You are on page 1of 21

THC X HI 1. Tn ti x hi 11. nh ngha tn ti x hi Tn ti x hi l ci hin dng ch i sng vt cht v nhng iu kin sinh hot vt cht ca x hi.

. Khi nim tn ti x hi bao qut lnh vc hot ng vt cht, n vch r nhng quan h vt cht cng vi nhng iu kin vt cht khc to nn hon cnh x hi trong hot ng ca con ngi. Tn ti x hi bao gm cc yu t c bn: Phng thc sn xut vt cht. iu kin t nhin: (hon cnh a l) iu kin dn c: (dn s v mt dn s) Trong yu t PTSX vt cht ng vai tr quan trng nht chi phi cc yu t cn li. Tn ti x hi khng ng mt mnh m song hnh vi n l thc x hi, v tn ti x hi quyt nh thc x hi. 1.2. Yu t c bn ca tn ti x hi Tn ti x hi l mt phm tr trit hc rng ln n bao gm tt c nhng lnh vc ca hot ng vt cht v c th hin qua 3 yu t c bn. * Phng thc sn xut vt cht: Lnin cho rng vt cht vn t n c khng do ai sinh ra, v khng th tiu dit c, n tn ti bn ngoi v khng l thuc vo cm gic, thc ca con ngi. Vt cht l mt thc ti khch quan. Tuy nhin trong trit hc li c phm tr phng thc sn xut vt cht vy phng thc sn xut vt cht l g. Phng thc sn xut vt cht l nhng phng cch, dng c, cng ngh to ra ca ci vt cht phc v i sng vn ho tinh thn ca chnh bn thn con ngi. iu ny cng c ngha l phng thc sn xut chnh l yu t ng vai tr cc k quan trng i vi tn ti x hi. Mt khc nu khng c phng thc sn

xut th r rng s khng th tn ti x hi. V nh th cng c ngha phng thc sn xut s chi phi cc yu t cn li ca tn ti x hi. * iu kin t nhin: y l mt yu t cn v hnh thnh tn ti x hi. V tn ti x hi pht trin ngy cng cao th yu t iu kin t nhin ny rt quan trng. N phi ph hp v to iu kin thun li cho tn ti x hi v c iu kin thun li pht trin th tn ti x hi cn phi c yu t th ba l. * iu kin dn c: Cng c vai tr ging nh iu kin t nhin, n cng c nh hng n s pht trin ca tn ti x hi. V nu c c mt iu kin t nhin, dn s thun li cng vi mt phng thc sn xut vt cht hp l th s to ra mt x hi tt p vi mt tch cc m n ang v s cn phi t n. 2. thc x hi. 2.1. nh ngha thc x hi. thc x hi l s phn nh tn ti x hi trong nhng giai on pht trin khc nhau bao gm tnh cm, tp qun, truyn thng t tng l lun Ni theo ngha rng th thc x hi bao gm nhng quan im chnh tr, php quyn, o c, tn gio, ngh thut, trit hc ca x hi , bao gm tri thc khoa hc (k c khoa hc t nhin ) v c im dn tc v bn cht tm l ca cc giai cp x hi. Ni theo ngha tng i hp th khi nim thc x hi ch l t tng, quan im v thuyt x hi phn nh tn ti x hi v ch x hi. Duy vt lch s dy chng ta rng thc x hi l phn nh tn ti x hi ca iu kin sinh hot vt cht x hi. Tn ti x hi ca ngi ta th no, sinh hot vt cht ca ngi ta nh th no th thc x hi ca ngi ta cng nh th. thc x hi l mt hin tng tinh thn, mt lnh vc ca i sng x hi. N tn ti v pht trin cng vi s pht trin ca x hi trong lnh vc sn xut vt cht. thi k cng sn nguyn thu th thc x hi cn trnh thp, ngho nn v ni dung v hnh thc phn nh. Nhng cng v sau th trnh kinh t - x

hi pht trin c v quy m, tc v chiu su nn thc x hi vi tnh cch l phn nh tn ti x hi cng tr nn phong ph v phc tp. 2.2. Kt cu ca thc x hi. thc x hi l mt hin tng phc tp, tu theo mc ch, trnh phn nh m ngi ta chia ra thnh cc cp , cc b phn khc nhau. * thc thng thng v thc l lun. - thc thng thng phn nh ci i sng vt cht t nhin hng ngy ca chng ta hnh thnh trc tip trong i sng x hi. N cha c tnh h thng, tnh hp l nhng n c y chi tit ca cm gic sng. thc l lun l ton b nhng t tng phn nh bn cht, tnh quy lut ca s vt v hin tng, quan im x hi c h thng ho thnh cc h thng c th nh: Trit hc, o c, ngh thut thc l lun c tnh h thng, tnh hp l, tnh tru tng khi qut. * Tm l x hi v h t tng. - Tm l x hi l mt b phn cp thc thng thng bao gm: Tnh cm, tm trng, tp qun, thi quen ca con ngi c hnh thnh mt cch t pht di tc ng trc tip ca nhng iu kin sng hng ngy ca h. Tm l x hi phn nh b mt ca tn ti x hi, cha c kh nng vch ra bn cht cc mi quan h vt cht x hi, nguyn nhn sinh ra cc mi quan h cng nh khuynh hng bin i ca chng. tm l x hi nhng yu t tr tu thng an xen vi nhng yu t tnh cm. H t tng l mt b phn mt cp thc l lun. y l nhng quan im t tng c h thng ho, khi qut ho thnh cc hc thuyt phn nh li ch ca mt giai cp nht nh. Vi tnh cch l ci phn nh tn ti x hi, h t tng th hin c nh gi, phn tch cc hin tng x hi, cc quan h x hi V thc cht n phn nh mc ch, nguyn vng ca giai cp, vai tr, s mnh ca giai cp trong quan h vi cc giai cp khc, vi ton x hi. Vi tnh cch l h thng l lun v x hi, h t tng c vai tr ch o thc tin, ci to x hi ca giai cp. H t tng l ci phn nh tn ti x hi thng qua

