You are on page 1of 25

BI TP MN TI CHNH QUC T

ti: nh gi d tr ngoi hi ca Vit nam thi gian qua v bi hc kinh nghim t cuc khng hong 1997.

Chng 1: TNG QUAN V D TR NGOI HI 1.1 nh ngha 1.1.1 D tr ngoi hi D tr ngoi hi nh nc, thng c gi tt l d tr ngoi hi l lng ngoi t m ngn hng trung ng hoc c quan hu trch tin t ca mt quc gia hay lnh th nm gi. y l mt loi ti sn ca Nh nc c ct gi di dng ngoi t (thng l cc ngoi t mnh nh: Dollar M, Euro, Yn Nht) nhm mc ch thanh ton quc t hoc h tr gi tr ng tin quc gia. 1.2 Mc tiu ca d tr ngoi hi 1.2.1 D tr ngoi hi dng gii quyt cc khon n v cc khon thanh ton quc t gia chnh ph cc nc Trong qu trnh pht trin, cc nc thng thiu vn. Chnh v th vay nc ngoi l mt trong nhng knh huy ng vn quan trng, ngun vn ny chi cho c s h tng, chi tiu chnh ph v tr cp x hi. DTNH gp phn lm tng kh nng tr n ca mt quc gia, thng qua mi quan h gia n nc ngoi v d tr ngoi hi, ta c th nh gi kh nng thanh ton ca quc gia . Kh nng thanh ton tt s lm tng h s tn nhim quc gia.

Lng d tr ngoi hi ln c th lm tng v th ca quc gia, gy p lc gim gi hng ha, gim li sut khi i vay v thu ht dng vn n nc ngoi t thc y pht trin kinh t. 1.2.2 D tr ngoi hi gip quc gia tng kh nng can thip vo th trng ngoi hi DTNH gip iu chnh cc dng chu chuyn tin t, gip n nh t gi hi oi cung cp mt mi trng kinh t thun li, c bit cho mc ch xut nhp khu. Vi chc nng nh mt qu bnh n ca nn kinh t, DTNH gp phn lm n nh cung cu ngoi t trn th trng. lm cho ng ni t mnh hn v n nh hn, cc quc gia c th dng DTNH mua ng ni vo t lm tng cu ngoi t v xc nh gi tr ca n cao hn.

E S D1 D2

E1 E2

Q1 Q2

Q(ni t)

Ngc li, mun h thp gi tr ng ni t, thc y xut khu, cc nc c th dng DTNH mua nhng ngoi t khc, thay i c cu trong d tr lm tng

cu ngoi t, tc ng gin tip n ng ni t. y cng l c ch chng gim pht trong nn kinh t.

E D2 D1 E1 E2 S

0 1.2.3 D tr ngoi hi bo v nn kinh t

Q(ngoi t)

DTNH c a m t qu c l m t t m l ch n gip b o v n n kinh t ca quc gia chng li nhng cuc tn cng u c vo ng ni t v bo v nn kinh t khi c khng hong xy ra. nhng nc c du hiu bt n v kinh t v c d tr ngoi hi thp, cc qu u c thng nhm vo nhng yu km ny t i n hnh u c vi mc ch lm mt gi ng bn t v thu li. T h n g q u a nhng hp ng mua bn phi sinh tin t, nhng t chc ny gy nn hin tng khan him gi to ngoi t trn th trng. Khi , nu d tr ngoi hi mnh ngn hng trung ng c th can thi p b ng cch bn ra ngo i t , gi v ng gi tr v n nh ca ng ni t. Nh vy, d tr ngoi hi nh mt tm m gip n nh li th trng, v hiu ha s tn cng ca cc qu u c ny. Tng t khi khng hong kinh t xy ra, cc dng vn u t nc ngoi s t chy ra khi nn kinh t, cung ngoi t trong nn kinh t s st gim

mnh, dn n n g uy c p h g i n g n i t , l m p h t c t h g i a t n g . N u n m g i d t r ngoi hi mnh, ngn hng trung ng cc nc c th can thip nhm bnh n t gi cng nh th trng ngoi hi. T gp phn hn ch nhng tc ng tiu cc ca cuc khng hong kinh t.

1.2.4 D tr ngoi hi lm tng v th quc gia v doanh nghip DTNH th hin sc mnh kinh t ca mt quc gia, lm tng v th quc gia v doanh nghip trn trng quc t, gip m rng TMQT, gim chi ph ti chnh doanh nghip trong nc, ngn nga v gii quyt ri ro ti chnh quc t. DTNH gip lm tng nim tin ca nhng nh u t quc t vo th trng trong nc . chnh v th, DTNH lm tng u t nc ngoi, nng cao v th t nc 1.2.5 DTNH lm tng nim tin ca ngi dn vo chnh sch t gi v tin t ca chnh ph DTNH gip n nh tm l ca ngi dn, l iu kin cn thit thc hin cc chnh sch tin t ca nh nc 1.3 Hnh thc d tr ngoi hi Tin mt S d ca ti khon tin gi bng ngoi t ca nc ngoi Hi phiu, tri phiu hoc cc giy t ghi n khc ca Chnh ph nc ngoi, Ngn hng nc ngoi, cc t chc Ti chnh tin t quc t Vng Cc loi ngoi hi khc 1.4 Cc nhn t nh hng n d tr ngoi hi 1.4.1. Quy m kinh t Quy m nn kinh t l nhn t c xem gc tng qut nht. Chu s tc ng ca nhiu bin v m khc nhau. Nhng y, ch xem xt 2 yu t lm ch bo khi cn a ra nhn xt v quy m nn kinh t ca mt nc. l dn s

