Professional Documents
Culture Documents
vn
Trường hợp tổng quát , giả sử 0 a b c thoả mãn điều kiện a 2 b 2 c 2 1 , vậy ta có thể suy ra
0 a b c 1 hay không?. Như vậy điều kiện a,b,c không chính xác vì dấu đẳng thức chỉ xảy ra khi
0 a b c
1
2 2 2
a ,b, c 0; .
a b c 1 3
Ta thấy mối liên hệ gì của bài toán ?. Dễ thấy a 2 b 2 c 2 1 và b 2 c 2 , c2 a 2 , a 2 b 2 . Gợi ý ta đưa
a b c 3 3
bài toán về dạng cần chứng minh : 2
2
2
1a 1b 1 c 2
Vì vai trò a,b,c như nhau và 2 ý phân tích trên gợi ý ta đưa đến cách phân tích
a 3 2
2
a
1 a 2
a b c 3 3 2 2 2 b 3 2
2
2
2
a b c và cần chứng minh 2
b .
1a 1 b 1c 2 1 b 2
c 3 2
2
c
1 c 2
Ta thử đi tìm lời giải :
a 3 2 1 3 3 2 4 8
2 a 2 a a(1 a 2 ) a 2(1 a 2 )2 2a 2(1 a 2 )2
1a 2 1a 2 3 3 27 27
a3 b3 c3 1
Cho 3 số thực dương a,b,c . Chứng minh rằng : a b c
b c a c a b a b c 2
Phân tích bài toán :
Đẳng thức cần chứng minh đưa về dạng :
a3 b3 c3
m a c nb k b a pc i b c ja 0 .
b c a c a b a b c
Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt . http//:www.maths.vn
Giải :
a3 1 1 3 a3 1 1
b c a a . Đẳng thức xảy ra khi: b c a .
b c a 2 4 2 b c a 2 4
3 3
b 1 1 3 b 1 1
c b a b . Đẳng thức xảy ra khi: c b a .
c a b 2 4 2 c a b 2 4
c3 1 1 3 c3 1 1
a b c c . Đẳng thức xảy ra khi: a b c .
a b c 2 4 2 a b c 2 4
3 3 3
a b c 1
Cộng vế theo vế ta được : a b c . Dấu đẳng thức xảy ra khi :
b c a c a b a b c 2
a b c 0
1 1 2
3 a 3 b 3 3 a b 3 3 2
. a b . a b
2 2 2 2 2 3
Tương tự cho các trường hợp còn lại .
Cách khác :
1 1 a b m
Giả sử với mọi m 0 , ta luôn có : a b
m
a b m m 2 . Vấn đề bây giờ ta
dự đoán m 0 bao nhiêu là phù hợp?.
a b m
2
Dễ thấy đẳng thức xảy ra khi 1 m 3.
a b
3
Giải :
Áp dụng bất đẳng thức trung bình cộng trung bình nhân
2
3 2 AM _GM 3 a b 3
a b . a b . .
2 3 2 2
2
3 2 AM _GM 3 b c 3
b c . b c . .
2 3 2 2
2
3 2 AM _GM 3 c a 3
c a . c a . .
2 3 2 2
2
3 2 a b c 3. 3 3
a b b c c a . .2 6 (đpcm).
2 2 2
1
Đẳng thức xảy ra khi a b c .
3
b. 3 a b 3 b c 3 c a 3 18 .
Trường hợp tổng quát , giả sử 0 a b c thoả mãn điều kiện a b c 1 , dấu đẳng thức chỉ xảy ra
2
a b 3
0 a b c 1
2 2
khi a b c b c . Hằng số cần thêm là
a b c 1 3 3 3
2
c a 3
Từ giả thiết gợi ý ta đưa đến cách phân tích 3 a b 3 b c 3 c a 3 18 a b c hay
2 2 2 2 2 2
a b b c c a
T 3a b 3b c 3c a 3 3 3 3 3 3
3 3 3
.
Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt . http//:www.maths.vn
Giải :
Áp dụng bất đẳng thức trung bình cộng trung bình nhân
2 2
3 9 2 2 a b
a b 3 .3 a b . .
3 3
4 3 3 3
2 2
3 93 2 2 b
c
b c 3 . b c . .
3 3
4 3 3 3
2 2
9 2 2 c a
3 c a 3 . 3 c a . . 3 3
4 3 3 3
9 2 a b c 4 9 6 3
T 3 a b 3 b c 3 c a 3 . 3 . 18 (đpcm).
4 3 4 3
1
Dấu đẳng thức xảy ra khi a b c .
3
1 1 1
c. a b c 10
a b b
Phân tích bài toán :
Trường hợp tổng quát , giả sử 0 a b c thoả mãn điều kiện a b c 1 , dấu đẳng thức chỉ xảy ra
0 a b c 1
khi a b c .
a b c 1 3
1
Từ điều cần chứng minh ,gợi ý ta đưa đến cách phân tích với mọi m 0 , ta luôn có : ma 2 m.
a
ma 1
a
Đẳng thức xảy ra khi : m 9.
a 1
3
1 1 1 1 1 1
Vì thế mà T a b c 9 a b c 8 a b c
a b b a b b
Giải :
Áp dụng bất đẳng thức trung bình cộng trung bình nhân
9a 1 6
a
1
9b 6
b
9c 1 6
c
1 1 1
T 9 a b c 8 a b c 3.6 8 a b c 10 (đpcm).
a b b
Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt . http//:www.maths.vn
1
Đẳng thức xảy ra khi : a b c .
3
Trước hết ta để ý mối liên hệ giữa 3x 2,3y 2, z 2, xy, yz, zx cho ta điều gì ?, phải chăng những hằng đẳng
2 2
thức có dạng : ax by 0 ax 2 by 2axby ?.
Phân tích :
ax 2 ay 2 2axy .Đẳng thức xảy ra khi x y
by 2 cz 2 2 bcyz .Đẳng thức xảy ra khi by 2 cz 2
cz 2 bx 2 2 cbzx . Đẳng thức xảy ra khi cz 2 bx 2
a b 3 a 1
Bây giờ ta chọn a,b,c sao cho : 2c 1 b 2
a bc c 1
2
Giải :
x 2 y 2 2xy .Đẳng thức xảy ra khi x y
1 1
2y 2 z 2 2yz .Đẳng thức xảy ra khi 2y 2 z 2
2 2
1 2 1
z 2x 2 2zx . Đẳng thức xảy ra khi z 2 2x 2
2 2
Cộng vế theo vế ta được : 3x 3y z 2 xy yz zx 3x 2 3y 2 z 2 10 (đpcm).
2 2 2
x y
1
2y 2 z 2
2 x y 1
Đẳng thức xảy ra khi :
1 2 2 z 2
z 2x
2
xy yz zx 5
25 25 25
3x 2 2 3. x . Đẳng thức xảy ra khi 3x 2 .
3 3 3
25 25 25
4y 2 2 4. y . Đẳng thức xảy ra khi 4y 2 .
4 4 4
5z 2 5 2 5.5z . Đẳng thức xảy ra khi 5z 2 5 .
235 235
Cộng vế theo vế ta được 3x 2 4y 2 5z 2 10 x y z (đpcm).
12 12
5
x 3
5
Đẳng thức xảy ra khi y .
4
z 1
Điều cần chứng minh là biểu thức đối xứng , nên ta dự đoán
2 1
a b c
2 2
4 1 4
16 .
1 1 1 4 4
a 2 b 2 c 2
16 gợi ý ta phân tích a 2
1 a 2 1 ..... 1 ….
b2 16b 2
16b2
16 so b2
Giải :
1 1 1
S a2 2 b 2 c 2
2 2
b c a
1 1 1 1 1 1
S a2 ..... b2 ..... c2 .....
