You are on page 1of 72

1

CHNG 2.

LIN KT

TRONG KT CU THP
A. LIN KT HN

B. LIN KT BULNG
2
CHNG 2. LIN KT TRONG KT CU THP
Cc loi lin kt :
Lin kt hn:
: n gin, tn t cng ch to, gim khi lng kim loi, kinh t, lin kt
kn,
N: Do nh hng ca nhit cao trong qu trnh hn nn d b bin hnh
hn v ng sut hn; lm tng tnh gin ca vt liu; Kh kim tra cht
lng ng hn. Kh nng chu ti trng ng km;
Lin kt bulng:
: Khng b bin hnh hn; Chu c ti trng ng tt; thun tin khi
lp dng v tho lp.
N: Lin kt phc tp; Tn vt liu v cng ch to hn so vi lin kt
hn.
Lin kt inh tn: Phc tp hn lin kt bulng. Chu ti trng ng rt tt.
3
A. LIN KT HN
2.1 CC PHNG PHP HN TRONG KT CU THP

2.2 CC LOI NG HN V CNG TNH
TON CA NG HN

2.3 TNH TON CC LIN KT HN
4
A. LIN KT HN
1. Hn h quang in
2.1 CC PHNG PHP HN TRONG KT CU THP
a) Nguyn l:
Ngun
H quang
Dy dn
Ki m l o i c bn
i n
Dy dn i n
Que hn
Tay cm
Cc thp c bn v thp li que hn chy lng v dnh vi nhau do lc ht
in t. su nng chy ca thp c bn khong 1,5 ~ 2 mm.
Kim loi ng hn l hn hp ca kim loi cc thp c bn v kim loi li
que hn.
S dng ngun in 1
chiu to h quang
in xut hin ti v tr
cn ni cc thanh thp
c bn vi que hn.
My
hn
N: Hn l qu trnh dng ngun nhit lm nng chy 2 kim loi cn hn
cng vi mt kim loi th 3 (kim loi que hn) c b vo; 3 kim loi ny
ho ln vo nhau ri cng li to thnh ng hn.
5
1. Hn h quang in
b) Cc yu t nh hng Cht lng ng hn
Khong cch gia u que hn v v tr cn hn: Khong cch c duy tr
khng i => h quang in n nh.
Ngun in: Ngun in n nh => h quang n nh.
Cch li kim loi lng vi khng kh: kim loi lng khng tip xc vi
khng kh (tip xc vi O2 v N) => que hn cn phi c bc thuc (cha
khong 80% CaCO3 i vi hn h quang in bng tay).
Lp thuc bc que hn chy to thnh x ni trn b mt trnh thp lng
tip xc vi khng kh.
Cht lng ca lp thuc bc que hn: Lp thuc bc que hn cha bt ca
mt s hp kim nh Mn, Ti, Khi chy s ho vo thp lng lm tng
cht lng ng hn (tng bn ca ng hn).
Trnh ca ngi hn: hn bng tay hay hn bng my.
(tip 2/3)
6
1. Hn h quang in
c) Que hn (theo TCVN 3223-1994):
Chiu di que hn 200 ~ 450 mm ; ng knh li kim loi que hn 1,6 ~ 6
mm; lp thuc bc dy 1 ~ 1,5 mm.

Loi que hn : c phn theo cng tc thi ca kim loi ng hn;
V d: N42 c cng ko t tiu chun daN/cm2.

Loi que hn s dng phi ph hp vi mc ca thp c bn:
- c bn ko t tc thi ca kim loi que hn ln hn ca thp c bn;
- c cc tnh cht c l ca kim loi que hn v kim loi thp c bn l tng
t nhau => gim bt khi lng thp nng chy, gim bt ng sut hn v
bin hnh hn.
CCT34, CCT38, CCT42, CCT52 N42, N46
9Mn2, 14Mn2, 9Mn2Si, 10Mn2Si1 N46, N50
4100 =
wun
f
Mc thp
Loi que hn
(tip 3/3)
7
2. Hn h quang in t ng v na t ng:
Nguyn l c bn ging nh hn bng tay, ch khc :
- S dng cun dy hn khng bc thuc, ng knh dy hn 2 ~ 5 mm.
- Phu ng thuc hn c gn vi my hn.
- Thuc hn c ri trc thnh lp dy trn rnh hn; dy hn c nh
t ng dn dn theo tc di chuyn u ca my hn.
H quang chm
Dy hn
Thuc hn
Phu r i t huc hn
Thuc hn
M y hn
Dy hn t r n
ng ht t huc hn
Ray c nh my hn
8
2. Hn h quang in t ng v na t ng:
:
- Do ngun in n nh, khong cch gia u que hn v v tr cn hn
lun c duy tr khng thay i, tc hn c duy tr n nh => H
quang in lun n nh.
- ng hn lun nm su trong lp thuc bc => kim loi nng ngui t t,
to iu kin cho bt kh thot ra ngoi.
cht lng ng hn tt hn hn bng tay.

