Lun Vn

Ti: Xy dng m hnh vn ho

doanh nghip

Mc lc

LI M U
Doanh nghip ln hay nh, s hu nh nc hay t nhn, trong nc hay c vn u t nc ngoi, u phi i mt vi bi ton hp tc gia cc c nhn v gia c nhn vi tp th. Trong mi doanh nghip, c bit l nhng doanh nghip quy m ln, l tp hp nhng con ngi khc nhau v trnh chuyn mn, trnh vn ha, mc nhn thc, quan h x hi, t tng vn ha., chnh s khc bit ny to ra mt mi trng a dng v phc tp thm ch c nhng iu tri ngc nhau. Cng vi s cnh tranh ngy cng gay gt ca nn kinh t th trng v xu hng ton cu ha, buc cc doanh nghip tn ti v pht trin phi lin tc tm ti nhng ci mi, sng to v thay i cho ph hp vi thc t. Trong khi doanh nghip n lc ti a ha li nhun, c nhn c th c mi quan tm khc v sn sng hy sinh quyn li tp th theo ui mc ch ring. Lm th no doanh nghip tr thnh ni tp hp, pht huy mi ngun lc con ngi, tc ng (tch cc hay tiu cc) i vi tt c cc yu t ch quan, khch quan khc nhau, lm gia tng nhiu ln gi tr ca tng ngun lc con ngi con ngi n l, nhm gp phn vo s pht trin bn vng ca doanh nghip. Nhng gi tr, nim tin m mi ngi lm vic trong doanh nghip cng cng nhn v tin tng chnh l vn ha doanh nghip. C th ni vn ha doanh nghip ng mt vai tr then cht trong vic gii quyt tn gc r vn xung t quyn li gia c nhn v tp th. Bn cnh vn, chin lc kinh doanh th sc mnh ca vn ha doanh nghip bm su vo trong tng nhn vin, lm nn s khc bit gia doanh nghip vi i th cnh tranh. S khc bit c th hin ra nhng ti sn v hnh nh: s trung thnh ca nhn vin, bu khng kh ca doanh nghip nh mt gia nh nh, s tin tng ca nhn vin vo cc quyt nh v chnh sch ca doanh nghip, tinh thn ng i trong mi cng vic ca doanh nghip... Hn na, nn vn ha doanh nghip mang li li th cnh tranh v cng quan trng. Thiu vn doanh nghip c th i vay, thiu nhn lc c th b sung thng qua con ng tuyn dng, thiu th trng c th tng bc m rng thm, cc i th cnh tranh c th bt chc v i mua tt c mi b quyt, cng ngh nhng khng th bt chc hay i mua c s cng hin, lng tn ty v trung thnh ca tng nhn vin trong doanh nghip. Khi , chnh vn ha doanh nghip lm nn s khc bit v l mt

li th cnh tranh, nhng thnh cng ca doanh nghip c bn vng hay khng chnh l nh vo nn vn ha doanh nghip c trng ca mnh. Vn ho doanh nghip c v tr v vai tr rt quan trng trong s pht trin ca mi doanh nghip, bi bt k mt doanh nghip no nu thiu i yu t vn ho, ngn ng, t liu, thng tin ni chung c gi l tri thc th doanh nghip kh c th ng vng v tn ti c. V vy, chng em chn ti Xy dng m hnh vn ho doanh nghip lm ti nghin cu khoa hc. Mc d ht sc c gng nhng do kin thc ca chng em cn nhiu hn ch nn khng trnh khi sai st trong qu trnh lm. V vy, em rt mong c c s ng gp kin ca cc thy cc c bi ca chng em c hon thin hn. Em xin chn thnh cm n cc thy c gio trong khoa Kinh t v qun l_HBK H Ni tn tnh dy bo v truyn t cho chng em nhng kin thc qu bu, c bit l thy gio ThS Nguyn Quang Chng trc tip hng dn, ch bo v gip chng em trong thi gian thc hin. H Ni, ngy 10 thng 4 nm 2010 Sinh vin thc hin

V Hng Nhung Phng Th Ngc Lin

Chng 1. L lun chung v Vn ho doanh nghip

1. Mt s khi nim 1.1. Vn ho Vn ho l mt lnh vc tn ti v pht trin gn lin vi i sng ca nhn loi, l c trng ring c ca con ngi, trn th gii c rt nhiu nh ngha khc nhau v vn ho. Nm 1952, Kroeber v Kluckolm su tm c 164 nh ngha khc nhau v vn ho. Cho n nay, con s nh ngha chc tip tc tng ln. nh ngha vn ho u tin c chp nhn rng ri trn th gii l nh ngha do nh nhn chng hc E.B Tylor a ra: vn ho l mt tng th phc tp bao gm cc kin thc, tn ngng, ngh thut, o c, lut l, phong tc v ton b nhng k nng, thi quen m con ngi t c vi t cch l thnh vin ca mt x hi Cn Edward Hall hiu vn ho l Mt h thng nhm sng to, chuyn giao, lu tr v ch bin thng tin. Si ch xuyn sut tt c cc nn vn ho l truyn thng v giao tip . Vn ho hiu nh vy l vn ho theo ngha rng, bao gm tt c nhng g con ngi to v vn ha l mt bn sc ca mi c nhn, mi dn tc, mi quc gia khng ai c th d dng qun c. Theo UNESCO c mt nh ngha khc v vn ho : Vn ho phn nh v th hin mt cch tng qut, sng ng mi mt ca cuc sng (ca mi c nhn v ca mi cng ng) din ra trong qu kh, cng nh ang din ra trong hin ti, qua hng bao nhiu th k n cu thnh mt h thng cc gi tr, truyn thng, thm m v li sng v da trn tng dn tc khng nh bn sc ring ca mnh. Nh vy vn ha c ngha l truyn thng lu i. Theo ch tch H Ch Minh: Vn ho l s tng hp ca mi phng thc sinh hot cng vi mi biu hin ca n loi ngi sinh ra nhm thch ng nhng nhu cu i sng v s i hi ca s sinh tn. Vn ha bao gm tt c mi th, l mt b phn trong i sng con ngi, vn ha khng ch l nhng g lin quan n tinh thn m bao gm tt c vt cht. Ngoi cc yu t phi vt cht nh gi tr, tiu chun, nn vn ha cn bao gm c nhng sng to hu hnh ca con ngi nh nhng n i, di tch lch s

Cc nh x hi hc chia vn ho thnh hai dng: vn ho c nhn v vn ho cng ng. Vn ho c nhn l ton b vn tri thc, kinh nghim tch lu vo mi c nhn, biu hin h thng quan nim v hnh x ca c nhn y trong i sng thc tin. Vn ho cng ng l vn ho ca mt nhm x hi, n khng phi l s cng gin n ca vn ho c nhn- thnh vin ca cng ng x hi y. Trong hot ng doanh nghip th vn ho doanh nhn l thuc dng vn ho c nhn, cn vn ho doanh nghip l thuc dng vn ho cng ng. Vn ho l phng tin con ngi iu chnh ( ci to) cuc sng ca mnh theo nh hng vn ti nhng gi tr chn, thin, m. c xem l ci nn tng, va l mc tiu va l ng lc cho s pht trin ca con ngi v x hi ngy cng thng bng v bn vng hn, vn ho c tc dng tch cc i vi s pht trin ca mi c nhn cng nh ton b cng ng. Ni lc ca mt dn tc trc ht l mi ngun lc tp hp t vn vn ho truyn thng tch lu trong lch s ca chnh dn tc . Nh vy, thc cht vn ho l h thng cc gi tr c sn sinh ra trong x hi nht nh, c c trng bi hnh thi kinh t x hi nht nh, bao gm c gi tr vt cht v tinh thn. Vn ho khng phi l mt yu t phi kinh t, tri li, vn ho v kinh doanh li c mi quan h qua li gn b mt thit vi nhau: vn ho v kinh doanh u c mc tiu chung l phc v con ngi, vn ho l ngun lc ln cho kinh doanh,tuy nhin mc tiu ngn hn ca vn ho v kinh doanh li c th tri ngc nhau, nu kinh doanh ch chy theo li nhun trc mt th s gy tc hi cho vn ho, xi mn bn sc vn ho dn tc, khi nn vn ho mang nhng yu t khng ph hp s km hm, cn tr s pht trin ca kinh doanh. 1.2. Vn ho doanh nghip Trong mt doanh nghip, c bit l nhng doanh nghip quy m ln, l mt tp hp nhng con ngi khc nhau v trnh chuyn mn, trnh vn ha, mc nhn thc, quan h x hi, vng min a l, t tng vn ha,... chnh s khc nhau ny to ra mt mi trng lm vic a dng v phc tp thm ch c nhng iu tri ngc nhau. Bn cnh , vi s cnh tranh ngy cng gay gt ca nn kinh t th trng v xu hng ton cu ha, buc cc doanh nghip tn ti v pht trin phi lin tc tm ti nhng ci mi, sng to v thay i cho ph hp vi thc t. Lm th no doanh nghip tr

thnh ni tp hp, pht huy mi ngun lc con ngi, l ni lm gch ni, ni c th to ra lc iu tit, tc ng (tch cc hay tiu cc) i vi tt c cc yu t ch quan, khch quan khc nhau, lm gia tng nhiu ln gi tr ca tng ngun lc con ngi n l, nhm gp phn vo s pht trin bn vng ca doanh nghip. iu ny i hi doanh nghip phi xy dng v duy tr mt n np vn ho c th pht huy c nng lc v thc y s ng gp ca ton th nhn vin vo vic t c cc mc tiu chung ca t chc. V vy c th khng nh vn ha doanh nghip l ti sn v hnh ca mi doanh nghip. VHDN c th c hiu l ton b cc gi tr vn ho c gy dng nn trong sut qu trnh tn ti v pht trin ca mt doanh nghip, tr thnh cc gi tr, cc quan nim v tp qun, truyn thng n su vo hot ng ca doanh nghip y v chi phi tnh cm, np suy ngh v hnh vi ca mi thnh vin ca doanh nghip trong vic theo ui v thc hin cc mc ch chung. Marvin Bower - Tng gim c, McKinsey Co. ni VHDN l tt c cc thnh t m chng ta ang thc hin trong qu trnh kinh doanh v di sn li cho th h k tip. Cn nh x hi hc ngi M E.N.Schein a ra nh nghi VHDN nh sau: "Vn ha doanh nghip l tng th nhng th php v quy tc gii quyt vn thch ng bn ngoi v thng nht bn trong cc nhn vin, nhng quy tc t ra hu hiu trong qu kh v vn cp thit trong hin ti. Nhng quy tc v nhng th php ny l yu t khi ngun trong vic cc nhn vin la chn phng thc hnh ng, phn tch v ra quyt nh thch hp. Cc thnh vin ca t chc doanh nghip khng n o suy ngh v ngha ca nhng quy tc v th php y, m coi chng l ng n ngay t u". Nh vy, ni dung ca vn ha doanh nghip khng phi l mt ci g t ngh ra mt cch ngu nhin, n c hnh thnh trong qu trnh hot ng kinh doanh thc tin, trong qu trnh lin h, tc ng qua li v quan h, nh mt gii php cho nhng vn m mi trng bn trong v bn ngoi t ra cho doanh nghip. Vn ha doanh nghip th hin c nhng nhu cu, mc ch v phng hng hot ng kinh doanh ca doanh nghip. N.Demetr - nh x hi hc ngi Php cng cho rng, vn ha doanh nghip - l h thng nhng quan nim, nhng biu tng, nhng gi tr, v nhng khun mu

hnh vi c tt c cc thnh vin trong doanh nghip nhn thc v thc hin theo. iu c ngha l trong DN tt c cc thnh vin u gn b vi nhau bi nhng tiu ch chung trong hot ng kinh doanh. Chc nng ch yu ca VHDN l to nn s thng nht ca mi thnh vin, trong DN. Ngoi ra, VHDN cn m bo s hi ha gia li ch tp th vi li ch c nhn v gip cho mi c nhn thc hin vai tr ca mnh theo ng nh hng chung ca DN. Nhn chung, VHDN ng vin ngh lc v ch ca cc thnh vin trong DN v hng tinh thn vo vic phn u cho mc ch ca doanh nghip. VHDN cn gp phn to nn s khc bit gia cc doanh nghip v c coi l truyn thng ca ring mi DN. 1.3. Vn ha ng x trong doanh nghip Vn ho ng x trong doanh nghip l mt phn VHDN. Cc mi quan h trong ni b doanh nghip c xy dng v duy tr, pht trin bn vng s to ra mi lin kt cht ch trong ton doanh nghip v y l ngun ni lc to ln ca mi doanh nghip. Bn cnh , mi trng lm vic ngy cng tr nn a dng, nn cng i hi vn ho ng x phi c thit lp bn vng. Tuy nhin, nhiu doanh nghip Vit Nam hin nay cha h ch trng ti vic xy dng, cng c vn ho ng x trong doanh nghip mnh. V vy, cc mu thun, xung t trong ni b xy ra lin tip, nhn vin b vic... xy dng doanh nghip v VHDN bn vng, mi doanh nghip cn phi xy dng c nhng nguyn tc ng x trong ni b ph hp vi VHDN ring. Vn ha ng x trong DN l cc mi quan h ng x gia cp trn vi cp di, gia cc ng nghip vi nhau, gia con ngi vi cng vic, c xy dng trn nhng gi tr chung ca DN. Mi DN c mt cch vn ha ng x ring, mang c im ring, ph hp vi vn ha ng x ca cng ng. S pht trin ca DN phi gn lin vi vic xy dng, cng c cc mi quan h trong ni b DN. Ch khi DN mi c pht trin bn vng. Vn ha ng x trong DN c mt vai tr quan trng, l mt trong nhng nhn t gp phn xy dng hnh nh DN, xy dng vn ha DN vi bn sc ring. Xy dng hnh nh DN: Cch ng x gia cp trn vi cp di, gia cc ng nghip vi nhau c nh hng ln ti hiu qu cng vic, ti s thnh cng ca DN. Cch c x trong DN c mi ngi trong DN hng ng, s thc y tinh thn lm vic, pht huy tnh dn ch, pht trin kh nng c nhn ca mi thnh vin. C DN s gn kt vi nhau trn tinh thn

hp tc, pht trin, cng ng gp cho mc tiu chung. S gn kt to nn sc mnh a DN tin ln pha trc. Xy dng VHDN vi bn sc ring: Vn ha ng x l mt phn ca VHDN. Xy dng, cng c cc mi quan h trong DN, chnh l cch xy dng, pht trin VHDN. Nguyn tc ng x ca nh lnh o vi cp di : L ngi ng u doanh nghip, nh lnh o c vai tr rt quan trng trong qu trnh xy dng vn ha ng x trong doanh nghip. H phi bit tuyn chn, dng ngi ng vic, ng ch, a ra ch thng pht cng minh, bit cch thu phc nhn vin, lng nghe, tip nhn thng tin phn hi t nhn vin, bit gii quyt mu thun, xung t ni ti c hiu qu. Khi thc hin nhng nguyn tc ny, nh lnh o s xy dng c nt vn ha ng x tt p trong doanh nghip Tuyn chn, dng ngi ng vic, ng ch: Khi nh lnh o tuyn chn ng ngi v dng ng ngi, ng vic s pht huy c tim nng ca nhn vin, to cho nhn vin nim say m trong cng vic. Ch thng pht cng minh: Khi thc hin cng vic qun l, i hi nh lnh o phi c khin trch, khen thng v phi tin hnh cng bng. Khi khin trch, nh lnh o phi da trn li ch ca tp th, ca doanh nghip. Khin trch cng i hi phi c ngh thut, sao cho nhn vin vui v chp nhn v phn u lm tt hn. Khi nhn vin lm tt, hy khen thng nhn vin trc tp th. Thu phc nhn vin di quyn: Nh lnh o khng ch n thun a ra cc yu cu, mnh lnh ri bt nhn vin thc hin. Nh lnh o phi c ngh thut, am hiu tm l con ngi thu phc cc nhn vin t nguyn i theo mnh. Giao vic cho nhn vin, nhng chnh nh lnh o cng phi c thi hng hi ging nh mnh bt tay vo lm. Quan tm ti thng tin phn hi t nhn vin: Nhng phn hi ca nhn vin cng ging nh nhng phn hi ca khch hng.V vy, nh lnh o hy xem xt ti kin phn hi t pha nhn vin. Gii quyt nhng xung t, mu thun ni ti c hiu qu: Trc ht, hy gip cc nhn vin t gii quyt nhng mu thun ca mnh. Khi mu thun, xung t ln cao, nh lnh o phi bit tm ra cch gii quyt sao cho khng nh hng ti cng vic chung, v cc bn lin quan u tha mn