v GDP thc theo u ngi. Mt s gia tng trong GDP cng nh tc tng trng ca GDP dn n mt quy m kinh t pht trin v bn vng hn. Tuy nhin, trong cc nghin cu thc nghim trc y v nhu cu d tr ngoi hi quc gia, nhn t ny him khi c s dng trong c lng. i vi cc nc ang pht trin v cc nc c th trng mi ni th nhn t ny hon ton khng c xem xt n. Phi ti mt mc no , giao dch quc t tng cng vi quy m kinh t th d tr c mong i l tng cng vi dn s v GDP thc theo u ngi. 1.4.2 Tnh d b tn thng ca ti khon vng lai Ti khon vng lai l cng c l mt thc o rng nht ca mu dch quc t v hng ha v dch v ca mt quc gia. Thnh phn ch yu ca ti khon ny l cn cn mu dch, chnh lch gia xut khu v nhp khu hng ha. Ngoi ra cn bao gm cn cn dch v v cc chuyn giao n phng. Tnh d b tn thng ca ti khon vng lai c o lng bng cc t s nh: t s nhp khu trn GDP, t s mu dch trn GDP v t s thm ht ti khon vng lai trn GDP. Mt nn kinh t cng m ca, cng hi nhp th cng d b tn thng bi nhng c sc bn trong ln bn ngoi nc, v th cn c mt tm m t bo v chng li nhng tc ng xu do nhng c sc gy ra. Do , c th khng nh mu dch cng m rng th s cng lin quan mt thit n d tr ngoi hi ca quc gia. Trong di hn, NHNN s gia tng d tr p li nhng tn tht ln trong ti khon vng lai. V l do ny, mc d tr bnh qun c xem l c mi tng quan tuyt i vi s gia tng trong di hn ca c xut khu v nhp khu. 1.4.3 Tnh d b tn thng ca ti khon vn Ti khon vn l cng c o lng dng vn quc t chy vo v dng vn u t chy ra. N phn nh cc thay i trong ti sn ngn hn v ti sn di hn m quc gia s hu. Nhng t s o lng tnh d b tn thng ca ti khon vn: t l ca thm ht ti khon vn trn GDP, t l ca n nc ngoi ngn hn trn GDP v t l ca tin rng trn GDP. Mt s si ng gia tng trong hot ng ca

dng chy vo v ra dn n mt mc d b tn thng ca ti khon vn gia tng v t lm gia tng tnh m ca ti chnh ca mt quc gia, v th nh hng n d tr ngoi hi. Thm vo , cng vi s gia tng ny s l nguy c o chiu mt cch t ngt ca cc lung vn ngn hn nh lung vn u t gin tip. Do , cn c mt lng d tr ngoi hi ln v mnh c th sn sng can thip khi xy ra hin tng rt vn v chuyn tin t ra nc ngoi. 1.4.4 Tnh linh hot ca t gi hi oi T gi hi oi l tng quan sc mua gia ng ni t v ng ngoi t. N va phn nh sc mua ca ng ni t va biu hin quan h cung cu ca ngoi hi. T gi hi oi l cng c, l n by iu tit cung cu ngoi t, tc ng mnh n xut nhp khu v hot ng sn xut kinh doanh trong nc. Tnh linh hot cao hn lm gim nhu cu d tr, bi v NHNN khng cn lu hn mt lng d tr ln qun l t gi c nh. Khi , t gi hi oi trn th trng s t n iu tit v quay v trng thi cn bng. 1.4.5 Chi ph c hi Chi ph c hi Theo David Begg, chi ph c hi l c hi tt nht b b qua khi a ra cc la chn v kinh t. c mt lng DTNH, NHNN Vit Nam phi tch ly mt lng ti sn c xem l thch hp di nhiu hnh thc nh: tin mt, vng, hi phiu, tri phiu, to thnh DTNH. T , dng lng d tr ny thc hin vic can thip n cc s thay i bt li trong nn kinh t thng qua cc chnh sch. Nhng liu rng li ch t vic d tr mang li c ln hn li ch khi em cc ti sn i u t. Chnh lch gi li nhun trn d tr v hiu sut bin ca khong u t ty chn l chi ph c hi ca vic nm gi d tr. Do , chi ph c hi c o lng bng sai bit li sut. Qua y, c th d dng hiu rng, khi chi ph c hi cng cao th mc d tr s cng thp.

