Giao Trinh Co Ket Cau - CĐGTVT II

Truong Cao dng Giao thng Van Tai II Bi giang : Co hoc kt cau
Bin soan: Th.S Nguyn Ph Tho Trang 1

CHUONG 1 : MO DAU
1.1Gii thiu, nhim v, di tung mn hc.
Co hoc kt cu l mn khoa hoc thuc nghim, nghin cuu cch tnh d bn, d
cung v n dinh cua cng trnh.
D bn l dam bao cho cng trnh c kha nng chiu dung duoc tc dung cua
cc tai trong v cc nguyn nhn khc m khng bi ph hoai.
D cung nhm dam bao cho cng trnh khng c chuyn vi v rung dng lon
ngn can su lm vic bnh thuong cua cng trnh.
On dinh nhm tm hiu kha nng bao ton vi tr v hnh dang ban du trong cc
dang cn bng cua trang thi bin dang.
Vy nhim vu chu yu cua Co hoc kt cu l xc dinh ni luc trong cng trnh.
Tu d s tnh ton xc dinh kch thuoc, cu tao cua cng trnh.
Di tuong mn hoc : Bao gm nhung h thanh lin kt voi nhau.
1.2 So d cng trnh , so d tnh ton, cc gia thuyt tnh ton.
Trong so d cng trnh cc yu t chu yu duoc giu lai, cn cc yu t phu th
c th bo qua. Vy so d cng trnh l hnh anh don gian ha cua cng trnh cu th,
trong d chi k dn cc s liu co ban du d xc dinh phm cht cua cng trnh.
D tnh ton cng trnh ta cn phai dua cng trnh thuc t v so d tnh
Trong so d cng trnh cc thanh duoc thay bng duong truc, mt ct ngang
duoc thay bng cc dai luong dc truong nhu din tch F, mmen qun tnh J,...Vy
so d tnh l so d cng trnh d duoc don gian ha.
Th du o hnh v 1.1 v 1.2
P
1
P
2
1
P P
2
1 2
P P
Cc gia thuyt tnh ton :
Gia thuyt 1 : Vt liu lm vic dn hi v tun theo dinh lut Hucko.(Giua
bin dang v ni luc c quan h bc nht)
Gia thuyt 2 : Bin dang v chuyn vi trong cng trnh rt b (Duoi tc dung
cua tai trong hnh dang cua cng trnh thay di rt t)
Voi nhung cng trnh cho php su dung duoc ca hai gia thuyt trn th cng
trnh d cung cho php p dung nguyn l cng tc dung.
1.3 Ccnguyn nhngy ra ni lc.
C nhiu nguyn nhn gy ra ni luc trong cc cng trnh, cc nguyn nhn
thuong gp l tai trong, su thay di cua nhit d v chuyn vi cua cc lin kt.Tai
trong gy ra noi luc, bin dang v chuyn vi trong tat ca cc cng trnh, cn su
thay di nhit d v chuyn vi cua cc lin kt chi gy ra ni luc trong h siu tinh,
gy ra chuyn vi trong ca h tinh dinh v h siu tinh. O mn hoc ny ta chi xt tc
dung cua tai trong.
Phn loai tai trong theo vi tr tc dung :
- Tai trong c dinh l nhung tai trong c vi tr khng thay di, nhu trong luong
ban thn, trong luong cua cc thit bi c dinh dt trn cng truong.v.v..
- Tai trong di dng l nhung tai trong c vi tr lun lun thay di, nhu don
tu, t v.v...
Phn loai tai trong theo tnh chat tc dung :
- Tai trong tinh l tai trong c tri s tng tu tu dn gi tri cui cng cua n.
- Tai trong dng l nhung tai trong khi tc dung ln cng trnh c gy ra luc
qun tnh, v du tai trong cua ba trn coc.v.v...
CHUONG 2 : CU TAO HJ PHANG
2.1 Khi nim co ban.
1. Kt cu bt bin hnh, bin hnh v bin hnh tc thi
Kt cu bt bin hnh l kt cu khi chiu tc dung cua moi loai tai trong, dang
hnh hoc ban du cua n khng bi thay di (bo qua thay di do bin dang dn hi)
P
Th d hnh 2.1 : Kt cu bin hnh l kt cu khi chiu tc dung cua tai trong,
dang hnh hoc ban du cua n bi thay di huu han mc d ta vn xem tung cu kin
cau n l cung tuyt di.
Th d hnh 2.2 : Ngoi hai loai kt cu bt bin hnh v bin hnh trn cn
mt loai kt cu khi chiu tai trong dang hnh hoc ban du cua n bi thay di mt
luong v cng nho mc d ta xem tung cu kin cua n l tuyt di cung. Loai ny
duoc goi l kt cu bin hnh tuc thoi.
Th d hnh 2.3 : Kt cu bin hnh tuc thoi.
Tm lai khi xy dung cng trnh nht thit phai cu tao n thnh h bt bin
hnh, khng duoc cu tao lm cho cng trnh bi bin hnh hoc bin hnh tuc thoi.
2.Ming cng(tm cng) : Tm cung c th l mt thanh thng, thanh cong,
thanh gp khc hoc mt h thanh bt bin hnh nhu hnh v 2.4a,b
a) b)
c)
Ta qui uoc biu din cc tm cung nhu hnh 2.4 c
3. Bc t do cuadim, cua tm cng
Bc tu do cua h l s thng s hnh hoc dc lp, xc dinh vi tr cua h d di
voi mt h khc duoc xem l c dinh.
Trong mt phng : mt dim c hai bc tu do cn mt tm cung c ba bc tu
do. Tu khi nim trn ta nhn thy mun dim hay tm cung c dinh (khng chuyn
dng) ta phai tm cch khu bc tu do cua n v chi khi no khu ht duoc tt ca cc
bc tu do cua dim hay tm cung th dim hay tm cung dy moi c dinh duoc.
D khu ht cc bc tu do cua dim hay tm cung trong k thut nguoi ta dng
lin kt.
2.2 Cc loi lin kt trong h phng
1. Lin kt thanh, lin kt khp v lin kt hn.
a. Lin kt thanh( lin kt loai 1)
Cu tao lin kt ny l mt thanh thng c khop l tuong o hai du d lin kt
voi tm cung. (hnh 2.5a)
a) b)
c)
Lin kt thanh chi khu duoc 1 bc tu do v trong thanh chi pht sinh mt phan
luc lin kt c phuong doc theo truc thanh (hnh 2.5 b)
Ch : V ban cht c th xem thanh cong hay tm cung c hai du khop nhu
mt lin kt thanh c phuong qua hai khop y (hnh 2.5c)
b. Lin kt khop
Khop ni 2 tm cung duoc goi l khop don (hnh 2.6 a), cn khop ni tu 3 tm
cung tro ln duoc goi l khop bi hay khop phuc tap (hnh 2.6 b,c)
d) e)
a) b)
c)
Khop don khu duoc 2 bc tu do nn n tuong duong 2 lin kt thanh.
Nguoc lai 2 lin kt thanh khng song song cung tuong duong voi 1 khop don dt o
giao dim cua 2 lin kt d ( khop ny l khop gia) xem hnh 2.6 d,e.
Nu khop bi ni D tm cung th tru 1 tm cung xem l c dinh, di voi mi
tm cn lai khop bi khu duoc 2 bc tu do nn di voi D-1 tm cung cn lai khop s
khu duoc 2(D-1) bc tu do. Nghia l nu khop bi ni D tm cung th n s tuong
duong voi K khop don, trong d K = D-1
c. Lin kt hn
Lin kt hn dng d ni 2 tm cung A v B nhu hnh v 2.7a duoc goi l lin
kt hn don
Cn lin kt ni trn hai tm cung nhu hnh 2.7c,d th goi l lin kt hn bi
hay lin kt hn phuc tap.
d)
a)
b)
c)
Nhu vy lin kt hn don khu duoc 3 bc tu do. Trong lin kt hn c 3 thnh
phn : 2 phan luc c phuong cho truoc v 1 phan luc mmen.
V khu duoc 3 bc tu do nn 1 lin kt hn don tuong duong voi 3 lin kt
thanh hoc 1 lin kt thanh v mt lin kt khop.
Tuong tu lin kt bi, lin kt hn bi c s bc tu do khu duoc tuong duong
voi K =D-1 ln s bc tu do cua lin kt hn don.
2. Cc lin kt gi ni dt.
D ni cc cu kin voi dt nguoi ta dng cc loai lin kt gi d l gi di
dng, gi c dinh, ngm truot, ngm cung...S lin kt thanh tuong duong voi mi
loai gi d theo bang 2.1
1 2 3
2.3 Cch su dng cc loi lin kt ni cc tm cng.
Khi ni cc tm cung thnh h bt bin hnh ta cn phai xem xt 2 diu kin
sau :
- Diu kin cn : Du s luong lin kt phai su dung.
- Diu kin du : Cch sp xp b tr v su dung cc lin kt d.
1. Ni 2 tm cng: Xem 1 ming cung l c dinh, ta cn phai lin kt ming
cung cn lai. M 1 ming cung tn tai 3 bc tu do.
Vy diu kin cn d ni 2 tm cung thnh h khng bin hnh l phai dng s
lin kt d khu duoc 3 bc tu do. Nghia l ta phai dng 3 lin kt thanh hoc 1 lin
kt thanh v 1 lin kt khop hoc 1 lin kt hn nhu hnh 2.8 a,b,c
a)
c)
Diu kin du : Lin kt hn th lun lun duoc 1 h bt bin hnh
Dng 3 lin kt thanh hoc 1 lin kt thanh v 1 lin kt khop th khng bao gio
cung duoc 1 h bt bin hnh. V
Khi dng 3 lin kt thanh d ni 2 tm cung ta s gp cc truong hop sau :
- 3 thanh c phuong bt ky hnh 2.8a
- 3 thanh c phuong dng qui hnh 2.9a
- 3 thanh c phuong song song hnh 2.9b,c
a) b)
c)
Nu 3 thanh dng qui th tm cung B quay quanh I, lc ny h bin hnh tuc
thoi. Nu 3 lin kt song song th khng c thanh no ngn can B chuyn dng tinh
tin theo phuong vung gc voi cc thanh. Khi cc thanh di bng nhau hnh 2.9b
th h bin hnh v tm cung B bi dich chuyn lon huu han. khi 3 thanh song song
khng di bng nhau hnh 2.9c th h bin hnh tuc thoi v B chi bi chuyn dich v
cng b.
Nu 3 thanh c phuong bt ky hnh 2.8a h s bt bin hnh.
Khi dng 1 lin kt thanh v 1 lin kt khop ta chi gp: trong 2 truong hop sau.
- Thanh c phuong khng qua khop hnh 2.8b : h s khng bin hnh
- Thanh c phuong qua khop hnh 2.10:lc ny h s bin hnh tuc thoi
Tm lai: Diu kin cn v du d ni 2 tm cung thnh h
bt bin hnh l: phai dng 1 lin kt hn, hoc
- Dng 3 lin kt thanh khng duoc song song hoc
dng qui
- Dng 1 lin kt thanh v 1 lin kt khop th thanh
phai c phuong khng duoc di qua khop
2. Ni 3 tm cng:
Nu ta xem 1 tm cung c dinh cn lai 2 tm tu do chng ta cn phai lin kt 2
tm cung cn lai do d ta phai khu duoc 6 bc tu do. D khu duoc 6 bc tu do ta c
nhiu cch.
a)
b)
c) d)
e) f)
g)
1
2
3
h)
1
2
3
i) k)
- Dng 6 lin kt thanh hnh 2.11 a,b,c
- Dng 3 lin kt khop hnh 2.11 d
- Dng 2 lin kt hn hnh 2.11 e
- Dng 4 lin kt thanh, 1 lin kt khop hnh 2.11 f,g
- Dng 2 lin kt thanh, 2 lin kt khop hnh 2.11 h,i
- Dng 1 lin kt thanh, 1 lin kt khop v 1 lin kt hn hnh 2.11 k,...
Khi su dung cc lin kt k trn, nu su sp xp b tr cc lin kt khng hop l
th h vn c th bi bin hnh hoc bin hnh tuc thoi do d ta cn xt diu kin du.
- Truong hop 2 trong 3 tm cung d ni voi nhau thnh 1 tm cung nhu hnh
2.11 b,c,e,f,i,k lc ny ni 3 tm cung tro v bi ton ni 2 tm cung nhu d ni o
trn.
I
a)
I
b) c)
- Truong hop tung cp 2 tm
cung ni voi nhau bng 1 khop tht
hoc gia th ta chi gp 1 trong 2 truong
hop hoc khop d khng thng hng
nhu cc hnh 2.11 a,d,g,h hoc 3 khop
d thng hng nhu cc hnh 2.12 a,b.
Nu 3 khop tht hoc gia thng hng
th h bi bin hnh tuc thoi.
Vy truong hop tung cp 2 tm cung ni voi nhau bng 1 khop tht hoc gia th
3 khop tht hoc gia khng duoc thng hng.
3. Ni dim vi tm cng- B di.
Mt dim tn tai 2 bc tu do, chng ta cn phai khu 2 bc tu do ny. vy diu
kin cn ti thiu phai c 2 lin kt thanh.
Diu kin du 2 lin kt thanh ny khng duoc thng hng hnh 2.13a, hai thanh
lin kt khng duoc song song nhu hnh 2.13 b,c.
Hai lin kt thanh khng thng hng ni dim voi tm cung l mt b di.
Khi chng ta thm hoc bot 1 b di vo 1 h th tnh cht dng hoc cua h
khng thay di. nu h bt bin hnh th sau khi thm (hay bot) b di h vn bt
bin hnh. Nguoc lai nu h bin hnh th sau khi thm (hay bot) b di h vn bin
hnh.
Dua vo tnh cht ny ta c th phn tch cu tao hnh hoc cua h.
- Tu mt tm cung ban du ta
thm ln luot cc b di duoc 1 tm
cung hnh 2.14
- Tu h ban du ta ln luot loai bo
cc b di cho dn cui cng l h bt
bin hnh nu ban du h l bt bin
hnh v l h bin hnh nu ban du l h
bin hnh
2.4 Cch phn tch dng hc cua kt cu.
1. Bc t do cua kt cu- diu kin cn:
a. H kt cau khng noi voi dat
Kt cu c D tm cung th 1 tm cung xem nhu c dinh, (D-1) tm cung cn lai
c 3(D-1) bc tu do.
Kt cu c T lin kt thanh, K khop don (k ca s khop bi d di ra khop
1
2
3
a)
3
2
a)
1
don), H lin kt hn don (k ca s lin kt hn bi d di ra lin kt hn don) th
tng s bc tu do khu duoc l T+2K+3H
Do d diu kin cn: n = T+2K+3H 3(D-1) 0 (2.1)
b. H noi voi dat.
Xem tri dt l 1 tm cung c dinh th ta cn phai lin kt D tm cung cn lai.
Do d ta cn 1 t hop lin kt d khu duoc 3D bc tu do v nu cung dng T lin kt
thanh, k lin kt khop don, H lin kt hn don d ni D cu kin voi nhau v dng
C
0
lin kt tuong duong lin kt thanh ni cc cu kin voi dt th diu kin cn d
kt cu c D cu kin ni dt thnh mt kt cu bt bin hnh l :
T + 2K + 3H + C
0
3D 0 (2.2)
S lin kt thanh tuong duong voi mi loai gi d C
0
xem bang 2.1
1. Cch phn tchdng hc kt cu- diu kindu.
Nu kt cu chi thoa mn diu kin cn nhu h thuc 2.1 v 2.2 o trn m cch
sp xp cc lin kt khng hop l th nhung lin kt dng trong kt cu vn khng
c kha nng khu ht duoc bc tu do cua kt cu, do d kt cu vn c th bin hnh.
Vy diu kin du d kt cu bt bin hnh l cc lin kt phai duoc sp xp hop l.
D phn tch dng hoc kt cu xem cc lin kt b tr c hop l hay khng ta
dng khi nim b di hoc cch ni 2,3 tm cung ri p dung diu kin cn v du
d xt.
Th d 2.1: Phn tch dng hoc kt cu cho
nhu hnh 2.15
Giai:
Xt diu kin cn: Xem mi thanh l mt cu
kin th kt cu cho trn hnh 2.15 c D cu kin
ni voi nhau bng cc khop don v phuc tap (
khop 1,4 v 7 lin kt don, khop 2,6 l khop phuc
tap c d phuc tap l 2, khop 3,5 l khop phuc tap
c d phuc tap l 3).
Theo hnh v ta c D =10, K = 13 , T = 0, H =
0. Theo 2.1 ta c
T+2K+3H 3(D-1) 0 => 0 + 2.13 + 0
3(10-1) = -1< 0 Khng tha mn diu kin cn.
Khng cn xt diu kin du
Kt lun : H bin hnh v thiu lin kt.
Th d 2.2 : Phn tch dng hoc kt cu cho
hnh 2.16
Giai :
Xt diu kin cn : H d cho l kt cu ni dt ta dng h thuc 2.2 d xt diu
kin cn.
C nhiu cch quan nim khc nhau d p dung h thuc 2.2
- Nu cho rng cc thanh gy khc l tm cung th o h thuc 2.2 ta c :
D = 4 , K =3, T= 0, H= 0 v C
0
= 6 (theo bang 2.1)
Ta c : T + 2K + 3H + C
0
3D 0
0 + 2.3 + 3.0 + 6 3.4 = 0. Vy tha mn diu kin cn
- Nu cho rng mi thanh thng l 1 tm cung th : D = 8, T = 0, K =3,
H = 4, v C
0
= 6 nhu vy ta c kt qua : 0 + 2.3 + 3.4 + 6 - 3.8 = 0 Vy cung tha
mn diu kin cn.
Cung c th dng h thuc 2.1 d giai nu ta xem tri dt cung l 1 tm cung th
lc ny D = 5, T = 0, K = 6, H = 0 vy :T+2K+3H 3(D-1) 0
0 + 2.6 + 3.0 3(5-1) = 0 Tha mn diu kin cn.
Diu kin du : Cung c nhiu cch d xt.
- Nu xem tri dt l 1 tm cung, thanh gy AD v DB ni D voi dt l mt
b di th dt v b di ADB l mt tm cung, tuong tu DE v EC l 3 tm cung ni
voi nhau bng 3 khop D,E,C khng thng hng nn h bt bin hnh.
- Nu xem tung cp 2 thanh DE, EC v AD,DB l nhung b di. p dung
tch cht loai bo b di DEC ri ADB, cui cng cn lai tri dt l 1 tm cung. Kt
lun h bt bin hnh.
Th d 2.3 Phn tch dng hoc kt cu cho hnh 2.1........
Xt diu kin cn : H d cho l kt cu ni dt ta dng h thuc 2.2 d xt diu
kin cn.
- Nu cho rng cc thanh thng l tm cung th o h thuc 2.2 ta c : D = 6, K
=3, T= 0, H= 2 v C
0
= 6 (theo bang 2.1)
Ta c : T + 2K + 3H + C
0
3D 0
0 + 2.3 + 3.2 + 6 3.6 = 0. Vy tha mn diu kin cn
Diu kin du :
- Nu xem tri dt l 1 tm cung , thanh EFG l ming cung 2, xem thanh
ADE v GHC l lin kt thanh. Vy h l 2 tm cung lin kt voi nhau bng 3 lin
kt thanh dng qui tai i. vy h bin hnh tuc thoi. Nu 3 lin kt thanh khng dng
qui th h bt bin hnh.
CHUONG 3 : DUNG ANH HUONG
3.1 Khi nim v tai trng di dng, tai trng tiu chun.
Tai trng dng khi tc dng gy ra lc qun tnh v do thay di v| tr nn
gi tr| cua yu t xt cng thay di theo. Phuong php d giai quyt nhu sau:
-Xem tai trng dng nhu tai trng tinh di dng bng cnh nhn gi tr| cua
tai trng vi h s xung kch (1 + ). (chua nghin cu)
-S di ch cua tai trng cho thy gi tr| cua yu t xt s thay di theo v|
tr cua n. Qu trnh di chuyn tai trng s c ch cc di, gi l v| tr bt li
nht, ta dng li o d d tnh. D tm v| tr bt li cua tai trng t d c duc
gi tr| cc di cua yu t dang xt ta dng phuong php dung anh huong.
Tai trng di dng trn cng trung l don tu, t,... nhng tai trng
ny rt phc tp, do d khi thit k ly don tai trng tiu chun no d tnh
ton l do nhim v thit k quy d|nh.
Hnh 3.1 gioi thiu mt s don tai trong tiu chun trong quy trnh thit k cu
hin dang dng o nuoc ta.
6
0
k
N
1
2
0
k
N
1
2
0
k
N
6m
1,6
10m
6
0
k
N
1
2
0
k
N
1
2
0
k
N
1,6
6m
6
0
k
N
1
2
0
k
N
1
2
0
k
N
6m
1,6
10m 10m 10m
4m 8m
3
0
k
N
7
0
k
N
4m 8m
3
5
k
N
9
5
k
N
4m 4m
3
0
k
N
7
0
k
N
8m
3
0
k
N
7
0
k
N
4m
1,2m
2
0
0
k
N
1,2m1,2m
2
0
0
k
N
2
0
0
k
N
2
0
0
k
N
0,8m
2,7m
0,8m
5m
2,6m
0,7m 0,7m
q=60
l
1,5mx5
Z Z Z Z Z 0,36Z
a, Don t tiu chun H.30;
z
l
z=l/2
z=l
A
z
1
0,5
b, Don t tiu chun H.10. Voi don t tiu chun H.8 v H.13 th khoang
cch giua cc truc xe cung nhu khoang cch giua cc xe hon ton nhu trn, cn tri
s tai trong bng tai trong cua don t H.10 nhn voi 0,8 cho don H.8, nhn voi
1,3 cho don H.13;
c, Xe bnh tiu chun XB 80 (chi c mt xe);
d, Xe xch tiu chun X 60 (chi c mt xe);
e, Tu hoa tiu chun T Z, trong d Z l tai trong truc cua du my. Th du T
10 th mi truc cua du my ;l 100 kN (10T), toa xe l 0,36.100 = 36 kN/m
3.2 Dung anh huong
1. Khi nim Cch v:
a.Khi nim:
Theo nguyn l cng tc dung gi tri cua mt yu t no d do nhiu tai trong
dng thoi tc dung ln kt cu sinh ra bng tng cc gi tri cua yu t d do tung tai
trong tc dung ring r sinh ra. Mt khc gi tri cua tai trong tng ln hoc giam di
bao nhiu ln th gi tri cau yu t do tai trong d sinh ra cung tng ln hoc giam di
by nhiu ln. Do d d tnh tc dung cua tai trong di dng du tin ta chi xt voi 1
tai trong tp trung c tri s bng don vi, c phuong chiu thng dung huong xung
di dng trn kt cu.
Vi tr cua tai trong P = 1 duoc xc dinh bng
mt toa d z, nhu hnh 3.2 nu ly A l gc tao d
th
Khi P =1 o tai A (z = 0) c V
A
= 1
Khi P =1 o giua dm (z = l/2) c V
A
= 0,5
Khi P =1 o giua tai gi B (z = l) c V
A
= 0
Lc ny ta v duoc d thi biu din mi quan
h giua gi tri cua yu t xt l V
A
voi vi tr tai
trong (toa d z) d thi ny duoc duoc goi l
duong anh huong cua yu t xt.
Vy duong anh huong cua yu t no l d thi biu din quy lut bin di gi
tri cua yu t d xut hin tai mt vi tr xc dinh trn cng trnh (Phan luc gi,
mmen un, luc ct... o mt ct no d) theo vi tr cua tai trong don vi di dng trn
cng trnh.
Tung d duong anh huong cua yu t no (phan luc, ni luc...) l gi tri cua
yu t d khi tai trong P= 1 o vi tr tuong ung voi tung d d sinh ra.
Thu nguyn cua tung d duong anh huong l ty s giua thu nguyn cua yu
t dang xt voi thu nguyn cua luc P, nhu vy tung d duong anh huong phan luc,
luc ct l dai luong khng thu nguyn, cn tung d duong anh huong mmen c thu
nguyn chiu di, thuong l mt.
b.Cch ve duong anh huong.
C nhiu cch d v duong anh huong, o dy ta chi xt cch v duong anh
huong theo phuong php tinh.
-Chon h truc c truc z song song voi truc dm biu thi vi tr cua tai trong don
vi, truc vung gc voi truc z biu thi gi tri cua yu t xt. Gc toa d thuong ly
tuong ung voi gi tri cua mi dm.
-Vit biu thuc quan h giua gi tri cua yu t xt voi vi tr cua tai trong don vi
z ta duoc S = f(z) goi l phuong trnh duong anh huong.
-Cn cu vo biu thuc S = f(z) v duong anh huong cua yu t S, sau khi v
cn dnh du (+), (-), ghi tung d o nhung vi tr dc bit v ghi tn duong anh
huong.
2. Dung anh huong dm don gian.
a. uong anh huong phan luc (V
A
, V
B
, H
A
=0).
Chon gc toa d O tuong ung voi gi tri cua dm, truc z huong sang phai,
truc V biu thi gi tri cua phan luc huong ln trn.
- Duong anh huong V
A
:
m
B
= - l.V
A
+ P(l-z) = 0, m P = 1 =>
l
z l
V
A

