Y BAN D THO SA I HIN PHP NM 1992

BNG SO SNH GIA HIN PHP NM 1992 VI D THO SA I HIN PHP NM 1992

Thng 12 - 2012

LI NI U HIN PHP NM 1992 ( C SA I, B SUNG NM 2001) Tri qua my nghn nm lch s, nhn dn Vit Nam lao ng cn c, sng to, chin u anh dng dng nc v gi nc, hun c nn truyn thng on kt, nhn ngha, kin cng bt khut ca dn tc v xy dng nn nn vn hin Vit Nam. T nm 1930, di s lnh o ca ng cng sn Vit Nam do Ch tch H Ch Minh sng lp v rn luyn, nhn dn ta tin hnh cuc u tranh cch mng lu di, y gian kh hy sinh, lm Cch mng thng Tm thnh cng. Ngy 2 thng 9 nm 1945, Ch tch H Ch Minh c Tuyn ngn c lp, nc Vit Nam dn ch cng ho ra i. Tip , sut my chc nm, nhn dn cc dn tc nc ta lin tc chin u, vi s gip qu bu ca b bn trn th gii, nht l cc nc x hi ch ngha v cc nc lng ging, lp nn nhng chin cng oanh lit, c bit l chin dch in Bin Ph v chin dch H Ch Minh lch s, nh thng hai cuc chin tranh xm lc ca thc dn v quc, gii phng t nc, thng nht T quc, hon thnh cch mng dn tc, dn ch nhn dn. Ngy 2 thng 7 nm 1976, Quc hi nc Vit Nam thng nht quyt nh i tn nc l Cng ho x hi ch ngha Vit Nam; c nc bc vo thi k qu ln ch ngha x hi, ra sc xy dng t nc, kin cng bo v T quc ng thi lm ngha v quc t. Qua cc thi k khng chin kin quc, nc ta c Hin php nm 1946, Hin php nm 1959 v Hin php nm 1980. T nm 1986 n nay, cng cuc i mi ton din t nc do i hi ln th VI ca ng cng sn Vit Nam xng t c nhng thnh tu bc u rt quan trng. Quc hi quyt nh sa i Hin php nm 1980 p ng yu cu ca tnh hnh v nhim v mi. Hin php ny quy nh ch chnh tr, kinh t, vn ho, x hi, quc phng, an ninh, quyn v ngha v c bn ca cng dn, c cu, nguyn tc t chc v hot ng ca cc c quan nh nc, th ch ho mi quan h gia ng lnh o, nhn dn lm ch, Nh nc qun l. Di nh sng ca ch ngha Mc - L nin v t tng H Ch Minh, thc hin Cng lnh xy dng t nc trong thi k qu ln ch D THO SA I HIN PHP NM 1992 Tri qua my nghn nm lch s, nhn dn Vit Nam lao ng cn c, sng to, chin u anh dng dng nc v gi nc, hun c nn truyn thng on kt, nhn ngha, kin cng, bt khut ca dn tc v xy dng nn nn vn hin Vit Nam. T nm 1930, di s lnh o ca ng Cng sn Vit Nam do Ch tch H Ch Minh sng lp v rn luyn, nhn dn ta tin hnh cuc u tranh cch mng lu di, y gian kh, hy sinh, lm Cch mng thng Tm thnh cng. Ngy 2 thng 9 nm 1945, Ch tch H Ch Minh c Tuyn ngn c lp, nc Vit Nam dn ch cng ha ra i. Vi kht vng c lp, t do, bng tinh thn t lc, t cng, cng vi s gip qu bu ca bn b v nhn dn th gii, nhn dn ta ginh chin thng trong cc cuc chin tranh bo v T quc, thng nht t nc v lm ngha v quc t; xy dng ch ngha x hi v tin hnh cng cuc i mi, ginh c nhng thnh tu quan trng, c ngha lch s. Qua cc thi k khng chin kin quc, nc ta c Hin php nm 1946, Hin php nm 1959, Hin php nm 1980 v Hin php nm 1992. Mi bn Hin php u ghi nhn nhng thnh qu cch mng to ln m nhn dn Vit Nam t c, to nn tng vng chc cho s n nh v pht trin t nc. Di nh sng ca ch ngha Mc Lnin v t tng H Ch Minh, th ch ha Cng lnh xy dng t nc trong thi k qu ln ch ngha x hi, thc hin ch quyn nhn dn, Hin php ny tip tc khng nh ch ca nhn dn v ch quyn quc gia; pht huy dn ch, sc mnh i on kt ton dn tc; xy dng v bo v T quc; hon thin Nh nc php quyn Vit Nam x hi ch ngha ca nhn dn, do nhn dn, v nhn dn; tn trng v bo m quyn con ngi, quyn cng dn; pht trin kinh t, vn ha, gio dc, khoa hc, cng ngh, bo v mi trng; thc hin cng bng x hi; tng cng quan h hu ngh v hp tc vi cc nc trn th gii. Nhn dn Vit Nam, vi truyn thng yu nc, on kt mt lng, xy 3

ngha x hi, nhn dn Vit Nam nguyn pht huy truyn thng yu nc, on kt mt lng, nu cao tinh thn t lc, t cng xy dng t nc, dng v thi hnh Hin php v mc tiu dn giu, nc mnh, dn ch, cng thc hin ng li i ngoi c lp, t ch, ho bnh, hu ngh, hp tc bng, vn minh. vi tt c cc nc, nghim chnh thi hnh Hin php, ginh nhng thng li to ln hn na trong s nghip i mi, xy dng v bo v T quc. CHNG I CH CHNH TR HIN PHP NM 1992 ( C SA I, B SUNG NM 2001) Chng I NC CNG HO X HI CH NGHA VIT NAM CH CHNH TR Chng XI QUC K, QUC HUY, QUC CA, TH , NGY QUC KHNH iu 1 iu 1 (sa i, b sung iu 1) Nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l mt nc c Nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l mt nc dn ch, c lp, c ch lp, c ch quyn, thng nht v ton vn lnh th, bao gm t quyn, thng nht v ton vn lnh th, bao gm t lin, hi o, vng bin v vng lin, cc hi o, vng bin v vng tri. tri. iu 2 iu 2 (sa i, b sung iu 2) Nh nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l Nh nc Nh nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l Nh nc php quyn x hi ch php quyn x hi ch ngha ca nhn dn, do nhn dn, v ngha ca nhn dn, do nhn dn, v nhn dn. Tt c quyn lc nh nc thuc v nhn nhn dn. Tt c quyn lc nh nc thuc v nhn dn m nn dn m nn tng l lin minh gia giai cp cng nhn vi giai cp nng dn v i ng tr tng l lin minh gia giai cp cng nhn vi giai cp nng dn thc. v tng lp tr thc. Quyn lc nh nc l thng nht, c s phn cng, phi hp, kim sot gia cc c quan Quyn lc nh nc l thng nht, c s phn cng v phi nh nc trong vic thc hin cc quyn lp php, hnh php, t php. hp gia cc c quan nh nc trong vic thc hin cc quyn lp php, hnh php, t php. 4 Chng I CH CHNH TR D THO SA I HIN PHP NM 1992

iu 3

iu 3 (sa i, b sung iu 3)

Nh nc bo m v khng ngng pht huy quyn lm ch Nh nc bo m v pht huy quyn lm ch ca nhn dn, thc hin mc tiu dn v mi mt ca nhn dn, thc hin mc tiu dn giu, nc giu, nc mnh, dn ch, cng bng, vn minh, mi ngi c cuc sng m no, t do, mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh, mi ngi c cuc hnh phc, c iu kin pht trin ton din. sng m no, t do, hnh phc, c iu kin pht trin ton din; nghim tr mi hnh ng xm phm li ch ca T quc v ca nhn dn. iu 4 iu 4 (sa i, b sung iu 4) ng Cng sn Vit Nam, i tin phong ca giai cp cng 1. ng Cng sn Vit Nam, i tin phong ca giai cp cng nhn, ng thi l i tin nhn Vit Nam, i biu trung thnh quyn li ca giai cp phong ca nhn dn lao ng v ca dn tc Vit Nam, i biu trung thnh li ch ca giai cng nhn, nhn dn lao ng v ca c dn tc, theo ch ngha cp cng nhn, nhn dn lao ng v ca c dn tc, ly ch ngha Mc - Lnin v t tng Mc-Lnin v t tng H Ch Minh, l lc lng lnh o H Ch Minh lm nn tng t tng, l lc lng lnh o Nh nc v x hi. Nh nc v x hi. 2. ng gn b mt thit vi nhn dn, phc v nhn dn, chu s gim st ca nhn Mi t chc ca ng hot ng trong khun kh Hin php dn, chu trch nhim trc nhn dn v nhng quyt nh ca mnh. v php lut. 3. Cc t chc ca ng v ng vin hot ng trong khun kh Hin php v php lut. iu 5 iu 5 (sa i, b sung iu 5) Nh nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l Nh nc 1. Nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l quc gia thng nht ca cc dn tc thng nht ca cc dn tc cng sinh sng trn t nc Vit cng sinh sng trn t nc Vit Nam. Nam. 2. Cc dn tc bnh ng, on kt, tn trng v gip nhau cng pht trin; Nh nc thc hin chnh sch bnh ng, on kt, tng nghim cm mi hnh vi k th, chia r dn tc. tr gia cc dn tc, nghim cm mi hnh vi k th, chia r 3. Ngn ng quc gia l ting Vit. Cc dn tc c quyn dng ting ni, ch vit, gi dn tc. gn bn sc dn tc v pht huy nhng phong tc, tp qun, truyn thng v vn ho tt Cc dn tc c quyn dng ting ni, ch vit, gi gn bn sc p ca mnh. dn tc v pht huy nhng phong tc, tp qun, truyn thng v 4. Nh nc thc hin chnh sch pht trin ton din v to iu kin tt c cc dn vn ho tt p ca mnh. tc thiu s pht huy ni lc, ho nhp vo s pht trin chung ca t nc. Nh nc thc hin chnh sch pht trin v mi mt, tng bc nng cao i sng vt cht v tinh thn ca ng bo dn tc thiu s. 5

iu 6

iu 6 (sa i, b sung iu 6)

Nhn dn s dng quyn lc Nh nc thng qua Quc hi v Nhn dn thc hin quyn lc nh nc bng cc hnh thc dn ch trc tip, dn ch i Hi ng nhn dn l nhng c quan i din cho ch v din thng qua Quc hi, Hi ng nhn dn v thng qua cc c quan khc ca Nh nc. nguyn vng ca nhn dn, do nhn dn bu ra v chu trch nhim trc nhn dn. Quc hi, Hi ng nhn dn v cc c quan khc ca Nh nc u t chc v hot ng theo nguyn tc tp trung dn ch. iu 7 iu 7 (sa i, b sung iu 7) Vic bu c i biu Quc hi v i biu Hi ng nhn dn 1. Vic bu c i biu Quc hi v i biu Hi ng nhn dn c tin hnh theo tin hnh theo nguyn tc ph thng, bnh ng, trc tip v b nguyn tc ph thng, bnh ng, trc tip v b phiu kn. phiu kn. 2. i biu Quc hi, i biu Hi ng nhn dn b c tri hoc Quc hi, Hi ng i biu Quc hi b c tri hoc Quc hi bi nhim v i nhn dn bi nhim khi i biu khng cn xng ng vi s tn nhim ca nhn dn. biu Hi ng nhn dn b c tri hoc Hi ng nhn dn bi nhim khi i biu khng cn xng ng vi s tn nhim ca nhn dn. iu 8 iu 8 (sa i, b sung iu 8, iu 12) Cc c quan nh nc, cn b, vin chc nh nc phi tn 1. Nh nc t chc v hot ng theo Hin php v php lut, qun l x hi bng trng nhn dn, tn ty phc v nhn dn, lin h cht ch vi Hin php v php lut, thc hin nguyn tc tp trung dn ch. nhn dn, lng nghe kin v chu s gim st ca nhn dn; 2. Nn hnh chnh quc gia, ch cng v c t chc v hon thin phc v kin quyt u tranh chng tham nhng, lng ph v mi biu nhn dn. Cn b, cng chc, vin chc phi tn trng nhn dn, tn ty phc v nhn hin quan liu, hch dch, ca quyn. dn v chu s gim st ca nhn dn; chng tham nhng, quan liu, hch dch, ca iu 12 quyn; thc hnh tit kim, chng lng ph. Cc c quan nh nc, t chc kinh t, t chc x hi, n v 3. C quan, t chc, c nhn phi nghim chnh chp hnh Hin php v php lut, v trang nhn dn v mi cng dn phi nghim chnh chp phng, chng cc hnh vi vi phm Hin php v php lut. hnh Hin php v php lut, u tranh phng nga v chng cc ti phm, cc vi phm Hin php v php lut. Mi hnh ng xm phm li ch ca Nh nc, quyn v li ch hp php ca tp th v ca cng dn u b x l theo php lut. 6

iu 9

iu 9 (sa i, b sung iu 9)

Mt trn T quc Vit Nam l t chc lin minh chnh tr, lin 1. Mt trn T quc Vit Nam l t chc lin minh chnh tr, lin hip t nguyn ca t hip t nguyn ca t chc chnh tr, cc t chc chnh tr - x chc chnh tr, cc t chc chnh tr - x hi, cc t chc x hi v cc c nhn tiu biu hi, t chc x hi v cc c nhn tiu biu trong cc giai cp, trong cc giai cp, cc tng lp x hi, cc dn tc, cc tn gio v ngi Vit Nam nh cc tng lp x hi, cc dn tc, cc tn gio v ngi Vit c nc ngoi. Nam nh c nc ngoi. 2. Mt trn T quc Vit Nam l c s chnh tr ca chnh quyn nhn dn. Mt trn Mt trn T quc Vit Nam v cc t chc thnh vin l c s pht huy truyn thng i on kt ton dn tc, tng cng s nht tr v chnh tr v chnh tr ca chnh quyn nhn dn. Mt trn pht huy truyn tinh thn trong nhn dn; tham gia xy dng v cng c chnh quyn nhn dn, cng Nh thng on kt ton dn, tng cng s nht tr v chnh tr v nc chm lo v bo v li ch chnh ng ca nhn dn, vn ng nhn dn thc hin tinh thn trong nhn dn, tham gia xy dng v cng c chnh quyn lm ch, nghim chnh chp hnh php lut, gim st v phn bin x hi i vi quyn nhn dn, cng Nh nc chm lo v bo v li ch chnh hot ng ca c quan nh nc, i biu dn c v cn b, cng chc, vin chc. ng ca nhn dn, ng vin nhn dn thc hin quyn lm 3. Nh nc to iu kin Mt trn T quc Vit Nam, cc t chc thnh vin ca ch, nghim chnh thi hnh Hin php v php lut, gim st Mt trn v cc t chc x hi khc hot ng. hot ng ca c quan nh nc, i biu dn c v cn b, vin chc nh nc. Nh nc to iu kin Mt trn T quc v cc t chc thnh vin hot ng c hiu qu. iu 10 Cng on l t chc chnh tr - x hi ca giai cp cng nhn v ca ngi lao ng cng vi c quan nh nc, t chc kinh t, t chc x hi chm lo v bo v quyn li ca cn b, cng nhn, vin chc v nhng ngi lao ng khc; tham gia qun l Nh nc v x hi, tham gia kim tra, gim st hot ng ca c quan nh nc, t chc kinh t; gio dc cn b, cng nhn, vin chc v nhng ngi lao ng khc xy dng v bo v T quc. iu 13 T quc Vit Nam l thing ling, bt kh xm phm. iu 10 (sa i, b sung iu 10) Cng on Vit Nam l t chc chnh tr - x hi ca giai cp cng nhn v ca ngi lao ng c thnh lp trn c s t nguyn, i din cho ngi lao ng, chm lo v bo v quyn, li ch hp php ca ngi lao ng; tham gia qun l nh nc, qun l kinh t - x hi; tham gia thanh tra, kim tra, gim st hot ng ca c quan nh nc, t chc, n v, doanh nghip; tuyn truyn, vn ng ngi lao ng hc tp, nng cao trnh , k nng ngh nghip, chp hnh php lut, xy dng v bo v T quc. iu 11 (sa i, b sung iu 13) 1. T quc Vit Nam l thing ling, bt kh xm phm.

