You are on page 1of 132

Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths.

L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 1 -
MC LC
Trang
Cng thc lng gic cn nm vng ------------------------------------------------------------------------ 2
A Phng trnh lng gic c bn ------------------------------------------------------------------ 5
Bi tp p dng ------------------------------------------------------------------------------------------ 5
Hng dn gii bi tp p dng ----------------------------------------------------------------------- 8
Bi tp rn luyn ----------------------------------------------------------------------------------------- 29
B Phng trnh bc hai v bc cao i vi mt hm lng gic -------------------------- 32
Bi tp p dng ------------------------------------------------------------------------------------------ 33
Hng dn gii bi tp p dng ----------------------------------------------------------------------- 35
Bi tp rn luyn ----------------------------------------------------------------------------------------- 56
C Phng trnh bc nht theo sin v cos ---------------------------------------------------------- 59
Bi tp p dng ------------------------------------------------------------------------------------------ 59
Hng dn gii bi tp p dng ----------------------------------------------------------------------- 62
Bi tp rn luyn ----------------------------------------------------------------------------------------- 81
D Phng trnh lng gic ng cp --------------------------------------------------------------- 84
Bi tp p dng ------------------------------------------------------------------------------------------ 85
Hng dn gii bi tp p dng ----------------------------------------------------------------------- 87
Bi tp rn luyn ----------------------------------------------------------------------------------------- 92
E Phng trnh lng gic i xng --------------------------------------------------------------- 93
Bi tp p dng ------------------------------------------------------------------------------------------ 94
Bi tp rn luyn ----------------------------------------------------------------------------------------- 96
F Phng trnh lng gic cha cn thc v tr tuyt i ----------------------------------- 97
Bi tp p dng ------------------------------------------------------------------------------------------ 97
Bi tp rn luyn ----------------------------------------------------------------------------------------- 99
G Phng trnh lng gic khng mu mc ----------------------------------------------------- 101
Bi tp p dng ------------------------------------------------------------------------------------------ 102
Bi tp rn luyn ----------------------------------------------------------------------------------------- 104
H Phng trnh lng gic cha tham s Hai phng trnh tng ng --------- 106
Bi tp p dng ------------------------------------------------------------------------------------------ 106
Bi tp rn luyn ----------------------------------------------------------------------------------------- 112
I H phng trnh lng gic ------------------------------------------------------------------------- 116
Bi tp p dng ------------------------------------------------------------------------------------------ 117
J H thc lng trong tam gic Nhn dng tam gic --------------------------------------- 121
Bi tp p dng ------------------------------------------------------------------------------------------ 122
Bi tp rn luyn ----------------------------------------------------------------------------------------- 125
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 2 - www.DeThiThuDaiHoc.com
CC CNG THC LNG GIC NM VNG

C CC C Cng thc c bn

2 2
sin x cos x 1 = tanx. cot x 1 =
sinx
tanx
cos x
=

cos x
cot x
sin x
=
os
2
2
1
1 tan x
c x
=
2
2
1
1 cot x
sin x
=
C CC C Cng thc cung nhn i Cng thc h bc Cng thc cung nhn ba
sin2x 2sinx. cos x =


2 2
2 2
cos x sin x
cos2x
2cos x 1 1 2sin x

=

=



os
2
1 c 2x
sin x
2

=
os
os
2
1 c 2x
c x
2

=

3
sin3x 3sin x 4 sin x =
3
cos 3x 4 cos x 3cos x =
C CC C Cng thc cng cung

( )
sin a b sina. cos b cos a. sinb =
( )
os c a b cos a. cos b sina. sinb =

( )
tana tanb
tan a b
1 tana. tanb


( )
tana tanb
tan a b
1 tana. tanb



1 tanx
tan x
4 1 tanx
1


=



( )

1 tan x
tan x
4 1 tan x
1


=



( )

C CC C Cng thc bin i tng thnh tch

a b a b
cos a cos b 2cos . cos
2 2

=
a b a b
cos a cos b 2sin . sin
2 2

=

a b a b
sina sinb 2sin . cos
2 2

=
a b a b
sina sinb 2cos . sin
2 2

=

( )
sin a b
tana tanb
cos a. cos b

=
( )
sin a b
tana tanb
cos a. cos b

=
C CC C Cng thc bin i tch thnh tng

( ) ( )
cos a b cos a b
cos a. cos b
2

=
( ) ( )
sin a b sin a b
sina. cos b
2

=

( ) ( )
cos a b cos a b
sina. sinb
2

=
Mt s cng thc thng dng khc


sinx cosx 2sin x 2cos x
4 4
1 1

= =




( ) ( )


sinx cosx 2sin x 2cos x
4 4
1 1

= =




( ) ( )


4 4 2
1 cos4x
cos x sin x 1 s
3 1
in 2x
2 4

= =
6 6 2
3 cos4x
cos x sin x 1 s
5 3
in 2x
4 8

= =
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 3 -





Mt s lu :
iu kin c nghim ca phng trnh
sin x
cos x

l: 1 1 .
Khi gii phng trnh c cha cc hm s tan hoc cot , c mu s hoc cn bc chn th nht thit
phi t iu kin phng trnh xc nh.
Phng trnh cha tanx , iu kin:
( )
cos x 0 x k k
2

.
Phng trnh cha cot x , iu kin:
( )
sin x 0 x k k .
Phng trnh cha c tanx v cot x , iu kin:
( )
x k. k
2

.
Khi tm c nghim phi kim tra (so) vi iu kin. Ta thng dng mt trong cc cch sau y
kim tra iu kin:
Kim tra trc tip bng cch thay gi tr ca x vo biu thc iu kin. Nu khi th vo, gi tr y
lm ng thc ng th nhn nghim, nu sai th loi nghim.
Dng ng trn lng gic, ngha l biu din cc ngn cung ca iu kin v cung ca nghim.
Nu cc ngn cung ny trng nhau th ta loi nghim, nu khng trng th ta nhn nghim.
Cch biu din cung gc lng gic trn ng trn: " Nu cung hoc gc lng gic

AM c
s o l
k2
n


0
0
k.360
hay a
n
1

( )
vi k , n

th c n im M trn ng trn
lng gic cch u nhau".
V d 1: Nu s

AM k2
3

= th c mt im M ti v tr
3

(ta chn k 0 = ).
V d 2: Nu s

AM k
6

= th c 2 im M ti v tr
6

v
7
6

(ta chn k 0, k 1 = = ).
V d 3: Nu s

2
AM k.
4 3

= th c 3 im M ti cc v tr
11
;
4 12

v
19
12

,
( )
k 0;1;2 = .
V d 4: Nu s

k2
AM k.
4 2 4 4

= = th c 4 im M ti cc v tr
4

,
3
4

,
5
4

;
7
4


(ng vi cc v tr k 0,1, 2, 3 = ).
V d 5: Tng hp hai cung x k
6

= v x k
3

=
Biu din cung x k
6

= trn ng trn th c 2 im ti cc v tr:


6

v
5
6


Biu din cung x k
3

= trn ng trn th c
gii c phng trnh lng gic cng nh cc
ng dng ca n, cc bn hc sinh cn nm vng tt c
nhng cng thc lng gic. l hnh trang, l cng
c cn thit nht chinh phc th gii mang tn:
"Phng trnh lng gic"
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 4 - www.DeThiThuDaiHoc.com
2 im ti cc v tr:
3

v
4
3

.
Tng hp hai cung gm 4 im nh hnh v v
cung tng hp l: x k
3 2

=
i vi phng trnh
2
2
1 1
cos x cos x
2 2
1 1
sin x sin x
2 2


= =



= =



ta khng nn gii
trc tip v khi c ti 4 nghim, khi kt hp v so snh vi iu kin rt phc tp, ta nn h bc l
ti u nht. Ngha l:
2
2
2
2
1
cos x
2cos x 1 0 cos2x 0
2
1 cos2x 0 2sin x 1 0
sin x
2

=
= =


= =

. Tng t i vi phng trnh


2
2
sin x 1 sinx 1
cos x 1 cos x 1

= =


= =


ta khng nn gii nh th, m nn bin i da vo cng thc
2 2
sin x cos x 1 = . Lc :
2 2
2 2
sin x 1 cos x 0 cos x 0
sin x 0 cos x 1 sin x 0

= = =



= = =



S dng thnh tho cu thn ch: '' Cos i Sin b Ph cho ''
y c th xem l cu thn ch ''n gin, d nh'' trong lng gic nhng n li ng vai tr l
mt trong nhng nhn t cn thit, hiu qu nht khi gii phng trnh lng gic.
Cos i, ngha l cos ca hai gc i nhau th bng nhau, tc l
( )
cos cos = , cn cc cung
gc lng gic cn li th bng '' '' chnh n:
( ) ( ) ( )
sin sin , tan tan , cot tan = = =
Sin b, ngha l sin ca hai gc b nhau th bng nhau, tc l
( )
sin sin = , cn cc cung
gc lng gic cn li th bng '' '' chnh n:
( ) ( ) ( )
cos cos , tan tan , cot tan = = =
Ph cho, ngha l vi hai gc ph nhau (c tng bng 90
0
) th sin gc ny bng cos gc kia v
ngc li, tc l:
sin cos , cos sin , tan cot , cot tan
2 2 2 2
1 1 1 1


= = = =



( ) ( ) ( ) ( )

Ta hy th n vi v d nh sau y thy c hiu qu ca '' cu thn ch '' ny:
Gii phng trnh lng gic: sinu cos v =
R rng, phn phng trnh lng gic c bn, ta ch bit cch gii sao cho phng trnh
sinu sin v = , vy cn phng trnh sinu cos v = th sao ?
Cu tr li y chnh l ph cho, bi: sinu cos v sinu sin v
2
1


= =


( )


( )
u v k2 u v k2 , k
2 2

= = .
Qua v d ny, chc hn nu trong bi gp nhng phng trnh dng nh
2
sin x cos x
3
1


( )

/3
5/6
4/3
/6
O
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 5 -
th cc bn hc sinh s khng cn cm thy lng tng na.
Mt s cung gc hay dng khc:

( )
( )
sin x k2 sin x
cos x k2 cos x
'
1
=
1
1
!
1
=
1
1+
v
( )
( )
( )

sin x k2 sin x
k
cos x k2 cos x
'
1
=
1
1

!
1
=
1
1+
.


A PHNG TRNH LNG GIC C BN
C CC C Dng:
u v k2
sinu sin v
u v k2

c bit:
sin x 0 x k
sin x 1 x k2
2
sin x 1 x k2
2
'
1
1
= =
1
1
1
1
1
= =
!
1
1
1

1
1 = =
1
1+

C CC C Dng:
u v k2
cos u cos v
u v k2

c bit:
cos x 0 x k
2
cos x 1 x k2
cos x 1 x k2
'
1
1
= =
1
1
1
1
= =
!
1
1
= = 1
1
1
1
+

C CC C Dng:
tanu tan v u v k
k : u, v k
2
= =


c bit:
tan x 0 x k
tanx 1 x k
4
'
1 = =
1
1
1
!

1
= =
1
1
1+

C CC C Dng:
cot u cot v u v k
k : u, v k
= =

c bit:
cot x 0 x k
2
cot x 1 x k
4
'
1
1
= =
1
1
1
!
1
1
= =
1
1
1+


BI TP P DNG
Bi 1. Gii phng trnh:
( )
cos 3x 4cos2x 3cos x 4 0 , x 0;14
l
=
l
l

Bi 2. Gii phng trnh:
( )( ) ( )
2cos x 1 2sinx cos x sin2x sinx =
Bi 3. Gii phng trnh:
( )
cos 3x cos2x cos x 1 0 =
Bi 4. Gii phng trnh:
( )
sin x cos x 1 sin2x cos2x 0 =
Bi 5. Gii phng trnh:
( ) ( )
2sinx 1 cos2x sin2x 1 cos x =
Bi 6. Gii phng trnh:
( )

1 1 7
4 sin x
sinx 4
3
sin x
2
1

1
( )


( )

Bi 7. Gii phng trnh:
( )

4 4
7
sin x cos x cot x cot x
8 3 6
1 1


=



( ) ( )

Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 6 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Bi 8. Gii phng trnh:
( )

4 4
4
sin 2x cos 2x
cos 4x
tan x tan x
4 4

=
1 1







( ) ( )

Bi 9. Gii phng trnh:
( )

3 x 1 3x
sin sin 1
10 2 2 10 2
1 1


=



( ) ( )

Bi 10. Gii phng trnh:
( )
sin 3x sin2x sin x 1
4 4
1 1


=



( ) ( )

Bi 11.
( )

3
8cos x cos 3x 1
3
1


( )

Bi 12. Gii phng trnh:
( )

3
2 sin x 2sinx 1
4
1


( )

Bi 13. Gii phng trnh:
( )

3
sin x 2 sin x 1
4
1


( )

Bi 14. Gii phng trnh:
( )
cos x cos2x cos 3x cos 4x 0 =
Bi 15. Gii phng trnh:
( )

2 2 2
3
sin x sin 2x sin 3x
2
= .
Bi 16. Gii phng trnh:
( )

2 2 2
sin x sin 2x sin 3x 2 = .
Bi 17. Gii phng trnh:
( )

2 2 2 2
sin x sin 3x cos 2x cos 4x =
Bi 18. Gii phng trnh:
( )

2 2 2 2
sin 3x cos 4x sin 5x cos 6x =
Bi 19. Gii phng trnh:
( )
sin
2 2
5x 9x
cos 3x sin7x 2 2cos
4 2 2
1


( )

Bi 20. Gii phng trnh:
( )

2 2 2
sin x cos 2x cos 3x =
Bi 21. Gii phng trnh:
( )

2
2sin 2x sin7x 1 sinx =
Bi 22. Gii phng trnh:
( )
sin x sin2x sin3x 1 cos x cos2x =
Bi 23. Gii phng trnh:
( )

3 3 3
sin x cos 3x cos x sin3x sin 4x =
Bi 24. Gii phng trnh:
( )
2 3
cos10x 2cos 4x 6cos 3x cos x cos x 8cos x cos 3x =
Bi 25. Gii phng trnh:
( )

3 3 2
4sin x 3cos x 3sin x sin x cos x 0 =
Bi 26. Gii phng trnh:
( )( ) ( )

2
2sin x 1 3cos 4x 2sinx 4 4cos x 3 =
Bi 27. Gii phng trnh:
( ) ( )

6 6 8 8
sin x cos x 2 sin x cos x =
Bi 28. Gii phng trnh:
( ) ( )

8 8 10 10
5
sin x cos x 2 sin x cos x cos2x
4
=
Bi 29. Gii phng trnh:
( ) ( )

3 3 5 5
sin x cos x 2 sin x cos x =
Bi 30. Gii phng trnh:
( )

4 2 2 4
3cos x 4 cos x sin x sin x 0 =
Bi 31. Gii phng trnh:
( )

3 3
2 3 2
cos 3x cos x sin3x sin x
8

=
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 7 -
Bi 32. Gii phng trnh:
( )

1
cos x cos2x cos 4x cos 8x
16
=
Bi 33. Gii phng trnh:
( )

3
4sin3x cos2x 1 6sin x 8 sin x =
Bi 34. Gii phng trnh:
( )

1
cos x cos2x cos 3x cos 4x cos 5x
2
=
Bi 35. Gii phng trnh:
( )

sin2x 2cos x sin x 1
0
tan x 3

=


Bi 36. Gii phng trnh:
( )

2
1 sin2x cos2x
2 sin x sin2x
1 cot x

=


Bi 37. Gii phng trnh:
( ) ( )
tanx cot x 2 sin2x cos2x =
Bi 38. Gii phng trnh:
( )

2
tan x tanx tan3x 2 =
Bi 39. Gii phng trnh:
( )

2 2 2
11
tan x cot x cot 2x
3
=
Bi 40. Gii phng trnh:
( )

2 2 2
x x
sin tan x cos 0
2 4 2
1


( )

Bi 41. Gii phng trnh:
( ) ( )

2
sin2x cot x tan2x 4cos x =
Bi 42. Gii phng trnh:
( ) ( )

2 2
cot x tan x
16 1 cos 4x
cos2x

=
Bi 43. Gii phng trnh:
( )

1
2 tan x cot2x 2sin2x
2sin2x
=
Bi 44. Gii phng trnh:
( )
( ) ( )

3 sin x tan x
2 1 cos x 0
tan x sin x


Bi 45. Gii phng trnh:
( ) ( )
( )
( ) ( )
2 2
2 2
1 cos x 1 cos x
1
tan x sinx 1 sinx tan x
2
4 1 sinx

=


Bi 46. Gii phng trnh:
( )
cos 3x tan5x sin7x =
Bi 47. Gii phng trnh:
( )

1 1
sin2x sinx 2cot x
2sin x sin2x
=
Bi 48. Gii phng trnh:
( ) ( )

4 4
sin x cos x 1
tan x cot2x
sin2x 2

=
Bi 49. Gii phng trnh:
( )

2 2 2 2
tan x. cot 2x. cot3x tan x cot 2x cot 3x =
Bi 50. Gii phng trnh:
( )

x
cot x sinx 1 tanx tan 4
2
1

=


( )

Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 8 - www.DeThiThuDaiHoc.com
HNG DN GII PHNG TRNH LNG GIC C BN






O Li bnh: T vic xut hin ba cung x, 2x, 3x, gip ta lin tng n vic a chng v cng mt
cung. Nhng a v cung x hay cung 2x ? Cc bn c th tr li cu hi da vo quan
nim sau: " Trong phng trnh lng gic tn ti ba cung x, 2x, 3x, ta nn a v cung
trung gian 2x nu trong biu thc c cha sin
2
x (hoc cos
2
x). Cn khng cha sin
2
x (hoc
cos
2
x), nn a v cung x ".
Bi gii tham kho
( ) ( ) ( )
3 2 3 2
4 cos x 3cos x 4 2cos x 1 3cos x 4 0 4cos x 8cos x 0 = =
( )
( )
( )
( )


2
cos x 0 N
4 cos x cos x 2 0 x k , k
cos x 2 L 2

= =

.

0, 5 k 3, 9
3 5 7
Do x 0;14 , k 0 k 14 x ; ; ;
k
2 2 2 2 2
'
' ' 1
1 1
1 1 1
l

! ! !
l
l
1 1 1
1 1 1 + +
+

.





Bi gii tham kho
( ) ( )( )
2cos x 1 2sin x cos x 2sin x cos x sin x =
( )( ) ( )
2cos x 1 2sin x cos x sin x 2cos x 1 0 =
( ) ( ) ( )( )
2cos x 1 2sin x cos x sin x 0 2cos x 1 sinx cos x 0
l
= =
l
l

( )

x k2
2cos x 1 0
cos x cos
3
k; l
3
sin x cos x 0
tan x 1
x l
4


=
=
=

=
=

.





O Li bnh: T vic xut hin cc cung 3x v 2x , chng ta ngh ngay n vic a chng v cng mt
cung x bng cng thc nhn ba v cng thc nhn i ca hm cos
Bi gii tham kho
( )
3 2 3 2
4 cos x 3cos x 2cos x 1 cos x 1 0 2cos x cos x 2cos x 1 0 = =
( ) ( ) ( )( )

2 2
cos x 2cos x 1 2cos x 1 0 2cos x 1 cos x 1 0 = =
Bi 1. Gii phng trnh:
( )
cos 3x 4cos2x 3cos x 4 0 , x 0;14
l
=
l
l

Trch thi tuyn sinh i hc khi D nm 2002
Bi 2. Gii phng trnh:
( )( ) ( )
2cos x 1 2sin x cos x sin2x sin x =
Trch thi tuyn sinh i hc khi D nm 2004
Bi 3. Gii phng trnh:
( )
cos 3x cos2x cos x 1 0 =
Trch thi tuyn sinh i hc khi D nm 2006
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 9 -
Bi 4. Gii phng trnh:
( )
sin x cos x 1 sin2x cos2x 0 =
Trch thi tuyn sinh i hc khi B nm 2005
( ) ( )

2
sinx 0 x k
2cos x 1 sin x 0 k; l
1 2
cos x x l2
2 3

= =

=


= =


.
Bi gii tham kho
( ) ( )
2
sin x cos x 2sin x cos x 2cos x 0 =
( ) ( )
sin x cos x 2cos x sin x cos x 0 =
( )( )
sin x cos x 1 2cos x 0 =
( )

sin x cos x tan x 1
x k
4
k; l
1 2
2
cos x cos x cos
x l2
2 3
3



= =
=





= =
=

.





O Li bnh: T vic xut hin ca cung 2x v cung x m ta ngh n vic chuyn cung 2x v cung x
bng cng thc nhn i ca hm sin v cos, t xut hin nhn t chung hai v
( ) ( )
2
sin x 1 2cos x 1 2sin x cos x 1 cos x =
( ) ( )

2
2sinx cos x 2sinx cos x 1 cos x 2sin x cos x cos x 1 1 cos x 0 = =
( )( ) ( )

2
1
x k2
cos x
3
cos x 1 sin2x 1 0 k, l
2
sin2x 1
x l
4

=

=

=
=

.







O Li bnh: T vic xut hin hai cung
3
x
2

v
7
x
4

gip ta suy ngh n vic a hai cung


khc nhau ny v cng mt cung chung l x . lm c iu , ta c th dng cng
thc cng cung hoc dng cu thn ch "cos i sin b ph cho''. Ta thc hin hai
tng qua hai cch gii sau y
Bi gii tham kho
Cch gii 1. S dng cng thc cng cung:
( )
sin a b sina. cos b cos a. sinb =
Bi 6. Gii phng trnh:
( )

1 1 7
4 sin x
sinx 4
3
sin x
2
1

1
( )


( )

Trch thi tuyn sinh i hc khi A nm 2008
Bi 5. Gii phng trnh:
( ) ( )
sin x 1 cos2x sin2x 1 cos x =
Trch thi tuyn sinh i hc khi D nm 2008
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 10 - www.DeThiThuDaiHoc.com
( )
1 1 7 7
4 sin cos x sin x cos
sin x 3 3 4 4
sin x cos sin cos x
2 2
1



( )


( )

1 1 2
4. sin x cos x
sin x cos x 2
l
l
=
l
l
l
iu kin: sin x cos x 0 sin2x 0 .
( )

sinx cos x
2 2 sinx cos x
sin x cos x

=
( ) ( )
sin x cos x 2 2 sin x cos x sin x cos x 0 =
( )
( )
sinx cos x 1 2 sin2x 0 =
( )


x k
4
tanx 1
sinx cos x 0
x l k, l, m
2
8 1 2 sin2x 0
sin2x
5 2
x m
8

=

=

=
=

.
Cch gii 2. S dng "cos i sin b ph cho''
Ta c:
( )
3
sin x sin 2 x cos x
2 2
7 1
sin x sin 2 x sin x sinx cos x
4 4 4
2
'
l 1 1 1

1
l
1 = =


1 l

1 ( ) ( )
l 1
l
!
l 1 1 1 1

1
l
= = = 1

1 l

( ) ( ) ( ) 1
l
l 1+

( ) ( )
1 1 1
4. sin x cos x
sinx cos x
2
l
l
=
l
l
. Gii tng t nh cch gii 1.






O Li bnh: T tng hai cung x x
3 6 2

= gip ta lin tng n cu ''ph cho'' , tht vy:
cot x cot x cot x cot x cot x tan x 1
3 6 3 2 3 3 3
l 1 1 1 1 1 1


l
= = =

l

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
l
l
.
Cng vic cn li ca chng ta l dng cng thc:
4 4 2
1
sin x cos x 1 sin 2x
2
= . Nu
khng c nhn xt ny, m ta tin hnh bin i tan
cos
cot
sin
= , ri qui ng th bi ton
tr nn rt phc tp, cha tnh n vic i chiu nghim vi iu kin.
Bi gii tham kho
K:
sin x 0
1 3
sin x sin x 0 cos 2x 0 cos 2x 0
3 6 2 6 6
sin x 0
6
' 1
1

1
1

1 1 1 1 1


( ) 1 1
!

1
1

( ) ( ) ( ) ( )
1

1

1

( )
1
1+
.
Bi 7. Gii phng trnh:
( )

4 4
7
sin x cos x cot x cot x
8 3 6
1 1


=




( ) ( )

Trch thi tuyn sinh i hc Giao Thng Vn Ti Tp. HCM nm 1999
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 11 -
( ) ( )

2 2
1 7 1 1 k
1 sin 2x sin 2x 1 cos 4x x , k
2 8 4 2 12 2

= = = = .








Bi gii tham kho
K:
cos x 0
1 4
cos x cos x 0 cos2x cos 0 cos2x 0
4 4 2 2
cos x 0
4
' 1
1

1
1

1 1 1 1


( ) 1 1
!

1
1

( ) ( ) ( )
1

1

1

( )
1
1+
.
Ta c: tan x tan x tan x tan x tan x cot x 1
4 4 4 2 4 4 4
l 1 1 1 1 1 1


l
= = =

l

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
l
l
.
( ) ( )
2 4 2 4 4 2
1 1
1 sin 4x cos 4x 1 1 cos 4x cos 4x 2cos x cos 4x 1 0
2 2
= = =
( )
( )



2
2 2
2
2
t 1 N
2t t 1 0
1
cos 4x 1 sin 4x 0 sin4x 0
t L
t cos 4x 0
2
t cos 4x 0
'

1
=
1

1
'
1 1
=
1 1
1 1

= = =
! ! =

1 1
=

1 1
1+
1
1
=
1
1+

( )
( )
( )



sin2x 0 N
k
x , k
cos2x 0 L 2
'
1
=

1
1
=
!
1
=
1
1+
.
O Lu , ta c th thc hin bin i mu s bng cng thc cng theo tan nh sau

tan tan x tan tan x
1 tan x 1 tan x
4 4
tan x . tan x . . 1
4 4 1 tan x 1 tan x
1 tan tan x 1 tan tan x
4 4


1 1


= = =





( ) ( )

.






O Li bnh: Nhn vo phng trnh ny, ta ngh dng cng thc cng cung theo sin, hoc xt tng
cung ca chng, . nhng ng vi lm nh th, n s kh i n kt qu. Ta hy xem
gia hai cung
3 x
10 2

v
3x
10 2

c mi lin h g hay khng ? Tht vy:


3x 3x 9 3x 3 x
sin sin sin sin3
10 2 10 2 10 2 10 2
l 1 1 1 1


l
= = =

l

( ) ( ) ( ) ( )
l
l
. T , ta s
t
3 x
t
10 2

= v s dng cng thc nhn ba l ti u nht.


Bi 8. Gii phng trnh:
( )

4 4
4
sin 2x cos 2x
cos 4x
tan x tan x
4 4

=
1 1







( ) ( )

Trch thi tuyn sinh i hc Xy Dng nm 1997
Bi 9. Gii phng trnh:
( )

3 x 1 3x
sin sin 1
10 2 2 10 2
1 1


=




( ) ( )

Trch thi tuyn sinh i hc Thy Li nm 2001
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 12 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Bi gii tham kho
Ta c:
3x 3x 9 3x 3 x
sin sin sin sin3
10 2 10 2 10 2 10 2
l 1 1 1 1


l
= = =

l

( ) ( ) ( ) ( )
l
l
.
( ) ( )

3 x 1 3 x
1 sin sin3 2
10 2 2 10 2
1 1


=




( ) ( )
.
t
3 x
t
10 2

= . V
( ) ( ) ( )
3 2
1 1
2 sint sin3t sint 3sint 4sin t sint 1 sin t 0
2 2
= = =
( )

3 x 3
t k
k x k2
sin t 0
10 2 5
k, l
cos t 0 3 x 2
t l
l x l2
2
10 2 2 5

=
= =
=

=
=

= =


.






Bi gii tham kho
Ta c:
3
sin 3x sin 3x sin 3x sin 3x sin3 x
4 4 4 4 4
l 1 1 1 l 1


l l
= = = =

l l

( ) ( ) ( ) ( )
l
l l

t t x x t
4 4

= = . Lc
( )
1 sin3t sin 2t . sin t
2
1


( )

3
2 2 2
sin t 0 sin t 0
4sin t 3sin t cos2tsin t 0
4sin t 3 1 2sin t 0 sin t 1

= =

=

= =



( )

t k
x k
sin t 0
4
x m , k, l, m
cos t 0
4 2
t l
x l
2
4

=
=
=

=
=

.






Bi gii tham kho
Ta c:
( )
cos 3x cos 3x cos 3 x
3
l 1


l
= =

l

( )
l
l
.
Phng trnh:
( ) ( )

3
1 8cos x cos 3 x 2
3 3
l 1 1


l
=

l

( ) ( )
l
l
.
t t x
3

= . Lc :
( )
3 3 3
2 8cos t cos 3t 8 cos t 4cos t 3cos t = =
( ) ( )

3 2
12cos t 3cos t 0 cos 3t 4cos t 1 0 cos 3t 2cos 2t 1 0 = = =
Bi 11. Gii phng trnh:
( )

3
8cos x cos 3x 1
3
1


( )

Trch thi tuyn sinh i hc Quc Gia H Ni nm 1999
Bi 10. Gii phng trnh:
( )
sin 3x sin2x sin x 1
4 4
1 1


=




( ) ( )

Trch thi tuyn sinh Hc Vin Bu Chnh Vin Thng nm 1999
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 13 -
( )

t k
x k
2
cos 3t 0
6
t l x l k; l; m
1
3
cos2t
2
2
x m
t m
3
3

= =

.






Bi gii tham kho
Cch gii 1.
t t x x t
4 4

= = . Lc :
( )
3 3
1 sin t 2 sin t sin t sint cos t
4
1


= =


( )

( )( ) ( )

3 3 2 2
sin t sin t cos t sin t sin t cos t sin t cos t = =
( )

2 2
cos t sin t sin t cos t cos t 0 =
( )
( )
( )



cos t 0 N
1
cos t sin2t 1 0 t k x k , k
sin2t 2 L 2 2 4

1 =

= = =


=
( )

.
O Li bnh: Trong
( )
, ti s dng k thut ghp cng thc
2 2
1 sin t cos t = . Vy trong gii
phng trnh lng gic, du hiu nh th no bit ghp nh th ? Cu tr li rt n
gin: " Khi bc ca sin v cos khng ng bc v hn km nhau hai bc, ta nn ghp
2 2
1 sin t cos t = phng trnh tr nn n gin hn ".
Cch gii 2.
( ) ( )
3 3
1 1
1 2 . 2 sin x 2sin x 2 sin x cos x 2sin x
4
2 2
l l 1


l l
= =


l l

( )
l
l l

( ) ( )( )

3 2
sinx cos x 4sin x sin x cos x sinx cos x 4 sin x = =
( )( )
sin x cos x 1 2sin x cos x 4sin x =

2 2
3sinx 2cos x sinx 2sin x cos x cos x 0 =
( ) ( )

2 2
sin x 3 2cos x cos x 2sin x 1 0 =
( ) ( )

2 2
sin x 2sin x 1 cos x 2sin x 1 0 =
( )( )
( )


2
2
0 2sin x 1 0 VN
2sin x 1 cos x sin x 0
cos x sin x 0


( )
tanx 1 x k , k
4

= = .
Cch gii 3.
( ) ( )
3 3
1 1
1 2 . 2 sin x 2sin x 2 sin x cos x 2sin x
4
2 2
l l 1

l l
= =


l l

( )
l
l l

Bi 12. Gii phng trnh:
( )

3
2 sin x 2sinx 1
4
1


( )

Trch thi tuyn sinh Phn Vin Bo Ch Truyn Thng nm 1998
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 14 - www.DeThiThuDaiHoc.com
( ) ( )

3
sin x cos x 4sinx 2 =
V
( )
cos x 0 hay sinx 1 = = khng phi l nghim ca phng trnh
( )
2 nn chia hai v ca
phng trnh
( )
2 cho
3
cos x, ta c:
( ) ( ) ( )
3
2
2 tanx 1 4 tanx. 1 tan x =
Gii phng trnh theo tanx ta c nghim:
( )
tanx 1 x k , k
4

= = .






Bi gii tham kho
Cch gii 1.
t t x x t
4 4

= = . Lc :
( )
( )
3 3
1 sin t 2 sin t 4 sin t sint cos t = =
( )( )

3 2 2
sin t sin t cos t sin t cos t =
( )

3 3 2 2 3
sin t sin t sint cos t cos tsin t cos t cos t sin t cos t 1 0 = =
( )
( )


cos t 0
3
t k x k k , k
sin2t 2 L 2 4 4

= =

.
Cch gii 2 v cch gii 3 (tng t v d 13). Bn c t gii




O Li bnh: Bi ton c cc cung khc nhau theo mt hm bc nht lng gic cos (hoc sin hoc c
sin v cos) dng tng (hoc hiu). Ta nn ghp cc s hng ny thnh cp sao cho hiu
(hoc tng) cc cung ca chng bng nhau, tc l trong trng hp ny
( )
x 4x 5x = v
( )
2x 3x 5x = . Ti sao phi ghp nh vy ? L do rt n gin,
chng ta cn nhng "tha s chung" nhm ra ngoi, a bi ton v dng phng trnh
tch s.
Bi gii tham kho
( ) ( ) ( )
5x 3x 5x x
cos x cos 4x cos2x cos 3x 0 2cos cos 2cos cos 0
2 2 2 2
= =

5x 3x x 5x x
2cos cos cos 0 4cos cos x cos 0
2 2 2 2 2
1

= =


( )

( )

5x k2
5x k x
cos 0
2 2 5 5
2
cos x 0 x l x l k; l; m
2 2
x
x x 2m
cos 0
m
2
2 2


= =




= = =

=
=



.


Bi 14. Gii phng trnh:
( )
cos x cos2x cos 3x cos 4x 0 =
Bi 13. Gii phng trnh:
( )

3
sin x 2 sin x 1
4
1


( )

Trch thi tuyn sinh i hc Quc Gia Tp.HCM nm 1998
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 15 -





O Li bnh: Vi nhng phng trnh c nhng hng t bc hai theo sin v cos, ta thng dng cng
thc h bc bi ton tr nn n gin hn.
Bi gii tham kho
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
1 1 1 3
1 cos2x 1 cos 4x 1 cos 6x cos2x cos 6x cos 4x 0
2 2 2 2
= =
( )
2cos 4x cos2x cos 4x 0 cos 4x 2cos2x 1 0 = =
( )

k
cos 4x 0
4x k x
2 8 4
k, l
2
2
cos2x cos
2x l2 x l
3
3 3

=
= =





=
= =


.





Bi gii tham kho
( ) ( ) ( ) ( )
1 1 1
1 cos2x 1 cos 4x 1 cos 6x 2
2 2 2
=
( ) ( ) ( )

1 1
cos2x cos 4x cos 6x cos2x cos 6x cos 4x 1 0
2 2
= =
( )

2
2cos 4x cos2x 2cos 2x 0 2cos2x cos 4x cos2x 0 = =
( )

x k
2
cos x 0
4cos2x cos 3x cos x 0 cos2x 0 x l k, l, m
4 2
cos 3x 0
x m
6 3

=

=



= = =


=

.




Bi gii tham kho
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
1 1 1 1
1 cos2x 1 cos 6x 1 cos 4x 1 cos 8x
2 2 2 2
=
( )
cos2x cos 6x cos 4x cos 8x 2cos 4x cos2x 2cos 6x cos2x = =
( )
2cos2x cos 6x cos 4x 0 4cos2x cos 5x cos x 0 = =
( )


cos x 0
m
cos2x 0 x k x l x ; k, l, m
2 4 2 10 5
cos 5x 0

1 1 1


= = = =



( ) ( ) ( )

.
Bi 15. Gii phng trnh:
( )

2 2 2
3
sin x sin 2x sin 3x
2
= .
Trch thi tuyn sinh Cao ng S Phm Hng Yn khi A nm 2000
Bi 16. Gii phng trnh:
( )

2 2 2
sin x sin 2x sin 3x 2 = .
Trch thi tuyn sinh i hc S Phm K Thut Tp. HCM khi A nm 2001
Bi 17. Gii phng trnh:
( )

2 2 2 2
sin x sin 3x cos 2x cos 4x =
Trch thi tuyn sinh i hc Kinh t Quc Dn nm 1999
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 16 - www.DeThiThuDaiHoc.com





Bi gii tham kho
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
1 1 1 1
1 cos 6x 1 cos 8x 1 cos10x 1 cos12x
2 2 2 2
=
cos 6x cos 8x cos10x cos12x 2cos 7x cos x 2cos11x cos x = =
( ) ( )

x k
2
cos x 0
l
cos x cos 7x cos11x 0 x k, l, m
cos 7x cos11x
2
m
x
9

= =

.






