Vàng Mã Việt Nam

Gia nh Pht t Tm Php Tu su tm & bin son -----------------------
NHN NHN NG V TC L T VNG M CA NGI VIT

C PHI L TC L NI SINH ? C NG VI GIO L CA C PHT ? C LI LC CHO NGI VIT? C LI LC CHO CC HNG LINH ?
H Ni 2013/PL2557
Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit
LI TA
Nam M Thng Tr Tam Bo Mi Phng Ch Pht Nam M Ch i B Tt, Ch Hin Thnh Tng, H Php Thin Thn, Thin Long Bt B Nam M c T L Gi Na Pht Nam M Bn S Thch Ca Mu Ni Pht Nam M A Di Pht Nam M Dc S Lu Ly Vng Quang Pht Nam M Kim Cang Tt a B Tt Nam M i Hnh Ph Hin B Tt Nam M i Tr Vn Th S Li B Tt Nam M i T i Bi Linh Cm ng Qun Th m B Tt Nam M i Hng i Lc i Th Ch B Tt Nam M i Nguyn a Tng Vng B Tt Nam M Tht Cu Chi Pht Mu Chun Vng B Tt Nam M Kim Cng Thng S Lin Hoa Sinh Nam M c Pht Hong Trn Nhn Tng
c l t vng m trong thc t n su vo trong tim thc ca mi ngi dn Vit Nam. Vi nhng ai cha dnh thi gian tm hiu v tc l ny th s ngh
rng l tc l ni sinh ca ngi Vit nhng trong thc t th hon ton tri ngc. Trong hn 1000 nm di ch h ca phong kin phng Bc, dn tc ta chu nh hng ca nn vn ha n dch. Mt s phong tc, tp qun ca
Gia nh Pht T Tm Php Tu su tm & bin son
chng thm nhp vo nc ta bt lun l t chnh, phi tri, hay d. Tc l t vng m l mt v d in hnh, n v ang tr thnh mt vn nn, mt cn bnh trm trng ca vn ha tm linh ngi Vit. Truyn thng qu bu ca dn tc Vit l ung nc nh ngun, lun lun tng nh v thnh knh vi ng b T tin. Dn gian c cu: Sng v m v m ch khng ai sng v c bt cm mt phn no cho chng ta thy s coi trng v tm linh cng nh tm quan trng ca vic chm sc ti nhng ngi thn mt. Vic t vng m l mt trong nhng cch ngi Vit th hin tm lng ca mnh vi ngi khut do nh hng su m ca quan nim bt ngun t Trung Quc l Trn sao m vy. Khi t vng m ngi sng cm thy an lng, cm thy mnh lm c iu g th hin tm lng thnh knh, th hin s quan tm bit n ti T tin, ti cc ng linh thing hay v c th thc hin mt vic no m bn thn khng lm c cho ngi mt khi h cn sng. Khi tm hiu mt cch k lng gio l tuyt i v qu bu ca c Pht - bc chnh ng chnh gic - li, chng ta s thy rng khi nhm mt xui tay, khi v vi ng b T tin, khi v vi t th ch c ci nghip s i theo chng ta m thi. Cn tin ti, a v danh vng, nh cao, ca rng, v p con
sang, cm ngon o p tt c s chm ht. Do mi c cu th rng: Ta i vi nghip ca ta, D cho tt xu to ra t mnh Theo ta nh bng vi hnh Ta th qu bo, phn minh kit tng Mt s cc hng linh do lc cn sng cng nh sau khi mt khng c iu kin tm hiu, th nhn gio l ca c Pht. Ci tham, ci sn, ci si cng nh bn ng ca h cn bm chp nhiu vo tnh cm cng nh vo i sng vt cht ca ngi dng nn h kh siu thot. H tn ti trong ci thn trung m vi ni kh nim au v phi xa la ngi thn, xa la nhng ca ci vt cht thuc s hu ca mnh. Trong Kinh a Tng c Pht ni r nhng ni au kh cng cc m cc hng linh phi th nhn. Do , khi ngi nh triu thnh hng linh ln, h s i hi c t ci ny hay ci kia tha mn lng tham sn si c nhn nhng trong thc t h khng th hng th c v cn u thn xc. Chng qua h mun ngi nh t vng m v mun nhn c s quan tm cng nh h cm thy an lng v ngi thn khng qun h. Vic t vng m v cng king linh nh s lm hng linh cng bm chp vo ci trn, quyn luyn cuc sng trc y v hng linh khng th siu thot ln mt cnh gii cao hn (cnh gii an lnh an lc hn). Hng linh khi nhn thy
qun o nhng khng mc c, khi nhn thy mm cao c y nhng khng thng thc c ni kh nim au li dng tro. Trong thc t, chng ta thng ri vng lm l cho ngi thn mt khi xe tang i trn ng hay t vng, m cho cc hng linh vo dp gi tt, rm thng by. Mt cu hi c t ra phi chng cuc sng ca ngi m hon ton ph thuc vo ngi dng ?. C ngi khi sng th rt ngho, khng c i x t t m khi cht i th c ngi thn t cng cho no nh lu, xe hi, in thoi t tin, thm ch c v p tht v l v nu thc t hng linh nhn c nh vy th c l cht i s sung sng hn gp vn ln khi sng. Hn na nhng quc gia, dn tc khng c tc l t vng m cho ngi mt th khng hiu nhng ngi mt h s mc g v c tin vng tiu khng ? Trong thc t th hin tm lng vi ngi khut mt cch c ngha th cng vic m ngi sng nn lm chnh l cn nng ta vo Tam Bo gio ha cho cc hng linh, h gic ng, h hiu ra u l con ng mnh cn phi i, u l con ng thot khi kh au v u l im ta m h cn phi c, ch khng phi mi bm chp vo nhng vt cht ph du ca ci trn. Ngoi ra ngi sng cn phi to tc cc cng c (cng dng Tam Bo, gip ngi ngho kh, phng sinh cu
vt, hnh thin, n chay, tng kinh nim Pht ) ri hi hng cng c cho cc hng linh. Ch c cng c, phc c mi c th gip cho cc hng linh trong vic thot khi kh au ci thn trung m, cng nh cc ci xu khc. Cn vic t vng m v ang lm lng ph rt nhiu ca ci ca x hi. N c sy cho vn nn m tn d oan, tip tay cho vic hy hoi mi trng thin nhin, thm ch v ang gy ra nhiu tai ha cho bn thn ngi t vng m hay x hi bi nguy c chy n rt cao. Theo s liu thng k ca B Vn Ha Thng Tin, mi nm ngi Vit Nam dng cng cho th gii tm linh trung bnh 50.000 tn vng m v lng vng m m ngi dn H Ni t hng nm c gi tr khong 400 t ng tin tht. Ring n B Cha Kho Bc Ninh lng vng m em ha mi ngy ln ti hng t tr gi c trm triu ng. Cn ph Ty H vo nhng ngy rm, ngy l tt, s lng khch hnh l trung bnh t 500 n 800 ngi. Chng ta lm mt php tnh n gin: Nu mi ngi b ra 15.000 VND cho vng m th s c khong gn 10.000 triu ng tin mt b lng ph mi ngy. S tin s l khng m c nu chng ta tnh n vic t vng m ti cc gia nh hay ti nhng nh, n, miu mo khc trong lnh th Vit Nam vo nhng dp . Hy hnh dung xem nu s tin ph phm cho vic t vng m , chng ta dnh cho vic xy dng trng hc,
bnh vin, trm y t cho ng bo dn tc vng xu, vng xa, gip nhng gia nh thng binh lit s, gip nhng b m Vit Nam anh hng, gip nhng ngi ngho kh, gip nhng a tr m ci hay nhng ngi bnh tt th chng ta lm c nhng cng c v lng nhm tch ly phc c cho chnh bn thn, cho gia nh, cho dng tc hay gp phn lm cho x hi hnh phc ln rt nhiu v c nhiu ngi bt i c ni kh. Trong thc t nguyn vt liu cng nh quy trnh sn xut vng m hon ton khng thanh tnh v sch s. Chng nh chng ta li em dng cng nhng th bt tnh ti cc ng linh thing, ti ng b T tin. c Pht nh chng ta bit Ngi t b lu son, gc ta, cung vng in ngc tm ra con ng gii thot chng sinh khi kh au, Ngi u cn nhng th v ng m trn tc . Nhiu k bun Thn bn Thnh hay nhng k hoang tng cho rng mnh c cn ca Thnh ny, Hong n li dng s thiu hiu bit v tm linh hay s m mui ca nhng ngi khc v li c nhn bng cch da nt: Thnh trch mng v thiu l, thiu vng m, cn phi lm l t vng, t m nu khng s b vt cht Ta c th thy r trong nhng bui trnh ng m ph, hu ng hay gii hn, tr n To quan hin nay, c nhng ngi
m mui thiu hy hng chc, thm ch hng trm triu ng cho tin vng, hnh nhn, voi, nga, rn
Tin tht c t gin tip qua nga, voi, hnh nhn giy Cc bc c nhn dn tn lm Thnh Linh t Vit t Mu u C, Mu Liu Hnh, c Thnh Ging, c Thnh Trn, c Thnh Ch ng T, c Tn Vin Sn Thnh cc Chu, cc Cha , Ng V Tn Quan cho ti Quan Hong B, Quan Hong By, Quan Hong Mi, C B, C Chn hay Cng ng cc Gi, Hi ng cc Quan mi tm ca ngn mi hai ca b ta cn phi bit r rng cc Ngi khng phi l ai xa l m chnh l Ngun ci, l T tin, l ng b, Cha M ca chng ta. Theo ti liu nghin cu ca GS.TS Ng c Thnh: Mt hin thn ca Thnh Mu ti cao l Liu Hnh Thnh Mu (Tin Thin Thnh Mu) l con ngi tuy gc t ci tin trn thin nh, nhng u thai thnh ngi trn, c i sng bnh thng nh mi ngi, c chng, c con, tng giao du vi nhiu danh nhn thin h. Ti nng v cng c ca Liu Hnh Thnh Mu c nhn dn ca ngi, truyn tng bao i. Cn M u C c xem l Mu Thng Ngn.
Trong hng ng v Quan Ln, theo quan nim ca dn gian nhiu v Thnh tng l cc nhn vt lch s. Quan Tam Ph gc l mt v tng thi Hng Vng, Quan ln Tun Tranh hay Quan Ng l tng Cao L, mt danh tng thi An Dng Vng hay c ni li coi ng l mt v tng thi Trn. Quan Nh tng truyn l tng L St tng chm u Liu Thng. Danh tng Trn Hng o (c Thnh Trn) v cc b tng ca ng nh Phm Ng Lo, Trn Quang Khi cng c tch hp vo in thn T Ph. Trong hng Cha, Chu B, nhiu v thn linh cng l nhng nhn vt c cng vi nc vi dn : Chu Lc tng truyn l con gi ca c Tn Vin Sn Thnh, tng bo mng cho vua L Li vt qua cm by ca qun Minh, bo ton lc lng khng chin ti thng li. Chu Mi l ngi Th l v tng cm qun nh tan cnh qun Liu Thng ti i Chi Lng v sau trn gi ca i ng bc ca i Vit. Cha Thc B tng truyn l m nui ca vua L Li. Chu T vn l v v tng cm qun i nh gic, nh b em ca ci ban pht cho dn ngho. Chu Ng l cng cha nh L b hong cung i tu, Chu Bt Nn l b tng ca Hai B Trng Cc v Thnh hng cc ng Hong, nhiu ng cng l nhng danh tng c cng dit gic, gi
gn bin cng, khai ph t ai, mang li li ch cho dn cho nc : ng Hong Nht l danh tng di thi vua L Li. ng Hong i l ngi Dao tng cm qun bo v dn vng Cm Ph hay l Quan Triu Tng ngi c cng khai ph vng t Thanh Ha, nay c nhn dn a phng tn th. ng Hong B (Ba) c xem l trng nguyn Phng Khc Khoan. ng Hong Lc tc tng Trn Lu gp cng nh gic Minh. ng Hong By l quan triu nh chn gi vng Lo Cai, Yn Bi. ng Hong Mi l quan vn thi L, ngi gc Ngh An Ngoi ra mt s v thn linh hng C v hng Cu cng u c gn vi cc nhn vt v s kin lch s ca nc Vit. Cc Ngi l nhng ngi hi sinh tnh mng, hi sinh c cuc i v nn c lp ca dn tc, v s tn ti v pht trin ca ni ging Tin Rng. Cc Ngi sng lm tng, cht v thn tip tc cu gip con chu th khng c l do g cc Ngi cn ci tm tham tic ca ngi i v cn nhng th vng m hay cng r tin, bt tnh ca trn gian. Cc Ngi ch cn ci Tm Thnh v mong con chu ca mnh c tr tu, lun c hnh phc bnh an, sng hiu tho, thun ha, sng tun theo k cng php lut v lun thng o l.
10
Do , chng ta hon ton c th hiu v nhn thc r : - T tin no, ng b no li i hi con chu mnh, bt con chu mnh phi gng mnh i vay mn lm l trnh ng, m ph, pht con chu mnh ch v hon cnh kh khn m khng c l vt, ch v ngho m khng t vng m dng cng. Hy thc tnh v hiu rng chnh nhng k bun thn bn thnh, nhng k hoang tng v t li thp hn bin ng b T tin mnh thnh nhng con ngo p ng s. - T tin no, ng b no li vui mng khi nhn con chu tn ph thin nhin t nc lm l vt t lng thnh knh vi mnh. - T tin no vui mng khi thy con chu lng ph tin bc trong khi cn nhiu ngi Vit Nam khc ang ngho i, kh au, thiu thn ci n ci mc. - T tin no vui khi thy con chu dng cng mnh nhng vt bt tnh v p t cho mnh phi tiu tin ngoi quc nh tin La gi, tin Euro gi. - T tin no vui khi thy con chu dng cng mnh vi nhng li xin x v l, thm ch tri o l v mang m tnh cht t lt, trao i c iu kin.
o Pht khi du nhp vo bt k mt t nc no lun dung ha v i vn ha bn a m khng h gy nhng cuc chin v tn gio do bn cht i t i bi. Chnh v vy, o Pht ni chung v o Pht Vit Nam ni ring cng v ang b pha trn nhng hnh thc m tn d oan ca dn gian, hnh thc m tn d oan ca nhng tn ngng, tn gio khc. Hin nay ti nhiu ngi cha vn cho php vic t vng t m, thm ch l t honh trng v c nhng l trnh ng, hu ng lai tp khng ng vi ngha nguyn bn v v c nhng l dng sao gii hn, nhng l tr n To quan phi l. o Pht ang b nh ng vi nhiu th t kin khc. Thy ng, thy cng, thy php, thy ba khi lm g cho d mc ch sai vi chnh Php ca c Pht u bt u bng ting Nam M A Di Pht. Thit ngh n lc cn ly li s trang nghim thanh tnh vn c ca o Pht, cng nh cn nghim tc thc hnh chnh Php ca c Pht. Hin nay c nhiu ngi cho rng o Pht l o ngoi nhp khng phi o ni sinh cn vic t vng m vn l truyn thng lu i v l nt p ca vn ha ngi Vit nn cn phi gi gn bn sc. thc s l mt nhn nh khng chnh xc. C th ch v khng bit r ngun gc nn c theo tc trc lm sao, nay lm vy. Sau khi tm hiu ngun gc ca n ta thy r hin nay tc l l mt tc l khng mang li li lc cho cc hng linh v gy lng ph, cn phi dn c gim thiu trong i sng tm linh ca ngi Vit.
12

