Professional Documents
Culture Documents
MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU............................................................................................3
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG.................................................5
I Khái niệm và nội dung của quản lý nhân sự...................................................................5
1 Khái niệm quản lý nhân sự........................................................................................5
2 Nội dung chủ yếu của quản lý nhân sự......................................................................5
2.1 Hoạch định nguồn nhân lực.................................................................................5
2.2 Phân tích công việc..............................................................................................6
2.3 Tuyển dụng nhân sự ............................................................................................7
2.4 Bố trí và sử dụng nhân lực...................................................................................8
2.5 Đánh giá thực hiện công việc..............................................................................8
2.6 Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực..................................................................9
2.7 Thù lao lao động..................................................................................................9
II Vai trò của quản lý nhân sự trong tổ chức....................................................................10
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÂN SỰ TẠI
CÔNG TY CỔ PHẦN DU LỊCH VÀ THƯƠNG MẠI THANH XUÂN .....11
1 Công tác phân tích công việc...................................................................................11
1.1 Bản mô tả công việc...........................................................................................11
1.2 Bản yêu cầu của công việc với người thực hiện................................................13
1.3 Bản tiêu chuẩn thực hiện công việc...................................................................14
2 Công tác đào tạo và phát triển nhân viên.................................................................15
2.1 Đào tạo và bồi dưỡng nhân viên về trình độ chuyên môn.................................16
2.2 Đào tạo và bồi dưỡng nhân viên về trình độ ngoại ngữ.....................................18
2.3 Vấn đề đào tạo trình độ quản lý cho nhân viên của Công ty ............................19
3 Công tác đánh giá thực hiện công việc....................................................................21
4 Công tác thù lao lao động........................................................................................23
4.1 Công tác trả công, trả lương cho nhân viên.......................................................24
4.2 Chế độ tiền thưởng............................................................................................28
4.3 Các chương trình phúc lợi.................................................................................30
5 Vấn đề thực hiện pháp luật lao động.......................................................................35
III Nhận xét chung...........................................................................................................37
1 Những mặt Công ty đã làm được.............................................................................37
2 Một số tồn tại cần khắc phục...................................................................................39
CHƯƠNG III: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN HƠN NỮA
CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÂN SỰ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DU LỊCH
VÀ THƯƠNG MẠI THANH XUÂN.............................................................41
IV Nguyên nhân của những tồn tại trên...........................................................................41
V Một số giải pháp nhằm hoàn thiện hơn nữa công tác quản lý nhân sự ở Công ty Cổ
phần Du lịch và Thương mại Thanh Xuân.......................................................................42
1 Đối với công tác phân tích công việc......................................................................42
2 Công tác đào tạo và phát triển nhân viên.................................................................46
2.1 Đào tạo và nâng cao trình độ chuyên môn cho nhân viên.................................47
2.2 Đào tạo nâng cao trình độ ngoại ngữ cho nhân viên.........................................49
2.3 Đào tạo nâng cao trình độ quản lý cho cán bộ Công ty ....................................49
3 Công tác đánh giá thực hiện công việc....................................................................50
4 Công tác trả công, trả lương....................................................................................50
5 Về vấn đề bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế...............................................................52
KẾT LUẬN..............................................................................................53
Trong thời đại ngày nay, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học
công nghệ thì vấn đề nghiên cứu và sử dụng nguồn nhân lực sao cho có hiệu
quả cũng đang được đặt ra đối với mọi tổ chức, doanh nghiệp. Trong tất cả
các nhiệm vụ của Quản trị, quản trị con người là nhiệm vụ trung tâm và quan
trọng nhất vì tất cả các vấn đề khác đều phụ thuộc vào mức độ thành công của
quản trị con người.
Quản lý nhân sự đóng vai trò trung tâm trong việc thành lập các tổ
chức, giúp các tổ chức tồn tại và phát triển trên thị trường. Tầm quan trọng
của quản lý nhân sự trong tổ chức xuất phát từ vai trò quan trọng của con
người. Con người là yếu tố cấu thành nên tổ chức, vận hành tổ chức và quyết
định sự thành bại của tổ chức. Bất kỳ một tổ chức nào nếu biêt sử dụng và
khai thác tốt nguồn nhân lực thì ở đó hoạt động kinh tế nói chung và các hoạt
động khác nói riêng sẽ đạt được hiệu quả cao. Đối với các doanh nghiệp trên
thị trường hiện nay thì điều đó góp phần giảm chi phí sản xuất, tăng khả năng
khả năng về chất lượng sản phẩm cũng như chất lượng nguồn nhân lực, đem
lại nhiều thành công, tạo dựng được uy tín và hình ảnh của Công ty trên thị
trường.
Trong quá trình thực tập tại Công ty Cổ phần Du lịch và Thương mại
Thanh Xuân, nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề quản lý nhân sự đối
với sự phát triển của Công ty, em đã chọn chuyên đề:
“Hoàn thiện công tác quản lý nhân sự tại Công ty Cổ phần Du lịch
và Thương mại Thanh Xuân”.
Mục tiêu của chuyên đề là tìm hiểu thực trạng của công tác quản lý
nhân sự ở Công ty thông qua các hoạt động như: phân tích công việc, đào tạo
và phát triển nhân sự, đánh giá thực hiện công việc của nhân viên, công tác
thù lao lao động và vấn đề thực hiện pháp luật lao động. Qua đó đưa ra một số
giải pháp khuyến nghị nhằm thực hiện tốt các hoạt động này để công tác quản
lý nhân sự đạt hiệu quả tốt hơn.
Kết quả nghiên cứu của chuyên đề được trình bày theo 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận chung.
Chương 2: Thực trạng công tác quản lý nhân sự tại Công ty Cổ phần
Du lịch và Thương mại Thanh Xuân.
Chương 3: Một số giải pháp hoàn thiện hơn nữa công tác quản lý
nhân sự tại Công ty Cổ phần Du lịch và Thương mại Thanh Xuân.
Qua thời gian thực tập tại Công ty, với kinh nghiệm còn hạn chế, bước
đầu tiếp cận với công việc, do đó báo cáo của em không tránh khỏi một số
thiếu sót, em rất mong nhận được sự góp ý của cô giáo Nguyễn Vân Điềm,
các thầy cô trong khoa Kinh tế lao động và Dân số và các anh chị trong Ban
lãnh đạo Công ty về bài viết này. Em xin chân thành cảm ơn.
và trong tương lai. Công tác hoạch định nguồn nhân lực trong doanh nghiệp
bao gồm các nội dung chủ yếu sau:
Xác định nhu cầu lao động (tăng hay giảm) trong từng thời kỳ kinh
doanh của doanh nghiệp. Trong đó cần dự kiến cả nhu cầu về chức
danh, về chất lượng, chế độ đãi ngộ, trách nhiệm, khả năng phát triển
(nếu có) của từng chức danh đó.
Đề ra chính sách và kế hoạch đáp ứng nhu cầu lao động đã dự kiến,
chú ý xác định nguồn cung ứng nhân sự và khả năng thuyên chuyển
nhân sự khi cần thiết.
Xây dựng các biện pháp nhằm khắc phục tình trạng thừa hoặc thiếu
lao động xảy ra.
Trên thực tế, nhu cầu thị trường luôn luôn biến động và ngày càng có
nhiều đối thủ cạnh tranh xuất hiện, nhưng nguồn nhân lực của tổ chức lại có
hạn về trình độ quản lý, chuyên môn nghiệp vụ, trình độ ngoại ngữ,... Vấn đề
đặt ra cho công tác hoạch định nguồn nhân lực là phải có tầm nhìn chiến lược
trong việc hoạch định nguồn nhân lực sao cho đáp ứng được nhu cầu về nhân
lực cho tổ chức về hiện tại cũng như tương lai.
nhiệm của mình trong công việc. Đồng thời, phân tích công việc là điều kiện
để có thể thực hiện được các hoạt động quản lý nguồn nhân lực đúng đắn và
có hiệu quả thông qua việc giúp cho người quản lý có thể đưa ra được các
quyết định nhân sự như tuyển dụng, đề bạt, thù lao,... dựa trên những tiêu thức
liên quan đến công việc.
Kết quả của phân tích công việc là Bản mô tả công việc, Bản xác định
yêu cầu công việc đối với người thực hiện, Bản tiêu chuẩn thực hiện công
việc. Các văn bản này là công cụ đắc lực của quản lý nhân sự trong tổ chức.
Trong xu thế chung ngày nay, công tác quản lý nhân sự ngày càng phải tuân
thủ các yêu cầu của luật pháp về quyền bình đẳng của người lao động, phân
tích công việc ngày càng trở thành một bộ phận quan trọng đối với mỗi tổ
chức, doanh nghiệp.
cụ thể. Các vị trí công việc cụ thể trong các phòng ban kể từ Ban giám đốc,
phòng Tổ chức – Hành chính tới các bộ phận Bàn, Bar, Bếp,... đều được quy
định rõ ràng về chức năng, nhiệm vụ, điều kiện làm việc, và một số nội dung
liên quan đến công việc cho từng vị trí từ trưởng phòng, trưởng bộ phận, phó
bộ phận tới các nhân viên. Ví dụ:
Bảng 1: Bản mô tả công việc cho chức danh Bếp trưởng của Nhà hàng
Thanh Xuân được xây dựng như sau:
nhiệm chỉ đạo nhân viên thực hiện công việc tốt nhất và đảm
bảo thời gian nhanh nhất.
