--- ---

QUN TR NHN S TRONG DOANH NGHIP

Mc Lc
Mc Lc..................................................................................................2 I. KHI NIM V TM QUAN TRNG CA QUN TR NHN S. .............4 1. Khi nim: .....................................................................................4 TOP.........................................................................................................4 2. Tm quan trng ca vn qun tr nhn s. .................................6 TOP.........................................................................................................6 II. MC TIU V CHC NNG CA QUN TR NHN S TRONG DOANH NGHIP. .................................................................................................7 1. Mc tiu ca qun tr nhn s. .........................................................7 TOP.........................................................................................................7 1.1 Mc tiu x hi. .............................................................................7 1.2 Mc tiu thuc v t chc. ............................................................7 1.3 Mc tiu chc nng v nhim v. ..................................................7 1.4 Mc tiu c nhn. ..........................................................................8 2. Cc chc nng ca b phn / phng nhn s. ..................................9 TOP.........................................................................................................9 III. KHI NIM NGHA V TC DNG CA PHN TCH CNG VIC .10 1. Khi nim: .......................................................................................10 TOP.......................................................................................................10 2. ngha: ...........................................................................................10 TOP.......................................................................................................10 4. Thng tin cn thu thp, ni dung, cc bc phn tch cng vic . . .11 TOP.......................................................................................................11 4.1 Nhng thng tin cn thu thp trong phn tch cng vic ..............11 5. Cc phng php thu thp thng tin phn tch cng vic ..............13 2. Ni dung phn cng v hip tc lao ng. .......................20 TOP.......................................................................................................20 2. 2 Hip tc lao ng. .....................................................................21 2. 2.1 Khi nim ................................................................................21 2.1 Hun luyn ti ni lm vic. ........................................................25 2.2 Hun luyn ngoi ni lm vic. ...................................................25 VII. NH GI NNG LC THC HIN CNG VIC CA NHN VIN. .. .25 1. nh ngha v mc ch ca vic nh gi. ....................................25 TOP.......................................................................................................25 1.1 nh ngha. ...................................................................................25 4.5 Phng php qun tr theo mc tiu (Management by ObjectivesBMO). ...................................................................................................30 4.6 Phng php theo tiu chun cng vic. ....................................31 5. Mt s vn cn quan tm khi nh gi. .....................................31 TOP.......................................................................................................31 VIII. TR CNG LAO NG ...............................................................32

1. Khi nim ........................................................................................32 TOP.......................................................................................................32

QUN TR NHN S TRONG DOANH NGHIP

Qua chng ny, ngi c s hiu c nhng vn c bn ca qun tr nhn s trong doanh nghip, c th nh sau:

- Hiu qun tr ngun nhn s, chc nng vai tr ca b phn nhn s trong doanh nghip. - Cc phng php tuyn chn nhn s, b tr v s dng nhn vin trong doanh nghip . - S cn thit o to, hun luyn v pht trin ngh nghip ca nhn vin. Gii thch nhng t chc c th pht trin nhng k nng ca nhn vin - Xc nh mc tiu v tin trnh, cc phng php nh gi nhn vin, nhng vn cn quan tm khi thc hin nh gi nhn vin Tr cng lao ng, cc hnh thc tr cng lao ng

I. KHI NIM V TM QUAN TRNG CA QUN TR NHN S. 1. Khi nim:

TOP

Ngy nay ngi ta bt u ni nhiu v qun tr nhn s. Khi ngi ta ni n mt doanh nghip, mt gim c lm n thua l, khng phi do thiu vn, thiu trang thit b, thiu mt bng, v.v... m ngi ta ch ngay n ngi khng nng lc iu hnh cng vic v thiu s trang b v kin thc qun tr nhn s hoc thiu kinh nghim trong chin lc con ngi. S phn tch v nhng thnh cng ca nn kinh t Nht Bn qua nhiu nm cho thy rng, s d a li s thn k kinh t Nht Bn, nguyn nhn th c nhiu nhng ni bt nht l chin lc con ngi v chnh sch nhn s ca h. Nhng qun tr nhn s l g? Hiu th no v qun tr nhn s ? Mt v gim c tng ni: Hc vn kinh doanh c bn ca ti khng ngoi iu: l v con ngi, tin bc v cng vic xem ra mi thy rng ngy nay mun lm c vic v i hay thnh t trong kinh doanh th cn phi bit s dng nhn ti, phi bit khai thc ngun nhn lc v phi hp s hot ng ca con ngi trong hot ng sn xut kinh doanh. Yu t hn ch trong hu ht mi trng hp lm n km hiu qu chnh l s thiu thn v cht lng v sc mnh ca nh qun tr, khng bit cch khai thc ngun nhn s v s lng ph khng th tng tng c v cc ngun nhn lc v vt lc. V th, c th ni qun tr nhn s l mt cng vic ht sc kh khn v phc tp, bi v n ng chm n nhng con ngi c th vi nhng hon cnh v nguyn vng, s thch, cm xc v vn ha ring bit. Gio s ngi M Dinock cho rng: "Qun tr nhn s bao gm ton b nhng bin php v th tc p dng cho nhn vin ca mt t chc v gii quyt tt c nhng trng hp xy ra c lin quan n mt loi cng vic no ; cn Gio s Felix Migro th cho rng: Qun tr nhn s l ngh thut chn la nhng

nhn vin mi v s dng nhng nhn vin c sao cho nng sut v cht lng cng vic ca mi ngi u t ti mc ti a c th c. Chc nng qun tr ngun nhn s lin quan n cc cng vic hoch nh nhn s, tuyn m, chn la, hng dn, o to, hun luyn v pht trin ngh nghip ca nhn vin. Nhn s phi gn lin vi t chc, vi vic sp xp con ngi vo nhng v tr nht nh trong b my t chc m bo kh nng qun tr, iu hnh c doanh nghip c hin ti ln tng lai. Qun tr nhn s phi c xem xt theo quan im h thng. Vic xc nh ngun nhn s, vn tuyn chn, sp xp bt, o to v pht trin, nh gi nhn vin v.v... cn phi c t trn c s khoa hc, trong mi lin h tng quan vi nhiu vn v chc nng khc ca qun tr. Chng c xem xt xut pht t cc chin lc, k hoch kinh doanh, t cc chnh sch nhn s, k hoch v cc iu kin ca mi trng, mi quan h ny c biu hin qua s 5.1 di y:

S 5.1: Phng php tip cn h thng trong qun tr ngun nhn s. Qun tr nhn s l mt trong nhng chc nng c bn ca qu trnh qun tr, bi con ngi bao gi cng l yu t quan trng nht ca mt doanh nghip. Do , vic la

chn, sp xp con ngi c nng lc, phm cht ph hp vi cc v tr trong b my t chc l nhim v hng u ca nh qun tr. iu ng lu , mi quan tm c bn ca tt c cc nh qun tr l thc hin 2 nguyn tc mi lin h cng vic v con ngi - cng vic phi ph hp. - Mi quan h cng vic: nn tng ca qun tr c hiu qu ngun nhn lc yu cu rng tt c cc quyt nh nhn s phi c da trn c s yu cu nhim v: l tiu chun s dng trong thu mn, nh gi, thng thng nhn vin phi rng buc cht ch vi thc hin cng vic. - Ct li ca mi quan h cng vic l con ngi -cng vic phi ph hp: l qu trnh b tr nhn vin ph hp, p ng vi yu cu cng vic. Nhng nh qun tr nhn s gii l ngi pht hin ra nhng k nng ca nhn vin, hiu bit v tnh kh ca nhn vin b tr ph hp vi yu cu tiu chun cng vic. Mt khi con ngi c sp xp, b tr tng xng vi cng vic s gip cho doanh nghip thc hin vi hiu qu cao v t c s tha mn ca nhn vin, duy tr c nhng nhn vin c hiu qu mc cao v h thp s vng mt.

2. Tm quan trng ca vn qun tr nhn s.

TOP

Qun tr nhn s gi vai tr c bit quan trng v ngy cng c cc nh qun tr quan tm nghin cu v phn tch, xem y l mt chc nng ct li (Essential management function) v quan trng nht ca tin trnh qun tr. Vic nghin cu qun tr l ht sc cn thit: - Nn kinh t nc ta hin nay l nn kinh t th trng c s iu tit ca nh nc, do c trng ni bt l tnh cnh tranh. Cc t chc ni chung v doanh nghip ni ring buc phi ci thin t chc, trong yu t con ngi l quyt nh. Vic tm ng ngi ph hp giao ng vic, hay ng cng v ang l vn ng quan tm i vi mi hnh thc t chc hin nay. - S tin b ca khoa hc k thut hin i cng vi s pht trin ca nn kinh t m buc cc nh qun tr phi bit thch ng, do vic tuyn chn, sp xp, o to, iu ng nhn s trong b my t chc nhm t hiu qu tt nht ang c mi gii quan tm. - Nghin cu qun tr nhn s gip cho cc nh qun tr hc c cch giao dch vi ngi khc, bit cch t cu hi, bit lng nghe, bit tm ra ngn ng chung vi nhn vin, bit cch nhy cm vi nhn vin, bit cch nh gi nhn vin mt cch tt nht, bit cch li ko nhn vin say m vi cng vic v trnh c cc sai lm trong vic

tuyn chn v s dng lao ng, nng cao cht lng cng vic, nng cao hiu qu t chc. Gio s tin s Letter C.Thurow - nh kinh t v nh qun tr hc thuc vin cng ngh k thut Matsachuset (MIT) cho rng: iu quyt nh cho s tn ti v pht trin ca cng ty l nhng con ngi c hc vn cao, c o to tt, c o c, c vn ha v bit cch lm vic c hiu qu.... Gii thng Nobel v kinh t nm 1992 c trao cho Gio s tin s Gary Backer do nhng thnh tch ca ng th hin nhng cng trnh khoa hc mang tnh l thuyt v vn con ngi (the Human Capital). ng cho rng nu u t chi tin lu di mt c nhn, hay mt nhm th c th nng cao c nng lc hot ng ca i tng v ng ngh: Cc cng ty nn tnh ton, phn chia hp l cho chm sc sc khe, hun luyn, nng cao trnh ngi lao ng t nng sut cao nht. Chi ph cho gio dc, o to, chm lo sc khe nhn vin phi c xem nh mt hnh thc u t....

II. MC TIU V CHC NNG CA QUN TR NHN S TRONG DOANH NGHIP. 1. Mc tiu ca qun tr nhn s.

TOP

Mc tiu ca qun tr nhn s l nhm cung cp cho doanh nghip mt lc lng lao ng c hiu qa (effective). t c mc tiu ny, cc nh qun tr phi bit cch tuyn dng, pht trin, nh gi, v duy tr nhn vin ca mnh. c c ngun nhn s p ng cho chin lc pht trin, qun tr nhn s phi nhm vo thc hin bn mc tiu c bn sau y:

1.1 Mc tiu x hi.

Doanh nghip phi p ng nhu cu v thch ca x hi, doanh nghip hot ng v li ch ca x hi ch khng phi ch ca ring mnh.

1.2 Mc tiu thuc v t chc.

Qun tr nhn s l tm cch thch hp cc b phn cng nh ton b doanh nghip c c nhng ngi lm vic c hiu qu. Qun tr nhn s t n khng phi l cu cnh; n ch l mt phng tin gip doanh nghip t c cc mc tiu.

1.3 Mc tiu chc nng v nhim v.

Mi b phn phng ban u c chc nng nhim v ring, v th mi b phn phng ban phi ng gp phc v cho mc tiu chung ca doanh nghip.

1.4 Mc tiu c nhn.

Nh qun tr phi gip nhn vin mnh t c cc mc tiu c nhn ca h. Nh qun tr phi nhn thc rng nu lng qun mc tiu c nhn ca nhn vin, nng sut lao ng s gim, v nhn vin c th s ri b doanh nghip . t c cc mc tiu trn, cn phi c cc hot ng qun tr nhn s c th. Bng 5.1 di y cho ta thy cc hot ng c th. Bng 5.1. Mc tiu v cc hot ng h tr qun tr nhn s CC MC TIU QTNS 1. Mc tiu x hi CC HOT NG H TR a. Tun theo php lut b. Cc dch v theo yu cu 2. Mc tiu thuc v t chc c. Mi tng quan gia cng on v cp qun tr a. Hoch nh TNNS b. Tuyn m c. Tuyn chn d. o to v pht trin e. nh gi f. Sp xp 3. Mc tiu chc nng nhim v g. Cc hot ng kim tra a. nh gi b. Sp xp 4. Mc tiu c nhn c. Cc hot ng kim tra a. o to v pht trin b. nh gi c. Sp xp d. Lng bng e. Cc hot ng kim tra

2. Cc chc nng ca b phn / phng nhn s.

TOP

Chc nng ca b phn nhn s c biu hin qua s 5.2 s cho chng ta mt ci nhn tng qut. Cc chc nng nhim v nu di y l cc chc nng ch yu ca b phn / phng nhn vin ph bin trn th gii. Mt s c quan t chc thm chc nng nghin cu ti nguyn nhn s vo s ny. Chc nng nhim v ch yu ca b phn nhn s bao gm tm chc nng nu di y v c tnh bao qut trong ton doanh nghip - ngha l gim c nhn s (Human Resource Manager) c chc nng nhim v nghin cu, hoch nh ti nguyn nhn s, tuyn dng, o to v pht trin, qun tr lng bng, tng quan lao ng, dch v v qu phc li, y t v an ton lao ng trong ton doanh nghip.