.
Thc t, mt nc nh lun chu nhng nh hng vn
ha t cc nc ln, tuy nhin chng ta cn phi bit chn lc ly nhng ci hay, ci c ch, ng thi vi tinh thn ha nhp ch khng ha tan. l ngi Pht t chng ta cn phi tm hiu gio l ca c Pht mt cch su sc v khng khoan nhng hay dung tng nhng h tc c bit l tc l t vng m mt cch thi qu. Tuy nhin c ngi s cho rng: Tin ca h l do h kim ra, v vy h c th ty tm ty m t vng m dng cng v theo h nu khng t v ng m na th nhng ngi lm vng m s tht nghip. y l nhng quan im nu nghe khng th c v hp l. Bi v ng l tin ca h kim c th h c th ty s dng. Nhng liu h c bit rng, do u m h c c s no y ? C phi nh hng phc ca T tin hay khng ? C phi l nh cc bc tin nhn i trc x thn h c c s no trong bnh yn nh ngy nay? hay h lun cho rng tin m h c c l do s thng minh ca mnh. Vic gim thiu v tin ti khng t vng m cng s ging nh vic cm t pho hay vic cm qung co cho thuc l. Chng ta cn cn nhc gia ci li v ci hi. Nu i tm hiu s liu thng k v nhng thit hi trc tip hay gin tip ca vic t vng m (ti nguyn rng b hy hoi, nhng v chy rng, chy nh, cht ngi do t vng m, tht thot ngoi t) chc hn mi chng ta s hiu v sao nn hn ch
13
t vng m. Trong thc t, khi gim t vng m, nhng ngi sn xut vng m h s chuyn sang lm vic trong nhng ngnh ngh khc cng ging nh nhng ngi lm ngh pho n tng lm. Ti tin rng nhng ngi c lp lun ng h cho vic t vng m s thay i suy ngh v thay i hnh ng sau khi c nhng lun im c phn tch pha trn cng nh sau khi i tm hiu ni dung nhng bi vit v phng s c trch dn trong phn sau ca cun sch ny. Xin c trch bi k ca C i lo Ho Thng Thch Tr Hi (1906-1979) - bc danh tng trong lch s Pht gio Vit Nam vit nhm chm bim nn t vng m. Ch tin vng m c sao? o kia qun n mc vo h thn Hia hi ai x va chn M vung s ai khun ln u Nga bng ch ch gu gu Voi to rng rut bi mu nh nhem Lnh th nh qu tr em Vng thoi l na, bc tin ct-tng. Vic t m v thnh cng, Di m ngi vt ai ko ph ci Xin ng m tn ch i
14
Vn lun bit rng b mt tc l lu i n su, bn r vo tm thc ca ngi Vit l khng h d. V th, u tin t t nhiu, t lng ph chng ta gim xung t t, t mang tnh cht tng trng. Ri t t t gim dn xung t t hn na v tin ti chm dt hn vic t vng m. Song song vi vic gim hy thay vng m bng nhng th c tht (tin tht, qun o tht, hoa qu ). Vi nhng th c tht chng ta c th ti s dng trnh lng ph cng nh chia s vi nhng ngi khc. V chng ta cng cn phi bit rng vic t vng m ti ni t chc l hi, ti ni di tch lch s - vn ha hay ti ni cng cng khc l vi phm php lut. Vi tm nim mong mun ngi Vit Nam chng ta c mt ci nhn ng n v sng sut hn i vi tc l t vng m tn ti t lu i, cng nh mun rng mi ngi Vit Nam s tm ra cho mnh mt cch th hin s bit n v lng thnh knh ti cc ng linh thing cng nh ti ng b T tin trong chnh nim. Gia nh Pht t (GPT) chng ti xin gi n qu v cun sch: Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit Cun sch l tp hp c chn lc nhng bi vit, bi php thoi v phng s qu bu t thp nin 30 cho ti ngy nay, c th nh sau : - Bi vit ca Ha Thng Thch T Lin vo nm 1952 v ngun gc ca tc l t vng m.
15
- Trch Khai Th quyn 2 ca Ha Thng Tuyn Ha ni v bi tr sc thi m tn. - Trch bi ging php Nghip v Lun Hi ngy 22/10/2006 ti cha n Quang ca i c Thch Nht T - tr tr cha Gic Ng. - Bi vit: Bn v m(Nhng iu thit hi cho nc Vit, cho dn Vit khi t vng m) ca Bo uc Tu c quan Hong Php ca Hi Pht gio Bc K, tr s t ti cha Qun S. S u tin ra ngy 10-12-1935. (ngun Internet) - Bi phng v n ca ng Ng L Li vi Tin s V Th Khanh, Tng gim c Lin hip Khoa hc Cng ngh Tin hc ng dng UIA v vic "ngi m" c nhn c vng m hay khng?. - Bi phng v n ca phng vin Cao Hng vi Gio s, Tin s Trn Lm Bin. ng l mt trong nhng nh nghin cu vn ha Vit Nam, vi cc cng trnh nghin cu v vn ha dn gian, tn ngng tn gio Vit Nam. - Bi phng vn Gio s, Tin s Ng c Thnh nguyn l Vin trng Vin Nghin cu Vn ha Vit Nam, nay l Gim c Trung tm Nghin cu v Bo tn Vn ho Tn ngng Vit Nam, l U vin Hi ng Di sn Vn ha Quc gia v Ph Ch tch Hi ng Folklore chu .
16
- Trch bi phng vn ca phng vin Hong Anh Sng vi nh Ngoi cm Phan Th Bch Hng v tc l t vng m. - Trch bi Php thoi ca Nh Ngoi cm Nguyn Vn Nh ti cha Din Quang ngy 10/10/2010 v tc l t vng m. - Phng s ca phng vin Quch Dng v: Ngi lng 'bng dng' b t vng m t nm 1945. - Phng s ca phng vin Ngn Anh v: Ngi cha khng t vng m trong sut 12 nm lin c trn 06 t ng thc hin cc hot ng t thin. - Nhng v t m khng v nhng v d thc t th hin s m mui v lng ph tt . (ngun Internet) - Thng k nhng thit hi do nguyn nhn t vng m 5 thng u nm 2013. (ngun Internet) - Trch Ngh nh 75/2010/N-CP ca Chnh ph c hiu lc thi hnh t ngy 01/09/2010 v mc pht tin i vi hnh ng t vng m ti ni t chc l hi, di tch lch s - vn ha, ni cng cng khc cng nh mc pht i vi cc hot ng truyn b t tng m tn d oan. Knh xin tc gi ca cc bi vit, cc phng s nu trn cho php Gia nh Pht t chng ti c trch dn v s li lc cho nc Vit, cho cng ng ngi Vit.
17
Trong qu trnh bin son cun sch ny, mc d Gia nh Pht t chng ti c nhiu c gng nhng kh c th trnh khi nhng thiu st, knh mong qu v c gi hoan h n nhn v ng gp kin. Trong thc t, vic hong dng Pht Php lun c nhng nh hng v cng tch cc v su rng trn mi lnh vc ca tng quc gia, tng dn tc, tng a phng, tng xm lng thn bn, tng gia nh, tng c nhn mi mt con ngi. N khng ch l vic ring ca mt ai m cn s chung tay gp sc ca tt c chng ta. Hy bt i mt chai bia, mt chai ru, mt bao thuc dng s tin nh nhn ti liu ny thnh 3 bn v gi n b bn, ng nghip hay nhng ngi thn yu ca mnh. Chng con knh xin Ch v c hi hng cng c nh b ny ti khp cc t, ti khp cc chng sinh v mi l do cha c vng sinh, nguyn cu tt c u trn thnh Pht o Gia nh Pht t Tm Php Tu (Pht t: Tm Php Vin, Tn Tm Tr, Tm Php Tu, Diu Hng, Tn Tm Trn, Tm Php Quang)
Ha Thng Thch T Lin
Ho Thng Thch T Lin (1903-1977) l mt tu s Pht gio Vit Nam, ng l ngi c nhiu cng lao trong phong tro chn hng Pht gio, a Pht gio Vit Nam ha nhp vi Pht gio Th gii. Sau ngy cch mng thng 8 thnh cng, ng ch trng Thng nht Pht gio, on kt Tng gi v kt qu l Gio hi Tng gi Bc Vit ra i do ng lm ch tch, v ng thi l Ph Hi trng Hi Pht gio Vit Nam. Trong thi k 1945-1954, ng l tr tr ti cha Qun S, ch nhim v l ch bt t nguyt san Phng Tin. Thng 5 nm 1950, ng i din cho Pht gio Vit Nam i d hi ngh thnh lp Hi Pht gio Th
Gii ti Srilanka v a Pht gio Vit Nam vo t cch l sng lp vin. Nm 1951, ng l sng lp vin cng nh Tng th k ca Tng hi Pht gio Vit Nam, t chc thng nht Pht gio ton quc, gm c Tng gi v C s c ba min Bc, Trung v Nam Vit Nam, tin thn ca Gio hi Pht gio thng nht Vit Nam sau ny. NGUYN NHN TC L T VNG M 1952 Phm i, ci g cng phi c nguyn nhn mi c kt qu, di y s bin bch r ci nguyn nhn ca tc l t vng m. c kinh Dch nh Nho, chng ta thy rng: Tc chn ngi cht ca nc Tu v i thng c, mt khi c ngi cht c th em chn, khng quan khng vn, li cng khng khanh phn m chi c. n i vua Hong (2679 trc Ty lch) cho rng: Con chu i vi ng b, Cha m trong vic mai tng cu th nh th l thiu bn phn, mi sai ng Xch Xng sng ch ra quan, quch chn ct. Tri qua i Hong n i nh Ngu, ci l tc chn ct ngi cht ch c th thi.
20
Ni nh Ngu l nh H (2205 trc Ty lch), ngi Tu mi bt u dng t st nn lm mm bt, dng tre g lm nhc kh, nh chung khnh, n so v.v... em theo ngi cht. Cc vt c gi l minh kh, hoc gi l qu kh, tc l nhng vt em chn theo cho thn hn ngi cht dng m ph, l nhc i vi ngi cht bt u c t y. Ri ch ra dng cho ngi cht, tt phi c ngi hu h ngi cht, ngi ta mi li ch ra ngi b nhn bng g em chn theo vi ngi cht. n i nh n (1765 trc Ty lch), li khng dng mm bt t v nhc kh bng tre g chn theo ngi cht na. Thay vo ci t kh, dng ton tht chn theo. i nh Chu (1122 trc Ty lch), ngi Tu bt u vn minh. C nhin l nhc i vi ngi cht cng c n nhp m tin b, gia ngi cht vi ngi cht c ngi sng phn ra giai cp sang, hn trong vic l nghi chn ct. S l t vua cho n cc quan ln khi cht i, s c dng c vt gi theo l nh H, vt tht
21
theo l nh n em theo cc vua cha cht. Cn t hng s phu ti bnh dn, khi cht ch c chn theo c mt th gi thi. Nu ngi hn h no m dng nghi l ngang vi ngi sang tc khc phi ti Tim l. Khng nhng th m thi, d man nht, c c nht l ngi ta cn ba t ra nhng TUN TNG, ngha l khi cc vua v cc quan ln cht i, t v con n b h ca cc vua, cc quan ln, yu qu khi cn sng, s phi em chn sng lm dng khi cht. Vic ny chng ta c thy s tht chp sch T TRUYN rng: i vua Vn Cng th 6, vua Tn Mc Cng tn l Hiu Nhn cht, ba anh em h T xa l Ym Tc, Trng Hnh v Chm H u b chn sng theo Mc Cng, v Mc Cng khi cn sng, yu qu nht ba anh em h T Xa. Ngi trong nc t lng thng tic ba anh em h T Xa l ngi hin c, mi lm ra th Hong Diu t than vn, ma mai. Trong th i ni: Ba anh em h T Xa u l ngi hin c gp trm nghn ngi khc, tri t i. Sao n em chn sng i theo vi ngi tn s
22
l Mc Cng. Nu ba trm ngi nh chng ti ny c cht theo Mc Cng th mnh cho ba ngi hin c y, chng ti rt vui lng m cht thay. V sau ngi ta cng bit em ngi sng chn theo vi ngi cht l v nhn o, mi ch ra ngi c Slinh, sau v ngi c khng c m thut, ngi ta li dng g Mc ngu nh trc. Sch Trang T chp rng: Vua Mc Vng nh Chu (1001 trc Ty lch) c ngi tn l Yn S ch ra ngi c chn theo ngi cht. c Khng T c n chuyn ny lin ni lng phn ut m thng m rng: K no sinh ra tc chn ngi g theo vi ngi cht l bt nhn. Thy Mnh T cng c cm vi tc hnh nhn th mnh m nguyn mt cu c rng: K no dng ngi b nhn l tuyt t. n i nh Hn, gii tri thc Nho hc cm ng vi li tuyt c thng thit ca ngi Khng, Mnh trong tc l dng ngi sng chn theo vi ngi cht, mi b tc l TUN TNG, khng dng ngi sng chn theo vi ngi cht na, nhng li lm ra nh m cho v, con, ti, t ngi cht ra p m. Cn cc thc n, mc, hnh dng ca ngi cht kia, khi cn
23
sng dng nhng thc g, khi cht cng em chn theo ht. Ngi nh m kia mun cho thm oai v, ngi ta li c phng , voi, nga bi tr chung quanh phn m na. n y chng ta s li tm thy nguyn nhn ca tc l t vng m giy. i Hn Hoa n nm Nguyn Hng nguyn nin (105), ng Thi Lnh bt u ly v cy d v r rch, li rch em ch ra giy, v c giy, ng Vng D lin ch ra vng bc, qun o ... u bng giy cng ri t i thay th cho vng bc v dng tht trong khi tang ma, t l. Sch Thng gim cng mc c chp: V vua Huyn Tn m thut qu thn mi dng ng Vng D lm quan Thi thng bc s coi vic ch vng m dng trong khi nh vua c t l. Chng ta c th lit Vng D vo hng Thy t ngh vng m c. c Pht Thch Ca Ngi khng h dy t vng m cng gia tin. Ti sao ngy rm thng by l ngy l trng th ca Pht gio m thy mt s tn nh Pht t rt nhiu vng m knh biu gia tin. Chnh ngha ngy rm thng by ca Pht gio l th ny: Ngi Mc Kin Lin l bc i t ca c Pht
24
Thch Ca. Ngi tu chng c 6 php thn thng, mt trng thy thn mu Ngi l B Thanh phi y a a ngc, m Ngi khng sao cu c mi cu cu n c Pht. c Pht dy rng: Du ng thn thng n u chng na, cng khng c th cu c ti nghip ca thn mu ng, phi nh n cng c tu hnh ca ch Tng mi cu c ti nghip cho thn mu ca ng c. Ngy rm thng by sp ti y, n s l ngy ca ch Pht hoan h, ngy ca ch Tng hnh o t t. ng phi ch thnh sm l nghi trai n em dng cng dng ch Tng. Cc Ngi s cu nguyn cho thn mu ng c gii thot. Chnh ngha ca ngy rm thng by ch c th thi, khng hn khng km. Chng ta c ai thy Pht dy t vng m cng gia tin v ngy rm thng by u? Ti sao li c tc l m tn di oan y? Nguyn nhn t vng m vo ngy rm thng by l th ny: Triu vua t Tn nh ng (762) nhm lc Pht gio cc thnh Tu, v s tn l: o Tng mun cho dn chng Tu v ngy rm thng by m
25
