You are on page 1of 225

KHÖNG GIA ÀÒNH 1

KHÖNG GIA ÀÒNH

Hector Malot

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 2

MUÅC LUÅC

CHÛÚNG 1: ÚÃ LAÂNG .................................................................................................................... 3

CHÛÚNG 2 : VÔNH BIÏÅT NGÖI NHAÂ CUÃA MAÁ....................................................................... 17

CHÛÚNG 3 : ÀI KHÙÆP ÀOÁ ÀÊY................................................................................................ 34

CHÛÚNG 4 : NGÛÚÂI BAÅN ÀÊÌU TIÏN CUÃA TÖI..................................................................... 49

CHÛÚNG 5 : TUYÏËT VAÂ CHOÁ SOÁI ........................................................................................... 61

CHÛÚNG 6 : ÀÏËN PARIS........................................................................................................... 79

CHÛÚNG 7 : MÖÅT TAY CHUÃ ..................................................................................................... 84

CHÛÚNG 8 : GIA ÀÒNH LY TAÁN............................................................................................... 97

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 3

CHÛÚNG 1: ÚÃ LAÂNG

Töi laâ möåt àûáa treã ngûúâi ta nhùåt àûúåc.


Nhûng cho túái luác taám tuöíi töi vêîn tûúãng rùçng töi coá möåt
ngûúâi meå búãi vò möîi luác töi khoác laåi coá möåt ngûúâi àaân baâ nheå nhaâng
öm siïët töi trong hai caánh tay vaâ ru töi khiïën nûúác mùæt töi ngûâng
chaãy.
Khi töi ài nguã khöng bao giúâ baâ khöng àïën öm hön töi vaâ khi
gioá thaáng mûúâi hai laâm tuyïët daán chùåt vaâo caác têëm kñnh cûãa söí
trùæng xoáa, baâ nùæm lêëy hai baân chên töi vaâ cûá ngöìi sûúãi êëm chên töi
trong hai baân tay baâ, vûâa haát cho töi nghe möåt baâi haát maâ àïën nay
töi coân nhúá loäm boäm vaâi cêu. Khi töi caäi nhau vúái möåt àûáa baån baâ
laåi baão töi kïí cho baâ nghe nhûäng nöîi buöìn cuãa töi àïí tòm lúâi an uãi
hoùåc thûâa nhêån töi coá lyá.
Bùçng vaâo nhûäng caái àoá vaâ nhiïìu caái khaác nûäa nhû caách baâ
noái vúái töi, nhòn töi, vuöët ve töi, mùæng töi möåt caách tròu mïën, töi tin
rùçng baâ laâ meå töi.
Vaâ àêy laâ vò sao töi biïët baâ khöng phaãi meå töi.
Laâng töi, noái cho àuáng hún, laâng núi töi àûúåc nuöi daåy, goåi laâ
Chavanon, möåt trong nhûäng laâng ngheâo nhêët úã miïìn Trung nûúác
Phaáp.
Àêët rêët baåc maâu, muöën gùåt haái töët phaãi boán phên hoùåc cho
thïm chêët caãi taåo àêët maâ úã trong nûúác khöng coá. Vò thïë ngûúâi ta
chó gùåp (hoùåc ñt ra laâ úã thúâi kyâ töi noái àïën) rêët ñt caánh àöìng caây cêëy
trong khi tröng thêëy nhiïìu vuâng mïnh möng moåc toaân coã thaåch
thaão vaâ cêy àêåu kim. Hïët vuâng àêët toaân buåi cêy laåi àïën vuâng àêët
truöng.
ÚÃ àuáng vaâo möåt nïëp gêëp cuãa vuâng àêët àoá, trïn búâ möåt doâng
suöëi laâ nhaâ töi, núi töi söëng nhûäng nùm àêìu tiïn cuãa cuöåc àúâi. Cho

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 4

àïën luác taám tuöíi töi khöng bao giúâ tröng thêëy àaân öng úã trong nhaâ
naây, tuy thïë meå töi khöng goáa chöìng, chöìng baâ laâ thúå àeäo àaá chûa
trúã laåi quï hûúng lêìn naâo kïí tûâ khi töi àïën tuöíi hiïíu biïët àûúåc
nhûäng gò xaãy ra quanh mònh. Chó thónh thoaãng öng múái gûãi baån beâ
vïì laâng vaâi mêíu tin.
- Maá Barberin naây, öng nhaâ baâ khoãe, öng êëy nhúâ töi baão baâ laâ
cöng viïåc vêîn chaåy töët vaâ chuyïín tiïìn cho baâ àêy naây. Chó coá thïë.
Öng Barberin úã Paris lêu thïë ta àûâng tûúãng vò öng khöng
thên tònh vúái vúå öng maâ öng úã Paris do cöng viïåc àoâi hoãi. Khi naâo
giaâ öng seä vïì úã vúái baâ vúå giaâ cuãa öng, vaâ vúái söë tiïìn ky coáp àûúåc hoå
seä traánh àûúåc ngheâo khöí.
Möåt buöíi chiïìu thaáng mûúâi möåt, möåt ngûúâi àaân öng dûâng laåi
trûúác haâng raâo nhaâ chuáng töi vaâ hoãi töi coá phaãi àêy laâ nhaâ maá
Barberin khöng.
Töi múâi öng ta vaâo.
Öng àêíy raâo vaâ chêåm bûúác vïì phña nhaâ töi.
Töi chûa nhòn thêëy ai lêëm buân bï bïët àïën thïë. Haâng maãng
buân phuã tûâ chên lïn àïën àêìu öng khiïën ngûúâi ta hiïíu ngay öng àaä
ài trïn nhûäng con àûúâng rêët xêëu trong thúâi gian khaá daâi.
Nghe tiïëng chuáng töi maá Barberin chaåy ra.
- Töi mang tin tûâ Paris vïì àêy.
- A! Trúâi úi! - Maá Barberin kïu lïn. - Tai vaå àïën vúái Jeáröme
röìi!
- Phaãi àêëy, sûå thûåc laâ öng nhaâ ta bõ thûúng, chùæc seä queâ mêët
thöi. Hiïån giúâ öng êëy àang nùçm bïånh viïån. Töi nùçm caånh giûúâng
öng êëy nïn khi ra viïån öng êëy nhúâ töi qua nhaâ nhùæn giuâm. Töi
khöng úã laåi àûúåc àêu vò coân ba dùåm nûäa phaãi ài.
Maá Barberin muöën biïët kyä hún beân múâi öng ta úã laåi ùn töëi.
Maá baão àûúâng xêëu vaâ nghe noái trong rûâng coá choá soái, saáng mai haäy
ài.
Öng ngöìi xuöëng trong goác loâ sûúãi vûâa ùn vûâa kïí cho chuáng töi
nghe tai naån àaä xaãy ra thïë naâo: öng Barberin bõ giaân giaáo àöí àeâ

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 5

beåp nûãa ngûúâi vaâ vò khöng chûáng minh àûúåc taåi sao öng cêìn phaãi
àûáng úã núi xaãy ra tai naån nïn nhaâ thêìu khöng chõu böìi thûúâng möåt
àöìng naâo.
- Con ngûúâi töåi nghiïåp êëy khöng gùåp may röìi, öng ta noái, boån
laáu caá thò tòm ngay àûúåc caách kiïëm lúâi nhûng öng nhaâ baâ thò khöng
àûúåc caái gò hïët. Tuy nhiïn töi khuyïn öng êëy kiïån tay thêìu khoaán.
Maá Barberin àõnh ài Paris.
Saáng höm sau chuáng töi xuöëng laâng hoãi yá kiïën muåc sû. Öng
muåc sû viïët thû cho cha tuyïn uáy úã bïånh viïån öng Barberin nùçm
vaâ vaâi höm sau nhêån àûúåc traã lúâi noái rùçng maá Barberin khöng cêìn
lïn Paris chó cêìn gûãi möåt moán tiïìn lïn cho chöìng thöi àïí öng ài
kiïån nhaâ thêìu.
Ngaây laåi ngaây, tuêìn laåi tuêìn cûá thïë tröi qua, nhiïìu thû gûãi
vïì, thû naâo cuäng yïu cêìu gûãi tiïìn thïm, laá thû cuöëi cuâng noái rùçng
nïëu khöng coá tiïìn thò baán con boâ Roussette ài..Chó nhûäng ngûúâi àaä
söëng úã thön quï múái hiïíu àûúåc caãnh khöën quêîn àau thûúng trong
ba chûä "Baán con boâ". Thûåc tïë duâ ngheâo tuáng àïën mêëy, gia àònh
àöng àïën mêëy ngûúâi nöng dên vêîn vûäng têm khöng lo àoái nïëu nhaâ
coá möåt con boâ caái.
Maá Barberin vaâ töi àaä nhúâ con boâ caái cuãa chuáng töi maâ söëng
no àuã, cho túái têån luác êëy töi hêìu nhû coá bao giúâ ùn thõt àêu.
Vúái laåi chuáng töi yïu con boâ lùæm.
ÊËËy thïë maâ nay phaãi xa noá röìi.
Möåt öng laái àïën nhaâ chuáng töi, sau khi xem ài xem laåi
Roussette vaâ nhùæc ài nhùæc laåi haâng trùm lêìn laâ con boâ naây khöng
thñch húåp vúái öng, khöng baán laåi àûúåc cho ai, khöng coá sûäa, cuöëi
cuâng múái noái laâ bùçng loâng mua nhûng chó laâ vò loâng töët muöën giuáp
maá Barberin maâ thöi.
Roussette hònh nhû am hiïíu nhêët àõnh khöng chõu ra khoãi
chuöìng.
- Ra phña sau noá àuöíi noá ra. - Ngûúâi laái noái vaâ àûa töi caái roi.
- Laâm thïë khöng àûúåc. - Maá Barberin baão.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 6

Maá cêìm lêëy súåi dêy dùæt, nheå nhaâng baão con boâ:
- Ra naâo, ra naâo, cö gaái àeåp.
Vaâ Roussette khöng chöëng laåi nûäa, ra túái àûúâng caái ngûúâi laái
buöåc noá àùçng sau chiïëc xe.
Thïë laâ hïët sûäa, hïët bú. Buöíi saáng möåt mêíu baánh, buöíi chiïìu
khoai têy ùn vúái muöëi.
Sau àoá khöng bao lêu àïën ngaây thûá ba beáo; nùm ngoaái vaâo
ngaây naây maá Barberin àaä laâm cho töi möåt bûäa tiïåc coá baánh xeâo,
baánh têím böåt raán, töi ùn nhiïìu àïën nöîi maá rêët sung sûúáng.
Nhûng luác êëy chuáng töi coân Roussette nïn coá sûäa àïí têím böåt
vaâ coá bú cho vaâo chaão.
Tuy nhiïn maá Barberin àaä laâm töi ngaåc nhiïn; maá xin haâng
xoám nhaâ naây möåt cheán sûäa, nhaâ kia möåt miïëng bú, thïë laâ àïën trûa
vïì töi thêëy maá àang àöí böåt vaâo möåt chiïëc chaão bùçng àêët.
- Ö naây coá caã böåt cú aå. - Töi vûâa noái vûâa bûúác laåi gêìn.
- Àuáng àêëy beá Reámi cuãa maá aå. Thïë ngûúâi ta laâm gò vúái böåt
naâo? - Maá Barberin nhòn töi hoãi.
- Laâm baánh.
- Gò nûäa?
- Quêëy böåt.
- Gò nûäa naâo?
- Öi trúâi... con cuäng khöng biïët nûäa..- Con biïët höm nay laâ
ngaây thûá ba beáo chûá, ngaây cuãa baánh xeâo vaâ baánh raán maâ...
- Öi, maá Barberin!
- Maá àaä thu xïëp sao cho ngaây thûá ba beáo àöëi vúái con khöng
àïën nöîi tïå quaá. Nhòn vaâo thuâng xem naâo?
Töi hùng haái nhêëc nùæp thuâng lïn, thêëy úã trong coá sûäa, bú vaâ
ba quaã taáo.
- Àûa trûáng cho maá. - Maá noái. - Trong khi maá àêåp trûáng con
goåt taáo nheá.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 7

Khi böåt àaä nhaâo xong maá Barberin àùåt chiïëc liïîn trïn tro
noáng, thïë laâ chó coân àúåi àïën chiïìu nûäa thöi vò vaâo bûäa töëi chuáng töi
múái ùn baánh xeâo vaâ baánh raán.
Cuöëi cuâng nïën àûúåc thùæp lïn.
- Nhoám lûãa ài con. - Maá Barberin baão töi.
Khöng cêìn phaãi nhùæc töi àïën lêìn thûá hai.
Chùèng mêëy chöëc ngoån lûãa àuâng àuâng böëc lïn öëng khoái, aánh
saáng chêåp chúân cuãa noá toãa khùæp gian phoâng.
Maá Barberin nhêëc chiïëc chaão raán treo trïn tûúâng xuöëng àïí
noá lïn trïn ngoån lûãa.
- Àûa maá bú naâo.
Maá cùæt ñt bú bùçng àêìu con dao boã vaâo chaão.
AÁi chaâ! Thúm thêåt laâ thúm!
Tuy nhiïn duâ têåp trung chuá yá àïën mêëy ài nûäa töi vêîn nghe
nhû coá bûúác chên ngoaâi sên.
Ai coá thïí àïën vaâo giúâ naây nhó?
Möåt chiïëc gêåy chaåm vaâo ngûúäng cûãa, cûãa múã tung ra.
Möåt ngûúâi àaân öng bûúác vaâo, nhúâ aánh saáng ngoån lûãa töi thêëy
öng ta mùåc möåt chiïëc aáo búâ-lu trùæng tay chöëng möåt chiïëc gêåy to.
- ÚÃ àêy àang laâm tiïåc àêëy aâ? Cûá yïn! - öng ta noái bùçng möåt
gioång thö löî.
- A! Trúâi úi! - Maá Barberin kïu lïn, àùåt maånh chiïëc chaão
xuöëng àêët.
Röìi cêìm lêëy caánh tay töi baâ àêíy töi vïì phña ngûúâi àaân öng
àang dûâng laåi trïn ngûúäng cûãa:
- Àêy laâ cha con.
Töi laåi gêìn àïí hön öng nhûng öng lêëy àêìu chiïëc gêåy ngùn töi
laåi.
- Thùçng naây laâ thùçng naâo àêy?

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 8

Öng bûúác mêëy bûúác vïì phña töi, chiïëc gêåy vêîn giú lïn laâm töi
luâi laåi.
- AÂ ra caác ngûúâi laâm tiïåc ngaây thûá ba beáo. - Öng ta noái. - Suáp
gò àêëy?
- Chùèng coá suáp gò caã. Chuáng töi coá chúâ öng àêu.
Öng ta nhòn quanh:
- Bú naây, haânh naây. - öng noái. - Böën nùm cuã haânh vúái miïëng
bú laâ coá moán suáp ngon röìi coân gò. Ta boác haânh ài.
Maá Barberin vöåi laâm theo yïu cêìu cuãa chöìng trong khi öng ta
ngöìi vaâo chiïëc ghïë daâi úã goác loâ sûúãi.
Töi khöng daám rúâi núi chiïëc gêåy àaä àûa töi túái. Dûåa vaâo baân,
töi nhòn kyä ngûúâi khaách múái túái naây.
Àoá laâ möåt ngûúâi àaân öng àöå nùm mûúi tuöíi mùåt thö neát àanh
laåi, àêìu ngoeåo sang vai phaãi sau chêën thûúng vûâa röìi.
- Baâ àõnh nêëu suáp cho chuáng töi vúái mêíu bú naây chûá gò?
Tûå mònh bûng chiïëc àôa trïn coá miïëng bú öng ta àöí toåt miïëng
bú vaâo trong chaão.
Hïët bú, coân gò laâ baánh xeâo nûäa cú chûá.
Giaá nhû vaâo luác khaác hùèn töi phaãi xoát xa vúái tai hoåa naây lùæm
nhûng luác naây yá nghô ngûúâi àaân öng êëy laâ cha töi chiïëm cûá caã têm
höìn töi.
Töi chûa bao giúâ tûå hoãi mònh möåt caách cuå thïí thïë naâo laâ möåt
ngûúâi cha, nhòn con ngûúâi böîng nhiïn tûâ trïn trúâi rúi xuöëng naây töi
caãm thêëy súå haäi.
- Maây àûâng àûáng im thïë, öng ta noái, ài maâ doån àôa lïn baân ài
chûá.
Töi vöåi vêng lúâi. Suáp àaä nêëu xong. Maá Barberin muác suáp ra.
Àïën luác àoá öng ta múái ra baân ngöìi vaâ bùæt àêìu ùn, chó thónh
thoaãng múái dûâng laåi nhòn töi.
Töi hoang mang quaá ùn khöng nöíi.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 9

- Bònh thûúâng noá coá ùn ñt nhû thïë naây khöng?


- AÂ, vêîn thïë àêëy.
- Kïå xaác noá! Giaá nhû noá khöng ùn thò caâng töët!
Dô nhiïn töi khöng noái gò, maá Barberin cuäng vêåy, maá cûá ài laåi
quanh baân chùm chuá phuåc vuå chöìng.
- Maây khöng àoái aâ? - öng ta hoãi töi.
- Khöng aå.
- Thïë thò ài nguã ài, vaâ nguã ngay ài.
Giöëng nhû trong àa söë nhaâ nöng dên, cùn bïëp cuãa chuáng töi
cuäng àöìng thúâi laâ phoâng nguã.
Töi vöåi vaâng thay quêìn aáo ài nguã. Nhûng nguã àûúåc hay
khöng laåi laâ möåt chuyïån khaác. Töi khöng buöìn nguã! Ngûúâi àaân öng
êëy laâ cha töi! Thïë thò taåi sao öng àöëi vúái töi nghiïåt ngaä nhû thïë?
Daán muäi vaâo tûúâng töi cöë xua àuöíi nhûäng yá nghô trïn maâ
khöng àûúåc.
Sau möåt luác töi nghe coá ngûúâi àïën gêìn giûúâng töi.
Nghe tiïëng bûúác chên chêåm chaåp, keáo lï vaâ nùång nïì töi nhêån
ra ngay khöng phaãi maá Barberin.
Möåt húi thúã noáng höíi lûúát trïn toác töi.
- Maây nguã chûa? - Möåt gioång ngheân ngheån hoãi töi.
Töi cêín thêån khöng traã lúâi.
- Noá nguã röìi, maá Barberin noái, noá coá thoái quen nùçm xuöëng laâ
nguã, öng coá thïí noái àûúåc.
Coá leä töi phaãi noái laâ töi chûa nguã, nhûng töi khöng daám.
- Vuå kiïån cuãa öng àïën àêu röìi? - Maá Barberin hoãi.
- Thua röìi! Caác quan toâa àïìu baão rùçng löîi úã töi.
Noái àïën àêy öng àêëm möåt caái xuöëng baân.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 10

- Kiïån thua, öng noái tiïëp, tiïìn mêët, queâ quùåt, àoái ngheâo. Nhû
thïë chûa àuã, vïì àïën àêy laåi coân thêëy möåt àûáa treã con nûäa. Baâ haäy
giaãi thñch cho töi vò sao khöng laâm theo lúâi töi baão?
- Vò töi khöng thïí laâm àûúåc. Ngûúâi ta khöng thïí boã möåt àûáa
treã nuöi bùçng chñnh sûäa mònh.
- Coá phaãi con baâ àêu.
- Cuöëi cuâng töi cuäng muöën laâm theo lúâi öng baão àêëy nhûng
àuáng luác êëy thò noá öëm, khöng phaãi luác àem noá àïën traåi treã vö thûâa
nhêån àûúåc.
- Thïë noá khoãi khi naâo?
- Sau trêån öëm àoá laåi àïën trêån khaác, noá ho ghï lùæm, thùçng beá
töåi nghiïåp, ho àïën laâm naát loâng ngûúâi ta ra àûúåc. Chùèng phaãi vò ho
maâ thùçng Nicolas cuãa chuáng ta àaä chïët àêëy û? Töi tûúãng nhû àem
noá lïn tónh noá cuäng seä chïët nhû thïë.
- Nhûng sau àoá?
- Thúâi gian cûá dêìn tröi.
- Noá lïn mêëy röìi?
- Lïn taám.
- Thò noá seä àïën núi noá phaãi àïën vaâo luác lïn taám.
- A! Jeáröme, öng khöng àõnh laâm àiïìu àoá àêëy chûá?
- Ai ngùn caãn àûúåc töi naâo?.
Coá möåt luác im lùång vaâ töi thúã àûúåc, xuác àöång laâm töi ngheån
ngaâo àïën tùæc thúã.
Chùèng mêëy chöëc maá Barberin noái tiïëp:
- Paris àaä laâm öng thay àöíi röìi!
- Coá leä thïë. Nhûng coá àiïìu chùæc chùæn laâ noá àaä laâm töi queâ.
Laâm sao kiïëm söëng bêy giúâ? Ta àêu coân tiïìn nûäa. Chùèng leä trong
khi mònh khöng coá gò ùn laåi coân phaãi nuöi thïm möåt àûáa treã khöng
phaãi con mònh?
- Noá laâ con töi.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 11

- Chùèng phaãi con baâ cuäng nhû khöng phaãi con töi vêåy. Noá
khöng phaãi möåt àûáa treã con nhaâ nöng. Töi àaä nhòn noá trong bûäa
töëi: noá mong manh lùæm.
- Àoá laâ möåt àûáa treã trung hêåu. Sau naây noá seä laâm viïåc cho
chuáng ta.
- Nhûng trong khi chúâ àúåi ta phaãi laâm viïåc àïí nuöi noá.
- Nïëu cha meå noá àoâi thò sao?
- Nïëu thïë hùèn hoå àaä ài tòm noá. Coá leä hoå àaä chïët.
- Nhûng hoå coân söëng thò sao? Möåt ngaây kia hoå àïën hoãi ta thò
sao?
- Ta àûa hoå àïën traåi treã chûá sao? Thöi töi àïën chaâo Francois
àêy.
Cûãa ra vaâo múã ra röìi àoáng laåi. Öng ta ài mêët.
Thïë laâ töi nhoãm dêåy, goåi maá Barberin.
Maá chaåy àïën chên giûúâng töi.
- Maá khöng àïí con ài àïën traåi treã vö thûâa nhêån chûá?
- Khöng, beá Reámi cuãa maá aå.
Vaâ maá öm hön töi, ghò chùåt lêëy töi trong hai caánh tay.
Sûå êu yïëm cuãa maá laâm töi can àaãm lïn.
- Thïë ra con àaä nghe thêëy hïët nhûäng àiïìu Jeáröme noái röìi û?
- Vêng, maá khöng phaãi maá con, öng êëy khöng phaãi cha con.
Töi khöng noái hai cêu trïn bùçng cuâng möåt gioång, búãi vò nïëu
nhû töi khöí têm biïët maá khöng phaãi meå töi, töi laåi mûâng vò biïët
öng ta khöng phaãi cha töi.
- Coá leä maá nïn cho con biïët sûå thêåt thò hún. - Maá Barberin
noái. Khöng ai biïët meå con laâ ai caã. Baâ coân söëng hay khöng cuäng
khöng ai biïët.
Möåt buöíi saáng úã Paris trïn àûúâng ài laâm Jeáröme.qua àaåi löå
Breteuil vaâ nghe thêëy tiïëng treã con khoác. Tiïëng khoác nhû vùèng ra
tûâ möåt khe cûãa vûúân. Luác àoá vaâo thaáng hai. Öng laåi gêìn vaâ thêëy

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 12

möåt em beá nùçm trïn ngûúäng cûãa. Jeáröme rêët luáng tuáng beân bïë beá
àïën súã caãnh saát. ÚÃ súã caãnh saát ngûúâi ta múã taä loát beá ra trûúác lûãa
sûúãi. Àoá laâ möåt em beá khoaãng nùm saáu thaáng, taä loát chûáng toã em
laâ con nhaâ giaâu coá. Öng caãnh saát giaãi thñch coá leä beá bõ ngûúâi ta ùn
cùæp röìi boã àêëy. Öng cuäng noái seä gûãi beá àïën traåi treã nhùåt àûúåc nïëu
khöng ai nhêån tröng nom beá. Cha meå em beá thïë naâo cuäng ài tòm,
coá ngûúâi tröng nom beá thò hoå seä troång thûúãng. Jeáröme beân noái
muöën nhêån tröng nom beá, hoå trao beá cho öng. Maá cuäng coá möåt àûáa
con trai bùçng tuöíi êëy. Thïë laâ maá trúã thaânh meå con. Con maá chïët,
maá caâng gùæn boá vúái con hún. Maá quïn hùèn con khöng phaãi con ruöåt
cuãa maá. Khöng may Jeáröme khöng quïn. Ba thaáng sau thêëy cha
meå con khöng tòm con, öng àaä muöën àem con vaâo traåi treã.
- Öi! Àûâng vaâo traåi treã! - Töi kïu lïn.
- Con seä khöng ài traåi treã. Jeáröme khöng phaãi ngûúâi aác, chó
taåi buöìn phiïìn ngheâo khoá laâm öng ta àêm ra nhû thïë maâ thöi.
Chuáng ta seä laâm viïåc, caã con cuäng seä laâm viïåc.
- Vêng, maá muöën gò con laâm nêëy. Miïîn laâ àûâng vaâo traåi treã.
Sau khi öm hön töi maá quay mùåt töi vaâo tûúâng. Töi muöën
nguã nhûng vò quaá xao àöång nïn khöng sao nguã àûúåc.
Töi khöng muöën ài traåi treã... Töi súå öng Barberin... Cuöëi cuâng
thò töi cuäng nguã àûúåc vaâ nguã suöët àïm. Saáng höm sau àöång taác
àêìu tiïn cuãa töi laâ nhòn quanh àïí biïët chùæc chùæn laâ hoå khöng àem
töi ài.
Suöët buöíi saáng Barberin khöng noái gò vúái töi caã vaâ töi bùæt àêìu
tin rùçng öng ta àaä quïn kïë hoaåch cuãa mònh.
Àïën giûäa trûa thò öng ta baão töi àöåi muä ài theo öng.
Töi súå quaá àûa mùæt vïì phña maá Barberin. Maá tröåm lêëy tay ra
hiïåu baão töi cûá yïn têm.
Thïë laâ töi lïn àûúâng.
Tûâ nhaâ töi àïën laâng khaá xa, ài böå phaãi mêët haâng tiïëng àöìng
höì. Suöët trong tiïëng àöìng höì àoá Barberin khöng hïì noái vúái töi möåt
lêìn naâo.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 13

Öng ta ài trûúác, khêåp khaâ khêåp khiïîng, thónh thoaãng laåi


quay laåi nhòn xem töi coá ài theo khöng..aång ta àûa töi ài àêu? Cêu
hoãi naây laâm töi lo lùæng, töi nghô àïën boã tröën.
Vúái muåc àñch àoá töi cöë chêìn chûâ laåi sau.
Töi àõnh khi naâo úã xa öng ta töi seä nhaãy xuöëng höë, öng ta seä
chõu khöng toám àûúåc töi.
Àêìu tiïn öng ta bùçng loâng baão töi ài àùçng sau, nhûng chùèng
mêëy chöëc öng àoaán ra yá àõnh cuãa töi nïn nùæm lêëy cöí tay töi.
Cûá thïë chuáng töi ài vaâo laâng.
Khi ài qua quaán caâ-phï, coá ngûúâi goåi Barberin vaâ múâi öng ta
vaâo. Barberin nùæm tai töi, àêíy töi ài trûúác, vaâ khi chuáng töi àaä vaâo
trong quaán, öng àoáng cûãa laåi. Trong khi öng ngöìi úã möåt chiïëc baân
vúái öng chuã quaán caâ phï, töi túái ngöìi bïn loâ sûúãi.
ÚÃ goác àöëi diïån núi töi ngöìi coá möåt cuå giaâ cao lúán rêu baåc
trùæng, mùåc möåt böå quêìn aáo rêët kyâ quùåc. Bïn caånh cuå coá ba con choá:
möåt con choá böng trùæng, möåt con choá baác-be àen vaâ möåt con choá caái
con nom vûâa ranh ma vûâa dõu daâng.
Trong khi töi ngùæm cuå giaâ, Barberin thò thêìm chuyïån troâ vúái
öng chuã quaán. Öng ta baão öng chuã quaán laâ chuáng töi tûâ laâng lïn
tòm öng xaä trûúãng àïí nhúâ öng naây yïu cêìu traåi treã traã cho öng ta
tiïìn trúå cêëp nuöi töi.
Àoá laâ àiïìu maá Barberin yïu cêìu àûúåc öng chöìng àêy...
Cuå giaâ cuäng nghe tuy laâm ra veã khöng nghe thêëy gò. Böîng
nhiïn cuå chó tay vïì phña töi vaâ hoãi Barberin:
- Thùçng beá naây laâm öng vûúáng vñu û? Vaâ öng tûúãng rùçng
chñnh quyïìn seä traã cho öng tiïìn trúå cêëp û?
- Chûá coân gò nûäa! Noá khöng coá cha meå, töi nuöi noá, vêåy phaãi
coá ngûúâi chi tiïìn cho noá chûá?
- Töi khöng baão laâ khöng nhûng töi tin laâ öng khöng àaåt àûúåc
àiïìu öng yïu cêìu.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 14

- Thïë thò noá seä vaâo traåi treã, chùèng coá luêåt naâo bùæt noá phaãi úã
trong nhaâ töi caã.
- Ngaây xûa öng àaä bùçng loâng nhêån noá vïì, coá nghôa àaä cam kïët
giûä noá.
- Töi khöng giûä noá nûäa.
- Coá leä coá thïí coá caách giuä noá ra àûúåc, maâ biïët àêu coân kiïëm
chaác àûúåc chuát gò nûäa àêëy öng aå. - Cuå giaâ noái sau möåt laát suy nghô.
Rúâi chiïëc ghïë dûåa cuãa mònh cuå túái ngöìi trûúác mùåt Barberin..-
Àïí töi nhêån noá, cuå noái, töi thuï noá. Möîi nùm töi traã öng hai mûúi
phrùng. Giaá cao àêëy vaâ töi traã trûúác.
- Nïëu töi giûä noá, traåi treã coá thïí traã töi möîi thaáng hún mûúâi
phrùng.
- Thïë nïëu traåi treã àaáng leä àïí öng giûä laåi àem noá cho ngûúâi
khaác thò sao, thïë laâ öng chùèng àûúåc gò hïët, trong khi vúái töi öng chó
viïåc àûa tay ra.
Cuå giaâ luåc tuái lêëy ra möåt tuái tiïìn bùçng da lêëy ra böën àöìng baåc
baây lïn baân vaâ laâm chuáng kïu lanh canh.
- Cuå thûã nghô xem, Barberin kïu lïn, möåt ngaây naâo àoá àûáa beá
têët phaãi coá cha meå! Luác àoá ai nuöi noá hùèn seä coá lúâi. Nïëu khöng tñnh
àïën chuyïån àoá haâ têët töi àaä nhêån tröng nom noá.
Cêu noái cuãa Barberin laâm töi gheát öng ta thïm chuát nûäa.
- Thò chñnh vò öng khöng tröng mong gò úã cha meå noá, cuå giaâ
noái, nïn öng múái àuöíi noá.
Cuå ranh maänh nhòn Barberin.
- Àûáa beá naây seä ài cuâng vúái töi, cuå noái, töi giaâ röìi, sau möåt
ngaây mïåt nhoåc, thúâi tiïët xêëu, töi thûúâng coá nhûäng yá nghô u aám, noá
seä laâm töi vui lïn. Noá seä tham gia gaánh haát cuãa xi-nho Vitalis.
- Gaánh haát cuãa cuå úã àêu?
- Xi-nho Vitalis laâ töi, coân gaánh haát, àêy.
Noái röìi cuå múã aáo mùng-tö lêëy ra möåt con vêåt kyâ laå àang aáp
ngûúâi vaâo ngûåc cuå.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 15

Töi khöng biïët goåi con vêåt kyâ quaái naây laâ gò vò àêy laâ lêìn àêìu
tiïn töi nhòn thêëy noá.
- A! Con khó xêëu xñ! - Barberin kïu.
Tiïëng àoá laâm töi hïët ngaåc nhiïn búãi vò tuy chûa nhòn thêëy
con khó bao giúâ ñt nhêët töi cuäng àaä nghe noái túái.
- Àêy laâ ngaâi Joli - Coeur. Baån úi haäy chaâo ài naâo.
Joli - Coeur àûa baân tay kheáp chùåt lïn möi vaâ gûãi chuáng töi
möåt caái hön.
- Bêy giúâ, - vûâa noái cuå Vitalis vûâa àûa tay vïì phña con choá
böng trùæng, - öng Capi àêy seä hên haånh giúái thiïåu caác baån öng vúái
cûã toåa kñnh mïën.
Nghe lïånh, con choá böng àûáng ngay dêåy, bùçng hai chên sau,
khoanh hai chên trûúác laåi trûúác ngûåc, cuái chaâo chuã mònh thêåt
thêëp. Hai con choá kia, nhòn chùm chùm vaâo Capi cuäng lêåp tûác
àûáng lïn, möîi con giú möåt chên ra trûúác tûåa nhû àûa tay cho ngûúâi
ta bùæt, bûúác saáu bûúác ra trûúác röìi luâi ba bûúác ra sau, cuái chaâo.
- Capi, cho ta biïët mêëy giúâ röìi.
Capi khöng khoanh tay nûäa, laåi gêìn chuã vaåch aáo mùng-tö luåc
trong tuái aáo gi-lï löi ra möåt caái àöìng höì quaã quyát, nhòn vaâo mùåt
àöìng höì röìi suãa lïn hai tiïëng to sau àoá àïën ba tiïëng nhoã hún.
Quaã luác àoá laâ hai giúâ ba khùæc.
- Töët. Bêy giúâ àïì nghõ con múâi naâng Dolce ra nhaãy cho chuáng
ta xem naâo.
Capi lêåp tûác luåc tuái aáo veát cuãa chuã löi ra möåt àoaån dêy thûâng.
Noá ra hiïåu cho Zerbino, con choá baác-be nhoã, thïë laâ con naây ra àûáng
ngay trûúác mùåt Capi. Capi beân neám cho noá möåt àêìu dêy vaâ hai con
bùæt àêìu quay dêy. Dolce lao vaâo voâng quay vûâa nhaãy vûâa nhòn chuã.
Roä raâng laâ hoåc troâ cuå Vitalis thêåt nûåc cûúâi vaâ cûá ài chúi suöët
nhû thïë hùèn phaãi thuá võ, nhûng nïëu ài theo hoå töi phaãi xa maá
Barberin.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 16

- Bêy giúâ, cuå Vitalis noái tiïëp, trúã laåi cöng viïåc cuãa chuáng ta.
Töi traã öng ba mûúi phrùng.
- Böën mûúi.
Bùæt àêìu baân baåc. Cuå Vitalis ngùæt lúâi:
- Thùçng beá ngöìi àêy chùæc chaán lùæm, cho noá ài ra ngoaâi sên
chúi ài.
Àöìng thúâi cuå laâm hiïåu cho Barberin.
- Phaãi àêëy, öng naây noái, ra sên chúi ài bao giúâ tao goåi haäy
vaâo.
Töi ài ra sên, ngöìi trïn möåt taãng àaá suy nghô. Söë phêån töi
àang àûúåc quyïët àõnh àêy.
Laånh vaâ lo lùæng laâm töi run lïn cêìm cêåp. Cuöåc baân baåc keáo
daâi khaá lêu. Cuöëi cuâng töi tröng thêëy möîi möåt mònh Barberin. Öng
ta ra tòm töi àïí giao cho cuå Vitalis chùæc?
- Naâo, ài vïì nhaâ naâo. - öng ta noái.
Vïì nhaâ û? Khöng phaãi xa maá Barberin û?
Töi muöën hoãi nhûng khöng daám.
- Mûúâi phuát trûúác khi túái nhaâ, Barberin dûâng laåi:
- Maây maâ kïí laåi möåt lúâi naâo maây nghe thêëy, öng ta vûâa noái
vûâa veáo maånh tai töi, thò maây seä phaãi traã giaá àùæt àêëy. Liïåu höìn!.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 17

CHÛÚNG 2 : VÔNH BIÏÅT NGÖI NHAÂ CUÃA MAÁ

- Naâo! Thïë öng xaä trûúãng baão thïë naâo naâo?


- Maá Barberin hoãi khi chuáng töi vïì túái nhaâ.
- Khöng gùåp. Mai chuáng töi quay laåi.
Nhû thïë laâ Barberin àaä tûâ boã giao keâo mua baán cuãa laäo ta.
Suöët doåc àûúâng töi àaä nhiïìu lêìn tûå hoãi ài vïì nhaâ nhû thïë naây liïåu
laäo coá giúã troâ mûu meåo gò khöng, cêu noái vûâa röìi cuãa laäo phaá tan
moåi nghi ngúâ.
Nhûng saáng höm sau, khi tónh dêåy töi khöng thêëy maá
Barberin àêu caã.
- Maá àêu?
- Maá ra laâng, chiïìu múái vïì.
Sûå vùæng mùåt naây laâm töi lo lùæng. Barberin nhòn töi veã rêët laå.
Böîng nhiïn töi thêëy cuå Vitalis vaâ mêëy con choá ài vaâo.
AÂ ra thïë! Cuå àïën àoán töi, Barberin baão maá ra laâng àïí maá
khöng baão vïå àûúåc töi.
- Öi, xin cuå, cuå àûâng mang chaáu ài!
Vaâ töi oâa lïn khoác nûác núã.
- Naâo naâo, cêåu con trai cuãa öng, cuå noái vúái töi thêåt dõu daâng, úã
vúái öng chaáu khöng khöí àêu, laåi àûúåc úã bïn mêëy àûáa hoåc troâ rêët
ngöå cuãa öng, chaáu tiïëc caái gò cú chûá?
- Maá Barberin!
- Kiïíu gò thò maây cuäng khöng úã laåi àêy, Barberin vùån tai töi
noái, hoùåc laâ cuå àêy hoùåc laâ traåi treã, maây choån thûá naâo thò choån.
- Khöng, maá Barberin cú!

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 18

- Thùçng beá naây coá tònh, laâ dêëu hiïåu töët. Thöi ta vaâo viïåc!
Noái röìi cuå baây lïn baân taám àöìng nùm phrùng, Barberin vú
luön vaâo tuái laäo.
- Àûa goái quêìn aáo cuãa noá cho noá, naâo lïn àûúâng. Reámi! Ài
trûúác con Capi.
Töi caãm thêëy cuå Vitalis nùæm lêëy cöí tay töi.
Barberin ài vaâo nhaâ. Thïë laâ hïët.
Lïn döëc khaá daâi. Cuå Vitalis khöng rúâi tay töi..- Cuå cho chaáu
nghó möåt chuát coá àûúåc khöng aå? - Töi hoãi cuå.
- Sùén saâng.
Lêìn àêìu tiïn cuå rúâi tay töi. Nhûng àöìng thúâi töi thêëy caái nhòn
cuãa cuå hûúáng vïì con Capi laâm hiïåu. Capi lêåp tûác àïën àûáng àùçng
sau töi. Noá laâ tay cai nguåc cuãa töi: chó möåt cûã àöång boã tröën noá seä vöì
lêëy chên töi ngay.
Töi ài túái ngöìi trïn uå àêët, Capi ài theo vaâ vúái àöi mùæt múâ lïå
töi tòm ngöi nhaâ cuãa maá Barberin.
Böîng nhiïn trïn con àûúâng döëc lïn laâng töi nhòn thêëy möåt
chiïëc khùn nhoã maâu trùæng. Xa quaá nïn töi chó thêëy àûúåc maâu
trùæng cuãa chiïëc khùn nhûng coá nhûäng luác traái tim nhòn tinh hún
àöi mùæt: töi nhêån ra maá Barberin. Àuáng maá röìi. Maá bûúác tûâng
bûúác daâi.
Túái raâo nhaâ chuáng töi maá àêíy ra, vaâo sên vaâ ài qua sên khaá
nhanh.
Töi lêåp tûác àûáng lïn trïn uå àêët khöng nghô túái con Capi àaä
chöìm àïën gêìn töi.
Maá Barberin khöng úã trong nhaâ lêu. Maá ài ra ngay vaâ chaåy
trong sên.
Maá tòm töi.
Töi cuái xuöëng phña trûúác vaâ kïu lïn bùçng têët caã sûác lûåc cuãa
mònh:
- Maá úi! Maá úi!

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 19

Nhûng gioång töi chòm nghóm trong khöng trung.


- Chaáu àiïn aâ? - Cuå Vitalis hoãi.
Töi khöng traã lúâi chó daán mùæt vaâo maá Barberin nhûng maá
àêu coá ngúâ töi úã gêìn maá àïën nhû thïë nïn khöng nghô àïën chuyïån
ngêíng àêìu lïn. Maá ài qua sên, ra laåi ngoaâi àûúâng, quay nhòn tûá
phña.
Töi caâng gaâo to hún.
Luác àoá cuå Vitalis àoaán ra sûå thïí beân cuäng leo lïn uå àêët. Cuå
nhòn thêëy caái khùn trùæng.
- Töåi nghiïåp thùçng beá! - Cuå thò thêìm.
- Öi! Chaáu xin cuå, cho chaáu vïì. - Àûúåc sûå thöng caãm cuãa cuå
àöång viïn, töi noái.
Nhûng cuå nùæm lêëy cöí tay töi àûa töi xuöëng àûúâng.
- Chaáu àaä nghó röìi, thöi lïn àûúâng, chaâng trai cuãa öng. - Cuå
noái.
Töi muöën gúä tay cuå ra nhûng cuå nùæm chùåt lùæm.
- Capi, Zerbino! - Cuå goåi.
Hai con choá vêy lêëy töi..Àaânh phaãi theo cuå Vitalis thöi.
Töi àaä coá bùçng chûáng àïí hiïíu cuå khöng phaãi ngûúâi aác.
Sau khi ài àöå mûúâi lùm phuát cuå boã caánh tay töi.
- Bêy giúâ chaáu ài caånh öng, nhûng àûâng quïn nïëu chaáu muöën
tröën thò Capi vaâ Zerbino seä theo kõp chaáu ngay.
Töi buöng möåt tiïëng thúã daâi:
- Chaáu buöìn, öng hiïíu. - Cuå Vitalis tiïëp tuåc noái. - Chaáu coá thïí
khoác. Nhûng chó cêìn chaáu cöë maâ caãm thêëy àûúåc laâ öng mang chaáu
ài khöng phaãi àïí laâm chaáu khöí. Chaáu maâ khöng ài thò sao naâo? Seä
vaâo traåi treã. Nhûäng ngûúâi nuöi chaáu khöng phaãi cha meå chaáu. Maá
töët vúái chaáu vaâ chaáu yïu maá, chaáu khöí têm phaãi xa maá, têët caã
nhûäng caái àoá laâ töët thöi, nhûng baâ êëy khöng giûä nöíi chaáu. Chaâng

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 20

trai cuãa öng aå, chaáu phaãi hiïíu rùçng cuöåc àúâi thûúâng laâ möåt trêån
chiïën maâ trong àoá coá phaãi ngûúâi ta muöën laâm gò laâ laâm àûúåc àêu.
Nhûäng lúâi cuãa cuå rêët khön ngoan nhûng luác naây möåt sûå thûåc
coân kïu to hún bêët kyâ lúâi noái naâo: àoá laâ sûå chia ly.
Tûâ nay töi khöng bao giúâ coân nhòn thêëy ngûúâi àaä nuöi töi lúán
lïn nûäa vaâ yá nghô naây laâm töi ngheån ngaâo trong cöí hoång.
- Haäy suy nghô vïì nhûäng àiïìu öng noái vúái chaáu, thónh thoaãng
cuå Vitalis laåi nhùæc laåi, chaáu khöng phaãi khöí khi úã vúái öng àêu.
Cuöëi cuâng thò cuå giaâ cao lúán vaâ àeåp laäo naây coá leä khöng àïën
nöîi kinh khuãng nhû luác àêìu töi tûúãng.
Àoá laâ lêìn àêìu tiïn töi ài möåt maåch khöng nghó nhû vêåy. Keáo
lï àöi chên, vêët vaã lùæm töi múái theo àûúåc chuã töi. Tuy nhiïn töi
khöng daám xin cuå dûâng chên.
- Àöi guöëc cuãa chaáu laâm chaáu mïåt àêëy. - Cuå baão töi. - Àïën
Ussel öng seä mua giaây cho chaáu.
Cêu noái naây laâm töi thïm can àaãm. Thûåc tïë àöi giaây laâ thûá
töi hùçng khaát khao mong muöën.
- Ussel coân xa khöng aå?
- AÂ ra àoá laâ tiïëng noái cuãa loâng chaáu, cuå Vitalis vûâa noái vûâa
cûúâi, chaáu muöën coá giaây ài chûá gò?
Àûúåc, öng hûáa, giaây àinh. Möåt chiïëc quêìn cuåt bùçng nhung,
möåt aáo veát, möåt chiïëc muä nûäa. Öng hy voång chuáng laâm chaáu khö
nûúác mùæt vaâ seä giuáp cho àöi chên chaáu ài nöët saáu dùåm àûúâng coân
laåi.. Khöng, öng chuã töi khöng phaãi möåt con ngûúâi taân aác. Möåt
ngûúâi taân aác laâm sao nhêån ra àöi guöëc laâm töi mïåt àûúåc?
Trúâi àêìy mêy xaám xõt vaâ khöng bao lêu bùæt àêìu mûa nheå
haåt.
Vúái têëm da cûâu cuå Vitalis àûúåc baão vïå khaá kñn laåi coân che chúã
àûúåc Joli - Coeur nûäa, anh chaâng naây ngay tûâ gioåt mûa àêìu tiïn àaä
êín ngay vaâo chöî nêëp. Nhûng mêëy con choá vaâ töi chùèng mêëy chöëc
ûúát thêëm vaâo da thõt, boån choá thò thónh thoaãng coân giuä àûúåc löng

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 21

chûá coân töi, töi cûá phaãi ài dûúái möåt sûác nùång laâm töi giaá bùng lïn
àûúåc.
- Chaáu coá dïî bõ caãm laånh khöng? - Chuã töi hoãi.
- Chaáu khöng biïët, chaáu nhúá laâ chûa bao giúâ thò phaãi.
- Töët. Quaã chaáu töët thêåt àêëy. Nhûng öng khöng muöën phúi
chaáu ra mûa thïë naây, chùèng àûúåc ñch gò, höm nay chuáng ta khöng
ài xa hún nûäa. Coá laâng àêy röìi ta seä vaâo nguã úã àoá thöi.
Trong laâng khöng coá caái quaán naâo vaâ khöng ai muöën nhêån
möåt ngûúâi ùn maây keáo theo möåt àûáa treã vaâ ba con choá têët caã àïìu
vêëy buân be beát laâm gò.
Cuöëi cuâng möåt ngûúâi nöng dên múã cûãa cho chuáng töi vaâo möåt
vûåa thoác.
Cuå Vitalis laâ möåt ngûúâi cêín troång. Trong caái tuái cuå àeo úã vai
coá möåt chiïëc baánh mò troân to tûúáng. Cuå àûa cho töi möåt miïëng coân
cuå thò vûâa ùn vûâa chia baánh thaânh nhûäng miïëng nhoã phên phaát
cho luä hoåc troâ phêìn daânh cho chuáng.
Mïåt àïën gêîy ngûúâi, hai chên bõ trêìy da vò àöi guöëc, töi run
lïn vò laånh trong böå quêìn aáo suäng nûúác.
- Rùng chaáu va lêåp cêåp röìi kòa, cuå Vitalis noái, chaáu coá reát
khöng?
- Húi reát thöi aå.
Töi nghe tiïëng cuå múã caái tuái:
- Àêy laâ caái aáo sú-mi khö vaâ aáo gi-lï, chaáu mùåc vaâo ài, sau àoá
ruác vaâo coã khö chaáu seä êëm lïn nhanh thöi vaâ nguã àûúåc.
Tuy nhiïn töi khöng êëm lïn nhanh nhû cuå Vitalis noái, rêët lêu
sau töi cûá trúã mònh maäi, loâng quaá àau buöìn, quaá khöën khöí. Luác
naâo cuäng nhû thïë naây sao? Ài böå khöng ngûâng dûúái trúâi mûa, nguã
trong möåt vûåa thoác, run lïn vò laånh, chó coá möåt mêíu baánh mò cho
bûäa töëi, khöng ai thûúng xoát töi, khöng ai yïu töi. Àang nghô ngúåi,
loâng nùång trôu vaâ hai mùæt àêîm nûúác mùæt, töi caãm thêëy möåt húi thúã
êm êëm phaã vaâo mùåt töi. Àûa tay ra töi súâ thêëy laân löng mûúåt nhû

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 22

len cuãa con Capi. Noá nheå nhaâng túái bïn töi, nùçm xuöëng chöî coã khö
bïn caånh töi vaâ tïë nhõ liïëm vaâo baân tay töi.
Caãm àöång quaá töi húi nhoãm mònh dêåy hön vaâo chiïëc muäi
laånh ngùæt cuãa noá. Noá kïu lïn möåt tiïëng ngheån ngaâo, àùåt chên noá
vaâo baân tay töi röìi nùçm im.
Thïë laâ töi quïn mïåt, quïn buöìn, hoång töi ngheån laåi, töi khöng
coân chó coá möåt mònh nûäa: töi àaä coá möåt ngûúâi baån.
Höm sau chuáng töi lïn àûúâng tûâ saáng súám.
Àaä taånh mûa, bêìu trúâi xanh vaâ nhúâ laân gioá khö thöíi suöët
àïm, khöng coân buân lêìy nûäa. Luä choá nhaãy nhoát quanh chuáng töi.
Thónh thoaãng Capi laåi àûáng trïn hai chên sau hûúáng vïì töi suãa lïn
möåt tiïëng maâ töi hiïíu rêët roä yá nghôa.
- Can àaãm lïn! - Noá baão töi nhû vêåy.
Àoá laâ möåt con choá rêët thöng minh caái gò cuäng hiïíu vaâ biïët
caách laâm cho ngûúâi ta hiïíu mònh. Giûäa noá vaâ töi khöng cêìn lúâi:
ngay tûâ ngaây àêìu tiïn chuáng töi àaä hiïíu nhau röìi.
Chûa bao giúâ ra khoãi laâng nïn töi rêët söët ruöåt muöën tröng
thêëy möåt thaânh phöë. Nhûng Ussel khöng laâm töi loáa mùæt. Nhûäng
ngöi nhaâ cöí coá thaáp bïn trïn khiïën töi chó thêëy laänh àaåm thúâ ú.
Àêìu oác töi chó coá möîi möåt yá nghô: hiïåu giaây.
Àêu laâ hiïåu giaây seä cung cêëp cho töi àöi giaây maâ cuå Vitalis àaä
hûáa?
Chùèng mêëy chöëc töi coá caái haånh phuác xoã chên vaâo àöi giaây
àinh nùång gêëp mûúâi lêìn àöi guöëc cuãa töi. Loâng haâo hiïåp cuãa chuã töi
khöng dûâng úã àoá; mua giaây xong cuå mua cho töi möåt aáo veát nhung
maâu xanh da trúâi, möåt quêìn len vaâ möåt muä phúát. Têët caã nhûäng gò
cuå hûáa.
Roä raâng cuå laâ ngûúâi tuyïåt nhêët trêìn àúâi röìi!
Nhung àaä nhêìu, len àaä súân, caái muä thò khöng ai àoaán àûúåc
trûúác àêy maâu gò nûäa, nhûng choaáng ngúåp vò nhûäng huy hoaâng àoá
töi chùèng cêìn biïët àïën nhûäng nhûúåc àiïím naây laâm gò.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 23

Töi chó mong choáng àûúåc mùåc böå caánh múái, nhûng trûúác khi
àûa cho töi cuå Vitalis coân laâm chuáng biïën àöíi àaä.
Vïì àïën quaán cuå lêëy keáo trong tuái ra cùæt hai öëng quêìn töi lïn
àïën têån àêìu göëi. Khi töi nhòn cuå vúái àöi mùæt súå haäi:.- Nhû vêåy àïí
chaáu tröng khöng giöëng ai, cuå noái. Chuáng ta àang úã Phaáp, öng mùåc
cho chaáu nhû ngûúâi yá, nïëu ta úã yá öng laåi mùåc cho chaáu nhû ngûúâi
Phaáp. Chuáng ta laâ nghïå sô. Bïì ngoaâi cuãa chuáng ta àaä phaãi gêy toâ
moâ röìi. Chaáu thûã tûúãng tûúång xem nïëu ngay chiïìu nay ta ra núi
cöng cöång maâ ùn mùåc nhû nhûäng nhaâ tû saãn hay nhûäng nöng dên
laâm sao ta buöåc moåi ngûúâi phaãi nhòn ta vaâ dûâng laåi quanh ta?
Khöng àûúåc. Haäy hoåc lêëy rùçng úã àúâi naây àöi khi sûå xuêët hiïån thöi
cuäng àaä laâ möåt viïåc töëi cêìn thiïët röìi.
ÊËy laâ taåi sao buöíi saáng laâ ngûúâi Phaáp buöíi chiïìu töi àaä thaânh
ngûúâi yá. Quêìn töi ngùæn àïën göëi, cuå Vitalis laåi buöåc quanh têët töi
nhûäng súåi dêy àoã bùæt cheáo nhau suöët cùèng chên. Trïn chiïëc muä
phúát cuãa töi cuå cuäng buöåc cheáo nhau nhiïìu dêy ruy-bùng khaác vaâ
trang trñ thïm möåt boá hoa bùçng len.
Thêåt thaâ maâ noái töi thêëy mònh tuyïåt àeåp, chùèng thïë maâ anh
baån Capi cuãa töi sau khi ngùæm töi rêët lêu phaãi chòa chên ra cho töi
vúái veã haâi loâng.
Trong khi töi xoã quêìn aáo múái, Joli - Coeur àûáng trûúác mùåt töi
bùæt chûúác àiïåu böå töi laåi coân laâm quaá lïn nûäa. Töi thùæng xong böå
caánh, ngùæm vuöët xong xuöi thò noá àùåt hai tay lïn haáng, ngûãa àêìu
ra sau bùæt àêìu phaá ra cûúâi vúái nhûäng tiïëng kïu lñ nhñ giïîu cúåt. Àaä
söëng thên tònh vúái Joli -Coeur khaá lêu töi coá thïí khùèng àõnh noá rêët
hay cûúâi. Coá leä caái cûúâi cuãa noá khöng giöëng hïåt nhû caái cûúâi cuãa
con ngûúâi. Nhûng cuöëi cuâng, möîi khi coá möåt tònh caãm naâo àoá laâm
cho noá vui lïn, ngûúâi ta thêëy hai meáp noá keáo ra sau, hai mi mùæt he
heá, hai haâm rùng àöång àêåy rêët nhanh vaâ àöi mùæt àen cuãa noá hêìu
nhû bùæn ra nhûäng tia lûãa.
- Bêy giúâ chaáu sûãa soaån aáo quêìn àaä xong, cuå Vitalis baão töi,
ta bùæt àêìu laâm viïåc àïí àïën mai ngaây phiïn chúå coá thïí ra mùæt möåt
buöíi biïíu diïîn lúán trong àoá chaáu khúãi sûå bûúác vaâo nghïì.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 24

Töi hoãi cuå thïë naâo laâ bûúác vaâo nghïì, cuå giaãi thñch coá nghôa
lêìn àêìu xuêët hiïån trûúác cöng chuáng diïîn vúã haâi kõch.
- Öng seä phaãi têåp cho chaáu vai maâ öng daânh cho chaáu.
Àöi mùæt ngaåc nhiïn cuãa töi noái vúái cuå laâ töi khöng hiïíu.
- Öng muöën chaáu hiïíu vai troâ chaáu phaãi laâm.
Öng mang chaáu theo laâ àïí chaáu laâm viïåc. Viïåc cuãa chaáu laâ
diïîn haâi kõch vúái Joli - Coeur vaâ mêëy chuá choá cuãa öng..- Nhûng
chaáu coá biïët gò àêu! - Töi súå haäi kïu lïn.
- Chñnh vò thïë öng múái phaãi daåy chaáu. Khöng phaãi tûå nhiïn
maâ Capi ài àûáng duyïn daáng nhû thïë trïn àöi chên sau cuäng
khöng phaãi Dolce nhaãy dêy laâ yá thñch cuãa noá. Capi àaä phaãi hoåc
àûáng vaâ Dolce àaä phaãi hoåc nhaãy; chuáng thêåm chñ àaä phaãi laâm viïåc
khaá lêu múái àaåt àûúåc nhûäng taâi àoá. Cho nïn chaáu cuäng phaãi laâm
viïåc àïí hoåc nhûäng vai khaác nhau maâ chaáu seä diïîn vúái chuáng.
Vúã kõch, cuå Vitalis noái tiïëp, coá tïn laâ Ngûúâi àêìy túá cuãa ngaâi
Joli - Coeur hay Keã ngu hún trong hai ngûúâi laåi laâ keã maâ ngûúâi ta
khöng nghô túái.
Àïì taâi nhû thïë naây: Cho túái höm êëy ngaâi Joli -Coeur vêîn coá
möåt tïn àêìy túá maâ ngaâi rêët haâi loâng, àoá laâ Capi. Nhûng Capi àaä vïì
giaâ, ngaâi Joli - Coeur muöën coá möåt àêìy túá múái. Capi chõu traách
nhiïåm cung cêëp tïn àêìy túá múái. Nhûng àoá khöng phaãi laâ con choá seä
nöëi tiïëp sûå nghiïåp cuãa Capi maâ laâ möåt chaâng trai nöng dên tïn laâ
Reámi.
- Khó laâm gò coá àêìy túá aå.
- Trong haâi kõch thò coá. Chaáu àïën vaâ ngaâi Joli - Coeur thêëy
chaáu coá veã àêìn àöån ngêy ngö.
- Thïë chùèng hay tñ naâo.
- Coá nghôa lyá gò àêu nïëu chó àïí cûúâi? Vaã chùng chaáu hònh
dung mònh thûåc sûå àïën nhaâ möåt quyá öng àïí laâm àêìy túá vaâ giaã duå
hoå baão chaáu doån baân ùn. Àêy chñnh laâ caái baân trong vúã trònh diïîn
cuãa chuáng ta. Naâo chaáu bûúác lïn vaâ doån baân ra.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 25

Trïn caái baân coá caác àôa, möåt caái cöëc, möåt con dao, möåt caái dôa
vaâ khùn baân maâu trùæng.
Laâm sao baây ra bêy giúâ?
Töi tûå hoãi mònh cêu hoãi àoá, hai tay thoäng xuöëng, cuái ngûúâi
xuöëng trûúác, miïång haá ra chùèng biïët bùæt àêìu tûâ chöî naâo; chuã töi vöî
tay cûúâi phaá lïn.
- Hoan hö! - Cuå noái. - Tuyïåt! Laâm ra veã mùåt nhû chaáu thêåt
xuêët sùæc. Veã ngêy thú cuãa chaáu àaáng phuåc àêëy.
- Chaáu chùèng biïët phaãi laâm gò.
- Chñnh vò thïë maâ àêm xuêët sùæc. Vaâi ngaây nûäa chaáu seä biïët
tûúâng têån chaáu phaãi laâm gò. Àïën luác àoá chaáu laåi phaãi nhúá laåi caái
luáng tuáng maâ luác naây àêy chaáu àang caãm thêëy vaâ giaã vúâ nhûäng
thûá maâ chaáu khöng caãm thêëy nûäa. Nïëu chaáu tòm laåi àûúåc caách taåo
ra veã mùåt vaâ thaái àöå nhû luác naây thò öng noái trûúác laâ chaáu seä
thaânh cöng rûåc rúä àêëy. Nhên vêåt maâ chaáu phaãi thïí hiïån trong
vúã.haâi kõch laâ nhû thïë naâo? Laâ möåt chaâng trai nöng thön chûa
nhòn thêëy gò vaâ khöng biïët gò caã; thêåm chñ thêëy mònh vuång vïì ngu
si hún con khó; do àoá vúã kõch coá tïn Keã ngu hún trong hai ngûúâi laåi
laâ keã maâ ngûúâi ta khöng nghô túái. Ngu hún Joli - Coeur, àoá laâ vai
diïîn cuãa chaáu.
Vúã Ngûúâi àêìy túá cuãa ngaâi Joli - Coeur khöng phaãi möåt haâi
kõch lúán, biïíu diïîn chûa àêìy hai mûúi phuát. Nhûng chuáng töi têåp
àïën gêìn ba tiïëng àöìng höì, cuå Vitalis bùæt chuáng töi laâm ài laâm laåi
àïën mûúâi lêìn cuâng möåt thûá, luä choá cuäng nhû töi. Dô nhiïn luä choá coá
luác quïn vaâi phêìn trong vai cuãa chuáng.
Töi rêët ngaåc nhiïn thêëy chuã töi kiïn nhêîn vaâ dõu daâng biïët
nhûúâng naâo. Cuå khöng hïì tûác giêån möåt lêìn naâo.
- Naâo ta laåi bùæt àêìu laåi, möîi lêìn yïu cêìu cuãa cuå khöng àaåt
àûúåc cuå laåi noái: chûa àûúåc, Capi; coân ngaâi Joli - Coeur, ngaâi khöng
chuá yá gò caã.
Chó coá thïë, nhûng thïë cuäng laâ àuã.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 26

- Àûúåc röìi, cuå baão töi, têåp àaä xong, chaáu coá nghô rùçng mònh seä
quen àoáng kõch khöng?
- Chaáu chùèng biïët nûäa.
- Chaáu coá chaán khöng?
- Khöng, chaáu thñch laâ khaác.
- Thïë thò töët. Chaáu thöng minh, laåi chuá yá.
Vûâa chuá yá vûâa vêng lúâi ngûúâi ta seä àaåt túái têët caã moåi thûá.
Chaáu haäy xem luä choá vaâ so saánh chuáng vúái Joli - Coeur. Joli -
Coeur coá leä hiïëu àöång hún, thöng minh hún nhûng khöng dïî baão.
Baão noá caái gò khöng bao giúâ noá vui loâng laâm.
Àoá laâ do baãn chêët noá vaâ chñnh vò vêåy öng khöng bao giúâ giêån
noá. Khó khöng giöëng choá, khöng coá yá thûác vïì böín phêån.
Töi maånh daån noái vúái cuå rùçng caái laâm töi ngaåc nhiïn nhêët
trong buöíi têåp vûâa qua laâ cuå toã ra vö cuâng kiïn nhêîn.
Cuå móm cûúâi:
- Ngûúâi ta thêëy ngay laâ, cuå noái, trûúác nay chaáu chó söëng vúái
nhûäng ngûúâi nöng dên taân nhêîn vúái suác vêåt.
- Maá Barberin dõu daâng vúái con boâ cuãa chuáng chaáu lùæm. - Töi
noái.
- Baâ laâm thïë laâ àuáng. Baâ hiïíu roä àiïìu maâ ngûúâi nöng dên
thûúâng khöng biïët: dõu daâng thò ngûúâi ta àûúåc nhiïìu hún. Chñnh vò
khöng bao giúâ tûác giêån caác con vêåt cuãa öng maâ öng àaä àaâo taåo àûúåc
chuáng nhû ngaây nay. Nïëu öng àaánh chuáng, chuáng seä súå, súå haäi laâm
tï liïåt trñ thöng.minh. Hún nûäa nïëu àïí mònh ài àïën giêån dûä öng seä
mêët loâng tin úã chaáu. Mêëy con choá cuãa öng àaä daåy cho öng nhiïìu baâi
hoåc nhû nhûäng baâi hoåc öng daåy chuáng. Öng àaä laâm phaát triïín trñ
thöng minh cuãa chuáng coân chuáng taåo tñnh caách cho öng.
Caác baån töi, luä choá vaâ con khó, coá thuêån lúåi hún töi úã chöî àaä
quen xuêët hiïån trûúác cöng chuáng thaânh ra ngaây höm sau chuáng
khöng hïì súå haäi.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 27

Nhûng töi khöng coá àûúåc caái an têm bònh tônh cuãa chuáng.
Nöîi xuác àöång cuãa töi thêåt maånh meä khi chuáng töi rúâi quaán ài àïën
núi biïíu diïîn.
Cuå Vitalis múã àêìu cuöåc diïîu haânh bùçng möåt àiïåu van-xú thöíi
trïn saáo. Theo sau laâ Capi, trïn lûng Capi, Joli - Coeur trong böå
quên phuåc àaåi tûúáng Anh ung dung ngöìi thoaãi maái. Röìi caách xa ra
möåt àoaån kha khaá laâ Zerbino vaâ Dolce tiïën túái. Cuöëi cuâng töi kïët
thuác àoaân diïîu haânh.
Nhûng caái laâm ngûúâi ta chuá yá coân nhiïìu hún caã sûå huâng
traáng cuãa cuöåc diïîu haânh cuãa chuáng töi laåi laâ nhûäng tiïëng saáo choái
tai. Moåi ngûúâi àöí ra cûãa xem chuáng töi diïîu qua, têët caã caác reâm
cûãa söí àïìu àûúåc keáo lïn nhanh choáng.
Vaâi àûáa treã ài theo chuáng töi, nhiïìu nöng dên sûãng söët nhêåp
boån vúái chuáng, khi àïën núi biïíu diïîn chuáng töi àaä coá caã möåt àaám
rûúác àùçng sau mònh röìi.
Phêìn àêìu buöíi biïíu diïîn cuãa chuáng töi göìm möåt söë troâ do choá
thûåc hiïån. Cuå Vitalis boã öëng saáo, thay vaâo àoá möåt chiïëc vô cêìm, keáo
àïåm theo caác tiïët muåc cuãa choá luác thò àiïåu van-xú luác thò möåt àiïåu
nhaåc buöìn reáo rùæt.
Tiïët muåc àêìu tiïn kïët thuác, Capi ngêåm möåt caái baát göî giûäa
hai haâm rùng, ài trïn hai chên sau bùæt àêìu laâm möåt voâng quanh
"cûã toåa àaáng kñnh". Khi naâo khöng thêëy xu rúi xuöëng noá lêëy hai
chên trûúác àùåt lïn ngûúâi võ khaán giaã chai saån, suãa hai ba caái röìi
àêåp nheâ nheå vaâo caái tuái maâ noá muöën múã. Thïë laâ trong cöng chuáng
xuêët hiïån nhûäng tiïëng kïu, nhûäng lúâi baân taán vui veã, nhûäng tiïëng
chïë giïîu.
- Con choá böng naây thöng minh thêåt, noá biïët nhûäng ai coá tuái
àêìy àêëy nheá.
Thïë laâ cuöëi cuâng nhûäng àöìng xu àaânh àûúåc döëc ra.
Àïën lûúåt Joli - Coeur vaâ töi ra mùæt.
- Thûa quyá baâ quyá öng, cuå Vitalis noái, chuáng töi tiïëp tuåc buöíi
biïíu diïîn bùçng möåt haâi kõch dïî.thûúng coá tïn: Ngûúâi àêìy túá cuãa
ngaâi Joli -Coeur hay Keã ngu hún trong hai ngûúâi laåi laâ keã khöng ai

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 28

nghô túái. Möåt ngûúâi nhû töi khöng haå mònh; àïí khen vúã kõch vaâ
diïîn viïn cuãa chñnh mònh, chó xin caác võ haäy múã to mùæt, haäy doãng
tai vaâ chuêín bõ tay àïí vöî.
Tuy nhiïn àïí laâm cho diïîn xuêët cuãa caác diïîn viïn dïî hiïíu
hún, cuå Vitalis keâm theo mêëy lúâi bònh.
Thïë laâ, vúái veã hiïëu chiïën ngêìm, cuå tuyïn böë öng Joli - Coeur,
röìi àïën Capi, àïën töi, lïn sên khêëu. Cuå bònh luêån toám tùæt tûâng
caãnh möåt. Vúã kõch àûúåc dûång lïn nhùçm thïí hiïån sûå ngu si àêìn àöån
cuãa töi trong têët caã moåi mùåt: möîi caãnh töi phaãi giúã vaâi haânh àöång
ngúá ngêín trong khi Joli - Coeur ngûúåc laåi phaãi tòm cú höåi tröí hïët
thöng minh vaâ kheáo leáo. aái chaâ! Duyïn daáng vaâ lõch sûå cuãa ngaâi
Joli - Coeur sao maâ khiïën khaán giaã mï say àïën thïë! Coân sûå vuång
vïì luáng tuáng cuãa töi laâm hoå cûúâi úi laâ cûúâi! Tiïëng vöî tay vang döåi
tûá phña, buöíi biïíu diïîn kïët thuác thùæng lúåi. Con khó múái thöng minh
laâm sao! Tïn àêìy túá múái ngu ngöëc laâm sao!
Cuå Vitalis khen töi nhû vêåy vaâ töi tûå haâo lùæm.
Chùæc chùæn caác kõch sô trong àoaân öng Vitalis taâi cao röìi - töi
muöën noái luä choá vaâ con khó -nhûng taâi naây cuäng chùèng nhiïìu veã
lùæm. Biïíu diïîn mêëy buöíi ngûúâi ta àaä biïët hïët vúã.
Tûâ àoá ài àïën kïët luêån laâ khöng úã lêu maäi möåt thaânh phöë
àûúåc.
Sau ba ngaây àïën Ussel laåi phaãi lïn àûúâng.
Ài àêu bêy giúâ nhó? Töi àaä khaá maånh daån vúái chuã töi àïí hoãi
cuå cêu hoãi naây.
- Chaáu coá biïët àêët nûúác naây chûá? - Cuå vûâa nhòn töi vûâa traã
lúâi.
- Khöng aå.
- Thïë taåi sao chaáu laåi hoãi öng laâ ta ài àêu?
Nïëu öng baão chaáu laâ ta ài Aurillac àïí tiïëp tuåc ài Bordeaux
röìi tûâ Bordeaux ài Pyreáneáes thò chaáu biïët àûúåc caái gò?
- Nhûng cuå biïët xûá súã naây chûá aå?

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 29

- Öng chûa bao giúâ àïën àêy.


- Thïë taåi sao cuå laåi biïët laâ mònh ài àêu?
Cuå nhòn töi rêët lêu.
- Chaáu khöng biïët àoåc phaãi khöng? - Cuå hoãi töi.
- Khöng, nhûng chaáu àaä nhòn thêëy ngûúâi ta àoåc. - Töi tûå haâo
noái..Quaã thêåt ngûúâi ta coá cho töi ài hoåc nhûng chó coá möåt thaáng.
- Àoåc coá khoá lùæm khöng aå? - Töi hoãi cuå Vitalis sau khi ài khaá
lêu vûâa ài vûâa nghô ngúåi.
- Khoá àöëi vúái keã naâo rùæn àêìu thöi, laåi caâng khoá vúái nhûäng ai
khöng thiïån chñ. Chaáu coá rùæn àêìu khöng?
- Chaáu khöng biïët nhûng coá veã nhû nïëu cuå daåy chaáu àoåc thò
chaáu khöng ngaåi khoá àêu.
- Àûúåc, chuáng ta seä xem; ta coân thúâi gian trûúác mùåt maâ.
Töi khöng biïët hoåc àoåc khoá thïë naâo nhûng töi hònh dung ngay
thêëy mònh múã möåt quyïín saách vaâ biïët àûúåc coá nhûäng gò trong àoá.
Höm sau trong khi ài àûúâng töi thêëy chuã töi cuái xuöëng nhùåt
trïn àûúâng caái möåt maãnh vaán phuã buåi àïën möåt nûãa.
- Àêy laâ quyïín saách, chaáu seä hoåc àoåc trong àoá. - Cuå baão töi.
Töi nhòn cuå xem coá phaãi cuå giïîu töi khöng.
Röìi khi thêëy cuå rêët nghiïm tuác, töi nhòn kyä caái vêåt maâ cuå tòm
àûúåc. Àoá laâ möåt maãnh vaán bùçng göî söìi, daâi bùçng caánh tay, röång
bùçng hai baân tay, rêët nhùén, bïn trïn chùèng coá chûä coá hònh gò caã.
- Cuå giïîu chaáu àêëy aå?
- Àêu coá, con trai ta, cûá chúâ túái luác chuáng ta àïën buåi cêy àùçng
kia àaä, ta nghó úã àêëy vaâ chaáu seä thêëy öng daåy chaáu àoåc bùçng caái
maãnh göî naây nhû thïë naâo.
Cuå Vitalis lêëy möåt con dao trong tuái ra, cùæt tûâ maãnh vaán möåt
lúáp göî moãng goåt nhùén ài rêët kyä caâng. Sau àoá cuå cùæt noá thaânh tûâng
miïëng nhoã àïìu nhau.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 30

- Trïn möîi miïëng göî naây, cuå noái, öng seä lêëy muäi dao khoeát
möåt chûä caái. Qua àoá chaáu hoåc àûúåc hònh daáng caác chûä vaâ khi àaä
thuöåc chaáu gheáp chuáng laåi thaânh caác tûâ. Khi chaáu àaä taåo thaânh caác
tûâ maâ öng baão röìi, chaáu seä àoåc àûúåc möåt quyïín saách.
Chùèng bao lêu caác tuái aáo töi àêìy nhûäng miïëng göî vaâ töi mau
choáng biïët mùåt caác chûä caái, nhûng àïí biïët àoåc laåi laâ möåt chuyïån
khaác. Sûå viïåc khöng nhanh àûúåc nhû thïë thêåm chñ coá luác töi àaä höëi
tiïëc muöën hoåc àoåc.
Dêìu sao phaãi noái rùçng, cöng bùçng maâ noái, khöng phaãi vò lûúâi
maâ töi höëi tiïëc maâ chñnh laâ do tûå aái.
Trong khi daåy töi chûä caái cuå Vitalis coá yá nghô daåy luön caã con
Capi. Chuáng töi cuâng hoåc vúái nhau. Dô nhiïn Capi khöng thïí àoåc
lïn nhûäng.chûä caái maâ noá tröng thêëy vò noá khöng biïët noái, nhûng
khi nhûäng miïëng göî àûúåc baây trïn coã noá phaãi lêëy chên tha ra
nhûäng chûä maâ cuå Vitalis àoåc lïn.
Luác àêìu tiïën böå cuãa töi nhanh hún noá nhûng nïëu nhû töi coá
trñ thöng minh nhaåy beán hún thò noá laåi coá trñ nhúá vûäng vaâng hún.
Thïë laâ cûá möîi lêìn töi phaåm löîi chuã töi laåi khöng quïn baão töi:
- Capi seä biïët àoåc trûúác Reámi cho maâ xem, thêåt xêëu höí.
Àiïìu àoá kñch thñch töi àïën mûác töi döëc loâng ra hoåc maâ trong
khi con choá dûâng laåi úã chöî viïët àûúåc tïn noá töi tiïën túái àoåc àûúåc möåt
quyïín saách.
- Bêy giúâ chaáu àaä àoåc àûúåc chûä, cuå Vitalis baão töi, chaáu coá
muöën àoåc àûúåc nhaåc khöng?
- Chaáu coá haát àûúåc nhû cuå khöng aå?
Thónh thoaãng cuå Vitalis haát vaâ cuå àêu coá ngúâ nghe cuå haát
nhû möåt ngaây höåi àöëi vúái töi.
- Chaáu muöën haát û? Nghe öng haát chaáu thêëy thñch û?
- Thñch nhêët àêëy aå. Möîi khi cuå haát chaáu chó muöën khoác, khi
cuå haát möåt khuác haát ïm àïìm hay buöìn baä, khuác haát laåi àûa chaáu
vïì vúái maá Barberin, chaáu nghô àïën maá, chaáu nhòn thêëy maá trong

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 31

nhaâ. êëy thïë maâ chaáu coá hiïíu gò vïì nhûäng lúâi cuå haát àêu vò noá laâ
tiïëng yá maâ.
Vûâa noái vûâa nhòn cuå, töi thêëy àöi mùæt cuå nhû àêîm nûúác mùæt,
töi beân hoãi cuå noái nhû vêåy coá laâm cuå khöí têm phiïìn naäo gò khöng.
- Khöng con aå, cuå noái vúái töi bùçng möåt gioång caãm àöång, con
laâm öng nhúá túái tuöíi treã cuãa öng, thúâi thanh niïn àeåp àeä cuãa öng.
Cûá yïn têm, öng seä daåy con haát. Vaâ vò con laâ ngûúâi coá têëm loâng, caã
con nûäa, con cuäng seä laâm ngûúâi ta khoác vaâ vöî tay.
Thïë laâ ngay höm sau chuã töi daåy êm nhaåc nhû àaä daåy töi hoåc.
Cuå bùæt àêìu goåt nhûäng miïëng göî nhoã röìi lêëy dao khùæc lïn àoá.
Chuêín bõ xong caác baâi hoåc, phaãi thuá thêåt laâ hoåc nhaåc khöng phaãi
keám nhoåc nhùçn hún hoåc àoåc. Cuå Vitalis, vöën kiïn nhêîn vúái mêëy con
vêåt cuãa cuå laâ thïë maâ nhiïìu lêìn phaãi bûåc vúái töi.
Cuöëi cuâng nhûäng bûúác àêìu àaä vûúåt qua vaâ töi haâi loâng thêëy
mònh àaä coá thïí xûúáng êm möåt àiïåu nhaåc maâ cuå Vitalis viïët trïn
möåt túâ giêëy.
Ngaây höm êëy cuå taát nheå vaâo möîi bïn maá töi hai caái taát yïu
vaâ tuyïn böë rùçng nïëu cûá tiïëp tuåc nhû thïë töi seä trúã thaânh möåt ca sô
lúán..Dô nhiïn chuyïån hoåc haânh noái trïn khöng phaãi chó laâm trong
möåt ngaây, vaâ trong rêët nhiïìu thaáng tuái quêìn tuái aáo töi nheát àêìy
caác miïëng göî.
Hún nûäa hoåc khöng àïìu búãi vò chó nhûäng luác röîi cuå Vitalis
múái daåy töi hoåc.
Möîi ngaây chuáng töi phaãi hoaân têët àoaån haânh trònh, daâi ngùæn
tuây theo xoám laâng úã xa nhau hay khöng; phaãi biïíu diïîn úã têët caã
nhûäng núi coá cú may kiïëm àûúåc chuát thu nhêåp ñt oãi; phaãi têåp vai
cho mêëy con choá vaâ cho Joli - Coeur; chuêín bõ bûäa ùn; chó sau têët
caã nhûäng caái àoá múái noái àïën chuyïån hoåc àoåc hay hoåc nhaåc.
Cuöëi cuâng töi àaä hoåc àûúåc möåt caái gò àoá vaâ àöìng thúâi hoåc ài
nhûäng quaäng àûúâng daâi. Töi laâ möåt àûáa treã khaá gêìy coâm öëm yïëu
khi söëng vúái maá Barberin; nay bïn caånh cuå Vitalis, söëng giûäa khñ
trúâi, vúái gian khöí, àöi chên vaâ hai caánh tay töi khoãe lïn, phöíi töi núã
ra, da töi sùn sùæn laåi, töi coá thïí chõu àûång àûúåc laånh cuäng nhû

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 32

noáng, nùæng cuäng nhû mûa, nhûäng thiïëu thöën nhûäng mïåt nhoåc maâ
khöng àau khöí chuát naâo.
Chuáng töi àaä vûúåt qua möåt phêìn cuãa miïìn Nam nûúác Phaáp.
Chuáng töi cûá thùèng tiïën, gùåp àêu ài àêëy vaâ cûá thêëy möåt caái laâng
naâo khöng àïën nöîi ngheâo khöí quaá chuáng töi laåi chuêín bõ tiïën vaâo
möåt caách oai vïå. Töi trang àiïím cho luä choá, chaãi löng cho Dolce,
mùåc quêìn aáo cho Zerbino, daán miïëng daán lïn möåt bïn mùæt con
Capi àïí noá coá thïí àoáng vai möåt öng giaâ caãu nhaãu caâu nhaâu, töi
buöåc Joli - Coeur phaãi mùåc quêìn aáo àaåi tûúáng vaâo.
Cuå Vitalis cho töi àûúåc hoaân toaân tûå do phoáng tuáng:
- Khöng ngúâ chaáu laåi àûúåc öng cho ài qua toaân böå nûúác Phaáp
úã caái tuöíi maâ treã con chó ài hoåc tiïíu hoåc hoùåc trung hoåc, chaáu haäy
nhòn, haäy hoåc ài. Thêëy caái gò khöng hiïíu hoùåc muöën hoãi àiïìu gò, cûá
hoãi öng. Coá leä khöng phaãi luác naâo öng cuäng traã lúâi àûúåc búãi vò öng
khöng cho rùçng mònh hiïíu biïët têët caã nhûng biïët àêu öng coá thïí
thoãa maän àûúåc toâ moâ cuãa chaáu thò sao? Khöng phaãi xûa nay öng
vêîn laâm giaám àöëc möåt gaánh haát suác vêåt thöng thaái, öng cuäng àaä
hoåc àûúåc nhûäng àiïìu ngoaâi nhûäng caái böí ñch cho öng luác naây àïí giúái
thiïåu Capi vaâ Joli - Coeur vúái "cûã toåa àaáng kñnh". Nhûng ta seä noái
vúái nhau chuyïån àoá sau. Chaáu chó cêìn biïët laâ möåt ngûúâi laâm troâ
choá cuäng coá möåt võ trñ àaáng kïí trong thiïn haå àêëy chûá. Khöng phaãi
thûúâng àêu. Sau khi rúâi daäy nuái úã Auvergne chuáng töi túái vuâng cao
nguyïn àaá vöi úã Quercy.
Giûäa bònh nguyïn naây coá möåt laâng lúán tïn laâ Labastide -
Murat, chuáng töi qua àïm úã àoá trong vûåa thoác möåt caái quaán.
- Chñnh úã àêy, cuå Vitalis baão töi buöíi töëi trûúác khi ài nguã,
cuäng coá thïí ngay taåi caái quaán naây, àaä sinh ra möåt con ngûúâi bùæt
àêìu àúâi mònh laâm möåt thùçng beá queát chuöìng ngûåa. Tïn öng ta laâ
Murat. Öng àaä trúã thaânh möåt anh huâng vaâ ngûúâi ta àaä lêëy tïn öng
àùåt cho laâng naây. Öng biïët öng ta vaâ àaä tûâng chuyïån troâ thûúâng
xuyïn vúái öng ta.
- Khi öng ta coân laâ thùçng beá queát chuöìng ngûåa êëy aå?
- Khöng, cuå Vitalis cûúâi noái, khi öng êëy laâm vua cú.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 33

- Cuå àaä tûâng quen möåt öng vua?


