CHUYN :

PHT PHO-AXIT PHTPHORIC - MUI PHT PHT PHN BN HA HC

A.TM TT L THUYT I. PHT PHO: 1. Tnh cht vt l: Photpho c hai dng th hnh: Photpho trng v photpho Photpho trng Photpho -L cht rn trong sut, mu trng ,mn nh sp L cht bt mu -Photpho trng khng tan trong nc, nhng tan -Photpho khng tan trong cc dung mi thng nhiu trong cc dung mi hu c nh benzen, cacbon thng, d ht m v chy ra. isunfua, ete, .. - Rt c gy bng nng khi ri vo da. - Khng c - Photpho trng km bn bc chy trong khng kh -Photpho bn trong khng kh nhit thng to > 40oC, nn c bo qun bng cch ngm trong N ch bc chy to > 250oC. nc. - nhit thng, photpho trng pht quang mu lc nht trong bng ti. - Khi un nng n 250oC khng c khng kh, photpho trng chuyn dn thnh photpho l dng bn hn. C P(tr) P() 250 -Cu trc mng tinh th phn t : cc nt mng l cc phn t hnh t din P4 lin kt vi nhau bng lc tng tc yu. Do photpho trng mm d nng chy (tnc = 44,1oC)
0

-Khng pht quang trong bng ti. -Khi un nng khng c khng kh, photpho chuyn thnh hi, khi lm lnh th hi ca n ngng t li thnh photpho trng. C P() P(tr) 450 -Cu trc polime nn kh nng chy v kh bay hi hn photpho trng
0

1.Tnh cht ha hc : - Trong cc hp cht, photpho c cc s oxi ha -3, +3, +5. - Trong cc phn ng ha hc photpho th hin tnh oxi ha hoc tnh kh nhng tnh oxi ha mnh hn. -Do lin kt trong phn t photpho km bn hn phn t nit nn iu kin thng photpho hot ng ho hc mnh hn nit. - P (t) hot ng ha hc mnh hn photpho . a) Tnh oxi ho: - Vi kim loi:Photpho ch th hin r rt tnh oxi ho khi tc dng vi mt s kim loi hot ng mnh, to ra mui photphua.
t Ca3 P2 V d: 2 P + 3Ca 0
o

canxi photphua

Vi Zn: Ptrng + Zn Zn3P2 thuc dit chut. (Thuc km). Zn3P2 thu phn trong nc Zn3P2 + 6HOH 2PH3 + 3Zn(OH)2 C -Vi H2: P + H2 PH3 pht-phin ( cht c ) 500 Thc t phn ng ny khng xy ra v PH3 km bn,nn iu ch photphin ta thc hin phn ng thu phn mui photphua. b) Tnh kh: Photpho th hin tnh kh khi tc dng vi cc phi kim hot ng nh oxi, halozen, lu hunh cng nh vi cc cht oxi ha mnh khc Tc dng vi oxi: Khi t nng, photpho chy trong khng kh to ra cc oxit ca photpho :
0

Thiu oxi : 4 P + 3O2 2 P2 O3

+3

diphotpho trioxit

D Oxi : 4 P + 5O2

diphotpho pentaoxit

2 P2O5

+5

Tc dng vi clo: Khi cho clo i qua P nng chy, s thu c cc hp cht photpho clorua: Thiu clo : 2 P + 3Cl2 2 P Cl3
0 +3 photpho triclorua

D clo

: 2 P + 5Cl2

photpho pentaclorua

2 P Cl5

+5

3. iu ch : Trong cng nghip, photpho c sn xut bng cch nung hn hp qung photphorit, ct v than cc khong 1200oC trong l in: to Ca3 ( PO4 ) 2 + 3SiO2 + 5C 3CaSiO3 + 2 P + 5CO Hi photpho thot ra c ngng t khi lm lnh, thu c photpho trng dng rn. 4. Trng thi t nhin : P khng trng thi t do, n tn ti di dng khong vt : photphorit [ Ca 3(PO4)2 ] v apatit [ 3Ca3(PO4)2. CaF2] II.AXIT PHTPHORIC : Cng thc cu to : HO HO HO 1. Tnh cht vt l: L cht rn dng tinh th trong sut, khng mu, nng chy 42,5oC. d chy ra v tan v hn trong nc. 2. Tnh cht ha hc: a) Tnh oxi ha kh: Axt photphoric kh b kh (do P mc oxi ha +5 bn hn so vi N trong axit nitric) , khng c tnh oxi ha. b) Tnh axit: Axt photphoric l axit c 3 ln axit, c mnh trung bnh. Trong dung dch n phn li ra 3 nc: H+ + H2PO4- K1 = 7, 6.10-3 H3PO4 H+ + HPO42- K2 = 6,2.10-8 H2PO4- Nc 1 > Nc 2 > Nc 3 2- + 3-13 H + PO4 HPO4 K3 = 4,4.10 Dung dch axt photphoric c nhng tnh cht chung ca axit nh lm qu tm ha , tc dng vi oxit baz, baz, mui, kim loi. Khi tc dng vi oxit baz, baz ty theo lng cht tc dng m axt photphoric to ra mui trung ha, mui axit hoc hn hp mui: H3PO4 + NaOH NaH2PO4 + H2O H3PO4 + 2NaOH Na2HPO4 + 2H2O H3PO4 + 3NaOH Na3PO4 + 3H2O 3. iu ch : a) Trong phng th nghim: P + 5HNO3 H3PO4 + H2O + 5NO2 b) Trong cng nghip: Cho H2SO4 c tc dng vi qung photphorit hoc qung apatit: Ca3(PO4)2 + 3H2SO4 3CaSO4 + 2H3PO4 iu ch bng phng php ny khng tinh khit v lng cht thp iu ch H3PO4 c tinh khit v nng cao hn ngi ta t chy P c P2O5 ri cho P2O5 tc dng vi nc : 4P + 5O2 t 2P2O5
0

