Professional Documents
Culture Documents
Caâu 4. (1 ñieåm) Cho hình hoäp ñöùng ABCDA'B'C'D' coù ñaùy laø hình thoi caïnh
a, goùc ABC baèng 60o , goùc giöõa maët phaúng (A'BD) vaø maët phaúng ñaùy
baèng 60o .
1) Tính theo a theå tích hình hoäpï.
2) Tính theo a khoaûng caùch giöõa ñöôøng thaúng CD' vaø maët phaúng
(A'BD).
Caâu 5. (1 ñieåm) Tìm giaù trò lôùn nhaát vaø giaù trò nhoû nhaát cuûa haøm soá
π
sin( x − )
4 ⎡π ⎤
y= , x ∈ ⎢ ; π⎥ .
sin x + 1 + 2 cos x 2
⎣2 ⎦
Trang 1/2
Caâu 7a. (1 ñieåm) Töø caùc chöõ soá 1, 2, 3, 4, 5 coù theå laäp ñöôïc bao nhieâu soá töï
nhieân coù naêm chöõ soá, trong ñoù chöõ soá 3 coù maët ñuùng ba laàn, caùc chöõ soá
coøn laïi coù maët khoâng quaù moät laàn. Trong caùc soá töï nhieân noùi treân, choïn
ngaãu nhieân moät soá, tìm xaùc suaát ñeå soá ñöôïc choïn chia heát cho 3.
2. Theo chöông trình naâng cao
Caâu 6b. (2 ñieåm)
1) Trong maët phaúng Oxy, cho ñöôøng troøn (C): ( x − 1)2 + ( y + 1)2 = 4 . Moät
ñöôøng troøn (C') tieáp xuùc vôùi Oy vaø tieáp xuùc ngoaøi vôùi (C). Tìm taâm cuûa
(C') bieát taâm thuoäc ñöôøng thaúng (d): 2 x − y = 0 .
2) Trong khoâng gian Oxyz, cho hai ñöôøng thẳng (a) vaø (b) coù phöông
x + 2 y +1 z x − 2 y −1 z + 2
trình laàn löôït laø = = , = = .
4 −1 1 4 −1 1
a) Chöùng minh (a) song song vôùi (b), tính khoaûng caùch giöõa
chuùng.
b) Vieát phöông trình maët phaúng (α ) qua (a) vaø vuoâng goùc vôùi
mp(a, b).
Caâu 7b. (1 ñieåm) Tìm n nguyeân döông bieát
Cn1 2Cn2 3Cn3 nC n 1
− 2 + 3 − ... + (−1) n−1 nn = .
2 2 2 2 32
HEÁT
Trang 2/2
ÑAÙP AÙN VAØ BIEÅU ÑIEÅM ÑEÀ THI THÖÛ ÑAÏI HOÏC NAÊM 2009
Moân Toaùn - Khoái A, B & V
Chuù yù: Döôùi ñaây chæ laø baøi giaûi gôïi yù, hoïc sinh coù theå laøm nhieàu caùch khaùc nhau
mieãn laø suy luaän hôïp lyù vaø keát quaû ñuùng thì vaãn ñöôïc ñieåm toái ña cuûa caâu ñoù.
Caâu Ñaùp aùn Ñieåm Ñieåm
chi
tieát
1.1 • TXÑ: D = R \ {−1} 0.25 1
x −1 x −1
• lim = −∞ , lim = +∞ : ñöôøng thaúng x = −1 laø TCÑ
x →−1 x + 1
+
x →−1 x + 1
−
x −1
lim = 1 : ñöôøng thaúng y = 1 laø TCN
x →±∞ x + 1
2 0.25
• y' = > 0 , ∀x ∈ D suy ra haøm soá taêng trong töøng khoaûng xaùc
( x + 1)2
ñònh.
• Baûng bieán thieân
x −∞ −1 +∞
y' + +
y +∞ 1
1 −∞
• Ñoà thò caét Ox taïi (1; 0) , caét Oy taïi (0; −1) vaø nhaän giao ñieåm hai tieäm 0.25
caän laøm taâm ñoái xöùng.
• Ñoà thò veõ ñuùng 0.25
1.2 1 3 0.25 1
Phöông trình cuûa (Δ) ñöôïc vieát laïi: y = x+ .