M V
A
= f(z) l bc nht cua z nn duong anh huong V
A
l duong thng nn
chi cn xc dinh hai tung d.
Khi z = 0 c V
A
= 1
Khi z = l c V
A
= 0
Ni hai dim (0,1) v (l,0) ta duoc
duong anh huong V
A
nhu hnh 3.3b
- Duong anh huong V
B
:
m
A
= l.V
B
P.z = 0, m P =
1 =>
l
z
V
B

Khi z = 0 c V
B
= 0
Khi z = l c V
B
= 1
Ni hai dim (0,0) v (1,1) ta duoc
duong anh huong V
B
nhu hnh 3.3c.
Tu duong anh huong V
A
v V
B
suy ra
cch v nhanh duong anh huong phan luc
cua dm don gian nhu sau: khi ve duong
anh huong phan luc cua goi no trn
duong chuan o vi tr tuong ung voi goi d
dung tung do bng +1, noi dinh tung do
ny voi dim c tung do bng khng tuong
ung voi goi cn lai bng duong thng.
b. uong anh huong noi luc.(M,Q,
N=0)
l
a b
dah Va
b)
dah Vb
1
1
dah Mc
a.b
l
a
b
l
b
a
l
1
1
dah Qc
c)
d)
e)
z
D v duong anh huong ni luc (mmen un, luc ct) cua mt mt ct ta tuong
tuong ct dm tai mt ct d. Mi phn dm du cn bng duoi tc dung cua ngoai
luc v ni luc tc dung ln phn d.
- Cho P = 1 di chuyn o phn dm bn tri (0 z a), xt su cn bng cua
phn dm bn phai (phn c t luc hon), tu d vit duoc phuong trnh cho nhnh tri.
M
C
ph
=0 -M
C
+ b.V
B
= 0 =>M
C
= b.
l
z
Y=0 Q
C
= -V
B
= -
l
z
Khi z = 0 c M
C
= 0; Q
C
= 0;
Khi z = a c M
C
=
l
b a.
; Q
C
=
l
a
Vy nhnh tri cua duong anh huong mmen un cua mt ct C l doan thng
di qua hai dim (0, 0) v (a,
l
b a.
). Trn duong chun o vi tr duoi mt ct C (z = a)
dung tung d bng
l
b a.
, ni dinh tung d ny voi dim c tung d 0 o duoi gi A (z
= 0) duoc nhnh tri cua duong anh huong (hnh 3.3d), nu ko di nhnh ny dn
vi tr tuong ung voi gi B ta duoc tung d dng bng b (khoang cch tu gi B dn
mt ct C)
Tai vi tr tuong ung voi mt ct C trn duong chun ta dung tung d bng
l
a
, ni dinh tung d ny voi din c tung d bng 0 ung voi gi tri ta duoc nhnh
cua duong anh huong Q
C
, nu ko di nhnh ny dn vi tr tuong ung voi gi phai ta
duong tung d bng -1. (hnh 3.3 e)
- Khi P = 1 di chuyn o phn dm bn phai (a z l), xt su cn bng cua
phn dm bn tri.
M
C
tr
=0 M
C
- a.V
A
= 0 => M
C
= a.V
A
= a.
l
z l
Y=0 Q
C
- V
A
=0 => Q
C
= V
A
=
l
z l
Khi z = a c M
C
=
l
b a.
; Q
C
=
l
b
;
Khi z = l c M
C
= 0; Q
C
= 0
Vy nhnh phai cua duong anh huong mmen un cua mt ct C l doan
thng di qua hai dim (a,
l
b a.
) v (l, 0); Cn cu vo cc gi tri d tnh ta v duoc
nhnh phai cua duong anh huong Q
C
(hnh 3.3e), nu ko di nhnh ny dn vi tr
tuong ung voi gi tri ta duoc tung d bng +1.
Tu duong anh huong cua ni luc ta suy ra cch v nhanh duong anh huong
cua ni luc nhu sau:
- uong anh huong cua mmen uon: Trn duong chuan tai nhng vi tr tuong
ung voi cc goi ta dung cc tung do bng khoang cch tu goi dn mt ct, noi dinh
cc tung do ny voi cc dim c tung do bng 0 trn duong chuan o goi bn kia
bng duong thng, duong anh huong mmen uon l tam gic c dinh o vi tr duoi
mt ct v tung do tai dinh bng tch cc khoang cch tu mt ct dn hai goi chia
cho chiu di dam.
- uong anh huong cua luc ct: Trn duong chuan tai nhng vi tr tuong ung
voi goi tri v phai ta lan luot dung cc tung do bng 1 v -1, noi cc dinh tung
do ny voi cc dim c tung do bng 0 tuong ung voi cc goi phai v tri bng
duong thng, tu mt ct ha duong dng, duong anh huong luc ct l hai tam gic
vung c dinh nm tuong ung voi cc goi.
3.Dung anh huong dm mt tha
Goi chiu di mt thua bn tri l l
1
, mt thua bn phai l l
2
, dim gc l gi
tri, vy z bin di (- l
1
z l + l
2
)
a. uong anh huong phan luc.
- Phan luc gi A: M
B
= V
A
.l + p(l - z) = 0 V
A
=
l
z l
- Phan luc gi B: M
A
= 0 V
B
=
l
z
Thay cc gi tri z
Khi z = - l
1
c V
A
=
l
z l
=
l
l
l
l l
1 1
1+
+
; V
B
=
l
l
1
Khi z = 0 c V
A
= 1; V
B
= 0
Khi z = l c V
A
= 0; V
B
= 1
Khi z = l + l
2
c V
A
=
l
z l
=
l
l
2
; V
B
=
l
l
2
1+
Ta duoc duong anh huong cua V
A,
V
B
hnh 3.5
* Cch v nhanh : uong anh huong phan luc dam mt thua ta chi can ve
duong anh huong cua dam don gian c chiu di bng khong cch 2 goi ( l ), sau
d ko di doan mt thua.
b. uong anh huong noi luc (mmen uon v luc ct) : Chia mt ct lm 2
loai: mt ct trong nhip (giua 2 gi) v mt ct ngoi nhip (ngoi 2 gi)
- Mt ct trong nhip tai C
+ Khi P = 1 di dng pha tri mt ct C (-l
1
[ z [ a). Xt cn bng phn phai ta
c M
C
= b.V
B
= b.
l
z
v Q
C
= - V
B
=
l
z
Khi z = -l
1
M
C
= - b.
l
l
1
; Q
C
=
l
l
1
Khi z = 0 M
C
= 0 ; Q
C
= 0
Khi z = a M
C
=
l
ab
; Q
C
=
l
a
V duong anh huong nhnh tri.
l
a.b
b
l
a
l
1
1
l1
h1
l2
h2
E
B
D
A
l
C
a b
dah Va
b)
a)
c)
d)
e)
g)
h)
i)
k)
m)
n)
p)
q)
r)
l)
dah Vb
dah Mc
dah Qc
dah Md
dah Qd
dah Me
dah Qe
dah Ma
dah Mb
dah Q
ph
B
tr
dah Q
A
tr
dah Q
B
A
dah Q
ph
1+
l
1
l
l
1
l
l
1
b.l
l
1
l
l
1
l
l
1
l
1
h
1
1
l
1
l
2
l
l
2
l
1+
h
2
1
l
2
1
l
2
l
l
l
2
l
l
2
a.l
l
2
+ Khi P = 1 di dng pha phai M
C
(a [ z [ l + l
2
). Xt cn bng pha tri: M
C
= a.V
A
= a.
l
z l
v Q
C
= V
A
=
l
z l
Khi z = a th M
C
=
l
ab
; Q
C
=
l
b
Khi z = l th M
C
= 0 ; Q
C
= 0
Khi z = l + l
2
th M
C
= -a.
l
l
2
; Q
C
=
l
l
2
V duong anh huong nhnh phai