quan im ca mt giai cp nn trong thc t c h t tng l khoa hc, c h t tng l khng khoa hc. Tm l x hi l h t tng c chung ngun gc nhng khc nhau v cht trong trnh phn nh. Tuy vy, gia chng c tc ng qua li v nh hng ln nhau. c im YTXH * Tnh giai cp ca thc x hi. Trong x hi c giai cp, cc giai cp c a v x hi khc nhau, vai tr x hi khc nhau iu kin sinh sng khc nhau nn thc x hi mang tnh giai cp. Tnh giai cp c th hin tm l x hi v h t tng. * Tnh dn tc ca thc x hi. Mi dn tc c hon cnh sng ring, truyn thng ring, lch s pht trin ring nn thc x hi mang tnh dn tc. Khi thc ca mt giai cp phn nh c li ch dn tc th tnh giai cp v tnh dn tc ca thc x hi c s ph hp. Trng hp ngc li th khng ph hp, mu thun. * Tnh nhn loi ca thc x hi. thc x hi cn mang tnh nhn loi. y nhng gi tr c khng nh trong qu trnh pht trin ca nhn loi. Trong tm l th hin nhng c im mang tnh loi (loi ngi), trong h t tng phn nh tnh hin thc, xu hng pht trin ca lch s nhn loi. Mi quan h bin chng gia tn ti x hi v thc x hi. Tn ti x hi quyt nh thc x hi. thc x hi vnh vin khng th l ci g khc, m ch c th l phn nh ca tn ti x hi. Ngay n c quan nim tn gio m h v hoang ng ca ngi ta tuy phn nh xuyn tc nhng rt cc cng l phn nh ca iu kin sinh hot vt cht x hi. thc x hi ca ngi ta lc no cng phn nh iu kin sinh hot vt cht ca ngi ta. cn mun bit nhng iu kin phn nh nh th no, th phi xem

trnh pht trin ca lch s nh th no? Phi xem phng thc sn xut ra lm sao. Cng vi thi gian qua i, nht l t khi sinh ra phn cng x hi, t khi xut hin giai cp v u tranh giai cp, t khi lao ng tr c tch ri lao ng chn tay th ton b sinh hot x hi ca ngi ta gm c sinh hot tinh thn, dn dn tr nn phc tp. Nh nc php quyn cng t m xut hin. Cc hnh thi thc x hi mi sinh ra v pht trin nn: Quan im chnh tr, quan im php quyn, cng khoa hc v trit hc xut hin; ngh thut mt yu t ca sinh hot tinh thn tc vn ho cng pht trin ln v phn ho thnh cc loi ngh thut. Ch ngha duy vt lch s ni rng thc x hi, h thng t tng x hi v h thng t tng ca giai cp hp thnh x hi l do s pht trin ca sn xut, do hot ng sn xut ca x hi quy nh, nhng khng phi quyt nh trc tip m thng qua c s kinh t ca x hi, thng qua quan h sn xut. thc x hi khng phn nh mt cch trc tip v tc khc s bin i ca trnh pht trin sc sn xut, m phn nh sau khi kinh t bin i thng qua nhng chit quang ca nhng bin i trong sn xut phn chiu ra nhng bin i trong ch kinh t x hi. ng thi, mt s hnh thi thc x hi khng nhng trc tip chu nh hng c tnh quyt nh ca c s kinh t m cn chu nh hng ca c s kinh t thng qua quan h chnh tr x hi, thng qua li ch giai cp v u tranh giai cp, thng qua nhng hnh thi thc x hi khc gn gi c s x hi hn. Trong s pht trin ca mi hnh thi kinh t x hi (nh trit hc khoa hc ngh thut), mi nc (v cng vi s pht trin ca quan h quc t, th cng l trn ton th gii ) u c truyn thng t tng nht nh, u c tnh k tha nht nh. Khi ph phn nhng k tm thng ho ch ngha Mc gi l "phi vn ho v sn" Lnin ni rng: "Vn ho v sn khng phi l trn tri ri xung, v cng khng phi do nhng ngi t xng l chuyn gia vn ho v sn ngh ra. Nu nh th tc l ni lo. Vn ho v sn phi l kt qu pht trin tt nhin ca nhng kho tng tri thc m loi ngi sng to ra di p bc ca TBXHCN, x hi a ch, x hi quan liu ".

Do c th thy rng khng nn dng t tng gii thch s pht trin ca trit hc, khoa hc, ngh thut v nhng hnh thi thc x hi khc, khng nn quy s pht trin y thnh "quan h huyt thng ca t tng" nh nhng ngi duy tm lm. Phi tm ngun gc t tng tn ti x hi ca ngi ta, tn ti giai cp ca ngi ta v nn kinh t ca mt x hi no . Nhng ng thi phi ch n mi lin h v tnh k tha trong s pht trin ca cc hnh thi kinh t. Khng nn gin n ho s vt, khng nn i trc tip t kinh t nht l i t qu trnh sn xut suy lun tt c nhng hin tng t tng. thc x hi do tn ti x hi quy nh nhng n khng hon ton th ng m c tnh nng ng, c tnh c lp tng i trong s pht trin ca mnh. Tnh c lp tng i ca thc x hi c biu hin nhng mt sau: * thc x hi thng lc hu hn so vi tn ti x hi. thc x hi thng tn ti hn so vi tn ti x hi . V mt nhn thc thc x hi l ci phn nh, c bit l phn nh cc hin tng, quy lut x hi i hi phi c thi gian. Do sc mnh ca thi quen, tp qun, truyn thng. Do nhng lc lng x hi, giai cp li thi tm mi cch duy tr nhng t tng li thi lc h chng li thc x hi tin b ca nhng lc lng cch mng. S d thc x hi lc hu hn tn ti x hi l v: Mt l thc l phn nh ca tn ti, hai l mt s hnh thi thc nht nh v nhng t tng bao gm trong , nht l nhng t tng tn gio v nhng quy nh v o c, nhng phong tc tp qun B tn gio thn thnh ho i, u c tnh cht bo th. Khng nhng tn gio v t tng tn gio c tnh cht bo th m cc hnh thi thc x hi khc cng c. Cc th t tng x hi ca nhng lc lng x hi c nt, v sc mnh ca tp qun nn c cng c v bo tn v mt truyn thng, tr ngi cho s pht trin ca quan im mi v t tng mi. Nguyn nhn th ba lm cho thc lc hu hn tn ti x hi l lc lng x hi c nt mun gi ly t tng c. Th lc phn ng da vo nhng c quan m chng nm gi, nng cho nhng t tng phn ng c k. Tnh trng lc hu trong t tng vn tn ti trong thc hng ngy ca ngi ta, loi thc ny sinh ra, hnh thnh v bin i mt cch t pht do nh hng ca iu kin sinh hot xung quanh. thc khoa hc th li khc vi thc