Mi m mu v hnh ng chng li c lp, ch quyn, 2. Mi hnh vi chng li c lp, ch quyn, thng nht v ton vn lnh th, chng li thng nht v ton vn lnh th ca T quc, chng li s s nghip xy dng v bo v T quc u b nghim tr theo php lut. nghip xy dng v bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha u b nghim tr theo php lut. 7

iu 14 Nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam thc hin chnh sch ho bnh, hu ngh, m rng giao lu v hp tc vi tt c cc nc trn th gii, khng phn bit ch chnh tr v x hi khc nhau, trn c s tn trng c lp, ch quyn v ton vn lnh th ca nhau, khng can thip vo cng vic ni b ca nhau, bnh ng v cc bn cng c li; tng cng tnh on kt hu ngh v quan h hp tc vi cc nc x hi ch ngha v cc nc lng ging; tch cc ng h v gp phn vo cuc u tranh chung ca nhn dn th gii v ho bnh, c lp dn tc, dn ch v tin b x hi. iu 141 Quc k nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam hnh ch nht, chiu rng bng hai phn ba chiu di, nn , gia c ngi sao vng nm cnh. iu 142 Quc huy nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam hnh trn, nn , gia c ngi sao vng nm cnh, chung quanh c bng la, di c na bnh xe rng v dng ch: Cng ho x hi ch ngha Vit Nam. iu 143 Quc ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l nhc v li ca bi "Tin qun ca". iu 145 Ngy tuyn ngn c lp 2 thng 9 nm 1945 l ngy Quc khnh. iu 144 Th nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l H Ni.

iu 12 (sa i, b sung iu 14) Nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam thc hin nht qun ng li i ngoi c lp, t ch, ho bnh, hu ngh, hp tc v pht trin vi tt c cc nc, khng phn bit ch chnh tr v x hi, trn c s tn trng c lp, ch quyn v ton vn lnh th, khng can thip vo cng vic ni b ca nhau, bnh ng v cc bn cng c li; l bn, i tc tin cy v thnh vin c trch nhim trong cng ng quc t, gp phn vo s nghip ho bnh, c lp dn tc, dn ch v tin b x hi trn th gii.

iu 13 (ghp v gi nguyn cc iu 141, 142, 143, sa i, b sung iu 145) 1. Quc k nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam hnh ch nht, chiu rng bng hai phn ba chiu di, nn , gia c ngi sao vng nm cnh. 2. Quc huy nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam hnh trn, nn , gia c ngi sao vng nm cnh, chung quanh c bng la, di c na bnh xe rng v dng ch: Cng ho x hi ch ngha Vit Nam. 3. Quc ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l nhc v li ca bi Tin qun ca. 4. Ngy Quc khnh l Ngy tuyn ngn c lp 2 thng 9 nm 1945.

iu 14 (gi nguyn iu 144) Th nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l H Ni. CHNG II QUYN CON NGI, QUYN V NGHA V C BN CA CNG DN HIN PHP 1992 8 D THO SA I HIN PHP 1992

( C SA I, B SUNG NM 2001) Chng V QUYN V NGHA V C BN CA CNG DN iu 50 CHNG II QUYN CON NGI, QUYN V NGHA V C BN CA CNG DN iu 15 (sa i, b sung iu 50)

1. nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam, quyn con ngi, quyn cng nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam, cc quyn con dn c Nh nc v x hi tha nhn, tn trng, bo v, bo m theo Hin php ngi v chnh tr, dn s, kinh t, vn ho v x hi c tn v php lut. trng, th hin cc quyn cng dn v c quy nh trong Hin 2. Quyn con ngi, quyn cng dn ch c th b gii hn trong trng hp cn php v lut. thit v l do quc phng, an ninh quc gia, trt t, an ton x hi, o c, sc khe ca cng ng. iu 16 (mi) 1. Mi ngi c ngha v tn trng quyn ca ngi khc. 2. Khng c li dng quyn con ngi, quyn cng dn xm phm li ch quc gia, li ch dn tc, quyn, li ch hp php ca ngi khc. iu 52 Mi cng dn u bnh ng trc php lut. iu 17 (sa i, b sung iu 52) 1. Mi ngi u bnh ng trc php lut. 2. Khng ai b phn bit i x trong i sng chnh tr, dn s, kinh t, vn ha, x hi. iu 18 (sa i, b sung iu 49)

iu 49

1. Cng dn nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam l ngi c quc tch Vit Cng dn nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l ngi Nam. c quc tch Vit Nam. 2. Cng dn Vit Nam khng th b trc xut khi lnh th nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam, giao np cho Nh nc khc. 3. Nh nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam bo h cng dn Vit Nam nc ngoi. 9

iu 75

iu 19 (sa i, b sung iu 75)

Ngi Vit Nam nh c nc ngoi l b phn ca cng ng 1. Ngi Vit Nam nh c nc ngoi l b phn khng th tch ri ca cng dn tc Vit Nam. Nh nc bo h quyn li chnh ng ca ngi ng dn tc Vit Nam. Vit Nam nh c nc ngoi. 2. Nh nc khuyn khch v to iu kin ngi Vit Nam nh c nc Nh nc khuyn khch v to iu kin ngi Vit Nam ngoi gi gn v pht huy bn sc vn ha dn tc Vit Nam, gi quan h gn b vi nh c nc ngoi gi gn bn sc vn ho dn tc Vit Nam, gia nh, qu hng, gp phn xy dng qu hng, t nc. gi quan h gn b vi gia nh v qu hng, gp phn xy dng qu hng, t nc. iu 51 Quyn ca cng dn khng tch ri ngha v ca cng dn. Nh nc bo m cc quyn ca cng dn; cng dn phi lm trn ngha v ca mnh i vi Nh nc v x hi. Quyn v ngha v ca cng dn do Hin php v lut quy nh. iu 20 (sa i, b sung iu 51) 1. Quyn cng dn khng tch ri ngha v cng dn. 2. Quyn v ngha v ca cng dn do Hin php v lut quy nh. 3. Cng dn c trch nhim thc hin ngha v i vi Nh nc v x hi. iu 21 (mi) Mi ngi c quyn sng. iu 71 iu 22 (sa i, b sung iu 71) Cng dn c quyn bt kh xm phm v thn th, c php 1. Mi ngi c quyn bt kh xm phm v thn th, c php lut bo h v lut bo h v tnh mng, sc kho, danh d v nhn phm. tnh mng, sc kho, danh d v nhn phm. Khng ai b bt, nu khng c quyt nh ca To n nhn dn, 2. Nghim cm mi hnh vi tra tn, bo lc, truy bc, nhc hnh hay bt k hnh quyt nh hoc ph chun ca Vin kim st nhn dn, tr trng thc i x khc xm phm thn th, xc phm danh d, nhn phm ca con ngi. hp phm ti qu tang. Vic bt v giam gi ngi phi ng 3. Mi ngi c quyn hin m, b phn c th ngi v hin xc theo quy nh php lut. ca lut. Vic th nghim y hc, dc hc, khoa hc hay bt k hnh thc th Nghim cm mi hnh thc truy bc, nhc hnh, xc phm danh nghim khc trn c th ngi phi c ngi ng . d, nhn phm ca cng dn. iu 73 Cng dn c quyn bt kh xm phm v ch . iu 23 (sa i, b sung iu 73)

1. Mi ngi c quyn bt kh xm phm v i sng ring t, b mt c nhn v Khng ai c t vo ch ca ngi khc nu ngi b mt gia nh; c quyn bo v danh d, uy tn ca mnh. khng ng , tr trng hp c php lut cho php. Khng c php thu thp, lu gi, s dng v ph bin thng tin v i sng 10

Th tn, in thoi, in tn ca cng dn c bo m an ton ring t, b mt c nhn, b mt gia nh ca ngi khc nu khng c ngi v b mt. ng . Vic khm xt ch , vic bc m, kim sot, thu gi th tn, 2. Mi ngi c quyn b mt th tn, in thoi, in tn v cc hnh thc trao i in tn ca cng dn phi do ngi c thm quyn tin hnh theo thng tin ring t khc. quy nh ca php lut. Vic bc m, kim sot, thu gi th tn, in thoi, in tn v cc hnh thc trao i thng tin ring t khc do php lut quy nh. iu 68 iu 24 (gi nguyn iu 68) Cng dn c quyn t do i li v c tr trong nc, c quyn Cng dn c quyn t do i li v c tr trong nc, c quyn ra nc ngoi v ra nc ngoi v t nc ngoi v nc theo quy nh ca php t nc ngoi v nc theo quy nh ca php lut. lut. iu 70 iu 25 (sa i, b sung iu 70)

Cng dn c quyn t do tn ngng, tn gio, theo hoc khng 1. Mi ngi c quyn t do tn ngng, tn gio, theo hoc khng theo mt tn theo mt tn gio no. Cc tn gio u bnh ng trc php lut. gio no. Cc tn gio bnh ng trc php lut. Nhng ni th t ca cc tn ngng, tn gio c php lut 2. Nh nc tn trng v bo m quyn t do tn ngng, tn gio. Ni th t bo h. ca tn ngng, tn gio c php lut bo h. Khng ai c xm phm t do tn ngng, tn gio hoc 3. Khng ai c xm phm t do tn ngng, tn gio hoc li dng tn ngng, li dng tn ngng, tn gio lm tri php lut v chnh tn gio vi phm php lut. sch ca Nh nc. iu 26 (sa i, b sung iu 69) Cng dn c quyn t do ngn lun, t do bo ch; c quyn Cng dn c quyn t do ngn lun, t do bo ch, c thng tin, hi hp, lp hi, c thng tin; c quyn hi hp, lp hi, biu tnh theo quy nh biu tnh theo quy nh ca php lut. ca php lut. iu 63 iu 27 (sa i, b sung iu 63) iu 69

Cng dn n v nam c quyn ngang nhau v mi mt chnh tr, 1. Cng dn nam, n bnh ng v c quyn ngang nhau v mi mt chnh tr, dn kinh t, vn ho, x hi v gia nh. s, kinh t, vn ha, x hi v gia nh. Nghim cm mi hnh vi phn bit i x vi ph n, xc phm 2. Nh nc c chnh sch bo m quyn bnh ng gia cng dn n v nam nhn phm ph n. trn mi lnh vc. Nh nc, x hi v gia nh to iu kin ph n pht trin 11

Lao ng n v nam vic lm nh nhau th tin lng ngang ton din, pht huy vai tr ca mnh trong x hi. nhau. Lao ng n c quyn hng ch thai sn. Ph n l vin 3. Nghim cm mi hnh vi phn bit i x v gii. chc nh nc v ngi lm cng n lng c quyn ngh trc v sau khi sinh m vn hng lng, ph cp theo quy nh ca php lut. Nh nc v x hi to iu kin ph n nng cao trnh mi mt, khng ngng pht huy vai tr ca mnh trong x hi; chm lo pht trin cc nh h sinh, khoa nhi, nh tr v cc c s phc li x hi khc gim nh gnh nng gia nh, to iu kin cho ph n sn xut, cng tc, hc tp, cha bnh, ngh ngi v lm trn bn phn ca ngi m. iu 54 iu 28 (sa i, b sung iu 54)

Cng dn, khng phn bit dn tc, nam n, thnh phn x hi, Cng dn mi tm tui tr ln c quyn bu c v hai mi mt tui tr ln tn ngng, tn gio, trnh vn ho, ngh nghip, thi hn c c quyn ng c vo Quc hi, Hi ng nhn dn cc cp. tr, mi tm tui tr ln u c quyn bu c v hai mi mt tui tr ln u c quyn ng c vo Quc hi, Hi ng nhn dn theo quy nh ca php lut. iu 53 iu 29 (sa i, b sung iu 53)

Cng dn c quyn tham gia qun l nh nc v x hi, tham 1. Cng dn c quyn tham gia qun l nh nc v x hi, tham gia tho lun v gia tho lun cc vn chung ca c nc v a phng, kin kin ngh vi c quan nh nc v cc vn ca a phng v c nc. ngh vi c quan nh nc, biu quyt khi Nh nc t chc trng 2. Nh nc to iu kin cng dn tham gia qun l nh nc v x hi; cng khai, cu dn. minh bch trong vic tip nhn, phn hi kin, kin ngh ca cng dn. iu 30 (sa i, b sung iu 53) Cng dn c quyn biu quyt khi Nh nc t chc trng cu dn. iu 74 iu 31 (sa i, b sung iu 74) Cng dn c quyn khiu ni, quyn t co vi c quan nh 1. Mi ngi c quyn khiu ni, quyn t co vi c quan nh nc c thm nc c thm quyn v nhng vic lm tri php lut ca c quan quyn v nhng vic lm tri php lut ca c quan, t chc, c nhn. nh nc, t chc kinh t, t chc x hi, n v v trang nhn 2. C quan, t chc, c nhn c thm quyn phi tip nhn, gii quyt khiu ni, dn hoc bt c c nhn no. 12

Vic khiu ni, t co phi c c quan nh nc xem xt v t co. Ngi b thit hi c quyn c bi thng v vt cht, tinh thn v phc gii quyt trong thi hn php lut quy nh. hi danh d theo quy nh ca php lut. Mi hnh vi xm phm li ch ca Nh nc, quyn v li ch 3. Nghim cm vic tr th ngi khiu ni, t co hoc li dng quyn khiu ni, hp php ca tp th v ca cng dn phi c kp thi x l t co vu khng, vu co lm hi ngi khc. nghim minh. Ngi b thit hi c quyn c bi thng v vt cht v phc hi danh d. Nghim cm vic tr th ngi khiu ni, t co hoc li dng quyn khiu ni, t co vu khng, vu co lm hi ngi khc. iu 72 iu 32 (sa i, b sung iu 72)

Khng ai b coi l c ti v phi chu hnh pht khi cha c bn 1. Khng ai b coi l c ti khi cha c bn n kt ti ca Ta n c hiu lc n kt ti ca To n c hiu lc php lut. php lut. Ngi b bt, b giam gi, b truy t, xt x tri php lut c 2. Ngi b buc ti c quyn c Ta n xt x. Khng ai b kt n hai ln v quyn c bi thng thit hi v vt cht v phc hi danh d. mt ti phm. Ngi lm tri php lut trong vic bt, giam gi, truy t, xt x 3. Ngi b bt, b tm gi, tm giam, b iu tra, truy t, xt x c quyn s dng gy thit hi cho ngi khc phi b x l nghim minh. tr gip php l ca ngi bo cha. 4. Ngi b bt, b tm gi, tm giam, b iu tra, truy t, xt x tri php lut c quyn c bi thng thit hi v vt cht, tinh thn v phc hi danh d. Ngi lm tri php lut trong vic bt, tm gi, tm giam, iu tra, truy t, xt x gy thit hi cho ngi khc phi b x l theo php lut. iu 58 iu 33 (sa i, b sung iu 58) Cng dn c quyn s hu v thu nhp hp php, ca ci 1. Mi ngi c quyn s hu v thu nhp hp php, ca ci dnh, nh , t dnh, nh , t liu sinh hot, t liu sn xut, vn v ti sn khc liu sinh hot, t liu sn xut, vn v ti sn khc trong doanh nghip hoc trong trong doanh nghip hoc trong cc t chc kinh t khc; i vi cc t chc kinh t khc; i vi t c Nh nc giao s dng th theo quy nh t c Nh nc giao s dng th theo quy nh ti iu 17 v ti iu 57 v iu 58. iu 18. 2. Quyn s hu t nhn v quyn tha k c php lut bo h. Nh nc bo h quyn s hu hp php v quyn tha k ca cng dn. iu 57 iu 34 (sa i, b sung iu 57) 13

Cng dn c quyn t do kinh doanh theo quy nh ca php lut. iu 67 Thng binh, bnh binh, gia nh lit s c hng cc chnh sch u i ca Nh nc. Thng binh c to iu kin phc hi chc nng lao ng, c vic lm ph hp vi sc kho v c i sng n nh. Nhng ngi v gia nh c cng vi nc c khen thng, chm sc. Ngi gi, ngi tn tt, tr m ci khng ni nng ta c Nh nc v x hi gip . iu 62 Cng dn c quyn xy dng nh theo quy hoch v php lut. Quyn li ca ngi thu nh v ngi c nh cho thu c bo h theo php lut. iu 73 Cng dn c quyn bt kh xm phm v ch .

1. Mi ngi c quyn t do kinh doanh. 2. Nh nc bo h quyn t do kinh doanh. iu 35 (sa i, b sung iu 67) Cng dn c quyn c bo m an sinh x hi.

iu 36 (sa i, b sung iu 62) 1. Cng dn c quyn c ni hp php. 2. Nh nc c chnh sch to iu kin cng dn c ni . iu 37 (sa i, b sung iu 73)

1. Mi ngi c quyn bt kh xm phm v ch hp php. Khng ai c t vo ch ca ngi khc nu ngi 2. Khng ai c t vo ch hp php ca ngi khc nu khng c ngi khng ng , tr trng hp c php lut cho php. ng . Th tn, in thoi, in tn ca cng dn c bo m an ton Vic khm xt ch do lut nh. v b mt. Vic khm xt ch , vic bc m, kim sot, thu gi th tn, in tn ca cng dn phi do ngi c thm quyn tin hnh theo quy nh ca php lut. iu 55 Lao ng l quyn v ngha v ca cng dn. iu 38 (sa i, b sung iu 55, iu 56)

1. Cng dn c quyn lm vic, la chn vic lm, ngh nghip v ni lm vic. Nh nc v x hi c k hoch to ngy cng nhiu vic lm 2. Nghim cm cc hnh vi phn bit i x, cng bc lao ng, s dng ngi lao ng cha thnh nin tri php lut. 14

cho ngi lao ng. iu 56 Nh nc ban hnh chnh sch, ch bo h lao ng. Nh nc quy nh thi gian lao ng, ch tin lng, ch ngh ngi v ch bo him x hi i vi vin chc nh nc v nhng ngi lm cng n lng; khuyn khch pht trin cc hnh thc bo him x hi khc i vi ngi lao ng. iu 64 Gia nh l t bo ca x hi. iu 39 (sa i, b sung iu 64)

1. Nam, n c quyn kt hn v ly hn. Hn nhn theo nguyn tc t nguyn, tin b, mt v, mt chng, v chng bnh ng, tn trng ln nhau. Nh nc bo h hn nhn v gia nh. 2. Nh nc bo h hn nhn v gia nh, bo h quyn li ca ngi m v tr Hn nhn theo nguyn tc t nguyn, tin b, mt v mt chng, v em. chng bnh ng. Cha m c trch nhim nui dy con thnh nhng cng dn tt. Con chu c bn phn knh trng v chm sc ng b, cha m. Nh nc v x hi khng tha nhn vic phn bit i x gia cc con. iu 65 iu 40 (sa i, b sung iu 65) Tr em c gia nh, Nh nc v x hi bo v, chm sc v 1. Tr em c quyn c gia nh, nh trng, Nh nc v x hi bo v, chm sc gio dc. v gio dc. 2. Nghim cm hnh h, ngc i, b mc, lm dng, bc lt sc lao ng v nhng hnh vi khc vi phm quyn tr em. iu 66 Thanh nin c gia nh, Nh nc v x hi to iu kin hc tp, lao ng v gii tr, pht trin th lc, tr tu, bi dng v o c, truyn thng dn tc, thc cng dn v l tng x hi ch ngha, i u trong cng cuc lao ng sng to v bo v T quc. iu 39 iu 41 (sa i, b sung iu 39, iu 61) 15 (B iu 66 Hin php 1992)