6. Phối hợp với các bộ phận khác để lên kế hoạch thực đơn theo
yêu cầu của khách hàng.
7. Có trách nhiệm thông báo cho phòng Tổ chức – Hành chính về
bảo dưỡng, sửa chữa những tài sản, máy móc, trang thiết bị
trong khu vực bếp.
8. Có trách nhiệm bảo quản những tài sản do mình quản lý. Nếu
xảy ra mất mát thì Bếp trưởng phải chịu trách nhiệm bồi
thường.
II. Các yêu cầu của công việc:
1. Là người có nhiều kinh nghiệm và kiến thức về chế biến và
trình bày các món ăn.
2. Có khả năng chỉ đạo, điều hành việc nấu nướng cho nhân viên.
3. Có tác phong chuyên nghiệp, nắm vững tâm lý và sở thích của
từng loại thực khách.
(Nguồn: Phòng Tổ chức – Hành chính)
Trên cơ sở xác định vị trí công việc cho từng chức danh, Công ty đã
soạn thảo và xây dựng Bản mô tả công việc cho từng chức danh đó, tuy nhiên
với mỗi công việc, nội dung đưa ra sẽ khác nhau. Chẳng hạn, đối với nhân
viên phục vụ thì sẽ không có yêu cầu về nội dung phức tạp của quản lý. Văn
bản mô tả công việc của Công ty xây dựng như trên nhìn chung đã đảm bảo
đủ những nội dung cần thiết, được trình bày rõ ràng theo từng mục cụ thể và
dễ hiểu. Tuy nhiên, nội dung về điều kiện làm việc thì còn chưa được đề cập
rõ ràng vì thế cần được điều chỉnh để người lao động được cung cấp đầy đủ
hơn thông tin về công việc mà họ sẽ đảm nhận.
1.2 Bản yêu cầu của công việc với người thực hiện
Bản yêu cầu công việc với người thực hiện là bản liệt kê các đòi hỏi của
công việc đối với người thực hiện về các kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm cần
phải có, trình độ giáo dục và đào tạo cần thiết, các đặc trưng tinh thần và thể
lực và các yêu cầu cụ thể khác.
Với Công ty Thanh Xuân, việc xây dựng Bản yêu cầu công việc với
người thực hiện không mang tính chất độc lập mà nó được liệt kê gộp với Bản
mô tả công việc, qua đó, người lao động thấy được những đòi hỏi cần thiết
của mỗi công việc đối với cá nhân thực hiện công việc đó. Hiện tại, trong bản
mô tả công việc đã bao hàm cả những nội dung của Bản yêu cầu công việc.
Nhưng trong tương lai, khi Công ty phát triển hơn, quy mô hoạt động được
mở rộng hơn nữa thì văn bản này cần phải được xây dựng độc lập và cụ thể
hơn để hoạt động phân tích công việc đạt hiệu quả cao hơn, làm cơ sở cho
việc tuyển dụng lao động, công tác định hướng, đánh giá thực hiện công việc
tốt hơn và chính xác hơn.
thực hiện, hiểu được trách nhiệm và quyền hạn của mình cũng như có được
các thông tin khác về công việc mà họ sẽ đảm nhận. Tuy nội dung về điều
kiện làm việc còn chưa rõ ràng song Bản mô tả công việc được xây dựng đã
giúp Công ty lựa chọn và sắp xếp công việc phù hợp cho từng bộ phận trong
Công ty. Đồng thời, kết quả phân tích công việc cũng là cơ sở để tuyển dụng
lao động phù hợp vào làm việc tại Công ty Thanh Xuân.
Bảng 2: Cơ cấu lao động theo trình độ của Công ty Cổ phần Du lịch và
Thương mại Thanh Xuân:
Trình độ ngoại
Số Trình độ học vấn ngữ
Các bộ phận
LĐ
ĐH CĐ TC/SC A B C ĐH
Ban GĐ 3 3 0 0 0 3 0 0
Phòng
TC - HC 4 3 1 0 0 2 2 0
Phòng KT 2 2 0 0 0 2 0 0
Phòng XNK 4 3 1 0 0 3 1 0
Lễ tân 8 2 3 3 0 1 4 3
Buồng 12 1 5 6 6 6 0 0
Bàn – Bar 9 0 7 2 3 4 2 0
Bếp 7 2 2 3 5 0 2 0
Điện – Bảo vệ 8 0 0 8 8 0 0 0
Hướng dẫn
viên DL 4 2 2 0 0 0 1 3
Lái xe, tạp vụ 4 0 0 4 2 2 0 0
Tổng cộng 65 18 21 26 24 23 12 6
(Nguồn: Số liệu phòng Tổ chức – Hành chính)
Công tác đào tạo và phát triển ở Công ty Thanh Xuân được thể hiện qua
các nội dung sau:
2.1 Đào tạo và bồi dưỡng nhân viên về trình độ chuyên môn
khóa học nâng cao trình độ chuyên môn về xuất nhập khẩu, kế toán, quản
trị,... trên tinh thần tự túc học tập. Ở lĩnh vực hoạt động này, lao động chủ yếu
là những người có trình độ được đào tạo qua các trường lớp chính quy nên có
chất lượng tương đối cao. Công ty luôn tạo điều kiện về thời gian, áp dụng
phương pháp sử dụng thời gian làm việc linh hoạt cho một số nhân viên để họ
vừa hoàn thành tốt công việc của mình lại vừa có thể tham gia học thêm để
tiếp thu kiến thức mới và nâng cao trình độ chuyên môn. Điều này góp phần
tạo điều kiện cho Công ty phát triển được chất lượng lao động trong tương lai.
2.1.2 Đối với khu du lịch sinh thái và vui chơi giải trí Thanh Xuân.
Bộ phận này đóng tại Ninh Bình. Lao động ở đây có nhiều trình độ
khác nhau do đặc điểm của công việc khác nhau giữa các bộ phận hoạt động.
Đối với bộ phận quản lý tại khu du lịch, trình độ của họ tương đối cao, trong
đó 80% số lao động này tốt nghiệp cao đẳng và đại học tại các trường theo
chuyên ngành Du lịch. Đặc biệt, có hai chuyên gia là chuyên gia đầu bếp được
đào tạo tại Thái Lan và chuyên gia điều hành du lịch được đào tạo tại
Singapore. Ngoài ra, những nhân viên phục vụ trực tiếp ở đây như nhân viên
Bàn – Bar, Buồng, Bảo vệ, Tạp vụ thì trình độ của họ còn thấp, chỉ là trình độ
trung cấp, sơ cấp và lao động phổ thông chưa qua đào tạo.
Hoạt động trong một Công ty có quy mô không lớn, mới được thành
lập, lao động làm việc tại đây hầu hết là có thâm niên công tác chưa cao, do
đó phương pháp đào tạo của Công ty hiện nay chủ yếu là đào tạo trong công
việc. Cụ thể là đào tạo theo kiểu chỉ dẫn công việc. Phương pháp này sử dụng
đối với những lao động trực tiếp như nhân viên Bàn, Bar, Buồng. Khi người
lao động được tuyển vào Công ty, họ được người phụ trách công việc giới
thiệu, giải thích và chỉ dẫn tỉ mỉ về công việc phải làm. Ví dụ như hướng dẫn
cho nhân viên Bàn – Bar cách thức và các nghiệp vụ phục vụ, thái độ và tác
phong phục vụ, cách phối hợp với nhân viên Bếp vận chuyển đồ ăn, đồ uống
cho khách, cách bày biện, trang trí bàn ghế và món ăn cho đẹp mắt, đồng thời
theo dõi hoạt động của nhân viên mới để có những góp ý và điều chỉnh kịp
thời.
Về phương pháp đào tạo ngoài công việc: Hiện tại, do nguồn kinh phí
để đầu tư cho vấn đề đào tạo còn hạn chế, Công ty chưa có điều kiện để cử
các nhân viên của mình đi học thêm chuyên môn tại các trường đào tạo chính
quy. Cũng cho đến thời điểm này, Công ty chưa tổ chức được các lớp đào tạo,
tập huấn cho nhân viên hoặc mời các chuyên gia có kinh nghiệm về đây để dự
hội thảo và nói chuyện với nhân viên để qua đó giúp họ có thể học hỏi được
một số kinh nghiệm trong lĩnh vực du lịch, dịch vụ. Theo dự kiến của Công ty,
đến năm 2007 sẽ xét duyệt và cử một số nhân viên tham gia các lớp đào tạo về
chuyên môn để nâng cao trình độ (với điều kiện nhân viên đó phải gắn bó làm
việc lâu dài cho Công ty). Hiện nay, Công ty đang cố gắng để sắp tới sẽ thực
hiện dự kiến này.
2.2 Đào tạo và bồi dưỡng nhân viên về trình độ ngoại ngữ
Bên cạnh vấn đề đào tạo nhân viên về trình độ chuyên môn, việc đào
tạo trình độ ngoại ngữ ở Công ty cũng là vấn đề cần được quan tâm. Vì lao
động của Công ty thuộc cả hai lĩnh vực: Thương mại và Du lịch nên trình độ
ngoại ngữ cũng là một đòi hỏi không thể thiếu được. Bởi vì hoạt động xuất
nhập khẩu được tiến hành với bạn hàng lớn từ Trung Quốc, còn hoạt động du
lịch thì ngày càng được mở rộng tới mọi đối tượng khách, nhất là khách du
lịch từ nước ngoài. Chính vì vậy, quan tâm đến vấn đề ngoại ngữ cho nhân
viên, đặc biệt là tiếng Anh và tiếng Trung Quốc sẽ đem lại lợi ích thiết thực
trước mắt cũng như lâu dài cho Công ty.