Tu cch ve M
C
, Q
C
suy ra cch ve nhanh duong anh huong mmen, luc ct
nhu sau:
+ au tin ve duong anh huong cua noi luc cua mt ct tuong ung trn dam
don gian c chiu di bng khoang cch 2 goi, sau d ko di duong anh huong
cho phan mt thua.
+ p dung v nhanh duong anh
huong Q
A
tr
, Q
A
ph
, Q
B
tr
, Q
B
ph
- Duong anh huong mt ct
l
z z
l1
h1
z z
h2
l2
ngoi nhip (ngoi 2 gi - doan mt thua). Chon gc toa d trng voi mt ct D v
chiu duong truc z huong ra du mt thua bn tri (hnh 3.4).
+ Khi P = 1 di dng trn phn tri mt ct D (0 [ z [ h
1
), xt cn bng phn
phai (t luc hon): M
D
= 0 M
D
= -z.P = -z v Q
D
= -1 =Const
Khi z = 0 th M
D
= 0
Khi z = h
1
th M
D
= -h
1
+ Khi P = 1 di dng trn phn phai mt ct D (h
1
[ z [ l + l
2
), xt cn bng
phn tri (t luc hon): M
D
= 0 M
D
= -z.P = -z v Q
C
= 0
Khi z = 0 th M
D
= 0
Khi z = h
2
th M
D
= -h
2
Tu d ta c cch v nhanh duong anh huong mmen v luc ct ngoi nhip:
- uong anh huong mmen uon: Trn duong chuan tuong ung voi dau mt
thua (doan mt thua c chua mt ct) dung tung do -h (voi h l khoang cch tu mt
thua toi mt ct dang xt). Sau d, noi dinh tung do ny voi dim c tung do bng 0
tuong ung voi mt ct d.
- uong anh huong luc ct: Trn duong chuan o vi tr tuong ung voi mt ct
dung tung do -1 nu mt ct o doan mt thua bn tri, +1 nu mt ct o doan mt
thua bn phai. Tu dinh tung do ny ke duong song song duong chuan cho dn mt
thua doan chua mt ct. Nhnh cn lai cua duong anh huong trng voi duong
chuan.
4. Dung anh huong cua dm tnh djnh nhiu nhjp
a. Khi nim v dam tinh dinh nhiu nhip: L h gm nhiu dm ghp lai voi
nhau bng cc khop v dt trn nhiu gi tua sao cho h l bt bin hnh v khng
c lin kt thua. Th du cc dm hnh 3.6
a)
b)
c)
D dam bao cho h bt bin hnh th trong mt nhip khng duoc c qu hai
khop nm trn mt duong thng.
Trong dm nhiu nhip du mt cua dm ny l gi tua cua dm khc, dm d
duoc goi l dm chnh, cn cc dm gi ln n l dm phu di voi n.
Trn hnh 3.6a c dm D1, D3, D5 l dm chnh, D2 l dm phu di voi dm
D1 v D3, D4 l dm phu di voi dm D3 v D5.
Hnh 3.6b c dm D1 l dm chnh, D2 l dm phu di voi dm D1 nhung l
dm chnh di voi dm D3, D3 l dm phu di voi D2 v D1 nhung lai l dm
chnh di voi D4, cn D4 l dm phu di voi ca D3,D2 v D1.
Hnh 3.6c c dm D1 v D4 l dm chnh, D2 l dm phu di voi dm D1
nhung l dm chnh di voi dm D3, D3 l dm phu di voi ca D2,D1 v D4.
Nhu vy c nhng dm lun l dm chnh ho}c ph, nhung cng c
nhng dm di vi dm ny n l chnh nhung di vi dm kia n l ph. Ta
nhn bit theo nhn xt sau:
-Dm c s lin kt vi dt tuong duong vi t hai lin kt thanh tro ln
th n lun lun l dm chnh.
-Dm khng c lin kt vi dt th n lun l dm ph.
-Dm c 1 lin kt ni vi dt th khi o ngoi cng n s lun l dm ph,
khi o trong n s l va chnh, va ph.
Luu : Qu trnh tnh ton duoc tin hnh tu dam phu, roi dn dam chnh. Tai
trong tc dung ln dam chnh se khng gy ra phan luc trong dam phu doi voi n,
nguoc lai khi c tai trong tc dung ln dam phu n se gy ra phan luc v noi luc
trong tat ca cc dam chnh doi voi n.
b. uong anh huong cua dam tinh dinh nhiu nhip.
Khi v duong anh huong c th xay ra 2 truong hop: Yu to xt thuoc dam phu,
dam chnh hay dam vua chnh vua phu.
a)
b)
K
V I
dah Vb
dah Mk
dah Vh
dah Qk
dah M
I
dah Q
I
dah M
v
dah Q
v
c)
d)
e)
g)
h)
i)
k)
l)
l1 l2 l3 l4 l5 l6
h a b
c d
1
a.b
l
3
3
l
a
3
l
b
1
5
l
d.l
4
c.d
l
5
c.l
l
5
6
l
4
l
5
5
l
d
l
5
c
l
5
l
6
h
1
- Yu t v duong anh huong thuc dm phu: V duong anh huong V
B
v M
K
: Khi P =1 di dng trn dm BC, ta xem nhu dm BC l mt dm don gian v d
dng v duoc duong anh huong cua dm ny. Nhu d phn tch khi P=1 di chuyn
trn cc dm khc khng anh huong g dn V
B
nn duong anh huong trng voi
duong chun. (hnh 3.7c,d)
- Yu t v duong anh huong thuc dm chnh hoc dm vua chnh vua phu:
V duong anh huong V
H
cua dm CD.
+ Khi P = 1 di chuyn trn CD lc ny chi c Dm CD chiu luc, cc dm khc
khng lm vic, Xem nhu dm CD l dm dc lp, d dng v duoc duong anh
huong cua dm CD.
+ Khi P = 1 di chuyn trn BC l dm phu cua CD, lc ny tai trong truyn
qua dm CD qua khop C. Ta chung minh doan duong anh huong tuong ung voi dm
BC l mt doan thng di qua dinh hai tung d:
tung d tuong ung duoi khop C ( ni dm phu
v chnh) dng bng tung d o d khi tai trong
P=1 di chuyn trn dm chnh v tung d
khng tuong ung duoi gi cn lai ( gi B) cua
dm phu.
Xt dm BC v CD nhu hnh 3.8 ta c
Dm BC c m
B
= l
1
.V
C
z.P = 0 V
C
=
1
l
z
(1)
Dm CD c m
F
= l
3
.V
H
+ V
C
.l
2
= 0 V
H
=
3
2
l
l
V
C
(2)
Thay (1) vo (2) c V
H
=
3
2
l
l
.
1
l
z
(3)
Vy V
H
l hm bc 1 cua z nn tuong ung voi doan BC duong anh huong V
H
l duong thng.
Khi z = 0 ( P = 1 trn gi B), V
H
= 0
Khi z = l
1
( P = 1 trn khop C), V
H
=
3
2
l
l
Dng bng tung d o khop C lc P=1 di chuyn trn dm chnh CD.

+ Khi P = 1 di chuyn trn dm chnh AB, r rng dm CD khng chiu
luc nn doan duong anh huong cua V
H
tuong ung voi dm CD trng voi duong
chun ( hnh 3.7g)
Tuong tu ta v duoc duong anh huong M
I
, M
V
Q
V
Tm lai d v duong anh huong cua dm tinh dinh nhiu nhip ta thuc hin.
- Khi P = 1 di dng trn dm chua yu t cn v duong anh huong, xem dy
nhu 1 dm dc lp, nghia l chi c n lm vic, cn lai cc dm khc khng lm
vic, duong anh huong cua cc dm ny trng duong chun ( thuong dy l dm
mt thua).
- Khi P = 1 di dng trn dm chnh di voi dm chua yu t cn v duong anh
huong th duong anh huong trng voi duong chun ( v khng gy ra phan luc v
ni luc).
- Khi P = 1 di dng trn dm phu di voi dm chua cc yu t cn v duong
anh huong th duong anh huong tuong ung l doan thng di qua dinh tung d tai
l1
z
P=1
B
V
C
l4 l3 l2
V
C
F H D
ch ni dm chnh voi dm phu v dim 0 tuong ung voi gi cn lai cua dm phu.
* Cch v nhanh dung anh huong dm tinh d|nh nhiu nh|p.
+ Khi P = 1 di dong trn dam chua yu to can ve duong anh huong th xem n
l doc lap, ve duong anh huong dam ny.
+ Lan luot ve duong anh huong qua cc dam k tip khi cho P = 1 di dong.
Nu l dm chnh so vi dm dang xt th duong anh huong trng duong chuan.
Nu l dm ph so vi dm dang xt th ve duong anh huong l doan thng k tip
thuoc dam phu cua dam dang xt qua cc tung do bng 0 tuong ung voi cc goi cua
dam phu hoc ung voi khop gp dau tin cua dam chnh khc.
5. Dung anh huong cua dm chju tai gin tip
Khi tnh ton cng trnh ta thuong gp tai trong khng tc dung truc tip ln
dm chnh m tc dung gin tip ln dm thng qua cc mt truyn luc dt o nhung
dim nht dinh trn dm. Hnh 3.9.
Truoc khi v duong anh
huong ta nghin cuu 2 dc
dim cua dm chiu tai trong
truyn qua mt truyn luc.
- Khi P = 1 dt dng
vo mt truyn luc cua dm
th thuc t l tai trong d dt
truc tip ln dm chnh. Vy
tung d duong anh huong o
cc vi tr tuong ung voi mt
truyn luc dng bng tung d
khi tai trong di dng truc tip
ln dm chnh. Dc bit khi P
= 1 dt o mt truyn luc trn
dt hay o ngoi dm th tai
trong d khng anh huong
dn dm nn tuong ung voi
mt ny th duong anh huong
lun bng 0.
- Khi P = 1 di dng
trong khoang giua 2 mt
truyn luc lin tip (trong
pham vi 1 dm) th duong
anh huong l 1 doan thng
ni dinh 2 tung d tuong ung
voi 2 mt truyn luc o 2 du.
* Cch ve duong anh huong cho dam chiu tai trong gin tip:
- V duong anh huong cho tai trong di dng tc dung truc tip ln dm chnh.
- Tai vi tr tuong ung voi cc mt truyn luc ly tung d bng tung d duong
anh huong d v
d)
(P=1 truyn qua mt)
(P=1 t trc tip trn dm chnh)
(P=1 truyn qua mt)
h)
C
dah Q
C
dah Q
g)
dah M
C
e)
dah M
C
(P=1 truyn qua mt)
c)
A
dah V
b)
A
dah V
a)
dah S
P
n
P
P
1 2
y
a)
C
1 2
y
n
y
P
3
y
3
- Ni dinh tung d cc duong anh huong bng cc doan thng duoc duong
anh huong cua dm chiu tai trong gin tip.
p dung phuong php d nu ta v duoc cc duong anh huong cua dm chiu
tai trong truyn qua mt nhu trn hnh 3.9 c,e,h.
3.3 Su dng dung anh huong d tnh yu t xt dui tc dng cua cc
dng tai trng khc nhau.
1. Tai trng c djnh
a. Tai trong co dinh tap trung.
Gia su trn cng trnh c tai trong c dinh tp trung P
1
, P
2
, ..., P
n
tc dung. Cn
phai tnh gi tri cc yu t xt S do h tai trong sinh ra.
Trn duong anh huong cua yu t S, tung d tuong ung voi cc tai trong P
1
,
P
2
, ..., P
n
l y
1
, y
2, ...,
y
n
(hnh 3.10)
Gi tri cua yu t S do h tai trong P
1
, P
2
, ..., P
n
gy ra l:
S
1
= P
1
.y
1
S
2
= P
2
.y
2
..............
S
n
= P
n
.y
n
Gi tri S do h tai trong dng thoi
gy ra l:
S = S
1
+ S
2
+....+ S
n
= P
1
.y
1
+ P
2
.y
2
+ ...+P
n
.y
n
=
i
n
i
y P.
1
(3.3)
Vay: Gi tri cua yu to S do tai trong co dinh tap trung gy ra bng tong dai
so cua tch cc luc voi tung do duong anh huong tuong ung
* Ch :
- Luc P
i
ly du (+) khi cng chiu P = 1
- Luc P
i
ly du (-) khi nguoc chiu P = 1
- Ly du tung d y
i
theo du duong anh
huong .
- Nu P
i
dt tai vi tr tung d duong anh
huong c buoc nhay th gi tri cua yu t S c 2
gi tri tuong ung voi P
i
l : hnh 3.11
S
i
phai
= P
i
.y
i
tri
S
i
tri
= P
i
.y
i
phai
V d 3.1: Su dung duong anh huong, tnh M
C
v Q
C
cho dm chiu tai trong c
dinh nhu hnh 3.12a. Kim tra lai kt qua bng cch v biu d luc ct v mmen
un. Cho bit P
1
= 0,5T, P
2
= 1T, P
3
= 0,8T.
y
ph
i
tr
i
y
P
i
C
Biu M
e)
30
34
26
Biu Q
8m
1m 2m
2
13
d)
c)
8
8
b)
10
8
5
2
8
10
dah Q
8
3
8
C
8
C
dah M
3
8
15
3m
9
2m
a)
P P
P
1 2 3
Giai:
V duong anh huong M
C
v Q
C
hnh
3.12b,c. Theo cng thuc (3.3) ta c
M
C
= P
1
.y
1
+ P
2
.y
2
+ P
3
.y
3
= Tm x x x 4 , 3
8
9
8 , 0
8
15
1
8
10
5 , 0 + +
Voi Q
C
ta phai xt 2 truong hop.
- Khi P
2
o bn tri mt ct C :
Q
C
= Tm x x x 2 , 0
8
3
8 , 0 )
8
3
( 1 )
8
2
( 5 , 0 + +
- Khi P
2
o bn phai mt ct C :
Q
C
= Tm x x x 8 , 0
8
3
8 , 0 )
8
5
( 1 )
8
2
( 5 , 0 + +
Bi tp V d 3.1: Su dung duong
anh huong, tnh M
C
v Q
C
cho dm chiu
tai trong c dinh nhu hnh 3.12a. Kim tra
lai kt qua bng cch v biu d luc ct v
mmen un. Cho bit P
1
= 1,5T, P
2
=2,5T, P
3
= 0,6T.
Tai trong co dinh phn bo du:
Gia su tai trong phn b du c cuong d tc dung l q tc dung ln cng trnh.
Cn tnh gi tri yu t S do tai trong ny gy ra
Goi honh d dim du v dim cui cua tai trong
phn b du l a v b. Xt 1 doan dz thay n bng luc
tp trung l q.dz (hnh 3.13)
Do d: dS = q.dz.y
S = q. Trong d:
q: cuong d tai trong phn b
q > 0 khi cng chiu P = 1
q < 0 khi nguoc chiu P = 1
: din tch duong anh huong tuong ung. Du cua
ly theo du cua duong anh huong. Nu duong anh huong gm nhiu b phn c
du khc nhau th l tng dai s din tch cua cc phn d. =
(+)
+
(-)
* Vay: gi tri cua yu to xt do tai trong phn bo du gy ra bng tch cua
cuong do tai trong phn bo du voi din tch duong anh huong tuong ung
V d 3.2: Dm mt thua chiu tc dung cua tai trong phn b du q = 10 kN/m
nhu hnh 3.14a. Tnh mmen v luc ct mt ct C o giua dm.
Giai:
a
b
q
dz
qdz
y
y
a
y
b
Tnh M
C
v Q
C
theo duong anh huong hoc Suc bn vt liu.
Theo duong anh huong :
0,5
8m
26m
0,3125
c)
dah Q
C
2,5
C
0,5
dah M
b)
4
5m
a)
C
8m
0,3125
2,5
5m
M
C
= q
M
= 10
1
]
1
,
_

