Sng kin kinh nghim

Tn Yn s 1

Trng THPT

LI NI U
Gii nhanh bi tp ho hc l cch tt nht gip th sinh hon thnh tt bi thi
ca mnh. Qua thc tin ging dy, ti rt ra mt s kinh nghim gii ton ho hc
i vi dng bi tp v nhm v hp cht ca nhm tc dng vi dung dch kim.
Hy vng rng nhng kin ny s gip ch cho cc em hc sinh trong qu
trnh hc tp v tit kim thi gian khi lm cc bi thi v kim tra.
Trong qu trnh thc hin ti, ti xin trn trng cm n Ban gim hiu nh
trng, t chuyn mn, cc ng nghip v cc em hc sinh lp 12A8 gip
ti hon thnh ti ny.
y ch l nhng kin ch quan ca bn thn ti rt ra c trong qu trnh
ging dy. Ti rt mong c s ng gp kin ca Ban gim hiu, hi ng
khoa hc nh trng v cc ng nghip gip ti c c phng php dy hc
phn ny tt hn na.
Ti xin chn trng cm n.
Tc gi

Nguyn Nh Lan Phng

MC LC
Nguyn Nh Lan Phng

Sng kin kinh nghim

Tn Yn s 1

Trng THPT
Trang

M u
A. C s l lun ca ti

B. Ni dung chnh ca ti
I. Tnh cht ho hc ca nhm v hp cht ca nhm

1) Al2O3 v Al(OH)3 l cht lng tnh

2) Phn ng ca nhm vi dung dch kim

3) Mui nhm tc dng vi dung dch kim

II. Mt s nh lut c s dng

III. Mt s dng bi tp c th
1. Dng bi mui Al3+ tc dng vi dung dch OH-

2. Dng bi cho H+ tc dng vi dung dch AlO2-

3. Cho hn hp gm Al v 1 kim loi kim (Na, K)

hoc kim loi kim th (Ca, Ba) tc dng vi nc.
Mt s bi tp tham kho

10
11

C. Thc nghim

13

D. Kt lun v xut

13

Nguyn Nh Lan Phng

Sng kin kinh nghim

Tn Yn s 1

Trng THPT

A. C S L LUN CA TI
Vi hnh thc thi trc nghim khch quan i hi hc sinh trong mt thi
gian rt ngn (trung bnh 1,5 n 1,8 pht / cu) phi lm xong mt bi tp. V
vy, hc sinh phi nm kin thc mt cch nhun nhuyn, vn dng mt cch linh
hot trong thi gian ngn nht c th tm ra p n ca bi ton. Mun lm c
iu ny th gio vin ging dy ng mt vai tr ht sc quan trng trong vic
hng dn hc sinh nhn dng, phn loi v c cch gii ph hp vi mi bi ton.
Qua thc t ging dy mt s lp 12, ti nhn thy nhiu em hc sinh vn
cn rt lng tng trong vic gii cc bi tp v nhm v hp cht ca nhm vi
dung dch kim. Cc em thng s dng cch gii truyn thng l vit v tnh theo
phng trnh ho hc, nh vy s mt rt nhiu thi gian gii quyt mt bi
ton. V vy, vi thi lng trung bnh 1,5 n 1,8 pht/cu th cc em khng th
hon thnh c bi tp. gip cc em c th gii nhanh c cc bi tp phn
ny, ti xut phng php gii gip tit kim thi gian khi lm bi thi trc
nghim. l
Phng php gii nhanh bi tp nhm v hp cht ca nhm tc
dng vi dung dch kim
B. NI DUNG CHNH CA TI
I. Tnh cht ho hc ca nhm v hp cht ca nhm
1) Al2O3 v Al(OH)3 l cht lng tnh
*Tc dng vi axit:
Al2O3 + 6H+ 2Al3+ + 3H2O
Al(OH)3 + 3H+ Al3+ + 3H2O
*Tc dng vi dung dch baz
+)
hoc

