You are on page 1of 36

S GD & T Lng Sn Trng CSP

Ho m ng dng H CSP

Cng ho x hi ch ngha Vit Nam c lp T do Hnh phc

cng chi tit hc phn ho m ng dng v phi b 1 h csp m nhc


1. Tn hc phn : Ho m ng dng v phi b 1 2. S n v hc trnh : 4 VHT = 60 tit. 3. Trnh o to : Sinh vin nm th 2 h CSP m nhc. 4. Phn phi thi gian : - Ln lp : 55 % - Thc hnh n tp, kim tra : 45% 5. iu kin tin quyt : -L thuyt m nhc 1,2. Nhc c 1,2. 6. M t vn tt ni dung hc phn : Hc phn bao gm cc ni dung : Hc phn cung cp cho sinh vin nhng kin thc c bn ban u v m, nhc nhiu b c th hc tt cc ni dung : - Hnh thc. - Th loi m nhc. - c nhc nhiu b. - Nhc c.

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

Ho m ng dng H CSP

7. Nhim v ca ngi hc : - D lp s bi l thuyt v thc hnh theo quy nh. - Thc hin cc bi tp nh. - Lm cc bi kim tra v thi hc phn. - Dng c hc tp cn c : bt ch, v chp nhc, bi tp. 8. Ti liu hc tp : - Sch Ho m ca o Thc - Nhc vin TPHCM. - Sch Ho m ca Phm T Hng v V Nht Thng - NVHN. 9. Tiu chun nh gi sinh vin : - D cc gi l thuyt v thc hnh theo quy nh. - Lm cc bi tp thc hnh nh theo yu cu ca gio vin. - Cc bi Kim tra v thi t yu cu. 10. Thang im : 10/10. 11. Mc tiu ca hc phn : a. Trong gio trnh CSP : - Nm c phng php phi ho thanh c bn. - Phi m ht v nhn thc su hn v kin thc m nhc. b. Trong chng trnh ging dy PT v ni dung cng tc sau tt nghip : - ng dng vo phi m ht. - Phi hp xng hay phi cho mt s cac khc n gin. 12. Thit b dy hc cn thit : - Ln lp tp trung. - Bng dy cn c dng k nhc sn. 13. Chng trnh chi tit :

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc


Tn bi dy

Ho m ng dng H CSP
S tit 2 2 2 2 2 1 1 2 1 3 2 1 1 1 1 1 2 1 1 1 3 1 1 1 1 2 Thi gian

Bi 1 : Mt s khi nim ban u v ho m. Bi 2 : Cc loi hp m v m by. Cch sp xp ho m bn b. Bi 3 : Cc hp m ba chnh v chc nng ca chng trong iu thc. Bi 4 : Cch ni tip cc hp m ba chnh. a. Cch tin hnh b. b. Ni tip cc hp m ba chnh. c. Bi tp ng dng Bi 5 : Phi ho m cho giai iu bng cc hp m ba chnh. a. Nhng iu cn nm c trong khi phi h. m. b. Bi tp v phi ho m cho giai iu. c. S thay i v tr m ca cc hp m. d. Bi tp ng dng - Kim tra hc trnh 1 Bi 6 : Phi ho m cho b Bass. a. Bc nhy ca cc m ba. b. Cu to bi tp ho m c. Bi tp ng dng. Bi 7 : Hp m bn su kt K64. a. Khi nim - K hiu - iu kin s dng K64. b. V tr s dng K64. trong bi tp ho thanh. c. Bi tp ng dng. Bi 8 : Hp m su ca cc hp m ba chnh. a. nh ngha - K hiu - Thay i v tr m. b. Kt hp hai hp m su tng quan qung 4 - 5 c. Qung 5 v qung tm song song. d. Cc hp m su bn lt v thu e. Bi tp ng dng.Kim tra HT2 Bi 9 : Hp m 7 t. a. nh ngha - K hiu - S chun b ca hp m by t. b. Gii quyt hp m by t. c. Cc th o ca hp m by t. d. Cc bc nhy. e. Bi tp ng dng.