HO

P=O

Hay

HO HO

P2O5 + 3H2O 2H3PO4 III. MUI PHTPHAT: Axt photphoric to ra 3 loi mui: - Mui ihidrophotphat: NaH2PO4, Ca(H2PO4)2, - Mui hidrophotphat: Na2HPO4, CaHPO4 - Mui photphat trung ha:Na3PO4, Ca3(PO4)2, 1.Tnh tan: Tt c cc mui ihidrophotphat u tan trong nc.Cc mui hidrophotphat v photphat trung ha u khng tan hoc t tan trong nc tr mui ca kim loi kim v amoni. 2. Nhn bit ion photphat: Thuc th l bc nitrat. 3Ag+ + PO43- Ag3PO4 (mu vng) Nng cao: - P tc dng vi cc hp cht Photpho tc dng d dng vi cc hp cht c tnh oxi ha mnh nh HNO3 c, KClO3, KNO3 , K2Cr2O7 .. to 6 P + 5 KClO3 3P2O5 + 5KCl - Tc dng vi nhit ca axit phtphoric: 200-250oC 2H3PO4 H4P2O7 + H2O Axt i photphoric o H4P2O7 400-500 C 2HPO3 + H2O Axt meta photphoric - Phn ng thy phn ca cc mui photphat tan : Na2HPO4 + NaOH Na3PO4 + H2O PO43-

HPO42- + OH+ H2O B.CC LOI BI TP. Bi tp t lun: I.Phn l thuyt. Bi 1: Lp phng trnh ha hc ca cc phn ng sau y v cho bit trong cc phn ng ny, P c tnh kh hay tnh oxi ha : 1) P + O2 t P2O5 2) P + Cl2 PCl3 t 3) P + S P2S3 4) P + S t P2S5 5) P + Mg t Mg3P2 6) P + KClO3 t P2O5 + KCl Bi 2: hon thnh cc phng trnh ho hc sau: a.? + Cl2 t PCl5 b.P + Ca t t c.) P + H2SO4 H3PO4 + ?+ H2O c.P + HNO3 t H3PO4 + ?+ H2O e.P + KClO3 t ? + KCl
0

Bi 3: Vit cc phng trnh phn ng thc hin s chuyn ha sau: a) Ca3(PO4)2+ SiO2o+ A + Ca B+
(1)

P2O3 P2O5 H3PO4 Na3PO4 Ag3PO4

(7)

C C1200 (2)

(3)

HCl

C + O2
(5)

(4)

b) P
(6)

H3PO4 Ca3(PO4)2 Ca(H2PO4)2 CaHPO4 Ca3(PO4)2

(8)

(9)

(10)

to

c*) H3PO4

+ H2O
(1) (2)

H4P2O7
(3)

to
+ H2O
(4)

HPO3

d). Ca3(PO4)2 P P2O5 H3PO4 NaH2PO4 Na2HPO4 (8) (7) (6) Na3PO4 HCl ,C , 2000 C ,t ,t e). Ca3(PO4)2 SiO Y Z O X Ca T
2 0
0

10

f)Ca3(PO4)2 P P2O3 P2O5 H3PO4

1 5 6 7

NaH2PO4

9 Na2HPO4

13
12

Na3PO4 11

Zn3P2 PH3 P2O5.

