MAÙY CASIO fx- 570ES

HÖÔÙNG DAÃN SÖÛ DUÏNG

MÔÛ ÑAÀU
Kí hieäu MATH chæ ñònh daïng toaùn
Kí hieäu LINE chæ ñònh daïng doøng ôû phaàn nhaäp , xuaát
Caùc phím aán ñöôïc ñaët trong oâ vuoâng
Kí hieäu SHIFT , ALPHA chæ raèng phím naøy ñöôïc aán tröôùc phím chöùc
naêng
Ví duï :

SIN laø chöùc naêng chính , aán tröïc tieáp

sin −1 maøu vaøng , aán sau SHIFT
D maøu ñoû aán sau ALPHA
Phím maøu tím ( nhö i ) aán tröïc tieáp trong chöông trình ñaõ goïi
( nhö CMPLX)
Phím maøu xanh luïc ( nhö HEX ) aán tröïc tieáp trong chöông trình ñaõ goïi (
nhö laø BASE –N )

Caùc chöõ trong ngoaëc sau phím aán duøng ñeå giaûi thích yù nghóa cuûa phím
Ví duï : SHIFT SIN ( sin −1 ) 1 =
( sin )
−1
: coù yù nghóa laø aán SHIFT SIN ñeå goïi chöùc naêng sin −1 (
arcsin )
Khi menu hieän leân , muoán choïn chöùc naêng naøo thì ta aán soá ghi tröôùc chöùc
naêng aáy .
Ví duï : Trong menu SETUP
( goïi baèng phím SHIFT SETUP )
AÁn 3 ñeå choïn Deg hoaëc aán 2 ñeå choïn daïng doøng khi nhaäp , xuaát .
Neáu aán tieáp phím ta ñöôïc trang menu keá
Hai phím , laøm hieän caùc trang menu cuøng loaïi . Hoaït ñoäng cuûa
con troû ñöôïc chæ ra bôûi , , , .

1
 Höôùng daãn naøy chæ duøng muïc ñích minh hoïa , ñoâi khi coù
khaùc ñoái vôùi töøng maùy treân thöïc teá .
Noäi dung naøy coù theå thay ñoåi maø khoâng caàn baùo tröôùc .
Trong baát kyø tröôøng hôïp naøo coâng ty CASIO seõ khoâng chòu traùch nhieäm
vôùi ai veà nhöõng toån thaát phaùt sinh bôûi vieäc mua hoaëc söû duïng saûn phaåm
vaø taøi lieäu naøy . Vaø hôn theá nöõa , coâng ty CASIO seõ khoâng chòu traùch
nhieäm veà baát kyø khieáu naïi gì ñoái vôùi vieäc söû duïng taøi lieäu naøy bôûi moät
beân khaùc .
Söû duïng baûn phuï luïc rôøi
Khi thaáy coù ghi chuù Phuï luïc thì phaûi xem theâm ôû baûng phuï
luïc keøm höôùng daãn naøy
Ví duï khi thaáy “ # 021 >” thì tra cöùu ôû muïc # 021 cuûa phuï
luïc
Deg : Chæ ñôn vò ño goùc laø ñoä
Rad : Chæ ñôn vò ño goùc laø radian

CAØI ÑAËT BAN ÑAÀU

Phaûi thöïc hieän thao taùc sau ñeå caøi ban ñaàu ( maëc ñònh) cho maùy
Phaûi aán nhö sau ñeå xoaù taát caû döõ lieäu nhôù hieän haønh .
SHIFT 9 ( CLR) 3 (ALL) = ( Yes )
Xem theâm phaàn caøi ñaët maùy ban ñaàu veà MODE ( phaàn sau )
Xem theâm veà soá nhôù ( phaàn sau )

GIÖÕ AN TOAØN CHO MAÙY

Phaûi ñoïc caùc ñieàu naøy tröôùc khi söû duïng maùy vaø giöõ laïi ñeå
nghieân cöùu veà sau

! Caån thaän

Daáu hieäu naøy thoâng baùo coù theå gaây toån thöông hoaëc hoûng
maùy neáu khoâng chuù yù

Pin
• Sau khi thaùo pin ra khoûi maùy , haõy caát vaøo nôi an toaøn , xa taàm

2
 tay treû em ñeåø traùnh treû em nuoát phaûi
• Neáu treû em baát ngôø nuoát phaûi pin , haõy ñöa ngay ñeán baùc só .
• Khoâng ñöôïc xaïc pin laïi , haõy laáy pin ra khi bò yeáu . Khoâng
ñöôïc boû pin vaøo choã noùng hay ñoát pin .
• Söû duïng pin khoâng ñuùng caùch deã roø ræ vaø hö hoûng caùc vaät ñeå
gaàn , coù theå gaây hoûa hoaïn hay thöông tích .
• Luoân ñaët pin ñuùng cöïc khi laép vaøo maùy
• Chæ söû duïng ñuùng loaïi pin ghi trong höôùng daãn

Huûy maùy tính

Khoâng ñöôïc huûy maùy tính baèng caùch ñoát boû vì khi laøm theá moät
soá linh kieän coù theâ gaây noå moät caùch baát ngôø taïo ruûi ro hoûa hoaïn
vaø thöông tích .

CAÅN THAÄN KHI SÖÛ DUÏNG

• Luoân aán phím ON khi söû duïng maùy .
• Thaäm chí khi maùy vaãn hoaït ñoäng bình thöôøng , haõy neân thay
pin ít nhaát 2 naêm moät laàn .
Pin cheát coù theå roø ræ gaây hö hoûng vaø tính toaùn sai . Khoâng ñöôïc
ñeå pin heát naêng löôïng trong maùy .
• Pin keøm theo maùy coù theå bò giaûm naêng löôïng trong quaù trình vaän
chuyeån vaø baûo quaûn . Vì theá neân thay pin sôùm hôn tuoåi thoï pin .
• Pin yeáu coù theå laøm cho noäi dung boä nhôù bò hoûng hoaëc hoaøn toaøn bò maát
ñi . Haõy luoân giöõ soá lieäu quan troïng baèng vaên baûn
• Traùnh söû duïng vaø ñeå maùy trong moâi tröôøng nhieät ñoä thaùi quaù.
Nhieät ñoä quaù thaáp coù theå gaây neân chaäm hieån thò hay hoaøn toaøn khoâng hieån
thò vaø laøm giaûm tuoåi thoï cuûa pin . Traùnh ñeå maùy tieáp xuùc tröïc tieáp vôùi aùnh
saùng maët trôøi , gaàn cöûa soå , loø söôûi hay baát cöù nôi naøo nhieät ñoä cao . Ñoä
noùng coù theå gaây bieán maøu , bieán daïng voû maùy vaø hö hoûng caùc maïch ñieän töû
beân trong .
• Traùnh söû duïng vaø caát maùy ôû nhöõng nôi coù ñoä aåm cao vaø buïi baëm . Caån thaän
khoâng ñöôïc ñeå maùy bò nöôùc rôi vaøo hay ñaët ôû nôi coù ñoä aåm cao vaø buïi baëm .
Nhöõng ñieàu kieän nhö vaäy coù theå gaây hö hoûng maïnh ñieän beân trong .
• Khoâng ñöôïc laøm rôi maùy hay taùc ñoäng maïnh vaøo maùy .
• Khoâng ñöôïc vaën hay beû cong maùy . Traùnh boû maùy vaøo tuùi quaàn hay nhöõng
nôi chaät choäi cuûa quaàn aùo vì noù coù theå laøm vaën vaø cong maùy .
• Khoâng ñöôïc thaùo thöû maùy ra .
• Khoâng ñöôïc aán phím baèng ñaàu buùt bi hay vaät nhoïn .
• Duøng vaûi meàm , khoâ ñeå lau saïch beân ngoaøi maùy .Neáu maùy bò dô , lau saïch
baèng vaûi hôi aåm vôùi moät ít boät giaët trung tính . Vaét thaät raùo tröôùc khi lau

3
 saïch .Khoâng ñöôïc söû duïng chaát pha sôn , ben zen hay caùc trôï chaát deã bay
hôi ñeå laøm saïch maùy . Neáu laøm nhö vaäy seõ maát ñi lôùp in vaø coù theå laøm hoûng
voû maùy .

TRÖÔÙC KHI SÖÛ DUÏNG MAÙY TÍNH

Môû naép maùy
Laät maùy laïi (phía löng leân treân : thaáy roõ ñöôïc saùu loã ñinh oác )
duøng ngoùn tay caùi ñaåy maùy leân ñeå laáy naép ra
Ñeå maët phím quay leân , ñaët naép phía döôùi vaø ñaåy leân cho saùt laïi.

Môû vaø taét maùy

AÁn ON ñeå môû maùy
AÁn SHIFT AC ( OFF ) ñeå taét maùy
Chænh ñoä töông phaûn
AÁn SHIFT MODE ( SETUP ) 6 ( CONT )
Maøn hình chænh ñoä töông phaûn hieän leân . Duøng phím ,
ñeå chænh ñoä saùng toái . Khi ñaït möùc ñoä vöøa yù thì aán AC

Cuõng coù theå chænh ñoä töông phaûn baèng , khi menu MODE hieän leân
Ghi chuù : Khi chænh ñoä töông phaûn maø khoâng thaáy hieäu öùng treân maøn hình laø
pin ñaõ yeáu , haõy thay pin ngay .
Maøn hình hieån thò
Maøn hình LCD coù 31 × 96 ñieåm ñeå hieän caùc kí hieäu .
Kí hieäu hieån thò
Ví duï :
CMPLX D

4
 Kí hieäu YÙ nghóa
S Vöøa aán phím SHIFT .
Neáu aán tieáp moät phím khaùc nöõa kí hieäu naøy laën
A Vöøa aán phím ALPHA .
Neáu aán tieáp moät phím khaùc nöõa kí hieäu naøy laën
M Coù soá nhôù M ñöôïc duøng
STO Vöøa aán SHIFT STO ( chuaån bò nhaäp giaù trò vaøo teân
bieán )
RCL Vöøa aán phím RCL ( chuaån bò goïi giaù trò ñaõ gaùn tröôùc)
STAT Ñang ôû mode thoáng keâ STAT
CMPLX Ñang ôû mode soá phöùc
MAT Ñang ôû mode ma traän
VCT Ñang ôû mode vectô
D Maëc ñònh ñôn vò ño goùc laø ñoä
R Maëc ñònh ñôn vò ño goùc laø radian
G Maëc ñònh ñôn vò ño goùc laø grad
FIX Coù choïn soá chöõ soá leû thaäp phaân
SCI Coù choïn soá chöõ soá hieän leân ôû daïng thaäp phaân
Math Ñang ôû daïng math
, Coù doøng döõ lieäu ôû höôùng ñang chæ
Disp Coøn keát quaû tieáp theo

Ghi chuù :
Vôùi vaøi baøi toaùn phöùc taïp , keát quaû hieän chaäm , trong khi chôø ñôïi pheùp tính
ñang thöïc hieän , maøn hình khoâng hieän gì

MODE TÍNH TOAÙN VAØ CAØI ÑAËT MAÙY

Mode tính toaùn

Yeâu caàu Mode choïn

Tính toaùn chung COMP
Toaùn soá phöùc CMPLX
Thoáng keâ vaø hoài quy STAT
Heä ñeám cô soá N BASE – N
Giaûi phöông trình EQN
Ma traän MATRIX
Laäp baûng soá theo bieåu thöùc TABLE
Toaùn vecto VECTOR

5
Caùch choïn mode
(1) AÁn MODE ñeå hieän menu

1 : COMP 2 : CMPLX
3 : STAT 4 : BASE –N
5 : EQN 6 : MATRIX
7 : TABLE 8 : VECTOR

(2) AÁn soá töông öùng tröôùc teân mode muoán choïn
Ví duï : ñeå choïn mode CMPLX , aán 2
Caøi ñaët maùy :
AÁn SHIFT MODE ( SETUP) ñeå hieän menu caøi ñaët cho tính toaùn vaø
hieån thò . Maøn hình goàm hai trang , chuyeån nhau baèng
1 : MthIO 2 : LineIO
3 : Deg 4 : Rad
5 : Gra 6 : Fix
7 : Sci 8 : Norm

Δ ∇

1 : ab/c 2 : d/c
3 : CMPLX 4 : STAT
5 : Disp 6 : CONT

( Xem theâm phaàn chænh ñoä töông phaûn khi duøng CONT )
Xaùc ñònh daïng nhaäp / xuaát

Daïng AÁn
Math SHIFT MODE 1 ( MthIO)
Linear SHIFT MODE 2 (LineIO)
- ÔÛ daïng Math , phaân soá , soá voâ tæ vaø caùc bieåu thöùc ñöôïc ghi gioáng
saùch giaùo khoa
- ÔÛ daïng Linear , phaân soá vaø caùc bieåu thöùc ñöôïc ghi chung moät doøng

D Math
4 2
+
5 3

6
 22
15
Daïng Math

4f 5+2 f 3
22f15

Daïng Linear

Xaùc ñònh ñôn vò ño goùc

Ñôn vò choïn AÁn

Ñoä MODE MODE 3 (Deg)
Radian MODE MODE 4(Rad)
Grad MODE MODE 5 (Gra)

π
Goùc 90° = goùc = goùc 100 grad
2
Xaùc ñònh daïng soá hieän thò

Daïng soá hieån thò AÁn

Coù aán ñònh soá chöõ soá leû thaäp phaân SHIFT MODE 6 (Fix) 0 – 9
Coù aán ñònh soá chöõ soá hieån thò SHIFT MODE 7 (Sci) 0 – 9
Daïng thöôøng SHIFT MODE 8(Norm)
(Norm1) hay 2 (Norm 2)

Ví duï hieån thò keát quaû

• Fix : Xaùc ñònh tieáp töø 1 ñeán 9 ñeå aán ñònh soá chöõ soá ôû phaàn leû thaäp phaân . Keát
quaû hieån thò ñöôïc ghi troøn ôû soá cuoái
Ví duï : 100 ÷ 7 = 14.286 (Fix3)
14.29 (Fix2)

• Sci : Xaùc ñònh tieáp töø 1 ñeán 10 ñeå aán ñònh soá chöõ soá hieän leân . Keát quaû hieån thò
ghi troøn ôû soá cuoái
Ví duï : 1÷ 7 = 1.4286 × 10−1 (Sci 5)
1.429 × 10−1 (Sci 4)
• Norm : Coù hai daïng ( Norm1 , Norm 2 ) ghi soá x ôû daïng thöôøng trong giôùi haïn
aán ñònh , ngoaøi giôùi haïn thì ghi thaønh a × 10n

7
Norm 1 :
10−2 ≤ x < 1010

Norm 2 :
10−9 ≤ x < 1010
Ví duï : 1÷200 = 5× 10−3 (Norm1 )
0.05 (Norm 2)

Xaùc ñònh hieån thò phaân soá vaø hoãn soá

Daïng soá hieån thò AÁn

Daïng hoãn soá SHIFT MODE 1 (ab/c)
Daïng phaân soá SHIFT MODE 2 (d/ci)

Xaùc ñònh daïng hieån thò soá phöùc

Daïng soá hieån thò AÁn

Daïng Ñeà-caùc SHIFT MODE 3 (CMPLX) 1 (a+bi)
Daïng toïa ñoä cöïc SHIFT MODE 3 (CMPLX) 2 (r ∠ θ

Xaùc ñònh daïng hieån thò baûng thoáng keâ

Thao taùc sau laøm hieän hay maát coät taàn soá
Daïng hieån thò AÁn
Hieän coät taàn soá SHIFT MODE 4 (STAT) 1 (ON)
AÅn coät taàn soá SHIFT MODE 4 (STAT) 2 (OFF)

Xaùc ñònh daïng hieån thò daáu caùch phaàn leû soá thaäp phaân

Daïng hieån thò AÁn

Daáu chaám (Dot) SHIFT MODE 5 (Disp) 1 (Dot)
Daáu phaåy (Comma) SHIFT MODE 5 (Disp) 2 (Comma)
Söï xaùc ñònh naøy chæ coù taùc duïng ôû doøng keát quaû . Khi nhaäp vaãn phaûi duøng daáu
chaám ( • ) ñeå ngaên caùch phaàn nguyeân vaø phaàn leû thaäp phaân .
Caøi ñaët ban ñaàu
Thöïc hieän thao taùc sau ñeå laäp caøi ñaët ban ñaàu
SHIFT 9 ( CLR) 1 (SETUP) = (Yes)
Chi tieát caøi ñaët Traïng thaùi ban ñaàu
Mode COMP
Daïng xuaát/nhaäp MathIO

8
Ñôn vò goùc Ñoä
Hieån thò soá Norm 1
Hieån thò phaân soá d/c
Daïng soá phöùc a+bi
Hieån thò thoáng keâ OFF
Daáu caùch phaàn leû thaäp phaân Dot (•)
• Muoán boû qua caøi ñaët , aán AC ( Cancel) vaø =

NHAÄP BIEÅU THÖÙC VAØ GIAÙ TRÒ

Nhaäp bieåu thöùc tính theo ñònh daïng chuaån
Maùy cho pheùp nhaäp bieåu thöùc tính nhö ghi treân giaáy roài aán = ñeå thöïc hieän . Maùy
töï ñoäng thöïc hieän theo thöù töï öu tieân cuûa caùc pheùp coäng , tröø , nhaân , chia , haøm
soá vaø daáu ngoaëc .
Ví duï : 2 (5+4)-2×(-3 ) =
LINE

2 ( 5 + 4 ) - 2 (5+4)-2×(-3 )
2 × (-) 3 = 24

Nhaäp haøm coù daáu ngoaëc

Khi nhaäp caùc haøm sau thì coù daáu môû ngoaëc töï ñoäng ñi keøm . Khi nhaäp bieán xong
ta phaûi ñoùng ngoaëc

sin( , cos( , tan( , sin −1 ( , cos −1 ( , tan −1 ( , sinh( , cosh( , tanh( ,

sinh −1 ( , cosh −1 ( , tanh −1 ( , log( , ln( , e^( , 10^( , ( , 3
( ,
Abs( , Pol( , Rec( , ∫( , d/dx( , ∑( , P( , Q( , R( , arg( , Conjg( ,
Not( , Neg( , det( , Trn( , Rnd( .

