Kinh t Vi m c g kh no ? (chng 3) 06/04/2009 22:54 | 3,590 lt xem Hi!

cho P kon my ba ri oi qu khng lm bi 3 mn kinh t vi m lm tui y cng thy y ny qu nn hm nay xin mng php quay li vn kinh t vi m vi chng 3 l thuyt la chn ca ngi tiu dng. ci ny chc phi c my em, my c y rnh r v cng ch cnh tc ngn chng ti th chu nhng tui y cng xin lm vi ng ma may c g xin cc c cc em y th li cho. th chng ny chng ni g nhiu ch xoay quanh ci chuyn ti sao cc c cc bc chn mua ci ny m khng mua ci kia vy thi v my ng kinh t hc ny thm rng thm rn, khi qut ha n ln thnh cng thc ton (nhn s qua thy chong ....) nhng tm li l da trn cch ngi tiu dng ng x trc mt rng cm d no l bnh, no l kem, no l m phm.. v.v nhng vi ci ti tin kh l khim tn sp thng ca mnh th h s lm sao vn tho mn lng ham mun ca mnh mt cch ti a nm na l vy, hay hoa m hn l t trng thi cn bng trong tiu dng. C hai l thuyt nghin cu hnh vi ca ngoi tiu dng v s hnh thnh ng cu l thuyt hu dng v phn tch cn bng dng phng php hnh hc. hai hng ny c u khuyt im khc nhau nhng b sung cho nhau v mang li kt qu ging nhau. u tin l thuyt hu dng. vy hu dng l g? l s tha mn m mt ngi cm nhn c sau khi tiu dng mt lng hng ha, dch v nht nh, hu dng mang tnh cht ch quan. thuyt hu dng ny c xy dng trn 3 gi nh nh sau: - mc tha mn khi tiu dng sn phm c th nh lng v o lng c. - cc sn phm c th chia nh - ngi tiu dng lun c s la chn hp l 3 gi nh ny to thnh c s ca l thuyt hu dng trong phn tch cn bng tiu dng ca ngi tiu dng. c hai khi nim v hu dng m cc nh kinh t thng cp l tng hu dng v huxu dng bin. trong tng hu dng l mc tho mn ddjat c khi ta tiu dng mt s lng hng ha hay mt tp hp cc hng ha dch no trong mi n v thi gian nht nh. thng o lng mc hu dng, cc bc nh ta thng s dng ci gi l n v hu dng, tuy nhin ci ny l ty mi ngi t xt nhng th mnh chn c hu dng cao hay thp. th d c ngi cho rng ci in thoi nokia c n v hu dng l 500 vhd v ci in thoi samsung c n v hu dng l 600 ddvhd, r rng thy c l ngi thch in thoi samsung hn nokia... tng hu dng c k hiu l TU. tng hu dng t c s ph thuc vo s lng sn phm c s dng. tng hu dng c c im l ban u khi tng s lng sn phm s dng th tng hu dng tng ln tc mc tho mn ca ta t c s tng ln, khi n mt s lng sn phm no g hu dng s t cc i; nu tip tc gia tng s lng sn phm s dng th tng mc tha mn c th khng i hoc st gim. chng hn khi i ta n cm. vi bt u tin th ta thy d i hn tc l hu dng ca bt c cm i vi ta l mt mc nht nh chng hn l 4 vhd. v khi ta n thm bt na th tng hu dng t c s tng ln. nhng n mt mc no th nu ta vn c n thm th

tng hu dng khng tng ln m cn gim c th l ta khng thy i na m tr nn thy y bng.. Nh vy mc hu dng m mt c nhn c c t vic s dng ph thuc vo s lng hng ha, dch v m c nhn s dng. theo , chng ta c khi nim hm hu dng. hm hu dng biu din mi lin h gia s lng hng ha, dch v c tiu dng v mc hu dng m mt c nhn t c t vic tiu dng s lng hng ha, dch v . v c cng thc U = f(TU(X,Y,Z)) trong TU l tng mc hu dng t c v X, Y,Z l s lng hng ha tiu dng tng ng vi mi chng loi hng ha. khi nim th hai khng km phn quan trng l hu dng bin. hu dng bin l phn thay i trong tng s hu dng do s dng thm hay bt mt n v sn phm hay hng ha no . chng