CM NANG NHP THT CA JAMGON KONGTRUL

Jamgon Kongtruls Retreat Manual

by Jamgon Kongtrul Lodro Tay
Snow Lion Publications

Ngawang Zangpo dch sang Anh ng v vit li gii thiu

Bn dch Vit ng ca Thanh Lin

Ni dung
Li ni u Li Gii thiu ca Dch gi bn Anh ng Kha Nhp tht Ba Nm, Su Tun Cc Trung tm Nhp Tht: Mi trng Vt l ca chng Thi gian Nhp Tht Cc Trung tm Nhp Tht v Gii tnh Tu tp Thin nh trong Kha Nhp Tht Cuc i v Tc phm ca Jamgon Kongtrul Lin quan vi vic Nhp Tht Quan im Khng B phi ca Jamgon Kongtrul v Chng trnh Nhp Tht Cuc i ca Kongtrul v Quan im Khng B phi S Pht trin ca Trung tm Nhp Tht ca Kongtrul Kha Nhp Tht Ba Nm ti Tsadra Rinchen Drak v Phn i cn li ca Kongtrul Cm nang Nhp Tht ca Jamgon Kongtrul Khn cu v Quyt nh Li M u I. Vic Chun b v Nhp Tht Chun b Tm thc Chun b Thc tin Nhp Tht II. i sng trong n Tht 1. Chng trnh chnh yu ca Kha Nhp Tht Cc Thc hnh Chun b Ngun gc ca Dng Gio hun Khu truyn ca cc v Karmapa Nhng Cm nang c S dng trong cc Thc hnh Chun b Dng Gio hun Li Dy ca c Pht S Quan trng ca cc Thc hnh Chun b Chng trnh Nhp Tht cho cc Thc hnh Chun b Dng Gio hun Shangpa Ngun gc ca Dng truyn tha Cc Thin nh Chnh yu ca Dng truyn tha Lch s Sau ny ca Dng Truyn tha Chng trnh Nhp tht Dng Gio hun Kim cng Du gi 1

Ngun gc ca Dng truyn tha Cc Thin nh Chnh yu ca Dng truyn tha Lch s Sau ny ca Dng Truyn tha Dng Gio hun Thc hnh Min mt Chng trnh Nhp Tht Dng Gio hun C truyn Ngun gc ca Dng truyn tha Sui ngun ca cc Thin nh Kho tng Gio l c Ti khm ph Chng trnh Nhp tht Cc Thc hnh B tc c Thc hin trong Kha Nhp Tht Ra Tht 2. Thi Kha biu Hng Ngy Thng tin Cn thit Dng Gio hun Ct t Trnh t Yoga ca Bn Kha Thin nh Hng ngy 3. Cc Nghi l Ph Hng Thng v Hng Nm Thng tin Cn thit Chng trnh Hng Thng v Cc L Cng dng K nim v Nghi l Ph Cc Thc hnh Cng dng v L Cng dng K nim Ph trn Cn bn Hng Nm 4. Ngi Nhp Tht trong cha Bo h Thng tin Cn thit Chng trnh dnh cho Ngi Nhp Tht trong Cha Bo h 5. Nhng Quy tc Tng qut v cch Hnh x v Gii lut Li Khuyn Trng yu Nht v vic Sng trong n Tht III. Nhng Li Khuyn v vic Sinh hot Sau khi Nhp Tht Hi hng v Li Cui sch Ph lc 1: Sch c cp trong Phn M u Ph lc 2: Sch v Li Nguyn c cp trong Cm nang Nhp Tht Ph lc 3: Nhng Nhn vt c cp trong Cm nang Nhp Tht Ph lc 4: Ch Pht, B Tt, Bn Tn v cc Thc hnh c cp trong Cm nang Nhp Tht

Xin hi hng cho v Thy ca ti, ngi Kalu Rinpochay, ngi m lng t bi, tr tu v tinh thn sng to l nhng kho tng v tn.

LI NI U

Cm nang Nhp Tht ca Jamgong Kongtrul l mt bn ng hnh qu bu ca ti trong gn mi lm nm. Ti c gii thiu vi quyn sch ny trong mt chng trnh tu tp thin nh c hnh thnh trn mt quy trnh c m t trong bn vn ny, mt kha nhp tht ba nm su tun. Ti hon tt hai kha nhp tht nh th. Trong nhng nm , nhng li dy ca Kongtrul thng to hng khi cho ti, mc d ti khng bao gi cm thy mnh p ng c nhng mong i m ngi k vng ni cc t nhp tht ca ngi. Ngy nay, vic c li ngi khuyn dy nhng ngi hon thnh kha nhp tht cng tip tc l mt kinh nghim khim tn. Kha nhp tht ba nm su tun to thnh mt trong nhng t chc chnh yu ca nn gio dc Pht Gio Mt tha trong vng Hy m lp sn. Trong hai dng Nyingma v Kagyu l hai trong bn h thng tu vin chnh - ch nhng ngi hon tt nhng kha nhp tht nh th mi c nhn danh hiu Lt ma. Trong khi nhng chng trnh tu tp ti cc trung tm nhp tht th khc bit nhau, quyn sch ny gii thiu mt ci nhn y v mt chng trnh c phc ha bi tc gi - mt thin s ni danh v c tn knh trong th k mi chn. V th tc phm ny s mang li s hiu bit nn tng v nhiu t chc tng t vn cung cp vic o to cho nhng ngi tr thnh cc Lt ma. Cm nang Nhp Tht ca Jamgong Kongtrul c bin son mang li mt hng dn cho nhng ngi i vo mt chng trnh thin nh ba nm min mt. Tc gi khng a nhng li khuyn ca mnh vo cc gio hun v cch thin nh; ngi ch lit k nhng thin nh bao gm chng trnh nhp tht. Vic phin dch tc phm ny c b tc bng mt vi chi tit v nhng ngun mch ca cc thin nh c cp, nhng trong khng bao gm thng tin lin quan n ni dung ca nhng qun tng. Gio hun trong thin nh Mt tha, d trong thi ca ngi Kongtrul hay trong hin ti, vn tn ti trong lnh vc ca mi quan h m mt thin gi c vi v c vn tm linh c tin cy ca mnh. Vic quyt nh dn mnh vo mt kha nhp tht di hn th cng th. Quyn sch ny a ra mt bc tranh trong tro v i sng tm linh v thc tin ca loi t chc (th ch) ny nhng bn dch ny khng c thc hin vi nh khuyn khch ngi c cn nhc i vo mt kha nhp tht nh th. Ti hy vng l quyn sch ny s ng gp cho s hiu bit ca chng ta v quan im khng-b phi trong Pht gio Mt tha vng Hy m lp sn v gip chng ta hiu bit su sc v tc gi, ngi Jamgong Kongtrul. C hai ch quan trng ny cha nhn c s ch m chng ng c nhn trong bt k ngn

ng no ngoi ting Ty Tng. Mt tng thut ngn gn v cuc i v t tng ca Kongtrul bi chng lin quan n kha nhp tht c gii thiu trong phn dn nhp, bao gm nhng trch dn c phin dch ca chnh Kongtrul. Mt s trong nhng trch dn ny qu di nhng ti hy vng ngi c s nhn thc c c hi c mt s suy ngh ca Kongtrul qua chnh li ca ngi. i vi cuc i v cng vic ca Kongtrul th c nhiu iu ni hn l nhng g c cp y v c nhiu iu ni hn na v phong tro khng-b phi. Khng nh bin son no c th nh gi ng v cuc i ca mt ngi ch trong vi li, ni g n cuc i ca mt thin ti a dng nh Kongtrul. Trong vic m t tht ngn gn cuc i ca ngi, v ch yu l trong mi lin kt vi ch ca quyn sch ny, ti mo him khi ngu nhin lm mo m t tng ca ngi. t nht s liu lnh ny s b cng nu nhng gii hn ca ti s khin cho nhng ngi khc gii thiu mt bc tranh chi tit hn v ngi Kongtrul cho cc c gi khng ni ting Ty Tng. Gi y vic hiu bit v ngi Kongtrul dng nh cn cn thit hn mt thp k trc bi nhiu o s v i l nhng ngi tha k tm linh ca ngi mi va vin tch. Bn lit k di bao gm nhng v c cng a Pht gio n cc quc gia ngoi vng Hy m lp sn: c Karmapa, c Dudjom Rinpochay, Dilgo Khyentsay Rinpochay, Day-zhung Rinpochay, Pawo Rinpochay, Salchay Rinpochay, Chgyam Trungpa Rinpochay, v Kalu Rinpochay, v Thy chnh ca ti, l mt ha thn ca Kongtrul. Nhng o s ny c o to theo phong cch ca Kongtrul, c dy d bng ging ni du dng nhng c thm quyn ca ngi, v tip tc cng vic ca ngi l y mnh s pht trin mi hnh thc thc hnh Pht gio khng cht thin v. Bi nhiu Pht t ngy nay chu nh hng su xa ca cc o s ny, s vng mt ca cc ngi thc y chng ta i mi s suy xt v ngun mch ca phn ln gio hun ca h: Jamgong Kongtrul. Trc ht, quyn sch ny cp n kha nhp tht ba nm su tun, mt t chc quan trng i vi Pht gio Mt tha vng Hy m lp sn. Tuy nhin, khng phi ngu nhin khi ti chn bn vn ny dch bi kha nhp tht ny l hot ng chnh yu i vi cuc i ca Kongtrul v l mt s gii thiu cho l tng khng-b phi ca ngi. CH THCH V CCH DCH Bn dch ny khng c nh l mt s i mi hay thch thc v vn phong. i khi ti khi hnh t cc tiu chun thng thng theo nhng cch thc th yu, thng thch dng t Anh ng hn l nhng t tng ng bng Phn ng hay Ty Tng ca chng. Nhng ch cn dng t ngoi quc trong bn vn cho thy nhng gii hn ca mt dch gi nh ti. Tn ca nhng ngi c trong hnh thc nguyn gc ca chng, c ngha l tn c gi trong i h. iu ny cho thy mt s khi hnh t quy c gia cc tc gi Ty Tng, l cch phin dch hu ht nhng tn n v dch sang ting Ty Tng. Ti mang vn ny ra hi ba o s ni ting v nhn c ba cu tr li khc nhau. Mt o s, ngi Dabzang Rinpochay (

mt), cho l trong nhng bn dch Anh ng, tt c nhng tn ca ngi n hay ca ch Pht, B Tt v Bn Tn nn c dch li sang Phn ng. o s khc, ngi Trangu Rinpochay, trch dn t mt bn vn khuyn cc dch gi Ty Tng mi vo ngh ng h kin ca ngi l bt k iu g c phin dch, k c cc tn, nn c dch sang Anh ng. Trong khi ti ng cm vi kin th y ti theo li khuyn ca o s th ba m ti hi, l ngi Tai Situpa. Ngi by t rng cc dch gi Ty Tng sai lm khi dch tn ngi: khng nn dch cc tn ny. Ngi ni danh hiu ca ch Pht, B Tt, v cc Bn Tn nn c dch, bi khng phi l nhng c nhn trong loi ngi. Ti chn thnh tn knh tt c ba o s ny; kin ca cc ngi rt quan trng i vi ti. Ti quyt nh theo li khuyn ca Tai Situpa bi trong hin ti n c v thc tin nht. Ti hy vng kt qu s khng lm mt phng hng i vi nhng ngi quen vi vic c phc v y Phn ng cng vi Pht gio ca h. c gi c th tm thy cui sch mt danh sch cc tn xut hin trong bn vn chnh ca cm nang nhp tht. Nhng quyn sch c trch dn trong phn dn nhp hay trong bn vn chnh xut hin vi ta Anh ng. Tht khng may l rt t nhng quyn sch ny c dch t ting Ty Tng sang ngn ng ngoi quc. Ta Ty Tng ca nhng quyn sch ny c lit k cui sch. Thng tin ny rt cn thit nhn ra c nguyn bn bi cc ta Ty Tng thng ko di ti i ging trong bn vn: bt k dch gi no cng phi quyt nh u l mt phn ca ta nguyn bn, nu c, dng lm ta trong Anh ng. Chng hn nh ta y ting Ty Tng ca quyn sch ny c th c dch l A Source of Comfort and Cheer: A Clear Guide to the Rules of Discipline for the Retreatants at The Ever-Excellent Abode of Radiant Great Bliss, the Isolated Retreat of Palpung (Mt Sui ngun ca s An nhn v H lc: Mt Hng dn R rng nhng Quy tc Gii lut cho nhng Ngi Nhp Tht ti Tr x Ph Hin ca i Lc Chi Li, n Tht C tch Palpung). Thay v s dng ton b hay mt phn ca ta ny, ta hin ti c v thc tin v m t c nhiu hn v ni dung ca quyn sch. Cc dch gi phi lm nhng s chn la ny; mt ngy no nhiu quyn sch c cp trong bn vn ny vi cc ta Anh ng c th s xut hin vi ta hon ton khc bit. V vn thut ng, c gi c th lu rng, nhng khi c th, ti trnh gi Pht gio trong vng Hy m lp sn l Pht gio Ty Tng. Chc chn ngn ng Ty Tng l ngn ng Pht gio vt tri trong vng Hy m lp sn, nhng nhiu o s v t trong qu kh v hin ti ca hnh thc pht trin tm linh ny khng phi l ngi Ty Tng. Nhng ngi khng phi ngi Ty Tng ny bao gm nhng ngi n , Bhutan, Nepal, Sikkim, v nhng thnh vin ca nhiu nhm dn tc v ngn ng khc c tr khp vng Hy m lp sn. H cng chia s mt nim tin v cng s dng mt ngn ng trong vic cu nguyn v thin nh, nhng nhiu ngi khng phi l ngi Ty Tng cng nh mt tn Thin cha gio La m khng nht thit phi l ngi . V phn Kongtrul, ngi thng vit Pht gio ca vng Hy m lp sn (gangs chen rdzong) hn l Ty Tng, v ti sung sng khi i theo khun mu ca ngi. Cc t Nyingma, Kagyu, Sakya, v Gayluk t khi c cp n trong quyn sch ny. Ti dnh vic s dng chng cho nhng lc Kongtrul c v m ch

iu m bn t ny tng trng: bn h thng tu vin chnh ca vng Hy m lp sn. Trong hu ht nhng quyn sch ca ngi, nhiu ln Kongtrul tho lun v Pht gio Mt tha trong vng Hy m lp sn theo quan im ca cc dng thc hnh thin nh, c bit l tm dng thc hnh. (iu ny c tho lun y hn trong li gii thiu.) Tn ca cc dng gio hun thin nh xut hin bng Anh ng trong quyn sch ny, mc d khng th trnh khi nhng thiu st trong vic dch thut. Chng hn nh, y dng Marpa Kagyu c dch l Dng Gio hun Khu truyn ca Marpa, trong khi t Kagyu l mt dng rt gn ca mt tn him khi c dng, Kabab Shii Gyupa Dng Gio hun ca Bn s Truyn dy, mt m ch v mt phn ca nhng ngun gc ca dng truyn tha. D c th khng chnh xc bng nh th, Dng Gio hun Khu truyn c tm thy trong bn vn ny, v chc chn y khng phi l ln u tin mt cch dch nh th c s dng. T lama (Lt ma) xut hin rt thng xuyn trong bn vn Ty Tng nhng him khi xut hin trong bn dch. T ny trong ting Ty Tng c th m ch nhng ngi hon tt kha nhp tht ba nm hay mt o s gic ng c th dn dt mt ngi qua mi giai on pht trin tm linh n s gic ng ton trit v vin mn. Thy ca ti thng nhn xt rng loi Lt ma trc rt ph bin, loi Lt ma sau v cng him c. Trong khi trong ting Ty Tng, c hai loi Lt ma c biu th bng cng mt t, t lama xut hin trong bn dch l khi Kongtrul ang nhc n nhng ngi hon tt kha nhp tht, v o s tm linh khi ngi nhc n mt v dn dt tm linh gic ng (l nam hay n). Ti bi ri khng bit phi x s th no v vic Kongtrul c thi quen gi Pht gio Mt tha l Thn ch B mt (Mt Ch), khng phi l mt thut ng hp thi i vi cc Pht t hin i. Ti quyt nh sang mt bn s thch ca mnh v trung thnh vi vn phong ca Kongtrul, bi k cc hay thm ch kh chu nh Mt Ch c th li d nghe. Trong cm nang nhp tht, cc tit mc gii thiu c thm vo mang li thng tin cn thit v bi cnh lch s cho cc thc hnh c tho lun. d phn bit phn ny vi bn vn chnh ca cm nang nhp tht, cc tit mc gii thiu c in bng kh ch nh hn. Cui cng, trong phn ch thch cui trang, ting Ty Tng tng ng ca mt thut ng i khi c cung cp trong du ngoc n. T hay cu u tin xut hin theo li ch khng in nghing l mt cch pht m gn ng ca t Ty Tng. Phin m ny c tip theo bng cch nh vn Ty Tng hin ti bng ch in nghing.

LI CM N

Bn dch ny mang li li lc nhng cp khc nhau l nh s gip hay kin ca mt s ngi. Lama Tsondru v Lama Umdzay Zopa, l hai v hon tt kha tu tp ca trung tm nhp tht c m t trong quyn sch ny khi n c Kalu Rinpochay hng dn, c bit gip gii quyt nhng kh khn do vn phong bn a ca Kongtrul. Yudra Tulku, Khamtrul Rinpochay, Geshe Sonam Rinchen, Zenkar Rinpochay (qua Peter Roberts), Tin s Tenpa Kelzang, v Nyima Tenzin Bashi cng gp phn gip ti hiu r bn vn Ty Tng. H tn lc lm mi s bo m bn vn ny khng c nhng li lm: nhng sai lm cn st li hon ton l do dch gi. Lama Drubgyu Tenzin (Tony Chapman) mang li cho ti s tr gip v khch l v gi cho bn Anh ng ca quyn sch ny. Ti cng cm n cc bnh lun v ph bnh ca Kitty Rogers, Lama Kunzang Dorjay (Olivier Brunet), v Michael Rey. Ti s dng nhng tin ch ca my vi tnh ti y ban Dch thut Pht gio Quc t Sonada, n , v s kin nhn ln lao ca cc bn ng nghip v vic ti hay vng mt khi thc hin quyn sch ny. Ti bit n v c hai iu ny. Cui cng, Faye Angevine i Bc v Lama Gyaltsen Tu vin Sonada h tr ti v vt cht trong khi thc hin bn dch ny. S rng lng ca h tht ng lc v ng cm kch. Ti cng mang n gia nh Hirota Tokyo ht sc tt lnh khi bo tr cho ti trong chuyn i n trung tm nhp tht ca ngi Kongtrul ti Kham, ti tm ra gii p cho nhiu vn ca mnh.

Li Gii thiu ca Dch gi

Bn dch Cm Nang Nhp Tht ca Jamgong Kongtrul ny c d nh nh mt ng gp khim tn cho s hiu bit ca chng ta v vic tu tp thin nh trong truyn thng Mt tha ca Pht gio v v cuc i ca tc gi, mt thin s trong th k mi chn m tc phm vn l mt trong nhng nh hng vt tri trong Pht gio Mt tha hin i vng Hy m lp sn. Quyn sch ngn ny c bin son nh mt hng dn cho nhng ngi bc vo mt chng trnh thin nh tp trung ba nm. Tc gi, gim c ca chng trnh, khuyn dy cc t ca ngi chun b cho kha nhp tht ra sao, s trng ch iu g h trong thi gian h sng trong trung tm, v lm th no sng cuc i ca h khi hon tt m mn vic tu tp. Nu vo lc u chng ta nhn ra ch ca vic tu tp thin nh trong mt kha nhp tht tht huyn b hay lm ta thoi ch, iu ny khng phi do bi s kh khn bm sinh ca t thn ch : l ch v ta khng c s song hnh vi n trong nhng nn vn ha phi-Pht gio. Quyn sch ny mang li cho chng ta phng tin thc tin v gii hn i vo th gii khp kn ca mt kha nhp tht. Ci thy m khung ca s nh b ny mang li khng c chp nhn. Ngi ta h nghi l c bao gi tc gi hy vng cng trnh ny s c kho st bi cc c gi qu xa l vi nn vn ha v thi i ca ngi. Tuy nhin, d c ch tm hay khng, ngi mang li cho cc c gi hin i chn dung sng t, chnh xc nht c th c c ca loi t chc ny. Mt tit mc chnh yu ca quyn sch ny c dnh m t chi tit v chng trnh nhp tht. Thng tin ny c bit ng lu trong trng hp ca Jamgong Kongtrul (V Bo h Du dng) (1813-99), bi n tit l nhng quan tm v s thch ring t ca ngi trong phm vi rng ln ca cc thc hnh thin nh Pht gio. Trong th k mi chn, Kongtrul l ngi bin son Nm Kho tng cha ng nhng iu tuyt vi nht trong hn mt ngn nm kinh nghim ca nhng ngi ni ting Ty Tng trong vic nghin cu Pht gio v thc hnh nhng thin nh ca n. Tng cng, nm tuyn tp ny bao gm hn mt trm quyn, t 400 ti 800 trang mi quyn (s dng mt h thng nh s Ty phng). Trong nhng tuyn tp ny, khong ba mi quyn l tc phm gc ca Kongtrul b tc v ch gii nhng tc phm ca cc thin s trong qu kh. Tht kh c th nh gi nh hng m nhng quyn sch ny mang li. Chng l hnh thc trong nhiu Pht t hin i ni ting Ty Tng tip tc nhn lnh di sn tm linh ca h. Chng c tn knh mt cch ph qut nh ngun mch chnh ca nhng hng dn c thm quyn v xc thc trong vic nghin cu v thin nh cn thit cho s pht trin tm linh trong Pht gio. Tht khng may, nhng c gi khng ni ting Ty Tng t c phng tin n c vi con ngi ny v tc phm ca ngi. Ch c hai bn dch nhng quyn sch ca ngi c xut bn bng Anh ng: The Great Path of Awakening (Con ng Gic ng V i) v The Torch of Certainty (Ngn uc Xc quyt). C hai l nhng bn dch thn trng v chnh xc, trung thnh vi vn phong ca tc gi. Nhng chng tng trng hai git nc v cng nh nhoi ri xung t

mt i dng. Trong nguyn bn Ty Tng, quyn sch trc di 46 trang; mt phn ca quyn sau c xut bn bng Anh ng l 101 trang. C hai quyn ny l mt phn trong nguyn bn Ty Tng dy 758 trang v quyn sch ny ch l mt trong hn mt trm quyn l tc phm nguyn bn ca Kongtrul v nhng bin son ca ngi. Cm nang Nhp tht ca Jamgong Kongtrul (64 trang trong ting Ty Tng) chnh l mi v khim tn khc trong mt ba tic tht h. ngha c bit ca quyn sch ny trong vic hiu bit Jamgong Kongtrul xut pht t v tr chnh yu m trung tm nhp tht c m t y chim c trong cuc i ngi. Tr x Ph Hin ca i Lc Chi Li, nh trung tm c gi, l tr x chnh ca Jamgong Kongtrul trong phn ln cuc i ngi. Ngi bin son hu ht nhng quyn sch ca ngi , lc u thng c dnh cho nhng ngi nhp tht. Vic ngi quan tm n tng phng din ca i sng trong kha nhp tht m ta cm nhn trong quyn sch ny l mt manh mi cho s kin y l trung tm duy nht m ngi thnh lp. y l nh ca ngi v n hon ton l ca ring ngi t cu trc vt l v cc ni dung ca n cho n nhng thc hnh thin nh c nhng ngi nhp tht thc hin. Bng cch c li ngi khuyn dy cc t, l nhng ngi khch ch thc trong ngi nh vt cht v th gii tm linh ca ngi, ta c th thong thy u l iu Jamgong Kongtrul trn trng nht. Li gii thiu di y mang li mt vi thng tin tng qut lin quan n hai ch chnh ca quyn sch ny: kha nhp tht thin nh ba nm nh mt t chc v ngha quan trng ca kha nhp tht ny trong cuc i v tc phm ca Jamgong Kongtrul.

KHA NHP THT BA NM, SU TUN CC TRUNG TM NHP THT: MI TRNG VT L CA CHNG Trong h thng Pht gio v s pht trin tm linh, vic nghin cu v qun chiu c hon thnh trong thin nh. Trong khi mt ni kt gn gi gia vic nghin cu v thin nh c coi l l tng trong l thuyt th hai tu tp thng b tch ri v mt t chc. Cc hc gi mm non b ht v cc hc vin; cc thin s tng lai vo cc trung tm nhp tht, l t chc c d kin truyn t mt s tu tp thin nh trit . Trong cc truyn thng ca Dng Gio hun C truyn (Nyingma) v Dng Gio hun Khu truyn (Kagyu), chng trnh tu tp thin nh min mt ko di ba nm v su tun. Cm nang Nhp tht ca Jamgong Kongtrul c bin son nh mt hng dn cho kiu nhp tht ny. Khng c kiu mu tiu chun cho cu trc vt l ca nhng trung tm nhp tht ny. M t di y c t nn trn cc trung tm nhp tht m ti ving thm trong vng Hy m lp sn Ty Tng, n , v Nepal v ngoi quc Php, Canada, v i Loan. Mt trung tm nhp tht thin nh thng bit lp vi khu t chnh ca mt tu vin, cha chin, hay trung tm thin nh cng cng. Cc n tht l nhng cng

ng t tc cc nh c phc v v bo h bi mt t chc rng ln hn m cc n tht ny lin kt. Nhn t bn ngoi, cc trung tm nhp tht l nhng hn o tnh lng: chng khng thu ht s ch ca ngi khc. Nhng ngi nhp tht b li ngoi ca mi bn phn v trch nhim vi gia nh, sinh k, hay x hi, ri c nhn li sau khi hon tt thi gian dnh cho vic tu tp. Sut trong chng trnh nhp tht ny, cng chng khng c php vo khu nhp tht. Nhng ngi duy nht c ra vo khu nhp tht trong thi gian ny l ngi phc v vic bp nc v nhng c vn thin nh c ch nh. Trong khun vin nhp tht c mt s gian nh bao quanh mt ci sn. Mi ngi nhp tht c mt gian phng ring v chnh ni thin gi tri qua gn ht mt ngy. Gian nh ln nht l mt ngi cha, ni ton th cng ng t hp hai ln trong ngy sng v ti cu nguyn v thin nh theo nhm. (Ba im tm v ba ti c phc v vo nhng lc ny trong cc khu nhp tht vng Hy m lp sn). Trong khun vin cng c mt gian phng ln dnh cho nhng bi tp du gi. Nhng cu trc khc trong nh nhp tht l bp, phng ra mt, v nh v sinh. Ton vng c ng li trc nhng cp mt ca cng chng bng nhng bc tng hay hng ro. Mi phng ca ngi nhp tht ch t mt bn th nh, vi k sch, mt bn c sch v mt ch ngi nhp tht nm di trn sn nh trong vic l ly. Ca s mi phng m ra sn bn trong. Thay cho mt chic ging, cc phng c cung cp mt gh thin nh, mt vt h tr bng g c ba mt thp v mt lng gh cao. Gh ny c dng lm ch thin nh v mt ci ging: nhng ngi tham d nhng kha nhp tht min mt di hn (chng hn nh kha nhp tht s dng cm nang ny) phi t lm quen vi vic ng trong t th ngi thng lng. Cc trung tm nhp tht thng l nhng cng ng nh, gm mi hai thin gi hay t hn c tr. Cc tu vin v hc vin trong vng Hy m lp sn chu cht t tai ting v c chiu hng pht trin quy m. Cc trung tm nhp tht th khng th: t l hp l gia v Thy v t lun lun c coi l iu thit yu trong nhng cng ng nh th. Chng hn nh ch c tm ngi to thnh cng ng nhp tht trong kha nhp tht ca Jamgong Kongtrul: mt o s, nm ngi nhp tht, mt ngi nu bp, v mt ngi n ci. Trung tm nhp tht ca Jamgong Kongtrul khi hnh t kiu mu quy c trong mt t cch thc th yu. C hn mt ngi cha trong khun vin v hai chng trnh thin nh c theo ui ng thi trong mt cng ng nhp tht. Ngi nhp tht theo chng trnh th hai l ngi chu trch nhim v ngi cha th hai, l cha c dnh cho cc v bo h Pht gio. Khng ging nh hu ht cc trung tm thin nh hin i, nhng ngi c ng trong khu nhp tht ny phi b li mi vt s hu c nhn ti nh kho trong thi gian nhp tht. V sau iu bt buc ny bao gm tt c, t nhng vt phm tn gio (chng hn nh nhng pho tng v tranh nh) cho n qun o: trong nhng kha nhp tht sau ny, ngay c nhng b y tu s cng mt kch thc dnh cho tt c mi ngi cng c trung tm cung cp. S tun th bt buc ny dng nh tng cng cho khng nh ca Jamgong Kongtrul rng cc thin gi trong trung tm

10

ca ngi phi thy mnh c i x bnh ng, cho d ngoi n tht h giu c hay c a v x hi ra sao. THI GIAN NHP THT Chng trnh kha nhp tht ca Jamgong Kongtrul y p trong thi gian ba nm, su tun. iu ny c v c on v phin phc, tuy nhin, n tun theo mt truyn thng bt u t lu trc thi ca Kongtrul. Mt nm trc khi th tch, c Pht dy Tantra Thi Lun (Bnh Xe Thi gian, Kalachakra), c cho rng trnh by v tt nh cc gio hun ca Ngi. Trong tantra ny c Pht m t mi lin h gia v tr, thi gian v thn th ca ta. Trnh by ca Ngi mang li c s hp l xc nh di thun li nht cho vic nhp tht thin nh l ba nm v su tun. Tm li, mi lin h nn tng nht ca chng ta vi th gii bn ngoi sau khi sinh ra l qua hi th. Chng ta th: chng ta sng. Hn na, theo Tantra Thi Lun, s h hp ca ta ni kt t nhin vi v tr v thi gian. Trong T in Bch khoa Pht gio, Kongtrul ni: bn ngoi c hai mi ngn su trm pht trong mt nm (360 ngy), trong khi bn trong th y l s hi th ta dng mi ngy. (Quyn 2, trang 639) Khng kh ta (ht) th vo thn ta v duy tr sinh lc m ta cng nh tt c chng sinh u c, c gi l nng lc nghip. Theo quan im Mt tha, mt phn nh ca hi th cng duy tr nng lc tm linh ca ta, c gi l nng lc tr tu, Kongtrul ni: Mt phn trong ba mi hai phn ca mi hi th l nng lc tr tu Bn tnh ca n l tm gic ng bt hoi. (sch dn, Quyn 2, trang 639-40) Theo nh ngha, mt phn trong ba mi hai phn ca mi hi th ny nui dng nng lc tm linh ca ta l phn th yu ca i sng bnh thng. nh hng ca n b ct bt bi vic ta ch tm n i sng thc s, c ngha l nng lc nghip. Thi gian c dng trong n tht thin nh lm gim i rt nhiu sc mnh ca nng lc nghip. Mt cch l tng, mi cng vic, n lc, cm xc, v nhng tp qun hay li sng chi phi i ta trong th gii c li bn ngoi n tht v c thay th bng nng lc tr tu - kinh nghim v s tnh lng, h lc, v s trong sng rng ln t nhin ca tm. Phn hi th c dng duy tr nghip lc cng ngy cng t i, thay vo nng lc tr tu c tng trng. Tin trnh ny ln n tt nh trong s gic ng, s chuyn ha ton trit nng lc nghip thnh nng lc tr tu. Trong Pht gio Mt tha, th mng ca con ngi trong thi hin ti c cho l mt trm nm. iu c ngha l thn th ta c kh nng tn ti trong thi gian . Mt phn ba mi hai ca mi hi th tc l nng lc tr tu, c tch

11

tp trong thi gian , th tng ng vi nhng hi th c dng trong ba nm v su tun. y c coi l thi gian cn thit ti thiu hon thnh vic chuyn ha nng lc nghip thnh nng lc tr tu, tc l thnh tu gic ng vin mn. Trng thi ny c tng trng bi mt thn tng ca c Pht c gi l Kim Cng Tr (Vajradhara). Nh Kongtrul ni: Mi nng lc tr tu lu thng vi hi th trong mt trm nm th tng ng ba nm v su tun. Khi mi nng lc nghip c chuyn ha thnh nng lc tr tu th ta t c gic ng. y l l do ti sao ta c ni rng trng thi ca c Pht Kim Cng Tr c thnh tu trong thi gian ba nm v su tun. (sch dn, Quyn 2, trang 640) Trong Anh ng, cc kha nhp tht chng hn nh kha c m t trong cm nang ny thng c m ch l cc kha nhp tht ba nm, ba thng. T hai tun c th khng c s dng bi n c v qu rc ri i vi cch dng Anh ng hin i, hoc bi n khng thc s l cch dch chnh xc. T Ty Tng ch hai tun (chok, phyogs) c ngha c th l na tun trng, t lc trng non cho n khi trng trn, hay t lc trng trn n trng non. Mc d trong sut tc phm ny, thi gian nhp tht c m ch l ba nm v su tun, ta c th gi n mt cch hp l l mt kha nhp tht ba nm ba thng. m lch m chng trnh nhp tht cn c phi c iu chnh li trong nhng khong thi gian u n thay th s ngy - ti thiu l nm ngy - b mt i mi nm trong s lin h vi dng lch. C vi nm th lch Ty Tng li c mi ba thng ch khng phi mi hai thng, i khi mi thng t hn ch khng bao gi hn ba mi ngy mi thng. Nhng thng nhun ny c tnh trong chng trnh thin nh kha nhp tht c bo m l ko di t nht ba nm v hai thng ri, nu khng hn. V d nh bi hai nm 1989 v 1991 l nhng nm c mi ba thng, mt kha nhp tht nh th bt u vo thng Ging nm 1989 s ko di ba nm v ba thng ri. CC TRUNG TM NHP THT V GII TNH Hu ht cc kha nhp tht thin nh min mt di hn u c cch ly v mt tnh dc. Nhng ngi tham d cc kha nhp tht nh th chp nhn mt thi gian sng c thn nh mt cch lm gin d ha cuc i, n cho h c hi dnh ton b thi gian v s ch tm cho i sng tm linh. n tht ca Jamgong Kongtrul, Tr x Ph Hin ca i Lc Chi Li, l mt trung tm thin nh cho phi nam. Cc ph n c tnh chung trong s t thn cn ca ngi ngi cp n cui vi quyn sch c son theo li khn cu ca mt hay cc n t mc d c v khng chc l ngi lp ra mt trung tm song hnh cho phi n, bi iu khng c cp n trong nhng tc phm ca ngi theo s hiu bit ca ti. Trc tin Jamgong Kongtrul l mt thin gi v mt tc gi, ch khng phi l mt nh thit k th ch (t chc). Bn thn ngi dng nh tri nghim trong nhng th ch tn gio trong thi i ca ngi, nh s c gii thch di y.

12

a im ny gii thiu cho ngi mt tr x tm linh v mt c o lnh mnh. Tham vng chnh yu ca Jamgong Kongtrul trong cuc i dng nh l c mi ngi hiu bit v i sng tm linh ca th gii v thi i ca ngi, thu thp mi iu c gi tr trong qu kh, bo tn nhng kho tng ang c nguy c b mai mt, v lm cho cc th h tng lai c th s dng c nhng kho tng y qua vic bin son ca ring ngi. Ni rng ngi thnh cng rc r trong tham vng l khng n s kin l dng nh ngi tn thnh nhng quy tc ca thi i ngi v khng ch n vic to ra nhng c cu t chc cho vic nhp tht ca phi n. C phi iu ny gi rng Kongtrul khng chp nhn s tham d v ng gp ca ph n vo i sng tm linh mt cch nghim tc? Dng nh c qu t lun c chng minh cho mt quan im nh th v di do bng chng cho iu ngc li. c bit l Kongtrul c rt nhiu thin nh chn la cho chng trnh nhp tht ca ngi nhng ngi dnh gn mt na s cho cc thin nh c ngun gc t hai ph n n trong th k th mi. Cng th, mt trong nhng thc hnh c thc hin hng ngy sut kha nhp tht l cm hng ca mt ph n Ty Tng, v cao b nh trng tm ca vic thin nh. Hu ht nhng kha nhp tht ba nm hin i ngoi vng Hy m lp sn to iu kin thun li cho c nam ln n. Hai nhm theo cng mt chng trnh v nhn c s chm sc nh nhau t cc thy tr gio. Tuy nhin, trong vng Hy m lp sn, hon cnh hon ton khc bit. Dng nh ph n thng c coi l nhng cng dn hng nh ca th gii Pht gio. Cc tu vin v hc vin rng ln tn km nhiu ngn la trong vic xy dng v hot ng tip tc gia tng. Him c nm no m khng c thm n y tham vng c khnh thnh. Trong s nhng n ny, hu nh khng c cc t chc chp nhn ph n. Theo s hiu bit ca ti, trong nhng chng trnh nhp tht ba nm cho ph n trong vng Hy m lp sn, ch c hai o s Tai Situpa ca Dng Kagyu v Chadral Rinpochay ca Dng Nyingma l thit lp v duy tr cc kha nhp tht cho ph n c tiu chun gio hun tng ng vi cc kha nhp tht ca nam gii. TU TP THIN NH TRONG KHA NHP THT Mc d nhng d bit ng k trong cc chng trnh thin nh c theo ui ti cc trung tm nhp tht c lin kt vi cc o s hay tu vin khc nhau, nhng tt c u c chung mt vi im c trng. Mt ngy ca ngi nhp tht c chia lm bn thi k thin nh c nhn (sng sm, cui bui sng, chiu v ti) v hai thi kha tp th (vo bui sng v cui bui chiu). Thi gi ri rnh l mt iu him c: lc tm ngh di nht trong ngy trng vi ba n tra. Cng ca vic tu tp dng nght th tr phi ta qun chiu rng nhng ngi tham d thng phi tri qua nhiu nm chun b tht hm h mi c c c hi m mnh trong mt chng trnh nh th. Bn thi kha trong ngy c dnh cho cc thin nh c bit thay i nhng khong cch khng u; mt vi thin nh c thc hin trong nhiu ngy, mt s th trong nhiu thng. Chng trnh nhp tht bt u vi nhng

13

thin nh s ng nht ca mt truyn thng c bit v tin trin dn dn qua mi giai on pht trin cho n giai on su xa nht. Tt c nhng ngi nhp tht c trng i l s theo ui chng trnh tht trung thc mc d mi s thch h c th c trong nhiu thin nh c hin tng. Hu ht cc kha nhp tht s gii thiu cho nhng ngi nhp tht mt truyn thng cc k thut nhp tht. Trong kha nhp tht ca Jamgong Kongtrul, nhng i hi ca chng trnh rt nng n: ngi hng dn mt chuyn i c ch dn y bng ba loi thin nh Mt tha ht sc khc bit v b tc cho nhng thc hnh ny bng cc gio hun t bn dng truyn tha khc. Cc thi kha tp th hng ngy v nhng nghi l c bit theo thi kha biu u n bao gm mt s lng cng vic ng k: tng cc bi nguyn, s dng nhc kh, tr tng thn ch, chun b cc l cng dng khc nhau, v nhiu hn na, lc no cng c thm cc bi nguyn cn tr tng. i vi nhiu ngi, chng trnh thin nh ca kha nhp tht c v qu ti m khng c nhng s gii tr. Tuy nhin trong thc t, i vi nhng ngi tham d hiu bit ngn ng ca cc bn vn v quen thuc vi nhng qun tng c thc hin ng thi, cc nghi l tp th c th l nhng ngun mch y cm hng v phn chn cho s hi phc c nhn. iu g to nn vic tu tp thin nh Mt tha trong mt kha nhp tht nh th? Khng th tr li mt cu hi nh th m khng cung cp mt gii thch ngn v l thuyt thin nh Pht gio. Ni chung, mt ngi thc hnh thin nh Pht gio l lm an nh tm thc v pht trin s qun chiu vo bn tnh ca tm. Ni qun ln n tt nh trong s tnh gic v gic ng. Nhng tnh gic (tr tu) khng phi l mt sn phm ca thin nh Pht gio khng to ra gic ng cng nh tm gng khng to ra khun mt. Gio hun hiu qu trong thc hnh Pht gio c ni kt vi mt tm gng cho php mt ngi nhn thy khun mt ca chnh mnh, Pht tnh c hu ca chng ta. Rt nhiu tu tp thin nh Pht gio Mt tha bao gm s hon thin tuyt i ci nhn ca tm. Pht gio dy rng bn tnh su xa nht ca tt c chng sinh l mt ngun mch v tn ca tr tu, t bi, v nng lc sng to. Ci ngn cn khng cho ta nhn thc mt cch r rng iu ny, bn tnh ca ring ta, l bn ngn che. Ngn che th nht l s tht bi nn tng ca ta trong vic nhn thc thu trit bn tnh ny, c gi l ngn che ca v minh. Do thiu s tnh gic ni ti ny, ta tip tc to ra nhng tnh cch i vi bn thn ta (mt ci ti, mt ci ng) v nhng ngi khc, c gi l ngn che ca tp qun, l ngn che th hai. Ta ly mt v d: khuynh hng ca ta l to ra mt ci ng v mt th gii v sau tin tng nhng phng chiu ca ring ta l tht c, l s to tc t nhin v trm khp ca ta v ng v tha (ta v ngi) trong nhng gic mng. Khi ta to ra mt ci ng, d trong khi thc hay trong gic mng, ta tr thnh i tng cho v s cm xc c t nn trn kinh nghim ca ta. y l ngn che th ba, ngn che ca nhng cm xc. Trong l thuyt Pht gio mt cm xc c nh gi l tiu cc nu n c khuynh hng ngn cn vic t bit mnh hay dn n nhng hnh vi ch k v c hi v mt vt l hay tinh thn. Nhng hnh vi tc hi hay ch k ny to thnh ngn che cui cng, ngn che ca cc hnh vi tiu cc.

14

Thin nh Mt tha v chng trnh nhp tht c nh chng li v v hiu ha bn ngn che ny. Kha nhp tht bt u vi nhng thc hnh chun b cc thin nh tnh ha ngn che ca cc hnh vi tiu cc v vun trng cng c v tr tu, s dng bit ng Pht gio. Bng ngn ng kh n gin, cc thc hnh ny lm ti mi v phong ph kinh nghim v thn, ng v tm ca thin gi. Giai on th hai ca thin nh Mt tha lin quan n iu c gi l cc thin nh thuc giai on pht trin, n v hiu ha s ngn che ca cc cm xc. Trong nhng thc hnh ny, thin gi noi theo vic t nhn thc v bn thn ca cc bc gic ng, nhn cch ha mt tm thi tnh gic v sng ng. Nhng cm xc che chng pht khi t mnh t mu m ca thc thng thng ca ta v s hin thn (embodiment) v tng tc vi th gii (enworldment). Cc thin nh thuc giai on pht trin a ra trong cng v ca n mt s to tc ton din mt ci ng v mi trng xung quanh. Nhng s to tc, phi, nhng l nhng to tc rt thin xo. C th thc s ng nht vi chng? Tm thc ca chng ta tr li cu hi mi m khi chng ta hon ton tin tng vo cc gic mng ca ta trong khi ta ng, cho d chng l lng ra sao. Ging nh mt vi gic mng c th tc ng n tm ta rt su xa cho d ta t nh bao nhiu ln chng na: ch l mt gic mng, v th nhng to tc ny dn dn chng li nhng cm xc tiu cc ca ta bng cch cung cp mt kinh nghim v s rng ln v sng ng ca tm gic ng. Giai on th ba ca thin nh Mt tha, giai on thnh tu, chng li s ngn che ca tp qun, khuynh hng trm khp ca ta to ra ta v ngi. Khng ging nh nhng to tc bn rn ca giai on pht trin, cc thin nh ny m ra nhng cnh ca dn n mt ci thy ca tm nh n l. Chng cho php thin gi trc tip kinh nghim tnh sng to t nhin ca tm, cch ta lin tc to ra iu g mt ci ng v mt th gii khng h c gc gc, cn c. Thin gi cng hc tp hiu c cch tm thc quay tr li ngun mch ca n, s chi li v bin v khng c trung tm. Trong tin trnh, nhng khun kh ta-ngi quen thuc mt i s bm chp kin c trc y ca chng vo tm ca thin gi. Giai on cui cng ca thin nh Mt tha l thin nh trc tip v bn tnh ca tm. y l cch i tr s ngn che ca v minh. Cc thc hnh ny khng to nn bn tnh gic ng. nhn thy gng mt ta, ta cn mt chic gng; thy c bn tnh thm su ca ta, ta cn chic gng gio hun ca o s tm linh. Cc giai on trc ca vic tu tp thin nh qut sch nhng m my khi bu tri tm thc. Giai on ny khng to ra mt mt tri nhng nhn ra rng n mt s tnh gic chi li lun lun hin din, v cho nh sng v hi m ca n trn ngp ton th khng gian. S tnh gic ny xua tan mi du vt ca vic thiu hiu bit v bn tnh ca ring ta. Bn giai on thin nh ny c lp li ba ln trong kha nhp tht ca Jamgon Kongtrul; cc thc hnh chun b, thin nh thuc giai on pht trin, thin nh thuc giai on thnh tu, v thin nh v bn tnh ca tm c ging dy v thc hnh trong ba cch ring bit. Nhng hnh thc v thut ng thay i trong cc truyn thng khc nhau ca Pht gio Mt tha, nhng bn giai on ny c tt c nhng truyn thng ny chia s.

15

CUC I V TC PHM CA KONGTRUL LIN QUAN VI VIC NHP THT QUAN IM KHNG-B PHI CA KONGTRUL V CHNG TRNH NHP THT CA NGI Trong i ngi, Jamgon Kongtrul thnh cng trong vic i chng ha mt ci nhn hp nht ca Pht gio em li sc sng mi cho i sng tm linh ca vng Hy m lp sn. X hi Ty Tng dn dn quen thuc vi cch suy ngh rng Pht gio Ty Tng c phn chia thnh bn truyn thng chnh: Nyingma, Kagyu, Sakya, v Gayluk. S n gin ha c th hiu c ny c da trn s kin l vo th k mi chn, bn truyn thng ny tng trng cho nhng cu trc t chc tn gio vt tri sau mi th k ca nhng u tranh quyn lc chnh tr. Bn lit k ngn ny bao gm nhng h thng tu vin hin hu nhng khng bao gm cc truyn thng hc thut v thin nh mang li hng khi cho vic thit lp ca chng. nh ban u ca cc tu vin l cung cp ni tr ng cho vic tu tp, c hc thut ln thin nh, trong nhng h thng pht trin tm linh t n n vng Hy m lp sn. Tuy nhin, tri qua nhiu th k, mt vi tu vin dn dn vt qu vai tr ca cc trung tm tn gio n thun: chng tr thnh nhng lnh a tm thng s dng quyn lc th tc v thoi ha thnh nhng ni tr n ca mu chnh tr v ch ngha b phi t li. Vic gii thch lch s Pht gio ch yu t quan im pht trin v duy tr nhng th ch ny c Kongtrul coi l him ha tm linh. Kongtrul thch nhn lch s pht trin tm linh trong vng Hy m lp sn t quan im thc hnh thin nh v nghin cu trit hc v tm l hc. Trong tc phm ca ngi, ngi lun lun m t Pht gio Mt tha t vin cnh ca cc dng gio hun ca n; ngi ch ngu nhin nhc n bn h thng tu vin. L mt o s khng b phi v i trong thi hin i, Chgyam Trungpa Rinpochay din t mt cch sc tch rng Kongtrul thay i thi ca cc Pht t t mi vng ca cc ngi cha n tm nm thin. 1 tng ny khng mi nhng n s dng thm quyn v thin xo tm linh ca Kongtrul v nhng ngi ng thi vi ngi truyn b mt cch hiu qu quan im ni danh l rimay (ris med) quan im khng b phi, khng thin v, hay chung nht. Thng ip ca quan im ny c v l coi bn thn ta v nhng ngi khc chnh l nhng thnh vin ca cc th ch tn gio dp b cc ro cn gi to gia con ngi, nh th vic sp nhp vo mt gio on th ng ngha vi vic thuc v mt ng chnh tr. Thay vo , t coi mnh l mt hnh gi ca mt hay nhiu h thng pht trin tm linh Pht gio, tt c cc h thng chia s nhng ngun gc v mc tiu, m thng cho ta cm nhn su sc s cm hng t tt c nhng h
1

Trang 89-91 ca Journey Without Goal (Hnh trnh Khng Mc ch - Boston: Shambhala, 1981) ca Chgyam Trungpa Rinpoche l s quan tm c bit lin quan n Kongtrul v phong tro khng-b phi.

16

thng v v th lm cho vic truyn thng v hp tc gia cc thin gi Pht gio c thun li. Quan im khng b phi ny ct t khuynh hng b phi bun t v th ch n ha trong hin ti trong thi vn ti ct li ca thc hnh Pht gio Mt tha, l tm dng thc hnh. Tm truyn thng ring bit ca thin nh Pht gio Mt tha n n vng Hy m lp sn trong thi k trao i tn gio gia hai min. Chnh tm dng truyn tha ny to nn nn tng ca Pht gio Mt tha Hy m lp sn. 2 Trong tm dng truyn tha, ch c dng th nht l chia s danh hiu ca mt h thng cc tu vin hin hu: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Dng Gio hun C truyn (Nyingma, rnying ma) Dng Gio hun Li Dy ca c Pht (Kadampa, bka gdams pa) Dng Gio hun Con ng v Qu (Lam Dray, lam bras) Dng Gio hun Khu truyn ca Marpa (Marpa Kagyu, mar pa bka brgyud) Dng Gio hun Shangpa (Shangpa Kagyu, shangs pa bka brgyud) Nhng Dng Gio hun Lm An du au kh (Sheejay, zhi byed) v Ct t (Ch, gcod) Dng Gio hun Kim Cng Du Gi (Dorjay Naljor, rdo rje rnal byor) Dng Gio hun Thc hnh Min mt ca Ba Kim Cng (Dorjay Sum Gyi Nyen Drup, rdo rje gsum gyi bsnyen sgrub)

Chng trnh nhp tht ba nm ca Kongtrul l mt phn chiu quan im khng b phi ca ngi; cc gio l t by trong tm dng thc hnh c bao gm trong . Trong on sau y ngi ni nh mt v h tr ca Dng Gio hun Khu truyn ca cc c Karmapa v c trang b mt s bin h lu lot cho chng trnh ca ngi da trn lch s thc hnh thin nh trong dng truyn tha . Ngi tho lun ch - nhng g to nn mt chng trnh thc hnh thin nh hiu qu - v nhn n t mt s gc trc khi trnh by kt lun ca ngi: mt ph by bao qut, v t nhiu loi thin nh khc nhau to nn gii php tt nht. Mc d ngi ni nh th ngi s cht sm (ti hin ang cui i mnh), ngi vit nhng dng ny nm 1864 ( tui 51), vo cui kha nhp tht ba nm ln u tin ti trung tm ca ngi. Ngi sng thm ba mi lm nm na. Dng nh cch khn ngoan nht l tp trung chng trnh nhp tht ba nm su tun vo mt truyn thng ca cc thin nh thuc giai on pht trin v thnh tu, [c nhng ngi nhp tht] ht sc n lc lm cho cc gio l t c hiu qu. Nhn t quan im , dng nh tt nht l khng c qu nhiu bi cu nguyn v tr tng phc tp, nh mt chng trnh n gin khng a ra qu nhiu kh khn cho nhng ngi c nng lc (cn c) v kh lc thp. Tuy nhin, mt vi c nhn
2

Tm dng thc hnh (drub gyu shing ta gyay, sgrub brgyud shing rta brgyad) theo ngha en l tm c xe hay tm tha ca cc dng thc hnh. Bn lit k c a ra y do Kongtrul cung cp trong T in Bch khoa Pht gio v nhng tc phm khc. Cc bn lit k ca nhng v Thy khc c th khc bit i cht.

17

kit xut tng thc hnh thin nh trong nhng i trc dng nh khng b nh hng bi di ca thi gian hay mc n lc c a ra cho vic thin nh. Nhng du hiu su xa ca vic hon ton thu sut cc phng din tng i v ti thng ca tm gic ng (B tm) v thng sut hai giai on thin nh tr thnh hin nhin nh nng lc ca s hiu bit, lng t bi v kh nng gip ngi khc ca cc ngi. Nhng ph din r rng v cng khai kh nng bm sinh ca cc ngi th vt qu s hiu bit ca nhng c nhn quy-ng tm thng. Do hon cnh sng h hng hin nay, hu ht mi ngi k c nhng ngi nhn danh hiu bc chng ng hay bc thnh tu sau khi dnh nhiu nm thng trong i cho vic thin nh v tr tng cc bi nguyn v thn ch khng nhp tm mt cch ng n ngay c cc gio hun nn tng l bn suy nim chuyn ha tm thnh cuc i tm linh 3 v hu nh bn tm ti cc nhu cu ca cuc i ny. V th tht him khi tm thy mt ngi c kinh nghim c hai giai on thin nh Mt tha nh c m t trong cc bn vn thc hnh. Cho d mt t ngi pht trin mt phn nh b ca s chng ng , dng nh khng th tm ra ngi di do kinh nghim siu vt giai on ny. Ni chung, thc hnh thin nh n gin ch ring v tm thc i hi ta phi nhn ra bn tnh ca n, di do kinh nghim, thnh tu s kin nh, v hon thin s tinh thng ca ta. Khng c bn iu ny, ta s khng t c mc ch. Ngy nay, cc thin gi khng vt qua c s nhn thc ht sc lp l v tm thc; thc hnh ca h khng c hiu qu trong lc kh khn, khi h thy mnh tm kim s an ton trong s tin tri, nghi l, v nhng vic tng t nh vy. y l mt v d v vic lm th no ta c th dn dn nh mt s quyt tm kin nh sau nhiu nm thc hnh mnh lit mt thin nh ring r. S thin nh v ch tm ca ta i theo nhng con ng ring bit ca chng v ta hon ton m mi trong s xao lng v ch v nhng tr tiu khin tiu cc. Hn na kinh nghim m ta c trong thin nh, ngay c nim tin v nhit tm chn thnh m ta c lc bt u thc hnh thin nh b mt i. Ta xut hin trc cng chng nh mt k kiu ngo v khoc lc khng th chu ng ni. Dng nh thc hnh nh th kh mang li c iu g ngoi tr nhng ngi c ci thy thanh tnh v s rng buc vi nhng bn tm th tc dn dn gim bt. Ngay c nhng c nhn c bit, ni ting l nhng v lnh o ca cc truyn thng tm linh cng c phn ging nh cc thin gi c m t trn theo cch ring ca h. H ch bn tm n vic nghin cu, thin nh, ging dy, v y mnh nhng truyn thng ca ring h m khng tm kim vic gio dc truyn thng no khc. Cho d h c
3

Bn suy nim chuyn ha tm thnh i sng tm linh l suy nim v s v cng may mn m ta c khi c sinh lm ngi c y s t do v thun li, v l v thng v s khng th trnh khi ca ci cht, v nhng hu qu ca cc hnh ng ca ta, v v s bt li ca vic sng trong nhng tri buc ca nhng iu c gi l hin hu lun hi, th kin Pht gio v th gii nh mt trn quyt u ln lao.

