Professional Documents
Culture Documents
----------------------------------------------------------------------------------------------------------MC LC
I. Nhc li l thuyt v chia ht
II. Cc phng php gii bi ton chia ht
1. Phng php 1: S dng du hiu chia ht
2. Phng php 2: S dng tnh cht chia ht
3. Phng php 3: Xt tp hp s d trong php chia
4. Phng php 4: Phn tch thnh nhn t
5. Phng php 5: Bin i biu thc cn chng minh v dng tng
6. Phng php 6: Dng phng php quy np ton hc
7. Phng php 7: S dng ng d thc
8. Phng php 8: S dng nguyn l Dirichle
9. Phng php 9: Phng php phn chng
III. Kt lun
------------------------------------------------------------------------------------------------------ChuTieuThichHocToan ToanCap2.com
(hieuthh@gmail.com - 0987 702 775)
anan1...a
1a0
+ N 8 (hoc 125)
a8 a7a6 +) - [( a5 a4a3
a11a10a9 +) 11
(hoc 13)
+ N 37 ( a2 a1a0 +
a5 a4a3 +) 37
+ N 19 ( a0+2an-1+22an-2++ 2na0) 19
4. ng d thc
a. nh ngha: Cho m l s nguyn dng. Nu hai s nguyn dng a v b c cng s
d d khi chia cho m th ta ni a ng d vi b theo modun m.
K hiu: a b (modun m)
Vy: a b (modun) a - b m
b. Cc tnh cht
1. Vi a a a (modun m)
2. Nu a b (modun m) b a (modun m)
3. Nu a b (modun m), b c (modun m) a c (modun m)
4. Nu a b (modun m) v c d (modun m) a+c b+d (modun)
5. Nu a b (modun m) v c d (modun m) ac bd (modun)
6. Nu a b (modun m), d l c chung ca a,b v (d, m) =1
------------------------------------------------------------------------------------------------------ChuTieuThichHocToan ToanCap2.com
(hieuthh@gmail.com - 0987 702 775)
a
b
(modun)
d
d
a
b
m
(modun
)
d
d
d
1
1
1
1
Th (m) = 1 1 1 ... 1
p1
p2
p3
pk
2. nh l Fermat
Nu p l s nguyn t v a khng chia ht cho p th ap-1 1 (modp)
3. nh l Wilson
Nu p l s nguyn t th
( p - 1)! + 1 0 (modp)
II. Cc phng php gii bi ton chia ht
1. Phng php 1: S dng du hiu chia ht
V d 1: Tm cc ch s a, b sao cho a56b 45
Gii
------------------------------------------------------------------------------------------------------ChuTieuThichHocToan ToanCap2.com
(hieuthh@gmail.com - 0987 702 775)
a = 7 v b = 0 ta c s 7560
a = 2 v b = 5 ta c s 2560
Gii
Ta thy: 111111111 9
111
1 4
2 43
C 111
= 111111111 (1072 + 1063 + 1054 + ... + 109 + 1)
81 s 1
------------------------------------------------------------------------------------------------------ChuTieuThichHocToan ToanCap2.com
(hieuthh@gmail.com - 0987 702 775)
Nhn xt: Khi gp cc bi ton lin quan n tm s hay chng minh tha mn tnh cht
chia ht no , chng ta hy quan st s b chia, xem s b chia c phn tch thnh nhn
t c hay khng, khi phn tch thnh nhn t, c cha cc tha s m c du hiu chia
ht c bit (s 2,3,5,9,11) hay khng. Khi gp cc s b chia dng ny, chng ta hy
ngh ngay n vic p dng tnh cht v du hiu chia ht gii. Cc em hy gii mt s
bi tp tng t sau y.
BI TP TNG T
Bi 1: Tm cc ch s x, y sao cho
a. 34x5y 4 v 9
b. 2x78 17
Bi 2: Cho s N = dcba CMR
a. N 4 (a + 2b) 4
b. N 16 (a + 2b + 4c + 8d) 16 vi b chn
c. N 29 (d + 2c + 9b + 27a) 29
Bi 3: Tm tt c cc s c 2 ch s sao cho mi s gp 2 ln tch cc ch s ca s .
Bi 4: Vit lin tip tt c cc s c 2 ch s t 19 n 80 ta c s A = 1920217980.
Hi s A c chia ht cho 1980 khng ? V sao?
Bi 5: Tng ca 46 s t nhin lin tip c chia ht cho 46 khng? V sao?
Bi 6: Chng t rng s
11
14
2 411
3 22
14
2 422
3 l tch ca 2 s t nhin lin tip.