hng ngy, n khng phi sinh ra mt cch t pht, m do nhng nh t tng, nhng hc gi tm c quy lut pht trin ca gii t nhin, ca x hi v ca s suy ngh, nghin cu ra. S suy ngh v l lun nu n l khoa hc th trn c s nhn thc c quy lut pht trin v nhn thc c xu th dn dn trng thnh ra trong sinh hot v hin thc, th n c th lm cho chng ta d kin c nhng s vic nht nh s pht sinh ra sau ny. Sau khi tm ra quy lut pht trin ca x hi TBCN, Mc tng ni trc rng ch ngha t bn tt nhin b dit vong, ch ngha x hi tt nhin thng li. D kin khoa hc y c ton b tin trnh pht trin ca x hi chng thc. * Tnh t chc ca t tng tin b, khoa hc. Trong nhng iu kin nht nh t tng ca con ngi, c bit l nhng t tng khoa hc c th ng vai tr tin phong vt trc s pht trin ca tn ti x hi, d kin c tng lai v c tc dng t chc ch o hot ng thc tin ca con ngi, hng hot ng vo vic gii quyt nhng nhim v mi do s pht trin ca i sng vt cht ca x hi t ra. Nhng iu ny khng c ngha thc x hi khng b quyt nh bi tn ti x hi. Vn l ch thc x hi pht hin ra khuynh hng pht trin ca tn ti x hi v phn nh t nhiu chnh xc khuynh hng , em li kh nng s dng sc mnh ci to ca nhng t tng x hi tin tin i vi tn ti x hi. * Tnh k tha trong s pht trin ca thc x hi. Nhng quan im v l lun ca mi thi i khng xut hin trn mnh t trng khng, m c to ra trn c s nhng t liu l lun ca cc thi i trc, ngha l c quan h k tha vi thc t tng ca thi i trc. Tnh k tha ca thc x hi th hin r trong tp qun, truyn thng vn ho ca x hi. Trong x hi c giai cp, tnh k tha ca thc x hi bao gi cng gn lin vi giai cp ca n. Nhng giai cp tin tin da vo nhng l lun do x hi c li, vt b nhng t tng li thi khng ph hp vi thi i mnh. Cn cc giai cp, cc lc lng x hi li thi, phn tin b th tm mi cch lm sng li nhng g c lin quan n li ch ca mnh, bt k nhng t tng lc hu n u v nh th no. * S tc ng qua li ln nhau gia cc hnh thi thc x hi trong s pht trin ca chng.

thc x hi c th hin di nhiu hnh thi c th: thc chnh tr, phong tc tp qun o c, trit hc, ngh thut tn gio, khoa hc. Mi hnh thi thc x hi phn nh mt i tng nht nh, mt phm vi nht nh ca tn ti x hi nhng chng c mi lin h, tc ng ln nhau. Ni cch khc, thc x hi vi tnh cch l mt chnh th phn nh tn ti x hi di nhng gc khc nhau, n mang trong mnh nhiu yu t phc tp, bi vy chng ta khng th gii thch mt cch n tuyn, trc tip tnh cht ca mt hnh thi thc x hi t tn ti x hi c. mi thi i tu theo nhng hon cnh lch s c th m thng c hnh thi thc x hi no ni ln hng u. chng biu hin tp trung thc ca thi i v tc ng mnh n hnh thi thc x hi khc. * S tc ng tr li ca thc x hi i vi tn ti x hi. Cc nh x hi hc t sn vu khng ch ngha duy vt lch s l b qua tc dng ca thc, tc l "nhn t t tng" trong s pht trin ca x hi, hn na cn trch nhng ngi Mc xt quy kt ton b s pht trin ca x hi thnh s vn ng t ng ca kinh t. Nhng li trch mc nu khng phi l kt qu ca s m mui ca cc nh x hi hc t sn th l kt qu ca vic h c xuyn tc quan im ca ch ngha Mc. Ch ngha duy vt lch s vn tha nhn, v ngy nay vn tha nhn tc dng to ln ca t tng x hi trong s pht trin x hi. Chnh v vy m Mc v ngghen, Lnin v Sta-lin mi sut i bin c sc lc mnh cho vic nghin cu ton din l lun ch ngha x hi khoa hc, h thng t tng t sn, v gio dc tinh thn thc x hi ch ngha cho giai cp v sn. Cng chnh v th m tt c nhng chnh ng theo ch ngha Mc mi c bit ch n cuc u tranh t tng v l lun vi h thng t tng t sn th ght giai cp cng nhn. Ngay t nm 1843 Mc vit: "V kh ph bnh ng nhin khng th thay th cho vic ph bnh bng v kh, lc lng vt cht th cn phi dng lc lng vt cht lt , nhng mt khi l lun nn c qun chng nhn dn th lp tc bin thnh lc lng vt cht". Mc: Ph phn trit hc php quyn Hghen.

Khi u tranh vi ch ngha duy tm, Mc v ng ghen khng th khng tp trung lc lng ch yu gii thch nhng nguyn l c bn v l lun x hi ca mnh b k th ph nhn, nhng nguyn l l : iu kin sinh hot vt cht ca x hi c tc dng quyt nh, n l ngun gc pht sinh v bin i ca t tng quan im, l lun, ch chnh tr, ch php quyn ca x hi. Cn ni n vn tc dng tch cc tr li ca t tng i vi s pht trin ca sinh hot vt cht x hi th Mc v ng ghen cng tr li dt khot trn nguyn tc trong nhng tc phm ca mnh c bit l trong nhng tc phm v lch s, cn nhng tc phm trit hc ca Mc v ng ghen th v hon cnh lch s nn trng tm u t vo vic bo v v gii thch nguyn tc ch yu ca ch ngha duy vt lch s l : iu kin sinh hot vt cht x hi c tc dng quyt nh, t vo vic gii thch nguyn nhn lm cho t tng, l lun, quan im bin i. V im ny, nm 1890 ng ghen vit: " Cc bn thanh nin! (nhng ngi theo ch ngha Mc- Cng-stng-tinp) c lc qu coi nng mt kinh t, v im ny Mc v ti cng phi chu mt phn trch nhim. Chng ti v phi chng li k th, nn khng th khng nhn mnh nguyn tc ch yu m chng ph nhn, do khng c thi gian, a im v c hi lm cho nhng yu t tc ng ln nhau khc c mt a v xng ng. Song mt khi phi gii thch mt thi k lch s no , cng c ngha l phi thc t p dng (phng php duy vt lch s - Cng stng- tinp ) th tnh hnh li khc, lc y khng th c mt cht sai lm no na ".Mc th g cho B-rt- s (21-9-1890).

