Li m u: Nh chng ta bit, cc NHTM - bn thn chng cng l cc DN, song l cc DN c bit, do vy hot ng QTNH khng nhng tc ng n gi tr ca ngn hng

g v gi vn ca h m cn tc ng n gi vn ca cc DN v h gia nh m h cho vay vn. Cng tc t chc v qun tr ti ngn hng s tc ng trc tip khng ch n gi tr ca ngn hng m cn ti v th v uy tn ca ngn hng. Mt cch tng qut, cng tc QTNH tc ng n kh nng chp nhn ri ro ca ngn hng, l thc o cho kh nng chng ca ngn hng trc bin ng ca nn kinh t. Khng nhng th, hot ng ca ngn hng tc ng n sn lng ca nn kinh t bi l cc ngn hng huy ng v phn b tit kim ca x hi. c bit cc nc ang pht trin, khi cc ngn hng l ngun ti chnh bn ngoi rt ln ca DN, QTNH tt s gp phn thc y qun tr DN ca cc DN m h cho vay. T khi t nc chuyn sang nn kinh t th trng v c bit l k t khi Vit Nam chnh thc tr thnh thnh vin ca WTO, vn qun tr doanh nghip (DN) c t ra nh mt yu cu cp thit v quan trng trong s pht trin chung ca nn kinh t. Qun tr DN tt ng ngha vi kh nng tip cn ti chnh, u t, nng cao gi tr tng trng... Cc ngn hng thng mi (NHTM) vi c th l cc t chc kinh doanh tin, c ri ro cao v mc nh hng ln th vn qun tr li cng c ngha hn, c bit i vi mt nc ang pht trin nh Vit Nam, khi ngn hng l ngun ti chnh bn ngoi cc k quan trng i vi DN. Mt ngn hng yu km trong qun tr s khng ch gy tn tht cho chnh ngn hng , m cn to nn nhng ri ro nht nh mang tnh dy chuyn cho cc n v khc v ngc li. R rng, kh nng chng ca ngn hng cng cao, kh nng h tr cho khu vc DN s cng ln. Thi gian ti, khi hng lot cc ngn hng ngoi s t " b" vo Vit Nam, chc chn nhng i hi v cng tc qun tr ngn hng (QTNH) s cng gay gt hn i vi ngn hng ni. ( t ngh phn ny c th ct i, bi of mh l bi TL nh, ni nh th ny di wa)

Ngn hng l mt t chc ti chnh m hot ng ch yu l kinh doanh ri ro. Hot ng ngn hng lun cha ng rt nhiu loi ri ro, nh: ri ro tn dng, ri ro hi oi, ri ro thanh khon, ri ro th trng, ri ro hot ng.V mt trong nhng ri ro c th ca ngn hng thng mi l ri ro li sut. Ri ro li sut thng xy ra khi c s bin ng ln v li sut u vo v u ra, s chnh lch gia cc mc li sut huy ng ln cng nh chnh lch gia cc k hn huy ng v k hn u t, cho vay ra th trng. Khi li sut th trng thay i, nhng ngun thu chnh t danh mc cho vay v u t chng khon cng nh chi ph tr li i vi tin gi v cc ngun vay ca ngn hng u b tc ng. Nhng thay i ca li sut th trng c th tc ng tiu cc ti li nhun ngn hng do lm tng chi ph ngun vn, gim thu nhp t ti sn, h thp gi tr vn ch s hu ca ngn hng. V vy, s bin ng ca li sut s tc ng n ton b bng cn i k ton v bo co thu nhp ca ngn hng. Nu khng c s quan tm thch ng n vic qun l ri ro li sut, khng d on c xu hng bin ng ca li sut th cc ngn hng c th b thit hi nng n t loi ri ro ny, thm ch ri vo tnh trng thua l dn n ph sn. Trong bi thuyt trnh ny, nhm s trnh by cng tc qun tr ri ro li sut ca ngn hng cng thng Vietinbank. Hi vng cc bn s c thm nhiu kin thc v hiu r hn v cng tc qun tr ri ro ti ngn hng Vietinbank.

Cu trc bi thuyt trnh: I. Tng quan v qun tr ri ro li sut: 1. L thuyt v ri ro li sut. 1.1. Khi nim 1.2. Nguyn nhn 1.3. Phn loi 1.4. Phng nga 2. Gii thiu v ngn hng cng thng Vietinbank 2.1. Lch s hnh thnh 2.2. Tc tng trng - Tc tng trng tng ti sn - Tc tng trng vn iu l - Tc tng trng huy ng, tn dng 2.3. M hnh t chc b my Vietinbank

II.

Thc trng qun tr ri ro li sut ti Vietinbank. 1. i vi nguyn nhn khch quan- s thay i ca li sut th trng 2. i vi nguyn nhn ch quan- S bt cn xng v k hn gia ti sn n v ti sn c 3. So snh vi mt s ngn hng khc

III.

nh gi

1. u im, tn ti ca cng tc qun tr ri ro ti Vietinbank 2. nh hng trong thi gian ti

I.