Nguyn tc ng x ca cp di vi nh lnh o. Nhng nh lnh o thnh cng u l nhng ngi trao quyn v to iu kin tt nht cho cp di qun l c cp trn, to s thu hiu gia hai bn. t c iu ny, ng x ca cp di vi nh lnh o phi c xy dng trn nhng nguyn tc c th: cp di phi th hin c vai tr ca mnh, phi tr thnh ngi h tr c lc cho lnh o. Cp di phi th hin c vai tr ca mnh: Trc ht, nhn vin phi hon thnh tt cng vic c giao vi tinh thn trch nhim cao nht. H cng phi mnh dn th sc vi nhng cng vic mi, thch thc chng t kh nng ca mnh vi nh lnh o. S c gng khng phi ch cho doanh nghip, cho ng ch ca mnh, m trc ht l cho chnh bn thn mnh. Khi th hin c vai tr ca mnh, mi nhn vin s t nng gi tr c nhn ca mnh ln. Doanh nghip s gn kt cc gi tr ring l vi nhau trong gi tr chung ca doanh nghip. Cp di phi tr thnh ngi h tr c lc ca nh lnh o: Khng ch hon thnh phn s ca mnh mt cch hon ho, m mi nhn vin hy tr thnh nhng ngi h tr, nhng nh c vn hiu qu cho cp trn ca mnh. Hy a ra tng v thuyt phc nh lnh o tn thnh tng ca mnh. Tt nhin lm c iu , nhn vin phi hiu c nh lnh o mong mun iu g. Mt s nguyn tc ng x gia cc ng nghip. Mun xy dng vn ha ng x trong doanh nghip bn vng, mi thnh vin phi xy dng c mi quan h ng nghip, xy dng c thi ci m, hp tc vi nhau. Mi c nhn d c mnh n u, cng kh lm nn thnh cng nu khng hp tc, gip nhau. Mi quan h ng nghip xy dng vng chc, s to nn sc mnh ca doanh nghip. Xy dng mi quan h ng nghip: Cc nh qun tr cho rng, vic s dng con ngi nh th no, coi ci g l quan trng trong i nhn x th ca nh lnh o, chnh l yu t trc tip to nn mi quan h gia cc c nhn trong doanh nghip. V vy, xy dng mi quan h ng nghip phi da trn s hp tc, thc y cng hng ti mc tiu chung. Xy dng thi ci m, hp tc vi nhau: Nng ng, c kh nng t duy c lp, c kinh nghim... vn cha to nn tc phong lm vic chuyn nghip. Mi thnh vin trong doanh nghip phi c tinh thn ci m, hp tc vi cc ng nghip. S phi hp n s to nn hiu qu cng vic cao nht. Nguyn tc ng x i vi cng vic: D l nh lnh o hay l nhn vin th thi ng x ca bn vi cng vic u l phi tn trng cng vic ca mnh. Ch khi

10

bn mi c th lm vic hiu qu v mi tm thy nim vui trong cng vic. Th hin thi tn trng cng vic bng tinh thn trch nhim vi cng vic. Hy nhn trch nhim khi mc li, bng cch lm vic tch cc hn, m bo iu sai lm s khng xy ra na. Hy thc hin cng vic c giao ng k hoch, tin , vi s sng to v n lc cao nht, t c kt qu cao nht. Song bn cng khng nn dng li cng vic c giao, m hy lun tm ti, pht hin kh nng ca mnh nhng lnh vc mi. Thi tn trng vi cng vic c th hin mi kha cnh: tn trng gi gic lm vic, khng lng ph thi gian lm vic ti cng ty vo nhng vic ring c nhn, hay thc hin ng nhng quy nh lm vic ca cng ty...

2. Vai tr ca vn ha doanh nghip:

VHDN c v tr v vai tr rt quan trng trong s pht trin ca mi doanh nghip. * i vi bn ngoi: - To s khc bit vi doanh nghip khc. - To s hp dn nhn ti. - To s tin cy ca i tc. - To c hnh nh v thng hiu ca doanh nghip. - To c nim tin ca cng ng. - Bo v doanh nghip trc s cng ph t bn ngoi. * i vi bn trong: - To s on kt, gn b bn trong doanh nghip. - Xy dng c nhng truyn thng tt p. - Pht hin nhng ti nng tim n thng qua cc hot ng vn ha. - Xy dng c nim t ho ca nhn vin v cng ty mnh. Vn ha c tao ra nh mt c ch khng nh mc tiu ca DN, hng dn v un nn nhng hnh vi v ng x ca cc thnh vin trong DN. Bt c mt t chc no cng c mt s hiu bit ngm, nhng nguyn tc v hnh tc ng ti cch ng x hng ngy ti ni lm vic iu c biu hin r nt khi nhng thnh vin mi gia nhp t chc, ngay t u h khng c chp nhn nh nhng thnh vin c, h phi hc nhng nguyn tc v hnh ny ca cn b qun l, hay nhn vin c, h phi hc nhng nguyn tc ca t chc . S vi phm nhng nguyn tc v hnh ny ca cn b qun l,

11

hay nhn vin thc thi s dn n kt qu kh c mi ngi chp nhn v thm ch s dn n kt qu kh c mi ngi chp nhn v thm ch cn b loi b ra khi t chc. S tun th nhng nguyn tc ng vai tr l nhng cn c u tin c khen thng, thng tin. Nhng ngi ph hp, hay c mt nh hng mnh vi t chc cng nh cc thnh vin ca t chc, c ngha h phi l nhng ngi c hnh vi v cch ng x ph hp vi vn ha . Khng phi l mt s trng lp m tt c cc nhn vin ca Cng vin Disney trng rt hp dn, sch s, lun n mt n ci ti tn. chnh l hnh nh m Disney mun mang li cho mi ngi. Vn ha c th hin bng nhng lut l v nguyn tc chnh thng m bo rng tt c cc nhn vin ca Disney s hnh ng thng nht v tun th theo nhng hnh nh . Mc d tc ng ca VHDN i vi hot ng ca DN c c yu t tnh cc v yu t cn tr, rt nhiu chc nng ca n l c gi tr i vi doanh nghip cng nh cc thnh vin trong doanh nghip. Vn ha khuyn khch tnh cam kt trong mt doanh nghip, s kin nh trong cch ng x ca cc thnh vin. iu ny r rng l c li cho mt doanh nghip. Vn ha cng rt c gi tr i vi cc thnh vin trong doanh nghip, bi v n lm gim s m h ca h, n ni vi h mi vic nn c lm nh th no v iu g l quan trng. 2.1. Vai tr ca vn ha doanh nghip trong hot ng qun l Qun tr l tng hp cc hot ng c thc hin nhm m bo hon thnh cng vic thng qua s n lc thc hin ca ngi khc. Hay ni cch khc, qun tr chnh l vic lm th no sai khin c nhng ngi di quyn mnh thc hin cng vic mt cch hiu qum nht t c mc tiu chung. M mun iu hnh (sai khin) c nhn vin th nh qun tr nht thit phi nm vng h thng nhng ngha, gi tr, nim tin ch aoh, nhn thc v phng php t duy c h ng thun, nh hng n cch thc hnh ng ca h (chnh l vn ha doanh nghip). Vy VHDN chnh l cng c, phng tin m qua nh qun tr thc hin cng vic qun l ca mnh. Song VHDN cng c nhng nh hng nht nh n quyt nh n quyt nh ca ngi qun l cng nh nh hnh phong cch lnh o ca h. Vi nhng cng ty c c trng vn ha khng ch trng n vic xy dng nim tin vi ngi lao ng, ngi qun l thng c s dng cc bin php tp quyn, c on, thay cho cc bin php phn quyn v dn ch. Khi c c VHDN th sc p v qun l ca ban lnh o s

12

c gim i nh s chia s ca cp di. Cc nhn vin s c quyn t bit iu hnh v cn phi lm g trong nhng tnh hung kh khn. Trong mt mi trng t chc m mi ngi u tham gia chia s thc s th vai tr ca cc gim c trong qun l theo vn ha v qun l bng vn ha. VHDN nh hng ti hot ng qun tr ni chung v do nh hng ti tt c cc hot ng thuc chc nng qun tr: qun tr chin lc, qun tr nhn lc, qun tr sn xut, qun tr ti chnh, Marketing Mi t chc u phi xy dng nhng k hoch chin lc xy dng l trnh v nhng chng trnh hnh ng tin ti tng lai v hon thnh s mnh (mc tiu tng qut) ca t chc trong mi trng kinh doanh y bin ng nh ngay nay. chnh l qun tr chin lc m sn phm ca n chnh l chin lc kinh doanh ca doanh nghip. Thc vy,chin lc kinh doanh gip cng ty thch nghi v nm bt cc c hi th trng mc tiu trong phm vi kh nng v ngun lc hin hu ln tim nng ca minh trong bi cnh thng xuyn bin ng ca cc yu t ngoi lai. Mt t chc c nn vn ha mnh s tng thm s quyt tm ca cc thnh vin, phn u v gi tr v chin lc chung ca doanh nghip. Tri li, mt nn vn ha yu dn ti tnh trng m h, quyt tm v nhit tnh ca nhn vin gim st, mu thun, hn n, mt phng hng. Hn na, son tho chin lc (chui quyt nh nhm nh hng pht trin v to ra s thay i v cht bn trong doanh nghip) th cn phi thu thp thng tin. Cch thc thu thp thng tin v mi trng hot ng c nh hng rt ln n vic nh hng chin lc. Khi tin hnh thu thp thng tin v phn tch mi trng kinh doanh, nhng ngi kho st v phn tch u da trn nhng gi thit hay m hnh, cch thc sng lc nht nh lm cho t liu thu thp mt i mt phn hin thc, khch quan v tnh ton din. Nhng t liu thu thp c li c din t theo nhng cch thc, ngn ng thnh hnh trong t chc, chng chu nh hng ca c trng vn ha t chc. C th khng nh, VHDN lun c th hin trong chin lc kinh doanh, v chin lc kinh doanh cng l bn k hoch ln, chng trnh hot ng tng qut trin khai vn ha doanh nghip. VHDN chnh l cng c thng nht mi ngi v nhn thc, thc v cch thc hnh ng trong qu trnh trin khai cc chng trnh hnh ng. Thc t cho thy, VHDN l mt nhn t ng gp (hoc cn tr) quan trng trong vic thc thi chin lc thnh cng. Thomas Watson.Jr l ngi thnh cng cng v gim c iu

13

hnh IBM pht biu: trit l, tinh thn v s mong mun ca mt t chc c tc ng ti cc thnh tu ca cng ty ln hn nhiu so vi ngun lc v k thut, kinh t, c cu t chc, sng kin v iu chnh mi ngun lc k trn c ng gp mnh m vo s thnh cng ca cng ty. Nhng theo ti, chng c thc hin tt vt bc bi mi ngi trong t chc cng tin tng vng chc vo nhng nguyn tc v gi tr c bn ca cng ty v tin hnh cng vic vi mt lng trung thnh khng lay chuyn . Nim tin, mc tiu v thng l c a ra trong mt chin lc c th ph hp hoc khng ph hp vi VHDN. Khi chng khng ha hp, cng ty thng xuyn gp phi kh khn thc hin chin lc mt cch thnh cng. Mt chin lc ph hp vi vn ha to ng lc cho mi ngi trong cng ty thc hin cng vic ca mnh trong bi cnh tt c tr lc cho chin lc, lm tng thm ng k sc mnh v hiu qu ca qu trnh thc thi chin lc. Mi trng vn ha mnh thc y tt cc hot ng sn xut kinh doanh di hn khi n tng thch vi chin lc v s lm tn hi khng nh ti thnh tu ca cng t khi n t ph hp. Khi vn ha cng ty khng n khp nhng g cn thit cho s thnh cng ca chin lc th vn ha c thay i mt cch nhanh chng nht. Vn ha c xc lp cng vng chc th cng kh khn trong vic thc thi chin lc mi hay nhng chin lc khc nhau. S xung t ln v ko di gia chin lc vn ha s lm yu i, thm ch c th lm tht bi mi n lc trong cng vic thc hin chin lc. Mt lin kt cht ch chin lc vn ha l n by mnh cho vic to ra cc ng x nht qun v gip nhn vin lm vic trong cch thc tr lc tm chin lc tt hn. Khi y, doanh nghip s t to ra h thng nhng nguyn tc khng chnh thng v p lc tin hnh cng vic ni b v mi ngi bit cch thc hin nhim v ca mnh. Hnh vi c mi trng vn ha cng ty chp nhn s pht trin mnh, trong khi , nhng hnh vi khng c chp nhn s b loi b v chu pht. Trong cng ty, ni m vn ha v chin lc l nhng gi tr lin kt sai, thm cn c v trit l hot ng khng pht trin thi quen cng vic khuyn khch chin lc: thng thng c nhiu loi hnh vi tin hnh chin lc mt cch thnh cng v thu ht s tha nhn tiu cc hn l s nh gi v khen thng. Ngoi ra, mi lin kt ny s nui dng v to ng lc cho mi ngi lm vic ht kh nng ca mnh: n cung cp c cu, tiu chun v h thng gi tr m n hot ng trong ; v n khuch trng hnh nh cng

14

ty mt cch mnh m gia cc nhn vin ca cng ty. Tt c nhng iu ny lm cho nhn vin cm nhn tt hn v xc thc hn v mi trng lm vic ca h, kch thch h lm vic ngy cng gn vi kh nng cao nht ca h. Qun tr nhn lc l ton b nhng hot ng ca t chc thu ht, xy dng, pht trin, s dng, nh gi, bo ton v gi gn mt lc lng lao ng ph hp vi yu cu cng vic ca t chc c v mt s lng v cht lng. Chnh v vy, qun tr nhn lc cng chu nh hng su sc ca vn ha doanh nghip, chnh bu khng kh tm l x hi trong doanh nghip, nhng li sng, nhu cu cch nhn nhn v gi tr con ngi trong doanh nghip c nh hng n cch t duy v cc chnh sch qun tr nhn lc ca cc t chc. Hn na, thc hin cng tc qun tr nhn lc cng l nhm khai thc cc tim nng v th lc v quan trng hn v tr lc ca con ngi sao cho ph hp vi yu cu cng vic ca t chc cng chnh l cng c xy dng vn ha doanh nghip, nhng hot ng c th ca qun tr nhn lc: tuyn m, tuyn chn, duy tr, pht trin, s dng, ng vin v cung cp tin nghi cho nhn lc trong t chc cng chnh l hnh thc biu hin cu vn ha doanh nghip . Khi trong doanh nghip hnh thnh mt vn ha mnh, cc nhn vin s cng hin ht mnh v mc tiu ca doanh nghip, vn ha doanh nghip s l cu cnh li ngi lao ng theo hng lm vic m khng ch ngh n tin thng v nh qun tr c th s khng cn phi s dng nhiu cc bin php khuyn khch v mt tin bc. Qun tr sn xut l qun l qu trnh hoc h thng to ra hng ha v dch v. VHDN cng c nh hng su sc n lnh vc ny, n ng vai tr nh mt cht xc tc gn kt cc nhn vin, to ng lc tinh thn mnh m trong lao ng, gip nh qun tr sn xut t c mc tiu ca mnh (gim chi ph n mc thp nht c th t li nhun cao nht, rt ngn thi gian sn xut, t chc xy dng h thng sn xut v cung ng dch v c linh hot cao thch ng vi s thay i nng cao kh nng cnh tranh: cht lng, mu m, gi c) Vn ha cht lng cng l mt b phn ca VHDN. Qun tr cht lng thc cht l qu trnh xy dng vn ha cht lng trong doanh nghip. V vy, hon thnh nhim v ca mnh, nh qun tr cht lng khng th khng ch ti vn ha doanh nghip mnh.