+
2
5 . 5 , 2
2
16 . 4
= 10(32-12,5) = 10.19,5 = 195 kNm
Q
C
= 0 v phn duong v m bng nhau.
Theo Suc bn vt liu:
V
A
= V
B
= kN 130
2
26 . 10
M
C
= 130.8 - kNm 130
2
13 . 13 . 10
Q
C
= 130 - 10.13 = 0
b. Tai trong co dinh l mmen tap trung:
Gia su trn cng trnh chiu tc dung tai trong l mmen tp trung M
Gi tri cua yu t xt tnh theo cng thuc:
S =

n
i
i i
tg m
1
.
Trong d:
m
i
: mmen tp trung
m
i
(+): khi quay thun chiu kim dng h.
m
i
(-): khi quay nguoc chiu kim dng h.
i
: gc nghing cua duong anh huong o vi tr tuong ung m
i
tg
i
(+) :khi duong anh huong dng bin
tg
i
(-) :khi duong anh huong nghich bin
Nu tai vi tr tuong ung voi mmen tp trung duong anh huong c gy khc
hoc c buoc nhay th khi M o bn tri ly tg
i
tr
,
M o bn phai ly tg
i
ph
. (hnh 3.15)
S
tri
=

n
i
i i
tg m
1
.
tr
S
phai
=

n
i
i i
tg m
1
.
ph
Vay: Gi tri yu to S do h tai tai trong co
dinh l cc mmen tap trung gy ra bng tong
cc tch so gia mmen voi tg gc nghing cua
duong anh huong o vi tr tuong ung.
V d 3.3: Su dung duong anh huong d
tnh M
A
, Q
A
, M
C
, Q
C
cua dm trn hnh 3.16a.
Bit P
1
= 8kN; P
2
= 12kN; q = 4kN/m;
M = 10kNm.
Giai:
V duong anh huong M
A
, Q
A
,
M
C
, Q
C
nhu hnh v 3.16b,c,d,e
Theo cng thuc (3.3), (3.4), (3.5)
ta c
S = P
1
.y
1
+ P
2
.y
2
+ q. + M.tg
M
A
= 8.(-1) +12(-3) + 4
2
) 4 .( 4
-
10.(-1) = -66kNm
Q
A
= 8.1 +12.1 +4.4.1 -10.0 =
36kN
D Tnh M
C
cn phn bit 2
truong hop
- Khi M dt bn tri mt ct C:
tg
tr
= 0
M
C
= 12.(-1) + 4
2
) 2 .( 2
=-20kN.m
- Khi M dt bn phai mt ct C: tg
ph
= 1
2
2

M
C
= 12.(-1) + 4
2
) 2 .( 2
- 10.(-1) =-10kN.m
Q
C
= 12.(1) +4.1.2 = 20kN.
2. Tai trng di dng
dah S
ph
i
dah S
tr
i
P
i
tr
i
ph
m
i
a)
e)
dah Q
d)
dah M
dah Q
2
c)
dah M
1
b)
1
C
1
1
2
4
1
4
q
1
P
M
2
P
D tnh tc dung cua tai trong di dng cn xc dinh vi tr bt loi nht sau d
dung tai trong o vi tr ny v xem tai trong l c dinh d tnh gi tri yu t xt.
Goi S
max
l gi tri duong lon nht
S
min
l gi tri m lon nht
a. Tai trong di dong l luc phn bo du q:
- Truong hop chiu di tai trong phn b du lon hon hoc bng chiu di dt
tai cua duong anh huong (d l),(hnh 3.17). Lc ny ta s dt tai trong phu kn
duong anh huong, d chnh l vi tr bt loi nht. Ta C S
max
= q. nu duong anh
huong (+) hoc S
min
= q. nu duong anh huong (-). Goi S
tnh
l ni luc chon d
tnh th: S
tnh
= q. Trong d:
q: cuong d tai trong phn b ( ly du theo P =1).
: din tch duong anh huong
l
d
dah S

b)
dz dz
l
2
y
1
y
t p
a)
d
q
- Truong hop chiu di tai trong phn b du nhn hon chiu di dt tai cua
duong anh huong (d < l),(hnh 3.18). Vi tr bt loi l vi tr c tung d duong anh
huong tuong ung voi du tri (y
tr
) v du phai (y
ph
) cua tai trong phn b bng nhau.
(y
tr
= y
ph
)
Ch : Nu duong anh huong c hai du th phai dt ring cho tung phn c
du duong v du m d tnh S
max
v S
min
Th d: 3.4 Cho dm don gian c chiu di l =8m.
-Xc dinh vi tr bt loi v tnh mmen lon nht o mt ct K
-Tm Q
max v
Q
min
o mt ct K.
Cho bit tai trong di dng phn b du c cuong d q = 120 kN/m v chiu di
d = 5m; a = 3m; b = 5m.
Giai:
Chiu di dt tai cua duong anh huong M
K
l 8m di hon chiu di tai trong d
= 5m nn d c vi tr bt loi cn dt tai trong sao cho y
tr
= y
ph
. hnh 3.19.
Tnh z ta c :
a
z
y
y
m
t
(1)
b
z d l
y
y
m
ph
v y
tr
= y
ph
nn
a
z
b
z d l
l
a d l
z
) (
(2)
Thay (2) vo (1) c
l
d l
y
t

m
y .
l
b a
y
m
.
8
15
Din tch duong anh huong trong pham

vi y
tr
v y
ph
= ) (
2
) (
2
a d z
y y
z a
y y
m p
m t
+
+
+
+
Thay y
t
, y
p
, v z vo ta c
=
l
d l
. 2
. 2
d y
m
. . =
8 . 2
5 8 . 2
.
8
15
.5 =
128
825
v M
Kmax
= q. = 120.
128
825
773,4kNm.
- Tnh Q
Kmax
: chiu di dt tai b =5m
dng bng chiu di dt tai phn b du nn
vi tr bt loi l vi tr tai trong phu kn duong anh huong (hnh 3.19c)
Q
Kmax
= q.
+
=
2
8
5
. 5
. 120 187,5 kN
- Tnh Q
Kmin
: Phn duong anh huong Q
K
c du m c chiu di dt tai a =
3m, vi tr bt loi duoc biu thi nhu (hnh 3.19c)
Q
Kmin
= q.
-
=
2
8
3
. 5
. 120 67,5 kN
b. Tai trong di dong l luc tap trung:
- Truong hop chi c 1 luc tp trung P: Ta nhn thy: S
max
chi cn dt tai trong
tp trung tai vi tr c tung d y
max
v S
max
= P.y
max
. Khi tnh S
min
chi cn dt tai trong
tp trung tai vi tr c tung d y
min
v S
min
= P.y
min
(hnh 3.20)
- Truong hop c nhiu tai trong tp trung: Khi xc dinh vi tr bt loi nht di
voi duong anh huong da gic c th dua vo 2 tnh cht sau:
a b
K
dah M
8
5
K
dah M
3
8
c)
a)
K
m
y
y y
z
t p
d
b)
l
q
b a
a)
max
d.a.h S
min
y
y
c)
b)
P
P
+ Tnh cht 1: Vi tr bt loi nht chi c th xay ra khi c 1 tai trong tp trung
trng voi 1 dinh no d cua duong anh huong.
+ Tnh cht 2: Khi d c t nht 1 tai trong tp trung o 1 dinh no d cua duong
anh huong S. Nu o vi tr d S c cuc tri th khi dich tai trong sang tri hay phai 1
doan dz cn phai tha mn diu kin
> <
n
i
i i
tg R
1
chuyn tu > 0 qua phai = 0 (1)
= <
Trong d:
R
i
: hop luc cua cc tai trong o doan thng thu i cua duong anh huong.
i
: gc nghing cua doan thng thu i cua duong anh huong .
i
(+): o nhung doan du tri gn duong chun hon du phai
i
(-) : o truong hop nguoc lai. (hnh 3.21)
< 0
i
i
> 0
i
i
i
i
V d 3.5: Nhu hnh 3.22 gia su P
4
dt tai C cua duong anh huong . Khi dich
chuyn sang tri 1 doan dz ta c:
R
1
= P
1
R
2
= P
2
+ P
3
+ P
4
R
3
= P
5
R
4
= P
6
+ P
7
Khi dich chuyn sang phai 1
doan dz ta c:
R
1
= P
1
R
2
= P
2
+ P
3
R
3
= P
4
+ P
5
R
4
= P
6
+ P
7
Tu tnh chat ta suy ra:
1
E
A
C
2
B
D
3
3 2 1
P P P
7 6 5 4
P P P P
+ Di chuyn tai trong d 1 tai trong roi vo 1 dinh no d cua duong anh
huong
+ Dich tai trong sang tri 1 doan dz v tnh

n
i
i i
tg R
1

+ Dich tai trong sang phai 1 doan dz v tnh

n
i
i i
tg R
1

+ So snh 2 ln dich chuyn trn xem dk (1) c thoa mn hay khng. Nu
khng thoa mn th chc chn n khng phai l vi tr bt loi. Nu thoa mn th tnh
yu t xt S theo cng thuc: S =
i
n
i
i
y P.
1
- Ch : C nhiu vi tr thoa mn dk (1) nn cn phai lm nhiu ln sau d so

snh cc kt qua cua S v chon gi tri c tri tuyt di lon nht l S
tnh
* Khi xd vi tr bat loi nhat doi voi duong anh huong l tam gic: (hinh 3.23)
Bin di diu kin (1) thnh diu kin don gian hon:
+ Khi dich chuyn sang tri 1 doan:
>
a
P R
th t
+
>
b
R
ph
(2)
=
+ Khi dich chuyn sang phai 1 doan:
<
b
P P
a
R
ph th t
+
(2')
<
Ch : C nhiu vi tr thoa mn dk (2) hay (2') nn cn phai lm nhiu ln sau
d so snh cc kt qua cua S v chon gi tri c tri tuyt di lon nht l S
tnh
3. Phuong php tai trng phn b du tuong duong.
Khi cng trnh chiu tc dung cua h tai trong di dng vic tnh S
tnh
l tn thoi
gian. Do vy, nguoi ta thay tai trong tiu chun bng tai trong phn b du c chiu
di phu kn chiu di dt tai cua duong anh huong v c cuong d l q
td
.
Vy: tai trong tuong duong l tai trong phn b du phu kn chiu di dt tai
cua duong anh huong v duoi tc dung cua tai trong ny yu t xt c gi tri bng
gi tri do don tai trong tiu chun dt o vi tr bt loi sinh ra.
S
tnh
= q
td
. (*)
Trong d:
q
td
: cuong d cua tai trong tuong duong.
a
1
b
h
t
P
p
th
P P
2
: din tch duong anh huong.
Trnh tu tnh S
tnh
theo tai trong tuong duong:
- Cn cu vo tai trong tiu chun, chiu di dt tai v dang duong anh huong
m tra bang d xc dinh q
td
- Tnh din tch duong anh huong
- Thay q
td
v vo (*) d tnh S
tnh
Th d 3.6: Cho dm nhu hnh 3.24 . Xc dinh M
Cmax
v M
Cmin
cho hai truong
hop:
- Tai trong tiu chun l don
t tiu chun H-10
- Tai trong tiu chun l don
tu hoa tiu chun trung-22
Giai: Ta v duong anh huong
M
C
hnh 3.24 . V duong anh huong c
2 du nn c M
Cmax
v M
Cmin
- Tai trong tiu chun l don t
tiu chun H-10:
Phn duong anh huong c du
duong: Chiu di dt tai l =10m; = a/l = 4/10 =0,4
Tra bang 3.1 ta c:
Khi l = 10m , = 0,25; q
td
=22,3 kN/m
Khi l = 10m , = 0,5; q
td
=21,6 kN/m
Khi l = 10m , = 0,4; ni suy duoc q
td
=21,88 kN/m
Vy
+
=
2
12
2
4 , 2 . 10
m
M
Cmax
= q
td
.
+
= 21,88.12 = 262,56kNm
Phn duong anh huong c du m: Chiu di dt tai l =4m; = a/l = 0/4 =0
Tra bang 3.1 ta c:
Khi l = 4m , = 0; q
td
=47,5 kN/m
Vy
-
=
2
2 , 3
2
) 6 , 1 .( 4
m
M
Cmax
= q
td
.
+
= 47,5.(-3,2) = -152 kNm
- Tai trong tiu chun l don tu hoa Trung -22:
Phn duong anh huong c du duong: Tra bang 3.1 tm q
td
cho tai trong tiu
chun Trung-10:
Khi l = 10m , = 0,4; q
td
=61,9 kN/m
4m
C
l
b)
2,4
a)
4m 6m
C
1,6
dah M
Voi Trung -22 ; q
td
= 61,9 x 2,2 = 136,18 kN/m
M
Cmax
= q
td
.
+
= 136,18x12 = 1634,16kNm
Phn duong anh huong c du m: Tra bang 3.1 ta c:
Khi l = 4m , = 0; q
td
=79,1 kN/m
Voi Trung -22 ; q
td
= 71,9 x 2,2 = 174,02 kN/m
M
Cmax
= q
td
.
+
= 174,02.(-3,2) = -556,86 kNm
3.4 Hnh bao ni lc cua dm don gian.
1. Khi nim v hnh bao ni lc:
Khi tnh dm chiu tai trong di dng cn xc dinh ni luc tai vi tr bt loi nht
cho tung mt ct ( gm ni luc do tai trong c dinh S
tinh
v tai trong di dng c gi
tri thay di S
max
, S
min
dng thoi gy ra)
Do trn dm dng thoi c tai trong c dinh v di dng tc dung nn gi tri ni
luc bt loi nht k hiu l S
bao
:
S
max
bao
= S
tinh
+ S
max
S
min
bao
= S
tinh
+ S
min
Biu din
bao
S
max
v
bao
S
min
trn hnh v ta duoc hnh bao ni luc cua dm. Vy hnh
bao ni luc l hnh v m mi tung d cua n biu thi gi tri bt loi nht cua ni luc
c th sinh ra trn mt ct tuong ung.
2. Cch v hnh bao ni lc cua dm don gian:
Trnh tu tin hnh:
- Chia dm thnh 1 s doan boi cc mt ct ( nn chia sao cho cc doan du
nhau). Dnh s cc mt ct tu tri sang phai: 0, 1, 2, ...V duong anh huong
mmen un v cc luc ct cua cc mt ct.
- Tnh ni luc do tai trong c dinh gy ra.
- Tm cc ni luc bt loi nht do tai trong c dinh v di dng dng thoi gy ra
bao
S
max
,
bao
S
min
voi dm don gian mt ct thu i s c
bao
i
M
max
= M
itinh
+ M
imax
bao
i
Q
max
= Q
itinh
+ Q
imax
bao
i
Q
min
= Q
itinh
+ Q
imin
- Trn duong chun o vi tr tuong ung voi cc mt ct dung tung d bng
S
max
bao
. Ni dinh cc tung d ny ta duoc hnh bao
bao
S
max
. Tuong tu ta v duoc hnh
bao
bao
S
min
.
* Ch : Nu dm don gian chiu tai trong c dinh dt di xung qua dim giua
dm v tai trong di dng chay 2 chiu th khi v hnh bao chi cn tnh gi tri S
bao
cho
cc mt ct o 1 nua dm, nua cn lai ly di xung.
bao
D
M
max
=
bao
C
M
max
bao
D
Q
max
= -
bao
C
Q
min
bao
D
Q
min
= -
bao
C
Q
max
Bi tp Th d 3.7: V hnh bao ni luc cua dm don gian c chiu di l
=8m. Bit tai trong c dinh phn b du trn sut chiu di dm v c cuong
d q
t
=15kN/m, tai trong di dng l xe xch X-60
Th d 3.7: V hnh bao ni luc cua dm don gian c chiu di l =12m. Bit
tai trong c dinh phn b du trn sut chiu di dm v c cuong d q
t
=10kN/mt
ct, tai trong di dng l xe xch X-60
Giai:
Ta chia dm thnh 6 doan = nhau ( 2m/1 doan), ta c duoc 7 mt ct tu 0 dn 6
hnh 3.25. Sau khi v duong anh huong M v Q cho cc mt ct ta tnh duoc ni luc
do tai trong c dinh v tai trong di dng sinh ra l hnh 3.25a,b,c,d,e,g)
4 5 6
12m
c)
0
dahQ
1
d)
dahM
1
1,7
e) dahQ
1
g)
dahM
2
2,7
0,56
0,84
0,16
0,42
h) dahQ
2
l)
i)
3
dahM
0,5
0,5
3,0
0,67
0,33
Q
m)
n)
o)
1
4
2
8
Q
3
dahQ
M
8
9
4
1
6
0
2
5
3
5
4
1
8
4
1
8
1
7
4
2
9
0
1
4
2
8
8
9
4
1
7
4
2
9
0
5
3
5
6
0
2
0
6
0
6
0
2
0
6
0
5
3
5
2
9
0
4
1
8
1
7
4
2
9
0
1
7
4
4
1
8
5
3
5
b)
a)
dahM
0
0 1 2 3
M
0tinh
= 0 ; Q
0tinh
= 60kN
M
0max
= 0 ; Q
0max
= 475kN; Q
0min
= 0
M
1tinh
= 100kNm ; Q
1tinh
= 40kN
M
1max
= 794kNm ; Q
1max
= 378N; Q
1min
= -20kN
M
2tinh
= 160 kNm ; Q
2tinh
= 20kN
M
2max
= 1268kNm ; Q
2max
= 275kN; Q
2min
= -80kN
M
3tinh
= 180 kNm ; Q
3tinh
= 0
M
3max
= 1428kNm ; Q
3max
= 174kN; Q
3min
= -174kN
T hop lai ta c:
bao
M
max 0
= 0
bao
M
max 1
= 100 + 791,7 = 891,7kNm;
bao
M
max 2
= 160 + 1266,7=1426,7kNm;
bao
M
max 3
= 180 + 1425 =1605 kNm;
bao
Q
max 0
= 60 + 475 =535kN;
bao
Q
max 1
= 40 + 375 =415kN;
bao
Q
max 2
= 20 + 275 =295kN;
bao
Q
max 3
= 0 + 175 =175kN;
bao
Q
min 0
= 60 + 0 =60kN;
bao
Q
min 1
= 40 + (-20) =20kN;
bao
Q
min 2
= 20 + (-80) =-60kN;
bao
Q
min 3
= 0 + (-175) =-175kN;
Tu cc gi tri trn suy ra:
bao
t
M
max
=
bao
M
max 2
= 1426,7kNm;
bao
M
max 1
=
bao
M
max 5
= 891,7kNm;
bao
M
max 6
=
bao
M
max 0
= 0 kNm;
bao
Q
max 4
=
bao
Q
min 2
= 60kN;
bao
Q
max 5
=
bao
Q
min 1
= -20kN;
bao
Q
max 6
=
bao
Q
min 0
= - 60kN;
bao
Q
min 4
=
bao
Q
max 2
= - 295kN;
bao
Q
min 5
=
bao
Q
max 1
= - 415kN;
bao
Q
min 6
=
bao
Q
max 0
= - 535kN;
Dua vo cc tri s d tnh ta v hnh bao M
max
(hnh 3.25m),hnh bao Q
max
(hnh 3.25n,o)
3.5 Mmen un tuyt di ln nht trong dm don gian dui tc dng cua
tai trng tp trung di dng.
Khi dm chi c h tai trong tp trung di dng ta thy tai trong o bt ky vi tr
no th biu d mmen un lun l hnh da gic c dinh dt o duoi tai trong nn
mmen un lon nht chi c th xay ra o mt ct nm duoi tai trong tp trung.
Nhu vy mt ct mmen lon nht o duoi tai trong tp trung dt di xung voi
R
n
P
l
V
A
z a/2 a/2 z
O
V
a
K
i 1
P
P
dim dt cua hop luc qua dim giua cua dm.
Gia su trn dm AB hnh 3.26 c h tai trong tp trung di dng P
1
, P
2
, ..., P
n
c
hop luc l R. Goi a: l khoang cch mmen lon nht pht sinh o mt ct K duoi tai
trong P
1
dn hop luc R v z: khoang cch tu mt ct K dn gi tri
Ta chung minh: z =
2 2
a l
Goi M
i
l mmen cua cc tai trong o phn dm bn tri mt ct K ( di voi mt
ct K) ta c:
M
K
= V
A
.z - M
i
M
K
=
, )
Mi z
l
z a l R