Bi gii tham kho
( )
x x cos 3x sin7x 1 cos 5x 1 cos 9 cos 3x sin7x sin5x cos 9
2
1


= =


( )

cos 3x cos 9x sin7x sin5x 0 2cos 6x cos 3x 2cos 6x sin x 0 = =
( ) ( )

x k
12 6
cos 6x 0
cos 6x cos 3x sinx 0 x l k, l, m
cos 3x cos x 4
2
m
x
8 2

1
= =


=




( )

.





Bi gii tham kho
( ) ( ) ( )
1 cos2x 1 cos 4x 1 cos 6x
cos2x cos 4x 1 cos 6x 0
2 2 2

= =
( )

2
2cos 3x cos x 2cos 3x 0 2cos 3x cos x cos 3x 0 = =
( )

k
x
k 6 3
cos x 0
x
l
6 3
4 cos 3x cos2x cos x 0 cos2x 0 x k, l, m
l
4 2
x
cos 3x 0
4 2
x m
2



=

=



= = =


=
=

.
Bi 18. Gii phng trnh:
( )

2 2 2 2
sin 3x cos 4x sin 5x cos 6x =
Trch thi tuyn sinh i hc khi B nm 2002
Bi 19. Gii phng trnh:
( )
sin
2 2
5x 9x
cos 3x sin7x 2 2cos
4 2 2
1


( )

Trch thi tuyn sinh i hc Th Dc Th Thao nm 2001
Bi 20. Gii phng trnh:
( )

2 2 2
sin x cos 2x cos 3x =
Trch thi tuyn sinh i hc Quc Gia H Ni nm 1998
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 17 -





O Li bnh: T vic xut hin cc cung
( ) ( ) ( )
x , 2x , 7x v nhn xt
7x x
4x
2

= , ta c th nh
hng nhm
( )
sin7x sin x ,
( )
2
2sin 2x 1 li vi nhau, sau khi dng cng thc
tng thnh tch v h bc nhm xut hin nhn t chung v cui cng a ta c
phng trnh tch s n gin hn.

Bi gii tham kho
( ) ( ) ( )
2
sin7x sin x 1 2sin 2x 0 2cos 4x sin3x cos 4x 0 = =
( ) ( )

k2
cos 4x 0
x
18 3
cos 4x 2sin3x 1 0 k, l
1
5 l2
sin3x
x
2
18 3

=
=


=
=

.




Bi gii tham kho
( ) ( ) ( )
sinx sin3x sin2x 1 cos2x cos x =
( ) ( )

2
2sin2x cos x sin2x 2cos x cos x sin2x 2cos x 1 cos x 2cos x 1 0 = =
( )( ) ( )( )
2cos x 1 sin2x cos x 0 2cos x 1 2sin x cos x cos x 0 = =
( )( ) ( )




x k
2
cos x 0
x l2
1
6
cos x 2sin x 1 2cos x 1 0 sin x k, l, m, n
5
2
x m2
1
6
cos x
2 2
x n2
3

=


=



= =

.




Bi gii tham kho
( ) ( ) ( )
3 3 3 3 3
sin x 4cos x 3cos x cos x 3sin x 4 sin x sin 4x =

3 3 3 3 3 3 3
4sin xcos x 3sin x3cos x 3cos xsinx 4cos xsin x sin 4x =
( )

2 2 3
3sin x cos x cos x sin x sin 4x =

3 3
3 3
sin2x cos2x sin 4x sin4x sin 4x
2 4
= =
( )

3
k
3sin4x 4 sin 4x 0 sin12x 0 12x k x , k
12

= = = = .
Bi 22. Gii phng trnh:
( )
sin x sin2x sin3x 1 cos x cos2x =
Bi 23. Gii phng trnh:
( )

3 3 3
sin x cos 3x cos x sin3x sin 4x =
Trch thi Tuyn sinh i hc Ngoi Thng nm 1999
Bi 21. Gii phng trnh:
( )

2
2sin 2x sin7x 1 sinx =
Trch thi tuyn sinh i hc nm khi A nm 2007
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 18 - www.DeThiThuDaiHoc.com




Bi gii tham kho
( ) ( ) ( )
3
cos10x 1 cos 8x cos x 2cos x 4 cos 3x 3cos 3x =
( )
cos10x cos 8x 1 cos x 2cos x cos 9x =
2cos 9x cos x 1 cos x 2cos x cos 9x =
( )
cos x 1 x k2 , k = = .




Bi gii tham kho
( ) ( ) ( )
2 2 2
sin x 4sin x 3 cos x sin x 3cos x 0 =
( ) ( )

2 2 2
sin x 4 sin x 3 cos x sin x 3 1 sin x 0
l
=
l
l

( )( )

2
4sin x 3 sin x cos x 0 =
( ) ( )
2 1 cos2x 3 sinx cos x 0
l
=
l
l

( )

2
1 2 2
x k
cos2x cos 2x k2
3
k; l
2 3 3
sin x cos x tanx 1
x l
4




=

= = =

= =
=

.




Bi gii tham kho
( ) ( )( ) ( )
2
2sin x 1 3cos 4x 2sin x 4 4 1 sin x 3 0 =
( )( ) ( )( )
2sinx 1 3cos 4x 2sinx 4 1 2sin x 1 2sin x 0 =
( )( )
2sinx 1 3cos 4x 2sinx 4 1 2sinx 0 =
( )( )
3 cos 4x 1 2sinx 1 0 =
( )

k
x
4x k2
2
cos 4x 1
x l2 x l2 k; l; m
1
6 6
sin2x
2
7 7
x m2 x m2
6 6

= =

= =


.




Bi 24. Gii phng trnh:
( )
2 3
cos10x 2cos 4x 6cos 3x cos x cos x 8cos x cos 3x =
Bi 25. Gii phng trnh:
( )

3 3 2
4sin x 3cos x 3sin x sin x cos x 0 =
Bi 26. Gii phng trnh:
( )( ) ( )

2
2sin x 1 3cos 4x 2sinx 4 4cos x 3 =
Bi 27. Gii phng trnh:
( ) ( )

6 6 8 8
sin x cos x 2 sin x cos x =
Trch thi tuyn sinh i hc Quc Qua H Ni Khi B nm 1999
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 19 -
Bi gii tham kho
( ) ( ) ( )
6 8 6 8 6 2 6 2
sin x 2sin x cos x 2cos x 0 sin x 1 2sin x cos x 2cos x 1 0 = =
( )

6 6 6 6
sin x cos2x cos x cos2x 0 cos2x sin x cos x 0 = =
( )

6 6
k
x
cos2x 0 cos2x 0
k
4 2
x , k
tan x 1 sin x cos x 4 2
x k
4

=
= =


= =


=

.






Bi gii tham kho
( ) ( ) ( )
10 8 8 10
5
2cos x cos x sin x 2sin x cos2x 0
4
=
( ) ( )

8 2 8 2
5
cos x 2cos x 1 sin x 1 2cos x cos2x 0
4
=

8 8 8 8
5 5
cos x. cos2x sin x cos2x cos2x 0 cos2x cos x sin x 0
4 4
1

= =


( )

( )
( )


8 8
8 8
cos2x 0
2x k
k
2
x , k
5
5
4 2
cos x sin x 0
sin x cos x 1 VN
4
4

=
=

=
=

.





Bi gii tham kho
O Cch gii 1
( ) ( ) ( )
3 5 5 3
sin x 2sin x 2cos x cos x 0 =
( ) ( )

3 2 3 2 3 3
sin x 1 2sin x cos x 2cos x 1 0 sin x cos2x cos x cos2x 0 = =
( ) ( )

3 3
3
cos2x 0
m
cos2x sin x cos x 0 x , m
tan x 1 4 2

= =

.
O Cch gii 2
( ) ( )( )
3 3 2 2 5 5
sin x cos x sin x cos x 2sin x 2cos x 0 =
( ) ( )

3 2 5 5 3 2
sin x cos x sin x cos x cos sin x 0 =
( ) ( ) ( )

3 2 2 3 2 2 3 3
sin x cos x sin x cos x cos x sin x 0 cos2x sin x cos x 0 = =
( )

3 3 3
cos2x 0 cos2x 0
m
x , m
sin x cos x 0 tan x 1 4 2

= =


=

= =


.
Bi 28. Gii phng trnh:
( ) ( )

8 8 10 10
5
sin x cos x 2 sin x cos x cos2x
4
=
Trch thi tuyn sinh i hc Ngoi Thng Tp.HCM khi D 2000
Bi 29. Gii phng trnh:
( ) ( )

3 3 5 5
sin x cos x 2 sin x cos x =
Trch thi tuyn sinh i hc Quc gia H Ni khi D 1998
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 20 - www.DeThiThuDaiHoc.com




Bi gii tham kho
( )
2 2
2
1 cos2x 1 cos2x
3 sin 2x 0
2 2
1 1


=




( ) ( )

( ) ( ) ( )

2 2 2
3 1 2cos2x cos 2x 4 1 cos 2x 1 2cos2x cos 2x 0 =
( )

2
8 cos 2x 4 cos2x 0 4cos2x 2cos2x 1 0 = =
( )

k
cos2x 0
x k
4 2 4
k, m
1
cos2x
x m
2
3

=
=


=
=

.
O Cch khc
Do cos x 0 hay sin x 1 = = khng l nghim ca phng trnh
( )

Chia hai v ca
( )
cho
4
cos x, ta c:
( )
2
2 4
2
t 4t 3 0
3 4 tan x tan x 0
t tan x 0
'
1
=
1
1
=
!
1
=
1
1+

( )
2
2
2
t 1
x k
tan x 1
tan x 1
4
t 3
k, m
tan x 3 tan x 3
x m
t tan x
3
'

1
=
1
=
= 1 =
1
=

!

1 = =

1
=
1 =
1
+
.





Bi gii tham kho
O Li bnh: Ta nhn thy trong phng trnh c cha cos 3x ln sin3x , nu ta s dng cng thc
nhn ba khai trin cng i n kt qu cui cng, nhng n tng i phc tp.
Chnh v th, y ta kho lo phn tch p dng cng thc tch thnh tng c xut
hin s
1
2
nhm ti gin c vi s
2 3 2
8

phc tp bn v phi ca phng trnh.


( ) ( ) ( )
2 2
2 3 2
cos 3x cos x cos x sin3x sinx sin x
8

=
( ) ( )

2 2
1 1 2 3 2
cos 4x cos2x cos x cos2x cos 4x sin x
2 2 8

=

2 2 2 2
2 3 2
cos 4x cos x cos2x cos x cos2x sin x cos 4x sin x
4

=
( ) ( )

2 2 2 2
2 3 2
cos 4x cos x sin x cos2x cos x sin x
4

=
Bi 30. Gii phng trnh:
( )

4 2 2 4
3cos x 4 cos x sin x sin x 0 =
Trch thi tuyn sinh i hc Quc Qua Tp.HCM 1998 1999 t 1
Bi 31. Gii phng trnh:
( )

3 3
2 3 2
cos 3x cos x sin3x sin x
8

=
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 21 -
( )

2
2 3 2 1 2 3 2
cos 4x cos 2x cos 4x 1 cos 4x
4 2 4

= =
( ) ( )

2 k
4 cos2x 2 1 cos 4x 2 3 2 cos 4x x , k
2 16 2

= = = .





Bi gii tham kho
O Li bnh: Trong bi ton xut hin bn cung x, 2x, 4x, 8x khc nhau, gip ta lin tng n vic
a chng v cng mt cung. lm vic ny ta s suy ngh n vic dng cng thc
2 2
cos2x 2cos x 1 1 2sin x = = , nhng n th khng kh quan cho my, bi th
phng trnh s tr thnh phng trnh bc cao, vic gii s gy kh khn. Nhng
rng, cc cung ny ln lt gp i nhau, ta cht nh n cng thc nhn i ca sin ,
bng cch nhn thm hai v ca
( )
cho sin x . m trong php nhn, ta nn kim
tra xem sin x 0 = c phi l nghim hay khng trc khi nhn.
Nhn thy:
( )
sin x 0 x k hay cos x 1 cos2x cos 4x cos 8x 1 = = = = = = nn
( )
1
1
16
= (v nghim) nn sin x 0 x k = = khng l nghim ca
( )

Nhn c 2 v ca phng trnh
( )
cho 16sin x 0 , ta c:
( )
16sin x cos x cos2x cos 4x cos 8x sinx 8sin2x cos2x cos 4x cos 8x sinx
sin x 0 sin x 0
' '
1 1 = =
1 1

! !
1 1
1 1
+ +


4 sin4x cos 4x cos 8x sinx 2sin8x cos 8x sin x sin16x sinx
sin x 0 sin x 0 sinx 0
' ' '
1 1 1 = = =
1 1 1

! ! !
1 1 1
1 1 1
+ + +


k2
x
k2
x 15
15
l
x
l
x 17 17
17 17
x m
'
1

1

= 1
1
=
1
1
1

!
=
1

1
=
1
1

1
1
1+
vi
( )

17p 1
k 15n; l ; k, l, m, n, p
2


.




Bi gii tham kho
( ) ( )
3
4sin3x cos2x 1 2 3sin x 4sin x 4 sin3x cos2x 1 2sin3x = =
( ) ( ) ( )

2
2sin3x 2cos2x 1 1 2sin3x 4cos x 3 1 = =
Do
( )
cos x 0 x k , k
2

= = khng l nghim phng trnh


( )
, nn nhn hai v
( )
cho
cos x 0 , ta c:
( ) ( )
3
2sin3x 4 cos x 3cos x cos x 2sin3x cos 3x cos x = =
Bi 32. Gii phng trnh:
( )

1
cos x cos2x cos 4x cos 8x
16
=
Trch thi tuyn sinh i hc Kinh t Quc Dn nm 1998
Bi 33. Gii phng trnh:
( )

3
4sin3x cos2x 1 6sin x 8 sin x =
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 22 - www.DeThiThuDaiHoc.com
( )

l2
x
14 7
sin6x cos x cos x cos 6x l, k
m2 2
x
10 5

=
1

= =


( )
=

.




Bi gii tham kho
Khi
( )
x k2 , k = th
( ) ( )
1
5
2
= khng c nghim
( )
x k2 , k = .
Khi
( )
x
x k2 , k sin 0
2
. Nhn hai v ca
( )
cho
x
2sin 0
2
, ta c:
( )
x x x x x x
2sin cos x 2sin cos2x 2sin cos 3x 2sin cos 4x 2sin cos 5x sin
2 2 2 2 2 2
=

3x x 5x 3x 7x 5x 9x 7x 11x 9x x
sin sin sin sin sin sin sin sin sin sin sin
2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
= .
( )

11x 11x 2m
sin 0 m x , m 11, m
2 2 11

= = = .






Bi gii tham kho
O Li bnh: Khi gii phng trnh lng gic c cha tan hoc cot, c n mu hay cn bc
chn, ta phi c iu kin phng trnh xc nh. c bit i vi nhng bi ton
c cha tan (hoc cot), ta hy thay th chng bng
sin cos
,
cos sin
1


( )
nhm mc ch " n
gin ha " v ch cn li hai gi tr lng gic l sin v cos m thi.
Ta s dng cc cch sau y kim tra xem c nhn nghim hay khng
Thay cc gi tr x tm c vo iu kin xem c tha khng. Nu tha th ghi nhn
nghim y, nu khng tha th loi.
Hoc biu din cc ngn cung iu kin v ngn cung nghim trn cng mt ng
trn lng gic. Ta s loi b ngn cung ca nghim khi c trng vi ngn cung
ca iu kin.
Hoc so vi iu kin trong qu trnh gii phng trnh.
iu kin:
tan x 3
cos x 0
'
1

1
1
!
1

1
1+

( ) ( ) ( )
sin2x 2cos x sin x 1 0 2cos x sin x 1 sin x 1 0 = =
( )( ) ( )

1
x k2
cos x
3
sin x 1 2cos x 1 0 k, l
2
sin x 1
x l2
2

=

=

=
=

.
Bi 34. Gii phng trnh:
( )

1
cos x cos2x cos 3x cos 4x cos 5x
2
=
Bi 35. Gii phng trnh:
( )

sin2x 2cos x sin x 1
0
tan x 3

=


Trch thi tuyn sinh i hc khi D nm 2011
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 23 -
So vi iu kin, h nghim ca phng trnh l
( )
x k2 , k
3

= .





Bi gii tham kho
iu kin: sin x 0
( )
2 2
sin x(1 sin2x cos2x) 2 2 sin x cos x 1 sin2x cos2x 2 2 cos x = =
( )

2
2cos x 2cos x sin x 2 2 cos x 0 2cos x cos x sin x 2 0 = =
( )

cos x 0
x k
cos x 0
2
k, l
cos x 1 cos x sin x 2
x l2
4
4


=

=
=


1


= =


=
( )


.
So vi iu kin, h nghim phng trnh l
( )
x k x l2 , k, l
2 4

= = .





Bi gii tham kho
iu kin:
( )
sin x 0
2sin x cos x 0 sin2x 0 2x k x k , k
cos x 0
2
'
1

1

!
1
1
+
.
( ) ( ) ( )
2 2
sin x cos x sin x cos x
2 sin2x cos2x 2 sin2x cos2x
cos x sin x sinx cos x

= =
( ) ( )

1 1
2 sin2x cos2x sin2x cos2x
sinx cos x sin2x
= =
( )

2
sin2x sin2x cos2x 1 sin 2x sin2x cos2x 1 0 = =
( )

2
sin2x cos2x cos 2x 0 cos2x sin2x cos2x 0 = =
( )


cos2x 0
x k
4
2 cos2x sin 2x 0 k, l
sin 2x 0 4
x l
4
8 2


=

=
1



1
=


=
( )


=
( )


.
Kt hp vi iu kin, phng trnh c 2 h nghim:
( )
x k x l , k, l
4 8 2

= = .





Bi gii tham kho
Bi 36. Gii phng trnh:
( )

2
1 sin2x cos2x
2 sinx sin2x
1 cot x

=


Trch thi tuyn sinh i hc khi A nm 2011
Bi 37. Gii phng trnh:
( ) ( )
tan x cot x 2 sin2x cos2x =
Trch thi tuyn sinh i hc Giao Thng Vn Ti Tp.HCM nm 1998
Bi 38. Gii phng trnh:
( )

2
tan x tan x tan3x 2 =
Trch thi tuyn sinh i hc Quc Gia H Ni nm 1996
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 24 - www.DeThiThuDaiHoc.com
iu kin:
( )
3
cos x 0
k
cos 3x 0 x , k
cos 3x 4cos x 3cos x 0 6 3
'
1

1
1

!
1 =
1
1+
.
( ) ( )
sin x sinx sin3x
tan x tan x tan3x 2 2
cos x cos x cos 3x
1

= =


( )

( )

2
sin x sin x cos 3x cos x sin3x 2cos x cos 3x =
( )

2
sin x sin 2x 2cos x cos 3x =

2 2
2sin xcos x 2cos xcos 3x =
( )

2
sin x cos x cos 3x do cos x 0 =
( ) ( )

1 1
1 cos2x cos 4x cos2x
2 2
=
( )

l
cos 4x 1 x , l
4 2

= =
So nghim vi iu kin:
Cch 1: Khi
l
x
4 2

= th
3 l3 2
cos 3x cos 0
4 2 2
1


= =


( )
(nhn).
Cch 2: Biu din cc ngn cung iu kin v ngn cung nghim, ta thy khng c ngn cung
no trng nhau. Do :
l
x
4 2

= l nghim
ca
phng trnh. (Cch 2 ny mt nhiu thi gian).
Cch 3: Nu
3 l3
3x k
4 2 2

= = th
3 6l 2 4k 2k 3l 0, 5 = =
(v l v k, l ).
Vy h nghim ca phng trnh l:
( )
l
x , l
4 2

= .





Bi gii tham kho
iu kin:
cos x 0
sinx 0 sin2x 0
sin2x 0
'
1

1
1
1

!
1
1
1
1
+
.
( )
2 2 2 2 2 2 2
1 1 1 11 1 1 1 20
1 1 1
3 3 cos x sin x sin 2x cos x sin x 4sin x cos x
1 1 1

= =




( ) ( ) ( )

( )

2 2
2
2 2 2
4sin x 4 cos x 1 20 5 20 3 1 3
sin 2x 1 cos 4x
3 3 4 2 4 4 sin x cos x sin 2x

= = = =
( )

1 2 k
cos 4x cos x , k
2 3 6 2
1


= = =


( )
.
/4
/6
/2
3/4
5/6
7/6
5/4
3/2
7/4
11/6
Bi 39. Gii phng trnh:
( )

2 2 2
11
tan x cot x cot 2x
3
=
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 25 -
Thay vo nghim vo iu kin, tha. Vy h nghim ca phng trnh l

( )

k
x , k
6 2

= .






Bi gii tham kho
iu kin: cos x 0 sin x 1 .
( ) ( )
( )( )
( )
2
2
2 2
1 sin x 1 cos x
1 sin x 1
1 cos x 1 cos x 0 1 cos x 0
2 2 2 cos x 1 sin x
l 1


l
= =


l

( )
l
l

( ) ( )

2
1 cos x 1 cos x
1 cos x 0 1 cos x 1 0
1 sin x 1 sinx
1


= =



( )

( )( )
( )
( )
( )


x k2
cos x 1 N
1 cos x cos x sinx 0 k; l
tanx 1 N
x l2
4

=
=

.




Bi gii tham kho
iu kin:
2
cos x 1
sin x 0 sin x 0
2
cos2x 0 2cos x 1 0
cos x
2
'
1
' ' 1
1 1
1
1 1 1 1

! ! !
1 1 1

1 1 1
+ 1+
1
1+

Ta c:
cos x sin2x cos2x cos x sin2x sin x cos x
cot x tan2x
sin x cos2x sin x cos2x sinx cos2x

= = = .
Lc :
( )
2
2 2 2
sin2x cos x 2cos x 2
4 cos x 4cos x 0 cos x 4 0
sin x cos2x cos2x cos2x
1

= = =


( )

( )
( )
( )



cos x 0 cos x 0 N
x k
2
k; l
1 1
2 cos2x N
x l
cos2x 2
6



= =
=



= =
=

.





Bi gii tham kho
iu kin:
sin2x 0
sin4x 0
cos2x 0
'
1
1

!
1
1
+
.
Ta c:
2 2 4 4
2 2
2 2 2 2 2
cos x sin x cos x sin x 4cos2x
cot x tan x
sin x cos x sin x cos x sin 2x

= = = .
Bi 40. Gii phng trnh:
( )

2 2 2
x x
sin tan x cos 0
2 4 2
1


( )

Trch thi tuyn sinh i hc khi D nm 2003
Bi 41. Gii phng trnh:
( ) ( )

2
sin2x cot x tan2x 4cos x =
Trch thi Tuyn Sinh i hc M a cht nm 2000
Bi 42. Gii phng trnh:
( ) ( )

2 2
cot x tan x
16 1 cos 4x
cos2x

=
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 26 - www.DeThiThuDaiHoc.com
( ) ( ) ( ) ( )( )
2
2
4
16 1 cos 4x 1 4 1 cos 4x sin 2x 1 2 1 cos 4x 1 cos 4x
sin 2x
= = =
( )

2 2 2
1
1 2 1 cos 4x 1 2sin 4x sin 4x
2
= = = (Nhn do sin4x 0 )
( ) ( )

1 1 k
1 cos 8x cos 8x 0 x , k
2 2 16 8

= = = .





Bi gii tham kho
iu kin:
sin2x 0 sin2x 0
cos x 0 cos2x 1
' '
1 1
1 1

! !
1 1
1 1
+ +

( )
2 2
2sinx cos2x 1
2sin2x 4 sin x cos2x 2sin 2x 1
cos x sin2x sin2x
= =
( ) ( )

2 2 2 2 2 2
4 sin x 1 2sin x 8 cos x sin x 1 2sin x 1 4cos x 0 = =
( )
( )
( )
( )



2
sinx 0 L
2sin x 1 2 1 cos2x 0 x k , k
1
3
cos2x N
2


l

= =
l
l
=

.






Bi gii tham kho
K:
( )
sinx 0
sinx 1 cos x
sinx
tanx sinx 0 sinx 0 0 cos x 0 sin2x 0
cos x cos x
cos x 1
'
1

1
1
1

!
1
1
1
1
+

( )
( )
( )
( )
( )
( )
3 sin x tan x 3 cos x 1
cot x
. 2 1 cos x 0 2 1 cos x 0
tan x sin x cot x 1 cos x

= =


( )

cos x 1
1 cos x 0
3
1 cos x 2 0
1
1 2cos x 0
1 cos x
cos x
2

1 =

=

( ) =


( )

2
x k2 , k
3

= .






Bi gii tham kho
Bi 43. Gii phng trnh:
( )

1
2 tan x cot2x 2sin2x
sin2x
=
Trch thi tuyn sinh i hc Quc Gia Tp.HCM nm 1998 1999
Bi 44. Gii phng trnh:
( )
( ) ( )

3 sin x tan x
2 1 cos x 0
tan x sin x


Trch thi tuyn sinh i hc Ti Chnh K Ton nm 2000
Bi 45. Gii phng trnh:
( ) ( )
( )
( ) ( )
2 2
2 2
1 cos x 1 cos x
1
tan x sinx 1 sinx tan x
2
4 1 sinx

=


(Loi do sin x 0 )

(Nhn)
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 27 -
iu kin: sin x 1 cos x 0 .
( )
( )
( )
( )
2
3 2
2 2
2 1 cos x
sin x 1 sin x
1 sin x
2 1 sin x 1 sin x 4 1 sin x

=


( )( ) ( )( )

2 3 2 2
1 cos x 1 sin x 2sin x 1 sin x 1 sin x 2sin x =
( )( ) ( ) ( )

2 2 2
1 cos x 1 sin x 1 sin x cos x 2sin x 1 sin x =
( )


2 2 2
1 sin x 0 sin x 1 L
cos2x 0
1 cos x cos x 2sin x 1 1 2cos2x

= =

=

= =




k
2x k x
2 4 2

= = (nhn do cos x 0 )




Bi gii tham kho
iu kin: cos 5x 0 .
( )
sin5x
cos 3x sin7x sin5x cos 3x sin7x cos 5x
cos 5x
= =
( ) ( )

1 1
sin8x sin2x sin12x sin2x sin8x sin12x
2 2
= =
( )

k
x
12x 8x k2
2
k; l
12x 8x l2 l
x
20 10

=
=

.
So vi iu kin:
Vi
k
x
2

= th
5k k
cos 5x cos cos
2 2

= = loi nu k l.
Vi
l
x
20 10

= th
l
cos 5x cos 0
4 2
1


=


( )
(nhn).




Bi gii tham kho
iu kin: sin x 0 cos x 0 .
( )
2
sin 2x sin2x sin x cos x 1 2cos2x =

2 2 2 2
4cos xsin x 2cos xsin x cos x 1 4cos x 0 =
( ) ( )

2 2 2 2
4cos x 1 cos x 2cos x 1 cos x cos x 1 4 cos x 0 =
( )( )

2 3 3 2
4 cos x 2cos x cos x 1 0 cos x 1 4 cos x 2cos x 2cos x 1 0 = =
Bi 46. Gii phng trnh:
( )
cos 3x tan5x sin7x =
Trch thi Tuyn sinh Cao ng Kinh t Cng Nghip Tp. HCM nm 2007
Bi 47. Gii phng trnh:
( )

1 1
sin2x sinx 2cot x
2sin x sin2x
=
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 28 - www.DeThiThuDaiHoc.com
( )( )( ) ( )

2
cos x 1 x k2
cos x 1 2cos x 1 2cos x 1 0 k, l
1
cos x x l2
2 3

= =

=


= =


.






Bi gii tham kho
iu kin: sin2x 0 .
Ta c:
( )
( )
2
4 4 2 2 2 2 2
1
sin x cos x sin x cos x 2sin x cos x 1 sin 2x
2
cos 2x x
sin x cos2x sin2x sin x cos x cos2x 1
tanx cot2x
cos x sin2x cos x sin2x cos x sin2x sin2x
'
1
1
= =
1
1
1
!
1

1
= = = = 1
1
1+

( )
2
2 2
1
1 sin 2x
1 1 1
2
1 sin 2x sin 2x 1
sin2x 2sin2x 2 2

= = = (Nhn do sin2x 0 )
( )

2
cos 2x 0 2x k x k , k
2 4 2

= = = .





Bi gii tham kho
iu kin:
cos x 0
sin2x 0
sin2x 0
sin3x 0
sin3x 0
'
1

1
'
1 1
1 1

! !
1 1
1 1
+
1
1
+

( ) ( )
2 2 2 2
cot 3x tan x cot 2x 1 tan x cot 2x =

1 cos2x 1 cos 4x 1 cos2x 1 cos 4x
cot 3x . 1
1 cos2x 1 cos 4x 1 cos2x 1 cos 4x
1


=



( )

( )( ) ( )( )
( )( ) ( )( )


cot 3x 1 cos2x 1 cos 4x 1 cos2x 1 cos 4x
1 cos2x 1 cos 4x 1 cos2x 1 cos 4x
l

l
l
=

( ) ( )
cot 3x 2cos 4x 2cos2x 2 cos 4x cos2x =
( )

cos 3x
4sin3x sinx 4cos 3x cos x
sin3x
=
( )

k
x
cos 3x 0
6 3
cos 3x sin x cos 3x cos x k, l
tan x 1
x l
4

=
=

.
Cch khc:
( ) ( )
2 2 2 2
cot 3x tan x cot 2x 1 tan x cot 2x =
Bi 48. Gii phng trnh:
( ) ( )

4 4
sin x cos x 1
tan x cot2x
sin2x 2

=
Trch thi tuyn sinh i hc Bch Khoa nm 2000
Bi 49. Gii phng trnh:
( )

2 2 2 2
tan x. cot 2x. cot 3x tan x cot 2x cot 3x =
Trch thi tuyn sinh i hc Dc H Ni nm 2001
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 29 -

( )( )
( )( )
2 2 2 2
2 2 2 2
1 tan2x tan x 1 tan2x tan x
tan x cot 2x tan 2x tan x 1
cot 3x
tan x cot 2x 1 tan x tan 2x tan2x tan x tan2x tan x


= = =



cos 3x 0
cot 3x cot x cot 3x
sin x cos x

(Gii tng t nh trn)








Bi gii tham kho
iu kin:
( )
sin x 0
sin2x 0
x k
cos 0 x , k
x
2 2
cos 0
2
cos x 0
'
1
1
'
1 1
1 1

1 1
1 1

! !
1 1

1 1
1 1
1+
1
1
1+
.
( )
x x x
sin cos x cos sin x sin
cos x sin x cos x
2 2 2
sin x 1 . 4 sin x 4
sin x cos x x sin x x
cos cos x cos
2 2
1 1







= =






( ) ( )


x
cos x
2 cos x cos x sin x
sin x. 4 4 1 4sin x cos x
sin x x sin x cos x
cos x cos
2
1


( )
= = =
( )

2x k2 x k
1
6 12
sin2x k, l
5 5
2
2x l2 x l
6 12



= =

=



= =


.
So vi iu kin, h nghim ca phng trnh l
( )

5
x k x l ; k, l
12 12

= = .


BI TP RN LUYN
Cu 1. Gii phng trnh: 2sinx cos x 2cos x 3 3 sin x = .
Cu 2. Gii phng trnh: 2 tan x cos x 1 2cos x tan x = .
Cu 3. Gii phng trnh:
3 3
2
sin x cos x cos x sinx
8
= .
Cu 4. Gii phng trnh:
2 2 2
cos x cos 2x cos 3x 1 = .
Cu 5. Gii phng trnh:
2 2
17
sin 2x cos 8x sin 10x
2
1


( )
.
Bi 50. Gii phng trnh:
( )

x
cot x sinx 1 tanx tan 4
2
1

=


( )

Trch thi tuyn sinh i hc khi B nm 2006

Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 30 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Cu 6. Gii phng trnh:
4 6
cos x sin x cos2x = .
Cu 7. Gii phng trnh:
1 cos 4x sin4x
0
2sin2x 1 cos 4x

.
Cu 8. Gii phng trnh:
2
2 1
sin x cos x cos x
2

= .
Cu 9. Gii phng trnh:
( )
2
x
2 3 cos x 2sin
2 4
1
2cos x 1
1


( )
=

.
Cu 10. Gii phng trnh: sin4x 3sin2x tan x = .
Cu 11. Gii phng trnh:
2 3
cos10x 2cos 4x 6cos 3xcos x cos x 8cos xcos 3x = .
Cu 12. Gii phng trnh:
( )
2 2 2
2cos x 2cos 2x 2cos 3x 3 cos 4x 2sin2x 1 = .
Cu 13. Gii phng trnh:
5x 7
sin 2x 3cos x 1 2sinx , ; 3
2 2 3
1 1 1


=



( ) ( ) ( )
.
Cu 14. Gii phng trnh:
( )

2 2
sin 4x cos 6x sin 10, 5 10x , 0;
2
1


( )
.
Cu 15. Gii phng trnh: tan2x tan3x tan5x tan2x tan3x tan5x = .
Cu 16. Gii phng trnh:
sinx sin2x sin3x
3
cos x cos2x cos 3x

=

.
Cu 17. Gii phng trnh:
2
1 cos x
tan x
1 sin x

.
Cu 18. Gii phng trnh:
2
4
cos x cos x
3
= .
Cu 19. Gii phng trnh:
1 1
2 2 sin x
4 sinx cos x
1


( )
.
Cu 20. Gii phng trnh:
2
2 tan x cot2x 3
sin2x
= .
Cu 21. Gii phng trnh:
2
3tan3x cot2x 2tan x
sin4x
= .
Cu 22. Gii phng trnh:
2 2 2
sin x sin 2x sin 3x 2 = .
Cu 23. Gii phng trnh:
( )
25 4x 3sin2 x 8 sin x 0 = .
Cu 24. Gii phng trnh:
sin2x
2cos x 0
1 sin2x
=

.
Cu 25. Gii phng trnh:
sinx cot5x
1
cos 9x
= .
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 31 -
Cu 26. Gii phng trnh:
2
3tan6x 2tan2x cot 4x
sin8x
= .
Cu 27. Gii phng trnh:
2
1 cos x
tan x
1 sin x

.
Cu 28. Gii phng trnh:
3 3
2
cos x cos 3x sin x sin3x
4
= .
Cu 29. Gii phng trnh:
4 4
x x 5
sin cos
3 3 8
1 1

=



( ) ( )
.
Cu 30. Gii phng trnh:
( )
2
2sin3x 1 4sin x 1 = .
Cu 31. Gii phng trnh:
3 3 2
cos x 4sin x 3cos xsin x sinx 0 = .
Cu 32. Gii phng trnh:
4 4
x x
sin cos 1 2sin x
2 2
= .
Cu 33. Gii phng trnh: sin 3x sin2x sin x
4 4
1 1


=



( ) ( )
.
Cu 34. Gii phng trnh:
( )
2
4
4
2 sin x sin3x
tan x 1
cos x

= .
Cu 35. Gii phng trnh:
2
x
tanx cos x cos x sinx 1 tan tanx
2
1

=


( )
.
Cu 36. Gii phng trnh:
2 2
x 7
sin x cos 4x 2sin 2x 4sin x , x 1 3
4 2 2
1


= <


( )
.
Cu 37. Gii phng trnh: sin x sin2x sin3x 1 cos x cos2x = .
Cu 38. Gii phng trnh:
2 2 2 2
cos x cos 2x cos 3x cos 4x 2 = .
Cu 39. Gii phng trnh:
( )
( )
2
cos x cos x 1
2 1 sin x
sin x cos x

.
Cu 40. Gii phng trnh: sinx sin2x sin3x sin4x sin5x sin6x 0 = .
Cu 41. Gii phng trnh: cos x cos 3x 2cos 5x 0 = .
Cu 42. Gii phng trnh: 9sinx 6cos x 3sin2x cos2x 8 = .
Cu 43. Gii phng trnh:
( )
cos x sinx cos x sin x cos x cos2x = .
Cu 44. Gii phng trnh:
( )( )
2
2sin x 1 3cos 4x 2sin x 4 4 cos x 3 = .
Cu 45. Gii phng trnh:
3 3
2sin x sinx 2cos x cos x cos2x = .
Cu 46. Gii phng trnh:
2 3 4 2 3 4
sinx sin x sin x sin x cosx cos x cos x cos x = .
Cu 47. Gii phng trnh:
( ) ( )
2
sin x tanx 1 3sinx cos x sin x 3 = .
Cu 48. Gii phng trnh:
2
tan2x cot x 8cos x = .
Cu 49. Gii phng trnh:
( ) ( )
3 cot x cos x 5 tan x sin x 2 = .
Cu 50. Gii phng trnh:
1 1
2 2 sin x
4 sinx cos x
1