1.5 Bi hc kinh nghim t cc nc qua s nh hng ca cuc khng hong kinh t 1997 n d tr ngoi hi: 1.5.1 Bi hc kinh nghim ca Hongkong qua cuc khng hong kt 1997 n d tr ngoi hi. Cuc khng hong n ra 24 gi sau khi Vng Quc Anh trao tr Hong Kong li cho Trung Quc. Thng 10/1997, t gi -la Hong Kong c c nh so vi -la M l 7,8:1, tuy nhin chu sc p rt ln t hot ng u t bi lm pht ca Hong Kong cao hn rt nhiu so vi lm pht ca M v tnh trng ny ko di nhiu nm. C quan qun l tin t Hong Kong chi hn mt t USD bo v ng tin trong nc. Tuy gi c t gi ng tin, TTCK Hong Kong tr nn cc k bt n, ch s Hang Seng tt 23% ch trong vng ba ngy t 2023/10/1997. Li sut tin vay qua m c nng ln chng mt, ng trc sc p t hot ng u c, Chnh ph Hong Kong khng nh tuyn chin vi hot ng u c. Chnh ph kt thc cuc chin ny bng vic b ra xp x 120 t -la Hong Kong (khong 15 t USD) mua li c phiu ca nhiu doanh nghip, tr thnh c ng ln trong mt s cng ty, chng hn ti HSBC Chnh ph nm 10% c phn. 1. D tr ngoi hi ln. ( cha chc chn l tt ) 2. Qun l c hiu qu cc hot ng cho vay ngoi t, mua bn ngoi t i vi cc doanh nghip kinh doanh xut nhp khu v i vi cc c nhn t chc khc. 3. Thc hin chnh sch qun l th trng ngoi hi cht ch nhm m bo n nh ngun cung,cu ngoi t trong nc, ngn chn nhng hot ng mua bn ngoi t ch en.

4. Phi hp chnh sch iu chnh t gi hi oi vi cc chnh sch kinh t t hiu qu cao nht. iu chnh t gi cn ph hp ch khng mang tnh cng nhc 5. Duy tr 1 chnh sch t gi hi oi ph hp vi chin lc pht trin kinh t trong tng giai on. c th l : a. La chn thi im ph gi ng ni t ph hp. b. Duy tr t gi ph hp vi mc tiu pht trin theo hng nng cao nng lc cnh tranh ca nn kinh t ( m bo cung ng ngoi t c thng xuyn duy tr, h tr tt nht cho chnh sch xut khu, ci thin cn cn thanh ton quc t v tng d tr ngoi t, hng ti pht trin bn vng) c. Khng nn neo gi qu lu ng bn t vi 1 ng ngoi t mnh ( v d khng hong nm 1997 l do ch trng n nh t gi so vi ng USD, tm l hoang mang ca nh u t dn n s rt vn t, gy nn s sp trong h thng ti chnh.) 1.5.2 Bi hc kinh nghim ca Malaysia qua cuc khng hong kt 1997 n d tr ngoi hi. Trc khng hong, ti khon vng lai ca Malaysia thm ht 5%. Malaysia l quc gia nhn c nhiu vn u t nc ngoi nht, iu ny phn nh qua vic KLSE (sn giao dch chng khon chnh thc ca Malaysia) c coi l sn giao dch c hot ng mnh nht trn th gii (tng gi tr giao dch thm ch vt qua c NYSE mc d c mc vn ha th trng thp hn rt nhiu.) thi im , mi ngi u k vng quc gia ny tip tc duy tr tc tng trng v tr thnh nc pht trin vo nm 2020. Vo thi im trc khi xy ra khng hong, KLSE Index ang mc 1.200, ng ringgit c giao dch t l 2.5:1 so vi USD, li sut qua m di 7%. Li sut qua m tng t di 8% ln 40%, lm cho mc nh gi tn dng tt xung v xy ra ln sng bn chng khon v tin t

t. Cui nm 1997, mc nh gi tn dng tt xung di mc bnh qun cho cc khon u t khng m bo, KLSE mt 50% im, tt xung di 600, ng ringgit cng mt 50% gi tr, cn 3.8 ng i 1 USD. Nm 1998, GDP gim 6,2%, ng ringgit mt thm 4,7% gi tr v KLSE tt xung di 270 im. 1. Cn i lng vn u t trc tip nc ngoi v u t gin tip, ( Nu vn u t gin tip qu nhiu th vic cc nh u t rt vn bt c lc no s lm cho doanh nghip Malaysia tr nn kh khn, dn n b vc ph sn, t lm cho lm mt gi ng ni t, nh nc cn c xy dng mt h tng ti chnh vng vng n nh trc nhng thay i trong ngun vn u t nc ngoi v tnh hnh ti chnh th gii. 2. Hn ch vic vay vn nc ngoi tr n cho doanh nghip trong nc. ( vic vay vn nc ngoi tr n cho doanh nghip trong nc l hon ton c cn c, nhng khng nn lm dng n, v s l rt mo him nu nh nc mt kh nng tr n nc ngoi, n s y ng ni t xung mt cch nhanh chng) 3. Hiu qu kinh doanh ca doanh nghip l vn rt quan trng nh hng n khng hong. ( cn m bo cho s pht trin bn vng v lu di, qua phi c nhng ch tiu kinh t v bo co ti chnh ca tng t chc, a phng nh t sut li nhun hay t sut gi tr gia tng trn s vn ca doanh nghip). 4. Nh nc cn c nhng bin php quyt sch hp l iu hnh nn kinh t v m v c bit phi lnh mnh ha khu vc ti chnh ngn hng. Nh nc cn ch o nh gi hiu qu s dng vn vay v kh nng tr n ca cc doanh nghip.cn hon thin lut php v s l kin quyt hn vi tnh trng n kh i .