18

gng hc mt cht v truyn thng khc, chng bao gi h tr gip cho hot ng gic ng ca truyn thng c tip tc. Nhng ngi b thu ht vo vic truyn b nhng truyn thng ca ring h tri nghim s thnh cng ging nh mt v thu hoch ng cc chn mui, nhng trong lc mt vi dng truyn tha thin nh v cng cao cp gn nh bin mt vo h khng. Tri li, dng thc hnh thin nh tn qu ca Dng Gio hun Khu truyn ca cc v Karmapa trong vng ny l mt s ha hp trn vn cc sui ngun ca hai dng truyn dng ca Gampopa v dng Gio hun C truyn. S hp nht ny c bt u bi o s thnh tu Karma Pakshi v Rangjung Dorjay ton tr [Karmapa th hai v th ba]. c bit l c Rangjung Dorjay tn qu c Vimalamitra gia tr trong mt linh kin v sau truyn b Tm-Yu ca Karmapa, mt thin nh vn cn c thc hnh. Cc bn vn kho tng ca cc v khm ph kho tng v i ca truyn thng chng ta cng dn dn tr thnh mt phn ca Dng Gio hun Khu truyn ny. Cc bn vn kho tng ny bao gm cc kho tng c khm ph ca Sang-gyay Lingpa v i; Php Vng Rinchen Phuntsok; Jatson Nyingpo; Chjay Lingpa; Mingyur Dorjay; Rolpay Dorjay; Dorjay Drakpo; Chok-gyur Daychen Lingpa, v nhng v khc. Hn na, Karmapa v nhng v tha k tm linh ca ngi gnh vc vic bo v v thit lp nhng h thng thc hnh cho cc gio l kho tng ca hu ht nhng nh khm ph kho tng v i, trong c Php Vng Ratna Lingpa; Shikpo Lingpa; v Taksham Samten Lingpa, v y mi ch lit k mt s v. c bit l Karma Chakmay, hin thn ca B Tt Thu sut Mi s y Nng lc [Avalokiteshvara; Chen-ray-zee, spyan ras gzigs dbang phyug, Qun Th m], c bit quan tm n vic y mnh s hp nht truyn thng lu i vi cc Dng Gio hun C truyn v Khu truyn. Nhng nm sau ny, c Karmapa th mi bn Tekchok Dorjay v c Tenpa Nyinjay [cng c gi l Tai Situpa Chkyi Jungnay], hin thn ton tr ca B Tt T-i [Maitreya; Jampa, byams pa, Di Lc], qua nhng lot ha thn ca ngi, thm ch truyn b truyn thng ny xa rng hn na. Kt qu l ngun mch trng thng ca th kin trit hc, s hot ng, v thin nh ca cc Dng Gio hun C truyn v Khu truyn tip tc khng t on cho ti ngy nay. Theo mt cch th tng t, v y s v song x Dakpo [Gampopa] lc ban u l mt mn ca Dng Gio hun Li Dy ca c Pht (Kadampa). T thi i ca ngi, nn tng cn bn ca thin nh trong Dng Gio hun Khu truyn l Cc Giai on ca Con ng cho Ba Loi Ngi ca Dng Gio hun Li Dy ca c Pht (Kadampa). Xin a ra v d khc, c Pht th hai, c Rangjung Dorjay tn knh, l v tha k chnh ca nhng trao truyn Su Nhnh ng dng [t Dng Gio hun Kim cng Du gi], Dng Gio hun Lm Ngui du au kh, Dng Gio hun Ct t v nhng dng khc. Kt qu l s tng tc ca truyn thng c bit c gi l Dng Gio hun Khu truyn Ct t tip tc khng t on cho n ngy nay. Kunga Namgyal, v Trungpa v

19

i ca Tu vin Zurmang, 4 y mnh s tin b ca Dng Gio hun Lm An du au kh, nh ng thu bit mi s Chkyi Jungnay lm cho Su Nhnh ng dng ca Dng Gio hun Kim Cng Du Gi. c Karmapa th t Dzamling Rolpay Dorjay lm cho gio thuyt ca Dng Gio hun Shangpa tr thnh ct li ca vic thin nh v gio l ca ngi. K t thi ngi, mt lot Karmapa ton tr duy tr v bo h mt cch kin nh Dng Gio hun Khu truyn ca Dakpo (Gampopa) v Dng Gio hun Shangpa cng mt lc. S Thc hnh Min mt Ba Dng Gio hun Kim Cng t n l mt truyn dy ring bit ca Orgyenpa, mt thnh tu gi v i, mt thnh vin ca chui ht vng cc v h tr dng truyn tha ca truyn thng chng ta. Cc v h tr trc y ca Dng Gio hun Khu truyn ca cc Karmapa k c Php Vng Rangjung Dorjay tn knh (Karmapa th ba), Karmapa th by (Chdrak Gyatso); Kach Wangpo chng ng (Sharmapa th hai); Sokon Rikpa Raldri; Goshri Paljor Dndrub (Gyaltshab Rinpochay th nht); Karma Trinlaypa; Chkyi Dndrub v i, vinh quang (Sharmapa th tm); Chkyi Jungnay ton tr (Tai Situpa th tm) v nhng v khc nghin cu v thin nh mi gio hun tm linh c th tm c Ty Tng. Hn na, trong khi mi v phng s nh v lnh o ca Dng Gio hun Khu truyn ca chng ta [trong thi ca cc ngi], cc ngi truyn b khng cht phn bit nhng truyn thng ging dy v thc hnh thin nh ny. Theo cch ny, cc ngi mang li li lc v song cho gio l ca c Pht. Lm th no nhng ngi nh chng ta, nhng k khng th nm bt ngay c mt phn ca con ng tm linh, c th duy tr khun mu ca nhng cuc i gii thot nh th? y l lc ti phi i theo vt chn cc ngi, c mun chn thnh hc tp mt cch tn knh cng hnh ca cc ngi trong ti khng suy gim. Nh sc mnh bm sinh ca thi chn chnh ny, ti khng bao gi cm thy mnh s dng y cht cam l gio hun tm linh; ti khng bao gi c xc tn phn on nhng gio l ca c Pht m ti coi l hon ton nh nhau l ng hay sai, tt hay xu; v chng bao gi ti t tri mnh trong nhng gng cm cht hp ca s ua tranh ch k. V th, mc d gi y ti ang cui cuc i, ti vn tm kim nhng gio hun tm linh vi thi v t, khng thin v. Nng lc tt lnh ca ng lc cao qu ny, c cng c bi o gip nhit tm ca ti, v sc mnh mnh lit ca cht t thin hnh trong nhiu i trc c kt qu. c bit l nng lc khng li lm ca th kin gic ng ca cc o s tm linh v Tam Bo bo m rng nhng c nguyn ca ti hon ton c chp nhn nh lng i bi ton khp ca cc o s ly lng ca ti, cc c Pht Kim Cng Tr th hai. Cc ngi chp nhn nhng c nguyn ca ti bng cch ban nhng gio hun su xa v rng ln ca cc con ng thuc tm dng thc hnh v i ca vng Hy m lp sn. Nhng h
4

Zurmang (zur mang, Nhiu-Gc) l mt t chc tu vin min ng Ty Tng. Dng ha thn ca v sng lp t chc , cc Trungpa Rinpochay, l cc bc lo luyn trong cc thc hnh Ct t v Lm An du au kh.

20

thng thin nh ny hon ton khng b nhim bi nh hng ca nhng cam kt Mt tha b vi phm, khng b lu m bi nhng li di tr lc la, v khng b suy gim nng lc i vi vic gy truyn kinh nghim v s chng ng. Nhng dng truyn kinh nghim thin nh ny tip tc khng b t on v cng gia tr ca chng khng b tiu mn. Ti tr thnh ngi vn cn gi c vi mu nh xu dng truyn cc gio hun lm thun thc v gii thot, nhng ti khng b vinh danh bi nhng ci tn nghe tht d chu l thnh tu gi hay bc chng ng, ti cng khng tr thnh mt bc lo thng hay mt ngi c thm quyn v cc thc hnh ca mt dng gio hun tm linh no. Tuy nhin, gi y khi mi tm thc ca cc o s v i trong qu kh hon ton th tch trong ci v cng, ti hy vng mang li mt t li lc gio l c tng tc v l mt mu mc tt lnh cho th h k tip ca nhng o s hu duyn v thng tu. S may mn ca ring ti th ht sc gii hn v th c l ti khng th gip bt k ai, nhng nh Dolpopa ton tr ni: Mc d bn khng th gnh vc Nhng vt nng n hay phin toi, t nht hy cm thy lo u V s suy tn ca Pht gio! Ti khng lnh m rung b tm yu su xa ca Pht gio v ti hy vng rng hng gip ngi khc ca ti s khng v dng. V th, ti to mt ni kt tch cc vi cc thin nh thuc giai on pht trin v cc thin nh thuc giai on thnh tu Mt tha su xa cho nhng ngi an tr trong hai trung tm nhp tht Palpung 5 bng cch gii thiu vi h cc kiu mu ni chung trong tt c tm dng thc hnh thin nh, ngoi tr thc hnh ca Dng Gio hun Con ng v Qu. Nhng gio hun su xa ca truyn thng c bit ny kh c th ging dy v thc hnh mt cch ng n cng rt nhiu iu na trong chng trnh. Nhng bi na vng Hy m lp sn trn ngp nhng v h tr truyn thng ny nn ti cm thy an tm l gio hun (Con ng v Qu) ny c th vng mt trong cc chng trnh nhp tht. Hin nay, trong mt thi gian no , chng trnh ca trung tm nhp tht rng ln tp trung vo cc thin nh thuc giai on pht trin v thnh tu su xa v rng ln ca Dng Gio hun Khu truyn ca o s Marpa, v thc hnh Ct t. Ti lp ra tc l b tc chng trnh ny bng cc thc hnh lm thun thc v gii thot ca Dng Gio hun
5

Tu vin Palpung (dpal spungs, i Vinh quang), tr x chnh ca dng ha thn Tai Situpa, c Tai Situpa th tm, Chkyi Jungnay, thnh lp vo cui th k mi tm. c mt trung tm nhp tht ba nm; Kongtrul gi n l trung tm nhp tht ln. Trung tm nhp tht ring ca Kongtrul cch trung tm ny mt qung ngn. Palpung gn thnh ph Dergay trong vng Kham, ngy nay l mt phn ca Tnh Sichuan (T Xuyn), Trung quc. N tip tc ng vai tr ca mt t chc tu vin.

21

Lm An du au kh. y trong trung tm nhp tht ny, chng ti duy tr cc truyn thng ca ton b gio kha thin nh t Dng Gio hun Shangpa; Su Nhnh ng dng ca Dng Gio hun Kim Cng Du gi [c b tc bng gio hun trong] Thc hnh Min mt ca Dng Gio hun Ba Kim Cng; v i Vin Mn [Dzok Chen, rdzogs chen], ct ty su xa ca Dng Gio hun C truyn, cng vi b mt su xa ca n, cc thc hnh Tm Yu. Trong c hai trung tm nhp tht, cm nang c gi l Cc Giai on ca Con ng cho Ba Loi Ngi to thnh nn tng cho cc thc hnh chun b. Nh vy, gia hai trung tm ny, by hay tm h thng thc hnh thin nh c trnh by y . (Danh mc, trang 94b-97b) CUC I CA KONGTRUL V QUAN IM KHNG-B PHI Kongtrul ni danh l mt trong nhng o s li lc ca quan im khng-b phi; tuy nhin ngi ni r trong tiu s ca ngi rng ngi s khng c c ci nhn ny nu trc tin ngi khng kinh nghim mt cch nhn hn cc tht ng tic. Kongtrul sinh trong mt gia nh khng theo Pht Gio: cha m ngi l tn ca o Bn. Mc d ngay t khi cn b, Kongtrul cm thy mt mi quan h mnh m vi cc o s Pht Gio n ni b nhng ngi bn theo o Bn chc gho l thy tu Pht gio, ngi c dy d trong truyn thng ca o Bn trong thi th u. y l ln u nhng khng phi l ln cui cng Kongtrul cho nhng cm xc ring t ca mnh b p o bi nhng ngi c tnh quyt on hn quanh ngi (trong trng hp ny l cha dng ca ngi). Nh ngi nhn xt: Khong thi gian ny [khong mi tui], ti cm thy ht sc ngng m nhng ngi c cho l chng ng bn tnh ca tm. Ging nh mt ngi kht thm nc, ti khao kht c gp mt o s c th ban cho ti gio hun lin quan n tm, nhng ti cn qu tr v yu ui. Cha m ti khng gip ti tm kim mt v Thy, v th ti t b tng ny. Ni chung, cha ti rt nghim khc. Khi ti hc c v vit, tham d mt bui l, hay trong nhng dp khc, ng nh ti d di nu ti x s cn tr con, bi th ti khng th lm iu g tr vic c x cho phi php. Thm ch ti khng th i ra ngoi nu khng xin php ng trc. ng k li nhiu tm gng ca nhng ngi nh nhau, n ung qu , n cp, ni di v.v.. v cui cng b loi tr khi x hi v ng bo chng ti: L tr cc con s tr nn ging nh h! ng lun lun l mt ngi c on v lc ti au kh, bun b v tuyt vng. Khi nh li v thi th u, ti cho rng nh thin tm ca ngi cha ng knh ca ti nn ti mi c th bc chn vo x hi con ngi. ng v cng t t vi ti v ti ngh ngy nay tht kh tm c mt ngi trung thc v tn tm nh th. (Autobiography -T truyn - trang 9b-10a)

22

Kongtrul ging ngha bn tnh d thng nhng d b tc ng ca ngi nh sau: Ngay t khi cn rt nh ti c tnh e thn v hin lnh. Bt c ai yu cu ti lm iu g , ti cng ch tm n nhng c mun ca h cho d ti c kh nng lm iu h yu cu hay khng. V th, mi ngi trong bt k a v x hi no cng u cm kch v i x t t vi ti. (sch dn, trang 12b) Ngi cha nghim khc v c on ca Kongtrul b tng giam v dnh dng n mt cuc tranh lun a phng khi Kongtrul ang tui thiu nin. Ngi ri khi nh vi s khuyn khch ca m v cui cng mt tu s Pht gio, ngi tr thnh c vn v c l l mt ngi lnh o ca ngi, mn ngi lm th k. Nh v Thy ny ngi gp mt Lt ma ca mt tu vin Pht gio: Jikmay Losal, mt Lt ma Shaychen (mt tu vin Nyingma) n v yu cu ti thut li nhng cu chuyn v o Bn. V Lt ma ni ti c mt tm thc trong tro v c bin ti. V Thy c vn ca ti nhn xt rng ti thng minh v thy cho rng ti nn hc cc khoa ngh thut v nghin cu Pht gio. Thy hi Lt ma iu g l tt nht cho tng lai ca ti v v th i n quyt nh l ti nn vi ntrul Rinpoche ca Tu vin Shaychen. (sch dn, trang 13a) Cuc gp g ny nh du vic Kongtrul i vo Pht Gio. Nm mi su tui, ngi i cng vi Lt ma n tu vin v gia nhp tu vin nm 1829. Ngi c th tip tc cuc sng tht hnh phc nhng bi v Thy c vn ca ngi qu tham vng i vi Kongtrul v nng nc yu cu ngi phi ri Shaychen n Palpung, mt t chc tu vin Kagyu. Cuc di chuyn ny vo nm 1833 khi Kongtrul 20 tui nhanh chng dn n kinh nghim tiu cc u tin ca Kongtrul v cc t chc tn gio, bi ngi b p buc phi th li gii nguyn tu s: Thy c vn ni vi ti rng khi v nng ta v bo h ca chng ti [Tai Situpa, Payma Nyingjay Wangpo] n, iu ht sc quan trng l ti phi khn cu c th C tc gii. Cng vi li khuyn ny, thy cho ti mi vt phm cn thit ca mt tu s. Ti gii thch vi thy l ti th gii ti Shaychen. Thy ry la ti bng nhng li l nng n v ni rng ti phi th gii nguyn tu s t ng chin thng v nhng v tha k tm linh ca ngi [m ch Karmapa v cc o s ha thn chnh yu ca truyn thng ny]. (sch dn, trang 18a) Khi vn li c t ra, Kongtrul c gng mt ln na tc ng n tnh hung, vi nhng kt qu c th tin on c: Thy c vn li bo rng ti phi th C tc gii. Ti thut li cch thc ti th nhng gii nguyn ny ti Tu vin Shaychen t ntrul Rinpochay v nhng gio hun ca Lt ma ny dnh cho ti, tuy nhin thy tr li: Con bt buc phi nhn nhng gii nguyn y. Nu ngi ntrul

23

nghe ni con hon tr nhng gii nguyn trc y th nh th cng ri. V th ti khng bao gi chnh thc hon tr nhng gii nguyn ca ti. Sau , bi cc ngi ban mt vi iu quan trng y cho nhng bng hu tm linh nn ti khng c s chn la no khc ngoi vic gia nhp hng ng [cc tu s tng lai] khi c mt vi ha thn quan trng cng nhn gii nguyn. Vo lc th gii, ti qu bn tm vi nhng t tng v cc gii nguyn trc y n ni ti khng bao gi c cm tng l mnh thc s th cc gii nguyn mi. (Sch dn, trang 18b-19a) Tuy nhin iu t hi xy ra: c th li tu vin, Kongtrul c tha nhn l mt ha thn ca mt o s ca tu vin ny trong qu kh. Theo Tin s Gene Smith trong dn nhp tuyt ho cho n bn Ty Tng T in Bch khoa Pht Gio ca Kongtrul, mt tu vin c th c yu cu gi bt k ai trong cc tu s c nhiu trin vng ca h vo lc no phc v trong t chc tu vin hay chnh tr khc cao cp hn. C mt ngoi l l cc o s ha thn ca tu vin th c min vic tp trung nh th. Palpung s dng ch s h bo v Kongtrul thot khi nhng k quan liu sn ngi Dergay, th ph hnh chnh ca qun. Nhng th on chnh tr ny c thy c vn ca Kongtrul xi dc: Thy rt yu mn ti v rt hy vng s nghip ca ti. V thy s ti b lc vo t chc khc nn thy ni vi Php Vng ca s quy y [Tai Situpa] rng bi ti c th thnh lnh c lnh phi ri tu vin do nhng hon cnh khng th trnh khi, nh b mi lm th k cho ban qun tr Dergay, iu cn yu l ti phi c ban danh hiu ca mt trong nhng o s ha thn ca tu vin. Bi iu ny c cho l thch ng, ti c ban cho danh hiu ca mt Lt ma ha thn tng l t ca Tai Situpa qu c. Tuy nhin, Pawo Tsuklak Gawa v Kardruk Rinpochay tch cc phn i, tranh ci rng nu ti c ban cc danh hiu ca bt k v no trong ba o s trc y Alo Kunkyen, Tsewang Kunkyab hay Tamdrin Gonpo v nu ti c tu vin khng nh trn cn bn , iu ny l sai lm d c bo cha th no chng na v s gy ra nhng vn ln hn sau ny. Mc d s phn khng ny, ngi ta quyt nh rng nu ti c ban cho danh hiu ha thn ca Kongpo Vamteng Trulku, mt th gi v t ca Tai Situpa cui cng trong thi nin thiu ca i ngi, iu s to nn mt ni kt tt lnh vi v o s ny. Tin tc c loan bo trong ni b rng ti l ha thn ny v th t gi tr i ti c gi l Kongtrul [nhng m u v th hai-cho tim cui cng ca danh hiu]. (sch dn, trang 19a-b) Nhng th tc nh th hn l mt s thc tnh khim nh v lm nn lng i vi Kongtrul. Mc d ngi ni danh l Kongtrul, ngi khng h s dng danh hiu trong bt k tc phm no ca ngi. Trong cm nang nhp tht ca ngi, ngi nhc n bn thn ngi l Jamgon Lama, v k tn khi s dng mt trong bn danh hiu khc ngi thng dng nhn mnh l mt tc gi. Kongtrul khng phi l mt danh hiu trong s ny.

24

Chng bao lu v tu s rt r v hin lnh nhn thy nhng thi ca mnh b nh hnh bi cc thnh kin b phi ph bin trong tu vin mi ca ngi. Ngi a ra mt phc ha ngn gn v iu ny trong quyn t truyn. l nm 1836, ngi hai mi ba tui: C ln ti i ln nh mt ngn ni, sau nhn ra rng ti ang m. Tip tc gic m, ti c mun i n ci thun tnh ca Guru Rinpochay, o Tail-Fan, v sau bay qua khng trung. Pha sau nhiu ngn ni to thnh mt vng trn ging nh nhng ngn ni st bn ra th gii, ti thy mt ngn ni ging nh vin ngc mu ta ch nhn thy mt na. Ch tht li ca n c th thy c mt phn nhng nh th b my bao ph. Khi tip tc n gn ti ngh rng mnh nn cu nguyn. Vo lc , ti cm thy nh th c mt lng nc khng khip xung pha trn ti v ti qun l mnh ang m. Ti hong s v tnh dy. Vo lc lng knh ngng ca ti i vi Dng Gio hun C truyn hi li lng v suy gim bi ti cm thy ti thuc v Dng Gio hun Khu truyn. Ti tin chc rng cc nghip chng ca ti l do bi thi ny v v sau do n hn nn ti sm hi li lm ny. (sch dn, trang 23b). Trong quyn sch khc Kongtrul a ra mt tng thut di v chi tit hn v chng bnh tm linh v th xc ca ngi m ngi cho l do thnh kin b phi v v vic hn gn dn dn mi quan h ca ngi vi cc bn vn kho tng. Tng thut ln n cc im vi vic ngi c chnh thc xc nhn l mt v khm ph nhng bn vn kho tng c n du: Nm mi lm tui, ti gp Guru Rinpoche trong mt gic mng v nhn s gia h ca Ngi. Sau , ti ngh n vic bin son nhiu quyn sch, trong c nhng bn vn thc hnh. c bit l khi ang sng trong Tu vin Shaychen, ti bin son cc nghi l lm ngui du Thin n Vinh quang [Lhamo Palchenmo, lha mo dpal chen mo] v cc bn vn khc Sau khi hon tt cc bn vn ny, ti son mt bn vn thc hnh cho Vajra Hammer [Ba Kim cng - Dorjay Bay-chon, rdo rje be con] [v cc bn vn khc lin quan n qu ma v cc v bo h]. Ti cho ntrul Rinpochay xem cc bn vn ny. 6 Ci nhn thing ling ca ngi v cng rng ri: ngi tn thn cng trnh ca ti. Ngi khn cu vic truyn c (khu truyn) bn vn , thc hnh cc bn vn trong mt thi gian ngn v nhn thy nhng du hiu r rng v kt qu tt lnh ca chng. Ngi bnh lun rng vic Thin n Vinh quang ngui du s lm gim bt bnh tt ca con ngi cng nh th vt ca h trong hin ti, trong khi thc hnh Ba Kim cng th rt hu hiu lm suy gim tc dng che chng do cc cam kt Mt tha b vi phm trong thi i suy hoi ny.
6

C hai v ntrul Rinpochay trong i Kongtrul. y l ln cp cui cng ti v th nht, mt o s ca Tu vin Shaychen. Tt c nhng ln cp sau ny v ntrul Rinpochay m ch mt o s c tr Tu vin Palpung.

25

Trong thi k ny ca i ti, ti n lc y mnh vic nghin cu v tinh tn tu tp ti vt b mi chuyn khc. Bi thc hnh thin nh l phng din quan trng nht ca vic tu tp ny, tt c thi gi ca ti c dng vo vic thin nh. Ti thy rt r mt ni ct du cc bn vn kho tng trong vng ; tuy nhin ti khng lm g ht. Sau ny ti i ti Tu vin Palpung, ti nhn gii nguyn xut gia. C ln ti i qua cnh ca dn ti cc gio hun tm linh ca Dng Gio hun Khu truyn cao qu, ti i n ch chp nhn li khuyn dy ca cc o s ca dng v cc thin tri thc ca ti th c gi tr hn tt c nhng ngi no khc. Kt qu l s thin v v dnh mc ca ti i vi Phi Tn Dch pht trin mnh m v ti tri nghim iu g ging nh s nhm chn i vi cc bn vn kho tng ho huyn v nhng g thuc loi . Hn na, mt vi Lt ma cao cp c cc bn vn ti bin son trc cng khai ch trch chng. Sau ti t tt c nhng quyn sch ca mnh v son mt bn vn ngn v kht khao v cc gii nguyn. Nhng s kin ny lm cho nhng gic m v nhng biu hin hin nhin ca ti mi lc mt ri lon hn v ti b mt cn st trm trng khng c trong ba mi loi c bit vo thi . 7 Mi ngy ti u ngh l mnh sp cht. Mt m trong thi gian ti c mt kinh nghim m ti khng th xc nh c l thc hay m: ti cht v gp c Guru Rinpochay cng v phi ngu ca ngi. Sau khi ti nhn c li p cho vi cu hi, cc ngi ban cho ti mt mnh lnh mnh m l phi ti sinh mt ln na v ti thy mnh xut hin trong ging ti. Kt qu l trong vi ngy sau c nhng lc ti oan chc rng ti ang trong thi k gia ci cht v s ti sinh. Ti bn ton b ca ci t i m ti c v lm nhng biu tng ca thn, ng, v tm Pht. Nhng biu tng chnh yu trong s ny l mi ba bc tranh qun tng dnh cho Th kin Tinh ty ca o s Tm linh [nhng thin nh xut pht t cc bn vn kho tng]. iu ny lm cho sc khe ca ti dn dn kh hn. Sau ti nhp tht thc hnh thin nh. Mc d th xc ti yu t do mt chng bnh v kh lc bn trong, nhng kinh nghim v gic m ca ti tht tt. Vo thi im sc khe ca ti b ri lon nht, o s tn qu Jamyang Kyentsay Wangpo nhn xt [trong mt l th?] t Dzongsar rng s ngui du ca Thin n Vinh quang c vit ra trc y dng nh l iu then cht cho vic hi phc ca ti. Hn na, trong mt gic m, t trung thnh ca ti l Karma Nyi ni vi ti rng ti s kh hi phc nu khng c hnh nghi l lm ngui du thin n m ti bin son. Tuy nhin, bn vn lm ngui du vnh vin bin mt. Mt bn vn tn l Mt L Cng dng cho Thin n Tt lnh xut hin trong tm ti. Vo ngy ti vit bn vn ny, biu hin ht sc kit tng l cu vng ging nh chic lu hnh trn xut hin chi li trn bu tri xanh thm. Sau khi ti tng bi nguyn cng dng t pht, sc khe ca ti dn dn tt hn.
7

Trong bn vn vit l bro nad; c v l mt li in ca t dro nad, cn st.

26

Sau ny v khm ph kho tng Kundrol Sangwa Tsal (thng c gi l Tsewang Drakpa) xut hin trong vng ln cn. Bi chng ti cng qu hng, ti t hi khng bit c nn n gp ngi khng. Ti khn cu Jamyang Kyentsay Wangpo lm mt tin tri gip ti quyt nh. Ngi tr li: V khm ph kho tng ny chn chnh nhng bi s cung nhit thi qu ca ngi, ngi ch c phm cht trung bnh. Mc d iu , nu ng gp ngi, iu ny s hn gn s ni kt b tn hi trc y ca ng vi cc bn vn kho tng. Tuy nhin ti khng th gp ngi vo lc . Nm ti ba mi by tui l mt thi im c bit y nhng chng ngi v ti mc phi vi chng bnh. Ti thc hin nhiu thc hnh min mt. Trong thi gian ti ang tu tp thc hnh min mt v Th kin Tinh ty ca o s Tm linh th ti m thy c gp Guru Rinpochay. Vi s v cng tn knh, ti l ly v khn cu ngi gia h. Ngi ban s gia tr cng mt vi thn ch v Php ng. Sau ngi ni: Ta s qut sch nhng chng ngi cho i con trong nm nay. Trong t nm k t by gi con s thc s gp ta trong cuc i v vo lc con c th dn dn hiu c nhng iu con cn bit. Sau ny, nm bn mi tui, khi ti gp v khm ph kho tng v i Chok-gyur Daychen Lingpa ln u tin, ti c cm tng nh mt a con c hp nht vi cha n. 8 T lc tr i, v khm ph kho tng lng danh v chn thc tht hin nhin ny hng dn cho ti v nhiu phng din da trn cc bn vn kho tng m ngi tm c trc v sau cuc gp g ca chng ti. Vo lc y, mc d ti bt u cng vic bin son Kho tng cc Gio l c Ti khm ph, c mt nguyn nhn chnh ng quan tm v nhng tr ngi cho cuc i ti. Ngi tin tri rng nu nhng ba tic kim cng cho mt tp hi cng ng cng tt c cng dng khng tr hon.., th cuc i ti s i n nhng gii hn ca n. Ti lm iu ny khng cht do d. c bit l vo lc thnh a ti Dzong Sh c khm ph, Jamyang Kyentsay Wangpo ton tr, v khm ph kho tng v i Chok-gyur Daychen Lingpa, ti v nhng ngi khc thc hin thc hnh v i ca Tm i Bn Tn. Ti Chitta Sang Puk [Hang ng Tm yu B mt], ngay sau khi chng ti chm dt thc hnh, hai v khm ph kho tng lm c mt Php ta cao bng v c ph bng mt chic nm. Cc ngi tng cho ti nhng biu tng ca thn, ng, v tm Pht cng nh vt cng dng tng trng ca v tr trong hnh thc ca vin ngc nguyn s. K cc ngi ban cho ti danh hiu Orgyen Chimay Tennyi Yungdrung Lingpa [n Kin c Bt t ca Hai Gio l] do Guru
8

Vn cnh ca pht biu ny v s khim tn t nhin ca Kongtrul lm ti tin rng trong trng hp ny ngi cm thy bn thn ngi l a con, v Chokling l ngi cha. Mt ngi quan st cuc gp g ny gia mt ngi bn mi (Kongtrul) v mt thanh nin hai mi bn tui (Chokling) c th d dng hiu s vic theo cch khc.

27

Rinpochay ban tng. Cc ngi nhn mnh rng t lc tr i ti nn s dng danh hiu v sa cha mi lin h b tn hi vi nhng bn vn kho tng su xa. K cc ngi c hnh mt bui l tng trng s trng th ca ti. (Cam l Xut hin trong mt o nh, trang 32b-34b). Tng thut ny k li vic Kongtrul i nghch li cm xc ca chnh mnh v vic ngi dn dn quay v mi nh ca i sng tm linh ca ring ngi. Ngi hc tp bng nhng kinh nghim gian kh lin tc m rng nhng chn tri ca ngi m khng loi b nhng g tng quan trng i vi ngi trong qu kh. Cu chuyn ny khng phi l mt chuyn k v vic Kongtrul t b Dng Gio hun Khu truyn theo dng khc. Ngi thng vit v bn thn ngi nh mt thnh vin ca dng truyn tha v lun lun coi o s tm linh chnh yu ca ngi l Tai Situpa, Payma Nyinjay Wangpo, v lnh o Tu vin Palpung v mt o s ha thn ca Dng Kagyu ca cc v Karmapa. Theo Kongtrul, hu qu trm trng nht ca s thnh kin b phi l n to nn hnh vi ht sc tiu cc ca vic bc b gio l ca c Pht. Mc d mi Pht t phi quyt nh xem cc phng php pht trin tm linh no l c ngha cho bn thn mnh trong i dng gio l c c Pht ban cho, vic bc b hay xem thng nhng chn la ring t ht sc khc bit t cng mt gio l ca nhng Pht t khc th ng ngha vi vic bc b li Pht dy. Kongtrul ht sch nhng du vt cui cng ca thnh kin b phi ca ngi vo nm bn mi tui (1853) nh kt qu ca vic ngi tip xc vi Jamyang Kyentsay Wangpo, mt o s ha thn ca h thng tu vin Sakya, l v Thy m ci nhn khng-b phi rng ri c mt nh hng su xa n Kongtrul. Sau khi cung cp mt lit k di nhng qun nh m ngi nhn t Kyentsay vo thi gian , ngi bnh lun nh sau: Ngy nay, cc Lt ma, hc gi, v cc tu s ni ting ch nh gi cao truyn thng thc hnh ca ring h v mt t bn vn gc Pht gio cn bn. Ci nhn thing ling ca h i vi s ton vn ca Pht php b gii hn v quan im ca h ht sc hn hp. Nhng ngi thuc mi tng lp thng thiu s hiu bit v kinh nghim v gio l ca c Pht. c bit l mi y, nhng ngi thiu s trung thc v mt ci nhn thun tnh i vi Pht gio hnh x nh th h c mt vi quyn lc. H by t nhiu iu lin quan n phm tnh ca cc truyn thng tm linh v s thanh tnh ca cc dng truyn tha. Hn na, ngoi vic khng quan tm n nhng dng gio hun khc, h c s i khng v cng mnh m hay trnh n vic thc hnh mt cch v l, ngay c trong truyn thng ca ring h. H trn y hoi nghi nh mt con yak m chy trn nhng ni s hi do chnh n tng tng ra. i vi bn thn ti, ti chn thnh c mun thc hnh cc gio hun pht trin tm linh; tuy nhin bi ti khng bao gi t c sc mnh tinh thn n t cam kt kin c, ch ca ti yu t v ti khng thnh tu cc c mun ca mnh. Tuy nhin, t by gi tr v sau, a hoa c tin v phn bit i vi tt c cc gio l v o s ca Pht

28

php dn dn n r trong ti mun phng. Hn na, kinh nghim ca ti trong vic thc hnh cc gio l tr nn cng lc cng tt p hn. Nh vy s kin ti trnh khng phm vo vic bc b gio l ca c Pht - mt hnh vi v cng nghim trng - chnh l nh thin tm ca v o s tn qu ny. (T truyn, trang 66b-67a) S PHT TRIN CA TRUNG TM NHP THT CA KONGTRUL Lc u Kongtrul khng c nh tr thnh nh sng lp ca mt trung tm nhp tht; ngi ch mun thc hnh thin nh. Trc tin, nm hai mi hai tui, ngi d mt kha nhp tht di hn. Ngi bt u kha nhp tht ba nm, su tun ca Tu vin Palpung trong thng mi m lch nm 1835. Tuy nhin ngi khng th nhp tht trn thi gian: [Cui nm 1836,] Karmapa th mi bn Tekchok Dorjay n min ny v gi mt l th cho bc th h ca s quy y [Tai Situpa], yu cu phi ti n dy vn phm Phn ng cho ngi. Tai Situpa ni rng ti khng th khng i, v th ti ri kha nhp tht. (T truyn, trang 25b-26a) Trc khi Kongtrul i ti tr x ca Karmapa, Tai Situpa ban cho ngi mt s gio hun trong c mt gio hun m sau ny Kongtrul nhn ra l tin tri vic ngi tr thnh v h tr chnh yu ca Dng Gio hun Khu truyn ca cc v Karmapa: Ngi ging rng gio hun c nht v nh ny bao gm yu ngha ca hng trm v hng ngn gio hun do Guru Rinpochay ging dy lin quan n bn tnh ca tm. Trong qu kh ng tn qu Tai Situpa th tm Chkyi Jungnay ban n cho ng chin thng y uy lc Ddul Dorjay, nh mt gio hun ch thng bn tnh ca tm, v sau ph chc dng truyn tha ca ngi cho v ny. V o s ny, Karmapa th mi ba tn qu, tip tc ban gio hun trc ch ny v sau ph chc dng truyn tha cho ngi [Tai Situpa th chn Payma Nyinjay Wangpo]. Dng nh c mt l do [khin ngi ban cho ti gio hun ny]. (T truyn, trang 26a) Su nm sau, tui hai mi chn, cui cng Kongtrul quyt nh ri tu vin nhn mt tr x c tch ti mt a im nhp tht b b qun. Mc d ngi khng nhc n ci cht ca Thy c vn ca ngi vo u nm (1842) i vi quyt nh ri Palpung ca ngi nhng dng nh c mt s tng quan no . Tt c nhng g ngi cn vo lc ny c th nhp tht l c php ca Payma Nyinjay Wangpo, o s ca ngi: Ti xin bc th h ca s quy y cho php ti sng ni nhp tht [ca Tai Situpa i trc] v thnh thong li trong n tht . Lc u c

29

v l ngi kh c th ng ; cui cng ngi ha l ti c th trong ba nm. Sau ti vt b mi ca ci ln hay nh m ti c c, i chng thnh vt liu cn thit lm nhng biu tng ca thn tng gic ng - mi mt bc tranh Th kin Tinh ty ca o s Tm linh ln v p, k c nhng v bo v gio l ; cc biu tng ca ng gic ng - mt quyn sch S Ton thin ca Tr tu trong Tm Ngn Dng c vit bng vng; v nhng biu tng ca tm gic ng - mt trm ngn tsatsa [nhng kiu mu bo thp nh]. Dng nh trong thi i ca Chkyi Jungnay mt trung tm nhp tht v tu vin thc hnh tn ti a im n tht ca ti. Tuy nhin, v sau ni ny tr thnh v ch v b b ph sau khi ntrul Wanggi Dorjay thnh lp trung tm nhp tht thp hn Palpung. Gi y khng cn st li iu g ngoi tr nhng khu nh h nt, v th mt hm vo cui thu ti i kho st v cng dng khi thm cho cc v tri. Vo lc khng c con ng ring dn n a im nhng khi ti n pha sau trung tm nhp tht [thp], mt con chim kn kn bay ln v ti i theo hng ca nN quay v hng ng v bay vt ln: ti nhn bao qut theo hng v thy a im nhp tht. Khi ln n , ti c hnh l cng dng khi thm; nhng du hiu v im bo tt lnh cho tng lai xut hin. V sau hai tu s ni khc nhn thc su sc iu ti ang lm gip ti xy dng mt cng trnh ging nh mt ngi nh nh trong ng nt ca ni tng l tr x ca cc Lt ma lnh o. (T truyn, trang 41a-b) Chun b cui cng ca Kongtrul cho n tht l khn cu o s ca ngi ban qun nh cho thin nh m ngi sp lm. ng thi n tht ca ngi c ban danh hiu, nh n tr nn ni danh: Ti nhn qun nh Tch tp cc Chu bu nhiu ln nhng ti mun nhn lnh dng truyn tha c bit ca cc v Tai Situpa v th ti khn cu v th nhn qun nh t bc th h tn qu ca s quy y. Vo lc ngi t tn cho n tht l Tr x Ph Hin ca i Lc Chi li [Kunzang Daychen sel Ling]. Khi n n tht ti chng s hu iu g ngoi tr nhng b qun o rch ri, mt phn t bnh tr, v nm phn la mch v sa chua; tuy nhin, vo ngy mi lm ca thng c Pht t cc ci tri tr v [sau khi ging dy cho thn mu ca Ngi , c ngha l thng chn m lch nm 1842], ti bt u nhp tht. (T truyn, trang 44a) Ln ny Kongtrul c th an tr trong tht v sng c lp. Ngi chm dt ba nm trong tht nh d nh nhng khng tr li tu vin sau thi gian : n tht nh b m ngi xy dng tr thnh tr x ca ngi. Hai mi nm sau, ngi nhn li:

30

Ngay khi ti nhn qun nh v s truyn c t bc th h ca s quy y, trc ht ti tri qua ba nm thin nh v ton b phm vi cc thc hnh chun b v chnh yu ca Tch tp cc Chu bu. Tip theo vic ny, ti thc hin nhng thc hnh khc nhau t Cc Kho tng Mi v C ca Dng Gio hun C truyn, chng hn nh B Mt Ct ty [thin nh v o s tm linh], Th kin Tinh ty ca o s Tm linh, v Tp hi cc ng H lc ca Tm Bn Tn V i; v nhng thc hnh t cc tantra cao v thp ca Tn Dch; chng hn nh Cc Lc Lun [Chakrasamvara], H Kim Cng [Hevajra], v i dng cc ng Chin Thng [Gyalwa Gyatso, rgyal ba rgya mtsho]. Ti thc hin thc hnh min mt ca mi tantra ny, cng vi thin nh thuc giai on thnh tu tng ng. c bit l khi ngh ngi trong bn tnh ca tm, ct li ca thin nh i n [Mahamudra], ti vay mn t cc tc phm ca nhng v khc bin son bt k lun thuyt no thch hp. 9 hai mi mt nm t khi ti n y. Trong thi gian ny, mi bnh tt ha hi ti tri nghim do hu qu ca nhng hnh vi tiu cc trong qu kh ca ti pht khi hay bi hu qu ti m ca vic tip xc vi nhng ngi vi phm cc cam kt Mt tha v.v hon ton c cha lnh nh lng bi mn ca o s tm linh v Tam Bo. Ngoi bnh tt, khng c bt hnh no xy ra; tri li, kha cnh tch cc trong vic thc hnh ca ti tng trng. c bit l ti cm thy lng knh ngng i vi Guru Rinpochay t thi th u v nim tin i vi cc thc hnh l nhng g bao gm tinh ty ca mt triu thin nh m ngi ging dy. Thc hnh tinh tn ca ti v cc thin nh ny mang li nhng du hiu ng tin v c th: ng ton tr Dorjay Ziji Tsal [Jamyang Kyentse Wangpo], l Vimalamitra xut hin trong thn tng ca mt thin tri thc, v Orgyen Chok-gyur Daychen Lingpa, i din ca o s v i x Oddiyana, s gi ca ngi hin thn cho ha bnh th gii, cng thng xuyn n ni ny, trong qu kh v mi y, khai m kho tng b mt ca mt i dng cc gio l Mt tha. Cc ngi ban cho ti nhiu cht liu c hin cng v nhng vt v cng linh thing nh cc pho tng, giy da vng [ca cc bn vn kho tng], v.v... v cc ngi to ra v s nhng ni kt tt lnh tch cc. (Danh mc, trang 11a-b) T tng thut ca ngi, dng nh Kongtrul m ng tr x trong mt trung tm nhp tht b b ph l bi n c thnh lp bi Chkyi Jungnay, mt trong nhng o s mang li cm hng cho ngi. Khi thi gian tri qua, ngi bt u hoi nghi v nhn nhng ch dn t nhng ngi khc rng a im th cn quan trng hn l ngi tng. Khp n v vng Hy m lp sn c nhng vng thnh a, nhng ni c cc o s v i trong qu kh hin cng cho vic thin nh. Mt s vng rt
9

Vic o vn v ang ph bin trong hc thut Ty Tng, l ni iu c v c nhn mt cch thin cm nh cch biu l lng tn knh ca mt tc gi i vi cc o s trong qu kh. Dn gii ny ca Kongtrul chc l c vit trong mt thi khim tn hn l mt th nhn v hnh vi sai tri.

31

ni ting: chng hn nh nhng ni c Guru Rinpochay gia h v nhng ni c Milarepa thin nh. Nhng a im khc c Guru Rinpochay hin cng v li mt kho tng c ct du s c khm ph khi vng t tr nn v cng li lc cho th gii. Kongtrul thy mnh mt ni nh th: n hon ton c th s dng c v mi ngi c th nhn thy nhng khng ai bit l n c mt ngha c bit. Chnh Kyentsay l ngi u tin xc nhn cho trc gic ca Kongtrul v tr x ca ngi v Chokling chnh thc cng khai tuyn b n l mt thnh a: Nm 1856, Kyentsay tuyn b rng a im tuyt vi ny l Devitroki th ba, mt biu l bn ngoi ca con mt tr tu tt nh ca kinh mch trung ng. Ti ngc nhin v li tuyn b ny bi khng ai bit tn gi (ca a im ny). Sau ny ti hi ngi v sao ngi ni th. Ngi tr li rng vo lc ngi c mt kinh nghim thin nh trong tro, trong ngi nghe nhc n ci tn ny trong mt bi ca b mt ca cc dakini tr tu. 10 (T truyn, trang 82a) Devikotri c ngha l Cung in Thin n; Devikotri th nht n , Devikotri th hai min trung Ty Tng. C hai u ni danh l cc thnh a. Sau ny nhn xt ca Kyentsay gi cho Kongtrul v nm thng yu cu Chokling m t nhng c im ca vng t tr x ca ngi. Chnh sau s kin ny m Chokling bt u gi vng t l Tsadra Rinchen Drak, hin nay l tn thng dng nht. Tsa l mt pht m sai trong ting Ty Tng m u tin ca t Phn ng Charitra (Bn ni Nng ta), 11 tn ca mt trong nhng vng quan trng nht ca thnh a pha ng nam ca min Trung Ty Tng. Dra (ting Ty Tng) c ngha l tng t nh hay ging nh. Nh th tn Tsadra ng rng min n tht ca Kongtrul th tng ng vi Charitra v nh tng tm linh. Rinchen Drak c ngha l vch ngc. Trong hai mi lm thnh a min ng Ty Tng, n tng trng cho ct li ca cc phm tnh gic ng. Kongtrul m t cc giai on ca vic tit l thnh a ca Chokling v nhng s kin a Kongtrul n vic chuyn ha cuc i ngi t mt thin gi v tc gi c tch trong mt n tht nh xu thnh mt nh xy dng v o s ca mt trung tm thin nh: Ti khn cu Chokling bin son mt bn ch dn nhng c im linh thnh trong vng t ca qu hng ti. Ngi tr li rng vng t l mt trong hai mi lm thnh a ca min Do-Kham: v th khng cn phi son mt hng dn nh th bi trc y rt lu n c ct du nh mt kho tng. (T truyn, trang 85b)

10

Trong bn vn ny, dakini (Phn ng) m ch mt ph n gic ng, l mt ngi t c thnh tu siu vit hoc l mt thin n mt ci Pht thun tnh. 11 Cch dch Charitra l Bn ni Nng ta ph hp vi Kunkyen Payma Karpo trong tc phm Guide Book of Holy Place Charitra [Cm nang Hng dn n Thnh a Charitra] (Darjeeling: Lama Sherab Gyatso, 1982).

32

Nm 1857 khi Kongtrul bn mi t tui, c gng u tin ca Chokling nhm tit l v vng t kt thc trong s tht bi: Ngi bt u i b, nh gii thiu vi chng ti nhng c im ca trung tm ca vng t; tuy nhin v bo h ca vng t, N Bo h Thn ch [Ekajati], xut hin tht r rng trc ngi. i vi nhng ngi khc th ngi c v ngt i. (The Guide to the Sacred Ground of Tsadra Rinchen Drak - Cm nang Hng dn n Thnh a Tsadra Rinchen Drak, trang 15a) Trong tng thut khc v cng s kin ny, Kongtrul thut li rng Chokling ngt i nhiu ln bi nhng th kin mnh lit v N Bo h Thn ch. 12 Kongtrul tip tc tng thut: Trong gic m v nhng t tng lan man ca ti, ti t hi a im ny c phi l mt vng thnh a khng. Cng th, khi ti ang c hnh cc bui l cng dng dnh cho cc thc hnh ca cc tantra c v mi, chng hn nh Th kin Ct ty ca o s Tm linh, ti khng bit c nn xy mt ngi cha nh y khng bi khng gian s dng trong nh ti qu nh. Tuy nhin ti hiu rng bt k vic xy dng no c thc hin vo lc ny cng s b ph phm sau thi gian ti c tr y. V th ti chp nhn li sng n gin. Mt thi gian sau, ni nng ta v bo h ca chng ti, c Pht Kim Cng Tr [Tai Situpa] ni: ng tn qu trc y [Tai Situpa] rt bn tm v a im nhp tht ny nhng t n nay n b h hng. By gi tht l tt nu n c ti thit bng vic xy dng mt ngi cha v mt trung tm nhp tht. Chc hn d n ny s c thc hin tht si ni! Mc d ngi ra lnh nh vy, ti khng lm c iu g c th hon thnh d n bi mt trong nhng l do l o s sp vin tch. 13 Nm 1859 [khi ha thn mi ca Tai Situpa, Payma Kunzang, xut hin] ti nguyn rng cho d ti c lm iu g khc, ti bo m l s xy dng mt ngi cha nh ti a im ny. o s, v khm ph kho tng v i [Chok-gyur Daychen Lingpa], xut hin vo thi im Ngi tht ra nhng li kim cng: Nu mt ngi cha v trung tm nhp tht c xy dng ti mi mt trong hai mi lm thnh a v i DoKham [min ng Ty Tng], iu ny s lm yn du mi iu rc ri, c bit l nhng cuc chin tranh bin gii, trong vng Hy m lp sn ni
12

Trong tuyn tp cc bc ha ca cc o s thuc Dng Gio hun Khu truyn, bc ha ca Kongtrul cho thy Kyentsay v Chokling ngi pha trc Kongtrul. c Pht Kim Cng Tt a bay trong khng trung pha trn ba ngi, bn cnh phc ha ca cc ngh s v ngi cha chnh v cc khu nh ph cn ti Tsadra Rinchen Drak. V bo h ny, N Bo h Thn ch, c v di ngai ca Kongtrul. 13 y Kongtrul s dng mt cch thc lch s khi ni ti vic o s ca ngi vin tch: Ngi ang tin gn n thi im ngi quyt nh gip chng sinh. Ni cch khc, ti sinh trong nhng hon cnh khc.

33

chung v vng Do-Kham ni ring, v c bit l ring tng a ht. Nhng vng thuc thnh a ny l cc a im 14 nng lc lm an bnh ny. Mt ngi xy dng nhng ta nh ny s xut hin trong s ni kt vi mi mt vng thnh a. a im ny th ng s l ngi lm vic . bt u, iu thit yu l ng thc hin mt pho tng ca Yangdak Heruka vinh quang. Vt liu to nn hnh th v nhng vt liu t trong hin cng c l c ct du nh nhng kho tng trong vng ln cn ny. Mc d ti khng c ca ci to nn nhng ta nh v i, ti nhn thc su sc nhng hon cnh c bit v ha s lm ng y theo lnh ca ngi. Cng vi ntrul Rinpochay ca Tu vin Palpung, mt ln na ti khn cu ngi Chokling tit l kho tng ca thnh a ny. Chng ti nhn c l th tr li sau y, c ng du n ring ca ngi: p li vic ng thnh cu vng thnh a Tsadra Rinchen Drak ti Palpung c tit l, ti yu cu ng lm nh c gii thch trong Tin tri ca cc Dakini v Ba Ci ngun: Tsadra, thnh a siu phm ny, tm gic ng, c thit lp ging nh tm nan kinh mch ca tri tim. Khi ngi cha ca heruka 15 vinh quang cng pha ng c bt u V in th v pho tng ca v bo h a phng hon tt, Th thnh a c th c tit l: hy nhp tm iu ny! v trong Cng b cc Tin tri: Mt ngi cha trong Thung lng Uk 16 s c xy dng bi hin thn ny L ngi s i n Mi-go Tsek pha ng. Shakya v Lodru, cc hin thn ca Bero, S xy dng mt ngi cha ti Tsadra, i ngc; Mt pho tng ca Heruka vinh quang L pho tng gii thot nh thy, nghe, ngh tng hay xc chm; Mt n tht cho ba tantra ni
14

Trong trng hp ny, t c s dng trong ting Ty Tng ch a im (may tsa, me btsa) th tng ng v mt a l vi mt v tr chm cu trn thn th.

15

Heruka (mt t Phn ng) m ch cc Bn tn Mt tha phn n hay bn-phn n ni chung. c bit l trong vn cnh ny, mt pho tng ca Yangdak Heruka, mt trong nhng Bn Tn chnh yu ca cc Tantra thuc Cu Dch, l pho tng chnh trong ngi cha c xy dng ti Tsadra Rinchen Drak. 16 y m ch Shakya Jungnay (1002-1062), mt o s v i ca Dng Gio hun C truyn, ngi xy dng mt ngi cha trong Thung lng Uk. Kongtrul c coi l mt ha thn ca o s ny cng nh Berotsana v nhiu v khc. Khi ti phn nn vi Tsa-tsa Drubgen Rinpochay Kanding, Trung quc, rng on k ny kh hiu, ngi nhn xt: y l mt bi k tin tri: cc tin tri c cho l ti ngha!

34

Ni ngi tinh tn s bo m t c gii thot. v trong S Trao truyn B mt ca cc Dakini: La chc chn s lm tu vin b hy hoi: Hy xy dng ngi cha ca heruka vinh quang phng bc! Nh c ni trong cc bn vn, mt ngi c tm linh u vit s xut hin ti trung tm ca mi mt trong hai mi lm vng thnh a, nhng vng t thing ling chnh yu ca min ny. Nu mi ngi trong nhng v ny xy dng tu vin, s khng cn lm g thm bo m cho hnh phc ca Ty Tng v Kham. Trong trng hp ny, mt ngi cha ca heruka phi c xy dng pha ng ca thnh a, tng trng cng pha ng dn vo kinh mch tr tu. Gc ca cy nh l vt h tr cho N Bo h Thn ch. Trong s ni kt vi iu ny, mt in th dnh cho n bo h ny nn c thit lp ti cng pha ng. Bi nhng chun b ny cn thit cho vic tit l thc s vng t thing, xin tho lun vi cc huynh tm linh [ca Tai Situpa], nhng ngi gi kho tng v nhng v tng th k qun l tu vin xem nhng iu ny c th thc hin c hay khng. Xin gi cho ti mt phc p r rng v iu ny. Ngi cng tuyn b rng giy da vng [cc bn vn kho tng] v nhng tin tri b mt ni r rng rng trung tm tu vin ny [Palpung] ang c nguy c b la hay k th tiu hy. Gii php i ph vi iu ny l xy dng mt ngi cha c hin dng cho ng vinh quang v i [Yangdak Heruka] pha bc ca ngn i. Nu iu ny c thc hin, s khng c tai ha no xy n cho Palpung. Ngi cnh bo rng lc ny nu khng tn dng c hon cnh tt lnh v nu cng vic b chm tr th s chng ch li g: ngi cha phi c hon tt trong nm nay! Trc y ti khng thu thp g v nhng vt liu khc c th dng cho vic xy dng v ti sng nh vic kht thc trong vng: ti khng c g trong tay xy tu vin. V th ti hi ntrul Rinpochay, mt ct tr ca gio l dng thc hnh, l ban qun tr tu vin c bo tr cho vic xy dng bn ngoi tu vin khng. Nu h lm iu th ti s bn mi vt c gi tr m ti c dn dn hon thnh cc khu nh khc v nhng pho tng ln nh bn trong. Bi rt quan tm n Pht gio nn ngi ng . Ngay khi ngi cho php bng cch ch dn cho cc thnh vin ca ban qun tr, mi ngi quyt nh rng ngi cha s c xy dng. Mi bn tm ca ti vo lc ny l mc d t thn ngi cha c hon thnh, nu n khng c s hu ch c th th ngi s hu ni chung, ban qun tr tu vin, s kh c th bo qun a im trong thi gian di. V th ti t hi liu c phi l mt tng hay khng khi bt u mt trung tm nhp tht nh c ni kt vi ngi cha y. Ti khn cu Dabzang Rinpochay, mt o s v cng uyn bc, thc hin mt tin tri v vn ny. Ngi thng bo nhng gic m ht sc tt

35

lnh cho thy mt trung tm nh th s mang li li lc cho Pht gio. Ti cng khn cu o s ton tr Dorjay Ziji Tsal [Kyentsay]: ngi cho bit l ngi c mt linh kin c bit bo trc s thnh cng. Da trn s ti cam oan ca ngi, ti thc hin y vic xy dng cc nh nhp tht v nh ph cn. (Danh mc, trang 11b-14a) Nm 1859 mt ln na Chokling c gng khnh thnh thnh a v thnh cng. S kin ny dn ng cho vic thnh lp trung tm nhp tht ba nm ti Tsadra Rinchen Drak. Kalu Rinpochay thut li v s thi thc lc ban u ca Kongtrul nhm tm kim mt trung tm thin nh, c Lt ma Drubgyu Tenzin Canada phin dch: C ln, Jamgon Kongtrul v i, mt Lt ma quan trng ca Tu vin Palpung, tu tp trong mt n tht c nim kn. Trong kha nhp tht ny ngi nghe ni Lt ma Norbu [Shenpen zer], v h tr chnh ca Dng Gio hun Shangpa ving thm Tu vin Palpung. Kongtrul quen thuc vi truyn thng Shangpa v c s tn knh su xa i vi nhng gio l ny. Ngi cm thy y l c hi nhn s trao truyn trc tip t v h tr thc s ca dng truyn tha ny, l mt bc v cng him c, v v th quyt nh dng kha nhp tht gp v Thy ny. Khi nghe Lt ma Norbu n, Kongtrul ri n tht v i ti nh khch nh l v xem c th nhn s trao truyn t v Thy ny khng. Khi n phng ca Lt ma Norbu, Kongtrul nhn thy mnh hon ton khng c ti. Mc d l mt trong nhng Lt ma chnh ca tu vin, nhng ngi nh th khng h hin hu! Trc s hon ton sng st ca Jamgong Kongtrul, chng no ngi cn li, chng c du hiu no cho thy ngi tng hin din. Ht sc bi ri trc din bin ny, Kongtrul tr v phng ring. Ngi qun chiu v s bt hnh ca mnh, v t hi chc l trc y ngi phm vo nhng hnh ng tiu cc n b gy mi ni kt ca ngi vi truyn thng Shangpa v v h tr dng truyn tha. Ngi khng h nui dng t tng ph phn Lt ma Norbu m lin tc qun st bn thn thy r nhng li lm ca ring mnh. Ngi lo lng n ni c m ngi khng ng m thc trng qun chiu v nhng khim khuyt ca mnh, sm hi v tnh ha, v tr tng thn ch ca c Vajrasattva. Khi tri sp rng ng th mt tng xut hin trong tm Kongtrul. C l bng cch ngh thit lp mt trung tm nhp tht c dnh ring truyn b gio l ca truyn thng Shangpa, ngi c th chuc li v nh th c th to lp mt ni kt ring tht tt p vi nhng gio l ny! Cng nghin ngm v tng ny ngi cng tr nn xc quyt v s thch ng ca n. Sau , vo lc sng sm, mt ln na ngi n phng ca Lt ma Norbu vi tng ny trong tm. Khi ngi bc vo phng, trc khi ngi c th ni mt li, Lt ma Norbu ni vi ngi: l mt tng tuyt vi! Vo lc ny ti khng c thi gian ban cho ngi mi trao

36

truyn, nhng ngi nn tin ti vi d n ny v ti s tr li cng sm cng tt trao truyn ton b gio kha Shangpa. Mc d cu chuyn ny khng xut hin trong t truyn ca Kongtrul, ngi thut li l gp v Lt ma ny ln u tin nm 1840 (nm hai mi by tui) v ch c ban mt t gio hun trong dp . Ngi nhn s trao truyn y ca Dng Gio hun Shangpa t Lt ma Norbu vo nm 1843. KHA NHP THT BA-NM TI TSADRA RINCHEN DRAK V PHN I CN LI CA KONGTRUL Kha nhp tht ba nm su tun u tin ti Tsadra Rinchen Drak bt u nm 1860; Kongtrul bn mi by tui. Tm ngi sng trong mt cng ng nh: mt o s kim cng, nm ngi nhp tht (trong mt ngi l Lt ma ca ngi cha bo h), mt ngi nu bp, v mt ngi n ci. Cc kha nhp tht trong tng lai trong i ca Kongtrul cng c tng ngi tham d. Vic bt u kha nhp tht nh du s khi u ca mt thi k v cng hu ch trong i ca Kongtrul. Trc tin ngi ban nhng qun nh v gio hun vo lc bt u kha nhp tht v bin son cm nang nhp tht m y dch l Cm nang Nhp Tht ca Jamgon Kongtrul. Trong nhng nm tip theo ngi s dng hu ht thi gian sng trong vng Palpung v sp xp hon tt mt s lng sch tht ng kinh ngc. Chnh trong thi gian ny Jamyang Kyentsay Wangpo tin on rng Kongtrul s hon tt tc phm m Kyentsay gi l Nm Kho tng. Kongtrul hon thnh Kho tng nhng Gio hun Mt tha ca Dng Gio hun Khu truyn, mt tc phm bt u vo nm 1853 v hon thnh nm 1855, v ngi ang bn rn bin son Kho tng cc Gio l c Ti khm ph. Chnh trong thi gian ca kha nhp tht u tin ngi bin son tc phm khc ca nhng kho tng, l T in Bch khoa Pht gio. Tc phm ny ng lu trong bi cnh ny bi Kongtrul lm cho n tr thnh bn vn m nhng ngi nhp tht sau ny bt buc phi c. Nm 1862, Kongtrul bn mi chn tui: Vo lc ny Lt ma Ngaydon ni n ti vit mt lun thuyt cho ba gii lut. 17 Ngi ha rng nu ti vit bn vn gc, ngi s bin son mt lun ging cho n. Tuy nhin ti qun chiu rng cc lun thuyt v ba gii lut th rt ph thng v thm vo mt lun thuyt nh th, mt gii thch y v con ng Pht gio s li lc cho nhng ngi khng quen thuc vi n. Vi t tng trong tm, ti son mt bn vn gc m t ba s tu tp c gi l Hon thin Mi Tri thc trong thi gian rnh ri gia cc kha thin. 18 Sau ny ti a bn vn ny cho o s tm linh
17

Ba gii lut (dompa sum, sdom pa gsum) m ch cc gii nguyn gii thot c nhn, cc cam kt ca con ng B Tt, v nhng bt buc ca thc hnh Mt tha. 18 Kongtrul bao gm mt gii thch di v trit v ba gii lut trong T in Bch khoa Pht gio Phn Nm ca tc phm . Mc d vic nghin cu vn ca Kongtrul, chnh Lt ma Ngaydon son mt bn vn gc cho mt lun thuyt v ba

37

tn qu ca ti [Jamyang Kyentsay Rinpoche] xem, ngi ku ln: ng l nh nhng gia h ca o s tm linh v nh cc dakini khai m cc kinh mch bn trong ca ng m c tc phm ny! N phi c coi l quyn u trong Nm Kho tng. Ngi phi bo m l s son mt lun ging cho tc phm ny. Tht l tuyt vi. (T truyn, trang 100b-101a) Mt nm sau, Kongtrul bin son lun ging cho bn vn: T lc ny [gn cui thng t nm 1863] cho n cui thng by, ti c th vit lun ging cho bn vn gc T in Bch khoa Pht gio nh s tr gip hu hiu ca o s uyn bc Tashi zer nh ngi th k. (T truyn, trang 105a) Quyn T in Bch khoa Pht gio ny m Jamgon Kongtrul cp c bin son khng y bn thng, gm c hai phn: ton b mt bn vn gc gm 160 trang vit bng vn vn c gi l Hon thin Mi Tri thc v mt lun ging 2.000 trang c gi l i dng Tri thc Bao la. i vi hu ht hc gi, hon tt mt tc phm su rng nh th c th phi mt phn ln i ngi. Vo lc kt thc kha nhp tht u tin, Kongtrul khuyn cc ngi nhp tht sau ny c lun thuyt trc khi kha nhp tht bt u: Trc khi bc vo mt trong hai kha nhp tht [c ngha l kha nhp tht ca ring ngi v kha nhp tht ti tu vin Palpung], nhng ngi nhp tht nn nghin cu ton b T in Bch khoa Pht gio, hay nu nhiu vic nghin cu v qun chiu khng thc hin c th t nht h nn hiu bit v mc th nm ca quyn sch, trong gii thch nhng c tnh ca o s v t v cch nng ta o s, v cung cp y chi tit ca ba gii lut. (Danh mc, trang 97b). Nhng dng ny c vit nm 1864 khi thi gian ca kha nhp tht ba nm su tun u tin sp kt thc. Vo cui i ngi, t nht l by v c th l tm kha nhp tht nh th hon tt trong Tr x Ph Hin ca i Lc Chi li. Kongtrul son hu ht cc tc phm ca ngi , v xem xt t s bn vn m ngi ni l c son v li lc ca nhng ngi nhp tht, ngi tm thy kha nhp tht mt sui ngun cm hng khng vi cn cho vic bin son ca ngi. Mc d tr thnh gim c ca mt trung tm nhp tht v mt o s mi lc mt quan trng hn, Kongtrul khng theo phong cch ca cc Lt ma cao cp. Ngi thch sng n gin, khng c chng hay th gi vy quanh, nh ngi nhn xt trong t truyn ca ngi khi hi tic v cn bnh trm trng ca c chu gi Rigdzin Drnma, vo nm 1870: T khi ti sng trong n tht nghim ngt, ti khng gi th gi ngoi tr khi ht sc cn thit. Khng c tu s no thng xuyn y lm
gii lut v Tashi Chopel, mt trong ba t chnh ca Kongtrul, son mt lun ging cho bn vn. Ba s tu tp l tu tp gii hnh, thin nh v tr tu.

