You are on page 1of 60

Mc lc

Con ngi mi ............................................................................................. 3 Sng tnh to vui ti ................................................................................. 3 Bn c th thc tp c ............................................................................ 4 Nim vui ca thin tp ............................................................................... 5 C hiu mi c thng ............................................................................... 5 Ci ny c v ci kia c ................................................................................ 6 Thc hnh thin trong mi ng tc ....................................................... 7 Bo v thin nhin ....................................................................................... 8 Tip xc vi s sng ................................................................................... 8 Qun chiu s vt ........................................................................................ 9 Gii thot v an lc .................................................................................... 10 Tip xc vi nhng g mu nhim ......................................................... 10 Mt thng nhn cuc i ....................................................................... 11 Tng lai c lm bng hin ti .......................................................... 11 Tip xc vi tri xanh ............................................................................... 12 An tr thnh thi ....................................................................................... 13 Ci trn nhng t sng sinh t ............................................................ 14 Tip xc bng chnh nim ....................................................................... 14 Nhn mu xanh ca l ............................................................................... 15 Hnh phc chn tht ................................................................................. 15 Tp ni t tr li .......................................................................................... 16 Ci m hiu bit ................................................................................... 17 Nhng vin ngc qu ................................................................................ 17 Xc chm v tip xc ................................................................................ 18 Cu chuyn dng sng ............................................................................. 35 Tam php n ............................................................................................... 46

2 | M c lc

Con ngi mi
Con ngi ca thi i by gi phn nhiu b li cun trong gung my sn xut v tiu th n mc tr thnh mt b phn ca gung my kia v khng cn kh nng t ch na. Cuc sng hng ngy phn tn tm ca bn. i ph vi nhng vn ca cuc sng, bn c t th gi v c hi thc c mnh v tr v vi chnh mnh. Mt ngy no , quen theo hng ngoi, bn cm thy trng rng v c n mi khi c dp tr v i din vi chnh mnh. Nhng gi gic ri rnh, bn phi i tm bn b hoc ha mnh vo trong mt m ng, hoc nghe my thu thanh thu hnh bt lp cm gic trng rng kia. Thm vo tnh trng phng th i vi bn thn , cuc sng bn bu v vi v ngy nay cn trnh by nhiu kha cnh bc mnh, lm cho bn tr nn cu knh mt cch d dng. Bun gin v nhng cm xc khc ti lung lc bn v trn ng trong bn, chnh nhng th lc ny ng vai tr quyt nh trong rt nhiu trng hp. Bn khng cn l bn th lm sao bn c th ni l bn quyt nh v i sng ca chnh bn c. Thin tp gip bn c mt nhn nh mi, ng n, an lc, yu i v hnh phc hn trong i sng hng ngy; tip xc vi nhng g mu nhim ang c mt, trong thn, tm v hon cnh chung quanh bn.

Sng tnh to vui ti


C nhng lc bn sng nh trong mt gic m, bn b li ko v qu kh, v tng lai, bn b rng buc bi nhng au bun, hn gin, thc mc, s hi. Trong hin ti, gii thot tc l vt ra khi nhng trng thi y sng tnh to, vui ti, an nhin v tnh lc. Sng nh vy mi l ang sng. Sng nh vy, bn s l ngun vui cho nhng ngi thn thuc v cho nhng k sng bn bn cng nh chung quanh bn. o Bt thng ni n s gii thot ti hu l gii thot khi sinh t. Ci cht l mt nim e da ln. Bao nhiu thc mc v s hi c pht sinh t nim cht. Thin qun cng l ci

3 | C o n n g i m i

cho bn nhng si dy thc mc v s hi v lm cho i s ng c thm thc cht.

Bn c th thc tp c
Trong i sng hng ngy, bn li xe, lm vic trong s, ch xe but, ni in thoi, i b t cao c ny sang cao c khc, chi nh, nu bp, dn p, phi o qun v.v... Bn phi bit thc tp qun nim hi th ngay trong khi bn lm cng vic y. Thng thng trong khi lm cc cng vic ny bn c tr c suy ngh vn v t chuyn ny sang chuyn khc. Nhng mng vui, bun gin, bc tc v.v... c thay nhau n ri i, thun theo nhng dng suy ngh mng lung . Nh vy ta sng m khng nm c ch quyn ca tm , ta sng trong qun lng. Vy bn phi nm ly hi th, thc v hi th v theo di hi th ca bn. Th vo v th ra, bn bit l bn th vo hay th ra v bn mm ci chng t bn l bn, bn c ch quyn trong bn. Ti xin cng hin bi thi k ny bn thc tp: Quay v nng ta Hi o t thn Chnh nim l Bt Soi sng xa gn Hi th l Php Bo h thn tm. Nm un l Tng Phi hp tinh cn. Th vo th ra L hoa ti mt L ni vng vng Nc tnh lng chiu Khng gian thnh thang. Th vo bn qun nim thm: "Quay v, th ra nng ta..." c nh vy bn th vo th ra theo di bi thi k cho n ht. Thc tp mt thi gian bn s thy bn c c tin ni chnh bn. Bn l bn, c s ti mt vng vng, tnh lng v c khng gian thnh thang. Bng
4 | B n c t h t h c t p c

hi th c thc, bn thit lp s tnh thc trong gi pht hin ti. Th v ch n hi th cng bi thi k thi, l bn thit lp c phng php tu ch, tc l s nh tm. Hi th c thc gip cho bn khi phiu lu vo th gii tp nim, ngha l th gii ca s suy ngh min man v vn. Php tu ny rt n gin, bn c th thc tp c. Ti chp hai tay li thnh bp sen, ti chc bn thnh cng.

Nim vui ca thin tp


Bn phi t bit nui dng bn bng thin duyt, ngha l bng s an vui ca thin tp, trng thnh v c kh nng tip xc vi s sng mu nhim ca cuc i nh: trc tm, hoa vng, my trng, trng trong v.v... l nhng biu hin mu nhim ca php thn. Khi ngi di gc cy, ni vng v, xa lnh cnh no nhit ca th thnh, ngi bn cm thy thoi mi v an lc. Cm gic thoi mi v an lc ny bn cng t c khi bn xa la c nhng nhiu nhng v phin toi ca cuc sng quanh bn. Mi cui tun xa lnh c th thnh no nhit y phin no v thot c v min qu, bn cm thy vui mng v thoi mi. Qua c mt k thi, bn cm thy r b c ht lo u. Chm dt mt ngy bn rn, tt c my truyn hnh, t ln mt cy nhang cho thm nh, ngi li trong t th hoa sen bt u thc tp n ci v hi th, bn cm thy mt nim vui. l cm gic ca thin tp a n. Khi c nui dng thng xuyn bng thin duyt, bn tr nn thoi mi d chu, rng lng v t bi. V vy php lc s thm sang nhng ngi bn cnh. C an lc th bn mi chia s c s an lc cho ngi khc v vi cc loi khc.

C hiu mi c thng
Nhiu ngi cho rng nu khng c th lc v tin bc th khng th thc hin c lng t v lng bi. Tht ra khi c ngun sui t bi, thanh bnh, an lc trong bn, bn c th gip cho nhiu ngi bt kh v em li cho h rt nhiu hnh phc m khng cn n tin ti hay quyn th. Mi mt li ni, mt ng tc hay mt ngh ca bn cng c th lm cho ngi kia bt kh v c thm hnh phc. Mt li

5 | N i m v u i c a t h i n t p

ni c th an i, c th gy thm nim tin, c th lm tiu tan s nghi ng, c th gip cho k kia trnh c li lm tai hi, c th ha gii xung t, c th khai m li thot cho ngi, hoc ch dn cho ngi con ng i n thnh cng v hnh phc. Mt c ch cng c th lm c nhng cng trnh tng t, c th cu c mng ngi hay mng vt, c th gip ngi kia nm ly c c hi ngn nm mt thu. Mt ngh cng th, bi v ngh lun lun a n li ni v hnh ng. C cht liu t bi trong tm th mi ngh, li ni v vic lm ca bn u c th to nn php l. Bi v hiu bit l bn cht ca tnh thng, cho nn nhng li ni v nhng hnh ng do tnh thng pht ng s l nhng li ni v hnh ng ph hp vi tnh trng v s trnh c tnh trng Yu nhau m li bng mi ph nhau, ngha l tnh trng mun gip m v vng v ch lm cho ngi c thng thm kh. Bn khng th khng nh rng Thng yu l mt vi Hiu bit.

Ci ny c v ci kia c
Trong i sng hng ngy, ta c khuynh hng nhn thc s vt nh nhng thc th bit lp vi nhau v ci ny nm ngoi ci kia. V d mt chic l m bn thy ang ve vy trn cnh cy pha trc mt. Bn ngh chic l y c mt bit lp vi cc chic l khc, bit lp vi cnh cy, thn cy, r cy, bit lp vi my nc, t tri. K tht chic l y khng th c mt ngoi s c mt ca nhng th m ta xem l bit lp vi chic l. Chic l y thc ra l mt vi cc chic l khc, l mt vi cnh, thn v r cy, l mt vi m my, dng nc, mt t, kh tri v nh sng. Thiu mt trong nhng th , chic l khng th no c mt. Nhn su vo chic l bn thy s c mt ca tt c nhng th , chic l v nhng th cng c vi nhau. l nguyn l tng tc (interbeing) v tng nhp (interpenertration) m kinh Hoa Nghim ni ti. l nguyn l mt l tt c, tt c l mt cng c ni ti trong kinh Hoa Nghim. V y l hnh thc din t y nht ca o l duyn khi. S vt khng c mt ngoi nhau, s vt c mt trong nhau v vi nhau. Bi l do nn Bt ni: Ci ny c v ci kia c.

6 | C i n y c v c i k ia c

Thc hnh thin trong mi ng tc


Hng ngy bn nn th gi ra m ta thin. Ngi trn b on, trong t th hoa sen gi l kit gi, xp bng bn chn phi t trn bp chn tri v bn chn tri trn bp chn phi, xng sng thng u ngay ngn, mt nhn xung, bn tay tri nga nm trong lng bn tay phi. y l mt th ngi rt vng chi v hng mnh. Nhng ngi mi tp s thy au nhc trong th ngi ny cho nn c th ngi kiu bn gi, ngha l bn chn phi trn bp i tri, hoc ngc li. Sau mt vi gi bn ngi thin trong t th kit gi, c th ng dy v i kinh hnh. i kinh hnh l i bch b trong thin ng hoc quanh thin tht. Nu l ta thin chung vi i chng, th gi kinh hnh c quy nh trc. Mi ngi thong th i tng bc mt nhn xung pha trc, im lng ni thnh hng i nhiu vng bn trong thin ng, theo chiu hng kim ng h. Trong khi i nh th, bn vn c th tip tc thin qun. S xen k kinh hnh vi ta thin lm cho mu chy u trong c th, hai chn khng b t nhc. Nhng khng phi bn ch thc hnh thin qun trong khi ta thin v kinh hnh. Bn c th an tr trong thin ngay nhng khi lm vic nh v o, trng rau, qut sn, ra bt, lau nh... Nhiu v thin gi t c s bng sng trong khi "chp tc" cng vic thng nht nh vy. Tht ra bn s khng thnh cng nu khng thc hnh thin ngay trong cc ng tc hng ngy kia. "Khng c gic ng ngoi s sng thng nht". Ti nh cu chuyn gia Bt v lnh t ca mt gio phi ngoi o nh sau: - Nghe ni o Bt l o gic ng, vy phng php ca o Bt nh th no? Cc ngi lm g mi ngy? - Chng ti i, ng, nm, ngi, tm, git, n, ng - Phng php no c chi c bit u. Ai li khng i, ng, nm, ngi, tm, git, n, ng.

7 | T h c h nh t h i n t r o n g m i n g t c

- c bit lm ch, tha ngi. Chng ti thc khi chng ti i, ng nm, ngi, tm, git, n, ng. Cn khi nhng ngi khc i, ng, nm, ngi, v.v. th h khng thc c l h ang i, ng, nm, ngi bn thy c tm quan trng ca np sng thin tp trong cc ng tc hng ngy cha?

Bo v thin nhin
Khi bn nghe ni cy rng bnh nhiu v cht nhiu, bn lo lng cho tnh trng sinh mi ca ngy mai. S quan tm y xut pht t thc v nhng g xy ra trong hin ti v c th tr nn ng lc gip bn lm mt ci g ngn chn tn ph ca thin nhin. Tuy nhin s quan tm c khc vi s lo lng, nht l s lo lng sung. C th v s lo lng qu m bn khng nhn ra c rng vn cn rt nhiu cy ci xinh p chung quanh bn v mi khi ma xun hoc ma thu ti, cnh tng thin nhin li tr nn huy hong rc r. Bn phi bit thng thc s c mt ca nhng cy ci cn mnh khe v xinh p, bn phi thy s c mt ca chng l qu bu th bn mi thc s quyt tm bo v chng, khng cho chng ln lt ra i. S lo lng sung ch c th gy tn hi bn m khng gip bn lm c g ci thin tnh trng.

Tip xc vi s sng
B quyt ca thin tp l tr v an tr trong gi pht hin ti tip xc vi s sng. S sng ch c mt trong gi pht hin ti, v qu kh khng cn v tng lai th cha n. Bt, gii thot, gic ng, an lc v hnh phc ch c th c tm thy trong hin ti, v vy ni hn ca bn vi Bt, vi gii thot, vi an lc l gi pht hin ti. Nu bn bc c nhng bc chn thnh thi, n cm im lng trong hnh phc, ung tr c thc, ngm hoa hng vi tm v u, ming n mt n ci hm tiu v lng cm thy an lc th l bn ang tip xc vi Bt trong t tm bn. Bn l Bt trong lc . iu ny c phi do ti ni u, chnh Bt Thch Ca ni : "Tt c cc bn u c

8 | B o v t h i n nh i n

kh nng thnh Bt. V thng Bt Khinh B Tt ni: Ti khng dm khinh cc bn v cc bn u s thnh Bt tng lai. V vy bn ng mc cm l bn khng th thnh Bt.

Qun chiu s vt
Qun chiu s sng trong giy pht hin ti, bn tip xc vi s vt v vy bn thy c tnh cht v thng v v ng ca s vt. V thng v v ng khng phi l tnh cht tiu cc ca s sng m chnh l nn tng ca s sng. V thng l s chuyn bin lin tc. Nu khng c v thng th khng c s sng. V ng l nguyn l tng quan, tng duyn gia s vt. Nu khng c s tng quan, tng duyn y th khng mt s vt no c th c mt. V d khng c mt tri, m my, t ct.... th khng th c mt a thc dc. Bn thng than th rng i l v thng, v ng, qun rng nu khng c v thng v v ng th khng c s sng, khng c cuc i. Nhn thc v v thng v v ng khng lm tiu tn nim vui sng m cn em li cho bn nim vui sng c tnh cch lnh mnh, vng chi v thnh thi. Chnh v khng thy c tnh v thng v v ng ca s vt cho nn con ngi mi kh au. Cho l thng nhng ci v thng, cho l ng nhng ci v ng, l ngun gc chnh ca mi au kh. Khi nhn su vo mt a hoa hng, bn c th thy r tnh v thng ca n. Tuy nhin, bn vn thy c ci p ca a hoa hng v vn c th trn qu a hoa hng. C th l bn cn thy a hoa hng p hn, l trn qu a hoa hng nhiu hn na, ch v bn thy c tnh v thng mong manh ca n. Tht ra i vi nhiu ngi, hin tng cng mong manh th cng p v cng c trn qu nh mt chic cu vng, mt cnh mt tri ln, mt a hoa Qunh n v m, mt ngi sao bng, mt ly nc trong, mt cn gi mt, mt ting chim ht, mt bc chn thnh thi.... tt c u l nhng iu mu nhim, tuy l v thng v v ng.

