You are on page 1of 13

Chuyn : Gii

phng trnh v t bng phng php lng lin hp

u tin, ta cn hiu phng php lng lin hp gii phng trnh v t c thc hin nh th no?. Mc ch ca vic dng phng php lng lin hp l trc cn thc t to ra nhn t chung. Nhng trc ht, vic ta nhm cc hng t to ra nhn t chung l th thut quan trng trong phng php ny. nhm nhn t chung mt cch chnh xc th trc ht chng ta cn nhm nghim hoc on nghim. Chnh v vy m ti xin trnh by mt s phng php nhm nghim v on nghim trc khi nu ra cc th thut gii phng trnh v t bng phng php lng lin hp nh sau: 1. Dng my tnh b ti gii nghim ca phng trnh: Phng php ny kh quen thuc i vi cc bn hc sinh tng hc casio. V d: Nhm nghim ca phng trnh:

u tin ta cn nhp vo my tnh b ti:

Ta thay n

thnh n

trong my tnh b ti. Ri bm Shift Solve (Nt

Solve-Calc nm ngay pha di nt Shift). Ch khong 1 pht nu phng trnh n gin. Vi nhng phng trnh phc tp th c th phi ch 2 n 5 pht. Sau khi my tnh gii ra nghim, ta nhn thy phng trnh trn c nghim . kim tra phng trnh trn cn st nghim hay khng ta tip tc nhp:

Ri li tip tc bm ShiftSolve. 2. Dng tnh cht s hc on nghim ca phng trnh: Vn dng phng trnh trn lm v d, ta nhn xt v phi ca phng trnh l 1 s nguyn. Chnh v vy m ta a ra d on cc s trong cn thc phi l s chnh phng v b hn 7.

V vy ta c th cho mi cn thc bng cc s t 17 v gii tng v cn thc. V d nh: Cho v ri gii ln lt tng phng trnh.

Nhng nu c 2 v u l cn thc th phng php ny s khng hiu qu. 3. Th th mt vi nghim vo phng trnh cho on nghim Da vo iu kin ca bi ton, ta s ln lt th cc nghim gn gi nh -3,2,-1,0,1,2,3 vo phng trnh tm xem s no l nghim ca phng trnh. i khi vi mt cht nhy bn, ta c th d dng nhm ngay nghim ca phng trnh nu l nghim p.

y l nhng cch nhm nghim v on nghim theo kinh nghim ca ti. Sau y ti xin trnh by v 1 s k thut gii phng trnh v t bng phng php nhn lng lin hp

* tng ca phng php lng lin hp thng dng:

1.

K thut thm bt v tch hng t:

a) Thm bt v tch s:
phng php ny, chng ta s thm bt hng t hoc tch hng t sn c dung phng php lng lin hp gii phng trnh: VD1: Gii phng trnh:

Gii

D thy Do vi

l nghim ca phng trnh. th v nn ta s tch s 7 thnh

4+3 to thnh nhn t chung Vy ta c:

Do

nn phng trnh

nn phng trnh

v nghim

Vy phng trnh c nghim duy nht l VD2: Gii phng trnh: (H_KD00) Gii

Nhm nghim ta thy Vi th v

l nghim ca phng trnh nn ta s tch s 2 thnh 5-3 to

thnh nhn t chung

Ta cn bin lun phng trnh (1). Do

Do phng trnh (1) v nghim Vy phng trnh c nghim duy nht l VD3: Gii phng trnh:

Gii nh gi phng trnh, ta thy phng trnh c dng hng ng thc nn ta s bin i phng trnh theo hng ng thc biu thc gn hn. Tht vy t phng trnh u ta c biu thc gn hn nh sau:

n y, ta c th d dng nhm nghim hn. Tht vy, nhm nghim ca phng trnh ta c phng trnh c nghim l cng lm tng t nh cn bc hai. Vi Vy ta tch s 2 thnh 8-6. th . i vi cn bc ba, ta v .

Do y l cn thc bc ba nn vic bin lun phng trnh (1) s c phn phc tp hn. in hnh, ta c th bin lun phng trnh (1) nh sau:

Vy du bng xy ra khi v ch khi

Vy phng trnh trn c tp nghim l VD4: Gii phng trnh:

( chn HSG lp 9 tnh Thi Bnh) Gii y l bi ton lp 9 nhng nu khai thc cch gii theo lng lin hp ta s c 1 cch gii th v Ta thy v phi c dng hng ng thc nn ta s thu gn phng trnh d dng nhm nghim. n y ta c th da vo phng trnh. d dng on nghim l nghim ca

Bin lun phng trnh l hm tng nn:

ta thy:

Vy nghim duy nht ca phng trnh l

Mt s bi tp t luyn:

1) 2) 3) 4)

6)

b) Thm bt v tch n:
phng php ny, chng ta s nhm nghim v tch n dng lng lin hp v i khi vi k thut tch v thm bt s, ta s b st nghim. tng ca phng php ny l dng n nh vai tr ca s sau khi nhm nghim. VD5:Gii phng trnh: (H_KD06) Gii

Nhm nghim ta thy

l nghim ca phng trnh.