( )
.
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 32 - www.DeThiThuDaiHoc.com
B PHNG TRNH BC HAI V BC CAO I VI MT HM
LNG GIC


Dng


t n ph

iu kin
2
a sin x bsinx c 0 =
t sin x = 1 t 1
2
a cos x bcos x c 0 =
t cos x = 1 t 1

2
a tan x btanx c 0 =

t tan x =
x k , (k )
2


2
a cot x bcotx c 0 =

t cot x =
( )
x k , k
Nu t
2
t sin x = hoc t sin x = th iu kin l 0 t 1
(tng t cho cos )


Mt s hng ng thc lng gic v mi lin h

( )
2
2 2
1 sin2x sin x cos x 2sin x cos x sinx cos x = =

( )
2
2 2
1 sin2x sin x cos x 2sin x cos x sinx cos x = =

sin2x
sin x cos x
2
=

( )( )
3 3
sin x cos x sin x cos x 1 sin x cos x =

( )( )
x
3 3
sin x cos x sinx cos x 1 sinx cos =

2 2
sin x cos x sin x cos x 2
tan x cot x
cos x sinx sin x cos x sin2x

= = =

2 2
cos x sin x cos x sin x 2cos2x
cot x tan x 2cot x
sinx cos x sin x cos x sin2x

= = = =

4 4 2 2
1 1 1 3 1cos 4x
sin x cos x 1 sin 2x cos 2x
2 2 2 4

= = =

( )( )
4 4 2 2 2 2
cos x sin x sin x cos x cos x sin x cos2x = =

6 6 4 4 2 2 2
3 5 3cos 4x
sin x cos x sin x cos x sin x cos x 1 sin 2x
4 8

= = =

( )
6 6 4 4 2 2
cos x sin x cos2x sin x cos x sin x cos x =

x 1
1 tan x tan
2 cos x
=
sinx cos x 2 sin x 2 cos x
4 4
1 1


= =



( ) ( )


( ) ( )
2 2
cos x cos x 1 sin x 1 sin x
1 sinx cos x
cos x 1 sin x cos x 1 sin x

= = =


(mi lin h gia sinx v cosx)

Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 33 -
BI TP P DNG
Bi 51. Gii phng trnh:
( )

2
cos 4x 12sin x 1 0 =
Bi 52. Gii phng trnh:
( )

4 4
cos x sin x cos 4x 0 =
Bi 53. Gii phng trnh:
( ) ( )

cos 3x sin3x
5 sinx 3 cos2x , x 0;2
1 2sin2x
1



( )

Bi 54. Gii phng trnh:
( )

sin3x sin5x
3 5
=
Bi 55. Gii phng trnh:
( )

sin5x
1
5sinx
=
Bi 56. Gii phng trnh:
( )

2 2
cos 3x cos2x cos x 0 1 =
Bi 57. Gii phng trnh:
( )

4 4
3
cos x sin x cos x sin 3x 0
4 4 2
1 1


=



( ) ( )

Bi 58. Gii phng trnh:
( )

5 7
sin 2x 3cos x 1 2sin x; x ;2
2 2 2
1 1 1


=



( ) ( ) ( )

Bi 59. Gii phng trnh:
( ) ( )

2
5sinx 2 3 1 sinx tan x =
Bi 60. Gii phng trnh:
( )
( )

2
sin2x 3 cos2x 5 cos 2x
6
1


( )

Bi 61. Gii phng trnh:
( )
( )

6 6
2 cos x sin x sin x cos x
0
2 2sin x

=


Bi 62. Gii phng trnh:
( )
( )

1 sinx cos2x sin x
4 1
cos x
1 tanx
2
1


( )
=


Bi 63. Gii phng trnh:
( )

1 1
2sin3x 2cos 3x
sin x cos x
=
Bi 64. Gii phng trnh:
( )
( )

2
cos x 2sinx 3 2 2cos x 1
1
1 sin2x

=


Bi 65. Gii phng trnh:
( )

x 3x x 3x 1
cos x cos cos sin x sin sin
2 2 2 2 2
=
Bi 66. Gii phng trnh:
( )

4 4
sin x cos x 1 1
cot2x
5sin2x 2 8sin2x

=
Bi 67. Gii phng trnh:
( )
( )

2 2
3cot x 2 2 sin x 2 3 2 cos x =
Bi 68. Gii phng trnh:
( )

6 2
3cos 4x 8 cos x 2cos x 3 0 =
Bi 69. Gii phng trnh:
( )

2cos 4x
cot x tanx
sin2x
=
Bi 70. Gii phng trnh:
( )

2
cot x tanx 4 sin2x
sin2x
=
Bi 71. Gii phng trnh:
( )

2 2
2sin x tan x 2 =
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 34 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Bi 72. Gii phng trnh:
( )

8 8
1
sin x cos x
8
=
Bi 73. Gii phng trnh:
( )

8 8 2
17
sin x cos x cos 2x
16
=
Bi 74. Gii phng trnh:
( )

3
5x x
sin 5cos x sin
2 2
=
Bi 75. Gii phng trnh:
( ) ( )

2
sin2x cot x tan2x 4 cos x =
Bi 76. Gii phng trnh:
( )

2
6x 8x
2cos 1 3cos
5 5
=
Bi 77. Gii phng trnh:
( )

3
tan x tanx 1
4
1


( )

Bi 78. Gii phng trnh:
( )

4 4
4
sin 2x cos 2x
cos 4x
tan x tan x
4 4

=
1 1







( ) ( )

Bi 79. Gii phng trnh:
( ) ( )

4 2
1 2
48 1 cot2x cot x 0
cos x sin x
=
Bi 80. Gii phng trnh:
( ) ( )

8 8 10 10
5
sin x cos x 2 sin x cos x cos2x
4
=
Bi 81. Gii phng trnh:
( )

2
cos2x 1
cot x 1 sin x sin2x
1 tanx 2
=


Bi 82. Gii phng trnh:
( )
sin2x 2 tanx 3 =
Bi 83. Gii phng trnh:
( )( ) ( )
1 tan x 1 sin2x 1 tan x =
Bi 84. Gii phng trnh:
( ) ( )

2
cos2x cos x 2 tan x 1 2 =
Bi 85. Gii phng trnh:
( )
( )
3
sin2x cos x 3 2 3 cos x 3 3 cos2x 8 3 cos x sinx 3 3 =
Bi 86. Gii phng trnh:
2
2
1 1
4 sin x 4 sin x 7 0
sinx sin x
1 1

=



( ) ( )
( )

Bi 87. Gii phng trnh:
( )

2
tan x tanx tan3x 2 =
Bi 88. Gii phng trnh:
( )

1 1
sin2x sinx 2cot2x
2sinx sin2x
=
Bi 89. Gii phng trnh:
( )

1
2cos2x 8cos x 7
cos x
=
Bi 90. Gii phng trnh:
( ) ( ) ( )
4 sin3x cos2x 5 sin x 1 =
Bi 91. Gii phng trnh:
2
2
1 1
sin x sin x
sin x sin x
=
( )

Bi 92. Gii phng trnh:
2
2
1 1
cos x 2 cos x 1
cos x cos x
1

=


( )
( )

Bi 93. Gii phng trnh:
1
2 tan x cot x 2sin2x
sin2x
=
( )

Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 35 -
Bi 94. Gii phng trnh:
( )
2 2
tan x cot x 2 1 tan x cot x 0 =
( )

Bi 95. Gii phng trnh:
( )

4 4
11
sin x cos x sin2x
8
=
Bi 96. Gii phng trnh:
5 5 2
4sin x cos x 4 cos x sin x sin 4x =
( )

Bi 97. Gii phng trnh:
( ) ( )
cos 2x cos 2x 4 sin x 2 2 1 sinx
4 4
1 1


=



( ) ( )

Bi 98. Gii phng trnh:
2 2 2 2
3
cos x cos 2x cos 3x cos 4x
2
=
( )

Bi 99. Gii phng trnh:
6 6
2 2
sin x cos x 1
tan2x
4 cos x sin x

( )

Bi 100. Gii phng trnh:
6 6
sin x cos x sin2x =
( )



HNG DN GII PHNG TRNH BC HAI V BC CAO I
VI MT HM LNG GIC





O Li bnh: Trong bi ton ton c cha hai cung x v 4x nn ta a v cng mt cung l 2x bng
cng thc nhn i ca
2
cos 4x 2cos 2x 1 = v cng thc h bc
2
1 cos2x
sin x
2

= . T , a ta v phng trnh bc hai theo cos2x .


Bi gii tham kho
( ) ( )
2 2
2cos 2x 1 6 1 cos2x 1 0 cos 2x 3cos2x 2 0 = =
( )



2
t 1 t 2 t 3t 2 0
cos2x 1 x k , k
t cos2x, t 1 t cos2x, t 1
'
1
= = =
1
1
= =
!

1 = =
1
1+
.





O Li bnh: Trong v d ny, cng tn ti hai cung khc nhau x v 4x nn ta a v cng mt cung
l 2x , nhng ln ny cn phi kt hp gia hng ng thc v cng thc nhn i:
( ) ( ) ( )( )
2 2
2 2 2 2 2 2
cos x sin x cos x sin x sin x cos x cos2x = = . Cn cos 4x ta s
p dng cng thc nhn i nh trn c phng trnh bc hai theo cos2x .
Bi gii tham kho
( ) ( )( )
2 2 2 2 2
cos x sin x cos x sin x 2cos 2x 1 0 =
Bi 51. Gii phng trnh:
( )

2
cos 4x 12sin x 1 0 =
(Trch thi tuyn sinh Cao ng khi A, B, D nm 2011)
Bi 52. Gii phng trnh:
( )

4 4
cos x sin x cos 4x 0 =
(Trch thi tuyn sinh Cao ng Xy dng s 2 nm 2007)
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 36 - www.DeThiThuDaiHoc.com
( )

2
cos2x 1
x k
2
2cos 2x cos2x 1 0 k, l
1
cos2x
x l
2
6

=
=


=
=

.






O Li bnh: Trong bi ton ny, c cha ng thi ba cung x, 2x, 3xv ta khng th a cung x ca
sinx v cung2x c (khng c cng thc lng gic no), do ch cn cch duy
nht l a ba cung ny v cng cung x . Nhn thy rng, trong v tri phng trnh c
cha cos 3x sin3x , ta nn phn tch hai thnh phn ny trc trnh lp li v di
dng khi gii phng trnh. Cn cos2x tt nhin a v cung x bng cng thc nhn
i:
2 2 2 2
cos 2x cos x sin x 2cos x 1 1 2sin x = = = , nhng trong ba cng thc
, ta s p dng cng thc no ? Cu tr li l "da vo s bin i ca v tri chn
cng thc ph hp".
Bi gii tham kho
iu kin:
1
1 2sin2x 0 sin2x
2
.
Ta c:
( ) ( )
3 3
cos 3x sin3x 4 cos x 3cos x 3sin x 4sin x =
( ) ( )

3 3
3 cos x sin x 4 cos x sin x =
( ) ( )

3 3
3 cos x sin x 4 cos x sin x =
( ) ( )

2 2
cos x sinx 3 4 cos x cos x sin x sin x
l
=
l
l

( )( )
cos x sin x 1 2sin2x = .
( )
( )( )
cos x sin x 1 2sin2x
5 sin x 3 cos2x
1 2sin2x
1



( )

( )

2
5 sin x cos x sin x 2cos x 1 =
( )
( )


2
1
cos x
2cos x 5cos x 1 0 x k2 , k
2
3
cos x 2 L

= =

.
Kt hp vi iu kin, ta c h nghim l
( )
x k2 , k
3

= do
3 1
sin2x
2 2
= .

( )

x
3
Do x 0;2 nn
5
x
3







Bi 53. Gii phng trnh:
( ) ( )

cos 3x sin3x
5 sinx 3 cos2x , x 0;2
1 2sin2x
1



( )

(Trch thi tuyn sinh i hc khi A nm 2002)
Bi 54. Gii phng trnh:
( )

sin3x sin5x
3 5
=
(Trch thi tuyn sinh i hc Thy Li nm 2000)
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 37 -
O Li bnh: T vic xut hin hai cung 3x, 5x x 4x = , ta c th a chng v cng mt cung
x theo cng thc nhn ba v cng cung xut hin nhn t chung (cch gii 1). Hn
na, trong bi xut hin s 3 v 5 , ta cng c th tch 5 2 3 = v nhm chng mt
cch kho lo li vi nhau, p dng cng thc tng thnh tch (cch gii 2).
Bi gii tham kho
Cch gii 1
( ) ( )
5sin3x 3sin x 4x =
( ) ( )
3
5 3sin x 4sin x 3 sin x cos 4x cos x sin4x =
( ) ( )

2
5sin x 3 4sin x 3 sin x cos 4x 2cos x sin2x cos 2x =
( ) ( )

2 2
5sin x 3 4sin x 3sin x cos 4x 4cos x cos2x =
( ) ( )

2 2
sin x 5 3 4sin x 3 cos 4x 4cos x cos2x 0
l
=
l
l

( )

2
sin x 12cos 2x 4cos2x 8 0 =
( )
2
sin x 3cos 2x cos 2x 2 0 =

sin x 0 x k
x k
2
cos2x 1 x l , k, l, m ; cos
3
x m2
2
2
cos2x x m2
3 2


= =
=
1



= = =


( ) =



= =



.

Cch gii 2
( )
5sin3x 3sin5x =
( )
2sin3x 3 sin5x sin3x =
( )

2
2sin x 3 4sin x 6cos 4x sin x =
( )
2
2sin x 3 4sin x 3cos 4x 0 =
( ) ( )

2
sin x 3 2 1 cos2x 3 2cos 2x 1 0
l
=
l
l
( )
2
sin x 3cos 2x cos 2x 2 0 = .
Gii tng t nh trn.





Bi gii tham kho
iu kin: sin x 0
Cch gii 1
( )
sin5x sin x 4sin x 2cos 3x sin2x 4sin x 4cos 3x sin x cos x 4sin x 0 = = =
( ) ( )
4 sin x cos 3x cos x 1 0 2sin x cos 4x cos2x 1 0 = =
( )
( )


2
2
sin x 0 L
sin x 2cos 2x cos2x 3 0
2cos 2x cos2x 3 0

=

=


( )
( )


2
cos2x 1
1 cos2x 0 2sin x 0 sin x 0 L
cos2x 1, 5 L

= = =


Vy phng trnh v nghim.
Cch gii 2
Bi 55. Gii phng trnh:
( )

sin5x
1
5sin x
=
(Trch thi tuyn sinh i hc M a Cht nm 1997)
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 38 - www.DeThiThuDaiHoc.com
( ) ( )
sin 2x 3x 5sin x sin2x cos 3x sin3x cos2x 5sin x = =
( ) ( )( ) ( )

2
3 3 2 2 2 2
2sinxcos x 4cos x 3cos x 3sinx 4sin x cos x sin x 5sinx sin x cos x =
( )

5 2 3 3 2 2
12sin x 20cos x sin x 0 sin x 12sin x 20cos x 0 = =
( )
( )
( )



3
3 2
2
sin x 0 L
sin x 12 8cos x 0
0 12 8cos x 0 L

=

< =


Vy phng trnh v nghim.




Bi gii tham kho
( ) ( )

1 cos 6x 1 cos2x
1 . cos2x 0 cos 6x cos2x 1 0 2
2 2

= =
Cch gii 1
( ) ( )
3 4 2
2 4cos 2x 3cos2x cos2x 1 0 4cos 2x 3cos 2x 1 0 = =
( )
( )


2
2
cos 2x 1
k
sin2x 0 2x k x , k
1
2
cos 2x L
4

= = =

.
Cch gii 2
( ) ( )
2
1
2 cos 8x cos 4x 1 0 cos 8x cos 4x 2 0 2cos 4x cos 4x 3 0
2
= = =
( )
( )


cos 4x 1
k
4x k2 x , k
3
2
cos 4x L
2


= =

.
Cch gii 3. Phng trnh lng gic khng mu mc
( ) ( )

cos 6x cos2x 1
k
2 x , k
cos 6x cos2x 1
2

= =

= =

.
Cch gii 4. Phng trnh lng gic khng mu mc
( ) ( )

k
2 cos 8x cos 4x 2 0 cos 8x cos 4x 1 x , k
2

= = = = .





Bi gii tham kho
( )
2
1 1 3
1 sin 2x sin 4x sin2x 0
2 2 2 2
l 1


l
=

l

( )
l
l

Bi 56. Gii phng trnh:
( )

2 2
cos 3x cos2x cos x 0 1 =
(Trch thi tuyn sinh i hc khi A nm 2005)
Bi 57. Gii phng trnh:
( )

4 4
3
cos x sin x cos x sin 3x 0
4 4 2
1 1


=




( ) ( )

(Trch thi tuyn sinh i hc khi D nm 2005)
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 39 -
( )

2
1 1 1
sin 2x cos 4x sin2x 0
2 2 2
=
( )

2 2
1 1 1 1
sin 2x 1 2sin 2x sin2x 0
2 2 2 2
=
( )
( )


2
sin2x 1
sin 2x sin2x 2 0 x k , k
sin2x 2 L 4

= =

.





O Li bnh: T vic xut hin cc s
5 7
,
2 2

l nhng bi s ca
2

, lm ta lin tng n cu
"cos i sin b ph cho", tht vy, cc bn cch gii sau:
Bi gii tham kho
( ) ( ) ( )
sin 2x 2 3cos x 4 1 2sin x
2 2
l l

l l
=
l l
l l

( ) ( )
cos 2x 2 3sin x 4 1 2sinx cos2x 3sin x 1 2sinx
l
= =
l
l

( )

2
x k
sinx 0
x l2
2sin x sin x 0 k; l; m
1
6
sinx
5
2
x m2
6

=
=


.
Vi
x k
1
k 2 k 2
k 1 x
2 2
k , x ;2
k k
2
'
1 ' ' =
1 1
1
1 1
1 < < < <
1 1
1 1 1
1
= =
! ! !

1 1 1

1 1 1


1 1 1
( )
1 1 + +
1+


.
Vi
x l2 1 11
l2 2 l
6
2 6 6 12
l l l , x ;2
2
'
1
1 ' '
1 1 =
1
1 1
1 < < < <
1 1
1 1 1

! ! !
1

1 1 1

1 1 1

1 1 1
1 1 + +

1
( )
1+

Khng tn ti l nn loi
nghim x l2
6

= .
Vi
5
x m2 5 1 7
5 m2 2 l
6
m 0 x
2 6 6 12
6
m m m , x ;2
2
'
1
1 ' '
1 1 =
1
1 1
1 < < < <
1 1
1 1 1
= =
! ! !
1

1 1 1

1 1 1

1 1 1
1 1 + +

1
( )
1+

.







Bi 58. Gii phng trnh:
( )

5 7
sin 2x 3cos x 1 2sin x; x ;2
2 2 2
1 1 1


=




( ) ( ) ( )

Bi 59. Gii phng trnh:
( ) ( )

2
5sin x 2 3 1 sin x tan x =
(Trch thi tuyn sinh i hc khi B nm 2004)
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 40 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Bi gii tham kho
iu kin: cos x 0 sin x 1 .
( ) ( ) ( )
2 2
2 2
sin x sin x
5sinx 2 3 1 sinx 5sinx 2 3 1 sinx
cos x 1 sin x
= =



2
2
sin x
5sin x 2 3 2sin x 3sinx 2 0
1 sin x
= =


( )
( )
( )



1
x k2
sin x N
6
k, l
2
5
sin x 2 L
x l2
6

=
=

.





Bi gii tham kho
( )
2
4 cos2x cos sin2x sin 5 cos 2x
6 6 6
1 1


=




( ) ( )


2
4cos 2x cos 2x 5 0
6 6
1 1


=




( ) ( )

( )
( )


cos 2x 1
7 6
2x k2 x k , k
5 6 12
cos 2x 1 L
6 4
1





( )

= =
1




( )

.






Bi gii tham kho
iu kin:
2
2 2sinx 0 sin x
2
.
( ) ( )
6 6 2
1 1
2 cos x sin x sinx cos x 0 2 1 sin 2x sin2x 0
2 2
1

= =


( )

( )
( )


2
sin2x 1
2sin 2x 2sin2x 4 0 x k , k
sin2x 2 L 4

= =


Thay vo k:
2
sin k 1
4 2
1


( )
nn h nghim phng trnh l
( )
x k , k
4

= .



Bi 60. Gii phng trnh:
( )
( )

2
sin2x 3 cos2x 5 cos 2x
6
1


( )

Bi 61. Gii phng trnh:
( )
( )

6 6
2 cos x sin x sin x cos x
0
2 2sin x

=


(Trch thi tuyn sinh i hc khi A nm 2006)
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 41 -






Bi gii tham kho
iu kin:
1 tan x 0 tan x 1
cos x 0 sin x 1
' '
1 1
1 1

! !
1 1
1 1
+ +

( ) ( )
2
sin x
2 sin x 1 sin x 1 2sin x cos x 1
4 cos x
1 1


=




( ) ( )

( )( )

2
sin x cos x 2sin x sin x 2 cos x sin x =
( )( )

2
sin x cos x 2sin x sin x 1 0 =
( )
( )
( )
( )



2
tan x 1 L
x k2
sin x cos x 0
6
sin x 1 L k, l
7 2sin x sin x 1 0
x l2
1
6 sin x N
2


=
=

.





Bi gii tham kho
iu kin:
sin x 0
sin2x 0
cos x 0
'
1
1

!
1
1
+

( ) ( )
1 1
2 sin3x cos 3x
sin x cos x
=
( )

3 3
sin x cos x
2 3sinx 4sin x 4 cos x 3cos x
sin x cos x

=
( ) ( )

3 3
sinx cos x
2 3 sin x cos x 4 sin x cos x
sin x cos x

l
=
l
l

( ) ( )( )

2 2
sin x cos x
2 3 sin x cos x 4 sinx cos x sin x cos x sinx cos x
sinx cos x

l
=
l
l

( ) ( )

sin x cos x
2 sinx cos x 3 4 1 sin x cos x 0
sin x cos x

l
=
l
l

( )

1 2
sin x cos x 3 4 1 sin2x 0
2 sin2x
l 1

l
=

l

( )
l
l

( )( )

2
sin x cos x 2sin 2x sin2x 1 0 =
Bi 62. Gii phng trnh:
( )
( )

1 sinx cos2x sin x
4 1
cos x
1 tanx
2
1


( )
=


(Trch thi tuyn sinh i hc khi A nm 2010)
Bi 63. Gii phng trnh:
( )

1 1
2sin3x 2cos 3x
sinx cos x
=
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 42 - www.DeThiThuDaiHoc.com
( )

2
x k
tanx 1
4
sin x cos x 0
1
sin2x x l k, l, m
2sin 2x sin2x 1 2 12
sin2x 1 7
x m
12

=
=



=



= =




.
Vy h nghim cn tm l
( )

7
x k x l x m k, l, m
4 12 12

= = = .





Bi gii tham kho
iu kin: sin2x 1 x k
4


( )
2
2sin x cos x 3 2 cos x 2cos x 1 1 sin2x =
( )
( )
( )
( )





2
cos x 2 L
x k2 N
4
2cos x 3 2 cos x 2 0
2
cos x N
x l2 L
2
4


=
=

=
=








Bi gii tham kho
( ) ( ) ( )
1 1 1
cos x cos2x cos x sin x cos2x cos x
2 2 2
=

2
cos xcos2x cos x sinxcos2x sinxcos x 1 =
( )

2
cos2x cos x sin x 1 cos x sin x cos x =
( )

2
cos2x cos x sin x sin x sin x cos x =
( ) ( )
cos2x cos x sin x sin x sin x cos x 0 =
( )( )
sin x cos x cos2x sin x 0 =
( )( )

2
sin x cos x 1 2sin x sin x 0 =
( )

2
x k
4
tan x 1
x l2
sin x cos x 0
2
sinx 1 k, l, m, n
2sin x sinx 1 0
x m2
1
6 sinx
2
5
x n2
6

=
=

.
Bi 64. Gii phng trnh:
( )
( )

2
cos x 2sin x 3 2 2cos x 1
1
1 sin2x

=


Bi 65. Gii phng trnh:
( )

x 3x x 3x 1
cos x cos cos sin x sin sin
2 2 2 2 2
=
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 43 -





Bi gii tham kho
iu kin: sin2x 0 cos2x 1
( )
2
2
1
1 sin 2x
1 cos2x 1 1
2
8 1 sin 2x 20cos2x 5
5sin2x 2 sin2x 8sin2x 2

= =


( )


2 2
4sin 2x 20cos2x 13 0 4cos 2x 20cos2x 9 0 = =
( )
( )
( )


9
cos2x L
2
x k , k
1
6
cos2x N
2

.





Bi gii tham kho
iu kin: sin x 0 cos x 1 .
Do sin x 0 nn chia hai v
( )
cho
2
sin x , ta c:
( )
( )
2
4 2
cos x cos x
3 2 2 2 3 2
sin x sin x
=
( )


2
2
2
2 2
cos x 2
3t 2 3 2 t 2 2 0
2 t 2 t
3 sin x
cos x
cos x cos x 2
t
t
sin x
3 sin x sin x
'
1 '
1
1 = 1 = = =
1
1
1
1 1

! !
1 1

1 1 =
= =
1 1
1 1 +
1+


2 2
2 2
cos x 2 sin x 0 2 cos x cos x 2 0
2sin x 3cos x 0 2cos x 3cos x 2 0

= =



= =



( )
( )
( )
( )
( )




cos x 2 L cos x 2 L
x k2
4
k, l
1
2
cos x N
cos x N
x l2
2
2
3

= =
=



=
=
=


.




Bi gii tham kho
( ) ( )
2 6 2
3 2cos 2x 1 8 cos x 2cos x 3 0 =

2 6 2
3cos 2x 4cos x cos x 0 =
( )

2
2 6 2
3 2cos x 1 4 cos x cos x 0 =

6 4 2
4cos x 12cos x 11cos x 3 0 =
Bi 66. Gii phng trnh:
( )

4 4
sin x cos x 1 1
cot2x
5sin2x 2 8 sin2x

=
(Trch thi d b 2 tuyn sinh i hc khi A nm 2002)
Bi 67. Gii phng trnh:
( )
( )

2 2
3cot x 2 2 sin x 2 3 2 cos x =
Bi 68. Gii phng trnh:
( )

6 2
3cos 4x 8cos x 2cos x 3 0 =
(Trch thi d b 1 i hc khi B nm 2003)
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 44 - www.DeThiThuDaiHoc.com
( )
( )
( )



2 2
2
2 2
2
1
t N
1
2
4t 12t 11t 3 0 2cos x 1 0
cos x
t 1 N
2
t cos x 0 sin x 0
cos x 1
3
t L
2

'
1
= =
=
1
1

=
!

1
= =
1
=
1+


( )

cos2x 0
x k
k, l
4 2
sin x 0
x l

=
=

=
=

.




O Li bnh: T vic xut hin cot x tanx v sin2x , ta xem chng c mi h nh th no ? C
a v nhn t chung hay cng mt cung hay khng ? Cu tr li nm u : "cc
hng ng thc lng gic v mi lin h". Tht vy, ta c:
2 2
cos x sin x cos x sin x 2cos2x
cot x tan x
sin x cos x sinx cos x sin2x

= = = .
Bi gii tham kho
iu kin:
sinx 0 sinx 1
cos x 0 cos x 1
sin2x 0 cos2x 1
' '
1 1

1 1
1 1
1 1

! !
1 1
1 1
1 1
1 1
+ +

( )
2
2cos2x 2cos 4x
2cos 2x cos2x 1 0
sin2x sin2x
= =
( )
( )

cos2x 1 L
2
2x k2 x k , k
1
3 3
cos2x
2

= =

.





Bi gii tham kho
iu kin:
sinx 0 sinx 1
cos x 0 cos x 1
sin2x 0 cos2x 1
' '
1 1

1 1
1 1
1 1

! !
1 1
1 1
1 1
1 1
+ +

( )
cos x sinx 2 2cos2x 2
4 sin2x 4 sinx
sin x cos x sin2x sin2x sin2x
= =

2 2
cos2x 2sin 2x 1 0 2cos 2x cos2x 1 0 = =
( )
( )

cos2x 1 L
2
2x k2 x k , k
1
3 3
cos2x
2

= =

.

Bi 69. Gii phng trnh:
( )

2cos 4x
cot x tanx
sin2x
=
(Trch thi d b 1 khi B nm 2003)
Bi 70. Gii phng trnh:
( )

2
cot x tanx 4sin2x
sin2x
=
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 45 -



Bi gii tham kho
iu kin: cos x 0 x k
2

.
Cch gii 1
( )
2
2 2 2 2
2 2
sin x 1
2 . cos x tan x 2 2tan x. tan x 2
cos x 1 tan x
= =



2 2 4 2 4 2
2tan x tan x tan x 2 2tan x tan x tan x 2 0 = =
( )
( )


2
2
tan x 1
tan x 1 x k2 , k
tan x 2 L 4

= =

.

Cch gii 2
( )
2
2 2 2 2 2
2
sin x
2sin x 2 2sin x cos x sin x 2cos x 0
cos x
= =
( )

2 2 2 2 4 2
2 1 cos x cos x 1 cos x 2cos x 0 2cos x cos x 1 0 = =
( )
( )

2
2
2
cos x 1 L
k
2cos x 1 0 cos2x 0 x k , k
1
4 2 4
cos x
2

= = = =

.





Bi gii tham kho
Ta c:
( )
2
8 8 4 4 4 4
sin x cos x sin x cos x 2sin x cos x =

( )

2
2
2 2 2 2 4
1
sin x cos x 2sin x cos x sin 2x
8
l
= l
l
l


2
2 4
1 1
1 sin 2x sin 2x
2 8
1

=


( )


2 4
1
1 sin 2x sin 2x
8
=
( )
2 4 4 2
1 1
1 sin 2x sin 2x sin 2x 8sin 2x 7 0
8 8
= =
( )
( )

2
2
sin 2x 7 1 L
k
cos2x 0 x , k
sin 2x 1 4 2

= =

.





Bi 71. Gii phng trnh:
( )

2 2
2sin x tan x 2 =
Bi 72. Gii phng trnh:
( )

8 8
1
sin x cos x
8
=
Trch thi tuyn sinh Hc Vin Qun Y nm 1997
Bi 73. Gii phng trnh:
( )

8 8 2
17
sin x cos x cos 2x
16
=
(Trch thi tuyn sinh i hc Ngoi Thng nm 1995)
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 46 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Bi gii tham kho
Ta c:
( )
2
8 8 4 4 4 4
sin x cos x sin x cos x 2sin x cos x =

( )

2
2
2 2 2 2 4
1
sin x cos x 2sin x cos x sin 2x
8
l
= l
l
l


2
2 4
1 1
1 sin 2x sin 2x
2 8
1

=


( )
2 4
1
1 sin 2x sin 2x
8
=
( ) ( )
2 4 2 4 2
1 17
16 1 sin 2x sin 2x 1 sin 2x 2sin 2x sin 2x 1 0
8 16
1

= =


( )

( )
( ) ( )


2
2
sin 2x 1 L
1 1 k
1 cos 4x cos 4x 0 x , k
1
2 2 8 4
sin 2x
2

= = =

.






Bi gii tham kho
Do
( )
cos x 1
x
cos 0 x k2 , k
x
2
sin 1
2
'
1 =
1
1
1
= =
!
1
=
1
1
1+

Nn
( )
( )
3
5
VT : sin 5k sin 5k 1
x
2 2 cos 0
2
VP : 5cos x sin x 5
'
1 1
1

1
= = 1

1

= ( ) ( ) !
1
1
=
1
1+
khng l nghim
( )
.
Nhn hai v
( )
cho
( )
x
cos 0, cos x 1 sinx 0
2
, ta c:
( )
2
5x x x x
sin cos 5cos x sin cos
2 2 2 2
=
( )

3
1 5
sin3x sin2x cos x sin x
2 2
=

3 3
3sinx 4sin x 2sinxcos x 5cos x sinx =
( )

2 3
sin x 3 4 sin x 2cos x 5cos x 0 =

3 2
sin x 0
5cos x 4 cos x 2cos x 1 0


( )

sin x 0
cos x 1
x k2
1 21
x l2 k, l, m
cos x cos
10
x m2
1 21
cos x cos
10

=
=

= =

= =

vi

1 21
cos
10
1 21
cos
10
'
1

1
1 =
1
1
!
1

1
1 =
1
1+

Bi 74. Gii phng trnh:
( )

3
5x x
sin 5cos x sin
2 2
=
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 47 -



Bi gii tham kho
iu kin:
cos2x 0 sin2x 1
sin x 0 cos x 1
' '
1 1
1 1

! !
1 1
1 1
+ +

Ta c:
cos x sin2x cos x cos2x sin x sin2x cos x
cot x tan2x
sin x cos2x sin x cos2x sinx cos2x

= = =
( )
2
cos x
2sinx cos x 4cos x
sin x cos2x
=

2
2
cos x
2cos x
cos2x
=

2 2
cos x 2cos xcos2x 0 =
( )

2
cos x 1 2cos2x 0 =
( )
( )
( )



2 cos x 0 N
x k
cos x 0
2
k,
1
1 2cos2x 0
cos2x N
x
2
6

=
=
=


=
=

l
l
.




Bi gii tham kho
( )
2
12x 4x
1 cos 1 3 2cos 1
5 5
1 1

=




( ) ( )


3 2
4x 4x 4x
4cos 3cos 6cos 5 0
5 5 5
=
( )
( )
( )
( )



4x
cos 1 N
5
5k
x
4x 1 21
2
cos N k,
5 5
5 4
x
4x 1 21
4 2
cos L
5 4


=


=



=

l
l
.





Bi gii tham kho
t: t x x t
4 4

= =
( )
3
tan t tan t 1
4
1


( )
3
tan tan t
4
tan t 1
1 tan tan t
4


3
1 tant
tan t 1
1 tan t
tant 1 cos t 0
'
1
1
=
1
1

!
1
1
1
1+

Bi 75. Gii phng trnh:
( ) ( )

2
sin2x cot x tan2x 4 cos x =
Bi 76. Gii phng trnh:
( )

2
6x 8x
2cos 1 3cos
5 5
=
Bi 77. Gii phng trnh:
( )

3
tan x tan x 1
4
1


( )

Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 48 - www.DeThiThuDaiHoc.com
( )


3 4 3 2
tan t tan t 2 tan t tan t tan t tan t 2 0
tan t 1 cos t 0 tan t 1 cos t 0
' '
1 1
= =
1 1
1 1

! !
1 1
1 1
1+ 1+

( )

tan t 0
t k
tan t 1 k,
t 2
tan t 0
4
'
1
=
1 =

1
1
=
!

1
=
1

1

1
+
l
l
.







Bi gii tham kho

iu kin:
cos x 0 2sin x cos x 0 sin 2x 0
4 4 4 2
cos x 0 2sin x cos x 0 cos 2x 0
4 4 4 2
' ' 1 1 1 1
1 1

1 1
1 1

1 1

( ) ( ) ( ) ( ) 1 1
1 1

! !
1 1 1 1
1 1

1 1

1 1

1 1

( ) ( ) ( ) ( )
1 1
1 1 + +
'
1
1
1
1
1
1
!
1
1
1
1
1
1+

cos2x 0 sin2x 1 .
Ta c: tan x tan x tan x tan x cot x tan x 1
4 4 2 4 4 4 4
l 1 1 1 1 1 1


l
= = =

l

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
l
l

( )
4 4 4
sin 2x cos 2x cos 4x =
2 2
1
1 sin 4x 1 sin 4x
2
=
2
sin 4x 0 =
sin4x 0 2sin2x cos2x 0 = =
( )
( )
( )

sin2x 0 N
k
x , k
cos2x 0 L 2

.