Hùèn gioång töi thöët lïn phaãi buöìn cûúâi lùæm búãi vò caái cûúâi cuãa
chuã töi laåi cêët lïn vaâ keáo daâi rêët lêu.
- Öng seä kïí chaáu nghe chuyïån öng vua naây.
Thïë laâ trong nhiïìu giúâ sau àoá chuáng töi ngöìi trïn chiïëc ghïë
daâi, öng thò noái, töi thò daán mùæt vaâo khuön mùåt öng àang àûúåc aánh
trùng múâ nhaåt chiïëu saáng.
Chuã töi biïët thêåt nhiïìu àiïìu!

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 34

CHÛÚNG 3 : ÀI KHÙÆP ÀOÁ ÀÊY

Rúâi vuâng àêët khö cùçn cuãa nhûäng cao nguyïn àaá vöi vaâ vuâng
àêët truöng, töi nhúá laåi laâ chuáng töi túái möåt thung luäng xanh tûúi
vúái möåt thu nhêåp kha khaá, àêët àai giaâu coá cuãa xûá súã laâm ngûúâi dên
sung tuác, chuáng töi biïíu diïîn nhiïìu buöíi, nhûäng àöìng xu cuäng dïî
daâng rúi xuöëng chiïëc baát göî cuãa Capi.
Möåt lêìn, chuáng töi nguã trong möåt ngöi laâng khaá ngheâo khöí,
trúâi vûâa saáng àaä laåi ra ài. Chuáng töi ài maäi trïn con àûúâng caái buåi
muâ vaâ böîng nhiïn têìm nhòn cuãa chuáng töi, cho túái luác àoá vêîn bõ
haån chïë trong möåt con àûúâng bao quanh nhûäng ruöång nho, tûå
nhiïn múã ra möåt khöng gian mïnh möng.
- Bordeaux àêëy. - Cuå Vitalis noái.
Àöëi vúái möåt àûáa treã nhû töi, tûâ trûúác àïën nay múái chó nhòn
thêëy vaâi thaânh phöë nhoã gùåp trïn àûúâng ài, àêy àuáng laâ möåt quang
caãnh thêìn tiïn. Trïn söng taâu beâ qua laåi têëp nêåp: möåt söë taâu trúã vïì
tûâ nhûäng chuyïën ài daâi ngaây trïn biïín caã, möåt söë khaác tûâ caãng ra
ài. Khi túái chiïëc cêìu nöëi Bastide vúái Bordeaux, cuå Vitalis khöng
coân thò giúâ àïí traã lúâi möåt phêìn trùm nhûäng cêu hoãi maâ töi àùåt ra
cho cuå nûäa!
Tûâ Bordeaux chuáng töi phaãi ài qua Pau.
Haânh trònh khiïën chuáng töi phaãi ài qua baäi sa maåc lúán traãi
daâi túái têån daäy Pyreáneáes naây coá tïn goåi laâ miïìn Lander. Khöng coân
vûúân nho, khöng coân àöìng coã, khöng coân vûúân cêy ùn traái. Hiïëm
lùæm múái tröng thêëy nhaâ cûãa. Bònh nguyïn traãi daâi trûúác mùåt
chuáng töi àïën vö têån, àêët maâu xaám.
Suöët doåc àûúâng chó thêëy thaåch thaão khö vúái cêy àêåu kim cùçn
cöîi.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 35

- Chuáng ta àang úã miïìn Lander, cuå Vitalis noái, ta coân phaãi ài


tûâ hai mûúi àïën hai mûúi nhùm dùåm nûäa giûäa sa maåc naây. Àöi
chên chaáu phaãi can àaãm lïn.
Nhûng khöng phaãi chó laâm cho àöi chên can àaãm lïn maâ coân
phaãi laâm cho caái àêìu vaâ traái tim cuäng can àaãm lïn nûäa búãi vò bûúác
chên trïn con àûúâng tûúãng nhû khöng bao giúâ têån cuâng naây ngûúâi
ta luön caãm thêëy traân ngêåp möåt nöîi buöìn khöng sao chïë ngûå
nöíi..Kïí tûâ höìi êëy töi àaä nhiïìu lêìn ài nhûäng chuyïën ài biïín vaâ cûá
möîi lêìn giûäa àaåi dûúng khöng möåt caánh buöìm töi laåi tòm laåi àûúåc
trong töi caái tònh caãm buöìn baä khöng sao àõnh nghôa nöíi maâ töi àaä
caãm thêëy trong caãnh cö àún êëy.
Pau àïí laåi cho töi möåt kyã niïåm thuá võ. Chuáng töi úã àoá caã muâa
àöng, ngaây naâo cuäng ài ra phöë vaâ nhûäng núi cöng cöång. Chuáng töi
coá möåt cöng chuáng treã con khöng biïët chaán caác tiïët muåc cuãa chuáng
töi.
Möåt buöíi saáng, chuáng töi lïn àûúâng. Khöng biïët haâng bao
nhiïu tuêìn chuáng töi cûá thùèng trûúác mùåt maâ tiïën bûúác. Röìi möåt töëi
kia chuáng töi túái möåt thaânh phöë lúán. Nhaâ cûãa xêy bùçng gaåch àoã,
phöë xaá coá vóa heâ laát bùçng nhûäng hoân cuöåi nhoån. Chuáng töi àaä àïën
Toulouse.
Höm àoá cuäng nhû moåi khi viïåc àêìu tiïn chuáng töi lo lùæng laâ
tòm núi thuêån tiïån àïí biïíu diïîn. Chuáng töi tòm àûúåc möåt con àûúâng
nhûng möåt viïn caãnh saát baão chuáng töi ài chöî khaác.
Mùåc duâ chuã töi chó laâ möåt ngûúâi laâm troâ thuá ngheâo vaâ giaâ,
nhûng cuå coá tûå troång cuãa mònh, khöng chõu ài. Viïn caãnh saát quay
lûng ài nhûng höm sau laåi túái, bûúác qua dêy thûâng quêy thaânh raåp
haát cuãa chuáng töi vaâo àuáng giûäa luác biïíu diïîn. Sûå can thiïåp naây
gêy ra nhiïìu tiïëng xò xaâo.
Roä raâng laâ ngûúâi ta uãng höå cuå Vitalis. Hoå chïë giïîu viïn caãnh
saát vaâ thñch thuá vúái böå daång nhùn nhoá cuãa Joli - Coeur.
Viïn caãnh saát khöng coá veã möåt con ngûúâi kiïn nhêîn, àöåt ngöåt
quay goát.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 36

- Nïëu ngaây mai choá cuãa öng khöng bõ buöåc moäm, töi seä àûa ra
toâa.
Ngaây höm sau töi túái chöî moåi khi chùng dêy thûâng. Chó vûâa
daåo lïn vaâi nhõp àaân haác-pú moåi ngûúâi àaä àöí xö àïën tûâ tûá phña.
Viïn caãnh saát cuäng àïën ngay sau àoá. Joli -Coeur tröng thêëy
trûúác tiïn beân hai tay chöëng naånh, àêìu ngûãa ra sau, ài ài laåi laåi
quanh töi ngûúâi cûáng àúâ, ngûåc ûúän ra vúái möåt veã oai vïå rêët laâ löë
bõch.
Cöng chuáng cûúâi öì lïn vaâ vöî tay nhiïìu traâng daâi. Viïn caãnh
saát chûng hûãng, neám vïì phña töi nhûäng caái nhòn giêån dûä laâm cho
cöng chuáng caâng la oá thïm.
Baãn thên töi cuäng muöën cûúâi nhûng khöng daám. Viïn caãnh
saát cûá ài ài laåi laåi ngoaâi dêy thûâng. Töi goåi Joli - Coeur nhûng noá
khöng chõu vêng lúâi cûá tiïëp tuåc ài nhû thïë, cûá möîi khi töi muöën
toám lêëy noá noá laåi chaåy thoaát khoãi tay töi..Viïn caãnh saát cho laâ töi
kñch àöång con khó, phùng phùng bûúác vaâo bïn trong voâng dêy
thûâng vaâ ngay lêåp tûác giaáng cho töi hai caái taát veåo ngûúâi.
Khi töi àûáng vûäng laåi àûúåc, cuå Vitalis khöng hiïíu bùçng caách
naâo àaä àûáng giûäa töi vaâ viïn caãnh saát, nùæm lêëy cöí tay viïn caãnh
saát.
- Töi cêëm öng khöng àûúåc àaánh thùçng beá naây.
Viïn caãnh saát muöën giùçng tay ra nhûng cuå Vitalis cûá nùæm
chùåt lêëy cöí tay hùæn khiïën hùæn giêån àiïn lïn. Chuã töi tröng cao
thûúång tuyïåt vúâi. Viïn caãnh saát tuám lêëy cöí aáo chuã töi vaâ dûä dùçn
àêíy cuå ra trûúác hùæn. Cuå Vitalis tûác quaá àûáng thùèng ngûúâi lïn àaánh
maånh vaâo cöí tay viïn caãnh saát àïí gúä ra.
- Öng muöën gò chuáng töi naâo? - Cuå Vitalis hoãi.
- Töi muöën bùæt cuå.
- Khöng cêìn thiïët phaãi àaánh thùçng beá.
- Theo töi!
Cuå Vitalis àaä lêëy laåi àûúåc bònh tônh; cuå khöng àaáp lúâi hùæn,
nhûng quay laåi töi:

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 37

- Chaáu vïì quaán. ÚÃ àêëy vúái luä choá. Öng seä tin cho chaáu sau.
Cuå khöng noái àûúåc gò thïm nûäa vò viïn caãnh saát àaä löi cuå ài.
Thïë laâ tan cuöåc biïíu diïîn.
Cöng chuáng mau choáng taãn ài; chó coân vaâi ngûúâi úã laåi baân taán
vïì nhûäng gò vûâa xaãy ra.
Töi vïì quaán rêët lo lùæng. Trong thúâi gian naây töi laâm gò? Söëng
thïë naâo? Söëng bùçng gò? Chuã töi coá thoái quen mang tiïìn trïn ngûúâi
chûa kõp àûa cho töi àöìng naâo. Töi chó coá vaâi xu trong tuái.
Töi tröi qua hai ngaây nhû vêåy trong lo lùæng, khöng daám ra
khoãi sên quaán troå, chó tröng nom Joli - Coeur vaâ luä choá.
Cuöëi cuâng àïën ngaây thûá ba coá ngûúâi mang àïën cho töi möåt laá
thû cuãa cuå Vitalis. Trong thû chuã töi baão hoå cho cuå vaâo tuâ chúâ thûá
baãy sau àûa ra toâa tiïíu hònh vïì töåi àaä chöëng laåi viïn chûác chñnh
quyïìn.
Töi ài nùæm thïm tònh hònh, ngûúâi ta noái toâa xûã bùæt àêìu luác
mûúâi giúâ. Chñn giúâ saáng thûá baãy töi laâ ngûúâi àêìu tiïn vaâo phoâng
xûã. Dêìn dêìn phoâng àöng lïn. Töi khöng hiïíu gò vïì toâa aán vaâ phaáp
luêåt nhûng theo baãn nùng, töi haäi huâng kinh khuãng. Coá veã nhû
chuáng töi àang gùåp nguy hiïím.
Töi ngöìi thu mònh àùçng sau chiïëc loâ sûúãi..Chuã töi khöng àûúåc
àem ra xûã àêìu tiïn. Bùæt àêìu laâ nhûäng ngûúâi àaä ùn cùæp, àaä àaánh
nhau, ai cuäng noái laâ mònh vö töåi nhûng têët thaãy àïìu bõ kïët aán.
Cuöëi cuâng cuå Vitalis ra ngöìi trïn ghïë daâi maâ nhûäng ngûúâi trûúác cuå
àaä ngöìi, giûäa hai tay hiïën binh.
Nhûäng gò luác àêìu ngûúâi ta hoãi cuå vaâ cuå traã lúâi nhû thïë naâo töi
khöng biïët gò hïët. Töi quaá xuác àöång àïí nghe vaâ àïí hiïíu. Hún nûäa
töi khöng nghô àïën nghe. Töi cûá nhòn chuã töi àûáng thùèng, maái toác
daâi baåc trùæng hêët ra sau trong thaái àöå möåt con ngûúâi vûâa höí theån
vûâa àau buöìn. Töi nhòn võ quan toâa thêím vêën cuå.
- Nhû vêåy laâ cuå thûâa nhêån àaä àaánh nhiïìu lêìn viïn caãnh saát
bùæt cuå?

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 38

- Khöng, thûa chaánh toâa, chó coá möåt lêìn thöi aå, töi gúä ra khoãi
caái siïët chùåt cuãa öng ta. Khi túái núi chuáng töi àõnh biïíu diïîn töi
thêëy öng caãnh saát taát thùçng beá ài cuâng vúái töi.
- Thùçng beá coá phaãi con cuå khöng?
- Khöng, thûa chaánh toâa, nhûng töi yïu noá nhû con trai töi.
Khi thêëy noá bõ àaánh, töi àaä àïí mònh caã giêån mêët khön, nùæm chùåt
lêëy baân tay öng caãnh saát ngùn öng ta tiïëp tuåc àaánh noá nûäa.
- Chñnh öng cuäng àaánh viïn caãnh saát chûá gò?
- Khi öng naây nùæm vaâo cöí tay töi töi quïn mêët ngûúâi lao vaâo
töi laâ ai vaâ möåt àöång taác baãn nùng, khöng cöë yá àaä àûa töi ài quaá
xa.
- ÚÃ tuöíi öng khöng thïí àïí mònh ài quaá xa àûúåc.
- Khöng may laâ khöng phaãi ngûúâi ta luác naâo cuäng laâm àûúåc
nhûäng viïåc phaãi laâm.
- Ta seä nghe àïën öng caãnh saát.
Tay naây kïí laåi nhûäng chuyïån àaä xaãy ra, nhêën maånh vaâo caách
ngûúâi ta chïë giïîu con ngûúâi hùæn hún laâ cuá bõ àaánh.
Trong khi tay caãnh saát khai vúái toâa cuå Vitalis àaáng leä chuá yá
nghe thò laåi nhòn quanh khùæp gian phoâng. Töi hiïíu cuå tòm töi. Töi
beân rúâi chöî nêëp, len loãi giûäa nhûäng ngûúâi toâ moâ, lïn haâng ghïë àêìu.
Cuå nhòn thêëy töi vaâ gûúng mùåt buöìn rêìu cuãa cuå saáng hùèn lïn, töi
caãm thêëy cuå sung sûúáng khi nhòn thêëy töi, nûúác mùæt traân mi töi duâ
töi cöë kòm laåi.
- Cuå chó noái coá thïë àïí baão vïå mònh thöi û?
- Cuöëi cuâng chuã toåa phiïn toâa hoãi.
- Phêìn töi töi chùèng coá gò àïí noái thïm caã, nhûng vò àûáa beá maâ
töi thûúng yïu thùæm thiïët sùæp sûãa tûá cöë vö thên, vò noá, xin toâa röång
lûúång.àïí chuáng töi chó phaãi xa nhau trong thúâi gian ngùæn nhêët.
Töi cûá tûúãng ngûúâi ta traã laåi tûå do cho chuã töi, cuå seä khöng
laâm sao hïët.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 39

Möåt viïn thêím phaán khaác phaát biïíu vaâi phuát, röìi àïën chuã toåa
phiïn toâa, bùçng gioång trang troång, noái rùçng ngûúâi coá tïn Vitalis àaä
lùng maå vaâ coá nhûäng haânh àöång laâm töín thûúng àïën nhên viïn
chñnh quyïìn, bõ kïët aán hai thaáng tuâ vaâ böìi thûúâng möåt trùm
phrùng.
Qua haâng nûúác mùæt töi nhòn thêëy caánh cûãa qua àoá cuå Vitalis
ài vaâo nay laåi múã ra, àùçng sau cuå laâ möåt tay hiïën binh, sau àoá cûãa
àoáng laåi.
Hai thaáng xa caách! Ài àêu bêy giúâ ?
Khi vïì túái quaán troå loâng töi nùång trôu, hai mùæt hoe àoã, töi
thêëy öng chuã quaán àaä chúâ töi úã cûãa.
- Thïë naâo, öng ta hoãi, chuã maây thïë naâo?
- Bõ kïët aán hai thaáng tuâ vaâ böìi thûúâng möåt trùm phrùng.
- Thïë trong hai thaáng naây maây laâm gò?
- Thûa öng, chaáu khöng biïët.
- AÂ! Maây khöng biïët? Maây coá tiïìn tûå nuöi thên vaâ nuöi luä vêåt
naây khöng? - Thûa öng khöng aå.
- Thïë maây tröng vaâo tao àïí coá chöî úã chùæc?
- Öì, khöng aå. Chaáu coá tröng vaâo ai àêu.
Lúâi töi noái khöng gò thûåc bùçng.
- Àûúåc àêëy con aå, maây noái àuáng, chuã maây àaä núå tao quaá
nhiïìu röìi, tao khöng thïí àïí maây núå thïm nûäa maâ ruát cuåc khöng
chùæc coá àûúåc traã hay khöng. Maây phaãi ài thöi.
- Öng muöën chaáu ài àêu aå?
- Coá phaãi viïåc cuãa tao àêu, tao chùèng phaãi böë maây cuäng
khöng phaãi chuã maây, tao giûä maây laâm gò? Têët nhiïn maây phaãi àïí
laåi àêy caái tuái cuãa chuã maây. Khi naâo chuã maây ra tuâ seä àïën àêy lêëy
tuái vaâ thanh toaán. Coân maây, maây laâm gò chùèng tòm àûúåc caách kiïëm
söëng. Ài àïën nhûäng suöëi nûúác noáng êëy, kiïëm tiïìn àûúåc àêëy. Maây
chó cêìn trúã laåi khi naâo chuã maây ra.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 40

Töi caãm thêëy coá chöëng laåi cuäng vö ñch. Töi vaâo chuöìng ngûåa,
thaáo choá vaâ Joli - Coeur, buöåc chùåt caái tuái cuãa mònh, àeo dêy chiïëc
àaân haác-pú lïn vai, ài ra khoãi quaán.
Chuã quaán àûáng úã cûãa.
- Nïëu coá thû tao seä giûä cho maây. - öng ta kïu to baão töi.
Töi vöåi vaâng ài khoãi thaânh phöë naây. Töi chó coá mûúâi möåt xu.
Töi àaä trúã thaânh chuã gia àònh, töi, möåt àûáa beá khöng gia àònh, vaâ
töi yá thûác àûúåc traách nhiïåm cuãa mònh.
Mûúâi möåt xu cuãa töi khöng thïí cho chuáng töi ùn caã bûäa saáng
lêîn bûäa töëi, chuáng töi àaânh duâng möåt bûäa vaâo giûäa trûa. Quaán troå
núi chuáng töi vûâa bõ àuöíi úã ngoaåi ö Saint Michel trïn àûúâng ài
Montpellier, leä tûå nhiïn laâ töi theo con àûúâng êëy.
Cuöëi cuâng töi thêëy àaä àuã xa Toulouse àïí khöng coân súå nûäa.
Töi vaâo hiïåu baánh mò àêìu tiïn yïu cêìu baán cho möåt pao rûúäi vaâ traã
hoå taám xu. Töi ài ra cùæp chùåt baánh mò dûúái caánh tay. Túái caái cêy
àêìu tiïn gùåp trïn àûúâng, chuáng töi yïn võ, töi chia àïìu chiïëc baánh
mò troân ra cho nùm chuáng töi.
Mùåc duâ bûäa tiïåc naây khöng phaãi laâ möåt bûäa tiïåc sau àoá cêìn
möåt baâi diïîn vùn, töi vêîn thêëy àaä àïën luác cêìn noái vúái caác baån töi
möåt vaâi cêu. Coá leä Capi hiïíu yá àõnh cuãa töi vò noá cûá daán chùåt àöi
mùæt thöng minh vaâ êu yïëm cuãa noá vaâo mùæt töi.
- Phaãi, caác baån aå, töi coá möåt tin xêëu baáo cho caác baån àêy. Chuã
chuáng ta phaãi xa chuáng ta hai thaáng. Viïåc naây trûúác nhêët laâm cuå
rêët buöìn, sau àïën chuáng ta cuäng vêåy. Cuå laâ ngûúâi nuöi chuáng ta
söëng, vùæng cuå, chuáng ta rúi vaâo tònh caãnh kinh khuãng. Chuáng ta
khöng coá tiïìn.
Nghe thêëy chûä tiïìn maâ noá rêët hiïíu, Capi beân àûáng lïn trïn
hai chên sau ài möåt voâng nhû vêîn ài quanh "cûã toåa àaáng kñnh"
vêåy.
- Maây muöën chuáng ta biïíu diïîn chûá gò, töi noái tiïëp, quaã àoá laâ
möåt lúâi khuyïn töët. Nhûng liïåu chuáng ta coá thu àûúåc gò khöng? Têët
caã laâ úã àoá. Nïëu chuáng ta khöng thaânh cöng, töi xin baáo trûúác vúái
caác baån laâ caã gia saãn chuáng ta chó coá ba xu. Phaãi thùæt lûng buöåc

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 41

buång. Tònh hònh laâ nhû vêåy àêëy, töi mong caác baån hiïíu sûå nghiïm
troång cuãa noá, àem hïët thöng minh ra phuåc vuå xaä höåi chuáng ta. Töi
àoâi hoãi caác baån vêng lúâi vaâ can àaãm. Haäy tröng cêåy vaâo töi, cuäng
nhû töi tröng cêåy úã caác baån.
Nghó ngúi möåt laát töi ra lïånh lïn àûúâng: phaãi kiïëm möåt chöî
nguã, kiïëm bûäa saáng mai, muöën vêåy chuáng töi àaânh nguã ngoaâi trúâi
àïí tiïët kiïåm.
Sau khoaãng möåt giúâ ài böå chuáng töi túái möåt ngöi laâng xem ra
phuâ húåp vúái viïåc thûåc hiïån muåc àñch cuãa töi. Töi trang àiïím caác
kõch sô cuãa mònh, ài thaânh haâng nguä chónh tïì nhêët coá thïí, tiïën vaâo
laâng. Khöng may thiïëu öëng saáo cuãa cuå Vitalis, thiïëu caã caái oai vïå
cuãa cuå àïí laâm moåi ngûúâi phaãi nhòn. Töi cuäng laåi khöng coá daáng cao
lúán vaâ caái àêìu diïîn caãm cuãa cuå, trïn mùåt töi thïí hiïån nöîi lo lùæng
thò àuáng hún laâ sûå tûå tin.
Túái möåt baäi àêët úã giûäa coá möåt caái maáy nûúác dûúái boáng mêëy
cêy tiïu huyïìn, töi lêëy àaân haác-pú ra daåo möåt khuác van-xú. Nhaåc
rêët vui, ngoán tay töi nheå nhaâng nhûng loâng töi buöìn baä, töi caãm
thêëy mònh gaánh trïn hai vai möåt troång lûúång quaá nùång.
Töi baão Zerbino vaâ Dolce ra nhaãy, chuáng vêng lúâi ngay vaâ ra
nhaãy theo nhaåc. Nhûng chùèng ai buöìn túái xem chuáng töi caã mùåc
dêìu trïn ngûúäng caác cûãa ra vaâo töi nhòn thêëy nhûäng ngûúâi phuå nûä
ngöìi àan laát hoùåc chuyïån troâ vúái nhau.
Töi tiïëp tuåc chúi àaân, Zerbino vaâ Dolce tiïëp tuåc nhaãy. Hònh
nhû coá ngûúâi tiïën laåi gêìn chuáng töi, nïëu möåt ngûúâi àïën thò seä coá
hai ngûúâi, röìi mûúâi, hai mûúi ngûúâi khaác nûäa.
Nhûng tha höì töi chúi, tha höì Zerbino vaâ Dolce nhaãy, moåi
ngûúâi vêîn cûá yïn võ trong nhaâ thêåm chñ chùèng theâm nhòn vïì phña
chuáng töi nûäa.
Thêåt tuyïåt voång! Coá leä nhûäng ngûúâi naây khöng thñch nhaãy
chùng? Töi bùæt àêìu haát khuác can-zö. Töi thêëy möåt ngûúâi àaân öng
mùåc aáo veát àöåi muä phúát tiïën àïën gêìn chuáng töi. Töi haát caâng hùng
haái.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 42

- Naây! - öng ta kïu lïn. - Maây laâm gò úã àêy thïë thùçng nghõch
ngúåm naây?
- Öng thêëy àêëy, töi àang haát.
- Maây coá giêëy pheáp haát úã xaä tao khöng?
- Khöng aå.
- Thïë thò cuát nïëu khöng tao àûa ra toâa bêy giúâ, thùçng ùn maây
xêëu xa naây. Tao laâ ngûúâi gaác àöìng quï àêy!
Ngûúâi gaác àöìng quï!
Töi laåi ài trïn con àûúâng maâ töi àaä àïën.
Ùn maây! Töi coá ài xin ùn àêu: Töi haát, töi nhaãy, àoá laâ caách
laâm viïåc cuãa töi, töi coá laâm gò xêëu àêu!
Chó nùm phuát sau töi àaä ra khoãi caái thön xoám keám hiïëu
khaách naây. Luä choá theo töi, àêìu cuái xuöëng, hiïíu laâ chuáng töi àaä
gùåp chuyïån khöng may.
Chuáng töi cûá theo con àûúâng trùæng trûúác mùåt maâ ài. Hïët cêy
söë naây sang cêy söë khaác, cho àïën luác nhûäng aánh höìng cuöëi cuâng
cuãa mùåt trúâi àang lùån àaä biïën mêët khoãi bêìu trúâi, chuáng töi vêîn
chûa tòm thêëy möåt chöî naâo coá thïí nguã àûúåc.
Chuáng töi dûâng chên bïn möåt caánh rûâng, nghó ngúi úã àoá,
Capi canh gaác.
Ngaây du haânh àêìu tiïn thïë naây thêåt laâ xêëu.
Chuyïën ài ngaây mai seä ra sao? Töi àoái vaâ khaát, maâ chó coân coá
ba xu. Laâm sao nuöi caã àoaân, nuöi baãn thên töi, vaâ nïëu ngaây mai
vaâ caã nhûäng ngaây tiïëp theo nûäa khöng tòm àûúåc caách biïíu diïîn?
Chïët àoái caã hay sao?
Vûâa lêåt ài lêåt laåi nhûäng cêu hoãi naây töi vûâa nhòn nhûäng vò
sao lêëp laánh trïn àêìu trong bêìu trúâi töëi thêîm. Chuáng töi bú vú quaá
vaâ bõ boã rúi!
Töi caãm thêëy mùæt mònh ngêåp lïå röìi böîng nhiïn töi oâa khoác.
Töi khoác trong hai baân tay, khoác khöng sao ngûâng laåi àûúåc vaâ böîng
töi caãm thêëy möåt húi thúã êm êëm lûúát qua toác mònh: àoá laâ Capi.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 43

Töi lêëy hai caánh tay öm lêëy cöí noá vaâ hön lïn caái moäm êím cuãa
Capi, noá beân thöët lïn hai ba tiïëng rïn ngheån ngaâo, coá leä noá cuäng
khoác vúái töi.
Khi töi tónh dêåy, trúâi àaä saáng roä vaâ Capi ngöìi trûúác mùåt töi,
àang nhòn töi, chim hoát trïn caânh laá, mùåt trúâi àaä lïn cao, chiïëu
xuöëng nhûäng tia nùæng noáng laâm êëm caã loâng ngûúâi..Töi àaä quyïët
àõnh: tiïu nöët ba xu röìi sau àoá liïåu sau.
Túái laâng, chùèng cêìn hoãi thùm àêu laâ hiïåu baánh mò, caái muäi
chuáng töi àaä àûa chuáng töi túái àoá. Ba xu baánh mò chó àuã cho chuáng
töi möåt bûäa saáng coâm coäi, nuöët quaá nhanh choáng.
Sau àoá töi ài qua ngöi laâng tòm xem coá chöî naâo thuêån tiïån
cho biïíu diïîn khöng.
YÁ àõnh cuãa töi laâ nghiïn cûáu àõa phûúng trûúác àaä, àïën trûa
múái quay vïì thûã vêån may. Töi nhùçm möåt núi àïí chuáng töi taåm thu
mònh trong chöëc laát úã vuâng àöìng quï bïn caånh, bïn búâ möåt con
söng àaâo. Chaán naãn xêm chiïëm loâng chuáng töi, nhu cêìu ùn trúã nïn
thöi thuác. Phaãi taåo ra möåt cöng viïåc gò àoá cho noá bêån bõu.
Töi nhúá laåi cuå Vitalis baão trong chiïën tranh khi möåt trung
àoaân haânh quên lêu mïåt moãi, ngûúâi ta chúi nhaåc khiïën binh lñnh
quïn caã mïåt.
Töi lêëy àaân haác-pú ra daåo möåt àiïåu nhaãy röìi möåt khuác van-
xú. Luác àêìu caác diïîn viïn cuãa töi xem chûâng chûa sùén saâng lùæm, roä
raâng möåt mêíu baánh luác naây múái laâm nïn chuyïån. Nhûng dêìn dêìn
êm nhaåc phaát huy hiïåu quaã: chuáng töi quïn mêíu baánh khöng coá vaâ
töi chó coân nghô àïën chúi nhaåc, luä choá chó coân nghô àïën nhaãy maâ
thöi.
Böîng nhiïn töi nghe thêëy gioång trong treão cuãa möåt àûáa treã
reo lïn: Hoan hö!
Möåt chiïëc taâu dûâng laåi trïn söng àaâo, muäi quay vïì phña búâ töi
àang àûáng, hai con ngûåa keáo noá dûâng laåi úã búâ bïn kia. Àoá laâ möåt
chiïëc taâu àùåc biïåt, töi chûa tröng thêëy caái taâu naâo giöëng thïë bao
giúâ: noá ngùæn hún nhiïìu so vúái caác xaâ-lan thûúâng phuåc vuå viïåc ài laåi
trïn söng, trïn cêìu taâu laåi àûúåc xêy möåt nhaâ cêìu lùæp kñnh. Phña

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 44

trûúác nhaâ cêìu laâ möåt caái hiïn coá boáng maát cuãa nhûäng cêy leo che
phuã. Caânh laá cêy moác vaâo chöî naây möåt tñ chöî kia möåt tñ úã caác vïët
cùæt trïn maái nhaâ ruã xuöëng tûâng chuâm dêy leo xanh mûúát. Dûúái caái
hiïn àoá töi tröng thêëy hai ngûúâi: möåt phu nhên coân treã, veã quyá
phaái vaâ buöìn buöìn àang àûáng vaâ möåt cêåu beá traåc tuöíi töi hònh nhû
àang nùçm.
Coá leä àoá laâ thùçng beá àaä reo lïn: Hoan hö!
Khöng coân ngaåc nhiïn nûäa töi nêng muä caãm ún cêåu beá àaä vöî
tay töi Baâ phu nhên hoãi vúái gioång ngûúâi nûúác ngoaâi:
- Chaáu chó vò thñch maâ chúi àaân àêëy chûá?
- Daå àïí laâm cho caác kõch sô cuãa chaáu diïîn troâ... vúái laåi cuäng àïí
cho khuêy khoãa.
Cêåu beá ra hiïåu vaâ baâ ta cuái xuöëng..- Chaáu muöën tiïëp tuåc chúi
àaân nûäa khöng?
- Baâ ta hoãi.
- Xin chúi möåt àiïåu nhaãy, vaâ nïëu cûã toåa àaáng kñnh muöën, töi
seä giúái thiïåu nhiïìu troâ khaác nûäa giöëng nhû caác tiïët muåc trong caác
raåp xiïëc úã Paris.
Àoá laâ möåt cêu noái cuãa chuã töi, töi cöë gùæng tuön ra nhû cuå möåt
caách cao quyá. Töi cêìm lêëy chiïëc àaân haác-pú vaâ bùæt àêìu chúi möåt
àiïåu van-xú, lêåp tûác Capi lêëy hai tay öm lêëy mònh Dolce vaâ chuáng
bùæt àêìu nhaãy theo nhaåc. Sau àoá Joli -Coeur nhaãy möåt àiïåu sö-lö.
Cûá thïë chuáng töi trònh diïîn têët caã moåi tiïët muåc khöng biïët mïåt laâ
gò. Caác diïîn viïn haâi kõch cuãa töi àïìu hiïíu rùçng ngûúâi ta seä traã
cöng cho nöîi khoá nhoåc cuãa chuáng bùçng möåt bûäa cúm, chuáng laâm
viïåc khöng tiïëc mònh, caã töi cuäng vêåy. Vûâa chúi àaân vûâa tröng coi
caác diïîn viïn, thónh thoaãng töi laåi nhòn cêåu beá, coá àiïìu kyâ laå laâ tuy
coá veã rêët thñch nhûäng troâ biïíu diïîn cuãa chuáng töi, noá vêîn cûá nùçm
bêët àöång, chó àöång àêåy hai baân tay àïí vöî tay taán thûúãng chuáng töi
maâ thöi. Noá liïåt chùng?
Ngoån gioá vö tònh àaä àûa chiïëc taâu saát vaâo búâ núi töi àûáng, vaâ
luác naây töi nhòn cêåu beá roä nhû töi úã ngay trïn taâu vêåy: toác noá vaâng,

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 45

mùåt noá nhúåt nhaåt àïën nöîi nhòn thêëy caã nhûäng maåch maáu xanh
dûúái laân da trong suöët.
- Traã tiïìn caác chaáu diïîn nhû thïë naâo nhó? -Baâ phu nhên hoãi.
- Tuyâ theo khaán giaã thñch nhiïìu hay ñt.
- Meå úi, thïë thò traã cho àùæt vaâo meå aå. - Cêåu beá noái.
Röìi noá noái thïm mêëy lúâi bùçng möåt thûá tiïëng maâ töi khöng
hiïíu.
- Arthur muöën nhòn gêìn caác diïîn viïn xem sao. - Baâ ta baão
töi.
Töi ra hiïåu cho luä choá, chuáng nhaãy phoác xuöëng taâu. Joli -
Coeur nhaãy thò dïî röìi nhûng töi khöng bao giúâ tin úã noá: möåt khi lïn
taâu noá coá thïí giúã nhûäng troâ hïì biïët àêu khöng húåp vúái thõ hiïëu cuãa
baâ quyá phaái thò sao?
- Con khó coá dûä khöng? - Baâ ta hoãi.
- Thûa baâ khöng aå, nhûng khöng phaãi luác naâo noá cuäng vêng
lúâi.
- Thïë thò chaáu haäy xuöëng taâu cuâng vúái noá.
Noái xong baâ ra hiïåu cho möåt ngûúâi àaân öng àûáng úã phña sau
gêìn baánh laái vaâ lêåp tûác ngûúâi naây ài ra phña trûúác, bùæc möåt têëm
vaán lïn búâ laâm thaânh möåt caái cêìu cho pheáp töi lïn taâu maâ.khöng
phaãi nhaãy liïìu nguy hiïím. Thïë laâ töi bûúác lïn taâu möåt caách trang
troång, chiïëc àaân haác-pú trïn vai vaâ Joli - Coeur trong tay.
- Con khó! Con khó! - Arthur kïu lïn.
Töi àïën gêìn cêåu beá vaâ trong khi noá nõnh noåt vuöët ve con khó
töi tha höì ngùæm noá.
Thêåt laâ laå! Quaã laâ noá bõ buöåc vaâo möåt têëm vaán àuáng nhû luác
àêìu töi àaä nghô.
- Chaáu coá cha meå hay ñt nhêët laâ möåt öng chuã chûá? - Baâ quyá
phaái hoãi.
- Coá aå, nhûng luác naây chaáu söëng möåt mònh, trong hai thaáng.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 46

- Öi, chuá beá àaáng thûúng! Laâm sao phaãi söëng möåt mònh lêu
àïën thïë, úã tuöíi chaáu!
- Phaãi vêåy aå, thûa baâ.
- Öng chuã coá leä bùæt chaáu sau hai thaáng phaãi àem vïì cho öng
ta möåt moán tiïìn chùng?
- Khöng aå, chó cöët àuã söëng cuâng gaánh haát thöi aå.
- Cho túái höm nay chaáu àuã söëng chûá?
Töi do dûå trûúác khi traã lúâi. Töi chûa bao giúâ gùåp möåt ngûúâi
àaân baâ quyá phaái laâm naãy sinh trong töi möåt tònh caãm tön troång
nhû con ngûúâi àang hoãi töi àêy. Baâ hoãi töi vúái biïët bao loâng töët,
gioång baâ sao maâ dõu daâng, caái nhòn cuãa baâ sao maâ nhaä nhùån, thïë laâ
töi quyïët àõnh noái sûå thûåc.
Töi kïí cho baâ nghe vò sao töi phaãi xa cuå Vitalis vaâ laâm sao
maâ tûâ khi dúâi Toulouse töi khöng sao kiïëm nöíi möåt xu.
Trong khi töi noái chuyïån Arthur chúi vúái luä choá tuy vêåy noá
vêîn lùæng nghe.
- Thïë thò boån anh hùèn àang àoái lùæm nhó. -Noá kïu lïn.
Nghe thêëy tûâ àoái maâ chuáng hiïíu rêët roä, luä choá suãa êìm lïn coân
Joli - Coeur thò lêëy tay xoa buång möåt caách cuöìng nhiïåt.
- Öi, meå úi! - Arthur noái.
Baâ quyá phaái hiïíu ngay lúâi goåi àoá laâ nghôa thïë naâo, baâ noái vaâi
lúâi bùçng tiïëng nûúác ngoaâi vúái möåt ngûúâi àaân baâ vûâa thoâ àêìu ra khoãi
caánh cûãa heá múã vaâ gêìn nhû ngay sau àoá baâ ta bûng ra möåt caái baân
trïn àaä doån sùén thûác ùn.
- Ngöìi xuöëng con. - Baâ quyá phaái noái.
Töi khöng àïí phaãi van naâi lêu hún, àùåt àaân xuöëng, nhanh
nheån ngöìi ngay vaâo baân; luä choá.ngöìi quanh töi theo thûá tûå, Joli -
Coeur thò ngöìi trïn àêìu göëi töi.
- Luä choá cuãa anh coá ùn baánh mò khöng? -Arthur hoãi.
Laåi coân coá ùn baánh mò hay khöng? Töi cho möîi con choá möåt
mêíu baánh mò, chuáng nhai ngêëu nghiïën.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 47

- Coân con khó thò sao? - Arthur laåi hoãi.


Nhûng chùèng cêìn phaãi hoãi han chùm lo àïën noá: trong khi töi
cho luä choá ùn noá àaä chöåp ngay möåt miïëng voã pa-tï vaâ àang ngheån úã
dûúái gêìm baân.
Àïën lûúåt töi, töi lêëy möåt laát baánh mò, vaâ nïëu nhû töi khöng
ngheån nhû Joli - Coeur thò töi cuäng ùn lêëy ùn àïí nhû noá.
- Töåi nghiïåp chuá beá. - Baâ quyá phaái vûâa noái vûâa roát àêìy cöëc
nûúác cho töi.
- Nïëu boån anh khöng gùåp chuáng em thò seä ùn töëi úã àêu? -
Arthur hoãi.
- Thò seä nhõn ùn töëi.
Arthur beân quay vïì phña meå noá, hai meå con noái vúái nhau
bùçng tiïëng nûúác ngoaâi, coá veã nhû noá yïu cêìu meå noá àiïìu gò àoá coân
meå noá àûa ra vaâi yá kiïën phaãn àöëi.
Àöåt nhiïn baâ baão töi:
- Chaáu coá àöìng yá úã laåi àêy cuâng chuáng töi khöng?
Töi nhòn baâ khöng traã lúâi vò cêu hoãi naây bêët chúåt quaá àöëi vúái
töi.
- Trïn taâu naây êëy aå?
- Phaãi. Con trai töi bõ öëm, baác sô yïu cêìu buöåc noá vaâo möåt têëm
vaán nhû chaáu tröng thêëy àêëy. Àïí noá khoãi buöìn chaán töi àûa noá ài
chúi trïn chiïëc taâu naây. Chaáu úã laåi àêy vúái chuáng töi.
Con khó vaâ luä choá cuãa chaáu seä biïíu diïîn cho Arthur xem. Coân
chaáu, nïëu muöën, chaáu seä chúi àaân haác-pú. Nhû vêåy chaáu giuáp
chuáng töi, vïì phña chuáng töi, chuáng töi cuäng coá ñch cho boån chaáu.
Möîi ngaây chaáu àúä phaãi lo tòm cöng chuáng, viïåc naây àöëi vúái möåt àûáa
treã úã tuöíi chaáu khöng phaãi dïî daâng gò.
Seä àûúåc söëng trïn taâu, trïn mùåt nûúác, haånh phuác naâo bùçng!
Àoá laâ yá nghô àêìu tiïn àêåp vaâo àêìu oác töi vaâ laâm cho noá saáng loáe
lïn. Thêåt laâ möåt giêëc mú!

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 48

Chó cêìn suy nghô vaâi giêy laâ töi àuã caãm thêëy têët caã nhûäng gò
khiïën töi sung sûúáng qua àïì xuêët naây vaâ ngûúâi àûa yá kiïën àoá ra
röång lûúång biïët bao nhiïu!.Töi cêìm lêëy baân tay baâ quyá phaái maâ
hön. Baâ coá veã caãm kñch vïì sûå thïí hiïån loâng biïët ún naây vaâ vuöët ve
traán töi möåt caách êu yïëm.
Vò ngûúâi ta yïu cêìu töi chúi àaân haác-pú, vêåy thò laâm sao töi coá
thïí ú thúâ àöëi vúái viïåc laâm thoãa loâng mong muöën cuãa hoå? Töi cêìm
lêëy cêy àaân, àûáng trûúác muäi taâu vaâ bùæt àêìu chúi nhaåc.
Cuâng luác àoá baâ quyá phaái àûa möåt chiïëc coâi bùçng baåc lïn
miïång vaâ thöíi lïn möåt tiïëng choáe tai.
Töi lêåp tûác ngûâng àaân. Arthur àoaán ra nöîi lo lùæng cuãa töi.
- Meå thöíi coâi àïí cho hai con ngûåa laåi tiïëp tuåc ài àêëy.
Quaã thêåt con taâu nay àaä xa búâ àang bùæt àêìu lûúát trïn laân
nûúác lùång leä cuãa con söng àaâo do ngûåa keáo ài. Soáng vöî vaâo thên
taâu, hai bïn àûúâng cêy cöëi chaåy ngûúåc laåi chuáng töi, mùåt trúâi àang
lùån chiïëu nhûäng tia nùæng xiïn nghiïng laâm chuáng saáng lïn.
- Anh chúi àaân ài chûá? - Arthur baão.
Vaâ gêåt àêìu laâm hiïåu goåi meå laåi gêìn, noá nùæm lêëy tay meå vaâ
giûä baân tay meå trong tay mònh suöët thúâi gian töi chúi nhûäng baãn
nhaåc maâ chuã töi àaä daåy töi.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 49

CHÛÚNG 4 : NGÛÚÂI BAÅN ÀÊÌU TIÏN CUÃA TÖI

Meå Arthur laâ ngûúâi Anh, tïn laâ baâ Milligan.


Baâ goáa chöìng vaâ ngay sau àoá töi àûúåc biïët baâ coân möåt cêåu con
trai lúán nûäa nhûng àaä mêët tñch trong hoaân caãnh rêët bñ mêåt, àuáng
vaâo luác öng Milligan hêëp höëi, baâ thò àang öëm nùång. Khi baâ höìi
phuåc thò chöìng àaä chïët, con mêët tñch. Cuöåc tòm kiïëm àûúåc öng
James Milligan, em trai öng Milligan àiïìu haânh. Nhûng öng
James Milligan laåi coá quyïìn lúåi ngûúåc vúái baâ chõ dêu. Thûåc vêåy,
nïëu öng Milligan chïët khöng con caái öng ta seä trúã thaânh ngûúâi
thûâa kïë cuãa anh mònh.
Tuy nhiïn öng James Milligan khöng thûâa kïë àûúåc, vò baãy
thaáng sau caái chïët cuãa öng Milligan, baâ Milligan sinh haå cêåu beá
Arthur.
Nhûng caác baác sô tuyïn böë àûáa beá öëm yïëu naây khöng söëng
àûúåc. Àaä hai chuåc lêìn tûúãng noá chïët nhûng röìi hai chuåc lêìn noá laåi
àûúåc cûáu söëng..Thúâi gian gêìn àêy ngûúâi ta phaát hiïån úã noá möåt
bïånh quaái aác goåi laâ lao khúáp haáng. Àïí àiïìu trõ chûáng naây baác sô ra
lïånh chûäa bùçng nûúác coá lûu huyânh cho nïn baâ Milligan múái àïën
vuâng nuái Pyreáneáes. Nhûng sau khi chûäa bùçng nûúác lûu huyânh
khöng ùn thua, ngûúâi ta thûã möåt caách àiïìu trõ khaác: bïånh nhên
phaãi nùçm khöng àûúåc àûáng dêåy.
Luác àoá baâ Milligan múái àùåt àoáng möåt chiïëc taâu úã Bordeaux,
chiïëc taâu maâ töi àaä àùåt chên lïn.
Baâ khöng thïí nghô túái chuyïån àïí con nùçm nhû thïë trong nhaâ,
noá seä chïët vò buöìn chaán. Ngûúâi ta biïën con taâu thaânh möåt cùn nhaâ
nöíi, coá phoâng nguã, bïëp, phoâng khaách vaâ hiïn. Tuây theo thúâi tiïët maâ
Arthur nùçm úã phoâng khaách hay caái hiïn naây, coá meå bïn caånh. Chó
cêìn múã mùæt ra laâ noá nhòn thêëy caãnh vêåt diïîu qua.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 50

Ngaây xuöëng taâu töi chó biïët coá möîi phoâng nguã cuãa töi trïn
taâu Thiïn Nga naây. Mùåc duâ noá beá xñu, àêy laâ caái ca-bin àeåp nhêët
maâ trñ tûúãng tûúång thú ngêy cuãa töi coá thïí ûúác mú.
Cûãa söí khoeát vaâo voã taâu, coá thïí àoáng laåi bùçng möåt cûãa kñnh
troân, vûâa chiïëu saáng vûâa laâm thoaáng cùn phoâng. Chûa bao giúâ töi
nhòn thêëy möåt cùn phoâng xinh xeão saåch seä àïën thïë, tûúâng àûúåc laát
bùçng göî laänh sam àaánh veác-ni, trïn saân traãi têëm baåt àaánh xi keã ö
àen trùæng.
Nhûng khöng phaãi chó cùåp mùæt laâ thñch thuá.
Khi nùçm trïn giûúâng töi coá möåt caãm giaác thoaãi maái hoaân toaân
múái laå, lêìn àêìu tiïn nhûäng chiïëc khùn traãi giûúâng xoa dõu da töi
chûá khöng phaãi caâo vaâo ngûúâi töi.
Tuy nguã rêët ngon trong chiïëc giûúâng êëm cuáng êëy, ngay tûâ
saáng súám töi àaä trúã dêåy vò lo lùæng khöng hiïíu caác kõch sô cuãa töi
qua àïm ra sao.
Töi thêëy têët caã nùçm àuáng vaâo võ trñ maâ àïm qua töi àùåt
chuáng vaâo, chuáng àang nguã say sûa nhû àaä tûâ nhiïìu thaáng nay
söëng trïn con taâu naây röìi. Khi töi laåi gêìn, luä choá tónh dêåy, vui veã
àïën bïn töi àïí àûúåc töi vuöët ve buöíi saáng. Joli -Coeur, bùçng möåt
àöång taác kõch cêm, giaãi thñch laâ noá sùén saâng lïn mùåt àêët.
Öng thuãy thuã àûúâng söng höm qua àûáng gêìn baánh laái cuäng
àaä dêåy vaâ lo viïåc coå rûãa cêìu taâu.
Öng bùæc têëm vaán lïn búâ vaâ thïë laâ töi vaâ caã àoaân kõch nghïå
cuãa töi ài lïn baäi coã trïn mùåt àêët.
Àuâa nghõch vúái luä choá vaâ Joli - Coeur, naâo chaåy, naâo treâo cêy,
thúâi gian tröi thêåt nhanh. Khi.chuáng töi trúã laåi, ngûåa àaä àûúåc moác
vaâo taâu vaâ buöåc vaâo möåt cêy dûúng trïn con àûúâng keáo taâu: chuáng
chúâ tiïëng coâi àïí ra ài.
Töi xuöëng taâu, vaâi phuát sau ngûúâi ta thaã dêy buöåc taâu vaâo búâ
ra, ngûúâi thuãy thuã àûáng vaâo sau tay laái, ngûúâi keáo taâu cûúäi lïn
ngûåa, chiïëc roâng roåc dêy keáo luöìn qua àoá kïu lïn keân keåt; chuáng
töi lïn àûúâng.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 51

Sung sûúáng biïët bao àûúåc ài chúi trïn taâu!


Ngûåa phi nûúác kiïåu trïn búâ khöng hïì caãm thêëy àöång àêåy gò
thïë maâ chuáng töi cûá lûúát nheå trïn mùåt nûúác, hai bïn búâ coá rûâng cêy
luâi laåi sau chuáng töi, chùèng coân nghe thêëy gò hïët ngoaâi tiïëng nûúác
xoaáy vaâo loâng taâu, tiïëng nûúác vöî hoâa lêîn vúái tiïëng leng keng cuãa
chiïëc nhaåc buöåc vaâo cöí ngûåa.
Töi àang chùm chuá chiïm ngûúäng caãnh vêåt thò coá tiïëng goåi
àùçng sau. Àoá laâ Arthur, ngûúâi ta àaä mang noá ra ngoaâi cuâng vúái
têëm vaán, meå noá úã bïn caånh.
- Anh nguã coá ngon khöng? - Arthur hoãi töi.
Töi àïën gêìn, tòm lúâi lïî pheáp noái vúái baâ meå vaâ caã cêåu beá.
Baâ Milligan àùåt con vaâo núi khöng coá aánh nùæng chiïëu vaâo vaâ
ngöìi xuöëng caånh noá.
- Chaáu ra chöî khaác nheá, chuáng töi sùæp hoåc àêy.
Töi laâm theo yïu cêìu vaâ ài ra muäi taâu.
Töi thêëy Arthur hoåc thuöåc loâng möåt baâi hoåc maâ meå noá àoåc tûâ
trong saách ra. Nùçm daâi trïn vaán, khöng cûã àöång, noá lùåp laåi hay noái
àuáng hún, cöë gùæng lùåp laåi, vò noá ngùæc ngûá kinh khuãng vaâ khoá loâng
noái tröi chaãy àûúåc lêëy ba tûâ, thûúâng thûúâng laâ nhêìm. Meå noá bùæt noá
hoåc laåi tûâ àêìu, rêët dõu daâng nhûng cuäng rêët cûúng quyïët.
- Con khöng thuöåc baâi nguå ngön röìi. - Baâ noái. - Höm nay con
vêëp nhiïìu löîi hún höm qua.
- Con àaä cöë hoåc... Con öëm maâ...
- Meå khöng bùçng loâng con khöng hoåc haânh gò caã, lêëy lyá do öëm
con seä lúán lïn trong ngu döët.
Baâ Milligan coá veã rêët nghiïm khùæc tuy vêåy baâ noái maâ khöng
giêån dûä, gioång rêët dõu daâng.
- Con khöng hoåc àûúåc meå aå, con àoaán chùæc nhû vêåy.
Vaâ Arthur bêåt khoác..Nhûng baâ Milligan khöng bõ nhûäng gioåt
nûúác mùæt laâm lung lay mùåc dêìu baâ toã ra xuác àöång.
- Con chó àûúåc chúi sau khi àaä hoåc thuöåc baâi.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 52

Noái xong baâ àûa quyïín saách cho Arthur röìi ài vaâo trong taâu.
Ngay lêåp tûác Arthur bùæt àêìu àoåc cêu chuyïån nguå ngön, tûâ chöî töi,
töi thêëy möi noá àöång àêåy. Roä raâng laâ noá àang chuyïn têm vaâo hoåc.
Nhûng sûå chuyïn têm naây keáo daâi chùèng àûúåc bao lêu, noá ngûúác
mùæt lïn khoãi quyïín saách, möi chó mêëp maáy chêìm chêåm. Röìi noá
khöng àoåc cuäng chùèng nhùæc laåi nûäa. Àöi mùæt noá lang thang àêy àoá,
gùåp mùæt töi. Töi ra hiïåu baão noá hoåc ài. Noá cûúâi vúái töi, mùæt laåi nhòn
vaâo quyïín saách. Nhûng chùèng mêëy chöëc mùæt noá laåi ngûúác lïn nhòn
tûâ búâ noå sang búâ kia söng.
Töi laåi gêìn.
- Em khöng hoåc àûúåc, noá noái, mùåc dêìu em muöën lùæm.
- Baâi nguå ngön naây coá gò laâ khoá àêu.
- Öì, ngûúåc laåi laâ khaác, noá rêët khoá.
- Anh thêëy noá rêët dïî chó nghe meå em àoåc anh àaä hêìu nhû
thuöåc röìi.
Noá cûúâi nghi ngúâ.
- Àïí anh àoåc cho em xem.
Töi cêìm lêëy quyïín saách bùæt àêìu àoåc thuöåc loâng maâ chó phaãi
nhòn vaâo saách ba böën lêìn.
- Öì, anh thuöåc û? - Noá kïu lïn. - Anh laâm thïë naâo vêåy?
- Anh nghe meå em àoåc nhûng vûâa nghe vûâa chuá yá khöng
nhòn nhûäng caái gò diïîn ra xung quanh anh.
Noá àoã mùåt quay ài vaâ sau möåt laát höí theån, noá noái:
- Em hiïíu, em cuäng àaä cöë nghe nhû anh, nhûng laâm sao àïí
nhúá laåi têët caã moåi tûâ?
- Truyïån nguå ngön naây noái vïì caái gò naâo?
Töi noái. - Vïì möåt con cûâu chûá gò. Anh nghô àïën nhûäng con
cûâu. Sau àoá anh nghô àïën chuáng laâm gò. "Nhûäng con cûâu söëng yïn
öín trong baäi quêy cuãa chuáng". Anh nhòn thêëy chuáng àang nùçm vaâ
nguã trong baäi quêy vaâ thïë laâ anh khöng quïn nûäa.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 53

- Phaãi àêëy, noá noái, em cuäng nhòn thêëy chuáng: cûâu trùæng coá
cûâu àen coá, caã nhûäng con cûâu caái, cûâu con. Em nhòn thêëy caã caái baäi
quêy nûäa, coá raâo chung quanh.
- Thïë thò em khöng quïn nûäa chûá?.
- ÖÌ! Khöng.
- Bònh thûúâng con gò giûä cûâu naâo?
- Nhûäng con choá.
- Thïë khi cûâu àûúåc an toaân thò choá laâm gò naâo?
- Chùèng laâm gò caã.
- Chuáng coá thïí nguã. Ta noái "Nhûäng con choá nguã".
- Àuáng vêåy, dïî thêåt.
- Phaãi khöng naâo? Bêy giúâ ta nghô àïën chuyïån khaác. Cuâng vúái
luä choá coân coá ai giûä cûâu nûäa khöng?
- Ngûúâi chùn cûâu.
- Nïëu nhûäng con cûâu àang an toaân ngûúâi chùn cûâu khöng coá
viïåc gò phaãi laâm thò anh ta duâng thúâi gian laâm gò?
- Thöíi saáo - Em coá nhòn thêëy khöng?
- Coá. Anh ta ngöìi dûúái boáng maát möåt cêy du non, cuâng vúái
nhûäng ngûúâi chùn cûâu khaác.
- Vêåy thò, nïëu em tröng thêëy cûâu, thêëy baäi quêy, nhûäng con
choá, ngûúâi chùn cûâu röìi, em coá thïí àoåc thuöåc loâng baâi nguå ngön tûâ
àêìu maâ khöng löîi khöng?
- Coá leä coá thïí.
- Thûã xem naâo.
Sau vaâi phuát lûúäng lûå, noá bùæt àêìu àoåc:
- Nhûäng con cûâu nùçm an toaân trong baäi quêy, luä choá nguã, vaâ
ngûúâi chùn cûâu, dûúái boáng maát möåt cêy du non, àang thöíi saáo vúái
nhûäng ngûúâi chùn cûâu laáng giïìng.
Thïë laâ noá vöî hai tay vaâo nhau, kïu lïn:

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 54

- Töi thuöåc röìi!


- Thïë em coá muöën hoåc phêìn cuöëi cuãa baâi nguå ngön theo nhû
caách àoá khöng?
- Coá. Meå em seä haâi loâng.
Thïë laâ chûa àïën mûúâi lùm phuát noá àaä thuöåc loâng baâi nguå
ngön vaâ àang àoåc laâu laâu khöng hïì ngùæc ngûá thò vûâa luác meå noá
chúåt túái sau chuáng töi. Luác àêìu meå noá tûúãng chuáng töi gêìn nhau àïí
chúi, nhûng Arthur khöng àïí cho baâ noái àïën hai cêu.
- Con thuöåc baâi röìi, noá kïu lïn, chñnh anh êëy daåy con hoåc.
Baâ Milligan nhòn töi rêët ngaåc nhiïn khi Arthur lïn tiïëng àoåc
thuöåc baâi Choá soái vaâ con cûâu non.
Noá àoåc vúái möåt veã thùæng lúåi vaâ vui mûâng, khöng hïì ngêåp
ngûâng..Töi nhòn baâ Milligan. Khuön mùåt baâ raång rúä lïn vúái möåt nuå
cûúâi röìi hònh nhû mùæt baâ ûún ûúát nhûng luác naây baâ cuái xuöëng hön
con trai möåt caách tròu mïën.
- Nhûäng tûâ, Arthur noái, chùèng nghôa lyá gò, nhûng ngûúâi ta
nhòn thêëy moåi thûá vaâ Reámi àaä laâm con nhòn thêëy ngûúâi chùn cûâu
vúái öëng saáo, con nghe thêëy caã àiïåu nhaåc maâ anh ta thöíi saáo nûäa.
Baâ Milligan khoác, khi baâ àûáng lïn töi thêëy trïn maá con trai
coá nûúác mùæt cuãa baâ. Baâ laåi gêìn töi, cêìm lêëy tay töi vaâ siïët tay töi
möåt caách dõu daâng àïën nöîi töi vö cuâng caãm àöång.
- Chaáu laâ cêåu con trai töët quaá ài mêët. - Baâ noái.
Súã dô töi kïí laåi sûå kiïån naây laâ àïí moåi ngûúâi hiïíu àûúåc sûå thay
àöíi cuãa võ trñ töi kïí tûâ ngaây höm àoá. Töëi höm qua ngûúâi ta coân coi
töi laâ möåt ngûúâi laâm troâ vúái choá àïí mua vui cho àûáa con àau öëm
nhûng baâi hoåc vûâa röìi àaä taách töi ra khoãi luä vêåt vaâ töi böîng trúã
thaânh möåt ngûúâi baån, gêìn nhû möåt ngûúâi baån thên cuãa gia àònh.
Luác naây khi töi nhúá laåi nhûäng ngaây tröi qua bïn caånh baâ
Milligan vaâ Arthur, töi thêëy àoá laâ nhûäng ngaây àeåp nhêët trong caã
thúâi thú êëu cuãa töi.
Arthur kïët baån vúái töi vö cuâng nhiïåt tònh, vïì phña töi töi cûá
àïí buöng tröi nhû thïë vaâ do aãnh hûúãng cuãa thiïån caãm töi coi noá

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 55

nhû möåt àûáa em, chuáng töi khöng bao giúâ caäi nhau, noá khöng bao
giúâ toã ra trõch thûúång do võ trñ xaä höåi cuãa mònh coân töi töi cuäng
khöng bao giúâ toã ra luáng tuáng duâ chó laâ möåt chuát xñu.
Têët caã nhûäng àiïìu naây laâ do tuöíi töi vaâ sûå ngu döët cuãa töi àöëi
vúái cuöåc àúâi vaâ cuäng nhúâ sûå tïë nhõ vaâ loâng töët, baâ Milligan thûúâng
noái vúái töi nhû vúái möåt àûáa con.
Cuöåc du haânh thêåt tuyïåt diïåu àöëi vúái töi, khöng möåt phuát
mïåt moãi hay chaán naãn, suöët tûâ saáng àïën chiïìu giúâ naâo cuäng coá
viïåc.
Nïëu quang caãnh hay hay thò caã ngaây chuáng töi chó ài àûúåc
vaâi dùåm, nïëu quang caãnh àún àiïåu chuáng töi ài nhanh hún.
Vaâo giúâ nhêët àõnh cúm àûúåc doån ra ngoaâi hiïn vaâ vûâa ùn
chuáng töi vûâa yïn lùång theo doäi caãnh quan di àöång hai bïn búâ.
Khi mùåt trúâi lùån, chuáng töi dûâng laåi.
Khöng luác naâo chuáng töi biïët àïën nhûäng giúâ ùn khöng ngöìi
röìi luác chiïìu töëi, nhûäng giúâ maâ.ngûúâi du haânh luön caãm thêëy daâi
dùåc vaâ buöìn baä. Nhûäng giúâ naây, ngûúåc laåi, àöëi vúái chuáng töi laåi quaá
ngùæn nguãi, giúâ ài nguã àïën bêët chúåt vaâo àuáng luác chuáng töi chùèng
nghô àïën nguã chuát naâo.
Taâu dûâng laåi maâ trúâi laånh thò chuáng töi giam mònh trong
phoâng khaách, sau khi àöët möåt ngoån lûãa nhoã cho àúä êím thêëp vaâ àúä
sûúng muâ, ngûúâi ta mang àeân àïën, àùåt Arthur trûúác baân, töi ngöìi
bïn caånh noá, baâ Milligan cho chuáng töi xem nhûäng saách tranh hay
nhûäng bûác aãnh. Baâ cuäng kïí cho chuáng töi nghe caác truyïån truyïìn
thuyïët, caác sûå kiïån lõch sûã liïn quan àïën àêët nûúác maâ chuáng töi
àang ài qua.
Phêìn töi, buöíi töëi naâo àeåp trúâi, töi öm chiïëc àaân lïn búâ àûáng
húi xa xa sau möåt caái cêy, haát têët caã nhûäng baâi haát maâ töi biïët,
chúi têët caã nhûäng khuác nhaåc maâ töi thuöåc. Àöëi vúái Arthur àûúåc
nghe nhaåc trong àïm khuya tônh lùång khöng nhòn thêëy ngûúâi chúi
àaân laâ möåt niïìm vui lúán.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 56

Thêåt laâ möåt cuöåc àúâi ïm dõu vaâ sung sûúáng àöëi vúái möåt àûáa
treã chó vûâa dúâi maái nhaâ tranh cuãa maá Barberin àïí ài theo nhûäng
con àûúâng lúán cuãa xi-nho Vitalis.
Àaä hai lêìn töi tûúãng nhû nhûäng súåi dêy raâng buöåc töi vúái
nhûäng ngûúâi thên yïu nhêët phaãi tan vúä, phaãi kïët thuác: lêìn àêìu khi
töi bõ rûát ra khoãi maá Barberin, lêìn thûá hai phaãi xa caách cuå Vitalis,
caã hai lêìn töi àïìu thêëy mònh trú troåi trïn coäi àúâi naây, khöng núi
nûúng tûåa, khöng ngûúâi nêng àúä chó coá luä vêåt laâm baån.
ÊËy thïë maâ trong caãnh cö àún tuyïåt voång töi laåi tòm thêëy möåt
ngûúâi toã ra tròu mïën töi, maâ töi khöng àûúåc pheáp yïu: möåt ngûúâi
àaân baâ xinh àeåp, dõu daâng, êu yïëm; möåt àûáa beá àöëi xûã vúái töi nhû
em àöëi vúái anh. Thêåt vui sûúáng, thêåt haånh phuác àöëi vúái möåt traái
tim luön khao khaát yïu thûúng khöng biïët bao nhiïu maâ kïí nhû
tim töi.
Töi phaãi sung sûúáng chûá, maâ thûåc tïë töi sung sûúáng thêåt.
Thúâi gian tröi ài rêët mau, àaä túái luác chuã töi ra tuâ. Töi vûâa vui
mûâng àöìng thúâi vûâa böëi röëi.
Caâng xa Toulouse bao nhiïu yá nghô naây caâng giaây voâ töi bêëy
nhiïu. Ài thuyïìn nhû thïë naây thò thñch thêåt nhûng laåi phaãi ài böå
quay vïì suöët chùång àûúâng àaä tröi qua trïn mùåt nûúác. Nhêët laâ phaãi
xa baâ Milligan vaâ Arthur, tûâ boã loâng thûúng mïën cuãa hoå, mêët hoå
nûäa. yá nghô naây laâ boáng mêy duy nhêët trong nhûäng ngaây xaán laån
naây.
Möåt höm töi quyïët àõnh baáo cho baâ Milligan biïët vaâ hoãi baâ
theo baâ thò mêët bao nhiïu ngaây.àïí chuáng töi trúã vïì Toulouse vò töi
muöën coá mùåt úã cöíng nhaâ tuâ àuáng luác chuã töi bûúác ra.
Nghe noái àïën ra ài Arthur kïu lúán:
- Töi khöng muöën Reámi ài!
Töi traã lúâi laâ töi khöng àûúåc tûå do, töi thuöåc vïì chuã töi vaâ töi
phaãi trúã vïì laâm viïåc vúái cuå.
- Meå úi, phaãi giûä Reámi laåi. - Arthur noái tiïëp.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 57

- Meå thò meå rêët sung sûúáng àûúåc giûä Reámi, baâ Milligan noái,
con àaä kïët baån vúái anh êëy röìi maâ, meå cuäng rêët mïën anh êëy, nhûng
muöën giûä anh êëy laåi cêìn hai àiïìu kiïån: Viïåc àêìu tiïn laâ Reámi phaãi
muöën úã cuâng chuáng ta àaä...
- AÂ! Reámi thò muöën lùæm chûá. - Arthur ngùæt lúâi.
- Viïåc thûá hai, baâ Milligan noái tiïëp khöng àúåi töi traã lúâi, laâ
chuã anh êëy tûâ boã quyïìn giûä anh êëy.
Dô nhiïn cuå Vitalis laâ möåt ngûúâi chuã töët àöëi vúái töi röìi vaâ töi
biïët ún sûå sùn soác cuäng nhû nhûäng baâi hoåc cuãa cuå, nhûng khöng
thïí so saánh cuöåc àúâi söëng bïn cuå vúái cuöåc àúâi maâ baâ Milligan àïì
nghõ vúái töi.
- Trûúác khi traã lúâi, baâ Milligan noái tiïëp, Reámi phaãi suy nghô
àaä. Meå khöng àïì nghõ möåt cuöåc söëng chó vui, chó ài chúi maâ laâ möåt
cuöåc söëng lao àöång. Phaãi hoåc, phaãi theo Arthur trong hoåc haânh,
phaãi cên nhùæc lúåi haåi so vúái cuöåc söëng tûå do trïn nhûäng con àûúâng
lúán.
- Thûa baâ, töi noái, coá gò maâ phaãi cên nhùæc, chaáu àaãm baão vúái
baâ nhû vêåy, chaáu thêëy ngay giaá trõ lúâi àïì nghõ cuãa baâ laâ thïë naâo.
- Àêëy meå xem! - Arthur reo lïn. - Reámi muöën maâ.
- Bêy giúâ, baâ Milligan noái tiïëp, ta cêìn phaãi coá àûúåc sûå thoãa
thuêån cuãa chuã anh êëy, vò vêåy meå seä viïët thû cho cuå àïí cuå gùåp
chuáng ta úã Cette vò chuáng ta khöng thïí quay laåi Toulouse àûúåc. Meå
seä gûãi tiïìn taâu xe vaâ giaãi thñch cho cuå taåi sao chuáng ta khöng thïí
ài taâu hoãa. Meå mong cuå seä túái theo lúâi múâi cuãa chuáng ta. Nïëu cuå
chêëp nhêån nhûäng àïì nghõ cuãa meå, meå vêîn coân phaãi thoãa thuêån vúái
cha meå Reámi nûäa, hoå phaãi àûúåc hoãi yá kiïën.
Mêëy lúâi sau cuâng naây laâm töi cay àùæng trúã laåi thûåc tïë àau
buöìn tûâ giêëc mú maâ töi àang bay böíng.
Sûå thêåt thïë laâ buâng nöí. Töi ruång rúâi. Baâ Milligan nhòn töi
ngaåc nhiïn muöën töi noái ra nhûng töi khöng daám traã lúâi nhûäng cêu
hoãi cuãa baâ. Baâ laåi tûúãng töi lo lùæng vïì viïåc chuã töi sùæp túái nïn
khöng gùång hoãi nûäa.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 58

May thay àaä sùæp àïën giúâ ài nguã töi coá thïí vaâo buöìng suy nghô
vaâ súå haäi. Vaâ sau khi àaä nghô ài nghô laåi haâng trùm lêìn cuâng möåt yá
nghô, sau khi àaä chêëp nhêån biïët bao caách giaãi quyïët mêu thuêîn
lêîn nhau, töi dûâng laåi úã caách thuêån tiïån nhêët: àïí mùåc noá àïën àêu
thò àïën, caái gò àïën vúái töi töi àaânh chêëp nhêån.
Ba ngaây sau khi gûãi thû ài baâ Milligan nhêån àûúåc traã lúâi. Cuå
Vitalis viïët vaâi doâng noái laâ rêët hên haånh àûúåc àïën theo lúâi múâi cuãa
baâ, thûá baãy sau cuå seä àïën trïn chuyïën taâu hai giúâ chiïìu.
Töi xin pheáp baâ Milligan ra ga, àem theo luä choá vaâ Joli -
Coeur. Chuáng töi àúåi taâu àïën.
Boån choá àûáng ngöìi khöng yïn, chuáng caãm thêëy coá caái gò àoá,
coân töi, töi vö cuâng xuác àöång.
Trong têm höìn döët naát cuãa töi bao àêëu tranh mêu thuêîn vúái
nhau àang diïîn ra.
Chñnh luä choá baáo cho töi biïët taâu àaä àïën vaâ àaánh húi thêëy
chuã töi. Böîng nhiïn töi thêëy mònh bõ keáo ài vaâ vò khöng chuêín bõ,
chuáng thoaát khoãi tay töi. Chuáng chaåy vaâ suãa lïn mûâng rúä, ngay lêåp
tûác töi thêëy chuáng nhaãy quanh cuå Vitalis vûâa xuêët hiïån trong
trang phuåc moåi khi. Nhanh hún caác baån, Capi lao vaâo voâng tay chuã
töi trong khi Zerbino vaâ Dolce baám riïët vaâo chên cuå. Àïën lûúåt töi
tiïën túái, cuå Vitalis àùåt Capi xuöëng àêët öm siïët lêëy töi trong hai
caánh tay vaâ lêìn àêìu tiïn vûâa öm hön töi vûâa nhùæc ài nhùæc laåi:
- Töåi nghiïåp, con yïu dêëu töåi nghiïåp cuãa ta.
Chuã töi vöën khöng phaãi ngûúâi khùæc nghiïåt nhûng cuäng khöng
bao giúâ thñch vuöët ve mún trúán, töi khöng quen vúái nhûäng thïí hiïån
tònh caãm yïu thûúng tròu mïën nhû thïë nïn caãm àöång quaá, mùæt töi
ngêåp lïå.
Töi thêëy cuå giaâ ài trong nhaâ tuâ, lûng coâng xuöëng, mùåt xanh
xao.
- Con thêëy öng thay àöíi, àuáng khöng? Nhûng bêy giúâ thò seä
khaá lïn thöi.
Röìi cuå àöíi àïì taâi:

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 59

- Baâ maâ viïët thû cho öng àoá, con biïët baâ ta trong hoaân caãnh
naâo.
Töi kïí laåi cuå nghe chuyïån gùåp gúä cuãa chuáng töi. Töi kïí thêåt
daâi vò súå àïën höìi kïët thuác phaãi àïì cêåp túái vêën àïì laâm töi àang hïët
höìn vò tûâ luác naây khöng bao giúâ töi coá thïí noái vúái chuã töi laâ töi
muöën úã laåi vúái baâ Milligan nûäa. Nhûng töi chûa phaãi thuá nhêån
chuyïån naây, kïí chûa xong thò chuáng töi àaä túái khaách saån baâ
Milligan úã. Hún nûäa cuå Vitalis cuäng khöng noái gò vúái töi vïì bûác thû
cuãa baâ Milligan, cuäng khöng noái túái nhûäng lúâi àïì nghõ maâ baâ seä
phaãi noái vúái cuå.
- Cho öng biïët söë buöìng cuãa baâ êëy coân con úã laåi àêy vúái luä choá
vaâ Joli - Coeur.
Taåi sao cuå Vitalis khöng muöën töi tham dûå cuöåc noái chuyïån
vúái baâ Milligan? Chûa tòm àûúåc cêu traã lúâi thò töi àaä thêëy cuå quay
vïì.
- Con àïën taåm biïåt baâ ài, cuå baão töi, mûúâi phuát nûäa ta seä ài.
Töi ngêìn ngûâ, mùåc dêìu caãm giaác vïì quyïët àõnh àoá laâm töi
ngaä ngûãa.
- Thïë ra con chûa hiïíu sao? - Cuå noái.
Chûa bao giúâ cuå coá thoái quen noái xùéng vúái töi. Töi àûáng dêåy.
- Cuå noái laâ... - töi hoãi.
- Laâ con coá ñch àöëi vúái öng, öng cuäng coá ñch vúái con, vaâ öng
khöng muöën boã con.
Vaâo buöìng baâ Milligan töi thêëy Arthur àang khoác coân meå noá
àang cuái xuöëng an uãi noá.
- Reámi, coá phaãi anh khöng ài khöng? - Arthur kïu lïn.
Baâ Milligan traã lúâi thay töi, giaãi thñch laâ töi phaãi vêng lúâi.
- Chuã chaáu thûåc sûå yïu thûúng chaáu Reámi aå, chaáu giuáp ñch
àûúåc cho cuå nhiïìu. Hún nûäa lúâi cuå noái laâ lúâi cuãa möåt con ngûúâi
lûúng thiïån. Cuå noái nhû thïë naây àïí cùæt nghôa lúâi tûâ chöëi cuãa mònh:
"Töi yïu thùçng beá naây, noá cuäng yïu töi, baâi hoåc khùæc nghiïåt cuãa

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 60

trûúâng àúâi hoåc àûúåc úã bïn töi àöëi vúái noá seä coá ñch hún tònh traång
àêìy túá giaã danh maâ baâ daânh cho noá duâ baâ khöng muöën. Baâ seä àem
laåi cho noá hoåc vêën, giaáo duåc, taåo nïn trñ tuïå noá nhûng khöng taåo
àûúåc tñnh caách cho noá. Noá khöng thïí laâ con trai baâ. Noá seä laâ con
töi. Töi, töi cuäng seä daåy döî chaáu." - Con khöng muöën Reámi ài! -
Arthur kïu lïn.
- Nhûng anh êëy phaãi ài. - Meå noá traã lúâi.
Töi beân laåi gêìn Arthur, öm noá trong tay vaâ hön noá nhiïìu lêìn,
àùåt trong nhûäng caái hön àoá têët caã tònh caãm cuãa töi àöëi vúái noá. Röìi,
rûát ra khoãi caái siïët chùåt cuãa noá töi túái chöî baâ Milligan, cêìm lêëy baân
tay baâ maâ hön..Baâ hön töi trïn traán. Thïë laâ töi àûáng ngay lïn vaâ
chaåy ra cûãa:
- Arthur, anh seä yïu em maäi maäi! - Töi vûâa noái vûâa thöín thûác
laâm gioång töi bõ ngùæt quaäng.
- Coân baâ, thûa baâ, chaáu seä khöng bao giúâ quïn baâ!
- Reámi! Reámi! - Arthur kïu.
Nhûng töi khöng nghe thïm nûäa, töi àaä chaåy ra ngoaâi.
Möåt phuát sau töi úã bïn chuã töi.
- Lïn àûúâng! - Chuã töi noái.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 61

CHÛÚNG 5 : TUYÏËT VAÂ CHOÁ SOÁI

Laåi phaãi theo goát bûúác chên chuã töi ài doåc theo nhûäng con
àûúâng lúán, dêy àaân àeo cùng trïn chiïëc vai àau. Laåi phaãi laâm troâ úã
nhûäng núi cöng cöång, phaãi cûúâi phaãi khoác àïí mua vui cho "cûã toåa
àaáng kñnh".
Sûå chuyïín tiïëp naây khaá ngùåt ngheâo vò bao giúâ ngûúâi ta cuäng
thûúâng mau quen vúái sung tuác, vúái haånh phuác. Töi coá nhûäng chaán
ngaán, buöìn naãn vaâ mïåt nhoåc chûa tûâng caãm thêëy trûúác khi àûúåc
söëng cuöåc àúâi cuãa nhûäng ngûúâi sung sûúáng trïn thïë gian naây trong
hai thaáng ïm àïìm vûâa qua.
Trong nhûäng chuyïën ài böå daâi dùçng dùåc nhû vêåy, nhiïìu lêìn
töi tuåt laåi sau àïí mùåc sûác nghô àïën Arthur, àïën meå noá, àïën taâu
Thiïn Nga, cho têm tûúãng trúã vïì söëng vúái quaá khûá.
May thay trong nöîi buöìn cuãa töi laåi coá möåt niïìm an uãi: chuã
töi dõu daâng hún nhiïìu, trûúác.àêy chûa tûâng thêëy bao giúâ. Vïì mùåt
naây tñnh tònh cuå coá thay àöíi lúán, hoùåc ñt nhêët laâ trong caách àöëi xûã
vúái töi. Àiïìu naây nêng àúä töi nhiïìu, töi caãm thêëy mònh khöng àïën
nöîi cö àún trong cuöåc àúâi.
Sau khi tûâ Cette ra ài, rêët nhiïìu ngaây chuáng töi khöng noái
túái baâ Milligan vaâ thúâi kyâ töi söëng trïn taâu Thiïn Nga; nhûng dêìn
daâ àïì taâi naây xuêët hiïån trong nhûäng cuöåc chuyïån troâ giûäa chuáng
töi, bao giúâ chuã töi cuäng laâ ngûúâi àêìu tiïn àïì cêåp túái vaâ chùèng mêëy
chöëc khöng ngaây naâo tïn baâ Milligan khöng àûúåc nhùæc túái.
- Con yïu baâ êëy lùæm haã? - Cuå Vitalis baão töi. - öng hiïíu àiïìu
àoá lùæm, baâ êëy thêåt töët vúái con. Khöng phaãi con chó nghô àïën baâ êëy
vò loâng biïët ún maâ thöi àêu.
Röìi cuå thûúâng noái thïm:
- Phaãi nhû vêåy thöi.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 62

Luác àêìu töi khöng hiïíu, nhûng dêìn dêìn töi ài àïën tûå baão
phaãi nhû vêåy coá nghôa laâ phaãi tûâ chöëi lúâi àïì nghõ cuãa baâ Milligan
muöën giûä töi úã laåi vúái baâ. Hùèn àoá laâ àiïìu chuã töi nghô khi noái "Phaãi
nhû vêåy thöi" vaâ hònh nhû trong mêëy chûä naây coá chuát gò luyïën tiïëc.
Möîi lêìn àïën möåt thaânh phöë naâo àoá, núi àêìu tiïn töi ài thùm
àïìu laâ keâ söng vaâ cêìu, töi tòm taâu Thiïn Nga. Khi naâo thêëy möåt
con taâu möåt nûãa chòm trong sûúng muâ múâ mõt töi laåi àûáng chúâ.
Nhûng khöng phaãi noá.
Thónh thoaãng töi maånh daån hoãi thùm caác thuãy thuã, töi mö taã
con taâu, nhûng hoå khöng nhòn thêëy.
Chuáng töi úã Lyon nhiïìu tuêìn lïî, khi naâo coá thúâi gian cho
riïng mònh töi laåi ra keâ söng Rhöne vaâ söng Saöne. Nhûng duâ cho
coá tòm hoaâi töi cuäng chùèng thêëy taâu Thiïn Nga àêu caã.
Àaä àïën luác phaãi dúâi Lyon àïí ài Dijon, töi bùæt àêìu caãm thêëy
khöng coân hy voång naâo gùåp laåi baâ Milligan vaâ Arthur nûäa, vò úã
Lyon töi àaä nghiïn cûáu moåi baãn àöì nûúác Phaáp tòm àûúåc trïn giaá
caác quêìy baán saách, töi biïët con söng àaâo chñnh maâ taâu Thiïn Nga
ài theo àïí túái söng Loa taách khoãi söng Saöne úã Chalon.
Chuáng töi túái Chalon röìi laåi ra ài maâ khöng gùåp taâu Thiïn
Nga, àaânh tûâ boã ûúác mú. Phaãi laâm àiïìu naây töi khöng khoãi buöìn
ghï gúám.
Àïí laâm cho nöîi thêët voång cuãa töi tùng thïm, àuáng luác naây
thúâi tiïët trúã nïn rêët xêëu, muâa àöng.àaä túái, ài böå dûúái mûa, trong
buân ngaây caâng khoá khùn. Buöíi töëi khi túái möåt caái quaán töìi taân hay
möåt vûåa thoác, nhoaâi ngûúâi ra vò mïåt, nûúác mûa ngêëm vaâo têån aáo sú
mi, buân lêëm àïën têån chên tú keä toác, töi khöng thïí naâo ài nguã vúái
nhûäng yá nghô tûúi vui àûúåc.
Khi dúâi Dijon, chuáng töi ài qua daäy àöìi Búâ Vaâng thò chúåt gùåp
möåt trêån laånh êím laâm chuáng töi reát thêëu xûúng, Joli - Coeur coân
buöìn bûåc caáu kónh hún caã töi nûäa.
Muåc àñch cuãa chuã töi laâ ài àïën Paris caâng nhanh caâng töët búãi
vò chó coá úã àoá chuáng töi múái coá cú höåi biïíu diïîn trong muâa àöng.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 63

Nhûng vò tuái tiïìn coá haån khöng ài taâu hoãa àûúåc chuáng töi àaânh ài
böå suöët chùång àûúâng.
Cho túái Chation moåi viïåc vêîn taåm xuöi chiïìu, nhûng khi dúâi
thaânh phöë naây mûa taånh vaâ gioá quay vïì hûúáng bùæc. Bêìu trúâi keáo
àêìy mêy biïíu hiïån sùæp coá tuyïët.
Tuy nhiïn chuáng töi àaä túái àûúåc möåt ngöi laâng lúán maâ khöng
gùåp tuyïët, nhûng yá chuã töi laâ phaãi àïën Troyes cho thêåt nhanh búãi
vò Troyes laâ möåt thaânh phöë lúán coá thïí biïíu diïîn vaâi buöíi àûúåc nïëu
nhû vò trúâi xêëu maâ phaãi truá chên taåi àoá.
- Con ài nguã súám ài, cuå baão töi ngay sau khi chuáng töi öín
àõnh chöî úã trong quaán, mai ta lïn àûúâng súám.
Cuå cûá ngöìi bïn loâ sûúãi trong bïëp àïí sûúãi êëm cho Joli - Coeur
suöët ngaây àaä phaãi chõu laånh vaâ khöng ngûâng rïn ró mùåc duâ chuáng
töi àaä cêín thêån boåc noá trong nhiïìu têëm chùn.
Saáng höm sau töi dêåy súám.
- ÚÃ àõa võ cuå, chuã quaán noái vúái chuã töi, töi seä khöng ài, tuyïët
xuöëng àïën núi röìi.
- Töi àang vöåi, cuå Vitalis àaáp, töi hy voång àïën àûúåc Troyes
trûúác khi tuyïët rúi.
- Khöng ài nöíi ba mûúi cêy söë trong möåt giúâ àêu.
Tuy vêåy chuáng töi vêîn cûá ài. Cuå Vitalis öm chùåt Joli - Coeur
dûúái aáo veát mong truyïìn cho noá chuát húi êëm cuãa chñnh mònh, luä
choá chaåy trûúác chuáng töi; úã Dijon chuã töi àaä mua möåt têëm da cûâu
bïn dûúái laâ len, töi truâm vaâo ngûúâi têëm da cûâu àoá, gioá quêët vaâo
mùåt laâm cho têëm da dñnh chùåt vaâo ngûúâi töi.
Múã miïång ra chùèng thuá võ gò, chuáng töi cûá nhanh chên lùèng
lùång maâ ài..Vuâng chuáng töi ài qua buöìn thaãm vö cuâng caâng laâm
tùng thïm yïn lùång, cöë nhòn thêåt xa trong caái ngaây töëi trúâi naây
ngûúâi ta cuäng chó thêëy nhûäng caánh àöìng trú truåi, nhûäng ngoån àöìi
cùçn cöîi vaâ nhûäng caánh rûâng chaáy seám.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 64

Gioá vêîn thöíi tûâ phña bùæc vaâ húi coá xu hûúáng thöíi vïì phña têy,
phña naây bêìu trúâi coá nhûäng àaám mêy maâu àöìng hêìu nhû àeâ nùång
lïn caác ngoån cêy.
Ngay sau àoá möåt vaâi nuå tuyïët to bùçng caánh bûúám bay qua
trûúác mùæt chuáng töi, noá cûá bay lïn laåi bay xuöëng, quay cuöìng
khöng chaåm xuöëng àêët.
Chuáng töi ài chûa àûúåc bao xa, töi cho rùçng khoá loâng àïën
àûúåc Troyes trûúác khi tuyïët xuöëng; nhûng töi chùèng lo lùæm, thêåm
chñ coân tûå baão mònh tuyïët vûâa rúi seä laâm ngûâng gioá bùæc, laånh seä
giaãm ài.
Nhûng töi chûa hiïíu thïë naâo laâ möåt trêån baäo tuyïët maâ töi seä
hoåc àûúåc ngay sau àêy.
Tûâ phña têy bùæc nhûäng àaám mêy bay laåi gêìn vaâ bêìu trúâi phña
àoá àûúåc chiïëu saáng trùæng lïn; maån sûúân chuáng àaä múã: àoá laâ tuyïët.
Möåt cún mûa tuyïët bao phuã chuáng töi.
- Roä raânh raânh laâ chuáng ta khöng àïën àûúåc Troyes röìi, cuå
Vitalis noái, ta phaãi truá trong cùn lïìu àêìu tiïn ta gùåp thöi.
Noái thò dïî àêëy nhûng tòm àêu ra nhaâ? Trûúác luác tuyïët bao
phuã chuáng töi, töi àaä xem xeát kyä caã vuâng túái têån núi xa nhêët maâ
mùæt töi nhòn thêëu àûúåc, töi chùèng thêëy möåt ngöi nhaâ hay bêët cûá caái
gò chûáng toã coá laâng maåc àêu àêy. Ngûúåc laåi chuáng töi sùæp vaâo möåt
khu rûâng thò coá.
Laâm sao tröng mong vaâo möåt ngöi nhaâ àûúåc?
Nhûng coá leä sau hïët thò tuyïët seä khöng tiïëp tuåc rúi nûäa
chùng?
Tuyïët caâng rúi nhiïìu hún.
Chùèng bao lêu tuyïët àaä phuã kñn nhûäng gò caãn noá trïn mùåt
àûúâng: nhûäng àöëng àaá, àöëng coã bïn vïå àûúâng, buåi rêåm, buåi cêy
trong caác höë. Dêìu vêåy chuáng töi vêîn cûá ài, thónh thoaãng laåi quay
mùåt ra sau àïí thúã.
Luä choá theo goát chuáng töi, àoâi hoãi möåt chöî êín maâ chuáng töi
khöng thïí àem laåi cho chuáng àûúåc. Chuáng töi tiïën lïn rêët vêët vaã,

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 65

khöng nhòn thêëy gò, ngûúâi ûúát suäng, laånh buöët, vaâ mùåc dêìu àaä úã
giûäa rûâng nhûng chuáng töi chùèng àûúåc che chùæn tñ gò, con àûúâng
vêîn phúi ra trûúác gioá..May mùæn thay (coá phaãi laâ may khöng àêy?),
cún gioá àang löìng löån giaãm ài möåt chuát nhûng tuyïët caâng rúi
maånh, tuyïët khöng coân rúi nhû buåi nûäa maâ tûâng maãng cûáng, to.
Chó trong vaâi phuát con àûúâng phuã möåt lúáp tuyïët daây. Thónh
thoaãng töi thêëy chuã töi nhòn sang bïn traái tûåa nhû tòm toâi caái gò
àoá; nhûng úã àoá chó thêëy möåt khu rûâng tröëng khaá röång. Cuå hy voång
tòm thêëy gò úã àêy?
Böîng nhiïn töi thêëy cuå Vitalis àûa tay vïì phña traái nhû àïí
laâm töi chuá yá. Töi hònh nhû nhòn thêëy trong khoaãng rûâng thûa àoá
möåt caái lïìu bùçng caânh cêy phuã àêìy tuyïët. Phaãi tòm möåt con àûúâng
ài túái lïìu. Rêët khoá.
ÚÃ chöî têån cuâng cuãa khu rûâng tröëng àoá, núi tiïëp cêån khu rûâng
coá cêy to, töi coá caãm giaác caái höë úã chöî con àûúâng lúán àaä àûúåc lêëp
àêìy coá leä coá àûúâng ài vaâo lïìu.
Lyá luêån nhû vêåy laâ àuáng, chuáng töi giêîm vaâo höë tuyïët maâ
khöng bõ thuåt vaâ chùèng bao lêu chuáng töi túái caái lïìu.
Chöî truá naây àaáng giaá möåt ngöi nhaâ. Luä choá nhanh chên hún
chuáng töi, hùng haái hún chuáng töi xöng vaâo àêìu tiïn, chuáng lùn löån
trïn mùåt àêët vaâ suãa lïn mûâng rúä. Chuáng töi cuäng maän nguyïån
khöng keám chó coá àiïìu laâ thïí hiïån ra khaác chuáng maâ thöi.
- Öng àaä nghô ngay laâ úã quaäng rûâng thûa naây thïë naâo cuäng coá
lïìu cuãa ngûúâi ài àöën cuãi.
Giúâ thò mùåc sûác tuyïët rúi.
- Vêng, tha höì cho noá rúi. - Töi noái vúái veã thaách thûác.
Töi ra cûãa lïìu giuä aáo veát vaâ muä.
Àöì àaåc trong lïìu chó coá möåt caái ghïë daâi bùçng àêët vaâ vaâi taãng
àaá duâng laâm chöî ngöìi. Nhûng caái maâ trong hoaân caãnh hiïån taåi coân
coá giaá trõ hún nhiïìu àöëi vúái chuáng töi, àoá laâ nùm saáu hoân gaåch àùåt
sùén trong möåt goác lïìu laâm bïëp.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 66

Chuáng töi coá thïí nhoám lûãa. Lûãa àûúåc nhoám rêët nhanh vaâ möåt
ngoån lûãa saáng bûâng nöí leáp beáp tûúi vui trïn caái loâ sûúãi cuãa chuáng
töi.
A! Ngoån lûãa tuyïåt àeåp! Ngoån lûãa quyá hoáa!
Dô nhiïn chaáy nhû vêåy laâm cho khoái toãa àêìy lïìu nhûng quan
troång gò àöëi vúái chuáng töi? Chuáng töi chó cêìn êëm.
Trong khi töi nùçm xeåp xuöëng àêët chöëng hai tay thöíi lûãa, luä
choá ngöìi quanh bïëp möåt caách trang troång trïn hai chên sau, cöí
ngoãng lïn, phúi chiïëc buång ûúát vaâ laånh ngùæt ra trûúác ngoån
lûãa..Ngay sau àoá Joli - Coeur heá chiïëc aáo veát cuãa öng chuã ra, thêån
troång thoâ muäi ra ngoaâi nhòn xem mònh àang úã àêu; xem xeát chùæc
chùæn röìi noá nhaãy phùæt xuöëng àêët chiïëm chöî töët nhêët trûúác ngoån lûãa
vaâ hú hai baân tay run rêíy beá xñu ra trûúác lûãa.
Bêy giúâ chuáng töi àaä yïn têm khöng chïët reát nûäa, nhûng
chûa giaãi quyïët àûúåc vêën àïì àoái. May thay chuã töi laâ ngûúâi thêån
troång vaâ àêìy kinh nghiïåm, buöíi saáng luác töi coân chûa dêåy cuå àaä
chuêín bõ thûác ùn ài àûúâng: möåt chiïëc baánh mò troân vaâ möåt miïëng
phoá maát nhoã, cho nïn tröng thêëy chiïëc baánh têët caã chuáng töi àïìu toã
ra rêët haâi loâng.
Khêíu phêìn khöng nhiïìu, töi àaä hy voång nhêìm: àaáng leä ùn caã
caái baánh, chuã töi chó cho chuáng töi coá möåt nûãa.
- Öng khöng thuöåc àûúâng, cuå noái àïí traã lúâi cho caái nhòn doâ hoãi
cuãa töi, öng chûa biïët tûâ àêy àïën Troyes coá caái quaán naâo khöng.
Hún nûäa öng cuäng khöng biïët khu rûâng naây. Öng chó biïët vuâng
naây rêët nhiïìu rûâng. Coá leä coân xa múái coá ngûúâi úã. Biïët àêu ta bõ
haäm lêu trong caái lïìu naây thò sao. Phaãi lûu laåi thûåc phêím.
Tuy nhiïn duâ cho bûäa ùn thêåt àaåm baåc chuáng töi cuäng vûäng
daå lïn nhiïìu, chuáng töi àaä coá chöî truá, ngoån lûãa ngêëm dêìn vaâo
chuáng töi möåt niïìm êëm aáp ïm aái. Luä choá àaä nguã vaâ töi cuäng muöën
laâm nhû vêåy.
Töi khöng biïët àaä nguã trong bao lêu, khi töi tónh dêåy tuyïët
àaä ngûâng rúi. Töi nhòn ra ngoaâi: àöëng tuyïët phuã trûúác lïìu àaä daây
lïn nhiïìu, nïëu phaãi lïn àûúâng hùèn tuyïët phaãi ngêåp àïën àêìu göëi töi.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 67

Trong khi töi àang àûáng úã cûãa lïìu töi nghe thêëy tiïëng chuã töi
goåi:
- Con muöën laåi lïn àûúâng chùng? - Cuå baão töi.
- Chaáu khöng biïët, chaáu seä laâm theo lúâi cuå baão.
- Thïë naây nheá, yá öng laâ hùéng úã laåi àêy, ñt nhêët ta coân coá chöî
truá êín, coá lûãa sûúãi.
Töi nghô chuáng töi úã laåi seä khöng coá baánh mò, nhûng töi giûä yá
nghô êëy trong buång.
- Öng cho laâ tuyïët laåi sùæp rúi tiïëp ngay bêy giúâ àêy, cuå Vitalis
noái, ta khöng thïí phúi mònh ra trïn àûúâng trong khi khöng biïët
nhaâ cûãa coá gêìn ta khöng. Tuyïët thïë naây maâ qua àïm doåc àûúâng
chùæc chùèng ïm aã gò, thaâ úã laåi àêy coân hún..Àïí ùn töëi cuå Vitalis chia
àïìu mêíu baánh coân laåi laâm saáu. Húäi öi! Chùèng coân àûúåc bao nhiïu,
chùèng mêëy chöëc maâ hïët nhùén mùåc dêìu chuáng töi chia baánh thaânh
tûâng miïëng nhoã xñu maâ ùn àïí keáo daâi bûäa cúm!
Tuyïët tiïëp tuåc rúi, dai dùèng nhû luác trûúác, giúâ naây sang giúâ
khaác lúáp tuyïët phuã trïn mùåt àêët cûá daây lïn dêìn doåc theo caác cuåm
chöìi. …n cúm xong thò chuáng töi chó coân thêëy lúâ múâ nhûäng gò xaãy
ra bïn ngoaâi tuáp lïìu búãi vò vaâo caái ngaây töëi tùm naây boáng töëi túái rêët
súám.
Àïm röìi maâ tuyïët vêîn khöng ngûâng rúi. Vò phaãi qua àïm úã
àêy nïn töët nhêët laâ chuáng töi ài nguã súám, töi cuäng laâm nhû luä choá,
sau khi quêën mònh trong têëm da cûâu maâ töi àaä hong khö luác ban
ngaây, töi nùçm daâi bïn ngoån lûãa, àêìu göëi trïn möåt phiïën àaá nhùén
duâng laâm göëi.
- Nguã ài, cuå Vitalis baão töi, khi naâo muöën nguã öng seä àaánh
thûác chaáu dêåy, búãi vò möåt trong hai chuáng ta phaãi thûác àïí duy trò
ngoån lûãa.
Töi khöng àïí nhùæc àïën hai lêìn.
Khi chuã töi àaánh thûác töi dêåy, àïm àaä khuya.
Tuyïët khöng rúi nûäa, lûãa vêîn chaáy.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 68

- Bêy giúâ àïën phiïn chaáu, cuå Vitalis baão töi, chó cêìn chaáu
thónh thoaãng cho thïm cuãi vaâo bïëp.
Àïën lûúåt cuå nùçm daâi trûúác ngoån lûãa, saát vaâo Joli - Coeur
quêën trong möåt caái chùn vaâ chùèng bao lêu cuå thúã àïìu vaâ to, töi biïët
cuå àaä nguã.
Thïë laâ töi àûáng dêåy, roán reán trïn àêìu ngoán chên ài ra cûãa lïìu
àïí xem bïn ngoaâi thïë naâo.
Têët caã àûúåc chön vuâi trong tuyïët, nhòn ra thêåt xa cuäng chó
thêëy nhû möåt chiïëc khùn traãi baân mêëp mö àêìy möåt maâu trùæng xoáa.
Bêìu trúâi àiïím vaâi ngöi sao lêëp laánh nhûng duâ chuáng coá saáng àïën
mêëy chùng nûäa chñnh tuyïët múái taåo nïn aánh saáng nhúåt nhaåt chiïëu
trïn quang caãnh naây. Trúâi laåi trúã laånh, úã ngoaâi kia chùæc laånh buöët
vò khöng khñ traân vaâo lïìu reát coáng lïn àûúåc.
Chuáng töi thêåt sung sûúáng gùåp àûúåc cùn lïìu naây. Nïëu khöng
seä ra sao úã giûäa rûâng?
Duâ ài laåi rêët kheä töi àaä laâm luä choá thûác giêëc, Zerbino theo töi
ra cûãa. Noá mau chaán, muöën ra ngoaâi. Töi lêëy tay ra lïånh cho noá
vaâo. Noá vêng lúâi nhûng caái muäi vêîn hûúáng ra cûãa, toã ra laâ möåt con
choá bûúáng bónh.
Cuöëi cuâng töi túái gêìn ngoån lûãa. Trong möåt luác lêu, töi nhòn
nhûäng tia lûãa bêåp buâng laâm vui. Dêìn dêìn, nöîi mïåt moãi laâm töi àúâ
àêîn. Töi laåi chòm vaâo giêëc nguã trong khi vêîn tûúãng mònh àang
thûác..Böîng nhiïn töi choaâng tónh búãi tiïëng choá suãa giêån dûä.
- Caái gò vêåy? - Cuå Vitalis cuäng thûác dêåy kïu lïn. - Coá chuyïån
gò xaãy ra thïë?
- Chaáu khöng biïët.
Capi lao ra cûãa.
Àaáp laåi tiïëng suãa cuãa Capi laâ hai ba tiïëng ruá thaãm thiïët
trong àoá töi nhêån ra tiïëng con Dolce.
Nhûäng tiïëng ruá naây vang lïn tûâ phña sau lïìu. Töi àõnh ài ra,
chuã töi ngùn laåi.
- Cho thïm cuãi vaâo lûãa àaä.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 69

Trong khi töi theo lúâi cuå thò cuå lêëy ra tûâ trong bïëp möåt que
cúâi lûãa vaâ thöíi vaâo àêìu toan cho noá rûåc lïn. Cuå giûä que cúâi àoá trong
tay.
Àuáng luác chuáng töi àõnh ài ra thò möåt tiïëng tru khuãng khiïëp
vang lïn trong yïn lùång.
- Choá soái röìi! Zerbino vaâ Dolce àêu?
Töi khöng traã lúâi àûúåc. Coá leä trong luác töi nguã hai con choá àaä
ra ngoaâi.
- Cêìm lêëy möåt que cúâi lûãa ra cûáu chuáng ài.
Nhûng khi ra àïën quaäng rûâng thûa, chuáng töi chùèng thêëy
choá cuäng chùèng thêëy choá soái, chó thêëy vïët chên nhûäng con choá in
trïn tuyïët.
Chuáng töi cûá ài theo vïët chên naây, nhûäng vïët chên ài quanh
lïìu; röìi úã möåt quaäng caách lïìu khaá xa trong boáng töëi chuáng töi thêëy
möåt vuâng tuyïët bõ chaâ àaåp, nhû thïí nhûäng con choá àaä lùn löån trong
àoá.
Cuå Vitalis àaä khùèng àõnh nöîi hoaãng súå cuãa töi.
- Choá soái cùæp chuáng ài röìi.
Chuã töi trúã vïì cùn lïìu, töi theo sau, möîi bûúác laåi ngoaãnh laåi
sau vaâ dûâng laåi nghe ngoáng, nhûng töi chó nghe thêëy tiïëng laåo xaåo
cuãa tuyïët.
Trong lïìu möåt sûå ngaåc nhiïn àang chúâ àúåi chuáng töi, nhûäng
caânh cêy töi xïëp trïn ngoån lûãa chaáy buâng lïn trong khi chuáng töi
khöng coá mùåt trong lïìu.
Töi chùèng nhòn thêëy Joli - Coeur àêu caã.
Töi goåi noá, àïën lûúåt cuå Vitalis goåi noá, nhûng khöng thêëy noá
ra. Chuáng töi cêìm möåt nùæm caânh cêy àang chaáy, ài ra tòm vïët tñch
noá.
Chuáng töi khöng tòm thêëy dêëu vïët naâo cuãa noá caã.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 70

Chuáng töi laåi vaâo lïìu, xem noá coá thu mònh sau boá cuãi naâo
khöng. Chuáng töi tòm rêët lêu, töi.treâo caã lïn vai cuå Vitalis thaám
hiïím nhûäng caânh cêy dûång lïìu, cuäng vö ñch.
Töi hoãi chuã töi xem cuå coá cho laâ noá cuäng bõ choá soái tha ài hay
khöng.
- Khöng, cuå baão, soái khöng daám vaâo lïìu khi coá aánh saáng àêu.
Chuáng töi laåi bùæt àêìu ài tòm nhûng cuäng nhû lêìn àêìu khöng
àem laåi kïët quaã gò.
- Phaãi àúåi ban ngaây ban mùåt thöi. - Cuå Vitalis noái.
Nhûäng ngöi sao tùæt ài vaâ trúâi saáng dêìn.
Ngay khi aánh saáng laånh ngùæt cuãa ban mai khiïën chuáng töi
nhòn roä hònh thuâ caác buåi cêy vaâ caác cêy to, chuáng töi ài ra ngoaâi.
Cuå Vitalis vuä trang bùçng möåt caái gêåy to, töi cuäng vêåy. Trong khi
chuáng töi maãi tòm dêëu vïët cuãa Joli - Coeur trïn mùåt àêët, Capi böîng
nhòn lïn vaâ suãa vang mûâng rúä, àiïìu àoá coá nghôa phaãi tòm úã trïn
khöng chûá khöng phaãi úã dûúái àêët.
Quaã nhiïn chuáng töi thêëy mùåt tuyïët phuã maái lïìu àaä bõ giêîm
lïn àêy àoá cho túái möåt caânh cêy lúán ruã xuöëng maái lïìu. Mùæt chuáng
töi doäi theo caânh cêy naây, noá laâ caânh cuãa möåt cêy söìi, thò thêëy úã tñt
trïn cao chöî möåt chaåc cêy coá möåt caái boáng thêîm maâu thu mònh úã
àoá.
Àoá laâ Joli - Coeur vaâ chuáng töi dïî daâng àoaán àûúåc caái gò àaä
xaãy ra: quaá súå haäi nhûäng tiïëng ruá cuãa choá vaâ choá soái, Joli - Coeur
lao lïn noác lïìu trong khi chuáng töi ra ngoaâi, röìi tûâ àoá leo tñt lïn cêy
söìi cao vaâ cûá êín mònh trïn àoá ai goåi cuäng khöng thûa. Con vêåt beá
nhoã töåi nghiïåp mong manh êëy hùèn phaãi laånh coáng.
Chuã töi nheå nhaâng goåi noá. Noá leo thoùn thoùæt tûâ caânh noå
sang caânh kia röìi nhaãy phoác xuöëng vai cuå Vitalis, chui vaâo trong
aáo veát cuãa cuå.
Tòm àûúåc Joli - Coeur kïí cuäng àaä laâ nhiïìu, nhûng nhûäng con
choá vêîn mêët daång. Coá leä chuáng àaä bõ soái ngoaåm àûát cöí röìi tha àïën
möåt buåi rêåm naâo àoá àïí ùn thõt thoãa thñch.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 71

Töåi nghiïåp Zerbino, töåi nghiïåp Dolce.


Chuáng àaä laâ baån chuáng töi, laâ àöìng haânh cuãa chuáng töi, vui
sûúáng hoaån naån coá nhau, vaâ àöëi vúái töi, trong nhûäng ngaây buöìn baä
cö àún, chuáng laâ nhûäng ngûúâi baån thên thiïët.
Mùåt trúâi lêëp laánh trïn bêìu trúâi khöng gúån mêy vaâ nhûäng tia
nùæng laåi àûúåc tuyïët trùæng ngêìn khöng tò vïët phaãn chiïëu laåi, khu
rûâng luác naây thêåt rûåc rúä. Thónh thoaãng cuå Vitalis laåi thoâ tay.vaâo
trong chùn súâ Joli - Coeur, nhûng noá khöng êëm lïn chuát naâo.
- Phaãi túái möåt laâng naâo thöi, cuå Vitalis noái, chûá khöng Joli -
Coeur chïët mêët.
Chùn àûúåc hú noáng lïn, Joli - Coeur àûúåc quêën vaâo àoá röìi àùåt
vaâo trong aáo veát saát ngûåc chuã töi.
Chuáng töi chuêín bõ ài.
- Àêy laâ möåt caái quaán àaä bùæt chuáng ta traã tiïìn troå quaá àùæt. -
Cuå Vitalis noái.
Cuå ài àêìu, töi ài àùçng sau. Chuáng töi phaãi goåi Capi, noá cûá
àûáng úã ngûúäng cûãa cùn lïìu, muäi hûúáng vïì núi caác baån noá gùåp naån.
Túái àûúâng caái àûúåc mûúâi phuát thò chuáng töi gùåp möåt caái xe ba gaác,
ngûúâi àaánh xe cho biïët chó àöå möåt giúâ nûäa chuáng töi seä túái möåt ngöi
laâng. Chên chuáng töi tùng thïm sûác maånh.
Cuöëi cuâng, dûúái chên möåt sûúân àöìi xuêët hiïån nhûäng maái nhaâ
trùæng cuãa möåt ngöi laâng.
Chuáng töi khöng hïì coá thoái quen vaâo nhûäng quaán haång nhêët,
nhûäng caái quaán maâ veã sang troång cuãa chuáng hûáa heån ùn ngon nguã
ngon. Chuáng töi thûúâng dûâng laåi úã nhûäng quaán troå ngûúâi ta khöng
laâm chuáng töi röîng tuái.
Nhûng lêìn naây khöng phaãi nhû vêåy: cuå Vitalis cûá ài túái möåt
caái quaán coá treo têëm biïín vaâng rûåc.
Chuã töi lêëy veã "öng chuã" vaâo thùèng bïëp àïì nghõ chuã quaán cho
möåt buöìng töët coá sûúãi.
Luác àêìu chuã quaán, möåt ngûúâi coá böå daång chûäng chaåc khöng
theâm nhòn chuáng töi, nhûng daáng dêëp oai vïå cuãa chuã töi àaä khiïën

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 72

öng ta phaãi kñnh nïí, möåt ngûúâi hêìu gaái nhêån lïånh dêîn chuáng töi
ài.
- Con ài nùçm ài. - Cuå Vitalis baão töi trong khi cö hêìu nhoám loâ
sûúãi.
Töi ngaåc nhiïn àûáng yïn.
- Nhanh lïn! - Cuå Vitalis nhùæc laåi.
Töi àaânh vêng lúâi.
Trong khi töi nùçm dûúái chiïëc chùn löng cho êëm lïn, cuå Vitalis
cûá quay ài quay laåi chuá Joli -Coeur töåi nghiïåp nhû muöën laâm cho
noá noáng lïn.
- Chaáu noáng chûa? - Sau ñt lêu cuå Vitalis hoãi töi.
- Noáng phaát ngöët lïn röìi êëy aå.
Cuå nhanh choáng ài vïì phña töi, àùåt Joli -Coeur vaâo giûúâng töi
vaâ dùån töi öm ghò noá vaâo.ngûåc. Con vêåt beá boãng töåi nghiïåp sùén
saâng laâm têët caã moåi thûá. Noá daán chùåt mònh vaâo ngûúâi töi im thin
thñt, ngûúâi noá noáng hûâng hûåc.
Chuã töi xuöëng bïëp, chùèng mêëy chöëc cuå bûng lïn möåt baát rûúåu
noáng pha àûúâng. Cuå muöën Joli - Coeur uöëng vaâi thòa rûúåu naây
nhûng hai haâm rùng Joli - Coeur cûá nghiïën chùåt laåi khöng sao múã
ra àûúåc.
Noá thoâ möåt tay ra khoãi giûúâng vïì phña chuáng töi.
Trûúác khi töi vaâo gaánh haát, Joli - Coeur àaä möåt lêìn bõ sung
huyïët phöíi, ngûúâi ta àaä möåt lêìn trñch huyïët úã caánh tay noá, luác naây
caãm thêëy mònh laåi öëm noá beân giú caánh tay ra àïí ngûúâi ta laåi trñch
huyïët vaâ chûäa cho noá khoãi nhû lêìn trûúác.
Cuå Vitalis khöng nhûäng xuác àöång maâ coân lo lùæng.
- Uöëng chöî rûúåu naây ài, cuå Vitalis noái, öng ài tòm thêìy thuöëc.
Khöng àúåi cuå ra lïånh hai lêìn, töi uöëng baát rûúåu röìi nùçm vaâo
trong chùn, nhúâ thïm caái noáng cuãa rûúåu nûäa töi tûúãng mònh chïët
ngaåt.
Chuã töi ài khöng lêu trúã laåi ngay àem theo möåt thêìy thuöëc.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 73

Cuå Vitalis khöng noái laâ àïí thùm cho bïånh nhên naâo, cho nïn
thêëy töi nùçm trong giûúâng mùåt àoã nhû gêëc öng thêìy thuöëc beân tiïën
àïën phña töi:
- Sung huyïët röìi. - öng ta noái.
Vaâ öng ta lùæc àêìu, toã ra khöng coá gò laâ töët caã.
Àaä àïën luác laâm öng ta tónh ngöå. Töi beân keáo chùn lïn möåt
chuát, chó vaâo Joli - Coeur noái:
- Bïånh nhên àêy cú aå.
Öng thêìy thuöëc luâi laåi hai bûúác, quay vïì phña cuå Vitalis, kïu
lïn:
- Möåt con khó û!
Töi tûúãng öng ta sùæp tûác giêån ài ra.
Nhûng chuã töi laâ möåt ngûúâi khön kheáo.
Vûâa lïî pheáp vûâa ra veã rêët àaâng hoaâng, chuã töi ngùn öng thêìy
thuöëc laåi, giaãi thñch hoaân caãnh cho öng ta.
Ngûúâi yá vöën laâ nhûäng ngûúâi biïët lêëy loâng ngûúâi ta möåt caách
kheáo leáo, öng thêìy thuöëc laåi tûâ cûãa ra vaâo ài túái gêìn giûúâng bïånh.
Trong khi chuã töi giaãi thñch, coá leä Joli-Coeur àoaán àûúåc con
ngûúâi àeo kñnh naây laâ thêìy thuöëc, noá giú caánh tay ra àïën mûúâi lêìn
àïí àûúåc trñch huyïët.
- Öng xem con khó naây thöng minh nhû thïë naâo, noá biïët öng
laâ baác sô nïn àûa tay ra àïí öng xem maåch àêëy.
Cêu noái àoá khiïën baác sô quyïët àõnh khaám.
- Ca naây kïí cuäng laå thûåc àêëy. - öng ta noái.
Húäi öi! Thêåt buöìn cho chuáng töi. Joli-Coeur bõ àe doåa sung
huyïët phöíi.
Joli - Coeur yïu quyá sûå chùm soác cuãa töi lùæm, noá ban cho töi
möåt nuå cûúâi dõu daâng; caái nhòn cuãa noá giöëng nhû caái nhòn cuãa möåt
con ngûúâi vêåy. Do chuá yá àïën têët caã moåi thûá, chùèng lêu la gò noá

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 74

nhêån xeát thêëy möîi lêìn noá ho töi laåi cho noá möåt viïn àûúâng àaåi
maåch.
Möåt buöíi saáng khi ài ùn trûa vïì, trong khi töi àang úã bïn Joli
- Coeur - khöng bao giúâ chuáng töi boã noá möåt mònh - töi biïët chuã
quaán àoâi tiïìn chuã töi.
Chó coân coá nùm mûúi xu. Laâm thïë naâo bêy giúâ?
Chó coá möîi möåt caách ra khoãi nöîi khöën àöën naây: àoá laâ ngay töëi
höm àoá töí chûác möåt buöíi biïíu diïîn.
Maâ theo töi chuyïån naây hêìu nhû khöng thïí laâm àûúåc. êëy thïë
nhûng phaãi bùçng bêët cûá giaá naâo chùm soác Joli - Coeur vaâ cûáu söëng
noá.
Trong khi töi tröng ngûúâi öëm, cuå Vitalis tòm àûúåc möåt phoâng
biïíu diïîn úã chúå. Cuå viïët vaâ daán mêëy têëm aáp-phñch, böë trñ möåt sên
khêëu bùçng mêëy têëm vaán vaâ duäng caãm chi nùm mûúi xu mua nïën.
Töi lo lùæng tûå hoãi chûúng trònh biïíu diïîn cuãa chuáng töi seä
göìm nhûäng gò. Nhûng ngay sau àoá töi khùèng àõnh àûúåc ngay: tay
àaánh tröëng trong laâng àöåi möåt caái muä kï-pi àoã choaáng löån dûâng laåi
trûúác quaán vaâ sau möåt höìi tröëng röån raä, àoåc lïn chûúng trònh biïíu
diïîn naây.
Khöng biïët moåi ngûúâi seä nghô thïë naâo khi hoå biïët laâ cuå Vitalis
àaä khöng tiïëc nhûäng lúâi hûáa heån quaá àaáng vïì "Capi, con choá thöng
thaái" vaâ "möåt ca sô thêìn àöìng", tûác laâ töi.
Phêìn àaáng chuá yá nhêët cuãa lúâi chiïu haâng laâ úã chöî ngûúâi ta
khöng quy àõnh giaá chöî ngöìi, maâ tuây thuöåc loâng àöå lûúång cuãa khaán
giaã.
Viïåc naây theo töi khaá taáo baåo. Liïåu ngûúâi ta coá vöî tay chuáng
töi hay khöng? Capi thò nöíi tiïëng laâ àuáng thöi. Nhûng töi, töi
khöng tin töi laâ möåt thêìn àöìng..Àaä àïën giúâ ra chúå: töi nhoám möåt
ngoån lûãa to trong loâ sûúãi bùçng nhûäng cêy cuãi lúán àïí cho noá chaáy
àûúåc lêu; töi uã kyä Joli - Coeur trong chùn - Joli - Coeur khoác nûác núã
vò khöng àûúåc tham gia biïíu diïîn. Sau àoá chuáng töi ra ài.
Chuã töi giaãi thñch cuå chúâ àúåi nhûäng gò úã töi.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 75

Vò thiïëu ba diïîn viïn nïn töi vaâ Capi seä phaãi àem hïët nhiïåt
tònh vaâ taâi nùng ra laâm viïåc àïí laâm sao thu àûúåc böën mûúi phrùng.
Cuå Vitalis àaä chuêín bõ têët caã, chó coân viïåc thùæp nïën lïn;
nhûng chuáng töi chó cho pheáp mònh coá àûúåc caái xa xó àoá khi maâ
phoâng àaä gêìn àöng chûá khöng thò nïën seä chaáy hïët trûúác khi biïíu
diïîn xong.
Trong khi chuáng töi chiïëm lônh sên khêëu, tay àaánh tröëng coân
ài möåt tua cuöëi cuâng quanh laâng. Tiïëng tröëng laåi gêìn vaâ ngoaâi phöë
coá tiïëng öìn aâo: àöå hai chuåc àûáa treã àïën xem.
Vêîn khöng ngûâng àaánh tröëng, tay àaánh tröëng àûáng giûäa hai
chiïëc àeân xïëp úã ngay cûãa vaâo sên khêëu, cöng chuáng chó coân viïåc
vaâo chöî chúâ xem biïíu diïîn nûäa thöi.
Töi xuêët hiïån àêìu tiïn, haát hai baâi haát hoåa theo àaân haác-pú.
Thêåt thaâ maâ noái, vöî tay khöng àûúåc söi nöíi mêëy. Xûa nay töi chùèng
bao giúâ coá caái tûå aái cuãa ngûúâi kõch sô, nhûng lêìn naây sûå laånh nhaåt
cuãa khaán giaã laâm töi naãn loâng. Roä raâng laâ nïëu töi khöng laâm vui
loâng hoå thò àúâi naâo hoå múã tuái tiïìn ra.
Àêu coá phaãi vò thanh danh maâ töi haát, töi haát laâ vò Joli -
Coeur. Öëi chao! Töi nhûäng muöën laâm àöång loâng cöng chuáng, laâm
hoå phêën khúãi lïn; nhûng nhòn trong gian phoâng àêìy nhûäng boáng
ngûúâi kyâ laå naây töi thêëy hònh nhû mònh chùèng laâm hoå quan têm
bao nhiïu.
Capi may mùæn hún, àûúåc khaán giaã vöî tay nhiïìu traâng.
Cuöåc biïíu diïîn vêîn tiïëp tuåc, nhúâ Capi noá kïët thuác trong
nhûäng tiïëng vöî tay rêìm rêåp.
Giúâ phuát quyïët àõnh àaä àïën. Trong khi töi nhaãy möåt àiïåu vuä
Têy Ban Nha trïn sên khêëu coá cuå Vitalis hoåa àaân theo, Capi
miïång ngêåm chiïëc baát göî, ài qua têët caã moåi haâng khaán giaã.
Liïåu noá coá thu àûúåc böën mûúi phrùng hay khöng?
Töi mïåt àïën àûát húi nhûng vêîn tiïëp tuåc nhaãy búãi vò töi chó coá
thïí dûâng khi Capi quay vïì. Noá khöng hïì vöåi vaä, khi ngûúâi ta
khöng cho tiïìn thò noá lêëy chên vöî nheå vaâo caái tuái tiïìn khöng muöën

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 76

múã ra..Cuöëi cuâng, noá xuêët hiïån, töi àõnh ngûâng, nhûng cuå Vitalis
ra hiïåu cho töi cûá nhaãy tiïëp.
Túái gêìn Capi, töi thêëy caái baát göî coân vúi, coân phaãi thïm
nhiïìu.
Luác naây cuå Vitalis cuäng àaánh giaá thu nhêåp xong beân àûáng
dêåy:
- Töi tin laâ mònh coá thïí noái möåt caách khöng tûå khen rùçng
chuáng töi àaä biïíu diïîn xong chûúng trònh; tuy nhiïn vò nïën vêîn
coân chaáy, nïëu nhû khaán giaã muöën nghe, töi xin haát möåt vaâi khuác:
Capi seä laåi ài thïm voâng nûäa, vaâ nhûäng ai chûa tòm thêëy chöî
múã tuái tiïìn úã àêu trong lêìn Capi ài qua luác naäy thò lêìn naây seä múã
tuái tiïìn kheáo leáo hún.
Mùåc duâ cuå Vitalis laâ giaáo sû daåy töi, töi chûa bao giúâ thêëy cuå
haát nhû àaä haát buöíi töëi höm àoá.
Töi nhòn thêëy möåt phu nhên treã ngöìi úã haâng ghïë àêìu vöî tay
nhiïåt liïåt àïën hïët sûác mònh. Töi àaä àïí yá nhêån xeát baâ ta vò àoá khöng
phaãi möåt baâ nöng dên maâ laâ möåt phu nhên thûåc thuå, bïn caånh baâ
laâ möåt àûáa beá cuäng vöî tay taán thûúãng Capi rêët nhiïìu, coá leä noá laâ
con trai baâ.
Sau khuác rö-man Capi laåi ài quyïn tiïìn, töi ngaåc nhiïn thêëy
baâ ta khöng cho gò vaâo trong baát Capi caã.
Khi chuã töi haát xong khuác Ri-sa, baâ ta ra hiïåu cho töi laåi gêìn.
- Töi muöën noái chuyïån vúái chuã chaáu.
Àiïìu naây laâm töi húi ngaåc nhiïn. Tuy nhiïn töi cuäng truyïìn
àaåt yá muöën naây túái cuå Vitalis, luác naây Capi àaä trúã vïì chöî chuáng töi.
Lêìn quyïn tiïìn thûá hai naây coân àûúåc ñt hún lêìn trûúác.
- Baâ ta muöën gò öng? - Cuå Vitalis hoãi.
- Muöën noái chuyïån vúái cuå aå.
- Öng chùèng coá gò noái vúái baâ ta caã.
- Baâ êëy khöng cho gò Capi, coá leä bêy giúâ muöën cho noá chùng?
- Thïë thò Capi phaãi àïën chöî baâ êëy, khöng phaãi öng.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 77

Tuy nhiïn cuå quyïët àõnh ài nhûng dùæt Capi theo. Töi cuäng ài
theo hoå.
Trong luác àoá möåt ngûúâi àêìy túá mang möåt caái àeân löìng vaâ möåt
caái chùn túái àûáng bïn caånh baâ phu nhên vaâ àûáa beá.
Cuå Vitalis àïën gêìn vaâ chaâo.
- Xin löîi àaä laâm phiïìn cuå, baâ phu nhên noái, nhûng thïë naâo töi
cuäng phaãi ngúåi khen cuå múái xong. Töi laâ nhaåc sô maâ, thaânh thûã
muöën noái àïí.cuå hiïíu möåt taâi nùng lúán nhû cuå àaä laâm töi xuác àöång
àïën thïë naâo.
- Noái àïën taâi nùng laâm gò úã möåt öng giaâ nhû töi. - Cuå Vitalis
àaáp.
- Xin cuå biïët cho laâ khöng phaãi töi bõ thuác àêíy búãi toâ moâ xoi
moái. - Baâ phu nhên noái.
- Töi sùén saâng laâm thoãa loâng toâ moâ cuãa baâ thöi, chùæc baâ ngaåc
nhiïn thêëy möåt ngûúâi laâm troâ choá maâ laåi haát àûúåc?
- Phaãi noái laâ ngaåc nhiïn àïën thaán phuåc.
- Coá gò àêu, töi thò khöng phaãi luác naâo cuäng nhû thïë naây,
ngaây xûa, thúâi töi coân treã, àaä lêu lùæm röìi, töi laâ... àêìy túá cho möåt ca
sô lúán vaâ töi cûá bùæt chûúác haát ài haát laåi möåt vaâi àiïåu, chó coá thïë
thöi.
Baâ phu nhên khöng traã lúâi nhûng nhòn cuå Vitalis khaá lêu
trong khi cuå àûáng trûúác mùåt baâ ta vúái möåt thaái àöå luáng tuáng.
- Xin chaâo cuå. - Baâ ta noái.
Röìi cuái xuöëng Capi, baâ ta àùåt vaâo chiïëc baát göî möåt àöìng
vaâng.
Töi cûá tûúãng cuå Vitalis seä àûa baâ ra xe kia àêëy, nhûng cuå
khöng laâm gò hïët. Khi baâ ta àaä caách xa cuå vaâi bûúác, töi nghe thêëy
cuå ruãa thêìm vaâi lúâi bùçng tiïëng yá.
- Nhûng baâ ta cho Capi caã möåt àöìng lu-i cú maâ cuå. - Töi noái.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 78

- Möåt àöìng lu-i! - Cuå noái, nhû ra khoãi möåt giêëc mú. - ûâ nhó!
Phaãi, töåi nghiïåp Joli - Coeur, öng àaä quïn mêët noá. Ta ài vïì vúái noá
ài.
Chuáng töi vöåi vaä trúã vïì quaán troå.
Töi lïn cêìu thang àêìu tiïn vaâ chaåy vaâo buöìng. Lûãa chûa tùæt,
nhûng khöng böëc lïn àûúåc thaânh ngoån nûäa. Töi mau choáng thùæp
ngay möåt ngoån nïën vaâ tòm Joli - Coeur vò khöng thêëy tiïëng noá àêu.
Noá nùçm trïn têëm chùn veã nhû àang nguã. Töi cuái xuöëng nheå
nhaâng cêìm lêëy tay noá àïí cho noá khoãi thûác giêëc. Baân tay noá laånh
ngùæt.
Luác naây cuå Vitalis bûúác vaâo phoâng. Töi quay mùåt vïì phña cuå.
Cuå Vitalis cuái xuöëng:
- Öi thöi! - Cuå noái. - Noá àaä chïët. Chuyïån naây ùæt phaãi xaãy ra
thöi.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 79

CHÛÚNG 6 : ÀÏËN PARIS

Chuáng töi coân caách xa Paris lùæm. Phaãi lïn àûúâng trïn nhûäng
con àûúâng tuyïët phuã vaâ ài böå tûâ saáng àïën chiïìu ngûúåc vúái gioá bùæc
quêët vaâo mùåt chuáng töi.
Nhûäng àoaån àûúâng daâi naây sao maâ buöìn thaãm! Chuáng töi cûá
lêìm lò tiïën túái chùèng trao àöíi vúái nhau lêëy möåt lúâi, mùåt taái ngùæt ài
vò gioá bêëc, chên ûúát maâ daå daây thò röîng.
Yïn lùång laâm töi khöí súã khöng biïët thïë naâo maâ kïí; töi cêìn
noái, cêìn khuêy khoãa; nhûng cuå Vitalis chó traã lúâi bùçng vaâi tûâ ngùæn
goån möîi khi töi hoãi cêu gò.
May thay, Capi àûúåc caái dïî thöí löå tònh caãm vaâ thûúâng trong
khi ài àûúâng töi hay caãm thêëy möåt caái lûúäi êím vaâ noáng àùåt trïn
baân tay töi.
Töi dõu daâng vuöët ve noá. Noá coá veã cuäng sung sûúáng vò sûå thïí
hiïån loâng thûúng mïën cuãa töi chùèng khaác gò töi sung sûúáng trûúác
sûå thïí hiïån loâng thûúng mïën cuãa noá. Traái tim cuãa möåt con choá
cuäng chùèng keám nhaåy caãm hún traái tim cuãa möåt àûáa treã laâ bao.
Chuáng töi cûá ài böå trïn àûúâng caái, thùèng trûúác mùåt maâ ài
trong giaá laånh vaâ tônh mõch cuãa muâa àöng, chó nghó ngúi bùçng giêëc
nguã ban àïm trong möåt chuöìng ngûåa hay möåt chuöìng cûâu vúái möåt
laát baánh moãng laâm bûäa ùn töëi.
Cêy söë tiïëp theo cêy söë, àoaån àûúâng naây tiïëp theo àoaån
àûúâng kia, chuáng töi dêìn túái gêìn Paris, töi nhêån ra àiïìu naây khöng
cêìn àïën sûå baáo trûúác cuãa nhûäng cöåt möëc cùæm bïn àûúâng: giao
thöng ngaây caâng têëp nêåp hún, maâu tuyïët phuã àûúâng xaá bêín hún úã
vuâng àöìng bùçng Champagne Chuáng töi seä laâm gò úã Paris, nhêët laâ
trong tònh caãnh khöën khöí hiïån nay? Àoá laâ cêu hoãi töi àùåt ra cho
mònh vúái nhiïìu lo lùæng vaâ thûúâng chiïëm troån têm trñ töi trong

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 80

nhûäng buöíi ài böå daâi àùçng àùéng. Töi muöën hoãi cuå Vitalis nhûng
khöng daám vò tröng cuå rêët u aám.
Cuöëi cuâng möåt höm, theo caái caách cuå nhòn töi, töi caãm thêëy
sùæp àûúåc biïët caái àiïìu àaä bao lêu hùçng mong moãi.
Àoá laâ vaâo möåt buöíi saáng, töëi höm trûúác chuáng töi nguã trong
möåt caái traåi, saáng höm sau lïn àûúâng tûâ tinh mú, tûâ trïn àónh möåt
sûúân àöìi.chuáng töi àaä thêëy trûúác mùåt möåt àaám mêy bùçng húi nûúác
maâu àen bay trïn möåt thaânh phöë khöíng löì maâ ngûúâi ta chó phên
biïåt àûúåc mêëy toâa nhaâ cao vuát lïn. Paris! Paris! Cuöëi cuâng àaä laâ
Paris.
Töi àang cöë gùæng tûå àùåt mònh vaâo trong àaám löån xöån naâo maái
nhaâ, naâo gaác chuöng, naâo thaáp àang mêët huát sau sûúng muâ vaâ
khoái thò cuå Vitalis chêåm bûúác laåi túái bïn caånh töi.
- Thïë laâ àúâi chuáng ta thay àöíi röìi, cuå noái, chó böën tiïëng àöìng
höì nûäa chuáng ta seä túái Paris.
Vaâ... ÚÃ Paris chuáng ta seä chia tay nhau.
Töi àûa mùæt nhòn cuå Vitalis. Cuå cuäng nhòn töi, mùåt töi taái ài,
möi töi run lïn, thaãy àïìu noái lïn cho cuå biïët nhûäng gò àang diïîn ra
trong töi.
- Chaáu coá veã lo lùæng phaãi khöng? - Cuå noái, cuäng khöí naäo nhû
töi.
- Chuáng ta chia tay nhau! - Cuöëi cuâng töi noái khi nhûäng giêy
phuát ngaåc nhiïn àêìu tiïn àaä qua ài.
- Thùçng beá töåi nghiïåp!
Cêu noái naây vaâ nhêët laâ gioång noái lïn cêu noái àoá laâm nûúác mùæt
töi traâo ra: àaä lêu quaá röìi töi múái àûúåc nghe möåt cêu noái àêìy thiïån
caãm àïën thïë!
- Öi! Cuå laâ con ngûúâi töët quaá! - Töi kïu lïn.
- Chaáu múái laâ cêåu beá töët, möåt traái tim tñ hon duäng caãm. Chaáu
thêëy àêëy, úã àúâi coá nhûäng luác ngûúâi ta caãm thêëy sung sûúáng khi tòm
thêëy möåt ngûúâi maâ ta coá thïí dûåa vaâo àûúåc. Öng sung sûúáng coá
chaáu bïn caånh, thêëy chaáu nghe öng noái maâ mùæt nhoâa lïå öng nheå

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 81

nhoäm hùèn ngûúâi. Búãi vò öng, chuá Reámi beá boãng cuãa öng aå, öng cuäng
rêët àau loâng.
Chó maäi vïì sau naây, khi maâ töi àaä coá möåt ngûúâi àïí yïu töi
múái caãm nhêån vaâ hiïíu thêëu têët caã sûå àuáng àùæn cuãa cêu noái naây.
- Khöí möåt nöîi laâ, cuå Vitalis noái tiïëp, bao giúâ ngûúâi ta cuäng
phaãi chia tay àuáng vaâo luác caãm thêëy ngûúåc laåi tûác laâ muöën gêìn
nhau hún nûäa.
- Nhûng, töi ruåt reâ noái, chùèng leä cuå muöën boã chaáu úã Paris?
- Têët nhiïn laâ khöng. Túái cuöëi muâa àöng öng àïí chaáu cho möåt
padrone àïí hùæn àûa chaáu vaâo trong àaám treã cuâng chúi àaân haác-pú.
Riïng öng, öng seä daåy àaân haác-pú vaâ àaân vô cêìm cho boån treã yá laâm
viïåc trïn àûúâng phöë Paris. ÚÃ Paris hoå biïët öng, öng àaä úã àêy nhiïìu
lêìn, tûâ Paris öng múái àïën laâng chaáu àêëy. Öng chó cêìn yïu cêìu àûúåc
daåy laâ ngûúâi ta cho öng daåy nhiïìu khöng laâm xuïí. Möîi ngûúâi
chuáng ta seä söëng theo möåt caách riïng. Röìi àöìng thúâi öng cuäng lo
daåy hai con choá thay thïë cho Zerbino vaâ Dolce. Öng seä daåy chuáng
gêëp, sao cho sang xuên ta laåi coá thïí lïn àûúâng, chaáu Reámi beá boãng
aå, vaâ ta seä khöng rúâi nhau nûäa. Luác naây öng àoâi hoãi chaáu phaãi
duäng caãm vaâ chõu àûång. Sau naây moåi viïåc seä khaá hún. Ta laåi trúã vïì
cuöåc söëng tûå do. Öng seä àûa chaáu sang Àûác, sang Anh. Chaáu seä lúán
lïn, trñ tuïå múã röång. Öng seä daåy chaáu nhiïìu àiïìu àïí chaáu trúã thaânh
möåt con ngûúâi. Öng àaä cam kïët vúái baâ Milligan vaâ öng seä giûä lúâi.
Àïí thûåc hiïån nhûäng chuyïën du haânh àoá öng àaä bùæt àêìu daåy chaáu
tiïëng Anh, tiïëng Àûác, tiïëng yá röìi àêëy, àöëi vúái möåt àûáa treã úã tuöíi
chaáu àoá cuäng laâ möåt caái gò àaáng kïí, chûa noái àïën viïåc chaáu àaä
maånh meä rùæn roãi lïn nhiïìu. Chaáu xem àêëy, Reámi beá boãng cuãa öng
aå, têët caã khöng phaãi laâ laäng phñ.
Thu xïëp nhû thïë naây coá leä laâ thñch húåp cho hoaân caãnh hiïån
taåi cuãa chuáng töi hún caã. Bêy giúâ àêy khi nghô laåi, töi thêëy chuã töi
àaä tòm àûúåc caách giaãi quyïët töët nhêët àïí ra khoãi tònh thïë thêåt tai
haåi cuãa chuáng töi. Nhûng nhûäng yá nghô khi höìi tûúãng khöng giöëng
nhû yá nghô töi coá thoaåt àêìu.
Trong caác àiïìu cuå noái töi chó nhòn thêëy hai thûá: sûå chia ly cuãa
chuáng töi vaâ tay chuã maâ thöi.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 82

Trong nhûäng chuyïën ài qua caác laâng maåc vaâ thaânh phöë töi àaä
gùåp nhiïìu tay chuã, chuáng thuï hoùåc kiïëm boån treã con tûâ chöî naây
chöî khaác röìi duâng roi voåt maâ dêîn boån treã ài. Chuáng khöng giöëng cuå
Vitalis möåt chuát naâo úã chöî àanh aác, bêët cöng, luön àoâi hoãi, say
rûúåu, miïång luác naâo cuäng chûãi ruãa, baân tay luác naâo cuäng giú cao
chûåc àaánh.
Töi coá thïí rúi vaâo tay möåt thùçng chuã nhû thïë lùæm. Vaã laåi,
ngay caã may mùæn gùåp chuã töët thò cuäng laåi laâ möåt thay àöíi.
Töi muöën traã lúâi nhiïìu àiïìu lùæm, nhûäng cêu noái nhû döìn lïn
tim töi vaâ miïång töi nhûng töi cöë kòm neán laåi. Chuã töi àaä àoâi hoãi töi
phaãi can àaãm, phaãi nhêîn nhuåc, töi muöën vêng lúâi cuå laâm cuå khoãi
àau khöí thïm. Hún nûäa cuå khöng coân úã bïn töi nûäa vaâ tûåa nhû súå
phaãi nghe cêu traã lúâi cuãa töi, cuå àaä ài lïn trûúác töi mêëy bûúác nhû
luác naäy.
Töi ài theo cuå, khöng bao lêu chuáng töi túái möåt con söng, qua
möåt chiïëc cêìu àêìy buân lêìy chûa tûâng thêëy bao giúâ; tuyïët àen nhû
than giaä nhoã, phuã lïn vóa heâ möåt lúáp di àöång ngêåp àïën mùæt caá
chên.
Àêìu cêìu coá möåt ngöi laâng vúái nhûäng con phöë heåp, sau àoá laåi
tiïëp àïën vuâng quï nhûng nhûäng cùn nhaâ úã àêy chen chuác nhau rêët
thaãm haåi. Trïn àûúâng caái xe cöå ài laåi khöng ngûâng.
Töi lïn gêìn cuå Vitalis vaâ ài bïn phaãi cuå, Capi theo saát goát
àùçng sau.
Chùèng mêëy chöëc hïët laâng quï, chuáng töi àïën möåt phöë khöng
nhòn thêëy àêu laâ têån cuâng caã, hai bïn xa xa laâ nhûäng cùn nhaâ
ngheâo naân bêín thóu khöng àûúåc àeåp nhû nhaâ úã Bordeaux,
Toulouse vaâ Lyon.
Tuyïët àûúåc vun vaâo tûâng àöëng vaâ trïn nhûäng àöëng tuyïët bêín
cûáng naây ngûúâi ta àöí tro, rau coã thöëi rûäa, àuã caác loaåi raác rûúãi,
khöng khñ sùåc muâi höi thöëi, treã con chúi trûúác cûãa nhaâ àûáa naâo mùåt
cuäng xanh xao, chöëc chöëc laåi thêëy nhûäng xe chúã rêët nùång ài qua,
treã con traánh rêët kheáo leáo.
- Chuáng ta àang úã àêu thïë naây haã cuå? - Töi hoãi.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 83

- ÚÃ Paris con aå.


Coá thïí tûúãng tûúång àûúåc khöng?
Thûåc tïë thêåt xêëu xa vaâ khöën khöí!
Àêy laâ Paris maâ töi vêîn tha thiïët mong àûúåc nhòn thêëy?
Húäi öi! Àuáng àêëy, àêy laâ núi töi seä söëng qua muâa àöng, xa cuå
Vitalis... vaâ Capi.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 84

CHÛÚNG 7 : MÖÅT TAY CHUÃ

Tuy têët caã nhûäng gò quanh töi àïìu laâm töi ghï túãm, töi vêîn
múã to mùæt, hêìu nhû quïn hoaân caãnh nghiïm troång cuãa chuáng töi,
àïí nhòn xung quanh. Caâng tiïën sêu vaâo Paris töi caâng thêëy ñt
nhûäng gò àaáp ûáng àûúåc hy voång haäo huyïìn cuãa töi. Roä raâng laâ
Paris khöng bùçng Bordeaux röìi.
Sau khi ài thêåt lêu trong möåt phöë lúán, úã àoá coá nhûäng cûãa
haâng caâng to caâng àeåp hún khi chuáng töi tiïëp tuåc ài, cuå Vitalis reä
sang phaãi vaâ ngay sau àoá chuáng töi túái möåt khu hoaân toaân ngheâo
khöí: nhûäng ngöi nhaâ cao vaâ àen hêìu nhû chaåm vaâo nhau úã trïn
cao, möåt con suöëi khöng àoáng bùng chaãy giûäa loâng phöë, vaâ chùèng
àïëm xóa gò àïën laân nûúác höi thöëi cuöån trong àoá, möåt àaám ngûúâi
àöng nghõt cûá dêîn böå trïn vóa heâ nhêìy nhuåa. Chûa bao giúâ töi
tröng thêëy nhûäng khuön mùåt xanh xao àïën nhû thïë, cuäng chûa
bao giúâ töi tröng thêëy boån treã con cûá ài qua ài laåi giûäa.nhûäng ngûúâi
böå haânh möåt caách taáo túån àïën nhû thïë. Trong caác quaán rûúåu, maâ
quaán rûúåu thò rêët nhiïìu, coá nhûäng ngûúâi àaân öng vaâ àaân baâ àûáng
uöëng trûúác nhûäng quêìy rûúåu bùçng thiïëc, vûâa uöëng vûâa la löëi om
xoâm.
ÚÃ goác möåt ngöi nhaâ, töi àoåc thêëy tïn phöë Lourcine. Cuå Vitalis
nheå nhaâng taách nhûäng nhoám ngûúâi laâm vûúáng löëi ài cuãa cuå ra vaâ
töi theo saát cuå chó súå laåc mêët cuå.
Sau khi qua möåt caái sên lúán vaâ möåt löëi ài chuáng töi túái möåt
núi nhû möåt loaåi giïëng töëi tùm vaâ xanh ngùn ngùæt chùæc hùèn mùåt
trúâi khöng bao giúâ chiïëu túái. Núi naây tröng coân thêåm tïå vaâ àaáng súå
hún têët caã nhûäng gò töi àaä tröng thêëy cho túái luác êëy.
- Garifoli coá nhaâ khöng? - Cuå Vitalis hoãi möåt ngûúâi àaân öng
àang moác nhûäng gieã lau lïn tûúâng dûúái aánh saáng cuãa möåt caái àeân.
- Töi khöng biïët, öng lïn maâ xem.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 85

- Garifoli laâ tay chuã maâ öng àaä noái vúái chaáu àêëy. - Cuå baão töi.
- Hùæn úã àêy.
Con phöë, caái nhaâ àïìu khöng phaãi laâ nhûäng thûá coá khaã nùng
nêng loâng hùng haái cuãa ngûúâi ta lïn. Vêåy thò tay chuã nhû thïë naâo
àêy?
Cêìu thang lïn böën têìng, túái gêìn cûãa chuáng töi nghe thêëy möåt
tiïëng vuåt goån, röìi möåt tiïëng nûäa, tiïëp ngay sau àoá laâ möåt tiïëng kïu
àïën xeá ruöåt. Möåt gioång àaân öng, gioång ngoåt ngaâo àêìu lûúäi, noái möåt
vaâi tiïëng gò àoá. Cuå Vitalis xöng vaâo gian phoâng vaâ giêåt khoãi tay
ngûúâi àaân öng kia, chùèng phaãi ai khaác chñnh laâ Garifoli, möåt caái
roi maâ tay naây àang duâng àïí àaánh möåt àûáa beá cúãi trêìn.
Chuáng töi úã trong möåt núi giöëng nhû vûåa thoác lúán. ÚÃ giûäa laâ
möåt khoaãng röång coá möåt luä treã con, chung quanh kï àöå mûúâi caái
giûúâng.
Tûúâng vaâ trêìn maâu gò khöng thïí àõnh nghôa nöíi.
Trïn àûúâng ài vaâo töi thêëy möåt àûáa beá ngöìi trú troåi trong möåt
goác. Gûúng mùåt noá thïí hiïån caã nöîi àau àúán vaâ dõu hiïìn àïën sêu
sùæc. Ngûúâi ta khöng thïí naâo khöng nhòn noá búãi vò úã noá coá möåt neát
quyïën ruä toaát ra tûâ àöi mùæt àêîm lïå.
Nhûng töi trúã laåi chuá yá àïën chuã töi.
Cuå khoanh hai tay àûáng trûúác mùåt Garifoli.
Têët caã xaãy ra quaá nhanh khiïën Garifoli ngaåc nhiïn mêët möåt
luác.
- Thêåt laâ nhuåc nhaä! - Cuå Vitalis kïu lïn. -À uáng, thêåt nhuåc
khi haânh haå treã con nhû vêåy!
- Viïåc gò cuå dêy vaâo? - Garifoli noái..- Viïåc maâ liïn quan àïën
caãnh saát êëy.
- Caãnh saát? - Garifoli kïu lïn.
- Phaãi! - Chuã töi traã lúâi khöng àïí tay chuã kia laâm cho e deâ súå
sïåt.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 86

- Vitalis, nghe naây, - Thùçng cha àoá bònh tônh laåi noái vúái möåt
gioång chïë giïîu. - àûâng coá doåa töi laâ seä tuön chuyïån ra, búãi vò, vïì
phña töi, töi cuäng muöën tuön chuyïån ra àêy. Nïëu nhû töi nhùæc laåi
caái àiïìu maâ töi biïët, nïëu nhû töi noái ra chó möåt caái tïn thöi thò ai seä
laâ ngûúâi phaãi lo giêëu giïëm nöîi nhuåc nhaä cuãa mònh naâo?
Chuã töi im khöng traã lúâi àûúåc.
Nöîi nhuåc nhaä cuãa cuå? Töi sûãng söët. Töi chûa kõp hïët ngaåc
nhiïn cuå àaä nùæm tay töi löi ra cêìu thang.
Cuå Vitalis cûá ài khöng noái cêu gò chûâng naâo chuáng töi coân úã
trong phöë àöng ngûúâi nhûng túái möåt phöë nhoã vùæng veã, cuå ngöìi
xuöëng möåt caái cöåt möëc, àûa tay lïn traán nhiïìu lêìn, úã cuå àoá laâ dêëu
hiïåu cuãa sûå luáng tuáng.
- Nghe theo loâng haâo hiïåp laâ töët, coá leä thïë, cuå noái nhû noái vúái
chñnh mònh, nhûng vò thïë ta ra vóa heâ Paris trong tuái khöng möåt
àöìng xu.
Con coá àoái khöng?
- Suöët tûâ luác cuå cho chaáu mêíu baánh mò saáng nay chaáu àaä ùn
gò àêu.
- Thïë thò chaáu töåi nghiïåp cuãa ta úi, töëi nay chaáu phaãi nhõn àoái
maâ ài nguã thöi, nïëu nhû ta biïët àûúåc ta seä nguã úã àêu!
Luác naây àaä vïì khuya, laånh caâng ngaây caâng buöët giaá, gioá bùæc
thöíi vïì, àïm nay seä gay go àêy.
Cuå Vitalis run lïn. Trúâi tuy laånh maâ tay cuå noáng boãng, ngûúâi
cuå co giêåt tûâng höìi.
- Cuå öëm röìi! - Töi noái.
- Öng súå thïë thêåt, àaáng leä luác naây öng phaãi coá möåt caái giûúâng
êëm, möåt bûäa cúm töëi no nï trong möåt cùn buöìng coá lûãa sûúãi. Nhûng
têët caã nhûäng caái àoá chó laâ giêëc mú thöi! Giúâ ta seä laâm thïë naây nheá:
Khi naâo ta gùåp caãnh saát ta seä àïí hoå àûa vïì àöìn vêåy. Öng rêët muöën
traánh àiïìu àoá, nhûng öng khöng muöën àïí con chïët reát, con úi, haäy
can àaãm lïn.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 87

Cuå Vitalis ài rêët vêët vaã, thúã to vaâ höín hïín nhû ngûúâi àang
chaåy. Töi hoãi cuå, cuå khöng traã lúâi vaâ lêëy baân tay ra hiïåu laâ cuå
khöng noái àûúåc.
Chuáng töi cûá ài giûäa nhûäng bûác tûúâng maâ trïn cao treo luãng
lùèng àêy àoá möåt ngoån àeân àïm, ngoån àeân àung àûa vúái tiïëng kïu
cuãa sùæt cuä..Cuå Vitalis dûâng laåi, hïët húi.
- Öng phaãi nghó thöi, khöng ài àûúåc nûäa. -Cuå noái.
Möåt caái cûãa ra vaâo múã vaâo möåt haâng giêåu vaâ bïn trïn haâng
giêåu àoá dûång möåt àöëng phên chuöìng to, gioá thöíi laâm khö lúáp rúm
phuã trïn cuâng cuãa àöëng phên vaâ laâm tung khaá nhiïìu rúm raå trïn
mùåt phöë ngay chên àöëng phên chuöìng.
- Öng seä ngöìi àêy thöi. - Cuå noái.
Cuå ra hiïåu cho töi thu thêåp chöî rúm laåi, röìi ngaä phõch trïn
lúáp rúm raác êëy àuáng hún laâ ngöìi xuöëng àoá; rùng cuå va vaâo nhau lêåp
cêåp vaâ caã ngûúâi cuå run lïn.
Khi töi àaä vun veán têët caã chöî rúm thu thêåp àûúåc, töi túái ngöìi
bïn cuå Vitalis.
- AÁp chùåt ngûúâi vaâo öng, cuå noái, vaâ àùåt Capi lïn trïn mònh
chaáu, noá seä truyïìn cho chaáu möåt chuát húi êëm.
Cuå coá veã mïåt àïën raä rúâi.
Liïåu cuå coá yá thûác àûúåc tònh traång cuãa mònh khöng? Àiïìu àoá
töi khöng bao giúâ biïët. Nhûng luác töi thu rúm vaâo mònh vaâ aáp saát
mònh vaâo thên cuå, töi caãm thêëy cuå cuái xuöëng mùåt töi vaâ cuå hön töi.
Thûúâng khi trúâi quaá laånh coá thïí laâm ngûúâi ta tï coáng vaâ sûäng
súâ àïën mï ài nïëu úã ngoaâi trúâi.
Trûúâng húåp cuãa chuáng töi laâ nhû vêåy.
Vûâa thu mònh saát vaâo cuå Vitalis xong thò mùæt töi cûá dñp laåi.
Töi cöë hïët sûác múã mùæt ra nhûng khöng sao laâm nöíi, töi cêëu vaâo
caánh tay mònh thêåt maånh nhûng da töi khöng coân caãm giaác gò, töi
khoá loâng laâm mònh thêëy àau duâ chó húi möåt chuát. Tuy nhiïn chêën
àöång àoá cuäng laâm töi coân coá àûúåc phêìn naâo yá thûác. Cuå Vitalis, lûng
dûåa vaâo caánh cöíng, thúã möåt caách mïåt nhoåc.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 88

Capi àaä nguã, nùçm giûäa hai chên töi, neáp mònh vaâo ngûåc töi.
Trïn àêìu chuáng töi gioá vêîn thöíi aâo aâo. Trong phöë khöng coá möåt ai,
ngay bïn caånh chuáng töi, úã xa xa, úã xung quanh chuáng töi, têët caã laâ
möåt nöîi im lùång chïët choác. Caái im lùång laâm töi haäi huâng. Töi caãm
thêëy nhû mònh cuäng sùæp chïët úã àêy.
YÁ nghô vïì caái chïët àûa töi trúã vïì Chavanon.
Töåi nghiïåp maá Barberin! Chïët maâ khöng gùåp laåi maá! Röìi töi
nghô àïën Arthur, àïën baâ Milligan.
Hai mùæt töi nhùæm chùåt, tim töi laånh coáng, hònh nhû töi ngêët
ài.
Tónh dêåy töi thêëy mònh nùçm trïn möåt caái giûúâng, phoâng töi
nùçm coá möåt ngoån lûãa to chiïëu saáng..Töi nhòn quanh.
Töi khöng hïì biïët cùn phoâng naây cuäng nhû nhûäng khuön mùåt
quanh töi: möåt ngûúâi àaân öng mùåc aáo veát maâu xaám vaâ ài àöi guöëc
maâu vaâng, ba böën àûáa treã trong àoá coá möåt àûáa beá gaái traåc nùm,
saáu tuöíi nhòn choâng choåc vaâo töi vúái àöi mùæt ngaåc nhiïn.
Töi nhoãm dêåy. Moåi ngûúâi vöìn vaä quanh töi.
- Cuå Vitalis àêu? - Töi hoãi.
- Noá hoãi cha noá àêëy. - Möåt thiïëu nûä coá leä laâ chõ caã cuãa boån treã
con noái.
- Àoá khöng phaãi laâ cha töi maâ laâ chuã töi, vêåy cuå àêu? Con
Capi àêu?
Cuå Vitalis maâ laâ cha töi coá leä hoå coân lûåa lúâi noái vïì cuå vúái töi
nhûng vò cuå chó laâ chuã töi nïn hoå xeát thêëy cûá àún giaãn noái sûå thêåt,
vaâ sau àêy laâ nhûäng àiïìu hoå cho töi biïët.
Khe cûãa núi chuáng töi naáu mònh laâ nhaâ möåt ngûúâi laâm vûúân.
Khoaãng hai giúâ saáng öng ta múã cûãa ài chúå thêëy chuáng töi nùçm àoá.
Ngûúâi ta goåi chuáng töi dêåy àïí lêëy chöî cho xe ài nhûng vò chùèng ai
trong hai chuáng töi àöång àêåy gò caã, chó coá Capi suãa lïn traã lúâi, hoå
nùæm caánh tay chuáng töi lay dêåy. Chuáng töi chùèng cûåa quêåy thïm
chuát naâo. Thïë laâ hoå nghô coá chuyïån quan troång àêy.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 89

Ngûúâi ta mang àeân túái, kïët quaã khaám nghiïåm cho thêëy cuå
Vitalis àaä chïët reát coân töi thò cuäng chùèng hún mêëy tñ. Tuy nhiïn
nhúâ coá Capi nùçm trïn ngûåc töi nïn töi coân giûä àûúåc chuát húi êëm vaâ
coân thoi thoáp thúã. Ngûúâi ta beân mang töi vaâo trong nhaâ öng laâm
vûúân, àùåt vaâo trong giûúâng cuãa möåt àûáa con vûâa bõ löi dêåy. Töi
nùçm àoá saáu tiïëng àöìng höì gêìn nhû àaä chïët, nhûng röìi tuêìn hoaân
àûúåc thiïët lêåp laåi, thúã maånh lïn, vaâ töi vûâa múái tónh dêåy. Laånh
coáng vaâ tï liïåt àïën nhû thïë caã vïì thïí xaác lêîn trñ tuïå, thïë nhûng töi
vêîn àuã tónh taáo àïí hiïíu têìm quan troång cuãa nhûäng lúâi töi vûâa àûúåc
nghe. Cuå Vitalis àaä mêët!
Ngûúâi àaân öng mùåc aáo veát maâu xaám, coá nghôa laâ ngûúâi laâm
vûúân, àaä kïí cho töi nghe cêu chuyïån naây vaâ trong khi öng kïí cö beá
con coá caái nhòn ngúä ngaâng khöng ngûâng àûa mùæt nhòn cha. Khi cha
cö noái àïën chöî cuå Vitalis chïët, cö hiïíu tin naây laâ möåt àoân thïë naâo
àöëi vúái töi, búãi vò cö nhanh choáng dúâi khoãi goác mònh àûáng tiïën vïì
phña ngûúâi cha, àùåt baân tay mònh lïn caánh tay öng coân baân tay kia
chó vaâo töi àöìng thúâi thöët lïn möåt êm thanh rêët laå khöng phaãi
tiïëng ngûúâi, noá nhû möåt tiïëng thúã daâi ïm àïìm àêìy thûúng
caãm..Lêìn àêìu tiïn kïí tûâ khi chia tay vúái Arthur, töi caãm thêëy möåt
tònh caãm tin cêåy vaâ êu yïëm, chùèng khaác gò thúâi maâ maá Barberin
nhòn töi trûúác khi öm hön töi. Cuå Vitalis àaä chïët, töi chó coá möåt
mònh thïë maâ hònh nhû töi khöng cö àún, cûá nhû thïí cuå vêîn coân bïn
caånh töi.
- Phaãi, con aå, cö beá Lise cuãa cha. - Ngûúâi cha cuái xuöëng cö con
gaái. - Àiïìu àoá laâm cho cêåu ta khöí thêåt àêëy nhûng àaânh phaãi noái sûå
thêåt thöi; ta maâ khöng noái caãnh saát cuäng seä noái.
Vaâ öng tiïëp tuåc kïí cho töi nghe moåi ngûúâi àaä ài baáo caãnh saát
nhû thïë naâo, hoå àaä mang cuå Vitalis ài ra sao, trong khi töi àûúåc
àùåt vaâo giûúâng Alexis, cêåu con caã cuãa öng.
- Coân Capi àêu aå? - Töi hoãi khi öng ngûâng lúâi.
- Capi?
- Vêng, con choá êëy aå?

