You are on page 1of 126

NGUYN LNG BNH

MODULE THCS

26
Nghin cu khoa hc s phm ng dng trong trng trung hc C s

NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |

49

A. GII THIU TNG QUAN


1. ngh a ca nghin cu khoa hc s phm ng dng i vi gio vin trung hc c s

Trong d y v h c t i cc tr ng ph thng ni chung, trung h c c s ni ring, m i gio vin u ph i i m t v i nh ng kh kh n v ch t l ng d y v h c, k t qu h c t p c a h c sinh, i u ki n d y v h c c th thay i th c tr ng, gi i quy t cc kh kh n c a cc v n th gio vin l nhn t quan tr ng, l ng i quy t nh ch t l ng d y v h c. V y lm th no gi i quy t cc kh kh n ? M t trong nh ng gi i php c hi u qu c nhi u n c trn th gi i p d ng l nghin c u khoa h c s ph m ng d ng. Nghin c u khoa h c s ph m ng d ng hi n nay l xu th chung c a nghin c u khoa h c gio d c th k XXI, n khng ch l ho t ng dnh cho nh ng nh nghin c u m tr thnh ho t ng th ng xuyn c a m i gio vin v cn b qu n l gio d c. Nghin c u khoa h c s ph m ng d ng cn c g i l nghin c u tc ng, nh m t m ki m cc gi i php/tc ng thay i nh ng h n ch , y u km c a hi n tr ng gio d c (trong ph m vi h p, mn h c, l p h c, tr ng h c). Nghin c u khoa h c s ph m ng d ng c ngh a quan tr ng, k t qu c a nghin c u khoa h c s ph m ng d ng khng nh ng lm thay i hi n tr ng, thc y nng cao ch t l ng gio d c m cn nng cao n ng l c chuyn mn cho m i gio vin/cn b qu n l. V i quy trnh nghin c u khoa h c n gi n mang tnh ng d ng cao, g n v i th c ti n, mang l i hi u qu t c th c th s d ng ph h p v i m i i t ng gio vin/ cn b qu n l gio d c cc c p v cc i u ki n th c t khc nhau. Nh ng kinh nghi m c rt ra t nh ng nghin c u l nh ng b i h c t t cho gio vin/cn b qu n l cc a ph ng khc h c t p, p d ng. Trong th i gian qua, cng v i vi c i m i ph ng php d y h c, nhi u gio vin c a chng ta c nh ng sng ki n kinh nghi m c ng d ng
50

| MODULE THCS 26

trong nh tr ng, gp ph n nng cao ch t l ng gio d c. Cc sng ki n kinh nghi m ch y u c d a trn nh ng kinh nghi m c a m i c nhn, k t qu c a sng ki n kinh nghi m th ng mang tnh ch quan, nh t nh, thi u c n c khoa h c v ch a th c hi n theo m t quy trnh nghin c u mang tnh khch quan khoa h c. Do nhi u gio vin/cn b qu n l c sng t o trong cng tc d y h c/gio d c nh ng r t ng i vi t sng ki n kinh nghi m v khng bi t b t u t u v di n gi i nh th no thuy t ph c ng i nghe/ng i c. Quy tr nh nghin c u khoa h c s ph m ng d ng s gip cho gio vin/cn b qu n l tho g c nh ng kh kh n ny. H c sinh trung h c c s ang giai o n pht tri n c nhi u thay i v tm, sinh l, v v y gio vin gi ng d y c p h c ny g p khng t kh kh n. Cc tnh hu ng n y sinh h ng ngy t ra nhi u v n ph i gi i quy t nh : h c sinh khng thch h c, k t qu h c t p cc mn h c cn th p, nhi u h c sinh y u km, h c sinh c bi t, Trong r t nhi u cc v n c n gi i quy t, gio vin/cn b qu n l l a ch n v n nghin c u, t m gi i php thay th /tc ng nh m c i thi n th c tr ng. i v i nghin c u khoa h c s ph m ng d ng, k t thc m t nghin c u ny l kh i u c a nghin c u ti p theo, i u ny gi p cho gio vin/cn b qu n l khng ng ng nng cao n ng l c chuyn mn, cc v n kh kh n, b t c p t ng b c c c i thi n gp ph n nng cao ch t l ng gio d c trong mn h c/l p h c/tr ng h c ni ring, gio d c c n c ni chung.
2. Gii thiu v module 3. Yu cu hc tp

Th i gian: 15 ti t H c vin t gic, tch c c, t h c, t b i d ng p d ng quy trnh nghin c u khoa h c s ph m ng d ng vo th c hnh nghin c u khoa h c s ph m ng d ng, gi i quy t m t v n trong d y v h c c a mn h c/l p h c tr ng.
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
51

B. MC TIU
I. MC TIU CHUNG

Module nghin c u khoa h c s ph m ng d ng gip gio vin/cn b qu n l gio d c tr ng trung h c c s bi t cch ti n hnh, th c hi n nghin c u khoa h c s ph m ng d ng theo m t quy trnh khoa h c, hi u qu gp ph n gi i quy t cc kh kh n/h n ch trong d y v h c/gio d c h c sinh nh m nng cao k t qu h c t p, ch t l ng gio d c trung h c c s b ng cc gi i php/tc ng thay th nh thay i ph ng php d y h c/gio d c/ i u ki n d y v h c, nng cao ch t l ng gio d c trong cc mn h c, l p h c, tr ng h c ni ring, gio d c c n c ni chung ng th i nng cao n ng l c chuyn mn, trch nhi m ngh nghi p c a m i gio vin.
II. MC TIU C TH

c xong module ny, gio vin trung h c c s

c kh

n ng:

1. V kin thc

Hi u khi ni m nghin c u khoa h c s ph m ng d ng, vai tr c a nghin c u khoa h c s ph m ng d ng i v i gio vin trung h c c s . Trnh by c quy trnh, ph ng php nghin c u khoa h c s ph m ng d ng trong tr ng trung h c c s . Trnh by c cch th c th c hi n m t ti nghin c u khoa h c s ph m ng d ng trong tr ng trung h c c s . Xc nh ti nghin c u; L a ch n thi t k ; o l ng thu th p d li u; Phn tch d li u; Bo co k t qu nghin c u.
Tch c c p d ng, th c hi n cc ti nghin c u khoa h c s ph m ng d ng. C th c h c t p chia s kinh nghi m v nghin c u khoa h c s ph m

2. V k nng

3. V thi

ng d ng.

52

| MODULE THCS 26

C. NI DUNG
PHN I. THNG TIN NGUN

I. GI I THI U V NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG


1. T m hi u v nghin cu khoa hc s phm ng dng 1.1. Khi nim

Nghin c u khoa h c s ph m ng d ng l m t lo i hnh nghin c u trong gio d c nh m th c hi n m t tc ng ho c m t can thi p s ph m v nh gi nh h ng c a n. Tc ng ho c can thi p c th l vi c s d ng ph ng php d y h c, ch ng trnh, sch gio khoa, ph ng php qu n l, chnh sch m i c a gio vin, cn b qu n l gio d c. Ng i nghin c u (gio vin, cn b qu n l) nh gi nh h ng c a tc ng m t cch c h th ng b ng ph ng php nghin c u ph h p. Trong nghin c u khoa h c s ph m ng d ng c hai y u t quan tr ng l tc ng v nghin c u. Nghin c u khoa h c s ph m ng d ng l g?
Th c hi n nh ng gi i php thay th nh m c i thi n hi n tr ng trong PPDH, ch ng trnh ho c qu n l.

Tc

ng + Nghin c u

So snh k t qu c a hi n tr ng v i k t qu sau khi th c hi n gi i php thay th b ng vi c tun theo quy trnh nghin c u thch h p.

V n d ng t duy sng t o.

V n d ng t ph phn.

duy

Trong th c t d y v h c c r t nhi u v n h n ch , y u km lin quan t i k t qu h c t p c a h c sinh, ch t l ng d y v h c/ gio d c trong


NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
53

mn h c/l p h c/tr ng h c. gi i quy t cc h n ch , y u km , gio vin/cn b qu n l c n suy ngh tm ki m gi i php tc ng ho c thay th cc gi i php c nh m c i thi n hi n tr ng (v n d ng t duy sng t o). Sau khi th c hi n cc gi i php tc ng/thay th c n ph i so snh k t qu c a hi n tr ng v k t qu c a tc ng/thay th b ng vi c th c hi n quy trnh nghin c u thch h p (v n d ng t duy ph phn). Nh v y, ng i nghin c u th c hi n hai y u t tc ng v nghin c u. V d : Trong l p c t i 50% h c sinh c k t qu h c t p mn Ton d i trung bnh, gi i quy t v n ny, gio vin ng i nghin c u c n tm hi u nguyn nhn v sao c nhi u h c sinh y u km. Trong th c t c nhi u nguyn nhn nh : h c sinh l i h c bi, khng h ng th h c t p, ph ng ti n h c t p ch a y , ph ng php d y v h c ch a ph h p Trong nhi u nguyn nhn gio vin ch n m t nguyn nhn tc ng (tm bi n php thay th cho bi n php hi n t i). Ch ng h n, h c sinh khng h ng th h c Ton c th do ph ng php d y h c khng ph h p. Gio vin th ng s d ng ph ng php d y h c ch y u l l thuy t, c i thi n th c tr ng ny gio vin ph i s d ng t duy sng t o l a ch n cc ph ng php ph h p thay th , gi i php thay th c th l ph ng php h p tc nhm, d y h c nu v gi i quy t v n , th c hnh p d ng... Sau khi th c hi n quy trnh nghin c u tc ng/th nghi m, ng i nghin c u so snh k t qu c a hi n tr ng v i k t qu c a tc ng/gi i php thay th (ch ng minh k t qu nghin c u) b ng vi c th c hi n quy trnh nghin c u th ch h p (v n d ng t duy ph phn).
1.2. Li ch ca nghin cu khoa hc s phm ng dng i v i gio vin trung hc c s Nghin c u khoa h c s ph m ng d ng khi c th c hi n theo ng quy trnh khoa h c s mang l i nhi u l i ch:

+ Pht tri n t duy c a gio vin trung h c c s m t cch h th ng theo h ng gi i quy t v n mang tnh ngh nghi p, ph h p v i i t ng h c sinh v b i c nh th c t a ph ng.