Gim c nhn s (Human Resource Manger) hay trng b phn nhn s (head of human Resource department) cng ging nh cc gim c hay trng cc b phn khc, ngoi vic lm y chc nng nhim v hoch nh - t chc - iu hnh - v kim sot trong phm vi tuyn quyn hn ca mnh, cn phi lm trn nhim v chc nng chuyn mn ca mnh l phc v cc b phn khc mt cch c hiu qu lin quan n tm lnh vc nu trn, v c biu hin qua s (5.3).

III. KHI NIM NGHA V TC DNG CA PHN TCH CNG VIC 1. Khi nim:

TOP

Phn tch cng vic l qu trnh nghin cu ni dung cng vic nhm xc nh iu kin tin hnh, cc nhim v, trch nhim, quyn hn khi thc hin cng vic v cc phm cht, k nng nhn vin cn thit phi c thc hin cng vic. Phn tch cng vic l mt qu trnh xc nh v ghi chp li cc thng tin lin quan n bn cht ca tng cng vic c th y l qu trnh xc nh trch nhim, nhim v lin quan n cng vic v cc k nng kin thc cn c thc hin tt cng vic. y cng l qu trnh xc nh s khc bit ca mt cng vic ny vi cng vic khc Vic chun b m t chc trch, nhim v, trch nhim cng vic, yu cu v trnh k nng cng vic v cc nh mc hon thnh cng vic s da trn cc d liu thu thp c trong qu trnh phn tch cng vic.

2. ngha:

TOP

Phn tch cng vic cung cp cc thng tin v nhng yu cu, c im ca cng vic, nh cc hnh ng no cn c tin hnh thc hin, thc hin nh th no v ti sao; cc loi my my mc trang b, dng c no cn thit khi thc hin cng vic, cc mi quan h vi cp trn v vi ng nghip trong thc hin cng vic. Khng bit phn tch cng vic, nh qun tr s khng th to ra s phi hp ng b gia cc b phn c cu trong doanh nghip, khng th nh gi chnh xc yu cu ca cc cng vic, do khng th tuyn dng ng nhn vin cho cng vic, khng th nh gi ng nng lc thc hin cng vic ca nhn vin v do , khng th tr lng, kch thch h kp thi, chnh xc. c bit, phn tch cng vic l cng c rt hu hiu gip cc t chc, doanh nghip mi thnh lp hoc ang cn c s ci t hoc thay i v c cu t chc, tinh gin bin ch nhm nng cao hiu qu sn xut kinh doanh. 3. Tc dng ca phn tch cng vic TOP

- Bo m thnh cng hn trong vic sp xp, thuyn chuyn v thng thng cho nhn vin. - Loi b nhng bt bnh ng v mc lng qua vic xc nh r nhim v v trch nhim ca cng vic. - To kch thch lao ng nhiu hn qua vic sp xp cc mc thng thng.

- Tit kim thi gian v sc lc qua vic tiu chun ha cng vic v t gip nh qun tr c c s lm k hoch v phn chia thi biu cng tc. - Gim bt s ngi cn phi thay th do thiu hiu bit v cng vic hoc trnh ca h. - To c s cp qun tr v nhn vin hiu nhau nhiu hn.

4. Thng tin cn thu thp, ni dung, cc bc phn tch TOP cng vic
Trong doanh nghip cn phi thc hin phn tch cng vic khi: - Doanh nghip mi c thnh lp v chng trnh phn tch c thc hin u tin - C thm mt s cng vic mi - Cng vic thay i do tc ng ca khoa hc k thut

4.1 Nhng thng tin cn thu thp trong phn tch cng vic
4.1.1 Thng tin v cc yu t ca iu kin lm vic nh iu kin t chc hot ng ca doanh nghip, ch lng bng, khen thng, tm quan trng ca cng vic trong doanh nghip, cc yu t ca iu kin v sinh lao ng, s c gng v th lc, nhng ri ro kh trnh, s tiu hao nng lng trong qu trnh lm vic..... 4.1.2 Thng tin v cc hot ng thc t ca nhn vin tin hnh ti ni lm vic nh cc phng php lm vic, cc mi quan h trong thc hin cng vic, cch thc lm vic vi khch hng, cch thc phi hp hot ng vi cc nhn vin khc, cch thc thu thp x l cc loi s liu v cch thc lm vic vi cc loi my mc, trang b k thut. 4.1.3 Thng tin v nhng phm cht m nhn vin thc hin cng vic cn c nh trnh hc vn, kin thc, kinh nghim, k nng thc hin cng vic, tui i, ngoi hnh, s thch, sc khe, quan im, tham vng, cc c im c nhn cn c khi thc hin cng vic..... 4.1.4 Thng tin v cc loi my mc, thit b k thut ti ni lm vic nh s lng, chng loi, quy trnh k thut v cc tnh nng tc dng ca cc trang b k thut, cch thc s dng, bo qun ti ni lm vic. 4.1.5 Thng tin v cc tiu chun mu trong thc hin cng vic i vi nhn vin, bao gm c cc quy nh v tiu chun hnh vi v tiu chun kt qu thc hin cng vic 4.2 Ni dung, trnh t thc hin phn tch cng vic

- Chnh sch ca cng ty - Phiu cu hi - Phng vn - Quan st - Vit nhp bn m t cng vic, yu cu, trnh , nh mc cng vic. - Trnh cp qun l cho kin - Tho lun nhm - Hon thin cui cng Ni dung, trnh t thc hin phn tch cng vic thng khng ging nhau trong cc doanh nghip, qu trnh thc hin phn tch cng vic bao gm cc bc sau y: Bc 1: Xc nh chnh sch ca cng ty, mc ch ca phn tch cng vic, t xc nh cc hnh thc thu thp thng tin phn tch cng vic hp l nht. Chnh sch ca cng ty Nguyn tc, chnh sch v cc u tin ngun nhn lc c xc nh r rng v cp nht c th gip doanh nghip trong vic thit lp cc th tc, cc nh mc cng vic, thit lp cng vic v c bit l trong vic xc nh chc trch nhim v v yu cu v trnh v k nng ca cng vic Cc chnh sch v cc u tin ngun nhn lc ch cho doanh nghip thy nhng iu doanh nghip ang quan tm c th chp nhn hay khng. N m bo rng kt qu thc hin cng vic ca nhn vin t nh mc tiu chun ti thiu. N cng gip doanh nghip tr nn nht qun trong vic ra quyt nh. Doanh nghip c th khng thng xuyn c thi gian gii quyt tt c cc vn v cc cu hi mt cch trc tip. Cc chnh sch vit ra l cng c truyn thng tt, v l c s cho cc hot ng hng ngy ca doanh nghip. Cc chnh sch, quy nh v cc u tin ngun nhn lc ca doanh nghip s l nhng la bn nh hng cho doanh nghip. Nu doanh nghip khng c chng, doanh nghip c th lc ng hay phi i theo ng di hn Bc 2: Thng qua bn cu hi thu thp cc thng tin c bn Bc 3: p dng cc phng php khc nhau thu thp thng tin phn tch cng vic. Ty theo yu cu v mc chnh xc v chi tit ca thng tin cn thu thp,

ty theo loi hnh cng vic v kh nng v ti chnh ca doanh nghip c th s dng mt hoc kt hp cc phng php thu thp thng tin phn tch cng vic sau y: phng vn, bn cu hi v quan st Bc 4: Vit nhp bn m t cng vic, kim tra li v chnh xc v y thng tin qua chnh cc nhn vin thc hin cng vic hoc cc v lnh o, c trch nhim gim st thc hin cng vic . Bc 5: Hon thin cui cng

5. Cc phng php thu thp thng tin phn tch cng vic
5.1 Phng vn Phng vn thu thp thng tin phn tch cng vic c th thc hin trc tip vi tng c nhn, vi nhm nhn vin thc hin cng mt cng vic hoc vi cn b ph trch nhn vin thc hin cng vic . 5.1.1 u im: Phng php ny c s dng rt hu hiu khi mc ch ca phn tch cng vic l xy dng tiu chun mu nh gi nng lc thc hin cng vic ca nhn vin, xc nh nhu cu o to v xc nh gi tr ca cng vic. Phng vn cho php pht hin ra nhiu thng tin v cc hot ng v cc mi quan h quan trng trong phn tch cng vic m cc phng php khc khng th tm ra. ng thi phng vn cng cho ta c hi gii thch cc yu cu v chc nng ca cng vic. 5.1.2 Nhc im: ch yu ca phng vn phn tch cng vic l ngi b phng vn c th cung cp cc thng tin sai lch hoc khng mun tr li y cc cu hi ca ngi phng vn. Nhn vin thng cm thy rng vic phn tch cc cng vic c s dng nh mn m u thay i c cu t chc, tinh gin bin ch, nng cao nh mc, v.v... do h thng c xu hng mun cao trch nhim v nhng kh khn trong cng vic ca mnh; ngc li, gim thp mc v tm quan trng trong cng vic ca ngi khc. Thm vo , phng vn i hi cn b thu thp thng tin phi tn nhiu thi gian lm vic vi tng nhn vin. nng cao cht lng ca phng vn phn tch cng vic, nn ch : Nghin cu cng vic trc khi thc hin phng vn sao cho c th a ra ng cc cu hi cn thit. Chn ngi thc hin cng vic gii nht v chn ngi c kh nng m t quyn hn, trch nhim, cch thc thc hin cng vic gii nht. Nhanh chng thit lp mi quan h tt i vi ngi b phng vn v gii thch cho h r rng v mc ch ca phng vn.

t nhng cu hi r rng v gi sao cho ngi b phng vn d tr li

C cu ca cc thng tin cn thu thp phi hp l sao cho khi phng vn khng b b st nhng thng tin quan trng. Kim tra li tnh chnh xc ca cc thng tin vi ngi b phng vn.

5.2 Bn cu hi Bn cu hi c nh gi l phng php hu hiu nht thu thp thng tin phn tch cng vic. Bn cu hi lit k nhng cu hi chun b k lng t trc v phn pht cho nhn vin in vo cc cu tr li. Tng kt cc cu tr li ca nhn vin, cn b phn tch s c c nhng thng tin c bn, c trng v cc cng vic thc hin trong doanh nghip. Khi cm thy thng tin thu thp qua bn cu hi khng c y , cn b phn tch nn tho lun li vi cc nhn vin thc hin cng vic. Nhn chung, bn cu hi cung cp cc thng tin nhanh hn v d thc hin hn so vi hnh thc phng vn. nng cao cht lng thng tin thu thp qua bn cu hi, cn lu cc vn sau: 5.2.1 Cu trc ca cc cu hi. Ngoi cc cu hi v cc chc nng, nhim v chnh, trong bn cu hi cn thit k phi c nhng cu hi v cc nhim v ph nhn vin phi thc hin thm ti ni lm vic. Tuy nhin cc cu hi cn xoay quanh trng tm cc vn phi nghin cu v bn cu hi nn ngn gn. Thng thng, khng ai thch phi tr li mt bn cu hi di. Mt bn cu hi cng di th ngi tr li cng t ch n ni dung ca cc cu hi. 5.2.2 Cch thc t cu hi Cc cu hi cn thit k sao cho tht n gin, d hiu, d tr li v c th tr li ngn gn. nhng ni no c th, nn thit k cc cu hi ng m, v d, " Theo anh (ch), cng lm vic c cao qu khng?" hoc cc cu hi chn la phng n tr li. V d vi cu hi " Theo anh (ch), mt nhn vin cn ti thiu bao nhiu thi gian c th lm quen vi cng vic v thc hin cng vic c tt?", c th s c cc cu tr li sau y i vi cng nhn vin trn dy chuyn lp rp in t: - di 1 thng - 1 nm 5.2.3 Ni thc hin Nn cho nhn vin thc hin bn cu hi ti ni lm vic. Nhng bn cu hi thc hin nh thng c tr li km trung thc v t chnh xc. Phn tch cng vic c ngha quan trng i vi hot ng ca doanh nghip; do , vic tr li bn cu hi nn c thc hin trong gi lm vic sao cho nhn vin khng cm thy kh chu v phi mt thm thi gian c nhn ca h. - 3 thng - 3 nm hoc hn na; - 6 thng