N:
- Ch thc hin c cho cc ng hn thng hoc trn. Khng hn c
cho cc ng hn gp khc, ng, ngc, v tr cht hp,
=> Khc phc bng cch hn bn th cng, my hn c kt hp di
chuyn bng tay.
9
3. Hn h quang in trong lp kh bo v:
Lp kh bo v c phun ra trong khi hn;
Kim loi lng c bo v bi mi trng kh, b ngn cn tip xc vi
khng kh.
C 2 phng php hay c dng:
- Phng php MIG (metal inert gas) : s dng kh tr (nh argon hay
helium); => s dng c cho mi kim loi, nhng gi thnh cao.
- Phng php MAG (metal active gas) : s dng kh cacbonic hoc hn
hp vi kh tr; => s dng cho cc loi thp thng thng.
4. Hn hi
S dng m hn to ra ngn la axtylen, l hn hp chy ca kh
oxy v axetylen. Nhit nng chy c th n 3200oC.
Cht lng ng hn km.
Thc hin nhng ni khng c in.
Thng dng hn nhng tm kim loi mng, hoc ct thp.
10
5. Cc yu cu chnh khi hn v phng php kim tra ng hn
11
2.2 CC LOI NG HN V CNG TNH TON
1. NG HN I U
b)
a) c)
ng hn i u dng lin kt trc tip 2 cu kin cng nm trong 1
mt phng.
Khi hn, cn phi m bo s nng chy trn sut b dy ca bn thp.
Khi b dy ca cc bn thp lin kt ln, cn phi gia cng u cc bn thp
ni. Qui cch gia cng c qui nh trong tiu chun thit k.
a. c im
ng hn c th thng gc hoc xin gc vi trc ca cu kin.
12
Qui cch gia cng u cc bn thp ni :
Khi mm : khng cn gia cng u cc bn ni;
(hn trc tip).
mm : cn gia cng 1 pha, dng ch V.
mm : cn gia cng 2 pha, dng ch K, X
mm : cn gia cng dng cc.
t
a
t
a
b
o
t
a
b
o
t
a
b
o
o
a
b
o
10 < t
50 10 s < t
60 50 s <t
60 > t
13
ng lc khng b dn p,
khng b un cong => ng
sut tp trung nh, m
bo truyn lc tt.
ng hn c coi nh phn ko di ca thp c bn.
ng hn i u b ph hoi ging nh thp c bn: b ko t, b nn,
b ct tu theo lc tc dng.
b. S lm vic ca ng hn i u
1. NG HN I U
b)
a) c)
N N
ng truyn lc song song
14
Ph thuc vo vt liu kim loi hn (loi que hn) v phng php kim tra
cht lng ng hn.
ng hn i u chu nn tt hn chu ko v chu ct .
Cng tnh ton (v ko, nn, ct) ca ng hn c xc nh theo
cng tnh ton ca bn thp c lin kt f .
c. Cng tnh ton ca ng hn i u
1. NG HN I U
Khi chu nn:
f f
wc
=
Khi chu ko:
f f
wt
85 , 0 =
f f
wt
=
hoc
Khi chu ct:
f f f
v wv
58 . 0 = =
V d: thp CCT34 c: 2100 = = f f
wc
1800 85 , 0 = = f f
wt
1200 = =
v wv
f f
daN/cm2
daN/cm2
daN/cm2
15
ng hn gc nm gc vung
to bi 2 cu kin cn hn.
Tit din ca ng hn thng c hnh dng l 1/4 tit din ng trn (tam
gic vung cn, hi phng gia).
a. c im
2. NG HN GC (LIN KT 2 BN THP)
hf
f
h
a)
t
1
t
h
f
b)
t
1
t
b)
N
a)
N N
l w
w
l
N
16
Cnh ca tam gic gi l chiu cao ng hn hf.
a. c im
2. NG HN GC (LIN KT 2 BN THP)
Chiu cao ng hn khng qu cao v khng c qu b :
max min f f f
h h h s s
min max
2 , 1 t h
f
=
t h
f
2 , 1
max
=
min f f
h h >
) ; min(
2 1 min
t t t =
hf
f
h
a)
t
1
t
h
f
b)
t
1
t
cho lin kt chng.
vi t l chiu dy bn ng cho lin kt hnh ch T.
;
vi hfmin c tra Bng 2.3 ph thuc vo tmax v
phng php hn.
(tip 2/3)
17
Tu theo v tr ca ng hn so vi phng ca lc tc dng, chia ra:
a. c im
2. NG HN GC
(tip 3/3)
b)
N
a)
N N
l w
w
l
N
l
l

ng hn gc cnh: song song vi phng ca lc tc dng.
ng hn gc u: vung gc vi phng ca lc tc dng.
Khi chu ti trng ng, ng
hn lm hoc ng hn thoi
c th c s dng, nhm
gim ng sut tp trung trong
ng hn.
1,5h f h
h
|
a)
f
h
f
|
b)
f
h
f
f
f
ng hn thoi c cnh ln nm dc theo phng lc tc dng.
18
b. S lm vic ca ng hn gc
2. NG HN GC
N
A B
B A B - B A - A
N
o
o
t
t
ng truyn
lc trong lin
kt thay i
phc tp, b
un cong, b
chn p, khng
u nhau.
ng sut php phn b khng u theo chiu rng ca bn
thp v c gi tr thay i gia 2 mt ct A-A v B-B:
Dc theo ng hn, ng sut tip phn b khng u: c gi
tr ln nht 2 u v nh nht gia ng hn.
gim bt s phn b khng ng u ca ng sut tip dc theo ng
hn => Chiu di ng hn gc cnh l khng c di qu.
Chiu di l cng khng c ngn qu v khng th truyn lc c, ng
truyn lc b gy khc qu.
1
2
1
2
19
b. S lm vic ca ng hn gc
2. NG HN GC
i vi ng hn gc u, ng truyn lc phn b u theo b rng ca
lin kt, nhng b un cong v dn p chn ng hn (xem mt ct).
ng hn gc u v gc cnh chu lc khng tt bng ng hn i u.
Chn - ng hn
N
a) b)
N
(tip 2/3)
ng hn
gc u:
Phn b ng sut ng truyn lc
20
b. S lm vic ca ng hn gc
2. NG HN GC
ng hn gc u v gc cnh thc t chu c ng sut do ct, un v ko.
Nhng chu ct l ch yu.
Trong tnh ton, coi ng hn gc (c gc cnh v gc u) ch chu lc ct
qui c v ph hoi do ct (do trt) theo mt trong 2 tit din sau:
(tip 3/3)
f
a)
f
h
s
|
h
b)
|f hf
N
N
1
2
Dc theo kim loi ng hn (Tit din 1-1) ; hoc
Dc theo bin nng chy ca thp c bn (Tit din 2-2).
H s v tng ng vi 2 mt ct ph hoi 1-1 v 2-2 l cc h s
xt n chiu su nng chy ca ng hn. => xc nh chiu cao tnh
ton ca ng hn.
f
|
s
|
21
c. Cng tnh ton ca ng hn gc:
2. NG HN GC
ng hn gc cnh v gc u c cng tnh ton nh nhau.
f
a)
f
h
s
|
h
b)
|
f hf
N
N
1
2
ng hn gc c th b ph hoi theo 2
tit din khc nhau, ct qua 2 loi vt liu
kim loi thp khc nhau (kim loi thp
ng hn v kim loi thp c bn trn
bin nng chy).
i vi Tit din 1-1: cng chu ct tnh ton ca thp ng
hn ph thuc vo vt liu que hn (tra Bng 2.4).
i vi Tit din 2-2: cng chu ct tnh ton ca thp c bn
trn bin nng chy ly bng:
wf
f
u ws
f f 45 , 0 =

