Nu cu tr li l c, hy th thm Ti cha n bao gi. th no? Nu cu tr li l khng th Anh/ch cn u na khng? Anh/ch nh i bao lu? Anh/ ch thy Amtrak? Hng Hng Khng / nhng ci xe but ng di ny th no? Mt thng tin th v: Khi gp ai ln u tin, ngi Bc M hay hi Bn lm ngh g? trong khi ngi Chu u thch hi Anh t u n? hn. Trong siu th Nu c hai bn u ang ng trong quy hng c ti, nhn vo gi m trn k hay thanh ton tin my qu b, th cc bn c t nht mt im chung. Lm th no bn bit c c trai trong ti cho hai ngi? Anh/ch ni cho ti s khc nhau gia m ti v m trong ti c khng? Lm th no bit l n chn? Anh/ch c bit h ti ng my sn phm ny u khng? Anh /ch n th mn st/trng ming ng lnh/nm ny cha? Nu cu tr li l c C ngon khng? n n th no?. Nu cu tr li l khng Anh/chi c gi g khng? G to th ny th phi un bao lu? Ti qun mt khng nht my con mc ..Cm phin anh/ch gi ch cho ti trong khi quay li ly? (y l mt cch lm thn rt tt bi v nh vy bn s c c
71

bt chuyn vi h khi quay tr li- cho d ch l ni v mc. Tuy nhin khng nn i qu lu, bi rt c th bn s lm phin ngi khc. ) Trong khch sn/ snh nh ngh Anh / ch c bit ch no c bn bn hay khng ?Anh/ch y bao gi cha? Nu cu tr li l ri th Anh/ ch thy th no? Nu cu tr li l cha th Ti cng vy. Vy th no m anh/ch li chn ni ny? Anh/ch c bit g v thnh ph ny khng? Nu cu tr li l c th Ti ch y c mt ngy thi. Theo anh ch th ni no ng i thm nht? Nu cu tr li l khng th Vy sao anh/ch li n y? Ti mt cuc hi tho Anh ch n t vng no? Cuc tho lun no khin anh/ch quan tm nht? Anh/ch c bit hng n no tt quanh y khng? Anh/ch c ngh th no v din gi chnh hm nay? Ti i ly c ph by gi. Ti s mang li cho anh/ch mt ly lun nh! (Ch : mo ny c th p dng trong rt nhiu tnh hung xem xem mc hng th ca i tc th no. Thng th nu nh khng thc s thch th lm h s t chi ngh. Nu h chp nhn th nhiu kh nng l h s thch c tip xc na vi bn.) Ti tim git l Anh/ch cho hi ti c th thay qun o sch u a? Anh/ch cho bit ti c th mua tem th/nc cam/ thc n cho mo u? Ti i mua c ph by gi. Ti s mang li cho anh/ch mt ly lun nh! (Xem phn trn) Liu c vn g khng nu ti trn ln qun o mu v trng? Xp hng vo xem phim/kch/ho nhc
72

Ti sao anh ch chn b phim/v kch/ bui ho nhc ny? Vy l anh ch n y xem phim ca New Cambell v mt din vin khc na tn g vy nh? Anh ch ngh sao v din vin/tc gi/ ngi trnh by ca b phim/v kch/a CD ny? Trong khi ch xp hng di: Anh ch c th gi ch cho ti ti i mua mt tch c ph nh? Anh ch c mun dng lun khng? Ti mt trin lm/bo tng/hi ch thng mi/ hi ch ti a phng , anh /ch ngh sao v ci ? Anh/ ch c bit trin lm u my xe la hay nht u khng? Anh ch thch nht s kin/bui trnh din/cuc ua no nht trong nhng th xem? Anh /ch nhn thy qu b ng khng l bao gi cha? Dt ch i do hay khi thy ngi khc dt ch i do Trng n ng yu lm sao. Ging ch g vy anh/ch? Xch ch p gh. Anh/ch mua n u vy? Ging ch Chihuahuas trng ra sao? Mch nh: nhng ngi ch nui ch thng t ra rt ho nhp ch cng cng, nhng ng nui ch nu bn thc s khng thch ng vt! Gp ai bn bit nhng cha tng bao gi can m bt chuyn Cho anh/ch. Ti c mt cp v xem kch/xic/c t, v khng bit l anh/ch c thch n cng ti khng? Cho anh/ch. Ti hi cng thng nhng ti rt mun mi anh ch mt tch c ph. Trong tt c nhng trng hp ny, cho ngi i din khong ba c hi ni chuyn. Nu sau ba cu hi hay bnh phm m c ta hay anh ta r rng l khng hng ng mt
73

cch nhit tnh th ng c bin mnh thnh k quy ry. Hy rt lui mt cch duyn dng bng nhng cu ni x giao nh Chc mt ngy tt lnh, Chc anh ch xem vui v, Chc hnh trnh/chuyn i/ k ngh th v hay bt c cu g hp l.

Thng tin min ph

Tht ra rt d c nhng thng tin t mt ngi l. iu ny khng c ngha bn phi c gng c c nhng thng tin nh tn, s thch, tnh trng c nhn, v mt s ci khc. Nh bn s thy, hu ht mi ngi u sn lng cho bit nhng thng tin ny nu bit hi mt cch hp l. Trn thc t, mi ngi s b ha theo bn. Chnh v th bn nn xng tn mnh trc. Bn cng tit l nhiu v mnh th h cng cung cp cho bn nhiu thng tin hn. Nu bn ni, Xin cho, ti l Carlos, bn s nhn c li p li l Cho, ti l Paul Nu bn bt u l Xin cho, ti l Carlos Garcia th bn s nhn c cu tr li l Xin cho, ti l Paul Tanaka V nu bn bt u l Xin cho, ti l Carlos Garcia v ti l bn ca Gail th Paul cng s p li tng t. Xin cho, ti l Paul Tanaka v ti lm cng chng ca Gail. Khi bn thm cc thng tin ng sau tn mnh, ngi khc cng s lm nh vy v bn va cho h mt c hi. Nu h khng hi p, th t nht l bn cng thit lp c tnh hung. H bit bn mun g cho nn hy khuyn khch h mt cht. Mt ci nhun my hay mt cu hi li Cn anh/ch? cng khch l h ri. Vn y l lm sao c cng nhiu thng tin cng tt bng cch trc ht cung cp nhng thng tin ca bn thn. Bn c th s dng nhng thng tin ny m rng v lm quan h giao tip thm su sc. chnh l bn tin thm.

74

Nhng tn hiu b b l Mike n ga tu ha sm hn mi khi nm pht. l mt bui sng nhiu sng m m p v trn sn ga c khong 20 khch ang ch. Hu ht m ng nhng khch i tu thng xuyn cn cha xut hin. Mike kp t bo vo nch, nguy c ph bng mt chic tha nha v quay li nht chic tha b i vo thng rc ngay ng sau. Khi quay ngi li anh tnh c pht hin mt c gi tc nu mc mt b qun o xm sm ang i li pha anh. C gi dng li cch khong ba mt v ngi xung mt chic gh di. C cn thn t chic vali xung bn cnh v nhn vo chic ng h eo tay. Mike lic ngang sang c, mt nhn h v mm mi nh mt cch ngng m. Anh thy mnh trong tnh cnh ny nhiu ln n ni khng cn nh y l ln th bao nhiu na: nhn ngm ai , mong mun c tip cn ngi ta nhng li nht nht khng dm li gn bt chuyn. Ln ny, anh t nh l phi bt chuyn vi c gi v khin c phi ni chuyn vi anh. Mc ch ca anh khng phi l r c i n ti hm nay, hay i ngh cng c vo th by tun ti, hay ci c vo thng sau. Ch l ni vi li vi c xem liu c c sn lng tip chuyn hay khng thi. Anh ni nhng th bnh thng nht c th ngh ra c: Cho c, c c phin khng nu ti ngi cnh c? C gi dch ngi v bn tri Khng sao, c kh ni v Mike ngi xung bn cnh. Ti cha thy c y bao gi nh? Hm nay l bui u tin, c tr li, ti lm cho mt hng qung co trong thnh ph. ny tu cng kh ng nhng thnh thong cng c ch ngi cho c hnh trnh Mike ni. Mike b qua mt s thng tin min ph. Ngy u tin i lm v hng qung co. L ra anh nn khai thc thm nhng thng tin v s dng nhng cu hi

75

mo u hi thoi nh u, ci g, ti sao, khi no, ai v th no. C s lm g ? Khch hng ch yu ca c l ai? Cng ty nm u? Lm th no c xin c vic ? By gi chng ta s i t mt ph n: Dorita, mt nh thit k trang web ang i dc theo sn ga v nhn thy mt ngi n ng kh hp dn, trng c v mt mi ang ngi trn gh di. C ngi xung bn cnh anh ta v thy anh ta ang c cun truyn trinh thm mi nht ca P.D James. y cng l nh vn c yu thch! Anh mm ci khi thy c ngi xung v c cng mm ci p li v bit rng hai ngi c t nht mt s thch ging nhau. Nhng ri ngi n ng li tip tc c sch. Dorita quyt nh dn tip: Th anh cng l mt ngi hm m P.D. James ? Ngi n ng tr li Khng, c c tin y l cu truyn trinh thm th hai m ti tng c khng? Ti sao vy? Ti khng c nhiu thi gian c sch. Ti l bc s ni tr mt bnh vin trong thnh ph. Vy , ti c tt c cc cun sch ca b y. l tc gi trinh thm a thch ca ti mc d ti cng rt thch truyn ca Dick Francis. Dorita c th mong ch mt phn ng ra sao? Nhng li cui cng m c ni ra l mt chui nhng cu trn thut ch khng phi cu hi. Dorita i ng hng khi hi cu hi th hai, cu hi ti sao nhng sau c b l thng tin min ph m Joel gi gm. Thay vo , c tip tc ni v bn thn mnh. Nu c lng nghe chm ch, c c th ngh ra cn phi hi tip l Bnh vin no? Bc s ni tr ca khoa no? Ti sao anh la chn cng vic ?- ri nhng cu hi u, ci g v ti sao th c l cuc ni chuyn tip din tri chy.

76

Lng nghe tch cc Lng nghe l mt kha cnh khc ca hi thoi. l mt ngi bit lng nghe tch cc, bn phi t ra l tht s ho hng vi ngi ni. im mu cht ca nghe tch cc chnh l n lc tht s nm c nhng g ngi khc ang ni v xem h cm thy th no. Lng nghe khc vi nghe. Bn c th nghe thy ting n cello trong mt dn ho nhc nhng khi bn lng nghe ting n cello mt cch chm ch th bn s ch n tng nt nhc v cm nhn cm xc gi gm trong . Lng nghe tch cc l n lc c ch nhm nm bt v hiu thng tin v nhng xc cm ca nhng iu mnh nghe thy. iu khng c ngha b qua mi kin v cm xc ca mnh, m l bn c gng ng cm ht mc c th. Bn c th biu l rng bn hiu n u bng cch a ra nhng phn ng tng ng ca mnh. Hy nghe bng i mt. Hy nghe bng c th. Hy gt u. Nhn vo ngi . Gi cho t th thoi mi v hi ng ngi. Hy khuyn khch ngi khc bng li ni. y cn phn bit gia trng phi nghe bt chc nh vt v trng phi tch cc. Trng phi bt chc kiu con vt tc l nhc li nhng g mnh nghe chnh xc theo kiu bt chc. Paul: Thi tit kinh khng nh vy nh hng nh th no n anh\ch? Kathy: Ti thch nhng t nng nh th ny nhng anh chng m ti ang hn h li do ti s i n Alaska mt mnh v ti ngh l anh ta ni tht. Paul: C v nh l mc d c thch nhng t nng, c vn s chuyn n Alaska nu c mun bn cnh ngi n ng m c ang hn h. Trng phi ch ng c ngha l bit cch phn ng da trn trng thi ca i tc giao tip:

