Professional Documents
Culture Documents
t do Nh nc thc hin, nhm phc v cho cng tc lp, iu hnh, qun l, k ton
v quyt ton cng nh phn tch cc hot ng ti chnh thuc khu vc Nh nc.
2. Tiu thc phn loi
+ Theo t chc (gi l Chng) v cp qun l
Phn loi theo tiu thc ny : Xc nh trch nhim ca cc n v thuc mi
cp chnh quyn trong vic qun l ngn sch nh nc theo phm vi c giao.
+ Theo tnh cht hot ng - Ngnh kinh t quc dn (gi l Loi, Khon):
Loi c phn loi theo ngnh kinh t cp I ca h thng kinh t quc dn;
Khon l chi tit ca Loi c phn loi tng ng vi ngnh kinh t quc dn
cp II v III.
Phn loi theo tiu thc ny xc nh Thu ngn sch t ngnh kinh t no v
chi ngn sch cho ngnh kinh t no
+ Theo ni dung kinh t ca thu, chi ngn sch nh nc (gi l Nhm, Tiu
nhm, Mc, Tiu mc):
Nhm gm nhiu Tiu nhm c tnh cht gn ging nhau phc v phn tch,
qun l v m ngn sch nh nc.
Tiu nhm gm nhiu Mc c tnh cht gn ging nhau.
Tiu mc l chi tit s thu, chi theo i tng qun l.
Mc c phn loi theo ni dung kinh t ca khon thu, chi ngn sch.
Phn loi theo tiu thc ny xc nh Thu, chi ngn sch nh nc theo ni
dung kinh t c th no.
152,153,221,241
(2) Thu
Chi (5)
511
661,662
(3)
(6)
(1):............................................................................................................................
(2): ............................................................................................................................
(3): ............................................................................................................................
(4): .............................................................................................................................
(5): .............................................................................................................................
5
(6):...............................................................................................................................
2.1.2. K ton tin gi
a, Nguyn tc hch ton
- Cc khon thu ph, l ph theo quy nh phi gi vo kho bc, khng c gi
ngn hng sinh li. Cc khon khc cn li khng c ngun gc ngn sch c
gi vo ngn hng.
- Hch ton tin gi ngn hng, kho bc phi cn c vo cc giy bo n, bo c,
lnh chuyn c hoc bng sao k ca ngn hng, kho bc km theo chng t gc lin
quan
- K ton phi theo di ring tng loi tin gi (tin gi v kinh ph hot ng,
kinh ph d n, kinh ph theo n t hng ca Nh nc,...) theo tng ngn hng,
kho bc.
- nh k k ton phi kim tra, i chiu nhm m bo s liu gi vo, rt ra v
tn cui k khp ng vi s liu ca ngn hng, kho bc qun l.
b, Chng t, ti khon v s k ton
a, Chng t: Giy np tin vo ti khon, Bng k np sc, y nhim chi, Giy
bo N, Giy bo C, Bng k ca Ngn hng hoc Kho bc Nh nc,...
b, Ti khon k ton: Ti khon 112.