54

| MODULE THCS 26

+ T ng c ng n ng l c gi i quy t v n v a ra cc quy t nh v chuyn mn, s ph m m t cch chnh xc. + Khuy n khch gio vin nhn l i qu trnh v t nh gi qu trnh d y v h c/gio d c h c sinh c a mnh. + Tc ng tr c ti p n vi c d y v h c, gio d c v cng tc qu n l gio d c (l p h c, tr ng THPT) t i c s . T ng c ng kh n ng pht tri n chuyn mn, ngh nghi p c a gio vin trung h c c s . Nghin c u khoa h c s ph m ng d ng l cng vi c th ng xuyn, lin t c c a gio vin. i u kch thch gio vin lun tm ti, sng t o, c i ti n nng cao ch t l ng, hi u qu gio d c. Gio vin ti n hnh nghin c u khoa h c s ph m ng d ng s ti p nh n ch ng trnh ph ng php d y h c m i m t cch sng t o c t duy ph phn theo h ng tch c c.
1.3. S gi ng v khc nhau gi a nghin cu khoa hc s phm ng dng v sng kin kinh nghim

Sng ki n kinh nghi m v nghin c u khoa h c s ph m ng d ng u chung m t m c ch nh m c i thi n, thay i th c tr ng b ng cc bi n php thay th ph h p mang l i hi u qu , tch c c h n. M c d cng xu t pht t th c ti n nh ng sng ki n kinh nghi m c l gi i b ng nh ng l l mang tnh ch quan c nhn trong khi nghin c u khoa h c s ph m ng d ng c l gi i d a trn cc c n c mang tnh khoa h c. ng th i, sng ki n kinh nghi m khng c th c hi n theo m t quy trnh quy nh m ph thu c vo kinh nghi m c a m i c nhn. Nghin c u khoa h c s ph m ng d ng c th c hi n theo m t quy trnh n gi n mang tnh khoa h c. K t qu c a sng ki n kinh nghi m mang t nh nh tnh ch quan, k t qu c a nghin c u khoa h c s ph m ng d ng mang tnh nh tnh/ nh l ng khch quan.
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
55

B ng so snh nghin c u khoa h c s ph m ng d ng v sng ki n kinh nghi m

N i dung

Sng ki n kinh nghi m

Nghin c u khoa h c s ph m ng d ng

M c ch

C nc

Quy trnh K t qu

C i ti n/t o ra ci m i nh m thay i hi n tr ng mang l i ch t l ng, hi u qu cao. Xu t pht t th c ti n, c l gi i b ng l l mang tnh ch quan c nhn. Tu thu c vo kinh nghi m c a m i c nhn. Mang tnh ch quan.

C i ti n/t o ra ci m i nh m thay i hi n tr ng mang l i ch t l ng, hi u qu cao.

Xu t pht t th c ti n, c l gi i d a trn cc c n c mang tnh khoa h c. Quy trnh n gi n mang tnh khoa h c, tnh ph bi n qu c t , p d ng cho gio vin/cn b qu n l gio d c. nh tnh Mang tnh nh tnh/ nh l ng khch quan.

1.4. Chu trnh nghin cu khoa hc s phm ng dng trong trng trung hc c s

Nghin c u khoa h c s ph m ng d ng l m t chu trnh lin t c ti n tri n. Chu trnh ny b t u b ng vi c gio vin quan st th y c cc v n trong l p h c ho c tr ng h c. Nh ng v n khi n h ngh n cc gi i php thay th nh m c i thi n hi n tr ng. Khi l a ch n cc gi i php thay th , gio vin th ng tham kh o nhi u ngu n thng tin ng th i tm ki m, sng t o xy d ng gi i php m i thay th . Sau , th nghi m nh ng gi i php thay th ny trong l p h c ho c tr ng h c. Sau khi th nghi m, gio vin ti n hnh ki m ch ng xem nh ng gi i php thay th c hi u qu hay khng. y chnh l b c cu i cng c a chu trnh suy ngh th nghi m ki m ch ng. Vi c hon thi n m t chu trnh

56

| MODULE THCS 26

nghin c u khoa h c s ph m ng d ng gi p gio vin pht hi n c nh ng v n nh : K t qu t c t t n m c no? N u c thay i ch ny hay ch khc th i u g s x y ra? Li u c cch d y no th v ho c hi u qu h n khng? Nh v y, nghin c u khoa h c s ph m ng d ng ti p di n khng ng ng v d ng nh khng c k t thc. i u ny lm cho n tr nn th v . Gio vin tham gia nghin c u khoa h c s ph m ng d ng c th lin t c lm cho bi gi ng c a mnh cu n ht v hi u qu h n. K t thc m t nghin c u khoa h c s ph m ng d ng ny l kh i u m t nghin c u khoa h c s ph m ng d ng m i. Chu trnh suy ngh , th nghi m, ki m ch ng l nh ng i u gio vin c n ghi nh khi ni v nghin c u khoa h c s ph m ng d ng Th nghi m Ki m ch ng Chu trnh nghin c u khoa h c s ph m ng d ng Chu trnh nghin c u tc ng bao g m: suy ngh , th nghi m v ki m ch ng. + Suy ngh : Quan st th y c v n v ngh t i gi i php thay th . + Th nghi m: Th nghi m gi i php thay th trong mn h c/l p h c/ tr ng h c. + Ki m ch ng: Tm xem gi i php thay th c hi u qu hay khng. c xy d ng d i
57

Suy ngh

1.5. Khung nghin cu khoa hc s phm ng dng

Quy trnh nghin c u khoa h c s ph m ng d ng d ng m t khung g m b y b c nh sau:

NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |

Khung nghin c u khoa h c s ph m ng d ng

B c

Ho t ng

Gio vin ng i nghin c u tm ra nh ng h n ch c a hi n tr ng trong vic d y h c, qu n l gio d c v cc ho t ng 1. Hi n tr ng khc trong nh tr ng. Xc nh cc nguyn nhn gy ra h n ch , l a ch n m t nguyn nhn m mnh mu n thay i. 2. Gi i php GV ng i nghin c u suy ngh v cc gi i php thay th cho gi i php hi n t i v lin h v i cc v d c th c hi n thay th thnh cng c th p d ng vo tnh hu ng hi n t i. 3. V n GV ng i nghin c u xc nh cc v n c n nghin c u nghin c u (d i d ng cu h i) v nu cc gi thuy t. GV ng i nghin c u l a ch n thi t k ph h p thu th p d li u ng tin c y v c gi tr . Thi t k bao g m vi c xc nh 4. Thi t k nhm i ch ng v nhm th c nghi m, quy m nhm v th i gian thu th p d li u. GV ng i nghin c u xy d ng cng c o l ng v thu th p 5. o l ng d li u theo thi t k nghin c u. GV ng i nghin c u phn tch cc d li u thu c v gi i 6. Phn tch thch tr l i cc cu h i nghin c u. Giai o n ny c th s d ng cc cng c th ng k. GV ng i nghin c u a ra cu tr l i cho cu h i nghin c u, 7. K t qu a ra cc k t lu n v khuy n ngh . D a vo khung nghin c u khoa h c s ph m ng d ng ny gio vin/ cn b qu n l gio d c l p k ho ch nghin c u. p d ng theo khung nghin c u khoa h c s ph m ng d ng, trong su t qu trnh tri n khai ti, ng i nghin c u s khng b qua nh ng kha c nh quan tr ng c a nghin c u.
58

| MODULE THCS 26

2. Phng php nghin cu khoa hc s phm ng dng

Trong nghin c u khoa h c s ph m ng d ng c nghin c u nh tnh v nghin c u nh l ng; c hai cch ti p c n ny u c i m m nh v i m y u nh ng u nh n m nh vi c nh n l i qu trnh c a gio vin v vi c d y v h c, n ng l c phn t ch nh gi m t cch h th ng, n ng l c truy n t k t qu nghin c u n nh ng ng i ra quy t nh ho c nh ng nh gio d c quan tm n cc k t qu nghin c u khoa h c ng d ng. Nghin c u khoa h c s ph m ng d ng nh n m nh n nghin c u nh l ng do nghin c u nh l ng c nhi u l i ch: Trong nhi u tnh hu ng, k t qu nghin c u nh l ng d i d ng cc s li u (v d : i m s c a h c sinh) c th c gi i ngh a m t cch r rng. i u ny gip ng i c hi u r h n v n i dung v k t qu nghin c u. Nghin c u nh l ng em n cho gio vin c h i c o t o m t cch h th ng v k n ng gi i quy t v n , phn tch v nh gi. l nh ng n n t ng quan tr ng khi ti n hnh nghin c u nh l ng. Th ng k c s d ng theo cc tiu chu n qu c t . i v i ng i nghin c u, th ng k gi ng nh m t ngn ng th hai v k t qu nghin c u khoa h c s ph m ng d ng c a h c cng b tr nn d hi u. Nghin c u nh l ng khng nh ng gip cho k t qu nghin c u c ch ng minh m t cch r rng, d hi u m cn gip gio vin/cn b qu n l gio d c d th c hi n, k t qu t c th do cn ong, o m c. Nghin c u khoa h c s ph m ng d ng g m: (1) Xc nh ti nghin c u; (2) L a ch n thi t k nghin c u; (3) o l ng Thu th p d li u; (4) Phn tch d li u; (5) Bo co k t qu nghin c u.