Trình độ ngoại ngữ là một yêu cầu không thể thiếu đối với lao động tại
Khu du lịch Công ty, đặc biệt là ở các bộ phận giao dịch và tiếp xúc trực tiếp
với khách du lịch như bộ phận Lễ tân, Bàn, Bar, Hướng dẫn viên du lịch vì họ
phải giao tiếp với khách nước ngoài, nhưng không chỉ đơn thuần là giao tiếp
mà còn phải hiểu tâm lý, tập quán của từng loại khách để có những cách ứng
xử phù hợp.
Đối với phòng Thương mại –xuất nhập khẩu, các nhân viên ở đây phải
thường xuyên sử dụng các văn bản, hợp đồng kinh tế tiếng Trung Quốc và
giao tiếp với người Trung Quốc để giao dịch thương mại, nhập khẩu hàng hóa,
do đó các nhân viên cũng cần phải giỏi tiếng Trung Quốc để thuận lợi cho
việc kinh doanh có hiệu quả hơn. Các nhân viên làm việc về lĩnh vực này của
Công ty hầu hết là đã có kiến thức về ngoại ngữ, song còn chưa nhiều, chưa
sâu, về lâu dài cần phải được đào tạo cơ bản để họ có thể giao tiếp tốt với bạn
hàng. Vấn đề này thực sự cần thiết và Công ty cũng đang cố gắng để tạo điều
kiện giúp đỡ nhân viên học thêm ngoại ngữ trên.
Nhìn chung, trình độ ngoại ngữ của nhân viên trong Công ty hiện nay là
chưa cao. Có 47/65 người có trình độ ngoại ngữ A và B (chiếm 72%), còn lại
là trình độ C và đại học chuyên ngành ngoại ngữ. Vì vậy, vấn đề đào tạo trình
độ ngoại ngữ cho nhân viên cũng là vấn đề cần được quan tâm và đầu tư.
Song hiện nay, nguồn kinh phí đào tạo của Công ty còn hạn chế, Công ty chưa
tổ chức được các lớp đào tạo ngoại ngữ cho nhân viên mà chủ yếu vẫn là
khuyến khích về mặt tinh thần để nhân viên tự học thêm ngoại ngữ để phục vụ
tốt hơn cho công việc. Đây có thể coi là mặt hạn chế trong công tác đào tạo và
phát triển nhân lực của Công ty.
2.3 Vấn đề đào tạo trình độ quản lý cho nhân viên của Công ty
Đây là nội dung đào tạo rất cần thiết đối với các doanh nghiệp nói
chung cũng như với Công ty Thanh Xuân nói riêng. Có đội ngũ những người
quản lý giỏi sẽ là yếu tố quan trọng tạo nên hiệu quả cao trong hoạt động kinh
doanh của doanh nghiệp. Công ty đã chú trọng hỗ trợ kinh phí cho công tác
bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý của mình như Trưởng các bộ phận, phòng
ban. Đồng thời cả Ban Giám đốc cũng luôn luôn chú trọng đến việc tự nâng
cao trình độ của mình để đảm bảo theo kịp sự phát triển chung của xã hội.
Hàng năm, Công ty thường tuyển thêm nhân viên mới để bổ sung vào
các phòng ban ở các vị trí công việc phù hợp với trình độ chuyên môn
và yêu cầu của công việc. Những nhân viên mới này sau khi được
tuyển dụng vào Công ty, họ được nhân viên cũ hướng dẫn về chuyên
môn, nghiệp vụ, truyền đạt các kinh nghiệm giải quyết tình huống
thực tế theo phương pháp kèm cặp và chỉ bảo (đặc biệt là đối với
những sinh viên mới tốt nghiệp được tuyển vào Công ty). Hình thức
này được áp dụng đối với họ trong thời gian thử việc, nhân viên mới
vừa làm việc vừa học hỏi kinh nghiệm từ các anh chị cùng phòng để
thực hiện công việc có hiệu quả, xử lý các tình huống linh hoạt và
khéo léo hơn.
Công ty cử một số cán bộ là Trưởng phòng Tổ chức – Hành chính,
Trưởng phòng Kế toán và Bếp phó đi học ở các lớp đào tạo Cán bộ quản lý
theo chuyên môn của từng người nhằm nâng cao trình độ quản lý cho đội ngũ
cán bộ Công ty. Đồng thời khuyến khích nhân viên tự nâng cao kiến thức vi
tính, các kỹ năng nghiệp vụ để nắm bắt kịp thời thông tin mới, đảm bảo đáp
ứng tốt các yêu cầu về kiến thức chuyên môn và hiểu biêt xã hội để theo kịp
sự phát triển chung của xã hội.
Vấn đề đào tạo cán bộ quản lý ở đây được quy định tại điều 24 trong
quy chế của Công ty như sau:
Cán bộ, nhân viên của Công ty được tham gia đào tạo chủ yếu tại các
lớp bồi dưỡng, đào tạo về nghiệp vụ chuyên môn và nghiệp vụ ngắn
hạn ở trong nước.
Những trường hợp được giám đốc cử đi đào tạo ngắn hạn ở nước
ngoài và đào tạo trung hạn, dài hạn ở trong nước phải hội đủ những
điều kiện sau:
- Là cán bộ đảm nhiệm những công việc quan trọng trong công tác
quản lý Công ty hoặc là cán bộ kế cận để bố trí, đảm nhiệm những
chức năng quản lý.
- Có hợp đồng lao động không xác định thời hạn
- Có Bản cam kết tiếp tục làm việc lâu dài tại Công ty sau khi đã được
đào tạo.
- Trong mọi trường hợp, cán bộ, nhân viên đã được đào tạo không tiếp
tục làm việc tại Công ty đều phải hoàn trả cho Công ty chi phí trực
tiếp đã chi phí cho việc đào tạo.
Lĩnh vực đào tạo phải gắn liền với hoạt động kinh doanh của Công ty.
Như vậy, Công ty Thanh Xuân đã chú ý, quan tâm một phần tới vấn đề
đào tạo và phát triển nhân viên, nhất là đào tạo cán bộ quản lý. Tuy nhiên, do
nguồn kinh phí đầu tư cho vấn đề đào tạo còn nhiều hạn chế, do đó chưa có
điều kiện để đầu tư sâu cho vấn đề này mà mới chỉ là dự kiến trong tương lai
gần nhất. Với tốc độ phát triển của Công ty như hiện nay, Công ty sẽ có điều
kiện thuận lợi hơn để đầu tư cho phát triển chất lượng lao động của mình
trong thời gian tới.
công việc, số ngày đi làm, mức độ hoàn thành công việc có tốt hay
không, sự tự giác, tự học hỏi,... tất cả đều hướng tới mục đích chung
là làm việc với hiệu quả cao, phục vụ khách du lịch tốt nhất để tăng
thêm uy tín cho Nhà hàng Thanh Xuân.
Tuy Công ty thực hiện đồng thời hai mảng kinh doanh: Du lịch –
Thương mại nhưng việc đánh giá kết quả thực hiện công việc vẫn được tiến
hành theo những yêu cầu, tiêu chuẩn chung thông qua phương pháp bảng
điểm. Đến cuối mỗi năm, để xác định chỉ tiêu thưởng và có kế hoạch nâng
lương phù hợp, Giám đốc Công ty căn cứ vào kết quả công tác của cán bộ,
nhân viên tùy theo sự tiến bộ và đóng góp của từng người để xét duyệt. Việc
đánh giá nhân viên do phòng Tổ chức – Hành chính thực hiện. Mỗi nhân viên
sẽ được đánh giá theo từng yêu cầu, sau đó tổng hợp lại sẽ được kết quả đánh
giá chung về tình hình thực hiện công việc của nhân viên đó.
Ví dụ:
Bảng 3: Đánh giá tình hình thực hiện công việc của nhân viên tại Công
ty Cổ phần Du lịch và Thương mại Thanh Xuân:
Kém
thưởng cho những người có kết quả tốt, đồng thời xét nâng lương tùy theo sự
tiến bộ và đóng góp của từng người, mỗi lần xét nâng lương tùy theo sự tiến
bộ và đóng góp của từng người, mỗi lần xét nâng lương có thể được nâng từ 1
đến 2 bậc lương tùy theo mỗi trường hợp, cũng có trường hợp không được
nâng lương. Sau khi xem xét, Giám đốc sẽ duyệt và ra quyết định chính thức
về thưởng, nâng lương cho nhân viên.
Việc đánh giá thực hiện công việc của Công ty đã giúp nhân viên có
thêm động lực để hoàn thành tốt hơn công việc của mình đồng thời thấy được
những hạn chế của bản thân để có tinh thần phấn đấu cao hơn. Mặt khác, mỗi
nhân viên đều tự xác định được mức độ phấn đấu của mình so với các nhân
viên khác trong Công ty, qua đó họ sẽ có ý thức thi đua trong lao động, tăng
hiệu quả lao động, tăng năng suất lao động, mang lại lợi ích cho cả bản thân
người lao động và cho Công ty.