Xy dng nn vn ho mi x hi ch ngha VitNam A- Thc cht v nhng c trng c bn ca vn ho mi V thc cht v nhng c trng c bn ca nn vn ho mi, Bo co chnh tr ca Ban chp hnh trung ng ng ti i hi i biu ton quc ng Cng sn Vit Nam ln th IV nu r : Nn vn ho mi l nn vn ho c ni dung x hi ch ngha v tnh cht dn tc. l mt nn vn ho c tnh ng v tnh nhn dn. Nn vn ho y c xy dng trn c s ch ngha Mc L-nin v t tng lm ch tp th x hi ch ngha. N va hp th c chn lc nhng thnh qu ca vn minh loi ngi, nhng thnh tu vn ho, khoa hc hin i, va l s kt tinh v nng ln mt tm cao mi nhng g p nht trong truyn thng bn nghn nm ca tm hn Vit Nam, ca vn ho Vit Nam. l truyn thng yu nc, bt khut, kin cng v mu tr trong u tranh cho c lp v t do ; l tnh thng gia nhng ngi lao ng ; l c tnh cn c, sng to v tinh thn lc

quan yu i. cn l ch ngha quc t v sn bt r vo i sng tinh thn ca nhn dn ta t ngy c ng n nay. Nn vn ho y l s kt hp hi ho nhng tinh hoa vn ho c phong cch ring c a cc dn tc anh em trong i gia nh dn tc Vit Nam (ng cng sn Vit Nam. Bo co chnh tr ca Ban chp hnh trung ng ng ti i hi i biu ton quc ln th IV. Nh xut bn S tht, H Ni, 1977, tr. 62 63). Nh vy, nn vn ho mi m chng ta xy dng l vn ho x hi ch ngha, mt kiu vn ho mi, tin tin nht trong lch s vn ho t xa ti nay, ly ch ngha Mc L-nin v t tng lm ch tp th x hi ch ngha lm c s. Vn ho x hi ch ngha khc bit v nguyn tc vi vn ho t sn, phong kin, vi vn ho ca mi x hi ngi bc lt ngi v ni dung v mc ch, v v tr v vai tr trong i sng x hi. Ni dung x hi ch ngha ca vn ho mi c quy nh bi nhng hnh thc quan h x hi mi, bi u th tuyt i ca h t tng Mc L-nin trong i sng tinh thn ca nhn dn, bi s lnh o ca ng cng sn. Nhng nt c bn ca vn ho x hi ch ngha l : tnh ng cng sn, tnh nhn dn, t tng lm ch tp th x hi ch ngha, ch ngha nhn o x hi ch ngha, s kt hp hu c ch ngha quc t v sn vi ch ngha yu nc x hi ch ngha. l nhng nt chung ca mi nn vn ho ca cc dn tc i theo con ng x hi ch ngha. Nhng nt ni ln bn cht giai cp cng nhn ca vn ho x hi ch ngha. Tnh giai cp ca vn ho x hi ch ngha biu hin qua mt trnh pht trin cao ca n l tnh ng. Trong x hi x hi ch ngha, quyn li ca ng cng sn, ca giai cp cng nhn nht tr vi quyn li ca nhn dn, do tnh ng nht tr vi tnh nhn dn (song khng phi ho lm mt). Vn ho x hi ch ngha phi l vn ho c tnh ng cao v tnh nhn dn su sc. Vn ho mi m chng ta xy d ng l vn ho x hi ch ngha, song l nn vn ho x hi ch ngha Vit Nam ch khng phi nn vn ho x hi ch ngha ni chung. Do , cng vi tnh ng v tnh nhn dn, nn vn ho mi ca ta c tnh cht dn tc m . Xy dng nn vn ho mi c ni dung x hi ch ngha v tnh cht dn tc chnh l s gii quyt mi quan h gia tnh giai cp v tnh dn tc trong lnh vc vn ho. Cn hiu ng khi nim tnh cht dn tc ca nn vn ho mi. Tnh cht dn tc khng phi ch th hin hnh thc m c ni dung ca vn ho. Ly v d trong vn ngh, tnh cht dn tc ca mt tc phm ngh thut khng phi ch nhng yu t ca hnh thc, phng tin to hnh - biu hin nh ngn ng dn tc, nhc c dn tc, mu sc a thch ca dn tc hoc loi th c o ca dn tc nh tung, cho, ci lng, C nhin, lnh vc hnh thc l mt lnh vc th hin quan trng v d thy ca tnh cht dn tc. Tnh cht dn tc cn v ch yu l nm ni dung tc phm, n th hin trc ht ch t tng ca tc phm, trong cch ngi ngh s t vn xut pht t tnh cm v

tm hn dn tc v gii quyt nhng vn lin quan n li ch c bn ca dn tc, nhng vn nng hi t ra trc dn tc. N cng th hin ch c th ca tc phm tc l nhng s kin xy ra trong i sng dn tc, nhng s kin chnh tr, kinh t, vn ho, x hi din ra trong nc, hon cnh thin nhin to nn mi trng sng v nhng con ngi dn tc vi nhng ngh, tnh cm, nguyn vng, c m v hnh ng ca h, vi tm hn, tnh cch mng, truyn thng dn tc. Hin thc dn tc v con ngi dn tc l nhng nhn t quan trng bc nht gp phn to nn tnh dn tc th hin trong ni dung c th (ch c th) ca tc phm. Ni n tnh dn tc ca vn ho, ngoi vic gii quyt ng n mi quan h gia dn tc v giai cp nh trn cp, chng ta cn phi gii quyt mi quan h gia dn tc ta vi cc dn tc khc (tnh dn tc v tnh quc t), gia hin ti v tng lai ca dn tc ta vi qu kh ca n (vn truyn thng v cch tn, vn k tha di sn vn ho qu kh). Nh Bo co chnh tr ti i hi ln th IV ca ng ni, nn vn ho mi ca chng ta va hp th c chn lc nhng thnh qu ca vn minh loi ngi, nhng thnh tu vn ho khoa hc hin i, va l s kt tinh v nng ln mt tm cao mi nhng g p nht trong truyn thng bn nghn nm ca tm hn Vit Nam, ca vn ho Vit Nam. Cc dn tc khng sng c lp. S tc ng qua li ca cc dn tc v nh hng ln nhau gia cc nn vn ho dn tc l quy lut pht trin lch s ca vn ho. Vn ho mi dn tc l s ho hp, s lin kt hu c vi cc yu t tip thu c t cc dn tc khc. Ngy nay, khi c s tng cng giao lu vn ho gia cc nc trn th gii, vn vn ho ca mi dn tc khng tch ri vn vn ha th gii. C nhng vn vn ho l ca chung ca mi dn tc, chng ta cn tip thu mt cch sng to, lm cho n thch ng vi c im Vit Nam, bin thnh ti sn ca dn tc ta. V nh in nh chng hn hoc nhng pht minh khoa hc, k thut ; o qun cng vy. i vi nhng gi tr vn ho ca tng nc, chng ta cn nghin cu, tip thu c ph phn, chn lc. T chi cc gi tr vn ho ca th gii hoc hp th khng chn lc u khng ng vi quan im ca ng ta. Mt mt, chng ta phi tip thu vn vn ho ca th gii ; mt khc, chng ta phi ng gp cho vn vn ho th gii. Khi tip thu vn vn ho ca th gii cn lu mt im l, mun cho nhng vn tr thnh ca dn tc th phi i tng bc vng chc, khng th nng vi. V d tip thu ma ba-l hoc nhc giao hng, bc u chng ta phi hc tp nm tht vng ngn ng ngh thut ca cc loi hnh ny khn gi lm quen v thu hiu ci hay, ci p ca chng. Ch trn c s chng ta mi tng bc a nhng yu t dn tc vo cc loi hnh ny, bin n thnh ba-l Vit Nam, nhc giao hng Vit Nam, thnh ti sn ca dn tc ta. y mi s hp tp, nng vi u c hi.