bng bt theo Pht gio, bn li dng tc t vng m ca nhn dn Tu vo tu vi vua t Tn rng: Rm thng by l ngy vua Dim vng m ph xt ti phc thng trm, nh vua nn thng sc cho thin h, trong vic l cng gia tin vo ngy rm thng by nn t nhiu vng m cng biu cc vong nhn dng. Vua t Tn ng mun c lng dn nn rt hp vi li tu ca o Tng lin h chiu cho thin h, th l nhn dn nc Tu li c dp thi nhau t vng m vo ngy 15/7 knh biu gia tin. Nhng chng bao lu li b ch tng cng kch bi tr v vic t vng m vo ngy trng l ca Pht gio lm cho ci l ngy 15/7 khng cn c chnh ngha na. Phn ln dn chng Tu hi tnh ng cng nhau b tc t vng m lm cho cc nh chuyn sinh sng v ngh nghip vng m gn nh b tht nghip, nht l ngi Vng Lun dng di ca Vng D ngi ba t ch ra vng m. Tht nghip, Vng Lun mi bn cng vi cc bn ng nghip m mu phc hng li ngh nghip hng m. Mt ngi gi cch m my hm, ri tin cht c loan ra, cn ci xc gi cht kia lp tc c
26
khm lim vo quan ti, c l hng v sn sng thc n, nc ung. ng khi xm lng n thm ving ng c, Vng Lun vi gia nhn v h hng ca ng, em c hng ngn th m trong c c hnh nhn th mnh ra cng ngi cht. H by n cng cc quan thin ph, a ph v nhn ph. "Ch ch php qu thn mu nhim qu nh ,thing ling qu nh". Khi mi ngi ng sut xoa khn kha, bng trm nghn mt nh mt, trng thy hai nm r mi, c quan ti rung ng ln. By gi, Vng Lun ng sn bn quan ti. Chng gi cht kia cng l d ngi dy, gi v l d, trng trc, trng sau, mi bc t quan ti ra, vi mt iu b nh ngi cht i sng li, ri thut li chuyn vi cng chng rng: "Cc thn thnh trong tam, t ph va nhn c hnh nhn th mnh cho ti, vi tin bc v m, nn mi tha cho ba hn by va ca ti c phc sinh v nhn th". Cng chng lc ai cng tng tht, cho rng hnh nhn c th th mnh c v thnh thn trong tam, t ph cng n l m, tng phc, gim ti v cho tng thm tui th. T y cc ngh hng m li
27
c phc hng mt cch nhanh chng v khng nhng linh hn cc gia tin dng vng m, m n c thin, a, qu, thn trong tam, t ph cng tiu dng , th ng nhin l vng m phi t hng. Chuyn ny cn chp r rng sch Trc Ngn Cnh Gio. Nh th, chng ta nn thng thn nhn nhn rng: "Ba t ra tc l m tn, d oan, lm hnh nhn th mng vo l tam, t ph u c m tn n ngy nay l bt u t ngi Vng Lun. Ngi Trung Hoa b ci b m tn vng m do Vng Lun u c n nay c 1847 nm (1052-1952). Dn tc Vit Nam chng ta m tn cng chng km th, nhng v trc y, chng ta b h h hn 1000 nm. Phong tc ca ngi h nh th no, ngi mnh cng dp theo ng khun kh nh vy, bt lun hay, d, phi, tri, t, chnh. l do ci tnh cu th, ph ha ca ngi mnh. Nu chng ta tha nhn tinh thn ca dn tc Vit Nam u nh Pht gio v Nho gio o to nn, vy th xin hi gii tr thc Vit Nam: hin ti c ai tm thy Pht gio v Nho gio dy v thuyt t vng m Kinh sch no?
28
Nu khng tm thy tc t vng m do Pht gio hay Nho gio truyn dy, mt ln ti xin thit tha yu cu ngi Vit Nam ta b tc l t vng m i, v khuyn mi ngi cng b tc l y. Chng ta cng nhau trit bi tr tc l m tn t vng m, quyt nhin gia dn tc Vit Nam ny dnh cho chng ta vin thnh mt cng nghip kin quc vy.
Ha Thng Tuyn Ha
Ha Thng Tuyn Ha hi sinh c cuc i a gio ngha Pht Php ph cp khp ni trn th gii, hu mong cu vn th nhn. Ngi ni:"Lc xut gia, ti mun tm ra l do ti sao ngha l vin mn ca Pht gio ch c mt s t ngi trn th gian tu hc, cn gio l ca o Tin Lnh cng Thin Cha c ph cp ton cu. Nghin ngm nghin cu mi, ti pht gic ra rng v cc t ca Pht cha phin dch Kinh in Pht gio ra ngn ng vn t ca cc nc trn th gii. Ngc li, o Thin Cha v Tin Lnh phin dch 'Thnh Kinh' ca h ra ngn ng ca mi quc gia, khin ai ai c qua lin hiu ngay. Nu Kinh in Pht gio c phin dch ra mi ngn ng th Pht gio s t c ph cp khp ni m khng cn cu mong. Do
, va xut gia, tuy khng bit mt ngoi ng no, ti vn pht nguyn rng nu cn sng ngy no th ti s gip Kinh in Pht gio c phin dch ra mi ngn ng vn t. y l ch nguyn ca ti, v ti s tn dng mi kh nng thc y thc hin cng tc ny." KHAI TH 2 : BI TR SC THI M TN (Vn Pht Thnh ngy 15 thng 10 nm 1983) Ti c cm gic rng Pht Gio Trung Hoa cn tn ti rt nhiu hnh thi m tn, y dy chuyn khng hp l, khin ngi i sinh hoi nghi v chng tin Pht. Nhng iu nh vy chc chn phi ci cch. Nu khng sa i mt cch trit th tin ca Pht Gio trong tng lai s nh th no? Th d nh nhng k ti cha thp hng, h ngh rng thp cng nhiu th cng c cng ln, k tht l quan nim sai lm. Cng hng cho Pht l biu th lng cung knh. Ch cn mnh thnh tm thp mt cy nhang l ri, cn g phi thp nhiu. Nu tm khng thnh th thp bao nhiu nhang cng chng c cm ng. Pht khng phi l k thch ngi mi hng, nu Pht thch hng thm th cng ging nh phm phu,
31
chng c g khc bit. Ci phong kh nh vy cn phi sa i, nu khng th ngi ta hoi nghi rng Pht tham ngi mi hng thm. Cho nn v tnh m mnh lm c cao thng ca Ngi b nhim, tht l ti li v cng. C nhng k thiu hiu bit ti cha l Pht, l chuyn tt, song h khng bit ly Pht c ngha g. H ch bit cu Pht ph h cho thng chc, pht ti, bnh an hnh phc, ri cu xin con trai con gi, cu danh cu li, cu xin chuyn; nhng th cu u l biu hin ca lng ch k, t li, chng h ngh ti lm li ch cho ngi v cho i g c. Nu cu Pht v B Tt th s c ng nghim v cc ngi khng lm chng sinh tht vng, song c lng mong cu khng y nh vy th tht l sai lm lm. Khi thy tnh hnh nh vy ti cm xc v cng. Mnh phi ch by nhng ngi thiu hiu bit cch ly Pht, dy h rng phi v tn ngng m ly Pht, v ton th gii, v cu ha bnh m ly Pht. Dy cho h khn cu bng tm lng chnh i quang minh, v ngi khc, chng v mnh, th mi ng l hnh vi ca ngi Pht t.
32
C nhng Thy thiu tri thc, tuyn truyn rng nu t vng m, giy, tin giy th c cng c rt ln, v cho ngi cht c tin chi xi, c th hi l bn cai ngc lm gim hnh pht. B con khi nghe cc Thy ni vy th lin mua vng m, tin giy t, cng nhiu cng tt, tin rng Thy ni l ng, v ngi xut gia khng bit ni lo. Nhng b con no bit chuyn b mt bn trong, nhng Thy ng pha sau th li m mnh no hay? Nn cc v phi ht sc sng sut m suy xt, ng h lm chuyn gian tr, la bp tin bc. Th on nh vy tht l t hi, thp hn. Do , ti mun ci cch tp tc t vng m tin giy, m qung m tn, Pht Gio ng chu ting oan rng: o Pht l tn gio xng v ch trng chuyn t vng m, tin giy.
i c Thch Nht T
i c Thch Nht T sinh nm 1969 ti Si Gn, xut gia vi Ho Thng Thch Thin Hu ti cha Gic Ng nm 1984 v th gii t kheo nm1988. ng du hc ti n nm 1994 v tt nghip Tin S nm 2002. ng l ngi sng lp "Hi n Tng o Pht Ngy Nay" v "Hi T Thin o Pht Ngy Nay". ng thi ng cng l tc gi v dch gi ca nhiu cun sch vit v Pht gio. Hin nay ng l tr tr ti cha Gic Ng. TRCH BI GING PHP NGHIP & LUN HI Cu hi th t : Ti quy theo o Pht trong gia nh c tang ma t giy tin vng bc, x, phn c hp vi chn l ca o Pht hay khng ? y l mt cu hi lin h n phong tc kh ph bin trong nc Vit Nam v Trung Hoa. Ti tr li ngn gn l hon ton khng ph hp v khng cn
thit. Ngun gc ca phong tc t giy vng m n lin h n nn vn ha ca Ai Cp. Nn vn ha ny quan nim rng ci sng gm c hai phng din: dng th v m ph. Dng th l tm thi my mi nm l kt thc, cn m ph l i i kip kip. Cho nn cc v vua Pharaon ca t nc Ai Cp huyn b m tng ci vng son, quyn uy ca mnh to dng ra nhng kim t thp honh trng nht m cc v vua trc cha c khi cht xung hng c ci gi tr hnh phc thng qua i sng vt cht sung tc ny lu i. Cho nn quan nim dn n s bt nhn v bt cng i vi rt nhiu hong phi, cung tn m n, nhng ngi tng c cc quan h v to nn hnh phc cho nh vua. Ngi Trung Hoa khi chu nh hng ca nn vn ha Ai Cp theo thi gian c nhng bin ch. Thay v chn ngi tht h lm hnh nm, thay v vng bc, ngc ng chu bu di huyt m th ngi Trung Hoa lm bng giy vng m.
35
Hiu ng ca nim tin sai lm ny l khng tht nhng tc dng t hiu ng sai lm l mt ni kh nim au i vi c k sng ln ngi mt. Ai tng c nhng quan nim ny m t khi cht cha c i u thai, tr thnh nhng hn ma vt vng y li tng cng trong cm xc v nhn thc mt lung o gic rng: ti ngho kh qu, ti khng c qun o mc, khng c cm n, khng c cc vt thc. Ci cn nghin i kht ny lm cho hng linh kh au cng cc cho nn bn thn cc hng linh nu cha c th thai u l nhng ngi kh au. Chnh v vy, c Pht dng mt tnh t Ng tc l i kht trc ch qu. Cc hng linh ny u i kht v cm xc, i kht v nhn thc, i kht v vt thc, i kht v hng th m h khng c phng tin thc hin. Do v trong lc cn sng ci hin tng v kin thc m tn d oan lan trn qu nhiu tr thnh phong tc tp qun m c ngi ta ca tng nh gn lin vi ci nim tin to ra mi lin h mt thit gia ngi sng v k cht. Cho nn lm cho ngi cn sng c quan nim sai lm , khi cht h vn ko theo quan nim sai lm ny, h khng i u thai c.
36
Hng hn khng c thn th vt l, lm g ung c, lm g n c, lm g mc c. Ci o gic n ung, mc hng th lm cho h b kh au tht s, cho nn h l nhng thnh phn ng thng ch khng ng s. c Pht dy khi b ma nht, khi gp ma, gp qu hy tri ln lng t bi nim mt cu thn ch, mt danh hiu Pht mong cho hng linh ny t b s chp trc v tnh cm, gia ti, s nghip, un khc, ni au ut hn cho hng linh ra i mt cch nh nhng. Cho nn t giy vng m khng c ai si c v ngc li ci o gic v s si giy vng m ny lm cho cc hng linh b tri buc. Ci nh ca ngi sng d ngho kh cng c chiu cao khong hai mt, rng cng vi mt vung. Trong khi ngi nh giy vng m ch c ba bn tc. Nu nh cc vt dng ny c th si c th chng ta s bin ng b t tin, ngi thn, ngi thng ca mnh tr thnh nhng cu b t hon hai tc, chui v ci nh nh xu ngoi tr h l nhng ngi hun luyn yoga thuc loi bc thy mi c th cun c thn
37
ngi trong mt ci chiu cao ch khong chng hai tc. Chng ta thy rt nhiu th v l, y th m phong tc tp qun vn c sc sng v nim tin m tn ca con ngi gn lin vi ni s hi lin h n hn xui, c gi l tam tai hay t tai. Tin tht nu b ct lm hai, gi tr giao hon n khng cn na, t rch cn khng si c nu nh b ha hon th ng tin ny s tr thnh tro bi u c si c. Trn dng gian cn si khng c, xung m ph cn l tro khng sao si c m tin chng ta thy ton la, euro. l mt cng ngh lm tin gi ni ting nht th gii. Cng rt may l lut php Vit Nam qu d di khng truy t nhng ngi lm tin gi ny ra php lut v n cp tc quyn ng tin ca Ha K v ng tin ca chu u. Tt c nhng o nh, o gic ny n li c nh hng tht i vi ni kh nim au ca con ngi, lm cho con ngi tic ni, bm vu, chp trc. Cho nn trong lc tm lim ngi thn ng c bao gi thm nhng qu bu, o qun mc vo trong hm, nu khng hng linh s tic nui.
38
Ai m c chng nm su chc b loi xn, thi trang m b trong hm l kh i siu sinh lm. C tng li ngy lc trc ti cn sinh tin, mt ngy ti mc ti ba b . Sng b khc, tra b khc, ti b khc. C say m tt c th gii hu hnh ny, hng linh s b vng vo ci hm, vng vo huyt m. Ni chung l tt c nhng th gii ca vng m u khng c tc dng m ch c tc hi i vi ngi ra i. y th m ngi ta vn khng chu b. Khi coi ngy gi khm lim cho qu Pht t, chng ti thng khuyn tn gia ch ng nn mua ci ny tn tin nhng h vn mua. H ni th tha cn hn l thiu, lm d khi phi hi hn v sau ny. Khi lm nhng ci nghip , Kinh in nh Pht gi l chng ta gieo ci nghip hoang ph do v minh gy ra. Ta t tin bng giy vng m cho nn Pht gio nht l gio hi chng ta gn y vn ng khi n ma Vu Lan thng by v ci ma thanh minh th cc Pht t ng nn mua hy ly s tin ny mua vt thc gip cho nhng ngi b kh au, nhng ng c b lo trong cc vin dng lo, hay cc tr em m ci, nhng ngi tn tt, khuyt tt, khim th c thm
39
c mt chn cm, mt manh o th gi tr li lc v cng. Th gii s dng vng m nhiu nht l th gii ngi Hoa. Theo Thng Ta Thch Duy Trn bo co vi thnh hi chng ta l c mi nm vo rm thng by ci tin t vng m ti ngi cha thy tr tr c i thnh tin lm t thin ln ti hng trm triu ng. mi ch l mt ngi cha, qu v c hnh dung nu tt c mi ngi cha cc Pht t u khng thc v vn ph phm ny th chng ta gieo ci ht ging ca sai lm v ci nghip ny s lm cho mnh sau ny hao ti tn ca v c tin ca li khng gip cho ngi ang cn m lm hoang ph n v ngi thn ca chng ta b ch nn bi v chp trc vo nhng ci khng c cho nn kh au l c tht.
Bo uc Tu