Tng quan:

1. L thuyt v ri ro li sut: 1.1: Ri ro LS -K/n - Nguyn nhn 1.2:Thm ni dung ca QTRRLS? - Cc m hnh QTRR ls + nh c ni: m hnh qun tr ring TSC/TSN + v m hnh FTP, u/ nhc im ca tng m hih ( phn ny nn cho l thuyt, ko n phn thc trng mh ko ni li na) C ch FTP (Fund Transfer Pricing) l c ch qun l vn t Trung tm qun l vn t ti Hi s chnh ca ngn hng. Cc chi nhnh tr thnh cc n v kinh doanh, thc hin mua bn vn vi Hi s chnh (thng qua trung tm vn). Hi s chnh s mua ton b ti sn N ca chi nhnh v bn vn chi nhnh s dng cho ti sn C. T , thu nhp v chi ph ca tng chi nhnh c xc nh thng qua chnh lch mua bn vn vi Hi s chnh. Tp trung ri ro thanh khon v ri ro li sut v Hi s chnh. Mc ch ca c ch qun l vn FTP l:

+ Qun l tp trung ngun vn ca ton h thng p ng cho cc mc tiu s dng vn ph hp vi nh hng v k hoch kinh doanh, m bo cc gii hn an ton theo quy nh, kim sot ri ro thanh khon, ri ro li sut trong hot ng ngn hng; + Qun l ngun vn v s dng vn hiu qu, t c cc ch tiu k hoch ti chnh ca ngn hng. + Pht huy c li th kinh doanh ca cc chi nhnh trn cc a bn khc nhau. + Phn b chi ph, thu nhp vn mt cch khch quan, cng bng nh gi ng mc ng gp ca cc n v vo thu nhp chung ca ton h thng.

b.4. u im ca m hnh: * Cung cp cng c mnh linh hot trong cng tc qun l ri ro LS, thanh khon mnh v linh hot: H thng FTP cho php mua bn vn khp k hn v tnh cht ca giao dch (sn phm, loi hnh LS, i tng khch hng) ngi qun l c th linh hot trong chnh sch LS v a ra cc nh hng v k hn cho ton h thng. * To ng lc v nng cao hiu qu hot ng kinh doanh cho CN: Vic thay i LS iu ho vn ch nh hng n cc khon tin gi/cho vay mi pht sinh hoc n k iu chnh LS. V vy, gim thiu ri ro LS cho cc n v v khng lm nh hng ngay n kt qu kinh doanh ca CN nh di c ch mt gi. Bn cnh , cc khon vay LS thp trc y theo c ch FTP mi c CN nhn thc r rng v c ng lc m phn tng LS cho vay m bo hiu qu chung ca CN v ton h thng. iu ny gip to ng lc cho CN m rng kinh doanh, nng cao hiu qu m bo pht trin theo ng nh hng ca Ban lnh o VietinBank ra. * Thng tin bo co qun tr kp thi: H thng FTP vi trang web FTP ni b cung cp cc bo co v cho vay, tin gi, li nhun ca n v kinh doanh hng ngy, gip cho thng tin n cc lnh o n v kp thi hn, gim thiu thi gian th cng to bo co, hch ton ti CN, tit kim thi gian dnh cho vic phn tch v ra chin lc kinh doanh, quan h khch hng. Ngoi ra, h thng cung cp chc nng D tnh v Vn tin gip cc cn b tc nghip c thng tin v mua bn vn ca giao dch trc khi thc hin giao dch, nhm a ra quyt nh tt nht. *Gim bt khi lng cng vic th cng v ri ro tc nghip ti CN: Chng trnh c vn hnh t ng nn ton b khi lng cng vic tnh ton li iu ha th cng trc y ti CN c thay th bng chng trnh tnh ton v hch ton t ng. Nh , cc ri ro tc nghip trong qu trnh tnh ton c hn ch ti a.

Vic chuyn i c ch v trin khai giai on I ca chng trnh i thnh cng vi nhiu phn hi tch cc t pha CN. c bit, trong bi cnh th trng ngn hng ang din bin rt phc tp nh hin nay, h thng FTP l mt cng c ti chnh mnh HSC iu tit c cu ngun vn v ti sn ph hp, kt hp vi c ch quy nh v LS huy ng v LS cho vay, cng tc giao k hoch v cn i nhn np vn hng thng, to thnh cc cng c hiu qu trong cng tc iu hnh vn ca VietinBank. 2. Gii thiu v ngn hng cng thng Vietinbank. (phn ny b sung thm) _ gii thiu chung: thnh lp nm 1988, tnh n nm 2011, tng ti sn, VCSH l t c ci j? - M hnh t chc ca NH: cc khi??? - Ni c th v UB ALCO: vai tr, chc nng ca BP ny Trong nm 2011, y bn qun l ti sn n- ti sn c(Alco) tip tc trin khai hot ng, m bo thc hin cc gii hn an ton theo yu cu ca thng t 13/TT NHNN, thng t 19/TT NHNN v thng t 15/TT NHNN. Hin nay, NH ang khn trng trin khai module qun l ti sn n- ti sn c (ALM) , sp ti s ban hnh Quy nh ni b v qun l kh nng chi tr i vi tng ng tin trong ch trng ng Vit Nam, ng USD, ng EURO v ng GBP. ALCO hp nh k hng thng v t xut ra cc gii php v qun l ri ro thanh khon, ri ro li sut, ri to tin t, ng thi phn tch d bo cc kch bn ch ng i ph vi cc tnh hung bin ng ca th trng.

II. Thc trng qun tr ri ro li sut ti ngn hng cng thng Vietinbank.
Nh phn trn nhm trnh by, ri ro li sut xy ra do hai nguyn nhn: - Nguyn nhn khch quan l do s thay i ca li sut th trng. - Nguyn nhn ch quan chnh l do s bt cn xng v k hn gia ti sn c v ti sn n ca ngn hng. Chnh v th, gii quyt ri ro li sut, nhm s trnh by phng php qun tr i vi tng nguyn nhn gy ra s ri ro nh trn.