5.3 Quan st ti ni lm vic Quan st ti ni lm vic cho php cc nh phn tch ch ra y v chi tit thi gian, mc thng xuyn, tnh phc tp ca cc nhim v, trch nhim khi thc hin cc cng vic khc nhau, cc thng tin v iu kin lm vic, cc my mc, dng c, nguyn vt liu s dng trong qu trnh lm vic v hiu qu thc hin cng vic. Phng php quan st c s dng hu hiu i vi nhng cng vic c th o lng, d quan st, thy nhng cng vic khng mang tnh cht tnh hung nh cng vic ca ngi y t trc hoc khng phi tnh ton sut ngy nh cng vic ca cc nhn vin phng k ton. Tuy nhin, phng php quan st c th cung cp thng tin thiu chnh xc do hi chng Hawthone ( khi bit mnh c quan st, nhn vin c th lm vic vi phng php, tc , cch thc, kt qu khc vi khi thc hin cng vic trong nhng lc bnh thng), iu ny phn nh r rt nht khi cn b phn tch va quan st, va phng vn nhn vin thc hin cng vic. nng cao cht lng thu thp thng tin, nn p dng: - Quan st kt hp vi cc phng tin k thut nh quay phim, video, n chiu hoc ng h bm giy nhm ghi li cc hao ph thi gian trong thc hin cng vic. - Quan st theo chu k ca cng vic hon thnh. (lu chu k ca cng vic l thi gian cn thit hon thnh trn vn mt cng vic). - Ni chuyn trc tip vi cc nhn vin thc hin cng vic tm hiu nhng iu cha r hoc b sung nhng iu b st trong qu trnh quan st. 5.4 Ghi chp li trong nht k Trong mt s trng hp, nh phn tch thu thp thng tin bng cch yu cu cng nhn ghi li, m t li cc hot ng hng ngy trong mt cun s. Nh phng php ny m cng nhn vin phng i tm quan trng ca cng vic trong cc phng php trc khng cn l vn khng gii quyt c. 5.5 Bng danh sch kim tra y l danh sch cc mc lin quan ti cng vic. Thng l c nhn ngi m nhn cng vic hoc cp qun tr trc tip ca ng s c yu cu kim tra xem mi mc c p dng cho cng vic ang cn kim tra khng. Danh sch kim tra rt hu dng bi v cc c nhn d tr li. 5.6 Phi hp cc phng php Thng thng th cc nh phn tch khng dng mt phng php n thun na. H thng phi hp cc phng php khc nhau. Chng hn nh mun phn tch cng vic ca nhn vin hnh chnh vn phng, h c th s dng bng cu hi, phi hp vi

phng vn v quan st thm. Khi nghin cu cc cng vic sn xut, h dng phng php phng vn phi hp vi phng php quan st. IV. KHAI THC CC NGUN KH NNG LAO NG 1. Phn tch hin trng ngun lao ng trong doanh nghip TOP

Vic phn tch ngun lao ng ni ti ca doanh nghip s gip nh qun tr kinh doanh pht hin c im mnh, im yu ca mnh trn c s ra cc gii php hu hiu cho qu trnh qun tr nhn s. Cc bc thc hin qu trnh phn tch ngun lao ng ni ti bao gm: Bc 1: Thu thp thng tin, bao gm cc thng tin sau: - Phn tch c cu b my t chc qun l trong doanh nghip: loi hnh t chc, phn cng chc nng quyn hn gia cc b phn c cu trong doanh nghip, mi quan h gia cc b phn nhm pht hin ra nhng bt hp l ca c cu lao ng trong mt t chc. - Phn tch kh nng lm vic ca nhn vin cn c vo h s nhn vin. Loi thng tin ny s gip nh qun tr bit r c cu lao ng v la tui, gii tnh, trnh hc vn, ngh nghip, k nng, s thch v ngh nghip, s thch mun c o to pht trin ca ngi lao ng. - Dng bn cu hi, phng vn nh gi nhn vin v cc vn khc c lin quan nh s tha mn i vi cng vic, mi trng vn ha ca t chc... Bc 2: nh gi hiu qu hot ng ca nhn vin thng qua cc ch tiu: nng sut lao ng, chi ph lao ng, mc s dng qu thi gian, hiu qu cng sut my mc thit b... Bc 3: Tng hp cc ngun thng tin thu thp c xc nh im mnh, im yu v ngun lao ng ca doanh nghip. Bc 4: ra cc gii php, c s ca gii php l so snh nhu cu vi kh nng thc t ca doanh nghip. - Trng hp nhu cu nh hn kh nng ca doanh nghip nh qun tr p dng cc bin php sau: + Hn ch vic tuyn dng. + Gim bt gi lao ng. + Gin th cho ngh tm thi. + Cho ngh hu sm, sa thi bt lao ng theo quy nh ca php lut.

- Trng hp kh nng ph hp vi nhu cu nh qun tr cn p dng cc bin php hon thin nh sau: + Thuyn chuyn nhn vin nhm p ng nhu cu ca sn xut. + Thng chc cn c vo thm nin, thnh tch v kh nng lm vic ca nhn vin. + Ging chc i vi nhng nhn vin thiu kh nng, khng chu hc hi thm, lm bing... Tuy nhin y l vn t nh, phc tp v kh khn do i hi nh qun tr phi ht sc thn trng khi thc hin quyt nh. Trng hp nhu cu ln hn kh nng: sau khi sp xp li m doanh nghip vn khng cn i c ngun nhn lc, doanh nghip phi tin hnh tuyn m v tuyn chn qua vic khai thc ngun nhn lc t bn ngoi. 2. Phn tch cc kh nng thu ht nhn s t bn ngoi: 2.1 Cc yu t nh hng n thu ht lao ng t bn ngoi: 2.1.1 Cc yu t bn ngoi: - Khung cnh kinh t: chu k kinh t nh hng ln n ngun lao ng trong giai on kinh t suy thoi hoc kinh t bt n c chiu hng i xung doanh nghip vn phi duy tr lc lng lao ng c tay ngh v mt mt phi gim chi ph lao ng. Ngc li, khi kinh t pht trin v c chiu hng n nh thng nhu cu lao ng tng ln do s nh hng n th trng lao ng ni chung. - Lut php: thng thng lut lao ng nh hng trc tip n qu trnh tuyn dng lao ng ca doanh nghip, v mun s dng lao ng cc doanh nghip bt buc phi tr lng cho ngi lao ng ln hn mc lng ti thiu nh nc quy nh m bo iu kin lm vic cho ngi lao ng v cc vn khc c lin quan n quyn li ngi lao ng. - Vn ha - X hi: n np vn ha - x hi nh hng ln n hot ng ca con ngi, s thay i v thi lm vic v ngh ngi, s thay i v li sng x hi, s thay i v cch nhn nhn i vi lao ng n....Tt c cc yu t u nh hng n th trng lao ng. - i th cnh tranh: tn ti v pht trin nht thit doanh nghip phi da vo ngun lao ng ca mnh, do thu ht lao ng cc doanh nghip thng c cc chnh sch lng bng sao cho khuyn khch v gi nhn vin lm vic vi mnh.... Do , duy tr phi bit ra cc chnh sch thu ht lao ng mt cch c hiu qu. - Chnh quyn v on th: chnh quyn v c quan on th tc ng n doanh nghip nhm m bo cc quyn li ca ngi lao ng. Do , nh hng ca cc t TOP

chc ny i vi cc doanh nghip thng lin quan n ch , chnh sch tuyn dng, sa thi... lao ng. 2.1.2 Cc yu t ni ti ca doanh nghip: - Chnh sch cn b ca doanh nghip: nhng doanh nghip theo ui chnh sch bt ni b s t lm hn ch s lng ng vin t bn ngoi, c bit l chc v quan trng v thng kh c nhng ng vin tt nht cho cng vic. - Uy tn ca doanh nghip: ni ln sc hp dn ca doanh nghip, mc d cng vic cha c thch th lm nhng tn gi, quy m t chc, tuyn dng...ca doanh nghip lm tng thm kh nng thu ht c nhng ng vin gii. - Sc hp dn ca cng vic: nhng cng vic c nhiu c hi thng tin, v tr x hi tt khng i hi kht khe i vi ng vin... s d thu ht c ng vin hn. - Kh nng ti chnh ca doanh nghip: tin lng lun lun l mt ng lc rt quan trng n qu trnh thc y mc ng gp ca ngi lao ng trong doanh nghip, Tr lng cao s c kh nng thu ht c nhiu ngi lao ng gii v kch thch nhn vin lm vic hng say, nhit tnh, tch cc, sng to do mang li li ch cho doanh nghip cao hn. Ngc li, nu doanh nghip gp kh khn v ti chnh, khng c kh nng tr lng cao s gp kh khn trong vic thu ht lao ng gii trn th trng. 2.2 Cc hnh thc thu ht lao ng t bn ngoi: 2.2.1 Thu ht lao ng t bn ngoi thng qua qung co: 2.2.1.1 Nht bo: tuyn nhn vin hnh chnh k ton, cng nhn sn xut bnh thng. - u im: * Thng tin rt nhanh. * Chi ph r * Thng tin vic lm c ng mt khu ring bit, ngi c nhu cu d pht hin. - Nhc im: * In n km, khng hp dn. * Chu k sng ngn. * Phi tr tin cho s c gi ng hn nhiu so vi s ngi c nhu cu.

2.2.1.2 Tp ch chuyn ngnh: p dng trong trng hp cn tuyn chuyn gia chuyn ngnh, qun tr gia. - u im: * Chu k sng di hn. * Hnh thc in hp dn linh hot hn * Mi trng xut bn, nh xut bn lm tng gi tr ca thng tin. - Nhc im: * Thng tin ng chm hn. * Chi ph cao hn. 2.2.1.3 i truyn hnh, pht thanh: - u im: * Thng tin c ph bin rng ri. * Hp dn - Nhc im: * Chi ph rt cao. * ng c thng tin ngn. 2.2.1.4 Gi th trc tip: - u im: * ng i tng.

* i tng nhn tin thy r tm quan trng ca ca thng tin, thng mau chng lin h vi c quan. * R thng tin y - Nhc im: * Kh pht hin ra ngi c nhu cu 2.2.2 Thu ht lao ng thng qua cc c quan gii thiu vic lm: 2.2.2.1 Cc c quan gii thiu vic lm ca nh nc hay cc c quan gii thiu vic lm khng v mc ch li nhun nh: phng lao ng v thng binh x hi, cc t chc nghip on, cc t chc t thin... - u im: * Thng tin rt y . * X l thng tin nhanh, gii thiu ng ngi ng vic. - Nhc im: * Th tc phc tp.

2.2.2.2 Cc t chc t nhn. - u im: * Thc hin s tuyn. * Linh hot, th tc nhanh. - Nhc im: * Hn ch v thng tin.

2.2.2.3 Tuyn trc tip t cc trng lp o to chuyn mn. tuyn chn c lao ng c cht lng tt ph hp vi nhu cu doanh nghip thng chn cc trng o to chuyn mn. Cc doanh nghip thng thc hin thng qua cc hnh thc: Qu tng, ti tr cho mt s d n, chng trnh nghin cu khoa hc, th thao... cc hp ng ny c tc dng lm cho uy tn ca doanh nghip tr nn quen thuc vi sinh vin. ng thi doanh nghip cng cung cp cc thng tin v nhu cu cn tuyn nhn vin mi, yu cu i hi v cng vic gip cho vic tuyn chn nhng sinh vin tt nghip c kt qu tt. V. B TR V S DNG LAO NG. 1. Khi nim: TOP

B tr v s dng lao ng l s sp xp, b tr v phn cng lao ng, qun tr lao ng nhm gii quyt 3 mi quan h c bn sau: - Ngi lao ng v i tng lao ng. - Ngi lao ng v my mc thit b. - Ngi lao ng vi ngi lao ng trong qu trnh lao ng

2. Ni dung phn cng v hip tc lao ng.

2. 1 Phn cng lao ng. 2.1.1 Khi nim

TOP

Phn cng lao ng l s phn cng thnh nhng phn vic khc nhau theo s lng v t l nht nh ph hp vi c im kinh t k thut ca doanh nghip. Trn c s b tr cng nhn cho tng cng vic ph hp vi kh nng v s trng ca h. Phn cng lao ng chu nh hng ca nhiu nhn t: c cu sn xut, loi hnh sn xut, trnh t chc qun l, trnh k thut... Do , khi phn cng lao ng phi ch cc nhn t trn phn cng lao ng hp l. 2. 1.2 Cc hnh thc phn cng lao ng:

2.1.2.1 Phn cng lao ng theo cng ngh : l phn cng loi cng vic theo tnh cht quy trnh cng ngh, v d: ngnh dt, may c kh. Hnh thc ny cho php xc nh nhu cu cng nhn theo ngh to iu kin nng cao trnh chuyn mn ca cng nhn. 2.1.2.2 Phn cng lao ng theo trnh : l phn cng lao ng theo mc phc tp ca cng vic, hnh thc ny phn cng thnh cng vic gin n v phc tp (chia theo bc). Hnh thc ny to iu kin km cp gia cc loi cng nhn trong qu trnh sn xut nng cao cht lng sn phm, trnh lnh ngh ca cng nhn. 2.1.2.3 Phn cng lao ng theo chc nng: l phn chia cng vic cho mi cng nhn vin ca doanh nghip trong mi quan h vi chc nng m h m nhn. V d: Cng nhn chnh, cng nhn ph, cng nhn vin qun l kinh t, k thut, hnh chnh... Hnh thc ny xc nh mi quan h gia lao ng gin tip v lao ng trc tip v to iu kin cho cng nhn chnh c chuyn mn ha cao hn nh khng lm cng vic ph.