VD: Que hn N42 c daN/cm2
Thp c bn CCT38 c = 1710 daN/cm2.
1800 =
wf
f
3800 45 , 0 =
ws
f
22
a) Theo cng dng:
3. CC CCH KHC PHN LOI NG HN
ng hn chu lc.
ng hn cu to.
b) Theo v tr trong khng gian:
ng hn nm (I).
ng hn ng (II).
ng hn ngc (III): rt kh hn, khi thit k cn trnh.
ng hn ngang (IV).
I I
I
I I I
I V
0

6
0

60120
1
2
0

1
8
0

23
c) Theo a im ch to:
3. CC CCH KHC PHN LOI NG HN
ng hn trong nh my.
ng hn ngoi cng trng .
d) Theo tnh cht lin tc ca ng hn:
ng hn lin tc:
ng hn khng lin tc.
a a a a
a a a a
i vi cu kin chu nn. i vi cu kin chu ko.
min
15t a s
min
30t a s
Trong nh my
Ngoi cng trng
24
2.3 TNH TON CC LIN KT HN
1. Lin kt i u
Gia cng u bn thp
25
1. TNH TON LIN KT I U
a. LK i u thng gc chu N
N N
t
l
w
t
t
a)
o
N N
t
b)
w
l
t
o
o
t
Tit din ng hn bit:
t h
f
=
b l =
t l l
w
2 =
cn tr i mi u ng hn 1
khong l t, do k n cht lng
khng tt 2 u.
Chiu cao:
Chiu di tnh ton (hiu qu):
Tit din tnh ton ca
ng hn c dng hnh
ch nht, kch thc lw x t.
Chiu di thc t cn hn:
26
1. TNH TON LIN KT I U
a. LK i u thng gc chu N (tip)
Cc biu thc kim tra bn:
c wt
w w
wt
f
l t
N
A
N
o s

= =
c wc
w w
wc
f
l t
N
A
N
o s

= =
Chu lc ko N:
Chu lc nn N:
N N
t
l
w
t
t
a)
o
N N
t
b)
w
l
t
o
o
t
Di tc dng ca lc dc
trc N, ng sut php c
coi phn b u trn tit din
ng hn.
wt
f
l cng chu ko tnh ton ca ng hn i u
l cng chu nn tnh ton ca ng hn i u
wc
f
f f
wt
85 , 0 =
27
1. TNH TON LIN KT I U
N N
t
l
w
t
t
a)
o
N N
t
b)
w
l
t
o
o
t
tng kh nng chu lc ca
ng hn, cn tng chiu di
ng hn lw (v chiu cao
ng hn hf = t khng i).
t
b
l
w
2
sin

|
.
|

\
|
=
o
b. LK i u xin gc chu N
S dng ng hn xin gc:
Lc dc trc tc dng vo ng hn c phn thnh 2 thnh phn:
o sin N
o cos N
gy ng sut php trn tit din ng hn
gy ng sut tip trn tit din ng hn;
Hai thnh phn lc ny c kim tra ring r.
28
1. TNH TON LIN KT I U
Cc biu thc kim tra bn:
Chu lc ko N.Sin o:
N N
t
l
w
t
t
a)
o
N N
t
b)
w
l
t
o
o
t
c wt
w
wt
f
l t
N

o
o s

=
sin
c wv
w
w
f
l t
N

o
t s

=
cos
Chu lc ct N.Cos o:
1 : 2 = o tg
o sin N
o cos N
cng nh th :
o
cng gim;
cng tng.
b. LK i u xin gc chu N (tip)

C 2 iu kin
bn v ng sut
php v ng sut
tip phi ng
thi tho mn.
Nn s dng:
fwv l cng tnh ton chu trt ca ng hn i u. f f f
v wv
58 , 0 = =
29
1. TNH TON LIN KT I U
M
w
l
t
a)
t
M
M
V
t
l
w
V
t
b)
M
w
o
t
w
o
w
c wt
w
wt
f
W
M
o s =
c wt w wt td
f t o o s + = 15 , 1 3
2 2
2
6
w w
wt
l t
M
W
M

= = o
w
w
l t
V

= t
vi
(t c ti liu)
b. LK i u chu M, V
Di tc dng ca m men
M, coi ng sut php phn
b trn tit din ng hn
c dng hnh tam gic .
Di tc dng ca lc ct V, coi ng sut tip phn b u trn tit din
ng hn.
30
2. TNH TON LIN KT GHP CHNG
a. LK ghp chng 2 bn thp chu N
31
2. TNH TON LIN KT GHP CHNG
N
b)
a) c)
d)
N
a>5
1
t
t mi n
t
2
1
t
t
2
c wf
w f f w
f
l h
N
A
N

|
t s

= =

1 1
1 1
c ws
w f s w
f
l h
N
A
N

|
t s

= =

2 2
2 2
( )

= cm l l
w
5 , 0 2
Cc biu thc kim tra bn:
a. LK ghp chng 2 bn thp chu N (tip)
Di tc dng ca lc dc trc N, ng
hn gc c tnh ton theo ng sut
tip trung bnh dc theo ng hn v
trn ton tit din ng hn.
Tit din 1-1: (theo vt liu ca ng hn)
Tit din 2-2: (theo vt liu ca thp c
bn trn bin nng chy):
f
a)
f
h
s
|
h
b)
|
f hf
N
N
1
2
N N
32
2. TNH TON LIN KT GHP CHNG
( )
c w
w f
f
l h
N
| s

min
( ) { }
ws s wf f w
f f Min f = | | | ;
min
vi:
a. LK ghp chng 2 bn thp chu N (tip)
Cc ng hn trong lin kt u phi
tho mn ng thi c 2 iu kin bn
ng vi Tit din 1-1 v 2-2 :
N
b)
a) c)
d)
N
a>5
1
t
t mi n
t
2
1
t
t
2
N N
( )