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

Ho m ng dng H CSP
1 1 1 2 1 1 2 2 1 1 2 1 1 2 2

Bi 10 : H thng chc nng y . Bi 11 : Hp m SII v SII6 a. Ni tip c bn. b. Bi tp ng dng. Bi 12 : iu trng ho m. Cc hp m ba ca iu trng ho m . Bi 13 : Hp m ba bc VI. a. Kt cu v k hiu - Kt hp c bn. b. Cc bc nhy khi tin hnh. c. Bi tp ng dng. Kim tra HT3 Bi 14 : Hp m by bc II. a. Kt cu v k hiu - Kt hp c bn. b. Cc bc nhy khi tin hnh. c. Bi tp ng dng. Bi 15 : Hp m ba bc III. a. ngha ca iu thc. b. Cch s dng. c. Bi tp ng dng. Bi 16 : Phng php phi m ht. a. Phng php son hp m cho giai iu. b. Thc hnh son hp m cho bi ht. Kim tra HT4

V. Bi ging chi tit.

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

Ho m ng dng H CSP

Bi 1 :
Mt s khi nim ban u v ho m. Bi ny cung cp cho sv cc vn : - KN v ho m. - Cc hnh thc m nhc. - KN v chng m, hp m. - Hp m th gc - Hp m th o - Tn ca hp m - Tn cc m ca hp m I. Mt s khi nim ban u v ho m : a. Ho m l g : Thi Hi Lp c ho m c ngha l s cn i, hi ho, n nhp gia ton b v b phn. Ngi Hi Lp cho rng mi th trn i u c to nn theo nhng quy lut ca ho m v h xy dng nhng l thuyt v ho m ca tri v t. L thuyt ny chi phi nhiu mt : Quan nim v v tr, s pht trin nhn cch hnh thc kin trc, o c hc. Ho m cng c p dng vo m nhc. Thi k ny cha c m nhc nhiu b, danh t ho m c ngha l nhng mi tng quan nht nh gia cc m thanh hnh thnh ra giai iu. Khoa ho m lc ny nghin cu v s tip din cc m thanh ni tip nhau. Trong qu trnh pht trin ca ngh thut m nhc, khi hnh thnh ra loi hnh m nhc nhiu b th nhiu ngi phi ht hoc n cng lc nhiu b khc nhau nhng cn phi c nhng s ho hp. Nhng quy lut ho m ra i to ra s ho hp . Ho m c quan h mt thit vi tt c cc th loi m nhc. b. Cc hnh thc m nhc : - Nhc mt b c gi l nhc n iu : VD 1:

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

Ho m ng dng H CSP

- Nhc nhiu b gm c hai loi ch yu : Phc iu : l loi nhc nhiu b trong cc b u c tnh c lp, biu hin nhng giai iu tng phn nhau. VD 2 :

Ch iu l loi nhc nhiu b trong c mt b c coi l ch yu, b ny gi vai tr biu hin giai iu ca tc phm nn c gi l b giai iu, nhng b cn li gi vai tr ph ho. II. Khi nim ban u v chng m v hp m : 1.1. Chng m : L mt s m pht ra cng mt lc. Chng m c ghi bng nhng nt chng ln nhau: VD 3:

1.2. Hp m : L nhng m c sp xp theo quy lut v c t 3 m tr ln : VD 4:

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

Ho m ng dng H CSP

Hp m c nhiu dng m trong gia cc m c nhng khong cch khng phi l cc qung 3 : VD 5

1.3. Tn cc m ca hp m : m di cng c gi l m gc hoc l m 1. Nhng m cn li tn gi da vo qung cch gia cc m ny vi m gc tnh t di ln, cc m cn li s c tn gi l : m 3, m 5, m 7, m 9. VD 6

1.4. Tn ca hp m : Tn ca hp m c gi theo tn ca m gc. gi ng tn hp m cn xc nh ng tn m gc, nu khng s gi sai. VD 7

1.5. Hp m th gc : Hp m th gc c m trm lm m 1 VD 8

H.m Mi th gc. H.m La th gc 1.6. Hp m th o : Hp m th o l H.m c m trm khng phi l m gc

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

Ho m ng dng H CSP

a. Hp m ba c hai th o : - Th o 1 : C m trm lm m ba, c gi l h.m su, k hiu l s 6 sau ch ci ch tn hp m. - Th o hai ; C m trm l m nm gi l hp m bn su k hiu 64 sau ch ci ch tn hp m. VD 9 H.a Son gc Son o1 Son o2

b. Hp m by c ba th o : - Th o 1 : C m trm l m ba gi l hp m bn suk hiu l 65 - Th o 2 : C m trm l m 5 gi l hp m ba bn k hiu l 43 - Th o 3 : C m trm l m 7 gi l hp m hai k hiu l 2 K hiu cc th o ca hp m by cng da vo cc qung mi hnh thnh