77

Paul: C v nh c c mt quyt nh ln lao. iu c lm c lo lng khng? C s gii quyt nh th no? Ni mt cch n gin, khi s dng phng php bt chc nh vt c v l bn ang nghe nhng trong khi lng nghe tch cc bn phi cm nhn c nhng g bn nghe thy v cm thy bn quan tm n nhng iu bn nghe thy. a ra li phn hi. Tm hiu k hn nhng iu ngi khc ang ni. Phn hi loi ny c th gm Nhng ting th di v nhng thn t nh , , i, e hm (nh bn thy y, rt kh c th m t k trong mt cun sch) cho n nhng pht ngn y hn nh , th c ?, Ri sao na?, Anh khng a y ch? Vy th c y lm g? Bt c li ng vin no trong hi thoi cng tt; n gip cho qu bng c chuyn i v chng t rng bn ang lng nghe ngay c khi bn khng ni g nhiu. a ra nhng phn hi bng hnh ng c th. S dng ngn ng c ch khuyn khch i tc giao tip. Hy gt u biu l s ng v hy nhn vo ngi ni, nhng ng nhn chm chm. Hy nhn i ch khc trong lc ang suy ngh (i lc nhn vo tay ca bn to mt n tng l bn ang thc s tham gia vo on hi thoi) Nu bn ang ngi trn mt chic gh, hy dch ngi n mp gh v hy t ra bn rt hng th v quan tm n cuc ni chuyn. Nu bn ang ng, hy hng tri tim mnh ti ngi , thnh thong gt u v t ra suy t ngc nhin hay phn khch mt cht, hoc bn c th s dng thi thc s tch cc khi gi phn ng ph hp ca mnh n nhng g bn ang nghe. Cho v nhn Ch cn bn luyn tp th s d dng c mt cuc hi thoi t nhin. Di y l nhng mo tin li bn c th p dng pht trin v ci thin kh nng ny. Trc ht bn cn c mt Thi Thc s Tch cc. Hy t ra ham hiu bit v quan tm n ngi khc, khuyn khch ngi khc ni bng cch a ra nhng phn hi chn thnh. Hy tm hiu
78

 pht hin nhng s thch, mc ch v tri nghim ging vi ngi khc v hy giao tip vi mt thi tch cc, kin thc v nim hng th. ___________________ Tht v ch nu bn ch lp i lp li mt vi iu v chng bao gi bn c th t c kt qu kh hn. ___________________ ng thi hy tr hon on kt ca cuc hi thoi theo mnh. Ni r rng v dt khot. Gim tc ni s gip bn cm thy t tin hn ng thi cng pht huy tt hn kh nng hi hc ca bn. S rt c ch nu bn nm bt c nhng s kin mang tnh thi s v nhng vn nh hng n cuc sng ni chung. V vy mi ngy hy c mt t bo v cp nht nhng tin tc lin quan n nhng vn din ra trn th gii, t nht l nhng vn ni cm. Trong cc bui tho lun ca ti, ti thng cho nhng ngi tham d chun b mt on Qung co trong vng 10 giy. Thc ra ch l mt cch gii thiu mnh l ai, mnh lm g trong vi cu ngn ngi. Hy l chnh mnh. Mi ngi yu mn bn bi v bn l chnh mnh, bn cng thoi mi bao nhiu th iu ny n cng d dng by nhiu.

S dng ngn ng giu hnh nh

Mi cuc ni chuyn d ngn hay di u ging nhau ch chng v ra mt bc tranh ngn t v nhng tri nghim ca bn cho ngi khc. Bn cng c kh nng m t mt cch sinh ng nhng tri nghim ca mnh th mi ngi cng thy hng th khi ni chuyn vi bn. Di y l mt cch m t v hot ng hng ngy: Chng ti ng xp hng ch xe in c 20 pht. Ti thy pht chn. y khng c yu t no c th khi gi tr tng tng ca ngi nghe. Thay v
79

s dng nhng ngn t mc mc bn hy hc cch ni mu sc hn. Hy huy ng cng nhiu gic quan vo hi thoi cng tt. Hy m t nhng g bn trng thy, nghe thy, cm thy, v nu c th, c nhng g bn ngi thy v nm c: Tht ng ngc nhin khi ng gia bao con ngi trong yn lng. Tri ngt ma, nhng c o ti t c. nh n ca cc khu nh cao tng to sng lm hin ra nhng bong bng nc, v ngi bn xc xch nng pha sau ti ang lanh canh cho mi. y l mt bn m t tht giu hnh nh v cc gic quan n khin cho tr tng tng ca bn v ngi nghe tho sc tung honh.

Li khen
Hy n nhn mi li khen mt cch nh nhn. Vic ny n gin thi. Hy khen mt cch thng thn trc din. Trnh t ra qu khim tn hoc khim nhng. p li mt li khen th tt nht ch cn ni hai t Cm n. Ri sau nu bn mun chuyn thnh mt hi thoi th c th tin hnh lun. Mt li khen i km vi li chp nhn li khen c th thc hin theo cch sau y: Marion, chic vy may tht kho. Cm n, ti mua n mt 6 la ca hiu Salvation Army. Mt phn hi n gin hn nhng cng c tc dng tt trong giao tip l Cm n, rt vui c bn ch . Nn chp nhn mt li khen nh vy vi mt nh mt, mt n ci v ging ni nh nhng. Mi li khen u tt min l chng c tht ra mt cch chn thnh. Nhng li khen gi to hoc tng bc s ph hu mi quan h v e do n bt k s thn tnh no c vun p trc . Nhng li nnh nt r tin, nhng cu ni so mn, v nhng li nhn xt kiu b trn sc mi gi to c th gy xc phm ngi nghe. Mt khc li khen thnh

80

thc c th lm cho bn t tin hn v thm ch n cn chuyn tnh thn sang giai on su sc v ring t hn. Nu bn pht hin c iu g hay ho hoc th v i tc giao tip hoc mt im no ng khen th c th a ra li khen. Trnh nhng t chung chung nh p, Tt v Tuyt. B qun o tht p- Thng thi! Mu xanh rt hp vi ch c xem l cu khen hay. Hoc cu khc kiu nh Bn l ngi tht tt lm ngi nghe d rt t trn tri xung t. Bn lm cho mi ngi thy mnh u tuyt vi - y mi thc s l mt li khen. Nhng li khen c th thng c v tht hn l mt li khen chung chung. Mt cu nh Sp ngon tuyt s khng lm cho ch nh hi lng bng mt mt cu nh y c l l mn rau ti ngon nht m ti tng n! Nu bn mun khen ti biu din ca ai , hy b cng ch vo cc chi tit. Mt cu khen nh Bn hm nay tht l tuyt vi ch c sc mnh bng mt na so vi mt cu Bn tr li cu hi v cch chm sc gia nh khng mt cht ngn ng. Tht l mt chiu tuyt vi. Hy truyn t li khen ca bn theo cch bn cho ai : Hy ci m hy nhn thng vo ngi i din, ni r rng v si ni. Hy khen mt ci g c th v nh dnh thi gian h kp phn ng.

Bi luyn tp ging

Hiu ng m thanh
Ch cn nghe ging ni l ngi khc c th bit cm gic ca bn. Mt ging ni d chu c th nh hng tch cc n phn ng ca ngi nghe. Ging ni d chu ch c c khi bn ly hi t su trong c th- t bng. Ging ni nghe kho, su v c sc lan to so vi mt ging ni n iu hay the th.

81

 ci thin ging ni ca bn, hy tp bi tp th v ni bng bng. Th bng bng, tc l tn dng ti a l phi ca bn, l cch th m nh v c li nht. Theo cch th bn s th nh nhng v t t hn, ngc li vi th bng ngc l cch th ph bin ca hu ht 60% mi ngi. Th bng ngc th d mt ging nh th bn ang trong trn nh- bao gm nhng t th ngn hn hn ni tip nhau. Thng th nu bn ly hi t ngc th bn s ly ging t ngc. Hy nh nhng t mt tay ln ngc v tay kia ln bng. Tp th n khi bn tay trn ngc khng php phng ln xung cn bn tay kia th c. Khi lm c iu ri th nhc tay ra v tip tc th nh vy v duy tr tt c cc ln sau. Bn s thy khi bn cng thng hay lo lng, bn s li quay v cch th bng ngc. Hy phng iu ny v ly hi su thm, bn s thy bnh tnh hn. Lp li bi tp ny vi hai tay v tr m bn ly ging. Di chuyn ging t ngc xung bng. Nu bn thy ging mnh tr nn trm hn, khe hn, v chm hn th chnh l ci bn cn t c c mt mi thin cm ngay lp tc vi mi ngi trong vng 90 giy.

Nhng iu khng nn lm
Hy c danh sch nhng iu khng nn lm di y, nu bn pht hin mnh ang phm phi nhng iu ny th tc l bn nh mt Thi thc s tch cc hoc chn mt Thi tiu cc do s sut: ng ngt li hay cp li kt thc cu h ngi khc cho d bn rt mun hoc thiu kin nhn n mc no i na. Hy s dng nhng li khuyn ca Dale Carnegie. ng phn nn, ln n hoc ch trch. Nu c th nn trnh nhng cu tr li cc lc; nhng cu thng khng nn dng trong hi thoi v lm cho mi quan h tr nn cng thng. Nhng ngi thch
82

c quyn trong lc ni chuyn thng cng khng gy c mi thin cm bi v h khng dnh hoc dnh rt t khong trng tm im quan tm chung vi i tc giao tip. V th h to ra cm gic th l hoc t nht. Khng c g gy mt cm tnh bng vic ni chuyn vi mt ngi m h ch nhn i ch khc. Nu iu ny xy ra vi bn hy t an i mnh ngay lp tc. Nhng ngi nh vy khng ph hp v ni tht ra l th l. Cui cng hy cn thn vi vn v ng th v nhng th lin quan n v sinh kh chu khc. Khng th bin h g ht cho nhng iu ny. Ming hi, mi kh chu t c th v thc n dnh rng c th khng lm bn bt ng yu i trong mt ca ngi yu nhng cng chng em li iu g tt cho bn trong mt ba tic c quan.

Hy khin ngi khc nh n bn

C g hay ho nu bn gp g mt ai ln u tin, to c mt n tng tt trong mt h v s thn tnh nht nh nhng sau hai tun th ngi ta chng cn nh g v bn na? iu khc no bn vit mt cu chuyn tuyt vi trn my tnh v ri qun khng bit mnh lu tr n u trong my. Hy cho ngi khc mt l do nh n bn. Tr c s vui thch khi lm vic . Hn bn cn nh nghin cu ca gio s Mehrabian v yu t tin cy: trong giao tip trc din c n 55% l do v ngoi ca bn, 38% ngn iu v 7% ngn ng m bn s dng. T l tng t cng ng vi tr nh. Nhng nghin cu khc cng ch ra rng nhng g mt ngi nhn thy s li n tng trong tr nh cao gp ba ln so vi nhng g h nghe thy. Hy t hi mnh nhng cu hi ny: Mnh c g ni bt so vi nhng ngi khc? C yu t c bit hay phong cch no mnh c th to ra cho ring mnh? Mi th c th to cho
83

bn mt hnh nh n tng, mt bng hoa ti ci trn ve o hay kn o u , mt chic gng knh t tin, mt chic o gil p, i giy tuyt ho, mt chic n ci c, mt chic dy treo qun hiu Galloping Gourmet, mt kiu tc Gillian Anderson hay mt ting ci theo kiu Goldie Hawn. Theo mt ngi bn ca ti ang lm cho mt chui ca hng ln bn my vi tnh v thit b m thanh trn ton quc th Ti thng dnh ra na gi gii thch cc c tnh ca sn phm v khch hng ca ti s ngh v ci . Sau vi ngy anh ta quay li ln gp nhn vin bn hng u tin anh ta gp v mua sn phm . Vn khng phi l v ti khng a cc visit ca mnh cho khch hng m thc t ti c a nhiu ln i na th xc sut m anh ta quay li tm gp ti l rt t. Sau ti tm ra mt cch khch hng phi nh n mnh. Bi v ti l ngi Newfoundland, nn ti ni vi khch hng l nu quay li mua sn phm hay gi in thoi th hy hi gp c Newfie. Canada, mt ngi Newfie thng l i tng ca nhng li tru trc c trng nhng c bn ca ti s dng mt hnh nh bng li ni tn dng li th cho mnh. y chnh l tay cm, hay nu bn mun th c th gi l h cha thng tin v gip nm c ton b thng tin lu tr trc . Hy tm ra mt iu g gip phn bit bn vi nhng ngi cn li. Cho ngi khc mt du hiu g m nh ngi ta phi nh n bn. Nhng n tng kh phai

Jill v Robin hai ph n trung tui ang ngi i din nhau bn mt chic bn trong mt nh hng ca Php. H dng c mt na ba tra ca mnh th c my ngi bc vo chic bn gn . Mt c gi tr trong nhm ngi nhn ra Jill v tht ln ngc nhin. C tng l sinh vin trong mt lp ca Jill cch y vi nm. Sau khi m hn v cho hi c hc tr c, Jill quay sang gii thiu vi ngi bn ang cng ng n tra vi mnh: Gii thiu vi Robin, y l Edwina. Em tng l mt