9 | Q u n c h i u s v t

Gii thot v an lc
Hnh trnh thin qun l t ti gii thot v an lc. Gii thot v an lc l hai yu t lin h mt thit vi nhau: c gii thot th c an lc, gii thot cng ln th an lc cng ln. Nhng gii thot v an lc khng phi l nhng g xa vi m bn ch c th t c sau mt thi gian thc tp lu di, nh mi nm, hai mi nm hay ba mi nm. Thc tp thin qun, bn c th t ti gii thot v an lc ngay trong gii pht bn ang thc tp, d mc gii thot v an lc cn ch l khim nhng. Tuy khim nhng, nhng nhng yu t gii thot v an lc y l nn tng cho nhng gii thot v an lc ln lao hn. Thc tp thin qun l tp qun st v hiu su c vo lng s vt. Nh ci thy v ci hiu m bn t ti gii thot v an lc. Nhng gin hn, lo lng v s hi ca bn chng hn u ang lm cho bn kh au. Mun gii thot chng, bn phi qun st bn cht ca chng. Bn cht ca chng u l s u m. Tn n l v minh. Tn n l m m. Tn n l s thiu sng sut. Cha kha ca gii thot v vy l s p tan u m, l th nhp vo lng ca thc ti c mt ci bit trc tip v chn thc v thc ti. Ci bit ny khng phi l ci bit ca tri thc suy lun. Ci bit ny phi l ci bit trc tip ca kinh nghim, ca thc chng. V d khi ta hiu lm mt ngi bn chng hn, ta gin hn v v gin hn ta kh au. Qun st thc ti cho su sc, bn nh tan c s hiu lm v nhng kh au ca bn tan bin. Bn tc khc c s an lc v gii thot.

Tip xc vi nhng g mu nhim


Bn phi c kh nng tip xc vi nhng g mu nhim v an lc trn th gian v tha hng nhng th y. Nu bn khng c kh nng tip xc v tha hng th nhng mu nhim v an lc kia d c mt cng khng c ch li g. Bn phi c kh nng tip xc vi bng hoa, em b, tri xanh, my trng, trng trong, dng sng, ting chim ca, ly nc mt, nhnh liu r. Bn phi dy cho cc em b bit thng thc nhng mu nhim v qu bu c mt trong s sng. Bit thng thc, bn s bit bo v nhng g mu nhim v qu bu y. chnh

10 | G i i t ho t v an lc

l cng tc cn bn bo v ha bnh v hnh phc cho bn, cho con chu bn v cho mi ngi v mi loi khc na.

Mt thng nhn cuc i


Bn nn ly con mt t bi m nhn mi ngi v mi loi. Khi m bn c ci nhn ci m, bao dung v rng lng th tm bn n ra nh mt a hoa v bn l ngun sui mt cho mi ngi v mi loi nh. Con mt t bi l con mt ca hiu bit. T bi l nc ngt chy t ngun hiu bit. Khng c hiu bit th khng c t bi v h c t bi tc l c hiu bit. T bi qun khng th tch ri nhn duyn qun. Nu ti c sinh ra trong hon cnh ca mt k cp bin, th by gi rt c th ti ang l mt k cp bin. Con ngi ca mt k hi tc c c kt nn bi nhiu nhn duyn thun li cho vic tr thnh hi tc. Trch nhim y l trch nhim chung ca x hi loi ngi. Khuya hm nay hng trm tr em cho i bn Vnh Thi Lan. Nhng em b s sinh khuya nay, my mi nm sau c th tr nn hi tc, nu nhng nh gio dc, nhng nh chnh tr, nhng nh kinh t v nhng k c lng ngy hm nay khng lm mt ci g ht ngn nga. Tt c chng ta u c trch nhim t nhiu trong s c mt ca nhng hi tc. Qun nhn duyn c th nhn bng con mt t bi v thy c bn phn v trch nhim ca mnh trong cng cuc ngn chn kh au. B Tt Qun Th m v thy cho nn mi thng v v thng cho nn mi hnh ng. Mt thng nhn cuc i, ch mt cu y thi cng cho chng ta thc tp sut i. Hy tp nhn bng con mt t bi, ngha l con mt hiu bit. Thc dy mm ming ci Hm bn gi tinh khi Xin nguyn sng trn vn Mt thng nhn cuc i.

Tng lai c lm bng hin ti


Bn bit rng trong hin ti m c lng thng, c hnh phc nh th th trong tng lai nht nh bn c hnh phc. Bi v tng lai c
11 | M t t h n g nh n c u c i

lm bng hin ti. D bn c cc kh cch my m trong hin ti bn khng c hnh phc th tng lai bn cng khng c hnh phc u, l do l tng lai c lm bng cht liu hin ti. Ngy hm nay nu bn mm ci c, thnh thi c, an tr trong hin ti, vui hng c tng bc chn, tng tch tr v tng n ci th ci vn ling hnh phc ngy hm nay s lm ra ci vn ling hnh phc cho ngy mai. Chng ta thng b m nh bi tng l hm nay phi cc kh, ngy mai mi c th sung sng. V nh cu ca dao: R nhau i cy i cy By gi kh nhc c ngy phong lu Trn ng cn di ng su Chng cy v cy con tru i ba Hm nay kh nhc, ngy mai mi c thin ng ca hnh phc. Khng chc lm u. Ti thy hai cu sau c chn l nhiu hn v p hn hai cu u. Hai cu y cho thy rng lm vic chung c v, chng v con tru l vui bit my. Cng ng tm lm vic, l hnh phc ri, u c cn ngy mai ngy mt g na. Nu ng tm lm vic trong hnh phc hm nay, hin ti th tng lai d nhin c lm bng hnh phc.

Tip xc vi tri xanh


Cch y chng ba mi su nm lc cn dy trng Pht hc n Quang, ti c c mt cun tiu thuyt ting Php ca Albert Camus ta l Ngi xa l (L'tranger). Cun lm cho ti git mnh. Trong y tc gi thut chuyn mt t nhn vi phm ti git ngi trong cn gin d nn b ln n t hnh. Anh tn l Meursault. Ch cn ba ngy na th anh b em ra my chm. Chuyn xy ra Algrie. Anh Meursault l mt ngi da trng, sinh Algrie. Nm trong phng giam khng c ca s, ngc nhn ln pha trn trn nh anh thy c mt khung knh vung. Bui sng khng bit nh phc duyn g m anh tip xc c vi tri xanh. Tri xanh y ch l mt mnh tri vung thy qua mt khung knh nh. Bng nhin tip xc c vi tri xanh anh ta sung sng v cng. y l
12 | T i p x c v i t r i xan h

ln du tin anh tip xc c vi mu tri xanh. C ngha l trong bn mi nm ca cuc sng, anh cha bao gi tht s nhn tri v tip xc c vi bu tri. V l mt con ngi bn mi tui m lm sao cha thy tri xanh iu tuy nhin c tht. Chng ta tuy c nhn c thy nhng khng tip xc. Khi ti vit cun Bng Hng Ci o, ti c ni rng: Mt con ngi ba mi tui hay bn mi tui sng bn m c i m khng hn tip xc c vi m. Mi ngy u gp m, nh th xin tin m n qu, ln th n cm m nu, nh m lm chuyn ny chuyn kia nhng cha bao gi c thc s tip xc vi m c thy s qu gi v cng ca m. y cng vy. Tri xanh l cha mnh. Vy m tuy sng bn mi nm di vng tri bao la nhng anh ta cha bao gi c tip xc vi tri tht s. Gi pht tip xc c vi tri xanh anh ta sung sng v cng. Khng bit anh ta c tp th hay khng m vn bit, tip tc nui dng thc tip xc . Anh ta thc rng anh ta l mt con ngi ang sng, anh ta cm thy ln u tin mnh l mt ci g ang sng. M php l hin hin ch nh anh tip xc c vi tri xanh. V anh ta nguyn rng trong ba ngy cn st li ca i anh, anh s sng nhng giy pht tht su sc. Ci khung tri xanh b nh kia cu anh. N lm cho anh t mt ngi cht tr nn mt ngi sng. Bn nn thc tp tip xc vi nhng g mu nhim y, lun sng trong tnh thc trong vui ti.

An tr thnh thi
Kh nng c hnh phc ca bn c biu l trong hai trng hp. Trng hp khng lm vic v trng hp lm vic. i thin hnh cng hnh phc, m chi ni cng hnh phc. i thin hnh, ct t ht nhng tnh ton, lo u, s st, bc nhng bc tht thanh thn v nh nhng, ming n n ci ti mt, ht th khng kh trong lnh bui sng, c hnh phc nh m chi ni cng vy. Trong khi chi ni bn ct t nhng lo lng, lng xng, nhng suy t tnh ton, bn khng hp tp. Bn lm vic tht thanh thn, th vic chi ni khng km g vic i thin hnh hay ngi thin ta. Trong nhng

13 | A n t r t h nh t h i

lc bn tht s c hnh phc. Bn an tr trong giy pht hin ti, bn l mt con ngi tht s t do. Trong khi chi ni, nu bn khng b ko i bi chuyn qua v chuyn sp ti, nu bn ct t c nhng si dy phin lo, tnh ton, bt an th bn thc ang chi ni mt cch tht an lc, thnh thi. Bn khng lm hp tp nh b ma ui.

Ci trn nhng t sng sinh t


Vn vt v thng, bnh tt v tai nn c th xy ra cho bn v cho nhng ngi thn ca bn bt c lc no. Sng trn i, bn phi chp nhn s tht y. Nu bn sng c chnh nim trong tng giy pht, nu bn sng mt cch su sc nhng ngy thng ca bn v tip x p nhng ngi chung quanh th bn khng cn g phi s hi v bn khng c g phi hi hn d c g bt trc xy ra. Nu bn bit sinh v dit l hai mt ca s sng th bn thy c rng: "Sinh l dit v dit l sinh". Nu t m a bn ra i mt ln th t m s a bn ra i trm vn ln khc, do bn s khng s hi bun kh mi ln t m a hai cnh tay ra n mi bn tr li. B Tt Qun Th m c miu t l ngi vt ra khi mi s hi v thng hin tng cho chng sinh mn qu qu gi v cng gi l v y th. V y ngha l s khng s hi. S khng s hi ny l kt qu ca cng trnh thin qun v t tnh khng sinh, khng dit, khng thm, khng bt ca vn php. Tm kinh Bt Nh c tr tng nh mt bn vn ni v hnh V y. Qun chiu c t tnh duyn sinh v v ng ca vn vt th bn thy c tnh cch khng sinh, khng dit y v thot c s s hi. Ngi gic ng ci trn nhng t sng sanh t m i mt cch thn nhin.

Tip xc bng chnh nim


Mu tri xanh rt p, cng nh cnh hong hn rc r v bn phi c kh nng tip xc vi chng. S mu nhim ca hong hn, ca tia nng, cn ma, bng hoa... l tt c nhng g bn cn phi thc s tip xc nu bn tht s mun sng. V nhng ci mu nhim

14 | C i t r n n h n g t s n g s in h t

khng phi ch c xung quanh bn m c ngay trong bn. Cp mt ca bn l nhng g rt mu nhim. Ch cn m mt ra l bn c th thy c bao nhiu l mu sc. V s kin bn c mt l mt php l rt mu nhim. Nu bn khng bit c iu th bn sng khng c thc, sng cng ging nh khng sng. Trong ngi bn cng c hng vn ci mu nhim khc. C nhng tm l, t tng, nhn thc. Tri tim bn rt mu nhim, bung phi bn rt mu nhim. Bn c hng ngn hng triu s kin mu nhim trong c th, trong tm cng nh xung quanh bn. M sng tht s th bn phi tip xc c vi nhng th y. M lm sao tip xc. Ch c vi chnh nim bn mi tip xc c su sc.

Nhn mu xanh ca l
S sng ch c mt trong pht giy hin ti. Nhng tm bn t khi chu an tr trong giy pht hin ti. Tm bn hay a tr v qu kh hoc vng tng n tng lai. Bn c tng bn l bn, nhng qu thc bn cha h thc s tip xc vi bn, bi v tm bn c rong rui chy theo nhng o nh ca qu kh v ca v lai. Ch c mt phng cch hay nht tip xc vi s sng ch thc: l tr v vi giy pht hin ti. Nu bn tr v vi giy pht hin ti th bn tr nn thc tnh. V lc cc bn mi c c hi tm li c chnh con ngi tht s ca mnh. C khi no cc bn ra nhn nhng t l xanh v nh sng mt tri ang lc qua nhng t l y. Cc bn tng c dp tht s ngm nhn mu xanh ca l cy trong trng thi trm lng v tnh thc ca tm t cha? Mu xanh y l mt kha cnh vi diu ca s sng. Nu bn cha bao gi tht s nhn mu xanh y th by gi y cc bn hy th nhn i.

Hnh phc chn tht


Hnh phc trc nht khng phi l s am m vo dc lc. Dc lc c th cho bn mt o tng v hnh phc v tht s ch l kh au. Nh mt ngi b bnh hi, b bt buc vo sng bit lp trong rng. Ngi ny lun lun cm thy nga ngy xn xang rt kh
15 | N h n m u x an h c a l

chu. ng ta o mt ci h, cht cnh kh v nhng gc cy mc xung h v t chy cho n khi h y than hng. Ri ng ta ng bn cnh h, a mnh my tay chn ln trn h than hng ly ci nng ca than la ang chy. Trong khi lm nh th ng ta thy rt nga v cm thy bt kh. Ngy no khng c h mnh trn h than rng ny, ng rt ly lm kh au. May mn cho ng ta my nm sau bnh hi ca ng c cha lnh. ng tr v sng i sng bnh thng trong thn xm. Mt hm ng ta vo rng thy my ngi bnh hi ang a mnh my ca h h trn ng than rng ca h. ng thy thng xt h v cng. H than rng nng qu, ti gn nng khng chu ni. Nu c ai ti tr ko ng, bt ng ti gn h than a mnh my h ln trn than la, ng s la tru tro ln v phn i kch lit. Ci m ngy xa ng cho l lm cho ng sung sng, by gi tr thnh mt mi kh au ca ng. Dc lc cng vy, cng ch l mt h than rng. Ch c ngi bnh mi thy dc lc l vui. Nhng ngi lnh mnh u phi xa lnh h than dc lc. Nu am m dc lc khng phi l hnh phc th ci g l hnh phc. Bt dy ch c sng: th thi, t do, an lc, thnh thi, tip xc c vi mu nhim ca cuc sng tc l c hnh phc. thc c nhng g xy ra trong gi pht hin ti, khng tham m vo bt c php no m cng khng b ght mt th php no. Ngi c hnh phc bit qu nhng g mu nhim ang xy ra trong gi pht hin ti: mt ln gi mt, mt bui sng p tri, mt bng hoa vng trong c, mt cy trc tm, mt n ci ca tr th, mt ba cm ngon, mt ngi bn thn Ngi c hnh phc bit thng thc nhng th y nhng khng b rng buc vo nhng th y. Cng v th nn hnh phc ca ngi y l hnh phc chn tht.

Tp ni t tr li
Li ni c th xy dng mt th gii tin yu v hnh phc m cng c th to thnh a ngc trn gian. Bn phi ht sc cn thn khi ni nng. Nu bn c thi quen ni nhiu th bn phi tp t ni tr li v tp thc v nhng li mnh ni v hu qu ca chng. Chng ta ni

16 | T p n i t t r l i

chuyn th phi nhiu qu, cho n ni n cha hay n nh th ri m vn tip tc chuyn th phi. Chng ta tng sng trong a ngc trn gian to ra v li ni th phi. Chng ta loan truyn nhng tin m chnh chng ta khng h thy v bit, chng ta ph bnh, chng ta ln n, chng ta chp m, chng ta gim pha, chng ta ni nhng li gy chia r v cm th khin k kia khng ngc u ln ni. Trong nhng ngy tnh tu hay qun nim nu bn khng tp tnh khu th cng nn bt ni nng li cn mt phn mi. S thc tp ny c ch li v cng. Khng nhng c th ch ng c li ni ca bn d dng hn m cn c thm c hi nhn li bn, nhn li tm bn, nhn li ngi khc v s sng quanh bn. Bn hy ci vi c cy, vi hoa l, vi chim chc v vi ngi ng loi. Bn hy ht ca. Nu bn cha tng tp tnh khu th bn cha thy c nh hng tt p ln lao ca s im lng. Bn hy ly s im lng, ly n ci v ly li ni chnh ng xy dng an lc trong bn v quanh bn.