II. CCH TI N HNH NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG

1. Xc nh ti nghin cu

Ti n hnh m t nghin c u khoa h c s ph m ng d ng gio vin/cn b qu n l ph i th c hi n n m cng o n, cng o n u tin l xc nh


NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
59

ti nghin c u, y l cng o n c ngh a quan tr ng nh m m b o cho k t qu nghin c u th c s mang t nh ng d ng, g n v i cc v n c p bch n y sinh trong th c t d y h c/gio d c. xc nh ti

nghin c u khoa h c s ph m ng d ng gio vin/cn b qu n l ph i tr i qua cc b c: Tm hi u th c tr ng; a ra cc gi i php thay th , Xc nh v n nghin c u; Xy d ng gi thuy t nghin c u.
1.1.Tm hiu thc trng

Gio vin/cn b qu n l suy ng m v tnh h nh th c t i l b c u tin c a nghin c u khoa h c s ph m ng d ng, c b t u b ng vi c nhn l i cc v n d y h c/gio d c, k t qu h c t p c a h c sinh, h c sinh c bi t trong mn h c/l p h c/tr ng h c c a mnh. V d : V sao h c sinh khng thch h c mn h c ny? V sao trong mn h c c a mnh c nhi u h c sinh y u km? V sao nhi u h c sinh khng hi u bi? V sao nhi u h c sinh khng h c bi/lm bi t p v nh? C cch no t t h n nng cao k t qu h c t p c a h c sinh trong mn h c c a mnh? Ph ng php ny c gip cho h c sinh ghi nh bi ngay t i l p khng? C cch no gi m t l h c sinh y u km trong mn h c c a mnh?... Cc cu h i nh v y lin quan n cc ph ng php d y h c, hi u qu d y h c, thi , hnh vi c a h c sinh. T nh ng suy ng m v th c tr ng, cc cu h i chnh l cc v n c n nghin c u. Trong r t nhi u v n gio vin/cn b qu n l l a ch n m t v n tm nguyn nhn d n n/gy ra th c tr ng/v n . V d : V n h c sinh khng thch h c mn L ch s c th do nhi u nguyn nhn, trong c cc nguyn nhn: h c sinh khng h ng th h c t p do ph ng php d y h c khng ph h p; thi u dng tr c quan; mi tr ng h c t p khng an ton, thi u thn thi n t c c nguyn nhn

60

| MODULE THCS 26

ny gio vin/cn b qu n l ch n m t nguyn nhn tm bi n php/ tc ng/thay th . Cc nguyn nhn khc c th dng cho cc nghin

c u ti p theo (k t thc nghin c u ny s l kh i u c a nghin c u ti p theo). V d : L do ph ng php d y h c khng ph h p c ch n cho nghin c u khoa s ph m ng d ng ny. L do thi u dng tr c quan s c l a ch n cho nghin c u khoa h c s ph m ng d ng ti p theo
1.2. a ra cc gii php thay th T v n nghin c u, sau khi ch

n nguyn nhn c a v n , gio vin/ cn b qu n l c n suy ngh tm gi i php/tc ng nh m thay i th c tr ng, y l b c th hai c a nghin c u khoa h c s ph m ng d ng. Trong qu trnh tm ki m v xy d ng cc gi i php thay th , c n s d ng t duy sng t o, c th tm gi i php thay th t nhi u ngu n khc nhau.
V d :

Tm gi i php c tri n khai thnh cng n i khc. i u ch nh gi i php t cc m hnh khc. Tm gi i php m i do ch nh gio vin/cn b qu n l ngh ra. Trong qu trnh tm ki m, xy d ng cc gi i php thay th gio vin/cn b qu n l c n t m c nhi u bi nghin c u gio d c, cc cng trnh khoa h c nghin c u c lin quan n v n nghin c u c a mnh c ng t i trn t p ch, sch bo, trn m ng Internet trong vng 5 n m g n y. Vi c nghin c u ghi chp l i cc thng tin t cc ti li u tham kh o c ngh a quan tr ng trong vi c xc nh gi i php thay th . Ng i nghin c u c thm hi u bi t kinh nghi m c a ng i khc v v n nghin c u t ng t , t c th h c t p, p d ng, i u ch nh gi i php c nghin c u lm gi i php thay th cho nghin c u c a mnh. Trn c s ng i nghin c u c lu n c v ng ch c cho gi i php thay th trong nghin c u c a mnh. Qu trnh tm ki m nghin c u cc cng trnh nghin c u lin quan c g i l qu trnh tm hi u l ch s nghin c u v n . Trong qu trnh ny ng i nghin c u c n c v tm t t cc thng tin h u ch nh :
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
61

N i dung bn lu n v cc v n t ng t . Cch th c hi n gi i php cho v n . B i c nh th c hi n gi i php. Cch nh gi hi u qu c a gi i php. Cc s li u v d li u c lin quan. H n ch c a gi i php. V i nh ng thng tin thu c, ng i nghin c u xy d ng v m t gi i php thay th cho nghin c u c a mnh. Lc ny c th b c u xc nh tn ti nghin c u. V d : Nng cao h ng th v k t qu h c t p
mn L ch s c a h c sinh l p 6 (Tr ng trung h c c s Nguy n Vi t Xun, thnh ph Vinh) thng qua vi c s d ng k thu t s t duy.
1.3. Xc nh vn nghin cu T cc h n ch y u km c a th

c t d y h c/gio d c, ng i nghin c u a ra gi i php thay th cho hi n t i s gip gio vin/cn b qu n l hnh thnh cc v n nghin c u, y l b c th ba c a nghin c u khoa h c s ph m ng d ng. M t ti nghin c u khoa h c s ph m ng d ng th ng c t m t n ba v n nghin c u c vi t d i d ng cu h i. V d : Xc nh v n nghin c u. Nng cao h ng th v k t qu h c t p mn L ch s c a h c ti sinh l p 6 (Tr ng trung h c c s Nguy n Vi t Xun, thnh ph Vinh) thng qua vi c s d ng k thu t s t duy. 1. Vi c t ch c d y h c s d ng s t duy trong mn L ch s l p 6 trung h c c s c lm t ng h ng th h c t p c a h c Vn sinh khng? nghin c u 2. Vi c t ch c d y h c s d ng s t duy trong mn L ch s l p 6 trung h c c s c lm t ng k t qu h c t p c a h c sinh khng?
| MODULE THCS 26

62

Trong nghin c u khoa h c s ph m ng d ng v n nghin c u ph i l v n c th nghin c u c, mu n v y, v n nghin c u c n: Khng a ra nh gi v gi tr .


V d

Ph ng php d y h c s d ng s t duy c ph i l ph ng php t t nh t trong d y h c mn L ch s l p 6 khng? T t nh t: nh n nh v gi tr mang t nh c nhn ch quan (khng nghin c u c). S d ng dng tr c quan trong d y h c mn L ch s l p 6 li u c ch khng? C ch khng khng c nh n nh v gi tr ( c th nghin c u c, ki m ch ng b ng d li u: so snh i m trung bnh cc bi ki m tra c a hai nhm, m t nhm gio vin c s d ng dng tr c quan, m t nhm gio vin khng s d ng dng tr c quan. K t lu n a ra d a trn k t qu h c t p c a h c sinh ch khng d a vo ki n ch quan c a ng i nghin c u). C nn b t bu c s d ng ph ng php h p tc nhm trong d y h c mn L ch s hay khng? Nn th hi n s ch quan, mang tnh c nhn v v y khng nghin c u c. H c theo nhm c gip h c sinh h c t t h n khng? C th nghin c u c v c th ki m ch ng c b ng cc d li u lin quan. Khi xc nh v n nghin c u, ng i nghin c u c n trnh s d ng cc t ng hm ch vi c nh gi nh : ph i, t t nh t, nn, b t bu c, duy nh t, tuy t i Xc nh v n nghin c u, c n ch n kh n ng ki m ch ng b ng d li u. Ng i nghin c u c n suy ngh xem c n thu th p lo i d li u no v tnh kh thi c a vi c thu th p lo i d li u .
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
63

V d minh ho

1. Vi c t ch c d y h c s d ng s t duy trong mn L ch s l p 6 trung h c c s c lm t ng h ng th h c t p c a h c sinh khng? Vn nghin c u 2. Vi c t ch c d y h c s d ng s t duy trong mn L ch s l p 6 trung h c c s c lm t ng k t qu h c t p c a h c sinh khng? D li u s c 1. B ng i u tra h ng th c a h c sinh. 2. K t qu cc bi ki m tra trn l p c a h c sinh. thu th p
1.4. Xy dng gi thuyt nghin cu

ng th i v i xy d ng v n nghin c u, ng i nghin c u c n l p ra gi thuy t nghin c u t ng ng. Gi thuy t nghin c u l m t cu tr l i gi nh cho v n nghin c u v s c ch ng minh b ng d li u.
V d :

1. Vi c t ch c d y h c s d ng s t duy trong mn L ch s l p 6 trung h c c s c lm t ng h ng th h c t p c a h c sinh khng? Vn nghin c u 2. Vi c t ch c d y h c s d ng s t duy trong mn L ch s l p 6 trung h c c s c lm t ng k t qu h c t p c a h c sinh khng? 1. C, n s lm thay i h ng th h c t p c a h c sinh. Gi thuy t 2. C, n s lm t ng k t qu h c t p c a h c sinh. C hai d ng gi thuy t nghin c u chnh:
Gi thuy t khng D on ho t ng th c nghi m s khng mang l i hi u qu . c ngh a (Ho) Gi thuy t c ngh a (Ha)
64

D on ho t ng th c nghi m s mang l i hi u qu c ho c khng c nh h ng.

| MODULE THCS 26

Quan h c a hai d ng gi thuy t

cc d ng gi thuy t nghin c u V n nghin c u

Gi thuy t khng c ngh a (Ho) Khng c s khc bi t gi a cc nhm

Gi thuy t c ngh a (Ha: H1, H2, H3,...)

Khng nh h ng C s khc bi t
gia cc nhm

C nh h ng M t nhm c k t qu t t h n nhm kia

Gi thuy t c ngh a (Ha): c th c ho c khng c nh h ng. Gi thuy t

c nh h ng s d on k t qu , cn gi thuy t khng nh h ng ch on s thay i. V d : C nh h ng Khng c nh h ng C, n s lm t ng k t qu h c t p c a h c sinh. C, n s lm thay i h ng th h c t p c a h c sinh.

