Professional Documents
Culture Documents
Nhm 8
MC LC
Phn I: Tng quan v ph gia
I. II. III. nh ngha ph gia Phn loi ph gia nh hng ca ph gia
Phn II: Quan im v hng s dng ph gia mi trong CNCBRT A. QUAN IM B. HNG S DNG MT VI PH GIA MI
I. Acid hu c
1.1. 1.2. 1.3. Dehydroacetic acid Glucono-delta-lactone Sodium diacetat Transresveratrol. Dch chit t cy lch (Sedge extracts) Ascorbyl palmitate. Ethoxyquin Propyl gallate (PG). Dch chit t cy hng tho (hp cht t nhin) Dch chit t tr. Allura Red AC Copper chlorophyllin. Lycopene Cht chit tch t t (Paprika extract).
II.
III.
Ph gia to mu
3.1. 3.2. 3.3. 3.4.
IV.
Cht to nh
4.1. Sodium stearoyl lactylate. 4.2. Sucrose ester ca acid bo. 4.3. Di-octyl sodium sulphosuccinate.
V.
Enzyme
5.1. Anthocyanase 5.2. Beta-glucanase. 5.3. Naringinase (Penicillium ssp)
VI.
Cht gi v
6.1. Ammoniated glycyrrhizin. 6.2. Sucralose.
VII.
Nhm 8
IX.
Cht lm ngt
9.1. Monellin 9.2. Arabinose.
-2-
Nhm 8
1. Cc cht bo qun
C ba loi cht c dng bo qun thc phm: Cht chng oxy ha: dng bo qun lipid, chng oxy ha vitamin trong thc phm, chng mt mu v h hng v mi v, cu trc, gi tr dinh dng. Cc cht ny c k hiu t E300 E321) Cht chng vi sinh vt: bao gm rt nhiu cht khc nhau. Cc cht ny c k hiu t E200 E290). Lm tng tnh an ton cho TP v tng bn ca TP trc VSV do c ch s pht trin ca VSV, c bit cc VK gy bnh. Lm bn vng cht lng ca thc phm do ngn nga c s h hng ca TP bi VSV. C ch: c ch hay kh hot tnh enzyme ca VSV, lm ngng cc phn ng ca qu trnh trao i cht trong t bo VSV, to p sut thu thu a t bo VSV n trng thi mt nc v tiu nguyn sinh,
-3-
Nhm 8
hp thu v c nh mt s kim loi lm ri lon cc qu trnh trao i cht trong t bo VSV Cht chng sm mu: l nhng cht dng chng s thm mu bi phn ng bi enzyme hay phn ng khng do enzyme. VD: Vitamin C (E300), acid citric (E330), sunfit natri (E221)
3. Cc cht to mu
Cc cht ny lm tng gi tr cm quan ca thc phm. Bao gm cc cht t nhin v tng hp. Cc cht ny k hiu t E100 n E180 Cc im cn bit khi s dng mu cho TP Mt s loi TP khng cn b sung mu: Sa (lng, nguyn kem, tch kem, bt...), trng (lng, bt); bt ng cc, ng mt ong, nc tri cy, necter tri cy, cacao, chocolate, tr, gia v, ru vang Vi TP ch s dng mu nht nh : du, b (carotene0 Mt s cht mu ch c s dng cho mt s TP nht nh: Erythosine (coctail, hp) Mt s mu khng hn ch lng s dng (chlorophyll, caramel, carotene, mu trch t paprika, anthocyanne ca c ci ng. Mt s TP ch c cha mt lng mu nht nh: nc gii kht khng cn (100mg/l), confiture, thch, rau ngm dm (150mg/kg)
4. Cc cht to mi
Cc cht to mi chim mt s lng ln trong s cc cht ph gia. c chia lm ba nhm ln: Cht ngt: bao gm cc loi ng: saccharose, frutose, glucose, ng sa trong saccharose c dng ph bin hn c. Mt s cht c nng lng thp nh sacarin, aspartam c s dng nhiu Mi t nhin v nhn to to ra sn phm c mi thm ph hp Cc cht lm tng cng cht mi
Nhm 8
Thc hin qu trnh k thut: gim nht dch p qu bng enzyme pectinase, thun li cho qu trnh lc
2. Nhng ri ro do ph gia to nn Tc ng ca cht ph gia ln TP lm tng s thay i mt s thnh phn ca thc phm, dn ti lm cht lng thc phm c th thay i xu giai on ngn hay giai on di C th gy ra s to thnh cc c t t cc phn ng vi nhiu c ch khc nhau Tht ra, nguy c ng c do ph gia thc phm gy ra l do S dng qu liu lng cho php (c tnh ca chnh ph gia) Ph gia khng t tinh khit (ha hc, vi sinh vt) theo quy nh Mt vi v d: Nhm sulfite (bisulfite de potassium, sulfite de sodium, dithionite de sodium, acide sulfureux) : c th gy kh th, nhng ngi b hen suyn khng nn n thc phm c cha sulfite. Sulfite gip thc n, v thc ung c mu ti thm hn. Sulfite c trn trong rau qu, qu kh (nh nho kh) hoc ng lnh. Cc loi nc gii kht, nc nho v ru cht u c cha sulfite. Sulfite cng c th c trn trong cc loi ng dng lm bnh mt lm cho n c
-5-
Nhm 8
v ti hn v cng tm thy trong cc loi tomato sauce v tomato paste. T nm 1987, Canada cm nh sn xut trn sulfite trong cc loi salade n sng, ngoi tr nho kh. Aspartame (Equal, Nutrasweet) : l ng ha hc c v ngt gp c 200 ln hn ng thng. Aspartame c s dng rng ri khp th gii trong bnh ko, yogurt, v trong cc thc ung t nhit nng, nh Coke dite, Pepsi dite vv.C ngi khng hp vi cht aspartame nn c th b au bng, chng mt, nhc u vv d lun cn n rng aspartame c th gy cancer no, nhng tin ny cha c gii y khoa xc nhn! Trong c th, aspartame c phn ct ra thnh acide aspartique v phnylalanine. i vi ai c bnh PKU (phenylketonuria), l mt loi bnh rt him, do s lch lc ca mt gene khin c th khng to ra c enzyme kh b cht phenylalanine. Cht sau ny s tng ln nhiu trong mu v lm tn hi n h thn kinh trung ng.
PHN II
QUAN IM V HNG S DNG PH GIA MI TRONG CNG NGH CH BIN RAU TRI
A. QUAN IM
Hn ch ti mc thp nht lng ph gia thc phm cn thit phi s dng nhng vn m bo mc ch s dng Lng cht ph gia c s dng trong trong qu trnh sn xut, ch bin, bo qun, bao gi v vn chuyn c th tr thnh mt thnh phn ca thc phm nhng khng nh hng ti tnh cht l ho hay gi tr khc ca thc phm Th trng cht chng oxi ha tng hp ang gim dn, trong khi nhng cht chng oxi ha t nhin c chit xut t cy c ang tng dn, v ngi tiu dng v lut php d chp nhn hn.
Nhm 8
Cht iu chnh pH Cht bo qun. ng dng trong thc phm: Sn phm t sa: Dehydroacetic acid c kh nng khng khun nng 0.1-0.4% v khng nm nng 0.05-0.1% c dng nh l mt cht khng nm trong bao b ph mai. Sn phm t rau qu ht: Dehydroacetic acid c ng dng trong bo qun cho b c ct v gt nng khng c php vt qu 65ppm. c dng lm cht kt dnh vi nng khng gii hn Ngoi ra c th dng sodium dehydroacetate thay th, dehydroacetic acid v mui natri ca n u c cng nhn GRAS (generally recognized as safe) trong qui trnh sn xut cht lng. Thng s k thut c s dng trong thc phm: Dehydroacetic acid pK1=5.27. L mt trong nhng cht c kh nng in ly rt cao trong acid hu c v c kh nng hot ng hiu qu ti dy pH rng hn nhng acid khc. C hiu qu hat ng chng li Saccharomyces cerevisae cao gp hai ln so vi benzoate ti pH=5 , v cao gp 25 ln trong vic chng li Penicillium glaucum v Aspergillus niger. Hm lng an tan trong thc phm LD50 (mg/kg khi lng c th) trn chut l 1000. Vn bn lut: USA Dehydroacetic acid 21 CFR 172.130, 175.105, 175.300.
I.2.
glucono-1,5-lactone) Cng thc phn t: C6H10O6 (cu trc vng). Phn t lng: 178.14 Dng bt tinh th mu trng. Nhit chy: 1530C (b phn hy) Khi lng ring 200C : 5.8 g/l Hm lng kim loi nng ti a cho php: <0.002 ppm Kh nng ha tan 250C Trong nc: 59% Trong ethanol: 1% Chc nng: Cht c kh nng to phc Cht iu chnh pH Cht bo qun Cht ph gia trong bt m v nng ng dng trong thc phm: Sn phm t sa: s dng nhm thay th v chua trong sa chua, trong sa chua c hm lng cht bo thp Sn phm nng: trong sn phm tht. Trong rau qu ht: s dng nh bt n v cht lm trng, c th l thnh phn trong u xanh ng hp.
-7-
Nhm 8
Glucono-delta-lactone c cng nhn GRAS M trong sn xut an ton. Glucono-deltalactone c th c s dng nh l cht lm chua, bt n, cht iu chnh pH, cht bo qun v kt dnh. Thng s k thut trong thc phm: Glucono-delta-lactone phi b thy phn thnh gluconic acid trc khi n c th h pH xung thp. V vy, ch c s dng trong ph mai vi t l pH c gim xung thp. Liu lng trong thc phm: LD50 (mg/kg khi lng c th) trn th l 7630. Vn bn lut M Glucono-delta-lactone: 9 CFR 318.7, 381.147, 21 CFR 131.111, 131.136, 131.144, 155.120, 184.1318.
I.3.
126-96-5) Cng thc phn t: CH3-COONa-CH3-COOH.H2O Phn t lng: 142.09 (dng khan) Dng tinh th rn mu trng m Nhit si ( p sut kh quyn): 2350C Nhit chy: 580C tinh sch: >39 n <41 vi acetic acid; >58 n <60 vi sodium acetate Hm lng nc ti a: <2% Hm lng kim lai nng ti a: <10ppm Hm lng asen ti a: <3%. Kh nng ha tan 250C trong nc: 100%. Chc nng: Cht to phc Cht iu chnh pH Cht bo qun Cht iu v. ng dng trong thc phm: Sn phm nng: c ch mc v vi khun trong sn phm bnh m v c mt t tc ng ln nm men Sn phm t sa Trong du v cht bo: c s dng nh mt cht bo qun trong b v giy bc, cht iu chnh pH, cht to v Trong sn phm t tht trng sa Trong bo qun ng v mt: kim hm s pht trin ca nm mc nng 0.12% trong malt syrups Sodium diacetate c cng nhn GRAS ti M trong sn xut an ton. Thng s k thut: Sodium diacetate pK1=4.75. Hiu qu khi hat ng ti pH t 3.5 n 4.5 trong c ch chng li nm mc Nng an tan: Lng hng ngy chp nhn c cho ngi l l 15mg/kg trng lng c th. Nng ti a trong mt s thc phm l: 0.05% trong snack, soup, 0.1% trong cht bo, du, ko mm, v sn phm tht, 0.4% trong sn phm nng. Vn bn php lut: M : Sodium diacetate : 21CFR 184.1754 -8-
Nhm 8
Ngoi ra c th thay th bng calcium diacetate. Calcium diacetate c cng nhn GRAS M trong sn xut an tan. N c s dng nh l cht bo qun, cht iu chnh pH, cht to v. (Calcium diacetate: 21CFR 182.6197)
-9-
Nhm 8
Cn c gi l: 6-O-Palmitoy-L-ascorbate/ L-ascorbyl palmitate/ 2,3-Didehydro-threo-hexono1,4 lactone-6 palmitate/ 6-Palmitol-3-keto-2-glucofurano-lactone/ E304/ Palmitoyl-L-ascorbic acid/ Ascorbyl palmitate NF/ Vitamin C-palmitate. Cng thc phn t: C22H38O7 Phn t lng: 414.55 Dng bt mu trng c mi ging x phng v v nh tri citrus. Nhit chy: 107-1170C ( 1130C s b phn hy nu c mt oxi, 1800C s b phn hy k c khi khng c oxi) tinh sch: >95 % tro ti a: 3ppm. Kh nng ha tan trong nc 250C pH=7 l 0.002% , 500C pH= 8.1 l 0.01%; 600C pH=8.1 l 60%, 700C pH=7 l 2.1% ; 1000C pH=8.1 l 10%. Kh nng ha tan trong du thc vt : Du da 250C: 1.2% ; 1000C: 50% Du oliu 250C : 0.3% Du du phng 250C: 0.3% ; 700C: 1.6% v 1000C: l 9%. Kh nng ha tan trong ethanol Ethanol 50% 25oC: 0.4% Ethanol 95% 25oC: 108.0% Ethanol 100% 25oC: 125.0%. Kh nng ha tan trong propylene glycol 25oC: 48.0%. Chc nng : cht chng oxi ha ngn cn qu trnh i thiu, l cht bo qun, cht chuyn th sa, cht n nh, ngun vitamin C, cht bo qun mu. ng dng trong thc phm: Sn phm nng Nc ngt Margarine Xc xch Du thc vt M pha vo bnh cho xp gin. Thng s k thut trong thc phm : Bt u b phn hy ti 113oC khi c s hin din ca oxi Khng n nh pH kim. Cht h tr anpha-tocopherol Vn bn lut php : c M ( FDA v USDA cng nhn nng ti a l 0.02% trong b thc vt), Anh v Australia chp nhn. Ngoi ra c th dng Ascorbyl stearate thay th
II.4. Ethoxyquin
Cn c gi l: 6-Ehoxyl-1,2-dihydro-2,2,4-trimethylquinone/ 1,2-Dihydro-6-ethoxy-2,2,4trimethyquinoline/ Santoquine/ EMQ. Cng thc phn t: C14H19NO. Phn t lng: 217.34 Cht lng mu vng - 10 -
Nhm 8
Nhit si ( p sut kh quyn): 125 oC Chc nng : cht chng oxi ha v n nh. ng dng trong thc phm: Chng s to thnh nhng m nu trn to, l trong qu trnh bo qun. Cht bo qun mu trong t bt (ground chili , paprika). S dng nh cht chng oxi ha trong thc n gia sc. Vn bn php lut: USA Theo FDA ethoxyquin c s dng vi hm lng: 100 ppm trong t bt, 3ppm trong m ng vt cha nu, 0.5ppm trong trng.
- 11 -
Nhm 8
Hm lng cho php ca FDA l 0.02% v USDA 0.01% trong dng n lp hay khi phi trn vi BHT hay BHA trong nhng thc phm cha lipid. Mt s tiu chun trong nhng ng dng c bit: Trong ko cao su l 0.1%. Thc ung khng cn l 0.1% Margarine 0.1%. Trong ht trn 0.02% trn thnh phn du. Trong du ng vt hay khi phi trn du thc vt l 0.01% trn thnh phn lipid.
- 12 -
Nhm 8
phase nc c th xut hin nu c mt lng nc ng k xung quanh, chnh v vy m lm gim hat tnh chng oxi ha. Vn bn php lut: USA, c cng nhn bi FDA trong s dng trong thc phm: 0.025 n 0.15% ca cht bo.
Nhm 8
Cn c gi l: E141 (ii)/ C.I. 75815/ C.I Natural Green 5. Cng thc phn t: Copper clorophyllin a C34H32CuN4O5; Copper chlorophyllin b C34H30CuN4O5. Phn t lng: Copper clorophyllin a 640.20; Copper clorophyllin b 654.18. C mu t xanh n xanh en hay dng bt mu en. tinh sch >95 % l ng chlorophyllin. Hm lng nc ti a l 5%. Hm lng tro ti a: 2%. Kh nng ha tan Trong nc ti 20oC , 50oC, 100oC ha tan han tan Trong du thc vt ti 20oC , 50oC, 100oC : khng ha tan. Trong dung dch sucrose nng 10%, 40%, 60% : ha tan han ton. Trong dung dch sodium chloride 5% ha tan han tan. Trong dung dch ethanol 5% hay 20% th ha tan han tan. Trong dung dch propylene glycol ti ti 20oC , 50oC, 100oC : khng ha tan. Chc nng trong thc phm: Cht mu trong thc phm, ha tan trong nc mu xanh. ng dng trong thc phm: Sn phm t ng cc Sa Nc ngt ng v cht bo qun Gim, chua, v nc st Cht lm o bc bn ngai Kem v bnh ngt Cht c kh nng thay th: Nhng cht mu xanh khc c th thay th nhng mu sc khng chnh xc nh vy bao gm: Green S E 142; Clorophyllin, Copper chlorophyll II; Clorophyll, sodium copper chlorophyllin/ Potassium copper chlorophyllin. K thut trong thc phm: Cht d ha tan trong nc. Cht n nh i vi nhit v oxi ha hn rt nhiu ln so vi chlorophyllin ca kim lai khc. Cht i khng : Sulphur dioxide/ ion kim lai. Vn bn php l: Chu u: cuc hp hi ng v ph gia mu trong thc phm 94/36/EC 30/6/1994.
III.3. Lycopene:
Cn c gi l: Natural yellow 27/ C.I. 75125/ ,-Carotene. Cng thc phn t: C40H56 Phn t lng: 536.85 Cht l lng mu cam hay trong du. Nhit chy: 169-171 oC Khi lng ring 205.8 g/l tinh sch >5% tng cht mu. Thnh phn nc ti a: 2%. Hm lng tro ti a: 3%. - 14 -
Nhm 8
Kh nng ha tan Trong nc 20oC , 50oC, 100oC : khng ha tan. Trong du thc vt: 20oC ha tan rt t, 50oC l 0.05%, 100oC l 0.1% Trong dung dch sucrose nng 10%, 40% hay 60% : khng th ha tan. Trong dung dch sodium chloride nng 5%, 20% hay 15% : khng th ha tan. Trong dung dch ethanol nng 5% hay 20% : khng ha tan. Trong propylene glycol: 20oC , 50oC, 100oC: khng ha tan. Chc nng : cht ph gia mu , cam ng dng trong thc phm: Sn phm nng/ Sn phm b sa/ Nc ngt/ ng v cht bo qun/ Cht lm o bc ngai/ Gia v/ Bnh ngt. Nhng cht c th thay th: paprika; Beta-carotene; Mixed carotenes; Annatto; Sunset yellow. K thut trong sn xut; i vi sn phm c du, c th ha tan trc tip vo du. i vi sn phm c nc th ha tan trong nc nh cht to nh. Cht h tr: cht chng oxi ha/ du thc vt/ Cht to nh. Cht i khng: Sulphur dioxide/ Oxygen/ Ion kim lai. Vn bn php l: c M ( chp nhn nhng phi di dng cht chit t tri c chua) v chu u chp nhn trong cuc hp hi ng 94/36/EC vo 30/6/1994.
- 15 -
Nhm 8
i vi nhng sn phm c nc th ha tan trong nc nh cht to nh. Cn trng trong s dng trong dng deodorised cho sn phm ngt hay t sa. Cht h tr: du thc vt/ Cht chng oxi ha/ cht to nh. Cht i khng : Sulphur dioxide/ oxygene/ Ion kim lai. Vn bn php l: M (21CFR 73), chu u ( chp nhn trong cuc hp hi ng 94/36/EC vo 30/6/1994).
- 16 -
Nhm 8
Vn bn php lut: M : US FDA 21 CFR 172.859. Chu u: E473 ADI: 0-20mg/kg trng lng c th, EC Directive 95/2 (OJ No.L61, 18.3.95). Nht Bn : chp nhn mt cch rng ri.
V. ENZYMES.
V.1. Anthocyanase:
Cn c gi l: Anthocyanin-beta-glucosidase pH ti u: Aspergillus niger 3-9 Nhit ti u: Aspergillus niger 50oC. ng dng trong thc phm: thc ung c cn/ ru. Chc nng trong thc phm: lm mt mu ca ru. Hiu qu ph: Aspergillus niger-beta-glucosidase. K thut c ng dng trong thc phm: Trong sn phm thc ung c cn. Trong ru khng mu trong cht lng vi nng 0.1-0.3%.
V.2. Beta-glucanase.
Cn c gi l: Endo-1,3(4)-beta-D-glucanase/ EC 3.2.1.6/ CAS 9074-99-1 (b-t Aspergillus niger), 9012-54-8 (t Bacillus subtilis)/ laminariase/ EINECS 232-980-2, 232-734-4 resp. pH ti u: Asprgillus niger 5; Bacillus subtilis 7; Penicillium emersonii 4. Nhit ti u: Aspergillus niger 60 ; Bacillus subtilis 50-60 ; penicillium emersonii 70 . Chc nng trong thc phm: Thy phn u 1,4-alpha-D-glucose khi u khng kh trong chui polyglucoside.Enzyme dng trong lc bia. ng dng trong thc phm: Thy phn cellulose trong nha trc khi ln men. Phn ng ph: Aspergillus niger c kh nng amylase, glucoamylase, glucosidase; Bacillus subtilis c kh nng amylase, glucosidase, protease; ; penicillium emersonii c kh nng amylase, dextranase, protease. K thut trong thc phm: thy phn cellulose trong giai on trc khi ln men. Vn bn php lut: M : Aspergillus niger c chp nhn GRAS. Chu u: chp nhn trong sn xut bia, gim, ru bia en.
Nhm 8
VI. CHT GI V:
VI.1. Ammoniated glycyrrhizin.
Cn c gi l: CAS 053956040/ Ammonium glycyrrhizinate, pentahydrate/ Monoammonium glycyrrhizinate/ Ammonium glycyrrhiinate/ Magnasweet/ MAG. Cng thc phn t: C42H65NO16. 5H2O. Phn t lng: 839.91 Nhng cht c th thay th: Ammonnium glycyrhizinate, pentahydrate/ Ammonium glycyrrhizinate/ Monoammonium glycyrrhizinate. L cht chit tch c t ammoniated glycyrrhizin, xut pht t Glycyrrhiza glabra,thuc h Leguminoase. Cht bt mu trng, c v ngt; khng tan trong acid acetic lnh, nhng tan trong ammoniac. Ngt gp 100 ln sucrose; c kh nng ht m. Ha tan n nh trong propylene glycol thch hp cho vic phn tn nhanh hay khi dng bt khng thch hp cho vic s dng. Dng bt, c c tnh phn tn v n tt thch hp cho sn phm trn kh, dung dch trong nc, cn, v dng hydro-alcoholic thch hp trong nhng sn phm cha propylene glycol v dng cht bo ca glycerin. Dng bt ha tan th cn a nhit dung dch ln 140-160oC. Chc nng : cht to v, v ngt c cm nhn chm nhng ko di. Rt hiu qu trong vic che lp v ng, xc, lm se li nhng thnh phn c dc tnh. Gi v lm khuch i hn nhng mi v t nhin v nhn to. ng dng trong thc phm: sn phm nng/ thc ung ( c cn)/ Ko cng/ Ko mm/ ko cao su/ dc liu/ trong sn xut protein t thc vt/ Gia v/ Trong b sung vitamin v khang. Cht h tr: Sucrrose, fructose, v nhng cht c ngt cao. Khi phi trn vi nhng cht ngt t nhin hay nhn to s cho v ngt tt hn. Cht i khng : Hm lng saccharin cao s lm tng d v kim lai. An tan trong thc phm: Khi un nng n phn hy s to ra khi v mi hng kh chu. Vn bn php lut: M: FDA 21CFR 184.1408; chp nhn cho vic to v trong thc phm, cht hat ng b mt, c cng nhn cht lng GRAS. GRAS- vi hm lng gii hn nh sau- 0.05% trong sn phm nng-0.1%trong thc ung c cn- 0.15% trong thc ung khng cn-1.1% trong ko cao su-16.0% trong ko cng-0.15% trong tho dc v gia v- 0.15% trong sn phm protein t thc vt-3.1% trong ko mm-0.5% trong nhng ngun cung cp vitamin v khang- 0.1% trong tt c nhng sn phm khc tr vic thay th ng trong sn xut. Khng c s dng nh l cht ngt khng dinh dng trong vic thay th ng.
VI.2. Sucralose.
Cn c gi l : CAS 56038-13-2/ 1,6-Dichloro-1,6-dideoxy-beta-D-fructofruranosy-4-chloro4-deoxy-anpha-D-galactopyranoside/ 4, 1,6-Trichlorogalacosucrose/ 4,1,6-tricloro-4,1,6trideoxy-galacto-sucrose/ TGS..
- 18 -
Nhm 8
Cng thc phn t: C12H19C13O8. Khi lng phn t: 397.64. Dng vt cht: dng bt tinh th mu trng, c v ngt. Tan trong nc, methanol, ru; tan nh trong ethyl acetate, ngt gp 600 ln sucrose. Nhit nng chy: 1300C Cng dng: cht to v, l cht ngt khng mang gi tr dinh dng, cht gi v. ng dng trong thc phm: Trong thc ung / ch bin thc n. Nhng dng c th thay th: Aspartame, ethyl maltol, glycine, thaumatin, ammoniated gycyrrhizin. Vn bn php l: Canada: Chp nhn trong vic gi ngt v gi v vi nng nh sau Trong sa 0.1% Trong thc ung v bnh ngt l 0.025% Trong ko cao su, syrups 0.15% Trong du gim trn salad, gia v, bnh pudding l 0.04% Trong ung c cn l 0.07% Trong sn phm bnh m, 0.065% Trong sn phm ch bin t rau v tri cy l 0.015%.
- 19 -
Nhm 8
ngun nguyn liu r m mi v tt phc v tt cho sc khe con ngi. Cng ngh nano gip Nashville, Tenn-based Eastman to ra vitamin E-TPGS (Tocopheryl glycol succinate) c ng dng trong cng nghip ung. Li ch v sc khe ca dinh dng c th ln n mi ln liu lng i vi ngi ln m khng lm thay i v mi v v mu sc ca ung.
FRS c tip th l thc ung c li cho sc khe khng cha carbonat, ng dng Vitamin E TPGS vo trong sn xut, y l sn phm ca Cooper Tea Co.
VII.2.Calcium glycerophosphate.
Cn c gi l: Beta-Glycerophosphate (calcium salt)/ Calcium glycerinophosphate/ Calcium phosphoglycerate/ CAS126-95-4/ EINECS 248-328-5 Cng thc phn t: C3H7CaO6P Phn t lng: 210.14 Dng vt cht khng mi, khng mu, c th ht m, hi kim. Dng bt mu trng sng. Nhit chy: B phn hy trn 170oC. Kh nng ha tan: Trong nc : 20oC: tan mt phn trong nc. 100oC Gn nh tan han tan trong nc. Trong dung dch ethanol : khng ha tan. Chc nng trong thc phm: ph gia dinh dng, bo qun, lm tng v. Ngai ra, cn c dng nh cht lm n nh. ng dng trong thc phm: Bnh m/ Sa/ Ngun cung cp hng ngy/ Go/ M ng. Nhng cht c kh nng thay th: Calcium carbonate, calcium chloride, calcium citrate, calcium hydroxide, calcium lactate pentahydrate, calcium oxide, calcium phosphate monobasic, calcium phosphate dibasic, calcium phosphate tribasic, calcium pyrophosphate, calcium sulphate, ground limestone. Vn bn php l: USA: c chp nhn GRAS trong mt s ng dng. i vi ngi ln v tr nh trn bn tui : Lng hng ngy chp nhn c l 1000mg calcium. Chu u: Lng hng ngy chp nhn l 800 mg calcium. Canada: i vi ngi ln v tr em trn hai tui : lng hng ngy chp nhn l 1100 mg calcium. i vi tr em t hn hai tui: lng hng ngy chp nhn l 500 mg calcium.
VII.3.Cupric gluconate:
Cn c gi l: Bis(D-gluconato)copper/ Copper(II) gluconate/ Cupric gluconate/ CAS 527-093/ EINECS 208-408-2. Cng thc phn t: C12H22CuO14. Phn t lng: 453.85 Dng cht c th thay th: cupric gluconate hydrate, Cupric sulphate.
- 20 -
Nhm 8
Chc nng: Tinh th khng mu, v gt. C hot tnh sinh hc tt nhng c th thay th bng nhng thnh phn thc n khc. Dng bt tinh th c t mu xanh bin nht n m. Kh nng ha tan: Trong nc : ha tan rt tt v d nh ti 25oC kh nng ha tan l 30g/ml. Trong dung dch ethanol: ch ha tan c mt t. Chc nng : ph gia dinh dng, lm tng v ng dng trong thc phm: Ngun cung cp cho cc ch n king/ trong thc n cho tr s sinh K thut trong thc phm: Tc ng ln tnh n nh ca vitamin C Vn bn php l: M: c chp nhn GRAS trong mt s ng dng. i vi ngi ln v tr nh trn bn tui : Lng hng ngy chp nhn c l 1000mg calcium. Chu u: Lng hng ngy chp nhn l 2 mg ng. Nht chp nhn : 0.6mg/l ng trong sa.
VII.4.Ferric orthophosphate:
Cn c gi l: iron phoshate/ Iron(III) phosphate/ Ferric phosphate/ Ferric (III) phosphate/ Ferriphosphate/ CAS 10045-86-0 anhydrous, 14940-41-1 tetrahydrate/ EINECS 233-149-7 anhydrous, 239-018-0 tetrahydrate. Cng thc phn t: FePO4 x H2O, x= 1-4. Phn t lng: 150.82 Dihidrate c mu trng, hay mu trng xm, hay c mu hng tinh th hay dng bt v nh hnh, khng v Nhit chy: mt nc trn 40oC. Khi lng ring : 2.87 g/ml (dihydrate). Kh nng ha tan: Trong nc ch tan c mt phn. Chc nng : ph gia dinh dng, tng cng v phc hi v. ng dng trong thc phm: Bnh m/ sa/ Ngun cung cp trong ch n king/ Sn phm trng/ Nc ung/ thc n cho tr s sinh/ Go / M ng. Cht c kh nng thay th: Ferric chloline citrate/ Ferric pyrophosphate/ Ferrous fumarate/ Ferrous gluconate/ Ferrous lactate/ Ferrous sulphate/ Reduced elemental ion/ Sodium iron pyrophosphate. K thut trong s dng thc phm: S dng khi tnh tr v mu trng l u tin. Phytic acid, vt liu si, phosphates, polyphenol, mt s protein , v mt s acid hu c c th c tc ng bt li ln s hp th st Mt s hp cht khc nh ascorbic acid v mt s amino acids c th gip cho s hp th ion ny. An tan trong s dng: Khi un nng s dn n hin tng t phn hy v s lm cho kh POx c hi that ra ngoi. Vn bn php l: USA: c chp nhn GRAS trong mt s ng dng. i vi ngi ln v tr nh trn bn tui : Lng hng ngy chp nhn c l 1000mg calcium. Chu u: Lng hng ngy chp nhn l 18 mg st. Canada: i vi ngi ln v tr em trn hai tui : lng hng ngy chp nhn l 14 mg st. i vi tr em t hn hai tui: lng hng ngy chp nhn l 7 mg st
Hng s dng ph gia mi trong CNCBRT VIII.1. Chitosan (sn xut t ph liu tm)
VIII.1.1. Tng quan v chitosan
Nhm 8
Gii thiu s lc v Chitin Chitin l mt polysacharide xut hin nhiu th hai trong thin nhin ch sau cellulose, sn phm thng mi thng dng rn. Chitin c mt trong v cc loi gip xc (tm, cua), nhuyn th (s, c), b cnh cng ca cn trng, mng t bo nm thuc h Zygemycetes, c trong sinh khi nm mc v mt vi loi to. Chitin c tn khoa hc l: poly[- (1-4) -2 acetamido -2-deoxy-D-glycopyranose]. Cng thc cu to ca Chitin:
Hnh 3: Cu trc ca Chitosan Chitosan c iu ch t s kh acetyl ca chitin bng cch x l chng vi dung dch KOH hay NaOH m c Chitosan l sn phm bin tnh ca Chitin, c to thnh bng cch loi cc nhm acetyl t phn t Chitin (qu trnh deacetyl).
- 22 -
Nhm 8
a. Tnh cht vt l: Chitosan th rn, c mu trng ng, khng mi khng v. Chitosan c nhit nng chy 3093110C, khng tan trong nc, kim v acid m c nhng ch tan c trong acid long 0,51,5% to thnh mt dung dch keo trong sut v c kh nng to mng rt tt. b. Cu trc vt l: Cu trc ca Chitosan thay i ty thuc cu trc ca Chitin nguyn liu v phng php iu ch. S khc nhau trong cch sp xp cc mch polime trong Chitin s dn n s khc nhau tng ng trong Chitosan. Song ngi ta cho rng trng thi bn vng nht ca Chitosan tinh ch l mt trong nhng cu trc tinh th ng ca Chitosan. Kt qu phn tch nhng sn phm thu c bng cch nu chy Chitin trong KOH 180 oC v bng cch x l vi dd NaOH m c cho thy l nh nhau. c. Tnh tan: Chitosan l mt base to c cc mui vi acid do hnh thnh cc polyelectrolyte m tnh tan ph thuc vo bn cht ca nhng amino lin quan. Thng th acid c cho vo Chitosan ang ngm nc to thnh mui v s ha tan t xy ra ng thi. V d c dd 1% th dng 1,0g Chitosan trong 50ml nc v cho tip thm 50ml dd acid 2%. Tnh tan ca Chitosan trong cc dung mi khc nhau nh sau: + Trong acid v c: Chitosan tan c trong HCl, HBr, HI, HNO 3 v HClO4 lang nhng cng c th to ta tch ring c trong dd HCl hoc HBr khi tng nng acid. Chitosan cng ha tan c trong H2SO4 nhit phng. Trong acid H2SO4 m c, s ha tan xy ra song song vi s sulphat ha v thy phn Chitin. + Trong cc acid hu c:
- 23 -
Nhm 8
Chitosan hnh thnh mui tan c trong nc vi mt nhm acid hu c. Nhng mui monocarboxylic acid ln n hecxanoic d dng ha tan trong nc khi hnh thnh vi maloic acid n nonane dioic acid du ha tan c trong nc. Nhng nghin cu v mui ca Chitosan v cc acid aromatic carboxylic cng cho thy kh nng tan c trong nc nh Chitosan benzoate, Chitosan o-amino benzoate (Chitosan anthranilate), Chitosan p-amino benzoate v cng c mt s mui khng tan hoc t tan trong nc nh Chitosan phenylacetate Cn mui ca Chitosan v acid formic, acid acetic tan rt tt trong nc. + Trong nhng dung mi hu c: Chitosan ha tan mt cch d dng trong hn hp DMF-N 2O4 vi t l N2O4 : Chitosan =3:1 cho nhng dd c nht thp v khng xy ra mt bin i ha hc no ca Chitosan. y l dung mi hu c c nghin cu n. Trn mi mt xch ca phn t chitosan c 3 loi nhm chc, cc nhm chc ny c kh nng kt hp vi cht khc to ra cc dn xut c li khc nhau ca chitosan. Tnh mm do ca mch tng theo mc acetyl ha v khi lm gim lin kt hidro trong phn t chitosan. Ngoi ra, chitosan c tc dng khng vi khun rt tt, nht l cc vi khun gy bnh nh E.coli, Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa v tc dng dit nm, nht l nm Candida albicans. VIII.1.2. Phng php sn xut chitosan Chitosan l sn phm Deacetyl ha ca Chitin. Chitin c th c sn xut t nhiu ngun nguyn liu khc nhau nh t tm, cua, cn trng c b cnh cng, cc loi gip xc, nhuyn th (s, c), t nmc bit trong v tm cua, hm lng Chitin cao, t 10-15% nguyn liu kh. Trong Chitin lin kt vi Protein, cc cht v c m ch yu l CaCO 3 v cc cht bo. Do cn phi loi cc hp cht ny ra khi Chitin. C 2 phng php sn xut Chitosan l s dng ha cht v Enzym. Phng php dng ha cht rt n gin, t chi ph u t nhng nh hng khng tt n mi trng xung quanh. Ngc li, phng php s dng enzym khng lm nhim mi trng, song phc tp v i hi chi ph u t cao.
- 24 -
Nhm 8
Loi Protein
Loi mui khong (CaCO3)
Ra
Deacetyl ha
Lm ngui
Vy Chitosan 50-60%
Ha tan trong HCl
Ra Sy Nghi n Bt Chitosa n
Kt ta nhanh
Kt ta chm
Chitosan kt ta mn
Chitosa n dd keo
- 25 -
Nhm 8
VIII.1.3. ng dng Chitosan trong ch bin v bo qun rau tri Bo qun rau tri bng mng bao Chitosan: a. c im ca mng bao chitosan: L mt lp mng m bao bc bn ngoi rau qu c to thnh bng cch nhng rau qu vo dung dch chitosan pha sn vi nng xc nh Mng bao chitosan c th dng bo qun cc loi rau tri ng lnh, cc sn phm fresh-cut b. Tc dng bo qun ca mng bao chitosan Kim sot thnh phn khng kh bn trong mng bao: Thng thng ngi ta hay dng mng PE bao gi cc loi thc phm kh. Nu dng PE bao gi cc thc phm ti sng th c nhiu bt li do khng khng ch c m v thong khng kh (oxy) cho thc phm. Trong khi bo qun, cc thc phm ti sng vn "th", nu dng bao gi bng PE th mc cung cp oxy b hn ch, nc s b ngng ng to mi trng cho nm mc pht trin. Chitosan c kh nng thm chn lc O 2 v CO2, trong O2 b hn ch hn so vi CO 2 nh s gii quyt c cc vn trn Hn ch qu trnh h hp v qu trnh chn: Nh kh nng thm chn lc O2 hn so vi CO2 nn t l O2 bn trong mng bao thp hn t l CO2 , nh qu trnh h hp ca rau tri b hn ch T l CO2 lm cho s sn sinh kh etylen b hn ch, nh lm chm qu trnh chn ca rau tri Hn ch s thot hi nc v m bo cu trc sn phm: Do c cu trc mng, mng chitosan c kh nng hn ch hi nc thm qua, nh hn ch s tht thot hi nc hn ch gim trng lng, m bo cu trc ca rau qu Lm rau tri lu b thm, m bo mu sc cho rau tri: Rau qu sau khi thu hoch s dn dn b thm, lm gim cht lng v gi tr Rau qu b thm l do qu trnh ln men to ra cc sn phm polyme ha ca oquinon. Nh bao gi bng mng chitosan m c ch c hot tnh oxy ha ca cc polyphenol, lm thnh phn ca anthocyamin, flavonoid v tng lng cc hp cht phenol t bin i, gi cho mu sc ca rau qu ti lu hn. Hn ch gim lng ng v acid: Rau qu b gim lng ng v acid trong qu trnh bo qun l do cc phn ng h hp, s dng ng v acid, gii phng nng lng. Mng bao chitosan c ch h hp nn cng hn ch gim lng ng v acid ca rau tri trong qu trnh bo qun. Mng bao chitosan c kh nng khng nm v vi khun: + C ch khng nm v vi khun ca chitosan: C ch th nht: chitosan l i phn t tch in dng, trong khi mng t bo VSV a s tch in m, do xy ra tng tc tnh in lm cho mng t bo VSV b h hng, ngn cn qu trnh trao i cht qua mng t bo, ng thi lm xut hin nhng l hng trn thnh t bo, to iu kin protein v cc thnh phn cu to ca t bo b thot ra ngoi tiu dit VSV. C ch th hai lin quan n i tng c bao gi: khi s dng mng bao chitosan cho cc sn phm fresh-cut, chitosan tip xc vi cc m thc vt v kch thch tit ra cc emzyme bo v nh chitinase, chitosanase, -1,3-glucanse, t tiu dit VSV. C ch ny khng cn ng - 26 -
Nhm 8
trong trng hp s dng mng bao chitosan cho cc sn phm bo qun nguyn qu, v khi chitosan bao bc bn ngoi lp v thc vt, khng c iu kin tip xc vi cc m thc vt nn khng th kch thch tit enzyme tiu dit VSV. Mt s c ch khc nh: cc phn t chitosan khi phn tn xung quanh t bo VSV s to ra cc tng tc lm bin i ADN, nh hng n qu trnh tng hp ARN thng tin v tng hp protein, ngn cn s hnh thnh bo t, ngn cn trao i cht, hp thu cc thnh phn dinh dng + Cc th nghim thc t cho thy chitosan c kh nng c ch hot ng ca mt s loi vi khun (nh E.Coli,P.Aeruginosa,..). Mt s dn xut ca Chitosan dit c mt s loi nm hi du ty, c rt, u(nh Botrytis cinerea v Rhizopus stolonifer du ty) v c tc dng tt trong bo qun cc loi rau qu c v cng bn ngoi(bi,) + Chitosan c kh nng khng khun tt hn khng nm
S pht trin ca Listeria monocytogenes sau khi thm Chitosan hoc acid acetic
S pht trin ca Listeria monocytogenes sau khi thm Chitosan hoc acid acetic
- 27 -
Nhm 8
Ngoi ra mng chitosan cn c mt s u im nh : khng c hi, kh dai, kh x rch, c bn tng ng vi mt s cht do vn c dng lm bao gi, d phn hy sinh hc v thn thin vi mi trng, c sn xut t v tm, cua l ph phm ca ngnh ch bin thy hi sn nn hn ch c nhim v c hiu qu kinh t. c. Cch s dng + Rau qu c ra sch + Nhng vo dung dch chitosan + kh t nhin + Bo qun lnh rau tri
Rau qu Ra Nhng vo dd chitosan kh Bo qun lnh Quy trnh x l rau tri bng chitosan
d. Mt s ng dng thc t hin nay nc ta Bi, cam, qut Bi l mt loi tri cy c trng kh ph bin nc ta c 2 min vi nhiu ging bi ni ting nh Nm Roi, Da Xanh, Da Lng, ng Hng, bi iy cng l mt mt hng xut khu c a chung nhng hin nay sn lng cn thp, thi gian bo qun ngn, b gim hng v, trng lng v mu sc trong qu trnh bo qun. Bo qun bng mng chitosan sau 3 thng, mu sc ca bi ch thay i cht t so vi lc mi hi nhng mu vn u v m bo cht lng. Bao nha PE cng c th bo qun bi trong 3 thnh nhng mu sc v bi khng u v c hin tng ng v.