Bo uc Tu l c quan Hong Php ca Hi Pht gio Bc K, bo qun t ti cha Qun S, ph Richaud, H Ni. S u tin ra ngy 10-12-1935. BN V M NHNG IU THIT HI CHO NC VIT, CHO NGI DN VIT KHI T VNG M Gi xem th gii s, s thy c ton cu vn quc, nc no cng vy, h vn minh tin ln bao nhiu th d man phi tt xung by nhiu. cng l mt ci cng l bi tr i thin din. Nhng sinh vt gia v tr u c sc mnh v hnh, n cnh tranh phn u vi nhau, h mnh th c, yu th thua, khn sng bng cht. S cnh tranh dn n bc ng tin
th, thnh lp trn trng thin nhin tin ho, nn gi l thin din. Dn tc Vit Nam ta gn trm nm li y, hp th c nhng phong ho tro lu mi, t bn u M truyn sang, cho nn dn tr ngy mt m mang, tc l ngy cng sa i. i vi gic mng m mui nghn xa, hin nay cng i ba phn ct t c bc mn v minh, m a tm mt m rng trn con ng tnh hn gic ng. Vic cc nh tr thc ng tnh, nht tr v chuyn h ho ty chay m, l mt v d lm cho chng ta thy r s s thay i . Ka nh bn Trung Hoa, t dn quc cch mng, chnh ph ra hun lnh cho nhn gian bit, nn b ci h tc m y i. Nc ta, ti Hu, triu nh ra lnh b tc m trong vic t t. Ngoi bc, tnh Thi Bnh, c Thng th Vn inh thi hnh b m. Gii bo ch sut trong Nam ngoi Bc cng tham gia tch cc vo vic bi tr m. Vy ngun gc v li hi ca m th no?. V v sao nhng ngi c hc thc li phn i vic dng m?
42
Tu theo mi trng hp cng tc v th dng, bt lun vic chi, h lm ch c ch cho phn mnh hay c ch c mnh ln ngi u gi l c li. Tri li, lm vic tn cho mnh, li tn n ngi th gi l c hi. Xt nh m y, c ngi lm ra v ngi mua t u thit hi c. Ngha l, ngi lm m khng phi sn c nguyn liu, tt phi mua cc mu, giy cng cc th phm..., nhng my vt liu y phn nhiu l ca ngoi quc nhp cng, bi thu nhp cng mc th h phi gi cao, ngi th mua v mi c nguyn liu lm m. Vy c 3 min Bc Trung Nam bit bao l th m, s tin mua cc mu, giy, phm mi nm c c bc triu lt ra ngoi quc. V th m thm mt phn ngho cho nc nh ca ng bo. Vy c phi thit hi khng? Cc nh th m y khng lm c cc vt tht dng tinh xo ca i thc t ny gip thm kin thc v tinh thn, vt i kht v vt cht cho ng bo th ch, m li c duy tr mi ci thi h tc nhm nh, lm nhng gi di khin cho tn ri tinh thn, h hng vt cht ca ging ni Vit Nam nh vy, c thit hi khng?
43
V li, hng nm c tu n, tu kia ch y giy tin bc em bn cho nc ta, ri ch y nhc la go v nc ngi, mc d i chc vi nhau, ku bng tin trao cho mc, nhng xt k ra th i chc mt cch qu kh di, v th nui sng ng th v ngi, th khng n c th v mnh, vy c thit hi khng? V phn ngi mua m: Cc nh giu c, khng chu suy cng xt cn, bn phi lun ng, ch v ci quan nim sinh ly t bit, ch theo ci tp qun xa by nay lm, thnh th trong gia sn c nhng vt dng g th t lm m cho nhng vt dng y, c chng tn ph c bc trm, tin nghn ch chng t. Cn my nh ngho, cng ch v ci quan nim, li tp qun th t lm vi ci lu kho, i ba b qun o, t ra cng tn nm, su ng bc, m sau khi t ri, khng thy vong gi v em i mt mn no c, th chng gip ch chi cho ngi vong, li tn hi cho ngi sng, vy c thit hi khng? em s tin tht dng mua ly gi di kia, khng i kht g c, li rt cuc thnh ng tro tn, bi bay cng sn. Rt nguy na l, nh b gi bc
44
la ln chy ri c cha Minh Tnh Quy Nhn vo ba cng va Quan m thng 6 nm trc. Vy c thit hi khng. Phi chi s tin lng ph mua bnh tri cng nhng tht dng, trc cng c, sau li n c; hoc mua th chi c th cn sanh li ra c mi, nh mua cy tri, rung t thng nm c tri, hu li, cng ng nhiu nm, chng l c ch, ci ny li mua v dng, thnh ra em s tin y b vo la, ling xung sng, vy c thit hi khng? Nay xt r ra ci l gi chn, li hi ri, th ngi lm ra m bn, ngi em v t, c hai ng u b thit hi c, v mt ng th c bo bo gi mi ci thi m tn cho ging ni, mt ng th c lun lun lm tn hao cho gia sn, vy th ai li kh g cn lm, cn mua m na, nu cc Ngi l bc tr thc. Cn nh lo rng: Thi lm m, e cc anh th y phi tht nghip? Hi trc nhiu nh nu ru sanh nhai, n lc nha oan (nh nc) cm ch, vy cc nh nu ru kia c tht nghip u, v h i qua ngh khc ... Li na, cc anh ch lm ngh bi bc v
45
cc anh n trm n cp sinh nhai nay b cm hn, th my anh bc, o tc y c tht nghip khng? Nc ta cng ngh him hoi lm, nu Bc, Trung, Nam cc anh th m y hp tc vi nhau ch to ra giy, mc in th c ng dng cc nh in u mua giy mc ca cc anh, mi li y, mi nm c my trm triu ng bc ch chng t, chng ti cng mua, in kinh sch, ng truyn b Pht hc. Vy cc anh th y, khng nhng lm mt vic li dn, ch quc cho ng bo, li cn c cao mn ph h cho gia nh na. Lm c nh vy, c phi cng ngh pht t, m s sng ca cc anh c chnh ng khng?
Ti n S V Th Khanh
Ti n s V Th Khanh, Tng Gim c Lin hi p Khoa h c Cng ngh Tin hc ng dng (UIA) NGI M LIU C NHN C V NG M
Tc gi Ng L Li
Hng tu n c hng trm gia nh n Trung tm Nghin c u Tim nng con ngi s 1, ng Tc, Kim Lin, H N i cu siu v giao lu vi ngi thn m t do Li n hi p Khoa hc Cng ngh Tin hc ng dng (UIA) t chc. Ti n s V Th Khanh cho bi t kt qu giao lu thnh cng r t cao. ng chia s v ngha vic giao lu, cch thc cu si u t i trung tm. Nhi u gia nh n y giao lu khng thnh cng l v h ch mun "gi" ngi thn m t v ch hi, cu li cho m nh, (h i lm n th no cho pht ti, xin c ph h th,).
Vi c giao tip vi "c i m" nh vy l hnh th c giao ti p khng lch s. Cc c ta c cu: "m dng ng nht l". Do , mun cho ng b, Cha m , T ti n m t v "gp" chng ta vi tm trng vui v , th chng ta ph i th hin tnh nhn vn trong vn ha giao ti p. Theo , ta phi gii m c nhng thng ip ca th gii bn kia, nghe c nguy n ca ngi m t: H mun g , c n g mnh p ng, thm ch chng ta c th hc v ti n h nh cha bnh cho ngi m n u nh chng ta thnh tm h i hng cng c v pht nguy n. Chng ta khng nn by nh ng h ng m, ti n gi, khng cng nhng st sinh, khng c by v tn km. C hng tr nh kho nghim khoa hc v cc kh nng c bit ca con ngi l t i khoa h c c p Nh nc, c s phi hp iu h nh tr c tip c a 3 c quan l: Lin hip Khoa hc UIA, Vin Khoa h c H nh s (B Cng an) v Trung tm b o tr Vn ha truyn th ng.
48
Ti n S V Th Khanh vui v tr li cu hi "Ngi m" c thch m khng ? khi bi u v ng m th h c nhn c khng? v k t lun thng qua m t cu chuyn c tht v mt cuc giao lu gi a mt b n l m t gia nh thn nhn li t s v bn kia l m t li t s (nguy n l m t v tng qun i). Trong t t c cc cuc giao lu s 1 ng Tc th cng cho li t s hay cng gia tin u l chay thanh t nh, khng cng mn st sinh, khng cng m , ti n gi. Theo ng V Th Khanh: t v ng m khng phi l ng thi tn ngng thun tu m chnh l thc o mc gic ng ca Vn ho Tm linh . N l thnh t thuc cp phm tr c a tm thc: m tn v chnh tn. Trc ht, phi ni n s nhn thc v ci ch t s dn n vic ng x i vi ngi ch t: trnh nhn thc c ng km th cng d i v o con ng m tn v hoang tng. Mi mt dn t c, mi nn vn ho u c cch l gii khc nhau
49
v ci cht, iu quyt nh n cc h nh vi ng x i vi thn nhn ch t. Thi xa xa, vua cht c th c n b t cn thn hoc lnh hu cht t heo, ch ng cht c n bt v ch t theo v nh vy mi l "ph i o", thm ch cn "ym" c ngi ang sng l gi ng trinh lm "th n gi ca" C nh ng dn tc thiu s, khi ngi thn mt i th h chia ca cho ngi cht, ca ci c th c chn theo ho c em ra treo m theo phng thc: "C a ng chia ba, ca nh chia i". Dn dn nhng h nh th c "chia chc" y c chuyn th sang m v ng nhin tin m c ng khng phi l ngoi l. Nhng phong tc t v ng m nc ta xut pht t u v c t bao gi? . Kh ai c th tr li chnh xc c thi im xut hin phong tc t vng m, nh ng cn c v o cc giai tho i lch s th t c l t v ng m t i Trung Quc c trc Vi t Nam. Thng qua hng ngn cc ca kh o nghim, giao lu vi ngi khu t, chng ti pht hin ra
50
m t iu v c ng th v l : Khi h i t v ng m, ngi m c nhn c khng? Tht git m nh khi c nghe h tr li: Nhn c. Theo thng k c a chng ti, s "ngi m" tr li "nhn c" l i c xc sut rt cao, chim t 60 n 70% cc ca c kho nghim. ng V Th Khanh k li mt cu chuyn in hnh c sc v giao lu tm linh hi v vic t v ng m. Ca tr c nghim ny c quay phim lu tr v tr thnh kinh in c a vic kho nghi m: Vo ngy 09 thng 9 nm 2009, mi 8 gi 15 pht, c phng giao l u p vong ti s 1 ng Tc, Kim Lin, H N i no nhi t v c m t v tng qun i v "nhp" v o c chu gi c a mnh. C ny m i tt nghip du hc c v, ng y thng ni nng nh nh, v n cha bit th gii tm linh nn hm nay mu n n "th c mc s th". Gia nh v tng ny n giao lu tng i ng, c con chu c n 10 ngi, trong c hai ngi con l s quan cp t trong qun i. Gia nh ngh c quan khng l t n c a v
51
tng ny trn phng tin thng tin i chng v ng nhin ban kho nghim hon ton ng . V tng n y nh p vo c chu gi, ci ha h, gi ng ni rt trm h ng, l i pha cht khi h i c a v tng qun quen "n to ni ln" ni chin trn. Anh con tra i (qun hm Thng t) hi: - Con t tin biu cho ba, ba c nhn c khng? - Nh n c . - Con t qun o biu cho ba, ba c nhn c khng? - Nh n c . - Con t t bi u ba, ba c nhn c khng? - t h . Mi t c 2 ln tau u nhn c c. C gia nh m ng mng ti ti v khng nh ng c giao lu trc tip vi cha m nh (tnh tnh gi ng ni vn th) m ba cn nh n c qu bi u c a con chu na . t nhi n v tng chuyn sang ging trang nghim v khi hi: - Nhng m bn mi h i tau.
52
- Sao h ba ? - Khi nh n c t , khoi ch qu, tau y ra ng chy th th kh i ng m i m my khng n . - Ha ra khng c xng (c gia nh c i). Chnh h nh ra ng m i, nn cng an n tot c i b t n p pht v "c n tr giao thng". Loay hoay v lng ngng mi m khng nh xe vo r a ng c. Cng an li hi: "Xin cho kim tra bng li". Tau lm g c b ng li, th l l i phi np pht ln th 2 (c gia nh l i ci). Cha ht u, khi bn mi gi t l n th 2, tau chn qu ch thm i nhn, th thng sau tau l i nhn c mt "trt" bt np tin "pht ph lu kho lu b i" (c gia nh l i ci nh nc n). V tng qun ni ti p: - Nh vy vn c n may y, nu tau m i t S i Gn b ng chic t b n mi biu th 3 ngy n a cha chc ra c H N i. Vy th hm nay giao lu lm sao c y? - Th ba i my v gi ?
53
- Nhanh hn c i my v gi . Ch c n ngh v u l n lin. Nhng bn mi c thc l ng bi u t cho tau khng? - Chng con th t l ng m ba. - Chi c t th 2 kh cu k, bn mi mua 700 ngn ng H ng M ng khng? - Vng. Sao ba bi t tng tn nh th? - Th lc tau ang ng cnh m . N u bn mi c lng hi u tho, th hy mua cho tau m t chi c t th t, khong 700 triu thi m . - Nhng ba c cn i t c a trn gian u? - Th tau t ng cho cc ng i ca tau trong Hi C u Chin Binh, h ch nha u i chi, c khng?
Li u ngi m c th li nhng chic t n y ?
M y ngi con v u g i tai t ra lng tng, V tng qun li ci ha h v ni:
- t tht sao khng biu, m ch biu t gi y 700 ngn ng thi, li c n c khn "ba ph h cho con thng chc ba nh . t gi y m thay cho lng hi u tho c ? V tng qun li ni tip: - B n mi khi i may qun phc c o khng? - Ph i o n 3 ln ch ba. - Th sao bn mi mua qun o m m chng o g c , bit "ngi m" gy hay bo, cao hay th p m mua? - M c khng va th vt b i rc ? - Con ngh l s c php bin ha m ba. - c php bi n ha th c sao phi mua giy t i cho ph? Sao khng mua tht ri t ln cng, tau v n chng nhn c m, sau em qun o y tng cho cc ng i ca tau, ni r ng "ba chu gi biu cc bc" th c h n khng? - Vng chng con xin lm theo l i ba. - L i c n ci v tin m na. C 4 l do m khng nn mua m :
55
Th nht l cc nguyn li u l m ti n m , m u t cc th vt li u d chy, bn thu, tanh hi. Th hai l khi gia cng, n b con gi, ch mo nh y qua nhy li c n g l thanh t nh. Th ba l: b n mi i ly tin ngn hng, c m khng? m n 3 ln y ch. Nhng khi i mua ti n m , c a n o m khng? Chng bao gi ch g (c gia nh s ng s). Nhng nu c m th ch ng bao gi u. Nh vy, trong t duy ca bn l m ti n m , hng m cha y t tng i khi v gi di r i, s gi di v b t tnh ny tng tr trong cng. Th m l i nheo nho khn rng "chng con lng thnh dng ln t nh t i t nh vt" hay sao? Thanh t nh ci ni g ?
Nh ng ng tin v chnh ph
Th t l: "Th ng c ngn h ng" c a th gii tm linh u c cho php lu hnh ng tin do

