‫تعریف شاخص شهری‬

‫شاخ ص ه ا اس اسي تري ن معيارهاي اندازه گيري و حيات ي ترين‬

‫علئ م و نشان دهنده وضعي ت ي ك جامع ه هس تند‪ .‬شاخ ص ها در‬
‫حقيقت اطلعات موجزي مي باشند كه نمايانگر وضعيت سيستم‬
‫هاي بزرگ ي همچون شهر ها ه ستند‪ .‬اي ن اطلعات موجز نماينده‬
‫اي از تصوير كل يك جامعه بوده و نشان مي دهد كه سيستم به‬
‫كجا مي رود‪ ،‬در حال بهبودي است يا وخيم شده و يا اينكه ثابت و‬
‫بدون تغيير است ‪.‬‬
Planners have long understood how valuable it would be
to have a set of recurrently updated indicators on
changing neighborhood conditions in their cities. The
idea goes back at least to the 1960s, when social
indicators had more broadly achieved the status of a fad.
Interest waned for a variety of reasons—mostly because
the work of actually constructing such systems back then
proved to be so costly. In the 1990s, however, advancing
technology has for the first time allowed this dream to
move closer to reality, at least in a few places, and that is
fanning the flames of interest in the topic again.
 ‫تاریخچ ه اس تفاده از شاخص های‬
‫کمی برای هدایت سیاستگذاری‬
‫‪‬س ال های ده ه ‪-1940‬اس تفاده از شاخ ص های ماهیان ه اقتص ادی برای سنجش‬
‫شناوری ((‪BOUYANCY‬اقتصادی در آمریکا برای اولین بار‬

‫‪ ‬سال های میانی ‪-1960‬موفقیت مجموعه شاخص های معتبر اقتصادی و گرایش‬
‫دست اندرکاران امور اجتماعی به بکارگیری شاخص ها‬

‫‪ ‬سال های ‪-1970‬جنبش شاخص های اجتماعی (‪ )DUDLEY DUNCON‬و گسترش در‬
‫سراسر جهان(انگلیس‪،‬فرانسه ‪،‬آلمان)‬

‫‪‬سال های ‪ -1990‬موج دیگر و فراگیر شدن کاربرد شاخص ها‬

 ‫تعریف های ارائه شده‬
SET OF RULES FOR GATHERING AND ORGANISING DATA SO THEY CAN

BE ASSIGNED MEANING.
SOCIAL INDICATORS –STATISTICS,STATICTICAL SERIES,AND ALL
OTHER FORMS OF EVIDENCE THAT ENABLE US TO ASSESS WHERE WE
STAND AND ARE GOING WITH RESPECT TO OUR VALUES AND
GOALS,AND TO EVALUATE SPECIFIC PROGRAMS AND DETERMINE
THEIR IMPACT.
 ‫پارامتر‬
‫‪‬خصوصیتی که قابل اندازه گیری یا مشاهده باشد (سازمان ‪OECD)-1993‬‬

‫‪‬پارامت ر ی ا ارزش ی ک ه از پارامت ر گرفت ه م ی شود‪ ،‬اطلعات ی اس ت که در مورد‬

‫وضعیت یک پدیده ‪ ،‬محیط و فضا و به مفهومی در ورای آنچه که به نحو مستقیم و‬
‫همیشه با ارزش های یک پارامتر بستگی دارد اشاره می کند‬

‫‪‬یک سنجه آماری‪-‬یک ارزش‪-‬یک وسیله مقیاس یا اندازه گیری‪-‬زیر شاخص‪-‬‬

‫‪ ‬یک کمیت مفرد که از یک متغیر به دست می آید و برای نشان خصوصی به کار‬
‫برده می شود‬
 ‫تعریف‬
‫‪‬شاخص متغیرهایی هستند که اطلعات مربوطه را ساده تر کرده و به بیان دیگر‬
‫پدیده مورد نظر را قابل مشاهده یا قابل شناخت می کنند‪ .‬و اطلعات مربوطه را‬
‫به ص ورت معیارهای کم ی و قاب ل اندازه گیری مطرح و ب ه یکدیگ ر مرتب ط می‬
‫سازند‪.‬‬

