Professional Documents
Culture Documents
. (cot@ = cos@:sin@) Version 2: Bt c qu tang Sin nm trn cos Ctang ci li Cos nm trn sin! GI TR LNG GIC CA CC CUNG C BIT Cos i, sin b, ph cho, khc pi tan Cosin ca hai gc i bng nhau; sin ca hai gc b nhau th bng nhau; ph cho l 2 gc ph nhau th sin gc ny = cos gc kia, tan gc ny = cot gc kia; tan ca hai gc hn km pi th bng nhau. CNG THC CNG
Cos cng cos bng hai cos cos cos tr cos bng tr hai sin sin Sin cng sin bng hai sin cos sin tr sin bng hai cos sin. Sin th sin cos cos sin Cos th cos cos sin sin coi chng (du tr). Tang tng th ly tng tang Chia mt tr vi tch tang, d m. CNG THC NHN BA
Nhn ba mt gc bt k, sin th ba bn, cos th bn ba, du tr t gia hai ta, lp phng ch bn, Tan mnh cng vi tan ta, bng sin 2 a trn cos ta cos mnh... Mt bi th khc v cch nh cng thc: tan(a+b)=(tan+tanb)/1-tana.tanb l tan mt tng hai tng cao rng trn thng tng tan cng tan tan di h tng s 1 ngang tng dm tr mt tch tan tan oai hng
Cos cos na cos-cng, cng cos-tr Sin sin na cos-tr tr cos-cng Sin cos na sin-cng cng sin-tr CNG THC BIN I TNG THNH TCH
sin tng lp tng sin c c tng lp hiu i c i chng cn tan t cng i tan (hoc l: tan tng lp tng hai tan) mt tr tan tch mu mang thng su gp hiu ta ch lo u, i tr thnh cng ghi su vo lng
Mt phin bn khc ca cu Tan mnh cng vi tan ta, bng sin 2 a trn cos ta cos mnh... l tanx + tany: tnh mnh cng li tnh ta, sinh ra hai a con mnh con ta tanx - tan y: tnh mnh hiu vi tnh ta sinh ra hiu chng, con ta con mnh
Sin, cos mu ging nhau ch khc Ai cng l mt cng bnh t (1+t^2) Sin th t c hai t (2t), cos th t c 1 tr bnh t (1-t^2). 2
1. nh l csin trong tam gic Nu ABC l tam gic vung ti A (h. 44) th theo nh l Py-ta-go ta c
Hay
Hnh 44 Ti trc tip tp hnh hc ng: L10_nc_ch2_h44.ggb Xem trc tip hnh v ng trn mn hnh. C th chng minh ngn gn ng thc (*) nh sau
?1. Trong chng minh trn, gi thit gc A vung c s dng nh th no? By gi ta hy xt mt tam gic ABC ty . 1. Hy lm tng t nh chng minh trn, ri t BC = a, CA = b, AB = c, i n cng thc a2 = b2 + c2 2bc cosA. Nh vy ta c nh l sau y, gi l nh l csin trong tam gic. NH L
2. T nh l trn, hy pht biu bng li cng thc tnh mt cnh ca tam gic theo hai cnh cn li v csin ca gc xen gia hai cnh . ?2. Khi ABC l tam gic vung, chng hn , nh l csin tr thnh nh l quen thuc no?
3. T nh l csin hy vit cng thc tnh gi tr cosA, cosB, cosC theo a, b, c. T hot ng ny ta c h qu sau y trong tam gic ABC H QU
V d 1. Hai chic tu thy cng xut pht t mt v tr A, i thng theo hai hng to vi nhau gc 60o. Tu B chy vi tc 20 hi l mt gi. Tu C chy vi tc 15 hi l mt gi. Sau 2 gi, hai tu cch nhau bao nhiu hi l ? (1 hi l 1,852 km). 3
Gii. (h. 45) Sau 2 gi tu B i c 40 hi l, tu C i c 30 hi l. Vy tam gic ABC c AB = 40, AC = 30, . p dng nh l csin vo tam gic ABC, ta c a2 = b2 + c2 2bc cosA. = 302 + 402 2.30.40.cos60o = 900 + 1600 1200 = 1300. Vy (hi l). Sau 2 gi, hai tu cch nhau khong 36 hi l.