2.1.3. K ton tin ang chuyn
2.1.4. K ton ngoi t
2.1.4.1. Mt s khi nim
- n v tin t k ton
- Ngoi t
- T gi hi oi
- Chnh lch t gi hi oi
- Khon mc tin t
+ Tin v cc khon tng ng tin
+ Cc khon phi thu
+ Cc khon phi tr
- Khon mc phi tin t
2.1.4.2. Quy nh v hch ton ngoi t
- Tt c cc nghip v kinh t pht sinh lin quan n ngoi t trong n v HCSN
u phi c quy i ra ng Vit Nam theo t gi quy nh ghi s k ton
- Cc loi ngoi t phi c qun l chi tit theo nguyn t
6
- Phng php xut ngoi t: Nhp trc xut trc, Nhp sau xut trc, Thc t
ch danh, Bnh qun gia quyn
- Nguyn tc p dng t gi hi oi
Phn loi hot
Khon mc tin t
Khon mc phi
ng
tin t
Tng
Gim
Hot ng HCSN,
T gi do
T gi ghi s
T gi BTC cng
hot ng d n
BTC cng b
k ton
b
T gi ghi s
T gi giao dch
Hot ng SXKD
T gi giao dch
k ton
Lu : nh gi li s d cui nm ti chnh ca cc khon mc tin t c gc
ngoi t ca hot ng SXKD theo t gi giao dch bnh qun lin ngn hng cui k
- Nguyn tc phn nh v nguyn tc x l chnh lch TGH
Nguyn
Nguyn tc phn nh
tc
Nguyn tc x l chnh
Pht sinh trong
Phn loi
lch trn TK 413
Pht sinh cui k
k
hot ng
Hot ng HCSN, (D
L: N TK 413 Khng nh gi K/chuyn li: C TK 661
n, n t hng ca
Li: C TK 413
li
K/chuyn l: N TK 661
NN)
Khon mc tin
L: N TK 631 t
K/chuyn li: C TK 531
Hot ng SXKD
Li: C TK 531 L: N TK 413 K/chuyn l: N TK 631
Li: C TK 413
* Ti khon
- Ti khon 1112: Ngoi t bng tin mt
- Ti khon 1122: Ngoi t bng tin gi
- Ti khon 007: Ngoi t cc loi
- Ti khon 413: Chnh lch t gi hi oi
2.2. K ton vt t
2.2.1. K ton nguyn vt liu
- Chp hnh y quy nh v qun l nhp, xut kho nguyn vt liu. Tt c cc
loi nguyn vt liu u phi lm y cc th tc cn, ong v phi lp phiu nhp
kho, phiu xut kho cng cc bin bn giao nhn (nu c).
- Phng php k ton chi tit vt liu, dng c cc n v s nghip cng lp l
phng php th song song
7
- Hch ton chi tit v tng hp nguyn vt liu trong n v s nghip c thu u
phi xy dng nh mc s dng, nh mc tiu hao.
- Hch ton nguyn vt liu phi theo tr gi thc t.
+ Gi thc t nhp kho:
Trng hp mua sm:
+ Mua NVL dng cho hot ng s nghip, d n:
GNK = Gi mua thc t ghi trn ha n + Cc khon thu khng c hon li
(Nhp khu, Tiu th c bit, GTGT) Cc khon gim gi
+ Mua NVL dng cho hot ng SXKD: Ph thuc vo phng php tnh thu
GTGT ca n v.
Lu : Cc chi ph c lin quan nh chi ph thu mua, vn chuyn bc d,... thuc
hot ng s nghip hay SXKD u c hch ton vo chi ph ca b phn s dng.
+ Gi thc t xut kho: 4 phng php.
* Phng php hch ton nguyn vt liu
111,112,331
152
661,662,635
(1)
(4)
461,462,465
631
(2)
111,112,331
(5)
3113
3371
(6)
(3)
(1):..............................................................................................................
(2):................................................................................................
(3):..............................................................................................................
(4):..............................................................................................................
(5):..............................................................................................................
(6):..............................................................................................................
2.2.2. K ton cng c dng c
2.2.2.1. Quy nh v k ton cng c dng c
Cng c dng c l nhng t liu lao ng c gi tr nh, thi gian s dng ngn
(khng tiu chun tr thnh TSC) c s dng trc tip phc v cho hot
8
10
C TK 342
- Trong qu trnh thc hin mua sm tp trung, n v cp trn t chc u thu
theo quy nh ca php lut. Cc khon thu, chi lin quan c phn nh trn ti
khon 5118 v 4218
b. K ton n v cp di
- Khi nhn c TSC hu hnh do cp trn bn giao
N TK 211
C TK 466
- Trng hp TSC hu hnh nhn v phi qua lp t, chy th, np l ph
trc b v cc khon chi ph khc c lin quan, khi pht sinh chi ph lp t, chy
th, ghi:
N TK 2411
C TK 111, 112, 461.