1. i vi nguyn nhn khch quan- Li sut th trng bin i. S bin ng ca li sut th trng thi gian va qua. Phn ng ca ngn hng trc s bin ng ca li sut th trng nhm phng trnh ri ro ( t ngh nn i : cng tc qun tr ca NH i vi bin ng LS trn th trng) 1.2.1. o lng RRLS qua phn tch GAP (t thy phn ny hi mang tnh l thuyt qu, trong khi phn ny mh ni v thc trng, cu y ln phn I or trbay th no cho hp l hn, th th hin ntn? C c th ni ND? T nhn th t ko hiu) - Phn tch cc lung tin da trn nguyn tc gi tr ghi s nhm xc nh chnh lch gia li sut thu c t ti sn v li sut thanh ton cho vn huy ng sau mt thi gian nht nh. Ngn hng tnh s chnh lch gia ti sn v ngun vn i vi tng k hn v t chng trong mi quan h vi nhy cm ca li sut th trng. nhy cm li sut trong trng hp ny chnh l khong thi gian m ti sn v ngun vn c nh gi li( theo mc li sut mi ca th trng). iu ny c ngha l nh qun tr ngn hng cn phi ch bao lu na p dng mc li sut mi vo tng k hn khc nhau. C th: - Chnh lch ti sn v ngun vn nhy cm vi li sut( GAP) GAP = RSA RSL Trong : RSA: Ti sn nhy cm vi li sut( Ti sn nhy cm vi li sut l cc loi ti sn m trong thu nhp v li sut s thay i trong mt khong ti gian nht nh khi li sut thay i) 1.1. 1.2.

RSL: Ngun vn nhy cm vi li sut( Ngun vn nhy cm vi li sut l cc khon n m trong chi ph li s thay i trong thi gian nht nh khi li sut thay i). C s cho vic phn loi da vo mc bin ng ca thu nhp t li sut ( i vi ti sn) v chi ph tr li( i vi ngun vn) khi li sut th trng c s thay i - S thay i thu nhp rng t li sut ( NII) khi li sut bin ng ( i) NII = RSA i RSL i = GAP i - H s rui ro li sut ( ISR) ISR= Ti sn nhy cm vi li sut/ Ngun vn nhy cm vi li sut.

Theo m hnh trn ta c th thy rng, khi ti sn v ngun vn nhy cm vi li sut ca ngn hng c s chnh lch , ngn hng lun ng trc nguy c ri ro li sut khi th trng bin ng. nh hng ca s thay i li sut trn thu nhp rng c tm tt nh sau: GAP S thay i li sut S thay i trong thu nhp rng >0 Tng Tng >0 Gim Gim <0 Tng Gim <0 Gim Tng

y l m hnh c s dng rng ri nht ti cc ngn hng thng mi ca nhiu quc gia trn th gii cng nh Vietinbank do vic thc hin tng i n gin, khng i hi nhng k thuat phc tp nh mt s m hnh khc. Bn cnh , m hnh nh gi li c th l mt cng c hu ch i vi nh qun tr ngn hng v nhng nh ch trong vic phng nga ri ro li sut.

60000000

40000000

20000000 Nm 2011 0 Qu hn -20000000 Khng chu n 1 thng T 1-3 thng T 3-6 thng li T 6-12 thng Nm 2010 Nm 2009

-40000000

-60000000

Biu : Mc chnh lch nhy cm vi li sut ni bng. ( Ngun: BCTC NHCTVN)

Vi kinh nghim v kh nng nhy bn trong qun tr iu hnh, NHCTVN iu hnh thn trng, linh hot c ch li sut tin gi, tin vay m bo an ton, hiu qu, tng trng quy m v m rng th phn. S liu ti BCTC 2011 ri ro li sut cho thy ti sn nhy cm vi li sut ca NHCTVN ch yu tp trung cc k hn t 6 thng tr xung, ph hp vi c cu ngun vn huy ng ca NH, tp trung ln bao gm cc khon c thi hn nh li li sut ngn. ( c cho ch ny 1 VD: PT t BCTC nm 2011 th RR ntn?) Bng: Quy m CV-H n 31/12/2011 (ngun: BCTC hp nht) Qu hn Ko chu 1 thng 1-3 thng3-6 thng6-12 thng 1-5 nm >5 nm li Ti sn Tin mt TG TC#

Chovay 8.221. KH 195 . NPT TG c -a KH TG v vay TC#

61.250. 79.452. 23.830. 9.580 753 449 005 .034

5.624. 555

5.475. 32

165.503. 61.914. 24.116.307 5.296. 748 714 106

442.833 -

1.2.2. Vic quy nh v li sut ca Vietinbank (sau khi o lng mc ri ro li sut d kin c th xy ra, NHCT a ra chnh sch li sut ph hp hn)

- Cc gi nh v iu kin sau s c p dng trong phn tch thi hn nh li li sut thc t ca cc ti sn v cng n ca ngn hng (phn ny t ngh l ko cn thit, mh tm, bng li sut c th, a vo cminh CS li sut linh hot ca NHCT ntn?
Tin mt, vng bc qu , gp vn u t di hn v cc ti sn c khc ( bao gm ti sn c nh, bt ng sn u t v ti sn c khc) c xp khon mc khng chu li. Tin gi ti NHNN VN c xp vo loi tin gi thanh ton do k hn nh li li sut thc t c xp loi n mt thng. Thi hn nh li li sut thc t ca chng khon u t v chng khon kinh doanh c tnh da trn thi gian o hn thc t ti thi im lp bo co ti chnh ca tng loi chng khon. Thi hn nh li li sut thc t ca cc khon tin gi v cho vay cc TCTD , cc khon cho vay khch hng, cc khon n chnh ph v NHNNVN , cc khon tin gi v vay cc TCTD v khon mc tin gi ca khch hng c xc nh nh sau:

