PHC TRUNG

Bn
I. - Dn: Bn , Bn thnh hay T diu l mt bi Php u tin, c Pht ging dy cho nhm Kiu Trn Nh, nhng ngi cng tu kh hnh vi Pht trong nhiu nm trc, bi ny nh du c Pht chuyn bnh xe Php, tc l Ngi em chn l ra ging dy cho mi ngi, ng hu nhn thc c cuc i l kh, cn phi tu tp gai thot vnh vin mi ni kh ca con ngi. II. - Bn : Thi t Tt t a sau khi ra bn ca ng, Ty, Nam, Bc ca thnh Ca T La V, ngi nhn thc c sanh, lo, bnh, t u l kh, con ngi khng th trnh c do lng thng chng sanh, Ngi quyt t b cung vng, in ngc, v p, con ngoan ch quyt i tm phng thc gii thot sanh, lo, bnh, t . Khi chng ng c chn l, Ngi mi ch cho ngi ta thy ci kh, ch nhng nhn t gy ra kh, cho bit dit c kh th s c qu v an vui v Ngi ch cho con ng tu tp gii thot khi kh, tm li Bn l: Kh , Tp , o v o . 1) Kh : C ngi s ngh rng cuc i c chi l kh? C ngi t nhn thy mnh chng c g kh c, nhng chng ta th nhn xung quanh, c bit bao nhiu l cnh kh, ngi ngho c ci kh ca ngi ngho, nguui giu c ni kh ca ngi giu. C th chia kh lm 2 loi : Ba kh hay Tm kh .
99

PHT HC

1) Ba kh: a) Kh kh: Sanh ra i lm thn ngi l kh ri, li c nhng ni ng cay cuc i lm cho chng ta kh thm. b) Hnh kh: Nhng bin dch thi tit m lnh, i rt c hn, chin tranh, thin tai, bo lt u lm cho con ngi phi chu kh. c) Hoi kh: Nhng s h hoi, cng lm cho con ngi phi kh, chng hn thn ta v s h hoi lm cho con ngi au yu, bnh tt, u l kh, c nhng th chng ta qu m v s hu hoi ca n lm cho chng ta lun lun kh. 2) Tm kh: a) Sanh: Trong i ai cng c ni kh, cho nn ni sanh l kh. b) Lo: Gi sc kho yu km, hay bnh tt, tai lng, mt km, nhng th lun lm cho ngi gi cm thy kh au. c) Bnh: Mi bnh tt u lm cho ngi bnh phi chu kh au. d) T: Lm ngi ai cng ham sng s cht, cht phi b s nghip cn dang d, b ngi thn yu, b ca ci cho nn cht l ni kh ln nht cho con ngi. e) Cu bt c kh: Nhng g mnh mong cu nh mun c mt cn nh p, mt chic xe p .... m khng c, c nhng ngi mun phng dng ch a m m khng c, dy d con ci nn ngi m khng c, u lao tm, kh tr. g) i bit ly kh: Nhng cuc chia ly vi ngi thn nh cuc chia ly xa x cng kh, li cn ni kh no hn, nu ngi thn ca mnh mt, au kh ny ngi ta din t rut t tng cn. h) Ng m x thnh kh: Nm m l Sc m, Th m, Tng m, Hnh m v Thc m l nhng th lm cho con ngi chng ta b kh.

100

PHC TRUNG

i) On tng hi kh: Nhng th chng ta ght m gp phi l kh chu, con ngi vi nhau m ght b nhng li gn nhau, thng gp nhau u l nhng hon cnh gy au kh cho chng ta. 2) Tp : Kh hin ti ca mi ngi u do nguyn nhn t nhng kip trc to thnh, n ct cht v khin ta phi gnh chu nhng qu bo, phin no tuy c nhiu nhng chia thnh mi th: 1) Nhng phin no c tnh cht nng n: a) Tham: Ham mun gy ra vic bt chnh. b) Sn: Gin d, nng ny thng hay lm by. c) Si: m mui, sai lm nng ni. d) Mn: Cng cao ng mn, cho mnh hay gii hn ngi, t lm nhng vic sai lm. g) Nghi: Nghi k gy ra him th, h nghi nn kh c chnh tn. 2) Nhng nhn thc sai lm: a) Thn Kin: Chp thn ny c tht. c) Bin kin: Chp c mt bn, khng ng s tht. c) T kin: Thy bit theo ng t, khng ng chnh l. d) Kin th: C gi ci thy, bit sai lm ca mnh, khng nhn ra chnh l. e) Gii cm th: Tin tng v thc hnh theo nhng gii iu sai lm. 3) Dit : c Pht ch cho thy rng chng sinh cn phi dit kh, khi dit kh tc l tm lun lun an tr trong tch tnh, thng cn, gii thot khi sanh t lun hi gi l Nit Bn. Cho nn Nit Bn c 3 c tnh: 1) Khng cn sanh li. 2) Tm thanh tnh vng lng. 3) Gii thot mi m lm, phin no. Qu v Nit Bn c khc, nhng ngi chng ng c Bn ny, thuc hng Thanh Vn, c 4 qu v thnh chng: a) Tu Hon: Ngi Tu dch l D Lu c ngha l d vo hng thnh qu hay Nghch Lu c ngha l i ngc vi nhng ngi khng tu; nhng v ny hiu r Bn .
101

