Chlorine

Chlorine laø chaát khöû truøng ñöôïc aùp duïng roäng raõi trong caáp vaø
xöû lyù nöôùc thaûi
Quaù trình chorine hoùa coù theå saûn sinh ra trihalomethanes vaø
cac
caùc dan xuatt höu
daån xuaá höõu cô coù
co the
theå gay
gaây nguy hai
haïi ñeá
ñen söc
n söù c khoe
khoûe
Vì vaäy, vieäc söû duïng chlorine oxide vaø ozone laø chaát thay theá
ngaøy caøng gia taêng

1
Visu

Phöông phaùp khöû truøng

Xöû Lyù Nhieät:
• Ñun soâi trong 5-20 phuùt
• Khoâng thích hôïp XL caác coù Q lôùn
Thí h hôï
• Thích h p cho
h gia
i ñình
ñì h xll nöôù
ö ùc aêên uoááng

Xöû Lyù Böùc Xaï:

• Tia naéng tröïc tieáp
• UV: Ít söû duïng cho Q lôùn do giaù thaønh cao;
LTV ñeøn cöïc tím (low pressure mercury vapor)
Böôùc soùng = 260-265 nm (thoâng thöôøng 253 nm)
Hieäu quaû khöû truøng giaûm khi caøng caùch xa nguoàn phaùt xaï

Xöû Lyù Hoùa chaát:

• Chaát oxi hoùa maïnh: chlorine, ozone, bromine, iodine

2
Visu

1
 UV

3
Visu

UV

4
Visu

2
 Ozone
Hình thaønh khi luoàng khí ñi qua vuøng ñieän theá cao giöõa hai
ñieän cöïc
Khí ñoäc, hôi xanh, coù muøi cay
Gay
Gaây haï
haii söc
söùc khoe
khoûe ô
ôû nong
noàng ñoä 0.25 mg/L, cöï
cöc c ñoäc ô
ôû C = 1mg/L
Chaát oxy hoùa maïnh ñeå khöû truøng, maøu vaø muøi vò
Khoâng oån ñònh vaø maát ñi trong vaøi phuùt
Khoâng hình thaønh löôïng dö Î khoâng theå khöû truøng trong heä
thoáng phaân phoái
Saûn xuaát ozone ñoøi hoûi naêng löôïng lôùn
Duy trì haøm löôïng 0.4 mg/L, thôøi gian t = 4phuùt

5
Visu

Chlor hoùa
Reõ tieàn Î söû duïng roäng raõi trong XLN ñoâ thò
Khi hieåu vaø vaän haønh ñuùng Î laù quaù trình an toaøn, thöïc teá vaø
hieäu quaû.
Thöôøng sö
Thöông söû duï
dungng ñeå
ñe::
9 Khöû truøng beå chöùa, ñöôøng oáng
9 Oxy hoùa saét, mangan vaø H2S;
9 Khöû muøi, vò, taûo vaø vaùng nhôùt (quaàn theå vi sinh soáng baùm)

6
Visu

3
Phaûn ÖÙng Chlor hoùa
Cl2 + H2O Î HOCl + HCl
Chlorine Acid hypochloric

HOCl ↔ H+ + OCl-
Hypochloric acid ion hypochlorite

HOCl vaø OCl-: chlo dö töï do

HOCl coù hieäu quaû khöû truøng cao hôn

2 mg/L

Chlo dö
(chlorine residual)

2 mg/L

löôïng Chlo cho vaøo

7
Visu

Phaûn ÖÙng Chlor hoùa

NH3 + HOCl Î NH2Cl + H2O NHCl2 + HOCl Î NHCl3 + H2O
ammonia Monochloramine dichloramine trichloramine
NH2Cl + HOCl Î NHCl2 + H2O NHCl3 + HOCl Î N2 + HCl + H2O
monochloramine dichloramine trichloramine

Tieâu thuï chlo Hình thaønh caùc Hình thaønh

Phaù huûy chlo dö (daïng
dö do caùc hôïp chloramine vaø hôïp chloramine töï do vaø daïng
chaát khöû chaát chlo höõu cô
keát hôïp)

B
Chlo dö
(chlorine residual)
C Chlo dö töï do

Ñieåm tôùi haïn

(breakpoint)
Chlo dö keát hôïp
A
O
löôïng Chlo cho vaøo 8
Visu

4
 Yeáu toá aûnh höôûng
Yeáu toá aûnh höôûng:
• Haøm löôïng CKT vaø thôøi gian tieáp xuùc
• Nhieät ñoä
• pHH
• Caùc chaát trong nöôùc (SS, ñuïc)

Haøm löôïng vaø thôøi gian tieáp xuùc (C x t)

Nt
= (1 + 0.23 × C t × t )
−3

No
Nt = Soá Coliform ôû thôøi gian t,
No = Soá Coliform ôû thôøi gian ban ñaàu to
Ct = Haøm löôïng cho dö ôû thôøi gian t,
t = Thôøi gian löu nöôùc, phuùt,