Bi gii tham kho
iu kin:
sin x 0
sin2x 0 cos x 1
cos x 0
'
1
1

!
1
1
+
.
Ta c:
2 2 2
cos2x cos x cos xcos2x sinx sinx cos x 1
1 cot2xcot x 1 .
sin2x sinx 2sin xcos x 2sin x cos x 2sin x

= = = =
( )
4 4 4 4
4 4 4 4
1 1 1 1
48 0 48 sin x cos x 48sin x cos x
cos x sin x sin x cos x
= = =
( )

4
4 4 2 4
1
sin x cos x 3 2sinx cos x 1 sin 2x 3sin 2x
2
= =
( )
( )
( )


2
4 2
2
2
sin 2x L
k
3
6sin 2x sin 2x 2 0 cos 4x 0 x , k
1
8 4
sin 2x N
2

= = =

.
Bi 78. Gii phng trnh:
( )

4 4
4
sin 2x cos 2x
cos 4x
tan x tan x
4 4

=
1 1







( ) ( )

Trch thi tuyn sinh i hc Xy Dng nm 1997
Bi 79. Gii phng trnh:
( ) ( )

4 2
1 2
48 1 cot2x cot x 0
cos x sin x
=
Trch thi tuyn sinh i hc M a Cht nm 2001
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 49 -





Bi gii tham kho
( ) ( ) ( )
8 10 8 10
5
sin x 2sin x cos x 2cos x cos2x 0
4
=
( ) ( )

8 2 8 10
5
sin x 1 2sin x cos x 1 2cos x cos2x 0
4
=

8 8
5
sin x cos2x cos x cos2x cos2x 0
4
=

8 8
5
cos2x sin x cos x 0
4
1

=


( )

( )
( ) ( )



8 8
cos2x 0 1
4 sin x cos x 5 2


Gii
( ) ( )
k
1 2x k x , k
2 4 2

= =
Gii
( )
2 : Ta c
( )
8 8 8 8
sin x cos x 1 VT 4 sin x cos x 4 5 VP = = = (v l)

( )
2 : V nghim.
Vy h nghim ca phng trnh l:
( )
k
x , k
4 2

= .






Li bnh. Khi gp phng trnh lng gic dng
( )
R tan X, cot X, sin2X, cos2X, tan2X vi R l
hm hu t th ta t t tanX = . Khi :

2
2 2 2
2t 2t 1 t
tan2X ; sin2X ; cos2X
1 t 1 t 1 t

= = =

. Hin nhin, lc ny phng trnh
cho a v phng trnh i s vi bin t m ta c th gii d dng tm t X . Lu
rng, y X c th l
x x x
..., , , , x, 2x, 3x, 4x,...
4 3 2

Bi gii tham kho
iu kin:
sin x 0
sin2x 0
cos x 0
tan x 1
tanx 1
'
1

1
'
1 1
1 1

! !
1 1
1 1
+
1
1
+

t t tan x , t 1 = .
( )

2 2
2
2 2 2
1 2t 1 t 1 1 1 t
cot x ; sin2x ; cos2x ; sin x 1 cos2x 1
t 2 2 1 t 1 t 1 t
1


= = = = =


( )

Bi 80. Gii phng trnh:
( ) ( )

8 8 10 10
5
sin x cos x 2 sin x cos x cos2x
4
=
Trch thi tuyn sinh i hc Ngoi Thng nm 2000
Bi 81. Gii phng trnh:
( )

2
cos2x 1
cot x 1 sin x sin2x
1 tanx 2
=


(Trch thi tuyn sinh i hc khi A nm 2003)
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 50 - www.DeThiThuDaiHoc.com
( )
2 2
2 2 2
1 1 t 1 1 1 t 1 2t
1 . 1 .
t 1 t 2 2 1 t 1 t 1 t
1



( )

( )( ) ( )
( )
( )



2
2
2
t 1 N
1 t 1 t 1 t t
2t t 1 0 VN

=

=


( )
tanx 1 x k , k
4

= = (Nhn do sin2x 1 0 = )





Bi gii tham kho
iu kin: cos x 0
t:
2
2t
t tan x sin2x
1 t
= =


( ) ( )
3 2
2
2t
2t 3 2t 3t 4t 3 0 t 1 x k , k
4 1 t

= = = =

.




Bi gii tham kho
iu kin: cos x 0
t
2
2t
t tan x sin2x
1 t
= =


( ) ( )
2
2t
1 t 1 1 t
1 t
1

=


( )
( )
( )
( )( )
2
2
2
t 1
t 1 t 1
1 t 1 t
1 t 1 t
t 0
1 t
1
1 t

=

=

=


=


( )

x k
t 0 tan x 0
k,
t 1 tan x 1
x 2
4
'
1 =
'
1 1 = =
1 1 1

! !

1 1 = =
=
1 1
+
1
1+
l
l
.





Bi gii tham kho
iu kin: cos x 0 sin x 1
( )
2 2
2
2sin x cos x
cos2x cos x 2
cos x
1

( )


2 2
cos2xcos x 2sin x cos x 2cos x 0 =
( )

2 2 2
cos x 2cos x 1 2 2cos x cos x 2cos x 0 =

3 2
2cos x 3cos x 3cos x 2 0 =
Bi 82. Gii phng trnh:
( )
sin2x 2 tan x 3 =
Trch thi tuyn sinh i hc Quc Gia H Ni khi A nm 2001
Bi 83. Gii phng trnh:
( )( ) ( )
1 tan x 1 sin2x 1 tan x =
Bi 84. Gii phng trnh:
( ) ( )

2
cos2x cos x 2 tan x 1 2 =
(Trch thi d b 1 i hc khi A nm 2003)
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 51 -
( )
( ) ( )


cos x 2 L
x k2
cos x 1 N k,
x 2
1
3
cos x
2

=

=

l
l
.





Bi gii tham kho
( )
( )
2 3
2sinx cos x 6sinx cos x 2 3 cos x 6 3 cos x 3 3 8 3 cos x sinx 3 3 =
( ) ( ) ( )

2
2cos x sinx 3 cos x 6cos x sinx 3 cos x 8 sin x 3 cos x 0 =
( )( )

2
sinx 3 cos x 2cos x 6cos x 8 0 =
( )
( )


2
tan x 3
sin x 3 cos x 0
x k
cos x 1 k,
3
2cos x 6cos x 8 0
x 2
cos x 4 L

=

=
=
=

=
=

l
l






Bi gii tham kho
iu kin: sin x 0
( )
2
1 1
4 sinx 2 4 sinx 7 0
sin x sin x
l
1 1
l

=
l



( ) ( ) l
l

( )
( )



2
1 3
sin x 1
1 1
sin x 2
4 sin x 4 sin x 15 0
1 5
sin x sin x
sin x 2
sin x 2

=
1 1


=





( ) ( )
=


( ) ( )

2
1 2sin x 3sin x 2 0 VN =
( )
( )
( )

2
sin x 2 L
x k2
6
2 2sin x 5sin x 2 0 k,
1
7
sin x
x 2
2
6

=
=


=
=

l
l






Bi gii tham kho
iu kin:
cos x 0
cos 3x 0
'
1
1
!
1
1
+

Bi 85. Gii phng trnh:

( )
( )
( )

3
sin2x cos x 3 2 3 cos x 3 3 cos2x 8 3 cos x sinx 3 3 =
Bi 86. Gii phng trnh:
( )

2
2
1 1
4 sin x 4 sinx 7 0
sin x sin x
1 1

=




( ) ( )

Bi 87. Gii phng trnh:
( )

2
tan x tan x tan3x 2 =
(Trch thi Tuyn sinh i hc Quc Gia H Ni nm 1996)
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 52 - www.DeThiThuDaiHoc.com
( ) ( )
tan x tan x tan3x 2 =
( )

2
2
sin x 3x
sin x sin x sin2x 2sin x
. 2 2 2
cos x cos x cos 3x cos x cos 3x cos x cos 3x


= = =
( )

2 2 3
2sin x 2cos x cos 3x 0 1 cos x cos x 4cos x 3cos x 0 = =
( )

3 2 2
1 k
4 cos x 4cos x 1 0 cos x cos2x 0 x , k
2 4 2

= = = = .





Bi gii tham kho
iu kin:
sin x 0 cos x 1
sin2x 0 cos2x 1
' '
1 1
1 1

! !
1 1
1 1
+ +

( )
2
sin 2x sin x sin2x cos x 1 2cos2x =

2 2 2 2
4sin x cos x 2sin x cos x cos x 1 4cos x 0 =
( ) ( )

2 2 2 2
4 1 cos x cos x 2 1 cos x cos x cos x 4cos x 1 0 =

4 3
4cos x 2cos x cos x 1 0 =
( )( )

3 2
cos x 1 4 cos x 2cos x 2cos x 1 0 =
( )

cos x 1 x k2
k,
1
cos x x 2
2 3

= =


= =


l
l
.






Bi gii tham kho
iu kin: cos x 0
( ) ( )
2 2
2cos x 2cos x 1 8cos x 7 cos x 1 0 =

3 2
4cos x 8cos x 5cos x 1 0 =
( )
( )
( )



x k2 cos x 1 N
k,
1
x 2 cos x N
3 2

= =


= =


l
l
.





Bi gii tham kho
( ) ( )
3 2
4 3sin x 4 sin x 1 2sin x 5sin x 5 0 =
Bi 88. Gii phng trnh:
( )

1 1
sin2x sin x 2cot2x
2sinx sin2x
=
Bi 89. Gii phng trnh:
( )

1
2cos2x 8 cos x 7
cos x
=
(Trch thi Tuyn sinh i hc Ngoi Thng nm 2000)
Bi 90. Gii phng trnh:
( ) ( ) ( )
4 sin3x cos2x 5 sin x 1 =
(Trch thi Tuyn sinh i hc Lut nm 2000)
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 53 -

3 2
16sin x 8sin x 7 sinx 1 0 =
( )

x k2
sin x 1
2
x 2 k, l, m
1
sin x sin
x m2
4

= =

l .





Bi gii tham kho
iu kin: sin x 0 cos x 1 .
t t sin x ; t 1 =
( ) ( ) ( )( )( )
2 2 4 2
2
1 1
1 t t t t 1 t t 1 t 1 t 1 t 1
t t
= = =
( ) ( )

3 2
t 1 t t 1 0 t 1 sin x 1 x k2 , k
2

l
= = = =
l
l
.





Bi gii tham kho
iu kin: cos x 0
( )
2
1 1
cos x 2 2 cos x 2 0
cos x cos x
1 1

=




( ) ( )

( )
( )



2
1
cos x 0 1
1 1
cos x
cos x 2 cos x 0
1
cos x cos x
cos x 2 2
cos x

=
1 1


=





( ) ( )
=


( )
( ) ( )
2
2
1 cos x 1 0 : VN
2 cos x 2cos x 1 0 cos x 1 x k2 , k
=
= = =






Bi gii tham kho
iu kin:
cos x 0 sin2x 0 sin2x 0
sin x 0 cos2x 1
' '
1 1
1 1

! !
1 1
1 1
+ +

( )
sinx cos x 1
2 2sin2x
cos x sinx sin2x
=

2
sin x sin2x
2 cos2x 2sin 2x 1 0
cos x
=
Bi 91. Gii phng trnh:
( )

2
2
1 1
sin x sin x
sin x sin x
=
Bi 92. Gii phng trnh:
( )

2
2
1 1
cos x 2 cos x 2 0
cos x cos x
1

=


( )

Bi 93. Gii phng trnh:
( )

1
2tanx cot x 2sin2x
sin2x
=
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 54 - www.DeThiThuDaiHoc.com
( )

2 2
4sin x cos 2x 2 1 cos 2x 1 0 =
( )

2
2 1 cos2x cos2x 3 cos 2x 0 =

2
2cos 2x cos2x 1 0 =
( )
( )


cos2x 1 L
x k , k
1
3
cos2x
2

.




Bi gii tham kho
iu kin:
sin x 0
sin2x 0 cos2x 1
cos x 0
'
1
1

!
1
1
+
.
Cch gii 1
( ) ( )
2 2
tan x cot x 2 1 tan x cot x 0 =

2 2
2 2
sin x cos x sinx cos x
2 1 0
cos x sinx cos x sin x
1

=


( )


4 4 2 2 3 3
sin x cos x 2sin xcos x 2sin x cos x 2sinx cos x 0 =

2 2
1 1
1 sin 2x sin 2x sin2x 0
2 2
=
( ) ( )
sin2x 1 N x k , k
4

= = .
Cch gii 2 (Phng trnh i xng theo tan v cot)
t
2 2 2
t tan x cot x ; t 2 tan x cot x t 2 = = .
( ) ( )
( )
( )


2 2
t 0 L
t 2 2 1 t 0 t 2t 0
t 2 N

= =

=


( ) ( )

sin x cos x
tanx cot x 2 2 sin2x 1 N x k , k
cos x sin x 4

= = = = .




Bi gii tham kho
( )
2
1 11
1 sin 2x sin2x
2 8
=

2
4sin 2x 8sin2x 3 0 =
( )
( )
( )


1
sin2x N x k
2 12
k,
3 5
sin2x L x
2 12



= =



= =


l
l



Bi 94. Gii phng trnh:
( )
2 2
tan x cot x 2 1 tan x cot x 0 =
Bi 95. Gii phng trnh:
( )

4 4
11
sin x cos x sin2x
8
=
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 55 -



Bi gii tham kho
( ) ( )
4 4 2
4 sin x cos x sin x cos x sin 4x =
( )( )

2 2 2 2 2
2sin2x sin x cos x sin x cos x sin 4x 0 =

2 2
2sin2x cos2x sin 4x 0 sin 4x sin4x 0 = =
( )

k
4x k
x
sin4x 0
4
k,
sin4x 1
4x 2
4x
2
8 2

=
=
=

=
=

l
l
l
.





Bi gii tham kho
( ) ( )
2x 2x 2x 2x
4 4 4 4
2cos cos 4sin x 2 2 1 sin x
2 2


=
2cos2x cos 4sinx 2 2 2 sin x 0
4

=
( )
2 cos2x 4 2 sinx 2 2 0 =
( )

2
2 2 sin x 4 2 sin x 2 0 =
( )
( )


1
x k2
sin x
6
k, 2
5
sin x 2 1 L x 2
6

= =

l
l






Bi gii tham kho
( )
2
1 cos2x 1 cos 4x 1 cos 6x 3
cos 4x
2 2 2 2

=
( )

2 2
cos2x cos 6x cos 4x
cos 4x 0 2cos 4x cos2x cos 4x 2cos 4x 0
2

= =
( ) ( )

2
cos 4x 2cos2x 1 2cos 4x 0 cos 4x 4 cos 2x 2cos2x 1 0 = =
Bi 96. Gii phng trnh:
( )

5 5 2
4sin x cos x 4cos x sin x sin 4x =
Bi 97. Gii phng trnh:
( ) ( )
cos 2x cos 2x 4sin x 2 2 1 sin x
4 4
1 1


=




( ) ( )

Bi 98. Gii phng trnh:
( )

2 2 2 2
3
cos x cos 2x cos 3x cos 4x
2
=
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 56 - www.DeThiThuDaiHoc.com
( )

k
cos 4x cos x cos 4x 0
2 8 4
1 5 2
cos2x cos2x cos x k, , m
4 5 5
4 2
1 5
cos2x cos x m
cos2x
5 5
4



= = =




= = =




= =
=


l l .





Bi gii tham kho
iu kin: cos2x 0 sin2x 1 .
( )
6 6
2 2
sin x cos x 1 sin2x 3 1
1 sin 2x sin2x 3sin 2x sin2x 4 0
cos2x 4 cos2x 4 4

= = =
( )
( )
( )



sin2x 1 L
4
sin2x L
3

V nghim.





Bi gii tham kho
( )
2 2
3
1 sin 2x sin2x 3sin 2x 4sin2x 4 0
4
= =
( )


sin x 2 L
x k2
2
k, ; sin
2
x 2
3
sin x sin
3

=

1 =

=



=
( ) = =

l
l
.


BI TP RN LUYN
Cu 51. Gii phng trnh:
3
4cos x 3 2 sin2x 8cos x =
Cu 52. Gii phng trnh:
2
6sin 3x cos12x 14 =
Cu 53. Gii phng trnh: 3 tanx cot x 1 3 =
Cu 54. Gii phng trnh: tanx 3 cot x 1 3 =
Cu 55. Gii phng trnh:
2 2
1 3
4
sin x cos x sin x cos x
=
Cu 56. Gii phng trnh:
2
1
4 tan x 2 0
cos x
=
Cu 57. Gii phng trnh:
2
1
cot x 3
sin x
=
Bi 99. Gii phng trnh:
( )

6 6
2 2
sin x cos x 1
tan2x
4 cos x sin x


Bi 100. Gii phng trnh:
( )

6 6
sin x cos x sin2x =
Trch thi tuyn sinh i hc Xy Dng nm 1994
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 57 -
Cu 58. Gii phng trnh:
( )
2
2 2
1 2 2 sin x
1 cot x
=


Cu 59. Gii phng trnh:
2
4
cos x 9 0
1 tan x
=


Cu 60. Gii phng trnh:
( )
4 4
17
2 sin x cos x cos 2x 0
2
1


( )

Cu 61. Gii phng trnh: sin4x tan x =
Cu 62. Gii phng trnh:
4 4 4
9
sin x sin x sin x
4 4 8
1 1


=



( ) ( )

Cu 63. Gii phng trnh: tanx cot x 4 =
Cu 64. Gii phng trnh:
( )
2
sinx 3 2 2cos x 2sin x 1
1
1 sin2x

=


Cu 65. Gii phng trnh:
4
4cos x 3 2 sin2x 8cos x =
Cu 66. Gii phng trnh:
1 1 2
cos x sin2x sin4x
=
Cu 67. Gii phng trnh: sin2x 2 sin x 1
4
1


( )

Cu 68. Gii phng trnh:
( ) ( )
2 2sin x 1 4 sin x 1 cos 2x sin 2x
4 4
1 1


=



( ) ( )

Cu 69. Gii phng trnh:
2
4x
cos cos x
3
=
Cu 70. Gii phng trnh:
x
tan cos x sin2x 0
2
=
Cu 71. Gii phng trnh: 1 3tan x 2sin2x =
Cu 72. Gii phng trnh:
2
3x 4x
2cos 1 3cos
5 5
=
Cu 73. Gii phng trnh: cot x tanx 2 tan2x =
Cu 74. Gii phng trnh:
2
3x
2cos 1 3cos2x
2
=
Cu 75. Gii phng trnh:
2
3cos 4x 2cos 3x 1 =
Cu 76. Gii phng trnh:
x
cos x tan 1
2
=
Cu 77. Gii phng trnh:
2
3tan2x 4 tan3x tan 3x tan2x =
Cu 78. Gii phng trnh:
2
3
cos x cos 4x cos2x cos 3x cos 4x
2
=
Cu 79. Gii phng trnh:
( )( )
1 tan x 1 sin2x 1 tanx =
Cu 80. Gii phng trnh:
6 6 2
13
sin x cos x cos 2x
8
=
Cu 81. Gii phng trnh:
6 6
1
sin x cos x cos2x
16
=
Cu 82. Gii phng trnh:
( )
2
5sinx 2 3tan x 1 sin x =
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 58 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Cu 83. Gii phng trnh:
( )
4
4
1
sin x sinx 1
8
=
Cu 84. Gii phng trnh:
2
8x 2x
cos cos
3 3
=
Cu 85. Gii phng trnh:
2
x
cos2x 3cos x 4cos
2
=
Cu 86. Gii phng trnh:
2
cos 5xcos x cos 4xcos2x 4 3sin x =
Cu 87. Gii phng trnh: 2cos x cos2x 1 cos2x cos 3x =
Cu 88. Gii phng trnh:
( )
sin3x cos2x 2 sin2x cos x 1 =
Cu 89. Gii phng trnh:
( )
4 4
2 cos 2x sin 2x cos 8x cos 4x 0 =
Cu 90. Gii phng trnh:
( )
2
x 5 17 1 9
2cos 2 2x cos 10cos x sin x
2 2 2 2 2
1 1


=



( ) ( )

Cu 91. Gii phng trnh:
5
4cos x cos 2x
3 3 2
1 1


=



( ) ( )

Cu 92. Gii phng trnh:
4 4
5
sin x cos x 2sin x
2
=
Cu 93. Gii phng trnh:
6 6
1
sin x cos x sin2x
4
=
Cu 94. Gii phng trnh:
2 2
3sin 2x 8sin x 11 3cos2x
0
sin2x

=
Cu 95. Gii phng trnh:
( )
2
cos2x 3 2 2sin x 3 2sin x
1 0
sin2x 1

=


Cu 96. Gii phng trnh:
sin x 1
1
1 cos2x


Cu 97. Gii phng trnh:
cos2x 3cot2x sin4x
2
cot2x cos2x

=


Cu 98. Gii phng trnh:
4 4
4
x x
sin cos
2 2
cos x
tan x tan x
4 4

=
1 1








( ) ( )

Cu 99. Gii phng trnh:
2
2
1 1
cos x cos x
cos x cos x
=
Cu 100. Gii phng trnh:
( )( )
cos2x 5 2 2 cos x sinx cos x =
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 59 -
C PHNG TRNH BC NHT THEO SIN V COS (PT C IN)

Dng:
( ) ( )
a sinx bcos x c , a, b \ 0 =
+ Phng php 1:
iu kin phng trnh c nghim:
2 2 2
a b c
Chia 2 v phng trnh cho
2 2
a b 0 , ta c:
( )
2 2 2 2 2 2
a b c
sinx cos x
a b a b a b
=

.
t
( )
2 2 2 2
a b
sin ; cos , 0;2
a b a b
l
= =
l
l

. Phng trnh tr thnh:
2 2 2 2
c c
sin sin x cos cos x cos(x )
a b a b
= =

bit cch gii.
+ Phng php 2:
Kim tra xem
x x
cos 0 k x k2
2 2 2

= = = c phi l nghim hay khng ? Nu


phi th ghi nhn nghim ny.
Vi
x x
cos 0 k x k2
2 2 2

, ta t:


2
2 2
x 2t 1 t
t tan sin x , cos x
2 1 t 1 t

= = =

. Thay vo phng trnh, ta c:
( ) ( )

2
(b c)t 2at c b 0 = .
V x k2 b c 0 nn
( )
c nghim khi:
2 2 2 2 2 2
' a (c b ) 0 a b c = .
Gii phng trnh
( )
, ng vi mi nghim t ta c phng trnh:
x
tan t x
2
=


BI TP P DNG
Bi 101. Gii phng trnh:
( )

2 6
cos 7x 3 sin7x 2 , x ;
5 7
1


=


( )

Bi 102. Gii phng trnh:
( )

2
x x
sin cos 3 cos x 2
2 2
1

=


( )

Bi 103. Gii phng trnh:
( )

1
tanx sin2x cos2x 2 2cos x 0
cos x
1

=


( )

Bi 104. Gii phng trnh:
( )
( )( )
( )

1 2sin x cos x
3
1 2sin x 1 sin x

=


Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 60 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Bi 105. Gii phng trnh:
( )

3 1
8sinx
cos x sin x
=
Bi 106. Gii phng trnh:
( ) ( )

3
sin x cos x sin2x 3 cos 3x 2 cos 4x sin x =
Bi 107. Gii phng trnh:
( )

3
3sin3x 3 cos 9x 1 4sin 3x =
Bi 108. Gii phng trnh:
( )
3 cos 5x 2sin3x cos2x sin x 0 =
Bi 109. Gii phng trnh:
( )
9sinx 6cos x 3sin2x cos2x 8 =
Bi 110. Gii phng trnh:
( )
sin2x 2cos2x 1 sin x 4 cos x =
Bi 111. Gii phng trnh:
( )
2sin2x cos2x 7 sin x 2cos x 4 =
Bi 112. Gii phng trnh:
( )
sin2x cos2x 3sin x cos x 2 =
Bi 113. Gii phng trnh:
( )

3
2cos x cos2x sinx 0 =
Bi 114. Gii phng trnh:
( )

2
1 cos2x
1 cot2x
sin 2x

=
Bi 115. Gii phng trnh:
( ) ( )

4 4
4 sin x cos x 3 sin4x 2 =
Bi 116. Gii phng trnh:
( )

3 3
1
1 sin 2x cos 2x sin4x
2
=
Bi 117. Gii phng trnh:
( )
( )
tanx 3cot x 4 sinx 3 cos x =
Bi 118. Gii phng trnh:
( )

3 3
sin x cos x sin x cos x =
Bi 119. Gii phng trnh:
( )

4 4
1
cos x sin x
4 4
1


( )

Bi 120. Gii phng trnh:
( )

3 3
4sin x cos 3x 4cos x sin3x 3 3 cos 4x 3 =
Bi 121. Gii phng trnh:
( )
2 2 sinx cos x cos x 3 cos2x =
( )

Bi 122. Gii phng trnh:
( )( )
2cos x 1 sinx cos x 1 =
( )

Bi 123. Gii phng trnh:
( )
2cos2x 6 cos x sin x =
( )

Bi 124. Gii phng trnh: 2cos 3x 3 sin x cos x 0 =
( )

Bi 125. Gii phng trnh:
( )
sin x 3 cos x sinx 3 cos x 2 =
Bi 126. Gii phng trnh:
( )

2
cos x 3 sin x
cos x 3 sin x 1
=


Bi 127. Gii phng trnh: sin x cos x cos2x =
( )

Bi 128. Gii phng trnh:
3
4sin x 1 3sin x 3 cos 3x =
( )

Bi 129. Gii phng trnh:
( )
cos 7x cos 5x 3 sin2x 1 sin7x sin5x =
Bi 130. Gii phng trnh:
( )
4sin2x 3cos2x 3 4 sin x 1 =
( )

Bi 131. Gii phng trnh:
2
tanx sin2x cos2x 4cos x
cos x
=
( )

Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 61 -
Bi 132. Gii phng trnh:
( )
2
x
2 3 cos x 2sin
2 4
1
2cos x 1
1


( )
=

( )

Bi 133. Gii phng trnh:
( ) ( )
2
3cos x 4 sin x 6 2 3 3cos x 4 sin x 6 =
( )

Bi 134. Gii phng trnh:
( )

sinx sin2x
3
cos x cos2x


Bi 135. Gii phng trnh:
( )
sin3x 3 cos 3x 2sin2x =
Bi 136. Gii phng trnh:
( )

2
cos x sin2x
3
2cos x sin x 1

=


Bi 137. Gii phng trnh:
( )

1
tanx 3
cos x
=
Bi 138. Gii phng trnh:
( )

3
3sin5x 3 cos15x 1 4sin 5x =
Bi 139. Gii phng trnh:
( )

3 3
5
cos x cos 3x sin x sin3x
8
=
Bi 140. Gii phng trnh:
( )
10cos x 3cot x 4 =
Bi 141. Gii phng trnh:
( ) ( )
cos 3x sin x 3 cos x sin3x =
Bi 142. Gii phng trnh:
( )

3
4sin2x 3cos2x 5cos 3x 0
2
1


( )

Bi 143. Gii phng trnh:
( ) ( )

2 2
x 3
4sin 3 cos2x 1 2cos x , x 0;
2 4
1


( )

Bi 144. Gii phng trnh:
( )
cos2x 3 sin2x 3 sinx cos x 4 0 =
Bi 145. Gii phng trnh:
( ) ( ) ( )

3
sin x cos x 2 sin2x 1 sin x cos x 2 =
Bi 146. Gii phng trnh:
( )

2 2
3 cos x 2sinx cos x 3 sin x 1 0 =
Bi 147. Gii phng trnh:
( ) ( )

2
1 2sinx cos x 1 sinx cos x =
Bi 148. Gii phng trnh:
( )

3
4sin x 1 3sinx 3 cos 3x =
Bi 149. Gii phng trnh:
( ) ( )

6 6
8 sin x cos x 3 3 cos2x 11 3 3 sin4x 9sin2x =
Bi 150. Gii phng trnh:
( ) ( )
3 sin2x 2cos x 1 3cos x 2 cos2x cos 3x =



Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 62 - www.DeThiThuDaiHoc.com
HNG DN GII PHNG TRNH BC NHT THEO SIN V COS
(PT C IN)






Bi gii tham kho
( )
3 1 2
sin7x cos 7x
2 2 2
= sin7x cos cos 7x sin sin
6 6 4

=
sin 7x sin
6 4
1


=


( )
( )

5 k2
x 7x k2
84 7 6 4
k,
3 11 2
7x 2 x
6 4 84 7



= =





= =


l
l
l


53
x
2 5 k2 6
84
1,19 k 2, 79 k 2
2 6 5
5 84 7 7
Do x ; 0, 94 2, 54 1 x
2 11 2 6
5 7 12
k, 2
59
5 84 7 7
x
84



< < =

< <
1

< < = =


( )

< <
=

l l
l
l l

Vy nghim cn tm ca phng trnh l:
53 5 59
x ; x ; x
84 12 84

= = = .







Bi gii tham kho
( )
1 sin x 3 cos x 2 =
1 3 1
sin x cos x
2 2 2
= sinx cos cos x sin sin
3 3 6

=
sin x sin
3 6
1


=


( )
( )
x k2 x k2
3 6 6
k,
5
x 2 x 2
3 6 2



= =





= =


l
l l
.






Bi gii tham kho
Bi 101. Gii phng trnh:
( )

2 6
cos 7x 3 sin7x 2 , x ;
5 7
1


=


( )

Trch thi tuyn sinh i hc Kinh t Quc Dn nm 1997 1998
Bi 102. Gii phng trnh:
( )

2
x x
sin cos 3 cos x 2
2 2
1

= =


( )

Trch thi tuyn sinh i hc khi D nm 2007
Bi 103. Gii phng trnh:
( )

1
tanx sin2x cos2x 2 2cos x 0
cos x
1

=


( )

Trch thi tuyn sinh i hc Lut nm 1998
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 63 -
iu kin:
( )
cos x 0 sin x 1
( )
sin x 2 sin x cos x cos x cos x cos 2x 2 cos 2x 0 =
( ) ( )

2
sin x 1 2cos x cos 2x cos x 2 0 =
( )
sin x cos2x cos2x cos x 2 0 =
( )
cos2x sin x cos x 2 0 =
( )
( )


2x k
cos2x 0
2
x k , k
sin x cos x 2
4 2
sin x 2 L
4

=
1

=


( )


Thay vo
( )
, ta c h nghim phng trnh l:
( )
x k , k
4 2

= .






Li bnh. i vi phng trnh bc nht vi sin v cos dng: a sinx bcos x c = th cc bn hc
sinh c th gii mt cch d dng bng cch chia hai v cho
2 2 2
a b c . Nhng nu
gp dng:
( )
( )
( )
( )



a sin x bcos x a ' sinkx 1
a sin x bcos x a ' cos kx 2 k 1
a sin x bcos x a ' sinkx b' cos kx 3

th hng gii quyt


nh th no ? C bnh tnh, ta xem v tri ca
( ) ( )
1 , 2 l phng trnh bc nht theo sin v
cos th cch lm cng tng t nh dng: a sinx bcos x c = . Cn i vi dng
( )
3 , ta
coi hai v ca phng trnh l hai phng trnh bc nht i vi sin v cos, hin nhin cch
gii cng tng t. Nhng lu rng, ta phi chuyn v sao cho v tri l cng mt cung,
v phi l cng mt cung. Hy chim nghim hng suy ngh qua li gii sau.
Bi gii tham kho
iu kin:
( )

sin x 1 cos x 0
1 1
sin x sin x
2 2
' '
1 1
1 1
1 1
1 1

! !
1 1

1 1
1 1
1 1 + +

( ) ( )
2
cos x sin2x 3 1 sin x 2 sin x 2 sin x =
cos x sin2x 3 cos2x 3 sin x =

3 1 1 3
cos 2x sin2x cos x sin x
2 2 2 2
=
cos2xcos sin sin2x cos xcos sin sinx
6 6 3 3

=
( )

x k2
2
cos 2x cos x k,
2
6 3
x
18 3

=
1 1



=





( ) ( )
=

l
l
.
Bi 104. Gii phng trnh:
( )
( )( )
( )

1 2sin x cos x
3
1 2sin x 1 sin x

=


Trch thi tuyn sinh i hc khi A nm 2009
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 64 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Thay vo
( )
, ta c nghim ca phng trnh l:
( )
2
x ,
18 3

=
l
l .




Bi gii tham kho
iu kin:
( )

cos x 0
sin2x 1
sin x 0
'
1
1

!
1
1
+

( )
2
8 sin x cos x 3 sin x cos x =
( )
4 cos x 1 cos 2x 3 sin x cos x =
3 cos x 4 cos 2x cos x 3 sin x =
( )
3cos x 2 cos 3x cos x 3 sin x =
cos x 3 sin x 2 cos 3x =

1 3
cos 3x cos x sin x
2 2
=
( )

x k
6
cos 3x cos x k,
3
x
12 2

=
1


( )
=

l
l

Thay vo
( )
, ta c h nghim phng trnh l:
( )
x k x , k,
6 12 2

= =
l
l .





Bi gii tham kho
( )
3 sin x sin 3x
sin x sin2x cos x 3 cos 3x 2 cos 4x
2

=
2 sin x 2 sin2x cos x 2 3 cos 3x 4 cos 4x 3sin x sin 3x =
( )

1
2 sin x 2. sin 3x sin x 2 3 cos 3x 4 cos 4x 3 sin x sin 3x
2
=
2 sin 3x 2 3 cos 3x 4 cos 4x =

3 1
cos 3x sin 3x cos 4x
2 2
=
( )

x k2
6
cos 3x cos 4x k,
2
6
x
42 7

=
1


( )
=

l
l
.

Bi 105. Gii phng trnh:
( )

3 1
8sinx
cos x sin x
=
Bi 106. Gii phng trnh:
( ) ( )

3
sin x cos x sin2x 3 cos 3x 2 cos 4x sin x =
Trch thi tuyn sinh i hc khi B nm 2009
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 65 -




Bi gii tham kho
( ) ( )
3
3sin3x 4 sin 3x 3 cos 9x 1 =
sin9x 3 cos 9x 1 =

1
sin9x cos cos 9x sin
3 3 2

=
sin 9x sin
3 6
1


=


( )

( )

k2
9x k2 x
3 6 18 9
k,
7 2
9x 2 x
3 6 54 9



= =





= =


l
l
l
.





Bi gii tham kho
( )
3 cos 5x sin5x sin x sin x 0 =

3 1
cos 5x sin x sin x
2 2
=
sin 5x sin x
3
1


( )

( )

k
5x x k2 x
3 12 2
k,
2
5x x 2 x
3 9 3



= =





= =


l
l
l
.





Bi gii tham kho
( )
2
9 sin x 6 cos x 6 sin x cos x 2 cos x 9 =
( ) ( )

2
9 sin x 1 6 cos x 1 sin x 2 cos x 0 =
( )( )

2
sin x 1 9 6 cos x 2 cos x 0 =
( )( ) ( )( )
1 sin x 6 cos x 9 2 1 sin x 1 sin x 0 =
( )( )
1 sin x 6 cos x 9 2 2 sin x 0 =
Bi 107. Gii phng trnh:
( )
os
3
3sin3x 3c 9x 1 4sin 3x =
Bi 108. Gii phng trnh:
( )
3 cos 5x 2sin3x cos s2x sin x 0 =
Trch thi tuyn sinh i hc khi D nm 2009

Bi 109. Gii phng trnh:
( )
9sin x 6cos x 3sin2x cos2x 8 =
Trch thi tuyn sinh i hc Ngoi Thng nm 1997 1998

Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 66 - www.DeThiThuDaiHoc.com
( )
( )



sin x 1 1
6cos x 2sin x 7 2


Gii
( ) ( )
1 x k2 , k
2

=
Gii 6cos x 2sinx 7 = Phng trnh v nghim do
2 2 2
6 2 7 < .
Vy h nghim ca phng trnh l:
( )
x k2 , k
2

= .




Bi gii tham kho
( )
2
2 sin x cos x 4 cos x 2 1 sin x 4 cos x =
( ) ( ) ( )

2
4 cos x 1 sin x 2cos x 1 2 2cos x 1 0 =
( )( )
2 cos x 1 2 cos x 1 sin x 2 0 =
( )
( )


2cos x 1 0
cos x cos x k2 , k
2cos x sin x 3 VN 3 3

= =

.





Bi gii tham kho
( )
2 sin2x 2 cos x cos 2x 4 7 sin x 0 =
( )

2
2 cos x 2 sin x 1 1 2 sin x 4 sin x 6 sin x 0 =
( ) ( ) ( )
2 cos x 2 sin x 1 sin x 2 sin x 1 3 2 sin x 1 0 =
( )( )
2 sin x 1 2 cos x sin x 3 0 =
( )
( )


1
x k2
sin x sin
6
k,
2 6
5
2 cos x sin x 3 0 VN
x 2
6

= =

=
=

l
l
.