- Cc khon mc c li sut c nh trong sut thi gian ca hp ng: Thi hn nh li li sut thc t da trn thi gian o hn thc t tnh t thi im lp bo co ti chnh. - Cc khon mc c li sut th ni: Thi hn nh li li sut thc t da trn k nh li li sut gn nht tnh t thi im lp bctc. Thi hn nh li li sut thc t ca khon mc pht hnh giy t c gi da trn thi hn o hn thc t ca tng loi giy t c gi. Thi hn nh li li sut thc t ca khon mc ngun vn ti tr y thc u t, cho vay m TCTD chu ri ro da trn thi gian o hn thc t ca giao dch do cc giao dch ny c li sut c nh.

- Chnh sch li sut ca Ngn hng:

i vi hot ng cho vay trn th trng lin ngn hng( ngn hn): Li sut u t c xc nh ty thuc vo din bin th trng v chi ph vn ca Ngn hng. Cc khon cho vay trn th trng lin ngn hng c k hn ngn( di 3 thng). Cn c vo d bo v din bin li sut trn th trng v kh nng cn i vn, NH s a ra quyt nh u t ph hp. + Trong trng hp d bo li sut c xu hng gim: NH s tng cng cc khon u t di hn tng kh nng sinh li. + Ngc li, nu d bo li sut c xu hng tng: NH s tng cng u t ngn hn. i vi hot ng huy ng vn: Li sut c xc nh theo nguyn tc th trng, kt hp vi nh hng kinh doanh ca ban lnh o, cn i vn ca Ngn hng v quy nh ca NHNN. Ngun vn huy ng ca NH ch yu c thi hn nh li li sut ngn. i vi hot ng cho vay: Ngn hng quy nh mc li sut cho vay trn nguyn tc m bo b p chi ph vn, cc chi ph qun l, trn c s xem xt cc yu t ri ro, gii tr ti sn m bo, li sut trn th trng, m bo kh nng cnh tranh v hiu qu kinh doanh ca Ngn hng. Tr s chnh quy nh mc li sut cho vay tng thi k, cc n v kinh doanh c ch ng xc nh li sut cho vay i vi khch hng trong tng

k, m bo khng thp hn sn li sut trn c s phn tch, nh gi ri ro tn dng v phi m bo hon thnh k hoch li nhun c giao. Bn cnh , do c cu ngun vn ch yu tp trung ngun vn c thi gian nh li li sut ngn, v vy NH quy nh tt c cc khon cho vay u phi th ni li sut, iu chnh nh k 1-3 thng/ln. ( cu tm c biu li sut H v CV ca Vietin trong 2011, i chiu vi LSTT bong nh th ny>>>

Hnh 1: Tnh hnh din bin li sut huy ng, cho vay (bnh qun) danh ngha v thc t 6 thng u nm 2011

nh gi: Vic NHCT va p dng chnh sch li sut huy ng linh hot theo th trng, va p dng chnh sch li sut cho vay th ni chnh l mt cng c hu hiu ngn nga ri ro li sut Vic ngn hng p dng chnh sch li sut nh vy khng nhng gip cho ngn hng hn ch c ri ro khi li sut bin ng, m cn l mt cch rt tt cnh tranh vi cc ngn hng khc v phng din huy ng v cho vay. S d ngn hng c th phng nga ri ro khi p dng chnh sch ny l do khi li sut th trng thay i th li sut huy ng v li sut cho vay u bin i cng chiu vi nhau, v th khi li sut thay i, th chnh lch gia li sut huy ng v li sut cho vay s khng bin ng qu ln.

T ta c th thy, chnh sch li sut Vietinbank p dng l kh mm do v linh hot, ph hp vi tnh hnh li sut lun bin ng nh hin nay. 1.2.3. S dng cc cng c phi sinh trong phng nga ri ro li sut: (nu khng c ti liu thc t th phn ny mh ghp vo, ni chung chung thui, ch trbay th ny mh nn cho ln phn l thuyt) phng nga ri ro li sut, ngn hng c th s dng cc cng c phi sinh nh: Hp ng k hn. Hp ng tng lai. Hp ng hon i. Hp ng quyn chn. Qua phn tch bo co ti chnh ca ngn hng cng thng nhng nm gn y. Trong bn co bch v trong bo co thng nin nm 2011, Vietinbank cho bit phng nga ri ro li sut, ngn hng s dng mt s cng c phi sinh nh: Hp ng quyn chn li sut, hp ng hon i li sut. Hp ng hon i li sut: + Gii thiu: Trong mt giao dch hon i li sut (IRS), thng thng cc khon thanh ton do mt bn thc hin trn c s LS th ni, chng hn nh li sut LIBOR ii hoc ch s SIFMA (Securities Industry and Financial Market Association iii) trong khi khon thanh ton cn li do bn kia thc hin trn c s LS c nh. Theo thng l th trng quc t th LS c nh c tnh ton trn c s LS tri phiu kho bc M cng thm mt s im c bn nht nh, c gi l spread. K hn ca mt giao dch IRS t LS c nh sang LS th ni thng t 1 nm n 15 nm. Theo thng l quc t th bn tr LS c nh c xc nh l ngi mua IRS trong khi bn tr LS th ni c xc nh l ngi bn IRS. + Xc nh gi swap: Tha thun IRS thng thng c xy dng bi cc bn sao cho gi tr hin ti (PV) cc khon phi tr ca mt bn t nht phi bng vi gi tr hin ti cc khon thanh ton m bn nhn c. Gi thuyt c bn ca IRS l cc bn tham gia tha thun