Ci m hiu bit
Lm cha m, bn nn hc tn trng t do nhn thc ca con bn d chng cn nh b. Thi ci m hiu bit ca bn i vi con ci s m rng tm nhn thc ca bn v do bn c th hc c t con ci ca bn nhiu iu. Mi con ngi c c tnh, s thch, nng khiu v hng ring bit. Bn hy m lng ra thy c nhng c tnh, s thch, nng khiu v ch hng y. Bn ng g b v p buc con ci bn vo nhng khun kh m bn a thch. Hoa tuy thuc v cy nhng cng khng phi l r, l l, l cnh. Phi cho hoa l hoa, l l l, cnh l cnh. Nu bn thy c iu th con ci bn mi c th t do pht trin theo ti nng v c tnh ca chng v do cng tc nui dy ca bn mi c gi l thnh cng.

Nhng vin ngc qu


i mt ca bn l hai vin ngc qu. Ch khi no bn b m, bn mi thy c mt l mt php l mu nhim. Khi m mt ra bn c th thy
17 | C i m h i u b i t

tri xanh, my trng, liu lc, bng hng, em b, nc chy, sui reo, i mt b th hay bng hoa vng trong c. Li c th nhn c mt m, mt cha, khun mt ca ngi thng, bn b cng hc mt lp hay lm chung mt s. y vy m bn u c thy c s qu gi ca i mt ca bn. C th bn ch ham chy theo cng n, vic lm hoc vo danh ra li m bn nh mt phng tin qu gi y i. Gi y bn hy thc rng mnh ang c cp mt rt l mu nhim. Mun nhn thy cha mnh, thy r mt cha, mun nhn thy m, bn thy r mt m. Nhn bng hoa, cy tri hay bt c mt hin tng no bn u thy rt r rng. Tht l mu nhim nh bn ang c php l. Ngoi ra bn cng c tri tim rt mu nhim, bung phi cng mu nhim. Bn hy tnh dy v bn s thy bn ang c nhiu hnh phc.

Xc chm v tip xc
01. Xc chm v xc tip Hm l ngy 19/11/1992 chng ta hc bi th hai ca kha ma ng. Nm ngoi cng vo gi ny chng ta hc v tip xc. Nm nay chng ta hy hc thm mt cht na v vn tip xc. Ting Vit c cc danh t xc chm v xc tip. Hai danh t c hi khc nhau; xc chm c th dch l touching. Xc tip c th su sc hn xc chm. Trong xc tip c s xc chm nhng cn c s tip ni, tip ni vi i tng mnh xc chm. Ta c th dch l touching and connecting. C khi nh xc chm m ta xc tip c. Xc chm m khng a n tip xc th s xc chm khng c hiu qu. 02. Xc chm hi th Trong khi tp th, chng ta xc chm hi th ca chng ta. Hng ngy chng ta th ra v th vo khng ngng nhng hi th y thng i mt mnh, v chng ta khng bit rng chng ta ang th. Cng nh, ting nhc ng h tuy c nh ln, nhng c th khng c s tip xc ca chng ta vi ting nhc ng h. Khi ni
18 | X c c h m v t i p x c

n s thc tp hi th chnh nim, chng ta thng ngh rng chng ta l ch th thc tp v th ra th vo l cng vic lm ca chng ta, v vy chng ta thng vt ln vi hi th, h hc vi hi th, do nhiu khi chng ta khng thnh cng. Chng ta khng thnh cng vi hi th v chng ta vt ln vi hi th, h hc vi hi th, lao ng vi hi th. Trong khi phng php ca Bt dy l ch cn tip xc vi hi th thi Chng ta ch cn xc chm vi hi th v do chng ta tip xc c vi hi th. Hi th ang mt mnh nh vy th chng ta ti: chng ta xc chm vo n v xc chm bng chnh nim ca chng ta. T nhin gia hi th v chnh nim c mt s tip xc. Ban u th c s xc chm gia hai ci l hi th v chnh nim, v hai ci l hai ngun nng lng khc nhau. 03. Nng lng chuyn ha Hi th c sc mnh. Hi th c cng dng ca n. l mt ngun nng lng (energy). Chnh nim ca chng ta cng vy. Chnh nim ca chng ta l mt ngun nng lng khc. C th ni hi th l mt ci hin tng v thn v chnh nim l mt hin tng v tm. Hai hin tng u l nng lng. V khi nng lng ny xc chm vi nng lng khc th s c mt s chuyn bin. V d trong phng chng ta c khng kh lnh. Khi t l si ln, chng ta pht ra nhng t khng kh nng. V khi hai th khng kh lnh v nng xc tip vi nhau th c mt hin tng mi: phng chng ta tr nn m p v d chu. S tip xc gia hai ngun nng lng bao gi cng a ti mt hin tng mi. Hin tng mi y c th l tch cc hay tiu cc, c th em li s an lc hay s khng an lc. Hi th ca chng ta (hi th ang sng mt mnh, hi th khng c chnh nim) l mt ngun nng lng. Khi pht khi chnh nim, chng ta to ra mt ngun nng lng khc; ngun nng lng ny ti, xc chm vo ngun nng lng th nht v to ra mt s bin chuyn: hi th ca chng ta t nhin tr thnh hi th c thc. V khi c thc t t tr nn m du hn, su sc hn. v thanh thn hn. V l nhng cng hin ca nng lng chnh nim cho nng lng hi th. Trong s xc chm v xc tip y ta khng thy c s vt ln khng

19 | X c c h m v t i p x c

c cng tc lao ng mt nhc, khng c s h hc. Cn nu chng ta ngi kit gi xung m lm nh mt anh hng sp ra trn th chng ta khng lm ng nh li Bt dy. Phi cho hi th l hi th. Chng ta ti vi hi th bng chnh nim, chng ta ch xc chm hi th bng chnh nim ca chng ta m thi. Chng ta khng nn lm mt ng tc no c tnh cch p buc, c tnh cch iu khin, c tnh cch khng ch hi th ht. Trong khi thc tp hi th, d t th ngi, i hay nm th qu v thy mt nhc, l ti v qu v h hc, cng bc, p buc, bc p hi th ca qu v. C nhng ngi thc tp mi nm m vn cha bit iu cn bn . H tng rng tp th l lm vic vi hi th nh mt cng tc lao ng, v trong cng tc ny mnh c th bc p, mnh c th i x bo ng i vi hi th ca mnh. Mt em b ang ngi bun, ang au kh, ang khc. Chng ta c th c hng i ti vi em b v xc chm vi em b. Chng ta c th xc chm vi em b bng nhiu cch. Thng thng ni n xc chm th chng ta ngh rng chng ta phi xc chm bng bn tay. Nhng bn tay khng phi l dng c duy nht lm cng vic xc chm. Chng ta c th xc chm bng con mt. Chng ta c th xc chm bng s ch . Tc l bng chnh nim. 04. Chnh nim l s c mt Chng ta c th xc chm bng li ni, v nht l chng ta c th xc chm bng s c mt ch thc ca chng ta. S xc chm su sc nht l s xc chm bng nng lc chnh nim. C nhng ngi sng vi nhau ba nm, nm nm, mi nm nhng h khng thc s xc chm vi nhau, h khng tip xc vi nhau mt cch su sc. l v h khng thc s c mt bn nhau, h khng thc s chp nhn s c mt ca nhau. Hai v chng kia ang ngi trn mt chic xe hi. Ngi chng li xe v ngi v ngi bn tay phi. H ngi bn nhau nh vy nhng khng c ngha l h ngi vi nhau. C th l hai ngi ang ngi trong hai th gii khc nhau. Ngi bn nhau nh vy m ngi i din nhau cng c th nh vy. Ngi i din nhau cha hn l tip xc vi nhau. i din nhau nhng vn c th ngi

20 | X c c h m v t i p x c

trong mt th gii khc ngi ta ni: V duyn i din bt tng phng l th. V duyn c ngha l khng c connection, khng c s tip xc. Li xe, ly nhng ngn tay v trn v lng, ht lm nhm mt cu ht, ng ngh ti mi chuyn, tr chuyn b ang ngi bn ng. B c cm tng l mnh b loi ra khi vng chin. Mnh l mt hin tng khng ng k, s c mt ca mnh tr nn v ngha. Mnh l mt s tha thi trong i ca ng. Nn mt ngi n b sng nh vy trong nhiu thng nhiu nm th ngi n b s cht. Ngi n ng cng vy: nu ngi n ng sng trong ci khng kh nhiu thng nhiu nm th ngi n ng cng cht. L do l ngi kia khng c mt cho mnh v mnh khng c mt cho ngi kia. You are not there for me, I am not there for you. Khng c s xc tip. Trong lin h cha con, huynh v bng hu cng c th c s thc . Khi em b ang ngi mt mnh v b v khc ta c th thc tp hnh ng xc chm xc tip. Mnh bit rng ni em b n c mt ngun nng lng kh au. Ta bit nu ta em ngun nng lng ni ta xc chm vo ngun nng lng ca em b th ta c th to nn mt ci g tch cc v lm cho em b bt kh. V vy ta mun thc tp xc tip. C khi ang ngi vi con, ngi cha bit rng ngi con ang au kh nhng ngi cha vn khng bit lm cch no xc chm vo ci nim au kh v lm cho n chuyn ha. Ngi con cng vy. Ngi con cng bit rng ngi cha ang au kh, nhng ngi con cng v minh, cng khng bit lm th no em mt ngun nng lng trong con ngi mnh m xc chm ti ci ngun nng lng kh au ca ngi cha cho ngi cha bt au kh. Nhng iu ny cn phi hc tp ta mi c th lm c. Chng ta hy tr v vi v d em b. iu m mi ngi thng lm l a bn tay ra t trn vai em b. Hnh ng t tay trn vai em b c mt ngha. Nhng m ngha n hiu lc hay khng l do nng lng trong ci lng bn tay c hay khng. Nu bn tay ta t ln vai em b m tm ca chng ta li ang t ch khc th em b s bit lin lp tc, v s xc chm khng em li mt kt qu no c. C nhng ngi cho nhau trong i sng hng ngy. H hi: "Anh mnh gii khng?"

21 | X c c h m v t i p x c

(How do you do?). Cu hi c th rt l th, rt l hnh thc v khng c chnh nim. Nhng cu hi x giao rt rng. Du cho hai ngi c ang m nhau, nhng nu mi ngi vn mang ci au kh ring, ci lo lng ring ca mnh th c hai u khng thc s c mt cho ngi kia lc . Nghi l th c m bn cht th khng. i khi gi b l mnh c mt, ngi ny c th a tay v sau lng ngi kia chng t rng "ti ang y"; k thc n ch l mt ngy trang, khng c thc. Khi mnh ngi vi mt ngi no hay i vi mt ngi no mnh phi thc s c mt vi ngi . Mnh phi lm cho s c mt ca mnh tr nn mt s thc th s xc chm mi c hiu qu. 05. Lm th no c mt ch thc? Trong cng trnh tu hc, lm cho mnh c mt trong gi pht hin ti l cng tc cn bn. iu ny c th thc hin bng: cch th, cch i, cch ngi, cch ng, cch ung tr, cch n cm v cch xc chm. Khi chng ta a bn tay trn vai em b, nu chng ta c mt thc s vi em b, nu chng ta c th ct t c nhng lo lng, u phin gin d lo toan m c mt ti y th lc trong bn tay chng ta c nng lng. Nng lng trc ht l nng lng ca s c mt. The energy of being present. Chnh l ngun an i ln nht cho em b. Ngi no ni rng mnh c tnh thng ngi phi c mt. Bi v tnh thng trc ht l s c mt. Nu mnh khng c mt th khng c tnh thng. I am there for you, you are there for me. Trong lc ngi cha khng c mt lc a con cn n cha th a con thiu tnh thng. Mt ngi cha cng vy. Khi ngi cha cn con m con khng c mt th ngi cha cng thiu tnh thng. Mt ngi bn cng vy. V vy cho nn thng yu c ngha l hin tng s c mt ca mnh. Hnh tng ca B Tt Quan Th m l hnh tng ca thng yu ch thc. Li nguyn ca c Quan Th m v st bt hin thn (khng c ch no l ti khng c mt). St l ci, khng c ci no l khng c mt ca v B Tt. Khi ta a bn tay xc chm vo em b th bn tay phi cha ng mt

22 | X c c h m v t i p x c

nng lng. Nng lng ca s c mt, m ni theo t ng Pht gio l nng lng chnh nim. 06. Lm lng du kh au C chnh nim l bt u c s an i. Nu c nng lng ca chnh nim th khi chm vo em b bn tay s tip nhn c nhng lung kh au run ry pht ra t con ngi ca em b. Em b ang pht ra nhng lung in ca s bt an, ca s kh au. Mt con mo hay mt con ch b thng cng vy. Khi ta a bn tay chnh nim ca ta s vo n, ta tip nhn nhng ln sng au kh v bt an ca n. Tip nhn nh th gi l tip xc. Trong khi nng lng ca s bt an kia pht ra ta a lun in ca ci chnh nim tip xc tr li, ta cm thy v tip nhn c s kh au ca con mo hoc con ch b thng hoc ca em b au kh. Con mo, con ch hay em b b thng cng bt u tip nhn ngun nng lng chnh nim t ta a ra, ngun nng lng l ngun nng lng ca s c mt ca tnh yu, ca s chm sc. Ti c mt y, ti ang ngi vi em. Ti bit rng em ang au kh. Trong bn tay ca ta c th nng lng y. V bn tay ta c kh nng tr liu. 07. Kh nng tr liu Thnh thong chng ta nghe c nhng ngi c kh nng tr liu v chng ta khng bit c nn tin hay khng. ng o ny ng o kia a tay s vo mnh mt ci l mnh lnh bnh. iu khng hn l mt iu m tn. Bn tay mnh c tnh cch tr liu hay khng, ci ty thuc ch bn tay mnh c pht ra nhng lung in ca chnh nim, ca s c mt, ca s u i, ca s t bi hay khng. Nu c th bn tay chc chn t nhiu c kh nng tr liu. Khi mt em b nhc u, ln cn st, kh c ng ming, b m ti a bn tay ca mnh ln trn trn em b. Bn tay ca b m tip nhn c s c mt ca cn st, ca s au kh ni em b. Trong con ngi ca b m c nng lng ca s thng yu, ca s chm sc, ca s m bc v nht l nng lng ca s c mt. V vy cho nn khi: b bn tay trn ci trn nng hi ca mnh, t nhin mnh cm thy nh
23 | X c c h m v t i p x c

c mt ci g mt nh mt dng sui chm vo con ngi mnh. Tt c nhng em b trai hay gi u c kinh nghim . Trong cun Bng Hng Ci o, ti ni. "Bn tay hay l t tri u La Min?" Ti sao mt bn m c th m du n nh vy, c th lm mt c tm hn v thn th ca mnh nh vy? Ti v trong bn tay c nng lng ca chnh nim, c nng lng ca s c mt, c nng lng ca s thng yu. Xc chm nh vy khng phi l mt s xc chm kh khan; l mt s xc chm giu c. Trong s xc chm c yu t hiu v c yu t thng. Hiu l tip xc c vi au kh. Ci nng lng ca au kh pht ra nh nhng lung sng in t con mo hay con ch b thng kia t em b ang b st kia. V t bn tay mnh cng tit ra nng lng ca s c mt, ca s an i, ca s v v. V s tip xc gia hai ngun nng lng a li mt ci g mi. 08. Phm cht ca hi th C ngi ni rng thy Nht Hnh khng dy g nhiu: ch dy th ra v th vo thi. Nhng ngi cha hiu c rng th vo v th ra l mt php thc tp rt su sc. Nu h khng hc hi, v thc hnh th h khng lm c. H tng th vo v th ra l chuyn rt d. Hi th ca mnh c khi hn hn, c khi cp bc, c khi n rung ng bi nhng cn bun, cn lo, cn gin. Hi th ca ta c nhng lung nng lng chuyn ch nhng run ry, nhng yu ui nhng s st, nhng lo lng ca ta. Hi th ca ta nh mt dy n, biu l c tnh trng ca con ngi trong chiu su. Con ngi ca ta c th bt an v au kh. Con ngi ca ta c nhiu thng t ch th hi th ca ta cng biu l c nhng ci . Con ngi ca ta c s m thm, c s bnh an hi th ca ta cng biu l c nhng ci . Khi mnh gin hay kh mnh s, hi th ca mnh bin i hn. V v vy cho nn tr v lm quen vi hi th, xc chm vi hi th tc l hnh ng thng yu u tin m chng ta c th thc tp chng minh rng ta c lng u i i vi ci thn v ci tm ca chnh chng ta. Khi m mnh khng thng yu v chm sc cho mnh c th mnh khng th ni rng mnh thng yu v chm

