Professional Documents
Culture Documents
T SINH HO
Phn I: M U C s l lun: Dy v hc ho hc cc trng hin nay v ang c i mi tch cc nhm gp phn thc hin thng li cc mc tiu ca trng THCS. Ngoi nhim v nng cao cht lng hiu bit kin thc v vn dng k nng, cc nh trng cn phi ch trng n cng tc pht hin v bi dng hc sinh gii cc cp. y l nhim v rt quan trng trong vic pht trin gio dc cc a phng. c bit cc trng THCS ca huyn. Xut pht t nhim v nm hc do Phng GD & T v Trng THCS Yn Lc ra, vi mc tiu: Nng cao s lng v cht lng cc i tuyn HSG cc cp, c bit l HSG cp tnh . Mt khc, chng trnh ho hc THCS ng tm vi chng trnh ho hc THPT. Do vy lng kin thc i vi HSG l rt rng ( nhiu bi tp l thi tuyn sinh cc trng i hc, cao ng trong c nc, hoc HSG ca lp 11, 12), nn trong hc ho hc khng ch n thun l s dng kin thc c m c c tm kim kin thc mi v vn dng kin thc c trong cc tnh hung mi. Xut pht t thc t ging dy cc bi ton ho hc cho thy, mt bi ton ho hc c th c nhiu li gii khc nhau: c nhng cch gii di dng kh hiu, c nhng cch ngn gn, n gin d hiu. V vy p ng c yu cu chng ta phi tm ti v pht hin ra cc cch gii n gin, ngn gn v d hiu. Qua thc tin tm hiu, tham kho cc t liu trong ging dy ho hc, ti xy dng v p dng chuyn : BI TON P DNG NH LUT BO TON ELECTRON nhm gip cc em hc sinh c kinh nghim trong gii ton ho hc, cc em c cch gii mi, nhanh gn, d hiu v n gin cho cc bi ton lin quan n phn ng oxi ho kh. Gip cc em hng th, say m trong hc tp ho hc THCS ni ring. II. Mc ch v i tng: 1. Mc ch: - Nghin cu cc kinh nghim v bi dng k nng gii bi tp ho hc cho hc sinh lp 9 d thi HSG cp tnh. - Nu ra phng php gii cc dng ton p dng nh lut bo ton electron nhm gip hc sinh nhn dng v gii nhanh cc bi tp ho hc lin quan n phn ng oxi ho kh. 2. i tng: Hc sinh i tuyn hc sinh gii mn ho hc ca Trng THCS Yn Lc. I.
TRNG THCS YN LC
T SINH HO
Phn II: NI DUNG A. MT S KIN THC CN NH I. Mt s khi nim c bn. - Cht oxi ho: l cht nhn electron ca cht khc. - Cht kh: l cht nhng electron cho cht khc. - Qu trnh oxi ho: l qu trnh xy ra s mt electron. - Qu trnh kh: l qu trnh xy ra s nhn electron. VD: Xc nh cc cht oxi ho, cc cht kh v vit cc bn phn ng oxi ho kh sau: +7 1 +2 0 1. KMn O 4 + HCl KCl + Mn Cl 2 + Cl 2 + H 2O - Cht oxi ho: Mn+7(KMnO4) - Cht kh: Cl-1(HCl) - Qu trnh nhng electron: 2Cl-1 Cl2 + 2e 1 mol 2 (mol electron) - Qu trnh nhn electron: Mn+7 + 5e Mn+2 1 mol 5 mol electron 0 2. Al + HNO3 Al(NO3)3 + N2O + H2O - Cht oxi ho: N+5(HNO3) - Cht kh: Al - Qu trnh nhng electron:
Al
Al
+3
+ 3e
1 mol 3 mol electron - Qu trnh nhn electron: 2N+5 + 2 x 4e 2N+1 2x4 mol electron 1 mol II. Ni dung: 1. Nguyn tc: Trong mt phn ng oxi ho kh: Tng s electron do cht kh nhng bng tng s electron do cht oxi ho nhn. T c th suy ra: Tng s mol electron m cc cht kh nhng bng tng s mol electron do cc cht oxi ho nhn. Da trn nguyn tc ny chng ta c th gii c nhiu bi ton nu dng cc phng php khc s khng gii c hoc li gii di dng, phc tp. 2. Phm vi p dng. Cc bi ton lin quan n phn ng oxi ho kh trong chng trnh THCS v THPT, c bit l cc bi ton oxi ho kh phc tp nhiu giai on, nhiu qu trnh. -2Chuyn : Bi ton p dng nh lut bo ton electron