Nh nc u t, pht trin v thng nht qun l s nghip bo 1. Cng dn c quyn c bo v sc khe; bnh ng trong vic s dng cc v sc kho ca nhn dn, huy ng v t chc mi lc lng x dch v y t v c ngha v thc hin cc quy nh v phng bnh, khm bnh, cha hi xy dng v pht trin nn y hc Vit Nam theo hng d bnh. phng; kt hp phng bnh vi cha bnh; pht trin v kt hp y 2. Nghim cm cc hnh vi e da n cuc sng v sc khe ca ngi khc v dc hc c truyn vi y dc hc hin i; kt hp pht trin y t cng ng. nh nc vi y t nhn dn; thc hin bo him y t, to iu kin mi ngi dn c chm sc sc kho. Nh nc u tin thc hin chng trnh chm sc sc kho cho ng bo min ni v dn tc thiu s. Nghim cm t chc v t nhn cha bnh, sn xut, bun bn thuc cha bnh tri php gy tn hi cho sc kho ca nhn dn. iu 61 Cng dn c quyn c hng ch bo v sc kho. Nh nc quy nh ch vin ph, ch min, gim vin ph. Cng dn c ngha v thc hin cc quy nh v v sinh phng bnh v v sinh cng cng. Nghim cm sn xut, vn chuyn, bun bn, tng tr, s dng tri php thuc phin v cc cht ma tu khc. Nh nc quy nh ch bt buc cai nghin v cha cc bnh x hi nguy him. iu 59 Hc tp l quyn v ngha v ca cng dn. Bc tiu hc l bt buc, khng phi tr hc ph. Cng dn c quyn hc vn ho v hc ngh bng nhiu hnh thc. Hc sinh c nng khiu c Nh nc v x hi to iu kin hc tp pht trin ti nng. Nh nc c chnh sch hc ph, hc bng. Nh nc v x hi to iu kin cho tr em khuyt tt, tr em 16

iu 42 (sa i, b sung iu 59) Cng dn c quyn v ngha v hc tp.

c hon cnh c bit kh khn khc c hc vn ho v hc ngh ph hp. iu 60 iu 43 (sa i, b sung iu 60) Cng dn c quyn nghin cu khoa hc, k thut, pht minh, sng 1. Mi ngi c quyn nghin cu khoa hc v cng ngh; sng to vn hc, ngh ch, sng kin ci tin k thut, hp l ho sn xut, sng tc, ph bnh thut. vn hc, ngh thut v tham gia cc hot ng vn ho khc. Nh 2. Quyn s hu tr tu c Nh nc bo h. nc bo h quyn tc gi, quyn s hu cng nghip. iu 44 (mi) Mi ngi c quyn hng th cc gi tr vn ho, tham gia vo i sng vn ha, s dng cc c s vn ha, tip cn cc gi tr vn ha. iu 45 (mi) Cng dn c quyn xc nh dn tc ca mnh, s dng ngn ng m , t do la chn ngn ng giao tip. iu 46 (mi) 1. Mi ngi c quyn c sng trong mi trng trong lnh. 2. Mi ngi c ngha v bo v mi trng. iu 76 Cng dn phi trung thnh vi T quc. Phn bi T quc l ti nng nht. iu 77 Bo v T quc l ngha v thing ling v quyn cao qu ca cng dn. iu 48 (sa i, b sung iu 77) Bo v T quc l ngha v thing ling v quyn cao qu ca cng dn. iu 47 (sa i, b sung iu 76) Cng dn c ngha v trung thnh vi T quc. Phn bi T quc l ti nng nht.

Cng dn phi lm ngha v qun s v tham gia xy dng quc phng ton dn; Cng dn phi lm ngha v qun s v tham gia xy dng quc vic thc hin ngha v thay th ngha v qun s do lut nh. phng ton dn. iu 79 Cng dn c ngha v tun theo Hin php v php lut, tham gia bo v an ninh quc gia, trt t, an ton x hi, gi gn b mt iu 49 (sa i, b sung iu 79) Cng dn c ngha v chp hnh Hin php v php lut, tham gia bo v an ninh 17

quc gia, chp hnh nhng quy tc sinh hot cng cng. iu 80 Cng dn c ngha v ng thu v lao ng cng ch theo quy nh ca php lut.

quc gia, trt t, an ton x hi, chp hnh nhng quy tc sinh hot cng cng. iu 50 (sa i, b sung iu 80) Mi ngi c ngha v np thu.

iu 81

iu 51 (gi nguyn iu 81)

Ngi nc ngoi c tr Vit Nam phi tun theo Hin php v php lut Vit Ngi nc ngoi c tr Vit Nam phi tun theo Hin php v php lut Vit Nam, c Nh nc bo h tnh mng, ti sn Nam, c Nh nc bo h tnh mng, ti sn v cc quyn li chnh ng theo php lut Vit Nam. v cc quyn li chnh ng theo php lut Vit Nam. iu 52 (gi nguyn iu 82) Ngi nc ngoi u tranh v t do v c lp dn tc, v ch ngha x hi, dn Ngi nc ngoi u tranh v t do v c lp dn tc, v ch ngha x hi, dn ch v ho bnh hoc v s nghip khoa hc m ch v ho bnh hoc v s nghip khoa hc m b bc hi th c Nh nc Cng b bc hi th c Nh nc Cng ho x hi ch ngha Vit ho x hi ch ngha Vit Nam xem xt vic cho c tr. Nam xem xt vic cho c tr. CHNG III KINH T, X HI, VN HA, GIO DC, KHOA HC, CNG NGH V MI TRNG iu 82

HIN PHP NM 1992 ( C SA I, B SUNG NM 2001) Chng II CH KINH T Chng III

D THO SA I HIN PHP NM 1992

CHNG III KINH T, X HI, VN HA, GIO DC, KHOA HC, CNG NGH V MI TRNG

18

VN HA, GIO DC, KHOA HC, CNG NGH iu 15 iu 53 (sa i, b sung iu 15, iu 43)

Nh nc xy dng nn kinh t c lp, t ch trn c s pht Nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam xy dng nn kinh t c lp, t huy ni lc, ch ng hi nhp kinh t quc t; thc hin cng ch trn c s pht huy ni lc, ch ng, tch cc hi nhp quc t; y mnh nghip ho, hin i ho t nc. cng nghip ha, hin i ha t nc; pht trin kinh t kt hp cht ch, hi Nh nc thc hin nht qun chnh sch pht trin nn kinh t th ha vi pht trin vn ha, thc hin tin b v cng bng x hi, bo v mi trng nh hng x hi ch ngha. C cu kinh t nhiu thnh phn trng. vi cc hnh thc t chc sn xut, kinh doanh a dng da trn ch s hu ton dn, s hu tp th, s hu t nhn, trong s hu ton dn v s hu tp th l nn tng. iu 43 Nh nc m rng giao lu v hp tc quc t trn cc lnh vc vn ho, thng tin, vn hc, ngh thut, khoa hc, cng ngh, gio dc, y t, th dc, th thao. iu 15 iu 54 (sa i, b sung cc iu 15, 16, 19, 20, 21 v 25) Nh nc xy dng nn kinh t c lp, t ch trn c s pht 1. Nn kinh t Vit Nam l nn kinh t th trng nh hng x hi ch huy ni lc, ch ng hi nhp kinh t quc t; thc hin cng ngha vi nhiu hnh thc s hu, nhiu thnh phn kinh t. nghip ho, hin i ho t nc. 2. Cc thnh phn kinh t u l b phn cu thnh quan trng ca nn kinh t Nh nc thc hin nht qun chnh sch pht trin nn kinh t th quc dn, cng pht trin lu di, hp tc, bnh ng v cnh tranh theo php trng nh hng x hi ch ngha. C cu kinh t nhiu thnh phn vi cc hnh thc t chc sn xut, kinh doanh a dng da trn ch lut. s hu ton dn, s hu tp th, s hu t nhn, trong s hu ton dn v s hu tp th l nn tng. iu 16 Mc ch chnh sch kinh t ca Nh nc l lm cho dn giu nc mnh, p ng ngy cng tt hn nhu cu vt cht v tinh thn ca nhn dn trn c s pht huy mi nng lc sn xut, mi tim nng ca cc thnh phn kinh t gm kinh t nh nc, kinh t tp th, kinh t c th, tiu ch, kinh t t bn t nhn, kinh t t bn nh nc v kinh t c vn u t nc ngoi di nhiu hnh thc, thc y xy dng c s vt cht - k thut, m rng hp tc 19

kinh t, khoa hc, k thut v giao lu vi th trng th gii. Cc thnh phn kinh t u l b phn cu thnh quan trng ca nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha. T chc, c nhn thuc cc thnh phn kinh t c sn xut, kinh doanh trong nhng ngnh, ngh m php lut khng cm; cng pht trin lu di, hp tc, bnh ng v cnh tranh theo php lut. Nh nc thc y s hnh thnh, pht trin v tng bc hon thin cc loi th trng theo nh hng x hi ch ngha. iu 19 Kinh t nh nc c cng c v pht trin, nht l trong cc ngnh v lnh vc then cht, gi vai tr ch o, cng vi kinh t tp th ngy cng tr thnh nn tng vng chc ca nn kinh t quc dn. iu 20 Kinh t tp th do cng dn gp vn, gp sc hp tc sn xut, kinh doanh c t chc di nhiu hnh thc trn nguyn tc t nguyn, dn ch v cng c li. Nh nc to iu kin cng c v m rng cc hp tc x hot ng c hiu qu. iu 21 Kinh t c th, tiu ch, kinh t t bn t nhn c chn hnh thc t chc sn xut, kinh doanh, c thnh lp doanh nghip, khng b hn ch v quy m hot ng trong nhng ngnh, ngh c li cho quc k dn sinh. Kinh t gia nh c khuyn khch pht trin. iu 24 Nh nc thng nht qun l v m rng hot ng kinh t i ngoi, pht trin cc hnh thc quan h kinh t vi mi quc gia, mi t chc quc t trn nguyn tc tn trng c lp, ch quyn v cng c li, bo v v thc y sn xut trong nc. iu 26 Nh nc thng nht qun l nn kinh t quc dn bng php lut, k hoch, chnh sch; phn cng trch nhim v phn cp qun iu 55 (sa i, b sung iu 24, iu 26) 1. Nh nc xy dng v hon thin th ch kinh t, bo m cho nn kinh t vn hnh theo quy lut th trng; thc hin s phn cng, phn cp qun l nh nc gia cc ngnh, cc cp, thc y lin kt kinh t vng, bo m pht trin hp l, hi ha gia cc vng, a phng v tnh thng nht ca nn kinh t quc dn. 2. Nh nc thng nht qun l hot ng kinh t i ngoi, pht trin cc 20

l nh nc gia cc ngnh, cc cp; kt hp li ch ca c nhn, hnh thc hp tc kinh t vi cc quc gia, vng lnh th, t chc quc t trn ca tp th vi li ch ca Nh nc. nguyn tc tn trng c lp, ch quyn, ton vn lnh th v cng c li, ph hp vi php lut v thng l quc t. iu 22 Cc c s sn xut, kinh doanh thuc mi thnh phn kinh t phi thc hin y cc ngha v i vi Nh nc, u bnh ng trc php lut, vn v ti sn hp php c Nh nc bo h. Doanh nghip thuc mi thnh phn kinh t c lin doanh, lin kt vi c nhn, t chc kinh t trong v ngoi nc theo quy nh ca php lut. iu 23 Ti sn hp php ca c nhn, t chc khng b quc hu ho. Trong trng hp tht cn thit v l do quc phng, an ninh v v li ch quc gia, Nh nc trng mua hoc trng dng c bi thng ti sn ca c nhn hoc t chc theo thi gi th trng. Th thc trng mua, trng dng do lut nh. iu 25 Nh nc khuyn khch cc t chc, c nhn nc ngoi u t vn, cng ngh vo Vit Nam ph hp vi php lut Vit Nam, php lut v thng l quc t; bo m quyn s hu hp php i vi vn, ti sn v cc quyn li khc ca cc t chc, c nhn nc ngoi. Doanh nghip c vn u t nc ngoi khng b quc hu ho. Nh nc khuyn khch v to iu kin thun li ngi Vit Nam nh c nc ngoi u t v nc. iu 17 t ai, rng ni, sng h, ngun nc, ti nguyn trong lng t, ngun li vng bin, thm lc a v vng tri, phn vn v ti sn do Nh nc u t vo cc x nghip, cng trnh thuc cc ngnh v lnh vc kinh t, vn ho, x hi, khoa hc, k thut, ngoi giao, quc phng, an ninh cng cc ti sn khc m php lut quy nh l ca Nh nc, u thuc s hu ton dn. iu 18 iu 56 (sa i, b sung cc iu 22, 23 v 25) 1. T chc, c nhn c t do kinh doanh, thc hin y ngha v i vi Nh nc theo quy nh ca php lut. 2. Nh nc thc hin chnh sch chng c quyn v bo m mi trng cnh tranh lnh mnh trong kinh doanh. 3. Ti sn hp php ca t chc, c nhn c Nh nc tha nhn, bo h v khng b quc hu ha. Trong trng hp tht cn thit v l do quc phng, an ninh hoc v li ch quc gia, tnh trng khn cp, phng chng thin tai, Nh nc trng mua hoc trng dng c bi thng ti sn ca c nhn, t chc theo gi th trng. Th thc trng mua, trng dng do lut nh.

iu 57 (sa i, b sung iu 17, iu 18) t ai, ti nguyn nc, khong sn v ti nguyn thin nhin khc, ngun li vng bin, thm lc a, vng tri v cc ti sn khc do Nh nc u t, qun l l ti sn cng thuc s hu ton dn do Nh nc i din ch s hu v thng nht qun l theo quy nh ca php lut.

21

Nh nc thng nht qun l ton b t ai theo quy hoch v php lut, bo m s dng ng mc ch v c hiu qu. Nh nc giao t cho cc t chc v c nhn s dng n nh lu di. T chc v c nhn c trch nhim bo v, bi b, khai thc hp l, s dng tit kim t, c chuyn quyn s dng t c Nh nc giao theo quy nh ca php lut. iu 18 Nh nc thng nht qun l ton b t ai theo quy hoch v php lut, bo m s dng ng mc ch v c hiu qu. Nh nc giao t cho cc t chc v c nhn s dng n nh lu di. T chc v c nhn c trch nhim bo v, bi b, khai thc hp l, s dng tit kim t, c chuyn quyn s dng t c Nh nc giao theo quy nh ca php lut. iu 58 (sa i, b sung iu 18) 1. t ai l ti nguyn c bit ca quc gia, ngun lc quan trng pht trin t nc, c qun l theo quy hoch v php lut. 2. T chc, c nhn c Nh nc giao t, cho thu t, cng nhn quyn s dng t s dng n nh lu di hoc c thi hn. Ngi s dng t c trch nhim bo v, bi b, khai thc hp l, s dng tit kim, ng mc ch; c chuyn quyn s dng t, thc hin cc ngha v lin quan theo quy nh ca lut. Quyn s dng t l quyn ti sn c php lut bo h. 3. Nh nc thu hi t do t chc, c nhn s dng c bi thng theo quy nh ca php lut trong trng hp tht cn thit v l do quc phng, an ninh hoc v li ch quc gia, li ch cng cng v cc d n pht trin kinh t - x hi. iu 59 (mi) 1. Ngn sch nh nc, d tr quc gia, qu ti chnh nh nc v cc ngun ti chnh cng khc c Nh nc thng nht qun l, s dng hiu qu, cng bng, cng khai, minh bch, ng php lut. 2. Ngn sch nh nc l thng nht gm ngn sch trung ng v ngn sch a phng. Thu chi ngn sch nh nc c thc hin theo quy nh ca php lut. iu 27 Mi hot ng kinh t, x hi v qun l Nh nc phi thc hnh chnh sch tit kim. iu 55 Lao ng l quyn v ngha v ca cng dn. iu 60 (sa i, b sung iu 27) C quan, t chc, c nhn phi thc hnh tit kim, phng chng lng ph, tham nhng trong hot ng kinh t - x hi v qun l nh nc. iu 61 (sa i, b sung iu 55, iu 56) 1. T chc, c nhn c khuyn khch, to iu kin to vic lm, c thu 22

Nh nc v x hi c k hoch to ngy cng nhiu vic lm nhp tha ng cho ngi lao ng. cho ngi lao ng. 2. Nh nc bo v quyn, li ch hp php ca ngi lao ng, ngi s iu 56 dng lao ng v to iu kin xy dng quan h lao ng tin b, hi ha v n Nh nc ban hnh chnh sch, ch bo h lao ng. nh. Nh nc quy nh thi gian lao ng, ch tin lng, ch ngh ngi v ch bo him x hi i vi vin chc nh nc v nhng ngi lm cng n lng; khuyn khch pht trin cc hnh thc bo him x hi khc i vi ngi lao ng. iu 39 Nh nc u t, pht trin v thng nht qun l s nghip bo v sc kho ca nhn dn, huy ng v t chc mi lc lng x hi xy dng v pht trin nn y hc Vit Nam theo hng d phng; kt hp phng bnh vi cha bnh; pht trin v kt hp y dc hc c truyn vi y dc hc hin i; kt hp pht trin y t Nh nc vi y t nhn dn; thc hin bo him y t, to iu kin mi ngi dn c chm sc sc kho. Nh nc u tin thc hin chng trnh chm sc sc kho cho ng bo min ni v dn tc thiu s. Nghim cm t chc v t nhn cha bnh, sn xut, bun bn thuc cha bnh tri php gy tn hi cho sc kho ca nhn dn. iu 40 Nh nc, x hi, gia nh v cng dn c trch nhim bo v, chm sc b m v tr em; thc hin chng trnh dn s v k hoch ho gia nh. iu 62 (sa i, b sung iu 39, iu 40) 1. Nh nc ban hnh chnh sch u t, pht trin s nghip chm sc, bo v sc khe ca nhn dn; huy ng cc ngun lc xy dng nn y t hin i, cng bng, hiu qu; pht trin nn y hc Vit Nam theo hng kt hp ng y v ty y, phng bnh v cha bnh; thc hin bo him y t ton dn v to iu kin mi ngi dn c chm sc sc khe; u tin thc hin chng trnh chm sc sc kho cho ng bo min ni, hi o, dn tc thiu s v cc vng c bit kh khn khc. 2. Nh nc, x hi, gia nh v cng dn c trch nhim bo v, chm sc sc khe ngi m, tr em, thc hin k hoch ha gia nh, bo m quy m, c cu dn s hp l, nng cao cht lng dn s.