PHT HC

b) T Hm: Ngi Tu dch l Nht sanh ngha l cn mt ln phi sanh vo ci dc gii. c) A Na Hm: Ngi Tu dch l Bt lai ngha l khng cn b sanh tr li vo dc gii nhng nhn sanh vn cn. d) A La Hn: Ngi Tu dch l bt sanh, qu v ny l cu cnh ca tiu tha, t n quv ny khng cn sanh t trong ba gii (dc gii, sc gii v v sc gii). 4) o : L ng dn ngi ta n ci Nit Bn, y l Tm ng chnh (Bt Chnh o) phi i: a) Chnh tri kin: Nhng iu tm hiu, thy, bit theo ng chnh v ging gii khng tri s tht. b) Chnh t duy: Nhng g suy t phi l nhng vic chnh ng, khng t vy, xu xa, c c. c) Chnh ng: Li ni phi ngay thng, n ha, ng gio l. d) Chnh nghip : Hnh ng phi chn chnh, hu ch cho mi ngi, mi loi. e) Chnh mng: Sanh hot, ngh nghip phi chn chnh. g) Chnh tinh tn: Phi tin trn ng tu hnh. h) Chnh nim: Nhng nh tng vic qua hay sp n ch tm n nhng vic chn chnh, nhng vic khng chn chnh khng nh, tng n. i) Chnh nh: nh tm theo phng php chn chnh tr hu pht sinh. Kh v Tp l nhn qu trong th gian, Dit v o l nhn qu vt ngoi th gian . o ca Bn ch gm c Tm ng chnh, nh bc s c, l nn tng cho ngi mi bc vo ng tu. Tht ra th con ng tu chnh yu gm c 37 phm tr o, chia lm 7 loi:

102

PHC TRUNG

1) T nim x (qun thn bt tnh, qun tm v thng, qun php v ng, qun th th kh). 2) T chnh cn (tinh tn ngn nga iu c cha pht sinh, tin tn dt tr nhng iu c sinh, tinh tn pht trin nhng iu lnh cha sinh, tinh tn pht trin nhng iu lnh sinh). 3) T nh tc (dc nh tc, tinh tn nh tc, nht tm nh tc, qun nh tc). 4) Ng cn (tn cn, tn cn, nim cn, nh cn, hu cn). 5) Ng lc (tn lc, tn lc, nim lc, nh lc, hu lc). 6) Tht b phn (trch php, tinh tn, h, khinh an, nim, nh, x). 7) Bt chnh o (chnh tri kin, chnh t duy, chnh ng, chnh nghip, chnh mng, chnh tinh tn, chnh nim, chnh nh). III.- Kt lun: Bn l mt bi ging ht sc quan trng, trc tin n nh du bi php khi u ca Pht, bnh xe php khi u chuyn ng, i vi Pht t n cng quan trng v l nhn thc c bn, thy c Bn ny l chn l t ngi Pht t mi c th tin gio l ca Pht, nhng iu thy, bit c v c nhng iu khng th ngh bn u l chn l, theo tu hnh t ti tng chng ng ca Tam tha (Ba c xe): Thinh Vn (xe d) l nhng v hiu r v hnh theo Bn , c o thnh La Hn v nhp Nit Bn; Duyn Gic (xe hu) l nhng v tun li Pht dy, tu hnh v dit Mi hai nhn duyn c qu Duyn Gic, nhp Nit Bn; B Tt (xe tru) l nhng v tun li Pht dy cu c ton gic, an lc cho mnh va t chng sanh qua Su (b th, tr gii, nhn nhc, tinh tn, thuyn nh v tr tu) thnh B Tt. Vt ln trn ht ch l nht tha, y l Pht tha, qu v cao tt m mi ngi tr ch cng phu tu tp, u s ti c.
Sch tham kho : HT. Thch Thin Hoa Pht Hc Ph Thng, THPGTPHCM, Vit Nam, 1989

103