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 90

- Noá ài theo caái caáng röìi. - Möåt trong nhûäng àûáa treã noái. - Noá
cûá khe kheä kïu lïn nhûäng tiïëng kïu thaãm thiïët.
Töi quyïët àõnh àûáng dêåy nhûng vûâa àûáng lïn töi suyát ngaä,
phaãi võn vaâo möåt caái ghïë dûåa.
- Chaáu caãm thêëy khoá chõu û? - öng laâm vûúân hoãi töi gioång
thûúng caãm.
Töi traã lúâi quaã töi thêëy khoá chõu trong ngûúâi vaâ nïëu nhû moåi
ngûúâi cho pheáp töi seä ngöìi caånh ngoån lûãa möåt luác. Nhûng töi khöng
cêìn thïm húi noáng, caái cêìn laâ thûác ùn kia. Muâi thúm cuãa suáp bùæp
caãi bay túái chöî töi laâm töi caâng yïëu laã thïm.
Cö beá con coá caái nhòn laâ laå maâ cha cö goåi laâ Lise hònh nhû
àoaán àûúåc yá nghô cuãa töi vò àöåt nhiïn cö boã ài vaâ ngay sau àoá trúã
laåi vúái möåt àôa suáp bùæp caãi. Töi yïëu àïën nöîi noái khöng ra tiïëng, töi
lêëy tay ra hiïåu caãm ún cö, nhûng öng böë khöng àïí töi coân thò giúâ
nûäa, öng noái:
- Cêìm lêëy ài, cêåu con trai cuãa töi aå, Lise cho cêåu àuáng thûá
cêìn cho àêëy vaâ nïëu cêåu muöën, sau àôa naây seä ùn thïm àôa nûäa.
Töi ngöën hïët àôa suáp chó trong coá vaâi giêy.
Khi töi àùåt chiïëc thòa xuöëng, Lise thöët lïn möåt tiïëng kïu haâi
loâng. Cö cêìm lêëy chiïëc àôa tûâ tay töi àûa cho cha ài lêëy thïm röìi cö
mang laåi cho töi vúái möåt nuå cûúâi.
Cuäng nhû lêìn àêìu, àôa suáp hïët chó trong möåt thoaáng..- aái chaâ,
cêåu beá cuãa töi, öng laâm vûúân noái, ùn goån nhó.
Töi àoã mùåt lïn àïën têån mang tai nhûng sau möåt laát, töi thêëy
töët nhêët laâ nïn thuá thêåt, töi beân traã lúâi ngaây höm qua töi khöng ùn
cúm chiïìu cuäng khöng ùn cúm saáng.
- Coân chuã chaáu thò sao?
- Cuäng nhû chaáu vêåy.
Suáp laâm töi khoãe lïn, töi àûáng dêåy àõnh ài.
- Chaáu àõnh ài àêu? - Ngûúâi cha hoãi.
- Chaáu ài tòm cuå Vitalis àïí nhòn mùåt cuå lêìn cuöëi.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 91

- Nhûng chaáu biïët chöî naâo maâ tòm? Chaáu troå úã àêu?
- Chuáng chaáu chûa coá chöî úã vò vûâa túái höm qua.
- Thïë chaáu laâm gò?
- Chaáu chúi àaân haác-pú, haát kiïëm söëng.
- Töët nhêët chaáu nïn trúã vïì vúái cha meå.
- Chaáu khöng coá cha meå.
- Thïë thò cuäng phaãi coá chuá, coá dò chûá.
- Khöng, chaáu chùèng coá ai caã.
Vûâa noái töi vûâa tiïën vïì phña cûãa, chiïëc àaân haác-pú àeo trïn
lûng.
- Chaáu khöng súå nhûäng con àûúâng xa û?
- Dô nhiïn chaáu thñch möåt caái giûúâng ïm, möåt chöën sûúãi êëm.
- Chaáu muöën giûúâng ïm, sûúãi êëm bùçng lao àöång chûá gò? Nïëu
nhû caã ngaây phaãi àaâo àêët vêët vaã chaáu coá nhêån khöng? Nhûng baão
àaãm coá baánh mò, töëi vïì coá giûúâng nguã sùén saâng, chaáu ùn àôa suáp
maâ trong loâng thoãa maän àaä kiïëm àûúåc noá. Vaâ cuöëi cuâng, úã àêy vúái
chuáng töi chaáu seä coá möåt gia àònh.
Möåt gia àònh!
Töi seä khöng àún àöåc nûäa. Mêëy cêåu con trai kia seä laâ anh em
cuãa töi, cö beá Lise seä laâ em gaái töi.
Trong nhûäng giêëc mú treã thú cuãa töi töi àaä nhiïìu lêìn tûúãng
tûúång mònh tòm thêëy cha vaâ meå nhûng chûa bao giúâ nghô àïën mònh
coá anh coá chõ coá em. Thïë maâ bêy giúâ tûå nhiïn ngûúâi ta mang laåi cho
töi.
Töi vöåi boã dêy àeo àaân xuöëng khoãi vai.
- Thïë laâ traã lúâi röìi nheá. - Ngûúâi cha cûúâi möåt caái cûúâi thûåc sûå
thoaãi maái. - Cêåu con trai cuãa töi haäy treo àaân vaâo chiïëc àinh naây,
khi naâo khöng muöën úã vúái chuáng töi nûäa cêåu laåi lêëy noá xuöëng àïí
maâ bay ài..- Chaáu chó ài ra ngoaâi möåt lêìn naây thöi, töi noái vúái öng,
àïí ài tòm cuå Vitalis.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 92

- Àuáng quaá röìi. - Con ngûúâi trung hêåu àoá noái.


Ngöi nhaâ maâ chuáng töi ngaä khuåy trûúác cûãa thuöåc vuâng
Glacieâre, öng laâm vûúân úã àoá tïn laâ Acquin. Luác töi àûúåc nhêån vaâo
nhaâ naây gia àònh göìm coá nùm ngûúâi: ngûúâi cha, Pierre; hai con trai
Alexis vaâ Benjamin; hai con gaái, EÁtiennette -cö lúán vaâ Lise - cö uát.
Lise bõ cêm nhûng khöng phaãi laâ cêm bêím sinh. ÚÃ cö chûáng
cêm khöng phaãi laâ do àiïëc.
Hai nùm àêìu cö noái àûúåc nhûng vïì sau, luác gêìn böën tuöíi tûå
nhiïn khöng noái àûúåc nûäa. Tai naån naây xaãy ra sau möåt trêån co
giêåt, may mùæn khöng aãnh hûúãng àïën trñ thöng minh cuãa cö beá, caái
gò cö cuäng hiïíu, hún thïë nûäa cö coân thïí hiïån àûúåc têët caã moåi àiïìu.
Baâ Acquin mêët sau khi sinh Lise àûúåc möåt nùm, kïí tûâ ngaây
êëy chõ EÁtiennette laâ meå cuãa gia àònh. Chõ úã nhaâ cúm nûúác, khêu
vaá...
Töi treo cêy àaân haác-pú lïn vaâ chuêín bõ kïí cho moåi ngûúâi
nghe chuáng töi àaä àöåt ngöåt bõ laånh, bõ kiïåt lûåc ra sao thò coá tiïëng
caâo vaâo cöíng vûúân vaâ möåt tiïëng suãa rïn xiïët.
- Capi röìi! - Töi àûáng ngay lïn.
Lise múã cûãa vaâ Capi nhaãy voåt vaâo loâng töi, töi öm noá trong
tay, noá liïëm vaâo mùåt töi vaâ suãa lïn nhûäng tiïëng mûâng rúä.
Töi nhòn öng Acquin, öng hiïíu töi ngay.
- Capi seä úã àêy cuâng vúái chaáu.
Con choá hònh nhû hiïíu, noá nhaãy xuöëng àêët, àûa chên phaãi
lïn chöî traái tim, cuái chaâo. Treã con cûúâi thñch thuá lùæm, nhêët laâ Lise,
töi rêët muöën Capi biïíu diïîn möåt tiïët muåc cho boån treã con xem
nhûng Capi nhaãy lïn àêìu göëi töi, hön töi, röìi laåi nhaãy xuöëng àêët
keáo keáo tay aáo veát cuãa töi.
- Noá muöën chaáu ài ra ngoaâi, noá coá lyá.
- Àïí àûa chaáu àïën chöî chuã chaáu àêëy.
Nhûäng nhên viïn caãnh saát àaä mang cuå Vitalis ài noái laâ hoå
cêìn thêím vêën töi vaâ hoå seä trúã laåi trong ngaây. Chúâ hoå lêu quaá.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 93

Thêëy töi lo lùæng vaâ àoaán ra lyá do, ngûúâi cha àûa töi àïën súã
caãnh saát, úã àoá ngûúâi ta hoãi töi hïët cêu noå àïën cêu kia. Nhûäng àiïìu
töi biïët rêët àún giaãn töi cûá viïåc kïí ra.
- Coân bêy giúâ thïë naâo? - öng cêím hoãi.
Àïën àêy ngûúâi cha can thiïåp vaâo cêu chuyïån..- Chuáng töi seä
tröng nom chaáu, nïëu caác võ giao chaáu cho töi.
Giúâ thò traã lúâi àïën vêën àïì cuå Vitalis, àiïìu naây khaá khoá àöëi vúái
töi vò töi hêìu nhû khöng biïët gò vïì cuå caã. Tuy nhiïn coá möåt àiïím bñ
êín maâ leä ra töi coá thïí noái àûúåc: àoá laâ chuyïån xaãy ra trong lêìn biïíu
diïîn cuöëi cuâng cuãa chuáng töi khi cuå Vitalis haát hay àïën nöîi laâm
möåt baâ phu nhên phaãi ngaåc nhiïn vaâ taán thûúãng; laåi coân nhûäng
doåa dêîm cuãa Garifoli, töi cûá tûå hoãi khöng biïët coá nïn giûä im lùång
hay khöng. Àiïìu maâ chuã töi cêín thêån giûä kñn àïën nhû thïë vïì cuöåc
àúâi mònh liïåu coá thïí àïí löå ra sau caái chïët cuãa cuå khöng?
Nhûng möåt àûáa treã khoá maâ giêëu nöíi öng cêím caãnh saát caái gò.
Caãnh saát laâ nhûäng ngûúâi coá caách thêím vêën laâm baån thua ngay
khöng thoaát nöíi. Àoá laâ àiïìu àaä xaãy àïën vúái töi.
- Chó coân caách dêîn noá àïën nhaâ tay Garifoli naây. - öng cêím noái
vúái möåt nhên viïn caãnh saát.
- Anh seä hoãi thùçng cha àoá.
Caã ba chuáng töi cuâng ài: nhên viïn caãnh saát, ngûúâi laâm vûúân
vaâ töi. Töi dïî daâng nhêån ra cùn nhaâ. Thêëy caãnh saát àïën, laåi nhêån
ra töi nûäa, Garifoli taái mùåt. Tuy nhiïn hùæn trêën tônh ngay khi biïët
vò sao chuáng töi àïën.
Hùæn kïí toám lûúåc nhûäng àiïìu mònh biïët:
- Àún giaãn thöi. Cuå tïn laâ Carlo Balzani.
Caách àêy khoaãng ba mûúi nhùm böën mûúi nùm, úã yá, Carlo laâ
ca sô nöíi tiïëng nhêët. Nhûng möåt ngaây kia cuå bõ mêët gioång, luác àoá,
khöng coân laâ vua cuãa caác ca sô nûäa, cuå khöng muöën vinh quang cuãa
mònh bõ giaãm suát do mêët thanh danh úã nhûäng nhaâ haát khöng xûáng
àaáng vúái mònh. Cuå àöíi tïn, trúã thaânh Vitalis. Cuå thûã laâm rêët nhiïìu
nghïì nhûng khöng thaânh cöng. Cuå trúã thaânh ngûúâi laâm troâ choá.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 94

Nhûng duâ khöën khöí mêëy ài nûäa trong cuå vêîn coân loâng tûå troång, cuå
seä chïët vò höí theån nïëu cöng chuáng biïët rùçng con ngûúâi hiïín haách
Carlo Balzani àaä trúã nïn cuå Vitalis ngheâo tuáng hiïån nay.
Àoá laâ lúâi giaãi thñch àiïìu bñ êín àaä kñch thñch trñ toâ moâ cuãa töi
khöng biïët àïën bao nhiïu!
Cuå Vitalis àaáng phuåc quaá! Giaá nhû coá ngûúâi baão töi cuå àaä
tûâng laâm vua chùæc töi cuäng chùèng ngaåc nhiïn.
Höm sau ngûúâi ta seä an taáng chuã töi vaâ ngûúâi cha hûáa dêîn
töi àïën dûå lïî an taáng..Nhûng höm sau töi vö cuâng thêët voång vò
khöng sao dêåy àûúåc, ban àïm töi lïn cún söët nùång. Töi bõ sung
huyïët phöíi.
Chñnh nhúâ trêån sung huyïët phöíi àoá maâ töi biïët àûúåc loâng töët
cuãa gia àònh Acquin vaâ àûác têån tuåy cuãa chõ EÁtiennette.
Thêìy thuöëc baão phaãi àûa töi ài nhaâ thûúng.
Nhû vêåy àún giaãn nhêët. Tuy nhiïn ngûúâi cha khöng theo lúâi
khuyïn naây.
- Vò chaáu rúi vaâo cûãa nhaâ töi, chuáng töi phaãi giûä chaáu.
Bïånh töi keáo daâi vaâ àau àúán, bõ ài bõ laåi nhiïìu lêìn nhûng chõ
EÁtiennette vêîn khöng hïì giaãm kiïn trò vaâ hy sinh. Rêët nhiïìu àïm
phaãi coá ngûúâi canh töi, Alexis vaâ Benjamin lêìn lûúåt thay nhau ngöìi
bïn giûúâng töi. Cuöëi cuâng thò thúâi kyâ dûúäng bïånh cuäng àïën nhûng
phaãi àúåi túái muâa xuên múái ra khoãi nhaâ àûúåc.
Àïën luác êëy Lise àûa töi ài chúi bïn búâ söng Bieâvre. Giûäa trûa
khi mùåt trúâi lïn cao nhêët, chuáng töi ra ài, tay nùæm tay chuáng töi cûá
ài thong thaã, Capi ài àùçng sau.
Trong nhûäng cuöåc ài chúi cuãa chuáng töi dô nhiïn Lise khöng
noái gò nhûng chuáng töi khöng cêìn àïën lúâi noái. Chuáng töi nhòn nhau
vaâ hiïíu thêëu nhau àïën nöîi chñnh töi cuäng chùèng cêìn noái vúái em.
Sau röìi thò sûác lûåc töi laåi trúã laåi vaâ töi àaä coá thïí laâm vûúân. Töi
söët ruöåt chúâ àúåi àïën luác naây, vò töi muöën mau mau laâm cho moåi
ngûúâi nhûäng gò maâ moåi ngûúâi àaä laâm cho töi, töi muöën laâm viïåc
cho hoå, àïìn àaáp laåi bùçng sûác lûåc cuãa töi nhûäng gò hoå àaä cho töi. Töi

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 95

chûa bao giúâ lao àöång chên tay nhûng hònh nhû töi lao àöång àûúåc,
ñt nhêët laâ rêët can trûúâng, töi cûá nhòn moåi ngûúâi chung quanh maâ
laâm theo.
Àoá laâ muâa maâ cêy quïë truác bùæt àêìu àûúåc àem túái caác chúå
Paris cho nïn cha Acquin luác naây tröìng quïë truác, vûúân chuáng töi
àêìy möåt giöëng cêy naây.
Cöng viïåc ngûúâi ta giao cho töi göìm coá buöíi saáng khi sûúng
muöëi àaä tan nhêëc caác têëm che lïn vaâ buöíi töëi trûúác khi sûúng muöëi
xuöëng thò laåi àêåy chuáng trïn cêy quïë truác. Ban ngaây töi phaãi lêëy
möåt lúáp rúm phuã lïn àïí cêy khoãi bõ nùæng. Cöng viïåc keáo daâi khaá
lêu vò coá haâng mêëy trùm têëm che möîi ngaây phaãi nhêëc lïn àùåt
xuöëng hai lêìn vaâ phaãi tröng nom cêy.
ÚÃ laâng töi, töi àaä tröng thêëy nhûäng ngûúâi nöng dên laâm viïåc
nhûng töi chûa bao giúâ coá.möåt yá niïåm naâo vïì sûå chuyïn cêìn, loâng
can àaãm vaâ cûúâng àöå lao àöång cuãa nhûäng ngûúâi laâm vûúân úã ngoaåi ö
Paris. Hoå dêåy súám hún mùåt trúâi moåc nhiïìu, mùåt trúâi lùån rêët lêu röìi
múái ài nguã, àem hïët sûác mònh ra lao àöång suöët ngaây daâi àùçng
àùéng. Töi cuäng àaä nhòn thêëy ngûúâi ta tröìng troåt trïn àêët, nhûng
cuäng laåi khöng coá yá niïåm naâo vïì viïåc bùçng lao àöång ngûúâi ta bùæt
àêët phaãi saãn xuêët khöng nghó. ÚÃ nhaâ cha Acquin töi àaä coá thêìy töët
baån töët.
Mùåc dêìu cuöåc söëng múái laâm töi rêët mïåt nhoåc nhûng, töi quen
vúái noá khaá mau. Àang tûå do ài àêy ài àoá bêy giúâ phaãi giam mònh
giûäa böën bûác tûúâng möåt cùn vûúân vaâ suöët tûâ saáng àïën töëi phaãi lao
àöång vêët vaã, nhûng úã àêy töi àaä gùåp möåt thûá maâ töi tûúãng àaä mêët
ài vônh viïîn: cuöåc söëng gia àònh. Töi coá caái giûúâng cuãa mònh, coá chöî
cuãa mònh úã baân ùn núi àaä têåp húåp têët caã chuáng töi laåi vúái nhau.
Chuáng töi cuäng coá nhûäng giúâ nghó ngúi vui chúi. Chiïìu chuã
nhêåt, têët caã chuáng töi tuå têåp dûúái möåt giaân nho xinh xùæn saát ngay
nïëp nhaâ; töi lêëy àaân haác-pú treo trïn caái àinh xuöëng vaâ daåo nhaåc
cho hai anh em vaâ hai chõ em nhaãy. Khi hoå chaán nhaãy thò hoå baão
töi haát caác tiïët muåc cuãa töi cho hoå nghe, baâi haát vïì thaânh phöë
Napolitaine bao giúâ cuäng gêy cho Lise möåt hiïåu quaã khöng sao
cûúäng laåi àûúåc: cûá haát àïën àoaån cuöëi cuâng laâ mùæt em àêîm lïå.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 96

Luác àoá àïí laâm em khuêy khoãa töi chúi möåt àiïåu nhaåc hïì cuâng
vúái Capi. Àöëi vúái Capi chuã nhêåt cuäng laâ ngaây lïî höåi: chuã nhêåt laâm
noá liïn tûúãng laåi quaá khûá.
Nhûäng ngaây chuã nhêåt naây cuäng laâ nhûäng ngaây chuã nhêåt cuãa
cuå Vitalis. Töi chúi àaân haác-pú vaâ haát nhû laâ àang coá mùåt cuå. Caâng
lúán lïn töi caâng thïm hiïíu cuå àöëi vúái töi coá yá nghôa nhû thïë naâo.
Hai nùm trúâi tröi qua nhû vêåy, vaâ vò ngûúâi cha thûúâng àem
töi cuâng ài chúå, ài àïën keâ baán hoa, àïën Madeleine, Chêteau d'Eau
hoùåc caác cûãa haâng hoa, dêìn dêìn töi biïët Paris.
Töi àaä tröng thêëy caác toâa nhaâ, àaä vaâo möåt vaâi toâa nhaâ àoá, töi
ài daåo doåc theo keâ söng, trïn caác àaåi löå, trong vûúân Luxembourg,
àiïån Tuiler-ies, àûúâng Champ Seályseáes.
Cha Acquin cuäng coá möåt böå sûu têåp saách vïì thaão möåc rêët
phong phuá. Muâa àöng àêìu tiïn cuãa töi trong gia àònh thêåt laâ daâi,
cöng viïåc laâm vûúân chêåm laåi trong nhiïìu thaáng. Luác àoá àïí buöíi
töëi.coá cöng coá viïåc, saách àûúåc phên phaát cho chuáng töi àoåc.
Alexis vaâ Benjamin khöng thûâa hûúãng àûúåc cuãa cha thuá hoåc
haânh, thûúâng töëi naâo cuäng vêåy, múái xem àûúåc ba böën trang àaä nguã.
Riïng töi, ñt nguã hún vaâ toâ moâ hún, töi àoåc túái têån giúâ ài nguã múái
thöi.
Lise khöng biïët àoåc, nhûng thêëy töi àùæm chòm trong saách em
toâ moâ muöën biïët caái gò àaä laâm töi ham thñch àïën nhû thïë. Em
muöën töi àoåc cho em nghe, chó cho em xem. Àoá laâ möëi quan hïå múái
giûäa chuáng töi. Töi daåy em veä. Daåy lêu vaâ khoá nhûng vui biïët mêëy
khi em chó vaåch vaâi neát ngûúâi ta àaä hiïíu em muöën veä gò! Cha
Acquin öm hön töi.
- Àûúåc àêëy, öng cûúâi noái, sau naây Lise seä traã núå chaáu.
Sau naây coá nghôa khi em noái àûúåc vò ngûúâi ta khöng tûâ boã
viïåc laâm em laåi biïët noái. Chó coá àiïìu caác baác sô noái rùçng ngay luác
naây chûa thïí laâm gò àûúåc, phaãi chúâ möåt cún kñch àöång àaä.
Àûúåc cha Acquin nhêån laâm con vaâ boån treã àöëi xûã khöng khaác
gò anh em ruöåt, coá leä töi seä úã núi laånh giaá naây maäi maäi nïëu nhû
khöng coá möåt thaãm hoåa möåt lêìn nûäa laåi xaãy ra laâm thay àöíi àúâi töi.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 97

CHÛÚNG 8 : GIA ÀÒNH LY TAÁN

Ngûúâi cha laâ möåt trong nhûäng ngûúâi choån cêy kheáo nhêët
Paris; vò thïë àïën giai àoaån phaãi thûåc hiïån thao taác tïë nhõ laâ choån
cêy, coá nghôa laâ lûåa ra nhûäng cêy quïë truác núã ra hoa keáp, öng bêån
röån suöët ngaây. Thúâi kyâ àoá àöëi vúái chuáng töi, àùåc biïåt vúái
EÁtiennette, laâ thúâi kyâ xêëu, vò caác àöìng nghiïåp àïën thùm nhau
khöng bao giúâ khöng uöëng àïën möåt lñt, coá khi ba lñt rûúåu, möîi lêìn
öng ài thùm hai hay ba ngûúâi laâm vûúân khaác öng àïìu trúã vïì nhaâ
mùåt àoã gay, tay run, noái nùng ngoång nghõu.
Khöng bao giúâ EÁtiennette ài nguã trûúác khi öng vïì, muöån mêëy
thò muöån.
Luác àoá, nïëu töi coân thûác, hoùåc tiïëng öng vïì laâm töi thûác giêëc,
tûâ phoâng töi töi nghe tiïëng hai cha con trao àöíi vúái nhau.
- Sao con khöng ài nguã ài? - Ngûúâi cha noái.
- Vò con muöën biïët cha coá cêìn gò khöng? - Thêëy cha khöng vïì
ùn töëi Lise coá noái gò khöng?
- Noá cûá nhòn vaâo chöî cha maäi.
- Em noá àaä nguã chûa?
- Noá múái ài nguã àöå mûúâi lùm phuát thöi, noá cûá muöën chúâ cha.
Sau möåt laát im lùång:
- EÁtiennette naây, con laâ cö con gaái ngoan, nghe cha baão àêy,
ngaây mai, cha àïën Louisot, cha thïì vúái con seä vïì ùn töëi.
Hûáa röìi àêu laåi vaâo àêëy, öng vêîn khöng vïì súám hún chuát naâo
möåt khi àaä nhêån möåt ly rûúåu.
Nhûng khöng phaãi thûúâng thûúâng nhû vêåy.
Hún nûäa thúâi kyâ choån cêy cuäng khöng lêu lùæm, hïët thúâi kyâ àoá
ngûúâi cha laåi khöng ài ra ngoaâi nûäa.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 98

Cha Acquin, sau muâa quïë truác, tröìng hoa cho nhûäng ngaây lïî
lúán vaâo thaáng baãy nhêët laâ vaâo thaáng taám, thaáng coá ngaây lïî Sainte -
Marie vaâ Saint - Louis; àïí phuåc vuå nhûäng ngaây àoá chuáng töi chuêín
bõ haâng nghòn cêy cuác sao Trung Quöëc, cêy vaän anh, cêy truác àaâo,
têët caã nhûäng gò khung vûúân vaâ nhaâ kñnh cuãa chuáng töi chûáa nöíi.
Phaãi laâm sao cho hoa cuãa chuáng núã àuáng vaâo nhûäng ngaây noái trïn.
Ai cuäng biïët àiïìu àoá àoâi hoãi taâi nùng, vò ai maâ laâm chuã àûúåc thúâi
tiïët, àûúåc mùåt trúâi! Cha Acquin coân hún caã bêåc thêìy vïì nghïå thuêåt
naây.
Muâa hoa cuãa chuáng töi tiïn baáo laâ seä tuyïåt vúâi, chuáng töi àaä úã
vaâo ngaây möìng nùm thaáng taám vaâ toaân böå caác cêy hoa cuãa chuáng
töi àaä àïën àöå ra hoa. Chuáng töi àaä laâm viïåc vö cuâng vêët vaã, khöng
coá lêëy möåt giúâ nghó ngúi kïí caã ngaây chuã nhêåt. Tuy nhiïn, vò têët caã
àaä àêu vaâo àêëy, àïí thûúãng cöng cho chuáng töi, chuã nhêåt, ngaây
möìng nùm thaáng taám höm êëy chuáng töi àûúåc ài ùn töëi úã Arcueil taåi
nhaâ möåt ngûúâi baån cuãa ngûúâi cha, Capi cuäng àûúåc tham dûå. Chuáng
töi seä laâm viïåc cho túái têån ba, böën giúâ chiïìu höm àoá röìi múái ài.
Thûåc hiïån àuáng nhû thïë, vaâi phuát trûúác böën giúâ, ngûúâi cha
quay chòa trong öí khoáa cûãa lúán.
- Caã nhaâ lïn àûúâng naâo! - öng vui veã noái.
Chuáng töi thaãy àïìu löång lêîy trong nhûäng böå quêìn aáo àeåp.
Thúâi gian tröi nhanh àïën nöîi töi khöng nhêån ra nûäa, töi chó biïët laâ,
vaâo cuöëi bûäa ùn, möåt ngûúâi trong boån chuáng töi coá nhêån xeát laâ trúâi
àêìy mêy àen, vaâ vò baân ùn àûúåc doån ngoaâi trúâi dûúái möåt cêy cúm
chaáy to, chuáng töi dïî daâng thêëy ngay sùæp coá baäo..- Caác con úi, phaãi
mau mau vïì, gioá maâ nöíi lïn coá thïí lêåt nhaâo caác têëm che. Lïn
àûúâng thöi!
Chuáng töi àïìu biïët caác têëm che lùæp kñnh laâ caã taâi saãn cuãa
nhûäng ngûúâi laâm vûúân, gioá maâ àêåp vúä kñnh thò hoå saåt nghiïåp.
- Cha ài trûúác àêy, ngûúâi cha noái, Benjamin vaâ caã Alexis nûäa,
ài theo cha.
Chõ EÁtiennette vaâ töi dùæt tay Lise, em theo kõp chuáng töi rêët
vêët vaã laâm chuáng töi coá muöën ài nhanh cuäng khöng àûúåc.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 99

Liïåu chuáng töi coá àïën nhaâ trûúác cún baäo àûúåc khöng?
Böîng nhiïn mûa àaá bùæt àêìu rúi xuöëng, luác àêìu chó vaâi viïn,
sau túái têëp nhû möåt trêån àaá lúã thûåc sûå. Chuáng töi phaãi lao vaâo truá
dûúái möåt caái cöíng.
Vaâ thïë laâ chuáng töi thêëy möåt trêån mûa àaá khuãng khiïëp nhêët
maâ ngûúâi ta coá thïí tûúãng tûúång ra àûúåc. Chó múái möåt luác maâ mùåt
phöë àaä phuã möåt lúáp trùæng xoáa nhû giûäa muâa àöng; nhûäng viïn àaá
to bùçng trûáng chim böì cêu rúi xuöëng àêåp êìm êìm vaâo nhûäng núi maâ
thónh thoaãng laåi nöí ra tiïëng kñnh vúä. Têët caã moåi thûá rúi àêìy xuöëng
phöë, nhûäng viïn ngoái, nhûäng maãng lúã thaåch cao, nhûäng viïn àaá
àen naát vuån.
- Trúâi öi! Nhûäng têëm kñnh! - Chõ EÁtiennette kïu lïn.
- Biïët àêu cha àïën àûúåc trûúác mûa àaá thò sao?
- Ngay caã àïën àûúåc cuäng khöng kõp phuã chiïëu rúm lïn, thïë laâ
toi hïët caã röìi. Cha seä saåt nghiïåp, trúâi úi! Cha cêìn söë tiïìn àoá biïët
bao nhiïu!
Töi muöën hoãi chõ EÁtiennette, nhûng chuáng töi hêìu nhû
khöng nghe thêëy tiïëng nhau, hún nûäa, chõ nhòn mûa àaá rúi vúái böå
mùåt sêìu naäo nhû ngûúâi nhòn nhaâ mònh bõ chaáy vêåy.
Trêån mûa àaá khuãng khiïëp keáo daâi àöå nùm saáu phuát röìi àöåt
ngöåt ngûâng laåi nhû luác noá bùæt àêìu; mêy bay vïì Paris vaâ chuáng töi
coá thïí ài àûúåc. Trong phöë caác viïn àaá lùn löng löëc nhû nhûäng viïn
cuöåi úã biïín, chuáng taåo thaânh möåt lúáp daây àïën nöîi ngêåp mùæt caá
chên.
Chuáng töi mau choáng vïì túái nhaâ: cûãa lúán vêîn àïí ngoã; chuáng
töi vöåi bûúác vaâo vûúân.
Quang caãnh múái haäi huâng laâm sao! Têët caã àïìu bõ àêåp vúä tan
taânh, cùn vûúân ban saáng àeåp laâ thïë nay khöng coân laåi möåt chuát gò.
Ngûúâi cha àêu? Chuáng töi ài tòm öng nhûng khöng thêëy öng
àêu, àïën nhaâ kñnh, núi maâ khöng möåt miïëng kñnh naâo coân nguyïn
veån, chuáng töi.thêëy öng quyå ngûúâi trïn möåt chiïëc ghïë àêíu giûäa
àöëng àöí naát àêìy mùåt àêët, Alexis vaâ Benjamin àûáng im caånh öng.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 100

- Öi! Caác con yïu quyá cuãa cha! - Thêëy chuáng töi àïën gêìn, öng
ngêíng àêìu lïn.
Röìi öng öm Lise trong tay maâ khoác.
Ngay sau àoá töi àûúåc biïët qua chõ EÁtiennette vaâ hai cêåu con
trai vò sao maâ ngûúâi cha thêët voång àïën thïë. Öng mua cùn vûúân naây
àaä mûúâi nùm vaâ tûå xêy lêëy ngöi nhaâ. Ngûúâi chuã baán àêët cho vay
tiïìn mua caác vêåt duång cêìn cho nghïì tröìng hoa cuãa öng. Toaân böå
tiïìn seä traã trong mûúâi lùm nùm, möîi nùm traã möåt lêìn. Cho túái giai
àoaån àoá, ngûúâi cha àaä traã àûúåc àïìu àùån nhúâ lao àöång khoá nhoåc vaâ
chõu thiïëu thöën. Caác àúåt traã tiïìn caâng thiïët yïëu khi maâ chuã núå chó
chúâ cú höåi, coá nghôa möåt àúåt traã chêåm naâo àoá àïí lêëy laåi àêët, nhaâ vaâ
moåi vêåt liïåu maâ laåi vêîn giûä, têët nhiïn, söë tiïìn àaä thu mûúâi nùm
trûúác. Àoá laâ caách laäo ta àêìu tû, laäo hy voång trong mûúâi lùm nùm
thïë naâo chùèng coá ngaây ngûúâi cha khöng traã nöíi cho nïn laäo múái
liïìu àêìu tû nhû thïë.
Ngaây àoá cuöëi cuâng àaä àïën do mûa àaá. Bêy giúâ seä xaãy ra
chuyïån gò àêy?
Chuáng töi khöng phaãi phên vên lêu, chó möåt ngaây sau haån
traã tiïìn haâng nùm maâ leä ra ngûúâi cha àaä traã bùçng tiïìn baán cêy,
chuáng töi thêëy möåt öng mùåc quêìn aáo àen ài vaâo nhaâ àûa cho chuáng
töi möåt túâ giêëy coá daán tem trïn àoá viïët vaâi chûä trong möåt doâng àïí
tröëng.
Àoá laâ öng moä toâa.
Vaâ kïí tûâ ngaây êëy öng ta cûá àïën luön luön àïën nöîi cuöëi cuâng
thuöåc tïn chuáng töi.
- Chaâo Reámi, öng ta noái, chaâo Alexis; cö khoãe chûá cö
EÁtiennette?
Vaâ öng ta àûa cho chuáng töi túâ giêëy daán tem.
Ngûúâi cha chaåy khùæp thaânh phöë. Öng ài àêu?
Coá leä àïën toâa aán chùng? Chó nghô àïën àoá töi àaä caãm thêëy súå
haäi. Cuå Vitalis cuäng àaä phaãi ra toâa, vaâ kïët quaã thïë naâo töi àaä roä.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 101

Àöëi vúái ngûúâi cha thò kïët quaã phaãi chúâ lêu hún. Möåt phêìn
muâa àöng tröi qua nhû thïë. Vaâ dô nhiïn laâ chuáng töi khöng thïí sûãa
chûäa nhaâ kñnh vaâ lùæp kñnh laåi.
Chuáng töi tröìng rau vaâ caác loaåi hoa khöng phaãi che chùæn, tuy
khöng coá lúâi lùæm nhûng cuäng goåi laâ coá cöng viïåc.
Möåt buöíi töëi, ngûúâi cha trúã vïì uã ruä hún moåi khi.
- Caác con úi, öng noái, hïët röìi..Töi àõnh ra ngoaâi, töi biïët öng
sùæp noái möåt àiïìu gò quan troång maâ coá leä töi khöng nïn nghe.
Nhûng bùçng möåt cûã chó, öng giûä töi laåi.
- Con chùèng phaãi ngûúâi trong gia àònh hay sao? Caác con úi,
cha sùæp tûâ boã caác con röìi.
Möåt tiïëng kïu àau àúán thöët lïn.
Lise nhaãy vaâo voâng tay öng vûâa öm hön öng vûâa khoác.
- Öì! Chùèng leä caác con nghô cha cöë tònh boã nhûäng àûáa con
ngoan nhû thïë naây hay sao?
Nhûng cha bõ kïët töåi khöng traã nöíi tiïìn, vò cha khöng coá tiïìn
hoå seä baán têët caã nhûäng thûá naây ài, nhûng cuäng khöng àuã cho nïn
ngûúâi ta bùæt cha ài tuâ nùm nùm. Trong thúâi gian êëy caác con seä ra
sao?
Moåi ngûúâi im lùång.
- Reámi seä viïët thû cho ngûúâi em cuãa cha laâ cö Catherine
Suriot úã Dreuzy, giaãi thñch cho cö roä tònh hònh vaâ múâi cö àïën àêy;
vúái Catherine, ta seä quyïët àõnh.
Lêìn àêìu tiïn töi viïët möåt bûác thû, thêåt laâ möåt sûå bùæt àêìu aác
nghiïåt.
Dêìu sao, chuáng töi vêîn hy voång. Cö Catherine seä àïën, àiïìu àoá
cuäng laâ àuã àöëi vúái nhûäng àûáa treã nhû chuáng töi.
Tuy nhiïn cö àïën khöng nhanh nhû chuáng töi tûúãng, vaâ lñnh
gaác bïn thûúng maåi, tûác laâ nhûäng ngûúâi ài bùæt caác con núå, àïën
trûúác cö.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 102

Ngûúâi cha àang àõnh ài ra ngoaâi thò chaåm traán hoå, luác àoá coá
töi ài cuâng. Chó trong möåt giêy hoå vêy lêëy chuáng töi. Öng taái xanh
ài nhû bõ choaáng vaáng vaâ bùçng möåt gioång yïëu úát xin àûúåc öm hön
caác con.
- Àûâng coá khöí naäo quaá öng baån duäng caãm aå, möåt trong nhûäng
ngûúâi lñnh gaác noái, ài tuâ núå khöng àïën nöîi kinh khuãng lùæm àêu.
Töi ài tòm mêëy anh em trai trong vûúân.
Khi chuáng töi trúã laåi, ngûúâi cha àang bïë Lise trong tay, em
khoác sûúát mûúát.
Möåt trong nhûäng ngûúâi lñnh gaác thò thêìm vaâo tai öng caái gò
àoá töi nghe khöng roä.
- Phaãi, ngûúâi cha noái, öng noái àuáng, phaãi thïë thöi.
Röìi àöåt ngöåt àûáng lïn, öng àùåt Lise xuöëng àêët, nhûng em cûá
bêëu chùåt lêëy öng khöng rúâi baân tay öng ra..aång öm hön EÁtiennette,
Alexis vaâ Benjamin.
Töi àûáng trong möåt goác, mùæt múâ ài vò nûúác mùæt.
Öng goåi töi:
- Coân con, Reámi, con khöng àïën öm hön cha û? Con khöng
phaãi laâ con cuãa cha sao?
Chuáng töi cuöëng cuöìng caã lïn.
- Caác con cûá àûáng àêëy, ngûúâi cha noái, cha ra lïånh àêëy.
Vaâ öng vöåi vaâng rúâi boã chuáng töi sau khi àùåt baân tay Lise vaâo
tay chõ EÁtiennette.
Chuáng töi sûäng súâ àûáng giûäa bïëp, ai cuäng khoác. Chuáng töi
vêîn biïët thïë naâo cuäng coá ngaây naây, nhûng chuáng töi àïìu nghô cö
Catherine luác àoá seä coá mùåt.
Nhûng cö Catherine chûa àïën. Cö àïën sau khi ngûúâi cha ài
khoãi àöå möåt giúâ vaâ thêëy têët caã chuáng töi im lùång úã trong bïëp khöng
ai noái vúái ai möåt lúâi. Ngûúâi maâ cho àïën luác êëy vêîn nêng àúä tinh
thêìn chuáng töi àïën lûúåt mònh cuäng phaãi quyå: chõ EÁtiennette, xûa
nay vöën can àaãm laâ thïë, nay cuäng yïëu àuöëi nhû chuáng töi.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 103

Cö Catherine laâ möåt ngûúâi àaân baâ cûúng nghõ, àaä tûâng laâm
vuá nuöi úã Paris mûúâi nùm, cö hiïíu nhûäng khoá khùn úã àúâi naây.
Chuáng töi nheå hùèn ngûúâi khi àûúåc nghe cö ra lïånh, àûúåc vêng lúâi
cö.
Àöëi vúái möåt ngûúâi àaân baâ nöng thön khöng cuãa caãi gò, phaãi
gaánh vaác möåt traách nhiïåm nhû vêåy thêåt laâ nùång nïì.
Cha cuãa möåt àûáa beá cö nuöi trûúác kia laâm cöng chûáng viïn,
cö àïën hoãi yá kiïën öng naây vaâ theo lúâi khuyïn cuãa öng, söë phêån
chuáng töi àûúåc àõnh àoaåt. Röìi cö àïën nhaâ tuâ àïí nhêët trñ vúái ngûúâi
cha, taám ngaây sau khi àïën Paris, cö cho chuáng töi biïët quyïët àõnh
naây nhû thïë naâo.
Vò chuáng töi coân nhoã quaá àïí tûå ài laâm nïn möîi möåt ngûúâi seä
àïën úã vúái chuá hoùåc cö sùén saâng nhêån àûáa chaáu: Lise úã vúái cö
Catherine úã Morvan, Alexis úã nhaâ möåt ngûúâi chuá úã Varses, Ben-
jamin úã nhaâ möåt öng chuá khaác laâm vûúân úã Saint - Quentin, chõ
EÁtiennette úã nhaâ möåt ngûúâi cö úã Esnandes.
Töi nghe nhûäng sûå xïëp àùåt àoá, chúâ àïën lûúåt mònh.
Nhûng vò cö Catherine khöng noái gò thïm, töi beân tiïën lïn
hoãi:
- Coân chaáu thò sao aå?
- Chaáu û? Chaáu coá phaãi trong gia àònh àêu!.- Chaáu laâm viïåc
cho gia àònh.
- Nhûng chaáu khöng phaãi ngûúâi trong gia àònh.
- Coá chûá, coá chûá, anh êëy laâ ngûúâi trong gia àònh. - Têët caã àïìu
noái.
Lise tiïën túái trûúác mùåt ngûúâi cö, hai tay chùæp laåi, cûã chó àoá
coân noái lïn nhiïìu hún nhûäng lúâi noái daâi doâng.
- Chaáu beá nhoã töåi nghiïåp úi, cö Catherine noái, cö hiïíu chaáu
lùæm, nhûng úã àúâi naây khöng phaãi viïåc gò ngûúâi ta muöën àïìu coá thïí
laâm àûúåc, chó riïng cho gia àònh khöng thöi miïëng baánh àaä quaá
nhoã röìi.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 104

Töi caãm thêëy khöng laâm gò hún àûúåc. Àiïìu cö Catherine noái
chó quaá àuáng maâ thöi.
Cö Catherine cho chuáng töi biïët ngaây mai seä chia tay röìi cö
cho chuáng töi ài nguã.
Vûâa vaâo àïën phoâng têët caã moåi ngûúâi àïìu vêy quanh töi, Lise
saâ vaâo töi maâ khoác. Töi hiïíu rùçng tuy ai nêëy àïìu buöìn vò phaãi xa
caách nhau hoå vêîn nghô àïën töi, phaân naân cho töi, töi caãm thêëy
mònh àuáng laâ anh em ruöåt cuãa hoå.
- Caác anh chõ nghe em noái naây, töi baão hoå, em thêëy roä laâ caác
anh chõ coi em nhû ngûúâi trong gia àònh vêåy.
- Àuáng thïë, bao giúâ em cuäng laâ em, anh ruöåt cuãa chuáng töi. -
Hoå noái.
- Àûúåc, thïë thò em seä toã ra cho caác anh chõ thêëy em laâ em,
anh ruöåt cuãa moåi ngûúâi. Em seä laåi lêëy têëm da cûâu vaâ cêy àaân haác-
pú xuöëng, em seä ài tûâ Saint - Quentin túái Varses, tûâ Varses túái
Esnandes, tûâ Esnandes àïën Dreuzy, em seä thùm lêìn lûúåt têët caã caác
anh chõ. Em vêîn coân nhúá caác baâi haát, caác àiïåu nhaåc nhaãy, em seä tûå
kiïëm söëng.
Trïn neát mùåt moåi ngûúâi thêëy roä sûå haâi loâng: töi biïët yá nghô
cuãa töi cuäng laâ khaát voång cuãa möîi ngûúâi.
Chuáng töi cûá noái vïì dûå àõnh àoá maäi. Röìi chõ EÁtiennette muöën
chuáng töi vaâo giûúâng, nhûng naâo coá ai nguã àûúåc àïm höm êëy.
Ngay tûâ saáng súám, Lise àaä àûa töi ra vûúân vaâ laâm töi hiïíu
rùçng em muöën töi túái thùm nhûäng ngûúâi khaác trûúác em àïí em biïët
àûúåc tin tûác cuãa têët caã moåi ngûúâi.
Hoå phaãi ra ài luác taám giúâ saáng, cö Catherine àaä thuï möåt
chiïëc xe ngûåa àïí trûúác tiïn àûa moåi ngûúâi vaâo nhaâ tuâ öm hön öng
böë sau àoá àem theo boåc haânh lyá cuãa tûâng ngûúâi möåt ra ga. Túái baãy
giúâ àïën lûúåt chõ EÁtiennette àûa töi ra vûúân.
- Chõ muöën àïí laåi cho em möåt kyã niïåm, àoá laâ böå àöì cuãa ngûúâi
nöåi trúå; em seä thêëy kim, chó, keáo, nhûäng thûá maâ em cêìn àêëy.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 105

Trong khi chõ EÁtiennette noái chuyïån vúái töi thò Alexis cûá
quêín quanh úã chöî chuáng töi. Chõ vaâo nhaâ xong thò Alexis laåi gêìn
töi.
- Anh coá hai àöìng möåt trùm xu, Alexis noái, em nhêån möåt
àöìng thò anh seä rêët vui loâng.
Trong nùm chuáng töi, Alexis laâ ngûúâi duy nhêët coá yá thûác vïì
tiïìn, chuáng töi vêîn thûúâng chïë nhaåo thoái haâ tiïån cuãa anh, anh luön
thu thêåp vaâ vö cuâng thñch thuá caác àöìng tiïìn múái. Viïåc anh cho töi
tiïìn laâm töi xuác àöång quaá, töi muöën tûâ chöëi nhûng anh cûá eáp töi
phaãi nhêån. Qua àoá phaãi thêëy laâ tònh caãm cuãa anh àöëi vúái töi thêåt
maånh meä.
Benjamin cuäng khöng quïn töi; anh cho töi möåt con dao àöíi
lêëy möåt xu "búãi vò dao laâ thûá cùæt àûát tònh baån".
Thúâi gian tröi nhanh quaá.
Àïën luác nghe tiïëng xe ngûåa laåi gêìn, Lise beân tûâ phoâng cö
Catherine bûúác ra vaâ ra hiïåu cho töi theo em. Trong vûúân chuáng
töi coá möåt cêy hoa höìng Bùng-gan úã möåt goác heão laánh. Lise ài vïì
phña caái cêy, cùæt möåt caânh höìng röìi chia caânh höìng àoá laâm hai
nhaánh, möîi bïn coá möåt nuå hoa haâm tiïëu, àûa cho töi möåt nhaánh.
A! Tiïëng noái cuãa àöi möi thêåt chùèng nghôa lyá gò so vúái tiïëng
noái cuãa àöi mùæt! So vúái caái nhòn thò lúâi noái thêåt laånh nhaåt vaâ tröëng
röîng biïët bao!
- Lise! Lise! - Ngûúâi cö goåi.
Caác boåc quêìn aáo àaä àem lïn xe caã röìi.
Töi cêìm lêëy cêy àaân, goåi Capi, noá nhaãy lïn vò mûâng rúä, hiïíu
rùçng chuáng töi laåi lïn àûúâng.
Giúâ phuát chia tay àaä àïën. Cö Catherine ruát ngùæn giúâ phuát àoá
laåi.
- Hön cha höå em vúái nheá! - Töi kïu lïn...
Möåt tiïëng nûác núã laâm gioång töi ngheån laåi.
Xe ngûåa ài mêët.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 106

Thïë laâ hïët.


Möåt ngûúâi laáng giïìng chõu traách nhiïåm àoáng cûãa cùn nhaâ,
öng ta laâm töi tónh nöîi sûäng súâ:
- Chaáu khöng úã laåi àêy û? - öng ta hoãi.
- Khöng aå, chaáu ài.
- Ài àêu?
- Chaáu cûá thùèng trûúác mùåt maâ ài thöi.
Coá leä öng laâm möåt àöång taác vò tònh thûúng, búãi vò öng chòa
tay cho töi:
- Nïëu chaáu muöën úã laåi àêy, öng noái, thò baác seä giûä chaáu
nhûng khöng coá lûúng.
Töi caãm ún öng. Öng boã ài. Thïë laâ cûãa àoáng laåi.
Töi àeo dêy àaân lïn vai.
- Ài naâo, Capi!
Capi nhaãy lïn trûúác mùåt töi suãa vang.
Mùåt trúâi àaä lïn cao úã chên trúâi, trúâi trong vùæt vaâ êëm aáp.
Möåt cuöåc àúâi múái múã ra trûúác mùåt töi.
Töi chó laâ möåt àûáa treã maâ àaä laâ chuã mònh!
Húäi öi! Hoaân caãnh töi thêåt àaáng buöìn.
Mùåc dêìu coân nhoã töi àaä phaãi chõu nhiïìu bêët haånh àïí trúã nïn
thêån troång vaâ khön ngoan hún nhûäng àûáa treã bònh thûúâng úã tuöíi
töi, àoá laâ möåt lúåi thïë maâ töi àaä phaãi traã bùçng möåt giaá àùæt.
Vò vêåy, trûúác khi lao mònh vaâo con àûúâng múã ra trûúác mùåt
töi, töi muöën ài thùm con ngûúâi maâ trong nhûäng nùm cuöëi cuâng
naây àaä nhû möåt ngûúâi cha àöëi vúái töi, nïëu nhû cö Catherine khöng
àem töi theo cuâng caác con öng àïí töi tûâ biïåt öng thò töi seä ài möåt
mònh àïën öm hön öng vêåy.
Chûa bao giúâ túái nhaâ tuâ núå nhûng thúâi gian gêìn àêy töi àaä
nghe noái àïën noá khaá nhiïìu nïn chùæc chùæn laâ coá thïí tòm àûúåc. Buöåc
Capi vaâo möåt súåi dêy thûâng, töi dùæt noá ài àïën nhaâ tuâ Clichy.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 107

Töi ngûâng laåi möåt luác trûúác khi daám vaâo tûúãng nhû mònh vaâo
àoá seä bõ bùæt giûä. Töi vêîn hònh dung ra khoãi nhaâ tuâ rêët khoá nhûng
töi khöng biïët muöën vaâo cuäng chùèng dïî daâng gò.
Cuöëi cuâng, khöng chõu àïí ngûúâi ta khöng cho mònh vaâo, àuöíi
mònh vïì, töi àaä gùåp àûúåc ngûúâi töi muöën gùåp.
Ngûúâi ta àûa töi vaâo möåt haânh lang khöng thanh chùæn,
khöng chêën song sùæt nhû töi àaä nghô vaâ ngay sau àoá ngûúâi cha ài
ra khöng bõ xñch xiïìng gò caã.
- Cha àang chúâ con àêy Reámi aå, öng baão töi, cha àaä mùæng
Catherine khöng àûa con túái. Treã con noái vúái cha laâ con trúã laåi
nghïì haát. Con àaä quïn mònh suyát chïët vò àoái vaâ reát úã cûãa nhaâ ta
röìi chùng?
Nïëu töi tûâ boã cuöåc àúâi àoá thò chó coân möåt caách laâ úã cöë àõnh
möåt chöî naâo. Nhûng laâm vêåy.seä thêët hûáa vúái chõ EÁtiennette,
Alexis, Benjamin vaâ Lise. Thûåc tïë chõ EÁtiennette, Alexis vaâ
Benjamin chùèng cêìn nhúâ töi, hoå coá thïí viïët thû cho nhau; nhûng
Lise, em khöng biïët viïët, cö Catherine cuäng vêåy, nïëu töi boã Lise,
em seä hoaân toaân bõ boã rúi.
Em seä nghô vïì töi thïë naâo?
- Thïë chùèng leä cha khöng muöën con cho cha biïët tin tûác cuãa
caác anh chõ em con hay sao? - Töi noái.
- Chuáng coá noái vúái cha vïì chuyïån àoá, nhûng khöng phaãi chó vò
nghô àïën mònh maâ cha muöën con tûâ boã cuöåc àúâi ngûúâi haát rong.
- Chñnh vò vêåy àêëy cha aå, nïëu con tûâ boã cam kïët maâ con àaä
hûáa thò àiïìu àoá coá nghôa con khöng nghô àïën Lise.
Öng nhòn töi rêët lêu röìi àöåt nhiïn nùæm lêëy hai baân tay töi:
- Con trai cuãa cha, cha seä öm hön con vò lúâi noái àoá; con laâ möåt
àûáa treã coá têm.
Chó coá hai chuáng töi úã trong haânh lang, chuáng töi ngöìi bïn
nhau trïn möåt chiïëc ghïë daâi, töi lao vaâo tay öng.
- Cha chó muöën noái vúái con möåt lúâi naây nûäa thöi, ngûúâi cha
noái tiïëp: - thöi àaânh nhúâ Trúâi!

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 108

Vaâ caã hai chuáng töi ngöìi im lùång möåt luác, nhûng thúâi gian àaä
hïët, àaä túái luác chuáng töi phaãi chia tay.
Böîng nhiïn, öng luåc tuái aáo gi-lï löi ra möåt chiïëc àöìng höì quaã
quyát to, coá dêy da buöåc vaâo khuyïët aáo.
- Chùèng nheä ta chia tay nhau maâ con laåi khöng mang theo
möåt kyã vêåt naâo cuãa cha? Àêy laâ chiïëc àöìng höì cuãa cha. Cha cho
con. Noá chùèng coá giaá trõ gò lúán lùæm, nïëu àaáng giaá, cha àaä baán ài röìi.
Noá chaåy khöng àûúåc töët, thónh thoaãng laåi phaãi lêëy ngoán tay àêíy.
Nhûng cuöëi cuâng thò luác naây cha chó coân coá thïë.
Noái xong öng àùåt chiïëc àöìng höì vaâo tay töi, röìi thêëy töi coá veã
muöën tûâ chöëi möåt moán quaâ tùång quyá àïën thïë, öng buöìn baä noái
thïm:
- ÚÃ àêy cha khöng cêìn xem giúâ, thúâi gian chó tröi quaá chêåm
maâ thöi. Vônh biïåt con, Reámi beá nhoã cuãa cha.
Vaâ öng cêìm tay töi dùæt ra cûãa. Töi caãm àöång khön xiïët.
Töi àûáng trïn phöë khaá lêu, rêët lêu laâ khaác, khöng biïët nïn ài
sang traái hay sang phaãi vaâ coá leä töi coân àûáng nhû thïë cho àïën àïm
nïëu nhû tay töi khöng bêët ngúâ chaåm vaâo möåt vêåt troân cûáng.
Möåt caách maáy moác vaâ cuäng khöng hiïíu mònh laâm gò, töi súâ
vaâo noá: hoáa ra caái àöìng höì cuãa töi.
Àuáng giûäa trûa.
Capi keáo öëng quêìn töi. Noá suãa lïn vui mûâng.
- Maây muöën gò, Capi?
Noá nhòn töi, chúâ àúåi mêëy phuát, vûún ngûúâi lïn àùåt chên vaâo
caái tuái coá chiïëc àöìng höì. Noá muöën xem giúâ àïí noái vúái "cûã toåa àaáng
kñnh" nhû thúâi laâm viïåc cuâng cuå Vitalis.
Töi cho noá xem; noá nhòn khaá lêu nhû cöë nhúá laåi, röìi bùæt àêìu
vêîy àuöi, suãa lïn mûúâi hai tiïëng. Thïë laâ noá vêîn khöng quïn. A!
Chuáng töi seä kiïëm àûúåc tiïìn vúái caái àöìng höì naây àêy! Thïm möåt
àiïìu töi khöng tñnh àïën.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 109

Vò chuyïån naây diïîn ra giûäa phöë ngay cûãa nhaâ tuâ, coá nhiïìu
ngûúâi àûáng laåi toâ moâ nhòn chuáng töi. Giaá maâ daám thò töi àaä chúi
ngay möåt buöíi biïíu diïîn nhûng vò súå caãnh saát nïn töi thöi.
Nghïì cuãa töi luác naây cêìn nhêët laâ möåt caái baãn àöì nûúác Phaáp,
töi biïët ngûúâi ta baán noá dûúái keâ söng, töi quyïët àõnh mua möåt caái.
Töi ài vïì phña keâ.
Túái nhaâ thúâ Saint - Meádard, hònh nhû töi nhêån ra àûáa treã
àang àûáng dûåa vaâo tûúâng nhaâ thúâ, àûáa treã kyâ laå maâ töi àaä nhòn
thêëy úã nhaâ Garifoli, vêîn àöi mùæt ûúát êëy, vêîn veã dõu daâng nhêîn
nhuåc êëy.
Töi laåi gêìn, noá nhêån ra töi.
- Coá phaãi anh, noá noái, àïën nhaâ Garifoli cuâng vúái cuå giaâ rêu
baåc trûúác höm töi vaâo bïånh viïån khöng nhó?
- Töi àêëy. Garifoli vêîn laâ chuã anh aâ?
- Ngûúâi ta àaä bùæt hùæn röìi vò hùæn àaánh möåt àûáa treã nhiïìu quaá
àïën nöîi noá chïët.
Lêìn àêìu tiïn töi thêëy nhaâ tuâ coá ñch.
- Boån treã con thò sao? - Töi hoãi.
- AÂ! Töi coá biïët gò àêu. Töi vaâo bïånh viïån vò thùçng cha
Garifoli àöëi xûã vúái töi tïå quaá àïën nöîi töi öëm. ÚÃ bïånh viïån ra töi vïì
laåi chöî Garifoli thò chùèng coân ai, möåt ngûúâi haâng xoám kïí laåi cho töi
nghe nhûäng àiïìu töi vûâa noái vúái anh. Thaânh ra töi múái úã àêy,
khöng biïët ài àêu, khöng biïët laâm gò..Töi khöng giaâu coá gò nhûng
töi àuã àïí laâm cho thùçng beá naây khöng àïën nöîi chïët àoái. Töi chaåy
àïën cûãa haâng baánh mò röìi quay vïì àûa noá möåt caái baánh mò troân.
Noá vöì lêëy nhai ngêëu nghiïën.
- Coân bêy giúâ anh àõnh laâm gò? - Töi hoãi noá.
- Töi khöng biïët. Töi àang àõnh baán cêy vô cêìm ài, leä ra töi àaä
baán röìi nïëu nhû viïåc xa noá khöng laâm cho töi buöìn baä quaá. Cêy vô
cêìm naây laâ niïìm vui, niïìm an uãi cuãa töi, nhûäng luác buöìn töi tòm
möåt chöî coá thïí àûáng möåt mònh àûúåc röìi keáo àaân cho baãn thên

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 110

mònh, luác êëy töi nhòn thêëy têët caã nhûäng thûá àeåp àeä úã trïn trúâi, coân
àeåp hún caã trong mú nûäa.
- Thïë sao anh khöng keáo àaân trong phöë?
- Töi àaä chúi àaân trong phöë röìi àêëy chûá, nhûng chùèng ai cho
tiïìn caã. Coân anh thò sao? Anh laâm gò?
Khöng hiïíu tònh caãm khoe khoang treã thú naâo àaä gêy caãm
hûáng cho töi:
- Töi laâ chuã gaánh haát. - Töi noái.
- Öì! Thïë anh coá cho töi nhêåp vaâo gaánh àûúåc khöng? Tïn töi laâ
Mattia. - Thùçng beá noái.
- Nhûng caã gaánh haát cuãa töi chó coá thïë naây. - Töi chó vaâo
Capi.
- Cêìn gò! Ta coá hai ngûúâi. Öi! Xin anh, àûâng boã rúi töi, töi seä
ra sao? Töi laâm viïåc àûúåc, chúi vô cêìm àûúåc, laâm trêåt khúáp àûúåc,
nhaãy dêy àûúåc, chui qua voâng àûúåc, haát àûúåc; anh muöën gò töi laâm
nêëy! Töi khöng yïu cêìu tiïìn, chó mong coá caái ùn. Töi maâ laâm töìi
anh cûá viïåc àaánh töi, chó xin anh coá möåt àiïìu: àûâng àaánh töi vaâo
àêìu.
Nghe Mattia töåi nghiïåp noái vêåy töi muöën khoác.
- Àûúåc. - Töi baão noá.
Noá lêåp tûác cêìm lêëy baân tay töi hön lïn àoá: nûúác mùæt töi dêng
lïn.
- Ài theo töi, nhû möåt ngûúâi baån êëy! - Töi baão.
Vaâ xoác laåi chiïëc dêy àeo àaân haác-pú trïn vai:
- Tiïën lïn!
Chó möåt khùæc àöìng höì sau chuáng töi ra khoãi Paris.
Gioá hanh thaáng ba laâm àûúâng khö raáo, trïn àêët cûáng ài böå dïî
daâng. Khñ trúâi dõu, mùåt trúâi rûåc rúä trïn bêìu trúâi khöng mêy..Thêåt
khaác biïåt biïët bao so vúái caái ngaây tuyïët rúi maâ töi vaâo Paris núi töi
khaát khao bao lêu nhû möåt vuâng àêët hûáa!

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 111

Cuöåc du haânh cuãa chuáng töi khúãi àêìu thêåt àeåp, töi saãi bûúác
trïn con àûúâng vang tiïëng bûúác chên vúái àêìy niïìm tin. Capi, àûúåc
thaáo dêy buöåc, chaåy quanh chuáng töi, bêët cûá caái gò vaâ chùèng laâm
sao cuäng suãa. Coá leä noá chó vò thñch maâ suãa.
Bïn caånh töi Mattia ài khöng noái nùng gò, töi cuäng im lùång.
Töi àaä hûáa vúái Lise ài gùåp hai anh cuãa em vaâ chõ EÁtiennette
trûúác em, nhûng töi khöng cam kïët seä thùm ai àêìu tiïn: Benjamin,
Alexis hay chõ EÁtiennette? Töi àïën thùm ai trûúác tiïn seä do töi
choån, nghôa laâ töi coá thïí ài Ceávennes, Charente hoùåc Picardie.
Vò töi ra khoãi Paris vïì phña nam, töi chó coân choån hoùåc Alexis
hoùåc chõ EÁtiennette.
Möåt trong nhûäng lyá do laâm töi muöën ài xuöëng phña nam
trûúác, àoá laâ vò mong gùåp maá Barberin.
Nïëu nhû àaä tûâ lêu töi khöng noái túái maá, khöng coá nghôa coá
thïí kïët luêån laâ töi àaä quïn maá. Cuäng khöng nïn tûúãng rùçng töi laâ
keã vö ún àaä khöng viïët thû cho maá.
Biïët bao lêìn töi àaä àõnh viïët cho maá àïí baão vúái maá nhû thïë
naây: "Con luön nghô àïën maá vaâ yïu maá vúái caã têëm loâng con".
Nhûng, möåt phêìn vò maá khöng biïët àoåc, phêìn khaác, nöîi súå laäo Bar-
berin kòm tay töi laåi. Nïëu Barberin nhúâ thû töi maâ biïët töi úã àêu,
hùæn coá àoâi laåi töi chùng? Röìi laåi àem baán töi ài lêìn nûäa chùng? Coá
leä laäo coá quyïìn laâm viïåc àoá. Nghô àïën àoá thaâ töi bõ maá Barberin
buöåc töåi laâ vö ún coân hún vö phuác laåi rúi vaâo quyïìn haânh cuãa laäo
Barberin.
Nhûng bêy giúâ khi maâ töi muöën ài àêu thò ài, töi coá thïí gùåp
laåi maá lùæm chûá. Hún nûäa, vò àaä thu nhêån Mattia vaâo "gaánh haát"
cuãa töi, töi thêëy vêën àïì naây cuäng dïî thöi. Töi coá thïí cûã Mattia vaâo
trûúác, töi khön ngoan luâi laåi sau. Noá seä lêëy cúá gò àoá vaâo nhaâ maá
Barberin; nïëu maá coá möåt mònh, noá seä kïí sûå thûåc cho maá nghe röìi
ra baáo cho töi biïët, töi seä vaâo cùn nhaâ núi tröi qua tuöíi êëu thú cuãa
töi àïí saâ vaâo voâng tay baâ vuá nuöi, coân nïëu nhû laäo Barberin àang úã
nhaâ thò Mattia seä àïì nghõ maá Barberin àïën möåt chöî àaä heån trûúác
àïí töi àûúåc öm hön maá.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 112

Vûâa ài töi vûâa xêy dûång caã möåt kïë hoaåch nhû vêåy. Luác naây
chuáng töi àang úã giûäa chöën àöìng quï chuáng töi coá thïí nghó chên
möåt luác..Töi baão Mattia:
- Nïëu anh muöën, chuáng ta seä nghó möåt chuát.
- Vêng nhûng töi muöën xin anh xûng hö cêåu, túá vúái töi.
- Töi muöën thïë lùæm.
Thïë laâ noá cûúâi, möåt caái cûúâi chên thaânh dõu daâng giú hïët caã
rùng ra, böå rùng trùæng ngaâ trïn khuön mùåt raám nùæng.
Töi lêëy baãn àöì ra traãi trïn coã. Töi àõnh hûúáng khaá lêu, cuöëi
cuâng vaåch ra haânh trònh cuãa mònh nhû sau: Corbeil,
Fontainebleau, Montargis, Gien, Bourges, Saint - Amand,
Montlucon. Coá thïí túái Chavanon àûúåc vaâ nïëu gùåp chuát may mùæn
thò doåc àûúâng chuáng töi seä khöng chïët àoái.
Trong khi töi nghiïn cûáu baãn àöì, Mattia quan saát töi möåt
caách chùm chuá.
- Cêåu biïët àoåc û?
- Coá chûá. Thïë coân cêåu, cêåu khöng biïët àoåc aâ?
- Khöng.
- Thïë coá muöën hoåc khöng?
- Öì! Coá chûá.
- Àûúåc, thïë thò túá seä daåy cêåu.
Múã caái tuái ra töi böîng coá yá nghô xem thûã úã trong coá nhûäng thûá
gò. Töi beân baây caã ra trïn coã. Töi coá ba aáo sú mi bùçng vaãi toan, ba
àöi têët, nùm khùn tay, têët caã àïìu coân rêët múái, vaâ möåt àöi giaây àaä
bùæt àêìu cuä.
Mattia loáa mùæt.
- Coân cêåu, cêåu coá nhûäng gò naâo? - Töi hoãi noá.
- Cêy àaân vaâ böå quêìn aáo mùåc trïn ngûúâi.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 113

- Àûúåc! - Töi noái. - Ta seä chia ra, vò ta laâ baån maâ: cêåu seä coá
hai aáo sú mi, hai àöi têët, ba khùn tay, coá àiïìu laâ möîi àûáa seä àeo caái
tuái trong möåt giúâ àöìng höì.
Mattia muöën tûâ chöëi phêìn àêìu cuãa lúâi àïì nghõ, nhûng töi àaä
coá thoái quen chó huy, töi khöng cho noá caäi laåi.
Töi baây caái tuái nöåi trúå maâ chõ EÁtiennette cho töi trïn mêëy
chiïëc aáo sú mi, caã caái höåp trong àûång böng hoa höìng cuãa Lise nûäa.
Mattia muöën múã caái höåp ra nhûng töi khöng cho pheáp, töi cêët caái
höåp àoá vaâo tuái.
- Nïëu cêåu muöën laâm vui loâng túá, töi baão noá, thò àûâng bao giúâ
múã caái höåp naây ra. Àoá laâ möåt quaâ tùång.
Tûâ khi trúã laåi khoaác têëm da cûâu vaâ khoaác cêy àaân haác-pú, coá
möåt àiïìu laâm töi khaá luáng tuáng, àoá laâ chiïëc quêìn cuãa töi. Nghïå sô
khöng.mùåc quêìn daâi. Àïí xuêët hiïån trûúác cöng chuáng phaãi mùåc
quêìn cuåt, ài têët trïn coá buöåc cheáo nhûäng súåi ruy-bùng.
Töi beân múã caái tuái nöåi trúå cuãa chõ EÁtiennette ra, cêìm lêëy caái
keáo.
- Trong khi túá sûãa caái quêìn, töi baão Mattia, cêåu cho túá biïët taâi
nghïå chúi vô cêìm cuãa cêåu naâo.
Noá cêìm lêëy àaân vaâ bùæt àêìu chúi.
Trong thúâi gian àoá töi duäng caãm àûa muäi keáo vaâo cùæt quêìn.
Thoaåt àêìu töi vûâa cùæt quêìn vûâa nghe Mattia, sau röìi chùèng
mêëy chöëc töi dûâng hùèn laåi doãng tai lïn nghe: Mattia chúi vô cêìm
chùèng keám gò cuå Vitalis.
Töi vûâa vöî tay vûâa hoãi noá:
- Ai daåy cêåu àaân thïë?
- Möîi ngûúâi möåt tñ, chuã yïëu tûå hoåc trong khi laâm viïåc. Túá chúi
nhûäng gò nghe àûúåc úã ngûúâi khaác.
Àïën lûúåt töi, töi cuäng muöën toã cho Mattia biïët mònh cuäng laâ
möåt tay chúi nhaåc khöng töìi: cêìm lêëy àaân haác-pú töi haát möåt khuác
maâ töi yïu thñch.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 114

Thïë laâ, nhû giûäa nhûäng nghïå sô vúái nhau, Mattia àaáp laåi lúâi
ca cuãa töi bùçng nhûäng caái vöî tay.
Nhûng, sau khi chúi nhaåc cho vui cuäng phaãi nghô àïën chúi
nhaåc àïí coá cúm chiïìu, coá chöî nguã nûäa chûá. Chuáng töi laåi lïn àûúâng.
- Cêåu daåy túá baâi haát cuãa cêåu ài, Mattia noái, ta seä cuâng haát, túá
nghô chùèng bao lêu túá seä àïåm vô cêìm àûúåc, nhû thïë rêët hay.
Sau Villejuif, chuáng töi àïën möåt ngöi laâng noå. Khi qua cöíng
möåt caái traåi chuáng töi thêëy trong sên àêìy ngûúâi: àang coá àaám cûúái.
Töi chúåt coá yá nghô hoå cêìn coá ngûúâi chúi àaân àïí nhaãy, thïë laâ töi
bûúác vaâo, theo sau laâ Mattia vaâ Capi. Tay ngaã muä chaâo thêåt cung
kñnh, töi àïì nghõ vúái ngûúâi àêìu tiïn gùåp trïn àûúâng vaâo.
Àoá laâ möåt chaâng thanh niïn to lúán coá veã dïî chõu, tñnh tònh
àiïìm àaåm.
- Naây, caác võ úi, anh ta goåi, caác võ nghô sao nïëu coá chuát nhaåc?
Ta àûáng vaâo nhaãy ca-àri naâo!
Chó vaâi phuát sau ai nêëy àûáng thaânh tûâng nhoám úã giûäa sên àïí
nhaãy.
- Cêåu coá chúi àûúåc àiïåu nhaãy ca-àri khöng? - Töi hoãi kheä
Mattia vò töi khaá lo lùæng.
- Àûúåc.
Noá keáo thûã àaân vô cêìm cho töi nghe, may maâ töi cuäng biïët
àiïåu êëy. Thïë laâ chuáng töi thoaát hiïím.
Ngûúâi ta àem möåt caái xe boâ tûâ trong nhaâ àïí xe ra, cho chuáng
töi lïn àoá. Tuy chûa hoâa nhaåc vúái nhau bao giúâ nhûng chuáng töi
cuâng chúi àiïåu nhaãy ca-àri khöng àïën nöîi dúã. Cuäng may chuáng töi
chúi úã àêy cho nhûäng àöi tai khöng saânh nhaåc cuäng khöng khoá tñnh
lùæm.
- Coá cêåu naâo trong hai cêåu biïët chúi keân àêíy cooác-nï khöng
nhó? - Anh thanh niïn to lúán hoãi chuáng töi.
- Coá, coá, Mattia traã lúâi, nhûng töi khöng coá keân.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 115

- Àïí töi ài kiïëm, vô cêìm thò hay thêåt àêëy nhûng húi nhaåt
nheäo.
- Cêåu chúi caã keân àêíy nûäa cú aâ? - Töi hoãi Mattia.
- Caã keân tú-röm-peát coá raänh, caã saáo, têët caã caác nhaåc cuå.
Quaã thùçng beá àaáng quyá thêåt.
Chùèng mêëy chöëc keân cooác-nï àûúåc mang àïën, chuáng töi laåi
cuâng chúi khuác nhaãy ca-àri, pön-ka, van-xú... cûá nhû thïë cho àïën
töëi.
Chuáng töi mïåt raä rúâi. Cö dêu xuêët hiïån.
- Thöi thöi, cö noái, hai àûáa treã khöng àaân nöíi nûäa röìi. Chuêín
bõ àùåt tay vaâo tuái tiïìn ài naâo.
- Nïëu cö cho pheáp, töi noái vúái cö, chuáng töi seä cho thuã quyä cuãa
chuáng töi ài thu tiïìn aå.
Töi neám caái muä cuãa mònh cho Capi, noá ngêåm vaâo moäm. Moåi
ngûúâi vöî tay rêìm rêåp khi thêëy noá duyïn daáng chaâo ngûúâi ta möîi
khi ngûúâi ta cho tiïìn, nhûng àiïìu àaáng giaá hún àöëi vúái chuáng töi laâ
ngûúâi ta cho nhiïìu lùæm. Töi theo doäi thêëy nhûäng àöìng baåc trùæng
xoáa rúi xuöëng muä, cuöëi cuâng chuá rïí boã vaâo möåt àöìng nùm phrùng.
Chûa phaãi àaä hïët. Ngûúâi ta múâi chuáng töi vaâo bïëp ùn cúm vaâ
cho chuáng töi nguã trong vûåa thoác. Saáng höm sau, khi rúâi cùn nhaâ
mïën khaách àoá chuáng töi coá vöën liïëng laâ hai mûúi taám phrùng. Caã
möåt taâi saãn!
- Nhúâ cêåu maâ coá àêëy, Mattia aå. - Töi baão baån töi. - Möåt mònh
túá thò laâm sao thaânh ban nhaåc àûúåc.
Chuáng töi laåi lïn àûúâng, loâng thïnh thang àêìy hy voång. Cuöëi
cuâng tûúng lai móm cûúâi vúái chuáng töi chùng?