Công ty Thanh Xuân là một Công ty có quy mô nhỏ, mới đi vào hoạt
động được 5 năm nhưng Công ty đã chú trọng tới công tác đánh giá nhân
viên, góp phần khích lệ người lao động làm việc, tự trang bị kiến thức để nâng
cao trình độ của mình trong công việc, đem lại lợi ích cho bản thân và đóng
góp một phần vào sự phát triển của Công ty. Song cùng với kế hoạch phát
triển Công ty trong những năm tới, Ban lãnh đạo Công ty sẽ có kế hoạch hoàn
thiện hơn nữa công tác đánh giá thực hiện công việc của các cán bộ và nhân
viên, làm cơ sở để thực hiện các chế đội đãi ngộ nhân sự hợp lý, hiệu quả và
chính xác, góp phần nâng cao hiệu quả của công tác quản lý nhân sự ở Công
ty, tạo một nền tảng vững chắc cho Công ty ổn định và phát triển.
4.1 Công tác trả công, trả lương cho nhân viên
Tiền lương là chỉ tiêu quan trọng nhất để đánh giá chế độ thù lao của
một doanh nghiệp đối với người lao động, nó là đòn bẩy kích thích tăng năng
suất lao động. Việc xác định hệ thống tiền lương giúp cho Công ty có thể
kiểm soát được chi phí tiền lương, đảm bảo kết hợp hài hòa giữa lợi ích của
Công ty và lợi ích của người lao động.
Công ty Cổ phần Du lịch và Thương mại Thanh Xuân là một doanh
nghiệp hoạt động trên lĩnh vực dịch vụ, do đó, hình thức trả công cho nhân
viên của Công ty là hình thức trả công theo thời gian được áp dụng đối với cả
nhân viên văn phòng và nhân viên phục vụ trực tiếp trong phạm vi toàn Công
ty.
Về mức tiền lương tối thiểu Công ty trả cho người lao động được tuân
theo quy định của Nhà nước tại Bộ luật lao động. Mức lương tối thiểu theo
quy định của Nhà nước tính từ tháng 10/2005 là 350.000 đồng/tháng. Do đó,
Công ty Thanh Xuân lựa chọn mức lương tối thiểu để trả cho nhân viên là
500.000 đồng/tháng. Đối với cán bộ quản lý và nhân viên văn phòng của
Công ty thì Giám đốc trả với mức lương thấp nhất là 1.000.000 đồng/tháng vì
đây là những lao động có trình độ được đào tạo từ các trường đại học, cao
đẳng chính quy nên tiền lương Công ty trả cho họ phải đảm bảo mức sống tối
thiểu đồng thời phải phù hợp với trình độ của họ. Đặc biệt, đối với các chuyên
gia làm việc ở đây, Công ty áp dụng mức tiền lương cạnh tranh trên thị
trường, vì vậy, lương của mỗi chuyên gia được trả là 6.000.000 đồng/tháng.
Việc trả công theo thời gian phụ thuộc vào mức độ cấp bậc công nhân
và thời gian làm việc. Theo hình thức này, tiền công được trả theo công việc
được giao gắn với mức độ phức tạp, tính trách nhiệm của công việc đòi hỏi,
mức độ hoàn thành nhiệm vụ và số ngày làm việc thực tế. Công ty áp dụng
mức lương tháng cho người lao động với ngày công chế độ tháng là 26
ngày/tháng. Ngoài 2 chuyên gia được trả lương cố định như đã nói ở trên, còn
lại đối với các cán bộ quản lý và nhân viên văn phòng thì tiền công được tính
theo công thức:
TLi = (TLtháng * ni)/26
Trong đó: TLi: Tiền lương của nhân viên i nhận được.
ni: Ngày công thực tế của nhân viên i.
26: Ngày công chế độ Công ty áp dụng.
Đối với nhân viên phục vụ trực tiếp tại khu du lịch sinh thái của Công
ty, tiền lương hàng tháng cũng được tính tương tự như trên.
TLi = (TLCBCN tháng * ni)/26
Trong đó: TLCBCN tháng: Tiền lương tính theo cấp bậc công nhân
tháng của nhân viên i nhận được.
Về việc trả tiền công làm theo giờ: Là doanh nghiệp hoạt động kinh
doanh dịch vụ nên khi có yêu cầu của công việc như: phải hoàn tất mọi thủ tục
xuất nhập khẩu hàng hóa cho kịp hợp đồng hoặc phải đón tiếp khách ở nhà
hàng Thanh Xuân với khối lượng lớn, khi đó Công ty sẽ có yêu cầu làm thêm
giờ. Tiền công làm thêm giờ được tính như sau:
vẫn chấp nhận sự trả công này mặc dù như vậy là không đảm bảo quyền lợi
đối với họ.
Thang bảng lương của Công ty Thanh Xuân được xây dựng gồm có
nhiều nhất là 6 bậc được áp dụng cho mỗi nhóm chức danh công việc khác
nhau như sau:
Bảng 4: Thang bảng lương nhân viên của Công ty Thanh Xuân:
Quỹ lương của Công ty được huy động từ nguồn tài chính được thu về
từ các hợp đồng thương mại và nguồn thu từ hoạt động kinh doanh du lịch
sinh thái. Nếu Công ty làm ăn có lãi thì nguồn tiền lương sẽ được đảm bảo tốt.
Thực tế cho thấy Công ty Thanh Xuân luôn đảm bảo trả lương đầy đủ cho
nhân viên đúng kỳ hạn vào ngày 10 hàng tháng, tiền lương trả cho cán bộ,
nhân viên dựa vào thời gian làm việc thực tế thông qua bảng chấm công hàng
tháng. Như vậy, có thể nói công tác trả lương cho người lao động ở Công ty
Thanh Xuân được thực hiện tương đối tốt, góp phần khuyến khích người lao
động làm việc nhiệt tình, cố gắng và có định hướng, đem lại lợi ích cho bản
thân và gia đình của chính họ cũng như đóng góp lợi ích cho Công ty.
Việc xếp lương được căn cứ vào trình độ, năng lực và khả năng thực tế
của mỗi người khi được nhận vào làm việc. Mọi người lao động khi được
nhận vào Công ty đều phải qua thời gian thử việc. Mức lương trong thời gian
thử việc bằng 70% mức tiền lương mà cán bộ, nhân viên được hưởng khi kết
thúc thời gian thử việc và được nhận vào làm việc chính thức. Khi đã kết thúc
thời gian thử việc, mức lương của cán bộ, nhân viên đó được xếp vào thang
bậc tương ứng trong hệ thống thang bảng lương của Công ty. Trong bất kỳ
trường hợp nào, Công ty cũng quyết định tăng mức lương tối thiểu đang áp
dụng trong Công ty nếu mức lương tối thiểu đang áp dụng thấp hơn mức
lương tối thiểu do Nhà nước công bố. Hàng năm, Giám đốc sẽ đánh giá hiệu
quả công tác của từng cán bộ và nhân viên trong đơn vị mình, thống nhất với
bộ phận Hành chính để tăng lương (nâng bậc lương) cho cán bộ, nhân viên.
Như vậy, vấn đề trả lương của Công ty Thanh Xuân cho người lao động
đã có sự phù hợp với cơ chế và tuân thủ theo quy định của Nhà nước. Vì tiền
lương là động lực chính đối với người lao động nên thông qua việc trả lương,
Công ty Thanh Xuân đã tạo ra động lực cả về vật chất và tinh thần đối với
người lao động, đây là yếu tố quan trọng, là cơ sở để công tác quản lý nhân sự
đem lại hiệu quả trong hiện tại và cả tương lai.
Bên cạnh những mặt tích cực được đề cập trên đây, công tác trả công,
trả lương của Công ty vẫn còn một vài hạn chế cần được khắc phục, đó là:
Vấn đề trả công cho người lao động làm thêm giờ vẫn chưa được thực hiện
theo đúng quy định của Nhà nước tại Nghị định 114, do đó chưa đảm bảo
quyền lợi của người lao động. Để công tác quản lý nhân sự đạt hiệu quả tốt
hơn, Công ty cần khắc phục vấn đề này để thực hiện đúng quy định của pháp
luật và đảm bảo tốt chế độ thù lao cho người lao động.
Mục đích của hình thức thưởng này là nhằm tạo thêm cho người
lao động một phần thu nhập để động viên họ làm việc tích cực,
tăng năng suất lao động, chất lượng công việc, giúp họ có tinh
thần phấn đấu trong công việc, chấp hành nghiêm chỉnh những
quy định chung của Công ty.
Thưởng nhân dịp Lễ, Tết:
- Đối với mỗi dịp Tết, Công ty có chế độ thưởng cho những nhân
viên thuộc khối văn phòng mà có thời gian làm việc tại Công ty từ
6 tháng trở lên, mỗi người được hưởng thêm 1 tháng lương (gọi là
tháng lương thứ 13) để hỗ trợ cho nhân viên có thêm một khoản
thu nhập đón Tết. Việc chi trả tiền lương tháng thứ 13 được thực
hiện vào thời gian khi kết thúc năm tài chính và trước Tết âm lịch
của năm sau. Đối với những nhân viên phục vụ, lao động trực
tiếp, mỗi người được thưởng 200.000 đồng để đón Tết. Hình thức
thưởng này có ý nghĩa rất lớn, thể hiện sự quan tâm chu đáo của
Giám đốc Công ty đối với nhân viên, tạo cho họ sự tin tưởng và
yên tâm làm việc, gắn bó với Công ty.