15

Ngay c trong lnh vc Qun tr ti chnh, uy tn ca doanh nghip i vi nh nc, cc t chc tn dng, i vi c ng, tnh minh bch, trung thc cc thng tin v thc trng ti chnh ca doanh nghip, cng phn nh c tm cao ca vn ha doanh nghip . Mt doanh nghip c bn sc vn ha c o l mt doanh nghip to c nim tin ni c ng, nh u t, khi y cc cng vic thuc v chc nng qun tr ti chnh (huy ng vn, tng hiu qu s dng vn, tng gi tr th trng ca doanh nghip) cng c gim nh p lc. VHDN cn quyt nh mu m sn phm, nh hng ti phn phi sn phm, chi phi cc bin php xc tin v h tr kinh doanh, nh hng n gi c (v gi tin m khch hng tr cho mt sn phm ph thuc vo c gi tr nhn thc ln gi tr tht ca n). Nh vy, VHDN cn c nh hng n lnh vc Marketing ca doanh nghip. 2.2. Vai tr ca VHDN i vi hiu qu hot ng ca doanh nghip VHDN c tc ng ton din ln hot ng ca DN: * To ra nhn dng ring cho doanh nghip , nhn bit s khc nhau gia DN ny vi doanh nghip khc, gip doanh nghip xy dng tn tui ca mnh. S khc bit c th hin ra nhng ti sn v hnh nh: s trung thnh ca nhn vin, bu khng kh ca doanh nghip nh mt gia nh nh, y nhanh tin trong qu trnh tho lun v ra cc quyt nh qun l, s tin tng ca nhn vin vo cc quyt nh v chnh sch ca doanh nghip, tinh thn ng i trong mi cng vic ca DN * Truyn ti thc, gi tr ca doanh nghip ti cc thnh vin trong DN . * Vn ha to nn mt cam kt chung v mc tiu v gi tr ca DN, n ln hn li ch ca tng c nhn trong DN . Gip gii quyt nhng mu thun thng nht trong qu trnh hot ng ca DN. * Vn ha to nn s n nh trong DN: chnh v vy m c th ni rng vn ha nh mt cht kt dnh cc thnh vin trong doanh nghip, gip vic qun l doanh nghip bng cch a ra nhng chun mc hng cc thnh vin nn ni g v lm g. Qua , VHDN thc hin cc vai tr ca mnh i vi hot ng ca doanh nghip: Vn ha gp phn lm gim mu thun, xy dng khi i on kt: Phn ln cc nh nghin cu v vn ha nhn mnh vai tr quan trng ca vn ha trong vic khuyn khch s gn kt x hi trong doanh nghip. Vn ha c miu t nh cht keo hay xi mng kt ni cc thnh vin ca doanh nghip vi nhau. Vic

16

to ra mt vn ha chung s to ra s thng nht trong quan im nhn nhn, nh gi, la chn v li ch chung cho hnh ng ca cc nhn vin. iu ny rt c ngha i vi cc DN c mu thun v thiu s thng nht v ni b. Hn na, tn ti v p ng c s thay i ca mi trng, nhng vn quan trng m hu ht cc doanh nghip u phi i mt l to ra s thng nht cao trong vic thc hin chc nng, chin lc, mc tiu t ra ca doanh nghip. Phi hp v kim sot: nhn mt cch rng hn, vn ha thc y s thng nht trong nhn thc, cng chnh l DN, to ra khun mu ng x ca DN , c cc thnh vin chp nhn v tun th, th hin s ha ng bn trong doanh nghip ni chung, cng nh vic ra quyt nh trong trng hp c th. c bit l trong vic ra quyt nh gp phi nhng thc t phc tp, do s khc nhau v nhn thc, v vn ha a phng ca cc thnh vin, th VHDN s c tc dng phm vi ha s la chn. Vn ha khng ch xem nh mt yu t thun li cho phi hp, m trong hnh thi gi tr, nim tin, cch ng x, c bit l cc nhn thc chung. Vn ha cn to ra sc mnh kim sot doanh nghip. Nhng chnh kin vn ha hn ch mt cch c hiu qu hnh vi ca cc thnh vin trong doanh nghip, h ch c t do th hin chnh kin c nhn ca mnh trong khun kht chung ca doanh nghip, iu ny trong nhiu trng hp cn mnh hn c nhng h thng nguyn tc chnh thng ca doanh nghip. Nhiu doanh nghip c gng tp hp vn ha ca h cho li th cnh tranh. y chnh l mt minh chng v sc mnh cnh tranh vn ha to ra nhng ng x mong mun v m bo thc hin c nguyn tc. Gim ri ro: trong cng vic hng ngy(trnh mu thun v quyn li, kim sot cc hot ng trong doanh nghip ,ti a ha cc hot ng c hiu qu ). cp c nhn, mt trong nhng chc nng ca vn ho l truyn ti nhng nhn thc chung qua qu trnh o to v tuyn chn nhn vin mi. iu ny c thc hin thng qua tung ca vn ho, m cc thnh vin mi phi hc hiu v thc hin trong cng vic, m bo nhng nhn thc chung v iu g l quan trng i vi DN, iu c thc hin v i x nh th no trong DN. Vic thc hin ny s to c s suy ngh cho h gim s lo u bun phin,

17

bnh thng ho mi vic xung quanh, c nhng la chn d dng v nhng hnh ng c suy ngh hp l hn. To ng c: VHDN c mt v tr quan trng thc y ng c lm vic cho cc thnh vin ca DN: yu t quyt nh n hiu sut v hiu qu hot ng ca DN. Hu ht cc DN u c gng to ng c lm vic cho nhn vin thng qua c ch thng pht Mc d nhng yu t ny r rng c tc dng, tuy nhin l thuyt v ng c lm vic cho rng, mong mun lm vic ca nhn vin cn chu tc ng ca cc ng c khc nh ngha v s thch th i vi cng vic, mc tiu ca h vi mc ch ca DN, h cm thy gi tr ca cng vic v c bo m, an ton trong cng vic. VHDN r rng c mt v tr rt ln y. Mt hnh thi vn ho ph hp v thng nht c tc ng to ra s trung thnh, thc y nim tin v gi tr chn chnh, khuyn khch mi thnh vin mang ht nhit huyt phc v DN. VHDN l mt h thng nhng ngha, gi tr, nim tin ch o, nhn thc v phng php t duy c mi thnh vin ca mt t chc ng thun v c nh hng phm vi rng n cch thc hnh ng ca thnh vin. Kinh nghim ca cc DN M v Nht Bn t c thnh cng ng kinh ngc trong lnh vc kinh doanh, a ra bi hc kinh nghim ging nhau. l h to ra c mt VHDN ni tri v mnh m. VHDN mnh l nhn t c bn thc y DN t c hiu qu cng vic cao. Hai nh nghin cu VHDN Deal v Kenerdy (1982) kt lun rng: nh hng ca VHDN i vi nng sut v hiu qu lao ng ca cc thnh vin trong DN tht l ng kinh ngc. l do kt qu ca s xc nh mc tiu chung cng nhau theo ui, to ra ng c lm vic cao. Trong nhng DN , mi ngi u c tinh thn lm vic, v s phi hp cng vic cao, thng tin c truyn t nhanh v hiu qu, h s khng ph thi gian vo nhng mu thun ring v t mc tiut v gi tr ca DN ln trn ht. Nu khng ch to dng vn ho chung ca DN mnh, DN

18

s ri vo tnh trng ln xn trng nh xui, kn thi ngc mc tiu ca DN kh t c. Tng li th cnh tranh: cc nh nghin cu cho rng, mt VHDN mnh s to c li th cnh tranh cho DN. Bi v VHDN mnh s to c s thng nht, gim thiu s ri ro, tng cng phi hp v gim st, thc y ng c lm vic ca mi thnh vin, tng hiu sut v hiu qu ca DN, t tng c sc cnh tranh v kh nng thnh cng ca DN trn th trng. Phn ln cc l thuyt VHDN cho rng, y ch l mt phn bc tranh. im cn nhn mnh y l chng ta lun nhn mi quan h gia VHDN v hot ng ca DN theo quan im tch cc. Hay ni cch khc, vn ho yu cng c th to ra hot ng tt v vn ho mnh cha chc to ra c hot ng tt. Do vy, VHDN bn cnh yu t tch cc cn c cc tc dng tiu cc sau: + VHDN nh mt ro cn trc yu cu thay i v a dng. iu ny s xut hin trong mi trng nng ng, thay i nhanh chng, VHDN c th s to ra mt luc cn i vi nhng mong mun thay i thc y hiu qu ca DN. Vic tuyn dng nhng thnh vin mi c ngun gc a dng v kinh nghim, xut x, dn tc hay trnh vn ho dng nh gim bt nhng gi tr v vn ho m mi thnh vin ang c gng ph hp v p ng. VHDN v vy c th to ra ro cn sc mnh a dng m nhng ngi vi nhng kinh nghim khc nhau mun ng gp cho DN. + Ngn cn s on kt v hip lc ca vic hp tc gia cc DN trong lin doanh lin kt, nu nh trc y s ha hp v cc yu t c bn trong kinh doanh c th l c s tt cho mt lin doanh, nhng ngy nay iu cha nu chng ta khng tnh n yu t VHDN. Nhiu lin doanh vp phi tht bi do s i nghch ca vn ho c hp thnh bi hai DN thnh vin. Vn ho quyt nh m m sn phm, nh hng ti phn phi sn phm, chi phi cc bin php xc tin v h tr kinh doanh (qung

19

co), nh hng n gi c (gi tin m khch hng tr cho mt sn phm ph thuc vo c gi tr nhn thc ln gi tr tht ca n- hng ngoi th t hn,hng tu). Nhn chung, VHDN c tc dng tng cng uy tn cho DN, hnh thnh trong qu trnh thc hin cc mc tiu ca cc DN. N to nn gi tr ca DN, o c DN, qun l DN v thng hiu ca DN. VHDn l ngun gc ca sc sng to, on kt DN l ng lc tinh thn cho s tn ti, cnh tranh v pht trin ca DN trong thi k i mi nn kinh t th trng. 3. Ni dung thc hin vn ha doanh nghip: Trc khi nh tc ng n VHDN cn xc nh loi hnh vn ha m doanh nghip nh hng ti. Mi doanh nghip, cng ty trong nhng ngnh khc nhau c nhng cch ng x v tc phong ngh nghip khc nhau. Sau y l mt vi c im ca VHDN c s dng rng ri v thnh cng trn th gii. Tuy nhin cn ty theo c im v lnh vc hot ng ca DN p dng cho ph hp Phn chia cng vic r rng Cam kt lm vic lu di Nhn vin c y quyn hp php thc thi cng vic Mi quan h tt gia cc thnh vin trong doanh nghip H thng v quy trnh qun l hiu qu C quy ch khen thng, k lut r rng Nu cao nh hng khch hng c Tp trung vo tuyn dng v giu li nhng nhn vin c nng lc Trch nhim gii trnh ca nhn vin v qun l cao s c gng, tin b Thc y chin lc nng cao vn ha doanh nghip hin ti v chn chnh li nhng b phn cha nh hng v vn ha doanh nghip.

Cn gn kt VHDN vi cc mc tiu di hn:

20

p dng ni quy ng x v tc phong ngh nghip c thit lp kiu mi ti tt c cc nhn vin v quan st nh gi tc dng ca vn ha doanh nghip ti hiu qu cng vic.

4. Phng php nh gi ni dung thc hin: Hin nay, cc chuyn gia v VHDN lm vic ny. Nhng cch n gin nht bit c VHDN l quan st mi thi c x v thi quen lm vic ca ng nghip; lng nghe ng nghip, nhn vin, nh cung cp sn phm v khch hng. Ch nhng g c vit v cng ty ca bn bng c bo giy v bo mng. Tp hp tt c nhng thng tin ny s nh gi c chnh xc vn ha doanh nghip ca mnh l g. S nh gi vn ha cn phi xem xt mt cch ton din, xt c thi gian, khng gian bi tnh phc tp ca vn ha. Nu mt khch hng phn nn v doanh nghip, c nhng nghi ng, nh gi ch quan, kin ch c th tham kho thm, a vo mc nhng khuyt im cn sa cha ca doanh nghip, ch khng ng chng kt lun t cch, vn ha ca doanh nghip. Tng t vi cc nhn vin trong doanh nghip, h khng i din cho ton th doanh nghip, cho nn nu hnh vi ca h xu th khng th nh gi xu v doanh nghip. Ngay c mt s bi bo, mt s trang web ni xu v doanh nghip th chng ta cng cn phi kim tra tin cy ca ta son, a ch website. c bit trong thi gian gn y, b y t lm mt lng tin ca ngi dn v nhng cng b, nhng li xin li rt nng ni gp bin ng xu trong x hi. Thit ngh, ngoi nhng c quan c quyn c cng b nhng thng tin v doanh nghip, sn phm ca doanh nghip th cn c mt b phn kim tra tnh ng n ca thng tin . Mt phn bo v li ch ca doanh nghip, mt phn nng cao uy tn ca doanh nghip trong x hi v nhng kt lun ca c quan c thm quyn.

5. Mt s m hnh VHDN tiu biu: 5.1. M hnh vn ha gia nh Khi ni n gia nh l chng ta ngh ngay n mi m thn thuc, mang tnh nhn vn y thing ling. Trong m hnh VHDN gia nh, mi quan h gia cc thnh vin trc tip gn gi nhng c th bc trn di, nh trong gia nh. M hnh vn ha

21

gia nh c nhim v mang n mt mi trng lm vic ging nh trong mt gia nh. in hnh ca m hnh gia nh l cc doanh nghip Nht Bn. a. Lnh o quyn lc v mi quan h gia cc thnh vin : Ngi lnh o ging nh ngi cha, giu kinh nghim v c quyn hnh ln i vi nhn vin ngi con. Kt qu l s hnh thnh doanh nghip hng quyn lc, trong ngi lnh o gi vai tr nh ngi cha bit vic g cn lm v bit iu g tt cho con ci. y l loi quyn lc ht sc thn thin, n ha khng h c tnh e da, p lc. Vi m hnh VHDN gia nh, s hi lng trong cc mi quan h gia nh to ra ng lc lm vic, nng sut lao ng cao v kh nng gii quyt mu thun. Vic lm hi lng cp trn l mt phn thng. Lnh o phi lm gng, c ting ni, to c mu hnh ring, c v th v mong mun cp di cng chung ch hng, Ngi lnh o kho lo ng vai tr l cht xc tc, to ngun nng lng di do, v c sc hp dn n tn su thm tnh cm v nim say m ca cp di. H ging nh ngi lnh o cc phong tro gii phng, ci t, phn i, khai sng cho cc thnh vin v c x hi. Quyn lc trong m hnh vn ha gia nh c thc thi thng qua s ha hp gia cc thnh vin. S trng pht ln i vi cc thnh vin l khng cn c mi ngi yu mn. p lc i vi h l tnh o c x hi ch khng phi l ti chnh hay php l. Quyn lc trong m hnh gia nh khng th tranh ginh c v n khng ph thuc vo nhim v m vo v tr c quy cho. Ngi nhiu tui hn s c nhiu quyn hnh hn, h phi c hng dn mt cch ton din v trung thnh tuyt i xng ng vi a v ca mnh. VHDN theo m hnh gia nh c xu hng tr thnh mi trng khp kn. Lng thng tin cng nhiu, truyn thng, tp tc gia nh cng phong ph th si dy lin kt cng bn cht, mi trng cng khp kn th ngi ngoi cng cm thy kh khn khi tr thnh mt thnh vin.