38

nhim v . Sau ny, ngay c khi cng vic xy dng [ngi cha v cc pho tng] pht trin mnh m, thn mu tn qu ca ti chm sc nhng nhu cu nh b ca nhng ngi trong nh. Ngoi tr b, y cha c ai c gi l ngi gi kho hay tng th k, nh tc l dnh cho cc Lt ma cao cp hay trong vic qun tr tu vin. Nu v tu s ang a v l mt Lt ma cao cp hn ti, ti s thy mnh b ng sai s; nu ng ta c ng cp thp hn, ng s phi tnh n vic n cp hay ni di v.v v v th khng thch hp. Cc v tu s ngang hng vi ti khng th thn trng do bi tnh kh ca thi i v chng bao gi ti tm c ngi no c th l mt bn ng hnh lu di c th tin cy. Ti khng tm kim tu s th gi no; sau khi thn mu ti qua i, chu gi ti thay th v tr ca b. (T truyn, trang 119a-b) Nm 1870 hn l mt nm kh khn i vi Kongtrul: Chok-gyur Daychen Lingpa, mt trong nhng o s tm linh v ngun cm hng chnh yu ca ngi, qua i vo nm bn mi mt tui. Kongtrul phi chng kin s hon thnh li tin tri ca ngi l Kongtrul s sng lu hn Chokling v Kyentsay. C ln cc ngi tranh ua vi nhau trong mt cuc ua nga m Chokling thng, Kyentsay v th nh v Kongtrul v cui. Kongtrul bt u ku ln vch kt thc, iu lm cc khn gi ni: Tht khng! ch l tr chi! Kongtrul p li cu ni : Khng! l du hiu cho thy ai s n Ni Mu-ng (ci thun tnh ca Guru Rinpochay) trc nht. Ti s phi tr tri y mt mnh! Nim vui m Kongtrul c hng vi cuc i ngi Tsadra Rinchen Drak v n tht c biu l r rng trong mt vi quyn sch ngi bin son vo u thp nin 1860, cui cng b phai tn. Tuy nhin, s thay i thi ny khng dnh dng g n vic nhp tht. Bt u vo nm 1873, mt nhm tu s Palpung om sm kin tng ngi v ntrul Rinpochay, c bit l ntrul Rinpochay. C l Tai Situpa ti sinh cn qu nh nn khng tc ng c g cho hon cnh. tu vin, tnh trng ca vn tr nn kch ng n ni ntrul Rinpochay thnh lnh vin tch nm 1874. Kongtrul b suy sp. Ngi thn trng gii thch rng ngi bit l ch c mt t tu s chu trch nhim v thm kch, trong khi nhng ngi cn li hon ton khng c li. Nhng t thn vic rc ri v s ngoan c khc t ca cc tu s trong vic chp nhn sai lm v m li xin li nh hng su xa n ngi: Vic h p li lng tt ca ntrul Rinpochay bng mt cch th lm lc nh th khin ti cm thy khip s tt c cc Lt ma v tu s . Trong mi bn nm sau thm kch ny, ti khng bao gi n tu vin. Ngay c vic ban cc gio hun v.v ca ti ti trung tm nhp tht Palpung cng b ct gim bi nhng cm xc mnh m ca ti. Trong khi ti c th i n bt k tu vin ln hay nh no ca cc Trng phi Cu v Tn, ti quyt nh y p li nhng cam kt m ti lp ra mt cch ring t vi Payma Nyinjay Wangpo v cc huynh tm linh ca ngi. (T truyn, trang 133a-b)

39

Ngay c trong nhng nm sau , nm 1892, khi ngi suy nim v cuc i v ci cht ca Namgyal Dorjay, mt trong nhng hnh gi nhp tht tr tui ca ngi, ni bun ca ngi v s vic vn cn tn ti: Ln u tin cu ta n thm ti khi cu va mi bt u bit ni; cu hc cch tng c cho ng Li Khn nguyn Guru Rinpoche By-Dng. V sau cu t ra sng d v c khuynh hng thc hnh thin hnh mt cch t nhin. Cu hon tt bn trm ngn tch tp cc thc hnh chun b i vi thin nh i n v tu tp mt vi thin nh. Cu hon tt nhng thc hnh min mt ca thin nh Kim Cng Ph Ba ca Ratna Lingpa, cng nh cc thc hnh thin nh B Mt Ct ty v lng i Bi. Cu nhp tht khi d kin tip tc thc hnh v ti hy vng cu s l ngi mang li li lc cho bn thn v nhng ngi khc. Nhng bi nh hng tiu cc ca vic vi phm nhng cam kt Mt tha trong tu vin ny trc v tnh kh ni chung ca thi i, tt c chng ti, k c bn thn ti, khng chng c ni sc mnh ca cc chng ngi, cho d chng ti c tt lnh n u chng na. in hnh l cu thanh nin ny khng th sng hn hai mi ba tui. (T truyn, trang 184b-185a) Nm 1892 cng l nm Kyentsay vin tch tui by mi hai. Gi y Kongtrul by mi chn tui v vn cn rt nhanh nhn, v th ngi son mt tiu s trng l ca o s v cc bn hu ca ngi. T truyn ca ngi hon tt nm 1894 nhng ngi tip tc bin son nhng quyn sch ngay c trong nm 1899, l nm cui cng ca i ngi, trong thi gian sc khe ca ngi ch cho php ngi c cho ngi khc chp. Mc d th, tui tm mi su, tm ngi vn sng sut sng tc nhng lun thuyt di v chi tit cng nh nhng m t v cc thin nh phc tp bng vn vn. Cho n cui i, ct li ca i sng tm linh v mi quan tm chnh yu ca ngi l thin nh. Nhng li sau y c vit gn cui t truyn ca ngi: V cuc i ti ni chung, trc tin ti c c hon cnh c bit ny cuc i lm ngi qu bu v phong ph, c y nhng tnh cht c bit ca by phm tnh ca cc hin hu cao cp v bn chu trnh v i. 19 Ti mang li cho cuc i ti ngha ch thc ca n bng cch bc vo cnh cng dn n gio l qu bu ca c Pht. Hn na, ti gp c Con ng Kim cng ca Mt Ch l iu cha tng xut hin trc , khng xut hin trong hin ti v s chng bao gi xut hin mt ln na. 20 Cuc i ti ging nh mt cuc hnh trnh
19

By phm tnh ca cc hin hu cao cp l mt gia nh tt lnh, hnh tng d a, trng th, khng b bnh tt, gp may mn, giu c, v thng tu. Bn chu trnh v i l sng trong mt min t an ha, nng ta mt bc c tm linh cao cp, to nn nhng kht khao tch cc, v vun trng cng c. 20 Con ng Kim cng ca Mt ch (Sang Ngak Dorjay Tekpa, gsang sngags rdo rje theg pa) l h thng cao nht trong ba h thng ca s pht trin tm linh do c Pht ging dy Con ng Thp, Con ng Ln, v Con ng Kim cng. Trong tt

40

n mt hn o y vng v chu bu, ti c th ly bt k th g ti chn, mt c hi dng nh khng th c trong th gian ny. Tuy nhin bi th lc p o ca nghip chn mui 21 v bi ti mt i s c lp trong vic hng dn ngi khc, ti trng tay vi nhng g ti mong mun dn mnh vo ct ty ca thc hnh thin nh v ti b xao lng bi cng vic m ti khng c trong tm nhng chu trnh hot ng bt tn. (T truyn, trang 189a) S khim tn su xa thng xuyn hin din trong nhng quyn sch ca ngi c v chn tht, nhng theo sau nhng li ny l mt bn tm tt y v chnh xc vic nghin cu, ging dy, bin son, v thin nh m ngi thc hin trong i ngi. N khin cho ngi c nn th. Nh Tashi Chpel, mt trong nhng t thn thit nht ca ngi, nhn xt tht xc ng: o s cao qu ny n lc nghin cu mi ch . Ngi bt u bng mt nn gio dc trong vic c v vit trong bi cnh ca vic nghin cu nhng ngh thut v khoa hc thng thng, v ngi tip tc theo ui mt nn gio dc cao hn [trong Pht gio]. Khng c iu g ngi khng hc: t ba tuyn tp (Tam Tng) Pht gio cho n Con ng Kim cng phi thng, cc vic nghin cu ca ngi bao gm ngay c nhng qun nh, truyn dy, gio hun thin nh, nhng cch gii thch, v cc phng php thc tin nh b nht ca bn cp tantra. H s y v vic gio dc ca ngi ko di n hai quyn sch. Vic nghin cu iu ny cho ta cm tng l ngi s dng ton b cuc i nghin cu. Phm vi ca vic ngi ban truyn nhng qun nh, truyn c, v nhng gio hun t nhng gio l Kinh in v kho tng ca cc Trng phi Cu v Tn cho ta cm tng l ngi dng trn i mnh ging dy. o s ny khng ging nh nhng ngi chm dt vic nghin cu v qun chiu ca mnh bng mt s hiu bit th thin v cc ch . K h mun bin son v sng tc, v gi mt t t ng m h vit bng mt tinh thn tranh ua v khao kht ting tm l Tuyn tp Tc phm ca ti. Khng nh nhng ngi ny, tc phm ca v o s ny y mnh s lin tc ca ton b gio l ca c Pht vo lc n sp kt thc. Phm vi ca nhng gio hun tm linh ca ngi ch yu c bao gm trong tc phm k diu Nm Kho tng, cha y chn mi quyn sch. 22 Khi ta ngh v phng din ny ca cuc i gii thot ca ngi, ta c cm tng l ngi dng trn cuc i bin son. Mt kho st v cch ngi thc hin nhng thc hnh min mt mt i dng cc thin nh t nhng Kinh in v tantra (Mt in) ca
c ch Pht, rt t v Pht no c ni l ging dy Con ng Kim cng. Mt chy kim cng tng trng cho tnh Khng v s bt kh phn (khng th phn chia); vic tr tng cc thn ch to nn mt phn chnh ca nhiu thin nh trong h thng ny. 21 Bn vn y vit l smon (kht khao); ti tin rng ch l smin, chn mui. 22 n bn hin i ca Nm Kho tng, c xut bn di s u ca Dingo Khyentse Rinpochay, tri rng hn mt trm quyn sch. Ngoi ra, mt s lun thuyt ln ca Kongtrul khng c bao gm trong n bn ny.

41

cc Trng phi Cu v Tn cho ta cm tng l ton b cuc i ngi c dng thin nh trong mt phng thin c nim phong nghim ngt. Ch c nhng bc gic ng mi c th hiu c cuc i gii thot 23 ca o s ny; cn i vi nhng ngi nh chng ta th l iu khng th ngh bn. Tng thut ny khng phi l mt s thi phng thiu trung thc c bin son theo k c ca o s ca ti; m n l mt tng thut phn nh ton b chn l. Tnh chn thc ca n s tht hin nhin i vi ngi minh trit. (Nhng Ngy Cui cng, trang 6a-b) kt lun, Kongtrul khng bao gi quan tm n vic tr thnh mt th lc chnh tr qua vic tch ly t ai, dinh th, v cc mn . Ngi khng c bt k n lc no ph hy nhng th ch (t chc) hin hu hay to lp nhng th ch mi, ngoi tr trung tm nhp tht nh b ca ngi. Cc tng v vic bin son ca ngi l s gii thot cho nhng ai c mun cng chia s mt cch t do mi s phong ph ca cc truyn thng kinh vin v thin nh Pht gio. Bn thn ngi tri qua mt cuc i lu di trong vic thc hnh v nui dng nhng iu ny bng cch t b mi s mt cch phi thng v nht tm. TRUNG TM NHP THT CA KONGTRUL SAU KONGTRUL Nh Kongtrul hy vng, trung tm nhp tht ca ngi tip tc hot ng sau khi ngi mt. Trch nhim ca vic dn dt trung tm c nhng ngi khc gnh vc, mc d kh tm c mt ghi chp v danh tnh cc o s lm vic . Nm 1920, Norbu Dndrub l o s nhp tht n cho mt thiu nin vo tht. l con trai ca Ratok Tulku, mt o s ha thn tng l t ca Kongtrul. Norbu Dndrub xc nhn Karma Drubgyu Tenzin, cu b mi su tui , tr thnh v h tr cc gio hun m ng nhn t Kongtrul v hai v trong nhng t chnh ca o s ny (Tashi zer v Tashi Chpel, c cp trn). Khi kt thc kha nhp tht tht m mn, cu thiu nin, by gi
23

Cuc i gii thot (nam tar, rnam thar) l mt thut ng c dng m t cuc i ca mt o s v i hay ch cu chuyn c ghi li v cuc i . Kongtrul a ra nh ngha gio khoa ca thut ng vo lc bt u nam tar, c ngha l t truyn ca ngi: Nam tar trong Phn ng l vimoksha, c ngha l s hon ton t do hay gii thot ton trit. l vic thut li cu chuyn v s thnh tu t do vin mn. Trong trng hp ca mt ngi bnh thng, l vic hon ton thot khi nhng hin hu khn kh nh nim tin thun tnh. Trong trng hp ca mt ngi trn mc trung bnh, l vic hon ton vt thot i dng lun hi nh s gii thot thanh tnh khi nhng bn tm th tc. Trong trng hp ca mt ngi phi thng, l s hon ton thot khi nhng cc oan ca hin hu lun hi v s an bnh vin mn nh ng lc thanh tnh cao c gip nhng ngi khc. Tm li, nam tar l cu chuyn k v tiu s tuyt vi nht cu chuyn v vic hon ton thot khi au kh v nhng nguyn nhn ca n v nhng hnh ng theo sau, l gii thot chng sinh khi nhng gii hn ca h. (trang 4a)

42

c gi l Lt ma Kalu (mt cch rt gn tn ngi) ra i theo ui vic nghin cu xa rng hn v sau ny nhp tht trong mi hai nm. Norbu Dndrub tip tc l o s nhp tht cho n gia thp nin 1940, khi ngi quyt nh lui v. T n tht, Lt ma Kalu c mi n thay th o s ca ngi, theo lnh ca Tai Situpa, Norbu Dndrub, v c Karmapa th mi su, khi ang ving thm tu vin Palpung. Theo mt thnh vin ca cng ng tn gio Palpung vo lc l Lt ma Tsondru, s chn la ny gy nn s sng st gia cc Lt ma ti Palpung: vi rt nhiu Lt ma trong s h chn la, v sao mt ngi ngoi li c b nhim lm o s nhp tht? c Karmapa tuyn b rng thc ra Lt ma Kalu l mt ha thn ca Jamgon Kongtrul nhng vic ban cho ngi s xc nhn chnh thc s to ra cc chng ngi cho s hot ng v trng th ca ngi. Tuy nhin c Karmapa tha nhn khng chnh thc nhn thn ca Lt ma ny, l ngi s ni danh l Kalu Rinpochay. Trong mt bi cu nguyn trng th cho Kalu, c Karmapa vit: Ngi tip tc cuc i gii thot ca Lt ma Jamgon trong thi hin i. Kalu Rinpochay sng ti trung tm nhp tht vi Kyentsay zer, ha thn khc ca Jamgon Kongtrul. Cc ngi thng cng nhau thin nh trong mt khu vn nh pha trn trung tm nhp tht, mi ngi trng mt cy thng. Nhng cy ny vn cn ng vng n ngy nay. Sau khi kha nhp tht u tin hon tt di s hng dn ca ngi, Kalu Rinpochay quyt nh xy dng li v m rng trung tm nhp tht. Trung tm mi c phng cho hai mi lm ngi. Gia thp nin 1950, Kalu Rinpochay ri trung tm nhp tht i Lhasa v sau i Bhutan v n . Trung tm b b ph v b ph hy trong thp nin 1960. Theo phc ha ca Kalu Rinpochay, mt cu trc mi c xy dng gia thp nin 1980. Gia nm 1991, mt kha nhp tht ba nm su tun hon tt ti trung tm mi v mt kha khc sp bt u. Hin kha nhp tht nm di s hng dn ca mt ngi chu ln tui ca Norbu Dndrub, o s tm linh chnh yu ca Kalu Rinpochay.

43

Cm nang Nhp Tht ca Jamgong Kongtrul

Khn cu v Quyt nh
Om Swasti Siddham Shri Jaya Tiktrantu (Nhng thnh tu tt lnh ca cc ng Chin thng tn qu c trnh by y.) Con nh l o s tm linh ca con, bc th h ca ba iu mt nhim v i: Thn tng ngi vi s trng l ca nhng ho tng chnh v ph soi sng th gii v nhng ci an bnh; Ng linh thnh ca ngi, sui ngun duy nht ca gio hun tm linh bao la; Tr tu ca ngi bao trm php gii trong s tnh lng su xa ca n. Ti bt u bin son mt sch hng dn, sui ngun ca hnh phc v h lc, M t nhng quy tc cho tt c nhng ngi thc hnh y Nhng ngi t b (x ly) trong hin ti v tng lai trong n tht Ti Palpung, tr ct chnh yu ca Dng Thc hnh.

Li M u
Trong nhng i qu kh ca bn, bn tch tp mt khi lng cng c to ln v nhm vo n vi nhng khao kht thun tnh. Sc mnh ca nhng khao kht ny gi y mang li cho bn mt iu cn qu gi hn mt vin ngc nh : cuc i tt nht trong nhng cuc i c th c c cuc i t do v thun li hin ti ca bn nh mt con ngi. Bn c th bt gp tm yu su xa ca Pht php, Con ng Kim cng ca Mt tha. Bn c c hi nng ta vo v hng dn tm linh h tr dng truyn tha y phm tnh m bn chn. Mi hon cnh thun li cho vic thc hnh cc gio hun pht trin tm linh t hi trong i bn, v bn c th chuyn tm vo ct li ca thc hnh . S may mn ca bn th ging nh mt ngi hnh kht m thy mnh s hu mt vin ngc nh c v nh khng th xy ra, nhng n c , ngay trong bn tay bn! Mc d trong thm tm, c th bn ch ngh v vic tr thnh mt Lt ma v cm thy hi lng khi sng trn thi gian ba nm, su tun trong trung tm nhp tht. Theo cch ny, khng c s thun tnh ca hng v hnh vi, v vi mt mc thin nh di-tiu chun, bn s ch thnh cng trong vic la di nhng ngi ho phng cung cp nhu cu cn thit bn tn ti trong n tht, 44

v bn s tht bi trong vic mang li cho cuc i ca bn mt ngha thc s. V th, iu thit yu l bn phi chun b mt nn tng khng li lm cho thc hnh ca mnh. Nh mt cn bn, tt c nhng ngi y trong n tht nn c s tin cy ni ba gii lut v nghin cu, qun chiu cht t v cc Kinh in ca c Pht v tantra (Mt in) trong kha nhp tht ma ma. 24 c bit l ngi c chp nhn nhp tht nn l ngi s thc hnh thin nh cho nhng i sau v hng t c gic ng tri vt trong tm h. Vic thiu thn trng v thiu quan tm v iu ny s ch khin cho vic h tr vt cht ca ngi khc b lng ph v chng c g khc. V th vic chp nhn cho nhp tht ch c a ra sau khi xem xt cn thn. thc hnh thin nh trong n tht, trc ht bn phi chun b mt nn tng ng n bng cch bo m rng hng thin nh ton tm ca bn s khng th b lay chuyn. Trong kha nhp tht bn nn lm vui lng ngi khc bng cch p dng kin, thin v hnh ca thc hnh Pht gio. Cui cng bn nn lm hi lng bn thn bn bng cch bo m rng kt qu vic thin nh ca bn khng b ph phm. y l ba ch chnh ca nhng quy tc c m t di y.

I. Vic Chun b v Nhp Tht

CHUN B TM THC NHP THT hng khng th lay chuyn cn c l g? Kinh i Bu Tch ni: Ca Dip, nu mt ngi th C tc gii 25 d nh nhp tht thin nh, ngi y nn pht trin tm quyt tm. Tm quyt tm l g? Ngi y nn quyt nh: Ti hon ton t b thn th ny. Ti hon ton hin dng i mnh cho n lc ny. Ti t b mi thanh danh c ban cho ti. Ti t b mi tham luyn v khao kht. Ti s sng trong mt sn tht nh mt con d ni. Ti s tu tp mi phng din ca cng hnh trong n tht. Ti s v c nui dng bng cc gio hun cho cuc i tm linh. Ti s khng t nui dng mnh bng nhng cm xc tm ti. y l tm quyt nh. Nhng ngi th C tc gii mun nhp tht nn an tr da trn tm quyt nh ny.

24

Mt kha nhp tht ma ma (yar nay, dbyar gnas), thng l mt thi gian hc tp hn l thin nh, c duy tr trong ma gi ma chu . 25 Mt ngi th C tc gii (gelong, dge slong) nhn mi gii nguyn ca mt v tng hay ni.

45

Tm li, bn phi b li sau lng mi quan tm th tc v nhp tht vi hng chn thnh t c i gic ng ti thng. c Jigten Sumgon, th h ca i sng tm linh ni: Bit bao s vic m chi ty thuc vo s pht trin tm gic ng ca bn, v th bn phi v cng cn trng v thi lc ban u i vi vic nhp tht ca bn. Khi ln ni thin nh, hng t c gic ng ca bn khng c trn ln vi nhng t tng khc. Nu bn vo mt sn tht vi thi khinh thng nhng bn ng hnh hay nhng ngi khc, bn s khng thnh tu cc mc ch ca bn. Ging nh mt con ch li qua mt dng nc su, hon cnh ca bn s mi lc mt t hi hn. Nu bn vo mt sn tht c quyn hnh i vi ngi khc, hay vi t tng l cui cng s c c thc phm, ca ci, hay lc th, bn s nh mt cc gii nguyn trong khi tch tp hu qu ca nhng c hnh ca nhng ngi m bn lm cho h mt nim tin. Nu bn vo sn tht trong s sn hn, hay vi nhng t tng tiu cc tng t nh th, mi ngi s ph bng bn trong s cm ght. Nu bn vo mt sn tht vi nhng t tng kiu ngo, cc phm tnh tt lnh s khng pht khi trong dng kinh nghim ca bn. Nu bn vo mt sn tht khi ngh ti vic pht trin ngun thc phm, qun o v nhng ca ci khc, khng nhng bn s khng c thc phm v qun o mi m bn s mt c nhng g bn c. Nu bn vo mt sn tht m ch ngh n nhng c mun ca ring bn, iu s khng mang li li lc cho bn hay nhng ngi khc, bi thi ging nh thi ca Con ng ca cc Thanh Vn. 26 Nu bn vo sn tht trong s v minh, khng thc v nhng hu qu tiu cc ca nhng tm thi , ngi ta ni rng thc hnh c hnh ca bn s khng pht trin, khng ch li, v s dn n nhng c hnh. Khi c hi: Lm th no chng con c th ngn nga nhng iu khng xy ra? Ngi p rng: Bn thn bn c kh nng lm nh th vo lc ny. y l l do ti sao ti lun lun m t nhiu li lc ca tm gic ng. Nu bn vo mt sn tht vi nhng t tng t i, mi bt ha trong i bn s c an du v nhng s vic s ny mm mt cch tt lnh. Nu bn vo sn tht vi t tng bi mn, nhng ngi khc s c li lc. Nu bn vo sn tht vi t tng hoan h trc hnh phc ca ngi khc, tt c nhng v tri, tinh linh v con ngi s ngh tng tt lnh v bn. Nu bn vo sn tht vi tm x b, bn s t c vic lm ch cc hin tng. Nu bn vo sn tht vi t tng ca bn thi v lng ny [t, bi, h v x], bn s thnh cng trong vic lm li lc bn thn v nhng ngi khc bng bn hnh thc hot ng gic ng. 27
26

Con ng ca cc Thanh vn (Nyent Kyi Tegpa, nyan thos kyi theg pa) l kiu thc hnh Pht gio c bn nht. Mc d n to thnh cn bn ca phn ln l thuyt v thc hnh Pht gio sau ny, mt trong nhng thi tiu biu cho cch tip cn s pht trin tm linh ny l tnh quy-ng. N chnh l iu m tc gi ang ph bnh y. 27 Bn hnh thc hot ng gic ng nm trong s nhng kt qu c trc ca thin nh hu hiu trong Con ng Kim Cng. l s lm an du (bnh tt, au kh, v

46

Nu bn vo sn tht c dnh cho Bn Tn thin nh, bn s t c nhng thnh tu thng thng. Nu bn vo sn tht c dnh cho o s tm linh ca bn, bn s t c thnh tu siu vit. 28 Ni chung, nu bn vo sn tht vi nhng t tng c bit tt lnh, bn s t c thnh cng him c. Nu bn vo sn tht vi nhng t tng tt lnh va phi, bn s t c thnh cng va phi. Nu bn vo sn tht vi nhng t tng mc trung bnh, t nht thc hnh c hnh ca bn s pht trin v cc chng ngi s khng xut hin. V th, iu chnh yu l bn phi quyt nh hng ca bn mt cch ng n. Vic pht trin ng lc ban u ca bn ging nh vic gieo trng mt ht ging. Ty theo nhng loi ht ging khc nhau c gieo trng, nhng thn cy v ht ring bit ca la m, la mch, kiu mch, hay u Ha Lan s chn mui. V th, mt khi bn vo mt sn tht, iu ti quan trng l bn phi lun lun thc rng bn t c trng thi bt kh phn 29 vi c Pht Kim Cng Tr trong i ny v s li lc ca tt c chng sinh, l nhng b m tn knh ca bn m s lng th y ngp khng gian. iu trng yu l bn ng bao gi t b hng bng cch p nhng t tng sai lm nh Ti cn nhn c danh hiu Lt ma, hay Nu ti nhn c danh hiu ny, ti s chng bao gi thiu nhng tng vt v thc phm, hay Ti vt tri cc bng hu tm linh ca ti, hoc Ti thnh cng nh nhng Lt ma khc. CHUN B THC TIN CHO VIC NHP THT Mt khi bn quyt nh nhp tht vo mt ngy trng trn hay trng khuyt, n tht c ng kn v bn an tr trong cho n ngy n c m ra, bn phi t chun b bng cch hc nhiu th tc (cch thc) v thin xo bn c th thc hin chng khng cht do d. Nhng iu ny gm c trnh t ca vic tr tng [nhng bi cu nguyn, nhng m t cc thin nh v.v..] i vi bt k nghi l no c thc hin trong trung tm nhp tht ny; cch thc chun b cc l cng dng; nhng giai iu cho cc bi cu nguyn v l nhc; cch thc lm

mi nh hng xu), tng trng (hnh phc, tr tu v cng c), tc ng (bao gm vic t-ch, cng nh nh hng trn nhng ngi khc v cc s vic), v hnh ng mnh m ( trc tip i mt v chin thng cc chng ngi). (Bn hot ng tc tai, tng ch, knh i v phn n). 28 Nhng thnh tu thng thng (tunmong gi ngdrup, thun mong gi dngos grub) l nhng phn ng ph ca thin nh. Trong mt ngha tng qut, nhng thnh tu ny c th bao gm bt k s vic th tc no nh mt tm thc an tnh, nhng cch dng c bit ca thut ng c gii hn trong tm kh nng c bit. Thnh tu siu vit (choggi ngdrup, mchog gi dngos grub) l s thu hiu v bn tnh ca tm ta. 29 Trng thi bt kh phn (zung juk gi gopang, zung jug gi go phang) m ch s thnh tu gic ng v nhng hin l vt l ca n.

47

torma 30 (theo nhng kiu thch hp); v cch s dng cc nhc kh dng cho cc bui l. Nhng bn vn bn cn tr tng nh sau: - By Li Cu nguyn [ca Guru Rinpoche] vi m t tng ng v s thin nh thc hnh ng thi. - Nhng khn cu khc nhau n cc o s tm linh ca cc truyn thng Jonang v Minling 31 v nhng li khn cu Tai Situpa th chn, Payma Nyinjay Wangpo. - L tnh ha v phc hi ba gii lut vun trng cng c v tr tu. - Nhng thin nh sau y t truyn thng Minling: Vajrasattva, Yangdak [Heruka], v tt c cc phn ca nghi l Th kin Ct ty ca o s Tm linh (k c nghi thc hot ng c gi l Trng Hoa Tuyt p v nghi l hon thnh ngn gn cho nhng v bo tr ca gio hun) 32 - Nhng bn vn thc hnh v nghi l cng dng 33 cho chn Bn Tn [trong hnh tng Thi Lun (Bnh Xe Thi gian)] - Nhng thin nh di y t Dng Gio hun Shangpa: nm Bn Tn trong hnh tng ca Cc Lc Lun (Chakrasamvara); hnh tng ca
30

Nhng l cng dng torma (gtor ma) l c im ring ca Pht gio Mt tha vng Hy m lp sn. Theo truyn thng, torma c lm t mt hn hp la mch hay la m v b c nng ln v c trang tr bng b c mu sc. 31 Jonang (jonang, mt a danh) v Minling (ch vit tt ca Mindrol Ling, smin grol gling, Ni Thun thc v Gii thot) l tn ca cc t chc tu vin min trung Ty Tng. Jonang do ngi Tukjay Tsndru sng lp v l trung tm chnh cho vic thc hnh ca cc Dng Gio hun Shangpa v Gio hun Kim Cng Du Gi. Mindrol Ling do ngi Gyurmay Dorjay sng lp, l mt trung tm thc hnh ca Dng Gio hun C truyn. 32 Mt nghi thc hot ng (lay jang, las byang) l mt bn vn bao hm mi giai on ca mt nghi thc c kt hp vi mt Bn Tn mt tha c bit. Mt nghi l hon thnh (kangwa, bskang ba) thng c dnh cho cc v bo h ca Pht gio. Nhng mn cng dng c dng cng trong tin trnh ca cc nghi l thng l nhng mn c cng dng cho Bn Tn (thc phm, hng, hoa v.v..); nhng l cng dng hon thnh l nhng nghi l lm hi lng cho ring mt Bn Tn c bit. Chng hn nh mt tch tr bnh thng c em mi bt k ngi khch no n nh ca ngi Ty Tng; mt v khch c bit c th c mi mt tch tr pha bng loi tr m ch nh bit l v khch a thch. Tch tr th nht tng ng vi l cng dng thng thng; tch tr th hai tng ng vi l cng dng hon thnh. 33 Mt nghi l cng dng ch chok, mchod chog) v mt nghi l thc hnh cng dng (drub ch, sgrub mchod) l nhng thut ng m dng nh Kongtrul dng thay i trong nhiu trng hp trong bn vn ny. Mt nghi l cng dng thng m ch mt bui l qun tng mt Bn Tn c bit hay o s v s tng trng ca cc mn cng dng. Mt nghi l thc hnh cng dng cho cc Bn Tn ca Mt in ti thng thng bao gm nhiu th hn l nhng l cng dng: thin nh v bn thn l Bn Tn, thin nh v Bn Tn ng trc ta, thin nh v Bn Tn trong mt bnh nghi l, nhng l cng dng, t-qun nh, v mt tic kim cng. Bn di y, cui tit mc c ta Chng trnh Cc L Cng dng K nim Hng Thng v nhng Nghi l Ph, Kongtrul lm mt s phn bit gia hai nghi l ny; ch khc ngi khng s dng cc thut ng mt cch kin nh.

48

Nm Bn Tn Mt tha, c c ng ch bao gm cc Bn Tn chnh yu; 34 Bch Thnh N v Hng Thnh N. Nhng nghi l t cc Trng phi Cu Dch v Tn Dch 35 v vic cng dng v tr trong mt hnh thc tng trng cho c Tara. Ba thc hnh ca Tinh ty Trng yu B mt t cc Kho tng Mi 36 Thc hnh Vajrasattva Gii thot Nh vic Lng Nghe v Nghi thc Tr tng Ct li ca Mt in Lin Hoa Tt c cc bn vn c tr tng trong l cng dng torma vo ngy hai mi chn m lch, k c Mu son (Vermillion) Cc bn vn chnh v ph dnh cho nghi l cng dng torma cho v Bo h Su-Tay (Mahakala; Chag Drukpa, phyag drug pa) [Nhng bn vn khc nhau dnh cho cc nghi l bo h,] bao gm Cng dng Torma Tng qut cho cc v Bo h Cam kt, v nhng bn vn cho N Bo h Thn ch, Mamo M a v Thin n Trng Th t cc Kho tng Mi.

Bn cng phi c nhng cm nang gio hun sau y: - Nhng bn vn chnh v ph t Dng Gio hun Shangpa dnh cho cc thc hnh chun b v chnh yu ca Su Gio l ca Niguma trong cc truyn thng Jonang v Tang Tong Gyalpo - i n: i dng ca s Xc quyt v nhng bn vn b tc lm sng t n - Cc Giai on ca Con ng cho Ba Loi Ngi - By im Tu tp Tm thc - [Nhng gio hun v cc thc hnh Shangpa] ca hai truyn thng i n ca Hp Linh ph, Ba Thin nh-trong-Hnh ng, Bt t v BtNhp, s Bt kh phn ca o s Tm linh v v Bo h, v hai bn vn [thc hnh v lun ging] ca Thc hnh Hp nht ca Bn Bn Tn. - ng c Chim ngng, bao gm nhng gio hun v s chun b v cc thc hnh chnh ca Bnh Xe Thi gian (Thi Lun) v Su Nhnh ng dng - Cc gio hun cho thc hnh i Vin mn ca Dng Gio hun Kim cng Du gi.
34

Trong cc thin nh Mt tha, cc Bn Tn thng c sp xp trong mt hnh dng hnh hc c bit (thng l hnh trn) (kyil kor, dkyil khor). Chng hn nh, c nm Bn Tn trong hnh tng Nm Bn Tn Mt tha: mt v gia mt vng trn (dkyil), bao quanh l bn v khc trn vng trn (khor). 35 Trng phi Cu Dch m ch nhng bn dch bt u vo thi Guru Rinpoche ving thm Ty Tng trong th k th chn. Trng phi Tn Dch m ch nhng bn dch bt u sau khi c Atisha n Ty Tng vo th k mi mt. 36 Cc Kho tng Mi (Ter Sar, gter gsar) khng m ch cc bn vn c bit no. N m ch nhng gio l kho tng c khm ph trong thi i ca tc gi, trong trng hp ny l th k mi chn. Hin nay, ch c nhng bn vn kho tng c khm ph trong th k hai mi mi c coi l cc Kho tng Mi.

49

- Cc gio hun v thc hnh i Vin mn ca Tinh ty Thm su ca o s Tm linh, bao gm cc thc hnh chun b v s khn cu dng truyn tha. - Chu trnh cc nghi l hot ng ca cc tic 37 kim cng, cc cm nang gio hun v.v.. ca php Ct t trong truyn thng Zurmang - Bn vn chnh v thc hnh hng ngy ca c Tara Trng, Bnh Xe Nh Tt c nhng quyn sch ny c in ra v th bn phi bo m l tm c chng trc khi nhp tht. Mt vi bn vn ph (k c thin nh Bo h Su-Tay ca cc Kho tng Mi) khng c in ra: bn phi chp tay nhng bn vn ny trc khi chng c s dng trong chng trnh nhp tht. Ngi nhp tht ca cha bo h phi bo m l c nhng bn vn sau y: - Tt c nhng bn vn tr tng v cm nang gio hun v cc giai on pht trin v thnh tu ca Tch tp cc Chu bu - Tt c nhng bn vn tr tng v cm nang dnh cho Tp hi cc ng H lc ca Tm Bn Tn V i, dnh cho Hc Th h Sinh mnh ca cc Kho tng Mi, v dnh cho bt k thc hnh thit yu no khc. Khi thi gian nhp tht n gn, bn nn thc hin mt ngn (hay hn na) tsa-tsa bao gm cc thn ch di, i nhiu cc ngi cha tn qu thng v h mt ngn ln, v thc hin cng nhiu l cng dng (n v.v..) cng tt. 38 Nu bn c ca ci, bn nn cng dng tr v thc phm cho cng ng c hnh (Tng on) hay dng thc phm v tin bc cho bn v tu s th C tc gii. Nu bn khng c ca ci, t nht thnh thong bn nn cng dng mt ba tra cho mt v tng hay ni thanh tnh, gy truyn nim tin. Trong tt c nhng hot ng ny, bn nn cu nguyn rng bn s hon tt kha nhp tht ca bn m khng b gin on v nhng gio hun v s pht trin tm linh s tr nn hp nht vi dng kinh nghim ca bn. Bn nn lm tt c nhng g c th tch tp mt khi lng cc hot ng tt lnh, bao gm vic sa cha nhng con ng hay nhng con ng nh, nu thch hp; chuc mng nhng con vt t tay nhng k t v gii thot chng; v b th cho ngi ngho kh. y l nhng hnh thc ch yu ca c hnh v nhng hnh ng rt ngha trong nhng qung thi hn di v ngn hn. V th, trc ht, ngi chu trch nhim kha nhp tht,
37

Mt tic kim cng (tsok, tshogs) l mt l cng dng c thc hin cho cc Bn Tn v nhng ngi tham d trong cc thin nh ca cc tantra (Mt in) ti thng. Tt c nhng g c th n c u c th cng dng nhng nhng thnh phn bt buc phi c l tht v ru. 38 Tsa-tsa l cc mu bo thp bng t st. Chng c cha cc mt ch di (zung, gzungs,) c ngha en l nhng s nhc nh. Ch ca nhng li cu nguyn ny c nhc nh ngi c v tm quan trng ca cc gio hun tm linh. i nhiu bng cch i b theo chiu kim ng h quanh cc bo thp hay n cha l mt thc hnh thng thng ca cc Pht t trong vng Hy m lp sn. Nhng ngi cha tn qu thng v h c cp y l ngi cha chnh ca Tu vin Palpung v, pha trn, trung tm nhp tht c lin kt vi ngi cha ny.

50

o s kim cng, 39 nn sp xp cc hot ng ny cho bn v sau nhng hot ng ny nn c thc hin trong mt thi gian. NHP THT Bn nn dng mt ngy trc kha nhp tht cng dng cng nhiu cng tt cc torma 40 nc. Thc hnh ny nn c thc hin vi s sch s v thun tnh nh c quy nh. Bn nn dng cng nhng chic khn l tuyt ho m bn c th c trong Cha i Vinh quang v cha bo h trong trung tm nhp tht. 41 Sau trong thi gian mt tun, bn nn thc hin cc thc hnh min mt ca hnh thc n ca Kim Cng Thanh Xun (Kim Cng Ph Ba - Vajra Kilaya) ca gio kha Sinh Lc B mt thuc v cc Kho tng Mi. 42 Vic thc hnh ny s iu phc nhng chng ngi v gin on i vi thc hnh thin nh ca bn. Bn cng nn thc hin cc nghi l cng dng cho cc v bo h ca cc Trng phi Cu v Tn trong ba ngy trong cha bo h. Bn phi bo m thc hin nhng thc hnh v tr tng ny mc d chng khng c coi l mt b phn ca chng trnh chnh ca kha nhp tht v khng c tnh trong thi gian ba nm, su tun. Mi ngi chu trch nhim v vic t lo liu trong nhng ngy ny trong kha nhp tht. Vo bui sng ca mt ngy tt lnh theo khoa chim tinh, nhng l cng dng thc phm thnh son c thc hin cho cc v tri theo i Cng dng

o s kim cng (dorjay lobpon, rdo rje slob dpon) l i din ca ngi Kongtrul nh gim c ca kha nhp tht v tr gio chnh khi ngi vng mt. 40 Cc torma nc, (chu tor, chu gtor) l nhng mn cng dng nc v ht c dng cng cc v tri ti bo v cc tinh linh i kht. Thc hnh ny c thc hin mi sng trong kha nhp tht. 41 C hai ngi cha trong phm vi khu nhp tht. Mt cha ch c s dng cho cc nghi l dnh cho cc v bo h; ngi cha kia c dng cho tt c nhng dp khc. Ngi cha sau th ln hn, c gi l Cha i Vinh quang (Palchen Lhakang, dpal chen lha khang). Tn ca n c ngun gc t Yangdak Heruka i Vinh quang, mt trong nhng Bn Tn ca Tm i Bn Tn, l v c cho l c mt s hin din v cng mnh m trong vng . 42 T ng ch thc hnh min mt trong ting Ty Tng l nyenpa (bsnyen pa) ng lm cho quen thuc, kt hp vi, hay tip cn. Trong thc hnh Mt tha hin i s kt hp lc ban u hay s tip cn vi Bn Tn c ging dy mt cch tng qut ch yu l bng ngn ng: s tr tng cc thn ch. Mt vi ngi c th tranh lun rng y l cch tip cn khng ng n, nhng n vn l thc hnh c dng lm tiu chun o lng thin nh Bn Tn, nh Kongtrul lm trong quyn sch ny, bng cch lp li nhiu thn ch. Khi mt thin nh c ni l theo hnh thc n (chak gya chikpa, phyag rgya gcig pa), iu ny biu th rng khng c cc Bn Tn xung quanh theo kiu thin nh ny. T ng hnh thc n khng ng rng Bn Tn th n c: trong trng hp ny, nh vi hnh thc n khc c cp trong bn vn ny, Bn Tn c hnh dung trong s hp nht (tnh giao).
39

51

Khi Thm ca Tu vin Gar. 43 Vo bui chiu, sau khi hon tt cc nghi l ny, Cng dng Torma Ba-Phn nn c thc hin cng trung tm nhp tht. Khi danh sch nhng ngi nhp tht c a ln. Vo lc ny, danh sch nn bao gm tn ca tm ngi tu vin s vo khu nhp tht vo cui mi nm bo m cho s lin tc ca cc thn ch trong thc hnh torma bo h. Sau khi nim yt danh sch ny, khng ngi no khc, d cao hay thp, c php bc vo trung tm nhp tht, ngoi tr ngi nu bp [sau ny c nhc n l ngi h tht] v ngi n ci.

II. i Sng Trong n Tht

C nm phn c miu t v vic tu tp trong trung tm nhp tht: 1. nhng thc hnh thin nh c bit c thc hin trong ba nm v su tun 2. chng trnh hng ngy ca bn thi thin nh 3. cc bui l ph phi c thc hin trn cn bn nm hay thng 44 4. cc thin nh v thc hnh tr tng do Lt ma ca cha bo h thc hin 5. mt m t tng qut v nhng quy tc hnh x v k lut.

1. Chng trnh Chnh yu ca Kha Nhp Tht

CC THC HNH CHUN B Ngun gc ca Dng Gio hun Khu truyn ca cc v Karmapa Chng trnh nhp tht bt u vi mt lot cc thin nh t Dng Gio hun Khu truyn ca cc v Karmapa nhng thc hnh chun b i trc thin nh v i n. Dng Gio hun Khu truyn c ngun gc Ty Tng ngi Marpa, o s th k mi mt, ngi du hnh sang n tm kim gio hun trong vic thin nh. Trong nhiu v thy ca ngi, chnh Maitripa, v yogi n ,
43

Mt l cng dng khi thm (song, bsang) c chun b vi cc nhnh cy vnh xun (evergreen trees) to ra mt ln khi thm. Khi mang cc mn cng dng n cho cc v tri v nhng v khc. Nhng ngn la y khi sng ngi n cho cc Lt ma thm ving theo phng cch truyn thng thuc v phm tr cng dng thiu t ny. 44 Th t ca cc s hai v ba c hon i t cc s ca nguyn bn, c y v trong phn chnh ca bn dch bn di.

52

 gii thiu ngi vi thin nh i n. Dng truyn ca Maitripa bt u vi mt ngi n khc tn l Ratnamati, v ny nhn gio hun t c Pht Kim Cng Tr trn mt hnh tinh phi-vt l. Sau cc gio hun ny c truyn t o s n t: t Ratnamati n Saraha, n Nagarjuna, n Shawaripa, v cui cng n Maitripa. Khi cc gio hun thin nh i n n Ty Tng, v tr ca cc gio hun ny trong Dng Gio hun Khu truyn dn dn c thay i. Milarepa, t chnh yu ca Marpa, ch trng n Su Gio l ca Naropa (c gi l con ng phng tin) trong gio l ca ngi; Gampopa, t li lc ca Milarepa, lm cho thin nh i n tri vt. Nh Kongtrul ging trong Ngn uc Xc quyt: Thi quen ca c Milarepa tn qu l trc ht ban gio hun trong con ng phng tin bi mt khi thin gi t c kinh nghim vng chc v ni ha v huyn thn, ct ty ca thin nh i n c thc hin mt cch t nhin. c Dakpo [Gampopa] v song dy d hu ht cc t ca ngi trong nhng giai on ca con ng theo cc gio l ca Dng Gio hun Li Dy ca c Pht. i vi cc t c bit ngi dy mt kiu thin nh c ng ca con ng phng tin v sau ban nhng gio hun trc ch trong thin nh i n. (bn dch cha xut bn; trang 51a trong n bn Ty Tng) Gampopa thnh cng trong vic truyn b gio l ca Dng Gio hun Khu truyn: ngi lm cho gio l ny n c vi nhng ngi thuc mi cn c v bin son nhng cm nang gio hun lc ban u cho dng truyn tha. Ngi a gio l t nhng nh ni Hy m lp sn ca Milarepa xung ti mt h thng tu vin l ni chng lin tc tn ti k t khi . Nu cc o s ca Dng Gio hun Khu truyn ngy nay khng ging c Marpa hay Milarepa trong hnh tng, li sng, hay gio hun, c l l bi nh hng rng khp ca Gampopa. Gampopa l o s cui cng ca ton b dng truyn tha; theo sau ngi l v s phn phi chnh v ph trong Dng Gio hun Khu truyn. Mi phn phi xy dng mt h thng t chc (th ch) tu vin ca ring mnh, pht trin cc nghi l v cm nang ring bit cho vic hc tp v thin nh, v tp trung vo mt hay nhiu o s, l nhng ngi mang li s lin tc cho cc t chc v truyn thng kinh vin v thin nh qua mt lot nhng ha thn c tha nhn. Mt trong nhng phn phi ny, Dng Gio hun Khu truyn ca cc Karmapa, c tp trung vo s ni tip ca cc ha thn ca mt o s tn l Dusum Kyenpa (Bc Thu sut Qu kh, Hin ti, v Tng lai), l mt trong nhng t chnh yu ca Gampopa. Nh Kongtrul thut li trong Mt Lch s V t ca nhng Ngun mch Gio hun Tm linh: Ha thn th hai ca Dusum Kyenpa c gi l Chkyi Lama [o s ca cc Gio hun Tm linh; cng c gi l Karma Pakshi] c s t b (x ly) v chng ng ging ht nh o s ly lng Saraha. Trong nhng kip qu kh ngi c ch Pht cng gia lc nh ngi thc hin hot ng gic ng ca cc ngi. Danh hiu ca ngi, Karmapa vinh quang

53

[Ngi thc hin Hot ng Gic ng] ni danh khp i dng cc ci thun tnh ca Ci Pht Ti thng v i. Ngi tit l danh hiu ny cho cc t ni chung, v v l do ny m dng truyn tha ca ngi c gi l Dng Gio hun Khu truyn ca Karmapa Vinh quang. Trong cung in huy hong ca gio l Pht gio trong vng Hy m lp sn, trng phi v i ny tng trng cho v tr ti thng, ging nh ngn ca mt l c chin thng. Dng truyn tha ny c dn dt bi mt ngi cha v nm nam t tm linh ca ngi. Ngi cha l c Karmapa vinh quang, hin thn ca B Tt Thu sut-Mi s Trn y Uy lc (Qun Th m), ng xut hin trong mt lot mi bn ha thn. Hot ng gic ng ca cc cuc i gii thot ca ngi lng danh khp n , Trung Hoa, v vng Hy m lp sn ca Ty Tng. c Sharmapa chin thng, hin thn ca c Pht bo h V Lng Quang [A Di ], xut hin trong mi ha thn, l t ca c Karmapa nhng trong thc t v bn cht th ngi ging ht vi c Karmapa trong nhng phm tnh ca s t b v chng ng. 45 Nm ha thn ca c Goshri Gyaltsab, hin thn ca B Tt Kim Cng Th [Vajrapani], xut hin (t v th nht Paljor Dndrup, cho n Norbu Zangpo). c Kenting Tai Situ, ha thn ca B Tt T-i [Maitreya Di Lc] chin thng, xut hin trong su ha thn, l ng c i mt gio l ca c Pht v su ha thn s hu mt chic li hoa sen. 46 Cng c nhng lot ha thn ca cc v Pawo Rinpochay v Trayo Rinpochay lng ly. V cha ny (Karmapa) v nm nam t [Shamarpa, Goshri Gyaltsab, Tai Situpa, Pawo, v Trayo] c nhc n trong nhng bn vn kho tng ca o s v i x Oddiyana [c Guru Rinpochay]. Ngi cng biu l v s tn thn v kh nng ca cc ngi trong vic an lp chng sinh trn cp bt thi chuyn i vi hin hu lun hi qua vic nhn, nghe, nh tng hay qua vic xc chm. Nhng iu ny khng ch l ngn t trong mt quyn sch: cc o s ny khng phi l nhng ngi bnh thng vi kinh nghim gii hn, thiu nhng phm tnh kit xut hay khng th gip chng sinh. Trong s cc ngi c nhng v xut hin nh cc hc gi c s uyn bc ging ht cc v lnh o v i ca Pht gio n . Nhng v trong s xut hin nh cc thin gi khng hi lng vi nhng du
45

C mt thng ip c n du trong li tn thn Shamarpa ny. iu ngi Kongtrul khng cp l Shamarpa Mipam Chdrup Gyatso, mt o s ca v Thy chnh ca Kongtrul, thit mng trong mt cuc tranh lun gia chnh ph Nepal v chnh ph trung Ty Tng. Kt qu l s tha nhn chnh thc cc ha thn ca v Thy ny b chnh ph Ty Tng cm on t nm 1792 cho n nhng nm 1960. 46 Cch tnh s Tai Situpa ca Kongtrul khc vi tiu chun hin i. Theo Kongtrul th c Payma Nyinjay Wangpo, o s tm linh ca ngi, l Tai Situpa th mi hai. T in Bch khoa Pht gio, c bin son sau vic tha nhn c Payma Kunzang, ha thn ca Payma Nyinjay, nhc n mi ba v Tai Situpa. Bi cch tnh ny v Tai Situpa hin ti s l v th mi lm ca dng ha thn , trong khi ngi thng c tnh l th mi hai. Ngoi tr trong trng hp ny, ti theo h thng hin i trong vic tnh s lng cc v Tai Situ.

54

hiu thnh cng khng ng k trn con ng tm linh m t c trng thi cao qu ca cc o s kim cng v i. (cc trang 7b-8a) Sc sng ca Dng Gio hun Khu truyn ca cc v Karmapa phn no bt ngun t vic n bao gm nhiu h thng thin nh khc nhau trong cu trc ca n. Trong qu kh v hin ti, nhiu ngi trong nhng v lnh o ca dng ny tp trung thc hnh thin nh ring ca ca cc ngi vo cc gio hun rt khc bit vi nhng gio hun ca c Marpa. Thm ch v bo h chnh ca cc Karmapa, Bc Mc o chong en Kim cng l mt v mi xut hin i vi Dng Gio hun Khu truyn, c ngun gc trong cc bn vn kho tng ca Dng Gio hun C truyn. Cc o s hin i ca Dng Gio hun Khu truyn ca cc Karmapa thng ban cc qun nh t nhng dng khc nhau: Vajrasattva (Kim Cng Tt a), c Pht V Lng Quang (A Di ), Garuda, Kim cng Ph Ba (Vajra Kilaya) v nhiu qun nh khc t Dng Gio hun C truyn; Thi Lun t Dng Gio hun Kim Cng Du gi; qun nh m u i vi Dng Gio hun Ct t, v Bo h Su-Tay t Dng Gio hun Shangpa, y ch nu ln mt t. Nhn t quan im ca vic trung thnh trit vi ci gc ca cc ngi trong Dng Gio hun Khu truyn ca Marpa, cc v lnh o ca dng ny c v khng c chnh thng lm nhng cng chnh ci nhn rng ri ny dng nh gp phn vo s thnh cng lu di ca truyn thng. Nhng Cm nang c S dng trong cc Thc hnh Chun b Kongtrul cp n nm cm nang nh nhng ngi hng dn cho giai on nhp tht ny. Quan trng nht l hai cm nang u tin, l i n: i dng ca s Xc quyt ca c Karmapa Th Chn Wangchuk Dorjay; v mt bn vn b tc m ngi khng ni r tn. Bn vn ny c l l Ngn uc Xc quyt ca chnh ngi Kongtrul, v ta c th tm c bn dch ca Judith Hanson (Boston: Shambhala, 1977). i dng ca s Xc quyt l bn di nht trong ba bn vn v thin nh i n do Wangchuk Dorjay bin son. Bn vn c di trung bnh trong lot sch nay l i n Xua tan Bng ti V minh, c Alexander Berzin dch (Dharamsala: Library of Tibetan Works and Archives, 1978). i dng ca s Xc quyt siu vt phm vi ca hu ht cc hng dn cho vic thin nh: n khng c bin son cho mt thin gi tng lai m dnh cho o s phi dn dt cc t t tm thi bnh thng ti n s gic ng vin mn. Bn vn bao gm cc cu hi m v Thy nn hi thin gi v kinh nghim ca h, kiu Thin Roshi, v a ra li khuyn v cch tip tc dn dt thin gi da trn cc cu tr li nhn c. Tc gi dn phi phng ng cho thin gi c nhng trang sch vt qu tm hiu bit ca h, trong trng hp vic quen thuc vi cm nang ca v Thy c th to nn cc chng ngi cho s tin b ca thin gi. Chnh Kongtrul khuyn rng gio hun trong bn vn ny ch c hon tt trong giai on nhp tht c dnh cho thc hnh i n. i dng ca s Xc quyt ng vng gia nhng quyn sch gy cm hng nht tng

55

c bin son bng ting Ty Tng nhng tht kh hnh dung mt bn dch c th c s dng cho i chng. Kongtrul bin son Ngn uc Xc quyt nh mt b tc cho i dng ca s Xc quyt. N gm c cc gio hun trong cc qun tng dnh cho cc thc hnh chun b. N vn l mt bn vn cn thit c trong nguyn bn v bn dch ca n cho tt c nhng ai thc hin cc thc hnh chun b ca dng truyn tha ny. Cm nang th ba l Php Bo ca s Gii thot ca Gampopa, do Herbert V. Guenther dch nm 1958 (Boston Shambhala, 1971). Vin ngc tn qu ny, mt gii thiu vo Pht Gio i Tha, c bin son vo th k mi hai v l tc phm m mi thnh vin ca Dng Gio hun Khu truyn vn cn phi c. Ngn ng c in ca n to nn mt s kh khn cho c gi Ty Tng hin i, v s kh khan ca n c th mang li s bun chn cho cc c gi hin i khng phi l ngi Ty Tng, c bit l i vi nhng ngi m s tng tng ca h vt cao vi Mt Trm Ngn Bi Ca ca Milarepa. Nhng c im ca hai quyn sch ny phn nh nhng tnh cch v c ta v cng khc bit ca v o s v t ny. Milarepa l mt tnh cch c nht v nh: trc khi gp c Marpa ngi l mt ngi thi trin huyn thut v st hi nhiu ngi bng cc nng lc ca ngi. Ngi dy rt t ngi trong i ngi; gio l ca ngi nhm n nhng ngi c th noi theo gng mu hon ton hin mnh cho vic thin nh v i sng tm linh ca ngi. Tri li, Gampopa l mt thy thuc v ch gia nhp tu vin sau khi v ngi qua i. Khng nh nhng ngi khc, l ngi phng s tt c mi ngi, ngi bin son cc cm nang nh quyn sch ny mang li mt li i vo Dng Gio hun Khu truyn cho nhng ngi thuc mi cn c v hon cnh. Cm nang th t c cp n l Cc Giai on ca Con ng dnh cho Ba Loi Ngi ca Taranata, l gii thiu khc v Con ng Ln t Dng Gio hun Li Dy ca c Pht (Kadampa). Quyn sch ny thc tin hn Php Bo ca s Gii thot, trong n hng dn c gi qua ba giai on ca s tinh lc ng lc cho vic thc hnh Pht gio. ng lc ca loi ngi th nht c tp trung vo vic hon thin hon cnh ca h trong i ny hay i sau. Loi ngi th hai hon ton khao kht vic t b hin hu lun hi; loi ngi th ba nhm n vic t c gic ng v li lc ca tt c chng sinh. Tht khng may l khng tm c quyn sch ny trong cc ngn ng nc ngoi. Mt cm nang khc l Con ng Gic ng V i t Dng Gio hun Li Dy ca c Pht, khng c nhc tn trong bn vn ny, nhng Kongtrul ch dn cho nhng ngi nhp tht tm n mt lun ging v By im Tu tp Tm thc v ti cho rng ngi mun h c tc phm ca ngi. Kongtrul vit quyn ny vo nm 1854, su nm trc khi bt u kha nhp tht th nht di s gim st ca ngi. Tc phm ny, do Ken McLeod dch (Boston: Shambhala, 1987), trn ln ranh ca cc thin nh Mt tha: trong khi ch chnh ca quyn sch l h thng tu tp tm thc ca Con ng Ln, quyn sch gii thiu mt thin nh v o s tm linh v mt qun tng c gi l cho v nhn c thc hin trc cc k thut thin nh Mt tha.