- Đối với những ngày lễ lớn như 30/4, 2/9,... các nhân viên trong
Công ty đều được nghỉ làm 1 ngày và tổ chức họp mặt, liên hoan.
Đối với các nhân viên nữ, vào các ngày 8/3, 20/10, Giám đốc trích
thưởng cho mỗi chị em số tiền 50.000 đồng, coi đó là phần quà
tặng riêng của Giám đốc Công ty cho các nhân viên nữ không tính
vào chi phí kinh doanh.
Ngoài các khoản thưởng trên, vào từng thời điểm bất kỳ, khi có một
số hợp đồng được hoàn thành, có lợi nhuận cao, Giám đốc Công ty lại
yêu cầu lên danh sách những người có sự đóng góp tích cực cho Công
ty trong thời gian đó để xét thưởng. Mức thưởng cho mỗi nhân viên
có thể là 150.000 đồng/người hoặc 100.000 đồng/người căn cứ vào
lợi nhuận thu được. Điều này làm cho nhân viên của Công ty rất phấn
khởi, cảm thấy được động viên, khích lệ rất nhiều. Có thể nói, chính
sách đãi ngộ của Công ty Thanh Xuân thông qua chế độ tiền thưởng
được thể hiện tương đối tốt so với một số Công ty nhỏ khác. Có được
điều đó là do Công ty làm ăn có lãi, lợi nhuận thu về khá cao cho nên
quỹ tiền thưởng được trích ra từ đó để thưởng cho nhân viên. Quỹ
tiền thưởng của Công ty không phải là một nguồn cố định mà nó phụ
thuộc vào kết quả kinh doanh đạt được. Thông qua các chỉ tiêu doanh
thu, lợi nhuận đạt được, Giám đốc Công ty quyết định trích bổ sung
vào quỹ tiền thưởng một khoản bằng 10% tổng lợi nhuận để thưởng
cho cán bộ, nhân viên.
Tuy những mức thưởng này không lớn nhưng nó mang ý nghĩa tinh
thần rất lớn, vì nó đã tạo động lực cho người lao động cả về mặt vật chất và
tinh thần. Về phía cá nhân người lao động, nó giúp nâng cao năng suất lao
động, tạo tâm lý tốt, khiến họ cảm thấy thành tích của mình được ghi nhận,
được động viên khích lệ, từ đó giúp họ phấn đấu và phát triển bản thân hơn
nữa để có thêm thu nhập. Về phía Công ty, đã tạo ra không khí làm việc tích
cực, thi đua trong lao động, qua đó nâng cao năng suất và chất lượng dịch vụ,
có thêm khả năng để tìm kiếm lợi nhuận, phát triển Công ty, mặt khác góp
phần tích cực vào công tác quản lý nhân sự của Công ty, tạo cơ sở vững chắc
cho Công ty tồn tại và phát triển.
nhân viên theo mức tuyệt đối là 5.000 đồng/ngày công đối với
những cán bộ công nhân viên có tham gia làm việc ở Công ty.
Mức tuyệt đối về khoản chi trả trợ cấp bữa ăn công nghiệp do
Giám đốc Công ty quyết định. Những nhân viên nào không ăn
trưa tại Công ty thì được Giám đốc trợ cấp cho 150.000
đồng/tháng.
- Trợ cấp về đồng phục (không kể trang phục Bảo hộ lao động):
Một số công việc ở khu du lịch như nấu nướng, quét dọn, rửa bát,
giặt là, nhân viên được trang bị đầy đủ phương tiện bảo hộ lao
động như quần áo bảo hộ, găng tay, khẩu trang,... Bên cạnh đó,
một số bộ phận khác, do yêu cầu của công việc, Công ty trợ cấp
cho những nhân viên tiền may đồng phục: Nhân viên Bàn, Bar,
Buồng, nhân viên Lễ tân để đón tiếp khách.
- Phụ cấp trách nhiệm: Mức phụ cấp cho một nhân viên/tháng là từ
15% đến 50% lương tối thiểu của Công ty, được trả cho cán bộ
nhân viên có yêu cầu cao về trách nhiệm phụ trách công việc
được giao. Những nhân viên phụ trách, trưởng các bộ phận, phòng
ban là những người được hưởng phụ cấp trách nhiệm. Tiền phụ
cấp này được chi trả tùy theo mức độ trách nhiệm của từng người
cụ thể, cao nhất là mức 1 triệu đồng/người (mức này trả đối với
Ban Giám đốc Công ty).
- Trợ cấp xăng xe, điện thoại: Khoản phụ cấp này được cấp cho
những nhân viên do yêu cầu của công việc phải đi lại nhiều, giao
dịch nhiều như: Ban Giám đốc, trưởng phòng Tổ chức – Hành
chính, nhân viên xuất nhập khẩu của Công ty. Trợ cấp xăng xe
cho mỗi nhân viên là 200.000 đồng/tháng, trợ cấp điện thoại là
300.000 đồng/tháng, riêng Ban Giám đốc Công ty được trợ cấp là
1 triệu đồng/tháng/người.
Các khoản phụ cấp, trợ cấp trên đây đã nói lên chính sách đãi ngộ của
Công ty đối với người lao động. Mặc dù làm việc trong môi trường năng động
và nhiều áp lực nhưng người lao động trong Công ty được đãi ngộ như vậy sẽ
được bù đắp sức lao động bỏ ra một cách xứng đáng. Họ cảm thấy quyền lợi
của mình được đảm bảo, do đó sẽ say mê và nhiệt tình hơn với công việc. Đây
là một lợi thế để Công ty quản lý nguồn nhân lực có hiệu quả và điều này cần
được phát huy trong thời gian tiếp theo.
được kiểm tra sức khỏe trước khi tham gia công tác. Bởi vì ngoài hoạt động
thương mại ra, hoạt động du lịch của Công ty đòi hỏi phải có những nhân viên
có sức khỏe tốt, không mắc bệnh thì mới đảm bảo điều kiện làm việc thuận lợi
và không làm ảnh hưởng tới khách hàng. Công ty có tủ thuốc và một số thiết
bị y tế để có thể sơ cứu kịp thời cho nhân viên và khách hàng khi bị ốm đau.
Các chế độ trợ cấp ốm đau, thai sản của một số nhân viên trong Công ty đều
được thanh toán đúng theo quy định nên đã tạo được sự tin tưởng của nhân
viên vào các chế độ của Nhà nước và của Công ty tạo điều kiện cho họ. Chế
độ bảo hiểm kịp thời giúp người lao động khắc phục được những khó khăn
trước mắt, ổn định cuộc sống và tham gia lao động.
Bên cạnh những việc đã làm được trong công tác thực hiện chế độ bảo
hiểm cho người lao động ở Công ty Thanh Xuân vẫn còn một số tồn tại cơ
bản không chỉ riêng Công ty Thanh Xuân mà rất nhiều Công ty hoạt động
theo Luật doanh nghiệp hiện nay đang thực hiện đó là chưa thực hiện đúng
quy định của Nhà nước về trách nhiệm của người sử dụng lao động trong việc
đóng bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế cho người lao động. Đối với Công ty,
trong quy chế của Công ty quy định rõ khoản kinh phí mà người sử dụng lao
động phải trích nộp cho cơ quan Bảo hiểm là 15% lương nộp bảo hiểm xã hội
và 2% lương nộp bảo hiểm y tế, song khi tính lương để trả cho nhân viên vào
cuối tháng, cán bộ Công ty đã trừ khoản kinh phí này vào số tiền lương của
nhân viên, có nghĩa là người lao động đã phải chịu hoàn toàn khoản kinh phí
để nộp cho cơ quan Bảo hiểm. Như vậy, quyền lợi của nhân viên không được
đảm bảo. Do sự hiểu biết về luật lao động của nhân viên còn hạn chế nên
nhiều nhân viên (nhất là những người có trình độ phổ thông) không hiểu rõ
được điều này. Một số nhân viên có trình độ đã qua đào tạo thì không phải là
họ không hiểu điều đó nhưng do việc làm hiện nay đang là vấn đề rất bức xúc
đối với phần đông người lao động, mặt khác đây là một Công ty tư nhân cũng
giống như một số Công ty tư nhân khác, việc trích nộp bảo hiểm thường trừ
vào lương của người lao động, hiểu được điều này nên những nhân viên đó có
thể chấp nhận với mục đích có được một việc làm để có thu nhập cho bản thân
và gia đình. Đây là vấn đề tồn tại cần được khắc phục và sửa đổi để đảm bảo
quyền lợi cho người lao động khi tham gia làm việc tại Công ty. Mặt khác, khi
Công ty phát triển với quy mô lớn hơn thì vấn đề này cần được thay đổi cho
đúng với quy định của Luật lao động.
Ngoài những hoạt động trên, Công ty còn quan tâm chăm lo tới đời
sống riêng của nhân viên: những nhân viên có hoàn cảnh khó khăn (con ốm,
gia đình có tang lễ,...), cán bộ và nhân viên của Công ty đều có quà đến thăm
hỏi và chia sẻ với gia đình. Với những nhân viên trẻ, khi có chuyện vui (cưới
hỏi), Giám đốc Công ty sẽ có quà mừng dưới hình thức trích thưởng một
tháng lương của nhân viên đó để tặng. Nếu cả hai người đều là nhân viên của
Công ty thì sẽ được Công ty tạo điều kiện có phòng ở để họ thuận tiện cho
việc đi làm và tiết kiệm chi phí để tích lũy cho cuộc sống riêng.
