Dung dch CaSO4 bo ha tc dng vi dung dch Sr 2+ cho ta kt ta c tinh th trng khi yn.

. Thng ngi ta thm mt th tch nc thch cao ri yn. Sau mt thi gian kt ta SrSO 4 kh tch ra v c Ba2+ kt ta xut hin ngay, do TBaSO4 = 1.10-10; TSrSO4 = 3.107

; TCaSO4 = 6.10-5. CaSO4 + Sr2+ SrSO4 + Ca2+

Hnh thc nh gi Cho hc vin lm bi tp v cho im. Cho tng nhm ln trnh by vn va tho lun, cc nhm khc hi li v cho im. Da vo kt qu trung bnh tnh im cho tng c nhn. nh ga c th thao tc th nghim v ly vic tm c ion trong dung dch ca hc vin nh ga. BI TP: 1. Khi trn 100mL dung dch Pb(NO3)2 104M vi 400mL dung dch Na2SO4104M th c kt ta to thnh khng ? Bit tch s tan (T) ca PbSO4=10 7,8. Bin lun cc gi tr a v b khi pha V 1mL dung dch BaCl2 nng 2a(M) vi V2 mL dung dch H2SO4 nng 2b(M) th: 2.1. Dung dch thu c khng c ta BaSO 4 hnh thnh. 2.2. Dung dch thu c c ta BaSO4 to ra.

2.

25

BI 4. PHN TCH H THNG CATION NHM 3 M bi: HPT 4

Cng vic chun b Trang thit b dng dy hc: dng overhead hay slide Ni dung cn cho hc vin c 1. 2. Tnh cht ca nhm 3. Thuc th chung ca cc ion trong nhm.

3. Ha cht phn tch ion nhm. 4. Cch phn tch nh tnh Chun b ti liu pht tay Ging v nh tnh cation kim loi nhm 3 Hnh thnh phn tch h thng nhm 3 theo dng bng hoc nhnh cy Trnh by cc v d minh ha. Tin hnh ti phng hc bnh thng. Yu cu c bng vit v gh ngi cho hc vin. Phi lm cho hc vin nm vng ngha ca vic phn tch cc ion trong dung dch theo cc h thng hin nay Phi cho hc vin nm c cc thuc th chung ca nhm v c ca tng ion Cho hc vin hiu c cch thit lp h thng phn tch dng nhnh cy Gii bi tp mu v nhn bit cation nhm 3 T chc cho hc vin t gii quyt cc bi tp t thp n nng cao T chc nhm hay c nhn thit k cch phn tch cation nhm 3 theo dng nhnh cy hoc dng bng Tin hnh ti phng hc bnh thng. Yu cu c bng vit v gh ngi cho hc vin. Phi lm cho hc vin nm vng ngha ca dng h thng phn tch Hc vin s tnh ton thit k c cc dng phn tch To iu kin cho hc vin theo di cc v d ca ging vin trong qu trnh thc hin Hnh thc 1
26

T chc cc hot ng dy hc

Cho hc vin t lm cc bi tp c trong gio trnh dnh cho hc vin. Tin hnh ti phng th nghim. Yu cu c bng vit v gh ngi cho hc vin, phng thc hnh p ng y cc yu cu phn tch Phi lm cho hc vin tp thao tc nh tnh Hc vin s thc hnh tm cc ion trong dung dch Trong qu trnh th nghim ca hc vin, gao vin tin hnh vic n bi l thuyt hc v ng thi hng dn thao tc ng trong thc hnh i vi hc vin Lm thao tc th nghim mu cho hc vin theo di T chc kim tra cho gia cc nhm hc vin thc hnh GV hng dn tr li phn thc hnh trong gio trnh SV theo gi sau:

Ni dung

1. nh tnh Al3+ a. Th nghim 1 1/ 2/ 1/ Vit cc phng trnh phn ng xy ra trong th nghim ? Ti sao phi un si dung dch lc cho NH 4Cl ? Gii thch? Gii thch Phng trnh Al3+ + 3NH4OH Al(OH)3 + 3NH4+ (kt ta mu trng) Kt ta ny tan trong dung dch NaOH Al(OH)3 + NaOH d NaAlO2 + 2H2O Khi cho NH4Cl a v mi trng axit th kt ta li xut hin NaAlO2 + NH4+ + H2O Al(OH)3 + NH3 + Na+ un si lm thc y s thot NH3, th cn bng chuyn nhanh sang

2/

phi lm qu trnh to ta tng nhanh b. Th nghim 2 1/ Vit cc phng trnh phn ng xy ra trong th nghim ? Gii thch Alizarin to vi Al(OH)3 mt mui ni phc khng tan (nhiu c s xc nh cho rng kt ta c to thnh do Al(OH)3 hp ph alizarin), phc c mu da cam gi l sn nhm - alizarin. Kt ta ny khng tan trong CH3COOH cho nn khi lm lnh dung dch di
27

vi nc ta thm vi git CH3COOH th kt ta s nhum mu c rt. Al3+ + 3 NH3 + 3 H2O c. Th nghim 3 1/ 2/ 1/ Vit cc ph trnh phn ng xy ra trong th nghim ? Nhng yu t no c th nh hng n phn ng ny ? Gii thch Al3+ to vi thuc th aluminon (cn gi l acid Aurintricacboxylic, c cng thc phn t ) (C22H11O9(NH4)3)) trong trong mi trng CH3COOH hoc dung dch m acetat: to kt ta l mt phc ni mu hng m. Tu theo hm lng ca ion Al 3+ trong dung dch s c mu hoc dung dch mu . Phn ng ny rt nhy, dng trong nh tnh pht hin ion Al 3+ v trong phn tch o mu nh lng nhm. 2/ Ty vo nng ca AlCl 3 m dung dch c kt ta hay dung dch c mu nu iu kin tin hnh phn ng: Cc cht oxy ha mnh CrO42- phi c loi b v n ph hy sn to thnh pH= 4-5. Cc ion c mu ring Co2+,Cu2+ VO2+ cn tr phn ng phi loi b. Al(OH)3 + 3 NH4+

Khi c cc ion cn tr c th tch Al 3+ di dng AlO2- bng NaOH. 2. nh tnh Cr3+ a. Th nghim 1 1/ 2/ 1/ Vit cc phng trnh phn ng xy ra trong th nghim ? Gii thch s c mu lp ru ? Gii thch Khi cho H2O2 vo th Cr(OH)3 s b oxy ha ln CrO 42-, dung dch chuyn t mu xanh en qua mu vng 2Cr(OH)3 + 3H2O2 + 4NaOH 2Na2CrO4 + 8H2O Khi cho ru amilic vo va thm va lc lp ru s c mu xanh thm. Do 2CrO42- + 2H+ Cr2O72- + H2O

Cr2O72- + 7H2O2 + 2H+ 2H3CrO8 + 5H2O 2/ H3CrO8 c mu xanh bn trong ru amylic b. Th nghim 2
28

1/ 2/ 3/

Vit cc ph trnh phn ng xy ra trong th nghim? Phn ng ny c iu kin g khng? Nu thay CH3COOH bng dung dch NaOH th c thay i hin tng khng? Gii thch kt hp vi NaHPO4 to kt ta Cr(HPO4)3 mu hi tm Cr2+ + HPO4Cr(HPO4)3 (hi tm)

1/

Cr

3+

2/

Ta ny li khng bn trong acid CH3COOH 2N iu kin tin hnh phn ng: Cc cht kt ta vi HPO4- phi c loi b trc Thao tc lm phi nhanh .

