Professional Documents
Culture Documents
O THUT HA HC
Tn sch: O THUT HA HC Nh xut bn: NH XUT BN GIO DC Bin tp: NGUYN XUN TRNG
Website: http://www.violet.vn/thethao0481
A. MT S TH NGHIM VI KH AMONIAC
1. Khng c la... m li c khi
Ly hai a thy tinh u c qun mt t bng. Nhng mt a vo dung dch axit nitric (hoc axit clohiric) m c v nhng a th hai vo dung dch amoniac 25%. a hai u a li gn nhau. Khi trng s xut hin hai u a do s to thnh amoni nitrat (amoni clorua). NH3 + HNO3 ---> NH4NO3
3. La v khi
t bn ming bng ln ming knh. Cc ming bng tm cc dung dch sau: Ming th nht tm cn, ming th hai dung dch NH3 m c, ming th ba benzen, ming th t dung dch HCl (pha 1 th tch dung dch HCl m c vi mt th tch nc). bn ming knh cch xa nhau khong 25 30cm, ming knh t bng tm dung dch NH3 v HCl phi t hai u. Sau gii thiu ngn la khng c khi, ngn la c khi v c khi nhng khng c la. Chm la t bng tm cn trc, ri ti bng tm benzen, sau cng gp ming bng tm HCl t ln ming bng tm dung dch NH3. Ch : - C th thay cn bng cc cht khc nh axeton, dietyl ete. - Nn tm t benzen v benzen chy rt nhiu khi, rt r v lu.
Website: http://www.violet.vn/thethao0481
GV: Trng Th Tho - Dung dch HCl nn pha t l 1 : 1 nh trn khng c kh HCl bay ra qu nhiu, ngi xem d nhn thy c khi trc.
4. Ma la
Rt 100ml dung dch amoniac vo mt bnh ming rng ri un nh, sau t t vo bnh bt Cr2O3 c un nng trn mt ming kim loi. Nhng m la sng nh sao l t ri xung ging nh trn ma la. Nu ta vo dung dch amoniac mt t ru etylic, phn ng s xy ra mnh hn. Gii thch: y khng phi Cr2O3 tc dng vi NH3 m l qu trnh oxi ha NH3 bi oxi ca khng kh c Cr2O3 lm xc tc. 4NH3 + 3O2 ---> 2N2 + 6H2O Phn ng xy ra trn b mt ca cc ht Cr 2O3 v ta ra rt nhiu nhit lm cc ht ny nng sng ln.
5. To ra mu hng bng nc l
Thm vi ml dung dch amoniac m c (25%) v 2 3 git dung dch phenoltalein vo cc ng 50ml ru etylic khan. Hn hp khng c mu. Khi biu din, bn nh mt khn gi no mc mt cc nc l pha dn vo hn hp trn. Khi nc mu hng xut hin v cng thm nc th mu hng cng m hn. Gii thch: Khi thm nc, NH3 s tc dng vi nc theo phn ng sau: NH3 + H2O <---> NH4+ + OH Ion OH lm cho phenoltalein chuyn sang mu hng. Cng thm nc cng xut hin thm nhiu ion OH.
6. Lm i mu hoa giy
Cm ngc b hoa giy mu trng vo mt chic bnh c ln, lp tc n s bin thnh b hoa c mu sc s. Cch lm: Lm mt b hoa bng giy thm trng. Chia b hoa thnh bn phn. phn th nht nguyn. Phn th hai tm dung dch phenoltalein. Phn th ba tm dung dch CuSO4 long. Phn th t tm dung dch Hg(NO3)2.
Website: http://www.violet.vn/thethao0481
GV: Trng Th Tho kh ri xp xen k cc bng hoa tm cc dung dch khc nhau, c b hoa vn c mu trng. Cm ngc b hoa vo bnh ln cha y kh NH 3, lp tc b hoa trng bin thnh b hoa mu. Nhng bng tm phenoltalein c mu hng; tm CuSO 4 c mu xanh; tm Hg(NO3)2 c mu en v nhng bng khng tm g, tt nhin vn c mu trng. c kh NH3 v ch vic rt vi ml dung dch NH 3 m c vo bnh ri un nng. Gii thch: Mu hng do ion OH tc dng vi phenoltalein (OH sinh ra do NH3 tc dng vi hi nc). Mu xanh do ion Cu 2+ to vi cc phn t NH3 thnh ion phc Cu(NH3)42+, cn ion Hg2(NO3)2 b phn hy: 2Hg+ ---> Hg2+ + Hg Thy ngn kim loi c gii phng di dng bt mn mu en.