3 4

Bi 4: Vit phng trnh ha hc dng phn t v ion rt gn ca phn ng gia H3PO4 vi lng d ca: 1) BaO 2) Ca(OH)2 3) K2CO3 Bi 5: Lp cc phng trnh ha hc dng phn t v dng ion rt gn ca cc phn ng xy ra trong dung dch ca cc cht: a) Kali photphat v bari nitrat b) Natri photphat v nhm sunfat c) Kali photphat v canxi clorua d) Natri hidrophotphat v natri hidroxit e) Canxi ihidrophotphat (1 mol) v canxi hidroxit (1 mol). f) Canxi ihidrophotphat (2 mol) v canxi hidroxit (2 mol). Bi 6: Vit phng trnh ha hc khi : a) Cho kh NH3 li t t qua dung dch axit photphoric. b) Thm t t dung dch axit photphoric vo dung dch canxi hidroxit. c) Thm t t dung dch canxi hidroxit vo dung dch axit photphoric. Bi 7: Axit A l cht rn, trong sut, khng mu, d tan trong nc. Khi thm canxi oxit vo dung dch A th to thnh hp cht B mu trng, khng tan trong nc. Khi nung B nhit cao vi ct v than th to thnh n cht photpho c trong thnh phn ca A. Cho bit A, B l nhng cht g ? Vit phng trnh phn ng minh ha. Bi 8: Cho cc phn ng sau: 1) KMnO4 + PH3 + H2SO4 K2SO4 + MnO2 + H3PO4 + H2O. 2) P + H2SO4 H3PO4 + SO2 + H2O. Hy cn bng cc phn ng trn bng phng php thng bng e.Cho bit vai tr ca H2SO4 trong mi phn ng. Bi 9: Cho cc cht : Ca3(PO4)2, P2O5, P, H3PO4, NaH2PO4, NH4H2PO4, Na3PO4, Ag3PO4. Hy lp mt dy bin ha biu din quan h gia cc cht trn. Vit phng trnh ha hc v nu r phn ng thuc loi no? Bi 10: Dng phng php ha hc hy phn bit cc l mt nhn sau: a) 3 dung dch : HCl , HNO3 , H3PO4. b) 4 dung dch : Na2SO4 , NaNO3 , Na2SO3 , Na3PO4. c) Cc mui : Na3PO4, NaCl, NaBr, Na2S, NaNO3. Nu r hin tng dng phn bit v vit phng trnh ha hc ca cc phn ng. Bi 11: Cho bit : P + KClO3 t P2O5 + KCl a) Tnh khi lng P2O5 thu c, nu ban u dng 122,50 g KClO3 t P. b) Nu c 3,1 tn P th iu ch c bao nhiu lt dung dch H3PO4 10M ? bao nhiu lt dung dch H3PO4 49% ( d = 1,5). Bi 12: Cho 62,0g canxi photphat tc dng vi 49,0g dungdch axit sunfuric 64,0%. Lm bay hi dung dch thu c n cn kh th c mt hn hp rn . Xc nh khi lng mi cht trong hn hp rn, bit rng cc phn ng u xy ra vi hiu sut 100%. Bi 13: Cho bit : P + KClO3 t P2O5 + KCl a) Tnh khi lng P2O5 thu c, nu ban u dng 122,50 g KClO3 t P. b) Nu c 3,1 tn P th iu ch c bao nhiu lt dung dch H3PO4 10M ? bao nhiu lt dung dch H3PO4 49% ( d = 1,5). I.Phn bi tp. Dng bi cho H3PO4 tc dng vi dung dch kim. I.T lun. Cu 1.Tm khi lng mui thu c trong cc trng hp sau : a.TH1 : Cho 0,3 mol Ba(OH)2 phn ng vi 0,25 mol H3PO4. b.TH2 : Cho 0,15 mol P2O5 phn ng vi 1000 ml dung dch NaOH 0,12 M. Cu 2. Ha tan 14,2g P2O5 vo 185,8g H2O. Tnh C% dung dch axit thu c? (b) Cho dung dch trn tc dng vi 500ml dung dch NaOH 0,9M. Tnh khi lng mi cht thu c trong dung dch sau phn ng. Cu 3. Trn 200 ml dd H 3PO 4 0,5M vi 300 ml dd NaOH 0,8M. Tm CM cht tan sau phn ng? Cu 4. Trn 200 ml dd H 3PO 4 1 M vi 400 ml dd NaOH 0,75 M. Tm CM cht tan sau phn ng?
0
0