iu 67 iu 63 (sa i, b sung iu 67) Thng binh, bnh binh, gia nh lit s c hng cc chnh 1. Nh nc pht trin h thng an sinh x hi a dng, ton din, c tnh chia sch u i ca Nh nc. Thng binh c to iu kin phc s, cng bng, bn vng, tr gip ngi cao tui, ngi khuyt tt, ngi ngho, hi chc nng lao ng, c vic lm ph hp vi sc kho v c i ngi c hon cnh kh khn. sng n nh. 2. Nh nc v x hi tn vinh, khen thng, thc hin cc chnh sch u i Nhng ngi v gia nh c cng vi nc c khen i vi ngi c cng vi nc. thng, chm sc. Ngi gi, ngi tn tt, tr m ci khng ni nng ta c Nh nc v x hi gip . 23

iu 30 Nh nc v x hi bo tn, pht trin nn vn ho Vit Nam tin tin, m bn sc dn tc; k tha v pht huy nhng gi tr ca nn vn hin cc dn tc Vit Nam, t tng, o c, phong cch H Ch Minh; tip thu tinh hoa vn ho nhn loi; pht huy mi ti nng sng to trong nhn dn. Nh nc thng nht qun l s nghip vn ho. Nghim cm truyn b t tng v vn ho phn ng, i try; bi tr m tn, h tc. iu 31 Nh nc to iu kin cng dn pht trin ton din, gio dc thc cng dn, sng v lm vic theo Hin php v php lut, gi gn thun phong m tc, xy dng gia nh c vn ha, hnh phc, c tinh thn yu nc, yu ch x hi ch ngha, c tinh thn quc t chn chnh, hu ngh v hp tc vi cc dn tc trn th gii. iu 32 Vn hc, ngh thut gp phn bi dng nhn cch v tm hn cao p ca ngi Vit Nam. Nh nc u t pht trin vn ho, vn hc, ngh thut, to iu kin nhn dn c thng thc nhng tc phm vn hc, ngh thut c gi tr; bo tr pht trin cc ti nng sng to vn ha, ngh thut. Nh nc pht trin cc hnh thc a dng ca hot ng vn hc, ngh thut, khuyn khch cc hot ng vn hc, ngh thut qun chng. iu 33 Nh nc pht trin cng tc thng tin, bo ch, pht thanh, truyn hnh, in nh, xut bn, th vin v cc phng tin thng tin i chng khc. Nghim cm nhng hot ng vn ho, thng tin lm tn hi li ch quc gia, ph hoi nhn cch, o c v li sng tt p ca ngi Vit Nam. iu 34 Nh nc v x hi bo tn, pht trin cc di sn vn ho dn

iu 64 (sa i, b sung cc iu 30, 31, 32, 33 v 34) 1. Vn ha l nn tng tinh thn ca x hi, l ng lc pht trin ca t nc. Nh nc v x hi chm lo xy dng v pht trin nn vn ha Vit Nam tin tin, m bn sc dn tc, nhn vn, dn ch, tin b; bo tn, k tha v pht huy nhng gi tr vn ha ca cc dn tc Vit Nam, tip thu tinh hoa vn ha nhn loi. 2. Pht trin vn hc, ngh thut p ng nhu cu tinh thn a dng v lnh mnh ca nhn dn, gp phn bi dng nhn cch v tm hn ca ngi Vit Nam; pht trin cc phng tin thng tin i chng ng b, hin i, p ng nhu cu thng tin ca nhn dn v phc v s nghip pht trin kinh t - x hi. 3. Xy dng gia nh Vit Nam m no, tin b, hnh phc; xy dng con ngi Vit Nam giu lng yu nc, c vn ha, c thc lm ch, c trch nhim cng dn, sng v lm vic theo Hin php v php lut. 4. Nghim cm hnh vi li dng hot ng vn ha, thng tin lm tn hi li ch quc gia, ph hoi nhn cch, o c v li sng tt p ca ngi Vit Nam, truyn b t tng, xut bn phm v cc hnh thc khc c ni dung phn ng, i try; m tn, d oan.

24

tc; chm lo cng tc bo tn, bo tng, tu b, tn to, bo v v pht huy tc dng ca cc di tch lch s, cch mng, cc di sn vn ho, cc cng trnh ngh thut, cc danh lam, thng cnh. Nghim cm cc hnh ng xm phm n cc di tch lch s, cch mng, cc cng trnh ngh thut v danh lam, thng cnh. iu 35 Pht trin gio dc l quc sch hng u. Nh nc v x hi pht trin gio dc nhm nng cao dn tr, o to nhn lc, bi dng nhn ti. Mc tiu ca gio dc l hnh thnh v bi dng nhn cch, phm cht v nng lc ca cng dn; o to nhng ngi lao ng c ngh, nng ng v sng to, c nim t ho dn tc, c o c, c ch vn ln gp phn lm cho dn giu nc mnh, p ng yu cu ca s nghip xy dng v bo v T quc. iu 37 Pht trin khoa hc v cng ngh l quc sch hng u. Khoa hc v cng ngh gi vai tr then cht trong s nghip pht trin kinh t - x hi ca t nc. Nh nc xy dng v thc hin chnh sch khoa hc, cng ngh quc gia; xy dng nn khoa hc v cng ngh tin tin; pht trin ng b cc ngnh khoa hc, nghin cu, tip thu cc thnh tu khoa hc v cng ngh ca th gii nhm xy dng lun c khoa hc cho vic nh ra ng li, chnh sch v php lut, i mi cng ngh, pht trin lc lng sn xut, nng cao trnh qun l, bo m cht lng v tc pht trin ca nn kinh t; gp phn bo m quc phng, an ninh quc gia. iu 35 iu 66 (sa i, b sung iu 35, iu 36) Pht trin gio dc l quc sch hng u. 1. Pht trin gio dc nhm hnh thnh v bi dng nhn cch, phm cht, Nh nc v x hi pht trin gio dc nhm nng cao dn tr, nng lc ca cng dn; nng cao dn tr, o to nhn lc, bi dng nhn ti; o to nhn lc, bi dng nhn ti. o to ngi lao ng c ngh, nng ng, sng to, p ng yu cu xy Mc tiu ca gio dc l hnh thnh v bi dng nhn cch, dng, bo v T quc v hi nhp quc t. phm cht v nng lc ca cng dn; o to nhng ngi lao ng 25 iu 65 (sa i, b sung iu 35, iu 37) Pht trin gio dc v o to, khoa hc v cng ngh l quc sch hng u.

c ngh, nng ng v sng to, c nim t ho dn tc, c o c, c ch vn ln gp phn lm cho dn giu nc mnh, p ng yu cu ca s nghip xy dng v bo v T quc. iu 36 Nh nc thng nht qun l h thng gio dc quc dn v mc tiu, chng trnh, ni dung, k hoch gio dc, tiu chun gio vin, quy ch thi c v h thng vn bng. Nh nc pht trin cn i h thng gio dc gm gio dc mm non, gio dc ph thng, gio dc ngh nghip, gio dc i hc v sau i hc; thc hin ph cp gio dc trung hc c s; pht trin cc hnh thc trng quc lp, dn lp v cc hnh thc gio dc khc. Nh nc u tin u t cho gio dc, khuyn khch cc ngun u t khc. Nh nc thc hin chnh sch u tin bo m pht trin gio dc min ni, cc vng dn tc thiu s v cc vng c bit kh khn. Cc on th nhn dn trc ht l on thanh nin cng sn H Ch Minh, cc t chc x hi, cc t chc kinh t, gia nh cng nh trng c trch nhim gio dc thanh nin, thiu nin v nhi ng. iu 37 Pht trin khoa hc v cng ngh l quc sch hng u. Khoa hc v cng ngh gi vai tr then cht trong s nghip pht trin kinh t - x hi ca t nc. Nh nc xy dng v thc hin chnh sch khoa hc, cng ngh quc gia; xy dng nn khoa hc v cng ngh tin tin; pht trin ng b cc ngnh khoa hc, nghin cu, tip thu cc thnh tu khoa hc v cng ngh ca th gii nhm xy dng lun c khoa hc cho vic nh ra ng li, chnh sch v php lut, i mi cng ngh, pht trin lc lng sn xut, nng cao trnh qun l, bo m cht lng v tc pht trin ca nn kinh t; gp phn bo m quc phng, an ninh quc gia. iu 38

2. Nh nc thng nht qun l h thng gio dc quc dn, u tin u t v to iu kin thu ht cc ngun u t khc cho gio dc; quy nh ph cp gio dc; thc hin chnh sch hc bng, hc ph hp l; u tin pht trin gio dc min ni, hi o, vng dn tc thiu s v cc vng c bit kh khn khc. 3. Nh nc v x hi to iu kin hc tp pht trin ti nng. Ngi khuyt tt v nhng ngi c hon cnh c bit kh khn c Nh nc v x hi to iu kin hc vn ho v hc ngh ph hp.

iu 67 (sa i, b sung iu 37, iu 38) 1. Khoa hc v cng ngh gi vai tr then cht, l ng lc thc y pht trin t nc. Pht trin khoa hc v cng ngh nhm nng cao trnh qun l, pht trin vn ha, kinh t tri thc, thc y tin b x hi, bo v mi trng v sc khe ca nhn dn, bo m quc phng, an ninh. 2. Nh nc thc y pht trin ng b cc lnh vc khoa hc v cng ngh; y mnh nghin cu v ng dng c hiu qu cc thnh tu khoa hc, cng ngh hin i trn th gii; khuyn khch t chc, c nhn u t nghin cu, pht trin, chuyn giao, ng dng thnh tu khoa hc, cng ngh; bo m quyn t do nghin cu v sng to khoa hc, cng ngh. 3. Nh nc to iu kin thun li cho mi ngi tham gia v c hng th li ch t cc hot ng khoa hc, cng ngh. 26

Nh nc u t v khuyn khch ti tr cho khoa hc bng nhiu ngun vn khc nhau, u tin cho nhng hng khoa hc, cng ngh mi nhn; chm lo o to v s dng hp l i ng cn b khoa hc, k thut nht l nhng ngi c trnh cao, cng nhn lnh ngh v ngh nhn; to iu kin cc nh khoa hc sng to v cng hin; pht trin nhiu hnh thc t chc, hot ng nghin cu khoa hc, gn nghin cu khoa hc vi nhu cu pht trin kinh t - x hi, kt hp cht ch gia nghin cu khoa hc, o to vi sn xut, kinh doanh. iu 41 Nh nc v x hi pht trin nn th dc, th thao dn tc, khoa hc v nhn dn. Nh nc thng nht qun l s nghip pht trin th dc, th thao; quy nh ch gio dc th cht bt buc trong trng hc; khuyn khch v gip pht trin cc hnh thc t chc th dc, th thao t nguyn ca nhn dn, to cc iu kin cn thit khng ngng m rng cc hot ng th dc, th thao qun chng, ch trng hot ng th thao chuyn nghip, bi dng cc ti nng th thao. iu 42 Nh nc v x hi pht trin du lch, m rng hot ng du lch trong nc v du lch quc t. B iu 41 v iu 42 ca Hin php nm 1992

iu 68 (mi) 1. Bo v mi trng l trch nhim ca Nh nc, x hi v l ngha v ca mi t chc, c nhn. 2. Nh nc c c ch, chnh sch bo v mi trng; qun l, s dng hiu qu cc ngun ti nguyn thin nhin; bo tn a dng sinh hc; phng trnh v gim nh thin tai, ng ph vi bin i kh hu. Mi hot ng bo v mi trng, pht trin nng lng mi, nng lng ti to, nng lng sch, sn xut sch v tiu dng sch ca t chc, c nhn c Nh nc khuyn khch. 27

3. T chc, c nhn gy nhim mi trng, lm suy kit ti nguyn thin nhin v suy gim a dng sinh hc phi b x l nghim v c trch nhim khc phc, bi thng thit hi. CHNG IV BO V T QUC HIN PHP NM 1992 ( C SA I, B SUNG NM 2001) CHNG IV BAO V T QUC VIT NAM XA HI CHU NGHIA iu 44 Bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha, gi vng an ninh quc gia l s nghip ca ton dn. Nh nc cng c v tng cng nn quc phng ton dn v an ninh nhn dn nng ct l cc lc lng v trang nhn dn; pht huy sc mnh tng hp ca t nc bo v vng chc T quc. C quan Nh nc, t chc kinh t, t chc x hi v cng dn phi lm y nhim v quc phng v an ninh do php lut quy nh. iu 45 Cc lc lng v trang nhn dn phi tuyt i trung thnh vi T quc v nhn dn, c nhim v sn sng chin u bo v c lp, ch quyn, thng nht, ton vn lnh th ca T quc, an ninh quc gia v trt t, an ton x hi, bo v ch x hi ch ngha v nhng thnh qu ca cch mng, cng ton dn xy dng t nc. D THO SA I HIN PHP NM 1992 CHNG IV BAO V T QUC iu 69 (sa i, b sung iu 44) Bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha, gi vng an ninh quc gia l s nghip ca ton dn. Nh nc cng c v tng cng nn quc phng ton dn v an ninh nhn dn; lc lng v trang nhn dn gi vai tr nng ct; pht huy sc mnh tng hp ca t nc bo v vng chc T quc, gp phn bo v ha bnh khu vc v trn th gii. C quan, t chc, cng dn phi thc hin y nhim v quc phng v an ninh do lut nh. iu 70 (sa i, b sung iu 45) Lc lng v trang nhn dn phi tuyt i trung thnh vi ng cng sn Vit Nam, T quc v nhn dn, c nhim v bo v c lp, ch quyn, thng nht, ton vn lnh th ca T quc, an ninh quc gia v trt t, an ton x hi; bo v ng, Nh nc, nhn dn, ch x hi ch ngha, cng ton dn xy dng t nc v thc hin ngha v quc t.

iu 46 iu 71 (sa i, b sung iu 46) Nh nc xy dng qun i nhn dn cch mng chnh quy, tinh Qun i nhn dn Vit Nam cch mng c xy dng chnh quy, tinh nhu, nhu, tng bc hin i, xy dng lc lng d b ng vin, dn tng bc hin i; lc lng d b ng vin, dn qun t v c xy dng qun t v hng hu trn c s kt hp xy dng vi bo v T quc, hng hu, rng khp, cng vi Qun i nhn dn lm nng ct trong thc hin kt hp sc mnh ca lc lng v trang nhn dn vi sc mnh ca nhim v quc phng. ton dn, kt hp sc mnh truyn thng on kt dn tc chng ngoi xm vi sc mnh ca ch x hi ch ngha. 28

iu 47 iu 72 (sa i, b sung iu 47) Nh nc xy dng cng an nhn dn cch mng, chnh quy, tinh Cng an nhn dn Vit Nam cch mng c xy dng chnh quy, tinh nhu, nhu, tng bc hin i, da vo nhn dn v lm nng ct cho tng bc hin i, lm nng ct trong s nghip bo v an ninh quc gia v bo phong tro nhn dn bo v an ninh quc gia, trt t, an ton x m trt t, an ton x hi, u tranh phng, chng ti phm. hi, bo m s n nh chnh tr v cc quyn t do, dn ch ca cng dn, bo v tnh mng, ti sn ca nhn dn, ti sn x hi ch ngha, u tranh phng nga v chng cc loi ti phm. iu 48 Nh nc pht huy tinh thn yu nc v ch ngha anh hng cch mng ca nhn dn, gio dc quc phng v an ninh cho ton dn, thc hin ch ngha v qun s, chnh sch hu phng qun i, xy dng cng nghip quc phng, bo m trang b cho lc lng v trang, kt hp quc phng vi kinh t, kinh t vi quc phng, bo m i sng vt cht v tinh thn ca cn b v chin s, cng nhn, nhn vin quc phng, xy dng cc lc lng v trang nhn dn hng mnh, khng ngng tng cng kh nng bo v t nc. iu 73 (gi nguyn iu 48) Nh nc pht huy tinh thn yu nc v ch ngha anh hng cch mng ca nhn dn, gio dc quc phng v an ninh cho ton dn; thc hin ch ngha v qun s, chnh sch hu phng qun i; xy dng cng nghip quc phng, bo m trang b cho lc lng v trang, kt hp quc phng vi kinh t, kinh t vi quc phng, bo m i sng vt cht v tinh thn ca cn b v chin s, cng nhn, nhn vin quc phng; xy dng cc lc lng v trang nhn dn hng mnh, khng ngng tng cng kh nng bo v t nc.

CHNG V QUC HI HIN PHP NM 1992 ( C SA I, B SUNG NM 2001) iu 83 D THO SA I HIN PHP NM 1992

iu 74 (sa i, b sung iu 83) Quc hi l c quan i biu cao nht ca nhn dn, c quan quyn lc Nh Quc hi l c quan i biu cao nht ca nhn dn, c quan nc cao nht ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam. quyn lc Nh nc cao nht ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam. Quc hi thc hin quyn lp hin, quyn lp php, quyt nh cc vn quan Quc hi l c quan duy nht c quyn lp hin v lp php. Quc hi quyt nh nhng chnh sch c bn v i ni v i ngoi, nhim v kinh t - x hi, quc phng, an ninh ca t nc, nhng nguyn tc ch yu v t chc v hot ng ca b my Nh nc, v quan h x hi v hot ng ca cng dn. 29 trng ca t nc v gim st ti cao i vi hot ng ca Nh nc.