Nu khi di dng khng c tai trong no ra ngoi hay thm vo dm th:
0
dz
dM
K
M
Kmax
= R
, )
i
M
l
a l
4
2
(*)
Theo (*) ta tm duoc M
Kmax
nhung chua xc dinh duoc vi tr mmen lon nht.
Tuy vy trong tnh ton thuong thy mt ct c mmen lon nht tuyt di nm duoi
tai trong tp trung.
Trnh tu tin hnh tnh mmen lon nht tuyt di:
- Gia su mt ct c mmen lon nhat nm duoi 1 tai trong tap trung no d,
dt cho dim dt cua tai trong d nm doi xung voi dim dt cua hop luc qua dim
gia cua dam.
- Tnh mmen lon nhat theo cng thuc (*)
- Tnh thu voi nhiu tai trong roi chon mmen lon nhat tuyt doi.
Th d 3.8: Dm don gian c chiu di l= 8m, tnh mmen lon nht tuyt di
khi tai trong l don t tiu chun H-10
Giai: Dm di l = 8m nn chi c th dt hai truc xe ln dm ta chon hai truc
cua xe nng nht l 35kN v 95kN. Hop luc l R = 130kN dt cch luc 95kN
khoang cch a = m 08 , 1
130
4 . 35
. Lc ny mmen lon nht tuyt di chi c th pht
sinh o mt ct duoi tai trong 95kN nn khng cn phai tnh ca hai ln.
Dt cho dim dt cua hop luc di xung voi dim dt luc 95kN qua dim giua
dm (hnh 3.27) theo cng thuc (*) ta c. kNm M
K
5 , 194
8 . 4
) 08 , 1 8 (
. 130
2
max

R
l/2
a)
0,54 0,54
95
O
35
l/2
b)
95 kN R
35 kN
4m
a
CHUONG IV : DN PHANG TNH DJNH
4.1 Khi nim v phn loi.
1.Khi nim:
Dn phng l mt h thanh thng c duong truc nm trong cng mt mt
phng v duoc lin kt voi nhau boi cc khop o hai du. (Chuong ny chi nghin
cuu dn tinh dinh dn khng c lin kt thua nu dn c lin kt thua l dn siu
tinh)
Bin trn
Thanh ng
Thanh xin
Nhp
t
Mt
Bin d- i
Hnh 4.1
2.Phn loi:
a. Phn theo hnh dang bin:
- Dn c bin song song. (hnh 4.1)
- Dn c bin tam gic.(hnh 4.2a)
- Dn c bin da gic.(hnh 4.2b)
- Dn c bin cong.(hnh 4.2c)
a)
b)
Hnh 4.2
b. Phn loai theo tc dung cua dn:
- Dn lm cu
- Dn mi nh.
- Dn cu truc, ct din.
c. Phn theo duong bin xe chay:
- Xe chay trn: duong bin xe chay l bin trn.
- Dn c xe chay duoi: duong bin xe chay l bin duoi.
3. Cc gia thit:
D tnh ton dn don gian m vn dam bao tnh chnh xc, nguoi ta dua ra cc
gia thuyt tnh ton sau:
- Gia thuyt 1: truc cua cc thanh dng qui tai mt (nt) v mt dn l khop l
tuong ( tuc thanh tu do quay xung quanh mt).
- Gia thuyt 2: Tai trong chi tc dung tai cc mt dn.
- Gia thuyt 3: Trong luong ban thn cc thanh khng dng k so voi tai trong
tc dung ln dn (nghia l khi tnh ton bo qua trong luong ban thn cua cc thanh).
Kt luan: Cc thanh trong dn chi chiu ko hoc chiu nn.
4. Uudim cua dn: Tit kim vt liu v c th vuot khu d lon.
4.2 Tnh ni lc cc thanh trong dn dui tc dng cua tai trng c d|nh
bng phuong php giai tch.
1. Phuong php tch mt:
Tuong tuong dng 1 mt ct d tch nt ra khoi dn. Trnh tu phuong php ny
nhu sau:
- Dng mt ct tch mt ra khoi dn.
- Thay tc dung cua cc thanh bi ct bng ni luc c phuong trng voi truc
thanh, chiu gia dinh tu mt ct dang xt di ra, tuc l ni luc ko.
- Xt cn bng mt. Duoi tc dung cua ngoai luc v ni luc (nu c) mt dn
tu cn bng.
- Vit phuong trnh cn bng: X = 0, Y = 0
- Giai phuong trnh ny duoc cc ni luc cn tm.
Th d 4.1 : Tnh ni luc cc thanh 1-2, 1-8, 2-8, 2-3 v 3-8 cua dn hnh
4.3a. Cho bit P = 10kN.
Giai: Ta c V
A
= V
B
=3P/2 = 3.10/2=15kN
Tch mt 1 : hnh 4.3b
X = N
1-2
cos45
0
+ V
A
cos45
0
= 0
N
1-2
= -V
A
= -15kN
Y = V
A
- N
1-8
cos45
0
= 0
N
1-8
= -V
A
/Cos45
0
= 2 15 kN
Tch mt 2 : hnh 4.3c
X = - N
1-2
+ N
1-2
= 0
N
2-3
= N
1-2
= -15kN
Y = -P - N
2-8
= 0
N
2-8
= -P = -10 kN
Tch mt 8 : hnh 4.3d
Y = N
2-8
+ N
1-
8
cos45
0
+ N
3-8
cos45
0
= 0
N
3-8
= - (N
2-8
+ N
1-8
cos45
0
)/Cos45
0
= -
)
2
2
2 15 10 (
2
2
+ =-5 2 kN
Tu th du trn ta c nhn xt duoc k trong bang 4.1 sau
Bang 4.1
TT Hnh ve c dim Kt qua
1
1
2
- Mt c 2 thanh khng cng phuong.
- Khng c ngoai luc tc dung.
N
1
= N
2
= 0
2
1
2
- Mt c 2 thanh khng cng phuong.
- C ngoai luc tc dung cng phuong N
2
N
2
= -P
N
1
= 0
3
2
1
3
- Mt c 3 thanh, thanh 1 v 2 cng
phuong.
- Khng c ngoai luc tc dung.
N
1
= N
2
N
3
= 0
4
1
3
2
- Mt c 3 thanh, thanh 1 v 2 cng
phuong.
- Ngoai luc cng phuong thanh 3
N
1
= N
2
N
3
= -P
- Truoc khi tnh ni luc cc thanh trong dn ta nn su dung kt qua cua nhn
xt trn d xc dinh cc thanh c ni luc bng 0 v cc thanh c ni luc bng nhau.
Nhu vy s tnh ton nhanh hon.
Bi tp Th d 4.1 : Tnh ni luc cc thanh 1-2, 1-8, 2-8, 2-3, 3-8 v 7- 3
cua dn hnh 4.3a. Cho bit P
1
= 10kN. P
2
= 20kN. P
3
= 10kN.
a a a a
1 2 3 4 5
6 7 8
1 2 3
A
1
b)
y
x
1-2
1-8
1
2
y
x
1-2
2-3
2-8
y
2-8
3-8
7-8
1-8
2 8
c) d)
a)
A
Hnh 4.3
B
Th d 4.2 : Dua vo cc nhn xt trong bang 4.1, xc dinh cc thanh c ni
luc bng khng cua dn trn hnh 4.4
Giai:
Xt nt 4 ta thy N
4-3
= N
4-5
= 0 (theo nhn xt 1)
Xt nt 3 (theo nhn xt 2) ta thy N
2-3
= 0 v N
3-9
= -P
1
Xt nt 5. V N
4-5
=0 nn theo nhn xt 1 c N
5-9
= N
5-6
= 0
Bi tp Th d 4.2 : Xc dinh ni luc cc thanh dnh du x trn dn 4.4a
cho bit P
1
= 10N, P
2
= 5 N
2. Phuong php mt ct don gian.
Trnh tu tin hnh:
- Dng mt ct ct qua thanh cn tm ni luc sao cho chia dn lm 2 phn dc
lp.
- Thay th tc dung cua cc thanh bi ct bng ni luc c phuong trng voi truc
thanh, chiu gia dinh tu MC dang xt di ra, tuc l ni luc ko.
- Xt cn bng cua phn dn don gian (phn t luc)
- Vit phuong trnh cn bng: X = 0; Y = 0; M = 0
- D mi phuong trnh chi chua 1 ni luc chua bit ta thuc hin nhu sau:
+ Nu phn dn xt, tru ni luc cn tm, cc ni luc chua bit khc dng qui o
1 dim th ta vit phuong trnh mmen voi dim dng qui d, dim ny goi l tm
mmen v phuong php ny goi l phuong phptm mmen
+ Nu phn dn xt, tru ni luc cn tm, cc ni luc chua bit khc song song
voi nhau v khng song song voi ni luc cn tm ta vit phuong trnh chiu ln truc
vung gc voi cc ni luc song song chua bit d. Tnh ni luc theo phuong php
9
Hnh 4.4
8
7
6
1
1
2
2
3
4
5
Hnh 4.4a
4m
4
m
4
m
2
m
ny goi l phuong phpchiu b phn
- Giai phuong trnh cn bng d vit ta duoc ni luc cn tm.
+ Du (+) nu thanh chiu ko.
+ Du (-) nu thanh chiu nn.
Th d 4.3 : Tnh ni luc cc thanh 2-3,2-8 v 9-8 cua dn trn hnh 4.5 Bit
P = 20kN.
Giai: Ta c: V
A
= V
B
= 3P/2 = 30kN.
D tnh ni luc cc thanh ta dng mt ct I - I ( hnh 4.5a) ct dn thnh 2
phn xt cn bng phn tri hnh 4.5b
Tnh N
2-3
:
Vit phuong trnh mmen voi dim 8 : m
8
= - 8V
A
+ 4P 4N
2-3
= 0
Suy ra N
2-3
=
4
4 8 P V
A
+
=
4
20 . 4 30 . 8 +
=-40kN
Tnh N
2-8
: Ni luc N
2-3
v N
9-8
song song voi nhau nn vit phuong trnh
chiu ln truc y l truc vung gc voi chng:
4x4m
Hnh 4.5
1 2 3 4 5
10
9
8 7
6
4
m
b)
a)
10
9
1 2
A
2-3
2-8
9-8
I
I
8
Y = V
A
- P N
2-8
Sin = 0 v = 45
0
nn
N
2-8
=
0
45 sin
P V
A

=
2
2
20 30 .
=10 2 kN
Tnh N
9-8
: Vit phuong trnh mmen di voi dim 2.
m
2
= - 4V
A
+ 4N
9-8
= 0 => N
9-8
= V
A
= 30kN
Bi tp Th d 4.2 : Bng phuong php tch mt. Tnh ni luc cc thanh cua
dn trn hnh 4.5 a Bit P = 10kN. gc u = 30
0
4.3 Dung anh huong ni lc cc thanh trong dn.
Dn don gian l dn chi c gi tua o hai du. Trong dn tai trong chi truyn
qua mt nn xem nhu tai trong truyn gin tip, doan duong anh huong trong pham
vi hai mt lin tip trn duong xe chay l doan thng.
Duong anh huong phan luc cua dn don gian ging duong anh huong phan
luc cua dm don gian cng nhip.
Duoi tc dung cua tai trong c dinh ni luc cua cc thanh duoc xc dinh theo
phuong php no th khi v duong anh huong ta cung dng phuong php d.
1. V dung anh huongni lc thanh 2-3: Dng phuong php tm mmen
d v duong anh huong hnh 4.6
Tuong tuong mt ct I-I ct dn lm 2 phn, tru thanh 2-3 cc thanh cn lai
dng qui tai 11.
- Khi P = 1 di dng trn phn tri dn (0 [ z [ d), xt cn bng phn phai
hnh 4.6b ta c : m
11
= N
2-3
.r
1
+ V
B
.4d = 0
N
2-3
=
1
. 4
r
dV
B
=
l r
dz
1
4
+ Khi z = 0 (P=1 o gi A) th N
2-3
= 0
a)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12

k

1
I
I
I I I
I I I
I I
I I
P=1
6d
b)
11 10 9
3
4
5
7
8
B
6
V
2-3
N
N
2-11
K
N
K
c)
2-3
N
11
2-11
A
V
12
2
1
r
1
r
Z
K
4.d
3.r
1
2.d
1
3.r
2.d
r
1 1
r
1
z
d)
. a .h
2-3
N
z
r
k
k
6r
z + 6.d
3r
2.z
k
k
k
k
e)
g)