Cu 5. Trn 100 ml dd H 3PO 4 1 M vi 400 ml dd Ca(OH) 2 0,3125 M. Tm CM cht tan sau phn ng? Cu 6. Ha tan hon ton 28,4g P2O5 vo 336g dung dch KOH 15%. Tm C% ca dung dch sau phn ng? Cu 7.Dn 8,96lit NH3 (ktc) cho tan vo 200ml dung dch H3PO4 1,5M .Tnh nng cc mui c trong dung dch thu c . S thu c hai mui l:0,1 mol (NH4)2SO4 v 0,2 mol NH4HSO4 Cu 8. thu c mui photphat trung ha, cn ly bao nhiu ml dd NaOH 1,00M cho tc dng vi 50,0ml dung dch H3PO4 0,50M ? Cu 9.Cn dng bao nhiu gam NaOH tc dng vi H3PO4 thu c 12g NaH2PO4 v 4,26g Na3PO4. Cu 10. Cho 100,0 cm3 dung dch H3PO4 1,0M vo 200,0 cm3 dung dch KOH 1,0M th thu c mui g ? bao nhiu mol ? Cu 10. Cho 50,00 ml dung dch H3PO4 0,50M vo dung dch KOH. a) Nu mun thu c mui trung ha th cn bao nhiu ml dung dch KOH 1,00M ? b) Nu cho H3PO4 trn vo 50,00 ml dung dch KOH 0,75M th thu c mui g c nng mol/lt l bao nhiu ? (bit V dung dch thu c l 100,00ml). Cu 10. Cho 44g NaOH vo dung dch cha 39,2g H3PO4. Sau khi phn ng xy ra hon ton , em c dung dch thu c n cn kh. Hi nhng mui no c to nn v khi lng mui khan thu c l bao nhiu ? Cu 10. Thm 10,0g dung dch bo ha bari hidroxit ( tan l 3,89g trong 100,0g nc) vo 0,5 ml dung dch axit photphoric nng 6,0M. Tnh lng cc hp cht ca bari c to thnh. Cu 10. t chy hon ton 6,2g photpho trong oxi d. Cho sn phm to thnh tc dng va vi dung dch NaOH 32% to ra mui Na2HPO4. a) Vit phng trnh phn ng xy ra. b) Tnh khi lng dung dch NaOH dng. c) Tnh nng % ca mui trong dung dch thu c sau phn ng . Cu 10. Khi ha tan 260g mt kim loi M trong HNO3 long thu c mui nitrat kim loi ha tr 2 v mt mui X. Khi un nng hn hp 2 mui vi Ca(OH)2 , thu c kh A. Khi tc dng vi H4PO4, kh A ny to nn 66g mui mono hidrophotphat. a) Xc nh M. b) Nu nung ring lng mui nitrat kim loi s thu c bao nhiu ml kh ( ktc). c) Nu nung ring lng mui X s thu c bao nhiu ml kh (ktc). Cu 10. t chy a gam photpho trong khng kh ly d, ri ha tan hon ton sn phm thu c vo 500,0 ml dung dch H3PO4 85,00% (D= 1,700g/ml). Sauk hi ha tan sn phm, nng ca dung dch H3PO4 xc nh c l 92,60%. Tnh gi tr ca a.S: 62,16g P Cu 11. Cho 14,2 gam P2O5 v 100 ml dung dch cha NaOH 1M v KOH 2M thu c dung dch X. Xc nh cc anion c mt trong dung dch X. II.Trc nghim. Cu 1.Thm 0,15 mol KOH vo dung dch cha 0,1 mol H3PO4. Sau phn ng, trong dung dch c cc mui. A. KH2PO4 v K2HPO4 B. KH2PO4 v K3PO4 C. K2HPO4 v K3PO4 D. KH2PO4, K2HPO4 v K3PO4 Cu 2.Cho 44 gam NaOH vo dung dch cha 39,2 gam H3PO4. Sau khi phn ng xy ra hon ton, em c cn dung dch. Khi lng tng mui khan thu c l: A. 50 gam Na3PO4. B. 49,2 gam NaH2PO4 v 14,2 gam Na3PO4. C. 15 gam NaH2PO4. D. 14,2 gam Na2HPO4 v 49,2 gam Na3PO4. Cu 3.Cho dung dch cha 11,76 gam H3PO4 vo dung dch cha 16,8 gam KOH ri c cn dung dch th s gam mui khan thu c l: A. 23,16. B. 26,40. C. 26,13. D. 20,46. Cu 4.Cho 150 ml dung dch KOH 1M tc dng vi 200 ml dung dch H3PO4 0,5M. Sau phn ng, trong dung dch cha cc mui A. KH2PO4 v K2HPO4. B. KH2PO4 v K3PO4. C. K2HPO4 v K3PO4. D.KH2PO4, K2HPO4 v K3PO4. Cu 5.Chn phng n ng: thu 2,84 gam Na2HPO4 v 6,56 gam Na3PO4 th cn lng NaOH cho vo dung dch H3PO4 l:

A. 12 gam. B. 9 gam. C. 6,4 gam D. 3,2 gam. Cu 6. Trung ho 100ml dd H3PO4 1M, cn dng bao nhiu ml dd NaOH 1M: A. 100 ml B. 200 ml C. 300 ml D.150 ml Cu 7. Cho 44g dd NaOH 10% tc dng vi 10g dd axit H3PO439,2%. Mui thu c sau phn ng l: A. Na2HPO4 B. NaH2PO4 C. Na3PO4 v Na2HPO4 D.Na2HPO4 v NaH2PO4 Cu 8. Cho 44g NaOH vo dung dch cha 39,2 g H3PO4. Sau khi phn ng xy ra hon ton, em c cn dung dch n kh. Hi mui no c to thnh khi lng mui khan thu c l bao nhiu. A. Na3PO4 v 50 g. C. NaH2PO4 v 19,2 g; Na2HPO4 v 14,2g B. Na3HPO4 v 15 g. D. Na2HPO4 v 14,2g; Na3PO4 v 49,2g

