Professional Documents
Culture Documents
Khoa in in t
n mn hc
MC LC
trang
n mn hc
n mn hc
LI NI U
Ngy nay vi s pht trin nhanh chng ca k thut bn dn cng sut ln, cc thit
b bin i in nng dng cc linh kin bn dn cng sut c s dng nhiu trong
cng nghip v i sng nhm p ng cc nhu cu ngy cng cao ca x hi. Trong
thc t s dng in nng ta cn thay i tn s ca ngun cung cp, cc b bin tn
c s dng rng ri trong truyn ng in, trong cc thit b t nng bng cm ng,
trong thit b chiu sng... B nghch lu l b bin tn gin tip bin i mt chiu thnh
xoay chiu c ng dng rt ln trong thc t nh trong cc h truyn ng my bay, tu
thu, xe la...
Trong thi gian hc tp v nghin cu, c hc tp v nghin cu mn in t
cng sut v ng dng ca n trong cc lnh vc ca h thng sn xut hin i. V vy
c th nm vng phn l thuyt v p dng kin thc vo trong thc t, chng em
c nhn n mn hc vi ti: Nghin cu ch to mch nghch lu mt pha.
Vi ti c giao, chng em vn dng kin thc ca mnh tm hiu v nghin
cu l thuyt, c bit chng em tm hiu su vo tnh ton thit k phc v cho vic
hon thin sn phm. Di s hng dn ch bo nhit tnh ca thy NGUYN NH
HNG cng vi s c gng n lc ca cc thnh vin trong nhm chng em hon
thnh xong n ca mnh. Tuy nhin do thi gian v kin thc cn hn ch nn khng
trnh khi thiu st khi thc hin n ny. V vy chng em rt mong s nhn c
nhiu kin nh gi, gp ca thy c gio, cng bn b ti c hon thin
hn.
n mn hc
N MN HC
Sinh vin thc hin :
Lp
: 602101
Kho hc
: 2010 - 2013
Ngnh o to
: K Thut in
n mn hc
CHNG I
GII THIU MT S VAN BAN DN CNG SUT
Cc phn t bn dn cng sut u c nhng c tnh c bn chung,o lcc van bn
dn ch lm vic trong ch kho, khi m cho dng chy qua th c in tr tng
ng rt nh, khi kho khng cho dng chy qua th c in tr tng ng rt ln.
Cc van bn dn ch dn dng theo mt chiu khi phn t c t di in p phn cc
ngc, dng qua phn t ch c gi tr rt nh, c mA, gi l dng r.
1.1 Diode cng sut
a)cu tao
Diode cng sut l phn t bn dn c mt tip gip PN. Din tch b mt tip gip c
ch to ln hn so vi diode thng thng, c th t ti hng trc mm 2. Mt dng
in cho php ca tip gip c 10A/mm. 2 Do vy dng in nh mc ca mt s loi
diode c th t ti hng trm ampe, nh PK200, thm ch hng nghn ampe nh BB21250. Cu to v k hiu ca diode cng sut c m t nh hnh 1.1
n mn hc
n g ,m a x
U
0
D0
m A
U
0
D0
m A
c tn h th c t c a d i o d e
m A
c t n h tu y n tn h h a c a d i o d e
c t n h l t n g c a d i o d e
n mn hc
-c tnh V-A ca diode thc t l khc nhau, n ph thuc vo dng in cho php v
in p ngc m diode chu c. Theo c tnh l tng th in tr tng ng ca
diode bng 0 theo chiu thun v bng theo chiu ngc.
1.2 Tranzisto cng sut ( Transistor lng cc BJT ).
Transistor lng cc l thit b gm ba lp bn dn NPN hoc PNP, c dng
ng ct dng in mt chiu c cng tng i ln.H s khuych i dng, k hiu
l = 10 100. in p Vbe
1V;
Vcc = ( 1 1,5 )
n mn hc
n mn hc
n mn hc
b)c tnh
10
n mn hc
b)c tnh
11
n mn hc
-Bo ha
+)MOSFET thng dng trong iu khin cng sut, do vy a s n dng ch
ng ngt.Do vy a s n dng ch ng ngt.