84

trong s nhng hc sinh tuyt vi nht ca ti hi cn dy Stratford. Ti s khng bao gi qun- em c thi quen t chc cc cng vic v bn thn rt tt. Trn bn hc ca em mi th u rt gn gng v ngn np. Thnh thong em cng lm ti cu, nhng ti lun qu mn em v tnh cn thn v chi tit. Rt vui c gp em Robin tr li v nm tay Edwina. Th no, Edwina, ni c xem tnh hnh em do ny sao ri? Jill hi. Edwina k cho Jill nghe v cng vic lm ph gim c sn xut mt chng trnh TV a phng ri ni thm: Cn mt s bn trng mnh na c . C cn nh Suzanne Sparks khng? Khng, tic l c khng th hnh dung ra bn y, Jill tr li. C bit khng, chnh l bn hay mc chic o gil da ghp t nhng mnh nh y. , ng ri, Suzzanne l mt c b v rt c. C chc l bn y bit ni ting Ty Ban Nha v c na. Khng bit bn y cn gi kiu tc bng khng?, c ni v quay sang nhn Edwina. Khng . Gi bn y tc di v vng ri, v by gi bn y l gim c chng trnh ca chng em. Th cn Tony th sao c Edwina tip tc. Bn y cng lm i c . Toni l bn no nh Jill hi. Toni March. Bn y l mt ngi rt thn thin. Sng Malton. Khi thy c Jill khng nh c thm hnh nh no v bn ny, Edwina ni Bn y l mt ngi rt chm ch. Xin li em, c khng nh Toni. Cn bn no na khng? Greg Cuddy. Bn y by gi l gim c kinh doanh Khng phi l Greg vi ci khuyn mi ch? Jill lc u v khng tin Greg Cuddy l mt anh chng c dng kh y. Bn y hay li chic xe ti ca m i khp ni. Nu c nh khng lm th bn y c mt trang web v hun luyn trn mng. Bn y xut bn mt bn tin v c cng tc vin t Jill mi Edwina ngi vo cng bn mnh, v cc bn ca c bn bn kia gi mn trong khi c tip tc hn huyn vi c gio c. im ng ch trong cu chuyn ny chnh l vic Jill c th nh d dng cc hc sinh
85

c ca mnh nu nh c nh ra c mt hnh nh no y. Ngi ta s gy c mt n tng ng nh hn nu c mt tay vn no y- mt dng cng c gip h ni bt trong m ng.

86

8. L gii nhng gic quan ca c th

Xt trn mt mc no th con ngi chng ta cng khng hn cc thit b cm bin di ng l my. Chng ta nhn, nghe, cm nhn, ngi v nm. V sau chng ta x l cc thng tin thu nhn c t cc gic quan a li. Ngy qua ngy, chng ta cm nhn th gii thng qua gic quan u vo ca mnh v sau gii thch nhng iu nghim thy cho bn thn v mi ngi xung quanh. Vy thi! Ri chng ta i ng v tnh gic vo sng hm sau v li tri qua mi iu nh vy. l cch chng ta tin ho. R rng y chng ta ang n gin ho vn , nhng mc ch ca chng ny l gip chng ta c c nhng hiu bit c bn nht lm nn cho nhng iu ti vit sau y. y chnh l ni bt ngun ca Thi Thc s tch cc (hoc tiu cc). C hai cch l gii nhng tri nghim ca chng ta cho bn thn hoc cho ngi khc. Chng ti gi l cc phong cch gii thch. Khi thc dy vo bui sng v thy tri ang ma, mt c nhn c phong cch l gii tiu cc c th ni i, cht tit, li ma! Mt ngy tht t hi! trong khi vi mt ngi c phong cch l gii tch cc hn c th ni , th l khng phi ra xe ri. Tht l tt cho cy ci trong vn! Vn l bn cht nhng li gii thch ca chng ta s quyt nh thi ca chng ta, v mi ngi c nhng phn ng khc nhau vi mt cng mt thc t bn ngoi. Chng ta c th tm phn loi nhng phn ng ny thnh khuynh hng tm thc quen thuc v khun mu. Trong nhng nm 1970 Richard Bandler v John Grinder, nhng ngi sng lp ra Lp trnh Ngn ng hc- thn kinh (NLP) nhn thy rng qua cc cng trnh nghin cu trc vi cc khch hng, tu theo cch mt ngi nhn nhn th gii qua lng knh ca mnh m c th chia lm ba loi. H gi l Hnh nh, m thanh v Trc gic. Gi d c ba sinh vin i nghe nhc rock. Judy thin v hnh nh, Phyllis v m thanh v Alex l Trc gic tng hp. Sau khi h k li bui biu din cho bn mnh, Judy s v nn mt bc tranh ngn ng m t li bui biu din: L ra bn nn n xem bui din, tt c mi ngi u nhy nht v anh chng ca s x tung chic qun
87

ang mc, cn b tc gi th ri ra! Phyllis s m t li nhng m thanh ca bui din m nhc tht khng tng tng c: nhp trng chi tai, v mi ngi u h ht v ht theo. Bn nn i nghe. Tht l tuyt diu! Alex, ngi hay lin tng n cm xc v cm gic, s t li th ny: , bn s cm thy mt ngun sinh lc. Khn phng cht cng. Chng ti gn nh khng th ca quy v khi h ht n bi Rodeo xanh th c khn phng nh bng n Ni mt cch khc, nhng ngi chung Th gic c xu hng m t bng ngn ng tng hnh, nhng ngi Thnh gic chn nhng t tng thanh v nhng ngi thin v Trc gic tng hp th chung nhng t m t c ng ca c th. Nhng iu chng ta ang ni y l mt kha cnh mi ca ho hp v thn mt giao tip. Trong chng ny, chng ti s khng dng li thi , ngn ng c ch v ging iu m s bn k hn v cch cc gic quan ca chng ta tip nhn v l gii th gii xung quanh chng ta.

Th gic, Thnh gic hay Trc gic tng hp?

Do chng ta tip nhn thng tin t bn ngoi ch yu thng qua tranh nh, m thanh v cm gic, nn c ba cch gy cm hng cho chng ta: t nhng th chng ta quan st c bn ngoi, hoc bn trong thng qua hnh nh hoc hnh tng pht ra t no b, t nhng ci chng ta nghe thy bn ngoi hoc nhng m thanh vang vng t bn trong, hoc t nhng ci chng ta cm nhn hay chm phi. Thng th kt hp ca nhng yu t ny s gip chng ta hiu c thng ip cu th gii, nhng mt trong ba gic quan th gic, thnh gic hoc trc gic s ln t cc gic quan cn li. Vi nhng i mt (tai) khng qua o to c bit, th chng ta nhn, nghe v cm nhn nh nhng ngi bnh thng. Tuy nhin vi nhng ngi qua o to th c nhng khc bit rt tinh t nhng quan trng. Nh bn c th hnh dung, mt c nhn ch trng
88

v b ngoi ca s vt s quan tm v b nh hng nhiu bi ngoi hnh. Tng t nh th, mt ngi cho rng m thanh l quan trng th s c phn ng li vi m thanh ca s vt, v mt ngi cm nhn th gii qua nhng cm xc t nhin s quan tm n vic cm nhn s vt th no c bn trong ln bn ngoi, thng qua xc gic. Nm ngoi ti c c nghe cuc phng vn hai chnh tr gia trn i. H u ang tnh chuyn ln nm quyn lnh o ng ca mnh. Khi ngi phng vn yu cu h cho bit k hoch ca mnh, mt ngi ni mt cch kh thn trng, Ti thin v hng tin hnh cng vic nhanh chng Ngi n ng kia th phn ng nhanh hn Hin nay khi chng ti c quan im r rng hn v tng lai, ti thy c nhiu kh nng.Ngi phng vn p li: C v nh c hai ng sn sng cng b nhng d nh ca mnh. Vy bn thy sao? Bn c thy s khc bit hay khng? Ngi phng vn s dng nhng cm t nh Cho bit k hoch ca cc anh v Cng b d nh ca cc anh. Rt c th l ngi thuc tp Thnh Gic. (Ni cho cng bng c th l ngn ng bnh thng vn c s dng trn tivi nhng r rng l c mt s lng ng ngc nhin nhng ngi dn chng trnh trn i pht thanh thuc tp ngi ny). Ngi n ng th nht s dng ngn ng t nhin-thin v hng tin hnh cng vic nhanh chng v ni mt cch kh min cng, iu cho thy anh ta thin v tp ngi Trc Gic. ng c vin th hai c mt quan im r rng hn v c th nhn thy kh nng v do c v nh thuc tp ngi Th Gic. Tt nhin l khng ai thuc hon ton vo tup ngi Th Gic, Thnh Gic hoc 100% Trc Gic. Thng th trong con ngi c c ba yu t trn tuy trong mi c nhn th mt trong ba h thng ny (cng ging nh xu hng thun tay phi hoc tay tri) c th thng tr hai h thng cn li.

89

Cc nghin cu ch ra rng c n 55% s ngi thuc nn vn ho ca chng ta phn nhiu b nh hng bi nhng g h nhn thy (nhm Th Gic), 15% nhng g h nghe thy (nhm Thnh Gic) v 30% nhng g h cm nhn c (Trc Gic).
60 50 40 30 20 10 0 Thi giac Thinh giac Truc giac tong hop

Hy lm bi trc nghim trang 104 n trang 108 v bn s bc u hiu ti sao bn c th tip xc mt cch d dng vi mt s ngi ngay ln u tin gp mt trong khi vi mt s khc th ngc li v ti sao bn cm thy nh th bn bit rt r mt s ngi mc d bn cha bao gi gp h. iu ny xut pht t s hi ho cm gic t nhin. Khi hai ngi thuc tup Th Gic gp nhau, h cm thy rt quen thuc v h c cch nhn s vt ging nhau (iu ny khng c ngha h ng tnh vi nhau) v h cng th hin nhng cm nhn ca mnh theo mt cch. iu tng t xy ra khi hai ngi thuc tp Thnh Gic hoc Trc Gic gp nhau. Mt khc, nu ngi bn gp nhn, nghe, hoc cm nhn th gii theo mt cch khc vi cch ca bn, bn cn phi tp lm quen vi s tht v lm th no thch nghi, bt c bc sng ca anh ta hoc c ta thit lp giao tip, t to iu kin cho nhng mi quan h bn b lu di c ngha.

Trc nghim

Gic quan u th ca bn l g?
Bn s xp mnh vo loi no trong s ngi a Th gic, Thnh gic, v Trc gic? Ging nh nhiu ngi, bn c th s ni rng Chc chn ri, ti thuc tup ngi a Th gic Nhng c l bn s ngc nhin lm y! Hy lm bi trc
90

nghim sau y xem bn bt nhp vi th gii theo cch no. Chn mt cu tr li cho mi cu hi v khoanh trn ch ci tng ng vi cu tr li ca bn. 1. Nu khu ngh dng bn b bin ch cn li ba phng ngh, ti s chn cn phng a, c hng nhn ra bin nhng rt n o b, nghe c m thanh ca bin nhng khng nhn ra bin c, thoi mi nhng rt n o v khng c hng nhn ra bin 2. Khi ti gp rc ri, a, ti tm cc gii php khc nhau b, ti ni vi ai v vn ca mnh c, ti sp xp li cc chi tit ca vn 3. Khi ti ang li xe, ti mun c trong xe a, trng gn gng b, yn tnh hoc to cm gic mnh m c, to cm gic thoi mi hoc an tm 4. Khi ti m t mt bui ho nhc hay s kin m ti va tham d cho ai , u tin ti t a, quang cnh ni b, nhng m thanh nghe thy c, cm gic cu mnh 5. Khi ti ri ri, ti thch nht a, xem tivi hoc i xem phim ti rp b, c sch hoc nghe nhc c, lm g lin quan n th cht (lm th cng, lm vn,) hoc chi th thao 6. Mt iu bn thn ti tin l mi ngi nn tri nghim trong sut qung i ca mnh l a, nhn ngm s vt b, lng nghe m thanh
91

c, cm gic c s vt 7. Trong cc hot ng sau, ti dnh nhiu thi gian nht a, m tng b, lng nghe nhng suy ngh trong u mnh c, n li nhng cm xc ca mnh 8. Khi ai ang c thuyt phc ti iu g , a, ti mun thy bng chng hay cn c b, ti t lp i lp li vi chnh mnh c, ti tin vo trc gic ca mnh 9. Ti thng ni v ngh a, nhanh b, va phi c, chm. 10. Ti thng ly hi th t a, pha ngc trn b, pha ngc di c, bng 11. Khi mun tm ng trong mt thnh ph khng quen thuc, a, ti s dng bn b, ti hi ng c, ti da vo trc gic cu mnh 12. Khi chn qun o, iu quan trng nht vi ti l a, ti khng b l ra khuyt im no b, ti c th to ra mt tuyn ngn v c tnh ca mnh c, ti cm thy thoi mi 13. Khi chn nh hng, quan tm ln nht ca ti l a, trng nh hng n tng b, ti c th nghe thy c ting ni ca mnh c, ti s cm thy thoi mi
92