56

Dng Gio hun Li Dy ca c Pht Ba quyn sch sau cng c nhc n trn - Php Bo ca s Gii thot, Cc Giai on ca Con ng dnh cho Ba Loi Ngi, v Con ng Gic ng V i chia s mt ngun mch chung trong Dng Gio hun Li Dy ca c Pht. V vn ngun gc ca n, Kongtrul vit: Sau khi vic n p Pht gio ca Vua Ty Tng Lang Darma chm dt, Lhalama Kun phi hai mi mt thanh nin, trong c i dch gi Rinchen Zangpo, n n . H thnh mi c Atisha vinh quang n Ty Tng. Nh thin tm ca v Thy ny v v dch gi, v s gio l thm su t cc Kinh in v Mt in ca c Pht c dch mi. Cc bn dch c thc hin t thi gian ny v sau c gi l Tn Dch ca cc Mt in mi. Trong ba t chnh ca c Atisha Ku Tsndru Yungdrung, Ngok Lekpay Sherab, v Dromton Gyalway Jungnay ngi cui cng c ba t chnh yu Putowa, Chen Ngawa, v Puchungwa c gi l ba anh em. Langri Tangpa Dorjay Sengay, t ca ngi th nht, l hin thn thc s ca c Pht V Lng Quang (A Di ). Cc v ny v nhiu o s B Tt kit xut khc ging nh cc A la hn xut hin trong dng truyn tha ny v gii thot v s ngi bng gio hun ca cc ngi v cc giai on ca con ng dnh cho ba loi ngi. Dng truyn tha ny c gi l Dng Gio hun Li Dy ca c Pht. Trc y c nhiu trung tm tu vin c kt hp vi dng truyn tha ny Tuy nhin, gi y cc gio hun ca dng truyn tha ny tr nn pha trn vi cc h thng tu tp c ngun gc t cc th ch (t chc) ca Kagyu, Gayluk, Sakya v cc truyn thng khc Ngoi iu ny ra [s lin tc ca cc gio l], dng truyn tha c duy tr m khng c cc th ch ring bit. (sch dn, trang 5b-6a) Cc o s tm linh ca Dng Gio hun Li Dy ca c Pht c nh ti bi vic t-xt mnh khng cht nao nng v thi v cng trung thc ca cc ngi. Cc ngi hon ton hin mnh cho vic thc hnh tm linh. Mt trong nhng chm ngn ni ting ca cc ngi khuyn dy: Tn y lng, hy hng tm bn vo nhng gio hun pht trin tm linh. Khi sng cuc i tm linh, hy sng nh mt hnh kht. Sng nh mt hnh kht, hy xc quyt l bn s phi cht. Khi cht, hy cht n c. Hy la b x hi loi ngi. Nhp vo hng ng ca nhng con ch. Hy t c cp ca mt bc gic ng. Loi thi ny c nhiu ngi tn knh v ngng m nhng t ai trit trung thnh. Cc trung tm thc hnh ca dng truyn ny b b ph v gio l ca n tm ra nhng tr x mi m, tr ph hn trong cc h thng tu vin khc.

57

S quan trng ca cc Thc hnh Chun b Kongtrul nhn mnh vo tm quan trng ca cc thc hnh chun b trong chng trnh nhp tht. Cc thc hnh chun b c nhiu Pht t Mt tha bit n nhng khng c nhiu ngi a thch. Chng thng c coi l ci gi t , khng th trnh khi, m h phi tr n c cc thc hnh chn thc v phn no quyn r hn tn bn kia chn tri. Trong khi nhng thc hnh ny thc s l mt chun b cho iu c gi l thc hnh chnh yu ca cc thin nh thuc giai on pht trin v thnh tu, chng i trc thin nh thuc giai on thnh tu ging nh vic y thng nhin liu ca mt chic xe trc mt cuc hnh trnh di. Cc thin nh Mt tha ging nh mt chic xe hi sang trng v mnh m; cc thc hnh chun b tu tp vic thot khi nhng bn tm th tc, tu tp lng bi mn, v s knh ngng o s tm linh th ging nh nhin liu. Khng c tu tp m u ny, chic xe lng ly vi thng nhin liu trng rng s chng i u c. Kongtrul ging ngha iu ny bng cch trch dn mt o s thuc dng Shangpa: Nh Sang-gyay Nyenton v i ni, iu sau y v cng quan trng trong cc thc hnh chun b v thc hnh chnh yu: Trong tt c nhng gio hun thin nh trng yu, c ba gio hun v cng quan trng. Th nht, pht trin mt thi gip v yu thng bng cch thc hin mi hot ng bi lng bi mn. Th hai, ch tm lin tc v mnh lit vo s v thng v ci cht ti nhng bn tm ca bn suy gim v bn cm thy khng cn bt k iu g. Th ba, nht tm khn cu o s tm linh ca bn n ni lng knh ngng phi thng tun tro trong lng bn. Hy pht trin lng knh ngng khng ngng ngh ny i vi o s tm linh ca bn n ni bn bt khc mt cch chn thnh. Ba iu ny s to nn s tnh gic t nhin v bn cht huyn ha ca kinh nghim ca ta; mi hin tng xut hin dng nh khng thc; nhng gic m trong sng t nhin trong ta c th hnh x mt cch t do, nhn bi cc sc tng, ha hin cc hnh tng, chuyn ha cc sc tng, hay thc s nhn thc mt ni chn c bit; s xut hin ca trng thi i n trong tro, khng ri rc vo ban ngy; v s xut hin t nhin ca bn thn ta nh mt Bn Tn hay s xut hin ca tnh gic chi li bao la vo ban m. Tt c nhng kinh nghim ny s xut hin mt cch chnh xc nh chng c m t trong cc bn vn thin nh. Nu bn khng pht trin ba im c cp trn, bn s kh c th t c nhng kt qu ti thng ca thin nh Mt tha ngay c bng cch thc hnh min mt trong mt thi gian di. V th iu trng yu l phi thc hnh ba iu ny mt cch vng chc v ton tm. Trong gio hun ny v cc gio hun khc ngi nhn mnh ba iu ny lng bi mn, s v thng, v lng knh ngng v ging ngha v sao

58

mt thin gi rt cn phi lu gi chng trong tm (Nhng Bi Cu nguyn c Tr tng, trang 7a-b) y l s tu tp tm thc t trn ct li ca cc thc hnh chun b. Nhng loi thc hnh chun b khc nhau c lp li trong mt hnh thc vn tt nhng giai on khc nhau ca kha nhp tht. L do ca iu ny c ging r trong mt quyn sch m v sau Kongtrul nhc n trong bn vn S Trang nghim ca Tm o s, ca Rikzin Tsaywang Norbu: Tm li, iu tt nht m bn cn lm l trc khi thc hin bt k thc hnh no thuc giai on pht trin hay thnh tu, hy thc hnh s quy y, pht trin tm gic ng (B tm), mt trm ngn l ly, mt trm ngn tr tng thn ch mt trm-m, mt trm ngn cng dng v tr (mn la), v mt trm ngn khn cu o s tm linh. Nu cc thc hnh ny c thc hin trc tin, sc mnh ca chng s ngn nga cc chng ngi v s mang li kt qu mau chng trong nhng thin nh ca cc thc hnh chnh yu. Nhng thc hnh ny c kh nng em li kt qu cho nhng thin nh sau ny ging ht nh c m t trong cc bn vn thc hnh (trang 19b-20) Chng trnh Nhp Tht cho cc Thc hnh Chun b Thc hnh u tin l bn qun chiu: qun chiu v s kh c ca i ngi t do v thun li ny; qun chiu v s v thng v ci cht; qun chiu v cc hnh ng, nhn v qu; v qun chiu v nhng khim khuyt ca vic sng trong s tri buc ca hin hu lun hi. Ta dng ba ngy qun chiu v mi ch ny. Nhng suy nim ny, cng nh bn thc hnh chun b - mt trm ngn tr tng li nguyn quy y, mt trm ngn thn ch trm-m ca Vajrasattva, mt trm ngn cng dng v tr trong mt hnh thc tng trng, v mt trm ngn khn cu ca thc hnh hp nht vi tm ca o s tm linh 47 tt c phi c hon tt trong thi gian nm thng. Trong thi gian ny, khi thun tin, bn nn lm quen vi nhng ni dung ca Php Bo ca s Gii thot ca v y s v song x Dakpo [Gampopa]; i n: i dng ca s Xc quyt ca c Karmapa Th Chn Wangchuk Dorjay, v bn vn b tc ca n; v Cc Giai on ca Con ng dnh cho Ba Loi Ngi ca ng tn qu ca dng Jonang [Taranata]. Trong ba bn vn ny, i n: i dng ca s Xc quyt nn c dng nh bn vn cn bn v c ging dy chi tit. Hai quyn kia c dy trong qu trnh truyn c (khu truyn) h tr cho vic thc hnh ca ta. 48
47

Vic hp nht vi tm ca o s tm linh l cch dch st ngha gn ging vi thut ng Ty Tng bla, mai rnal byor (c phin m l lamay naljor,) cng thng c dch l guru yoga. 48 Trong qu trnh ca vic truyn c [khu truyn (loong, lung)] mt o s s c ln ting mt bn vn, thng l rt nhanh. Hnh ng lng nghe vic tng c ny, cho d kh hiu i vi ngi nghe, c coi l mt phn quan trng ca vic gii thiu ch

59

Gia cc thi gian thin nh vo lc ny, o s kim cng nn ban mt lun ging v ngun gc bn vn Pht gio n Nm mi cu K Tn thn o s Tm linh, Hai mi Bi K v B Tt Nguyn, v Mi bn Vi phm Gc. Ngi cng nn ban gio hun v mt gii thch v bn vn gc v lun ging c kt hp li ca Hai mi lm Gii nguyn 49 ca Garwang Chkyi Wangchuk. V phn cc bn, nhng ngi nhp tht, mi sng cc bn nn tng Hai mi lm Gii nguyn khi thun tin. Bn nn tng chm ri trong khi suy xt ngha ca ngn t. Vo bui sng, nhng li khi kt thc cc bi k nn l nhng li cam kt, nh trong cu Ti s khng t b gii nguyn quy y trong t tng hay hnh ng. Vo bui ti (v d nh khi kt thc thi thin nh vo lc chng vng ti), mt ln na bn nn tng li cu nguyn ny trong khi l ly, i li thnh nhng li tha nhn cc li lm, nh trong cu Ti tha nhn t b gii nguyn quy y trong t tng v hnh ng. Bn nn tn tnh truy xt xem bn c mc phi li lm hay vi phm no v thn, ng, v tm trong ba gii lut trong ngy hay khng. Nu c iu no b vi phm, bn nn chn thnh tha nhn tt c nhng li lm ny vi s n hn v t ha l s khng ti phm chng trong tng lai. iu ny thc s cn thit: bn nn ton tm trong vic tu tp v hy hnh ng mt cch thch ng. Trong qu kh nhng bc dn o c hnh v i ca Dng Gio hun Li Dy ca c Pht thu thp mt vin si trng mi khi mt t tng tt lnh lt qua tm tr cc ngi, hay mt vin si en cho mi t tng xu xa. Lc u, cc vin si en chim a s vo lc tng kt cui ngy. V sau cc vin si trng v en ngang bng nhau. Cui cng th ch cn nhng vin si trng. Vo lc cc ngi t coi mnh nh gia nhp vo hng ng ca nhng ngi thc s sng cuc i tm linh. Sau ny cc bc v i ghi chp li nhng t tng v hnh ng tt lnh cng nh bt thin trong ngy khi chng xut hin. Vo bui ti, cc ngi xem xt bn lit k, tha nhn cc li lm v t ha s khng ti phm cc li lm . Mc d c th bn khng lm c nh nhng bc ny lm, dng kinh nghim ca bn nn c tnh ha cht t nh bi tp v s cn trng v chnh nim ca bn. Nu khng, bn khng c coi l mt ngi ang trn con ng tm linh v thc hnh thin nh ca bn s khng c ct li. Trong thc hnh quy y v pht trin tm gic ng (B tm), bn nn th nhn cam kt ca hai truyn thng pht trin tm thc n s gic ng vin mn ca n nu bn cha chp nhn n. 50 Trong s ni kt vi cam kt ny, gio hun v s gii thch By im Tu tp Tm thc s c ban truyn. T lc ny tr i, chng no bn cn sng, bn ng bao gi qun vic tu tp ca thc hnh c m t trong cm nang gio hun [Con ng Gic ng V i] ny. Cho d bn khng sp xp pht trin kinh nghim vng chc trong nhng thin nh thuc giai on pht trin v thnh tu, bn ng qun lm cho nhng gio l ny
no trong Pht gio, k c vic thin nh. Trong kha nhp tht ny, o s kim cng thung kt hp mt s truyn c v gio hun v ngha ca mt bn vn. 49 i khi mt ni no khc Kongtrul nhc n bn vn ny vi tn i dng Gio l. 50 Hai truyn thng nghi l nhn cc cam kt ca tm gic ng (B tm) c truyn b Ty Tng: mt truyn thng c ngun gc t o s n Asanga (V Trc), truyn thng kia c ngun gc t o s n Shantideva (Tch Thin). Xem Php Bo ca s Gii thot, trang 118-37, hiu r chi tit v hai nghi l.

60

tr thnh trung tm im ca i sng tinh thn ca bn. ng lng qun cc gio l khi vui v hay ng nh mt vic h tr chng khi ng lng, lc khng may mn, hay trong nhng thi im cn thit khc khi chng nn c p dng. Khi bt u thc hnh quy y, bn phi dn dn hon tt mt trm ngn l ly. DNG GIO HUN SHANGPA Ngun gc ca Dng truyn tha Mi lm thng k tip ca kha nhp tht c dnh cho cc thin nh ca Dng Gio hun Shangpa. Trong cc truyn thng tm linh ang cn hin hu trn th gii, dng ny l mt truyn thng him c: n xut pht t cc gio l ca hai ngi n b kit xut, l Niguma v Sukasiddhi. Hai ph n n vo th k mi mt ny t n nh cao ca s chng ng n ni mi v nhn c gio hun trc tip t c Kim Cng Tr, v Pht ca cc Mt in. Cc bn vn Ty Tng khng ghi chp v bt k cuc gp g no gia hai ph n c thnh tu siu vit ny. Ngy nay gio l ca hai v sng bn nhau bi cc ngi c chung mt t, mt ngi Ty Tng c tn l Kyungpo Naljor. V tu s-yogi phi thng ny thu thp cc gio hun t 150 v thy mt s hc gi, mt vi thin s, mt s ngi nam, mt vi ph n - trong nhiu cuc du hnh n n v Nepal. Tuyn tp gio l m ngi a v Ty Tng v truyn cho ngi khc l nhng g ngy nay gi l Dng Gio hun Shangpa (Shang l tn ca mt a im). Trng tm ca h thng ny l cc gio l ca hai ph n m hin nay chng ta nh n nh hai v trong s nhng thin s v i nht m Pht Gio n sn sinh. Nhn dng ca Niguma vn cn b che ph bi mt tnh c ngu nhin ca ngn ng Ty Tng: nhng t c tnh cht tn knh dnh cho v v em gi th ging ht nhau. Trong nhiu bn vn, Niguma c nhc n nh cham-mo (lcam mo) ca Naropa: c phi y t m ch b l v hay em gi ca v hc gi-tr thnh-hnh gi ni ting ca n ? T trang sch, ngn t n mt n ci b him. C g chc chn l b vt tri ngi anh hay ngi chng ni ting ca b? Trong khi vic tu tp tm linh ca Naropa ko di tht gian kh trong mi hai nm, Niguma t c gic ng ch trong mt tun v hon ton vt xa mi cp gic ng khng lu trc hay sau vic b c trc tip nhn lnh mt tuyn tp gio hun rng ln t c Pht trn mt hnh tinh phi-vt l. Nh Taranata vit trong Mt B tc cho Lch s ca nhng Dng truyn tha: Tng thut v dakini tr tu Niguma nh em gi/v ca Naropa v.v.. th ni ting khp ni. Cn phi ni thm l b nhn mt t gio hun t o s Lawapa phng ng. Sau khi thin nh vi o s trong mt tun, b tr thnh mt dakini tr tu ph din mt thn tng vt l nh cu vng v chng ng tm linh t ti cp th tm ( bt a) ca s gic ng. Ngi ta ni rng thn ca Lawapa phng ng tan thnh nh sng,

61

ch li mt phn ca nh u ngi c kch thc mt bn tay. Ngi cng c gi l Lawapa Tr. B c gi l Nigu, Nigupta trong Phn ng, ni l c bit b mt, c bit n mt, mc d danh hiu thc s c ngun gc t ngn ng tng trng ca cc dakini. T b, i thnh tu gi Kyungpo Naljor, bc s hu nm phm tnh ti thng, th nhn nhiu truyn dy Mt tha lng danh khp x s cao qu n . c bit l nhng gio hun c bit ca b bao gm qun nh v i v huyn thn m b ban cho ngi vo m mi lm thng t m lch, nh nh trng rm. Sng hm sau b dy ngi ton b Su Gio l trong cc gic m ca ngi: v sau ngi nhn cc gio l ny hai ln t b trong i sng lc thc, tng cng l ba ln. (trang 2b-3a) Niguma c nh n v tnh khi hi cng nh gic ng vin mn: trong ln u tin b gp Kyungpo Naljor, b tuyn b b l th lnh ca mt nhm ph thy n tht ngi v khuyn Kyungpo Naljor chy thot trc khi nhm ngi ca b n d ba tic tht ca ngi. Khi b nm vng m ngi cng dng i, ngi bt u t hi b c ni tht khng! Nhng ngi khng hong lon; v phn cn li, nh cc ngi ni, l lch s. V s gio l ca Niguma to thnh phn chnh yu ca Dng Gio hun Shangpa nhng chnh Sukasiddhi, ngi c coi l nhn vt m nh hng lin tc duy tr v nui dng dng truyn tha. Sukasiddhi l mt b ni tr cho n khi b ngi chng v nhng a con gin d nm ra khi nh: hy vng l chng con tr v nh vi tin v thc phm, b cho mt ngi hnh kht nhng vt dng t i m h c. Khi nm mi chn tui, Sukasiddhi lang thang ngho kh v n c cho n khi b c xoay s nu () bia em bn. B tr thnh ngi bia v thng gia v cui cng tng bia cho o s thnh tu v i Virupa, mt yogi (hnh gi) a phng. Virupa ban cho b qun nh v gio hun v b nhn lnh vi s bit n. Ch trong mt bui ti, b t c gic ng; thn b bin t thn ca mt ph n su mi mt tui thnh hnh tng nh cu vng ca mt thiu n. Ging nh Niguma, b t c mt cp chng ng cao cp n ni b nhn c gio hun trc tip t c Pht Kim Cng Tr trong mt hnh tinh phi vt l. Khi Kongtrul son nghi l cho vic cng dng cc o s ca Dng Gio hun Shangpa, ngi t Sukasiddhi gia tp hi . Hu ht cc li tn thn v cng dng c dng ln b v t b m qun nh c th nhn vo lc kt thc bui l. Kyungpo Naljor coi b l ngi tt lnh nht trong tt c cc o s tm linh ca ngi, mt l do ca iu l bi b cam kt l s tip tc gia h v duy tr cc v h tr dng truyn tha ca ngi. Chnh Niguma gp phn vo s hi phc dng truyn tha bng cch xut hin trong nhng th k sau ny trc Tang Tong Gyalpo trong ba dp v trc Kunga Drolchok hai dp, truyn dy nhiu gio hun cho c hai v ny. Cuc i trng th phi thng ca Kyungpo Naljor ko di n 150 nm (978-1127) khin ngi tr thnh ngi sng cng thi vi nhiu o s v i lc ban u ca s truyn b Pht gio sau ny trong vng Hy m lp sn. Ngi thc hnh v t c chng ng trong tn gio Ty Tng tin-Pht gio c

62

gi l Bn v Dng Gio hun C truyn trc khi ln ng sang Nepal v n tm thm cc gio hun. Trong s 150 o s m ngi tm c, Niguma, Sukasiddhi, Maitripa, Rahula, v Dorjay Denpa l nhng v ng gp chnh yu cho dng c gi l Dng Gio hun Shangpa. Kongtrul a ra kin ny v Kyungpo Naljor, c din t trong Mt Lch s V t ca nhng Ngun mch Gio hun Tm linh: Thnh tu ca ngi ngang bng vi cc o s n Luyipa, Krishnacharya, v Ghantapa. Ty Tng, dng nh trong s hai mi lm t ca Guru Rinpoche trong thi k pht trin Pht gio lc ban u hay trong cc o s ca thi k sau ny, khng c v no c v ngang hng vi ngi v s uyn bc v mt kinh vin, s thnh tu trong thin nh, cc nng lc huyn diu v hot ng gic ng. (trang 11b) Cc Thin nh Chnh yu ca Dng Truyn tha Kongtrul a hu ht cc thin nh chnh yu ca Dng Gio hun Shangpa vo chng trnh nhp tht ca ngi; phn ln c ngun gc t Niguma. Cc thin nh thuc giai on pht trin to thnh nn tng ca cc thc hnh tp trung vo cc Bn Tn c gi l Cc Lc Lun v Nm Bn Tn Mt tha. Nm Bn Tn Mt tha l thc hnh c nht v nh i vi dng ny: nm v trong s cc Bn Tn chnh ca Mt in Du gi Ti thng hin din trong mt hnh tng c nht. Cc Bn Tn ny tng trng cho nhng biu l ti thng ca nm ch c ging dy trong cc tantra (Mt in); Kyungpo Naljor c coi l hin thn ca tt c nhng v ny. Kongtrul gii thch iu ny trong T in Bch khoa Pht gio: Biu l ti thng ca ni ha l H Kim Cng [Hevajra]; biu l ti thng ca n hnh ng l Cc Lc Lun [Chakrasamvara]; biu l ti thng ca huyn thn v tnh quang l B mt Ct ty [Guhyasamaja]; biu l ti thng ca gic mng l i Huyn [Mahamaya], v biu l ti thng ca hot ng gic ng l Kim Cng Khng khip [Vajra Bhairava]. Kyungpo Naljor c th thc s biu l Nm Bn Tn Mt tha ny nm v tr trn thn ngi cho chng sinh (Quyn 1, trang 534) Cc thin nh thuc giai on thnh tu ca Nm Gio l Vng (c gi nh th l bi Kyungpo Naljor cng dng vng cho Niguma khi thnh cu cc gio l ) theo sau cc thin nh Bn Tn ny. Nm gio l ny c lin kt vi hnh tng ca mt ci cy. R ca nm gio l ny l Su Gio l ca Niguma cc thin nh v ni ha, huyn thn, gic mng, tnh quang, chuyn di tm thc, v trng thi trung m (bardo). Thn cy pht trin t nhng chic r ny l thin nh v i n; cc gio l ca Niguma c gi l i n ca Hp Linh ph. Khng c ngha tng trng i vi tn hp linh ph: Kyungpa Naljor son cc gio l cn bn ca Niguma trn mt chic l c v gi n nh mt kho tng trong mt hp ng linh ph bng g n hng. Cc nhnh ca Nm Gio l

63

Vng l Ba Thin nh-trong-Hnh ng: cc thin nh v o s tm linh, Bn Tn v huyn thn. Hoa l cc thin nh v hai dakini, Bch Thnh n v Hng Thnh n. Cui cng qu ca h thng thin nh ca Niguma l Bt t v BtNhp (hoc hin hu sinh t hoc an bnh vin mn). Trong chng trnh nhp tht ny, cc gio hun ca Niguma c tip theo sau bi Su Gio l ca Sukasiddhi v cc thc hnh trng th ca hai v gy truyn cm hng ny ca dng truyn tha. Cui nm u tin ca kha nhp tht, bn dng mt tun thin nh v mt thc hnh ca dng truyn tha ny, l Thc hnh Hp nht ca Bn Bn Tn. Cui nm th hai, bn thin nh mt tun v Bo H Su-Tay l v bo h ca dng ny. C hai thc hnh ny xut hin trc ht Ty Tng qua ngi Kyungpo Naljor, v ny nhn chng t Maitripa v Rahula. Thc hnh di mt tun vo mi cui nm v Bo H Su-Tay cng c ngun gc t dng Shangpa. Mt trong nhng c im ca h thng ny l mi giai on ca thin nh c i trc bi mt qun nh; so snh, mt thin gi c gii thiu vi Su Gio l ca Naropa ch bng vic truyn c. Cc qun nh ca h thng Niguma c gi chnh xc hn l nhng l gia h v c dch di y l nhng qun nh-gia h. Trong cc tantra ca cc tn Phi, nm loi nhp mn khai tm gia lc cho t bt u mt thin nh Mt tha c bit: l qun nh, s gia h, cho php, gii thiu gic tnh, v s truyn c. Nh Kongtrul gii thch trong Mt Phn loi Sc tch nhng Qun nh, Gia h v Bui l c Lin quan: Th hai, s gia h, ban ct ty ca s ban truyn qun nh theo mt hnh thc sc tch. Trong khi n truyn t ton b ngha ca bn qun nh, n khng bao gm bui l thc s ca bn qun nh Mt l gia h bao gm t li v d c thc hin. (trang 5b) Hu ht cc gio hun cho cc gio l thm su ca Dng Gio hun Shangpa vinh quang bao gm ton b bn qun nh trong khun kh ca mt l gia h. T cc gio hun ny, su gio hun cho cc thc hnh chnh yu ca Su Gio l v cc gio l khc c ban truyn bi s thin nh v nh sng chiu ri v thm thu: khng c bt k phng tin vt cht no ca qun nh c s dng trong qu trnh ca bui l. (trang 6a)

Lch s Sau ny ca Dng Truyn tha

Dng Gio hun Shangpa pht trin xa rng trong vng Hy m lp sn m khng duy tr mt cu trc t chc ca ring n. Cc o s kt hp vi nhng dng truyn tha khc hay lin kt vi th ch tu vin khc tr thnh cc v h tr dng truyn tha ca truyn thng ny. Trong th k mi chn th chnh Kongtrul thuc Dng Gio hun Khu truyn ca cc Karmapa, v Jamyang Kyentsay, mt o s ha thn ca h thng tu vin Sakya, l nhng ngi chu trch nhim v vic lm hi sinh cc gio l ca dng truyn tha ny. Trong gn ht th k hai mi, mt trong nhng ha thn ca Kongtrul l ngi Kalu Rinpochay thuc Dng

64

Gio hun Khu truyn ca cc Karmapa, lm vic rt nhiu gio hun Shangpa n c vi cc t hin i trong vng Hy m lp sn v xa hn na. Khng c v no trong nhng o s hin i ny th mang li cho dng truyn tha ny mt cu trc t chc: khng c tu vin no thuc Dng Gio hun Shangpa c hoch nh hay xy dng trong nhiu th k. Dng truyn tha ny dng nh sng thoi mi trong cc trung tm nhp tht v tng i t c bit n, thng b nhm vi mt trong nhng phi nh ca Dng Gio hun Khu truyn. Dng Gio hun Shangpa bt ngun t cam kt v i: hai trong s nhng o s phi thng ca Pht gio n truyn dy cc gio hun ca mnh cho ngi m Kongtrul cho l o s Ty Tng v i nht tng c sn sinh. Cam kt vo lc ban u ca Dng Gio hun Shangpa khng b phai nht vi thi gian c xc nhn bi hai nh gi ny. nh gi th nht l ca Taranata vo u th k mi by: Mc d Dng gio hun Shangpa ban truyn qua v s dng o s, nhng nh du n kin c ca ngn ng dakini nn khng h c s khc bit no gia ngn t ca cc gio hun v ngha ca chng. Bi n khng vng vo bt k s thm tht nhim no, Dng Gio hun Shangpa ng v tr ti thng trn tt c cc dng thc hnh thin nh. (B tc, trang 3a-b) Xc nhn th hai l ca Kongtrul vo gia th k mi chn, t T in Bch khoa Pht gio: Dng gio hun ny c ba c im cho thy n siu vit hn tt c nhng dng khc. Trc ht, cc v h tr dng truyn tha l nhng bc v cng kit xut. Hng lot cc o s ca dng truyn ny l cc B Tt trong nhng i cui cng ca cc ngi [trc khi thnh tu Pht qu]; dng ny khng b t on bi s hin din ca cc phm nhn. Th hai, t thn cc gio hun thin nh th v cng kit xut. ngha ca chng khng sai lc v ngn t ca chng khng b nhim: nhng li kim cng ca cc bi k c cc dakini chng thc cha tng b bin i bi nhng to tc hay thm tht do tr tng tng ca cc phm nhn. Th ba, nh hng tm linh ca dng truyn ny th v cng kit xut. Ngay c by gi, vo tt nh ca thi i suy hoi; nh hng ca n [qua nhng thc hnh] l kt qu ca s thnh tu s chn mui i vi nhng ngi tinh tn duy tr nhng cam kt Mt tha. (Quyn 237-38) Chng trnh Nhp tht cho cc Thin nh ca Dng Gio hun Shangpa Khi cc thc hnh chun b c m t trn c hon tt, ba qun nh c ban truyn: Trc tin l i qun nh Nm Bn Tn Mt tha ca truyn thng Shangpa ko di hai ngy vic chun b v qun nh thc s, mi s

65

vic mt ngy. Th hai, gio hun u tin khai m cnh ca i vo cc gia h, l qun nh nm Bn Tn trong hnh tng ca Cc Lc Lun (Chakrasamvara). Trong trng hp ny s chun b v qun nh thc s cng c ban truyn. Phn cui cng ca ba qun nh l gio hun th hai khai m cnh ca nhn nhng gia h, qun nh thin nh ca nm Bn Tn ca Cc Lc Lun. Sau vic truyn c bn vn thc hnh hnh tng cc Bn Tn ca Cc Lc Lun v mt truyn c v gio hun c kt hp li i vi cm nang thin nh phi c ban truyn. Sau bn bt u thc hnh min mt v thin nh ny. Trong thc hnh ny, thn ch by-m ca Bn Tn chnh nn c tr tng by trm ngn ln; tm ch hai mi hai-m, bn trm ngn ln; thn ch ca phi ngu, mt trm ngn ln; v cc thn ch ca bn dakini, mi ngn ln. Mi thn ch phi c tng thm mt s ln nh s b tc. K thc hnh cng dng c thc hin trong ba, nm, hay by ngy khi thch hp; v nghi l la to ra mt tc ng an bnh c thc hin trong ba ngy hon tt thc hnh. 51 T lc bt u cho n khi chm dt, thin nh ny phi c hon tt trong thi gian hai thng. Sau hai qun nh c ban: Th nht l i qun nh huyn thn (cng c gi l Cnh Cng L Ngun mch ca Mi Phm tnh), gio hun th nht ca s sp xp bn trong ca cc gia h. Tip theo l phn th hai, qun nh thin nh Nm Bn Tn Mt tha trong hnh tng c c ng ch bao gm cc Bn Tn chnh yu. Mt khi s truyn c v gio hun cho vic thin nh v hnh tng ca c nht cc Bn Tn chnh yu c ban truyn, thc hnh min mt Nm Bn Tn Mt tha c thc hin trong mt thng. Trong thi gian ny, mi thn ch ca Bn Tn phi c tr tng mt trm ngn ln, tng cng l nm trm ngn, cng thm cc thn ch c tng b tc. Thc hnh cng dng y c thc hin trong ng ba ngy. K , bn bt u cc thc hnh chun b i vi Su Gio l ca Niguma. Cc gio hun t dng gio l Shangpa chnh yu (truyn thng Jonang) v nhng gio hun ca dng trc tip ca Tang Tong Gyalpo c ban truyn ng thi. Sau bn thin nh v Hng ro Trng khng ca ch Ah (the Empty Enclosure of Ah) trong mt tun. Tip theo l thin nh ni ha, gio l u tin trong su gio l ca dng gia h. Khi bn th nhn qun nh-gia h v nhng gio hun v cc qun tng, bn thin nh v giai on la d di ca ni ha trong ba tun. Vo lc ny bn nn hc cc bi tp vt l ca Naropa v Niguma v thc hnh chng hng ngy vo lc thun tin, khng b ngy no. Phn chnh ca thc hnh, tiu th thc phm [ca ni ha], ko di hai thng. Ba thng thin nh v ni ha c kt thc bng mt tun tu tp cc gio hun t chnh dng trc tip, s thnh tu ni ha trong mt ln c nht (single sitting).
51

Trong mt nghi l la (jin sek, sbyin sreg; dch st ngha l cng dng thiu t), cc l cng dng c thc hin cho cc Bn Tn c hnh dung trong ngn la. Nhng nghi l nh th c th c thc hin vi hng l kt qu ca cc l cng dng v thin nh l mt trong bn hnh thc ca hot ng gic ng. Cc qun tng, thn ch, v cng dng thay i theo kt qu c mong mun.

66

K , khi bn th nhn qun nh-gia h thch hp v nhng gio hun trong cc qun tng, bn thin nh v huyn thn, tnh quang, v gic mng, mi thc hnh trong ba tun, v v s chuyn di tm thc v trng thi trung m, mi thc hnh hai tun. Bi thi gian dnh cho mi thin nh rt gii hn, bn nn thc hnh tinh tn n c mt vi du hiu thnh cng. Cui mi thc hnh, cc qun tng cho cc gio hun mt ln c nht nn c ban truyn trn vn. Tip theo nhng thc hnh ny, qun nh-gia h cho thin nh i n ca Hp Linh ph c ban v thc hnh ca n c thc hin trong hai thng. Gia h cho gio hun truyn thng Jonang gii thiu cho bn bn tnh ca tm, Phng tin t c Thn Tr tu, nn c ban [trong thi gian ba thng] khi thch hp, v gio hun v s truyn c phn chnh ca i n: i dng ca s Xc quyt nn c hon tt. K qun nh-gia h v Thin nh-trong-Hnh ng ca o s tm linh v Bn Tn thin nh c ban v bn duy tr ba thin nh-trong-hnh ng trong mt tun. Gia h cho [phn th ba,] Thin nh-trong-Hnh ng ca huyn thn, ng nht vi gia h ca huyn thn trong Su Gio l v th khng cn phi lp li n vo lc ny. Theo sau thc hnh ny, qun nh-gia h v Bch Thnh n v ba thnh n cng c ban truyn. Gia h v Hng Thnh n ng nht vi gia h c ban cho s chuyn di tm thc v th khng cn phi lp li n vo thi im ny. Khi vic truyn c v gio hun c ban, bn thin nh v Bch Thnh n v Hng Thnh n, mi thin nh trong mi ngy, tr tng mt trm ngn thn ch ca cc v ny trong mi giai on. Trong thi gian ny bn nn tu tp giai on thnh tu ca nhng thin nh ny, s chuyn di tm thc, cho n khi xut hin cc du hiu thnh cng. K , sau qun nh-gia h v nhng gio hun c ban, Bt t ca Thn v Tm v Bt-Nhp [s an bnh vin mn v hin hu sinh t] c thin nh trong mt tun. K , qun nh-gia h v cc gio hun cho thc hnh S Bt kh phn ca o s Tm linh v v bo h c ban v thin nh cng s tr tng cc thn ch c thc hin trong mt tun. Sau bn s dng mt thng thc hnh Su Gio l ca Sukasiddhi. Qun nh-gia h v gio hun trong nhng qun tng cho thin nh ca dakini tr tu, Sukasiddhi, c ban nh mt s chun b. i vi t thn vic thc hnh, thin nh giai on pht trin v vic tr tng thn ch c thc hin vo lc bt u mi kha thin nh ko di bao lu l ty bn. Cui cng, qun nh v cc thc hnh trng th ca Niguma v Sukasiddhi c ban. Nh mt bo m cho s may mn tt lnh, hai thin nh ny nn c ban trong mt tun. iu ny hon tt tt c nhng thc hnh chnh yu ca Dng Gio hun Shangpa. DNG GIO HUN KIM CNG DU GI Ngun gc ca Dng Truyn tha

67

Su thng tip theo ca kha nhp tht c dnh cho cc thin nh t Dng Gio hun Kim cng Du gi. Dng truyn tha ny ch yu bao gm nhng gio hun cho thin nh giai on pht trin ca Bn Tn Thi Lun v nhng thin nh giai on thnh tu c kt hp ca n, Su Nhnh ng dng. Tantra Thi Lun gii thiu gio l ti thng trong cc tantra ca Trng phi Tn Dch. Nh Kongtrul vit trong T in Bch Khoa Pht gio: Tantra Thi Lun vinh quang c c Pht ging dy vo nm trc khi ngi th tch vo ci an bnh vin mn. Vo ngy trng trn ca thng en (thng ba m lch), bng nng lc gic ng, ngi du hnh n Bo Thp Dhanyakataka [i Kho tng] min nam n . Ngi ha hin hnh tng ca ng Th H Ngn ng Tng th [c ngha l Thi Lun] bn di v hnh tng ca cc chm sao vinh quang trn, sau an tr trn mt ta kim cng c nhng con s t nng . Ngi truyn dy bn vn gc vua ca cc tantra gm c 12.000 cu k cho cc t may mn, trong c nhng v c tp hp trong cc hnh tng; Vua Suchandra, ngi khn cu cc gio hun; v chn mi su v vua khc. Tng thut ny c da trn truyn thng c hu ht cc hnh gi Ty Tng ca php Thi Lun chp nhn, k c ngi Rangjung Dorjay ton tr [c Karmapa th ba]. Theo ng tn qu Taranata ca tu vin Jonang v cc mn ca ngi, s kin ny xy ra vo nm sau khi v Thy ca chng ta gic ng. (Quyn 1, trang 370-71) Cc nim c ct du bi nhng ngn t kim cng trong tt c cc tantra ti thng sc tch khc th tht r rng, c trnh by khc chit trong tantra Thi Lun vinh quang. (Quyn 3, trang 429) Su Nhnh ng dng c ni kt vi Yoga ca Ba Kim cng (Vajra) tng trng cho ct li ca tt c cc gio hun dnh cho cc thin nh thuc giai on thnh tu c tt c nhng tantra gc rng ln trnh by chung chung v r rng. Cc gio l ny l tt nh ca tt c cc gio hun dnh cho cc thin nh thuc giai on pht trin v thnh tu c ging dy trong cc tantra Du gi Ti thng. Chng ng trn chp nh ca mi thc hnh du gi, c tha nhn rng ri n v Ty Tng nh hai vng nht nguyt. (Quyn 1, trang 548) V vua c cp trong trch dn u tin, Vua Suchandra, l ngi tr v vng quc Shambhala, mt vng quc rng ln theo cch nhn ca con ngi ty bc n . Vng quc Shambhala ny c ni kt mt cch phc tp vi ngun gc ca cc tantra Thi Lun, nh Kongtrul gii thch trong Qun nh Nhp vo nh mt a Tr: Suchandra, v vua tm linh, ghi li tt c gio l ca c Pht v cc tantra Thi Lun thnh vi quyn sch. Chnh ngi bin son mt lun ging 60.000 cu k v bn vn gc ca tantra Thi Lun v t cc nh iu khc xy dng mt kiu hnh tng ca cc Bn Tn cao 180m lm

68

bng nhng kim loi qu v chu bu. Ngi ging dy rng ri Con ng Kim cng ca Mt ch tha trc khi mt. (trang 6a) Nh vua c k tc bi v h tr khc ca dng truyn Pht gio (nh cc v vua c gi l) Shambhala. Dng truyn ch c duy tr trong vng quc cho ti, trong thi gian Dignaga (Trn Na) v Chandrakirti (Nguyt Xng) ang bo v gio l n , Abhaya-Vishnu, v H tr Dng truyn tha, du hnh n Kashmir bng thn lc ca mnh. Ngi ba thng, dng mt ct v truyn dy nhiu gio hun trong Con ng Kim cng Sau ny, Jampay Dorjay, Kalachakra-pada v i, con trai ca mt hnh gi n , du hnh v phng bc theo li ch dn ca mt Bn Tn thin nh. Trn ng i, ngi nhn cc gio hun t mt hin thn ca v h tr dng Shambhala. Sau khi thin nh trong su thng, ngi thnh tu cc thn lc v c th du hnh n Shambhala m khng b chng ngi. ngi gp chnh v h tr dng truyn tha v nhn cc tantra Thi Lun v ba lun ging v cc tantra ny. Khi ngi thuc lng cc gio l ny, ngi tr li x n cao qu v truyn dy cc gio hun ny cho Sri Badra (c coi l Kalachakra-pada Nh) v nhng ngi khc. Hai o s ny ging dy v s o s thnh tu: gio hun ca cc ngi che ph mt t. (sch dn, trang 6a-b) Khi kho st lch s cc dng truyn tha ca gio hun thin nh i n vng Hy m lp sn, ta quen thuc vi kh nhiu tng thut gn gng v chuyn ving thm Ty Tng ca mt o s n v vic ngi ch nh mt ngi k tha chnh yu cho gio l ca ngi, hay v mt ngi Ty Tng n c v dng cm tri qua nhng gian kh khi du hnh sang n tm kim gio l. Tri li, Kongtrul m c khng di mi by s truyn dy gio l Kim cng Du gi n Ty Tng. Danh sch cc o s n lin quan n tt c nhng dng truyn ny th nh mt Whos Who [sch ghi chp tiu s ngn gn ca cc danh nhn] v cc o s Mt tha ca vic truyn b Pht gio giai on sau ny n vng Hy m lp sn: danh sch bao gm Shawaripa, Naropa, Atisha, v Shakya Shri. l mt o s ca th k mi ba, ngi hp nht tt c nhng truyn dy khc nhau ny, nh Kongtrul thut li: Mi by truyn thng ny c nhn lnh bi Shang Tukjay Tsndru, mt o s ca i sng tm linh v l mt ngi t b v i, mt ha thn ca mt v h tr dng Shambhala. Nu tnh c vic ngi kt hp cc s truyn dy hin hu v nhng gio hun m ngi nhn t truyn thng ca bn t ca s truyn dy trc tip ca Bibuti, th tt c l hai mi truyn thng khc nhau. (T in Bch khoa Pht gio, Quyn 1, trang 551) Tukjay Tsndru (1243-1313) thnh lp mt tu vin ti Jonang vng Tsang min ty Ty Tng v cng vi n truyn thng Jonang c Kongtrul nh gi l dng truyn tha quan trng nht ca nhng gio l ny.

69

Cc Thin nh Chnh yu ca Dng truyn tha Dng Gio hun Kim cng Du gi c tp trung vo thin nh giai on pht trin Thi Lun v cc thin nh giai on thnh tu c gi l Su Nhnh ng dng. Thi Lun l Bn Tn thin nh m tantra thuc v Tantra Bt Nh, tt nh ca Tantra Du gi Ti thng. Qun nh i trc thc hnh ny c gi l Nhp vo nh mt a Tr. Cc giai on ca qun nh ny c c t Lai Lt Ma v Jeffrey Hopkins m t chi tit trong The Kalachakra Tantra (Mt in Kalachakra) (London: Wisdom, 1985). Thin nh v Thi Lun c theo sau bi mt thin nh v ba bit lp thn, ng, v tm mt thc hnh i trc Su Nhnh ng dng. Nhnh th nht ca Su Nhnh, s thu thc cc gic quan, i khi c dch mt cch ng n nhng b hiu sai lc l s thu rt c nhn hay s t quy. Nh Taranata gii thch trong ng c Chim ngng: Trong Phn ng prati c ngha l mt cch ring l, ahara c th c ngha l tp hp, hay t b, n, ct t, th nhn v.v.. y n c ngha l tp hp. Khi kt hp hai phn ca thut ng, ta c pratyahara, c ngha l tp hp mt cch ring l Tm li, [i tng ca s thu thc cc gic quan] l tp hp cc hnh tng bnh thng xut hin t mi mt trong nm gic quan] vo tm v sau kinh nghim s l dng ca gic tnh thun tnh. (trang 15a) S an nh tm thc, nhnh th hai, m ch s thnh tu ca vic thng sut thin nh trc y. Nhnh th ba, kim sot sinh lc, c dch theo cch khc l lm ngng-sinh lc hay n lc-sinh tn. Taranata gii thch: Trong Phn ng prana c ngha l s sinh tn [hay sinh lc]; ayama c th c ngha l lm ngng li, n lc, hay lm di ra. Khi kt hp hai phn ca thut ng, ta c pranayama, c ngha l n lc-sinh tn hay lm ngng-sinh lc. y sinh tn m ch mt kh lc; lm ngng v n lc m ch vic lm cho n i vo kinh mch trung ng. (sch dn, trang 26b) Tn ca nhnh th t, duy tr, m ch vic gi gn dng lu chuyn ca kh lc vo kinh mch trung ng. Nhnh th nm, hi tng, m ch vic hp nht cc giai on trc ca thin nh thnh thc hnh thi im ny. Taranata ni: Anusmriti [trong Phn ng] c ngha l hi tng, a ton b vo tm. Cc thin nh trc y c hi tng v duy tr kin c trong tm. (sch dn, trang 38a) Nhnh cui cng trong su nhnh, thin an nh [trong i n], tng trng cho tt nh ca con ng Kim cng Du gi. N l thc hnh ca thin nh ny trong ba nm v su tun c ni ti trong cc tantra Thi Lun dn n gic ng. Nh Taranata ni:

70

Nu thin an nh ny c duy tr trong ba nm v su tun th mt khi n xut hin ln u tin, cp ca bn tnh ca thc ti ti hu nht nh s c t ti. Vo lc , thn vt l bnh thng tan bin thnh phm vi ca s tng th v thn l mt hin l ca i tr tu c thnh tu. Trng thi ny trong s gic ng v biu l vt l ca n ng nht l thn ca mt i B Tt, y nhng phm tnh khc nhau ca s gic ng, chng hn nh thp lc. (sch dn, trang 40b) Lch s Sau ny ca Dng Truyn tha Dng Jonang nh mt h thng th ch tu vin ring bit i n mt chm dt t ngt vo nm 1648, mi bn nm sau khi Taranata (1575-1634) mt. Mt trong nhng ngi bo tr chnh ca Taranata l nh cai tr x Tsang, vng t pha ty ca min trung Ty Tng. y l thi i thu tm tt c x Ty Tng di quyn lc ca t Lai Lt Ma th nm; s i khng ca nh cai tr Tsang i vi nhng thay i trong cu trc quyn lc dn n vic bng n chin tranh gia cc lc lng ca nh cai tr ny v qun i di s ch huy ca t Lai Lt Ma. Nh cai tr Tsang b bt v buc phi cht vo nm 1642, chm dt hu ht nhng cuc chin u cng khai min trung Ty Tng. Dng nh nhng khuynh hng chng chnh ph mnh m vn cn tn ti trong cc tu vin bi h nhn thc c mt e da theo ng ngha l mi tu vin thuc truyn thng Jonang b thu ht mnh m vo dng Gayluk. Trong khi nhng cn nhc c tnh cht chnh tr l l do tim n, l do c a ra cho vic tip qun l s khng nh rng Taranata l mt o s i bi v h thng tu vin ca ngi, bng vic m rng, b h hng. Takten Puntsok Ling, tn tr x chnh ca ngi, b i thnh Ganden Puntsok Ling, phng theo mt trong nhng tu vin chnh ca phi Gayluk Lhasa. Ton b i sng tn gio trong mi tu vin ca ngi b bin i, cc tranh bch ha trn tng c v li, v mt s tc phm quan trng ca Dolpo Sang-gyay (1292-1361), mt trong nhng o s ban u ca truyn thng Jonang m nhng quan im trit hc l mt nguyn ra i vi dng Gayluk, b ct k trong hn hai trm nm cho n khi mt ngi ng thi vi Kongtrul gii cu c chng. 52 Ch mi gn y Dng Gio hun Shangpa km may mn mi c coi l ngang hng vi h thng tu vin Jonang: Kunga Drolchok, ha thn trc ca Taranata v v lnh o ca truyn thng Jonang, nhn lnh cc gio hun t Niguma trong cc linh kin v hu ht cc bn vn hin i c ngun gc t Dng Gio hun Shangpa c Taranata bin son, phn no c da trn nhng linh kin . Nh th, v mt c nh, c hai th ch Jonang v Shangpa bin mt khi bn cc tu vin trong vng Hy m lp sn. Nhng g c gi l bn trng phi ln l nhng k sng st trong nhng cuc tranh u chnh tr v cng th tc v i khi m mu.
52

iu ny vit theo kin ca Gere Smith trong li gii thiu cho n bn Ty Tng ca T in Bch khoa Pht gio, trang 34-35. S-ri Satapitaka, quyn 80, Delhi: Hc vin Quc t ca Vn ha n , trang 1-87.

71

Cc gio hun Kim cng Du gi v Shangpa tng l tri tim ca truyn thng Jonang sng lu hn cc th ch tt lm ca chng. Cc gio hun c truyn xung trong nhng s truyn dy khng t on bi nhiu o s thng c coi l ng nht vi cc h thng tu vin Nyingma, Kagyu hay Sakya. Bng cch a cc gio hun vo chng trnh nhp tht, Kongtrul bo m rng gio hun ca cc dng truyn tha vn sng cn, nhng ngi khng lm iu g lm sng li cc th ch. Mc d trong cc tc phm ca ngi, ngi khng bao gi nhc n cc s kin dn n vic bin mt cc h thng tu vin ny, nhng ngi tn dng mi c hi trch dn Dolpo Sang-gyay v Taranata, hai o s b mang tai ting, nh hai trong nhng ngun mch ng tin cy nht trong hu ht ch . Mi ln tn ca Dolpo Sang-gyay v Taranata c nhc n, ngi gia tng nim tin ni hai v Thy bng nhng li tn thn nng hu v chn thnh. Trong trch dn di y Kongtrul nhc n Dolpo Sang-gyay bng tn Sherab Gyaltsen Palzangpo: Truyn thng li lc Kim cng Du gi l dng gio hun ca hai 53 v h tr dng truyn Shambhala: v th nht l o s ton tr ca i sng tm linh, ngi c s hiu bit v nhng gio l tuyt ho ca c Pht c c im l bn nng ta 54 (y c) ti thng. Cuc i ca o s v i Dolpo ny c thut li trong Kinh Ci Trng Ln v nhng bn vn khc, trong mt tu s c tn l Muni (Ngi c Nng lc Capable One Nng Nhn) c nhc ti. V th hai l Taranata tn qu, mt v h tr v i cng hnh gic ng ca cc o s thnh tu trong qu kh. Ngi ti sinh c ch ch trong thi im t hi nht ca thi i tranh u. Trong lnh vc ca nhng mt nhim su xa, ngi thnh tu mt trng thi cao qu ngang bng mt v Pht th hai ca cc Mt in, c Pht Kim Cng Tr. Cc phng php thc hnh ca Kim Cng Du gi c hai v o s ny truyn b vt tri mi phng php khc: phng php ca cc ngi l s truyn dy chnh yu trong dng truyn ny ca cc gio hun thin nh. (T in Bch khoa Pht gio, Quyn 1, trang 552) Taranata, v h tr cui cng ca truyn thng Jonang, c mt nh hng su xa trn tc phm ca Kongtrul. S biu th ca iu ny c th c tm thy trong chng trnh ca cc nghi l c bit hng nm cho kha nhp tht. Trong khi tt c cc o s trong qu kh c tng nh bng mt ngy l, ch c l tng nim Taranata l c c hnh ba ngy lin tip bng nhng nghi l tp th. Cc Dng Gio hun Shangpa v Kim cng Du gi c ni kt mt thit trong qu kh; mi quan h ny c tip tc n ngy nay. V h tr chnh yu
53

Bn vn trong ting Ty Tng ghi l th hai (gnyis pa) tri nghch hai (gnyis), l t ti cho l ng n. 54 Bn nng ta (y c) l: nng ta vo gio hun tm linh, khng nng ta vo c nhn; nng ta vo ngha, khng nng ta vo ngn t; nng ta vo gic tnh gic ng, khng nng ta vo thc bnh thng; v nng ta vo chn l tuyt i, khng nng ta vo chn l tng i (php t y: y php bt y nhn, y ngha bt y ng, y tr bt y thc, y liu ngha bt y bt liu ngha).