Bi gii tham kho
( )
2
2 sin x cos x 1 2 sin x 3 sin x cos x 2 0 =
( ) ( ) ( )

2
2sin x cos x cos x 2sin x sin x 2sin x 1 0 =
( ) ( ) ( )
cos x 2 sin x 1 sin x 2 sin x 1 2 sin x 1 0 =
Bi 110. Gii phng trnh:
( )
sin2x 2cos 2x 1 sin x 4 cos x =
Bi 111. Gii phng trnh:
( )
2sin2x cos 2x 7 sin x 2cos x 4 =
Trch thi tuyn sinh i hc Quc Gia Tp.HCM nm 2001
Bi 112. Gii phng trnh:
( )
sin2x cos2x 3sin x cos x 2 =
Trch thi tuyn sinh i hc Nng Nghip I khi B nm 2001
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 67 -
( )( )
2 sin x 1 cos x sin x 1 0 =

1
sinx sin
2sin x 1 0
2 6
cos x sin x 1
cos x cos
4 4

= =


1

=


( )


( )



5
x k2 x l2
6 6
k, l, m, n
x m2 x n2
2

= =

= =

.




Bi gii tham kho
( ) ( )
3 2
2 cos x 2 cos x sin x 1 0 =
( ) ( )

2
2 cos x cos x 1 sin x 1 0 =
( )( )( ) ( )
2 1 sin x 1 sin x cos x 1 1 sin x 0 =
( ) ( )( )
1 sin x 2 1 sin x 1 cos x 1 0
l
=
l
l

( )( )
1 sin x 1 2 cos x 2 sin x 2 sin x cos x 0 =
( ) ( ) ( )

2
1 sin x sin x cos x 2 sin x cos x 0
l
=
l
l
l

( )

2
1 sin x 2 sin x 2 2 sin x 0
4 4
l 1 1


l
=

l

( ) ( )
l
l


2
1 sin x 0
2 sin x 2 2 sin x 0
4 4

1 1



=



( ) ( )


( )
( )


sin x 1
x k2
2
sin x 0 k,
4
x
4
sin x 2 L
4

=
1



( )




( )

l
l
.





Bi gii tham kho
iu kin:
( )
sin2x 0 cos 2x 1
Bi 113. Gii phng trnh:
( )

3
2cos x cos2x sin x 0 =
Bi 114. Gii phng trnh:
( )

2
1 cos2x
1 cot2x
sin 2x

=
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 68 - www.DeThiThuDaiHoc.com
( )
( )( )
sin2x cos 2x 1 cos 2x
sin2x 1 cos 2x 1 cos 2x

=


( )( )
sin2x cos 2x 1 cos 2x sin2x =

2
sin2x sin2x cos 2x cos 2x cos 2x sin2x 0 =
( )
cos 2x sin2x cos 2x 1 0 =

cos 2x 0
x k x l x m
3
cos 2x cos 4 2 2 4
4 4

1
= = =


=



( )


Thay vo
( )
h nghim phng trnh l
( )
x k , k
4 2

= .





Bi gii tham kho
( )
3 cos 4x
4 3 sin 4x 2
4

=

3 1
sin 4x cos 4x 1
2 2
=
( )
cos 4x 1 4x k2 x k , k
3 3 3 2
1


= = =


( )
.





Bi gii tham kho
( ) ( )( )
1
1 sin2x cos2x 1 sin2x cos2x sin4x
2
=
( )

1 1
1 sin4x sin2x cos2x 1 sin4x 0
2 2
1 1

=




( ) ( )

( )

1
1 sin4x sin2x cos2x 1 0
2
1

=


( )

( )


1
sin4x 2 L
1 sin4x 0
2
sin2x cos2x 1
sin2x cos2x 1 0

=
=


( )

x k
3
4
2 cos 2x 1 cos 2x cos k,
4 4 4
x
2

=
1 1



= =





( ) ( )
=

l
l
.


Bi 115. Gii phng trnh:
( )

2
1 cos2x
1 cot2x
sin 2x

=
Bi 116. Gii phng trnh:
( )

3 3
1
1 sin 2x cos 2x sin4x
2
=
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 69 -




Bi gii tham kho
iu kin:
sin x 0
sin2x 0 cos2x 1
cos x 0
'
1
1

!
1
1
+
.
( )
( )
sin x 3cos x
4 sinx 3 cos x
cos x sin x
=
( )

2 2
sin x 3cos x 4sin x cos x sin x 3 cos x 0 =
( )( ) ( )
sinx 3 cos x sinx 3 cos x 2sin2x sin x 3 cos x 0 =
( )( )
sinx 3 cos x sin x 3 cos2x 2sin2x 0 =
( )

tan x 3
sin x 3 cos x 0
x k
3
k,
1 3
4
sin x sin2x
sin x cos2x sin2x
x
3
2 2
9 3


=
=
=


= =
=

( )



l
l
.





Bi gii tham kho
( )
3 3
sin x sin x cos x cos x 0 =
( )

2 3
sin x sin x 1 cos x cos x 0 =

2 3
sinxcos x cos x cos x 0 =
( )

2
cos x sin x cos x cos x 1 0 =

1 1 cos2x
cos x sin2x 1 0
2 2
1


( )


sin2x cos2x 3
cos x 0
2
1


=


( )

( )
( )


o
cos x 0
x k , k
sin2x cos2x 3 VN do : 1 1 9 2

= <

.





Bi gii tham kho
B B B Bi i i i 117 117 117 117. Gii phng trnh:
( )
( )
tan x 3cot x 4 sin x 3 cos x =
Bi 118. Gii phng trnh:
( )

3 3
sin x cos x sin x cos x =
Trch thi tuyn sinh i hc Thy Sn nm 1996
Bi 119. Gii phng trnh:
( )

4 4
1
cos x sin x
4 4
1


( )

Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 70 - www.DeThiThuDaiHoc.com
( )
2
2
1 cos 2x
2 1 cos2x 1
2 2 4
l 1


l
1
( )
l
=

l


( )
l
l
l
l

( ) ( )

2 2
1 cos2x 1 sin2x 1 cos2x sin2x 1 = =
( )

x k
1 3
2
cos 2x cos k,
4 4
2
x
4

=
1



= =


( )
=

l
l
.





Bi gii tham kho
( ) ( ) ( )
3 4 3 3
4sin x 4cos x 3cos x 4cos x 3sin x 4sin x 3 3 cos 4x 3 =

3 3
12sin x cos x 12cos xsin x 3 3 cos 4x 3 =
( )

2 2
4sin xcos x sin x cos x 3 cos 4x 1 =
2sin2xcos2x 3 cos 4x 1 =
sin4x 3 cos 4x 1 =

1 3 1
sin4x cos 4x
2 2 2
=
( )

k
x
24 2
sin 4x sin k,
3 6
x
8 2

=
1



=


( )
=

l
l
.




Bi gii tham kho
( )
2
2 2 sin xcos x 2 2 cos x cos2x 3 =
( )

2 2 1 cos 2x
2 sin2x cos 2x 3
2

=
( )
2 sin2x 2 1 cos2x 3 2 =
Phng trnh cho v nghim do
( ) ( )
( )
2 2
2 2
2
2 2 2
a b 2 2 1 5 2 2
c 3 2 11 6 2 a b
'
1
1
= =
1
1
!
1
1
= =
1
1
+



Bi 120. Gii phng trnh:
( )

3 3
4sin x cos 3x 4cos x sin3x 3 3 cos 4x 3 =
Trch thi tuyn sinh Hc Vin Bu Chnh Vin Thng nm 2001
Bi 121. Gii phng trnh:
( ) ( )
2 2 sin x cos x cos x 3 cos2x =
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 71 -




Bi gii tham kho
( )
2
2sin x cos x 2cos x sin x cos x 1 =

2
sin2x 2cos x 1 sinx cos x =
sin2x cos2x sin x cos x =
sin 2x sin x
4 4
1 1


=




( ) ( )

( )

x k2
2x x k2
4 4
k,
2
x
2x x 2
6 3
4 4



=
=




=
=

l
l
l
.




Bi gii tham kho
( ) ( ) ( )
2 2
2 cos x sin x 6 cos x sinx 0 =
( )
( )
( )
( )



sin x cos x 0 1
sin x cos x 2sin x 2cos x 6 0
2sinx 2cos x 6 2

=

=


( ) ( )
( ) ( )
1 2 cos x 0 x k x k , k
4 4 2 4
5
x 2 x 2
3
4 6 12
2 cos x cos k,
4 2 6
x m2 x m2
4 6 12
1


= = =


( )



= =
1



= =


( )
= =


l l
l






Bi gii tham kho
( )
1 3
cos x sin x cos 3x
2 2
=
( ) ( )

x 3x k2
k
3
cos x cos 3x x , k,
3 3 2
x 3x 2
3

=
1


= =


( )
=

l
l
.




Bi gii tham kho
Bi 122. Gii phng trnh:
( )( ) ( )
2cos x 1 sin x cos x 1 =
Bi 123. Gii phng trnh:
( ) ( )
2cos2x 6 cos x sinx =
Bi 124. Gii phng trnh:
( )
2cos 3x 3 sinx cos x 0 =
Bi 125. Gii phng trnh: sin x 3 cos x sin x 3 cos x 2 =
( )

Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 72 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Ta c:
1 3
sin x 3 cos x 2 sin x cos x 2sin x
2 2 3
1
1

= =




( )
( )

t t sinx 3 cos x 2sin x 0 t 2
3
1


= =


( )

( )
( )
( )


2
t 1 N
t t 2 0
t 2 L

=

=


( )

x k2
1
6
2sin x 1 sin x k,
3 3 2
x 2
2

=
1 1



= =





( ) ( )
=

l
l
.






Bi gii tham kho
Ta c:
1 3
cos x 3 sin x 2 cos x sin x 2cos x
2 2 3
1
1

= =




( )
( )

t t cos x 3 sinx = . Ta c:
( ) ( )
Bunhiacopxki
2
2 2 2
cos x 3 sin x 1 3 sin x cos x 2
1

=



( )

Do :
2 t 2
t 1
'
1
1
!
1
1
+

( )
( )
( )


2
t 1 L
3
t t t 2 0
t 2 N t 1

= =

=


( )

2
x k2
x k2
3 3
2cos x 1 k,
3
3
x 2
x 2
3 3




=
1

=


( )
=
=

l
l
l
.




Bi gii tham kho
( ) ( ) ( )
2 2
sin x cos x cos x sin x 0 =
( ) ( )( )
sin x cos x cos x sin x cos x sin x 0 =
( )( )
sin x cos x 1 cos x sin x 0 =
Bi 126. Gii phng trnh:
( )

2
cos x 3 sin x
cos x 3 sin x 1
=


Bi 127. Gii phng trnh: sin x cos x cos2x =
( )

Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 73 -

2 cos x 0 cos x 0
sin x cos x 0
4 4
sin x cos x 1 3
2 cos x 1 cos x cos
4 4 4
1 1



= =



=
( ) ( )

1 1
=


= =




( ) ( )



( )

3
x k
4
x k
4 2
x 2 k, , m
3 3
2
x 2 x m2
x m2
4 4 4 4


= =

l l
l
.




Bi gii tham kho
( )
3
3sinx 4sin x 3 cos 3x 1 =

3 1 1
sin3x 3 cos 3x 1 cos 3x sin3x
2 2 2
= =
( )

k2
3x k2 x
6 3 18 3
cos 3x cos k,
2
6 3
3x 2 x
6 3 6 3



= =
1



=


( )
= =


l
l
l





Bi gii tham kho
( ) ( )
cos 7x cos 5x sin7x sin5x 3 sin2x 1 =
( )

1 3 1
cos 7x 5x 3 sin2x 1 cos2x 3 sin2x 1 cos2x sin2x
2 2 2
= = =
( )

x k
cos 2x cos k,
3 3
x
3

=
1


( ) =

l
l





Bi gii tham kho
( )
2
8 sin x cos x 6cos x 3 12sin x 3 0 =

2
4sinx cos x 3cos x 6sinx 3 0 =
( )

2
4 sin x cos x 6sin x 3 cos x 1 0 =

2
4sinxcos x 6sinx 3sin x 0 =
Bi 128. Gii phng trnh:
( )

3
4sin x 1 3sinx 3 cos 3x =
Bi 129. Gii phng trnh:
( )
cos 7x cos 5x 3 sin2x 1 sin7x sin5x =
Bi 130. Gii phng trnh:
( )
4sin2x 3cos 2x 3 4 sin x 1 =
( )

Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 74 - www.DeThiThuDaiHoc.com
( )
sin x 4cos x 3sin x 6 0 =
( )
( )


2 2 2
o
sin x 0
x k , k
4 cos x 3sin x 6 VN do : 4 3 6

= <

.





Bi gii tham kho
iu kin: cos x 0 sin x 1 .
( )
2 2
sin x 2
2sinx cos x cos x sin x 4 cos x 0
cos x cos x
=

2 3 2 2
sinx 2sinxcos x cos x sin xcos x 4cos x 2 0 =
( )

2 2 3 2
sin x 2 2sin x cos x 4 cos x cos x sin x cos x 0 =
( ) ( ) ( )

2 2 2
sin x 2 2cos x sin x 2 cos x cos x sin x 0 =
( )( )

2
sin x 2 1 2cos x cos x cos 2x 0 =
( )
cos2x sin x 2 cos x cos 2x 0 =
( )
cos2x sin x 2 cos x 0 =
( )
( )


2 2 2
o
cos 2x 0
x k , k
sin x cos x 2 VN : 1 1 2 4 2

= <

.






Bi gii tham kho
iu kin:
( )

1
cos x 1
2
.
( )
( )
2 3 cos x 1 cos x 2cos x 1 0
2
1


( )

2cos x 3 cos x sin x 2cos x 0 =
( )

1 3
sin x cos x 0 sin x 0 x k x k , k
2 2 6 6 6
1


= = = =


( )
.
Thay nghim vo
( )
1 , h nghim phng trnh l:
( )
x k , k
6

= .




Bi gii tham kho
Bi 131. Gii phng trnh:
( )

2
tan x sin2x cos2x 4cos x
cos x
=
Bi 132. Gii phng trnh:
( )
( )

2
x
2 3 cos x 2sin
2 4
1
2cos x 1
1


( )
=


Bi 133. Gii phng trnh:
( ) ( )
2
3cos x 4 sin x 6 2 3 3cos x 4 sin x 6 =
( )

Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 75 -
Ta c:
( ) ( )
2
2 2 2
3cos x 4 sinx 3 4 . sin x cos x 5
l
=
l
l
l

5 3cos x 4sin x 5 11 3cos x 4sin x 6 1 .
t t 3cos x 4sin x 6 ; t 11; 1
l
=
l
l
.
( )
( )
( )


2
t 1 11; 1 1
t 3t 2 0
t 2 11; 1 2
l
=
l
l
=

l
=

l
l


( )
1 3cos x 4 sin x 5 =
( )

3 4
cos x sinx 1 cos x cos sinx sin 1 cos x 1
5 5
= = =

3 4
x k2 x k2 , k ; cos ; sin
2 2 5 5
1


= = = =


( )
.
( )
3 4 4
2 3cos x 4sinx 4 cos x sinx
5 5 5
= =
( ) ( )
cos x cos sinx sin sin cos x sin cos x cos
2
1


= = =


( )

( )

x 2 x 2 2
2 2
, m
x m2 x m2
2 2



= =





= =


l l
l .





Bi gii tham kho
iu kin:
( )

2
cos x 1
cos x cos2x 0 2cos x cos x 1 0
1
cos x
2


( ) ( )
sin x sin2x 3 cos x cos2x =

1 3 1 3
sin x cos x sin2x cos2x
2 2 2 2
=
sin 2x sin x
6 6
1 1


=




( ) ( )

( )

x k2
2x x k2
6 6
k,
2 2
x
2x x 2
9 3
6 6



=
=




=
=

l
l
l
.
Thay vo
( )
, h nghim phng trnh l
( )

2 2
x ,
9 3

=
l
l .


Bi 134. Gii phng trnh:
( )

sinx sin2x
3
cos x cos2x


Trch thi tuyn sinh Cao ng khi A nm 2004
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 76 - www.DeThiThuDaiHoc.com




Bi gii tham kho
( )
1 3
sin3x cos 3x sin2x
2 2
=
( )

3x 2x k2 x k2
3 3
sin 3x sin2x k,
4 2
3
3x 2x 2 x
3 15 5



= =
1


( )
= =


l
l
l
.





Bi gii tham kho
iu kin:
( )

2 2
sinx 1
2cos x sin x 1 0 2sin x sinx 1 0
1
sinx
2
'
1
1
1
1

!
1

1
1
1+

( ) ( )
cos x sin2x 3 cos2x sinx =
cos x 3 sinx 3 cos2x sin x =
1 3 3 1
cos x sin x cos2x sin x
2 2 2 2
=
cos 2x cos x
6 3
1 1


=




( ) ( )
( )
2x x k2 x k2
6 3 2
k,
2
2x x 2 x
6 3 18 3



= =





= =


l
l
l
.
Thay vo
( )
, h nghim phng trnh l:
( )

2
x k2 x , k,
2 18 3

= =
l
l .





Bi gii tham kho
iu kin:
( )
cos x 0
( )
sin x 1 1 3 1
3 sinx 3 cos x 1 sin x cos x
cos x cos x 2 2 2
= = =
( )

x k2 x k2
3 6 2
sin x sin k,
7
3 6
x 2 x 2
3 6 6



= =
1



=


( )
= =


l
l l
.
Thay vo
( )
, h nghm phng trnh l:
( )

7
x 2 ,
6

= l l .

Bi 135. Gii phng trnh:
( )
sin3x 3 cos 3x 2sin2x =
Trch thi tuyn sinh Cao ng nm 2008
Bi 136. Gii phng trnh:
( )

2
cos x sin2x
3
2cos x sinx 1

=


Bi 137. Gii phng trnh:
( )

1
tanx 3
cos x
=
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 77 -




Bi gii tham kho
( )
3
3sin5x 4sin 5x 3 cos15x 1 =

1 3 1
sin15x 3 cos15x 1 sin15x cos15x sin 15x sin
2 2 2 3 6
1


= = =


( )

( )

k2
15x k2 x
3 6 30 15
k,
7 2
15x 2 x
3 6 90 15



= =





= =


l
l
l
.





Bi gii tham kho
( ) ( ) ( )
3 3 3 3
5
cos x 4cos x 3cos x sin x 3sin x 4 sin x
8
=
( ) ( )

6 6 4 4
5
4 cos x sin x 3 cos x sin x
8
=
( )

3 3 cos 4x
5 3cos 4x 5
4.
8 4 8

=
20 12cos 4x 18 6cos 4x 5 0 =
( )

1 k
6cos 4x 3 0 cos 4x x , k
2 12 2

= = = .




Bi gii tham kho
( )
3cos x 3 4
10cos x 4 10sinx cos x 3cos x 4sin x sin2x cos x sinx
sin x 5 5
= = =
( )
sin2x cos x cos sin x sin sin2x cos x sin2x sin x
2
1


= = =


( )


k2
2x x k2 x
3
2 6 3 3
k, ; cos
5
2x x 2 x 2
2 2



= =
1


=


( )
= =


l
l l
.




Bi gii tham kho
Bi 138. Gii phng trnh:
( )

3
3sin5x 3 cos15x 1 4sin 5x =
Bi 139. Gii phng trnh:
( )

3 3
5
cos x cos 3x sin x sin3x
8
=
Bi 140. Gii phng trnh:
( )
10cos x 3cot x 4 =
Bi 141. Gii phng trnh:
( ) ( )
cos 3x sin x 3 cos x sin3x =
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 78 - www.DeThiThuDaiHoc.com
( )
1 3 3 1
cos 3x 3 sin3x 3 cos x sin x cos 3x sin3x cos x sin x
2 2 2 2
= =
( )

3x x k2 x k
3 6 12
cos 3x cos x k,
3 6
3x x 2 x
3 6 8 2



= =
1 1



=





( ) ( )
= =


l
l
l
.





Bi gii tham kho
( ) ( )
4sin2x 3cos2x 5cos 3x 0 4sin2x 3cos2x 5sin3x
2
l

l
= =
l
l


4 3
sin2x cos2x sin3x sin3x sin2x cos cos2x sin
5 5
= =
( ) ( )

x k2
3x 2x k2
sin3x sin 2x k,
2
3x 2x 2
x
5 5 5

=
=

l
l
l
.





Bi gii tham kho
( ) ( )
3
2 1 cos x 3 cos2x 1 1 cos 2x 2 2cos x 3 cos2x 2 sin2x
2
1


= =


( )


3 1
3 cos2x sin2x 2cos x cos2x sin2x cos x
2 2
= =
( ) ( )

5 k2
x
18 3
cos 2x cos x k,
7
6
x 2
6

=
1


( )
=

l
l


( )

1 2 3
5 17 5
Do x 0; x ; x ; x
18 18 6

= = = .





Bi gii tham kho
( )
1 3 3 1
cos2x sin2x sin x cos x 2 0
2 2 2 2
1 1



=





( ) ( )

Bi 142. Gii phng trnh:
( )

3
4sin2x 3cos2x 5cos 3x 0
2
1


( )

Bi 143. Gii phng trnh:
( ) ( )

2 2
x 3
4sin 3 cos2x 1 2cos x , x 0;
2 4
1


( )

Trch thi D b 1 i hc khi A nm 2005
Bi 144. Gii phng trnh:
( )
cos2x 3 sin2x 3 sinx cos x 4 0 =
Trch thi tuyn sinh Hc Vin K Thut Qun S nm 1998
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 79 -
cos 2x sin x 2 0 cos 2. x sin x 2 0
3 6 6 6
l 1 1 1 1


l
= =

l

( ) ( ) ( ) ( )
l
l


2 2
1 2sin x sin x 2 0 2sin x sin x 3 0
6 6 6 6
1 1 1 1


= =




( ) ( ) ( ) ( )

( )
( )


sin x 1
6
x k2 ; k
3 3
sin x L
6 2
1





( )

=
1




( )

.





Bi gii tham kho
( ) ( ) ( ) ( )
3 2
sinx cos x 2 sinx cos x sin x cos x 2 0 =
( )
( )
( )

2
sin x cos x sin x cos x 2 sinx cos x 2 0
l
=
l
l

( ) ( )

2
sin x cos x 2 sin x cos x 1 0
l
l
=
l
l
l l
l

( )
( ) ( )
( )


2
sin x cos x 2 0
cos x 1 x k2 , k
4 4
0 sinx cos x 1 0 VN

1 =


= =

( )
< =

.





Bi gii tham kho
( ) ( ) ( )
2 2
3 cos x sin x 1 2sinx cos x 0 =
( )( ) ( )

2
3 sin x cos x sin x cos x sin x cos x 0 =
( )
( )
sinx cos x 3 sinx 3 cos x sinx cos x 0 =

cos x 0
sin x cos x 0
4
3 sin x cos x sinx 3 cos x
sin x sin x
6 3
1


=

( )

1 1
=

=




( ) ( )


( )

x k
4
k,
x
12

l
l
.



Bi 145. Gii phng trnh:
( ) ( ) ( )

3
sin x cos x 2 sin2x 1 sin x cos x 2 =
Trch thi Cao ng S phm Th Dc TW2 nm 2002
Bi 146. Gii phng trnh:
( )

2 2
3 cos x 2sinx cos x 3 sin x 1 0 =
Trch thi tuyn sinh Cao ng Kim St pha Nam nm 2000
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 80 - www.DeThiThuDaiHoc.com




Bi gii tham kho
( )
cos 3x 1
cos 3x 1 3 sin3x cos 3x 3 sin3x 1
3
cos 3x 0 cos 3x 0 cos 3x 0
cos 3x 1 3 sin3x 3 sin3x cos 3x 1
sin 3x
6
cos 3x 0 cos 3x 0
' 1
1

1
= 1 ' '
1 1 1

= =
1 1
! ( ) 1 1
! ! 1
1
1 1

1
1 1
1 1 1 + + +

' ' 1
1 1

= =
1 1
1 1

! !


1 1 (
< <
1 1
1 1 + +
1
cos 3x 0

'
1

1
= 1

1

! )
1

1

1
1+


( )

k2
x
3
cos 3x 0
k
x , k
2 3
x
6 3
cos 3x 0
'
1
1
=
1
1

1
1


1
1+
=
'
1
1
=
1
1
!
1

1 <
1
1+

l
.





Bi gii tham kho
( )
3
3sinx 4sin x 3 cos 3x 1 3 cos 3x sin3x 1 = =
( )

k2
cos 3x 1 x , k
3 9 3
1


= =


( )





Bi gii tham kho
2
3
PT 8 1 sin 2x 3 3 sin4x 11 3 3 cos2x 9sin2x
4
1

=


( )


2
8 6sin 2x 3 3 sin4x 11 3 3 cos2x 9sin2x =

2
3 6sin 2x 3 3 sin4x 3 3 cos2x 9sin2x =

2
2sin 2x 2 3 sin2xcos2x 1 3 cos2x 3sin2x 0 =
( ) ( )

2
2sin 2x 3sin2x 1 3 cos2x 2sin2x 1 0 =
( )( ) ( )
sin2x 1 2sin2x 1 3 cos2x 2sin2x 1 0 =
( )
( )
2sin2x 1 sin2x 1 3 cos2x 0 =
Bi 147. Gii phng trnh:
( )
cos 3x 1 3 sin3x =
Trch thi tuyn sinh Cao ng S Phm nm 2005
Bi 148. Gii phng trnh:
( )

3
4sin x 1 3sinx 3 cos 3x =
Trch thi Cao ng Hi Quan nm 1998 1999
Bi 149. Gii phng trnh:
( )
6 6
8 sin x cos x 3 3 cos2x 11 3 3 sin4x 9sin2x =
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 81 -
( )



1
5
sin2x sin
x k x
2 6
12 12
k, , m, n
sin 2x sin
x m x n
6 6
6 2

= =
= =


=
= =


( )

l
l .




Bi gii tham kho
( ) ( )
3 sin2x 2cos x 1 cos 3x cos2x 3cos x 2 =
( )

3 2
3 sin2x 2cos x 1 4cos x 3cos x 2cos x 1 3cos x 2 =
( )

3 2
3 sin2x 2cos x 1 4cos x 2cos x 6cos x 3 =
( ) ( )( )

2
3 sin2x 2cos x 1 2cos x 1 2cos x 3 =
( )
( )

2
2cos x 1 3 sin2x 2cos x 3 0 =
( )
( )
2cos x 1 3 sin2x cos2x 2 0 =
( )

1 3 1
2cos x 1 sin2x cos2x 1 0
2 2 2
1


( )

( )
2cos x 1 sin 2x 1 0
6
l 1


l
=

l

( )
l
l

( )

1
2
cos x
x k2
2
3
k,
sin 2x 1
x
6
6

=
=


=
=


( )

l
l
.


BI TP RN LUYN
Cu 101. Gii phng trnh:
1 3 9 1 3 5 2
cos x sin x
2 2 2
2 2 2 2
1 1


=




( ) ( )

Cu 102. Gii phng trnh:
1 sinx 1
1 cos x 2


Cu 103. Gii phng trnh: 3 cos2x sin2x 2sin 2x 2 2
6
1


( )

Cu 104. Gii phng trnh:
( )
2
21
sin 2x 3 sin 2x cos2x 2sin x
2
1


( )

Cu 105. Gii phng trnh:
3 2
2sin x sin x
4 4 2
1 1


=




( ) ( )

Bi 150. Gii phng trnh:
( ) ( )
3 sin2x 2cos x 1 3cos x 2 cos2x cos 3x =
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 82 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Cu 106. Gii phng trnh: cos x 3 sin x 2cos x
3
1

( )

Cu 107. Gii phng trnh: sin x 2 sin5x cos x =
Cu 108. Gii phng trnh: sin x cos x 2 2 sin xcos x =
Cu 109. Gii phng trnh: sin5x cos 5x 2 cos13x =
Cu 110. Gii phng trnh:
( )
cos 7x sin5x 3 cos 5x sin7x =
Cu 111. Gii phng trnh:
( )
sin8x cos 6x 3 sin6x cos 8x =
Cu 112. Gii phng trnh:
( )( )
2
sin x 1 1 cos x cos x =
Cu 113. Gii phng trnh:
5
12cos x 5sin x 8 0
12cos x 5sin x 14
=


Cu 114. Gii phng trnh:
x x
2 cos x 3 sinx sin 3 cos
2 2
=
Cu 115. Gii phng trnh:
cos x sinx
cot x tan x
sin x cos x

=
Cu 116. Gii phng trnh:
1
sin x tanx cos x
cos x
=
Cu 117. Gii phng trnh:
( )
1
4sin x 3cos x 4 1 tanx
cos x
=
Cu 118. Gii phng trnh: sin5x 3 cos 5x 2sin7x =
Cu 119. Gii phng trnh: 3sin x cos x 1 =
Cu 120. Gii phng trnh: sinx 5cos x 1 =
Cu 121. Gii phng trnh:
( ) ( )
( )
1 3 sinx 1 3 cos x 2 , x 0; =
Cu 122. Gii phng trnh:
( )

13
sin3x 3 2 cos 3x 1 , x ;
9 9
1


=


( )

Cu 123. Gii phng trnh:
( ) ( )
3 2 sinx 3 2 cos x 20 =
Cu 124. Gii phng trnh:
( ) ( )
sin x 1 sin x cos x 1 cos x =
Cu 125. Gii phng trnh:
2 2
3cos x sin x sin2x =
Cu 126. Gii phng trnh:
3
3sin3x 3 cos 9x 1 sin 3x =
Cu 127. Gii phng trnh: cos 7x cos 5x 3 sin2x 1 sin7x sin5x =
Cu 128. Gii phng trnh: 3sin x 4sin x 5sin 5x 0
3 6 6
1 1 1


=




( ) ( ) ( )

Cu 129. Gii phng trnh: sin x 3 cos x sin x 3 cos x 2 =
Cu 130. Gii phng trnh:
1
3 sin x cos x 3
3 sin x cos x 1
=


Cu 131. Gii phng trnh:
6
3cos x 4sin x 6
3cos x 4sin x 1
=


Cu 132. Gii phng trnh:
( )
2
1 cos x cos2x cos 3x 2
3 3 sinx
3 2cos x cos x 1

=


Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 83 -
Cu 133. Gii phng trnh:
( )
cos2x 3 sin2x 3 sin x cos x 4 0 =
Cu 134. Gii phng trnh:
3
3sin2x 3 cos 6x 1 4sin 2x =
Cu 135. Gii phng trnh:
3
cos x 3 sin x 3
3 sin x cos x 1
=


Cu 136. Gii phng trnh: cos 9x 2cos 6x 2 0 =
Cu 137. Gii phng trnh:
sinx sin2x
3
cos x cos2x


Cu 138. Gii phng trnh:
( )
2
2cos x 3 sin2x 1 3 sinx 3 cos x =
Cu 139. Gii phng trnh: sin2x cos2x 3sinx cos x 2 0 =
Cu 140. Gii phng trnh:
x 5 x 8
2cos sin cos 3x 1
2 2
1 1


=




( ) ( )

Cu 141. Gii phng trnh: 4sin x cos 3x 2sin2x 3 sin x cos x =
Cu 142. Gii phng trnh:
2
1 3 cot x
2 3 cot x 1 cot x
sinx sinx
=
Cu 143. Gii phng trnh: 3sin x 4sin x 5sin 5x 0
3 6 6
1 1 1


=




( ) ( ) ( )

Cu 144. Gii phng trnh: cos2x 3sin2x 5sin x 3cos x 3 =
Cu 145. Gii phng trnh:
( ) ( )
3 2
2
4 cos x 2cos x 2sin x 1 sin2x 2 sin x cos x
0
2sin x 1

=


Cu 146. Gii phng trnh:
( )
( )
3
sin2x cosx 3 2 3 cos x 3 3 cos2x 8 3 cosx sinx 3 3 =
Cu 147. Gii phng trnh:
( )
( )
2 2
sin x 4sinx 3 sin2x 3cos x 2 1 2sinx sinx 3 cos x =
Cu 148. Gii phng trnh:
2 2
cos x 3 sin2x 1 sin x =
Cu 149. Gii phng trnh:
2 3
cos x 3 sin2x sin x 1 =
Cu 150. Gii phng trnh: sin3x 3 cos 3x sin2x 3 cos2x sin x 3 cos x =
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 84 - www.DeThiThuDaiHoc.com
D PHNG TRNH LNG GIC NG CP

C Dng 1.
( )

2 2
a. sin X b. sinXcos X c. cos X d 1 a, b, c, d = .
+ Phng php 1. Chia hai v cho
2
cos X (hay
2
sin X).
Bc 1. Kim tra xem
( ) ( )

2
cos X 0
X k , k Hay X k
sin x 1 2
'
1 =

1
1
= =
!
1 =
1
1+
c phi l nghim
ca phng trnh
( )
1 hay khng ? Nu phi th ghi nhn nghim ny.
Bc 2. Khi
( ) ( )

2
cos X 0
X k , k Hay X k
sin x 1 2
'
1

1
1

!
1
1
1+
. Chia hai v ca
( )
1 cho
2
cos X (hay
2
sin X), ta c:
( )
2 2
2 2 2 2
sin X sinXcos X cos X d
1 a. b. c.
cos X cos X cos X cos X
=
( )

2 2
a tan X btan X c d 1 tan X =
( )

2
a d tan X btan X c d 0 = .
Bc 3: t t tanX = a v phng trnh bc hai m bit cch gii.
+ Phng php 2: S dng cng thc h bc v nhn i
Bc 1: Th
2 2
1 cos2X 1 cos2X
sin X ; cos X
2 2

= = v
sin2X
sinXcos X
2
= vo
( )
1 v
rt gn li, ta c:
( ) ( )
bsin2X c a cos 2X 2d a c =
Bc 2: Gii phng trnh
( )
, tm nghim. y l phng trnh bc nht i vi sin2Xv
cos2X (phng trnh c in) m bit cch gii.
C Dng 2.
( )
( )


3 2 2 3
4 3 2 2 3 4
a. sin X b. sin Xcos X c. sin Xcos X d. cos X 0 2
a. sin X b. sin Xcos X c. sin Xcos X d. sin Xcos X e. cos X 3


Phng php: Chia hai v ca
( )
2 cho
3
cos X (hay
3
sin X) hoc chia hai v ca
( )
3 cho

4
cos X (hay
4
sin X) v gii tng t nh trn.
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 85 -
BI TP P DNG
Bi 151. Gii phng trnh:
( )

2 2
cos x 3 sin2x 1 sin x =
Bi 152. Gii phng trnh:
( )

3 3 2
cos x 4sin x 3cos x sin x sin x 0 =
Bi 153. Gii phng trnh:
( )

4 2 2 4
3cos x 4 sin x cos x sin x 0 =
Bi 154. Gii phng trnh:
( )
sin2x 2tan x 3 =
Bi 155. Gii phng trnh:
( )

3
sin x sin2x sin3x 6cos x =
Bi 156. Gii phng trnh:
( )

2
cos2x 1
cot x 1 sin x sin2x
1 tanx 2
=


Bi 157. Gii phng trnh:
( )
sin3x cos 3x 2cos x 0 =
Bi 158. Gii phng trnh:
( )

3
5sin4x cos x
6sinx 2cos x
2cos2x
=
Bi 159. Gii phng trnh:
3
sinx 4sin x cos x 0 =
Bi 160. Gii phng trnh:
( ) ( )

2 2
tan x sin x 2sin x 3 cos2x sin x cos x =
Bi 161. Gii phng trnh:
( )

3 2
cos x sin x 3sin x cos x 0 =
Bi 162. Gii phng trnh:
( ) ( ) ( )

2
sin x tan x 1 3sin x cos x sin x 3 =
Bi 163. Gii phng trnh:
( ) ( ) ( )
2 2
9
cos 3 2x 3 cos 4x 1 sin 2x , x ;2 1
2 3
1 l


l
=


l

( )
l

Bi 164. Gii phng trnh:
( )

3
2
3
1 cos x
tan x
1 sin x


Bi 165. Gii phng trnh:
( )

3 2 2 3
sin x 5sin x cos x 3sin x cos x 3cos x 0 =
Bi 166. Gii phng trnh:
( )

3 2
cos x sin x 3sin x cos x 0 =
Bi 167. Gii phng trnh:
( )
1 tan x 2 2 sinx =
Bi 168. Gii phng trnh:
( )

3 3
sin x cos x sin x cos x =
Bi 169. Gii phng trnh:
( )

2 2
3tan x 4 tan x 4cot x 3cot x 2 0 =
Bi 170. Gii phng trnh:
( )

2 2
2
3 3sinx x
3tan x tanx 8 cos 0
4 2 cos x
1


=


( )

Bi 171. Gii phng trnh:
( )

3 3
4cos x 2sin x 3sin x 0 =
Bi 172. Gii phng trnh:
( )

3
6sin x 2cos x 5sin2x cos x =
Bi 173. Gii phng trnh:
( )
1 3tan x 2sin2x =
Bi 174. Gii phng trnh:
( ) ( )

3 3 5 5
sin x cos x 2 sin x cos x =
Bi 175. Gii phng trnh:
( )

4 4
3sin x 5cos x 3 0 =
Bi 176. Gii phng trnh:
( )

sinx cos x
1
sin2x

=
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 86 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Bi 177. Gii phng trnh:
( )

3 3 2 2
sin x 3 cos x sinx cos x 3 sin x cos x =
Bi 178. Gii phng trnh:
( )
( )

2 3
cot x 2 2 sin x 2 3 2 cos x =
Bi 179. Gii phng trnh:
( )

3
sin x 2 sinx
4
1


( )

Bi 180. Gii phng trnh:
( )

3
8cos x cos 3x
3
1


( )

Bi 181. Gii phng trnh:
( )

3
2 sin x 2sinx
4
1


( )

Bi 182. Gii phng trnh:
( )

3
2 2 cos x 3cos x sin x 0
4
1


( )

Bi 183. Gii phng trnh:
( ) ( )

3 3
4 sin x cos x cos x 3sin x =
Bi 184. Gii phng trnh:
( )

2 2
5
4 3 sin x cos x 4cos x 2sin x
2
=
Bi 185. Gii phng trnh:
( )

2
sin x 3sin x cos x 1 0 =
Bi 186. Gii phng trnh:
( )

4 4 2
1
sin x cos x 2sin2x cos2x cos 2x
2
=
Bi 187. Gii phng trnh:
( )

4 4 2
3 5 1
sin x cos x sin2x cos2x cos 2x
2 4 4
=
Bi 188. Gii phng trnh:
( )

2 2
3 2
sin x 3 sin x cos x 2cos x
2

=
Bi 189. Gii phng trnh:
2 2
sin x sin2x 3cos x 3 =
Bi 190. Gii phng trnh:
( )
15 17 9
2sinxcos x sin x cos x 3sin 7 x sin x
2 2 2
1 1 1


=




( ) ( ) ( )

Bi 191. Gii phng trnh:
( ) ( ) ( )
13 5 3
4sin 3 x cos x 4sin x sin x 2sin x cos x 1
2 2 2
1 1 1


=




( ) ( ) ( )

Bi 192. Gii phng trnh:
( ) ( )

2 2
5 3
3sin 3 x 2sin x cos x 5sin x 0
2 2 2
1 1 1


=




( ) ( ) ( )

Bi 193. Gii phng trnh:
( )

1
3 sin x cos x
cos x
=
Bi 194. Gii phng trnh:
( )

1
4sinx 6cos x
cos x
=
Bi 195. Gii phng trnh:
( )

3 2 2
7 sin x 2sin2x 3cos x 3 15 0 =
Bi 196. Gii phng trnh:
( )

3 3 2
4sin x 3cos x 3sin x sin x cos x 0 =
Bi 197. Gii phng trnh:
( )
1 3sin2x 2 tan x =
Bi 198. Gii phng trnh:
( )

x
2 cos x 2tan
2
=
Bi 199. Gii phng trnh: cot x tan x 2tan2x =
( )

Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 87 -
Bi 200. Gii phng trnh:
( )

7
sin3x cos 3x 2sin x 0 1
2
1


( )



HNG DN GII PHNG TRNH LNG GIC NG CP




Bi gii tham kho
Khi
( )
x k , k cos x 0 sinx 1
2

= = = th
( )
v nghim.
Do cos x 0 = khng l nghim ca
( )
nn chia hai v
( )
cho
2
cos x 0 , ta c:
( )
2 2
2 2 2 2
cos x 2 3 sin x cos x 1 sin x
cos x cos x cos x cos x
=

2 2
1 2 3 tan x 1 tan x tan x =
( )


2
x k
t tan x t tanx tan x 0
k,
2t 2 3t 0 t 0 t 3 tan x 3 x
3
'
1 =
' ' '
1 1 1 = = = 1
1 1 1
1
1 1 1 1

! ! ! !