Cu 9.Cho 14,2 gam P2O5 v 100 ml dung dch cha NaOH 1M v KOH 2M thu c dung dch X.Cc anion c mt trong dung dch X l: A. PO43- v OH-. B. H2PO4- v HPO42-. C. HPO42- v PO43-. D. H2PO4- v PO43-. Cu 10.Cho 1,98g amoni sunfat tc dng vi dung dch NaOH v un nng ri dn ton b kh thu c vo dung dch cha 3,92 gam axit photphoric. Mui thu c l: A. NH4H2PO4. B. (NH4)2HPO4. C. (NH4)3PO4. D. (NH4)2HPO4 v (NH4)3PO4. Cu 11: t chy hon ton m gam photpho trong oxi thu c cht rn X, ha tan X bng dung dch cha 0,28 mol NaOH th c 17,92 gam hn hp hai mui photphat (trong c mt mui trug ha). Gi tr ca m l: A. 8,68 B. 4,96 C. 3,41 D. 3,72 Cu 12: Ha tan hn hp gm 9,3 gam P v S vo lng HNO3 va thu c dung dch X v sn phm kh duy nht l NO2. trung ha hon ton X th cn va 0,8 mol NaOH. S mol NO2 thu c l: A. 1,6 mol B. 1,8 mol C. 1,2 mol D. 1,35 mol Cu 13: t 7,75 gam photpho trong oxi d ri hp th ton b sn phm vo bnh ng 100 gam NaOH 25%. Nng phn trm cc cht trong dung dch thu c sau phn ng l: A. 15,07 % NaH2PO4 ; 17,4% Na3PO4 B. 17,75 % NaH2PO4 ; 20,5% Na3PO4 C. 15,07 % Na2HPO4 ; 17,4% Na3PO4 D. 17,75 % Na2HPO4 ; 20,5% Na3PO4 Cu 14.(HB 2008).Cho 0,1 mol P2O5 vo dung dch cha 0,35 mol KOH. Dung dch thu c c cc cht: A. H3PO4, KH2PO4. B. K3PO4, KOH. C. K3PO4, K2HPO4. D. K2HPO4, KH2PO4. Cu 15.t chy hon ton 6,2 gam photpho bng oxi d ri cho sn phm to thnh tc dng va vi m gam dung dch NaOH 32% thu c mui Na2HPO4. Gi tr ca m l: A. 25. B. 50. C. 75. D. 100. Cu hi trc nghim Cu 1. Photpho c s dng th hnh quan trng l: A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 Cu 2. C nhng tnh cht : (1) mng tinh th phn t ; (2) kh nng chy, kh bay hi ; (3) pht quang mu lc nht trong bng ti nhit thng ; (4) ch bc chy trn 250oC. Nhng tnh cht ca photpho trng l: A. (1), (2), (3) B. (1), (3) , (4) C. (2), (3) D. (1), (2) Cu 3. Trong phn ng ca photpho vi (1) Ca, (2) O2, (3) Cl2, (4) KClO3. Nhng phn ng trong photpho th hin tnh kh l: A.(1), (2), (4) B. (1), (3) C. (2), (3), (4) D. (1), (2), (3) Cu 4. Trong cng nghip, nung hn hp qung photphorit, ct v than cc khong 1200oC trong l in iu ch: A. Photpho trng B. Photpho C. Photpho trng v D. Tt c cc dng th hnh ca photpho Cu 5. Km photphua c ng dng dng A. Lm thuc chut B. Thuc tr su C. Thuc dit c di D. Thuc nhum Cu 6. Dung dch axit H3PO4 c cha cc ion no ? ( khng k H+ v OH- ca nc ):

A. H+, PO43B. H+, H2PO4-, PO43C. H+, HPO42-, PO43D. H+, H2PO4-,HPO42-,PO43Cu 7. Cp cht no sau y c th tn ti trong mt dung dch : A. Axit nitric v ng (II) oxit B.ng (II) nitrat v amoniac C. Amoniac v bari hiroxit D.Bari hiroxit v Axt photphoric Cu 8. Chn pht biu ng: A. Photpho trng tan trong nc khng c. B. Photpho trng c bo qun bng cch ngm trong nc. C. iu kin thng photpho trng chuyn dn thnh photpho D. Photpho pht quang mu lc nht trong bng ti Cu 9. Magie photphua c cng thc l: A. Mg2P2O7 B. Mg3P2 C. Mg2P3 D.Mg3(PO4)3 t Cu 10. Cho phn ng: P + KClO3 P2O5 + KCl. H s cn bng ca phng trnh phn ng ny t tri qua phi ln lt l: A. 2, 1, 1, 1 B. 4, 3, 2, 3 C. 8, 1, 4, 1 D. 6, 5, 3, 5 Cu 11. Khi lm th nghim vi photpho trng, cn tun theo iu ch no di y? A. Cm P trng bng tay c eo gng cao su. B. Ngm P trng vo chu nc khi cha dng n . C. Trnh cho P trng tip xc vi nc . D. C th P trng ngoi khng kh . Cu 12. Photpho trng v photpho l A. 2 cht khc nhau. B. 2 cht ging nhau. C. 2 dng ng phn ca nhau. D. 2 dng th hnh ca nhau.. Cu 13. Ch ra ni dung sai : A.Photpho trng c cu trc mng tinh th phn t. B.Trong photpho trng cc phn t P4 lin kt vi nhau bng lc Van de Van yu. C.Photpho trng rt c, gy bng nng khi ri vo da. D.Di tc dng ca nh sng, photpho chuyn dn thnh photpho trng. Cu 14. Cht no b oxi ho chm v pht quang mu lc nht trong bng ti ? A.P trng B.P C.PH3 D.P2H4 Cu 15. Ch ra ni dung ng: A. Photpho c cu trc polime. B. Photpho khng tan trong nc, nhng tan tt trong cc dung mi hu c nh benzen, ete... C. Photpho c, km bn trong khng kh nhit thng. D. Khi lm lnh, hi ca photpho trng chuyn thnh photpho . Cu 16. iu kin thng, P hot ng ho hc mnh hn nit l do : A. m in ca photpho ln hn ca nit. B. i lc electron ca photpho ln hn ca nit. C. Lin kt trong phn t photpho km bn hn trong phn t nit. D. Tnh phi kim ca nguyn t photpho mnh hn ca nit. Cu 17. Ch ra ni dung ng: A. Photpho hot ng hn photpho trng. B. Photpho ch th hin tnh oxi ho. C. Photpho khng tan trong cc dung mi thng thng. D. iu kin thng, photpho b oxi ho chm trong khng kh v pht quang mu lc nht trong bng ti. Cu 18. Phn ln photpho sn xut ra c dng sn xut A. Dim. B. n chy. C.Axit photphoric. D.Phn ln. Cu 19. Trong dim, photpho c u ? A. Thuc gn u que dim. C. Thuc gn u que dim v thuc qut v bao dim. B.Thuc qut v bao dim. D. Trong dim an ton khng cn s dng photpho do n c. Cu 20. Phn ng xy ra u tin khi qut que dim vo v bao dim l: A. 4P + 3O2 t 2P2O3 B. 4P + 5O2 t 2P2O5 t C. 6P + 5KClO3 3P2O5 + 5KCl D. 2P + 3S t P2S3 Cu 21. Hai khong vt chnh ca photpho l : A. Apatit v photphorit. B.Photphorit v cacnalit. C. Apatit v olomit. D.Photphorit v olomit.
0
0 0

