Khc phc nhng sai lm ca hc sinh trong

qu trnh gii bi tp ha hc phn kim loi

lp 12 trung hc ph thng

on Vn Tn

Trng i hc Gio dc
Lun vn Thc s ngnh: L lun & Phng php dy hc; M s: 60 14 10
Ngi hng dn: TS. Nguyn Th Kim Thnh
Nm bo v: 2011

Abstract: Nghin cu cc ti liu c lin quan n bi tp ha hc. Tm hiu nhng
nguyn nhn dn n nhng sai lm ca hc sinh trong qu trnh gii bi tp ha hc
phn kim loi lp 12 trung hc ph thng. xut mt s bin php khc phc nhng
sai lm ca hc sinh trong qu trnh gii bi tp ha hc phn kim loi lp 12 trung
hc ph thng. La chn v xy dng h thng cc bi tp nhm khc phc nhng sai
lm ca hc sinh trong qu trnh gii bi tp ha hc phn kim loi lp 12 trung hc
ph thng. Thc nghim s phm kim tra nh gi hiu qu, tnh kh thi ca
nhng bin php ra.

Keywords: Phng php ging dy; Ha hc; Lp 12; Trung hc ph thng; Gii bi
tp ha hc

Content
M U
1. L do chn ti
Nhn loi bc vo th k XXI, th k ca khoa hc - k thut v cng ngh. Nh
khi c thng minh cng i bn tay kho lo, con ngi khng nhng chim lnh c th
gii t nhin m cn ci to n phc v nhu cu pht trin v tn ca mnh. thi i mi
ny, gio dc ngy mt pht trin ln mnh hn c th o to nhng con ngi ton din
phc v cho nhu cu x hi. Do ngi GV khng nhng cung cp cho HS kin thc c bn
trong SGK m cn phi gip cc em bit vn dng linh hot, sng to kin thc vo mi vn
ca cuc sng v th gii xung quanh mnh.
Trong qu trnh nhn thc ca HS, cc em li hay mc phi nhng sai lm nht nh
v kin thc, k nng v t duy. Nhng sai lm ny l khng th trnh khi i vi bt k HS
no. Bn cnh nhiu GV c t kh nng pht hin nhng sai lm ca HS khi gii BTHH,
iu dn n sai lm khng c HS nhn thy kp thi gy nh hng n nng lc gii
BTHH ca HS.
Vic tm ra nhng nguyn nhn ca sai lm l c nhng bin php hn ch, sa
cha chng, gip cho HS nhn thc c nhng sai lm v khc phc nhng sai lm ny,
2
nhm rn luyn nng lc gii BTHH cho HS ng thi nng cao hiu qu dy hc ha hc
cc trng THPT.
V vy vic phn tch, sa cha v khc phc nhng sai lm ca HS trong qu trnh
gii BTHH trng THPT l rt cn thit .
c mt s tc gi nghin cu v nhng sai lm ca HS trong qu trnh gii BTHH
trng THPT nh: Phan Th Hng, Hunh Th Thu V... Tuy nhin, cc tc gi mi ch
phn tch nhng sai lm lm ca HS trong qu trnh gii BTHH m cha thy tc gi no i
su vo vic tm ra bin php khc phc nhng sai lm .
Vi nhng l do trn, ti chn ti nghin cu Khc phc nhng sai lm ca hc
sinh trong qu trnh gii bi tp ha hc phn kim loi lp 12 trung hc ph thng
2. Mc ch nghin cu
Nghin cu, phn tch nhng sai lm ca HS trong qu trnh gii BTHH, trn c s
tm cch khc phc nhng sai lm .
3. Nhim v ca ti
- Nghin cu cc ti liu c lin quan n bi tp ha hc .
- Tm hiu nhng nguyn nhn dn n nhng sai lm ca HS trong qu trnh gii
BTHH phn kim loi lp 12 - THPT.
- xut mt s bin php khc phc nhng sai lm ca HS trong qu trnh gii
BTHH phn kim loi lp 12 - THPT
- La chn v xy dng h thng cc bi tp nhm khc phc nhng sai lm ca HS
trong qu trnh gii BTHH phn kim loi lp 12 - THPT
- TNSP kim tra nh gi hiu qu, tnh kh thi ca ti
4. Khch th v i tng nghin cu
4.1. Khch th nghin cu: Qu trnh dy hc ha hc trng ph thng.
4.2. i tng nghin cu: Nhng bin php khc phc nhng sai lm ca HS trong qu
trnh gii BTHH phn kim loi lp 12- THPT .
5. Phm vi nghin cu
- Hc sinh lp 12 cc trng THPT huyn Hng H, tnh Thi Bnh
- Phn kim loi lp 12-THPT
6. Gi thuyt khoa hc
Nu GV phn tch c nhng sai lm ca HS, xut v s dng nhng bin php thch
hp c hiu qu khc phc nhng sai lm ca HS trong qu trnh gii BTHH th s nng cao cht
lng dy hc mn ha hc lp 12- THPT.
7. Phng php nghin cu
7.1. Phng php nghin cu l lun
7.2. Phng php thc tin
7.3. Phng php thng k ton hc
8. Nhng ng gp mi ca ti
3
- Phn tch c mt s nguyn nhn dn n nhng sai lm ca HS trong qu trnh
gii BTHH phn kim loi lp 12
- H thng c cc sai lm ca HS khi gii BTHH phn kim loi lp 12-THPT
- xut c 3 bin php khc phc c nhng sai lm ca HS khi gii BTHH
phn kim loi lp 12 - THPT
- H thng 180 BT trc nghim khc phc, sa cha nhng sai lm ca HS gii
BTHH phn kim loi lp 12 - THPT
9. Cu trc ca ti
Ngoi phn m u, kt lun v khuyn ngh, ti liu tham kho, ph lc, ni dung
chnh ca lun vn c trnh by trong 3 chng
- Chng 1. C s l lun v thc tin ca ti
- Chng 2. Khc phc nhng sai lm ca hc sinh trong qu trnh gii bi tp ho hc
phn kim loi lp 12 trung hc ph thng
- Chng 3. Thc nghim s phm
CHNG 1
C S L LUN V THC TIN CA TI
1.1. L thuyt v sai lm
1.1.1. Khi nim v sai lm
Theo t in Ting Vit ca nh xut bn khoa hc x hi, H Ni 1994 th sai lm c
ngha l tri vi yu cu khch quan hoc vi l phi, dn n hu qu khng hay
1.1.2. Sai lm ca HS trong qu trnh gii BTHH phn kim loi lp 12
Sai lm ca HS trong qu trnh gii BTHH phn kim loi lp 12-THPT l nhng li
m HS mc phi nh li v kin thc, k nng v t duy trong qu trnh gii bi tp dn ti
vic tm ra kt qu khng ng theo yu cu ca bi
1.2. i mi PPDH theo hng tch cc
1.2.1. C s ca vn i mi PPDH
1.2.1.1. Thc trng gio dc Vit Nam
1.2.1.2. S pht trin ca nn kinh t Vit Nam
1.2.2. nh hng i mi PPDH
- Bm st mc tiu gio dc trung hc ph thng
- Ph hp vi ni dung dy hc c th
- Ph hp vi c s vt cht v cc iu kin dy hc ca nh trng
- Ph hp vi vic i mi kim tra, nh gi kt qu dy v hc
- Kt hp vic tip thu v s dng c chn lc, c hiu qu cc PPDH tin tin vi
vic khai thc nhng yu t tch cc ca PPDH truyn thng .
- Tng cng s dng cc phng tin, thit b dy hc
1.2.3. Phng hng i mi PPDH ho hc
- Dy hc ly HS lm trung tm
- Dy hoc theo hng hot ng ho ngi hc
- Quan im kin to trong dy hc
4
- Quan im dy hc tng tc
1.2.4. PPDH tch cc
1.2.4.1. c trng ca PPDH tch cc
- Dy hc tng cng tnh t tin, tch cc, ch ng, sng to ca HS
- Dy hc ch trng rn luyn v pht huy nng lc t hc ca HS
- Dy hc phn ha kt hp vi hc tp hp tc
- Kt hp nh gi ca GV vi nh gi ca HS v t nh gi ca HS
- Tng cng kh nng, k nng vn dng vo thc t.
1.2.4.2. Mt s PPDH tch cc
PP vn p, PP pht hin v gii quyt vn , PP hot ng nhm
1.2.5. Mt s bin php i mi PPDH
1.3 .Tng quan v BTHH
1.3.1. Khi nim v BTHH
Theo cc nh l lun dy hc ca Lin X c: Bi tp ha hc l mt dng bi lm
gm nhng bi ton, nhng cu hi hay ng thi c bi ton v cu hi, m trong khi hon
thnh, hc sinh nm c mt tri thc hay k nng nht nh.
1.3.2. Tm quan trng ca BTHH
1.3.3. Phn loi BTHH
1.3.3.1. Da vo ni dung c th phn BTHH thnh 4 loi:
BT nh tnh, BT nh lng, BT thc nghim, BT tng hp.
1.3.3.2. Da vo hnh thc th hin c th phn BTHH thnh 2 loi:
BT trc nghim khch quan, BT t lun.
1 3.3.3. Phn loi theo mc tiu s dng: C 2 loi l BT dng trong qu trnh GV trc tip
ging dy v cc BT cho HS t luyn tp
1.3.4. Nhng xu hng pht trin ca BTHH hin nay
- Loi b nhng bi tp c ni dung kin thc ngho nn, lm dng thao tc ton hc
v mang tnh nh hc sinh
- Loi b nhng bi tp lt lo, gi nh, xa ri hoc sai vi thc tin.
- Tng cng s dng cc bi tp TN hoc bi tp c gn lin thc t.
- Tng cng s dng cc bi tp theo hnh thc TNKQ
- Xy dng h thng bi tp mi v ho hc vi mi trng
- Xy dng cc bi tp rn cho HS nng lc pht hin v GQV
- Xy dng v tng cng s dng bi tp TN nh lng.
- S dng bi tp trong pht trin t hc ca HS
1.4. Thc trng vic gii BTHH trng ph thng hin nay
1.4.1.Thc trng vic dy BTHH trng ph thng hin nay
Cn c s liu iu tra, phng vn GV chng ti thy vic dy v hc BTHH hin nay
ch yu mang nng tnh i ph: trong s 52 GV c hi th c 38/52 (73,07%) thnh thong
mi hng dn HS lm bi tp trong cc tit hc, GV ch yu hng dn HS gii bi tp v
5
mc tiu thi tt nghip v thi i hc (47/52 ng vi 90,38% GV chn dng BTHH kim
tra, nh gi), 42/52 (80,77%) GV u s dng BTHH di dng bi tp TNKQ.
1.4.2. Thc trng v vic mc sai lm ca HS khi lm BTHH phn kim loi lp 12 - THPT
Cn c s liu iu tra, phng vn GV v HS ti cc trng THPT chng ti nhn thy
1000/1000(100%) HS v 45/52 (86,54%) GV c hi cho rng HS thng xuyn mc sai
lm khi gii BTHH. Nguyn nhn ca tnh trng HS thng mc sai lm khi lm bi tp phn
kim loi xut pht t nhiu pha :
* V pha HS: 47,5% mc sai lm v kin thc, 24,4% mc sai lm v k nng, 46,2%
cho rng HS nm kin thc c bn mc trung bnh v yu, khng bit vn dng kin thc
vo bi tp, 17,31% GV cho rng HS c kh nng t duy tt khi gii BTHH, 49,5% HS khng
bao gi lm bi tp trong SGK v sch tham kho, 41,2% HS chun b bi trc khi n lp,
43,2% HS s dng cc PP gii nhanh khi x l cc bi tp c tnh ton
* V pha GV: GV khng th cung cp ht kin thc cho HS c trong mt thi gian
ngn trn lp. Nguyn nhn HS hc yu mt phn nh hng khng nh GV. Qua iu tra
ti thy, mt b phn GV cha ch n cc i tng HS, c bit l HS yu: 32/52
(61,53%) GV c hi u cho rng cng vic gia nh, thi gian trn lp lm cho GV khng
th quan tm n c cc i tng HS, cha tm hiu n hon cnh gia nh ca tng em.
* V pha ph huynh: S quan tm ca mt s ph huynh n vic hc tp ca con
em mnh cn hn ch.
* V pha nh trng v x hi: C s vt cht phc v cho vic dy v hc cha
c m bo, vic s dng CNTT phc v cho vic dy v hc cn mang nng tnh hnh
thc, hnh thc kim tra, nh gi cha c hp l
Tiu kt chng 1
Trong chng 1, chng ti tng quan mt s vn c bn v sai lm, i mi
PPDH theo hng tch cc, l lun v BTHH, s dng BTHH trng THPT. ng thi
chng ti phn tch nguyn nhn HS mc sai lm khi gii BTHH t lm c s cho vic
khc phc sai lm cho HS.