cc ci gi i khc in h? ng tin phi c m nh gi ch , c th ch n o m l i chp nhn cho h ng ngn, hng vn h ng in ti n khng? Ri ai cng t in th ti n th c gi tr g khng?... V y nn, n u cc con c cng th hy cng ti n th t, sau mang s tin nhn danh ba m gip ng i c a ba th mi l cng th t ng V Th Khanh cho bit th m: T ng, biu, knh dng m t vt g cho ngi khc, ngo i ci ngh a "nhn c" ra th cn v n quan trng hn l "c dng c khng". N u cho ci m ngi ta khng dng c, ch ng nh ng mnh ch ng c c cng c g m cn m c th m ci t i "bin nh ngi ta th nh bi rc nh mnh". o Pht l o gic ng, gii thot, khng ch p nhn vic cng knh gi di, khng ch p nhn vic t v ng m, ti n gi. Cc b c tu hnh chnh o vn a ng duy tr c s trang nghim thanh t nh, khng cho php t v ng m, khng cho php cng mn ti ch a. Tuy nhin, th c t hin nay c mt s ngi cho r ng v thng ng b T ti n thi u thn n n
57
t v ng m t l ng hi u tho v l tn ngng th cng T ti n. V iu n y ng V Th Khanh l gi i: t v ng m ch l hnh vi ch cha phi l g c ca tn ngng . N u v lng hi u tho th hy lm nh ng g em l i an lc ch thc cho hng linh lit s v hng linh ng b Cha m , ch khng n n dng nh ng th m h khng dng c, thm ch nh ng gi m em dng li c ng lm cho h tham lam hn, sn hn hn v m mu i hn. L cng nh th no l ph h p nht vi thun phong m tc Vit Nam ? H y th p l n nn hng thm t lng hi u tho v lm nhng iu thi n theo cng c Ba La Mt (ngha l thi n b t c u bo) hi hng cng c cho ng b Cha m , c nh vy h mi c tr v cnh gii an lnh.
Gio s , Ti n S Tr n Lm Bin
GS.TS Trn Lm Bin l mt trong nhng nh nghin cu vn ha Vit Nam, vi cc cng trnh nghin cu v vn ha dn gian, tn ngng tn gio Vit Nam. KHNG DNG VNG M P T TH GII BN KIA
Phng vin Cao Hng
GS Trn Lm Bin cho rng: Th gii nhn thc v nng lc ca linh hn l c kh nng khng cng. ng bng vng m p t cho th gii bn kia theo li i thng. Nu s dng vng m va s biu hin s thnh knh, l vn ha. Cn khi qu ln s thy n le lot v tr nn thiu vn ha Gio s Trn Lm Bin c cch lun gii cn c v tc l t vng m, l do ngi ta ua nhau t vng m v c biu hin sai lm khi b hng trm triu tu t, my bay, voi, nga... ha. Sau y l cuc trao
i gia phng vin vi nh nghin cu vn ha dn gian. PV: Tha Gio s, khi nguyn ca tc t vng m t u? V vic t vng m mang mc ch g? GS Trn Lm Bin: Vng m l gi. Ngi ta tin rng, khi ha i n s tr thnh tht ngi m s dng. t vng m khng phi tc l ca ngi Vit m ca ngi Trung Hoa. Khi nguyn ca n l trong mt x hi phn ha cao, bt u c vua cha. Khi vua cha cht i, ngi ta thng chn theo ngi thn thit, tin cy v c nhng vt dng qu gi. V sau, khi thy cch lm ny khng n, nht l vic chn theo nhng ngi ti thn cn ca vua v c nhn dn yu qu nn ngi ta ngh ra hnh nhn th mng. Thi ng, c Vng D ngh ra cch lm vng m thay tht. Nh vy, khi u ca vng m l s tin b trong tn ngng. Sau , t vng m lan sang t Vit v nhng vng chu nh hng vn ha Trung Hoa. PV: Khi nguyn ca t vng m l s tin b trong tn ngng, song dng nh vi hin ti, n ang i qu phi khng Gio s?
60
GS Trn Lm Bin: Nu vng m dng ng tnh cht khi nguyn s th hin vn ha ng x ca ngi sng vi ngi khut. Nhng khi vng m ri khi khng gian gc (nng thn) vo th (bun bn) th c s i khc. Trong tn ngng th Mu, ngi nng thn th: Mu a, Mu Thoi, Mu Thng Thin. l 3 th lc ph tr cho cy trng. Khi vo th, khng cn Mu a m chuyn thnh Mu Thng Ngn, Mu Thin, Mu Thoi. C dn bun bn mc bnh ghen v, ghen chng khng bng ghen ng, ghen bng. Ri ci t duy tt l d ku khin ngi ta t cc vi thn linh, ua nhau lm nhiu vng m to ln m qun i nhn thc v v tr, v th gii ni chung. ri trt di trn con ng mang tnh v thc, ko ci bn kia v ci thc ti theo kiu trn sao m vy. Chnh s k thc y cho vng m tr nn a dng, dn n nhiu ci sai tri. PV: l nhng sai tri g ? GS Trn Lm Bin: Ci sai tri ti mun nhn mnh y l sai tri v thc. l: t nhiu vng m, vng phi l vng nhng by gi li l vng t ph,
61
theo cc mu ca t ph, lm nhng con vt rt to. V d nh voi, nga... Nhng con vt ny cho ai? Cho T tin, cho ngi khut hay cho thn linh? Cu tr li ca ti l, khng phi cho ngi khut v ngi Vit c quan im chia v tr thnh 3 tng. Tng cao nht dnh cho thn linh (c thn xc khng l). Tng th hai dnh cho nhn gian v cui cng l tng m ty. Trong c tch ngi Vit, ngi m ph ln chi dn gian rt nh b, c th tro c ln cy t. Cn vi Ty Nguyn Gc, tng nh m khng bao gi lm to ln c (cho d y l voi, nga, tng ngi...). Nhng bc tng nh b ny bao quanh m, ngi ta thi hn vo chng tr thnh ca ci ca ngi khut. Ngi khut nh b, tng to e da ngi khut nn y l iu cm k. Th nn, vng m lm to khng dnh cho ngi khut v cng khng dnh cho thn linh, v vi thn linh th n qu b. Theo ti, hin nay ngi ta lm vng m to ch th hin s khoe m vi i. Xut pht t t duy trc ph, vi trnh no cm m ct, dm dt chn tay ch cha n mc ph qu sinh l ngha. Vic ny lm mo m i v p vn ha c truyn.
62
Nga voi v hnh nhn kch thc nh tht
PV: Vng m khng l khoe m. Th m, c ngi cn t c ci my bay to ng, ci t to nh t tht th hin s thnh tm vi ngi cht. Gio s thy hin tng ny nh th no? GS Trn Lm Bin: y l ci mi trong vng m hin nay. V, y l s ba t ca nhng ngi m tn d oan t trong mu nn p t cho th gii bn kia. Khng bit h da trn nn tng no i din cho ngi cht m ko li nng lc ca ngi th gii bn kia n mc thp hn. Thc ra, h c ti vi ngi khut m tng nh c cng. Ti sao ti ni vy? V bng nghim chng ca ngi i xa: linh hn ca ngi cht c nng lc v bin, phn thn tn th, khng l thuc vo khng gian, thi gian. Vic i li ca ngi m khng cn phi t ra, bi tc , di chuyn ca linh hn l tc th. Vy bt cc linh hn phi dng phng tin giao thng di
chuyn c khc g lm ngho hn i ci nng lc ca linh hn . Th gii nhn thc v nng lc ca linh hn l c kh nng khng cng. ng bng vng m p t cho th gii bn kia theo li i thng. Nu s dng vng m va s biu hin s thnh knh, l vn ha. Cn khi qu ln s thy n le lot v tr nn thiu vn ha. PV: Chnh ph c hn Ngh nh, trong c quy nh vic x pht 500.000 - 1.000.000 VND/ln i vi ngi c hnh vi t vng m cc di tch, ni cng cng, song thc t, cha thy ai b pht c, tha Gio s? GS Trn Lm Bin: Nhng ngi hnh php khng thc hin ng chc nng ca mnh. C th, h s phm vo th gii bn kia. Nu h thc hin ng chc nng, nhim v ca mnh th tnh hnh khc. Song d sao cng phi cho h hiu bit vng m l g, t th no cho ng. hn ch vic t vng m, ci quan trng phi c ci Tr, phi hiu. Khi hiu vng m l g, t th no cho ng th ngi ta s c cch ng x ng n. Nu khng hiu th hng t ng s thnh tro.
64
TC T VNG M BT NGUN T TRUNG QUC Theo GS Ng c Thnh, y vin Hi ng Di sn vn ha quc gia, Gim c Trung tm Nghin cu Bo tn Vn ha Tn ngng Vit Nam cho rng: Cho n nay, vn cha c mt ti liu no cho thy thi im xut hin vic t vng m nc ta, nhng chc chn iu ny tn ti t hng trm nm do nh hng ca vn ha Trung Hoa. Quan nim ngi cht khng phi l ht, chia ca cho ngi cht ta cng c t rt lu i. n nay, ngi Ty Nguyn khng chu nh hng ca vn ha Trung Hoa, nhng vn tin hnh tc chia ca cho ngi cht trong l b m, song h khng c tc lm m m dng ching ch, dng tht hng ngy chn theo ngi cht (tc chn ty tng).
Nh ngoi cm Phan Th Bch Hng
Phan Th Bch Hng l mt nh ngoi cm ni ting Vit Nam. B l ngi s dng kh nng c bit ca mnh trong thi gian hn 20 nm qua gip rt nhiu gia nh tm kim hi ct ngi thn b tht lc. Vic tm hiu, kho nghim kh nng ngoi cm ca Bch Hng gip cho cc nh khoa hc gii p nhiu vn c liu lin quan n th gii tm linh. LI KHUYN CA NH NGOI CM PHAN TH BCH HNG V TC T VNG M
Phng vin Hong Anh Sng
PV: Theo ch, thc s c s tn ti ca ngi m. Vy th gii c nh hng, c mi lin kt g vi th gii ngi trn chng ta ang sng, c bit l s nh hng v mi lin kt gia m m T tin vi i sng ca con chu ci dng th?
NNC Phan Th Bch Hng: Thc s l c s tn ti ca th gii tm linh. Th gii y nhiu khi c nh hng nht nh n cuc sng ca chng ta m ngi thng (khng c kh nng ngoi cm) khng nhn thy, nghe thy. Nu khng c s ch dn ca vong linh, lm sao ti c th tm thy hng chc ngn hi ct lit s vi xc thn khp ni rng su, ni thm, ao h, sng sui? C iu, trong 23 nm tip xc vi vong i tm hi ct, ti ng ra mt iu: tn gio quyt nh thc tm linh. Nhng ngi theo o Pht cc k thanh thot, nh nhm. Ti ni chuyn vi vong ca cc Ha Thng hay cc Pht t, chng thy h ku ca hay i hi g st. Nhng nhng ngi theo o Lo, o T ph th cc k nng n, sn hn, nng n chuyn cng king mi th.
V sao ti theo o Pht ch khng phi mt tn gio khc.
V m m, ti tm chia lm hai gii: mt bn theo o Lo, mt bn theo o Pht. Nhng ngi theo o Pht th nh tnh. Vi h, c ha thn i l mt s gii thot, chuyn i cnh gii. Khi thc, h nhanh chng ri b thn xc, h v lun vi gi ni my tri. Cn nhng ngi theo o Lo, c kh kh gi ly ci m ca mnh v rt kh siu thot. Hm nay c con tru hc m, ngy mai c ngi cuc vo m, ng m, th l lp tc v bo ngay con chu, lm cho con chu si sng sc ln, vi vng sm sanh l vt, mi thy t m, hn long mch mi yn. Cho nn ti c mt li khuyn l khi ngi thn mt, chng ta nn hng h vo mt tn gio nht nh m theo ti, thin nht, lnh nht l o Pht, c gii thot. Ti sao Philippines, nhiu gia nh sng nhiu nm trn nhng nm m ngoi ngha trang, tr em cm u lu nm chi nh nm bng, cm xng ng chn chi khng m h vn khe mnh, sng lu?. Ti sao Hn Quc, hu ht ngi dn cht u ha tng, ri tro ct ra bin m dn h vn giu, nc vn mnh? V trc khi cht, tm thc ngi ta ng
68
rng thn xc ny ch l ci tm. Cht l linh hn i ln, ri b thn xc thi ra, khng nui tic. Vit Nam, nhng nm gn y, vo dp Tt Nguyn n hay gi chp, chng kin nhiu gia nh t linh nh c sn vng m, ti thy s. Lm nh th khin cho ngi m hoi tng n cuc sng trn gian, cng kh siu thot. Sau khi cht, linh hn tn ti di dng kh, sng nn h u c dng nhng th vng m y. H ch dng bng nim. Nhn thy vng m, h reo mng: A, hm nay c qun o p ri. Nhng ng tro bi y lm sao h mc c? Ti thy rt l ph phm khi nhiu ngi t ngp tri nh lu, xe hi Ti tng chng kin n Kip Bc, ngi ta by la lit c mt sn voi nga, ng hn c voi nga nh Trn nh qun Nguyn Mng. Ngi m l kh, linh kh l m. H cht my trm nm ri, rt mong manh. La l dng. t la ngt tri nh th l y ht kh ra, tn sch kh.
Nh ngoi cm Nguyn Vn Nh
Nh ngoi cm Nguyn Vn Nh - ngi lun c nh gi l mt trong nhng chuyn gia rt c uy tn trong gii ngoi cm. ng c mt iu c bit l ng quy y Tam Bo v khng bao gi trc tip ra mt cng nh nhn tin bc thng qua cng vic ny. TRCH BI PHP THOI CA NH NGOI CM NGUYN VN NH TI CHA DIN QUANG S Thy: Knh tha qu v, nh bc Nguyn Vn Nh va ni th chng ta c th khng nh mt iu rng cht cha phi l ht m chng ta ch chuyn t dng ny sang dng tm thc khc m thi. Nu qu v to nghip thin th qu v s u thai v cnh gii an lnh. Nu qu v gy to nhng nghip c, nhn xu th ng nhin qu v phi b a. Cht khng phi l ht m cht chng ta s i theo nghip qu ca chng ta gy to.
Chnh v vy, knh tha bc, hin nay do nh hng t tng vn ha v phong tc ca ngi xa m ni r hn y l nh hng ca vn ha Trung Quc nn a phn c nhiu ngi ngh rng trn sao m vy, nn ngi ta ngh rng khi sng cn g th khi cht cng cn nh vy. Do , dn n tnh trng nhng nghi l h tc, cng king rt lng ph. c bit l vic t vng m th vn ny rt d dn ngi ta n tnh trng m tn d oan. Vy tha bc, bc l ngi c kh nng tip cn vi nhng th gii khc th bc c th chia s v vn t vng m ca ngi dng cho ngi m. Liu ngi m c th nhn c nhng ny hay khng v vic cng king t vng m lng ph nh vy c nh hng g cho nhng ngi thn sau khi cht hay khng? NNC Nguyn Vn Nh: Trc khi tr li cu hi ny th xin b con c bc cho ti hi li mt cu: Hin nay trong o trng y, cc c, cc bc, cc qu o hu y, ai cn t vng m th gi tay ln. Xin tha cc tt c cc qu v o hu, qu v c bc, thc ra tm trng ny cng chnh l tm trng ca chnh ti, ca gia nh ti. Hi trc gia nh ti t rt t vng m. Khi thy b con c bc t m mnh khng
71
t th mnh khng chu ni. Thy ngi ta t 10 b th mnh dng t 1 b. Thy ngi ta t mt chng vng m th mnh cng rng t mt b. Thy ngi ta t mt chng vng m th mnh cng rng lm mt tp nho nh, cng phi t mt ci cho chc n v khng bit c vn g hay khng. Lc ti khng bit g v Pht Php. Nhng sau ny khi thc hnh tm linh, tm m ti mi nhn ra nhiu iu. Ti xin k cho qu v mt cu chuyn: Hi khi tm c mt ngi m ti thng ni: B con c bc hy luc mt con g, nu 12 chn cho a v ngha trang lm l th ti thy vong hn vui lm. Mi ln qua in thoi thi m ti cng thy h vui lm. Mc d cch my trm cy s, c ngn cy s m ti vn thy nh ang ngay trc mt mnh. Nhng m mt thi gian sau, vi thng sau th nh c tn hiu l ti phi lm nhng ci khc ch khng phi lm nh th na. C ln h bt ti phi n chay ba ngy, v nim Pht 21 ln cu Nam M A Di Pht. Lc ti khng bit g v Pht Php v rt s n chay. Ri ln th hai l phi n by ngy v vo nim 100 ln ting Nam M A Di Pht tng trng cho trm h ch khng phi ch c gia nh .
72
Ti lo d lm,rt l lo. Ti ni ti rt s n chay m ku ti n 7 ngy. Ti phi rng m n ti 6 ngy ri, ti c mong qua nhanh 7 ngy qua n t ph. Ti nh hi ti ngoi bc ny. Ti m t ph H Ni d lm. M thng ti hay b vi phm lm, c ln cn khong 2 gi ng h l ht 7 ngy ti li vi phm. Sau ti sm hi d lm. Ngoi ph ti cn thch ht g p la n vi bnh m. C mt iu th v l khi ti vo ngha trang ci ngy ti n chay. Khi ti ti tng i ti nim Pht 100 ting Nam M A Di Pht th khng phi mnh ti u lc nhng nh ngoi cm quanh ti h ni tri i, mi mt ngi m u thy mt vong hn ngi rt an lc, ging nh ngi thin, c ngi chp tay, c ngi th hai tay ln i. H vui m h an lc d lm. M chnh mnh thy, mnh khng tin vo mt mnh. Qua ci ti mi ng ra mt iu th ra mn n ngon nht khng phi l con g, khng phi l 12 chn cho m ci mn n ngon nht l lng yu thng, l cu Nam M A Di Pht. Ci nh p nht cng l Nam M A Di Pht. Mn n ngon nht cng l Nam M A Di Pht. Qun o p nht cng l Nam M A Di Pht.
73
Tri rt ra c ci kt lun ti rt l mng, ti ni thi y l p s ch khng phi l ci kia. Ci kia vui nhng ch thy vui c mt vong hn. Khi mnh nim Pht tt c u vui. Ti ni tht vi qu v khi lm nh vy, ngoi hng ro ngha trang nhiu lnh cng c mt, h mong c nhn mn qu tuyt vi ny. Thnh ra o trng nim Pht ca qu v ngy hm nay m nim ti c ngy chc gip khng nhng hng ngn, hng trm ngn m cn gip c hng triu chng sinh. Hm nay cc qu v ban pht khng bit bao nhiu mn qu tuyt vi cho mun loi. Khng ch c vong hn ca ngi khng u m tt c cc loi, c cn trng. Khi m Tri Pht dy cho ti nh th y th ti mi ni nh th ny: Nu qu v hng linh m vui c ny th ti sn sng n chay, ti sn sng nim Pht khng mt mi. Sau ti n chay thy d dng hn, khng s hi na. n chay thy n ngon lnh, thy n tt hn. Cng bo tin vui cho cc qu v, sau khong c vi thng sau ti v b x n chay trng lun. S Thy: Tha bc, bc c th ni r hn mt cht v vn t vng m v lc ny khi bc hi cc Pht
74
t v vn ny, ti thy 50% vn cn t. Liu vic t vng m ny c thit thc khng, n c em li s gii thot cho ngi thn hay khng ? NNC Nguyn Vn Nh: Nam M A Di Pht, cm n Thy, ng l cn mc n ci ch ny mc d phn l gii hi ny thc ra l gii mt phn ri. Xin tr n ci mn ny nh th ny, ti c mt cu chuyn, khi ti bit v Pht Php ti thy rng mnh lm nhiu vic khng c ng khi v khu m ca gia tin ti, ng b ti ti lng Ni Du. Nu bit Pht Php m cn lm nh th th rt l bt hiu bi ba ci vng m, qun o, xe c nu m ai c t th cng l m ph. V tnh khi lm nh th, ngha l mnh mun ni: ng b i ng b m ph 1000 nm dm con. Tri i, mnh lm ci chuyn ht sc l l lng nh th. Mnh t m ph, gi s c nhn c th cng l m ph. Qu tht l qu ti li.Trong khi c cc ci thn, ci thnh, ci tri, ci Pht th mnh khng a ng b v m c ra m thp nhang v t vng m . Thnh ra sau ny khi ti v khu m, ti phi khn li, ging nh ni chuyn vy : Ti ni ng b i,
75
nhiu nm qua con lm nhng ci chuyn ht sc l ti li, thm ch con bit l hng chc nm qua khi lm m gi ng b khng c v. Ti v con lm nhiu chuyn khng c ng, rt l ti li. St sinh mi ln gi l phi git mt hai con g, ba bn con vt ri li t vng m na. ng b cho con xin li. Ti qu ti ly. By gi mi ngy con u c mn qu tuyt vi l Nam M A Di Pht, ng b rng tin con. Ti hay th d nh th ny: trn trn gian cc qu v c coi trn tivi l bn chu Phi nhng lc h b nn i, qu v thy nhng a tr m yu gy mn, li xng, li mt ra na. Qu v thy kh d khng. Ngi m h kh t nht 100 ti 1000 ln iu . Ngay c ng b ca ti nhng ngy thng trn 90% l ma khng thi. V mnh c m ci m, ri mnh li ra m thp ri li t vng m. H kh lm, cc k kh lun. Khi ti tng kinh nim Pht, cc c ni vi ti lp bn th v bn th ging nh ng b c i biu v xem v chng ti c n chay nim Pht tht hay khng v khng tin ti, khng tin gia nh ti c th n chay nim Pht. Khi ng b thy thc s ri mi bt u r ng cc hng linh v. Lc ti mi ni ng
76
b mi ht b con c bc trong lng mnh, ai mt v nghe con nim Pht con tr ci ti ca con hi xa. Qu v bit khng, khi ti nim Pht nh th lc ging nh c ci nn tri vang ln ting nim Pht theo ti. Ch cho ti thy mt hai ln thi ch khng phi c hoi bo cho mnh bit rng anh thy cha khi nim Pht nh th l qu nhiu chng sinh k c ch Thin cng nim. Lc nim Pht, ti ra ngoi thy nn tri au, nhng vng my trng p lm, k c cu vng na. iu cho ti bit rng k c ch Thin cng s ht phc. Mnh l thin h, thin h ngha l cng t trn tri xung, cng si ht phc ri ln c xung lm ngi thi. Nu m khng tu th cn xung na, thnh ra khi mnh nim Pht khng ch li lc cho ng b T tin ca mnh m cn cho c ch Thin, ch Thn. S Thy : Theo nh nhng g bc Nh ni th vi vic t vng m hoc nhng h tc cng king lng ph, qu v s v tnh trn vi ng b ca mnh di m m trm nm, ngn nm. Nu mnh mun ng b mnh n vi cnh gii an lnh, c gii thot ti sao chng ta khng tm nhng phng php khc m c th l nim Pht.
77
NGI LNG BNG DNG B T VNG M