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 1

MUÅC LUÅC

CHÛÚNG 9 : MÖÅT THAÂNH PHÖË ÀEN ....................................................................................... 2

CHÛÚNG 10 : NGÊÅP LUÅT .......................................................................................................... 12

CHÛÚNG 11 : ÊM NHAÅC VAÂ CON BOÂ CAÁI .............................................................................. 24

CHÛÚNG V: TÒM KIÏËM ............................................................................................................. 57

CHÛÚNG VI : CHA VAÂ MEÅ DANH DÛÅ ..................................................................................... 66

CHÛÚNG VII : NHÛÄNG ÀÏM GIAÁNG SINH ........................................................................... 78

CHÛÚNG VIII : TAÂU THIÏN NGA............................................................................................ 94

CHÛÚNG IX : TRONG GIA ÀÒNH........................................................................................... 109

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 2

CHÛÚNG 9 : MÖÅT THAÂNH PHÖË ÀEN

Chuáng töi laåi lïn àûúâng, khöng àoái khöng mïåt vúái hai mûúi
taám phrùng trong tuái nhúâ sûå àoán tiïëp nöìng nhiïåt maâ ngûúâi ta àaä
daânh cho chuáng töi nhên möåt àaám cûúái úã gêìn Villejuif.
Phaãi noái rùçng chuáng töi àaä toaân têm toaân lûåc chúi àaân cho cö
dêu vaâ caác khaách múâi cuãa cö nhaãy.
Vúái hai mûúi taám phrùng trong tuái, chuáng töi laâ hai võ chuáa
tïí, khi túái Corbeil töi àaä coá thïí mua thoaãi maái möåt söë thûá khöng
daåi döåt chuát naâo: trûúác hïët laâ möåt cêy keân àêíy cuä úã möåt cûãa haâng
sùæt tuy khöng múái khöng àeåp nhûng àûúåc lau chuâi kyä caâng baão
dûúäng cêín thêån, rêët àûúåc viïåc cho chuáng töi; röìi nhûäng dêy ruy-
bùng àoã àïí buöåc vaâo têët, cuöëi cuâng möåt tuái cuä cuãa quên àöåi cho
Mattia. Khi rúâi Corbeil, sau khi traã hïët tiïìn nhûäng thûá àaä mua,
tuái tiïìn chuáng töi coá ba mûúi phrùng búãi vò nhûäng cuöåc biïíu diïîn
úã.àêy cuãa chuáng töi thu àûúåc khaá nhiïìu. Chuáng töi àiïìu hoâa caác
tiïët muåc sao cho úã laåi núi naây àûúåc nhiïìu ngaây. Sau nûäa Mattia vaâ
töi rêët húåp nhau, àïën nöîi coi nhau nhû hai anh em ruöåt.
Sau khi rúâi Corbeil chuáng töi tiïën vïì Mon-targis àïí túái nhaâ
maá Barberin.
Bêy giúâ töi àaä giaâu, töi phaãi coá quaâ tùång maá chûá.
Chùèng phaãi tòm toâi gò lêu. Coá möåt thûá seä coá thïí laâm maá sung
sûúáng hún têët caã moåi thûá: àoá laâ möåt con boâ caái.
Caái chñnh luác naây laâ laâm sao biïët giaá. Lêìn àêìu tiïn töi hoãi
möåt öng laái boâ öng naây cûúâi vaâo muäi töi àïí traã lúâi. Nhûng töi khöng
àïí ngûúâi ta laâm cho böëi röëi.
- Phaãi cho sûäa töët laåi khöng ùn quaá nhiïìu.
Öng ta coá möåt con boâ caái àuáng theo yïu cêìu cuãa töi, nïëu àûa
öng nùm mûúi ï-quy thò con boâ seä thuöåc vïì töi.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 3

Coân lêu töi múái coá àuã moán tiïìn lúán àoá.
Chùèng leä khöng mua nöíi noá sao? Kheáo khöng mua nöíi mêët.
Nhûng nïëu vêån may vêîn àïën vúái chuáng töi nhû nhûäng ngaây àêìu
tiïn thò töi coá thïí thu thêåp tûâng xu möåt lùæm chûá! Chó cêìn coá thúâi
gian thöi.
Luác àoá möåt yá tûúãng múái naãy ra trong oác töi.
Àaáng leä àêìu tiïn ài Chavanon thò haäy ài Varses àaä, nhû vêåy
chuáng töi seä coá àuã söë thúâi gian bõ thiïëu nïëu ài thùèng túái Chavanon.
Phaãi ài Varses trûúác àaä, luác vïì múái túái nhaâ maá Barberin.
Buöíi saáng töi thöng baáo cho Mattia yá töi, Mattia khöng phaãn
àöëi gò caã.
Chuáng töi mêët ba thaáng múái vûúåt qua ngêìn êëy cêy söë, nhûng
túái gêìn Varses töi vui mûâng àïëm tiïìn thêëy mònh àaä têån duång töët
thúâi gian: chuáng töi coá möåt trùm hai mûúi taám phrùng, chó thiïëu
hai mûúi hai phrùng laâ mua àûúåc con boâ caái.
Tûâ Varses túái Chavanon chùæc chùæn chuáng töi seä kiïëm àûúåc
khaá.
Varses, caách àêy möåt trùm nùm, chó laâ möåt ngöi laâng nhoã heão
laánh giûäa nuái non. Thêåt quaã trïn mùåt àêët thêåt hiu quaånh: chó coá
àaá vöi, àêët truöng, khöng cêy cöëi ngoaâi àêy àoá mêëy cêy deã, cêy dêu
tùçm vaâ vaâi cêy oliviers coâm coäi; àêët khöng tröìng troåt àûúåc, chöî naâo
cuäng thêëy àaá xaám, àaá trùæng; chó nhûäng núi àêët húi sêu möåt chuát
múái.coá chuát êím thêëp àïí möåt ñt thûåc vêåt söëng àûúåc laâm nöíi bêåt lïn
tröng rêët vui mùæt.
Vò núi àêy trú truåi nhû thïë nïn hay xaãy ra nhûäng trêån luåt
kinh khuãng: möîi khi trúâi mûa, nûúác cûá chaãy theo nhûäng sûúân döëc
truåi cêy nhû trïn möåt àûúâng phöë laát àaá vaâ nhûäng con suöëi xûa nay
caån khö nay chaãy aâo aâo nhû thaác laâm cho böîng chöëc bao nhiïu
söng trong thung luäng àêìy ùæp lïn röìi traân ra, chó vaâi phuát nûúác
ngêåp àïën nùm meát vaâ hún caã thïë nûäa.
Khi chuáng töi túái ngoaåi vi Varses laâ ba giúâ chiïìu, mùåt trúâi rûåc
rúä toãa trïn bêìu trúâi trong vùæt, nhûng caâng tiïën túái ngaây caâng töëi ài;

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 4

giûäa bêìu trúâi vaâ mùåt àêët möåt àaám mêy khoái daây àùåc böëc tûâ nhûäng
öëng khoái nùång nïì ra xêu xeá lêîn nhau röìi lan daâi ngöåt ngaåt. Tûâ hún
möåt giúâ nay chuáng töi nghe thêëy nhûäng tiïëng vuâ vuâ rêët maånh,
nhûäng tiïëng rò raâo nhû tiïëng rò raâo cuãa biïín cuâng vúái nhûäng tiïëng
àêåp àuâng àuåc. Tiïëng vuâ vuâ thò laâ tiïëng quaåt röìi coân nhûäng tiïëng
àuåc laâ tiïëng buáa vaâ tiïëng vöì.
Töi chó biïët chuá cuãa Alexis laâ cöng nhên moã laâm viïåc úã moã
Truyeâre vaâ chó coá thïë. Chuá úã Varses hay ngoaåi ö Varses?
Vaâo túái laâng töi hoãi thùm moã úã àêu, ngûúâi ta chó cho töi àïën
búâ bïn traái cuãa con söng Di-vonne.
Ngûúâi ta cuäng cho chuáng töi àõa chó cuãa chuá Gaspard, chuá úã
caách àêëy möåt quaäng ngùæn trong möåt phöë quanh co vaâ döëc àûáng tûâ
ngoån àöìi xuöëng con söng.
Khi hoãi thùm öng thò möåt ngûúâi àaân baâ àang noái chuyïån vúái
möåt baâ haâng xoám àaä traã lúâi laâ laâm viïåc xong àïën saáu giúâ öng múái
vïì.
- Thïë chaáu hoãi öng êëy coá viïåc gò?
- Chaáu muöën gùåp Alexis.
Baâ beân nhòn töi tûâ àêìu àïën chên vaâ nhòn Capi.
- Chaáu laâ Reámi phaãi khöng? Alexis coá noái chuyïån vúái chuáng
töi, noá àúåi chaáu àïën àêëy. Thïë coân cêåu naây laâ ai?
- Laâ baån chaáu aå.
Àoá laâ baâ thñm cuãa Alexis. Töi cûá tûúãng baâ ta múâi chuáng töi
vaâo trong nhaâ nghó ngúi vò àöi chên àêìy buåi cuäng nhû khuön mùåt
saåm nùæng gioá cuãa chuáng töi cho biïët roä chuáng töi mïåt lùæm; thïë
nhûng baâ ta chùèng laâm gò caã chó nhùæc laåi laâ nïëu chuáng töi quay laåi
luác saáu giúâ thò seä gùåp Alexis.
Caách àoán tiïëp nhû vêåy laâm chuáng töi khöng muöën quay laåi
nhaâ laâm gò nûäa, chuáng töi ài àïën àúåi Alexis úã cûãa vaâo moã luác gêìn
saáu giúâ. Töi àûáng àoá vúái Mattia vaâ Capi vaâ sau saáu giúâ àöå vaâi phuát
töi bùæt àêìu nhòn thêëy tûâ trong àûúâng hêìm sêu thùèm vaâ tùm töëi

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 5

nhûäng chêëm saáng lúán dêìn. Àoá laâ nhûäng ngûúâi thúå moã tay cêìm àeân
trúã lïn chöën ban ngaây ban mùåt.
Hoå ài rêët chêåm, bûúác ài nùång nïì tûåa nhû bõ àau àêìu göëi vêåy,
àiïìu àoá sau naây töi múái biïët, khi maâ töi bûúác xuöëng nhûäng bêåc lïn
xuöëng cuãa chiïëc thang dêîn xuöëng mûác sêu nhêët cuãa moã; mùåt hoå
àen nhû mùåt nhûäng ngûúâi naåo öëng khoái, aáo quêìn vaâ muä hoå phuã
àêìy buåi than cuâng nhûäng maãng buân ûúát. Qua kho àïí àeân, tûâng
ngûúâi ài vaâo treo àeân lïn möåt caái àinh.
Mùåc duâ rêët chuá yá töi khöng nhòn thêëy Alexis, nïëu anh khöng
nhaãy lïn baá cöí töi hùèn töi àaä àïí anh ài qua trûúác mùåt maâ khöng
biïët: àen tûâ àêìu àïën chên nhû thïë bêy giúâ anh àêu coân giöëng ngûúâi
anh cuãa töi vêîn thûúâng chaåy trïn nhûäng löëi ài úã vûúân xûa kia?
- Àêy laâ Reámi. - Anh vûâa noái vûâa quay laåi phña möåt ngûúâi
àaân öng khoaãng böën mûúi tuöíi ài bïn caånh.
Töi biïët ngay àêëy laâ chuá Gaspard.
- Boån chuá chúâ chaáu àaä lêu. - öng hiïìn tûâ noái.
Capi mûâng rúä vò gùåp laåi Alexis. Trong khi àoá töi giaãi thñch
cho chuá Gaspard raâng Mattia laâ möåt ngûúâi baån cuãa töi, möåt cêåu beá
rêët khaá maâ töi àaä quen tûâ lêu, chúi keân àêíy khöng keám gò ai.
- Coân àêy laâ Capi chûá gò, - chuá Gaspard noái, - ngaây mai laâ
chuã nhêåt: nghó ngúi xong boån chaáu biïíu diïîn cho chuáng töi xem
möåt buöíi nheá. Alexis noái laâ con choá naây thöng thaái hún caã möåt öng
giaáo hoùåc möåt kõch sô àêëy.
Töi luáng tuáng trûúác mùåt baâ thñm bao nhiïu thò thoaãi maái vúái
öng chuá bêëy nhiïu.
Khi sùæp sûãa vïì túái nhaâ, chuá Gaspard laåi gêìn chuáng töi:
- Boån chaáu ùn töëi vúái chuáng töi nheá.
Chûa bao giúâ coá möåt lúâi múâi naâo laâm töi vui àïën thïë búãi vò töi
àang tûå hoãi liïåu àïën cûãa chuáng töi coá phaãi chia tay nhau hay
khöng, caách àoán tiïëp cuãa baâ thñm chùèng laâm töi maãy may hy voång.
- Àêy laâ Reámi, - öng noái khi bûúác vaâo nhaâ, - vaâ baån cuãa chaáu.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 6

- Töi àaä gùåp caác cêåu êëy röìi.


Àûúåc tröi qua buöíi töëi cuâng öng, töi thêåt sung sûúáng, thêåt
tònh maâ noái töi cuäng sung sûúáng.àûúåc ùn cúm töëi nûäa. Suöët tûâ
Paris chuáng töi cûá gùåp àêu ùn àêëy, ñt khi àûúåc ùn möåt bûäa cúm
thûåc sûå. Thûåc ra vúái nhûäng gò thu àûúåc chuáng töi cuäng khaá giaâu,
àuã àïí ùn nhûäng bûäa cúm sang troång trong caác quaán, nhûng coân
phaãi daânh tiïìn têåu boâ nûäa.
Cúm töëi keáo daâi khöng bao lêu.
- Chaáu seä nguã vúái Alexis nheá. - Chuá Gaspard baão töi. - Coân
Mattia, nïëu chaáu àöìng yá nguã trong loâ baánh mò, chuá seä laâm cho
chaáu möåt caái giûúâng àïåm rúm.
Töëi vaâ phêìn lúán àïm àoá töi vaâ Alexis duâng àïí baân chuyïån.
Chuá Gaspard laâ thúå cuöëc than, nghôa laâ öng cuöëc than trong
moã bùçng möåt caái cuöëc chim. Alexis laâ ngûúâi àêíy gooâng, coá nghôa
àêíy than trïn möåt toa xe goåi laâ xe gooâng trïn àûúâng ray tûâ núi
than àûúåc cuöëc ra cho túái möåt caái giïëng. Xe gooâng trong coá chûáa
than khi àïën giïëng àûúåc moác vaâo möåt dêy caáp coá maáy àûa lïn trïn
mùåt àêët.
Duâ cho múái laâ thúå moã coá ñt lêu, Alexis àaä yïu moã, tûå haâo vïì
moã, theo anh àoá laâ caái moã àeåp nhêët, ly kyâ nhêët xûá súã naây, anh àùåt
vaâo cêu chuyïån kïí cuãa mònh têët caã têìm quan troång cuãa möåt ngûúâi
khaách phûúng xa àïën tûâ vuâng àêët laå tòm àûúåc nhûäng àöi tai chuá yá
lùæng nghe mònh.
Alexis tiïëp tuåc kïí vïì cuöåc söëng cuãa moã, nhûäng hiïím nguy cuãa
moã nhû vuå nöí ga khuãng khiïëp tûác laâ nöí khñ moã vaâi tuêìn trûúác àêy
laâm chïët haâng chuåc cöng nhên moã, tai naån naây gêy cho anh möåt êën
tûúång rêët maånh.
Nhûäng gò Alexis kïí kñch thñch trñ toâ moâ cuãa töi àïën nöîi töi
muöën xuöëng moã nhûng muöën xuöëng moã phaãi laâ thúå moã àaä.
Tuy nhiïn, möåt sûå tònh cúâ àaä khiïën töi caãm nhêån àûúåc têët caã
nöîi haäi huâng àöi khi vêîn àe doåa thúå moã.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 7

Töëi höm trûúác ngaây töi lïn àûúâng, Alexis vïì nhaâ vúái möåt baân
tay bõ giêåp do möåt taãng than rúi vaâo. Möåt ngoán tay anh naát ra àïën
möåt nûãa, caã baân tay giêåp tñm bêìm laåi.
Baác sô cuãa cöng ty àïën nhaâ thùm vaâ bùng boá cho anh. Vïët
thûúng khöng trêìm troång nhû Alexis phaãi nghó viïåc.
Chuá Gaspard coá tñnh caách laâ àúâi laâm sao öng chêëp nhêån laâm
vêåy, chùèng buöìn chùèng giêån bao giúâ, nhûng coá möåt àiïìu khiïën öng
mêët caã hiïìn laânh: àoá laâ coá caái gò caãn trúã cöng viïåc cuãa öng..Khi biïët
Alexis phaãi nghó laâm viïåc trong nhiïìu ngaây, öng kïu tûúáng lïn. Ai
seä àêíy xe gooâng trong suöët thúâi gian naây? Chùèng coá ai thay noá caã,
moã àang thiïëu ngûúâi nhêët laâ treã con.
Öng ài tòm möåt ngûúâi àêíy xe gooâng nhûng laåi vïì khöng. Öng
bùæt àêìu phaân naân.
Thêëy öng buöìn vaâ hiïíu vò sao öng buöìn, àöìng thúâi caãm thêëy
coá nghôa vuå trong trûúâng húåp naây, mònh nïn coá caách riïng àïí àïìn
àaáp loâng hiïëu khaách cuãa öng àaä daânh cho chuáng töi, töi beân hoãi
öng àêíy gooâng coá khoá lùæm khöng.
- Chó viïåc àêíy noá trïn àûúâng ray.
- Xe coá nùång khöng aå?
- Khöng àïën nöîi nùång lùæm.
- Alexis àêíy àûúåc thò chùæc laâ chaáu cuäng àêíy àûúåc.
Öng cûúâi êìm lïn nhûng sau àoá trúã laåi àûáng àùæn ngay:
- Chaáu laâ cêåu beá töët quaá, àuáng thïë àêëy, ngaây mai chaáu xuöëng
moã vúái chuá. Àuáng laâ chaáu giuáp chuá, nhûng coá leä cuäng coá ñch cho
chaáu. Nïëu chaáu thêëy thñch cöng viïåc naây, thò noá coân hún laâ cûá lang
thang trïn àûúâng.
Nhûng nïëu nhû thïë thò Mattia seä laâm gò? Töi beân hoãi noá coá
muöën cuâng Capi ài biïíu diïîn trong vuâng lên cêån khöng thò noá àöìng
yá.
- Túá seä rêët haâi loâng tûå mònh kiïëm nöët tiïìn têåu boâ. - Noá cûúâi
noái.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 8

Qua ba thaáng chuáng töi cuâng úã vúái nhau, söëng giûäa khöng
khñ thoaáng àaäng, Mattia àaä khaác xa cêåu beá öëm yïëu maâ töi gùåp
àang àûáng dûåa vaâo nhaâ thúâ Saint - Meádard. Mùåt trúâi vaâ cuöåc söëng
ngoaâi trúâi àaä àem laåi sûác khoãe cho noá, laâm noá vui lïn. Suöët haânh
trònh luác naâo noá cuäng vui, cuäng cûúâi. Nïëu khöng coá noá khöng hiïíu
töi seä ra sao?
Chuáng töi thoãa thuêån vúái nhau trong thúâi gian töi xuöëng moã
Mattia seä ài biïíu diïîn àïí tùng thïm thu nhêåp.
Saáng höm sau ngûúâi ta àûa cho töi böå quêìn aáo lao àöång cuãa
Alexis. Töi ài theo chuá Gaspard.
- Chuá yá vaâo nheá, - öng àûa caái àeân cho töi, - cûá theo chuá maâ
ài.
Chuáng töi ài sêu vaâo àûúâng hêìm, öng ài trûúác.
- Chaáu maâ trûúåt chên úã bêåc thang thò baám chùåt vaâo nheá, úã
dûúái kia sêu lùæm vaâ cûáng lùæm àêëy..Khöng cêìn phaãi nghe nhûäng lúâi
dùån doâ naây töi àaä àuã xuác àöång röìi, búãi vò tûâ chöî aánh saáng bûúác vaâo
trong àïm töëi, tûâ mùåt àêët bûúác vaâo trong loâng àêët, ai chùèng thêëy
xöën xang trong loâng.
Theo baãn nùng töi quay laåi phña sau: ban ngaây chó coân laâ möåt
chêëm saáng nhoã tñt têån àêìu kia. Töi theo kõp bûúác chên chuá
Gaspard rêët nhanh.
- Àïën bêåc thang röìi àêy naây. - Chùèng bao lêu öng noái.
Chuáng töi àïën trûúác möåt caái löî àen ngoâm vaâ trong caái chiïìu
sêu maâ mùæt töi khöng thïí lûúâng nöíi töi thêëy nhûäng vïåt saáng àung
àûa, úã àêìu vaâo thò lúán sau cûá nhoã dêìn àïën àöå chó coân laâ nhûäng
chêëm nhoã khi chuáng cûá caâng ngaây caâng xa ài. Àoá laâ àeân cuãa nhûäng
thúå moã àaä vaâo moã trûúác chuáng töi. Tiïëng hoå noái chuyïån nghe nhû
tiïëng rò rêìm vùèng túái têån tai chuáng töi nhúâ möåt luöìng khöng khñ
êm êëm thöíi vaâo mùåt, luöìng khöng khñ coá muâi gò àoá maâ lêìn àêìu tiïn
töi ngûãi thêëy: noá nhû muâi ï-te lêîn vúái muâi eát-xùng.
Khi túái núi laâm viïåc, chuá Gaspard chó cho töi phaãi laâm nhûäng
gò, vaâ khi gooâng àêìy ùæp than, öng cuâng àêíy vúái töi àïí daåy töi caách

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 9

àêíy gooâng túái têån giïëng, daåy töi caách àûa gooâng vaâo nhûäng àûúâng
traánh khi gùåp nhûäng ngûúâi àêíy xe gooâng túái tûâ phña ngûúåc laåi.
Kïí cuäng coá lyá khi noái rùçng nghïì naây khöng lêëy gò laâm khoá
lùæm, sau vaâi giúâ nïëu nhû töi chûa trúã nïn thaânh thaåo thò cuäng coá
thïí goåi laâ laâm àûúåc. Chó chûa kheáo lùæm chûa quen lùæm maâ thöi, buâ
vaâo àoá töi buöåc phaãi mêët nhiïìu sûác hún, kïët quaã laâ laâm àûúåc ñt hún
vaâ mïåt nhiïìu hún.
Caånh núi chuá Gaspard laâm viïåc, coá möåt ngûúâi àêíy gooâng laáng
giïìng vúái töi, leä ra laâ möåt àûáa treã nhû töi vaâ caác baån töi, thò laåi laâ
möåt cuå giaâ rêu baåc trùæng; noái baåc trùæng vò vaâo ngaây chuã nhêåt, ngaây
ai nêëy tùæm rûãa saåch seä, búãi qua caã möåt tuêìn lïî, ngaây thûá hai rêu
xaám ngaây thûá baãy rêu àen. Cuå àïën ngoaâi saáu mûúi tuöíi. Ngaây xûa,
thúâi coân treã, cuå laâ thúå göî, coá nghôa chõu traách nhiïåm baão trò caác cöåt
chöëng bùçng göî àïí chöëng hêìm, nhûng sau möåt vuå suåt hêìm cuå bõ
nghiïìn naát ba ngoán tay àaânh phaãi boã nghïì. Cöng ty cuãa cuå coá cho
cuå möåt chuát tiïìn trúå cêëp vò tai naån naây xaãy ra khi cuå cûáu ba cöng
nhên baån. Cuå söëng bùçng tiïìn trúå cêëp àoá àûúåc vaâi nùm. Cöng ty cuãa
cuå phaá saãn, cuå chùèng coân nguöìn naâo maâ söëng, chùèng thuöåc diïån
naâo, cuå phaãi vaâo moã.Truyeâre àêíy gooâng. Hoå goåi cuå laâ cuå giaáo, búãi vò
cuå hiïíu biïët nhiïìu àiïìu maâ caác thúå cuöëc, thúå moã bêåc thêìy coân phaãi
chõu, nhûäng ngûúâi naây sùén saâng noái lïn nhû vêåy.
Trong giúâ ùn cúm chuáng töi laâm quen vúái nhau vaâ cuå thên vúái
töi rêët nhanh. ÚÃ trong moã thûúâng ngûúâi ta ñt noái vò thïë ngûúâi ta goåi
chuáng töi laâ nhûäng ngûúâi hay chuyïån.
Nhûäng cêu chuyïån kïí cuãa Alexis khöng cho töi biïët hïët
nhûäng àiïìu töi muöën biïët, nhûäng cêu traã lúâi cuãa chuá Gaspard cuäng
khöng laâm töi thoãa maän, búãi vò khi töi hoãi chuá:
- Than àaá laâ gò haã chuá?
Thò luác naâo chuá cuäng chó traã lúâi:
- Laâ than tòm àûúåc úã trong àêët.
Nhûng khi töi hoãi cuå giaáo cuäng cêu hoãi êëy thò cuå laåi traã lúâi
khaác hùèn:

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 10

- Noá khöng gò khaác chó laâ than göî maâ thöi: àaáng leä cho vaâo loâ
sûúãi nhûäng caái cêy cuãa thúâi àaåi chuáng ta, ta laåi cho vaâo àoá cêy cöëi
moåc trong nhûäng khu rûâng cöí àaåi àaä biïën thaânh than do sûác maånh
cuãa thiïn nhiïn, do chaáy rûâng, do nuái lûãa, do àöång àêët.
Vaâ khi töi ngaåc nhiïn nhòn cuå thò cuå noái:
- Höm nay ta khöng coá thò giúâ noái vïì chuyïån àoá, nhûng mai
laâ chuã nhêåt, chaáu àïën töi, töi seä giaãi thñch cho chaáu.
Ngaây höm sau töi noái vúái chuá Gaspard laâ mònh àïën thùm cuå
giaáo.
- AÂ, chuá cûúâi, thïë laâ chaáu àaä tòm àûúåc ngûúâi àïí chuyïån troâ röìi
àêëy haã, ài ài, nïëu loâng chaáu muöën vêåy. Chó coá àiïìu laâ nïëu nhû
chaáu hoåc àûúåc caái gò úã cuå thò cuäng àûâng lïn mùåt ta àêy nheá.
Töi bûúác vaâo thò cuå ra àoán töi.
- Töi àaä goåi moán biroulade röìi àêëy, búãi vò tuöíi treã coá tai coá
mùæt nhûng cuäng coá caã cöí hoång nûäa, muöën laâm baån vúái hoå caách töët
nhêët laâ laâm thoãa maän caã yïët hêìu hoå.
Moán biroulade laâ moán haåt dï nûúáng ngêm vaâo rûúåu trùæng, úã
vuâng Ceávennes naây àûúåc múâi ùn moán àoá laâ möåt vinh dûå.
- Sau khi ùn moán biroulade, töi seä cho chaáu xem böå sûu têåp
cuãa töi.
Böå sûu têåp naây vö cuâng phong phuá, ñt nhêët laâ theo àaánh giaá
cuãa töi, noá chiïëm toaân böå chöî úã cuãa cuå, trïn caác baân vaâ caác giaá nïëu
laâ vêåt mêîu nhoã, vêåt mêîu lúán thò xïëp dûúái àêët.
Àaä tûâ hai mûúi nùm nay, cuå sûu têìm têët caã nhûäng caái gò maâ
cuå thêëy hay hay gùåp trong khi laâm.viïåc, vaâ búãi vò khu moã úã lûu vûåc
söng Ceâre vaâ söng Divonne rêët nhiïìu thûåc vêåt hoáa àaá, cuå coá nhûäng
mêîu rêët hiïëm maâ nhaâ àõa chêët hoåc vaâ tûå nhiïn hoåc naâo coá àûúåc
hùèn phaãi vö cuâng sung sûúáng.
Cuå vöåi noái vaâ töi cuäng chùm chuá nghe:
- Búãi vò chaáu muöën biïët thïë naâo laâ than àaá, chaáu haäy nghe
àêy: mùåt àêët núi chuáng ta úã khöng phaãi luác naâo cuäng nhû ngaây
nay. Coá nhûäng thúâi kyâ maâ nûúác ta phuã àêìy loaåi cêy giúâ àêy chó moåc

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 11

úã nhûäng nûúác nhiïåt àúái. Röìi böîng nhiïn coá möåt cuöåc caách maång,
toaân böå lúáp thûåc vêåt naây bõ thay thïë bùçng möåt lúáp thûåc vêåt khaác
hùèn, àïën lûúåt noá laåi bõ thay thïë búãi möåt lúáp khaác nûäa, cûá nhû thïë
trong haâng ngaân, haâng triïåu nùm. Cêy nhoã cêy lúán tñch tuå laåi, vûâa
phên huãy vûâa chöìng lïn nhau sinh ra nhiïìu lúáp than àaá. Töi seä cho
chaáu xem nhûäng mêîu lêëy tûâ vóa ta goåi laâ tûúâng hay laâ maái coân
mang dêëu êën cuãa cêy cöëi, àûúåc giûä nhû laâ thaão möåc giûäa nhûäng túâ
giêëy cuãa têåp mêîu thaão möåc.
Cuöåc viïëng thùm cuãa töi keáo daâi àïën àïm vò cuå hiïíu biïët quaá
nhiïìu vaâ nhûäng lúâi giaãi thñch cuãa cuå laâm töi say mï.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 12

CHÛÚNG 10 : NGÊÅP LUÅT

Ngaây höm sau chuáng töi laåi xuöëng moã.


Töi vûâa àêíy chiïëc xe gooâng vïì phña giïëng Sainte - Alphonsine
lêìn thûá ba thò nghe thêëy tûâ phña giïëng möåt tiïëng gêìm khuãng
khiïëp. Coá chöî naâo saåt lúã hay toaân böå hêìm bõ suåt? Töi lùæng nghe,
tiïëng huyïn naáo vêîn tiïëp tuåc vaâ döåi ài tûá phña.
Caãm tûúãng àêìu tiïn cuãa töi laâ khiïëp vña lïn àûúåc, töi nghô
àïën viïåc chaåy tröën vïì phña thang nhûng vò àaä nhiïìu lêìn bõ moåi
ngûúâi chïë giïîu vò thoái nhuát nhaát nïn töi xêëu höí maâ àûáng laåi.
Böîng nhiïn möåt luä chuöåt luöìn qua hai chên töi maâ chaåy: röìi
hònh nhû töi nghe thêëy möåt tiïëng laå luâng lûúát trïn mùåt àêët vaâ trïn
thaânh hêìm vúái tiïëng nûúác vöî. Núi töi àûáng vöën hoaân toaân khö cú
maâ. Töi lêëy àeân soi röìi cuái xuöëng nhòn mùåt àêët.
Àuáng laâ nûúác, nûúác tûâ giïëng àïën vaâ ngaây caâng dêng lïn trong
hêìm. Boã xe gooâng trïn àûúâng ray töi chaåy vïì núi cöng trûúâng laâm
viïåc.
- Chuá Gaspard úi, trong moã coá nûúác!
- Vúá vêín!
- Chuá nghe maâ xem.
Gioång töi xuác àöång àïën nöîi chuá Gaspard ngûâng cuöëc àïí nghe,
vêîn caái tiïëng àoá ngaây caâng to hún, nghe caâng thï thaãm hún. Khöng
coân nhêìm lêîn gò nûäa.
- Chaåy nhanh ài thöi. - öng baão töi.
Chuá cêìm lêëy àeân, bao giúâ àoá cuäng laâ àöång taác àêìu tiïn cuãa
ngûúâi thúå moã, röìi leán ngay vaâo àûúâng hêìm.
Chûa ài àûúåc mûúâi bûúác thò töi thêëy cuå giaáo cuäng xuöëng
àûúâng hêìm.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 13

Mûåc nûúác tùng rêët nhanh, luác naây àaä lïn túái àêìu göëi laâm
chuáng töi tiïën rêët chêåm. Caã ba chuáng töi luác ài qua caác cöng
trûúâng laâm viïåc àïìu kïu to:
- Chaåy ài, nûúác vaâo moã röìi!
Mûåc nûúác tùng vúái möåt töëc àöå hoaãng loaån, may thay chuáng
töi úã ngay gêìn thang nïëu khöng khöng thïí naâo àïën àoá àûúåc. Cuå
giaáo túái thang trûúác tiïn.
- Anh vaâ chaáu lïn trûúác ài. Töi giaâ röìi, lûúng têm yïn öín.
Luác naây chùèng cêu nïå lïî pheáp laâm gò nûäa, chuá Gaspard lïn
trûúác, töi theo sau röìi àïën cuå giaáo, sau cuå möåt quaäng caách khaá xa
múái àïën vaâi cöng nhên theo kõp chuáng töi.
Chûa bao giúâ böën mûúi meát ngùn caách mûác sêu thûá hai vúái
mûác sêu thûá nhêët cuãa moã àûúåc vûúåt nhanh nhû thïë! Nhûng vûâa túái
nêëc thang trïn cuâng thò möåt laân soáng nûúác uâa xuöëng àêìu chuáng töi
laâm àeân cuãa chuáng töi tùæt ngoám. Thêåt laâ möåt thaác nûúác!
- Giûä cho chùåt vaâo! - Chuá Gaspard kïu.
Chuá, cuå giaáo vaâ töi, chuáng töi baám thêåt chùåt vaâo nêëc thang
àïí chöëng cûå laåi, nhûäng ngûúâi àùçng sau chuáng töi bõ soáng keáo ài
luön, vaâ chùæc chùæn laâ nïëu chuáng töi coân phaãi leo mûúâi nêëc thang
nûäa hùèn chuáng töi cuäng nhû hoå àaä bõ rúi xuöëng röìi búãi vò chó ngay
sau àoá thaác nûúác trúã thaânh möåt khöëi lúã uåp xuöëng.
Lïn túái mûác trïn cuâng röìi chuáng töi vêîn chûa thoaát, muöën
lïn khoãi moã coân nùm mûúi meát nûäa vaâ ngay caã têìng hêìm naây cuäng
coá nûúác, aánh saáng thò khöng coá..- Ta nguy röìi. - Cuå giaáo noái vúái
gioång hêìu nhû bònh tônh. - Reámi chaáu cêìu kinh ài.
Cuâng luác àoá coá baãy taám aánh àeân chaåy túái chöî chuáng töi, nûúác
lïn túái àêìu göëi chuáng töi, khöng cêìn cuái xuöëng tay chuáng töi cuäng
chaåm vaâo nûúác. Àoá khöng phaãi laâ möåt thûá nûúác lùång maâ laâ luöìng
nûúác cuöën, vûâa tröi noá vûâa keáo theo nhûäng taãng göî quay cuöìng
nhû nhûäng chiïëc löng chim.
Nhûäng ngûúâi cêìm àeân maâ chuáng töi nhòn thêëy àõnh theo
àûúâng hêìm ài túái thang vaâ nhûäng bêåc thang úã gêìn àêëy, nhûng

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 14

trûúác doâng thaác nhû thïë naây thò viïåc àoá khöng thïí laâm nöíi búãi vò
laâm sao maâ àêíy ngûúåc àûúåc doâng nûúác cuäng nhû khaáng cûå laåi àûúåc
sûác thuác cuãa nûúác vaâ nhûäng taãng göî noá cuöën theo?
Hoå cuäng thöët ra lúâi maâ cuå giaáo thöët ra luác naäy:
- Chuáng ta nguy röìi!
Hoå tiïën àïën chöî chuáng töi.
- Ài löëi naây, phaãi röìi. - Cuå giaáo noái, cuå laâ ngûúâi duy nhêët
trong chuáng töi coân giûä àûúåc chuát bònh tônh. - Núi duy nhêët ta truá
êín àûúåc laâ núi cöng trûúâng cuä êëy.
Cöng trûúâng cuä laâ möåt phêìn cuãa moã àaä bõ boã ài tûâ lêu khöng
ai lai vaäng trûâ cuå giaáo, cuå vêîn thûúâng túái thùm khu àoá möîi khi cêìn
tòm hiïíu möåt àiïìu laå luâng naâo àoá.
- Caác anh quay laåi ài, - cuå ra lïånh, - àûa töi möåt caái àeân, töi
seä dêîn caác anh ài.
Bònh thûúâng möîi khi cuå noái ngûúâi ta hay giïîu cuå àöi chuát
nhûng luác naây têët caã mêëy caái àeân àïìu àûúåc àûa ra. Cuå vöåi vaâng
cêìm lêëy möåt chiïëc, tay kia keáo töi ài, cuå dêîn àêìu caã àoaân. Vò chuáng
töi ài cuâng chiïìu vúái doâng nûúác nïn ài khaá nhanh.
Sau khi ài doåc theo àûúâng hêìm möåt laát, cuå dûâng laåi.
- Ta khöng coân thúâi gian nûäa röìi. Nûúác lïn nhanh quaá.
Quaã thêåt nûúác mau choáng chiïëm cûá chuáng töi, tûâ àêìu göëi töi
noá lïn túái haáng, tûâ haáng lïn àïën ngûåc.
- Phaãi treâo vaâo möåt döëc ngaách hêìm thöi. -Cuå giaáo noái.
- Sau àoá thò sao? Döëc ngaách hêìm chùèng dêîn àïën àêu caã!
Quaã thûåc àoá laâ möåt caái tuái cuâng, nhûng chuáng töi khöng coân
thúâi gian chúâ àúåi vaâ choån.lûåa, hoùåc vaâo möåt döëc ngaách hêìm vaâ coá
lêëy vaâi phuát trûúác mùåt coá nghôa hy voång söëng soát hoùåc cûá theo
àûúâng hêìm maâ ài duâ biïët chùæc chùæn chó vaâi giêy laâ bõ chòm nghóm.
Cuå giaáo dêîn àêìu, chuáng töi ài vaâo trong möåt döëc ngaách hêìm.
Hai ngûúâi trong söë chuáng töi cûá ài theo àûúâng hêìm, chuáng töi
khöng bao giúâ tröng thêëy hoå nûäa.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 15

Trong moã laâ möåt sûå huyïn naáo àaáng súå: tiïëng àêët àaá suåt lúã,
tiïëng nûúác xoaáy, tiïëng nûúác àöí xuöëng, tiïëng gaäy rùng rùæc cuãa göî
chöëng hêìm, tiïëng khöng khñ bõ neán nöí buâng, têët caã laâm chuáng töi
sûäng súâ mï muöåi.
- Têån thïë chûá khöng coân laâ caái gò nûäa!
- Laåy Trúâi, haäy thûúng chuáng con!
Suöët tûâ luác vaâo trong döëc ngaách hêìm, cuå giaáo khöng noái gò
nûäa, têm höìn cuå bay böíng cao hún nhûäng lúâi phaân naân vö taác
duång.
- Caác con úi, - cuå noái, - khöng thïí àïí ta mïåt thïë àûúåc, nïëu ta
cûá duâng tay chên maâ bêëu vaâo vaách döëc cuãa ngaách hêìm nhû thïë
chùèng mêëy chöëc ta seä rúâi raä, phaãi àaâo lêëy nhûäng àiïím tûåa giûäa
nhûäng phiïën than àaá.
Lúâi khuyïn àoá rêët àuáng nhûng cuäng rêët khoá thûåc hiïån, coá ai
mang theo cuöëc chim àêu, têët caã chuáng töi àïìu mang àeân nhûng
khöng ai coá möåt duång cuå naâo trong tay.
- Lêëy nhûäng caái moác úã àeân maâ àaâo. - Cuå giaáo noái.
Thïë laâ ngûúâi naâo ngûúâi êëy bùæt àêìu àaâo àêët, cöng viïåc chùèng
dïî daâng gò, vaách cuãa ngaách hêìm vûâa döëc vûâa trún. Nhûng ai cuäng
biïët rùçng nïëu trûúåt tay trûúåt chên möåt caái laâ chïët, vò thïë moåi ngûúâi
àïìu àaâo khoãe àïìu kheáo tay. Chó vaâi phuát chuáng töi àaä àaâo àûúåc
möåt caái höëc àùåt chên vaâo àûúåc.
Nhûäng tiïëng àöång trong moã vêîn dûä döåi nhû trûúác. Chuáng töi
súå haäi nhòn nhau, ngûúâi noå tòm trong mùæt ngûúâi kia lúâi giaãi thñch
maâ trñ oác cuãa baãn thên mònh khöng àem laåi àûúåc.
Cuå giaáo, sau möåt höìi im lùång, noái tiïëp:
- Chuáng ta àang úã trong khöng khñ cuãa möåt caái chuöng,
khöng khñ bõ nûúác döìn eáp tuå laåi trong hêìm naây àïën bêy giúâ laåi
khaáng cûå laåi nûúác vaâ àêíy luâi nûúác. Chùèng khaác gò ngûúâi ta vûát möåt
caái cöëc uáp ngûúåc xuöëng nûúác trong möåt caái xö, nûúác khöng bao giúâ
traân lïn àaáy cöëc caã. Caái cöëc vêîn röîng nhúâ khöng khñ úã trong.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 16

ÚÃ àêy cuäng thïë. Nûúác khöng thïí lïn àïën chöî.chuáng ta àûúåc.
Ta khöng chïët àuöëi nhûng cuäng khoá maâ söëng soát. Khöng khñ khöng
thoaát ài àêu àûúåc vò ngaách hêìm naây àoáng kñn. Khöng khñ tuâ haäm
thò ta cuäng bõ tuâ haäm. Im lùång vaâ súå haäi bao truâm möåt luác.
Cuå giaáo laåi noái tiïëp:
- Theo yá töi töët nhêët chuáng ta nïn àaâo möåt caái thïìm nhû
chiïëu nghó úã cêìu thang êëy, chuáng ta coá baãy ngûúâi hai caái thïìm laâ
àuã.
Moåi ngûúâi bùæt àêìu vaâo viïåc, thùæp lïn böën caái àeân. Sau ba giúâ
laâm viïåc khöng nghó, vúái moác àeân, vúái dao, chuáng töi àaä àaâo àûúåc
möåt caái thïìm phùèng coá thïí ngöìi trïn àoá àûúåc.
- Phaãi tiïët kiïåm àeân, - cuå giaáo noái, - thùæp möåt caái thöi.
Moã luác naây im lùång, dûúái chên chuáng töi nûúác àûáng yïn.
Trong moã àêìy nûúác, sau khi traân ngêåp têët caã moåi àûúâng hêìm tûâ
àaáy lïn túái trêìn moã, nûúác giam chùåt chuáng töi trong döëc ngaách
hêìm naây, giam chùåt coân hún trong nhûäng bûác tûúâng àaá. Caái im
lùång êm thêìm khöng sao thêm nhêåp àûúåc coân àaáng súå, àaáng ngaåc
nhiïn hún caã caái öìn aâo huyïn naáo luác nûúác vúä uåp vaâo. Chuáng töi bõ
chön söëng trong möåt nêëm möå.
Khöng khñ nùång nïì khoá thúã, chuáng töi ngöåt ngaåt, tai ong ong
lïn. Khöng coân yá niïåm naâo vïì thúâi gian. Bêy giúâ laâ trûa hay laâ saáu
giúâ chiïìu?
Böîng nhiïn giûäa yïn lùång coá tiïëng chuá Gaspard cêët lïn:
- Theo töi êëy maâ, - öng noái, - chûa ai laâm gò àïí cûáu chuáng ta
caã, ta àaä nghe thêëy gò àêu.
- Phaãi laâm cho hoå thêëy laâ ta coân söëng, -cuå giaáo noái, - haäy àêåp
vaâo vaách hêìm thêåt maånh vaâo.
Khöng phaãi chúâ, möåt ngûúâi trong chuáng töi coá àöi böët to bùæt
àêìu àêåp maånh vaâo vaách, tiïëng àöång naây cuäng nhû yá tûúãng gêy ra
tiïëng àöång àoá laâm chuáng töi àúä àúâ àêîn. Ngûúâi ta coá nghe thêëy
tiïëng chuáng töi khöng? Ngûúâi ta coá traã lúâi chuáng töi khöng?

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 17

Möåt cuöåc tranh luêån nöí ra vïì viïåc moåi ngûúâi seä duâng caách
naâo àïí cûáu chuáng töi, kïët quaã laâ giaã sûã coá möåt têåp húåp nhên hoåc
àïën ngoaån muåc vaâ trong nhûäng àiïìu kiïån thêåt thuêån lúåi, ñt nhêët
chuáng töi cuäng phaãi úã trong caái ngöi möå naây àïën taám ngaây. Taám
ngaây! Khi yá thûác àûúåc àiïìu naây thò chuáng töi khöng ai baân luêån gò
nûäa.
- Nghe kòa. - Möåt ngûúâi thúå moã noái..- Caái gò vêåy?
- Coá tiïëng àöång trong nûúác.
- Àoá laâ anh laâm rúi möåt miïëng àaá àêëy.
- Khöng. Tiïëng naây àuåc.
Chuáng töi lùæng nghe. Tai töi vöën rêët thñnh thïë maâ cuäng
chùèng nghe thêëy gò caã. Nhûäng ngûúâi baån cuãa töi, vò àaä quen vúái
nhûäng tiïëng àöång trong moã, phêën khúãi hún töi.
- Àuáng röìi, - cuå giaáo noái, - coá caái gò àoá trong nûúác thêåt.
- Tiïëng nûúác chaãy xuöëng thöi.
- Khöng. Tiïëng naây khöng liïn tuåc maâ tûâng höìi àïìu àùån.
- Tûâng höìi àïìu àùån! Ta söëng röìi! Caác con úi! Àoá laâ tiïëng
nhûäng chiïëc xe ben thaã gêìu xuöëng muác nûúác giïëng lïn!
- Gêìu taát nûúác!
Thïë laâ cuâng möåt luác têët caã chuáng töi hoâa cuâng möåt gioång lùåp
laåi mêëy tiïëng naây. Vaâ chuáng töi nhoãm ngûúâi lïn.
Khöng khñ khöng coân ngöåt ngaåt nûäa, thaânh cuãa döëc ngaách
hêìm khöng coân àeâ nùång lïn chuáng töi nûäa, chuáng töi thúã dïî daâng
hún, tim chuáng töi àêåp maånh trong löìng ngûåc.
Tuy nhiïn, trûúác khi nhòn thêëy aánh mùåt trúâi, nghe tiïëng gioá
thöíi trong caânh laá, chuáng töi coân phaãi úã laåi àêy trong nhiïìu ngaây
daâi nghiïåt ngaä vaâ thïë laâ chuáng töi laåi lo buöìn tuyïåt voång.
Trong luác naây ngûúâi ta mau choáng töí chûác cûáu naån, caác kyä sû
dêîn àêìu àoaân thúå moã cuãa caác moã xung quanh chaåy túái. Möåt àaám
àöng, höët hoaãng vò nhûäng tiïëng nöí tiïëng rung cuäng àöí túái.
Möåt trùm hai mûúi ngûúâi goåi tïn khöng thêëy.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 18

- Chöìng töi àêu?


- Cha töi àêu?
- Traã con töi àêy!
Nhûäng gioång noái ngùæt quaäng, nhûäng cêu hoãi ngheån ngaâo vò
nûác núã. Biïët traã lúâi thïë naâo?
Vaâ cöng cuöåc cûáu naån bùæt àêìu. Ngûúâi ta àaâo cêìu may, nhûng
hoå cûá àaâo. Ngûúâi ta àaâo vaâo caác àûúâng hêìm möåt caách khöng mïåt
moãi, ngûúâi ta àùåt caác xe muác nûúác. Kyä sû hy voång laâ moåi ngûúâi êín
trong khu cöng trûúâng cuä.
Nïëu nhû thúâi gian thêåt laâ daâi àöëi vúái nhûäng ngûúâi úã ngoaâi
àang tòm caách giaãi phoáng chuáng.töi, àöëi vúái chuáng töi, nhûäng tuâ
nhên bêët lûåc, noá coân àùçng àùéng hún nhiïìu.
Tiïëng xe muác nûúác chùèng laâm cho niïìm vui böåt phaát cuãa
chuáng töi luác ban àêìu töìn taåi àûúåc lêu. Ngûúâi ta cûáu chuáng töi, àoá
laâ niïìm hy voång, nhûng taát caån nûúác liïåu coá nhanh khöng? Àoá laâ
nöîi lo lùæng.
Àau àúán vïì tinh thêìn coân keâm thïm àau àúán vïì vêåt chêët. Tû
thïë chuáng töi buöåc phaãi cêìm cûå trïn thïìm nghó thêåt vö cuâng moãi
mïåt, khöng thïí laâm àûúåc cûã àöång naâo cho giaän gên cöët vaâ chuáng
töi nhûác àêìu ghï gúám.
- Ta uöëng àûúåc khöng nhó? - Chuá Gaspard hoãi.
- Tha höì, nûúác thò thiïëu gò, - cuå giaáo traã lúâi, - Reámi seä xuöëng
lêëy nûúác, noá nheå nhêët maâ.
- Lêëy vaâo àêu?
- Lêëy vaâo uãng cuãa töi àêy naây. - Möåt thúå moã tïn laâ Carrory
noái.
Ngûúâi ta àûa töi chiïëc uãng vaâ töi chuêín bõ xuöëng muác nûúác.
- Chúâ möåt chuát, - cuå giaáo noái, - àïí töi àûa tay cho àaä.
Àuáng luác cuå cuái xuöëng, cuå nhaâo ra trûúác vaâ khöng hiïíu cuå lúä
àaâ hay do lêu khöng cûã àöång ngûúâi bõ cûáng, hoùåc vóa than lúã ra
dûúái sûác nùång cuãa cuå, cuå trûúåt luön xuöëng, àêìu chuác chòm nghóm

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 19

trong nûúác. Chiïëc àeân cuå soi cho töi cuäng biïën mêët. Ngay lêåp tûác
chuáng töi ngêåp trong boáng töëi àen ngoâm vaâ möåt tiïëng kïu thêët
thanh cuâng luác thoaát ra tûâ ngûåc chuáng töi. Töi àang trong tû thïë
xuöëng nûúác, töi ngaä ngûãa ngûúâi ra vaâ lao xuöëng nûúác chó sau cuå
giaáo àöå möåt giêy.
Ngay lêåp tûác töi caãm thêëy möåt baân tay co quùæp bêëu vaâo vai
töi vaâ töi bõ keáo vaâo trong nûúác.
Àaåp chên möåt caái töi ngoi lïn: baân tay vêîn bêëu chùåt vaâo töi.
- Cuå giûä chùåt lêëy chaáu, cuå giaáo aå, cuå àûúåc cûáu thoaát röìi.
Cûáu thoaát! Caã hai chuáng töi naâo coá ai àûúåc cûáu thoaát, vò töi
chùèng biïët búi vïì phña naâo.
- Thùæp àeân lïn. - Töi noái.
Ngay lêåp tûác aánh àeân xuêët hiïån, töi chó cêìn duöîi caánh tay laâ
chaåm vaâo búâ. Chuá Gaspard vaâ Carrory àûa tay hoå cho chuáng töi,
trong khi Pageâs, möåt thúå moã khaác, soi àeân cho chuáng töi.
Cuå giaáo àûúåc keáo lïn thïìm trong khi töi àêíy cuå tûâ phña sau.
Cuå lïn röìi àïën lûúåt töi lïn. - Laåi àêy chaáu, - cuå noái, - àïí töi öm hön
chaáu. Chaáu àaä cûáu töi.
- Thò cuå àaä cûáu söëng têët caã chuáng chaáu àêëy thöi.
- Thïë laâ, - Carrory noái, - anh ta laâ ngûúâi khöng bao giúâ bõ aãnh
hûúãng búãi xuác àöång, töi mêët chiïëc böët aâ?
- Àïí chaáu ài tòm.
Nhûng moåi ngûúâi ngùn töi laåi.
- Thöi, moåi ngûúâi haäy àûa chaáu chiïëc böët khaác vêåy, ñt nhêët
chaáu cuäng àem àûúåc nûúác vïì!
Thoaát khoãi chïët àuöëi, cuå giaáo vaâ töi bõ ûúát suäng tûâ àêìu àïën
chên laâm cho chên tay cùng rúâi raä.
Laånh coáng laâm chuáng töi khöng thïí quïn àûúåc chuyïån àoá.
Moåi ngûúâi àûa aáo veát cho chuáng töi.
Sau sûå cöë naây chuáng töi laåi mï muöåi caã ngûúâi vaâ nghô àïën caái
chïët. Coá leä yá nghô naây àeâ nùång lïn caác baån töi hún laâ töi vò trong

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 20

khi hoå tónh thò cuöëi cuâng töi nguã thiïëp ài. Nhûng chöî ngöìi khöng
thoaãi maái chuát naâo coá nguy cú rúi xuöëng nûúác. Luác àoá cuå giaáo giûä
àêìu töi trong caánh tay cuå. Cuå giûä khöng quaá chùåt chó àuã àïí töi
àûâng rúi xuöëng nûúác maâ thöi, töi nhû möåt àûáa treã nùçm trïn àêìu
göëi meå. Cuå khöng phaãi chó coá caái àêìu vûäng vaâng maâ coân coá möåt traái
tim nhên hêåu nûäa. Khi töi húi thûác dêåy, cuå àöíi tay cho àúä moãi röìi
laåi ngöìi thêåt im vaâ baão töi:
- Chaáu cûá nguã ài, àûâng súå.
Vaâ töi laåi nguã tiïëp.
Thúâi gian cûá tröi.
Tû thïë cuãa chuáng töi khöng coân chõu àûång nöíi nûäa. Liïåu àaä
àïën luác chuáng töi àûúåc cûáu ra chûa? Chuáng töi nghi ngúâ vö cuâng.
Tuy nhiïn viïåc taát nûúác àûúåc tiïën haânh khöng ngûâng dûúái sûå
laänh àaåo cuãa möåt öng kyä sû luön àöång viïn thúå moã vúái möåt niïìm
tin, möåt hy voång sùæt àaá.
- Caác baån úi, coân möåt ngaây nûäa, - öng noái vúái nhûäng ngûúâi thúå
moã, - töi àoâi hoãi úã caác baån nhûäng gò maâ nhûäng ngûúâi baån cuãa caác
baån àoâi hoãi, caác baån úã àõa võ hoå maâ xem.
Niïìm tin khiïën öng hùng haái àaä truyïìn sang traái tim nhûäng
ngûúâi thúå moã. Ngûúâi ta cûá àaâo sêu xuöëng maäi. Àïën ngaây thûá baãy,
trong khi thay àöíi võ trñ, möåt ngûúâi thúå cuöëc vaâo túái vóa than tûúãng
nhû nghe thêëy nhûäng tiïëng àêåp yïëu úát.
Anh ta daán tai vaâo lúáp than röìi goåi möåt ngûúâi.baån àïën cuâng
nghe vúái mònh. Caã hai im lùång vaâ möåt laát sau möåt tiïëng yïëu úát àïìu
àùån lùåp ài lùåp laåi vùèng túái tai hoå. Àïën lûúåt hoå, hoå lêëy cuöëc chim goä
goä.
Lêåp tûác tin naây àûúåc truyïìn ài rêët nhanh.
Öng kyä sû àaä àuáng! Dûúái àoá vêîn coân coá ngûúâi söëng. Tin tûác
lan khùæp thaânh phöë nhû möåt vïåt thuöëc suáng, àaám àöng chaåy túái
moã Truyeâre.
Cöng viïåc caâng khêín trûúng hún, caác cöng ty baån gûãi àïën
nhûäng thúå cuöëc tinh nhuïå nhêët.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 21

Hy voång cuäng tùng lïn khi nûúác ruát dêìn.


Trong ngaách hêìm, luác nghe thêëy tiïëng goä traã lúâi cuãa caác baån,
chuáng töi bõ taác àöång chùèng keám gò luác nghe thêëy tiïëng xe muác
nûúác thaã gaâu xuöëng caác giïëng.
- Thoaát röìi!
Ai nêëy thöët ra möåt tiïëng kïu vui mûâng. Röìi, cuäng giöëng nhû
sau khi nghe thêëy tiïëng gêìu muác nûúác, hy voång laåi biïën thaânh
tuyïåt voång. Tiïëng cuöëc chim cho biïët nhûäng ngûúâi cûáu naån coân úã xa
lùæm. Chó coá cuå giaáo laâ coân noái nùng möåt caách can trûúâng nhûng
dêìn dêìn sûå uã ruä cuãa chuáng töi cuäng lan sang cuå. Nïëu nhû chuáng
töi coá thïí uöëng thò chuáng töi khöng thïí coá caái ùn, caái àoái trúã nïn
khöng coân coá thïí chõu nöíi nûäa.
Chuáng töi ngöìi im khöng àöång àêåy, chó coân duy trò cuöåc söëng
bùçng tiïëng cuöëc chim vaâ tiïëng gaâu muác nûúác. Dêìn dêìn nhûäng tiïëng
àöång naây ngaây caâng to lïn, nûúác ruát xuöëng, ngûúâi ta àïën gêìn
chuáng töi hún. Nhûng hoå coá àïën kõp khöng?
Chuáng töi ngaây caâng yïëu lùæm röìi.
Cuöëi cuâng chuáng töi nghe thêëy tiïëng noái cuãa caác baån töi, hoå
nghe thêëy tiïëng chuáng töi. Röìi chuáng töi noái chuyïån àûúåc vúái hoå.
Hoå thöët lïn mêëy tiïëng thöëng thiïët sau àêy:
- Caác anh coá bao nhiïu ngûúâi?
Chuá Gaspard traã lúâi:
- Saáu!
Im lùång möåt höìi. Coá leä úã ngoaâi hy voång möåt con söë lúán hún.
- Mau lïn caác baån, - chuá Gaspard kïu lïn, -chuáng töi kiïåt sûác
röìi.
- Tïn caác baån laâ gò?
- Bergounhoux, Pageâs, Carrory, cuå giaáo, Reámi, Gaspard.
Àoá laâ luác àiïëng ngûúâi nhêët cho nhûäng ngûúâi àûáng ngoaâi. Khi
öng kyä sû tuyïn böë chuáng töi chó coá saáu, moåi ngûúâi thêët voång àïën
àau àúán..Húäi öi! Trong söë möåt trùm hai mûúi ngûúâi meå vaâ ngûúâi vúå

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 22

chó coá böën ngûúâi niïìm hy voång trúã thaânh sûå thûåc. Biïët bao àau
àúán! Biïët bao nûúác mùæt!
Vïì phña chuáng töi, chuáng töi nghô àïën nhûäng ngûúâi coá thïí
àûúåc cûáu thoaát.
- Coá bao nhiïu ngûúâi àûúåc cûáu thoaát?
Khöng ai traã lúâi.
- Chùæc hoå khöng nghe tiïëng.
- Hoå khöng muöën traã lúâi thò àuáng hún.
- Haäy hoãi hoå xem chuáng ta àaä úã trong moã bao nhiïu lêu?
- Mûúâi böën ngaây. Giúâ thò khöng coân lêu nûäa àêu. Caác baån haäy
can àaãm lïn. Chó coân vaâi giúâ nûäa thöi.
Töi tûúãng nhû mêëy giúâ naây laâ nhûäng giúâ daâi nhêët trong caãnh
tuâ haäm cuãa chuáng töi, duâ thïë naâo ài nûäa cuäng laâ nhûäng giúâ àau
khöí nhêët. Möîi nhaát cuöëc chuáng töi laåi tûúãng laâ nhaát cuöëc cuöëi
cuâng. Nhûng sau nhaát àoá laåi tiïëp àïën nhaát khaác, sau nhaát khaác
naây laåi àïën nhaát khaác nûäa.
Caác xe muác nûúác cuäng khöng ngûâng hoaåt àöång phuát naâo,
nûúác cûá tûâ tûâ ruát xuöëng.
Coá àiïìu laå laâ giúâ phuát giaãi phoáng caâng túái gêìn chuáng töi caâng
yïëu laã ài.
Cuöëi cuâng döëc ngaách hêìm àûúåc múã ra tûâ phña trïn: aánh àeân
roåi vaâo laâm chuáng töi loáa mùæt.
Nhûng chó trong phuát chöëc chuáng töi laåi rúi vaâo boáng töëi àen
ngoâm: möåt luöìng khöng khñ khuãng khiïëp laâm tùæt phuåt àeân!
Laåi phaãi chúâ thïm!
Cuâng möåt luác coá tiïëng àöång maånh trong nûúác úã dûúái hêìm, vaâ
quay laåi töi thêëy möåt aánh saáng choái di àöång trïn nûúác loäm boäm.
- Can àaãm lïn! Can àaãm lïn! - Ngûúâi ta kïu lïn.
Moåi ngûúâi àöìng thúâi àïën cûáu chuáng töi tûâ hai phña. Chûa kõp
noái lúâi naâo töi àaä rúi vaâo tay öng kyä sû. Vûâa vùån töi ngêët ài.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 23

Töi yá thûác àûúåc laâ ngûúâi ta mang töi ài, röìi ngûúâi ta boåc töi
vaâo trong nhiïìu têëm chùn. Töi nhùæm mùæt laåi nhûng ngay sau àoá
töi caãm thêëy möåt caái gò choái loåi àïën nöîi phaãi múã mùæt ra.
Chuáng töi ra àïën giûäa trúâi.
Cuâng möåt luác möåt caái boáng trùæng nhaãy vaâo töi: àoá laâ Capi
nhaãy phùæt vaâo hai tay öng kyä sû.àïí liïëm vaâo mùåt töi. Töi cuäng caãm
thêëy coá ai nùæm lêëy baân tay phaãi töi vaâ hön töi. Àoá laâ Mattia.
Töi nhòn xung quanh: möåt àaám àöng vö kïí, im lùång vaâ xuác
àöång.
Ngûúâi ta mang töi àïën têån vùn phoâng moã, úã àoá àaä coá sùén
nhûäng caái giûúâng chúâ àúåi chuáng töi.
Hai ngaây sau töi ài böå trong phöë xaá Varses, têët caã moåi ngûúâi
trïn àûúâng àïìu dûâng laåi nhòn töi.
Coá nhûäng ngûúâi àïën bùæt tay töi, nûúác mùæt lûng troâng. Cuäng
coá nhûäng ngûúâi, ngûúåc laåi, laåi quay ài. Àoá laâ nhûäng ngûúâi àang
tang toác, hoå xoát xa tûå hoãi taåi sao thùçng beá möì cöi naây laåi söëng soát
trong khi ngûúâi chuã gia àònh noå, cêåu con trai kia laåi úã laåi dûúái moã,
laåi laâ nhûäng caái xaác khöën khöí bõ nûúác cuöën ài.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 24

CHÛÚNG 11 : ÊM NHAÅC VAÂ CON BOÂ CAÁI

Têët caã moåi ngûúâi àïìu muöën giûä töi laåi Varses.
- Chuá seä tòm cho chaáu möåt thúå cuöëc, - chuá Gaspard noái, - vaâ
chuáng töi seä khöng bao giúâ xa nhau nûäa.
- Nïëu chaáu muöën laâm viïåc trong vùn phoâng, - öng kyä sû baão
töi, - töi seä daânh cho chaáu möåt chöî.
Chuá Gaspard cûá tûúãng leä tûå nhiïn laâ töi seä quay laåi moã núi
maâ baãn thên chuá sùæp trúã laåi vúái caái vö tû cuãa nhûäng ngûúâi àaä haâng
ngaây quen thaách thûác vúái caái chïët. Nhûng töi àêu coá sùén loâng trúã
laåi nghïì àêíy gooâng! Biïët àûúåc thïë naâo laâ moã töi rêët sung sûúáng,
nhûng töi khöng hïì caãm thêëy möåt chuát theâm muöën naâo àûúåc
xuöëng laåi àoá. Chó nghô àïën moã töi àaä caãm thêëy ngöåt ngaåt, cuöåc
söëng ngoaâi trúâi phuâ húåp vúái töi hún..Töi giaãi thñch nhû vêåy vúái têët
caã nhûäng ngûúâi àem laåi cho töi viïåc laâm.
- Nïëu chaáu thñch phiïu lûu vaâ tûå do, - cuå giaáo noái, - chaáu cûá
viïåc theo con àûúâng cuãa chaáu.
Trong khi moåi ngûúâi muöën giûä töi laåi Varses, Mattia coá veã
bêån têm lo lùæng caái gò àoá; töi hoãi thò luác naâo noá cuäng baão laâ noá vêîn
nhû moåi khi, chó àïën luác töi baão laâ ba ngaây nûäa lïn àûúâng noá múái
thuá thêåt vúái töi vò sao noá buöìn. Noá nhaãy lïn öm cöí töi.
- Thïë laâ cêåu khöng boã túá aâ? - Noá kïu lïn.
Töi huyách cho noá möåt caái thêåt àau àïí daåy noá àûâng coá nghi
ngúâ töi vaâ àöìng thúâi cuäng àïí giêëu niïìm xuác àöång trong siïët chùåt lêëy
töi khi nghe tiïëng kïu cuãa tònh baån àoá. Vò tònh baån maâ noá thöët lïn
tiïëng kïu àoá chûá khöng phaãi vò lúåi löåc. Mattia khöng cêìn phaãi nhúâ
töi múái kiïëm söëng àûúåc.
Chó riïng caái cûúâi móm cuãa noá, àöi mùæt dõu daâng cuãa noá, veã
cúãi múã cuãa noá àaä àuã laâm xuác àöång loâng ngûúâi ngay caã nhûäng ngûúâi

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 25

vö caãm vúái nhûäng tònh caãm cao thûúång nhêët. Chñnh vò vêåy maâ
trong chuyïën du haânh ngùæn ngaây vúái Capi, noá àaä kiïëm àûúåc mûúâi
taám phrùng, möåt moán tiïìn àaáng kïí.
Möåt trùm hai mûúi taám phrùng trong tuái vúái mûúâi taám
phrùng Mattia kiïëm àûúåc töíng cöång laâ möåt trùm böën mûúi saáu
phrùng, chó cêìn böën phrùng nûäa laâ mua àûúåc con boâ caái.
Mùåc dêìu khöng muöën laâm viïåc úã moã nhûng rúâi Varses töi
cuäng buöìn lùæm vò phaãi xa Alexis, chuá Gaspard vaâ cuå giaáo, nhûng
söë phêån töi laâ phaãi xa caách nhûäng ngûúâi töi yïu dêëu maâ laåi!
Cêy àaân haác-pú trïn vai, lûng àeo tuái, chuáng töi laåi ài trïn
nhûäng con àûúâng lúán cuâng vúái Capi àang vui mûâng lùn mònh trong
caát buåi.
Trûúác khi lïn àûúâng, Mattia vaâ töi àaä thoãa thuêån rêët lêu vïì
haânh trònh, vò töi àaä daåy noá caách xem baãn àöì. Sau khi cên nhùæc lúåi
haåi, chuáng töi quyïët àõnh leä ra ài thùèng túái Ussel röìi tûâ àoá ài
Chavanon thò chuáng töi qua Clermont trûúác àaä, khöng xa hún bao
nhiïu maâ laåi coá lúåi vò qua vuâng suöëi nûúác noáng luác naây àang àöng
ngûúâi àïën chûäa bïånh. Trong thúâi gian töi laâm viïåc trong moã,
Mattia àaä gùåp möåt ngûúâi laâm troâ gêëu àang ài túái nhûäng thaânh phöë
coá suöëi nûúác noáng maâ theo nhû öng ta noái coá thïí kiïëm àûúåc tiïìn.
Mat-tia muöën kiïëm tiïìn vò cho rùçng möåt trùm nùm mûúi phrùng
khöng àuã mua möåt con boâ caái. Caâng coá nhiïìu tiïìn caâng mua àûúåc
boâ àeåp, maá Barberin.caâng haâi loâng. Vêåy laâ chuáng töi phaãi ài
Clermont àaä. Doåc àûúâng tûâ Paris àïën Varses töi àaä bùæt àêìu daåy
Mattia hoåc, daåy noá àoåc vaâ caã nhûäng yïëu lônh àêìu tiïn cuãa êm nhaåc
nûäa; tûâ Varses àïën Clermont töi laåi daåy noá tiïëp.
Coá thïí vò töi khöng phaãi möåt giaáo sû gioãi (coá thïí lùæm) maâ
cuäng coá thïí vò Mattia khöng phaãi hoåc troâ gioãi lùæm (àiïìu naây cuäng
coá khaã nùng) nïn daåy noá àoåc rêët khoá, noá tiïën böå rêët chêåm. Mattia
rêët chuyïn cêìn, tha höì daán mùæt vaâo saách, noá chó àoåc lïn àûúåc
nhûäng àiïìu phoáng tuáng böng löng do trñ tûúãng tûúång àem laåi chûá
khöng phaãi do tûå chuá têm maâ coá.
Nhûäng luác nhû vêåy àöi khi töi mêët bònh tônh, töi àêåp vaâo
quyïín saách vaâ giêån dûä kïu lïn: thùçng naây cûáng àêìu quaá!