Website: http://www.violet.vn/thethao0481
GV: Trng Th Tho Gii thch: Canxi clorua khan c tnh ho nc nn ht nc ca mui coban (II) clorua (ehirat ha) bin n thnh thnh khan nn c mu xanh.
6. Bc tranh bin i mu sc
Dng dung dch CoCl2 m c v ln giy trng s c mt bc tranh c mu hng. Cng bc tranh ln bng hay ln dy. t mt bng n in gn st bc tranh pha di va mi ngi quan st cho r nhng ng thi cng dng nhit ca bng n in lm kh cc nt v. Nn bng n in lch sang mt bn ca bc tranh. Sau mt thi gian ta s c bc tranh c mu bin i theo khong cch i vi bng n ln lt l: tm xanh, tm xanh thm, tm hng, hng . Sau ta lm ngc li bng cch chuyn ch ca bng n in sang pha bn kia ca bc tranh v ph mt ming vi m ln pha t ngn n trc kia. Khong 2 3 pht sau ta li c mt bc tranh i mu ngc vi trc. C th dng bc tranh mu ny theo di thi tit. Qua bin i mu ca n c th bit c m hay kh hanh ca khng kh. Gii thch: Ty theo s phn t nc mt nhiu hay t m nt v c nhng mu sc khc nhau. Website: http://www.violet.vn/thethao0481
C. MT S TH NGHIM VI NATRI
1. iu v Natri
30ml nc cng vi git dung dch phenoltalein vo mt cc dung tch 100ml v rt 50ml du ha sch ln trn mt nc. Ly mt ming natri co sch, nh bng ht u t cn thn ln lp du ha. Natri chm xung, ni ln ri li chm xung, c nh th khong 10 20 ln cho n khi ming natri tan ht. Trong khi lp nc pha di t trong sut tr thnh hng. Gii thch: Natri nng hn du ha nn chm xung. Nhng khi tip xc vi nc th n lp tc tc dng vi nc gii phng hiro. Bt kh hidro bao bc mu natri v m kh y n ni ln lp du ha. Ti y, cc bt kh tch ra v mu natri li b chm xung.
3. Bn chy tu chin ch
Dng loi giy thm nc gp mt ci tu chin. B vo trong tu mt mu kim loi natri hoc kali to bng ht u ri th vo chu nc c nh thm vi git phenoltalein khng mu. Sau vi pht, tu s t bc chy v nc trong chu c loang mu hng t ch con tu chy, ging nh cnh tu chin ch b bn chy, mu gic nhum dng sng. Gii thch: Nc thm qua giy, tc dng vi natri (hoc kali) theo phng trnh ha hc sau:
Website: http://www.violet.vn/thethao0481
GV: Trng Th Tho 2Na + 2H2O ---> 2NaOH + H2 hoc: 2K + 2H2O ---> 2KOH + H2 Phn ng trn ta nhiu nhit, lm cho kh hidro thot ra t bc chy, ng thi NaOH (hoc KOH) to thnh lm cho phenoltalein khng mu chuyn sang mu hng. Ch : Trong th nghim ny, mu natri hoc kali nht thit ch c ly to bng ht u. Nu ly to hn, phn ng xy ra mnh lit s n gy nguy him.
Ly 1g hidroquinon v 5g potat ha tan trong 40ml dung dch fomandehit 10% vo trong bnh ln hn 1 lt v t nhit phng. Khi mt quen vi bng ti th thm 15ml dung dch hidropeoxit H2O2. Trong bnh si bt v xut hin nh sng mu vng. S pht quang y l do hidroquinon b oxi ha bng H2O2 trong mi trng kim. Nng lng thot ra hu nh hon ton chuyn thnh nh sng, mt phn pht ra di dng nhit v lm cho fomandehit bc hi (do khng nn y bnh).