1 1 1 1
= = = = =
1 1 1 1
1 1 1 + + +
1
1+
l
l
.




Bi gii tham kho
Khi
( )
x k , k cos x 0 sinx 1
2

= = = th
( )
v nghim.
Do cos x 0 = khng l nghim ca
( )
nn chia hai v
( )
cho
3
cos x 0 , ta c:
( )
3 3 2
3 3 3 3
cos x sin x 3cos x sin x sinx 1
4 . 0
cos x cos x cos x cos x cos x
=
( )

3 2 2
1 4 tan x 3tan x tan x 1 tan x 0 =

3 2
3tan x 3tan x tanx 1 0 =
( ) ( )

2
3tan x tan x 1 tan x 1 0 =
( )( )

2
tan x 1 3tan x 1 0 =
( )

tan x 1
x k
4
k,
3
tan x
x
3
6

=

=

l
l
.




Bi gii tham kho
Bi 151. Gii phng trnh:
( )

2 2
cos x 3 sin2x 1 sin x =
Bi 152. Gii phng trnh:
( )

3 3 2
cos x 4sin x 3cos x sin x sin x 0 =
Bi 153. Gii phng trnh:
( )

4 2 2 4
3cos x 4 sin x cos x sin x 0 =
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 88 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Khi
( )
x k , k cos x 0 sinx 1
2

= = = th
( )
v nghim.
Do cos x 0 = khng l nghim ca
( )
nn chia hai v
( )
cho
4
cos x 0 , ta c:
( ) ( )
2
2 4
2
x k
tan x 1
tan x 1
4
3 4 tan x tan x 0 k,
tan x 3 tan x 3
x
3


=
=
=

=

= =

=

l
l
.




Bi gii tham kho
Khi
( )
x k , k cos x 0 sinx 1
2

= = = th
( )
v nghim.
Do cos x 0 = khng l nghim ca
( )
nn chia hai v
( )
cho
2
cos x 0 , ta c:
( ) ( ) ( )
2 2
2 2
2sinx cos x 1 1
2tan x. 3. 2 tanx 2tanx 1 tan x 3 1 tan x
cos x cos x cos x
= =
( )

3 2
2tan x 3tan x 4 tan x 3 0 tanx 1 x k , k
4

= = = .




Bi gii tham kho
Khi
( )
x k , k cos x 0 sinx 1
2

= = = th
( )
v nghim.
Do cos x 0 = khng l nghim ca
( )
nn chia hai v
( )
cho
3
cos x 0 , ta c:
( )
3 3
3 3 3
2sin x sinx cos x 3sinx 4 sin x 6cos x
cos x cos x cos x

=

2 3
2 2 3
sin x sinx 1 sin x
2 3. . 4. 6
cos x cos x cos x cos x
=
( )

2 2 3
2tan x 3 tan x tan x 1 4 tan x 6 0 =

3 2
tan x 2tan x 3tanx 6 0 =
( )

x k
tanx 2 tan
k,
tanx 3 x
3

= =

= =

l
l
.






Bi gii tham kho
Bi 154. Gii phng trnh:
( )
sin2x 2tan x 3 =
Bi 155. Gii phng trnh:
( )

3
sin x sin2x sin3x 6cos x =
Bi 156. Gii phng trnh:
( )

2
cos2x 1
cot x 1 sin x sin2x
1 tanx 2
=


Trch thi tuyn sinh i hc khi A nm 2003
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 89 -
iu kin:
( )

sin x 0
sin2x 0
cos x 0
tanx 1
tanx 1
'
1

1
'
1 1
1 1

! !
1 1
1 1
+
1
1
+

Ta c:
( )( )
( )
2 2
cos x sinx cos x sinx
cos2x cos x sin x
cos x cos x sin x
1 tan x sinx cos x sinx
1
cos x cos x

= = =

.
( )
2 2
cos x
1 cos x sin x cos x sin x sin x cos x
sin x
=

cos x sin x
1 2sin x cos x
sin x

=
( )

2
cos x sin x
sin x cos x 0
sin x

=
( )

1
sinx cos x sinx cos x 0
sin x
1

=


( )

( )( )

2
sin x cos x sin x sin x cos x 1 0 =

2
2 2
2 2 2
sin x cos x 0
sin x cos x
sin x sin x cos x 1
tan x tan x 1 tan x 0
0
cos x cos x cos x

=

=

=
=


( )
( )


2
tan x 1
x k , k
2tan x tan x 1 0 VN 4


Thay vo
( )
, h nghim phng trnh:
( )
x k , k
4

= .




Bi gii tham kho
( ) ( ) ( )
3 3
1 3sin x 4 sin x 4cos x 3cos x 2cos x 0 =
( )

3 3
3sin x 4sin x 4 cos x cos x 0 =
Khi
( )
x k , k cos x 0 sinx 1
2

= = = th
( )
v nghim.
Do cos x 0 = khng l nghim ca
( )
nn chia hai v
( )
cho
3
cos x 0 , ta c:
( )
3 3
2 3 3 2
3sin x 1 4 sin x 4cos x cos x 1
. . 0
cos x cos x cos x cos x cos x cos x
=
( ) ( )

2 3 2
3 tan x 1 tan x 4 tan x 4 1 tan x 0 =
( )

3 2
x k
tan x 1
4
tan x tan x 3tan x 3 0 k,
tan x 3
x
3



=
=

=

=

=

l
l
.

Bi 157. Gii phng trnh:
( )
sin3x cos 3x 2cos x 0 1 =
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 90 - www.DeThiThuDaiHoc.com




Bi gii tham kho
iu kin:
( )

2 2 2
cos2x 0 cos x sin x 0 tan x 1 tan x 1 .
( )
3
10sin2x cos2x cos x
1 6sinx 2cos x
2cos2x
=
( )

3 2
6sin x 2cos x 10sin x cos x =
Khi
( )
x k , k cos x 0 sinx 1
2

= = = th
( )
v nghim.
Do cos x 0 = khng l nghim ca
( )
nn chia hai v
( )
cho
3
cos x 0 , ta c:
( )
3 2
2 3 3
sin x 1 cos x 10sinx cos x
6 . 2
cos x cos x cos x cos x
=
( )

2
6tan x tan x 1 2 10 tan x 0 =
( )

3
6 tan x 4 tan x 2 0 t 1 L = = Phng trnh v nghim.




Bi gii tham kho
Khi
( )
x k , k cos x 0 sinx 1
2

= = = th
( )
v nghim.
Do cos x 0 = khng l nghim ca
( )
nn chia hai v
( )
cho
3
cos x 0 , ta c:
( )
3
2 3 2
sin x 1 sin x cos x 1
. 4 . 0
cos x cos x cos x cos x cos x
=
( ) ( )

2 3 2
tan x 1 tan x 4 tan x 1 tan x 0 =
( )

3 2
3tan x tan x tanx 1 0 tan x 1 x k , k
4

= = = .




Bi gii tham kho
iu kin:
( )
cos x 0 .
Do cos x 0 nn chia hai v
( )
cho
2
cos x 0 , ta c:
( )
2 2 2 2
2 2 2 2 2
sin x 2sin x cos x sin x sinx cos x
tan x 3 0
cos x cos x cos x cos x cos x
1

( )

( )

3 2 2
tan x 2 tan x 3 1 tan x tan x 0 =
Bi 158. Gii phng trnh:
( )

3
5sin4x cos x
6sinx 2cos x 1
2cos2x
=
Bi 159. Gii phng trnh:
( )

3
sin x 4 sin x cos x 0 =
Bi 160. Gii phng trnh:
( ) ( )

2 2
tan x sin x 2sin x 3 cos2x sin x cos x =
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 91 -
( )

3 2
x k
tan x 1
4
tan x tan x 3 tan x 3 0 k,
tan x 3
x
3



=
=

=

=

=

l
l
.
Thay vo
( )
, h nghim phng trnh l:
( )
x k x ; k,
4 3

= = l l .




Bi gii tham kho
Khi
( )
x k , k cos x 0 sinx 1
2

= = = th
( )
v nghim.
Do cos x 0 = khng l nghim ca
( )
nn chia hai v
( )
cho
3
cos x 0 , ta c:
( )
3 2
3 2 2
cos x sin x 1 3sin x cos x
. . 0
cos x cos x cos x cos x cos x
=
( )

2 2
1 tan x tan x 1 3tan x 0 2tan x tan x 1 0 = =

tanx 1 x
1 x k
k, , tan
4 1
2
tanx tan
x
2

=
1

=


( ) = =
=


l
l
.




Bi gii tham kho
iu kin: cos x 0 .
Do cos x 0 nn chia hai v
( )
cho
2
cos x 0 , ta c:
( ) ( )
2 2
2 2 2
sin x 3sin x cos x 3sin x 1
tanx 1 3.
cos x cos x cos x

=
( ) ( )

2 2 2
tan x tan x 1 3 tan x 3 tan x 3 1 tan x =

3 2 2 2
tan x tan x 3tanx 3tan x 3tan x 3 0 =
( )

3 2
x k
tan x 1
4
tan x tan x 3 tan x 3 0 k,
tan x 3
x
3



=
=

=

=

=

l
l
.





Bi gii tham kho
( ) ( )

2 2
1 cos 2x 3 sin4x 1 sin 2x =
Bi 161. Gii phng trnh:
( )

3 2
cos x sin x 3sin x cos x 0 =
Bi 162. Gii phng trnh:
( ) ( ) ( )

2
sin x tan x 1 3sin x cos x sin x 3 =
Bi 163. Gii phng trnh:

( ) ( ) ( )

2 2
9
cos 3 2x 3 cos 4x 1 sin 2x , x ;2 1
2 3
1 l


l
=


l

( )
l

Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 92 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Khi
( )
x k , k cos2x 0 sin2x 1
4 2

= = = th
( )
v nghim.
Do cos2x 0 = khng l nghim ca
( )
nn chia hai v
( )
cho
2
cos x 0 , ta c:
( )
2 2
2 2 2 2
cos 2x 2 3 sin2x cos2x 1 sin 2x
cos 2x cos 2x cos 2x cos 2x


2 2 2
1 2 3 tan2x 1 tan 2x tan 2x 2tan 2x 2 3 tan2x 0 = =
( )

k
2x k
x
tan2x 0
2
k,
tan2x 3 2x
x
3
6 2

=
=
=





= =
=

l
l
l
.


BI TP RN LUYN
Cu 151. Gii phng trnh:
2 2
sin x 2cos x 3sinxcos x =
Cu 152. Gii phng trnh:
2
sin x 3sin x cos x 1 =
Cu 153. Gii phng trnh:
2 2
2sin x 3cos x cos2x 5sin2x 0 =
Cu 154. Gii phng trnh:
3 3 2
4sin x 3cos x 3sinx sin xcos x 0 =
Cu 155. Gii phng trnh:
( ) ( )
2 2
9 7
sin x 3sin x cos x 4cos 2 x 0
2 2
1 1


=




( ) ( )

Cu 156. Gii phng trnh:
( )

2 2
3
2cos x 3 3 sin x cos x cos 3 x 2 , x 0;
2 2
1 l


l
=


l

( )
l

Cu 157. Gii phng trnh:
2 2
cos 2x 3 sin4x 1 sin 2x , x ;2
3
l

l
=
l
l

Cu 158. Gii phng trnh:
3 3
cos x 3sin x cos x sin2x 0 , x ; 3
4
l

l
=
l
l

Cu 159. Gii phng trnh: 2sin2x 3tan x 5 =
Cu 160. Gii phng trnh:
3 3
sin x 3cos x sinx 0 =
Cu 161. Gii phng trnh:
2
cos x sin x 4 cos x sin x 0 =
Cu 162. Gii phng trnh:
( ) ( )
2
sin x tan x 2 3 cos2x sin x cos x =
Cu 163. Gii phng trnh:
( ) ( )
2
sin x tan x 1 sin x cos x sin x 1 0 =
Cu 164. Gii phng trnh:
1 1
4sinx
sinx cos x
=
Cu 165. Gii phng trnh:
( ) ( )
4 2 4
3cos x sin 2x sin 3 x 0 =
Cu 166. Gii phng trnh:
7
sin3x cos 3x 2sin x 0
2
1


( )

Cu 167. Gii phng trnh:
( )
3 sin2x 2cos x 1 2 cos 3x cos2x 3cos x =
Cu 168. Gii phng trnh:
3
2cos x sin3x =
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 93 -
Cu 169. Gii phng trnh:
3 3
1
1 sin 2x cos 2x sin4x
2
=
Cu 170. Gii phng trnh:
( )
6 6
8 sin x cos x 3 3 sin4x 3 3 cos2x 9sin2x 11 =
Cu 171. Gii phng trnh:
3 3 2
4sin x 3cos x 3sinx sin x cos x 0 =


E PHNG TRNH LNG GIC I XNG

C Dng 1.
( )
a sin x cos x bsinx cos x c 0 =

2
t 1
PP : t sin x cos x, t 2 sinx cos x
2

= = .
C Dng 2.
( )
a sin x cos x bsinx cos x c 0 =

2
1 t
PP : t sin x cos x, t 2 sinx cos x
2

= = .
C Dng 3.
( ) ( )
2 2
a tan x cot x b tan x cot x c 0 =

( )
sin x 0
k
K : sin2x 0 x , k
cos x 0
2
'
1

1

!
1
1
+
.

2 2 2
PP : t tan x cot x , t 2 tan x cot x t 2 = = .
C Dng 4.
( ) ( )
2 2
a tan x cot x b tan x cot x c 0 =

( )
sin x 0
k
K : sin2x 0 x , k
cos x 0
2
'
1

1

!
1
1
+
.

2 2 2
PP : t tan x cot x , t 2 tan x cot x t 2 = = .
C Dng 5.
( )
4 4
a sin x cos x bsin2x c 0 =

4 4 2 2
1 1
PP : t sin2x, t 1 sin x cos x 1 sin 2x 1 t
2 2
= = = .
Dng 6.
( )
4 4
a sin x cos x bcos2x c 0 =

4 4 2 2 2
1 1 1 1 1
PP : t cos2x, t 1 sin x cos x 1 sin 2x cos 2x t
2 2 2 2 2
= = = = .
C Dng 7.
( )
6 6
a sin x cos x bsin2x c 0 =

6 6 2 2
3 3
PP : t sin2x, t 1 sin x cos x 1 sin 2x 1 t
4 4
= = = .
Dng 8.
( )
6 6
a sin x cos x bcos2x c 0 =
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 94 - www.DeThiThuDaiHoc.com

6 6 2 2 2
3 1 3 1 3
PP : t cos2x, t 1 sin x cos x 1 sin 2x cos 2x t
4 4 4 4 4
= = = = .
Dng 9.
4 4
a sin x bcos x c cos2x d 0 =

( )
( )

2
2 4
2
2
4
1 t
1 cos2x 1 t
sin x sin x
2 2 4
PP : t cos2x, t 1
1 cos2x 1 t
1 t
cos x
cos x
2 2
4
'
1
' 1
1
1
1
1 = = =
1
1
1
1 1
=
! !
1 1
1 1
= =
1 1
= 1 1
1+
1
1+

BI TP P DNG
Bi 201. Gii phng trnh:
( )

2 3
sin x sin x cos x 0 =
Bi 202. Gii phng trnh:
( )

3 3
3
sin x cos x 1 sin2x
2
=
Bi 203. Gii phng trnh:
( ) ( )
2 sinx cos x tanx cot x =
Bi 204. Gii phng trnh:
( ) ( ) ( )
3 cot x cos x 5 tan x sin x 2 =
Bi 205. Gii phng trnh:
( )
( )

3 2
2
3 1 sinx
x
3tan x tan x 8cos
4 2 cos x
1


=


( )

Bi 206. Gii phng trnh:
( )

3 3
2sin x sin x 2cos x cos x cos2x =
Bi 207. Gii phng trnh:
( )
2 3 4 2 3 4
sin x sin x sin x sin x cos x cos x cos x cos x =
Bi 208. Gii phng trnh:
( ) ( )

2 3 3
tan x 1 sin x cos x 1 0 =
Bi 209. Gii phng trnh:
( ) ( )

3
2
cos 2x 2 sinx cos x 3sin2x 3 =
Bi 210. Gii phng trnh:
( )
2sin x cot x 2sin2x 1 =
Bi 211. Gii phng trnh:
( )( ) ( )
cos 2x 5 2 2 cos x sin x cos x =
Bi 212. Gii phng trnh:
( )

3 3
cos x sin x cos2x =
Bi 213. Gii phng trnh:
( )

3 3
cos x sin x 1 =
Bi 214. Gii phng trnh:
( ) ( )

2 2
2cos 2x sin x cos x sin x cos x 2 sin x cos x =
Bi 215. Gii phng trnh:
( )

2 2
3tan x 4 tan x 4cot x 3cot x 2 0 =
Bi 216. Gii phng trnh:
( )

2 3 2 3
tan x tan x tan x cot x cot x cot x 6 =
Bi 217. Gii phng trnh:
( )

2
2
2
2tan x 5 tan x 5cot x 4 0
sin x
=
Bi 218. Gii phng trnh:
( ) ( )

2
2
1 5
cot x tan x cot x 2 0
2 cos x
=


Bi 219. Gii phng trnh:
( )

3 3
1 cos x sin x sin x =
Bi 220. Gii phng trnh:
( )

3 2
cos x cos x 2sin x 2 0 =
Bi 221. Gii phng trnh:
( )( ) ( )
cos 2x 5 2 2 cos x sin x cos x =
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 95 -
Bi 222. Gii phng trnh:
( )
cot x tan x sin x cos x =
Bi 223. Gii phng trnh:
( )
1 tan x sin x cos x =
Bi 224. Gii phng trnh:
( )
sin2x 2 sin x 1
4
1


( )

Bi 225. Gii phng trnh:
( ) ( )
sin2x 12 sin x cos x 12 0 =
Bi 226. Gii phng trnh:
( )

sinx cos x
1
sin2x 1


Bi 227. Gii phng trnh:
( )

3
3
1 cos2x 1 cos x
1 cos2x 1 sin x

=


Bi 228. Gii phng trnh:
( ) ( ) ( )
5 sinx cos x sin3x cos 3x 2 2 2 sin2x =
Bi 229. Gii phng trnh:
( )
1 sin x cos x sin2x 2cos2x 0 =
Bi 230. Gii phng trnh:
( )

2 2
sin x cos x cos2x sin x cos x sin x cos x =
Bi 231. Gii phng trnh:
( )( ) ( )
cos2x 5 2 2 cos x sin x cos x =
Bi 232. Gii phng trnh:
( )

2 3
cos x sin x cos x 0 =
Bi 233. Gii phng trnh:
( )

3
4sin x 1 3sin x 3 cos 3x =
Bi 234. Gii phng trnh:
( ) ( ) ( )

2 2
1 sin x cos x 1 cos x sin x 1 sin2x =
Bi 235. Gii phng trnh:
( )
sin x cos x 2sin x 2cos x 2 =
Bi 236. Gii phng trnh:
( )
1 tan x 2 2 sinx =
Bi 237. Gii phng trnh:
( ) ( )
2 cot2x cot 3x tan2x cot 3x =
Bi 238. Gii phng trnh:
( ) ( )

2 2
tan x cot x 2 tan x cot x 6 =
Bi 239. Gii phng trnh:
( )

2
3tan2x 4 tan3x tan 3x tan2x =
Bi 240. Gii phng trnh:
( )

2
tan2x cot x 8 cos x =
Bi 241. Gii phng trnh:
( )

3
tan x cot x 2cot 2x =
Bi 242. Gii phng trnh:
( ) ( )

4 4
4 sin x cos x 3 sin4x 2 =
Bi 243. Gii phng trnh:
( )

6 6
sin x cos x sin2x =
Bi 244. Gii phng trnh:
( ) ( )
tan x cot x 2 sin2x cos 2x =
Bi 245. Gii phng trnh:
( )
cot x tan x 2tan2x =
Bi 246. Gii phng trnh:
( )
6 tan x 5cot 3x tan2x =
Bi 247. Gii phng trnh:
( )

2
2 tan x cot x 3
sin x
=
Bi 248. Gii phng trnh:
( )

2 2 2 2
tan x tan 3x tan4x tan x tan 3x tan4x =
Bi 249. Gii phng trnh:
( )

2 2 2 2
tan x cot 2x cot 3x tan x cot 2x cot 3x =
Bi 250. Gii phng trnh:
( )

2 2
3tan x 4 tan x 4cot x 3cot x 2 0 =
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 96 - www.DeThiThuDaiHoc.com
BI TP RN LUYN
Cu 172. Gii phng trnh: sin2x 2 2(sin x cos x) 5 =
Cu 173. Gii phng trnh:
( )
( )
2
cos x cos x 1
2 1 sin x
sin x cos x


Cu 174. Gii phng trnh:
2 2
2sin x 2sin x tan x
4
1


( )

Cu 175. Gii phng trnh:
3 3
sin x cos x cos2x tan x tan x
4 4
1 1


=




( ) ( )

Cu 176. Gii phng trnh:
4 2 2 4
3cos x 4sin x cos x sin x 0 =
Cu 177. Gii phng trnh:
( ) ( )
3 cot x cos x 5 tan x sin x 2 =
Cu 178. Gii phng trnh: sin x cos x 4sin2x 1 = =
Cu 179. Gii phng trnh: sin x cos x sin x cos x 1 =
Cu 180. Gii phng trnh:
1 1 10
cos x sinx
cos x sinx 3
=
Cu 181. Gii phng trnh:
( )
4 4 2 2
cos x sin x 2 1 sin x cos x sin x cos x sin x cos x =
Cu 182. Gii phng trnh:
( )
( )
1 2 sin x cos x 2sinx cos x 1 2 =
Cu 183. Gii phng trnh:
2 3
sin x cos x 1 sin x cos x
3
=
Cu 184. Gii phng trnh: sin x cos x 7 sin2x 1 =
Cu 185. Gii phng trnh:
( )
sin3x cos 3x 2 sin x cos x 1 =
Cu 186. Gii phng trnh:
( )
1 1
2 2 sin2x tan x cot x 0
sin x cos x
1

=


( )

Cu 187. Gii phng trnh:
1 1 2
cos x sinx
sinx cos x 3
=
Cu 188. Gii phng trnh:
3 3
2 3 2
cos 3x cos x sin3x sin x
8

=
Cu 189. Gii phng trnh:
( ) ( )
3 tan x cot x 2 2 sin2x =
Cu 190. Gii phng trnh:
( )
2 2
1 1 5
tan x cot x 1 0
2 sin x cos x
=
Cu 191. Gii phng trnh:
( )
2 2
tan x cot x 3 tan x cot x 6 =
Cu 192. Gii phng trnh:
( )
2 1 sin x cos x tan x cot x 0 =
Cu 193. Gii phng trnh:
3
x x x x
sin cos 2 sin x sin cos 2 2 0
2 2 2 2
1

=


( )

Cu 194. Gii phng trnh:
( )
1 1 1 1
sin3x cos 3x 1 tan3x cot 3x 0
2 2 cos 3x cos 3x
1

=


( )

Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 97 -
Cu 195. Gii phng trnh:
2 2
1 1
2tan2x 2cot2x 8 0
cos 2x sin 2x
=
Cu 196. Gii phng trnh:
( )
2
4 4
tan x cot x 8 tanx cot x 9 0 =


F PHNG TRNH LNG GIC CHA CN V CHA TR
TUYT I

Phng php:
C CC C Phng trnh cha cn thc: p dng cng thc

A 0 B 0
A B
A B A B
' '
1 1
1 1
=
! !
1 1 = =
1 1
+ +

2
B 0
A B
A B
'
1
1
1
=
!
1 =
1
1+

Lu : Khi gii B 0 , ta p dng phng php th li.
C Phng trnh cha gi tr tuyt i
Cch 1. M gi tr tuyt i da vo nh ngha
Cch 2. p dng cng thc

A B
A B
A B


A 0
B 0
A B
A B A B
A 0
A B
A B
'
1
1
'
1
!
1
1 = 1

1 1
+
= =
!

'
1 1 <
1 1
= 1
!

1
+
1 =
1
+



BI TP P DNG
Bi 251. Gii phng trnh:
( )
5cos x cos2x 2sin x 0 =
Bi 252. Gii phng trnh:
( )

3 3 3 3
sin x cos x sin x cot x cos x tanx 2sin2x =
Bi 253. Gii phng trnh:
( )

2
1 8sin2x cos 2x 2sin 3x
4
1


( )

Bi 254. Gii phng trnh:
( )

1 sin2x 1 sin2x
4cos x
sinx

=
Bi 255. Gii phng trnh:
( )
sinx 3 cos x sin x 3 cos x 2 =
Bi 256. Gii phng trnh:
( ) ( ) ( )
3 tanx 1 sinx 2cos x 5 sinx 3cos x =
Bi 257. Gii phng trnh:
( )
( )

1
1 cos x cos x cos2x sin4x
2
=
Bi 258. Gii phng trnh:
( ) ( ) ( )

3 3
sin x 1 cot x cos x 1 tanx 2 sin x cos x =
Bi 259. Gii phng trnh:
( )
cos2x 1 sin2x 2 sin x cos x =
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 98 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Bi 260. Gii phng trnh:
( )
1 sinx cos x 0 =
Bi 261. Gii phng trnh:
( )

2
2
4x
cos cos x
3
0
1 tan x


Bi 262. Gii phng trnh:
( )
sin x 3 cos x 2 cos2x 3 sin2x =
Bi 263. Gii phng trnh:
( )

2
sin 2x 2sin x 2 2sinx 1 =
Bi 264. Gii phng trnh:
( )

3tan x
2 3sin x 3
2 sin x 1
=


Bi 265. Gii phng trnh:
( )

2 4
sin 2x cos 2x 1
0
sin x cos x

=
Bi 266. Gii phng trnh:
( )

2
8cos 4x cos 2x 1 cos 3x 1 0 =
Bi 267. Gii phng trnh:
( )

2
sin x sin x sin x cos x 1 =
Bi 268. Gii phng trnh:
( )

2
5 3sin x 4 cos x 1 2cos x =
Bi 269. Gii phng trnh:
( )

2
cos2x cos x 1 tanx =
Bi 270. Gii phng trnh:
( )
cos 3x 1 3 sin3x =
Bi 271. Gii phng trnh:
( )
3sin x 2 cos x 2 0 =
Bi 272. Gii phng trnh:
( )
sin x cos x sin x cos x 1 =
Bi 273. Gii phng trnh:
( )
sin x cos x 2sin2x 1 =
Bi 274. Gii phng trnh:
( )

4 4
sin x cos x sin x cos x =
Bi 275. Gii phng trnh:
( )

2
3 sin2x 2cos x 2 2 2cos2x =
Bi 276. Gii phng trnh:
( ) ( )

sin3x sin x
sin2x cos2x , x 0, 2
1 sin2x


Bi 276. Gii phng trnh:
( )
sin x cos x 1 4 sin2x =
Bi 278. Gii phng trnh:
( )
4sin x 3 cos x 3 =
Bi 279. Gii phng trnh:
( )

1
tan x cot x
cos x
=
Bi 280. Gii phng trnh:
( )

2
2
1 1 1 1 3cos x
2 2
sinx 1 cos x 1 cos x sin x
1



( )

Bi 281. Gii phng trnh:
( )

1
cot x tan x
sin x
=
Bi 282. Gii phng trnh:
( )
2cos x sin x 1 =
Bi 283. Gii phng trnh:
( )

1 cos x 1 cos x
4sinx
cos x

=
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 99 -
Bi 284. Gii phng trnh:
( )

1 cos2x 1
2 cos x
sinx 2
1


( )

Bi 285. Gii phng trnh:
( )

3 3
sin x cos x
cos2x 1 sin2x
2

=
Bi 286. Gii phng trnh:
( )
cos x sin3x 0 =
Bi 287. Gii phng trnh:
( )

1
cot x tan x
sin x
=
Bi 288. Gii phng trnh:
( )
cos x 2sin2x cos 3x 1 2sin x cos2x =
Bi 289. Gii phng trnh:
( )

2
tan x 1
tanx 1
tanx 1 tan x 1
=


Bi 290. Gii phng trnh:
( )
sin x cos x sin x cos x 2 =
Bi 291. Gii phng trnh:
2
1 sin x
cot x
cos x 1

( )

Bi 292. Gii phng trnh:
2
1 cos x
tan x
1 sin x

( )

Bi 293. Gii phng trnh:
2 2
sin x 2 sin x sin x 2 sin x 3 =
( )

Bi 294. Gii phng trnh:
2
3sin x 4sin x 1 1 =
( )

Bi 295. Gii phng trnh: 2 3cos2x sinx =
( )

Bi 296. Gii phng trnh: 3 4cos2x 2cos x =
( )

Bi 297. Gii phng trnh: 2 cos2x 3 sin2x 3 sin2x cos2x =
( )

Bi 298. Gii phng trnh:
2
1 8sin2x. cos 2x 2sin 3x
4
1


( )
( )

Bi 299. Gii phng trnh: cos2x 1 sin2x sinx cos x =
( )

Bi 300. Gii phng trnh: 1 sinx 1 sin x kcos x =
( )
vi k 1, k 2 = =


BI TP RN LUYN
Cu 197. Gii phng trnh: 1 cos x sinx 0 =
Cu 198. Gii phng trnh:
( )
2
3cos x 1 sin x cos2x 2sin x sin x 1 =
Cu 199. Gii phng trnh:
( )
9
2sin 3x 4sin2x 1 cos 4x 1
4
1


( )

Cu 200. Gii phng trnh:
3 3
7 cot x 2 cot x 3 =
Cu 201. Gii phng trnh:
2
cos 2x 2cos2x 2 2 sinx sin x 4 0 =
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 100 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Cu 202. Gii phng trnh: 3 sinx 2 sinx 1 =
Cu 203. Gii phng trnh:
2014
sin x cos x 2 sin x
4
1


( )

Cu 204. Gii phng trnh: 5cos x cos2x 2sin x 0 =
Cu 205. cos x 2sin2x cos 3x 1 2sin x cos2x =
Cu 206. Gii phng trnh:
1 sin2x 1 sin2x
4cos x
sin x

=
Cu 207. Gii phng trnh: 2 2 sinx 3 cos2x =
Cu 208. Gii phng trnh:
2 2
1 sin x 2sin x 5 sinx 2sin x 2 =
Cu 209. Gii phng trnh:
2 2
sin x 2 sin x sin x 2 sin x 3 =
Cu 210. Gii phng trnh:
2 2
4cos x 1 4sin x 3 4 =
Cu 211. Gii phng trnh:
3 3
8sin x 1 2 4sin x 1 =
Cu 212. Gii phng trnh:
3
4
8 sin x 27 cos x 97 , x 0;
2
1


( )

Cu 213. Gii phng trnh:
1 1 2
sin x 1 cos x 1
sin x cos x sin x cos x
=


Cu 214. Gii phng trnh:
2
5 4sinx 3cos x 1 sinx =
Cu 215. Gii phng trnh: 3 sin x 1 2 sinx =
Cu 216. Gii phng trnh: cos 4x 1 sin4x 2 sin2x cos2x =
Cu 217. Gii phng trnh:
4 4
1 1
cos x cos x 1
2 2
=
Cu 218. Gii phng trnh:
8 2 2 4
10 8cos x 8sin x 1 1 =
Cu 219. Gii phng trnh:
3
2 cot x cot x 1 1 =
Cu 220. Gii phng trnh:
3 3
1 cos2x 1 cos2x 2 =
Cu 221. Gii phng trnh:
3 cos 6x
cos 4x cos 3x 3
2

=
Cu 222. Gii phng trnh:
1 1
cos x 1 cos 3x 1 1
cos x cos 3x
=
Cu 223. Gii phng trnh:
( )
1
1 cos2x cos2x cos 4x sin8x
2
=
Cu 224. Gii phng trnh:
2 2
cos x 2cos x 5 cos x 4cos x 8 5 =
Cu 225. Gii phng trnh:
1 cos x 1 cos x
4sin x
cos x

=
Cu 226. Gii phng trnh:
( )
4cos2x cos2x 1 1 cos x 1 0 =
Cu 227. Gii phng trnh:
2
x x
cos x cos 1 tan
2 2
=
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 101 -
Cu 228. Gii phng trnh:
x x
cos 1 3 sin
2 2
=
Cu 229. Gii phng trnh: sin x cos x 1 2 sin x
4
1


( )

Cu 230. Gii phng trnh:
4 4
x x x x
sin cos sin cos
2 2 2 2
=



G PHNG TRNH LNG GIC KHNG MU MC

C CC C Loi 1. Tng hai s khng m:
A 0
A 0
B 0
B 0
A B 0
'
1

1
'
1 1 =
1 1

! !
1 1 =
1 1
+
= 1
1
+

C CC C Loi 2. Phng php i lp dng 1:
A M
A M
B M
B M
A B
'
1

1
'
1 1 =
1 1

! !
1 1 =
1 1
+
= 1
1
+

C CC C Loi 3. Phng php i lp dng 2:
A M
A M
B N
B N
A B M N
''
1
1
11
'
1 1 =
!
1 1
1
! !
1
+
1 1 =
1 1
+
1 =
1
+

c bit
sinu 1
sinu sin v 2
sin v 1
'
1 =
1
=
!
1 =
1
+

sinu 1
sinu sin v 2
sin v 1
'
1 =
1
=
!
1 =
1
+


cos u 1
cos u cos v 2
cos v 1
'
1 =
1
=
!
1 =
1
+

cos u 1
cos u cos v 2
cos v 1
'
1 =
1
=
!
1 =
1
+


sinu 1
sinv 1
sinu. sinv 1
sinu 1
sinv 1
'
1 =
1
!