IRS la chn thanh ton LS c nh hay LS th ni u k vng s c c thun li nht nh, da trn gi swap. K vng ca cc bn thng cn c theo nhu cu v d on v bin ng LS trong sut thi gian hp ng swap. Trong giao dch hon i s pht sinh cc dng tin trong tng lai do vy m giao dch hon i c th c nh gi mt cch n gin bng cch cng tt c cc gi tr hin ti ca cc dng tin ny li. Cng thc di y s gip xc nh gi swap theo l thuyt:

trong : df: discount factor c xc nh da trn phn on ca nh u t v s bin ng ca LS trong tng lai v c tnh ton bng cch s dng li sut forward, thng thng l li sut LIBOR df=1/[(forward rate k 1)(forward rate k 2)(forward rate k n)] Bc 1: Xc nh gi tr t s Bc ny dng xc nh gi tr hin ti cc khon tin c thanh ton trong tng lai theo tng k thanh ton nh trc (v d nh 6 thng mt) i vi mt k hn hp ng IRS (thng l t 1 nm n 15 nm) Bc 2: Xc nh gi tr mu s Vi khon thanh ton li th ni, li sut LIBOR forward iv thng c s dng chit khu dng tin gc trong khong thi gian hon i. Gi tr hin ti dng tin gc c tnh bng cch nhn s tin gc danh ngha vi s ngy trong k tnh li v df c tnh theo li sut forward th ni. Bc 3: Tnh gi Swap (Swap rate) theo cng thc nu trn. Cn c theo kt qu c c t cng thc tnh swap rate gi x l x%, bn tr LS c nh s sn sng tr mt mc LS c nh tng ng x% i li nhn c mc LS Libor th ni. Bc 4: Tnh Swap spread Sau khi tnh ton c Swap rate, cc bn tham gia hp ng swap tip tc mc c vi nhau v swap spread. Thng l th trng cho thy cc bn thng s dng chng khon Kho bc M c k hn tng ng lm tham chiu tnh ton im spread.

 Hp ng quyn chn li sut: Theo phn trn nhm trnh by, li sut huy ng ca Vietinbank c quy nh linh hot vi th trng, ng thi li sut cho vay c th ni. V trong c cu ngun vn ca ngn hng th ch yu l ngun vn thi hn nh li li sut ngn, trong khi thng thng k hn ca cc khon cho vay th kh l di. V th khi li sut th trng tng, hoc gim u s gy ra ri ro cho ngn hng. Trong mt s bo co ca NHCT Vietinbank, ngn hng cho bit phng nga ri ro li sut, ngn hng s dng hp ng quyn chn li sut. Tuy nhin, nhm cha tm c s liu c th v vic s dng hp ng ny. V theo kin ch quan ca nhm th phng nga ri ro, ngn hng nn thc hin giao dch Collar , ngha l khi d bo li sut tng, ngn hng s mua CAP v bn FLOOR v ngc li. Thc cht giao dch ny th s l ly thu nhp ca hp ng ny ti tr chi ph cho hp ng kia, vic ny s gip ngn hng hn ch ri ro. 2. i vi nguyn nhn ch quan- S bt cn xng v k hn ca ti sn c v ti sn n: 2.1. Vic qun l RRLS ca ngn hng trc nm 2011. 2.2. Vic qun l RRLS ca ngn hng t nm 2011 n nay: 2.1.1. M hnh qun l vn tp trung- FTP ti Vietinbank (t thm) Hin nay, nhiu ngn hng thng mi vn thc hin cng tc qun tr ngun vn v s dng vn theo tng chi nhnh, khng c nguyn tc thng nht cho cc chi nhnh trong cng mt ngn hng. Tnh trng ny gy nn hin tng c nhng chi nhnh rt tt v kh nng thanh khon thm ch tha vn, khng c u ra, c nhng chi nhnh ang lm vo tnh trng thm ht thanh khon nghim trng, phi vay li t ngn hng hoc t chc khc vi li sut cao. C ch qun l vn tp trung khc phc c tnh trng ny trn s s qun l tp trung ri ro v ngun vn. Nm 2007, ngn hng BIDV l ngn hng u tin thc hin theo c ch qun l vn tp trung. Tnh n thi im hin nay c mt s NH p dng c ch ny nh: VCB, ACB, i vi NHCTVN Vietinbank, t thng 4/2011 chnh thc a vo v vn hnh h thng iu chuyn vn ni b FTP( Funds transfers pricing). FTP vn hnh t u thng 4/2011 chnh thc gi t c ch mua bn vn theo li sut iu ha bnh qun sang c ch mua bn vn c tnh th trng bng cc phn