Quc hi thc hin quyn gim st ti cao i vi ton b hot ng ca Nh nc. iu 84 Quc hi c nhng nhim v v quyn hn sau y: 1- Lm Hin php v sa i Hin php; lm lut v sa i lut; quyt nh chng trnh xy dng lut, php lnh; 2- Thc hin quyn gim st ti cao vic tun theo Hin php, lut v ngh quyt ca Quc hi; xt bo co hot ng ca Ch tch nc, U ban thng v Quc hi, Chnh ph, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao; 3- Quyt nh k hoch pht trin kinh t - x hi ca t nc; 4- Quyt nh chnh sch ti chnh, tin t quc gia; quyt nh d ton ngn sch nh nc v phn b ngn sch trung ng, ph chun quyt ton ngn sch nh nc; quy nh, sa i hoc bi b cc th thu; 5- Quyt nh chnh sch dn tc, chnh sch tn gio ca Nh nc; 6- Quy nh t chc v hot ng ca Quc hi, Ch tch nc, Chnh ph, To n nhn dn, Vin kim st nhn dn v chnh quyn a phng; 7- Bu, min nhim, bi nhim Ch tch nc, Ph Ch tch nc, Ch tch Quc hi, cc Ph Ch tch Quc hi v cc y vin U ban thng v Quc hi, Th tng Chnh ph, Chnh n To n nhn dn ti cao, Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao; ph chun ngh ca Th tng Chnh ph v vic b nhim, min nhim, cch chc Ph Th tng, B trng v cc thnh vin khc ca Chnh ph; ph chun ngh ca Ch tch nc v danh sch thnh vin Hi ng quc phng v an ninh; b phiu tn nhim i vi nhng ngi gi cc chc v do Quc hi bu hoc ph chun; 8- Quyt nh thnh lp, bi b cc b v cc c quan ngang b ca Chnh ph; thnh lp mi, nhp, chia, iu chnh a gii tnh, iu 75 (sa i, b sung iu 84) Quc hi c nhng nhim v v quyn hn sau y: 1. Lm Hin php v sa i Hin php; lm lut v sa i lut; 2. Thc hin quyn gim st ti cao vic tun theo Hin php, lut v ngh quyt ca Quc hi; xt bo co cng tc ca Ch tch nc, U ban thng v Quc hi, Chnh ph, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao, Hi ng Hin php, Hi ng bu c quc gia, Kim ton Nh nc v cc c quan khc do Quc hi thnh lp; 3. Quyt nh mc tiu, ch tiu, chnh sch v nhim v c bn pht trin kinh t - x hi ca t nc; 4. Quyt nh chnh sch ti chnh, tin t quc gia; quy nh, sa i hoc bi b cc th thu; quyt nh nguyn tc phn chia cc khon thu v nhim v chi gia ngn sch trung ng v ngn sch a phng; quyt nh mc gii hn an ton n quc gia, n cng, n chnh ph; quyt nh d ton v phn b ngn sch trung ng; ph chun quyt ton ngn sch trung ng; xem xt bo co tng hp d ton v quyt ton ngn sch nh nc; 5. Quyt nh chnh sch dn tc, chnh sch tn gio ca Nh nc; 6. Quy nh t chc v hot ng ca Quc hi, Ch tch nc, Chnh ph, To n nhn dn, Vin kim st nhn dn, Hi ng Hin php, Hi ng bu c quc gia, Kim ton Nh nc, chnh quyn a phng v cc c quan khc do Quc hi thnh lp; 7. Bu, min nhim, bi nhim Ch tch nc, Ph Ch tch nc, Ch tch Quc hi, cc Ph Ch tch Quc hi, cc y vin U ban thng v Quc hi, Ch tch Hi ng dn tc, cc Ch nhim y ban ca Quc hi, Th tng Chnh ph, Chnh n To n nhn dn ti cao, Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao, Ch tch Hi ng Hin php, Ch tch Hi ng bu c quc gia, Tng Kim ton Nh nc, ngi ng u c quan khc do Quc hi thnh lp; ph chun vic b nhim, min nhim, cch chc Ph Th tng, B trng v cc thnh vin khc ca Chnh ph, Thm phn Ta n nhn dn ti cao; ph chun danh sch thnh vin Hi ng quc phng v an ninh, danh sch thnh vin Hi ng Hin php, 30

thnh ph trc thuc trung ng; thnh lp hoc gii th n v hnh Hi ng bu c quc gia; chnh - kinh t c bit; 8. Ly phiu tn nhim, b phiu tn nhim i vi ngi gi chc v do Quc 9- Bi b cc vn bn ca Ch tch nc, U ban thng v Quc hi bu hoc ph chun; hi, Chnh ph, Th tng Chnh ph, To n nhn dn ti cao v 9. Quyt nh thnh lp, bi b b, c quan ngang b ca Chnh ph; thnh lp Vin kim st nhn dn ti cao tri vi Hin php, lut v ngh mi, nhp, chia, iu chnh a gii hnh chnh tnh, thnh ph trc thuc trung quyt ca Quc hi; ng; thnh lp hoc gii th n v hnh chnh - kinh t c bit; thnh lp, bi b c quan khc theo quy nh ca Hin php v lut; 10- Quyt nh i x; 10. Bi b vn bn quy phm php lut ca Ch tch nc, U ban thng v 11- Quy nh hm, cp trong cc lc lng v trang nhn dn, hm, cp ngoi giao v nhng hm, cp nh nc khc; quy nh Quc hi, Chnh ph, Th tng Chnh ph, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao tri vi Hin php, lut, ngh quyt ca Quc hi; hun chng, huy chng v danh hiu vinh d nh nc; 11. Quyt nh i x; 12- Quyt nh vn chin tranh v ho bnh; quy nh v tnh trng khn cp, cc bin php c bit khc bo m quc phng v 12. Quy nh hm, cp trong lc lng v trang nhn dn, hm, cp ngoi giao v an ninh quc gia; nhng hm, cp nh nc khc; quy nh hun chng, huy chng v danh hiu 13- Quyt nh chnh sch c bn v i ngoi; ph chun hoc vinh d nh nc; 13. Quyt nh vn chin tranh v ho bnh; quy nh v tnh trng khn cp, bi b iu c quc t do Ch tch nc trc tip k; ph chun hoc bi b cc iu c quc t khc c k kt hoc gia cc bin php c bit khc bo m quc phng v an ninh quc gia; nhp theo ngh ca Ch tch nc; 14. Quyt nh chnh sch c bn v i ngoi; ph chun hoc bi b iu c quc t v chin tranh v ha bnh, cc vn lin quan n ch quyn quc gia, 14- Quyt nh vic trng cu dn. quyn v ngha v c bn ca cng dn, t cch thnh vin ca Vit Nam ti cc t chc quc t v khu vc, thng mi quc t; 15. Quyt nh trng cu dn. iu 76 (sa i, b sung iu 85) 1. Nhim k ca mi kho Quc hi l nm nm. Nhim k ca mi kho Quc hi l nm nm. 2. Su mi ngy trc khi Quc hi ht nhim k, Quc hi kho mi phi c Hai thng trc khi Quc hi ht nhim k, Quc hi kho mi bu xong. phi c bu xong. Th l bu c v s i biu Quc hi do lut nh. 3. Trong trng hp c bit, nu c t nht hai phn ba tng s i biu Quc Trong trng hp c bit, nu c t nht hai phn ba tng s hi biu quyt tn thnh th Quc hi quyt nh rt ngn hoc ko di nhim k ca i biu Quc hi biu quyt tn thnh, th Quc hi quyt nh rt mnh theo ngh ca y ban thng v Quc hi. Vic ko di nhim k ca mt kha Quc hi khng c qu mi hai thng, tr trng hp chin tranh. ngn hoc ko di nhim k ca mnh. iu 92 iu 77 (sa i, b sung iu 92) 31 iu 85

Ch tch Quc hi ch ta cc phin hp ca Quc hi; k chng thc Hin php, lut, ngh quyt ca Quc hi; lnh o cng tc ca U ban thng v Quc hi; t Ch tch Quc hi ch to cc phin hp ca Quc hi; k chng chc vic thc hin quan h i ngoi ca Quc hi; gi quan h vi cc i biu thc lut, ngh quyt ca Quc hi; lnh o cng tc ca U ban Quc hi. thng v Quc hi; t chc vic thc hin quan h i ngoi ca Cc Ph Ch tch Quc hi gip Ch tch lm nhim v theo s phn cng ca Ch Quc hi; gi quan h vi cc i biu Quc hi. tch. Cc Ph Ch tch Quc hi gip Ch tch lm nhim v theo s phn cng ca Ch tch. iu 90 U ban thng v Quc hi l c quan thng trc ca Quc hi. U ban thng v Quc hi gm c: - Ch tch Quc hi; - Cc Ph Ch tch Quc hi; - Cc y vin. S thnh vin U ban thng v Quc hi do Quc hi quyt nh. Thnh vin U ban thng v Quc hi khng th ng thi l thnh vin Chnh ph. U ban thng v Quc hi ca mi kho Quc hi thc hin nhim v, quyn hn ca mnh cho n khi Quc hi kho mi bu U ban thng v Quc hi mi. iu 79 (sa i, b sung iu 91) U ban thng v Quc hi c nhng nhim v v quyn hn sau y: U ban thng v Quc hi c nhng nhim v v quyn hn sau y: 1. T chc vic chun b, triu tp v ch tr cc k hp Quc hi; 1- Cng b v ch tr vic bu c i biu Quc hi; 2. Ra php lnh v nhng vn c Quc hi giao; gii thch Hin php, lut, 2- T chc vic chun b, triu tp v ch tr cc k hp Quc php lnh; hi; 3. Gim st vic thi hnh Hin php, lut, ngh quyt ca Quc hi, php lnh, ngh quyt ca U ban thng v Quc hi; gim st hot ng ca Chnh ph, Ta 3- Gii thch Hin php, lut, php lnh; n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao, Kim ton Nh nc; 32 iu 91 iu 78 (sa i, b sung iu 90) 1. U ban thng v Quc hi l c quan thng trc ca Quc hi. 2. U ban thng v Quc hi gm Ch tch Quc hi, cc Ph Ch tch Quc hi v cc y vin. 3. S thnh vin U ban thng v Quc hi do Quc hi quyt nh. Thnh vin U ban thng v Quc hi khng th ng thi l thnh vin Chnh ph. 4. U ban thng v Quc hi ca mi kho Quc hi thc hin nhim v, quyn hn ca mnh cho n khi Quc hi kho mi bu U ban thng v Quc hi mi.

4- Ra php lnh v nhng vn c Quc hi giao; 5- Gim st vic thi hnh Hin php, lut, ngh quyt ca Quc hi, php lnh, ngh quyt ca U ban thng v Quc hi; gim st hot ng ca Chnh ph, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao; nh ch vic thi hnh cc vn bn ca Chnh ph, Th tng Chnh ph, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao tri vi Hin php, lut, ngh quyt ca Quc hi v trnh Quc hi quyt nh vic hu b cc vn bn ; hu b cc vn bn ca Chnh ph, Th tng Chnh ph, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao tri vi php lnh, ngh quyt ca U ban thng v Quc hi; 6- Gim st v hng dn hot ng ca Hi ng nhn dn; bi b cc ngh quyt sai tri ca Hi ng nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng; gii tn Hi ng nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng trong trng hp Hi ng nhn dn lm thit hi nghim trng n li ch ca nhn dn; 7- Ch o, iu ho, phi hp hot ng ca Hi ng dn tc v cc U ban ca Quc hi; hng dn v bo m iu kin hot ng ca cc i biu Quc hi; 8- Trong trng hp Quc hi khng th hp c, quyt nh vic tuyn b tnh trng chin tranh khi nc nh b xm lc v bo co Quc hi xem xt, quyt nh ti k hp gn nht ca Quc hi; 9- Quyt nh tng ng vin hoc ng vin cc b; ban b tnh trng khn cp trong c nc hoc tng a phng; 10- Thc hin quan h i ngoi ca Quc hi; 11- T chc trng cu dn theo quyt nh ca Quc hi.

4. nh ch vic thi hnh vn bn quy phm php lut ca Chnh ph, Th tng Chnh ph, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao tri vi Hin php, lut, ngh quyt ca Quc hi v trnh Quc hi quyt nh vic bi b vn bn ti k hp gn nht; bi b vn bn quy phm php lut ca Chnh ph, Th tng Chnh ph, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao tri vi php lnh, ngh quyt ca U ban thng v Quc hi; 5. Lnh o cng tc ca Hi ng dn tc v cc U ban ca Quc hi; bo m iu kin hot ng ca cc i biu Quc hi; 6. Hng dn v gim st hot ng ca Hi ng nhn dn; bi b cc ngh quyt sai tri ca Hi ng nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng; gii tn Hi ng nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng trong trng hp Hi ng nhn dn lm thit hi nghim trng n li ch ca nhn dn; 7. Quyt nh thnh lp mi, nhp, chia, iu chnh a gii n v hnh chnh di tnh, thnh ph trc thuc trung ng; 8. Trong trng hp Quc hi khng th hp c, quyt nh vic tuyn b tnh trng chin tranh v bo co Quc hi quyt nh ti k hp gn nht; 9. Quyt nh tng ng vin hoc ng vin cc b; ban b tnh trng khn cp trong c nc hoc tng a phng; 10. Thc hin quan h i ngoi ca Quc hi; 11. T chc trng cu dn theo quyt nh ca Quc hi.

iu 80 (sa i, b sung iu 94) 1. Hi ng dn tc gm Ch tch, cc Ph Ch tch v cc y vin. Ch tch Quc hi bu Hi ng dn tc gm Ch tch, cc Ph Ch tch Hi ng dn tc do Quc hi bu; cc Ph Ch tch v cc y vin Hi ng dn v cc y vin. tc do y ban thng v Quc hi ph chun. Hi ng dn tc nghin cu v kin ngh vi Quc hi nhng 33

iu 94

vn v dn tc; thc hin quyn gim st vic thi hnh chnh sch 2. Hi ng dn tc nghin cu v kin ngh vi Quc hi v cng tc dn tc; dn tc, cc chng trnh, k hoch pht trin kinh t - x hi min thc hin quyn gim st vic thi hnh chnh sch dn tc, cc chng trnh, k ni v vng c ng bo dn tc thiu s. hoch pht trin kinh t - x hi min ni v vng c ng bo dn tc thiu s. 3. Ch tch Hi ng dn tc c mi tham d cc phin hp ca Chnh ph Trc khi ban hnh cc quyt nh v chnh sch dn tc, Chnh bn v vic thc hin chnh sch dn tc. Khi ban hnh quy nh thc hin chnh ph phi tham kho kin ca Hi ng dn tc. sch dn tc, Chnh ph phi ly kin ca Hi ng dn tc. Ch tch Hi ng dn tc c tham d cc phin hp ca U 4. Hi ng dn tc c nhng nhim v, quyn hn khc nh cc U ban ca ban thng v Quc hi, c mi tham d cc phin hp ca Quc hi quy nh ti khon 2 iu 81. Chnh ph bn vic thc hin chnh sch dn tc. Hi ng dn tc cn c nhng nhim v, quyn hn khc nh cc U ban ca Quc hi quy nh ti iu 95. Hi ng dn tc c mt s thnh vin lm vic theo ch chuyn trch. iu 95 Quc hi bu cc U ban ca Quc hi. Cc U ban ca Quc hi nghin cu, thm tra d n lut, kin ngh v lut, d n php lnh v d n khc, nhng bo co c Quc hi hoc U ban thng v Quc hi giao; trnh Quc hi, U ban thng v Quc hi kin v chng trnh xy dng lut, php lnh; thc hin quyn gim st trong phm vi nhim v, quyn hn do lut nh; kin ngh nhng vn thuc phm v hot ng ca U ban. Mi U ban c mt s thnh vin lm vic theo ch chuyn trch. iu 96 Hi ng dn tc v cc U ban ca Quc hi c quyn yu cu thnh vin Chnh ph, Chnh n To n nhn dn ti cao, Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao v vin chc Nh nc hu quan khc trnh by hoc cung cp ti liu v nhng vn cn thit. Ngi c yu cu c trch nhim p ng yu cu . iu 82 (sa i, b sung iu 96) 1. Hi ng dn tc, cc y ban ca Quc hi c quyn yu cu thnh vin Chnh ph, Chnh n To n nhn dn ti cao, Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao, Tng Kim ton Nh nc, cn b, cng chc, vin chc v c quan, t chc, c nhn khc cung cp thng tin hoc gii trnh. 2. C quan, t chc, c nhn c trch nhim nghin cu v tr li kin ngh ca 34 iu 81 (sa i, b sung iu 95) 1. y ban ca Quc hi gm Ch nhim, cc Ph Ch nhim v cc y vin. Ch nhim y ban do Quc hi bu; cc Ph Ch nhim v cc y vin y ban do y ban thng v Quc hi ph chun. 2. y ban ca Quc hi thm tra d n lut, kin ngh v lut v d n khc, bo co c Quc hi hoc y ban thng v Quc hi giao; thc hin quyn gim st trong phm vi nhim v, quyn hn do lut nh; kin ngh nhng vn thuc phm vi hot ng ca y ban. 3. Vic thnh lp, gii th cc y ban do Quc hi quyt nh.

Cc c quan Nh nc c trch nhim nghin cu v tr li Hi ng dn tc, cc U ban ca Quc hi, bo co hoc gii trnh v cc vn nhng kin ngh ca Hi ng dn tc v cc U ban ca Quc hi. m Hi ng dn tc, cc y ban ca Quc hi yu cu. iu 83 (mi) Khi cn thit, Quc hi thnh lp y ban lm thi nghin cu, thm tra mt d n hoc iu tra v mt vn nht nh. iu 97 i biu Quc hi l ngi i din cho ch, nguyn vng ca nhn dn, khng ch i din cho nhn dn n v bu c ra mnh m cn i din cho nhn dn c nc. iu 84 (sa i, b sung iu 97) 1. i biu Quc hi l ngi i din cho ch, nguyn vng ca nhn dn c nc v ca nhn dn n v bu i biu. 2. i biu Quc hi phi lin h cht ch vi c tri, chu s gim st ca c tri; thu thp v phn nh trung thc kin, nguyn vng ca c tri vi Quc hi, cc c quan, t chc hu quan; thc hin ch tip xc v bo co vi c tri v hot ng ca i biu v ca Quc hi; tr li yu cu v kin ngh ca c tri; theo di, n c vic gii quyt khiu ni, t co ca cng dn v hng dn, gip cng dn thc hin cc quyn .

i biu Quc hi phi lin h cht ch vi c tri, chu s gim st ca c tri; thu thp v phn nh trung thc kin v nguyn vng ca c tri vi Quc hi v cc c quan Nh nc hu quan; thc hin ch tip xc v bo co vi c tri v hot ng ca mnh v ca Quc hi; tr li nhng yu cu v kin ngh ca c tri; 3. i biu Quc hi ph bin v vn ng nhn dn thc hin Hin php v php xem xt, n c, theo di vic gii quyt khiu ni, t co ca cng lut. dn v hng dn, gip cng dn thc hin cc quyn . i biu Quc hi ph bin v vn ng nhn dn thc hin Hin php, lut v ngh quyt ca Quc hi. iu 98 i biu Quc hi c quyn cht vn Ch tch nc, Ch tch Quc hi, Th tng Chnh ph, B trng v cc thnh vin khc ca Chnh ph, Chnh n To n nhn dn ti cao v Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao. Ngi b cht vn phi tr li trc Quc hi ti k hp; trong trng hp cn iu tra th Quc hi c th quyt nh cho tr li trc U ban thng v Quc hi hoc ti k hp sau ca Quc hi hoc cho tr li bng vn bn.

iu 85 (sa i, b sung iu 98) 1. i biu Quc hi c quyn cht vn Ch tch nc, Ch tch Quc hi, Th tng Chnh ph, B trng v cc thnh vin khc ca Chnh ph, Chnh n To n nhn dn ti cao, Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao, Tng Kim ton Nh nc. 2. Ngi b cht vn phi tr li trc Quc hi ti k hp hoc ti phin hp y ban thng v Quc hi trong thi gian gia hai k hp Quc hi; trong trng hp cn thit Quc hi, y ban thng v Quc hi cho tr li bng vn bn.