Hnh 45 Ti trc tip tp hnh hc ng: L10_nc_ch2_h45.ggb Xem trc tip hnh v ng trn mn hnh. V d 2. Cc cnh ca tam gic ABC l a = 7, b = 24, c = 23. Tnh gc A. Gii. (h. 46) Theo h qu nh l csin ta c
T ta c
Hnh 46 Ti trc tip tp hnh hc ng: L10_nc_ch2_h46.ggb Xem trc tip hnh v ng trn mn hnh. CH : Nu s dng my tnh b ti (MTBT) tnh gc A khi bit cosA = 0,9565, ta c th lm nh sau 1) i vi MTBT CASIO fx-220 hoc fx-500A th n 0,9565 2) i vi MTBT CASIO fx-500MS th n . Kt qu: . . Kt qu: .
Ngoi ra, c th dng mt s loi MTBT khc tnh ton, nh CANON, SHARP hoc cc MTBT c chc nng 4
tng ng. 2. nh l sin trong tam gic Cho tam gic ABC c BC = a, CA = b, AB = c ni tip ng trn (O ; R). Nu gc A vung (h. 47) th a = 2R v d thy a = 2RsinA, b = 2RsinB, c = 2RsinC. (1) By gi xt trng hp gc A khng vung. Ta chng minh cc cng thc (1) vn ng.
Hnh 47 Ti trc tip tp hnh hc ng: L10_nc_ch2_h47.ggb Xem trc tip hnh v ng trn mn hnh. 4. ( chng minh cc cng thc (1)) Gi (O, R) l ng trn ngoi tip tam gic ABC, v ng knh BA ca ng trn. Hy chng t hy kt thc chng minh. trong c hai trng hp: Gc BAC l gc nhn (h. 48a), l gc t (h. 48b). T
Hnh 48 Ti trc tip tp hnh hc ng: L10_nc_ch2_h48.ggb Xem trc tip hnh v ng trn mn hnh. T ta c nh l
V d 3. T hai v tr A v B ca mt ta nh, ngi ta quan st nh C ca ngn ni (h. 49). Bit rng cao AB bng 70m, phng nhn AC to vi phng nm ngang gc 30o , phng nhn BC to vi phng nm ngang gc 15o30. Hi ngn ni cao bao nhiu mt so vi mt t ? Gii. (h. 49) T gi thit, ta suy ra tam gic ABC c
Theo nh l sin ta c
Hay
Gi CH l khong cch t C n mt t. Tam gic vung ACH c cnh CH i din vi gc 30 o nn . Vy ngn ni cao khong 135m.
Kt qu: b 269,4. V d 4. Cho tam gic ABC c a = 4, b = 5, c = 6. Chng minh rng sinA 2sinB + sinC = 0. Gii. Gi R l bn knh ca ng trn ngoi tip tam gic ABC. T nh l sin, ta c
AL Kashi nh l cosin trong tam gic cn c gi l nh l An Ka-si (AL Kashi) tn ca nh thin vn hc v ton hc Trung , mt trong nhng nh bc hc ln cui cng ca trng phi Xa-mc-kan (Samarkand) u th k XV). 3. Tng bnh phng hai cnh v di ng trung tuyn ca tam gic Bi ton 1. Cho ba im A, B, C trong BC = a > 0. Gi I l trung im ca BC, bit AI = m (h. 50). Hy tnh AB2 + AC2 theo a v m.