Các chế độ phúc lợi mà Công ty thực hiện trên đây có ý nghĩa to lớn
đối với công tác quản lý nhân sự của Công ty. Nó đã góp phần động viên,
khích lệ nhân viên toàn Công ty tham gia lao động tích cực, có tinh thần hợp
tác và gắn bó với Công ty. Các hoạt động đó đã mang lại lợi ích cho cả người
lao động và doanh nghiệp, đóng góp không nhỏ cho công tác quản lý nhân sự
của Công ty trong thời gian qua. Sự quan tâm và chăm lo tới đời sống của
người lao động được phản ánh rõ nét qua các hoạt động trên và đã mang ý
nghĩa động viên tinh thần rất lớn, giúp người lao động giảm bớt khó khăn,
hăng hái tham gia lao động, đồng thời tạo ra bầu không khí tâm lý làm việc
thoải mái, vui vẻ, đoàn kết trong nội bộ Công ty.
quyền lợi cho người lao động, cụ thể là lao động nữ trong Công ty.
Đây cũng là một trong những biện pháp động viên, khích lệ nhân viên
trong công việc.
Về thời gian nghỉ ngơi, nghỉ phép, nghỉ Lễ, Tết:
- Nghỉ giữa ca: Hàng ngày, vào giữa ca làm việc, cán bộ và nhân
viên Công ty được nghỉ 1 giờ 30 phút để ăn giữa ca và nghỉ ngơi
trước khi bước vào làm việc tiếp. Thời gian nghỉ như vậy phù hợp
và đảm bảo sức khỏe cho người lao động.
- Nghỉ hàng tuần: người lao động tại Công ty được nghỉ theo quy
định 1 ngày/tuần vào Chủ nhật do Công ty áp dụng ngày công chế
độ là 26 ngày/tháng để đảm bảo thời gian nghỉ ngơi cho người lao
động.
- Nghỉ phép năm: Theo quy định thì người lao động được nghỉ phép
12 ngày/năm, hưởng nguyên lương và cứ sau 5 năm được tăng
thêm 1 ngày nghỉ nhưng trên thực tế, do yêu cầu sản xuất kinh
doanh, người lao động trong Công ty không có thời gian nghỉ
phép hưởng lương mà phải đi làm mới được hưởng lương theo
ngày công làm việc thực tế được ghi trong bảng chấm công hàng
tháng của Công ty. Đây là mặt hạn chế và không đúng với quy
định của pháp luật song người lao động vẫn phải chấp nhận điều
này vì nguồn tài chính của Công ty có hạn, việc chi trả tiền lương
chịu ảnh hưởng hoàn toàn theo quyết định của Giám đốc, đây là
một thực tế còn tồn tại ở nhiều Công ty thuộc loại hình tư nhân
hiện nay.
- Nghỉ Lễ, Tết: Những ngày nghỉ lễ như 30/4, 2/9,... thì cán bộ và
nhân viên trong Công ty được nghỉ nhưng không hưởng lương mà
chỉ nhận được chế độ thưởng do Giám đốc quyết định. Cũng như
vậy, khi nghỉ Tết, người lao động cũng không được hưởng lương
như trong quy định của pháp luật mà chỉ được nhận khoản tiền
thưởng nhân dịp Tết do Công ty quy định.
Như vậy, quan điểm của Công ty là có làm việc thì có hưởng lương, do
đó những ngày nghỉ, người lao động được nghỉ nhưng không được trả lương
vì Công ty hoàn toàn độc lập về mặt tài chính, hoạt động theo phương thức
hạch toán kinh doanh, tìm kiếm lợi nhuận nên một số quy định không được
thực hiện đúng. Do đặc điểm của thị trường lao động hiện nay, cung lao động
luôn lớn hơn cầu, vì vậy mà người lao động vẫn có thể chập nhận những tồn
tại trên với mong muốn làm việc để có thu nhập, cải thiện đời sống của mình.
Để nâng cao tính kỷ luật, tác phong làm việc của người lao động,
Công ty xây dựng và ban hành Nội quy lao động, quy định rõ quyền
hạn, trách nhiệm của người lao động và người sử dụng lao động. Bản
nội quy lao động có tác dụng tích cực, để cho cán bộ và nhân viên
thực hiện làm việc có kỷ luật, có ý thức trách nhiệm và tính tự giác
cao, giữ gìn trật tự, văn hóa nơi làm việc, ứng xử có văn hóa với
khách hàng và đồng nghiệp.
Những vấn đề về thực hiện pháp luật lao động của Công ty Thanh Xuân
như trên tuy còn vài hạn chế song cũng đã có nhiều tích cực nhằm mục đích
quản lý tốt nguồn nhân lực để hoạt động kinh doanh có hiệu quả, thu được
nhiều lợi nhuận và tạo được việc làm cho người lao động cả trước mắt và lâu
dài, qua đó đưa Công ty phát triển lớn mạnh hơn và đứng vững hơn trên thị
trường trước sự cạnh tranh gay gắt như hiện nay.
tác phân tích công việc được thực hiện tạo ra cơ sở cho việc thực hiện
các nội dung quản lý nhân sự khác như: Tuyển dụng nhân sự, bố trí và
sử dụng lao động, đánh giá thực hiện công việc để có các chế độ
thưởng, phạt hợp lý,...
Công tác đào tạo và phát triển nhân sự đã và đang được Công ty quan
tâm chú ý tuy mới chỉ là bước đầu được đề cập đến. Để có được đội
ngũ lao động có chất lượng trong tương lai, Công ty đang có những
dự kiến đầu tư cho vấn đề đào tạo về trình độ chuyên môn, ngoại ngữ
và cả về trình độ quản lý cho cán bộ và nhân viên.
Hoạt động mang lại ý nghĩa lớn và quan trọng nhất đối với công tác
quản lý nhân sự của Công ty phải được nói đến là công tác thù lao lao
động. Thù lao lao động được đánh giá thông qua các chế độ tiền
lương, tiền thưởng và các phúc lợi mà người lao động ở đây nhận
được. Tiền lương tiền công của người lao động nhìn chung đã đảm
bảo mức sống cần thiết để có thể tồn tại trong cơ chế thị trường hiện
nay. Mức tiền lương tối thiểu là 500.000 đồng/tháng mà Công ty áp
dụng là hoàn toàn phù hợp và đúng với quy định của Nhà nước. Công
ty không chỉ đảm bảo đầy đủ tiền lương cho người lao động mà còn
thực hiện chính sách nâng bậc lương cho nhân viên, đây là những yếu
tố tích cực, có tác động trực tiếp tới người lao động. Cùng với việc trả
lương, trả công đảm bảo, chế độ tiền thưởng cho nhân viên của Công
ty đã được thực hiện rất tốt, thể hiện sự đãi ngộ đối với người lao
động. Mức tiền thưởng tuy không cao lắm song nó có ý nghĩa động
viên rất lớn cả về vật chất và tinh thần, thể hiện sự quan tâm của lãnh
đạo Công ty tới nhân viên. Bên cạnh đó, các chế độ phúc lợi mà Công
ty thực hiện cũng góp phần tạo nên động lực làm việc cho nhân viên
và tạo dựng được mối quan hệ tốt đẹp giữa mọi người lao động trong
tập thể lao động.
Hoạt động đánh giá thực hiện công việc của người lao động đã được
thực hiện nghiêm túc theo thời gian 1 năm/1 lần trong phạm vi toàn
Công ty. Kết quả đánh giá là căn cứ để Công ty xét thưởng và nâng
lương cho nhân viên. Công tác đánh giá giúp nhân viên thấy được khả
năng làm việc của mình, thấy được những yếu điểm cần bổ sung để
hoàn thiện, giúp cho tập thể lao động có tinh thần thi đua, phấn đấu
trong công việc.
đề thực hiện luật lao động của Công ty còn rất nhiều hạn chế mà
những điểm hạn chế này không có lợi cho người lao động.
Là đơn vị kinh doanh độc lập, mục tiêu của Công ty là tìm kiếm lợi
nhuận, do đó Công ty quan tâm nhiều đến lợi nhuận. Để có thể giảm bớt chi
phí và tiết kiệm tài chính để đầu tư vào kinh doanh, Công ty đã chưa đảm bảo
đúng một số quy định của pháp luật về nghĩa vụ và trách nhiệm của người sử
dụng lao động đối với người lao động, làm mất đi một số quyền lợi chính
đáng của người lao động. Mặt khác, do trình trạng thiếu việc làm trên thị
trường lao động hiện nay đang là vấn đề rất bức xúc cho nên quyền lợi của
người lao động trong doanh nghiệp nhiều khi bị ảnh hưởng từ vấn đề này.