So snh vi BJT ch ny.Khc bit th nht l m hnh:MOSFET l m hnh
ngun dng ph thuc p cn BJT l m hnh dng ph thuc dng.Nh vy kch dn
MOSFET cn a in p vo hai cc Vgs.Mt im khc ca MOSFET na l
MOSFET c Vds khng n nh nh Vce m n ph thuc vo gi tr n nh khc l
Rds-on ( ch ng ngt). Nh vy Vds = Id*Rds. Nh vy cng sut tiu tn trn
MOSFET ch yu ph thuc vo Rds..a s cc MOSFET bt u dn khi abs(Vgs) xp
x 5. Thng gi tr khuyn co l 10V. Khi in p ln hn 15 bt u c nguy c nh
thng Vgs. Kh nguy him l khi b thng MOSFET thng dn lun dn n d n.
Trong m hnh ca MOSFET c mt ci t k sinh t gi l Cgs cn quan tm n t ny
khi thit k mch .Hai gi tr quan trng cn quan tm khi thit k l:
- Vds max:Thng khi thit k dng di 2/3 gi tr ny. V d Vds Max ca IRF540
l 100V. Cho nn dng n iu khin cc ng c 24V l hp l. Khi b qu p
MOSFET cng b n to
- Imax dng max ca MOSFET thng rt cao so vi BJT cng loi v nhng khi
dng ch cng sut tiu tn tn nhit cho thch hp.
1.4 Thyristor
a)Cu to v k hiu:
-Thyristor l phn t gm c bn lp bn dn p-n-p-n to ra ba tip gip J 1, J2, J3 .
Thyristor c ba cc ant (A), catt (K), v cc iu khin G.
12
n mn hc
A
A
Iv
p
j1
n
j2
G
p
IG0 = 0
Idt
U
j3
n g ,m a x
v ,th
ong d
ong d
th ,m a x
a > C u t r c v k h i u c a t h y r i s t o r
b > c t n h v n - a m p e c a t h y r i s t o r
13
n mn hc
CHNG II
TNG QUAN V MACH NGHICH LU MT PHA
2.1.
Nghch lu c lp in p .
Nghch lu c lp dng in
14
n mn hc
15
n mn hc
b)Dng sng v in p
Dng sng u v i vi ti in cm
16
n mn hc
hnh trn v khong dn cc linh kin bn dn. Ta nhn thy mi chuyn mch
dng in khng bng khng to nn gia mt linh kin c iu khin v 1 diode. Tnh
cht ny chung cho cc b nghch lu p. Do my bin p c im gia, in p trn cc
kho chuyn mch h bng 2 ln in p ngun mt chiu U ta gi b nghch lu nhn
i in p.
c) Cc biu thc tnh ton
Nu gi thit in p vo khng i, dng in ra hnh sin, my bin p v linh kin
bn dn l tng, ta d dng tm c in p ra v dng in vo:
- in p ra: Trong mt na chu k in p ra bng +
U =
U 1 =
u ' =
1
U '1
n2
n2
U v U na chu
n1 / 2
n1 / 2
2n 2
U
n1
2 2
2n 2
U
n1
4 2n 2
1
1
1
*
U (Sin t +
Sin3 t +
Sin5 t +
Sin7 t ...) i sng c bn,
n1
3
5
7
2n 2
I ' m Sin(t )
n1
Gi tr trung bnh:
I =
2n 2
2
I ' m cos
n1
Hiu dng:
17
n mn hc
2n 2
1
I 'm
n1
2
Nhp nh:
i = i max - i min =
2n 2
I ' m (1 + Sin )
n1
T s iu ho:
i =
i =
1
2
I hd I 2
I
2 2 cos
cos 2
p xoay chiu ra ti
R,L:l ph ti
D1,D2,D3,D4:l cc diod n dng khi ti tr nng lng v ngun nui
is:l dng ngun xoay chiu dng rng ca
- Khi is >0 th ngun cung cp nng lng cho ti(cc thyristor dn dng)
- Khi is <0 th ti tr nng lng v ngun nui (cc diod dn dng)
C:l t lc
18
n mn hc
c) Nguyn l hot ng
Gi s T2 v T4 ang cho dng chy qua (dng ti i t B A). Khi
t = 0 cho xung
m T1 v T3, T2 v T4 b kho li, dng ti i = -Im khng th o
chiu mt cch t
ngt. N tip chy theo chiu c nhng theo mch D1 E D3ti
D1 v suy gim
dn, D1 v D3 dn dng khin T1 v T3 va kp m b kho li. Khi
t = t1, i = 0, D1 v
D3 b kho li, T1 v T3 s m li nu cn xung iu khin tc ng
cc cc G1, G3 dng
SVTH: Nguyn Danh Sch
Trn Vn Thng
Trng c Thnh
19
n mn hc
20
n mn hc
21
n mn hc
Khong thi gian duy tr in p ngc t1 t1 = tk toff; toff l thi gian kha ca
tiristor hay chnh l thi gian phc hi tnh cht iu khin.