2. La chn thit k nghin cu

ch ng minh cho gi thuy t nghin c u, gio vin/CBQL c n l a ch n thi t k nghin c u ph h p v i v n nghin c u v i u ki n th c t , c i m c a c p h c, mn h c, quy m l p h c, th i gian thu th p s li u y l b c th t c a nghin c u khoa h c s ph m ng d ng. Trong nghin c u khoa h c s ph m ng d ng, c b n d ng thi t k ph bi n c s d ng: Thi t k ki m tra tr c tc ng v sau tc ng i v i nhm duy nh t. Thi t k ki m tra tr c tc ng v sau tc ng v i cc nhm t ng ng.
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
65

Thi t k ki m tra tr c tc ng v sau tc ng v i cc nhm ng u nhin. Thi t k ki m tra sau tc ng i v i cc nhm ng u nhin.
2.1. Thit k kim tra trc tc ng v sau tc ng vi nhm duy nht Thi t k c th c hi n trn m t l p h c sinh ( nhm duy nh t), khng c nhm i ch ng.

Ki m tra tr c tc ng Gi i php ho c tc ng

Ki m tra sau tc ng

* * * *


66

O1 X t c ng O2 Thi t k ny c th c hi n nh sau: Ch n m t l p h c sinh ti n hnh nghin c u. T ch c ki m tra tr c tc ng trn c l p (tr c khi p d ng c c gi i php thay th /ho t ng th c nghi m). Ti n hnh th c nghi m trn c l p (s d ng cc gi i php thay th ). K t thc qu trnh th c nghi m t ch c ki m tra sau tc ng trn cng m t l p h c sinh . K t qu c o b ng vi c so snh chnh l ch gi a k t qu bi ki m tra sau tc ng v tr c tc ng. Khi c chnh l ch bi u th qua (O2 O1 > 0), ng i nghin c u s k t lu n tc ng c mang l i c k t qu . N u O2 O1 < 0 c ngh a l tc ng khng mang l i k t qu . Thi t k ny r t ph bi n v d th c hi n. N thng d ng nh ng trong th c t n ch a nhi u nguy c i v i gi tr c a d li u nghin c u. K t qu ki m tra sau tc ng cao h n k t qu tr c tc ng ch a ch c l do tc ng mang l i m c th do nh h ng c a cc y u t khc, c th l: Nguy c ti m n: Nh ng y u t bn ngoi gi i php tc ng c th c hi n c nh h ng lm t ng gi tr trung bnh c a bi ki m tra sau tc ng. S tr ng thnh: S pht tri n ho c tr ng thnh bnh th ng c a cc i t ng tham gia nghin c u lm t ng gi tr trung bnh c a bi ki m tra sau tc ng. Vi c s d ng cng c o: Cc bi ki m tra tr c v sau tc ng khng c ch m i m gi ng nhau do ng i ch m c tm tr ng khc nhau.

| MODULE THCS 26

S v ng m t: M t s h c sinh, c bi t l nh ng h c sinh y u, km c i m s th p trong bi ki m tra tr c tc ng khng ti p t c tham gia nghin c u. Bi ki m tra sau tc ng c th c hi n m khng c s tham gia c a cc h c sinh y u km ny. Do nh ng nguy c i v i gi tr c a d li u, khi s d ng thi t k ny, ng i nghin c u c n c n tr ng tr c nh ng nguy c nh h ng n gi tr c a d li u v nn k t h p v i nh ng ph ng php khc nh quan st, l p h s c nhn.
2.2. Thit k kim tra trc tc ng v sau tc ng i vi cc nhm tng ng

Thi t k ny c th c hi n nh sau: * Ng i nghin c u ch n 2 nhm ho c 2 l p h c c h c sinh t ng ng v trnh M t nhm/l p h c sinh l l p th c nghi m (N1) c p d ng cc can thi p/tc ng th c nghi m. M t nhm/l p khc (N2) l nhm/l p i ch ng khng c p d ng cc can thi p/tc ng th c nghi m (gi nguyn hi n tr ng, v n th c hi n cc ph ng php/bi n php c )
Nhm/l p Ki m tra tr c tc ng Tc ng Ki m tra sau tc ng

Nhm/l p th c nghi m (N1) Nhm/l p i ch ng (N2)

O1 O2

X C tc ng Khng tc ng _

O3 O4

N1 v N2 l hai nhm/l p h c sinh. V d : N1 g m 40 h c sinh l p 6A v N2 g m 41 h c sinh l p 6B. Hai nhm/l p s c ki m tra mb o n ng l c h c t p v mn h c l t ng ng nhau.
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
67

trong h c k tr c t ng ng nhau. ki m ch ng s t ng ng v trnh c a hai l p, ng i nghin c u c th th c hi n php ki m ch ng i v i k t qu ki m tra tr c tc ng c a c nhm th c nghi m v nhm i ch ng. * Ki m tra tr c tc ng c hai nhm/l p (N1 v N2). * Ti n hnh th c hi n tc ng (theo cch m i) trn nhm/l p N1. Nhm/l p N2 v n ti n hnh bnh th ng (theo cch c ). * Ki m tra sau tc ng nhm/l p N1 v nhm/l p N2. K t qu c o l ng thng qua vi c so snh i m s gi a hai bi ki m tra sau tc ng. Khi c chnh l ch (bi u th b ng |O3 O4| > 0), ng i nghin c u c th k t lu n ho t ng th c nghi m c p d ng c k t qu . N u |O3 O4| < 0 c th k t lu n ho t ng th c nghi m c p d ng khng c k t qu . Thi t k ny t t h n thi t k (1) ki m tra tr c v sau tc ng v i nhm duy nh t v lo i b c m t s nguy c nh c nhm i ch ng. B t k y u t no nh h ng t i nhm th c nghi m c ng s nh h ng t i nhm i ch ng. Do hai nhm t ng ng nn s chnh l ch c ngh a trong gi tr trung bnh c a bi ki m tra sau tc ng |O3 O4| > 0 r t c th l do nh h ng c a s tc ng (X) mang l i. Nh v y nghin c u c k t qu , cu h i nghin c u c tr l i.
2.3. Thit k kim tra trc tc ng v sau tc ng i vi cc nhm ngu nhin

V d : C th l a ch n hai nhm/l p h c sinh c i m s mn L ch s

Thi t k ny c th c hi n nh sau: * Ng i nghin c u ch n hai nhm: N1 l nhm th c nghi m v N2 l nhm i ch ng theo cch ng u nhin nh ng trn c s c s t ng ng. V d : Ng i nghin c u c th ch n m i l p h c m t s h c sinh t o thnh hai nhm N1 v N2 trn c s c s t ng ng.

68

| MODULE THCS 26

Nhm

Ki m tra tr c tc ng

Tc ng
Tc

Ki m tra sau tc ng

N1 N2

O1 O2

ng

O3 O4

Khng tc ng

* Ti n hnh bi ki m tra tr c tc ng c hai nhm N1 v N2. * Tc ng (s d ng gi i php thay th ) vo nhm th c nghi m (N1), nhm i ch ng (N2) v n ti n hnh bnh th ng (theo ph ng php c ) khng c tc ng. * Ki m tra sau tc ng nhm th c nghi m (N1) v nhm i ch ng (N2). K t qu c o thng qua vi c so snh i m s gi a hai bi ki m tra sau tc ng. Khi c chnh l ch v i m s (bi u th b ng |O3 O4| > 0), ng i nghin c u c th k t lu n ho t ng th c nghi m c p d ng c k t qu v ng c l i. Thi t k ny lo i b c cc nguyn nhn, nh h ng c th gy ra chnh l ch trong gi tr trung bnh c a bi ki m tra sau tc ng. Thi t k ny khc bi t i cht v i thi t k 2 nh ng s khc bi t nh c ng quan tr ng trong vi c gi i thch ng k t qu . Vi c l a ch n nhm ng u nhin khng ph i lc no c ng c th th c hi n v i u nh h ng t i ho t ng bnh th ng c a l p h c. Cc h c sinh c th ph i chuy n sang l p h c khc theo t cch thnh vin nhm. i u ny t o ra tnh hu ng kh kh n cho ng i nghin c u. N u nhm i ch ng v nhm th c nghi m c th c hi n trn cng m t l p, c kh n ng x y ra hi n t ng nhi u b i thi , hnh vi ho c cch h c t p c a h c sinh c th thay i khi cc em nhn th y nhm khc th c hi n theo cch khc.
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
69

y l m t thi t k t t, gip lo i b g n nh t t c nh ng nguy c i v i gi tr c a d li u. Vi c gi i thch c c s v ng ch c h n. Thi t k ny c th gy ra m t s phi n ph c nh ng nh ng l i ch m n mang l i c ng r t l n.


2.4. Thit k kim tra sau tc ng vi cc nhm ngu nhin

Trong thi t k ny, c hai nhm (N1 v N2) u


Tc ng
Tc

c ch n l a ng u nhin. O3

Nhm

Ki m tra sau T

N1 N2

ng

* * * *

O4 Khng tc ng Thi t k c th c hi n nh sau: Ch n hai nhm ng u nhin (N1: l nhm th c nghi m v N2: l nhm i ch ng). Khng ki m tra tr c tc ng. Tc ng (s d ng gi i php thay th ) vo nhm th c nghi m (N1), nhm i ch ng (N2) v n ti n hnh bnh th ng (theo ph ng php c ) khng c tc ng. C hai nhm th c hi n bi ki m tra sau tc ng. K t qu c o thng qua vi c so snh chnh l ch k t qu cc bi ki m tra sau tc ng. N u c chnh l ch v k t qu (bi u th b ng |O3 O4| > 0), ng i nghin c u c th k t lu n ho t ng th c nghi m mang l i k t qu ho c ng c l i n u |O3 O4| < 0. Thi t k ny b qua bi ki m tra tr c tc ng v y l ho t ng khng c n thi t. i u ny s gi m t i cng vi c cho gio vin (ng i nghin c u). i v i nghin c u tc ng (NCKHSP D) th thi t k n y l thi t k n gi n v hi u qu nh t. Cc nhm c l a ch n t ng ng ho c c phn chia ng u nhin. i u ny m b o s cng b ng gi a cc nhm do vi c cc nhm c cng xu t pht i m.