Al2O3 + 2OH- + 3H2O 2 [Al(OH)4]Al2O3 + 2OH- 2 AlO2- + H2O

Nguyn Nh Lan Phng

Sng kin kinh nghim

Tn Yn s 1
+)
Al(OH)3 + OH- [Al(OH)4]hoc

Trng THPT

Al(OH)3 + OH- AlO2- + 2H2O

2) Phn ng ca nhm vi dung dch kim

V nguyn tc, nhm d dng y hiro ra khi nc. Nhng thc t, v b
mng oxit bo v nn vt bng nhm khng tc dng vi nc khi ngui v khi
un nng [1].
Tuy nhin, nhng vt bng nhm ny b ho tan trong dung dch kim nh
NaOH, Ca(OH)2 .... Hin tng ny c gi thch nh sau:
Trc ht, mng bo v l Al2O3 b ph hu trong dung dch kim:
Al2O3 + 2NaOH + 3H2O 2Na[Al(OH)4] (1)
hoc

Al2O3 + 2NaOH 2NaAlO2 + H2O

Tip n, kim loi nhm kh nc:

2Al + 6H2O 2Al(OH)3 + 3H2

(2)

Mng Al(OH)3 b ph hu trong dung dch baz:

Al(OH)3 + NaOH Na[Al(OH)4]
hoc

(3)

Al(OH)3 + NaOH NaAlO2 + 2H2O

Cc phn ng (2) v (3) xy ra lun phin nhau cho n khi nhm b tan ht. V
vy c th vit gp li:
2Al + 2NaOH + 6H2O 2Na[Al(OH)4] + 3H2
Hoc:

[2]

2Al + 2NaOH + 2H2O 2NaAlO2 + 3H2

3) Mui nhm tc dng vi dung dch kim

Al3+ + 3OH- Al(OH)3
Khi OH- d: Al(OH)3 + OH- [Al(OH)4]- tan
Hin tng quan st c khi nh t t dung dch baz vo dung dch Al 3+
l ban u thy xut hin kt ta keo trng, kt ta tng n cc i sau tan dn
n ht to dung dch trong sut.
Nguyn Nh Lan Phng

Sng kin kinh nghim

Trng THPT
Tn Yn s 1
Tuy nhin, Al(OH)3 c tnh axit rt yu nn d b axit mnh y ra khi
mui.
[Al(OH)4 ]- + H+ Al(OH)3 + H2O
Khi H+ d:
Al(OH)3 + 3H+ Al3+ + 3H2O
Hin tng quan st c khi nh t t dung dch H + n d vo dung dch
AlO2- l ban u thy xut hin kt ta keo trng, kt ta tng n cc i sau tan
dn n ht to dung dch trong sut.
Al(OH)3 c tnh axit yu hn c H 2CO3 nn nu sc kh CO 2 vo dung dch
NaAlO2 th xy ra phn ng:
NaAlO2 + CO2 + 2H2O Al(OH)3 + NaHCO3
Hin tng quan st c khi sc CO2 n d vo dung dch AlO2- l thy
xut hin kt ta keo trng.
Nm vng c nhng phn ng ny l iu kin cn gii quyt tt cc
bi tp dng trn y. Mi dng bi c th ta li c nhng mo nh ring gii
quyt n.
II. Mt s nh lut c s dng
Hc sinh cn vn dng linh hot cc nh lut thng dng trong ho hc,
c bit l nh lut bo ton nguyn t: S mol tng nguyn t trc v sau phn
ng khng i.
III. Mt s dng bi tp c th
1. Dng bi mui Al3+ tc dng vi dung dch OHAl3+ + 3OH- Al(OH)3
Khi OH- d:

(4)

Al(OH)3 + OH- [Al(OH)4]- tan

Al3+ + 4OH- [Al(OH)4]-

(5)

a) Bi ton thun: Cho bit s mol ca Al3+ v OH-, yu cu tnh lng kt ta.
*Cch lm:
t

T=

nOH
nAl3+

Nguyn Nh Lan Phng

Sng kin kinh nghim

Trng THPT
Tn Yn s 1
+) Nu T 3: Ch xy ra (4) v ch to Al(OH)3 . (Al3+ d nu T < 3)
nAl (OH )3 =

Khi

nOH
3

(Theo bo ton OH-)

+) Nu 3 < T < 4: Xy ra (4) v (5). To hn hp Al(OH) 3 v [Al(OH)4]-.