72

ca Dng Gio hun Shangpa trong nhng nm gn y, ngi Kalu Rinpochay, l v o s c c Karmapa th mi su thnh cu truyn dy Dng Gio hun Kim cng Du gi cho th h o s mi trong Dng Gio hun C truyn ca cc Karmapa. Kalu Rinpochay cng thng xuyn ban qun nh chnh yu Thi Lun ca truyn thng Jonang cho Pht t khp ni trn th gii. Bokar Tulku, t chnh ca ngi, tip tc truyn thng ny: ngi l mt o s nhp tht ti ba trung tm nhp tht trung tm nhp tht ca tu vin Karmapa Sikkim, trung tm nhp tht Shangpa ti tu vin ca Kalu Rinpochay, v mt trung tm nhp tht Kim cng Du gi ti tu vin ca ring ngi. Dng Gio hun Thc hnh Min mt Cui kha nhp tht th nht, Kongtrul quyt nh b tc cho cc gio hun ca Dng Gio hun Kim cng Du gi bng nhng gio hun ca dng khc, l Dng Gio hun Thc hnh Min mt. Nh ngi vit trong mt quyn sch m ngi bin son khi kha nhp tht u tin chm dt: Trong kha nhp tht ba nm ti y, cc thin nh t Dng Gio hun Kim cng Du gi c b tc bng gio hun trong cc thin nh tng ng t Thc hnh Min mt ca Ba Dng Gio hun Kim cng (Danh mc lit k, trang 90a) Thut ng thc hnh min mt (nyen drup, bsnyen sgrubs) c s dng sut trong thc hnh Mt tha v thng c ging dy trong bn giai on: lm quen thuc, thc hnh gn nht, thc hnh, v thc hnh v i. Kongtrul gii thch: Lm cho quen thuc l n gn thnh tu siu vit. N tng t nh vic xem xt con ng dn n thnh ph [trc mt cuc du hnh]. Thc hnh gn nht l tip cn thc hnh tht s, ging nh vic chun b cho chuyn du hnh trn con ng . Thc hnh l thc s bt u hot ng c bit s mang li mt kt qu c bit, ging nh vic bt u i trn con ng dn n thnh ph. Thc hnh v i l t c kt qu m khng b tr ngi. iu ny ging nh vic i vo cng ca thnh ph. (T in Bch khoa Pht gio, Quyn 3, trang 432) Kongtrul xc nh phm vi ca thc hnh trong dng truyn ny v m t nhng cn nguyn ca n: Tin trnh tnh ha c da trn kinh nghim gic ng ca thn, ng, v tm ba vajra (kim cng) khng th tch ri c nhn, bi chng thng xuyn hin din trong nn tng, con ng, v kt qu ca thc hnh thin nh. iu phi c tnh ha l nhng che chng c to nn bi s bm chp nht thi, sai lm v kinh nghim bnh thng ca thn, ng v tm, k c nhng tp kh c kt hp vi bn hon cnh [i sng khi

73

thc, gic mng, gic ng su v s tnh giao]. S tnh ha c tc ng bi cc nhnh ca vic lm quen thuc s thu thc cc gic quan v an nh tm thc; cc nhnh ca thc hnh s kim sot sinh lc v duy tr; v cc nhnh ca thc hnh v i s hi tng v thin nh. Kt qu ca s tnh ha ny i vi ngi c tr tu sc bn v tinh tn nht l s th nhp ba biu l ca gic ng [v thn, ng, v tm] ngay trong i ny. Cc gio hun thin nh cho thc hnh ny c Vajra Yogini (Kim cng Du gi Thnh N), m ca ch Pht, ban truyn nh tinh ty ca tri tim b, cho o s thnh tu v i Orgyenpa Rinchenpa. Trc khi gp b, v o s ny tu tp rt ro cc Kinh in v Mt in ca c Pht.Ngi du hnh n min ty ca Oddiyana bng cch khc phc mi tr ngi v lm hong s nhng hnh tng ma thut bng ci nhn y uy lc v cng hnh ca ngi, l nhng iu ph hp vi gii lut Mt tha. Ngi nhn gia h ca bn dakini bn hng ca min trung tm ca Dumatala v i n th trn Kawoka, theo li khuyn c tnh cht tin tri ca mt ph n tuyt p l mt ha thn ca mt bc gic ng. ln u tin Vajra Yogini xut hin trc ngi trong b lt ca mt c gi im: thc phm, thc ung, v lc th th xc m b tng cho ngi tho m tt c nhng nt tht trong cc kinh mch bn trong ca ngi. Sau gia nhng du hiu phi thng chng hn nh cc m thanh v mt trn ng t, b hin l thn tng thc s ca b l N Hong Kim Cng v ban cho ngi ton b gio kha ny. Ngoi ra, bn dakini m ngi gp trc y v Dakini u-S t (S Din Pht Mu), mi v ban cho ngi mt vi gio hun. Ngi thnh tu s kin c trn cp i thnh tu. (T in Bch khoa Pht gio, Quyn 1, trang 552-53) Orgyen Rinchenpal (1230-1309) l mt t ca Karmapa nh. Ngi c c bit tng nh nh o s chnh yu ca Rangjung Dorjay, Karmapa tam, ngi xng vic truyn b Dng Gio hun Thc hnh Min mt trong Dng Gio hun Khu truyn ca cc Karmapa, nh Kongtrul gii thch: c Pht th hai, ng ton tr xut hin t nhin ca i sng tm linh [Rangjung Dorjay], nhn tt c nhng gio hun thin nh t ng thnh tu v i [Orgyenpa]. Ngi tho g nhng vn kh khn trong nhng li kim cng ca cc gio hun v soi sng con ng tuyt ho ny, n bao gm cc gio hun quan trng siu vit i vi tt c nhng con ng khc. Cc v Karmapa trong nhng ha thn lin tc [c Karmapa t Rolpay Dorjay v.v..] v dng truyn t ca cc ngi truyn b cc gio hun ny. (sch dn, Quyn 1, trang 554) Chng trnh Nhp tht dnh cho cc Thin nh Dng Gio hun Kim cng Du gi hon tt nm th hai ca kha nhp tht, bn dng su thng thin nh v cc giai on pht trin v thnh tu ca Thi Lun vinh quang. Trong hai tun

74

c dnh cho cc thc hnh chun b, l cc thc hnh vun trng cng c v tr tu v thc hin s tnh ha, i qun nh c gi l Nhp vo nh mt a Tr c ban trong hn hai ngy ngy u chun b, ngy th hai dnh cho qun nh thc s. Sau vic truyn c i vi tt c nhng bn vn thc hnh cn thit c s dng cho vic qun tng hnh tng ca cc Bn Tn v gio hun trong thc hnh min mt c ban, thin nh v chn Bn Tn [trong hnh tng ca Thi Lun] c thc hin trong hai thng ri. Trong thi gian , thn ch hamcha nn c tr tng mt triu ln v nhng thin nh thiu t, thc bch, i xung, hp nht, s i xung ca tr tu v.v.. mi thc hnh nn c thc hin trong kh nng ca bn. Cc thin nh ny c hon tt bng thc hnh cng dng v cc nghi l la trong ba ngy. Sau ba s bit lp c thin nh trong ba tun ty theo cc giai on c m t trong cm nang ng c Chim ngng ca giai on thnh tu. K cc qun nh siu vit cao cp hn c ban. Mt khi cc gio hun cho vic thu thc cc gic quan c ging dy v nhng gia h thing ling c ban tng, cc giai on thu thc gic quan v an nh tm thc c thc hin trong hai thng. Khi cc gio hun c ban cho mi mt trong bn giai on theo sau - s kim sot sinh lc, duy tr, hi tng, v thin an nh mi giai on c thin nh trong mi ngy. Cc thc hnh ph, chng hn nh chuyn di tm thc, phi c bao gm nh cc thin nh b tc. Nu c l do cn thit v quan trng thc hin nh th, qun nh o s kim cng, th lnh, v i th lnh s c ban trong thi gian c dnh cho vic thin nh v s hi tng hay thin an nh. Cc qun nh ny khng cn km thm nhng gio hun ph. DNG GIO HUN C TRUYN Ngun gc ca Dng Truyn tha Nm cui cng ca kha nhp tht c dng thin nh v cc gio hun ca Dng Gio hun C truyn. Guru Rinpochay, o s v i x Oddiyana phng ty bc tiu lc a n , l tr ct chnh ca dng truyn tha ny. Vic ngi n vng Hy m lp sn trong th k th chn l du hiu ca s khi u thnh cng ca thc hnh Pht gio Mt tha . Tuy nhin, nh hng rng khp v lin tc ca Guru Rinpochay vt qu cc gii hn ca Dng Gio hun C truyn. Kongtrul coi v o s ny l nhn vt xut chng chnh yu l nguyn nhn ca vic n r mi thc hnh Pht gio trong vng Hy m lp sn. Trong Nghi l Cng dng cc o s Tm linh ca Tm Dng Thc hnh V i, Kongtrul t Guru Rinpochay gia hnh tng ca cc o s tm linh. Cng th, trong cm nang nhp tht ny, ngi ni vi nhng ngi nhp tht: Tuy nhin, hai vn to nn nn tng thng thng ca mi thc hnh c thc hin y. Trc ht, tt c chng ta nn coi bn thn mnh l cc yogi (hnh gi) cp ti thng ca mt ch. Th hai, tt c nhng ngi Ty Tng ni chung v c bit l nhng ngi theo Dng Gio

75

hun Khu truyn v Dng Gio hun C truyn t s xc tn su xa nht ca h cho i ny v i sau ni o s v i x Oddiyana [Guru Rinpochay], c Pht th hai, ni nng ta duy nht ca chng sinh trong thi i tm ti ny. Mt trong nhng c im ring bit ca tantra l s v cng a dng trong nhng phng php thc hnh ca n. iu ny l tht i vi phm vi ca cc thin nh c tm dng thc hnh hin tng v khng ni no hn Dng Gio hun C truyn, trong bao gm nhng gio l Kinh in v cc gio l kho tng hin i hn. V vn cc s truyn dy lc ban u, l nhng truyn dy c hp nht trong Dng Gio hun C truyn, Kongtrul ni: Theo Rongzom Pandit, c by s truyn dy Con ng Kim cng ca Mt tha [trong Dng Gio hun C truyn], trong mt truyn dy n t o s Padmakara, mt truyn dy n t Namkay Nyingpo, mt n t Shanting Garbha (ngi c cho l tham d vo vic hin cng cc ngi cha ti Samyay v t v ny hu ht cc gio l v Ngi Hy dit ca Thn Cht khi u), mt n t Berotsana, hai s truyn dy n t Vimalamitra, v mt n t Noob [Sang-gyay Yeshay[ (T in Bch khoa Pht gio, Quyn 1, trang 516) Trong su o s c nhc n y, Padmakara (Lin Hoa Sanh, tc Guru Rinpochay), Shanting Garbha, v Vimalamitra l cc o s n n Ty Tng; Namkay Nyingpo, Berotsana, v Noob Sang-gyay Yeshay l nhng ngi Ty Tng du hnh sang n . Trc ht Kongtrul m t s ng gp ca Guru Rinpochay cho cc dng truyn dy bao gm dng truyn tha ny: V lnh o v i em bnh minh tinh khi ca Pht php n vng t tm ti ca rng Hy m lp sn l Vua Trisong Du Tsen, ha thn ca B Tt Giai iu Du dng [c Vn Th]. Nh minh trit phi thng v thin tm bao la ca v vua ny, v bo h ca chng sinh, c Pht V lng Quang, ha thn nh o s kim cng [Guru Rinpochay], xut hin Ty Tng. Vin bo chu ton m ny ca tt c cc o s thnh tu, v Pht th hai c gi bng tm danh hiu trong c Padmakara, c cc t bnh thng ca ngi nhn thc l ch ging dy Vng hoa cc Gio hun Lin quan n Quan im Trit hc ti tu vin Samyay. i vi cc t c bit c mt ni kt tt lnh vi gio l Mt tha (k c nm bng hu nh vua v cc thn dn), ngi xut hin ch yu ti nm a im thc hnh v i tng trng cho thn, ng, tm, cc phm tnh, v hot ng gic ng. Ti nhng ni ny v tt c cc thnh a khc, ngi ban v s gio l lm thun thc v gii thot nhng ngi trn con ng tm linh. Gio l ca ngi bao gm v s bn vn thc hnh vi cc nghi l hot ng b tc lin quan n cc thin nh ca cc Bn Tn an bnh v phn n trong tm hnh tng v cc gio kha lin quan n cc thn tng an bnh v phn n ca o s tm linh, l nhng g tng

76

trng cho tinh ty su xa c hp nht ca mi gio hun tm linh ca i Vin mn chi ngi Ti Chimpu, Yerpa, v Chuwori, ngi thnh lp ba trung tm thin nh ln. Ngi cng du hnh khp x (trung Ty Tng), Tsang (Ty Ty Tng), v Kham (ng Ty Tng) nh s ph din t ti nhng nng lc thn diu ca ngi. Ty Tng, khng c mnh t no ln hn mt ci mng nga m chn ngi khng chm n. Ngi hin cng tt c nhng vng ni non bit lp nh nhng ni thin nh. Nh vic ngi ban truyn gio hun cho nhng ngi c ni kt may mn vi Mt in, v s o s xut hin. Cc v ny bao gm hai mi lm o s thnh tu Chimpu, nm mi lm bc chng ng Yang Dzong, mt trm l tm ngi Yerpa v Chuwori thnh tu thn nh sng, ba mi hnh gi Mt tha Shel Drak, v hai mi lm dakini m thn tan bin thnh hnh thc chi li ca s gic ng. (sch dn, Quyn 1, trang 509-10) Vic Guru Rinpochay n Ty Tng l du hiu ca s khi u mt giai on sn sinh phi thng cht men tm linh trong ton th vng t. Nh Kongtrul ni trong Mt Lch s V t ca nhng Ngun mch Gio hun Tm linh: Trong mt trm hc gi n Ty Tng vo thi , ba v chnh yu l hai o s v i t c thn bt hoi o s v i Tsokyay Dorjay [Kim Cng Sinh-Trong H] x Oddiyana [tc Guru Rinpochay] v Vimalamitra x Kashmir v o s B Tt tn qu, v cng uyn bc [cng gi l Shantirakshita] x Zahor. Mt s dch gi l hin thn ca cc B Tt, trong c i dch gi Berotsana [v nhng bn ng s ca ngi] Kawa Paltsek, Chokro Lui Gyaltsen, v Shang Yeshay Day, dch ton b gio l ni ting nht ca c Pht v cc lun thuyt ca cc lun ging ca cc o s gic ng ang sng n . o s v i x Oddiyana v nhng v khc ly ra nhiu tantra b mt v cng su xa, chng hin hu n nhng khng c nhiu ngi bit n, t cc kho tng b mt ca cc dakini [v a chng v Ty Tng]. Nh th, Ty Tng tr thnh mt ni chn ca cng c. (trang 4a) Cc gio hun c ban v nhng bn dch c hon tt vo lc tr thnh nn tng cho Kinh in ca Dng Gio hun C truyn v c gi l Cu Dch. S truyn dy tuyn tp ny c truyn xung trong mt lot o s khng t on t thi ca Guru Rinpochay. Tuy nhin, nhng iu ny ch to nn mt phn nh trong di sn ca Guru Rinpochay i vi cc Pht t Mt tha. Kongtrul gii thch: o s nhn ra rng khng c mt mi trng thch hp m cng khng c nhu cu i vi hu ht cc gio hun ca ngi vo lc . Ngh n v s chng sinh trong tng lai, ngi ct du cc gio l ca ngi ti mt triu a im c t tn (chng hn nh nm ngun mch kho tng v i mt trung tm v mt mi mt trong bn hng) v v s a im

77

khng c tn. Ngi bo v cc kho tng ny bng by du n (nim phong). (sch dn, trang 4b) S trao truyn cc kho tng tr thnh mt sui ngun bn vng ca vic khi phc nh hng tm linh ca Guru Rinpochay trong vng Hy m lp sn. Trong s nhiu t ca ngi, c mt v m nhiu ngi cho l li lc nht. l Yeshay Tsogyal, ngi chu trch nhim chnh yu v cc kho tng. Kongtrul m t vn tt cng vic ca b trong Lch s nhng Ngun mch ca cc Kho tng Su xa v nhng v Khm ph Kho tng: Ni chung, ch thn Guru Rinpochay ct du n , Nepal v Ty Tng v s kho tng cc gio hun, ca ci, tinh dc, cc pho tng, cc vt th c hin cng v.v.. p ng nhu cu ca cc t tng lai v s trng tn ca gio l. y trong vng Hy m lp sn, ngi ban nhng gio hun tm linh tng qut phn nh thin xo ca ngi trong vic dy d t bng mi cch th thch hp vi h. c bit l ngi ging dy v s gio hun su xa v cc nghi l hot ng c ni kt vi cc s truyn dy Mt in ca ba yoga. Tt c nhng gio l ny c thu thp bi Yeshay Tsogyal, n hong ca cc iu mt nhim, ngi ph n y uy lc ca ci gii tng th qua tr nh hon ho ca b. B ghi li cc gio l trn ming da mu vng bng cc ch biu tng ca nm loi dakini v bo v chng trong nhng kho tng khc nhau vi mt du nim phong khng b hy hoi. Cc gio l ny c Guru Rinpchay ct du v ph thc cho nhng v bo v kho tng v ring mnh b hoc cng vi nh vua v nhng t thn thit nht ca o s. c bit l sau khi Guru Rinpochay ri Ty Tng n o Tail-Fan (ci Ngayab Ling, a im ci tnh ca Guru Rinpochay), Yeshay Tsogyal, ngi sng hn mt trm nm, ct du v bo v cc a im cha v s kho tng khp min thng, h v trung Ty Tng. (trang 34b-35a) Mt s v trong cc t thn thit ca Guru Rinpochay cng khm ph cc kho tng. y Kongtrul ang ni n cc kho tng c chn du di lng t, trong tm, t tr nh v.v.. Nhng ngi khm ph chng l cc v trong tp hi t ca Guru Rinpochay trong mt i trc. Nh Kongtrul gii thch mt ln na: Nhng ngi c gi l mt trm v khm ph kho tng chnh yu v mt ngn v khm ph kho tng ph thuc thc s l cc ha thn hay hin thn ca cc v c o s v i x Oddiyana ch nh thun thc tm linh trong nhng hnh tng bt hoi ca cc Bn Tn Cc kho tng m cc ngi khm ph bao gm tt c nhng g thch hp cu gip chng sinh mt thi im c bit cc gio hun tm linh, ca ci, cc vt c hin cng, thuc men, cc vng thnh a v.v.. Hot ng ny s tip tc cho n khi xut hin gio l ca c Pht T i (Di Lc), v Pht tng lai. (Mt Lch s V t ca nhng Ngun mch Gio hun Tm linh, trang 4b5a)

78

Sui ngun ca cc Thin nh thuc Giai on Nhp tht ny C ba thin nh chnh c thc hnh trong giai on nhp tht ny: cc thin nh thuc giai on pht trin ca Vajrasattva v Yangdak Heruka, v cc thin nh thuc giai on thnh tu ca i Vin mn. Thin nh Vajrasattva l mt bn vn kho tng do Orgyen Terdak Lingpa (cng c gi l Gyurmay Dorjay) (1646-1714) khm ph. Kongtrul cp rng thc hnh ny hp nht cc truyn dy Kinh in v kho tng ca Dng Gio hun C truyn. Thin nh Yangdak Heruka c ngun gc trong Kinh in nh Kongtrul ging ngha trong T in Bch khoa Pht gio: Namkay Nyingpo du hnh n n v nhn ton b gio kha thc hnh Yangdak Heruka t o s Humkara. Thn ngi tr thnh s biu l ca tr tu bt nh. Dng truyn thc hnh bt ngun t ngi, truyn thng So ca cc gio hun v Yangdak Heruka, tn ti n ngy nay. (Quyn 1, trang 514) Kongtrul lin kt c hai thc hnh ny vi Terdak Lingpa, ngi bin son kinh sch u tin. Bi nhiu bn vn c s dng trong kha nhp tht c ngun gc o s ny hay cc thnh vin ca gia nh ngi, c v l thch ng khi bao gm y s chng thc ca Kongtrul i vi o s ny t Lch s nhng Ngun mch ca cc Kho tng Su xa v nhng v Khm ph Kho tng: Terdak Lingpa v tp hi tuyt ho v i nhng v quanh ngi l nguyn nhn ca ton b s pht trin nhanh chng vic thc hnh v ging dy cc gio hun tm linh, v hot ng gic ng. T thi i ca ngi cho n nay, dng nh mi dng gio hun ng tin cy trong cc gio l Kinh in v kho tng ca Phi Cu Dch truyn qua nhm ny Thnh nhn kit xut ny khng ch ch thn tri rng thin tm v i ca ngi hay qua dng truyn ca ngi n ton b gio l ca Cu Dch v Tn Dch, ngi cng nui dng cc dng gio hun nh hn Jonang, Shangpa, Lm An du Kh au, Ct t, v nhng dng khc bng n lc ca ngi hay qua vic ngi khuyn khch nhng ngi khc. c bit nht l vo lc cc dng truyn thc hnh v ging dy ca Dng Gio hun C truyn nguyn thy sp bin mt nh mt dng nc nh xu trong ma ng, ngi tm kim mt cch dng cm v mnh m cc gio l hin hu v bin son nhng lun thuyt mi v cc cu trc ca s thc hnh v cc ch khc Ngi sa cha cc nn mng ca gio l thuc truyn thng nguyn thy siu vit bng vic lm sng t, thc hnh v hot ng gic ng Tuyn tp tc phm ca ngi tri rng n mi ba quyn lun thuyt Pht gio. Bn thn ti c nim tin v iu kin ni tc phm ny v khng qun lng tt ca ngi. Ti mnh m tm kim v nhn lnh ton b s truyn c ca truyn thng Mindro Ling v lm ht sc trong kh nng

79

ca ti thc hin thc hnh min mt ca cc Kho tng Mi v ging dy chng. Bng cch xng trong trung tm nhp tht cc thc hnh u n ca Yangdak Heruka thuc truyn thng So, thc hnh ca Vajrasattva v nhng thc hnh khc t cc kho tng ca Terkak Lingpa, ti thnh tu cht t hot ng cho gio l ca truyn thng ny, ti kht khao tip tc lm nh th chng no ti cn sng. (trang 73b-74a) Thc hnh th ba ca cp nhp tht ny l thin nh i Vin mn ca Sinh Lc B mt, mt hn hp ca cc gio hun m v con ca Tm-Yu ca Vimalamitra. Cc gio hun m bt ngun t gio l ca Vimalamitra Ty Tng; cc gio hun con l nhng gio l do Longchenpa khm ph nh mt kho tng trong tm ngi, c gi l Tinh ty Thm su ca o s Tm linh. Kongtrul m t cc ngun gc ca s truyn dy ny trong T in Bch khoa Pht gio: Vimalamitra, vng min ca nm trm hc gi, ngi t c thn cu vng bt hoi, cng n Ty Tng. Ngi ban cc gio l lin quan n phm tr ca cc gio hun i Vin mn cho Nyang Ben Tingdzin Zangpo, ngi c kh nng tin tri. Khi ngi thc hnh nhng gio hun ny, thn vt l ca Nyang Ben tan bin thnh nh sng S truyn khu cc gio l c truyn t Nyang Ben n Bay Lodr Wangchuk; s truyn dy qua vn bn c thu thp v ct du nh mt kho tng, sau ny c Dangma Lhun-gyal khm ph. o s ny cng nhn s truyn khu v ban truyn tt c nhng gio hun ny cho Chetsang Sengay Wangchuk, ngi gii thot thnh mt thn nh sng. Nhng gio hun ny c gi l Tm-Yu ca Vimalamitra, c truyn t Chetsun n Gyalwa Shangton v truyn qua mt lot o s Cui cng cc gio hun i n Drimay zer [Longchenpa] ton tr. Hng khi t gic tnh gic ng ca c Pht Ph Hin trn vo tm ca o s ny, to thnh cc tc phm Tinh ty Thm su ca o s Tm linh, Tinh ty Ni Su xa, Tinh ty Thm su ca cc Dakini, By Kho tng, bn vn gc v lun ging cho n cn Xoa du Chng ta, v nhng tc phm khc. Gio hun ca o s ny sn sinh ra nhiu t ngoi hng h tr dng truyn tha ny. Tm li, gio l Sinh Lc B mt [chuyn ha thn tng duyn hp vng chc thnh mt thn nh sng] thm m nh hng ca o s ny v c ngi truyn b. Ngi c gi l Longchen Rabjam Zangpo, mt Garab Dorjay ch thc th hai [Garab Dorjay l thnh vin th nht ca dng i Vin mn]. (Quyn 1, trang 512) Dng truyn ny cng mang li hng khi cho ba gio l kho tng khc ca i Vin mn: Tm-Yu ca Karmapa do c Karmapa tam Rangjung Dorjay khm ph sau khi ngi c mt linh kin v Vimalamitra, ngi xut hin v bin mt vo trn ngi; Tm-Yu ca Longchenpa, do Jikmay Lingpa (1729-1798) khm ph sau khi ngi c ba linh kin v Longchenpa; v Tinh-Yu su xa ca Vimalamitra, mt lot gio hun do Jamyang Kyentsay Wangpo nh li nm hai mi bn tui. Cht xc tc cho s hi tng l mt linh kin ngi c v Chetsun Sengay Wangchuk.

80

Kho tng Gio l c Ti Khm ph Mt trong nm kho tng Jamgon Kongtrul sng tc hay bin son trong i ngi l mt tuyn tp cc bn vn kho tng tn l Kho tng Gio l c Ti Khm ph. n bn hin i ca tuyn tp ny tri rng n su mi quyn sch ln. Vic ban truyn cc qun nh v truyn c cc gio l ny l mt cng vic ng s i vi o s v cc t. Trong nhng nm gn y, c Dudjom Rinpochay v Dilgo Kyentse Rinpochay ban tuyn tp ny cho nhiu ngi trong mt s dp trong i cc ngi. Trong Dng Gio hun Khu truyn ca cc Karmapa, Jamgon Kongtrul ban s truyn dy tuyn tp ny cho c Karmapa th mi lm, v ny truyn n cho nam t ca ngi l Kyentsay zer, mt ha thn ca Jamgon Kongtrul. Mc d c Karmapa th mi su nhn tuyn tp ny, ngi khng sng truyn n cho th h mi ca cc o s ha thn trong truyn thng ca ngi. Ngi khuyn h khn cu cc qun nh v truyn c tuyn tp ny t c Kalu Rinpochay, ha thn khc ca Jamgon Kongtrul. V th, Kalu Rinpochay ban tuyn tp ny nm 1983 cho mt tp hi ng o ng u l cc o s ha thn ca Dng Gio hun Khu truyn ca cc Karmapa. Trong T in Bch khoa Pht gio, Kongtrul bnh lun v tng lai ca cc thc hnh kho tng: Cc v k tha tm linh ca cc gio hun kho tng ny v nhng t duy tr cc dng truyn tha ca h s h tr cc gio hun cho i sng tm linh trong nhng giai on sau cng ca thi i bt li ny. Ngay c khi gio l ca gii lut tu vin v Kinh in ca c Pht bin mt, gio l ca Con ng Kim Cng ca Mt tha s khng li tn d ch mc khng ng k. Thay vo , n s pht trin v n r, em li mt sui ngun lin tc ca hot ng gic ng c nh hng su rng gii thot tt c chng sinh, ngay c nhng ngi khng thch i sng tm linh. (Quyn 1, trang 516) Chng trnh Nhp tht dnh cho cc Thin nh Dng Gio hun C truyn Vo lc bt u nm th ba, cc qun nh v nhng truyn c v gio hun [c kt hp] phi c ban truyn i vi Thc hnh Ct li ca Vajrasattva v thin nh v chn na vng (semicircle) Yangdak Heruka trong truyn thng So. Trong cc thc hnh theo sau, bn tng tm ch su-m Vajrasattva su trm ngn ln; thn ch mt trm-m mt trm ngn ln; v thn ch rulu ca Yangdak Heruka tm trm ngn ln. Mi mt trong hai thc hnh ny nn c hon tt bng mt kha thc hnh v i, bao gm vic tr tng lin tc cc thn ch, trong trn by ngy v mt bui sng. Nu iu khng c thc hin, mt thc hnh cng dng cho hnh tng ca cc Bn Tn nn c thc hin trong ba ngy i vi mi thin nh. hon tt thc hnh, nghi l la thiu t v trt

81

mang li tc ng an bnh nn c thc hin trong hai ngy i vi mi thin nh. Tt c nhng giai on ny ca thc hnh min mt cc thn tng an bnh v phn n ca Vajrasattva c chm dt trong thi gian ba thng. 55 Sau qun nh phc tp Tinh ty Thm su ca o s Tm linh, vin ngc nh ca thc hnh i Vin mn, c ban truyn. K gio hun chi tit trong nhng qun tng ca cc thin nh, bt u vi cc thc hnh chun b, c ban trong cc giai on ph hp vi cc gio hun khu truyn ca Drimay zer [Longchenpa]. Trc tin, s qun chiu v thin nh v by tu tp tm thc phi c hon tt trong hai mi by ngy. Bn bt u vi s v thng, hnh phc tc thi v hnh phc di hn, s khng th on trc ca cuc i, s v ngha ca nhng hnh ng trong qu kh, cc phm tnh ca c Pht, v cc gio hun su xa ca o s tm linh, tt c c qun chiu, mi ch ba ngy. Ba phng din cui cng ca by tu tp tm thc [v nim] h lc, quang minh, v v nim [trong hin hu thun tnh] - mi ch c thin nh trong ba ngy. K , cc phng php thng thng ca vic vun trng cng c v tr tu v vic thc hin s tnh ha quy y, tng thn ch mt trm-m, cng dng v tr bng mt hnh thc tng trng, v s hp nht vi tm ca o s tm linh - mi ch c thc hnh trong by ngy, tng cng l hai mi tm ngy. Trong thi gian ny, na u ca kha thin nh nn c dnh cho cc thc hnh tr tng v thin nh thng thng v na sau dnh cho cc tr tng v thin nh c bit. Theo cch ny, cc thc hnh thng thng v c bit cng c thc hin. K tip, kh lc khng vng-tham mun c nghin cu: mu sc, hnh dng, s lng, s th ra, ht vo, v bnh xanh dng [mi thc hnh v hi th u c thin nh], mi ch ba ngy. 56 K c nm ngy c dng nghin cu v tinh lc-khng vng tham mun 57 th thi gian c dng cho cc
55

Cc Bn Tn Mt tha c tp hp li thnh cc loi (rig, rigs) ph hp vi phng din gic ng m cc ngi tng trng. Vajrasattva v Yangdak Heruka thuc v loi Bn Tn kim cng; Vajrasattva c hnh tng an bnh, Yangdak Heruka c hnh tng phn n.

56

Kh lc (loong, rlung) thng c bit n Ty phng bng t Trung quc chi, nh trong cc bi tp tai-chi. Ni chung, trng thi tm v thn ca mt ngi th ty thuc vo s lu thng ca nhng kh lc trong thn th. Nhng s mt qun bnh hay tc nghn trong vic lu thng ca cc kh lc ny dn n cc bnh tt thuc v thn v tm; s lu thng ng n mang li kt qu l thn th khe mnh v tm thc h lc. Mc ch ca hu ht cc thin nh Mt tha v cc kh lc khng phi l cha bnh m l tng cng v tp trung vo nng lc ca tm. Th bnh (boompa chen, bum pa can) l mt phng php duy tr hi th. Th bnh mu xanh dng (boompa chen ngonpo, bum pa can sngon po) l mt cch dch st ngha ca bn vn: ti nghi l c mt sai lm bi ti khng tm ra mt s lin quan vi iu ny trong lun ging di m Kongtrul vit v thc hnh. 57 Tinh lc (tig lay, thig le) l, nh tn gi ng , cht th tng trng ct li ca hin th tm-vt l ca chng ta; i khi n c dch l git. Tinh lc khng vng-tham mun (chak dral tig lay, chags bral thig le) c vit r rng trong bn vn ny, mc d lun ging ca Kongtrul gi giai on ny l thc hnh tinh lc nng nhit (chak chen, chags can).

82

thin nh ny l hai mi ngy. Sau bn dng ba ngy thin nh v mi mt trong nm Khng c-Ngun gc-ca Ah (Ahs-Without-Origination), mi ch c ni kt vi mt trong nm yu t (tng cng l mi lm ngy). T lc bt u ca by tu tp tm thc cho n thi im ny, cc thc hnh chun b ny mt ba thng. Khi qun nh khng to tc c ban truyn, bn thin nh thc hnh Ct t s Vng chc ca vic Bm chp [Trek Ch, khregs chod] trong ba thng. bt u, bn dng mt thng tu tp tt c cc thc hnh chun b ca n. Bn dng nm ngy thc hin thc hnh chun b t th kim cng thuc v thn. Bn giai on ca thc hnh chun b thuc v ng - nim phong, pht trin sc mnh, to nng lc, v i vo con ng mi giai on c thc hnh trong nm ngy. Bn cng dng nm ngy cho thc hnh chun b thuc v tm im khi u ca n, ni n thc s hin hu, v ni n bin mt. Bt u vi thc hnh ngh ngi trong trng thi t nhin, bn dng hai thng cho thc hnh chnh Ct t s Vng chc ca vic Bm chp. Trong thi gian , cc gio hun gii thiu bn tnh ca tm, bao gm Mt Trn Ma Gia h, phi c ban truyn. Bn nn thin nh mt cch min mt. K Th kin Trc tip [Tgal, thod rgal] c thin nh trong ba thng. bt u, by ngy c dng thin nh v vic phn bit hin hu sinh t vi s an bnh vin mn, sau cc qun nh v cng n gin v hon ton n gin c ban truyn. Sau khi ngh ngi trong bt k trng thi t nhin no thch hp, s chi ngi c nghin cu trong mi lin h vi cc t th ca thn, cc li nhn, v.v.. Mt khi cnh ca dn n bn tnh trong tro ca cc hin tng c nhn ra, cc gio hun v qun tng cho nhng ngi c cn c trung bnh cng c ban truyn. Qun tng cho vic chuyn di tm thc c thc hnh khi thch hp. Bn im trng yu ca chu trnh ca hin th thun tnh (cycle of pure being) mang li dng lin tc ca yoga c gii ngha t lc bt u thc hnh Ct t s Vng chc ca vic Bm chp v nn c thc hnh. Trong thc hnh (hay vo lc no khc, trc hay sau, khi thun tin) vic thin nh v thc hnh tr tng thn ch ca Ba Ngun mch ca s Nh - o s tm linh, Bn Tn thin nh, v dakini nn c thc hin. Trong thc hnh Th kin Trc tip, cc thc hnh ngoi, trong, b mt, v v cng b mt ca o s tm linh theo Cao lng m v Nh : Nhng Gio hun Trng yu ca s Chi li v cc thin nh t Tinh Yu Su xa ca Vimalamitra ca Chetsun v i nn c thc hnh khi bn c th. CC THC HNH B TC C THC HIN TRONG KHA NHP THT Bt k lc no trong thi gian rnh ri, vic truyn c (khu truyn) y tt c cc bn vn sau y nn c ban truyn: ba quyn sch ca cc gio hun Shangpa, hai quyn lin quan n v bo h, mt quyn v Su Nhnh ng dng, v mt quyn v Tinh ty Thm su ca o s Tm linh. Cui nm u tin, thin nh Thc hnh Hp nht ca Bn Bn Tn nn c thc hin trong mt tun. Tng t nh vy, nghi l torma c gi l M Bu

83

Hot ng Gic ng c thc hin vo cui nm th hai v vic tr tng thn ch ca v Bo h Hon ton Gic ng Hnh ng-Nhanh chng (Bo h Su-Tay) [c da trn nghi l hot ng ca thc hnh bn ngoi ca cc Kho tng Mi] vo cui nm th ba. i vi thin nh th nht, Thc hnh Hp nht ca Bn Bn Tn, qun nhgia h v gio hun phi c ban truyn. i vi thin nh th hai, bn phi nhn cc qun nh torma v s truyn c v gio hun c kt hp cho cc thc hnh Xua tan cc Chng ngi, s Bt kh phn ca o s Tm linh v v Bo h, s Gii tr cc Che chng, v s i xung ca Tinh ty (Descent of the Essence). i vi thc hnh th ba, qun nh torma v vic truyn c phi c ban truyn. Cc thc hnh tr tng ny c thc hin trong s lin kt vi thc hnh cng dng torma cho v Bo h Su-Tay vo dp cui nm. Mi nm cc thc hnh ny c dnh cho hai tun, tnh chung l bn mi hai ngy. Cc thc hnh ny phi c tnh trong su tun ca kha nhp tht. Khi thi gian m tht n gn, thc hnh tt lnh hon tt kha nhp tht l tr tng thn ch v thc hnh cng dng n nhn tn qu, Bnh xe Nh (c Tara Trng), c thc hin trong mt tun. Thc hnh ny v cc thc hnh trng th ca Niguma v Sukasiddhi c thc hin trc u c tnh l c thc hin trong thng nhun (m lch) chc chn s xy ra trong thi gian ba nm. 58 RA THT Khi thi gian ba nm v su tun chm dt, mt ngy tt lnh nn c chn cho vic ra tht. Sng hm , mt l cng dng khi thm t n cc v tri nn c thc hin v l Cng dng Torma Ba-Phn c c hnh. Khi danh sch cc ngi nhp tht c g xung, bn c th gp nhng ngi c mi lin h thanh tnh vi Pht gio Mt tha. Trong ngy u tin ny, bn ch nn ra ngoi i nhiu trung tm nhp tht. Ngy hm sau, bn nn n (chng hn th) tu vin chnh, cng dng v tr trong mt hnh thc tng trng cc ngi cha thng v h , v sau thm ving cc huynh tm linh ca s quy y v bo h ca chng ta [c Tai Situpa]. Khng mt thi gian, bn nn nhp tht mt ln na. Ln ny, bn nn thin nh v c Pht Ton Gic [i Nht Nh Lai, T L Gi Na] trong su thng, tip theo l cc nghi l la trong mi ngy hon tt thc hnh. Bn nn dng ba thng thin nh v c Pht Bt ng [Akshobya], cng vi cc nghi l la thiu t v trt vo lc hon tt. Cui cng, bn dng mt thng c hnh nghi l ca c Pht V Lng Quang t Cc Kho tng Khng gian. 59 Tt
58

Theo m lch, mi nm c ti a l 360 ngy. tng ng vi dng lch, c vi nm th li c thm vo mt thng tnh theo lch Ty Tng. Chng hn nh hai nm 1989 v 1991, mi nm c mi ba thng. Cc Kho tng Khng gian (Namch, gnam chos) bt ngun t Mingyur Dorjay, mt v khm ph cc bn vn kho tng qua cc linh kin (t khi mi hai tui) v trong tm

59

84

c cc thc hnh ny phi c thc hin mt cch trung thc trong phng ca bn ti trung tm nhp tht.

2. Thi kha biu Hng ngy

THNG TIN CN THIT Cc thin nh c cp trn trong chng trnh ba nm, su tun n khp vi mt chng trnh hng ngy gm bn giai on thin nh. Kongtrul khng cung cp chi tit v di ca mi thi kha hai ting ri cho n ba ting th c v ph hp, l di ph bin trong nhiu kha nhp tht hin i. Cc thi kha tp th sng v chiu th c phn ngn hn, c l mi kha ko di mt ting ri. Cc thc hnh c m t trong tit mc ny nm trong cc phm tr sau: 1. Yoga gic ng hay thc dy t gic ng. Yoga gic ng c nhc n nhng khng c m t. Yoga thc dy t gic ng gm nm giai on: qut sch kh lc tr tr, ngh ngi tm thc, sinh khi phm cch linh thnh hon ton gn b vi Bn Tn thin nh, nm cht cam l hin cng, v gia tr ging ni. Ging nh cng vic thng ngy ca ta bt u vi vic v sinh c nhn bui sng, chn qun o, n sng, chun b cc hot ng trong ngy v.v.. v th mt ngy ca thin gi bt u vi nhng giai on thc hnh ny. Tt c nhng thc hnh ny nhm vo vic nng cao kinh nghim ca thin gi v s hin thn (embodiment) v tng tc vi th gii (enworldment). Phn th ba ca nhng giai on ny, sinh khi phm cch linh thnh hon ton gn b vi Bn Tn thin nh, thng c dch l t ho kim cng, t thnh ng Ty Tng c ngha l s t ho thing ling hay t ho ca Bn Tn. Trong khi thin gi c th quan nim bn thn mnh nh nhiu Bn Tn thin nh khc nhau trong tin trnh mt ngy, s t ho hay phm cch thing ling sinh khi t vic hon ton m mnh trong thn tng ca mt Bn Tn v th gii vn tn ti bt bin mt cch l tng. y chnh l iu m Kongtrul khuyn khch cc hnh gi nhp tht ca ngi duy tr ngay c trong gic ng khi ngi ni vi h: Cc bn khng nn bng lng vi sc mnh tp qun ca thc bnh thng v bn ng trong gic ng. N nn c chuyn ha thnh con ng tm linh nh nhng k thut ca yoga gic ng 2. Ti khng nh cc gii nguyn. Cc gii nguyn v cam kt lin quan ti ba gii lut Pht gio c ti khng nh vo nhiu dp trong ngy, c bit l trong phn chnh ca kha tp th bui sng. Cc bi nguyn lin quan n nhng cam kt ny cng c tng vo lc bt u ca kha th hai v sau kha cui cng.
ngi (t khi mi su tui). Karma Chakmay, mt trong nhng v Thy ca ngi, bin son cc thin nh, gio hun, v nghi l da trn cc gio l ny. Mingyur Dorjay ch sng hai mi bn nm nhng cc bn vn kho tng m ngi khm ph th v s v tip tc gi mt v tr v cng quan trng.

85

3. Nhng bi cu nguyn Guru Rinpochay. Cng vi thin nh v Guru Rinpochay, cc bi cu nguyn c tr tng sut ngy. Phn ln nhng bi ny c ly t mt tuyn tp tn l By Li Cu nguyn. Cc bi nguyn ny c Guru Rinpochay ni ra khi nm v trong s cc t chnh ca ngi t hi v khn cu ngi bin son nhng bi cu nguyn ph hp vi nhu cu ca h. Mt bi c ban chung cho h v mt bi c ban ring cho tng ngi. Bi nguyn th by l Li Cu nguyn Hon thnh T nhin cc c nguyn, c ban cho mt trong nm ngi vo mt dp sau ny. Kongtrul cng bao gm Li Cu nguyn Xua tan Chng ngi trn Con ng trong chng trnh mi ngy. Bn vn kho tng ny c Chok-gyur Daychen Lingpa tm li c trong th k mi chn v t lc n tr thnh mt bi cu nguyn rt c yu thch. 4. Cc thin nh t Sinh Lc B mt. Trong cc vng ln cn ca trung tm nhp tht ca ngi Kongtrul, Chok-gyur Daychen Lingpa tm li c mt bn vn kho tng bao gm ba thin nh. Gio kha thc hnh ny c gi l Sinh Lc B mt v gm cc thin nh v Vajrasattva, Yangdak Heruka, v Vajra Kilaya (Kim Cng Ph ba). C ba thin nh ny c cc hnh gi nhp tht thc hin hng ngy trong cc kha th nht v th ba v sau kha cui cng, mt cch tng ng. 5. L cng dng cc tinh linh hay s ngn nga nhng nh hng c hi. Pht gio xc nhn nhiu tinh linh c cho l v hnh v y khp th gii quanh ta. Nhng v ny thng khng c nhc n nh cc i tng ca s s hi m l cc chng sinh c th c mt thin gi y lng bi mn gip . C nhng hnh gi trong kha nhp tht ca ngi Kongtrul nui cc tinh linh i kht bng torma nc vo bui sng v bng cc khu phn thc phm vo trc v sau ba tra. Phn cui ca kha tp th bui chiu c hi hng cho cc thin nh, thn ch, v li cu nguyn nhm ngn nga tc hi ca cc tinh linh c nh hng hon ton bt li cho i sng tm linh. Kha thin nh th t bt u vi mt l cng dng thc phm thiu t cho chng sinh b l lng trong trng thi trung gian (trung m) gia ci cht v s ti sinh. Ngi ta ni rng s lc hng v s hi ca h c khuy kha bng thc phm m h ch nhn c trong hnh thc cc mi hng, v th h c gi l nhng ngi n mi. Mt ngy chm dt vi mt l cng dng thn th ta cho cc sui ngun ca s quy y v cho tt c chng sinh. Trong bi cnh ca thc hnh ny, cc chng sinh c cp n thng bao gm cc tinh linh, cc v tri, v qu ma l nhng v c an du nh cc l cng dng. 6. L cng dng cc v bo h. Phn chnh ca thi kha tp th bui chiu bao gm cc thin nh v v cng dng cc v bo h ca Pht gio. Cc v ny thng l nhng B Tt hay hin thn ca cc B Tt cam kt bo v tt c nhng ai i theo cc con ng pht trin tm linh ca c Pht. nh hng ca cc ngi c khn cu hot ng gic ng ca cc ngi s ngn nga cc chng ngi cho cng ng nhng ngi nhp tht. Mc d Tara khng phi l mt v bo h, hot ng ca ngi l iu m vic tr tng cc li tn thn c Tara Xanh nhm n trong thi kha tp th bui sng cng c a vo phm tr ny. 7. Cc thc hnh trng th. Cc thin nh tng trng hnh phc ca thin gi, c gi l cc thc hnh trng th, c thc hin trong kha thin

86

nh u tin trong ngy. Li Cu nguyn Ngn nga Ci Cht Non yu v mt li cu nguyn trng th cho Kongtrul c tng vo cui kha chiu cng c th c coi l cc thc hnh trng th. 8. Hi hng cng c. Cc li cu nguyn hi hng kt qu ca cc hnh ng ca ta cho hnh phc ca tt c chng sinh c tr tng vo lc hon tt bt k thin nh no. Kongtrul c bit ghi chp v nhng li cu nguyn c tng v li lc ca ngi bo tr cung cp ba n tra v nhng li nguyn hi hng c thc hin vo cui kha tp th bui chiu. 9. Yoga thc phm. V vn thc phm, Kongtrul ch cp n mt ba tra nhng ta rt nghi ng l cc kha tp th sng v chiu c dng lm thi kha trong cc tu vin Pht gio: bi thi gian dnh cho cc bi cu nguyn c ngt qung bng vic phc v cc ba n n gin. Ba tra c dng nh mt tic kim cng theo cc gio hun t mt bn vn kho tng bt u bng: nhng ngi tuyn b: ta l mt hnh gi mt tha Nhng dng thc phm m khng nng ta phng php ca cc thin nh pht trin v thnh tu Th chng khc g nhng con ch v con heo hng th ba n ca chng. Vn y, nh vi hu ht cc thc hnh trn, l a phm cch thing ling ca thin nh n bn n cng nh n bt k kha cnh no ca i sng hng ngy. iu d nhn ra l trong chng trnh khng thy cp n thi gian c phn chia cho vic nghin cu. Kongtrul c mun kha nhp tht ca ngi c hng dn chnh xc nh ngi hoch nh; kha nhp tht ny khng bao gm vic nghin cu cc vn khng c lin quan. Nh ngi nhn xt sau ny trong bn vn: i vi vic nhp tht, nhng ngi khng quen thuc vi Pht gio c th nghin cu cc bn vn (trong chng trnh c cp trn) v cng cn thit v c bit l nhng bn vn ging ngha ba gii lut. Ngoi mt t sch ra, khng c s nghin cu, tm kim, hay kho st cc bn vn no lin quan n cc ch chnh hay ph c cho php trong bt k hon cnh no. Vic nghin cu, qun chiu, v tu tp tm thc thng c coi l trng yu i vi i sng tm linh ca ta. Tuy nhin, khi thc hnh thin nh l mi quan tm chnh yu, nhiu ngun mch cho t tng tn mn ni ti i vi vic nghin cu s l cc chng ngi cho vic pht trin kinh nghim thin nh ca ta. Bi so vi ton b cuc i c dnh cho vic nghin cu v qun chiu th mt kha thc hnh thin nh vng chc c gi tr hn nhiu, y ta hi lng vi thc hnh thin nh ton tm. DNG GIO HUN CT T

87

Trong khu rng rm rp ca cc thin nh hng ngy b tc cho cc thc hnh chnh yu ca kha nhp tht, Kongtrul nhc n mt thin nh bng cch ni tht n gin thin nh cng dng thn th ta cho cc sui ngun quy y v tt c chng sinh. y l thin nh chnh ca Dng Gio hun Ct t, bt ngun t thin ti gic ng ca Ma Chik Labdron (1031-1129), mt ph n Ty Tng. Ma Chik Labdron c xc nhn l mt a tr phi thng v hon tt mt nn gio dc tn gio hon ho khi cn th u. B th nhn cc gio hun trong mt hnh thc ca s Ct t, s truyn dy nam, t Kyo Sonam Lama, v ny nhn gio l t Dampa Sang-gyay, mt yogi n du hnh sang Ty Tng nm ln trong cuc i rt di ca ngi. 60 Cc gio hun chnh yu ca ngi c gi l Dng Gio hun Lm An du au kh. Bi Dampa Sang-gyay l mt trong nhng o s chnh ca Ma Chik v dng truyn tha ca cc ngi c quan h phc tp, Kongtrul coi Dng Gio hun Lm An du au kh cng vi Dng Gio hun Ct t l mt trong tm dng thc hnh. Dng truyn dy n Ct t hon ton l ca Ma Chik, nh Kongtrul gii thch trong Mt Lch s V t ca nhng Ngun mch Gio hun Tm linh: Ma Chik Labdron l mt ha thn ca B M V i [tn ch v Pht n Prajna-Paramita (Bt nh ba la mt a) Tr tu ba la mt]. bnh din tuyt i, b chnh l n hong kim cng, m ca tt c ch Pht, nhng bnh din tng i ca cc hnh tng thng thng, b biu th phng cch t c thnh tu bng cch sinh khi s chng ng Nhn thc Thm su Vin mn (bt nh ba la mt a). 61 Cc gio hun ca Ct t m b truyn b xut hin t sinh lc ca s chng ng ca b, c gi l s truyn dy n Ct t. (trang 13a-b) Tn Ct t ch l mt cch ni trnh ci tn di hn ca dng gio hun: Phm vi Ct t nhng Qu ma ca s T-Dnh mc. Ngay c Ma Chik cng nhn ra l mt ci tn nh th c th b hiu lm: b nhc cc t rng qu ma khng phi l mt ci g hin ra to ln, ti tm, v y e da trong m ti. B gii thch rng qu ma thc s quy nhiu ta l s quy-ng ca chnh ta, n giam cm ta trong s tri buc ca cuc i trong hin hu lun hi. Nh Kongtrul gii thch trong T in Bch khoa Pht gio: Ging nh ta phi bit v tr ca khu t ni ta s n ci, ni chn ct t qu ma ca nhng t tng lan man quy-ng l khu t ca nhn thc thm su vin mn (bt nh ba la mt a). (Quyn 1, trang 543)

60

Dampa Sang-gyay thng c gi l Pa-dampa Sang-gyay, Pa ngha l cha trong ting Ty Tng, c thm vo tn ca ngi l bi cc con ca Ma Chik gi ngi l cha. Cha ca h, Tpa Bhadra, cng l mt yogi n c nc da sm. Dampa Sang-gyay cng c gi l Dharma Bodhi, tn c bit n khi ngi v Milarepa gp nhau. Xin c trong Mt Trm Bi Ca ca Milarepa, Quyn 2, Chng 33. 61 Nhn thc Thm su (prajna; shey-rab, shes rab), mt t chnh yu trong Con ng Ln ca Pht gio, thng c dch l tr tu, tnh gic, v tnh gic bin bit.

88

Ngoi vic l mt thin s v song, Ma Chik Labdron l mt b m v mt thi s. Con ci ca b, c trai ln gi, tip tc truyn thng thin nh ca b. Cc con b v nhiu con ci tm linh ca b trong nhiu th k vit ra nhng bi th v bi ca tuyt m theo gng mu ca b. C b v cc con b u khng l nhng ngi xy dng th ch, nh Kongtrul nhn xt: Hot ng gic ng ca cc thc hnh su xa ca Dng Gio hun Ct t khin chng ta ngc nhin: n lan ta khp vng Hy m lp sn. T lc khi u cho n nay, cc thin nh Ct t l mt b phn ca thc hnh c nhn ca tt c nhng v dn dt tm linh khng b phi ca tn gio ny. (sch dn, Quyn 1, trang 546) Ma Chik l mt hin din sinh ng, khe khon gia loi ngi-i-m tiu biu c cc ngh s trong hu ht cc trng phi ca Ty Tng yu thch. B c miu t trong cc tranh v nh c qun tng trong cc thin nh Ct t: nhy ma trn tri. m iu cm xc khng ch l tnh dc: hin din ca b truyn t s gii thot v nh thc hnh phc c tnh cht n, ni qun chi ngi v h lc v tn. B cng l mt v thy thin xo: ghi chp nhng cu b tr li ming cho nhng cu hi ca t cho ta thy b l mt din gi hng bin v thanh thn vi nhng ngn t thoi mi v rng lng. Nhng ngi thc hnh cc thin nh Ct t ca Ma Chik tip tc c nui dng bng nh hng v i khi c cm hng bi nhng ha thn ca b. Trong tt c cc dng truyn thc hnh ca b, Kongtrul nh gi rng cc ha thn ca Trungpa Rinpochay ca Tu vin Zurmang l tuyt ho, nh ngi ni trong Mt Cm nang Sc tch v Thc hnh Ct t: Dng Ct t c mi trng phi ca C v Tn Tantra bit n; c rt nhiu truyn thng thc hnh khc nhau ca n. Tuy nhin ti coi dng truyn dy ca truyn thng Zurmang l dng c truyn xung t Machik. Bi dng gio hun v cng thm su ca n khng suy gim.. v s gia h ca cc gio hun ca n khng b t on, nn dng truyn dy ny siu vt tt c nhng truyn dy thc hnh Ct t khc. (trang 1b-2a) TRNH T YOGA CA BN KHA THIN NH HNG NGY PHI C THC HIN CHNH XC Trong mi mt (trong bn) giai on ca kha nhp tht cc thc hnh chun b, cc thin nh t Dng Gio hun Shangpa, cc giai on ca Su Nhnh ng dng v cc giai on v i vin mn yoga ca bn kha thin nh hng ngy quyt nh kinh nghim ca thin nh v tm thi hu-thin nh (tc l s chuyn ch cn bn c duy tr trong cc thin nh-trong-hnh ng ca bn hon cnh thc trong khi thc, gic ng v.v..) Cm nang gio hun ca mi thc hnh cung cp cc chi tit c bit ca cc thin nh c thc hin trong nhng thi gian ny. Tuy nhin, c hai im to nn nn tng thng thung ca mi thc

89

hnh. Trc ht, l ta nn hon ton coi mnh nh cc yogi thuc cp ti thng ca thn ch. Th hai, tt c nhng ngi Ty Tng ni chung v c bit l cc mn ca Dng Gio hun Khu truyn v Dng Gio hun C truyn t nim tin su xa i vi i ny v i sau ca h ni o s v i x Oddiyana [Guru Rinpochay], v Pht th hai, ni nng ta duy nht ca chng sinh trong thi i en ti ny. Kha Thin nh Th nht Bn bt u bui sng vi yoga thc dy t gic ng theo mt kiu thch hp vi giai on ca kha nhp tht, l thin nh pht trin hay thnh tu. bt u, bn qut sch kh lc tr tr ba ln. Gi mt t th thng thn, bn ngh ngi trong mt tm thi t nhin, khng c t tng lan man cng lu cng tt. Khi bn sinh khi phm cch thing ling ca vic gn b vi Bn Tn thin nh chnh yu ca bn, bn nm cht cam l c hin cng. Nu bn c cc vin cam l, thuc Php, hay nhng cht th gia h khc, bn nn nut cc th . Nu khng, bn t gn mnh mt chn s ngi, nhng cht trong c gia lc bi nhng cht th ny, v bn lm mi vic hin cng cc cht bng cc thin nh di hay ngn gn. Nu bn khng lm cc thc hnh ny, bn lp li thn ch om ah hung ho ba ln, hnh dung rng cht c ng trong chn s ngi l s hp nht khng th tch la vi cc cht cam l cam kt v tr tu. 62 K bn nm chng bng u ngn tay eo nhn ca bn tay tri. Tip theo, bn gia tr ging ni ca bn bng mt trong hai phng php. Bn c th pht trin hiu qu ca nng lc tr tng thn ch theo cc gio hun Th kin Ct ty ca o s Tm linh, nu bn bit v thch thc hnh thin nh. Bn c th tng cc nguyn m v m ca mu t Phn ng ba ln hay nhiu ln hn vi s ni kt vi thin nh do Garwang Chkyi Wangchuk bin son. 63 Sau bn tng m t s qun tng c thc hin ng thi vi By Li Cu nguyn 64 do Minling Terchen bin son. Bn ct cao ging tng hai bi cu nguyn t tuyn tp ny: Li Cu nguyn Ba Thn ca o s Tm linh v Li Cu nguyn c Ban cho Yeshay Tsogyal. Khi bn tng n cu Xin hy xut hin, o s Lin Hoa Sanh! trong bi nguyn th hai, bn tng cng vi trng tay v chung. Khi chm dt, bn hnh dung rng bn th nhn qun nh v cc hnh tng c qun tng tan thnh nh sng v tan bin vo bn.
62

Trong vic hin cng mn cng dng ny, cht cam l c to nn bng s qun tng ca thin gi c gi l cam l cam kt (dam tsik, dam tshig); cam l c to nn bi s gia h ca ch Pht c gi l cam l tr tu (yeshay, ye shes). 63 Ti khng th tm c thc hnh ny ca tc gi ny. Ti rt nghi ng l c mt li n lot trong mt bn vn khc Kongtrul bao gm mt thin nh ngn ca loi thc hnh ny do Kyungpo Naljor bin son. 64 Dng nh khun kh qun tng m Kongtrul ang nhc n l iu c bao gm trong quyn sch c cp di y, Mt Trn Ma Gia h, do con trai ca Minling Terchen bin son. Ch ca quyn sch ny l thin nh v s hp nht vi tm ca o s tm linh. c bit l n cung cp mt qun tng ca Guru Rinpochay v ngh tr tng By Li Cu nguyn trong thin nh.

90

Nhng giai on sau cng ny c lp li bt k khi no khun kh qun tng c to lp trc vic tr tng cc bi nguyn t tuyn tp ny. Mt kt hp s truyn c v gio hun cho thc hnh ny theo Mt Trn Ma Gia h ca Payma Gyurmay Gyatso, nam t ca c Pht, phi c ban ngay khi kha nhp tht bt u. Dng truyn ca nhng gio hun ny khng b t on v khun kh qun tng ny tng trng ct li ca hng gic ng ca Tm-Yu ca cc v H tr Gic tnh, gio l kho tng th nht trong nhng kho tng do Minling Terchen khm ph. Tip , bn nhanh chng thc hin vic thin nh v tr tng thn ch Tara Trng, Bnh Xe Nh . Khi nhng gic m ca bn b nhiu lon v vo nhng thi im khc nu cn thit, bn tng thn ch v thc hin thin nh mt hng ro bo v. 65 Mt khi tt c cc thc hnh ny hon tt, bn bt u thc hnh tt lnh chnh yu ca giai on c bit ca kha nhp tht, l cc thc hnh chun b cho thin nh i n, qun tng bn thn bn l Bn Tn trong cc thc hnh ca thin nh thuc giai on pht trin, gio l ni ha trong cc thc hnh thin nh thuc giai on thnh tu, hay nhng thc hnh thin nh khc. Vo cui kha thin, gn ti lc rng ng, bn thin nh v yoga thn tng Vajrasattva n t gio kha Sinh Lc B mt. Bn tng mt ch mt trm-m hai mi mt ln v mt ch sato mt mala (chui) [tc 108 ln]. Sau khi chun b mt bnh l y, bn tng nhiu thn ch qun tng bnh theo mun ca bn, k qun tng rng bn nhn lnh qun nh. Bn cng c th thc hin mt thin nh v tr tng cc thn ch cho s trng th. Vo lc tng sng, bn thc hin mt l cng dng torma nc c di trung bnh hay ngn. Nu bn lm thc hnh ny s si hay thiu cn trng chun b cc mn cng dng vo ban m hay cho cc mn cng dng tr nn d bn v.v.. nghi l ny s mang li tai ha hn l iu tt lnh. V th, bn nn ch tm hc tp cc giai on ca nhng qun tng v cc th tc thc tin ca vic cng dng v sau tun theo cc iu tht cn trng. Kha tp th bui sng Ngay lp tc sau khi kha thin nh chm dt, bn phi tp hp trong Cha i Vinh quang. Bn bt u tr tng Li Khn nguyn Guru Rinpoche By-Dng, Li Cu nguyn c Ban cho Namkai Nyingpo [t By Li Cu nguyn], v Hai mi mt Knh l Tn thn c Tara. K , mt hnh thc ngn gn ca Cu Thang dn n T do c thc hin, nh c m t cui bn vn . Nghi l bao gm nhng ct li ca vic vun trng cng c v tr tu: [bn tng mc nh tng o s tm linh v c Pht trong khi duy tr ci thy (kin) ct ty v chn l xc thc; bn tha nhn mi vi phm [ phm trong vic tu tp ca bn] trong tin trnh mt ngy bng cch tng Kinh Ba Tch tp Thin Hnh (Sm Hng Danh, Sm hi 35 v Pht) v bi cu nguyn bt u bng o s cm chy kim
65

Qun tng mt hng ro bo v (soong kor, srung khor) mang li s an ton trc cc chng ngi v nh hng tiu cc l mt yu t thng thng trong cc thin nh Mt tha.