Cng cn khc phc t tng sai lm cho rng dng nh nu nhn dn ta tip xc nhiu vi nhng thnh tu ca vn ho, vn ngh th gii th s lm yu tnh dn tc ca vn ho, vn ngh Vit Nam, yu t quc t s bi tr yu t dn tc. Chng ta phi kin quyt chng tm l t ti dn tc, u c sng ngoi, khuynh hng lai cng, bt chc, thiu sng to, tip thu vn ho nc ngoi khng chn lc. Nhng mt khc, phi kin quyt chng li nhng biu hin ca ch ngha dn tc trong lnh vc vn ho, vn ngh, chng u c bi ngoi, khuynh hng t ng kn. Cn nh rng giao lu vn ho l mt quy lut pht trin ca vn ho mi dn tc v vn ho th gii. Cn lm ch vn vn ho, vn ngh ca dn tc ta v vn ln tng bc lm ch vn vn ho, vn ngh ca loi ngi. Hp th c chn lc tinh hoa vn ho, vn ngh th gii l p ng my yu cu sau y : Mt l, a tinh hoa ngh thut th gii n vi nhn dn ta, tho mn nhu cu vn ho, thm m ngy cng cao ca nhn dn, nng cao trnh vn ho, trnh thm m ca nhn dn. Hai l, gip cho gii vn ho, vn ngh nc ta hc tp ci hay ca tinh hoa vn ho, vn ngh th gii bi b cho vn ho, vn ngh nc ta, kch thch tinh thn sng to, vn ln, nng cao cht lng cc sn phm vn ho, vn ngh ca nc ta cho kp vi trnh th gii. i vi vn tip thu tinh hoa vn ngh th gii, ngnh vn hc lm c kh nhiu, cc ngnh khc cn phi c gng hn na. S pht trin sn xut tinh thn cng nh s pht trin sn xut vt cht, khng th thc hin c nu khng c k tha. K tha l mt tnh quy lut ca s pht trin vn ho. K tha khng phi l tip thu hon ton v s dng my mc nhng gi tr vn ho do cc th h trc to ra, m c phn tch ph phn, c c i bin, sng to. Khi k tha phi ghi nh lun im ca L-nin v hai dng vn ho trong vn ho dn tc. Phi ng trn lp trng giai cp v sn ph nh nhng yu t vn ho phn ng v tip thu nhng yu t vn ho dn ch, x hi ch ngha ca qu kh. Chng ta kin quyt chng li thi xem nh vn vn ho, vn ngh dn tc. Dn tc ta c mt nn vn ho lu i. Chng ta cn n lc su tm, bo qun v pht huy vn vn ho, vn ngh . Cn y mnh cng tc nghin cu i i vi vic tng cng cng tc su tm, bo qun. Mt trong nhng phng thc gn gi tt vn vn ho, vn ngh dn tc l lm sao cho n s ng ngay trong lng nhn dn qua cc th h. Cn gio dc cho th h tr hiu bit v gi gn nhng tinh hoa vn ho, vn ngh dn tc. Bo v di sn tt p ca vn ho qu kh khng c ngha l ng khung trong di sn . K tha truyn thng phi i i vi i mi, sng to. Dn tc ta l dn tc x hi ch ngha. Chng ta ang xy d ng ch ngha x hi t gc n ngn, c lc lng sn xut ln quan h sn xut, c c s h tng ln kin trc thng tng ca n. Vic tip thu vn

c, d vn c p , phong ph n u cng khng . Phi ra sc sng to ci mi da trn c s truyn thng. Cn khc phc quan nim sai lm cho rng ch c vn vn ho c truyn mi c tnh dn tc. Dn tc pht trin khng ngng. Tnh dn tc bao gi cng l tnh dn tc ca nn vn ho ng i ca mt dn tc. Vn c truyn cng l ca ta, vn hin i cng l ca dn tc ta. i vi vn c truyn cn nguyn dng, chng ta phi trn trng gi gn cho cc th h sau bit c vn c. i vi vn c truyn khng gi nguyn dng m t n thay i trong i sng th chng ta phi theo di, quan st rt ra quy lu t gip cho cc ngh s c sng to v sau. i vi nhng ci mi c sng to ra trn c s vn c truyn th cn khuyn khch mnh m. i vi nhng ci hon ton mi, chng ta phi khuyn khch nu l ci mi chn chnh. Chng ta cng phi gii quyt ng n mi quan h vn ho gia cc dn tc anh em trong i gia nh dn tc Vit Nam. K tha v pht huy tinh hoa vn ho c phong cch ring c a cc dn tc anh em song phi kt hp hi ho trong mt phong cch chung ca Vit Nam. Cn pht trin vic giao lu v trao i vn ho gia cc dn tc, cc a phng trong c nc, lm giu cho nn vn ho chung Vit Nam. By gi chng ta ni ti tnh ng v tnh nhn dn ca nn vn ho mi. Tnh ng ca vn ho biu hin c phng din ni dung t tng, c phng din t chc. V mt ni dung, cc gi tr v cc chun mc ca vn ho x hi ch ngha phi ly h t tng Mc L-nin lm nhn li, t c l phi da trn th gii quan duy vt bin chng, nhng quan im Mc Lnin v chnh tr, php quyn, o c, khoa hc, gio dc, ngh thut ; phi gio dc cho nhn dn l tng chnh tr - x hi, l tng o c v l tng thm m cng sn ch ngha ; phi cng khai bo v li ch ca giai cp v sn v nhn dn lao ng, phc v s nghip xy dng ch ngha x hi ; ton b kin trc thng tng phi gp phn tch cc bo v, cng c v pht trin c s h tng ca x hi x hi ch ngha. V mt t chc, ton b s nghip xy dng nn vn ho mi phi do ng lnh o, n phi l mt b phn trong ton b s nghip cch mng ca ng. ng phi ch o qu trnh mt cch c k hoch v to nn kt qu ca n (L-nin bn v vn ho, vn hc. Nh xut bn Vn hc, H Ni, 1977, tr. 462). ng phi lnh o cht ch cc thit ch, cc c quan vn ho nht l cc c quan sn xut v ph bin cc gi tr vn ho (xut bn, truyn thanh, truyn hnh, n lot, bo ch, xng phim, trng hc, vin nghin cu khoa hc, cc hi sng tc, cc nh ht, v.v). ng phi t chc nhng ngi hot ng vn ho, gio dc, ngh thut li, ai cha phi ng vin th tham gia cc t chc on th do ng lnh o. Cn ch rng khi ni n tnh ng ca tc phm ngh thut c ngha l chng ta ni n c tnh ngh thut ca n. Vi t cch mt