TRNG THCS YN LC
T SINH HO
III. Mt s lu : - Bi ton cn phi kt hp thm cc phng php khc nh: phng php bo ton nguyn t, phng php bo ton khi lng. - Tnh oxi ho ca cc axit: HNO3, H2SO4 c nng. + Sn phm kh ca HNO3 thng l: N2, NO, NO2, N2O, NH4NO3. + Sn phm kh ca H2SO4 c nng: SO2, S, H2S. - Mt s axit c tnh kh nh: HCl, HBr, HI, H2S . - Nu mt hoc nhiu kim loi tc dng vi cc axit c tnh oxi ho mnh nh: HNO3, H2SO4 c, nng. th ngc axit trong mui =
electron nhan
- Nu bi ton to ra cc sn phm c s oxi ho trung gian th ta ch quan tm n trng thi s oxi ho u v cui ca cht kh v cht oxi ho, m khng cn quan tm n giai on trung gian. V d 1 : st ngoi khng kh mt thi gian thu c hn hp gm st v cc oxit st. Ho tan hn hp ny bng dung dch HNO3 d thu c dung dch mui st (III) nitrat v kh NO l sn phm kh duy nht. VD ny ta nhn thy: Fe0 hn hp c Fe0, Fe+2, Fe+8/3, v Fe+3 Fe+3 Do ta c th b qua giai on trung khi to thnh hn hp, m bn cht ch t 0 Fe Fe+3 V d 2: Trn bt Al vi Fe2O3 ri tin hnh phn ng nhit nhm trong iu kin khng c khng kh sau mt thi gian thu c hn hp cht rn. Ho tan hn hp cht rn trn bng lng va dd H2SO4 c nng, thu c kh SO2 l sn phm kh duy nht. VD ny ta nhn thy: Al0 Al+3 Fe+3 hn hp c Fe0, Fe+2, Fe+8/3, v Fe+3 Fe+3 Do vy ta c th b qua qu trnh nhn electron ca Fe+3 v qu trnh nhng electron ca Fe v cc oxit st. V vy qu trnh nhng electron ch do Al0 Al+3 Qu trnh nhn electron ca S+6 S+4 Da vo phng php nh lut bo ton electron, theo ti chia lm 3 dng bi tp c bn: 1. Bi ton c mt cht kh v mt cht oxi ho. 2. Bi ton c nhiu cht kh v mt cht oxi ho ( hoc mt cht kh v nhiu cht oxi ho). 3. Bi ton c nhiu cht kh v nhiu cht oxi ho.
TRNG THCS YN LC
T SINH HO
B. P DNG. I. Bi ton c mt cht kh v mt cht oxi ho. V d 1. ( thi HSG tnh Ph Th nm 2005 - 2006) Ho tan ht 2,16 gam FeO trong HNO3 sau phn ng thy thot ra 0,244 lit kh X (ktc) l sn phm kh duy nht. Tm X? Hng dn Kh X sinh ra cha nit: NxOy (x= 1, 2. y = 0, 1, 2, 3). Ta c: nFeO = 0,03 mol, nX = 0,01 mol Ta c cc bn phn ng oxi ho kh: Fe+2 Fe+3 + 1e xN+5 + (5x- 2y)e xN+2y/x. 0,03 mol 0,03 mol (5x 2y)0,01mol 0,01x mol p dng nh lut bo ton electron ta c: 0,03 = (5x 2y)0,01. Vy 5x 2y = 3 x 1 2 y 1 (nhn) 2,5 (loi) Vy X l: NO V d 2: (PP gii nhanh cc bi ton trc nghim - Xun Hng) Trn 5,4 gam Al vi hn hp Fe2O3 v CuO, ri tin hnh phn ng nhit nhm trong iu kin khng c khng kh sau mt thi gian thu c hn hp cht rn A. Ho tan hn hp cht rn A bng lng va dung dch HNO3 th thu c bao nhiu lt kh N2O (ktc)( N2O l sn phm kh duy nht). Hng dn:
Al
5, 4 = 0, 2( mol ) 27
Cc qu trnh nhng v nhn electron. Al Al+3 + 3e 0,2 mol 0,6 mol +5 2N + 2 x 4e 2N+1 8a mol a mol Theo nh lut bo ton electron ta c: 8a = 0,6 a = 0,075 (mol) Vy: V N O = 0, 075 x 22, 4 = 1, 68 (lt) Nhn xt: y ta b qua qu trnh nhng v nhn electron ca Fe+3 v Cu+2 v ban u l Fe+3 v Cu+2 trong cc hp cht, nhn electron thnh Fe v Cu nhng khi phn ng vi HNO3 th li thnh Fe+3 v Cu+2.