CHNG 2
KHC PHC NHNG SAI LM CA HC SINH
TRONG QU TRNH GII BI TP HO HC PHN KIM LOI
LP 12 TRUNG HC PH THNG
2.1. Phn tch mt s c im v dy hc phn kim loi lp 12-THPT
2.1.1. V tr phn kim loi
Trong chng trnh ho hc THPT phn kim loi thuc chng 5, 6, 7 ho hc lp 12
vi cc ni dung y , su sc da trn c s v h thng kin thc l thuyt v cu to
cht, phn ng ha hc v s in li.
2.1.2. Cu trc chng trnh phn kim loi
2.1.2.1.Cu trc ni dung
6
- i cng v kim loi
- Cc nhm nguyn t kim loi v hp cht ca chng
2.2. Phn tch nhng sai lm thng gp ca HS khi gii BTHH phn kim loi lp 12-
THPT
2.2.1. Sai lm v mt kin thc l thuyt
2.2.1.1. Kin thc l thuyt chung v kim loi
V d : Cho hn hp X gm Mg v Fe vo dung dch axit H
2
SO
4
c, nng n khi cc phn
ng xy ra hon ton, thu c dung dch Y v mt phn Fe khng tan. Cht tan c trong
dung dch Y l:
A. MgSO
4
, Fe
2
(SO
4
)
3
v FeSO
4
B. MgSO
4