Chng 2: THC TRNG D TR NGOI HI TI VIT NAM THI GIAN QUA (2003-2013) 2.1 D tr ngoi hi ti Vit Nam: 2.1.1 C cu d tr Theo s liu thng k ca IMF v cc bin kinh t v m trong thi gian bt u t nm 1992 n nay cho thy din bin ca tng d tr ngoi hi ti Vit Nam cng nh din bin ca cc thnh phn trong d tr ngoi hi. Tng d tr ngoi hi ca Vit Nam bao gm: ngoi hi, vng, SDRs v v tr d tr ca Vit Nam ti qu. Trong , ngoi hi chim mt t trng rt ln v tng dn qua cc nm, t 95.7% tng d tr ngoi hi nm 1994 ln n 98.8% tng d tr ngoi hi nm 2008. Thm vo , lng tin mt hay ngoi t trong ngoi hi vo khong 51%. Tuy nhin c mt s gim st r rt trong 3 nm tr li y, ch chim khong 20% ngoi hi d tr. Phn cn li ca ngoi hi l cc giy t c gi bng ngoi t nh tri phiu chnh ph, tri phiu cng ty, th hu ht u c nim yt bng USD. T y cho thy, trong tng d tr ngoi hi quc gia, lng USD chim mt t trng kh ln, tuy khng th bit t l chnh xc l bao nhiu nhng c th tin rng gn nh hu ht lng ngoi t cng nh cc giy t c gi u tn ti v c nim yt dng USD. Bn cnh , t trng ca vng trong tng d tr ngoi hi li c chiu hng gim dn cho n nm 2008 ch cn chim khong 0.03% trong tng d tr ngoi hi. Cn t trng SDRs th duy tr kh n nh mc 0.02% tng d tr ngoi hi trong nhng nm gn y. 2.1.2 Bin ng d tr ngoi hi T nm 1997, d tr ngoi hi ca Vit Nam ph v con s k lc 1t USD, t mc 1.985 t USD, tng 50% so vi thi im nm 1995, ch t 1.323 t USD. V n cui nm 2008, mc d tr ngoi hi tng kh nhanh, t mc d tr ngoi hi cao nht t trc n nay l 23,890 t USD. Tuy nhin, bt u t nm 2009, xu hng d tr ngoi hi xut hin tnh trng i xung. Nm 2012, sau khi st gim nhanh v mnh k t sau thi im nm 2008 ni trn, d tr ngoi hi ca Vit Nam tng mnh tr li. Con s mua vo nm ny c khong hn

10 t USD. Tng th, mt s t chc trong v ngoi nc c tnh hin c th t trn 20 t USD.

D tr ngoi hi Vit Nam tr vng n nm 2009 (triu USD)

Nhn t s liu d tr ngoi hi ca tng nm, cho thy d tr ngoi hi bt u tng u n t nm 1995 cho n nhng nm gn y vi tc trung bnh l 27%/nm. c bit tc tng trng t nhanh nht vo thi im cui nm 2006 sang nm 2007, tng 10.095 t USD tng ng 75%/nm, t 13.384 t USD nm 2006 n 23,479 t USD cui nm 2007. Theo NHNN, y l mc tng mnh so vi thi im nm 2000. Vi con s ny, tuy rng rt nh so vi cc nc c ngun d tr ngoi hi hng u th gii (t 700 n 1000 t USD), nhng c nh gi l NHNN ch ng trc yu cu cn i cung cu trn th trng v trnh nhng bin ng bt thng ca t gi. Nm 2007, cung ngoi t tng mnh ch yu do lung vn u t nc ngoi tng. NHNN iu hnh t gi m bo theo nguyn tc khng tng gi hoc mt gi qu mc ng Vit Nam, thc hin can thip mua ngoi t mc thch hp nhm n nh t gi, tng d tr ngoi hi Nh nc, m bo cc cn i v m ca nn kinh t. D tr ngoi hi nh nc tng lin tc v c qun l an ton hiu qu, p ng c cc nhu cu v ngoi t thit yu ca nn kinh t, gp phn h tr cho vic thc thi chnh sch t gi v iu hnh chnh sch tin t.