2. 2 Hip tc lao ng. 2. 2.1 Khi nim

Hip tc lao ng l s phi hp cng tc gia nhng ngi lao ng, gia cc b phn lm vic thnh nhng nhm t c mc ch cui cng l ch to sn phm hon chnh, hay hon thnh mt khi lng cng vic no . Nh vy hip tc lao ng l kt qu ca phn cng lao ng. Phn cng lao ng cng su, hip tc lao ng cng rng, cng c nhiu ngi lao ng v nhiu dng lao ng th cng cn thit phi c hip tc lao ng 2.2.2 Qu trnh xy dng nhm lm vic c thc hin qua cc bc sau:

Bc 1: Xc nh cc vn m nhm cn gii quyt. Cc thnh vin trong nhm s tham gia vo tho lun cc vn nhm cn gii quyt thc hin qu trnh sn xut sn phm hay hon thnh mt khi lng cng vic no. y chnh l qu trnh nhm xc nh mc tiu hnh ng cho nhm. Bc 2: Phn tch v xc nh cc yu t nh hng n vn ang gii quyt. Trn c s thu thp cc thng tin cn thit lin quan n vic gii quyt , c nhm cng tham gia v tho lun phn tch vn , xc nh r cc yu t ca vn . ng thi phn nh r vai tr tc ng qua li gia cc c nhn trong nhm, gia ngi qun l vi nhn vin, gia nhng ngi c trnh , c chuyn mn khc nhau. Bc 3: La chn gii php v thc hin. Trn c s cc yu t ca vn c xc nh, c nhm bn bc tho lun la chn ra gii php tt nht v thc hin gii php .

2. 2.3 Cc hnh thc hip tc lao ng. 2.2.3.1 T chc sn xut: l mt tp th lm vic kt hp nhng cng nhn c cng mt hoc nhiu ngh cng nhau thc hin mt cng vic nht nh. 2. 2.3.1.1 Cn c vo ngh: - T sn xut theo ngh: gm nhng cng nhn lm mt ngh ging nhau. Hnh thc ny to iu kin nng cao trnh chuyn mn ha, ng dng k thut tin tin, thi ua, km cp gip nhau trong sn xut. - T sn xut tng hp: gm nhng cng nhn c nhiu ngh khc nhau. T sn xut tng hp c th t chc di hai dng: + T sn xut gm nhng cng nhn chnh v cng nhn ph c lin quan cht ch vi nhau trong cng vic sn xut v phc v sn xut. V d: cng nhn may v cng nhn sa cha my may, hnh thc ny gip kt hp cht ch gia sn xut v phc v sn xut, to iu kin gim s lng ph khng cn thit v nng cao nng sut lao ng . + T sn xut gm nhng cng nhn c ngh khc nhau cng thc hin mt giai on cng ngh hoc ton b qu trnh sn xut. Hnh thc ny gip phi hp cht ch cc bc cng vic nhm hon thnh ton b cng vic ch to sn phm, gim thi gian sn xut trong ngy. 2.2.3.1.2 Cn c vo thi gian sn xut trong ngy. - T sn xut theo ca: gm cng nhn trong mt ca lm vic. u: sinh hot thun li, theo di v thng k nng sut lao ng tng ngi nhanh... Nhc: ch bn giao ca phc tp, i vi sn phm c chu k sn xut di xc nh kt qu cng vic kh khn. - T sn xut thng ca: gm cng nhn cc ca khc nhau cng lm vic nhng ch nht nh hoc cng s dng chung my mc thit b. u: m bo my mc hot ng lin tc, gim thi gian chun b v kt thc ca. Nhc: sinh hot t kh khn, qun l phc tp nn p dng i vi nhng sn phm c chu k sn xut di. 2.3.2 T chc ca lm vic: l hnh thc hp tc lao ng v mt thi gian, vic t chc s ca ph thuc cc yu t sau:

- c im k thut sn xut ca doanh nghip, doanh nghip phi hot ng lin tc nu ngng gy thit hi v kinh t nh: in, nc, luyn kim... phi sn xut 3 ca. - di ca lm vic ( 8 gi): 2 hoc 3 ca. - Hiu qu kinh t ca t chc ca lm vic: ch c im sinh l ngi lao ng. Do ch t s dng ca m (trnh 3 ca). Kt qu ca hip tc lao ng l gip cho ton b nhn vin ca nhm trong qu trnh thc hin cng vic c iu kin quan tm n cng vic nhiu hn thng qua s trao i thng tin vi nhau. Qua cp trn c iu kin lng nghe cp di khuyn khch h lm vic, cp di ghi nhn c s quan tm s c khuyn khch nhiu hn. Qu trnh ny gip cho kh nng lm vic ca mi thnh vin trong nhm tng ln, mi ngi lm vic tt hn, h ghi nhn rng doanh nghip mun h thnh t nn mun ng gp nhiu hn cho doanh nghip, nh vy m nng sut lao ng c ci thin. VI. O TO HUN LUYN V PHT TRIN NHN VIN. 1. Nhu cu o to, hun luyn v pht trin nhn vin.

TOP

Loi ngi ang sng trong mt thi i m nhp cng ngh thay i din ra vi tc v bo - l thi i bng n cng ngh, bng n thng tin. Nhng thay i ny tc ng mnh n k thut sn xut, cung cch qun l, n np sng v suy ngh ca tt c mi ngi, v cng chnh s bng n ny m cc nh qun tr thy cn phi trang b cho nhn vin cc kin thc mi theo kp vi s thay i. Nhu cu o to v pht trin tr nn cp bch hn bao gi ht. Cng tc o to v hun luyn phi gip ch cho vic thc hin cc mc tiu ca doanh nghip. Ni cch khc, mc tiu o to v hun luyn nhn vin l nhm thc hin mc tiu ca doanh nghip. o to v pht trin nhn vin l mt tin trnh lin tc khng bao gi ngng. Cc bc tin hnh thng thng l: - nh r nhu cu o to v pht trin: Nhu cu thay i khng ch i vi tng v tr cc cp qun tr hay trong c cu t chc m cn i vi tng ngi, do kin thc c bn, tim nng ca mi ngi l khng ging nhau. - n nh mc tiu o to c th. - La chn cc phng php o to thch hp. Nhu cu o to v pht trin quy nh phng php o to. Khng c bt k chng trnh hay phng php no hp vi mi nhu cu. Chng trnh v phng php cn c chn la trn c s chng tha mn nhng nhu cu c nhn v hon thnh cc mc tiu pht trin nhn s v mc tiu ca doanh nghip mt cch c kt qu v hu hiu n mc no. Vn quan trong sao cho vic o to phi gn lin vi thc tin.

Vn ct li l cp qun tr cao nht phi tch cc ng h v to iu kin cho chng trnh pht trin. S h tr ca nhng ngi qun tr cao nht khng c ch dng mc ra nhng quyt nh, chnh sch m cn ch trng n o to, can thip v tham gia tch cc ca h vo qu trnh o to v pht trin. 2.Tin trnh o to v pht trin nhn s . TOP

Sau khi nghin cu nhu cu o to v pht trin nhn s, doanh nghip phi tip tc nghin cu tin trnh o to v pht trin nhn s. Tin trnh ny c biu hin qua s 5.4 di y:

Nhng ngi c chn lm vic cho doanh nghip c th c nhng k nng cn thit, nhng cng c nhng ngi c rt t hoc khng c kh nng thch hp. Do vy, doanh nghip thng phi o to v hun luyn nhng ngi ny. Cc hot ng o to, hun luyn v pht trin nhn vin rt quan trng i vi doanh nghip v c c nhn. i vi doanh nghip, o to, hun luyn truyn t nhng k nng v kin thc cn thit nng cao nng sut lao ng, hiu qu hot ng.

Nhng tin b v cng ngh dn n s thay i v nhng nhu cu i vi ngun nhn lc. Do , khi b lc hu cn phi cp nht cc k nng v kin thc. Vic o to, hun luyn nhn vin c th c thc hin theo 3 giai on: lc mi u nhn vic, trong thi gian lm vic v chun b cho nhng cng vic mi. Ni dung o to, hun luyn c th lin quan n cc kha cnh nghip v cng vic, hoc nng cao trnh nhn thc v x l vn . Cc doanh nghip thng t chc nhiu hnh thc o to khc nhau, mt trong nhng hnh thc l cc kha hun luyn lm quen vi ngh nghip dnh cho nhng nhn vin mi. Cc kha hc ny cung cp thng tin, nh hng cho nhng nhn vin mi nhng hiu bit v cc chnh sch ca doanh nghip.

2.1 Hun luyn ti ni lm vic.

Hu ht mi nhn vin u c th tip thu c kinh nghim ngh nghip khi lm vic. H c th hc hi thng qua quan st v s ch dn ca cp trn ca h. m rng tm hiu bit, nhn vin c th dc lun phin lm vic gia cc b phn khc nhau trong mt khong thi gian nhm hiu bit tng qut v cc cng vic c lin quan. Hc bng thc hnh l phng php o to trc tip qua vic lm c th di s hng dn ca mt ngi c trnh v kinh nghim.

2.2 Hun luyn ngoi ni lm vic.

Nhn vin c th tm ngng cng vic i hc v c thc hin bn ngoi ni lm vic v thc t c rt nhiu phng php p dng. Cc doanh nghip hoc gi ngi theo hc cc trng lp o to bn ngoi doanh nghip, hoc t chc cc lp ngay ti doanh nghip. cc nc tin tin, cc cng ty t chc cc phng php o to phc tp v tn km hn nh o to ngoi hnh lang (vestribule training), trong nhn vin c tp lm vic, thao tc trn nhng my mc, thit b nh trong phng lm vic tht s, nhng trong phng c dnh ring o to. Ngy nay c s thay i rt su, rng v phng php c s dng truyn t nhng k nng v kin thc ty theo tng cng vic khc nhau nh thng qua cc bui tho lun, cc cuc trao i kin thc kinh nghim, phng php hi ngh, tr chi kinh doanh, nghin cu tnh hung v.v... .

VII. NH GI NNG LC THC HIN CNG VIC CA NHN VIN. 1. nh ngha v mc ch ca vic nh gi. 1.1 nh ngha.

TOP

nh gi nng lc thc hin cng vic hay cn gi l nh gi thnh tch cng tc (performance appraisal) l mt h thng chnh thc c duyt xt v nh gi s hon thnh cng tc ca mt c nhn theo nh k. Qua nh ngha cho ta thy y l mt h thng chnh thc, nh vy phi hiu rng n bao gm c mt tin trnh nh gi khoa hc, c tnh h thng v phi c thc hin theo nh k ty theo tnh cht cng vic, quy m kinh doanh ca doanh nghip. 1.2 Mc ch ca nh gi .

nh gi nng lc thc hin cng vic ca nhn vin l mt hot ng quan trng ca qun tr nhn s, gip doanh nghip c c s hoch nh, tuyn chn, o to v pht trin nhn s. nh gi ng nng lc thc hin cng vic ca nhn vin, nh qun tr cn phi hiu c mc ch ca vic nh gi: - Nng cao kh nng thc hin cng vic v cung cp nhng thng tin phn hi cho nhn vin bit c mc thc hin cng vic, t c bin php nng cao v hon thin hiu nng cng tc. - nh gi nng lc thc hin cng vic gip doanh nghip c nhng d liu cho bit kh nng thng tin ca nhn vin. Nh s nh gi ny doanh nghip c th c c s hoch nh ti nguyn nhn s. - Gip nhn vin iu chnh, sa cha cc sai lm trong qu trnh lm vic, ng thi lm c s khuyn khch ng vin h. - nh gi nng lc thc hin cng vic gip cho doanh nghip c c s d bo v nhn s trong tng lai, t c k hoch o to, bi dng pht trin ngun nhn s. - Thng qua nh gi nng lc thc hin cng vic ca nhn vin, nh qun tr c th iu chnh vic b tr s dng nhn vin cho ph hp vi cng vic, pht hin nhng tim nng cn n giu trong nhn vin gip h pht trin.