70

| MODULE THCS 26

V m t lgc, coi nh i m trung bnh bi ki m tra tr c tc ng v i nhm i ch ng v nhm th c nghi m l nh nhau. Do , c th o k t qu c a tc ng b ng vi c ki m ch ng gi tr trung bnh bi ki m tra sau tc ng c a hai nhm ny. N u nh s d ng bi n php X tc ng v i nhm N1, bi n php Y tc ng v i nhm N2 th thi t k ny cn gip ta so snh hi u qu c a hai ph ng php d y h c khc nhau. V d : k t qu h c t p thng qua xem b ng hnh trch o n chi n th ng i n Bin Ph (tc ng X) so v i k t qu h c t p thng qua thuy t trnh v chi n th ng i n Bin Ph (tc ng Y). y l thi t k n gi n v hi u qu i v i nghin c u tc ng quy m l p h c.
So snh b n d ng thi t k nghin c u

Thi t k

Nh n xt

Thi t k ki m tra tr c v sau tc ng Thi t k n gi n nh ng c 1 v i nhm duy nh t. nhi u nguy c i v i gi tr c a d li u. 2 Thi t k ki m tra tr c v sau tc ng T t h n thi t k 1. v i cc nhm t ng ng. Thi t k ki m tra tr c v sau tc ng Thi t k t t nh ng kh th c hi n 3 v i nhm c phn chia ng u nhin. do nh h ng t i ho t ng bnh th ng c a l p h c. 4 Thi t k ch ki m tra sau tc ng v i Thi t k n gi n v hi u qu . cc nhm c phn chia ng u nhin.
2.5. Thit k c s AB hoc thit k a c s AB

Ngoi b n d ng thi t k trn, cn c d ng thi t k s AB ho c thi t k a c s AB.

c g i l thi t k c

NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |

71

H c sinh c bi t th ng c trong l p h c/tr ng h c. H c sinh c bi t l nh ng h c sinh c hnh vi, thi thi u tch c c ho c k t qu h c t p ch a t t nh : th ng xuyn khng hon thnh bi t p v nh; hay i h c mu n; hi u ng, khng t p trung ch trong gi h c; hay gy g , nh nhau Trong thi t k ny, ng i nghin c u ch n nh ng h c sinh cng lo i c bi t tc ng. i v i nh ng tr ng h p ny, c th s d ng thi t k c s AB/thi t k a c s AB. A l giai o n c s (hi n tr ng ch a c tc ng/can thi p). B l giai o n tc ng/can thi p. Thi t k ch c m t giai o n c s A, m t giai o n tc ng B c g i l thi t k AB. C th ng ng tc ng sau giai o n B1, c ngh a l b t u t A2 v ti p t c giai o n B2 ti p sau giai o n A2. Do v y, thi t k ny c m r ng tr thnh thi t k ABAB (A1B1A2B2). V i thi t k ph c t p h n ny, c th kh ng nh ch c ch n h n v nh h ng c a giai o n B (giai o n tc ng). V d : Trong l p c hai/b n h c sinh th ng xuyn khng lm bi t p ton, gio vin ng i nghin c u c th tc ng b ng bi n php ph i h p v i gia nh qua th thng bo h ng ngy v theo di s ti n b c a h c sinh. Trong nghin c u ny c th tc ng v i cc giai o n c s khc nhau (c cc giai o n A khc nhau v i cc h c sinh khc nhau). V d : Giai o n A (giai o n hi n tr ng ch a tc ng) c a h c sinh tn D ng l 4 ngy, i v i h c sinh tn Nam l 10 ngy. Thi t k ny c 2 giai o n c s khc nhau nn c g i l thi t k a c s AB. Cc giai o n khc nhau ny c tc d ng lm t ng gi tr , gip ng i nghin c u ki m sot c nguy c ti m n do cc y u t bn ngoi c th nh h ng n k t qu nghin c u nh : do hai h c sinh h c cng l p nn c th nh ng tc ng lm thay i hnh vi c a h c sinh ny c ng nh
72

| MODULE THCS 26

h ng n hnh vi c a h c sinh khc. Trong tr ng h p nghin c u trn nhi u h c sinh chng ta s c nhi u giai o n c s A (v d : 4 c s A trn 4 h c sinh). Thi t k ny c ki m ch ng nhi u l n v i cc h c sinh khc nhau nn c th kh ng nh ch c ch n h n v hi u qu c a tc ng. C th s d ng thi t k ny v i 2 h c sinh tr ln (v d : 2 ho c 4 h c sinh).
V d minh ho :

Hai h c sinh tn D ng v Nam th ng xuyn khng lm bi t p ton. Hi n tr ng GV p d ng bi n php khi n trch, ki m i m ph bnh tr c l p, cho i m km. GV s d ng bi n php ph i h p v i gia nh qua th thng bo Gi i php h ng ngy v k t qu h c t p mn Ton v theo di s ti n b thay th c a h c sinh ng vin khen ng i k p th i. S d ng th thng bo k t qu h c t p mn Ton h ng ngy c a Vn nghin c u h c sinh v i gia nh c lm t ng t l hon thnh bi t p v chnh xc trong gi i bi t p ton khng? a c s AB. Quan st, ki m tra vi c hon thnh bi t p ton c a Thi t k 2 h c sinh tr c v sau khi tc ng. T l hon thnh s l ng cc bi t p hon thnh. chnh xc o l ng s l ng cc bi t p c gi i chnh xc. L p bi u , so snh ng th giai o n c s (A) v i ng Phn tch th giai o n c tc ng (B). C 2 h c sinh u c ti n b r r t v t l hon thnh bi t p v chnh xc trong bi gi i. Nh v y b ng vi c thay i bi n php tc ng, thng qua vi c k t h p v i gia nh v ng vin khen K t qu th ng k p th i lm thay i hnh vi v nng cao k t qu h c t p mn Ton c a 2 h c sinh.
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
73

V d minh ho : M hnh thi t k c s AB tc o n A (4 ngy)

ng trn 1 h c sinh giai

Thit k c s AB
Bt u c tc ng
Jeff

T l hon thnh chnh xc

Ngy Giai on c s (A) Giai on c tc ng (B) Thit k AB: Kt qu nghin cu trong giai on

c s v giai on c tc ng

18

M hnh thi t k a c s AB tc ng trn 2 h c sinh, 2 giai o n A khc nhau (1 h c sinh l 4 ngy v 1 h c sinh l 10 ngy)
Jeff

T l hon thnh chnh xc

G bt u nghin cu G c s
David

G bt u nghin cu G c s

T l hon thnh chnh xc


20

74

| MODULE THCS 26

Tm l i:

Ng i nghin c u s l a ch n thi t k ph h p v i v n nghin c u v i u ki n th c t c a mi tr ng nghin c u (mn h c, l p h c, tr ng h c, i t ng h c sinh). B t k thi t k no c l a ch n, c n l u n nh ng h n ch c a thi t k v nh h ng c a n t i k t qu nghin c u.


3. o lng Thu thp d liu

o l ng l b c th n m c a nghin c u khoa h c s ph m ng d ng. Ng i nghin c u th c hi n vi c thu th p cc d li u ng tin c y v c gi tr tr l i cho cc cu h i nghin c u.


3.1. Thu thp d liu

Trong nghin c u khoa h c s ph m ng d ng c n o nh ng g? C n c vo v n nghin c u, gio vin ng i nghin c u c n l a ch n thu th p lo i d li u no tr l i cho cc v n nghin c u (cu h i nghin c u). Khi th c hi n cc nghin c u khoa h c s ph m ng d ng trong tr ng trung h c c s , gio vin th ng quan tm n vi c nng cao ch t l ng h c t p c a h c sinh v : Ki n th c c a mn h c. Hnh vi/k n ng trong m t s l nh v c. Thi i v i mn h c. V d : Thi h c t p i v i mn Ton, Ng v n, V t l, Ho h c, L ch s , Sinh h c Trong m t s mn h c th th i chnh l n i dung c a mn h c nh mn Gio d c cng dn. Trong nghin c u khoa h c s ph m ng d ng c ba d ng d li u c n thu th p. Ng i nghin c u c n c n c vo v n nghin c u s d ng d ng d li u c n thu th p ph h p.
Ki n th c Bi t, hi u, p d ng

Hnh vi/k n ng Thi

S tham gia, thi quen, s thu n th c trong thao tc. H ng th, tch c c tham gia, quan tm, ki n
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
75