9
Visu

Nguyeân Taéc Chlo hoùa

Nhieät ñoä:
• Hieäu quaû khöû truøng keùm ôû nhieät ñoä thaáp

SS, ñuc:
ñuïc:
• SS , ñuïc cao Î hieäu quaû thaáp

pH:
• Hieäu quaû khöû truøng HOCl cao hôn so vôùi OCl-
• HOCl phaân ly yeáu ôû pH thaáp

10
Visu

5
 Daïng Chlorine
Khí Chlo (Cl2), Nöôùc javen (NaOCl), Ca(OCl)2 vaø (ClO2)
Khí Chlo:
• Tæ troïng = 2.5 laàn KKhí; vaøng hôi xanh laù; ñoäc vaø cay; aên moøn
• Gaây toån thöông maét, ñöôøng hoâ haáp ôû noàng ñoä cao
• Chlo loûng taïo thaønh töø eùp khí chlo Î bình chlo aùp löïc cao
• Thöôøng söû duïng nhieàu trong XLNC ñoâ thò
Ca(OCl)2:
• Raén, traéng
• 65% chlorine Î 1.54 gram Ca(OCl)2 = 1 gram chlorine

NaOCl:
• Loûng, vaøng, saùng
• Ñònh phaân töø muoái Î noàng ñoä 9-15% NaOCl
• Coù tính kieàm (pH = 9-11)
• 65% chlorine Î 1.54 gram Ca(OCl)2 = 1 gram chlorine
11
Visu

Caùc phaûn öùng khaùc cuûa Chlorine

Phaûn öùng vôùi chaát khöû: H2S, Fe2+, Mn2+, NO-2, caùc chaát höõu cô
coù caùc lieân keát khoâng baûo hoøa (unsaturated linkages) nhö phenol
taïo thaønh caùc mono-, di-, trichlorophenol coù theå gaây muøi vaø vò.
Phaûn uùng vôùi Br- taïo thaønh HOBr cuûng laø chaát oxy hoùa maïnh
Ph ûn öùng vôù
Phaû ôùi caùùc hôï
hô p chaá
h át humic
h i taï
t o thaø
th ønh caùùc saûûn phaå
h åm
halogen hoùa nhö nhoùm THM (chloroform, bromodichloromethane,
dibromochloromethane), chaát coù theå gaây ung thö
Lieàu löôïng THM cho pheùp trong nöôùc uoáng < 100 μg/L

12
Visu

6
 Phöông phaùp xaùc ñònh chlrorine dö
Phöông phaùp tinh boät-iodide (xaùc ñònh toång löôïng chlo dö):
Cl2 + 2I- Æ I2 + 2Cl-
I2 + tinh boät Æ maøu xanh
Söû duïng dung dòch ñònh phaân Na2S2O3 ñeå xaùc ñònh löôïng I2 vôùi
ñieååm cuoái laø ñieååm maát maøu xanh.
I2 + 2 Na2S2O3 Æ Na2S4O6 + 2NaI

Phöông phaùp orthotolidine:

orthotolidine laø chaát chæ thò maøu cho chlo dö
Söû duïng ñóa thuûy tinh maøu/tube dung dòch chuaån
Phöông phaù
phap p naø
nayy thích hôï
hôp p phan
phaân tích tai
taïi hieän tröôø
tröông,
ng, tuy nhien
nhieân
ñoä sai soá lôùn.
Ortholidine laø chaát gaây ra ung thö Æ haïn cheá söû duïng

13
Visu

Phöông phaùp xaùc ñònh chlrorine dö

Phöông phaùp xaùc ñònh chlo töï do vaø chlorine keát hôïp:
Phöông phaùp ñònh phaân amperometric:
ƒ Phenylarshine oxide (C6 H5 AsO) laø chaát khöû ñöôïc söû duïng laø chaát
ñònh phaân;
ƒ chloramines
hl i oxy h hoa
ù iodide,
i did sau ññoù C6 H5 AsO
A O khöû
khö free
f iodine;
i di
ƒ Söû duïng thieát bò ñònh phaân amperometric + ñieän cöïc patinum
quay (döïa treân nguyeân taéc phaân cöïc).
Phöông phaùp DPD:
‰ N,N-diethyl-p-phenylenediamine phaûn uùng vôùi chlorine dö taïo
thaønh dung dòch maøu ñoû.
‰ Neáu maãu coù chloramine cho iodide vaøo, choramines phaûn öùng
tao
taï o thaø
thanh
nh iodine, iodine naø
nay y phaû
phan n öng
öùng vôi
vôùi DPD tao
taïo thaø
thanhnh maø
mau u ño
ñoû
ôû pH = 6.2 – 6.5
‰ Cöôøng ñoä maøu ñoû ñöôïc caùc ñònh baèng phöông phaùp ñònh phaân
vôùi dung dòch saét II ñeán khi maøu ñoû bieán maát

14
Visu