hn khi n bt cm th nht, hu dng tng t 0 n 4, ta ni hu dng bin ca bt cm ny l 4. n thm bt cm th hai, hu dng tng t 4 n 7, nn hu dng bin ca bt cm ny l 3 v.v. cng thc tnh hu dng bin: MUx = delta_TU/delta_Qx. nu hm tng hu dng l lin tc, th MU chnh l o hm bc nht ca TU: MUx = dTU/dQx. cn trn th th MU chnh l dc ca ng tng hu dng. ly v d bt cm u tin c hu dng bin l 4, bt th hai c hu dng bin l 3 v.v bt th 7 c hu dng bin l -2. v hu dng bin c xu hng gim dn khi s lng hng ha, dch v c tiu th tng ln. y l quy lut hu dng bin gim dn. chng hn. bt cm u tin s tha mn cn i ca c nhn rt nhiu nn hu dng do n mang li s cao (4 dvhd). n bt th hai cn i phn no c gii ta nn hu dng mang li ca bt ny s thp hn bt u (3dvhd) cho n bt th nm, c i tho mn hon ton nn n khng tng thm hu dng cho c nhn. nu tip tc n, hu dng bin c th m v tng hu dng b st gim. thng thng, mt c nhn ch s dng thm hng ha, dch v khi hu dng bin vn cn gi tr dng bi v mt ngi ch tiu dng khi cn tho mn thm t hng ho, dch v. c ngha l trong v d trn bt cm th 4 hay ti a l bt th nm ch khng phi bt th 6, th 7 v.v... MU v TU c mi quan h vi nhau nh sau: - khi MU > 0 th TU tng - khi MU < 0 th TU gim. khi MU = 0 th TU t cc i. (ni thm v cch tnh MU khi c bng TU l ly TU sau tr TU ngay trc chng hng 1 sp c TU = 4, th MU1 = TU1 - TU0 = 4 - 0 = 4; tip tc sp th hai c TU = 7 th MU2 = TU2-TU1 = 7 - 4 = 3 c th tip tc) bit th l gi mnh s xem xem ngi tiu dng mun g. ngi tiu dng n gin l mun s dng thu nhp nht nh ca mnh cho cc sn phm h mong mun sao cho mc tha mn t c cao nht. ni cch khc l tm sch tiu dng ti u cho cc sn phm nhm t mc tiu tng hu dng ti a trong gii hn v ngn sch. chng hn tui c 50 ngn ng nhng tui li va mun mua truyn, va mun mua game th l ti phi tm cch ti u nht va mua c chuyn va mua c game v th ngi ta c mt gi nh nghe hi l l hng ha c th chia nh. ti sao li th. chnh l khi hng ha chia cng nh th phm vi t n mc cc i cng cao. v hin nay ch c mi th trng chng khon l c th xem l mt dng l tng cho ng dng thuyt hu dng. v d mi loi chng khon c cc ch s

gip ngi u t c th xc dnh c mc tho mn khi h giao dch mt loi chng khon no . v chng khon ca cc cng ty gm nhiu phn rt nh. v s la chn ca nh u t l s la chn hp l. (ci ny hi thi qu v nhiu khi trong thc t cc nh u t hay chn in chng theo l lun hp l no c m ch theo cm tnh hay do ngi khc ni..). vn ny sinh y th lm cch no ngi tiu ng t c mc ch ca mnh? rt n gin l th v sai thi cc bn . min sao tho mn yu cu l tng chi cho tng loi sn phm bng thu nhp ca ngi tiu dng. tc l mc chi tiu ca ngi tiu dng vo sn phm c tnh bng s lng x gi ca sn phm cng ht li th phi bng thu nahajp ca ngi tiu dng ch khng c hn.(hn gi l chy ti). theo ton hc X.Px + Y.Py .... = I trong X l lng sn phm v P l gi tng ng. ng thi c MUx/Px = MUy/Py hay MUx/ MUy = Px/Py hai ci ny kt hp li gii ra phng n ti u. tuy nhin trong thc t do mt trong 3 hay c ba gi nh trn khng thc hin c nn thng l ch l gn mc cn bng nht thi. trc y ng cu ch l v s b thi nhng nay t bi ny th ta c th p dng thit lp nn ng cu th trng. thit lp ng cu th trung ca mt loi sn phm ta tin hnh 2 bc: - thit lp ng cu c nhn ca sn phm. - t cc ng cu