22

Nhiu tp on theo m hnh vn ha gia nh nh Ai Cp, Italia, Singapore, Bc Triu Tin, Ty Ban Nha v in hnh l Nht Bn. Ngi Nht xy dng doanh nghip c t chc nh mt gia nh truyn thng. o c trong kinh doanh chnh l tnh cm thng yu gia nhng con ngi th bc khc nhau, ngi tr tui hn th c nng niu, chiu chung, cn ngi nhiu tui hn th c knh trng. o c kinh doanh ny cn to ra c nhiu gi tr ln hn bt c bn hp ng hay giao ko tri buc no. Quan h gia nh trong doanh nghip rt bn lu v tn ty. Cc cng ty Nht Bn tm mi cch cung cp nhng sn phm gi r cho nhn vin, gip h tm ch , gip con ci h n trng v thm ch b m nhn vin m ch thn lnh o s n thm hi tn tnh. Cc ng ch Nht Bn tin tng rng cng ty cng lm nhiu cho gia nh, gia nh cng mong mun cng hin nhiu hn cho cng ty. b. T duy, hc hi v thay i : Doanh nghip theo m hnh vn ha gia nh thin v trc gic hn l v trnh kin thc, quan tm nhiu n s pht trin con ngi hn l khai thc nng lc con ngi. Kin thc c nhn c nh gi cao hn kinh nghim c nhn. Ngi thc hin quan trng hn l cng vic c thc hin. S thay i trong m hnh gia nh mang yu t chnh tr s tip nhn nhng nhn t lm thay i chnh sch. iu c li cun l tm nhn mi, sc thu ht qun chng, mc tiu phng hng v hn ht l mi quan h thn thit vi nhng nhn vt quan trng. Nhng s ci t hon thin khng din ra nh th tr khi l mt cuc ni lon gy thch thc ln vi ngi lnh o, trong trng hp ny c th xy ra nhng quyn. o to, c vn, hun luyn v hc ngh ng vai tr quan trng trong qu trnh gio dc mt con ngi nhng iu ny xy ra do yu cu bt buc ca gia nh ch khng phi xut pht t bn thn h. M hnh gia nh c th phn ng nhanh vi s thay i ca mi trng gy nh hng ti quyn lc v v th chnh tr ca h rt mnh. c. Khch l, khen thng, gii quyt xung t : V cc thnh vin trong gia nh rt trn trng cc mi quan h, h c th c khch l bng nhng li tn dng hay nh gi cao hn l bng tin. H khng hp vi

23

hnh thc tr cng hay bt c mt s khch l no c th e da mi dy lin kt vi gia nh. Gii quyt mu thun da vo s khn kho ca ngi lnh o. t khi h ph phn cng khai v nu h lm nh vy gia nh s ri vo cnh ln xn. Nhng phn hi tiu cc thng di hnh thc gin tip v thnh thong mt s trng hp c s cho php c bit. M hnh gia nh t quan tm n nng sut m u tin cho hiu qu (lm vic ng cch). 5.2. M hnh thp Eiffel Thp Eiffel ca Paris c chn lm biu tng cho m hnh vn ha ny v thp c dc ng, cn i, thu hp nh v ni rng y, chc chn, vng chi. Ging nh mt b my chnh thng, y thc s l biu tng cho thi i c kh. Ngay c cu trc ca n cng quan trng hn chc nng. a. Lnh o, quyn lc v mi quan h gia cc thnh vin c trng ca m hnh thp Eiffel l phn chia lao ng hng vai tr v chc nng. Mi vai tr c phn b trong mt b phn, nhim v s c hon thnh theo k hoch. Mt gim st vin c th theo di qu trnh thc hin nhim v, mt qun l theo di cng vic ca nhiu gim st vin; v c th phn chia theo th t. H thng cp bc trong m hnh hnh thp khc xa so vi m hnh gia nh. Th t cao hn c phn chia mt cch r rng, th hin chc nng iu hnh th t thp hn. Nhn vin tun lnh ng ch v h c vai tr ch o. ng ch c quyn lc php l ra lnh cho nhn vin, quyt nh cc iu khon hp ng, p ch hay n gin l buc nhn vin phi lm vic theo s ch o ca ng ta. ng ch c tuyn chn theo nh hng vai tr. Nu ngi lnh o ny khng m nhim c th s c ngi thay th m khng c s khc bit v nhim v cng nh l do tn ti ca t chc. Thc hin cng vic hiu qu c ngha quyt nh v mc hon thnh cng vic s l c s nh gi hiu qu.

24

Trong m hnh ny, ngi ta t quan tm n c hi hay phong cch c nhn. Kt qu l quyn hnh xut pht t nng lc nm gi vai tr. Nu bn gp sp sn golf, bn khng cn phi nhng sp v sp ca bn c th cng khng thch nh th. H thng cp bc trong m hnh thp rt khch quan, da trn php l trong tt c mi ngi u tun th cc quy nh ca cng ty v cc quy nh ny p dng cho mi cp bc lm tng tnh hiu qu cng nh tnh p ch. Mi vai tr tng cp trong h thng th bc c m t, xp loi theo mc kh, phc tp v trch nhim cng vi mc lng tng ng. Tip theo l s tm kim ngi thch hp vi v tr . Trong qu trnh tuyn dng, phng nhn s s la chn mt cch cng bng, khch quan, da trn tiu ch k nng lm vic, nng lc ph hp vi yu cu cng vic v t phn vic hp l. Qu trnh nh gi nng lc, thng tin cng tng t nh vy. b. T duy, hc hi v thay i Cch thc con ngi t duy, hc hi v thay i nhng cng ty theo m hnh thp khc hn nhng cng ty theo m hnh gia nh. i vi nhn cng theo m hnh hnh thp, m hnh gia nh l chuyn quyn c on, v l, kh hiu. Thay v tun th cc th tc quy nh v nhng chun mc khch quan, m hnh gia nh lun thay i nhng v tr ch cht hoc cn tr tnh cnh tranh. Hc hi trong m hnh thp l tch ly nhng k nng cn thit, ph hp vi vai tr v v tr cao hn. V d bn ang l nhn vin v mong mun thng tin v tr trng phng th bn phi rn luyn cc k nng, kin thc v nng lc m nhim cng vic v tr . i vi cng ty theo m hnh thp Eiffel, con ngi c quan nim ging nh ngun vn hay ngun tin mt. Nh mt h thng cc k nng, nhng ngi c phm cht nng lc c th ln k hoch, trin khai, ci t nhn s t c mc tiu l khai thc v gia tng gi tr ti a ngun nhn lc. Nh vy, c th ni nhim v ca phng nhn s chnh l kinh doanh kh nng ca con ngi. Tt c cc hoch nh v nhn s, nh gi nhn s, tuyn dng, o to v lun chuyn cng vic u c nhim v gip phn loi v phn b ngun lc ph hp vi tng vai tr xc nh.

25

Thay i theo m hnh thp din ra thng qua s thay i v iu l, quy nh. Cng vi s thay i v mc ch, cng ty phi i t s thay i v nhng yu cu t ra cho nhn cng. V th vn ha doanh nghip theo m hnh thp Eiffel kh thch nghi trc s thay i ca mi trng. Bi s thay i din ra cc k phc tp v tn nhiu thi gian. Phi vit li cm nang hng dn cng vic, thay i cc th tc chnh sch, ch , phi xem xt vic thng chc v nh gi li cht lng. Ci tin hay hp l ha l nhng thut ng ng s trong m hnh hnh thp. c. Khch l, khen thng v gii quyt mu thun Nhn cng theo m hnh hnh thp rt k tnh, nghim ngt. H lo lng khi thiu mnh lnh hay s nh hng. Nhim v l mt khi nim quan trng vi nhn vin hng vai tr. Mu thun c xem nh s v l, ung nht trong th tc k cng v l s xc phm ti hiu qu cng vic. Ph phn v phn nn c gii quyt thng qua nhiu iu l v th tc php l tm ra s tht. 5.3. M hnh vn ha tn la dn ng Mc tiu l nhn t cn bn i vi m hnh tn la iu khin. Mi th c thc hin gi vng nh chin lc v t c mc tiu. Mi ngi u bit r cng vic ca mnh v th lao ca h c tr theo kt qu ng gp thc t. a. Lnh o quyn lc v mi quan h gia cc thnh vin M hnh tn la hng nhim v do mt i ng hay nhm d n m trch. iu ny khc vi m hnh vn ha thp Eiffel hng vai tr ch cc thnh vin nhn nhim v khng c b tr trc. H phi lm bt c iu g hon thnh nhim v, v ci cn lm thng khng r rng v c th phi tin hnh tm kim. C quan hng khng v tr quc gia (NASA) tin phong s dng nhm d n lm vic trong tu thm d v tr ging nh tn la iu khin. hon thnh nhim v h cnh mt trng cn 140 k s thuc cc lnh vc khc nhau. ng gp ca h c ngha quan trng sng cn nht l thi im thi gian khng th xc nh trc. Do tt

26

c cc k s u lm vic ha thun vi nhau nn c c kt qu tng hp tt nht, phi xem xt c qu trnh lm vic. Khng h c h thng th bc no c th lp lun rng Chuyn mn ca A gii hn B. Mi ngi u bit r cng vic ca mnh. Lm th no tt c cc thnh vin cng tham gia hot ng? Tt c u ngang nhau, hoc t nht gn nh ngang nhau v khng ai bit s ng gp ca ngi khc. Nhm lm vic nh th s cn ngi lnh o hoc iu phi, ngi chu trch nhim khu lp rp ph v khu cui cng. Tuy nhin, ngi iu hnh chung c th bit t hn nhng chuyn gia mi ngnh v cn phi tn trng h. Nhng nhm ny theo ch ngha qun bnh v c th h cn n s gip ca bt k chuyn gia no i hng t c mc tiu. H c th bit mc tiu nhng khng chc chn v ng hng. M hnh tn la thng c sc li cun cc chuyn gia v c tinh thn k lut cho. Chng hn trong mt cng ty qung co, mt ngi vit qung co, mt ngi thit k, mt ngi lo phng tin truyn thng, mt ngi lo phim qung co v mt i din ti khon c th cng lm vic vi nhau trong mt chin dch vi s ng thun ca khch hng. Tt c cng gi mt vai tr, tuy nhin, vai tr l g ph thuc vo chin dch cui cng c khch hng a thch. M hnh tn la rt tn km do phi thu cc chuyn gia. Nhm c xu hng lm vic tm thi, mi quan h khng cn khng kht khi d n kt thc v cc phng tin thc hin s ngng hot ng. Thnh vin s gia nhp nhng nhm d n khc, vi mc ch khc, ko di trong vi ngy hay vi tun v c th c rt nhiu hi vin. M hnh vn ha ny khng chim c cm tnh v s tn ty nhng l in hnh cho nn vn ha trung lp. Gi tr nhn vn ti cao trong m hnh vn ha tn la iu khin th hin cch thc bn lm vic v mc ng gp cho kt qu chung Thc t, mi thnh vin u cng nhau chia s gii quyt vn . ng gp tng i ca mi cc nhn c th khng rch ri nh trong m hnh thp Eiffel, ni mi vai tr c m t r rng v kt qu c th nh lng c. b. T duy, hc hi v thay i

27

M hnh tn la dn ng theo cch hng mc tiu, s dng tn hiu phn hi nn n chuyn ng trn, thay v chuyn ng tnh tin. Tuy nhin, nu chuyn ng tnh tin, tn la cng him khi thay i mc tiu. Do , b phn li c tnh chnh xc v bn vng, khng hng ti mc tiu hay tim lc mi. Hc hi bao gm ha hp vi mi ngi, kh nng ph bng nhanh, m ng vai tr cn thiu trong tp th, thc hnh nhiu hn l thuyt, tr thnh trung tm gii quyt vn thay v trung tm k lut. Vic nh gi thng do ngi ngang hng hay cp di ch khng phi cp trn a ra. S thay i din ra nhanh chng trong m hnh tn la iu khin. Mc tiu lun vn ng, nhiu mc tiu mi xut hin, nhm lm vic mi c hnh thnh, nhm c gii tn. Ngi chuyn t nhm ny sang nhm khc dn n xu hng lun chuyn cng vic ln hn lng trung thnh vi cng ty. Xt v nhiu mt, m hnh tn la iu khin i lp vi m hnh gia nh vi si dy lin h bn vng, di lu v trn y tnh cm yu mn. c. Khch l, khen thng v gii quyt mu thun Khch l dn tr thnh bn cht trong nn vn ha ny. l cc thnh vin trong nhm lun say m, chung mc ch v mc tiu hng ti sn phm cui cng. Hng Apple Mancintosh, h say m sng to mt c my v i. Sn phm ca c my ny l thnh tu phi thng trong mu thun v th on c nhn c gt sang mt bn. Ch c s tham gia ng o mi c s cam kt rng ri. S ng tm nht tr ch nn phm vi d rng ln c th li ko c s tham gia ca tt c mi ngi. M hnh vn ha tn la c xu hng c nhn ha v n cho php s lng ln nhng chuyn gia cc lnh vc khc nhau cng lm vic vi nhau trong mt c s tm thi. Bi cnh lm vic lun thay i. Ch c s kin nh theo ui con ng pht trin c nhn l khng thay i. i ng lm vic chia s nim say m gia cc thnh vin, tuy nhin n s t b loi b v bin mt khi cng vic kt thc. Cc thnh vin rt vui v, c phong cch ring v thng minh nhng h hp tc vi nhau v tin ch khng phi v mc tiu. H khng cn phi bit qu r v nhau v c th trnh lm iu .

28

5.4. M hnh vn ha l p trng M hnh vn ha l p trng da trn quan im v c cu t chc khng quan trng bng s hon thin c nhn. Nu t chc t ra rng lng, chng nn l nhng ci ni cho s t th hin v t hon thin. Mc tiu l gii phng con ngi khi nhng l li quen thuc, tr nn sng to hn v gim thiu thi gian t duy tr cuc sng. M hnh ny mang tnh c nhn v qun bnh.
a.

Lnh o, quyn lc v mi quan h gia cc thnh vin M hnh vn ha l p trng ng vai tr l mt sn chi lnh mnh pht huy

nhng tng v p li mt cch thng minh nhng sng kin mi. V d in hnh l nhng cng ty mi Thung lng Silicon, Canifornia, Scotlen; y l nhng cng ty thu, c sng lp bi mt nhm ngi giu tng t b ngi ch ln hn ngay trc k tr lng. Tr thnh c nhn c lp, h khng b rng buc bi lng trung thnh i vi cng ty v c th t pht trin bn thn. Vn ha l p trng khng ch gm c nhng cng ty i mi quy m nh. H c th l mt nhm bc s hnh ngh, cc i tc hp php, mt s chuyn gia t vn, thanh tra vin t cch hnh ngh hay bt k mt nhm chuyn gia no lm vic gn nh c lp nhng yu thch chia s ti nguyn, kinh nghim. Mt s kin cho rng m hnh l p trng s l m hnh t chc ca tng lai. V m hnh l p trng c cu trc ti gin nn h thng th t cp bc cng c tinh gin. Ngi nm quyn ra lnh l nhng c nhn nghim khc, c nhng tng gy hng th mt cch t nhin v ngun cm hng khi dy t tm nhn xa cun ht ngi khc lm vic vi h. M hnh vn ha ny thng xuyn hot ng mi trng tnh cm tn tm. Tuy nhin, thc cht s tn tm ny t hng ti con ngi hn l hng ti s thay i ca th gii, xem xt bn cht ca s b p x hi.

29

M hnh l p trng u i qu trnh sng to v i mi. Do mi quan h thn thit, s chia ngun cm hng v mc tiu phi thng, m hnh mc hon ho nht c th rt trung thc, hiu qu, an ton v hng th, ph thuc vo mi quan h trc tip v s gn b trong cng vic. V s gn b ny hon ton t nguyn, c nui dng v bi p bi hy vng v l tng, n c th tr thnh kinh nghim qu bu v c ngha nht trong cuc i con ngi. c trng ca m hnh l p trng l s gii hn v quy m do phm vi kim sot ca ngi lnh o, bi v kh m c th giao tip mt cch t nhin v thoi mi vi hn 75-100 ngi.
b.