100 s 1
100 s 2
------------------------------------------------------------------------------------------------------ChuTieuThichHocToan ToanCap2.com
(hieuthh@gmail.com - 0987 702 775)
2.
m + i = nq i + r
m + j = nq j + r
Gi s:
1 i; j n
i - j = n( q i - q j ) n i - j n
m i - j< n i - j = 0 i = j
m+i=m+j
Vy trong n s c 1 s v ch 1 s chia ht cho n
V d 1: CMR:
Gii
a. Trong 2 s nguyn lin tip bao gi cng c 1 s chn
S chn chia ht cho 2.
------------------------------------------------------------------------------------------------------ChuTieuThichHocToan ToanCap2.com
(hieuthh@gmail.com - 0987 702 775)
9nM
9
A 9 (PCM)
V d 3: CMR: n4 - 4n3 - 4n2 +16n 384 vi n chn, n4
Gii
V n chn, n4 ta t n = 2k, k2
Ta c n4 - 4n3 - 4n2 +16n = 16k4 - 32k3 - 16k2 + 32k
= 16k(k3 - 2k2 - k + 2)
= 16k(k - 2) (k - 1)(k + 1)
------------------------------------------------------------------------------------------------------ChuTieuThichHocToan ToanCap2.com
(hieuthh@gmail.com - 0987 702 775)
3.
phng php ny, hng i chnh ca chng ta khi gii cc bi ton chia ht hoc cc
bi ton gii phng trnh nghim nguyn, l chng ta s xt tt c cc kh nng v s
d c th ca bin khi chi cho 1 s no . Cc s chia m chng ta hay xt n c th l
2, 3, 4, 5, 8, 9.Chng ta hy xt 1 s v d di y:
V d 1: CMR: Vi n N
Th A(n) = n(2n + 7) (7n + 7) chia ht cho 6
Gii
Ta thy 1 trong 2 tha s n v 7n + 1 l s chn. Vi n N A(n) 2
Ta chng minh A(n) 3
Ly n chia cho 3 ta c n = 3k + 1 (k N)
Vi r {0; 1; 2}
Vi r = 0 n = 3k n 3 A(n) 3
Vi r = 1 n = 3k + 1 2n + 7 = 6k + 9 3 A(n) 3
Vi r = 2 n = 3k + 2 7n + 1 = 21k + 15 3 A(n) 3
------------------------------------------------------------------------------------------------------- 10
ChuTieuThichHocToan ToanCap2.com
(hieuthh@gmail.com - 0987 702 775)
V d 3: Tm tt c cc s t nhin n 2n - 1 7
Gii
Ly n chia cho 3 ta c n = 3k + 1 (k N); r {0; 1; 2}
Vi r = 0 n = 3k ta c
2n - 1 = 23k - 1 = 8k - 1 = (8 - 1)M = 7M 7
vi r =1 n = 3k + 1 ta c:
2n - 1 = 23k+1 - 1 = 2.23k - 1 = 2(23k - 1) + 1
m 23k - 1 7 2n - 1 chia cho 7 d 1
vi r = 2 n = 3k + 2 ta c :
2n - 1 = 23k+2 - 1 = 4.23k = 4(23k - 1) + 3
m 23k - 1 7 2n - 1 chia cho 7 d 3
Vy 2n - 1 7 n = 3k (k N)
Nhn xt: y l bi ton kh d. bi yu cu chng ta tm s n biu thc chia ht
cho 7. Chng ta s d on c n s c dng tng qut no . Cc em cn thn ko
nhm vi cc bi ton v d pha trn. y, vn l ti sao chng ta li bit l cn xt
s d khi chia cho 3. lm vic ny, cc em hy th 1 s gi tr nh ca n tm ra
dng tng qut. V d khi cc em th vi n = 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, cc em s tm ra ngay
dng tng qut ca n. Sau ta s dng phng php xt s d gii.
BI TP TNG T
Bi 1: CMR: A(n) = n(n2 + 1)(n2 + 4) 5 Vi n Z
Bi 2: CMR: Nu (n, 6) =1 th n2 - 1 24 Vi n Z
------------------------------------------------------------------------------------------------------- 12
ChuTieuThichHocToan ToanCap2.com
(hieuthh@gmail.com - 0987 702 775)
5.
6.
7.
8.
9.
------------------------------------------------------------------------------------------------------- 13
ChuTieuThichHocToan ToanCap2.com
(hieuthh@gmail.com - 0987 702 775)
------------------------------------------------------------------------------------------------------- 14
ChuTieuThichHocToan ToanCap2.com
(hieuthh@gmail.com - 0987 702 775)