.tk = l gc kha ca nghch lu.
b) nh hng ca in cm u vo Ld i vi ch lm vic ca nghch lu:
Dng in vo ca nghch lu (i d) nh hng ln i vi ch lm vic ca n.
Dng u vo ph thuc vo gi tr ca in cm Ld.
22
n mn hc
23
n mn hc
E.1 + e 2. Rt .C 2e 2. Rt .C
Ut =
T
T
4
R
.
C
t
1 + e 2 Rt .C
.1 e 2. Rt .C
T phng trnh trn ta thy in p trn ti bin thin theo quy lut hm m c s
e. Khi thay i ph ti nh gim dng ti, dng qua t s t thay i v
du C I C
=
= const
dt
C
24
n mn hc
25
n mn hc
I2 =S/(
.U2 )=
= 1.6 ( A )
p dng t s my bin p
U 1 I2
=
U 2 .I 2
U2
I1 I =
1
U1
I1 =
220.1.6
= 14,67( A )
24
26
n mn hc
b)Thng s v c tnh
27
n mn hc
28
n mn hc
Nhim v
-
chn .
-
To ra c tn s theo yu cu .
Cch ly vi mch ng lc
29
n mn hc
a) Mch to xung
30
n mn hc
31
n mn hc
l hm ca u vo ph thuc vo RC
Chn 5 astable cho php mch lm b to dao ng a hi qua cng 5. rng xung
chn 13 bng 1/2 u ra Q trong ch astable. Tuy nhin iu ny ch ng 50%
Trong ch n nh n khi c sn dng u vo +trigger(8), khi chn
trigger(6) mc thp cc xung u vo c th thuc bt k thi im no tng ng vi
xung u ra
SVTH: Nguyn Danh Sch
Trn Vn Thng
Trng c Thnh
32
n mn hc
Dng sng u ra
33
n mn hc
Thay s: V DD = 12 V
V TR = 50% V DD
Vi f = 50 (hz)
T = 0.02 (s)
Chn t c C = 10-4 f ,
R=47k
U max Q v
= 11 V
3.4.Mch ng lc
+)S nguyn l
Mch lc gm2 nhom van:Q1 ,Q2 v Q3,Q4 lp theo cch ghp song song nhm gia
tng h s khuch i ca mch
+)S xung iu khin n cc van
34
n mn hc
35
n mn hc
ca
36
n mn hc
b)S board
37
n mn hc
c)Nguyn l hot ng
- Khi c cp ngun 4047 s hoat ng to ra tn hiu ti xung ti hai chn 10 v
11 lch pha nhau 180 .Tn hiu xung ny s c cp vo chn 1 ca Opto PC817 lm
cho PC817 hot ng. Tn hiu ra chn 3 ca PC817 i n kich m chn G ca Mosfet
lm cho Mosfet hot ng nh vy dao ng to ra s iu khin cho Mosfet lin tc
ng ngt to thnh dng in bin thin lin tc chy qua cun s cp => sinh ra t
trng bin thin cm ng ln cc cun th cp => cho ta in p ra 220V AC
38
n mn hc
Mch nghch lu mt pha 12V sang 220V ngy nay c ng dng rng ri trong i
sng sinh hot, n c kh nng cung cp in p u ra 220V n nh s dng cho cc
thit b trong gia nh nh: qut, n, tivi... trong mt khong thi gian nht nh. Ty
thuc vo cng sut mch, dung lng acquy m thi gian cung cp in cho cc thit b
l nhiu hay t. Vi mch nghch lu n gii quyt phn no nhu cu v in nng ca
con ngi, vai tr ca mch nghch lu th hin rt r khi in li b ct. Nhn chung
mch nghch lu c vai tr kh to ln trong i sng. Thc hin an ny chng em thit
k v ch to mch nghch lu cng sut b, ch yu dng cho cc thit b c cng sut
nh nh n, qut.
Ti y ,nhom thc hin an chung em co y inh phat trin tai Nghin cu ch
tao mach nghich lu mt pha co kha nng hoa vao li in , Chung em rt mong y
kin ong gop va s giup cua cac thy c trong khoa.
39
n mn hc
KT LUN
40
n mn hc
41