C. FeSO
4
v MgSO
4
D. MgSO
4
v Fe
2
(SO
4
)
3

* Bi ton ny c th gii nh sau
Mg
2 4
,
o
H SO d t
Mg
2+
;
Fe
2 4
,
o
H SO d t
Fe
3+
;
Fe
3
Fe
+
Fe
2+

Sau phn ng c Fe d nn Fe
3+
ht. Nn dung dch Y l FeSO
4
v MgSO
4

* bi ny sai lm m cc em HS hay mc phi l :
- Khng nm c bn cht v nh qui lut sp xp dy in ha
2 3
2
;
Fe Fe
Fe Fe
+ +
+
. V
vy HS sai lm khi xc nh dung dch thu c l mui Fe
2
(SO
4
)
3
v MgSO
4
v cho rng y
l phn ng ca Mg v Fe vi H
2
SO
4
,t
o
.
m qun Fe
3
Fe
+
Fe
2+
(do Fe d)

- Mt s HS xc nh mui thu c ch c MgSO
4
v ngh rng Fe d.
2.2.1.2. Mt s kim loi to hp cht c tnh cht lng tnh
V d : Cho dy cc cht: NaOH, Sn(OH)
2
, Pb(OH)
2
, Al(OH)
3
, Cr(OH)
2
. S cht trong dy c
tnh cht lng tnh l
A. 3 B. 1. C. 3. D. 2.
* Sai lm: HS khng nh y nhng hiroxit c tnh cht lng tnh
* Hng dn gii : Bit v nhng cht lng tnh
2.2.1.3. Kh nng to phc vi NH
3
ca mt s ion kim loi
V d : Cho dd NH
3
n d vo dd cha AlCl
3
v ZnCl
2
thu c kt ta X. Nung X c
cht rn Y. Cho lung kh H
2
i qua Y nung nng s thu c cht rn :
A.Al v Zn B.ZnO v Al
2
O
3
C.Al
2
O
3
D. Zn v Al
2
O
3

* Hng dn gii :
Dd (AlCl
3
v ZnCl
2
)
3
ddNH du
Kt ta X(Al(OH)
3
)
o
t
Y(Al
2
O
3
)
2
H
Al
2
O
3

* Sai lm:
- Khng bit kh nng to phc ca ZnCl
2
vi NH
3
d dn n c kt ta Zn(OH)
2
v sai
kt lun cui cng v cht rn thu c ( c Zn hoc ZnO)
- Khng nm vng kh nng kh H
2
( H
2
ch kh c cc oxit ca nhng kim loi ng
sau Al ) dn n cho rng Al
2
O
3
b kh v kim loi
2.2.1.4. Vn dng dy in ha xc nh sn phm phn ng ca Fe, Cu...
7
V d: Cho hn hp X gm Fe
2
O
3
, ZnO v Cu tc dng vi dd HCl (d) thu c dd Y v
phn khng tan Z. Cho Y tc dng vi dd NaOH (long, d) thu c kt ta:
A. Fe(OH)
3
v Zn(OH)
2
B. Fe(OH)
2
,Cu(OH)
2
v Zn(OH)
2

C. Fe(OH)
3
D. Fe(OH)
2
v Cu(OH)
2

* Hng dn gii : X (Fe
2
O
3
, ZnO;Cu)
+HCld
dd Y
+NaOH d
Kt ta
Phn khng tan Zn l Cu. Dd Y gm FeCl
2
, ZnCl
2
, CuCl
2
, HCl. Kt ta l Fe(OH)
2
v
Cu(OH)
2
p n D.
* Sai lm : HS c th mc mt s li l khng nm vng ngha ca dy in ha nn mc
sai lm khi cho Cu khng c kh nng phn ng vi FeCl
3
dn ti xc nh kt ta c
Fe(OH)
3
, qun mt tnh cht lng tnh ca Zn(OH)
2
. Trong dung dch NaOH d th xy ra
phn ng ha tan Zn(OH)
2

2.2.1.5. Trong thc hnh th nghim
V d : Khi nh t t dd AgNO
3
vo dd cht no sau y s thu -c kt ta mu vng
nht
A. Dung dch HCl B.Dung dch HI
C. Dung dch HBr D.Dung dch HF
* Hng dn gii : AgCl
trng
; AgBr
vng nht
; AgI
vng
; AgF tan
* Sai lm: Do HS khng nm vng tnh cht l ha c bn ca cc cht nh: mu sc, tan
ca cc cht to nn trong qu trnh nhn bit nn khng bit mui no kt ta mu vng nht
hoc khng nm c tnh tan cc cht nn khng bit cht no l cht kt ta.
2.2.1.6. Trong gii ton v kim loi
V d : Ha tan mt s mui vo nc thu c dd A c cc ion 0,05 mol Ca
2+
, 0,15 mol
Mg
2+
, 0,2 mol Cl
-
v y mol HCO
3
-
. un nng A, sau khi phn ng xy ra hon ton c cn
hn hp thu c m gam mui khan. Gi tr m l
A.24,9 B.12,7 C.18,7 D.24,7
* Hng dn gii :
- p dng nh lut bo ton in tch tnh y = 0,2 ( mol )
- Khi un nng 2HCO
3
-

t
o

CO
3
2-
+ CO
2
+ H
2
O
0,2 0,1 ( mol )
C cn hn hp th cc ion kt hp to thnh hn hp mui. Khi lng mui khan
bng khi lng cc ion trong mui
m
mui
= 0,05.40+0,15.24+0,2.35,5+0,1.60 = 18,7 (g)
* Sai lm:
- Mt s HS cho rng khng xy ra phn ng 2HCO
3
-

t
o

CO
3
2-
+ CO
2
+ H
2
O
V HCO
3
-
bn vi nhit nn m
mui
= 0,05.40 +0,15.24+0,2.35,5+0,2.61= 24,9(g)
- Mt s HS cho rng khi un nng th HCO
3
-
khng bn v b phn hy thnh CO
3
2-
v
2
3 3
HCO CO
n n

=

nn m
mui
= 0,05.40+0,15.24+0,2.35,5+0,2.60= 24,7 (g)
8
- Mt s HS p dng nh lut bo ton in tch khng ng nh qun mt in tch ca cc
ion dn ti xc nh y = 0,05 +0,15 0,2 = 0 ( mol ). Ri tnh khi lng mui m
mui
=
0,05.40 + 0,15.24 + 0,2.35,5 = 12,7 (g)
2.2.2. Sai lm v mt k nng
2.2.2.1. Sai lm v mt k nng gii ton
* Sai lm trong vic khng xc nh lng cht ht, d.
V d: Ha tan 6,4 gam Cu vo 120 ml dd hn hp gm HNO
3
1M v H
2
SO
4
0,5M thu c
V lt kh NO ( sn phm kh duy nht - ktc). Gi tr ca V l
A.1,344 B.1,493 C.1,008 D.0,672
* Hng dn gii: n
Cu
= 0,1 (mol);
3
HNO
n
= 0,12(mol);
2 4
H SO
n
= 0,06 (mol)
n
H+
= 0,24 ( mol), n
NO3
-