2. Tin trnh nh gi thc hin cng TOP vic. Tin trnh nh gi kh nng thc hin cng vic ca nhn vin c biu hin qua s 55 nh sau:

Tin trnh nh gi chu nh hng ca mi trng bn ngoi: Lut lao ng, cng on. hng hn, nh cng on c th gy p lc vi cc cp qun tr i tng lng, tng ngch cho nhng ngi c thm nin hn l da vo thnh tch cng tc. Tin trnh nh gi bt u bng vic xc nh mc tiu ca nh gi, sau n nh cc k vng hon thnh cng tc ca nhn vin, ngha l phn tch li cng vic hay duyt xt li bn phn tch cng vic. Trn c s xem xt mc nhn vin hon thnh cng vic, tin hnh nh gi qua vic i chiu so snh gia cng vic thc hin c vi bn phn tch cng vic. bc cui cng, sau khi nh gi l tho lun vic nh gi ny vi nhn vin. y l vn quan trng nht trong qu trnh nh gi nng lc thc hin cng vic ca nhn vin, bi v qua nhn vin bit c lnh o nh gi h nh th no v h cn lm g thc hin cng vic tt hn thng qua phng vn nh gi.

3. Phng vn nh gi.

TOP

Thng thng nhn vin rt thn trng vi nhng im nhn xt nh gi, thi , hnh vi ca nh lnh o. Do , cc cp qun tr cn phi chun b k cng nh tin hnh mt cch cn thn, nu khng tin trnh ny s tht bi. Ty theo mc ch phng vn v i tng nhn vin, nh qun tr c th la chn cc hnh thc nh gi ph hp. Trong thc t, cc nh qun tr c th gp nhng kh khn khi tho lun vi nhn vin v nh gi thc hin cng vic. Nhiu nh qun tr cm thy rt kh khn khi phi ph bnh nhn vin, ngc li, nhn vin cm thy kh chp nhn nhng ph bnh ca cp trn. Vn quan trng l phi xy dng cho c h thng nh gi khoa hc, nh qun tr phi c nng lc, c ngh thut trong vic thc hin tin trnh ny. 4. Phng php nh gi. TOP

Vic p dng phng php nh gi thc hin cng vic ca nhn vin l ty thuc vo xc nh mc tiu nh gi. Chng hn, mc tiu ch yu l thng chc, tng lng thng p dng phng php thang im hay bng im (rating scale method) c th l thch hp nht. Ngc li, mc tiu nh gi gip nhn vin lm vic c hiu qu v pht trin th phng php nh gi bng cch qun tr theo mc tiu (Management By Objective - MBO) l thch hp v.v... .

4.1 Phng php mc thang im. Phng php mc thang im hay cn gi l phng php bng im c nh gi thng qua mt th, bng 4.3 s cho ta thy khi nim . Bng 5.3: Phng php mc thang im.
Tn nhn vin ................................... Chc danh cng vic ........................ B qun c ..................................... Giai on nh gi: .......................... T ............. n .............

CC YU T NH GI

Km (1)

Di trung bnh (2)

Trung bnh(3)

Gii (4)

Xut sc (5)

Khi lng cng vic Cht lng cng vic ng tin cy Sng kin Tnh thch nghi S phi hp TIM NNG TNG TRNG V PHT TRIN TRONG TNG LAI. Hin ti ang mc ti a hon thnh cng vic hon thnh cng vic Hin ti ang mc gn ti a hon thnh cng vic, nhng c tim nng ci tin i vi cng tc khc nh:......................................................................................... C kh nng tin b sau khi c o to v c kinh nghim Khng thy c nhng hn ch.

Theo phng php ny, nh gi thc hin cng vic ca nhn vin qua mt bng im mu. Trong lit k nhng yu cu ch yu i vi nhn vin khi thc hin cng vic nh s lng, cht lng, hnh vi, tc phong, sng kin v trin vng ca nhn vin . Cc yu t c nh gi gm c hai loi:cc c tnh lin quan n cng vic v cc c tnh lin quan n c nhn ng s. Cc yu t lin quan n cng vic thng bao gm: khi lng, cht lng cng vic. Cc yu t lin quan n c nhn gm c cc c tnh nh: tin cy, sng kin, kh nng thch nghi, kh nng phi hp.... Ngi nh gi in vo mt mu in sn bng cch ghi k hiu vo mc ca mi yu t. trong bng c th mt khong trng ngi nh gi ghi li nhn xt. 4.2 Phng php xp hng. Phng php n gin nht c l l phng php hay k thut xp hng (ranking method/technique), theo ngi c nh gi c xp hng theo th t mi c tnh hay yu t. Chng hn, nh xt theo yu t lnh o, c th l anh Hng hng 1, anh Dng hng 2 v anh Tin hng 3; nhng xt v mt phn on th anh Dng hng 1,

anh Hng hng 2 v anh Tin hng 3. Ngi ta ng dng phng php ny thnh 2 phng php c th sau y: 4.2.1 Phng php xp hng lun phin. Theo phng php xp hng lun phin, im nh gi da trn tng c tnh hay yu t theo mt th t. u tin cn phi lm mt bng danh sch nhng ngi c nh gi. Chng hn nh gi trnh thng minh trong danh sch 22 ngi. Ngi nh gi thy c 2 nhn vin khng th nh gi xt trn yu t thng minh, ngha l 2 ngi ny khng c yu t biu hin s thng minh, ngi nh gi gch cho 2 nhn vin ny. Nh vy, cn li 20 nhn vin nh gi mc thng minh. (xem bng 5.4). Bng 5.4 : Mu xp hng lun phin

1. Nguyn vn Mn 2. 3. ... 10 4.2.2

BNG XP HNG NH GI Ct 1 Ct 2 11 12 13 ... 20. on ngc Lm

Phng php so snh cp.

Phng php so snh cp cng tng t nh phng php xp hng lun phin. Cch tin hnh nh sau: Vit h tn ca tt c nhng ngi c nh gi trn mt phiu. Tng cp nhn vin ln lt c em so snh v nhng yu cu chnh (xem bng 5.5). Ngi c nh gi tt hn hn s c cho im cao hn v ngc li, ngi c nh gi yu hn s c im thp hn ngi kia. Sau , tng hp li s c kt qu nh gi chung v thc hin ca nhn vin . Bng 5.5: Bng xp hng so snh cp. So snh Mn Mn Hng Ton Thanh 1 0 1 CHT LNG CNG VIC Tn nhn vin c nh gi Hng Ton Thanh 3 1 1 4 3 4 3 1 0 Tng hp 10 5 1 6

Theo kt qu so snh bng trn, nhn vin Mn c nh gi tt nht v cht lng cng cng vic, cn nhn vin Ton b nh gi km nht. 4.3 Phng php ghi chp lu tr. Nh qun tr ghi li nhng v vic c nh gi rt tt, hoc rt xu trong qu trnh thc hin ca nhn vin, nhng v vic bnh thng s khng ghi li. Do vy, nhng

nhn vin thc hin cng vic rt tt hoc rt yu s c nh gi ring. i vi nhng v vic c sai st ln cn lu kim tra li xem nhn vin khc phc c cha gip h sa cha, trnh nhng sai lm trong qu trnh thc hin cng vic (xem bng 5.6). Bng 5.6: Mu ghi chp v vic quan trng.
V VIC TCH CC V VIC TIU CC

Ngy thng 15 thng 3

Ni dung Ngy thng Ni dung Lm nhim v thay th mt nhn 10 thng 5 Khch hng phn nn vin c ngi thn b bnh v thi phc v

4.4 Phng php nh gi quan st hnh vi. Phng php nh gi quan st hnh vi c thc hin trn c s quan st cc hnh vi thc hin cng vic ca nhn vin. Phng php ny cn c vo hai yu t: - S ln quan st. - Tn s nhc li ca hnh vi. Thng qua nh qun tr s nh gi c tnh hnh thc hin cng vic ca nhn vin. Theo phng php ny, cc hnh vi i vi cng vic c m t khch quan v c thc trch ra t bn ghi chp nhng v vic quan trng. V d: khi quan st hnh vi ca mt nhn vin phc v trong nh hng cn quan st nhng vn sau: * Khng khch hng phn nn v s phc v chm tr. * Khng khch hng phn nn v v sinh thc phm. * Trnh by cc mn n to cm gic. - Khng khch hng phn nn v thi phc v v.v... y l phng php khc phc c nhiu nhc im ca mt s phng php khc. Tuy nhin, n cng c hn ch nh cc hnh vi c s dng hng v hot ng hn l hng v kt qu v ph thuc vo trnh ngi nh gi.

4.5 Phng php qun tr theo mc tiu (Management by Objectives-BMO).

Theo phng php qun tr theo mc tiu, trng tm ca vic nh gi: - Cc c tnh c nhn qua s hon thnh cng vic.

- Vai tr ca nh qun tr chuyn t vai tr ca ngi trng ti phn x qua vai tr ca ngi t vn, c vn. - Nhn vin t th ng chuyn sang tham d mang tnh tch cc Chng trnh nh gi thc hin cng vic theo cc vn nh sau.: - S phi hp ca lnh o v nhn vin trong vic xp t cc mc tiu cho nhn vin trong mt khong thi gian nht nh. Trn c s tho lun bn m t cng vic, ni dung cng vic, trch nhim bo co v cc vic . - nh k xem xt cc kt qu t c. - Cp trn v cp di gp nhau cui giai on nh gi tho lun kt qu ca cp di c t c mc tiu ra trc y hay khng. thc hin phng php ny t kt qu, nh qun tr phi ci m, m bo thng tin hai chiu trong sut giai on nh gi. Hai bn cng nhau tho lun gii quyt vn trong cuc phng vn nh gi nhm gip cho nhn vin cng tc tt hn.

4.6 Phng php theo tiu chun cng vic.

nh gi theo phng php ny l i chiu so snh vic hon thnh cng vic ca mi nhn vin vi tiu chun ra hoc vi mc xut lng theo yu cu. Cc tiu chun phn nh mc bnh thng m mt nhn vin bnh thng t c iu kin bnh thng. Cc tiu chun cng vic thng c s dng i vi sn xut. C rt nhiu phng php c s dng xc nh cc tiu chun nh: nghin cu thi gian, nghin cu c ng hoc ly mu cng vic. u im ca phng php ny l tnh khch quan ca n, Tuy nhin i hi cc tiu chun phi c xy dng mt cch khoa hc, chnh xc v nhn vin phi gii thch khi thay i tiu chun v c s ca vic thay i . Ngoi cc phng php trn, cc cng ty ln ti cc nc pht trin trn th gii cn p dng cc phng php khc nh: phng php nh gi phn b theo ch tiu, phng php tng trnh thc hin cng vic theo trng s. Cc phng php ny phc tp nn t cng ty p dng, trong phm vi chng ny ch nu tn m khng trnh by c th, bn c c th nghin cu su hn trong cc sch qun tr nhn s.

5. Mt s vn cn quan tm khi nh gi.

TOP

Khi nh gi kh nng thc hin cng vic ca nhn vin, nh qun tr thng vp phi mt s sai lm cn phi ch khc phc nh sau: - Tiu chun khng r rng. - Li thin kin: ch da vo mt yu t c im no ni tri ca nhn vin. - Xu hng thi qu: Mt s nh qun tr c xu hng nh gi tt c nhn vin theo xu hng qu cao hoc qu thp. Cch nh gi ny khin cho nhn vin hoc t mn, hoc bi quan khng mun c gng phn u thc hin cng vic. - Xu hng trung bnh ch ngha: nh gi chung chung hng v mc trung bnh. - nh kin c nhn. Nh qun tr phi lm cho nhn vin tin tng vo s cng bng. Trong nh gi cn phi dn ch , cho nhn vin c tham d trong tin trnh ny. H thng nh gi phi c thc hin xy dng mt cch k lng, ngi ph trch nh gi phi c hun luyn ton din. Trn c s nh gi ng n khch quan thc hin chnh sch lng thng, k lut kp thi, nghim minh nhm khuyn khch, ng vin nhn vin, ch o to pht trin h m bo cho doanh nghip c c ngun nhn lc p ng chin lc kinh doanh trong tng lai.