91

cng. V bn tng nhng li cu nguyn tnh ha v phc hi cc gii nguyn sng trong an bnh, chp nhn cam kt pht trin tm gic ng (B tm), v cc cam kt thc hnh mt ch. Kha Thin nh Th hai Vo lc bt u kha thin nh bui sng, bn tng Hai mi lm Gii nguyn, i cc t cui cu ca bi cu nguyn thnh mt cam kt khng phm cc c hnh. Khi tng, bn nn ch tm n ngha ca ngn t. K bn bt u thc hnh tt lnh chnh yu ph hp vi giai on ca kha nhp tht. Ngh Tra Vo bui tra, bn tng Kinh Nh tng Tam Bo trc khi n. T thc phm vn cn tinh sch [tc l trc khi bn bt u n], bn ly mt ming cng dng c Pht v.v.. v mt ming lm chong-bu 66 hin tng cho tinh linh Trokma. Ba tra c dng ph hp vi yoga thc phm bn thng thc n nh mt ba tic kim cng su xa, theo cc hng dn ca Cng dng mt Tic Kim cng cho Thn th ca Ta, mt bn vn kt hp mt gio l kho tng t Tinh Lc ca s Gii thot v nhng tc phm ca c Drimay zer ton tr [Longchenpa]. Cui ba n bn nn thc n tha thnh mt chong-bu cng cho cc tinh linh. K bn lp li mt ch tnh ha thc phm cng dng m bn nhn v tng cc bn Kinh ca c Pht hi hng cng c ca vic cng dng. Cui cng, bn tng hai bi cu nguyn, Li Cu nguyn Hon thnh T nhin cc c nguyn v Li Cu nguyn Xua tan Chng ngi trn Con ng. Trong gi ngh tra, bn c th c ln ting nhng Kinh in v Mt in su xa nh Tr tng Danh hiu ca S Trng l Du dng (Tr tng cc Danh hiu ca c Vn Th) hay Bt Nh Tm Kinh. Trong thi gian thc hnh mt ch, 67 bn nn tip tc tng ch bng mt ging thp m khng ghi nh s ln tng. Kha Thin nh Th ba Khi bt u kha thin nh bui chiu, bn nhanh chng thc hnh thin nh, tng cc mt ch, cng dng torma, v nhn qun nh Yangdak Heruka (n) t gio kha Sinh Lc B mt. K bn bt u thc hnh chnh yu ca giai on nhp tht. Kha Tp th Bui Chiu
66

Mt chong-bu (changs bu) l mt ming thc phm c p cht trong bn tay v sau cng cho cc tinh linh. 67 y Kongtrul s dng thut ng ch thc hnh min mt (nyen drup, bsnyen sgrubs) biu th thc hnh tr tng cc thn ch trong vic qun tng cc Bn Tn.

92

Ngay khi kha th ba chm dt, bn phi tp hp theo ting trng trong cha bo h c gi l Rng Mt. 68 Nghi l bo h bt u vi mt bn ngn ca Li Khn nguyn Guru Rinpoche By-Dng, v nhng li cu nguyn bt u bng i lc, su xa v trong sng, Thun tnh t nguyn thy, v Tt c cc ng chin thng ca ba thi. Sau bn hnh dung thn th ca bn nh Nm Bn Tn Mt tha t Dng Gio hun Shangpa. Mi thn ch ca cc Bn Tn chnh yu c tng mt trm l tm ln v nhng thn ch khc c tng nm mi ln. Sau vic gii tan v ti xut hin ca Bn Tn thin nh, mt torma c cng dng. Sau nghi thc cng dng Bo h Hon ton Gic ng Hnh ng-Nhanh chng (Bo h-Su Tay), M Bu Hot ng Gic ng, c c hnh. Nghi thc dnh cho thin nh thuc giai on pht trin c son bng vn vn c thm vo cho bn vn. Cc thin nh v tr tng thn ch [c ni kt vi cc thc hnh] s Bt kh phn ca o s Tm linh v v Bo h, Gii tr Bng ti ca cc Cam kt b Vi phm, v iu khin cc Dakini, tt c c thc hin v mt torma c cng dng. Thn ch mt trm-m c tng hai mi mt ln trong thc hnh Gii tr Bng ti ca cc Cam kt b Vi phm. Tt c cc thn ch khc phi c tng t nht mt trm l tm ln mi loi. K l thin nh ca Bc Khoc o Chong en cng vi v phi ngu c thc hin nh c c Karmapa th mi bn bin son trong Thc hnh Ngn gn Hng ngy v v Bo h. Thc hnh ny bao gm vic tr tng mt trm l tm thn ch v lp li cc thn ch cng dng torma cho cc Bn Tn chnh yu, nm thnh vin trong on ty tng ca cc ngi, v nhng v khc. K , nghi l Cng dng Torma Tng qut cho cc v Bo h Cam kt ca truyn thng Minling c c hnh. Cc l cng dng hon thnh khuyn khch hot ng gic ng ca N Bo h cc Thn ch v Mamo M a nn c thm vo cho nghi l. Khi cc l cng dng torma ny c hon tt, bn thc hnh cc thin nh ngn gn v tr tng cc thn ch sau y ngn nga mi s gin on ni chung v ring bit cho thc hnh Pht gio: Bt Nh Tm Kinh ngn nga qu ma, Dakini u-S t, ngn nga b tc, v Lokatri. Tt c cc thc hnh ny nn c km theo bng cch v tay. Mt bn vn kho tng dnh cho vic ngn nga nhng can thip ca damsi 69 , Bnh Xe Chi li, nn c tr tng v thn ch ca n c tng by ln. Khi Li Cu nguyn Ngn nga Ci Cht Non yu c tng, 70 li cu nguyn cho s trng th ca Jamgon Lama, Payma Garwang 71 do Jamyang Kyentsay Wangpo bin son (bt u bng V dn dt
68

Kongtrul gi cha bo h l Rng Mt (Silway Tsal, bsil bai tshal), phng theo m a n c cho l tr x ca V Bo h Su-Tay (Mahakala). 69 Damsi (dam sri) l nhng tinh linh c hi l nhng ha thn ca nhng ngi vi phm nhng cam kt Mt tha ca h. 70 Bi bn vn c ni n y theo ngay sau Bnh Xe Chi li trong Kho tng Gio l c Ti Khm ph, ti cho rng l iu Kongtrul ang m ch. Bi cu nguyn khc trong cc t ngn nga ci cht non yu c lp li cui mt s li khn cu c thm vo trong Sch Li Nguyn Thng thng ca Dng Khu truyn ca cc Karmapa, trang 100b trong n bn Palpung. Tn tc gi khng c nhc n. 71 Jamgon Lama, Payma Garwang chnh l ngi Kongtrul.

93

ca ba th gii) phi c tr tng khng b st ngy no. Ton b nghi l c hon tt bng nhng li cu nguyn thng thng i vi mi truyn thng hi hng cng c. Kha Thin nh Th t Kha thin nh bui ti bt u bng mt l cng dng thiu t ngn gn [cho chng sinh trong trng thi trung m gia cht v ti sinh] v Li Cu nguyn c Ban cho Dorjay Dujom [t By Li Cu nguyn]. Trong s kt hp vi li cu nguyn, bn hnh dung khun kh c qun tng, vic th nhn qun nh, s gii tan qun tng v vic cc i tng tan vo bn. Sau bn bt u bt k thin nh no l thc hnh chnh ca kha nhp tht vo lc . Sau Kha Cui cng Lc chng vng ti, khi thi kha chm dt, thin nh v tr tng thn ch Kim Cng Ph ba (Vajra Kilaya) ca Sinh Lc B mt c thc hin. Nu bn dng cng mt torma, bn cng thin nh rng bn nhn lnh qun nh. Khi bn ht sc bn rn, bn c th c min ba qun nh ca thin nh ny, tuy nhin, d bt k hon cnh no cng khng th nhy cch qung thin nh chnh yu v vic tr tng cc thn ch. K , bt u vi khun kh c qun tng, bn tng Li Cu nguyn c Ban cho c Vua v Li Cu nguyn c Ban cho Mutri Tsaypo [t By Li Cu nguyn]. Bn hnh dung vic nhn qun nh, gii tan qun tng, v tan ha i tng qun tng trong bn. K bn thc hin mt hnh thc ngn gn ca thin nh cng dng thn th bn cho cc sui ngun quy y v cho tt c chng sinh. Bt k khi no thun tin trc hay sau nhng thin nh ny vo cui ngy, bn nn tng Hai mi lm Gii nguyn, thay i nhng ch cui cc cu thnh cc t tha nhn cc li lm phm. Cng nn tng Kinh Ba Tch tp Thin Hnh (Sm Hng Danh, Sm hi 35 v Pht) v nhng bi nguyn khc [v vic tha nhn cc li lm] vo lc ny. Khi tng nhng li cu nguyn ny, bn nn cng dng cng nhiu l ly cng tt, ngoi tr khi thin nh chnh trong ngy l s thu thc cc gic quan hay thin nh tnh trong Su Nhnh ng dng, hay thc hnh chnh ca s chi ngi trong thin nh i Vin mn. Ni chung bn khng nn mc nhn sc mnh c tnh cht tp qun ca thc bnh thng ca bn trong gic ng. Gic ng nn c chuyn ha thnh con ng tm linh bng cc k thut ca yoga gic ng, chng hn nh s chuyn di tm thc trong gic ng ti ci ca c Pht V Lng Quang (A Di ) hay cc k thut bn s hc trong s kt hp vi thin nh v Su Gio l, i n, v i Vin mn. T lc bn bt u thin nh ni ha cho n khi chm dt kha nhp tht, bn nn lun phin thc hin u n cc bi tp vt l ca Naropa v Niguma. Cc bi tp ny khng c lm khi thi gian rnh ri ca bn b chon mt bi

94

cc l cng dng tng nim v cc nghi l b tc hay trong nhng thi k khi thin nh chnh yu l tnh quang, thu thc cc gic quan, thin nh tnh, hay Th kin Trc tip. Cc bi tp vt l ca Su Nhnh ng dng cng rt nhiu v thi gian ca kha nhp tht ny qu ngn nn khng th hc k cc bi tp ny: lc ny bn nn hon ton chp nhn s thc .

3. Cc Nghi l Ph Hng Thng v Hng Nm

THNG TIN CN THIT Hai tit mc sau y lit k cc nghi l c thc hin trn cn bn mi thng hay mi nm. Nhng lit k v m t v cc bui l ny biu l nhng quan tm ca ring Kongtrul. Thi gi tht qu bu trong kha nhp tht ca ngi: mi mt chn la v cc thc hnh m ngi a ra cho thy ngi cm nhn mnh m v s v cng cn thit ca thc hnh hay nghi l. i vi cc chi tit ca bn thn cc nghi l, iu ta c c y l thc t sc tch ca mt s bn giao hng Mt tha ca tm thc. Hu nh cc hnh gi nhp tht s thc hnh thin nh ring bit sut c thng; cc nghi l ny mang li c hi h cng thin nh vi nhau. Nh vi mt cuc t hi ca cc nhc s tn ty v ti gii cng biu din mt bn nhc, thng th ton b s nhiu hn tng s nhng b phn ca n. Thin nh hiu qu ni chung v cc nghi l ni ring c tri nghim c nhng tc ng li lc ngn hn v di hn ln mi trng. Pht gio Mt tha tin rng cc t tng ca ta, d tch cc hay tiu cc, d ring t hay khng c biu l th no chng na, u c mt tc ng ln mi trng. Cc t tng c pht trin trong qu trnh ca mt nghi l Mt tha c coi l c mt tc ng v cng mnh m. Cc nghi l c ngun gc t s cm hng v nhng bc thc gic hay gic ng, l nhng ngi mang li mt khun kh cho vic nng cao tm thc n tim nng gic ng ton vn ca n. Cc thin gi i vo th gii Mt tha v b ngp chm trong kinh nghim v s hin din thuc v thn, ng v tm gic ng ca Bn Tn. Cha tng c ngi no tham d cc nghi l ny m li quan nim rng n c thc hin ch v li lc ca ring h, m h cng khng hnh dung rng tc ng ca nghi l b giam hm trong cc bc tng ca trung tm nhp tht. Thin nh chnh yu ca hu ht cc nghi l c lit k di y c xc nh mt cch r rng, ngoi tr cc nghi l vo ngy mng mi mi thng. Guru Rinpochay l nhn vt chnh yu trong cc nghi l vo ngy mng mi ny. Cc thc hnh Th kin Ct ty ca o s Tm linh, B mt Ct ty, v Tch tp cc Chu bu tt c u l cc gio l kho tng thin nh v nhng thn tng khc nhau ca Guru Rinpochay, o s n thnh cng trong vic cng c v duy tr thc hnh Pht gio Mt tha Ty Tng. Nhiu s kin c bit trong nm l nhng ngy tng nim cc o s v i trong qu kh, c t chc vo dp k nim ngy mt ca cc ngi theo m lch. 95

Trong cc v ny, o s chnh ca Kongtrul l ngi Payma Nyingjay Wangpo [Tai Situpa th chn], c tng nh vo ngy mng by mi thng, mc d v Thy ny mt vo ngy mng by thng nm m lch. c Karmapa th mi ba Ddul Dorjay l mt trong nhng v Thy chnh ca Payma Nyingjay Wangpo. Tai Situpa th tm Chkyi Jungnay, mt trong nhng v Tai Situpa v i nht, cng c tng nh. Cuc i ca ngi y ngha trong vic ngi thnh lp Tu vin Palpung v i vi Kongtrul, ngi l mt o s ca nhiu truyn thng thin nh Mt tha. Cc v sng lp ca Dng Gio hun Khu truyn Marpa, Milarepa, v Gampopa v Kyungpo Naljor, ngi sng lp Dng Gio hun Shangpa, mi v u c tng nh vo ngy k nim ca cc ngi, cng nh Orgyen Terdak Lingpa, ngi sng lp Tu vin Mindrol Ling ca Dng Gio hun C truyn m cng trnh ca ngi c Kongtrul ngng m v tranh ua. Bn nhn vt cn li c tn knh bng nhng ngy k nim Taranata, Rangjung Dorjay, Dolpo Sang-gyay v Longchenpa cng vi Chkyi Jungnay l nhng nh hng ngha nht trong cc tc phm ca Kongtrul sau ny. Trong tt c cc o s ny, Taranata l ngi c ngy k nim c c bit ch : ba ngy l nh du s kin ny. Trong s nhng s kin c bit hng nm, s kin u tin v cui cng cn mt vi gii thch. Ngy k nim ca Milarepa c nh du bng vic mc nhng chic y bng vi (ray b, ras bod), mt thc hnh m Kongtrul ch xng trong nm th hai ca kho nhp tht u tin (1862). Trong trn mt m ma ng, nhng ngi nhp tht ch khoc mt chic khn vi v b ng phc rt ngn c mc trong nhng bi tp vt l hng ngy, trong khi thin nh v ni ha v tng cc bi ca chng ng ca cc o s thuc Dng Gio hun Khu truyn. Nghi l cui cng trong nm l l cng dng ko di mt tun cho Bo h Su-Tay. Cc lut l ca nghi l ny kht khe n ni, nh c cp trn trong mc c ta Nhp Tht, tm ngi c ch nh n Tu vin Palpung trong dp ny mi nm. Th tc ng n cho nghi l ny i hi rng mt thn ch no c lin tc tng ln ting hai mi bn gi mt ngy t lc bt u cho n khi chm dt giai on thc hnh, trong trng hp ny l mt tun. Nhng ngi nhp tht s thc hin cc nghi l thc s; tm ngi tu vin chia s trch nhim duy tr s lin tc ca cc mt ch. Tm ngi khch ny s ri khi khu nhp tht ngay khi cc nghi l c hon tt. i vi tit mc tip theo trong bn vn Ty Tng, chng trnh ca cc nghi l, thin nh v nhng li cu nguyn c tr tng c m t ring bit. Bn di hai tit mc c kt hp khng b b st. CHNG TRNH HNG THNG V CC L CNG DNG K NIM V NGHI L PH Vo ngy Mng By trong Thng

96

Ngy mng by m lch nh du s kin l cng dng k nim o s ca chng ta, ngi Payma Nyinjay Wangpo, ha thn ca c Pht Kim Cng Tr. Vo ngy ny, thc hnh cng dng c Vajrasattva vinh quang theo truyn thng Minling kt hp cc gio l Kinh in v kho tng c c hnh. c bit l vo ngy mng by thng nm, bi cu nguyn di m t cuc i gii thot ca ngi c tr tng v cc l cng dng thnh son phi c thc hin. Nghi l Vajrasattva bt u vi Li Khn nguyn Guru Rinpoche By-Dng trong truyn thng Chwang, mt bi cu nguyn tn l Cuc i Gii thot ca Minling Terchen, v bi cu nguyn Payma Nyingjay Wangpo bt u bng H tr cc gio hun ca Padmakara. Phn chnh ca bui l bt u vi li cu nguyn dng truyn ca thc hnh Vajrasattva v bao gm thc hnh qun tng bn thn nh Bn Tn, Bn Tn trc ta, v Bn Tn trong bnh; mt nghi l cng dng hon thnh; t-qun nh, mt l cng dng tic kim cng v Cng dng Torma Ba-Phn. L cng dng torma cho cc v H Php th khng cn thit trong nghi l ny bi chng c cng dng mi ti trong cha bo h. kt thc bui l, Li cu nguyn ca c Ph Hin v Nguyn c ca c Di Lc c tr tng. Vo ngy Mng Tm Vo ngy mng tm trong thng, thc hnh cng dng yogini (n hnh gi) Tara phi c thc hin. Nghi l t truyn thng ca c Atisha trong v tr trong mt hnh thc tng trng c cng dng bn ln v mt nghi l tng t t cc Kho tng Mi c thc hin lun phin mi thng. Nghi l Tara bt u bng Knh l v Cng dng Mi su Trng lo v li cu nguyn o s ca chng ta [Payma Nyinjay Wangpo] bt u bng Ha thn ca lng bi mn ca tt c ch Pht. Sau khi ton b nghi l cng dng c hon tt, mt bi nguyn t Hng dn vo B Tt Hnh c tr tng. Vo ngy Mng Mi Vo mi ngy mng mi trong thng, mt l cng dng hon thnh bng mt tic kim cng c c hnh theo Trng Hoa Tuyt p, nghi l hot ng ca Th kin Ct ty ca cc o s Tm linh. Mt l cng dng torma cho cc v H Php phi c bao gm vi nghi l ny. Trong cc thng lun phin, theo sau nghi l ny l l cng dng tic kim cng ca cc thc hnh ca o s tm linh Vimalamitra hay vic c Ct li ca Tantra Hoa Sen t thc hnh ct li ca cc Kho tng Mi. 72 c bit l vo ngy mng mi thng t m lch trong kt

72

Ct li ca Tantra Hoa Sen c khm ph vi thc hnh ct li ca cc Kho tng Mi, c gi l Xua tan Mi Chng ngi (Barchay Kunsel, bla mai thugs sgrub bar chad kun sel), ca Chok-gyur Daychen Lingpa.

97

qu ca cc hnh vi c nhn ln 100.000 73 ln, mt trm cng dng tic kim cng c thc hin trong nghi l Tch tp cc Chu bu. Vo ngy mng mi thng nm, tic kim cng B mt Ct ty (do v khm ph kho tng Chwang khm ph) c c hnh cng vi Cng dng Hon thnh Tng qut cho Ba Ngun mch. Nghi l Th kin Ct ty ca cc o s Tm linh bt u vi Li Khn nguyn Guru Rinpoche By-Dng trong truyn thng Daychen Lingpa, theo sau l li cu nguyn dng truyn tha bt u bng Ch Pht ca ba thi. Bui l chnh nn c b tc bng cng dng torma v hon thnh cho cc H Php do Karma Chakmay bin son [Thc hnh Sc tch Hng ngy Cng dng Torma cho cc v H Php]. Khi vic c Ct li ca Tantra Hoa Sen v thin nh v o s Vimalamitra c hon tt, mt li cu nguyn ti sinh trong ci thun tnh [Sukhavati; Day-wa-chen, bde ba can], bt u bng Mi s c thu bit, c tng c. Vo Ngy Trng Trn Vo ngy mi lm trong thng, nghi l cng dng Thi Lun vinh quang c c hnh. N bt u vi nhng bi cu nguyn sau: bi cu nguyn vn tt ti ng ton tr ca dng Jonang v nhng v k tha tm linh ca ngi, v nhng bi cu nguyn bt u bng Trc s hin din ca ch Pht, ng ton tr ca i sng tm linh, i lc, su xa v trong sng, v Ha thn ca lng bi mn ca tt c ch Pht. Sau khi l cng dng ni c hin cng, 74 phn chnh ca thc hnh bao gm nghi l cng dng v bn vn thc hnh ca chn Bn Tn trong hnh tng ca Thi Lun. Khi bui l trang nghim c hon tt bng cc l cng dng torma v mt tic kim cng, li cu nguyn ti sinh trong ci thun tnh Cc Lc do Dolpo Sang-gyay bin son bt u bng Nam m Lokeshvara c tr tng. Vo Ngy Hai mi lm Vo ngy hai mi lm trong thng, thc hnh cng dng thuc Dng Gio hun Shangpa cho nm Bn Tn trong hnh tng Cc Lc Lun (Chakrasamvara) c thc hin, cng vi nghi l cng dng Bch Thnh N hay Hng Thnh n, c thc hin lun phin. Nghi l Cc Lc Lun bt u vi nhng li cu nguyn thut li cuc i gii thot ca ng tn qu dng Jonang [Taranata], tng thut t truyn [Cy Nh
73

Thng t m lch v cng quan trng i vi Pht t trong vng Hy m lp sn bi h tin rng cc s kin c Pht n sinh, nhp Nit bn v gic ng u xy ra trong thng ny. 74 L cng dng ni (nang ch, nang mchod) l ru tng trng cho iu m ngi b la mn n coi l cht nhim nht nm loi tht v nm loi cht bi tit t thn th con ngi. Bng nng lc ca ch Pht, s hin cng cng dng ni chuyn ha nhng cht th ny thnh cc cht cam l mang uy lc tr tu ca cc ngi.

98

Nim Tin] v b tc ca n [Hoa c Tin]. Tip theo li cu nguyn Payma Nyinjay bt u bng Khi h tr cc gio hun ca Padmakara, thc hnh cng dng Cc Lc Lun, t-qun nh, tic kim cng v.v.., tt c u c thc hin mt cch trang nghim. Mt tic kim cng nn c cng dng cho Bch Thnh N hay Hng Thnh n cho d cc mn cng dng khng c phn pht cho nhng ngi nhp tht. Vo lc kt thc cc nghi l trong ngy, Li Cu nguyn ca Thin nh i n c tr tng. Vo Ngy Hai mi chn Vo ngy hai mi chn trong thng, nghi l tp th u tin l nghi l Bo h Su-tay Hon ton Gic ng. Cc bn vn b tc c thm vo cho nghi l chnh trong dp ny. Nghi l tp th th hai trong ngy l Bc Mc o Chong en, Mu son. Cc l cng dng hon thnh c thm vo cho cc nghi l ny. Nghi l tp th th ba l Cng dng Torma Tng qut cho cc v Bo h Cam kt. Nghi l ny cng nn bao gm cc l cng dng cho cc bo h ca Cc Kho tng Mi l Bo h Hon ton Gic ng Hnh ng-Nhanh chng (Bo h SuTay), N Bo h Thn ch, N Hong ca s Hin hu, Mamo M a, v Thin n Trng Th. Cc thn ch v li cu nguyn bo v v ngn nga nht nh phi c tr tng hng ngy cng c bao gm trong nghi l ny. Vo Ngy Ba mi Vo ngy trng non, cc nghi l sau y c c hnh: thc hnh cng dng chn Bn Tn trong hnh tng ca Yangdak Heruka vinh quang v i; Hot ng Thit yu ca c Ph Hin t tit mc tm; 75 v nghi l bao gm vic tng c Tinh ty B mt: Tantra Huyn ha, trong lc mt torma c cng dng. Nu khng thi gian c tantra ny trong su thng ma thu v ma ng khi ngy tr nn ngn hn, Tr tng Danh hiu ca S Trng l Du dng (Tr tng cc Danh hiu ca c Vn Th) phi c tng trong tin trnh ca bui l. Nghi l Yangdak Heruka bt u vi Li Khn nguyn Guru Rinpoche ByDng trong truyn thng ca Chwang, mt li cu nguyn tn l Nhng i qu kh ca Minling Terchen, mt li cu nguyn bt u bng Ha thn ca lng bi mn ca tt c ch Pht, v mt khn cu dng truyn ca Yangdak Heruka. Tip theo nhng iu ny, vic tr tng mt ch v l cng dng mt tic kim cng c thc hin vi y chi tit. Sau khi tantra v Hot ng Thit yu ca c Ph Hin c tng th n phn tng c Li Cu nguyn ca c Ph Hin t cc Kho tng Phng Bc. 76 Ngoi tr cc l cng dng cho cc v bo h vo ngy hai mi chn trong thng, tt c cc bui l trn c thc hin lm hai phn. Cc nghi l vo ngy
75

Tit mc tm (semday, sems sde) l phn th nht trong ba phn ca gio l ati yoga, cp ti thng ca tantra trong Dng Gio hun C truyn. 76 Cc Kho tng Phng bc (Jang Ter, byang gter) bao gm cc gio l kho tng do Rikzin Godem Chen v Tulku Zangpo Drakpa khm ph.

99

mng mi trong thng v nghi l ca c Tara c c hnh vo bui sng. Tt c cc nghi l khc (cc thc hnh cng dng) c thc hin trong cc thi kha tp th bui chiu. Trong cc ngy trng trn v trng non mi thng khng loi tr ngy no, tt c nhng ngi th C tc gii sng trong trung tm nhp tht phi t hp vi y ngoi (ngoi y) ca tu s v tm thm (chiu) thc hin s tnh ha v phc hi cc gii nguyn gii thot c nhn, 77 bao gm vic tng c Kinh in ca c Pht. T thi gian gy ganti 78 c s dng nh mt lnh triu tp cho n khi hon tt bui l vi nhng li cu nguyn hi hng cng c, s tnh ha v phc hi ny khng c thc hin mt cch ngu nhin m phi c tin hnh mt cch trang nghim, thch ng. CC THC HNH CNG DNG V L CNG DNG K NIM PH TRN CN BN HNG NM Bui l trang nghim cho vic tnh ha v phc hi ba gii lut, Cu Thang dn n T do, nn c thc hin mi ngy mt ln t mng hai n mi lm thng ging m lch (thng huyn diu) 79 mng tm n mi lm thng t (thuc chm sao Vng Cung) mng mt n mng bn thng su (thuc chm sao Bt bi th Nht) mi lm n hai mi hai thng chn (thuc chm sao u Nga)

Nghi l ny nn c thc hin trong thi gian thng c dng cho kha thin nh bui chiu; tuy nhin nu c mt s kin c bit, chng hn nh mt thc hnh cng dng, ri vo cng ngy th bui l c th c c hnh vo lc bt u kha tp th u tin vo bui sng. Cc thc hnh c bit c Thc hin trong Thng Ging m lch Ngy mi bn ca thng huyn diu l dp cng dng cho c Milarepa tn qu v mc o vi tng nh ngi. Ngi cha nn c qut dn v cc mn cng dng c sp xp trn bn th. Thn th bn phi c ty tnh trong v ngoi bng nm cht cam l 80 v c ch xt bng mt hn hp bt v b. Tt c nhng chun b ny nn c thc hin theo th tc ng n.
77

Ngoi y tu s (chgu, chos gos) v thm (ding, gding) l hai trong nhng vt cn thit ca cc tu s th C tc gii. 78 Gy ganti l mt khc g di c nh gi cc tng v ni n cc bui l lin quan n cc gii nguyn gii thot c nhn (Bit gii thot). 79 C mt thi khi c Pht sng ti Sravasti min bc n , ngi thc hin cc iu huyn diu trong hai tun u tin ca thng ging m lch m by gi c gi l thng huyn diu (chotrul dawa, cho phrul lza ba) theo lch Ty Tng. 80 Nm cht cam l (dutsi nga, bdud rtsi lnga) y m ch ru c hin cng. Vic ty tnh bn trong gm c vic ung mt cht nc.

100

Bn nn lp tc tp hp trong cha chnh sau khi torma c cng dng trong cha bo h ti hm . Nh mt s chun b, bn tng mt bn vn c ng ca Sch Li Nguyn Thng thng ca Dng Khu truyn ca cc Karmapa bao gm mt bi cu nguyn c gi l T Tm; nhng bi nguyn tn thn c Pht Thch Ca Mu Ni; s pht trin hai hnh thc ca tm gic ng (B tm); Knh l v Cng dng Mi su Trng lo; cc bi nguyn tn thn c Marpa, Milarepa, Gampopa v hng lot cuc i ca cc o s tm linh i vng min v en [Shamarpa, Gyaltsab v Karmapa] v Tai Situpa. K bn thc hnh thin nh v o s Milarepa, Tr tu Chi ngi, bao gm l cng dng mt tic kim cng. Trong nghi l ny, bn tng li cu nguyn gi ngi t xa v thn ch ca ngi nhiu ln ty theo c mun ca bn. Khi bn tng cc thc hnh chun b cho Su Gio l v thc hnh th bnh, bn duy tr thin nh ni ha. Sau khi mc qun o vi , bn tng ton b i dng cc bi ca ca Dng Gio hun Khu truyn [ca cc Karmapa], Trn Ma Tr tu. Vo lc bnh minh, bn thc hin ton b bi tp vt l ca Naropa. Ngy hm , ngy mi lm trong thng, l ngy tng nim c Marpa. Trong hai cuc t hi vo bui sng, nghi l trang nghim tnh ha v phc hi ba gii lut v l cng dng Tantra H Kim Cng c c hnh. Trong bui chiu, cc thin nh ngoi, ni v b mt ca o s Marpa c thc hin cng vi php t-qun nh v mt tic kim cng. 81 Vo ngy hai mi lm, ngy k nim c Ddul Dorjay tn qu [Karmapa th mi ba], cc bi nguyn tn thn v khn cu o s tm linh ny c dng cng trong thc hnh cng dng u n c ghi trong lch hng thng. Cc thc hnh c bit c Thc hin trong Thng Hai m lch Ngy mng hai thng hai thuc chm Sao Mi l ngy k nim Orgyen Terdak Lingpa. Vo lc mt l cng dng hon thnh bng nhng tic kim cng trong truyn thng Tm-Yu ca cc Bc H tr Gic tnh v nghi l cng dng Tinh ty B mt: Tantra Huyn ha c c hnh. Trong nghi l cng dng Cc Lc Lun (Chakrasamvara) vo ngy hai mi lm thng hai, cc l cng dng k nim nn c thc hin cho ng ton tr Chkyi Jungnay [Tai Situpa th tm]. Cc bi nguyn tn thn v khn cu o s tm linh ny nn c tr tng v nghi thc tng c Tantra Cc Lc Lun (Tantra Bnh Xe Cc Lc) nn c c hnh vi mt tic kim cng sau khi hon tt thin nh trong ngy v Cc Lc Lun. Ngy hai mi tm trong thng ny l ngy k nim ng tn qu v i Jonang [Taranata]. c hnh l k nim ny, thc hnh v nghi l cng dng Nm Bn Tn Mt tha ca Dng Gio hun Shangpa nn c thc hin trong ba ngy, bt u t ngy hai mi su. Thng Ba m lch
81

T-qun nh (dak jook, bdag jug) c dch st ngha l t mnh i vo hnh tng ca cc Bn Tn. y l mt b phn thng thng ca nhiu nghi l cng dng.

101

C ngy trng trn ca thng thuc chm sao Chi ngi nn c dng c hnh l cng dng Tantra Thi Lun Vinh quang, bao gm nghi l trong tantra c tng c v mt tic kim cng c dng cng. Thng T m lch Trong ngy mng mt ca thng thuc chm sao Vng Cung, i Cng dng Khi Thm ca Tu vin Gar v cc nghi l cng dng khi thm t cc Kho tng Mi, hay cc cng dng khc khi thch hp, nn c thc hin trong hnh thc y ca chng nh mt l cng dng thc phm cho cc v tri. Thng Su m lch Trong thng su, ngy mi bn l ngy k nim c ton tr Rangjung Dorjay [Karmapa th ba] v ngy mi lm k nim y s v song x Dakpo [Gampopa]. Tuy nhin, mt l cng dng hng thng c ghi trong chng trnh ngy mi lm. nh du nhng s kin ny, i dng cc bi ca ca Dng Gio hun Khu truyn [ca cc Karmapa, Trn Ma Tr tu, nn c tr tng] v mt tic cng dng c dng cng vo ngy mi bn. Cc bi nguyn tn thn v khn cu Dakpo Rinpochay [Gampopa] nn c tng trong l cng dng vo ngy mi lm. Thng Chn m lch Ngy mi bn thng chn l ngy k nim o s uyn bc v thnh tu Kyungpo Naljor. c hnh l k nim ny, mt tic kim cng nn c dng cng trong s kt hp vi Nghi l Cng dng cc o s Tm linh ca Dng Gio hun Shangpa. Nghi l ny nn bao gm vic tr tng Nhng Li Nguyn M t Cuc i Gii thot ca cc o s Tm linh ca Dng Gio hun Shangpa. Thng Mi m lch Ngy mng su thng mi l ngy k nim c Pht ca ba thi, Dolpopa [Dolpo Sang-gyay]. Vo ngy ny nhng bi nguyn khn cu v cha v cc v k tha tm linh ca dng Jonang nn c tr tng. Thng Mi mt m lch

102

Vo cui thng mi mt, cc torma vnh cu c sp t trn bn th trong cha bo h phi c thay th. 82 Cc nghi l cng dng b tc [cho cc v bo h] phi c c hnh trong s kt hp vi s kin ny. Cc torma mi nn c chun b vo ngy hai mi bn hay hai mi lm. Vo ti ngy hai mi su, cc torma c [ c di ra khi cha bo h] c cng dng trn mi nh trong tin trnh ca nghi l thng thng. Ngay sau , cc torma mi c sp xp v c hin cng. Trong ba hay nm ngy bt u t ngy hai mi by, cc nghi l trang nghim ca cc bn vn chnh Bo h Hon ton Gic ng Hnh ng-Nhanh chng (Bo h Su-Tay) chng hn nh M Bu Hot ng Gic ng v Bc Mc o chong en Kim Cng vi v phi ngu, on ty tng nm ngi, v cc mn ca ngi, phi c thc hin mt cch cn trng. i dng Bp bnh ca s Thnh tu ca Dng Gio hun C truyn phi c tr tng, v nhng l cng dng hon thnh cho bt k v bo h no ca cc Kho tng Mi phi c tr tng hn mt trm ln mi bi. Cc thc hnh c bit c Thc hin trong Thng Mi hai m lch Ngy mi tm thng mi hai nh du l cng dng k nim ng ton tr Longchen Rabjam Zangpo [Longchenpa]. Vo dp ny nghi l cng dng cho cc o s ca dng Tm-Yu [ca Longchenpa] nn c thc hin trong s kt hp vi mt tic kim cng. Ngy hai mi bn trong thng ny c dnh cho cc chun b cho nghi l bo h cui nm. Vo ngy ny, cc torma c lm v c sp xp theo mt cch th thch hp. Khi iu ny lm xong, thc hnh torma ca Bo h Hon ton Gic ng Hnh ng-Nhanh chng (Bo h Su-Tay), k c vic tr tng lin tc cc thn ch, c thc hin trong by ngy, t hai mi lm cho n sng ngy mng hai ca nm mi. Th tc cn thit v trt t ca nhng li cu nguyn v thin nh c tr tng trong thi gian ny phi c thc hin nh c m t r rng trong cm nang dnh cho thc hnh ny, khng b b st, thm tht hay sai lc. Kim cng hot ng 83 phi tun theo nhng th tc ng n v bo m rng mi vic hon ton thanh tnh. Bt lm torma, ru cng dng, cc loi ht, cc cht liu c gia tr, v nhng vt phm cn thit khc phi c tr x ca cc Lt ma lnh o kha nhp tht ban tng hay do chnh nhng ngi nhp tht mang li. Khng tng vt ca ngi no khc c a thm vo cho cc l cng dng vo lc ny. m thanh ca cc thn ch c tr tng khng nn qu ln, (tc l nhng ngi ngoi trung tm nhp tht c th nghe thy), khng qu nh (tc l ngi gn nhng ngi tng c khng nghe r). Trong bui tr tng tp th, khng ai c tng thn ch nh hn nhng ngi khc trong tp hi. Nhng ngi c
Mt vi torma c cng dng v c loi b mi ngy; nhng torma khc cc torma vnh cu, vn c gi li sut nm trn bn th. Mc d nhng torma ny c lm bng b v bt m nng, cao v nhit thp ca vng t khin cho chng khng b h hng. 83 Kim cng hot ng (lay kyi dorjay, las kyi rdo rje) l danh hiu ca ngi phc v in th.
82

103

phn cng duy tr s lin tc ca cc thn ch khng c vic tr tng t on bi tham gia vo vic tr chuyn hay m mnh trong gic ng. Nhng s ci v, tranh chp, bt ng l nhng hnh vi hon ton khng th chp nhn trong thi gian ny. m thanh ca cc thn ch khng nn vang qu xa nhng nhng ngi gn c th nghe c. Ging tng nn va phi, tc khng thay i. Ngay t lc bt u, nn tng nh li khng tr nn mt mi. Khi kt thc kha bui sng vo lc bnh minh ca ngy th hai trong nm mi, cc torma c a ln ni cao nht trong cha bo h, dn u on rc l hng t. Vo lc khng mt ai, ngoi tr nhng ngi n t tu vin, c min c cc bi nguyn cng nhng ngi khc trong sn cha. Khi nghi l kt thc ny chm dt, tt c nhng ngi nhp tht phi t hp trong cha c hnh nghi thc trang nghim tnh ha v phc hi ba gii lut. 84

4. Ngi Nhp Tht trong Cha Bo h

THNG TIN CN THIT Ngi nhp tht ca cha bo h chu trch nhim i vi ngi cha v tun theo mt chng trnh thin nh kh khc bit vi nhng ngi nhp tht khc. Thng th l ngi trc y hon tt mt kha nhp tht ba nm. Ch c hai gio kha thc hnh c to thnh chng trnh nhp tht ba nm, su tun cho ngi nhp tht ny. C hai gio kha u xut pht t cc bn vn kho tng: Tch tp cc Chu bu l mt thin nh v nhng thn tng ngoi, trong, b mt v v cng b mt ca Guru Rinpochay; gio kha th hai, Tp hi cc ng H lc, l mt thin nh v Tm i Bn Tn (Tm Hnh tng V i ca cc Bn Tn), cc thin nh chnh yu thuc giai on pht trin ca Dng Gio hun C truyn. Khi cung cp cc chi tit v cc thin nh trong nm th hai ca ngi nhp tht ny, Kongtrul s dng ba thut ng - mahayoga, anuyoga, v atiyoga. Trong chn phng php pht trin tm linh ca Dng Gio hun C truyn, y l ba phng php sau cng, ba giai on ca cc tantra ni. Cc thin nh mahayoga ch yu l thuc giai on pht trin; anuyoga thuc giai on thnh tu; v atiyoga thuc i Vin mn. Mt trong nhng nhim v chnh ca ngi nhp tht ny l phi ri tht vo hai dp mi nm thc hin cc thin nh v cng dng c bit. Trong thng t, ng ta s thc hin nhng l cng dng cho cc naga, mt loi chng sinh sng trong nc v xut hin trn mt nc vi ln mi thng. Ngi ta ni rng
84

Ngi Kongtrul a ra mt pht biu mnh m y. i vi nhng ngi ni ting Ty Tng, nm mi (m lch) l l hi quan trng nht trong nm. Khng ch nh du mt nm mi, n chnh l ngy sinh nht ca mi ngi. Ngi Ty Tng khng k nim sinh nht ring ca h; mi ngi thm mt nm vo tui ca mnh sau Ngy L Nm Mi. Cc hnh gi nhp tht trng thnh hn vi hy vng rng thi im ny s l c hi c hnh mt l k nim trng i. Kongtrul ang ni rt r rng vi nhng ngi nhp tht l h hy tip tc thin nh ca h.

104

vic lm ngui du cc naga l ci thin kh hu v ngn nga cc bnh tt no . Ni cc l cng dng c thc hin l mt in th naga (rng). Nm 1859, trc khi min t c khai m nh mt vng thnh a v trc khi mt ngi cha c xy dng, Kongtrul v Chok-gyur Dayche Lingpa lp hai in th: mt c dnh cho N Bo h Thn ch (mt trong nhng v bo h chnh ca Dng Gio hun C truyn); ci cn li l in th naga. Trong bn con sui trong vng m theo Kongtrul to nn m thanh ca cc thn ch khi chng tri chy, dng sui ny, ci gn trung tm nhp tht nht, to nn m thanh thn ch ca Yangdak Heruka. Kongtrul m t vic hin cng in th: Khi v khm ph kho tng v i Chokling bt u s hin cng thc s cc in th, bu tri tr nn trong tro v mt cu vng k diu xut hin trong mt trn ma nh nh cc cnh hoa ri xung. Du hiu ca s thnh cng ca in th ny xut hin: t khi lu lng ca con sui phng ng gia tng mnh m. in th ny l nguyn nhn ca vic lm an du mi bnh tt v ha hi trc y do cc naga (rng) gy ra trong min ny v ton vng; nhng trng hp bnh tt mi khng xut hin. Hn na, ma theo ma u n, ma mng v th vt pht trin. (Danh mc, trang 18b) Dp th hai m ngi nhp tht ca cha bo h ri tht l k nim s kin Chok-gyur Daychen Lingpa tm li cc bn vn kho tng gn trung tm nhp tht vo nm 1859. S kin ny nh du l khnh thnh min t nh mt thnh a. Trong t truyn ca mnh, Kongtrul thut li: Vo ngy mng mi thng su, [Chok-gyur Daychen Lingpa] tm li mt vi kho tng t hang ng b mt Berotsana sn bn phi ca Tsadra Rinchen Drak. Chng gm c giy da vng ca cc bn vn kho tng ca ba thc hnh Sinh Lc B mt v hng dn n Tsadra, vt liu lm tng ca Yangdak Heruka vinh quang v i, v cc cht liu c hin cng t trong pho tng. (Tiu s, 96a) Ngi c s nhn xt rng y Kongtrul ghi chp l thng su; trong hng dn nhp tht ny v ni khc, ngi vit l thng nm. Mt s thiu nht qun khng th gii thch c khc trong tiu s ny l v tr ca cc bn vn, ngi vit rng Chok-gyur Daychen Lingpa tm li cc kho tng trong hang ng b mt ca Guru Rinpochay. Trong trng hp khc, l k nim s kin c biu th mi nm bng l cng dng nhiu tic kim cng ti su hang ng trong vng Tsadra, mi hang ng c nhn dng trong sch hng dn n vng t nh tng l ni thin nh ca mt trong nhng o s thi trc ca Dng Gio hun C truyn. Ngi nhp tht ca cha bo h s c Lt ma ang thc hin cc thc hnh trng th gip vo thi gian ny. Ngi ny dng nh tng c tr trung tm nhp tht nhng khng phi l ngi tham d trong cc chng trnh

105

ca n. C l ng ta ang thc hin nhng thc hnh trng th cho chnh Kongtrul. CHNG TRNH DNH CHO NGI NHP THT TRONG CHA BO H Trong hai nm u ca kha nhp tht, ngi nhp tht ca cha bo h phi hon tt mi thc hnh ca giai on pht trin v thnh tu c bao gm trong gio hun su xa Tch tp cc Chu bu ca Orgyen Laytro Lingpa. bt u, s gia h ca vic hp nht vi tm ca o s tm linh c thin nh trong ba ngy. Sau bn giai on ca cc thc hnh chun b thng thng c thc hin, mi giai on ba ngy, theo cc gio hun ca Sang-gyay Lingpa. Tip theo l mt trm ngn tr tng li nguyn quy y, li cu nguyn pht trin tm gic ng, thn ch mt trm-m, l cng dng tng trng ca v tr, v li cu nguyn ngn hp nht vi tm ca o s tm linh, tt c c thc hnh ph hp vi lun ging chnh yu, Trang nghim Tm Guru. Tt c nhng thc hnh ny phi c chm dt trong thi gian nm thng. Cc thin nh sau y ca giai on pht trin c thc hnh theo Nhng Gio hun Khu truyn ca Padmakara: Mt Hng dn Thc hnh Thn ch. Li Khn nguyn Guru Rinpoche By-Dng v thn ch o s Kim Cng (thn ch ca c Lin Hoa Sanh) c ni kt vi n, mi thc hnh c tr tng mt trm ngn ln. Sau thn ch ttreng tsal 85 ca thc hnh ngoi c tng ba hay bn trm ngn ln. Trong thi gian ba thng ca thc hnh chnh, giai on ni, thn ch phi c tng mt triu hai trm ngn ln hay hn na. Thn ch o s Phn n ca thc hnh b mt phi c tr tng bn trm ngn ln; thn ch Dakini u-S t ca thc hnh v cng b mt c tng ba trm ngn ln. Cc thin nh ca bn hnh thc hot ng gic ng c thc hin mi hnh thc ba ngy. Thc hnh trng th c thc hnh theo thi gian cho php ba tun hay mt thng. Trong vic hon tt thc hnh bng cc nghi l la, mt phn mi s thn ch trong thc hnh o s An bnh phi c tr tng. Khi thc hnh ny chm dt, cc thc hnh anuyoga v atiyoga c lin quan vi giai on pht trin, mi thc hnh c thin nh trong mt t ngy. Sau cc thin nh ca giai on thnh tu c thc hnh theo S Gii thot Ton trit khi Ba Ci. Thi gian trong nm c phn chia trong nhng gio hun khc nhau c m t trong bn vn ny mi gio hun c thc hnh cho n khi cc du hiu thnh cng xut hin. Trong thi gian , cc thin nh c ni kt vi giai on pht trin ca mahayoga v nhng thin nh lin quan n cc kinh mch v kh lc ca h thng anuyoga ch c thc hnh trong t ngy, khi thch hp. 86 Tri li, tt c nhng thc hnh chun b c bit

85

Thn ch ttreng tsal (thod phreng rtsal) m ch mt thn ch di bao gm mt trong nhng danh hiu ca Guru Rinpochay, Payma Ttreng Tsal (Hoa Sen, Tn gi eo Vng hoa-S Ngi). 86 Cc kinh mch (tsa, rtsa) l nhng li i qua cc kh lc ca thn th di chuyn. Cc truyn thng y khoa Ty Tng v Trung quc m t chnh xc mng li thc s ca cc kinh mch nhm mc ch chn on v iu tr; cc thin nh Mt tha gii thiu

106

ca i Vin mn atiyoga v cc thc hnh chnh ca n Ct t tnh cht Vng chc ca s Bm chp v Th Kin Trc tip phi c thin nh cho n khi mt vi kinh nghim c thnh tu. Vo cui thi gian ny, php chuyn di tm thc c thc hnh cho n khi cc du hiu thnh cng xut hin. Vic truyn c v cc gio hun phi c o s kim cng ban truyn i vi tt c cc cm nang ca nhng thin nh c cp trn, cng nh i vi cc bn vn b tc v nhng bn vn ngun mch ca truyn thng. Vo lc bt u thc hnh chnh ca giai on pht trin, qun nh-gia h ca o s An bnh, o s Phn n, v Dakini u-S t phi c th nhn cng vi qun nh trng th v mnh lnh cho cc v bo h. Trong nm cui cng, khi cc qun nh thch hp, cc vic truyn c, v cc gio hun c th nhn, thc hnh min mt Tp hi cc ng H lc, thc hnh v i Tm i Bn Tn (Tm Hnh tng V i ca cc Bn Tn) c thc hin. Nghi l hot ng Vui hng i Lc to thnh nn tng ca vic thc hnh, trong khi Cm nang V i Thc hnh Thn ch ca i dch gi Dharmashri m t ni dung ca n. Vic ging ngha c a ra trong Ngn n Du M, mt quyn sch mang li s sng sa [cho bn vn ca Dharmashri], c tip theo c cc chi tit thc tin. Cc thn ch an bnh ch c tng trong hai tun; cc thn ch phn n c tng trong su tun hay hn, cho n mt nm, ty thuc vo thi gian c th s dng. Thc hnh c hon tt bng mt nghi l la thiu t-v-trt mang li mt tc ng an bnh. Cc Lt ma ca vng bo h phi an tr trong khu vc nhp tht gia cc n tht. Trong thi gian , mt thc hnh min mt trong ba thng hay hn na nn c dnh cho s lng thch ng cc thn ch thuc phng din an bnh v phn n ca Hc Th h Sinh mnh t cc Kho tng Mi. Sau nu thi gian cho php, mt s lng thch ng cc thn ch Kim Cng Ph Ba (Vajra Kilaya) v C-Nga en (Hayagriva en) cng c tr tng. Trong kha nhp tht, ngi nhp tht ca ngi cha ny phi tham d ton b cc thc hnh tp th v cc nghi l cng dng hng nm v hng thng. Nhng li cu nguyn v thin nh b tc hng ngy c m t trn c tt c nhng ngi nhp tht thc hin cng c tr tng khng loi tr thc hnh no. C mt vi b tc cho chng trnh : Sau vic tr tng v thin nh v c Tara Trng trong kha bui sng, thc hnh an bnh t nghi l hot ng ca Tch tp cc Chu bu phi c tng cng vi thc hnh trng th, Ni St. Vo lc bnh minh, cc l cng dng thiu t cho cc v tri, chng hn nh Ni Nhng mn Cng dng c Thiu t hay Nhng Vng My c hnh Tt lnh, nn c thc hin. Vo cui kha thin nh bui chiu, cc thc hnh sau y c thc hin: cc thn ch cho hot ng gic ng phi c tr tng v cc l cng dng hon thnh c c hnh cho Bo h Su-Tay ca cc Kho tng Mi: cc torma c cng dng cho Ba Bn Tn Vng v Thin n Vinh quang V i; v vic tr tng thn ch, cc l cng dng torma v hon thnh cho Thin n Trng Th c thc hin theo nghi l hot ng xut pht t cc Kho tng Mi. Cc
nhng kiu sp xp khc nhau ca kinh mch tng ng vi mt l tng xut pht t vin cnh ca s gic ng.

107

thc hnh ny c hon tt bng li cu nguyn bt u Khi bo v gio l ca c Pht. Vo cui kha thin nh bui ti, vic tr tng v o s Phn n, Dakini uS t, v nhng hnh thc ca hot ng gic ng phi c thc hin. Thm vo , cc l cng dng hon thnh bng nhng tic kim cng ph hp vi thc hnh Tch tp cc Chu bu nht nh phi c cng dng. Vic tr tng cc thn ch cho hot ng gic ng v cc l cng dng torma phi c thc hin vo ngy mi lm m lch mi thng i vi Nam t ca Ngi Ni ting [Vaishravana] ca cc Kho tng Mi v V Vua Xut chng ca cc Mamo vo ngy hai mi tm. Trong hai ngy trong thng t, vo thi im cc naga 87 xut hin, Lt ma ca cha bo h v Lt ma ang thc hin cc thc hnh trng th phi lun phin c hnh cc nghi l ti a im c in th naga. Cc nghi l gm c Rn H mang Nh , l cng dng Kho tng Khng gian cho tm naga ln, l cng dng cho cc naga cc con sui a phng do Karma Chakmay bin son, cc l cng dng thiu t cho cc naga, cc l cng dng hon thnh cho cc naga, 88 v nhiu ln lp li cc l cng dng torma khc nhau. Ngy mi v mi mt thng nm m lch l nhng ngy k nim s kin Terchen Rinpochay [Chok-gyur Daychen Lingpa] tm li cc kho tng su xa t pha bn phi ca a im thin nh ny. Lt ma ca cha bo h (ngi chu trch nhim chnh yu) v Lt ma thc hnh trng th thay phin nhau cng dng mt, hai, hay ba trm tic cng dng trong thi gian hai ngy ti cc hang ng thin nh trong vng ln cn: ba hang ng ca Guru Rinpochay, Vimalamitra, v Humkara, v ba hang ng ca Yeshay Tsogyal, Berotsana, v Namkay Nyingpo. Cc tic kim cng ny c cng dng theo cc nghi l hot ng ca hai thc hnh ct li ca cc Kho tng Mi, 89 thc hnh ca o s Vimalamitra, thc hnh ca Tm i Bn Tn c gi l Cung in Sng sng c tm li c t Payma Shel Pook (ng Hoa sen Pha l), thc hnh ca Yangdak Heruka c tm li t Namka Dz (Kho tng Khng gian), v nhng thc hnh khc. S tr gip c yu cu i vi cc l cng dng naga, cc vt phm mi cho cc l cng dng thng thng hay c bit, v nhng mn cn thit vo nhng lc ny, tt c nn c ch dn t tr x chnh ca cc Lt ma ca kha nhp tht qua ngi h tht. Tu vin cng cn gi mt ngi gip vic cho cc Lt ma trong hai ngy c hnh mt trm tic kim cng.

87

Theo khoa chim tinh Ty Tng, cc naga xut hin vo cc ngy mng 4, 5, 9, 15, 20 n ngy 25, v ngy 30 thng t m lch. 88 Bn vn cng dng hon thnh c c bit cp y l mt spang bskang. Ti khng th khm ph ra ngha ca t spang trong vn cnh ny. 89 Hai thc hnh ct li (tookdrup, thugs sgrub) ca cc Kho tng Mi l Xua tan Mi Chng ngi (Barchay Kunsel, bar chad kun sel) v Vin Ngc Nh (Yishin Norbu, yid bzin nor bu). C hai c Chok-gyur Daychen Lingpa khm ph v c Kongtrul xp loi trong Tuyn tp Gio l c Ti khm ph nh nhng thin nh v thn gic ng hin l v mt vt l ca thn tng an bnh ca Guru Rinpochay.

108

5. Nhng Quy tc Tng qut v cch Hnh x v Gii lut

o s kim cng chu trch nhim mi kha cnh ca i sng tm linh ca trung tm nhp tht. Ngi phi ban mi qun nh, gio hun thin nh, v nhng truyn c cn thit. Vo lc bt u ngi phi ban gio hun theo th t cc bi cu nguyn c tr tng tp th, vic sp xp cc thnh phn v cc mn cng dng trn in th, cc giai iu c ht hay biu din trong cc nghi l tp th v.v.. Nhng ngi khng quen thuc vi cc vic ny phi nhn gio hun c th thc hin cc thc hnh ny. Trong kha nhp tht, o s kim cng khng c b qua cc khim khuyt. Khng tr nn cu gin, ngi phi ging ngha k lng l do v sao phi sa i v theo cch ny lp tc sa cha bt k sai st no. Trong trng hp v cng nghim trng, o s kim cng phi ngn nga tnh hung tip tc xy ra bng cch a ra nhng mc k lut thch hp, chng hn nh ngi vi phm phi cng dng tr cho cng ng hay thc hin mt trm l ly. 90 o s kim cng phi chm sc tt c nhng ngi nhp tht nh nhau, khng quan tm n s quen bit trc hay c nh kin da trn giai cp x hi, nh hng hay ca ci. Mi s c a ra cho cng ng c hnh ny nhng khu phn tr v b, nhng l cng dng tr ni chung, v.v.. phi c phn pht cho tt c m khng ph phm cht no. Gi tr chc chn trong hin ti v tng lai ca cc mn cng dng phi c phn chia mt cch cng bng v phn pht ng u cho nhng ngi nhp tht. Mt phn ca ngn qu hng nm cho cha phi c khu tr mi thng v c trao cho ngi chu trch nhim vic chun b cc l cng dng. Nhng ngn n ln chy lin tc v cc ngn n khc c cng dng mi ti trong cc ngi cha nn c kim tra xem chng cn chy hay khng. Vo ma h, mi cha v trung tm nhp tht nn c bt trt li; vo ma ng, tuyt phi c qut sch; v phi lun lun qut bi trong cc ngi cha v trong sn. Khi nhng iu ny r rng l cn thit th khng thc hin chng l sai lm: bn phi sp xp chng c thc hin tc th. Hy lm tt c nhng g cn thit sa cha nhng tn hi ca ngi cha do cc loi gm nhm gy ra. ng b qua nhng g cn phi lm! Nhng vn ny v cc thc hnh cn thit c m t bn di cho ta thy vic bo tn cu trc v nhng ni dung ca trung tm ny l mi quan tm hng u. o s kim cng phi chu trch nhim chnh yu v iu ny. Cng vic m o s kim cng phi trng nom vic bt trt mi nh hng nm, sa
90

Nh tht r rng bn di, cc vi phm lut l b trng pht bng nhiu cch: pht tin, l ly, v thm ch s trng pht v th xc. Trong ba iu trn, pht tin r rng l bin php ngn nga hu hiu nht. Vo lc ny ngi nhp tht n tui trng thnh, c l h thc hin y cc l ly nh mt phn thc hnh tm linh ca h nn cc l ly ny l nhng hnh ng tng trng cho vic hi tic khi c a ra nh hnh pht. i vi hnh pht th xc, c l iu ny cn hn mt c nh i vi s kiu ngo ca con ngi.