Cc ph ng php
o l ng

c s d ng thu th p cc d ng d li u.
Ph ng php

S d ng cc bi ki m tra thng th ng ho c cc bi ki m tra thi t k c bi t. 2. Hnh vi/k n ng Thi t k thang x p h ng ho c b ng ki m quan st. 3. Thi Thi t k thang thi . * o ki n th c Trong nghin c u khoa h c s ph m ng d ng c th s d ng cc bi ki m tra o ki n th c: Cc bi thi c . Cc bi ki m tra thng th ng trong l p. B ng cch ny gio vin khng ph i m t cng xy d ng v ch m i m bi ki m tra m i. Cc k t qu nghin c u s c tnh thuy t ph c cao h n v l cc ho t ng bnh th ng trong l p h c. i u ny lm t ng gi tr c a d li u thu c. M t s tr ng h p c bi t, c n c cc bi ki m tra c thi t k ring. Th nh t, khi n i dung nghin c u n m ngoi ch ng trnh gi ng d y bnh th ng (khng c trong sch gio khoa ho c trong phn ph i ch ng trnh). Th hai, nghin c u s d ng m t ph ng php m i, ch ng h n gi i ton sng t o. Khi , c n i u ch nh bi ki m tra c cho ph h p ho c thi t k bi ki m tra m i. V i cc cu h i, nn s d ng cu h i nhi u l a ch n. V (1) bi ki m tra s d ng cu h i nhi u l a ch n bao qut c n i dung r ng h n v y h n, (2) ch m i m khch quan h n, gip t ng tin c y c a d li u, v (3) ch m i m nhanh h n c k t qu cho vi c nhn l i qu trnh h c t p v vi t bo co. Cu h i nhi u l a ch n c bi t h u ch trong cc nghin c u tc ng v i m c ch nng cao m c l nh h i ki n th c c a h c sinh. Tuy v y, khng nn s d ng cu h i nhi u l a ch n trong m t s l nh v c c a mn Ng v n nh vi t bi lu n ho c vi t sng t o. 1. Ki n th c
76

| MODULE THCS 26

* o k n ng ho c hnh vi a) o k n ng Cc nghin c u khoa h c s ph m ng d ng v k n ng, c n c n c vo v n nghin c u c th o cc k n ng c a h c sinh nh : S d ng cc d ng c h c t p (trong m t s mn h c c th). S d ng cng c trong x ng th c hnh k thu t. Trnh by. Th c hnh th nghi m. Gi i ton. Thuy t trnh. Th hi n kh n ng lnh o. Lm vi c theo nhm b) o hnh vi Cc ti nghin c u khoa h c s ph m ng d ng thay i hnh vi, c n c n c vo v n nghin c u c th o cc hnh vi c a h c sinh nh : i h c ng gi . S d ng ngn ng . n m c ph h p. Gi tay tr c khi pht bi u. N p bi t p ng h n. Giao ti p. Tham gia tch c c vo ho t ng nhm o cc hnh vi ho c k n ng, ng i nghin c u c th s d ng thang x p h ng ho c b ng ki m quan st. Thang x p h ng c c u trc t ng t nh thang o thi , nh ng m t chi ti t h n v cc hnh vi c quan st.

NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |

77

o hnh vi/k n ng

Thu th p d li u v hnh vi/k n ng c a h c sinh Thang x p h ng T ng t thang o thi nh ng t p trung vo hnh vi c th quan st c. B ng ki m sot Li t k theo trnh t cc hnh vi/k n ng thu th p d li u v hnh vi/k n ng o hnh vi/k n ng ch n b ng ki m sot.

B ng ki m quan st d ng n gi n nh t ch c hai lo i ph n h i: c/khng, quan st c/khng quan st c, c m t/v ng m t, ho c quan tr ng/ khng quan tr ng. T p h p m t b cc cu h i d i d ng ny c g i l m t b ng ki m. V b ng ki m g m nhi u k n ng nh trong ph m vi k n ng c n o, c n c s l ng cu h i ph h p.
V d :

o hnh vi/k n ng Cng c o V d


T n su t i h c ng gi c a h c sinh trong m t thng v a qua th no?

1 Thang x p h ng

R t th ng xuyn Th ng xuyn Th nh tho ng Hi m khi Khng bao gi 2 B ng ki m H c sinh xung phong ln b ng gi i bi t p ton quan st trong l p C Khng
78

| MODULE THCS 26

Quan st cng khai v khng cng khai


Quan st c th cng khai

Trong quan st cng khai, i t ng quan st hon ton th c vi c cc em ang c nh gi. V d : gio vin yu c u m t nhm h c sinh th c hnh lm th nghi m. Cc h c sinh trong nhm ny bi t gio vin ang nh gi k n ng th c hnh c a nhm mnh. Quan st cng khai c th khi n ng i quan st th y c hnh vi c a h c sinh tr ng thi t t nh t. Trong tr ng h p ny, nhm h c sinh c th c h t s c th c hi n cc thao tc th c hnh th nghi m, m c d n u bnh th ng nhm h c sinh c th khng lm nh v y. Do , d li u thu c c th khng ph i hnh vi tiu bi u c a cc h c sinh ny.
Quan st khng cng khai

Quan st khng cng khai c th c hi n khi i t ng khng bi t mnh ang c nh gi. Cc hnh vi quan st c c tr ng cho cc hnh vi thng th ng c a h c sinh. V d : T t c c c nhm c ng th c hnh th nghi m, ng i quan st c th t p trung quan st m t ho c nhi u nhm ho c v d : quan st hnh vi h c sinh t gic nh t rc trn sn tr ng trong gi ra ch i.
o hnh vi/k n ng

Quan st Cng khai H c sinh bi t mnh c quan st C th nh h ng n hnh vi c a h c sinh, gi m gi tr c a d li u; nh ng hnh vi/k n ng quan st c c th khng ph i hnh vi tiu bi u c a h c sinh. Khng cng khai H c sinh khng bi t mnh c quan st Quan st trong iu ki n t nhin em l i cc d li u tin c y h n, ph n nh cc hnh vi/k n ng tiu bi u c a h c sinh.

NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |

79

Quan st c s tham gia

Trung gian gi a quan st cng khai v khng cng khai l quan st c s tham gia. Quan st c s tham gia th ng s d ng trong cc nghin c u nh tnh ho c nghin c u v phong t c. Quan st c s tham gia i h i gio vin ng i nghin c u ho mnh cng tham gia v i i t ng ang c quan st trong m t th i gian nh t nh. Khi th c hi n quan st c s tham gia, gio vin ng i nghin c u c th t c s hi u bi t su s c h n so v i vi c s d ng b ng ki m quan st. *
o thi

Trong nghin c u khoa h c s ph m ng d ng, ng i nghin c u c ng r t quan tm n vi c o thi c a h c sinh i v i vi c h c t p v thi tch c c c nh h ng n hnh vi v k t qu h c t p c a h c sinh. o thi , c th s d ng thang o g m t 8 12 cu d i d ng thang Likert. Trong thang ny, m i cu h i g m m t m nh nh gi v m t thang o g m nhi u m c ph n h i. Trong th c t , th ng s d ng thang o g m 5 m c . i m c a thang c tnh b ng t ng i m c a cc m c c l a ch n ho c nh d u. Cc d ng ph n h i c a thang o thi c th s d ng l: ng , t n su t, tnh t c th, tnh c p nh t, tnh thi t th c
Cc d ng ph n h i:

ng T n su t Tnh t c th Tnh c p nh t Tnh thi t th c

H iv m c ng H i v t n su t th c hi n nhi m v H i v th i i m b t u th c hi n nhi m v H i v th i i m th c hi n nhi m v g n nh t H i v cch s d ng ngu n l c (v d : s d ng th i gian r nh r i, s d ng ti n th ng)

80

| MODULE THCS 26

V d minh ho : Thang o h ng th c
D ng ph n h i N i dung

Ti thch c sch h n l lm m t s vi c khc. Hon ton ng ng Bnh th ng Khng ng Hon ton khng ng T n su t Ti c truy n: H ng ngy 3 l n/tu n 1 l n/tu n Khng bao gi Tnh t c th Khi no b n b t u c cu n sch m i? Ngay hm m i mua v i n khi ti c th i gian Tnh c p nh t Th i i m b n c truy n g n y nh t l khi no? Tu n v a r i Cch y hai thng N u c cho 200.000 ng, b n s dnh bao nhiu ti n Tnh thi t th c mua sch? < 50.000 50 99.000 100 140.000 > 150.000 V d minh ho : Thang o thi i v i mn Ton
R t khng ng Khng Bnh ng th ng ng Rt ng

ng

1 Ti ch c ch n mnh c kh n ng h c Ton. 2 C gio r t quan tm n ti n b h c Ton c a ti. 3 Ki n th c v Ton h c s gip ti ki m s ng.


NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
81

R t khng ng

Khng Bnh ng th ng

ng

Rt ng

4 Ti khng tin mnh c th gi i Ton nng cao. 5 Ton h c khng quan tr ng trong cng vi c c a ti. 6 y l n m m nh u tin trong v d v thang o thi iv i mn Ton. C th th y ba m nh u l cc m nh kh ng nh. N u h c sinh tr l i ng v i cc m nh ny s c i m cao h n. M nh s 4 v s 5 l cc m nh ph nh. N u h c sinh tr l i ng v i cc m nh ny s c i m th p h n. M i m nh o thi ch nn di n t m t t ng ho c m t khi ni m. Khi c cc khi ni m ph c t p, nn tch chng thnh cc m nh khc nhau. Vi c c thm nhi u m nh gip t ng di thang o thi v t ng tin c y c a d li u thu c. Khng nn k t h p cc m nh kh ng nh v i ph nh trong cng m t thang o. C n s d ng ngn ng n gi n khi xy d ng thang o. M t thang o t t ph i r rng, ng i c c th hi u r cu h i m khng c n yu c u gi i thch.
H ng d n xy d ng thang o

M t s l u khi xy d ng thang o:

M i cu h i ch nu m t ki n. Ch s d ng cc cu h i c ngn t mang tnh tch c c. S d ng ngn ng n gi n.

82

| MODULE THCS 26

Khi thi t k thang o thi cho i t ng nh tu i ho c thi u kinh nghi m, c th s d ng thang g m 4 m c ho c th m ch ch 2 m c ph n h i. i u ny khi n cho kho ng i m thu h p l i nn c n b sung cc m nh . V i i t ng ny, c n nu r tn cc m c ph n h i. Khi thi t k thang o cho i t ng l n tu i v c kinh nghi m h n, c th ch c n t tn cho m c cao nh t, th p nh t v m c trung bnh, ho c ch c n t tn cho m c cao nh t v th p nh t.

Th nghi m thang o m i

N u c nhi u cu h i o th c n phn chng thnh m t s h ng m c; m i h ng m c c n c tn r rng. Nu y t t c cc m c ph n h i, c bi t trong thang o s d ng v i i t ng nh tu i v t kinh nghi m. S d ng ho c i u ch nh l i cc thang s n c cho ph h p; ch xy d ng thang o m i trong tr ng h p th t c n thi t. Tn tr ng quy n s h u.