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 26

Noá chùèng giêån töi tñ naâo chó nhòn töi vúái àöi mùæt dõu daâng,
cûúâi noái:
- Àuáng àêëy, àêìu túá chó mïìm ra khi coá ai nïån vaâo noá thöi,
thùçng cha Garifoli thêëy ngay àiïìu àoá àêëy.
Traã lúâi nhû thïë thò thûã hoãi ai maâ giêån àûúåc?
Töi cuäng cûúâi vaâ chuáng töi laåi hoåc tiïëp.
Nhûng trong êm nhaåc thò khöng gùåp nhûäng khoá khùn nhû
vêåy. Ngay tûâ àêìu Mattia àaä tiïën böå rêët kyâ laå vaâ rêët àaáng chuá yá; rêët
nhanh choáng noá tiïën túái chöî hoãi töi nhûäng cêu hoãi laâm töi ngaåc
nhiïn. Tûâ ngaåc nhiïn ài àïën luáng tuáng, cuöëi cuâng nhiïìu lêìn töi böëi
röëi tõt ngùæc.
Phaãi thuá thêåt laâ chuyïån naây laâm töi phêåt yá vaâ lêëy laâm nhuåc,
töi giûä vai troâ möåt giaáo sû nghiïm tuác êëy thïë maâ khi hoåc troâ hoãi laåi
khöng traã lúâi àûúåc, thïë coá nhuåc khöng cú chûá?
Maâ noá vêîn khöng tha töi:
- Taåi sao nhõp àêìu vaâ nhõp cuöëi cuãa möåt baãn nhaåc laåi khöng
phaãi luác naâo cuäng bao göìm söë phaách àïìu nhau? Taåi sao ngûúâi ta
khöng viïët nhaåc vúái cuâng möåt khoáa? Taåi sao àöëi vúái àaân vô cêìm
ngûúâi ta chó húåp êm möåt söë nöët nhaåc naây maâ khöng phaãi nhûäng
nöët nhaåc khaác?
Àïën cêu hoãi cuöëi cuâng naây thò töi trang troång traã lúâi laâ vô cêìm
khöng phaãi lônh vûåc cuãa töi, töi chûa bao giúâ quan têm àïën viïåc vò
sao ngûúâi ta phaãi húåp êm hay khöng húåp êm vô cêìm vaâ thïë laâ
Mattia cuäng khöng àöëi àaáp laåi àûúåc nûäa.
Àöëi vúái nhûäng cêu hoãi khaác thò khöng thïí gúä khoá hiïíu naây
àûúåc.
Thêìy daåy, öng thêìy thûåc thuå maâ chuáng töi cêìn, phaãi laâ möåt
nghïå sô cú, möåt nghïå sô lúán thûúâng hay úã nhûäng thaânh phöë quan
troång. Baãn.àöì cho töi biïët trûúác khi túái Clermont, thaânh phöë quan
troång nhêët chuáng töi gùåp trïn àûúâng seä laâ Mende.
Cuöëi cuâng chuáng töi túái Mende.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 27

Luác naây trúâi àaä töëi tûâ mêëy tiïëng àöìng höì trûúác nïn àïm àoá
khöng thïí ài hoåc nhaåc àûúåc vaã laåi chuáng töi àaä mïåt nhoaâi caã ngûúâi.
Tuy nhiïn Mattia rêët söët ruöåt khöng hiïíu úã Mende, thaânh
phöë tröng chùèng coá gò quan troång nhû töi baão, liïåu coá àûúåc möåt öng
thêìy daåy nhaåc hay khöng, thïë laâ vûâa ùn suáp töi vûâa hoãi baâ chuã
quaán xem trong thaânh phöë coá öng thêìy daåy nhaåc naâo khöng?
Baâ traã lúâi laâ cêu hoãi cuãa chuáng töi laâm baâ ngaåc nhiïn: chùèng
leä chuáng töi khöng biïët öng Espinassous sao?
- Chuáng chaáu tûâ xa túái. - Töi noái.
- Tûâ xa lùæm khöng?
- Tûâ bïn YÁ aå. - Mattia traã lúâi.
Baâ ta khöng coân ngaåc nhiïn nûäa vaâ thûâa nhêån tûâ têån xa nhû
thïë túái thò khöng biïët öng Espi-nassous laâ phaãi.
- Túá hy voång chuáng ta rúi vaâo àuáng chöî röìi.
- Töi noái vúái Mattia bùçng tiïëng yá.
Àöi mùæt baån töi saáng lïn. Chùæc chùæn öng ta seä giaãi àaáp àûúåc
têët caã nhûäng cêu hoãi cuãa noá, öng ta khöng thïí luáng tuáng khi phaãi
giaãi thñch lyá do khiïën ngûúâi ta duâng dêëu giaáng khi xuöëng thêëp vaâ
dêëu thùng khi lïn cao nûäa.
Nhûng töi chúåt súå: möåt nghïå sô nöíi tiïëng àïën thïë liïåu coá lïn
lúáp cho nhûäng àûáa treã khöën khöí nhû chuáng töi möåt baâi hoåc nhaåc
àûúåc chùng?
- Thûa, öng Espinassous coá bêån lùæm khöng aå?
- Öì! Töi cho laâ öng êëy bêån lùæm.
- Baâ coá cho rùçng saáng mai öng êëy tiïëp chuáng chaáu khöng aå?
- Hùèn chûá laåi, ai öng êëy cuäng tiïëp miïîn laâ trong tuái coá tiïìn.
Nghe thêëy nhû vêåy chuáng töi yïn têm hùèn lïn, trûúác khi ài
nguã tuy mïåt vêîn coân thaão luêån vúái nhau maäi vïì nhûäng cêu hoãi maâ
chuáng töi seä àùåt ra cho võ giaáo sû löîi laåc êëy.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 28

Khi túái trûúác cûãa cùn nhaâ võ giaáo sû maâ ngûúâi ta chó cho
chuáng töi, chuáng töi cûá tûúãng mònh nhêìm nhaâ, búãi vò trûúác cûãa treo
luãng lùèng hai caái àôa caåo rêu bùçng àöìng: noá khöng thïí laâ biïíu hiïån
cuãa möåt thêìy daåy nhaåc àûúåc..Àûáng maäi nhòn caái mùåt haâng coá veã
nhû möåt cûãa haâng thúå caåo àoá thò coá möåt ngûúâi ài qua, chuáng töi
beân ngùn laåi hoãi öng Espinassous úã àêu?
- ÚÃ àêëy chûá coân úã àêu nûäa. - Baâ ta chó vaâo cûãa haâng thúå caåo
àoá.
Cuöëi cuâng thò möåt giaáo sû daåy nhaåc cuäng coá thïí úã trong nhaâ
möåt ngûúâi thúå cùæt toác àûúåc chûá sao!
Chuáng töi bûúác vaâo. Cûãa haâng àûúåc ngùn thaânh hai phêìn àïìu
nhau: bïn phaãi trïn caác giaá baây naâo lûúåc naâo baân chaãi naâo caác loå
pom-mat, naâo xaâ phoâng; bïn traái trïn möåt caái baân thúå kï saát vaâo
tûúâng coá àùåt hoùåc treo caác duång cuå êm nhaåc, àaân vô cêìm, keân àêíy
cooác-nï, keân tú-röng-peát coá raänh.
- Xin hoãi öng Espinassous aå? - Mattia hoãi.
Möåt ngûúâi àaân öng nhoã beá linh hoaåt vaâ nùng àöång nhû möåt
con chuân àang caåo rêu cho möåt baác nöng dên ngöìi trïn ghïë cùæt toác,
traã lúâi:
- Töi àêy.
Töi àûa mùæt nhòn Mattia coá yá noái öng thúå caåo - nhaåc sô naây coá
leä khöng phaãi ngûúâi maâ chuáng töi cêìn vaâ hoãi öng naây thò bùçng neám
tiïìn ài, nhûng Mattia àïën ngöìi ngay vaâo möåt chiïëc ghïë dûåa, noái
thoaãi maái:
- Öng cùæt toác cho chaáu coá àûúåc khöng aå?
- Àûúåc chûá, chaâng trai treã.
Töi sûãng söët trûúác thaái àöå tûå tin cuãa Mattia, noá nhòn tröåm töi
möåt caái.
Chùèng mêëy chöëc öng Espinassous caåo rêu cho khaách haâng
cuãa mònh xong, tay cêìm chiïëc khùn mùåt, bûúác túái cùæt toác cho baån
töi.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 29

- Thûa öng, - Mattia noái khi öng naây buöåc khùn vaâo cöí noá, -
chaáu vaâ baån chaáu vûâa coá möåt cuöåc tranh luêån, vaâ biïët öng laâ möåt
nhaåc sô danh tiïëng, chuáng chaáu nghô öng coá thïí cho chuáng chaáu
möåt lúâi khuyïn vïì vêën àïì àang laâm chuáng chaáu bùn khoùn.
- Caác cêåu cûá noái thûã xem àang bêån têm vïì caái gò naâo.
Töi hiïíu ngay Mattia muöën ài túái àêu: trûúác hïët noá muöën
biïët öng nhaåc sô kiïm thúå cùæt toác naây coá traã lúâi àûúåc nhûäng cêu hoãi
cuãa noá khöng àaä, röìi trong trûúâng húåp nhûäng cêu traã lúâi laâm noá
thoãa maän thò noá chó cêìn traã tiïìn baâi hoåc êm nhaåc bùçng giaá tiïìn cùæt
toác maâ thöi, thùçng naây laáu thêåt.
Mattia hoãi:.- Taåi sao ngûúâi ta laåi chó húåp êm àaân vô cêìm trïn
möåt söë nöët nhaåc naây chûá khöng trïn caác nöët khaác?
Töi cûá tûúãng öng thúå cùæt toác, àuáng vaâo luác àûa caái lûúåc vaâo
maái toác daâi cuãa Mattia, sùæp traã lúâi bùçng möåt cêu àaåi loaåi nhû cêu
traã lúâi cuãa töi, töi àaä cûúâi thêìm thò öng ta bùæt àêìu noái:
- Dêy thûá hai bïn traái cuãa nhaåc cuå phaãi cho nöët la theo thanh
êm mêîu, caác dêy khaác phaãi húåp êm laâm sao cho caác nöët mêîu tûâ
quaäng nùm sang quaäng nùm, coá nghôa sol úã dêy thûá tû; rï, dêy thûá
ba; la, dêy thûá hai; mi, dêy thûá nhêët coân goåi laâ dêy tiïëu.
Hoáa ra khöng phaãi töi cûúâi maâ Mattia cûúâi, noá cûúâi böå mùåt
ngêy ra cuãa töi û? Hay chó àún giaãn vui mûâng àaä biïët àûúåc àiïìu
muöën hoåc? Noá cûá cûúâi to gioân giaä. Suöët trong thúâi gian cùæt toác
Mattia khöng ngûâng hoãi hïët cêu naây àïën cêu khaác, vaâ cêu hoãi naâo
öng thúå cùæt toác cuäng traã lúâi möåt caách dïî daâng vaâ chùæc chùæn nhû traã
lúâi vïì vô cêìm vêåy.
Nhûng sau khi traã lúâi xong, àïën lûúåt öng ta tûå hoãi mònh vaâ
chùèng mêëy chöëc hiïíu ngay chuáng töi àïën öng vúái yá àõnh gò.
Thïë laâ öng cûúâi phaá lïn:
- Boån treã ranh naây hay thêåt, - öng noái, - àïën laâ nhöån!
Röìi öng muöën Mattia, ngûúâi maâ roä raâng nhöån hún laâ töi, chúi
cho öng nghe möåt àoaån nhaåc. Mattia duäng caãm cêìm lêëy cêy àaân vô
cêìm, chúi möåt àiïåu van-xú.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 30

- Thïë maâ maây khöng hïì biïët möåt nöët nhaåc naâo! - öng thúå cùæt
toác vöî tay kïu lïn vaâ xûng hö maây tao vúái Mattia ngay nhû thïí
quen noá tûâ àaä lêu.
Mattia chúi möåt baâi bùçng vô cêìm xong, cêìm lêëy cêy keân cla-
ri-neát treo trïn tûúâng.
- Chaáu chúi àûúåc caã keân cla-ri-neát vaâ keân àêíy cooác-nï nûäa.
- Vêåy maây chúi ài xem. - Espinassous kïu lïn.
Vaâ Mattia chúi möîi nhaåc cuå möåt baâi.
- Thùçng beá naây laâ thêìn àöìng chûá chùèng chúi! - Espinassous
kïu. - Nïëu maây úã laåi àêy vúái baác, baác seä àaâo taåo maây thaânh möåt
nhaåc sô lúán, nghe chûa chaáu! Buöíi saáng chaáu cùæt toác caåo mùåt, coân
bao nhiïu thò giúâ trong ngaây baác seä cho chaáu hoåc nhaåc; àûâng tûúãng
baác laâ thêìy xoaâng khöng daåy nöíi chaáu vò baác laâ thúå cùæt toác àêu nheá;
ngûúâi ta phaãi söëng chûá, thïë cho nïn caåo mùåt laâ viïåc töët.
Khöng phaãi vò laâm nghïì caåo mùåt maâ Jasmin.khöng laâ nhaâ
thú gioãi nhêët nûúác Phaáp. Agen coá Jasmin, Mende coá Espinassous.
Nghe xong baâi diïîn vùn naây töi nhòn Mattia.
Noá seä traã lúâi thïë naâo àêy? Töi sùæp mêët baån töi, em ruöåt töi
chùng, cuäng nhû àaä liïn tuåc mêët têët caã nhûäng ngûúâi töi yïu quyá?
Tim töi thùæt laåi.
Tuy nhiïn töi khöng àïí mònh bõ chi phöëi vò tònh caãm naây.
- Haäy nghô àïën cêåu, Mattia aå. - Töi ngêåm nguâi baão.
Nhûng noá nhanh nheån àïën chöî töi, cêìm lêëy tay töi:
- Phaãi rúâi boã baån chaáu êëy aâ? Chaáu khöng thïí. Chaáu xin caãm
ún baác, baác aå.
Espinassous nhêën maånh rùçng sau khi Mattia hoåc xong nhaåc
lyá cú baãn, öng seä tòm caách gûãi noá àïën Toulouse, röìi àïën nhaåc viïån
Paris; nhûng Mattia àaáp:
- Boã Reámi êëy aâ! Khöng bao giúâ!

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 31

- Thöi àûúåc, thùçng beá naây, baác muöën laâm möåt caái gò àoá cho
maây quaá, - Espinassous noái, - thöi àïí baác cho maây möåt cuöën saách
coá thïí hoåc trong àoá nhûäng gò maây khöng biïët.
Vaâ öng bùæt àêìu luåc tòm caác ngùn keáo. Sau möåt luác khaá lêu,
öng tòm thêëy quyïín saách coá nhan àïì Lyá thuyïët êm nhaåc. Quyïín
saách àaä cuä lùæm, nhaâu naát caã, nhûng quan troång gò.
Öng lêëy cêy buát, viïët trïn trang àêìu nhû sau:
"Tùång cêåu beá maâ sau naây khi trúã thaânh nghïå sô seä khöng
quïn öng thúå cùæt toác thaânh Mende".
Khi túái Mende töi àaä yïu Mattia lùæm röìi nhûng ra khoãi
thaânh phöë Mende töi caâng yïu noá hún nhiïìu. Coân gò töët àeåp hún,
dõu loâng hún laâ caãm nhêån àûúåc möåt caách chùæc chùæn tònh yïu búãi
ngûúâi maâ mònh yïu?
Vaâ coân biïíu hiïån tònh yïu thûúng naâo lúán hún khi maâ Mattia
tûâ chöëi lúâi àïì nghõ cuãa Espi-nassous, coá nghôa tûâ chöëi sûå yïn öín, sûå
an toaân, cuöåc söëng thoaãi maái, hiïån taåi thò àûúåc hoåc haânh, tûúng lai
thò àûúåc giaâu sang, àïí maâ cuâng töi chia seã àúâi phiïu lûu gian khöí
khöng coá tûúng lai thêåm chñ coá leä khöng coân coá caã ngaây mai nûäa.
Trûúác mùåt Espinassous töi khöng thïí noái àûúåc vúái noá rùçng lúâi
noá kïu lïn "Boã Reámi êëy aâ!" àaä laâm töi xuác àöång àïën thïë naâo, nhûng
khi ra ngoaâi röìi, töi cêìm lêëy tay noá, siïët chùåt maâ noái:
- Cêåu biïët àêëy, tònh baån giûäa chuáng ta, trung thaânh vúái nhau
àïën troån àúâi àêëy nheá!
Noá móm cûúâi nhòn töi vúái àöi mùæt múã to:
- Túá àaä biïët àiïìu àoá tûâ trûúác ngaây höm nay röìi.
Mattia xûa nay vöën khöng say mï àoåc saách lùæm thïë maâ nay
àoåc vö cuâng tiïën böå kïí tûâ ngaây àoåc cuöën Lyá thuyïët êm nhaåc cuãa
Kuhn. Khöng may laâ töi khöng thïí àïí noá àoåc bao nhiïu tuây thñch
theo yá töi vaâ theo caã yá noá àûúåc vò chuáng töi buöåc phaãi ài böå suöët tûâ
saáng àïën chiïìu, phaãi ài tûâng àoaån àûúâng daâi sao cho mau choáng
qua vuâng Lozeâre vaâ Auvergne naây ài, vò núi àêy hoå chùèng ûa gò ca
sô, nhaåc sô. Trïn vuâng àêët àai khö cùçn naây ngûúâi nöng dên thu

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 32

nhêåp ñt, khöng mêëy sùén saâng súâ tay vaâo tuái tiïìn, anh muöën chúi
nhaåc û? Hoå bònh thaãn nghe nhûng sùæp àïën luác quyïn tiïìn thò hoå
lónh hoùåc àoáng cûãa laåi.
Trong nhûäng löëi ài daåo chúi úã vuâng suöëi nûúác noáng coá nhûäng
chöî ngûúâi ta goåi laâ phoâng khaách, àoá laâ nhûäng luâm cêy cao maâ
nhûäng ngûúâi àïën chûäa bïånh ngöìi bïn dûúái vaâi tiïëng àöìng höì àïí
àûúåc úã ngoaâi trúâi. Mattia nghiïn cûáu cöng chuáng ngöìi úã nhûäng
phoâng khaách naây, chuáng töi cûá theo nhûäng nhêån xeát àoá maâ töí chûác
trònh diïîn.
Nïëu thêëy möåt ngûúâi bïånh buöìn rêìu ngöìi trïn möåt chiïëc ghïë
tûåa mùåt xanh xao, maá truäng xuöëng, chuáng töi traánh àïën ngay
trûúác mùåt hoå möåt caách thö baåo mong löi hoå khoãi nhûäng yá nghô naäo
nuöåt. Chuáng töi bùæt àêìu chúi àaân tûâ xa nhû thïí chúi cho chñnh
mònh, tuy thïë vêîn coá yá thûác chuá yá xem sao. Chuáng töi liïëc mùæt
quan saát: nïëu hoå giêån dûä nhòn chuáng töi, chuáng töi ài chöî khaác,
nïëu hoå coá veã thñch thuá àûúåc nghe thò chuáng töi laåi gêìn, Capi coá thïí
maånh daån àûa caái baát göî ra maâ khöng súå bõ àuöíi.
Nhûng chuã yïëu laâ nhúâ àaám treã con maâ Mat-tia thu àûúåc
nhûäng kïët quaã thùæng lúåi: nhúâ caái vô keáo àaân maâ chuáng àêm ra
muöën nhaãy, chuáng àang buöìn thò Mattia laâm cho chuáng cûúâi lïn.
Laâm sao noá laâm àûúåc nhû vêåy töi khöng biïët.
Chó biïët laâ nhû thïë: noá laâm cho ngûúâi ta vui, ngûúâi ta yïu noá.
Kïët quaã cuãa chiïën dõch naây thêåt laâ tuyïåt vúâi: chuáng töi thu
àûúåc saáu mûúi taám phrùng. Cöång vúái möåt trùm böën mûúi saáu
phrùng àaä coá laâ hai trùm mûúâi böën phrùng. Àaä àïën giúâ tiïën vïì
Chavanon khöng chêåm trïî, trûúác àoá qua Ussel núi ngûúâi ta noái
àang coá chúå phiïn gia suác rêët quan troång.
Chúå phiïn, truáng viïåc cuãa chuáng töi röìi! Cuöëi cuâng chuáng töi
coá thïí mua con boâ caái ra boâ caái maâ chuáng töi luác naâo cuäng noái àïën,
con boâ maâ vò noá chuáng töi àaä daânh duåm rêët quyïët liïåt.
Cûãa haâng quêìn aáo cuä trûúác kia cuå Vitalis àûa töi àïën àïí sùæm
cho töi böå àöì nghïå sô vêîn nhû cuä khi töi tòm thêëy noá. Ngoaâi cûãa vêîn
àung àûa nhûäng böå quêìn aáo coá khêu àñnh caác giaãi trang sûác àaä

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 33

khiïën töi khêm phuåc àïën say mï, töi cuäng thêëy vêîn nhûäng khêíu
suáng cuä, nhûäng cêy àeân cuä êëy.
Töi cuäng muöën chó cho Mattia thêëy caái núi töi àaä khúãi àêìu sûå
nghiïåp cuãa mònh bùçng vai troâ ngûúâi àaây túá cuãa ngaâi Joli - Coeur,
Capi cuäng nhêån ra chöî àoá.
Sau khi àïí tuái vaâ nhaåc cuå úã quaán troå maâ trûúác àêy töi àaä úã
cuâng cuå Vitalis, theo moåi ngûúâi chó dêîn chuáng töi àïën tòm öng thuá
y.
- Chuáng chaáu muöën mua möåt con boâ caái cho nhiïìu sûäa. Thûa
öng thuá y, chuáng chaáu àïën nhúâ öng giuáp, kiïën thûác khoa hoåc cuãa
öng seä khiïën boån laái boâ khöng thïí ùn cùæp cuãa chuáng chaáu àûúåc.
Töi vûâa noái vûâa bùæt chûúác àiïåu böå quyá phaái maâ cuå Vitalis vêîn
duâng khi muöën chinh phuåc loâng ngûúâi.
- Caác chaáu mua boâ caái laâm gò múái àûúåc chûá?
Töi giaãi thñch ngùæn goån cho öng hiïíu yá àõnh cuãa töi.
- Caác chaáu laâ nhûäng cêåu beá töët quaá, - öng noái, - ngaây mai töi
seä cuâng caác chaáu ra chúå phiïn, hûáa vúái caác chaáu töi seä choån cho caác
chaáu möåt con boâ vûâa töët vûâa àeåp, nhûng muöën mua àûúåc phaãi coá
tiïìn àêëy.
Töi khöng traã lúâi, múã chiïëc muâ-xoa boåc taâi saãn cuãa chuáng töi
ra.
- Thïë thò àûúåc röìi, baãy giúâ saáng mai caác chaáu àïën àêy ài vúái
töi.
- Thûa öng thuá y, chuáng chaáu phaãi traã öng bao nhiïu tiïìn aå?
- Khöng phaãi traã gò: àúâi naâo töi laåi lêëy tiïìn cuãa nhûäng àûáa treã
ngoan nhû caác chaáu!
Töi khöng biïët laâm thïë naâo àïí caãm ún öng, nhûng Mattia coá
möåt yá hay.
- Thûa öng, öng coá yïu êm nhaåc khöng?
- Rêët yïu thñch, chaáu aå.
- Öng coá ài nguã súám khöng aå?

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 34

Hai cêu chuyïån chùèng ùn khúáp gò vúái nhau, tuy nhiïn öng
thuá y vêîn traã lúâi:
- Vaâo luác chñn giúâ vûâa àiïím.
- Caãm ún öng. Xin heån mai gùåp öng aå.
Töi àaä hiïíu yá Mattia.
- Cêåu àõnh biïíu diïîn hoâa nhaåc cho öng thuá y chûá gò? - Töi noái.
- Àuáng thïë àêëy: möåt khuác nhaåc chiïìu vaâo luác öng êëy sùæp ài
nguã; àoá chñnh laâ thûá ta laâm cho nhûäng ngûúâi maâ ta yïu.
- Cêåu coá yá àoá hay thêåt, thöi ta vïì quaán chuêín bõ nhûäng baâi
nhaåc seä chúi töëi nay.
Chñn giúâ keám hai, ba phuát gò àoá chuáng töi àaä úã trûúác nhaâ öng
thuá y, Mattia vúái cêy vô cêìm, töi vúái cêy àaân haác-pú. Phöë rêët töëi, vò
chñn giúâ trùng lïn nïn ngûúâi ta chùèng cêìn thùæp àeân àûúâng laâm gò,
caác cûãa haâng àoáng caã, ngûúâi qua laåi thûa thúát.
Tiïëng àêìu tiïn cuãa chñn giúâ vûâa àiïím, chuáng töi vaâo nhõp
ngay, vaâ trong con phöë heåp tônh lùång naây tiïëng àaân cuãa chuáng töi
cêët lïn khöng khaác gò trong möåt phoâng hoâa nhaåc thêåt vang. Caác
cûãa söí múã ra, chuáng töi tröng thêëy nhûäng caái àêìu àöåi muä nguã, buöåc
muâ-xoa, buöåc khùn quaâng daâi; tûâ cûãa söí nhaâ noå sang nhaâ kia ngûúâi
ta goåi nhau ngaåc nhiïn.
Öng baån thuá y cuãa chuáng töi úã möåt ngöi nhaâ maâ phña goác coá
möåt caái thaáp con rêët duyïn daáng, möåt trong nhûäng cûãa söí cuãa caái
thaáp múã ra, vaâ öng ta cuái xuöëng àïí xem ai chúi nhaåc nhû vêåy.
Coá leä öng nhêån ra chuáng töi vaâ hiïíu yá àõnh cuãa chuáng töi nïn
öng ta lêëy tay ra hiïåu baão chuáng töi im.
- Töi seä múã cûãa cho caác chaáu vaâo chúi nhaåc trong vûúân. - öng
noái.
Vaâ gêìn nhû ngay lêåp tûác cûãa ra vaâo múã ra.
- Caác chaáu thêåt tuyïåt vúâi, - öng vûâa noái vûâa bùæt tay möîi
chuáng töi thêåt chùåt, - nhûng laâm nhû vêåy laâ quêëy rêìy moåi ngûúâi:

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 35

chùèng leä caác chaáu khöng nghô rùçng caãnh saát coá thïí bùæt caác chaáu vò
töåi ban àïm laâm êìm trïn àûúâng phöë cöng cöång û?
Buöíi hoâa nhaåc cuãa chuáng töi diïîn ra trong vûúân, tuy vûúân
khöng lúán nhûng xinh xùæn coá voâm cêy leo bao phuã.
Vò öng thuá y coá vúå vaâ rêët nhiïìu con nïn chuáng töi coá söë khaán
giaã àöng àuác vêy quanh trong phuát chöëc; ngûúâi ta thùæp nïën dûúái
giaân dêy leo, chuáng töi chúi nhaåc cho túái têån quaá mûúâi giúâ àïm; cûá
möîi lêìn chúi xong möåt baâi moåi ngûúâi laåi vöî tay àïì nghõ chúi tiïëp.
Nïëu öng thuá y khöng àuöíi chuáng töi vïì thò theo yïu cêìu cuãa boån
treã con hùèn chuáng töi phaãi chúi cho túái àïm khuya.
- Thöi àïí caác chuá beá ài nguã, - öng noái, - ngaây mai hoå phaãi àïën
àêy tûâ baãy giúâ saáng röìi.
Nhûng öng coân múâi chuáng töi möåt bûäa ùn nheå trûúác khi ra vïì
laâm chuáng töi rêët dïî chõu, luác àoá àïí caãm ún, Capi beân laâm vaâi troâ
vui nhöån àùåc sùæc nhêët laâm treã con thuá quaá. Àïën têån gêìn nûãa àïm
chuáng töi múái ra vïì.
Saáng höm sau, khi chuáng töi xuöëng sên quaán troå àaä thêëy àêìy
xe boâ, caái noå ngoùæc vaâo caái kia, röìi nhûäng chiïëc xe túái, tûâ trïn xe
nhûäng baác nöng dên mùåc quêìn aáo ngaây chuã nhêåt àang lêëy hai tay
àúä vúå xuöëng àêët; ngûúâi naâo ngûúâi êëy rêët phêën chêën, phuå nûä thò
vuöët laåi vaáy cho phùèng.
Trong phöë möåt laân soáng di àöång chuyïín vïì núi chúå phiïn; vò
luác êëy múái saáu giúâ nïn chuáng töi ài xem möåt lûúåt nhûäng con boâ caái
àaä túái chúå àïí choån trûúác àaä.
AÁi chaâ! Nhûäng con boâ caái múái àeåp laâm sao!
Àuã maâu, àuã cúä, con thò beáo con thò gêìy, coá nhûäng con àûáng
vúái boâ con, coá nhûäng con keáo lï dûúái àêët nhûäng cùåp vuá àêìy sûäa.
Trong chúå phiïn coá caã ngûåa àang hñ, nhûäng con ngûåa caái àang liïëm
cho ngûåa non, nhûäng con lúån beáo àang ruác vaâo àêët àaâo löî, nhûäng
con lúån sûäa àang ruá lïn nhû bõ ngûúâi ta löåt söëng da chuáng, röìi gaâ
maái, röìi ngöîng... Nhûng chuáng töi cêìn gò! Chuáng töi chó àïí mùæt
nhòn vaâo nhûäng con boâ caái, chuáng vûâa chõu àûång sûå thêím xeát cuãa
chuáng töi vûâa nhêëp nhaáy mi, haâm húi àöång àêåy, bònh thaãn nhai laåi

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 36

bûäa ùn töëi qua, khöng hïì ngúâ tûâ nay seä khöng coân àûúåc ùn coã trïn
àöìng coã núi chuáng àaä lúán lïn nûäa.
Sau nûãa giúâ àöìng höì ài daåo nhû thïë chuáng töi àaä tòm àûúåc
mûúâi baãy con boâ caái hoaân toaân thñch húåp vúái chuáng töi.
Baãy giúâ öng thuá y àaä àúåi chuáng töi, chuáng töi cuâng öng trúã laåi
chúå phiïn, vûâa ài chuáng töi vûâa giaãi thñch möåt lêìn nûäa nhûäng àûác
tñnh àoâi hoãi úã con boâ muöën mua, toám tùæt trong hai chûä: ùn ñt nhûng
cho sûäa nhiïìu.
Mattia troã möåt con boâ trùæng:
- Con naây töët naây.
Töi troã möåt con boâ nêu:
- Theo töi thò con naây khaá hún.
Öng thuá y khöng àöìng yá röìi ài túái möåt con boâ thûá ba: möåt con
boâ caái nhoã nhùæn böën chên maãnh khaãnh, löng àoã, tai vaâ maá nêu, àöi
mùæt viïìn àen, quanh moäm coá möåt voâng trùæng.
- Àêy laâ möåt con boâ vuâng Rouergue àuáng yá caác chaáu àêy. -
öng noái.
Möåt ngûúâi nöng dên coá veã gêìy coâm dùæt dêy buöåc noá, öng thuá y
hoãi ngûúâi àoá àõnh baán con boâ bao nhiïu.
- Ba trùm phrùng.
Con boâ caái nhoã vûâa àeåp vûâa nhanh nheån coá veã laáu lónh naây
àaä chinh phuåc chuáng töi röìi; chuáng töi àaânh buöng hai tay xuöëng.
Töi laâm hiïåu cho öng thuá y laâ phaãi sang con khaác thöi, nhûng öng
cuäng ra dêëu laåi laâ haäy kiïn trò.
Thïë laâ möåt cuöåc mùåc caã diïîn ra giûäa öng vaâ ngûúâi nöng dên.
Öng traã möåt trùm nùm mûúi phrùng; ngûúâi nöng dên búát mûúâi
phrùng. Öng thuá y traã lïn àïën möåt trùm baãy mûúi ngûúâi nöng dên
búát xuöëng coân hai trùm taám mûúi.
Nhûng àïën àêy thò sûå viïåc khöng tiïëp diïîn theo chiïìu hûúáng
àoá nûäa. Àaáng leä cûá traã giaá thò öng thuá y bùæt àêìu xem xeát chi tiïët

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 37

con boâ: chên noá quaá yïëu, cöí quaá ngùæn, sûâng laåi quaá daâi; phöíi heåp,
hònh daáng vuá noá khöng àeåp.
Ngûúâi nöng dên traã lúâi laâ vò chuáng töi àaä hiïíu roä vïì noá àïën
thïë thò seä búát coân hai trùm nùm mûúi phrùng àïí noá àûúåc úã trong
nhûäng baân tay loåc loäi.
Àïën àêy chuáng töi àêm súå, caã hai chuáng töi hònh dung àêy laâ
möåt con boâ chùèng ra gò.
Töi noái:
- Thöi ta ài xem con khaác.
Thêëy noái thïë ngûúâi nöng dên laâm möåt àöång taác cöë gùæng, búát
thïm mûúâi phrùng nûäa.
Vaâ röìi cûá búát thïm búát thïm, giaá xuöëng túái hai trùm mûúâi
phrùng, vaâ dûâng taåi àoá.
Öng thuá y bùçng möåt cuá huyách tay, ra hiïåu àïí chuáng töi hiïíu
laâ öng chï khöng thêåt àêu, con boâ vêîn laâ tuyïåt haão; nhûng hai
trùm mûúâi phrùng àöëi vúái chuáng töi laâ möåt moán tiïìn quaá lúán.
Töi quyïët àõnh.
- Thò hai trùm mûúâi phrùng, - töi noái, - tûúãng laâ xong.
Töi giú tay ra nùæm lêëy caái dêy buöåc boâ nhûng ngûúâi nöng dên
khöng chõu àûa.
- Thïë coân tiïìn cùåp toác cho vúå töi? - öng ta noái.
Laåi tranh luêån, cuöëi cuâng chuáng töi àöìng yá thïm hai mûúi xu
cho cùåp toác. Chuáng töi coân laåi ba phrùng. Töi laåi giú tay ra: ngûúâi
nöng dên nùæm lêëy vaâ siïët chùåt tay töi nhû möåt ngûúâi baån. Chñnh vò
laâ baån nïn töi khöng quïn chuát rûúåu cho con gaái öng ta. Rûúåu cho
con gaái mêët mûúâi xu.
Lêìn thûá ba, töi muöën nùæm lêëy dêy buöåc boâ, nhûng öng baån
nöng dên cuãa töi ngùn töi laåi:
- Thïë cêåu coá mang theo caái voâng cöí boâ khöng àêëy? - öng ta
noái. - Töi baán boâ chûá coá baán caái voâng cöí cuãa noá àêu.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 38

Tuy nhiïn vò töi laâ baån, öng ta sùén saâng nhûúång cho töi caái
voâng cöí vúái ba mûúi xu laâ giaá reã.
Phaãi coá voâng cöí múái dùæt àûúåc boâ chûá, töi àaânh boã ba mûúi xu,
tñnh ra töi chó coân coá hai mûúi xu trong ngûúâi. Töi àïëm hai trùm
mûúâi ba phrùng röìi lêìn thûá tû àûa tay ra.
- Thïë dêy dùæt boâ cuãa cêåu àêu? - Ngûúâi nöng dên hoãi. - Töi baán
caái voâng cöí chûá coá baán caái dêy buöåc àêu.
Dêy buöåc laâm chuáng töi mêët thïm hai mûúi xu cuöëi cuâng.
Sau khi traã nöët, cuöëi cuâng con boâ àûúåc giao cho chuáng töi, nhûng
chuáng töi khöng coá lêëy möåt xu àïí mua thûác ùn cho boâ vaâ cho caã
chuáng töi nûäa.
- Ta seä laâm viïåc, - Mattia noái, - caác quaán caâ-phï àang àöng, ta
chia àöi ra, chúi úã têët caã caác quaán, töëi vïì seä thu àûúåc khöëi tiïìn.
Sau khi àûa con boâ vaâo buöåc trong chuöìng ngûåa cuãa quaán
troå, chuáng töi möîi ngûúâi ài laâm viïåc úã möåt phña, töëi vïì tñnh tiïìn thu
àûúåc cuãa Mattia laâ böën phrùng nùm mûúi xùng-tim coân töi ba
phrùng.
Vúái baãy phrùng nùm mûúi xùng-tim, chuáng töi laåi giaâu röìi.
Nhûng niïìm vui kiïëm àûúåc moán tiïìn naây thêåt quaá nhoã so vúái viïåc
tiïu mêët hai trùm mûúâi böën phrùng.
Chuáng töi yïu cêìu ngûúâi túá gaái trong bïëp ài vùæt sûäa con boâ àïí
chuáng töi ùn töëi bùçng sûäa cuãa noá: chûa bao giúâ chuáng töi àûúåc uöëng
sûäa ngon nhû thïë. Saáng höm sau, dêåy cuâng möåt luác vúái mùåt trúâi
moåc chuáng töi lïn àûúâng ài Chavanon.
Àïí cho con boâ àúä mïåt vaâ àïën Chavanon khöng muöån quaá, yá
töi laâ nguã laåi trong ngöi laâng maâ töi àaä qua àïm àêìu tiïn cuãa àúâi
du haânh cuâng cuå Vitalis. Saáng höm sau, tûâ àoá ra ài chuáng töi seä
àïën maá Barberin àûúåc súám suãa.
Nhûng söë phêån, bêëy lêu nay vêîn thuêån buöìm xuöi gioá, böîng
trúã mùåt laåi chuáng töi.
Chuáng töi quyïët àõnh chia ngaây ài àûúâng höm àoá laâm hai
phêìn cùæt àöi ra bùçng bûäa trûa, chuã yïëu laâ bûäa trûa cuãa con boâ

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 39

caái..Khoaãng mûúâi giúâ, tòm àûúåc möåt núi coã daây xanh mûúát, chuáng
töi beân haå tuái xuöëng, cho con boâ xuöëng àaám coã àoá maâ ùn.
Luác àêìu töi àõnh cûá nùæm lêëy dêy dùæt nhûng noá toã ra rêët yïn
lùång chó chuyïn chuá vaâo ùn, töi beân quêën caái dêy dùæt vaâo hai sûâng
noá röìi ngöìi bïn caånh noá ùn baánh mò. Dô nhiïn chuáng töi ùn xong
röìi noá vêîn chûa ùn xong.
Trong khi chúâ noá chuáng töi múã tuái, lêëy nhaåc cuå.
- Naây àïí túá chúi cho noá nghe möåt àiïåu keân àêíy nheá. - Mattia
noái, thùçng beá vöën khoá loâng ngöìi àûúåc yïn.
Vûâa nghe mêëy nöët nhaåc àêìu tiïn, con boâ caái cuãa chuáng töi
ngêíng àêìu lïn röìi böîng nhiïn noá phi nûúác àaåi chaåy mêët.
Chuáng töi lêåp tûác àuöíi theo goåi noá, töi goåi caã Capi ngùn noá
laåi, Capi vöåi nhaãy vaâo chên noá.
Nhûng têët nhiïn laâ khöng ngùn noá laåi àûúåc.
Caách àöå hai cêy söë laâ möåt ngöi laâng lúán, chuáng töi dûâng laåi vò
con boâ cuãa chuáng töi phi vaâo àoá. Noá vaâo laâng trûúác chuáng töi, do
con àûúâng thùèng tùæp nïn chuáng töi tröng thêëy àûúåc ngûúâi ta ngùn
noá laåi vaâ àaä toám lêëy noá.
Töi nghô chó viïåc àoâi laåi con boâ, thïë nhûng moåi ngûúâi vêy
ngay lêëy chuáng töi hoãi hïët cêu naây àïën cêu khaác: chuáng töi tûâ àêu
túái? Lêëy con boâ naây úã àêu?
Nhûäng cêu traã lúâi cuãa chuáng töi khöng thuyïët phuåc nöíi hoå,
vaâi gioång noái cêët lïn rùçng chuáng töi àaä ùn cùæp con boâ vaâ phaãi cho
chuáng töi vaâo nhaâ tuâ.
Nöîi súå haäi àïën kinh hoaâng maâ chûä nhaâ tuâ gêy ra laâm cho töi
cuöëng lïn vaâ vò thïë laâm haåi töi: töi taái mùåt, êëp a êëp uáng. Vûâa chaåy
xong laåi àang thúã höín hïín, töi chõu khöng sao baão vïå àûúåc mònh.
Luác àoá möåt viïn caãnh saát ài túái, moåi ngûúâi beân kïí toám tùæt
chuyïån chuáng töi vaâ vò thêëy chûa roä àêìu àuöi nïn öng ta tuyïn böë
haäy àûa con boâ vaâo kho giûä àöì cuãa caãnh saát vaâ àûa chuáng töi vaâo
tuâ àaä röìi liïåu sau.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 40

Töi muöën phaãn khaáng, Mattia muöën noái, nhûng viïn caãnh
saát bùæt chuáng töi phaãi im, nhúá laåi caãnh diïîn ra giûäa cuå Vitalis vaâ
viïn sen àêìm úã Toulouse, töi baão Mattia haäy im vaâ ài theo öng ta
àaä.
Túái nhaâ tuâ töi hy voång àûúåc möåt chuát: ngûúâi gaác núi laâm viïåc
cuãa xaä trûúãng àöìng thúâi laâ cai.nguåc vaâ laâ ngûúâi gaác àöìng luác àêìu
khöng chõu nhêån chuáng töi. Viïn caãnh saát eáp öng ta phaãi múã möåt
caánh cûãa. Hoáa ra lyá do öng ta laâm khoá khöng muöën nhêån chuáng töi
laâ vò öng ta àang duâng nhaâ tuâ laâm núi phúi haânh, haânh giaãi àêìy
trïn vaán saân. Ngûúâi ta luåc tuái chuáng töi, coá bao nhiïu tiïìn thu lêëy,
lêëy caã nhûäng con dao, diïm cuãa chuáng töi, trong luác àoá ngûúâi cai
nguåc nhanh nheån thu gom chöî haânh laåi. Sau àoá hoå boã chuáng töi
àêëy, cûãa khoáa laåi vúái tiïëng sùæt theáp loaãng xoaãng thûåc sûå bi thaãm.
Thïë laâ chuáng töi vaâo tuâ. Trong bao lêu àêy?
Cuöëi cuâng cûãa múã ra, chuáng töi thêëy möåt öng giaâ toác baåc ài
vaâo, veã mùåt cúãi múã töët buång laâm chuáng töi thêëy hy voång ngay.
- Mêëy thùçng nhaäi naây, àûáng lïn chûá! - Cai nguåc noái. - Haäy traã
lúâi ngaâi quan toâa xeát xûã ngay taåi chöî ài naâo.
- Àûúåc röìi, àûúåc röìi, - võ quan toâa ra hiïåu cho cai nguåc àïí öng
laåi möåt mònh, - àïí töi hoãi thùçng beá naây trûúác (öng lêëy ngoán tay chó
töi), àem thùçng beá kia ài, giûä lêëy noá töi seä hoãi sau.
- Ngûúâi ta buöåc töåi chaáu lêëy cùæp möåt con boâ caái àuáng khöng? -
Võ quan toâa nhòn thùèng vaâo mùæt töi hoãi.
Töi traã lúâi chuáng töi mua con boâ úã chúå phiïn Ussel, töi noái tïn
öng thuá y àaä giuáp chuáng töi mua boâ.
- Caác chaáu mua con boâ naây laâm gò?
- Àïí àûa noá àïën Chavanon cho baâ meå trûúác àêy laâ vuá nuöi
cuãa chaáu àïí toã loâng biïët ún baâ àaä sùn soác chaáu, coi àoá laâ möåt kyã
niïåm vïì tònh thûúng cuãa chaáu àöëi vúái baâ.
- Baâ tïn laâ gò?
- Laâ maá Barberin aå.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 41

- Coá phaãi baâ laâ vúå öng cöng nhên nïì caách àêy mêëy nùm bõ
queâ úã Paris khöng?
- Àuáng àêëy aå, thûa ngaâi quan toâa.
Quan toâa liïn tiïëp hoãi töi nhiïìu cêu khaác nûäa nhûng töi phaãi
traã lúâi laâ nïëu öng hoãi maá Barberin thò muåc àñch cuãa chuáng töi thïë
laâ hoãng, khöng coân gêy cho maá sûå ngaåc nhiïn naâo nûäa.
Tuy nhiïn, coá luáng tuáng thêåt nhûng töi laåi vö cuâng haâi loâng:
nïëu nhû quan toâa coá yá muöën hoãi maá Barberin coá nghôa maá vêîn coân
söëng.
Giûäa nhûäng cêu hoãi, quan toâa noái vúái töi laâ gêìn àêy öng
Barberin àaä trúã laåi Paris.
Àiïìu naây laâm töi vui sûúáng quaá àïën nöîi töi tòm àûúåc nhûäng
cêu traã lúâi àêìy sûác thuyïët phuåc àïí laâm quan toâa tin rùçng chó cêìn
lúâi khai cuãa öng thuá y laâ àuã.
- Thïë caác chaáu lêëy tiïìn úã àêu maâ mua boâ?
- Chuáng chaáu kiïëm àûúåc.
Töi giaãi thñch laâm sao maâ tûâ Paris ài Varses, röìi tûâ Varses túái
nhûäng suöëi nûúác noáng, chuáng töi àaä daânh duåm tûâng xu möåt.
- Caác chaáu laâm gò úã Varses?
Cêu hoãi naây buöåc töi laåi phaãi thuêåt laåi cêu chuyïån. Khi quan
toâa nghe noái töi àaä tûâng bõ chön vuâi trong moã Truyeâre öng baão töi
ngûâng lúâi, röìi bùçng möåt gioång dõu hùèn gêìn nhû baån beâ, öng hoãi töi:
- Thïë ra chaáu laâ Reámi? - öng nhòn töi vúái àöi mùæt dõu daâng êu
yïëm.
- Vêng.
Töi cûá tûúãng öng thaã chuáng töi ra nhûng öng chùèng laâm gò
caã, öng àïí töi laåi möåt mònh, khöng noái gò hïët. Coá leä öng thêím vêën
sang Mattia àïí xem lúâi chuáng töi khai coá phuâ húåp vúái nhau khöng?
Töi cûá ngöìi maâ suy nghô khaá lêu, cuöëi cuâng ngaâi quan toâa trúã
laåi vúái Mattia.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 42

- Töi seä cho ài hoãi tònh hònh úã Ussel vaâ nïëu úã àoá hoå khùèng
àõnh lúâi noái cuãa caác chaáu laâ thûåc nhû töi hy voång thò mai caác chaáu
seä àûúåc thaã.
- Coân con boâ cuãa chuáng chaáu thò sao aå? -Mattia hoãi. - Coá ai
vùæt sûäa cho noá khöng?
- Yïn têm caác chuá nhoác aå, ngûúâi ta seä mang cho caác chaáu möåt
baát sûäa to àïí ùn töëi.
Quan toâa vûâa ài khoãi, töi thöng baáo cho Mattia hai tin tûác
laâm töi quïn caã caãnh tuâ àaây: maá Barberin coân söëng coân laäo
Barberin àang úã Paris.
Mattia noái:
- Con boâ seä tha höì maâ tiïën vaâo àaåi thùæng.
Vaâ vui quaá noá vûâa nhaãy vûâa haát, töi nùæm lêëy hai tay noá, bõ
niïìm vui cuãa noá löi keáo, caã Capi, cho àïën luác àoá vêîn ngöìi uã ruä lo êu
trong möåt xoá nhaâ, cuäng túái xen vaâo giûäa hai chuáng töi, àûáng trïn
hai chên sau. Thïë laâ chuáng töi cuâng nhau nhaãy möåt àiïåu tuyïåt hay
laâm cho ngûúâi cai nguåc súå quaá, coá leä súå cho haânh cuãa öng ta thò
àuáng hún, phaãi chaåy vaâo xem coá phaãi chuáng töi nöíi loaån hay
khöng? Cai nguåc baão chuáng töi im nhûng khöng phaãi bùçng gioång
thö löî nhû trûúác, luác cuâng vaâo vúái ngaâi quan toâa..Qua àoá chuáng töi
thêëy tònh thïë mònh khöng àïën nöîi xêëu, vaâ chùèng bao lêu sau cai
nguåc mang vaâo möåt liïîn sûäa (sûäa con boâ cuãa chuáng töi) nhûng
chûa phaãi àaä hïët: coân möåt caái baánh mò to, möåt miïëng thõt bï laånh
maâ theo öng ta noái, laâ cuãa quan toâa gûãi cho.
Chûa bao giúâ tuâ nhên laåi àûúåc àöëi xûã tûã tïë nhû thïë, vûâa ùn
thõt bï vaâ vûâa uöëng sûäa töi àaä thay àöíi nhûäng yá nghô cuãa mònh vïì
nhaâ tuâ; roä raâng laâ noá khaá hún töi hònh dung nhiïìu.
Chûúng böën
Maá Barberin

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 43

Taám giúâ saáng cûãa múã ra chuáng töi nhòn thêëy ngaâi quan toâa ài
vaâo cuâng vúái öng baån thuá y cuãa chuáng töi muöën àñch thên àïën giaãi
phoáng cho chuáng töi.
Quan toâa bùæt tay chuáng töi coân öng thuá y öm hön chuáng töi.
- Thöi caác baån nhoã lïn àûúâng maånh gioãi nheá!
Chuáng töi vaâo laâng naây thaãm haåi thïë naâo thò ra ài oai huâng
nhû thïë, àêìu ngêíng cao tay dùæt boâ. Nhûäng ngûúâi nöng dên àûáng
trûúác cûãa nhòn chuáng töi vúái aánh mùæt thên thiïån.
Chùèng bao lêu chuáng töi túái ngöi laâng maâ trûúác àêy töi àaä
dûâng laåi cuâng cuå Vitalis vaâo caái àïm àêìu tiïn cuãa cuöåc söëng chung.
Tûâ àêy chó coân phaãi qua möåt khoaãng àêët truöng nûäa thöi laâ
túái caái döëc xuöëng Chavanon.
Qua con phöë chaåy qua laâng möåt yá nghô böîng naãy ra laâm töi
phaãi baão cho Mattia ngay..- Cêåu biïët àêëy túá àaä hûáa cho cêåu ùn
baánh xeâo úã nhaâ maá Barberin, nhûng muöën laâm baánh xeâo phaãi coá
bú, böåt vaâ trûáng.
- Ngon quaá nhó.
- Ngon hùèn ài êëy chûá, röìi cêåu seä thêëy; cuöån laåi ùn ngêåp miïång
luön. Nhûng úã nhaâ maá Bar-berin chùæc gò àaä coá böåt vaâ bú vò maá
khöng giaâu àêu, hay laâ ta àem túái?
- Phaãi àêëy, yá hay àêëy.
Töi vaâo cûãa haâng thûåc phêím khö mua nûãa ki-lö bú, hai ki-lö
böåt, röìi chuáng töi tiïëp tuåc ài.
Coân mûúâi cêy söë, röìi coân taám, coân saáu; coá àiïìu laå laâ caâng àïën
gêìn maá Barberin con àûúâng caâng daâi ra chûá khöng nhû ngaây töi xa
maá.
Nhûng töi vö cuâng xuác àöång vaâ böìn chöìn, chöëc chöëc töi laåi
xem àöìng höì.
- Núi naây àeåp àêëy chûá? - Töi baão Mattia.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 44

Chuáng töi àaä túái àónh àöìi núi bùæt àêìu con àûúâng döëc vúái
nhiïìu àoaån chûä chi dêîn xuöëng Chavanon, con àûúâng ài qua nhaâ
maá Barberin.
Chó vaâi bûúác nûäa laâ chuáng töi túái núi töi àaä xin pheáp cuå
Vitalis àûúåc ngöìi lïn caái uå àêët nhòn vïì caái nhaâ maâ töi tûúãng khöng
bao giúâ coân tröng thêëy nûäa.
- Cêìm dêy dùæt boâ naây. - Töi baão Mattia.
Töi nhaãy phùæt möåt caái lïn uå àêët: chùèng thêëy gò thay àöíi trong
thung luäng cuãa chuáng töi caã.
- Gò thïë? - Mattia hoãi.
Noá àïën gêìn töi.
- Theo tay túá chó naây, - töi baão noá, - àêëy laâ nhaâ maá àêëy.
Àuáng luác naây möåt àaám khoái maâu vaâng böëc lïn tûâ öëng khoái vaâ
vò khöng coá gioá noá böëc thùèng lïn khöng trung theo doåc sûúân àöìi.
- Maá Barberin thïë laâ coá nhaâ. - Töi noái.
Möåt ngoån gioá nheå thöíi qua cêy laá laâm cöåt khoái vúä ra toãa vaâo
mùåt chuáng töi: laân khoái coá muâi laá deã.
Böîng nhiïn nûúác mùæt töi ûáa ra.
- Thöi ài xuöëng mau lïn. - Töi noái.
- Nïëu maá Barberin úã nhaâ thò ta laâm sao thu xïëp àïí maá ngaåc
nhiïn àûúåc nhó? - Mattia hoãi.
- Cêåu seä vaâo trûúác: cêåu noái laâ öng hoaâng gûãi túái cho maá con
boâ, khi maá hoãi öng hoaâng naâo, túá seä xuêët hiïån.
Vûâa túái chöî ngoùåt ngay trïn cùn nhaâ, chuáng töi nhòn thêëy
möåt chiïëc khùn quaâng trùæng hiïån.ra trong sên: àoá laâ maá Barberin,
maá múã cûãa raâo ra röìi ài vïì phña laâng.
Töi biïët theo thoái quen cuãa maá Barberin cûãa chó caâi then maâ
thöi, chuáng töi coá thïí vaâo trong nhaâ àûúåc; nhûng trûúác hïët phaãi
cho con boâ vaâo chuöìng àaä. Töi beân ài vaâo chuöìng boâ xem sûå tònh ra
sao thò thêëy chêët àêìy nhûäng boá cuãi. Töi goåi Mattia, hai àûáa buöåc

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 45

con boâ vaâo trûúác maáng coã xong, mau leå chêët têët caã caác boá cuãi vaâo
möåt goác, laâm viïåc naây cuäng nhanh thöi.
- Bêy giúâ, - töi baão Mattia, - chuáng ta vaâo trong nhaâ; túá seä
ngöìi bïn goác loâ sûúãi cho maá Barberin thêëy túá úã àoá. Thanh chùæn khi
maá àêíy bao giúâ cuäng kïu lïn ken keát, cêåu seä kõp tröën vaâo sau
giûúâng cuâng vúái Capi, maá chó nhòn thêëy mònh túá, cêåu thûã tûúãng
tûúång xem maá seä ngaåc nhiïn àïën thïë naâo?
Sûå viïåc xaãy ra àuáng nhû thïë. Chuáng töi vaâo nhaâ, töi ngöìi úã loâ
sûúãi y nhû ngaây xûa töi vêîn ngöìi trong bao buöíi töëi muâa àöng. Toác
töi daâi chûa cùæt, töi giêëu chuáng vaâo trong cöí aáo veát, töi thu mònh
laåi thêåt nhoã cöë giöëng beá Reámi chûâng naâo hay chûâng êëy.
Yïn võ xong töi nhòn chung quanh. Hònh nhû töi chó múái rúâi
cùn nhaâ naây tûâ töëi höm qua, chùèng coá gò thay àöíi caã, moåi thûá vêîn úã
nguyïn chöî cuä.
Nïëu töi daám boã chöî ngöìi naây hùèn töi àaä vui mûâng túái nhòn
gêìn tûâng àöì vêåt möåt; nhûng vò maá Barberin coá thïí hiïån ra bêët kyâ
luác naâo cho nïn töi àaânh ngöìi im maâ nhòn ngùæm vêåy thöi.
Böîng nhiïn töi thêëy möåt chiïëc khùn quaâng trùæng, àöìng thúâi
thanh chùæn kïu keân keåt.
- Tröën nhanh ài Mattia. - Töi baão Mattia.
Töi caâng thu mònh nhoã hún.
Cûãa múã ra: tûâ ngûúäng cûãa maá Barberin àaä nhòn thêëy töi.
- Ai àêëy? - Maá hoãi.
Töi chó nhòn maá khöng traã lúâi, coân maá, maá cuäng nhòn töi.
Böîng nhiïn hai tay maá run lïn.
- Trúâi úi! - Maá thò thêìm. - Coá thïí thïë àûúåc khöng, Reámi û con?
Töi àûáng dêåy, chaåy vïì phña maá, töi öm ghò maá trong hai caánh
tay.
- Maá úi!
- Con trai töi, àêy laâ con trai töi!

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 46

Nhiïìu phuát sau chuáng töi múái àõnh thêìn laåi àûúåc vaâ lau xong
nûúác mùæt.
- Àuáng röìi, - maá noái, - giaá maá khöng luác naâo cuäng nghô àïën
con thò maá àaä khöng nhêån ra con, con thay àöíi nhiïìu quaá, tröng
khoãe maånh lïn nhiïìu!
Möåt tiïëng hñt hñt ngheån ngaâo laâm töi nhúá ra Mattia, töi goåi
noá, noá àûáng lïn.
- Àêy laâ Mattia, em trai con.
- A! Thïë ra con tòm àûúåc cha meå röìi aâ? - Maá Barberin kïu lïn.
- Khöng, con muöën noái àêy laâ baån con, baån thên cuãa con, coân
àêy laâ Capi, cuäng laâ baån con, baån thên cuãa con; chaâo maá cuãa chuã
maây ài naâo Capi!
Capi àûáng thùèng lïn trïn hai chên sau, möåt chên trûúác àïí
lïn chöî traái tim, noá cuái chaâo rêët trên troång laâm cho maá Barberin
phaãi phò cûúâi vaâ khö nûúác mùæt.
Mattia ra hiïåu cho töi nhúá laåi àiïìu bêët ngúâ chuáng töi muöën
daânh cho maá.
- Maá úi, - töi baão maá Barberin, - ta ra sên chúi möåt chuát ài.
- Ta cuäng coá thïí ra xem caái vûúân cuãa con nûäa, maá vêîn giûä y
nguyïn nhû con sùæp xïëp trûúác kia àïí khi vïì nhaâ con vêîn thêëy noá
nhû thïë vò maá vêîn tin thïí naâo con cuäng trúã vïì.
Àaä àïën luác röìi.
- Thïë coân chuöìng boâ, - töi noái, - noá vêîn khöng coá gò thay àöíi tûâ
khi Roussette ài haã maá?
- Dô nhiïn laâ khöng röìi, maá chêët cuãi vaâo àoá.
Vûâa vùån chuáng töi àûáng trûúác chuöìng boâ, maá Barberin àêíy
cûãa, ngay luác àoá con boâ cuãa chuáng töi, àang àoái tûúãng coá ngûúâi àïën
cho ùn, bùæt àêìu röëng lïn.
- Möåt con boâ caái! - Maá Barberin kïu lïn.
Luác àoá khöng coân nhõn àûúåc nûäa, töi vaâ Mattia cûúâi phaá lïn.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 47

Maá Barberin ngaåc nhiïn nhòn chuáng töi.


- Àoá laâ möåt àiïìu bêët ngúâ phaãi khöng maá? -Töi noái.
- Öi! Con trai yïu quyá! - Maá Barberin vûâa kïu lïn vûâa öm
hön töi.
Röìi chuáng töi ài vaâo trong chuöìng boâ àïí cho maá Barberin coá
thïí xem kyä con boâ cuãa mònh.
Möîi möåt phaát hiïån laåi laâm maá reo lïn:
- Con boâ àeåp biïët chûâng naâo!
Böîng nhiïn maá dûâng laåi nhòn töi:
- AÁi chaâ! Thïë ra con àaä giaâu röìi û?
- Àuáng thïë àêëy maá aå, - Mattia cûúâi noái, - chuáng con coân nùm
mûúi taám xu.
Maá Barberin laåi coá dõp nhùæc laåi àiïåp khuác chó coá àiïìu húi
khaác ài möåt chuát:
- Nhûäng àûáa con trai ngoan thêåt laâ ngoan!
Àiïìu naây laâm töi coá möåt niïìm vui ïm dõu trong loâng: maá àaä
nghô àïën Mattia vaâ trong tim maá, maá àaä gùæn boá chuáng töi laåi vúái
nhau.
Trong luác naây con boâ tiïëp tuåc röëng.
Mattia noái:
- Noá àoâi vùæt sûäa àêëy aå!
Khöng cêìn nghe thïm nûäa töi chaåy vaâo lêëy caái xö bùçng sùæt
têy àaä coå rûãa kyä.
Maá Barberin haâi loâng khöng biïët thïë naâo maâ kïí khi thêëy sûäa
àêìy àïën hai phêìn ba xö.
- Maá nghô con boâ naây cho nhiïìu sûäa hún Roussette. - Maá noái.
Sûäa vùæt xong con boâ àûúåc thaã ra sên ùn coã, chuáng töi vaâo
nhaâ, mang theo xö sûäa röìi, töi àem bú vaâ böåt àùåt lïn baân, vaâo chöî
dïî nhòn thêëy nhêët.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 48

Thêëy thïë maá Barberin laåi reo lïn nhûng töi àaânh thêåt thaâ
ngùæt lúâi maá:
- Maá úi, - töi noái, - nöîi bêët ngúâ naây khöng nhûäng daânh cho maá
maâ cho caã chuáng con, chuáng con àoái àïën chïët àûúåc vaâ chó mong
àûúåc ùn baánh xeâo. Maá coân nhúá vaâo ngaây thûá ba beáo cuöëi cuâng cuãa
maá con ta, ta bõ ngùæt quaäng nhû thïë naâo khöng? Vaâ chöî bú maá ài
vay àïí laâm baánh xeâo cho con àaä bõ saâi phñ phaåm nhû thïë naâo vaâo
viïåc nêëu vúái haânh trong nöìi khöng? Lêìn naây ta seä khöng bõ ai laâm
phiïìn nûäa.
- Con biïët laâ Barberin ài Paris röìi aâ?
- Vêng.
- Thïë con coá biïët öng êëy ài Paris laâm gò khöng?
- Khöng aå.
- Ài vò viïåc coá lúåi cho con àêëy.
- Cho con? - Töi súå haäi noái.
Nhûng trûúác khi traã lúâi maá nhòn Mattia nhû thïí khöng muöën
noái trûúác mùåt noá.
- ÖÌ, maá cûá noái trûúác mùåt Mattia. - Töi baão.
- Nhûng giaãi thñch ra thò daâi lùæm. - Maá noái.
- Öng ta liïåu coá vïì ngay khöng?
- ÖÌ! Khöng àêu. Chùæc chùæn laâ khaác.
- Thïë thò coá gò maâ vöåi. Maá haäy laâm baánh xeâo cho chuáng con
trûúác àaä.
- ÚÃ nhaâ khöng coá gaâ maái...
- Chuáng con khöng mang trûáng súå vúä. Maá coá ài vay àûúåc úã
àêu àêy khöng?.Maá coá veã luáng tuáng, töi hiïíu ngay chùæc maá àaä ài
vay thûúâng xuyïn.
- Thöi àïí con ài mua thò hún. Con chaåy ài ngay àêy. - Töi noái.
Töi mua möåt taá trûáng vaâ möåt miïëng múä. Khi töi trúã laåi chó
coân viïåc nhaâo trûáng vaâo böåt.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 49

- AÁi chaâ! - Maá Barberin vûâa àaánh trûáng thêåt maånh vûâa hoãi
töi, - taåi sao maâ bêëy lêu nay töi khöng cho maá biïët tin tûác gò caã laâ
thïë naâo?
- Maá úi, con biïët maá khöng phaãi chó coá möåt mònh, maá laåi
khöng tûå àoåc àûúåc thû con nûäa.
Öng Barberin laâm con run lïn vò súå, öng êëy múái laâ chuã nhaâ,
laâ ngûúâi àaä baán con cho möåt nhaåc sô giaâ lêëy böën mûúi phrùng.
- Beá Reámi úi, con àûâng noái àïën chuyïån êëy nûäa.
- Khöng phaãi con noái àïí phaân naân gò àêu maâ àïí cùæt nghôa cho
maá nghe vò sao con khöng daám viïët thû.
Vûâa noái chuyïån maá Barberin vûâa nhaâo böåt àïí laâm baánh,
Mattia lo nhoám lûãa, töi thò xïëp àôa, dôa vaâ cöëc taách lïn baân, töi ài
ra chöî voâi nûúác lêëy möåt bònh àêìy.
Bêy giúâ möåt ngoån lûãa thêåt àeåp àaä böëc lïn dûúái öëng khoái, maá
Barberin bùæc xoong lïn. Muâi baánh xeâo toãa khùæp gian phoâng vaâ
chùèng bao lêu chuáng töi àaä àûúåc cùæn ngêåp rùng thûá baánh ngon
laânh êëy.
- Öi! Baánh múái ngon laâm sao! - Mattia coân àêìy miïång, noái.
Khi caái liïîn àaä hïët saåch, Mattia, biïët maá Barberin khöng
muöën noái chuyïån trûúác mùåt noá, beân baão laâ noá muöën xem con boâ ra
sao, àïí hai ngûúâi chuáng töi laåi vúái nhau.
Nïëu töi coá yá àúåi àïën têån luác naây khöng phaãi vò töi khöng söët
ruöåt, chùèng qua chó vò töi têåp trung têët caã moåi chuá yá vaâo baánh xeâo
àïí quïn nöîi bêån têm àoá ài maâ thöi.
Bar-berin laâm gò úã Paris?
Khi Mattia àaä ra ngoaâi, töi hoãi maá Barberin nhû vêåy.
- Con trai úi, hònh nhû gia àònh con tòm con. - Maá noái.
- Ai tòm cú aå? ÖÌ, con xin maá, maá haäy noái mau ài!
Röìi caãm thêëy hònh nhû mònh àiïn, töi liïìn kïu lïn: - Chñnh laâ
Barberin ài tòm con chûá ai, àïí röìi laåi baán con ài möåt lêìn nûäa;
nhûng àûâng hoâng lêëy laåi àûúåc con!

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 50

- Con úi, chuáng ta haäy biïët àiïìu, haäy nghe lúâi maá noái àêy vaâ
àûâng coá súå nûäa. Àêy laâ nhûäng àiïìu têån tai maá nghe thêëy. Thûá hai
túái laâ àêìy möåt thaáng, maá àang laâm viïåc trong phoâng laâm baánh mò
böîng coá möåt öng ài vaâo nhaâ, Barberin luác àoá àang úã trong nhaâ. "Coá
phaãi öng laâ Bar-berin khöng?" öng ta hoãi. "Vêng", Jeáröme àaáp.
"Coá phaãi öng laâ ngûúâi àaä tòm thêëy möåt àûáa beá úã Paris chöî àaåi
löå Breteuil khöng, vaâ chõu traách nhiïåm tröng nom noá khöng?"
"Vêng." "Thïë thùçng beá àoá àêu?" "Bêån gò àïën öng cú chûá?" Jeáröme
traã lúâi.
Nïëu nhû töi nghi ngúâ sûå thaânh thûåc cuãa maá Barberin thò töi
cuäng phaãi thûâa nhêån cêu traã lúâi naây thêåt tûã tïë, cêu traã lúâi maâ maá
àaä nghe àûúåc cuäng nhû àaä thuêåt laåi vúái töi.
- Con biïët àêëy, - maá noái, - úã chöî laâm baánh mò nghe roä lùæm,
hún nûäa noá laåi laâ viïåc vïì con, nïn maá rêët muöën nghe. Àïí nghe roä
hún maá laåi gêìn, nhûng maá laåi giêîm vaâo möåt caânh cêy gaäy rùæc möåt
caái. "Khöng phaãi chó coá mònh chuáng ta thöi û? " öng kia hoãi. "Àoá laâ
vúå töi", Jeáröme baão. "úã àêy noáng quaá ta ra ngoaâi noái chuyïån hún",
öng kia noái. Thïë laâ caã hai ài ra.
Ba böën giúâ sau Jeáröme múái trúã vïì möåt mònh.
Con thûã tûúãng tûúång xem maá söët ruöåt àïën thïë naâo muöën biïët
Jeáröme vaâ öng kia, coá thïí laâ cha con, àaä noái vúái nhau nhûäng gò,
nhûng Jeáröme khöng traã lúâi têët caã nhûäng gò maá hoãi. Jeáröme chó
noái laâ öng êëy khöng phaãi cha con nhûng thay mùåt gia àònh con ài
tòm con.
- Thïë gia àònh con úã àêu haã maá? Gia àònh àoá thïë naâo? Con coá
cha, coá meå chûá?
- ÊËy maá cuäng hoãi Jeáröme nhû con êëy, nhûng öng baão laâ
khöng biïët. Röìi Jeáröme baão laâ öng ài Paris tòm ngûúâi nhaåc sô àaä
thuï con vaâ àaä cho àõa chó úã phöë Lourcine. Tûâ höm êëy àïën nay maá
chùèng àûúåc tin tûác gò cuãa Jeáröme caã. öng kia cho Jeáröme möåt trùm
phrùng vaâ coá leä sau àoá coân cho tiïìn tiïëp nûäa. Caái àoá cöång vúái
nhûäng taä loát xûa boåc con khi ngûúâi ta tòm thêëy con chûáng toã cha
meå con laâ ngûúâi giaâu coá.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 51

Àuáng luác naây Mattia ài qua cûãa, töi goåi noá:


- Mattia naây, túá coá möåt gia àònh.
Nhûng laå möåt caái laâ noá khöng chia seã niïìm vui naây cuâng töi.
Chuáng töi ài nguã súám, Mattia nguã ngay. Coân töi khöng sao nguã
àûúåc, hoang mang vò nhûäng yá nghô töëi tùm.
Gia àònh töi tòm töi, nhûng àïí tòm àûúåc gia àònh, töi phaãi tòm
hoãi laäo Barberin. Àiïìu naây laâm cho niïìm vui cuãa töi töëi sêìm laåi, töi
nhûäng muöën laäo Barberin àûâng xen vaâo haånh phuác cuãa töi laâm gò.
Töi khöng quïn nhûäng lúâi laäo noái vúái cuå Vitalis: "Ai nuöi àûáa treã
naây seä coá lúåi, nïëu khöng tñnh thïë thò töi nuöi noá laâm gò." Chñnh vò
vêåy maâ töi coá nhûäng tònh caãm xêëu àöëi vúái laäo.
ÊËy thïë maâ töi laåi phaãi tòm cho àûúåc laäo àïí laäo dêîn töi vïì gia
àònh töi.
Roä raâng àöëi vúái töi coá möåt gia àònh laâ niïìm vui quaá lúán khöng
ngúâ túái röìi; tuy nhiïn niïìm vui naây àïën vúái töi trong nhûäng àiïìu
kiïån khöng khoãi pha lêîn buöìn baä. Töi vêîn hy voång coá thïí söëng
nhiïìu ngaây haånh phuác bïn maá Barberin, thïë nhûng ngay ngaây mai
chuáng töi àaä laåi phaãi lïn àûúâng röìi.
Rúâi khoãi nhaâ maá Barberin töi coân phaãi ài àïën búâ biïín úã
Esnandes àïí gùåp chõ eátiennette, thùm Benjamin úã Saint-Quentin
röìi sau àoá coân phaãi ài Dreuzy úã Nieâvre, àem cho em Lise tin tûác
cuãa anh chõ em; thïë maâ töi phaãi tûâ boã caác chuyïën ài naây!
Suöët àïm töi cûá xoay ài xoay laåi caái yá nghô naây, luác thò tûå baão
khöng thïí boã chõ eátiennette cuäng nhû Lise, luác thò ngûúåc laåi cho
rùçng phaãi chaåy vïì Paris caâng nhanh caâng hay àïí gùåp laåi gia àònh
töi. Cuöëi cuâng töi nguã thiïëp ài maâ chûa ài àïën möåt kïët luêån naâo.
Buöíi saáng khi caã ba chuáng töi àïìu coá mùåt àöng àuã, caã maá
Barberin, töi vaâ Mattia bïn loâ sûúãi núi sûäa con boâ cuãa chuáng töi
àang àûúåc hêm noáng, chuáng töi baân baåc vúái nhau àïí ài àïën quyïët
àõnh.
Thaão luêån khaá lêu, ai cuäng tham gia yá kiïën, cuöëi cuâng quyïët
àõnh laâ töi seä viïët thû cho chõ eátiennette vaâ cho Benjamin, nhûng

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 52

chuáng töi seä ài thùm Lise vò em khöng biïët àoåc nhêët laâ töi lao vaâo
cuöåc haânh trònh naây chñnh laâ vò em.
Chuáng töi nhêët trñ höm sau seä ra ài.
Möåt lêìn nûäa töi laåi buöìn vò chia ly; nhûng ñt nhêët lêìn naây töi
rúâi Chavanon khöng nhû luác ài theo cuå Vitalis. Töi coá thïí öm hön
maá Barberin vaâ hûáa vúái maá seä cuâng cha meå töi vïì thùm maá..Möåt
lêìn nûäa chuáng töi laåi ài trïn nhûäng con àûúâng lúán, tuái trïn vai,
Capi chaåy trûúác; chuáng töi bûúác nhûäng bûúác daâi. Nïëu khöng buöåc
phaãi kiïëm cúm haâng ngaây coá leä töi àaä raão bûúác thêåt nhanh, nhûng
coá Mattia úã bïn àïí àûa töi trúã vïì vúái thûåc taåi.
Hún nûäa ngoaâi miïëng baánh mò haâng ngaây ra, coân coá möåt lyá do
nûäa buöåc chuáng töi phaãi thu nhêåp caâng nhiïìu caâng töët. Töi muöën
em Lise cuãa töi cuäng sung sûúáng nhû maá Barberin: töi muöën tùång
em möåt moán quaâ. Àoá laâ möåt con buáp bï.
Àïí túái nhaâ baâ cö cuãa Lise chó viïåc ài theo con söng àaâo búãi vò
chöìng cö Catherine laâm ngûúâi coi cöëng nïn gia àònh hoå úã trong möåt
caái nhaâ xêy ngay bïn caånh caái cöëng maâ öng phaãi coi.
Chuáng töi nhanh choáng tòm ra caái nhaâ àoá, noá nùçm ngay ròa
laâng, trïn möåt baäi coã coá tröìng nhiïìu cêy to.
Tim töi àêåp liïn höìi khi túái gêìn. Ra hiïåu cho Mattia, töi cêìm
lêëy àaân haác-pú vaâ chúi nhûäng nöët nhaåc àêìu tiïn cuãa baâi ca Na-pö-li
nhûng khöng haát lïn súå tiïëng töi laâm löå têíy...
Chó möåt chuát xñu sau cûãa múã vaâ Lise àaä úã trong tay töi. Moåi
ngûúâi àûa chuáng töi vaâo nhaâ, sau khi cö Catherine öm hön töi baâ
baây ra hai böå àöì ùn. Nhûng töi xin baâ sûãa soaån ba böå.
- Nïëu cö cho pheáp, - töi noái, - chaáu coá möåt ngûúâi baån nhoã ài
cuâng.
Vaâ töi ruát con buáp bï trong chiïëc tuái àeo lûng ra, töi àùåt noá
ngöìi trïn chiïëc ghïë dûåa bïn caånh chiïëc ghïë cuãa Lise.
Caái nhòn cuãa cö beá nhòn töi, suöët àúâi töi khöng quïn.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 53

Töi maâ khöng vöåi ài Paris hùèn töi phaãi úã laåi thêåt lêu vúái Lise,
chuáng töi coá biïët bao chuyïån àïí noái maâ chó coá thïí noái àûúåc quaá ñt
vúái thûá ngön ngûä cuãa chuáng töi maâ thöi!
Phaãi tûâ biïåt Lise, quaá vöåi, àïí laåi lïn àûúâng.
Hïët chùång àûúâng naây túái chùång àûúâng khaác, cuöëi cuâng trúã laåi
caái traåi maâ chuáng töi àaä töí chûác buöíi hoâa nhaåc àêìu tiïn cho àaám
cûúái nhaãy. Hai vúå chöìng múái cûúái nhêån ra chuáng töi. Ngûúâi ta cho
chuáng töi ùn töëi vaâ nguã nhúâ.
Tûâ àoá, saáng höm sau chuáng töi vaâo Paris, vûâa vùån àuáng saáu
thaáng mûúâi böën ngaây kïí tûâ khi rúâi Paris.
Mattia vaâ töi thoãa thuêån vúái nhau àïí möåt mònh töi ài tòm
Barberin sau àoá chuáng töi seä gùåp nhau trûúác gian giûäa nhaâ thúâ
Àûác Baâ..Töi àaä ghi trïn giêëy àõa chó ngûúâi chuã cho Barberin thuï
nhaâ; nhûng cêín thêån nhû vêåy cuäng chùèng cêìn vò töi nhúá roä chùèng
khoá khùn gò: khaách saån Cantal, ngoä Austerlitz.
Khöng chêåm trïî töi àïën ngay khaách saån Can-tal, möåt núi chó
coá caái tïn laâ khaách saån maâ thöi, chuã noá laâ möåt ngûúâi àaân baâ dúã
àiïëc.
- Töi muöën tòm öng Barberin tûâ Chavanon, öng êëy troå úã àêy
coá phaãi khöng aå?
Baâ ta khöng traã lúâi chó giú hai tay lïn trúâi möåt caách àöåt ngöåt
àïën nöîi con meâo àang ngöìi trong loâng baâ höët hoaãng nhaãy voåt xuöëng
àêët.
- Öi chao! - Baâ ta noái.
Röìi nhòn töi trong khi àêìu baâ caâng rung lïn maånh hún:
- Cêåu laâ thùçng beá öng êëy tòm chûá gò? - Baâ ta hoãi.
Tim töi thùæt laåi.
- Barberin!
- Chïët röìi!
Töi phaãi tûåa mònh vaâo cêy àaân haác-pú.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 54

- Öng êëy chïët röìi û? - Töi gaâo to lïn àïí cho ngûúâi àaân baâ nghe
thêëy nhûng gioång töi khaân àùåc ài vò quaá xuác àöång.
- Chïët taám ngaây nay úã nhaâ thûúng Saint-An-toine röìi.
Töi sûäng súâ caã ngûúâi; Barberin maâ chïët thò laâm sao tòm àûúåc
gia àònh töi bêy giúâ?
- Thïë ra cêåu chñnh laâ thùçng beá êëy àêëy aâ? -Baâ giaâ tiïëp tuåc noái.
- Thùçng beá maâ öng ta ài tòm àïí traã laåi cho gia àònh giaâu coá cuãa noá
àêëy aâ?
Töi laåi hy voång, töi bêëu lêëy cêu hoãi êëy.
- Baâ biïët û?... - Töi hoãi.
- Khöng biïët gò hún ngoaâi nhûäng àiïìu töi vûâa noái vúái cêåu, cêåu
con trai, töi muöën noái quyá öng treã trung aå. Barberin bñ mêåt ghï
lùæm, chó muöën tiïìn thûúãng daânh riïng cho mònh thöi.
Trúâi húäi, Barberin chïët mang theo caái bñ mêåt vïì sûå ra àúâi cuãa
töi röìi.
Hai tay öm àêìu, töi tòm hïët caách cuäng khöng thêëy yá tûúãng
naâo cho duâ chó àïí hûúáng dêîn töi haânh àöång. Hún nûäa töi quaá
hoang mang, quaá xuác àöång àïën nöîi khöng thïí naâo suy nghô ra àêìu
ra àuöi àûúåc.
- Coá möåt lêìn öng ta nhêån àûúåc möåt bûác thû, möåt bûác thû
nùång lùæm. - Baâ ta nghô möåt luác lêu röìi noái.
- Thû tûâ àêu àïën aå?.- Töi khöng biïët. Ngûúâi àûa thû àûa cho
öng ta, töi khöng nhòn con tem.
- Liïåu bêy giúâ coân tòm thêëy bûác thû àoá khöng?
- Chuáng töi àaä luåc khùæp trong àöì àaåc cuãa öng ta, khöng phaãi
vò toâ moâ àêu, têët nhiïn, maâ àïí baáo cho vúå öng ta, nhûng khöng tòm
thêëy.
Àöì àaåc trong bïånh viïån cuäng vêåy. Nïëu öng ta khöng noái tûâ
Chavanon àïën thò cuäng chõu khöng baáo àûúåc cho vúå öng ta.
Töi àûáng im khaá lêu khöng noái nïn lúâi. Biïët hoãi gò nûäa bêy
giúâ? Baâ ta àaä noái ra têët caã nhûäng àiïìu mònh biïët.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 55

Töi caãm ún vaâ ài ra cûãa.