= cm l l
w
5 , 0 2 l tng chiu di tnh ton ca cc ng hn gc
s f
| | ;
l cc h s chiu su nng chy ca ng hn ng vi Tit
din 1-1 v 2-2.
Trng hp hn tay:
7 , 0 =
f
|
1 =
s
| v
33
2. TNH TON LIN KT GHP CHNG
c w f
w
f h
N
l
|
>

min
) (
Biu thc xc nh chiu di cn thit (tnh ton) ca cc ng hn:
min min
2 , 1 t h h
f f
s s
f w
h l 4 >
mm l
w
40 >
f f w
h l s | 85
a. LK ghp chng 2 bn thp chu N (tip)

N
b)
a) c)
d)
N
a>5
1
t
t mi n
t
2
1
t
t
2
N N
l chiu cao ng hn, c
chn trc theo iu kin cu tao:
f
h
Chiu di ca tng ng hn cn m bo khng c ngn qu v
khng c di qu ( m bo chu lc v m bo gi thit ng sut
phn b u trn tit din ng hn):
cm l l
w
5 , 0 2 + =
34
3. TNH TON LIN KT GHP CHNG
b. Lin kt ghp chng bn thp thp gc chu N
l
e
o
w2
l
1
e
2
w1
N
1
N
N
2
2 1
N N >
Lin kt gm 2 ng hn:
ng hn sng v ng
hn mp.
Trc ca cu kin gn vi
ng hn sng: Khong
cch t trc ca thp gc n
ng hn sng l e1, n
ng hn mp l e2 :
2 1
e e <
Chiu cao ng hn sng v mp c th chn khc nhau: hfsng > hfmp
Lc tc dng vo ng hn sng N1.
Lc tc dng vo ng hn mp N2.
35
3. TNH TON LIN KT GHP CHNG
b. Lin kt ghp chng bn thp thp gc chu N
l
e
o
w2
l
1
e
2
w1
N
1
N
N
2
Trong tnh ton xem lc tc
dng vo cc ng hn t
l nghch vi khong cch t
trng tm t lc n cc
ng hn:
N k N =
1
N k N = ) 1 (
2
2 1
2
e e
e
k
+
=
vi:
Loi thp gc Cch lin kt k 1 - k
u cnh 0,70 0,30
Khng u cnh,
hn theo cnh
ngn
0,75 0,25
Khng u cnh,
hn theo cnh di
0,60 0,40
Trong thc hnh tnh ton,
n gin k c tra bng
ph thuc vo loi thp gc
v cch b tr chng trong
lin kt.
36
3. TNH TON LIN KT GHP CHNG
c w f
w
f h
N
l
|
>

min 1
1
1
) (
c w f
w
f h
N
l
|
>

min 2
2
2
) (
Chiu di cn thit ca cc ng hn sng:
Chiu di cn thit ca cc ng hn mp:
b. Lin kt ghp chng bn thp thp gc chu N (tip)
l
e
o
w2
l
1
e
2
w1
N
1
N
N
2
Chiu cao
ng hn hf1
v hf2 c
chn trc.
37
3. TNH TON LIN KT C BN GHP
a. c im
c)
b)
Ct v t
a)
b
b
Ct v t
Lin kt c bn ghp l lin kt s
dng bn ghp truyn lc t
cu kin ny sang cu kin kia.
: Khng phi gia cng mp cc
cu kin c ni. C th lin kt
cc thp bn, cc thp hnh vi
nhau.
N: Tn thp lm bn ghp, lin kt nng n.
Bn ghp c lin kt vi thp
c bn bng ng hn gc cnh
hay gc u, hoc kt hp c 2
loi (lin kt hn hp).
Chiu di cc ng hn cng ngn th ng truyn lc trong lin kt cng
b un cong, b chn p nhiu, c s tp trung ng sut ln.
38
3. TNH TON LIN KT C BN GHP
b. Cu to
1
>5t
b)
a)
d)
t t
1
1
t
c)
10-20
50mm
5
0
2
0

3
0
2
0

3
0
Khe h gia 2 bn thp.
Khong cch yu cu gia 2 ng hn gim bin hnh hn
39
3. TNH TON LIN KT C BN GHP
c. Tnh ton lin kt chu lc trc N:
1
>5t
b)
a)
d)
t
t
1
1
t
c)
10-20
50mm
5
0
2
0

3
0
2
0

3
0
1) Kim tra bn ca cc bn ghp:
A A
bg
>

2) Kim tra iu kin bn ca cc


ng hn gc theo 2 tit din 1-1 v 2-
2:
c w
w f
f
l h
N
| s

min
) (
3) Tng chiu di cn thit ca cc ng hn 1 bn khe ni ca bn ghp
:
c w f
w
f h
N
l
|
>

min
) (
Ti v tr khe ni, bn
ghp lm vic thay th
cho cc bn thp c
lin kt.
Abg : l tng din tch tit din cc bn ghp;
A : l din tch tit din ca cu kin thp c bn.
40
3. TNH TON LIN KT C BN GHP
b. Tnh ton lin kt chu lc trc M v V:
t
M
5
0
0
V
t
l
w
200
150
(T c ti liu)
Lc ct = V
Mmen = M + Vxe
e
41
B. LIN KT BULNG
2.5 CC LOI BULNG DNG TRONG KT CU THP
1. Cu to chung ca bulng
Bulng gm c 3
phn: Thn bulng,
M bulng, v cu.
h=0,6d
2
d
d
l
S
D
=
1
,
7
d
3
0