Tnh n cui thng 8/2009, d tr ngoi hi ca Vit Nam gim 21.3% so vi cui nm 2008, t 23,88 t USD xung cn 18,42 t USD. Thc t, Vit Nam b bi chi ngn sch, tc l chi nhiu hn thu, bng vi 8 t USD, b nhp siu, tc l nhp nhiu hn xut khu, chng 12 t USD trong khi u t nc ngoi v tin bc ca ngi Vit ngoi gi v u st gim mnh. Trong khi y, ngoi tri tc l tin vay ngoi quc ca Vit Nam cng li tng v ln ti 40% tng sn lng GDP, cha nguy ngp m cng l ng ngi. V vy, d tr ngoi t b hao ht mt 30% v ch cn chng 16 t M kim, cha cho ba thng nhp khu. Nu k v kh nng d tr ngoi t so vi cc nc khc th Vit Nam kh trnh c khng hong v ngoi hi, l iu m gii u t nc ngoi bo ng. D tr ngoi hi Vit Nam 2008 2012 (t USD)

D nhn thy trn biu , c s tng vt k t qu I/2010 n thi im hin ti v y c th coi l mc d tr ngoi hi cao nht t gia nm 2009. Theo Bo co cp nht trin vng pht trin chu 2012 ca ngn hng Pht trin chu (ADB) cng b ngy 3/10/2012, do c dng vn t bn ngoi v t gi hi oi n nh cho php Ngn hng Nh nc Vit Nam tng d tr ngoi hi ln mc trang tri khong 2,4 thng nhp khu. 2.1.3 Din bin ca cc nhn t v m v cc tc ng n d tr ngoi hi a) Ti khon vng lai

Thm ht thng mi gia tng l gnh nng i vi cn cn thanh ton quc t v lm cho ti khon vng lai ri vo tnh trng thm ht. Thm ht ti khon vng lai ln trong khi cn cn vn khng b p nh hng xu n d tr ngoi hi v c bit lm cho t gi thiu c s n nh. C th ni, tnh trng thm ht ti khon vng lai l mt hin tng khng my mi l ti Vit Nam (biu 3.4). T nm 1996 cho n nm 2009, Vit Nam gn nh lin tc thm ht ti khon vng lai. ng ch l bt u t nm 2007 con s thm ht ti khon vng lai tr nn rt ln so vi nhng nm trc. Thm ht ti khon vng lai ca Vit Nam qua cc nm (triu USD)

iu ny mt mt khin d tr ngoi hi ca Vit Nam gim mt cch tng ng t khong 23 t USD vo cui nm 2008 xung cn hn 17 t USD vo qu 3/2009. Tuy nhin, cho n nhng thng u nm 2010, mc d mc thm ht vn duy tr nhng lng d tr ngoi hi tng i c gi vng do lng thm ht ny theo nh gi l c ti tr tt bi mc gii ngn FDI cng nh ngun kiu hi di do trong qu 1/2010. b) Ti khon vn Tri ngc vi trng thi lun thm ht ca cn cn ti khon vng lai, cn cn vn ca Vit Nam lun trong trng thi thng d t nm 2001 n nay. Tng

mc thng d ca cn cn vn trong 8 nm qua c t khong 51.875 t USD, b p c trn 71% tng mc thm ht cn cn ti khon vng lai. Nh vy, mc thm ht cn cn thanh ton tng th cng dn ca c giai on 2001- 2009 ch vo khong 20.62 t USD, bng khong 29% tng mc thm ht cn cn thanh ton ti Din bin trn cho thy mt s tc ng kh ln ca ti khon vn n d tr ngoi hi ca quc gia nht l s tc ng ca lung vn u t t nc ngoi. Tuy nhin, do Vit Nam ch mi l mt nc ang pht trin vi th trng mi ni nn cha tn dng c ht nhng thun li trong vic thu ht vn u t nc ngoi c to ra t vic gia nhp WTO. Cc lung vn nc ngoi u t vo Vit Nam trong thi gian tuy rng kh ln nhng ang c xu hng gim dn. V rng khi u t trc tip nc ngoi v u t gin tip pht trin mnh, ngha l qu trnh chuyn i ti sn ti chisnh nc ngoi thnh ti sn ti chnh trong nc c chp thun th s b i hi phi chp nhn chiu ngc li vi l do bo v li ch ca cc nh u t nc ngoi. Ti khon vn ca Vit Nam qua cc nm (triu USD)

c) T gi hi oi Sau khng hong ti chnh tin t khu vc nm 1997, Vit Nam la chn c ch t gi th ni c iu tit t b c ch t gi neo mm. Theo , t gi th

trng c giao dch quanh t gi chnh thc do NHNN cng b v mt bin c n nh sn.

Nhiu nghin cu ch ra rng i vi ch t gi c nh cn mt mc d tr ngoi hi cao hn so vi ch t gi th ni c qun l. Mt mt, vic chuyn sang ch t gi linh hot mt phn no lm gim sc p ln d tr ngoi hi. Mt mt, ch t gi th ni c qun l chu s iu tit ca th trng do bnh n t gi i hi cn c mt lng d tr ngoi hi ln nht nh can thip. Biu trn cho thy t gi hi oi ca Vit Nam trong 18 nm qua tng lin tc v c nhng nm tc gia tng kh t bin vi 10,3% vo nm 1997, 13% vo nm 1998. Sau , duy tr n nh vi tc gia tng bnh qun l 1,7% mt nm trong vng 9 nm. n nm 2008 v 2009, tc gia tng trong TGH li c s bin ng ln v ng ch , 5,4% vo nm 2008 v 4,5% vo nm 2009. Cui nm 2010, t gi li tng vt ln mc 21.380 21.450 ng/USD do tnh hnh ca th trng (nh hng ca gi vng, li sut VND, CPI v tr ca chnh sch v t gi hi oi ca NHNN). V l thuyt mun duy tr t gi n nh phi cn i c cung cu ngoi t. Ni cch khc iu hnh t gi ph thuc vo nhiu yu t nh cn cn thng mi, cn cn vn, cn cn vng lai. Mun iu hnh tt t gi phi cn i c ngun vn vo, ngun vn ra. Tuy nhin, trong thi gian qua, NHNN s dng bin php ch ng iu chnh t gi lin ngn hng, bin dao ng t gi, n nh