2
TRNG THCS YN LC
T SINH HO
V d 3: (PP gii nhanh cc bi ton trc nghim - Xun Hng) Nung m(g) Fe2O3 vi kh CO thiu thu c 6,52(g) hn hp Y gm 4 cht rn. Ha tan Y ht vo dd HNO3 th thu c 6,72lt kh NO (ktc) duy nht. Tm m. Hng dn: nNO = 0,3 (mol) Ta c cc bn phn ng oxi ho kh: C+2 C+4 + 2e a mol a mol 2a mol +5 N + 3e N+2 0,9 mol 0,3 mol p dng nh lut bo ton electron ta c:
CO
= 0, 45(mol ) = n
CO 2
CO
II. Bi ton c nhiu cht kh v mt cht oxi ho ( hoc mt cht kh v nhiu cht oxi ho). V d 1: ( thi HSG tnh lp 9 - Gia Lai nm hc 2009 - 2010) m gam st ngoi khng kh, sau mt thi gian thu c cht rn X c khi lng (m + 1,6) gam. Nu cho ton b X tc dng vi dung dch H2SO4 c, nng, d th thu c 4,48 lt kh SO2 (ktc) duy nht thot ra. Tnh m. Hng dn Trong cht X c th c: Fe, FeO, Fe3O4, Fe2O3 nn ta c s : +O H SO 4,48 lt SO2 m (g) Fe m + 1,6 (g) hh X c: Fe, FeO, Fe3O4, Fe2O3 dd Fe2(SO4)3
2 2 4
n SO
TRNG THCS YN LC
-2
T SINH HO
O2 + 4e 2O 0,05 mol 0,2 mol +6 S (H2SO4) + 2e S+4(SO2) 0,4 mol 0,2 mol Theo nh lut bo ton electron ta c: Tng s mol electron nhng = tng s mol electron nhn.
3m = 0, 4 + 0, 2 m = 11, 2( gam) 56
V d 2: ( thi Olympic 30/04/2006) Cho 2,52 g hh X gm Al v Mg trn theo t l mol 2 : 3 tc dng vi H 2SO4 c th thu c mui sunfat v 0,03 mol mt sn phm duy nht cha lu hunh. Xc nh sn phm to thnh v vit cc phng phn ng. Hng dn: Theo bi ra ta tnh c s mol ca Al v Mg nAl = 0,04 (mol) nMg = 0,06 (mol) Ta c cc bn phn ng oxi ho kh nh sau: Al Al+3 + 3e Mg Mg+2 + 2e 0,04 mol 0,12 mol 0,06 mol 0,12 mol +6 +(6 - n) S + ne S 0,03n 0,03 Theo nh lut bo ton electron ta c: 0,03n = 0,24 n = 8. Vy sn phm kh l: H2S V d 3: (Cc dng ton v PP gii ho hc 12 - phn v c - L Thanh Xun) Cho hn hp kim loi A gm Zn v Al. Ly na hn hp A tc dng vi dung dch CuSO4 d. Phn ng xong em ton b cht rn to thnh cho tc dng ht vi HNO 3 thu c 4,48 lt NO duy nht (ktc). a. Nu cho hn hp A tc dng ht vi HNO3. Tnh th tch kh N2 duy nht (ktc) sinh ra b. Nu khi lng hn hp A l 24,9 gam. Tnh khi lng tng kim loi trong A. Hng dn: S mol NO = 0,2 (mol) Gi x, y l s mol Zn, Al trong na hn hp A. Zn Zn+2 + 2e Al Al+3 + 3e x mol 2x mol y mol 3y mol +5 +2 N (HNO3) + 3e N (NO) 0,6 mol 0,2 mol 2x + 3y= 0,6 (1) a) Hn hp A tc dng ht vi HNO3 : Zn Zn+2 + 2e Al Al+3 + 3e 2x 4x 2y 6y -6Chuyn : Bi ton p dng nh lut bo ton electron
TRNG THCS YN LC
T SINH HO
2N (HNO3)
+5
N2 a mol