24 | X c c h m v t i p x c

sc c cho mt loi khc hay mt ngi khc. Khi mnh ti hi th ca mnh, em chnh nim ca mnh xc chm vi hi th ca mnh, tc l mnh ang lm mt chuyn du hnh tr v nh. 09. Chm dt s i hoang Hi th l ca ng nh mnh. Nu khng tu tp th chng ta l nhng ngi con hoang b nh ra i. V trong nh khng c an lc, khng c s m m, khng c bp la, v trong nh c mt ci khong trng lnh lo, cho nn chng ta khng a nh. Ta ch mun i hoang thi, v chng ta lm vo tnh trng phng th. "Hi Thng , ti ci u tr li linh hn ti mt kip i hoang, l th ca Huy Cn. ch l mi i hoang c mt kip thi. C nhiu ngi trong chng ta i hoang trong rt nhiu kip. Chng ta tr v bng ca ng ca hi th. Chng ta khng ng t, chng ta khng xng xo, chng ta khng t nhp vo nh nh mt tn n cp. Hi th ta, ta phi tn trng n: n l hi th di th ta cho n di, l hi th ngn th ta cho n ngn. Chng ta ng h hc. Chng ta ng p bc. Chng ta ng vt ln vi hi th. V vy nu qu v h hc, vt ln, p bc hi th th nn kp thi dng li. Trong kinh Qun Nim Hi Th, Bt dy: Ti ang th vo mt hi ngn v ti bit rng ti ang th vo mt hi ngn. Ti ang th vo mt hi di v ti bit rng ti ang th vo mt hi di. Ti ang th vo v ti bit rng ti ang th vo. Ti ang th ra v ti bit rng ti ang th ra. Trong bn cu y chng ta thy rng Bt khng c nh mun chng ta can thip vo hi th mt cch bo ng: "Ny hi th, my phi th ny, my phi th kia, my phi di, my phi ngn. My phi su, my phi chm. Chng ta hy nh li ci bi tp ca chng ta: th vo bit th vo, th ra bit th ra. Th vo bit th vo c ngha l ly chnh nim mnh xc chm vo hi th vo m thi. Mnh hi th vo l hi th vo, mnh khng mun ht hi th vo thnh hi th ra. Cng nh em b, ta a bn tay t ln vai em b. Ta khng bt em b phi th ny: phi th kia: "My phi ngi ch , my khng c khc, my phi vui ln. Ci i coi!" Ta khng can thip mt cch bo ng, ta khng p bc em b, ta khng h hc. Ta

25 | X c c h m v t i p x c

c bn tay ca ta trn em b. Nhiu khi ta cng khng cn bn tay na. Ti v nu cha quen em b lm th bn tay ln em b c th l hi ng t. Ta c th tip xc em b bng ci nhn ca ta, ta ngi xa v nhn. Nhng trong ci nhn ta chng t rng ta thc s c mt "Em b, ti bit em au kh. Ti c mt, ti ngi vi em y". 10. Ngh thut tip xc Ngy xa, ti c vit mt bi th v em b m ci. l bi "Ti Thy Em Ni Sn Ngho C Nhi Vin hai mt ca em bun cha y ti hn Nh c chnh nim mnh mi bit em b c hai con mt bun cha y ti hn, v em ang ngi trong gc sn c nhi vin. hai mt ca em bun cha y ti hn khi thy ti em quay mt nhn ni khc bn tay em v nhng vng trn loanh quanh trn mt t. Mnh thy c s n ci ca em b. Thy mnh em b nhn i ch khc. Em b quen vi s c n ri, khng c s tip xc, khng c tnh thng. Trong chng ta c nhiu ngi sut i ch v nhng vng trn loanh quanh trn mt t m thi, v chng ta t giam mnh trong nhng ci vng trn m chng ta v ra. Chng ta khng bao gi vt ra khi c nhng ci vng trn m chng ta v. ti no hi ba m em u ti no dm khi ng ngun mch thng au Mnh cn thn ti v mnh c chnh nim. Hi ba m em u, cht ri hay l lc mt, cng c th l bo ng. Hi cng l tip xc, nhng cha chc l ci tip xc bt bo ng m mnh mun.

26 | X c c h m v t i p x c

ti no hi ba m em u ti no dm khi ng ngun mch thng au ti ch mun chuyn tr chc lt ci ni i cu ngi vi em mt pht cho em vi cht u su. Ngi vi em mt pht, tc l hin cho ngi kia mt pht ci s c mt ca mnh. S c mt ca ti l tng phm duy nht m ti bit rng ti c th tng em. ti c t nc au cng s phn em hy mm ming ci cho nhau hy vng Th h cc em cha y nm tui trn u thy tan tnh hoa mng Nu em b chu mnh ngi vi em mt hai pht, thy c nhng au kh ca em th lc mnh c th a nng lng ca chnh nim, ca s xt thng ca mnh ti lm du bt nhng kh au ca em b. V em b sau mt hai pht c th nhn mnh nhon ming ci, v n ci ca em b s l mt ngun sui hy vng cho chnh mnh. t nc au cng s phn. Em hy mm ming ci c th ti s c thm nhiu nng lng. Ti s tip tc i con ng ca ti v ti s c nng bi n ci ca em. V nh vy l s tip xc s c hai chiu. Ta em s c mt ca ta ti v ta ni: "Em, ti bit em ang au kh v ti mun ngi vi em mt vi pht. Ti mun hin tng em s c mt ca ti, s thng cm v hiu bit ca ti". Em b c th hin tng li mt n ci v gi lm hnh trang cho ta trn con ng tip tc phng s. l s tip xc. S tip xc ny khng hn phi c thc hin bng tay: n c th c thc hin bng ci nhn, bng s c mt ca mnh, nht l bng chnh nim. Khi ta pht trin nng lng ca chnh nim v em nng lng chnh nim y xc chm ti hi th, th hi th ta bt u chu nh hng s c mt ca chnh nim ta.

27 | X c c h m v t i p x c

11. Tri tim l mt sinh vt ng ni rng hi th ta l mt vt v tri. N khng phi v tri. Tt c nhng b phn ca c th u c linh hn c. Tri tim ca chng ta cng c linh hn. L gan ta ang php phng cng c linh hn. Nhng l phi ca chng ta cng c linh hn. Chng l nhng sinh vt, chng c nhng kh au v nhng kh khn. Chng c i sng ring ca chng. C th chng ta bn rn cho n ni chng ta khng cho chng c mt pht hoc hai pht ci s c mt ca chng ta. Khi m ti t bn tay ln tri tim ti v ni rng ti ang th vo v ti ang xc chm tri tim ca ti, th t nhin chnh nim bng n. Chnh nim ti nh mt vng nng lng m p ly tri tim ti. C th y l ln u tin m tri tim ca ti c p trong s c mt ca ti, trong chnh nim ca ti. Tri tim ca ti lm vic ngy m khng ngng. Tri tim ca ti n bm hng ngn lt mu mi ngy nui dng cc t bo trong c th ti. Nhng m ti bn rn qu. Ti khng c th gi lu tm ti tri tim ti, v c chnh nim v n. Thnh ra tri tim ca ti b v, lc lng, khng cm thy c thng yu. V vy cho n khi ti t bn tay ti ln tri tim th trong thc chnh nim, v m ly tri tim ca ti trong ci vng chnh nim th tri tim ti cm nhn c s c mt ca ti bn n v bt u cm thy rt c an i. N ni : "D khng, my chc nm ri by gi mi c ti". Tri tim l mt sinh vt n cng nh mt con mo, con ch, n cng nh mt em b hay mt ngi tnh. N cn s thng yu, n cn s chm sc. V khi m tri tim ca chng ta c nhng thn thc nhng au kh, nhng mt nhc th n pht ra lin tip nhng lung sng in m khng bao gi i chnh nim ca chng ta bt c ht. V chng ta ang sng kip i hoang, thnh ra nu tri tim hay l l gan ca ta c ku cu, chng ta cng mc k. L gan ku cu sut ngy, l gan nh tn hiu S.O.S sut ngy, nhng ngi ung ru c ung. 12. Ru v mi su vn c Ngi ung ru ngh rng mnh c nhiu au kh qu v cn phi c ru gip mnh qun i au kh ca mi ngn kip. Th L
28 | X c c h m v t i p x c

Thi Bch c cu "D ng ng tiu vn c su", (cng ta lm tan i su vn c). C bao nhiu tin em ra ht y, chng ta hy i mua ru ngon v chng ta ngi ung vi nhau ta lm tiu tan mi su vn c. Nhng mi su u c tiu tan c? Ung xong tnh ra ta cn su hn na. o cu bn, nga tt bn, by gi bn ci g mua ru tip. Ung ru tiu tan mi su vn c, ch l mt cu th thi m khng phi l mt s tht. C nhng ngi khng mun lm tiu tan mi su vn c ca mnh bng ru bn i tm phng php khc. V d nh xem phim chng chng hn. Chng ta trn chy chnh chng ta, trn chy c th ca chng ta, v tm hn ca chng ta, trn chy tri tim v l gan ca chng ta. Khi ti tr v, ti xc chm c vi tri tim ti v ti tip nhn c nhng thng ip m tri tim ti mun gi cho ti t lu. Khi bn tay ti cng nh chnh nim ti xc chm c vi tri tim ti, th n cm nhn c nhng u t nhng kh au ca tri tim, ng thi n cng cng hin c cho tri tim mt nim an i: "Thi ng khc na tim i! Ta tr v vi ngi". V tri tim tip nhn c ngun nng lng c chc nng an i v tr liu. Khi mnh c mt b phn c th au nhc, khi mnh c mt vt thng no , mnh hy dng bn tay ca mnh v chnh nim ca mnh xc tip vt thng th n s mau lnh. Chnh nim c tnh cch tr liu. Chnh nim l s c mt. Chnh nim c cng nng nhn din. Ti ang th vo v c thc v s c mt ca tri tim ti. Nhn din s c mt ca i tng mnh. Khi ta xc chm vo con mo b thng vi chnh nim ca ta, ta chp nhn s c mt ca con mo vi nhng kh au ca n. Khi chng ta c chnh nim v mt ngi bn ang kh au, th chnh nim ca chng ta bt u c kh nng tr liu. Khi mnh kh au m c ngi bit rng mnh ang kh au th mnh kh. C khi ta khng cn ni, ta ch cn nhn thi v ta lm cho ta c mt thc s. Ngi bn ngi bng s c mt ch thc ca mnh: thng ip c th rt l thm lng nhng ngi kia vn tip nhn c. Ti bit anh ang kh, ti ang ngi y vi anh.

29 | X c c h m v t i p x c

13. Cng nng ca chnh nim Cng nng th nht ca chnh nim l em mnh ti mnh c mt. Cng nng th hai ca chnh nim l cng nhn s c mt ca k kia. S c mt ca mnh khng c cng nhn l mt au kh ln. Trong trng hp mt v chng, cha con, m con, bn hu.., nu ngi ny khng cng nhn s c mt ca ngi kia, ngi kia s cht dn, cht mn. V vy hnh ng cng nhn s c mt, ca anh bng s c mt ca anh bng s c mt ca ti l rt quan trng. I am there for you. I regconize your presence. l s thng yu ri. V vy nu cng nng th nht ca chnh nim l hin tng s c mt ca mnh th cng nng th hai l cng nhn s c mt ca i tng. Lm c hai chuyn thi th cng nhiu lm ri. Ngi chng ang ngi li xe nh th no ngi v ngi bn thy rng mnh ang c mt v ngi kia ang c mt vi mnh. l thng yu ri. Khi ta cng nhn s c mt ca i tng v tip xc vi i tng th c nhin s c hin tng thoa du v lm lng xung kh au. Nu hc qua kinh Qun Nim Hi Th, qu v s thy iu ny. Th vo mt hi di, ti bit rng ang th vo mt hi di. Th ra mt hi di, ti bit rng ang th ra mt hi di. l chp nhn s c mt ca hi th. Hi th ca ta bt u c an i ri. V nu ta tip tc xc chm vi hi th ca ta nh vy th phm cht ca hi th s thay i. Cng nh khi ta m ly mt em b ang kh au, em b s cm thy c an i. Ti ang th vo v lm cho hi th ca ti m du. Ti ang th ra v lm cho s vn hnh ca c th ti tr nn m u. S vn hnh ca c th trc c th l khng c bnh an, khe khon v nh nhng. C th ca chng ta nhiu lc nh vy. V khi em ngun nng lng ca chnh nim m xc chm vi c th, chng ta chp nhn c th trong tnh trng . N khng bnh an th mnh bit n khng bnh an. N hn hn th mnh bit n hn hn. Nhng v c s xc chm gia chnh nim v c th, cho nn nng lng ca chnh nim t t thm dn vo c th, v em ti cho c th s bnh an. Hi th thuc v lnh vc qun nim th nht, l lnh vc thn th trong thn th. Chm vo hi th th hi th lng du, chm vo thn hnh th thn hnh lng du. Thn hnh tc l s vn hnh ca

30 | X c c h m v t i p x c

c th. Trong gi ngi thin tr, ta ly chnh nim xc chm c th th c th ca ta s lng du li. N s ht hn hn, ht thao thc, ht dao ng. Khi dng chnh nim, ngi vi mt ngi khc, m mt em b hay mt com th b thng th c th ca ngi , ca em b hay ca con th b thng s lng du li. 14. S gp g ca hai ngun nng lng Trng hp b m m con l mt v d rt r rng. Chnh nim c cng nng thoa du v chuyn ha kh au. y khng phi l mt iu kh hiu. i tng kh au kia pht ra ngun nng lng ca kh au. Cn chnh nim pht ra ngun nng lng ca s c mt v s cng nhn. Ngun nng lng ca chnh nim i vo ci ngun nng lng ca kh au v to nn tnh trng lng du. Nh bp ca chng ta vo bn gi khuya th th no cng lnh. Mt s ch bt u t ci trong l. Khng kh lnh c tn trng. S ch khng cn phi mng nhic, xua ui khng kh lnh y. S ch ch cn t l si ln thi. L si bt u pht ra nhng lung khng kh m. Nhng lung khng kh m ti n xc chm, m p ly khng kh lnh, ging nh b m m con. Khng c ci s nh nhau. V mt hi sau khng kh trong nh bp m hn. Tri tim ca ta hn hn, thao thc v php phng. L gan ca ta rn sit, v s n ung khng chnh nim hng ngy ca ta. Chng lun lun pht ra nhng tn hiu, ku cu nhng ti ta khng c chnh nim, ti ta khng c mt thnh ra tnh c cng nh khng. S ku cu khng c p ng. By gi y ta tr v, tr v vi tri tim ta, tr v vi hi th ta, tr v vi c th ta bng chnh nim, bng s c mt ta. T nhin hai ngun nng lng s gp nhau v c s chuyn ha. Tu hc khng phi l mt ci g tru tng. Nu trong mt gi ng h ta thc tp cho chnh xc, th c kt qu ri. Khi ta ra rut chng hn, c th l nc trong ng i vo hi mnh, lm mt rut gi ca ta. Lc ta khng nn nm m chu trn, hy vng rng ci gi ra rut s chm dt sm ti v vic ra rut c th ko di thm na gi na. Ta c th dng bn tay y chnh nim ca ta t ln trn i trng ca ta v ni Ta bit, ta bit em hi mt. Ch cn chng na pht hay