Cu 22. Trong phng th nghim, axit photphoric c iu ch bng phn ng sau :

A. 3P + 5HNO3 + 2H2O 3H3PO4 + 5NO B. Ca3(PO4)2 + 3H2SO4 2H3PO4 + 3CaSO4 C. 4P + 5O2 t P2O5 v P2O5 + 3H2O 2H3PO4 D. 2P + 5Cl2 2PCl5 v PCl5 + 4H2O H3PO4 + 5HCl Cu 23. Phng trnh in li tng cng ca H3PO4 trong dung dch l: H3PO4 3H+ + PO43Khi thm HCl vo dung dch : A. Cn bng trn chuyn dch theo chiu thun. C. Cn bng trn khng b chuyn dch. B. Cn bng trn chuyn dch theo chiu nghch. D. Nng PO43- tng ln. Cu 24. Chn cng thc ng ca apatit: A. Ca3(PO4)2 B. Ca(PO3)2 C. 3Ca3(PO4)2.CaF2 D.CaP2O7 Cu 25.Thm 0,15 mol KOH vo dung dch cha 0,1 mol H3PO4. Sau phn ng, trong dung dch c cc mui A. KH2PO4 v K2HPO4 B. KH2PO4 v K3PO4 C. K2HPO4 v K3PO4 D. KH2PO4 K2HPO4 v K3PO4 Cu 26. Cho 44g NaOH vo dung dch cha 39,2g H3PO4. Sau khi phn ng xy ra hon ton , em c dung dch thu c n cn kh. Hi nhng mui no c to nn v khi lng mui khan thu c l bao nhiu ? A. Na3PO4 v 50,0g C. NaH2PO4 v 49,2g ; Na2HPO4 v 14,2g B. Na2HPO4 v 15,0g D. Na2HPO4 v 14,2g ; Na3PO4 v 49,2g Cu 27: Trong dy no sau y tt c cc mui u t tan trong nc ? A. AgNO3, Na3PO4, CaHPO4, CaSO4. B. AgI, CuS, BaHPO4, Ca3 (PO4)2 C. AgCl, PbS, Ba(H2PO4)2, Ca(NO3)2. D. AgF, CuSO4, BaCO3, Ca(H2PO4)2. Cu 28: C bn l khng dn nhn ng cc ho cht ring bit l: Na2SO4, NaNO3, Na2S v Na3PO4, hy chn trnh t tin hnh no sau y nhn bit cc ho cht trong cc l. A. Dng qu tm, dng dd BaCl2, dng dd AgNO3 B. Dng dd Ba(OH)2, dng dd AgNO3 C. Dng dd BaCl2, dng dd AgNO3 D. Tt c u ng. Cu 29: iu kin thng, photpho hot ng mnh hn nit l do : A. Nguyn t photpho c m in nh hn nguyn t nit B. Nguyn t photpho c in tch ht nhn ln hn nguyn t nit C. Nguyn t photpho c khi lng ln hn nguyn t nit . D. Lin kt gia cc nguyn t photpho trong phn t km bn hn lin kt gia cc nguyn t trong phn t nit Cu 30: Mt dung dch c cha 2 cation Na+ (x mol) , K+ (y mol) v 2 anion l CO32 (0,1 mol) , PO43 (0,2
0

mol) .Bit rng khi c cn dung dch thu c 53g cht rn khan. Gi tr ca x v y l: A. 0,05 v 0,07. B. 0,3 v 0,5. C.0,5 v 0,3. D.0,2 v 0,6. Cu 31: Bit phn trm khi lng photpho trong tinh th Na2HPO4.nH2O l 8,659%. Cng thc phn t ca mui l: A. Na2HPO4.9H2O B. Na2HPO4.10H2O C. Na2HPO4.11H2O D. Na2HPO4.12H2O Cu 32: Cho s phn ng sau: +SiO +C Ca3(PO4)2 X +Ca/ Y +HCl Z +O T. Cc cht X, Y, Z, T ln lt l /t C t A. P, Ca3P2, PH3, P2O5 B. P, Ca3P2, PH3, H3PO4 C. P, Ca3P2, H3PO4, P2O5 D.P2O5, Ca3P2, PH3, H3PO4
2 2 0 0