VIII. TR CNG LAO NG 1. Khi nim TOP

Khi nim v c cu tin lng rt a dng cc nc trn th gii. Php, s tr cng c hiu l tin lng, hoc lng bng c bn, bnh thng hay ti thiu v mi th li ch, cc khon ph khc c tr trc tip hay gin tip, bng tin hay hin vt, m ngi s dng lao ng tr cho ngi lao ng theo vic lm ca ngi lao ng i Loan: Tin lng ch mi khon th lao m ngi cng nhn nhn c do lm vic; bt lun l dng tin lng, lng bng, ph cp c tnh cht lng, tin thng hoc dng mi danh ngha khc tr cho h theo gi, ngy thng, theo sn phm Nht Bn: Tin lng, bt lun c gi l tin lng, lng bng, tin c chia li hoc nhng tn gi khc l ch th lao cho lao ng m ngi s dng lao ng chi tr cho cng nhn T chc lao ng quc t (ILO):Tin lng l s tr cng hoc thu nhp, bt lun tn gi hay cch tnh th no, m c th biu hin bng tin v c n nh bng tha thun gia ngi s dng lao ng v ngi lao ng, hoc bng php lut, php qui quc gia, do ngi s dng lao ng phi tr cho ngi lao ng theo mt hp ng

lao ng c vit ra hay bng ming, cho mt cng nhn thc hin hay s phi thc hin, hoc cho nhng dch v lm hay s phi lm. Bn cht tin lng cng thay i ty theo iu kin pht trin kinh t - x hi v nhn thc ca con ngi. Vi vic p dng qun tr ngun nhn lc vo trong doanh nghip, tin lng khng phi n thun ch l gi c sc lao ng, quan h gia ngi s dng lao ng v ngi lao ng c nhng thay i cn bn, quan h ny c th chuyn t hnh thc bc lt, mua bn hng ha sang hnh thc quan h hp tc song phng, i bn cng c li hay khng v bn cht tin lng l g, hin vn cn l nhng vn i hi phi c tip tc nghin cu, pht trin. * Theo quan im ci cch tin lng Tin lng l gi c sc lao ng, c hnh thnh qua tha thun gia ngi s dng lao ng v ngi lao ng ph hp vi quan h cung cu sc lao ng trong nn kinh th trng Tin lng ca ngi lao ng do hai bn tha thun trong hp ng lao ng v c tr theo nng sut lao ng, cht lng v hiu qu cng vic Ngoi ra "cc ch ph cp, tin thng, nng bc lng, cc ch khuyn khch khc c th c tha thun trong hp ng lao ng, tha c tp th hoc quy nh trong doanh nghip"

2. C cu lng bng v i ng

TOP

C cu lng bng v i ng theo R. Wayne Mondy v Robert M.Noe bao gm c hai phn: phn thu nhp ti chnh v phn thu nhp phi ti chnh, c biu hin qua s 4.6 2.1 Phn ti chnh Phn ti chnh gm hai mt: Trc tip v gin tip. Ti chnh trc tip bao gm: lng cng nht, lng thng, tin hoa hng, tin thng. Ti chnh gin tip bao gm: ch bo him, cc loi phc li, tin lng khi vng mt. 2.1.1 Tin lng c bn: l tin lng c xc nh trn c s tnh cc nhu cu v: sinh hc, x hi hc, mc phc tp, mc tiu hao sc lao ng trong iu kin lao ng trung bnh ca tng ngnh ngh, cng vic. Khu vc hnh chnh s nghip: c xc nh qua h thng thang, bng lng Nh Nc, xp vo mt bc lng nht nh: i hi cn phi c: - Trnh lnh ngh

- Kin thc - Kinh nghim lm vic nht nh Trong thc t, ngi lao ng trong khu vc nh nc thng coi lng c bn l thc o ch yu v trnh lnh ngh v thm nin ngh nghip.

2.1.2 Ph cp lng: l tin tr cng lao ng ngoi tin lng c bn, b sung v b p thm khi ngi lao ng lm vic trong iu kin khng n nh hoc khng thun li m cha c tnh n khi xc nh lng c bn. Ngoi ra, trong thc t c mt loi ph cp khc, khng phi l ph cp lng, cch tnh khng ph thuc vo mc lng ngi lao ng nh: ph cp di chuyn, ph cp i ng.,v.v Phn ln cc khon tin ph cp u c tnh trn c s nh gi nh hng ca mi trng lm vic.. Tin ph cp c ngha kch thch ngi lao ng thc hin tt cng vic trong nhng iu kin kh khn, phc tp hn bnh thng. 2.1.3 Tin thng: l hnh thc kch thch vt cht c tc dng rt tch cc i vi ngi lao ng trong vic phn u thc hin cng vic tt hn. Trong thc t, cc doanh nghip c th p dng mt s hoc tt c cc loi thng: thng tit kim nguyn vt liu, thng tng nng sut, thng sng kin, thng hon thnh vt k hoch, thng tm c ni cung ng, tiu th , k kt hp ng mi; thng v lng trung thnh, tn tm vi doanh nghip.

Cch tnh tin thng rt a dng, thng thng cc loi tin thng nng sut; thng tit kim; thng sng kin, thng cho nhn vin tm c cc khch hng mi c xc nh bng t l phn trm so vi phn li ch m nhn vin em li cho doanh nghip. 2.1.4 Cc loi phc li: cc loi phc li m ngi lao ng c hng rt a dng v ph thuc vo nhiu yu t khc nhau nh quy nh ca chnh ph, tp qun trong nhn dn, mc pht trin kinh t v kh nng ti chnh, hon cnh c th ca doanh nghip. Phc li th hin s quan tm ca doanh nghip n i sng ngi lao ng, c tc dng kch thch nhn vin trung thnh, gn b vi doanh nghip. Phc li ca doanh nghip gm c: bo him x hi v bo him y t, hu tr, ngh php, ngh l, n tra, tr cp cho cc nhn vin khi gp kh khn, tng qu cho nhn vin nhn ngy sinh nht, ci hi, mng th cha m nhn vin Ngy nay, khi cuc sng ca ngi lao ng c ci thin r rt, trnh vn ha, chuyn mn, k nng ngh nghip ca ngi lao ng c nng cao, ngi lao ng mong mun khng ch c cc yu t vt cht m cn mun c c nhng c hi thng tin trong ngh nghip, c thc hin nhng cng vic c tnh thch thc, th v . khuyn khch to ng c lm vic cho nhn vin, nh qun tr cn ch cc yu t phi ti chnh trong c cu thu nhp ca ngi lao ng, xy dng bu khng kh lm vic thch hp. 2.2 Th lao phi vt cht: c xem xt da trn cc yu t: 2.2.1 Bn thn cng vic - Nhim v hng th - Trch nhim - Cng vic i hi mc phn u - C c hi c cp trn nhn bit thnh tch - Cm gic hon thnh cng vic - C c hi c thng tin 2.2.2 Khung cnh cng vic

- Chnh sch hp l
- ng nghip hp tnh - Biu tng a v ph hp

- iu kin lm vic thoi mi - Gi lm vic uyn chuyn: chn gi ph hp vi hon cnh - Tun l lm vic dn li - Chia s cng vic: hai nhn vin c th chia s cng vic bn thi gian - Lm vic nh truyn qua computer 3. Mc tiu ca h thng tin lng TOP

H thng tin lng c xy dng trong doanh nghip phi nhm t c bn mc tiu c bn: - Thu ht nhn vin - Duy tr nhng nhn vin gii - Kch thch, ng vin nhn vin - p ng cc yu cu ca php lut 3.1 Thu ht nhn vin: ng vin i tm vic thng khng bit mc lng chnh xc cho nhng cng vic tng t, h thng kh so snh v mc phc li, khen thng, c hi thng tin trong ngh nghip, hay tnh thch thc, th v ca cng vic. Vi mc lng ngh khi tuyn dng l yu t c bn ng vin quyt nh c lm doanh nghip hay khng, lng cng cao cng c kh nng thu ht nhn vin gii. 3.2 Duy tr nhng nhn vin gii duy tr nhn vin gii ngoi mc lng cao cn phi thc hin cng bng trong ni b doanh nghip. Khi khng cng bng, nhn vin s cm thy : kh chu, b c ch, chn nn v d ri b doanh nghip. Tnh cng bng th hin: - Phn cng cng vic, nh gi mc thc hin cng vic - Khng phn bit gii tnh, dn tc - Mu da, ngun gc gia nh 4. Cc yu t nh hng n tin TOP

lng Cc yu t nh hng n vic tr tin lng rt a dng, phong ph, v c th phn thnh cc nhm v c biu hin qua s 5.7:

4.1 Cn c vo bn thn doanh nghip Cng vic l yu t chnh quyt nh v nh hng n lng bng. Hu ht cc doanh nghip ch trng n gi tr thc s ca tng cng vic c th. C rt nhiu phng php nh gi cng vic: 4.1.1 Phn tch cng vic v m t cng vic nh gi c cng vic mt cch khch quan, cn phi da trn cc phng php phn tch khoa hc, t nhng d kin ny s phc ha ln bn m t chi tit cng vic quy nh cc k nng, quy nh cc hot ng hng ngy, trch nhim, c gng, iu kin lm vic v cc tiu chun khc. 4.1.2 nh gi cng vic nh gi c cng vic, cn phi la chn nhng yu t cn bn c th o lng gi tr v tm quan trng ca cng vic. Vic nh gi cng vic da vo nhng mc tiu sau y: - Xc nh cu trc cng vic trong t chc. - Mang n s bnh ng trong cng vic.

- Trin khai nhng th bc cng vic lm cn c c tr lng. - t c s nht tr gia cp qun tr v nhn vin + Cc yu t thuc v bn thn cng vic cn nh gi: * K nng Yu cu lao ng tr c. Mc phc tp ca cng vic. Cc phm cht c nhn cn thit. Kh nng ra quyt nh, nh gi. K nng qun tr. Cc kin thc v gio dc, o to cn thit cho cng vic. Cc k nng x hi. Kh nng ha ng vi ngi khc. Kh nng thc hin nhng cng vic chi tit. Kh nng thc hin. S kho lo tay chn Kh nng bm sinh. Tnh linh hot, tho vt, kinh nghim .

* Trch nhim: Tin bc, khen thng ti chnh, s cam kt trung thnh. Ra quyt nh. Kim sot, lnh o ngi khc. Kt qu ti chnh. Quan h vi cng ng, khch hng.

 * C gng:

Tnh cht ph thuc, chu o - cht lng cng vic. Vt liu, dng c, ti sn. Chnh sch ca doanh nghip. y thng tin.

Yu cu th lc. Yu cu v tr c. Quan tm n nhng iu chi tit. p lc ca cng vic. Nhng yu cu cn quan tm khc

* iu kin lm vic: iu kin cng vic, cc ri ro kh trnh Bng 5.7: Mc phc tp ca cc yu t cng vic
YU T

CNG VIC Chuyn vin phn tch h thng Th k nhp liu Chuyn vin lp chng trnh iu hnh vin

Tr c 4 1 2 3

K nng 4 1 3 2

Th lc 2 1 3 4

Trch nhim 1 4 2 3

iu kin lm vic 3 1 4 2

Bng trn, trnh by c th vic xp hng ny i vi cc cng vic ca nhng ngi s dng my computer, trc ht nh qun tr cn phn tch v nh gi v cc yu cu tr c. i vi vic s dng tr c th chuyn vin phn tch h thng s dng nhiu nht, k n l nhn vin tho chng trnh, sau n iu hnh vin v cui cng l nhn vin nhp d liu 4.2 Cn c vo bn thn nhn vin - Thc hin cng vic, nng sut. - Kinh nghim

- Thm nin. - Kh nng thng tin. - S a thch c nhn. - Thch th v tr x hi, iu kin yu cu. - Mc an ton trong tr lng. - Thi gian lm vic. - Mc lm vic (u u, n iu). - Cc yu t khc - nhiu doanh nghip cn xt c v mt nh hng ca chnh tr, v.v... 4.3 Mi trng cng ty Chnh sch v bu khng kh vn ha ca doanh nghip cng nh hng n ch lng bng. - Mt s doanh nghip mun thu ht nhn ti thng tr lng cao hn cc cng ty khc. Tr lng cao cng thc y nhn vin lm vic c hiu qu. - Mt s doanh nghip khc li p dng mc lng hin hnh ngha l mc lng m i a s cng ty ang p dng. - C doanh nghip li p dng tr lng thp hn mc lng hin hnh. l v ti cng ty ny ang lm vo tnh trng ti chnh kh khn, cng vic n gin khng i hi nhiu v k nng .v.v... C cu t chc ca cng ty cng nh hng n c cu tin lng. Trong mt c cu m nhiu tng nc trung gian trong b my t chc qun tr th thng chi ph qun l rt ln do c cu tin lng s b gim i vi nhng nhn vin tha hnh. 4.4 Th trng lao ng Vi t cch l mt n v hch ton kinh t c lp th mi doanh nghip u phi quan tm n li nhun. Nhng vi t cch l mt t bo kinh t ca x hi, mi doanh nghip u phi quan tm n nhng vn ca x hi ang xy ra bn ngoi doanh nghip. Do , khi nghin cu v nh mc tin lng, doanh nghip cn phi quan tm n cc vn lng bng trn th trng, chi ph sinh hot, cc t chc cng on, x hi, nn kinh t v c n h thng php lut v.v... Ch ring v yu t lut php, chnh sch lng bng cng phi tun theo lut l ca nh nc.