on li sut c bit theo k hn, theo sn phm tn dng, theo tn sut iu chnh li sut C th ni li sut FTP ang tng bc to ra sn chi bnh ng cc CN kinh doanh vn vi khch hng, kinh doanh vn vi TSC bng chnh cc la chn nh: sn phm vn, k hn, i tng khch hng, tn sut iu chnh li sut huy ng, cho vay, (mh ko nn b c bi vit of ngi t vo, t thy ch ny mt s t ca n s dng hn t/c bo ch qu b ch ny i nh) Trong c cu t chc ti NHCT thnh lp Ban Qun tr ri ro v Hi ng qun l ti sn N - C (ALCO) gim st v qun l ton din cc loi ri ro trong kinh doanh. Thnh vin ca ALCO bao gm Ch nhim ALCO (l mt thnh vin Hi ng qun tr), Ph ch nhim ALCO (l thnh vin Ban iu hnh ph trch Treasury), trng cc b phn qun l ri ro, trng cc b phn khch hng, trng cc b phn kinh doanh v trng cc b phn khc do Chnhim ALCO quyt nh. VietinBank xy dng chin lc qun tr ri ro, trong Hi ng qun tr c trch nhim xem xt v thng qua cc chin lc v chnh sch qun tr ri ro caVietinBank, trong khi Ban iu hnh c trch nhim thc hin v pht trin cc chin lc v chnh sch c thng qua . Chc nng qun tr ri ro ca VietinBank hin do Khi qun tr ri ro (RMG) thc hin. Khi ny c tch ring khi cc giao dch trc tip v thc hin bo co trc tip ln Ban iu hnh. Khi qun tr ri ro bao gm 6 phng ban c trch nhim qun tr cc loi ri ro khc nhau, bao gm ri ro tn dng, ri ro th trng, ri ro thanh khon, v ri ro tc nghip a. C ch qun l vn tp trung FTP ti Vietinbank:

Hnh : C ch lun chuyn vn gia chi nhnh v Hi s chnh C ch mua- bn vn: - Theo m hnh ny, NH s chuyn c ch qun l vn ni b hin ti t nhn gi sang c ch mua bn. Hi s chnh NHCT thc hin mua ton b ti sn N v bn ti sn C cho cc chi nhnh. Khi , chi nhnh phi tr li cho hot ng mua vn (tng ng vi Ti sn C) v nhn c li khi bn vn cho TSC (tng ng vi Ti sn N). Thu nhp/Chi ph li, hay gi ca hot ng . - Vn c lun chuyn gia cc CN thng qua h thng FTP, ni tp trung ton b ngun vn v ti sn ca NHCT. H thng FTP s gip NHCT mua tt c ti sn

N v bn tt c cc ti sn C cho cc CN theo ng mc ri ro li sut, ri ro thanh khon ca ti sn C, ti sn N. - Tp trung ri ro thanh khon v HSC: CN thc hin vic bn v mua vn v HSC. Tt c cc giao dch nhn tin gi v cho vay gia khch hng v CN u c thc hin i ng vi NCHT. Khi c nhu cu thanh ton, s d tin gi khch hng ti CN gim mt lng tng ng s d vn ca CN c ghi nhn trong h thng FTP, CN trong iu kin bnh thng khng cn quan tm n ngun vn thanh ton. Do , mi ri ro thanh khon s chuyn t CN v Hi s chnh. - Tp trung ri ro li sut v TSC: Tt c cc ti sn N v C ca CN u c mua v bn cn c vo k hn, loi tin vi cc li sut iu chuyn (gi FTP) ti ngy pht sinh giao dch. i vi cc giao dch li sut c nh, t ngy pht sinh giao dch cho n ngy nh gi li ca ti sn N hay ti sn C, CN lun c m bo mt mc chnh lch li sut gia li sut p dng cho khch hng v li sut chuyn vn ni b (gi FTP). CN ch quyt nh li sut cho vay/nhn gi sao cho c chnh lch so vi li sut iu chuyn vn ni b v khng b nh hng nhiu bi ri ro li sut. Trong c ch mi, ri ro li sut s c qun l tp trung ti TSC. b, Xc nh gi iu chuyn vn nh gi chuyn vn ni b l ni dung c bn ca C ch qun l vn tp trung, l iu kin cn thit thc hin qun l c cc ni dung khc ca C ch qun l vn tp trung Theo thng l trn th gii, c 3 phng php nh gi iu chuyn vn: + Phng php th nht (single pool method): xc nh mt gi mua duy nht cho cc giao dch huy ng vn v mt gi bn duy nht cho cc giao dch s dng vn, khng quan tm n k hn (cch m VietinBank p dng t nm 2004). Cch ny n gin nhng li khng phn nh ng li nhun ca n v so vi ri ro v thanh khon v LS ca cc khon huy ng v cho vay.

+ Phng php th hai (multiple pool method): chia s d theo mt s k hn nht nh v d 1 thng, 2 thng Cch ny s gom tt c cc khon huy ng vn c cng k hn vo mt nhm (pool method) v p gi theo k hn cho tng s d ca k hn , khng tnh n cc tnh cht khc ca giao dch nh sn phm, khch hng... Do vy, cch th hai tuy khp k hn nhng cng vn cha phn bit c cc sn phm c tnh cht khc nhau ngoi k hn nh i tng khch hng, phng thc xc nh LS (th ni, c nh) + Phng php th ba: mua bn vn khp k hn n cp giao dch (matched maturity method): Vi yu cu kinh doanh ngy cng phi pht trin nhiu sn phm huy ng vn v tn dng a dng, cng tc iu chuyn vn ni b cng c pht trin ln mt bc hin i hn l mua bn khp theo tnh cht giao dch. V d tin gi ca dn c s c gi mua vn khc vi tin gi ca nh ch ti chnh do thanh khon ca hai sn phm huy ng vn ny khc nhau. H thng FTP do VietinBank nghin cu v xy dng p dng kt hp 2 phng php hai v ba trn. H thng cho php nh gi mua bn vn theo k hn v tnh cht ca giao dch (sn phm, loi hnh LS, i tng khch hng) cho mng hot ng cho vay v huy ng vn. Cc mng hot ng khc c mua theo tnh cht ri ro v theo phng php pool method. Ch ng trnh cho php ngi s dng iu chnh thu nhp v chi ph iu chuyn vn theo ng k hn thc t ca giao dch (v d: tin gi rt sm, n tr sm) So vi c ch iu ho 1 gi c tnh ton th cng v hch ton hng thng, h thng FTP tnh ton t ng v hch ton hng ngy. Phng K hoch v H tr Alco ( HSC) c nhim v xc nh gi iu chuyn vn ni b (li sut cho vic mua vn v bn vn gia TSC vi cc CN) nh k hng thng, tuy nhin cng c c nhng trng hp khi li sut th trng bin ng t bin. Sau , thng bo gi mua vn v bn vn FTP ti cc CN, t cn c vo