b) 65x + 27y = 12,45 (2) x = 0,15 ; y = 0,1 mZn= 0,15.65 .2 = 19,5 (g); mAl = 24,9 - 19,5 = 5,4 (g) III. Bi ton c nhiu cht kh v nhiu cht oxi ho. V d 1: ( thi HSG tnh lp 9 - Ph Yn nm hc 2006 - 2007) 1- Ho tan m gam hn hp A gm Fe v kim loi M (c ho tr khng i) trong dung dch HCl d th thu c 1,008 lt kh (ktc) v dung dch cha 4,575 gam mui khan. Tnh m. 2- Mt khc cng ho tan m gam hn hp A trn trong dung dch cha hn hp HNO 3 c v H2SO4 nhit thch hp th thu c 1,8816 lt hn hp 2 kh (ktc) c t khi hi so vi H2 l 25,25. Xc nh kim loi M. Hng dn 1- Cc phng trnh phn ng xy ra: Fe + 2HCl FeCl2 + H2 2M + 2nHCl 2MCln + nH2 . S mol H2 = 1,008 : 22,4 = 0,045 s mol HCl phn ng = 0,045.2 = 0,09 Bo ton khi lng : Khi lng kim loi + khi lng HCl phn ng = khi lng mui + khi lng H2 m + 0,09.36,5 = 4,575 + 0,045.2 m = 1,38 (g) 2- Gi x, y l s mol Fe, M 56x + My = 1,38 (1) 2x + ny = 0,09 (2) - Tc dng vi HNO3 c, H2SO4 : S mol 2 kh = 1,8816 : 22,4 = 0,084 ; M 2 kh = 25,25.2 = 50,5 Khi lng mol NO2 = 46 < 50,5 khi lng mol kh cn li > 50,5 SO2
n NO = 0, 063(mol ) n SO = 0, 021(mol )
2 2
TRNG THCS YN LC
T SINH HO
Ta c cc bn phn ng oxi ho kh nh sau: Fe Fe+3 + 3e x mol 3x mol +n M M + ne y mol ny mol +5 N (HNO3) + 1e N+4(NO2) 0,063 mol 0,063 mol +6 +4 S (H2SO4) + 2e S (SO2) 0,042 mol 0,021 mol Theo nh lut bo ton electron ta c: 3x + ny = 0,105 (3) T (2), (3) x = 0,015 ny = 0,06 th vo (1): 56.0,015 + M . 0,06 : n = 1,38 M = 9n chn n = 3 M = 27(Al) V d 2: (PP gii ton ho v c - Quan Hn Thnh) 1. Cho 7,22g hn hp X gm Fe v kim loi M c ha tr khng i. Chia hn hp thnh 2 phn bng nhau: - Ho tan ht phn 1 trong dung dch HCl c 2,128 l H2. - Ho tan ht phn 2 trong dung dch HNO3 c 1,792 l kh NO duy nht. Xc nh kim loi M v % khi lng mi kim loi trong hn hp X? 2. Cho 3,61g X tc dng vi 100ml dung dch A cha Cu(NO 3)2 v AgNO3. Sau phn ng thu c dung dch B v 8,12g cht rn D gm 3 kim loi . Cho cht rn D tc dng vi dung dch HCl d thu c 0,672 l H 2. Cc cht kh o kc v cc phn ng xy ra hon ton. Tnh CM ca Cu(NO3)2 v AgNO3 trong dung dch A. Hng dn: 1. t s mol ca kim loi Fe v M trong mt na hn hp l x, y v ho tr ca M l n:
n H = 0, 095(mol ) n = 0, 08(mol )
2
NO
Theo bi ra ta c: 56x +My =3,61(1) Cc bn phn ng oxi ho kh xy ra: Phn 1: Fe Fe+2 + 2e x mol 2x mol +n M M + ne y mol ny mol + 2H + 2e H2 -8Chuyn : Bi ton p dng nh lut bo ton electron
TRNG THCS YN LC
T SINH HO