c nhn ta tng hp thnh ng cu th trng. thit lp ng cu c nhn i vi sn phm x. ng cu c nhn ca mi sn phm th hin lng sn phm m mi ngi tiu dng mun mua mi mc gi sn phm trong iu kin cc yu t khc khng i. ly v d chng khon cho d hnh dung: gi s c 2 loi chng khon l FPT v BBT (tc l ca cng ty FPT v ca cng ty Bng Bch Tuyt nha cc bn) nu tui y c thu nhp thng l 1000$ (cho n oai y m) v tui quyt nh u t vo chng khon ht vi gi lc mt c phiu FPT l 12.5$ mt c phiu, cn BBT l 2$ mt c phiu, vi n v hu dng ca FPT l nh sau vi mc cn bng lc u l mc hu dng bin ca c phiu FPT l 20vhd v cn bng vi mc hu dng bin ca BBT l 3.2vhd u bng 1,6 vhd (20/12.5 v 3.2/2) ta c t l gi ca FPT so vi BBT l : PFPT/ PBBT = 12.5/2 = 6.25 tc l ta chn cp cc phi hp sao cho hu dng bin ca FPT cng gp 6.25 ln hu dng bin ca BBT (v PFPT = 6.25 PBBT) sory khng v c bng nhng c th gii thch nh vy bn xt trong bng hu dng bin ca hai sn phm chng hn l FTP v BBT th tm xem khi no hu dng bin ca FPT l 6.25 ln hu dng bin ca BBT th ta ly mc s lng c phiu ri p dng cng thc 2 tnh xem n c khp s tin ta c hay khng chng hn ta c mc hu dng bin ca FPT 50 c phiu l l 18.75 v ca c phiu BBT mc 125 c phiu l 3 ri ta thay vo trong cng thc hai th c 50. 12.5 + 125. 2 = 625 + 250= 1000$ ng bng s tin tui c. ghi ch: mi ngi ng cng nhc l trong nh gi mc hu dng bin ch c mt gi tr l ph hp t l MUx/MUy m nhiu khi c nhiu cho nn nu p dng s lng tnh theo cng thc hai nu ci no gn thu nhp dng chi tiu gn nht th l ti u. Xong sau khi tnh c s lng sn phm tng ng vi mc gi ca sn phm trong thi gian u th xem xt trng hp khi FPT bin i n mc gi mi v c BBT cng thay i n mc gi mi th li tnh theo cch nh c ly MUFPT/ PFPT = MUBBT/PBBT gi s FPT tng ln 20$ cn BBT gim xung 1$ th phi chn MUFPT/MUBBT = PFPT/PBBT = 20/1 = 20 ln tc l phi tm MUFPT = 20 MUBBT v l mc c phiu FPT l 30 v ca BBT l 150 c phiu th vo phng trnh 2 th ta c 30x 20 + 400 x 1 = 1000 vy lng c phiu

ca mi loi s chuyn dch nh vy . tc l bn phi bn ra 20 c phiu FPT v mua vo thm 250 c phiu BBT t t hp tt nht n bng trong chi tiu vi trng hp cc iu kin khc khng i. (tuy nhin trong thc t khi mn hng gim gi th nhiu khi chng ai mua v cn nhiu yu t khc tc ng n cm nhn ca ngi mua nn dn n nhiu khi ngi ta khng mua m li mua tp trung vo c phiu FPT vi hy vng n s tng ln na. chnh l ci kh ca nh u t .). (Bn thm v n v hu dng. ni n v hu dng c v chung chung tru tng qu nn nhiu khi ngi ta dng mt i lng khc i chiu vi n v hu dng. chng hn tiu ch mua my tnh ca bn l mnh tc CPU nh vy khi mua bn s chn u tin my c CPU mnh v lc cho n v hu dng cao hn. tui c cch lm ngoi khi tui mua my tnh ni ra cc bn tham kho nh sau: u tin tui xc nh cc tiu ch k thut, m thut, ca mt ci my chng hn tc CPU, dung lng RAM, dung lng a cng v.v ri tui lp mt bng lit k gm cc hng th hin cho mi c tnh ca my, ct l cc hiu my ri ng vi mi my m tui nh s t 1 n 5 theo cm nhn ca mnh my c CPU mnh nht th c s l 5 v my yu nht th c s 1 sau khi xc nh s im ca mi yu t ca tng hiu my th tui cng li theo mi my a ra mt s v coi l gn nh n v hu dng. v ci no c mc hu dng cao th tui ly ci my . l cch ca tui cc bn ngh sao. ngoi ra bn cn c th p dng thm