phm tr m hc, tnh ng bao hm tnh ngh thut. Mt tc phm c tnh ng cao khng th l mt tc phm km v mt ngh thut. ng ch Trng Chinh ni : tnh ng ca mt tc phm vn ngh ca ta chnh l ni dung t tng yu nc v yu ch ngha x hi c th hin di nhng hnh thc ngh thut phong ph, sinh ng v trong sng, phc v cho s nghip cch mng ca ng v ca nhn dn, gy lng tin tng i vi ng ta v ch ta (V vn ho vn ngh. Nh xut bn Vn ho. H Ni, 1972, tr. 256). Cn tnh nhn dn ca vn ho mi th hin nhng phng din sau : - Nhn dn l i tng phn nh ca vn ho, vn ngh ; - Nhng li ch ca nhn dn l c s quan im, l tng ca cc nh hot ng vn ho, vn ngh ; - Nhn dn l ch th sng to vn ho, vn ngh ; - Nhn dn l ngi tip nhn, ngi hng th vn ho, vn ngh. Tnh ng t sn mu thun vi tnh nhn dn, tnh dn t c chn chnh. Tri li, tnh ng v sn nht tr vi tnh nhn dn, tnh dn t c ca vn ho, vn ngh, v rng ngoi quyn li ca nhn dn ra, ng ta khng c quyn li no khc ; v rng giai cp cng nhn x hi ch ngha l ngi duy nht c kh nng k tha v pht trin tinh hoa ca vn ho dn tc, da vo nhng truyn thng dn ch ca n. Mt tc phm vn ngh c tnh ng cao ng thi phi c tnh nhn dn su sc v tnh dn tc m . Tnh ng tr thnh tiu chun quan trng nht nh gi tc phm vn ho, ngh thut. Tm li, c th ni rng nn vn ho mi m chng ta xy dng l nn vn ho x hi ch ngha Vit Nam c tnh ng cao, tnh nhn dn su sc, tnh dn tc m , thm nhun ch ngha yu nc v ch ngha quc t v sn. Mc tiu cui cng ca nn vn ho ny l con ngi mi x hi ch ngha Vit Nam pht trin ton din hi ho. B- Nhng nhim v phi lm xy dng vn ho mi xy dng thnh cng nn vn ho mi, chng ta phi thc hin my nhim v ln sau y : 1. Phi sng to nhng gi tr mi, xy dng nhng chun mc mi ca vn ho tt c cc thnh t ca n (vn ho chnh tr, vn ho o c, khoa hc, gio dc, vn ho thm m, vn ho qun l v vn ho lao ng), trn c s tip thu v pht trin tinh hoa truyn thng vn ho dn tc, hp th c chn lc nhng thnh qu ca vn minh loi ngi, nhng thnh tu vn ho, khoa hc hin i. 2. Phi ci to tri thc c, o to i ng tr thc mi, i ng nhng ngi hot ng trong cc lnh vc khoa hc, gio dc, ngh thut, cc cn b hot ng trong cc thit ch vn ho. ng thi vi vic xy dng i ng cc nh hot ng vn ho chuyn nghip, phi c bin php thu ht ng o nhng ngi lao ng tham gia sng to, bo qun, ph bin cc gi tr ca vn ho, lm cho h tr thnh ch th

chn chnh ca vn ho, pht huy tnh tch cc ca h trong vic tham gia qun l Nh nc, qun l x hi ; cn pht huy sng kin khoa hc, ci tin k thut, hp l ho sn xut, nng cao tay ngh, nng cao trnh hc vn cho h thng qua cc lp b tc vn ho, cc trng ti chc ; hng h tham gia xy dng np sng vn minh, lm p mi trng lao ng v sinh hot, tham gia hot ng ngh thut khng chuyn, phong tro vn ho qun chng, v.v 3. Tng bc, theo st s pht trin kinh t, phi pht trin i sng vn ho trong nhn dn. Mun th phi xy dng c s vt cht cho vn ho, xy dng nhng thit ch vn ho phc v cho vic sng to, bo qun, ph bin cc gi tr vn ho. Mi thit ch vn ho phi gm ba yu t : t chc, b my v cn b ; c s vt cht v trang b thit b ; ni dung v cc mt hot ng. Trnh tnh trng th vin t sch hoc c sch m khng my ai n c, nh vn ho bin thnh nh vn kho. Cn khc phc quan nim vn ho ch cn tinh thn, khng cn my n c s vt cht. Phi xy dng nhng ch tiu v c s vt cht ca vn ho trong cc k hoch ca Nh nc v pht trin kinh t v vn ho. Cn thc hin nhng nhim v xy dng i sng vn ho theo 3 phng hng ca i hi ton quc ln th V ca ng vch ra mt cch c th nh sau : a) c bit ch trng xy dng i sng vn ho c s, bo m mi nh my, cng trng, nng trng, lm trng, mi n v lc lng v trang, cng an nhn dn, mi c quan, trng hc, bnh vin, ca hng, mi x, hp tc x, phng, p, u c i sng vn ho ; b) T chc tt hn na i sng vn ho thnh th, th x lm cho thnh th xng ng gi vai tr tiu biu cho nn vn ho mi ; c) Ht sc chm lo xy dng i sng vn ho nng thn, ch n vng cn c c, vng ng bo cc dn tc thiu s. Xy dng mt s cng trnh nh nh vn ho, rp chiu bng, th vin, sn vn ng, v.v huyn l v cc x trong huyn, to thnh mt mng li c chc nng xy dng, pht trin v truyn b nn vn ho mi nng thn. xy dng nhng cng trnh k trn, pht trin i sng vn ho, phi thc hin ch trng Nh nc v nhn dn cng lm. 4. Kt hp xy vi chng, ly xy lm chnh, trn c hai b phn ca thc x hi l h t tng v tm l x hi. Nh trn ni, h t tng Mc L-nin l nhn li, l linh h n ca vn ho x hi ch ngha. Chnh n quy nh ni dung x hi ch ngha v bn cht giai cp v sn ca vn ho ny. Nhim v v cng quan trng ca cch mng t tng v vn ho l gio dc ch ngha Mc L-nin, lm cho ch ngha Mc L-nin chim u th tuyt i trong i sng chnh tr v tinh thn ca ton dn. H t tng Mc L-nin mang tnh ch t khoa hc nht qun, hon ton da trn nhng quy lut khch quan ca hin thc, phn nh chn thc nhng quy lut . Tnh giai cp, tnh ng ca t tng ny bo m cho tnh khch quan, khoa h c ca n. H t tng Mc L-