3. i biu Quc hi c quyn yu cu c quan, t chc, c nhn cung cp thng tin, ti liu lin quan n nhim v ca c quan, t chc, c nhn. Ngi ng u i biu Quc hi c quyn yu cu c quan Nh nc, t chc c quan, t chc hoc c nhn c trch nhim tr li nhng vn m i biu x hi, t chc kinh t, n v v trang tr li nhng vn m i Quc hi yu cu trong thi hn lut nh. 35

biu Quc hi quan tm. Ngi ph trch ca cc c quan, t chc, n v ny c trch nhim tr li nhng vn m i biu Quc hi yu cu trong thi hn lut nh. iu 99 iu 86 (sa i, b sung iu 99)

Khng c s ng ca Quc hi v trong thi gian Quc hi khng hp, khng Khng c s ng ca Quc hi v trong thi gian Quc hi khng hp, khng c s ng ca U ban thng v Quc hi, th c s ng ca U ban thng v Quc hi th khng c bt giam, truy t i biu Quc hi; nu v phm ti qu tang m i biu Quc hi b tm gi th c khng c bt giam, truy t i biu Quc hi. quan tm gi phi lp tc bo co Quc hi hoc U ban thng v Quc hi Nu v phm ti qu tang m i biu Quc hi b tm gi, th c xem xt, quyt nh. quan tm gi phi lp tc bo co Quc hi hoc U ban thng v Quc hi xt v quyt nh. iu 100 i biu Quc hi phi dnh thi gian lm nhim v i biu. iu 87 (sa i, b sung iu 100) 1. i biu Quc hi c trch nhim thc hin y nhim v i biu; c quyn tham gia lm thnh vin ca Hi ng dn tc hoc y ban ca Quc hi.

U ban thng v Quc hi, Th tng Chnh ph, cc B 2. U ban thng v Quc hi, Th tng Chnh ph, B trng, cc thnh vin trng, cc thnh vin khc ca Chnh ph v cc c quan khc ca khc ca Chnh ph v cc c quan khc ca Nh nc c trch nhim to iu Nh nc c trch nhim cung cp ti liu cn thit m i biu yu kin i biu Quc hi lm nhim v i biu. cu v to iu kin i biu Quc hi lm nhim v i biu. 3. Nh nc bo m kinh ph hot ng ca i biu Quc hi. Nh nc bo m kinh ph hot ng ca i biu Quc hi. iu 86 iu 88 (sa i, b sung iu 86)

1. Quc hi hp cng khai. Trong trng hp cn thit, theo ngh ca Ch tch Quc hi hp mi nm hai k do U ban thng v Quc hi nc, y ban thng v Quc hi, Th tng Chnh ph hoc ca t nht mt phn triu tp. ba tng s i biu Quc hi, Quc hi quyt nh hp kn. Trong trng hp Ch tch nc, Th tng Chnh ph hoc t 2. Quc hi hp mi nm hai k. Trng hp Ch tch nc, y ban thng v nht mt phn ba tng s i biu Quc hi yu cu hoc theo quyt nh ca mnh, U ban thng v Quc hi triu tp Quc hi hp Quc hi, Th tng Chnh ph hoc t nht mt phn ba tng s i biu Quc hi yu cu th Quc hi hp bt thng. U ban thng v Quc hi triu tp k hp bt thng. Quc hi. K hp th nht ca Quc hi kho mi c triu tp chm nht 3. K hp th nht ca Quc hi kho mi c triu tp chm nht l su l hai thng k t ngy bu c i biu Quc hi v do Ch tch Quc hi kho trc khai mc v ch ta cho n khi Quc hi bu mi ngy, k t ngy bu c i biu Quc hi, do Ch tch Quc hi kho trc khai mc v ch ta cho n khi Quc hi bu Ch tch Quc hi kho Ch tch Quc hi kho mi. 36

mi. iu 87 iu 89 (sa i, b sung iu 87) 1. Ch tch nc, U ban thng v Quc hi, Hi ng dn tc, U ban ca Ch tch nc, U ban thng v Quc hi, Hi ng dn tc v Quc hi, Chnh ph, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao, cc U ban ca Quc hi, Chnh ph, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao, Mt trn T quc Vit Nam v cc t Kim ton Nh nc, Mt trn T quc Vit Nam v cc t chc thnh vin ca chc thnh vin ca Mt trn c quyn trnh d n lut ra trc Mt trn c quyn trnh d n lut trc Quc hi. Quc hi. 2. i biu Quc hi c quyn trnh kin ngh v lut v d n lut trc Quc i biu Quc hi c quyn trnh kin ngh v lut v d n lut hi. ra trc Quc hi. Th tc trnh Quc hi d n lut, kin ngh v lut do lut nh. iu 88 Lut, ngh quyt ca Quc hi phi c qu na tng s i biu Quc hi biu quyt tn thnh, tr cc trng hp Quc hi bi nhim i biu Quc hi quy nh ti iu 7, rt ngn hoc ko di nhim k ca Quc hi quy nh ti iu 85 v sa i Hin php quy nh ti iu 147, th phi c t nht l hai phn ba tng s i biu Quc hi biu quyt tn thnh. iu 90 (sa i, b sung iu 88, iu 93) 1. Lut, ngh quyt ca Quc hi phi c qu na tng s i biu Quc hi biu quyt tn thnh, tr trng hp Hin php quy nh phi c t nht hai phn ba tng s i biu Quc hi biu quyt tn thnh; php lnh, ngh quyt ca y ban thng v Quc hi phi c qu na tng s thnh vin y ban thng v Quc hi biu quyt tn thnh.

2. Lut, ngh quyt ca Quc hi, php lnh, ngh quyt ca y ban thng v Lut, ngh quyt ca Quc hi phi c cng b chm nht l Quc hi phi c cng b chm nht l mi lm ngy, k t ngy c thng mi lm ngy k t ngy c thng qua. qua. iu 93 Php lnh, ngh quyt ca U ban thng v Quc hi phi c qu na tng s thnh vin U ban thng v Quc hi biu quyt tn thnh. Php lnh, ngh quyt ca U ban thng v Quc hi phi c cng b chm nht l mi lm ngy k t ngy c thng qua, tr trng hp Ch tch nc trnh Quc hi xem xt li. iu 89 Quc hi bu U ban thm tra t cch i biu Quc hi v cn c vo bo co ca U ban m quyt nh xc nhn t cch i biu 37 B iu ny

ca i biu Quc hi. CHNG VI CH TCH NC HIN PHP NM 1992 ( C SA I, B SUNG NM 2001) iu 101 iu 91 (gi nguyn iu 101) D THO SA I HIN PHP NM 1992

Ch tch nc l ngi ng u Nh nc, thay mt nc Cng Ch tch nc l ngi ng u Nh nc, thay mt nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam v i ni v i ngoi. ho x hi ch ngha Vit Nam v i ni v i ngoi. iu 102 Ch tch nc do Quc hi bu trong s i biu Quc hi. iu 92 (gi nguyn iu 102) Ch tch nc do Quc hi bu trong s i biu Quc hi. Ch tch nc chu trch nhim v bo co cng tc trc Quc hi.

Ch tch nc chu trch nhim v bo co cng tc trc Quc Nhim k ca Ch tch nc theo nhim k ca Quc hi. Khi Quc hi ht hi. nhim k, Ch tch nc tip tc lm nhim v cho n khi Quc hi kho mi bu Ch tch nc mi. Nhim k ca Ch tch nc theo nhim k ca Quc hi. Khi Quc hi ht nhim k, Ch tch nc tip tc lm nhim v cho n khi Quc hi kho mi bu Ch tch nc mi. iu 103 Ch tch nc c nhng nhim v v quyn hn sau y: 1- Cng b Hin php, lut, php lnh; iu 93 (sa i, b sung iu 103) Ch tch nc c nhng nhim v v quyn hn sau y:

1. Cng b Hin php, lut, php lnh; ngh U ban thng v Quc hi xem xt li php lnh trong thi hn mi ngy, k t ngy php lnh c thng 2- Thng lnh cc lc lng v trang nhn dn v gi chc v Ch qua; nu php lnh vn c U ban thng v Quc hi tn thnh m Ch tch Hi ng quc phng v an ninh; tch nc vn khng nht tr th Ch tch nc trnh Quc hi quyt nh ti k 3- ngh Quc hi bu, min nhim, bi nhim Ph Ch tch hp gn nht; nc, Th tng Chnh ph, Chnh n To n nhn dn ti cao, Vin 2. ngh Quc hi bu, min nhim, bi nhim Ph Ch tch nc, Th trng Vin kim st nhn dn ti cao; tng Chnh ph; cn c vo ngh quyt ca Quc hi, b nhim, min nhim, 38

4- Cn c vo ngh quyt ca Quc hi b nhim, min nhim, cch cch chc Ph Th tng, B trng v cc thnh vin khc ca Chnh ph; chc Ph Th tng, B trng v cc thnh vin khc ca Chnh 3. ngh Quc hi bu, min nhim, bi nhim Chnh n To n nhn dn ti ph; cao, Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao; cn c vo ngh quyt ca Quc 5- Cn c vo ngh quyt ca Quc hi hoc ca U ban thng v hi, b nhim, min nhim, cch chc Thm phn Ta n nhn dn ti cao; b Quc hi, cng b quyt nh tuyn b tnh trng chin tranh, cng b nhim, min nhim, cch chc Ph Chnh n Ta n nhn dn ti cao, Thm quyt nh i x; phn cc Ta n khc, Ph Vin trng, Kim st vin Vin kim st nhn dn 6- Cn c vo ngh quyt ca U ban thng v Quc hi, ra lnh ti cao; quyt nh c x; cn c vo ngh quyt ca Quc hi, cng b quyt tng ng vin hoc ng vin cc b, cng b tnh trng khn cp; nh i x; trong trng hp U ban thng v Quc hi khng th hp c, 4. Quyt nh tng thng hun chng, huy chng, gii thng nh nc, ban b tnh trng khn cp trong c nc hoc tng a phng; danh hiu vinh d nh nc; quyt nh cho nhp quc tch, thi quc tch, tr li 7- ngh U ban thng v Quc hi xem xt li php lnh trong quc tch hoc tc quc tch Vit Nam; thi hn mi ngy k t ngy php lnh c thng qua; nu php 5. Thng lnh cc lc lng v trang nhn dn, gi chc Ch tch Hi ng lnh vn c U ban thng v Quc hi biu quyt tn thnh quc phng v an ninh; quyt nh phong hm, cp s quan cp tng trong cc m Ch tch nc vn khng nht tr, th Ch tch nc trnh Quc lc lng v trang nhn dn, c, ph c, chun c hi qun; b hi quyt nh ti k hp gn nht; nhim Tng tham mu trng, Ch nhim Tng cc chnh tr Qun i nhn dn 8- B nhim, min nhim, cch chc Ph Chnh n, Thm phn Vit Nam. Cn c vo ngh quyt ca Quc hi hoc ca U ban thng v Quc To n nhn dn ti cao, Ph Vin trng, Kim st vin Vin kim hi, cng b quyt nh tuyn b tnh trng chin tranh. Cn c vo ngh quyt ca U ban thng v Quc hi, ra lnh tng ng vin hoc ng vin cc b, st nhn dn ti cao; cng b tnh trng khn cp; trong trng hp U ban thng v Quc hi khng 9- Quyt nh phong hm, cp s quan cp cao trong cc lc lng th hp c, cng b tnh trng khn cp trong c nc hoc tng a phng; v trang nhn dn, hm, cp i s, nhng hm, cp nh nc trong cc lnh vc khc; quyt nh tng thng hun chng, huy chng, 6. C, triu hi i s c mnh ton quyn ca Vit Nam; phong hm, cp i gii thng nh nc v danh hiu vinh d nh nc; s; tip nhn i s c mnh ton quyn ca nc ngoi; m phn, k kt iu 10- C, triu hi i s c mnh ton quyn ca Vit Nam; tip c quc t nhn danh Nh nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam vi ngi nhn i s c mnh ton quyn ca nc ngoi; tin hnh m ng u Nh nc khc; trnh Quc hi ph chun iu c quc t quy nh ti phn, k kt iu c quc t nhn danh Nh nc Cng ho x hi khon 14 iu 75; quyt nh ph chun hoc gia nhp iu c quc t theo ch ngha Vit Nam vi ngi ng u Nh nc khc; trnh Quc thm quyn do Quc hi quy nh. hi ph chun iu c quc t trc tip k; quyt nh ph chun hoc gia nhp iu c quc t, tr trng hp cn trnh Quc hi quyt nh; 11- Quyt nh cho nhp quc tch Vit Nam, cho thi quc tch Vit Nam hoc tc quc tch Vit Nam; 12- Quyt nh c x. 39

iu 104

iu 94 (sa i, b sung iu 104)

1. Hi ng quc phng v an ninh gm Ch tch, Ph Ch tch v cc y Hi ng quc phng v an ninh gm Ch tch, Ph Ch tch, cc vin. Danh sch thnh vin Hi ng quc phng v an ninh do Ch tch nc y vin. trnh Quc hi ph chun. Hi ng quc phng v an ninh lm vic theo ch tp th v quyt nh Ch tch nc ngh danh sch thnh vin Hi ng quc phng theo a s. v an ninh trnh Quc hi ph chun. Thnh vin Hi ng quc phng v an ninh khng nht thit l i biu Quc hi. 2. Hi ng quc phng v an ninh trnh Quc hi, trong trng hp Quc hi khng th hp c trnh y ban thng v Quc hi quyt nh tnh trng chin Hi ng quc phng v an ninh ng vin mi lc lng v kh tranh; ng vin mi lc lng v kh nng ca t nc bo v T quc; thc nng ca nc nh bo v T quc. hin nhng nhim v v quyn hn c bit trong trng hp c chin tranh do Quc hi giao. Trong trng hp c chin tranh, Quc hi c th giao cho Hi ng quc phng v an ninh nhng nhim v v quyn hn c bit. Hi ng quc phng v an ninh lm vic theo ch tp th v quyt nh theo a s. iu 105 iu 95 (sa i, b sung iu 105)

Ch tch nc c quyn tham d cc phin hp ca U ban thng v Quc Ch tch nc c quyn tham d cc phin hp ca U ban thng hi, ca Chnh ph. v Quc hi. Khi cn thit, Ch tch nc yu cu Chnh ph hp bn v nhng vn thuc Khi xt thy cn thit, Ch tch nc c quyn tham d cc phin nhim v, quyn hn ca Ch tch nc. hp ca Chnh ph. iu 106 iu 96 (gi nguyn iu 106)

Ch tch nc ban hnh lnh, quyt nh thc hin nhim v, quyn hn ca Ch tch nc ban hnh lnh, quyt nh thc hin nhim v, mnh. quyn hn ca mnh. iu 107 iu 97 (gi nguyn iu 107) Ph Ch tch nc do Quc hi bu trong s i biu Quc hi. 40

Ph Ch tch nc do Quc hi bu trong s i biu Quc hi. Ph Ch tch nc gip Ch tch lm nhim v v c th c Ch tch u nhim thay Ch tch lm mt s nhim v. iu 108

Ph Ch tch nc gip Ch tch lm nhim v v c th c Ch tch u nhim thay Ch tch lm mt s nhim v.

iu 98 (gi nguyn iu 108)

Khi Ch tch nc khng lm vic c trong mt thi gian di th Ph Ch Khi Ch tch nc khng lm vic c trong mt thi gian di, th tch quyn Ch tch. Ph Ch tch quyn Ch tch. Trong trng hp khuyt Ch tch nc th Ph Ch tch quyn Ch tch cho Trong trng hp khuyt Ch tch nc, th Ph Ch tch quyn n khi Quc hi bu Ch tch nc mi. Ch tch cho n khi Quc hi bu Ch tch nc mi. CHNG VII CHNH PH HIN PHP NM 1992 ( C SA I, B SUNG NM 2001) iu 109 iu 99 (sa i, b sung iu 109) D THO SA I HIN PHP NM 1992

Chnh ph l c quan hnh chnh nh nc cao nht ca nc Cng ho x Chnh ph l c quan chp hnh ca Quc hi, c quan hnh chnh Nh nc cao nht ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit hi ch ngha Vit Nam, thc hin quyn hnh php, l c quan chp hnh ca Quc hi. Nam. Chnh ph chu trch nhim trc Quc hi v bo co cng tc vi Quc Chnh ph thng nht qun l vic thc hin cc nhim v chnh tr, kinh t, vn ho, x hi, quc phng, an ninh v i ngoi ca hi, y ban thng v Quc hi v Ch tch nc. Nh nc; bo m hiu lc ca b my Nh nc t trung ng n c s; bo m vic tn trng v chp hnh Hin php v php lut; pht huy quyn lm ch ca nhn dn trong s nghip xy dng v bo v T quc, bo m n nh v nng cao i sng vt cht v vn ho ca nhn dn. Chnh ph chu trch nhim trc Quc hi v bo co cng tc 41

vi Quc hi, U ban thng v Quc hi, Ch tch nc. iu 110 iu 100 (sa i, b sung iu 110)