T duy hc hi v thay i Thay i trong m hnh l p trng c th din ra rt nhanh chng v bt pht v

cc thnh vin rt ha hp vi nhau. iu ny c th hin rt r nu quan st qu trnh ng tc ca ban nhc Jazz, ngi dng u c gng a ra mt ci g mi m, ban nhc s chi theo nu h thch v b qua nu h khng thch. Mi ngi tham d u ha chung mt giai iu, cm xc. Nhng bi v khn gi khng xc nh c r mc tiu c th no nn vn l phi c s xc nh li v tm ra gii php chung. Nhng cng ty mi ca M theo m hnh l p trng him khi t c s hon thin v sn phm v th trng. M hnh vn ha hc cch sng to ch khng phi cch tn ti khi nhu cu th trng thay i.
c.

Khch l, khen thng v gii quyt mu thun Dng ch 70h mt tun v yu qu n trn o T-shirt ca Hng my tnh Apple

s dng trong nhng ngy u tin l s khch l nhit tm v to ln nht i vi mi c nhn. Phi c mt cuc cnh tranh ng gp vo vic hnh thnh mt ci g mi m. Ai cng mun dnh quyn kim sot trong tay. Ngoi m ra qu trnh sng to, h cng mun c mt cht quan tm n an ton c nhn mt cht mong mun v li nhun v quyn lc. Nu thnh cng, mi ngi s c hng rt nhiu th. Nu khng, chnh m hnh l p trng cng tht bi. i lp vi m hnh vn ha gia nh, quyn lnh o trong m hnh l p trng l do t c ch khng phi c quy cho. Bn s theo ngi c tin trnh cng vic m bn n tng nht v ngi c tng c tnh kh thi nht. Quyn lc gy cn tr thnh tu ca tp th s b ln n. Mu thun c gii quyt

30

qua s phn chia cng vic hay s c gng lm cho ngi khc thy c cng vic no tt nht.

Chng 2. Thc trng v vn ha doanh nghip hin nay 1. Cc vn xy dng VHDN trn th gii
Ti M, cc nh nghin cu tm hiu mi quan h gia hot ng thnh tu ca doanh nghip v h nhn thy rng: hu ht cc cng ty thnh cng trong sn xut, kinh doanh u duy tr, gi gn bn sc vn ha doanh nghip ring ca mnh. Ti Nht Bn, do hon cnh sau chin tranh th gii to ra nhng nt vn ha c trng cho doanh nghip. l, nhng ngi lao ng Nht Bn thng nguyn lm vic sut i cho mt cng ty. Do , VHDN kiu Nht to cho cng ty mt khng kh, thc lm vic ca mi con ngi nh trong mt gia nh. Lnh o cng ty lun quan tm n mi hot ng ca cc thnh vin. V vy mc tiu nng cao nng sut, cht lng sn phm v o to con ngi l hai c trng c bn ca vn ha doanh nghip Nht Bn.

cc nc phng Ty, quyn lc cao nht trong vic quyt nh s phn ca mt doanh nghip l cc c ng. Ngi qun l doanh nghip v vn ca doanh nghip

31

tch hn nhau. C ng yu cu nh qun l phi nng cao li nhun ca doanh nghip trong mt thi gian ngn. Tuy nhin ngi Nht li quan nim rng: doanh nghip tn ti nh mt hot ng mang tnh o c x hi. Tt c mi ngi trong cng ty phi kt ni vi nhau trong mi quan h chung. Ngi Nht quan tm n li ch doanh nghip v l ngi lm trong doanh nghip, thay v ch quan tm n li nhun nh phng Ty. N cng lin quan mt thit n vic nng cao cht lng v nng sut lao ng. S thng nht gia doanh nghip v ngi lm vic trong doanh nghip to cho mi thnh vin s trung thnh. Cc tp on kinh t a quc gia thng phi i mt vi iu kin kinh doanh a sc tc, a quc tch v a vn ha. tng cung sc mnh, hu nh tp on kinh t a quc gia no cng to c bn sc vn ha ring ca mnh v y c coi l mt trong nhng hot ng sng cn ca hot ng sn xut v kinh doanh. Cc cng ty a quc gia c mc ch kinh doanh chin lc, nhn hiu hng ha ni ting v danh ting cao v cht lng sn phm v dch v trn th trng th gii. Tuy nhin, t c nh cao ca s thnh cng , h phi mt nhiu thi gian v tin bc. Chng hn, Tp on Pepsi phi chn cch tip cn vn ha phng ng sn xut loi ung mang nhn hiu Pepsi Cola vi biu tng thiu m v thiu dng (biu tng c trng ca t tng vn ha phng ng) hng ha ca h n vi nhng khch hng ca h l tn ca t tng vn ha phng ng. bo h cho biu tng ny, Tp on phi chi ti 500 triu USD v gi ca nhn hiu Pepsi ln ti 55 t USD. * Nghin cu m hnh vn ha cng ty my tnh Dell y l m hnh kinh doanh xut sc trn mng ca hng my tnh Dell. Cho n nay, doanh s ca Dell.com vo khong 50 t USD/nm i vi cc sn phm lin quan n my tnh t swicht n my in. a. C hi v him ha Dell Computer Corp c Michael Dell thnh lp nm 1985 l cng ty u tin cung cp PC qua mail. Dell t thit k cc my tnh c nhn v cho php khch hng t cu hnh v la chn h thng ty thng qua m hnh Build-to-Order. M hnh ny v ang to nn thnh cng ca Dell Computer. n nm 1993, Dell tr thnh mt trong nm nh sn xut my tnh hng u trn th gii, e da trc tip n cc nh sn xut my tnh c nhn khc nh Compaq, bng mt cuc chin tranh gi c. Vo thi im

32

ny, chin tranh gi c y Dell t thua l ny n thua l khc, nm 1994, Dell chu khon l khong 100 triu USD. Cng ty ny thc s gp phi kh khn vo thi im ny b. Gii php Internet c thng mi ha vo nm 1990 v web tr nn ph bin t nm 1993 em li cho Dell c hi m rng hot ng kinh doanh ca mnh. Dell trin khai h thng t hng trc tuyn (online-order-taking) v m cc chi nhnh ti Chu u v Chu . Dell bt u cho bn cc sn phm ca mnh qua website Dell.com. Chnh hot ng ny to th mnh cho Dell trong cuc cnh tranh vi Compaq, n nm 2000 Dell tr thnh cng ty cung cp PC hng u th gii. Vo thi im doanh thu ca Dell qua mng t 50 triu USD /ngy (khong 18 t USD/nm). Hin nay, doanh s kinh doanh qua mng ca Dell.com vo khong 50 t USD/nm i vi cc sn phm lin quan n my tnh t swich n my in. Marketing trc tip l hot ng thng mi in t chnh ca Dell, cc nhm khch hng chnh ca Dell gm c: - C nhn s dng cho gia nh v vn phng - Cc doanh nghip nh, di 200 nhn vin - Cc doanh nghip va v ln, trn 200 nhn vin - Cc t chc chnh ph, gio dc, y t C hai nhm khch hng B2B v B2C u thc hin cc giao dch qua mng ti dell.com thng qua h thng catalogue in t v x l n hng t ng. Dell cng trin khai h thng u gi in t ti dellauction.com thu ht thm khch hng v cng c thng hiu. M hnh thng mi in t B2B ca Dell. Phn ln doanh thu ca Dell t B2B, trong khi B2C c thc hin qua quy trnh tng i chun ha (catalogue, gi mua hng, thanh ton bng th tn dng...) cc giao dch B2B c h tr nhiu dch v hn. Dell cung cp cho hn 100.000 khch hng doanh nghip dch v h tr khch hng c bit (Premier Dell service). British Airways (BA) s dng Dell nh i tc chin lc. Dell cung cp khong 25.000 my tnh xch tay v bn cho nhn vin ca BA. Dell cung cp hai h thng mua sm trc tuyn cho BA, qua cho php BA theo di, mua v kim tra cc n hng qua

33

website c Dell customize ph hp vi BA. Ti website, BA c th la chn v cu hnh my tnh khc nhau sao cho ph hp vi tng b phn kinh doanh ca mnh. Nhn vin ca BA thng qua h thng Intranet c kt ni vi h thng ca Dell cng c php la chn v t mua my tnh ph hp vi nhu cu s dng ca mnh. Dell cng s dng m hnh ny khi mua thit b, linh kin t cc nh cung cp ca mnh, y l m hnh e-collaboration. E-Collaboration Dell s dng h thng rt nhiu nh cung cp do nhu cu lin lc v phi hp gia cc i tc rt ln. V d, phn phi sn phm, Dell s dng dch v ca FedEx v UPS. Dell cng s dng ca cc cng ty logistics nhn, lu kho v vn chuyn linh kin, thit b t cc nh cung cp khc nhau. Dell s dng li th ca cng ngh thng tin v web chia x thng tin gia cc i tc nhm gim thiu hng ha lu kho Cc n lc integration (B2Bi) ca Dell bt u t nm 2000, khi Dell s dng PowerEdge servers da trn kin trc ca Intel v h thng gii php phn mm webMethods B2B integration kt ni cc h thng qun tr ngun lc doanh nghip (ERP-enterprise resource planning) ca khch hng, h thng mua hng trc tuyn ca Dell vi cc i tc sn xut v thng mi . Dell xy dng c h thng thng tin vi 15.000 nh cung cp dch v trn khp th gii. Dch v khch hng in t (e-Customer Service) Dell s dng rt nhiu cng c v phng tin in t nhm cung cp dch v khch hng tt nht. trin khai tt nht hot ng qun tr quan h khch hng (CRMcustomer relationship management), Dell cung cp dch v h tr trc tuyn qua mng 24.7 cng nh dch v quay s trc tip cho cc chuyn gia h tr k thut. Cc dch v h tr a dng t x l s c, hng dn s dng, nng cp, downloads, tin tc, cng ngh mi... FAQs, thng tin tnh trng thc hin n hng, my account, din n trao i thng tin, cng ngh v kinh nghim, bn tin v cc hot ng tng tc gia khch hng v khch hng khc. S dng cc phn mm x l d liu (data mining tools), Dell c th phn tch v tm hiu c nhiu vn lin quan n nhu cu v hnh vi ca khch hng t c k hoch v gii php phc v tt hn. Thng mi in t trong ni b doanh nghip (Intrabusiness EC)

34

 nng cao kh nng sn xut theo n hng (build-to-order), nng cao chnh xc ca d on nhu cu v hiu qu trong d tr sn xut, gim thi gian t khi t hng n khi giao hng (order-to-delivery), nng cao dch v khch hng Dell hp tc vi Accenture xy dng h thng qun tr chui cung cp (SCM- supply chain management). Hin nay h thng ny c s dng ti tt c cc nh my ca Dell trn khp th gii cho php Dell c th thch nghi vi mi trng kinh doanh v cng ngh bin i nhanh ng thi duy tr c hiu qu hot ng cao nht. Dell cng t ng ha vic lp k hoch sn xut, d on nhu cu, qun tr kho qua s dng cng ngh thng tin v m hinh e-supply chain. c. Kt qu Dell tr thnh mt trong 5 cng ty c nh gi cao nht (most admired) ca tp ch Fortune t nm 1999. Dell xy dng hn 100 website cho tng th trng quc gia khc nhau v duy tr li nhun mc khong 3 t USD/nm. 10.000 USD u t vo c phiu ca Dell nm 1987 n nay u c gi hng triu USD. Dell cng l nh ti tr chnh cho hot ng nghin cu v thng mi in t ti i hc Texas nm ti Austin ni Dell t tr s chnh. Dell cng tch cc tham gia hng lot cc chng trnh t thin v cc chng trnh h tr o to tin hc, gim khong cch s cho cc vng nng thn. d. Mt s bi hc Dell xy dng mt m hnh thng mi in t in hnh. Bt u bng m hnh marketing trc tip i vi my tnh c nhn, sau bt u kinh doanh qua mng. Tip n Dell p dng m hnh build-to-order (BTO) vi quy m ln, cho php khch hng la chn sn phm theo nhu cu. Dell thu c li nhun nh gim trung gian v gim lng hng lu kho. p ng nhu cu ln, Dell p dng m hinh th 3 l mua sm trc tuyn nhm nng cao hiu qu mua nguyn liu, thit b u vo (SCM), phi hp vi cc i tc v nng cao hiu qu hot ng bn trong doanh nghip (B2Bi). Tip n Dell p dng m hnh e-CRM duy tr quan h tt vi khch hng. M hnh kinh doanh ca Dell tr thnh in hnh v c nhiu nh sn xut khc p dng, c bit l cc nh sn xut t.

35

2. Thc trng vn ha cc DN Vit Nam VHDN c vai tr rt quan trng trong s pht trin ca mi loi hnh DN. Do , nu thiu yu t vn ha th DN kh c th ng vng v tn ti c trn th trng bt k thi im, hay hnh thi kinh t x hi no. Ngy nay Vit Nam, cng nh trn th gii, ngun nhn lc ca DN l con ngi m VHDN l s lin kt v nhn ln nhiu ln cc gi tr ca tng ngun nhn lc ring l tng hp li. Khng nhng th, VHDN cn c th hin qua phong cch ca ngi lnh o ng u cc v tr ca doanh nghip v tc phong lm vic ca mi nhn vin. Bi vy, i tc khi quan h th ngoi vic quan tm ti li nhun ca cng ty h cn nh gi doanh nghip qua vn ha ca doanh nghip . Nhn chung, vn ha cng s v VHDN ca nc ta cn c nhng mt hn ch nht nh. l mt nn vn ha c xy dng trn nn tng dn tr thp, mi trng lm vic c nhiu bt cp, dn n c nhng ci nhn ngn hn, cha c quan nim ng n v cnh tranh v hp tc, cha c tnh chuyn nghip, cn b nh hng bi cc tn d ca nn kinh t bao cp, cha c c ch dng ngi tha ng vi tng v tr lm vic, c s bt cp trong gio dc v o to. Mt khc, vn ha doanh nghip Vit Nam cn c cc yu t khc chi phi. Vn ha doanh nghip Vit Nam c th khi qut nh sau: Thi phong kin, quc, lch s ghi li tn tui ca nhng doanh nhn nh Bch Thi Bi c coi l vua vn ti u th k XX, Nguyn Sn H ch hng sn Resistanco dng thng hiu ca mnh nh bi nhiu hng sn ng thi. Trn Chnh Chiu ch tr nhiu c s kinh doanh, Trng Vn Bn vi nhn hiu x phng C Ba ni ting. Thi , vi phong tro canh tn t nc kch thch nhiu ngi Vit lp ra nhng hng bun ln, cao tinh thn dn tc trong kinh doanh. Qua c th khng nh, trn khp t nc ta trong nhng nm b quc thng tr, c nhiu doanh nhn thu hiu c ni au mt nc, thn phn n l, nn quyt tm cao tinh thn dn tc trong kinh doanh - l mt ni dung c bn ca vn ha doanh nghip thi . Thi k thc hin th ch k hoch ha tp chung, vn ha trong cc doanh nghip khng th hin r nhng trong thi k ny cng xut hin mt s m hnh kinh