- Nïëu cêåu khöng coá chöî troå, - baâ giaâ baão töi, - thò cêåu cûá àïën
àêy, khöng phaãi noái khoe àêu, úã àêy rêët töët, chuáng töi laâ möåt nhaâ
lûúng thiïån. Nïn nhúá rùçng nïëu gia àònh cêåu tòm cêåu vò khöng thêëy
tin tûác gò cuãa Barberin hoå phaãi tòm hoãi úã àêy chûá úã àêu, cêåu seä coá
sùén úã àêy maâ àoán hoå. Thïë coá phaãi lúåi khöng, cêåu ài chöî khaác thò ai
biïët úã àêu maâ tòm? Cêåu thûã nghô maâ xem, hai thanh niïn treã tuöíi
trïn heâ phöë Paris, coá thïí gùåp nhiïìu chuyïån rùæc röëi lùæm chûá! Nhiïìu
khaách saån chùèng ra sao chûá khöng nhû úã àêy, yïn tônh lùæm, khu
naây laâ thïë.
Töi khöng tin laâ khu naây coá lúåi thïë vïì mùåt yïn tônh; kiïíu gò
thò khaách saån Cantal cuäng thuöåc loaåi bêín thóu khöën khöí nhêët chó
nhòn àaä thêëy, vaâ trong cuöåc àúâi du muåc cuãa töi, töi àaä tröng thêëy
khöëi khaách saån khöën khöí nhû thïë naây.
Nhûng lúâi àïì nghõ cuãa baâ chuã cêìn phaãi xem xeát.
Hún nûäa luác naây khöng nïn toã ra khoá tñnh, cêìn phaãi tiïët
kiïåm. aái chaâ! Mattia thêåt coá lyá khi nghô rùçng phaãi kiïëm tiïìn! Giaã
sûã khöng coá mûúâi baãy phrùng trong tuái thò chuáng töi biïët laâm sao
àêy?
- Thuï möåt phoâng cho töi vaâ baån töi thò hïët bao nhiïu? - Töi
hoãi.
- Möåt ngaây mûúâi xu.
- Àûúåc, thïë thò töëi chuáng töi quay laåi.
- Caác cêåu nïn vïì súám, ban àïm Paris chùèng hay ho gò àêu.
Töi chó coân viïåc àïën gùåp Mattia úã núi àaä heån. Haäy coân súám,
töi ngöìi vaâo möåt goác àúåi noá.
Chùèng bao lêu töi nghe thêëy möåt tiïëng suãa vui mûâng, trûúác
khi kõp àûáng lïn Capi àaä lao vaâo loâng töi liïëm tay töi. Töi öm noá
trong tay. Mattia ngay sau àoá hiïån ra.
- Thïë naâo? - Tûâ xa noá àaä kïu lïn. - Barberin chïët mêët röìi.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 56

Noá chaåy àïí àïën vúái töi cho nhanh, töi vöåi kïí toám tùæt cho noá
nghe nhûäng gò mònh biïët. Bùçng nhûäng lúâi thêåt êu yïëm noá cöë tòm
caách thuyïët phuåc töi àûâng tuyïåt voång.
- Nïëu cha meå cêåu àaä tòm thêëy Barberin nay khöng nghe tin
tûác gò cuãa laäo nûäa hùèn hoå phaãi tòm xem laäo ra sao chûá, dô nhiïn hoå
seä àïën khaách saån Cantal. Ta ài àïën àêëy ài, coi nhû chó chêåm coá vaâi
ngaây thöi, thïë thöi.
Nïëu nhû khaách saån Cantal laâ möåt cùn nhaâ lûúng thiïån thò noá
chùèng àeåp àeä gò. Chuáng töi úã trong möåt buöìng nhoã xñu aáp maái, àeân
thò toãa khoái muâ. Buöìng chêåt àïën nöîi möåt trong hai chuáng töi buöåc
phaãi ngöìi xuöëng giûúâng khi ngûúâi kia àûáng lïn. Caái baánh mò troân
phïët àêìy phoá-maát trong bûäa töëi cuãa chuáng töi chùèng phaãi tiïåc tuâng
gò nhûng cuöëi cuâng thò têët caã àïìu chûa phaãi àaä hïët.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 57

CHÛÚNG V: TÒM KIÏËM

Töi bùæt àêìu ngaây höm sau bùçng viïåc viïët thû cho maá
Barberin kïí vïì nhûäng gò mònh biïët, viïåc naây khöng phaãi nhoã.
Chùèng nheä khö khan baão maá laâ chöìng maá àaä chïët?
Cuöëi cuâng töët xêëu gò chùng nûäa thò töi cuäng viïët xong bûác thû
nhùæc ài nhùæc laåi niïìm yïu thûúng khöng gò thay àöíi cuãa töi àöëi vúái
maá.
Töi àïì nghõ maá cho töi hay nïëu nhû gia àònh töi coá viïët thû
hoãi tin tûác öng Barberin, nïëu ngûúâi ta cho àõa chó thò maá chuyïín
cho töi.
Böën ngaây sau töi nhêån àûúåc thû maá Barberin nhúâ ngûúâi viïët
cho töi.
Maá cho töi biïët maá àaä àûúåc baáo trûúác vïì caái chïët cuãa öng
chöìng, trûúác àêy ñt lêu maá coá nhêån àûúåc möåt bûác thû cuãa öng ta.
Maá nghô bûác thû naây coá ñch cho töi nïn gûãi cho töi, thû coá nhûäng
chó dêîn vïì gia àònh töi.
- Nhanh lïn, Mattia, ta cuâng àoåc naâo..Tay töi run lïn, tim töi
thùæt laåi khi àoåc bûác thû àoá.
Nhaâ noá yïu quyá cuãa töi, Töi àang nùçm bïånh viïån, öëm lùæm
khoá loâng coân dêåy àûúåc. Töi muöën noái rùçng nïëu nhû töi khöng qua
khoãi thò nhaâ viïët cho Haäng Greth vaâ Galley, Quaãng trûúâng Green,
Lincohn's lnn, Londres, àoá laâ nhûäng ngûúâi cuãa Haäng Luêåt coá
nhiïåm vuå ài tòm Reámi. Nhaâ noá baão hoå laâ chó coá nhaâ múái coá thïí cho
àûúåc tin tûác àûáa beá vaâ cêín thêån bùæt hoå phaãi traã tiïìn vò nhûäng tin
tûác naây.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 58

Tiïìn naây phaãi àûúåc duâng àïí laâm nhaâ noá sung sûúáng trong
tuöíi giaâ. Nhaâ noá seä biïët Reámi ra sao khi viïët thû cho öng Acquin,
vöën laâm nghïì laâm vûúân nay bõ giam trong nhaâ tuâ Clichy úã Paris.
Töi àaä gùåp öng naây. Haäy nhúâ öng muåc sû viïët têët caã moåi thû
tûâ vò trûúâng húåp naây khöng thïí tin ai àûúåc. Àûâng laâm gò caã trûúác
khi biïët töi khöng coân söëng nûäa. aåm hön nhaâ noá lêìn cuöëi cuâng.
Barberin Töi chûa kõp àoåc àïën chûä cuöëi cuãa bûác thû thò
Mattia àaä nhaãy dûång lïn:
- Tiïën vïì Londres!
Töi vêîn àang coân ngaåc nhiïn vò nhûäng gò àaä àoåc thaânh ra cûá
nhòn Mattia chùèng hiïíu gò caã.
- Búãi vò thû cuãa maá Barberin baão laâ nhûäng ngûúâi haânh nghïì
luêåt Anh chõu traách nhiïåm ài tòm cêåu, àiïìu àoá coá nghôa cha meå cêåu
laâ ngûúâi Anh. Phaãi ài sang Anh, àoá laâ caách töët nhêët àïí gêìn laåi cha
meå cêåu. Ta coá àuã tiïìn laâm cuöåc haânh trònh. Ta seä xuöëng taâu úã
Boulogne, taâu àûa ta túái Londres. Khöng töën keám lùæm àêu.
- Thïë thò ta ài. - Töi baão.
Chó trong hai phuát chuáng töi gaâi xong tuái, xuöëng nhaâ chuêín
bõ ài. Töi khöng muöën ài khoãi Paris maâ khöng thùm cha Acquin vaâ
cho öng biïët nhûäng tin tûác trïn.
Öng rêët mûâng biïët töi sùæp tòm laåi àûúåc gia àònh.
- Mong súám gùåp laåi con, con trai aå, may mùæn nheá! Nhúá viïët
thû cho cha.
Chuáng töi mêët taám ngaây àïí ài tûâ Paris àïën Boulogne vò doåc
àûúâng coân dûâng laåi àöi chuát úã nhûäng thaânh phöë chñnh laâm vaâi cuöåc
biïíu diïîn.
Túái Boulogne trong tuái chuáng töi coá hún ba mûúi phrùng, coá
nghôa nhiïìu hún söë tiïìn cêìn chi cho ài taâu.
Taâu ài Londres khúãi haânh böën giúâ saáng höm sau, ba giúâ rûúäi
chuáng töi àaä lïn taâu vaâ cöë gùæng.ngöìi sao cho thêåt öín sau möåt àöëng
thuâng che chuáng töi khoãi laân gioá bêëc laånh leäo vaâ êím thêëp.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 59

Dûúái aánh saáng cuãa mêëy caái àeân toãa khoái, chuáng töi nhòn thêëy
ngûúâi ta chêët haâng lïn taâu: roâng roåc nghiïën lïn ken keát, nhûäng
chiïëc thuâng thaã xuöëng hêìm taâu kïu rùng rùæc, caác thuãy thuã thónh
thoaãng laåi vùng ra mêëy tiïëng khaân khaân; nhûng bao truâm lïn hïët
thaãy moåi öìn aâo laâ tiïëng laåo xaåo cuãa húi nûúác thoaát ra tûâ àêìu maáy
tûâng àaám trùæng nho nhoã möåt. Möåt höìi chuöng gioáng lïn tûâng tiïëng
möåt, thûâng chaäo rúi xuöëng nûúác, chuáng töi lïn àûúâng.
Sau möåt cuöåc haânh trònh trïn biïín vúái soáng caã chûa tûâng
thêëy, qua àoá Mattia àaä hiïíu thïë naâo laâ say soáng, chuáng töi vaâo túái
nhûäng laân nûúác ïm aã cuãa söng Tamise vaâ àïën Londres.
Chuáng töi lïn khoãi taâu. Thaânh phöë chòm ngêåp trong möåt laân
sûúng muâ daây àùåc, phöë xaá töëi tùm lêìy löåi àêìy nhûäng xe cöå. Chuáng
töi cûá ài túái, chöëc chöëc laåi hoãi àûúâng nhûäng ngûúâi qua laåi maâ mònh
gùåp. Chuáng töi laåc vaâo möåt àaám phöë xaá chùçng chõt toaân nhûäng phöë
nhoã yïn tônh.
Trong khi Mattia hoãi àûúâng möåt caái boáng ài qua thò töi dûâng
laåi, töi khöng thúã àûúåc nûäa vaâ töi run lïn.
Röìi chuáng töi laåi tiïëp tuåc ài, cuöëi cuâng dûâng laåi trûúác möåt caái
biïín àöìng trïn àoá àoåc àûúåc nhûäng chûä sau àêy: Greth vaâ Galley.
Mattia tiïën lïn giêåt chuöng, nhûng töi ngùn tay noá laåi:
- Tûâ tûâ àaä, àïí túá lêëy laåi can àaãm àaä.
Möåt luác sau, noá giêåt chuöng, chuáng töi bûúác vaâo möåt cùn
phoâng coá hai ba ngûúâi àang ngöìi viïët dûúái aánh saáng cuãa nhiïìu cêy
àeân ga.
Mattia ngoã lúâi vúái möåt trong mêëy ngûúâi naây.
Tïn Barberin gêy àûúåc taác duång nhanh choáng: ngûúâi ta àûa
chuáng töi vaâo möåt gian phoâng àêìy saách vaâ giêëy túâ, coá möåt öng ngöìi
trûúác caái baân giêëy, möåt öng khaác mùåc aáo daâi vaâ àeo toác giaã àang
noái chuyïån vúái öng ta.
Ngûúâi àûa chuáng töi vaâo giaãi thñch vaâi lúâi ngùæn goån cho öng
ta biïët chuáng töi laâ ai.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 60

- Ai laâ ngûúâi trong hai cêåu àaä àûúåc Barberin nuöi? - öng ngöìi
trûúác baân giêëy hoãi bùçng tiïëng Phaáp.
Töi tiïën lïn möåt bûúác:
- Thûa öng, töi aå.
- Barberin àêu?
- Öng êëy chïët röìi aå.
Töi kïí laåi toám tùæt vò sao tòm àïën caác öng àêy. Töi rêët söët ruöåt
àïën lûúåt mònh àùåt ra caác cêu hoãi nhêët laâ möåt cêu àang chaáy boãng
trïn möi töi, nhûng khöng sao coá thò giúâ. Àêìu tiïn phaãi kïí laåi töi
àaä àûúåc Barberin nuöi nhû thïë naâo, bõ baán cho cuå Vitalis ra sao,
röìi àûúåc gia àònh Acquin àoán nhêån ra sao, sau àoá laåi bõ vûát ra
àûúâng tröi nöíi trong cuöåc àúâi nhû thïë naâo.
Öng ta ghi cheáp laåi hïët vaâ nhòn töi vúái veã mùåt khiïën töi àêm
luáng tuáng; phaãi noái khuön mùåt öng ta rùæn àanh laåi, caái cûúâi nom coá
caái gò bêín thóu bïn trong.
- Thûa öng gia àònh töi söëng úã Anh aå?
- Nhêët àõnh röìi, úã Anh, ñt nhêët laâ trong luác naây. Töi seä cho
ngûúâi dêîn cêåu ài.
Öng ta bêëm chuöng. Cûãa múã ra.
- AÂ! Töi quïn, öng kia noái, hoå cuãa cêåu laâ Dricsoll, tïn hoå cha
cêåu laâ nhû thïë.
Mùåc dêìu khuön mùåt öng ta tröng rêët khoá chõu töi nhûäng
muöën nhaãy lïn baá cöí öng ta nïëu öng ta àïí töi coá thò giúâ; nhûng öng
ta àaä lêëy tay chó chuáng töi ra cûãa.
Ngûúâi thû kyá àûa chuáng töi àïën nhaâ cha meå töi laâ möåt gaä
àaân öng beá nhoã àaä giaâ tröng quùæt queo, mùåt muäi nhùn nheo, mùåc
böå quêìn aáo àen àaä súân vaâ lïn nûúác boáng loaáng, thùæt caâ-vaåt trùæng.
Laäo ta nhòn chuáng töi vaâ cûá "sõt, sõt" vúái chuáng töi nhû sõt choá
vêåy, coá yá baão chuáng töi ài theo laäo. Khöng mêëy chöëc chuáng töi ài
sang möåt phöë lúán xe cöå chen chuác nhau, laäo dûâng möåt chiïëc xe laåi
vaâ cho chuáng töi lïn xe. Laäo bùæt chuyïån vúái ngûúâi àaánh xe. Rêët

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 61

nhiïìu lêìn tûâ Bethnal Green àûúåc nhùæc túái, töi cho rùçng àoá laâ tïn
khu cha meå töi úã. Töi biïët green tiïëng Anh coá nghôa laâ maâu xanh laá
cêy, töi hònh dung khu naây hùèn phaãi tröìng nhiïìu cêy to àeåp, töi
thêëy dïî chõu quaá. Chùæc noá khöng giöëng nhûäng phöë xaá bêín thóu úã
Londres maâ chuáng töi vûâa ài qua àïí túái núi naây.
Xe lùn baánh khaá nhanh trong caác phöë röång, sau àoá vaâo caác
phöë heåp, röìi laåi túái caác phöë röång, nhûng khöng tröng thêëy gò úã
chung quanh caã do sûúng muâ bao phuã chuáng töi möåt maâu múâ àuåc.
Trúâi bùæt àêìu laånh, tuy thïë chuáng töi caãm thêëy khoá thúã. Töi
noái chuáng töi coá nghôa Mattia vaâ töi, vò laäo dêîn àûúâng ngûúåc laåi toã
ra rêët thoaãi maái, laäo thúã maånh, miïång haá ra röìi hñt vaâo thêåt maånh,
nhû thïí vöåi vaä tñch lêëy möåt lûúång khöng khñ lúán trong phöíi laäo.
Tuy töi phaát söët lïn vò xuác àöång khi nghô túái chó chöëc nûäa àêy sùæp
àûúåc öm hön cha meå, anh chõ töi, töi rêët muöën tröng thêëy caái
thaânh phöë mònh àang ài qua. Chùèng phaãi noá laâ thaânh phöë cuãa töi,
töí quöëc cuãa töi hay sao?
Nhûng cho duâ coá múã to mùæt àïën mêëy töi cuäng chùèng nhòn
thêëy gò hoùåc hêìu nhû khöng nhòn thêëy gò ngoaâi laân aánh saáng àoã
caåch cuãa ga chaáy trong sûúng muâ nhû möåt àaám mêy khoái daây àùåc;
chó múâ múâ thêëy àûúåc nhûäng chiïëc àeân cuãa xe ngûåa ài ngûúåc laåi
phña chuáng töi, thónh thoaãng xe chuáng töi phaãi àûáng sûäng laåi súå
àêm vaâo ngûúâi ài àûúâng.
Chuáng töi ài khoãi Greth vaâ Galley àaä lêu, àiïìu naây khùèng
àõnh cha meå töi söëng úã miïìn quï.
Nhûng àaáng leä ài vaâo vuâng nöng thön thò chuáng töi laåi ài vaâo
nhûäng con phöë caâng heåp hún, chuáng töi nghe thêëy tiïëng coâi àêìu
maáy xe lûãa. Buân trong phöë traân caã vaâo trong xe, bùæn tûâng maãng
àen lïn têån chuáng töi; möåt muâi nhaåt nhaåt bao truâm lêëy chuáng töi
tûâ àaä khaá lêu chûáng toã chuáng töi àang úã trong möåt khu töìi taân, coá
leä khu cuöëi cuâng trûúác khi ra túái àöìng coã cuãa Bethnal Green. Töi coá
caãm giaác chuáng töi quay trúã laåi, thónh thoaãng ngûúâi àaánh xe laåi
cho xe ài chêåm laåi tûåa nhû khöng roä mònh úã chöî naâo. Böîng nhiïn
öng ta dûâng xe hùèn laåi vaâ löî nhòn ra ngoaâi xe múã ra.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 62

Luác naây chuáng töi tranh luêån vúái nhau. Mat-tia baão töi noá
hiïíu rùçng laäo dêîn àûúâng khöng muöën ài xa hún vaâo khu tröåm cùæp
naây nûäa.
Cuöëi cuâng laäo thû kyá cho tiïìn ngûúâi àaánh xe, laäo xuöëng xe vaâ
möåt lêìn nûäa laåi "sõt, sõt" chuáng töi, roä raâng laâ àïën lûúåt chuáng töi
cuäng phaãi xuöëng.
Chuáng töi úã trong möåt con phöë àêìy buân giûäa sûúng muâ. Laäo
dêîn àûúâng goåi möåt ngûúâi qua àûúâng laåi hoãi: chùèng khoá khùn gò
chuáng töi hiïíu laâ laäo hoãi àûúâng.
Töi quaá böëi röëi àïën nöîi khöng hiïíu laâm thïë naâo maâ chuáng töi
laåi àûáng trong möåt cùn buöìng röång àûúåc chiïëu saáng búãi möåt caái àeân
vaâ möåt ngoån lûãa bùçng than àöët.
Trûúác ngoån lûãa laâ möåt öng cuå giaâ ngöìi im nhû möåt pho tûúång,
rêu baåc trùæng, àêìu àöåi möåt chiïëc muä truâm àêìu maâu àen. Möåt ngûúâi
àaân öng vaâ möåt ngûúâi àaân baâ ngöìi àöëi diïån vúái nhau qua möåt caái
baân, ngûúâi àaân öng khoaãng böën mûúi tuöíi mùåc böå àöì nhung maâu
xaám mùåt muäi thöng minh nhûng àanh laåi; ngûúâi àaân baâ keám àöå
nùm saáu tuöíi toác vaâng ruã xuöëng möåt chiïëc khùn san keã ö àen trùæng
buöåc cheáo trûúác ngûåc, mùæt khöng coá tñ thêìn naâo, khuön mùåt chó löå
ra veã laänh àaåm vaâ vö caãm. Trong phoâng coân coá böën àûáa treã, hai
àûáa con trai hai àûáa con gaái toác àïìu vaâng nhû meå; àûáa lúán nhêët
khoaãng mûúâi möåt mûúâi hai tuöíi; àûáa beá nhêët chûa àïën ba tuöíi.
Chó möåt caái liïëc mùæt töi nhòn thêëy toaân böå quang caãnh, trong
khi laäo thû kyá giaâ dêîn àûúâng cho chuáng töi lïn tiïëng noái chuyïån.
Moåi con mùæt liïìn àöí döìn vïì phña Mattia vaâ töi, kïí caã cuå giaâ
bêët àöång, riïng àûáa con gaái beá tñ thò chuá yá àïën Capi.
- Ai trong hai ngûúâi laâ Reámi? - Ngûúâi àaân öng mùåc böå àöì
nhung xaám hoãi bùçng tiïëng Phaáp.
Töi tiïën lïn möåt bûúác:
- Töi aå.
- Vêåy thò öm hön cha con ài, con trai cuãa cha.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 63

- Coân bêy giúâ thò, - öng ta noái, - àêy laâ öng con, meå con, caác
anh caác chõ em con.
Töi bûúác túái chöî meå töi trûúác tiïn, öm baâ trong hai tay, baâ àïí
mùåc cho töi hön nhûng baâ khöng hïì öm hön töi, chó noái vúái töi vaâi
ba lúâi maâ töi khöng hiïíu gò caã.
- Àûa tay bùæt tay öng ài, nheå nhaâng thöi, öng bõ liïåt àêëy.
Töi cuäng bùæt tay caác anh töi vaâ chõ töi, töi muöën bïë con beá con
nhûng noá àêíy töi ra vò àang bêån chúi vúái con Capi.
Vûâa ài tûâ ngûúâi noå sang ngûúâi kia, töi vûâa tûå giêån mònh. Sao
nhó? Töi khöng caãm thêëy vui möåt chuát naâo khi cuöëi cuâng àûúåc úã
trong gia àònh mònh. Töi àaä chúâ àúåi giúâ phuát naây vúái sûå noáng loâng
àïën chaáy boãng thïë maâ töi laåi luáng tuáng, laåi toâ moâ nhòn hoå vaâ khöng
tòm àûúåc lúâi naâo àïí noái caã.
Nhûng ngûúâi ta khöng àïí töi coá thò giúâ miïåt maâi vúái nhûäng
caãm tûúãng naây lêu hún.
- Thïë coân thùçng beá naây laâ ai? - Cha töi chó Mattia.
Töi giaãi thñch möëi dêy raâng buöåc töi vúái Mattia, töi cöë gùæng
àùåt têët caã tònh baån vaâo trong nhûäng lúâi noái cuãa mònh.
- Àûúåc, - cha töi noái. - Thïë taåi sao Barberin khöng túái?
- Öng êëy chïët röìi aå.
Thïë laâ cha töi dõch cho meå töi nghe nhûäng àiïìu töi vûâa noái,
töi tûúãng nhû mònh hiïíu àûúåc.laâ baâ traã lúâi thïë thò töët vò baâ nhiïìu
lêìn nhùæc ài nhùæc laåi hai chûä well vaâ good maâ töi biïët.
- Con khöng biïët tiïëng Anh aâ? - Cha töi hoãi.
- Khöng aå. Con chó biïët tiïëng Phaáp vaâ tiïëng YÁ con hoåc vúái möåt
öng thêìy maâ Barberin àaä cho öng ta thuï con.
- Vitalis êëy aâ? Tïn öng naây Barberin coá noái vúái cha caách àêy
ñt lêu khi cha sang Phaáp tòm con. Chùæc con lêëy laâm laå taåi sao suöët
mûúâi ba nùm cha meå khöng ài tòm con vaâ taåi sao àöåt nhiïn cha meå
laåi coá yá àõnh tòm Barberin. Con laåi àêy, gêìn ngoån lûãa naây, cha seä
kïí cho con nghe.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 64

Nhûng, khi töi vûâa duöîi àöi chên êím ûúát vêëy buân trûúác ngoån
lûãa thò öng töi khaåc ngay àúâm vïì phña töi maâ chùèng noái gò caã;
khöng cêìn giaãi thñch töi cuäng hiïíu àûúåc laâ töi àaä laâm vûúáng öng,
töi ruåt chên laåi.
- Àûâng àïí yá laâm gò, öng cuå khöng thñch ai úã trûúác ngoån lûãa
cuãa öng cuå; nhûng nïëu con laånh con cûá sûúãi, khöng viïåc gò phaãi
bêån têm vò öng êëy.
Thêëy ngûúâi ta noái vïì öng cuå nhû vêåy töi choaáng vaáng caã
ngûúâi.
- Con laâ con trai caã cuãa cha meå, - cha töi noái vúái töi. - Cha meå
lêëy nhau àûúåc möåt nùm thò sinh ra con. Khi cha lêëy meå con, coá möåt
cö gaái cûá tûúãng rùçng cha seä lêëy cö êëy, àaám cûúái cha meå laâm cö ta
cùm gheát ngûúâi àaân baâ maâ cö êëy coi laâ tònh àõch. Àïí traã thuâ, luác
con àûúåc saáu thaáng, cö êëy ùn cùæp con àem sang Phaáp, sang Paris
boã con úã ngoaâi phöë. Cha meå àaä tòm khùæp moåi núi, nhûng khöng
sang àïën Phaáp vò khöng thïí ngúâ hoå àem con ài xa thïë. Cha meå cûá
tûúãng con àaä chïët, nhûng caách àêy ba thaáng ngûúâi àaân baâ àoá chïët,
khi hêëp höëi múái löå bñ mêåt naây ra.
Cha ài sang Phaáp ngay, cha àïën caãnh saát quêån núi con àûúåc
tòm thêëy. Hoå cho biïët con àûúåc möåt ngûúâi thúå nïì úã Creuse nhêån
laâm con nuöi, lêåp tûác cha ài Chavanon. Barberin cho cha biïët têët
caã nhûäng gò öng ta biïët. Cha khöng úã Phaáp lêu àïí theo tòm cuå
Vitalis àûúåc nïn giao cho Barberin ài tòm giuáp, cho öng ta tiïìn ài
Paris.
Cha baão öng ta thöng baáo cho nhûäng ngûúâi lo viïåc naây cho
cha, tûác laâ caác öng úã haäng luêåt Greth vaâ Galley, nïëu nhû tòm thêëy
con. Súã dô cha khöng cho àõa chó cha úã àêy laâ vò cha meå chó úã
Londres vaâo muâa àöng; túái muâa êëm aáp àeåp trúâi, cha meå ài khùæp
Anh vaâ eácosse àïí baán haâng lûu àöång.
Àoá, con trai aå, àoá laâ taåi sao cha meå laåi tòm àûúåc con sau mûúâi
ba nùm, taåi sao con laåi trúã vïì àûúåc chöî cuãa mònh trong gia àònh.
Cha hiïíu con coá.àöi chuát hoaãng súå, àoá laâ vò con khöng biïët cha meå,
khöng hiïíu cha meå noái gò nhûng cha hy voång con seä mau choáng
quen thöi.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 65

Trong khi töi lùæng nghe cêu chuyïån kïí cuãa cha töi ngûúâi ta
baây xong baân ùn.
- Ngöìi vaâo baân, hai cêåu. - Cha töi baão.
Trûúác khi ngöìi xuöëng, öng keáo chiïëc ghïë baânh cuãa öng töi laåi
caånh baân ùn, röìi baãn thên öng ngöìi quay lûng laåi ngoån lûãa, öng bùæt
àêìu cùæt möåt khoanh thõt boâ raán vaâ tiïëp cho chuáng töi hai laát to
keâm theo khoai tay.
Töi nhêån thêëy caác anh chõ töi toaân thoâ tay vaâo ùn maâ cha meå
töi chùèng toã ra bûåc böåi gò caã.
Cúm töëi xong, cha töi noái bêån chúâ khaách röìi öng cêìm àeân àûa
chuáng töi sang nhaâ àïí xe caånh gian phoâng vûâa ùn: úã àoá coá hai caái
xe to thûúâng vêîn duâng àïí ài baán haâng lûu àöång. öng múã cûãa möåt
caái xe, chuáng töi nhòn thêëy trong àoá coá möåt chiïëc giûúâng hai têìng.
- Giûúâng cuãa caác con àêy, nguã ngon nheá!
Töi àûúåc àoán nhêån vaâo gia àònh töi nhû vêåy àoá.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 66

CHÛÚNG VI : CHA VAÂ MEÅ DANH DÛÅ

Cha töi àïí cêy nïën laåi cho chuáng töi nhûng àoáng bïn ngoaâi
cûãa xe laåi. Chuáng töi chó coân coá viïåc laâ ài nguã khöng chuyïån troâ gò
caã nhû thoái quen cuãa chuáng töi vaâo möîi buöíi töëi.
Nhûng nïën chaáy hïët röìi maâ töi vêîn khöng sao nguã àûúåc. Töi
cûá liïn tiïëp trúã mònh trong caái giûúâng heåp. Töi cuäng nghe tiïëng
Mattia cûåa quêåy nhû thïë úã trïn àêìu töi.
Giêëc nguã khöng àïën. Giúâ noå nöëi tiïëp giúâ kia, töi khöng biïët
àïm àaä khuya àïën àêu nûäa. Böîng nhiïn töi nghe coá tiïëng goä cûãa
nhaâ àïí xe rêët maånh, cûãa naây múã ra möåt phöë ngang nhoã, sau nhiïìu
tiïëng goä caách quaäng àïìu àùån, möåt aánh saáng tiïën vaâo trong nhaâ àïí
xe. Cha töi múã cûãa rêët nhanh khöng tiïëng àöång vaâ àoáng laåi cuäng
nhû thïë sau khi coá hai ngûúâi àaân öng vaác nhûäng boåc rêët nùång ài
vaâo bïn trong..Cha töi àïí möåt ngoán tay trïn möi vaâ duâng tay kia
luác êëy àang cêìm möåt caái àeân chó caái xe trong àoá chuáng töi àang
nùçm coá yá noái àûâng gêy tiïëng àöång súå laâm chuáng töi thûác giêëc.
Sûå lûu têm naây laâm töi caãm àöång lùæm.
Cha töi biïën ài àêu möåt luác röìi trúã laåi cuâng vúái meå töi. Trong
luác vùæng cha töi, hai ngûúâi àaân öng àaä múã caác boåc ra, boåc thò àêìy
caác xêëp vaãi, boåc thò coá naâo muä naâo aáo dïåt kim, quêìn àuâi, têët, gùng.
Hai ngûúâi naây chùæc laâ hai tay buön haâng.
Cha töi nhêëc tûâng moán haâng lïn soi vaâo chiïëc àeân àang cêìm
röìi àûa cho meå töi, baâ cêìm keáo cùæt ài nhûäng caái nhaän daán trïn àoá
röìi cho caác nhaän haâng vaâo tuái aáo.
Töi thêëy laå, ngay caã giúâ baán haâng cuäng laå.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 67

Vûâa xem vaãi voác cha töi vûâa noái gò àoá khe kheä vúái hai tay kia.
Töi chó hiïíu àûúåc hai tûâ bob vaâ policemen àûúåc nhùæc ài nhùæc laåi
nhiïìu lêìn.
Khi haâng hoáa trong hai caái boåc àaä àûúåc chia ra tûâng loaåi kyä
caâng, hai ngûúâi àaân öng ruát khoãi nhaâ àïí xe ài vaâo trong nhaâ,
chung quanh chuáng töi laåi töëi mõt muâ nhû cuä.
Töi cöë hïët sûác tûå thuyïët phuåc mònh nhûäng gò vûâa tröng thêëy
laâ hoaân toaân tûå nhiïn nhûng khöng sao laâm nöíi, nhûäng yá nghô àêìy
lo ngaåi laâm töi khöng yïn, vûâa luác àoá aánh àeân laåi traân ngêåp nhaâ àïí
xe nhû luác naäy.
Luác naây chó coân laåi cha meå töi. Trong khi meå töi nhanh choáng
boåc têët caã nhûäng thûá ngûúâi ta mang àïën thaânh hai goái, cha töi
queát möåt goác nhaâ àïí xe. öng lêëy chöíi queát rêët maånh lúáp caát khö, löå
ra möåt caánh cûãa sêåp, nhêëc caánh cûãa àoá lïn öng àûa hai caái goái
xuöëng àoá. Sau àoá öng treâo lïn, àoáng cûãa sêåp laåi, lêëy chöíi phuã caát
lïn.
Cöng viïåc àoá laâm xong thò khöng ai coá thïí nhòn thêëy àêu laâ
cûãa sêåp nûäa, caã cha lêîn meå töi lêëy nhûäng mêíu rúm raå rùæc lïn trïn
caát vò toaân böå nïìn nhaâ àïí xe àïìu phuã àêìy rúm.
Hoå ài ra.
Luác hoå nheå nhaâng kheáp caánh cûãa vaâo nhaâ töi thêëy hònh nhû
Mattia cûåa quêåy trong giûúâng tûåa nhû noá laåi àùåt àêìu trïn göëi. Noá
coá nhòn thêëy nhûäng gò vûâa diïîn ra khöng? Töi khöng daám hoãi.
Töi súå. Ngûúâi töi ûúát àêîm möì höi laånh toaát.
Töi cûá nùçm nhû thïë suöët àïm túái gêìn saáng múái thiïëp ài trong
möåt giêëc nguã nùång nïì vaâ böìn chöìn khùæc khoaãi..Tiïëng chöët cûãa múã
laâm töi thûác giêëc, cûãa xe cuãa chuáng töi múã ra, tûúãng àoá laâ cha töi,
töi nhùæm mùæt laåi àïí khoãi nhòn thêëy öng.
- Em cêåu àêëy. - Mattia baão töi. - Noá ài röìi.
Chuáng töi dêåy. Chùèng ai noái vúái ai lúâi naâo.
Töi vaâo bïëp nhûng khöng thêëy cha meå töi.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 68

Öng töi vêîn ngöìi trûúác ngoån lûãa trong ghïë baânh tûåa nhû suöët
tûâ töëi qua khöng hïì chuyïín dõch, cö em gaái lúán cuãa töi, Annie àang
lau baân trong khi cêåu em lúán nhêët cuãa töi, Alan, àang queát dûúái
àêët.
Töi ài túái gêìn bùæt tay hoå nhûng hoå vêîn cûá tiïëp tuåc cöng viïåc
cuãa mònh. Túái chöî öng töi thò laåi bõ öng nhöí vïì phña töi nhû töëi qua,
töi lêåp tûác thöi ngay.
Chuáng töi quyïët àõnh daåo chúi chung quanh möåt chuát. Khöng
daám ài xa lùæm súå laåc, Bethnal Green coân coá veã ghï túãm hún caã höm
qua trong àïm töëi. Chöî naâo cuäng thêëy ngheâo khöí ngûå trõ vúái têët caã
nhûäng gò laâ àaáng buöìn nhêët. Chuáng töi trúã vïì. Meå töi ngöìi àoá, àêìu
tûåa vaâo baân.
Tûúãng baâ öëm töi chaåy laåi hön baâ. Baâ ngêíng àêìu lïn, caái àêìu
àung àûa, röìi baâ nhòn töi nhûng khöng tröng thêëy töi; ngûãi thêëy
muâi rûúåu baách xuâ trong húi thúã cuãa baâ, töi luâi laåi. Baâ laåi guåc àêìu
xuöëng giûäa hai caánh tay duöîi daâi trïn baân.
- Rûúåu gin àêëy. - öng töi noái.
Röìi öng nhòn töi cûúâi khêíy.
Luác àêìu töi àûáng yïn; röìi mêëy giêy sau töi nhòn Mattia, noá
cuäng nhòn töi, nûúác mùæt lûng troâng.
Töi ra hiïåu cho noá vaâ chuáng töi laåi ài ra ngoaâi.
Chuáng töi ài khaá lêu, cûá thùèng trûúác mùåt maâ ài khöng biïët laâ
ài vïì àêu.
- Àïën chöî naâo àïí ta coá thïí noái chuyïån möåt chuát ài. - Mattia
baão töi.
Luác àoá chuáng töi vûâa túái möåt cöng viïn mïnh möng coá cêy coá
coã xanh. Ngöìi xuöëng möåt caái töi oâa khoác saâ vaâo tay Mattia.
Sau möåt cún thöín thûác töi cöë hïët sûác trêën tônh laåi.
- Mattia, àïm qua cêåu coá nguã khöng? Coá tröng thêëy...
- Tröng thêëy têët.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 69

- Cêåu coá hiïíu laâ thïë naâo khöng?.- Nhûäng tay baán haâng cho
cha meå cêåu khöng phaãi baán nhûäng haâng hoáa mua vïì àêu. Cha cêåu
mùæng hoå sao khöng goä cûãa vaâo nhaâ maâ laåi goä cûãa nhaâ àïí xe, hoå baão
laâ hoå bõ caác bob rònh, tûác laâ caãnh saát êëy.
- Mattia, ta phaãi chia tay nhau thöi.
- Khöng bao giúâ! Ta cuâng ài vúái nhau.
- Khöng àûúåc! Cha meå túá khöng laâ caái gò àöëi vúái cêåu, nhûng
àoá laâ cha meå cuãa túá, túá phaãi úã laåi vúái hoå.
- Cha meå gò maâ laåi thïë! Laäo giaâ liïåt kia laâ öng cêåu êëy û?
Ngûúâi àaân baâ say rûúåu kia laâ meå cêåu êëy û?
- Mattia, àûâng noái thïë! Àoá laâ cha meå cuãa túá, túá phaãi tön
troång, phaãi yïu hoå.
- Àuáng vêåy nhûng nïëu nhû hoå laâ cha meå thûåc cuãa cêåu cú.
Nhûng hoå coá phaãi cha meå thûåc cuãa cêåu khöng? Cêåu khöng giöëng
cha cuäng chùèng giöëng meå, toác cêåu àêu coá vaâng nhû toác caác anh chõ
cêåu? Hún nûäa hoå àêu coá giaâu àïí maâ tiïu biïët bao nhiïu tiïìn ài tòm
con? Reámi aå, cêåu khöng phaãi con nhaâ Driscoll. Cêåu haäy viïët thû
cho maá Barberin hoãi maá vïì quêìn aáo cuãa cêåu khi ngûúâi ta tòm thêëy
cêåu. Coá thû maá röìi cêåu seä hoãi caái ngûúâi maâ cêåu goåi laâ cha êëy. Tûâ
àêy àïën luác àoá, túá seä úã vúái cêåu. Chuáng ta cuâng laâm viïåc vúái nhau.
Cha töi vïì. öng khöng nhêån xeát gò vïì chuyïën ài chúi khaá lêu
cuãa chuáng töi caã. Maäi túái sau bûäa cúm töëi öng múái baão chuáng töi
àïën trûúác loâ sûúãi; viïåc naây laâm öng töi caâu nhaâu, àïí coá chuyïån
muöën noái vúái chuáng töi.
- Cho cha biïët caác con laâm gò àïí söëng úã bïn Phaáp.
Töi kïí öng nghe têët moåi chuyïån.
- Töët lùæm, cho cha xem caác cêåu coá khaã nùng gò naâo.
Töi cêìm lêëy cêy àaân haác-pú chúi möåt àiïåu nhaåc, Mattia cuäng
laâm nhû vêåy vúái cêy vô cêìm vaâ möåt trong nhûäng chiïëc keân àêíy cuãa
mònh. Noá laâm cho treã con vöî tay êìm lïn, boån chuáng tuå têåp thaânh
voâng troân quanh chuáng töi.
- Coân Capi? - Cha töi hoãi.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 70

Töi rêët tûå haâo vïì taâi nùng cuãa Capi, töi muöën noá thûåc hiïån
mêëy troâ trong danh muåc biïíu diïîn cuãa noá, thïë laâ noá thu àûúåc
thùæng lúåi thûúâng thêëy bïn boån treã con.
- Con choá naây laâ caã möåt taâi saãn chûá chùèng chúi. - Cha töi
baão..Cha töi dõch cêu naây sang tiïëng Anh vaâ hònh nhû coân thïm
vaâo àoá vaâi chûä maâ töi chùèng hiïíu gò caã nhûng laâm caã nhaâ cûúâi öì
lïn.
- Cha àïì nghõ vúái caác con thïë naây nheá, - cha töi tiïëp tuåc noái, -
nhûng maâ trûúác hïët phaãi hoãi xem Mattia coá bùçng loâng úã laåi vúái
chuáng ta khöng àaä.
- Chaáu muöën úã laåi vúái Reámi, noá ài àêu chaáu ài àêëy. - Mattia
traã lúâi.
Cha töi khöng hiïíu yá tûá êín dûúái cêu traã lúâi àoá nïn haâi loâng
lùæm.
- Töët quaá, - öng noái, - cha trúã laåi vúái àïì nghõ cuãa cha. Chuáng
ta khöng giaâu, ai cuäng phaãi laâm viïåc àïí maâ söëng. Muâa heâ caã nhaâ ài
khùæp nûúác Anh, treã con phaãi àem haâng múâi nhûäng ngûúâi khöng
muöën túái têån chöî chuáng ta mua.
Nhûng muâa àöng chùèng coá viïåc laâm gò mêëy.
Chûâng naâo ta coân úã Londres thò Reámi vaâ Mattia coá thïí chúi
nhaåc trong caác phöë, cha tin laâ chùèng mêëy chöëc seä coá nhiïìu ngaây
kiïëm khaá àêëy nhêët laâ sùæp àïën lïî Giaáng sinh. Nhûng vò úã àúâi naây
khöng nïn àïí laäng phñ möåt caái gò caã, Capi seä ài biïíu diïîn cuâng
Alan vaâ Ned.
- Capi chó laâm viïåc vúái con thò múái biïíu diïîn khaá àûúåc. - Töi
noái ngay.
- Noá seä hoåc laâm viïåc vúái Alan vaâ Ned. Cha noái àiïìu gò, - Cha
töi noái. - cha muöën ngûúâi ta thûåc hiïån àiïìu àoá. Àoá laâ quy luêåt cuãa
nhaâ naây.
Coân caäi sao àûúåc. Buöìn thay! Chuáng töi sùæp phaãi xa nhau.
Chuáng töi vïì caái xe cuãa chuáng töi, nhûng töëi höm àoá cha töi khöng

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 71

khoáa chuáng töi úã trong. Khi töi ài nguã, Mattia noái vúái töi bùçng
gioång ngheån ngaâo:
- Cêåu xem àêëy, caái ngûúâi maâ cêåu goåi laâ cha êëy khöng nhûäng
cêìn nhûäng àûáa treã laâm viïåc cho öng ta maâ cêìn caã nhûäng con choá
nûäa; caái àoá chùèng laâm cho cêåu múã mùæt ra hay sao? Mai ta seä viïët
thû cho maá Barberin.
Ngaây höm sau phaãi lïn lúáp cho Capi, giaãi thñch cho noá laâ noá
phaãi laâm viïåc vúái caác em töi.
Töi hön noá trïn muäi vaâ noá ài vúái Alan vaâ Ned, veã buöìn rêìu
nhûng khöng chöëng àöëi.
Coân Mattia vaâ töi thò cha töi dêîn sang khu Têy, khu giaâu coá
cuãa Londres, úã àêìu kia thaânh phöë.
Chuáng töi vïì nhaâ khaá muöån vò tûâ khu Têy vïì àïën Bethnal
Green rêët xa. Töi mûâng gùåp laåi Capi, lêëm buân be beát nhûng coá veã
vui lùæm. Töi.lêëy rúm khö chaãi löng cho noá vaâ cho noá nguã trong
giûúâng töi. Töi vaâ noá, ai sung sûúáng hún?
Khoá maâ noái àûúåc.
Moåi viïåc cûá tiïëp diïîn nhû vêåy trong nhiïìu ngaây, möåt buöíi töëi
cha töi baão töi laâ höm sau coá thïí mang Capi ài theo vò cha töi cêìn
giûä Alan vaâ Ned úã nhaâ.
Chuáng töi túái Holborn, möåt trong nhûäng phöë buön baán àöng
àuác nhêët cuãa Londres. Böîng nhiïn töi thêëy Capi khöng ài theo
chuáng töi nûäa. Noá ra sao röìi? Töi dûâng laåi chúâ noá vaâ khe kheä huyát
saáo. Töi àaä bùæt àêìu thêëy lo ngaåi súå ngûúâi ta ùn cùæp mêët noá chùng
thò noá phoáng túái miïång ngêåm möåt àöi têët len, àuöi vêîy tñt lïn.
Tröng noá àêìy tûå haâo, y nhû nhûäng luác vûâa diïîn thaânh cöng nhûäng
troâ khoá nhêët. Töi ngúá caã ngûúâi thêëy Mattia àöåt ngöåt keáo töi vaâo
möåt phöë nhoã.
- Ài nhanh lïn, - noá baão, - nhûng àûâng coá chaåy.
Chó rêët nhiïìu phuát sau noá múái dûâng laåi vaâ giaãi thñch:

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 72

- Túá nghe thêëy möåt ngûúâi àaân öng noái: "Keã cùæp àêu? " Keã cùæp,
chñnh laâ Capi àêëy. Nïëu khöng coá sûúng muâ hùèn chuáng ta àaä bõ toám
röìi.
Töi sûãng söët. Hoå àaä biïën Capi thaânh möåt tïn ùn cùæp!
- Vïì nhaâ ài. - Töi baão Mattia.
Mattia khöng noái gò. Chuáng töi vöåi vaä vïì nhaâ. Caã nhaâ àang
ngöìi quanh baân, bêån gêëp vaãi. Töi neám àöi têët lïn baân, Alan vaâ Ned
cûúâi to lïn.
- Àêy laâ thûá Capi àaä ùn cùæp àûúåc, búãi vò ngûúâi ta àaä biïën noá
thaânh möåt tïn ùn cùæp. Töi cho rùçng noá chó àuâa thöi.
Töi vûâa noái vûâa run tuy nhiïn chûa bao giúâ thêëy mònh kiïn
quyïët àïën nhû thïë.
- Thïë ngöå nhúä khöng phaãi chuyïån àuâa thò sao? - Cha töi hoãi.
- Thò con seä buöåc möåt caái dêy vaâo cöí Capi vaâ duâ coá yïu noá con
cuäng seä dòm noá xuöëng söng Tamise. Con khöng muöën Capi trúã
thaânh möåt keã cùæp cuäng nhû con àêy con cuäng khöng muöën trúã
thaânh keã cùæp. Nïëu biïët rùçng röìi àêy con cuäng phaãi trúã thaânh keã
cùæp thò con seä cuâng vúái noá trêîm mònh luön.
Cha töi nhòn töi, laâm möåt cûã chó giêån dûä, àöi mùæt nhòn töi
nhû thiïu nhû àöët, tuy nhiïn töi khöng hïì cuåp mùæt xuöëng, dêìn dêìn
böå mùåt cùng thùèng cuãa öng dõu laåi..- Con noái àuáng khi nghô rùçng
àoá chó laâ troâ àuâa, - öng noái, - tûâ nay Capi chó ài theo con maâ thöi.
Sau chuyïån naây, quan hïå giûäa gia àònh töi vaâ töi àûúåc hònh
thaânh roä rïåt nhû sau: têët caã moåi ngûúâi àïìu muöën caâ khõa vúái töi
chùèng uáp múã gò, cha töi chó quan têm àïën töi vaâo buöíi töëi àïí hoãi
tiïìn kiïëm àûúåc; meå töi thò thûúâng xuyïn trong tònh traång lú mú
nhû khöng söëng trïn àúâi naây.
Nïëu töi quaã laâ ngûúâi cuãa gia àònh naây thò tònh caãm moåi ngûúâi
àöëi vúái töi phaãi khaác chûá.
Chuáng töi chúâ maá Barberin traã lúâi qua hoâm thû lûu. Cuöëi
cuâng chuáng töi nhêån àûúåc bûác thû traã lúâi àêìy mong àúåi.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 73

Chuáng töi ài vaâo möåt con heãm úã phöë gêìn àoá àïí àoåc laá thû maá
Barberin nhúâ öng muåc sû úã Chavanon viïët.
Maá Barberin baây toã vúái töi tònh caãm yïu thûúng, êu yïëm,
àöìng thúâi cuäng toã ra ngaåc nhiïn vaâ thêët voång thêëy cha meå töi
khöng phaãi laâ ngûúâi giaâu coá; cuöëi cuâng maá mö taã quêìn aáo töi mùåc
trïn ngûúâi khi túái nhaâ maá: möåt chiïëc muä bùçng àùng-ten, möåt aáo
caánh bùçng vaãi toan mõn àñnh àêìy àùng-ten, têët daâi bùçng len trùæng,
giaây treã con haâng dïåt kim trùæng coá nú luåa, möåt aáo daâi fla-nen
trùæng, cuöëi cuâng laâ möåt aáo khoaác mùåt trong laâ löng coá muä bùçng ca-
sú-mia trùæng loát luåa, trang trñ vúái nhûäng hònh thïu rêët àeåp. Khöng
aáo quêìn naâo àûúåc àaánh dêëu caã, nhûng chùæc chùæn laâ coá dêëu vò möåt
söë goác àaä bõ cùæt ài chûáng toã ngûúâi ta rêët cêín thêån laâm laåc hûúáng
moåi tòm kiïëm.
- Mö taã àêìy àuã nhû thïë thò öng Driscoll khöng thïí naâo àûúåc
nhêìm lêîn trong viïåc kïí tïn nhûäng thûá cêåu mùåc khi ngûúâi ta ùn cùæp
cêåu.
- Öng coá thïí quïn chûá.
- Ngûúâi ta coá thïí quïn quêìn aáo cuãa àûáa con ngûúâi ta bõ mêët
khöng? Chñnh laâ tûâ quêìn aáo àoá múái tòm laåi àûúåc noá chûá?
Khöng dïî daâng gò hoãi cha töi khi ngûúâi ta lêëy cùæp töi, töi mùåc
quêìn aáo nhû thïë naâo. Cuöëi cuâng vaâo möåt höm trúâi mûa giaá reát
chuáng töi vïì súám hún moåi khi, töi beân hoãi öng.
Töi vûâa heá lúâi hoãi, cha töi beân nhòn thùèng vaâo mùåt töi doâ hoãi
àöi mùæt töi nhûng töi chõu àûång caái nhòn àoá möåt caách can trûúâng.
Töi tûúãng öng sùæp giêån dûä, nhûng khöng. öng móm cûúâi, trong caái
cûúâi naây coá caái gò àanh aác.
- Àiïìu töët nhêët àaä giuáp cha tòm laåi àûúåc con, - öng noái, - chñnh
laâ sûå mö taã quêìn aáo con mùåc luác con biïën mêët..Vaâ öng mö taã laåi
hoaân toaân giöëng mö taã cuãa maá Barberin. öng noái thïm:
- Cha hy voång nhiïìu vaâo hai chûä F.D àaánh dêëu trïn quêìn aáo
con, tûác laâ Francis Driscoll, tïn thêåt cuãa con, nhûng dêëu naây àaä bõ
cö ùn cùæp cùæt ài mêët; cha cuäng àaä phaãi àûa ra giêëy khai sinh cuãa
con maâ cha giûä trong tuã naây.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 74

Vûâa noái thïë öng vûâa luåc tòm trong möåt caái ngùn keáo vúái veã
thñch thuá khaá bêët thûúâng úã öng, ngay sau àoá öng lêëy ra möåt túâ giêëy
to àoáng rêët nhiïìu dêëu, àûa cho töi.
Töi cöë gùæng möåt lêìn cuöëi cuâng:
- Nïëu cha cho pheáp con seä nhúâ Mattia dõch cho con.
Tûâ lúâi dõch maâ Mattia dõch taâm taåm, töi àûúåc sinh ra vaâo
ngaây thûá nùm möìng hai thaáng taám, laâ con trai cuãa Patrick Driscoll
vaâ Margareth Grange, vúå öng.
Coân àoâi hoãi gò hún nûäa?
Tuy nhiïn Mattia toã ra chûa thoãa maän, buöíi töëi khi chuáng töi
lui vïì chiïëc xe cuãa mònh, noá têm sûå:
- Têët caã nhûäng àiïìu àoá vêîn chûa giaãi thñch àûúåc laâm sao maâ
Patrick Driscoll vaâ Margarreth Grange laåi àuã giaâu àïí ùn mùåc cho
con böå caánh giaâu coá àïën thïë. Boån baán haâng lûu àöång laâm gò giaâu
àïën nhû thïë àûúåc. Túá thò túá tin laâ cêåu khöng phaãi laâ con cuãa öng
Driscoll maâ laâ àûáa treã bõ öng Driscoll ùn cùæp.
- Nïëu túá khöng phaãi con öng thò öng tòm túá laâm gò? Viïåc gò
öng phaãi cho tiïìn Barberin, cho tiïìn haäng Greth vaâ Galley? - Töi
àêåp laåi.
Mattia khöng traã lúâi àûúåc.
Ai daám baão khi töi khoác than khöng coá gia àònh laâ röìi àêy töi
seä khoác vò tuyïåt voång vò coá gia àònh?
êëy thïë maâ töi vêîn cûá phaãi haát, phaãi nhaãy phaãi cûúâi phaãi nhùn
nhúã, trong khi traái tim töi buöìn baä sêu sùæc àïën thïë. Chuã nhêåt laâ
nhûäng ngaây töët àeåp hún cho töi vò ngaây höm êëy khöng àûúåc chúi
nhaåc trong phöë phûúâng Londres, töi coá thïí tûå do maâ buöìn khöí
trong khi ài daåo chúi cuâng Mattia vaâ Capi.
Möåt ngaây chuã nhêåt khi töi chuêín bõ ài ra ngoaâi vúái Mattia,
cha töi giûä töi úã laåi nhaâ lêëy cúá laâ cêìn àïën töi, cho Mattia ài chúi
möåt mònh.
Öng töi höm êëy khöng xuöëng dûúái nhaâ, meå töi cuâng caác anh
chõ em töi ài rong phöë. úã nhaâ chó coá cha töi vaâ töi. Khoaãng möåt

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 75

tiïëng àöìng höì sau thò coá ngûúâi goä cûãa. Cha töi ra múã cûãa vaâ ài vaâo
cuâng möåt ngûúâi khöng giöëng nhûäng ngûúâi baån öng vêîn thûúâng tiïëp
tñ naâo: öng naây àuáng laâ möåt ngûúâi úã nûúác Anh goåi laâ öng quyá phaái
coá nghôa möåt ngaâi quyá töåc thûåc sûå, ùn mùåc sang troång mùåt muäi cao
ngaåo tuy coá veã gò mïåt moãi trïn neát mùåt. öng àöå nùm mûúi tuöíi. Caái
gêy êën tûúång nhêët vúái töi laâ caái cûúâi cuãa öng ta, laâm löå ra nhûäng
chiïëc rùng trùæng vaâ nhoån nhû rùng choá con. Ngûúâi ta tûå hoãi caái
cûúâi cuãa öng gêy ra caái mñm möi hay laâ öng àang muöën cùæn.
Vûâa noái chuyïån vúái cha töi bùçng tiïëng Anh öng vûâa chöëc chöëc
laåi àûa mùæt nhòn vïì phña töi, nhûng khi gùåp mùæt töi, öng ta thöi
khöng khaão saát töi nûäa.
Sau mêëy phuát chuyïån troâ nhû thïë öng boã tiïëng Anh chuyïín
sang duâng tiïëng Phaáp. öng ta noái tiïëng Phaáp dïî daâng nhû khöng
gêìn nhû khöng coá êm àiïåu ngoaåi quöëc naâo.
- Àêy laâ àûáa treã maâ öng noái chuyïån vúái töi chûá gò? - öng ta
noái vúái cha töi, tay chó töi. -Chaáu coá khoãe maånh khöng nhó? - öng
hoãi töi.
- Thûa öng coá aå.
- Coá bao giúâ bõ öëm khöng?
- Caách àêy ba nùm chaáu coá bõ sûng phöíi möåt lêìn khi phaãi
nùçm trïn tuyïët vaâo möåt ngaây laånh khuãng khiïëp.
- Tûâ àoá coá bõ bïånh naây lêìn naâo nûäa khöng?
- Khöng aå.
- Khöng bao giúâ thêëy mïåt moãi uïí oaãi chûá?
- Khöng bao giúâ. Khi naâo chaáu ài nhiïìu thò chaáu mïåt nhûng
khöng vò thïë maâ öëm öng ta àûáng lïn ài laåi gêìn töi, súâ tay töi, àùåt
tay lïn tim töi, cuöëi cuâng aáp tai vaâo lûng töi, vaâo ngûåc töi baão töi
thúã maånh lïn röìi ho lïn.
Öng ta tiïëp tuåc noái chuyïån vúái cha töi bùçng tiïëng Anh röìi vaâi
phuát sau caã hai ài ra nhaâ àïí xe.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 76

Chuyïån naây nghôa laâ thïë naâo nhó? öng quyá phaái naây muöën
mûúån töi laâm cho öng ta û? Vêåy thò töi phaãi xa Mattia vaâ Capi û?
Maâ töi thò quyïët àõnh khöng bao giúâ laâm àaây túá cho ai hïët.
Sau möåt laát cha töi trúã vaâo, öng khöng giaãi thñch gò caã chó noái
laâ töi àûúåc tûå do ài chúi.
Töi khöng muöën ài chúi, nhûng ngöìi laâm gò trong cùn nhaâ
naây? Trúâi mûa töi beân vaâo xe lêëy têëm da cûâu. Töi giêåt mònh thêëy
Mattia trong àoá!
Töi àõnh noái vúái noá thò noá àùåt baân tay lïn miïång thò thêìm:.-
Ra múã cûãa nhaâ àïí xe ài; túá seä nheå nhaâng ài treo cêåu. Khöng nïn àïí
ai biïët túá àaä coá mùåt trong xe.
Chó khi ra túái phöë röìi Mattia múái noái:
- Cêåu coá biïët caái öng luác naäy àûáng vúái cha cêåu laâ ai khöng? -
Noá noái. - öng Miligan àêëy, chuá cuãa Arthur baån cêåu maâ cêåu thûúâng
noái chuyïån vúái túá àêëy.
Töi àûáng lùång giûäa phöë, Mattia nùæm lêëy caánh tay töi vûâa ài
vûâa noái tiïëp:
- Túá ài möåt mònh trong mêëy phöë nhoã chaán quaá nïn vïì nhaâ
nùçm, nhûng khöng nguã àûúåc. Cha cêåu cuâng möåt öng quyá phaái ài
vaâo nhaâ àïí xe.
Túá nghe hoå noái chuyïån vúái nhau nhû sau: "Vûäng chaäi nhû
möåt taãng àaá, öng quyá phaái noái, úã àõa võ noá thò mûúâi thùçng nhoác àaä
phaãi chïët röìi, thïë maâ noá thoaát, chó bõ sûng phöíi!". Vò khöng biïët coá
phaãi noái àïën cêåu khöng nïn túá chùm chuá nghe.
Luác naây cuöåc noái chuyïån àöíi àïì taâi. "Thïë thùçng chaáu öng thïë
naâo röìi?" Cha cêåu hoãi. "Khaá hún.
Lêìn naây noá laåi thoaát chïët. Trûúác àêy ba thaáng thò baác sô naâo
cuäng baão laâ noá khöng thïí chûäa àûúåc; meå noá laåi cûáu noá lêìn nûäa. aái
chaâ! Caái baâ Milligan naây múái laâ möåt baâ meå töët chûá!" Cêåu xem, túá
caâng chuá yá àïën thïë naâo. "Naây thïë nïëu thùçng chaáu öng khaá lïn nhû
thïë thò öng lo toan thêån troång nhû vêåy vö ñch aâ?". "Luác naây thò coá
leä thïë thêåt àêëy nhûng töi khöng muöën chêëp nhêån Arthur söëng

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 77

àûúåc, búãi vò söëng àûúåc laâ phaãi coá pheáp thêìn maâ pheáp thêìn úã àúâi naây
àêu coân. Ngaây maâ noá chïët töi phaãi àûúåc baão àaãm khöng coá sûå trúã
vïì naâo caã. Ngûúâi thûâa kïë duy nhêët chó laâ töi, James Milligan maâ
thöi." "aång cûá yïn têm, cha cêåu noái, nïëu chó cêìn coá thïë thò töi xin
baão àaãm chuyïån naây". "Töi tröng cêåy úã öng àêëy" noái xong öng quyá
phaái coân noái thïm gò nûäa maâ túá khöng hiïíu, túá dõch sú sú nhû thïë
naây: "Túái luác êëy ta seä xem nïn laâm gò". Röìi öng ta ài ra.
Arthur coân söëng! Sûác khoãe noá laåi khaá lïn nûäa chûá! Luác naây
àêy tin vui naây àuã laâm töi sung sûúáng..

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 78

CHÛÚNG VII : NHÛÄNG ÀÏM GIAÁNG SINH

Chuáng töi chó coân noái túái Arthur vaâ baâ Mil-ligan.
Hoå àang úã àêu? Chuáng töi biïët tòm hoå úã àêu?
Chuyïën viïëng thùm cuãa öng James Milligan laâm chuáng töi
naãy ra möåt yá nghô vaâ àûa ra möåt kïë hoaåch maâ kïët quaã xem ra laâ
chùæc chùæn: vò James Milligan àaä àïën nhaâ cha meå töi möåt lêìn thïë
naâo öng ta chùèng àïën nûäa? Chùæc öng ta coá laâm ùn gò àoá vúái cha töi.
Vêåy thò khi naâo öng ta ra vïì, Mattia seä ài theo; biïët chöî úã cuãa öng
ta röìi seä lên la hoãi chuyïån boån àêìy túá, tûâ nhûäng tin tûác naây coá thïí
àïën àûúåc chöî Arthur.
Àaä àïën luác maâ, àaáng leä phaãi ài chúi àaân trong caác phöë vaâo
ban ngaây chuáng töi laåi ài vaâo ban àïm búãi vò àuáng vaâo nûãa àïm
múái laâ nhûäng buöíi hoâa nhaåc Giaáng sinh. Nhû vêåy ban ngaây úã nhaâ,
möåt trong hai àûáa chuáng töi seä canh gaác, thïë naâo chùèng coá luác chöåp
àûúåc öng chuá Arthur.
Möåt höm trong khi ài daåo phöë phûúâng töi thêëy möåt ngûúâi giaã
da àen mùåc quêìn aáo löë lùng coá àuöi chim laâm hiïåu cho Mattia; luác
àêìu töi cûá tûúãng möåt troâ hïì àïí laâm vui cöng chuáng maâ chuáng töi laâ
naån nhên, nhûng thêåt ngaåc nhiïn Mattia thên mêåt àaáp laåi.
- Cêåu quen anh ta aâ? - Töi hoãi Mattia.
- Àoá laâ Bob, baån túá höìi túá laâm úã raåp xiïëc Gassot, chñnh anh êëy
àaä daåy túá tiïëng Anh àêëy.
Sau khi trònh diïîn xong Nhûäng baãn nhaåc du dûúng cuãa ngûúâi
da àen Bob àïën chöî chuáng töi vaâ cûá xem caái caách anh ta laåi gêìn
Mattia, töi hiïíu àûúåc ngûúâi baån àûúâng cuãa töi àaä àûúåc moåi ngûúâi
yïu quyá nhû thïë naâo. Àïën möåt ngûúâi anh ruöåt cuäng khöng coá àûúåc
niïìm vui trong aánh mùæt, trong gioång noái nhû cuãa anh hïì da àen
naây, ngûúâi maâ "qua caái nghiïåt ngaä cuãa thúâi gian buöåc phaãi trúã

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 79

thaânh ca sô haát rong" nhû anh ta baão chuáng töi. Nhûng chuáng töi
phaãi mau choáng chia tay àïí anh ta coân ài theo àoaân, chuáng töi thò
vïì nhaâ; hai ngûúâi baån àaânh phaãi àïí túái chuã nhêåt sau múái coá dõp vui
sûúáng kïí nhau nghe àaä tûâng laâm gò tûâ khi xa caách. Coá leä vò tònh
baån vúái Mattia nïn Bob rêët muöën toã thiïån caãm vúái töi, thïë laâ
chùèng.bao lêu chuáng töi coá möåt ngûúâi baån chên tònh maâ nhúâ kinh
nghiïåm vaâ nhûäng lúâi khuyïn cuãa anh, cuöåc söëng úã Londres àöëi vúái
chuáng töi dïî chõu hún suöët tûâ höìi naâo cho túái luác naây.
Cûá nhû thïë chuáng töi àïën gêìn lïî Giaáng sinh, leä ra ra ài buöíi
saáng thò chuáng töi lïn àûúâng möîi buöíi töëi vaâo luác taám hoùåc chñn giúâ
àïí túái nhûäng khu maâ chuáng töi àaä choån sùén.
Nhûng nhûäng ngaây lïî Giaáng sinh àaä qua röìi maâ James
Milligan vêîn chûa xuêët hiïån. Sau Giaáng sinh laåi phaãi ra ài ban
ngaây chùèng coân mêëy cú höåi tröng thêëy hùæn ta nûäa.
Khöng noái laâ chuáng töi àang bêån têm vò caái gò, Mattia cúãi múã
têm tònh vúái anh baån Bob cuãa chuáng töi, hoãi anh xem coá thïí tòm
àûúåc àõa chó möåt baâ tïn laâ Milligan hoùåc möåt öng tïn laâ James
Milligan khöng. Nhûng Bob traã lúâi phaãi biïët àõa võ xaä höåi cuãa hoå
hoùåc nghïì nghiïåp cuãa hoå thò múái àûúåc, úã Londres nhêët laâ trong caã
nûúác Anh coá biïët bao ngûúâi tïn laâ Milligan.
Chuáng töi khöng nghô túái chuyïån naây nûäa.
Mattia coá yá kiïën nhû sau: noá muöën chuáng töi quay vïì Phaáp,
noá noái, úã àoá chuáng töi coá nhiïìu cú höåi gùåp laåi Arthur vaâ baâ Milligan
hún. Luác naâo noá cuäng noái ài noái laåi yá nghô àoá, nhûng töi muöën
trung thûåc vúái gia àònh töi nïn tûâ chöëi khöng chõu tröën. Mattia
khùèng àõnh rùçng gùåp àûúåc baâ Milligan töi seä gùåp gia àònh àñch
thûåc cuãa töi. Noá noái thïë vúái veã rêët laå nhûng khöng noái thïm gò.
Thúâi gian cûá chêåm chaåp tröi ài, àaä túái luác gia àònh töi tûâ boã
Londres àïí ài khùæp nûúác Anh.
Hai chiïëc xe lûu àöång àaä àûúåc sún laåi, chêët àêìy ùæp nhûäng
haâng hoáa maâ chuáng coá thïí chûáa nöíi, haâng hoáa thò ngûúâi ta löi ra tûâ
hêìm bñ mêåt trong nhaâ xe.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 80

Cuöëi cuâng moåi thûá àaä sùén saâng àïí ra ài. Töëi höm trûúác cha
töi àaä baáo cho chuáng töi biïët laâ chuáng töi seä ài theo hoå, nhûng vêîn
laâm nghïì chúi àaân.
Chuáng töi laåi ài trïn nhûäng con àûúâng lúán.
Chuáng töi cûá theo sau hai caái xe, qua vuâng àöìng quï tûúi àeåp
thúã khöng khñ trong laânh. Möîi khi túái möåt ngöi laâng lúán, hoå àûa xe
ra möåt chöî röång, haå möåt bïn thaânh xe xuöëng baây haâng ra trûúác sûå
toâ moâ cuãa ngûúâi mua.
- Haäy xem giaá caã naây! Xem giaá caã naây! - Cha töi la lïn. -
Khöng úã àêu reã nhû thïë. Töi nghe thêëy tiïëng ngûúâi mua xem hoãi
giaá röìi boã ài:
- Chó coá laâ àöì ùn cùæp múái reã thïë.
Giaá hoå àûa mùæt vïì phña töi hùèn hoå chùèng phaãi nghi ngúâ gò
nûäa khi thêëy mùåt töi àoã lïn.
Nïëu nhû hoå khöng thêëy töi böëi röëi thò Mattia thêëy àûúåc àiïìu
naây, buöíi töëi noá baão töi:
- Viïåc gò cêåu cûá phaãi chõu àûång maäi nöîi höí theån naây nhó,
Reámi? Chùèng leä cêåu nghô caãnh saát àïí yïn khöng hoãi xem taåi sao
öng Driscoll baán haâng vúái giaá reã thïë? Têët caã chuáng ta àïìu coá thïí bõ
bùæt... Laâm sao chûáng minh àûúåc laâ ta khöng laâm gò? Baâo chûäa cho
mònh thïë naâo?... Ta haäy xem coá cú höåi naâo laâ lêåp tûác chuöìn ngay, túá
coá linh caãm sùæp xaãy ra tai hoåa àïën núi. Xin cêåu, Reámi, ta haäy quay
laåi Phaáp ài!
- Cho túá vaâi ngaây nûäa, röìi chuáng ta seä xem.
- Mau mau lïn, túá caãm thêëy nguy hiïím chùèng khaác gò con
yïu tinh ngûãi thêëy muâi thõt tûúi.
Chûa bao giúâ nhûäng lúâi noái, lúâi cêìu khêín cuãa Mattia laâm cho
töi böëi röëi àïën nhû thïë, möîi khi nhúá laåi nhûäng lúâi àoá töi laåi tûå baão
mònh laâ sûå do dûå khiïën töi trùn trúã thêåt laâ heân, töi phaãi quyïët àõnh
möåt bïì thöi.
Hoaân caãnh àaä laâm nhûäng gò maâ töi khöng daám laâm.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 81

Möåt höm cha töi àïën àoáng àö úã möåt thaânh phöë, cho rùçng úã àoá
laâm ùn àûúåc. Túái núi súám laåi khöng phaãi baây haâng nïn töi vaâ
Mattia ài xem trûúâng àua ngûåa úã caách thaânh phöë khaá xa.
Nhiïìu cùn lïìu àûúåc dûång lïn, tûâ xa àaä coá thïí nhòn thêëy
nhûäng cöåt khoái nhoã àaánh dêëu giúái haån trûúâng àua. Chùèng mêëy
chöëc chuáng töi àöí ra möåt con àûúâng truäng xuöëng núi àêët truöng
moåi khi cùçn cöîi trú truåi chiïìu nay àêìy laán haâng dûång bùçng vaán göî
trong àoá coá caác quaán rûúåu, xe cöå hoùåc àún giaãn laâ nhûäng traåi àoáng
quên ngoaâi trúâi. Qua trûúác möåt ngoån lûãa, chuáng töi gùåp baån chuáng
töi, anh Bob. Thêëy chuáng töi anh vui lùæm. Anh úã àoá cuâng caác baån
anh àïí töí chûác biïíu diïîn sûác maånh vaâ sûå kheáo leáo, nhûng mêëy
nhaåc sô hoå tröng chúâ laåi lúä heån thaânh ra ngaây mai, leä ra rêët thaânh
cöng coá chiïìu hoãng viïåc. Nïëu muöën, chuáng töi coá thïí giuáp hoå: thay
thïë caác nhaåc sô, tiïìn thu àûúåc seä chia ra laâm nùm, laåi coá caã möåt
phêìn cho Capi.
Vò chuáng töi tûå do muöën laâm gò thò laâm tuây thñch, nïn chó vúái
àiïìu kiïån àem laåi thu nhêåp khaá chuáng töi àaä nhêån lúâi
ngay..Nhûng khi vïì nhaâ thöng baáo cho cha töi biïët viïåc thu xïëp
naây, böîng naãy ra möåt khoá khùn.
- Ngaây mai cha cêìn Capi. - öng baão töi.
Hoå laåi cêìn Capi cho möåt cöng viïåc bêín thóu naâo chùng?
Nhûng cha töi laâm tiïu tan nöîi lo ngaåi cuãa töi ngay tûác khùæc:
- Capi tai thñnh, caái gò noá cuäng nghe thêëy, canh gaác rêët töët,
chuáng ta cêìn noá àïí giûä xe, àöng thïë naây hoå coá thïí lêëy cùæp haâng cuãa
chuáng ta. Hai àûáa ài chúi àaân vúái Bob thöi, nïëu cöng viïåc keáo daâi
thêu àïm, maâ coá thïí nhû vêåy lùæm, thò caác con tòm chuáng ta úã quaán
Cêy Söìi Lúán, boån ta nguã úã àoá.
Saáng höm sau, sau khi sùn soác Capi cêín thêån khöng àïí noá
thiïëu thöën caái gò, chñnh tay töi buöåc noá vaâo truåc chiïëc xe maâ noá coá
nhiïåm vuå canh gaác, chuáng töi ài àïën trûúâng àua.
Vûâa àïën núi chuáng töi bùæt àêìu chúi àaân ngay, vaâ chúi khöng
nghó cho àïën têån chiïìu töëi. Caác àêìu ngoán tay töi àau buöët nhû bõ
haâng ngaân caái gai àêm vaâo, Mattia thöíi keân àêíy àïën huåt húi thúã

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 82

khöng nöíi nûäa. Tuy nhiïn Bob vaâ caác baån anh vêîn khöng thöi biïíu
diïîn caác tiïët muåc. Töëi àïën, töi tûúãng àaä àïën luác chuáng töi àûúåc nghó
ngúi, hoáa ra laåi tûâ caái lïìu cuãa chuáng töi chuyïín sang möåt tiïåm
rûúåu lúán, röìi caác tiïët muåc nhaâo löån vaâ êm nhaåc laåi tiïëp diïîn hùng
haái hún bao giúâ hïët. Cûá nhû thïë cho túái nûãa àïm. Töi khöng coân
biïët mònh àang chúi baãn nhaåc gò, Mattia cuäng chùèng hún gò töi.
Caác baån töi cuäng mïåt raä rúâi, laâm hoãng möåt troâ diïîn. Möåt luác naâo àoá
möåt caái saâo lúán phuåc vuå biïíu diïîn rúi ngay xuöëng àuáng àêìu ngoán
chên Mattia. Àau àïën nöîi noá kïu lïn möåt tiïëng, thõt raách ra, tuy
xûúng khöng bõ gaäy nhûng Mattia khöng ài àûúåc nûäa.
Thïë laâ moåi ngûúâi quyïët àõnh chuáng töi nguã laåi trong xe cuãa
Bob, saáng mai múái trúã vïì quaán.
Nguã chó àûúåc vaâi tiïëng àöìng höì nhûng cuäng laâm töi laåi sûác,
saáng höm sau töi tónh dêåy chuêín bõ ài nïëu nhû Mattia, luác êëy coân
àang nguã, coá thïí ài theo töi. Ra khoãi xe töi ài laåi phña Bob àang
nhoám lûãa. Maãi nhòn anh ta àang duâng hïët sûác lûåc thöíi phuâ phuâ
dûúái caái nöìi, töi hònh nhû nhêån ra Capi, àang bõ möåt caãnh saát dêîn
ài.
Giêåt mònh töi àûáng lùång ngûúâi tûå hoãi thïë nghôa laâ thïë naâo,
nhûng Capi, nhêån ra töi, liïìn giêåt thêåt maånh khoãi dêy buöåc, thoaát
khoãi tay.ngûúâi caãnh saát. Chó vaâi bûúác noá àaä chaåy túái chöî töi vaâ lao
vaâo voâng tay töi.
Caãnh saát bûúác túái:
- Coá phaãi con choá naây cuãa anh khöng? - Anh ta hoãi töi.
- Vêng.
- Thïë thò töi bùæt anh.
Vaâ anh ta nùæm lêëy caánh tay töi.
Bob àûáng lïn:
- Taåi sao anh giûä thùçng beá naây? - Bob hoãi.
- Anh laâ anh noá aâ?
- Khöng, laâ baån.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 83

- Àïm qua coá möåt ngûúâi àaân öng vaâ möåt thùçng beá chui vaâo
nhaâ thúâ Saint-Georges qua möåt chiïëc cûãa söí úã trïn cao bùçng möåt
caái thang, coá caã con choá naây ài theo àïí canh gaác nïëu coá ai laâm
phiïìn hoå. Àuáng laâ coá ngûúâi àïën thêåt.
Hoå nhanh choáng boã tröën khöng kõp mang theo con choá. Nhúâ
con choá naây chùæc chùæn töi seä toám àûúåc keã gian. Thïë laâ toám àûúåc
möåt röìi. Cha anh àêu?
Töi hiïíu ngay chuyïån gò àaä xaãy ra: khöng phaãi ngûúâi ta hoãi
mûúån töi Capi àïí giûä xe maâ àïí thöng baáo cho boån ùn cùæp trong nhaâ
thúâ biïët coá ngûúâi àïën! Töi phaãi tûå mònh baâo chûäa cho mònh thöi.
Mattia bõ cuöåc noái chuyïån giûäa chuáng töi laâm thûác giêëc, ra
khoãi xe.
- Anh haäy giaãi thñch cho hoå em laâm sao phaåm töåi àûúåc vò suöët
àïm em úã àêy vúái caác anh cú maâ.
Bob dõch lúâi töi noái vúái viïn caãnh saát nhûng viïn caãnh saát
khöng tin nhû laâ töi hy voång.
- Caái gò chûáng toã àiïìu àoá laâ thûåc? - Caãnh saát noái.
- Töi thïì nhû thïë chûá coân sao nûäa! - Bob kïu lïn.
- Öì! Anh êëy aâ, anh maâ laâm chûáng thò coân phaãi xem laåi àaä.
- Naây anh àûâng coá maâ lùng nhuåc töi. - Bob noái möåt caách tûå
troång. - Töi laâ cöng dên Anh àêëy nheá!
- Trong khi chúâ àúåi, töi haäy cûá àûa thùçng beá naây ài àaä, noá seä
giaãi thñch vúái öng thêím phaán sau. Töi giûä caã con choá, noá seä giuáp töi
tòm thêëy mêëy keã kia. Nhaâ tuâ maâ hoå giam töi khöng phaãi àïí àuâa,
nhû caái nhaâ tuâ úã trong chêët àêìy haânh nhû chuáng töi àaä thêëy; àêy
laâ möåt nhaâ tuâ thûåc sûå cûãa söí coá chêën song lúán bùçng sùæt chó nhòn
thêëy àaä tiïu tan ngay moåi yá àõnh vûúåt nguåc. Toaân böå àöì àaåc chó coá
möåt ghïë daâi vaâ möåt caái voäng.
Töi ngaã ngûúâi xuöëng chiïëc ghïë vaâ suy nghô rêët lung vïì hoaân
caãnh àaáng buöìn cuãa mònh.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 84

Töëi höm qua mïåt nhû thïë nhûng lo lùæng quaá töi khöng sao
nguã àûúåc. Töi cuäng khöng thïí àöång àïën thûác ùn ngûúâi ta mang cho
töi.
Ngûúåc laåi töi vöì lêëy nûúác maâ uöëng, töi khaát àïën chaáy hoång.
Töi muöën chuêín bõ caác cêu traã lúâi àïí caäi cho mònh, nhûng töi
hoaãng höët quaá. aái chaâ! Mattia múái coá lyá laâm sao! Leä ra töi phaãi
nghe noá!
Saáng höm sau möåt ngûúâi cai nguåc túái dêîn töi vaâo phoâng lúán
cuãa toâa aán. Möåt laân gioá noáng thöíi vaâo mùåt töi, töi nghe thêëy tiïëng
rò rêìm khoá phên biïåt. Liïëc mùæt möåt caái töi thêëy ngay toaân caãnh roä
neát àang úã quanh töi: àoá laâ phoâng xûã cuãa toâa aán, trong phoâng àêìy
nhûäng ngûúâi.
Phoâng xûã khaá röång, trêìn cao, cûãa söí lúán, chia ra hai khoaãng
ngùn caách vúái nhau, möåt daânh cho toâa, phêìn kia múã ra cöng chuáng.
Trïn möåt caái buåc cao coá quan toâa ngöìi, trûúác mùåt quan toâa úã võ trñ
thêëp hún laâ ba võ thêím phaán, coân trûúác caái àaâi ngöìi cuãa töi laâ möåt
nhên vêåt mùåc aáo daâi àeo toác giaã: luêåt sû cuãa töi.
Laâm sao maâ töi coá àûúåc möåt luêåt sû nhó?
Do Mattia vaâ Bob gûãi àïën chùng? Nhûäng cêu hoãi naây chûa
phaãi luác àïí traã lúâi. Töi coá möåt luêåt sû, thïë laâ àuã.
Trong möåt caái àaâi ngöìi khaác töi nhòn thêëy Bob vaâ hai anh
baån vaâ nhiïìu ngûúâi khaác nûäa maâ töi khöng quen; coân trong möåt caái
àaâi ngöìi khaác nûäa laâ viïn caãnh saát cuâng möåt söë ngûúâi. Töi hiïíu àêy
laâ chöî ngöìi cuãa nhûäng ngûúâi laâm chûáng.
Núi daânh cho cöng chuáng ngöìi chêåt nñch.
Töi thêëy Mattia, aánh mùæt chuáng töi giao nhau, töi caãm thêëy
mònh can àaãm trúã laåi.
Möåt trong caác thêím phaán lïn tiïëng, öng giaãi thñch toám lûúåc
tònh hònh cêu chuyïån: möåt vuå ùn cùæp xaãy ra úã nhaâ thúâ Saint-
Georges, keã cùæp laâ möåt ngûúâi àaân öng vaâ möåt àûáa beá, duâng thang
leo vaâo nhaâ thúâ qua möåt cûãa söí maâ chuáng àêåp vúä kñnh ra, chuáng
mang theo möåt con choá àïí canh gaác. Möåt ngûúâi qua àûúâng vïì muöån

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 85

thêëy.laå vò coá aánh saáng le loái trong nhaâ thúâ, öng ta lùæng nghe thò coá
tiïëng nhû tiïëng vúä, ngay tûác khùæc öng àaánh thûác ngûúâi coi nhaâ thúâ
dêåy; ngûúâi ta àïën khaá àöng nhûng con choá suãa lïn thïë laâ trong khi
moåi ngûúâi múã cûãa boån keã cùæp têíu thoaát qua cûãa söí boã laåi con choá;
con choá naây trong khi caãnh saát Jerry dêîn ài àaä nhêån ra chuã mònh
chñnh laâ thùçng beá ngöìi trïn caái ghïë daâi kia, coân tïn keã cùæp thûá hai
thò àang lêìn theo dêëu vïët.
Sau möåt vaâi nhêån xeát chûáng toã töi phaåm töåi, öng thêím phaán
ngûâng lúâi, sau àoá möåt gioång the theá cêët lïn: "Im lùång!" Quan toâa
khöng buöìn nhòn vïì phña töi maâ nhû tûå noái vúái chñnh mònh, hoãi töi
tïn tuöíi, nghïì nghiïåp.
Töi traã lúâi nhûäng cêu hoãi cuãa quan toâa sau àoá xin pheáp àûúåc
noái bùçng tiïëng Phaáp. Töi giaãi thñch mònh khöng thïí úã nhaâ thúâ vaâo
giúâ àoá àûúåc búãi vò luác àoá töi nguã núi trûúâng àua ngûåa cuâng vúái caác
baån töi.
- Vêåy anh giaãi thñch thïë naâo vïì sûå coá mùåt cuãa con choá cuãa
anh trong nhaâ thúâ? - Quan toâa hoãi, toã ra keám tin tûúãng úã nhûäng lúâi
khùèng àõnh cuãa töi.
- Töi khöng giaãi thñch. Con choá khöng ài cuâng vúái töi. Buöíi
saáng töi buöåc noá vaâo möåt chiïëc xe cuãa chuáng töi.
Töi khöng noái gò thïm vò súå cho ngûúâi ta nhûäng vuä khñ chöëng
laåi cha töi.
Ngûúâi ta goåi möåt nhên chûáng, ngûúâi naây tuyïn thïå trïn
quyïín Thaánh Kinh laâ seä noái sûå thêåt, khöng vò gheát hoùåc vò yïu. Àoá
laâ möåt con ngûúâi nhên hêåu, thêëp luân, tröng cûåc kyâ oai vïå mùåc dêìu
mùåt thò àoã, muäi thò xanh nhúåt: àoá laâ ngûúâi giûä nhaâ thúâ.
Öng ta bùæt àêìu kïí lïí daâi doâng, naâo laâ mònh àang hoang mang
vaâ phêîn nöå nhû thïë naâo khi ngûúâi ta àïën àaánh thûác baão laâ coá keã
tröåm trong nhaâ thúâ; naâo laâ luác àêìu cûá tûúãng moåi ngûúâi àuâa mònh,
nhûng ai laåi àuâa vúái nhûäng ngûúâi coá tñnh caách nhû öng bao giúâ, cho
nïn öng hiïíu laâ àaä xaãy ra möåt chuyïån gò nghiïm troång; öng vöåi
chaåy túái, múã cûãa nhaâ thúâ ra, vaâ thêëy... möåt con choá úã trong àoá.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 86

Töi khöng coá gò àïí traã lúâi cho viïåc naây, nhûng luêåt sû cuãa töi
suöët tûâ àêìu khöng noái gò beân àûáng dêåy, lùæc lùæc böå toác giaã, xöëc laåi
chiïëc aáo daâi trïn vai vaâ lïn tiïëng: - Töëi qua ai àoáng cûãa nhaâ thúâ? -
öng ta hoãi.
- Töi. - Ngûúâi gaác nhaâ thúâ traã lúâi.
- Öng coá chùæc khöng?
- Töi laâm gò laâ chùæc chùæn àaä laâm viïåc êëy.
- Àûúåc; thïë öng coá chùæc chùæn àaä khoáa caã con choá úã trong nhaâ
thúâ khöng?
- Nïëu con choá coá úã trong nhaâ thúâ thò taåi sao töi khöng tröng
thêëy noá.
- Mùæt öng coá töët khöng?
- Mùæt töi cuäng nhû mùæt moåi ngûúâi.
- Caách àêy saáu thaáng, coá phaãi öng àaä àêm àêìu vaâo buång möåt
con bï phúi mònh treo úã trûúác cûãa möåt cûãa haâng baán thõt khöng?
- Töi khöng thêëy möåt cêu hoãi nhû vêåy coá lúåi gò khi àûa ra cho
möåt ngûúâi coá tñnh caách nhû töi. - Ngûúâi giûä nhaâ thúâ kïu lïn mùåt
hoáa xanh ra.
- Xin öng hïët loâng laâm ún traã lúâi cêu hoãi naây.
- Àuáng laâ töi coá va vaâo möåt con bï treo möåt caách vö yá thûác
trûúác cûãa möåt haâng thõt.
- Öng khöng tröng thêëy noá û?
- Luác êëy töi àang bêån têm nghô túái chuyïån khaác.
- Khi öng àoáng cûãa nhaâ thúâ coá phaãi öng vûâa ùn cúm töëi xong
khöng?
- Hùèn laâ thïë röìi.
- Thïë khi öng àêm àêìu vaâo con bï öng chûa ùn cúm töëi chûá?
- Röìi, nhûng...
- Trong khi ùn cúm töëi öng uöëng mêëy vaåi bia?