trng s tc l bn thy yu t no quan trng hn th bn cho s nhn vi mt s phn chia mc quan trng ca yu t a ra s chnh xc hn. ti v trong nhiu yu t c ci tc ng mnh, ci tc ng nh nn ci mnh tui cho trng s cao hn ci nh phn bit. ) Gi quay tr li bi th gia cc ln bin i gi v s lng nhu cu ti u chn ta v ra ng gi l ng cu c nhn tc l nhu cu ca c nhn theo bin i ca lng hng v gi. khi gi mt sn phm tng, trong khi thu nhp, s thch v gi sn phm cn li khng i th c 3 trng hp c th xy ra. - nu h s co gin ca cu theo gi sn phm X l co gin nhiu (EDx) >1 tc l nu mc bin i gi ca X s thay i nhiu hn phn thay i s lng sn phm th phn chi tiu cho X gim, phn chi tiu cho y tng ln, kt qu s lng sn phm Y tng ln so vi trc. EDx >1: gi mt hng X tng (Px tng) dn n Tng doanh thu ca X gim (TRx gim) dn n Tng doanh thu Y tng (TRy tng), suy ra Y tng. tng t nu EDx <1: Px tng dn n TRx tng dn n TRy gim dn n Y gim. Nu EDx = 1: Px tng dn n TRx, TRy khng i dn n Y khng i. ri sau khi tm ra ng cu c nhn ri sao y. tm ng cu th trng cng d thi ch cn tng cc ng cu c nhn theo trc honh l xong. Th l l thuyt v thuyt hu dng xong ngh mt cht ly hi . Ri k tip l phn tch cn bng tiu dng bng hnh hc tm hiu thuyt ny u tin phi tm hiu v ba gi thuyt c bn v s thch ca ngi tiu dng. - s thch c tnh hon chnh, ngha l ngi tiu dng c kh nng so snh, sp xp theo th t mc tha mn m cc phi hp khc nhau gia hai hya nhiu hng ha c th mang li. ci ny nng cao hn ci n v hu dng ch n tnh n cc phi hp gia cc sn phm mnh la chn. - ngi tiu dng lun thch c nhiu hn c l c t hng ha (i vi cc hng ha tt ch my ci rc rn, mi trng, spam ai m thm h h) - s thch c tnh bc cu, ngha l nu phi hp A c a thch hn phi hp B, phi hp B c a thch hn phi hp C th tt nhin phi hp A s c a thch hn phi hp C.

vn l s nh th no nu c cc tp hp c cng mc hu dng chnh l ng ng ch tc l ng ny tp hp cc phi hp khc nhau ca cc sn phm mnh tnh mua v mang li cng mc tha mn cho ngi dng. s thch ca ngi tiu dng c th c m t bng tp hp cc ng ng ch tng ng vi mc tho mn khc nhau. cc ng ng ch cng xa gc O th mc tho mn cng cao. tp hp cc ng ng ch trn mt th c gi l s ng ch. qun v biu ng ng ch th hai trc l hai sn phm mnh mun xt v cc phi hp c cng mt mc hu ch ri sao ni cc im c cng mc hu ch ny to thnh ng ng ch. sau mun v ng ng ch khc th li lm nh vy v s lng phi hp ca 2 sn phm ri ni li ra ng ng ch khc. ng ng ch (cng mc tha mn) c mt s c im : dc xung v bn phi, iu ny phn nh thc t ca ngi tiu dng l khi gim lng tiu th sn phm ny th phi tng lng tiu th sn phm kia tng hu dng khng i. v c im khc l cc ng ng ch khng ct nhau - li v pha gc O, th hin t l m ngi tiu dng mun nh i gia hai loi sn phm gim dn, t l ny c gi l t l thay th bin (MRS) th t l ny l s lng sn phm y gim xung tng thm mt n v sn phm X nhm bo m mc tha mn khng i. MRSxy = delta_Y/delta_X v trn th th MRSxy l dc ca ng ng ch. v sao mt hi gii thch trn sch kinh t vi m lm bing vit y th rt ra kt lun rng t l thay th bien (MRSxy cng chnh l t s hu dng bin ca 2 sn phm x v y tc l bng ci 6.5 ca v d v chng khon trn cc b. ci ng ng ch ny cng c nhiu dng lm ty theo sn phm mnh chn l g n b sung nhau hay l thay th nhau hay va thay th va b