Bi 3.

6: Thit k mt ct dc
tuyn ng
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Mt ct dc
Cc quy nh v dc dc
La chn bn knh ng cong ng
Cch cm ng cong ng
Cc nguyn tc c bn thit k MCD
th tc xe chy v thi gian xe chy
Ln cu nn v ln ph leo dc

$1: Mt ct dc
nh ngha: MCD l mt ct thng ng dc theo
tuyn ng dui thng (ti tim tuyn).

Ngi son: TS. inh Vn Hip

.V.H_HXD

Ti liu tham kho: Thit k ng t, Tp 1 (GS.TS B Chng)

1.2 - Cc yu t MCD tuyn

ng ni cc cao mt t t nhin
trn MCD gi l ng cao t nhin ng en

ng ni cc cao thit k trn MCD

l ng thit k - ng

Cc v tr i dc c ni bng cc
.V.H_HXD

$2. Xc nh dc dc tuyn

Mt ct dc xc nh bi:

Nguyn tc:

Cao thit k ti im u v im
cui
Cc on dc, dc dc cc on
dc (i%)
ng cong ng ti cc ch i dc
Cc im khng ch ti cc v tr cng

Gim chi ph xy dng (khi lng o p)

Gim chi ph vn doanh v duy tu bo

dng
(tc , tiu hao nhin liu, hao mn sm lp, mt
ng bo mn, duy tu kh khn, .)

.V.H_HXD

ng cong ng li hoc lm

Ph hp vi kh nng ng lc ca xe
6

Xc nh dc c li

2.1- Quy nh v dc dc

Cn c: (1) a hnh ph bin; (2) c tnh dng xe; (3)

kh nng kinh t; (4) n gi xy dng v duy tu; v (5)
kinh nghim tch ly.

Ty theo a hnh s xc nh c dc
c li nht nh.

M, dc dc cho a hnh min ni c th dng ti

12 18% (tham kho sch)

p dng dc dc quy nh

p dng dc dc quy nh

dc dc ln nht ch s dng trong trng hp

kh khn.

Xe khng ng c ch vt c

Nn tm cch gim id, to iu kin thun li cho

dc 2.5%. Trn ng khu dn c,

idmax nn nh hn 4%

Nu a hnh rt kh khn, c th tng idmax ln

Trong hm, idmax khng ln hn 4%,

xe chy, v k hoch nng cp trong tng lai.

1%, nhng cn c lun chng kinh t- k thut.

v idmin khng nh hn 0.3%.

10

2.2- Chiu di ln nht on dc dc

p dng dc dc quy nh

Trong nn o, idmin khng nh hn

0.5% (0.3%), v khng qu 500m.

ng nhiu xe ti, ti v tr c dc
dc ln cn c ln ph leo dc hn
ch s cn tr ca xe ti vi cc xe con.

11

.V.H_HXD

L do: Khi ln dc xe phi lm vic qu sc; khi xung dc

khng an ton -> nn phi quy nh chiu di ti a.

Khi dc di, cn c on ngh c dc nh hn 2.5% v

chiu di khng nh hn 50m.

Cc on ngh b tr vi im trnh xe. Nn b tr ng

cu nn cui dc di ni c a hnh him tr.

12

2.3- Chiu di nh nht on dc

dc

2.4- Trit gim dc dc

Phm vi: ng cong c bn knh nh.

L do: (1) Do phi b tr dc siu cao nn dc

L do: (1) b tr ng cong ng v (2)

dc tng trong ng cong s ln hn dc p

dng; (2) chiu di bng ng cong ngn hn
tim, nn dc dc bng ng cong ln hn
dc p dng.

nng cao cht lng vn doanh khi xe chy phi i

dc lin tc.
13

14

Tm nhn trong ng cong ng

$3. La chn bn knh C

Mc ch: m bo MCD khng gy khc; hi
ha v m quan; xe chy an ton- tin nghi, bo
m tm nhn; hn ch lc xung kch; lc ly tm
chiu ng.