(C Al3+ v OH- u ht)
Khi : t s mol Al(OH)3 l x
S mol [Al(OH)4]- l y
H phng trnh: x + y = nAl

3+

3x + 4y = nOH
c bit T =

n 3+
3+ 4
= 3,5 th nAl (OH )3 = n[Al (OH ) ] = Al
4
2
2

+) Nu T 4: Ch xy ra (5) v ch to [Al(OH)4]- (OH- d nu T > 4)

Khi : nAl ( OH ) = nAl
4

3+

VD1. Rt 100 ml dung dch NaOH 3,5M vo 100 ml dung dch AlCl 3 1M thu c
m gam kt ta. Tnh m?
Gii
nAlCl3 = 0,1 mol

Ta c: nNaOH = 0,35 mol,

Ta gii bi tp ny theo 2 cch so snh.

Cch 1: Lm theo cch truyn thng
AlCl3 + 3 NaOH Al(OH)3 + 3 NaCl
Ban u:

0,1

Phn ng:

0,1 0,3

Sau phn ng: 0

0,35
0,1

0,05

0,3

0,1

0,3

V NaOH cn d nn c tip phn ng:

Al(OH)3 + NaOH Na[Al(OH)4]
Ban u:

0,1

Phn ng:

0,05 0,05

Sau phn ng: 0,05

0,05

0,05
0,05

Vy sau khi cc phn ng xy ra hon ton thu c:

Nguyn Nh Lan Phng

Sng kin kinh nghim

Tn Yn s 1
0,05 mol Al(OH)3

Trng THPT

m = 0,05 . 78 = 3,9 g

0,05 mol Na[Al(OH)4]

Cch 2: Vn dng t l T
nOH = 0,35 mol,
T=

nOH
nAl3+

nAl 3+ = 0,1 mol

= 3,5 To hn hp Al(OH)3: x mol

[Al(OH)4]-: y mol

H: x + y = 0,1

x = 0,05

3x + 4y = 0,35

y = 0,05

m = 0,05 . 78 = 3,9 g
hoc T = 3,5 nn nAl ( OH ) = n[Al (OH ) ] =
3

nAl3+
2

= 0,05 mol

So snh 2 cch gii trn ta thy cch 2 gii nhanh hn rt nhiu, gip cc em
tit kim thi gian v cng sc. Vic lp h phng trnh li rt n gin, cc em
ch cn nh cng thc ca sn phm l c th gii quyt tt bi ton dng ny.
VD 2: Cho 450 ml dung dch KOH 2M tc dng vi 100 ml dung dch Al 2(SO4)3
1M c dung dch X. Tnh nng mol/l cc cht trong dung dch X?
Gii
nOH = 0,9 mol,
T=

nOH
nAl3+

nAl 3+ = 0,2 mol

= 4,5 > 4 To [Al(OH)4]- v OH- d

Dung dch X c nAl (OH ) = nAl = 0,2 mol;

4

3+

nOH du = 0,9 0,2 . 4 = 0,1 mol

0, 2

CM (K[Al(OH)4]) = 0, 45 + 0,1 0,36M

0,1

CM(KOH) = 0, 45 + 0,1 0,18M

VD 3: Dung dch A cha 16,8g NaOH cho tc dng vi dung dch cha 8g
Fe2(SO4)3. Thm tip vo 13,68g Al2(SO4)3 thu c 500ml dung dch B v m
gam kt ta. Tnh CM cc cht trong B v m?
Nguyn Nh Lan Phng