li sut tin gi ngoi t ti a tng tnh thanh khon trn th trng ngoi t, to iu kin kim sot cung tin, khuyn khch xut khu, gp phn n nh kinh t v m. Nh vy, vi nhn t t gi hi oi, s tc ng ln d tr ngoi hi quc gia trong nhng nm qua l khng qu ln. d) Chi ph c hi Do chi ph c hi c o lng bng sai bit li sut nn chng ta ly 2 loi li sut l: li sut ti cp vn Vit Nam (VN rate) v li sut tri phiu ca chnh ph M (US Fed) o lng nhn t chi ph c hi. n y c th n gin hiu rng chi ph c hi chnh l khon chi ph chng ta mt i khi nm gi tri phiu chnh ph M thay v mang i u t trong nc vi mc li sut chnh bng li sut ti cp vn. Giai on 2000-2003 Trong giai on ny Fed h li sut n 13 ln, t 6,25% xung cn 1% nhm chng li suy thoi kinh t. Thng 11 nm 2002, li sut do Fed iu chnh ch cn 1,75% v nhiu mc cn thp hn t l lm pht. Ngy 25/3/2003 li sut Fed tt xung mc 1% thp nht k t thng 7/ 1958 (0.68%). Li sut ti cp vn ca Vit Nam trong khong thi gian ny cng c s st gim nhng khng nhiu nh Fed, duy tr trong khong 4,8% - 6%. iu ny liu c dn n vic st gim d tr ngoi hi Vit Nam hay khng. Thc t li khng nh vy, mc d tr vn tng trong nhng nm ny v khi ln sng vn u t nc ngoi ang vo Vit Nam cng ang tng rt mnh. Giai on 2004-2007 Bt u t gia thng 06/2004, trong bi cnh nn kinh t M ang tng trng, Cc d tr lin bang bt u nng li sut nh hng 17 ln lin tc ln 5,25% ngy 08/08/2006. Trong khi li sut ti cp vn ca Vit Nam tip tc c gi n nh mc 6 6.5%. iu ny phn no nh hng n d tr ngoi hi ca Vit Nam trong thi gian ny. Tc tng trng ca d tr trong thi gian ny l kh nhanh v nh im chnh l thi im cui nm 2006 sang nm 2007, tng 1 0.095

t USD tng ng 75%/nm, t 13.384 t USD nm 2006 n 23.479 t USD cui nm 2007.

Giai on 2008 2009 Cuc khng hong ti chnh lm cho cc d tr lin bang M lin tc ct gim li sut trong thi gian ny c th h tr c th trng ti chnh. Mc li sut siu thp 0 0,25% c duy tr trong mt thi gian di nhm thc y qu trnh phc hi kinh t vn ang din ra chm chp. Cn Vit Nam, ngoi tr nm 2008 vi nhng bin ng li sut bt thng: tng ln 15% v gim xung li 8% nhm tip tc thc thi chnh sch tin t tht cht nhm kim ch lm pht, n nh kinh t v m th li sut ti cp vn ca Vit Nam c duy tr mc n nh l 7 8%. Vic li sut tri phiu chnh ph M gim thp n mc 0 0,25% v li sut Vit Nam duy tr mc 7 8% c nhng tc ng xu n mc d tr ca Vit Nam trong thi gian ny. Mc d tr gim lin tc mc 23 t USD hi thng 12 nm 2008 xung cn 17.6 t USD vo thng 6/2009. S d tr ny ch cho 3 thng nhp khu. Nhng dn n s st gim ny th c rt nhiu nguyn nhn khc nhau v chi ph c hi ch tc ng mt phn nh ln .