Nh bo Quch Dng (Bo KH&S s tt)
My ln lang thang qua lng Kh Tang, x C Kh, huyn Thanh Oai (H Ni) vo dp rm, l, tt, chng ti nhn thy t u n cui ngi lng khng ai t vng m, trong khi nhng lng khc th khi hng m mt ph khp lng. Tit kim tin lm cng c T m trc thng tin ny, chng ti vo tn nh mt s gia nh thn Kh Tang thng th thy nhng th cng trn ban th ca mi gia nh ch c vi gi bnh, on hoc mt a hoa qu lm l thp hng ch khng thy c vng m nh nhiu ni khc. Khi gp ng Nguyn Hu Tut, Trng thn Kh Tang thng, chng ti trm tr khen cng tc tuyn truyn, vn ng ngi dn b tc t vng m y. ng Nguyn Hu Tut t cng ln ban th ca gia nh vi vi gi bnh ngt. Thy vy, ng Tut thn nhin bo: "Chng ti c tuyn truyn vn ng ngi dn b tc t vng m
78
u, l do ngi dn t b y ch, t bao i nay lng ny vn th. Ngi ta c bo phi t vng m cho ngi m giu c th h mi ph h cho mnh lm n khm kh. Nhng m chng ti chng t th dn vn giu c y thi, thm ch lng cn c mnh danh l lng i gia na y ch. Ngay c gia nh ti cng c t u, hi hu lm l vo ngy rm thng by th mua vi t vng m v bn th cho xm, cng xong li c khi chng t. Trong lng thnh thong mi c nh t vng m nhng s lng ch l vi ti, h khng t nh m em ra mt ci miu ngoi cnh ng t...". B Nguyn Th Minh Thy, mt ngi dn lng Kh Tang bo vic khng t vng m tit kim c rt nhiu, t tin bc, thi gian: "Ti thy my lng xung quanh mi khi c rm, gi hay ngy l, tt l h ua nhau mua sm no l nga giy, t giy, no l nh ca, o, m... m mi mt vng m nh nga giy cng phi 500.000 ng/con ch c phi r g u.
79
Trong khi li phi tn cng sc em i t, y t cht ngi ng, t khng cn thn cn chy c nh. Lng chng ti khng t vng m. S tin tit kim c chng ti em lm cng c tn to nh, cha, cc di tch lch s ca lng... V d, c th nht l cha Kh Tang, dn lng chng ti nh th gp ct lim, xi mng, thm ch c nh gp c hng trm triu ng... xy dng tng i tng Trn Hng o, ri trng tu li nh, cha mi khi xung cp. My chc nm nay, nh cha xung cp Nh nc khng phi chi tin trng tu, sa cha v tt c c dn lng chng ti lo ht". B t vng m t sau nm 1945 Ri nhng h dn trong lng, chng ti tm n cha Kh Tang tm hiu thng tin v nh, cha vn l ni t vng m nhiu nht. Nhng tht bt ng l nh, cha Kh Tang rt t ngi t vng m. ng L nh Chuyn, Chi hi trng Hi Ngi cao
tui lng Kh Tang cho bit: "Lng Kh Tang b tc t vng m t sau Cch mng thng 8/1945. Lc ngi dn va thot khi nn i, kinh t vn cn kh khn v th mi ngi u phi tit kim, chng lng ph. Thi im chnh quyn pht ng phong tro chng h tc lc hu, m tn d oan v th tc t vng m cng c hn ch. T dn lng Kh Tang b tc t vng m. Mt thi gian sau , nhng lng xung quanh khi phc li tp tc ny, nhng lng Kh Tang vn duy tr n np vn ha cho n tn ngy nay". minh chng cho nhng iu mnh ni, ng Chiu dn chng ti i mt vng quanh cha Kh Tang tham quan. y l ni th chnh tng Trn Hng o nn vo mi dp l, tt hay ngy rm u c rt nhiu ngi n thp hng, cu an. C L Gia H, Th t n Kh Tang thng cho bit: "Ngy hi n, cha c t chc vo ngy 15/2 m lch v c hai nm t chc mt ln. Trong mi ln hi, ngi dn ch sm hoa qu thp hng, cn
81
nhng loi vng m, nga giy, voi giy, thuyn giy... khng c dng. Khi khch l n nh, cha, thy dn a phng khng t vng m h cng tun theo phong tc a phng v khng mua vng m em vo th cng". chng minh cho iu mnh ni l s tht, ng L Gia H dn chng ti n chnh in ca cha Kh Tang. Trc mt in th nghi ngt khi hng, chng ti quan st thy nhng th cng ch c bnh, ko v on ch chng thy mt inh vng m hay tin m ph no ging nh nhng ngi n, cha khc. ng L Gia H bo: "Hm nay mi qua ngy rm c mt hm, nhng nhng th cng m dn lng em n th vn cn trn bn, hoa qu sau khi cng th ca ai ngi ny em v cho c nh th lc. Ngi cha t lu khng cng vng m, y vy m ngi dn vn n nn, lm ra v giu c hn nhng ni khc".
Thng Ta Thch Duy Trn
Thng Ta Thch Duy Trn - tr tr cha Lin Hoa mt ngi cha ti 236/31/4 ng Thi Phin, Phng 8, Qun 11, Thnh ph H Ch Minh. Vi nhng vic lm tch cc, nhng n lc qun mnh v o Php, v x hi, nm 2006 Thng Ta Thch Duy Trn c nhn Bng khen ca Th tng Chnh ph. Nhn dp tng kt 10 nm thc hin phong tro Ton dn on kt xy dng i sng vn ha trong c nc, Thng Ta Thch Duy Trn cng vinh d c n nhn Bng khen ca B trng B Vn Ha Th Thao Du Lch.
NGI CHA KHNG T VNG M TRONG 12 NM LIN C TRN 6 T NG LM T THIN