Bn by mt lot nhng chic cc khng ln bn v tuyn b l nhng chic cc c php thn. Bn ln lt nm nhng mu bng vo cc cc trn, cc mu bng s t bc chy. Cch lm v gii thch: y mi cc, bn cho mt t hn hp sn st ca KMnO4 v H2SO4 m c. Vi lng nh hn hp ny y cc ngi xem s khng nhn thy. Bn vin nhng mu bng em tm cn ri nm vo cc cc trn. Khi bng tip xc vi hn hp n s t bc chy.
3. i phun nc
Bn c th lm mt ci i phun nc nh b, xinh xn lm p thm cho m hnh mt cng vin chng hn. Mun vy, bn ly 2 3g axit oxalic H 2C2O4 trn vi 2 3g NaHCO 3 v hn hp ny vo ng nghim th tch khong 60ml. Sau , nc vo v nt cht ng nghim bng nt cao su c ng dn kh xuyn qua. ng ny cn cm ti y ng nghim. Nc trong ng s phun ra rt mnh nh mt i phun nc trong cng vin vy. Gii thch: Gia dung dch H2C2O4 v mui NaHCO3 c phn ng: H2C2O4 + 2NaHCO3 ---> Na2C2O4 + 2H2O + 2CO2 Kh CO2 sinh ra nn rt mnh ln dung dch trong ng nghim v y n phun mnh ra ngoi. Th nghim ny cng c th minh ha cho nguyn tc hot ng ca bnh cu ha.
Website: http://www.violet.vn/thethao0481
GV: Trng Th Tho Ch : Nhng ming bng tm bt Na2O2 dng khng ht khng c dnh li trong phng th nghim v c th t bc chy do tc dng ca kh CO 2 trong khng kh. Tt hn ht l nn t ngay i.
5. t chy nc
Bn ly mt nm nc b vo mt ng b thp v rng ming ri bt dim t trn mt ng b. Tht k l! Nc bc chy. Cch lm v gii thch: Trong ng b, bn t sn vi mu canxi cacbua CaC 2. Khi b nc vo, CaC2 s tc dng vi nc, gii phng kh C2H2. CaC2 + 2H2O ---> C2H2 + Ca(OH)2 Kh C2H2 thot ln mt nc , khi t n s chy trng ging ht nc chy vy. 2C2H2 + 5O2 ---> 4CO2 + 2H2O
Website: http://www.violet.vn/thethao0481
GV: Trng Th Tho Axit HClO3 b phn hy thnh nc, oxi v clodioxit ClO 2, cht ny li b phn hy rt mnh gii phng O2 v lm cho ng bc chy. V phn ng khi u pht trin rt nhanh nn cng nh thuc sng, ng b chy hu nh tc thi.
9. t chy ng
Bnh thng, ng t khng chy m ch b nng chy, y th m ta c php l lm cho ng cng chy c. Php l ny tht n gin. Bn ch vic rc tn thuc l vo ming ng ri bt dim t, ming ng s bt la v chy vi ngn la mu xanh. Tc dng ca tn thuc l i vi s chy ca ng c th gii thch nh sau: Trong tro tn thuc c cha nhiu hp cht ha hc, trong c hp cht ca liti c tc dng nh cht xc tc khi mo s chy ca ng.
Cht ch ng l dung dch NaOH m c, khi thm vo s trung ha axit nn phn ng dng ngay li.
Website: http://www.violet.vn/thethao0481
GV: Trng Th Tho Th d NaOH, KOH... lc u bn quy bng u a sch, ln th hai bn b mt quay u a quy bng u a nhng dung dch phenoltalein. Dung dch kim long lm cho phenoltalein khng mu chuyn sang mu hng.
15. Lc nc l thnh mu
Rt nc n na bnh cu ri cho thm vo 2 3ml dung dch phenoltalein. y bnh bng nt, y nt c mt khe cha mt mu NaOH hoc KOH. Lc bnh sao cho cht lng khng chm vo nt, nh vy tt nhin nc khng b nhum mu. Khi tuyn b l c th lc nc l thnh mu bn s lc mnh hn, mt phn cht kim tan vo nc v phenoltalein c mu thm.