Sng kin kinh nghim

Tn Yn s 1

Trng THPT

Gii
nFe 2 ( SO4 ) 3 = 0,02 mol;

nNaOH = 0,42 mol;

nAl 2 ( SO4 ) 3 = 0,04 mol

nOH

Ta c: n = 10,5 To Fe(OH)3 v Fe3+ ht, OH- d

Fe
3+

nFe (OH ) 3 = nFe3+ = 0,04 mol;

nAl 3+ = 0,08 mol;
n

nOH du = 0,42 0,04 . 3 = 0,3 mol

OH
T = n = 3,75 to hn hp Al(OH)3 : x mol
Al
3+

Ta c h:

x + y = 0,08

x = 0,02

3x + 4y = 0,3

y = 0,06

v [Al(OH)4 ]-: y mol

Vy khi lng kt ta l: m = 1,56g

Dung dch B gm Na[Al(OH)4 ]:

0,06 mol

Na2SO4: (0,42 0,06)/2 = 0,18 mol

CM (Na[Al(OH)4 ]) = 0,12M;

CM (Na2SO4]) = 0,36M

b) Bi ton ngc
c im: Bit s mol ca 1 trong 2 cht tham gia phn ng v s mol kt ta.
Yu cu tnh s mol ca cht tham gia phn ng cn li.
*Kiu 1: Bit s mol Al(OH)3, s mol Al3+ . Tnh lng OH-.
Cch lm:

Nu s mol Al(OH)3 = s mol Al3+: c 2 cht phn ng va vi nhau to

Al(OH)3. Khi : nOH = 3nAl (OH )

Nu nAl (OH ) < nAl th c 2 trng hp:

3+

+) Cha c hin tng ho tan kt ta hay Al 3+ cn d. Khi sn phm ch c

Al(OH)3 v nOH = 3nAl (OH ) .

+) C hin tng ho tan kt ta hay Al 3+ ht. Khi sn phm c Al(OH)3 v

[Al(OH)4 ]- :
Ta c:

n[ Al ( OH )

4]

= nAl 3+ nAl ( OH )3

nOH = 3nAl (OH )3 + 4n[Al ( OH )

Nguyn Nh Lan Phng

4]

Sng kin kinh nghim

Trng THPT
Tn Yn s 1
VD1: Cho 0,5 lt dung dch NaOH tc dng vi 300ml dung dch Al 2(SO4)3 0,2M
thu c 1,56g kt ta. Tnh nng mol/lt ca dung dch NaOH. Bit cc phn
ng xy ra hon ton.
Gii
S mol Al3+ = 0,12 mol.
S mol Al(OH)3 = 0,02 mol < s mol Al3+ nn c 2 trng hp xy ra.
+TH1: Al3+ d Ch to Al(OH)3 nn s mol OH- = 3 . 0,02 = 0,06 mol.
CM(NaOH) = 0,12M
+TH2: Al3+ ht to

Al(OH)3: 0,02 mol

[Al(OH)4 ]-: 0,12 0,02 = 0,1 mol

S mol OH- = 3 . 0,02 + 4 . 0,1 = 0,46 mol

CM(NaOH) = 0,92M
VD2: Cho V lt dung dch NaOH 0,4M tc dng vi 58,14g Al 2(SO4)3 thu c
23,4g kt ta. Tm gi tr ln nht ca V?
Gii
S mol Al3+ = 0,34 mol.
S mol Al(OH)3 = 0,3 mol < s mol Al3+ nn c 2 trng hp xy ra.
+TH1: Al3+ d Ch to Al(OH)3 nn s mol OH- = 3 . 0,3 = 0,9 mol.
V(dd NaOH) = 2,25 lt = Vmin
+TH2: Al3+ ht to