Phng vin Ngn Anh
Tng rt nc mt trc cnh tng nhng hc sinh ngho khng c tin phi b hc, bit bao ngi dn khng n mc, cuc sng lam l, kh cc, sau chuyn i cu tr, pht qu ni vng su vng xa min Trung nm 1998, Thng Ta Thch Duy Trn, tr tr cha Lin Hoa, khi tr v thnh ph trn tr phi lm mt vic g gip nhng hon cnh kh khn. Nhn thy cnh nhiu ngi t vng m vi nhng tp giy cn p hn giy hc tr vng t m ng va ti, Thng Ta quyt nh s vn ng ngi dn v cc Pht t khi n l cha khng s dng vng m dnh tin lm t thin. T n nay, cha Lin Hoa 12 nm khng t vng m. Cng c nhiu ngi phn i Thng Ta Thch Duy Trn nh li 12 nm trc, vo thi im m ng quyt nh s lm mt cuc
84
cch mng nh thay i nhn thc v hnh ng ca cc Pht t, nhn dn khi n l cha. l vo khong gia nm 1998, Cha Lin Hoa ra thng bo: Cc Pht t khi vo cha cng vong linh, xin min t giy tin vng m ly s tin chun b t chuyn thnh tin tht, cu gip b con ngho, hc sinh vng su vng xa. L ha vng ti cha c d b. Cha cng nhc nh cc Pht t khng dng vng m rc ri trn ng. Khng phi khng c nhiu ngi phn i trc quyt nh . Nhiu ngi thc mc ti sao cha Lin Hoa cm t trong khi cc ngi cha khc vic t vng m l chuyn bnh thng- Thng Ta Thch Duy Trn k. Thy ni, thy khng trnh khi cm gic bun khi y, bi nhiu ngi, nhiu Pht t cha hiu ht ngha ca vic ng lm. Kin tr gii thch, rng trong Pht gio khng c quyn kinh sch no ghi li vic Pht dy cng vong linh hoc khn vi ngi qu c th phi t vng m. Ti Vit Nam cng cha thy c sch no ni n ngun gc ra i ca tc t vng m, tin m ph
85
Ngy ny qua ngy khc, Thng Ta Thch Duy Trn quyt theo ui n cng vic lm m ng cho rng s mang n nhiu ngha cho cuc i. ng dng tin tht mua tin gi - ch n gin vy thi, nhng ci trit l v tnh ngi m ng dng vn ng nhn dn v cc Tng Ni Pht t qu tht ma dm thm lu. Cng vi vic vn ng, nhng chuyn i lm t thin m Thng Ta Thch Duy Trn t chc khin cc Pht t nhn ra ngha v gi tr t vic lm ca nh cha. Khng mua qu nhiu vng m, nhang n t, h s dng s tin ng gp vo qu t thin ca cha. T nm khi u 1998, cha Lin Hoa ch thu c gn 10 triu ng, qua nhiu nm sau s tin c tng dn theo thi gian v s ng thun ca lng ngi. qua 12 nm, t s tin tit kim khng t vng m, cha Lin Hoa quyn gp c trn 6 t ng lm t thin, gip nhiu b con c hon cnh kh khn, xy nhng ngi nh tnh ngha, khoan ging, lm nh cho ngi ngho, cp hc bng cho hc sinh ngho hiu hc cc vng su, vng xa
86
Hng ngn phn qu thm m ngha tnh t ngi cha nh n vi bit bao con ngi bt hnh, nhng s phn kh khn lun cn s che ch, bao dung, gip v s chia t cng ng. Khi cc Pht t gic ng, vic vn ng tr nn d dng, thun li hn. Sau mt vi nm u cn c nhng kin phn i, n nay ai t chn n ngi cha ny cng t gic thc hin. Hin ti, nh cha khng cn phi s dng n bin hiu khng t vng m v cc Pht t v vi cha Lin Hoa u chp hnh tt vic ny... - Thng Ta Thch Duy Trn cho hay. Ngoi cha Lin Hoa, vi t cch l thnh vin Ban Hong Php, nhiu nm qua, Thng Ta Thch Duy Trn cng n nhiu vng t, nhiu ngi cha ging o thuyt php cho cc Pht t v trong nhng bi ging ca mnh, ng lun nhn mnh s khng cn thit v v ngha ca vic s dng, t vng m, m ti cc n, cha, ni th t Nu c mt li khuyn dnh cho cc Tng Ni Pht t v ng o nhn dn, ti ch mun ni rng: Mi ngi hy cn nhc k trc mi vic mnh lm. Chng
87
ta mua v t vng m, m qu nhiu lm g? Phi chng mong vong hn ngi qu c sm siu thot? Nu v iu th hy dnh thi gian tng kinh nim Pht v dnh tin bc lm t thin, c ngha cho cng ng. Hy tin ti, l Thng Ta th khng bao gi hng dn Pht t i sai ng c Ti nhiu ngi cha H Ni, sao vng m vn t qu tri? Trong cu chuyn vi chng ti, Thng Ta Thch Duy Trn tm s, trong chuyn ra H Ni u nm nay, ng c dp ti mt s ngi cha ni ting, tn mt chng kin cnh tng ngi dn s dng v t qu nhiu vng m, m vi nhng mm l cht cao ngn ngn, Thng Ta khng khi bn khon. ng ni: Sao ngi ta t qu tri vng m m khng b nhc nh?. Hy t mt php tnh, nu mi ngi ch t khong 20 ngn ng tin vng m mi ln, vi lng t lin tc nh ti nhiu ngi cha, n, cc im th t trong ma l hi u xun th th hi, s tin tht b ra mua tin gi t s l bao nhiu? Nu s tin
88
c dng lm t thin th s c c bit bao nhiu vic lm ngha- Thng Ta ni. Mi nm hai chuyn i lm t thin n cc vng su, vng xa vo thng 7 v dp cui nm, cha k nhng chuyn i cu tr t xut n vi cc a ch kh khn cn gip , vi s tin tit kim t vic khng t vng m, Thng Ta Thch Duy Trn v cc Tng Ni, Pht t cha Lin Hoa tm n nhiu mnh i bt hnh s chia, cu tr. C nhn thy nhng a nh c nguy c phi b hc li c sch, c bt c vui v cp sch n trng, nhng mnh i bt hnh c mi nh che nng che ma, Thng Ta v cc Pht t li thy trong lng tht m p v cm nhn ht c ngha ca vic lm ny. 12 nm, k t bc i u tin cn nhiu gian kh, n nay ngi cha nh vn gi np n nhng ngy l tt, cha li ku gi khng t vng m dnh tin lm t thin. Nm va qua, khi Chnh ph ban hnh Ngh nh v cm t m ni cng cng, Thng Ta Thch Duy Trn cng vng nim tin hn vi quyt nh v vic lm m ng la chn.
89
Mong mun nhn rng vic khng s dng vng m, m ti cc n, cha, miu, ph v cc im th t khp mi min t nc, nhng a ch vn thu ht ng o nhn dn v du khch thp phng ti chim ngng, l bi, Thng Ta Thch Duy Trn cho hay, khi cn c sc khe, ng vn sn sng i ti mi ni vn ng, tuyn truyn ngi dn. Thng Ta cng mong mun vi nhng vic mnh lm, nhng kt qu t c ca ngi cha ni ng tr tr, s c nhiu hn nhng Pht t trn khp mi min t nc, nht l ti cc vng t su xa, ho lnh ht lng ng h cch lm ca ng. khng cn nhn thy qu nhiu nhng cnh tng au lng, nhng mnh i c nh, bt hnh khin bt k ai chng kin cng khng khi ri nc mt- Thng Ta Thch Duy Trn xc ng ni.
NHNG V T M KHNG & NHNG V D TH HIN S M MUI & LNG PH TT i gia H Ni t 400 triu ng cho mt m cng h b, v tng gim c Hi Phng tu cho cu con trai xu s mt chic my bay trc thng to nh cn nh cp 4, hay i gia chi hng chc triu ng sm cho ngi khut c b vng m y t A n Z gm bit th, nh lu, xe hi, osin, th k l mt vi trng hp tiu biu gy xn xao d lun v cch "tung bc triu, t bc t" vo vng m cho ngi th gii bn kia. Sm phi c cho con trai mt Vo dp rm thng by nm 2009, mt v Tng gim c Hi Phng t ngh nhn vng m Nguyn Vn Nh (82 tui) lng vng m ni ting Thun Thnh, Bc Ninh, lm mt my bay trc thng giy di 5m v rng 3m vi gi c chc triu ng. lm c chic phi c , ng Nguyn Vn Nh phi mua my xe tre, lung v lm khung, sn. Nh cht, ng thu nh vn ha thn sut 3 thng tri ly ch dng m hnh my bay. Sau khi lm xong khung, sn, v tng gim c Hi Phng nh xe
91
ti c ln n H Ni trong m ch chic my bay v c ng Nh v tn Hi Phng dn, trang tr hon thin. t trc tn 4 thng tri nhng phi n cn ngy rm thng by, chic my bay mi hon thin ng Tng Gim c n kp t gi cho cu qu t mt. V lm my bay ny cng tr thnh mt cng trnh i ca ngh nhn vng m. i gia H Ni t 400 triu ng trong mt m Mt v t vng m c cho l khng nht vn thuc v mt i gia khai thc ct xy dng ti sng Hng vi vic b ra hn 400 triu ng thu trc tip ngi lng ng H v lm hng nghn ngi, nga giy ri lm thuyn rng, nh vng, ngai bc, voi chin t tng Th Cng, H B mong cc ngi ph h cho gi ct tng. thc hin c bui cng Vu Lan k lc ny, v i gia tn T. nh xe ch mt i qun lm nga giy,
ngi giy t lng ng H v bi ct nh mnh, ri m ng ngy thc ng khung, bc giy v hnh ngi - nga cho tht p. Sau 2 thng tri lm vic lin tc, mt ngh nhn cng 5 ngi th cho ra l tng s 1.000 ngi nga. Chun b cho l nhp ng, cng Vu Lan, 1.000 ngi - nga c em ra hong nng khin bi ct thnh mu vng rc. Trong s 1.000 ngi - nga giy c 250 ngi nga c nh, 250 c va, 250 c ln v 250 ngi nga ln nh tht. i gia ny phi dng nguyn mt cn lu ln, rng hng trm mt vung cha nhng ngi - nga ln nh tht. Theo nhng ngi th, m cng Vu Lan, i gia T. mi cho my xe ti ch thuyn rng, nh vng, ngai bc, voi chin trong , c mt xe ti, ch khong chc t -la, ton l hng m n.
Trc l cng vi ngy, i gia T. cho ngi dng mt sn khu honh trng. Trn sn khu ny, vo ngy l s din ra mt bui hu ng, cng bi, cu khn, gm rt nhiu tit mc, th loi. Sau hng lot tit mc l bi, s l cuc t 1.000 ngi - nga. ng 12 gi m, ngn la xut hin ven sng Hng, ch bi ct ca i gia T. ng trn vn nhn r ngn la chy ng ng vt qua c nhng rung i, rng tre, vn chui. 1.000 nga - ngi, c ni hng m, cng hng chc t -la hng m b ngn la thiu ri. Nh vy, ch mt m i gia T. phng ha t bay vng m... tr gi chng 400 triu ng. Ri cn hng chc i gia chuyn ch vt liu trn sng Hng, khai thc ct di sng, cng thi nhau t vng m. "Hng t ng" bin thnh tro ch trong mt m. t c nh my ch bin hi sn khng Va t my thng tin vng, la, hai ng nga cao hn mt mt v mt nh my ch bin hi sn cao gn 3m, b Trn Th T. 40 tui, dy 4 ng 98 Trung Lit, ph Thi H, H Ni, va st st: ng nh ti xu s, khi c y ca n th khng c hng. Nm
94
ngoi ti t nh lu, t, xe SH, my git, t lnh... Nm nay cht nh ra l ng y rt thch nh my ch bin hi sn nn phi ct cng ln tn lng ng H, (x Song H, Thun Thnh, Bc Ninh) t cho ng y ci nh my ny. Bit ng y s vui, ti cng thy mn nguyn. c bit, ci nh my ch bin hi sn m b T t cho chng c gi l 7 triu ng. Bn trong , c tt c cc hnh nh m phng nh my tht nh phng lm vic ca gim c, phng hnh chnh, xng ch bin... Li gii thch k quc nht khi mua vng m Xin ghi li mt on tng thut ngn ca phng vin bo VnExpress khi i thm ph Hng M nhn dp ngy Vu Lan. Xin trch ti ph Hng M (H Ni) im phn phi hng m cho nhng ngi bn rong trn cc ng ph lun ng nght ngi mua sm, b cng thn linh r nht cng 15.000 ng, cng chng sinh gi tng t. Chng ti chen chn hi mua cng vi gi bnh dn khng c cc ch hng bn. Ti chng kin mt ph n trung nin cng c con
95
gi n mua nh lu, xe hi, in thoi di ng, tivi, xe my, qun o, tin USD. H cn mua thm mt c gi bng giy, nhng cng giy cao gt, cng vy ngn, o lng. Khi b m cm c gi trong tay th c con gi cm ngay chic ko nh m lia m la vo mt hnh nhn th mng. Gii thch cho nhng ngi xung quanh v vic lm k quc ca c con gi, ngi ph n trung nin ni: B chu lm tng gim c, nay xung di y cng phi gi cho ng y c th k, nhng phi lm cho n xu x khi tr thnh b ca b chu. Thi trang hng m cng phi... Louis Vuitton, Chanel, Gucci Nh lu, xe hi, my bay bng hng m qu quen ri. Gi ngy rm thng by , ngi ta t c thi trang hng hiu cho ngi ci m. Qun o, vy, ti xch, giy dp, nhn kim cng, ng h cho ngi khut cng mang nhng thng hiu ni ting nh Louis Vuitton, Chanel, Gucci. Nhiu ngi v qu thng nh ngi khut nn ch qua mt ngy rm thng by, hng t ng mua vng m tr thnh tro bi.
96
THNG K NHNG THIT HI DO NGUYN NHN T VNG M 5 THNG U NM 2013 - Ngy 03/02/2013: Ti hm 81 Lng Th Vinh, phng Tn Thi Ha, qun Tn Ph, thnh ph H Ch Minh, do t vng ngy ng Cng ng To mt ph n lm cho 4 cn nh 2 tng chy ri v sp, 4 cn khc b chy sm khong 50% din tch. Bn trong ng tro tn, c khong 7 chic xe my ch cn khung st. Nhiu ti sn, vt dng ca ngi dn lm mi ngon cho la. - Ngy 03/02/2013: Ngn la ca mt ngi dn t vng m bc cao khin dy in chp chy. ng thi ngn la lan vo ngi nh ba tng ti s 739 ph Bch ng, qun Hon Kim, thnh ph H Ni v thiu tri ton b ti sn bn trong. - Ngy 09/02/2013: Khong 19 gi 30 pht, mt v chy vi din tch chy trn 1 hecta xy ra ti khu vc vn trm ti khu ph 6, phng Ph Li, thnh ph Th Du Mt, tnh Bnh Dng. Nguyn nhn ca v chy l do ngi dn t vng m gy nn.
97
- Ngy 05/03/2013 vo lc 22 gi 20 pht, ngn la bng pht ti tng trt cn nh s 322 Hn Hi Nguyn, qun 11, thnh ph H Ch Minh thiu ri tt c vt dng v lm 3 ngi trong gia nh l b Lm T Trn (sinh nm 1959), ng Hunh T H (sinh nm 1954, chng b Trn) v anh Hunh Ch Quyn (sinh nm 1991, con trai b Trn) t vong. Theo ghi nhn ca phng vin hu nh ton b tng trt cn nh c dng lm ni trng by vng m, nhang n, bch lp cng nhiu dng c phc v vic cng t. Dc hai bn tng nh l nhng k st cht y nhang, giy tin vng m. Cn phng pht hin 3 thi th cng cha rt nhiu nhang n, vng m. - Ngy 06/04/2013: Cng an x Ha Sn, huyn Ha Vang, thnh ph Nng cho bit ch t Tt Nguyn n n nay, trn a bn x xy ra 4 v chy rng, gy thit hi 15 ha rng trng ca ngi dn. Nguyn nhn l do ngi dn t vng m ti ngha a khin la lan nhanh sang rng trng trong ma kh hn. Mi y nht, vo khong 14 gi 30 ngy 5/4/2013 ti khu vc ngha trang thnh ph,
98
gip thn Ha Kh v thn An Ngi Ty 1, x Ha Sn, mt m chy xut pht t vnh ai cy xanh lan sang khu vc rng trng khin 5 ha rng b chy ri. Lc lng cng an x, x i v ngi dn tng cng khong 50 ngi dp la, khng ch c m chy lc 17 gi cng ngy. - Ngy 12/04/2013 tc ngy mng 3/3 m lch din ra l hi in Hn Chn cn c gi l L Va M. y l nghi l c t chc rt long trng hng nm vi cc nghi thc l t ti nh, rc Thin Y A Na Thnh Mu t Hu Nam n nh lng Hi Ct, l cung nghinh Thnh Mu hi loan v in, l phng sanh, phng ng... Tuy nhin v khch hnh hng quan nim t, th vng m xung sng cng nhiu cng th hin lng thnh knh, v tnh lm nhim ngun nc sng Hng, gy mt m quan khu di tch v lng ph tin ca.
TRCH NGH NH 75/2010/N-CP HNH THC V MC PHT I VI HNH VI VI PHM TRONG HOT NG VN HO V KINH DOANH DCH V VN HO CNG CNG. iu 18. Vi phm cc quy nh v np sng vn ho 1. Pht cnh co hoc pht tin t 500.000 ng n 1.000.000 ng i vi mt trong cc hnh vi sau: a) Cho ngi say ru, bia vo v trng, ni khiu v cng cng, phng karaoke. b) Say ru, bia cng s, ni lm vic, khch sn, nh hng, qun n, v trng, ni khiu v cng cng, phng karaoke, ni hot ng vn ho, kinh doanh dch v vn ho, trn cc phng tin giao thng v nhng ni cng cng khc. c) t m ti ni t chc l hi, di tch lch s vn ho, ni cng cng khc. 2. Pht tin t 1.000.000 ng n 3.000.000 ng i vi mt trong cc hnh vi sau: a) T chc hot ng ln ng, xem bi, gi hn, xin
100
xm, xc th, ym ba, ph ch, truyn b sm trng v cc hnh thc khc c tnh cht m tn d oan. b) Tuyn truyn m tn d oan tiu th hng m. c) Treo c T quc khu vc l hi khng cao hn, khng trang trng hn cc c khc. d) Li dng tn ngng quyn gp tin ca, vt cht khc. 3. Pht tin t 2.000.000 ng n 5.000.000 ng i vi hnh vi phc hi h tc tri vi thun phong m tc Vit Nam. 4. Pht tin t 5.000.000 ng n 10.000.000 ng i vi hnh vi li dng l hi t chc hot ng gy mt trt t, an ninh; tuyn truyn tri php lut; chia r on kt dn tc. 5. Hnh thc x pht b sung: a) Tch thu tang vt v phng tin vi phm i vi hnh vi quy nh ti im a, b khon 2, khon 3 v khon 4 iu ny. b) Tch thu sung cng qu s tin thu bt chnh i vi hnh vi quy nh ti cc im a v d khon 2 iu ny.
101

Vàng Mã Việt Nam

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Vàng Mã Việt Nam

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Gia nh Pht t Tm Php Tu su tm & bin son -----------------------

NHN NHN NG V TC L T VNG M CA NGI VIT

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Gia nh Pht T Tm Php Tu su tm & bin son

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Gia nh Pht T Tm Php Tu su tm & bin son

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Gia nh Pht T Tm Php Tu su tm & bin son

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Gia nh Pht T Tm Php Tu su tm & bin son

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Gia nh Pht T Tm Php Tu su tm & bin son

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Thc t, mt nc nh lun chu nhng nh hng vn

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Gia nh Pht T Tm Php Tu su tm & bin son

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Gia nh Pht T Tm Php Tu su tm & bin son

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Gia nh Pht T Tm Php Tu su tm & bin son

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Gia nh Pht T Tm Php Tu su tm & bin son

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Gia nh Pht T Tm Php Tu su tm & bin son

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Ha Thng Thch T Lin

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Gia nh Pht T Tm Php Tu su tm & bin son

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Gia nh Pht T Tm Php Tu su tm & bin son

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Gia nh Pht T Tm Php Tu su tm & bin son

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Gia nh Pht T Tm Php Tu su tm & bin son

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Gia nh Pht T Tm Php Tu su tm & bin son

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Gia nh Pht T Tm Php Tu su tm & bin son

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Gia nh Pht T Tm Php Tu su tm & bin son

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit

Nhn nhn ng v tc l t vng m ca ngi Vit