16b
2
16b2 16c
2
16c2 16a
2
16a2
16 16 16
1 1 1 1 1 1
S 1717 a 2 . ..... 1717 b 2 . ..... 1717 c 2 . .....
16
b
2
16b2 16
c
2
16c2 16
a
2
16a2
16 16 16
a2 b2 c2 a b c
S 1717 1717 1717 17 17 8 16 17 8 16 17 8 16
1616b 32 1616c 32 16 a
16 32 16 b
16 c 16 a
a 17 b 17 c a 3 17
S 17 3 3 17 . . 3. 17 17 8 5 5 5
16 b
8 16
16 c
8 16
16 a
8 16
16 a b c 2.17 2a 2b2c
5
3 17 3 17
S (đpcm).
2a 2b 2c
15 2
2. 17
3
1
Dấu đẳng thức xảy ra khi a b c .
2
1 a 1 b 1 c 1 1
T .3 1
3 1 a 1 b 1 c 3
Dấu đẳng thức xảy ra khi a b c 0 .
Tổng quát :
Chứng minh rằng với mọi ai ,bi 0 i 1, n thì ta luôn có :
1 1 1
Cho 3 số thực dương a,b,c thoả mãn a b c 1 . Chứng minh rằng : 1 1 1 8 .
a b c
Giải :
1 1 1 1 a 1 b 1 c b c c a a b
VT 1 1 1 . . a . b . c
a b c a b c
AM_GM
2 bc 2 ca 2 ab
VT . . 8 (đpcm)
a b c
Tổng quát :
x 1, x 2 , x 3 ,..............., x n 0
Cho .
x 1
x 2
x 3
........ x n 1
1 1 1 1 n
Chứng minh rằng : 1 1 1 ........ 1 n 1 .
x x x
xn
1 2 3
1 1 1 1
Cho 4 số thực dương a,b,c,d thoả mãn 3 . Chứng minh rằng :
1a 1 b 1c 1d
1
abcd .
81
Giải :
1 1 1 1 b c d
1 - 1 1 =
1a 1b 1c 1 d 1 b 1 c 1d
1 AM _GM bcd
33
1a 1 b 1 c 1 d
Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt . http//:www.maths.vn
1 bcd
3 3
1 a 1 b 1 c 1 d
1 cda
1 b 33
1 c 1 d 1 a
Vậy:
1 dca
1 c 3 3
1 d 1 c 1 a
1 abc
33
1 d 1 a 1 b 1 c
1 abcd 1
81 abcd
1 a 1 b 1 c 1 d 1 a 1 b 1 c 1 d 81
Tổng quát :
x 1, x 2 , x 3 ,............., x n 0
Cho : 1 1 1 1
1 x 1 x 1 x ......... 1 x n 1
1 2 3 n
1
Chứng minh rằng : x 1x 2x 3 ...........x n .
n 1n
Bài tương tự
Cho 3 số thực dương a,b,c thoả mãn a b c 3 . Chứng minh rằng :
a b c 3
a. 2
2
2
.
1b 1c 1a 2
a b c 3
b. 2
2
2
.
a b b c c a 2
2 2 2
a b c
c. 1.
a 2b b 2c c 2a 2
2 2
Hướng dẫn :
a b c 3
a. 2
3(ab bc ca ) (a b c ) ab bc ca 3
a a(1 b 2 ) ab 2 ab 2
2
a a ab
1 b 1 b2 1 b2 2 a
1 b 2 2b 1b 2
b bc 2 bc c ca 2 ca
Tương tự : 2
b 2
b , 2
c 2
c
1c 1c 2 1a 1a 2
Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt . http//:www.maths.vn
a b c ab bc ca 3 3
Cộng vế theo vế : 2
2
2
a b c 3 .
1b 1c 1a 2 2 2
Cho 3 số thực dương a,b,c thoả mãn a.b.c 1 . Chứng minh rằng :
a3 b3 c3 3
a. .