109

cha cc vt trang tr trn mi cha, dn xp nhng bt ng theo php lut hay nhng tranh ci khc v.v - nn c giao cho cc v lnh o tm linh, th qu, hay nhng ngi chp hnh s qun l ca tu vin, l nhng ngi s lp tc ch n nhng vn ny. 91 Tt c nhng ngi nhp tht phi bo m l c mt o chong lm bng nhng ming v, phn trn v di ca cc ngoi y, v chic chiu (thm) tu vin. 92 Bn c th gi mt bnh bt nu bn c mt ci. Bn cng phi c ng phc dng trong nhng bi tp vt l v mt dy lng thin nh. Nu c th thc hin c, bn c th c mt m thin nh. T thi im thin nh ni ha tr v sau, hnh gi khng mc o da hay da lng th trong bt k trng hp no; v th, hy chun b cc qun o bng len dy v.v.. trc khi nhp tht. Khi cc bi cu nguyn cng c tr tng, nu o s kim cng hng dn vic tr tng th tt nht. Nu iu khng th c th nhng ngi c ging tt nn lun phin hng dn cc bi nguyn. Nhng ngi nhp tht, Lt ma ca cha bo h, v Lt ma ang thc hin cc thc hnh trng th, mi v nn thay phin nhau m ng trch nhim nh ching ra hiu cho vic bt u v chm dt cc kha thin nh. Trong cha bo h, vic sp t cc mn cng dng trn in th, lm torma, bo qun trong v ngoi cha v.v.. phi do mt mnh Lt ma ca cha m nhn. Vic tnh ton ti chnh mt cch chi tit v cc chi tiu ca kha nhp tht phi c thc hin bi mt trong nhng o s ha thn ca tu vin chnh v o s kim cng ca trung tm ny trong thi gian gia cc kha nhp tht ba nm. Trong kha nhp tht, nhng ngi nhp tht thay phin nhau m nhn trch nhim chun b cc l cng dng. Vo lc nhn s k ton, ngi n phin nhn vic phi so snh cn thn gia ni dung c ghi trong s v nhng chi tiu thc t ca cha. iu ny nn c thc hin m khng i o s kim cng phi nhc. Tt c nhng g c ghi chp trong s k ton, d ln hay nh, phi c kim tra: cc biu tng ca thn, ng v tm Pht; cc vt dng trong l cng dng, nhc c, torma, v tt c nhng mn trn in th; nhng chic hp, k, v nhng ng khc; ngay c nhng chic khn l. Tt c nhng g c nhn ra l mt phi c thay th bng nhng th ging ht nh th, d mn ang c bn n c coi l c gi tr tm linh hay vt cht. Nu c mn no b gy b hay b h hi, n phi c lm li hay sa cha. Nu mt xp xa hay nhc c khc b v, n phi c thay th. Ngi nhp tht chu trch nhim i vi cha phi s dng cc mn cng dng c hin tng ring cho cc thc hnh cng dng, cc l cng dng k nim, hay cc l cng dng hng ngy cho nhng mc ch c d nh ca h. ng ta nn bo m l s s dng mi s nh mt mn cng dng m
91

on vn tip theo c mi Lt ma (m ti hi) hiu theo mt cch khc, v th ti min cng bao gm n trong bn dch. Rt c kh nng l nh th ny: H s gii quyt bt k cu hi no theo nhng hng dn c bit c a ra trong cc gio hun do cc o s tm linh i vng min v en bin son mang du n ca cc ngi v c i km bi nhng mnh lnh ca cc ngi i vi cc Bn Tn. Mt bn chp li ca bc th ang y; bn kia th trong vn phng ca tu vin. 92 o chong lm bng cc ming v (nam jar, snam sbyar) l mt y phc ch c cc tu s th C tc gii mc vo nhng dp c bit.

110

khng gi ring ci g cho mnh. Ngi phc v in th cng phi qut dn trong v ngoi ngi cha, lau chi chn cng dng mi ngy, v thnh thong hi phc hay lau chi cc mn cng dng khc. Khng nn nc c cng dng nhng ni khng sch s - vo nhng ng nc ung, trn li i v.v.. Nn nc mt ni sch s. Cc torma c s dng nn c thu thp li v c giao cho ngi h tht, ngi y s trao i chng ly nhng cnh bch x c dng trong cc l cng dng khi thm. Mi nm s c mt cuc quyn gp trong nhng ngi nhp tht mua hai bnh tr. 93 Mt bnh tr c dng mua vi qut bn ngoi nhng bc tng ca trung tm nhp tht. Bnh tr kia nn c dng mua cc loi hng (nhang) thm, chng hn nh nhng cnh bch x, ng sau ngn i ti Alo Paljor. 94 Nhng cnh ny nn c tn mn v ngm trong ru tt. Khi c ly ra v phi kh, loi hng ny c th c dng cho cc l cng dng hng ngy hay cng dng c bit trong cha chnh v cha bo h. o s kim cng phi nh r thi gian lm hng t v ngi h tht phi thu thp nhng thnh phn cn thit. Cc torma v mn cng dng hng ngy phi c ngi n phin lm cng vic phc v in th chun b. Trong nhng dp c bit khi nhiu mn cng dng phi c chun b, tt c nhng ngi thnh tho vic lm torma phi gip mt tay. i vi nhng l cng dng c bit trong thng t v trong nhng dp thch hp, tt c nhng vt trang tr cng dng, chng hn nh c v phn, phi c thay th. Nhng vt trang tr c thu thp li v c t sang mt bn v nhng vt dng mi c sp t ch ca chng. Ngay khi l cng dng chm dt, cc vt trang tr mi c thu li v ct vo kho, nhng vt dng c c t tr li vo ch c. i vi nhng cng vic nh nht cn c s ch lp tc ny, tt c nhng ngi nhp tht c trng i gip cho cng vic c thc hin trc gi tra. Cc vt phm cn thit nh cc mn cng dng cho cc Bn Tn trong thc hnh cng dng ch c a ra khi nh kho vo thi im chng c s dng. Ngay khi giai on ny chm dt, chng phi c chm sc cn thn bng cch c a tr vo ni ct gi v.v.. Khng c php nm cc vt phm ny sang mt bn mt cch cu th hay vt b chng. Trong cc nghi l, ngoi tr nhng lc thc s cn phi ng ln trong vic cng dng cc torma hay nhng phn ca tic kim cng v.v.. ngi phc v in th khng c lm bt k iu g c th lm gin on s lin tc ca nghi l, chng hn nh i i li li khng cn thit hoc hay ng dy ri li ngi xung. Ngi hng dn cc bi cu nguyn khng nn tng qu chm. iu ny s lm thi kha cha chm dt khi tri tt nng v vt qu thi gian mi ngi c th ngi thoi mi. Nu cc bi tng c c qu nhanh cho kp vic thin nh c thc hin ng thi, cc nghi l s hon ton khng ch li. V th, hy tng cc bi nguyn theo mt tc va phi. Vo thi gian trong nm khi ngy di hn m, cc bi nguyn nn c tng vi nhng m iu khc nhau, v c th dng thm thi gian tr tng cc thn ch. Trong nhng thng
93

Cc bnh tr l tin t hu ch v ph bin vo lc trong nn kinh t trao i hng ha min ng Ty Tng. 94 Alo Paljor l mt lng gia Tu vin Palpung v thnh ph Dergay.

111

m thi gi tri cn sng b hn ch, cc bi nguyn c th c tng khng c m iu, v thi gian tng ch s ngn hn. Tuy nhin, chc chn l c thi gian cho nghi l tp th tnh ha v phc hi ba gii lut hng ngy vo bui sng v trong nghi l cng dng torma vo bui chiu cc bi nguyn c tr tng mt cch ng n v thin nh no c thc hin. Khng bao gi c tng nhng nghi l ny vi v n ni bn khng tnh gic v nhng li bn tng. Trong cc bui t hp tp th, v hng dn cc bi cu nguyn khng nn mt mnh gnh vc ton b gnh nng ca vic tr tng. Tt c cc v c tr trong trung tm nhp tht u l cc Lt ma nhp tht, v vic tr tng cc bi nguyn ny l mang li li lc cho chnh bn. V th, mi ngi nn tham d mt cch mnh m trong khi khng qun vic thin nh c thc hin trong s kt hp vi cc bi cu nguyn. Hu ht cc cm nang gio hun v nhng bi nguyn c tr tng c in ra: ng s hu chng mt cch v ngha. Bn nn thu thp tt c nhng quyn sch cn thit trc khi nhp tht. Khng c nghi l no m trnh t cc bi cu nguyn phc tp n khng hc c: bn nn hc bi nguyn xc tn vo trnh t ca cc nghi l. Khng ai c a ra l do l Ti khng tm c bn vn , hay Ti khng bit trnh t ca nghi l . Nu trong nhng ngi nhp tht c ngi c mt cht ging tt v mt s hiu bit vng chc v cc nghi l, ngi y c th m ng trch nhim hng dn cc bi cu nguyn trong mt thi gian. Trong thi gian ngi y khng phi phc v nh mt ngi phc v in th. Vic nh ching bo hiu lc bt u v chm dt cc kha thin c thc hin lun phin. Tuy nhin, vic nh trng bo hiu s bt u ca cc nghi l tp th phi do ngi phc v in th m nhn. Nu khng c ai c ging tt v mt s hiu bit vng chc v cc nghi l, trch nhim hng dn cc bi nguyn cng phi c m nhn lun phin. Khi c cc nghi l tp th, bn phi lp tc t hp khi nghe ting trng. Bn ci giy ngoi hin (hnh lang) trc khi bc vo: khng c ci giy trong cha. Cc lut l hnh x trong cha th tng t nh quy lut ca mt ngi cha trong bt k tu vin ln no: khi vo cha, ta l ly vo lc no trc khi nghi l kt thc v.v.. Trong mt nghi l, bn khng c tr chuyn no nhit vi ngi khc, nhn ng xung quanh mt cch xao lng, ng, ngh ngi bng cch ng nghing, dui chn, trm u, chi mi v.v.. Bn nn an tr trong t th thin nh v hon ton ch tm vo nhng bi cu nguyn m bn ang tng v vo vic thin nh. Ngoi tr ngi phc v in th, khng ai c ng ln trong bui l cho n khi c ting bo hiu gi tm ngh. Vo lc bt u kha thin nh, ching nn c nh trong mt khong thi gian no khin cho mi ngi nghe thy v tr v phng ca h. Lc kt thc kha thin, c th nh ching trong mt thi gian ngn. T lc danh sch ngi nhp tht c a ln vo lc bt u kha nhp tht cho n khi n c g xung, khng mt ai, d thuc a v x hi no, c php i vo khu vc nhp tht. iu ny bao gm cc v th C tc gii (t kheo), c s, v c bit l ph n. Ngoi tr duy nht cho vic i vo khu nhp tht l tm ngi lin tc tr tng cc thn ch trong cc bui l bo h vo cui nm. Nu mt ngi nhp tht chu trch nhim v vic mt ngi th gii i vo khu

112

nhp tht qua nh bp, hnh pht l phi thc hin mt trm l cng dng tr cho cng ng. 95 Nu ngi i vo khu nhp tht l c s, tin pht phi np trong cc l cng dng mt chic khn l v n. Nu ngi i vo l mt ph n, cc v lnh o tm linh chnh yu ca tu vin phi c thng bo, v vic trng pht v mt vt l v vt cht c a ra. Nu vic ngi ngoi i vo khu nhp tht gy nhiu lon trm trng, ngi nhp tht chu trch nhim vic ny s b trc xut khi khu nhp tht. Nhm ngi i vo tr tng cc thn ch mt cch lin tc trong cc nghi l cui nm phi gm c hai v lnh o, cc Lt ma trc tng nhp tht, v su v t kheo. H phi n khu nhp tht vo ngy hai mi bn m lch v i vo cha bo h sau khi c tnh ha bng nc thm c hin cng. H phi ra i vo ngy th hai ca nm mi. H khng c php n sm hn hay lu hn. Trong thi gian c hnh cc nghi l cui nm, ngi nhp tht khng c php th u qua ca s ra pha ngoi khu vc nhp tht hay nhn quanh ln tri v.v.. trong cc bui l. Nu lm iu ny, ngi vi phm phi cng dng t hai mi lm cho n mt trm l ly, ty theo mc nghim trng ca vic vi phm. Gia hai kha nhp tht (tc l khi danh sch ngi nhp tht c ly xung vo cui kha nhp tht), o s kim cng phi u tin cho php nhng ngi m vic h ving thm cc ngi cha tht v cng quan trng. Khng ngi no khc c i vo khu vc nhp tht; cc v khch khng c php vo khu vc nhp tht c th c gp trong phng khch. Nu mt ngi nhp tht mc bnh khng nng lm, ngi h tht c th chm sc ngi y. Nhng ngi nhp tht khc khng nn v l do ny m lm gin on thc hnh thin nh ca h. Nu l mt bnh trm trng, nhng ngi c lin quan v c th tr gip cho ngi bnh phi tham d v chm sc ngi y cho n khi sc khe ca h tt hn. in th trong phng ca mi ngi phi c qut bi v cc a dng cng dng v tr tng trng, cc torma v cc vt dng khc, mt khi c lau chi, phi c gi gn sch s. iu ny tng trng cho s thanh tnh ca tm ta v gp phn vo vic thnh tu vic vun trng cng c v tr tu. Mi dng c nhn ca bn, chng hn nh cc tranh tng tn gio, l nhng vt dng c ghi chp trong s sch, khng c lng ph do s bt cn. Bn nn trnh danh sch cc vt dng ny cho o s kim cng vo cui kha nhp tht c th nhn li nhng mn ny khng cht chm tr v trong tnh trng khng b h hi. 96 Ngoi tr hng t, bn khng c mang la vo phng. Tuy nhin, c nhiu cu chuyn k v cc ngi cha hay ca ci b chy ri ch v m la ca cy hng, v th phi ht sc cn trng v cnh gic trong vic a hng t vo phng.

95

C hai li i vo khu nhp tht: mt l trn trung tm nhp tht, t tr x ring ca ngi Kongtrul; li i kia l ca bp m ngi h tht v ngi n ci s dng. 96 Theo Lt ma Gyaltsen (chu ca Kalu Rinpochay), ngi nhp tht khng c php gi ti sn c nhn trong thi gian nhp tht, ngay c cc Php kh. Nhng mn ny phi c gi trong nh kho v c tr li vo cui thi gian nhp tht.

113

Nu cc chic gh trong cha b rch hay b thng l, cn thng bo lp tc cho o s kim cng. Chi ph mua sm cc vt liu cn thit khu v nn c chi ra t ti khon ca kha nhp tht ni chung. Nhng chic gh mi nn c xp t cho mi kha nhp tht mi. Mt lng ru rt nh c th c phc v trong thi gian thc hnh torma bo h vo cui mi nm v trong cc tic kim cng. Vo lc khc khng mt loi ru trong bt k hnh thc no c a vo trung tm nhp tht. Nhng ngi mang ru vo v ung s b pht: nu s nhiu lon c gy ra tht nghim trng, mt chic khn v mt bnh tr phi c dng cng; i vi mt vi phm nh, mt l cng dng tr cho cng ng v mt trm l ly phi c thc hin. Ni chung, ngi nhp tht khng nn qu thn thit vi mt ngi khc vo lc bt u. Vic qu thn thit c th tr thnh nguyn nhn cho s bt ha sau ny. Bt ha t n l v ngha: n ph tan nhng cam kt ca bn vi cc huynh kim cng. ng lm cc tr ci: cc tr ci c th dn n s bt hnh. ng bn ci v cc thin kin ca bn, d chng tch cc hay tiu cc. Nu bn lm iu ny, bn s tr nn khoan khoi vi cc du hiu cho thy nhng gii hn ca chnh bn vi t cch l mt Pht t thc hnh. ng ni nhng iu biu l s tiu cc theo mt cch thc c che y: iu ny lm lan truyn chng bnh th ch mt cch v ngha. Tt c nhng ngi nhp tht nn hnh x ph hp vi ch th v c mun ca o s tm linh. Bn phi lun lun mc thng y, d vo phng hay ri phng, hay trong khi ngi. ng i n cc tp hi m khng mc h y bn ngoi. Nu mt s ci c xy ra, ngi bt u vic ny phi cng dng mt trm l ly. Ngi p li phi cng dng nm mi l ly. Nu mt trn nh nhau xy ra, ngi nh trc s b pht nm mi roi v phi dng cng mt bnh tr. Ngi nh li s b pht mi roi v phi cng dng mt phn t bnh tr. Nu c nhiu ngi lin quan n mt cuc nh nhau nghim trng hay nu ngi nhp tht nh v o s kim cng, iu ny phi c tng trnh cho cc v lnh o tm linh ca tu vin. Nu vi phm trm trng, ngi vi phm s b trc xut khi kha nhp tht cng nh b trng pht thch ng. Nhng ngi b qua s hng dn ca o s kim cng v ci li ngi phi cng dng tr v mt trm l ly. Khi ngi h tht ra hiu l tr c dn, bn c th ri phng dng tr v i ra mt. Khi mi ngi c bo hiu bt u kha thin nh, bn phi tr v ch ngi v bt u thc hnh tt lnh ca bn. Khng ai c ri phng t lc kha thin c bo hiu cho n khi chm dt thi kha. Hnh pht cho vic ri phng trong thi gian ny l hai mi lm l ly. Hnh pht cho vic ni chuyn vi ngi khc khi kha thin bt u l mi l ly i vi mi ngi c lin quan trong vic tr chuyn. Sau khi kha thin bt u th khng mt ai k c hai ngi h tht c th n thm nhng ngi nhp tht khc cho n khi kha thin kt thc. Ngi h tht phi canh chng. Hnh pht cho vic ri phng l mi l ly. Nu gp nhng tnh hung c bit, trc ht ngi phi i thm ngi khc nn trnh by cho o s kim cng v tm quan trng c bit ca vic ny. Nu o s kim cng xem xt li thnh cu v ng rng y l tnh hung ngoi l, ngi nhp tht c th thm ving phng ca ngi khc.

114

Khi kha thin bt u v cc thin nh cn phi tng nim, chng hn nh cc thc hnh chun b, c thc hin, m thanh tr tng ca mi ngi nhp tht phi r rng. Trong trng hp nhng thin nh khng c tr tng, chng hn nh giai on tnh quang ca Su Gio l, bn phi tp trung nht tm trn ch ca thin nh. Khng ai c php trng gai trong tm thc an bnh ca ngi bn cnh bng cch hnh ng khc bit vi tp hi gi yn lng khi cc bi nguyn hay thn ch nn c tr tng, hay tng thnh ting trong khong thi gian ca thin nh yn lng. Khng c sa i no trong nhng tr tng v thin nh nh c trnh by trong cm nang ny c th c thc hin theo c mun ca bt k ai, k c o s kim cng v ngi ch l. V Bo h Hon ton Gic ng ca Rng Mt, Ngn La Chi li, c gia lc hnh x nu iu ny xy ra. 97 Ngi nhp tht khng bao gi c to ra nhng kiu chng trnh xun ngc ca h bng cch tch ra v chn la nhng thc hnh m h a thch nht. Tuy nhin, nu mt ngi nhp tht c nhng tr tng v thin nh phi c thc hin hng
97

V Bo h Hon ton Gic ng ca Rng Mt, Ngn La Chi li (Yay-shay Gonpo Siltsal May-bar, ye shes mgon po bsil tshal me bar) l tn ca mt pho tng Bo h Su-Tay m Kongtrul gi l pho tng chnh ca cc v bo h trong ngi cha. Ngi gii thch: Nh c ni trong nhng kho tng b mt: Samaya! Pho tng ca v bo h vinh quang ny c Nagarjuna (Long Th) to nn t t st ca ci naga (rng) V c hin cng nh heruka en. Khi Nagarjuna ang thc hnh ti Rng Mt, Ngn la chi li ca n nh bi nhng ngi phi-Pht t. c th bo v gio l ca c Pht trong tng lai, Ti ct du pho tng ny nh mt kho tng qu bu. Samaya! Chn dung v cng linh thnh ny ca heruka, thn tng b mt ca v bo h, k diu v chi li vi s gia h, c ngi Orgyen Chok-gyur Daychen Lingpa ban cho ti nh c bo trc trong bn vn. o s ny, mt hin thn ca s Gic ng, l v th h ca mt kho tng gio l c khm ph, tm li c pho tng khi ngi khai m kho tng b mt v i ti Yelpuk Namka Dz. Bn vn kho tng cam kt rng d n an v ni no, pho tng s mang li ni nng ta thot khi tm hay mi su nguy him, c bit l nhng him ha ca la v nc. Hn na, n ban tng nhng thnh tu thng thng v siu vit theo nhng li cu nguyn ca ta, ng nh ta c nguyn, v c th gii thot chng sinh qua s thy, nghe, nh tng, hay xc chm. Pho tng ca v bo h c gi l Ngn la Chi li th tng t nh mt vin ngc nh . (Danh mc, trang 63b) Kongtrul t pho tng trong tri tim ca mt pho tng Bo h Su-Tay ln hn trong cha bo h.

115

ngy do bi nhng cam kt trc ca cc qun nh, vic truyn c, hay cc kha tu thin nh, nhng thc hnh ny c th c thc hin trong hnh thc ngn nht ca chng gia cc kha thin nh mi khi thun tin. Khng sa i no trong cc thc hnh chnh yu c cho php. Lc bnh minh v vo bui ti, mi ngi phi s dng trng tay, chung, kn xng i v.v.. theo du hiu biu th lc bt u v kt thc kha thin nh. Hnh ng theo thch s dng cc nhc kh sm hn hay mun hn nhng ngi khc, hay thnh thong s dng v i khi khng s dng chng u khng c cho php. Khng hnh thc xao lng no c sch, vit th, khu v v.v.. c php lm trong bt k tnh hung no trong phn cui ca mt thi kha thin nh. Ngay c nhng ngi ang lm li kha nhp tht ba nm v nhng ngi quen thuc vi chng trnh cng phi nhn c s cho php c bit ca o s kim cng trc khi dng thi gian ca cc kha thin nh thc hin mi cng vic quan trng phng s cho cha hay ton th cng ng. Ngoi iu ny ra, [ngay c nhng ngi ang lm li kha nhp tht] khng ai c s dng thi gian ny, trong bt k hon cnh no, cho nhng hot ng nh v, khu v, hay lm mc. Nhng vic nh vit nhng bc th ngn, thit thc v cn thit ch c th thc hin vo gia cc kha thin. Nu ngi no c o s kim cng ni r l phi lm cng vic no trong phn cui ca kha thin m khng tun theo li ch dy ca ngi, cc dng c s dng phi b tch thu. Nhng ngi khng quen thuc vi Pht gio c th nghin cu, vo lc nhp tht, cc bn chng trnh tuyt i cn thit c cp trn v c bit l nhng quyn sch gii thch ba gii lut. Ngoi mt t quyn sch ny, khng c vic hc tp, nghin cu, hay kho st no v cc bn vn lin quan n cc ch chnh v ph ca vic nghin cu Pht gio c cho php trong mi hon cnh. Vic nghin cu, qun chiu, v tu tp tm thc thng c coi l quan trng i vi i sng tm linh ca ta. Tuy nhin, khi vic thc hnh cc thin nh l mi quan tm chnh, nhiu ngun t tng tn mn [vn c ca vic nghin cu] s l nhng chng ngi cho s pht trin kinh nghim thin nh ca ta. Bi mt kha thc hnh thin nh ng n th ng gi hn nhiu nu so vi ton b cuc i c dnh cho vic nghin cu v qun chiu, y chng ta hi lng vi vic thc hnh thin nh ton tm. Tt c cc thnh vin ca kha nhp tht, khng loi tr ai, bt u t o s kim cng v bao gm c Lt ma ca cha bo h v ngi nhp tht ang thc hin cc thc hnh trng th, u phi tham d mi tp hi thc hnh cng dng, cc l cng dng hng thng hay hng nm, v cc nghi l u n hng ngy. Ngoi tr khi b bnh v hai ln vng mt lin tip i vi cng vic c bit quan trng m o s kim cng cho php, ngay c mt ln vng mt trong nhng cuc hi hp tp th cng khng c min tr. Cc quy tc hnh x cho Lt ma ca cha bo h v ngi nhp tht ang thc hin cc thc hnh trng th th ng nht vi quy tc dnh cho nhng ngi nhp tht cn li, ngoi tr cc tr tng c bit m h phi thc hin. Lt ma ca cha bo h phi nh trng lin tc khi tng cc bi cu nguyn vo lc bt u v khi kt thc cc kha thin nh v trong l cng dng khi thm mi bui sng.

116

o s kim cng chu trch nhim gim st mi ti sn ca cng ng, c bit l tr v b c phn phi. Khng lng ph ngay c mt cy kim, ngi h tht phi phn pht cho cc ngi cha v tng ngi nhp tht ton b nhng mn cng dng nhn c. iu ny phi c thc hin mt cch cng bng v khng thin v. Tr x ca cc Lt ma lnh o phi giao sn sn bn ngoi cha. Chi ph mua cc bnh tr i ly vi qut tng v chi ph tng t cho hng t c cp trn phi c khu tr t ti khon ca cng ng. Ngi h tht chu trch nhim v vic ct gi ti sn ca cng ng, k c nhng g c phn pht v nhng mn cng dng ca ngi tn tm. Ngi h tht cng phi chun b tr, nu sp, v ko nc cho ngi nhp tht s dng. Mi sng ngi y phi qut dn v ht t trong khu nh v ngoi sn. Ngi y phi trt bt li mi cha v tt c cc khu nh khc vo ma h. ng ta phi lo sa cha cc khu nh, chng hn nh kim tra ng nc dc theo mi hin. Ngi h tht nn ch n cc nhu cu thch ng chnh yu v th yu ca ngi nhp tht. Trong thi gian gia hai kha thin nh, ngi y nn ving thm v trnh din vi nhng ngi nhp tht c lin quan. Tt c nhng bn phn ny nn c thc hin mt cch tn tnh v kin nh. Nu v h tht t ra qu sc thin v trong vic cho mt ngi thn hay bn hu mt phn to ln trong ti sn ca cng ng hay nu ngi h tht lm cho mt v bo tr quan trng ca kha nhp tht khng vui [qua li ni hay vic lm], cc bui l phn n nn c c hnh trong cha bo h chnh sa tnh hung. Nu ngi h tht lng ph ti sn ca cng ng tht r rng, phc v tr c cht lng t hi, [tc l du thc phm la di], v s dng ti sn ca cng ng cho bn thn mnh, l do ca vic ny phi c gii thch cho tp hi nhng ngi nhp tht v c tp hi nh gi. Vt cht tng ng vi gi tr ca ti sn b lng ph phi c hon tr cho cng ng. Tr phc v cho ngi nhp tht cn phi nng. 98 Ba n c cung cp vo bui tra phi c lm trong na sau ca kha thin nh bui sng vi mi thnh phn c th s dng c. Ngi phc v phi thin xo v tch cc lun lun bo m rng thc phm khng b ph phm. Bi ch c mt ngi h tht, nhng ngi nhp tht khng nn thnh cu ngi y qu nhiu (chng hn nh thc phm c bit) khi ngi y qu bn rn, nh khi c cc bui l ph, hay trong ma ng khi ngi h tht phi qut tuyt trong sn. Trong bp, nhng chic bnh v xoong cho cha dng n nn c bo qun cn thn trong kho. Nhng th c dng lp tc nn c chi ra cn thn. Ngi nu bp phi gi bn tay v khn lau chn sch s. Nu mt ci thng hay ng bng da trong nh kho hay nhng ni khc trong khu nhp tht b h hng nng, ch thn ngi gi kho phi cung cp mt ci khc thay th. D nhin l tt c nhng chic bnh (h) bng ng thic hay ng , xoong cho v nhng dng c khc dng trong nh bp th cng th. Ngi n ci ch phc v cho trung tm nhp tht ny v khng phc v cho tr x ca cc Lt ma chnh yu v th ng bao gi thay i s lng ci c th kim c. Ngoi cng vic chnh ca ngi n ci, ng ta nn phng s cho
98

C mt on ngn khng r rng u cu ny lin quan n vic un si b v tr c phc v.

117

o s kim cng v nhng ngi nhp tht v gip ngi h tht trong gi rnh ri. iu ny c th bao gm vic trt bt mi ca khu nh v qut vi cc bc tng trong ma h, qut tuyt vo ma ng, hay n tu vin lm bt k cng vic lt vt no c th cn thit. Nn khen thng ngi y bng cch tng tr, thc phm, chia phn nhiu hn [trong cc mn cng dng phn pht cho cng ng] v nhng biu hin cm kch ca o s kim cng. Trong thi gian by ngy ca thc hnh bo h vo cui nm, ngi n ci phi thng xuyn gip ngi h tht v an tr tnh gic trong kha thin bui ti. Vo lc ngi y khng th thu gom ci v th phi d tr ci trong kho t trc. Hai ngi gip vic cho kha nhp tht khng c gian di, lm dng v khng ng tin i vi nhng ngi a v thp hn ( bn ngoi khu nhp tht). Chng no m h cn trong trung tm nhp tht ny, h phi phc v mi ngi tht kin nh v khng thin v. H phi ni nng vi o s kim cng v nhng ngi nhp tht mt cch r rng v trung thc. Mi hnh thc ca s bt knh nh lm bc mnh, ni nhng li l gin d hay ngn ng th l, khng bao gi c cho php. Hnh pht cho vic ni nng khng thch hp li l gy g hay th l v.v.. vi o s kim cng l mt l cng dng tr cho cng ng v mt trm l ly. Nu ci xu tr nn to ln v ln t iu tt, tc l nu ngi gip vic khng mang li s phc v thch hp v bt u lm dng v mt vt l, tr x ca cc Lt ma chnh yu phi c thng bo v c yu cu tr gip. Ty theo tnh cht nghim trng ca vic vi phm v lm nhiu lon, s trng pht vt l v vt cht thch hp phi c a ra. Nu s nhiu lon c to ra tht nghim trng, ngi gip vic phi b trc xut v sau khi ngi y c thay th, cc v bo h phi c ku gi a ra hnh pht c tnh cht phn n. Nu c nhng ngi xut hin trong vng ln cn khu nhp tht (tc l bn trong ranh gii ca nhng con ng xc nh vng t ny) ct c hay n cy, hoc sn bn chim mung hay hu nai, h phi b ngm cm khng c lm iu . c Karmapa ti cao v cc v k tha tm linh ca ngi, v khm ph kho tng tm linh v i Chok-gyur Lingpa, v nhiu bc kit xut khc thng a ra nhng mnh lnh bo v vng t ny, v th vic xm phm nh th hon ton b ngn cm. Bn phi lm tt c nhng g c th ngn nga hot ng ca h v bo v vng t ny. Tuy nhin nu nhng ngi y vn ngoan c v khng c tinh thn xy dng, bn phi lp tc khn cu uy lc phn n trong cha bo h bng cch pht c en trn c ghi tn ca h v.v.. V phn cc bn, nhng ngi nhp tht, cc bn khng nn khinh xut khi coi hai ngi phc v cho kha nhp tht nh cc y t ca cc bn, cng khng nn th bo trong nhng li thnh cu. Bn nn im tnh khi thnh cu h phc v cho bn trong khi chu o vi thi gian rnh ri v kh nng ca h. Vn trng yu l tt c cng ng nhp tht o s v cc t - khng c tr nn nh b, ch k, hay ch ngh n nhng nhu cu ca cuc i ny. im tp trung chnh yu ca bn nn l mi hnh thc chn thc ca thc hnh tm linh m bn dn mnh vo. Ni chn ny, vi nhng biu tng ca thn, ng, v tm Pht, l mt tr ct ca gio l Dng Gio hun Khu truyn. Bn nn ngh rng bn khng c lng ph thi gian ca bn y khi bn ngi trn gi

118

thin nh. Vi mt t tng nh th, bn s ngn nga bn thn bn khng tiu tan nhng hy vng v cuc i ny hay nhng i sau v khng tr thnh i tng ca s khinh mit hay nho bng ca ngi khc. Ba nm l mt qung thi gian rt ngn: bn nn tp trung vo vic to c mt vi tin b trn con ng tm linh v hon tt kha nhp tht mt cch tt p. LI KHUYN TRNG YU NHT CHO VIC SNG TRONG N THT o s, v hng dn tm linh ca bn, thc hin nhng cng hnh ca c Pht ngay trc mt bn. Vic i x vi ngi thm ch vi s bt knh vi t v thn, ng, hay tm s gy nn bnh tt v nhiu bt hnh khc trong i ny. S bt knh ny s khi u cho mi kinh nghim khng c mong mun, chng hn nh nhn ra rng mi thin xo hay ti nng m bn pht trin th chng ch li g cho bn thn bn hay nhng ngi khc. Hn na, khi cuc i ny chm dt, bn s kinh nghim trong nhiu cuc i ni kh d di, di dng dc v khng th chu ng ni trong s hin hu lun hi. V th, nhng ngi nhp tht nn c x nh c khuyn nh trong nhng gio l tuyt ho ca c Pht: Khi quyt nh khng hnh x mt cch bt knh i vi o s tm linh, bn nn pht trin biu l tch cc ca lng ngng m ca bn i vi ngi. Khi quyt nh khng ni nhng li th b, chng hn nh vch ra nhng li lm ca v hng dn tm linh ca bn lm nhng tr ci nht nho, bn nn lun lun nhn ra cc phm tnh ng ngng m ca ngi. Bng cch ny v nhng cch khc, vic biu l s qu trng qua li ni ca bn nn c tng trng. V mt tm thc, bn nn lin tc qun chiu v nhng phm tnh v lng tt ca o s tm linh. Theo cch ny, s hng khi v b v lng tn knh m bn cm nhn c s tng trng. Ni mt cch sc tch, bn nn tun theo truyn thng ca c Naropa, Milarepa tn qu, v nhng v Thy qu bu khc ca Dng Gio hun Khu truyn ca chng ta. Bn ng bao gi ngh xu v o s tm linh v ng bao gi xem thng gio hun ca ngi. Bn nn lm cho s hng khi v tn knh m bn cm thy tr thnh nn tng duy nht cho thc hnh thin nh ca bn. Khi o s tm linh ging dy, mi ngi phi giy bn ngoi cha. Trong trung tm nhp tht ny c mt lut l l trc mi gio l phi c mt l cng dng v tr trong hnh thc biu tng (cng dng mn la). Mt l cng dng nh th rt cn thit. D bi ging di hay ngn, bn phi ht sc ch tm vo n v lng nghe vi s tn thn v bit n. c bit l trong tt c cc l qun nh v gia h, vic lp li cc bi cu nguyn ca bn nn chnh xc v s tp trung ca bn vo tng chi tit ca cc qun nh phi tht hon ho. Bn nn bo m l bn c th nh li mi gio hun trong nhng qun tng ca cc thc hnh thin nh. Nu bn khng th thu hiu vic thin nh trong bi hc bi bn thuc hng h cn, bn nn thnh cu ch dn c bit lm sng t nhng c im ca s qun tng m bn khng hiu. Bn c th thin nh m khng c s hiu bit tr thc v nhng im trng yu, nhng nu bn nghi ng v cc chi tit ca bn thn vic thin nh th cc n lc ca bn s

119

khng c kt qu. V th, iu quan trng l bn phi tham vn o s ngay lp tc lm gim bt nhng hoi nghi ca bn. Nu thi gian cho php, o s tm linh nn kho st kh nng lnh hi v cc thin nh ca ngi nhp tht t thi gian ca cc thc hnh chun b cho n khi kt thc thi gian nhp tht. Mc d iu c th khng thc hin c, ngi nn coi nhng ngi nhp tht nh t ca mnh v hnh x mt cch thch hp. iu ny bao gm vic n nhn v ghi nh nhng tng trnh v kinh nghim v du hiu ca ngi nhp tht trong thc hnh Su Gio l, cc du hiu xut hin [trong Su Nhnh ng dng] trong vic thu thc cc gic quan v s an nh, kinh nghim v s pht trin cc thin nh i n v Ct t s Vng chc ca vic Bm chp (Trek Ch), v s xut hin ca Th kin trc tip (Tgal). Nu h khng pht trin nhng kinh nghim ny, o s phi ch dn v cch sa cha nhng sai st trong vic thin nh nhng kinh nghim sinh khi. Nu mt ngi nhp tht ni di, tuyn b sai lc l mnh c mt kinh nghim no , o s tm linh phi chnh sa iu ny bng cch ni rng s la di khng th chp nhn c. Ngi cng phi ch dy cc gio hun lin quan n vic gii tr cc chng ngi v lm phong ph kinh nghim thin nh thch hp vi s pht trin tm linh ca mi ngi nhp tht. o s tm linh phi khuyn khch duy tr vic thc hnh i vi nhng ngi c kh nng thin nh tt p v i vi nhng ngi pht trin mt vi kinh nghim. o s tm linh nn lun lun ban mi gio hun cn thit lm tng trng cc yu t tt lnh v lm an du cc yu t tiu cc trong kha nhp tht. Ngi nn lm mi s ch li cho nhng ngi nhp tht m khng mt mi, chng hn nh ngay t lc u khng b qua mi bnh tt m ngi nhp tht c th c v sp xp h c cha tr bng mi phng tin sn c ca cng ng nhp tht. V Thy ca chng ta, c Pht bi mn chin thng, ban v s li ch dy lin quan n i sng ca nhng v th C tc gii ang sng trong n tht. Mt v d ngn c tm thy trong Kinh i Bu Tch: Ca Dip, khi mt ngi n c th C tc gii nhp tht v sng mt cuc i c tch, ngi y nn pht trin lng t i vi tt c chng sinh bng tm hnh thc hot ng. Tm hnh thc l g? l lng t nhn hu, lng t hoan h, lng t lng, lng t chn thnh, lng t khng phn bit, lng t ha thun, lng t nhn thc su sc tnh duy nht ca vn php, v lng t bao la nh bu tri. Ca Dip, lng t i vi chng sinh nn c pht trin bng tm hnh thc hot ng tm linh ny. Ca Dip, mt ngi n c th C tc gii nn pht trin thi ny: Ti n y t mt ni rt xa. Ti n c, khng c bu bn, v th tt c nhng g ti lm, d tt hay xu, s khng bao gi b bt k ai tn thn hay ch trch. Tuy nhin, cc v tri, rng, tinh linh, v ch Pht tn qu bit r ti c nht tm hay khng. Bi cc ngi l nhng nhn chng khi ti sng y trong n tht, nguyn tm ti khng tr nn bt thin! Nguyn ti hiu r rng tt c nhng m m tham dc hin ti, nhng m m sn hn, v nhng m m cc hnh thc c hnh khc ca ti ch l nhng nim tng lan man tm thng. Nguyn ti khng tr nn ging nh nhng ngi qu vui thch vi cc th tiu khin! Nguyn ti khng tr nn

120

ging nh nhng ngi sng trong cc ph th v ngoi ! Nu ti tr nn ging nh h, ti s la di cc v tri, rng v tinh linh, v lm pht lng ch Pht. Cn nu ti sng ph hp vi nhng gi tr tm linh trong kha nhp tht, cc v tri, rng, v tinh linh s khng ch trch ti v ti s lm hi lng ch Pht. y l thi nn c pht trin. Bn cng c khuyn rng khi ang nhp tht, bn nn sng thanh tnh, duy tr gii hnh ton ho trong khi n lc mt cch kin nh v nhit tm i vi gio l T diu , Thp nh nhn duyn, v ba mi by phng din ca s gic ng. 99 c ton tr Rangjung Dorjay (Karmapa th ba) vit: K diu thay, trong thi i ti tm v hn lon ny, Cc bn, nhng ngi may mn, c mun thc hnh trong n tht! Vo lc ny, bi mi ngi c mt cuc i ngn ngi vi nhiu thng trm trong s phn V t thi gian cho nhng cng vic ln lao, C th bn khng c mt nn gio dc hon ho. Nhng chng no nim tin dng hin ca bn cn kin nh, V bn lun lun pht trin lng bi mn mnh lit i vi chng sinh, Hy an tr trong n tht v duy tr n lc nhit tm mnh m. Nh c ni trong nhng tantra v thng ca con ng trc tip Hy lun lun chuyn ch thc hnh khng li lm v nht tm thin nh V giai on pht trin v mi gio hun ct ty Lin quan n cc kinh mch, kh lc, v tm gic ng. 100 Mt khi bn thin nh v bn cp Ca s nh tnh v v sc, v t c chng ng, ng ngh ngi trong trng thi , m hy i vo th gii ca tham dc

99

Nhng ch ny, ch c nhc n tn trong trch dn ny, c ging ngha chi tit ch khc, c bit l trong Php Bo ca s Gii thot: bn chn l (t diu ) l kh (kh ), ngun gc ca kh (tp ), s chm dt ca kh (dit ), v con ng dn n s chm dt (o ) (xem Php Bo, ch thch 16, trang 237). Thp nh nhn duyn l mt m t s hnh thnh ca hin hu lun hi (xem trang 192-195). Ba mi by phng din ca s gic ng l nhng ch thit yu i vi vic t c gic ng (xem ch thch 15, trang 138-139). Bn cp ca thin nh tnh v v sc l thin nh ca cc v tri ti thng (xem trang 80-81). Th gii ca tham dc (dc gii) bao gm tt c cc ci ca chng sinh, ngoi tr ci ca cc v tri ti thng (xem ch thch 9, trang 10-11). Su ba la mt l b th, tr gii, nhn nhc, tinh tn, thin nh, v tr tu (xem cc chng 11-17). Mi giai on ca s gic ng (thp a) l nhng cp ca s pht trin tm linh c vt qua trc khi hon ton gic ng (xem chng 19). Nm con ng dn mt ngi t khi bc vo vic thc hnh Pht gio cho n khi t c gic ng (xem chng 18). 100 y tm gic ng l mt thut ng tng ng vi tinh lc. Xem ch thch 34 trn.

121

V, nh trong mt s huyn ha, hy thc hin su ba la mt cho n khi chng vin mn. Nguyn s sinh khi ca v minh v nhng ni kt nhn qu c tho tung mt cch t nhin m khng cn tr liu. Khi chng ng i n, hiu rng bn ng khng c thc cht V t b s hi lng vi an bnh vin mn Nguyn bn lm vic cho s li lc ca chng sinh cho n khi hin hu lun hi trng rng. Nu bn thc hnh thin nh theo cch ny, Mi giai on ca s gic ng (thp a), nm con ng, cc phng din ca s gic ng, Th kin siu vit, s tnh gic cao tt, thin nh tnh v b bn, Cc sc mnh, cc hnh thc ca s dng cm, v mi tm phm tnh v song 101 Tt c s c hon thin nh nng ta vo v dn dt tm linh ca bn. Bn nn a li khuyn dy vo tm khm nh th n l cht cam l. Cc khim khuyt ca vic khng sng trong n tht c nhc n trong Kinh Gy truyn nhng Nguyn c Cao qu, trong nhng bt li ca vic hng th nhng phng dt c m t. Kinh Chm dt Suy i c Hnh v nhng Kinh in khc ni rng hu qu tiu cc ca nhng phng dt c th dn n kinh nghim au kh trong ba hin hu khn cng (ba ci thp) trong v s cuc i. 102 Cc li lc ca vic an tr trong mt n tht thin nh c nhc n trong Kinh Ting S t Hng ca c Di Lc: Ca Dip, mt B Tt c th cht y mt ngn, ba ngn h thng th gii bng hoa, hng, bt thm, v nc hoa cng dng cc mn cho c Pht ba ln vo ban ngy v ba ln vo ban m trong mt trm ngn nm. So vi s cng dng , vic mt B Tt bc i by bc hng v mt n tht bi ngi y lo u v s hi nhng cuc chuyn tr th tc xao lng, s hi trng thi ca cuc i trong ton b ba th gii, v mi m lm vic v li ch ca chng sinh, th cng c hn nhiu. Ca Dip, ng ngh g v iu ny? c Pht ang ni a chng? Hay ang c la phnh ng? Nu ng ngh rng iu ny khng th l li ca c Pht, ng khng nn ngh nh th, Ca Dip. V sao th? l bi chn l ca iu ny tht r rng i vi ta.

101

Mi tm phm tnh v song (ma dray pa chjay, ma dres pa bco brgyad) l nhng phm tnh ca ring c Pht: su phm tnh ca s hin din vt l, su phm tnh ca s hiu bit, ba phm tnh ca hot ng gic ng, v ba phm tnh ca s gic ng ca ngi. Ba hin hu khn cng l cc ci a ngc, ng qu, v sc sinh.

102

122

Nhng phm tnh kit xut ca vic thin nh trong n tht c so snh vi s uyn bc c nhc n trong Kinh S Hp nht ca Cha v Con: Mt ngi c th nghin cu gio l liu ngha (tuyt i) ca vic thin nh ca B Tt trong mi kip v ging dy n cho nhng ngi khc, nhng vic thin nh v n trong khong thi gian xy ra mt ci bng tay th ng gi hn rt nhiu. Kinh Thin nh Siu vit ni: ng Th Tn ni vi Ananda: Cho d con khng t c kt qu no trong bn kt qu ca thc hnh c hnh 103 nh thin nh tnh, so vi vic tr nn uyn bc th thin nh ny cao qu gp mt triu ln. Thin nh trong n tht th siu vt nhng cng dng khc c ni n trong cng bn vn: Ngi la b i sng gia nh v thc hnh con ng pht trin tm linh Phng s 104 ng siu phm, chin thng Vi thc phm, hng t v hng thm. Ngi khc, au kh bi bn tnh ph du ca nhng hin tng duyn hp, Hng v mt n tht v bc i by bc Vi c mun chn thnh gic ng lm li lc chng sinh. Cng c ca ngi ny vt xa ngi trc. Hn na, nhng kt qu ca ba phng php pht trin tm linh trong Pht gio c thnh tu nhanh chng nh vic an tr trong n tht. Tuy nhin, nu ta khng t c kt qu no trong nhng kt qu ny bi ta khng cng c v n lc, ta thng nghe ni rng cui cng kt qu ca vic tu tp ny s lm tiu tan v v hiu ha nhng cm xc tm ti trc khi ba v Pht tch dit. Bi nhng pht biu tng t c cc o s trong qu kh lp li lin tc, bn nn c bit quan tm mt cch thit tha v su sc n vic thc hnh thin nh trong n tht.

103

Bn kt qu ca thc hnh c hnh (gejong gyi draybu, dge sbyong gyi bres bu bzhi) l nhp lu, nht lai, bt lai, v a la hn. 104 Bn vn ni khng phng s (rim gro byas ma yin); ti cho rng byas pa yin l ng n.

123

III. Nhng Li Khuyn v vic Sinh hot Sau khi Nhp Tht
Bn nn t hi lng bng cch bo m rng kt qu ca vic thc hnh tm linh ca bn khng b ph ung. iu ny c th c thc hin ra sao? Ngy nay, chng ta khng th thc s trng ch vic t c thnh tu hay thm ch t c nhng khi u ca cc du hiu v nhit. 105 Ta ch l nhng con ngi bnh thng phi thc hnh nhm n vic t c gic ng bng mt cch thc n gin. Mt khi bn sng ton thi gian trong trung tm nhp tht, bn nhn lnh danh hiu o s tm linh (Lt ma). Nu bn cho rng iu ny bn th nhn cc mn cng dng mt cch cu th t cc tn ch hay nhn danh nhng ngi cht, v bn cm thy toi nguyn vi thc hnh thin nh m bn lm, iu ny cn gh tm hn vic (nu) bn t nui sng mnh bng li nhun c c t vic bn nhng th vt m bn git tht. Gi y bn tm ra con ng dn n gii thot. Bn nn nhn ra v tha nhn rng l nh thin tm ca o s tm linh v nh s may mn tt lnh ca bn. khng lng ph nhng khuynh hng thin nghip m bn c ny, chng no cn sng, bn khng nn th t b cc thin nh ca giai on pht trin v thnh tu m bn thc hin y. iu tuyt ho nht m bn c th lm l ct t mi tri buc tham luyn th tc v thc hin mt cuc nhp tht n c a thc hnh ca bn n kt qu. iu tt lnh th hai l hy t cam kt khng bao gi nui sng bn thn bng nhng cch thc tri nghch vi i sng tm linh, v sau hy thc hnh thin nh trn i bn, phng s o s tm linh v Pht gio v lm tt c nhng g li lc cho chng sinh hay c ngha i vi i sng tm linh ca chnh bn. iu ti thiu bn c th lm l ng bao gi nh i ba nm nhp tht ca bn ly thc phm v qun o, bi iu khng th sa cha vic bn t lm hi mnh trong i ny v i sau. Thay vo , bn nn chc chn l lun lun lu gi trong tm mt vi thc hnh tnh ha cc c hnh, lm tng trng v tinh lc cng c v tr tu ca bn. Ni chung, d bn i u hay an tr ni u sau khi sng trong trung tm nhp tht ny vo mt tu vin hay ra i v mt vt l bn ng bao gi khng khoc y phc ca gii hnh tt lnh; v ngn ng, hy tr tng cc bi cu nguyn v thn ch; v v tm thc, bn nn duy tr lng t, bi, sng m, tn knh, th kin thanh tnh, v cc thin nh ca giai on pht trin v thnh tu. Bn nn lun lun duy tr c mun chn thnh gip nhng ngi khc. Thay v ng, bn nn ht sc chuyn ch vo vic thin nh trong phn u v cui ca mt ngy. ng bao gi m mnh trong nhng hnh thc sinh nhai sai lc nh xu nnh, ni bng gi, mnh li, o c gi, v b th vi hy vng c p tr. Bn nn hi lng vi nhng y phc s che ch thn th bn, vi thc
105

Cc du hiu v nhit (dr, drod) m ch cc kh nng pht trin khi mt thin gi tin b vt qua nhng giai on ban u ca vic pht trin tm linh. Thut ng ny khng m ch hi m vt l.

124

phm s nui sng bn, v bt k ni tr n v ch ng no bn tm c. Bn nn lin tc gim bt nhng mi u t. Mi hnh phc hay bt hnh bn tri nghim nn c kt hp vo i sng tm linh ca bn bng bt k phng php no thch hp vi kh nng ca bn hoc l vic tu tp tm thc, s x b, hay thin nh v tnh Khng v.v.. Tuyn b sai lc rng mnh nhn thy cc v tri hay qu ma, c nhn thc cao c, c nhng du hiu thnh tu ca vic thnh cng trong thin nh v.v.. l s trnh by sai lc kinh nghim ca mnh nh ci g c bit trong khi thc ra n tht tm thng. Nhng li ni di nh th khng ch ph hoi cc gii nguyn ca bn, chng cng i nghch li nhng ch th cui cng ca cc o s v i ngy trc ca Dng Gio hun Khu truyn. ng ni nhng li di tr nh th. ng bao gi ung ru, d bn nh hay ni no khc. Bn nn trnh s ch k, tham luyn [nh trnh thuc c] hay nhm tm tm mi quan tm th tc, s kiu mn (t mn), thiu quan tm n ngi khc v.v.. 106 Hy gi v tr cng tm thng cng tt. Tp trung s ch tm ca bn ni o s tm linh v cc sui ngun quy y. Hy tu tp bn thn c mt ci nhn thanh tnh i vi tt c mi ngi khng cht thin v. Hy tun theo li sng ca cc o s v i trong qu kh ca Dng Gio hun Khu truyn. Hy tn tm v xc tn trong vic kin quyt duy tr truyn thng thc hnh tm linh ca trung tm nhp tht ny. Tm li, Kinh Gy truyn nhng Nguyn c Cao qu ni: Di Lc, nu mt ngi i theo Con ng B Tt c bn phm tnh, ngi y s khng b hm hi hay quy nhiu trong thi i suy vi ca Pht php trong nm trm nm cui cng ca k nguyn ny m s c gii thot y h lc. Bn phm tnh ny l g? l nhn ra cc li lm ca mnh; t chi khng bn v li lm ca ngi ang i theo Con ng B Tt; khng qu bn tm n qu hng ca bn hu, gia nh, hay nhng ngi b th cho mnh; v khng ni nhng li kh chu. Di Lc, nu mt ngi i theo Con ng B Tt c bn phm tnh ny, ngi y s khng b hm hi hay quy nhiu trong thi i suy vi ca Pht php trong nm trm nm cui cng ca k nguyn ny m s c gii thot y h lc. Hn na, Di Lc, nu mt ngi i theo Con ng B Tt c bn phm tnh, ngi y s khng b hm hi hay quy nhiu trong thi i suy vi ca Pht php trong nm trm nm cui cng ca k nguyn ny m s c gii thot y h lc. Bn phm tnh ny l g? l hon ton t b Con ng Thp; trnh thu np chng; sng nhng vng ngoi ; v n lc theo ui k lut bn thn, s tnh lng, v an nh. Di Lc, nu mt ngi i theo Con ng B Tt c bn phm tnh ny, ngi y s khng b hm hi hay quy nhiu trong thi i suy vi ca Pht php trong nm trm nm cui cng ca k nguyn ny m s c gii thot y h lc. V th, Di Lc, nu mt ngi i theo Con ng B Tt c mun tit tr mi chng ngi ca nhng hnh vi trong qu kh v khng mun b hm hi hay quy nhiu trong thi i suy vi ca Pht php trong nm trm
106

Tm mi quan tm th tc l quan tm i vi s c v mt, sng v kh, khen v ch, vinh v nhc.

125

nm cui cng ca k nguyn ny m s c gii thot y h lc, ngi y khng c vui th trong s xao lng; phi sng nhng ni c tch, trong rng su, hay nhng vng ngoi ; phi hon ton khc phc s li bing do th vi hnh phc ca chng sinh; phi vui thch vic an tr trong yn lng; v phi hoan h trong vic ngh ngi trong tr tu ba la mt. Tuy nhin, nu mt ngi nh th pht trin c mun trnh by thc hnh ny cho chng sinh, ngi y khng nn c nhng t tng th tc v nn hin tng gio hun tm linh ny m khng ngh n vic c n p. y l li dy ca c Pht. Thm ch vo mt thi i mun mng nh hin nay, nu bn tin tng vo li ch dy v a n vo thc hnh, bn c th nhanh chng t c trng thi thu sut ca mt bc th h v i ca i sng tm linh, gp phn mt cch t nhin vo hnh phc ca bn v tt c chng sinh. y l li dy chn thc ca c Pht v hon ton c th tin cy c.

Hi hng v Li cui sch

Sc mnh ca s gii thot thp sng ngn la n lc trn y nhit tm, Tit tr bng ti v minh bng bnh minh ca tr tu Nguyn v vn ch Pht, nhng ng s t gia loi ngi, Xut hin trong th gii thng hng, bt dit ny trong i con. Li dy tuyt ho ca c Pht, mt ph din bao la ca nhng vin ngc nh , B nhng ngi cha thun ha ca thi i tm ti ny nm b. Phi chng iu tt lnh cho h l li khuyn nh tm thng ny v cch hnh x? Nhng mt s ngi c th xut hin s qu trng nhng li dy ny. i vi nhng ngi hu duyn, nguyn quyn sch ny mang li th kin ca s t do, V i vi nhng ngi khc, nguyn n l ngn n qu bu Lm sng t cch thc hnh x tt lnh. Nguyn n soi sng di lu con ng dn n gii thot! Quyn sch ny c bin son lm sng t cch hnh x ph hp vi nhng ngi hin mnh cho vic thc hnh thin nh su xa mt ni c gi l Tr x Ph Hin ca i Lc Chi li, n tht c tch ca Tu vin Palpung, tr s ca Dng Truyn tha Gio hun Khu truyn Do-Kham (ng Ty Tng). N c bin son bi mt ngi ng vai v h tr dng truyn tha thc hnh thin nh trong thi i suy hoi, tn l Karma Ngawang Yonten Gyatso Trinlay

126

Kunkyab Palzangpo [Jamgon Kongtrul]. 107 Nguyn tc phm ny gp phn vo vic truyn b, pht trin, v s vng bn ca nhng gio hun qu bu ca dng truyn tha thc hnh thin nh. Nguyn c hnh v hnh phc tng trng!

Ph lc 1
Sch c cp trong Phn M u
Danh mc di y gm nhng bn vn m dch gi (bn Anh ng) cp n trong phn m u hay trong thng tin b tc c bao gm cng nhng chi tit ca chng trnh nhp tht. Cam l Xut hin trong mt o nh: Tng thut v mt phn Tiu s ca Payma Garwang (Nectar Apprearing in a Mirage: A Partial Account of the Story of Payma Garwang - dus shes gsum ldan spong ba pai gzugs bsnyan padma gar gyi dbang phyug phrin las gro dul rtsal gyi rtogs pa brjod pai dumb u smig rgyui bdud rtsi) ca Jamgon Kongtrul. Collected Works (Tuyn tp), Quyn 15, trang 261-342. Ta ca quyn sch l mt v d in hnh v vic Jamgon Kongtrul t ch diu mnh. Cm nang Nhp Tht ca Jamgon Kongtrul (Jamgong Kongtruls Retreat Manual dpal spungs yang khrod kun bzang bde chen od gsal gling gi sgrub pa rnams kyi kun spyod bca khrims blang dor rab gsal phan bdei byung gnas) ca Jamgon Kongtrul. Collected Works (Tuyn tp), Quyn 11, trang 257-320. Cng b cc Tin tri (The Proclamation of the Prophecies - lung bstan mdo byang), c l l mt kho tng do Chok-gyur Daychen Lingpa khm ph. Danh mc s Cu trc, cc Linh Vt, v i sng Tm linh ca vic Nhp tht C tch Tu vin Palpung (The Catalogue of the Structure, Sacred Contents, and Spiritual Life of the Isolated Retreat of Palpung Monastery - dpal spungs yang khrod kun bzang bde chen od gsal gling rten dang brten par bcas pai dkar chag zhing khams kun tu khyab pai sgra snyan) ca Jamgon Kongtrul. Quyn sch ny cho ta mt bc tranh y v lch s, i sng, v ni dung ca trung tm nhp tht ca ngi. Collected Works (Tuyn tp), Quyn 11, trang 3-256.

107

Karma Ngawang Yonten Gyatso Trinlay Kunkyab Palzangpo (karma ngag bang yon tan rgya mtsho phrin las kun khyab dpal bzang po; i dng Hng bin nhng phm tnh ca Bc c Hot ng Gic ng Vinh quang, Tuyt ho Trm khp), danh hiu ca ngi Kongtrul s dng khi k tn vo bn vn ny, danh hiu ny c ban khi ngi th gii tu s ti Tu vin Palpung.