Nu rt d ton chi hot ng, ng thi ghi C TK 008
- Khi cng tc lp t, chy th hon thnh bn giao a ti sn vo s dng,
ghi:
N TK 211
C TK 241
C TK 466
ng thi, ghi:
N TK 661
C TK 466
- Tip nhn TSC do n v khc iu chuyn n
N TK 211
C TK 214
C TK 466
- Ti tr, biu, tng, vin tr khng hon li dng cho hot ng s nghip
461
211
(1)
521
(2b)
(2a)
13
(1): Trng hp c chng t ghi thu, ghi chi qua ngn sch
(2): Trng hp cha c chng t ghi thu, ghi chi qua ngn sch
(2a) : Ghi tng nguyn gi TSC
(2b) : Ghi tng ngun kinh ph tng ng (khi c chng t ghi thu ghi chi qua
ngn sch)
ng thi : N TK 661
C TK 466
- Cng trnh XDCB hon thnh, nghim thu a vo s dng cho hot ng s
nghip
N TK 211
C TK 2412
ng thi N TK 661, 441
C TK 466
Lu : Ni dung k ton tng TSCHH dng cho hot ng SXKD tng t
doanh nghip
3.2.2. K ton hao mn TSC
- Nh nc quy nh khung thi gian s dng v t l hao mn cho tng loi
TSCHH
- Thi gian s dng ti sn c nh v hnh do c quan, n v trc tip s dng
quyt nh cho ph hp nhng khng qu 50 nm.
- Hao mn ti sn c nh c tnh mi nm 1 ln vo cui thng 12, trc khi
kho s k ton theo nguyn tc trn nm
- i vi nhng TSC c ngun gc ngn sch s dng vo mc ch SXKD th
phi thc hin trch khu hao tnh vo chi ph hot ng SXKD hng thng v phi
m s chi tit theo di vic trch khu hao nh i vi doanh nghip nh nc. S
tin trch khu hao ti sn c dng b sung vo qu pht trin hot ng s
nghip.
- Cc loi ti sn c nh khng phi tnh hao mn:
+ Ti sn c nh c bit
+ Ti sn c nh n v thu s dng
+ Ti sn c nh bo qun h, gi h, ct tr h Nh nc.
+ Cc ti sn c nh tnh hao mn ht nguyn gi m vn cn s dng c;
+ Cc ti sn c nh cha tnh hao mn ht nguyn gi m h hng khng s
dng c.
14
4314,333,4212
4212
(3)
(4)
C TK 214
C TK 466
+ Nu TSC thuc ngun vn kinh doanh
N TK 211
C TK 214
C TK 411
+ Nu TSC tha thuc chng trnh, d n ca cc t chc quc t hoc nc
ngoi ti tr nhng cha bn giao cho pha Vit Nam th ton b gi tr ca TSC
c hch ton vo bn N TK 001"TSC thu ngoi"
+ Nu TSC tha l ca n v khc th phi bo ngay cho n v ca ti sn
bit. Nu khng xc nh c ch ti sn th bo ngay cho n v cp trn v c
quan ti chnh cng cp bit x l. Trong thi gian ch x l, k ton theo di trn
TK 002 "Gi tr tr ti sn nhn gi h".