gi FTP cng vi cc ch tiu k hoch c giao quyt nh thc hin cc hot ng kinh doanh ti n v mnh. Gi chuyn vn (=) li sut cng (+) thanh khon (tng ng vi k hn v tn sut iu chnh li sut) Margin t hot ng cho vay/huy ng vn c gi l li sut cn bin rng, c tnh bng chnh lch gia li sut cho vay khch hng (Ti sn C) vi FTP mua vn NHCT v FTP bn vn NHCT vi li sut huy ng tin gi (Ti sn N)

Hnh : Gi mua bn vn theo tng c tnh ca giao dch (Do Phng k hoch v h tr ALCO cng b) c, Thu nhp v chi ph ca Chi nhnh FTP l cng c hiu qu nh gi mc ng gp ca mi chi nhnh vo thu nhp ca c Ngn hng. Hiu qu kinh doanh ca cc chi nhnh c nh gi thng qua cc ch tiu: Thu nhp rng t li, Thu nhp rng. Cc ch tiu kinh doanh c Tng gim c quyt nh theo tng thi k v c th khc nhau theo tng vng, min Chi ph

Thu nhp - Thu li t khch hng; - Thu t bn vn cho TSC; - Thu khc ngoi li (ph dch v, bo lnh,.)

- Chi tr li tin gi; - Chi mua vn t TSC; - Chi khc ngoi li (Chi tr lng, tip th, khuyn mi,)

* Cc trng hp iu chnh thu nhp/chi ph: - Thanh ton trc hn: Tr n trc hn (cho vay), rt vn trc hn (tin gi) - Qu hn thanh ton n gc (cho vay) - Thay i tn sut iu chnh li sut. * nh gi hiu qu hot ng kinh doanh ca CN: Hiu qu kinh doanh ca CN s c nh gi thng qua ch tiu Thu nhp rng t li (NII Net Interest Income) bng (=) Li sut cn bin rng nhn (x) s d thc t ca tng ti sn N/C Thu nhp rng (NI Net Income): l thu nhp rng t hot ng kinh doanh chung ca CN. N bao gm: Thu nhp rng t li (NII) cng (+) Thu nhp khc ngoi li tr (-) Chi ph khc ngoi li.

V d minh ha v cng c FTP trong phn tch hiu qu b phn kinh doanh Bng 1: phn tch hiu qu hot ng kinh doanh khng c m hnh FTP KH Mc doanh nghip doanh nghip c nhn c nhn Ti sn c trong NH LS cho KH KH LS cho KH Tng cng

Cho vay 80.000 thng mi Cho vay 40.000 tiu dng Tng TSC Ti sn N Tin gi KKH 50.000 Tin gi KH Tng TSN 50.000 5.600 (3.500) 2.100 0% 70.000 5% 50.000 70.000 120.000 13.600 (3.500) 10.100 80.000 40.000 120.000 14% 40.000 10% 80.000

Thu nhp t li 8.000 Chi ph li Thu nhp thun 8.000 t li

Bng 2: Phn tch hiu qu hot ng kinh doanh c s dng cng c FTP Li sut KH Mc doanh nghip FTP hoc t sut KH hoc T c nhn sut FTP Li sut Ngn qu ni Tng cng b trong NH

Thu nhp 8.000 t li Chi ph (6.400) nhn vn FTP (Chnh lch) 1.600 Chi ph li Thu nhp chuyn vn FTP (Chnh lch) 3.000 Li thun 4.600 1.050 3.850 (7.550) 1.650 (3.500) 10.100 3.000 6% 4.550 6.5% (7.550) 0% 2.800 (3.500) 5% 9.200 13.600 (3.500) 8% (2.800) 7% 9.200 10% 5.600 14% 13.600

Cc gi nh tng qut nh sau: - Ngn hng ch c hai b phn kinh doanh l khch hng doanh nghip v khch hng c nhn. - M hnh ny khng tnh n cc yu t ri ro v mc nh nu c th c phn nh vo li sut. - Khch hng doanh nghip ch gi tin gi khng k hn; khch hng c nhn ch gi tin gi tit kim (c k hn).

- C hai i tng khch hng u vay vn kinh doanh. V khch hng doanh nghip c xu hng vay vn thng mi ngn hn nn: (1) s d ln hn v (2) li sut thp hn cc khon cho vay tiu dng. - B phn khch hng doanh nghip lm ra tuyt i nhiu li nhun hn b phn khch hng c nhn. Do vy, ngn hng cn tp trung ngun lc cho b phn khch hng doanh nghip. - Ton b tin gi khng k hn ca khch hng doanh nghip v tin gi c k hn ca khch hng c nhn u phi chuyn v b phn ngn qu ni b. Khi chuyn v, b phn ngn qu ni b s phi tr li cho b phn khch hng doanh nghip v khch hng c nhn. - T sut FTP (iu chuyn vn ni b) m bo thp hn li sut cho tn dng v cao hn li sut tin gi. ng cong t sut FTP l ng cong ph thuc vo k hn. => Ta c th i n mt s nhn xt t 2 bng trn nh sau: - Li nhun b phn khch hng doanh nghip lm ra khng chnh lch nhiu so vi li nhun b phn khch hng c nhn lm ra. Do vy, quyt nh phn b ngun lc phi tng ng. - Tng li nhun ca ngn hng khng thay i nhng b phn ngn qu ni b cng l b phn to ra li nhun do thc hin nghip v qun l ri ro li sut. - Ri ro li sut c chuyn t b phn khng c chuyn mn qun l ri ro li sut l khch hng doanh nghip v khch hng c nhn sang b phn chuyn nghip l ngn qu ni b.