31 | X c c h m v t i p x c

mt pht l ta thy c s i khc. Bn tay ca ta mang nng lng ca chnh nim, ca v v, ca s an i s a ti mt s chuyn ha rt kh mau chng. Khi tri tim ca qu v php phng hoc khi c mt b phn c th no khng an lc, qu v c dng bn tay ca qu v, pht khi chnh nim v a bn tay y t ln b phn kia v th cho su sc. Xc chm vo c th ta s em mt s ci bin rt l mau chng. Bn tay ngi no cng c kh nng tr liu ht, nu bn tay cha ng mt t nng lng ca chnh nim. Nhng chnh nim khng phi ch lm c tng vic. D rng tng vic cng l nhiu lm ri. Khi m a con trong hai tay, ngi m m vi tt c chnh nim ca mnh. Mt b m khng chnh nim th khng phi l b m gii. Mt b m ch thc lm bng cht liu ca s du dng, ca s ch , ca s thng yu. Ban m tuy ng, nhng b cn dnh na l tai nghe ngng: con khc mt ci l b tnh lin. Khng bit ti sao li hay nh vy ? Cho nn chnh nim l mt phn nng lng quan trng ca mt b m. ang lm vic trong nh bp, nghe em b khc b m b cng vic, i vo phng con v m ly em b vo hai tay. Trong ng tc b m chng t s c mt ca mnh: "M y M y! M bit con ca m ang au kh.. B m a con. m vi chnh nim, m bng s du ngt, bng chnh nim, bng s du dng ca b m. Tip nhn ci nng lng du dng, chnh nim v s c mt ca b m, em b du xung. C th nim au vn cn nhng nim au gim bt. V d nh n ang b st hay au bng, hoc l n i. C th c nhiu nguyn do khin cho em b au kh. Nh tip tc tip xc vi a con bng chnh nim nn b m tm ra rt mau ci nguyn do lm cho em b ang khc. Nhng phi l b m mi c; nu c mt ng k no m em b ln th em b s khng ht khc, v trong ng k do khng c nng lng ca s thng yu. ng k s lm em b khc. Chng ta bit rng Ty phng c nhiu em b b cng hip, b li dng v sinh l. Khi mt ngi a tay chm vo em b vi tnh thng, vi chnh nim v vi s knh trng th em b cm nhn c ci nng lng tch cc ca s thng yu . Nhng nu c ngi mun li dng em b m a tay s vo em b, em b s bit lin lp tc. Nng

32 | X c c h m v t i p x c

lng trong bn tay ngi ny l nng lng ca s tn ph, ca s li dng, ca s cng bc. 15. Chnh nim v tu gic V vy cho nn chnh nim a ti cng nng th t l thy c s tht, thy c ni kh. S c mt lin tip ca chnh nim a ti kh nng thy v hiu. B m bit rng b khc v b i hay v u b nng hay au bng. Ci l ci thy, l tu gic (insight) l kt qu ca s tu hc. Khi thy c th ta bit ta phi lm ci g v khng nn lm g. Ci thy lm cho ngi kia bt kh v gip ta bit nn lm g v cho ni kh n c vi i c chuyn ha . y l cng nng th t ca chnh nim. y l mt phn quan trng ca thin qun. Thy c ni kh, thy c nim vui, thy c tt c nhng g thuc v i tng. Nu mun c thng yu ch thc, ta phi i qua nhng qu trnh ny ca chnh nim. Trc ht l mnh phi lm cho mnh c mt i vi ngi mnh thng. Th hai l mnh phi cng nhn ci s c mt ca ngi mnh thng. Th ba l xc chm bng chnh nim ngi mnh thng cm thy c v v c an i v nhng ni kh ca ngi y c gim bt. V nu mnh tip tc duy tr chnh nim i vi ngi mnh thng th bt u mnh hiu c ngi mnh thng. Mnh hiu c nhng kh au, nhng kh khn, nhng lo s, nhng vt thng su sc ca ngi y. Mnh thy c nhng c vng su sc cha c thc hin ca ngi y. Mnh thy c nhng ht ging hnh phc cha bao gi c xc chm v ti tm trong ngi . V khi thy c ri, mnh c th lm cho ngi c hnh phc mt cch d dng. vy th cng nng th t l thy c ni kh, thy c t tnh, thy c trong chiu su bn cht ca ngi . 16. Ch v qun Ni n thin qun, chng ta ni ti hai phn thc tp. Phn thc tp u l ch. Phn thc tp hai l qun. Qun c ngha l nhn su, nhn k, bng mt, nhn bng tay, bng xc chm. V cht liu ca s thc tp l chnh nim, phi c nng lng ca chnh nim, nhn mi
33 | X c c h m v t i p x c

thy, nghe mi hiu v xc chm mi c hiu qu. Ta thng ni : "thng ngi nh th thng thn", nhng lm khi ta chng c thng thn g ht, ta ch mun thng ngi thi. Nhng khi khng bit t thng m ch mun thng ngi th nguy lm. Thy c t tnh ca bn thn mnh, thy c phng khch ca tm thc mnh v thy lun c c ci phng cha ca tm thc mnh, thy c tt c nhng ci ht ging tch cc v tiu cc trong con ngi ca mnh thng hay trong ngi mnh ght, ci thy l kt qu ca thin qun. Qun tc l nhn su nhn k, nhn bng mt v nghe bng tai. Mt tc l Vn Th S Li, tai l Quan Th m. C nhiu con ng thin qun. Nhng mun nhn cho su, nhn cho k th mnh phi c mt nng lng tp trung vo . Nu tm ta tn lon th nng lng chnh nim khng c bao nhiu. Nng lng ca chnh nim m bc nhc th nhn khng su, nghe khng k. Nhn su tc l deep looking. Nghe su tc l deep listening. Nu nng lng chnh nim m bc nhc th mnh khng th nhn su v nghe su c, do qun khng thnh cng. Mun cho nng lng chnh nim khng bc nhc, ta phi thc tp theo nhng iu c ch dy l phi n cm theo cch no , phi ung tr theo cch no , phi ngi theo cch no , phi i theo cch no , phi ra mt theo cch no , phi th theo cch no . l i tr tnh trng m yu ca chnh nim. Tnh trng m yu ca chnh nim a ti tnh trng m yu ca tu gic. Tu gic l ci thy. Trong i sng hng ngy nu ta khng thc tp chnh nim trong khi lm vic, trong khi tip xc trong khi i, ng th ta khng lm c cng vic cn bn l lm giu vn ling tu gic ca ta. Ngi khc nhn th thy, ta nhn th khng thy. Ngi khc nghe thy, ta th nghe l khng thy. Ti v tu gic ta m yu. V mun chnh nim khng c m yu th phi tu ch. Ch tc l ngn li, ngn li s tn lon ca tm , s suy ngh, s nh mt bn thn, s i hoang ca tm hn. Phi lun lun tr v nh mt con chim mun lm t, i ch ny tha mt cng rc v i ch khc tha mt cng rc cui cng xy thnh mt ci t. Chnh nim cng vy. Mnh t ti nng lng chnh nim bng i sng hng ngy ca mnh. thin vin ta cng gnh nc, gi go, b ci, nu n, i cu, tm ra... ging ht nh ngoi
34 | X c c h m v t i p x c

i. Ci khc l ta lm nhng ci trong chnh nim. Mt ngi thin sinh gii l mt ngi cng lm ging ht nh ngoi i nhng vi chnh nim. Ngoi i, ngi ta lm rt nhiu nhng ging nh m bc cho ngi khc. Cn trong thin vin mnh lm c chnh nim, mi t bc mnh m l cho mnh, lm giu cho ch v qun ca mnh. i sng hng ngy phi c hng dn bng nguyn tc ch. Ch l s chm dt s lon tng, chm dt s i hoang. Ch lm giu cho chnh nim. Khi nng lng ca chnh nim tr nn giu c th ta nghe, tip xc th ta to ra c nng lng chuyn ha c thn tm ca ta v ca ngi khc. Xc chm ti thn th ta chuyn ha thn. Xc chm ti tm th ta chuyn ha tm. Ti ang th vo v lm cho nhng vn hnh ca tm t ti lng ng. Breathing in, I calm the activities of my mind. l tip xc vi mt cm th. V d nh c mt cm th kh au do s lo s hay s gin hn gy ra. Ta dng nng lng ca chnh nim tip xc cm th v cng nhn cm th , nh th ta thoa du c nim au ca chnh ta v ta bt u nhn su vo bn cht ca nim au cha tr. Ti ang th vo v lm cho tm hnh ca ti lng du li. Tm hnh y l cm th. Cm th ca ci s, ca ci bun ca ci tht vng hoc ca ci lo u c th lm cho ta iu ng kh no. Ta khng nn ngi m chu trn, nm cong queo li nh mt con tm b ngi ta rang trn cho. Ta phi pht khi chnh nim v dng chnh nim m m ly nim au ca ta. C tip tc thc tp nh th th s c s chuyn i trong lng ca nim au kia. Ta ch c mt ng li m thi, l ng li xc chm. Xc chm ch thc vi chnh nim em ti mt s xc tip. Xc tip thc s em li s chuyn ha.

Cu chuyn dng sng


Kinh c ghi chp li mt s chi tit v bui sng thnh o ca Bt. m thnh o c l Bt thc sut m. Chiu hm trc Bt c cm tng rng ni trong m nay. Bt c th chc thng c ci mn v minh. V v vy m y l mt m thin qun rt tinh chuyn. Sng hm sau khi nhn thy ngi sao mai mi mc th ngi

35 | C u c h u y n d n g s n g

thnh o. C nhin y khng phi l u tin Bt thy ngi sao mai. Khi trng thy ngi sao mai Bt m ming ni ra mt cu. Cu ni cha ng mt cht ngc nhin, ci ngc nhin ca mt ngi va tm thy mt iu va rt n gin va rt quan trng. Bt ni: L qu, ci tu gic m mnh va tm thy n c sn trong tt c mi loi chng sanh, vy m t ai bit c, t ai thy c cho nn khng s dng c n v do c b trm lun t kip ny sang kip khc trong kh au tht ng thng. Ti tng chim nghim cu ni ny ca Bt nhiu ln. Ti thy rng khi hc gio l t Bt hay t cc v t s, ta thy nhng iu Bt v t ni phi c coi nh nhng phng thc gip cho chng ta tr v v xc chm c ci ngun tu gic c sn trong mi chng ta. Gio php ca Bt khng phi l tu gic, cha phi l tu gic. Gio php ca cc v t s v cc bc thy trao truyn cho chng ta cng cha phi l tu gic. l nhng cng c m chng ta c th s dng m pht kin ra ci tu gic nm sn trong tm chng ta. Tr tu, tu gic hay gic ng y khng phi t ngoi i vo, khng phi l tng phm ca ngi khc, du ngi l mt bc o s. Tu gic y c sn trong tm ca tt c mi loi, ca tt c chng ta. Nhng iu Bt ni v nhng iu ca cc bc o s ni l gip chng ta tr v, xc chm, tip xc c vi ngun tu gic . Cu ni ca Bt cn biu l mt nim tin khng b bn kho tng tr tu, gic ng, an lc v hnh phc c sn trong mi ngi v mi loi. Chng ta thng i tm chng ta lang thang i tm: i tm s an tm, i tm hnh phc, i tm tu gic. V chng ta ngh rng s c mt thy no, mt v o s no, mt thin hu tri thc no c th trao truyn cho chng ta ci php an tm , ci hnh phc , ci s vng chi . Nhng cn c vo cu ni ca Bt vo gi thnh o, chng ta bit rng ci m chng ta ang tm c sn trong lng chng ta. Ngi thin hu tri thc kia, cc bc o s kia, cc bc ton gic kia khng trao cho mnh ci m ch gip mnh tr v tip xc vi ci trong t tm ca mnh m thi. iu ny rt quan trng. iu ny cho chng ta mt nim tin, mt nim tin ln. Chng ta khng cn s i mua lm hng gi, ti v chng ta c hng tht ri. Chng ta ch i kim nhng ngi bn c

36 | C u c h u y n d n g s n g

th ch cho chng ta tr v khi m ci kho tng trong lng chng ta thi. iu ny quan trng lm. C rt nhiu ngi trong chng ta thiu c tin, thiu c tin ni t thn mnh, thy mnh loay hoay mi, chm m mi, lang thang mi m khng tm ra c g v t nhin mnh c mc cm t ti l con ngi mnh khng ng gi g c, con ngi mnh ch cha chp c au kh thi, gin hn, si m thi v lm lc m thi. Con ngi mnh khng ng gi mt ng xu. V th mnh cn phi quay v vi mt bc o s no xin mt cht gi tr lm ngi. Ngh nh vy chng ta i lc vo th gii ca mc cm tri ngc li vi tinh thn ca gio l Bt dy. Con ngi chng ta, thn th ny, tm hn ny, sc, th, tng, hnh, thc ny ang cha ng tu gic tuyt vi, th tu gic m Bt va ni ti. Du chng ta khng vo ci tui thanh xun na, du chng ta gi c ri, du tim, du phi, du gan, du thn ca chng ta yu i ri, du ta ch cn hai ba nm na sng th ci kho tng , ci tu gic , ci ngun nng lc vn cn y trong ta, khng suy mn my may no c. Chng ta hy th nhn vo mt hin tng trong v tr. Hy nhn vo mt m my ang bay trn tri. m my c th l mt m my rt ln, m cng c th l mt m my nh xu. m my c th trn tri vi ba thng na v cn s chu du y , hay m my c th tr thnh mt cn ma ro trong chc lt th cng l mt m my. V khi m my bay ngang qua i dng, thy i dng mnh mng vi mu xanh rt l mu nhim v nhng t sng rt l hng v, m my c th c mc cm khi so snh mnh vi i dng. m my c th ngh rng mnh khng l g c, mnh tht l mong manh trong khi i dng tht l hng v. Nhn ln m my thy tri xanh, nhn xung m my thy bin. N thy thn phn n khng ra g, nht l khi n ngh rng n sp sa bin thnh mt trn ma, ngh rng n s tiu tan trong chc lt. m my t ni: thi ht ri cn g na u, mnh ch l mt con s khng trong v tr, mnh l ht ct trong sa mc, mnh l chic bt trong i dng, mnh khng l g c. Bao nhiu ngi trong s chng ta tng b m chm trong mc cm t ti . Tt c nhng c gng trong o Bt i tha l nh tan mc cm em li cho chng ta mt thng ip quan trng, chng ta c sn trong chiu su ca con ngi
37 | C u c h u y n d n g s n g

chng ta tt c nhng gi tr ca mt bc ton gic. Tt c chng sanh u c Pht tnh, u c kh nng gic ng, u c cht liu ca chnh nim. Nu chng ta bit khai thc, chng ta bit tip xc th cht liu chnh nim v tu gic s tr thnh nhng ngun nng lng v bin, d chng ta cn tr hay chng ta gi ri, d chng ta cn bn nm chc ngy sng. Nu nhn vo t thn ca n v nhn mt cch su sc theo kiu thin qun, m my c th thy c nhng iu rt mu nhim. Khi bay qua ni tuyt, m my c th thy rng tuy ni tuyt hng v v tuy tuyt trn nh ni trong sng, lp lnh, mu nhim, m my cng s thy tuyt trong t thn ca mnh. Nhng tng tuyt ln nh vy cng nm sn trong m my, khng c my lm g c tuyt. Nhn xung i dng mnh mng thy mu xanh hng v v nhng t sng v i, m my cng khng c mc cm, m my thy trong t thn ca mnh s c mt ca i dng mnh mng, v my chnh l nc, nu khng c my th lm g c nc. D m my l mt m my rt ln hay ch l mt ci di hi nc nh b, n cng c trong n cht liu ca tuyt, cht liu ca i dng, v n tuyt i khng cn cht mc cm no c. D cho hi lnh c ti by gi v y m my trong giy lt s khng cn l m my na nhng m my bit rng trong s chuyn ha , mnh s tr li thnh nc v mnh s l mt vi i dng mnh mng, v mt ngy mai kia mnh s c th tr thnh tuyt sng trn nh ni. Cho nn, d ta ch cn c ba bn ngy sng, ta vn c th mm ci nh thng. Ta mm ci c v trong ta c s gic ng. Ta c ngun tu gic. Ta bit rng nhng ci gi l sinh, dit, cn, mt khng chm c ti ta. Cn bin chuyn do hi lnh to ra lm cho m my tr thnh ma, khng ng c n m my. m my thy c rng lm my cng hay m lm nc cng hay, lm tuyt nh ni rt p, cho d lm nc trong mt chn tr cng rt mu nhim, v vy nn m my khng cn s hi, khng cn bt c mt mc cm no. Chng ta tng nghe cu chuyn ca dng sng. Dng sng c pht sinh t nh ni nh mt lch nc nh rc rch chy. V v l
38 | C u c h u y n d n g s n g