PHN BN HA HC

A.TM TT L THUYT - Phn bn ha hc l nhng ha cht c cha cc nguyn t dinh dng, c bn cho cy nhm nng cao nng sut ma mng. 1. Phn m + - Phn m cung cp nit ha hp cho cy di dng ion nitrat NO3 v ion amoni NH 4 . - dinh dng ca phn m c nh gi theo t l % v khi lng nguyn t nit. a. Phn m amoni - l cc mui amoni: NH4Cl, NH4NO3, (NH4)2SO4 . . . - c iu ch bng cch cho NH3 tc dng vi axit tng ng. V d. 2NH3 + H2SO4 (NH4)2SO4 b. Phn m nitrat - l cc mui nitrat: NaNO3, Ca(NO3)2 . . . - c iu ch bng phn ng gia axit HNO3 v mui cacbonat tng ng. V d. CaCO3 + 2HNO3 Ca(NO3)2 + CO2 + 2H2O c. Phn m ur - (NH2)2CO (cha khong 46%N) l loi phn m tt nht hin nay. - c iu ch bng cch cho NH3 tc dng vi CO nhit v p sut cao. t0 , p 2NH3 + CO2 (NH2)2CO + H2O - Trong t ur dn chuyn thnh mui cacbonat (NH2)2CO + 2H2O (NH4)2CO3. 2. Phn ln 3 - Phn ln cung cp nguyn t P cho cy di dng ion photphat (H2PO4-,HPO42-, PO4 ). - dinh dng ca phn ln c nh gi theo t l % khi lng P 2O5 tng ng vi lng P c trong thnh phn ca n. a. Supephotphat - C hai loi: supephotphat n v supephotphat kp. * Supephotphat n: Gm hai mui: Ca(H 2PO4)2 v CaSO4. c iu ch bng cch cho qung photphorit hoc apatit tc dng vi axit H2SO4 c. Ca3(PO4)2 + 2H2SO4 (c) Ca(H2PO4)2 + CaSO4 * Supephotphat kp: l mui Ca(H2PO4)2. c iu ch qua hai giai on Ca3(PO4)2 + 3H2SO4 2H3PO4 + 3CaSO4

Ca3(PO4)2 + H3PO4 3Ca(H2PO4)2 3. Phn kali - Phn kali cung cp nguyn t K di dng ion K+. - dinh dng ca phn K c nh gi theo t l % khi lng K2O tng ng vi lng K c trong thnh phn ca n. 4. Phn hn hp - Phn phc hp a. Phn hn hp: cha N, P, K c gi chung l phn NPK. - Th d: (NH4)2HPO4 v KNO3. b. Phn phc hp: Th d: Phn amophot l hn hp cc mui NH4H2PO4 v (NH4)2HPO4. 5. Phn vi lng: - Phn vi lng cung cp cho cy cc nguyn t nh bo, km, mangan, ng . . . dng hp cht. B.CC LOI BI TP. I.T lun. Cu 1.Hy gii thch: a.V sao khng bn vi v m amoni (NH4NO3, NH4Cl) cng lc? b.V sao khi bn m amoni (NH4NO3, NH4Cl...) mt thi gian th chua ca t tng ln? c.V sao khng c trn superphotphat vi vi? d.V sao phn ln nung chy ch thch hp cho vng t chua? Cu 2.Hon thnh dy bin ha sau:

Phn Supephotphat kp

Photpho 1 X 2 Y 3

Z
5

Phn Amophot Cu 3.Mt loi phn ln supephotphat kp thc t ch c 40% P2O5. Tnh hm lng Ca(H2PO4)2 trong phn Cu 4.Phn kali KCl sn xut c t qung sinvinit thng ch cha 50% K 2O. Tnh hm lng % ca KCl trong phn bn . II.Trc nghim. Cu 1.Mun tng cng sc chng bnh, chng rt v chu hn cho cy ngi ta dng A. Phn m. B. Phn kali. C. Phn ln. D. Phn vi lng. Cu 2.Thnh phn ca supephotphat n gm A. Ca(H2PO4)2. B. Ca(H2PO4)2, CaSO4. C. CaHPO4, CaSO4. D. CaHPO4. Cu 3.Thnh phn ca phn amophot gm A. NH4H2PO4 v (NH4)2HPO4. B. (NH4)2HPO4 v (NH4)3PO4. C. (NH4)3PO4 v NH4H2PO4. D. Ca(H2PO4)2 v NH4H2PO4. Cu 4.Cc loi phn bn: NH4Cl, (NH2)2CO, (NH4)2SO4, NH4NO3; loi c hm lng m cao nht l: A. NH4Cl. B. NH4NO3. C. (NH2)2CO. D. (NH4)2SO4. Cu 5.Ur c iu ch t : A. Kh amoniac v kh cacbonic. B. Kh amoniac v axit cacbonic. C. Kh cacbonic v amoni hiroxit. D. Axit cacbonic v amoni hiroxit. Cu 6.Ch ra ni dung ng: A. Supephotphat n cha Ca(H2PO4)2 v CaSO4; supephotphat kp cha Ca(H2PO4)2. B. Thnh phn chnh ca supephotphat n v supephotphat kp l mui canxi hirophotphat. C. Supephotphat n sn xut qua hai giai on. D. Supephotphat n v supephotphat kp u sn xut qua hai giai on. Cu 7. dinh dng ca phn kali c nh gi bng hm lng % ca : A. K B. K+ C. K2O D. KCl Cu 8. dinh dng ca phn ln c nh gi bng hm lng % ca : A. P B. P2O5 C. PO43D. H3PO4 Cu 9.Mui (NH4)KHPO4 l loi phn bn : A. Phn hn hp. B. Phn phc hp. C. Phn NPK. D. Supephotphat. Cu 10.Phn bn no sau y c hm lng N cao nht: A. NH4Cl B. NH4NO3 C. (NH4)2SO4 D. (NH2)2CO. Cu 11.Khi lng dd H2SO4 75% iu ch 70,2 kg supephtphat kp l: A. 78,4 kg B. 87,4 kg C. 48,7 kg D.p n khc Cu 12.Cho 13,2g (NH4)2SO4 tc dng ht vi dd NaOH thu c mt cht kh. Ho tan lng kh ny vo dd cha 9,8g axit H3PO4. Sn phm thu c : A. (NH4)3PO4 B. (NH4)2HPO4 C. NH4H2PO4 D. Tt c u sai Cu 13.C 3 mu phn bn ho hc: KCl, NH4NO3, Ca(H2PO4)2. Ch dng dung dch no sau y l c th nhn bit c mi loi? A. HCl B. H2SO4 C. Ca(OH)2 D. AgNO3 Cu 14. Khi bn phn supepphotphat ngi ta khng trn vi vi v: A. To kh PH3 B. To mui CaHPO4 kt ta C. To mui Ca3( PO4 )2 kt ta D. To mui khng tan : CaHPO4 v Ca3( PO4 )2 Cu 15. Supepphotphat n chc c iu ch t mt loi bt qung cha 73% Ca3( PO4 )2; 26% CaCO3 v 1% SiO2. Khi lng dung dch H2SO4 65% tc dng vi 100kg qung trn l bao nhiu ( trong cc s di y)? A. 110,2 kg B.101,2 kg C.111,2 kg D. Kt qu khc Cu 16. Cho cc cht : Ca3 (PO4 )2 ; P2O5, P, PH3, Ca3P2. Nu lp mt dy bin ho biu din quan h gia cc cht trn th dy bin ho no sau y l ng:

10

A. Ca3( PO4 )2 Ca3P2 P PH3 P2O5

C. P Ca3P2 Ca3( PO4 )2 PH3 P2O5 D. Ca3( PO4 )2 Ca3P2 P PH3 P2O5 Cu 17. Cho cc mu phn m sau y: amoni, sunfat, amoni clorua, natri nitrat, c th dng thuc th no sau y nhn bit cc phn m trn A. dd NaOH B. dd NH3 C. dd Ba(OH)2 D. dd BaCl2 Cu 14.(C 2009). Phn bn nitrophotka (NPK) l hn hp ca A. (NH4)2HPO4 v KNO3. B. NH4H2PO4 v KNO3. C. (NH4)3PO4 v KNO3. D. (NH4)2HPO4 v NaNO3. Cu 15.(HA 2009). Pht biu no sau y l ng? A. Phn ur c cng thc l (NH4)2CO3. B. Phn ln cung cp nit ho hp cho cy di dng ion nitrat (NO3-) v ion amoni (NH4+). C. Amophot l hn hp cc mui (NH4)2HPO4 v KNO3. D. Phn hn hp cha nit, photpho, kali c gi chung l phn NPK. Cu 16.(HB 2009). Phn bn no sau y lm tng chua ca t? A. KCl. B. NH4NO3. C. NaNO3. D. K2CO3. Cu 17.(HB 2008). Thnh phn chnh ca qung photphorit l: A. Ca(H2PO4)2. B. Ca3(PO4)2. C. NH4H2PO4. D. CaHPO4. Cu 18.Supepphotphat n chc c iu ch t mt loi bt qung cha 73% Ca3( PO4 )2; 26% CaCO3 v 1% SiO2. Khi lng dung dch H2SO4 65% tc dng vi 100kg qung trn l bao nhiu ( trong cc s di y)? A. 110,2 kg B.101,2 kg C.111,2 kg D. Kt qu khc Cu 19: Thnh phn phn trm khi lng N trong amoni nitrat l: A. 75%. B. 55%. C. 35%. D. 25%. Cu 20:(HB 2010). Mt loi phn supephotphat kp c cha 69,62% mui canxi ihirophotphat, cn li gmcc cht khng cha photpho. dinh dng ca loi phn ln ny l: A. 48,52%. B. 39,76%. C. 42,25%. D. 45,75%. Cu 21. (HA 2012). Mt loi phn kali c thnh phn chnh l KCl (cn li l cc tp cht khng cha kali) c sn xut t qung xinvinit c dinh dng 55%. Phn trm khi lng ca KCl trong loi phn kali l: A. 95,51%. B. 65,75%. C. 87,18%. D. 88,52%.

B. Ca3( PO4 )2 P Ca3P2 PH3 P2O5

11