Dd chitosan
Cam, qut c th bo qun bng mng bao chitosan trong vng 60 n 90 ngy - 28 -
Nhm 8
Nhn, vi, xoi, da Nhn, vi c th bo qun trong 8 n 10 ngy Mt s ging xoi c v mng (xoi Ct Ha Lc) kh bo qun lu v vn chuyn i xa, gy kh khn trong vic xut khu. Xoi c x l chn nc nng ngn bnh thn th v rui c tri, sau c nhng vo dung dch chitosan. Bo qun xoi tt nht 10-12 oC, c th gi c 4-6 tun. Da c th bo qun trong 20 ngy Du, to, mn, o, nho, hng, C th bo qun hng trong thi gian t 80-90 ngy
To c bao bng mng Chitosan C chua, c ci, su ho, c rt, da chut, C chua c th bo qun trong 30 ngy Tnh cht khng VSV ca chitosan Ngi ta cng nghin cu v kh nng khng VSV ca chitosan v kt lun rng chitosan glutamate l mt cht bo qun hiu qu trc cc loi nm men gy h hng nc p to. S c mt ca chitosan glutamate (mc deacetyl ha 75% n 85%) trong nc p to (pH 3.4) nng t 0.1-5 g/l s c ch s pht trin ca tt c cc loi nm men gy h hng nc qu nh Zygosaccharomyces bailii, Saccharomyces cerevisiae, Schizosaccharomyces pombe, Saccharomyces exiguous, Saccharomycodes ludwigii 25oC. Chng nhy cm nht l Z. bailii, chng hon ton b mt hot tnh nng 0.1-0.4 g/l trong 32 ngy bo qun 25 oC. Chng c kh nng chu ng cao nht l S. ludwigii, cn phi 5 g/l v hot hon ton v duy tr tnh trng khng c nm men trong nc to trong 14 ngy 25 oC. Ngi ta cng so snh kh nng chng VSV ca chitosan t nhin v chitosan qua thy phn s b bng nha u chng li cc qun th vi khun t nhin trong sn phm nc to (apple-elderflower) qua thanh trng v bo qun pH 7 oC (pH 3.3) v thy rng khi b sung 0.3 g chitosan/l loi bt k th u loi tr c hon ton nm men trong 13 ngy bo qun, tng s vi khun v vi khun lactic m c s tng chm hn so vi mu i chng
VIII.2. Bipheny
Cn c gi l: CAS 92-52-4/ EINECS 202-163-5/ FEMA 3129/ E230/ PHPH/ Bibenzene/ Phenylbenzene/ Diphenyl/ Xenene/ 1,1-Biphenyl. - 29 -
Nhm 8
VIII.3. Thiabendazole:
Cn c gi l: CAS 148-79-8/ E233/ Thiaben/ 2-(Thiazol-4-yl) benzimidazole/ 2-(4Thiazolyl)-1H-benzimidazole/ 4-(2-benzimidazolyl)thiazole/ MK-360/ Thibenzole/ Bovizole/ Eprofil/ Equizole/ Equizole/ Mintezol/ Top Frorm Wormer/ Mectect/ Lombristop/ Mizolum/ Nemapan/ Polival/ TBZ/Tecto. Cng thc phn t: C10H7N3S. Dng vt cht: Tinh th khng mu. Nhit nng chy: 300oC. Cng dng : c chc nng khng khun, tr giun sn, v nm. ng dng trong thc phm: trong tri citrus, v chui. K thut trong thc phm: Dng trn b mt tri citrus (3ppm) Dng trn b mt chui (1ppm). ng dng : uc chu u chp nhn.
VIII.4. Nisin:
Cn c gi l: E234/ CAS 1414-45-5/ EINECS 215-807-5/ Streptococcus lactis (Lactococcus lactis) bacteriocin. Cng thc phn t: C143H230N42O37S7 (cha cc L-amino acids v nhng amino acid c cha sulphur: lanthionine v beta-methyllanthionine). C nm lai nisin khc nhau l A, B, C, D v E. Dng hat ng hiu qu nht l A. Nhng ch phm thng mi ch yu l A. Khi lng phn t: 3500 ( thng cha khang 7000 dimer). Nhng dng c th thay th: Nisaplin l tn thng mi sn xut i Aplin & Barrett Ltd., Dorset, Anh. - 30 -
Nhm 8
Dng tinh th c ngun gc t mi trng ln men ca Streptococcus lactis ( Lactococcus lactis) tinh sch: Khng t hn 9000 IU/ mg. Hm lng nc ti a: 3.0%. Hm lng tro ti a: khng t hn 50% NaCl Kh nng ha tan: Trong nc pH=2.5 l 12%, pH=5.0 l 4%, pH>7 : khng th ha tan. Chc nng trong thc phm: c chc nng khng khun, lm cht bo qun trong ph mai v rau tri ng hp. C tc dng tch cc chng li vi khun Gram-dng, vi khun lactic nh Streptococcus, Bacillus, Clostridium. ng dng trong thc phm: trong thanh trng ph mai/ dng trong rau v tri cy ng hp. Nhng dng cht c kh nng thay th: Nhng cht c kh nng khng khun khc. K thut trong thc phm: Ph mai ( 6-12ppm) Sn phm sa (6-12ppm) Thc phm ng hp ( n nh ti pH thp v nhit cao) (6-12ppm). Hat tnh sinh hc trong thc phm s mt dn i do thi gian bo qun. Vn bn php l: M: FDA 21CFR 184.1538, GRAS, gii hn trong 250ppm trong sn phm. Chu u v Canada: ch chp nhn trong mt s thc phm.
- 31 -
Nhm 8
Chc nng trong thc phm: cht to ngt, ph gia dinh dng, ngt hn 3000 ln so vi cht ngt sucrose. K thut trong thc phm: n nh trong khang pH kh rng t 2-10. Khng n nh vi nhit , khang trn 60oC mt v ngt. S b mt hon ton v ngt khi pH thp hn 2 khi nhit gi bng nhit phng c chit xut t loi tri cy : Dioscoreophyllum cumminisi ( cn c gi l serendipity berries). c tnh tng t thaumatin. Kh t.
IX.2. Arabinose.
Cng dng : l cht lm ngt. Cn c gi l : CFSAN l-Arabinose/ CAS 5328-37-0/ Pectin sugar. Cng thc phn t: C5H10O5. Khi lng phn t: 150.13 Nhit nng chy: 157-160oC. Kh nng ha tan trong nc: 20oC l 1 g/ml. Chc nng : cung cp mi trng cho vi sinh vt pht trin. Ch p dng trong thc phm sau khi c kho st. Vn bn php l: Nht, Australia chp nhn.
PHN III
- 32 -