‫‪‬عملکردهای عمده شاخص ها‬

‫‪‬ارزیابی حالت و روندها‬

‫‪‬مقایسه عمومی از مکان ها و حالت‬

‫‪‬ارزیابی شرایط و روندها در ارتباط با اهداف و آرمان ها‬

‫‪‬تهیه اطلعات هشداردهنده اولیه‬

‫‪‬پیش بینی شرایط و روندهای آتیه‬

 ‫تعریف‬
‫‪‬شاخ ص ب ه عنوان متغیرهای منفرد ی ا متغییرهای ی ک ه تابع ی از دیگ ر متغیرها‬
‫هستند‬
‫اث ر متقاب ل س یاست و روش ها در‬
‫شاخص ها‬
‫‪‬شاخص به عنوان ابزار سیاستگذاری‬

‫‪‬گسترش ابعاد فناورانه و روش شناسی در توسعه ها‬

‫‪‬بر مبنای اینکه شاخص ها هدایت کنده سیاست ها یا معیار سنجش علمی تغییرات‬
‫اجتماعی(جایگاه نظریه ای‪ ،‬سنجشی یا سیاستی) ‪ 4‬دسته‬

‫نظریه ای‬ ‫تجربی‬

‫بنیادی‪/‬علمی‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫گرایش‬
‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬
‫سیاستی‪/‬ارزشی‬
 ‫اهمیت درگیر کردن سیاستگذاران‬
‫در فرآیند توسعه شاخص ها‬

‫‪ .1‬افزایش درک از دامنه سیاستگذاری و تمرکز بر عملیات ‪ ،‬ارزش‬

‫ها و گرایشات سیاستگذاران در جریان توسعه شاخص ها‬

‫‪ .2‬شکلگیری زمینه سیاستی همزمان و اثر متقابل بر شاخص ها‬

 ‫نکات مهم در ارتباط با افزایش‬
‫کاربرد شاخص ها‬

‫‪ .1‬افزایش رسمیت و قانونمند کردن شاخص ها‬

‫‪ .2‬دقت در منابع جمع آوری اطلعات‪ ،‬سنجش و تحلیل‬

‫‪ .3‬ا ستاندارد کردن شاخص ها با توجه به روش ها و زمینه های‬

‫سنجش‬
 ‫فرآیند تعیین شاخص ها‬

‫‪ .1‬تعیین نظام های هدف و تاکیدات شناخت براساس چشم انداز‬

‫‪ .2‬سنجش با استانداردهای علمی و معیارهای سیاستی‬

‫‪ .3‬تحلیل ویژگی ها براساس اهداف‬

‫‪ .4‬تعیین معیارهای سنجش شاخص ها‬

‫(منابع جمع آوری اطلعات آماری)‬

 ‫یکسان کردن شاخص های عام‬
‫‪‬ارزش شاخص ها باید قابل اندازه گیری و یا حداقل قابل مشاهده باشد‪.‬‬

‫‪‬اطلعات باید در دسترس یا قابل حصول(از طریق اندازه گیری خاص یا فرا بینی‬
‫فعالیت ها) باشد‬

‫‪‬شیوه جمع آوری اطلعات ‪ ،‬تحلیل و پردازش مربوط به شاخص ها باید روشن و‬
‫شفاف و استاندارد باشد‪.‬‬

‫‪‬ابزار ساخت و فرابینی شاخص ها باید در دسترس باشد‪.‬‬

‫‪‬شاخص ها یا مجموعه آن ها باید مقرون به صرفه باشند‬

‫‪‬پذیرش سیاسی شاخص ها در سطوح محلی‪ ،‬ملی و بین المللی باید تضمین گردد‬
 ‫طبقه بندی شاخص های‬
‫‪Habitat Agenda‬‬