VD 10

G65

G4 3

G2

Bi thc hnh : 1. Phn bit m gc m trm ca cc hp m . 2. Cc hp m sau y tn l g v th no ( gc hay o )

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

Ho m ng dng H CSP

Bi 2 :
Cc loi hp m ba v hp m by Cch sp xp ho m bn b.

Bi ny cung cp cho sv cc vn : - Cc loi hp m ba. - Cc loi hp m by. - Tnh cht ca cc loi hp m ba v by. - Cch sp xp ho m bn b. I. Cc lai hp m ba : 1.1. Hp m ba trng : C qung ba trng nm di qung ba th VD 11

1.2. Hp m ba th : C mt qung ba th nm di qung ba trng VD 12

1.3. Hp m ba gim : C hai qung ba u l qung ba th VD 13

1.4. Hp m ba tng : C hai qung ba u l qung ba trng VD 14

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

Ho m ng dng H CSP

II. Cc loi hp m by : 2.1. Hp m by trng : Gm c mt hp m ba trng vi mt qung by trng VD 15

2.2. Hp m by trng th : Gm mt hp m ba trng vi mt hp m by th VD 16

2.3. Hp m by th : Gm mt hp m ba th vi mt qung by th : VD 17

2.4. Hp m by th gim : VD 18

2.5. Hp m by gim : Gm mt hp m ba gim vi mt qung by gim VD 19

III. Tnh cht ca cc hp m : a. Hp m thun : Gm nhng hp m ba trng v ba th b. Hp m nghch : Gm cc hp m ba gim, tng, v cc loi hp m by, chn. IV. Cch sp xp ho m bn b Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

10

Ho m ng dng H CSP

1. Bn b ho m mang tn ca bn ging ht : - Sopprano : S - N cao - B giai iu. - Anto : A - N trm - Teno : T - Nam cao - Bass : B - Nam trm 2. Tng ca ho m : Ho m c chia lm 2 tng : Tng trn v tng di Tng trn gm cc b : Sopprano, Anlto, Teno. Tng di gm c b : Bass. Thng thng b S, A vit chung kho Sol, nu nt c ui th b S vit dui quay ln trn, b A vit ui quay xung di. B T, B vit kho Pha nu nt c ui th b T vit ui quay ln trn b B vit ui quay xung di. VD 20

3. V tr giai iu : Giai iu chnh thng c vit b Sopprano v vy c th dng m 1, 3, 5, 7 ca hp m to thnh giai iu. Nu dng m 1 b S th gi l v tr giai iu m 1 ca hp m. Nu dng m 3, 5 b S th gi l v tr giai iu m 3 v m 5. VD 21

G. m 1

G. m 3

G. m 5

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

11

Ho m ng dng H CSP

4. Cch sp xp hp m : Hp m c th sp xp theo cch : xp hp, rng, hn hp. a. Xp hp : ba b trn b n cch b kia khng qu qung bn. b. Xp rng : ba b trn cch nhau qu qung bng nhng khng c qua qung tm. Nu vt qu qung tm s b coi l xp rng, cch ny b cm dng. c. Xp hn hp : tng trn c vit kt hp c hp ln rng th gi l xp hp m hn hp. Trong cc cch vit hp m th qung cch gi b T v b B khng c qu 2 qung tm cn hai b k tip khng c qu qung 8. VD 22

5. Su cch sp xp hp m ba : VD 23

6. ng m : C th xp hai b ng m ( Chp b ) VD 24

7. Cho b : Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

12

Ho m ng dng H CSP

y l cch sp xp lm cho m ca b di cao hn m ca b trn. VD 25

8. Tng i m : Hp m ba thng phi tng i m mt trong cc m ca n thng l m gc ca hp m . Bi thc hnh : 1. Vit trn hai kho cc hp m sau y : La trng c v tr giai iu m gc, xp hp. Fa thng th v tr giai iu m gc xp hp. Fa trng v tr gia iu m nm xp rng. 2. Vit hp m Sol trng vi su cch sp xp khc nhau.