1
sin
1
sin
1
1
3 sin
1
1
2 sin
1
1
N . a .h
2-11
N . a .h
4-9
h)
sin
k
1
sin
k
1 3 sin
1
k
k
2 sin
1
N . a .h
4-11
i)
1
N . a .h
4-10
N
Hnh 4.6
3-4
3
N
3-11
N
2-3
N
k)
i)
3-11
N . a .h
3r
1
4d.cos
+ Khi z = d (P=1 o mt 12) th N

2-3
=
d r
d d
. 6
. 4
1
=
1
3
2
r
d
Tu s liu d c v duoc nhnh tri duong anh huong N

2-3
- Khi P = 1 di dng pha phai tm mmen (2d[ z [ l), xt cn bng phn
tri.( hnh 4.6c ta c : m
11
= - N
2-3
.r
1
- V
A
.2d = 0
N
2-3
=
1
. 2
r
dV
A
=
d r
z l d
6 .
) ( 2
1
+ Khi z = 2d (P=1 o gi A) th N
2-3
=
d r
d d d
6 .
) 2 6 ( 2
1
=
d r
d
3 .
4
1
+ Khi z = 6d (P=1 o gi B) th N
2-3
= 0
Tu s liu d c v duoc nhnh phai duong anh huong N
2-3
V duong ni cc dinh tugn d tuong ung voi cc mt ct o hai bn khoang bi
ct ( mt 12 v 11) duoc duong anh huong N
2-3
(hnh 4.6d)
2. V dung anh huong N
2-11
. Vn dng mt ct I-I, tru thanh 2-11 cn v
duong anh huong, cc thanh cn lai dng quy tai K nn d v duong anh huong N
2-
11
ta dng phuong php tm mmen tuong tu nhu N
2-3
ta v duoc duong anh huong
N
2-11
nhu hnh 4.6e . Tu d suy ra cch v nhanh duong anh huong ni luc bng
phuong php tm mmen nhu sau :
+ Dung duong chuan.
+ Tai vi tr tuong ung voi goi tri trn duong chuan dung tung do t
k
k
r
z
.
Trong d:
Z
k
: l khoang cch tu tm mmen dn goi tri, r
k
: l khoang cch tu noi luc
can tm toi tm mmen
k
k
r
z
: lay dau (+) khi xt phan dn bn tri, phan luc goi tri v noi luc can ve
duong anh huong quay nguoc chiu nhau quanh tm mmen.
k
k
r
z
: lay dau (-) khi nguoc lai.
+ Noi dinh tung do d voi tung do bng 0 tuong ung voi goi phai trn duong
chuan, ging tu tm mme xuong gp duong vua ve tai 1 dim. Tu dim d dn goi
phai l duong phai, dn goi tri l duong tri.
+ Tu mt bn phai cua khoang bi ct nm trn duong xe chay ging xuong
duong tri ct duong tri 1 dim, tu dim d dn goi tri goi l nhnh tri. Noi
nhnh tri v nhnh phai bng duong thng.
3. V dung anh huong N
4-9
. Dng mt ct II-II ct dn thnh hai phn hnh
4.6a, tru thanh N
4-9
cn v duong anh huong, hai thanh bi ct cn lai song song voi
nhau nn ta v duong anh huong N
4-9
bng phuong php chiu ln truc vung gc
voi hai thanh 4-5 v 9-10 (truc y)
- Khi P = 1 di dng trn phn tri dn (0 [ z [ 3d), xt cn bng phn phai ta
c : Y = N
4-9
.sin
1
+ V
B
= 0
N
4-9
=
1
sin
B
V
=
1
sin . l
z
+ Voi z = 0 (P=1 o gi tri ) th N

4-9
= 0
+ Voi z = 3d (P=1 o mt 10 ) th N
4-9
=
1
sin . 2
1
Tu s liu d c v duoc nhnh tri duong anh huong N

4-9
- Khi P = 1 di dng trn phn phai dn (4d [ z [ l), xt cn bng phn tri ta
c : Y = -N
4-9
.sin
1
+ V
A
= 0
N
4-9
=
1
sin
A
V
=
1
sin . l
z l
+ Voi z = 4d (P=1 o mt 9 ) th N
4-9
=
1
sin . 6
4 6
d
d d
=
1
sin . 3
1
+ Voi z = l (P=1 o gi B ) th N
4-9
= 0
Tu s liu d c v duoc nhnh phai duong anh huong N
4-9
V duong ni dinh cc tung d tuong ung voi cc mt o hai bn khoang bi
ct (mt 9 v 10) ta duoc duong anh huong N
4-9
(hnh 4.6 g)
CHUONG V : KHUNG TNH DJNH VM 3 KHP
5.1 Khung tinh d|nh.
1. Tnh ni lc bng phuong php giai tch.
a. Khi nim: Khung l 1 h bt bin hnh gm cc thanh thng hoc cong ni
voi nhau bng cc nt cung hoc bng khop. Nu khung bt bin hnh v c du lin
kt (bc tu do bng 0) th khung l khung tinh dinh. (hnh 5.1)
Hnh 5.1
Khung tinh dinh c th tm ni luc, phan luc o tt ca cc b phn cua khung
bng cc phuong trnh cn bng tinh hoc.
b. Tnh noi luc trn mt ct bat kv cua khung:
Trn mt ct bt ky cua khung c 3 thnh phn ni luc: M, Q, N
- Mmen un M: Mment un cua mt ct bt ky bng tng dai s mmen cua
cc ngoai luc o 1 bn cua mt ct ly di voi trong tm mt ct d. Biu d M cua
khung lun lun v v pha chiu ko. Nn khi tnh M o mt ct bt ky khng cn k
dn du m chi xt xem mmen un d lm tho no chiu ko.
- Luc ct Q: Luc ct Q o mt ct bt ky cua khung bng tng dai s hnh chiu
cua cc luc o 1 bn mt ct ln truc vung gc voi truc thanh o vi tr mt ct. Du
cua Q duoc qui uoc ging nhu trong Suc bn Vt liu
- Luc doc N: Luc doc N o mt ct bt ky cua khung bng tng dai s hnh
chiu cua cc luc o 1 bn mt ct ln truc tip tuyn voi truc thanh o vi tr mt ct.
Du cua luc doc qui uoc nhu trong Suc bn Vt liu.
Th d: 5.1 Xc dinh mmen un, luc ct v luc doc cua cc mt ct C, D, E
cua khung tinh dinh hnh 5.2. Cho bit q = 15kN/mt ct.
Giai:
- Tnh phan luc: m
A
= 6.V
B
- 4. 8q = 0
V
B
=
6
. 32 q
= 80kN
m
B
= 6.V
A
- 4. 8q = 0
A
=
6
. 32 q
= 80kN
X = 8q - H
A
= 0 H
A
= 120 kN
- Tnh ni luc:
+ Tai mt ct C: Xt cn bng
phn AC:
M
C
= H
A
.4 - 4q. 2
M
C
= 120.4 4.15.2 = 360 kNm
Q
C
= H
A
4.q = 60kN
N
C
= V
A
= 80 kN
+ Tai mt ct D: Xt cn bng
phn DHEB:
M
D
= 3.V
B
= 240 kNm
Q
D
= V
B
= -80kN
N
D
= 0
+ Tai mt ct E: Xt cn bng phn EB:
M
E
= 0
Q
E
= 0
N
E
= - V
B
= -80 kN
2. V biud ni lc khung.
a. Biu do mmen uon M:
- Khi khung c nhiu doan thanh ta v tung doan, voi mi doan cch v hon
ton ging nhu trong Suc bn Vt liu.
- Biu d mmen lun v v tho chiu ko, khng cn du.
- O cc nt cung lun lun c su cn bng mmen (nghia l tng mmen ngoai
luc v ni luc bng 0) (hnh 5.3)
Hnh 5.3
a) b)
M
1
2
M
M
1
2
M
- O cc nt khop nu khng c mmen ngoai luc th mmen tai khop bng 0,
6m
Hnh 5.2
q=15
kN
m
4
m
3m
4
m
3m
4
m
tai d biu d ct duong chun.
b. Biu do luc ct Q:
C 2 cch v:
- Theo Suc bn Vt liu.
- V theo biu d mmen un:
Q
ph
=
2
ql
l
M M
tr ph
(5.1)
Q
tr
=
2
ql
l
M M
tr ph
+
(5.2)
Trong d:
Q
ph
, Q
tr
: luc ct o du tri v du phai doan thanh.
L : chiu di doan thanh.
M
ph
,
M
tr
: ln luot l mmen du tri v du phai cua doan cn v biu d di
voi nguoi quan st dung sao cho luc phn b huong xung duoi.
Truong hop q =0
Q
tr
= Q
ph
=
l
M M
tr ph
c. Biu do luc doc N:

C 2 cch v:
- Theo Suc bn Vt liu.
- Tch nt cung, khao st su cn bng cua nt
* Ch :
Nu luc ct (+) th chiu cua luc ct c khuynh huong lm nt quay thun
chiu kim dng h v nguoc lai
Th d 5.2: V M, Q, N cua khung cho nhu hnh v: 5.4a
Giai:
- V biu d mmen un
o Thanh AK.
M
A
= 0; M
C
= 360 kNm (tho phai chiu ko);
M
K
= 8.H
A
- 8.q = 8.120 -32.15 = 480 kNm (tho phai chiu ko)
o Thanh ngang KH.
M
K
= 480 (tho duoi chiu ko);
M
H
= 0
o Thanh dung HB. Ta c M
B
= M
H
= 0
Hnh 5.4
kNm 480
4
m
4
m
6m
3m
q=15
m
kN
3m
4
m
a)
b) d)
kNm 80 kNm 80
kNm
c)
120
80kNm
Tu cc kt qua d c ta v biu d M (hnh 5.4b)
- V biu d luc ct
o Thanh AK. Theo cng thuc 5.1 v 5.2
Q
K
= Q
ph
= ) (
1
A K
M M
l
-
2
.l q
=(480 - 0)/8 - 15.8/2 = 60 - 60 = 0
M
t
= M
A
= 0 ; M
ph
= M
K
= 480 kNm (hnh 5.5a)
Q
A
= Q
t
= ) (
1
A K
M M
l
+
2
.l q
=(480 - 0)/8+15.8/2 = 60 + 60 = 120 kN
8m
6m
a)
b)
Hnh 5.5
o Thanh ngang AH. (hnh 5.5b)
Q
K
= Q
H
=
l
1
(M
ph
- M
t
)=
6
1
(0 - 480) = -80 kN
o Thanh dung HB.
Q
B
= Q
H
= 0
Tu cc kt qua d c ta v biu d Q (hnh 5.4c)
- V biu d luc doc. Tch nt K v H (hnh 5.6)
Hnh 5.6
N
KA
N
KH
K
Q =80kN
KH
N
Q =80kN
K
N
HB
O nt K : X = N
KH
= 0 ; Y = 80 - N
KA
= 0 suy ra N
KA
= 80 kN
O nt H: Y = -N
HB
- 80 = 0 do d N
HB
= -80 kN
Tu cc kt qua d c ta v biu d N (hnh 5.4d)
5.2 Vm 3 khp
1 . Khi nim: Vm 3 khop l h gm 2 thanh cong ni voi nhau bng 1
khop C v dt trn 2 gi tua c dinh khc l A v B. (hnh 5.6a)
- C 2 dang vm 3 khop:
+ Vm ngang muc (hnh 5.6a)
+ Vm khc muc (hnh 5.6b)
Hnh 5.6
a) b)
* Ch : trong vm 3 khop c pht sinh phan luc tua nm ngang ngay ca khi
c tai trong thng dung.( d chng lai luc x ngang) (hnh 5.7)
2. Tnh ton vm 3 khp chju tai trng c djnh bng phuong php giai
tch:
a. Xc dinh cc phan luc: (hnh 5.7)
Phan luc tua vm 3 khop c 4 thnh phn V
A
, V
B
, H
A
, H
B
. Xc dinh nhu sau:
+ Vit phuong trnh M
A
= 0 tm duoc V
B
+ Vit phuong trnh M
B
= 0 tm duoc V
A
Hnh 5.7
H
V
R
K
R
P
R
R
V
H
+ Vit phuong trnh M
C
tr
= 0 tm duoc H
A
+ Vit phuong trnh M
C
ph
= 0 tm duoc H
B
M
C
tr
, M
C
ph
, ln luot l tng dai s mmen pha tri (k ca V
A
) di voi dim C
v mmen cua cc luc o nua vm bn phai (k ca V
B
) di voi dim C, f: duong tn
cua vm
Ta c:
H
A
=

f
M
tr
C
H
B
=

f
M
ph
C
- Truong hop vm chi c tai trong thng dung tc dung, ta c:
H
A
= H
B
= H =

f
M
tr
C
=

f
M
ph
C
Th d 5.3 Tnh cc phan luc trn hnh 5.8
Giai : m
A
= -12.q - 40.16 - 40.20 + 24.V
B
= 0
Suy ra : V
B
= 120 kN
m
B
= 0 Suy ra : V
A
= 200 kN
Trn vm chi c cc
luc thng dung tc dung nn
cc phan luc ngang c tri s
bng nhau.
H
A
= H
B
=
f
M
tr
c
=
f
V q
A
12 6 . . 12 +
=
6
200 . 12 6 . 20 . 12 +
=200 kN
b. Tnh ton noi luc trn mt ct ngang cua vm
- Biu thuc mmen un: Xt cn bng 1 phn vm tri mt ct K
R
Hnh 5.8
V
H
V
H
6
m
kN
q=20
m
4m 4m 4m 12m
P=40kN
kN P=40
M
K
= V
A.
z
K
- P
1
(z
K
- a
1
) - H
A
.y
K
So snh khu d vm voi khu d dm c cng kch thuoc, c tai trong tuong
ung voi nhau, ta nhn thy: (hnh 5.9a,b)
H
P K
H
V
P
K
zK
y
K
K
P
P
V
V
V
l
a1
Hnh 5.9
b)
a)
V
A
d
= V
A
;
V
B
= V
B
d
M
K
d
= V
A
.z
k
- P
1
(z
K
- a
1
)
Vy: M
K
= M
K
d
- H
A
.y
K
(5.3)
Truong hop chi c luc thng dung tc dung.
H
A
= H
B
= H nn cng thuc (5.3) vit lai l:
M
K
= M
K
d
- H.y
K
(5.4)
* Nhan xt: Mmen un trong vm nho hon mmen un trong dm don gian
tuong ung. Nu kho chon hnh dng vm sao cho tch s ( H.y
K
) = M
K
d
th mmen
un cua moi mt ct cua vm bng 0. Lc ny vm khng chiu un m chi chiu nn.
Vy s tit kim duoc vt liu v tn dung vt liu dia phuong tt d lm vm nhu
gach, d, ...
- Biu thuc luc ct: Xt cn bng phn vm bn tri mt ct K
Q
K
= V
A
.cos
K
- P
1
.cos
K
- H.sin
K
Q
K
= (V
A
- P
1
)cos
K
- H.sin
K
Q
K
= Q
K
d
.cos
K
- H.sin
K
(5.5)
Voi (V
A
- P
1
) = Q
K
d
- Biu thuc luc doc: Xt cn bng phn vm bn tri mt ct K
N
K
= V
A.
sin
K
- P
1
.sin
K
+ Hcos
K
N
K
= (V
A
- P
1
).sin
K
+ Hcos
K
N
K
= Q
K
d
.sin
K
+ Hcos
K
(5.6)
Ch : vm chiu nn nn qui uoc luc ko l luc (+)
Th d : 5.4 : Vm c duong truc bin thin theo phuong trnh y =
9
) 12 ( z z
y