H ng d n xy d ng thang o

Khi thnh th o, vi c xy d ng thang o m i khng cn l v n kh kh n ph c t p. Tr m hay khng b ng tay quen, i u ny r t ng i v i vi c xy d ng thang o. Sau khi xy d ng v i u ch nh thang o, m b o cng c o hon ton ph h p v i i t ng nghin c u v m b o gi tr c a d li u thu th p c, gio vin ng i nghin c u c n th nghi m thang o m i tr c khi s d ng ch nh th c v i i t ng nghin c u. Ho t ng th nghi m c th c th c hi n v i 10 20 h c sinh c c i m t ng t v i i t ng tham gia nghin c u. N u khng th l y h c sinh trong tr ng v l do h c sinh ton tr ng u tham gia nghin c u, th c th ch n h c sinh t ng ng tr ng ln c n. M c ch c a ho t ng th nghi m ny l m b o hnh th c v ngn ng s d ng trong cu h i ph h p v i i t ng h c sinh. Qu trnh th
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
83

nghi m c n quan st cc h c sinh khi cc em tr l i cu h i, c th yu c u h c sinh khoanh trn cc n i dung cc em khng hi u, v c th ph ng v n h i ki n cc em v m c hi u cc cu h i trong thang o.

Khi i u ch nh l i ho c xy d ng m t thang o m i, c n th nghi m cc thang . S l ng m u th khng c n nhi u, kho ng 10 n 20 HS l . M u th ph i t ng ng v i nhm th c nghi m. M c ch chnh c a vi c th nghi m l nh gi li u cc cu h i c d hi u v c ngh a v i nhm th c nghi m khng.

Th nghi m thang o m i

3.2. tin cy v gi tr

Trong nghin c u khoa h c s ph m ng d ng cc d li u thu th p c thng qua vi c ki m tra ki n th c, o k n ng v o thi c th khng ng tin v tin c y v gi tr . Nh ng d li u khng ng tin c y th khng th c s d ng vo b t k m c ch no trong th c t . tin c y l tnh nh t qun, c s th ng nh t c a cc d li u gi a cc l n o khc nhau v tnh n nh c a d li u thu th p c. V d : khi b n cn tr ng l ng c a mnh trong 3 ngy lin ti p v c cc d li u v cn n ng g m: Ngy 1: 58kg, l n 2: 65kg v l n 3: 62kg. Trong m t th i gian ng n tr ng l ng c th c a b n khng th thay i nhanh nh v y, nn b n s nghi ng tnh chnh xc c a chi c cn s d ng. Vi c nghi ng l c c s do s khng ng tin c y c a chi c cn, k t qu khng c kh n ng l p l i, khng n nh v nh t qun gi a cc l n o khc nhau.

a.

tin c y

84

| MODULE THCS 26

Tnh hu ng: o tr ng l ng c a b n
Ngy Tr ng l ng (kg)

tin c y v

gi tr

1 2 3 Thang o tr ng

a ra cc s li u ng tin c y, c kh n ng l p l i, n nh, ho c nh t qun gi a cc l n o khc nhau. Khng th s d ng cc d li u ny vo b t k m c ch no trong th c ti n.


b. gi tr

58 65 62 l ng khng

C i u g b t n, tr ng l ng khng th thay i qu nhanh nh v y.

gi tr l tnh xc th c c a d li u thu c, cc d li u c gi tr l ph n nh s trung th c v nh n th c/thi /hnh vi c o. V d : B n c s o l 1,55m, khi ki m tra chi u cao b ng th c, b n c cc k t qu o l: 1,60m, 1,63m v 1,65m. Trong th c t cc s o ny t ng i th ng nh t nh ng khng ng v i chi u cao c a b n, b n b t u nghi ng k t qu o do chi u cao c a b n khng th t ng qu nhanh nh v y. Cc k t qu o khng ph n nh chnh xc chi u cao c a b n. i u ny ch ng t th c o c v n , khi ki m tra b n pht hi n th c o b gy m t u. Trong tr ng h p ny, cc s o ng tin c y nh ng khng c gi tr . Cc s o t ng i th ng nh t nh ng khng ph n nh ng th c t .
tin c y v gi tr

c. M i quan h gi a

Cc m i lin h quan tr ng gi a tin c y v gi tr l: 1. tin c y v gi tr l ch t l ng c a d li u, khng ph i l cng c thu th p d li u. 2. tin c y v gi tr c lin h ch t ch v i nhau. V d : M i lin h gi a tin c y v gi tr . M c tiu t ra l b n n trng vo h ng tm. Do , x th no t c m c tiu ny s cho cc k t qu ng tin c y v c gi tr (bia s 4).
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
85

tin c y v

gi tr

Tin c y Khng c gi tr Bia 1

Gi tr Khng tin c y Bia 2

Khng tin c y Khng c gi tr Bia 3

Tin c y C gi tr Bia 4

Bia 1: H u h t cc vin n u t p trung vo m t i m xa h ng tm, c

th kh ng nh r ng cc k t qu ng tin c y nh ng khng c gi tr . D li u tin c y l d li u c kh n ng l p l i v nh t qun gi a cc l n o. Trong tr ng h p ny, x th l p l i vi c b n n vo cng m t i m nh ng d li u thi u gi tr v cc i m b n n m xa h ng tm. Bia 2: M t s i m b n g n h ng tm (c gi tr ), nh ng cc i m b n l i t n ra kh p bia b n. X th khng th l p l i cc l n b n vo trng h ng tm. Do , d li u khng ng tin c y. Bia 3: M t s i m b n n m trong bia b n, nh ng c m t s i m n m ngoi bia. Nh ng i m n m trong bia l ch v n a pha trn. Trong tr ng h p ny, d li u v a khng ng tin c y v a khng c gi tr . Bia 4: Cc i m b n t p trung h ng tm m c tiu t c, m
b oc

tin c y v

gi tr c a d li u.

3.4. Kim chng tin cy ca d liu

Ng i nghin c u c th s d ng m t s cch c a d li u: Ki m tra nhi u l n. S d ng cc d ng t ng ng. Chia i d li u.

ki m ch ng

tin c y

86

| MODULE THCS 26

Cc ph ng php ki m ch ng tin c y c a d li u: 1. Ki m tra nhi u l n 2. Cc d ng t ng ng 3. Chia i d li u Chia i d li u l ph ng php thi t th c h n p d ng trong b i c nh nh tr ng.
a. Ki m tra nhi u l n

Ki m ch ng

tin c y c a d li u

Trong c ch ny, m t nhm i t ng h c sinh s lm m t bi ki m tra hai l n t i hai th i i m khc nhau. N u d li u ng tin c y, i m c a hai bi ki m tra ph i t ng ng nhau ho c c t ng quan cao.
t ng ng

b. S d ng cc d ng

Trong cch ny, c n t o ra hai d ng khc nhau c a m t bi ki m tra. M t nhm i t ng h c sinh th c hi n c hai bi ki m tra cng m t th i i m. Tnh t ng quan gi a i m s c a hai bi ki m tra ki m tra tnh nh t qun c a hai d ng ki m tra.
c. Chia i d li u

Ph ng php ny chia d li u thnh hai ph n v ki m tra tnh nh t qun gi a cc i m s c a c a hai ph n b ng cng th c Spearman Brown:
Ki m ch ng Chia i d li u:

tin c y c a d li u

Chia cc i m s c a bi ki m tra thnh hai ph n. Ki m tra tnh nh t qun gi a hai ph n . p d ng cng th c tnh tin c y SpearmanBrown: rSB: tin c y SpearmanBrown rhh: H s t ng quan ch n l
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
87

rSB = 2 * rhh/(1 + rhh) Trong :

H s t ng quan (rhh) l gi tr tin c y c tnh b ng ph ng php chia i d li u. S d ng cng th c Spearman Brown [rSB = 2 * rhh/(1+ rhh)] tnh tin c y c a ton b d li u. Gi tr rSB l k t qu cu i cng c n tm v n cho bi t tin c y c a d li u thu th p c (cng th c trong ph n m m Excel c s n ch c n ng tnh gi tr rSB m t cch d dng). Trong nghin c u tc ng, c n t c tin c y c gi tr t 0,7 tr ln.
d. Cch tnh tin c y Spearman Brown

V d : Tnh

tin c y Spearman Brown. Theo b ng d i y, chng ta c i m c a 15 h c sinh (t A n O) s d ng thang o thi g m 10 cu h i (Q1 n Q10). M i cu h i u c ph m vi i m t 1 n 6 (1: Hon ton khng ng ; 6: Hon ton ng ). B ng d li u d i y l k t qu kh ph bi n c a cc d li u thu th p c trong nhi u nghin c u khoa h c s ph m ng d ng. V d v thang o v i 15 HS (AO) tr l i 10 cu h i (Q1Q10)
tin c y Spearman Brown

K t qu tr l i cc cu h i c bi u th b ng cc s t 1 n 6 (V d : Hon ton khng ng = 1 Hon ton ng = 6)

88

| MODULE THCS 26

T ng cc c t l (Q1 + Q3 + Q5 + Q7 +Q9)

tin c y Spearman Brown

H stng quanchnl tin cy Spearman-Brown


rhh = 0.92 = CORREL (M2:M16, N2:N16) R SB = 2 * rhh / (1 + rhh) = 0.96

T ng i m c a cc cu h i l v cu h i ch n c tnh ring. Cc k t qu c hi n th l n l t c t M v N. Sau , chng ta tnh tin c y b ng ph ng php chia i d li u (rhh) gi a cc i m s c a hai c t M v N b ng cch s d ng cng th c tnh h s t ng quan trong ph n m m Excel: Cng th c tnh h s t ng quan ch n l : rhh = CORREL(array1, array2) p cng th c vo v d trn ta c: rhh = correl(M2:M16, N2:N16) = 0,92 V i gi tr rhh l 0,92, c th d dng tnh c tin c y Spearman Brown (rSB) b ng cng th c: Cng th c tnh tin c y Spearman Brown: rSB = 2 * rhh/(1 + rhh) p cng th c ny vo v d trn ta c: rSB = 2 * 0,92/(1 +0,92) = 0,96
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
89

Trong tr ng h p ny, tin c y c gi tr r t cao v rSB l 0,96 cao h n gi tr 0,7. Chng ta k t lu n cc d li u thu c l ng tin c y.
B ng t ng h p cch ki m ch ng

php chia i d li u

tin c y c a d li u theo ph ng

1. Tnh t ng i m cc cu h i s ch n v s l . V d theo b ng B3.3. M (l ) = (B + D + F + H + J) N (ch n) = (C + E + G + I + K) 2. Tnh h s t ng quan ch n l (rhh) s d ng cng th c trong ph n m m Excel: rhh = correl(array1, array2) 3. Tnh tin c y Spearman Brown b ng cng th c: rSB = 2 * rhh/(1 + rhh) 4. So snh k t qu v i b ng d i: rSB = 0,7 D li u ng tin c y rSB < 0,7 D li u khng ng tin c y 5. K t lu n d li u c ng tin c y hay khng.
Ghi ch: Xem h ng d n chi ti t cch s d ng cc cng th c tnh ton

Cc b c ki m ch ng d li u

tin c y c a d li u theo ph ng php chia i

trn ph n m m Excel trong Ph l c 1.