Al(OH)3: 0,3 mol

[Al(OH)4 ]-: 0,34 0,3 = 0,04 mol

S mol OH- = 3 . 0,3 + 4 . 0,04 = 1,06 mol

V(dd NaOH) = 2,65 lt = Vmax.
*Kiu 2: Bit s mol OH-, s mol kt ta Al(OH)3. Tnh s mol Al3+.
Cch lm: So snh s mol OH- ca bi cho vi s mol OH- trong kt ta.
Nu s mol OH- ca bi cho ln hn s mol OH- trong kt ta th c hin
tng ho tan kt ta.
Sn phm ca bi c Al(OH)3 v [Al(OH)4 ]-

Nguyn Nh Lan Phng

Sng kin kinh nghim

Tn Yn s 1
n[Al ( OH )

4]

Trng THPT

nOH bai 3n Al (OH )3

4

(Theo bo ton nhm OH-)

nAl = nAl ( OH ) + n[Al (OH ) ]

3+

Nu trong bi c nhiu ln thm OH - lin tip th b qua cc giai on trung

gian, ta ch tnh tng s mol OH- qua cc ln thm vo ri so snh vi lng OH trong kt ta thu c ln cui cng ca bi.
VD: Thm 0,6 mol NaOH vo dd cha x mol AlCl 3 thu c 0,2 mol Al(OH)3.
Thm tip 0,9 mol NaOH thy s mol ca Al(OH) 3 l 0,5. Thm tip 1,2 mol
NaOH na thy s mol Al(OH)3 vn l 0,5 mol. Tnh x?
Gii

OH

nAl (OH )3 = 0,5

= 0, 6 + 0,9 + 1, 2 = 2, 7 mol ;

S mol OH- trong kt ta l 1,5 mol < 2,7 mol c to [Al(OH)4 ]n[Al ( OH )

4]

nOH bai 3n Al (OH )3

4

= 0,3 mol

nAl = nAl ( OH ) + n[Al ( OH ) ] = 0,8 mol

3+

*Kiu 3: Nu cho cng mt lng Al3+ tc dng vi lng OH- khc nhau m
lng kt ta khng thay i hoc thay i khng tng ng vi s thay i OH -,
chng hn nh:
TN1: a mol Al3+ tc dng vi b mol OH- to x mol kt ta.
TN2: a mol Al3+ tc dng vi 3b mol OH- to x mol kt ta hoc 2x mol kt ta.
Khi , ta kt lun:
TN1: Al3+ cn d v OH- ht.

nAl (OH )3 =

nOH
3

= x.

TN2: C Al3+ v OH- u ht v c hin tng ho tan kt ta.

n[Al ( OH )

4]

= nAl 3+ nAl (OH )3 (TN 2) =

nOH (TN 2) 3nAl ( OH )3 (TN 2)

4

VD: TN1: Cho a mol Al2(SO4)3 tc dng vi 500ml dung dch NaOH 1,2M c
m gam kt ta.
TN2: Cng a mol Al2(SO4)3 tc dng vi 750ml dung dch NaOH 1,2M thu c
m gam kt ta.
Nguyn Nh Lan Phng

10

Sng kin kinh nghim

Tn Yn s 1
Tnh a v m?

Trng THPT

Gii
V lng OH- 2 th nghim khc nhau m lng kt ta khng thay i nn:
TN1: Al3+ d, OH- ht.
nOH

S mol OH- = 0,6 mol nAl (OH ) =

= 0,2 mol m = 15,6 g

TN2: Al3+ v OH- u ht v c hin tng ho tan kt ta.

S mol OH- = 0,9 mol To

Al(OH)3: 0,2 mol

[Al(OH)4 ]-: 0,075 mol

Al 3+

= 0,2 + 0,075 = 0,275 mol

S mol Al2(SO4)3 = 0,1375 mol = a.

2. Dng bi cho H+ tc dng vi dung dch AlO2- hay [Al(OH)4 ]-:
Bit s mol Al(OH)3, s mol [Al(OH)4 ]- . Tnh lng H+.

Nu s mol Al(OH)3 = s mol [Al(OH)4 ]- : c 2 cht phn ng va vi

nhau to Al(OH)3. Khi : nH = nAl ( OH ) = s mol OH- b mt t [Al(OH)4 ]+

Nu nAl ( OH ) < n[Al (OH ) ] th c 2 trng hp:

3

+) Cha c hin tng ho tan kt ta hay [Al(OH) 4 ]- cn d. Khi sn

phm ch c Al(OH)3 v nH = nAl ( OH ) = s mol OH- b mt t [Al(OH)4 ]- .
+

+) C hin tng ho tan kt ta hay [Al(OH) 4 ]- ht. Khi sn phm c

Al(OH)3 v Al3+ :
Ta c:

nAl 3+ = n[ Al (OH )

4]

nAl ( OH )3

nH + = nAl ( OH )3 + 4n Al3+ = s mol OH- b mt t [Al(OH)4 ]-

(T [Al(OH)4 ]- Al(OH)3: mt 1 OH- nn cn 1 H+.

T [Al(OH)4 ]- Al3+: mt 4 OH- nn cn 4 H+.)
VD3: Cho 1 lt dung dch HCl tc dng vi 500ml dung dch hn hp gm NaOH
1M v NaAlO2 1,5M thu c 31,2g kt ta. Tnh nng mol/lt ca dung dch
HCl.
Gii
Do c to kt ta Al(OH)3 nn OH- phn ng ht.
Nguyn Nh Lan Phng

11

Sng kin kinh nghim

Trng THPT
Tn Yn s 1
S mol OH- = 0,5 mol S mol H+ phn ng vi OH- = 0,5 mol
S mol AlO2- = 0,75 mol hay s mol ca [Al(OH)4 ]- = 0,75
S mol Al(OH)3 = 0,4 mol < s mol AlO2- nn c 2 trng hp xy ra.
TH1: [Al(OH)4 ]- d.
Khi : nH = nAl (OH ) = 0,4 mol
+

Tng s mol H+ dng l 0,5 + 0,4 = 0,9 mol

Vy CM(HCl) = 0,9M
TH2: [Al(OH)4 ]- ht
Khi : Sn phm c Al(OH)3: 0,4 mol
Al3+: 0,75 0,4 = 0,35 mol
nH = nAl (OH ) + 4nAl = 1,8 mol
+

3+

Tng s mol H+ dng l: 0,5 + 1,8 = 2,3 mol

Vy CM(HCl) = 2,3M
Kt lun: CM(HCl) = 0,9M hoc 2,3M
3. Cho hn hp gm Al v 1 kim loi kim (Na, K) hoc kim loi kim th (Ca,
Ba) tc dng vi nc. [3]
Th t phn ng nh sau:
Trc ht: M (kim loi kim) + H2O MOH + H2
Sau : Al + MOH + H2O MAlO2 + 3/2 H2
T s mol ca M cng l s mol ca MOH v s mol ca Al ta bin lun
bit Al tan ht hay cha.
+Nu nM = nMOH nAl Al tan ht
+Nu nM = nMOH < nAl Al ch tan mt phn.
+Nu cha bit s mol ca M v ca Al, li khng c d kin no khng
nh Al ta ht hay cha th phi xt hai trng hp: d MOH nn Al tan ht hoc
thiu MOH nn Al ch tan mt phn. i vi mi trng hp ta lp h phng
trnh i s gii.

Nguyn Nh Lan Phng

12

Sng kin kinh nghim

Trng THPT
Tn Yn s 1
Nu bi cho hn hp Al v Ca hoc Ba th quy v hn hp kim loi kim v
Al bng cch: 1Ca 2Na

1Ba 2Na

ri xt cc trng hp nh

trn.
VD: Ho tan hn hp X gm Na v Al vo nc d thu c V lt kh. Cng ho
tan m gam hn hp X trn vo dung dch NaOH d th thu c

7
V lt kh. Tnh
4

%(m) mi kim loi trong hn hp ban u.