. Xc dinh ni luc tai mt ct K c honh d z
k
= 3m. Bit P= 40kN, q
=20
m
kN
(hnh 5.10a)
V
H
z
a)
b)
V
V
K
K
P P P
Hnh 5.10
q=20
m P
1,5 3m
Hnh 5.10
kN
P
P
1,5 1,5 1,5 3m
4
m
H
V
Giai :
- Tnh cc s liu tuong ung z
k
= 3m ta c m y
k
3
9
3 ) 3 12 (
z = 6 m, f =
9
6 ) 6 12 (
= 4m
tg = y
=
9
) . 2 12 ( z
tg
k
=
9
) . 2 12 (
k
z
=
9
) 3 . 2 12 (
=
3
2
Tra luong gic :
k
= 33
0
41
30
; sin
k
= 0,5549 ; cos
k
= 0,8321
- Tnh phan luc : m
A
= 12V
B
- 6.q.3 -7.5.P - 9.P -10,5.P = 0
Suy ra V
A
=
d
A
V = 120kN
m
B
= -12V
A
+ 6.q.9 +4.5.P + 3.P + 1,5.P = 0
Suy ra V
B
=
d
B
V = 120kN
Trn vm chi c tai trong thng dung nn
H
A
= H
B
= H =
f
M
tr
C
=
4
3 . 20 . 6 6 . 120
=90kN
- Tnh M
K
:
d
k
M =3.
d
A
V -3.q.1,5 = 3.120-3.20.1,5 = 270kNm
Theo cng thuc (5.4) ta c M
K
= M
K
d
- H.y
K
= 270- 9.30 = 0
- Tnh Q
K
:
d
k
Q =
d
A
V -3.q = 120-3.20 = 60kN
Theo cng thuc (5.5) ta c Q
K
= Q
K
d
.cos
K
- H.sin
K
= 60.0,8321 -90.0,5549 = 0
- Tnh N
K
: Theo cng thuc (5.6) ta c N
K
= Q
K
d
.sin
K
+ Hcos
K
= 60.0,5549 + 90.0,8321 = 108,1kN
Tai mt ct K mmen un v luc ct du bng khng, luc doc l luc nn voi
tri s l 108,1kN
3. Khi nim v trc hp l cua vm.
a. inh nghia: Truc hop l cua vm l truc duoc chon sao cho mmen un
trn tt ca cc mt ct cua vm bng 0 (do d Q = 0), lc ny trong vm chi c luc
doc. (truc hop l cua vm phai trng voi duong p luc), nhu vy truc hop l cua
vm phu thuc vo tai trong trn vm.
b. Xc dinh truc hop l cua vm khi chiu tai trong thng dung v tai trong
ny khng phu thuoc vo dang vm.
Theo cng thuc 5.4 ta c: M
K
= M
K
d
- H.y
K
= 0 suy ra y
K
=
H
M
d
K
V chiu tai trong thng dung H = const nn dang truc hop l cua vm chnh l
dang cua biu d mmen un trong dm don gian tuong ung, nghia l c cng tai
trong v khu d voi vm, trong d cc tung d cua biu d mmen giam di H ln.
CHUONG 6 :
TNH KET CU SIU TNH BANG PHUONG PHP LJC
6.1 Khi nim v kt cu siu tinh
1. Djnh ngha:
H duoc goi l h siu tinh nu trong ton h hoc mt vi b phn cua h ta
khng th dng cc phuong trnh cn bng tinh hoc d xc dinh tt ca cc phan luc
v ni luc.
H siu tinh l h bt bin hnh v c lin kt thua.
Th du hnh 6.1a l dm siu tinh. Dm ny c mt lin kt thua, nu bo 1 lin
kt thua di th ta c cc dm nhu hnh 6.1 b,c,d l cc dm tinh dinh v bt bin
hnh.
a)
b)
c)
P
A
B
C D
A
B
D C
P
A B D C
P
d)
A
B
P
C D
2. Bc siu tnh
Bc siu tinh cua h siu tinh l s lin kt thua tuong duong loai 1 ngoi s
lin kt cn thit d cho h bt bin hnh.
a. H noi voi dat: n = T + 2K + 3H + C
0
3D
S lin kt thanh tuong duong voi mi loai gi d C
0
xem bang 2.1 ( d nghin
cuu k o chuong 2)
Th d 6.1: Xc dinh bc siu tinh cua dm hnh 6.2
A
B
C
Giai: H c : T=0; K=1;H=0; C
0
=6 ; D=2, vy bc siu tinh cua h
n = 0 + 2.1 + 3.0 + 6 3.2 = 2
b. H kt cau khng noi voi dat: n = T+2K+3H 3(D-1)
Th d 6.2: Xc dinh bc siu tinh cua dm hnh 6.3a,b
A B
C
D
a) b)
D
C
A B
E
Giai: Hnh 6.3a h c : T=0; K=0; H=4; D=4, vy bc siu tinh cua h
n = 0 + 2.0 + 3.4 3(4 - 1) = 3
Hnh 6.3b h c 1 lin kt khop tai E do d: K=1; T=0; H=4; D=5, vy bc
siu tinh cua h n = 0 + 2.1 + 3.4 3(5 - 1) = 2
Nhn xt: Mot chu vi kn c 3 bac siu tinh, nu thm vo chu vi kn d 1 khop
don th bac siu tinh giam di mot
c. oi voi h khung : n = 3C- K (C: chu vi kn, K : S khop don)
Th d 6.3: Xc dinh bc siu tinh cua khung trn
hnh 6.4
Giai: Khung c 3 chu vi kn,C =3, K= 6 vy bc
siu tinh cua khung. n = 3C- K = 3.3 - 6 = 3 .
3. Cc dc dim cua h siu tnh:
So voi h tinh dinh h siu tinh c cc dc dim
sau:
- Chuyn vi v bin dang ni chung trong h siu
tinh ni chung nho hon trong h tinh dinh c cng kch
thuoc v tai trong. V vy, h siu tinh tit kim vt liu
hon so voi h tinh dinh.
Th d 6.4. Dm tinh dinh trn 6.5a c: M
max
=
8
2
ql
v d vng
y
max
=
EJ
ql
384
5
4
Dm siu tinh trn 6.5b c: M
max
tai mt ct ngm =
12
2
ql
v d vng lon
nht tai mt ct giua nhip y
max
=
EJ
ql
384
4
A
B
C
q
a)
l
q
l
b)
- Ni luc trong h siu tinh phu thuc vo kch thuoc tit din cc cu kin
cua h EJ, EF,... ( trong h tinh dinh khng phu thuc kch thuoc ny).
- Trong h siu tinh ni luc c th xut hin do su thay di nhit d, chuyn
vi cua cc gi tua hay do ch tao v lp ghp khng chnh xc.
* Nhn xt: Qua dc dim trn ta thy ni luc trong h siu tinh c th sinh
ra do: tai trong, nhit d, chuyn vi gi hay lp ghp khng chnh xc, trong pham vi
cng trnh ta chi chu yu tnh ni luc do tai trong sinh ra.
6.2. Ni dung cua phuong php lc tnh kt cu siu tinh.
1.Trnh t tnh ton v biu d ni lc cua kt cu siu tnh bng phuong
php lc:
- Xc dinh bc siu tinh (s lin kt thua)
- Chon h co ban: bng cch loai bo lin kt thua.
- Vit phuong trnh chnh tc theo phuong php luc.
- Giai phuong trnh chnh tc, tm gi tri cc lin kt thua.
- Tm gi tri ni luc cui cng.
2.Thc hin:
a. Bac siu tinh:
- Bc siu tinh cua h siu tinh l s lin kt thua tuong duong loai 1 ngoi s
lin kt cn thit cho h bt bin hnh
- Goi n l s bc siu tinh (s lin kt thua ngoi s lin kt d h bt bin
hnh)
+ Kt cu siu tinh ni dt:n = T + 2K + 3H + C
0
- 3D
+ Kt cu siu tinh khng ni dt: n = T + 2K + 3H - 3(D - 1)
+ Di voi dn phng nu trong dn c T thanh, C
0
lin kt ni dt, M mt dn
th: n = T + C
0
- 2M
+ Kt cu khng ni dt: n = 3C - K
Voi C: chu vi kn K: s khop don.
* Ch :
+ Gi di dng duoc xem l 1 khop don.
+ Gi c dinh duoc xem l 2 khop don.
+ Tri dt l 1 ming cung ho ( chu vi ho)
b. Chon h co ban cho phuong php luc:
- H co ban: L h bt bin hnh suy ra tu h siu tinh bng cch loai bo di
mt s hoc tt ca cc lin kt thua. Mt kt cu siu tinh c th c nhiu h co ban.
O dy ta chi xt h co ban duoc suy ra bng cch loai bo di tt ca cc lin kt
thua nn h co ban l kt cu tinh dinh.
Th du h siu tinh hnh 6.6a
a) b) c)
1
X
2
X
d) b) c)
X
1
2
X
* Su khc nhau gia h siu tinh v h co ban:
Trn h siu tinh o vi tr loai bo lin kt s c phan luc theo phuong cua lin
kt cn trn h co ban khng c lin kt nn khng c phan luc. V vy, d cho h
co ban lm vic ging h siu tnh d cho theo cc phuong cua lin kt d loai bo
cn dt cc phan luc tuong ung l X
1,
X
2
, ...., X
n
c. Phuong trnh chnh tc cua phuong php luc: D h siu tinh lm vic
ging h co ban cn xt cc phuong trnh dam bao cho chuyn vi tuong ung voi cc
lin kt d bo di bng 0, phuong trnh ny goi l phuong trnh chnh tc.
- Phuong trnh chnh tc cua kt cu siu tinh c 1 bc siu tinh:
11
.X
1
+
1p
= 0 (1)
- Phuong trnh chnh tc cua kt cu siu tinh c 2 bc siu tinh:
11
.X
1
+
12
.X
2
+
1p
= 0
21
.X
1
+
22
.X
2
+
2p
= 0 (2)
- Phuong trnh chnh tc cua kt cu siu tinh c n bc siu tinh:
11
.X
1
+
12
.X
2
+ ....+
1p
.X
p
+
1n
.X
n
+
1p
= 0
21
.X
1
+
22
.X
2
+ ....+
2p
.X
p
+
2n
.X
n
+
2p
= 0
........................ (n)
n1
.X
1
+
n2
.X
2
+ ....+
np
.X
p
+
nn
.X
n
+
np
= 0
Trong d:
km
: l chuyn vi theo phuong cua luc X
K
do X
m
= 1 gy ra o h co ban.
+ Nu k m (vd:
12
,
21
,
34
., ....): goi l h s phu.
+ Nu k = m (vd:
11
,
21
,
33
., ....): goi l h s chnh
kp
: l chuyn vi theo phuong cua luc X
k
do cc tai trong trn h co ban gy
ra. S hang ny l s hang tu do.
* Tnh cc h s chnh
kk
, h s phu
km
, s hang tu do
kp
:
+ Dt ln h co ban luc X
k
= 1, v biu d
k
M
+ Dt ln h co ban luc X
m
= 1, v biu d
m
M
d.Nhn biu do Vrsaghin d xc dinh
km
theo cng thuc:
km
=
m
k
M
EJ
M
.
(3)
Tnh
kk
=
m
k
M
EJ
M
.
(4)
* Nhan xt:
Tu (3) v (4) ta thy:
k
M
m
M = .y
kk
> 0,
km
c th > 0, < 0, = 0
: din tch biu d mmen c hnh dang bt ky
y: tung d cua biu d mmen c dang duong thng ly tuong ung voi
trong tm
M
k,
M
m
: biu d mmen don vi do X
k
= 1 gy ra o h co ban.
- p dung cng thuc:
kp
=
EJ
M M
p k
.
Giai phuong trnh chnh tc cho phuong php luc: xc dinh duoc X
1
, X
2
,.., X
n
e. Ve biu do noi luc cuoi cng:
-V biu d mmen un
M = X
1
.
1
M + X
2
.
2
M + ......+ X
n
.
n
M + M
p
* Ch :
+ Nu biu d c dang duong thng, tnh y gy khc chia ra nhiu doan
d tnh.
+ Nu biu d phuc tap chia ra nhiu hnh don gian d tnh ton.
- V biu d Q
+ V theo biu d mmen un (d nghin cuu o chuong 5)
Q
ph
=
2
ql
l
M M
tr ph
(5)
Q
tr
=
2
ql
l
M M
tr ph
+
(6)
Trong d:
Q
ph
, Q
tr
: luc ct o du tri v du phai doan thanh.
L : chiu di doan thanh.
M
ph
,
M
tr
: ln luot l mmen du tri v du phai cua doan cn v biu d di
voi nguoi quan st dung sao cho luc phn b huong xung duoi. (hnh 6.7, 6.8)
Truong hop q =0
Q
tr
= Q
ph
=
l
M M
tr ph
(7)
tr
tr
tr
ph
ph
q
l
t
r
t
r
t
r
Hnh 6.8
q
p
h
p
h
p
h
p
h
t
r
l
t
r
q
t
r
p
h
p
h
Hnh 6.7
l
ph
Th d 6.5: Dm siu tinh hnh 6.9a c biu d mmen un hnh 6.9b. V
biu d luc ct cua khung
Giai : Xt hai doan AB v BC
- Doan AB : Q
A,
M
A
tuong ung Q
tr
, M
tr
v Q
B,
M
B
tuong ung Q
ph
, M
ph
Theo cng thuc (6.6) ta c : Q
A
=
2
. ) (
AB
AB
A B
l q
l
M M
+
=
2
2 . 14
2
) 0 4 (
+

= 12 kN
Theo cng thuc (6.5) ta c : Q
B
=
2
. ) (
AB
AB
A B
l q
l
M M
=
2
2 . 14
2
) 0 4 (

= -16 kN
Trn doan BC : B l du tri, C l du phai, theo cng thuc 6.7 ta c :
Q
tr
= Q
ph
=
l
M M
tr ph
=
BC
B C
l
M M
=
2
) 4 ( 2
=3 kN
Tu d v biu d hnh 6.9c
b) c)
Hnh 6.9
q

=

1
4
2
m
k
N
m
2m
a)
- Biu do luc doc N: Tch nt cung, khao st su cn bng cua nt
* Ch :
Nu luc ct (+) th chiu cua luc ct c khuynh huong lm nt quay thun
chiu kim dng h v nguoc lai
Th d 6.6: V biu d luc doc theo biu d luc ct hnh 6.9c
Giai : Tch nt B xt cn bng ta c
Hnh 6.10
N
BKA
Q
BC
N
BC
a)
Q
BA
b)
Q
BC
= 3 kN,
Q
BA
= 16 kN,
Q
BC
vung gc voi BC, Q
BA
vung gc voi BA cn chiu nhu hnh 6.10b
X = N
BC
+ Q
BA
= 0, suy ra N
BC
= - Q
BA
= -16 kN
Y = - N
BA
- Q
BC
= 0, suy ra N
BA
= - Q
BC
= -3 kN
V trn thanh BA v BC chi c luc vung gc voi truc thanh nn luc doc trn
ton thanh khng di v biu d luc doc v duoc nhu hnh 6.10b (du tru chung to
thanh bi nn)
Th d 6.7 V biu d mmen un v luc ct cua dm siu tinh trn hnh
6.11a. Cho bit P = 20 kN, m = 5 kNm.
Giai: Chon h co ban bng cch loai bo lin kt thua o gi B
Phuong trnh chnh tc:
11
.X
1
+
1p
= 0
V
1
M v M
P
Dt X
1
= 1 nhu hnh 6.11b tu d v
duoc
1
M (hnh 6.11c). Trn h co ban chi
dt cc tai trong v duoc M
P
(hnh 6.11e)
Tnh
11
=
EJ
M M
1 1
.
=
=
EJ
1
. 4 .
3
2
.
2
4 . 4
=
EJ 3
64
Tnh
1p
cn nhn biu d
1
M voi
biu d M
P
,
do d ta chia biu d
1
M thnh 3
din tch.
1
= 2
2
2 . 2
;
2
=2.2. = 4;
3
= 2
2
) 2 4 ( 2
c trong tm l C
1
,
C
2
, C
3
ly trn biu d M
p
ln luot l
y
1
= 5 ; y
2
= 25
2
45 5
+
;
y
3
=
3
95
) 5 45 (
3
2
5 + (hnh 6.11e)
1p
=