2 2
Ñeå thoaû ñeà baøi, tröôùc heát (d) vuoâng goùc vôùi (Δ) hay a = −2
Khi ñoù phöông trình hoaønh ñoä giao ñieåm giöõa (d) vaø (C): 0.25
x −1
= −2 x + b ⇔ 2 x2 − (b − 3) x − (b + 1) = 0 . (1)
x+1
Ñeå (d) caét (C) taïi hai ñieåm phaân bieät A, B ⇔ (1) coù hai nghieäm phaân bieät
⇔ Δ > 0 ⇔ b2 + 2b + 17 > 0 ⇔ b tuyø yù.
Goïi I laø trung ñieåm cuûa AB, ta coù 0.25
⎧ x A + xB b − 3
⎪⎪ xI = =
2 4 .
⎨
⎪ y = −2 x + b = b + 3
⎪⎩ I I
2
⎧tonà taiï A, B ⎧∀b 0.25
⎪ ⎪
Vaäy ñeå thoaû yeâu caàu baøi toaùn ⇔ ⎨ AB ⊥ (Δ) ⇔ ⎨ a = −2
⎪ I ∈ (Δ ) ⎪x − 2 y + 3 = 0
⎩ ⎩ I I
Trang 3/2
⎧ a = −2
⎪ ⎧ a = −2
⇔ ⎨b − 3 ⇔ ⎨ .
⎪ − (b + 3) + 3 = 0 ⎩b = −1
⎩ 4
Vaäy khi a = −2 , b = −1 thì thoaû maõn yeâu caàu baøi toaùn.
2.1 ⎧ y ≥ −3 ⎧ y ≥ −3 0.25 1
⎪ 2 2 ⎪
Heä ñaõ cho töông ñöông vôùi ⎨ x + 6 y = ( y + 3) ⇔ ⎨( x + y)( x − y) = 9 .
⎪ ⎪
⎩ x+ y+ x− y =4 ⎩ x+ y+ x− y =4
⎪⎧u2v2 = 9 ⎧uv = 3 0.5
Ñaët u = x + y , v = x − y ( u, v ≥ 0 ) ta ñöôïc ⎨ ⇔ ⎨
⎪⎩u + v = 4 ⎩u + v = 4
⎡ ⎧u = 3 ⎡ ⎧⎪ x+ y =3 ⎡⎧ x + ⎡⎧ x = 5
⎢⎨ y=9
⎢⎨ ⎢ ⎪⎩ ⎢⎨ ⎢⎨
⎩v = 1 x− y =1 ⎩x − y=1 ⎩y = 4
⇔ ⎢⎢ ⇔ ⎢ ⇔ ⎢⎢ ⇔ ⎢⎢
⎧u = 1 ⎢ ⎧⎪ x+ y =1 ⎧x + y=1 ⎧x = 5
⎢⎨ ⎢⎨ ⎢⎨ ⎢⎨
⎢⎣ ⎩v = 3 ⎢⎣ ⎩ x − y=9 ⎣⎢ ⎩ y = −4
⎢⎣ ⎪⎩ x− y =3
⎧x = 5 0.25
Keát hôïp vôùi ñieàu kieän y ≥ −3 , heä ñaõ cho coù nghieäm duy nhaát ⎨ .
⎩y = 4
2.2 π 2π 0.25 1
Ñieàu kieän: sin 3x ≠ 1 ⇔ x ≠ + k . (1)
6 3
Vôùi ñieàu kieän treân phöông trình ñaõ cho töông ñöông vôùi 0.5
π
sin 3x − 4 cos( x − ) − 3 = 0
6
π π
⇔ cos(3 x − ) − 4 cos( x − ) − 3 = 0
2 6
π
⇔ cos 3u − 4 cos u − 3 = 0 (vôùi u = x − )
6
⇔ 4 cos3 u − 7 cos u − 3 = 0
⎡ ⎡ π ⎡ 7π
⎢cos u = −1 ⎢ x − = π + k2π ⎢x = + k2π
⎢ 6 ⎢ 6
⎢
1 ⎢ π 2π ⎢ 5π
⇔ ⎢cos u = − ⇔ ⎢x − = ± + k2π ⇔ ⎢ x = + k2π .
⎢ 2 6 3 6
⎢ ⎢ ⎢
3 ⎢ 3 ⎢ x = − π + k2π
⎢cos u = (VN ) cos u = (VN )
⎣ 2 ⎢⎣ 2 ⎢⎣ 2
Keát hôïp ñieàu kieän (1), ta coù nghieäm cuûa phöông trình ñaõ cho laø 0.25
7π
x= + k2π .
6
3 u2 − 1 2 0.25 1
Ñaët u = 3e x + 1 ⇒ u2 = 3e x + 1 ⇒ e x = ⇒ e x dx = udu .
3 3
Khi x = 0 ⇒ u = 2 ; x = 3 ln 2 ⇒ u = 5 .
u2 − 1 2u 0.25
5 . du 5
3 3 2
Khi ñoù I = ∫ = ∫ (u2 − u) du
2
1+u 9 2
Trang 4/2
5 0.25
2 ⎡⎢ u3 u2 ⎤⎥
= ⎢ − ⎥
9 ⎣⎢ 3 2 ⎥⎦
2
A' D'
B' C'
A D
B C
π 2
Tröôøng hôïp x = : ta coù y = .
2 4
Trang 5/2
π 0.25
Tröôøng hôïp x ∈ ( ; π] :
2
2 tan x − 1
Ta coù y = . (vì cos x < 0 ).
2 tan x − tan2 x + 3
π
Ñaët t = tan x , khi x ∈ ( ; π] thì t ∈ (−∞; 0] .
2
2 t −1
Ñaët f (t) = . , t ∈ (−∞; 0] .
2 t − t2 + 3
⎛ ⎞⎟ 0.25
⎛ ⎞ ⎜ t ⎟⎟ (t − 1)
⎜⎜t − t2 + 3⎟⎟ − ⎜⎜1 − ⎟
⎝ ⎠ ⎜⎜
2 ⎝ t + 3 ⎠⎟
2
Ta coù f '(t) = .
2 ⎛ ⎞2
⎜⎜t − t2 + 3⎟⎟
⎝ ⎠
2 t2 + 3 + t − 1
= . .
2 ⎛ ⎞
t2 + 3. ⎜⎜t − t2 + 3 ⎟⎟
⎝ ⎠
Ta coù f '(t) ≥ 0 ⇔ t2 + 3 ≤ 1 − t (vì t − t2 + 3 < 0 )
⇔ t2 + 3 ≤ (1 − t)2 ⇔ t ≤ −1 .
Baûng bieán thieân
t −∞ −1 0
f'(t) + 0 −
f(t) 2 2
.
2 3
2 1 2 1
. .
2 2 2 3
2 2 0.25
Keát hôïp hai tröôøng hôïp cuûa x, ta coù max y = , min y = .
3 4
6a.1 Caïnh AC laø ñöôøng thaúng qua A vaø vuoâng goùc vôùi BH neân coù phöông trình 0.5 1
2( x − 1) + ( y − 4) = 0 ⇔ 2 x + y − 6 = 0 .
Ñænh C laø giao ñieåm cuûa AC vaø CD neân toaï ñoä cuûa C laø heä nghieäm cuûa heä
⎧⎪2 x + y − 6 = 0
phöông trình ⎪⎨ , suy ra C(3; 0) .
⎪⎪⎩ x + y − 3 = 0
Goïi (d) laø ñöôøng thaúng qua A vaø vuoâng goùc CD, phöông trình cuûa (d): 0.5
( x − 1) − ( y − 4) = 0 ⇔ x − y + 3 = 0 .
⎧⎪ x − y + 3 = 0
Toaï ñoä giao ñieåm I cuûa (d) vaø CD laø nghieäm cuûa heä ⎪⎨ , suy ra
⎪⎪⎩ x + y − 3 = 0
I (0; 3) .
Goïi A' laø ñieåm ñoái xöùng cuûa A qua CD, suy ra I laø trung ñieåm cuûa AA' neân
A '(−1; 2) .
Do CD laø ñöôøng phaân giaùc trong goùc C neân ñöôøng thaúng CB ñoái xöùng vôùi
ñöôøng thaúng CA qua CD, suy ra CB laø ñöôøng thaúng qua C, A' hay nhaän
Trang 6/2
JJJJG
CA ' = (−4; 2) laøm vectô chæ phöông neân coù phöông trình
( x − 3) + 2( y − 0) = 0 ⇔ x + 2 y − 3 = 0 .
Ñænh B laø laø giao ñieåm cuûa BC vaø BH neân toaï ñoä cuûa B laø nghieäm cuûa heä
⎧⎪ x + 2 y − 3 = 0
phöông trình ⎪⎨ , suy ra B(−3; 3) .
⎪⎪⎩ x − 2 y + 9 = 0
JG
6a.2 Ñöôøng thaúng (a) ñi qua A(1;1; −2) vaø coù moät VTCP laø a = (1; 2; −2) . 0.25 1
Maët caàu (S) coù taâm I (1; −1; −3) vaø coù baùn kính R = 3 .
JJG JG JG JJG JG JG
Ta coù IA = (0; 2;1) . Ñaët n = ⎡⎢ a, IA⎤⎥ , ta coù n = (6, −1, 2) suy ra | n | = 41 . 0.25
⎣ ⎦
JG
| n| 41
Ta coù d( I , (a)) = JG = < R neân ñöôøng thaúng (a) caét (S) taïi hai ñieåm
| a| 3
A, B phaân bieät.
Do (α) qua A, B vaø caét (S) theo moät giao tuyeán laø moät ñöôøng troøn lôùn neân 0.25
(α) chính laø maët phaúng qua (a) vaø taâm I cuûa (S).
JG JJG
Vaø do ñoù (α) laø maët phaúng qua I, nhaän a vaø IA laøn caëp VTCP neân nhaän 0.25
JG JG JJG
n = ⎡⎢ a, IA⎤⎥ laøm moät VTPT neân coù phöông trình laø:
⎣ ⎦
6( x − 1) − ( y + 1) + 2( z + 3) = 0 hay 6 x − y + 2 z − 1 = 0 .
7a Soá caàn tìm coù daïng abcde . Ñeå thaønh laäp moät soá theo yeâu caàu, ta thöïc 0.5 1
hieän:
• Choïn ba trong naêm vò trí cuûa a, b, c, d, e ñeå xeáp vaøo ba chöõ soá 3, coù
C53 caùch choïn.
• Choïn hai chöõ soá trong boán chöõ soá coøn laïi vaø xeáp vaøo hai vò trí coøn
laïi, coù A42 caùch thöïc hieän.
Vaäy coù taát caû C53 . A42 = 120 soá thoaû ñeà baøi.
Trong caùc soá noùi treân, soá chia heát cho 3 laø soá coù toång caùc chöõ soá chia heát
cho 3, maø coù ba chöõ soá 3, neân hai chöõ soá coøn laïi coù toång chia heát cho 3, coù
boán tröôøng hôïp thoaû maõn, ñoù laø: 1 vôùi 2, 1 vôùi 5, 2 vôùi 4, vaø 4 vôùi 5.
Vôùi caùc tröôøng hôïp ñoù, ñeå thaønh laäp soá chia heát cho 3, ta thöïc hieän:
• Choïn ba trong naêm vò trí ñeå xeáp vaøo ba chöõ soá 3, coù C53 caùch choïn.
• Choïn hai chöõ soá coù toång chia heát cho 3 trong boán chöõ soá coøn laïi, coù
4 caùch choïn.
• Xeáp hai chöõ soá vöøa choïn vaøo hai vò trí coøn laïi, coù hai caùch xeáp.
Suy ra coù 2.4.C53 = 80 soá chia heát cho 3.
80 2
Vaäy xaùc suaát caàn tìm laø = .
120 3
6b.1 Ta coù (C) coù taâm I (1; −1) vaø baùn kính R = 2 . 0.5 1
Giaû söû (C') coù taâm K vaø baùn kính R'. Do K ∈ (d) neân K ( x, 2 x) . Do (C')
tieáp xuùc vôùi Oy neân R ' = | x |.
Do (C') tieáp xuùc ngoaøi vôùi (C) neân IK = R + R ' hay
( x − 1)2 + (2 x + 1)2 = | x | +2 ⇔ 5 x 2 + 2 x + 2 = | x | +2 . (1)
Trang 7/2
Tröôøng hôïp x > 0 : 0.5
(1) ⇔ 5 x2 + 2 x + 2 = x + 2 ⇔ 5 x2 + 2 x + 2 = ( x + 2)2 ⇔
⎡
2 ⎢x = 1
⇔ 4 x − 2x − 2 = 0 ⇔ ⎢
⎢ x = − 1 (loaiï ) .
⎢⎣ 2
Tröôøng hôïp x ≤ 0 :
(1) ⇔ 5 x2 + 2 x + 2 = − x + 2 ⇔ 5 x2 + 2 x + 2 = ( x − 2)2 ⇔
⎡
⎢ x = −3 − 17
⎢ 4
⇔ 4 x2 + 6 x − 2 = 0 ⇔ ⎢
⎢
⎢ x = −3 + 17 loaiï .
⎢
4
( )
⎣
⎛ −3 − 17 −3 − 17 ⎞⎟
⎜ ⎟⎟ .
Vaäy taâm cuûa (C') laø K (1; 2) hoaëc K ⎜⎜ ; ⎟
⎜⎝ 4 2 ⎠⎟
JG
6b.2 Ta coù (a) ñi qua A(−2; −1; 0) vaø coù moät VTCP laø a = (4; −1;1) . 0.25
JG
Ta coù (b) ñi qua B(2;1; −2) vaø cuõng nhaän a = (4; −1;1) laøm moät VTCP.
JJJG JG
Ta coù AB = (4; 2; −2) khaùc phöông vôùi a . Vaäy (a) vaø (b) song song nhau.
JG JJJG
⎡ ⎤ 0.25
⎢ a, AB⎥ JG JG JJJG
Khi ñoù d(a, b) = d( A, b) = ⎣ JG ⎦ ; maø n = ⎢⎡ a, AB⎥⎤ = (0;12;12) suy ra
| a| ⎣ ⎦
12 2
d(a, b) = = 4.
3 2
JG JJJG
Ta coù mp(a, b) coù caëp VTCP laø a vaø AB neân nhaän 0.5
JG JG JJJG
n = ⎡⎢ a, AB⎤⎥ = (0;12; 12) laøm PVT.
⎣ ⎦
JG
Mp (α) qua (a) neân nhaän a = (4; −1;1) laøm moät VTCP, (α) vuoâng goùc vôùi
JG
mp(a, b) neân nhaän n laøm moät VTCP suy ra (α) nhaän
JG 1 JG JG
p=− [ a,n] = (1; 2; −2) laøm moät PVT. Maët khaùc (α) qua A(−2; −1; 0)
24
neân (α) coù phöông trình laø ( x + 2) + 2( y + 1) − 2( z − 0) = 0 hay
x + 2 y − 2z + 4 = 0 .
7b Ñaët P( x) = ( x + 1)n (1) 0.5 1
Ta coù P ( x) = Cn0 + Cn1 x + Cn2 x2 + ... + Cnn x n (2)
Töø (2), ta coù P '( x) = Cn1 + 2Cn2 x + 3Cn3 x2 + ... + nCnn x n−1 .
1 2Cn2 3Cn3 Cn
Suy ra P '(− ) = Cn1 − + − ... + (−1)n−1 n
2 2 22 2n−1
Cn1 2Cn2 3Cn3 Cn 1 1
Do ñoù − + − ... + (−1)n−1 n = P '(− ) (3)
2 22 23 2n 2 2
1 ⎛ 1 ⎞⎟n−1
Maët khaùc, töø (1): P '( x) = n( x + 1) n−1
suy ra P '(− ) = n ⎜⎜ ⎟⎟ hay
2 ⎜⎝ 2 ⎠⎟
Trang 8/2
1 1 n
P '(− ) = . (4)
2 2 2n
Cn1 2Cn2 3Cn3 n−1 Cnn n
Töø (3) vaø (4), ta ñöôïc − + − ... + (−1) = .
2 2 2
2 3
2 n
2n
1 n 0.25
Phöông trình ñaõ cho töông ñöông vôùi . =
2 32 n
HEÁT
Trang 9/2