- TSC pht hin thiu khi kim k
+ Nu TSC thuc ngun ngn sch
N TK 466
N TK 214
C TK 211
Gi tr cn li ca TSC thiu phi thu hi
N TK 3118
C TK 5118
+ Nu TSC thuc ngun vn kinh doanh
N TK 3118
N TK 214
C TK 211
3.2.5. K ton kim k v nh gi li TSCHH
- TSC tng do nh gi li khi c quyt nh ca nh nc
+ Phn nguyn gi: N TK 211: Chnh lch nguyn gi TSC tng
C TK 412: Chnh lch nguyn gi TSC tng
+ Phn hao mn:
N TK 412: Chnh lch hao mn tng
C TK 214: Chnh lch hao mn tng
- TSC gim do nh gi li khi c quyt nh ca nh nc
+ Phn nguyn gi: N TK 412: Chnh lch nguyn gi gim
17
2413
(1)
661,662,635
(3)
111,112,152,153
661,662,635
(2)
331
(4)
3372
(5)
- Tp hp chi ph sa cha ln TSC
(1): Rt d ton v chi cho vic sa cha ln TSC
ng thi ghi: C TK 008,009
(2): Xut qu hoc xut kho chi cho vic sa cha ln
(3): Kt chuyn chi ph sa cha ln TSC hon thnh ghi tng chi ph tng ng
(4): Gi tr khi lng SCL hon thnh phn quyt ton nm trc chuyn sang
nm sau
(5): Trng hp thu ngoi, khi xc nh tng s tin giao cho bn nhn thu
3.6. K ton u t xy dng c bn
3.6.1. K ton ngun kinh ph u t XDCB
18
(2)
(5)
431
(3)
(1): Rt d ton chi u t XDCB v nhp qu tin mt, tin gi. ng thi ghi:
C TK 009
(2): Rt d ton chi d n trc tip mua NVL, CCDC. ng thi ghi: C TK
009
(3): Chuyn cc qu sang ngun kinh ph u t XDCB
(4): Khi cng trnh hon thnh, bn giao TSC, ghi gim ngun kinh ph v ghi
tng ngun kinh ph hnh thnh TSC
(5): Cc khon chi u t XDCB c duyt b tr vo ngun kinh ph XDCB
3.6.2. K ton chi u t XDCB
- K ton u t XDCB phi c theo di ring cho tng cng trnh, hng mc
cng trnh. i vi cc cng trnh, hng mc cng trnh XDCB phi theo di chi tit
theo tng loi chi ph u t cng tc xy dng, cng tc lp t, chi ph u t cho
19
cng tc mua sm thit b u t XDCB v nhng chi ph kin thit c bn khc khi
cng trnh hon thnh phi phn b chi ph kin thit c bn cho tng cng trnh, tng
hng mc cng trnh theo nhng tiu thc ph hp.
- Ti khon:K ton XDCB s dng ti khon 2412 Xy dng c bn d dang.
- Phng php hch ton chi u t XDCB
331
2412
211
(1)
(4a)
111,112,152,153
(2)
441
(3)
ng thi
466
441
(4b)
- Khi hon ng
4311,661
(4)
(2)
22
(1): Tnh lng, tin cng hoc tm tnh thu nhp tng thm cho ngi lao ng
ca n v.
(2): Tnh tin thng cho cng chc, vin chc trong n v
(3): Khi thanh ton lng, thng cho ngi lao ng
(4): Phn nh s thu thu nhp c nhn phi np
- C quan chi tr thu nhp thc hin khu tr tin thu thu nhp c nhn c
hng khon th lao tnh theo t l % trn s thu trc khi np vo NSNN.
N TK 3335
C TK 5118
- Np thu vo NSNN:
N TK 3335
C TK 112
4.6. K ton cc khon trch theo lng
Ti khon: Ti khon 332. Ti khon 332 c 4 ti khon cp 2
Ti khon 3321: Bo him x hi
Ti khon 3322: Bo him y t
Ti khon 3323: Kinh ph cng on
Ti khon 3324: Bo him tht nghip
- Tnh BHXH, BHYT, KPC,BHTN
BHXH
BHYT
BHTN
KPC
Tng
n v
16%
3%
1%
2%
22%
NL
6%
1.5%
1%
0%
8.5%
Tng
22%
4.5%
2%
2% 30.5%
Cthc T l trch x ( Lng ngch, bc + Cc khon ph cp c tnh cht lng)
PP
N TK 661
N TK 661
N TK 661
N TK 661
hch
N TK 334
N TK 334
N TK 334
C TK
ton
C TK 3321
C TK 3322
C TK 3324 3323
Np
N TK 332
tin
C TK 112,461
* Trng hp chi tr cho i tng ngh sinh, au m
- Khi tr tin: N TK 334
C TK 111,112
- Khi phn nh s phi tr v BHXH cho cng chc, vin chc ti n v:
N TK 3321
C TK 334
23
24
25
(1): ..........................................................................................
(2): ...........................................................................................
(3): .............................................................................................
(4): Quyt ton cha c duyt, kt chuyn kinh ph nm nay sang nm trc
(5): Sang nm sau, quyt ton c duyt
5.1.2. K ton cc khon thu ph, l ph v thu s nghip
K ton thu s nghip s dng ti khon 511. Ti khon ny c 3 ti khon cp 2
Ti khon 5111: Thu ph, l ph
Ti khon 5118: Thu s nghip v thu khc
5.1.2.3. Phng php hch ton
333,342
511
(3)
111,112
(1)
4612
3335
(4)
(2)
111,112
(5)
(1):............................................................................................................................