V Một số giải pháp nhằm hoàn thiện hơn nữa công tác
quản lý nhân sự ở Công ty Cổ phần Du lịch và
Thương mại Thanh Xuân
Để công tác quản lý nhân sự ở Công ty Thanh Xuân ngày càng tốt hơn,
phù hợp hơn, thật sự là đòn bẩy tăng năng suất lao động, chất lượng dịch vụ
và tạo động lực về vật chất và tinh thần cho người lao động, cần không ngừng
củng cố và tăng cường cải thiện phương thức quản lý con người trên mọi
phương diện để phát huy tốt tiềm năng sử dụng lao động, sử dụng nguồn lực
này một cách hiệu quả vào hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty. Trong
điều kiện kiến thức để viết chuyên đề có hạn, em xin đưa ra một số giải pháp
nhằm hoàn thiện hơn cho những vấn đề nêu trên, hi vọng những ý kiến này sẽ
góp phần nào đó vào công tác quản lý nhân sự của Công ty.
cơ sở để đánh giá mức độ làm việc của nhân viên so với tiêu chuẩn đề ra. Sau
đây em xin đưa ra một ví dụ về kết quả phân tích công việc thiết kế cho vị trí
trưởng phòng Tổ chức – Hành chính của Công ty:
A. Bản mô tả công việc.
− Định kỳ hàng tháng báo cáo với Giám đốc về toàn bộ các hoạt
động Hành chính – Văn phòng – Nhân sự của Công ty.
− Phụ trách bộ phận Hành chính văn phòng, quản lý và chỉ đạo
công việc, chịu trách nhiệm về toàn bộ công việc của phòng.
− Phối hợp với Trưởng các bộ phận khác trong công tác tuyển dụng
nhân sự, bố trí, động viên, kích thích nhân viên và kiểm tra đôn
đốc tình hình thực hiện các quyết định nhân sự của Công ty.
− Cố vấn và hỗ trợ cho nhân viên khác về vấn đề nhân sự, hành
chính.
− Phối hợp với Sở lao động, cơ quan Bảo hiểm, nhà cung ứng lao
động để tuyển dụng lao động và giải quyết các chế độ chính sách
− Tham gia vào quá trình ra quyết định trong các hoạt động kinh
doanh chung của Công ty.
− Giữ vai trò chủ chốt về nhân sự trong tuyển dụng, đào tạo, đánh
giá, khen thưởng, kỷ luật, bố trí công việc cho nhân viên.
− Được quyền quyết định việc thực hiện các hoạt động trong phạm
vi chức năng công tác hành chính, nhân sự khi có sự ủy quyền
của Giám đốc.
− Nghiên cứu, đề xuất và tham gia cùng Giám đốc để cải tiến, hoàn
thiện hệ thống các chính sách, chế độ, thủ tục nhân sự và các hoạt
động hành chính văn phòng.
− Cố vấn cho nhân viên trong Công ty về các vấn đề liên quan đến
quyền lợi và nghĩa vụ của nhân viên trong Công ty. Cung cấp
thông tin và hướng dẫn cho nhân viên về các quy định, chính
sách của Công ty.
− Đại diện cho Công ty thực hiện các hoạt động giao tế với chính
quyền, các cơ quan chức năng và các tổ chức khác nhằm nâng
cao uy tín cho Công ty.
− Phối hợp hoạt động với các cơ quan khác để xác định, giải quyết
các vấn đề nhân sự trong Công ty và thực hiện các biện pháp
động viên, khuyến khích nhân viên.
− Tổ chức, sắp xếp công việc cho các nhân viên, kiểm tra chất
lượng và hiệu quả công việc của họ. Xác định nhu cầu đào tạo và
tổ chức thực hiện.
− Thực hiện công tác tuyển dụng nhân viên, kiến nghị điều chỉnh
1. Đảm bảo các chế độ, chính sách của Nhà nước và của Công ty về quyền
lợi và nghĩa vụ của nhân viên được thực hiện tốt, không xảy ra tranh
chấp, khiếu nại về vi phạm quyền lợi của nhân viên.
2. Hiệu quả tuyển dụng và đào tạo cao. Tối thiểu 90% nhân viên có kỹ
3. Phát triển các giá trị văn hóa, tinh thần và không khí làm việc phù hợp
với chiến lược kinh doanh của Công ty trên cả hai lĩnh vực du lịch và
thương mại.
4. Có tinh thần trách nhiệm cao, gương mẫu trong công việc.
5. Đánh giá tốt khả năng làm việc của từng nhân viên để khen thưởng,
6. Hành vi tác phong: Tích cực, vui vẻ hòa đồng với mọi người, tạo được
uy tín trong Công ty.
C. Bản yêu cầu của công việc đối với người thực hiện
1. Tốt nghiệp đại học trở lên thuộc chuyên ngành Kinh tế lao động, Quản
3. Nắm vững luật lao động và các quy định của Nhà nước liên quan đến
4. Điềm tĩnh, chín chắn trong giải quyết công việc, có khả năng làm việc
5. Khả năng giao tiếp tốt, biết thu hút, tập hợp nhân viên.
6. Trung thực, có tinh thần trách nhiệm cao. Làm việc khoa học, có tổ
Như vậy để chất lượng đội ngũ lao động được nâng cao, công tác phân
tích công việc có vai trò quan trọng và là cơ sở để quản lý nhân sự có hiệu quả
cao.
lý. Đào tạo và phát triển nhân sự là vấn đề lâu dài, do đó yêu cầu của đào tạo
là: Những nhân viên sau khi đào tạo phải mang lại hiệu quả tốt, phải gắn bó
với Công ty và có thể đảm nhiệm khối lượng công việc và trách nhiệm cao
hơn. Tiến trình đào tạo cần trải qua 4 bước:
Xác định nhu cầu đào tạo.
Xây dựng kế hoạch đào tạo.
Triển khai thực hiện đào tạo.
Đánh giá kết quả đào tạo.
Khi xây dựng kế hoạch đào tạo, các nhà quản trị cần phải xác định các
hình thức và phương pháp đào tạo cho từng loại đối tượng người lao động.
2.1 Đào tạo và nâng cao trình độ chuyên môn cho nhân viên
a. Đối với nhân viên mới tuyển vào làm việc:
- Công ty tiếp tục thực hiện chương trình đào tạo theo phương pháp
“kèm cặp và chỉ bảo” cho nhân viên mới. Đồng thời phải có sự
khuyến khích cho các nhân viên mới làm nhiệm vụ chỉ bảo và
kèm cặp cho các nhân viên mới như có sự ưu tiên trong xét
thưởng dựa trên kết quả thực hiện công việc chung và kết quả học
tập của nhân viên mới để họ yên tâm và nhiệt tình hướng dẫn cho
nhân viên mới. Lực lượng lao động mới sau khi được tuyển bổ
sung và được bố trí lao động củ hướng dẫn, kèm cặp sẽ được thích
ứng nhanh chóng với công việc, đảm bảo thực hiện tốt nhiệm vụ
của mình.
- Tổ chức các cuộc họp trao đổi kinh nghiệm: Trong quá trình làm
việc (hàng tháng, quý, năm), để nâng cao chất lượng đội ngũ nhân
viên mới, đồng thời kiểm tra kết quả làm việc và khả năng tiếp thu
của họ, Công ty cần tổng kết, đánh giá và tìm ra nguyên nhân để
khắc phục. Bên cạnh đó, Công ty nên mời các chuyên gia tư vấn,
những nhân viên làm việc lâu năm, có kinh nghiệm về chuyên
môn đến thăm Công ty để nói chuyện, trao đổi kinh nghiệm với
nhân viên của Công ty. Đây cũng là một hình thức đào tạo có hiệu
quả mà ít tốn kém, giúp Công ty tiết kiệm được chi phí cho việc
đưa nhân viên đi học hoặc thuê giáo viên giảng dạy. Đặc biệt,
trong quá trình làm việc, đội ngũ cán bộ của Công ty nên lắng
nghe ý kiến đóng góp của nhân viên để giải đáp thỏa đáng những
yêu cầu và nguyện vọng của họ.
b. Đối với nhân viên cũ:
- Công ty bố trí, tạo điều kiện để sắp xếp thời gian làm việc hợp lý
cho nhân viên có thể vừa làm vừa học thêm để nâng cao trình độ
nghề nghiệp. Công ty có thể kết hợp với các trường đào tạo
nghiệp vụ chuyên ngành Du lịch để trao đổi kiến thức thực tế,
kiến thức mới giúp nhân viên cập nhật kiến thức và thông tin để
nâng cao trình độ và hiểu biết.
- Tổ chức các buổi hội thảo Công ty để phân tích và bổ sung một số
kiến thức cho nhân viên về đặc điểm tâm lý khách hàng, văn hóa
dân tộc, thói quen, khẩu vị và tập quán của từng loại khách du lịch
cho nhân viên Bàn, Bar, Bếp, Lễ tân, Buồng, trao đổi thêm về
phương thức phục vụ hội nghị, hội thảo, tiệc cưới, khách du lịch
nước ngoài,... Đối với bộ phận Bếp, có thể gửi nhân viên tới học
thêm tại các trung tâm dạy nghề, học hỏi các chuyên gia, nghệ
nhân về chế biến và trình bày các món ăn mới và các món ăn dân
tộc để phục vụ khách tốt nhất.
- Về thời gian cho đào tạo: có thể từ 6 tháng đến 1 năm. Công ty có
thể hỗ trợ một phần kinh phí cho nhân viên tham gia các khóa đào
tạo. Thời gian học có thể là buổi tối hoặc 2-3 buổi học/tuần. Với
hình thức và thời gian đào tạo hợp lý sẽ tạo nên được đội ngũ lao
động đáp ứng tốt yêu cầu công việc, phục vụ tốt nhu cầu của
khách hàng và có thể làm việc trong môi trường cạnh tranh với sự
phát triển của khoa học công nghệ.
Công ty có thể huy động nguồn kinh phí để đầu tư cho đào tạo từ nguồn
thu của các hợp đồng thương mại – xuất nhập khẩu và nguồn thu từ hoạt động
du lịch – nhà hàng, trích theo tỉ lệ 15% lợi nhuận để dành cho đào tạo nhân sự.