d
o
o
l
h=0,6d
a) Thn bulng: c tit din hnh trn, chiu di l v gm 2 phn:
Phn khng tin ren: c chiu di nh hn b dy ca tp bn thp c
lin kt (xuyn qua) khong 23 mm . ng knh thn bulng l d.
Phn c tin ren: c chiu di l d l 5 , 2
0
~
ng knh sau khi tin ren:
Tu theo yu cu s dng: l = 35 300 mm ; d = 12 48 mm; thng s
dng d = 20 30 mm.
d d 85 , 0
0
=
42
B. LIN KT BULNG
2.5 CC LOI BULNG DNG TRONG KT CU THP
1. Cu to chung ca bulng
h=0,6d
2
d
d
l
S
D
=
1
,
7
d
3
0

d
o
o
l
h=0,6d
b) M bulng:
Thng hay s dng hnh lc gic; c cc gc c mi vt.
ng knh hnh trn ngoi tip m D = 1,7 d ;
B dy ca m h = 0,6 d;
Khong cch S l s chn: S = 12, 14, 16, 18,..
Bulng gm c 3
phn: Thn bulng,
M bulng, v cu.
(tip 2/3)
43
B. LIN KT BULNG
2.5 CC LOI BULNG DNG TRONG KT CU THP
1. Cu to chung ca bulng
h=0,6d
2
d
d
l
S
D
=
1
,
7
d
3
0

d
o
o
l
h=0,6d
c) cu:
Hnh dng ging m bulng, nhng c khoan l v tin ren ging nh
ren ca phn thn (bc ren ging nhau). B dy ca m :
m (long en) c hnh trn phn phi p lc ca cu ln mt thp c
bn.
d h 6 , 0 >
Cc kch thc l0, d0, D v h u qui nh theo ng knh d; nu d
cng ln th yu cu cc kch thc cng cng ln.
(tip 3/3)
Bulng gm c 3
phn: Thn bulng,
M bulng, v cu.
44
2.5 CC LOI BULNG DNG TRONG KT CU THP
a) Bulng th, bulng thng:
Vt liu: t thp cacbon thng.
Ch to: bng cch rn, dp. => chnh xc thp, ng knh thn
bulng khng c trn, cn c khe h gia l v thn bulng ln.
ng knh l: d1 = d + 2 3 mm.
L bulng: bng cch t hoc khoan tng bn ring l. => thnh l x
x, sai s ln, cc l khng trng kht, phn thp xung quanh l khong 2
3 mm b gin v bin cng ngui. => L loi C.
Cht lng thn v l bulng km. Bin dng ban u ca lin kt ln,
kh nng chu lc khng cao.
=> S dng lin kt tm, nh v cng trng, s dng khi lm vic
chu ko.
2. Phn loi bulng
45
2.5 CC LOI BULNG DNG TRONG KT CU THP
b) Bulng tinh:
Vt liu: t thp cacbon thp hoc thp hp kim thp.
Ch to: bng cch tin, c. => chnh xc cao.
ng knh l: d1 = d + 0,1 0,3 mm.
L bulng: bng cch khoan tng bn ring r hoc khoan c chng bn
theo thit k. Khi bn mng, c th t trc vi ng knh l nh hn
thit k khong 2 3 mm ri mi khoan c chng bn. => thnh l nhn,
chnh xc cao, cht lng cao, nhng nng sut thp. => L loi B.
Khe h gia thn v l bulng nh => lin kt cht, bin dng ban u
ca lin kt nh, kh nng chu lc cao.
=> S dng cho cc lin kt chu lc ln.
2. Phn loi bulng (tip 2/3)
46
2.5 CC LOI BULNG DNG TRONG KT CU THP
c) Bulng cng cao :
Vt liu: t thp hp kim c cng cao hoc rt cao: 40Cr, 38CrSi,
Ch to: ging bulng thng, c chnh xc thp.
Sau khi ch to chng c gia cng nhit nn c cng rt cao. C
th to lc ko rt ln trong thn bulng p cc bn thp li, to lc
ma st => Kh nng chu lc rt cao.
2. Phn loi bulng
Lp bn ca bulng:
Tu theo vt liu lm bulng, chia ra cc lp bn sau:
4.6 4.8 5.6 5.8 6.6 8.8 10.9
T lp bn xc nh c cng ca vt liu bulng.
Ch s u x 10 = cng ko t tc thi (daN/mm2).
Tch ca 2 ch s = cng chy ca vt liu thp (daN/mm2).
u
f
y
f
V d: fu = 4 x 10 = 40 daN/mm2 = 4000 daN/cm2.
fy = 4 x 6 = 24 daN/mm2 = 2400 daN/cm2
(tip 3/3)
47
2.6 S LM VIC CA LIN KT BULNG V KH NNG CHU LC
CA MT BULNG
a) Cc giai on chu lc:
1. S lm vic ca lin kt bulng th, thng, v tinh
Do vn c/cu => thn bulng chu ko, cc bn thp b xit cht li, to
thnh lc ma st gia mt tip xc ca cc bn thp Nms.
Di tc dng ca lc ko dc trc N, cc bn thp c xu hng trt
tng i vi nhau (Hnh a).
Giai on 1 - khi N cn nh (N < Nms) : cc bn thp cha trt tng i
vi nhau. Lc truyn gia cc bn thp thng qua ma st. Bulng cha chu
lc ngoi tr lc ko ban u do vn cu.
Giai on 2 - khi N tng i ln (N Nms): cc bn thp trt tng i
vi nhau, thn bulng t st v mt pha ca thnh l. Ngoi lc tc dng N
do thn bulng v masat chu (Hnh b).
N
N/2
N/2
a) b)
>
a) b)
48
2.6 S LM VIC CA LIN KT BULNG V KH NNG CHU LC
CA MT BULNG
a) Cc giai on chu lc:
1. S lm vic ca lin kt bulng th, thng, v tinh
Giai on 3 - khi N kh ln (N >> Nms): lc masat gim dn v bng
khng. Lc tc dng N l hon ton do thn bulng chu. ng thi bn thp
chu p mt do thn bulng t ln thnh l.
Giai on 4 - khi lin kt b ph hoi: C 2 kh nng ph hoi c th xy
ra:
a) b)
- Thn bulng b ct t:
- Thp c bn b ph hoi do t
cc u bn thp hay t cc bn
thp gia 2 l bulng (thn
bulng khng b ph hoi).
=> Trong thc t thit k, ch cn quan tm n giai on lm vic cui cng
ca lin kt, giai on lin kt b ph hoi => tnh kh nng chu lc ca
lin kt.
(tip 2/2)