Bi 3 :
Cc hp m ba CHnh v chc nng ca chng trong iu thc

Bi ny cung cp cho sv cc vn : - Chc nng ca cc hp m ba. Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc 13

Ho m ng dng H CSP

- Cch tin hnh ho m . - S tng quan gia cc hp m. Cc hp m ba chnh c chia lm ba chc nng khc nhau - Hp m ba bc I ( T ) l hp m ba ch c tnh cht n nh ( Chc nng ch ) - Hp m ba bc IV ( S ) l hp m ba h t c tnh cht khng n nh ( Chc nng h t ). - Hp m ba bc V ( D ) l hp m ba t tnh cht khng n nh ( Chc nng t ) I. Cng thc v tin hnh ho m - Cch tin hnh to nn bi 2 chc nng ch v t gi l tin hnh chnh cch. T-D;D-T;T-D-T;D-T-D - Cch tin hnh to nn bi 2 chc nng ch ch v h t gi l cch tin hnh bin cch : T - S ; S - T ; T - S - T ; S - T - S. - Cch tin hnh lp nn bi c 3 chc nng gi l tin hnh y : T - S - D - T. II. S tng quan gia cc hp m ba chnhS tng quan gia cc hp m l qung cch gia cc m gc ca chng - S tng quan T - S l tng quan qung 4 c mt m chung VD 1 - S tng quan T - D l tng quan qung 5 c mt m chung VD 2 - S tng quan S -D l tng quan qung 2 khng c m chung VD 3 VD 26

Bi 4 :
Cch ni tip hp m ba CHnh nguyn v

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

14

Bi ny cung cp cho sv cc vn : - Cch tin hnh b. - Cch ni tip cc hp m ba chnh.

Ho m ng dng H CSP

I. Cch tin hnh ca cc b : a. Tin hnh tng b : Tng b c th tin hnh bc ln hay bc nhy. . Tin hnh bc ln l l cc b di chuyn cc qung 1,2,3. VD 27

. Tin hnh bc nhy khi b di chuyn qung 4,5,6,7,8. VD 28

. Cch tin hnh bc ln c dng nhiu nht. V vy trong thi gian u bt buc phi theo . Ring b Bass c nhy qung 4,5 b. Cch tin hnh nhiu b : Hai b c th cng tin theo 3 cch l : Cng hng, ngc hng, v tin hnh chch hng VD 29

Cng hng Ngc hng Chch hng S chuyn cng hng m gi nguyn cng mt qung gia cc b gi l tin hnh song song. c. Cm cc bc i c qung tng : Nguyn tc chung l cn phi trnh cc qung tng m thay th bng cc qung gim. VD 30 Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc 15

Ho m ng dng H CSP

Q. tng Q. gim Q. tng Q. gim d. Cm b Bass nhy 2 qung 4 hoc 5 v cng mt hng. VD 31

II. Ni tip cc hp m ba chnh a. Ni tip theo li ho m : L cch ni tip hai hp m cng c m chung v gi m chung cng mt b . . Khi ni tip hai hp m c tng quan qung 4, 5 theo li ho m th : - B Bass m 1 ca b ny tin vo m 1 ca b k tip bng cch nhy qung 4,5 - Tng trn m chung gi nguyn hai m cn li ca h.m trc tin qung hai i ln hoc xung vo hai m cn li ca hp m tip sau. VD 32

b. Ni tip theo li giai iu : L cch ni tip hai hp m khng c m chung hoc c m chung nhng khng c gi li cng mt b. . Khi ni tip 2 hp m c tng quan qung 4,5 theo li giai iu nh sau : - B Bass : m 1 ca b ny tin vo m 1 ca b k tip bng cch nhy qung 4. - Tng trn : Cc b i ngc hng vi b trm.

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

16

Ho m ng dng H CSP

. Khi ni tip IV - V theo li giai iu : - B Bass ca hp m trc tin vo m 1 ca hp m k tip bng cch i ln qung 2 ( cm i xung qang 7 ). - Tng trn cc b i ngc hng vi b Bass. VD 33

Bi thc hnh : 1. Ni tip theo li ho m I - V ; I - IV ; V - I ; IV - I cc iu C dur, amoll, dmoll 2. Ni tip theo li giai iu I - V ; I - IV ; V - I ; IV - I cc iu G dur, dmoll.