‫‪ 20 ‬شاخص کلیدی‪ :‬مهم برای سیاستگذاری‪،‬جمع اوری آسان‪ ،‬ارائه به صورت‬

‫عدد‪-‬درصد و نسبت‬

‫‪ 9 ‬چک لیست‪ :‬برای ارزیا بی نوا حی بدون د سترسی آسان برای اندازه گیری‬
‫معیارهای کمی‪،‬پرسشنامه های ارزیابی عمومی با سوالت بله و خیر‬

‫‪ 13 ‬شاخ ص بس ط یافت ه‪ :‬تکمی ل اهداف شاخص های کلیدی و داده های‬

‫کیفی‪،‬افزایش دقت ارزیابی‬
 ‫طبقه بندی شاخص های‬
‫‪Habitat Agenda‬‬
‫برای سهولت جمع آوری اطلعات دو خوشه((‪:CLUSTER‬‬

‫‪ ‬خوشه الف‪:‬شاخص هایی که از سرشماری نفوس و مسکن و اطلعات آماری‬

‫دقیق استخراج شده اند‬

‫‪ ‬خوشه ب‪:‬شاخص هایی که از منابع دیگر حاصل کار گروه های تخصصی کوچک‬
‫تر با هدف ویژه بدست آمده اند‬
‫اطلعات روش شناسی شاخص های‬
‫‪Habitat Agenda‬‬

‫‪ ‬توضیحات و تعریف شاخص‬

‫‪ ‬هدف از استفاده شاخص(با توجه به اهداف طرح)‬

‫‪ ‬مبنای عملکرد و اصول مورد نظر(با توجه به زمینه محیطی)‬

‫‪( ‬منابع و روش دسترسی به داده ها و محاسبه اهداف)‬

‫اطلعات شیت های شاخص های‬
‫‪Habitat Agenda‬‬

‫‪ .2‬نام شاخص‬

‫‪ .3‬هدف از استفاده شاخص(با توجه به اهداف طرح)‬

‫‪ .4‬دلیل و اساس وجودی شاخص‬

‫‪ .5‬تعریف شاخص‬

‫‪ .6‬روش شناسی‬

‫‪ .7‬کروه هدف(با تاکید بر جنسیت)‬

‫‪ .8‬تفسیزات و تعیین حدود کاربرد‬

‫‪ .9‬حوزه عملکرد‬
‫نکات مهم در واحدهای همسایگی‬
‫مسکونی‬
‫‪ .1‬مکانیابی واحد همسایگی‬

‫‪ .2‬مراکز اجتماعی‪-‬جمعیتی‬

‫‪ .3‬مدارس‬

‫‪ .4‬ارتباط بین عناصر واحد همسایگی‬

‫‪ .5‬نواحی حساس از نظر محیطی‬

‫‪ .6‬فضاهای باز‬
 ‫شاخص های پایداری در واحد‬
‫همسایگی‬
1. DATA POETRY INDICATORS

2. CORE INDICATORS

3. BACKGROUND INDICATORS

4. DEEP SUSTAINABILITY INDICATORS

5. FRIENDLY SPACES INDICATORS

6. AFFORDABLE HOUSING INDICATORS

 These ten linked indicators were defined by Seward Neighborhood,
and
identify the key measures of long-term neighborhood sustainability.

1. "Friendly space.”
2. Consumption by residents at independent local stores.
3. Purchases from local vendors by local businesses.
4. Number of residents who share skills or barter services with each other.
5. Number of residents who volunteer for church or community service
work.
6. Number of residents who plan to stay in neighborhood for a specified
number of years.
7. Number of bicycles traveling on key routes compared to number of cars.
8. Number of Seward home-based businesses and resident-managed
studio/office spaces.
9. Percent of residents earning living wage.
10. Percent of workers working inside and outside of Seward.
 Neighborhood
Sustainability Indicators
Guidebook