Chnh ph gm Th tng Chnh ph, cc Ph Th tng Chnh ph, cc B Chnh ph gm c Th tng, cc Ph Th tng, cc B trng v cc thnh vin khc. Ngoi Th tng, cc thnh vin khc ca trng v Th trng c quan ngang b. Chnh ph khng nht thit l i biu Quc hi. C cu, s lng thnh vin Chnh ph do Quc hi quyt nh. Th tng Chnh ph chu trch nhim trc Quc hi v bo co cng tc vi Quc hi, U ban thng v Quc hi, Ch tch nc. Chnh ph lm vic theo ch tp th, quyt nh theo a s. Th tng Chnh ph chu trch nhim trc Quc hi v bo co cng tc ca Chnh ph, Th tng Chnh ph vi Quc hi, y ban thng v Quc Ph Th tng gip Th tng lm nhim v theo s phn cng ca Th tng. Khi Th tng vng mt th mt Ph Th tng hi, Ch tch nc. c Th tng y nhim thay mt lnh o cng tc ca Chnh Ph Th tng gip Th tng lm nhim v theo s phn cng ca Th ph. tng. Khi Th tng vng mt th mt Ph Th tng c Th tng y nhim thay mt lnh o cng tc ca Chnh ph. Thnh vin Chnh ph chu trch nhim c nhn trc Chnh ph, Quc hi v ngnh, lnh vc c phn cng ph trch, cng cc thnh vin khc chu trch nhim tp th v hot ng ca Chnh ph. iu 112 Chnh ph c nhng nhim v v quyn hn sau y: 1- Lnh o cng tc ca cc b, cc c quan ngang b v cc c quan thuc Chnh ph, U ban nhn dn cc cp, xy dng v kin ton h thng thng nht b my hnh chnh nh nc t trung ng n c s; hng dn, kim tra Hi ng nhn dn thc hin cc vn bn ca c quan nh nc cp trn; to iu kin Hi ng nhn dn thc hin nhim v v quyn hn theo lut nh; o to, bi dng, sp xp v s dng i ng vin chc nh nc; 2- Bo m vic thi hnh Hin php v php lut trong cc c quan nh nc, t chc kinh t, t chc x hi, n v v trang v cng dn; t chc v lnh o cng tc tuyn truyn, gio dc Hin php v php lut trong nhn dn; 3- Trnh d n lut, php lnh v cc d n khc trc Quc hi v U ban thng v Quc hi; iu 101 (sa i, b sung iu 112) Chnh ph c nhng nhim v v quyn hn sau y: 1. T chc thi hnh Hin php, lut, ngh quyt ca Quc hi, php lnh, ngh quyt ca U ban thng v Quc hi, lnh, quyt nh ca Ch tch nc; trnh d n lut, php lnh v cc d n khc trc Quc hi, U ban thng v Quc hi; 2. Thng nht qun l nn hnh chnh quc gia, xy dng v t chc thc hin ch cng v; qun l nh nc v cn b, cng chc, vin chc; phn cng, phn cp trong h thng hnh chnh nh nc; lnh o cng tc ca cc b, c quan ngang b, c quan thuc Chnh ph, y ban nhn dn cc cp; kim tra Hi ng nhn dn trong vic thc hin vn bn ca c quan nh nc cp trn, to iu kin Hi ng nhn dn thc hin nhim v v quyn hn theo lut nh; trnh Quc hi, y ban thng v Quc hi thnh lp mi, nhp, chia, iu chnh a gii hnh chnh cc n v hnh chnh lnh th; t chc v lnh o cng tc thanh tra, kim tra, chng quan liu, tham nhng, lng ph 42

4- Thng nht qun l vic xy dng, pht trin nn kinh t trong b my nh nc v gii quyt khiu ni, t co; quc dn; thc hin chnh sch ti chnh, tin t quc gia; qun 3. Bo v ti sn, li ch ca Nh nc v x hi, quyn con ngi, quyn v l v bo m s dng c hiu qu ti sn thuc s hu ton li ch hp php ca cng dn; dn; pht trin vn ho, gio dc, y t, khoa hc v cng ngh, 4. Thng nht qun l vic xy dng, pht trin nn kinh t quc dn; thc thc hin k hoch pht trin kinh t - x hi v ngn sch nh hin chnh sch ti chnh, tin t quc gia; qun l v bo m s dng c hiu nc; qu ti sn thuc s hu ton dn; pht trin vn ho, gio dc, y t, khoa hc, 5- Thi hnh nhng bin php bo v cc quyn v li ch hp cng ngh v bo v mi trng, thc hin k hoch pht trin kinh t - x hi php ca cng dn, to iu kin cho cng dn s dng quyn v ngn sch nh nc; v lm trn ngha v ca mnh, bo v ti sn, li ch ca Nh 5. Thc hin chnh sch x hi, chnh sch dn tc, chnh sch tn gio; nc v ca x hi; bo v mi trng; 6. Thng nht qun l v quc phng, an ninh, nn quc phng ton dn, an 6- Cng c v tng cng nn quc phng ton dn, an ninh nhn ninh nhn dn; bo m an ninh quc gia v trt t, an ton x hi; xy dng dn; bo m an ninh quc gia v trt t, an ton x hi; xy dng cc lc lng v trang nhn dn; thi hnh lnh ng vin, lnh ban b tnh trng cc lc lng v trang nhn dn; thi hnh lnh ng vin, lnh ban b tnh trng khn cp v mi bin php cn thit khc bo v t khn cp v cc bin php cn thit khc bo v t nc; nc; 7. Thng nht qun l cng tc i ngoi; theo y quyn ca Ch tch nc m phn, k kt iu c quc t nhn danh Nh nc Cng ho x hi ch 7- T chc v lnh o cng tc kim k, thng k ca Nh nc; ngha Vit Nam, tr trng hp quy nh ti khon 6 iu 93; m phn, k, cng tc thanh tra v kim tra nh nc, chng quan liu, tham nhng trong b my nh nc; cng tc gii quyt khiu ni, t co gia nhp, ph duyt iu c quc t nhn danh Chnh ph; t chc thc hin iu c quc t m Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l thnh vin; bo v ca cng dn; li ch ca Nh nc, li ch chnh ng ca t chc v cng dn Vit Nam 8- Thng nht qun l cng tc i ngoi; m phn, k kt iu nc ngoi; c quc t nhn danh Nh nc Cng ho x hi ch ngha Vit 8. Phi hp vi Mt trn T quc Vit Nam v cc t chc chnh tr - x hi Nam, tr trng hp quy nh ti im 10 iu 103; m phn, k, ph duyt, gia nhp iu c quc t nhn danh Chnh ph; ch o trong thc hin nhim v, quyn hn ca mnh. vic thc hin cc iu c quc t m Cng ho x hi ch ngha Vit Nam k kt hoc gia nhp; bo v li ch ca Nh nc, li ch chnh ng ca t chc v cng dn Vit Nam nc ngoi; 9- Thc hin chnh sch x hi, chnh sch dn tc, chnh sch tn gio; 10- Quyt nh vic iu chnh a gii cc n v hnh chnh di cp tnh, thnh ph trc thuc trung ng; 11- Phi hp vi Mt trn T quc Vit Nam, cc on th nhn dn trong khi thc hin nhim v, quyn hn ca mnh; to iu kin 43

 cc t chc hot ng c hiu qu. iu 113 iu 102 (gi nguyn iu 113)

Nhim k ca Chnh ph theo nhim k ca Quc hi. Khi Quc hi ht Nhim k ca Chnh ph theo nhim k ca Quc hi. Khi Quc nhim k, Chnh ph tip tc lm nhim v cho n khi Quc hi kho mi hi ht nhim k, Chnh ph tip tc lm nhim v cho n khi thnh lp Chnh ph mi. Quc hi kho mi thnh lp Chnh ph mi. iu 114 Th tng Chnh ph c nhng nhim v v quyn hn sau y: iu 103 (sa i, b sung iu 114)

Th tng Chnh ph do Quc hi bu trong s i biu Quc hi, l ngi 1- Lnh o cng tc ca Chnh ph, cc thnh vin Chnh ph, ng u Chnh ph. U ban nhn dn cc cp; ch to cc phin hp ca Chnh ph; Th tng Chnh ph c nhng nhim v v quyn hn sau y: 2- ngh Quc hi thnh lp hoc bi b cc b v cc c quan 1. nh hng, iu hnh hot ng ca Chnh ph; lnh o h thng hnh ngang b; trnh Quc hi ph chun ngh v vic b nhim, min chnh nh nc t trung ng n a phng, bo m tnh thng nht v nhim, cch chc Ph Th tng, B trng, cc thnh vin khc thng sut ca nn hnh chnh quc gia; ca Chnh ph; 2. ngh Quc hi thnh lp hoc bi b b, c quan ngang b; trnh Quc 3- B nhim, min nhim, cch chc cc Th trng v chc v tng ng; ph chun vic bu c, min nhim, iu ng, cch chc Ch tch, cc Ph Ch tch U ban nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng; hi ph chun vic b nhim, min nhim, cch chc Ph Th tng, B trng, thnh vin khc ca Chnh ph; b nhim, min nhim, cch chc Th trng v chc v tng ng trong cc c quan ca Chnh ph; ph chun vic bu, min nhim, iu ng, cch chc Ch tch, Ph Ch tch U ban 4- nh ch vic thi hnh hoc bi b nhng quyt nh, ch nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng; th, thng t ca B trng, cc thnh vin khc ca Chnh 3. nh ch vic thi hnh hoc bi b vn bn ca B trng, Th trng c quan ph, quyt nh, ch th ca U ban nhn dn v Ch tch U ngang b, U ban nhn dn v Ch tch U ban nhn dn tnh, thnh ph trc thuc ban nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng tri vi trung ng tri vi Hin php, lut v vn bn ca c quan nh nc cp trn; nh Hin php, lut v cc vn bn ca cc c quan nh nc cp ch vic thi hnh ngh quyt ca Hi ng nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trn; trung ng tri vi Hin php, lut v vn bn ca c quan nh nc cp trn, 5- nh ch vic thi hnh nhng ngh quyt ca Hi ng nhn ng thi ngh U ban thng v Quc hi bi b; dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng tri vi Hin php, lut v 4. Ch o vic m phn, k kt iu c quc t nhn danh Nh nc theo cc vn bn ca cc c quan nh nc cp trn, ng thi ngh y quyn ca Ch tch nc, m phn, k hoc gia nhp iu c quc t nhn U ban thng v Quc hi bi b; danh Chnh ph; ch o thc hin iu c quc t m Cng ho x hi ch 6- Thc hin ch bo co trc nhn dn qua cc phng tin ngha Vit Nam l thnh vin; thng tin i chng v nhng vn quan trng m Chnh ph phi 5. Thc hin ch bo co trc nhn dn thng qua cc phng tin thng gii quyt. tin i chng v nhng vn quan trng m Chnh ph phi gii quyt. 44

iu 116

iu 104 (sa i, b sung iu 116, iu 117)

B trng v cc thnh vin khc ca Chnh ph chu trch nhim 1. B trng, Th trng c quan ngang b l thnh vin Chnh ph v l qun l nh nc v lnh vc, ngnh mnh ph trch trong phm vi ngi ng u b, c quan ngang b, lnh o cng tc ca b, c quan ngang c nc, bo m quyn t ch trong hot ng sn xut, kinh b; chu trch nhim qun l nh nc v ngnh, lnh vc c phn cng. doanh ca cc c s theo quy nh ca php lut. 2. B trng, Th trng c quan ngang b bo co cng tc trc Chnh Cn c vo Hin php, lut v ngh quyt ca Quc hi, php ph; thc hin ch bo co trc nhn dn v nhng vn quan trng lnh, ngh quyt ca U ban thng v Quc hi, lnh, quyt nh thuc trch nhim qun l. ca Ch tch nc, cc vn bn ca Chnh ph v Th tng Chnh ph, B trng, cc thnh vin khc ca Chnh ph ra quyt nh, ch th, thng t v kim tra vic thi hnh cc vn bn i vi tt c cc ngnh, cc a phng v c s. iu 117 B trng v cc thnh vin khc ca Chnh ph chu trch nhim trc Th tng Chnh ph, trc Quc hi v lnh vc, ngnh mnh ph trch. iu 115 iu 105 (sa i iu 115, iu 116)

Chnh ph, Th tng Chnh ph, B trng, Th trng c quan ngang b Cn c vo Hin php, lut, ngh quyt ca Quc hi, php lnh, ngh quyt ca U ban thng v Quc hi, lnh, quyt nh ca ban hnh vn bn php lut thc hin nhim v, quyn hn ca mnh theo Ch tch nc, Chnh ph ra ngh quyt, ngh nh, Th tng quy nh ca lut v kim tra vic thi hnh cc vn bn . Chnh ph ra quyt nh, ch th v kim tra vic thi hnh cc vn bn . Nhng vn quan trng thuc thm quyn ca Chnh ph phi c tho lun tp th v quyt nh theo a s. iu 116 B trng v cc thnh vin khc ca Chnh ph chu trch nhim qun l nh nc v lnh vc, ngnh mnh ph trch trong phm vi c nc, bo m quyn t ch trong hot ng sn xut, kinh doanh ca cc c s theo quy nh ca php lut. 45

Cn c vo Hin php, lut v ngh quyt ca Quc hi, php lnh, ngh quyt ca U ban thng v Quc hi, lnh, quyt nh ca Ch tch nc, cc vn bn ca Chnh ph v Th tng Chnh ph, B trng, cc thnh vin khc ca Chnh ph ra quyt nh, ch th, thng t v kim tra vic thi hnh cc vn bn i vi tt c cc ngnh, cc a phng v c s. iu 111 iu 106 (sa i, b sung iu 111)

Ch tch U ban trung ng Mt trn T quc Vit Nam v ngi ng u Ch tch U ban trung ng Mt trn T quc Vit Nam, Ch tch Tng lin on lao ng Vit Nam v ngi ng u cc on t chc chnh tr - x hi c mi tham d phin hp ca Chnh ph khi bn th nhn dn c mi tham d cc phin hp ca Chnh ph khi cc vn c lin quan. bn cc vn c lin quan. CHNG VIII TA N NHN DN, VIN KIM ST NHN DN HIN PHP NM 1992 ( C SA I, B SUNG NM 2001) Chng X TO N NHN DN V VIN KIM ST NHN DN TO N NHN DN iu 126 To n nhn dn v Vin kim st nhn dn nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam, trong phm vi chc nng ca mnh, c nhim v bo v php ch x hi ch ngha, bo v ch x hi ch ngha v quyn lm ch ca nhn dn, bo v ti sn ca Nh nc, ca tp th, bo v tnh mng, ti sn, t do, danh d v nhn phm ca cng dn. iu 127 To n nhn dn ti cao, cc To n nhn dn a phng, cc To n qun s v cc To n khc do lut nh l nhng c quan xt x ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam. Trong tnh hnh c bit, Quc hi c th quyt nh thnh lp To n c bit. D THO SA I HIN PHP NM 1992 CHNG VIII TA N NHN DN, VIN KIM ST NHN DN iu 107 (sa i, b sung iu 126, iu 127) 1. Ta n nhn dn l c quan xt x ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam, thc hin quyn t php. Ta n nhn dn gm Ta n nhn dn ti cao v cc Ta n khc do lut nh. 2. Ta n nhn dn c nhim v bo v cng l, bo v quyn con ngi, quyn cng dn, bo v li ch ca Nh nc, quyn v li ch hp php ca t chc, c nhn. 3. Trong tnh hnh c bit, Quc hi c th quyt nh thnh lp To n c bit.