sung. nu hai sn phm l b sung th ng ng ch s gp khc li 90 cn x v y l hai sn phm thay th hon ton th n thnh mt ng thng bng. cn nu x v y l hai sn phm va b sung va thay th th trong khong no s cong th l lc hai sn phm thay th, ngoi on ra x v y l 2 sn phm b sung. ni chung ng ng ch l c vy cn ngi ta c t n mc no th phi coi ci ti c bao nhiu th hin bng ng ngn sch. ci ng ngn sch ny chnh l tp hp cc phi hp khc nhau gia 2 sn phm m ngi tiu dng c th mua c i cng mt mc thu nhp v gi cc sn phm cho. Phng trnh ng ngn sch c dng: X Px + Y Py = I hay Y = I/Py - (Px/Py)X vi X l lng sn phm X c mua, Y l lng sn phm Y c mua Px l gi sn phm X v Py l gi sn phm Y, I l thu nhp ca ngi tiu dng.trn th ng ngn sch l ng thng ni t im c gi tr l I/Py l lng sn phm Y ti a m ngi tiu dng mua c v im c gi tr l I/Px l lng sn phm X ti a m ngi tiu dng mua c. v ng ny c dc ng bng t gi gia 2 sn phm (Px/Py) th hin l t l phi nh di gia 2 sn phm trn th trng, mun tng mua mt sn phm ny phi gim tng ng bao nhiu sn phm kia khi thu nhp khng i. ci ny coi b thy quen quen phi khng my bn c ging nh phn l thuyt hu dng khng ci phng trnh MUx/Px = MUy/Py nh khng ta c MUx/MUy = Px/Py bng ci gi l t l thay th bin MRSxy (ci ny l quan st ca tui tui khng c chu trch nhim php l nha). th ng ngn sch c di chuyn khng. ng nhin l c c th l n s di chuyn khi thu nhp ca ta thay i tng ln m gi sn phm khng thay i th ng ngn sch s dch chuyn song song sang phi v ngc li khi gi c thu nhp gim, ng ngn sch s di chuyn sang tri. ngoi ra khi gi sn phm thay i m gi sn phm cn li khng

i v thu nhp khng i th nu gi tng th ng ngn sch quay v pha gc trn trc X tc l n c dc cao hn do Px/Py nh i cn u trn trc y vn gi nguyn. nu x gim th ngc li dc tng ln. vy vi cc khi nim ny th xut hin mt nguyn tc ti a ha hu dng. vn t ra l ngi tiu dng nn chn phi hp no gia X v Y tng hu dng t c l cao nht? nh vy phi hp ti u ca mt ng ngn sch chnh l tip im ca ng ngn sch vi ng ng ch, ti dc ca 2 ng l bng nhau. ti E th MRSxy = - Px/Py Ri sau khi bit qua v cch ti a ho hu dng bng s dng s ng ng ch kt hp thm ng ngn sch gi xt xem nu nhu cu ca ngi tiu dng s nh th no khi gi ca X thay i cc yu t khc khng i. th cch lp s ng ch nh c ch c ci l ng ngn sch s thay i. chng hn tui c thu nhp l I1 = 1000$ v dng mua c phiu FPT v BBT vi gi sn phm l PFPT1 l 12.5$ v ca PBBT1 l 2$ th ng ngn sch tng ng l MN trn th (cc b t v hay tng tng ly.) vi im M = I1/PFPT1 = 1000/12.5 = 80 v N = I1/PBBT1 = 1000/2 = 500 th xt trn trn th th tip im lc u l E (50, 125) (gi b ly s liu trn ch thc ra cc b phi s dng th xc nh 2 vic th nht l cc ng ng ch sau v ng ngn sch v xc nh im ct nhau ca chng.(tip im nha nh l tip im tc l ch c mt im giao nhau gia hai ng ny ch ti ci khng bit ng ng ch c phng trnh g khng ch nu c th d t, chc l th v sai qu.) ri quay li bi vi E (50, 125) th tui c th v ra c im E trn th cung cu (nhc li l th c trc honh nm ngang l s lng sn phm X v trc ng l gi ca sn phm X) l E (50, 12.5). ri li gi s gi c phiu FPT tng ln mc mi chng hn 20$ khi I/PFPT l 1000/20 = 50 cc yu t khc khng i th ng ngn sch s dc hn khi th mt im ti u khc c to ra l tip im ca ng ngn sch mi ny vi mt ng ng ch khc c mc tha mn thp hn (nu gi gim xung th n s tip im vi ng ng ch cao hn tc l khi d mc tho mn cao hn ) v im phi hp ti u mi l F (30, 100) chng hn nh vy ta xc nh c im F (30, 20) ni cc im E v F li trn th ng ch th ta c ng tiu dng theo gi. ng tiu dng theo gi l tp hp cc phi hp ti u gia 2 sn phm khi gi mt sn phm thay i, cc iu kin cn li khng thay i. cn khi ta ni cc im E v F trn th cung cu th ta s c ng cu c nhn v c phiu FPT, dc xung v bn phi. tm ng cu th trng thi thy ging nh trn cng cc lng cu t cc ng cu c nhn v tng ng vi mc gi trnh by phn trn. mt t hi lun rng ln cn mt cht khong chc trang na h. ny gi ni trng hp nu gi sn phm thay i gi ni nu thu nhp thay i th sao. tha cc bc cch lm cng tng t nhng ch khc l ng thu nhp s dch chuyn song song khi thu nhp thay i. khi cng tm cc im ti u mi v ni cc im ny th ta c mt ng gi l ng tiu dng theo thu nhp. n l tp hp cc phi hp ti u gia 2 sn phm khi thu nhp thay i, gi cc sn phm khng i. ci kinh khng nht v cng thc nht l khi va gi thay i va thu nhp thay i ci ny th em chu cc bc t suy ngh nha cng d thi ch thay vo tnh thi m. ri quay li ci ng tiu dng theo thu nhp trn s ng ch ca 2 sn phm X v Y cc gi tr E v F cung cp cho ta cc thng s v ng Engel. v ng engel s cho ta bit c l sn phm l thit yu, cao cp hay cp thp v th hin trn biu c hai trc ngang l lng sn phm v trc dc l thu nhp nu x l sn phm thit yu th ng cong m ln v bn phi. cn nu l sn phm cao cp th ng cong p xung. c nh cao nm bn phi. vi sn phm

cp thp th ng cong p xung v im cao nht gn trc y nht (tm li cc bn nn xem li cc biu mt cht thy r. By gi xem qua vn khi gi sn phm X tng ln (hay gim xung ) trong iu kin cc yu t khc khng i th lng tiu th sn phm X gim xung (hay tng ln) l kt qu tng hp ca 2 tc ng: tc ng thay th v tc ng thu nhp. tc ng thay th l lng sn phm x gim xung (tng ln) khi gi sn phm X tng ln (hay gim xung) trong iu kin mc tha mn khng i (hay thu nhp thc t khng i). do tc ng thay th lun mang du m. ngoi ra cn tc ng thu nhp tc l khi thu nhp thay i m nu gi sn phm X tng ln th lng cu sn phm X gim xung v lm thay i mc tho mn.c hai hng: nu x l sn phm thng thng th tc ng thu nhp mang du m, khi gi sn phm X tng ln m thu nhp gim th lng cu v sn phm X cng gim. cn nu x l sn phm cp thp tc ng thu nhp mang du dng, khi gi sn phm X tng ln, trong khi thu nhp thc t gim lm cho lng cu sn phm X tng ln v ngc li. by gi gi s X v Y l 2 sn phm bnh thng. vi ng ngn sch ban u MN, th phi hp ti u l im E (x1,y1) mc tha mn ti a l U1. ri gi nu ch c gi sn phm X tng t Px1 n Px2 (gi sn phm y v thu nhp khng i) th ng ngn sch mi l MC v em phi hp ti u tng ng l im F (x2,y2) vi mc tha mn ti a t c l U0 Nh vy khi gi sn phm X tng ln th Px1 n Px2 th tc ng thay th v tc ng thu np lm lng tiu th sn phm x gim xng t x1 n x2 o lng tc ng thay th, ta loi tr tc ng thu nhp bng cch tng thm thu nhp mt lng (delta_I) va ng ngn sch gi nh M'C' song song vi ng ngn sch MC v tip xc vi ng ng ch ban u U1 ( gi mc tho mn khng i) ti im G (x',y'). nh vy tc ng thay th l on x1x', l s di chuyn dc ng ng ch U1 t E n G. tc ng thay th mang du m, ngha l s tng