5. Cc hnh thc tin lng

TOP

5.1 Nhng nguyn tc c bn ca t chc tin lng Di ch XHCN d thc hin bt k hnh thc tin lng no, mun pht huy y tc dng n by kinh t ca n i vi sn xut v i sng phi thc hin y nhng nguyn tc sau: - Tr lng bng nhau cho lao ng nh nhau Nguyn tc ny bt ngun t nguyn tc phn phi theo lao ng. Tr lng bng nhau cho lao ng nh nhau c ngha l khi quy nh tin lng, tin thng cho cng nhn vin chc nht thit khng c phn bit gii tnh tui tc, dn tc m phi tr cho mi ngi ng u s lng, cht lng m h cng hin cho x hi. - Bo m tc tng nng sut lao ng bnh qun phi nhanh hn tc tng tin lng trung bnh trong ton doanh nghip v trong k k hoch. Tin lng bnh qun tng ch yu ph thuc vo cc yu t c bn do nng cao nng sut lao ng nh nng cao trnh lnh ngh, gim bt thi gian tn tht cho lao ng. Cn nng sut lao ng tng khng phi ch do nhng nhn t trn m cn trc tip ph thuc vo cc nhn t khch quan nh: p dng k thut mi, s dng hp l ti nguyn thin nhin, t chc tt lao ng v cc qu trnh sn xut. Nh vy tc tng nng sut lao ng r rng c iu kin khch quan ln hn tc tng tin lng bnh qun. y l nguyn tc quan trng khi t chc tin lng. C nh vy mi to c s gim gi thnh, h gi c, tng tch ly ti sn xut m rng. - Bo m thu nhp tin lng hp l gia cc ngnh ngh khc nhau trong nn kinh t. Khi tr lng cho cng nhn cn ch n cc vn sau: + Mi ngnh ngh trong nn kinh t quc dn c tnh cht phc tp v k thut khc nhau. Do i vi nhng ngi lao ng lnh ngh lm vic trong cc ngnh c yu cu k thut phc tp phi tr lng cao hn nhng nhng ngi lao ng lm vic trong nhng ngnh khng c yu cu k thut cao. + Tin lng bnh qun gia cc ngnh c iu kin lao ng khc nhau cn c s chnh lch khc nhau. Cng nhn lm vic trong iu kin nng nhc c hi n s khe phi c tr lng cao hn nhng ngi lm vic trong iu kin bnh thng. i vi nhng c s sn xut nhng vng xa xi ho lnh, iu kin kh hu, gi c sinh hot t , i sng kh khn nhn lc thiu... cn phi dc i ng tin lng cao hn hoc thm nhng khon ph cp th mi thu ht c cng nhn n lm vic.

+ Khuyn khch bng li ch vt cht kt hp gio dc chnh tr t tng cho ngi lao ng 5.2 Tr lng theo sn phm

Hin nay phn ln cc nh my, x nghip nc ta u p dng hnh thc tr lng theo sn phm l hnh thc tin lng cn c vo s lng, cht lng sn phm tr lng cho cn b cng nhn vin chc. S d nh vy l v ch lng cp bc, cc khon ph cp cha kim tra gim st c cht ch v sc lao ng ca mi ngi i ng v tin lng mt cch ng n. Hnh thc tin lng tr theo sn phm l hnh thc cn bn thc hin quy lut phn phi theo lao ng. qun trit y hn na nguyn tc phn phi theo s lng v cht lng lao ng ngha l cn c trc tip vo kt qu lao ng ca mi ngi sn xut: ai lm nhiu, cht lng sn phm tt, c hng nhiu lng; ai lm t, cht lng sn phm xu th hng t lng. Nhng ngi lm vic nh nhau th phi c hng lng bng nhau. Mt khc ch tr lng theo sn phm cn phi cn c vo s lng lao ng, cht lng lao ng kt tinh trong tng sn phm ca mi cng nhn lm ra tr lng cho h, lm cho quan h gia tin lng v nng sut lao ng, gia lao ng v hng th c mi quan h cht ch vi nhau. 5.2.1 Tc dng ca tr lng theo sn phm: Thc hin ch tr lng theo sn phm c nhng tc dng nh sau: - Lm cho mi ngi lao ng v li ch vt cht m quan tm n vic nng cao nng sut lao ng, h gi thnh sn phm, bo m hon thnh ton din v vt mc k hoch c giao. V hnh thc lng sn phm cn c trc tip vo s lng, cht lng sn phm ca mi ngi sn xut ra tnh lng nn n c tc dng khuyn khch ngi cng nhn tch cc sn xut, tn dng thi gian lm vic tng nng sut. Hn na ch nhng sn phm tt mi c tr lng cao nn ngi cng nhn no cng c gng m bo cht lng sn phm tt. Nh vy nng sut lao ng tng, cht lng sn phm bo m th gi thnh sn phm s h. - Khuyn khch ngi cng nhn quan tm n vic nng cao trnh vn ha, trnh chuyn mn, khoa hc k thut, hp l ha sn xut v lao ng, tch cc sng to v p dng cc phng php sn xut tin tin. Khi thc hin tr lng theo sn phm, cng nhn phi phn u thng xuyn t v vt mc cc nh mc lao ng ra, do h khng n thun da vo s lao ng ht sc mnh, tn dng thi gian lm vic m phi c gng hc tp khng ngng nng cao trnh vn ha khoa hc k thut th mi c th d dng tip thu nm vng v p dng cc phng php sn xut tin tin. Hn na cn phi bit tm ti suy ngh pht huy sng kin, ci tin k thut, hp l ha sn xut. C nh vy th sn phm lm ra s tng v sc lao ng s gim xung. - y mnh vic ci tin, t chc qu trnh sn xut, thc y vic thc hin tt ch hch ton kinh t. Khi p dng ch tin lng tnh theo sn phm i hi phi

c s chun b sn xut nht nh. Phi cng c kin ton t chc sn xut, k thut sn xut, t chc lao ng m bo cho qu trnh sn xut c cn i hp l. Trong qu trnh thc hin do nng sut lao ng ca cng nhn tng, nhiu vn mi t ra cn phi gii quyt nh cung cp nguyn vt liu ng quy cch cht lng, kp thi gian. Kim tra nghim thu c chnh xc cht lng sn phm. iu chnh li lao ng trong dy chuyn sn xut. Thng k thanh ton tin lng nhanh chng chnh xc, ng k hn v.v... Cc vn nh hng trc tip n nng sut lao ng, tin lng ca cng nhn nn h rt quan tm pht hin v yu cu gii quyt. Bt k mt hin tng no vi phm n k thut cng ngh v ch phc v cng tc, ngi cng nhn khng nhng tm cch khc phc kp thi m cn tch cc phng nhng khuyt im c th xy ra. ng thi u tranh chng nhng hin tng tiu cc, lm vic thiu trch nhim trong cn b qun l v cng nhn sn xut. - Cng c v pht trin mnh m phong tro thi ua XHCN, xy dng tc phong thi lao ng XHCN. Phong tro thi ua pht trin l do thc gic ng XHCN v trnh vn ha k thut ca cng nhn, do nng sut lao ng m c. Mun thi ua c duy tr thng xuyn lin tc th phi bi dng bng vt cht mi c tc dng. Tr lng theo sn phm l phng tin tt thc hin yu cu . ng vin thi ua lin tc v mnh m ng thi p dng mt cch ng n ch tin lng tnh theo sn phm s kt hp cht ch c hai mt khuyn khch bng li ch vt cht v ng vin tinh thn thc y v pht trin sn xut. Qua nhng tc dng k trn ta thy ch tr lng theo sn phm c ngha kinh t, chnh tr quan trng. N ng vin mnh m mi ngi tch cc sn xut vi cht lng tt v nng sut cao. Va tng thu nhp cho c nhn ngi lao ng va lm tng sn phm cho x hi gp phn thay i nn kinh t t nc. 5.2.2 iu kin v hnh thc tr lng theo sn phm Mun t chc tr lng theo sn phm doanh nghip phi chun b cc iu kin sau y: - Cng tc chun b sn xut + Chun b v nhn lc: Khi t chc tr lng theo sn phm, vic chun b v nhn lc l vn cn thit v con ngi l yu t quan trng trong qu trnh sn xut. Con ngi c qun trit ch lng sn phm th mi nng cao tinh thn trch nhim tch cc v quyt tm to iu kin cn thit cho vic thc hin ch lng sn phm. chun b tt yu t con ngi cn ph phn cc t tng rt r, cu ton, khuynh hng lm ba lm u. Thiu chun b iu kin cn thit, thiu ch o cht ch gy hoang mang dao ng cho cng nhn. Phi gii thch gio dc cho cng nhn hiu r mc ch ngha ca ch lng sn phm v cho h thy mc tiu phn u ca h v sn lng v nng sut lao ng, cht lng sn phm, chi ph sn xut. Ngoi ra cn phi bi dng nng cao nghip v cho cn b lao ng tin lng, cn b k thut, kim tra cht lng sn phm v.v...

+ Chun b v k hoch sn xut : K hoch sn xut phi r rng c th, phi t chc cung cp y thng xuyn nguyn vt liu, my mc thit b v phng tin phng h lao ng cng nhn c th sn xut c lin tc. + Xc nh n gi lng sn phm: thc hin ch lng sn phm cn xc nh n gi lng sn phm cho chnh xc trn c s xc nh cp bc cng vic v nh mc lao ng chnh xc. * Xc nh cp bc cng vic : Nh ta bit n gi lng sn phm c tnh nh sau: Mc lng CBCNV + ph cp n gi sn phm = Mc sn lng Nh vy mun c n gi hp l, chnh xc nh ng n cp bc cng vic. Nu cp bc cng vic c nh gi xc nh cao hn yu cu k thut th n gi s cao hn hoc ngc li - do nu x nghip cha c cp bc cng vic th phi xy dng cp bc cng vic, nu c ri th phi r sot li kp thi sa i nhng cp bc cng vic lc hu. * nh mc lao ng: nh mc lao ng l thc o tiu chun v lao ng, nh gi kt qu lao ng v tnh n gi lng. Nu nh mc lao ng khng ph hp th n gi lng s sai v tin lng ca cng nhn s tng hoc gim khng hp l. Do s khng khuyn khch cng nhn tng nng sut lao ng. nh mc lao ng tr lng sn phm l mc lao ng trung bnh tin tin do phi xy dng nh mc t tnh hnh thc t sn xut doanh nghip c chn chnh. Cc mc lao ng ang p dng [nu c] phi kim tra li kp thi sa i nhng mc bt hp l khng st thc t sn xut. * Cng tc kim tra nghim thu sn phm Yu cu ca ch lng sn phm l m bo thu nhp tin lng theo ng s lng v cht lng sn phm hon thnh theo xc nhn ca K.C.S, do cn phi kim tra nghim thu sn phm cht ch nhm m bo sn xut nhng sn phm c cht lng tt, trnh khuynh hng chy theo sn lng tng thu nhp, lm ra nhng sn phm sai, hng, khng ng quy cch v yu cu k thut ng thi m bo vic tr lng cho cng nhn ng n kp thi. * Cng tc t chc i sng

Cn phi t chc tt cng tc i sng lm cho cng nhn yn tm phn khi sn xut v phc v sn xut. i sng ca cng nhn trc ht l vn thu nhp tin lng trong lao ng, sinh hot i sng ca cng nhn nh: n, , i li... u phi c k hoch gii quyt tt nhng vn ny s to iu kin cho cng nhn yn tm sn xut t nng sut cao nht, cht lng tt. chnh l tnh u vit ca hnh thc tr lng theo sn phm lm cho cng nhn tin tng su sc vo i sng ca h c lin quan mt thit vi s lao ng trung thnh ca h i vi x nghip. 5.2.3 Hnh thc tr lng theo sn phm : 5.2.3.1 Ch tr lng sn phm trc tip khng hn ch. Ch tin lng ny c tr theo tng n v sn phm hoc chi tit sn phm v theo n gi nht nh. Tin lng ca cng nhn cn c vo s lng sn phm hoc chi tit sn phm do h trc tip sn xut c tr lng. Bt k trng hp no cng nhn sn xut thp hn, t hoc vt nh mc sn phm u c tr theo n gi nht nh. Nh vy, tin lng ca cng nhn s tng theo s sn phm sn xut c. Nu sn xut c nhiu sn phm th c tr nhiu lng v ngc li sn xut c t sn phm th c tr t lng. n gi sn phm l c s ca hnh thc tin lng tnh theo sn phm trc tip khng hn ch. Khi xc nh n gi sn phm ngi ta cn c vo 2 nhn t: nh mc lao ng v mc lng cp bc cng vic. nh mc lao ng: l nhng i lng thi gian lao ng cn thit c quy nh hon thnh mt cng vic, mt khi lng cng vic, mt sn phm, hay mt chc nng no ng theo cht lng c quy nh trong nhng iu kin t chc k thut, tm sinh l, kinh t x hi nht nh. nh mc lao ng c cc loi nh: mc sn lng, mc thi gian, mc phc v, mc qun l. Cng thc tnh n gi sn phm nh sau: - Nu cng vic tnh c nh mc sn lng: Mc lng cp bc cng vic + ph cp n gi = Mc sn lng