36

doanh c hiu qu, nu ln mt s nt c trng ca vn ha doanh nghip thi k , tinh thn dm ngh dm lm, nng ng sng to vn ln khc phc kh khn, thiu thn v l tin vn ha doanh nghip cho th h doanh nhn, doanh nghip ngy nay k tha v pht trin. T i hi ln th VI ca ng (thng 12 1986) v th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha c chp nhn m ra cho cc doanh nghip, doanh nhn nc ta nhng iu kin mi c ngha quyt nh tng bc hnh thnh vn ha doanh nghip ph hp vi c im kinh t, x hi nc ta, l vn ha doanh nghip Vit Nam v l ng lc pht huy sc mnh dn tc cho cng cuc chn hng t nc. Mi ngi c t do pht huy ti nng, tr tu trong kinh doanh, lm giu chnh ng cho mnh v cho t nc. Cng cuc i mi to iu kin cho s ra i v pht trin dn doanh, i ng doanh nhn mi, hnh thnh v pht trin vn ha doanh nhn mi, m ng cho s hnh thnh v pht trin ca VHDN Vit Nam. C th khi qut li: Vn ha doanh nghip th hin trn hai mt: mc ch kinh doanh v phng php qun tr kinh doanh. Trong , mc ch kinh doanh l quyt nh ton b hot ng ca mi doanh nhn v doanh nghip. V mc ch kinh doanh: (1) t hiu qu v li nhun cao cho c nhn, cng ng. (2) C tnh nhn vn i vi con ngi trong x hi v mi trng sinh thi. V phng php qun tr kinh doanh, trong thc t c nhng im chung sau: - Tun th php lut quc gia, quc t, bo m tnh minh bch, cng khai trong sn xut, kinh doanh. - Quan tm, tun theo cc nguyn l qun l khoa hc v phi bit da vo khoa hc m t chc b my qun l, thc hin cc phng php kinh doanh. - Bit p dng cc cng ngh tin tin trong iu hnh sn xut, kinh doanh - Ch trng s dng hp l cc v tr lm vic ca i ng cn b, ngi lao ng v pht huy tng hp cc tim nng, thc hin s c kt ca cc nhn t v mc tiu chung. * Nghin cu m hnh vn ha cng ty sa Vinamilk Vit Nam gia nhp vo sn chi quc t, cc DN Vit Nam ang ng trc nhng c hi v thch thc rt ln. Cc DN mun to mt v th vng chc cho mnh trong sn chi ny cn xy dng cho mnh gi tr VHDN mang bn sc c trng, ph

37

hp. Cng ty Vinamilk lm c iu . VHDN ca cng ty gp phn to nn thnh cng ca cng ty nh ngy hm nay. a. Nhng qu trnh v cu trc hu hnh ca DN Vinamilk l nhn hiu sa ni ting hng u Vit Nam. Chnh v vy Vinamilk lun t cht lng ln hng u. Hnh nh logo ca Vinamilk th hin c iu : hnh nh tn ca cng ty gia mu trng sa ni bt trn mu xanh du mt nh mt s cam kt bn vng v cht lng ca Vinamilk. Cng vi Slogan: Cht lng quc t, cht lng Vinamilk. Khng ch mi nhn vin ca cng ty u phi nhp tm m chc hn nhng ngi tiu dng sn phm ca Vinamilk cng thuc lng. Khng nh hn na hnh nh ca mnh, cc nh my, x nghip ca Vinamilk cng gn lin vi hai mu xanh v trng, nm trong khun vin rng ri, thong mt, sch s, to n tng vi nhn vin v ngi tiu dng. Mi nhn vin lm vic trong cc nh my cng phi trang phc sch s, gn gng. Mi ngi u lm vic vi thi thn thin, nhit tnh v tm huyt. Khi n lm vic, cc nhn vin u c o to v hng dn tn tnh v trnh chuyn mn cng nh quy nh, tc phong trong cng ty. y, mi ngi cn c o to v nghe k nhng cu chuyn v sa, v dinh dng nh nhng bi hc v truyn thng tt p ca cng ty. Hng thng, hng nm, cng ty lun c nhng t lin hoan, tng kt cng tc biu dng nhng thnh tch t c v rt kinh nghim cho cc cn b, nhn vin. Cng ty cn t chc cc chng trnh nh lin hoan vn ngh, gii bng ton cng ty tht cht tnh on kt gia cc thnh vin. Ngoi ra, cng ty Vinamilk cn thng xuyn t chc cc hot ng gy qu t thin nh : ti tr cc gii thi u, om m to sng, khinh khi cu cng Vinamilk vn ti tri cao, v cc chng trnh t vn chm sc sc kho khch hng va gn kt cc nhn vin, va th hin s quan tm ti sc kho cng ng. Bn cnh , cc sn phm ca Vinamilk lun c mt trn khp th trng vi nhiu loi mt hng nh sa bt, sa ti, sa chua, c ph, a dng ho mu m, th hin s sng to v p ng nhu cu a dng ca khch hng mi thnh phn, mi la tui. b. Nhng gi tr c tuyn b

38

Vi trit l kinh doanh : Vinamilk mong mun tr thnh sn phm c yu thch nht mi khu vc, lnh th. V th chng ti tm nim rng cht lng v sng to l ngi bn ng hnh ca Vinamilk. Vinamilk xem khch hng l trung tm v cam kt p ng mi nhu cu ca khch hng. v tm nhn chin lc: sn phm vinamilk vi cht lung quc t lun hng ti s p ng hon ho nht cho ngi tiu dng. Vinamilk to dng cho mnh cng nh mi thnh vin mt gi tr ct li trong tinh thn. thc hin c iu , mi nhn vin trong cng ty u c hc v t ra cho mnh trch nhim phn u thc hin s mnh v mc tiu ca Vinamilk Vinamilk mong mun tr thnh sn phm c yu thch nht mi khu vc v lnh th Mc tiu ca cng ty l khng ngng pht trin cc hot ng sn xut, thng mi v dch v trong cc hot ng lnh vc kinh doanh nhm ti a ho li nhun c th c c ca cng ty cho cc c ng, nng cao gi tr cng ty v khng ngng ci thin i sng, iu kin lm vic, thu nhp cho ngi lao ng, ng thi lm trn ngha v np ngn sch cho nh nc. Bn cnh , Vinamilk gn kt cng nghip ch bin vi pht trin vng nguyn liu nhm tng tnh c lp v ngun nguyn liu trong hin ti v tng lai. c. Nhng quan nim chung Vinamilk lun t vn cht lng ln hng u, chnh v th mi thnh vin trong cng ty lun nhp tm c nn vn ho mang bn sc ring ca Vinamilk : ng tm hp lc, lm ht sc mnh, cht lng c t ln hng u, tm huyt gi vo tng sn phm v tt c v c nguyn chm sc sc kho cng ng cho tung lai th h mai sau. Mi cng ty, mi DN mun to c mt v th vng chc trn thng trng cn to c cho mnh mt nn vn ho mang bn sc ring. Vinamilk cng vy. L mt cng ty ni ting v nhn hiu sa, Vinamilk ly cht lng lm hng u trong mi thnh vin, trong chnh cng ty v trong tng sn phm. Mang truyn thng tt p lun v sc kho ca cng ng, nhng nhn vin ca cng ty lun th hin tinh thn tng

39

thn tng i v gi tm huyt vo tng sn phm. Nn vn ho y gp phn to nn thng hiu mnh Vinamilk trn th trng trong nc cng nh quc t.

3. Nhng kh khn cn phi gii quyt khi xy dng VHDN cho cc DN Vit Nam: T bi hc kinh nghim ca nhiu cng ty trong nc v trn trn th gii, ta thy rng VHDN l mt nhn t quan trng dn n s thnh cng hay tht bi trong qun l doanh nghip, gip cho mi doanh nghip c th ng vng, gi v tr thng soi, tip tc pht trin ln tm cao mi nhng cng c th lm cho doanh nghip thu nh hot ng hoc hoc tn ti nhng khng c tnh cnh tranh. Vy lm th no c th nhn bit c vn ha doanh nghip Vit Nam c nhng im mnh, im yu g, sc mnh ca chng ta t u chng ta c th xy dng v pht trin vn ha doanh nghip mt cch bn vng m vn mang bn sc ring.Gip cho cc doanh nghip ca chng ta ng vng v ha nhp vi xu th pht trin kinh t trn ton cu. 3.1. Vn ha ca cc doanh nghip Vit Nam VHDN Vit Nam c hnh thnh l mt phn quan trng ca vn ha Vit Nam c lu truyn v bi p tip trong giai on cng nghip ho, hin i ha hin nay v ch ng hi nhp kinh t quc t. VHDN nc ta tip thu nhng nhn t vn ha trong kinh doanh hnh thnh qua nhiu nm ca cc nn vn ha trn th gii, ng thi tip thu v pht huy nhng tinh hoa vn ha trong kinh doanh ca cha ng, vn dng ph hp vi c im ca x hi ngy nay, l hin i ha truyn thng i i vi s truyn thng ha hin i. Ch c nh vy mi kt hp c tt truyn thng v hin i, l s kt hp c chn lc v nng cao, tng bc hnh thnh VHDN mang bn sc Vit Nam. 3.1.1. Vn con ngi. Vit Nam l mt t nc anh hng, tri qua bn nghn nm dng nc v gi nc, con ngi Vit Nam cn c chu thng chu kh v c y cc t cht ca nhng con ngi dm ng u vi mi th thch. Bng nhng kt qu trong hc tp, lao ng v chin u tot ln mt iu qu bu rng, ngi Vit Nam chng ta tuy nh b song rt qu cm, thng minh v sng to, iu ny gip cho chng ta c s t tin nhn nhn v gip chng ta xy dng mt nn kinh t ngy mt vng chc hn, pht trin hn.

40

Trong mi trng nh vy, VHDN Vit Nam cng c mang nhiu bn sc dn tc phong ph. Hn th na cc doanh nhn Vit Nam phi ng u vi nhiu kh khn do chin tranh v lc hu mang li, nhng trong ci kh l ci khn, h bc l tnh sng to v s kin cng. Bn lnh lnh o c rn luyn trong th thch thng khng kiu, bi khng mm. Chng ta c rt nhiu anh hng lao ng trong thi chin cng nh trong thi bnh. C nhiu tm gng tiu biu cho cc doanh nhn Vit Nam nh Trn Ngc Sng Gim c nng trng sng Hu, Trng Gia Bnh Tng gim c cng ty c phn Thng Long, Hong nh Phi Gim c cng ty TNHH San Nam v rt nhiu tm gng tiu biu khc na, h l nhng ngi gp phn lm thay din mo nn kinh t nc nh. c c thnh cng nh hin nay, nhng ngi lnh o cn c mt i ng nng cng nhn hng hu. Tng lp ngi lao ng Vit Nam chm ch, chn thc v giu lng nhn i. Trong lao ng cng nh trong cuc sng, chng ta c tinh thn on kt ln, ni nh c nh s Trnh Cng Sn vit: Mt t bao la, anh em mt nh. Lun th hin s tng thn tng i, sng c tnh c ngha. Nhng ngi lao ng Vit Nam khng ch chung thy vi qu hng chm xm, h cn rt chung thnh vi l tng v t chc ca mnh. Mt kho st cho thy s lng cng nhn Vit Nam ri b nh my l rt t, hu ht h kin tr bm tr cng ng kham chu kh vi nhng ngi lnh o, hu nh khng c biu tnh hay nh cng trong cc c quan nh my Vit Nam. Khng ch vi cc c tnh trn, nhng ngi lao ng Vit Nam rt thng minh sng to. Chnh h l nhng ngi a ra nhiu i mi trong sn xut, nhiu ni s thng minh ca h gip cho doanh nghip thot khi kh khn v chim c uy tn trn th trng trong v ngoi nc. Ni nh ng Nguyn Cng Ph Tng gim c cng ty Apave Vit Nam v ng Nam th: con ngi Vit Nam, tr tu hn km ai th cha bit nhng chc chn l khng thua km ai 3.1.2. Kh nng thch ng Chng ta c th t ho m nhn nhn rng, c nhiu iu thay i v chuyn mnh ca cc DN trong vic thch ng vi nhng thay i trong kinh t v khoa hc cng ngh k t khi chng ta tin hnh m ca n nay. c nhiu cng ty chuyn dch t c ch bao cp sang kinh doanh t hch ton hot ng rt hiu qu v to ra cng n vic

41

lm cho rt nhiu ngi lao ng nh cng ty sa Vinamilk, cng ty bia Halida nhiu siu th, trung tm vui chi gii tr nhanh chng nm bt th hiu khch hng v a ra m hnh hot ng vi quy m hin i. C c s thay i ng mng trn trc ht phi ni n vic kp thi thay i vn ha trong cc doanh nghip. Kt qu do c thay i vn ho c th hin nhiu ni, c th khi ta n cc siu th, nh my ln ta bt gp khng kh lm vic vi tc phong cng nghip hin i cng vi i ng nhn vin lnh ngh, n mc ng phc, ni nng lch s. Nhiu sn phm to ra vi cht lng cao, kiu dng p, hnh thc v cht lng phong ph. Do phi tri qua kh khn v chin tranh lu di, cc doanh nghip Vit Nam t c c hi tip xc vi bn ngoi, nn c th ni kh nng thch ng ca cc doanh nghip tuy c nhiu thnh tu ng n song vn cn rt chm. Vic u t vo khoa hc k thut cn thp, nhiu ni sn xut vi dy chuyn v my mc lc hu v thiu thn v kinh ph u t. S lo lng cho tn ti v thot ra khi cnh i ngho vn lun m nh nn vic nh hng cho tng lai t c quan tm, c th nh vic bt buc nghin cu lut php cc nc trc khi hp tc ti nhiu cng ty cn b coi nh, vic xy dng thng hiu trc khi hng ho ra i l khi nim kh mi m i vi cc doanh nhn Vit Nam, lm cho chng ta ph tn nhiu tin bc v cng sc trong cc v kin c tra Basa, thng hiu c ph Trung Nguyn, nc mm Ph Quc hay thuc l Vinataba l nhng v d in hnh. 3.1.3. Tc phong lm vic. Nhn vin ti cc DN Vit Nam ang c gng rt nhiu dn thch nghi vi nhp sng mi ang rt si ng nhng nhn chung vn cn rt chm so vi mt s nc chu nh Hn Quc, Nht, Trung Quc tc phong lm vic vn cn chm, c bit cc c quan cn bao cp . Khng kh lm vic cha thc s khn trng, nhiu ni nhn vin lm vic cha tun th an ton lao ng mt cch tuyt i. C mt s ngi nc ngoi khi n Vit Nam lm vic t ra ht sc ngc nhin v thi gian lm vic nhiu DN b co ko, v nh m ca mun, ngh sm hoc cc cuc hn chm hn d nh. Ti nhiu c s phc v, mc d ta bt gp nhng n ci nim n, thi lch s song vn cha nu thiu i nhng li khuyn hu ch, thi chn thnh v kh nng cung cp thng tin chnh xc v hng ho. Phn x 3C - Ci,

42

Cho, Cm n khc su vo u c nhn vin vi ni vn b coi l nhng hnh ng gi to. 3.1.4. B my qun l. Do qu trinh chuyn dch c cu kinh t, nhiu cng ty vi a chc nng, a hnh thc ra i gp phn to nn s sng ng ca mi lnh vc kinh t. nc ta a s l cc cng ty va v nh, ang c gng n lc khng nh v tr v hng ti pht trin quy m hot ng. Tuyt i a s cc cng ty nh v cng ty t nhn c nhng u im nh t th tc hnh chnh, s ra quyt nh nhanh chng v kh nng nm bt th trng nhanh. Ni v ci li th cng phi bn n ci hi. Chnh s d dng ca vic ra i cc cng ty nh v cng ty TNHH cng l c hi cho nhng ngi tr thc km, thiu kinh nghim qun l v o c kinh doanh nm quyn iu hnh lnh o. Nhiu cng ty mang dng dp ca gia nh tr, VHDN ht sc yu km, quyn li ngi lao ng khng c m bo. c nhiu cng ty hot ng tr hnh, la o ngi lao ng, trn lu thu hoc ch tnh n li nhun khng my may mt cht lng tm trch nhim vi cng ng x hi. Nhng cng ty kiu trc y nh EPCO Minh Phng, nc hoa Thanh Hng n nay khng phi l him. Khng ch b my lnh o mt s cng ty ma l bin cht. Ti mt s DN Nc, s xung cp o c cng ang l ni lo chung ca ton x hi. C nhng v qun l km nng lc nhiu tui tc do s nng nn c xp vo v tr lnh o. p t trong qun l khng phi l khi nim xa l i vi chng ta, khng ch trong thi k bao cp ni n m hin nay nhiu ni vn duy tr kiu lnh o Trn bo di khng nghe , nhiu s phn nghit ng, nhiu ti nng b vi dp do kiu qun l ny gy ra. Ti nhiu doanh nghip khng c khi nim ci m, mi b bi v ti chnh, v nhng quan h cu kt m m mi nm trong bng ti vnh cu. 3.1.4. Qun l nhn s. Khi nim v qun l nhn s l mt phm tr rt rng. Ti nhiu trng i hc y c coi l mt b mn quan trng. Cn nhiu cng ty, hot ng ca b phn nhn s l mt trong nhng nhn t quan trng quyt nh n s thng bi ca cng ty. y, chng ta xem xt qun l nhn s trn phng din v chc nng ca vn ho to nn mi trng nui dng con ngi.