Bi 5 :
phi cho giai iu bng cc hp m ba chnh

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

17

Ho m ng dng H CSP

Bi ny cung cp cho sv cc vn : - Cch tin hnh b. - Cch ni tip cc hp m ba chnh. I. Nhng iu cn ch khi phi ho m A. Hp m u tin v hp m cui cng ca bi ni chung cn dng nhng hp m c chc nng n nh, hp m ba ch. Trong nhng trng hp on nhc c bt u bng nhp ly th hp m u c th l hp m t. - Hp m ng phch yu th khng dng li phch ng sau mnh hn. - Nu hp m xut hin phch mnhv chim c nhp th c th ko di n sang mt phn hoc hay c nhp sau. - Tu ch m la chn sch phi cho thch hp ( Li ho m hay giai iu ) - Cm b Bass nhy 2 qung 4 hoc 5 v cng mt hng. VD 34

B. Nhng bc tin hnh a. Xc nh ging iu ca giai iu :

Ta xc nh cu nhc ny c vit ging C dur b. Xc nh ba hp m chnh. - trng ( T ) - Fa trng ( S ) - Sol trng ( D ) c. Lp s d kin cc hp m t cho mi m ca giai iu bng nhng k hiu chc nng ca chng : Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc 18

Ho m ng dng H CSP

Trong bc ny ta xt tng nt ca giai iu xem n thuc v hp m no la chn. d. Trin khai thnh bn b trn c s ni tip cc m ch nh s . e. VD v phi cho giai iu :

Bc 1 : Xc nh ging iu ca on nhc : Cn c : Giai iu trn c vit nhp 2/4 khng du ho ho biu. iu tnh y s l trng hoc l La th. Nu l La th th phi c nt Son thng ( c im ca iu th ho m )nhng y khng c du son thng nn n l iu tnh trng. Bc 2 : Xc nh cc hp m chnh : . C dur = T. . F dur = S. . G dur = D Bc 3 : Lp s d kin : Cc nt giai iu c th c sp xp nh sau :

T S D T S D D T Hoc D S D D S D D S Ch chn c tuyn 1 v tuyn 2 khng hp l. Bc 4 : Tin hnh phi :

D T D T

S S

D D

T T

T S D T S D D T D T II. S thay i v tr m ca cc hp m

S D T

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

19

Ho m ng dng H CSP

. Nhng hnh thc nhc li : a. Nhc li y nguyn : hnh thc ny c th cho b trm nhy qung tm VD 35

b. Nhc li c thay i v tr m : VD 36

c. Nhng iu cn ch : - Nhc li hp m cho php c dng nhng bc nhy c ba b trn. Cn i vi b trm c dng thm bc nhy qung tm - Ti thi gian mnh cn hn ch dng nhc li hp m. - Phi cho giai iu m thy hai m ng cnh nhau c bc nhy v thuc v cng mt hp m phi nhc li hp m.

Bi thc hnh : Bng cc h.m ba chnh gc phi ho m bn cho giai iu sau :

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

20

Ho m ng dng H CSP

Bi 6 :
phi ho m cho b bass bng cc hp m ba chnh gc

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

21

Bi ny cung cp cho sv cc vn : - Cch tin hnh b. - Cch ni tip cc hp m ba chnh. - Bc nhy ca cc m ba. - Cch cu to bi tp ho m.

Ho m ng dng H CSP

A. Phi ho m cho b Bass. Nhng bc tin hnh a. Xc nh ging ca b trm. VD on nhc di y :

y l ging Sol trng. b. Xc nh ba hp m chnh T = G dur S = Cdur D = D dur c. Lp s d kin cc hp m t cho mi m bng nhng k hiu

T T T S DTT D T D T T S DD T d. Tin hnh phi cho cc cng nng t trn. B. Bc nhy ca cc m 3. ( b Soprano v teno ) Khi ni tip hai hp m c tng quan qung 4- 5 theo li ho m, b Soprano hoc teno m ba ca hp m ng trc c th nhy vo m ba ca hp m ng sau. Nhng iu cn ch : - Khi b Soprano nhy ln hp m ng trc dng cch sp xp hp, cn hp m ng sau th xp rng. - Khi b Soprano nhy xung hp m ng trc dng cch xp rng cn hp m ng sau th xp hp. Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

22

Ho m ng dng H CSP

- Bc nhy b Teno v mt sp xp hp m s ngc li vi bc nhy b Soprano VD 37

- Bc nhy ca m ba khng c dng b Alto v d to nn hin tng rng trong cch sp xp hp m. VD 38

- Khi phi cho giai iu cn ch phn tch nhng bc nhy c trong giai iu xem c phi l bc nhy ca cc m ba hay khng v cng c th l bc nhy nhc lhi hp m. Nu hai m u thuc v cng mt hp m th l bc nhy khi nhc li hp m cn nu hai m ca bc nhy thuc v hai hp m khc nhau th l bc nhy ca cc m ba. VD 39

C. S cu to bi ho m - Kt. 1. Cu trc bi tp ho m : Trong bi tp ho m trc ht phi lm quen vi nhng kt cu khng ln.di hnh thc cu v on. Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc 23

Ho m ng dng H CSP

2, Cu nhc v on nhc : - Cu nhc l kt cu n gin nht trong trnh by ngha m nhc. - Mt kt cu m thng nht hai cu thnh mt khi ton b c gi l mt on nhc - Cu th nht trong cu thng c kt thc bng kt na, tnh phn cch, nghi vn. Cu th hai ng kn li kt cu chung v thng c kt cu bng hp m ch. 3. Kt cu ca mt cu nhc thng gm c 4 hoc 8 nhp. 4. Kt cu ca cu nhc : on nhc thng c t 8 ( 4 + 4 ) hoc 16 ( 8 + 8 )cng c on nhc thm cu b sung. ( 4+ 4+ 4 = 12). 5. Kt : Ch chm ht ca mt cu hay mt on nhc gi l kt 6. Cc loi kt : a. Kt na : L kt cui cu 1 thng kt khng n nh D hay S i khi cng kt T. . Nu cu nhc chm dt bng T - D gi l kt na chnh cch. . Nu cu nhc chm dt bng T S gi l kt na bin cch. Loi ny rt t s dng. . Nu cu nhc chm dt bng S - D gi l kt na chnh cch loi 1. . Kt hon ton : L khi kt phi c y 4 iu kin sau : - Hp m ch ng phch mnh. - Hp m ch c giai iu m 1. - Hp m ch khng o. - Hp m ng trc hp m ch khng o. 7. Hp m bt u cu 2 : Do hp m sau cng ca cu 1 v hp m th nht ca cu th hai khng c quan h cng nng trc tip vi nhau nn hp m bt u ca cu hai c th dng bt k hp m no. Bi thc hnh : 1. Phi cho giai iu c bc nhy : a.

b. Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc 24

Ho m ng dng H CSP

Bi 7 :
hp m kt su bn ( K64 )

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

25

Ho m ng dng H CSP

Bi ny cung cp cho sv cc vn : - Hiu c hp m K64. - Bit cch tng i m. - iu kin t hp m. - Cc hp m ng trc v sau K64. - Cch s dng kt. 1. nh ngha : Hp m K64. l hp m T o 2va c chc nng ca T va c chc nng ca D. VD 40

2. K hiu : K64. 3. Tng i m 5. 4. V tr s dng : ch chun b cho kt na hay kt ca on nhc. 5. iu kin v nhp phch: - Nhp n : K64 ng phch mnh. - Nhp kp : K64. ng phch mnh hay mnh va. - Nhp 3 phch : C th ng phch mnh v cng c th ng phch 2.cn hp m D phch th 3 yu hn. Trong mi trng hp K64. phi ng phch mnh hn D hoc t ra cng phi phch mnh bng D. 6. Hp m ng trc K64 : Thng l hp m S v ni tip theo li ho m. 7. Hp m ng sau K64 : Sau K64 thng l D ni tip theo hng bc ln. Nhng c khi tng trn i theo bc ln. 8. Thay i v tr m : Cng c php s dng nh nhng hp m . 9. kt hay s dng : - Kt na : Kt na lai 2 : S - K64 - D Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc 26

Ho m ng dng H CSP

- Kt on nhc : Hay kt y loi 2 : S - K64 - D - T.

Bi thc hnh : 1. Phi cho giai iu sau :

2. Phi cho b Bass sau :

Bi 8
hp m su ca cc hp m ba chnh

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

27

Ho m ng dng H CSP

Bi ny cung cp cho sv cc vn : - Hiu c nh ngha v k hiu ca hp m su. - Bit cch tng i m. - S kt hp gia hp m ba v hp su. - S ni tip S6 v K64 - Cch s dng. A. Hp su ca ba bc chnh : 1. nh ngha v k hiu : a. nh ngha : L mt hp m ba o 1 khi vit trn ho thanh 4 b th m 3 lm m trm. VD 41

C6

F6

G6

b. K hiu : T6 , S6 , D6. 2. Tng i m : Hp m su ca cc m ba chnh c th dng di hnh thc tng i m 1 hoc m 5. 3. Sp xp : Cch sp xp ca hp m 6 c th xp c hp v rng, hn hp. 4. Cch p dng cc hp m su : Cn c theo m hng , cc hp m su t n nh hn cc hp m ba gc cho nn chng c p dng ch yu gia c cu gip cho cch trnh by c tri chy t nhin. Hp m su khng c dng vi t cch hp m kt thc bt c kt no, kt cu hay kt on. Tt hn ht l dng c cu m u. 5. Cc qung 5 song song : Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

28

Ho m ng dng H CSP

Cc qung ny c hnh thnh do m gc v m nm ca mt hp m ( hp m ba ) tin vo m gc v m nm ca hp m khc cng mt i b. VD 42

6. Kt hp h.m su vi h.m ba c tng quan qung 4,5 : Kt hp theo li ho m cc b tin hnh bnh n, tc l khng c bc nhy. VD 43

T D6 T S6 T6 D T6 S D6 T S6 T 7. Kt hp h.m su vi hp m ba c tng quan qung 2 : Trong kt hp S D6 b Baxt phi i xung qung nm gim khng c i ln qung 4 tng. Sau bc nhy b trm phi tin hnh ngc hng vi bc nhy. Nu trong kt hp S D6 m nm ca hp ba h t v tr giai iu th trong hp m t cn phi tng i m nm trnh li qung nm song song. VD 44
Qung5// ( trnh )

D6

S 29

D6

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

Ho m ng dng H CSP

b. cc bc nhy khi ni tip cc hp ba vi hp su : 1. Bc nhy ca m mt v m nm : Khi kt hp hai hp m c tng quan qung 4,5 c th cho m mt ca hp m ny nhy vo m mt ca hp m kia hay m nm ca hp m ny nhy vo m nm ca hp m kia. Cch kt hp thng theo li ho m. Trong qu trnh phi nu giai iu c bc nhy i ln m mt vo m mt hoc m nm vo m nm hp m u phi l hp m gc xp hp hoc rng cn hp m th hai phi l hp su b Baxt i xung ngc hng vi bc nhy. Cn nu giai iu c bc nhy i xung th c th l hp m ba hoc hp m su, b trm cng hng vi b giai iu. Trong cn thit c nhy hai b cng mt lc vi iu kin m mt nm trn m nm. VD 45

D T6 S6 T D T6 2. Cc qung tm v nm n : Khi hai b tin cnh hng vo qung tm gi l qung tm n. Hai b cng tin vo qung nm gi l qung nm n. VD 46

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

30

Ho m ng dng H CSP

c. Cch ni tip hai hp su : 1. Cc hp su c tng quan qung 4,5 : Khi ni tip hai hp su c tng quan qung 4,5 b Baxt s to nn bc nhy qung 4,5 trong ni tip theo vng ho m ny thng dng theo li ho m. m chung ca hai b ng yn cn nu m chung ca mt b tin hnh bc nhy song song hoc ngc hng vi b trm. 2. Cc hp su c tng quan qung hai : Phi theo ng cch cc b sau y : - Trong hp m su S phi tng m gc cn hp m su D tng i m nm. Ba b tin hnh song song cn b th t tin hnh ngc hng vi cc b kia. d. cc hp m bn su lt v thu : I. Hp m lt : 1.1. Khi nim s b : Ngoi hp m bn su kt cn c hp m bn su thu v lt. c im : Xut hin thi gian yu trong s chuyn ng lin bc. K hiu : bng s 6/4 ng sau k hiu ch chc nng. 2.1. Hp m bn su t v ch lt : - Hp m bn su t lt ng gia hp m ba ch v hp su ca n ( hay trong hng ngc li ) : T D64 T6 hoc T6 - D64 T. - Hp m bn su ch lt gia hai hp ba h t v hp su ca n : S T64 S64 hoc S64 - T64 T . 3.1. Cch tin hnh b : - Cch tin hnh b bnh n. - B Baxt lin bc i ln hay i xung. Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc 31

Ho m ng dng H CSP

- Mt trong cc b trn cng tin hnh lin bc ( thng l Soprano ) ngc hng vi b Baxt. - Mt trong cc b gi nguyn m chung. - B th t i xung lin bc ri li i ln. VD 47

T D64T6 T6 D64 T S T64 S64 S64 T64 T - Du hiu dng cc hp m bn su lt : i vi b Baxt : - B Baxt tin hnh lin bc t bc I n III ca gam hay hng ngc li i vi hp m bn su t. - i vi hp m bn su ch th b Baxt i lin bc t bc IV n bc VI ca gam hay ngc li. i vi b giai iu : - Ch giai iu tin hnh lin bc gia cc bc I III , IV VI. - Ch giai iu ng yn hai ba phch hoc giai iu tin hnh i xung ri li ngc ln. II. Hp m thu : 1.1. 1.2. Khi nim s b : c im : Xut hin thi gian yu gia hai hp m ba. K hiu : bng s 6/4 ng sau k hiu ch chc nng. 2.1. Hp m bn su h t v ch thu : - ng gia hp m ba ch l hp m bn su h t thu : T S 64 T . - Hp m bn su ch lt gia hai hp ba h t v hp su ca n : D T64 D . 3.1. Cch tin hnh b : Quy tc dng hp m bn su thu l cch tin hnh b bnh n

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

32

Ho m ng dng H CSP

- m Baxt v m tng i ng yn cn hai b kia tin song song i ln hoc i xung v ngc li. Bi thc hnh : Phi cho giai iu sau :

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

33

Ho m ng dng H CSP

Bi 9
hp m by t gc ( D7 )

Bi ny cung cp cho sv cc vn : - Hiu c kt cu, k hiu ca h.m. - Nm r tnh chc nng ca h.m. - S chun b ca h.m by t. - Cch gii quyt h.m by t. - Cch p dng hp m by t gc.

1. Hp m by t - Kt cu v k hiu : - Hp m by t c thnh lp trn bc V ca iu trng hay th ho m. - L hp m nghch thng c dng nhiu nht gm mt qung 3 trng, nm ng v mt qung by th. - K hiu ca hp m by t l D7. - Hp m by t c dng nt v thiu nt, nu dng thiu nt c th b m nm hoc m gc. VD 48

- Hp m by t c th xp rng, hp hn hp. Hp m by t gc v tr giai iu nn hn ch dng. 2. S chun b hp m by t.

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

34

Ho m ng dng H CSP

Bt c hp m no m ta bit u c th ng trc hp m by t. Tc l T, T6, S, S6, D, D6, K64 - Khi ni tip S D7 hp m by phi thiu nt. 3. Cch gii quyt hp m by. - Khi gii quyt hp m by : . m ba b Soprano i ln mt bc cc b khc cng th hoc i xung mt qung ba. . m nm v m by i xung mt bc. . m mt nhy vo m mt ca hp m ch. - Khi gii quyt D7 thiu : . m by i xung mt bc cc b khc tin hnh nh sau : m ba i ln mt bc m mt mt trong ba b trn ng yn ti ch. m mt b Baxt nhy vo m mt ca hp m ch theo hng no cng c. 4. Cch p dng hp m by t. Hp m by t gc thuc vo s hp m dng kt quan trng nht. Trong cc kt n trng trong cc iu kin sau : . S D7 T. . S6 D7 T. . K64 D7 - T. . S - K64 D7 - T. Trong cc kt na m trong c mt ca hp m ba t th iu kin p dng hp m by nh sau : . S (6) D7. . T( 6 ) - D7 . - Hp m D7 c th dng c ch dng gia on nhc nu khng c hp m bn su kt.

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

35

Bi thc hnh : Phi cho giai iu sau : Bi tp 1 :

Ho m ng dng H CSP

Bi tp 2 :

Vi Hng - T Nhc - Khoa Tiu hc

36

You might also like