N
N/2
N/2
49
2.6 S LM VIC CA LIN KT BULNG V KH NNG CHU LC
CA MT BULNG
b) Kh nng chu ct (chu trt) ca 1 bulng (khi bulng b ct t):
1. S lm vic ca lin kt bulng th, thng, v tinh
fvb l cng chu ct tnh ton ca vt liu bulng. Tra bng 1.10 Ph
lc I ph thuc vo cp bn ca bulng (vt liu bulng);
b l h s iu lm vic ca lin kt bulng, c tra Bng 2.8 theo c
im ca lin kt bulng, loi bulng, v gii hn chy ca thp c
bn; c gi tr t 1 n 0,75.
| |
v b vb vb
n f A N =
4
2
d
A

=
t
vi d l ng knh ca thn bulng. (thn bulng b ct t ti
tit din trng vi mt tip xc gia cc bn thp)
nv l s mt ct tnh ton trn thn bulng.

nv = 1, 2 hoc 3,... => kh nng chu lc ca bulng thay i tu theo lin kt.
50
2.6 S LM VIC CA LIN KT BULNG V KH NNG CHU LC
CA MT BULNG
c) Kh nng chu p mt ca 1 bulng (khi bn thp b t):
1. S lm vic ca lin kt bulng th, thng, v tinh
Bn thp b x t khi bulng c
ng knh ln, cng fvb ln,
v b dy bn thp lin kt mng.
Ch : thn bulng khng b ph
hoi.
Cc u bn thp c th b ph
hoi, b x t khong cch
gia cc l hoc u cc bn
thp.
2
2
3
o
em o
y
ox
3
y
x
1
l
a
2d
S dng khong cch min l 2d
ng sut p mt ln thnh l phn b khng u => c s tp trung ng
sut, trng thi ng sut phc tp cc u bn thp (tn ti v )
=> Coi mt phn ca bn thp c bn b trt theo chiu di l.
x
o
y
o
51
2.6 S LM VIC CA LIN KT BULNG V KH NNG CHU LC
CA MT BULNG
c) Kh nng chu p mt ca 1 bulng (khi bn thp b t):
1. S lm vic ca lin kt bulng th, thng, v tinh
Kh nng chu p mt ca 1
bulng chnh l kh nng chng
p mt (chng trt) ca cc bn
thp c lin kt.
2
2
3
o
em o
y
ox
3
y
x
1
l
a
2d
fv l cng chu ct tnh ton ca thp
c bn: (theo thuyt bn 3)
t l cng tnh ton p
mt qui c ca bulng.
| |
b v b cb
f t d S N = =
min
) 2 ( 2
| |
b cb cb
f t d N =
min
2 / f f
v
=
f f
cb
2 =
(tip 2/3)
S dng khong
cch min l 2d
52
2.6 S LM VIC CA LIN KT BULNG V KH NNG CHU LC
CA MT BULNG
c) Kh nng chu p mt ca 1 bulng (khi bn thp b t):
1. S lm vic ca lin kt bulng th, thng, v tinh
Cng thc tng qut :
| | ( )
b cb cb
f t d N =

min
( )
min

t
cb
f
d l ng knh thn bulng.
l tng chiu dy nh nht ca cc bn thp cng
trt v mt pha.
ph thuc vo : - vt liu thp c bn
- Phng php to l bulng;
- cu to (s dng khong cch min).
(tip 3/3)
l cng tnh ton p mt qui c ca bulng.
53
2.6 S LM VIC CA LIN KT BULNG V KH NNG CHU LC
CA MT BULNG
a) S lm vic chu trt ca bulng CC:
2. S lm vic chu trt ca lin kt bulng cng cao
Bulng c lm bng
vt liu cng cao
hoc rt cao => to lc
xit ln, lc ko trong
thn bulng ln.
To ra lc masat rt ln
trn cc mt tip xc
gia cc bn thp: Nms
>> N ngoi lc tc dng
(vung gc vi trc ca
thn bulng).
Cc bn thp khng b trt
(khng dch chuyn) ln nhau.
Khng c s p mt ca thn bulng ln thnh l, thn bulng ch chu lc
ko do xit cu.
Ngoi lc tc dng N truyn trong lin kt hon ton thng qua ma st.
N N
54
2.6 S LM VIC CA LIN KT BULNG V KH NNG CHU LC
CA MT BULNG
b) Kh nng chu trt ca 1 bulng cng cao:
2. S lm vic chu trt ca lin kt bulng cng cao
Kh nng chu trt ca bulng cng cao chnh l lc masat ti a
c to ra trong lin kt.
Lc ko ti a trong 1 bulng CC:
hb bn
f A P =
Abn l din tch thc ca tit din thn bulng (bulng b ko t phn
c ren);
fhb l cng chu ko tnh ton ca vt liu bulng, ly fhb = 0,7fub
vi fub l cng ko t tc thi ca bulng, c tra bng Ph
lc 1.12 .
55
2.6 S LM VIC CA LIN KT BULNG V KH NNG CHU LC
CA MT BULNG
b) Kh nng chu trt ca 1 bulng cng cao:
2. S lm vic chu trt ca lin kt bulng cng cao
: h s ma st, c tra Bng 2.10, ph thuc vo phng php to
nhm b mt tip xc gia cc cu kin lin kt, khong 0,25 ~ 0,58.
: h s tin cy ca lin kt, c tra Bng 2.10, ph thuc vo
phng php lm sch b mt, khe h gia thn v l bulng.
: h s iu kin lm vic ca lin kt, ph thuc vo s lng bulng:
0,8 ~ 1 :
: s mt phng ma st tnh ton.
(tip 2/2)
| |
f b
b
bn hb f b
b
b
n A f n P N
|
|
.
|