43

Tnh n nay, s cc chuyn vin, nghin cu sinh v sinh vin nc ta c o to bi bn trong v ngoi nc rt nhiu. Nhng thc t tnh trng thiu cn b ti c, cc chuyn vin gii tay ngh vn ph bin ti nhiu ni. L do th nht cho s thiu ht ny l nhiu cn b k s sau khi c o to nc ngoi khng tr li ni c lm vic na, h li nc ngoi lm hoc lm vic cho cc cng ty khc c chnh sch i ng hn. Th hai l do ch trng tng gim bin ch ca nhiu c quan nh nc, s ngi c bin ch thi ung dung li t chu vn ng hc hi v c ch tin th, nhng ngi khc cho d c ti nng hn, tr trung hn cng kh m chen chn vo c nhng v tr thch hp pht huy kh nng ca mnh. Cng c th ni, nhiu c quan thiu tri thc thc s l do nhiu ngi tr tui khng chu phn u, i khi h da vo th li do c bin ch, nhng nhiu ni vic sp xp v tr cng vic cn da vo s thin v, n nang hoc quen bit theo kiu ng mt chn g b th chai ru. Trong s nhng ngi c tuyn cn c mt s tri thc gi to do hc gi, bng cp gi. Mt doanh nghip s khng th c mt mi trng vn ha bn vng nu ch c xy dng bng tri thc non yu v mt sc kh thay i. S nguy hi bit bao nu qun l nhn s ch c danh m khng c thc nu chng ta khng thc ci to ngay t hm nay. Vic nh gi nng lc nhn vin nhiu ni lm cha tt hoc c nhiu lng tng. Vic nh gi khng c tiu ch hoc i khi cm tnh thin v cng lm cho cp di chn nn, quan h ng nghip v th m xu i, khng kh lm vic nng n, km, uy tn vi lnh o b gim st. Chnh sch khen thng ti nhiu doanh nghip kinh doanh lm kh tt, khng kh thi ua pht trin mnh m song cng c mt s ni do vic nh gi khng chnh xc dn n chnh sch khen thng khng c tho ng, ngi c cng khng c hng, cn ngi chng c cng lao g th li c cao. Vic khen thng nu ch l hnh thc m thiu i ni dung th khng nhng c li m cn c hi. Nhiu ngi c bit n phn nn rng, ti c quan h lm vic, vic xt thng mang bnh hnh thc v bo co thnh tch, cn mt s ni cng a ra ch trng thi ua pht ng phong tro xong ri y, c khen m khng c thng hoc ch l bnh nh trng b di.

44

Qua s nhn nhn trn y, c th ni vn ho ti nhiu doanh nghip Vit Nam cn rt yu km. Nguyn nhn cho s yu km c th rt ra nh sau: - Nhiu doanh nghip Vit Nam cha xc nh c nguyn tc kinh doanh no l quan trng. Do vy cc doanh nghip ny khng c c mc tiu hot ng r rng v nhn thc ca nhn vin cng v th m rt m h. - Cha xy dng c h thng chun mc hnh vi bn vng t tiu chun. - i ng lnh o khng ng u , nhiu ni cn non km. 3.2. Vit Nam nhn nh v tm quan trng ca VHDN. Xy dng VHDN l s dng cc nhn t vn ho (cc c im, nim bn cht, ca vn ho v cc b phn hp thnh vn ho) vo vic hnh thnh v t chc vn hnh mt doanh nghip theo hng pht trin bn vng. VHDN l h thng cc gi tr c trng c xy dng nn v gn gi trong sut qu trnh tn ti v pht trin ca mt DN, tr thnh cc quan nim v tp qun, truyn thng n su vo hot ng ca DN y v to thnh h thng cc chun mc v tinh thn v vt cht chi phi tnh cm, np suy ngh v cc mi quan h, thi v hnh vi ng x ca mi thnh vin ca DN trong vic theo ui v thc hin cc mc tiu ra. Cc c trng ca VHDN. N l sn phm ca chnh nhng con ngi cng lm vic trong doanh nghip v nhm p ng nhu cu pht trin bn vng ca doanh nghip. N xc lp nn mt h thng cc gi tr (di dng vt th v phi vt th) c ton th nhng ngi lm vic trong doanh nghip chia s, chp nhn v ng x theo cc gi tr t c mc tiu doanh nghip. H thng gi tr ny tr thnh ng lc ch yu nht thc y mi ngi lm vic, l ht nhn lin kt mi ngi trong doanh nghip vi nhau, lin kt doanh nghip v x hi . VHDN phi to c nt bn sc phn bit doanh nghip ny vi doanh nghip khc, v chnh nh bn sc ny m doanh nghip c x hi chp nhn, m doanh nghip c c sc mnh v li th cnh tranh. N tr thnh truyn thng, tc l c gi tr lu bn v c lu truyn qua nhiu th h ngi lm vic trong doanh nghip. VHDN l ton b cc gi tr vn ho c gy dng nn trong sut qu trnh tn ti v pht trin ca mt DN, tr thnh cc gi tr tiu chun, cc quan nim v tp qun,

45

truyn thng n su vo hot ng ca DN y v chi phi tnh cm, np suy ngh v hnh vi ca mi thnh vin ca DN trong vic theo ui v thc hin cc mc ch. Cng nh vn ho ni chung, VHDN c nhng c trng c th ring bit. Trc ht, VHDN l sn phm ca nhng thnh vin cng lm trong mt DN v p ng nhu cu gi tr bn vng. N xc lp mt h thng cc gi tr c mi ngi lm trong DN chia s, chp nhn, cao v ng x theo cc gi tr . VHDN cn gp phn to nn s khc bit gia cc doanh nghip v c coi la truyn thng ring ca mi doanh nghip. VHDN c v tr v vai tr rt quan trng trong s pht trin ca mi doanh nghip, bi bt k mt doanh nghip no nu thiu i yu t vn ho, ngn ng, t liu, thng tin ni chung c gi l tri thc th doanh nghip kh c th ng vng v tn ti c. Trong khuynh hng x hi ngy nay th cc ngun lc ca mt doanh nghip l con ngi m vn ho doanh nghip l ci lin kt v nhn ln nhiu ln cc gi tr ca tng ngun lc ring l. S thng th ca bt c mt doanh nghip no khng phi ch l c bao nhiu vn v s dng cng ngh g m n c quyt nh bi vic t chc nhng con ngi nh th no. Con ngi ta c th i ln t tay khng v vn nhng khng bao gi v tay khng t vn ho. Vn ho ch c nn tng ch khng c im mc u cui. Do vy, xut pht im ca doanh nghip c th s l rt cao nu nh n c xy dng trn nn tng vn ho. Cc doanh nghip khi xy dng u phi c nhn thc v nim tin trit , lc vn ho s xut hin. Mi ci cch ch thc s c tnh thuyt phc khi n tch ra khi li ch c nhn, cn vn ho doanh nghip th phi bo v cho mi quyn li v li ch ca c nhn. Khi xy dng VHDN cn phi c nhng bin php c th. Bin php u tin l phi xy dng mt h thng nh ch ca doanh nghip, bao gm: Chnh danh, t kim sot, phn tch cc cng vic, cc yu cu. Sau xy dng cc knh thng tin; xy dng cc th ch v thit ch tp trung v dn ch nh: a dng ho cc loi hnh o to v pht trin ngun nhn lc; tiu chun ho cc chc nng, nhim v, quyn hn; xy dng c ch kt hp hi ho cc li ch doanh nghip tr thnh ngi nh chung, l con thuyn vn mnh ca mi ngi . 4.3. Nhng thun li v kh khn ca nc ta khi to dng VHDN

46

VHDN khng th tch ri vn ho ca cng ng x hi v cc thnh vin ca cc DN cng ng thi l cc thnh vin ca gia nh v x hi. Trong khi x hi ta cn nhiu bt cp. * Mt trong nhng bt cp l cht lng ca h thng gio dc. Sn phm ca h thng gio dc l cc k s, c nhn, cng nhn lnh ngh mi ra trng. Phn ng h rt thiu kin thc x hi. thc cng ng doanh nghip ca rt nhiu trong s h di im trung bnh! H c th rt quan tm n bn thn, bn b, gia nh, thm ch nhng vn ln ca quc gia, th gii nhng li th vi hoc khng bit cch th hin s quan tm vi s sng cn, tn ti hay khng tn ti, hiu qu hay lng ph ca ci cng ng m h gn b sut tm ting qu gi nht ca mt ngy . * iu tht phi l. H qu ca n l nhiu master, k s c nhn li lm vic km hn cc nhn vin c bng cp thp nhng nhit tnh trong cng vic. iu ny gii thch ti sao c mt s lng ln cc k s c nhn tht nghip trong x hi ta hin nay. X hi cha quan tm ti vic h tr cc doanh nghip trong vic xy dng nn vn ho ca h . Phn nhiu nu c quan tm th u my m hc hi ca nhau . Cc hip hi nu c hot ng theo kiu hnh thc . Cc c quan qun l nh nc quan tm ti doanh nghip kha cnh tm hiu xem h c trn thu khng ? C bun lu khng ? * Nhng cha c c quan no quan tm ti vic h tr hot ng ca cc doanh nghip hoc nu c, s h tr ca h qu v m ti mc trong sut hai nm vn hnh t chc kinh t b nh ca mnh ti ch c mt i din nh nc duy nht quan tm l ch ph trch thu ca chi cc thu qun nhng c phn cng v phng ni ti kinh doanh. Bn cnh cc cng ty trong nc li cch tranh vi nhau qu khc lit k c bng tiu xo v ginh git nhn vin ca nhau. iu to cho ngi lao ng trong cc doanh nghip nh tm l cc k bt n. * Cc doanh nghip t nhn ca Vit Nam hu nh khng coi trng th tin c, gii thiu ca doanh nghip c ni ngi lao ng lm vic trc khi np n vo ch mnh. Mc d khi phng vn mi ng c vin u ngh ra nhng l do rt hay ho cho vic b vic cng tu c. Cc c quan nh nc cng khng coi loi giy t ny nh mt chng ch c gi tr. Tp qun ny to cho nhng nhn vin khng c gio dc tt mt tm l coi thng ngi lnh o cng nh doanh nghip m mnh lm vic. Nhng phn t nh th s l lc cn rt ln trong vic xy dng vn ho doanh nghip.

47

C th nu ln mt s im ni bt v vn ho doanh nghip nc ta trong giai on ny nh sau : Trc ht, t cng cuc i mi c bt u n nay, nc ta dn dn hnh thnh mc ch kinh doanh mi, l kinh doanh v li ch ca mi doanh nghip v li ch ca c dn tc. ng nhin, tranh th li nhun ti a l ng c thc y ch kinh doanh ca cc doanh nghip, ca mi doanh nhn, chng ta cn c bit quan tm, khng v nhn mnh li ch chung m coi nh mc ch kinh doanh ca mi c nhn doanh nhn. Song, ngay trong thi k Php thuc, chng ta cng c nhng doanh nhn khng ch lm giu cho mnh m cn lm giu cho t nc nh Bch Thi Bi, va lm giu va quan tm nhng hot ng x hi t thin nh Nguyn Sn H. Ngy nay, mc ch kinh doanh ca mi doanh nghip gn vi cng cuc pht trin kinh t ca t nc, v li ch ca c nhn, gia nh v li ch ca c t nc, dn tc. Khc vi doanh nhn cc nc kinh t pht trin v cng khng nn b nhn nhn nh giai cp bc lt, doanh nhn nc ta ngy nay cng c ni nhc ca mt dn tc kin cng, thng minh m vn chu cnh lc hu, km pht trin. Mi doanh nghip pht trin khng ch v bn thn doanh nhan, m cn v s pht trin ca qu hng, ca mi huyn, tnh; ng c thc y mi doanh nhn vn ln. Mc ch y ang c th hn ngy cng r nt trong chin lc pht trin ca mi doanh nghip; cng c th hin trong cc doanh nghip c hng ho c ngi tiu dng bnh chn t cht lng cao trong nhng nm gn y. Tuy nhin, cng cn thy rng mc ch kinh doanh ca mi doanh nhn nc ta hin nay cng rt a dng v tnh cht, bi v l sng ca cong ngi l a dng, phong ph, nhiu mu v, nht l trong iu kin nn kinh t ang trong giai on chuyn i, th ch kinh t cng ang c chuyn i tng bc. Qua cc cuc kim tra x hi hc, c th thy mt s khuynh hng ni bt nh: c nhng ngi ch mong kim c nhiu tin; cng c nhng ngi mun qua kinh doanh m c danh ting ln, uy tn v a v x hi cao; c nhng ngi mun vn ln, tip ni truyn thng gia nh, bo hiu cha m; li c ngi kinh doanh v khao kht t hon thin bn thn, c ch mnh v s pht trin t do ca con ngi trong ch x hi mi, v.v.

48

Chng 3. Gii php xy dng m hnh vn ha doanh nghip ph hp vi Vit Nam

Nhng nm gn y, nhiu doanh nghip Vit Nam quan tm n vic xy dng vn ho doanh nghip, thm ch c nhng doanh nghip khng h tic tin mi cng ty nc ngoi vo hoch nh vn ho doanh nghip cho cng ty mnh. Hc tp vn ho doanh nghip tin tin nc ngoi tr thnh t duy mi ca cc doanh nghip Vit Nam. Vit Nam l quc gia c hng nghn nm vn hin. Qua cc thi k lch s khc nhau, dn tc Vit Nam xy dng nn h quan im gi tr, nguyn tc hnh vi v tinh thn cng ng mang bn sc Vit Nam m nt. S nh hng vn ho Trung Hoa, vn ho n v vn ho phng Ty khin cho vn ho Vit Nam a dng, nhiu mu sc. Hn na, 54 dn tc trn t nc ta l 54 nn vn ho khc nhau, gp phn lamh phong ph thm bn sc vn ho Vit Nam. Trong thi k cng nghip ho, hin i ho t nc hin nay, mt mt, chng ta phi tch cc tip thu kinh nghim qun l doanh nghip ca cc nc pht trin. Mt khc, cn n lc xy dng vn ho doanh nghip tin tin, hi ho vi bn sc vn ho dn tc, vi vn ho tng vng, min khc nhau thc y s sng to ca tt c cc thnh vin trong cc doanh nghip khc nhau. c im ni bt ca vn ho dn tc l coi trng t tng nhn bn, chung s hi ho, tinh thn cu thc, ch phn u t lc, t cng y l nhng u th xy dng vn ho doanh nghip mang bn sc Vit Nam trong thi hin i. Tuy nhin, vn ho Vit Nam cng c nhng im hn ch: ngi Vit Nam phn u ct vinh thn

49

ph gia, yu thch trung dung, yn vui vi cnh ngho, d dng tho mn vi nhng li ch trc mt, ngi cnh tranh; t tng trng nng khinh thng n su vo tm l ngi Vit cn tr khng nh n vic m rng kinh t th trng, lm n; tp qun sinh hot tn mn ca nn kinh t tiu nng khng n nhp vi li sng hin i; thi quen th cu v tn sng kinh nghim, khng dm i mi, t ph gy tr ngi cho s pht trin ca cc doanh nghip hin i Tuy nhin, trong x hi tri thc ngy nay, nhng mt hn ch dn c khc phc bi trnh gio dc ca mi ngi ngy cng c nng cao, quan im v gi tr cng c nhng chuyn bin quan trng. Cng vi s thay i nhanh chng ca kinh t th gii, nht l khi Vit Nam chnh thc tr thnh thnh vin ca WTO, qun l kinh doanh DN cn phi c t chc li trn cc phng din v gii quyt hi ho cc mi quan h: quan h thin nhin vi con ngi, quan h gia con ngi vi con ngi, gia c nhn vi cng ng, gia dn tc v nhn loi Ngy nay, doanh nghip Vit Nam ang ng trc nhng c hi mi. Ton cu ho kinh t i hi vic xy dng vn ho doanh nghip phi c nhng bc tnh khn ngoan, la chn sng sut. Khng th xy ra tnh trng quc t ho vn ho doanh nghip, m phi trn c s vn ho Vit Nam thu ht ly tinh hoa ca nhn loi, sng to ra VHDN tin tin nhng ph hp vi tnh hnh v bn sc vn ho Vit Nam. T ci nhn v m, c th thy qu trnh xc lp v xy dng VHDN khng ngng thay i theo s pht trin ca thi i v ca dn tc. T nhng nm 90 ca th k XX n nay c 4 xu hng ch yu pht trin ca VHDN: 1- Tn trng con ngi vi t cch l ch th hnh vi, coi trng tnh tch cc v tnh nng ng ca con ngi trong kinh doanh, coi vic nng cao t cht ca con ngi l iu kin quan trng u tin ca pht trin doanh nghip; 2- Coi trong chin lc pht trin v mc tiu c bn ca doanh nghip bi dng thc vn ho doanh nghip cho ton th cng nhn vin chc; 3Coi trng vic qun l mi trng vt cht v tinh thn ca doanh nghip, to ra mt khng gian vn ho tt p, bi dng thc tp th v tinh thn on kt nhm cng hin sc lc v tr tu cho doanh nghip; 4- Coi trng vai tr tham gia qun l ca cng nhn vin chc, khch l tinh thn trch nhim ca tt c cc thnh vin trong doanh nghip.