127

ng Chim ngng (Meaningful to Behold - zab lam rdo rjei rnal byor gyi khrid yig mthong ba don ldan) l mt bn vn gio hun trong Su Nhnh ng dng ca Taranata. The Treasury of Precious Instructions of Tibetan Buddhism (Kho tng Gio hun Qu bu ca Pht gio Ty Tng), Quyn 17, trang 133-231. Lch s nhng Ngun mch ca cc Kho tng Su xa v nhng v Khm ph Kho tng (The History of the Source of the Profound Treasures and the Treasure Revealers zab moi gter dang gter ston grub thob ji ltar byon pai lo rgyus mdor bsdus bkod pa rin chen beduryai phreng ba) ca Jamgon Kongtrul. The Treasury of Precious Instructions of Tibetan Buddhism (Kho tng Gio hun Qu bu ca Pht gio Ty Tng), Quyn 1, trang 291-760. Mt B tc cho Lch s ca nhng Dng truyn tha (A Supplement to the History of the Lineages - khrid brgyai brgyud pai lo rgyus kha skong) ca Taranata. The Treasury of Precious Instructions of Tibetan Buddhism (Kho tng Gio hun Qu bu ca Pht gio Ty Tng), Quyn 18, trang 99-116. Mt Cm nang Sc tch v Thc hnh Ct t (A Concise Manual for the Practice of Severance - lus mchod sbyin gyi zin bris [sic] mdor bsdus kun dgai skyed tshal) ca Jamgon Kongtrul. The Treasury of Precious Instructions of Tibetan Buddhism (Kho tng Gio hun Qu bu ca Pht gio Ty Tng), Quyn 16, trang 387-405. Mt Lch s V t ca nhng Ngun mch Gio hun Tm linh (An Impartial History of the Sources of Spiritual Instruction - ris med chos kyi byung gnas mdo tsam smos pa blo gsal mgrin pai mdzes rgyan) ca Jamgon Kongtrul. Quyn sch ny bao gm mt lch s ngn ca o Bn. Collected Works (Tuyn tp), Quyn 9, trang 69-100. Mt Phn loi Sc tch nhng Qun nh, Gia h v Bui l c lin quan (A Concise Classification of Empowerments, Blessings and Related Ceremonies dbang bskur byin rlabs sogs kyi rab dbye nyung bsdus blo dman nyams dga) ca Jamgon Kongtrul. Collected Works (Tuyn tp), Quyn 9, trang 179-196. Nghi l Cng dng cc o s Tm linh ca Tm Dng Thc hnh V i (The Ritual of Offering to the Spiritual Masters of the Eight Great Practice Lineages sgrub brgyud shing rta chen po brgyad kun dus kyi bla ma mchod pai cho ga byin rlabs dngos grub yon tan kun gyi byung gnas) ca Jamgon Kongtrul. The Treasury of Precious Instructions of Tibetan Buddhism (Kho tng Gio hun Qu bu ca Pht gio Ty Tng), Quyn 16, trang 1-65. Ngn uc Xc quyt (The Torch of Certainty - phyag chen sngon gro bzhi sbyor dang dngos gzhii khrid rim mdor bsdus nges don sgron me) ca Jamgon Kongtrul. The Treasury of Precious Instructions of Tibetan Buddhism (Kho tng Gio hun Qu bu ca Pht gio Ty Tng), Quyn 8, trang 3-124. Judith Hanson dch sang Anh ng (Boulder: Shambhala, 1977).

128

Nhng Bi Nguyn c Tr tng trong cc Thc hnh Chun b v Thc s ca Dng Gio hun Shangpa (The Prayers to be Recited During the Preliminary and Actual Practices of the Shangpa Instruction Lineage - ye shes mkha gro ni gu las brgyud pai zab lam gser chos lngai sngon rjes ngag don rdo rjei tsig rkang byin rlabs od bar) ca Jamgon Kongtrul. The Treasury of Precious Instructions of Tibetan Buddhism (Kho tng Gio hun Qu bu ca Pht gio Ty Tng), Quyn 11, trang 29-45. Nhng Ngy cui cng ca Jamgon Kongtrul (The Last days of the Life of Jamgon Kongtrul - rje kun gzigs jam mgon ngag gi dbang phyug yon tan rgya mtshoi zhabs kyi das rjes kyi rnam par thar pa ngo mtshar nor bui snang ba) ca Tashi Chpel tip tc tiu s ca Kongtrul cho ti vic th tch v tang l ca ngi. Collected Works (Tuyn tp), Quyn 16, trang 479-524. Qun nh Nhp vo nh mt a Tr (The Empowement of Entering as a Child dpal dus kyi khor lo sku gsung thugs yongs rdzogs kyi dkyil khor du byis pa jug pai dbang bskur bklag chog tu bkod pa ye shes rgya mtshoi bcud dren) ca Jamgon Kongtrul. Bn vn di ny khng c bao gm trong quyn no trong Nm Kho tng (The Five Treasuries). Sch Hng dn n Thnh a ca Tsadra Rinchen Drak (The Guide to the Sacred Ground of Tsadra Rinchen Drak - thugs kyi gnas mchog chen po de vi ko tri tsa dra rin chen brag gi rtogs pa brjod pa yid kyi rgya mtshoi rol mo) ca Jamgon Kongtrul. Collected Works (Tuyn tp), Quyn 11, trang 477-546. Tin tri ca cc Dakini trong Ba Ci ngun (The Prophecy of the Dakinis of the Three Sources - rtsa gsum mkha groi lung bstan), c l l mt kho tng do Chokgyur Daychen Lingpa khm ph. Trang nghim Tm o s (The Ornament of the Gurus Mind - rdzogs pa chen po yang zab bla sgrub dkon mchog spyi dus kyi khrid yig gu rui dgongs rgyan nyin byed snying po) l mt bn vn gio hun trong vic thc hnh Tch tp cc Chu bu ca Tsaywang Norbu. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 8, trang 177-280. Trao truyn B mt ca cc Dakini (The Secret Transmission of the Dakinis - mkha groi gsang lung), c th l mt kho tng do Chok-gyur Daychen Lingpa khm ph. T in Bch khoa Pht gio (The Encyclopedia of Buddhism) c hai phn, mt bn vn gc v mt lun ging. Tt c nhng trch dn trong bn vn ny c rt ra t lun ging tn l The Infinite Ocean of Knowledge (i dng Tri thc Bao la - shes bya kun la khyab pai gzhung lugs nyung ngui tshig gis rnam par grel ba legs bshad yongs du shes bya mtha yas pai rgya mtsho) ca Jamgon Kongtrul. Beijing: Peoples Press, 1985.

129

T truyn ca Jamgon Kongtrul (The Autobiography of Jamgon Kongtrul - phyogs med ris med kyi bstan pa la dun shing dge sbyong gi gzugs brnyan chang ba blo gros mtha yas kyi sdei byung ba brjod pa nor bu sna tshogs mdog can) ca Jamgon Kongtrul. Collected Works (Tuyn tp), Quyn 16, trang 59-478.

Ph lc 2
Sch v Li Cu nguyn c cp trong Cm nang Nhp Tht
Kongtrul cp n nhiu bn vn trong cm nang ca ngi, nhng ch c nhng bn vn c t tn bi ta hay tc gi mi c lit k. Ch K hay T v mt con s theo sau tn mt vi quyn sch ch r th t ca chng trong The Collection of the Buddhas Word (Tuyn tp Php ng ca c Pht) (K thay cho tn Ty Tng Kangyur i vi tuyn tp ny) hay The Collection of Treatises (Tuyn tp cc Lun vn) (T thay cho tn Ty Tng Tengyur) nh chng c lit k trong Catalogue of the Tibetan Buddhist Canons (Mc lc Kinh in Pht gio Ty Tng bKa gyur v bsTan gyur), Gio s Hakuju Ui v nhng ngi khc bin tp (Sendai, Japan: Tohoku Imperial University, 1934). Bnh Xe Chi li (The Flaming Wheel - phir zlog khor lo bar bai gzhung man ngag dang cas pai skor rnams). Bn vn dng ngn nga damsi do Tulku Zangpo Drakpa khm ph; c bao gm trong mt bn vn gio hun di hn ca Jamyang Kyentsay Wangpo. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 45, trang 197-228. Bo v Gio l ca c Pht (Guarding the doctrine of the Buddha - sangs rgyas bstan srung) l mt li cu nguyn c Lt ma ca cha bo h tr tng hng ngy. Khng xc nh c bn vn. Bt Nh Tm Kinh (The Heart of the Perfection of Wisdom Discourse - bcom ldan das ma shes rab rol tu phyin pai snying po) (K21). c v s bn dch Anh ng ca bn Kinh ny. By im Tu tp Tm thc (The Seven Points of Mind Training - blo sbyong don bdun ma) l bn vn gc ca The Great Path of Awakening (Con ng Gic ng V i) . Xem trn. By Li Cu nguyn (The Seven Prayers - o rgyan gu ru padma byung gnas kyi rdo rje gsung khrul pa med pai gsol debs leu bdun ma lo rgyus dang cas pa)

130

c Guru Rinpoche ni ra p ng nhng li khn cu ca nm t ca ngi; do Tulku Zangpo Drakpa khm ph, Rikzin Godem Chen sao chp li. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph, Quyn 5, trang 137-86. Cc Giai on ca Con ng dnh cho Ba Loi Ngi (The Stages of the Path for the Three Types of Individuals - rgyal bai bstan pa la jug pai rim pa skyes bug sum gyi man ngag gi khrid yig bdud rtsii nying khu) ca Taranata. The Treasury of Precious Instructions of Tibetan Buddhism (Kho tng Gio hun Qu bu ca Pht gio Ty Tng), Quyn 3, trang 181-273. Cao lng m v Nh : Nhng Gio hun Trng yu Chi li (Wish-Fulling Ambrosia: The Essential Instructions of Luminosity - bdud rtsi ljon shing od gsal gyi gnad yig). Khng xc nh c bn vn. Cm nang V i Thc hnh Thn ch (The Great Manual of Mantra Practice sgrub chen bka brgyad bde gshegs dus pai bsnyen pai go don lag len dang cas pai yi ge rin chen sgron me) l nhng gio hun cho vic thc hnh s T hi ca cc Bc H lc trong Tm i Bn Tn. Ca Dharmashri. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 14, trang 1-88. Cu Thang dn n T do (The Ladder to Freedom - tsogs gsog gi rim pa dang rjes su brel pai sdom pa gsum gyi gso sbyong rgyas bsdus thar pai them skas) l mt nghi thc ca Jamgon Kongtrul tnh ha v phc hi ba gii lut. Collected Works (Tuyn tp), Quyn 13, trang 177-226. Cy Nh Nim Tin (The Wish-Fulling Tree of Faith - dpal ldan bla ma dam pai rnam par thar pa dad pai ljon shing) l t truyn bng vn vn v cuc i t do ca Taranata. The Treasury of Precious Instructions of Tibetan Buddhism (Kho tng Gio hun Qu bu ca Pht gio Ty Tng), Quyn 12, trang 449-52. Ch Pht Ba Thi (The buddhas of the three times - dus gsum sangs rgyas) l mt khn cu dng truyn tha ca thc hnh Th Kin Tinh ty ca o s Tm linh. Tc gi khng c nhc ti. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 9, trang 379-80. Con ng Gic ng V i (The Great Path of Awakening theg pa chen poi blo sbyong don bdun mai khrid yig blo dman jug bder bkod pa byang chub gzhung lam) l mt lun ging v The Seven Points of Mind Training (By im Tu tp Tm thc). Collected Works (Tuyn tp), Quyn 8, trang 614-60. Ken MacLeod dch sang Anh ng (Boston: Shambhala, 1987). Ct li ca Tantra Hoa Sen (The Heart of the Lotus Tantra - padmai snying poi rgyud) c tm thy trong The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 42, trang 297-300, c bao gm trong

131

The Ritual for the Recitation of The Heart of the Lotus Tantra (Nghi thc Tr tng Tm yu ca Tantra Hoa Sen). Cung in Sng sng (The Lofty Palace - dam chos rdzogs pa chen po sde gsum las: gsang skor yi dam bskyed rim dang byang bu khrigs su bsdebs pa) l mt gio l kho tng v thc hnh Tm i Bn Tn do Chok-gyur Daychen Lingpa khm ph. Bn vn ny do Jamyang Kyentse Wangpo bin son. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 58, trang 571-86. Cng dng Khi Thm ca Tu vin Gar (The Great Fragrant Smoke Offering of Gar i - sgar bsangs chen mo yid bzhin dbang rgyal dngos grub char bebs) ca Palden Drakpa Chokyang, c bin son t nhng tc phm ca cc v Karmapa th hai, th ba v th chn. Xut bn ti Tu vin Palpung. Cng dng mt Tic Kim cng cho Thn th ca Ta (Offering a Vajra Feast to Ones Own Body - padmai zhal gdams grol thig mthong ba rang grol las: rang lus a nui tshogs mchod) l mt s kt hp ca mt gio l kho tng v mt bn vn ca Longchenpa v thin nh km theo ba n. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 41, trang 127-30. Cng dng Torma Ba-Phn (The Three-Part Torma Offering gtor ma cha gsum gyi cho ga) l mt mn cng dng cho cc v tri th tc v cc tinh linh ca Gyurmay Dorjay. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph, Quyn 41, trang 15-22. Cng dng Torma Tng qut cho cc v Bo h Cam kt (The General Torma Offering to the Committed Protectors dam can spyii gtor mai chog nyung ngur bsdus pa) ca Gyurmay Dorjay. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 41, trang 1-14. Cuc i Gii thot ca Minling Terchen (The Life of Freedom of Minling Terchen - gter chen chos kyi rgyal poi rnam thar gsol debs zhal gsungs ma) ca Gyurmay Dorjay (chnh l Minling Terchen). The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 3, trang 261-266. i lc, su xa v trong sng (Great bliss, profound and clear bde chen zab gsal) l mt tuyn tp nhng li khn cu ca Taranata cho chnh bn thn. i dng Bp bnh ca s Thnh tu (The Dancing Ocean of Accomplishment bstan pa skyong bai dam can chen po rnams kyi phrin las dngos grub kyi rol mtsho) l mt nghi l cng dng cho cc v bo h ca truyn thng Minling. Ca Gyurmay Dorjay v Dharmashri. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 39, trang 43-148.

132

i n: i dng ca s Xc quyt (Geat Seal: The Ocean of Certainty lhan cig skyes sbyor gyi zab khrid nges don rgya mtshoi snying po phrin las od phro) l mt cm nang ca mt thin s ca Wangchuk Dorjay, Karmapa th chn. c xut bn ti cc tu vin Palpung v Rumtek. ng c Chim ngng (Meaningful to Behold - zab lam rdo rjei rnal byor gyi khrid yig mthong ba don ldan) l mt bn vn gio hun trong Su Nhnh ng dng ca Taranata. The Treasury of Precious Instructions of Tibetan Buddhism (Kho tng Gio hun Qu bu ca Pht gio Ty Tng), Quyn 17, trang 133-231. ng ton tr ca i sng tm linh (The omniscient lord of spiritual life ) - kun mkhyen chos rje) l mt khn ni ca Dolpo Sang-gyay i vi bn thn ngi v mi ba t ca ngi, l nhng ngi ngi ni l ngang hng vi ngi. o s cm chy kim cng (The master who holds the vajra bla ma rdo rje dzin ma) l mt li cu nguyn nhn ra nhng li lm trong hnh vi ca ta. c bao gm trong The Book of Common Prayer of the Oral Instruction Lineage of the Karmapas (Sch Li Cu nguyn Thng thng ca Dng Khu truyn ca cc Karmapa), trang 12b-13a trong n bn Palpung. Tc gi khng c cp ti. Hai mi Bi K v B Tt Nguyn (Twenty Verses on the Bodhisattva Vow byang chub sems dpai sdom pa nyi shu pa) ca Chandragomin (T4081). Mark Tatz dch sang Anh ng trong Difficult Beginnings (Nhng Khi u Kh khn) (Boston: Shambhala, 1985). Hai mi lm Gii nguyn (The Twenty-five Vows - sdom pa nyer lnga pa) ca Chkyi Wangchuk, c bao gm trong Practices for Periods Between Meditation Sessions (Cc Thc hnh dnh cho Thi gian Gia cc Thi kha thun mtshams rnal byor nye bar mkho ba gsar rnying gi gdams ngag snying po bsdus pa dgos pa kun tshang). Collected Works (Tuyn tp), Quyn 12, trang 303-08. Hai mi mt Knh l Tn thn c Tara (Twenty-one Homages in Praise of Tara - sgrol ma la phyag tshal nyi shu rtsa gcig gi bstod pa phan yon dang bcas pa) (K438). Martin Willson dch sang Anh ng l The Praise in Twenty-One Homages to Our Lady, the Goddess Arya-Tara, with its Benefits, (Tn thn Thnh n Tara bng Hai mi mt Knh l, cng nhng s Li lc,) In Praise of Tara (Tn thn c Tara) (London: Wisdom Publications, 1986), trang 113-16. Hoa c Tin (The Flower of Faith rje btsun rin po chei rnam thar gsol debs kha skong dad pai me tog) l mt ph lc bng vn vn cho tiu s ca Taranata, ca Jamgon Kongtrul. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 12, trang 453-56. Ha thn ca lng bi mn ca tt c ch Pht (The incarnation of the compassion of all buddhas - rgyal ba yongs kyi) l mt li cu nguyn trng th

133

cho Payma Nyinjay Wangpo, Tai Situpa th chn, do Pawo Tsuklak Gawa bin son v c Tekchok Dorjay, Karmapa th mi bn s dng cu nguyn sau khi Payma Nyinjay mt. Tu vin Palpung xut bn. Hot ng Thit yu ca c Ph Hin (Ever-Excellents Essential Activity - kun bzang don phrin). Ti khng tm c bn vn ny; tn ca bn vn c dch theo d on ca ti. H tr cc gio hun ca Padmakara (Upholding the instructions of Padmakara - padmas lung zin) l mt li cu nguyn trng th cho Payma Nyingjay Wangpo, Tai Situpa th chn, ca Tekchok Dorjay, Karmapa th mi bn, N tr thnh mt li khn cu ca tc gi ca n sau khi Payma Nyinjay mt. Hng dn vo B Tt Hnh (A Guide to the Bodhisattvas Way of Life - byang chub sems dpai spyod pa la jug pa) (T3871) ca Shantideva. Stephen Batchelor dch sang Anh ng (Dharamsala: Library of Tibetan Works and Archives, 1979). Kinh Ba Tch tp Thin Hnh (The Discourse of Three Clusters - phags pa phung po gsum pa zhes bya ba theg pa chen poi mdo) (K284) Brian C. Beresford dch l The Sutra of Three Heaps (Sm Hng Danh) trong Mahayana Purification (S Tnh ha theo i tha) (Dharamsala: Library of Tibetan Works and Archives, 1980). Kinh Chm dt Suy i c Hnh (The Discourse to End Lapses in Ethical Conduct - sangs rgyas kyi sde snod tshul khrims chal pa tshar gcod pai mdo) (K220). Kinh i Bu Tch (The Mound of Jewels Discourse phags pa rin po chei phung po zhes bya ba theg pa chen poi mdo) (K88). Kinh Gy truyn nhng Nguyn c Cao qu (The Discourse to Inspire Noble Aspirations - lhag pai bsam pa bskul bai mdo) (K69). Kinh Nh tng Tam Bo (Remembering the Three Jewels Discourse - phags pa dkon mchog gsum rjes su dran pai mdo) (K279). Kinh S Hp nht ca Cha v Con (The Reunion of Father and Child Discourse phags pa yab sras mjal ba zhes bya ba theg pa chen poi mdo) (K60). Kinh Thin nh Siu vit (The Supreme Meditative Absorption Discourse - phags pa ting nge dzin mchog dam pa) (K137). Kinh Ting S t Hng ca c Di Lc (The Lions Roar of Venerable LovingKindness Discourse - phags pa byams pai seng gei sgra chen po bstan pai mdo) (K67).

134

Knh l v Cng dng Mi su Trng lo (Homage and Offering to the Sixteen Elders - gnas brtan phyag mchod) ca Hc gi Shakya Shri. c bao gm trong The Book of Common Prayer of the Oral Instruction Lineage of the Karmapas (Sch Li Nguyn Thng thng ca Dng Khu truyn ca cc Karmapa), trang 32a-33b (n bn Palpung). Li Cu nguyn Hon thnh T nhin cc c nguyn (The Prayer for the Spontaneous Fulfillment of Wishes - bsam pa lhun grub), mt li cu nguyn ca Guru Rinpoche ban cho Cng cha Mutri Tsenpo, l mt bn vn kho tng do Tulku Zangpo Drakpa khm ph v Rikzin Godem Chen sao chp li. Mc d c khm ph ring r vi The Seven Prayers (By Li Cu nguyn), n c coi l li nguyn th by trong nhng li nguyn v c in cng vi cc li nguyn ny trong The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 5, trang 172-86. Li Cu nguyn ca c Ph Hin (The Prayer of Ever-Excellent - kun tu bzang poi smon lam stobs po che) do Rikzin Godem Chen khm ph. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 60, trang 733-39. Li Cu nguyn ca Thin nh i n (The Prayer of Great Seal Meditation phyag chen smon lam) ca Rangjung Dorjay, Karmapa tam. c bao gm trong The Book of Common Prayer of the Oral Instruction Lineage of the Karmapas (Sch Li Cu nguyn Thng thng ca Dng Khu truyn ca cc Karmapa), trang 110a-111b trong n bn Palpung. Li Cu nguyn Ngn nga Ci Cht Non yu (The Prayers to Prevent Untimely Death srung khor gnam lcags rdo rjei thog chen log dren klad gems zhes bya ba zab mo dag snang gi skor) do Lhatsun Namka Jigmay bin son. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 5, trang 229-38. Li Cu nguyn Xua tan Chng ngi trn Con ng (The Prayer to Dispel Obstacles on the Path gsol debs bar chad lam sel) l mt bn vn kho tng do Chok-gyur Daychen Lingpa khm ph: The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 10, trang 51-58. Li Khn nguyn Guru Rinpoche By-Dng (The Seven-Line Invocation of Guru Rinpochay - tsig bdun gsol debs): hai bi khn nguyn c cp trong bn vn ny. Li khn nguyn trong truyn thng ca Guru Chwang l mt bi cu nguyn di hn; li khn nguyn trong truyn thng ca Daychen Lingpa ch c by dng. Mu son (Vermillion - mtshal ma). Ta c vit trn bn vn cng dng cho cc v bo h ca Dng Khu Truyn ca cc v Karmapa ny l A Torma Offering to the Three Roots and the Guardians of the Doctrine (Mt l Cng dng

135

Torma cho Ba Gc v cc v H Php - rtsa gsum bka srung bcas kyi gtor bsngos). Tc gi ca bn vn khng c ni r; Chkyi Jungnay, Tai Situpa th tm, vit li khn cu dng truyn tha u bn vn. Mt in Bnh Xe Cc Lc [Tantra Cc Lc Lun] (The Tantra of Wheel of Supreme Bliss - dpal bde mchog byung ba zhes bya bai rgyud kyi rgyal po chen po) (K373). Mt in H Kim Cng [Hevajra] (The Tantra of Adamantine Joy - kyei rdo rje zhes bya ba rgyud kyi rgyal po) (K417). Mt in Thi Lun Vinh quang (The Tantra of the Glorious Wheel of Time mchog gi dang poi sangs rgyas las phyung ba rgyud kyi rgyal po dpal dus kyi khor lo zhes bya ba) (K362). M Bu Hot ng Gic ng (The Treasure Vault of Enlightened Activity - dpal ye shes kyi mgon po phyag drug pai sgrub thabs gtor mai cho ga dang cas pa phrin las gter mdzod) l nghi l cng dng cho Bo h Su-Tay ca Taranata. The Treasury of Precious Instructions of Tibetan Buddhism (Kho tng Gio hun Qu bu ca Pht gio Ty Tng), Quyn 12, trang 573-92. Mi s c thu bit (All that is to be known - she bya ma), cng c gi l The Aspiration to Travel to the Blissful Pure Land (Kht khao i ti Ci Tnh Cc Lc - bde ba can du bgrod pai smon lam), do Dayshin Shegpa, Karmapa ng, bin son. c bao gm trong The Book of Common Prayer of the Oral Instruction Lineage of the Karmapas (Sch Li Cu nguyn Thng thng ca Dng Khu truyn ca cc Karmapa), trang 108b-110a trong n bn Palpung. Mt Trn Ma Gia tr (A Rain of Blessings - bla mai rnal byor byin rlabs char babs kyi khrid yig) l mt cm nang gio hun cho vic thc hnh hp nht tm ca hnh gi vi tm ca o s tm linh, ca Payma Gyurmay Gyatso. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph, Quyn 5, trang 289-306. Mi bn Vi phm Gc (The Fourteen Root Downfalls rdo rje theg pai rtsa bai ltung ba bcu bzhi pai grel pa) ca Lakshmikara (T2485). Nam m Qun Th m (Namo Lokeshvara, ) cng c gi l The Prayer for Rebirth in the Blissful Pure Land (Li Khn cu Ti sinh trong Ci Cc Lc - bde ba can du skye ba dzin pai smon lam), do Dolpo Sang-gyay bin son. Nm mi cu K Tn thn o s Tm linh (Fifty Verses in Praise of the Spiritual Master bla ma lnga bcu pa) ca Aryasura (T3721). Alexander Berzin dch sang Anh ng v xut bn nh mt phn ca The Mahamudra Eliminating the Darkness of Ignorance (i n Tit tr Bng ti V minh) (Dhramsala: Library of Tibetan Works and Archives, 1978).

136

Nghi l Cng dng cc o s Tm linh ca Dng Gio hun Shangpa (The Ritual of Offering to the Spiritual Masters of the Shangpa Instruction Lineage - gro mgon shang pa bka brgyud kyi bla ma mchod pai cho ga yid bzhin nor bu) ca Jamgon Kongtrul. The Treasury of Precious Instructions of Tibetan Buddhism (Kho tng Gio hun Qu bu ca Pht gio Ty Tng), Quyn 12, trang 357-88. Nghi thc Tr tng Tm yu ca Tantra Hoa Sen (The Ritual for the Recitation of The Heart of the Lotus Tantra bla mai thugs sgrub bar chad kun sel las rang byung bklag pas grol ba padmai snying poi rgyud bklag thabs dang cas pa) ca Jamyang Kyentsay Wangpo. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph, Quyn 42, trang 295-302. Cng xem: The Vajrasattva Practice of Liberation Through Hearing (Thc hnh Vajrasattva Nh vic Lng Nghe). Ngn n Du M (The Sesame Oil Lamp - bka brgyad bde gshegs dus pa bsnyen yig til mar sgron me) l mt lun ging cho thin nh v Tm i Bn Tn ca Jamgon Kongtrul. Collected Works (Tuyn tp), Quyn 4. Nguyn c ca c Di Lc (The Prayer of the Aspirations of Loving-Kindness byams pai smon lam) l mt on vn nm trong bn mi mt chng u ca Pinnacle of Jewels Discourse (Kinh nh Ngc - dkon mchog brtsegs pa chen po chos kyi rnam grangs) (K45). Ngi dn o ca ba ci (The guide of the three worlds - jig rten gsum mgon ma) l mt li cu nguyn trng th cho Jamgon Kongtrul do Jamyang Kyentsay Wangpo bin son. Khng xc nh c bn vn. Nhng i Qu kh ca Minling Terchen (The Past Lives of Minling Terchen chos rgyal gter bdag gling pai khrung rab kyi gsol debs ngo mtshar rgyan gyi me tog) ca Jamgon Kongtrul. Tu vin Palpung xut bn. Nhng Gio hun Khu truyn ca Padmakara: Mt Hng dn Thc hnh Thn ch (Padmakaras Oral Instructions: A Guide to Mantra Practice - yang zab dkon mchog spyi dus kyi bsnyen yig bklag chog tu bkod pa padmai zhal lung) l mt bn vn gio hun trong vic thc hnh Tch tp cc Chu bu, ca Jamgon Kongtrul. Quyn sch ny l mt phn ca Collected Works (Tuyn tp) ca ngi nhng khng c mt trong n bn ca Kyentsay Rinpochay. Tu vin Palpung xut bn. Nhng Li Nguyn M t Cuc i Gii thot ca cc o s Tm linh ca Dng Gio hun Shangpa (Prayers Describing the Lives of Freedom of the Spiritual Masters of the Shangpa Instruction Lineage - dpal ldan shangs pa bka brgyud kyi ngo mtshar rin chen brgyud pai rnam thar gsol debs u dumba rai phreng ba) ca Jamgong Kongtrul. The Treasury of Precious Instructions of Tibetan Buddhism (Kho tng Gio hun Qu bu ca Pht gio Ty Tng), Quyn 12, trang 389-448.

137

Nhng Vng My c hnh Tt lnh (Billowing Clouds of Auspicious Virtue rgyun gyi bsangs mchod dge legs sprin phung) l mt mn cng dng cho chng sinh trong trng thi gia s cht v ti sinh, ca Jamgon Kongtrul. Collected Works (Tuyn tp), Quyn 12, trang 487-504. Ni Nhng mn Cng dng c Thiu t (The Mountain of Burnt Offerings rig dzin srog sgrub las ri bo bsang mchod) l mt bn vn dng cho nhng l cng dng trang tri nhng mn n nghip, trc tin c nghe bng m thanh ca trng tay m Lhatsun Namka Jikmay nh khi ngi khai mc mt min t linh thnh Sikkim. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 43, trang 569-72. Ni St (The Iron Mountain - padma od bar tse sgrub lcags kyi ri bo gud du phyes nas bskur tshul bltas chog bsdus te byas pa), mt thc hnh trng th ca Karma Chagmay. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 8, trang 81-92. y l qun nh c ni kt vi thc hnh ny; ti khng tm c bn vn thc hnh ny. Php Bo ca s Gii thot (The Jewel Ornament of Liberation (dam chos yid bzhin nor bu thar pa rin po chei rgyan) ca Gampopa. H.V. Guenther dch sang Anh ng (Boston: Shambhala, 1959). Ph Hin Hnh Nguyn (The Prayer of Excellent Conduct - bzang po spyod pai smon lam), t The Flower Ornament Discourse (Kinh Hoa Nghim). Thomas Cleary dch trong The Flower Ornament Scripture (Kinh Hoa Nghim) (Boston: Shambhala, 1987), Quyn 3, trang 387-94. Rn H mang Nh (The Wish-Fulling Cobra - klu gtor gdengs can dod jo) l mt mn cng dng cho cc v rng ca Gyurmay Dorjay. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph, Quyn 28, trang 43-52. Sch Li Nguyn Thng thng ca Dng Khu truyn ca cc Karmapa (The Book of Common Prayer of the Oral Instruction Lineage of the Karmapas dpal ldan karma bka brgyud kyi rjes su brang bai dge dun rnams kyi thun mong tshogs su zhal don du bya bai chos spyod kyi rim pa legs lam rab gsal) do Chkyi Jungnay, Tai Situpa th tm bin son. c xut bn ti cc tu vin Palpung v Rumtek. S Gii thot Ton trit khi Ba Ci (The Complete Liberation of Three Worlds rdzogs pa chen po yang zab bla sgrub dkon mchog sphyi dus las: rdzogs rim khrid yig khams gsum yongs grol) gm nhng gio hun dnh cho cc thin nh thuc giai on ton thin c kt hp vi Tch tp cc Chu bu. Ca Jamgon Kongtrul. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 8, trang 281-362.

138

Tt c cc ng Chin Thng trong ba thi (All the victors of the three times dus gsum rgyal kun) l mt khn cu do Minling Terchen vit cho bn thn. Thanh tnh t nguyn thy (Pure from the origin gdod nas rnam dag) l mt li khn cu do Payma Nyinjay Wangpo bin son cho chnh mnh. Thc hnh Ngn gn Hng ngy v v Bo h (The Brief Daily Practice of the Protector - mgon poi rgyun khyer bsdus pa) l mt bn vn dng cng dng torma cho cc v bo h Dng Khu Truyn ca cc v Karmapa, ca Karmapa th mi bn, Tekchok Dorjay. Thc hnh Sc tch Hng ngy Cng dng Torma cho cc v H Php (The Concise Daily Practice of Offering Tormas to Guardians of the Doctrine - bla ma dgongs dus kyi bka srung chos srung gter srung gi gtor tshogs rgyun khyer bsdus pa) cho thc hnh Th Kin Tinh ty ca o s Tm linh. Ca Karma Chakmay. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 7, trang 421-40. Thc hnh Vajrasattva Gii thot Nh vic Lng Nghe (The Vajrasattva Practice of Liberation Through Hearing - bla mai thugs sgrub bar chad kun sel las rigs bdag rdo rje sems dpai gsang sngags thos pas grol ba) ca Jamyang Kyentsay Wangpo. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 42, trang 289-302. Bn vn ny bao gm The Ritual for the Recitation of The Heart of the Lotus Tantra (Nghi thc Tr tng Ct li ca Mt in Lin Hoa) (trang 295-302). Tinh ty B mt: Tantra Huyn ha (The Secret Essence: The Tantra of Illusion rgyud thams cad kyi rgyal po dpal sgyu phrul rtsa bai rgyud gsang bai snying po), Tarthang Tulku xut bn, Berkeley, 1969. Trang nghim Tm Guru (The Ornament of the Gurus Mind - rdzogs pa chen po yang zab bla sgrub dkon mchog spyi dus kyi khrid yig gu rui dgongs rgyan nyin byed snying po) l mt bn vn gio hun trong vic thc hnh Tch tp cc Chu bu ca Tsaywang Norbu. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 8, trang 177-280. Trng Hoa Tuyt p (The Beautiful Garland of Flowers - bla ma dgongs pa dus pa las phrin las lam khyer bsdus pa me tog phreng mdzes) l nghi l hot ng cho Th Kin Tinh ty ca o s Tm linh, do Sang-gyay Lingpa khm ph. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 7, trang 387-416. Trn Ma Tr tu (The Rain of Wisdom - mchog gi dngos grub mngon du byed pai myur lam bka brgyud bla ma rnams kyi rdo rjei mgur dbyangs ye shes char bebs rang grol lhun grub bde chen rang bar nges don rgya mtshoi snying po) do Chkyi

139

Jungnay, Tai Situpa th tm bin son. y ban Dch thut Nalanda dch sang Anh ng (Boulder: Shambhala, 1980). Tr tu Chi ngi (Radiant Wisdom - rje btsun ras pa chen po la brten pai bla mai rnal byor tshogs mchod dang bcas pa ye shes dpal bar) l mt thin nh v Milarepa ca Jamgon Kongtrul. Collected Works (Tuyn tp), Quyn 1, trang 45772. Tr tng Danh hiu ca S Trng l Du dng (Reciting the Names of Gentle Splendor - phag pa jam dpal gyi mtshan yang dag par brjod pa) (K360). Alex Wayman dch sang Anh ng l Chanting the Names of Manjushri (Ht tng Danh hiu ca c Vn Th) (Boston: Shambhala, 1985). Trc s hin din ca ch Pht (In the presence of the buddhas - rgyal ba mdun ma) cng c gi l The Supplication to the Omniscient Father and Spiritual Heirs of the Jonang Lineage (S Khn cu Thn ph Ton tr v v K tha Tm linh ca Dng Jonang - kun mkhyen jo nang pa chen po chos rje yab sras rnams kyi gsol debs byin rlabs can) ca Nya-n Kunga. T Tm (Loving Mind - sems btse ma) l mt li cu nguyn rt ra t mt on vn trong The Ornament of the Discourses (S Trang nghim ca Kinh in) ca B Tt T-i (Di Lc) (T4020). Vui hng i Lc (The Enjoyment of Great Bliss - sgrub chen bka brgyad bde gshegs dus pai las byang bde ba chen poi rnam rol) l nghi l hot ng cho Tp hi cc ng H lc ca Tm i Bn Tn. Ca Gyurmay Dorjay. The Treasury of Rediscovered Teachings (Kho tng cc Gio l c Ti khm ph), Quyn 14, trang 185-238.

Ph lc 3
Nhng Nhn vt c cp trong Cm nang Nhp Tht
Ananda (kun dgao, A Nan, A-Nan- - Khnh H) l em h ca c Pht v l mt trong nhng t thn thit nht ca Ngi. Ananda c coi l mt trong nhng ha thn i trc ca Kongtrul. Atisha (982-1054) (A- Sa) c nhc ti trong bn vn ny bng tn ring Jowo (jo bo, Ngi). L mt o s n , gio l ca ngi ni ting nh l Dng Gio hun Li Dy ca c Pht Ty Tng.

140

Berotsana (Vairochana, Bc Soi Sng Hnh Tng (th k th by/th tm) l mt trong nhng t chnh ca Guru Rinpochay. Ngi c coi l mt trong nhng ha thn i trc ca Kongtrul. Chetsun Sengay Wangchuk (lche btsun seng ge dbang phyug, Ngn ng Cao qu, S T Uy dng) (th k mi mt/mi hai) l mt nh khm ph cc bn vn kho tng nhn cc gio hun t Vimalamitra trong cc linh kin trong na thng khi ang nhp tht. Vic ngi xut hin trc Jamyang Kyentsay Wangpo trong mt linh kin l s kin to nn cc gio hun c gi l Tinh ty Su xa ca Vimalamitra. Chkyi Jungnay (chos kyi byung gnas, Ngun mch ca Gio hun Tm linh) 1700-1775), Tai Situpa th tm, thnh lp Tu vin Palpung. Chwang, cng c gi l Guru Chwang; tn y l Guru Chkyi Wangchuk (gu ru chos kyi dbang phyug, Th h ca i sng Tm linh) (1212-1270). V khm ph cc bn vn kho tng bao gm thc hnh tn l B mt Ct ty. Dakpo Rinpochay (dvaks po rin po che, V Thy Qu bu x Dakpo l danh hiu khc ca Gampopa. Daychen Lingpa (bde chen gling pa, i Lc), mt v khm ph kho tng ca th k mi su. c nhc n trong bn vn ny nh o s chu trch nhim Li Khn nguyn Guru Rinpochay By Dng c ph bin tht rng ri. Dharmashri (Gio hun Tm linh Vinh quang) (1654-1718) l anh (em) ca Terdak Lingpa v tc gi ca nhiu bn vn thin nh ca truyn thng Minling. Dolpopa hay Dolpo Sang-gyay (dol po sangs rgyas, c Pht Dolpo) (12921361) l mt trong nhng o s kit xut ca Dng Gio Hun Kim Cng Du gi. Drimay zer (dri med od zer, nh sng Ton ho) xem Longchen Rabjam Zangpo. Ddul Dorjay (bdud dul rdo rje, Kim cng Chin ThngQu ma) (1733-1797) l Karmapa th mi ba. Gampopa (sgam po pa, Ngi x Gampo) (1079-1153) l t chnh ca Milarepa v l v Thy chnh ca Karmapa nht. Garwang Chkyi Wangchuk (gar dbang chos kyi dbang phyug, o s V iu, Php vng ca i sng Tm linh) (1584-1635) l Sharmapa th su.

141

Guru Rinpochay (gu ru rin po che, o s Cao qu) l o s n vo th k th by/th tm, thnh cng trong vic thit lp thc hnh Pht gio Mt tha tht vng chc Ty Tng. Humkara (th k th by/th tm) l mt trong tm o s n v i gp phn khin cho cc gio hun tr thnh Dng Gio hun C truyn Ty Tng. Jamgon Lama Payma Garwang (jam mgon bla ma padma gar dbang, Bc Bo tr Cao qu, o s Hoa Sen V iu) (1813-1899) l danh hiu Kongtrul dng m ch bn thn ngi trong bn vn ny. Payma Garwang l danh hiu Mt tha ca ngi. Jamyang Khyentsay Wangpo (jam dbyang mkhyen btse dbang po, Giai iu mt m, Nng lc Tr tu v T i) (1820-1892) l v Thy, ngun cm hng, v bn ca Kongtrul. Jikten Sumgon (jig rten gsum mgon), V Bo h ca Ba Ci) (1143-1217) l ngi thnh lp h thng tu vin ca dng Drikung Kagyu. Karma Chakmay (karma chags med Khng Vng mc) (1613-1678) l mt o s m rt nhiu tc phm tr thnh mt phn ca cc Dng Gio hun C truyn v Dng Gio hun Khu truyn. Kasyapa (od srung, m Quang; Ca Dip), mt t thn thit ca c Pht, m ng trch nhim lnh o Tng on sau th c Pht nhp Nit Bn. Kyungpo Naljor (khyung po rnal byor, Yogi Garuda, Hnh gi Kim X iu) (9781127) l ngi Ty Tng n n nhiu ln tm cu Pht php. Nhng v Thy tm linh chnh yu ca ngi l hai ph n, Niguma v Sukasiddhi; gio l ca ngi ni ting Ty Tng l Dng Gio hun Shangpa. Ngi c coi l mt trong nhng ha thn i trc ca Kongtrul. Longchen Rabjam Zangpo (klong chen rab byams bzangpo, Tuyt ho Rng ln V hn, Bc Hin Tr Qung bc (1318-1363), cng c gi l Longchenpa, l mt hc gi v thin s kit xut ca Dng Gio hun C truyn. Ngi c coi l mt trong nhng ha thn i trc ca Kongtrul. Marpa (marpa) (1012-1096) l ngi Ty Tng n n cu tm Pht php. Gio l ca ngi ni ting Ty Tng l Dng Gio hun Khu truyn ca Marpa. Milarepa (mi la ras pa) (1040-1123) l t chnh yu ca Marpa. Ngi s dng phn ln i mnh thin nh trong cc hang ng min ty v trung Ty Tng v min bc Nepal. Namkay Nyingpo (nam mkhai snying po, Tinh yu ca Php gii) (th k th by/th tm) l mt trong nhng t chnh ca Guru Rinpochay.

142

Naropa (th k mi mt), mt hc gi tr thnh-hnh gi ngi n , l v Thy chnh ca Marpa. Niguma (th k mi mt), l em (ch) hay v ca Naropa, l mt v Thy chnh ca Kyungpo Naljor. Orgyen Laytro Lingpa (o rgyan las phro gling pa, Oddiyana, Bc c Tin nh) (1585-1656) l mt nh khm ph cc bn vn kho tng trong c thc hnh Tch tp cc Chu bu. Cng c gi l Jatson Nyingpo (ja mtshon snying po, Tri Tim ca Cu vng) Orgyen Terdak Lingpa (o rgyan gter bdag gling pa, V Th lnh cc Kho tng), cng c gi l Gyurmay Dorjay (gyur med rdo rje, Kim Cng Bt bin) (1646- 1714), l ngi sng lp tu vin Mindrol Ling v v khm ph nhiu bn vn kho tng. Ngi c coi l mt trong nhng ha thn trc y ca Kongtrul. Payma Gyurmay Gyatso (padma gyur med rgya mtsho, Hoa Sen, Bin Bt bin (sinh cui th k mi by) l con trai v t chnh yu ca Orgyen Terdak Lingpa. Payma Nyinjay Wangpo (padma nyin byed dbang po, Hoa Sen, Mt Tri y Nng lc) (1774-1853), Tai Situpa th chn, l v Thy chnh yu ca Kongtrul. Rangjung Dorjay (rang byung rdo rje, Kim cng T-Sinh) (1284-1339) l Karmapa th ba. Sang-gyay Lingpa (sangs rgyas gling pa, Pht) (1340-1396) l mt v khm ph cc bn vn kho tng, bao gm The Quintessential Vision of Spiritual Master (Th kin Ct ty ca o s Tm linh). Sukhasiddhi (Thnh tu H lc) (th k mi mt), mt n o s n , l mt trong nhng v Thy chnh ca Kyungpo Naljor. Tang Tong Gyalpo (thang stong rgyal po,) Vua ca Phm vi Tnh Khng (13851510) l mt nhn vt quan trng trong nhiu dng truyn tha ca gio hun thin nh. Trong quyn sch ny, ngi c nhc n nh ngi sng lp mt kiu thc hnh ca Dng Gio hun Shangpa m ngi nhn t Niguma. Taranata (Phn: taranatha; Ty Tng: sgrol bai mgon po, V Bo h Gii thot) (1575-1634) l mt trong nhng nhn vt quan trng ca Dng Gio hun Shangpa v Dng Gio hun Kim cng Du gi. Ngi c coi l mt trong nhng ha thn i trc ca Kongtrul. Tekchok Dorjay (theg mchog rdo rje, Kim cng ca Con ng Siu vit) (1797-1845), Karmapa th mi bn, l mt trong nhng v Thy ca Kongtrul.

143

Terchen Rinpochay (gter chen rin po che, V Khm ph Kho tng V i Cao qu) l danh hiu Kongtrul dng trong vic m ch Chok-gyur Daychen Lingpa (mchog gyur bde chen gling pa, i Lc Siu vit) (1829-1870), mt trong nhng v Thy v bn hu ca Kongtrul. Vimalamitra (dri med bshes gnyen, Thin tri thc Khng Li lm th k th by/tm), mt o s n , mt trong nhng v Thy ca Guru Rinpochay n Ty Tng, l mt trong tm o s n v i ng gp cho cc gio hun tr thnh Dng Gio hun C truyn. Wangchuk Dorjay (dbang phyug rdo rje, Kim cng Uy lc) (1556-1603) l Karmapa th chn. Yeshay Tsogyal (ye shes mtsho rgyal, N Hong Bin Tr tu) (th k th by/tm) l mt trong nhng t chnh yu ca Guru Rinpochay.

Ph lc 4 Ch Pht, B Tt, Bn Tn, v cc Thc hnh c cp trong Cm nang Nhp Tht

Ba Bn Tn Vng (Serpo Kor Sum, ser po skor gsum) l ba v tri ti bo, tt c u c mu vng: Nam t ca Ngi Ni ting [Vaishravana], Jambhala Vng, v Thin n Ti bo Bt tn [Lhamo Nor Gyunma, lha mo nor rgyun ma] Ba Thin nh-trong-Hnh ng (Lam Kyer Nam Sum, lam khyer rnam gsum) l thc hnh thin nh theo sau i n trong Dng Gio hun Shangpa. Bch Thnh N (Karachi Trng; Kach Karmo, mkha spyod dkar mo) l mt dakini, thin nh ca v ny to thnh mt phn ca Dng Gio hun Shangpa. Bo h Su-Tay (Mahakala; Chak Drukpa, phyag drug pa) l mt v bo h c nhng thc hnh khi u t n di chuyn sang nhng vng ni ting Ty Tng qua Kyungpo Naljor v Dng Gio hun Shangpa. T v ny tr thnh mt trong nhng bo h c thc hnh rng ri nht. Bo h Hon ton Gic ng Hnh ng-Nhanh chng (Nyur Dzay Yeshay Kyi Gonpo, myur mdzad ye shes kyi mgon po) l tn khc ca Bo h Su-Tay. Bc Mc o chong en Kim Cng (Dorjay Bernak Chen, rdo rje ber nag can,) l v bo h chnh ca cc Karmapa.

144

Bt t v Bt-Nhp (hoc hin hu sinh t hoc an bnh vin mn) (Chimay Chukmay, chi med chug med) l tt nh ca cc gio l thuc Dng Gio hun Shangpa. B mt Ct ty (Sangwa Dupa, gsang ba dus pa), mt gio l kho tng do Guru Chwang khm ph, c Kongtrul xp loi trong Kho tng Gio l c Ti Khm ph nh mt thin nh v thn hin l gic ng v mt vt l thuc hnh tng an bnh ca Guru Rinpochay. Ct t (Ch, gcod) l dng thc hnh duy nht trong tm dng thc hnh n r trong vng Hy m lp sn c ngun gc Ty Tng. Ngi ph n pht trin php thc hnh ny l Ma Chik Labdron. Ct t s Vng chc ca vic Bm chp (Trek Ch, kregs chod) l mt trong hai phn chnh yu ca thc hnh i Vin mn. Chakrasamvara (Cc Lc Lun; Korlo Demchok, khor lo bde mchog) l mt Bn Tn ca tantra ti thng trong nhng tantra thuc Tn Dch. C-Nga en (Hayagriva en; Tamdrin Nakpo, rta mgrin nag po) l mt thn tng phn n c bit ca C-Nga, Bn Tn phn n ca Lin Hoa b trong Tm i Bn Tn. Cc Lc Lun (xem Chakrasamvara) Di Lc (xem T-i) Dakini u-S t (Singhamukha; Sengay Dongma, seng ge sdong ma) l mt biu l phn n c tnh cch n ca s gic ng, y c cp n nh mt hnh tng ca Guru Rinpochay trong thc hnh Tch tp cc Chu bu. i n (Mahamudra; Chak-gya Chenpo, phyag rgya chen po) m ch cc thin nh ti thng v trc tip nht v bn tnh ca tm c truyn dy trong mt s dng gio hun. i n ca Hp Linh ph (Chakchen Gau Ma, phyag chen gau ma) l tn ca mt thc hnh i n trong Dng Gio hun Shangpa. N c gi nh vy l bi Kyungpo Naljor, ngi Ty Tng th nhn nhng gio hun t Niguma, gi gn chng trong mt hp linh ph m ngi eo c. i Vin mn (Mahamudra; Chak-gya Chenpo, phyag rgya chen po) m ch cc thin nh ti thng v trc tip nht v bn tnh ca tm c truyn dy trong mt s dng gio hun.

145

o s An bnh (Guru Shiwa, gu ru bzi ba) l mt thn tng ca Guru Rinpochay trong thc hnh Tch tp cc Chu bu. o s Phn n (xem Guru Drakpo) c Pht Bt ng (Akshobya; Mitrukpa, mi khrug pa) l v lnh o Kim Cng B. c Pht Thch Ca Mu Ni (Shakya Tupa, shakya thub pa; Hin nhn ca th tc Shakya) v c Pht lch s. c Pht Ton-Gic (i Nht Nh Lai, T L Gi Na - Maha-Vairochana; Kun Rik, kun rig) l mt Bn Tn thuc cp u tin ca Mt in trong cc Mt in ca Cu Dch. c Pht V Lng Quang (Amitabha; pakmay, od dpag med) l v lnh o ca Lin Hoa B v ca Ci Cc Lc, ni cc Pht t thuc nhiu nn vn ha, k c Ty Tng, c nguyn c ti sinh. Ekajati (xem N Bo h Thn ch) Giai iu Du dng (Majugosha; Jampay Yang, jam pai dbyangs) l danh hiu khc ca Trng l Du dng (Manjushri Vn Th), mt trong tm i B Tt. Guru Drakpo (Guru Phn n, gu ru drak po) l hnh tng b mt ca Guru Rinpochay trong thc hnh Tch tp cc Chu bu. Hayagriva en (xem C-Nga en) Hc Th h Sinh mnh (Tsaydak Nagpo, tshe bdag nag po) l mt hnh thc ca v Hng phc Thn Cht (Yamantaka; Shinjay Shay, gshin rje gshed), Bn Tn phn n ca Pht b, trong Tm Bn Tn V i. Hevajra (H Kim Cng; Gyaypa Dorjay, dgyes pa rdo rje) l mt Bn Tn ca tantra ti thng trong cc tantra ca Tn Dch. H Kim Cng (xem Hevajra). Hng Thnh N (Karachi ; Kach Marmo, mkha spyod dmar mo) l mt dakini, thin nh ca v ny to thnh mt phn ca Dng Gio hun Shangpa. Kalachakra (Thi Lun; Dukyi Korlo, dus kyi khor lo) l Bn Tn m s thin nh biu trng cho cc tantra v thng ca Tn Dch. Karachi (xem Hng Thnh N).

146

Karachi Trng (xem Bch Thnh N). Kim Cng Ph Ba (Vajra Kilaya; Dorjay Purba, rdo rje phur ba) l Bn Tn phn n ca nghip b trong Tm i Bn Tn. Ph ba (li dao) m ngi cm c ba cnh. Kim Cng Thanh Xun (Dorjay Shunnu, rdo rje gzhun nu) l danh hiu khc ca Vajra Kilaya (Kim Cng Ph Ba). Kim Cng Tr (xem Vajradhara) Lokatri (Drangsong Drimay, drang srong dri med) l mt hnh tng hung n ca B Tt Kim Cng Th (Vajrapani; Chakna Dorjay, phyag na rdo rje) Mamo M a (Dutr Mamo, dud khrod ma mo) l mt n bo h ca Dng Gio hun C truyn. Nam t ca Ngi Ni ting (Vaishravana; Namtosay, rnam thos sras) l mt v tri ti bo v bo v ca phng bc. Nm Bn Tn Mt tha (Juday Lha Nga, rgyud sde lha lnga), mt thc hnh thin nh trong Dng Gio hun Shangpa, tp hp nm Bn Tn ca Mt in Du gi Ti thng thnh mt thin nh. N Bo h Thn ch (Ekajati; Ngag Sungma, sngag srung ma) l mt trong nhng n bo h chnh yu ca Dng Gio hun C truyn. N Hong ca s Hin hu (Sipa Gyalmo, srid pa rgyal mo) l mt n bo h ca Dng Gio hun C truyn. Ph Hin (Samantabhadra; Kuntu Zangpo, kun tu bzang po) l mt danh hiu ca mt v Pht v mt B Tt. Trong bn vn ny, Kongtrul nhc n v Pht (c Pht Ph Hin), biu l ti thng ca s gic ng trong h thng ca Dng Gio hun C truyn. Su Gio l ca Niguma (Nigu Ch Druk, ni gu chos drug) l mt b gm su thin nh m Niguma trc tip nhn t c Pht Kim Cng Tr. Nhng gio l ny to thnh ci gc ca Dng Gio hun Shangpa. Su Gio l ca Sukasiddhi (Suka Ch Druk, su kha chos drug) l mt b gm su thin nh m Sukasiddhi nhn trc tip t c Pht Kim Cng Tr. Cc gio l ny to thnh mt phn ca Dng Gio hun Shangpa. Su Nhnh ng dng (Jorwa Yenlak Druk, sbyor ba yan lag drug) l nhng thin nh thuc giai on thnh tu ca Dng Gio hun Kim cng Du gi.

147

Sinh Lc B mt (Sangtig, gsang thig) l mt gio l kho tng do Chok-gyur Daychen Lingpa khm ph trong vng ln cn trung tm nhp tht ca Kongtrul. Ba thc hnh chnh ca chu trnh ny Vajrasattva, Yangdak, v Vajra Kilaya (Kim Cng Ph Ba) Tara (Drolma, grol ma; c B Gii thot) l mt B Tt th nguyn s lun lun sinh lm mt n nhn v snh ngang hot ng gic ng ca tt c ch Pht. Tara Trng (Drolkar, grol dkar) hay Bnh Xe Nh (Yishin Korlo, yid bzhin khor lo) l hnh tng ca c Tara, bc ban s trng th v tr tu. Tm i Bn Tn (Tm Hnh tng V i ca cc Bn Tn - Drubpa Ka Jay, sgrub pa bka rgyad) l nhng thin nh v tm hnh tng ca cc Bn Tn phn n. Nhng thc hnh ny l cc thin nh chnh yu thuc giai on pht trin ca Dng Gio hun C truyn. Tm-Yu ca cc Bc H tr Gic tnh (Rikzin Tuktig, rig dzin thug thig), gio l kho tng th nht do Orgyen Terdak Lingpa khm ph, c Kongtrul xp loi trong Kho tng Gio l c Ti khm ph nh mt thin nh v thn gic ng c hin l v mt vt l ca thn tng an bnh ca Guru Rinpochay. Tm-Yu ca Longchenpa (Longchen Nyingtig, klong chen snying thig) l mt gio l kho tng do Jigmay Lingpa khm ph qua ba linh kin m ngi c v Longchenpa. Kongtrul t bn vn ny trong tit mc Ati Yoga trong Kho tng Gio l c Ti khm ph. Tm-Yu ca Vimalamitra (Vima Nyingtig, vi ma snying thig) l mt tuyn tp v i Vin mn bt ngun t Vimalamitra, mt o s n ving thm Ty Tng trong thi ca Guru Rinpochay. Gio trnh ny c truyn dy trong Dng Gio hun C truyn. Tp hi cc ng H lc ca Tm Bn Tn V i (Kajay Daysheg Dupa, bka brgyad bde gshegs dus pa), mt gio l kho tng do Nyang Ral Nyima zer khm ph, l mt thin nh bao gm tt c cc Bn Tn ca Tm Bn Tn V i. Th kin Ct ty ca o s Tm linh (Gongdu, dgongs dus), mt gio l kho tng do Sang-gyay Lingpa khm ph, c Kongtrul xp loi trong Kho tng cc Gio l c Ti khm ph nh mt thin nh v thn gic ng hin l v mt vt l ca hnh tng an bnh ca Guru Rinpochay. Th kin Trc tip (Tgal, thod rgal) l cp ti thng ca thc hnh i vin mn. Thin n Trng Th (Tseringma, tshe ring ma) l mt trong nhng v bo h chnh yu ca vng Hy m lp sn. Do nh hng ca Guru Rinpochay v Milarepa, b v bn thin n trong on ty tng cam kt bo v Pht gio.

148

Thin n Vinh quang (Lhamo Palchenmo, lha mo dpal chen mo) c v l mt thin n ti bo. Thi Lun (xem Kalachakra) Thc hnh Hp nht ca Bn Bn Tn (Lha Shi Drildrub, lha bzhi dril sgrub) mt thc hnh thin nh ca Dng Gio hun Shangpa, tp hp bn Bn Tn thnh mt thin nh. Bi o s tm linh l nhn vt chnh yu trong hnh tng, thc hnh ny c coi l mt thc hnh ca s hp nht vi tm ca o s tm linh. Tch tp cc Chu bu (Knchog Chidu, dkon mchog spyi dus), mt gio l kho tng do Orgyen Laytro Lingpa khm ph, c Kongtrul phn loi trong Kho tng Gio l c Ti khm ph nh mt thin nh hin l s gic ng v mt vt l ca thn tng an bnh ca Guru Rinpochay. Tinh Lc ca s Gii thot (Drol Tig, grol tig) l mt gio l kho tng do Drodul Lingpa khm ph. Tinh ty Thm su ca o s Tm linh (Lama Yangtig, bla ma yang thig) l mt lot gio l ca Longchenpa v Tm-Yu ca Vimalamitra. Tinh Yu Su xa ca Vimalamitra (Vimalay Zabtig, vi ma lai zab thig) l mt gio l kho tng c Jamyang Kyentsay Wangpo nh li vo nm hai mi bn tui. Cht xc tc cho vic khm ph l mt linh kin ngi c v Chetsun Sengay Wangchuk. Kongtrul t bn vn ny trong mc v Ati Yoga trong Kho tng Gio l c Ti khm ph. Trng l Du dng (xem Giai iu Du dng) Trokma (phrog ma) l mt tinh linh c hi b c Pht buc phi th nguyn. Bi cam kt khng lm hi con ngi, mi ngy tinh linh ny nhn c mt phn n t cc tu s. Tseringma (xem Thin n Trng Th). T-i (Di Lc; Maitreya; Jampa, byams pa) l mt trong tm i B Tt. Vaishravana (xem Nam t ca Ngi Ni ting). Vajradhara (Kim Cng Tr; Dorjay Chang, rdo rje chang) l thn tng m c Pht xut hin khi ging dy tantra. Vajra Kilaya (xem Kim cng Ph ba)

149

Vajrasattva (Kim Cng Tt a, Dorjay Sempa, rdo rje sems dpa) l mt trong nhng v Pht chnh ca Pht gio Mt tha. Vn Th (xem Giai iu Du dng). V Vua Xut chng ca cc Mamo (Mamo Ngondzok Gyalpo, ma mo mngon rdzogs rgyal po) l mt Bn Tn phn n trong Tm Hnh tng V i ca cc Bn Tn (Tm Bn Tn V i) Yangdak Heruka (yang dag he ru ka) l Bn Tn phn n ca Kim cng B trong Tm Bn Tn V i.

150