14. Ti i n quyt nh a, nhanh chng b, va phi c, chm chp Tng kt S cu tr li l a: S cu tr li l b: S cu tr li l c: a, l Th gic, b, l Thnh gic c, l Xc gic. Bn cng c nhiu cu tr li cho loi no th xu hng c tnh ca bn theo hng cng mnh. Bng vic trc nghim ny, bn khng ch c mt ch s mnh o lng sc mnh cc gic quan ca mnh m cn bt u nhn ra rng ngi ta c th c nhng u tin khc nhau. Tuy nhin, c th c rt nhiu nhn t nh hng y, chng hn t nht l bn cng bit mc ch ca bi trc nghim ny trc khi bn bt tay vo lm. Trong cc bui hi tho ca ti, ti thng yu cu mi ngi lm trc nghim ny trc khi h hiu ra mc ch ca n. Hy th yu cu vi ngi bn ca bn lm xem h ra kt qu th no. S dng kt qu ca h lm r hn na kh nng nhn bit gic quan u th ca bn.

gip bn hiu thin hng ca gic quan c nh hng ra sao n cuc sng hng ngy, ti s k cho cc bn nghe trng hp ca mnh. Ti thuc tup ngi thin v Thnh gic v v ti l Trc gic. Nu chng ti c bt ho th v ti bit cch dng th ngn ng ca ti l nhng t tng thanh. C y s lp tc gy c s ch ca ti khi ni Nick, anh chng lng nghe em g c. Anh chng nghe li no em ni Nu c y ni, Anh c bit em ang ni g khng, hoc t hn l Anh c bit iu y khin em cm thy th no khng?, th s tht s l khng, ti lm sao bit c.

93

Mt iu chc chn l ti c th to ra nhng mi lin h t duy, nhng phi mt thi gian dng li v suy ngh, tr c ti cn c thm mt bc chuyn ngn ng ca c y sang th ngn ng quen thuc hn vi ti. Khi c y gi i mt thng ip c cng bc sng Thnh gic, c y to ra mt mi lin h trc tip vi ti- rt nhanh. Ngc li, nu ti mun lin lc ngay vi trc cm ca c y, ti ch vic ni Anh bit em cm thy ra sao khi chuyn xy ra. Ni mt cch khc, ti s dng nhng ngn t nh vo trc gic ca c y, tc l s dng li tip cn theo xc cm. n gin, nhng ht sc hiu qu.

Ho nhp vi s la chn gic quan

Vic hiu bit cc loi gic quan u th c ngha g trong vic li cun ngi khc trong vng 90 giy? Nhiu hn bn tng y. Khi bn c kh nng xc nh gic quan u th ca i tc giao tip, bn c th ni chuyn bc sng ca h. Nu bn mong mun gn gi v hiu ngi bn i cu mnh hn, c c mt phn quyt c li cho mnh trong mt cuc tranh lun, bn mt mn , ginh c mt cng vic, hay gy n tng vi ai trong mt ba tic, th vic nhn dng cc loi ngi thuc tup Th gic, Thnh gic, hay Trc gic c ngha rt ln.

Ni bng by n d

Nhng t nh Ti va sc so khp bn gc tri c n tng hn l Ti va tm khp ni Chng buc ngi nghe lin tng n s tm kim k cng, cn trng, chi tit, quyt tm v hn na. Chng cng d dng gi c hnh nh, m thanh v cm gic, v iu ny l gii ti sao php n d gn nh lin h tc thi

94

vi Th gic, Thnh gic v Trc gic. Th gic gip to ra hnh nh ca s vt, Thnh gic gip nghe c m thanh v Trc gic gip ta c cm gic v nhng g ang tht s din ra. Php n d l ni c ng cho tng. Chng lin h tr tng bn trong vi thc t bn ngoi. Chng ta thng s dng n d mt cch v thc l gii nhng suy ngh ca mnh. Chng ta cng s dng n d lm cho mi th th v hn. Truyn thuyt, ng ngn, truyn khu v giai thoi l mt vi cng c giao tip c v mnh m nht m chng ta c; yu t bng by t ra hiu qu trong hu ht cc hon cnh. Chng kch thch tr tng tng v li cun mi gic quan vo . Ni tm li, n d gip cho s hiu bit c d dng hn, nhanh chng hn v di do hn. Mt ln n, sau chuyn nghin cu ca ti mt ngy, ti nhn c mt cuc in thoi th v t mt ph n hm trc tham gia chuyn . Ngi ph n tn l Barbara v c y c mt ca hng bn thm lt sn. Tht khng th tin c! c y tht ln. Lc y l 9 gi ri v chng ti mi m ca c mt ting m ti bn c cho nm trong s nm khch hng gh thm. Cha bao gi chng ti lp c k lc nh vy! Tht tuyt vi cho cng vic kinh doanh ca chng ti, c y tip tc cp n bi ging cu ti v cch nhn bit cc loi ngi Th gic, Thnh gic v Trc gic tng hp m chng ta thng gp trong cuc sng hng ngy. Bn khch hng th c l khng c g c bit, mc d ti vn tm nim nhng g hc c. Nhng n ngi th nm thNgi ph n ny i vo ca hng ko theo ng chng ca mnh. C v r rng l ng chng khng hng th to no. Ti lp tc nhn ra l ng chng ny thuc tup ngi Trc gic, v trong vng c 30 giy, ti cho ng ta c c hi chm tay v u gi vo tm thm. V h quyt nh mua n.

95

Ti ch bit rng nu ti ni vi ng ta, Hy tng tng cn phng s p th no nu c tm thm na, ng y s khng th hnh dung ra th no v ng y khng thuc loi ngi Th gic. Hoc nu nh ti m ni ng s thy cn phng yn tnh th no khi l tr chi a trn , ng ta s khng th lin h xa xi n vy bi v ng ta khng suy ngh theo cch - ng y khng thuc loi Thnh Gic. Ti bit ng ta thuc loi Trc gic da vo cch n mc, cch di chuyn v cch ni ca ng ta. V th ti ni Anh hy li y v s vo tm thm ny v ng ta lm vy. Ch c th thi. ng ta bc xung sn nh v s vo nhng tm thm. _________________ Hy xem xem bn mun g, hy thay i nhng g bn lm cho n khi no bn t c nhng g bn mun. y chnh l ch F v ch C trong phng chm KFC ca chng ti. Hy lu tm n vic xc nh xem mt ngi da vo gic quan no nhiu nht v hy thay i cch tip cn ca bn. _________________ Nu bn khng chc lm th no gii quyt mt tnh hung, ng c lo lng. Hy sn sng thm vo c ba s la chn trong cch tip cn ca mnh. Hy t ra a nhn vi nhng ngi thuc tup Th Gic; suy cho cng th s ngi ny chim qu na nhng ngi bn s gp trong cuc sng. Hy ni nng nh nhng v tp mt ging iu mm mng vi nhng ngi thuc tup Thnh Gic. Hy t ra tinh t v mm mng vi nhng ngi thuc tup Trc gic m bn gp phi. V tt nhin nu bn ang tip xc vi mt nhm ngi th cng nn p dng iu ny. Nhm ngi s bao gm nhng thuc c ba tup v bn phi lm sao cun ht c tt c trong s h. Trn ht hy nh rng kh nng ho nhp vi cch m mi ngi tip nhn th gii c th l mt trong nhng khm ph quan trng nht trong cuc i ca bn. Cch y vi thng ti c pht biu khai mc ti mt hi ngh ca nhng ngi xy t m. Trong bui ni chuyn ti s dng cch ng vai (ti ng tt c cc vai) minh ho mt s nhng khc bit trong hnh vi ca nhng ngi Th Gic, Thnh Gic v Trc
96

Gic tng hp biu hin trong nhng cuc tip xc mt i mt. Vo cui bi ni chuyn, mt ngi n ng to ln trng d dn nhng n mc sang trng ko ti sang mt bn. Trng ng rt xc ng v c v nh sp khc n ni, ng ta ni trong khi u lc sang hai bn Ti khng bit phi ni th no y, ti s ri y ngay by gi n trng ca con trai ti v m hn n. ng ta nc ln mt ting, Bao nhiu nm nay ti lun cu gin vi n, khi ti ni chuyn vi n, n quay mt i v khng nhn vo ti, iu lm ti pht in v ti qut vo mt n Hy nhn vo mt tao khi tao ang ni chuyn vi my!. Him khi n nhn thng vo mt ti khi ti ch bo n iu g. T tt c nhng g ng ni ti nhn ra rng n thuc tup Thnh Gic v n khng h l ti i khi n nhn i hng khc. N ch hng tai v pha ti c th nghe tp trung hn. V ti th thuc loi ngi Th Gic v ti cn giao tip bng nh mt.ng ta lc mnh tay ti v i khi. Tht ng ngc nhin, nhng iu nh vy vn din ra trc mt chng ta hng ngy nhng chng ta khng bao gi nhn thy iu cho n tn by gi!

Hnh nh v m thanh

Bt chp mn c ph Colombia ngon tuyt v bnh sng b, gia nh nh OConnors khng thy hi lng vi ba sng tuyt vi . Mt chic xe Maserati mu vng ti John tht ln, Tht l trng l! Em c th hnh dung cnh hai ngi lt dc theo con ng cao tc ra bi bin khng? Tht s l em khng th, Lizzie p li lnh lng. Tt c nhng g em nghe thy l ting ci ho n t hng thng rt vo khe thng th nh mnh. Em thy anh cha bao gi chu nghe em ni l chng ta cn rt nhiu vic quan trng phi chi tiu John lao ra khi nh trong cn gin d. Tuy nhin ti hm , sau khi tan s, anh mua mt chic khn la sc s v sang trng cho Lizzie ly lng v. V n nh, anh thy v ang trong phng khch v a c mt gi qu bc rt cu k.

97

Ci ny l lm g vy? Lizzie hi mt cch th khi c ly ci khn ra khi hp qu. Nhn dp g vy anh? Sao c, ch l em thy anh yu em dng no John min cng tr li, trong lng cm thy b ht hi. Mt ci khn chng ni ln iu g Lizzie ngt li. Ri c bc mt cch qu quyt ra khi phng. John sp xung gh di, t t qun chic khn t tin quanh bn tay v xit cht cho n khi nhng ngn tay ca anh nhi au. iu g xy ra vy? John thuc tuyp ngi Th gic. Anh cm nhn th gii qua nhng g anh nhn thy: chic xe Maserati mu vng ti, hnh nh hai ngi anh v nn ang trong chic xe, chic khn sang trng. Lizzie thuc tup Thnh gic. C nghe thy ting ho n t ri vo khe thng th; c ngh John khng lng nghe khi c ni vi anh iu g . Liu c th cu vn cuc hn nhn (hay t nht l v mua chic xe Maserati hi vng) hay khng? Bn c i. Mt i v xem ca nhc ca ban nhc Lizzie a thch - ci g d chu cho i tai ca c- s c ngha vi c hn nhiu. y chnh l cch l ra John c th p dng nu anh tinh t hn khi ? cch c nhn nhn th gii. Anh rt tic, Lizzie, John th nhn bng mt ging nh nhng, d chu (sau khi a c chic v i xem ca nhc). Anh chun b s dng nhng ngn t tng thanh vi v. Anh s ni vi em - hy cho cn nh trn ngp s ho hp tr li v hy b qua mi chuyn. Nh th n cha em? Lizzie gt u, hiu nhng iu m nhng t ng bng nhin mang thm nhiu ngha. Khng bit anh ni vi em l ting n cu chic Maserati ging nh ting ca mt con miu con v n di chuyn m i n ni em khng nghe thy g cha nh? John ngt ngo hi v. V hy ch xem gi tin ca n thp n ngc nhin em , cui cng th em cng nhn thy bc tranh m anh ang v y John. V anh
98

tr li. By gi em qu hiu ri!

99

9. Xc nh gic quan u th
Nhn bit gic quan ch yu no ngi khc thng da vo khi nhn thc th gii, ri s dng thng tin ny trong giao tip vi mi ngi- k c trong giao tip c nhn, cng vic hay x hi, bn c th c nhng nh hng tch cc n cch mi ngi c x vi bn. Chng ny gip bn bt c nhng tn hiu ban u m i tc giao tip gi cho bn mt cch v thc trong khi tip xc. Cho d h thuc loi ngi no i na th cc du hiu cng c biu l ra ngoi v sn sng cho chng ta tn dng thit lp mt quan h hu ho. Trong phn hi p ti cui bui chuyn ca ti, mt ph n trung nin ngi hng gh th hai hi mt cch t tn, ng c cm thy l vic chm c vo gic quan u th ca ngi khc l kh khn? Ngi ph n th v ny mc mt chic o khu tay m cng to ln v va ni va xoay xoay ln tc trong tay. Ti cm n cu hi ca b v lp tc bo b c ngi nguyn ti ch. Tht r l mt ph n n hu, b gi nguyn t th. Ti ni vi b By gi ti ngh b nhc li chnh xc cu hi va ri, nhng ti yu cu nhng ngi cn li trong phng ch quan st. c khng ? B gt u, ngng mt cht v nhc li cu hi, ri li xoay xoay ln tc trong tay. C ting ci ct ln t m ng khi h cht hiu ra nhng g va nhn thy. Sau ngi ph n ngc nhn ln pha trn u mnh m ci thm. Nhng ngn t m b y s dng l cm thy, kh khn, chm vo, cng cch ni gin d ca b, chic o chong m cng b mang trn ngi, dng v hi y n v thi quen a nghch vi tc ca b phn nh kh r nt tnh cch con ngi b. B cho khn gi du hiu xc nh c gic quan u th ca b l g. Bn khng c mt ti , nhng bn c th on ra gic quan a thch ca ngi ph n ny l g cha?

100

Bn ng nu bn ngh rng l Trc gic.

S lc v gic quan u th
Mi nhm biu l nhng khc bit nh v bn cht th cht v tinh thn. chc chn khng phi l nhng khc bit r rng. n gin chng ch l nhng ch t. Th gic, Thnh gic v Trc gic l c th thay i mun hnh vn trng. Chng ta ang tip xc vi nhng con ngi y, nhng c nhn ring l vi nim tin v gi tr, quan im, ti nng, cao thng v thp hn, nhng bng gi v nhng iu m tng v nh. Mi ngi l mt s khc bit, nhng t su thm, trong h cng c nhng im tng ng c bn. Hy tm ra mt ngi c bit a dng mt gic quan no trong mt s lnh vc c cp n chng ny, v rt c th l bn s nhn ra anh ta hay c ra ang bc l gic quan u th c nhn no . _____________________ Mo nh: Nhng ngi thuc tup Th gic thng ni nhanh Nhng ngi thuc tup Trc gic c xu hng ni chm Nhng ngi thuc tup Thnh gic ni nng va phi _____________________ Khi bn quen dn vi nhng khc bit gia cc nhm ngi, Th gic, Thnh gic v Trc gic, nhng iu tng chng nh nh nht nht cng tr nn r rng trc mt bn. C l bn tng mua xe t phi khng. Gi d bn mua mt chic Miata nh mu xanh da tri. Rt c o ? Khng hn th. Mt ngy kia xe Miata xanh da tri bng trn ngp khp ni. Trong khi trc bn ch thong hoc mi thy mt ci, by gi bn thy ch no n cng xut hin. Tt nhin l nhng chic xe ny vn chy trn ng thi, nhng lc trc th bn khng quan tm nn khng nhn thy.

101

Khi bn hiu k cng hn v cch phn bit ngi ny vi ngi khc, th hin tng cng xy ra tng t. Nhng nt c bit s t mnh phi by ra trc mt bn. V thc t l chng vn tn ti t trc n nay.

Nhng du hiu trn Tivi

Nhng chng trnh phng vn trn truyn hnh l a ch tuyt vi bn n luyn kh nng nhn bit gic quan u th ca ngi khc. Mt chng trnh lc khuya, ni mi ngi thng trng din thng khng phi l chn hay thc hnh bi tp ny. Tt nht l nhng chng trnh phng vn do Charlie Rose hay Larry King thc hin hoc nhng chng trnh phng vn thc hin ngay ti hin trng- y l ni mi ngi c xu hng tht vi mnh nht. Hy vn nh m lng v c gng on ra xem mt ngi no thuc tup Th gic, Thnh gic hay Trc gic bng vic quan st ngoi hnh, c ch tay, nh mt v cch phc sc. Sau hy vn to ting ln v lng nghe ngn ng h s dng, nhp ni, v ging iu. Bn c th lm tng t vi cc chng trnh trn i. Hy tp trung vo ngn ng. Nhng chng trnh trn sng radio l mt m thng tin v gic quan u tin. Bn c th luyn tp trong lc tc ng. Hy tp dn dn v thng thc cc bi tp.

Nhng ngi thuc tup Th gic

Nhng ngi chung Th gic quan tm nhiu n v ngoi. H cn nhn thy bng chng hoc cn c trc khi bt u lm vic mt cch nghim tc. L nhng ngi a

102

chung Th gic, h suy ngh bng hnh nh v hay khua tay, i khi chm c tay vo tranh trong khi ni. Tranh nh d i vo ni nhn ca h v do vy h c th suy ngh mt cch rnh mch. iu ny khin h c th ni nhanh hn nhng ngi khc. Thng th nhng ngi ny hay ni bng ng iu u u. Nhng ngi ny cng t khi nhn sang phi hay tri trong lc ni. Khi ni v t qun o ca mnh, h tr nn sng ng hn. Nhng ngi n mc cu k thng rt mt cng lm p cho mnh v khoc ln mnh nhng th c th lm h p hn. Theo l t nhin th bi v h quan tm n v b ngoi, h thng mun gn gng v sch s. Khi h ng v ngi, thng ngi v u t th thng ng. Bn s thy nhng ngi thuc loi Th gic thng m nhim nhng cng vic i hi tnh quyt on, t tin hoc tun theo nhng th tc nht nh. H mun nm quyn kim sot bi v t nhiu h c th hnh dung c s vic. C rt nhiu nhng khng phi tt c cc ngh s thuc vo loi ny.

Nhng ngi thuc tup Thnh gic

Nhng ngi a Thnh gic thng d c cm xc vi m thanh. H thch m thanh li ni v thch ni chuyn- nhng nhng m thanh y phi hp tai h mi c th thu ht s ch ca h. Nhng ngi ny s hu mt ging ni n tng, thuyt phc, nhy cm giu m iu v linh hot. H thng di chuyn nh mt trong khi ni v t c cc c ch tay chn hn nhng ngi Th gic, nhng nu c th nhng c ch cng ging nh chuyn ng ca mt. Khi ni v ch qun o, h ngh rng h l nhng ngi bit cch n din. H thch mc nhng trang phc th hin c tnh ca mnh, v i khi h khng hn t c mc ch y. V bn cht h ri vo khong gia nhng ngi Th gic gn gng v nhng ngi Trc gic a s thoi mi.

103

Nhng ngi thuc tp Thnh gic thng lm nhng cng vic i hi phi ni nhiu. Nhng ngi lm ngh nh pht thanh vin, gio vin, lut s, t vn vin v nh vn thng thuc tup ny.

Nhng ngi thuc tup Trc gic

Vi nhng ngi c xc gic nhy cm, mi th phi chc chn, vng chi, v tht th s ph hp vi h. H c ging iu v c ch trm hn, d di. Mt s ngi Xc gic c bit ni rt chm v thm vo nhng chi tit rm r khin ngi thuc loi Thnh gic v Th gic ch mun ku ln i, Cha i, lm n i thng vo vn c c khng? ch n gin l phong cch ca nhiu ngi. Bn cht ca vn l ch din t cm xc thnh li thng mt nhiu thi gian hn l biu t m thanh hay hnh nh thnh ngn ng ni. Khi ni, ngi a trc gic thng nhn xung, hng v cm xc ca mnh. H thch c cm gic mi vt. H thch v ngoi th nhm vi ng iu trm trm. Bt c ngi n ng no thng xuyn mt kiu tc mi rt c th l mt ngi a Trc gic. Bn s gp nhng ngi thuc loi ny trong cc ngh thc hnh nh th ng nc, th in, th mc, nhn vin bn hng v cng nhn trong lnh vc ngh thut, y t v kinh doanh thc phm. V c bn c th chia thnh hai loi ngi Xc gic: mt nhm l cc vn ng vin in kinh, v cng, nhn vin dch v khn cp v ngi lm ngh thng mi, nhng ngh i hi th cht cng trng v hay va chm tip xc. Nhm cn li l nhng ngi nhn hu, bit iu, xu xo, v nhy cm v l nhng ngi c thn hnh to ln hn nhng ngi cn li trong nhm.

Khai thc thm thng tin

104

K thut n gin ny t ra rt c ch trong vic xc nh gic quan u th ca mt ngi. Hy bt u bng cch t mt vi cu hi chung chung nh Bn sng nng thn hay thnh th?, sau khi c cu tr li th hi tip Bn c thch sng khng? Nu cu tr li l c th hy hi tip Bn thch nht iu g? (Nu cu tr li l khng, th tip tc iu g bn khng thch ?) Khi h a ra l do, hy hi k thm. Chng hn vi cu tr li nh Mt phn l bi v yn tnh c th hi tip Cn g na khng? V ng dng li . Hy tn dng thi gian hi cho n khi bn c cc tn hiu ngn ng xc nh gic quan a thch ca ngi .

Tng ng v bt tng ng
Bn c th thy c c hi bn thit lp mt mi quan h thn thin vi ai ging bn l kh cao. Nhng liu lun l iu tt? Va tt ln khng tt. Nu bn mun chia s cuc sng ca mnh vi ai rt ging bn, th cu tr li l tt. Nhng nu bn mun c mt cht g lo ln v mt cht phn khch th sao? Ti thng hi liu cc cu cch ngn lu i c gi tr th no m nhng iu ngc li li tr nn hp dn? Cu tr li l c, r rng phn ln chng c. Nhng bng cch no? V chng li cun ci g? Trc ht cho php ti ni rng quyn sch ny l gip bn hnh thnh mi quan h hu ho v lm cho ngi khc mn bn. Liu quan h tt v s yu mn c dn n tnh bn hay ci g lng mn c hay khng l tu bn. Ti yu mn, tin cy v quan tm n rt nhiu ngi. Nhng khng phi tt c h l bn ca ti v cng khng phi l bn i ca ti. c quan h tnh cm lng mn vi ai th li cng kh hn. Nhng ngn ng kinh in thng ni n ba loi tnh yu hay cm xc, tm dch l tnh cm
105

yu mn ni chung, tnh anh em v tnh yu i la. Khi mt mi quan h no xut hin c ba th tnh cm trn, mi quan h thc s di do. Theo quan im ca ti, v iu ny khng da trn nghin cu khoa hc no m l da quan st ca ti trn 35 cp v chng ly nhau hn 20 nm v tnh yu ca h vn cn y sc sng, th iu ny nhn nh trn l chnh xc. Nhng quan h ko di trn 20 nm c mt m hnh th v v gic quan a chung. S a chung ca h hon ton ngc nhau. Bn cn nh bi trc nghim trong chng tm l tng s cu tr li cho php bn xp loi gic quan a thch ca mnh. Ti xp A (Thnh gic) ln u tin, sau l V (Th gic) v cui cng l K (xc gic), hay ngn gn hn l AVK. Trt t ngc li ca ti s l KVA. Nu xp bn cnh nhau th s nh sau: A V K K V A

M hnh ny cho thy hng u tin c s i lp, A v K, to ra mt s i lp th v, nhng hng th hai th ging nhau, cng l V. Mi quan h ny c duy tr bng s lin h th gic chung, l s ng cm tim thc ca nhng ngi c cng bc sng. V mi quan h ny c duy tr n nh nh c s tri ngc gia A v K l hai s thch gic quan c nhn ch yu. Quan st ca ti cho thy khi hai ngi gp nhau im gia v c cng s thch gic quan ch yu, d l Th gic, Thnh gic hay Trc gic, th s tng ng ny s gip h vt qua nhng thi im kh khn v thm vo cuc sng ca h nhng gia v hnh phc trong nhng lc m m. Ch cn hai ngi c chung mt s thch gic quan no , cho d l ch yu hay th yu th h cng s c gng hn gn quan h lc trc trc.
106

Du hiu ngn ng
Khng c quy tc c nh no cho cc du hiu ngn ng, ngoi tr mt iu nhng ngi bn gp thng c khuynh hng bc l cch thc chuyn i t kinh nghim thnh ngn ng thng qua nhng t ng m h chn. Hy lng nghe nhng li ny v tm n chng khi bn bt tay vo thit lp mt mi quan h tt p vi ai . Ngn ng hnh nh Xu hng s dng ngn ng giu hnh nh v n d- nu chng ra nhn r rng hn, khc bit nh m vi ngy l mt du hiu r rng cho thy mt ngi tin cy vo Th gic ca mnh hn. Hy dnh ra mt ngy trn vn, t sng sm n chiu ti, nhng t v cm t biu th Th gic m bn nghe thy t ngi khc. Hy ch n khi no chng xut hin r rng nh th ba t biu th hnh nh th gic m ti s dng trong cu ny. Danh sch cc t giu hnh nh di y s nh hng v gip bn quan st c trng tm hn khi theo di cch ngi ta soi xt th gii bng con mt ca mnh. Sau hy th xem mnh c th s dng nhng t ny tt th no. C gng s dng nhng t ng nhiu mu sc khi ni chuyn vi ai bng cch v ra nhng bc tranh ngn ng. M t li nhng tri nghim ca mnh mt cch sc s sng ng sao cho nhng ngi khc c th nhn thy chng. phn tch gc xut hin kha cnh m sng sc s d ch y ti s ci nhn tm ti ti tm tiu im d on m nht lic nhn chm ch nhn thong qua
107

sng chi minh bch r rng soi sng o nh tng tng thanh tra thp sng trng tuyt vi bc tranh tinh thn ca s tm hn m mt quan st trin vng

khai sng mng tng khm xt b st y nhn ln nhn thc vin cnh bc tranh mc mc chn dung phn nh tit l nhn

sng rc n trn ngm soi xt biu din phc ho nhn chm chm kho st quan im chi li tm nhn xem chng kin phng to

108

Mt cuc ni chuyn giu hnh nh

Bn nhn nhn th no v bn thn? By gi cn hi m m Ti hiu anh Anh ta c mt nhn cch mu m Tht l mt cnh tng vui v Hy v ra mt vin cnh Chng ti l mt cng ty chung mt tm nhn

Chng ti ng vi nhau v vn ny Ci khng c r rng lm Khng cht nghi ng Hn gp anh sau Anh c th hnh dung c khng? Hy lm r vn ny. Anh c th lm r hn vn ny c khng? Chng ti c mt tng lai sng sa.

Nhng t ng giu m thanh

Hy nhng ngn ng giu m thanh m ngi ta vn ni vi nhau. Hy gi li v khuych i nhng cuc tho lun du dng m bn nghe thy cho n khi hiu ht nhng g nhng m thanh pht ra. Lng tai nghe hiu xem nhng t ny c s dng nh th no. Hy nghe xem ngi khc nhn v cm nhn th gii ra sao. Bn s nhn c mt thng ip to v r rng. thng bo pht ngn tit l ry la bc trc ng

109

bp xp ba hoa ku vo ve gi (ti) (chung) rung ku lanh lnh long xong lch cch chuyn tr (ngi gy) xo trn tho lun m t chi tit tho lun ht rt ln im lng ni khng ni nn li than vn oai oi tuyn b

tm nghe din t bn thn tn chuyn gu ho m nghe thng ip kn lm cho im lng chuyn vn v iu tra lng nghe m cch ni cp m ni chuyn k ku leng keng ting lm thinh bt sng cha tng nghe

li ni cng b pht m cn vn trt t ku the th nhn xt bo co cng hng vang rn gm loang tin n ni tht pht ngn ni ra bng li thng bo y than vn tng li ht ln

Mt cuc ni chuyn giu m thanh

Nghe quen quen Hy k thm cho ti

Ti khng thch ging ni ca anh y ti ni cho bn

110

Nhng g anh ta ni c gi cho bn iu By cho ti cch lm g khng? cch tho ng trong gia nh H cho php ti lm khn gi C y khin ti lng thinh Nhng mu sc ny n qu C y l ngi tc ci Ti mun mi ngi trong phng cho Anh y nhn c trng v tay vang nh sm iu r rng nh ting chung ngn Trt t no! Anh ta gii thch v bn thn mnh mt C th ni l, Cui cng chng ta c s ho thun bit kin ca mnh

Ngn ng Trc gic

Nhng t ng m t th gii vt cht ny rt ph bin nhng ngi a s dng Trc gic khi h nhn thc th gii. Hy ho nhp vo cm xc xung quanh bn cho n khi bn hiu nhng iu ang din ra. Hy vt qua tt c v bt k mi chng ngi. Hy to cho mnh mt nn tng vng chc c th xy dng nhng mi quan h ca mnh. Hy s dng nhng t ng gi cm v c th di y c th lay ng c nhng ngi xc gic nh vo s nhy cm ca h.

chu ng c tm tt li v nm c lnh gh cht c th kt ni

nm bt tay trong tay gii quyt cng c hm nng un cong lm au trc gic

X y lao i nhy cm bun hi ht sc bn mu m kh coi

111

o su xc ng khm ph cm thy chc chn ha theo (ngi khc) nn mng lm ng cng dui ra vng chc h tr cng thng

nng ni lin h ra hiu ri ren ghm cht au c p lc phng ra tri buc lm hn lon chm vo khng th chu ng c

ngi n ni trn tru mm mi cng rn sit cht khuy ng cng thng sc p giu gim tn nhn lm r manh mi b ph ri m p

Cuc ni chuyn Trc gic

Bn thy th no v..? C mt vi to nh nghing Ti s lin lc vi c y. N thot khi s trng pht. Ti thc tnh Ti s khng theo bc anh.

Hy vt qua iu . Ti khng th gii quyt c s cng thng ny. Anh ta l mt k vng vu. Gi lin lc nh! Ch ti ti

112

Hy sp xp li cng vic. Hy ch nghe no! Anh c th git dy cho h c khng? C y kim sot c vn .

Ti khng th l gii mt ci g c th. Hy bt u li t u. Hy gii thch cho ti v nghi thc mt ln na. Ti cm thy im tnh, bnh tnh v t ch. Hy khm ph cc kh nng c th.

Nhng du hiu ca nh mt
Vi nm tr li y ti chp rt nhiu nh ba cho cc tp ch thi trang vi rt nhiu ngi mu nhiu quc gia m ti khng th no nh ht c. Thng th ting Anh khng phi l ngn ng th nht ca h. Khi tt c nhng i tc lm vic ca bn ch l nhng khun mt, ci c v i vai (v tt nhin nhng b phn ny qua bn tay trang im ca cc chuyn gia) bn s nhanh chng nhn ra rng ngoi nhng th ng v dng ngi th ci hn ca nh cn cnh nm v mt, c th l mt v ming. Nu bn mun ngi mu ci, ng bo c y ci m hy lm cho c y ci. khi ng cho nhng c ng ca mt, c mt vi t nht nh m bn c th p dng cho mi ngn ng. V d bn mun ngi mu nhn ln sang bn ch cn ni hy m i no v nhn cu s di chuyn sang mt bn. Nhng t nh b mt hoc in thoi s khin mt di chuyn v pha bn. V bun, lng mn, t l thng s lm cho mt chuyn ng xung v pha phi hoc tri.

113

Xin c nhc li rng nhng ngi sng to ra NLP quan st hin tng chuyn ng ca i mt v m ho chng trong mt m hnh rt th v. Trn c s nhng pht hin ca h, chng ta c th hnh dung nhn cu ca mt ngi ging nh mt cng tc su chiu m phi c bt ln bt k mt v tr no khi mun tm kim mt thng tin g . Mi v tr kch hot mt cm gic, c th l nh mt ci g hay ngh ra cu tr li. Nu bn bo mt ngi n ng ni vi bn mu chic o s mi m anh ta thch nht, bn c th thy anh ta nhn ln pha tri trong khi anh ta v ra chic o trong u trc khi tr li bn. Hi mt ngi ph n xem la c cm gic th no, rt c th l c y s nhn xung pha phi nh li xem la cho c cm gic g. Ni cch khc, khi b hi iu g, con ngi thng c xu hng nhn i ch khc tm ra cu tr li. L do rt n gin: h ang tm cch tip cn cc gic quan ca mnh ly thng tin.

_____________________ Hy nhanh mt. Khi theo di mt cuc phng vn trn truyn hnh, hy vn nh ting v theo di cch ngi c phng vn qut i mt ca mnh trong khi tm ra cu tr li. _____________________ Trc khi bn c tip, hy gp ai v hi h mt cu hi. Khng cn ch n mc ch ca cu hi, ch cn bn nhn vo mt ca ngi v hi nhng cu i loi nh Bn thch nht iu g trong k ngh mi y ca mnh? (hoc trong ngy sinh nht, cng vic). Sau hy quan st trong khi h a mt khi tm cu tr li. iu ny s gip bn c mt nim kh r rng v cch anh ta hay c ta lu tr v tip cn thng tin. Nu ngi phi thng xuyn s dng n mt gic quan no th l mt ch t cho thy ngi thuc loi Trc gic. Nhng ngi thng nhn sang tri hay phi khi tr li nhng cu hi ny thng l ang hnh dung cu tr li trong u. Nu h nhn sang tri hay phi hng v pha tai, rt c
114

th l h ang gi li nhng thng tin di dng m thanh. Nu h nhn xung sang pha tri, c th l h ang truy cp cm xc, v nu nhn xung sang phi l m ch mt dng hi thoi bn trong. Cc nh nghin cu c nhiu quan im khc nhau v gi tr ca nghin cu NLP v i mt, nhng ti thy chng cng kh chnh xc, v quan trng nht l chng to iu kin giao tip bng nh mt mt cch tch cc cho nhng ngi qu thn thng khng dm nhn thng vo mt ngi khc mt cch thoi mi. Mt chi tit quan trng na cn lu l khi chng ta nhn sang pha tri, chng ta ang ghi nh thng tin, trong khi nu chng ta nhn sang hng khc, c ngha l chng ta ang kin to chng. Hy nh rng khi bn tr chuyn vi ai , trong u bn ng thi din ra mt vi hot ng tinh thn khc na. V d mt anh chng hi mt ngi ph n xem b phim mi nht ca Bruce Willis cha? Ri, c nng tr li, trong u c hin ra hnh nh c ang ng xp hng ch i trong khi nh li. ng thi trong u c xut hin mt cuc i thoi thm: Mt cu hi t nht. Mnh c xt on qu vi vng khng nh? Khng, hn ta thc s t nht. Lm th no nh gc hn nh Ri anh ta ni, Ti th by ny i chi nh? Chp ngay mt l do, c ta lm bm i, ti khng i c, ti phi, ...., hon thnh bn bo co phi np vo sng th hai ti, nhn cu ca c chuyn ng v mt bn trong khi u c c hin ln hnh nh mnh ang ngi ti bp vi chic my tnh xch tay.

bi tp pht hin gic quan s trng

Hy mt ngi bn tr li nhng cu hi sau y nhng khng c c ng mt trong lc ngh. Hy bo anh ta/c ta nhn thng vo mt bn v gi cho nhn cu ng yn tuyt i. Sau hy hi nhng cu sau y: Bn c thch ngi nh (cn h hoc ni no ) m bn ang sng khng? Tu vo cu tr li c hay khng m hi tip:
115

Hy lit k su th m bn thch (hoc khng thch) v ni . C th ngi bn cu bn s khng ni c, hoc l anh ta/c ta thy mnh phi cht vt mi tm ra cu tr li. nhn, nghe, cm nhn mt s vt m khng c c ng i mt th gn nh khng th. Trng anh ta/ c ta s ging nh mt con th b nh n pha t lm cho lo mt. Nhng nh thi min bit rng nu h c th lm cho nhn cu mt ca bn ngng chuyn ng th bn s khng cn kh nng suy ngh na. C th d dng t n trng thi thin theo cch ny. Hy nhn vo mt im tnh ti v m to mt, hoc t ch ca bn vo mt im, v d nh trn v nhm mt li. Vi iu kin l bn khng c thay i s ch , bn c th dng nhng cuc i thoi trong u mnh v mt ht cm gic v thi gian. Nu bn cm thy hi kh hiu, hy nhn vo s sau y:

116

Kin to Th gic To dng hnh nh trong u Ghi nh Th gic Ghi nh hnh nh

Kin to Thnh gic To dng m thanh trong u Ghi nh Thnh gic Ghi nh m thanh

Trc gic X l xc cm v cm nhn ca c th

Ting ni bn trong Ni chuyn vi bn thn

117

 khng b ri, hy hnh dung s ny c dn trn trn mt ngi i din vi bn. ng bn tm u l bn phi hay bn tri, ch cn nhn vo s nh th bn ang i mt trc tip vi ngi . (Ni chung, s ny dnh cho nhng ngi thun tay phi, chim khong 90% dn s)

118

bi tp du hiu nh mt

i mt ni ln tt c
Hy s dng s trang 134 lm hng dn, nh du bt ch vo v tr m bn cho l v tr ca nhn cu khi tr li nhng cu hi di y. Cu hi Bn ang eo tt mu g? Chuyn ng ca mt H thng Nh Hnh nh

Bn s nhn vo chic o jacket mu xanh nh th no? Bn c nh bn S hoang mang mu ta ca Jimi Hendrix nghe th no khng? Bn nhc nghe s th no nu c chi bng kn ti? S vo ct c cm gic g?

To dng hnh nh

Nh m thanh

To dng m thanh

Xc gic

Ti thi im ny bn ang ni g vi chnh mnh?

Ni thoi (Ni chuyn vi bn thn)

119

Nhn tin ni lun, nhng hot ng ny hon ton khng ging nh c ng ca nhn cu khi bn nhn quanh mt cn phng hay nhn vo mt khung cnh- chng hon ton khng lin quan n yu cu v kh nng th lc. Nhn cu c hai mc ch: 1, quan st nhng g din ra xung quanh bn, 2, kch hot cc knh ghi nh cm gic. Khi bn mi bt u nhng du hiu ca mt, c v nh mt ngi o qua o li mt cch ngu nhin. Tt c nhng g bn cn l mt cht luyn tp c c nhng c ng ny. Hy vui v, v cho vic din ra t nhin, v trn ht ng ni vi ai nhng g bn ang lm bi ngay lp tc n s lm cho h e d v lng tng. Hy luyn tp nhng k nng ny cho ring mnh.

K ngh khng d dng ca Ingrid

l ngy sinh nht ln th 40 ca Ingrid v c quyt nh t thng cho mnh mt k ngh trn vn Th Nh K. C ang lang thang trong khu mua sm th pht hin ra mt cng ty du lch m trc y c khng thy. Ri c gp Sheldon, ngi qun l v k vi anh ta k hoch th v ca mnh. Rt cuc l ti cm thy ch mun i xa v nung chiu mnh ! Ingrid ni vi Sheldon khi c ngi xung chic gh i din bn lm vic ca anh. C ko vy xung di u gi v nhn xung pha phi. Ti chu nhiu p lc trong cng vic nn ti thc s cn ngh ngi. C th di v vt chn tri ln chn phi, ng ngi v pha trc v kh lc u. Nhng cng thng trong cng vic vn phng ang nut sng ti. Sheldon cm thy hi lng. Mt khch hng tht s ang ngi ngay trc mt anh. Anh da ngi vo lng gh, m rng vng tay, thnh lnh v tay vo nhau v cui vi Ingrid.
120

Chng ti c k ngh trong mng cho c y Anh lt lt chng sch gii thiu trn mt bn. C hy c nhn qua . Anh a cho Ingrid mt cun sch gii thiu sc s c nhng cy da v bu tri xanh trong, ri tip tc ni m khng cn ch xem phn ng ca c ra sao: Trng tuyt vi, phi khng c? C hy xem mu nc y- xanh lc tuyt vi khng. Hy nhn c nhng vila xinh xn vi mi ngi na. V c c th hnh dung mnh ang nm trn bi bin tri di ch? Anh ta nhn ln v pha phi nh hnh dung khung cnh. Ingrid ta ngi ra pha sau, tri tim nh trng xung. Bt chp nhng bc tranh p lng ly v nhng phc ho giu cm xc v Sydney, c vn thy Th Nh K nh xa vi vi. Chuyn g xy ra vy? Bn on ra ri y. Ingrid hiu th gii thng qua cm gic. Hy ch nhng t c dng c cm thy c mun nung chiu mnh, c mun gii thot khi nhng p lc v cng thng trong cng vic. Ngn ng, ng iu v c ch ca c ni ln iu . C nhn xung tm thy cm gic ca mnh. Ci lm l r nht gic quan s trng ca c chnh l cch thc c suy ngh. Nu Sheldon ch nhng du hiu ny, c l anh y nh nhng dn dt c ti cm gic bnh tnh, mong mun v si ni. c thi, Ingrid. L ra anh y phi ni nh vy. Ti s theo c. Ti hiu c mun ni v p lc, v ti c mt ni dnh cho c. Ti . Ct rt m v mn, v cm gic ca nhng ln sng v nh vo ngi c v vy quanh c. Li cn nhng chic ging trong cc vila mi thoi mi v mt m lm sao L ra anh ta truy nhp cng knh cm gic m c s dng trong sut 40 nm qua. Sheldon l ra nn p dng 4 bc thit lp giao tip mong mun kt ni vi khch hng ca mnh. 1, chn mt thi thc s tch cc a c t mc ch ca anh 2, ng b ngn ng khng li v ging iu trong sut cuc ni chuyn 3, s dng cu hi m v ch ng lng nghe nhng phn ng ca c
121

4, lm quen vi gic quan u th ca c trong qu trnh ni chuyn.

Bc tranh ln
ng dng ca nhng du hiu nh mt v li ni c cp n trn l nhug yu t ct yu cho tt c nhng ai ang mun giao tip vi ngi khc v c nh thit lp mt mi quan h tt p. Khi bn bit c mt ngi mi quen thuc loi hay tup no, bn c th giao tip vi h bc sng hp l, cho d h thuc tup ngi Th gic, Thnh gic hay Trc gic. Bng cch ny, bn c th bit trc hng gi, i khi l c nm l ra bn u nu bn bit gic quan u th ca ai l g. ____________________ Pht trin nng khiu khm ph ra gic quan s trng ca ai c ngha l bn ang quan tm su st n ngi khc- v ch iu ny thi lm cho bn tr thnh ngi ca m ng. _____________________ Trong nhng trang tip theo s c bn bi tp vit ngn gip bn cng c nhng iu hc. Hy pht nhng bi tp ny ra hoc c th vit trc tip ln giy. Hy vit cu tr li nhng ng c li chng ny v chng trc. Nhng ngi thuc tup Thnh Gic s mun c to cu hi v tr li ming, cn nhng ngi thuc tup Th gic s thch tng tng cu tr li trong u, nhng nht thit phi vit cu tr li ra giy. Vic vit lch ny s lm bn phi s dng c ba gic quanv l cch nhanh nht np thng tin vo tr nh v hnh thnh k nng sng cho bn.

122

Sau khi tr li c cng nhiu cng tt, hy gi li cc trang trc b sung cu tr li ca mnh.

123

Trng b ngoi h c g khc nhau?

Ngi Th gic

Ngi Thnh gic

Ngi Trc gic

c im g khc nhau khi h ni ?

Ngi Th gic

Ngi Thnh gic

Ngi Trc gic

124

H n mc c g khc nhau khng?

Ngi Th gic

Ngi Thnh gic

Ngi Trc gic

Bn s mua cho mi loi ngi sau y nhng mn qu g?

Ngi Th gic

Ngi Thnh gic

Ngi Trc gic

10. Kt ni cc phn vi nhau

Mi ngi b cun ht vo nhau v lun ho hng kt thn

125

Nhng ngi thnh cng trong giao tip khng phi em nhng k nng v tiu xo ca mnh ra p dng trong cuc sng mi ngy; h ch ra ngoi giao tip v lm nhng g mnh cho l ng. H cho mi ngi, s vt, v s kin trong cuc sng cu mnh tri i mt cch t nhin. y chnh l im khc bit gia nhng ngi phn u nhng chng c g, v nhng ngi t ra t n lc nhng li c tt c. Bn cng lm theo nhng iu hc y th cng t mt cng thit lp giao tip tt vi mi ngi. Tt nhin l bn phi luyn tp, nhng ri vic s sm tr thnh t nhin nh th i xe p hay bi li hai k nng m bn ch c c khi bn vt khi u nhng lo lng v t tin vo bn thn mnh. Cun sch ny gip bn gn kt vi ngun lc v i nht, l nhng ngi xung quanh. N vit v vic thit lp quan h tt vi nhng ngi xung quanh, rt nhanh chng nu bn ho ng vi h v tinh thn. Bn bit rng mi quan h tt chnh l s lin kt gia vic gp g v giao tip v su sc ca mi quan h c nh hng n thnh qu ca bn. Quan h hu ho c th xut hin t nhin hoc theo mun ca chng ta. Chng ta hiu ngha ca giao tip chnh l phn hi m chng ta nhn c v bng cch no m mt ming tht g rn KFC c th gip bn thnh cng- t c nhng mong mun trong giao tip ca bn; trn thc t, khng ch trong giao tip m cn trong mi kha cnh cuc sng khi bn mun c mt kt cc nh . Khun mu c bn cho hi ai trong ln u gp mt l Ci m- nh mt- N ci rng r -Cho hi - Nghing ngi. Trc ht l nhng c ch khng li, nh mt, n ci v li cho v vic nghing ngi gip bn sn sng nhp cuc. Bn c th nh rng khi bn hng tri tim cu mnh n ai l bn ang truyn i thng ip v s ci m ca mnh.

126

Bn c th la chn thi . Mt thi thc s tch cc c ngha rt ln n vic ngi khc tip nhn bn ra sao v bn cm thy th no v bn thn. Bn bit rng thi ca bn gip to s ng mc hay tin cy, theo nguyn tc ba ch G trong giao tip. Ni cch khc, khi bn mang Thi thc s tiu cc nh cu gin, cau c, qut tho v l mng nhng u khng cun ht ai c. Ngc li, bn s d dng c chp nhn nu bn c thi thc s tch cc, chng hn nh nim n, khi bn s ti ci, ni nng nh nhng v s dng ngn ng mm mng. Chng ta ni v ngn ng c ch, ci m v khp kn, v ch ra rng nt mt v c ch - ngn ng khng li chim ti 55% trong thng ip bn gi i. chnh l l do ti sao vic kt hp cc yu t tr nn rt quan trng trong c c mt quan h thn tnh theo mnh. Khi chng ta ni, ti thch bn vi ai , thng ip thc s m chng ta mun truyn i l ti ging bn. Trong mi quan h hu ho c ch ch, chng ta khng ch i ho huyn rng chng ta s c im chung vi ai ; chng ta phi nhanh chng kt hp ngn ng ca c th, ging iu v ngn t ca ngi m chng ta ang gp g. Chng ta bit rng chng ta t tng hp mt cch v thc t nhng phn hi tinh thn trong sut cuc i ca mnh t nhng ngi m chng ta b nh hng- b m, bn b, thy c, v.v. v do rt d dng v t nhin chng ta c th ho ng vi ngi khc c th lm cho h thy thoi mi khi giao tip vi chng ta. Khi ni v cuc tip xc vi nhng ngi mi quen, chng ta bit rng cc cu hi l yu t to thnh hi thoi v rng chng c chia thnh hai loi: cu hi m v ng. Cu hi m gip i tc giao tip gii by chnh mnh v chnh l mc ch ca hi thoi. Bn bit rng a ra nhng phn hi v c ch v li p s gip gi qu bng trong sn. Hi thoi chnh l m t nhng tri nghim ca bn thn cho ngi khc, v bn cng lm cho n rc r bao nhiu, bn cng c kh nng ni vn hoa bao nhiu th h

127

cng c kh nng hnh dung v chia s tri nghim ca bn by nhiu- do cng lm cho mi quan h v tnh thn m bn ang to dng thm gn b. Bn hc c mt iu l th l mi ngi bn gp hoc quen bit mang n cho bn mt b n v gic quan. Liu h thuc tup ngi thch giao tip bng bc sng Th gic, Thnh gic hay Trc gic? Bn bt u khm ph nhng b n trong nhn thc ca h v th gii xung quanh h. Trn thc t, ngay c nu bn bt u p dng nhng b kp ca quyn sch ny v cha bit lm th no th bn vn ang i ng ng. Bn s bt u tr nn ch ng trong vic to ra thay i thay v phn ng mt cch th ng. Khng c s thu mnh y, bn khng th tht bi c. Nu bn quan st thn trng nhng c ch, hnh ng v ngn ng ca mi ngi, theo di nhng nh mt, a ra phn hi v cch ni chuynbn ang tr nn ch ng v h khng th khng thch bn c. iu kin y l bn phi c mt thi thc s tch cc- thc s chn thnh.