1 =

1
+
=

'
1 =
1

!
1 =
1
+


sinu 1
sinv 1
sinu. sinv 1
sinu 1
sinv 1
'
1 =
1
!

1 =

1
+
=

'
1 =
1

!
1 =
1
+



cos u 1
cos v 1
cos u. cos v 1
cos u 1
cos v 1
'
1 =
1
!

1 =

1
+
=

'
1 =
1

!
1 =
1
+


cos u 1
cos v 1
cos u. cos v 1
cos u 1
cos v 1
'
1 =
1
!

1 =

1
+
=

'
1 =
1

!
1 =
1
+



Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 102 - www.DeThiThuDaiHoc.com
BI TP P DNG
Bi 301. Gii phng trnh:
( )

2 2
4cos x 3tan x 4 3 cos x 2 3 tanx 4 0 =
Bi 302. Gii phng trnh:
( )

2
8cos 4x cos 2x 1 cos 3x 1 0 =
Bi 303. Gii phng trnh:
( ) ( )

2
2 3 3 2
sin 3x
sin x cos 3x sin x sin3x cos x sin x sin 3x
3sin4x
=
Bi 304. Gii phng trnh:
( ) ( )

2
cos2x cos 4x 6 2sin3x 1 =
Bi 305. Gii phng trnh:
( )
3 cos x cos x 1 2 1 =
Bi 306. Gii phng trnh:
( )

3 3
sin x cos x
2cos2x
sin x cos x


Bi 307. Gii phng trnh:
( )

2 2 5
tan x cot x 2sin x 1
4
1


( )

Bi 308. Gii phng trnh:
( ) ( )

2 2
cos 3x 2 cos 3x 2 1 sin 2x 1 =
Bi 309. Gii phng trnh:
( )

4 4
sin x cos x sin x cos x =
Bi 310. Gii phng trnh:
( )

3x
cos2x cos 2 0
4
=
Bi 311. Gii phng trnh:
( )
cos2x cos 4x cos 6x cos x cos2x cos 3x 2 =
Bi 312. Gii phng trnh:
( )
cos2x 3 sin2x 3 sin x cos x 4 0 =
Bi 313. Gii phng trnh:
( )
4cos x 2cos2x cos 4x 1 =
Bi 314. Gii phng trnh:
( )

1
tan2x tan3x 0
sinx cos2x cos 3x
=
Bi 315. Gii phng trnh:
( )

2 2
cos 3x cos2x cos x 0 =
Bi 316. Gii phng trnh:
( )

4 6 8 10
sin x sin x sin x sin x =
Bi 317. Gii phng trnh:
( )
sin4x cos 4x 1 4 2 sin x
4
1


( )

Bi 318. Gii phng trnh:
( )

2 2 2
1
sin x sin 3x sin x sin 3x
4
=
Bi 319. Gii phng trnh:
( )
2cos x 2 sin10x 3 2 2cos28x sin x =
Bi 320. Gii phng trnh:
( ) ( )

2
cos 4x cos2x 5 sin3x =
Bi 321. Gii phng trnh:
( ) ( )
sin x cos x 2 2 sin3x =
Bi 322. Gii phng trnh:
( ) ( ) ( )
sin3x cos2x 2sin3x cos 3x 1 sin2x 2cos 3x 0 =
Bi 323. Gii phng trnh:
( )
tan x tan2x 3sin3x cos2x =
Bi 324. Gii phng trnh:
( )

13 14
cos x sin x 1 =
Bi 325. Gii phng trnh:
( ) ( )
cos2x cos 6x 4 sin2x 1 0 =
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 103 -
Bi 326. Gii phng trnh:
( )

3 3 4
sin x cos x 2 sin x =
Bi 327. Gii phng trnh:
( )

2 2
3cot x 4cos x 2 3 cot x 4cos x 2 0 =
Bi 328. Gii phng trnh:
( )

sin x
2
2 sin x sin x cos x =
Bi 329. Gii phng trnh:
( )

sin x
2 cos x , x 0;
2
l

l
=
l
l

Bi 330. Gii phng trnh:
( )

2
x
1 cos x
2
=
Bi 331. Gii phng trnh:
( ) ( )

2 3
lg sin x 1 sin x 0 =
Bi 332. Gii phng trnh:
( ) ( )

2 2 2 2
cos 4x cos 6x sin 12x sin 16x 2 , x 0; =
Bi 333. Gii phng trnh:
( )

1979 1991
sin x cos x sin2x cos2x 1 2 =
Bi 334. Gii phng trnh:
( )

2 2
4cos x 3tan x 2 3 tan x 4 sinx 6 =
Bi 335. Gii phng trnh:
( )
cos 7x. sin2x 1 =
Bi 336. Gii phng trnh:
( )

5x
cos 6x sin 2
2
=
Bi 337. Gii phng trnh:
( )
( )

2
sin x 3 cos x 5 cos 4x
3
1


( )

Bi 338. Gii phng trnh:
( )

2
2
1
sin 2x 2sin2x 2 tan x 1 0
cos x
=
Bi 339. Gii phng trnh:
( ) ( ) ( )
sin x y cos x y 2 =
Bi 340. Gii phng trnh:
( )
sin x sin2x sin5x 1 =
Bi 331. Gii phng trnh:
( )
( )

1
1 cos x 1 cos x cos2x sin4x
2
=
Bi 332. Gii phng trnh:
( )

5 5
sin x cos x 1 =
Bi 333. Gii phng trnh:
( )

10 10 6 6
2 2
sin x cos sin x cos x
4 4cos 2x sin 2x

=


Bi 334. Gii phng trnh:
( ) ( )

5 7 3 5
1
cos x sin x cos x sin x sin2x cos x sin x
2
=
Bi 335. Gii phng trnh:
( )

2
sin x sin x sinx cos x 1 =
Bi 336. Gii phng trnh:
( )

2
5
6 4x x
y y
sin cos
x x
=
Bi 337. Gii phng trnh:
( ) ( )

4 4 2 2 2
tan x tan y 2cot x cot y 3 sin x y =
Bi 338. Gii phng trnh:
( )
2 2 2
tan x tan y cot x y 1 =
Bi 339. Gii phng trnh:
( )

2 2
2 2
2 2
1 1 1
sin x cos x 12 siny
2 sin x cos x
1 1

=




( ) ( )

Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 104 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Bi 340. Gii phng trnh:
( )

4
6
2
cos2x
3 1 4 tan x 7
cos x
1

=


( )

Bi 341. Gii phng trnh:
( )

1975 1975
2007 2007
1 1
sin x cos x
sin x cos x
=
Bi 342. Gii phng trnh:
( )
cos 5x cos x sin3x cos 3x =
Bi 343. Gii phng trnh:
( ) ( )

3
2cos 3x 6cos x 1 162cos x 27 =
Bi 344. Gii phng trnh:
( )

2 2
5 5 5
tan x cos 2x sin x sinx sin 3x
12 12 6
1 1 1


=




( ) ( ) ( )

Bi 345. Gii phng trnh:
( )

3 sin x cos x
sin x cos x sin x cos x 1 ln
4 sin x cos x
1


=



( )

Bi 346. Gii phng trnh:
( )

5
sin x sin2x sin3x
2
=
Bi 347. Gii phng trnh:
( )

2 2 2
tan x tan 2x cot 3x 1 =
Bi 348. Gii phng trnh:
( )

3 2
2log tan x log sin x =
Bi 349. Gii phng trnh:
( )

3
2009x 3cos x 2009x cos x
3 3 3cos 3x 0

=
Bi 350. Gii phng trnh:

( ) ( )

2 2 2008 2008
sin x sin x 2008 cos x 1 cos x 2cos x 2009 cos x sin x 1 =


BI TP RN LUYN
Cu 231. Gii phng trnh:
5 5
3sin x 5cos x 5 =
Cu 232. Gii phng trnh: sin7x cos2x 2 =
Cu 233. Gii phng trnh:
5x
cos 3x cos 2 0
4
=
Cu 234. Gii phng trnh:
3 3 2
8 sin x sin 3x 6sin x cos x 1 0 =
Cu 235. Gii phng trnh: 4cos x 2cos2x cos 4x 7 0 =
Cu 236. Gii phng trnh:
2 2
2sin x 3tan x 6tan x 2 2 sinx 4 0 =
Cu 237. Gii phng trnh:
2 2
5sin x 3cos x 3 sin2x 2sin x 2 2 3 cos x =
Cu 238. Gii phng trnh:
2 2
sin x sin y sinx siny sinx siny 1 0 = =
Cu 239. Gii phng trnh: 2sin2x 2 sin x 3 2 cos x 1 0 =
Cu 240. Gii phng trnh:
( )
2
cos x 4 cos x 3 x 2sin x x =
Cu 241. Gii phng trnh: 4 cos2x 2sin2x 2 2 sin x 0 =
Cu 242. Gii phng trnh:
2
2 x x
x x
2cos 2 2
2

=
Cu 243. Gii phng trnh:
2
2sin5x cos 4x 3 cot x =
Cu 244. Gii phng trnh:
( )
sin x cos x 2 2 sin3x =
Cu 245. Gii phng trnh:
( )
7
sin x cos x 2 2 sin x =
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 105 -
Cu 246. Gii phng trnh:
5 5
sin x cos x 1 =
Cu 247. Gii phng trnh:
( ) ( ) ( )
2 2
cos2x
sin x cos x cos2x
2
2 2 2 2 2 2 1
2
1


( )

Cu 248. Gii phng trnh:
( )
8 8 14 14
sin x cos x 64 cos x sin x =
Cu 249. Gii phng trnh:
7
cos x sin4x 1 =
Cu 250. Gii phng trnh:
2
x x x
sin x cos 2cos 3 cos x sin
4 2 4
=
Cu 251. Gii phng trnh: sin x sin2x 1 =
Cu 252. Gii phng trnh: sin4x cos16x 1 =
Cu 253. Gii phng trnh: sin x sin2x cos 5x 1 =
Cu 254. Gii phng trnh:
2 2
x x x
sin sinx cos sin x 1 2cos
2 2 4 2
1


( )

Cu 255. Gii phng trnh:
2
x
1 cos x 0
2
=
Cu 256. Gii phng trnh:
sin x cos x
5 5
cos x sin x
2 2
1 1

=




( ) ( )

Cu 257. Gii phng trnh:
2014 2014
cos x sin 1 =
Cu 258. Gii phng trnh:
2013 2014
sin x cos x 1 =
Cu 259. Gii phng trnh:
2012 2012
sin x cos x 1 =
Cu 260. Gii phng trnh:
5 5
sin x cos x cos2x sin2x 1 2 =
Cu 261. Gii phng trnh:
( )
2
x 2x sin xy 1 0 =
Cu 262. Gii phng trnh:
2
sinx x x 1 =
Cu 263. Gii phng trnh:
sin x
3 cos x =
Cu 264. Gii phng trnh: sin x cos x 2 sin3x 2 2 =
Cu 265. Gii phng trnh:
( )
2
3
cos2x cos 4x 4 cos 3x =
Cu 266. Gii phng trnh:
3 3 4
sin x cos x 2 sin x =
Cu 267. Gii phng trnh:
2 2
3 3 2
3 3
x 1 x 1 81
sin cos cos 4x
2 x 2 x 4
sin cos
2 2
1 1







=






( ) ( )

Cu 268. Gii phng trnh:
2
9
5 4x x
2y
sin
x
=
Cu 269. Gii phng trnh:
2
37
3sin x x 5x 0
4
=
Cu 270. Gii phng trnh: cos x cos 7x 3 3 sinx =
Cu 271. Gii phng trnh:
2
2013cos x 2013 x =
Cu 272. Gii phng trnh:
3 3
sin x 4cos x 3cos x =
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 106 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Cu 273. Gii phng trnh:
( )
3
2cos 3x 6cos x 1 27 162cos x =
Cu 274. Gii phng trnh:
( )
2
cos 7 x x 6x 1 =
Cu 275. Gii phng trnh:
cos x cos x
3 2 cos x =
Cu 276. Gii phng trnh:
( )
3 4 6 16 3 8 2 cos x 4cos x 3 =
Cu 277. Gii phng trnh:
( )
2
cos 3x 9x 16x 80 1
4
l

l
=
l
l

Cu 278. Gii phng trnh:
( )
2 2 2
cos sinx 2 cos x 1 tan x tan x
4 4
l 1


l
=


l

( )
l



H PHNG TRNH LNG GIC C CHA THAM S
HAI PHNG TRNH TNG NG NHAU

Phng php: Ta c nhng phng php thng dng thng gp nh sau:
O Phng php lng gic:
Phng trnh c dng:
( ) ( )
cos f x m hay sinf x m = = c nghim khi v ch khi: m 1 .
Phng trnh c dng:
( ) ( )
a cos f x bsinf x c = c nghim khi v ch khi:
2 2 2
a b c .
Lu : Nu min
( )
f x trn khng phi l th n ch l iu kin cn.
O Phng php i s:
Tch m ra khi tham s, v t hm cn li l
( )
g x .
Kho st hm
( )
g x trn min xc nh suy ra gi tr m cn tm.
O Hai phng trnh tng ng:
Nu hai phng trnh lng gic c gi l tng ng nhau khi v ch khi nghim ca phng
trnh ny cng l nghim ca phng trnh kia.

BI TP P DNG
Bi 351. Cho phng trnh:
( ) ( )
cos 2x 2m 1 cos x m 1 0 =
a/ Gii phng trnh
( )
khi
3
m
2
= .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim trn
3
;
2 2
1



( )
.
Bi 352. Cho phng trnh:
( )( ) ( )

2
cos x 1 cos 2x mcos x msin x =
a/ Gii phng trnh
( )
khi m 2 = .
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 107 -
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c ng hai nghim trn
2
0;
3
l

l
l
l
.
Bi 353. Cho phng trnh:
( ) ( )

2
2
1 m tan x 1 3m 0
cos x
=
a/ Gii phng trnh
( )
khi
1
m
2
= .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nhiu hn mt nghim trn 0;
2
1


( )
.
c/ Tm tham s m phng trnh
( )
c hai nghim phn bit trn 0;
4
1


( )
.
Bi 354. Cho phng trnh:
( )
cos 4x 6sin x cos x m =
a/ Gii phng trnh
( )
khi m 1 = .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c hai nghim trn 0;
4
l

l
l
l
.
Bi 355. Cho phng trnh:
( )

2 2
cos 4x cos 3x msin x =
a/ Gii phng trnh
( )
khi m 1 = .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim trn 0;
12
1


( )
.
Bi 356. Cho phng trnh:
( )

2 2
2sin x sin x cos x cos x m =
a/ Gii phng trnh
( )
khi m 1 = .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim.
Bi 357. Cho phng trnh:
( )

2
3
5 4 sin x
2 6 tanx
sinx 1 tan
1


( )
=


a/ Gii phng trnh
( )
khi
4

= .
b/ Tm tham s phng trnh
( )
c nghim.
Bi 358. Cho phng trnh:
( ) ( )

2
2
1
cot x m tan x cot x 2 0
cos x
=
a/ Gii phng trnh
( )
khi
5
m
2
= .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim.
Bi 359. Cho phng trnh:
( )

6 6
sin x cos x msin2x =
a/ Gii phng trnh
( )
khi m 1 = .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim.
Bi 360. Cho phng trnh:
( )

6 6
2 2
sin x cos x
2mtan2x
cos x sin x


Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 108 - www.DeThiThuDaiHoc.com
a/ Gii phng trnh
( )
khi
1
m
8
= .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim.
Bi 361. Cho phng trnh:
( )
sin4x mtan x =
a/ Gii phng trnh
( )
khi
1
m
6
= .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim
( )
x k , k .
Bi 362. Cho phng trnh:
( )
cos 3x cos2x mcos x 1 0 =
a/ Gii phng trnh
( )
khi m 2 = .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c ng 7 nghim trn ;2
2
1


( )
.
Bi 363. Cho phng trnh:
( ) ( ) ( )

4 4 6 6 2
4 sin x cos 4 sin x cos x sin 4x m =
a/ Gii phng trnh
( )
khi m 1 = .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim.
Bi 364. Cho phng trnh:
( )
( )

4 2
2m 1
m
sin x cos 4x sin4x sin x 0
4 4

=
a/ Gii phng trnh
( )
khi
1
m
4
= .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c hai nghim phn bit trn ;
4 2
1



( )
.
Bi 365. Cho phng trnh:
( ) ( )

6 6 4 4
sin x cos x m sin x cos x =
a/ Gii phng trnh
( )
khi
1
m
2
= .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim.
Bi 366. Cho phng trnh:
( )

msinx 2 mcos x 2
m 2cos x m 2sinx

=


a/ Gii phng trnh
( )
khi m 1 = .
b/ Khi m 0 v m 2 th phng trnh
( )
c bao nhiu nghim trn 20 ; 30
l

l
l
.
Bi 367. Cho phng trnh:
( )

2sin x cos x 1
m
sinx 2cos x 3

=


a/ Gii phng trnh
( )
khi
1
m
3
= .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim.
Bi 368. Cho phng trnh:
( ) ( )
sin2x sin x cos x m =
a/ Chng minh rng nu m 2 th phng trnh
( )
v nghim.
b/ Gii phng trnh khi m 2 = .
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 109 -
Bi 369. Cho phng trnh:
( ) ( )
sin2x 4 cos x sin x m =
a/ Gii phng trnh
( )
khi m 4 = .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim.
Bi 370. Cho phng trnh:
( ) ( )
sin x cos x m sin x cos x 1 0 =
a/ Gii phng trnh
( )
khi m 2 = .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim.
Bi 371. Cho phng trnh:
( ) ( )

2
2
3
3tan x m tan x cot x 1
sin x
=
a/ Gii phng trnh
( )
khi m 6 = .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim.
Bi 372. Cho phng trnh:
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
3 2
4 6m sin x 3 2m 1 sinx 2 m 2 sin xcosx 4m 3 cosx =
a/ Gii phng trnh
( )
khi m 2 = .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c duy nht mt nghim trn 0;
4
l

l
l
l
.
Bi 373. Cho phng trnh:
( ) ( ) ( )

2 2
sin x 2 m 1 sin x cos x m 1 cos x m =
a/ Gii phng trnh
( )
khi m 2 = .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim.
Bi 374. Cho phng trnh:
( ) ( )

2 2
2cos2x sin x cos x cos x sin x m sin x cos x =
a/ Gii phng trnh
( )
khi m 2 = .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c t nht mt nghim thuc 0;
2
l

l
l
l
.
Bi 375. Cho phng trnh:
( )
( )

2 2
mcos x m sinx
2cos2x 1
cos x 3sin x tan x



a/ Gii phng trnh
( )
khi
1
m
4
= .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim.

Bi 376. Cho phng trnh:
( )

6 6
sin x cos x m sin2x =
a/ Gii phng trnh
( )
khi
1
m
2
= .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim.
Bi 377. Cho phng trnh:
( )

2
cos2x mcos x 1 tan x =
a/ Gii phng trnh
( )
khi m 1 = .
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 110 - www.DeThiThuDaiHoc.com
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim trn 0;
3
l

l
l
l
.
Bi 378. Cho phng trnh:
( )
sin x cos x msin2x 1 =
a/ Gii phng trnh
( )
khi m 1 = .
b/ Tm tham s m 0 phng trnh
( )
c nghim.
Bi 379. Cho phng trnh:
( )
sin x cos x 4sin2x m =
a/ Gii phng trnh
( )
khi m 0 = .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim.
Bi 380. Cho phng trnh:
( )

6 6
sin x cos x
m
tan x tan x
4 4

=
1 1







( ) ( )

a/ Gii phng trnh
( )
khi
1
m
4
= .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim.
Bi 381. Cho phng trnh:
( ) ( )

4
4
sin x 1 sinx m =
a/ Gii phng trnh
( )
khi
1
m
8
= .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim.
Bi 382. Cho phng trnh:
( )

2
2
4 2
9cos x m 3cos x 5
cos x cos x
1

=


( )

a/ Gii phng trnh
( )
khi m 2 = .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim.
Bi 383. Cho phng trnh:
( )

2
2
4 2
sin x m sinx 2
sinx sin x
1

=


( )

a/ Gii phng trnh
( )
khi m 1 = .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim.
Bi 384. Cho phng trnh:
( )( ) ( )

2
2sin x 1 2cos2x 2sin x m 3 4cos x =
a/ Gii phng trnh
( )
khi m 1 = .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c ng hai nghim trn 0;
l

l
l
.
Bi 385. Cho phng trnh:
( )
2cos x. cos2x. cos 3x m 7 cos2x =
a/ Gii phng trnh
( )
khi m 7 = .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nhiu hn mt nghim trn
3
;
8 8
l

l
l
l
.
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 111 -
Bi 386. Cho phng trnh:
( )

2
cos 2x msin x 0
6
1


( )

a/ Gii phng trnh
( )
khi m 1 = .
b/ Gii v bin lun phng trnh trn 0;2
l

l
l
.
Bi 387. Cho phng trnh:
( )
1 sin x 1 sinx mcos x =
a/ Gii phng trnh
( )
khi m 2 = .
b/ Gii v bin lun phng trnh
( )
theo m.
Bi 388. Cho hm s
( )
6 4
f x 3cos 2x sin 2x cos 4x m =
a/ Gii phng trnh
( )
f x 0 = khi m 0 = .
b/ Cho
( )
2 2
g x 2cos 2x 3cos 2x 1 = . Tm m phng trnh
( ) ( )
f x g x = c nghim.
Bi 389. Cho phng trnh:
( )
1 2cos x 1 2sin x m =
a/ Gii phng trnh
( )
khi m 2 = .
b/ Tm tham s m phng trnh
( )
c nghim.
Bi 390. Tm tham s m hai phng trnh sau tng ng

( )
( ) ( )


3
1 cos x cos2x 0 1
4cos x 2mcos2x 2m 1 cos x 2m 0 2
=
=

Bi 391. Tm tham s m hai phng trnh sau tng ng

( ) ( )
( ) ( )


2
2cos x sin3x 2 1 sin x cos2x 1
sin3x msin x 2 m cos2x 2 m 2
=
=

Bi 392. Tm tham s m hai phng trnh sau tng ng

( )
( )


3
sinx sin2014x.cos x 1
2
msinx 2cos x 3m 2 2
=
=

Bi 393. Tm tham s a v b hai phng trnh sau tng ng

( )
( )
( ) ( )


a sin2x 2 sinx 2cos x 2 1
2 sinx b sinx 2 sin 2x cos x b 1 0 2
4
=
1


( )

Bi 394. Tm tham s m hai phng trnh sau tng ng

( ) ( )
( ) ( ) ( )


2
3 2
3cos x cos 3x 2 sin x sin2x cos x 1
4mcos x 4 8m sin x 4 m 1 cos x 8m 4 0 2
=
=

Bi 395. Tm tham s m hai phng trnh sau tng ng

( )
( )


2
sin2x 2mcos x sin x m 1
2cos2x m 5mcos x 2 2
=
=

Bi 396. Tm tham s m hai phng trnh sau tng ng
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 112 - www.DeThiThuDaiHoc.com

( ) ( )
( ) ( )


2
cos 3x 4cos 3 x 1
mcos x 1 m sin x 0 2
2
=
1


( )

Bi 397. Tm tham s m hai phng trnh sau tng ng

( ) ( )
( )


2
2
sin3x msin x 4 2 m sin x 1
sin3x cos x 1 2sin x. cos2x 2
=
=

Bi 398. Tm tham s m hai phng trnh sau tng ng

( )
( )


1
sinx.cos2x sin2x.cos 3x sin5x 1
2
mcos2x m cos 4x cos 6x 1 2
=
=

Bi 399. Tm tham s m hai phng trnh sau tng ng:

( )
( )( ) ( )


2
2cos x cos2x 1 cos2x cos 3x 1
4cos x cos 3x mcos x 4 m 1 cos2x 2
=
=

Bi 400. Tm tham s m hai phng trnh sau tng ng:

( ) ( ) ( )
( ) ( )


7 3 3
6 2 3
2sin x m 1 sin x 2m 2m 1 sin x 0 1
2cos x 2 m cos x 2m m 2 0 2
=
=



BI TP RN LUYN
Cu 279. Tm tt c cc tham s m phng trnh: 2 sin x m
4
1


( )
c nghim x 0;
4
1


( )
?
Cu 280. Tm tham s m phng trnh: cos2x m 1 = c nghim
3
x ;
4 4
1



( )
?
Cu 281. Tm tham s m phng trnh: sin x m 1
4
1


( )
c nghim x 0;
2
l

l
l
?
Cu 282. Xc nh tham s m phng trnh:
( ) ( )
13 5
mcos x 2m 1 sin 9 x 5m 7 2cos x
2 2
1 1


=




( ) ( )
c ng mt nghim
5
x ;
6 6
1



( )
?
Cu 283. Gii v bin lun phng trnh:
( )
2m 1 cos x 5 mcos x =
Cu 284. Gii v bin lun phng trnh:
( )
4 tan x m 1 tan x m =
Cu 285. Gii v bin lun phng trnh:
( )
2
3m 2 cos2x 4msin x m 2 0 =
Cu 286. Tm tham s m phng trnh:
6 6
sin x cos x m = v nghim ?
Cu 287. Cho phng trnh:
( ) ( ) ( )
7
2 m sin x 3m 2 cos 4 x m 2
2
1


( )

a/ Tm tham s m phng trnh c nghim ?
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 113 -
b/ Tm tham s m phng trnh c ng ba nghim x ;2
3
l

l

l
l
?
Cu 288. Cho phng trnh:
( )
a
2a sinx a 1 cos a
cos x
= . Tm a phng trnh c nghim ?
Cu 289. Cho phng trnh:
( )( )
2
2sin x 1 2cos2x 2sin x m 3 4cos x = . Tm m phng
trnh c 2 nghim tha : 0 x .
Cu 290. Cho phng trnh:
( )
2
cos x 2 1 m cos x 2m 1 0 = . Tm m phng trnh c
nghim ?
Cu 291. Cho phng trnh:
2 2
cos x 6sinx 4m 2 = . Tm tham s m phng trnh c nghim ?
Cu 292. Cho phng trnh:
( )
cos2x 2m 1 cos x 1 m 0 = . Tm m phng trnh c nghim
x ;
2
1


( )
.
Cu 293. Tm tham s m phng trnh: 2 sinx mcos x m 2 = c nghim ?
Cu 294. Xc nh tham s m :
2
cos x 2mcos x 6m 9 0 = c nghim x ;
2 2
1



( )
?
Cu 295. Xc nh tham s m :
( )
2
2cos x m 2 cos x m 0 = c nghim x 0;
2
l

l
l
?
Cu 296. Xc nh tham s m :
2
2sin 2x 3sin2x m 1 0 = c nghim x 0;
4
l

l
l
?
Cu 297. Xc nh tham s m :
( ) ( ) ( )
4 4 6 6 2
4 sin x cos x 4 sin x cos x m sin 4x = c
nghim ?
Cu 298. Xc nh tham s m phng trnh:
( )
4
4
cos x cos x 1 m = c nghim x ;
6 2
l

l

l
l
?
Cu 299. Tm tt c cc gi tr nguyn dng ca m phng trnh:
2
x
3 2cos2x 8cos 3m
2
= c
nghim ?
Cu 300. Cho phng trnh:
( )
2
sin2x 2m 2 sinx cos x 1 6m 0 = . Tm m phng trnh c
nghim ?
Cu 301. Cho phng trnh:
6 6
sin x cos x msin2x = . Tm m phng trnh c nghim ?
Cu 302. Cho phng trnh:
( ) ( )

3
4cos x m 3 cos x 1 cos 2x 1 = . Tm m
( )
1 c ng 4
nghim thuc ;
2
1


( )
.
Cu 303. Cho phng trnh:
( )
sin2x m sin x 2mcos x 1 = . Tm m
( )
1 c ng 2 nghim
phn bit thuc
3
0;
4
l

l
l
l
.
Cu 304. Cho phng trnh:
( )
2 2
2cos2x sin x cos x sin x cos x m sin x cos x = . Tm m
phng trnh c t nht 1 nghim 0;
2
l

l
l
.
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 114 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Cu 305. Tm a
6 6
sin x cos x a sin2x = c nghim.
Cu 306. Cho phng trnh:
( ) ( )
m sin x cos x 2 2 1 sin x cos x sin x cos x = . Tm m
phng trnh c nghim ?
Cu 307. Gii v bin lun phng trnh:
( )
2
3
2m sinx cos x 2m cos x sin x
2
= ?
Cu 308. Cho phng trnh:
( ) ( )
8 8 10 10
sin x cos x 2 sin x cos x mcos 2x 1 = . Tm m
( )
1 c
nghim
( )
x k , k
4 2

.
Cu 309. Cho phng trnh:
( ) ( ) ( )
3 2 2 3
sin x 2m 1 sin x cos x 3m 1 sin x cos x m 1 cos x 0 =
Xc nh m phng trnh c ba nghim phn bit x ; 0
2
1


( )
.
Cu 310. Cho phng trnh:
3 2 2 3
sin x sin x cos x 18msinxcos x 2mcos x 0 =
Xc nh m phng trnh c ba nghim phn bit x 0;
2
1


( )
.
Cu 311. Gii v bin lun phng trnh:
( ) ( )
2 3 2 3
8m 1 cos x 4m 1 cos x 2msin x 0 =
Cu 312. Cho phng trnh:
( )
2 2
msin x 4 2 sinx cos x m 2 cos x 0 =
Xc nh m phng trnh c nghim x 0;
6
1


( )
.
Cu 313. Gii v bin lun phng trnh:
2 2
2sin x 7 sinx cos x 3cos x m 0 =
Cu 314. Xc nh tham s m phng trnh:
( ) ( ) ( ) ( )
3 2
2 2 3m sin x 3 2m 1 sin x 2 m 2 sin x cos x 4m 3 cos x = c nghim
duy nht x 0;
4
l

l
l
.
Cu 315. Cho phng trnh:
( )( )
2 m 1 sin x cos x msin2x 4m 1 0 =
Xc nh m phng trnh c nghim
3
x ;
2 4
1



( )
.
Cu 316. Cho phng trnh:
( )
( )
sin2x 2m 2 sin x cos x 2m 2 1 0 = . Xc nh m
phng trnh c ng hai nghim
5
x 0;
4
1


( )
.
Cu 317. Cho phng trnh:
1 1 1
2 cos x 1 tan x cot x m
2 2 sin x cos x
1 1


=




( ) ( )
. Tm tham
s m phng trnh c nghim x 0;
2
1


( )
.
Cu 318. Tm a phng trnh:
2
3
5 4sin x
2 6tana
sinx 1 tan a
1


( )
=

c nghim ?
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 115 -
Cu 319. Cho phng trnh:
( )
2 2
1 1
m tan x cot x 1 0
sin x cos x
= . Tm tham s m phng
trnh v nghim.
Cu 320. Tm tt c cc gi tr ca tham s m phng trnh:
2
2
1 1
cos x 2 cos x m
cos x cos x
1

=


( )
c nghim ?
Cu 321. Tm tham s m phng trnh:
( )
2 2
tan x cot x 3 tan x cot x m 0 = c nghim.
Cu 322. Gii v bin lun phng trnh:
( )
sin2x 4m 2 sinx cos x 1 8m 0 =
Cu 323. Tm tham s m phng trnh:
( ) ( )
2 2
sin x 2m 2 sin x cos x m 1 cos x m = c
nghim ?
Cu 324. Tm tham s m phng trnh:
( )
sin2x 4 sin x cos x m = c nghim ?
Cu 325. Cho phng trnh:
( )
2 2
2cos2x sin x cos x sin x cos x m sin x cos x = . Xc nh tham
s m phng trnh c t nht mt nghim x ;
4 4
1



( )
.
Cu 326. Tm tham s m phng trnh:
3 3
m
sin x cos x 1 sin2x
2
= c nghim
3
x ;
2
1


( )
.
Cu 327. Tm tham s m phng trnh:
( ) ( )
2 2
3 tan x cot x m tan x cot x 2 0 = c nghim
Cu 328. Gii v bin lun phng trnh:
( )( ) ( )
2 2
m 1 tan x cot x 2m tan x cot x m 6 =
Cu 329. Xc nh tham s a phng trnh:
2 2 2
2cos 2x cos 3x a sin x 1 = c nghim
x 0;
12
1


( )
.
Cu 330. Gii v bin lun phng trnh:
2
3
2m 2m 2 sin x sin x cos x
4 2
1


( )

Cu 331. Xc nh tham s m :
( )( )
2
2sin x 3 3cos x 2sin x 4 m 4 cos x 5 0 = c
nghim duy nht x ;
4 4
1



( )

Cu 332. Xc nh tham s m :
( ) ( )
3 2
cos x m 2 cos x 3m 1 cos x 2m 2 0 = c nghim
duy nht
3
x ;
4 4
1



( )

Cu 333. Xc nh tham s m :
3 3
x 3x 3x x 3sin2x sin6x m
sin cos sin cos
2 2 2 2 4

= c nghim
x ;
24 8
1



( )

Cu 334. Gii v bin lun phng trnh:
( ) ( )
2
2 1 m sin x 2 m 2 cos x m 5 0 =
Cu 335. Xc nh m : 2cos x cos2x cos 3x m 7 cos2x = c nghim duy nht trn x 0;
4
l

l
l

Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 116 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Cu 336. Cc tham s a, b tha mn iu kin g phng trnh:
( )
2
x 5 2 x 2cos ax b
l
=
l
l
c
nghim ?
Cu 337. Xc nh tham s m phng trnh:
2 2 2
sin x sin 3x mcos 2x 0 = c nghim ?
Cu 338. Xc nh tham s m phng trnh:
2 2
sin x 2 sin x sinx 2 sin x m = c
nghim ?
Cu 339. Tm a phng trnh sau c nghim ?
( ) ( )( )
2
2 2
cos 8x cos 4x a 6a 8 a 6a 11 7 sin6x =
Cu 340. Gii v bin lun phng trnh: 1 sin2x 1 sin2x mcos2x =
Cu 341. Cho phng trnh:
( )( )
2
3 sin x cos x 1 sin x 2 sin x 2m = . Tm tham s m
phng trnh c nghim x ;
2 2
l

l

l
l
.
Cu 342. Cho phng trnh: 1 2cos x 1 2sinx m = . Xc nh m phng trnh c nghim
Cu 343. Cho phng trnh:
( ) ( )
3 1 cot x 2sinx cos x m 3sin x cos x = . Xc nh tham s m
phng trnh c nghim duy nht x 0;
2
1


( )
.
Cu 344. Cho phng trnh:
2 2
cos x 2cos x 5 cos x 4cos x 8 m = . Xc nh phng
trnh c nghim ?
Cu 345. Cho phng trnh:
( )
2 2 4 2
2cos x 3cos x 1 cos x 3cos x 1 m = . Xc nh m
phng trnh c nghim ?
Cu 346. Cho phng trnh:
2
x x
cos x mcos 1 tan
2 2
= . Xc nh m phng trnh duy nht
thuc on
2
0;
3
l

l
l
l
?
Cu 347. Cho phng trnh:
2 2
sin x cos x
81 81 m = . Xc nh m phng trnh c nghim ?
Cu 348. Tm tt c cc gi tr m phng trnh:
2
mx 2cos x 2 = c ng hai nghim phn bit
trong x 0;
2
l

l
l



I H PHNG TRNH LNG GIC

Phng php: Ta c nhng phng php thng dng thng gp nh sau
Phng php th.
Phng php cng.
Phng php t n ph.
Phng php bt ng thc, tng hai s khng m (h khng mu mc).
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 117 -
BI TP P DNG
Bi 401. Gii h phng trnh:
( )
( )


cos2x 1 0 1
3
sin2x 2
2
'
1
=
1
1
1
!
1
= 1
1
1+

Bi 402. Gii h phng trnh:
sin x siny 1
x y
3
'
1 =
1
1
1
!