nin hon ton xa l vi ch ngha gio iu v bnh my mc cng nhc, ng thi hon ton i lp vi ch ngha xt li v ch ngha c hi di mi mu sc. H t tng Mc L-nin phc v li ch ca nhn dn lao ng di s lnh o ca ng v ca giai cp cng nhn ang hnh ng c thc nhm ci to x hi c, xy dng x hi mi, do n l mt h t tng thc s nhn o ch ngha. S mnh c bn ca n l xy dng mt ch x hi tt p, to iu kin cho s pht trin ton din v hi ho ca mi thnh vin trong x hi. Mi iu i ngc li ch ca ngi lao ng, th ch vi bn cht chn chnh ca con ngi u l xa l, l tri ngc vi h t tng Mc L-nin. V bn cht, h t tng Mc L-nin l h t tng ca giai cp v sn ton th gii, v nguyn tc, n gt b mi biu hin ca ch ngha dn tc v ch ngha nc ln. N kt hp ng n tinh thn quc t v sn vi lng yu nc x hi ch ngha. H t tng Mc L-nin gip cho con ng i nm c quy lut pht trin khch quan ca x hi, do pht huy c tnh t gic, ch ng, tch cc ca nhn t ch quan (ng, Nh nc, nhn dn lao ng) trong qu trnh xy dng x hi mi. Mt khi thm nhp su rng vo qun chng lao ng, n tr thnh mt lc lng v i thc y s tin b ca x hi. ngha ca h t tng Mc L-nin vi t cch l c s t tng ca ton b nn vn ho x hi ch ngha v ca tng lnh vc thuc nn vn ho c th hin ngy cng y hn trong qu trnh xy dng ch ngha x hi. Tnh cht chin u, tnh cht tin cng l c im ni bt ca h t tng Mc L-nin. Tnh cht th hin ch n u tranh kin quyt vi nhng h t tng ca cc giai cp bc lt v vi nhng t tng phi v sn khc, ch n u tranh bn b, khng khoan nhng chng nhng tn tch ca nhng hnh vi v quan im c th hin thnh thi quen v n su vo tm l con ngi. Nc ta t sn xut nh tin thng ln ch ngha x hi b qua giai on pht trin t bn ch ngha. Do c im lch s ny, song song vi vic gio dc su rng h t tng Mc L-nin v ng li chnh sch ca ng, chng ta phi tin hnh trong x hi cuc u tranh chng t tng t sn v tn d ca t tng phong kin, ph phn t tng tiu t sn, qut sch nh hng ca t tng v vn ho ca ch ngha thc dn mi. Trong cn b, ng vin, phi kin quyt khc phc t tng tiu t sn, chng mi nh hng ca t tng t sn v nhng tn d t tng phong kin. Chng ta phi tip tc u tranh bo v s trong sng ca ch ngha Mc L-nin, kin quyt u tranh v ngn nga mi nh hng ca ch ngha c hi hu khuynh v t khuynh, ch ngha xt li, khc phc mi biu hin ca ch ngha gio iu v ch ngha kinh nghim.

Tuyn truyn gio dc h t tng Mc L-nin, u tranh chng nhng h t tng ca cc giai cp bc lt v nhng t tng phi v sn l mt ni dung v cng trng yu ca vic xy dng nn vn ho mi, con ngi mi. Khi nim vn ho rng hn khi nim h t tng. H t tng l c s ca mt nn vn ho. Phi gn vic gio dc h t tng Mc L-nin vi vic xy dng cc lnh vc khc ca vn ho, lm cho cc thnh t ca vn ho c c s vng chc l h t tng Mc L-nin. Cng tc t tng s c hiu qu cao nu s dng tt nhng phng tin ca vn ho, vn ngh, nhng phng tin thng tin v tuyn truyn i chng. Vic nng cao hc vn, nm c nhng tri thc c bn ca khoa hc t nhin v khoa hc x hi, nm c nhng nguyn l c bn ca trit hc Mc L-nin u gp phn pht trin th gii tinh thn ca con ngi, gp phn xy dng th gii quan Mc L-nin khoa hc cho ngi lao ng. Vn hc, ngh thut ng vai tr quan tr ng trong vic gio dc h t tng Mc L-nin. Bng nhng hnh tng sinh ng, n bin nhng t tng ng thnh ci p, bin t tng thnh nim tin su sc ca con ngi. ng thi vi vic gio dc h t tng Mc L-nin, lm cho n chim u th tuyt i trong i sng chnh tr v tinh thn ca nhn dn, chng ta phi hnh thnh mt tm l x hi (tc l thc thng thng) x hi ch ngha, xy dng nhng tnh cm mi, nhng tc phong, tp qun, phong tc, truyn thng mi. Phi khc phc nhng nhc im ca tm l ngi sn xut nh, ni di, lm u, tn mn, v t chc, v k lut, ni v lm thiu trch nhim, u tranh khc phc nhng tnh cm, tc phong, thi quen gia tr ng phong kin, coi thng ph n v thanh nin, khinh lao ng chn tay, li bing trong lao ng, suy ngh v hc tp ; u c cng thn, a v ; suy t, ghen ght ; bnh cc b, a phng, bn v ; li lm vic quan liu, xa thc t, xa qun chng ; bnh c on, chuyn quyn, coi thng tp th, n p t tng ; li suy ngh, lm vic bt chp hiu qu kinh t, ; u tranh chng nhng tnh cm, thi quen do ch ngha thc dn mi li nh tm l sng gp, n chi sa o, ni di lm gi, u c tch tr, bun lu, ch k hi ngi ; cng phi u tranh khc phc t nn m tn d oan. Chng ta cng phi tin hnh xy dng trong nhn dn ta li sng mi x hi ch ngha, thch hp vi c im v truyn thng tt p ca dn tc ta, mt li sng da trn tinh thn lm ch tp th, thm nhun tinh thn cch mng v khoa hc, da trn tnh on kt, thng yu gia nhng ngi lao ng, mt li sng sing nng v trung thc, trt t v k lut, gin d v lnh mnh, khn trng v hot bt, tin tng v lc quan, t gia nh n lng xm, ph phng trong mi a phng v trong c nc. 5. Vic xy dng nn vn ho mi phi gn lin vi cuc u tranh chng li nhng tn d t tng v vn ho ca cc ch c, chng li