Vy ti phi bt u t u?
Hy ti nhc li rng y khng phi l mt ci g mi m lm, v cng khng phi l mt li sng mi. Khng phi l ti a cho bn mt cy a thn bn em ra vung ngoi ng v g vo u nhng ngi qua li h thy mn bn. y l nhng cng c v k thut bn c th xy dng mt quan h tt mt cch nhanh chng. Chng ta ni n bn kha cnh ch yu lm cho ngi khc mn bn trong vng 90 giy: thi , s ho ng, hi thoi v gic quan u th. Bn ci thin c bt k mt trong bn yu t no trong s ny cng s lm tng kh nng giao tip mt cch hu hiu. Khi bn bit cch kt hp c bn yu t ny trong giao tip mt i mt th hiu qu s tr nn rt r rt.

128

Bn bit rng mnh c kh nng giao thip mt cch t nhin vi mt s ngi v ngc li vi mt s khc, v ngay t khi bt u c cun sch ny c th bn bt u ci thin c mi quan h ca mnh vi mi ngi nh v vn phng. Bn tip cn mi ngi vi v t tin v chn thnh hn v cm thy thch th vi mi kinh nghim mi c c. V bn cng nhn ra rng bn nm c hu ht cc k nng cn thit c th to c mi kt giao t nhin vi ngi khc. Bn cng s dng c nhiu cng c chng ti chia s trong cun sch ny t hnh nh bn vch ra vi thi thc s tch cc cho n thi chn thnh v uy tn bn truyn t trong cch bn cho, t s thng cm v s chia to ra do s ho ng n kh nng nhn bit gic quan m i tng giao tip a dng nht bn cng c kh nng thit lp mi quan h tt mt cch d dng v khin cho ngi tip xc vi bn thy cm mn bn ch trong vng cha n 90 giy. Cn phi ch trng n bn kha cnh ny, mt thi thc s tch cc thi khng th to ra nhng tnh cm tt trong bn cng nh ngi khc. Thi c sc truyn lan v rt d nhn ra, v n biu l ra ngoi trc c khi bn ni hay lm. Thi ca bn th hin mt cch nht qun trong ngn ng c ch, ging iu v nhng t ng bn dng. Bn s nhn thy s tin b ngay lp tc trong k nng giao thip ca mnh ngay khi bn bt u kim sot hnh vi ca mnh. Mt khc, nu khng c kim sot mt cch hp l, thi ca bn - gn nh ngay lp tc, c th gy hi cho bn. Thi c th ng h hoc chng li bn. Tip n khng cn nghi ng g chnh l sc mnh ca s ho ng. Nh bn thy, s ho ng l mt phn trong bn cht t nhin ca chng ta, v cng chnh l ci m chng ta vn lm mt cch v thc vi nhng ngi chng ta yu mn. Khi bn gp mt ai v bn mun thit lp mt mi thn tnh nhanh chng, hy lp tc ho ng vi h. Mi u c v hi l l, tr trng hp bn lm cc bi tp trong nhm v Ho ng trc y (xem trang 73), trong trng hp bn s li phn vn l ti sao trc y khng c chng m bn vn sng bnh thng c. Ch cn hai n ba ngy l c th
129

thng tho, thm ch l trn c thng tho v mng ny. Suy cho cng, bn vn lm iu theo cch ny hay cch khc sut trong qung i ca mnh vi nhng ngi thn thuc. Khi k nng hi thoi ca bn c ci thin v bn khuyn khch ngi khc ni nhiu hn, bn s c nhiu thi gian gic quan u th ca ngi khc. Hy cho vic n tht nh nhng. Bn c nh nhng quyn sch nh mt ma thut t nhng nm 90 hay khng? C l bn s nhn chm chm vo nhng bc tranh k quoc v t t, dn dn mt ca bn s ly li trng tm v bn s nhn thy mt bc tranh khng gian ba chiu. Vic khm ph ra gic quan u th ca ai cng gn ging nh vy. Bn nhn v tm kim, ri bn tr nn kh chu v bng nhin bn ch vo con ngi v trng h bt u khc dn khi bn thit lp mi quan h hu ho su sc v thanh tao cp tim thc- khi thc s t c s thng nht. S pht l v khm ph ra gic quan u th ca ai s tip tc sau 90 giy v n l phng tin bn chu du su hn vo mi quan h vi i tc giao tip mi- ngun ti nguyn mi ln nht ca bn. Gi s by gi bn ang mt hi tho v bn va gp Sylvie Clairoux, lnh o phng m bn ang mun hp tc cng. Bui gp g kh sun s, m cng, chn thnh v trn c s tn trng ln nhau; Thi thc s tch cc v s ci m ca bn to c n tng tt. Mc d c n 7 ngi trong cuc hp bn c th ho ng c nhng c ng ca thn th c y m khng phi nhn chm chm vo c ta. C ta bt gp c iu y v lc hai ngi nhn nhau, c mm ci lch s vi bn, v bn nhn thy. Th l xong. Bn luyn tp hng ngy v d dng nhn ra t cch n mc, ging ni, cch dng t, nh mt, v ging iu rng c y thuc loi a Thnh gic. Khi bn ni, bn c gng ho cng m ging v s dng nhng t gi thanh, (Nghe tht l tuyt vi!) .. Tt c mi ngi trong nhm cho bit quan im ca mnh) Lm sao m ngi l c th khng a bn khi bn nhn, ni, v c c ch ging nh h cho c? Trong lc gii lao, bn ko c c ra pha mnh.

130

Ti mun c nghe k hn v bn xut, bn bt u. Chng ta gp nhau bao gi cha nh? c Clairoux hi. Ti ngh l c thch bn y!., mt ting ni trong u bn kh vang ln.

Gi s ta thn nhau
Khi vit quyn sch ny, ti t mnh vo v tr ca qu v c gi. Ti coi mnh cn qu v, v qu v cng cn ti. Hn th na, ti cho rng mnh ng. iu gip cho ti c t tin tip tc vit. Chng ta cn ln nhau, l nn mng thc t cho quan h hu ho. V chng ta gp nhau y. Chng ta c th ch ng sc mnh tng tng a ra nhng gi nh hu ch. Chng ta tip nhn rt nhiu thng tin t nm gic quan nn chng ta khng th x l chng mt cch tnh to. Thay vo chng b ri vo ba loi. Mng thng tin ln nht bn khng lu tm n, y l mng ln nht. V d, bn khng n chn tri ca mnh cho n khi ai ni vi bn, v c l l bn cng khng bit mng tay ca mnh mc di ra th no. Mng thng tin th hai bn lm sai lch i; bn gieo vo tr tng tng ca mnh v t hnh dung mt k ngh sp n, tng tng rng c vn g vi thit b pht hin khi trong nh, i loi th. V mng thng tin th ba c tr di ci mc khi qut ho, hay gi nh. Khi bn nhn thy mt ci cho rn, bn hnh dung ra khi kim loi ln trong bp nh hng xm c tay cm v mt ci bnh kp ang xo xo trong l mt ci cho rn; bn khng phi mt cng tm li xem n l ci g. No b ca bn s a ra gi nh khi qut. Ni chung gi nh rt c li cho vic tip thu kin thc, nhng chng c th khin bn thin v, khng cng bng, hn hp v c ngh k quoc nguy him. Nu tr tng tng ca bn b bp mo, lm bn s hi xa lnh mi ngi, ci cn truy cu chnh l hiu bit ca bn, n lm cho tr tng tng a bn vo nhng gi nh en ti tiu cc v ngi khc da trn kinh nghim trc y ca mnh. Trong trng hp , tr tng tng ca bn ang iu khin mn trnh din v im s cho tr tng tng l 1, cn bn l khng.
131

Hy bit cch kim sot tr tng tng ca bn. Hy coi nh mt phng tin gii tr v s dng n thm vo gi nh Thc s Tch cc. Di y l mt s tng cho bn. Sau khi c xong, hy nhm mt li v hnh dung trng chng nh th no, c m thanh ra sao v c cm gic th no. Gi s c mt mi quan h thn tnh v tin cy gia bn v nhng ngi xung quanh. Gi s/ tin tng rng bn thch h v h cng s thch bn. Gi s rng nhng vic bn ang lm vi ngi khc, giao tip, ho ng cng mi ngi s pht huy tc dng. Gi s rng ngi khc s mang li cho bn li ch t s h nghi v bn s lm tng t nh vy cho mi ngi. Gi s rng nhng iu bn va hc t cun sch ny s c tc dng vi bn bi v n pht huy tc dng vi hng ngn ngi khc. Gi s rng bn ang to ra mt s khc bit trong cuc sng ca nhng c nhn bn tip xc hng ngy. Gi s rng y l thay i theo hng tt hn khng ch trong cuc sng ca h m cn trong c cng ng ca bn ni chung. Gi s rng mt cng ng trong mi ngi c quan h vi nhau l ni chng ta khuyn khch nng pht huy ln nhau. Nhng ngi c quan h giao tip th sng lu hn, d hp tc cm thy an ton v kho mnh. Nhng ngi c quan h giao tip nhanh tin b. Cng vi nhau chng ta tin v li, cng bi hoc cng chm, cng ci v cng khc. V vi tt c nhng g ni v lm nh trn, chnh con ngi gip chng ta vt qua cho nhng thi khc kh khn nht v lm cho nhng thi khc tt lnh nh ngt ngo hn.

Chuyn c tch thi hin i

132

Gn y ti c i ni chuyn vi sinh vin ca cc trng trung hc. Rt nhiu em ang tm vic lm bn thi gian hoc vic lm thm trong h, v cc em cn phi rn luyn k nng giao tip v k nng tm vic. Ti s khng bao gi qun mt em hc sinh bun b ngt li ti. Ny bc i chu i d rt nhiu cuc phng vn tm vic nhng h chng chu nhn chu c. Chu th ti mt ca hng thc phm, mt hiu thuc, mt vn phng, cu th l. Nhng hc sinh ngi xung quanh cu b bt u ci khy. L do c v kh r rng. Cu hc sinh ang mc mt chic qun qun phc rch te tua v mt ci o smi vi ch Rancid loang l ngang ngc o (tn ca mt ban nhc Rock hay p ph). Tai tri ca cu x ba l v mi cu cng eo khuyn. Cng r hn na, cu cn chng din mt chic m xanh sng cao 15 cm trn ci u gn nh co trc. Cu mun g, ti hi Mt cng vic. Th bc ngh c th l g na? Th cu ngh xem mnh phi hay i nh th no c c mt cng vic cha? Cu ta nhn chm chm vo ti, hai tay khoanh cht trc ngc. Thay i ci g c? V ngoi ca cu chng hn? Ti hi v hi nhoi ngi v pha trc. Khng i no bc ! Cu la ln Nu h khng thch v ngoi ca chu th r l phn bit i x! . Ti hiu ca cu(Anh ta thuc tup ngi Th Gic). Nhng chng ta u bit th gii c nguyn tc ca n. Vy cu mun g? Cng vic hay kiu tc?.

133

Mt s yn lng ko di. Cui cng cu bung tay ra v a mt nhn ln. Cng vic, chu cho l th Cu ta lu bu. Mt s sinh vin khc ci lng ri th cu cng bt u ci v ri tt c chng ti cng ci. Vy .

134

Vi nt v tc gi
Nicholas Boothman, mt cu phng vin nh qung co v thi trang c uy tn trn th gii nhn ra rng cng vic vi nhng khch hng nh l AT&T v Revlon ph thuc vo vic thit lp mt quan h tt vi cc i tc. ng quyt nh phi tm hiu k cng hn v cch mi ngi giao tip vi nhau v gc my nh sang mt bn v ly mt tm bng hnh ngh cao cp v lp trnh ngn ng thn kinh (NLP). Nay ng cng chia s nhng pht hin ca mnh trn ba mng: din thuyt, t chc hi tho v cung cp cho c gi ca mnh nhng cng c giao tip rt c th. Ngoi nhng lc i du lch trn khp th gii, ng sng Canada vi v l Weendy v nm a con. Website ca ng l: www.nicholasboothman.com

135

Nicholas Boothman nguyn l phng vin nhip nh qung co v thi trang cho cc hng nh AT&T, Coca-cola, Bell, Vogue, GM v REVLON. Cng vic ca ng ph thuc vo vic thit lp nhng mi quan h vi cc i tc. Vi chng ch hnh ngh lp trnh ngn ng thn kinh, ng i thuyt ging v t chc hi tho trn khp Bc M v Chu u. Boothman sng ngoi Trnt, Canada.

136