- Nu cng vic c nh mc thi gian: n gi = Mc lng cp bc cng vic x mc thi gian

Khi tnh n gi sn phm ta phi ly mc lng cp bc cng vic tnh ch khng ly mc lng cp bc cng nhn c giao lm cng vic , v c nhng trng hp lng cp bc cng nhn cao hoc thp hn cp bc cng vic c giao lm cho n gi sn phm thay i, s ph v tnh thng nht ca ch tin lng tr theo sn phm v tnh hp l ca quy lut phn phi theo lao ng. V nh mc lao ng, khi tnh n gi ta phi xc nh mc ca cng vic l mc thi gian hay mc sn lng tnh cho chnh xc. Ch tin lng tnh theo sn phm trc tip khng hn ch thch hp vi nhng loi cng vic c th tin hnh nh mc lao ng, giao vic v nghim thu tng n v sn phm hoc chi tit sn phm ring r c. Ty theo c im v t chc k thut sn xut, nu nhng cng vic ngi cng nhn c th tin hnh thng k nghim thu sn phm ring cho tng cho cng nhn v tr lng trc tip cho tng cng nhn. Nu cng nhn vic cn nhiu cng nhn phi hp, cng tc vi nhau mi sn xut ra mt sn phm th c th tin hnh tr lng trc tip cho nhm hoc t sn xut . 5.2.3.2 Ch tin lng theo sn phm gin tip Ch lng ny khng p dng i vi cng nhn trc tip sn xut m ch p dng cho cng nhn phc v sn xut. Cng vic ca h c nh hng trc tip n vic t v vt mc ca cng nhn chnh hng lng theo sn phm. Nhim v v thnh tch ca h gn lin vi lng ca cng nhn ng my. Tin lng ca cng nhn phc v c tnh cn c vo s lng sn phm ca cng nhn ng my sn xut ra. Nhng cng nhn sa cha my nu p dng ch lng sn phm gin tip cn phi quy nh v kim tra cht ch vic nghim thu trong nh k sa cha my, phng hin tng tiu cc ng tnh vi cng nhn ng my chy theo sn lng, cho my chy qu mc lm cho my hng. n gi sn phm gin tip c tnh bng cch ly mc lng thng ca cng nhn phc v chia cho nh mc sn xut chung ca nhng cng nhn ng my do cng nhn phc v. Nh vy nu nhng cng nhn ng my trc tip sn xut sn phm cng nhiu, tin lng ca s cng nhn phc v cng nhiu v ngc li. Nu nh nhng cng nhn ng my sn xut c t sn phm th tin lng ca cng nhn phc v cng t. Khi thc hin ch tin lng ny thng xy ra hai trng hp v cch gii quyt nh sau: Nu bn thn cng nhn phc v c sai lm lm cho cng nhn chnh sn xut ra sn phm hng, cht lng xu th tin lng ca cng nhn phc v hng theo ch tr lng khi lm ra sn phm hng, khng m bo cht lng song vn m bo t nht bng mc lng cp bc ca ngi . Nu cng nhn ng my khng hon thnh nh mc sn lng ca cng nhn phc v s khng tnh theo n gi sn phm gin tip m theo lng cp bc ca h.

Ch tin lng tnh theo sn phm gin tip c tc dng lm cho cng nhn phc v quan tm hn n vic nng cao nng sut lao ng ca cng nhn chnh m h phc v. 5.2.3.3 Ch tin lng sn phm ly tin: Ch tin lng ny c tnh nh sau: i vi s sn phm c sn xut ra trong phm vi nh mc khi im ly tin th c tr theo n gi bnh thng, cn s sn phm c sn xut ra vt mc khi im ly tin c tr theo n gi ly tin, ngha l c nhiu n gi cho nhng sn phm vt mc khi im ly tin. Nu vt mc vi t l cao th c tnh nhng sn phm vt mc bng nhng n gi cao hn. Ch lng ny p dng cho cng nhn sn xut nhng khu quan trng, lc sn xut khn trng bo m tnh ng b, nhng khu m nng sut tng c tnh cht quyt nh i vic hon thnh chung k hoch ca x nghip. Tin lng ca cng nhn lm theo ch sn phm ly tin c tnh theo cng thc: L = [ Q1 x P ] + [ Q1 Q0 ].PK Trong : L: Tng tin lng cng nhn c lnh. Q1: Sn lng thc t ca cng nhn sn xut ra. Q0: nh mc sn lng P: n gi lng sn phm K: H s tng n gi sn phm Mun thc hin ch lng ny phi chun b nhng iu kin sau: - nh mc lao ng c cn c k thut, y l vn quan trng v n gi sn phm s tng ly tin theo t l vt mc sn lng. - Phi thng k xc nh r cht lng v s lng sn phm tin lng ca cng nhn, mc ly tin, mc h gi thp gi thnh v gi tr tit kim c. - Phi d kin c kt qu kinh t ca ch lng tnh theo sn phm ly tin nhm xc nh mc ly tin cao nht ca n gi sn phm. V khi thc hin ch tin lng ny lng ca cng nhn s tng nhanh hn sn phm lm cho phn tin lng

trong n v sn phm cng tng ln. Do gi thnh sn phm cng tng theo, bi vy khi p dng ch lng ny phi tnh ton kt qu kinh t, nng cao nng sut lao ng lm h gi thnh sn phm. 5.2.3.4 Hnh thc lng khon sn phm Ch lng khon l ch lng sn phm khi giao cng vic qui nh r rng s tin hon thnh mt khi lng cng vic trong mt n v thi gian nht nh. Ch lng ny p dng cho nhng cng vic m xt thy giao tng vic chi tit khng c li v mt kinh t, bi v trong sn xut c nhiu cng vic mang tnh cht tng hp khng th giao vic m thng k kinh nghim thu kt qu lao ng theo tng n v sn phm tng phn ring bit ca tng cng nhn hoc tng t sn xut. Nh vy, ngay t khi nhn vic, cng nhn bit ngay c ton b s tin m mnh c lnh sau khi hon thnh khi lng cng vic giao khon. Do , nu n v cng tc nhn khon gim bt c s ngi hoc rt ngn c thi gian hon thnh khi lng giao khon th tin lng tnh theo ngy lm vic ca mi ngi trong n v s c tng ln. Ngc li nu ko di thi gian hon thnh th tin lng tnh theo mi ngi s t i. Do ch lng khon c tc dng khuyn khch cng nhn nng cao nng sut lao ng,phn u hon thnh nhim v trc thi hn hoc gim bt s ngi khng cn thit. Khi xy p dng ch lng khon cn phi lm tt cng vic thng k v nh mc lao ng cho tng phn vic, tnh n gi tng phn vic ri tng hp li thnh khi lng cng vic, thnh n gi cho ton b cng vic. Cn phi xy dng ch kim tra cht lng trong qu trnh sn xut, v trong thc t khi p dng lng khon cng nhn khng chp hnh nghim chnh ch lao ng xay ra hin tng cng nhn t lm thm gi mau chng hon thnh cng vic chung nhng khng ghi vo phiu giao khon lm cho cng vic thng k phn tch nng sut lao ng ca cng nhn khng chnh xc, lm nh hng n cht lng cng vic, nh hng n sc khe v cc mt sinh hot ca cng nhn. 5.2.3.5 Hnh thc tin lng theo sn phm c thng v hnh thc lng khon c thng. Hnh thc lng khon sn phm c thng l hnh thc tin lng sn phm trc tip khng hn ch hoc hnh thc lng khon kt hp vi khen thng khi cng nhn t nhng ch tiu v s lng, cht lng hay thi gian quy nh. Nhng nu vt qu cc ch tiu qui nh v cht lng sn phm, tit kim c nguyn liu bo m an ton hoc nng cao cng sut my mc, thit b... th c thm tin thng. Khon tin thng ny chi tr khi cng nhn hon thnh nh mc sn lng. Thc hin hnh thc tin lng ny phi xc nh r nhng ch tiu v iu kin thng. T l tin thng cng phi xc nh ng n.

Ch tin lng tnh theo sn phm c thng s qun trit y hn na nguyn tc phn phi lao ng, khuyn khch cng nhn ch trng hn na ti vic ci tin cht lng sn phm, tit kim nguyn liu, nhin liu, vt liu v hon thnh vt mc nhim v qui nh ca n v giao cho. 5.3 Hnh thc tr lng theo thi gian Tin lng theo thi gian l tin lng thanh ton cho ngi cng nhn cn c vo trnh k thut v thi gian cng tc ca h. Nhc im chnh ca hnh thc tin lng ny l khng gn lin gia cht lng v s lng lao ng m ngi cng nhn tiu hao trong qu trnh sn xut sn phm. Ni cch khc, phn tin lng m ngi lao ng c hng khng gn lin vi kt qu lao ng m h to ra. Chnh v l , nn hnh thc tin lng theo thi gian khng mang li cho ngi cng nhn s quan tm y i vi thnh qu lao ng ca mnh, khng to iu kin thun li un nn kp thi nhng thi sai lch v khng khuyn khch h nghim chnh thc hin ch tit kim thi gian trong qu trnh cng tc. Thng thng doanh nghip, ngi ta s dng hnh thc tin lng theo thi gian cho nhng b phn m qu trnh sn xut c t ng ha, nhng cng vic cha xy dng c nh mc lao ng, nhng cng vic m khi lng hon thnh khng xc nh c hoc nhng loi cng vic cn thit phi tr lng thi gian nhm m bo cht lng sn phm nh cng vic kim tra cht lng sn phm, cng vic sa cha thit b my mc. Hnh thc tr lng theo thi gian gm c hai loi: tin lng thi gian gin n v tin lng thi gian c thng. 5.4 Tr lng khon theo nhm Tr lng khon theo nhm thng c p dng i vi nhng cng vic c tnh cht tng hp, gm nhiu khu lin kt, nu chia thnh cc chi tit, b phn s khng c li cho vic bo m cht lng thc hin. Ton b khi lng cng vic s c giao khon cho nhm hoc i nhn vin thc hin. Tin lng s c tr cho cho nhm, i da vo kt qu cui cng ca c nhm, i. Hnh thc ny kch thch tt c cc nhn vin quan tm n kt qu sn phm cui cng ca c nhm. Trong thc t, hnh thc tr lng ny thng c p dng trong cc dy chuyn lp rp, trong ngnh xy dng, sa cha c kh, trong nng nghip, v.v... kch thch cc nhn vin trong nhm lm vic tch cc, vic phn phi tin cng gia cc thnh vin trong nhm cn c vo cc yu t sau: - Trnh nhn vin (thng qua h s mc lng: Hsi ca nhn vin). - Thi gian thc t lm vic ca mi ngi (Tti).

- Mc tham gia tch cc, nhit tnh ca mi ngi vo kt qu thc hin ca nhm. Nh vy, thi gian lm vic quy chun ca cng nhn s c tnh theo cng thc: Tci = Hsi x Tti x Ki Tng thi gian lm vic quy chun ca tt c cng nhn trong nhm s c tnh theo cng thc: Tng thi gian chun b = Trong : n l s cng nhn trong nhm. Tin lng ca mi cng nhn s c xc nh trn c s s tin khon chung cho c nhm v thi gian lm vic chun ca mi ngi , theo cng thc:

V d, sau khi gim nh mc h hng ca mt chic my tin, phn xng khon cho ba cng nhn thc hin vi tng s tin th lao l 60.000 ng. Ba ngi th sa cha trong nhm s c tr lng tng ng vi cc h s lng, thi gian lm vic thc t v mc tch cc ca mi ngi nh trong trong bng 5.8 di y. Bng 5.8 Tr lng khon cho nhm ngi lao ng Cng nhn 1 H s lng (Hs) 2 1,78 1,62 1,47 Tng thi gian thc t lm vic (gi) 3 5 4 5 14 Mc tch cc ca mi ngi (Ki) 4 1,2 1,1 1 Thi gian quy chun (gi) 5 10,68 7,13 7,35 25,16 Tin cng (1000) 6 25,5 17 17,5 60.000

A B C Tng

5.5 Hnh thc kch thch theo kt qu kinh doanh ca doanh nghip

Kch thch theo kt qu kinh doanh ca doanh nghip c p dng vi tt c mi nhn vin trong doanh nghip. Hnh thc ny c p dng do nhng ngi s dng lao ng mun nhn vin hiu c mi quan h gia phn th lao cho cc c nhn, cho nhm ca h vi kt qu sn xut cui cng ca doanh nghip. H thng kch thch theo doanh nghip gm hai loi: thng theo nng sut, hiu qu nhm gn cht tin cng cho nhn vin vi cc yu t nng sut, hiu qu c th nh: tit kim thi gian, vt liu, gim chi ph, v.v... v chia li (nhm gn cht phn tr cng cho nhn vin vi li nhun ca doanh nghip).

CU HI N TP 1.

TOP

Hy nu khi nim, mc tiu, tm quan trng ca qun tr nhn s trong doanh nghip ?

2. Phn tch cc thch thc i vi qun tr nhn s ? 3. Nu khi nim, ni dung v tc dng ca phn tch cng vic ? 4. Khi nim cc phng php tuyn dng nhn s? 5. Tm quan trng ca vic nh gi nhn vin? Cc phng php nh gi nhn vin?

6. Khi nim, bn cht v ngha ca tin lng trong doanh nghip? 7. Phn bit cc hnh thc tin lng? 8. Cc hnh thc phn cng , hip tc lao ng? Cc yu t nh hng tr lng cho ngi lao ng trong doanh nghip ? Lin h thc t cc doanh nghip hin nay ?