46

 c s, thnh lp cc t chc thch hp ca nhn dn gii quyt nhng vic vi phm php lut v tranh chp nh trong nhn dn theo quy nh ca php lut. iu 129 Vic xt x ca To n nhn dn c Hi thm nhn dn, ca To n qun s c Hi thm qun nhn tham gia theo quy nh ca php lut. Khi xt x, Hi thm ngang quyn vi Thm phn. iu 130 Khi xt x, Thm phn v Hi thm c lp v ch tun theo php lut. iu 131 To n nhn dn xt x cng khai, tr trng hp do lut nh. To n nhn dn xt x tp th v quyt nh theo a s. iu 132 Quyn bo cha ca b co c bo m. B co c th t bo cha hoc nh ngi khc bo cha cho mnh. T chc lut s c thnh lp gip b co v cc ng s khc bo v quyn v li ch hp php ca mnh v gp phn bo v php ch x hi ch ngha. iu 133 To n nhn dn bo m cho cng dn nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam thuc cc dn tc quyn dng ting ni v ch vit ca dn tc mnh trc To n. iu 134 To n nhn dn ti cao l c quan xt x cao nht ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam. To n nhn dn ti cao gim c vic xt x ca cc To n nhn dn a phng v cc To n qun s. To n nhn dn ti cao gim c vic xt x ca To n c bit v cc to n khc, tr trng hp Quc hi quy nh khc khi thnh lp To n . iu 128 Nhim k ca Chnh n To n nhn dn ti cao theo nhim k ca Quc hi. Ch b nhim, min nhim, cch chc v nhim k ca Thm

iu 108 (sa i, b sung cc iu 129, 130, 131, 132 v 133) 1. Vic xt x ca To n nhn dn c Hi thm tham gia, tr trng hp do lut nh. 2. Thm phn, Hi thm xt x c lp v ch tun theo php lut; nghim cm c quan, t chc, c nhn can thip vo vic xt x ca Thm phn, Hi thm. 3. To n nhn dn xt x cng khai, tr trng hp do lut nh. 4. To n nhn dn xt x tp th v quyt nh theo a s, tr trng hp do lut nh. 5. Nguyn tc tranh tng ti phin ta c bo m. 6. Ch xt x s thm v phc thm c bo m. 7. Quyn bo cha ca b can, b co, quyn bo v li ch hp php ca ng s c bo m. B can, b co c th t bo cha, nh lut s hoc ngi khc bo cha; ng s c th t mnh, nh lut s hoc ngi khc bo v li ch hp php.

iu 109 (sa i, b sung iu 134) 1. Ta n nhn dn ti cao l c quan xt x cao nht ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam. 2. Ta n nhn dn ti cao gim c vic xt x ca cc Ta n khc. 3. Ta n nhn dn ti cao thc hin vic tng kt thc tin xt x, bo m p dng thng nht php lut trong xt x. iu 110 (sa i, b sung iu 128, iu 135) 1. Chnh n Ta n nhn dn ti cao do Quc hi bu. Nhim k ca Chnh n To n nhn dn ti cao theo nhim k ca Quc hi. Vic b 47

phn, ch bu c v nhim k ca Hi thm nhn dn To n nhn dn cc cp do lut nh. iu 135 Chnh n To n nhn dn ti cao chu trch nhim v bo co cng tc trc Quc hi; trong thi gian Quc hi khng hp th chu trch nhim v bo co cng tc trc U ban thng v Quc hi v Ch tch nc. Chnh n To n nhn dn a phng chu trch nhim v bo co cng tc trc Hi ng nhn dn. iu 136 Cc bn n v quyt nh ca To n nhn dn c hiu lc php lut phi c cc c quan Nh nc, t chc kinh t, t chc x hi, cc n v v trang nhn dn v mi cng dn tn trng; nhng ngi v n v hu quan phi nghim chnh chp hnh. VIN KIM ST NHN DN iu 126 To n nhn dn v Vin kim st nhn dn nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam, trong phm vi chc nng ca mnh, c nhim v bo v php ch x hi ch ngha, bo v ch x hi ch ngha v quyn lm ch ca nhn dn, bo v ti sn ca Nh nc, ca tp th, bo v tnh mng, ti sn, t do, danh d v nhn phm ca cng dn. iu 137 Vin kim st nhn dn ti cao thc hnh quyn cng t v kim st cc hot ng t php, gp phn bo m cho php lut c chp hnh nghim chnh v thng nht. Cc Vin kim st nhn dn a phng, cc Vin kim st qun s thc hnh quyn cng t v kim st cc hot ng t php trong phm vi trch nhim do lut nh. iu 138 Vin kim st nhn dn do Vin trng lnh o. Vin trng Vin kim st nhn dn cp di chu s lnh o ca Vin trng Vin kim st nhn dn cp trn; Vin trng Vin kim st nhn dn cc a phng, Vin trng Vin kim st qun s cc cp chu s lnh

nhim, nhim k ca Chnh n Ta n khc do lut nh. 2. Chnh n To n nhn dn ti cao chu trch nhim v bo co cng tc trc Quc hi; trong thi gian Quc hi khng hp chu trch nhim v bo co cng tc trc U ban thng v Quc hi v Ch tch nc. Chnh n cc Ta n khc bo co cng tc trc Hi ng nhn dn theo quy nh ca lut. 3. Vic b nhim, min nhim, cch chc v nhim k ca Thm phn; vic bu v nhim k ca Hi thm Ta n nhn dn do lut nh. iu 111 (sa i, b sung iu 136) Bn n, quyt nh ca To n nhn dn c hiu lc php lut phi c c quan, t chc, c nhn tn trng; c quan, t chc, c nhn hu quan phi nghim chnh chp hnh. iu 112 (sa i, b sung iu 126, iu 137) 1. Vin kim st nhn dn thc hnh quyn cng t, kim st hot ng t php. 2. Vin kim st nhn dn gm Vin kim st nhn dn ti cao v cc Vin kim st khc do lut nh. 3. Vin kim st nhn dn c nhim v bo v php lut, quyn con ngi, quyn cng dn; bo v li ch ca Nh nc, quyn v li ch hp php ca t chc, c nhn; gp phn bo m cho php lut c chp hnh nghim chnh v thng nht.

iu 113 (sa i, b sung cc iu 138, 139, 140) 1. Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao do Quc hi bu. Nhim k ca Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao theo nhim k ca Quc hi. Vic b nhim, nhim k ca Vin trng cc Vin kim st khc do lut nh. 48

o thng nht ca Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao. Vic thnh lp U ban kim st, nhng vn Vin trng Vin kim st nhn dn c quyn quyt nh, nhng vn quan trng m U ban kim st phi tho lun v quyt nh theo a s do lut nh. Nhim k ca Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao theo nhim k ca Quc hi. Vin trng, cc Ph Vin trng v Kim st vin Vin kim st nhn dn a phng v Vin kim st qun s cc qun khu v khu vc do Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao b nhim, min nhim, cch chc. iu 139 Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao chu trch nhim v bo co cng tc trc Quc hi; trong thi gian Quc hi khng hp th chu trch nhim v bo co cng tc trc U ban thng v Quc hi v Ch tch nc. iu 140 Vin trng cc Vin kim st nhn dn a phng chu trch nhim bo co cng tc trc Hi ng nhn dn v tr li cht vn ca i biu Hi ng nhn dn.

2. Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao chu trch nhim v bo co cng tc trc Quc hi; trong thi gian Quc hi khng hp chu trch nhim v bo co cng tc trc U ban thng v Quc hi v Ch tch nc. Vin trng cc Vin kim st khc bo co cng tc trc Hi ng nhn dn theo quy nh ca lut. iu 114 (sa i, b sung iu 138) 1. Vin kim st nhn dn do Vin trng lnh o. Vin trng Vin kim st nhn dn cp di chu s lnh o ca Vin trng Vin kim st nhn dn cp trn; Vin trng cc Vin kim st cp di chu s lnh o thng nht ca Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao. 2. Khi thc hnh quyn cng t v kim st hot ng t php, Kim st vin tun theo php lut v chu s ch o ca Vin trng Vin kim st nhn dn. 3. Vic b nhim, min nhim, cch chc v nhim k ca Kim st vin do lut nh.

CHNG IX CHNH QUYN A PHNG HIN PHP NM 1992 ( C SA I, B SUNG NM 2001) Chng IX HI NG NHN DN V U BAN NHN DN iu 118

D THO SA I HIN PHP NM 1992 CHNG IX CHNH QUYN A PHNG iu 115 (sa i, b sung iu 118)

1. Cc n v hnh chnh lnh th ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Cc n v hnh chnh ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam c phn nh nh sau: Nam c phn nh nh sau: Nc chia thnh tnh, thnh ph trc thuc trung ng; Nc chia thnh tnh, thnh ph trc thuc trung ng; Tnh chia thnh huyn, thnh ph thuc tnh v th x; thnh ph Tnh chia thnh huyn, thnh ph thuc tnh v th x; thnh ph trc thuc 49

trc thuc trung ng chia thnh qun, huyn v th x;

trung ng chia thnh qun, huyn v th x;

Huyn chia thnh x, th trn; thnh ph thuc tnh, th x chia thnh phng, Huyn chia thnh x, th trn; thnh ph thuc tnh, th x chia x; qun chia thnh phng. thnh phng v x; qun chia thnh phng. Vic thnh lp Hi ng nhn dn v U ban nhn dn cc n v 2. Vic thnh lp Hi ng nhn dn v U ban nhn dn cc n v hnh chnh lnh th do lut nh ph hp vi c im ca tng n v hnh chnh lnh hnh chnh do lut nh. th v phn cp qun l. iu 119 iu 116 (sa i, b sung cc iu 119, 120, 123 v 124) Hi ng nhn dn l c quan quyn lc Nh nc a phng, 1. Hi ng nhn dn l c quan quyn lc nh nc a phng, i din i din cho ch, nguyn vng v quyn lm ch ca nhn dn, do cho ch, nguyn vng v quyn lm ch ca nhn dn, do nhn dn a phng nhn dn a phng bu ra, chu trch nhim trc nhn dn a bu ra, chu trch nhim trc nhn dn a phng v c quan nh nc cp phng v c quan Nh nc cp trn. trn. iu 120 Cn c vo Hin php, lut, vn bn ca c quan nh nc cp trn, Hi ng Cn c vo Hin php, lut, vn bn ca c quan Nh nc cp trn, Hi ng nhn dn ra ngh quyt v cc bin php bo m thi hnh nghim chnh Hin php v php lut a phng; v k hoch pht trin kinh t - x hi v ngn sch; v quc phng, an ninh a phng; v bin php n nh v nng cao i sng ca nhn dn, hon thnh mi nhim v cp trn giao cho, lm trn ngha v i vi c nc. nhn dn quyt nh cc bin php bo m thi hnh Hin php v php lut a phng, cc vn quan trng ca a phng v gim st hot ng ca cc c quan nh nc ti a phng. 2. U ban nhn dn l c quan chp hnh ca Hi ng nhn dn, c quan hnh chnh nh nc a phng.

Ch tch U ban nhn dn v cc thnh vin y ban nhn dn chu trch nhim tp th v hot ng ca y ban nhn dn v chu trch nhim c nhn v vic iu 123 thc hin nhim v c giao trc Hi ng nhn dn v c quan hnh chnh U ban nhn dn do Hi ng nhn dn bu l c quan chp hnh nh nc cp trn. ca Hi ng nhn dn, c quan hnh chnh Nh nc a phng, chu trch nhim chp hnh Hin php, lut, cc vn bn ca cc c quan Nh nc cp trn v ngh quyt ca Hi ng nhn dn. iu 124 U ban nhn dn trong phm vi nhim v, quyn hn do php lut quy nh, ra quyt nh, ch th v kim tra vic thi hnh nhng vn bn . Ch tch U ban nhn dn lnh o, iu hnh hot ng ca U ban nhn dn. 50

Khi quyt nh nhng vn quan trng ca a phng, U ban nhn dn phi tho lun tp th v quyt nh theo a s. Ch tch U ban nhn dn c quyn nh ch vic thi hnh hoc bi b nhng vn bn sai tri ca cc c quan thuc U ban nhn dn v cc vn bn sai tri ca U ban nhn dn cp di; nh ch thi hnh ngh quyt sai tri ca Hi ng nhn dn cp di, ng thi ngh Hi ng nhn dn cp mnh bi b nhng ngh quyt . iu 121 i biu Hi ng nhn dn l ngi i din cho ch, nguyn vng ca nhn dn a phng; phi lin h cht ch vi c tri, chu s gim st ca c tri, thc hin ch tip xc, bo co vi c tri v hot ng ca mnh v ca Hi ng nhn dn, tr li nhng yu cu, kin ngh ca c tri; xem xt, n c vic gii quyt khiu ni, t co ca nhn dn. iu 117 (sa i, b sung iu 121) i biu Hi ng nhn dn l ngi i din cho ch, nguyn vng ca nhn dn a phng; phi lin h cht ch vi c tri, chu s gim st ca c tri, thc hin ch tip xc, bo co vi c tri v hot ng ca i biu v ca Hi ng nhn dn, tr li nhng yu cu, kin ngh ca c tri; theo di, n c vic gii quyt khiu ni, t co ca cng dn.

i biu Hi ng nhn dn c nhim v vn ng nhn dn thc hin chnh i biu Hi ng nhn dn c nhim v vn ng nhn dn thc sch, php lut ca Nh nc, ngh quyt ca Hi ng nhn dn, ng vin nhn hin php lut, chnh sch ca Nh nc, ngh quyt ca Hi ng dn tham gia qun l nh nc. nhn dn, ng vin nhn dn tham gia qun l Nh nc. iu 122 i biu Hi ng nhn dn c quyn cht vn Ch tch Hi ng nhn dn, Ch tch v cc thnh vin khc ca U ban nhn dn, Chnh n To n nhn dn, Vin trng Vin kim st nhn dn v th trng cc c quan thuc U ban nhn dn. Ngi b cht vn phi tr li trc Hi ng nhn dn trong thi hn do lut nh. iu 118 (sa i, b sung iu 122) i biu Hi ng nhn dn c quyn cht vn Ch tch Hi ng nhn dn, Ch tch v cc thnh vin khc ca U ban nhn dn, Chnh n To n nhn dn, Vin trng Vin kim st nhn dn v th trng cc c quan thuc U ban nhn dn. Ngi b cht vn phi tr li trc Hi ng nhn dn hoc tr li bng vn bn.

i biu Hi ng nhn dn c quyn kin ngh vi cc c quan i biu Hi ng nhn dn c quyn kin ngh vi cc c quan nh nc a Nh nc a phng. Ngi ph trch c quan ny c trch nhim phng. Ngi ng u c quan ny c trch nhim tip i biu, xem xt, gii quyt kin ngh ca i biu. tip i biu, xem xt, gii quyt kin ngh ca i biu. iu 125 iu 119 (sa i, b sung iu 125) Ch tch U ban Mt trn T quc Vit Nam, ngi ng u t chc chnh tr Ch tch U ban Mt trn T quc Vit Nam v ngi ng u cc on th nhn dn a phng c mi tham d cc k hp - x hi a phng c mi tham d k hp Hi ng nhn dn v c mi Hi ng nhn dn v c mi tham d hi ngh U ban nhn dn tham d hi ngh U ban nhn dn cng cp khi bn cc vn c lin quan. cng cp khi bn cc vn c lin quan. Hi ng nhn dn, U ban nhn dn thc hin ch thng bo tnh hnh mi 51

Hi ng nhn dn, U ban nhn dn thc hin ch thng bo tnh hnh mi mt ca a phng cho Mt trn T quc v cc on th nhn dn, lng nghe kin, kin ngh ca cc t chc ny v xy dng chnh quyn v pht trin kinh t - x hi a phng; phi hp vi Mt trn T quc v cc on th nhn dn ng vin nhn dn cng Nh nc thc hin cc nhim v kinh t - x hi, quc phng, an ninh a phng.

mt ca a phng cho Mt trn T quc v cc t chc chnh tr - x hi; lng nghe kin, kin ngh ca cc t chc ny v xy dng chnh quyn v pht trin kinh t - x hi a phng; phi hp vi Mt trn T quc v cc t chc chnh tr - x hi ng vin nhn dn cng Nh nc thc hin nhim v kinh t x hi, quc phng, an ninh a phng.

CHNG X HI NG HIN PHP, HI NG BU C QUC GIA, KIM TON NH NC HIN PHP NM 1992 ( C SA I, B SUNG NM 2001) iu 120 (mi) 1. Hi ng Hin php l c quan do Quc hi thnh lp, gm Ch tch, cc Ph Ch tch v cc y vin. 2. Hi ng Hin php kim tra tnh hp hin ca cc vn bn quy phm php lut do Quc hi, Ch tch nc, y ban thng v Quc hi, Chnh ph, Th tng Chnh ph, Ta n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao ban hnh ; kin ngh Quc hi xem xt li vn bn quy phm php lut ca mnh khi pht hin c vi phm Hin php; yu cu Ch tch nc, y ban thng v Quc hi, Chnh ph, Th tng Chnh ph, Ta n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao sa i, b sung vn bn quy phm php lut ca mnh hoc ngh c quan c thm quyn hy b vn bn vi phm Hin php; kim tra tnh hp hin ca iu c quc t c k kt nhn danh Nh nc trc khi trnh Quc hi, Ch tch nc ph chun. 3. T chc, nhim v, quyn hn c th ca Hi ng Hin php v s lng, nhim k ca thnh vin Hi ng Hin php do lut nh. iu 121 (mi) 1. Hi ng bu c quc gia l c quan do Quc hi thnh lp, gm Ch tch, cc Ph Ch tch v cc y vin. 52 D THO SA I HIN PHP NM 1992

2. Hi ng bu c quc gia t chc bu c i biu Quc hi; ch o v hng dn cng tc bu c i biu Hi ng nhn dn cc cp. 3. T chc, nhim v, quyn hn c th ca Hi ng bu c quc gia v s lng, nhim k ca thnh vin Hi ng bu c quc gia do lut nh. iu 122 (mi) 1. Kim ton Nh nc l c quan do Quc hi thnh lp, hot ng c lp v ch tun theo php lut, thc hin kim ton vic qun l, s dng ti chnh, ti sn cng. 2. Tng Kim ton Nh nc l ngi ng u Kim ton Nh nc, do Quc hi bu. Nhim k ca Tng Kim ton Nh nc do lut nh. Tng Kim ton Nh nc chu trch nhim v bo co kt qu kim ton, bo co cng tc trc Quc hi; trong thi gian Quc hi khng hp chu trch nhim v bo co trc y ban thng v Quc hi. 3. T chc, nhim v v quyn hn c th ca Kim ton Nh nc do lut nh. CHNG XI HIU LC CA HIN PHP V VIC SA I HIN PHP HIN PHP NM 1992 ( C SA I, B SUNG NM 2001)2001) Chng XII HIU LC CA HIN PHP V VIC SA I HIN PHP iu 146 CHNG XI HIU LC CA HIN PHP V VIC SA I HIN PHP D THO SA I HIN PHP NM 1992

iu 123 (sa i, b sung iu 146)

Hin php l lut c bn ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam, c Hin php nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l lut c hiu lc php l cao nht. bn ca Nh nc, c hiu lc php l cao nht. Mi vn bn php lut khc phi ph hp vi Hin php. 53

Mi vn bn php lut khc phi ph hp vi Hin php. iu 147

Mi hnh vi vi phm Hin php u b x l. iu 124 (sa i, b sung iu 147)

Vic lm Hin php, sa i Hin php c quy nh nh sau: Ch Quc hi mi c quyn sa i Hin php. Vic sa i Hin 1. Ch tch nc, y ban thng v Quc hi, Chnh ph hoc t nht mt php phi c t nht l hai phn ba tng s i biu Quc hi phn ba tng s i biu Quc hi c quyn ngh lm Hin php, sa i Hin biu quyt tn thnh. php. Quc hi quyt nh vic lm Hin php, sa i Hin php khi c t nht hai phn ba tng s i biu Quc hi biu quyt tn thnh; 2. Quc hi thnh lp y ban d tho Hin php. Thnh phn, s lng thnh vin, nhim v v quyn hn ca y ban d tho Hin php do Quc hi quyt nh; 3. y ban d tho Hin php son tho, t chc ly kin nhn dn v trnh Quc hi v d tho Hin php; 4. D tho Hin php c thng qua khi c t nht hai phn ba tng s i biu Quc hi biu quyt tn thnh. Vic trng cu dn v Hin php do Quc hi quyt nh.

54