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 87

- Hai.
- Coá khi naâo uöëng nhiïìu hún khöng?
- Àöi khi ba.
- Sau bûäa cúm coá uöëng möåt cöëc rûúåu trùæng pha chanh vúái
àûúâng nûäa chûá?
- Thónh thoaãng thöi.
- Mêëy cöëc?
Vò ngûúâi giûä nhaâ thúâ khöng traã lúâi, mùåt caâng ngaây caâng
xanh, öng luêåt sû laåi ngöìi xuöëng, vûâa ngöìi vûâa noái:
- Cuöåc thêím vêën naây àuã toã ra rùçng coá thïí con choá àaä bõ ngûúâi
laâm chûáng vûâa röìi khoáa trong nhaâ thúâ tûâ trûúác. öng naây cûá sau
bûäa cúm.töëi do bêån loâng lo lùæng caái gò àoá nïn khöng nhòn thêëy caã
nhûäng con bï nûäa. Àoá laâ têët caã nhûäng gò töi muöën biïët.
Giaá maâ daám, chùæc laâ töi àaä öm hön öng luêåt sû. Töi thoaát röìi!
Sau ngûúâi giûä nhaâ thúâ, ngûúâi ta coân nghe nhiïìu ngûúâi laâm
chûáng khaác, röìi nghe àïën caác baån töi. Cuöåc hoãi cung chêëm dûát,
quan toâa hoãi töi coá muöën noái thïm gò khöng.
Töi traã lúâi laâ töi vö töåi, töi xin phoá thaác mònh vaâo cöng lyá cuãa
toâa aán.
Luác àoá quan toâa cho àoåc biïn baãn röìi tuyïn böë töi seä chuyïín
sang nhaâ tuâ cuãa quêån chúâ àaåi böìi thêím àoaân quyïët àõnh xem coá bõ
goåi ra toâa àaåi hònh hay khöng.
Töi xóu ài trïn chiïëc ghïë daâi.
Rêët lêu sau khi vaâo laåi nhaâ tuâ, töi tòm ra lyá do àïí giaãi thñch
cho mònh vò sao khöng àûúåc tha: quan toâa coân àúåi bùæt àûúåc nhûäng
ngûúâi vaâo trong nhaâ thúâ àaä, àïí xem töi coá àöìng loäa vúái hoå khöng.
Öng thêím phaán noái laâ ngûúâi ta àang theo huát hoå; chùèng bao
lêu nûäa töi seä phaãi àau khöí vaâ nhuåc nhaä xuêët hiïån bïn caånh hoå
trïn ghïë cuãa toâa àaåi hònh.
Biïët bao cêu hoãi trong oác töi laâm cho thúâi gian tröi nhanh
hún töëi qua.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 88

Trûúác nûãa àïm möåt chuát, töi nghe coá tiïëng keân àêíy, töi nhêån
ra caách chúi keân cuãa Mattia.
Tiïëng keân vùèng túái tai töi qua bûác tûúâng trûúác mùåt caái cûãa söí
phoâng giam töi. Cuâng vúái tiïëng keân coá tiïëng bûúác chên vaâ tiïëng rò
rêìm mú höì.
Töi àïën múã cûãa söí ra. Töi múã vö cuâng thêån troång traánh cho
noá kïu lïn, cuöëi cuâng nhúâ hïët sûác nheå nhaâng töi àaåt àûúåc kïët quaã.
Töi àûáng àoá lùæng tai nghe ngoáng.
Böîng nhiïn coá àêìu ai thoâ lïn trïn búâ tûúâng: àoá laâ àêìu Bob.
Anh ta lêëy tay ra hiïåu cho töi àûáng xa cûãa söí ra. Töi nghe theo tuy
khöng hiïíu gò. Tay kia hònh nhû Bob cêìm möåt öëng xò àöìng, àïí lïn
miïång. Töi nghe thêëy möåt tiïëng thöíi àöìng thúâi tröng thêëy möåt cuåc
troân maâu trùæng bay vaâo rúi dûúái chên töi. Ngay lêåp tûác àêìu Bob
biïën mêët, tiïëng keân àêíy cuäng im. Töi khöng nghe thêëy gò nûäa.
Töi àoáng cûãa söí laåi, vöì lêëy cuåc giêëy múã ra àoåc: "Töëi mai ngûúâi
ta àûa cêåu àïën nhaâ tuâ quêån.
Cêåu seä ài taâu vaâ úã trong toa taâu cuâng vúái möåt caãnh saát. Haäy
ngöìi gêìn cûãa toa chöî cêåu bûúác lïn;.ài àûúåc àöå böën mûúi nhùm phuát
(nhúá xem àöìng höì cho kyä) taâu seä ài chêåm laåi vò coá chöî ngoùåt; haäy
múã caánh cûãa toa taâu ra vaâ duäng caãm lao xuöëng, khi lao hai tay
duöîi ra phña trûúác sao cho rúi xuöëng trïn hai chên; túái àêët möåt caái
leo lïn sûúân döëc bïn traái, boån túá seä úã àoá cuâng möåt caái xe vaâ möåt con
ngûåa töët; àûâng súå gò caã; hai ngaây sau ta seä vïì àïën Phaáp; can àaãm
lïn!" Töi thïë laâ thoaát röìi! Khöng phaãi xuêët hiïån trûúác toâa àaåi hònh!
öi! Nhûäng ngûúâi baån töët!
Tuy nhiïn trong niïìm vui böìng böåt töi coá möåt yá nghô buöìn:
Coân Capi? Nhûng töi nhanh choáng gaåt boã yá nghô naây. Khöng àúâi
naâo Mattia boã Capi. Nïëu noá tòm àûúåc caách cho töi vûúåt nguåc noá
cuäng tòm àûúåc caách cho Capi tröën thoaát.
Töi àoåc ài àoåc laåi mêíu giêëy hai ba lêìn nûäa röìi nhai nuöët noá
ài. Töi nguã yïn aã.
Thúâi gian tröi khaá nhanh vaâ chiïìu höm sau, möåt viïn caãnh
saát vaâo nguåc töi baão töi ài theo.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 89

Töi haâi loâng thêëy àoá laâ möåt ngûúâi khoaãng nùm mûúi tuöíi
thên hònh khöng coá veã mïìm maåi lùæm.
Vêåy laâ moåi viïåc coá thïí diïîn biïën theo chó dêîn cuãa Mattia, luác
taâu sùæp chaåy töi ngöìi gêìn cûãa toa taâu, viïn caãnh saát ngöìi trûúác mùåt
töi, chó coá hai chuáng töi úã trong toa.
Töi dûåa vaâo cûãa toa taâu maâ cûãa kñnh múã ra, töi xin pheáp viïn
caãnh saát àûúåc nhòn quang caãnh bïn ngoaâi núi chuáng töi ài qua,
viïn caãnh saát àöìng yá. öng ta súå gò cú chûá? Taâu àang chaåy nhanh.
Böîng nhiïn khöng khñ laånh taåt vaâo mùåt öng ta, öng ta ài xa cûãa
toa taâu vaâo ngöìi úã giûäa toa. Töi chùèng biïët laånh laâ gò, nheå nhaâng
thoâ tay traái ra ngoaâi múã nùæm cûãa sùén, tay phaãi thò giûä lêëy caánh
cûãa.
Sau böën mûúi nhùm phuát nhû Mattia àaä dùån, àêìu taâu ruá coâi
vaâ chaåy chêåm laåi. Àïën luác röìi. Töi nhanh nheån àêíy caánh cûãa taâu
vaâ nhaãy xuöëng xa nhêët coá thïí. Töi rúi xuöëng möåt caái höë. Cuá söëc
maånh quaá laâm töi lùn ra àêët, ngêët ài.
Khi tónh laåi töi cûá tûúãng mònh vêîn coân úã trong taâu vò thêëy
mònh àang àûúåc mang ài theo möåt vêån haânh nhanh; töi nghe thêëy
tiïëng baánh xe lùn; töi nùçm trïn möåt lúáp rúm. Maá töi traán töi coá ai
vuöët ve, möåt caái vuöët ve mïìm vaâ êëm.
Töi múã mùæt. Möåt con choá maâu vaâng nùçm trïn mònh töi vaâ
àang liïëm cho töi. Luöìng mùæt töi gùåp mùæt Mattia àang quyâ bïn
caånh töi..- Cêåu thoaát röìi. - Noá vûâa noái vûâa gaåt con choá ra, öm lêëy
töi.
- Chuáng ta àang úã àêu thïë naây?
- Trïn xe ngûåa do Bob chúã.
- Em thïë naâo röìi? - Bob hoãi.
- Em cuäng khöng biïët nûäa. Coá leä töët thöi, hònh nhû thïë.
- Cûã àöång tay, cûã àöång chên xem naâo. - Bob kïu.
Àang nùçm thùèng trïn nïåm rúm, töi laâm nhû Bob baão.
- Töët röìi, - Mattia noái, - khöng chöî naâo bõ gaäy caã.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 90

- Nhûng moåi viïåc xaãy ra thïë naâo nhó?


- Cêåu nhaãy taâu, chêën àöång laâm cêåu choaáng vaáng, cêåu rúi vaâo
trong höë, khöng thêëy cêåu àêu Bob beân chaåy xuöëng sûúân döëc trong
khi túá giûä cûúng ngûåa, Bob bïë cêåu lïn. Chuáng mònh tûúãng cêåu àaä
chïët cú àêëy. Súå quaá!
- Coân viïn caãnh saát thò sao?
- Ài theo taâu. Taâu coá dûâng laåi àêu.
Töi àaä biïët nhûäng àiïìu cú baãn. Töi nhòn quanh thêëy möåt con
choá vaâng nhòn töi êu yïëm, àöi mùæt dõu daâng.
- Coân Capi? - Töi hoãi. - Noá àêu?
Mattia chûa kõp traã lúâi thò con choá vaâng nhaãy lïn ngûúâi töi
vûâa liïëm töi vûâa khoác.
- Noá àêëy thöi! - Mattia noái. - Boån túá nhuöåm noá ài.
Töi vuöët ve laåi chuá Capi töët buång, töi hön noá. Bob quay laåi
phña chuáng töi vaâ baão Mattia:
- Em cêìm cûúng ngûåa möåt laát, anh phaãi laâm cho khöng ai
nhêån ra caái xe khi àïën chöî chùæn àûúâng nûäa.
Àêy laâ möåt caái xe phuã vaãi baåt trïn nhûäng caái voâng, Bob beân
àùåt nhûäng caái voâng àoá vaâo trong xe, vaãi baåt thò gêëp laâm tû, anh
baão töi lêëy vaãi baåt phuã lïn ngûúâi vaâ khuyïn Mattia cuäng êín mònh
dûúái têëm vaãi. Laâm nhû vêåy caái xe hoaân toaân thay hònh àöíi daång.
Nïëu ngûúâi ta àuöíi theo chuáng töi, caác dêëu hiïåu moåi ngûúâi kïí laåi seä
laâm moåi tòm kiïëm bõ laåc hûúáng.
- Ta ài àêu thïë naây? - Töi hoãi Mattia khi noá nùçm daâi bïn
caånh töi.
- Ài Littlehampton, àêëy laâ möåt haãi caãng nhoã, úã àêëy Bob coá
ngûúâi anh ruöåt chó huy möåt caái taâu chuyïn ài Phaáp mua bú vaâ
trûáng úã Norman-die, Isigny. Nïëu ta tröën thoaát maâ chùæc chùæn
laâ.chuáng ta seä tröën àûúåc - àoá laâ nhúâ úã Bob. Bob laâm têët caã àêëy; chûá
coân túá, thùçng beá khöën khöí töåi nghiïåp, túá laâm gò àûúåc cho cêåu àêu!
Chñnh Bob nghô ra cêåu phaãi nhaãy taâu, Bob mûúån baån beâ caái xe vaâ
con ngûåa naây, röìi laåi kiïëm cho ta möåt caái taâu àïí maâ vïì Phaáp, búãi vò

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 91

nïëu cêåu ài taâu chaåy bùçng húi nûúác cêåu seä bõ bùæt ngay. Cêåu xem
àêëy, coá baån beâ töët thêåt laâ sung sûúáng.
- Coân Capi, ai coá yá àõnh àem noá ài theo?
- Túá, nhûng Bob laâ ngûúâi quyïët àõnh nhuöåm löng noá thaânh
maâu vaâng àïí ngûúâi ta khöng nhêån ra noá nûäa, chuáng mònh ùn tröåm
noá tûâ viïn caãnh saát Jerry; àaânh rùçng Capi cuäng caãm thêëy úã túá coá
chuyïån gò àoá nïn àïí túá muöën laâm gò thò laâm; hún nûäa Bob coân biïët
roä têët caã moåi thuêåt cuãa boån ùn cùæp choá.
- Coân chên cêåu thïë naâo?
- Khoãi röìi, hoùåc gêìn nhû khoãi; túá chùèng coân thò giúâ nghô àïën
noá nûäa.
Chuáng töi ài rêët nhanh vò ngûåa töët, Bob àaánh xe cuäng gioãi.
Tuy nhiïn chuáng töi phaãi dûâng laåi cho con ngûåa thúã möåt chuát vaâ
cho noá ùn. Bob dûâng laåi giûäa rûâng, thaáo ngûåa vaâ àeo vaâo cöí noá möåt
caái tuái dïët àûång àêìy luáa maåch lêëy trong xe; àïm töëi nhû bûng, ñt coá
nguy cú bõ bùæt laåi. Luác àoá töi liïìn noái chuyïån vúái Bob, noái vaâi lúâi
caãm àöång caãm ún anh, nhûng anh khöng cho töi noái hïët nhûäng
àiïìu töi caãm thêëy.
- Boån em àaä giuáp anh, - anh noái vaâ bùæt tay töi, - giúâ àïën lûúåt
anh: hún nûäa em gêìn nhû anh ruöåt cuãa Mattia röìi coân gò, maâ àöëi
vúái möåt cêåu beá töët nhû Mattia thò ngûúâi ta sùén saâng laâm cho noá
moåi viïåc.
Töi hoãi anh xem chuáng töi coân xa Little-hampton khöng; anh
traã lúâi coân phaãi ài hai giúâ nûäa vaâ chuáng töi phaãi gêëp lïn vò taâu cuãa
anh anh cûá àïën thûá baãy laâ ài Isigny, thuãy triïìu lïn vaâo saáng súám,
maâ höm nay àaä laâ thûá saáu röìi. Chuáng töi laåi lïn nùçm trïn öí rúm
dûúái têëm vaãi baåt, con ngûåa àaä àûúåc nghó ngúi giúâ ài rêët nhanh.
- Cêåu coá súå khöng? - Mattia hoãi töi.
- Coá vaâ khöng. Túá rêët súå bõ bùæt laåi nhûng xem ra ngûúâi ta
khöng bùæt laåi túá àûúåc. Chó coá àiïìu cûá giaây voâ túá, àoá laâ ài tröën chùèng
khaác gò mònh coá töåi. Seä baâo chûäa cho mònh thïë naâo bêy giúâ?

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 92

- Boån mònh cuäng àaä nghô àïën àiïìu àoá, nhûng Bob tin rùçng
phaãi laâm têët caã àïí cêåu khoãi phaãi.xuêët hiïån trïn ghïë cuãa toâa àaåi
hònh. Phaãi ngöìi àoá thò phiïìn lùæm, ngay caã àûúåc tha böíng cuäng vêåy;
túá thò túá khöng daám noái gò, búãi vò khùèng àõnh thïë naâo cuäng phaãi
àûa cêåu vïì Phaáp, túá súå rùçng yá àõnh àoá coá thïí khiïën túá khuyïn cêåu
lêìm chùng.
- Cêåu laâm thïë laâ phaãi, vaâ duâ xaãy ra caái gò chùng nûäa thò túá
cuäng chó coá thïí caãm ún cêåu vaâ anh Bob maâ thöi.
- Seä khöng xaãy ra caái gò àêu, yïn têm ài. Khi taâu hoãa àïën ga,
viïn caãnh saát cuãa cêåu seä baáo caáo chuyïån cêåu, nhûng trûúác khi töí
chûác xong viïåc tòm cêåu thò àaä mêët khöëi thò giúâ röìi. Maâ ta thò laåi phi
nûúác àaåi. Hún nûäa hoå àêu biïët ta xuöëng taâu úã Littlehampton maâ
theo.
Chùæc chùæn laâ, nïëu hoå khöng theo huát chuáng töi, chuáng töi seä
coá cú may xuöëng taâu khöng lo gò caã, nhûng töi khöng yïn têm bùçng
Mattia.
Trong khi àoá con ngûåa cuãa chuáng töi, àûúåc Bob àiïìu khiïín
möåt caách maånh meä, vêîn tiïëp tuåc chaåy tröën rêët nhanh trïn con
àûúâng vùæng veã. Chó thónh thoaãng chuáng töi múái bùæt gùåp möåt vaâi
chiïëc xe khaác. Nhûäng ngöi laâng chuáng töi ài qua àïìu im ùæng, thónh
thoaãng lùæm múái coá möåt cûãa söí coân saáng àeân muöån; chó coá vaâi con
choá chuá yá àïën xe chuáng töi àang chaåy nhanh nïn suãa theo maâ thöi.
Sau khi leo möåt àoaån àûúâng döëc àûáng, Bob dûâng ngûåa laåi cho
noá thúã, chuáng töi xuöëng xe, daán tai xuöëng àêët nghe ngoáng, nhûng
ngay caã Mattia, tai thñnh hún chuáng töi, cuäng khöng nghe thêëy
tiïëng àöång naâo khaã nghi; chuáng töi tiïëp tuåc cuöåc haânh trònh trong
boáng töëi vaâ tônh lùång cuãa àïm trûúâng.
Bêy giúâ khöng phaãi chuáng töi nùçm dûúái têëm vaãi baåt àïí tröën
nûäa maâ laâ àïí traánh laånh, möåt laân gioá laånh thöíi àaä khaá lêu. Khi
chuáng töi theâ lûúäi liïëm möi, chuáng töi thêëy võ mùån cuãa muöëi; àaä
gêìn àïën biïín. Chùèng mêëy chöëc chuáng töi nhêån thêëy möåt luöìng aánh
saáng cûá tûâng khoaãng caách àïìu àùån biïën ài röìi laåi hiïån ra rûåc rúä: àoá
laâ möåt chiïëc àeân pha. Chuáng töi àaä àïën núi. Bob dûâng ngûåa, àûa
noá ài thong thaã nheå nhaâng vaâo möåt con àûúâng ngang. Röìi anh

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 93

xuöëng xe, baão chuáng töi cûá úã yïn àoá, giûä lêëy ngûåa. Anh ài xem anh
cuãa mònh àaä khúãi haânh chûa vaâ liïåu chuáng töi xuöëng thuyïìn coá
nguy hiïím khöng.
Töi thuá thêåt laâ thúâi gian Bob vùæng mùåt àöëi vúái töi sao maâ lêu
quaá. Chuáng töi khöng ai noáigò chó nghe soáng biïín àêåp vaâo búâ caát
soãi úã gêìn àêu àêëy vúái tiïëng àöång àïìu àïìu caâng laâm tùng nöîi xuác
àöång cuãa chuáng töi. Mattia run bùæn lïn, töi cuäng vêåy.
Cuöëi cuâng chuáng töi nghe thêëy tiïëng bûúác chên úã con àûúâng
luác naäy Bob ài. Chñnh laâ Bob trúã laåi. Anh khöng ài möåt mònh. Khi
anh túái gêìn, chuáng töi tröng thêëy möåt ngûúâi ài cuâng vúái anh, àoá laâ
möåt ngûúâi àaân öng mùåc chiïëc aáo va-rúi bùçng vaãi dêìu vaâ àöåi möåt caái
muä len.
- Àêy laâ anh anh, - Bob noái, - anh êëy sùén loâng nhêån caác em
lïn taâu. Ta chia tay nhau úã àêy thöi. Chuáng ta seä gùåp laåi nhau
trong nhûäng hoaân caãnh töët àeåp hún, anh hûáa vúái caác em nhû thïë.
Anh khöng noái thïm lúâi naâo nûäa vaâ öm hön tûâng àûáa chuáng
töi, rêët xuác àöång. Hoång chuáng töi ngheån laåi khöng biïët noái gò. Bob
ra ài khöng möåt tiïëng àöång trong àïm töëi.
Chuáng töi ài theo anh anh, vaâ chùèng bao lêu àaä ài vaâo nhûäng
con phöë tônh mõch cuãa thaânh phöë, röìi sau vaâi khuác ngoùåt ra túái bïën
caãng, gioá biïín quêët vaâo mùåt chuáng töi. Anh cuãa Bob chó con taâu
cuãa mònh cho chuáng töi, khöng noái gò.
Vaâi phuát sau chuáng töi xuöëng taâu, anh àûa chuáng töi vaâo
möåt ca-bin nhoã.
- Hai tiïëng nûäa anh múái khúãi haânh, - anh noái. - Boån em àûâng
gêy tiïëng àöång nheá.
Khi anh àaä khoáa cûãa ca-bin Mattia saâ vaâo voâng tay töi khöng
möåt tiïëng àöång, öm hön töi.
Noá khöng run nûäa..

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 94

CHÛÚNG VIII : TAÂU THIÏN NGA

Anh cuãa Bob ài khoãi, con taâu im ùæng möåt luác röìi dêìn dêìn
hoaåt àöång lïn. Nhiïìu tiïëng chên vang lïn trïn cêìu taâu, dêy chaäo
àûúåc thaã xuöëng, roâng roåc nghiïën lïn keân keåt; tiïëng dêy xñch cuöån
vaâo röìi thaã ra; ngûúâi ta quay caái túâi àûáng; baánh laái rïn lïn vaâ böîng
nhiïn con taâu nghiïng hùèn sang bïn traái röìi bùæt àêìu rêåp rònh.
Chuáng töi lïn àûúâng.
Luác àêìu con taâu rêåp rònh chêåm vaâ nheå, chùèng bao lêu chao
àaão nhanh vaâ dûä döåi; taâu nhû bõ nhêën chòm xuöëng trûúác khi chao
àaão vaâ haâng taãng soáng biïín àöåt ngöåt àaánh vaâo söëng muäi taâu vaâ
maån phaãi taâu.
Mattia, giöëng nhû lêìn chuáng töi sang Anh, buöìn nön dûä döåi.
Töi cêìm tay noá:
- Töåi nghiïåp Mattia quaá ài mêët!
- Khöng sao. Cêåu àaä àûúåc cûáu thoaát. - Noá noái. - Khöng ngúâ
thoaát àûúåc nhû thïë naây.
Ngay luác àoá caánh cûãa ca-bin múã ra:
- Nïëu caác em muöën lïn cêìu taâu, - anh cuãa Bob noái, - thò cûá
lïn khöng nguy hiïím gò àêu.
- ÚÃ àêu àúä öëm hún aå? - Mattia hoãi.
- Nùçm yïn trïn caái ghïë nùçm àoá.
- Caãm ún anh, thïë thò em nùçm yïn úã àêy vêåy.
- Thuãy thuã seä mang cho boån em chuát gò ùn cho êëm buång. -
Thuyïìn trûúãng noái.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 95

Töi muöën úã laåi bïn Mattia, nhûng noá àêíy töi lïn cêìu taâu, cûá
nhùæc ài nhùæc laåi maäi:
- Khöng sao caã, cêåu àûúåc cûáu thoaát röìi, túá khöng sao hònh
dung àûúåc túá laåi thñch àûúåc say soáng nhû thïë naây.
- Nïëu gioá cûá tiïëp tuåc nhû vêåy, - thuyïìn trûúãng baão töi, - thò
chiïìu töëi nay ta seä àïën Isigny súám thöi; chiïëc taâu buöìm Thiïn
Thûåc naây chaåy thöët lùæm.
Caã möåt ngaây trïn biïín, coá thïí hún möåt ngaây nûäa laâ khaác!
Tuy nhiïn thúâi gian cûá tröi, töi lïn cêìu taâu chúi röìi laåi xuöëng
ca-bin, tûâ ca-bin laåi lïn cêìu.taâu cho hïët thò giúâ. Vaâo möåt luác naâo àoá,
trong khi töi noái chuyïån vúái thuyïìn trûúãng, anh àûa tay chó vïì
phña àöng-nam, töi nhòn thêëy möåt caái cöåt cao maâu trùæng in hònh
trïn nïìn trúâi xanh nhaåt.
- Barfleur àêëy. - Anh baão töi.
Töi lêåp tûác chaåy xuöëng baáo tin vui naây cho Mattia: thïë laâ
chuáng töi àaä nhòn thêëy nûúác Phaáp; nhûng tûâ Barfleur àïën Isigny
coân xa, búãi vò coân phaãi ài doåc suöët baán àaão Cotentin múái vaâo túái
Vire vaâ Eure. Khi taâu Thiïn Thûåc cùåp bïën thò àaä quaá muöån,
thuyïìn trûúãng múâi chuáng töi nguã laåi trïn taâu, saáng höm sau chuáng
töi múái chia tay nhau sau khi àaä caãm ún anh rêët phaãi pheáp.
- Khi naâo caác em muöën trúã laåi Anh, - anh noái vaâ bùæt tay
chuáng töi thêåt maånh, - thò taâu Thiïn Thûåc, thûá ba naâo cuäng tûâ àêy
ài, anh sùén saâng chúã caác em.
Lïn khoãi taâu buöìm, viïåc àêìu tiïn chuáng töi bêån têm laâ ài tòm
möåt tuái lñnh cuä vaâ mua hai aáo sú mi, hai àöi têët daâi, möåt mêíu xaâ
phoâng, lûúåc, kim chó, khuy aáo vaâ cuöëi cuâng laâ möåt baãn àöì nûúác
Phaáp, vò toaân böå àöì àaåc cuãa chuáng töi àïí laåi caã úã nhaâ Driscoll.
Giúâ àêy àaä sang túái nûúác Phaáp, chuáng töi ài àêu? Theo con
àûúâng naâo?
Àoá laâ cêu hoãi khuêëy àöång chuáng töi khi chuáng töi ra khoãi
Isigny theo àûúâng Bayeux.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 96

- Túá thò sang traái hay sang phaãi àïìu àûúåc, chùèng bïn naâo hún
bïn naâo, - Mattia noái, - túá chó àoâi hoãi möåt àiïìu.
- Àiïìu gò?
- Ài theo möåt doâng söng lúán hoùåc söng nhoã hoùåc söng àaâo, búãi
vò túá coá möåt yá nhû thïë naây.
Töi baão Mattia noái cho töi nghe, noá noái tiïëp:
- Höìi Arthur öëm, baâ Milligan àûa noá ài chúi trïn taâu, cêåu gùåp
Arthur àang ài nhû thïë trïn taâu Thiïn Nga chûá gò?
- Bêy giúâ noá khöng öëm nûäa.
- Tûác laâ noá khaá hún thöi; coân trûúác kia ngûúåc laåi, noá rêët öëm
vaâ chó söëng àûúåc nhúâ sûå chùm soác cuãa meå noá maâ thöi. Cho nïn túá
nghô laâ, àïí cho noá khoãi hùèn, baâ Milligan vêîn coân àûa noá ài chúi
trïn taâu, trïn caác söng lúán, söng nhoã, söng àaâo naâo chúã àûúåc taâu
Thiïn Nga; cho nïn, nïëu ta cûá ài theo nhûäng doâng söng lúán, nhûäng
con söng nhoã thò ta seä coá cú may gùåp laåi àûúåc taâu Thiïn Nga..- Ai
baão laâ taâu Thiïn Nga úã Phaáp?
- Chùèng ai baão caã. Tuy nhiïn, vò taâu naây khöng ài trïn biïín
àûúåc, ta phaãi tin laâ noá coân úã Phaáp. Túá thò túá muöën chuáng ta gùåp laåi
baâ Milligan, ta khöng àûúåc lú laâ chuyïån àoá.
- Nhûng coân Lise, Alexis, Benjamin, chõ eátiennette!
- Trïn àûúâng ài tòm baâ Milligan ta seä gùåp hoå: nhû vêåy ta phaãi
laâm sao túái àûúåc doâng chaãy cuãa möåt con söng hoùåc möåt con söng
àaâo. Ta haäy tòm trïn baãn àöì xem söng naâo gêìn àêy nhêët.
Baãn àöì àûúåc traãi ra trïn mùåt coã úã àûúâng ài, chuáng töi tòm con
söng gêìn nhêët: àoá laâ söng Seine.
- Ta túái söng Seine. - Mattia noái.
- Söng Seine chaãy qua Paris.
- Thò àaä laâm sao?
- AÃnh hûúãng lùæm chûá; túá nghe cuå Vitalis noái khi ngûúâi ta
muöën tòm ai, cûá àïën Paris maâ tòm.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 97

Nïëu caãnh saát Anh tòm túá vò vuå ùn cùæp úã nhaâ thúâ Saint-
Georges thò sao, túá khöng muöën hoå tòm thêëy túá vò nïëu vêåy viïåc
chuáng ta ài khoãi Anh chùèng hoáa ra vö ñch.
- Caãnh saát Anh theo tòm cêåu têån bïn Phaáp?
- Túá khöng biïët, nhûng nïëu thïë thêåt thò ta khöng nïn ài
Paris.
- Ta coá thïí theo söng Seine àïën ngoaåi ö Paris thöi, ta khöng
vaâo Paris maâ àïën chöî xa hún vaã laåi cûá ài theo noá laâ àûúåc chûá gò. Túá,
túá cuäng chùèng muöën gùåp laåi Garifoli.
- Coá leä.
- Thïë thò ta cûá laâm nhû vêåy, ta seä hoãi thùm caác thuãy thuã
àûúâng söng, nhûäng ngûúâi keáo thuyïìn, vaâ vò taâu Thiïn Nga khöng
giöëng vúái nhûäng con taâu khaác, nïëu noá chaåy qua söng Seine thò
ngûúâi ta phaãi nhòn thêëy chûá; ta maâ khöng tòm thêëy noá úã àoá thò laåi
tòm trïn söng Loire, söng Garonne, trïn têët caã caác con söng cuãa
nûúác Phaáp, cuöëi cuâng thïë naâo cuäng tòm thêëy.
Töi khöng coá gò phaãn àöëi yá kiïën naây; thïë laâ chuáng töi quyïët
àõnh tiïëp cêån doâng chaãy cuãa söng Seine röìi cûá ài doåc theo söng,
ngûúåc doâng lïn phña thûúång nguöìn.
Sau khi nghô àïën baãn thên mònh, àaä àïën luác chuáng töi lo àïën
Capi, nhuöåm vaâng nhû thïë noá àêu coân laâ Capi nûäa. Chuáng töi mua
xaâ phoâng mïìm, túái con söng nhoã àêìu tiïn àem noá ra chaâ xaát thêåt
maånh. Nhûng thuöëc nhuöåm cuãa Bob thuöåc loaåi haão haång, phaãi tùæm
rêët nhiïìu lêìn, chaâ xaâ phoâng thêåt kyä trong nhiïìu tuêìn nhiïìu thaáng
Capi múái trúã laåi maâu bêím sinh cuãa noá àûúåc..May thay, Normandie
laâ xûá súã cuãa nûúác cho nïn ngaây naâo chuáng töi cuäng coá thïí tùæm cho
noá.
Qua Bayeux, Caen, Pont-l'eávïque vaâ Pont-Aude-mer, chuáng
töi tiïëp cêån söng Seine úã Bouille.
Khi maâ, tûâ trïn nhûäng ngoån àöìi cao phuã rûâng vaâ úã chöî reä cuãa
möåt con àûúâng rêm maát, Mattia àöåt nhiïn nhòn thêëy söng Seine
vaåch möåt àûúâng cong lúán úã giûäa núi chuáng töi àang àûáng röìi sau àoá
thong thaã àûa doâng nûúác ïm àïìm vaâ maånh meä cuãa mònh ài àêy ài

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 98

àoá, doâng nûúác trïn phuã àêìy taâu buöìm trùæng vaâ nhûäng con taâu chaåy
bùçng húi nûúác khoái bay lïn àïën têån chöî chuáng töi, noá tuyïn böë laåi
coá caãm tònh vúái nûúác trúã laåi vaâ hiïíu àûúåc vò sao ngûúâi ta sung
sûúáng àûúåc thaã mònh theo doâng söng ïm àïìm naây giûäa nhûäng àöìng
coã tûúi xanh, nhûäng caánh àöìng àûúåc tröìng troåt maâu múä vaâ nhûäng
khu rûâng töëi thêîm.
- Chùæc chùæn baâ Milligan àûa Arthur ài chúi trïn söng Seine
röìi. - Mattia baão töi.
- Ta seä biïët ngay thöi khi hoãi chuyïån nhûäng ngûúâi trong laâng
úã dûúái kia.
Luác àoá töi chûa biïët hoãi chuyïån nhûäng ngûúâi Normandie khoá
thïë naâo.
- Caác cêåu hoãi möåt con taâu tûâ Havre hay tûâ Rouen túái? Noá laâ
taâu hay laâ thuyïìn nhoã? Hay àoâ con, hay saâ lan, hay xuöìng?
Khi àaä traã lúâi kyä têët caã nhûäng cêu hoãi hoå àùåt ra cho chuáng
töi, chuáng töi múái húi chùæc chùæn taâu Thiïn Nga chûa bao giúâ túái La
Bouille hoùåc nïëu coá ài qua, thò laâ ài qua vaâo ban àïm nïn khöng ai
nhòn thêëy.
Tûâ La Bouille chuáng töi ài Rouen, úã àêy sûå tòm kiïëm cuãa
chuáng töi khöng àem laåi kïët quaã naâo khaã quan hún; úã Elbeuf ngûúâi
ta cuäng khöng thïí noái gò vúái chuáng töi vïì taâu Thiïn Nga; àïën
Poses, núi coá nhiïìu cöëng, nhiïìu taâu beâ ài qua, cuäng thïë.
Nhûng chuáng töi khöng naãn, vêîn tiïën túái, liïn tuåc hoãi thùm:
chùèng àem laåi hy voång gò lúán lao, búãi vò taâu Thiïn Nga khöng thïí
bùæt àêìu khúãi haânh tûâ möåt àiïím giûäa chûâng àûúåc. Baâ Milligan vaâ
Arthur phaãi lïn taâu úã Quillebeuf hoùåc Caudebec, thïë thò múái coá thïí
hiïíu àûúåc, hoùåc töët hún laâ úã Rouen; nhûng vò khöng tòm thêëy dêëu
vïët cuöåc haânh trònh cuãa hoå, chuáng töi àaânh phaãi ài Paris, hoùåc xa
hún Paris.
Vò chuáng töi khöng phaãi chó coá ài, maâ coân phaãi kiïëm söëng
haâng ngaây, nïn mêët nùm tuêìn chuáng töi múái tûâ Isigny àïën àûúåc
Charenton.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 99

Àïën àêy möåt cêu hoãi àûúåc àùåt ra: chuáng töi cûá ài theo söng
Seine, hay ài theo söng Marne?
Töi luön tûå hoãi khi nghiïn cûáu baãn àöì..May mùæn thay àïën
Charenton chuáng töi khöng phaãi ngên ngûâ gò nûäa vò hoãi möåt caái
ngûúâi ta traã lúâi ngay laâ lêìn àêìu tiïn hoå nhòn thêëy möåt caái taâu
giöëng taâu Thiïn Nga; àoá laâ möåt caái taâu chó àïí ài du ngoaån coá möåt
caái hiïn.
Mattia sung sûúáng quaá nhaãy möåt àiïåu ngay trïn keâ söng röìi
cêìm cêy vô cêìm àiïn cuöìng chúi möåt haânh khuác chiïën thùæng.
Trong luác àoá töi tiïëp tuåc hoãi möåt thuãy thuã àûúâng söng nhiïåt
tònh traã lúâi töi; khöng coân nghi ngúâ gò nûäa àuáng laâ taâu Thiïn Nga
röìi; noá ài qua Charenton caách àêy hai thaáng ngûúåc doâng söng
Seine.
Nhû vêåy noá ài trûúác chuáng töi quaá lêu.
Nhûng cêìn gò! Cuöëi cuâng theo kõp noá laâ àûúåc.
Thúâi gian khöng coân laâ vêën àïì gò nûäa; àiïìu chuã yïëu, tuyïåt vúâi
nhêët, kyâ laå nhêët, laâ tòm thêëy taâu Thiïn Nga.
- Ai coá lyá naâo? - Mattia kïu lïn.
Chuáng töi khöng cêìn dûâng laåi hoãi thùm tin tûác nûäa, taâu
Thiïn Nga úã àùçng trûúác chuáng töi; chó viïåc ài theo söng Seine.
Nhûng úã Moret, con söng Loing àöí vaâo söng Seine thaânh ra
àïën àêëy laåi phaãi hoãi nhûäng cêu hoãi cuãa chuáng töi; ngûúâi ta noái taâu
Thiïn Nga tiïëp tuåc ngûúåc doâng söng Seine.
Túái Montereau, laåi phaãi hoãi nûäa. Lêìn naây taâu Thiïn Nga boã
söng Seine ài vaâo söng Yonne; taâu rúâi Montereau àaä hai thaáng,
trïn taâu coá möåt baâ quyá phaái treã tuöíi ngûúâi Anh vaâ möåt cêåu con trai
luön nùçm duöîi thùèng trïn giûúâng.
Trong khi ài theo taâu Thiïn Nga nhû vêåy chuáng töi túái gêìn
Lise, tim töi àêåp maånh khi tûå hoãi trong khi nghiïn cûáu baãn àöì: sau
Joigny, baâ Milligan choån söng àaâo Bourgogne hay söng àaâo
Nivernais?

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 100

Chuáng töi túái chöî húåp lûu cuãa hai con söng Yonne vaâ
Armencon; taâu Thiïn Nga tiïëp tuåc ài ngûúåc doâng söng Yonne:
chuáng töi seä ài qua Dreuzy vaâ gùåp Lise. Em seä noái cho chuáng töi
biïët vïì baâ Milligan vaâ Arthur.
Suöët tûâ khi chaåy theo taâu Thiïn Nga chuáng töi chùèng mêët thò
giúâ mêëy cho biïíu diïîn nûäa, Capi khöng sao hiïíu àûúåc taåi sao chuáng
töi laåi vöåi vaä nhû thïë.
- Nhanh lïn, - Mattia noái, - àuöíi cho kõp taâu Thiïn Nga.
Àïën töëi khöng bao giúâ chuáng töi phaân naân vò mïåt moãi duâ
àoaån àûúâng ài coá xa àïën àêu.chùng nûäa; ngûúåc laåi chuáng töi thoãa
thuêån mai laåi ra ài tûâ saáng súám.
- Àaánh thûác túá nheá. - Mattia baão, xûa nay noá vöën thñch nguã.
Vaâ möîi khi töi àaánh thûác noá bao giúâ noá cuäng vuâng dêåy rêët nhanh.
Thónh thoaãng noá toã ra rêët tham ùn.
- Túá chó mong baâ Milligan vêîn coân cö bïëp laâm baánh kem mûát
rêët ngon cho cêåu êëy, - noá noái, - chùæc laâ ngon lùæm, baánh kem mûát
mú êëy.
- Cêåu chûa ùn bao giúâ aâ?
- Túá àaä ùn baánh keåp mûát taáo nhûng chûa ùn baánh kem mûát
mú, múái nhòn thêëy thöi. Nhûäng thûá nho nhoã trùng trùæng gùæn vaâo
mûát laâ caái gò êëy nhó?
- Haånh nhên àêëy.
- Öi!
Vaâ Mattia haá miïång nhû thïí àang nuöët caã möåt caái baánh kem
mûát mú.
Vò söng Yonne coá rêët nhiïìu àoaån quanh co giûäa Joigny vaâ
Auxerre maâ chuáng töi thò ài theo àûúâng caái, cho nïn chuáng töi
àûúåc lúåi möåt söë thúâi gian so vúái taâu Thiïn Nga, nhûng tûâ Auxerre
trúã ài thò hïët khaã nùng naây búãi vò taâu Thiïn Nga, theo söng àaâo
Nivernais, chaåy rêët nhanh trïn laân nûúác yïn tônh.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 101

Cûá àïën möîi caái cöëng chuáng töi laåi thu nhêåp thïm tin tûác, vò
trïn söng àaâo ñt taâu beâ qua laåi ai cuäng àïí yá àïën con taâu tröng rêët ñt
giöëng caác con taâu khaác naây.
Khöng nhûäng ngûúâi ta noái vïì taâu Thiïn Nga vúái chuáng töi
maâ con noái túái baâ Milligan "möåt phu nhên ngûúâi Anh rêët töët" vaâ vïì
Arthur "möåt cêåu beá hêìu nhû luác naâo cuäng nùçm trïn caái giûúâng àùåt
trïn cêìu taâu, dûúái möåt caái hiïn phuã àêìy cêy laá vaâ àêìy hoa, nhûng
thónh thoaãng cêåu ta cuäng àûáng dêåy." Vêåy laâ Arthur coá khaá hún.
Chuáng töi túái gêìn Dreuzy; coân hai ngaây, röìi möåt ngaây, röìi vaâi
giúâ.
Cuöëi cuâng chuáng töi nhêån ra khu rûâng muâa thu nùm ngoaái
àaä ài chúi vúái Lise, caã caái cöëng, caã cùn nhaâ nhoã cuãa baâ Catherine.
Tuy chùèng ai noái vúái ai cêu naâo nhûng caã hai chuáng töi, töi
vaâ Mattia cuâng àöìng loâng raão bûúác, chuáng töi khöng ài nûäa maâ
chaåy, Capi chaåy lïn trûúác àïí baáo cho Lise laâ chuáng töi àaä àïën; em
seä ra àoán chuáng töi.
Tuy nhiïn chuáng töi khöng tröng thêëy Lise ra khoãi nhaâ,
chñnh Capi chaåy ra nhû bõ ngûúâi ta àuöíi..Theo baãn nùng caã hai
chuáng töi dûâng ngay laåi vaâ tûå hoãi thïë laâ nghôa thïë naâo, coá chuyïån
gò àaä xaãy ra? Sau àoá chuáng töi tiïëp tuåc ài khöng ai thöët lïn àûúåc lúâi
naâo.
Capi trúã laåi chöî chuáng töi, tiu nghóu tiïën sau chuáng töi. Möåt
ngûúâi àaân öng àang vùån caái van úã cûãa cöëng, khöng phaãi chuá cuãa
Lise. Chuáng töi ài túái têån nhaâ; möåt ngûúâi àaân baâ maâ chuáng töi
khöng quen àang ài ài laåi laåi trong bïëp.
- Thûa, chuáng töi hoãi baâ Suriot aå. - Chuáng töi hoãi baâ.
Baâ ta nhòn chuáng töi möåt chùåp trûúác khi traã lúâi, tûåa nhû
chuáng töi àaä àûa ra möåt cêu hoãi ngúá ngêín.
- Baâ êëy khöng úã àêy nûäa. - Cuöëi cuâng baâ ta àaáp.
- Thïë baâ êëy úã àêu aå?
- ÚÃ Ai Cêåp Töi vaâ Mattia nhòn nhau, sûäng súâ. ÚÃ Ai Cêåp.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 102

Thûåc ra chuáng töi cuäng khöng biïët nûúác naây úã chöî naâo nhûng
mú höì nghô rùçng noá úã rêët xa, bïn kia biïín caã.
- Baâ coá biïët em Lise khöng aå?
- Biïët chûá! Noá ài theo taâu möåt baâ ngûúâi Anh röìi.
Lise trïn taâu Thiïn Nga! Chuáng töi nùçm mú chùng?
Ngûúâi àaân baâ traã lúâi chuáng töi laâ chuáng töi àang úã trong thûåc
tïë hiïín nhiïn.
- Cêåu laâ Reámi chùng? - Baâ hoãi töi.
- Vêng.
- Khi öng Suriot chïët àuöëi... - Baâ baão chuáng töi.
- Chïët àuöëi!
- Chïët àuöëi trong cûãa cöëng êëy! AÂ, caác cêåu khöng biïët àêëy thöi,
sinh û nghïå tûã û nghïå maâ!
Luác öng Suriot chïët àuöëi, Catherine luáng tuáng lùæm. Nhûng
biïët laâm thïë naâo? Tiïìn thiïëu thò laâm sao taåo ra möåt súám möåt chiïìu
àûúåc. Möåt baâ trûúác àêy Catherine úã laâm vuá em, cho Catherine möåt
chöî daåy caác con baâ úã Ai Cêåp. Catherine khöng biïët laâm thïë naâo vò
vûúáng Lise. Thïë laâ möåt buöíi chiïìu kia coá möåt phu nhên ngûúâi Anh
àûa àûáa con trai öëm ài chúi trïn thuyïìn dûâng laåi núi cûãa cöëng. Hoå
noái chuyïån vúái nhau, baâ phu nhên àang tòm möåt àûáa treã àïí chúi
vúái con baâ, beân nhêån nuöi Lise hûáa tröng nom em vaâ chûäa cho em
khoãi bïånh. Baâ phu nhên töët quaá.
Catherine àöìng yá. Lise lïn taâu, Catherine ài Ai Cêåp. Chöìng
töi thay thïë öng Suriot. Trûúác khi.ài, Lise yïu cêìu dò mònh giaãi
thñch cho töi àïí töi noái laåi vúái cêåu khi cêåu àïën thùm noá. Sûå tònh laâ
nhû thïë.
Töi ngúá caã ngûúâi khöng tòm àûúåc lúâi naâo maâ noái, nhûng
Mattia vêîn tónh taáo.
- Vêåy thïë sau àoá baâ ngûúâi Anh ài àêu aå? -Noá hoãi.
- Ài miïìn Nam nûúác Phaáp hoùåc Thuåy Sô; baâ ngûúâi Anh noái seä
viïët thû, cho töi àõa chó nhûng chûa thêëy.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 103

Trong khi töi vêîn coân sûäng súâ thò Mattia laâm möåt àiïìu maâ töi
khöng nghô túái, noá noái ngay:
- Caãm ún baâ.
Chuáng töi laåi ài theo taâu Thiïn Nga khöng chêåm trïî. Chuáng
töi chó dûâng laåi àïí nguã vaâ àïí kiïëm vaâi àöìng xu.
Túái Decize, núi söng àaâo Nivernai àöí vaâo söng Loire, chuáng
töi hoãi thùm tin tûác taâu Thiïn Nga thò àûúåc biïët noá ài theo con
söng àaâo úã bïn, chuáng töi cûá theo con söng àaâo àoá ài Digoin, röìi
sau àoá theo con söng àaâo úã chñnh giûäa maâ túái Chalon.
Baãn àöì cuãa töi chó ra rùçng, nïëu tûâ Charolles chuáng töi ài
thùèng àïën Mêcon thò seä khoãi phaãi ài voâng trong nhiïìu ngaây, nhûng
quyïët àõnh àoá quaá liïìu lônh caã töi vaâ Mattia àïìu khöng muöën theo,
ngöå nhúä taâu Thiïn Nga dûâng úã doåc àûúâng thò chuáng töi àêm ra
vûúåt qua noá, röìi laåi phaãi quay trúã laåi.
Thïë laâ chuáng töi xuöëng söng Saöne tûâ àoaån Chalon ài Lyon.
Giûäa nhûäng chiïëc taâu qua laåi trïn söng Rhöne vaâ söng
Saöne, coá leä taâu Thiïn Nga àaä ài qua maâ khöng ai thêëy. Chuáng töi
hoãi caác thuãy thuã, nhûäng ngûúâi chúã thuyïìn vaâ têët caã nhûäng ai söëng
trïn keâ söng, cuöëi cuâng chuáng töi tin chùæc baâ Milligan àaä túái Thuåy
Sô, do àoá chuáng töi theo söng Rhöne maâ ài.
Túái Seyssel chuáng töi ài xuöëng búâ söng; thêåt ngaåc nhiïn biïët
bao khi tûâ xa töi àaä nhêån ra taâu Thiïn Nga.
Chuáng töi bùæt àêìu chaåy, àuáng taâu Thiïn Nga röìi, tuy nhiïn
tröng noá nhû möåt chiïëc taâu khöng coá ngûúâi; noá àûúåc thaã neo möåt
caách chùæc chùæn àùçng sau möåt caái cûâ baão vïå noá. Trïn taâu caác cûãa
àoáng kñn caã.
Chuyïån gò xaãy ra vêåy? Coá gò xaãy àïën vúái Arthur khöng? Vúái
Lise khöng?.Chuáng töi dûâng chên, tim ngheåt laåi vò lo lùæng.
Coá möåt ngûúâi àûáng gêìn àoá, chuáng töi hoãi öng ta. Àoá chñnh laâ
ngûúâi tröng coi taâu Thiïn Nga.
- Baâ ngûúâi Anh úã trïn taâu vúái möåt cêåu con trai öëm vaâ möåt cö
beá cêm àang úã Thuåy Sô. Baâ boã con taâu laåi vò taâu khöng ngûúåc söng

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 104

Rhöne lïn xa hún àûúåc. Baâ phu nhên ài xe ngûåa vúái hai àûáa treã
con vaâ möåt baâ giuáp viïåc; caác àêìy túá khaác ài sau cuâng vúái haânh lyá;
muâa thu baâ múái trúã laåi lêëy taâu Thiïn Nga, seä theo söng Rhöne
xuöëng têån dûúái biïín vaâ qua muâa àöng úã miïìn Nam nûúác Phaáp.
Chuáng töi laåi thúã àûúåc. Töët àeåp caã thöi.
- Vêåy thïë bêy giúâ baâ phu nhên úã àêu aå?
- Baâ thuï möåt ngöi nhaâ nghó bïn búâ höì Geneâve, maån Vevey
êëy, nhûng töi khöng biïët roä úã chöî naâo.
Lïn àûúâng ài Vevey ngay!
Böën ngaây sau khi rúâi Seyssel chuáng töi bùæt àêìu tòm quanh
khu Vevey giûäa biïët bao biïåt thûå traãi daâi duyïn daáng suöët tûâ caái
höì nûúác xanh trong túái nhûäng sûúân nuái phuã xanh laá cêy rûâng àïí
xem baâ Milligan, Arthur vaâ Lise úã trong caái biïåt thûå naâo. Thïë laâ
cuöëi cuâng chuáng töi àaä àïën núi, vûâa vùån coân coá ba xu trong tuái vaâ
giaây àaä veåt hùèn goát.
Töët nhêët laâ àñch thên chuáng töi phaãi tòm vaâ ài thùm têët caã
nhûäng ngöi nhaâ maâ ngûúâi ngoaåi quöëc coá thïí cû truá; thûåc tïë àiïìu
naây khöng lêëy gò laâm khoá, chuáng töi chó viïåc biïíu diïîn caác tiïët muåc
cuãa chuáng töi trong têët caã caác phöë.
Chó möåt ngaây chuáng töi àaä ài khùæp Vevey vaâ thu àûúåc khaá
nhiïìu tiïìn.
Ngaây höm sau chuáng töi tiïëp tuåc tòm kiïëm úã vuâng ngoaåi vi
Vevey, chuáng töi chúi àaân trûúác cûãa söí nhûäng ngöi nhaâ mùåt ngoaâi
àeåp möåt chuát; nhûng àïën töëi chuáng töi laåi ra vïì nhû höm trûúác; êëy
thïë maâ chuáng töi àaä ài suöët tûâ höì lïn têån trïn nuái laåi tûâ trïn nuái
xuöëng höì, nhòn quanh nhòn quêët, chöëc chöëc laåi hoãi thùm nhûäng
ngûúâi maâ chuáng töi cho laâ sùén saâng nghe vaâ sùén saâng traã lúâi.
Ngaây höm àoá ngûúâi ta cho chuáng töi hai tin vui huåt khi traã
lúâi laâ tuy khöng biïët tïn nhûng hoå biïët roä baâ phu nhên maâ chuáng
töi noái túái.
Möåt lêìn hoå chó cho chuáng töi túái möåt nhaâ nghó giûäa lûng
chûâng nuái, lêìn kia hoå khùèng àõnh baâ ta úã bïn búâ höì. Àuáng laâ hai baâ

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 105

ngûúâi Anh thêåt, nhûng khöng phaãi baâ Milligan..Möåt buöíi chiïìu,
chuáng töi biïíu diïîn hoâa nhaåc giûäa phöë, trûúác mùåt chó coá möåt caái
cöíng sùæt maâ chuáng töi chuã yá haát voång vaâo àoá, sau lûng chuáng töi laâ
möåt bûác tûúâng, chuáng töi khöng quan têm.
Töi haát àïën àinh tai nhûác oác àoaån àêìu baâi ca cuãa töi vïì Na-
pö-li vaâ àang chuêín bõ haát tiïëp sang àoaån sau thò böîng nhiïn
chuáng töi nghe thêëy úã àùçng sau, bïn kia bûác tûúâng, möåt tiïëng kïu;
röìi coá ai àoá haát lïn àoaån hai cuãa baâi haát bùçng möåt gioång yïëu úát vaâ
nghe rêët laå tai:
Gioång ai thïë nhó?
- Arthur chùng? - Mattia hoãi.
Khöng, khöng phaãi Arthur.
Khöng thïí chõu àûång nöíi nûäa, töi kïu lïn:
- Ai haát àoá nhó?
Vaâ gioång kia traã lúâi:
- Reámi!
Tïn töi thay cho cêu traã lúâi! Töi vaâ Mattia nhòn nhau sûäng
súâ. Chuáng töi cûá àûáng ngêy ra nhû vêåy trûúác mùåt nhau. Töi böîng
thêëy àùçng sau Mattia, úã àêìu bûác tûúâng, phña trïn möåt haâng giêåu
thêëp coá chiïëc muâi-xoa trùæng vêîy vêîy trong gioá; chuáng töi chaåy laåi
phña àoá.
Chó maäi túái khi chaåy túái haâng giêåu chuáng töi múái biïët caánh
tay vêîy caái khùn àoá laâ tay ai:
- Lise!
Cuöëi cuâng, chuáng töi àaä tòm thêëy em, cuâng vúái em seä laâ baâ
Milligan vaâ Arthur.
Nhûng ai àaä haát múái àûúåc chûá? Àoá laâ cêu hoãi maâ caã hai
chuáng töi, Mattia vaâ töi cuâng àöìng thúâi hoãi em, ngay khi chuáng töi
àaä tòm ra lúâi àïí noái.
- Em chûá ai. - Lise noái.
Lise haát! Lise noái!

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 106

Àaânh rùçng trûúác àêy àaä bao lêìn töi nghe noái möåt ngaây kia
Lise seä trúã laåi noái àûúåc rêët coá thïí laâ nhúâ möåt xuác àöång thêåt maånh;
töi vêîn khöng sao tin àûúåc àiïìu àoá xaãy ra.
ÊËy thïë maâ àiïìu àoá laåi thûåc hiïån àûúåc àêëy; em àaä noái àûúåc;
pheáp thêìn àaä hoaân thaânh; vaâ chñnh laâ nhúâ nghe töi haát, thêëy laåi töi
trúã vïì vúái em trong khi tûúãng àaä mêët töi vônh viïîn em àaä coá caái xuác
àöång thêåt maånh àoá!
Chó vúái yá nghô àoá baãn thên töi cuäng xuác àöång dûä döåi àïën nöîi
töi phaãi nùæm vaâo möåt caânh cêy bïn haâng giêåu.
Nhûng khöng thïí buöng xuöi theo nhûäng caãm xuác àoá maäi:.-
Baâ Milligan àêu, - töi hoãi, - Arthur àêu?
Lise mêëp maáy möi àïí noái nhûng chó bêåt ra àûúåc nhûäng tiïëng
bêåp beå khöng àêu vaâo àêu.
Thïë laâ em laåi duâng tay àïí diïîn àaåt yá mònh cho nhanh.
Mùæt töi theo doäi ngön ngûä àoá cuãa em àöìng thúâi töi tröng thêëy
úã xa xa têån cuöëi vûúân möåt ngûúâi àêìy túá àang àêíy möåt caái xe daâi.
Trïn xe coá Arthur nùçm duöîi thùèng, phña sau laâ meå noá vaâ... töi cuái
hùèn ngûúâi xuöëng àïí xem cho roä... vaâ öng James Milligan; ngay lêåp
tûác töi ngöìi suåp xuöëng sau haâng giêåu vaâ vöåi vaâng baão Mattia cuäng
laâm nhû thïë. Khöng nghô ra James Milligan khöng biïët mùåt
Mattia.
Giêy phuát hoaãng höët àaä qua, töi hiïíu rùçng Lise seä sûäng súâ
khi thêëy chuáng töi biïën mêët. Töi húi nhoãm ngûúâi lïn möåt chuát khe
kheä baão em:
- Khöng thïí àïí James Milligan tröng thêëy anh àûúåc, hùæn seä
laâm anh phaãi trúã laåi bïn Anh mêët.
Em giú hai caánh tay lïn súå haäi.
- Em cûá àûáng yïn, - töi tiïëp tuåc noái, - àûâng noái gò vïì boån anh
caã; chñn giúâ saáng mai, boån anh seä trúã laåi chöî naây; cöë gùæng chó coá
möåt mònh thöi nheá, bêy giúâ em ài ài.
Àöìng thúâi chuáng töi êín mònh sau bûác tûúâng.

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 107

- Cêåu aå, - Mattia baão töi, - túá phaãi ài gùåp baâ Milligan ngay àïí
noái vúái baâ... têët caã nhûäng gò chuáng mònh biïët. James Milligan àaä
thêëy mùåt túá bao giúâ àêu, hùæn khöng thïí liïn hïå túái cêåu vaâ gia àònh
Driscoll àûúåc. Baâ Milligan seä quyïët àõnh chuáng ta phaãi laâm gò.
Töi chúâ rêët lêu múái thêëy Mattia trúã laåi coá baâ James Milligan
ài cuâng. Töi chaåy túái, baâ àûa tay ra, töi cêìm lêëy tay baâ maâ hön;
nhûng baâ öm lêëy töi, vaâ cuái xuöëng dõu daâng hön töi trïn traán.
- Con aå, - baâ noái mùæt khöng rúâi töi, - baån con àûa àïën cho ta
nhûäng tin rêët quan troång; con haäy kïí cho ta nghe con túái gia àònh
Driscoll nhû thïë naâo vaâ chuyïën túái thùm cuãa James Mil-ligan ra
sao.
Töi thuêåt laåi nhûäng àiïìu àûúåc hoãi.
- Têët caã nhûäng àiïìu naây àöëi vúái con coá yá nghôa cûåc kyâ troång
àaåi. Kïí tûâ ngaây höm nay con vaâ baån con phaãi tûâ boã ngay cuöåc àúâi
khöí cûåc naây. Trong hai giúâ nûäa caác con haäy àïën Territet, khaách
saån nuái Alpes, ta seä gûãi ngûúâi tin cêåy àïën giûä chöî trûúác; chuáng ta
seä gùåp nhau úã àoá vò ta buöåc phaãi xa caác con bêy giúâ..Baâ laåi öm hön
töi vaâ àûa tay cho Mattia bùæt, röìi nhanh choáng rúâi chên.
Ngaây höm sau baâ Milligan túái thùm chuáng töi; ài theo baâ laâ
möåt ngûúâi thúå may vaâ möåt baâ chuyïn traách àöì vaãi hoå ào ngûúâi
chuáng töi àïí may quêìn aáo, may aáo sú mi.
Suöët böën ngaây liïìn ngaây naâo baâ cuäng àïën.
Ngaây thûá nùm thò baâ phuåc vuå maâ töi àaä gùåp trïn taâu Thiïn
Nga túái chöî chuáng töi maâ khöng phaãi laâ baâ Milligan. Baâ phuåc vuå
noái laâ baâ Milligan chúâ chuáng töi úã chöî baâ vaâ baâ ta àûa chuáng töi ài.
Arthur chòa tay cho töi; töi chaåy túái chöî noá, töi öm hön Lise,
nhûng baâ Milligan öm hön töi.
- Cuöëi cuâng, - baâ noái, - àaä àïën luác con coá thïí trúã vïì àuáng chöî
cuãa con àûúåc röìi.
Töi tröng thêëy maá Barberin ài vaâo tay öm möåt nùæm quêìn aáo
treã con.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 108

Trong khi töi öm hön maá, baâ Milligan ra lïånh gò àoá cho möåt
ngûúâi àaây túá, töi chó nghe thêëy tïn James Milligan, tïn naây laâm
mùåt töi xanh ài vò súå.
- Khöng viïåc gò phaãi súå caã con aå. - Baâ Mil-ligan dõu daâng baão
töi. - ngûúåc laåi, con laåi gêìn ta àêy.
Ngay luác àoá cûãa phoâng khaách múã ra trûúác mùåt James
Milligan, hùæn nhòn thêëy töi.
Baâ Milligan khöng àïí hùæn coá thò giúâ noái.
- Töi múâi chuá àïën àïí giúái thiïåu vúái chuá con trai caã cuãa töi maâ
töi haånh phuác àaä tòm thêëy chaáu, chñnh chuá cuäng biïët chaáu phaãi
khöng, úã nhaâ caái tïn àaä ùn cùæp chaáu êëy, chuá àïën àïí hoãi thùm hùæn
vïì tònh hònh sûác khoãe cuãa chaáu, coá phaãi khöng naâo?
- Thïë nghôa laâ thïë naâo?... - James Milligan noái, mùåt biïën sùæc.
- ... Tïn êëy, ngaây höm nay àang ngöìi tuâ vïì töåi ùn cùæp trong
möåt nhaâ thúâ, àaä thuá nhêån têët caã..

http://ebooks.vdcmedia.com
KHÖNG GIA ÀÒNH 109

CHÛÚNG IX : TRONG GIA ÀÒNH

Nhiïìu nùm tröi qua.


Giúâ àêy töi úã trong lêu àaâi nhoã cuãa cha öng töi úã Cöng viïn
Milligan, nûúác Anh.
Àûáa treã khöng gia àònh khöng nhûäng coá möåt ngûúâi meå, möåt
ngûúâi em trai noá yïu vaâ yïu noá, coân coá töí tiïn àaä àïí laåi cho noá möåt
tïn tuöíi àaáng kñnh vaâ möåt gia saãn khöng nhoã.
Àûáa treã khöën khöí maâ höìi nhoã àaä tûâng bao àïm nguã trong
vûåa thoác, trong chuöìng boâ hay möåt goác rûâng giûäa trúâi khuya, nay
laâ thûâa kïë cuãa möåt toâa lêu àaâi traáng lïå.
Chuáng töi sùæp laâm lïî rûãa töåi cho con trai àêìu cuãa chuáng töi,
beá Mattia.
Cuöåc höåi ngöå naây töi töí chûác àïí laâm vúå töi ngaåc nhiïn: naâng
sùæp gùåp cha, chõ, hai anh vaâ dò naâng. Têët caã seä úã dûúái maái nhaâ
chuáng töi töëi nay.
Nhûng kòa, meå töi àïën kòa, töi tröng thêëy baâ höm nay khöng
khaác gò tröng thêëy baâ lêìn àêìu trïn taâu Thiïn Nga. Baâ dûåa vaâo
caánh tay Arthur, nay àaä trúã thaânh möåt thanh niïn àeåp àeä vaâ
cûúâng traáng.
Caách sau hai ngûúâi mêëy bûúác töi thêëy möåt baâ giaâ ùn mùåc
theo kiïíu nöng dên Phaáp, bïë trong tay möåt àûáa beá tñ xñu boåc trong
möåt caái aáo löng trùæng; àoá laâ maá Barberin vaâ con trai töi.
Chuá nhoã nhaåc sô àûúâng phöë, baån töi, em ruöåt töi, Mattia àaä
trúã nïn möåt nghïå sô lúán. Thaânh cöng rûåc rúä cuãa Mattia cuäng laâ cuãa
töi, chùèng khaác gò haånh phuác cuãa töi cuäng laâ cuãa noá.

http://ebooks.vdcmedia.com
Hector Malot 110

Àuáng luác naây coá tiïëng baánh xe vang àïën têån tai chuáng töi,
chuáng töi vöåi chaåy ra cûãa söí xem vaâ tröng thêëy möåt chiïëc xe ngûåa
lúán böën baánh, trong àoá Lise, vúå töi, nhêån ra cha mònh, dò
Catherine, chõ eátiennette, hai anh Alexis vaâ Ben-jamin cuãa mònh.
Àùçng sau chiïëc xe naây laâ möåt chiïëc xe àöåc maä do Bob cêìm cûúng.
Chuáng töi xuöëng bêåc tam cêëp àoán khaách.
Bûäa cúm töëi àoaân tuå têët caã chuáng töi quanh baân vaâ dô nhiïn,
chuáng töi noái vïì quaá khûá..Cúm xong, Mattia laåi gêìn töi, keáo töi ra
khe cûãa söí:
- Túá coá yá naây, - noá baão töi, - ta cuâng chúi baâi ca xûá Na-pö-li
cuãa cêåu ài.
Chuáng töi cêìm lêëy nhaåc cuå. Moåi ngûúâi vêy quanh chuáng töi;
luác naây Capi xuêët hiïån; noá nhêån ra cêy àaân haác-pú vaâ khêåp khiïîng
ài ra, miïång ngêåm caái àôa taách; noá muöën ài möåt voâng quanh "cûã
toåa àaáng kñnh" trïn hai chên sau nhûng yïëu quaá khöng àûáng nöíi
nûäa, noá beân ngöìi xuöëng vaâ àïí chaâo "cûã toåa" noá àùåt möåt baân chên
trûúác lïn ngûåc.
Baâi haát àûúåc haát xong, Capi cöë àûáng dêåy, thöi thò àûúåc sao
hay vêåy, àïí ài quyïn tiïìn; ngûúâi naâo cuäng cho chuát gò vaâo caái àôa,
Capi mang tiïìn laåi cho töi. Àoá laâ moán tiïìn lúán nhêët töi chûa thu
àûúåc bao giúâ; toaân laâ nhûäng àöìng vaâng vaâ nhûäng àöìng baåc.
Töi hön noá trïn muäi nhû trûúác kia möîi lêìn noá an uãi töi, vaâ kyã
niïåm thúâi thú êëu naây cuãa töi laâm naãy ra möåt yá nghô maâ töi giaãi
thñch ngay vúái moåi ngûúâi:
- Moán tiïìn naây seä laâ moán tiïìn àêìu tiïn cho vaâo quyä xêy möåt
caái nhaâ cho caác nhaåc sô tñ hon cuãa àûúâng phöë; meå töi vaâ töi seä àoáng
goáp nöët phêìn coân laåi.
- Thûa baâ thên mïën, - Mattia noái, hön tay meå töi, - con cuäng
xin goáp möåt phêìn nhoã vaâo àoá; nïëu baâ cho pheáp, tiïìn thu àûúåc trong
buöíi hoâa nhaåc túái cuãa con úã Londres seä thïm vaâo söë tiïìn thu àûúåc
cuãa Capi. Vaâ vò Mattia gioãi nhaåc hún töi, cêåu àûúåc giao cho ghi
cheáp baâi haát êëy.

http://ebooks.vdcmedia.com

You might also like