0,19 mol 0,095 mol Theo nh lut bo ton electron ta c: 2x + ny = 0,19(2) Phn 2: Fe Fe+3 + 3e x mol 3x mol +n M M + ne y mol ny mol +5 N (HNO3) + 3e N+2(NO) 0,24 mol 0,08 mol Theo nh lut bo ton electron ta c: 3x + ny = 0,24(3) T (1), (2), (3) ta tnh c: x = 0,05 mol y= M = 9n. n M Vy M l Al. x = 0,05 mol y = 0,03 mol %mFe = 77,56%; %mAl = 22,44% 1 9(loi) 2 18 (loi) 3 27(nhn)
0, 09 mol n
2. t nng mol ca Cu(NO3)2 v AgNO3 trong 100 ml dung dch A l a v b. S mol ca Cu(NO3)2 v AgNO3 trong 100 ml dung dch A: 0,1a v 0,1b V cht rn D gm 3 kim loi nn Fe d, cc mui trong dung dch A ht. Cht rn D tc dng vi dung dch HCl ch c Fe phn ng: Fe + 2HCl FeCl2 + H2 S mol ca st d: nFed =
nH
=
2
Vy s mol Fe phn ng vi dung dch A: 0,03 mol Ta c cc bn phn ng oxi ho kh: Fe Fe+2 + 2e Cu+2 + 2e 0,02 mol Al 0,03 mol 0,04 mol 0,1a mol +
TRNG THCS YN LC
T SINH HO
p dng nh lut bo ton electron ta c: 0,2a + 0,1b = 0,13(1) mD = mFed + mCu + mAg mCu + mAg =6,44 64.0,1a + 108.0.1b = 6,44(2) T (1) v (2) ta tnh c: a = 0,5M b = 0,3M V d 3: (PP gii nhanh cc bi ton trc nghim - Xun Hng) Hn hp A gm Mg v Al, hn hp B gm O2 v Cl2. Cho 1,29 gam hn hp A phn ng ht vi 1,176 lt hn hp B (ktc) thu dc 4,53 gam hn hp X gm cc oxit v mui clorua. Tnh % theo khi lng ca mi kim loi trong hn hp u. Hng dn: nB = 0,0525(mol) - t a, b l s mol ca Mg v Al trong 1,29 gam hn hp A. Ta c: 24a + 27b = 1,29 (1) - t x, y l s mol ca O2 v Cl2 trong hn hp B Ta c: x + y = 0,0525 (2) Theo nh lut bo ton khi lng ta c: mA + m B = m X mB = 4,53 - 1,29 = 3,24 (gam) 32x + 71y = 3,24 (3) Cc bn phn ng oxi ho kh xy ra: Mg Mg+2 + 2e O2 + 4e 2O-2 a mol 2a mol x mol 4x mol +3 Al Al + 3e Cl2 + 2e 2Cl-1 b mol 3b mol y mol 2y mol p dng nh lut bo ton electron ta c: 2a + 3b = 4x + 2y (4) T 1, 2, 3 v 4 ta c: a = 0,02 (mol) b = 0,03 (mol) x = 0.0125 (mol) y = 0,04 (mol) %mMg = 37,2% ; %mAl = 62,8%
TRNG THCS YN LC
T SINH HO
LUYN TP
Bi 1: (PP gii ton ho v c - Quan Hn Thnh) Hn hp X gm FeS2 v MS c s mol nh nhau, M l kim loi c ho tr khng i . Cho 6,51g X tc dng hon ton vi lng d dd HNO 3 un nng, thu c dd A1 v 13,216 lit (kc) hn hp kh A2 c khi lng l 26,34g gm NO2 v NO. Thm 1 lng d dd BaCl2 long vo A1, thy to thnh m1 g kt tu trng trong dd d axit trn. Hy cho bit kim loi M trong MS l kim loi g ? Tnh gi tr khi lng m1.Tnh % khi lng cc cht trong X. p s: M l Zn, m1 = 20,97g. %mFeS2 =
120.0,03 .100% = 55,3% . %mZnS = 44,7% 6,51
Bi 2: (PP gii nhanh cc bi ton trc nghim - Xun Hng) Ho tan 5,64g Cu(NO3)2 v 1,7g AgNO3 vo nc c 101,43g dd A. Cho 1,57g hh X bt kim loi gm Zn v Al vo dd A ri khuy u. Sau khi cc phn ng xy ra hon ton thu c phn rn B v dd D ch cha 2 mui. Ngm B trong dd H 2SO4 long khng thy c kh thot ra.Tnh C% mi mui c trong dd D. p s: C% (Zn(NO3)2) =3,78%. C% (Al(NO3)3) = 2,13% Bi 3: (PP gii ton ho v c - Quan Hn Thnh) Ho tan 22,064g hn hp X gm Al v Zn va vi 500ml dd HNO 3 long thu c dd A v 3,136 lit (kc) hn hp kh Y gm 2 kh khng mu (trong c 1 kh ho nu ngoi khng kh), khi lng hn hp kh Y l 5,18g. Tnh % s mol mi kim loi trong hn hp X.C cn dd A thu c bao nhiu gam mui khan p s: %Al = 11,53%, %Zn = 88,47%. mmui = 69,804 g Bi 4: ( thi HSG tnh Ph Th nm 2003 - 2004) Cho 12,45g hh X gm Al v kim loi M(II) tc dng vi dd HNO 3 d thu c 1,12 lit hh kh (N2O v N2) c t khi hi so vi H2 bng 18,8 v dd Y .Cho Y tc dng vi dd NaOH d thu c 0,448 lit kh NH3.Tm kim loi M v khi lng mi kim loi trong X .Bit nX = 0,25 mol cc kh o kc. p s: M l Zn. mAl = 0,1. 27 = 2,7 g . mZn = 0,15.65 = 9,75 g Bi 5: (PP gii nhanh cc bi ton trc nghim - Cao Th Thin An) Hn hp A gm 2 kim loi R 1, R2 c ho tr x, y khng i (R 1, R2 khng tc dng vi nc v ng trc Cu trong dy hot ng ha hc ca kim loi). Cho hn hp A phn ng hon ton vi dd Cu(NO3)2 th thu c m g Cu. Cho m g Cu tc dng ht vi dd HNO3 d thu c 1,12 l kh NO duy nht ktc. Nu cho lng hn hp A trn phn ng hon ton vi dd HNO3 th thu c bao nhiu lt N2. Cc th tch kh o ktc. S: VN = 22,4.0,015 = 0,336 lit
2
TRNG THCS YN LC
T SINH HO
Bi 6: (PP gii nhanh cc bi ton trc nghim - Cao Th Thin An) m(g) Fe trong khng kh b oxi ha 1 phn thnh 22(g) hn hp cc oxit v Fe d. Ha tan hn hp ny vo dung dch HNO 3 d thu c 4,48 lit kh NO duy nht (kc). Tm m. p s: m = 18,76 (gam) Bi 7: (PP gii nhanh cc bi ton trc nghim - Cao Th Thin An) Cho 16,2 gam kim loi M (ho tr khng i) tc dng vi 0,15 mol oxi. Cht rn thu c sau phn ng cho ho tan hon ton vo dung dch HCl d thu c 13,44 lt H2 (ktc). Xc nh kim loi M (Bit cc phn ng xy ra hon ton). p s: M l Al Bi 8: (PP gii nhanh cc bi ton trc nghim - Cao Th Thin An) Oxi ho chm m gam Fe ngoi khng kh gam hn hp A gm FeO , Fe 2O3 , Fe3O4 v Fe d . Ho tan A bng lng va 200 ml dd HNO 3 thu c 2,24 lt NO ( ktc) . Tnh m v CM dd HNO3. p s: m = 10,08 (gam) C M ( HNO ) = 2M Bi 9: Cho m gam kim loi A tc dng ht vi dung dch HNO 3 long thu c 0,672 lt NO ( ktc) , c cn dd sau phn ng thu c 12,12 gam tinh th A(NO 3)3.9H2O . Kim loi A l p s: Kim loi : Fe
3
Bi 10: Ho tan hon ton 17,4 gam hh 3 kim loi Al , Fe , Mg trong dd HCl thy thot ra 13,44 lt kh ktc . Nu cho 34,8 gam hh 3 kim loi trn tc dng vi dd CuSO 4 d , lc ton b cht rn to ra ri ho tan ht vo dd HNO 3 c nng th th tch kh thu c ktc l : p s: V = 53,76 (lt) Bi 11: ( thi HSG lp 9 - tnh H Nam nm 2009-2010) Cho 13,9 gam hn hp gm Al v Fe trn theo t l s mol l 1: 2 vo 200 ml dung dch A cha Cu(NO3)2 v AgNO3. Sau phn ng hon ton thu c 37,2 gam cht rn B gm 3 kim loi. Cho ton b cht rn B vo dung dch HCl d, thu c 1,12 lt kh( ktc). Tnh nng mol ca mi cht trong dung dch A. p s: C Cu ( NO3) = C AgNO = 1M Bi 12: ( thi tuyn sinh lp 10 THPT chuyn tnh Ninh Bnh nm hc 2010-2011) Ho tan a gam mt oxit st bng dung dch H2SO4 c nng ch thu c Fe2(SO4)3, SO2 v H2O. Mt khc kh hon ton a gam oxit st trn bng CO d nhit cao ri ho tan hon ton lng st to ra bng dung dch H2SO4 c nng thu c Fe2(SO4)3, H2O v kh SO2 nhiu gp 9 ln hm lng kh SO2 th nghim trn. Tm cng thc ca oxit st. - 12 Chuyn : Bi ton p dng nh lut bo ton electron
2 3
TRNG THCS YN LC
T SINH HO
p s: Fe3O4 Bi 13: Ha tan 5,6 gam Fe bng dung dch H2SO4 long (d), thu c dung dch X. Dung dch X phn ng va vi V (ml) dung dch KMnO4 0,5M. Gi tr ca V l: p s: V = 40 ml Bi 14: Cho dng kh H2 i qua ng s ng 15,075 gam hn hp Fe, Al v CuO nung nng. Ly cht rn thu c cho tc dng vi dung dch HCl d thu c 6,72 lt kh(ktc), ri ho tan tip cht rn cn li bng dung dch HNO 3 c, d thu c 2,24 lt kh(ktc). Tnh % theo khi lng cu mi cht trong hn hp u. p s: % CuO = 53,07%; %Al = 30,62%; %Fe = 16,31% Bi 15: Khi cho 9,6 g Mg tc dng ht vi ddH2SO4 m c, thy c 49 g H2SO4 tham gia phn ng, to mui MgSO4 , H2O v sn phm kh A. Xc nh A? p s: A l H2S Bi 16: Trn 60g bt Fe vi 30g bt lu hunh ri un nng (khng c khng kh) thu c cht rn A. Ho tan A bng dd axit HCl d c dd B v kh C. t chy C cn V lt O2 (ktc). Tnh V, bit cc phn ng xy ra hon ton. S : VO = 22,4.1,47 = 32,928 lit Bi 17: Cho hn hp bt kim loi A gm 0,02 mol Fe, 0,04 mol Al, 0,03 mol Cu v 0,015 mol Zn ha tan ht vo dung dch HNO3 thu c V lit hn hp kh gm NO v N2O c t khi so vi Hidro l 16,75.Tnh V ( ktc). p s: V = 0,896 (lt) Bi 18: Hn hp A gm 0,05 mol Mg, 0,02 mol Al v 0,04 mol Fe tc dng ht vi dd HNO3 thu c V lit hn hp kh gm N2 v N2O c t khi so vi Hidro bng 20. Tnh V ( o ktc ). p s: V = 1,792 (lt) Bi 19: Cho 1,35 gam hn hp Cu, Mg, Al tc dng vi HNO3 d c 1,12 lt hn hp X (ktc) gm NO v NO2 c t khi so H2 bng 21,4. Hy tnh tng khi lng mui nitrat to thnh.