50

Trong giai on hi nhp kinh t th gii hin nay, VHDN Vit Nam c 4 c im ni bt: Tnh tp th: Quan nim tiu chun o c ca doanh nghip l do ton th thnh vin doanh nghip tch lu lu di cng nhau hon thnh, c tch tp th. Tnh quy phm: Vn ho doanh nghip c cng nng iu chnh kt hp: trong trng hp li ch c nhn v doanh nghip xy ra xung t th cng nhn vin chc phi phc tng cc quy phm, quy nh ca vn ho m doanh nghip ra, ng thi doanh nghip cng phi bit lng nghe v c gng gii quyt hi ho xo b xung t. Tnh c o: Doanh nghip cc quc gia khc nhau, doanh nghip khc nhau cng mt quc gia u c gng xy dng vn ho doanh nghip c o trn c s vn ho ca vng t m doanh nghip ang tn ti. Vn ho doanh nghip phi m bo tnh thng nht trong ni b tng doanh nghip, nhng gia cc doanh nghip khc nhau cn phi to nn tnh c o ca mnh. Tnh thc tin: Ch c thng qua thc tin, cc quy nh ca VHDN mi c kim chng hon thin hn na. Ch khi no vn ho doanh nghip phat huy c vai tr ca n trong thc tin th lc mi thc s ngha. pht huy u th ca cc doanh nghip Vit Nam trong bi cnh cnh tranh kinh t ton cu, khi i mt vi cc doanh nghip nc ngoi, cc doanh nghip Vit Nam cn phi xem xt v kin ton hn na vn vn ho doanh nghip. Vn ho doanh nghip khi c xy dng hon thin khng nhng kch thch sc pht trin sn xut m cn c ngha quan trng xy dng uy tn v thng hiu ca doanh nghip. Hin nay, vic xy dng vn ho doanh nghip nc ta cn ch ng b 5 phng din sau: Th nht. Phi t bit coi trng v ly con ngi lm gc. Vn ho doanh nghip ly vic nng cao t cht ton din ca con ngi lm trung tm nng cao trnh qun l doanh nghip, lm cho quan nim gi tr ca doanh nghip thm su vo cc tn ch chnh sch, tng bc chn hng, pht trin doanh nghip. iu bao gm cc ni dung c bn: 1- Bi dng tinh thn trch nhim

51

ca cng nhn vin chc pht huy tnh tch cc, tnh ch ng ca h; 2- Bi dng quan im gi tr doanh nghip v tinh thn doanh nghip n tr thnh ng lc ni ti khch l tt c mi ngi phn u; 3- Tng cng o to v pht trin ti nguyn vn ha trong doanh nghip nhm to ra khng kh vn ho tt p nng cao t cht vn ho v trnh nghip v ca cng nhn vin chc; 4- C ch thng, pht hp l, c c ch qun l dn ch khin cho nhng ngi c cng hin cho s pht trin ca doanh nghip u c tn trng v c hng li ch vt cht xng ng vi cng sc m h b ra. Th hai. Xy dng quan nim hng ti th trng. Vic cc doanh nghip phi tr thnh doanh nghip t ch ph hp vi kinh t th trng i hi doanh nghip phi nhanh chng hnh thnh quan nim th trng linh ng, st vi thc tin. Quan nim th trng bao gm nhiu mt nh gi thnh, kh nng tiu th, cht lng ng gi v cht lng sn phm, cc dch v sau bn hng, cc k khuyn mi nhm thu ht khch hng.. Tt c phi hng ti vic tng cng sc cnh tranh, ginh th phn cho doanh nghip ca mnh. Cn phi coi nhu cu th trng l im sn sinh v im xut pht ca vn ho doanh nghip. Th ba. Xy dng quan nim khch hng l trn ht. Doanh nghip hng ra th trng ni cho cng l hng ti khch hng. Phi ly khch hng lm trung tm, c th: 1- Cn c vo yu cu v kin ca khch hng khai thc sn phm mi v cung cp dch v cht lng cao; 2- Xy dng h thng t vn cho ngi tiu dng, c gng mc cao nht tho mn nhu cu ca ngi tiu dng cng vi vic nng cao cht lng phc v tng cng sc mua ca khch hng; 3Xy dng quan nim phc v l th nht, doanh li l th hai. Tin hnh khai thc vn ho i vi mi trng sinh tn ca doanh nghip, xy dng hnh nh doanh nghip tt p. Th t. X nghip trong qu trnh pht trin phi tng cng thc o c chung, quan tm n an sinh x hi. T thp k 90 ca th k XX vn bo v mi trng, vn sn xut cc loi hng ho tiu dng khng c hi thnh nh hng gi tr mi ca tt c cc quc gia trn th gii. l mt thch thc ln i vi tt c cc doanh nghip. nc ta hin

52

nay, cc doanh nghip pht trin nhanh chng nhng hu qu ca s pht trin y cng ht sc nng n m biu hin r nht l nhim mi trng v lng ph ti nghuyn. khc phc tnh trng , cn thng qua vn ho doanh nghip hng ti mc tiu pht trin lu di, bn vng trnh c tnh trng pht trin v li ch trc mt m b qun li ch con ngi. nh hng ca pht trin l phi kt hp mt cch hu c s pht trin ca doanh nghip vi tin b ca loi ngi nhm bo m s pht trin doanh nghip mt cch lin tc, n nh, hi ho. Th nm. Xy dng tinh thn trch nhim x hi. Mt doanh nghip khng nhng phi coi sn phm ca mnh l mt b phn lm nn qu trnh pht trin nhn loi m cn phi coi vic xy dng vn ho doanh nghip mnh l mt b phn ca vn ho nhn loi. Doanh nghip ng gp cho x hi khng ch s lng ca ci m cn phi tho mn c nhu cu vn ho nhiu mt ca x hi hin i nh tch cc ng h, ti tr cho s nghip gio dc, vn ho, x hi, thc y khoa hc- k thut pht trin v tin b. Thng qua cc hot ng nhn o v vn ho ny hnh nh doanh nghip s tr nn tt p hn, uy tn ca doanh nghip c nng ln ng k. cng l hng pht trin lnh mnh, thit thc cc doanh nghip ng gp ngy cng nhiu hn vo cng cuc i mi, v mc ch: dn giu, nc mnh, x hi cng bng, vn minh m ng ta ra v c ton dn ng h.

Cc bc xy dng vn ha doanh nghip

Vn ha doanh nghip c th hin nhiu cp khc nhau, t d nhn bit n n su trong tim thc ca tp th m phi qua thi gian di mi hnh dung ra c. Cu trc ca vn ha doanh nghip gm 4 nhm: nhm yu t gi tr, nhm yu t chun mc, nhm yu t khng kh v phong cch qun l ca doanh nghip v nhm yu t hu hnh. Trong , gi tr l thc o cc hnh x, xc nh nhng g doanh nghip phi lm, xc nh nhng g doanh nghip cho l ng. Gi tr y gm 2 loi. Loi th nht l cc gi tr tn ti trong doanh nghip hnh thnh theo lch s, c th do rn luyn c ch ch, c th hnh thnh t pht. Loi th hai l cc gi tr mi m lnh o mong mun doanh nghip mnh c p ng vi tnh hnh mi v phi xy dng tng bc trong thi gian di. Chun mc l nhng quy nh khng thnh vn nhng c mi ngi t gic tun th. Cng c th xp cc yu t nghi l c s dng trong cc s kin

53

quan trng ca doanh nghip, logo... vo nhm ny. Khng kh c th hiu l cc ngm nh v cung cch ng x hng ngy ca cc thnh vin trong t chc, c th nim n hay nghim tc, vui a xu xa hay cng thc, trang trng, gi khong cch hay thn mt, n ni thoi mi c phn b b hay hnh thc hn lm. Phong cch qun l ca doanh nghip th hin thi v quyn lc ca ngi qun l trong vic thc hin cc mc tiu ca t chc. Phong cch qun l c th hin theo nhiu cch khc nhau nh: c on, dn ch, cng nhc hay mm do... Cui cng nhm yu t hu hnh l phn ni d nhn thy nh: bn gh, trang thit b, cng ngh, my mc, nh xng, khu hiu hoc cc chun mc hnh vi nh nghi l, nghi thc, cc nguyn tc, h thng th tc, chng trnh Xy dng vn ho doanh nghip l mt qu trnh tng th ch khng phi ch l vic a mt gi tr mt cch n l ri rc. Vy xy dng vn ho doanh nghip mt cch tng th th cn theo nhng bc c th no? C nhiu m hnh c cc nh nghin cu xut. Hai tc gi Julie Heifetz & Richard Hagberg xut mt m hnh 11 bc c th nh sau: Bc 1: Tm hiu mi trng v cc yu t nh hng n chin lc doanh nghip trong tng lai. Xem xt c yu t no lm thay i chin lc doanh nghip trong tng lai. Bc 2: Xc nh u l gi tr ct li lm c s cho thnh cng. y l bc c bn nht xy dng vn ho doanh nghip. Cc gi tr ct li phi l cc gi tr khng phai nha theo thi gian, l tri tim v linh hn ca doanh nghip. Bc 3: Xy dng tm nhn m doanh nghip s vn ti. Tm nhn chnh l bc tranh l tng v doanh nghip trong tng lai. Tm nhn chnh l nh hng xy dng vn ho doanh nghip. C th doanh nghip m ta mong mun xy dng hon khc bit so vi doanh nghip hin mnh ang c. Bc 4: nh gi vn ha hin ti v xc nh nhng yu t vn ho no cn thay i. S thay i hay xy dng vn ho doanh nghip thng bt u bng vic nh gi xem vn

54

ho hin ti nh th no v kt hp vi chin lc pht trin doanh nghip. nh gi vn ho l mt vic cc k kh khn v vn ho thng kh thy v d nhm ln v tiu ch nh gi. Nhng ngm nh khng ni ra hay khng vit ra th cng kh nh gi. Thng th con ngi ho mnh trong vn ho v khng thy c s tn ti khch quan ca n. Bc 5: Khi chng ta xc nh c mt vn ho l tng v cng c s thu hiu v vn ho ang tn ti trong doanh nghip mnh, th s tp trung tip theo l lm th no thu hp khong cch gia nhng gi tr chng ta hin c v nhng gi tr chng ta mong mun. Cc khong cch ny nn nh gi theo 4 tiu ch: phong cch lm vic, ra quyt nh, truyn thng, i x. Bc 6: Xc nh vai tr ca lnh o trong vic dn dt thay i vn ha. Lnh o ng vai tr cc k quan trng cho vic xy dng vn ho. Lnh o l ngi xng v hng dn cc n lc thay i. Lnh o chu trch nhim xy dng tm nhn, truyn b cho nhn vin hiu ng, tin tng v cng n lc xy dng. Lnh o cng ng vai tr quan trng trong vic xua tan nhng mi lo s v thiu an ton ca nhn vin. Bc 7: Son tho mt k hoch hnh ng bao gm cc mc tiu hot ng, thi gian, im mc v trch nhim c th. Bc 8: Ph bin nhu cu thay i, k hoch hnh ng v ng vin tinh thn, to ng lc cho s thay i. Bc 9: Nhn bit cc tr ngi v nguyn nhn t chi thay i v xy dng cc chin lc i ph. Li ko mi ngi ra khi vng thoi mi ca mnh l mt cng vic rt kh. V vy ngi lnh o phi khuyn khch, ng vin v ch cho nhn vin thy li ch ca h tng ln trong qu trnh thay i. Bc 10: Th ch ha, m hnh ha v cng c s thay i vn ha. Cc hnh vi, quyt nh ca lnh o phi th hin l mu hnh cho nhn vin noi theo v ph hp vi m hnh vn ho xy dng. Cc hnh vi theo mu hnh l tng cn c khuyn khch,

55

ng vin; h thng khen thng phi c thit k ph hp vi m hnh xy dng vn ho doanh nghip. Bc 11: Tip tc nh gi vn ha doanh nghip v thit lp cc chun mc mi v khng ngng hc tp v thay i. Vn ho khng phi l bt bin v vy khi ta xy dng c mt vn ho ph hp th vic quan trng l lin tc nh gi v duy tr cc gi tr tt v truyn b nhng gi tr cho nhn vin mi.

Li kt
VHDN Vit Nam l mt phn quan trng ca vn ha Vit Nam c lu truyn v bi p trong giai on cng nghip ha, hin i ha hin nay v ch ng hi nhp nn kinh t quc t. VHDN nc ta tip thu nhng nhn t vn ha trong kinh doanh hnh thnh qua nhiu nm ca cc nn kinh t hng ha trn th gii, ng thi tip thu v pht huy nhng tinh hoa vn ha ca x hi ngy nay, l hin i ha truyn thng i i vi s chn lc v nng cao, tng bc hnh thnh VHDN mang bn sc Vit Nam. C th thy r: VHDN bao gm cc yu t o c nm trong khun kh php lut. VHDN khng th hnh thnh mt cch t pht m c hnh thnh thng qua nhiu hot ng ca bn thn mi DN, mi doanh nhn, ca nh nc v cc t chc x hi. Thc tin cho thy h thng th ch, c bit l th ch chnh tr, th ch kinh t, th ch hnh chnh, th ch vn ha tc ng rt su sc n vic hnh thnh v hon thin VHDN. Trong thi gian thc hin ti, chng em ht sc c gng tuy nhin do thi gian v kin thc cn hn ch nn bi ca chng em vn cn mt v sai st, chng em mong nhn c s ng gp kin ca cc thy, cc c trong khoa Kinh t v qun l. Chng em xin chn thnh cm n cc thy, cc c trong khoa truyn t nhng kin thc qu bu chng em thc hin ti ny,v c bit l thy gio Th.S Nguyn Quang Chng trc tip hng dn v ch bo tn tnh cho chng em trong sut qu trnh thc hin.

56

PHU LUC

Cht lng quc t, cht lng Vinamilk

57

58