EJ
M M
p
.
1
= ) . . . (
1
3 3 2 2 1 1
y y y
EJ
+ +
= )
3
95
. 2 25 . 4 5 . 2 (
1
+ +
EJ
= -
EJ 3
520
Thay
11
v
1p
vo phuong trnh chnh tc ta c
EJ 3
64
X
1
-
EJ 3
520
= 0 suy ra X
1
= kN 125 , 8
64
520
X
1
c du duong chung to chiu gia dinh hnh 6.11b l dng
D v biu d mmen un ta p dung cng thuc
M = X
1
.
1
M + M
p
Ta chi cn xc dinh tung d tuong ung voi dim A,C cn BD biu d ging
M
p
v o doan ny biu d
1
M trng duong chun.
M
A
= - 45 + 4.8,8125 = -12,5 kNm
a)
2m 2m 1m
P
m
A
B C D
EJ =Const
X =1
b)
1
c)
1
4
2
1
2
3
d)
P
m
e)
1
2
3
g)
5
11,25
12,5
h)
8,125
11,875
p
Hnh 6.11
M
C
= - 5 + 2.8,8125 = 11,25 kNm
Cn cu vo cc tung d ta v duoc biu d M nhu hnh 6.11g
Trn dm khng c tai trong phn b nn d v Q theo biu d M ta p dung
cng thuc (7) Q
tr
= Q
ph
=
l
M M
tr ph
cho ca 3 doan AC,CB v BD

Q
AC
=
AC
A C
l
M M ) (
=
j [
2
) 5 , 12 ( 25 , 11
= 11,875kN
Q
CB
=
CB
C B
l
M M ) (
=
2
) 25 , 11 ( 5
= -8,125kN
Q
BD
=
BD
B D
l
M M ) (
=
j [
2
) 5 ( 5
= 0KN (luu :hnh v sai)
Tu cc gi tri v biu d luc ct Q nhu hnh 6.11h
(Giai li thu bng phn mm FBTW, SAP 2000
Kt qu ni lc ca thanh do ti trng tnh gy ra
Tn PT n t i n t j N Mi Mj Qi Qj
(Tn) (T.m) (T.m) (Tn) (Tn)
1 1 2 0.000 -12.500 11.250 11.875 11.875
2 2 3 0.000 11.250 -5.000 -8.125 -8.125
3 3 4 0.000 -5.000 -5.000 0.000 0.000
4 4 5 0.000 -5.000 -5.000 -0.000 -0.000
CHUONG 7 : DAM LIN TJC
7.1 Khi nim chung
1. Djnh ngha: Dm lin tuc l dm chi c 1 thanh thng dt trn nhiu gi tua
( s gi tua > 2)
- C 3 loai dm lin tuc:
a)
b)
c)
+ Dm lin tuc don gian (hnh 7.1 a)
+ Dm lin tuc c du thua (hnh 7.1 b)
+ Dm lin tuc c du ngm (hnh 7.1 c)
2. Bc siu tnh cua dm lin tc.
Cng thuc tnh: n = G
0
- 3 (7-1)
Trong d G
0
: s lin kt tuong duong lin kt loai 1
n: bc siu tinh cua dm lin tuc
Th d 7.1: Dm trn hnh 7.1 a c G
0
= 5 (gi c dinh tuong duong 2 lin kt
loai 1) nn n = 5-3 = 2 ; hnh 7.1 b c G
0
= 4; hnh 7.1c c G
0
= 6 (lin kt ngm
tuong duong 3 lin kt loai 1)
3. H co ban: Dm lin tuc l h siu tinh nn ta dng phuong php luc d
tnh. O hnh 7.2 c nhiu cch d lua chon h co ban, tuy nhin ta phai c cch chon
h co ban sao cho hop l d giai bi ton chon h co ban theo hnh 7.2d l hop l
nht.
7.2 Phuong trnh ba mmen cua dm lin tc.
C th chon h co ban bng cch dt khop vo cc mt ct trn gi trung
gian, gi ny cho php 2 mt ct st 2 bn khop chuyn vi gc tuong di. V vy, n
luc thua trong truong hop ny l cc mmen X
1
, X
2
. Chon nhu th s don gian hon
khi tnh h s chnh, h s phu v s hang tu do. Phuong trnh chnh tc cua phuong
php luc cho h siu tinh bc 3 c dang:
c)
b)
a)
X
1
X
2
X
1
X
2
X
1 2
X
11
.X
1
+
12
.X
2
+
13
.X
3
+
1p
= 0 (1)
21
.X
1
+
22
.X
2
+
23
.X
3
+
2p
= 0 (2)
31
.X
1
+
32
.X
2
+
33
.X
3
+
3p
= 0 (3)
Tnh duoc bng cch nhn biu d don vi hnh v 7.3:
11
=

3
1
1 1
.
i EJ
M M
=
1
1
EJ
.
2
1
.
1
1 .
1
l
.
3
2
.1 +
2
1
EJ
.
2
1
.
1
1 .
1
l
.
3
2
.1 =
1
1
3EJ
l
+
2
2
3EJ
l
12
=
21
=
2
2
6EJ
l
22
=
3
3
2
2
3 3 EJ
l
EJ
l
+
23
=
32
=
3
3
6EJ
l
2p
=
2
1
EJ
.
2
.y
2
+
3
1
EJ
.
3
.y
3
Trong d:
y
2
=
2
2
l
a
; y
3
=
3
3
l
b
do d
2p
=
2 2
2 2
.
EJ l
a
+
3 3
3 3
.
.
EJ l
b
Tng qut:
ip
=
i i
i i
EJ l
a .
+
1 1
1 1
.
.
+ +
+ +
i i
i i
EJ l
b
a)
P
1 1
P'
2
P
3
P q
1 0 2 3 4
EJ
1 2
EJ EJ
3
EJ
4
l1 l2 l3 l4
b)
X
1
X
2
X
3
c)
X =1
1
d)
1
M
1
e)
1
2
M
g)
1
3
M
h)
2
P P'
1 1
P
3
P q
i)
m
m
C
1
C
2
C
3
C
4
a1 b1 a2 b2 a3 b3 a4 b4
Thay tt ca vo phuong trnh 3 mmen cho gi thu i trong truong hop chiu tai
trong tc dung:
i
i
EJ
l
6
.M
i-1
+ (
1
1
3 3
+
+
+
i
i
i
i
EJ
l
EJ
l
).M
i
+
1
1
6
+
+
i
i
EJ
l
.M
i+1
+
i i
i i
EJ l
a .
+
1 1
1 1
.
.
+ +
+ +
i i
i i
EJ l
b
= 0 (7-2)
Trong d:
l
i
, l
i+1
: chiu di cua nhip thu i v i + 1
EJ
i
, EJ
i + 1
: d cng chng un nhip i v i + 1
i
,
i + 1
: din tch biu d M
p
o nhip i v i + 1
a
i
: khoang cch tu trong tm din tch
i
dn gi tri nhip i
b
i+1
: khoang cch tu trong tm din tch
i+1
dn gi phai nhip i + 1
Trong dm lin tuc don gian c n nhip ta s vit (n -1) phuong trnh 3 mmen
cho gi tua trung gian. Di voi dm lin tuc du thua hay du ngm dua v dm lin
tuc bng cch sau:
1. Trung hp dm lin tc c du tha:
Dua dm lin tuc c du thua v dm lin tuc don gian bng cch bo du thua
di v thay tc dung cua cua tai trong o phn du thua bng nhung ngoai luc dt o gi
2 du cua dm lin tuc don gian theo nguyn l doi luc nhu d hoc o co l thuyt.
Th du nhu cc dm lin tuc c du thua trn hnh 7.4 a v 7.4c c th dua v dm
lin tuc don gian tuong ung nhu 7.4 b v 7.4 d
3
C1
0
a)
M =P C
P
2
1
P
1 2
q
C2
b)
P
1
P
2
o 1 1
M =P C
3 2 2
c)
0 1 2 3
a
m
M =
d)
o
2
P =q.a
1
M =m
3
P
2
q.a
2
2. Trung hp dm lin tc c du ngm:
Dua dm lin tuc c ngm cung v dm lin tuc don gian bng cch thay
ngm bng 1 nhip c 1 du l gi c dinh, 1 du l gi di dng. Nhip ny c d di
bng 0, d cung l v cng. Th du nhu cc dm lin tuc c du ngm trn hnh 7.5 a
v 7.4c c th dua v dm lin tuc don gian tuong ung nhu 7.5 b v 7.5 d
a)
1 0 2
a)
2 1 0 -1
Hoc EJ =
l =0
0
c)
2 1 0 3
0
d)
1 2 3 4
0
4
Hoc EJ =
l =0
4
7.3 Cch v biu d M, Q cho dm lin tc.
1. Trnh t tnh ton:
O h co ban d chon bng cch dt khop vo cc mt ct trn gi tua trung
gian chi dt cc tai trong d cho. Xem mi nhip nhu dm don gian d v M
p
ri xc
dinh
i
, a
i
, b
i
cho cc nhip cua dm. Nu gp biu d phuc tap th chia thnh nhiu
phn don gian d tnh ton
i
.a
i
=

n
j
ij ij
a
1
.
i
.b
i
=

n
j
ij ij
b
1
.
ij
: din tch thu j trong nhip i
a
ij
, b
ij
: khoang cch tu trong tm din tch thu j cua nhip i dn gi tri
v gi phai.
- Vit phuong trnh 3 mmen cho cc gi trung gian
- Giai cc phuong trnh 3 mmen d xc dinh mmen gi.
- V M, Q
2. Cch v M, Q.
D v biu d M cui cng v v biu d Q, trn h co ban dt cc tai trong
d cho v cc mmen gi d tnh duoc khi giai phuong trnh 3 mmen.
Khi v biu d mmen un cui cng theo nguyn l cng tc dung: mmen
un o mt ct no d (M) bng tng mmen do cc tai trong d cho sinh ra v
mmen do cc gi sinh ra tai chnh mt ct d. Mmen un do tai trong d cho sinh
ra ly trn biu d M
p
v k hiu l M
p
, cn mmen un do cc mmen gi sinh ra
ly trn biu d mmen gi k hiu l M
g
. Biu d mmen gi v duoc bng cch o
cc gi 2 du mi nhip dung tung d bng mmen gi d tnh khi giai phuong trnh
3 mmen, sau d ni dinh cc tung d ny bng duong thng. Nhu vy cng thuc
tnh mmen d v biu d cui cng l:
M = M
p
+ M
g
(7.3)
Biu d Q v theo biu d M nhu d nghin cuu o chuong 6
- Voi dm lin tuc c du thua th v thm phn biu d cua doan du thua.
Th d: 7.2 V biu d M v Q cho dm lin tuc don gian trn hnh 7.6 a
Cho bit P = 10kN, q = 4 kN/m, l
1
= l
3
= 8m, l
2
= 6m, EJ = Const.
Giai:
Trn h co ban chi dt cc tai trong d cho (hnh 7.6 b), coi mi nhip nhu mt
dm don gian ta v duoc biu d M
p
(hnh 7.6 c). O biu d M
p
c.
1
=
2
80
2
8 . 20
kNm , a
1
= b
1
= 4m,
2
=
2
72 6 . 18
3
2
kNm , a
2
= b
2
= 3m,
3
= 0
E
E K
q
a)
3 1 2
l1 l2 l3
l1/2 l1/2
P
2
b)
P
1
q
3
a1 b1 b2 a2
0
0
c)
20kNm
18kNm
p
M
15,34kNm
M
g
4,43kNm
d)
M
e)
13,33kNm
15,34kNm
8,12kNm
4,43kNm
g)
3,08kNm
6,92kNm
13,82kNm
10,18kNm
0,55kNm
Q
Phuong trnh 3 mmen cua gi 1 c dang:
0
1
1
6
M
EJ
l
+ )
3 3
(
2
2
1
1
EJ
l
EJ
l
+ M
1
+
2
2
2
6
M
EJ
l
+
1 1
1 1
EJ l
a
+
2 2
2 2
EJ l
b
=0 (1)
Thay M
0
= 0 v cc gi tri d bit vo phuong trnh (1) ta c :
)
3
6
3
8
(
EJ EJ
+ M
1
+
2
6
6
M
EJ
+
EJ 8
4 . 80
+
EJ 6
3 . 72
=0
EJ 3
14
M
1
+
2
1
M
EJ
+
EJ
76
=0
14M
1
+3M
2
+228 = 0 (2)
Phuong trnh 3 mmen cua gi 2 c dang:
1
2
2
6
M
EJ
l
+ )
3 3
(
3
3
2
2
EJ
l
EJ
l
+ M
2
+
3
3
3
6
M
EJ
l
+
2 2
2 2
EJ l
a
+
3 3
3 3
EJ l
b
=0 (3)
Thay M
3
= 0 v cc gi tri d bit vo phuong trnh (3) ta c :
EJ 6
6
M
1
+ )
3
8
3
6
(
EJ EJ
+ M
2
+
EJ 6
3 . 72
=0
3M
1
+14M
2
+108 =0 (4)
Nhn phuong trnh (2) voi 3 v phuong trnh (4) voi -14 ta c :
42M
1
+ 9M
2
+ 684 =0 (5)
-42M
1
-196M
2
- 1512 =0 (6)
- 187M
2
- 828 =0
M
2
=-828/187 - 4,3kNm
Thay vo phuong trnh (4) ta c
3M
1
+14(- 4,3) +108 =0
M
1
=-2868/187 -15,3kNm
Trn duong chun o vi tr tuong ung voi gi 1 dung v pha trn tung d
15,3kNm, o vi tr tuong ung gi 2 cung dung v pha trn tung d 4,3kNm, ni dinh
ny voi nhau v voi dim khng o cc gi du canh n ta duoc biu d M
g
(hnh
7.6d)
D v biu d M cui cng ta su dung cng thuc (7.3)
Trong nhip 1:
M
0
= M
p0
+ M
g0
= 0 + 0 = 0 ;
M
E
= M
pE
+ M
gE
= 20 - 7,67 = 12,33kNm; (E l mt ct giua nhip)
M
1
= M
p1
+ M
g1
= 0 - 15,3 = - 15,3kNm ;
Trong nhip 2: 3 , 15
1

ph
M kNm
M
K
= M
pK
+ M
gK
= 18 - 9,883 = 8,12 kNm (K l mt ct giua nhip 2)
tr
M
2
M
p2
+ M
g2
= 0 - 4,43 = - 4,43kNm ;
Nhip 3 : Biu d M
p
trng duong chun nn biu d M han ton ging biu
d M
g
Dua vo cc gi tri d c ta v M cui cng hnh 7.6e
Doan OE : Q =
l
M M
tr ph
) (
=
4
) 0 33 , 12 (
= 3kN
Doan E1 : Q =
4
) 33 , 12 34 , 15 (
= - 6,92kN
Doan 12 : Q
tr
=
l
M M
tr ph
) (
+
2
.l q
=
j [
6
) 34 , 15 ( 43 , 4
+
2
6 . 4
= 13,82kN
Q
ph
=
l
M M
tr ph
) (
-
2
.l q
=
j [
6
) 34 , 15 ( 43 , 4
-
2
6 . 4
= -10,18kN
Doan 23 : Q =
8
)) 43 , 4 ( 0 (
= - 0,55kN
Dua vo cc gi tri d c ta v Q cui cng hnh 7.6g

Giao Trinh Co Ket Cau - CĐGTVT II

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Giao Trinh Co Ket Cau - CĐGTVT II

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Truong Cao dng Giao thng Van Tai II Bi giang : Co hoc kt cau

Bin soan: Th.S Nguyn Ph Tho Trang 1

V duong anh huong nhnh phai

Dng bng tung d o khop C lc P=1 di chuyn trn dm chnh CD.

Din tch duong anh huong trong pham

- Ch : C nhiu vi tr thoa mn dk (1) nn cn phai lm nhiu ln sau d so

+ Khi z = d (P=1 o mt 12) th N

Tu s liu d c v duoc nhnh tri duong anh huong N

+ Voi z = 0 (P=1 o gi tri ) th N

Tu s liu d c v duoc nhnh tri duong anh huong N

c. Biu do luc doc N:

cho ca 3 doan AC,CB v BD

You might also like