nh hng tai hi ca vn ho thc dn mi, chng li cc m mu, th on xo quyt ca ch trn mt trn t tng v vn ho. Ring min Nam, ch ngha thc dn c v mi cng vi ba mi nm chin tranh li nhng hu qu nng n trn lnh vc vn ho v t tng. Bng nhiu th on thm c, bn M - ngu c to ra mt th vn ho n dch, lai cng, cc k phn ng, x y mt s kh ng thanh nin thnh th chy theo li sng gp, v k, sa o v n bm, y th tnh. m mu thm c ca quc M v b l tay sai l nhm xo b mi gi tr vn ho truyn thng ca nhn dn Vit Nam, lm suy i nhng th h tr, lm cho h sng khng cn nhn phm, khng c trch nhim vi T quc ; lm cho ngi dn an phn sng trong x hi c c, v lun, ngn chn qun chng n vi cch mng. quc M v tay sai cn trit khai thc v gi li nhng di hi ca vn ho thc dn c ca Php, nhng tn d ca x hi phong kin, li dng chng thi hnh chnh sch ngu dn. quc M thi hnh chnh sch vn ho n d ch trong thi k chin tranh xm lc nn nhng th on c em ra thc hin trc ht l nhm phc v cho cuc chin tranh . Ngay trong my chc nm c chin tranh, nhn dn ta min Nam kin quyt u tranh chng vn ho thc dn mi, bo v v pht huy nhng truyn thng tt p ca dn tc. Sau ngy gii phng, chnh quyn cch mng lm c nhiu vic nhm xo b th vn ho c hi v lm cho vn ho cch m ng thm nhp i sng x hi. Tuy vy, cn tip tc u tranh khn trng v kin tr xo b tn d vn ho thc dn mi. Bo co chnh tr ca Ban chp hnh trung ng ti i hi i biu ton quc ln th V ca ng nu r : Cuc u tranh gia hai con ng : gia ci mi v ci c, tin tin vi lc hu, tin b vi phn ng trn lnh vc vn ho, t tng, li sng, ang din ra hng ngy, rt phc tp, m chng ta khng th no xem nh. Trc mt, chng ta phi u tranh kin quyt v c hiu qu chng cc hin tng tiu cc trong i sng vn ho v x hi. Phi c nhng bin php ng b, v nhiu mt : kinh t, hnh chnh, t chc, t tng, vn ho. ng thi phi thy rng cuc u tranh nhm xy dng con ngi mi v nn vn ho mi l mt cuc u tranh lu di, phc tp v y kh khn. N khng th tch ri cuc u tranh kin quyt, lin tc v su sc nhm qut sch nhng tn d t tng v vn ho lc hu, phn ng, sn phm ca x hi c x hi phong kin tng tn ti hng nghn nm, c bit l ch thc dn c v mi min Nam my chc nm gn y ; khng th tch ri cuc u tranh mnh m, bn b v trit chng chin tranh tm l ; ty tr v thng xuyn ngn nga mi nh hng ca cc loi vn ho phn ng, i tru do bn quc, bn bnh trng, b quyn Trung Quc v b l tay sai ln lt a t ngoi vo. My nm qua, chng ta nhn thc cha y v c phn bung lng cc mt u tranh . Trch nhim nng n ca cch mng

t tng v vn ho l tip tc ci to v xy dng con ngi, cao ngi tt, vic tt, ph phn ci xu v khng lnh mnh, to iu kin thc y ton b cng cuc xy dng ch ngha x hi v bo v T quc x hi ch ngha (Bo Nhn dn, ngy 28-3-1982). 6. Xy dng con ngi mi Nh trn ni, mc tiu cui cng ca cch mng t tng v vn ho l xy dng con ngi mi pht trin hi ho v ton din ca ch ngha x hi, ch ngha cng sn. i hi ng cng sn Vit Nam ln th IV nu ln nhng c im c bn ca con ngi mi x hi ch ngha VitNam trong nhng c trng ni bt l : lm ch tp th, lao ng, yu nc x hi ch ngha v tinh thn quc t v sn. i hi cng phn tch nhng con ng v bin php hnh thnh con ngi mi. Vn con ngi mi v vic xy dng con ngi mi rt rng ln v phc tp, cn c nghin cu ring. y chng ti ch phn tch vai tr ca cch mng t tng v vn ho, nht l vai tr ca cng tc vn ho, vn ngh i vi vic xy dng con ngi mi. Bo co chnh tr ti i hi ln th IV ca ng vit : Con ngi l sn phm ca cc quan h x hi. Phi bng kt qu tng hp ca c ba cuc cch mng, phi thng qua hot ng thc tin, thng qua lao ng v u tranh th nhng thnh vin trong x hi mi ci to c mnh v dn dn tr thnh con ngi mi, Phi c nhiu bin php v cc mt : t tng v t chc, gio dc v hnh chnh, chnh tr v vn ho, php ch v kinh t, Trong cc bin php y, tin hnh cch mng t tng v vn ho, p dng ph bin phng php t ph bnh v ph bnh l bi n php c tm quan trng c bit (ng cng sn VitNam. Bo co chnh tr ca Ban chp hnh trung ng ng ti i hi i biu ton quc ln th IV. Nh xut bn S tht, H Ni, 1977, tr. 65 66). Cch mng t tng v vn ho ng vai tr quyt nh trc tip trong vic lm bin i th gii tinh thn ca con ngi, lm bin i i sng t tng v vn ho ca ton x hi, gip con ngi mi pht trin ton din. Cch mng t tng v vn ho xy d ng h t tng Mc L-nin, th gii quan khoa hc cho con ngi mi, thc hin nhim v xy dng h thng gio dc x hi ch ngha, ci cch gio dc, pht trin khoa hc. N em li cho con ngi nhng tri thc v t nhin v x hi ; n ng vai tr quan tr ng trong vic xy dng o c mi, hnh thnh nn vn ho thm m mi (bao gm c vn ho, ngh thut) ; n gio dc cho con ngi mi nhng quan im m hc Mc L-nin, l tng thm m cng sn ch ngha, th hiu thm m tt, lnh mnh v pht trin nhng tnh cm trong sng, p , cao thng. Vn ho thm m cng gp phn to ln vo vic pht trin phong ph nhn cch, bi dng v pht huy s trng v nng khiu c nhn, pht huy tinh thn sng to ca con ngi mi. Cch mng t tng v vn ho cng c nhim v xy dng li sng x hi ch ngha, xy dng phong tc tp qun mi, xy dng vn ho hnh vi x hi ch ngha, quy nh

nhng chun mc ng x ph hp vi nhng yu cu ca x hi x hi ch ngha. N gp phn lm cho con ngi mi c t tng ng v tnh cm p, c tri thc v nng lc lm ch x hi, lm ch thin nhin, lm ch bn thn. Tm li, cch mng t tng v vn ho gp phn rt ln vo s pht trin ton din ca con ngi mi, gip con ngi pht trin c v cc mt : tr, c, th, m, lao ng ; pht trin c v tinh thn ln th cht, tr tu ln tnh cm.

You might also like