Có như vậy, công tác đào tạo nhân viên mới thực hiện được và đem lại hiệu
quả tốt.
2.2 Đào tạo nâng cao trình độ ngoại ngữ cho nhân viên
Về trình độ ngoại ngữ của nhân viên trong Công ty nhìn chung còn
chưa cao, một số bộ phận nhân viên còn yếu về ngoại ngữ nên vẫn còn gặp
khó khăn trong việc giao tiếp với khách hàng. Khách hàng và bạn hàng của
Công ty phần nhiều là người Trung Quốc nhưng khả năng giao tiếp bằng tiếng
Trung của nhân viên còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng tới chất lượng phục vụ
cũng như khả năng giao dịch thương mại của Công ty. Để khắc phục tình
trạng này, Công ty nên sử dụng biện pháp như:
Khuyến khích nhân viên tự đi học nâng cao trình độ ngoại ngữ tại các
trung tâm, các trường đào tạo có uy tín. Thời gian học có thể vào các
buổi tối hoặc các ngày nghỉ. Ngoài ra, Công ty nên tạo điều kiện
thuận lợi cho nhân viên đi học bằng việc sắp xếp thời gian hợp lý để
nhân viên vừa học vừa làm, có thể khuyến khích nhân viên bằng việc
hỗ trợ 50% học phí cho những nhân viên có vị trí quan trọng như
nhân viên xuất nhập khẩu, trưởng bộ phận Lễ tân,... để phục vụ tốt
hơn cho công việc giao dịch. Thực hiện biện pháp này sẽ giúp nhân
viên tự ý thức được nhu cầu nâng cao trình độ ngoại ngữ của mình để
tự hoàn thiện.
2.3 Đào tạo nâng cao trình độ quản lý cho cán bộ Công ty
Đào tạo để nâng cao trình độ quản lý của cán bộ hiện nay đang là vấn
đề cần quan tâm đối với mỗi tổ chức, doanh nghiệp. Để nâng cao trình độ cho
cán bộ, Công ty có thể đầu tư kinh phí để cho các cán bộ đi học thêm nghiệp
vụ quản lý, tin học, kế toán máy,... để việc quản lý, tính toán được thuận tiện
hơn. Có thể đầu tư thêm trang thiết bị phục vụ như máy vi tính, internet để
thuận tiện cho việc giao dịch và ký kết hợp đồng với khách hàng.
Có thể tạo điều kiện cho một số cán bộ ra nước ngoài tham quan một số
mô hình quản lý để học hỏi kinh nghiệm, nâng cao trình độ quản lý của mình,
giúp ích cho sự phát triển lâu dài của Công ty.
Như vậy, công tác đào tạo và nâng cao trình độ của cán bộ, nhân viên là
vấn đề quan trọng đối với Công ty Thanh Xuân. Song trong quá trình đào tạo
và phát triển, Công ty phải chú ý xác định rõ mục tiêu, yêu cầu đào tạo. Hơn
thế, phải yêu cầu nhân viên được đào tạo bồi dưỡng trình độ phải có cam kết
làm việc cho Công ty trong thời gian nhất định để tránh tình trạng lao động
sau khi đào tạo (có sự ưu đãi của Công ty) sẽ chuyển sang làm việc cho Công
ty khác. Vì như vậy vô hình chung Công ty là “cái nôi” đào tạo nhân viên cho
Công ty khác. Để đảm bảo nhân viên Công ty có đủ trình độ đáp ứng nhu cầu
ngày càng cao của khách hàng, kịp thời nắm bắt các kiến thức mới, Công ty
nên tiến hành đầu tư cho đào tạo phù hợp với thực tế, từ đó sẽ thực hiện được
phương châm thu hút khách hàng bằng chất lượng dịch vụ của mình.
khuyến khích rất lớn tinh thần người lao động và tạo ra động lực để họ cố
gắng hoàn thành tốt công việc. Đối với Công ty Thanh Xuân, việc thực hiện
công tác trả lương, trả công cho người lao động về cơ bản là tương đối tốt, tuy
nhiên, việc trả lương cho nhân viên ở đây, về lâu dài cần được hoàn thiện hơn
nữa để tiền lương thực sự là đòn bẩy kích thích tốt tinh thần làm việc cho
người lao động. Việc trả lương, trả công của Công ty Thanh Xuân hiện tại chỉ
áp dụng duy nhất mọt hình thức là trả lương theo thời gian làm việc. Vì vậy,
Công ty có thể áp dụng linh hoạt các hình thức trả lương, trả công cho từng bộ
phận khác nhau. Công ty có thể trả lương khoán theo doanh thu cho bộ phận
Bàn – Bar, Bếp, Lễ tân. Hình thức này sẽ gắn tiền lương với tiền thưởng của
cá nhân và tập thể lao động vào mức độ doanh thu mà bộ phận đó đạt được.
Tiền lương theo hình thức này gắn liền với kết quả kinh doanh, do đó sẽ
khuyến khích người lao động quan tâm tới kết quả kinh doanh, chất lượng
công việc hơn. Hình thức này có một hạn chế là dễ dẫn tới hiện tượng chạy
theo doanh thu, không chú ý tiết kiệm nguyên liệu đầu vào, gây lãng phí
nguyên vật liệu. Để thực hiện phương pháp này có hiệu quả, Công ty cần kết
hợp thưởng tiết kiệm vật tư, như vậy sẽ tiết kiệm được nguyên liệu sử dụng
trong quá trinhg chế biến ra khối lượng sản phẩm phục vụ nhu cầu ăn uống
của khách hàng.
Bên cạnh đó, việc trả công cho người lao động làm thêm giờ ở Công ty
cũng cần được điều chỉnh để đảm bảo lợi ích của người lao động. Cần thực
hiện trả đúng và đủ theo tỷ lệ 150% lương giờ làm thêm vào ngày thường và
200% khi nhân viên làm thêm vào ngày nghỉ hàng tuần, có như vậy, mới tạo
được động lực cho người lao động tham gia làm thêm giờ khi có yêu cầu. Nếu
nhân viên Công ty làm thêm vào những ngày Lễ, Tết phải được hưởng 300%
so với lương ngày thường. Có như vậy, tiền lương trả mới đảm bảo được quy
định của pháp luật, tạo động lực lao động, nâng cao thu nhập và mức sống cho
nhân viên của Công ty.
KẾT LUẬN
Quản lý nhân sự hiện nay là một vấn đề quan trọng đặt ra với mọi
doanh nghiệp trong quá trình sản xuất kinh doanh. Về mặt kinh tế, quản lý
nhân sự giúp cho doanh nghiệp khi thác các khả năng tiềm tàng nâng cao năng
suất lao động và lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp về nguồn nhân lực. Về
mặt xã hội, quản lý nhân sự thể hiện quan điểm rất nhân bản về quyền lợi của
người lao động, đề cao giá trị và vị thế của người lao động, chú trọng giải
quyết hài hòa mối quan hệ lợi ích giữa doanh nghiệp và người lao động. Đối
với mỗi doanh nghiệp, nhà quản lý có thực sự quan tâm đến vấn đề này thì
mới có khả năng khai thác, phát huy một cách tốt nhất năng lực của người lao
động. Làm tốt công tác quản lý nhân sự sẽ khuyến khích người lao động cả về
mặt vật chất và tinh thần, đem lại lợi ích cho cá nhân và tập thể lao động cho
nên cần phải kết hợp hài hòa cả hai lợi ích này với sự linh hoạt, khoa học
trong từng điều kiện cụ thể. Công ty Cổ phần Du lịch và Thương mại Thanh
Xuân là một Công ty có quy mô không lớn, đi vào hoạt động được 5 năm
nhưng hoạt động quản lý nhân sự ở đây được thực hiện khá tốt, có tác dụng
tích cực tới người lao động thông qua các hoạt động thù lao: Lương, thưởng,
phúc lợi cũng như các hoạt động phân tích công việc, đánh giá thực hiện công
việc, đào tạo và phát triển nhân viên. Tuy nhiên vẫn còn một số vấn đề tồn tại
trong quá trình thực hiện. Khắc phục được những tồn tại đó, Công ty sẽ khai
thác tốt hơn tiềm năng của nguồn nhân lực vào hoạt động kinh doanh và đem
lại nhiều thành công hơn nữa, góp phần ổn định vị trí của Công ty trên thị
trường cạnh tranh gay gắt hiện nay.
Qua thời gian thực tập tại Công ty Cổ phần Du lịch và Thương mại
Thanh Xuân, được tiếp cận với thực tế công tác quản lý nhân sự ở đây, trên cơ
sở phân tích và đánh giá hiện trạng, đưa ra 1 số giải pháp khuyến nghị cho vấn
đề này, báo cáo thực tập của em được hoàn thành cùng với sự hướng dẫn và
giúp đỡ của thạc sỹ Nguyễn Vân Điềm – giảng viên khoa Kinh tế lao động và
Dân số và các anh chị trong Công ty Thanh Xuân. Do kinh nghiệm của bản
thân còn hạn chế nên việc phân tích vấn đề không tránh khỏi những thiếu sót,
em rất mong nhận được những ý kiến đóng góp về bài này của em. Em xin
chân thành cảm ơn.
Sinh viên
Nguyễn Thị Diệu Thư