You are on page 1of 2

The Smithsonian Instution's Human Origins Program evirileri - III

Yaad Yer: Dou Afrika (Orta Awash Vadisi , Etiyopya) Yaad Zaman: 5,2 ila 5,8 milyon yl nce GENEL BAKI Ardipithecus kadabba bipedaldi(dik yryen). Byk olaslkla vcut ve beyin boyutu modern empanzeninkine benzerdi. Sonraki homininlere benzer ama di diziliminin dnda bulunan kpek dileri vard. Bu ncl insan trne ait fosil kaytlarnda bir ka kafatas arkas kemikleri ve di setleri bulunuyor. Ayak parmak kemiklerinden biri geni ve gl grnyor. Bu da bipedal yryebilme basksna dayanabilme yetisi olduunu gsteriyor. EVRM AACI Bilim adamlar ilk balarda Ardipithecus kadabbann , Ardipithecus ramidusun alt tr olabileceini dndler , ama sonra di yaplarnn farkllndan dolay farkl bir tr olarak isimlendirdiler. BULUNUU Bulunu yl : 1997 1997 ylnda , Etiyopyann Orta Awash blgesinde yerde duran bir alt ene paras buluunda , Paleoantropolog Yohannes Haile-Selassie yeni bir tr kefettiinin farknda deildi. Sonra en az 5 bireye ait 11 tane daha para bulunca Haile-Selassie , yeni bir ncl insan atas fosili bulduuna ikna oldu. Bu fosiller ayrca el ve ayak kemikleri , ksmi kol kemikleri ve kprck kemii (clavicle) de ieriyor- 5,6 ila 5,8 milyon yl nceye tarihlendi. Kemiklerin biri , ayak parma kemii 5,2 milyon yl nceye tarihlendi ve bu kemik bipedal olduunu gsteriyor. Faunal (fosil hayvan) , bulunduu blge araclyla , ncl insanlarn orman ve allk blgelerinin karm yerlerde yaadn ve pnarlar ve gller araclyla suya bolca eriebildiini gsteriyor. 2002 ylnda , Orta Awashn Asa Kama blgesinde alt tane di bulundu. Dilerin anma modeli bu fosilin esiz ve A.ramidusun alt tr olmayan bir ncl insan fosili olduunu dorulad. Bu dilere dayanarak , 2004 ylnda paleoantropologlar Yohannes HaileSelaisse , Gen Suwa ve Tim White bu fosilleri yeni bir tr olarak Ardipithecus kadabba (kadabba , Afar dilinde en eski ata anlamna geliyor.) adn verdiler. BOY VE AIRLIK Kesin olmamakla birlikte , empanzeye yakn boyutlarda olduu dnlyor. NASIL HAYATTA KALDILAR ? Ardipithecus kadabbann , empanzelerin ounlukla mevye ve yumuak yapraklar yemesine benzeyen bir ekilde eitli lifli yiyecekler yediine dair kantlar var. **Lifli besinlerle beslendiini nerden biliyoruz? -Ardipithecus kadabbann arka dileri empanzeninkinden geni ve byk , ama n dileri

daha dar. Bu kant bize bu trn ineme eylemini azn arka blgesinde yaptn gsterir. Bu tr ineme tipi zor yenilen lifli yemi tarz yiyecekleri yemek iin evrilmitir. BLNMEYENLER Ardipithecus kadabba ile ilgili henz cevaplanmam ileriki keiflerde cevaplanabilme olasl olan sorular : 1- A.kadabba ounlukla bipedal miydi? imdilik bununla ilgili tek kant 5,2 milyon yl nceye tarihlenmi , dier A.kadabba fosillerinden 10 mil uzaklktaki bir ayak parma kemii. 2- Eer dik yryorsa , yry ekli nasld? 3- Bipedallk Ardipithecus soy aacnda bamsz bir ekilde mi geliti? Yoksa A.kadabbann bir ekilde iki ncl insan tr olan Orroin tugenensis ve Sahelanthropus tchadensis ile yaknl var m? 4- Ardipithecus soyu ile Australopithecus soyunun balants nasl? 5- A.kadabba bireyleri arasndaki ortalama erkek ve dii boyutlar nedir? Seksel dimorfizm(cinsel farkllk) ncl insanlarda fazla myd?
kaynak: http://humanorigins.si.edu/evidence/human-fossils/species/ardipithecus-kadabba

You might also like