Ta ch tan trong mi trng acid nn vic thay NaOH khng nh hng n ta ny c. Th nghim 3 3/ 1/ 2/ 1/ Vit cc ph trnh phn ng xy ra trong th nghim? Nhng yu t no s nh hng n phn ng? Gii thch Cr3+ b oxy ha bi H2O2 trong mi trng NaOH s cho ra CrO 42- c mu vng chanh c trng 2Cr3+ + 2-

3H2O2 +

10 OH+

2CrO42-

8H2O

vng CrO4 kt ta c vi Ag trong mi trng trung tnh hay acid yu CrO42+ 2Ag+ Ag2CrO4 nu (trng nu)

2/

iu kin tin hnh phn ng: Cc cht kh phi c loi b trc Phn ng oxy ha c tin hnh khi un nng

Cht oxy ha H2O cho trc khi cho NaOH 3. nh tnh Zn2+ a. Th nghim 1 1/ 2/ 1/ Vit cc phng trnh phn ng xy ra trong th nghim? Cho bit cc yu t nh hng tc ng n phn ng? Gii thch Phng trnh phn ng: 1.3Zn3+ + 2Fe(CN)64- + 2K+ K2Zn3[Fe(CN)6]2 (trng)
29

2/

iu kin tin hnh phn ng Phn ng phi thc hin trong mi trng pH < 7 v pH cao hn th kt ta tan Trnh dng thuc th d v s to mui Zn2[Fe(CN)6] c tan

cao hn. Cc ion cn tr phn ng nh: Cu2+; Fe2+; Fe3+; Cd2+... b. Th nghim 2 Vit cc phng trnh phn ng xy ra trong th nghim ? Gii thch Ion Hg(SCN)42- to vi ion Zn2+ mt kt ta trng Zn[Hg(SCN)4]. Thuc th cng phn ng vi Cu2+ cho kt ta xanh lc, vi ion Co2+ cho kt ta xanh m. Nu trong dung dch c ng thi hai ion Zn2+ v Cu2+ cho kt ta tinh th hn hp mu tm. Zn2+ + Co2+ + 2(Hg(SCN)4)2 Zn[Hg(SCN)4].Co[Hg(SCN)4] Hnh thc nh gi Cho hc vin lm bi tp v cho im. Cho tng nhm ln trnh by vn va tho lun, cc nhm khc hi li v cho im., Da vo kt qu trung bnh tnh im cho tng c nhn. nh ga c th thao tc th nghim v ly vic tm c ion trong dung dch ca hc vin nh ga BI TP: 1. Khi cho dung dch Cu2+ 10 -2 M vo dung dch EDTA 10 -2 M, th nng Cu2+ ti cn bng l bao nhiu ? Bit rng ion Cu 2+ c kh nng kt hp vi EDTA to phc bn (hng s bn = 10 18,8 ), v phc ny khng b nh hng bi cc ion H+ hoc OH. Ngoi ra Cu2+ cn c kh nng to phc vi OH- theo 4 phng trnh kt hp, cn EDTA l mt dung dch acid a chc phn ly 4 nc. Dung dch to thnh sau khi pha trn c pH = 6, v cc gi tr hng s cho trc l: + + Hng s bn 4 nc to phc Cu2+ vi OH- ln lt l 10 7 ; 10 6,68 ; 10 3,32 ; 10 1,5 Hng s bn 4 nc to EDTA t Y4- ln lt l 9,1.10 10 ; 1,85.10 6; 4,76.10 2 ; 103

30

2.

Pha trn cng mt th tch dung dch Hg2+ 10 4 M vi dung dch EDTA 10 4M, th c th to c phc Hg-EDTA khng ? Tnh nng Hg2+ ti thi im cn bng sau pha trn. Bit rng dung dch to thnh sau khi pha trn c pH = 10, v ion Hg2+ c kh nng kt hp vi EDTA to phc bn (hng s bn = 1021,8), v phc ny khng b nh hng bi cc ion H+ hoc OH-. Ngoi ra Hg2+ cn c kh nng to phc vi OHtheo 3 phng trnh kt hp, cn EDTA l mt dung dch acid a chc phn ly 4 nc. Cc gi tr hng s cho trc l: + + Hng s bn tng cng 6 nc to phc Hg2+ vi OH- ln lt l: 10 10,3 ; 1021,7 ; 0 ; 0 ; 0 ; 10 21,2. Hng s bn 4 nc to EDTA t Y4- ln lt l 9,1.10 10 ; 1,85.10 6; 4,76.102 ; 103.

31