gi sn phm s lm gim lng cu sn phm v ngc li trong iu kin mc tha mn khng i. V tc ng thu nhp: khi gi sn phm tng th thu nhp thc t gim, th hin cng mt mc thu nhp bng tin nh trc, nu gi sn phm tng th s lng cc sn phm c mua s gim xung so vi trc v ngc li. ng ngn sch thc t l MC (vi im cn bng F(x2,y2) , nh vy tc ng thu nhp l on x'x2, l s dch chun t G thuc u1 sang F thuc U0 l lng sn phm X' gim t x' n x2, lm gim mc tha mn U1 - U0. tm li, vi X l sn phm thng thng, tc ng thay th va tc ng thu nhp cng nhiu. Khi gi sn phm X tng th tc ng thay th lm lng sn phm X gim t x1 x', tc ng thu nhp lm lng sn phm X tip tc gim x' xung x2. tng hp 2 tc ng, khi gi sn phm X tng ln Px1 ln Px2 lm lng sn phm X gim t x1 xung x2. thy rng nu x l sn phm thng thng th tc ng thay th v tc ng thu nhp l cng chiu, u gim khi gi sn phm tng. nu x l sn phm cp thp th tc ng thay th v tc ng thu nhp ngc chiu nhau, v mt l thuyt th i vi sn phm cp thp c th xy ra trng hp tc ng thu nhp mnh hn v ln t tc ng thay th, ng cu s dc ln v bn phi: khi gi tng lng cu sn phm s tng v ngc li. chnh l hin tng giffen tc l hin tng tc ng thu nhp mnh hn ln t c tc dng thay th nn ng cu s b tc ng thu nhp chi phi.

theo quy lut hu dng bie gim dn, i vi mi c nhn, mc tha mn ca sn phm tiu dng trc thng ln hn mc tha mn ca cc sn phm tiu dng sau, do ngi tiu dng sn lng tr nhng mc gi cao hn cho nhng sn phm tiu dng trc. nhng thc t, ngi tiu dng tr cng mc gi cho tt c cc sn phm c mua cn c vo hu dng bin ca sn phm sau cng, iu ny to ra thng d tiu dng. thng d tiu dng ca mt n v sn phm l phn chnh lch gia mc gi ti a m ngi tiu dng sn lng tr (cn gi l gi dnh trc ) vi gi thc tr cho sn phm.chng hn tui cn c 10 bnh m vi gi 2000/ nhng ch c mua mt th tui chp nhn gi l 10.000/. vy thng d tiu dng ca bnh m u tin tui mua l = 10.000 - 2000 = 8000. thng d tiu dng c nhn cho qi sn phm l chnh lch gia tng s tin ti a m ngi tiu dng sn lng tr vi tng s tin thc t tr cho qi sn phm chng hn vi v d trn th thng d tiu dng c nhn l tng s tin ti a m tui sng lng tr cho 10 bnh m th trn th ta v ra nh sau th cung cu c trc tung l gi , trc honh l lng sn phm ng cu th trng theo gi l i qua J v A trong J l gi cao nht tui c th chp nhn mua ca mt n v v A l im tui mua thc t vi 10 bnh m. vy ta c thng d tiu dng ca 10 bnh mnh l tng s tin ti a m tui sn lng tr cho 10 bnh m tc l hnh thang OJAq1 (tham kho thm hnh 3.15 trong sch) = [OJ (10.000) + Aq1 (2000)] x AP1(10)/2 = (10000 + 2000) * 10/2 = 60.000 ri tr cho tng s tin thc tr cho 10 bnh m. l din tch hnh ch nht OP1Aq1 = 2000 x 10 = 20000 vy thng d tiu dng ca 10 bnh m l 60000 - 20000 = 40000. gi xt n thng d tiu dng trn th trung: nu gi th trng l P1 v sn lng cn bng l Q1, th thng d tiu dng trn th trng mc gi P1 l phn chnh lch gia tng s tin ti a m ngi tiu dng sn lng tr cho Q1 v tng s tin thc tr cho Q1 sn phm. v thng d tiu dng trn th trng cn c xc nh bi din tch di ng cu v pha trn gi th trng ca sn phm. nu gi tr trng tng ln th thng d tiu dng trn th trng s gim xung v ngc li. Ph xong chng 3 chc cc bn mt ni l thuyt khng chn b x ba khc tui s lm vi bi tp cc b xem th chc s hay hn...