mt lch nc nh chy t nh ni cao cho nn dng sui kia c cm gic n c. N mun i mau. N khng mun i thin hnh, n ch mun bay, mun nhy, mun chy thi. l bn tnh ca nhng dng sui nh. Khi xung ti ng bng dng sui ln ln v tr thnh mt dng sng. C nhin n phi i chm li. V phi i chm li th n bc mnh: Ti sao mnh khng c th i mau c nh hi mnh cn b? Mc ch ca mnh l ra ti i dng. i chm nh kiu ny bao gi mnh mi c th i ti i dng? Hi cn l dng sui nh trn ni n khng c hnh phc th khi xung ti ng bng v s nn nng n khng c hnh phc. V trong khi chy chm li th dng sui bt u thy c s c mt ca nhng m my trn tri. Mi ngy th dng sng phn chiu trong lng mnh nhng m my bay trn tri v dng sng cng c mun mnh l m my t do. t khi mnh bit chp nhn mnh. Bao gi mnh cng mun thnh mt ci khc hay mt k khc, ti khng c gi tr, ti khng c hnh phc, ti cn phi chuyn i ti thnh mt ci g khc th ti mi c hnh phc. l khuynh hng t ph nhn mnh, ph nhn gi tr ca mnh: mnh khng c gi tr, ti khng c gi tr, khi no ti tr thnh nh anh, ti mi c t cch ni chuyn vi anh c, ti mi c mt ch ng trong ci x hi ny. Chng no ti cn l ti th i cha ng sng. l nim v l khuynh hng ca rt nhiu ngi trong chng ta. Trong khi , theo tinh thn ca o Bt dy, th d mnh l m my, dng sng hay ln tuyt mnh cng cha sn trong mnh nhng ci gi tr m mnh mun hng ti. Mnh khng cn chy na. mnh phi dng i thy c tt c nhng g mu nhim trong t thn mnh ngay trong gi pht hin ti. Dng sng phn chiu nhng m my v to ra nhng tr chi hp dn l ui chy theo nhng m my. Nhng m my c mu sc: my hng, my tm, my trng Nhng m my thng khng yn, chng l lng, chng phn chiu vo lng sng nhng mt lt sau th chng li b i ni khc. V dng sng ca chng ta, trong cuc chi ui bt nhng m my, tr thnh mt nhoi mt thi gian sau , khng c m my no y l theo kin ca mt dng sng c tnh c ngha, khng c m my no c thy c
39 | C u c h u y n d n g s n g

chung. m my no rt cuc cng b mnh i ht. M s tht l nh vy. Mt m my lm sao c th hoi mt ni c ? L mt m my th phi thay i hnh dng. L mt m my th phi thay i phng s. V v vy dng sng au kh. N ui theo m my ny, tht vng no n ri bt u ui theo m my khc. l tnh trang rt ng trong s chng ta. Chng ta ui theo ci ny ri ui theo ci khc. V khng c i tng no ca s ui bt tha mn c c vng v thm khc ca ta. S chy theo ui bt nhng m my tr thnh mt cuc chi, v trong cuc chi , vui th t m kh th nhiu, kh nht l ci chng ta gi l s ph bc, s tht vng. C mt bui chiu ging bo ni dy, v ging bo cun sch i tt c m my trn tri. Tri xanh tr thnh ra trng vng mt cch hi hng khng cn m my no na cho dng sng c th ui theo. i khng cn c ngha na, khng cn g cho mnh ui theo na c, khng cn my no dng sng chy theo na c th sng lm g. V v vy dng sng c hng mun t t. i khng cn em na th sng lm chi? i khng cn anh na th cn g m bm vu? Nhng ta hy tng tng cch thc dng sng t t. Dng sng lm sao ung thuc ng c? Cho nn m dng sng khc. Ting khc ca dng sng l ting nc p vo b. V sut c mt m, dng sng tr v nghe ting khc ca mnh. y l ln u tin trong cuc i, dng sng chu tr v ni tm nhn. Lu nay dng sng ch bit ui Theo mt ci khc, cha bao gi chu tr v ni tm ca mnh lng nghe, tip xc. Dng sng cng c tm gi l giang tm (lng sng). Trong m, tr v nghe ting v ca nc trn hai b, dng sng tm ra c mt s tht m lu nay dng sng cha bao gi tm thy: l dng sng cha ng sn trong n nhng m my. Nc trong dng sng cng ch l my thi; lu nay mnh ui theo my m khng bit rng my c sn trong ca chnh mnh. Nc sng l g nu khng phi l my? V l pht kin ca dng sng trong ci m au kh . V khi thy c rng ci i tng theo ui, rt bt, tm cu ca mnh nm sn trong lng ca mnh. Th dng sng t ti s bnh an. Dng sng thc hin c ci m chng ta gi l ch. Ch tc l stopping, ngng

40 | C u c h u y n d n g s n g

li s ui bt mt i tng. Mnh bit rng i tng ang ui bt l chnh mnh, n c mt trong lng mnh v mnh ch cn tip xc vi n. Gi pht dng sng thc hin c s dng li th dng sng t c mt nim tnh an lc no m cha bao gi dng sng nm c. "L thay, tt c mi chng sanh u c tu gic v hnh phc trong con ngi ca mnh vy m khng bit c mi i tm, c mi tri ln t kip ny sang kip khc, thc l ng ti nghip", l cu ni u ca Bt khi Bt thnh o. Bui sng hm , khi thc dy dng sng khm ph ra c mt iu th hai l cha bao gi dng sng tip xc c: l mu xanh ca bu tri cao lng lng. Lu nay i tng ca s tm bt l nhng m my m nhng m my th lun lun thay i, lun lun v thng. Tuy nhin c mt ci khng bao gi thay i, khng bao gi phn bi, khng bao gi v thng l tri xanh. Tri xanh mun i cn . V tuy tng bao phen phn chiu mu xanh ca bu tri, nhng dng sng cha bao gi tip xc c vi mu xanh y. N phn chiu mu xanh y mi ngy, nhng m n khng tip xc c vi mu xanh y, l do l n ch n nhng m my thi. N i tm nng ta vo nhng ci lun lun bin dch. N khng chu i tm v nng ta vo nhng ci vng chi, bn b nh bu tri v mu xanh bt dit ca da tri. V ch bit nng ta vo nhng ci di ng cho nn n au kh. y l ln u tin dng sng tm v nng ta vo mt ci g khng c bin dch, mt ci g c s n nh. Bu tri l nh ca tt c nhng m my, d c i u th cc m my cng tr v vi bu tri c. Dng sng sau khi tip xc c vi bn cht ca my trong dng nc ca mnh, cng tip xc c v tm v nng ta ni mu xanh trng cu bt bin v ti mt ca bu tri th n t c ti s bnh an. Dng sng thc hin c ch, tc l s dng li. V khi dng li c ri th n an tnh, bt u c s an tnh. Chiu hm , tri yn, gi lng v nhng m my lc c tr v. By gi y dng sng khn ngoan. Dng sng n tip nhng m my tr v, nhng m my mu, nhng m my hnh thi, nhng nhng m my khng cn rng buc c dng sng
41 | C u c h u y n d n g s n g

na. Dng sng n cho, mm ci vi nhng m my kia nhng dng sng khng cn b vng mc vo mt m my no na c. Dng sng bit rng chnh mnh cng l my v ang l my. Cht liu ca my tc l cht liu ca nc ang nm trong lng ca n. Mi khi c mt m my tr v, dng sng mm ci cho n: "sen bp xin tng ngi, mt dng sng tng lai". V khi m my b i th dng sng khng tic nui, dng sng vy tay cho: "have a good day". l mt ngy hnh phc ca dng sng. Bui ti hm , trong khi dng sng m rng lng ca mnh ra tip n tri my th dng sng thy xut hin trong lng mnh mt hnh nh mu nhim m cha bao gi mnh thc s tip nhn: l hnh nh mt mt trng trn ln u tin c tip nhn vi thc, phn chiu trong lng sng. Bt l vng trng mt i ngang tri thi khng h tm chng snh lng trng hin bng trong ngn. Bt l mt ngi t do, ti mt nh l mt vng trng. Trng i trn tri khng vng mc, c rt nhiu t do. V by gi dng sng trong s tnh lng ca tm mnh c th n cho c hnh nh ca mt trng trn ln u. Nu chng ta a th, nu chng ta l thi s, chng ta c th ni rng m l m i hi ca tri, my, trng, nc. Chng ta thy khung tri rt ti mt, rt rng ri, trong trng, my, nc nm tay nhau i thin hnh. i thin hnh tc l i m khng cn ti. Mnh u cn phi i ra bin mi c hnh phc. Ra bin th mnh cng ch l nc m thi, trong khi trn con ng ra bin cng l nc ri, chng ta l my ri, chng ta l tuyt ri. Ti sao chng ta li phi chy? Chng ta c c hi dng tr li, khm ph ni tm mnh tip xc vi ngun tu gic v hnh phc c sn trong lng mnh. l s thc tp ca ch. V khi tr v, chng ta c th bt u tip xc vi tu gic vi hnh phc , vi s bnh an . Cng tc tip xc, nhn su, nhn k chng nghim, gi l

42 | C u c h u y n d n g s n g

cng tc ca qun. Qun tc l looking deeply m ch tc l stopping. Thin tp tc l ch v qun, hai kha cnh ca s thc tp. C hai u c lm vi nng lng ca chnh nim. Nu khng c cht liu ca chnh nim th chng ta khng lm c hai iu , c chnh nim chng ta mi tr v c. Cng nh ti va ni trong bui php thoi tun trc, nng lng u tin ca chnh nim l nng lng ca s c mt. Mnh phi tr v. Lng lng nghe, lng lng nghe, ting chung huyn diu a v nht tm. a v nht tm mnh tip xc c vi ngun tu gic trong t tm. Trong nhiu tn gio, chng ta nghe ni v mc ch ca s sng. Chng ta t vn : Th gii ny c to ra vi mc ch no? S c mt ca chng ta trn tri t c nhm ti mc ch no hay khng? C cng tc no m ng to ha mun giao ph cho chng ta hay khng? Chng ta phi thc hin cng tc trong thi gian bao nhiu lu? Chng ta mun tm hiu chng ta c th sng mt i sng c ngha. Hu ht cc tn gio u t vn nh vy. i sng c mt ngha hay khng? C mc ch hay khng? Mt l chng ta ni: c; hai l chng ta ni: khng. C ngi ni nu i m khng c ngha th chng ta phi lm th no gn cho n c ngha. Ti v nu i khng c ngha chc l chng ta t t lin lp tc. Sng mt cuc sng khng c ngha th sng khng ni. Trong khi y, gio l o Bt a ra mt nim rt c bit, rt l lung, c th gi l c nht v nh. Trong gii trit hc v t n gio, o Bt ni: chng ta khng cn lm g c, khng c mt chng trnh no c, khng c mt mc ch no c. l gio l v tc. V tc l mt gio l rt mu nhim trong o Bt. V tc l mt trong ba cnh ca gi l tam gii thot mn. Th nht l khng, th hai l v tng v th ba l v tc. V tc t ting Phn l Apranihita m ra ngha l khng t mt i tng ca s tm cu trc mt mnh v chy theo ci i tng . Ting Anh l Aimlessness. Chng ta khng cn chy theo ci g c. Chng ta khng cn phi thc hin mt ci g c. Chng ta khng thiu thn g c, d l Pht tnh, d l tu gic, d l hnh phc. Tt c nhng ci u c sn trong ta ri. Chng ta khng cn phi chy na. Ch cn dng li l t nhin
43 | C u c h u y n d n g s n g

chng ta tip xc c vi nhng ci ngay trong gi pht hin ti ngay trong chng ta. Chc qu v cng tng nghe v nim v c. V c tc l v s c: c g cn phi t ti u? m my mun t ti ci g? N mun t ti tuyt hay t ti nc? Chnh n l tuyt ri, chnh n l nc ri. Ti sao n phi chy i tm? Chng ta cng vy. Chng ta c bn cht ca tu gic, ca hnh phc, ca t do. Chng ta cn g phi chy, gi pht m chng ta ngng li c l bt u chng ta c c hi. V tc c khi c dch l v nguyn. V nguyn tc l ti u c mun g? Ti u mun g u? Anh lm ci c mc ch g? u c mc ch g u. Ni mt cch r rng hn l Anh nh vy, ch nh vy l hay ri, ng c tm cch bin mnh thnh mt ngi khc hay mt vt khc. You are wonderful like that. You do not have to become someone else. You are already. What you want to be. Mnh l ci mnh mun tr thnh. l gio l v c thm su ca o Bt. Nu chng ta ang i tm mt nt mt p hn th chng ta khng bit rng l chng ta cha thc tp c s dng li. Nu chng ta i tm nhng m phm thoa, co, sa, lm cho ci mt ny n p hn, ci c ngha l chng ta chi b ci nt mt hin thi ca chng ta. C mt mu mc no m chng ta cho l p. V nhng g khng ph hp vi mu mc y th chng ta cho l xu. C ngi ngh rng trng l p, c ngi ngh rng en l p, c ngi ngh rng nu l p. Is black beautiful or yellow beautiful? Chng ta c khuynh hng chi b thc ti ca chng ta. Chng ta mun tr thnh mt ci khc. Chng ta ngh rng c nh vy chng ta mi c hnh phc. Tht ra chng ta c d gi hnh phc. V tc, Apranihita, ngha l c g m ti phi lm u. Cng trnh xy dng ngn i, nhng cng trnh em i c ngn i hon tt, l hai cu th trong bi Bm Bay Vn Ci Hoa Vng. Xin c c thm hai cu: Bnh xe nhim mu mun i a chng ta i ti, nm ly tay ti em s thy tt c chng ta u c mt t ngn xa trong hin hu nhim mu. Khng cn phi i tm kim ci g na ht. Nu sc ca mnh nh vy, nu th, tng, hnh v thc ca mnh nh vy, mnh chp nhn
44 | C u c h u y n d n g s n g

chng nh vy, chng l mu nhim. S d mnh au kh v mnh ph nhn chng, mnh trn chy chng, mnh ngh chng khng c gi tr. Mt ngi hai mi tui hay ba mi tui ang cn sung sc ngh rng mnh cn bn nm chc nm na tu hc. Khng c ngha l ngi c c hi nhiu hn nhng ngi by tm chc tui u. D ngi kia c bnh ung th, c bnh Aids v ch cn vi ba thng sng i na m nu ngi bit nhn, nh m my nhn, nh dng sng ang nhn, th ngi vn mm ci c v vn c th an lc v v y. Trong nm un ca ta c cha tt c nhng tu gic, hnh phc, t do v v y khin cho ta c th mm ci c, khi ta tr gic bin thnh mt m my hay bin thnh mt trn ma. ng v phng din tu gic, chng ta hon ton bnh ng. ng v phng din hnh phc, chng ta cng hon ton bnh ng. Gi y gi d chng ta cn mt ngy sng hay cn nm su chc nm sng chng ta cng hon ton bnh ng. Bt ni vn t gic khng phi l vn nm thng. Tu gic l tip xc c hay l khng vi ci qu gi nht trong lng mnh. Nu ch cn hai giy ng h thi trc khi bin thnh cn ma m m my thy c rng mnh chnh l ma th m my t ti ci v y ri, ci hnh phc ri v n khng cn s hi na. V tc tc l khng c ci g m anh phi lm c. ng c ni ti bn qu. V nguyn tc l khng c ci d n no thc hin c. V tc hay v nguyn l mt trong ba cnh ca gii thot. Nu anh ngh, nu ch ngh rng anh ch s phi lm bit bao nhiu vic na th anh ch mi c th ngi yn c th anh ch vn cha i vo cnh ca v tc. Bt c mnh l ai, bt c mnh ang ngi u, bt c sc thn, cm th, tri gic mnh nh th no th mnh khng nn c chi b bn thn ca mnh. Mnh khng nn mun bin mnh thnh ra mt ngi khc. Mnh nh vy l rt mu nhim ri. Mt bng hng r t l mu nhim, n khng cn phi chuyn ha thnh mt bng sen. Mt m my n mu nhim, n khng cn phi tr thnh mt dng sng mi l mu nhim. Mnh l ci mnh mun tr thnh. Khi thy iu mnh s c hnh phc, mnh s c an lc. Hc Pht,
45 | C u c h u y n d n g s n g

chng ta phi thy nhng gio l nn tng nh khng, v tng v v tc. Nu trong mt ngy, mt gi, mt tun l, mt thng m ta thc tp c s ngng li, khng cn chy nh mt con voi in na th lc ta m c cnh ca v tc. Ta s trc tip tip xc vi ci hnh phc v an lc. Khng v v tng, hai cnh ca gii thot cn li, ta s ni ti trong mt k sau.