Bn knh C cng ln cng tt o su p

cao, tng gi thnh xy dng. V vy, la chn
cho ph hp vi chc nng ng v tc tnh
ton
15

16

3.1- Bn knh ti thiu C li

Rmin C li theo TCVN

m bo tm nhn ca ngi li xe

Theo TCVN, d1 = 1.20 m; d2 = 0.00 m

-

S2
R
( m)
2( d1 d 2 ) 2

R
-

S - tm nhn tnh ton, theo s S1 hoc S2

d1 - chiu cao mt ngi li xe (m)
d2 - chiu cao chng ngi vt (m)

.V.H_HXD

Theo tm nhn S1:

Theo tm nhn S2 (d2 = d1):

R
17

S 12
( m)
2d 1

S 22
( m)
8d 1

18

3.2- Bn knh ti thiu C lm

Bo m tm nhn ban m: do pha n

Hai iu kin: (1) hn ch lc ly tm khng cho nhp xe

qu ti, m bo tin nghi cho hnh khch; (2) m bo
tm nhn ban m

chiu trong ng cong lm c chiu di nh

hn so vi trn ng bng
2

Hn ch lc ly tm:
R

v2
( m)
b

hay...R

R
V2
(m)
13.b

b: gia tc li tm cho php,

theo TCVN b = 0.5 0.7 m/s2 (0.5)

V2
( m)
6.5 19

3.3- Quy nh Rmin C

S1
( m)
2(h p S1 . sin )

l gc to tia sng n t theo chiu ng, = 10

Hp = chiu cao ca pha n, xe con = 0.75 m.
20

3.4- Cc dng ng cong ng

Ch trong trng hp kh khn mi s dng cc gi tr ti

thiu. La chn R ca C m bo phng din: ng
lc; c hc; quang hc; an ton; kinh t.

Cc v tr i dc ln hn 1% (V 60km/h); 2% (V <60km/h)
cn b tr C. C phi bm st vi a hnh gim khi
lng v n nh cng trnh.
21

$4. Cch cm ng cong ng

$5. Cc nguyn tc c bn thit k

MCD

S dng phng trnh Parabol bc 2:

Trnh t tnh ton cm ng cong ng: SGK (67)

.V.H_HXD

22

23

24

5.1- Xc inh im khng ch

L cc im m cao bng cao khng
ch (khng thp hn, hoc khng cao
hn):

Cao nn ng phi m bo cao hn mc

nc ngm tnh ton v mc nc ngp thng
xuyn.

Cao bt buc: im u; im cui; giao

vi ng st, ng cp cao hn
C cao (mp nn ng) khng thp
hn: qua v tr cng (0.5m cng trn, 0.3m
cng hp), v tr nc ngp (cao hn 0.5m);
tnh khng qua sng (0.5m cy tri)
Cao khng cao hn: qua cu chui

25

Minh ha mt ct dc

5.2- Cc yu cu khi thit k

m bo cao khng ch
S dng dc dc hp l (khi
lng t thi cng v vn doanh)

Phi hp hi ho vi a hnh v
bnh

27

28

5.3- Phng php thit k mt ct

dc (ng )

5.2- Cc yu cu khi thit k

S dng cc ng cong c bn knh

hp l m bo tuyn hi ha.

Khng nn o su, p cao gy mt

n nh

Thot nc tt cho nn ng (khng

i dc lm ti khu vc nn ng o)
29

.V.H_HXD

5.3.1- Phng php i bao a

hnh

5.3.2- Phng php i ct

ng bm st vi mt t t nhin:

u im: - khi lng o p t; - khng c

cng trnh chng c bit; - khng ph v
cnh quan t nhin

Nhc: thay i dc lin tip-> khng tt

cho vn doanh, khng tin nghi -> nn khng
dng ng cp cao

u im: iu kin vn doanh tt

Nhc im: - khi lng o p

ln, c th phi s dng cc cng trnh
chng c bit; c nhng v tr nn
o su p cao

Phm vi: ng vng ni, ng cp

cao

Phm vi: ng bng v i thp, cc ng

cp thp, ng ci to ph lp mt

31

32

$6. th tc xe chy & thi

gian xe chy

$7. Ln cu nn v ln ph leo dc

33

.V.H_HXD