(2):.............................................................................................................................
(3): ............................................................................................................................
(4):.............................................................................................................................
(5):.............................................................................................................................
5.1.3. K ton chi hot ng
5.1.3.1. Quy nh v k ton chi hot ng
Cc khon chi hot ng gm c 2 loi: Chi thng xuyn v chi khng thng
xuyn
- Chi hot ng thng xuyn
+ Chi thanh ton c nhn
+ Chi nghip v chuyn mn
+ Chi mua sm sa cha
+ Chi khc
26
6611
(2)
(5)
4611
(6)
466
(3)
337
(4)
(1): ....................................................................................................................
(2): ....................................................................................................................
(3): .....................................................................................................................
(4): ....................................................................................................................
(5): ....................................................................................................................
27
(6): .......................................................................................................................
Lu : Ti khon 004 Chnh lch thu, chi hot ng thng xuyn: Ti khon ny dng
phn nh s chnh lch thu, chi ca hot ng thng xuyn ca cc c quan hnh chnh, n v
s nghip cng lp v vic x l s chnh lch .
* Phng php hch ton k ton mt s nghip v kinh t ch yu
- Trong nm, cn c vo s tng thu, tit kim chi, k ton tm xc nh s chnh lch thu ln
hn chi ca hot ng thng xuyn, ghi:
N TK 004 Chnh lch thu, chi hot ng thng xuyn
- Trong nm, khi n v tm trch qu v chi tr thu nhp tng thm t s chnh lch thu ln
hn chi ca hot ng thng xuyn, ghi:
N TK 661- Chi hot ng
C TK 431- Cc qu.
C TK 334- Phi tr cng chc, vin chc
ng thi ghi C TK 004 Chnh lch thu, chi hot ng thng xuyn.
* Chi ph qun l chung
Ti khon 642 Chi ph qun l chung: Ti khon ny dng phn nh cc khon chi
ph qun l chung lin quan n cc hot ng nh hnh chnh s nghip, hot ng sn xut, kinh
doanh v cc hot ng khc.
- Ti khon 642 ch s dng cc n v c pht sinh cc khon chi ph qun l chung lin
quan n cc hot ng HCSN, hot ng SXKD v cc hot ng khc m khi pht sinh chi ph
khng th xc nh c th, r rng cho tng i tng s dng nn khng hch ton ngay vo cc
i tng chu chi ph;
- Khi pht sinh chi ph qun l chung cha xc nh c cho tng i tng s dng, ghi:
N TK 642- Chi ph qun l chung
C cc TK lin quan.
- Cui k k ton, cn c vo Bng phn b chi ph qun l chung tnh ton kt chuyn v
phn b chi ph qun l chung vo cc ti khon tp hp chi ph c lin quan theo tiu thc ph
hp, ghi:
N TK 635,661,662,241
C TK 642- Chi ph qun l chung
28
155
(6)
334
(2)
152,153
(3)
214,4314
(4)
(1): Tp hp cc chi ph chi trc tip bng tin: Chi ph qun l chung, chi ph bn hng v cc
chi ph mua ngoi khc,...
(2): Chi ph tin lng, tin thng
(3): Xut nguyn vt liu, cng c dng c ra s dng. Nu xut cng c dng c lu bn th
ng thi ghi: N TK 005
(4): Chi ph khu hao TSC thuc ngun vn kinh doanh hoc TSC c ngun gc kinh ph
dng cho hot ng SXKD
(5): NVL s dng khng ht nhp li kho
(6): Nhp kho sn phm hon thnh
6.1.3. K ton tiu th sn phm
155,631
531
111,112,311
(1a)
(1b)
3331
(1a): Ghi nhn gi vn
(1b): Ghi nhn doanh thu
6.2. K ton cc khon u t ti chnh
6.2.1. Mt s quy nh v k ton u t ti chnh
30
4212
(3)
4212
(2a)
(2b)
31