Tam php n
Hm nay chng ta hc v Tam php n. Hm nay l ngy 26 thng 11 nm 1992, chng ta xm Thng. chun b i vo nm mi bi tng Duy biu, chng ta hc v Tam php n. Tam php n tc l v thng, v ng v nit bn. n c ngha l khun du. Khun du chng thc c rng y chnh l gio l ca o Bt ch khng phi t thuyt, hoc gio l ca mt truyn thng khc. Trong truyn thng Nam tng, ngi ta cng ni ti Tam php n, nhng khng phi l v thng, v ng v nit bn m l v thng, kh v v ng. Pht gio Nam truyn khng s dng nim Tam php n nhiu nh truyn thng min Bc. Trong mt tc phm ca thy Long Th (Nagarjuna), vit vo th k th hai, tc phm i Tr Lun, chng ta nghe ni v Tam php n, v v vy danh t Tam php n c t lu v c chnh thc ghi li trong tc phm ca thy Long Th. i Tr Lun, cun th 22, c cu ny: php n ca Bt c ba th: th nht l cc php hu vi, u sinh dit trong tng st na v tt c u v thng. Th hai l cc php u v ng. Th ba l nit bn th tch tnh. Tch tnh c ngha l vng lng v an lc. Khi ngi ta hi danh t Tam php n v ni dung ca tam php n c tm thy trong ti liu no, ta c th ni trong i Tr Lun cun th 22. l v Lun. Cn v Kinh th chng ta thy trong kinh Tp A Hm truyn thng phng Bc, cun th 10, bn dch ting Hn. Tp A Hm tng ng vi Samutta Nikaya. y l kinh s 262 ca b Tp A Hm. Trong kinh ny chng ta khng thy danh t php n nhng m chng ta thy ba php n c lp i lp li rt nhiu ln lin tip

46 | T am p h p n

nhau: nht thit hnh v thng, nht thit php v ng, nit bn tch dit. nim v php n cho chng ta thy c rng php n tc l tinh ty ca gio l o Bt. V nhng gio l no khng mang theo trong n du hiu ca ba php n th gio l c th khng phi l ca o Bt. Gio l no c nhng yu t chng li Tam php n u khng phi l gio l o Bt. Khi i mua hng chng ta lun lun khng mua hng gi. V gio l cng vy. Gio l no mang n v thng, v ng v nit bn th chng ta bit rng l gio l ch thc ca o Bt. Nhng gio l khng phi l chn l, chng ta nn phn bit iu . Cng nh mt ci thung o ging, khng phi l ci ging. Nh ci thung m chng ta o c ging v c nc ung. Ci thung khng phi l nc ung nhng l mt dng c rt quan trng chng ta c c nc ung. Khi ngi ta cho chng ta ci bn ca thnh ph Paris, chng ta c c hi khm ph v xc tip vi thnh ph Paris. Tuy nhin thnh ph Paris khng phi l bn Paris. Gio l o Bt khng phi l gii thot, nit bn, chn l. Gii thot, an lc, nit bn, chn l l nhng ci m chng ta phi xc chm xc tip bng s sng ca mnh. Gio l l phng tin gip ta i ti . iu ny rt quan trng. V chng ta phi s dng gio l mt cch khn kho th mi c th thnh cng. Nu chng ta kt vo gio l th chng ta mt chn l. Trong kinh c ni v d ngn tay ch mt trng. Nm ly ngn tay tht cht tng rng ngn tay l mt trng th ta mt mt trng. Ngn tay ca mnh trong trng hp khng lm c phn s ch ng ca n. Gio l cng vy, gio l du l gio l v thng, v ng v nit bn, nhng khng phi l v thng, v ng v nit bn. l nhng phng tin gip chng ta chng thc c chn l v v thng, v ng v nit bn. Nht thit tu a la gio nh tiu nguyt ch: tt c nhng iu kinh dy u nh l ngn tay ch mt trng. Chng ta hc kinh Ngi Bt Rn nm ngoi. Chng ta bit rng bt rn khng phi l chuyn khng nguy him. Nu ngi bt rn khng bit cch bt rn th rn tr li cn cht mnh. Ngi hc gio l cng vy. Nu hc gio l khng thng minh, nu chng ta c qu nhiu s c chp th gio l s tr nn mt

47 | T am p h p n

ci g c hi. Cng ging nh thuc men c th cha lnh bnh nhng nu ta khng bit cch s dng th thuc men s c th git cht mnh. Do gio l cng c th nguy him nh rn c hay l thuc c. Ngay ngn tay ca chng ta y m cng nguy him na, hung h g l thuc men v con rn. Nguy him ch l nu chng ta khng thng minh, nu chng ta c chp, th chng ta s b kt vo gio l. V kt vo gio l th tc khng th thy c chn l. Trong kinh Bch D c cu chuyn ngi n chim tr. ng thy thuc ni: Ci bnh ny ca anh, anh ch cn mua chim tr nu cho n th lnh. ng thy thuc i ri, ngi kia mi ngi lp li hai ting chim tr sut ngy, chim tr, chim tr, chim tr, anh ta lp li nh th hng thng m khng thy lnh bnh. C nhiu ngi trong chng ta cng tu hc theo kiu . Nghe ni v anh chng n chim tr, ta thy anh chng ny ra sao m ngu qu, nhng k thc ta cng c th khng khc ngi bao nhiu. Trong khi tip nhn gio l, hnh tr gio l ta cng c th lm ging ht ngi . Ta bm vo ci hnh thc, ta nim Pht, ta i thin hnh, ta ngi thin. Ta cng lm hi hi ging anh chng kia. Ta lm trong hnh thc. Ta lm m khng t ti an lc, hnh phc v thc chng. Ta khng nn ci ci anh chng n chim tr. C ngi bn ti thm, thy anh chng c lp i lp li hai ch chim tr mi ly lm ngc nhin hi: Anh lp li hai ting lm chi vy? Anh ny bo ng thy thuc bo anh lm nh vy. Ngi bn ni: Ti nghip anh qu, ng thy thuc u c bo anh lp li hai ting chim tr. ng ni l anh phi mua chim tr n. Anh bit chim tr nh th no khng? Ri ngi ly giy bt v con chim tr. Con chim nh th ny. Khi ngi bn i ri, anh chng ly cy ko ct hnh con chim tr b vo ming nhai. Sau khi nhai ht con chim tr bng giy, anh thu th v thm my trm con khc nhai. Nhai hoi cng khng lnh bnh. Chng ta khng th tng tng c mt ngi ngu nh vy. V chng ta sn sng ci ngi . Nhng ta hy xt li cch hnh tr ca chng ta. Tai nn rnh rp chng ta trong mi giy pht. Du ta c hc hi bao nhiu i na v tam php n, du ta c thuyt ging hng hn bao nhiu i na v tam php n, th chng ta cng
48 | T am p h p n

vn c th b tam php n tri buc nh thng, v chng ta b kt vo tam php n. M iu kin u tin gip ta khi b kt vo tam php n l thc rng tam php n l phng tin m khng phi l cu cnh. Tam php n l nhng ci cha kha gip ta m ca thc ti. V khi m c cnh ca thc ti ri chng ta s tip xc c vi chu bu ca thc ti. Nu c cm xu cha kha trong tay mn m v ni: y l ci p nht trn i ti, th khng bao gi ta m c cnh ca ca thc ti. Cha kha th nht l v thng. Ch hnh v thng, ch hnh y c ngha l nhng hin tng c tp hp li m thnh. Ting Phn l Samskara. Hnh l nhng hin tng c ra do s tp hp. Cy bt ny, t giy ny v bng hng ny u l nhng ci hp th do nhn v duyn to thnh, chng u l hnh. Samskara c dch l formations. All formations are impermanent: tt c cc hnh u v thng. C nhng vt thuc v sc, ta gi l rupa Samskara. C nhng ci vt thuc v tm, hin tng no cng do nhn duyn to thnh c, gi l nhng ci hnh. Ch hnh v thng: tt c mi hin tng u v thng. Anitya l v thng, y l ting Phn. Chng ta c th ngh rng li tuyn b ny khng c g mi l, v chng ta tng nghe nhng ngi khc ni tng t nh th. Ty phng, Heraclite tng ni: Ngi ta khng bao gi tm hai ln trn mt dng sng. ng ni ti s v thng thay i. Mnh xung sng tm ri i ln, ri tr xung li, th dng sng l mt dng sng khc. ng phng c Khng T ng b sng nhn xung dng sng v ni: Th gi nh t ph, bt x tr d. (Tri mi th ny sao, ngy m khng thi?) Ngi cng ni v s thc v thng. Vy th c sc ca gio l o Bt trong khi dy v v thng l g? Ci c sc l: v thng khng phi l mt cu tuyn b v thc ti, m l mt phng php qun chiu. V thng khng phi l mt nim, mt s din t v thc ti m l mt dng c qun chiu. Chng ta c th c nim v v thng. Chng ta c th c ci hiu bit v v thng. Tri thc ca chng ta nhn bit c ci s tht v v thng, nhng m iu khng ngn cn chng ta tip tc lm nhng iu r di v hnh x mt cch di dt nh l

49 | T am p h p n

chng ta khng h bit rng s vt l v thng. Ti v ci bit y v v thng ch l ci bit khi nim. Mt khi nim v v thng, mt nhn xt ca tr nng cha phi l tu gic. V vy cho nn trong khi ming ta ni v thng, trong khi u c chng ta chp nhn s tht v v thng m i sng ca chng ta vn khng phn chiu c tu gic v thng. Chng ta vn lm nh tt c u thng. Ta hy phn bit nim v v thng v v thng nh l mt tu gic. Ch khi no chng ta c tu gic v v thng th lc hnh x ca chng ta mi phn chiu c chn l. Cn nu chng ta ch c mt nim v v thng, th ci cha phi l thc ti cha phi l bn cht ca v thng. Ni mt cch khc hn, v thng y l v thng qun. Qun c ngha l nhn su, nhn k chng nhp c s tht, ch khng phi l mt li tuyn b c tnh cch tr thc. S thc tp nhn su ny khng phi ch xy ra trong mt giy lt. Trong cng phu thin tp, nh i i vi tu. nh c ngha l tm mnh chuyn ch ti mt i tng. S chuyn ch ko di th mi gi l nh. Khi nghe chung, chng ta th vo v th ra ba ln trong khi c bi k lng lng nghe, chng ta c nh v ting chung. Trong ba hi th, ti an tr trong nh v i tng nh ca ti l ting chung. nh c yu t thi gian. V chnh nh yu t thi gian cho nn tu mi pht trin. Trong thin qun, nht l trong thin qun i tha, tam mui rt l quan trng. Tam mui tc l mt trng thi ch tm. Trong trng thi , tu gic li vi mnh tht lu. Nh i tng ca nh li vi ta lu di, nn khm ph ca ta mi su sc. V d nh khoa hc kia ang chim nghim v tm ti mt ci i tng khoa hc. Tuy ng ta cng n cm, cng nh rng, cng ung tr, cng i ti i lui nhng trong ng c nh. Nh khoa hc ang b thu ht bi mt cu hi. ng ta ang tm ti mt nh l v khoa hc. Chnh ci nh ca ng, vo mt lc no trong ngy mai, ngy mt s a ti s v tung ca v minh v gip ng khm ph ra mt nh l mi v khoa hc. C khi l mt tri to ri xung trc mt ng hoc ri trn nh u ng, lm cho ng sng ra. Thin s Hng Nghim
50 | T am p h p n

ang cuc t th c mt vin si phi li cuc vng vo bi tre ku ci cc. Lc thin s Hng Nghim chng ng. M chng ng c l v nh c vi mnh lu di. C nh mi c tu. Tu y khng cn l mt ci nim m ging nh nc ging vt ln khi mnh o mch nc. Tu gic v v thng i i vi thc ti. Cn ci hiu ca mnh v v thng c th ch thuc v tr nng, c th ch l mt ci nim v v thng. nim v v thng khng lm cho mnh thnh tng tri, lm cho mnh c o hnh, ti v trong khi y mnh vn ni, vn lm ht nh l vn vt khng v thng. V thng nh mt nim khc vi v thng nh mt tu gic. Chnh tu gic v thng mi quan trng, cn v thng nh l mt nim chng qua ch l phng tin m thi. Khi no cho chng ta gio l v thng, Bt a cho chng ta mt dng c chng ta s dng. Chng ta phi bit s dng nim v thng thc tp v thng qun. V thng qun cn phi nh, cn phi c tu. Trong sut thi gian thc tp , chng ta an tr trong mt th nh, trong th tam ma a gi l V thng tam ma a. i, ng, nm, ngi chng ta an tr trong nh , nhn ci g chng ta cng thy c su sc tnh cht v thng ca cc s vt . V thng l mt chic cha kha m ca thc ti, khng phi l mt ci l thuyt chng ta c th din by, chng ta h lun. Chng ta c th ni rng s khc bit gia Bt v nhng nh trit hc khi ni n v thng l ch trong o Bt v thng khng phi ch l khi nim hay l mt l thuyt. V thng l mt php qun. V thng l mt loi tam mui gip chng ta m c cnh ca thc ti. Nu chng ta ch c mt vi nim v v thng th chng ta s khng chc c c s tht v thng v chng ta s b v thng khng ch. V thng ch l mt nim c th khng ch ta v chng ta s c th b rn cn, v nim v thng cng c th tr nn nguy him. V thng cng nh bt c mt gio l no ca Bt, nu s dng khng ng th nguy him. C ngi ni ti v thng nh mt ci g rt tiu cc: Than i! Ci g cng v thng ht. C ci g ng cho mnh ch u. Sc cng v thng, Th, Tng, Hnh, Thc cng v thng. i sng cng
51 | T am p h p n

v thng, t nc cng v thng, gia nh cng v thng. Khng c ci g ng cho mnh ch ht th by gi mnh ch n ci g y? C mt ngi Anh hay than th v v thng. C con gi ni: Ti sao ba li than phin v v thng? Nu s vt khng v thng th lm sao con gi ca Ba ln ln c? ng nh vy. V thng l tnh cch thit yu ca s sng. Nu khng c v thng th khng c s sng. Nu khng c v thng th s khng c hy vng. Nu s vt khng v thng th lm th no mt chnh sch ny c th thay i thnh mt chnh sch khc? Nh s vt v thng m chng ta c nim tin, chng ta c th chuyn ha, chng ta c th em li nim vui, chng ta c th dit tr ni kh. Nh v thng cho nn ht bp ny s bin thnh cy bp trong tng lai v s em li cho chng ta nhiu tri bp. Ngi ny hm nay rt d ght nhng nh s vt v thng nn ti c th chuyn ha ngi thnh mt ngi d thng c. Kha cnh tch cc ca v thng t ai ni ti. V thng rt cn cho s hnh o, cho s sng v v vy cho nn v thng khng phi ch l ci chm than. Thy Long Th ni nhng cu nh sm st: nh v thng, nh v ng, nh khng m tt c u c th thnh tu. Nu khng c tr tu, nu khng c thc chng th lm sao ni c nhng cu nh th? V thng qun giu c v cng. Nh v thng qun chng ta khm ph c khng bit bao nhiu l chu bu ca thc ti. Cng hc Bt nhiu, chng ta cng thy r iu . V thng l khi im. Trc n ch l nim. S dng thin tp, s dng hi th, s dng tam ma a, v thng qun bt u m cho chng ta nhng cnh ca rt ln lao. Thc ti v v ng, thc ti v tng tc, tng nhp, khng, v tng, v tc, tt c nhng chu bu y l nhng hoa tri m chng ta c th tha hng c khi chng ta bit m cnh ca v thng. Php n th hai: v ng. Tt c cc php u v ng. Ch php v ng, php y c ngha l s vt, ch php cng tng ng vi ch hnh. Atma l ng. Niratma l v ng. All things are without self. Chng ta c tm kinh Bt Nh, chng ta c mt cng thc n gin c th hiu c v ng mt cch d dng. V ng ngha l khng c s c mt c lp. Ci ny nng vo ci kia m c. Ci ny
52 | T am p h p n