18. Lt da bn tay
Cm dao ca vo tay ri lt da tay t t, mu s a ra v mt nhn li au n.
Website: http://www.violet.vn/thethao0481
GV: Trng Th Tho Cch lm: Bi mt lp mng glixerin vo lng bn tay, sau bi mt lp colodiong ln trn. i lp colodiong kh, li bi tip mt lp th hai. Lp colodiong dy s bc khi da tay. Xoa ln lp colodiong mt dung dch mui st (III), v d Fe2(SO4)3. Khi biu din ta cm con dao cn nhng vo dung dch KCNS, t m dao p ln trn lng bn tay ca v t t lt lp colodiong ln. Mu s chy bn tay. Gii thch: Colodiong to mng mng hi ng ng nu ging mu da tay. Mng mng colodiong bm vo tay v c th bc ra d dng. Dung dch Fe 2(SO4)3 s tc dng vi dung dch KCNS to ra cht Fe(CNS) 3 c mu mu. Bi glixeron ln da lp colodiong khng bm qu chc vo da tay lm cho kh lt da. Ch : C th dng phim nh ha tan vo axeton hay etyl axetat thay dung dch colodiong.
Website: http://www.violet.vn/thethao0481
GV: Trng Th Tho Ly mt ming vi nh, sc s (ging nh mt tm thm) buc vo bn gc nhng si ch tm i tm li nhiu ln bng dung dch mui n bo ha ri phi kh. Buc u kia ca nhng si ch vo bn im c nh, lm thnh mt tm thm treo. Sau ly dim t chy nhng si ch, tm thm s khng ri xung m nh bay l lng trong khng kh. Gii thch: Khi nc bay hi, nhng si bng trong ch chy bnh thng, nhng cc tinh th mui n gn nh khng mu m ta tm nc trong ch th vn cn li. Chng dnh vo nhau kh cht sc gi tm thm khng b ri. o thut s nh tht nu lm vo bui ti v ngi biu din ng pha sau, mc o sm mu. Cn chn si ch kh dy.
23. Ni la phun
Ly 100g mt st mn cng vi 50g lu hunh bt. Trn k v vo mt cht nc nng cho n khi hn hp tr nn sn st. Sau , t hn hp ln mt a hoc khay st v ly t st nho trn vi nhng hn si nh, p ph ln hn hp mt st v lu hunh, sao cho ging nh mt ngn ni thc s. Dng que g chc t ming ni mt l, qua lp t st. Sau 10 12 pht ni la t hon bt u hot ng. T ming phun, khi bc m mt v dung nham phun tro ra d di, ging ht mt ngn ni la trong thin nhin, ch thiu ting n. Gii thch: Fe v S sau khi tip xc vi nhau mt thi gian ngn, bt u phn ng to thnh FeS. Phn ng ta nhit lm nc bc hi v cng nh nhit phn ng mnh, lm c khi si tro ra ngoi.
Website: http://www.violet.vn/thethao0481
GV: Trng Th Tho un nng nc (tt nht l nc ct) ri ha tan ch nitrat vo vi t l 25g mui trong 100g nc. Sau ly mt chu thy tinh thnh dy v t y chu mt s tinh th nh amoni clorua, cch nhau. Ch cho n khi dung dch mui ch nitrat ngui th n vo chu thy tinh. Nhng mu trng nh tuyt do ch clorua to thnh s nhanh chng xut hin cc tinh th. Pb(NO3)2 + 2NH4Cl ---> PbCl2 + 2NH4NO3 Cc mm s pht trin kh nhanh v pha trn v mc thm nhng nhnh xung quanh. Nhng cnh trng nh tuyt dn dn ln vi nhau v sau mt gi, mt phong cnh ma ng s xut hin trc mt bn.
26. Cy Diana
Nhng mt si dy ng nh sch v un thnh hnh l x vo mt dung dch bc nitrat trong nc, trong dung dch s xut hin mt dng cy bng bc gi l cy Diana (Diana l n thn La M v sn bn). Gii thch: ng hot ng ha hc mnh hn bc nn y bc ra khi mui. Bc c gii phng bm vo si dy ng to ra cy bng bc. Cu + 2AgNO3 ---> Cu(NO3)2 + 2Ag
Website: http://www.violet.vn/thethao0481
GV: Trng Th Tho Nu c iu kin th cho thm mi cng thc 2 5% SbS th pho chy tt hn.