2.2 nh gi tnh hnh d tr ngoi hi ti Vit Nam 2.2.1 u im: - Lng d tr ngoi hi tng lin tc t 2003 n 2007, vi nh im l tng n 23,75 t USD vo nm 2007, nhng sau li gim trong 2 nm tip theo do khng hong kinh t. - Lng d tr ngoi hi trn tng s n ngn hn vn nm trong mc kh an ton. N ngn hn l thnh phn cn c quan tm v kh nng tr n ngn hn phn nh kh nng m bo tnh thanh khon v uy tn quc gia trn th trng quc t. T nm 1998, t s DTNH/ N ngn hn lun ln hn 1, y l t s an ton. - Da vo t s DTNH/ M2 lun trn 20% t nm 1994, chng t DTNH Vit Nam l hp l nu tnh ton da trn M2. iu ny cng cho thy rng xc sut xy ra khng hong tin t ca Vit Nam lun mc thp v mc d tr nhn chung cao hn mc cn thit - Nhn chung trong giai on 2003 n 2009, Vit Nam ang dn khc phc tin ti mc chun theo nguyn tc nh gi ca cc t chc trn th gii. - Trong 2 nm qua, mc d tr ngoi hi ca Vit Nam tng gp i l du hiu ng mng cho nn kinh t. 2.2.2 Nhc im: - Mc d tr ngoi hi cn mc thp lm mt an ton cho nn ti chnh quc gia. Trong cuc ua v kch thch tng trng nn kinh t, Vit Nam cn gp nhiu kh khn bi d tr ngoi hi thp, sc hp th cc chnh sch ca nn kinh t cha cao, i hi s chun xc v lin tc iu chnh chnh sch t hiu qu cao v tit kim ngoi t. Khuynh hng hi nhp ngy mt m rng, nn kinh t s d b tc ng bi nhng c sc bn ngoi, i hi gia tng tnh bo v cho nn kinh t thng qua d tr ngoi hi quc gia. Tuy nhin, d tr ngoi hi ca Vit Nam gim n mc bo ng trong nhng nm 2009-2011 l vn m cc nh chnh sch phi c bit lu . - Tnh trng la ha cao tc ng n d tr ngoi hi. Hin nay, do s mt lng tin ca ngi dn i vi ng Vit Nam nn h gm gi USD l bin php bo

v ti sn tt nht. Chnh iu ny lm cho tnh trng l ha gia tng ngy mt nhiu hn, lm gia tng p lc ln d tr ngoi hi ca quc gia. - Chin lc qun l d tr ngoi hi cn th ng. Cc hot ng u t ch c cc hnh thc n gin nh tin gi ti cc ngn hng, cc cng c ti chnh nh tri phiu chnh ph, cha ph bin cc hnh thc u t mang li nhun cao nh u t vo c phiu hay y thc u t vo cc qu. C s h tng cng ngh thng tin th cha th phc v nhu cu thng tin v s liu, phn tch d bo.

Chng 3: GII PHP KHC PHC HU QU T CUC KHNG HONG KINH T 1997 N D TR NGOI HI TI VIT NAM 3.1 Cc nhm gii php khc phc nh hng xu t khng hong 3.1.1 Nhm gii php gia tng d tr ngoi hi a. Gim chi ph c hi Chng ta c th tng DTNH bng cch gim chi ph c hi, hay l gim li sut ti cp vn trong nc. Chi ph c hi ca DTNH l s tin ng l nhn c nu em i u t trong nc. Nu li sut trong nc qu cao so vi li sut tri phiu chnh ph M, th chng ta s mt rt nhiu chi ph khi DTNH. Tuy nhin trn thc t DTNH lun c duy tr mt mc no , d li sut c tng hay gim. V th chng ta ch c th duy tr li sut trong nc mt mc khng qu cao, gim thiu chi ph khi DTNH. b. T do ha ti khon vn T do ha ti khon vn l vic t do tin hnh chuyn i cc ti sn ti chnh trong nc thnh ti sn ti chnh nc ngoi v ngc li theo t gi hi oi do th trng quy nh. Trong qu trnh hi nhp v m ca nn kinh t trong nc, t do ti khon vn l mt trong nhng vn c quan tm hng u. y cng chnh l mt trong 4 ni dung ra trong AEC (Cng ng kinh t ASEAN) cn c thc hin vo nm 2015 khi Vit Nam gia nhp ASEAN. T do ha ti khon vn to iu kin tip cn cc lung vn quc t, tng u t trong nc, tng ngun ngoi t, tng d tr ngoi hi. Tuy nhin iu ny cng s lm cho nn kinh t tr nn nhy cm, d b tn thng, rt d b nh hng bi nhng c sc bn ngoi.

c. Thu ht ngun la trong dn. Chnh ph cn phi n nh lm pht trong thi gian di xy dng li lng tin ca ngi dn vi ng ni t v h thng ngn hng tuyn b khng nhn tin gi bng ngoi t na. Chnh ph c th tng d tr bt buc ca ngoi t ln tht cao. Nh vy ngn hng thng mi s dng huy ng USD hoc gim li sut huy ng ngoi t ti mc thp nht c th khng cn hp dn vi ngi dn na. Khi y, nu ai c ngoi t th s bn cho ngn hng tiu bng tin ni t . 3.1.2. Nhm gii php n nh d tr ngoi hi. a. Thay i c cu d tr ngoi hi. C cu d tr ngoi hi ca nc ta hin nay gm: ngoi hi, vng v SDRs. Ngoi hi phn ln l ngoi t USD v cc giy t c gi nim yt di dng USD. Vic thay i c cu DTNH, tc l tng thm 1 ng tin vo DTNH l mt vn kh khn, v n km theo nhiu nh hng kh ln n nn kinh t. Trong ngn hn, DTNH nn gi c cu vi ngun ngoi t ch yu l USD, nhng trong di hn, chng ta nn b sung thm vo c cu DTNH thm mt ng ngoi t na. b. Hng u t mi: S lm chi tit phn sau. 3.1.3. Nhm gii php nng cao hiu qu DTNH a. Nng cao nng lc qun l d tr ngoi hi b. S dng cc m hnh nh lng mi: M hnh ng lin kt v VECM c coi l m hnh thch hp vi tnh hnh kinh t Vit Nam by gi. 3.1.4. Nhm gii php khc