Gii
Khi ho tan hn hp X vo dung dch NaOH d c th tch kh ln hn
khi ho tan vo nc nn khi ho tan vo nc Al cn d.
t V = 4 . 22,4 lt
S mol ca Na l x mol; ca Al l y mol
Khi ho tan vo nc:

2Na H2
x

2Al 3H2

0,5x

1,5x

Tng s mol H2 = 2x = 4 x = 2.
Khi ho tan vo dung dch NaOH d:
2Na H2

2Al 3H2

0,5x

1,5y

Tng s mol H2 = 0,5x + 1,5y = 7

x=2y=4
Vy hn hp X c 2 mol Na; 4 mol Al
%(m) Na = 29,87%;

%(m)Al = 70,13%
Mt s bi tp tham kho

Cu 1.

Mt hn hp gm Na, Al c t l s mol l 1: 2. Cho hn hp ny vo

nc. Sau khi kt thc phn ng thu c 8,96 lt H 2(ktc) v cht rn khng tan.
Khi lng cht rn l:
A. 5,6g

B. 5,5g

Nguyn Nh Lan Phng

C. 5,4g

D. 10,8g
13

Sng kin kinh nghim

Trng THPT
Tn Yn s 1
Cu 2.
Trn mt dung dch cha a mol NaAlO 2 vi mt dung dch cha b mol
HCl. c kt ta sau khi trn th:
A. a = b
Cu 3.

B. a = 2b

C. b < 4a

D. b < 5a

Cho V lt dung dch NaOH 2M vo dung dch cha 0,1 mol Al2(SO4)3 v

0,1 mol H2SO4 n khi phn ng hon ton, thu c 7,8 gam kt ta. Gi tr ln nht
ca V thu c lng kt ta trn l
A. 0,05.
Cu 4.

B. 0,45.

C. 0,25.

D. 0,35.

Cho hn hp X gm 2 kim loi kim v 1 kim loi kim th tan ht

vo nc d thu c V lt H 2 (ktc) v dd A. Thm 0,2 mol Al 2(SO4)3 vo dd A

th c 0,3 mol Al(OH)3. Tnh V?
A. 10,08 lt

B. 14,56 lt

C. 10,08 lt hoc 14,56 lt

D. Kt qu khc

Cu 5.

TN1: Trn 100 ml dd Al2(SO4)3 vi 120 ml dd NaOH. Lc ly kt ta

v nung n hon ton c 2,04g cht rn.

TN2: Trn 100 ml dd Al2(SO4)3 vi 200 ml dd NaOH. Lc ly kt ta v nung n
khi lng khng i c 2,04g cht rn. Tnh nng ca cc dd Al 2(SO4)3 v
dd NaOH trn.
A. 1M v 0,3M

B. 1M v 1M

C. 0,3M v 1M

D. 0,5M v 1M

Cu 6.

Cho a mol AlCl3 vo dd cha 0,6 mol NaOH, cng cho a mol AlCl 3

vo dd cha 0,9 mol NaOH th thy lng kt ta to ra bng nhau. Tnh a?

A. 0,275
Cu 7.

B. 0,2

C. C A v B

D. Kt qu khc

Cho 200 ml dung dch NaOH vo 200 ml dung dch 200 ml dung dch

AlCl3 2M, thu c mt kt ta, nung kt ta n khi lng khng i c 5,1

gam cht rn. Nng mol/lt ca dung dch NaOH l:
A. 1,5 M v 7,5 M

B. 1,5 M v 3M

C. 1M v 1,5 M

D. 2M v 4M

Cu 8.

Thm 150 ml dung dch NaOH 2M vo cc ng 100 ml dung dch

AlCl3 x mol/l khuy u n khi phn ng xy ra hon ton thy c 0,1 mol kt

Nguyn Nh Lan Phng

14

Sng kin kinh nghim

Trng THPT
Tn Yn s 1
ta. Thm tip 100 ml dung dch NaOH 2M vo cc khuy u n khi phn ng
xy ra hon ton thy trong cc c 0,14 mol kt ta. Gi tr ca x bng:
A. 2
B. 1,6
C. 0,8
D. 1
Cu 9. Thm NaOH vo dung dch cha hn hp 0,01 mol HCl v 0,01 mol
AlCl3. Kt ta thu c ln nht v nh nht ng vi s mol NaOH ln lt bng:
A. 0,01 mol v 0,02 mol

B. 0,02 mol v 0,03 mol

C. 0,04 mol v 0,05 mol

D. 0,03 mol v 0,04 mol

Cu 10.