30. Pin bt ch
Pin ny cng theo nguyn tc ch to nh chic pin thng dng. Ch chic bt ch ly li v tho mt chic pin hng ly MnO 2. Nghin MnO2 thnh bt thm mt cht keo v pht oxit ny quanh li ch. Tip dng giy bc bc li sao cho lp mt ca giy bc tip xc vi MnO 2. C th qun vi lp v cui cng dn li cho cht. Ch : Khng bc ht li ch m mt u h 1cm. Ly dy qun cht vo hai cc, ta s c mt chic pin. chng t c dng in, ta nh vi git phenoltalein vo nc mui, nhng dy dn ni hai cc ca pin vo nc mui, mu hng s xut hin quanh cc m, v dung dch NaCl b in phn to ra OH ti cc m.
31. Lm thay i mu bc k ha
Dng giy qu tm ct thnh nhng di nh ri dn theo nt v ca mt bc k ha, ta s c mt bc k ha c to ra theo kiu ct dn. Nhng bc k ha mu tm vo dung dch axit, n s bin thnh mu nht, ly ra nhng vo dung dch kim, n li bin thnh mu xanh.
32. Cy ph tuyt
cc nc n i, v ma ng rt lnh, cy ci thng rng ht l v b ph tuyt trng xa. Ta c th to ra cnh cy ph tuyt nh sau: Dng cc phoi ng chp ni thnh mt ci cy rng ht l. Th chm ci cy ny vo cc thy tinh loi ln cha y dung dch AgNO3. Sau vi gi cy s b ph y tuyt trng xa. Gii thch: Cu hot ng hn Ag nn y Ag ra khi mui AgNO3.
Website: http://www.violet.vn/thethao0481
Cu + 2AgNO3 ---> Cu(NO3)2 + 2Ag Cc tinh th Ag bm trn cnh cy trng ging nh cy b ph tuyt.
33. Chic a to la
Bn tuyn b l c chic a to la. C th dng ly la khng cn n dim. Bn a u a thy tinh ny vo chn s. Cht cha trong chn s bng chy. Gii thch: Cht cha trong chn s l cacbon isunfua CS 2. u a thy tinh cn c t nng trc. Cht CS2 c th bc chy nhit thp pht ra ngn la mu vng c mi kh ngi. Nn thi tt ngn la ngay.
Website: http://www.violet.vn/thethao0481
GV: Trng Th Tho v mnh v pha trn s to ra s i mu. Nu lc nhanh v mnh hn, cht lng s gi mu lu hn. C th lp li th nghim nhiu ln, sau vi ngy cc cht phn ng s mt dn tnh i mu. Nn ly rt t cht xanh metylen. S i mu xy ra do tc ng ca khng kh ln cht phn ng.
40. Bc v bng la
Dng bt lng v thuc v c bit v mt bc tranh. Khi va v xong cc nt v lin bc chy to ra bc v bng la. Cch lm: Ha tan photpho trng vo cacbon isunfua lm thuc v. Khi v xong, cacbon isunfua bay hi v photpho trng t bc chy trong khng kh. Ch : Phi v nhanh xong trc khi photpho bc chy. Dung dch photpho rt d bt la v gy bng da nn phi thn trng khi s dng.
41. n la
Website: http://www.violet.vn/thethao0481
GV: Trng Th Tho Mt qu chui chn bc la c a vo ming n ngon lnh. Nghe qua thy khip s! Bn c th thc hin mn biu din ny vi nho kh rc chy v dng a a vo ming. Cch lm v gii thch: Bn hy nhng mt u qu chui chn vo cn (ru etylic) ri dng bt la t ln. Ngn la s tt do bn thi, lc a qu chui vo ming. S ngui nhanh ca nhng tri cy khi b t bng cn gip ta c th n lin, ngay khi tri cy ang rc la.
Website: http://www.violet.vn/thethao0481