= 0,12 (mol)
PTHH l : 3 Cu + 8 H
+
+ 2NO
3
-

3Cu
2+

+ 2NO + 4H
2
O
0,1 0,24 0,12
H
+
ht n
NO
2.0, 24
8
= = 0,06 (mol) V
NO
= 0,06.22,4 = 1,344 (lt)
+ Sai lm: Khng xc nh ng cht ht, cht d do khng bit xt t l s mol. HS ch xt s
mol ca H
+
m khng ch n t l cn bng ca phn ng
0,24 > 0,12 > 0,1 Cu ht n
NO
=
(2.0,1)
3
(mol)
V
NO
=
(2.0,1)
3
.22,4= 1,493 ( lt)
+ Sai lm: HS khng tnh n s mol H
+
do H
2
SO
4
phn li v ngh rng thu c kh NO
nn : n
H
+ =
3
HNO
n = 0,12 (mol) n
NO
=
2.0,12
8
=0,03 (mol)
V
NO
= 0,672 ( lt)
* Sai lm v vic vn dng phng php gii ton
V d: Ha tan hon ton 11,2 gam hn hp X gm Fe, FeO, Fe
2
O
3
v Fe
3
O
4
trong HCl d,
sau phn ng thy to ra 12,7 gam FeCl
2
. Hi s gam FeCl
3
thu c l bao nhiu ?
Vi bi ton ny th vic p dng PP qui i gip gii bi ton tr nn n gin. Hn hp
X c nhiu hng qui i. Vi cch qui i hn hp X v Fe v Fe
2
O
3
:
+ Hng dn gii:
- V tr ca cc cp oxi ha kh trong dy in ha Fe
2+
/Fe; 2H
+
/H
2
; Fe
3+
/Fe
2+
- Th t phn ng : Do c s hnh thnh Fe
3+
nn Fe phn ng ht Fe
3+
d
Gi x v y ln lt l s mol ca Fe v Fe
2
O
3
. Ta c 56x + 160y =11,2(g);
2
0,1( )
FeCl
n mol =
PTHH: Fe
2
O
3
+ 6 HCl 2 FeCl
3
+ 3H
2
O
Fe + 2 FeCl
3
3FeCl
2

9
Fe ht, FeCl
3
d nn
2
0,1( )
Fe FeCl
n n mol = =
0,1
3
x = ( mol)
7
120
y = ( mol)

3 2 3
(1)
7
2 ( )
60
FeCl Fe O
n n mol = =
3
( )
7 0,1.2 3
( )
60 3 60
FeCl tt
n mol = =
3
( )
3.162, 5
8,125( )
60
FeCl tt
m g = =
+ Sai lm phi m HS hay mc phi l:
Fe FeCl
2
; Fe
2
O
3
2 FeCl
3

x x ( mol) y 2y ( mol)
Gi x, y ln lt l s mol ca Fe v Fe
2
O
3
56x + 160 y =11,2 (g)
Ta c :
2
0,1( )
FeCl
n mol = = x y = 0,035 (mol) ;
3
2.0, 035.162, 5 11, 375( ) 8,125( )
FeCl
m g g = = =
S d HS mc sai lm l do khng ch v v tr ca cc cp oxi ha kh trong dy
in ha ca cc kim loi Fe
2+
/Fe;2H
+
/H
2
;Fe
3+
/Fe
2+

* Sai lm do khng xt ht trng hp dn ti thiu nghim

V d : X l dung dch cha 0,1 mol AlCl
3
.Y l dung dch NaOH 1M. t t Y vo X n
ht th lng kt ta thu c l 6,24 g. Th tch ca Y l
A.0,24 lt B.0,32 lt C.0,24 hoc 0,32 lt D.0,34 lt
* Hng dn gii: Thy
3
AlCl
n = 0,1 (mol) >
3
( ) Al OH
n = 0.08 (mol).
C hai trng hp xy ra:
Trng hp 1: AlCl
3
d, NaOH thiu

3
( )
3 0, 24( )
NaOH Al OH
n n mol = = ,
3
( )
3 0, 24( )
NaOH Al OH
n n mol = = V = 0,24 (lt)
Trng hp 2: AlCl
3
ht to kt ta sau kt ta tan mt phn
AlCl
3
+ 3NaOH Al(OH)
3
+ 3NaCl
0,1 0,3 0,1 (mol)
Al(OH)
3
+ NaOH NaAlO
2
+ 2 H
2
O
(0,1-0,08) 0,02 (mol)
V = 0,32 (lt)
* Sai lm: Hu ht HS gii theo cch: Qua s mol Al(OH)
3
thy AlCl
3
d, NaOH ht
0, 24( )
NaOH
n mol = V = 0,24 (lt). HS khng ngh n tnh cht lng tnh ca Al(OH)
3

nn khng xt n trng hp 2
* Sai lm v vic khng xc nh ng cht to thnh sau phn ng ha hc
V d: Cho Fe phn ng vi 0,04 mol dd HNO
3
long, sau phn ng thu c dd A, kh NO
v cht rn B. Khi lng mui thu c trong dd X l
A.9,68g B.2,42g C.10,8g D.2,7g
* Hng dn gii :- Xc nh mui thu c trong dd X l mui Fe(II) do sau phn ng Fe
vn cn d nn Fe + 2 Fe(NO
3
)
3
3Fe(NO
3
)
2

Ta c
+5

N + 3e
2
N
+



Gi x l s mol ca kh NO to thnh sau phn ng
10
Ta c
3
HNO
n = x + 3x = 0,04(mol) x = 0,01 mol)
3 2
( ) Fe NO
n
0, 01.3
0, 015( )
2
mol = =

3 2
( ) Fe NO
m
= 0,015.180= 2,7(g)
- Sai lm : HS Cho rng mui thu c trong dung dch X l mui Fe(III), khng bit c
sau phn ng Fe vn cn d
Gi x l s mol ca NO to thnh sau phn ng. Theo nh lut bo ton nguyn t c

3
3 0, 04( )
HNO
n x x mol = + = x = 0,01 (mol)

3 3
( )
0, 01.3
0, 01( )
3
Fe NO
n mol = =
3 3
( ) Fe NO
m
= 0,01.242 = 2,42(g)
* Sai lm : Trong bi tp ny HS xc nh ng mui to thnh l mui Fe(II) nhng vn cn
mc sai lm na l xc nh s mol HNO
3
oxi ha sai

+5

N + 3e
+2

N Fe Fe
+2
+ 2e
0,04 0,12 ( mol) 0,06 0,12 (mol)

3 2
( ) Fe NO
m = 0,06.180= 10,8 (g)
* Sai lm trong qu trnh vn dng kin thc phn ng oxi ha kh
V d : X l mt oxit st % khi lng ca Fe trong oxit l 72,41%. Ha tan ht 69,6 g X cn
V lt dung dch HNO
3
0,7M thu c dung dch X v gii phng kh NO duy nht. Cng thc
phn t ca X v gi tr ca V ?
* Hng dn gii : % m
Fe
trong oxit l 72,41% Cng thc oxit st l Fe
3
O
4


3 4
Fe O
n


= 0,3 ( mol)
Ta c 3
+8/3

Fe 3
+3

Fe + 1e
+5

N + 3e
+2

N
0,9 0,9 0,3 (mol) 0,3 0,1(mol)
S mol HNO
3
phn ng bng tng s mol NO
3
-
trong mui v s mol NO
3
-
to sn phm
kh NO
3
HNO
n = 0,9.3 + 0,1 = 2,8 ( mol) V =
2,8
0,7
= 4 l
* Sai lm: HS thng p dng nh lut bo ton electron
3
+8/3

Fe 3
+3

Fe + 1e 4H
+
+ NO
3
-
+ 3e NO + 2H
2
O
0,9 0,9 0,3 (mol) 0,4 0,3 (mol)
S mol HNO
3
tham gia phn ng trn l 0,4 mol V =
0,4
0,7
=
4
7
( lt)
HS phm mt sai lm l vit qu trnh kh tnh s mol HNO
3
th s mol HNO
3
tham
gia qu trnh l lng HNO
3
tham gia phn ng oxi ha kh
* Sai lm do khng ch n hiu sut phn ng
V d: Tin hnh phn ng nhit nhm hn hp X gm Al, Fe
2
O
3
c khi lng 21,67 gam
11
trong iu kin khng c khng kh. Ha tan hon ton hn hp cht rn Y sau phn ng bng
dung dch NaOH d thu 2,016 lt H
2
(ktc) v 12,4 gam cht rn khng tan. Hiu sut ca
phn ng nhit nhm ?
+ Hng dn gii : Phn ng nhit nhm 2Al + Fe
2
O
3
Al
2
O
3
+2 Fe
21,67 gam Y l (Al
2
O
3
, Fe, Al, Fe
2
O
3
) trong :
2 3
12, 4( )
Fe Fe O
m m g + =

2Al + 2NaOH +2H
2
O 2NaAlO
2
+3H
2

0,06
2,016
22,4
=0,09(mol)

2 3
21, 67 12, 4 0.06.27 7, 65( )
Al O
m g = =

2 3
7, 65
0, 075( )
102
Al O
n mol = =
( )
0, 075.2 0, 06 0, 21( )
Al X
n mol = + =


2 3
( )
21, 67 0, 21.27 16( )
Fe O X
m g = =

2 3
( )
16
0,1( )
160
Fe O X
n mol = =

Xt t l
0,21
2
>
0,1
1
Hiu sut tnh theo Fe
2
O
3
H
p
=
0,075
0,1
.100 = 75%
+ Sai lm
- Mt s HS ngh rng hiu sut ca phn ng nhit nhm tnh theo Al nn hiu sut
phn ng l H
p
=
0,15
0,21
.100 = 71,43%
- Mt s HS ngh rng hiu sut phn ng tnh theo bt k cht no trong hn hp cc
cht phn ng nn p dng vo nhm dn n kt qu sai.
2.2.2.2. Sai lm v mt k nng thc hnh ha hc
* Nhn bit v phn bit cc cht
V d: Nh t t dung dch NH
3
cho n d vo ng nghim ng dung dich CuSO
4
. Hin
tng quan st ng nht l :
A. Dung dch mu xanh thm to thnh.
B. C kt ta mu xanh lam to thnh.
C. Kt ta mu xanh lam to thnh v c kh mu nu thoat ra.
D. Kt ta mu xanh, sau kt ta tan dn to thnh dd mu xanh
+ Hng dn gii :
- u tin xut hin kt ta mu xanh
CuSO
4
+ 2NH
3
+ 2H
2
O Cu(OH)
2
+ (NH
4
)
2
SO
4

- Sau kt ta tan ra do Cu(OH)
2
+ 4NH
3
[Cu(NH
3
)
4
]( OH)
2

+ Sai lm: Do HS quan st hin tng khng chnh xc nn ch da vo l thuyt khng nh
CuSO
4
tan trong NH
3
d m khng bit hin tng xy ra tng giai on. Mt s HS khng
vng kin thc l thuyt v li thc hnh ngh rng nh t t dd NH
3
vo ng dd CuSO
4
th
s to kt ta v kt ta khng tan khi NH
3
d.
* Tch cc cht ra khi hn hp, tinh ch cc cht
12
V d: Bng phng php ha hc tch ring tng kim loi ra khi hn hp
A( Fe, Al,Cu).
+ Hng dn gii:
ddHCldu
A Cu + dd X( FeCl
2
, AlCl
3
;HCl)
Dd X( FeCl
2
, AlCl
3
;HCl)
ddNaOHdu
dd (NaAlO
2
,NaCl,NaOH)+ Fe(OH)
2

- Fe(OH)
2

o
t
Fe
2
O
3

2
,
o
H t
Fe
- dd B(NaAlO
2
,NaCl,NaOH)
2
CO
Al(OH)
3

o
t
Al
2
O
3
dpnc
Al
+ Sai lm :
- Do khng nm c 2 khi nim nhn bit v tch nn mt s HS mc sai lm sau
khi cho A tc dng NaOH d to Fe(OH)
2
nn khng tch Fe ra khi Fe(OH)
2

- HS qun Al(OH)
3
lng tnh nn mt s HS cho dd B tc dng vi HCl d thu
c kt ta .
2.2.3. Sai lm v phng php t duy
2.2.3.1. Sai lm v t duy so snh
V d 2: nh n bi t ba axit c, ngu i: HCl, H
2
SO
4
, HNO
3
ng ring bi t trong 3 l b mt
nhn, nn du

ng thu c th

la

:
A. Al B. CuO C. Cu D. Fe
* Hng dn gii: Bng kh nng t duy so snh HS d dng loi A, D v B v:
- Al v Fe u khng phn ng vi HNO
3
, H
2
SO
4
c ngui.
- CuO phn ng vi c 3 dung dch axit cho dung dch mu xanh (Cu
2+
)
p n C ng Cu + HCl khng phn ng
Cu + 2H
2
SO
4
CuSO
4
+ SO
2
+ H
2
O
Cu + 4HNO
3
Cu(NO
3
)
2
+ 2NO
2
+ 2H
2
O
* Sai lm : Mt s HS t duy km nn bn khon gia A v D v ngh rng H
2
SO
4
, HNO
3
c
tnh oxi ha mnh nn tc dng vi Fe v Al. HS yu v trung bnh khng chn Cu v ngh Cu
l kim loi c tnh kh yu nn khng phn ng vi HNO
3
, H
2
SO
4
c ngui.

2.2.3.2. Sai lm v t duy phn tch
V d: Nung nng tng cp cht sau trong bnh kn:(1) Fe+ S
(r)
,(2)Fe
2
O
3
+ CO
(k)
,(3)Au +
O
2(k)
, (4) Cu+ Cu(NO
3
)
2(r)
,(5) Cu + KNO
3(r)
, (6) Al + NaCl
( r)
. Cc
trng hp xy ra phn ng oxi ha kim loi l :
A.1 B.2 C.3 D.4
* Hng dn gii :
- Cp (1): Fe + S
t
o

FeS . - Cp (2): Fe
2
O
3
+ 3 CO
t
o

2 Fe+ 3 CO
2

- Cp (3)(6) khng xy ra.
- Cp (4) : Cu(NO
3
)
2

t
o

CuO + NO
2
+ O
2
; 2Cu + O
2

t
o

2CuO
- Cp (5) : 2 KNO
3

t
o

2 KNO
2
+ O
2
; 2Cu + O
2

t
o

2CuO
13
* Sai lm: HS qun sn phm ca phn ng nhit phn mui nitrat; qun khi nim cht b
kh, cht b oxi ha v nhm ln cho rng Al tc dng vi NaCl
(r)

2.2.3.3. Sai lm v t duy tng hp
V d : Cho m gam bt st vo dd hn hp cha 0,16 mol Cu(NO
3
)
2
v 0,4 mol HCl, lc u
cho phn ng xy ra hon ton thu c hn hp kim loi c khi lng bng 0,7m gam v V
lt kh (ktc). Gi tr ca V v m ln lt l
A. 1,12 lt v 18,20 g B. 2,24 lt v 23,73 g
C.2,24 lt v21,55 g D. 4,48 lt v 33,07 g
* Hng dn gii : Ta c:
2
0,16( )
Cu
n mol
+
= ;
3
0,32( )
NO
n mol

= ; 0, 4( )
H
n mol
+
= .
Sau phn ng thu hn hp kim loi nn phn ng xy ra l
Fe + Cu
2+
Fe
2+
+ Cu
0,16 0,16 0,16 (mol)
3Fe + 8H
+
+ 2 NO
3
-
3Fe
2+
+ 2NO + 4H
2
O
0,15 0,4 0,1 (mol)
0,7m = m
Cu
+ m
Fe d
0,7m = 0,16.64 + (m - 0,31.56) m = 23,73(g)
V
NO

= 0,1.22,4 = 2,24 (lt)
* Sai lm: Do phn tch bi ton cha y do kh nng t duy tng hp km nn mt s
HS cho rng Fe Fe
3+
m qun mt Fe d, mt s HS cho rng kh thot ra l H
2
do Fe +
2HCl FeCl
2
+ H
2
; mt s HS do khng c k nn ch nh phn ng 3Fe +8 H
+
+2
NO
3
-
3Fe
2+
+ 2NO + 4H
2
O

2.3. Khc phc sai lm khi gii BTHH phn kim loi lp 12- THPT
2.3.1. C s khc phc nhng sai lm thng gp ca HS
- Cn c vo chun kin thc k nng phn kim loi lp 12
- Cn c mc nh ca qu trnh dy hc
- Cn c yu cu ca i mi PPDH, i mi kim tra nh gi
- Cn c nhng sai lm thng gp ca HS trong qu trnh gii BTHH
2.3.2. Mt s bin php khc phc sai lm khi gii BTHH phn kim loi lp 12- THPT
2.3.2.1. Tng cng kim tra l thuyt theo cc mc nhn thc
* Nhn bit
V d : S electron lp ngoi cng ca nguyn t kim loi thuc nhm I
A
l?
A. 3. B. 2. C. 4. D. 1.
Phn tch: V d ny ch yu cu HS nh c s electron lp ngoi cng ca cc nguyn t
kim loi thuc nhm A bng s th t ca nhm.
* Thng hiu
V d 1: Hnh v di y biu din tnh cht vt l no ca kim loi. V sao kim loi c tnh
cht vt l trn ?
14

Phn tch: HS quan st hnh v nhn ra tnh do ca kim loi: khi tc dng mt lc c hc
mnh ln ming kim loi, n b bin dng. Do cc cation kim loi trong mng tinh th trt
ln nhau nhng khng tch ri nhau l nh lc ht tnh in ca cc electron t do vi cc
cation kim loi trong mng tinh th.
* Vn dng
V d: T c im cu to nguyn t hy d on tnh cht ha hc ca nhm?
Phn tch: HS phi bit s dng kin thc v cu to nguyn t d on tnh cht ha hc
ca nhm. Cu to nguyn t ca Al:
- Cu hnh e nguyn t : 1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
1
Al c 3 e ha tr, l nguyn t p
- R
Al
= 0,125 nm (R
Mg
= 0,16 nm) tng i ln
- Mng tinh th lp phng tm din
Tnh kh mnh
* Vn dng sng to
V d : Cho bt Fe vo dd hn hp NaNO
3
v H
2
SO
4
n phn ng hon ton thu -c dd
A, hn hp kh X gm NO v H
2
v cht rn khng tan. Bit dd A khng cha mui amoni.
Trong dd A cha cc mui:
A. FeSO
4
, Na
2
SO
4
B. FeSO
4
, Fe(NO
3
)
2
, Na
2
SO
4
, NaNO
3

C. FeSO
4
, Fe(NO
3
)
2
, Na
2
SO
4
D. Fe(SO
4
)
3
, Fe
2
(SO
4
)
3
, Na
2
SO
4
, NaNO
3

Phn tch : HS phi bit mt lng kin thc tng hp cc vn hc t phn v c lp
11 l tnh cht ca NO
3
-
trong mi trng axit n kin thc dy in ha 12, ng thi
phi bit vn dng linh hot kin thc v kim loi Fe v cc hp cht. Th t cc phn ng :

3Fe +8 H
+
+2NO
3
-
3 Fe
2+
+2 NO + 4H
2
O (1)
Fe +2 H
+
Fe
2+
+ H
2
(2)
Sau (1) NO
3
-
ht Fe, H
+
d nn ton b NO
3
-
chuyn thnh NO sau phn ng
2.3.2.2. Rn luyn k nng tnh ton ha hc
rn luyn k nng tnh ton ha hc cn :
- Trang b cho HS mt s phng php gii nhanh ton ha
- Phn dng BTHH v hng dn HS gii bi tp theo tng dng
a. Cc phng php gii nhanh
b. Phn dng BTHH v hng dn HS gii BT theo tng dng
+Kim loi, oxit kim loi, baz, mui tc dng vi axit HCl, H
2
SO
4
long
PP gii chung :
15
- Cch 1: Cch gii thng thng l s dng PP i s, thit lp mi quan h gia d kin bi
ton vi n s, sau gii phng trnh hoc h phng trnh
- Cch 2: Cch gii nhanh l s dng cc nh lut nh: bo ton in tch, bo ton khi
lng, bo ton nguyn t ( kt hp vi PP i s )
+ Kim loi, oxit kim loi, baz, mui tc dng vi axit HNO
3
, H
2
SO
4
c
PP gii chung l s dng ch yu nh lut bo ton electron, kt hp vi cc PP bo
ton khi lng, bo ton nguyn t
+ Kim loi tc dng vi dung dch mui
PP gii chung l vn dng c PP i s v mt s PP gii nhanh nh: bo ton
electron, bo ton khi lng , c bit l PP tng gim khi lng
+ Bi tp v in phn
PP gii chung : i vi dng ny chng ta cn phi vit c sn phm ca qu trnh
in phn nng chy, in phn dd. c bit l in phn dd vn dng cng thc ca nh lut
Faraday khi lng cht thu c cc in cc
+ Bi tp v phn ng ca CO
2
; SO
2
vi cc dung dch kim
PP gii chung: a s mol kim v s mol OH

, sau vit PTHH, tnh theo PTHH

+ Bi tp ca phn ng CO, H
2
,C, Al vi oxit kim loi
PP gii chung l s dng PP bo ton electron hoc bo ton nguyn t hoc bo
ton khi lng gii.
+ Bi tp v xc nh cng thc ca hp v c (tn kim loi, tn oxit,)
PP gii chung l p dng PP trung bnh v phi hp cc PP khc nh PP i s, bo
ton khi lng, tng gim khi lng
+ Bi tp v hiu sut phn ng
PP gii chung: PP gii ch yu l PP i s; vit PTHH v tnh theo PTHH
2.3.2.3. Tng cng rn luyn kin thc, k nng thc hnh th nghim
- Tn dng ti a cc phng tin, dng thc hnh, th nghim
- Thit k cc bi tp TN tng tnh hp dn v thc tin ca mn hc
Tiu kt chng 2
Trong chng 2, chng ti phn tch cu trc chng trnh, cu trc ni dung ca
phn kim loi lp 12, nhng sai lm thng gp ca HS khi gii bi tp phn kim loi lp 12,
c bit chng ti xut c 3 bin php khc phc nhng nhng sai lm thng gp ca
HS trong qu trnh gii BTHH phn kim loi lp 12 l: tng cng kim tra l thuyt theo
cc mc nhn thc, rn luyn k nng tnh ton ha hc v tng cng rn luyn kin thc,
k nng thc hnh th nghim
CHNG 3
THC NGHIM S PHM
3.1. Mc ch v nhim v ca thc nghim s phm
3.1.1. Mc ch ca thc nghim
16
- Kim nghim tnh kh thi ca vic phn tch, sa cha nhng sai lm ca HS trong qu trnh
gii BTHH phn kim loi lp 12-THPT
- Kim nghim tnh ng n ca cc bin php khc phuc nhng sai lm ca hc sinh trong
qu trnh gii BTHH phn kim loi lp 12-THPT.
3.1.2. Nhim v ca thc nghim s phm
- La chn ni dung v a bn thc nghim s phm
- Son tho cc gio n gi dy, cc kim tra theo ni dung ca ti
- Chm im kim tra, thu thp s liu v phn tch kt qu TNSP
- nh gi hiu qu vic s dng cc bin php khc phuc nhng sai lm
3.1.3. i tng c s thc nghim
Tin hnh TNSP vo hc k II nm hc 2010-2011 ti trng THPT Hng Nhn, THPT
Bc Duyn H, THPT Nam Duyn H tnh Thi Bnh
3.2. Qu trnh tin hnh thc nghim s phm
3.2.1. Chun b cho qu trnh thc nghim
3.2.1.1. Tm hiu i tng thc nghim
Chng ti tin hnh TN ti cc trng, mi trng hai lp ca khi 12. Cc lp TN
v lp C c kt qu im trung bnh mn ca nm hc trc tng ng v cng GV dy.
3.2.1.2. Thit k chng trnh thc nghim
3.2.2. Tin hnh thc nghim
3.2.2.1. Tin hnh son gio n cc gi dy:
3.2.2.2. Tin hnh cc gi dy
- Gio n s dng cc bin php khc phc nhng sai lm ca HS c dy lp TN.
- Gio n son theo truyn thng c dy lp C.
- Phng tin trc quan c s dng nh nhau c lp TN v lp C.
3.2.2.3 .Tin hnh kim tra
Cc bi kim tra c s dng nh nhau c lp TN v lp C
3.2.3. Kt qu cc bi dy thc nghim s phm
3.2.4. X l kt qu thc nghim s phm
a) Lp bng phn phi: tn s, tn sut, tn sut lu tch.
b) V th ng lu tch t bng phn phi tn sut lu tch.
c) Tnh cc tham s c trng thng k.
im trung bnh; Phng sai S
2
, lch chun S, h s bin thin V, sai s tiu chun
3.2.5.1. Phn tch kt qu v mt nh tnh
-Trong cc gi hc lp TN, HS si ni, hng th tham gia vo cc hot ng hc tp
v nm vng kin thc hn, vn dng vo GQV nhanh hn .
- Cc GV dy TN u khng nh dy hc c phn tch sa cha v s dng cc bin
php khc phc nhng sai lm c tc dng gip HS trch mc phi nhng by m bi
ra .
3.2.5.2. Phn tch nh lng kt qu TNSP
17
- Cht lng hc tp ca HS khi TN cao hn HS khi lp C, th hin: t l phn
trm (%) HS yu km, trung bnh ca khi TN lun thp hn ca khi C (biu hnh ct),
t l phn trm(%) HS kh gii ca khi TN lun cao hn khi C (biu hnh ct).
- ng lu tch ca khi TN lun nm pha bn phi v pha di ng lu tch
khi C. iu ny cho thy cht lng ca lp TN tt hn lp C.
- Gi tr cc tham s c trng: im trung bnh cng ca HS khi TN cao hn ca
khi C. Cc gi tr S v V ca lp TN lun thp hn ca lp C chng t cht lng ca
lp TN tt hn v u hn so vi lp C. V nm trong khong 10-30%, v vy kt qu thu
c ng tin cy.
- tin cy ca s liu: so snh cc gi tr X ca lp TN v C bng chun Student.
V d : So snh X cc bi kim tra ca khi TN v C: Ta thy t
TN
= 5,73. Ly o= 0,95 tra bng
phn phi student vi f = 556 +544 - 2 = 1102 ta c t
o
,f
= 1,96.
Vy t
TN
> t
o
,f
c ngha l s dng bin php trn c th khc phc c nhng sai lm
thng gp ca HS trong qu trnh gii BTHH phn kim loi 12-THPT
3.2.5.3. Nhn xt
- Cc bin php khc phc nhng sai lm ca HS trong qu trnh gii bi tp phn
kim loi 12 l ph hp i vi HS trong qu trnh ging dy
- HS cc lp TN nm vng bi hn, kt qu im trung bnh cao hn so vi cc lp
C.
- Quan st s tch cc ca HS v phn tch kt qu kim tra ti nhn thy lp TN s
HS t im kh gii cao hn lp C; khng kh hc tp si ni v bn kin thc cao hn
KT LUN V KHUYN NGH
1. Kt lun
ti Khc phc nhng sai lm ca hc sinh trong qu trnh gii bi tp ha hc phn
kim loi lp 12 trung hc ph thng :
+ Tng quan c c s l lun v sai lm, sai lm ca HS trong qu trnh gii bi tp phn kim
loi 12- THPT
+ Nghin cu l lun v BTHH, s dng BTHH trng THPT
+ phn tch c nhng sai lm thng gp ca HS trong qu trnh gii BTHH phn kim
loi lp 12 - THPT
+ xut c 3 bin php khc phc nhng sai lm thng gp ca HS trong qu trnh gii
BTHH phn kim loi lp 12 - THPT
+ son c 3 gio n TN ging dy ti cc trng THPT. Xy dng c 4
kim tra nhm nh gi kt qu ca vic p dng ti ti trng THPT.
+ Chng ti h thng 180 bi tp khc phc nhng sai lm thng gp ca HS
trong qu trnh gii BTHH phn kim loi lp 12 nhm hng dn HS t hc v cung cp cc
bi tp t mc d n kh lm t liu cho HS t n tp ni dung phn kim loi lp 12 nng
cao, gp phn pht trin t duy tch cc, c lp, sng to ca HS.
18
Kt qu TN cho thy tnh kh thi ca ti, l ti liu tham kho tt cho GV v HS ti
trng THPT.
2. Khuyn ngh
ti kh rng v tng i kh, v vy cn nhiu thi gian, cng sc nghin cu
b sung v pht trin thm. Sau y ti xin xut mt s hng pht trin ca ti:
- Nghin cu y v qui m hn v h thng cc sai lm ca sai lm ca HS trong
mn ha hc .
- Nghin cu b xung, hon thin cc bin php khc phc nhng sai lm ca HS
trong qu trnh gii BTHH mt cch chi tit, c th hn, su sc hn
ti ny ht sc quan trng v cp thit, v n xut pht t nhu cu thc tin ca
vic dy hc. V vy chng ti cho rng nn nhiu cc ti nghin cu theo hng ny.
Nhng ti nghin cu c tnh gi tr nn c trao i v ph bin rng ri hn.
Bc u nghin cu mt ti mi vi mt thi gian ngn chc chn khng trnh
khi nhng hn ch v thiu st. Chng ti rt mong s gp , xy dng ca thy c v cc
bn quan tm n ti ny

References
1. B gio dc v o to (2007), Nhng vn chung v i mi gio dc THPT mn ha
hc. Nxb Gio dc.
2. B gio dc v o to (2008), Hng dn thc hin chng trnh; sch gio khoa lp 12
mn ha hc. Nxb Gio dc
3. Hong Th Bc, ng Th Oanh (2008), 10 phng php gii nhanh bi tp trc nghim
ha hc. Nxb Gio dc.
4. Nguyn Cng, Nguyn Xun Trng, Nguyn Th Su, ng Th Oanh, Hong Vn
Ci, Trn Trung Ninh (2000), Th nghim thc hnh phng php dy hc ha hc.
Nxb i hc S phm.
5. Nguyn Cng (2007), Phng php dy hc ha hc trng ph thng v i hc. Nxb
Gio dc H Ni.
6. Nguyn Cng Mt s bin php pht trin hc sinh nng lc gii quyt vn trong
dy hc ha hc trng ph thng, k yu hi tho khoa hc - i mi phng php
dy hc theo hng hot ng ha ngi hc, HSP - HQG H Ni, trang 24 -36.
7. Hong Chng (1983), Phng php thng k ton hc trong khoa hc gio dc. Nxb Gio
dc
8. V Cao m (2005), Phng php lun nghin cu khoa hc. Nxb khoa hc v k thut,
H Ni
9. Cao C Gic (2008), Thit k bi ging Ho Hc 12 nng cao, tp 2. Nxb H Ni.
19
10. Cao C Gic (2003), Bi tp l thuyt v thc nghim ho hc. Nxb Gio dc
11. Phan Th Hng (2010), Phn tch nhng sai lm trong qu trnh hng dn hc sinh
gii bi tp trc nghim khch quan mn ha hc trng THPT. Lun vn thc s,
Trng i hc Vinh
12. Nguyn Th Ngn. Ha hc v c. Nxb Gio dc, 2000.
13. Hong Nhm. Ha hc v c tp 1. Nxb Gio dc, 2004.
14. Hong Nhm. Ha hc v c tp 2. Nxb Gio dc, 2004.
15. V Khc Ngc, Nhng sai lm gp phi trong gii ton ha hc v hiu qu ca
phng php qui i, Tp ch ha hc & ng dng, s 10, 2010 tr. 12-15.
16. Nguyn Ngc Quang (2004), L lun dy hc ha hc. Nxb Gio dc.
17. Nguyn Cnh Ton (2004), Hc v dy cch hc. Nxb i hc S phm.
18. Nguyn Th Su, Trn Trung Ninh, Nguyn Th Kim Thnh (2009), Trc nghim
chn lc ha hc THPT. Nxb Gio dc.
19. o Hng Thu, V vn dy hc ly ngi hc lm trung tm, T/T Cng trnh khoa
hc, thng 10/1996, HBK H Ni tr.17-23.
20. Nguyn Trng Th, Phm Minh Nguyt, L Vn Hng, V Minh c, Phm S
Thun (1997), Gii ton ha hc 12, Nxb Gio dc.
21. Nguyn Vn Thoi, Nguyn Hu Thc(2008), Gii thiu thi trc nghim, t lun
tuyn sinh vo i hc - Cao ng ton quc t nm hc 2002 - 2003 n 2008 -2009
mn ha hc. Nxb H Ni
22. L Xun Trng (Ch bin), Ng Ngc An, Phm Vn Hoan, Nguyn Xun Trng
(2008), Bi tp ha hc 12 nng cao. Nxb Gio dc.
23. Nguyn Trng Th, Ng Ngc An. Phn ng xi ho kh v s in phn. Nxb Gio
dc, 2000.
24. L Xun Trng (Tng ch bin kim ch bin) Nguyn Hu nh (ch bin), T Vng
Nghi, nh Rng, Cao Th Thng (2008), Ha hc 12NC. Nxb Gio dc .
25. L Xun Trng (Tng ch bin kim ch bin), Nguyn Xun Trng (ch bin), Trn
Quc c, on Vit Nga, Cao Th Thng, L Trng Tn, on Thanh Tng
(2008), Ha hc 12NC, Sch gio vin. Nxb Gio dc.
26. Nguyn Xun Trng (2003), Bi tp ha hc trng ph thng. Nxb i hc s
phm.
27. Nguyn Xun Trng (2004), Cch bin son cu hi trc nghim khch quan mn
ha hc, Tp ch Ha hc v ng dng s 11 tr. 13 - 16.
28. Nguyn Xun Trng (2005), Phng php dy hc ha hc trng ph thng. Nxb
20
Gio dc.
29. Nguyn Xun Trng (ch bin), T Ngc nh, Phm Vn Hoan, (2008), Bi tp ha
hc 12. Nxb Gio dc.
30. Nguyn Xun Trng (Tng ch bin kim ch bin) Phm Vn Hoan, T Vng Nghi,
nh Rng, Nguyn Ph Tun (2008), Ha hc 12, Nxb Gio dc.
31. Nguyn Xun Trng (Tng ch bin kim ch bin), Phm Vn Hoan, Nguyn Ph
Tun, on Thanh Tng, (2008), Ha hc 12 sch gio vin. Nxb Gio dc.
32. Nguyn Xun Trng, Nguyn Th Su, ng Th Oanh, Trn Trung Ninh) (2005),
Ti liu bi dng thng xuyn gio vin THPT chu k (2004 - 2007). Nxb i hc s
phm .
33. Nguyn Xun Trng, V Anh Tun (2007), Kin thc c bn v hng dn gii thi
trc nghim mn ha hc. Nxb H Ni.
34. Nguyn Xun Trng(2008), Bi tp nng cao ha hc 12. Nxb Gio dc.
35. PGS.TS. Nguyn Xun Trng, ThS. Cao C Gic(2005), Cc xu hng i mi
phng php dy hc ha hc trng ph thng hin nay, Tp ch gio dc, s 128 ,
tr. 34-35.
36. Nguyn Xun Trng (2006), Trc nghim v s dng trc nghim trong dy hc ha
hc trng PT. Nxb i hc s phm
37. V Anh Tun (2005), Xy dng h thng bi tp ha hc nhm rn luyn t duy trong vic
bi dng hc sinh gii ha hc trng trung hc ph thng, Lun n tin s.
38. o Hu Vinh. C s l thuyt ho hc PTTH. Nxb Gio dc, 1998.
39. Nguyn c Vn. Bi tp ho hc v c . Nxb Gio dc, 1983.
40. Hunh Th Thu V(2010), Nhng sai lm thng gp khi gii bi tp v st, Tp ch
ha hc & ng dng, s 4, tr.4-6.