n c l ti v ci kia c. Khng c ci no t mnh m c c. Ng y ngha l mt thc th ring bit v khng bin chuyn. Khng bin chuyn tc l thng. Ring bit m c l ng. Bng hoa ny l v thng v ng thi l v ng. V ng v bng hoa khng th no t mnh m c mt c. Bng hoa phi nh ti t, ti nc, ti khng kh, ti mt tri, ti ht ging v nhiu nhng th na mi c. Cho nn bng hoa khng c mt s c mt ring bit v c lp. gi l v ng. Ci ny c v ci kia c, l li kinh dy. ng v phng din nim m xt, chng ta thy rng v ng chng qua cng ch l v thng thi. V thng ng v phng din thi gian m ni, cn v ng ng v phng din khng gian m ni. V thng cng c ngha l trong mi giy c nhng ci t bn ngoi s vt i vo s vt v c nhng ci trong s vt i ra. C phi nh vy khng? V d nh s c Bo Nghim. S c ang th vo v nghe nhng m thanh ca php thoi. Lun lun c nhng hin tng bn ngoi s c ang i vo. ng thi c nhng hin tng t trong s c i ra khi s c. V d khi th ra, s c a ra nhng cht thn kh, suy ngh, t tng cng c phng ra v nh hng ti k khc. V v vy s c Bo Nghim trong giy pht ny khng cn l mt vi s c Bo Nghim trong giy pht trc. Trong tng st na, mi vt bin i, khng c ci g thng ti. Trong giy ny n l A. Nhng trong ci giy pht k tip, n l B ri. Trong bng hoa, c mt tri, c m my, c ht ging, c ngi trng hoa, c t, c nc. V vy ng trn phng din khng gian ta ni rng bng hoa l v ng. ng v phng din thi gian, ta ni bng hoa l v thng. Hai ci ch l mt. Tu gic v v thng a ti tu gic v v ng. V khi t c tu gic v v ng ri, ta c th tip tc c nhiu tu gic khc na. Tu gic c cng nng gii phng ta ra khi kh au, em li cho ta nim vui. V ng y khng phi ch l mt nim. nim v v ng cng c th l nguy him. V ng l chic cha kha th hai m ca thc ti. V ng cng l mt php qun. Chng ta s dng n qun st. T nh, ta i ti tu. Gi d khi i din vi vn cht, chng ta c th s hi. Nu ta l ngi ngu mui, thiu hc hi, cha bit thin qun th nim v cht c th khng ch ta. Chng ta s ci cht. Chng ta khng thc s bit cht l g, v chng
53 | T am p h p n

ta ang b kt vo nhng nim trong u ca chng ta v ci cht. Chng ta c nhng nim th ny hay th n v sinh mng, v cuc i, v thn th, v tm hn. Nhng nim gy cho ta s hi. Ci s nm trong ta, lm cho ta bt an. Trong khi , s dng v thng qun v v ng qun th chng ta lm cho tan r ra nhng khi u m ca chng ta v ti mt lc no chng ta thy c bn cht ca ci cht, bn cht ca s sng v chng ta khng cn s hi na. l tu gic do v thng qun v v ng qun em ti. Cn nu ch hc v ch ni v l thuyt v thng v v ng th chng ta khng t c ti kt qu . V nhng khi u m ca ta vn cn y nguyn trong ta nn nhng s hi, bun gin v cm th, v.v. cn ng cht thnh tng khi v do ci hc v ni ca chng ta v v thng v v ng cng khng gip ch c g. Cho nn cc php qun v v thng v v ng l quan trng. Nhng php qun , chng ta s dng trong i sng hng ngy ca chng ta. Trong khi i, ng, nm, ngi, n cm, ung nc, git o, lm vn, chng ta phi t chng ta vo mt th tam ma a, mt th nh v v thng v v ng chng ta c th nhn su vo lng vn s vn vt. Than thn, trch phn, ni rng s vt l v thng, v ng, khng c g ng qu c, ri nh mt i mi ngun nng lng trong tm, khng phi l o Bt. Php n th ba: Nit bn. Nit bn c ngha l s vng lng, s yn tnh, s bnh yn v s chm dt. Php n th ba l Nit bn tch tnh hay l Nit bn tch dit. Chng ta hi: Chm dt ci g? Ci g im lng? Trc ht l s chm dt nhng nim. V thng l mt c tnh ca thc ti. V ng l mt c tnh th hai ca thc ti. Nhng nhng c tnh ny, chng ta phi s m, phi tip xc, phi chng nghim ch chng khng phi ch l nhng ci nim. Ly v d nh qu v no tng n su ring ri th qu v c ci kinh nghim trc tip v su ring. M su ring khng cn l mt nim na. Cn nhng v no cha n su ring m tng nghe ni n su ring th by gi ang c mt nim v su ring. Mi v su ring nh th no? Ngi hi. Ta l nhng ngi thc chng, ta tm cch ging gii. Su ring mi v nh th no , kh ni qu.

54 | T am p h p n

- C phi nh mt khng? - Khng phi. - Ci mi nh qut khng? - Khng phi. Ta tm trm phng nghn k cho k kia c mt nim v su ring. Nhng ta bit trc l ta s tht bi. Ngi cha nm mi su ring, kh c th c mt nim chnh xc v su ring, du ta c c gng n my i na. Ta c , , khng phi, khng phi, ging nh trong kinh vy . Tt hn ht l mua mt tri su ring, b ra, v nht mt mi vo ming ca ngi hi. Sau ta khng cn ni nng g c. Thc ti l v thng, v ng. Nhng ngi ta khng chu qun chiu. Ngi ta khng chu trc tip vi thc ti, Thnh ra khng t ti c tnh cch v thng v v ng ca thc ti. Ngi ta ch ni v ngh v v thng v v ng m thi. Cng nh ngi ta ni v su ring, tng tng v su ring m khng chu n su ring. Cho nn nit bn trc ht l s chm dt mi khi nim, trong c nhng khi nim v v thng v v ng. V thng v v ng c th l nhng ci by, c th l nhng con rn, c th l nhng s rng buc v v vy chng ta khng nn b kt vo v thng v v ng. Nit bn, y, c ngha l s chm dt, trc ht l chm dt nhng khi nim v nhng vng tng. Trong kinh Bo Tch, Bt c ni v khng. Khng thin qun v khng m ch ni v khng th nguy him. nim khng, c th hi ngi m phng php thin qun v khng mi gii phng ngi ta. Cho nn Bt ni nh: th rng b kt vo nim c, cn hn b kt vo nim khng. Khi b kt vo nim c ngi ta s dng php thin qun v khng gii thot, nhng khi b kt vo nim khng th khng th no cu cha c na. Th rng cht cha t kin v c nhiu nh ni, cn hn cht cha t kin v khng. Khng l gio l o Bt nhng khng c tip nhn nh mt khi nim c th rt l nguy him. Khng nh l mt php thin qun th mi c ch li.
55 | T am p h p n

Nu nit bn l s chm dt mi nim th khng nhng nim v thng cn c chm dt lun. Vo ti y th im lng hon ton. Ch c s thc chng thi. nim v thng ta phi vt m nim v v thng ta cng phi vt. nim v ng, ta phi thot khi, m nim v v ng cng phi thot khi. l nim u ca nit bn. Phi thc tp nit bn by gi m ng ngh rng nit bn l chuyn ca tng lai. Nu qu v khng b kt vo mt nim, du l nim thng hay v thng, th qu v xc chm ti nit bn ri. Nu qu v trc tip n su ring, th c nit bn v su ring. Qu v khng cn b kt bi nhng nim ny n v su ring na. Nhng ngi cha n, h ang cn kt v h ch c khi nim v su ring thi. Ch khi no h c n th lc h mi c gii thot ra khi nhng nim v su ring. Chng no ta cha thc chng c v thng v v ng, chng no ta vn cn nghe, cn ni, cn hc v v thng, v ng th ta cha xc tip c ti nit bn. V xc tip nit bn, tc l sng chng nghim v thng, v ng nh nhng thc ti m khng phi nh nhng l thuyt. Nit bn cng l s vng lng ca nhng phin no, nhng au kh c pht sanh t nim. Chng ta c nhng nim v ti, v i, v sng, v cht, v mt, v nhiu, v vui, v kh. Chnh nhng nim lm chng ta in o. Qu v c bit rng l tt c nhng ni kh ca chng ta l u pht sinh t cch nhn ca chng ta, t cch suy ngh ca chng ta, t nhng nim ca chng ta khng? Chng ta lo s, chng ta gin hn, chng ta ganh t, chng ta tuyt vng. Tt c nhng nim au ln lao u pht xut t cch chng ta nhn i, t nhng ci nim ca chng ta v cuc i. Chng ta cht v nhng nim . V d ti c mt nim v hnh phc. Ti c ngh: chng no ti cha nm c ci trong tay th chng ti vn cha c hnh phc. Chng no ti cn cha c bng cp ny, chng no ti cha ci c c ny, chng no ti cha mua c xe hi ny v.v th chng ti vn cn au kh. l mt vi nim v hnh phc. Chng ta thy r rng hnh phc ca chng ta hay au kh ca chng ta, u pht xut v ty thuc vo nim . Khi chng ta b kt vo mt nim v hnh phc ri l chng ta

56 | T am p h p n

ng li rt nhiu cnh ca hnh phc. Nhng cnh ca ny khi m ra c th cho chng ta rt nhiu hnh phc nhng chng ta ng li ht. Ta ngh rng ch c m cnh ca ny th ta mi c hnh phc, v cnh ca c th l khng bao gi s c m ra ht. Thnh th nim ca chng ta l ci nh t ca chnh chng ta. Nit bn l g? Nit bn l ph tung nhng ci nh t ca nim . Ph tung bng cch qun chiu. Hai ci cha kha kia Bt a ra cho chng ta: cha kha v thng v cha kha v ng. Nu chng ta bit s dng chng nh cha kha ch khng phi nh nim th chng ta c th tho ra, m ra, m toang ra khng bit bao nhiu l cnh ca, v chng ta s c khng gian thnh thang. Chng ta c nim v sinh mng. trong kinh Kim Cng, nim ny v sinh mng gi l th gi tng. Theo nim ny, sinh mng ca chng ta bt u t gi pht ny v s chm dt t gi pht kia. Ta ngh rng trc gi pht ny th ta cha c v sau gi pht ny th ta khng cn. Kinh Kim Cng ni ti bn tng tc l bn nim l: tng ng, tng nhn, tng chng sanh v tng th gi. Chng ta ang ni v tng th gi. V kt vo nim sinh mng, nn ta s hi v bun lo. Ta ngh ti giy pht ta t c tr thnh khng, t sng tr thnh cht v ta mt ht tt c an lc ca ta. Cha kha v thng v v ng l nhng phng php qun chiu gip ta nh tan nim sinh mng, mt trong bn tng. Qu v cha c kinh Kim Cng th xin c, qu v c ri th xin c li na thy r rng rng nhng phng php qun chiu ca o Bt l ph tung tt c mi khi nim. Khi nim ph tung, chng ta s c khng gian, chng ta s c gii thot. Nit bn c ngha l s vng mt ca tt c mi nim v tt c mi kh au c to tc ra do nhng nim . Nhng nim v hnh phc, v kh au, v sng, v ti, v i, v v.v Chng ta c bit bao nhiu nh t cn phi ph v. Ph a ngc chn ngn l nhng phng php qun chiu. Chng ta phi t mnh ph ly. Nhng dng c cn ti, chng ta tip nhn t Bt. l nhng php qun m khng phi l nhng khi nim.

57 | T am p h p n

Khi nhn vo ba php n, chng ta c th nhn qua hai bnh din: bnh din hin tng v bnh din bn th. Hin tng thuc v tng v bn th thuc v th. Khi nhn mt i dng, chng ta thy sng v ng thi chng ta thy nc. Sng i din cho mt i dng v nc i din cho mt bn th. Nhn sng, chng ta thy c bt u v c chm dt, c cao, c thp. ng v phng din hin tng, chng ta c nhng nim v bt u, v chm dt, v cao, v thp, v cn, v mt, v y, v kia, v.v Nhng khi tip xc su sc hn su sc hn na vi sng ta cng ng thi tip xc c vi nc. Tuy l sng tht nhng sng cng ng thi l nc na. L sng th ti c bt u, c chm dt, c cao, c thp, c cn, c mt, c y, c kia. Nhng l nc th ti khng cn l nhng th . Nhng nim ny p dng cho sng th c, nhng khng th p dng cho nc. Nc c v d cho nit bn. Nc l s vng lng ca tt c, nhng m t v sng. Chng ta c th ni rng thc ti l thng hay v thng, c ng hay l khng c ng, c th c chung hay l v th v chung, l mt hay nhiu, c ti hay c lui. Nhng khi sang th gii bn th, chng ta u cn ni g c na. Ti v y l lnh vc ca im lng. Im lng ca tt c cc hin tng. Mt bn chng ta c sanh, dit, th v chung, cn mt bn chng ta khng c sinh, dit, th v chung. Tuy th hai th gii khng phi l hai th gii ring bit. Th gii ca sinh t, ca hin tng khng th tch ri ra khi th gii nit bn. Th gii nit bn chnh l th gii sinh t. Khi thot ra khi th gii nim, chng ta s thnh thang t do trong th gii nit bn. B kt vo th gii ca sinh t cho nn tuy rng chng ta trong nit bn m chng ta li ang chy i tm n. C iu g bun ci hn l nhng t sng chy i tm nc? N cha trong tnh cch bt sinh, bt dit, khng ti, khng lui, khng cao, khng thp. Nhng ti v n khng tip xc c vi tnh cch bt sinh, bt dit, khng ti, khng lui, khng cao, khng thp cho nn n kh. Nit bn khng phi l mt th gii c lp vi th gii sinh t. T th gii ca sinh t, thng v ng, th gii ca trm lun, chng ta c gii thiu i ti mt th gii ca v thng v v ng. Nhng nu chng ta c may mn khng b kt vo nhng nim ca v thng v v

58 | T am p h p n

ng th chng ta c c hi i ngay vo th gii ca s vng lng, ca nit bn. Th gii trm lun l y, m th gii ca gii thot cng l y. Kinh Kim Cng Gm Bu Cht t Phin No gip chng ta ph tan bn nim chnh: nim v ng, nim v con ngi, nim v chng sanh, nim v sinh mng. Bn ci nim to ra cho chng ta bit bao nhiu l s hi, bao nhiu l tham vng, bit bao nhiu hn th. Phng php qun chiu l dng v thng qun v v ng qun ph tan nhng nim v thc chng nit bn. V d chng ta c mt ng quan Php. ng v phng din hnh tng, chng ta thy ng quan c mt mt tri, mt mt phi. Mt tri c th gi l v thng, mt phi c th gi l v ng. V thng tc l ng v phng din thi gian m nhn. Cn v ng th ng v phng din khng gian m nhn. V mt th ba l ci cht kim kh ca ng quan ny. ng quan c mt mt tri, mt mt phi v cht kim kh. Cht kim kh tng trng cho nit bn. Nu vt cht kim kh i th khng cn mt phi v mt tri ca ng quan. Nu vt nit bn i th khng c v thng v v ng. Ba mt l mt. ng v phng din hnh tng, chng ta thy c mt phi v mt tri. ng v phng din bn cht ca ng bc. Chng ta ch thy c kim kh thi V thng l mt php n, v ng l mt php n, v nit bn, tc l bn cht ca hai php n u m vt ra khi hai php n u, l php n th ba. Gio l o Bt m li khng c php n th ba, iu chng ta khng th tng tng c. Nu khng c nit bn th lm g c ch quay v ca tt c th gii hin tng? Trong kinh Udana c cu: C mt ci khng sinh, khng dit, khng ti, khng lui, khng nhiu, khng t, khng y, cng khng c kia. Nu khng c ci , th tt c nhng ci sinh, dit, nhiu, t, ti, lui, y v kia, bit u m tr v? Tt c nhng t sng kia ang au kh, ang ln xung, ang s hi, ang trm lun. Nhng nu chng bit c chng l nc, bit rng du c ln, c xung, c ti, c lui, c ra, c vo, nhng rt cuc chng vn l nc th t nhin tt c nhng s hi, tt c nhng au kh, tt c nhng bun phin u tan bin. Chng s thc chng c Nit bn l g? Nu c ngi hi qu

59 | T am p h p n

v ni: Nit bn khng phi l trng thi m ti s t c trong tng lai. Nit bn khng c nm trong thi gian. Nit bn l ci chng ta ang c nhng chng ta khng chu sng, khng chu tr v.

60 | T am p h p n

You might also like