\
|
=
|
|
.
|

\
|
=
1
2
1
2

2 b

1 b

nf
56
2.6 S LM VIC CA LIN KT BULNG V KH NNG CHU LC
CA MT BULNG
a) S lm vic:
3. S lm vic chu ko ca bulng trong lin kt
N/2 N/2
N
Ngoi lc tc dng theo phng song song
vi trc ca bulng.
Cc cu kin c xu hng tch ri xa nhau.
Lin kt b ph hoi khi bulng b ko t ti
phn tin ren. (khng xt n s lm vic
ca cc cu kin lin kt).
=> Lc tc dng ln thn bulng chnh bng
ngoi lc N.
b) Kh nng chu ko ca 1 bulng:
| |
tb tb bn tb
f
d
f A N

= =
4
2
0
t
ftb l cng chu ko tnh ton ca vt
liu bulng.
Khi s dng bulng cng cao th ftb
c ly bng fhb.
Abn l din tch tit din thc ca tit din thn bulng.
57
2.7 CU TO CA LIN KT BULNG
a) Lin kt ghp chng:
1. Cc hnh thc cu to ca lin kt bulng
Lin kt ghp chng gia 2 bn thp:
c)
a)
d)
b)
a) b)
Lin kt ghp chng gia thp
gc vi bn thp:
ng truyn lc i qua lin kt b un cong, c lch tm, chu m men
un ph.
S lng bulng thc t b tr cn tng thm 10% so vi tnh ton.
58
2.7 CU TO CA LIN KT BULNG
b) Lin kt c bn ghp:
1. Cc hnh thc cu to ca lin kt bulng
Lin kt 2 bn thp c s dng 1 hay 2 bn ghp:
Lin kt gia 2 thp hnh:
c)
a)
d)
b)
c)
a)
d)
b)
Cn tng s lng bulng ln 10%
b)
a)
c)
Bn ghp
d)
Thp gc ghp
Khng cn tng
s lng bu lng
ln 10% v
cng ca cc
cu kin l ln.
59
2.7 CU TO CA LIN KT BULNG
a) Hnh thc b tr song song:
2. B tr bulng
b) Hnh thc b tr sole:
2) Khong c ch max
d) Cu ki n chu nn
c) Cu ki n chu ko
N
e)
N N N
1) Khong c ch mi n
a)
N
b)
N N N
b
>
1
0
0
b
>
1
0
0
b
<
1
0
0
a
1
2
a
a
2
1
a
a
a
n
a
n
1
6
d
2
4
t
4
d
8
t
16d
24t
4d 8d
12t 8t
1
6
d
2
4
t
24t
16d 12d
18t
16d
18t
1
6
d
4
d
1
8
t
1
6
d
1
8
t
8
t
4d
8t
8d
12t
2d
2,5d 2,5d 2,5d
1
,
5
d
2
,
5
d
2
,
5
d
2
,
5
d
2d
2,5d 2,5d
2
,
5
d
2
,
5
d
2
,
5
d
1
,
5
d
Nu b tr cc bulng c khong cch gn qu, bn thp lin kt d b x t
(ph hoi do p mt).
Nu b tr cc bulng c khong cch xa qu, tn vt liu, lin kt khng cht,
d b g, phn bn thp gia 2 bulng khng m bo n nh khi chu nn.
Nn b tr bulng c khong cch nh nht (khong cch min) tit kim vt
liu, lin kt gn nh, nhng vn m bo chu lc.
d l ng
knh ca
thn bulng
60
2.7 CU TO CA LIN KT BULNG
c) i vi thp hnh:
2. B tr bulng
2) Khong c ch max
d) Cu ki n chu nn
c) Cu ki n chu ko
N
e)
N N N
1) Khong c ch mi n
a)
N
b)
N N N
b
>
1
0
0
b
>
1
0
0
b
<
1
0
0
a
1
2
a
a
2
1
a
a
a
n
a
n
1
6
d
2
4
t
4
d
8
t
16d
24t
4d 8d
12t 8t
1
6
d
2
4
t
24t
16d 12d
18t
16d
18t
1
6
d
4
d
1
8
t
1
6
d
1
8
t
8
t
4d
8t
8d
12t
2d
2,5d 2,5d 2,5d
1
,
5
d
2
,
5
d
2
,
5
d
2
,
5
d
2d
2,5d 2,5d
2
,
5
d
2
,
5
d
2
,
5
d
1
,
5
d
V tr cc dy bulng oc qui nh sn theo kch thc ca tng loi thp
hnh.
i vi thp gc, khi b rng cnh mm : b tr 1 hng bulng.
mm : b tr 2 hng bulng.
100 < b
100 > b
61
2.8 TNH TON

LIN KT BULNG
1. Lin kt ghp chng chu lc dc trc N

2. Lin kt c bn ghp chu lc dc trc N

3. Lin kt c bn ghp chu mmen M

4. Lin kt c bn ghp chu M v V
62
2.8 TNH TON LIN KT BULNG
1. Tnh ton lin kt ghp chng chu N
a) Chn ng knh bulng:
- S dng 1 loi ng knh bulng
trong 1 lin kt cu kin.
- Hn ch ti a s loaij duong kinh
bulng dng trong 1 cng trnh.
c)
a)
d)
b)
ng knh bulng thng dng d = 20 ~ 24 mm. i vi cc cng trnh
nng d = 24 ~ 30 mm.
b) Xc nh kh nng chu lc ca 1 bulng trong lin kt:
| |
v b vb vb
n f A N =
| | ( )
b cb cb
f t d N =

min
| | | | | | { }
cb vb b
N N N ; min
min,
=
- Kh nng chu ct ca 1 bulng:
- Kh nng chu p mt ca 1 bulng:
N N
63
2.8 TNH TON LIN KT BULNG
1. Tnh ton lin kt ghp chng chu N
c) Tnh s lng bulng cn thit
trong lin kt:
Coi cc bulng trong lin kt u chu
lc nh nhau.
S lng bulng cn thit :
c b
N
N
n