(1 b)(1 c) (1 c)(1 a ) (1 a )(1 b) 4
1 1 1
b. 1
2 a 2 b 2 c
Hướng dẫn :
a.
Hướng dẫn :
1 1 4
a. Dùng bất đẳng thức .
a b a b
Giải :
13 2 25
(2y 3z )(2z 3y) 6 y 2 z 2 13yz 6 y 2 z 2 y z 2 y 2 z 2
2 2
x2 2x 2
(2y 3z )(2z 3y ) 25(y 2 z 2 )
y2 2y 2 z2 2z 2
Tương tự : , .
(2z 3x )(2x 3z ) 25(z 2 x 2 ) (2x 3y )(2y 3x ) 25(x 2 y 2 )
2x 2 2y 2 2z 2 1 1
f x ; y; z 2 2
2 2
2 2
f x ; y; z min f x ; y; z .
25(y z ) 25(z x ) 25(x y ) 25 25
Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt . http//:www.maths.vn
1 1 1 81
Cho x ; y; z 0;1 . Chứng minh rằng : 2x 2y 2z x y z
2 2 2 8
Giải :
Đặt a 2x ,b 2y ,c 2z a,b,c 1;2
1 1 1 81
Bài toán trở thành : Cho a,b,c 1;2 . Chứng minh rằng : a b c .
a b c 8
Thật vậy :
1 1 1 81 2 2 2 81 2 2 2 9
a b c a b c 8 a b c a b c 4 a b c a b c 2
2
1 a 2 a 1a 2 0 a 2 3a 2 0 a 2 2 3a a 3
a
2 2
Tương tự :b 3,c 3
b c
2 2 2
a b c 9 1
a b c
Áp dụng bất đẳng thức trung bình cộng trung bình nhân :
2 2 2 2 2 2
a b c 2 a b c 2
a b c a b c
2 2 2 2 2 2 81
Từ 1 và 2 suy ra 2 a b c 9 a b c 3
a b c a b c 4
1 1 1 81
Đẳng thức không xảy ra . 3 a b c (đpcm).
a b c 8
Giải :
1 1 1
ab bc ca 3abc 3
a b c
1 1 1 1
Với a,b 0 ta luôn có a 3 b 3 ab a b , .
a b 4 a b
và với mọi a,b ta luôn có a 2 b 2 2ab .
ab ab ab 1 1
a 3 b 3 a 2c b 2c ab(a b) (a 2 b 2 )c 4 ab(a b) (a 2 b 2 )c
ab 1 1 ab 1 1 1
ab(a b ) (a 2 b 2 )c 4 a b (a 2 b 2 )c 4 a b 2c
ab 1 1 1 1 1
. 1
a 3 b 3 a 2c b 2c 16 a b 8 c
Tương tự :
bc 1 1 1 1 1
. 2
b 3 c 3 b 2a c 2a 16 b c 8 a
ca 1 1 1 1 1
2 . 3
c a c b a b 16 c a 8 b
3 3 2
Cộng vế theo vế đẳng thức 1 , 2 và 3 ta được đpcm. Dấu đẳng thức xảy ra khi a b c 1 .
Cho tam giác ABC có 3 cạnh : AB c, BC a, AC b thoả mãn a 3 b 3 c 3 .Chứng minh rằng :
A là góc nhọn và thoả : 600 A 900 .
Giải :
3 2
b b b 2
a,b,c 0 0 a 1
2
0 b a a
3 3
a b c b c
3
0 c 1
a a
0 c a a a
3 3
a b c c 3 c 2
a
a a
b 3 c 3 b2 c2 b2 c2 2 2 2 b2 c2 a 2
3
2
1 2
a b c cos A 0 A 900
a a a 2bc
a b c b c b bc c a b bc c a b bc c 2
3 3 3 2 2 2 2 2 2
b2 c2 a 2 b2 c 2 a 2 1
1 cos A A 600
bc 2bc 2
Vậy 60 A 90 .
0 0
\
Nguyễn Phú Khánh – Đà Lạt . http//:www.maths.vn