2
p s: mmui = 5,69 gam Bi 20: Ho tan hon ton 4,431 gam hn hp Al, Mg bng dd HNO3 long thu c dung dch A v 1,568 lt (ktc) hn hp 2 kh khng mu c khi lng 2,59 gam, trong c mt kh b ho nu trong khng kh. - 13 Chuyn : Bi ton p dng nh lut bo ton electron
TRNG THCS YN LC
T SINH HO
1. Tnh thnh phn % theo khi lng mi kim loi trong hn hp. 2. Tnh s mol HNO3 phn ng. 3. Khi c cn dung dch A th thu c bao nhiu gam mui khan. p s: 1. %Al = 12,798% v % Mg = 87,204% 2. Bi 21: t chy 5,6 gam bt Fe trong bnh ng O2 thu c 7,36 gam hn hp A gm Fe2O3, Fe3O4 v Fe. Ho tan hon ton lng hn hp A bng dung dch HNO3 thu c V lt hn hp kh B gm NO v NO2 c t khi so H2 bng 19. 1. Vit cc phng trnh phn ng. 2. Tnh V (ktc). p s: V = 0,896 (lt) Bi 22: Ho tan hon ton 19,2 gam Cu bng dung dch HNO3, ton b lng kh NO thu c em oxi ho thnh NO2 ri chuyn ht thnh HNO3. Tnh th tch kh oxi (ktc) tham gia vo qu trnh trn. p s: V = 8,96 (lt) Bi 23: Cho m1 gam hn hp gm Mg, Al vo m2 gam dung dch HNO3 24%, sau khi cc kim loi tan ht c 8,96 lt hn hp kh X gm NO, N2O v N2 bay ra (ktc) v c dung dch A. Thm mt lng oxi va vo X, sau phn ng thu c hn hp kh Y. Dn Y t t qua dung dch NaOH d c 4,48 lt hn hp kh Z i ra (ktc), t khi hi ca Z so vi H2 bng 20. Nu cho dung dch NaOH vo A c lng kt ta ln nht th thu c 62,2 gam kt ta. Tnh m1, m2. Bit lng HNO3 ly d 20% so vi lng cn thit phn ng. p s: m1 = 23,1 gam; m2 = 913,5 gam Bi 24: Ho tan a gam hn hp X gm Mg, Al vo dung dch HNO3 c ngui, d th thy thu c 0,336 lt NO2 00C, 2atm. Cng a gam hn hp trn khi cho vo dung dch HNO3 long, d th thu c 0,168 lt kh NO 00C, 4atm. Tnh khi lng mi kim loi trong hn hp ban u? p s: mAl = 0,54 gam MMg = 0,36 gam - 14 Chuyn : Bi ton p dng nh lut bo ton electron
n HNO
= 0, 49mol
3
TRNG THCS YN LC
T SINH HO
Bi 25: Th tch dung dch FeSO4 0,5M cn thit d phnn ng va vi 100 ml dung dch cha KMnO4 0,2M v K2Cr2O7 0,1M trong mI trng axit l bao nhiu? Bi 26 Hoa tan 2,4 g hn hp Cu va Fe co ty l s mol 1:1 vao dung dich H 2SO4 c, nong. Kt thuc phan ng thu c 0,05 mol mt san phm kh duy nht co cha lu huynh. Xac inh san phm o p s: SO2 Bi 27: Trn 2,7 gam Al vao 20 g hh Fe2O3 va Fe3O4 ri tin hanh phan ng nhit nhm c hn hp A. Hoa tan A trong HNO 3 thy thoat ra 0,36 mol NO2 la san phm kh duy nht. X khi lng cua Fe2O3 va Fe3O4 p s: V = 0,32 lt
m Fe O p s : m Fe O
2 3
= 6, 08( gam)
3
= 13,92( gam)
4
Bi 28:
C 3,04 gam hn hp Fe v Cu ho tan ht trong dung dch HNO 3 to thnh 0,08 mol hn hp NO v NO2 c t khi hi so vi H2 l 21. c nh % theo khi lng mi kim loi trong hn hp ban u? p s: %Fe = 36,84%;
p s:
1. Fe3O4
TRNG THCS YN LC
T SINH HO
Phm Vn Phng
TRNG THCS YN LC
T SINH HO