Ta th k thut tch s vi phng trnh ny. T phng trnh u, ta c:

Ti y ta bin lun phng trnh

. Ta nhn xt rng vi KX trn th:

T 2 nh gi trn, ta nhn thy phng trnh

vn cn nghim.Vy

vic thm bt s lm cho cch gii ca chng ta st nghim.Nu quy ng phng trnh , ta li phi gii phng trnh kh phc tp l

. Chnh v th m ta thy rng vic thm bt s trong vic gii phng trnh ny l khng ton vn. Vy ta cn suy ngh n vic dng n thay th s. Tht vy, t phng trnh u ta c:

Ti y ta c th gii tip tc phng trnh

d dng, ngn gn:

Kt hp vi iu kin trn, vy ta c th kt lun phng trnh c nghim duy nht l *Nhn xt: Tuy phng trnh ny c nghim duy nht l thm 2 nghim ngoi lai nn vic bin lun phng trnh nhng li c s kh kh

khn. Vy ta nn rng. Vic dng phng php thm bt v tch n c dng khi phng trnh ngoi nghim duy nht cn c th c nghim ngoi lai hoc cc nghim khc. VD6:Gii phng trnh:

Gii Tng t vi phng trnh ny. Nhm nghim, ta thy phng trnh ny c nghim l Ta s s dng k thut tch n v theo nghim d on c th nhn lng lin hp.T bi ta c:

Vy phng trnh trn c tp nghim l VD7: Gii phng trnh:

Gii

Nhm nghim ta thy

l nghim ca phng trnh. Vy ta c:

Vi

ta c th d dng chng minh

Vy phng trnh c tp nghim l By gi ta s kt hp c 2 phng php. Sau y l 1 v d kh hn:

VD8: Gii phng trnh:

Gii u tin, ta cn xt iu kin ca phng trnh ny:

on nghim, ta thy

l nghim ca phng trnh

Do bi kh phc tp nn ta s khai trin hng ng thc ra v thu gn xem ta c th tch cc bin nh th no cho ph hp. Tht vy, t bi ta c:

Nhn xt rng mi v cn u c c im ring.

th c

i km. phng trnh nh sau:

th c

tng xng. Vy ta s tch

Ti y ta lu rng ta c cc s hng u ca v c nhn lng lin hp c cng s hng vi v phi. Vy ta s th tch v phi cho ra . Vy ta c v phi l:

Ti y ta nhn thy v phi c tng ng bn v tri c c:

nn ta s nhm vi cn thc

i km v p dng nhn lng lin hp, ta

Do ta c nhn t chung l

. Vy ta c nghim l

Ta d thy t phng trnh khi tng.

rng

l hm s ng bin v lun gim

Vy phng trnh

n y ta c th kt lun nghim ca phng trnh trn l *Nhn xt: y l 1 bi kh th v v ta on nghim t 1 nghim ngoi lai. Vic on c nghim ngoi lai ny l do ta thy c tch nn vi th ng thc bng . Vy ta th th l nghim ca

vo phng trnh v tnh ton ra th hin nhin

phng trnh d n ch l nghim ngoi lai nhng l c s ta tch cc hng t nhn lng lin hp.

2. K thut ghp i xng


i vi k thut ghp i xng, ta s nhm ln lt tng hng t ca 2 v ghp c 1 nhn t chung hp l. VD9: Gii phng trnh:

Gii

i vi k thut p dng vo mt s bi tp, vic on nghim c th khng cn thit v ta s nhm tng hng t ca 2 v vi nhau to ra nhn t chung. Tht vy, ta c th thy: v Vy ta c th d dng thy c nhn t chung cn nhm l v

khng cn nhm nghim. Do ta c th gii bi phng trnh ny nh sau. T phng trnh u, ta c:

Ti y ta d dng thy phng trnh Vy nghim ca phng trnh l VD10: Gii phng trnh:

v nghim do vi

Gii

Vn p dng k thut ghp i xng, ta c:

Do phng trnh trnh l

v nghim nn ta c th kt lun nghim ca phng

You might also like