>
min
] [
i vi kt ghp chng cc bn thp, s lng bulng n cn thit cn phi
tng thm 10%.
c)
a)
d)
b)
| | | | | | { }
cb vb b
N N N ; min
min,
= : L kh nng chu lc ca 1 bulng:
c

: L h s iu kin lm vic ca KC
Chn n l
s nguyn.
(tip 2/3)
N N
64
2.8 TNH TON LIN KT BULNG
1. Tnh ton lin kt ghp chng chu N
d) B tr bulng trong lin kt v kim
tra thp c bn do b khot l bulng:
B tr bulng theo hnh thc song song
hoc sole, s dng khong cch min.
B tr bulng ph thuc vo:
- B rng b ca bn thp cha cc hng bulng;
- Mc gim yu ca tit din bn thp do khot l bulng;
- B tr cng nhiu hng th chiu di on ni chng cng ngn
bt; tuy nhin, bn thp lin kt cng b gim yu nhiu.
Kim tra thp c bn do b khot l bulng:
c
n
f
A
N
o s =
) (
1
d m b t A
n
=
m l s lng hng bulng;
d1 l ng knh l bulng.
c)
a)
d)
b)
m
(tip 3/3)
N N
65
2.8 TNH TON LIN KT
C BN GHP CHU LC
DC TRC N
Nguyn tc tnh ton chung ging vi lin kt ghp
chng, ch khc l cn xc nh tit din ca bn ghp
66
2.8 TNH TON LIN KT BULNG
2. Tnh ton lin kt c bn ghp chu N
a) Chn ng knh bulng kch thc
cc bn ghp v :
Kch thc ca bn ghp phi m bo:
N N
N N
Bn ghp
A A
bg
>

: tng din tch tit din ngang ca cc


bn ghp.
A : din tch tit din ca bn thp lin kt.
b) Xc nh kh nng chu lc ca 1 bulng trong lin kt:
| |
v b vb vb
n f A N =
| | ( )
b cb cb
f t d N =

min
| | | | | | { }
cb vb b
N N N ; min
min,
=
- Kh nng chu ct ca 1 bulng:
- Kh nng chu p mt ca 1 bulng:
(ging mc 1.)
N N
bg
A
67
2.8 TNH TON LIN KT BULNG
2. Tnh ton lin kt c bn ghp chu N
c) Tnh s lng bulng cn thit
trong lin kt:
Coi cc bulng trong lin kt u chu
lc nh nhau.
S lng bulng cn thit :
c b
N
N
n

>
min
] [
S lng bulng n cn thit c b tr 1 pha ca bn ghp trong lin
kt c bn ghp, .
| | | | | | { }
cb vb b
N N N ; min
min,
= : L kh nng chu lc ca 1 bulng:
Chn n l
s nguyn.
d) B tr bulng trong lin kt v kim tra thp c bn do b khot l
bulng: (ging mc 1.)
(ging mc 1.)
(tip 2/2)
N N
N N
Bn ghp
N N
68
2.8 TNH TON LIN KT BULNG
3. Tnh ton lin kt c bn ghp chu m men M
S lng bulng c b tr pht trin theo phng ngang tng kh nng
chu un ca lin kt.
Cn xc nh lc tc dng vo mi bulng do M gy ra N1b = ?
1 i 2
l l l
M
V
V
N
max
=
1
N
i
N
M
a) b)
Coi cc bn thp lin kt v bn ghp l cng v cng v xoay xung quanh
trng tm ca vng bulng. Gi thit ny gn ng i vi vng bulng hp
(khi s lng bulng n khng ln).
Cc cp
ngu lc
69
2.8 TNH TON LIN KT BULNG
3. Tnh ton lin kt c bn ghp chu m men M
S lng bulng c b tr pht trin theo phng ngang tng kh nng
chu un ca lin kt.
Cn xc nh lc tc dng vo mi bulng do M gy ra N1b = ?
Coi cc bn thp lin kt v bn ghp l cng v cng v xoay xung quanh
trng tm ca vng bulng. Gi thit ny gn ng i vi vng bulng hp
(khi s lng bulng n khng ln).
Coi m men un M c phn thnh cc cp ngu lc quay xung quanh
trng tm ca vng bulng theo nguyn tc t l vi khong cch ca cc cp
ngu lc.
1 i 2
l l l
M
V
V
N
max
=
1
N
i
N
M
a) b)
(tip 2/3)
70
2.8 TNH TON LIN KT BULNG
3. Tnh ton lin kt c bn ghp chu m men M
1 i 2
l l l
M
V
V
N
max
=
1
N
i
N
M
a) b)

=
= + + + =
n
i
i i n n
l N l N l N l N M
1
2 2 1 1
...
... ...
2
2
1
1
= = =
i
i
l
N
l
N
l
N
i i
l
l
N
N .
1
1
=

= =
= =
n
i
i
n
i
i i
l
l
N
l N M
1
2
1
1
1

=
n
i
i
l
l M
N
1
2
1
1

= =
n
i
i
bM
l m
l M
m
N
N
1
2
1 1
=>
Lc ln nht tc dng ln 1 bulng do M gy ra:
(tip 3/3)
71
2.8 TNH TON LIN KT BULNG
4. Tnh ton lin kt c bn ghp chu M, V:
Lc tc dng ln bulng c gi thit tnh ring cho tng trng hp chu
M v V.
n
V
N
bV
=
k m n =


= =
n
i
i
bM
l m
l M
m
N
N
1
2
1 1
| |
c b bV bM b
N N N N s + =
min,
2 2
l s lng bulng mt pha ca bn ghp.
Lc ln nht tc dng ln 1 bulng do M gy ra:
Biu thc kim tra bn:
Coi lc ct tc dng u ln cc bulng:
72
2.8 TNH TON LIN KT BULNG
5. K hiu bulng trn bn v
d = 22
L bulng:
Bulng chu lc:
Bulng tm:
Bulng cng cao:

You might also like