3.2. Gii php s dng d tr ngoi hi u t DTNH ca Vit Nam hin nay c th p ng cho nhu cu nhp khu trong khong 3 thng (chnh xc l 14 tun), c xem l theo thng l quc t (12 n 14 tun). Trong tng lai, ngun d tr d kin tng do cc nn kinh t ln nh M, Nht ang dn hi phc sau khng hong v suy thoi. y cng l nhng th trng xut khu chnh, cng nh l nhng nc c vn u t trc tip v gin tip ln vo Vit Nam trong thi gian qua, h tr cho ngun thu ngoi t ca nc ta. Vn t ra cho cc nh qun l trong bi cnh DTNH c kh nng ln tng cao trong tng lai l phi a dng ha loi hnh u t v i km vi n l mt s vn cn lu tm nh vn cn hch ton theo tiu chun quc t, vn la chn i tc u t v vn iu hnh t gi trong nc. Vic u t DTNH trong bi cnh DTNH tng vo cc ti sn ngoi t di hn c th em li thu nhp cao hn nhng li cha ng ri ro v kh c th s dng can thip bnh n t gi v lm pht nh u t vo cc cng c ti chnh ngn hn. Do , chng ta phi m bo s kt hp hi ha gi hai hnh thc u t nhm t c hiu qu v tnh an ton cao nht. Hng thc hin gii php: Vit Nam c th tham kho kinh ngim ca mt s quc gia thnh cng trong vic qun l ngoi hi nh Hn Quc,Trung Quc. V ng tin, chng ta c th u t d tr vo USD, EUR, JPY, GBP. V cng c u t, nn u t vo cc cng c c li sut c nh nh tri phiu Chnh ph hay tri phiu c Chnh ph bo lnh, tri phiu quc gia, tri phiu cng ty do cc t chc ti chnh pht hnh, tri phiu cng ty do ngi nc ngoi qun l. V tiu chun i tc u t, th nn ch u t vo cc i tc c xp hng tn nhim t AA tr ln.

Ngoi ra trong bi cnh hin nay, Vit nam l t nc ang pht trin, nn kinh t ch yu l sn xut nng nghip, nn c th dng ngun d tr d tha u t vo nhng ci Vit Nam cn thiu. d tr ngoi hi c hiu qu nht trn 3 mt: Mt l mua sm my mc thit b tin tin, tng cng nng lc sng to t ch ca doanh nghip trong nc, tng cng cnh tranh t c ngoi t nhiu hn. Hai l mua sm ti nguyn thiu ht cp bch. t nc ta ti nguyn khng thiu, nhng kh nng v thit b khai thc cn rt nhiu hn ch, sn xut hng ha v dch v cng cha t nng sut cao do cha tip cn c ht nhng thnh tu khoa hc, cng ngh tin tin ca th gii. Do , chng ta nn u t d tr vo vic mua sm my mc thit b, o to i ng cn b khoa hc k thut nhm p ng nhu cu pht trin ngy cng cao ca t nc. Ba l tham gia ng gp c phn vi doanh nghip nc ngoi. Nc ngoi c rt nhiu doanh nghip tt, hin nay gp kh khn, nu tham gia ng gp c phn, s c li i vi vic thm nhp th trng th gii. Ngoi ra, ch s th trng chng khon vn trong mc tng i an ton, c th nghin cu gia tng dng d tr ngoi hi u t vo th trng c phiu, trong tnh hnh th trng hin nay, cng vi th trng c phiu dn dn n nh, chng ta c th bt u nghin cu tng cng u t vo c phiu nc ngoi hoc th trng hng ho k hn, v cc cng c khng truyn thng khc nh tri phiu cng ty, chng khon ca cc nc pht trin, Qu bo him, bt ng sn, chng khon ca th trng mi ni nhng phi c bit tnh n vic s dng cc qu qun l ca nc ngoi khi u t vo cc cng c khng truyn thng ny nhm t t sut sinh li hp l v ti thiu ha ri ro

Hin nay, nhiu quc gia bt u s dng chng trnh qun l ti sn n c (asset liability management- ALM approach thnh cng. Trong tng lai, chng ta cng nn cn nhc vic s dng m hnh ny do nc ta cng c s chnh lch ln gia ti sn c nc ngoi rng v ti sn n trong nc v c s xung t gia vic qun l d tr ngoi hi v chnh sch tin t. NHTW khng nn theo ui cc bin ng ngn hn trn th trng ngoi hi v mi quyt nh u t v c cu u t tng th nn da theo mi quan h gia ti sn n v c trn bng cn i ti sn theo m hnh ti sn n-c.

L Vit Anh Trn nh Long inh S Vnh Nguyn Vn Quang Nguyn c Lin Nguyn Th H Anh V Thu Hng V Qunh Dng Nguyn Anh Tun Nguyn Hong Hnh Nguyn Quang Sn

You might also like