Ví duï : sin 30 =
LINE
D
AÁn sin 30 ) =
sin(30)
0.5

Ghi chuù : thao taùc naøy coù khaùc trong daïng Math ( xem nhaäp trong daïng Math)
Boû qua daáu nhaân
Ta coù theå boû qua ( khoûi aán ) daáu nhaân (× ) trong caùc tröôøng hôïp sau
• Tröôùc daáu môû ngoaëc : 2×(5+4) chæ ghi 2(5+4) . . .
• Tröôùc haøm coù môû ngoaëc : 2× sin(30) chæ ghi 2sin(30) . . .

9
• Tröôùc kí hieäu môû ñaàu (goàm caû daáu soá aâm) : 2 × h123 chæ ghi 2h123
• Tröôùc teân bieán , haèng hay soá ngaãu nhieân : 2×A , 2× π . . . chæ ghi 2A , 2 π . . .
Ghi chuù quan troïng : Maùy ES khoâng daønh öu tieân cho pheùp nhaân taét neân neáu ghi
3÷2A thì maùy hieåu laø 3÷2 ×A vaø thöïc hieän töø traùi sang phaûi ( khaùc vôùi moät soá hoï
maùy khaùc)
Ví duï : Ghi 3÷2 π thì maùy ES hieåu
3
3÷2× π = π = 4.71238898
2
Daáu ñoùng ngoaëc cuoái cuøng cuûa bieåu thöùc
Moät hay nhieàu daáu ñoùng ngoaëc cuoái cuøng ( seõ aán = tieáp theo) coù theå boû qua
(khoûi aán).
Hieän bieåu thöùc daøi
Maùy coù theå hieån thò toái ña 14 kí töï . Khi nhaäp kí töï thöù 15 thì bieåu thöùc bò ñaåy qua
traùi vaø coù daáu hieän leân beân traùi ( chöùng toû beân traùi coøn coù kí töï ) . Khi ñöa con
troû veà traùi neáu laøm khuaát kí töï beân phaûi thì beân phaûi coù hieän daáu .
Soá löôïng kí töï nhaäp (Byte)
• Ta coù theå nhaäp toái ña 99 byte cho bieåu thöùc ñôn . Cô baûn moãi phím laø moät byte ,
moãi haøm goàm hai phím aán nhö sin −1 ( ( aán SHIFT SIN ) laø moät byte . Trong
daïng Math moãi maãu ghi söû duïng hôn 1 byte ( xem theâm phaàn nhaäp daïng Math ).
• Thoâng thöôøng con troû laø vaïch ñöùng hay ngang nhaáp nhaùy ôû doøng bieåu thöùc . Khi
coøn 10 kí töï trôû xuoáng thì con troû chuyeån thaønh hình vuoâng ñeå baùo cho bieát . Gaëp
daáu hieäu baùo naøy cuûa con troû hay keát thuùc nhaäp taïi ñieåm thích hôïp vaø aán = .
Chænh söûa bieåu thöùc
Nhìn vaøo bieåu thöùc nhaäp , neáu thaáy sai ta coù theå chænh söûa baèng caùch ghi cheøn
hay ghi ñeø
Ghi cheøn hay ñeø khi nhaäp
ÔÛ cheá ñoä ghi cheøn , kí töï môùi ñöôïc cheøn beân traùi con troû , ôû cheá ñoä ñeø, kí töï môùi
aán seõ thay theá kí töï taïi con troû. Maëc ñònh laø cheá ñoâ cheøn , ta coù theå ñoåi sang cheá
ñoä ñeø neáu caàn .
• ÔÛ cheá ñoä cheøn con troû döïng ñöùng ( | ) , ôû cheá ñoä ñeø con troû naèm ngang ( − ).
• Maëc ñònh ban ñaàu ôû Linear laø cheá ñoä cheøn , ta coù theå thay ñoåi baèng caùch aán
SHIFT DEL ( INS).
• Trong daïng Math , ta chæ coù theå ôû cheá ñoä cheøn , aán SHIFT DEL
(INS) cuõng khoâng sang ñöôïc cheá ñoä ñeø ( Xem theâm phaàn giaù trò cuûa haøm ) .
• Maùy töï ñoäng thay ñoåi sang cheá ñoäï cheøn khi ta thay ñoåi daïng
xuaát /nhaäp töø Linear sang Math .
Thay ñoåi kí töï vaø haøm vöøa nhaäp
Ví duï : chænh söûa töø 369 × 13 thaønh 369 × 12
LINE
369 × 13 D

369 × 13|

10
 DEL D

369 × 1|

D
2
369 × 12|
Xoùa kí töï vaø haøm khi nhaäp
Ví duï : chænh söûa töø 369 × ×12 thaønh 369 × 12
LINE cheá ñoä ñeø
369 × × 12 D

369 ×× 12|_

369 × ×|12
D
DEL
369 × 12

cheá ñoä ñeø:

D

369 × × 12
369 ×× 12_

369 ×× 12
D
DEL
369 × 12
Chænh pheùp tính
Ví duï : chænh söûa töø cos(60) thaønh sin(60)
LINE cheá ñoä cheønø
D

cos 60 ) cos(60)|
D
DEL
60)
D
sin
sin(60)_

cheá ñoä ñeø:

11
 cos 60 ) D

cos(60)|

cos(60)
D
sin
sin(60)

Nhaäp cheøn vaøo pheùp tính

Duøng cheá ñoä cheøn cho thao taùc naøy. Duøng phím hay
ñöa con troû ñeán nôi caàn cheøn roài aán kyù töï muoán cheøn.
Hieån thò choã sai
Khi aán = maø thaáy maùy baùo loãi , aán , con troû seõ hieän ngay
choã coù loãi , ta chænh söûa ngay
Ví duï : Khi ñònh aán 14 ÷10×2 = maø laïi aán sai 14 ÷0×2 =
Thao taùc naøy trong cheá ñoä cheøn nhö sau
LINE
D

14 ÷ 0× 2 = Math ERROR

[AC] : Cancel

[] [] : Goto

D
AÁn hay 14 ÷ 0 | × 2

↑ choã coù loãi

D

14 ÷ 1| 0× 2
1
D
=
14 ÷ 10× 2

2.8

Neáu aán AC thì pheùp toaùn bò xoùa

Nhaäp ôû daïng Math
Khi nhaäp ôû daïng Math , ta coù theå cho nhaäp vaø hieån thò phaân soá vaø moät vaøi haøm
soá gioáng nhö trong saùch .

Ghi chuù :

12
• Vaøi bieåu thöùc hay kí hieäu coâng thöùc lôùn hôn moät doøng . Chieàu cao toái ña coù theå
ñeán hai maøn hình (31 ñieåm× 2) . Vöôït quaù giôùi haïn naøy , khoâng nhaäp ñöôïc
• Coù theå gheùp haøm vaø daáu ngoaëc ñôn vaøo . Neáu gheùp haøm vaø ngoaëc ñôn quaù
nhieàu thì maùy khoâng thöïc hieän ñöôïc , gaëp tröôøng hôïp naøy phaûi chia pheùp tính
thaønh caùc phaàn nhoû ñeå tính rieâng .

Nhaäp haøm soá vaø kí hieäu trong daïng Math

• Coät Byte cho bieát soá byte söû duïng trong boä nhôù

Haøm hoaëc kí hieäu Phím aán Byte

Phaân soá 9
à

Hoãn soá

Log a b
JN
SHIFT
logŸ ƒ
ƒ
à
ƒ
à
ƒ
ƒ
13

10^x
e^x
H
!! !H
SHIFT
L L log 10 à 4
4

!J !
!
SHIFT ln eà
Caên baäc hai
Caên baäc ba
Bình phöông , laäp phöông
SHIFT
x 2
à

IM
,
N SHIFT
à

X 2
3

X 3
à
4
9
4
Nghòch ñaûo 5

!!N
- 1
X
Luõy thöøa
Caên soá
Tích phaân
xà
J
à àJ N
SHIFT
ƒ
à
xà
à
ƒ
4
9
8
ƒ
Giaù trò ñaïo haøm
ijkâ y 6
ƒ d

z{
SHIFT à à
ƒ dx

∑ 8
ƒ
Toaùn SHIFT log à ƒ à
ƒ = ƒ

Giaù trò tuyeät ñoái SHIFT hyp (Abs) 4

Ngoaëc ñôn ( hoaëc ) 1

Caùc ví duï nhaäp ôû daïng Math

• Nhöõng thao taùc sau ñöôïc duøng trong daïng Math
• Phaûi chuù yù ñeán vuøng aûnh höôûng (do kích thöôùc) cuûa con troû hieån thò treân maøn
hình khi nhaäp döõ lieäu trong daïng Math
Ví duï 1 : Nhaäp 23 +1
MATH
2 3 È D Math

13
 2 xà 3
D Math
+ 1
23 + 1

Ví duï 2 : Nhaäp 1+ 2 + 3
MATH

1 +
!!
à 2
1 +
!!È
2
! D Math

+ 3
1 +
!! ÉD

2 + 3
Math

2
⎛ 2⎞
Ví duï 3 : Nhaäp ⎜1 + ⎟ × 2 =
⎝ 5⎠
MATH

J 1 +
à
ƒ
2
x2 ´
ô 5
2
@

=
N JN 1 +
D
2
5
2
Math
´ 2
98
25

• Khi aán = vaø nhaän keát quaû trong daïng Math , moät phaàn cuûa bieåu thöùc khi
nhaäp vaøo coù theå bò che khuaát nhö trong maøn hình hieån thò ôû ví duï 3 . Neáu caàn xem
laïi bieåu thöùc ñaõ nhaäp vaøo , aán AC vaø sau ñoù aán
Theâm kí hieäu vaøo bieåu thöùc tính
Trong daïng Math , coù theå ñöa moät bieåu thöùc ñaõ nhaäp
(kí hieäu ,bieåu thöùc coù daáu ngoaëc ..v. v..) vaøo trong moät haøm
Ví duï : Ñöa (2+3) cuûa bieåu thöùc 1+ (2+3) + 4 vaøo trong

MATH
D Math

Di chuyeån con troû ñeán ñaây ⎯⎯

→ 1 + (2 + 3) + 4

D Math

SHIFT DEL (INS) 1+(2+3)+4

AÁn
!!
xem hình daïng con troû thay ñoåi ôû ñaây

à
↑

∑
-
D Math

14
 (nhoùm (2+3) ñöôïc ñöa vaøo daáu )
• Neáu con troû ñang ôû beân traùi cuûa moät giaù trò ñaëc bieät hay phaân soá (coù daáu môû
ngoaëc ) thì caû khoái naøy bò ñöa vaøo haøm ñöôïc duøng .
• Neáu con troû ôû beân traùi cuûa moät haøm thì haøm naøy bò ñöa vaøo haøm ñöôïc duøng .
• Caùc ví duï sau cho bieát moät soá haøm cuõng duøng ñöôïc thao taùc treân vôùi caùch aán
phím lieân heä.
Bieåu thöùc goác 1 + (2 + 3) + 4
Haøm
Phaân soá
ÈHL
Phím aán
à
Bieåu thöùc taïo môùi
2 + 3

loga b
Caên soá SHIFT
!!
J N HL
logð
ƒ

ÈÈ
!
!!H
H
!
!!! L
L x
ñ
à à
ƒ
1 +

1 + log
1 +
ƒ
ƒ

2 + 3
+ 4

2 + 3
+ 4
+ 4

Bieåu thöùc goác 1 + ( X + 3) + 4

Haøm
Tích phaân à J N àH
Phím aán
ýH Lƒ
Bieåu thöùc taïo môùi
ƒ

à jiâzy âHÈ ÈH LL
à 1 + X + 3 dx + 4
ƒ ƒ

k { H LL
Ñaïo haøm
ƒ d d
SHIFT à ð 1 + X + 3 x= ƒ
ƒ dx dx
ƒ
Toaùn ∑
ƒ
SHIFT logð ƒ à 1 + X + 3 + 4
ƒ=ƒ x= ƒ

SHIFT log
SHIFT à
H L
!!J!!N HL
10à
3
H L à
!
!
Caùch theâm naøy cuõng duøng ñöôïc cho caùc haøm sau
, SHIFT ln
, SHIFT hyp
eà
Abs
, à , xà ,

HIEÅN THÒ KEÁT QUAÛ ÔÛ CAÙC DAÏNG , 2 , ... π

(DAÏNG SOÁ VOÂ TÆ)
Khi nhaäp/xuaát trong daïng MathIO thì ta coù theå nhaän ñöôïc keát quaû ôû daïng nhö
π vaø 2 (soá voâ tæ)
• AÁn = ñeå nhaän keát quaû daïng soá voâ tæ
• AÁn SHIFT = ñeå nhaän keát quaû daïng soá thaäp phaân
Ghi chuù
• Khi nhaäp/xuaát trong daïng LineIO pheùp toaùn luoân cho keát quaû
thaäp phaân duø aán = hay SHIFT =
• Ñieàu kieän hieån thò daïng π
(goàm caû soá voâ tæ) gioáng nhö vieäc chuyeån ñoåi
S ⇔ D (xem theâm phaàn chuyeån S ⇔ D)
Ví duï 1 : 2+ 8 =3 2
MATH

15
1
2
!! !!
à 2 @ + à 8 =
!! !! !!
2 +
D
8
Math

!! !!
3 2

à 2 @ + à 8 SHIFT = !! !!2 +
D

8
4.242640687
Math

3
Ví duï 2 : sin(60) =
2
MATH

sin 60 =
sin(60
D Math

!!
2
3

MATH
−1
1
Ví duï 3 : sin −1 (0.5) = π
6

SHIFT sin ( sin ) 0 . 5 =

sin- 1
H
D
0.5
Math

1
6
p

• Caùc pheùp tính daïng (bao goàm soá voâ tæ) duøng ñöôïc cho
a. Pheùp tính soá hoïc vôùi kí hieäu ( ), x 2 , x 3 , x −1 .
b. Haøm löôïng giaùc
c. Tính suaát cuûa soá phöùc
d. Soá phöùc daïng cöïc ( r ∠ θ )

Nhöõng daïng sau luoân cho keát quaû daïng caên

Ñôn vò goùc Gia ùtrò nhaäp Giôùi haïn

Ñoä Boäi soá cuûa 15° x < 9 × 109
Rad π x < 20π
Boäi soá cuûa
12
Gra 50 x < 10000
Boäi soá cuûa
3

16
Khaùc vôùi aán ñònh naøy keát quaû seõ hieän baèng soá thaäp phaân
Phaïm vi pheùp tính daïng
Ghi chuù Trong tính toaùn soá phöùc (CMPLX) , caùc ñieàu kieän sau ñöôïc aùp duïng cho phaàn thöïc vaø
phaàn aûo .
Keát quaû daïng chæ ñöôïc hai soá haïng ( moät soá nguyeân cuõng ñöôïc tính laø
a b d e
moät soá haïng ) vaø goàm caùc daïng sau : ± a b , ± d ± a b , ± ±
c f
Moãi heä soá phaûi naèm trong phaïm vi quy ñònh sau:
1 ≤ a < 100 , 1 < b < 1000 , 1 ≤ c < 100
0 ≤ d < 100 , 0 ≤ e < 1000 , 1 ≤ f < 100
Ví duï
2 3×4 = 8 3 Daïng
35 2 × 3 = 148.492424 Daïng thaäp phaân
(= 105 2)

150 2 Daïng thaäp phaân

= 8.485281374
25

2 × (3 − 2 5) = 6 − 4 5 Daïng

23 × (5 − 2 3) = 35.32566285 Daïng thaäp phaân

( = 115 − 46 3)

10 2 + 15 × 3 3 = 45 3 + 10 2 Daïng

15 × (10 2 + 3 3) = 290.2743207 Daïng thaäp phaân

( = 4 3 + 150 2)

2 + 3+ 8 = 3+3 2 Daïng

2 + 3 + 6 = 5.595754113 Daïng thaäp phaân

Phaàn gaïch döôùi chæ choã ñaõ gaây ra keát quaû daïng thaäp phaân .
Nhöõng lí do ñaõ laøm cho keát quaû hieån thò ôû daïng thaäp phaân
- Giaù trò vöôït quaù phaïm vi cho pheùp .
- Nhieàu hôn hai soá haïng trong keát quaû.
• Keát quaû tính hieån thò ôû daïng ñöôïc quy ñoàng maãu soá

17
 a b d e a' b + d ' e
+ ⎯⎯ →
c f c'
• c ' laø boäi soá chung nhoû nhaát cuûa c vaø f
• Keát quaû ñöôïc quy ñoàng maãu soá vaãn hieän ôû daïng khi caùc soá ( a ' , c '
vaø d ' ) vöôït quaù phaïm vi cuûa caùc soá ( a , c vaø d )
Ví duï :
3 2 10 3 + 11 2
+ =
11 10 110
• Keát quaû hieån thò ôû daïng thaäp phaân khi coù keát quaû trung gian chöùa hôn hai
soá haïng .
Ví duï : (1 + 2 + 3)(1 − 2 − 3)(= −4 − 2 6)
= - 8.898979486
• Neáu coù moät soá haïng khoâng bieåu thò ñöôïc baèng hay phaân soá thì keát quaû
seõ hieän daïng thaäp phaân
Ví duï : log 3 + 2 = 1.891334817

TÍNH TOAÙN CÔ BAÛN

Phaàn naøy seõ trình baøy tính toaùn vôùi soá hoïc , phaân soá , phaàn traêm vaø ñoä , phuùt ,
giaây .
Taát caû caùc muïc tính toaùn trong phaàn naøy ñeàu ñöôïc
thöïc hieän ôû cheá ñoä COMP ( MODE 1 )

Pheùp tính soá hoïc

Duøng caùc phím + , − , × , ÷ ñeå thöïc hieän pheùp tính soá hoïc
Ví duï : 7 × 8 − 4 × 5 = 36
LINE
D
7 × 8 − 4 ×5 = 7× 8 − 4× 5

36

Maùy töï ñoäng tính theo thöù töï öu tieân caùc pheùp
tính ( Xem theâm phaàn “ Thöù töï öu tieân caùc pheùp tính” )

Soá chöõ soá leû thaäp phaân vaø soá chöõ soá hieän leân
Ta coù theå aán soá chöõ soá leû thaäp phaân hay soá chöõ soá hieän leân ôû phaàn keát quaû

Ví duï : 1÷6 =
LINE

18
 D
Caøi ñaët maëc ñònh (Norm 1) 1÷ 6

0.1666666667

D FIX
AÁn ñònh 3 soá leû thaäp phaân ( Fix 3 ) 1÷ 6

0.167

D FIX
AÁn ñònh 3 soá daïng a ×10n (Sci 3) 1÷ 6

1. 67 ×10−1

( Xem theâm phaàn aán ñònh daïng soá hieän leân )

Boû qua daáu ñoùng ngoaëc cuoái
Ta coù theå boû qua daáu ñoùng ngoaëc cuoái ñeå aán ngay daáu baèng thöïc hieän pheùp
tính
Ví duï : ( Trong Linear )
( 2 + 3) × ( 4 -1) =15
LINE
D
( 2 + 3 ) × (4–1 = (2+3) × (4-1

15

Toaùn phaân soá

Ta coù theå choïn caùch nhaäp/xuaát phaân soá theo hai daïng sau

Daïng Phaân soá Hoãn soá

Math 7 1

J NJ J N N
à
3
7 ô 3 SHIFT
à
2
3
Ÿ
á
2 @ 1 ô 3

J NJ N
á á á
Linear 7f 3 2f 1f 3
à à à
7 3 2 1 3
á á á

• Tuyø theo caøi ñaët ban ñaàu , maùy seõ hieän daïng phaân soá hay hoãn soá
• Keát quaû luoân hieän ôû daïng phaân soá toái giaûn

Phuï luïc

19
 2 1 7
<#001> + =
3 2 6
1 2 11
<#002> 3 +1 = 4 ( daïng hoãn soá ab/c)
4 3 12
1 1
4 −3 = ( daïng hoãn soá ab/c)
2 2
• Neáu toång caùc kyù töï ( soá nguyeân , töû, maãu, daáu caùch ) lôùn hôn 10 thì keát
quaû hieän leân laø soá thaäp phaân.
• Keát quaû moät pheùp tính goàm phaân soá vaø soá thaäp phaân luoân laø soá thaäp phaân
Chuyeån ñoåi nhau giöõa phaân soá vaø hoãn soá
b d
AÁn phím SHIFT S ⇔ D ( a ⇔ ) ñeå ñoåi caùch ghi phaân soá vaø hoãn soá .
c c
Chuyeån ñoåi nhau giöõa phaân soá vaø soá thaäp phaân

→ D D
S ↔D 3÷2 3÷2
1. 5 3f 2
←

• Daïng cuûa phaân soá tuøy thuoäc vaøo daïng caøi ñaët ban ñaàu ( phaân soá hay hoãn soá
)
• Khoâng theå ñoåi moät soá thaäp phaân ra daïng hoãn soá neáu toång caùc kí töï cuûa hoãn
soá lôùn hôn 10
• Veà chi tieát cuûa phím S ⇔ D xin xem theâm phaàn chuyeån
ñoåi S ⇔ D
Toaùn phaàn traêm
Nhaäp giaù trò vaø aán SHIFT ( (%) ñeå laøm giaù trò naøy trôû thaønh phaàn traêm .
Phuï luïc
2
<#003> 2% = 0.02 ( )
100
⎛ 20 ⎞
<#004> 150 × 20% = 30 ⎜150 × ⎟
⎝ 100 ⎠
<#005> Tính : 660 laø maáy phaàn traêm cuûa 880 ( 75%)
<#006> Tính : 2500 + 15% cuûa 2500 ( 2875 )
<#007> Tính : 3500 – 25% cuûa 3500 ( 2625 )
<#008> Giaûm 20% cuûa ( 168 + 98 +734 ) thì thaønh bao nhieâu ?
( thaønh 800 )
<#009> ( 500 + 300 ) laø maáy phaàn traêm cuûa 500 ? ( 160%)
<#010> 40 trôû thaønh 46 vaø 48 laø ñaõ taêng bao nhieâu phaàn traêm ( ñoái vôùi 40 )
(15% , 20%)
Toaùn veà ñoä ( giôø) , phuùt , giaây

20
Maùy coù theå thöïc hieän caùc pheùp toaùn naøy vaø chuyeån ñoåi thaønh soá thaäp phaân
hay ngöôïc laïi .
Nhaäp giaù trò
Duøng phím ° ’” nhaäp ñoä (giôø ) , phuùt , giaây
Phuï luïc <#011> nhaäp 2o 0 '30"
• Phaûi nhaäp ñaày ñuû caùc phaàn ñoä (giôø) , phuùt duø giaù trò cuûa noù laø 0 Caùc pheùp
tính
Thöïc hieän caùc pheùp toaùn
− Coäng , tröø caùc giaù trò veà ñoä , phuùt , giaây .
− Nhaân , chia giaù trò veà ñoä , phuùt , giaây vôùi soá thaäp phaân
− Tính tæ soá hai giaù trò ñoä , phuùt , giaây
Phuï luïc <#012> 2o 20 '30"+ 39 '30" = 30 00 '00"
Chuyeån ñoåi nhau giöõa ñoä , phuùt , giaây vaø soá thaäp phaân
Duøng phím ° ’” ñeå chuyeån ñoåi nhau giöõa giôø , phuùt , giaây vaø soá thaäp phaân
Phuï luïc <#013> ñoåi 2.255 ra daïng ñoä , phuùt , giaây .

SÖÛ DUÏNG TÍNH LIEÂN TIEÁP TRONG PHEÙP TÍNH

Baïn coù theå duøng daáu hai chaám ( : ) ñeå noái 2 hay nhieàu bieåu thöùc vaø thöïc hieän
töøng phaàn töø traùi qua phaûi khi baïn aán =
Ví duï Ñeå tính lieân tieáp hai pheùp tính 3 + 3 vaø 3 × 3
LINE
D
3 × 3 ALPHA x3 (:) 3 × 3
3+3:3× 3

D Disp
= 3+3
6

“Disp” bieåu thò ñaây laø moät keát quaû trung gian cuûa moät pheùp tính lieân tieáp
D
3×3
=
9

SÖÛ DUÏNG BOÄ NHÔÙ PHEÙP TÍNH VAØ XEM LAÏI

Boä nhôù pheùp tính ghi moãi bieåu thöùc tính maø baïn ñaõ nhaäp vaøo vaø thöïc hieän ,vaø
caû keát quaû cuûa noù .

Baïn chæ coù theå söû duïng boä nhôù pheùp tính
trong Mode COMP ( MODE 1 )

21
Goïi noäi dung boä nhôù pheùp tính
AÁn ñeå laáy töøng döõ lieäu töø boä nhôù pheùp tính . Boä nhôù pheùp tính cho xem
caû bieåu thöùc pheùp tính vaø caû keát quaû cuûa noù .
Ví duï :
LINE 1 + 1 = D

2 + 2 = 3+3
3 + 3 = 6
D
2+2
4
D
1+1
2
• Löu yù raèng noäi dung boä nhôù pheùp tính seõ bò xoùa khi taét maùy tính , aán phím
ON , chuyeån sang mode pheùp tính hoaëc daïng nhaäp / xuaát hoaëc thao taùc baát
cöù hoaït ñoäng reset naøo .
• Boä nhôù pheùp tính laø coù haïn . Khi pheùp tính baïn ñang thöïc hieän laøm cho boä
nhôù ñaày , pheùp tính thöù nhaát töï ñoäng bò xoaù laáy choã cho pheùp tính môùi .
Chöùc naêng hieän laïi
Khi moät keát quaû tính toaùn ñang hieån thò , baïn coù theå aán phím AC sau ñoù aán
‰ hoaëc Š ñeå bieân taäp bieåu thöùc ñaõ duøng maø ñaõ tính toaùn tröôùc ñoù . Neáu
ñang söû duïng daïng LINE , coù theå hieån thò bieåu thöùc tröôùc ñoù baèng caùch aán
phím ‰ hoaëc Š maø khoâng caàn aán AC tröôùc .
Phuï luïc < # 014 >

SÖÛ DUÏNG BOÄ NHÔÙ MAÙY TÍNH

Teân boä nhôù Mieâu taû

Boä nhôù Ans Löu laïi keát quaû pheùp tính cuoái cuøng
Boä nhôù ñoäc laäp Keát quaû pheùp tính coù theå coäng hoaëc tröø vôùi
boä nhôù ñoäc laäp . Hieän thò “ M” chæ ra döõ lieäu tron
nhôù ñoäc laäp .
Caùc bieán soá Saùu bieán soá A , B , C , D , X vaø Y coù theå duøng
ñeå löu caùc giaù rieâng

22
Phaàn naøy söû duïng Mode COMP ( MODE 1 ) ñeå höôùng daãn söû duïng boä nhôù
nhö theá naøo .
Boä nhôù ( Ans )
Mieâu taû veà boä nhôù (Ans)
• Noäi dung boä nhôù Ans ñöôïc caäp nhaäp baát cöù khi naøo laøm moät pheùp tính söû
duïng moät trong caùc phím sau : = , SHIFT = , M+ , SHIFT M+ ( M-) .
RCL . SHIFT RCL (STO) .Boä nhôù coù theå giöõ tôùi 15 chöõ soá .
• Noäi dung boä nhôù Ans khoâng thay ñoåi neáu coù loãi trong vieäc vöøa thöïc hieän
pheùp tính .
• Noäi dung boä nhôù Ans vaãn coøn ngay caû khi aán phím AC , thay ñoåi mode
pheùp tính , hoaëc taét maùy .
Duøng boä nhôù Ans ñeå thao taùc moät soá pheùp tính
Ví duï : Laáy 30 chia cho keát quaû cuûa 3 × 4
LINE
D
3×4 =
3×4
12
D
( Tieáp tuïc) ÷ 3 0 =
Ans ÷30
0.4
↓
AÁn ÷ töï ñoäng nhaäp vaøo leänh Ans
• Vôùi thao taùc treân , baïn caàn thöïc hieän pheùp tính thöù 2 ngay sau pheùp tính thöù
nhaát . Neáu caàn goïi noäi dung boä nhôù Ans sau khi aán AC , aán tieáp Ans .
Nhaäp noäi dung boä nhôù Ans vaøo moät bieåu thöùc
Ví duï : Ñeå thao taùc pheùp tính sau ñaây
123 + 456 = 579 789 - 579 = 210
LINE
D

1 2 3 + 4 5 6 = 123+456
579

D
7 8 9 − Ans = 789−Ans
210

Boä nhôù ñoäc laäp ( M )

Coù theå laøm pheùp tính coäng theâm hoaëc tröø ñi keát quaû trong boä nhôù ñoäc laäp .
Chöõ “M” hieån thò khi boä nhôù ñoäc laäp coù löu moät giaù trò .
Mieâu taû chung veà boä nhôù ñoäc laäp
• Sau ñaây laø toùm taét moät soá thao taùc coù theå söû duïng boä nhôù ñoäc laäp .

23
YÙ nghóa AÁn phím
Theâm giaù trò hoaëc keát quaû hieån thò M+
cuûa bieåu thöùc vaøo boä nhôù ñoäc laäp
Bôùt ñi giaù trò hoaëc keát quaû hieån SHIFT M+ (M−)
thò cuûa bieåu thöùc töø boä nhôù ñoäc laäp
Goïi noäi dung boä nhôù ñoäc laäp RCL M+ (M)
gaàn nhaát

• Cuõng coù theå chuyeån bieán soá M vaøo moät pheùp tính , yeâu caàu maùy tính söû
duïng noäi dung boä nhôù ñoäc laäp taïi vò trí ñoù . Döôùi ñaây laø caùch aán phím ñeå
chuyeån bieán soá M .
ALPHA M+ (M)
• Chöõ “M” hieän phía treân beân traùi khi coù moät giaù trò naøo ñoù khaùc 0 ñöôïc löu
trong boä nhôù ñoäc laäp .
• Noäi dung boä nhôù ñoäc laäp vaãn coøn ngay caû khi aán phím AC thay ñoåi mode
tính toaùn , keå caû khi taét maùy .
Caùc ví duï söû duïng boä nhôù ñoäc laäp
• Neáu chöõ “M” hieån thò thì thao taùc “ Xoùa boä nhôù ñoäc laäp” tröôùc khi thöïc
hieän caùc ví duï naøy .
Ví duï : 23 + 9 = 32 2 3 + 9 M+
53 – 6 = 47 5 3 − 6 M+
−) 45× 2 = 90 4 5 × 2 SHIFT M+ (M−)
99 ÷ 3=33 9 9 ÷ 3 M+
( Coäng ) 22 RCL M+ (M)
Xoùa boä nhôù ñoäc laäp
AÁn 0 SHIFT RCL (STO) M+ . Ñieàu ñoù seõ xoùa boä nhôù ñoäc laäp vaø laøm cho
chöõ “M” laën .
Caùc bieán ( A , B , C , X , Y )
Mieâu taû chung veà bieán
• Baïn coù theå cho moät giaù trò hoaëc moät keát quaû vaøo bieán
Ví duï : Cho keát quaû cuûa 3 + 5 vaøo bieán A
3 + 5 SHIFT RCL (STO) (−) (A)
• Söû duïng thao taùc sau khi baïn muoán kieåm tra noäi dung cuûa bieán
Ví duï : Ñeå goïi noäi dung cuûa bieán A
RCL (−) A
• Döôùi ñaây cho bieát ñöa bieán vaøo trong bieåu thöùc nhö theá naøo
Ví duï : Nhaân noäi dung cuûa bieán A vôùi noäi dung cuûa bieán B
ALPHA (−) A × ALPHA ° '" (B) =
• Noäi dung cuûa bieán vaãn coøn ngay caû khi aán phím AC thay ñoåi mode pheùp
tính , keå caû khi taét maùy .

24
Phuï luïc <#015>
Xoùa noäi dung cuûa toaøn boä nhôù
Söû duïng caùc thao taùc sau ñeå xoùa noäi dung cuûa boä nhôù Ans , boä nhôù ñoäc laäp vaø
taát caû caùc bieán .
AÁn phím SHIFT 9 (CLR) 2 (Memory) = (Yes)
• Ñeå huûy hoaït ñoäng xoùa maø khoâng caàn laøm gì khaùc , aán AC (Cancel) thay
cho = .

SÖÛ DUÏNG CHÖÙC NAÊNG CALC

Chöùc naêng CALC cho pheùp ta nhaäp bieåu thöùc vôùi bieán , sau ñoù nhaäp giaù trò
bieán ñeå tính .
Chöùc naêng CALC söû duïng ñöôïc trong mode COMP
(MODE 1 )vaø mode CMPLX (MODE 2 )
Thao taùc thöïc hieän :
Caùc loaïi bieåu thöùc :
• Bieåu thöùc chöùa bieán
Ví duï : 2X +3Y , 5B +3 i , 2AX + 3BY + C
• Tính lieân tieáp
Ví duï : X + Y : X(X+Y)
• Bieåu thöùc coù daáu = vaø chöùa bieán
Ví duï : Y = 2X , A = X 2 + X + 3
Ví duï veà söû duïng phím CALC
Ví duï :
LINE D
3 × ALPHA (− ) A 3× A

CALC D
A?
0
yeâu caàu nhaäp giaù trò A ↓ giaù trò A hieän haønh ↓

D
5 =
3×A
15
D
CALC A?
(hoaëc = ) 5

25
 1 0 = D
3×A
30

• Thoaùt CALC , aán AC .

• Neáu bieåu thöùc coù hôn moät bieán , maùy yeâu caàu nhaäp töøng bieán .
Phuï luïc
<#017> Tính a2 ñeán a5 bieát an +1 = an + 2n ( vôùi a1 = 1 )
( Keát quaû a2 = 3, a3 = 7, a4 = 13, a5 = 21 )
* 1 gaùn 1 cho a1 * 2 gaùn 1 cho n
* 3 giaù trò cuûa a2 * 4 gaùn giaù trò cho a2
* 5 gaùn 2 cho n * 6 giaù trò cuûa a3
* 7 giaù trò cuûa a4 * 8 giaù trò cuûa a5

CHÖÙC NAÊNG SOLVE ( COMP )

Chöùc naêng SOLVE duøng phöông phaùp Newton ñeå tìm nghieäm gaàn ñuùng cuûa
phöông trình
Chöùc naêng SOLVE chæ duøng ôû mode COMP ( MODE 1 )
Cuù phaùp :
• Phaûi theo cuù phaùp sau cho aån soá caàn tìm
Ví duï : Y = X + 5 , Y (Tìm Y ).
XB = C + D ( Tìm B )
Cuù phaùp cho haøm Logarit
Y = X × log(2 ( Khi aån soá laø X thì khoûi ghi nhö Y = X × log(2
coù nghóa laø Y = X× log10 2 theo aån X )
Y = X × log(2,Y ( aån laø Y ñöôïc ghi roõ )
Y = X × log( 2,Y ) (thì aån laïi laø X ñöôïc ñöôïc hieåu ngaàm )
• Ngoaøi caùc nhaán maïnh nhö treân , caùc phöông trình ñeàu
theo aån X
Ví duï : Y = X + 5 , X = sin(M) , X+3 = B + C
XY + C ( Vieát goïn cuûa XY + C = 0 )
• Chöùc naêng SLOVE khoâng duøng ñöôïc vôùi caùc phöông trình chöùa tích phaân ,
ñaïo haøm , chöùc naêng ∑( , Pol( , Rec( hay tính lieân tieáp .
• Coù thoâng baùo khi phöông trình khoâng coù bieán
Thao taùc maãu cho chöùc naêng SOLVE
Ví duï :
Giaûi y = ax 2 + b theo x khi y = 0 , a = 1 , b = − 2 .
MATH
ALPHA S ⇔ D (Y) ALPHA CALC (=) ALPHA (−) (A)
ALPHA ) (X) x 2 + ALPHA ° '" (B)

26
SHIFT ) (,) ALPHA ) (X) D Math
Y = AX + B, X
2

D Math
SHIFT CALC (SOLVE) Y?
10

yeâu caàu nhaäp giaù trò Y ↑ giaù trò Y hieän haønh ↑

D Math
0 = A?
5
D Math
1 =
B?
6
D Math
(−) 2 = Solve for X
0
giaù trò X hieän haønh ↑

D Math
Y = AX + B, X
2

= X= 1.414213562
L−R= 0

Thoaùt khoûi SOLVE , aán AC

Ghi chuù :
• Leänh SOLVE coù theå khoâng ñaït keát quaû do giaù trò ban ñaàu ( giaù trò döï ñoaùn
cuûa aån ) khoâng thích hôïp . Neáu muoán ta thay ñoåi giaù trò ban ñaàu roài giaûi laïi .
• Leänh SOLVE cuõng coù theå khoâng ñaït keát quaû duø phöông trình coù nghieäm.
• Leänh SOLVE ( giaûi baèng phöông phaùp Newton ) chæ hieän 1 laàn 1 moät
nghieäm duø phöông trình coù nhieàu nghieäm .
• Leänh SOLVE ( giaûi baèng phöông phaùp Newton) coù theå giaûi ñöôïc caùc
phöông trình :
− Coù haøm tuaàn hoaøn
1
− Haøm maø ñoà thò coù doác ñöùng ( nhö y = e x , y = )
x
− Haøm khoâng lieân tuïc ( y = x , . . . )
Maøn hình keát quaû
↓ phöông trình

27
 D Math
Y = AX + B, X
2

aånsoá→ X= 1.414213562 ←nghieäm soá

L−R= 0

caïnh traùi ↑ caïnh phaûi

Neáu L-R laø 0 thì ñoä chính xaùc cao .
Maøn hình goïi tieáp tuïc
Leänh SOLVE thöïc hieän pheùp hoäi tuï töø giaù trò ban ñaàu . Khi khoâng tìm ñöôïc
nghieämmaø maøn hình hieän “ continue [ = ] ” ñeå hoûi coù muoán tieáp tuïc hay khoâng
?
AÁn = neáu muoán tieáp tuïc , aán AC muoán ngöng .
Phuï luïc
<#017> Giaûi phöông trình y = x 2 − x + 1 khi x = 3 , 7 , 13 vaø 21 .
( Nghieäm x = 2 , 3 , 4 , 5 khi y = 3 , 7 , 13 , 21 theo thöù töï )
*1 gaùn 3 cho y
*2 gaùn 1 cho x

CAÙC PHEÙP TÍNH HAØM

Phaàn naøy giaûi thích vieäc söû duïng caùc haøm caøisaün cuûa maùy tính .

Caùc haøm coù saün phuï thuoäc vaøo mode pheùp tính ñang duøng .
Phaàn naøy giaûi thích veà caùc haøm coù saün aáy .Taát caû caùc ví duï trong
phaàn naøy ñeàu ôû mode COMP ( MODE 1 )

• Caùc haøm pheùp tính caàn coù moät thôøi gian ñeå hieån thò keát
quaû . Khi ñang tính dôû dang coù theå cho leänh ngöng baèng phím AC .
Pi ( π ) vaø logarit töï nhieân hay logarit neâpe ( cô soá e )
Coù theå nhaäp pi ( π ) hoaëc logarit töï nhieân vaøo maùy tính
Sau ñaây laø caùch aán phím ñeå coù ñöôïc caùc giaù trò cuûa pi( π )
vaø e
π = 3.14159265358980 ( SHIFT ×10 X (π ) )
e = 2.71828182845904 ( ALPHA ×10 (π ) )
X

Caùc haøm löôïng giaùc vaø löôïng giaùc ngöôïc

• Ñôn vò goùc yeâu caàu caùc haøm löôïng giaùc vaø löôïng giaùc ngöôïc choïn ñôn vò
goùc maëc ñònh coù saün treân maùy . Tröôùc khi tính caàn choïn ñôn vò goùc muoán
duøng .Xem theâm “ Ñôn vò goùc maëc ñònh”

28
Phuï luïc <#018> sin 30 = 0.5 , sin −1 0.5 = 30
Hyperbolic vaø hyperbolic ngöôïc
AÁn phím hyp ñeå hieån thò chöùc naêng cuûa menu . AÁn phím theå hieän haøm muoán
nhaäp
Phuï luïc <#019> sinh 1 = 1,175201194 , cos −1 1 = 0
Chuyeån moät giaù trò ñaõ nhaäp vaøo ñôn vò goùc maëc ñònh cuûa maùy tính
Sau khi ñaõ nhaäp giaù trò vaøo maùy , aán SHIFT Ans ( DRG ) ñeå hieån thò ñôn
vò goùc nhö menu xuaát hieän döôùi ñaây .AÁn phím theå hieän ñôn vò goùc cuûa giaù trò
nhaäp vaøo . Maùy tính seõ töï ñoäng chuyeån sang goùc maëc ñònh .

1:° 2: r

3: g

Ví duï : Chuyeån giaù trò sau sang ñoä :

π
radian = 90D , 50 grad = 45D
2
Thao taùc sau chöùng toû raèng ñôn vò goùc maëc ñònh cuûa maùy tính laø ñoä
LINE
D
( SHIFT 10 (π ) ÷ 2 ) (π + 2) r
X

SHIFT Ans ( DRG ) 2 ( ) = 90

r

5 0 SHIFT Ans ( DRG ) D

g
3 (
g
) = 50
45
Phuï luïc
<#020> cos ( π radian ) = − 1 , cos(100 grad ) = 0 .
cos −1 (−1) = 180
<#021>
cos −1 (−1) = π

Caùc haøm muõ vaø haøm logarit

• Haøm muõ vaø haøm logarit coù theå duøng nhö haøm löôïng giaùc
• Vôùi chöùc naêng logarit “log(“ theå hieän cô soá m duøng cuù phaùp
“ log(m, n)” .
Neáu chæ nhaäp moät giaù trò ñôn , cô soá 10 seõ ñöôïc duøng cho tính toaùn
• “ln(“ haøm logarit töï nhieân vôùi cô soá e .
• Cuõng coù theå duøng phím l o g ð ñ khi nhaäp bieåu thöùc vôùi daïng “logmn”
daïng Math . Xin xem theâm chi tieát

29
Phuï luïc <#022> löu yù phaûi nhaäp cô soá ( cô soá m) khi duøng phím
l o g ð ñ ñeå nhaäp
Phuï luïc <#023> tôùi <#025>
*1 Cô soá 10 ( logarit thaäp phaân) seõ ñöôïc duøng neáu khoâng coù cô soá naøo ñöôïc
nhaäp vaøo .
Caùc haøm luõy thöøa vaø caùc haøm caên
• Haøm muõ vaø haøm caên coù theå duøng ôû mode COMP ( Tính toaùn thoâng thöôøng) ,
STAT (Thoáng keâ vaø hoài quy) , EQN (Giaûi phöông trình) , MATRIX (Matraän)
, TABLE (Laäp baûng) vaø VECTOR ( Toaùn vec tô )
• Haøm bình phöông ( x 2 ) , laäp phöông ( x3 ) , nghòch ñaûo ( x −1 ) duøng ñöôïc trong
soá phöùc ( CMPLX) .
• x , ( , 3 ( , • khoâng duøng ñöôïc trong Mode CMPLX
à

Phuï luïc <#026> ñeán <#030>

Pheùp tính tích phaân
Maùy thöïc hieän pheùp tính tích phaân theo phöông phaùp
Gauss – Kronrod baèng cuù phaùp ∫ ( f ( x), a, b, tol )
f(x) : haøm bieán x ( neáu khoâng coù chöùa x thì laø haèng soá 0
a : Caän döôùi
b : Caän treân
tol : Giôùi haïn ( khi nhaäp xuaát ôû Line )
• Ta coù theå boû qua phaàn tol . Maëc ñònh laø 1× 10−5
• ∫ ( , d/dx( , Pol( , Rec( vaø ∑ ( khoâng duøng ñöôïc trong f(x) , a ,b hoaëc tol
• Pheùp tính tích phaân chæ thöïc hieän ôû Mode COMP
• Keát quaû tích phaân coù theå laø soá aâm khi f(x) aâm vaø a ≤ x ≤ b
Ví duï : ∫ (0.5 X 2 − 2, −2, 2) = −5.333333333
• Coù baùo loãi khi nhaäp coù sai soùt
• Phaûi choïn ñôn vò ño goùc laø Radian khi thöïc hieän pheùp tính tích phaân caùc
haøm löôïng giaùc
• Caàn moät thôøi gian ñeå maùy thöïc hieän pheùp tính tích phaân
• Khi choïn giôùi haïn tol nhoû thì keát quaû chính xaùc hôn nhöng laïi maát nhieàu thôøi
gian . Phaûi choïn tol laø 1×10−14 hay lôùn hôn
• Khoâng nhaäp ñöôïc tol ôû daïng Math .
• Coù sai soá lôùn vaø coù theå coù thoâng baùo loãi cho vaøi haøm soá ñoåi daáu treân khoaûng
tính tích phaân .
• AÁn AC ñeå ngöng tính tích phaân
Hoaøn thieän pheùp tính tích phaân ñeå ñöôïc giaù trò khaù chính xaùc
• Khi haøm f(x) toaøn hoaøn hay ñoåi daáu treân [a,b] , a chia ra töøng ñoaïn döông
, aâm rieâng roài tính töøng ñoaïn nhoû vaø coäng laïi.

30
b c b

∫
a
f ( x)dx = ∫ f ( x)dx + (− ∫ f ( x)dx)
a c

• Khi f(x) laø haøm dao ñoäng taét daàn , ta chia ra nhieàu ñoaïn nhoû , tính rieâng vaø
coäng laïi

b x1 x2 b

∫
a
f ( x)dx = ∫ f ( x)dx + ∫ f ( x)dx + ....... + ∫ f ( x)dx
a x1 x4

Phuï luïc
<#031> ∫ (ln( x),1, e) = 1 ( tol boû qua )
1
<#032> ∫ ( x , 1 , 5 , 1×10 ) = 0.8
−7
2

Ñaïo haøm:
Ta coù theå tính gaàn ñuùng giaù trò ñaïo haøm cuûa moät haøm soá taïi ñieåm ñaõ chæ ñònh
theo cuù phaùp
d/dx(f(x), a, tol)
f(x): haøm soá theo bieán x, khoâng chöùa x thì laø haèng soá
a : ñieåm tính ñaïo haøm
tol : giôùi haïn (chæ nhaäp, xuaát ôû Line)
• Coù theå boû qua giaù trò tol, giaù trò maëc ñònh laø 1×10−10

31
• ∫ ( , d/dx( , Pol( , Rec( vaø ∑ ( khoâng duøng ñöôïc trong f(x) , a, tol
• Chæ thöïc hieän ñöôïc pheùp tính giaù trò ñaïo haøm taïi ñieåm trong mode COMP
• Phaûi choïn ñôn vò ño goùc laø Radian khi thöïc hieän pheùp tính ñaïo haøm caùc haøm
löôïng giaùc
• Coù baùo loãi hieän leân khi pheùp tính giaù trò ñaïo haøm khoâng thöïc hieän ñöôïc
• Khi choïn giôùi haïn tol nhoû thì keát quaû chính xaùc hôn nhöng laïi maát nhieàu thôøi
gian . Phaûi choïn tol laø 1×10−14 hay lôùn hôn
• Khoâng nhaäp ñöôïc tol ôû daïng Math.
• Keát quaû thieáu chính xaùc vaø coù theå coù baùo loãi do:
- Ñieåm tính ñaïo haøm laø ñieåm giaùn ñoaïn.
- Taïi ñieåm cöïc
- Ñieåm tính thuoäc vuøng cöïc ñaïi hay cöïc tieåu
- Ñieåm tính laø ñieåm uoán
- Taïi ñieåm tính haøm soá khoâng coù ñaïo haøm
- Taïi ñieåm maø keát quaû pheùp tính gaàn zeroâ
• AÁn AC ñeå ngöng
Phuï luïc
π
<#033> Cho f(x)= sin(x) , tính f’( ) (boû qua tol)
2
d
<#034> Tính (3x 2 − 5 x + 2, 2,1×10−12 ) = 7
dx
Tính toång ∑
Vôùi Σ ( , ta coù theå tính toång cuûa bieåu thöùc f(x) khi xaùc ñònh phaïm vi cuûa x
Σ (f(x), a, b) = f(a) + f(a+1) + . . . + f(b)
f(x) : haøm soá bieán x (neáu khoâng chöùa x thì laø haèng soá)
a : giaù trò baét ñaàu
b : giaù trò cuoái
• a, b phaûi laø soá nguyeân vaø −1×1010 < a ≤ b < 1×1010
• Böôùc nhaûy cuûa pheùp tính ñöôïc xaùc ñònh laø 1
• ∫ ( , d/dx( , Pol( , Rec( vaø ∑ ( khoâng duøng ñöôïc trong f(x) , a hay b)
• AÁn AC ñeå ngöng
Phuï luïc
<#035> Tính Σ (X+1, 1, 5) = 20

Chuyeån ñoåi giöõa toïa ñoä Ñeà caùc vuoâng goùc vaø toïa ñoä cöïc

32
• Chuyeån ñoåi giöõa caùc toïa ñoä ñöôïc thöïc hieän trong mode
COMP, STAT, MATRIX vaø VECTOR
Ñoåi ra toïa ñoä cöïc töø toïa ñoä Ñeâcaùc vuoâng goùc
Pol( X,Y) X : chæ giaù trò x
Y : chæ giaù trò y
• Keát quaû tính toaùn θ ñöôïc hieån thò trong − 180 D < θ ≤ 180 D
• Keát quaû tính toaùn θ söû duïng ñôn vò goùc maëc ñònh
• Keát quaû tính toaùn r ñöôïc gaùn vaøo x , θ ñöôïc gaùn vaøo y
Ñoåi ra toïa Ñeâcaùc vuoâng goùc töø toïa ñoä cöïc
Rec(r, θ ) r : chæ giaù trò r cuûa toïa ñoä cöïc
θ : chæ giaù trò θ cuûa toïa ñoä cöïc
• Giaù trò ñaõ nhaäp θ laø giaù trò goùc , phuø hôïp vôùi caøi ñaët ñôn vò goùc cuûa maùy
tính .
• Keát quaû pheùp tính x ñöôïc gaùn vaøo bieán X , y ñöôïc gaùn vaøo Y .
• Neáu thao taùc chuyeån ñoåi toïa ñoä beân trong moät bieåu thöùc thay cho moät bieåu
thöùc ñöùng moät mình , pheùp tính khi thöïc hieän chæ söû duïng giaù trò ñaàu tieân (
caû giaù trò r hoaëc giaù trò X ) taïo ra bôûi chuyeån ñoåi .
Ví duï : Pol( 2, 2 ) + 5 = 2 + 5 = 7 .
Phuï luïc <#036> tôùi <#037>
Caùc haøm khaùc
Phaàn naøy giaûi thích vieäc söû duïng caùc haøm sau ñaây nhö ntheá naøo

!, Abs (, Ran #, n Pr, nCr , Rnd (

33
Caùc haøm naøy coù theå duøng cuøng vôùi moät mode nhö haøm löôïng giaùc. Rieâng
Abs( vaø Rnd( coù theå duøng trong soá phöùc (mode CMPLX)
Giai thöøa ( ! )
Chöùc naêng naøy chæ tính ñöôïc giai thöøa cuûa 0 hoaëc soá nguyeân döông
Phuï luïc <#038> (5+3) = 40320
Pheùp tính giaù trò tuyeät ñoái ( Abs)
Khi ñang thöïc hieän pheùp tính moät soá thöïc chöùc naêng naøy cho keát quaû laø giaù trò
tuyeät ñoái .
Phuï luïc <#039> Abs (2−7) = 5
Soá ngaãu nhieân ( Ran # )
Chöùc naêng naøy sinh ra moät soá ngaãu nhieân vôùi 3 chöõ soá nhoû hôn 1
Phuï luïc
<#040> Sinh ra nhöõng soá ngaãu nhieân 3 chöõ soá
Caùc giaù trò thaäp phaân 3 chöõ soá ngaãu nhieân ñöôïc chuyeån sang caùc giaù trò soá
nguyeân 3 chöõ soá baèng caùch nhaân vôùi 1000 .
Löu yù raèng caùc giaù trò ôû ñaây chæ laø caùc ví duï . Caùc giaù trò maø maùy tính sinh ra
seõ khaùc
Chænh hôïp ( nPr ) vaø Toå hôïp ( nCr)
Caùc chöùc naêng naøy giuùp thöïc hieän caùc pheùp tính chænh hôïp vaø toå hôïp
n vaø r phaûi laø soá nguyeân trong daõy soá 0 ≤ r ≤ n < 1×1010
Phuï luïc
<#041> Tính 10 P4 , 10 C4
Chöùc naêng laøm troøn ( Rnd)
Chöùc naêng naøy laøm troøn giaù trò keát quaû hieån thò cuûa bieåu thöùc theo caøi ñaët
tröôùc .
Soá chöõ soá hieån thò vaø caøi ñaët : Norm 1 hoaëc Norm 2
Phaàn hieån thò ñöôïc laøm troøn thaønh 10 soá .
Soá chöõ soá hieån thò caøi ñaët : Fix hoaëc Sci
Giaù trò seõ ñöôïc laøm troøn ñeán chöõ soá ñaõ ghi .

Ví duï : 200 ÷ 7 = 400

LINE

D
2 0 0 ÷ 7 × 1 4 =
200÷7×14
( Ñònh 3 chöõ soá leû thaäp phaân ) 400
D Fix

MODE MODE 6 (Fix) 3

200÷7×14
( Pheùp tính ñöôïc thöïc hieän beân trong 15 chöõ
400.000 soá )

34
 D Fix
2 0 0 ÷ 7 =
200÷7×14
28.571
D Fix
× 1 4 =
Ans ×14
400.000
Pheùp tính ñoù ñöôïc laøm troøn sau ñaây
D Fix
2 0 0 ÷ 7 =
200÷7×14
28.571
( Laøm troøn giaù trò ñeán soá chöõ soá ñaõ ghi )
D Fix
SHIFT 0 ( Rnd) =
Rnd(Ans
28.571
( kieåm tra keát quaû ñaõ laøm troøn )
D Fix

× 1 4 =
Ans ×14
399.994
Caùc ví duï
Phuï luïc
π
<#042> ∫ (sin X + cos X ) dX = π (Boû qua tol)
2

5
1
<#043> Xaùc ñònh giaù trò e − ∑( )
x =0 X!

CHUYEÅN ÑOÅI GIAÙ TRÒ HIEÅN THÒ

Coù theå duøng thao taùc trong phaàn naøy ñeå chuyeån ñoåi moät giaù trò hieån thò thaønh
soá daïng kyõ thuaät hoaëc chuyeån ñoåi giöõa daïng chuaån vaø daïng thaäp phaân
Phuï luïc
<#044> , <#045> Chuyeån giaù trò 1.234 ra daïng a× 10−3
vaø a ×106

Söû duïng chuyeån ñoåi S – D

Coù theå söû duïng phím S ⇔ D ñeå chuyeån moät giaù trò daïng thaäp phaân (D)
Caùc daïng thöùc hoã trôï cho chuyeån ñoåi S-D

35
Chuyeån ñoåi S-D coù theå ñöôïc söû duïng ñeå chuyeån ñoåi caùc keát quaû pheùp tính
thaäp phaân ñaõ hieån thò thaønh moät trong nhöõng daïng sau
Löu yù
• Khi chuyeån töø daïng thaäp phaân sang daïng S , maùy tính seõ töï quyeát ñònh daïng
S ñeå duøng . Khoâng theå chæ ñònh daïng S
Phaân soá : Caøi ñaët daïng thöùc phaân soá hieån thò hieän haønh laø moät phaân soá hay
hoãn soá .
π : Döôùi ñaây laø caùc daïng π. Ñaây thöïc söï chæ coù trong daïng thöùc toaùn
n π ( n laø soá nguyeân )
d b
π hoaëc a π ( tuøy thuoäc vaøo caøi ñaët daïng thöùc hieån thò phaân soá )
c c
• Chuyeån ñoåi sang daïng thöùc π , phaân soá bò giôùi haïn ñeán keát quaû vaø haøm
löôïng giaùc ngöôïc thöôøng bieåu hieän baèng radian .
• Sau khi coù moät keát quaû tính toaùn trong daïng , coù theå chuyeån sang daïng
thaäp phaân baèng caùch aán phím S ⇔ D .Khi keát quaû pheùp tính ban ñaàu ôû daïng
thaäp phaân , noù khoâng theå chuyeån sang daïng .
Ví duï veà chuyeån ñoåi S-D
Löu yù laø chuyeån ñoåi S-D caàn moât thôøi gian ñeå thöïc hieän .
Ví duï : Phaân soá → Soá thaäp phaân
MATH
à D Math
5 ô 6 =
ƒ
5
6
5
6
• AÁn phím S ⇔ D ñeå thay ñoåi giöõa 2 daïng .

S⇔ D 0.8333333333

5
S⇔ D
6
Phuï luïc
<#046> π phaân soá → soá thaäp phaân
<#047> → soá thaäp phaân

TOAÙN VEÀ SOÁ PHÖÙC

Maùy thöïc hieän ñöôïc caùc pheùp toaùn soá phöùc sau:
• Coäng, tröø, nhaân, chia
• Tính suaát, giaùc soá
• Nghòch ñaûo bình phöông, laäp phöông
• Soá phöùc lieân hôïp

36
 Taát caû pheùp tính trong phaàn naøy theå
hieän trong Mode COMP (MODE 2)

Phuï luïc
3 1
<#048> (1 + 3i ) ÷ (2i ) = − i
2 2
Nhaäp soá phöùc:
• Trong mode COMPLX, phím ENG chuyeån thaønh phím nhaäp kyù hieäu
i (aûo), duøng i ñeå ghi a + bi . Ví duï sau laø nhaäp 2 + 3i
CMPLX D Math

2 + 3 i 2+3i

• Coù theå nhaäp soá phöùc theo daïng cöïc (r ∠θ ) . Ví duï sau laø nhaäp 5∠30
CMPLX D Math

5 SHIFT (−) (∠) 30 5∠30

• Ñôn vò giaùc soá θ phaûi theo ñôn vò goùc caøi ñaët ban ñaàu
Daïng keát quaû hieån thò
Maùy coù theå hieån thò keát quaû theo daïng toïa ñoà Ñeàcaùc hay daïng cöïc. Coù theå
choïn daïng theo caøi ñaët ban ñaàu. (Xem theâm phaàn caøi ñaët daïng soá phöùc)
Ví duï veà hieän keát quaû theo daïng a + bi
Ví duï 1: 2 × ( 3 + i ) = 2 3 + 2i = 3.464101615 + 2i
MATH
CMPLX D Math

2 ( 3 2 × ( 3 + i)
+ i ) = 2 3 + 2i

• Trong daïng LINE, phaàn thöïc vaø phaàn aûo ñöôïc hieän thaønh hai doøng khaùc
nhau
Ví duï 2: 2∠45 = 1 + i (Ñôn vò goùc laø ñoä)
MATH
CMPLX D Math

2 SHIFT ( −) 2∠45
(∠) 4 5 = 1+ i
Ví duï hieän keát quaû theo daïng cöïc (r∠θ )
Ví duï 1: 2 × ( 3 + i ) = 2 3 + 2i = 4∠30 (Ñôn vò goùc laø ñoä)
MATH

37
 CMPLX D Math

2 ( 3 2 × ( 3 + i)
+ i ) = 4∠30

• Trong daïng LINE, suaát vaø giaùc soá ñöôïc hieän thaønh hai doøng khaùc nhau
Ví duï 2: 1 + i = 2∠45 (Ñôn vò goùc laø ñoä)
MATH
CMPLX D Math

1 + i = 1+ i
2∠45
• Giaùc soá hieän trong phaïm vi −180o < θ ≤ 180o
AÁn ñònh daïng keát quaû hieån thò
Ta coù theå aán ñònh daïng keát quaû hieån thò nhö sau
• Ñeå keát quaû hieån thò ôû daïng toïa ñoä Ñeàcaùc, ta aán
SHIFT 2 (CMPLX) 4 ( a + bi )
• Ñeå keát quaû hieån thò ôû daïng cöïc, ta aán
SHIFT 2 (CMPLX) 3 ( ( r∠θ ) )
Phuï luïc
<#049> 1 + i (= 2∠45) = 1.414213562∠45
Soá phöùc lieân hôïp
Thao taùc sau cho ta soá pöùc lieân hôïp
SHIFT 2 (CMPLX) 2 (Conjg)
Phuï luïc
<#050> Xaùc ñònh soá lieân hôïp cuûa 2+3i
Suaát vaø giaùc soá (Abs , arg)
Thao taùc sau cho ta suaát ( Z ) , vaø giaùc soá (arg) trong maët phaúng Gauss cho soá
phöùc Z = a + bi
SHIFT hyp (Abs) ; SHIFT 2 (CMPLX) 1 (arg)
Phuï luïc
<#051> Tìm suaát vaø giaùc soá cuûa 2 + 2i
*1 suaát *2 giaùc soá

THOÁNG KEÂ (STAT)

Taát caû pheùp tính trong phaàn naøy theå
hieän trong Mode STAT (MODE 3 )
Choïn moät kieåu tính thoáng keâ
Trong Mode STAT , hieån thò maøn hình choïn kieåu tính thoáng keâ .
Caùc kieåu tính thoáng keâ

38
 Phím Muïc menu Tính thoáng keâ
1 1-VAR Bieán ñôn
2 A+BX Hoài quy tuyeán tính
3 ...+CX2 Hoài quy baäc hai
4 lnX Hoài quy logarit
5 e^X Hoài quy soá muõ cô soá e
6 A•B^X Hoài quy soá muõ cô soá B
7 A•X^B Hoài quy luõy thöøa
8 1/X Hoài quy nghòch ñaûo

Nhaäp döõ lieäu maãu

Hieån thò maøn hình STAT
Maøn hình STAT xuaát hieän sau khi baïn truy nhaäp Mode STAT töø moät mode
khaùc. Söû duïng menu STAT ñeå choïn moät kieåu tính thoáng keâ töø moät maøn hình
STAT khaùc ,
aán SHIFT 1 (STAT) 2 (Data)

Maøn hình STAT

Coù hai daïng thöùc maøn hình STAT , phuï thuoäc vaøo kieåu tính thoáng keâ löïa choïn
.

Thoáng keâ bieán ñôn Thoáng keâ 2 bieán

• Doøng thöù nhaát cuûa maøn hình STAT cho thaáy giaù trò cuûa maãu thöù nhaát hoaëc
giaù trò cho caëp thöù nhaát cuûa maãu .
Coät FREQ ( taàn soá)
Neáu môû haïng muïc hieån thò thoáng keâ treân maøn hình caøi ñaët cuûa maùy tính , moät
coät mang teân “ FREQ” seõ hieän cuøng treân maøn hình STAT .
Coù theå söû duïng coät FREQ ñeå chæ taàn soá ( soá laàn maø cuøng moät maãu xuaát hieän
trong nhoùm döõ lieäu) cuûa moãi giaù trò maãu .
Quy taéc nhaäp döõ lieäu maãu treân maøn hình STAT
• Döõ lieäu nhaäp ñöôïc cheøn vaøo oâ nôi coù con troû .Söû duïng caùc phím con troû ñeå
di chuyeån con troû giöõa caùc oâ

39
• Caùc giaù trò vaø bieåu thöùc nhaäp treân maøn hình STAT gioáng nhö nhaäp trong
Mode COMP vôùi daïng Line
• AÁn AC khi döõ lieäu ñang nhaäp xoùa döõ lieäu ñaõ nhaäp hieän haønh
• Sau khi nhaäp moät giaù , aán = . Noù seõ nhaän giaù trò vaø hieån thò tôùi 6 chöõ soá
trong oâ ñaõ nhaäp hieän haønh .
Ví duï : Nhaäp giaù trò 123,45 vaøo oâ X1
( Chuyeån con troû ñeán oâ X1)

Nhaäp moät giaù trò laøm cho con troû chuyeån xuoáng moät oâ .
Caùc chuù yù khi nhaäp
• Soá doøng trong maøn hình STAT ( soá giaù trò döõ lieäu coù theå nhaäp ) phuï thuoäc
vaøo loaïi thoáng keâ vaø caøi ñaët hieån thò thoáng keâ ñaõ choïn
Hieån thò OFF (taét) ON ( Baät )
thoáng keâ (Khoâng coù coät FREQ) (Co ùcoät FREQ)
Loaïi thoáng keâ
Bieán ñôn 80 doøng 40 doøng
Bieán ñoâi 40 doøng 26 doøng
• Caùc kieåu nhaäp sau khoâng thöïc hieän ñöôïc treân maøn hình STAT

40
 • Caùc hoaït ñoäng M+ , SHIFT , M+ (M−)
• Chuyeån vaøo caùc bieán ( STO)
Caùc chuù yù veà löu tröõ döõ lieäu maãu
Döõ lieäu nhaäp vaøo seõ bò xoùa töï ñoäng baát cöù luùc naøo khi chuyeån töø Mode STAT
sang mode khaùc chuyeån caøi ñaët hieån thò thoáng keâ ( laøm cho coät FREQ aån hay
hieän ) treân maøn hình caøi ñaët .
Chænh döõ lieäu maãu
Thay döõ lieäu trong oâ
(1) Treân maøn hình STAT , chuyeån con troû ñeán oâ muoán chænh .
(2) Nhaäp döõ lieäu vaø bieåu thöùc môùi , sau ñoù aán =
Chuù yù !
• Löu yù phaûi thay toaøn boä döõ lieäu hieän coù cuûa oâ baèng nhaäp soá môùi . Khoâng theå
chænh töøng phaàn cuûa caùc döõ lieäu hieän coù .
Xoùa moät doøng
(1) Treân maøn hình nhaäp STAT , chuyeån con troû ñeán doøng muoán xoùa
(2) AÁn DEL
Cheøn vaøo moät doøng
(1) Treân maøn hình nhaäp STAT , chuyeån con troû ñeán doøng muoán cheøn vaøo
(2) AÁn SHIFT 1 (STAT) 3 (Edit)
(3) AÁn 1 (Ins)
Chuù yù
• Löu yù laø vieäc cheøn seõ khoâng thöïc hieän ñöôïc neáu soá löôïng doøng cho pheùp toái
ña daønh cho maøn hình nhaäp STAT ñaõ duøng heát .
Xoùa toaøn boä noäi dung nhaäp STAT
(1) AÁn SHIFT 1 (STAT) 3 (Edit)
(2) AÁn 2 ( Del-A)
• Khi ñoù , toaøn boä döõ lieäu maãu treân maøn hình STAT seõ bò xoùa

Löu yù
• Löu yù raèng chæ coù theå thöïc hieän thao taùc “ Cheøn vaøo moät doøng” vaø “ Xoùa
toaøn boä noâi dung STAT” khi maøn hình STAT hieån thò .
Caùc Maøn hình pheùp tính STAT .
Maøn hình pheùp tính STAT laø ñeå thöïc hieän pheùp tính thoáng keâ vôùi döõ lieäu
nhaäp baèng maøn hình STAT .AÁn phím AC khi maøn hình nhaäp STAT ñöôïc hieån
thò chuyeån sang maøn hình pheùp tính STAT .
Maøn hình pheùp tính STAT cuõng duøng daïng Line baát keå daïng nhaäp/xuaát hieän
haønh ñang caøi ñaët treân maøn hình.
Söû dung menu STAT
Khi maøn hình nhaäp STAT hoaëc maøn hình tính toaùn STAT hieån thò , aán
SHIFT 1 (STAT) ñeå hieån thò menu STAT . Noäi dung cuûa menu STAT phuï
thuoäc vaøo kieåu hoaït ñoâng thoáng keâ hieän haønh söû duïng bieán ñôn hay bieán ñoâi

41
 1 :Type 2 : Data
Kieåu YÙ nghóa 3 : Edit 4 : Sum
1 Type Hieån thò maøn hình choïn kieå5u thoá: Var
ng keâ 6 :
2 Data Hieån thò maøn hình nhaäp STAT MinMax
3 Edit Hieån thò menu phuï Edit noä7i :dung Reg maøn
hình STAT 1 :Type 2 : Data
4 Sum Hieån thò menu phuï Sum cuûa caùc leänh 3 : Edit 4 : Sum
tính toång 5 : Var 6 : MinMax
5 Var Hieån thò menu phuï Var cuûa caùc leänh 7 : Distr
tính giaù trò trung bình , ñoä leäch tieâu
chuaån v.v.. Thoáng keâ bieán ñôn
6 MinMax Hieån thò menu phuï MinMax cuûa caùc Thoáng keâ bieán ñoâi
leänh tính giaù trò cöïc ñaïi vaø cöïc tieåu

Caùc muïc trong menu STAT

Caùc muïc chung

Menu bieán ñoåi

Kieåu YÙ nghóa
Hieån thò menu phuï Reg cuûa caùc leänh cuûa pheùp tính
7 Reg hoài quy phaân phoái thoâng thöôøng
• Veà chi tieát xem theâm “ Caùc leänh tính hoài quy tuyeán
tính (A+BX)” vaø “ Caùc leänh tính hoài quy baäc hai (+C X 2 )

Caùc leänh tính thoáng keâ bieán ñôn ( 1-VAR)

Döôùi ñaây laø leänh xuaát hieän treân menu phuï khi choïn 4 (Sum).
5 (Var) hoaëc 6 (MinMax) treân menu STAT trong kieåu tính thoáng keâ
bieán ñôn .
Xem Phuï luïc <#052> veà coâng thöùc tính söû duïng cho töøng leänh

Menu phuï Sum ( SHIFT 1 (STAT) 4 (Sum))

Kieåu YÙ nghóa
1 ∑ x2 Toång bình phöông cuûa döõ lieäu maãu
2 ∑x Toång cuûa döõ lieäu maãu

Menu phuï Var ( SHIFT 1 (STAT) 5 (Var))

42
Kieåu YÙ nghóa
1 n Toång taàn soá
2 x Trung bình cuûa döõ lieäu maãu
3 xσ n Ñoä leäch tieâu chuaån σ n
4 xσ n −1 Ñoä leäch tieâu chuaån maãu σ n −1

Menu phuï MinMax ( SHIFT 1 (STAT) 6 (MinMax))

Kieåu YÙ nghóa
1 minX Cöïc tieåu
2 maxX Cöïc ñaïi

Menu phuï Distr ( SHIFT 1 STAT 7 ( Distr) )

1 P( 2 Q( 3 R( 4 t
Menu naøy giuùp chuùng ta tính caùc giaù trò phaân phoái tieâu chuaån bình thöôøng. Bieán t
ñöôïc tính töø giaù trò trung bình x vaø ñoä leäch tieâu chuaån xσ n nhaän ñöôïc töø döõ lieäu ôû
maøn hình nhaäp

Phaân phoái tieâu chuaån bình thöôøng

X −x
X t =
xσ n
Phuï luïc Thoáng keâ bieán ñôn
<#053> Choïn bieán ñôn (1-VAR) vaø nhaäp döõ lieäu sau :
{1, 2,3, 4,5, 6, 7,8,9,10} ( FREQ môû)
<#054> Nhaäp döõ lieäu cho caùc soá sau , söû duïng cheøn
vaø xoùa : {1, 2,3, 4,5, 6, 7,8,9,10} ( FREQ môû)
<#055> Nhaäp döõ lieäu FREQ theo caùc soá sau
{1, 2,1, 2, 2, 2,3, 4, 2,1} ( FREQ môû)
• Caùc ví duï töø <#056> ñeán <#059> taát caû ñeàu söû duïng döõ lieäu nhö ví duï
<#055> .
<#056> Tính toång bình phöông cuûa döõ lieäu maãu vaø toång cuûa döõ lieäu maãu
<#057> Tính soá maãu , trung bình vaø ñoä leäch chuaån
<#058> Tính cöïc ñaïi vaø cöïc tieåu
<#059> Tìm giaù trò phaân phoái tieâu chuaån bình thöôøng cho döõ lieäu ñaõ nhaäp ôû ví
duï <#055>.

43
Giaù trò phaân phoái xaùc suaát P(t) taïi x = 3
Giaù trò phaân phoái xaùc suaát R(t) taïi x = 7

Caùc leänh khi tính hoài quy tuyeán tính (Ax+B)

Vôùi hoài quy tuyeán tính , hoài quy ñöôïc thöïc hieän phuø hôïp voái phöông trình maãu
sau :
y = A + BX
Sau ñaây laø caùc leänh trong menu phuï xuaát hieän khi choïn 4 (Sum) , 5 (Var) , 6
(MinMax) hoaëc 7 (Reg) treân menu STAT trong hoài quy tuyeán tính thuoäc
kieåu tính thoáng keâ.
Xem Phuï luïc <#059> ñeå bieát theâm veà coâng thöùc pheùp tính söû duïng cho töøng
leänh.
Menu phuï Sum ( SHIFT 1 (STAT) 4 (Sum))

Kieåu YÙ nghóa
1 ∑ x2 Toång bình phöông cuûa döõ lieäu X
2 ∑x Toång döõ lieäu X
3 ∑y 2
Toång bình phöông cuûa döõ lieäu Y
4 ∑y Toång döõ lieäu Y
5 ∑ xy Toång xy
6∑x 3
Toång caùc laäp phöông cuûadöõ lieäu X
7∑x y 2
Toång x 2 y
8∑x 4
Toång döõ lieäu X luõy thöøa 4
Menu phuï Var ( SHIFT 1 (STAT) 5 (Var))

Kieåu YÙ nghóa
1 n Soá caùc maãu
2 x Trung bình cuûa döõ lieäu X
3 xσ n Ñoä leäch tieâu chuaån σ n cuûa döõ lieäu X
4 xσ n −1 Ñoä leäch tieâu chuaån maãu σ n −1 cuûa döõ lieäu X
5 y Trung bình cuûa döõ lieäu Y
6 yσ n Ñoä leäch tieâu chuaån σ n cuûa döõ lieäu Y
7 yσ n −1 Ñoä leäch tieâu chuaån maãu σ n −1 cuûa döõ lieäu Y

Menu phuï MinMax ( SHIFT 1 (STAT) 6 (MinMax))

44
 Kieåu YÙ nghóa
1 minX Giaùtrò cuûa cöïc tieåu döõ lieäu X
2 maxX Giaùtrò cuûa cöïc ñaïidöõ lieäu X
3 minY Giaùtrò cuûa cöïc tieåu döõ lieäu Y
4 maxY Giaùtrò cuûa cöïc ñaïi döõ lieäu Y

Menu phuï Reg ( SHIFT 1 (STAT) 7 (Reg))

Kieåu YÙ nghóa
1A Heä soá A
2B Heä soá B
3r Heä soá töông quan r
∧
Giaùtrò giaù trò öôùc löôïng cuûa x
4x
∧
Giaùtrò giaù trò öôùc löôïng cuûa y
5y

Phuï luïc Hoài quy tuyeán tính <#061> ñeán <#064>

• Caùc ví duï <#062> ñeán <#064> ñeàu söû duïng döõ lieäu nhaäp trong ví duï <#061>
∧
*1 Giaù trò öôùc tính ( y = -3 → x = ? )
∧
*2 Giaù trò öôùc tính ( y = 2 → y = ? )
Caùc leänh ñöôïc duøng khi tính hoài quy baäc hai ( +CX 2 )
Vôùi hoài quy baäc hai , ñöôïc thöïc hieän theo phöông trình maãu döôùi ñaây
y = A + BX + CX 2
Xem Phuï luïc <#065> ñeå bieát theâm veà caùch duøng caùc leänh
Menu phuï Reg ( SHIFT 1 (STAT) 7 (Reg))

Kieåu YÙ nghóa
1A Heä soá A
2B Heä soá B
3C Heä soá C
∧
Giaùtrò giaù trò öôùc löôïng cuûa x1
4 x1
∧
Giaùtrò giaù trò öôùc löôïng cuûa x2
5 x2
∧
Giaùtrò giaù trò öôùc löôïng cuûa y
6y

• Hoaït ñoäng cuûa menu phuï Sum(sums) , menu phuï Var ( soá maãu trung bình ,
ñoä leäch chuaån ) vaø menu phuï MinMax (giaù trò lôùn nhaát , giaù trò nhoû nhaát)
gioáng pheùp hoài quy tuyeán tính .
Phuï luïc Tính hoài quy baäc hai <#066> ñeán <#068>

45
• Caùc ví duï <#066> ñeán <#068> ñeàu söû duïng döõ lieäu nhaäp trong ví duï
<#061>
Caùc phaàn khaùc
Veà chi tieát caùc coâng thöùc cuûa leänh bao goàm caùc kieåu hoài quy , tham khaûo caùc
coâng thöùc ñaõ ghi
Phuï luïc töø <#069> ñeán <#073>

Kieåu tính thoáng keâ Phöông trình maãu Coâng thöùc tính
Hoài quy logarit (lnX) y = A + BlnX <#069>
Hoài quy muõ e (e^X) y =A e BX
<#069>
Hoài quy muõ ab (A•B^X) y=A B X
<#070>
Hoài quy luyõ thöøa (A•X^B) y=AX n
<#071>
Hoài quy nghòch ñaûo (1/X) B <#072>
y= A +
X
Phuï luïc So saùnh caùc ñöôøng cong hoài quy
• Ví duï döôùi ñaây duøng döõ lieäu trong caùc ví duï <#061>
<#074> So saùnh heä soá cho logarit , hoài quy muõ e , soá muõ ab , luyõ thöøa vaø
nghòch ñaûo ( FREQ : Taét )
Phuï luïc Caùc kieåu khaùc cuûa pheùp tính hoài quy <#075> ñeán <#079>
• Caùc leänh bao goàm trong menu phuï Reg coù theå caàn thôøi gian laâu ñeå thöïc hieän
caùc pheùp tính logarit , hoài quy muõ e , muõ ab , luõy thöøa khi coù nhieàu maãu döõ
lieäu.

TOAÙN TRONG HEÄ ÑEÁM CÔ SOÁ N

( BASE – N )
Mode BASE – N giuùp ta thöïc hieän caùc pheùp tính soá hoïc , soá aâm , toaùn logic
trong heä ñeám nhò phaân , baùt phaân , thaäp phaân , thaäp luïc phaân .
Caùc pheùp toaùn sau ñöôïc thöïc hieän trong mode
BASE – N ( aán MODE 4 )

• Caøi ñaët cho heä ñeám vaø soá nhaäp

• Duøng caùc phím sau cho BASE – N
• Khi choïn heä ñeám thì kí hieäu töông öùng hieän leân ôû beân phaûi

Phím Heä ñeám Daáu hieäu hieän

DEC Thaäp phaân Dec
HEX Thaäp luïc phaân Hex
BIN Nhò phaân Bin
OCT Baùt phaân Oct
• Kí hieäu heä ñeám hieän haønh hieån thò ôû doøng thöù hai cuûa maøn hình

46
• Caøi ñaët maëc ñònh ban ñaàu khi vaøo BASE-N laø Dec
Nhaäp giaù trò
Trong BASE-N ta chæ duìng ñöôïc caùc chöõ soá cuûa heä ñeám hieän haønh
• Baùo loãi hieän leân khi ta nhaäp caùc chöõ soá ngoaøi heä ñeám hieän haønh ( nhö nhaäp
2 ôû heä BIN )
• Khoâng nhaäp ñöôïc phaân soá hay haøm muõ trong BASE-N .Neáu tính toaùn ra soá
thaäp phaân , maùy töï ñoäng caét boû phaàn leû .
Nhaäp giaù trò HEX
• Caùc phím A , B , C , D , E , F laø phím soá trong HEX .

Baûng phaïm vi giaù trò

Heä ñeám Phaïm vi

BIN Soá döông 0000000000000000 ≤ x ≤ 0111111111111111
Soá aâm 1000000000000000 ≤ x ≤ 1111111111111111
OCT Soá döông 00000000000 ≤ x ≤ 17777777777
Soá aâm 20000000000 ≤ x ≤ 37777777777
DEC - 2147483648 ≤ x ≤ 2147483647
HEX Soá döông 00000000 ≤ x ≤ 7FFFFFFF
Soá aâm 80000000 ≤ x ≤ FFFFFFFF
• Phaïm vi naøy laø daõy 16 bit heïp hôn daõy 32 bit
• Baùo loãi hieän leân khi keát quaû tính toaùn ngoaøi phaïm vi naøy
Xaùc ñònh heä ñeám ngay khi nhaäp
Trong BASE- N , maùy cho pheùp nhaäp soá cuûa heä ñeám khaùc ñeø leân heä ñeám ñaõ
caøi tröôùc . Muoán duøng caùch naøy phaûi aán
SHIFT 3 ( BASE ) ñeå hieän menu ( hai trang ) vaø ta aán kí hieäu lieân heä
caàn thieát ghi tröôùc caùc soá

AÁn phím Xaùc ñònh soá trong heä

1 (d) Thaäp phaân ( Cô soá 10)
2 (h) Thaäp luïc phaân ( Cô soá 16)
3 (b) Nhò phaân (Cô soá 2 )
4 (o) Baùt phaân ( Cô soá 8)
Thao taùc sau nhaèm nhaäp soá 3 cuûa heä thaäp phaân treân maøn hình nhò phaân
AC BIN SHIFT 3 (BASE) 1 (d) 3 d3

↓
soá 3 trong DEC
Phuï luïc
<#080> Tính 12 + 12 trong BIN
<#081> Tính 78 + 18 trong OCT

47
<#082> Tính 1F16 + 116 trong HEX
<#083> Ñoåi 3010 sang BIN , OCT , HEX
<#084> Tính 510 + 516 (ra keát quaû) trong BIN
Tính soá aâm vaø toaùn logic
Muoán tính veà soá aâm vaø toaùn logic , aán SHIFT 3 (BASE ) ñeå hieän menu
BASE vaø duøng caùc leänh töông öùng .
Phím aán Yeâu caàu
1 (and) Nhaäp “and” ( ñeå thöïc hieän
pheùp AND )
2 ( or) Nhaäp “or” ( ñeå thöïc hieän
pheùp OR )
3 (xor) Nhaäp “xor” ( ñeå thöïc hieän
pheùp XOR )
4 ( xnor) Nhaäp “xnor” ( ñeå thöïc
hieän pheùp XNOR )
5 (Not) Nhaäp “Not” ( ñeå thöïc hieän
pheùp NOT )
6 (Neg) Nhaäp “Neg” ñeå laáy
Neg(soá aâm , soá buø 2)
• Pheùp laáy Neg ( soá aâm ) trong BIN , OCT , HEX döïa vaøo pheùp buø 2 cuûa BIN
, roài chuyeån laïi theo cô soá ñaõ choïn . Soá aâm trong DEC thì mang daáu tröø
Phuï luïc
Töø ví duï <#085> ñeán <#090> laø caùc pheùp tính veà soá aâm trong heä ñeám nhò
phaân (BIN) neân khi thöïc hieän phaûi aán tröôùc AC BIN

GIAÛI PHÖÔNG TRÌNH ( EQN)

Taát caû pheùp tính trong phaàn naøy ñeàu ñöôïc

thöïc hieän ôû Mode EQN ( MODE 5)
Caùc loaïi phöông trình
Menu phöông trình xuaát hieän khi aán phím MODE 5 ( EQN) vaø vaøo Mode
EQN

48
 Phím Heä ñeám Daáu hieäu hieän
1 an X + bnY = cn Heä phöông trình
tuyeán tính 2 aån soá
2 an X + bnY + cn Z = d n Heä phöông trình
tuyeán tính 3 aån soá
3 aX 2 + bX + c = 0 Phöông trình baäc 2
4 aX 3 + bX 2 + cX + d = 0 Phöông trình baäc 3
Thay ñoåi caøi
ñaët kieåu phöông trình hieän haønh
AÁn phím MODE 5 (EQN) ñeå vaøo Mode EQN .Vieäc ñoù seõ xoùa toaøn boä Mode
EQN hieän haønh vaø hieån thò menu kieåu phöông trình ôû treân

Nhaäp caùc heä soá

Söû duïng maøn hình nhaäp heä soá ñeå nhaäp caùc heä soá cuûa moät phöông trình . Maøn
hình nhaäp heä soá cho thaáy caùc oâ nhaäp maø moãi heä soá yeâu caàu bôûi kieåu phöông
trình ñaõ choïn .

Quy taéc nhaäp vaø chænh caùc heä soá

• Döõ lieäu nhaäp vaøo ñöôïc cheøn vaøo caùc oâ coù con troû . Khi nhaäp döõ lieäu vaøo moät
oâ , con troû seõ dòch sang oâ tieáp theo veà beân phaûi
• Khi heä phöông trình tuyeán tính 3 aån soá hoaëc phöông trình baäc 3 ñöôïc choïn
nhö laø kieåu phöông trình , coät d seõ khoâng hieån thò treân maøn hình heä soá hieån thò
laàn ñaàu . Coät d seõ xuaát hieän khi dòch con troû ñeán choã noù , laøm cho maøn hình
ñoåi choå .
• Caùc giaù trò vaø bieåu thöùc nhaäp vaøo maøn hình heä soá gioáng nhö nhaäp trong
Mode COMP vôùi daïng Line .
• AÁn AC khi ñang nhaäp thì xoùa döõ lieäu ñaõ nhaäp hieän haønh .
• Sau khi nhaäp xong döõ lieäu , aán = nhaäp ñöôïc vaø hieån thò ñeán 6 chöõ soá
trong oâ löïa choïn hieän haønh

49
• Ñeå thay ñoåi noäi dung cuûa caùc oâ , söû duïng caùc phím con troû ñeå di chuyeån con
troû tôùi oâ sau ñoù nhaäp döõ lieäu môùi .
Cho giaù trò ban ñaàu taát caû caùc heä soá veà 0
Coù theå xoùa taát caû caùc heä soá veà 0 baèng caùch aán phím AC khi nhaäp caùc giaù trò
treân maøn hình nhaäp heä soá .
Caùc chuù yù khi nhaäp döõ lieäu ôû maøn hình nhaäp heä soá
Veà cô baûn , caùc chuù yù khi nhaäp döõ lieäu ôû maøn hình nhaäp heä soá gioáng nhö chuù
yù nhaäp döõ lieäu maøn hình nhaäp STAT . Ñieåm khaùc nhau duy nhaát laø löu yù ñaàu
tieân cuûa chuù yù nhaäp döõ lieäu maøn hình STAT khoâng aùp duïng vôùi maøn hình
nhaäp heä soá .Veà chi tieát , xin xem theâm “ Caùc chuù yù trong luùc nhaäp maøn hình
STAT”
Hieån thò nghieäm
Sau ñaõ nhaäp vaø ñaêng kyù caùc giaù trò treân maøn hình nhaäp heä soá , aán = ñeå hieån
thò caùc nghieäm cuûa phöông trình .
• Moãi laàn aán = laïi hieän ra moät nghieäm tieáp theo neáu coù .
vaø AÁn = khi nghieäm cuoái cuøng ñöôïc hieån
thò trôû veà maøn hình nhaäp heä soá
• Trong tröôøng hôïp caùc phöông trình tuyeán tính , coù theå duøng vaø
ñeå hieån thò giöõa nghieâm X vaø Y ( vaø Z).
• Khi coù nhieàu nghieäm cho moät phöông trình baäc 2 hay 3 , xcoù theå duøng
vaø ñeå xem hieån thò giöõa X 1 , X 2 vaø X 3
.Soá
löôïng nghieäm phuï thuoäc vaøo phöông trình thöïc teá .
• AÁn AC khi moät nghieäm ñöôïc hieån thò seõ trôû veà maøn hình nhaäp heä soá
• Daïng hieån thò cuûa nghieäm phuï thuoäc vaøo daïng nhaäp/xuaát vaø daïng hieån thò
soá phöùc caøi ñaët cuûa maøn hình caøi ñaët maùy .
• Löu yù raèng khoâng theå chuyeån caùc giaù trò ñeán kyù hieäu kyõ thuaät khi maø moät
nghieäm phöông trình ñöôïc hieån thò .
Phuï luïc <#091> ñeán <#095>

MA TRAÄN ( Matrix )

Ta coù theå nhaäp teân “ Mat A” , “ Mat B” , “Mat C” vaøo boä nhôù ma traän .Khi
tính toaùn , ma traän keát quaû mang teân “MatAns”
Vaøo chöông trình tính ma traän aán MODE 6
Thieát laäp vaø quaûn lyù ma traän
• Thieát laäp vaø löu ma traän
(1) Trong Mode ma traän , aán SHIFT 4 (Matrix) 4 (Dim)
Maøn hình hieän

50
 Matrix ?
1:MatA 2: MatB
3:MatC
• Maøn hình naøy chæ hieän nkhi vaøo Mode Matrix
(2) AÁn 1 2 hay 3 ñeå choïn ma traän A , B , C vaø ta ñöôïc maøn hình choïn
kích thöôùc ma traän .

(3) AÁn 1 ñeán 6 ñeå choïn kích thöôùc thích hôïp sau khi choïn kích thöôùc ( soá
doøng , soá coät) ta coù moät khung ma traän ñöôïc choïn hieän leân

(4) Nhaäp vaøo caùc phaàn töû cuûa ma traän

• Nhaäp gioáng nhö khi nhaäp heä soá cuûa phöông trình ( xem theâm caùch nhaäp caùc
heä soá )
• Neáu muoán thay ñoåi ma traän khaùc thì baét ñaàu töø böôùc 1
Cheùp noäi dung moät ma traän vaøo ma traän khaùc
(1) Duøng maøn hình nhaäp ñeå hieän ma traän muoán cheùp hay hieän maøn hình
MatAns
• Ví duï muoán cheùp noäi dung ma traän A vaøo ma traän B , ta aán
SHIFT 4 (Matrix) 2 (Data) 1 ( MatA)
(2) AÁn SHIFT RCL (STO)
( coù chöõ STO hieän leân )
(3) Xaùc ñònh teân ma traän muoán cheùp vaøo

Teân ma traän Phím aán

Matrix A (−) (MatA)
Matrix B D '" (MatB)
Matrix C Hyp (MatB)
• AÁn D '" (MatB) ñeå cheùp moät dung vaøo ma traän B vaø noäi dung ma traän B vöøa
cheùp vaøo hieän leân .
Thöïc hieän tính toaùn

51
AÁn AC khi coù maøn hình choïn hay nhaäp ma traän ñeå vaøo maøn hình tính toaùn.
Maøn hình ma traän keát quaû(MatAns)
Maøn hình ma traän keát quaû(MatAns) chæ keát quaû cuûa pheùp toaùn ma traän

• Khoâng theå chænh ñöôïc noäi dung cuûa MatAns

• Trôû veà maøn hình tính toaùn , aán AC
• Khi MatAns hieän leân , ta coù theå aán tieáp phím pheùp tính
( nhö + , −)
• Ñeå söû duïng MathAns nhö laø moät ma traän soá haïng ( Xem theâm phaàn duøng
MathAns ñeå thöïc hieän chuoãi tính toaùn )
Menu ma traän
Trong Mode Matrix , menu sau hieän leân khi aán SHIFT 4 (Matrix)

Maãu choïn Yeâu caàu

1 Dim Choïn kích thöôùc (coät , doøng) cho MatA , MatB , MatC
2 Data Tìm noäi dung cuûa MatA , MatB , MatC
3 MatA Nhaäp “MatA”
4 MatB Nhaäp “MatB”
5 MatC Nhaäp “MatC”
6 MatAns Nhaäp “MatAns”
7 Det Nhaäp “det (“ Tính ñònh thöùc
8 Trn Nhaäp “Trn (“ Tìm ma traän chuyeån vò
Phuï luïc
⎡ 2 1⎤ ⎡1 0 −1⎤
<#096> Nhaäp MatA = ⎢ ⎥ , MatC = ⎢ ⎥
⎣1 1⎦ ⎣ 0 −1 1⎦
⎡ 2 1⎤
<#097> Cheùp MatA = ⎢ ⎥ vaøo MatB vaø chænh thaønh
⎣1 1⎦
⎡ 2 −1 ⎤
MatB = ⎢ ⎥
⎣ −1 2 ⎦
• Caùc ví duï sau duøng ma traän ñaõ nhaäp ôû <#096> vaø <#097> (MatA , MatB ,
MatC)
<#098> MatA + MatB ( Coäng hai ma traän )
<#099> MatA × MatB , MatB × MatA - MatA× MatB ( Nhaân hai ma traän)
<#100> 3× MatA

52
<#101> Tính ñònh thöùc MatA
<#102> D Tìm ma traän chuyeån vò cuûa MatC
<#103> f(X) = X 2 + 1 f 2 Tìm ma traän nghòch ñaûo cuûa MatA
"−1"
( Duøng phím x −1 ñeå nhaäp . Nhôù raèng
khoâng duøng ñöôïc x ôû ñaây)
•

<#104> Tìm suaát cuûa MatB ( Abs (MatB)

(Duøng phím SHIFT hyp (Abs))
<#105> Tính Mat A2 , Mat A3 cuûa MatA
(Duøng phím x 2 , SHIFT x 2 ( x 3 ). Nhôù raèng khoâng duøng ñöôïc x • ôû ñaây).
BAÛNG SOÁ TÖØ MOÄT HAØM

Taát caû caùc pheùp tính trong phaàn naøy ñöôïc thöïc hieän ôû
Mode TABLE ( MODE 4 )
Ñònh hình moät haøm taïo ra baûng soá
Thao taùc sau ñaây ñònh haøm taïo ra baûng soá vôùi caøi ñaët nhö sau
1
Haøm : f(x) = x 2 +
2
Giaù trò ban ñaàu : 1 . Giaù trò cuoái : 5 , Böôùc nhaûy :1
LINE
(1) AÁn MODE 7 (TABLE)

D
f(X) =

(2) Nhaäp haøm

(3) Sau khi nhaäp haøm , aán =

• Khi ñoù maùy seõ yeâu caàu nhaäp giaù trò ban ñaàu
D
Start ?
→ giaù trò 1 maëc ñònh ban ñaàu laø 1

• Neáu giaù trò ban ñaàu khoâng phaûi laø 1 , aán 1 ñeå ñònh roõ giaù trò maëc ñònh ban
ñaàu cho ví duï
(4) Sau khi ñaõ ñònh roõ giaù trò ñaàu , aán =
• Khi ñoù seõ hieån thò maøn hình nhaäp giaù trò cuoái

53
 D
End ?
→ giaù trò 5 cuoái cuûa maëc ñònh ban ñaàu
• Chæ giaù trò cuoái
(5) Sau khi ñònh roõ giaù trò cuoái , aán =
• Khi ñoù hieån thò maøn hình giaù trò böôùc nhaûy
D
Step ?
→ giaù trò 1 böôùc nhaûy cuûa maëc ñònh ban ñaàu
• Ñònh roõ giaù trò böôùc nhaûy
• Veà chi tieát ñònh roõ giaù trò ñaàu , cuoái vaø böôùc nhaûy .Xem “ quy taéc giaù trò ñaàu
, cuoái vaø böôùc nhaûy”
(6) Sau khi ñònh roõ giaù trò böôùc nhaûy , aán =

• AÁn AC trôû veà maøn hình nhaäp haøm

Caùc kieåu chöùc naêng hoã trôï
• Ngoaøi bieán X , caùc bieán khaùc (A , B, C , D ,Y ) vaø boä nhôù ñoäc laäp (M) taát caû
ñeàu ñöôïc coi laø caùc giaù trò ( bieán hieän haønh chuyeån vaøo bieán hay löu trong boä
nhôù ñoäc laäp).
• Chæ coù bieán X laø coù theå ñöôïc söû duïng nhö bieán cuûa haøm
• Pheùp bieán ñoåi toïa ñoä khoâng theå söû duïng laøm haøm taïo ra baûng soá
• Löu yù raèng pheùp tính taïo ra baûng soá laøm cho caùc noäi dung cuûa bieán X thay
ñoåi
Quy taét veà giaù trò ban ñaàu , giaù trò cuoái vaø böôùc nhaûy
• Daïng Line luoân ñöôïc duøng ñeå nhaäp giaù trò
• Coù theå ñònh roõ caùc giaù trò hoaëc bieåu thöùc pheùp tính (phaûi sinh ra keát baèng soá
) giaù trò ñaàu , cuoái vaø böôùc nhaûy
• Ñònh ra moät giaù trò cuoái maø nhoû hôn giaù trò ban ñaàu seõ gaây ra loãi , do ñoù
baûng soá seõ khoâng ñöôïc taïo ra
• Caùc giaù trò ban ñaàu , cuoái vaø böôùc nhaûy seõ sinh ra moät giaù trò toái ña laø 30 x
cho baûng soá ñöôïc taïo ra . Laäp ra moät baûng soá söû duïng moät toå hôïp giaù trò ban
ñaàu , cuoái vaø böôùc nhaûy nhieàu hôn 30 giaù trò x seõ gaây ra loãi
Löu yù
• Moät soá chöùc naêng ban ñaàu , cuoái vaø böôùc nhaûy caàn nhieàu thôøi gian ñeå taïo ra
baûng soá
Maøn hình baûng soá

54
Maøn hình baûng soá cho thaáy caùc giaù trò x tính toaùn söû duïng caùc giaù trò ban ñaàu ,
cuoái vaø böôùc nhaûy , cuõng nhö caùc giaù trò thu ñöôïc khi moãi giaù trò x ñöôïc thay
theá trong haøm f(x)
• Löu yù laø chæ söû duïng baûng soá ñeå xem caùc giaù trò . Noäi dung cuûa baûng khoâng
theå chænh
• AÁn phím AC ñeå trôû veà maøn hình nhaäp haøm.
Caùc chuù yù veà maøn hình baûng soá ( Mode TABLE)
Löu yù laø vieäc thay ñoåi caùc caøi ñaët daïng nhaäp / xuaát ( daïng Math hoaëc daïng
Line ) treân maøn hình caøi ñaët ôû Mode TABLE seõ xoùa haøm taïo laäp baûng soá
TOAÙN VECTÔ (VECTOR)
Duøng “VctA , VctB” vaø “VctC” ñeå ghi teân caùc vectô trong boä nhôù .Vectô keát
quaû cuûa pheùp tính ñöôïc ghi laø “VctAns”

Toaùn vectô ñöôïc thöïc hieän ôû Mode VECTÔ

( MODE 8 )
Thieát laäp vaø quaûn lyù vectô
Thieát laäp vaø löu vectô vaøo boä nhôù
(1) Trong mode Vectô aán SHIFT 5 (VECTOR) 1 ( Dim)
• Hieän maøn hình choïn vectô
• Maøn hình vectô chæ hieäntrong mode VECTOR
(2) AÁn 1 , 2 hay 3 ñeå xaùc ñònh teân vectô muoán choïn
• Hieän maøn hình xaùc ñònh chieàu cuûa vectô
(3) AÁn 1 hay 2 ñeå xaùc ñònh chieàu cuûa vectô
• AÁn 1 ñeå choïn vectô 3 chieàu ( trong khoâng gian) , hay 2 ñeå choïn 2 chieàu (
maët phaúng )
• Sau khi aán ñònh chieàu thì maøn hình nhaäp töông öùng hieän ra

(4) Duøng maøn hình naøy ñeå nhaäp caùc thaønh phaàn soá ( toïa ñoä )
• Caùch nhaäp cuõng gioáng nhö nhaäp heä soá phöông trình ( xemtheâm phaàn nhaäp
heä soá phöông trình )
• Neáu muoán taïo vectô khaùc , haõy trôû laïi böôùc 1
Cheùp toïa ñoä cuûa vectô naøy sang vectô khaùc
Coù theå cheùp toïa ñoä cuûa moät vectô ( hay cuûa VctAns) sang moät vectô khaùc .
Veà cô baûn vieäc sao cheùp cuõng gioáng nhö ôû ma traän ( xem theâm phaàn sao cheùp
ma traän )
Thöïc hieän tính toaùn
• Ñeå thöïc hieän toaùn vectô , aán AC ôû maøn hình nhaäp
• Vectô Ans (VctAns) chæ keát quaû cuûa pheùp tính vectô vöøa thöïc hieän

55
• Khoâng theå chænh noäi dung cuûa VctAns
• Chuyeån veà maøn hình tính toaùn vectô , aán AC
Menu vectô
Baûng sau laø menu vectô ( hieän trong mode vectô) sau
khi aán SHIFT 5 (VECTOR)

Maãu choïn Yeâu caàu

1 Dim Goïi VctA , VctB , VctC ñeå aán ñònh chieàu
(maët phaúng hay khoâng gian) cho caùc vectô naøy
2 Data Goïi VctA , VctB , VctC ñeå hieän toïa ñoä vaø
chænh söûa toïa ñoä
3 VctA Nhaäp “VctA”
4 VctB Nhaäp “VctB”
5 VctC Nhaäp “VctC”
6 VctAns Nhaäp “VctAns”
7 Dot Nhaäp daáu • ( ñeå laáy tích voâ höôùng 2 vectô)
Phuï luïc
<#106> Nhaäp VctA = ( 1 , 2 ) vaø VctC = ( 2 , -1 , 2 )
<#107> Cheùp VctA = ( 1 , 2 ) vaøoVctB roài söûa thaønh
VctB = ( 3 , 4 )
• Caùc ví duï sau söû duïng soá lieäu ôû <#106> vaø <#107> (VctA , VctB , VctC )
<#108> VctA+VctB ( Coäng vectô )
<#109> 3 × VctA ( nhaân soá thöïc vôùi vectô )
VctB - 3× VctA ( pheùp tính coù duøng VctAns)
<#110> VctA • VctB ( Tích voâ höôùng )
<#111> VctA × VctB ( Tích höõu höôùng )
<#112> Suaát cuûa VctC
<#113> Tìm goùc (theo ñoä) hôïp bôûi A = ( -1 , 0 , 1) vaø
G
B = ( 1 , 2 , 0) vaø vectô ñôn vò n vuoâng goùc vôùi VctA , VctB .
( A • B) ( A • B)
*1 cos θ = vôùi θ = cos −1
A B A B
G ( A × B)
2* n =
A× B
HAÈNG SOÁ KHOA HOÏC

56
Maùy löu 40 haèng soá khoa hoïc ñeå duøng trong tính toaùn thoân thöôøng . Coù theå
duøng haèng soá khoa hoïc trong moïi pheùp toaùn tröø trong BASE - N .
Muoán goïi moät haèng soá khoa hoïc , aán SHIFT 7 ( CONST) .
Maùy hieän menu haèng soá khoa hoïc . Nhaäp 2 chöõ soá töông öùng vôùi teân haèng soá
caàn goïi khi ñoù kyù hieäu vaø giaù trò cuûa haèng soá hieän leân maøn hình .
Baûng sau laø caùc haèng soá caøi saün ( keømkyù soá ñeå goïi) ( Xem saùch)
• Caùc giaù trò döïa theo ISO 1992 vaø CODATA 1998 .Veà chi tieát xem phuï luïc
<#114>
Phuï luïc <#115> vaø <#116>
Thöïc hieän caùc ví duï trong Mode COMP ( MODE 1 )

ÑOÅI ÑÔN VÒ
Maùy caøi saün ñoåi ñôn vò ño löôøng .Coù theå ñoåi ñôn vò trong Mode tröø Mode
BASE-N vaø laäp baûng .
Ñeå goïi leänh ñoåi ñôn vò , aán SHIFT 8 ( CONV ) .Maøn hình hieän menu ñoåi
ñôn vò . AÁn 2 chöõ soá töông öùng vôùi leänh ñoåi ñôn vò ta caàn
Xem phuï luïc <#117> cho bieát leänh ñoåi ñôn vò vôùi kyù soá töông öùng
• Caùch tính ñôn vò ñoåi döïa theo “ AÁn baûn chuyeân ñeà NIST 811
( 1955)
Phuï luïc <#118> ñeán <#120>
Thöïc hieän caùc ví duï treân trong Mode COMP ( MODE 1 )

THOÂNG TIN KYÕ THUAÄT

Thöù töï öu tieân caùc pheùp tính
Maùy tính thao taùc pheùp tính caên cöù vaøo söï öu tieân.
• Veà caên baûn, pheùp tính ñöôïc thöïc hieän töø traùi qua phaûi.
• Bieåu thöùc coù daáu ngoaëc ñôn ñöôïc öu tieân cao nhaát.
• Pheùp tính thöïc hieän theo öu tieân sau:
1. Haøm
Pol( , Rec(
∫ ( , d/dx( , ∑ (
P( , Q( , R(
sin( , cos( , tan( , sin-1( , cos-1( , tan-1( , sinh( , cosh( , tanh( , sinh-1( , cosh-
1
( , tanh-1(
log( , ln( , e^( , 10^( , (,3 (
arg( , Abs( , Conjg(
Not( , Neg(
Det( , Trn(
Rnd(
2. Caùc haøm ñöôïc taïo bôûi giaù trò luõy thöøa, khai caên luõy thöøa:

57
 x2, x3, x-1, x!, o ’” , o , r, g, ^( , x (
Phaân phoái thöôøng: ft
Phaàn traêm: %
3. Phaân soá: ab/c
4. Daáu: (−) (daáu aâm)
d, h, b, o (cô soá n )
5. : cm fin , v.v . .
Pheùp tính öôùc löôïng thoáng keâ: x̂, ŷ , x̂1 , x̂ 2
6. Chænh hôïp, toå hôïp: n Pr, n Cr,
∠ cuûa soá phöùc daïng cöïc
7. Nhaân voâ höôùng: y (Dot)
8. Pheùp nhaân, chia: × , ÷
Pheùp nhaân taét: Daáu nhaân ñöôïc boû qua ngay tröôùc π , e, bieán , haèng soá
( 2π , 5A, πA , 3mp, 2i, . . . ) , haøm coù daáu ngoaëc ñôn ( 2 (3) , Asin(30) . .
. )
Löu yù raèng maùy ES khoâng daønh öu tieân cho pheùp nhaân taét , nghóa laø pheùp
nhaân taét hay pheùp nhaân thöôøng ñeàu coù öu tieân baèng nhau (3÷5A hay
3÷5×A ñeàu gioáng nhau veà thöù töï öu tieân )
9. Pheùp coäng, tröø: +, −
10. and
11. or, xor, xnor
Neáu moät pheùp tính chöùa moät giaù trò aâm, caàn ñoùng giaù trò aâm ñoù trong ngoaëc
ñôn. Chaúng haïn, khi bình phöông -2 baïn caàn phaûi nhaäp (-2)2. Vì x2 laø öu tieân 2
cao hôn vò trí cuûa daáu aâm (-) ôû öu tieân 4.
Ví duï:
(-) 2 x2 = -22 = - 4
( (-) 2 ) x2 = (-2)2 = 4
Pheùo nhaân, chia vaø pheùp nhaân taét laø cuøng möùc ñoä öu tieân (öu tieân 8). Do ñoù,
khi caû hai yeáu toá cuøng hieän dieän thì pheùp tính ñöôïc thöïc hieän töø traùi qua phaûi.
Neáu ñöa daáu ngoaëc ñôn vaøo seõ laøm thay ñoåi pheùp öu tieân vaø keát quaû tính toaùn
seõ khaùc nhau
Ví duï:
1
1 ÷ 2 i = 1 ÷ 2i = i
2
1
1 ÷ ( 2 i ) = 1 ÷ (2i) = − i
2
Giôùi haïn Stack ( nhoùm )
Maùy tính naøy söû duïng caùc khu vöïc nhôù goïi laø stack ñeå löu
taïm thôøi caùc giaù trò daõy pheùp tính , caùc leänh vaø chöùc naêng öu tieân thaáp hôn .
Stack soá coù 10 möùc vaø stack leänh coù 24 möùc nhö hình sau ñaây

58
Loãi Stack ERROR hieän leân khi pheùp tính ñang thöïc hieän coù
moät trong 2 stack bò vöôït quaù haïn
Caùc daõy pheùp tính , soá chöõ soá vaø ñoä chính xaùc
Caùc daõy pheùp tính , soá chöõ soá duøng cho pheùp tính vaø ñoä chính xaùc phuï thuoäc vaøo kieåu pheùp tính
ñang thöïc hieän .
Daõy pheùp tính vaø ñoä chính xaùc

Daõy pheùp tính ±1×10−99 ñeán ±9,999999999 × 1099 hoaëc 0

Soá chöõ soá cho tính toaùn beân 15 chöõ soá
trong
Ñoä chính xaùc Nhìn chung , ±1 taïi chöõ soá thöù 10 cho
moät pheùp tính ñôn . Ñoä chính xaùc muõ ±1
cuûa soá a trong a ×10n . Sai soá tính doàn
töø nhöõng pheùp tính lieân tieáp

59
• Ñoä chính xaùc veà cô baûn gioáng nhö mieâu taû trong “ Daõy pheùp tính vaø ñoä chính xaùc ôû treân “
• Caùc chöùc naêng ^( x y ) , x y , 3 , x! , nPr , nCr vôùi nhöõng pheùp tính beân trong lieân tieáp coù
theå tích luõy sai soá lôùn ôû keát quaû cuoái cuøng
• Coù theå coù sai soá lôùn ôû vuøng caän cuûa nhöõng ñieåm ñaëc bieät hay ñieåm uoán
Baùo loãi
Coù baùo loãi khi moät pheùp tính coù keát vöôït phaïm vi aán ñònh , luùc nhaäp soá lieäu sai quy taéc hoaëc coù
thao taùc loãi töông töï
Khi baùo loãi hieän ra
Sau ñaây laø caùch xöû lyù chung khi gaëp baùo loãi
• Duøng hay ñeå hieån thò maøn hình nhaäp bieåu thöùc tröôùc khi coù baùo loãi . Con troû seõ naèm taïi
vò trí loãi ( xem theâm “Hieån thò vò trí loãi” )
• AÁn AC ñeå xoùa bieåu thöùc pheùp tính , nhaäp laïi bieåu thöùc ñuùng neáu caàn . Trong tröôøng hôïp naøy ,
maùy khoâng löu pheùp tính goác trong boä nhôù .
Math ERROR ( Loãi pheùp tính )
• Nguyeân nhaân
• Keát quaû trung gian hoaëc cuoái cuøng cuûa pheùp tính vöôït quaù phaïm vi aán ñònh treân
• Döõ lieäu nhaäp vöôït quaù phaïm vi aán ñònh cho pheùp hoaëc caùc haøm
• Pheùp tính ñang thöïc hieän chöùa moät thao taùc traùi luaät ( nhö chia cho 0 )

60
• Caùch xöû lyù
• Kieåm tra caùc giaù trò nhaäp , giaûm chöõ soá thöû laøm laïi
• Söû duïng boä nhôù ñoäc laäp hoaëc bieán vaø phaûi nhôù raèng caùc bieán phaûi naèm trong phaïm vi cho
pheùp cuûa haøm
Stack ERROR ( Loãi veà nhoùm )
• Nguyeân nhaân
Pheùp tính ñang thöïc hieän vöôït quaù khaû naêng ñaõ aán ñònh veà nhoùm
• Caùch xöû lyù
• Ñôn giaûn hoùa bieåu thöùc ñeå vöøa vôùi khaû naêng cuûa nhoùm
• Chia pheùp tính thaønh hai phaàn haoäc nhieàu hôn
Syntax ERROR ( Loãi cuù phaùp )
• Nguyeân nhaân
Coù sai soùt veà cuù phaùp ñang duøng
• Caùch xöû lyù
Xem laïi vaø ñieàu chænh
Argument ERROR ( Loãi Argument)
• Nguyeân nhaân
Coù sai soùt veà Argument
• Caùch xöû lyù
Xem laïi vaø ñieàu chænh
Dimension ERROR ( Chæ xaûy trong Ma traän vaø Vectô)
• Nguyeân nhaân
• Nhaäp caùc yeáu toá cho ma traän vaø vectô trong khi chöa aán ñònh kích thöôùc hay chieàu
• Thöïc hieän pheùp tính hai ma traän hoaëc vectô maø soá chieàu chöa
thích hôïp
• Caùch xöû lyù
• AÁn ñònh laïi Dim cho vectô hay ma traän tröôùc khi nhaäp
caùc yeáu toá
• Choïn Dim thích hôïp cho ma traän vaø vectô trong pheùp toaùn
Variable ERROR ( Chæ xaûy ra trong chöùc naêng SLOVE )
• Nguyeân nhaân
Khoâng coù bieán x trong phöông trình
• Caùch xöû lyù
Nhaäp laïi phöông trrình phaûi chöùa x
Can’t Solve Error ( Chæ xaûy ra trong chöùc naêng SLOVE )
• Nguyeân nhaân
Maùy khoâng tìm ñöôïc nghieäm
• Caùch xöû lyù
• Kieåm tra laïi phöông trình
• Nhaäp laïi giaù trò ñaàu vaø giaûi laïi
Insufficient MEM Error ( Loãi thieáu boä nhôù )

61
• Nguyeân nhaân
Khoâng ñuû boä nhôù ñeå thöïc hieän
• Caùch xöû lyù
Giaûm bôùt phaïm vi baûng baèng caùch ñoåi giaù trò ñaàu , giaù trò cuoái vaø böôùc nhaûy
Time Out Error
• Nguyeân nhaân
Khoâng thoûa maõn ñieàu kieän ñeå pheùp tính ñaïo haøm hay
tích phaân thöïc hieän
• Caùch xöû lyù
Taêng giaù trò tol ( coù theå laøm giaûm ñoä chính xaùc ) hay kieåm laïi bieåu thöùc nhaäp
Tröôùc khi xaùc ñònh laø maùy tính truïc traëc
Thöïc hieän caùc böôùc sau ñaây khi loãi xaûy ra luùc tính toaùn hoaëc khi caùc keát quaû tính toaùn khoâng
phaûi laø ñaùp soá ñuùng nhö mong muoán . Neáu moät böôùc khoâng söûa ñöôïc thì chuyeån sang böôùc
tieáp theo .
Löu yù laø neân ghi nhöõng döõ lieäu quan troïng tröôùc khi thöïc hieän caùc böôùc sau
(1) Kieåm tra caùc bieåu thöùc tính toaùn ñeå chaéc raèng khoâng coøn chöùa loãi naøo caû.
(2) Chaéc raèng laø söû duïng mode ñuùng cho pheùp tính ñang thöïc hieän
(3) Neáu caùc böôùc treân khoâng söûa ñöôïc caùc truïc traëc , aán phím
ON . Khi ñoù maùy tính seõ kieåm tra xem caùc chöùc naêng cuûa maùy tính coù thöïc hieän chính xaùc
hay khoâng . Neáu maùy tính tìm thaáy truïc traëc gì , noù seõ töï ñoäng cho giaù trò ban ñaàu mode pheùp
tính vaø xoùa noäi dung löu .Veà chi tieát cuûa vieäc caøi ñaët giaù trò ban ñaàu xem theâm “ Caùc mode
pheùp tính vaø caøi ñaët maùy tính”
(4) Cho giaù trò ban ñaàu taát caû caùc mode vaø caøi ñaët nhö sau :
SHIFT 9 (CLR) 1 (Setup) = (Yes)

NAÊNG LÖÔÏNG

Maùy tính naøy ñöôïc cung caáp naêng löôïng bôûi pin AAA ( R03(um-4))
Thay pin
Caùc con soá bò môø treân maøn hình hieåu thò cho bieát pin yeáu . Khi maùy pin yeáu neáu tieáp tuïc söû
duïng coù theå laøm maùy tính sai . Haõy thay pin caøng sôùm caøng toát khi chöõ chöa bò môø .
Ngay caû tröôøng hôïp maùy ñang söû duïng bình thöôøng , haõy thay pin ít nhaát 2 naêm 1 laàn .
Chuù yù !
• Laáy pin ra khoûi maùy tính seõ laøm noäi dung boä nhôù ñoäc laäp

62
 vaø caùc giaù trò ghi trong caùc bieán bò xoùa .
(1) AÁn SHIFT AC ( OFF )
ñeå taét maùy tính
(2) Thaùo ñinh oác ôû maët sau vaø laáy naép
giöõ pin ra
(3) Laáy pin cuõ ra
(4) Laép pin môùi vaøo theo ñuùng cöïc
(+ ) vaø cöïc aâm (−)
(5) Ñoùng naép vaø xieát laïi ñinh oác
(6) AÁn laàn löôït caùc phím sau :
ON SHIFT 9 (CLR) 3 (ALL) = (Yes)
• Caàn phaûi laøm theo caùc thao taùc treân , ñöøng boû qua thao taùc naøo caû
Chöùc naêng töï ñoäng taét
Maùy töï ñoäng taét sau khoaûng 6 phuùt khoâng thao taùc .
AÁn ON ñeå môû laïi

63