1
=
1
1
1+

Bi 403. Gii h phng trnh:
2x 3y
3
3
sin2x cos 3y
4
'
1
1
=
1
1
1
!
1
1
=
1
1
1+

Bi 404. Gii h phng trnh:
( )
( )


sin x sin y 2 1
cos x cos y 2 2
'
1
=
1
1
!
1
=
1
1+

Bi 405. Gii h phng trnh:
2 3
tanx tan y
3
2 3
cot x cot y
3
'
1
1
1 =
1
1
!
1
1
1 =
1
1+

Bi 406. Gii h phng trnh:
cos x 1
cos y 2
x y
3
'
1
1
=
1
1
1
!
1

1
=
1
1
1+

Bi 407. Gii h phng trnh:
2 2
1
sin x sin y
2
x y
3
'
1
1
=
1
1
1
!
1
1
=
1
1
1+

Bi 408. Gii h phng trnh:
2 2
x y
3
2
cos x cos y 1
4
'
1
1
=
1
1
1
!
1
1
=
1
1
1+

Bi 409. Gii h phng trnh:
( )
( )


tanx tan y tanx tan y 1 1
cos2x 3 cos2x 1 2
'
1
=
1
1
!
1
=
1
1+

Bi 410. Gii h phng trnh:
( )
( )


3
3
cos x cos x sin y 0 1
sin x sin y cos x 0 2
'
1
=
1
1
!
1
=
1
1+

Bi 411. Gii h phng trnh:
( )
( )


1
sin x cos y 1
2
tan x cot y 1 2
'
1
1
=
1
1
!
1
1
=
1
1+

Bi 412. Gii h phng trnh:
1
cos y 2
sin x
sinx cos y 1
'
1
1
=
1
1
!
1
1 =
1
1+

Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 118 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Bi 413. Gii h phng trnh:
3
sinx sin2y
2
1
cos x cos2y
2
'
1
1
1 =
1
1
!
1
1
=
1
1
1+

Bi 414. Gii h phng trnh:
( )
( )


2 3
tanx tany 1
3
2 3
cot x cot y 2
3
'
1
1
1 =
1
1
!
1
1
1 =
1
1+

Bi 415. Gii h phng trnh:
1
sin x cos y sin y cos y
2
3
2sin2x sin2y
2
'
1
1
=
1
1
1
!
1
1
=
1
1
1+

Bi 416. Gii h phng trnh:
2 cos x 1 cos y
2 sin x sin y
'
1
=
1
1
!
1
=
1
1+

Bi 417. Gii h phng trnh:
sin x 7 cos y 0
5sin y cos x 6
'
1 =
1
!
1 =
1
+

Bi 418. Gii h phng trnh:
( )
tan x 2sin y sin2x
2sin ycos x y sin x
'
1 =
1
1
!
1 =
1
1+

Bi 419. Gii h phng trnh:
sin x sin2y
x 0; , y ;
4 4
cos x 2 cos y
'
1
=
1
1
1
l
1

1
l l

!
l
l l
1
1 l
1
1
= 1
1
+

Bi 420. Gii h phng trnh:
( ) ( )
( ) ( )
1
sin x . cos y
4
3tan x tan y
0 x y 2
'
1
1
=
1
1
1
1
=
!
1
1
< < 1
1
1
1
+

Bi 421. Gii h phng trnh:
( )
( )


cos x cos2y x 2y 1
tan x 3tan y 2
'
1
=
1
1
!
1
=
1
1+

Bi 422. Gii h phng trnh:
( )
( )


tanx cot x 2sin y 1
4
tany cot y 2sin x 2
4
' 1
1

1
= 1

1

( ) 1
1
!
1
1

1
=
1

1

( )
1
1+

Bi 423. Gii h phng trnh:
( )
sin x sin y sin x y
x y 1
'
1
=
1
1
!
1
=
1
1+

Bi 424. Gii h phng trnh:
( )
1
sinx cos ysin x y 0
8
x y z
'
1
1
=
1
1
!
1
1 =
1
1+

Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 119 -
Bi 425. Gii h phng trnh:
2
2
x y x y
sin x 2sin x cos2y cos cos 2
2 2
cos x cos y 2sin 2y 0
'
1
1
=
1
1
!
1
1
=
1
1+

Bi 426. Gii h phng trnh:
cot x cot y x y
5x 8y 2
0 x, y
'
1
=
1
1
1
=
!
1
1
< < 1
1
+

Bi 427. Gii h phng trnh:
( ) ( )
cos x y 2cos x y
3
cos x cos y
4
'
1
=
1
1
1
!
1
=
1
1
1+

Bi 428. Gii h phng trnh:
3
tan x cot x 2sin y
4
tan y cot y 2sin x
4
' 1
1

1
= 1

1

( ) 1
1
!
1
1

1
=
1

1

( )
1
1+

Bi 429. Gii h phng trnh:
( )
x y
6 4
sin x
e
sin y
10 x 1 3 y 2
5
x, y ;
4

'
1
1
= 1
1
1
1
1
1
=
!
1
1
1
1

1

1

1
( )
1
1+

Bi 430. Gii h phng trnh:
2 2
sin x sin y 2
sin x sin y 2
'
1 =
1
1
!
1 =
1
1+

Bi 431. Gii h phng trnh:
tan x tan y tan x tan y 1
3sin2y 2 cos 4x
'
1 =
1
!
1 =
1
+

Bi 432. Gii h phng trnh:
1
sin x sin y
2
1
cos x cos y
2
'
1
1
=
1
1
1
!
1
1
=
1
1
1+

Bi 433. Gii h phng trnh:
2
2
sin x cos x cos y
cos x sin x sin y
'
1
=
1
1
!
1
=
1
1+

Bi 434. Gii h phng trnh:
1
sin x cos y
4
3tanx tan y
'
1
1
=
1
1
!
1
1 =
1
1+

Bi 435. Gii h phng trnh:
tan x tan y 1
x y
tan tan 2
2 2
'
1 =
1
1
1
!
1
=
1
1
1+

Bi 436. Gii h phng trnh:
2 2
tg x tg y 6
tgx. cot gy tgy. cot gx 6
'
1
=
1
1
!
1 =
1
1+

Bi 437. Gii h phng trnh:
2
sinx. cos y 0
2sin x cos2y 2 0
'
1
=
1
1
!
1
=
1
1+

Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 120 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Bi 438. Gii h phng trnh:
x y
sin x
m
sin y
'
1 =
1
1
1
!
1
=
1
1
1+

Bi 439. Gii h phng trnh:
x y
cos x
m
cos y
'
1 =
1
1
1
!
1
=
1
1
1+

Bi 440. Gii h phng trnh:
x y
tan x
m
tan y
'
1 =
1
1
1
!
1
=
1
1
1+

Bi 441. Gii h phng trnh:
x y
tan x. tan y m
'
1 =
1
!
1 =
1
+

Bi 442. Gii h phng trnh:
x y
cot x. cot y m
'
1 =
1
!
1 =
1
+

Bi 443. Cho h phng trnh:
1
sinx sin y
2
cos2x cos2y m
'
1
1
=
1
1
!
1
1 =
1
1+

a/ Gii h phng trnh khi
1
m
2
= .
b/ Tm tham s m h c nghim.
Bi 444. Cho h phng trnh:
( )
2
x y m
2 cos2x cos2y 1 4cos m 0
'
1 =
1
1
!
1 =
1
1+

Tm tham s m h phng trnh c nghim.
Bi 445. Cho h phng trnh:
2
cos x cos y m 1
sin x sin y 4m 2m
'
1 =
1
1
!
1 =
1
1+

a/ Gii h phng trnh khi
1
m
4
= .
b/ Tm tham s m h c nghim.
Bi 446. Cho h phng trnh:
2 2
2
y tan x 1
y 1 ax a sin x
'
1
=
1
1
!
1
=
1
1+
. Tm tham s m h c nghim duy nht.
Bi 447. Cho h phng trnh:
sin x sin2x m
cos x cos2x m
'
1 =
1
!
1 =
1
+

a/ Gii h phng trnh khi m 0 = .
b/ Tm tham s m h c nghim.
Bi 448. Cho h phng trnh:
x
2
2 2
2 x cos x x a
x cos x 1
'
1
=
1
1
!
1
=
1
1+
. Tm tham s a h c nghim duy nht.
Bi 449. Tm iu kin cn v iu kin h sau c nghim:
sin x cos y a
sin y cos x b
'
1 =
1
!
1 =
1
+

Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 121 -
Bi 450. Cho h phng trnh:
2
2
sin x mtan y m
tan y msin x m
'
1
=
1
1
!
1
=
1
1+

a/ Gii h phng trnh khi m 4 = .
b/ Tm tham s m h c nghim.


J H THC LNG TRONG TAM GIC NHN DNG TAM
GIC

C CC C nh l hm s sin v cosin
Cho ABC c a, b, c ln lt l ba cnh i din ca

A, B, C v R, S tng ng l bn knh ng
trn ngoi tip v din tch ABC.





2 2 2 2 2
2 2 2 2 2
2 2 2 2 2
a b c
2R
sinA sinB sinC
a b c 2bc cos A b c 4S. cot A
b a c 2ac cos B a c 4S. cotB
c a b 2abcosC a b 4S. cotC
= = =
= =
= =
= =

C CC C nh l v ng trung tuyn
Cho ABC c trung tuyn AM th

2
2 2 2
2
2 2 2
a
BC
AB AC 2AM
2
a
hay : c b 2m
2
=
=

C CC C Din tch tam gic
Gi S : l din tch ABC.
R : bn knh ng trn ngoi tip ABC.
r : bn knh ng trn ni tip ABC.
p : na chu vi ca ABC.

a b c
1 1 1
S a.h b.h c.h
2 2 2
= = =
1 1 1
S absinC ac sinB bc sinA
2 2 2
= = =

abc
S
4R
=
a b c
S pr, p
2

= =

( )( )( )
S p p a p b p c =
C CC C Bn knh ng trn
Gi R : bn knh ng trn ngoi tip ABC.
r : bn knh ng trn ni tip ABC.


a abc
R
2sinA 4S
= =
( ) ( ) ( )
A B C
r p a tan p b tan p c tan
2 2 2
= = =
A
B C
b
c
a
A
B C
b
c
m
a
a
M
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 122 - www.DeThiThuDaiHoc.com

S
r
p
=
C CC C nh l hm s tan v cot
...
A B
tan
a b
2
;
a b A B
tan
2

=


2 2 2
a b c
cot A cot B cotC
4S

=
BI TP P DNG
Bi 451. Chng minh cc ng thc c bn trong ABC
a/
A B C
sinA sinB sinC 4 cos cos cos
2 2 2
=
b/
A B C
cos A cos B cosC 1 4sin sin sin
2 2 2
=
c/ sin2A sin2B sin2C 4 sinAsinBsinC =
d/ cos2A cos2B cos2C 1 4 cos Acos BcosC =
e/
2 2 2
sin A sin B sin C 2 2cos Acos BcosC =
f/
2 2 2
cos A cos B cos C 1 2cos Acos BcosC =
g/
2 2 2
A B C A B C
sin sin sin 1 2sin sin sin
2 2 2 2 2 2
=
h/
2 2 2
A B C A B C
cos cos cos 2 2sin sin sin
2 2 2 2 2 2
=
i/ tanA tanB tanC tanAtanBtanC =
j/
A B B C C A
tan tan tan tan tan tan 1
2 2 2 2 2 2
=
Bi 452. Chng minh trong ABC, ta lun c:

( )
tankA tan kB tankC tan kAtankBtankC , k =
Bi 453. Cho ABC. Bit
A B 1
tan tan
2 2 3
= . Chng minh: a b 2c = .
Bi 454. Cho ABC c ba gc A, B, C theo th t to thnh cp s nhn cng bi q 2 = . Chng minh:
a/
2 2 2
1 1 1
8
sin A sin B sin C
= . b/
1
cos Acos BcosC
8
= .
c/
2 2 2
5
cos A cos B cos C
4
= . d/
1 1 1
a b c
= .
Bi 455. Cho ABC, BC a, CA b, AB c = = = . Chng minh:
A C
2b a c cot cot 3
2 2
= =
Bi 456. Cho ABC. Bit rng:
sinA sinB sinC
1 2
3
= = . Tnh cc gc ca ABC.
Bi 457. Cho ABC. Bit rng c ba gc A, B, C to thnh mt cp s nhn c cng bi q 2 = .
Gi s

A B C < < . Chng minh:
1 1 1
a b c
= .
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 123 -
Bi 458. Cho ABC. Chng minh:
( )
2 2 2
R a b c
cot A cot B cotC
abc

= .
Bi 459. Cho ABC. Bit
2 2 2
sin B sin C 2sin A = . Chng minh:
0
BAC 60
Bi 460. Cho ABC. Chng minh rng nu cotA, cotB, cotC to thnh mt cp s cng th a
2
, b
2
, c
2

cng theo th t lp thnh cp s cng.
Bi 461. Cho ABC. Chng minh:
2 2
A 2.B a b bc = = .
Bi 462. Cho ABC. Chng minh:
sinA sinB sinC A B C
tan tan cot
cos A cos B cosC 1 2 2 2

=


Bi 463. Cho ABC. Chng minh:
sinA sinB sinC A B
cot cot
sinA sinB sinC 2 2

=


Bi 464. Cho ABC. Chng minh:
2 2 2
a b c
cot A cot B cotC
4S

=
Bi 465. Cho ABC. Chng minh:
A B C
sin sin sin
2 2 2
2
B C C A A B
cos cos cos cos cos cos
2 2 2 2 2 2
=
Bi 466. Cho ABC. Chng minh:
( )
2 2
2
sin A B
a b
sinC c


=
Bi 467. Cho ABC. Chng minh:
A B C 3 cos A cos B cosC
tan tan tan
2 2 2 sinA sinB sinC

=


Bi 468. Cho ABC. Chng minh:
1 1 1 1 A B C A B C
tan tan tan cot cot cot
sinA sinB sinC 2 2 2 2 2 2 2
1

=


( )

Bi 469. Cho ABC. Chng minh:
( )
2 2 2
sin A sin B sin C 2 sinAsinBcosC sinBsinCcos A sinCsinAcos B =
Bi 470. Cho ABC c AM l ng trung tuyn,

AMB , AC b, AB c, S = = = l din tch


ABC vi
0
0 90 < < .
a/ Chng minh:
2 2
b c
cot
4S

= .
b/ Gi s
0
45 = . Chng minh: cotC cot B 2 = .
Bi 471. Cho ABC c trung tuyn xut pht t B v C l m
b
, m
c
tha
b
c
m
c
1
b m
= .
Chng minh rng: 2cot A cot B cotC = .
Bi 472. Chng minh rng nu ABC c trung tuyn AA' vung gc vi trung tuyn BB' th
( )
cotC 2 cot A cot B = .
Bi 473. Cho ABC. Chng minh rng:
2S
sin2A sin2B sin2C
R
= .
Bi 474. Cho ABC. Chng minh rng:
( )
2 2
1
S a sin2B b sin2A
4
= .
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 124 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Bi 475. Cho ABC c trng tm G v

GAB , GBC , GCA = = = . Chng minh rng:
( )

2 2 2
3 a b c
cot cot cot
4A

= .
Bi 476. Cho I l tm ng trn ni tip ABC. Chng minh:
a/
A B C
r 4Rsin sin sin
2 2 2
= . b/
2
IA.IB.IC 4Rr = .
Bi 477. Cho ABC c ng trn ni tip tip xc cc cnh ABC ti A', B', C'. A'B'C' c cc cnh
l a', b', c' v din tch l S'. Chng minh:
a/
a ' b' C A B
2sin sin sin
a b 2 2 2
1

=


( )
. b/
S' A B C
2sin sin sin
S 2 2 2
= .
Bi 478. Cho ABC c trng G v tm ng trn ni tip I. Bit GI vung gc vi ng phn gic
trong ca gc

BCA. Chng minh:


a b c 2ab
3 a b

=

.
Bi 479. Tnh cc gc ca ABC bit:
( ) ( ) ( )
3
sin B C sin C A cos A B
2
= .
Bi 480. Tnh cc gc ca ABC bit:
( )
5
cos2A 3 cos2B cos2C 0
2
= .
Bi 481. Chng minh ABC c
0
C 120 = nu:
A B C
sinA sinB sinC 2sin sin 2sin
2 2 2
= .
Bi 482. Tnh cc gc ca ABC bit s o ba gc to thnh mt cp s cng v tha:
3 3
sinA sinB sinC
2

= .
Bi 483. Tnh cc gc ca ABC nu bit
2 2 2
b c a
sinA sinB sinC 1 2
'
1

1
1
!
1
=
1
1+

Bi 484. Cho ABC khng t tha: cos2A 2 2 cos B 2 2 cosC 3 = . Tnh 3 gc ABC.
Bi 485. Chng minh ABC c t nht mt gc
0
60 khi v ch khi
sinA sinB sinC
3
cos A cos B cosC

=

.
Bi 486. Cho ABC c
B a c
cot
2 b

= . Chng minh ABC vung.


Bi 487. Chng minh ABC vung ti A nu :
b c a
cos B cosC sinBsinC
= .
Bi 488. Cho ABC c
A B C A B C 1
cos cos cos sin sin sin
2 2 2 2 2 2 2
= . Chng minh ABC vung.
Bi 489. Chng minh ABC vung nu:
( ) ( )
3 cos B 2sinC 4 sinB 2cosC 15 = .
Bi 490. Cho ABC c: sin2A sin2B 4 sinAsinB = . Chng minh ABC vung.
Bi 491. Chng minh nu ABC c
C
tanA tanB 2cot
2
= th n l mt tam gic cn.
Bi 492. Chng minh ABC cn nu:
3 3
A B B A
sin cos sin cos
2 2 2 2
= .
Bi 493. Chng minh ABC cn nu:
( )
2 2
2 2
2 2
cos A cos B 1
cot A cot B
2 sin A sin B

.
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 125 -
Bi 494. Chng minh ABC cn nu:
( )
C
a b tan a tanA btanB
2
= .
Bi 495. Chng minh ABC u nu:
( )
bc 3 R 2 b c a
l
=
l
l
.
Bi 496. Chng minh ABC u nu:
3 3 3
2
3
sinBsinC
4
a b c
a
a b c
'
1
1
=
1
1
1
!
1
1
=
1
1
1+

Bi 497. Chng minh ABC u nu: sinA sinB sinC sin2A sin2B sin2C =
Bi 498. Chng minh ABC u nu:
2 2 2
1 1 1 1
2cos Acos BcosC sin 2A sin 2B sin 2C
=
Bi 499. Chng minh ABC u nu:
a cos A bcos B c cosC 2p
a sinB bsinC c sinA 9R

=


Bi 500. Chng minh ABC u nu:
A B C
cot A cot B cotC tan tan tan
2 2 2
=


BI TP RN LUYN
Cu 349. Tnh cc gc ABC bit:
3
cos A sinB sinC
2
=
Cu 350. Tnh cc gc ABC bit: sin6A sin6B sin6C 0 =
Cu 351. Tnh gc

C ca ABC bit:
( )( )
1 cot A 1 cot B 2 =
Cu 352. Tnh gc

C ca ABC bit:


0
9 2 2
A, B 90
sin A sin B sinC
'
1
<
1
1
!
1
=
1
1+

Cu 353. Chng minh ABC vung nu:
b c
cos B cosC
a

=
Cu 354. Chng minh ABC vung nu:
b c a
cos B cosC sinBsinC
=
Cu 355. Chng minh ABC vung nu: sinA sinB sinC 1 cos A cos B cosC =
Cu 356. Chng minh ABC vung nu:
( )
( )
2
2
2 1 cos B C b c
1 cos2B b
l

l
l
=


Cu 357. Chng minh ABC vung nu:
b c
cos B cosC
a

=
Cu 358. Chng minh ABC vung nu:
B a c
sin
2 2a

=
Cu 359. Chng minh ABC vung nu:
b c B C
tan
b c 2

=


Cu 360. Chng minh ABC vung nu:
1 b c
cot A
sinA a

=
Cu 361. Chng minh ABC vung nu:
sinA cos B
tanA
sinB cos A


Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 126 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Cu 362. Chng minh ABC vung nu:
sinA
tanB tanC
sinBsinC
=
Cu 363. Chng minh ABC vung nu:
sinA
cot B cotC
cos BcosC
=
Cu 364. Chng minh ABC vung nu:
sinB sinC
sinA
cos B cosC


Cu 365. Chng minh ABC vung nu:
( ) ( )
sin A B cos A B 2sinAsinB =
Cu 366. Chng minh ABC vung nu:
2 2
2bc
tan2C
b c
=


Cu 367. Chng minh ABC vung nu:
( )
B A B
r sinA sinB c 2 sin cos
2 2

=
Cu 368. Chng minh ABC vung nu:
a
R A
tan
m 2
=
Cu 369. Chng minh ABC vung nu:
( )( )
1
S a b c a b c
4
=
Cu 370. Chng minh ABC vung nu:
2 2 2
sin A sin B 1 cos C =
Cu 371. Chng minh ABC vung nu: sinA sinB sinC 1 cos A cos B cosC =
Cu 372. Chng minh ABC vung nu:
C B c b
tan
2 c b

=


Cu 373. Chng minh ABC vung nu:
2
2
2
B C
4 sin
b c
2
1 cos2B b



( )

Cu 374. Chng minh ABC vung nu:
a
B C
h 2p 2 sin sin
2 2
=
Cu 375. Chng minh ABC cn nu:
sinA
2
sinBcosC
=
Cu 376. Chng minh ABC cn nu:
A a
sin
2
2 bc
=
Cu 377. Chng minh ABC cn nu:
1 cos B 2a c
1 cos B 2a c

=


Cu 378. Chng minh ABC cn nu:
2 2
1 cos B 2a c
sinB
4a c

=


Cu 379. Chng minh ABC cn nu:
C C
a cot tanA b tan cot
2 2
1 1

=




( ) ( )

Cu 380. Chng minh ABC cn nu:
( ) ( )
a sin B C bsin C A 0 =
Cu 381. Chng minh ABC cn nu:
2
2tanB tanC tan BtanC =
Cu 382. Chng minh ABC cn nu:
C
2sinAsinB sinCcot
2
=
Cu 383. Chng minh ABC cn nu:
A B
tanA tanB tan tan
2 2
=
Cu 384. Chng minh ABC cn nu:
( ) ( ) ( ) ( )
2 2 2 2
b c sin C B c b sin C B =
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 127 -
Cu 385. Chng minh ABC cn nu:
sinA sinB sinC A C
cot cot
sinA sinB sinC 2 2

=


Cu 386. Chng minh ABC cn nu: a 2ccos B =
Cu 387. Chng minh ABC cn nu:
( )
A B
a tanA btanB a b tan
2

=
Cu 388. Chng minh ABC cn nu:
a
A
h bc cos
2
=
Cu 389. Chng minh ABC cn nu:
( )
a
h p p a =
Cu 390. Chng minh ABC cn nu:
2 2 2
C
a sin2B b sin2A c cot
2
=
Cu 391. Chng minh ABC cn nu:
2
tanA 2tanB tanAtan B =
Cu 392. Chng minh ABC cn nu:
( )
C B
p b cot ptan
2 2
=
Cu 393. Chng minh ABC cn nu:
( )
( )
sinB 2 cosC sinA
sinC 2 cos B sinA
'
1
= 1
1
1
!
1
=
1
1
1+

Cu 394. Chng minh ABC cn nu:
2 2
a sin2B b sin2A 4abcos AcosB
sin2A sin2B 4sinAsinB
'
1
=
1
1
!
1 =
1
1+

Cu 395. Chng minh ABC cn nu:
( )
2 1 cosC
tanA tanB
sinC

=
Cu 396. Chng minh ABC cn nu:
2 2
sin A sin B sinA sinB
cos A cos B C
tan
2

=
Cu 397. Chng minh ABC cn nu:
( )
2 2
1
S a b
4
=
Cu 398. Chng minh ABC cn nu:
a
A
m bc cos
2
=
Cu 399. Chng minh ABC cn nu:
( )
4 4 4 2 2 2
sin C 2sin A 2sin B 2sin C sin A sin B =
Cu 400. Chng minh ABC cn nu:
2
2
sin B tanB
tanC sin C
=
Cu 401. Chng minh ABC u nu:
3 3 3
2
1
cos BcosC
4
a b c
a
a b c
'
1
1
=
1
1
1
!
1
1
=
1
1
1+

Cu 402. Chng minh ABC u nu:
( )
2 2
2 3 3 3
1 cosC 2a b
sinC
4a b
a b c a b c a
'
1
1
=
1
1
!

1
1
=
1
1+

Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 128 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Cu 403. Chng minh ABC u nu:
B a
sin
2
2 bc
B b
sin
2
2 ac
'
1
1
=
1
1
1
!
1
1
=
1
1
1
+

Cu 404. Chng minh ABC u nu:
A B ab
sin sin
2 2 4c
=
Cu 405. Chng minh ABC u nu:
a b c
a b c
m m m
= =
Cu 406. Chng minh ABC u nu:
( )( )( )
8 p a p b p c abc =
Cu 407. Chng minh ABC u nu:
2
2
sinC
tanA 3
cos Acos B
sin B tanB
tanC sin C
'
1
1
=
1
1
1
!
1
1
=
1
1
1+

Cu 408. Chng minh ABC u nu:
sinB sinC 2sinA
tanB tanC 2tanA
'
1 =
1
!
1 =
1
+

Cu 409. Chng minh ABC u nu:
( )
2 3 3 3
3S 2R sin A sin B sin C =
Cu 410. Chng minh ABC u nu:
a
a
b c h 3
2
=
Cu 411. Chng minh ABC u nu:
a b c 3
b c c a a b 2
=


Cu 412. Chng minh ABC u nu:
abc 2p
ab bc ca 9
=


Cu 413. Chng minh ABC u nu:
p
sin2A sin2B sin2C
R
=
Cu 414. Chng minh ABC u nu:
2 2 2 2
a b c 36r =
Cu 415. Chng minh ABC u nu:
A B C
cos A cos B cosC sin sin sin
2 2 2
=
Cu 416. Chng minh ABC u nu:
1 1 1 1 1 1
cos A cos B cosC A B C
sin sin sin
2 2 2
=
Cu 417. Chng minh ABC u nu:
1 1 1 1 1 1
sinA sinB sinC A B C
cos cos cos
2 2 2
=
Cu 418. Chng minh ABC u nu:
A B C
tanA tanB tanC tan tan tan
2 2 2
=
Cu 419. Chng minh ABC u nu:
A B C
sinA sinB sinC cos cos cos
2 2 2
=
Cu 420. Chng minh ABC u nu:
( )
2 a cos A bcos B c cosC a b c =
Cu 421. Chng minh ABC u nu: sinA sinB sinC 4 sinAsinBsinC =
Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 129 -
Cu 422. Chng minh ABC u nu:
a b c
9R
m m m
2
= vi
a b c
m , m , m l ba ng trung tuyn.
Cu 423. Chng minh ABC u nu:
( )
2 3 sinBsinC sinA 2 sinB sinC 0 =
Cu 424. Chng minh ABC u nu:
( )
2 2 2 2 2 2
3 tan A tan B tan C tan Atan Btan C =
Cu 425. Chng minh ABC u nu:
( )( )
A B C
tan tan tan 7 4 3 2 3
4 4 4
=
Cu 426. Chng minh ABC u nu:
( ) ( ) ( )
a 1 2cos A b 1 2cos B c 1 2cosC 0 =
Cu 427. ABC l tam gic g nu:
( )
A B
a tanB btanA a b tan
2

=
Cu 428. ABC l tam gic g nu: c c cos2B bsin2B =
Cu 429. ABC l tam gic g nu: sin3A sin3B sin3C 0 =
Cu 430. ABC l tam gic g nu:
( )( )
4S a b c a c b =
Cu 431. ABC l tam gic g nu:
2 2 2
cos A cos B cos C 1 =
Cu 432. ABC l tam gic g nu:
2 2 2
C
a sin2B b sin2A c cot
2
=
Cu 433. ABC l tam gic g nu:
sinB 2cos A cosC
sinA 2cos B cosC


Cu 434. ABC l tam gic g nu:
2 2 2
cos A cos B cos C 1
sin5A sin5B sin5C 0
'
1
<
1
1
!
1 =
1
1+

Cu 435. ABC l tam gic g nu:
2 2
a sin2B b sin2A 4abcos AsinB
sin2A sin2B 4sinAsinB
'
1
=
1
1
!
1 =
1
1+

Cu 436. ABC l tam gic g nu:
A B C
12cos cos cos
2 2 2
tanAtanBtanC
cos A cos B cosC
=


Cu 437. ABC l tam gic g nu:
2 2 2
sin2A sin2B sin2C 32 3
A B C 9
cos cos cos
2 2 2

=
Cu 438. ABC l tam gic g nu:
( )( )
2 2 2 2 2 2 2
27 a c b a b c 256bcR =
Cu 439. ABC l tam gic g nu:
3
4sinAsinBsinC a b c
ab bc ca 18R

=


Cu 440. ABC l tam gic g nu:
a b c
cos A cos B cosC
b c c a a b
=


Cu 441. ABC l tam gic g nu:
2012 2012 2012
2012 2012 2012
A B C
tanA tanB tanC cot cot cot
2 2 2
=
Cu 442. ABC l tam gic g nu:
( )
2
2
2 2 2
S a b c
sin A sin B sin C cot A cot B cotC
'
1
1 =
1
!
1
=
1
1+

Cu 443. ABC l tam gic g nu:
( ) ( ) ( )
1 b c bc cos A 1 c a ca cos B 1 a b ab cosC 3 =
Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 130 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Cu 444. ABC l tam gic g nu:
( )
3 sinA sinB sinC
tanA tanB tanC
cos A cos B cos C

=


Cu 445. ABC l tam gic g nu:
( )
2
S 1
3 a b c 36
'
1 =
1
1
!
1
=
1
1+

Cu 446. ABC l tam gic g nu:
a sinA bsinB bsinB c sinC c sinC a sinA
sinA sinB sinC
a b b c c a

=


Cu 447. ABC l tam gic g nu:
( )
( ) ( ) ( )
2 2 2
0
a b c a b a c b c a b c
2 sin B 45
2abc

=
Cu 448. ABC l tam gic g nu:
A B C A B C 1
cos cos cos sin sin sin
2 2 2 2 2 2 2
=
Cu 449. ABC l tam gic g nu:
2 2 2
cos A cos B cosC 2
cos A cos B cos C 1
'
1
=
1
1
!
1

1
1+

Cu 450. Cho ABC. Chng minh:
( )
2 2
1
S a sin2B b sin2A
4
=
Cu 451. Cho ABC. Chng minh:
A B C A B B C C A A B C
tan tan tan tan tan tan tan tan tan 1 tan tan tan
4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4
=
Cu 452. Cho ABC. Chng minh:
( ) ( ) ( )
a b cosC b c cos A c a cos B 2p =
Cu 453. Cho ABC. Chng minh:
3 3 3
A B C 3A 3B 3C
cos A cos B cos C 1 3sin sin sin sin sin sin
2 2 2 2 2 2
=
Cu 454. Cho ABC. Chng minh:
3 3
sinA sinB sinC
2

Cu 455. Cho ABC. Chng minh:
3
cos A cos B cosC
2

Cu 456. Cho ABC. Chng minh:
3 3
sinAsinBsinC
8

Cu 457. Cho ABC. Chng minh:
1
cos Acos BcosC
8

Cu 458. Cho ABC. Chng minh:
A B C 3
sin sin sin
2 2 2 2

Cu 459. Cho ABC. Chng minh:
A B C 3 3
cos cos cos
2 2 2 2

Cu 460. Cho ABC. Chng minh:
A B C 1
sin sin sin
2 2 2 8

Cu 461. Cho ABC. Chng minh:
A B C 3 3
cos cos cos
2 2 2 8

Cu 462. Cho ABC. Chng minh:
2 2 2
9
sin A sin B sin C
4

Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao) www.MATHVN.com Ths. L Vn on


Cn c b thng minh www.DeThiThuDaiHoc.com - 131 -
Cu 463. Cho ABC. Chng minh:
2 2 2
3
cos A cos B cos C
4

Cu 464. Cho ABC. Chng minh:
2 2 2
A B C 3
sin sin sin
2 2 2 4

Cu 465. Cho ABC. Chng minh:
2 2 2
A B C 9
2 cos cos cos
2 2 2 4
<
Cu 466. Cho ABC. Chng minh:
9
sinAsinB sinBsinC sinCsinA
4

Cu 467. Cho ABC. Chng minh:
3
cos Acos B cos BcosC cosCcos A
4

Cu 468. Cho ABC. Chng minh:
1 1 1
2 3
sinA sinB sinC

Cu 469. Cho ABC. Chng minh:
1 1 1
6
cos A cos B cosC

Cu 470. Cho ABC. Chng minh:
1 1 1
6
A B C
sin sin sin
2 2 2

Cu 471. Cho ABC. Chng minh:
1 1 1
2 3
A B C
cos cos cos
2 2 2

Cu 472. Cho ABC. Chng minh:
2 2 2
1 1 1
4
sin A sin B sin C

Cu 473. Cho ABC. Chng minh:
2 2 2
1 1 1
12
cos A cos B cos C

Cu 474. Cho ABC. Chng minh:
2 2 2
1 1 1
12
A B C
sin sin sin
2 2 2

Cu 475. Cho ABC. Chng minh:
2 2 2
1 1 1
4
A B C
cos cos cos
2 2 2

Cu 476. Cho ABC. Chng minh: tanA tanB tanC 3 3
Cu 477. Cho ABC. Chng minh: cot A cot B cotC 3
Cu 478. Cho ABC. Chng minh:
A B C
tan tan tan 3
2 2 2

Cu 479. Cho ABC. Chng minh:
A B C
cot cot cot 3 3
2 2 2

Cu 480. Cho ABC. Chng minh:
( )
2 acosA bcosB ccosC a b c
Cu 481. Cho ABC. Chng minh: R 2r
Cu 482. Cho ABC. Chng minh:
2 2 2
p 6R 3r
Cu 483. Cho ABC. Chng minh:
3
a b c
8m m m 27R
Cu 484. Cho ABC. Chng minh:
( )
3 3 3
9 1
cos A cos B cos C cos 3A cos 3B cos 3C
8 4

Ths. L Vn on www.MATHVN.com Phng trnh lng gic v ng dng (Nng cao)


- 132 - www.DeThiThuDaiHoc.com
Cu 485. Cho ABC. Chng minh:
2
C
sinAsinB cos
2

Cu 486. Cho ABC. Chng minh:
3 3 3
3 3 3
sinA sinB sinC
1
A B C
cos cos cos
2 2 2



Cu 487. Cho ABC. Chng minh:
2 2 2
1 2cos A 1 2cos B 1 2cos C
3 2
sinB sinC sinA


Cu 488. Cho ABC. Chng minh:
A B C
1 cos 1 cos 1 cos
2 2 2
3 3
a b c


Cu 489. Cho ABC. Chng minh:
1 1 1 A B C
tan tan tan 3 3
A B C 4 4 4
sin sin sin
2 2 2
1


( )

Cu 490. Cho ABC. Chng minh:
( )( )( )
1 cos A 1 cos B 1 cosC cos Acos BcosC
Cu 491. Cho ABC. Chng minh:
sinA sinB sinC 2
1
cos A cos B cosC 2




Cu 492. Cho ABC. Chng minh:
a b c
a b c
2 3
m m m

Cu 493. Cho ABC. Chng
minh:
a b b c c a
c a b 27abc
cos A cos B cos B cosC cosC cos A
1 1 1






( )( )( )

Cu 494. Cho ABC c chu vi bng 3. Chnh minh rng:
( )
2 2 2
2
13
3 sin A sin B sin C 8RsinAsinBsinC
4R
.
Cu 495. Cho ABC nhn. Chng minh rng: sinA sinB sinC tanA tanB tanC 2
Cu 496. Cho ABC nhn. Chng minh rng:
1 1 1
3 tanAtanBtanC 2 21
cos A cosB cosC
1


( )

Cu 497. Cho ABC. Chng minh rng:
( )( )( )
3 3
3
2
2R a 2R b 2R c 8R e <
Cu 498. Cho ABC c
0
0 A B C 90 < < . Chng minh rng:
2cos 3C 4cos2C 1
2
cosC


Cu 499. Cho ABC nhn th ta lun c:
( ) ( )
1 2
tanA tanB tanC sinA sinB sinC
3 3

Cu 500. Cho ABC nhn th:
A B C A B C
3 tan tan tan cot cot cot 6 3
2 2 2 2 2 2
1


( )



====== www HT ---eeeeeeeee ======

You might also like