- TSC/TSN c qun l tp trung v khng nht thit theo phng thc c l khp k hn 2.2.2. Kt qu t c khi thc hin c ch qun l vn tp trung C ch mi ch va p dng ngay 2/4/2011, nhng cho thy nhng kt qu thay i tch cc. Khi ngn hng trin khai h thng nh gia iu chuyn vn ni b FTP khp k hn theo thng l quc t, mua ban vn chi tit n tng giao dch. Tuy theo nh hng hot ng ca Ngan hang va din bin th trng. Tr s chinh co th thay i gia mua ban vn i vi tng i tng khach hang/sn phm,... a ra tin hiu v ti chnh n v kinh doanh xc nh cho vay/huy ng i vi tng giao dch. NHCTVN iu hnh kh thn trng, linh hot c ch lai sut tin gi, tin vay m bo an toan, hiu qu, tng trng quy m va m rng th phn. C th xem xt cc bng s liu gia cc nm di y ta s thy c s thay i nh hng n c cu huy ng v cho vay nh bng di y: Bng 1: C cu huy ng vn ca Vietinbank Ch tiu (%) Cc khon n CP v NHNN Tin gi v vay cc TCTD khc Tin gi ca KH Trong : - Tin gi KKH - Tin gi c KH - Tin gi vn chuyn dng - Tin gi k qu Pht hnh giy t c gi Vn khc 2008 0.4 5.0 69.5 21.1 76.0 0.3 2.3 2.0 23.0 2009 6.2 6.8 67.3 24.0 71.4 0.8 3.3 3.9 15.7 2010 12.7 10.3 60.6 19.7 75.9 0.7 3.0 3.2 13.2 Qu III/2011 7.2 11.7 63.0 14.8 81.5 0.6 3.1 3.9 14.2

(Ngun: BCTC hp nht kim ton 2008, 2009, 2010 v BCHN Qu III/2011 ca VietinBank) Trong c cu vn ca NHCT t 2008-2011, t trng tin gi ca khch hng chim ch yu. Mc d t trng tin gi t 2008 n 2011 c gim, tuy nhin trong c cu tin gi th t trng tin gi c k hn li c xu hng tng, tin gi khng k hn li c xu hng gim.Trong c cu tin gi trong nm 2011 th t trng tin gi KKH gim mnh so vi 3 nm trc , v tin gi c KH th thay i theo hng tng kh mnh (t 75.9% ln 81.5%). y cng l mt du hiu tt, bi v ngn hng c chnh sch li sut ph hp nn thu ht c nhiu tin gi. Hin nay, Vietinbank l ngn hng i u trong vic thu ht tin gi ni t. V c cu tn dng, k t khi thnh lp, hot ng cho vay l phn trng tm trong chin lc kinh doanh caVietinBank. Tuy nhin, k t nm 2005 t trng d n cho vay trn tng ti sn gim, t mc trn 75% vo cui nm 2005 xung cn 63.5% vo cui nm 2010. T trng d n cho vay trn tng ti sn ca VietinBank gim do nhiu nguyn nhn, m ch yu l do VietinBank c chin lc chuyn dch c cu hot ng trc tip sang kinh doanh dch v - ph hp vi thng l quc t v hot ng ca ngn hng hin i. Mt khc, VietinBank nhn thc r vic qun tr ri ro trong hot ng cho vay v iu hnh hot ng tn dng st hn vi cc quy nh quc t cng nh cc quy nh ca NHNN v qun tr ri ro, v phn loi n, trch lp d phng ri ro, m bo t l an ton trong hot ng. VietinBank n lc xy dng cc h thng chnh sch, qun l v theo di, m bo cho cc khon vay c kim sot cht ch, an ton v hiu qu vi chin lc l cng c v nng cao cht lng tn dng.

D n cho vay (t ) % tng trng CV

2008 120.757 17

2009 163.170 35

2010 234.205 42

2011 273.305 16

(Ngun: BC hp nht cc nm ca Vietinbank) Ch tiu 20008 Kt qu hot ng kinh doanh S d vn huy ng (trd) 174.905.680 S d cho vay (trd) 118.601.677 N nhm 2 3.968.311 N xu 2.187.345 H s s dng vn T l LNST/VCSHbq 15,70% T l LNTT/TTSbq 1,35% T l n nhm 2/ d n 3,29% T l n xu/ d n CV 1,81% Ch tiu kn thanh ton Kn thanh ton ngay % 25,70% Kn thanh ton chung % 55,90% 2009 220.435.795 161.619.376 1.660.011 1.000.809 20,74% 1,54% 1,02% 0,61% 29,27% 58,70% 2010 339.699.277 231.434.907 2.399.518 1.538.538 22,21% 1,50% 1,02% 0,66% 22,48% 33,30% 2011 354.513.832 269.608.615 3.714.119 3.931.686 19,20% 1,11% 1,36% 0,71%

3. So snh vi mt s ngn hng khc.

III. anh gi:

1. 1.1. 1.2. 2. u im, tn ti: u im: Tn ti: nh hng trong thi gian ti: