You are on page 1of 74

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

A. NHIT NG HC
Chng 1. NGUYN L TH NHT CA NHIT NG HC V NHIT HA HC 1.1. C s l thuyt 1.1.1. Ni dung nguyn l I Khi h nhit ng thc hin mt chu trnh( chu trnh ng), n nhn mt lng nhit v cng nh Q v sinh cng v cng nh cho mi trng A. Hai i lng ny lin h vi nhau bi cng thc:

Trong J th hin s tng ng gia nhit v cng v c gi l ng lng c hc ca nhit. Nu h khng thc hin chu trnh kn th Q A. Khi , ta gi dU= Q A i vi qu trnh hu hn, h thay i t trng thi 1 n trng thi 2 th i vi mt chu trnh

dU l mt hm trng thi v c gi l ni nng ca h. Phng trnh biu th ni dung ca nguyn l I : U = Q A Quy c v du : Nu h thu nhit Q>0 th h s phng thch cng A<0 Nu h ta nhit Q<0 th h s nhn cng A>0

i vi qu trnh v cng nh th U = Q A 1.1.2. Entalpi T nguyn l 1 : Q = U A = U - Nu bin i ng p Qp = U + p trng thi.


HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 1

= (U + pV)2 (U + pV)1

Vy (U + pV) ph thuc vo trng thi u v trng thi cui nn n l hm

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

H = U + pV c gi l entalpi ca h Bin thin entalpi chnh l nhit ca qu trnh trong iu kin ng p. 1.1.3. Nhit dung Nhit dung l nhit lng cn thit a h ln 10C. Nhit dung ng p Cp Cp = Nhit dung ng tch Cv Cv = Mi quan h gia Cv v Cp Cp Cv = i vi cht rn, a s cht lng : Cp = Cv i vi cht kh l tng : Cp Cv = R

1.1.4. p dng nguyn l I cho kh l tng Q = U + pdV = CvdT + = CvdT + nRTd(lnV)

thay Cv = Cp R Q = CpdT nRTd(lnP) Qu trnh ng p (dP = 0) AP = - P(V2 V1) = -PV2 + PV1 = -nRT2 + nRT1 QP = dHp = nCPdT QV = n Qu trnh ng tch (dV = 0) AV = 0 QV = dU QV = n Qu trnh ng nhit (dT =0) AT = QT = = =

Qu trnh on nhit (Q = 0) A = dU =
HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 2

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

1.1.5. nh lut Hess Pht biu nh lut : nhit khng i hiu ng nhit ca mt phn ng trong iu kin ng p hay ng tch ch ph thuc vo trng thi u v trng thi cui v cc cht to thnh m khng ph thuc vo cc giai on trung gian H qu - Hiu ng nhit ca phn ng thun bng hiu ng nhit ca phn ng nghch nhng ngc du. - Hiu ng nhit ca phn ng bng tng nhit sinh ca cc sn phm tr i tng nhit sinh ca cht tham gia. 1.1.6. nh hng ca nhit n hiu ng nhit nh lut Kirchoff HT2 = HT1 + Cp = 1.2. Bi tp vn dng Bi 1. Mt xilanh c ng bng mt pitong t ng, khng ma st cha 3 mol kh He 1atm v 300K. p sut c tng thun nghch nhit ng ti 5atm. Xc nh A, Q, U cho qu trnh ny. Gii Cng c thc hin trong qu trnh l: A = -p == 16057J = 1,6.104J dT

y l qu trnh ng nhit dT = 0 nn U = 0 Q = U A = - 1,6.104J Bi 2. 100g kh CO2( c xem l kh l tng) 00C, 1,013.105Pa. Xc inh Q, A, U, H trong cc qu trnh sau. a) Dn ng nhit n 0,2 m3 b) Dn ng p n 0,2 m3 c) un nng ng tch n p sut 2,026.105Pa. Cho bit Cp,CO2 = 37,1 JK-1mol-1 Gii PCO2 = 1,013.10 Pa = 1atm nCO2 = 100/44 = 24/11mol.
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 3
5

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

VCO2 = a) Dn ng nhit n 0,2 m3 A = -p Qu trnh ng nhit nn U = H = 0 Q = U A = -7,151kJ b) Dn ng p n 0,2 m3 y l qu trnh ng p nn =7151J = 7,151 kJ

A = -p H = U =

= -p(V2 V1) = -100.(200-50) = - 15000J = -15 kJ = 100/44.37,1.(1060 273) = 66358J = 66,358kJ = 100/44.(37,1-8,314).(1060 273) = 51500J = 51,5 kJ

Q = U A = 51,5 + 15 = 66,5kJ c) Dn ng tch n p sut 2,026.105Pa (2atm)

A = -p Cp Cv = R Cv = Cp - R= 37,1 - 8,314 = 28,786 JK-1mol-1 U = H = 100/44.28,786.(536,6 273) = 17245J = 17,245 kJ 100/44.37,1.(536,6 273) = 22226J = 22,226 kJ

Q = U A = 17,245 kJ Bi 3. Tnh hiu ng nhit 500K v 1atm ca phn ng 2H2 + CO CH3OH(kh) Bit rng Hs,298(CO)0 = -110,5 kJ.mol-1, Hs,298(CH3OH)0 = -201,2 kJ.mol-1 CP,H2 = 27,28 + 3,26.10-3T + 0,502.105 T-2 J.mol-1.K-1 CP,CO = 28,41 + 4,1.10-3T 0,46.105 T-2 J.mol-1.K-1 CP,CH3OH = 15,28 + 105,2.10-3T 3.104.105 T2 J.mol-1.K-1

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 4

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Gii Hiu ng nhit ca phn ng ti 273K HT1 = H2980 = - 201,2 + 110,5 = -90,7kJ = - 90700J Cp = Theo phng trnh Kirchhoff HT2 = HT1 + + 0,544.105.(T2-1 T1-1) Thay HT1 = -90700J, T1 = 298K, T2 = 500K Ta c H500 = -97750J = -97,75kJ Bi 4. Tnh H, U ca cc qu trnh sau : a) 1 mol nc ng c 00C v 1atm b) 1 mol nc si 1000C v 1atm Bit rng nhit ng c v nhit ha hi ca mt mol nc ln lt l 6,01 kJ, 40,79kJ. Th tch mol ca nc lng, nc ln lt l 0.018l, 0.0195l. Xem hi nc l kh l tng. Gii a) Ta c dT = - 67,69 +94,58.10-3T - 31,04.10-2T 0,544.105.T-2

= HT1 67,69.(T1 T2) + 94,58.10-3.1/2.(T22 - T12) 31,04.10-2.1/3.(T23 T13)

dV = 0.01951 0.0181 = 0.00141 Nn Cp = Cv H = U = -6,01kJ b) H = 40,79 kJ Th tch ca 1mol hi nc n = nRT/P = (1.0,082.373)/1= 30,586l U = H pV = 40790 1,013.105(0,0306 0,018.10-3) = 37730J = 37,73 kJ Bi 5. Nhit to thnh Fe2O3(r) bng -821,3 kJ/mol, nhit to thnh ca Al2O3 bng -1675 kJ/mol. Tnh hiu ng nhit ca phn ng kh Fe2O3 bng nhm kim loi.
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 5

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Gii Fe2O3 + Al Al2O3 + Fe Theo nh lut Hess, hiu ng nhit ca phn ng c xc nh: Hpu = HAl2O3 + 2HFe - HFeO3 - 2HAl = - 1675 (-821,3) = -853,7kJ Bi 6. Tnh cng thc hin trong cc qu trnh sau: a) 100g nc bay hi 1000C v 1atm b) 0,1mol K2CO3 phn hy bi HCl 1 atm v 273K c) 2mol NaN3 b phn hy cho Na v N2 1atm v 298K d) 1,2 mol C2H4 tc dng vi 1,2 mol H2 2atm v 300K Gii a) A = -p = -p(V2 V1)

B qua th tch cht lng A = -pV2 = -nRT = 100/18.8,314.374 = -17228,46 J b) K2CO3 + HCl KCl + CO2 + H2O 0,1mol A = -p 0,1mol = -pV2 = -nRT = -0,1.8,314.273 = -227 J

c) NaN3 Na + 3/2N2 2mol A = -p 3mol = -pV2 = -nRT = -3.8,314.298 = -7432,7 J

d) C2H4 + H2 C2H6 1,2mol A = -p 1,2mol 1,2mol = -p(V2 V1)

= - RTn2 + RTn1 = RT(n1 - n2) = 8,314.300.(2,4 1,2) = 2993,04 J

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 6

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

CHNG 2. NGUYN L TH HAI CA NHIT NG LC HC


2.1. C s l thuyt 2.1.1. Nguyn l II ca nhit ng lc hc Biu thc nh lng tng qut ca nguyn l II c dng: (*)

Du bt ng thc th hin cho qu trnh bt thun nghch, cn du bng th hin cho qu trnh thun nghch. i vi chu trnh thun nghch th (*) tr thnh i lng l mt vi phn ton phn ng ca hm S, do :

Hm S gi l entropi i vi qu trnh bt thun nghch

Mt cch tng qut vi qu trnh bt k

i vi qu trnh hu hn: nghch, .

, trong iu kin ng nhit, thun

Khi qu trnh ng nhit, khng thun nghch th

Cn i vi qu trnh thun nghch on nhit th S =0 Trng hp c s trao i nhit gia h v ngun nhit c in dung cc ln th Sh c lp = (Sh nhit ng + Sngun nhit) 0

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 7

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Sh c lp = 0 th entropi ca h khng thay i i vi qu trnh thun nghch. Nu Sh c lp >0 th entropi ca h tng i vi cc qu trnh din ra, trong l khng thun nghch. 2.1.2. Bin thin entropi trong mt s qu trnh ng p (P = 0) dSP = Qp/T Nu Cp =const th Sp = Cpln(T2/T1) ng tch (V = 0) dSv = QV/T Nu Cv =const th Sv = Cvln(T2/T1) i vi kh l tng, bin thin entropi tnh theo cng thc sau Q = CvdT + RT dS = 2.1.3. Cc th nhit ng S kt hp cc biu thc ton hc ca 2 nguyn l dn n cc hm mi, l cc th nhit ng. C 4 th nhit ng U, H, F, G vi cc cp tham s tng ng. gim cc th nhit ng trong qu trnh thun nghch khi c nh cc cp tham s s bng cng c ch cc i m h sinh ra. (Amax)S,V = -US,V (Amax)S,P = -US,P (Amax)T,V = -FT,V (Amax)T,P = -GT,P Trong bn th nhit ng th th nhit ng c ngha hn c l th nhit ng ng p v th nhit ng ng tch F = U TS V th nhit ng ng p G = H TS
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 8

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

i vi qu trnh ng nhit F = U TS G = H TS Trng hp phn ng ha hc din ra trong pin in ha (Amax)T,P = -GT,P =nFE Vi n : ha tr, F : hng s Faraday, E : sc in ng ca pin. 2.1.4. iu kin t din bin v cn bng ca h Da vo entropi Sh c lp > 0 t din bin ca qu trnh Sh c lp = 0 h trng thi cn bng Da vo th nhit ng Qu trnh t din ra T, V = const hoc T, P = const GT.P < 0 FT,V <0 Qu trnh trng thi cn bng GT.P = 0 FT,V = 0 T biu thc vi phn ca th nhit ng, c th xut hin mt s thuc tnh ca h, chng hn i vi hm G, ta c :

i vi hm U

T nh ngha hm G = H TS Ta c, H = G + TS H=G-T Phng trnh ny gi l phng trnh Gibbs Helmoltz.


HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 9

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

2.2. Bi tp vn dng Bi 1. Tnh S ca qu trnh un nng 2mol N2 c xem l kh l tng t 300 -600K p sut kh quyn trong qu trnh ng p, ng tch. Bit rng nhit dung ca N2 300 600K c th hin bng phng trnh sau: Cp = 27 + 6.10-3T J/molK Gii dS = i vi qu trnh ng p: dS = = S =

S = 2.[27ln(600/300) + 6.10-3(600-300)] = 41,03 J/K i vi qu trnh ng tch : dS = =

vi Cv = Cp R = 18,686 + 6.10-3.T S =

S = 2.[18,686.ln(600/300) + 6.10-3(600-300)] = 26 J/K Bi 2. Tnh bin thin entropi trong hai qu trnh sau y : a) ng c 1 mol nc chm ng - 100C. b) Trn 100g H2O 100C vi 200g H2O 400C. Cho bit nhit nng chy ca nc l 6,026 kJ.mol-1 ; nhit dung ring ca nc v nc lng ln lt l 2,09 v 4,184 J.K-1.g-1 Gii a) Bin thin entropi trong qu trnh ng c 1 mol nc chm ng 100C J.K-1.mol-1. b) Nhit ca h khi trn 100g H2O 100C vi 200g H2O 400C Hthu = Hta m1CP/l.T =m2CP/l.T 100CP/l(T 10) = 200CP/l(40 T) T = 300C Bin thin entropi khi 100g H2O t 100C ln 300C :
HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 10

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

S1 = 100.4,184.ln(303/283) = 28,57 J/K Bin thin entropi khi 200g H2O t 400C xung 300C : S2 = 200.4,184.ln(303/313) = - 27,17 J/K Bin thin entropi ca c qu trnh : S = S1 + S2 = 28,57 + (-27,17) = 1,3987 J/K Bi 3. Tnh Q, A, U, H, S ng vi s bc hi ca 1mol toluene 1100C, 1atm. Bit nhit bc hi ca toluene ng vi iu kin trn l 361,57J.g-1. Gii A = -pV A = -p(V2 V1) B qua V1, ta c A = -pV2 = -nRT = -1.8,314.(110+273) = -3184,26 J H = 92.361,57 = 33264,44 J y l qu trnh ng p nn Q = U = H pV = 3326,44 (-3184,26) = 36448,7 J S = Q/T = 36448,7/383 = 92 J.K-1 Bi 4. Tnh bin thin S ca phn ng : Ag + Cl2 AgCl p sut 1 atm v nhit bng 250C. Cho bit hiu ng nhit ca phn ng l -127,035 kJ Nu phn ng din ra mt cch thun nghch nhit ng trong pin in th sc in ng ca pin l 1,1362V. Gii Th ha hc ca phn ng l : G = -nFE = - 1.96500.1,1362 = 109643,3 J/mol G = H TS S = 1/T.(H G) = 1/298.(-127035 109643,3) = -58,359 J.K-1. mol-1 Bi 5. Xt qu trnh gin n ca lng kh agon cha trong th tch ban u l 500cm3 250C v 1atm n th tch 1000cm3, ng thi ung nng h n 1000C. Tnh bin thin entropil ca h trong qu trnh . Cho bit nhit dung ng p ca kh l : Cv = 12,5J/K.mol. Gii
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 11

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

S mol kh agon l :

Bin thin entropil ca h trong qu trnh ng p c xc nh bi cng thc : Q = nCpdT + nRT dS = J/K.

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 12

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

CHNG 3. CN BNG HA HC V CN BNG PHA


3.1. C s l thuyt 3.1.1. Cn bng ha hc 3.1.1.1. iu kin tng qut ca cn bng ha hc T,P = const, xt phn ng din ra theo phng trnh: 1A1 + 2A2+ iu kin cn bng ca phn ng l: Hoc: V nn Hoc (T) l nng lng Gibbs i vi 1 mol kh l tng nguyn cht ktc 1A1 + 2A2+

l tch p sut cn bng ca cht i vi ly tha thch nghi vi. i vi phn ng trong pha kh cho

l hng s khng i nhit xc nh nn t n bng Kp, do :

*Kp l hng s ha hc ch ph thuc vo nhit , khng ph thuc vo lng cht, p sut, cc cht c mt trong phn ng

Phng trnh ny th hin nh lut tc dng khi lng. i vi kh l tng, ta c Pi = CiRT

V Kp ch ph thuc vo nhit , nn ta t

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 13

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Trong : Ci : nng mol/l ca cu t i khi cn bng. * KC ph thuc bn cht phn ng v nhit .

Trong : Ni : nng phn mol ca cu t i khi cn bng. * KN ph thuc bn cht phn ng, nhit v p sut.

Trong : ni : s mol cu t i khi cn bng *Kn ph thuc bn cht phn ng, T, P v ni Mi quan h gia cc hng s cn bng

Trong : ni = n1 + n2++ n1 + n2 c bit: ni = 0 th Kp = KC = KN = Kn Trong trng hp cc cht phn ng l kh thc: fi = i.Ni.P i vi cht kh ai = fi

Nu phn ng xy ra trong dung dch qu long c th p dng h thc

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 14

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

: hot ca cht x ti thi im cn bng Nu phn ng xy ra trong h d th c pha kh aA(r) + bB(k) cC(k)

3.1.1.2. Quan h gia bin thin entapil t do v hng s cn bng nh gi chiu hng din bin ca qu trnh, ta s dng phng trnh ng nhit Vant Hoff. [ * k T, P=const Nu G < 0 hay th phn ng t xy ra theo chiu thun. ] cb =

+ cb

Nu G > 0 hay

th phn ng t xy ra theo chiu nghch.

Nu G = 0 hay

th phn ng t trng thi cn bng.

3.1.1.3. S ph thuc hng s cn bng vo nhit , phng trnh ng p Vant Hoff Hng s cn bng s thay i khi nhit thay i. Mi quan h ny c biu din bng phng trnh ng p Vant Hoff

Khi H l mt hng s khng ph thuc vo nhit , tin hnh tch phn gn ng trong khong T1 v T2, ta c

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 15

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

* Nguyn l chuyn dch cn bng Le Chatelier: Khi phn ng ha hc t trng thi cn bng, nu ta thay i 1 trong cc thng s trng thi ca h (T,P hoc C) th cn bng s chuyn dch theo chiu chng li s thay i . 3.1.2. Cn bng pha 3.1.2.1. Mt s khi nim Pha: l tp hp cc phn ng th ca h c thnh phn, tnh cht ging nhau v c phn cch vi cc phn khc ca h bng mt b mt. H ng th v h d th H ng th: h ch c mt pha duy nht H d th: h c t 2 pha tr ln Cu t: phn t cu thnh nn h v c th tn ti bn ngoi h Bc t do: l s thng s trng thi ca h c th thay i ty (trong mt gii hn nht nh) m khng lm thay i s pha v s cu t ca h. Cn bng pha: l cn bng trong h d th, trong cc cu t khng phn ng vi nhau nhng xy ra qu trnh bin i pha gia cc cu t. 3.1.2.2. H mt cu t i vi mt cht nguyn cht, khi chuyn t trng thi tp hp ny sang trng thi tp hp khc nh s nng chy, s bay hi i vi cht lng, s thng hoa i vi cht rn, s bin ha t dng th hnh ny sang dng th hnh khc ca mt cht rn c m t bng phng trnh Clapeyron- Clausius:

- H: nhit chuyn pha - V: bin thin th tch trong qu trnh chuyn pha - T : nhit tuyt i trong qu trnh chuyn pha - dP/dT : s ph thuc p sut chuyn pha vo nhit Phng trnh Clapeyron- Clausius c ngha l biu thc nh lng ca nguyn l chuyn dch cn bng cho s chuyn pha loi 1. p dng cho qu trnh bay hi v bay hi ca mt cht nguyn cht phng trnh Clapeyron- Clausius c dng :
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 16

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Nu coi hi l mt kh l tng vi 1 mol

Nn hay dlnp= Trong khong bin i nhit nh c th xem H = const, lc

3.1.2.3. Quy tc pha Quy tc pha c biu th bng phng trnh f=K+2 f: s bc t do ca h K: s cu t : s pha Mt h nhit ng c th phn loi: Theo s pha: h 1 pha, 2 pha, 3 pha... Theo s cu t: h 1 cu t, h 2 cu t, h 3 cu t...

3.1.2.4. Gin trng thi Gin pha hay gin cn bng ca mt h l gin biu th mi quan h gia trng thi ca h ( v nhng pha cn bng c trong ) v nhng iu kin bn ngoi (P,T v V). Chng c xy dng t cc d kin thc nghim v c dng rng ri c trng cho cc h khc nhau. H hai cu t ha tan hon ton vo nhau trng thi lng v khng tan vo nhau trng thi rn ( h Bi Cd)

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 17

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

i vi h bc 2 ny f = K + 2 v P = const S bc t do cc i bng f = 2 1 + 1 = 2 Gin pha chia lm 4 khu vc. Khu vc I ng vi h ng th ca phan lng Bi Cd. Khu vc III cng nh IV ng vi h d th 2 pha: Bi(r) = hn hp lng Bi + Cd v Cd(r) + hn hp lng Cd Bi. ng cong AEB l ng lng trn l h 1 pha, s bc t do f = 2 -1 + 1 =2. Dc theo ng lng xy ra s kt tinh Bi v Cd, h l 2 pha v f = 2 2 +1 = 1. Ti im otecti E, h gm 3 pha ng thi tn ti, l 1 pha lng v 2 pha rn ca tinh th Cd v Bi. Ti im E, f = 2 3 + 1 = 0 ng thng CD i qua E l ng rn, di (khu vc II) ch tn ti 2 pha tinh th Bi v Cd. xc nh thnh phn % ca pha lng nm cn bng vi pha tinh th Cd ti nhit T no th k 1 ng i qua im F chng hn ( ng vi T). ng thng i qua F s ct ng cong BE ti M. T M h ng thng gc vi trc thnh phn, gi s ct ti H. im H s ng vi thnh phn % ca 2 cu t Cd v Bi trong pha lng. V d T = 2100C th h s ng vi 65% Cd v 35% Bi trong pha lng. Cn mun xc nh lng tng i ca 2 pha ti 1 im K bt k trn gin th s dng quy tc n by theo ti K | | | |

H hai cu t ha tan hon ton vo nhau to hp cht ha hc bn vng, khng phn hy, c thnh phn ca hn hp rn v ca pha lng trng nhau th trn
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 18

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

gin pha c cc i, ng vi hp cht nng chy hon nguyn c cng thc AxBy (h Mg Zn)

Gin pha ca h c hp cht nng chy hon nguyn c coi l s kt hp 2 gin ni tip nhau c chung mt tung . So vi h bc 2, h 3 cu t c thm mt bin s na, p sut khng i, gin pha ca h 3 cu t phi biu th s ph thuc gia 2 nng bin thin v nhit . xy dng gin ny, ngi ta s dng phng php Gibbs Rozeboon theo gin l mt tam gic u m mi nh biu th 100% cu t. mi cnh ng vi mt h 2 cu t. Mi im trong tam gic ng vi mt thnh phn xc nh ca h 3 cu t.

Ti mi im P bt k trong tam gic k 3 ng thng song song vi i din, vi nh. Tng cc on : . Nh vy theo tnh cht ny ca tam gic u Rozeboom ti P, thnh phn ca cht A l 20%, cht B l 50% v cht C l 30%. 3.2. Bi tp vn dng
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 19

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Bi 1. Cacbon tetraclorua si 770C di p sut 1atm. Entanpi ha hi ca n l 31kJ.mol-1. Tnh p sut hi ca n 250C. Gii Theo phng trnh Clapeyron- Clausius

B qua th tch cht lng V = Vk = V2 V.dP = H.

nRln(P2/P1) = - H(1/T2 1/T1) 1.8,314.ln(1/P1) = -31000.(1/350 1/298) P1 = 0,156atm Bi 2. i vi phn ng 2CO2 2CO + O2 Hng s cn bng Kp 1000K l 4,033.10-16Pa. Tnh hng s cn bng ca phn ng 2000K bit hiu ng nhit trung bnh bng 561,3 kJ. Gii T phng trnh ng p VanHoff cho ta :

Vy K2 = 0,1844Pa Bi 3. 475K v p sut chung ca h l 1atm, 5% NO2 c phn tch theo phn ng sau: 2NO2 2NO + 2O2 Tnh hng s cn bng Kp, KC ca phn ng. Gii p sut ca h lc cn bng 2NO2 TTCB 0,95 2NO 0,05 + O2 0,025 = 6,92.10-5

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 20

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Bi 4. i vi phn ng CO + CO2 CO c hng s cn bng KP 1000K bng 1,862. Xc nh thnh phn hn hp kh 2000K bit hiu ng nhit trung bnh ca phn ng bng 169419,58J. Gii T phng trnh ng p VanHoff cho ta :

Vy K2 = 55,6 T phn ng CO + CO2 CO (1) M PCO + PCO2 = 1 (2) T (1), (2), ta c PCO = 98,28%, PCO2 =1,72% Bi 5. Phn ng tch H2 t ru isopropylic cho axeton CH3CHOHCH3(K) CH3COCH3(K) + H2(K) c thc hin p sut 0,947.105Pa v 452K vi s c mt ca mt cht xc tc. Khi c cn bng phn ly bng 0,564. Tnh G0 ca phn ng Gii Gi a l s mol ban u ca ru isopropylic CH3CHOHCH3(K) CH3COCH3(K) + H2(K) a(1-) Tng s mol h lc cn bng 1 + xCH3CHOHCH3 = xH2 = xCH3COCH3 = a a

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 21

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

KX = KP = K X G = -RTlnKp = - 8,314.452.ln0,4347 = 3130J Bi 6. Cho phn ng CuBr2(r) CuBr(r) + 1/2Br2 trng thi cn bng PH2 = 5,1mmHg khi T =450K v PH2 = 510mmHg khi T= 550K a) Tnh H0 v S0 ca phn ng. b) Ngi ta cho 0,2 mol CuBr2 vo mt bnh rng c V=2,24l 550K. Tnh s mol Br2. Khi V bng bao nhiu th CuBr2 chuyn ha ht. Gii a) CuBr2(r) CuBr(r) + 1/2Br2 Hng s cn bng ca phn ng K= =

T1 = 450K K1 = T2 = 550K K2 = T phng trnh ng p VanHoff cho ta :

H0 = 47380 J/mol Hng s cn bng ti iu kin tiu chun

K298 = 1,284.10-4 G0 = - RTlnKp = - 8,314.298.ln(1,284.10-4) = 22199,937 J/mol


HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 22

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

G0 = H TS0 S0 = 1/T.(H G0) = 1/298.(47380 22199,973) = 84,5J/Kmol b) Ti thi im cn bng khi T = 550K K= =

PBr2 = 0,822 = 0,6724 S mol Br2 ti thi im cn bng = = 0,033 mol

Khi CuBr2 chuyn ha ht th th tch ca h phi l

Bi 7. Cho phn ng: C(gr) + CO2 (k) 2CO(k) Kp = 1,41 7270C Cho 1 mol CO2 v mt lng d C vo trong mt bnh chn khng kn 7270 C. Tnh phn trm CO2 p khi p TTCB bit rng p sut lc cn bng l 1 atm Gii C(gr) + CO2 (k) S mol lc u S mol cn bng 2CO(k) Kp =1,41 7270C 1 1- 0 2

Tng s mol kh lc cb: n = 1 + ; = 2 1 = 1

= 0,51 = 51%

CHNG 4. DUNG DCH CHT KHNG IN LY 4.1. C s l thuyt Dung dch l mt h ng th cha t 2 cu t tr ln. 4.1.1. Nng dung dch
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 23

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

a) Nng phn trm: khi lng cht tan trong 100g dung dch C% = b) Nng mol: s mol cht tan trong 1 lt dung dch CM = c) Nng ng lng: s mol ng lng cht tan trong 1 lt dung dch CN = d) Nng molan: s mol cht tan trong 1000g dung mi Cm = e) Nng phn mol 4.1.2. S gim p sut hi bo ha ca dung dch p sut hi bo ha ca dung dch p nh hn p sut hi bo ha ca dung mi. nh lut Raoult: p sut hi bo ha ca dung dch v cng long t l vi nng phn mol ca dung mi xA : nng phn mol ca dung mi : p sut hi bo ha ca dung mi nguyn cht cng T, P vi dung dch long.

c gi l gim p sut hi bo ha tng i ca dung dch . Nu gi gA, gB l khi lng ca dung mi v cht tan; MA, MB l khi lng mol ca dung mi v cht tan.

P: h p sut hi bo ha ca dung mi 4.1.3. tng nhit si v gim nhit ng c ca dung dch i vi dung dch v cng long cha cht tan khng thay i trng thi trong qu trnh ha tan ( khng phn ly, khng lin hp), tng im si v h im ng t l vi nng phn mol trong dung dch.
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 24

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

TS = KS.Cm T = K .Cm Cm : nng molan ca cht tan. TS, T : tng im si, h im ng ca dung dch Ks, K : hng s nghim si, hng s nghim si ca dung dch

4.1.4. p sut thm thu p sut thm thu l p sut cn tc ng vo dung dch lm ngng hin tng thm thu. = CRT C: nng mol/l. 4.1.5. nh lut phn b Nerst Nu C1, C2 l nng ca cu t tan trong hai dung mi 1 v 2 khng ha tan vo nhau th t s C1/C2 l hng s v c gi l h s phn b Kb. K = C1/C2 nh lut phn b c ng dng trong chit tch. Gi g0, g1 l khi lng ban u ca cht cn chit v khi lng cht cn chit cn li sau ln chit th n vi V(ml) cho mi ln chit; V0(ml) th tch ban u cha cht cn chit.

4.1.6. Cn bng lng hi vi dung dch l tng. S ct hn hp hai cht lng d bay hi Nu cc cu t trong dung dch lng u d bay hi th khi c cn bng lng-kh, pha hi nm cn bng vi dung dch cha mi cu t p sut ton phn P = PA + PB V dung dch l tng nn mi cu t tun theo nh lut Raoult

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 25

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Gi thit hi nm cn bng vi dung dch l kh l tng c th p dng nh lut Dalton, ta c PA = PxA; PB = PxB vi xA; xB l thnh phn trong pha hi ca A v B.

Nu

(cu t A nguyn cht d bay hi hn cu t B nguyn cht) th

: pha hi tng i giu cu t d bay hi hn so vi dung dch ( ). Do thnh phn pha hi v pha lng khc nhau nn c th dung phng php chng ct phn on tch ln lt cc cu t ra khi dung dch. Dung dch l tng l dung dch hnh thnh t cc cht nguyn cht khng km theo s bin i th tch (V = 0) v hiu ng nhit (H = 0) nhng S 0. 4.1.7. Dung dch khng l tng. S sai lch i vi trng thi l tng i vi dung dch khng l tng th V 0 v H 0 nhng hot ca cht i. Gia ai v xi c mi quan h nh sau: ai = i.xi i lng i = ai/xi l h s hot , c trng cho s sai lch v thuc tnh nhit ng lc ca dung dch khng l tng so vi trng thi l tng cng T, P. i vi dung dch khng cn l tng, p sut ring phn ca cu t Pi khng cn ph thuc tuyn tnh vo xi. Trn gin ng nhit, s ph thuc xi vo Pi l mt ng cong. Trng hp xut hin nhng cc tr m ti thnh phn h l c nh, do thnh phn pha lng v pha hi c xem l nh nhau. Hn hp ng vi thnh phn ny c gi l hn hp ng ph. 4.2. Bi tp vn dng Bi 1. 200C, CH3OH v C2H5OH c p sut hi bng 96 v 44 mmHg. Xc nh thnh phn hi trn ca dung dch c hnh thnh t hn hp c th tch bng nhau. Cho bit khi lng ring ca CH3OH v C2H5OH ln lt l 0,7915 v 0.7894g/cm3. Gii Gi V l th tch hn hp dung dch
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 26

vi ai l

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Khi lng CH3OH l: 0,39575V(g) Khi lng C2H5OH l: 0,3947V(g) S mol CH3OH l: 0,0124V(mol) S mol C2H5OH l: 8,58.10-3 V(mol) Nng phn mol ca CH3OH l :

Nng phn mol ca C2H5OH l :

Thnh phn hi CH3OH trn dung dch l : PC2H5OH = xC2H5OHPC2H5OH = 0,522.96 = 52,11 mmHg Thnh phn hi C2H5OH trn dung dch l : PCH3OH = xCH3OHPCH3OH = 0,478.44 = 21 mmHg Bi 2. Benzen ng c 5,420C v si 80,10C. Nhit bay hi ti im si bng 399J/g. Dung dch cha 12,8g naptalen trong 1 kg benzen ng c 4,9180C. Xc nh nhit si ca dung dch trn. Tnh p sut hi benzen trn dung dch ti 80,10C. Tnh nhit nng chy trn ca benzen. Gii Nng phn mol ca naptalen trong dung dch : Cm = Hng s nghim si ca dung dch l :

Ts = Cm.Ks = 0,1.2,6 = 0,26 Nhit si ca dung dch l : Ts.dd = Ts.dm + Ts = 80,1 + 0,26 = 80,360C
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 27

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Bi 3. Hy xc nh hng s nghim lnh Kb v hng s nghim si Ks i vi dung dch tetraclorua cacbon; cho bit cc d kin sau : -ng vi nhit nng chy 250,3K v nhit nng chy Hnc= 2,5 kJ/mol. -ng vi nhit si 350K v nhit ha hi Hhh= 30 kJ/mol. Phn t lng ca tetraclorua cacbon l 153,8. Gii Hng s nghim lnh ca dung dch l :

Hng s nghim si ca dung dch l :

Bi 4. Cho 2l dung dch nc cha 0,02g iot. Lng iot s cn li trong dung dch nc l bao nhiu khi dng 50ml CS2 chit. a) Chit mt ln vi tt c lng CS2 cho trn. b) Chit lm 5 ln mi ln 10ml CS2. Cho bit hng s phn b:

Gii Theo nh lut phn b Nerst, ta c

a) Lng iot cn li sau khi chit mt ln vi tt c lng CS2 cho trn.

= 1,25.10-3 (g) b) Lng iot cn li sau khi chit lm 5 ln mi ln 10ml CS2

= 1,97.10-5 (g)
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 28

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Bi 5. Tnh p sut ring phn ca hi nc trn dung dch 10% glixerin trong nc 250C. Bit nhit ny p sut hi bo ha ca nc nguyn cht l 23,7 mmHg. Gii p sut ring phn ca hi nc trn dung dch c xc nh bng nh lut Raoult

PH2O = 0,9787.23,7 = 23,195mmHg Bi 6. 00C p sut hi nc bng 4,579mmHg, p sut hi ca nc trn dung dch long (NH2)2CO trong nc bng 4,509mmHg. Tnh p sut thm thu ca dung dch 370C. Gii gim tng i p sut hi bo ha ca dung dch so vi dung mi nguyn cht c xc nh bi cng thc:

V dung dch long nn xem d = 1

p sut thm thu ca dung dch c xc nh bng cng thc: = CRT = 0,78659.0,082.310 = 20 atm

CHNG 5. DUNG DCH CHT IN LY 5.1. C s l thuyt 5.1.1. Tnh cht dung dch in ly - i vi dung dch long ca cht tan in ly thnh ion trong dung dch. Khi cng nhit v nng th dung dch ny c p sut hi bo ha nh hn, si cao

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 29

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

hn, ng thp hn, p sut thm thu ln hn dung dch khng in ly. Nguyn nhn l s tng s tiu phn trong dung dch do s phn ly cht tan. c s ph hp gia l thuyt v thc nghim, ngi ta s dng h s ng trng Vant Hoff. Ts = i.Ks.Cm T = i.K.Cm

= iCRT H s ng trng i lin h vi in ly theo mi quan h sau : i = 1+ ( -1) l s ion do 1 phn t cht tan phn ly ra Dung dch in ly l dung dch dn in c d khi di dng tinh th, cht tan khng dn in. 5.1.2. in ly, hng s in ly in ly l i lng dng biu din kh nng phn ly ca mt cht trong dung dch. vi 0 < 1 Hng s in ly chnh l hng s cn bng ca phn ng in ly. Hng s in ly ch s dng cho cht in ly. N ph thuc vo bn cht cht in ly, dung mi v nhit . AmBn mAn+ + nBmHng s in ly ca phn ng :

5.1.3. Hot Hot l nng tc dng (hu hiu) ca n trong cc phn ng ha hc c xc nh bng cng thc sau : a = a+.a- = Cm a : hot a+ : hot ca cation a- : hot ca anion
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 30

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

: h s hot Cm : nng molan i vi dung dch v cng long th hot bng nng a+ = Cm ; a- = Cm ; a = Cm2 Hot trung bnh i vi cht phn ly ra p cation v q anion

H s hot khng nhng ph thuc vo in tch, nng ca ion m cn ph thuc vo in tch, nng ca cc ion khc trong dung dch. Lc ion ca dung dch c xc nh bng cng thc sau: Khi , h s hot ion c xc nh bng cng thc sau: | 273K v dung mi l nc. 5.2. Bi tp vn dng Bi 1. Xc nh h s hot ion trung bnh ca K3Fe(CN)6 trong dung dch 0,001m nu A = 0,509. Gii H s hot ion trung bnh c xc nh bng cng thc sau: | Vi A = 0,509 ; Z+ = 1 ; Z- = -3 Bi 2. Tnh h s hot ca cc ion K+, Cl-, SO42- trong dung dch 250C bit rng nng KCl v K2SO4 trong dung dch ny bng 0,001 v 0,001 m.
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 31

Vi A l h s ph thuc vo T v bn cht dung mi, c gi tr bng 0,51 ti

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Gii H s hot ion c xc nh bng cng thc sau: | | Vi Ion K+ IK+ = .(0,001+2.0,001).12 = 1,5.10-3 | | Ion ClICl- = .0,001.12 = 5.10-4 | | Ion SO42ICl- = .0,001.22 = 2.10-3 | | Bi 3. p sut hi ca dung dch cha 2,4g Ca(NO3)2 trong 36g H2O 1000C bng 747mmHg. Tnh phn ly biu kin ca Ca(NO3)2 Gii Ta c:

Suy ra i = 2,342 H s ng trng i lin h vi in ly theo mi quan h sau : i = 1+ ( -1)

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 32

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Bi 4. p sut hi ca nc 800C bng 355,1 mmHg. Xc nh p xut hi ca dung dch KCl 3,73% nu phn ly biu kin ca KCl bng 0,787. Gii S mol ca KCl l : nKCl = 3,73/74,5 = 0,05 S mol ca H2O l : nH2O = 92,27/18 = 5,126 i vi KCl, i = 1 + = 1+0,0787 = 1,0787 p sut hi phi tm l :

P1 = 310,8 mmHg Bi 5. Xc nh h s hot ion trung bnh ca BaCl2 trong dung dch 0,5%. Gii Nng molan ca dung dch BaCl2 :

Lc ion ca dung dch : H s hot ion trung bnh : | | | | = 0,06

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 33

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

B.

NG HA HC

CHNG 1. NG HA HC CA PHN NG N GIN 3.1. C s l thuyt 1.1.1. Tc phn ng ng th Tc phn ng ha hc ng th l bin thin lng cht trong mt thi gian, trong mt n v th tch. i vi phn ng ng th xy ra trong mt th tch khng i, tc phn ng ca qu trnh bin thin theo cht no l bin thin nng cht trong mt n v thi gian. Vi phn ng : aA + bB eE + fF Vn tc trung bnh trong khong thi gian t t1 n t2 l:

Khi t 0 th vtb v: vn tc tc thi

Theo nh lut tc dng khi lng: v = k[A]m[B]n k l hng s tc ch ph thuc vo bn cht cht phn ng, nhit , cht xc tc m khng ph thuc vo nng cht phn ng. m,n l bc phn ng c xc nh bng thc nghim. 1.1.2. Bc v phn t s ca phn ng Bc phn ng bng tng ly tha cc nng cht tham gia phn ng th hin trong phng trnh biu din s ph thuc nng cht tham gia vo tc phn ng. Phn t s ca phn ng l s tiu phn (ion, nguyn t, gc t do...) tng tc ng thi v chnh s tng tc ny dn n bin i ha hc. 1.1.3. Khi nim phn ng n gin Phn ng n gin l phn ng m bc phn ng bng tng cc h s t lng trong phn trnh phn ng. V d: Phn ng bc 1. Br2 2Br Phn ng bc 2.
Trang 34

v = k.CBr2

HVTH: Trn L Vn Thanh

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

I2

+ H2 2HI

v = k.CI2.CH2 v = k.CNO2.CO2

- Phn ng bc 3. 2NO + O2 2NO 1.1.4. ng hc phn ng n gin Cc k hiu dung: - A, B,C l cc cht tham gia phn ng - a, b, c... l nng cc cht tham gia phn ng tng ng A, B, C... - x l nng sn phm - t l thi gian phn ng - V l th tch phn ng - k l hng s tc a) Phn ng bc 1 Phng trnh ng hc dng vi phn

Phng trnh ng hc dng tch phn

Thi gian na phn ng

b) Phn ng bc 2 Trng hp a = b Phng trnh ng hc dng vi phn

Phng trnh ng hc dng tch phn

Thi gian na phn ng

Trng hp a b
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 35

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Phng trnh ng hc dng vi phn

Phng trnh ng hc dng tch phn

c) Phn ng bc 3 Trng hp a = b = c Phng trnh ng hc dng vi phn

Phng trnh ng hc dng tch phn ( Thi gian na phn ng )

Trng hp a = b c Phng trnh ng hc dng vi phn

Phng trnh ng hc dng tch phn ( Trng hp a b c Phng trnh ng hc dng vi phn )

Phng trnh ng hc dng tch phn ( ) d) Phn ng bc n ( a = b = c =....)


HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 36

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Phng trnh ng hc dng vi phn

Phng trnh ng hc dng tch phn ( Thi gian na phn ng )

1.1.5. Cc phng php xc nh bc phn ng a) Phng php th Xc nh nng cht phn ng cc gi tr khc nhau ri em kt qu thu c th ln lt vo cc phng trnh ng hc i vi hng s tc phn ng bc 1, bc 2, bc 3, bc n. Khi phng trnh no th vo cho k l mt hng s th bc ca phn ng chnh l phng trnh ng hc . b) Phng php th Xy dng th biu din s ph thuc nng cht nghin cu theo thi gian (a-x) = f(t). Nng cc cht khc ly d hoc khng i. Phng trnh tc phn ng nghin cu c dng :

Ly logarit 2 v, ta c : ( Hay lg(tg) = lgk + nlg(a-x) Ti 2 im trn ng biu din (a-x) = f(t), ta c: )

T phng trnh ng hc dng tch phn xy dng th hm s biu din s ph thuc ca mt i lng vo thi gian s thu c ng thng tng ng. Cc s liu thc nghim ng vi hm s no c s ph thuc tuyn tnh vo thi gian th bc phn ng s tng ng vi bc phn ng tng ng. c) Phng php thi gian na phn ng
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 37

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Phng php ny da trn o thi gian na phn ng cc nng u khc nhau. i vi phn ng bc 1, thi gian na phn ng khng ph thuc vo nng ban u ca cht phn ng. Cn i vi trng hp n khc 1. - (n 1)lga Xy dng th lgt1/2 ph thuc vo lga s thu c ng thng c dc (n -1). Ti hai im ng vi hai nng ban u ca cht nghin cu a1 v a2 trn ng biu din, ta c : ( ( ) 3.2. Bi tp vn dng Bi 1. ng v 11C c dng lm cht nh du trong sinh vt hc. Chu k bn hy ca n l 20 pht. Sau 1 gi th lng mu cn li l bao nhiu phn trm. Gii Phn ng xy ra theo quy lut ng hc bc 1, ta c : (pht-1) p dng phng trnh ng hc bc 1 : )

x = 0,8776a

Vy sau 1h lng cht cn li l 87,76%. Bi 2. 913K, hng s tc phn ng dehidro ha metylamin: H3CNH2 HCN + 2H2 bng 5.10-3 giy-1. Tnh thi gian nng metylamin gim i hai ln. Gii
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 38

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

p dng phng trnh ng hc bc 1 :

(giy)

Bi 2. Hng s tc phn ng t oxi ha kh ca ion bromo trong mi trng kim: 3 BrO- BrO-3 + 2Brbng 9,3.10-4 (mol/L).giy-1. Nng u ca ion BrO- bng 0,1 mol/L. tnh thi gian 30% lng BrO- mt i trong phn ng. Gii 3 BrO- BrO-3 + 2BrCcb 0,07 0,03 0,06 p dng phng trnh ng hc bc 2 :

Bi 3. Axetat etyl b phn hy vi s c mt ca NaOh. Nng ca hai cht thi im t =0 bng 5.10-2 mol/L. Thi gian na phn ng bng 1800 giy, cn thi gian 75% phn ng c tin hnh l 5400 giy. Xc nh bc ca phn ng v hng s tc phn ng. Gii Gi s phn ng xy ra theo quy lut ng hc bc 1

- t1 = 1800s - t2 = 5400s

= 3,85.10-4 ( giy-1) = 2,57.10-4 ( giy-1)

k1 k2 y khng phi l phn ng bc 1. Gi s phn ng xy ra theo quy lut ng hc bc 2

- t1 = 1800s
HVTH: Trn L Vn Thanh

= 0,0111 ( mol-1.L.giy-1)
Trang 39

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

- t2 = 5400s

)= 0,0111 ( mol-1.L.giy-1)

k1 = k2 y l phn ng bc 2 vi hng s tc k = 0,0111 mol-1.L.giy-1 Bi 4. i vi phn ng n gin A B, khi nng u ca A bin thin t 0,51 mol/L n 1,03 mol/L th thi gian na phn ng gim t 150 n 75 giy 250C. Xc nh bc phn ng v hng s tc 250C. Gii p dng biu thc : ( ( ) Ta c ( ( ) ) )

i vi phn ng bc 2, hng tc tc c xc nh theo cng thc mol-1.L.giy-1 Bi 5. Xt phn ng bc 1: (CH3)2O CH4 + H2 + CO 5040C chu k bn hy ca phn ng l 1550s. a) Tnh hng s tc 5040C b) Bit rng p sut tng qut trong bnh phn ng khi c s phn ly hon ton l 1200mmHg, tnh p sut tng qut lc t = 460s. Gii a) Phn ng xy ra theo quy lut ng hc bc 1, ta c : (giy-1) b) Gi P0 l p sut ban u ca h (CH3)2O CH4 + H2 + CO
HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 40

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Ban u Phn ly hon ton

P0 0

0 P0

0 P0

0 P0

Ti thi im cn bng, p sut ca h l 1200mmHg 3P0 = 1200 mmHg P0 = 400 mmHg Theo quy lut ng hc bc 1

x = 74,36 mmHg (CH3)2O CH4 + H2 + CO

Ban u Cn bng

400 325,64

74,36 74,36 74,36

Vy p sut tng qut trong bnh sau 460 giy : P = 325,64 + 74,36 + 74,36 + 74,36 = 548,72 mmHg

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 41

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

CHNG 2. NNG LNG HOT HA 2.1. C s l thuyt 2.1.1. Quy tc Vant Hoff khong nhit khng cao, Vant Hoff khi kho st thc nghim kht qut : thng thng c tng nhit ln 100C th hng s tc tng nn tc phn ng tng t 2 4 ln. Biu thc ton hc ca quy tc nh sau :

l h s nhit ca phn ng Trng hp tng qut :

n l s ln tng ln 100C 2.1.2. Phng trnh Arrhenius Nhng nghin cu ca Arrhenius v cc phn ng a ra phng trnh thc nghim biu din mi quan h gia hng s tc v nhit :

Ea l nng lng hot ha thc nghim ca phn ng. Phng trnh Arrhenius cn c vit di dng khc :

A c gi l tha s Arrhenius c cng th nguyn vi hng s tc phn ng 2.1.3. Nng lng hot ha v cc phng php xc nh Cc cht phn ng mun chuyn ha sn phm th phi c s phn b li electron lp ngoi cng. Mun vy cc phn t phi xm nhp vo nhau mc no . Du tin cc phn t phi thng c lc y ca cc electron ngoi cng ca cc phn t, lc y ny nh mt hng ro ngn chn c gi l hng ro th nng. Nhng phn t bnh thng khng nng lng vt qua hng ro th nng ny, ch c nhng phn t c nng lng cao, thng lc y nhng phn t ny c gi l phn t hot ng v mc chnh lch nng lng m m cc phn t hot ng c c so vi cc phn t khc c gi l nng lng hot ha Ea.
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 42

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Cc phng php xc nh nng lng hot ha Ea a) Phng php th Logarit 2 v ca phng trnh Arrhenius

V th s ph thuc lnk vo 1/T. ng biu din c h s gc : tg = -Ea/R Ea = -Rtg b) Phng php xc nh hng s tc hai nhit ( 2.1.4. Thuyt va chm hot ng hai phn t c th phn ng vi nhau trc ht chng phi va chm gia hai phn t v tc phn ng ph thuc vo s va chm ny. S va chm i gia hai phn t trng thi kh trong 1cm3 v trong 1 giy c thuyt ng hc phn t cht kh a ra cng thc tnh. a) Vi phn ng gia hai phn t cng loi : 2A B + C ( ) )

nA l s mol phn t kh cht A trong 1cm3 ; dAA l bn knh va chm ; MA l khi lng mol. b) Vi phn ng gia hai phn t khc loi : A + B C + D [ ( )]

nA, nB l s mol phn t kh cht A, B trong 1cm3 ; dAB l bn knh va chm ; MA, MB l khi lng mol ca A, B. Khi tc phn ng c xc nh nh sau : Phn ng xy ra gia hai phn t cng loi

Vi -

Phn ng xy ra gia hai phn t khc loi

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 43

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Vi

Trong P l tha s khng gian hay tha s xc sut P 1 ; NA l hng s Avogaro. 2.1.5. Thuyt phc cht hot ng Thuyt phc cht hot ng xem phn ng ha hc l kt qu ca s bin i lin tc cu trc ca h phn ng theo s : A + B (A-B)* sn phm iu c ngha l h i theo con ng, theo nng lng ca h bin i lin tc, con ng ny i qua hng ro th nng c nng lng bng nng lng hot ha. Tc phn ng c tnh theo cng thc sau: v = k.T/h.C(A-B) Trong k l hng s Boltzmann; h l hng s Planck; C(A-B) l nng phc cht hot ng. C(A-B) = K*.CA.CB Vy kpu = (kT/h).K* Trong trng hp chung khng phi mi phc cht u to thnh sn phm. c trng cho phn phc cht hot ng chuyn thnh sn phm, ngi ta a vo phng trnh tha s chuyn . kpu = .(kT/h).K* Khi phn ng xy ra iu kin khng i T, V = const th kpu = .(k.T/h).e-H*/RT.eS*/T 2.2. Bi tp vn dng Bi 1. Hng s tc phn ng phn hy HI 2800C bng 7,96.10-7 pht-1, 3000C bng 3,26.10-6 pht-1. Xc nh nng lng hot ha, hng s tc phn ng 2900C v h s nhit ca tc phn ng. Gii Xc nh nng lng hot ha Theo phng trnh Arreniut (
HVTH: Trn L Vn Thanh

)
Trang 44

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

( 185713 J = 18.6kJ

Hng s tc phn ng 2900C Theo phng trnh Arreniut ( ( ) )

k563 = 1.63.10-3 pht-1 H s nhit ca tc phn ng Theo quy tc Vant Hoff

= 2,04

Bi 2. i vi phn ng cho, hng s tc 350C ln gp i hng s tc 250C. Tnh nng lng hot ha. Gii Theo phng trnh Arreniut ( ( J ) )

Bi 3. Phn ng trong pha kh gia amoni v NO2 giai on u l phn ng bc 2. Tnh nng lng hot ha v tr s A ca phng trnh Arreniut, bit rng hai nhit 600 v 716K, hng s tc ca gi tr tng ng bng 0,385 v 16 [mol/L]-1 giy-1. Gii
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 45

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Theo phng trnh Arreniut ( ( J ) )

Tha s A c xc nh bng phng trnh :

A = 3,8.109 [mol/l]-1 giy-1 Bi 4. i vi phn ng : H2O2 + 2HI = 2H2O + I2 Hng s tc phn ng 200C v 300C ln lt l 4,32 v 8,38mol.L-1pht-1 Tnh nng lng hot ha v hng s tc 250C. Gii Theo phng trnh Arreniut ( ( J ) )

Hng s tc 250C c xc nh theo cng thc ( ( ) )

Bi 5. Tnh hng s tc v tc phn ng phn hy HI di p sut 1 atm, bit rng bn knh va chm bng 350.10-12m v E bng 184 kJ/mol. Gii
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 46

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

S phn t trong n v th tch 1m3:

S va chm: ( ) ( = 1,02.10-3 giy-1 Tc phn ng phn hy HI 700K s l : )

v = 2.1,02.1034.

= 3,75.1020 /m3. Giy

= 6,23.10-4 mol/m3.giy

CHNG 3. PHN NG QUANG HA 3.1. C s l thuyt 3.1.1. Mt s khi nim Cc giai on ca phn ng quang ha Phn ng quang ha bao gm 3 giai on c bn sau: Giai on hp th photon, khi phn t chuyn t trng thi c bn ln trng Giai on quang ha s cp trong cc phn t trng thi kch thch tham gia Giai on quang ha th cp trong cc sn phm qu trnh quang ha s Cc nh lut quang ha Phn ng quang ha tun theo cc nh lut sau y:

thi kch thch. vo phn ng. cp tham gia vo phn ng

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 47

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

nh lut Grothus-Draper: ch c nhng nh sng b h hp th mi gy ra

phn ng quang ha hay phn ng quang ha ch c kh nng xy ra khi phn t hp th nh sng. nh lut Einstein: mt photon hay lng t nh sng b hp th ch c kh nh lut Lamber Beer: xc sut hp thu ca h t l thun vi nng cc Hiu sut lng t Hiu sut lng t ca phn ng quang ha l t s gia s phn t phn ng N v s photon b hp th N0 nng kch thch 1 phn t duy nht giai on s cp. phn t hp th

Trong H l nng lng bc x b hp th h l nng lng photon Cht cm quang Cht cm quang l cht c kh nng hp th nh sng v truyn nng lng tch ly c cho cc phn t khc qua va cm phn t. v d hn hp kh hidro v hi thy ngn khi c chiu sng bng n hi thy ngn th s xy ra phn ng: Hg + Hg* h Hg* + H2 2H + Hg

y hi Hg l cht cm quang, n hp th photon v truyn nng lng cho kh H2. Qu trnh ny c th xy ra v nng lng phn ly ca hidro l 4,4V khi nng lng kch thch ca thy ngn l 4,9V. Hg* cn c th kch thch s phn ly ca NH3 v s hp cht hu c khc Nng lng photon Nng lng cn thit kch thch phn t c th xc nh t ph hp th hay ph pht x ca phn t. E1 E2 = h Trong : h l hng s Plack, l tn s bc x (s-1) E1, E2 l nng lng trng thi u v trng thi cui ca phn t.
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 48

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

3.1.2. ng hc phn ng quang ha Xc nh thi gian sng ca trng thi kch thch. Gi thit trng thi kch thch b gii hot bng con ng pht hunh quang

Xem y l phn ng bc 1 nn:

l nng phn t b kch thch thi im t = 0 0 l thi gian sng ca trng thi kch thch, thi gian cn thit s phn t kch thch ban u gim e ln, v vy 0 = 1/k. Trong thc t, phn t cn c th b gii hot bng nhiu con ng khc nhau nn: Vi ki l hng s tc ca qu trnh gii hot i (bc x hoc phi bc x). Thi gian sng cng c th xc nh trn c s ph hp th theo cng thc gn ng sau: =e

: tn s trung bnh ca vch hp th : h s hp th cc i : mt na b rng ca vch hp th Xc nh hng s tc ca cc qu trnh gii hot Tc cc qu trnh Qu trnh h + S0 S1 (hp th) S1 S0 + h (pht hunh quang) S1 S0 + (nhit chuyn di ni) S1 T1 + (nhit chuyn di cho) Tc I kH[S1] ks[S1] kST[S1]

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 49

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

T1 S0 + h (pht ln quang) T1 S0 + (nhit chuyn di cho) trng thi tng ng. Hiu sut lng t hunh quang H :

kL[T1] kT[T1]

I l tc hp th photon o bng n v einstein/l.s. [S1] v [T1] l nng cc

Hiu sut lng t ln quang H :

Nu gi thit tt c cc phn t b kch thch n khng pht ln quang hoc

hunh quang th con ng gii hot phi bc x ch yu qua trng thi T1:

Nu kT << kL, ta c th b qua kT nn:

l thi gian sng trng thi S1. 3.2. Bi tp vn dng Bi 1. Khi chiu ngun sng c di = 4000 A0 vo hn hp : CO + Cl2 th thu c 100g photgen (COCl2). Nng lng h hp th l 3.102 J. tnh hiu sut lng t ca phn ng. Gii S phn t COCl2 c to thnh :

S quang t h hp th :

Hiu sut lng t ca phn ng l :


HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 50

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Bi 2. Mt nm thu hoch trung bnh 5 tn sn phm hu c kh trn 1 ha vi thiu nhit trung bnh ca cht hu c l 16,72.103 kJ/kg. Mt tri chiu sng trung bnh 8 gi mi ngy vi cng 41,8kJ/m2.pht. Tnh hiu sut chuyn ha quang nng thnh ha nng. Gii Thiu nhit ca 5 tn sn phm hu c kh trn 1ha : E1 = 16720.103.5000 = 83,6.1010 J Nng lng chiu sng ca mt tri trong 1 nm : E2 = 365.8.60.41800.104 = 7,32.1013 J Hiu sut chuyn ha nng thnh quang nng : H = E1/E2 = 83,6.1010 /7,32.1013 = 0,011 Bi 3. Hi axton c chiu sng bng nh sng c bc sng bng 313 nm 56,70C, phn hy theo phn ng sau : CH3COCH3 C2H6 + CO Th tch bnh phn ng l 59ml. Hi axeton hp th 91,5% nng lng nh sng ti. p sut u ca h l 766,2mmHg, sau 7 gi c chiu sng, p sut h tng ln 783,2 mmHg. Nng lng ti h l 48100 ec/giy. Tnh hiu sut lng t ca phn ng. Gii S phn t axeton chuyn ha

S quang t h hp th :

Hiu sut lng t ca phn ng l :

Bi 4. Phn ng oxi ha CH4 bng oxy xy ra theo phng trnh :


HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 51

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

CH4 + 2O2 CO2 + 2H2O S hot ha c tin hnh theo cch sau : Cc gc CH3 phn ng vi oxi cho hn hp sn phm CO2, CO V HCOH. Sn phm c bn l CO2. Lng CH4 phn ng l 6,1.1014 phn t.s-1 ; nng lng chiu sng l 8,7.103 erg.s-1 ; nhit phn ng l 2898K ; bc sng nh sng = 2537 A0. Tnh hiu sut lng t ca phn ng. Gii S quang t h hp th :

Hiu sut lng t ca phn ng l :

Bi 5. Mt bnh thch anh cha hn hp 10% clo trong benzen c chiu sng bng nh sng c bc sng 313 nm trong 35 pht. Sn phm phn ng l hecxacloxiclohexan. Hiu sut lng t phn ng bng 55,35 ; nng lng qua bnh phn ng cha benzen nguyn cht bng 4,681.108 erg, cn nng lng i qua bnh trong thi gian din ra phn ng l 0,425.108 erg. Tnh lng C6H6Cl6 c to thnh. Gii Nng lng h phn ng hp th l : E = (4,681.108 - 0,425.108).10-7 = 42,56 J S quang t h hp th :

S phn t clo tham gia phn ng l : n0 = 55,35.6,7.1019 = 3,7.1019 Khi lng C6H6Cl6 c to thnh : m = M.n0/NA = 291.3,7.1019/6,023.1023 = 1,8 g

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 52

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

C.

IN HA HC

CHNG 1. S TI ION TRONG DUNG DCH 1.1. C s l thuyt 1.1.1. dn in ca dung dch cht in ly dn in ring dn in ring l dn in ca mt khi dung dch c chiu di 1 = 1cm v tit din S = 1cm2. K hiu l dn in ring bng nghch o ca in tr ring = 1/ Ta c = (-1cm-1)

Th nguyn ca c th dng l Sm.cm-1, vi Sm = -1. Trong thc nghim l/S = k, k l hng s bnh. = k/Rx (Rx l in tr) dn in ng lng dn in ng lng l dn in ca mt khi dung dch cha ng mt ng lng gam cht tan, t gia hai in cc cch nhau 1cm. K hiu l , c th nguyn l -1cm2lg-1. Mi quan h gia dn in ring v dn in ng lng :

Vi CN l nng ng lng. dn in ng lng v cng long k hiu l phn ly ca dung dch v cng long

Cng thc Ostwald xc nh hng s in ly

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 53

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

i vi cht in ly yu :

1.1.2. Tc ion v s ti Tc ion Tc chuyn ng vi [cm/s] ca ion ph thuc vo cng in trng. i lng vi/E c gi l tc tuyt i U hay linh ion. Cng in trng tnh bng V/cm. Ui = vi/E i vi dung dch c long cao, linh ion lin h vi bn knh sovalt ha bng cng thc : | | Trong e l in tch c bn ca electron, l nht ca dung dch. S ti ion S ti ion ti ca dng ion i chnh l t s gia in lng qi v in lng tng qut c ti bi cc dng ion trong dung dch. S ti cation

S ti anion

Xc nh s ti ion bng phng php Hittorf gim ng lng cht tan catot v anot t l vi s ti ion m hay ion dng.

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 54

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Suy ra:

Trng hp c hin tng anot ha tan trong qu trnh in phn th s ti ion ca anot c xc nh thng qua ng lng gam cht anot. Xc nh s ti ion bng phng php ranh gii di ng C s ca phng php l s chuyn di ranh gii phn chia dung dch c chung mt ion di tc dng ca in trng.

Trong : l l chuyn di ca ranh gii di ng a l tit din ngang ca ng q l s culong i qua dung dch F l s Faraday. 1.2. Bi tp vn dng Bi 1. Bnh o dn in c chun ha bng dung dch KCl 0,01M ( = 1,4087.10-3S.cm-1). in tr o c bng 688. Xc nh : a) Hng s bnh. b) dn in ng lng ca dung dch AgNO3 0,01M c o trong bnh chun ha trn bit in tr ca dung dch ny bng 777. Gii a) Hng s bnh : K = Rx. = 688.1,4087.10-3 = 0,969 cm-1 b) dn in ring ca dung dch AgNO3 0,01M

dn in ng lng ca dung dch AgNO3 0,01M

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 55

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Bi 2. Xc nh tc tuyt i U ca NH4+ nu dn in ring ca dung dch NH4Cl 0,0001 M bng 1,29.10-5 -1cm-1 v linh ion Cl- bng 64,9 -1cm2mol-1. Gii dn in ng lng ca dung dch :

i vi dung dch in phn mnh : Linh ca ionNH4+ l : (-1cm2mol-1) Tc tuyt i U ca NH4+ l : U- = -/F = 60,1/96500 = 6,2.10-4 cm2.s-1.V-1 Bi 3. in phn mt dung dch CuCl2 0,01N th trn catot thot ra 0,3175 g Cu. gim CuCl2 khu catot tnh theo Cu l 0,1905 g. Xc nh s ti ca ion ng v ion clo. Gii Khi lng Cl2 to thnh anot: mCl = 0,1905.71/64 = 0,211 g S ti ca ion ng :

S ti ca ion clo :

Bi 4. Tc tuyt i ca ion canxi v ion nitrat khi cng in trng bng 1V/cm l 0,00062 v 0,00074 cm2s-1V-1. Xc nh s ti ion ca Ca2+ v NO3- trong dung dch Ca(NO3)2. Gii S ti ca ion canxi :

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 56

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

S ti ca ion nitrat :

Bi 5. S ti ca H+ trong dung dch HCl 0,05M c xc nh bng phng php ranh gii di ng. Vi cng dng 0,003 A ranh gii qut mt th tch dung dch bng 0,1586 cm3 trong 5 pht 11 giy. Tm tH. Gii S ti ion H+ c xc nh bng cng thc sau:

Bi 6. 250C dung dch KCl 5.10-4 mol/l c o trong bnh c hng s k = 456,5 m-1, c in tr bng 6,13.104 . Nc c in tr bng 8.106. Xc nh dn in ng lng ca dung dch KCl nng v nhit cho. Gii dn in ring ca KCl bng:

dn in ng lng ca dung dch KCl 5.10-4 mol/l

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 57

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

CHNG 2. PHN NG OXI HA KH 2.1. C s l thuyt 2.1.1. Mt s khi nim Mc oxi ha : l in tch quy c l ion gi nh do con ngi t ra tin phn loi phn ng. Mt s quy c : - Mc oxi ha ca O trong cc hp cht l -2 ( tr hp cht peroxit l -1 v OF2 l +2). - Mc oxi ha ca n cht, hp cht, ion bng in tch ca cht . - Mc oxi ha ca cht bng tng cc mc oxi ha ca cc nguyn t trong hp cht. Cht oxi ha : l cht nhn electron trong phn ng ha hc. Cht kh : l cht nhng electron trong phn ng ha hc. Qu trnh kh ca mt cht l qu trnh nhng electron cho cht . Qu trnh oxi ha ca mt cht l qu trnh thu nhn electron cho cht . Cp oxi ha kh l tp hp gm hai cht, cht oxi ha v cht kh tng ng (cht oxi ha v cht kh lin hp), trong cht oxi ha c t pha trc, cht kh tng ng t pha sau v cch nhau bng mt gch dc (Ox/Kh). 2.1.2. Cn bng phn ng oxi ha kh Phng php electron Ta thc hin theo cc bc sau :
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 58

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Xc nh cht oxi ha v cht kh v vit cc bn phn ng oxi ha v bn

phn ng kh, nu mt phn ng c nhiu cht oxi ha, nhiu cht kh ta vit thnh cm cht kh v cm cht oxi ha. bo ton electron, ta nhn cc bn phng trnh cho cc s thch hp sao Thm cc nguyn t thch hp cho to thnh cc phn t theo phng trnh Kim tra s nguyn t H 2 v, v no thiu thm H2O vo ( lm mi cho tng s electron trao i nh nht. phn t t u. trng), ri kim tra li s nguyn t O hai v xem ng cha. Phng php ion - electron Ta thc hin theo cc bc sau : Vit cc bn phn ng oxi ha v kh di dng ion vi cht in ly mnh Thm cc ion H+ (nu mi trng l axit), OH- (nu mi trng baz) hoc

H2O (nu mi trng trung tnh) vo 2 v sao cho in tch c bo ton, cn v kia ta thm H2O cho cc nguyn t c bo ton cho tng bn phn ng. Ngha l theo phng php ny trong tng bn phn ng phi cn bng in tch v nguyn t. - bo ton electron, tin hnh nhn vo hai bn phn ng vi nhng h s ph hp nht ri cng chng li vi nhau. - n gin hai v ca phng trnh. - Thm cc ion tng ng vo hai v. 2.1.3. Th in cc Khi nhng mt thanh kim loi M (khng phi l kim loi tan c trong nc) vo trong H2O, do s li ko ca cc phn t H2O b phn cc lm cc ion trn b mt thanh kim loi thot ra v i vo trong H2O di dng cc ion hydrat ha, cc electron khng tan vo trong H2O, nm li trn b mt thanh kim loi lm cho b mt thanh kim loi tch in m, gy ra lc ht tnh in ln cc ion (+) trong dung dch lm cc ion (+) khng i su vo dung dch c m chung quanh thanh kim loi. Thanh kim loi ta ang xt khng phi l kim loi tan trong nc nn khi cc ion (+) thot ra n mt lc no li c th kt hp vi electron trn thanh kim loi lm kt ta li kim loi trn thanh. Lc y xy ra qu trnh cn bng : M Mn+ + ne- l lc vn tc cc ion kim loi tan bng vi vn tc cc ion (+) kt hp vi electron. Tht ra s thit
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 59

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

lp cn bng ny xy ra rt nhanh chng. Lc y trn ranh gii gia thanh kim loi M v dung dch hnh thnh lp ip kp - v v c s chnh lch v in nn c mt th hiu sinh ra gia kim loi v dung dch. Th hiu ny gi l th in cc. Th in cc khng th o trc tip c, cho n hin nay cha c phng php thc nghim hay l thuyt no c th xc nh c cc hiu th tuyt i ca tng in cc ring l, v vy ngi ta phi xc nh th in cc tng i bng cch chn mt in cc lm chun ri cc in cc khc c so snh vi in cc chun , t suy ra th in cc cho tng cht. in cc chun c chn l in cc tiu chun Hydro. Th kh chun ca cp Mn+/M c k hiu l 2.1.4. Phng trnh Nersnt Dng tnh th kh ca cc cp oxi ha kh cc nng khc nhau khi bit th kh chun

Trong : R l hng s kh, bng 8,314 J/K.mol. T l nhit tuyt i. F l s Faraday, bng 96500 culong/mol n l s electrong trao i trong phn ng in cc OX + ne = Red l th in cc chun ca in cc, [OX], [Red] l nng (hot ) ca dng oxi ha v dng kh ca cht tham gia phn ng in cc. 250C thay R, F bng tr s tng ng v chuyn logarit t nhin sang logarit thp phn, phng trnh Nernest tr thnh :

2.1.5. Chiu hng v mc din bin ca phn ng oxi ha kh Xc nh chiu ca phn ng oxi ha kh phn ng ha hc c th xy ra th G < 0. i vi mt cp oxy ha kh G = -nF
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 60

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

G < 0 th kh ca cht kh.

>0

Vy phn ng oxi ha xy ra th th kh ca cht oxi ha phi ln hn th Cn bng oxi ha kh. Hng s cn bng Xt phn ng oxi ha kh : oxh1 + kh2 kh1 + oxh2 Khi phn ng t ti cn bng tc G = -nF = 0. Tc l = 0 hay T phng trnh Nernest

Hay 250C th Vi K l hng s cn bng ca phn ng oxi ha kh ; n : s electron trao i trong phn ng oxi ho kh 2.2. Bi tp vn dng Bi 1. Xt chiu ca phn ng sau : 5ClO- + I2 Bit + 2OH- 5Cl- + 2IO3- + H2O ; Gii Qu trnh kh : ClO- + H2O + 2e Cl- + 2OHQu trnh oxi ha : I2 + 12OH- + 12IO3- + 6H2O + 10e + 2OH- 5Cl- + 2IO3- + H2O V

Phn ng oxi ha kh y : 5ClO- + I2 ra theo chiu thun Bi 2. Tnh hng s cn bng ca phn ng sau iu kin tiu chun : Phn ng theo chiu thun c , suy ra G < 0. Vy phn ng c th xy

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 61

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

5Fe2+ + MnO4- + 8H+ 5Fe3+ + Mn2+ + 4H2O Gii 5Fe2+ + MnO4- + 8H+ 5Fe3+ + Mn2+ + 4H2O T phng trnh Nernest, ta c:

Vi n = 5; F = 96500; R = 8,314; T = 273K 0 = 1,51 0,77 = 0,74

K = 2,1.1068 Bi 3. Hy ch ra nhng cht no trong cc cht di y c kh nng oxi ha ion Br- thnh Br2 iu kin chun: Cl2, H+, Fe2+, MnO4-. Vit phng trnh phn ng v gii thch. Gii Ta c:

Vy cc cht c th oxi ha ion Br- thnh Br2 l Cl2, MnO4Phng trnh phn ng: Cl2 + 2Br- 2Cl- + Br2 2MnO4- + 10Br- + 16H+ 5Br2 + 8H2O + 2Mn2+ Bi 4. Tnh hng s cn bng ca phn ng sau iu kin tiu chun : Fe2+ + Cl2 Fe3+ + 2ClGii Fe2+ + Cl2 Fe3+ + 2ClT phng trnh Nernest, ta c:

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 62

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Vi n = 5; F = 96500; R = 8,314; T = 273K 0 = 1,31 0,77 = 0,54

K = 9,4.109 Bi 5. Tnh G ca phn ng xy ra 250C: Zn + Cu2+ = Zn2+ + Cu Bit th chun ca in cc km v ng bng -0,763 v 0,337 V Gii Zn + Cu2+ = Zn2+ + Cu Khi phn ng t ti cn bng tc G = -nF Vi n = 2; F = 96500 0 = 0,337 (-0,763) = 1,1 G = - 2.96500.1,1 = - 212300 J/mol = -212 kJ/mol.

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 63

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

CHNG 3. PIN 3.1. C s l thuyt 3.1.1. Cu to v hot ng ca pin Gm 2 in cc, mi in cc gi l bn pin. Mi in cc gm mt kim loi nhng vo dung dch mui ca kim loi v khi ni 2 in cc bng mt dy dn th c dng in qua, cho dng in tn ti th cn phi c mt cu ni gia 2 in cc. Ngi ta k hiu pin : (-) Zn/Zn2+//Cu2+/Cu (+) Thng c quy c : cc m vit trc, trong mi in cc th gia cc pha cch nhau bng mt vch thng ng, gia 2 in cc cch nhau bi 2 vch thng ng. 3.1.2. Sc in ng ca pin Sc in ng ca pin l th hiu cc i gia hai in cc lc pin khng lm vic. Sc in ng ca pin c k hiu l E. T phng trnh Nersnt, ta c G = - nFE Vi G : nng lng t do ca phn ng to pin ; n : s electron trao i trong pin ; F : hng s Faraday = 96500 coulomb ; E : sc in ng ca pin 3.1.3. Nhit ng lc hc v pin Ba i lng nhit ng lc c bn c trng cho phn ng ha hc trong pin in c xac nh nh o s.. v h s nhit ca s.. ca pin in. -G = Nfe ( )

H = G +TS [ H = Qktn, cn ( ) ]

( ) = Qtn, t y thy rng nhit ca qu trnh thun

nghch nhit ng lc v hiu ng nhit H ca qu trnh khng thun nghch lin h vi nhau qua cng in Amax do h sinh ra. Qktn = Qtn - Amax 3.1.4. Mt s ng dng ca s o s..
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 64

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Xc nh h s hot ion trung bnh Nguyn tc chung ca phng php l lp mt pin in khng c s ti ion, gm mt in cc loi 1 v loi 2 c cng mt cht in phn m h s hot cn xc nh, v d mch sau y: Pt, H2 / HCl // AgCl, Ag

T phng trnh ny

ca HCl nng m c xc nh khi o E.

Xc nh pH ca dung dch C s ca phng php o pH da vo s.. l lp mt pin in gm in cc ch th (in cc hydro, in cc thy tinh, in cc qninhydron, in cc antimony...) v mt in cc so snh bt k (in cc calomen, in cc bc clorua....). S pin in sau y cho php tnh pH ca dung dch axit: Hg, Hg2Cl2/KClbh// Quinhydron, HCl/ Pt E = Q - Cal E = (0,6990 0,059 pH) 0,24 Xc nh s ti S ti ion c xc nh bng s o s.. ca pin nng c ti. V d pin sau y: Pt. H2 (P=1) /HCl (C1) // HCl (C2) / H2 (P =1), Pt C s.. c xc nh bng cng thc sau:

Ch : y s ti ion t- c xc nh khi anot v catot lm vic thun nghch vi cation H+. Anot c nng C1 thp hn catot c nng C2 (C1 < C2). Trng hp anot v catot u l in cc loi 2, nh mch nng c ti kiu:
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 65

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Ag, AgCl /HCl (C1) // HCl (C2) / AgCl, Ag Th nng C1 > C2 v Mt cch tng qut, s.. c ti Et c dng

Vi l tng s cation v anion do cht in phn phn ly ra +, - l s cation v anion; Z+, Z- l ha tr ca ion dng hay m m theo in cc lm vic thun nghch. Gia s.. c ti Et v th khuch i EL c s lin h: Et = E L + E i vi mch nng kiu: Pt, H2 (P=1) / HCl (C1) // HCl (C2) / H2 (P =1), Pt s.. tnh theo phng trnh Nernst bng:

Nu xem

v do th khuch tn nn:

Xc nh tch s tan ca mt cht t tan Nguyn tc lp mt pin in cc loi 2 cha cht t tan cn xc nh v mt in cc loi 1 c th lm vic thun nghch vi anion ca cht it tan. Thc vy xc nh tch s tan ca AgCl chng hn, ta lp pin c s Ag, AgCl / HCl /Cl2, Pt Ag + 1/2Cl2 AgCl Ag+ + Cl-

Trong dung dch bo ha aAg+.aCl- = TAgCl, do

3.2. Bi tp vn dng Bi 1. Vit phn ng xy ra trong pin Pt, H2 (P=1) / HCl ( = 0,15) / Hg2Cl2,Hg V tnh s.. bit th chun ca in Calomen l 0,2681V
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 66

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Gii Ti anot xy ra phn ng oxi ha hydro H2 2H+ + 2e Ti catot xy ra phn ng kh thy ngn clorua Hg2Cl2 + 2e 2Hg + 2ClPhn ng trong pin: H2 + Hg2Cl2 2Hg + 2H+ + 2Cl-

= 0,2681 0,059.lg0,15 = 0,317 V Bi 2. Thit lp pin ri tnh s.. t cc in cc sau: Ag, AgBr / Br- ( a = 0,34) Fe3+ (a = 0,1), Fe2+ (a = 0,02) / Pt Gii Cc phn ng in cc: AgBr + e Ag+ + BrFe3+ + e Fe2+

nn anot l in cc Ag, AgBr/Br- cn catot l in cc Fe3+, Fe2+/Pt S in cc s l : (-)Ag, AgBr / Br- (0,34) // Fe3+ (0,1), Fe2+ (0,02) / Pt(+)

Bi 3. Xc nh hiu ng nhit ca phn ng Zn + 2AgBr = ZnCl2 bit rng s.. 00C i vi pin xy ra phn ng cho bng 1,015 V; h s nhit ca s... bng -4,02.10-4 V/K. Gii G = -2FE = -2.96500.1,015 = -195895 J ( ) =-2.96500.4,02.10-4 = -77,586 J/K

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 67

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

H = G + TS = -195895 273.77,586 = -217076 J Qtn = TS = -273.77,586 = -21181 J Khi lm vic, pin ta ra mi trng xung quanh mt lng nhit bng 21181 J Bi 4. Sc in dng ca pin in gm in cc calomen bo ha v in cc hydro cha mt dung dch axit 180C bng 0,332 V. 180C th ca in cc calomen bo ha bng 0,25 V. Xc nh pH. Gii S pin: Pt, H2 (P = 1) / dd axit // KClbh / Hg2Cl2, Hg Sc in ng ca pin:

= 0,25 0,0577lgaH+

Bi 5. 250C th ca in cc Cu2+ ( a = 0,005) / Cu bng 0,2712 V. Tnh th chun ca in cc ng. Gii Phng trnh phn ng : Cu2+ + 2e Cu Theo phng trnh Nernest, ta c:

0 = 0,43 V

Bi 6. 298K th chun ca in cc Ag l 0,799V, ca in c

CHNG 4. IN PHN V QU TH 4.1. C s l thuyt 4.1.1. nh ngha

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 68

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

in phn l qu trnh oxi ha kh xy ra trn b mt cc in cc di tc dng ca dng in mt chiu ln b mt dung dch in ly hay ln b mt cht in ly nng chy. Ti cc m (catod) xy ra qu trnh kh. Cc ion dng nhn electron to thnh nguyn t hay phn t trung ha bm vo catod nu l cht rn, cn nu l cht kh th khi nhn electron s to thnh nguyn t ri kt hp to thnh phn t v bay ln Ti cc dng (anod) xy ra qu trnh oxi ha. Cc anion mt e cho nguyn t ri nguyn t kt hp vi nhau cho phn t 4.1.2. in phn mui nng chy V d in phn NaCl nng chy. Khi nng chy : Ion Cl- v anod v b oxi ha : 2Cl- Cl2 + 2e Ion Na+ v catod v b kh : Na+ + e- Na Phn ng tng cng : 4.1.3. in phn dung dch mui a) catod : cc cation v catod v xy ra s kh. S kh cng tun theo nguyn tc : cht no c th kh ln nht s kh trc, nhng cc ion kim loi ng trc Al3+ khng bao gi b in phn m H2O s b kh. b) anod tr (Pt, Cgr) : cc anion v anod v xy ra s oxi ha. S oxi ha cng tun theo nguyn tc : cht no c th kh thp nht s b oxi ha trc. Vi cc anion thng thng s kh theo th t S2- > I- > Br- > Cl- > OH- >H2O. Cc anion phc tp cha oxy nh PO43-, NO3-, SO42-... s khng bao gi b in phn. c) anod tan (cc kim loi khc): kim loi lm in cc s b oxi ha. 4.1.4. nh lut Faraday Lng cht thot ra trn in cc t l thun vi in lng i qua dung dch v vi ng lng ha hc cht b phn hy

m l lng cht thot ra trn in cc trong qu trnh in phn I l cng dng (A) t l thi gian (s)
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 69

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

l ng lng ha hc 4.1.5. Hiu sut dng : l t l lng cht thot ra trong in phn v lng cht tnh theo nh lut Faraday. Nu m l khi lng cht thot ra trong qu trnh in phn thc t th hiu sut dng

4.1.6. Th phn hy v qu th Trong qu trnh in phn xut hin hiu th ngc chiu vi dng in ngoi. Hin tng ny l s phn cc m nguyn nhn l mt pin in c hnh thnh trong qu trnh in phn. Sc in ng ng vi pin in ny gi l sc in ng phn cc Ep . s phn cc c th xy ra c cn t vo hai in cc ca bnh in phn mt hiu in th ln hn sdd phn cc. hiu th nh nht cn s in phn xy ra lin tc l th phn hy Vph. Hiu gia th phn hy v sdd phn cc c gi l qu th = Vph - Ep Qu th l mt i lng ph thuc vo trng thi b mt ca in cc, ph thuc vo mt dng in i ( i = I/A vi A l din tch in cc). i vi mt in cc cho, ng vi phn ng in cc OX + ne = Red Gia qu th trn mt in cc v mt dng i c mi quan h thng qua phng trnh Volmer Butler : i = i0{exp[(1 )nF/RT] exp (-nF/RT)} Vi i0 l mt dng trao i ng vi cn bng in cc OX + ne Red l h s chuyn c gi tr thng bng 0,5 (0 < <1) Trong phng trnh Volmer Butler, s hng i0 exp [(1 )nF/RT] biu th mt dng anot ng vi qu trnh oxi ha OX + ne Red t i0 exp[(1- )nF/RT] = ia
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 70

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

S hng i0 exp (-nF/RT) = iC biu th mt dng catot ng vi qu trnh kh OX + ne Red Phng trnh Volmer Butler s c dng n gin hn ty thuc 10mV v 100mV. Nu 10 mV, phng trnh Volmer Butler chuyn thnh i = i0 nF/RT Nu 100 mV ( > 0, qu th anot), phng trnh Volmer Butter c dng ngn gn: i = i0 exp[(1 ) nF/RT] hoc lni = lni0 + Suy ra Hay = a + blgi (b >0 ; a <0 ) Trng hp < 0 (qu th catot, | | c dng i = i0 exp (-nF/RT) hay lni = lni0 Suy ra Hay = a + blgi; ( b < 0; a; >0) 4.2. Bi tp vn dng CHNG 5. N MN V BO V KIM LOI 5.1. C s l thuyt 5.1.1. nh ngha v phn loi n mn kim loi n mn kim loi l s ph hy kim loi khi chng tip xc vi mi trng xung quanh. Hin tng n mn l qu trnh chuyn kim loi thnh trng thi oxi ha (ion). Phn loi : - n mn ha hc l s n mn kim loi do qu trnh tng tc ca b mt kim loi vi mi trng xung quanh, xy ra theo c ch ca phn ng ha hc d th. - n mn sinh hc l s n mn kim loi gy ra do mt s vi sinh vt c trong mi trng.
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 71

), phng trnh Volmer Butler

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

- n mn in ha l s n mn kim loi do tng tc b mt vi mi trng xung quanh xy ra theo c ch in ha tun theo cc quy lut ca ng hc in ha. 5.1.2. Cc qu trnh in ha Qu trnh anot l qu trnh chuyn kim loi vo dung dch cc dng ion hydrat ha Qu trnh catot l qu trnh nhn electron ca kim loi ca cc cht kh cc. i vi kim loi tinh khit v ng nht phn ng anot v catot xy ra trn cng mt din tch b mt kim loi. i vi kim loi khng tinh khit hoc khng ng nht phn ng catot v anot xy ra hai vng khc nhau trn b mt kim loi. 5.1.3. Nhit ng lc hc v n mn in ha Xt cn bng in ha i vi phn ng sau : M + M+ M+ + M Cn bng s chuyn dch hon ton sang phi nu in th cn bng ca cp oxi ha kh M+/M cao hn in th cn bng ca cp oxi ha kh M+/M.

Trong n mn kim loi, phn ng gy ra s oxi ha M = M+ + e thng l s kh proton hay oxi c mt trong mi trng xm thc. Trong mi trng axit c hai kh nng gy ra phn ng a) H+ + e 1/2H2

b) H+ + 1/4O2 + e -

1/2H2O

Trong mi trng bazo : 1/4O2 + 1/2H2O + e OH

iu kin nhit ng lc kim loi b n mn in ha l in th ca kim loi phi thp hn in th ca cht kh cc (hydro, oxi). Trng hp kim loi b n mn vi s kh catot hydro, s n mn c gi l s kh phn cc hydro; nu oxi tham gia phn ng catot th l n mn vi s kh phn cc oxi. Kim loi b n mn vi s kh phn cc oxi ph bin hn so vi s kh phn cc hydro (tr trng hp mi trng axit mnh).
HVTH: Trn L Vn Thanh Trang 72

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

5.1.4. ng hc ca s n mn kim loi nh gi tc ph hy kim loi ngi ta s dng nh lut Faraday theo tc n mn v t l vi mt dng n mn theo phng trnh

Trong : m l khi lng kim loi b n mn tnh bng gam. t l thi gan tnh bng giy A l tit din b n mn l ng lng ha hc ia/m l mt dng n mn tnh bng ampe quy v n v din tch b mt kim loi Tc n mn cn c biu th bng n v m/s qua cng thc : v [m/s] = M l khi lng mol ca kim loi (kg) Z l ha tr kim loi l khi lng ring ca kim loi (kg/m3) ia/m tnh bng A/m2 5.1.5. Cc phng php chng n mn in ha a) Phng php cch ly kim loi bng cch to ra trn b mt kim loi mt lp che ph nh sn du, men, hp cht cao phn t... Nhng lp bo v ny c tc dng sut trong thi gian m lp bo v cn kn. Khi lp cch ly no v mt l do no m rng nt th s n mn s din ra. b) X l mi trng n mn nhm lm gim tc n mn u tp trung vo nm im chnh sau: H thp nhit mi trng. Gim tc chuyn ng tng i gia mi trng v b mt vt liu. Kh oxi ha tan trong mi trng. Kh cc ion thc y qu trnh n mn Bo v catot
Trang 73

c) Phng php in ha -

HVTH: Trn L Vn Thanh

Tiu lun gia k: Ha L nng cao

GVHD: PGS.TS. Trn Thi Ha

Dng dng in t p : my chnh lu cung cp mt dng in bng cch chuyn ha dng in xoay chiu thnh dng in mt chiu v dng in ny chuyn electron t anot n catot. V vy, s phn cc ny lm gim tc n mn trong ng ng. Dng anot hy sinh (protector) : kim loi cn bo v c ni vi kim loi c th m hn. Khi ni vi protector, in th kim loi gim xung v dn n inh gi tr nh hn, kim loi tr thnh catot v khng b n mn, tri li protector b n mn. Anot hy sinh cn c thay th nh k khi chng b ha tan ht. ng. Bo v anot i hi c ngun in phi bo qun khng b hng, b mt trong qu trnh lm vic. Tt nht ch s dng trong cc mi trng n mn mnh v ch p dng i vi kim loi c th ng trong qu trnh n mn. 5.2. Bi tp vn dng Bo v anot : tng hiu in th n mn n in th ln hn in th khi u th ng, tc n mn by gi bng itd tc mt dng n mn trng thi th

HVTH: Trn L Vn Thanh

Trang 74

You might also like