5. ( gii Bi ton 1). Hy vit . Bi ton 2. Cho hai im phn bit P, Q. Tm tp hp cc im M sao cho MP 2 + MQ2 = k2 , trong k l s cho trc. ri tnh i n kt qu
Hnh 51 6. T (*) hy suy ra li gii ca Bi ton 2. Bi ton 3. Cho tam gic ABC. Gi ma , mb , mc l di cc ng trung tuyn ln lt ng vi cc cnh BC = a, CA = b, AB = c. Chng minh cc cng thc sau y, gi l cng thc trung tuyn
Gii. T kt qu ca Bi ton 1, ta suy ra ngay cng thc cn chng minh. Din tch tam gic Vi tam gic ABC, ta k hiu ha, hb, hc l di cc ng cao ln lt ng vi cc cnh BC, CA, AB ; R, r ln lt l bn knh ng trn ngoi tip, ni tip tam gic ; l na chu vi tam gic. Ta c th tnh din tch S ca tam gic ABC bng cc cng thc sau y
Hy tnh ha trong tam gic AHB theo cnh c v gc B, ri thay vo cng thc (ch xt c hai trng hp H nm trong, H nm ngoi on BC).
Hnh 52a Ti trc tip tp hnh hc ng: L10_nc_ch2_h52a.ggb Xem trc tip hnh v ng trn mn hnh.
Hnh 52b Ti trc tip tp hnh hc ng: L10_nc_ch2_h52b.ggb Xem trc tip hnh v ng trn mn hnh.
8. T cng thc (2) v nh l sin, hy suy ra cng thc (3). 9. (h. 53) Gi (O ; r) l ng trn ni tip tam gic ABC. rng S l tng din tch cc tam gic OBC, OCA, OAB. Hy p dng cng thc (1) suy ra cng thc (4).
Hnh 53 Ti trc tip tp hnh hc ng: L10_nc_ch2_h53.ggb Xem trc tip hnh v ng trn mn hnh. - Chng minh cng thc H-rng
- Ngi ta gi tam gic c di cc cnh l ba s nguyn lin tip v c din tch bng mt s nguyn l tam gic H-rng. Cc tam gic c di cc cnh nh sau 3;4;5 13 ; 14 ; 15 51 ; 52 ; 53 L nhng tam gic H-rng. 10. Hy tnh din tch ca ba tam gic H-rng trn. 5. Gii tam gic v ng dng thc t Gii tam gic l tnh cc cnh v cc gc ca tam gic da trn mt s iu kin cho trc. V d 5. Cho tam gic ABC. Bit a = 17,4 ; Gii. (h. 54) . Tnh gc A v cc cnh b, c ca tam gic .
10
Hnh 54 Ti trc tip tp hnh hc ng: L10_nc_ch2_h54.ggb Xem trc tip hnh v ng trn mn hnh. Ta c
Theo nh l sin ta c
V d 6. Cho tam gic ABC. Bit a = 49,4 ; b = 26,4 ; Gii. (h. 55) Theo nh l csin ta c c2 = a2 + b2 2abcosC = (49,4) 2 + (26,4)
2
2.49,4.26,4.cos47o20 1369,58.
Xem trc tip hnh v ng trn mn hnh. V d 7. Cho tam gic ABC. Bit a = 24 ; b = 13 ; c = 15. Tnh cc gc A, B, C. Gii. (h. 56) Theo h qu ca nh l csin, ta c
Hnh 56 Ti trc tip tp hnh hc ng: L10_nc_ch2_h56.ggb Xem trc tip hnh v ng trn mn hnh. V d 8. Dng dy cao th ni thng t v tr A n v tr B di10km, t v tr A n v tr C di 8km, gc to bi hai ng dy trn bng 75o . Tnh khong cch t v tr B n v tr C (h. 57).
Hnh 57 Ti trc tip tp hnh hc ng: L10_nc_ch2_h57.ggb Xem trc tip hnh v ng trn mn hnh. Gii. p dng nh l csin vo tam gic ABC, ta c a2 = b2 + c2 2bc.cosA 82 + 102 2.8.10.cos75o 123. Hnh 58 12
Ti trc tip tp hnh hc ng: L10_nc_ch2_h58.ggb Xem trc tip hnh v ng trn mn hnh. Gii. Xt tam gic ABC. Ta c = 1800 (600 + 450) = 750
13