Cho m gam hn hp X gm Al v Na vo H 2O thu c 500 ml dd Y

cha 2 cht tan c nng u bng 0,5M. Gi tr ca m l:

A. 11,5g

B. 6,72g

C. 18,25g

D. 15,1g

C. THC NGHIM
Ti tin hnh thc nghim vi hc sinh ca lp 12 A8 (lp thc nghim)
v 12 A5 (lp i chng) trng THPT Tn Yn s 1 vi 10 cu hi trc nghim
trong thi gian 18 pht trc v sau khi hng dn cc em cch gii ny. Kt qu
nh sau: (Ly thang im 10)
im

12 A5 (lp i chng)

12 A8 (lp thc nghim)

Gii: 9 - 10

S HS
7

%
14,28

S HS
10

%
21,28

Kh: 7 8

14

28,57

18

38,30

TB: 5 6

19

38,78

14

29,79

Nguyn Nh Lan Phng

15

Sng kin kinh nghim

Tn Yn s 1
Yu, km: < 5
9

= 49

Trng THPT

18,37

10,63

= 100

= 47

= 100

*nh gi kt qu thc nghim

Ti c tham kho kin ca cc em hc sinh v cch gii bi hai lp. Vi
lp 12 A5 (Lp i chng), a s cc em gii theo cch thng thng l vit v
tnh theo phng trnh nn mt nhiu thi gian, trong 18 pht cc em khng
hon thnh c bi m c nhiu cu cc em phi chn ngu nhin mt phng n.
Vi lp 12 A8 (lp thc nghim) sau khi c gio vin hng dn theo cch ny
th cc em tit kim thi gian cho mi cu hi v gii bi chnh xc hn, nhiu
em hon thnh c bi trong thi gian 18 pht v t kt qu cao.
D. KT LUN V XUT
Trn y ti trnh by mt s kinh nghim ca bn thn khi ging dy v
phn kim loi nhm, c bit l phn ng ca nhm v hp cht ca nhm vi
dung dch kim. Mi dng bi ti ly mt vi v d minh ho, so snh cch
gii thng thng vi cch gii mi ny, tin hnh ging dy trc tip vi hc
sinh v thy hc sinh rt phn khi, ho hng tip thu cch gii ny, tit kim thi
gian m vn c kt qu chnh xc khi lm bi thi hay kim tra.
Ti rt hy vng rng vn ny s tip tc c cc nh s phm, cc thy
c gio v cc ng nghip quan tm, tm ti, sng to nng cao cht lng dy
v hc b mn ho hc.
TI LIU THAM KHO
[1] Hong Nhm Ho hc v c tp 2 (2002) trang 86
[2] L Xun Trng Ho hc 12 nng cao (2009) trang 174.
[3] Cao C Gic - Hng dn gii nhanh bi tp ho hc (2002) trang 158.
Nguyn Phc Ho Tn Phng php gii ton ho hc.
Ti liu bi dng thng xuyn gio vin THPT chu k III (2004 2007).
Ng Ngc An 350 bi tp ho hc v chn lc v nng cao lp 12 tp 2.

Nguyn Nh Lan Phng

16

Sng kin kinh nghim

Tn Yn s 1

Trng THPT

PH LC
1. nh gi, xp loi ca Hi ng khoa hc cp trng

Nguyn Nh Lan Phng

17

Sng kin kinh nghim

Tn Yn s 1

Trng THPT

2. nh gi, xp loi ca Hi ng khoa hc cp ngnh

Nguyn Nh Lan Phng

18