3.5. Kim chng gi tr ca d liu

Vi c ki m ch ng tin c y c th th c hi n kh d dng, nh ng ki m tra gi tr t m v ph c t p h n. Ba ph ng php c tnh ng d ng cao trong vi c ki m ch ng gi tr c a d li u trong nghin c u tc ng g m: gi tr n i dung. gi tr ng quy. gi tr d bo.

90

| MODULE THCS 26

a.

gi tr n i dung

Ki m tra gi tr n i dung c n xem xt li u cc cu h i c ph n nh v n , khi ni m ho c hnh vi c n o trong l nh v c nghin c u hay khng. gi tr n i dung c tnh m t nhi u h n l th ng k. Cc nh n xt c a gio vin c kinh nghi m th ng c s d ng ki m ch ng gi tr v n i dung c a d li u. Cc ph ng php thi t l p nh m nh gi c u khoa h c s ph m ng d ng g m:
gi tr n i dung

Ki m ch ng

gi tr c a d li u

gi tr trong cc nghin

Xem xt li u cc cu h i c ph n nh cc v n , khi ni m ho c hnh vi c n o trong nghin c u hay khng. C tnh ch t m t nhi u h n l th ng k. C th l y nh n xt c a gio vin c kinh nghi m ki m ch ng.
ng quy

b.

gi tr

V m t logic, i m s c a cc bi ki m tra trong nghin c u khoa h c s ph m ng d ng ph i c t ng quan cao v i i m s cc bi ki m tra trn l p trong cng mn h c. t ng quan y c ngh a l nh ng em h c sinh t k t qu t t trong cc bi ki m tra mn h c thng th ng (v d : mn Ton) th c ng lm t t cc bi ki m tra mn Ton trong nghin c u tc ng. Do , xem xt t ng quan gi a i m s cc bi ki m tra s d ng trong nghin c u khoa h c s ph m ng d ng v i m cc bi ki m tra thng th ng l m t cch ki m ch ng gi tr c a d li u.
c. gi tr d bo

T ng t nh gi tr ng quy v i nh h ng t ng lai. Cc s li u ki m tra c a nghin c u ph i t ng quan v i m t bi ki m tra c a mn h c trong t ng lai. i v i gi tr ng quy v gi tr d bo, t ng quan cng l n bi u th gi tr cng cao. t ng quan cao th hi n cc ki n th c v k n ng c a h c sinh o c trong nghin c u t ng ng v i ki n th c v k n ng trong cc mn h c.
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
91

V m t m t logic, i m s t c trong nghin c u ph i c t ng quan cao v i cc i m s hi n t i c a cng mn h c. Tnh h s t ng quan c a hai t p h p i m s l m t cch ki m ch ng. T ng t nh gi tr ng quy nh ng c nh h ng t ng lai. Cc i m s t c trong nghin c u ph i t ng quan v i i m s bi ki m tra s p t i c a mn h c. gi tr d bo
p d ng ph ng php d y h c theo nhm trong d y mn Ton l p 6 ti
gi tr d bo

gi tr

ng quy

V d : V

Tn

Thi t k

Ch ki m tra sau tc ng v i nhm ng u nhin Nhm i ch ng: 40 h c sinh Nhm th c nghi m: 41 h c sinh o l ng Bi ki m tra h c k I mn Ton ki m ch ng gi tr d bo, gio vin c th tnh t ng quan gi a k t qu bi ki m tra h c k I mn Ton v i k t qu bi ki m tra h c k II mn Ton. N u gi tr t ng quan r = 0,7, chng ta c th k t lu n php o s d ng trong nghin c u l c gi tr . Do gi tr d bo ph thu c vo k t qu bi ki m tra s th c hi n trong t ng lai nn ng i nghin c u c n ch i. Phn tch d li u l b c th su c a qu trnh nghin c u. Phn tch cc d li u thu c a ra k t qu chnh xc tr l i cho cu h i nghin c u.

4. Phn tch d liu

92

| MODULE THCS 26

Th ng k c coi l ngn ng th hai bi u t m t cch khch quan cc k t qu nghin c u. Th ng k cn l ph ng ti n gip gio vin ng i nghin c u truy n t m t cch y cc k t qu nghin c u t i ng nghi p, cn b qu n l nh tr ng ho c cc nh nghin c u khc. Th ng k gip ng i nghin c u rt ra cc k t lu n c gi tr mang tnh khch quan lm c u n i gi a ng i nghin c u v i ng i s d ng nghin c u. Trong nghin c u khoa h c s ph m ng d ng, th ng k c s d ng phn tch cc d li u thu th p c nh m a ra cc k t qu nghin c u ng n. Th ng k c ba ch c n ng phn tch quan tr ng l m t , so snh v lin h d li u. Trong nghin c u khoa h c s ph m ng d ng, phn tch l b c th su tr c khi th c hi n b c cu i cng l t ng h p/bo co k t qu . Bn c nh vi c s d ng th ng k, ng i nghin c u c n bi t m i lin h gi a cc k thu t th ng k v i thi t k nghin c u.
Ba ch c n ng c a th ng k:
4.1. M t d liu

Ph ng php th ng k c s d ng trong nghin c u khoa h c s ph m ng d ng nh th no?

M t d li u l b c u tin trong vi c x l cc d li u thu th p c. Sau khi m t nhm h c sinh lm m t bi ki m tra ho c tr l i m t thang o, ng i nghin c u s thu c nhi u i m s khc nhau. T t c cc i m s ny l d li u th c n c chuy n thnh thng tin c gi tr v k t qu nghin c u. Khi m t ho t ng ho c ph n h i c a h c sinh c n tr l i hai cu h i quan tr ng lin quan t i t p trung v phn tn c a d li u l:

1. Cc i m s (ho c k t qu ph n h i) c t p trung t t n m c no? 2. Cc i m s c phn tn nh th no?


NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |

93

S d ng th ng k trong nghin c u tc ng M t d li u M t Tham s th ng k

1. 2.

h ng tm phn tn

Mode Trung v (Median) Gi tr trung bnh l ch chu n (SD)

Hai cch chnh m t d li u l t p trung v phn tn. t p trung m t trung tm c a d li u n m u. Cc tham s th ng k c a t p trung l M t, Trung v v Gi tr trung bnh. M t (Mode, vi t t t l Mo) l gi tr c t n su t xu t hi n nhi u nh t trong m t dy i m s . Trung v (Median) l i m n m v tr gi a trong dy i m s x p theo th t . Gi tr trung bnh (Mean) l i m trung bnh c ng c a cc i m s . Cc tham s th ng k th hi n m c phn tn c a d li u l l ch chu n. V d : Minh ho l ch chu n 2 h c sinh c i m trung bnh mn Ton c a h c k I l 8,0 i m, chng ta c th ngh r ng bin dao ng i m s c a 2 h c sinh l nh nhau. Nh ng khi xc nh bin dao ng i m s c a 2 h c sinh trong h c k , chng ta c k t qu nh sau:
i m s (0 10) Th p nh t
H

Cao nh t

Trung bnh

c sinh A 6 10 8 H c sinh B 7,5 8,5 8 D li u v i m s trung bnh c a 2 h c sinh trn khi n chng ta hi u ch a ng v n khng a ra m t b c tranh ton di n. C n c thm m t php o khc l tnh l ch chu n c thng tin y h n v i m
94

| MODULE THCS 26

s c a 2 h c sinh. Trong tr ng h p ny, l ch chu n c a dao ng i m s c a h c sinh A cao h n so v i h c sinh B. i m s c a h c sinh A c bin dao ng l n h n so v i i m s c a h c sinh B. y chnh l m t trong nh ng tc d ng th c ti n c a vi c tnh l ch chu n. V d : Tnh Mode, trung v , gi tr trung bnh v l ch chu n bi ki m tra Ton c a hai nhm h c sinh (nhm th c nghi m v nhm i ch ng) c a vo b ng Excel d i y:
Gi tr trung bnh v M t d li u l ch chu n
Nhm thc nghim Nhm i chng

V d : i m ki m tra Ton c a hai nhm h c sinh: Nhm th c nghi m Nhm i ch ng

Trung v Gi tr trung bnh lch chun

Cch t nh theo cng th

c trong ph n m m Excel:
Cng th c tnh trong ph n m m Excel

Mt =Mode(number1, number 2, ) Trung v =Median(number1, number2, ) Gi tr trung bnh =Average(number1, number 2, ) l ch chu n =Stdev(number1, number 2, ) Ghi ch: Xem h ng d n chi ti t cch s d ng cc cng th c tnh ton trn ph n m m Excel trong Ph l c 1.
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
95

p d ng cng th c vo v d

Mode, trung v , gi tr trung bnh v l ch chu n c a nhm th c nghi m p vo cng th c trong ph n m m Excel Gi tr N1

b ng trn ta tnh

c k t qu nh sau:

Mt Trung v Gi tr trung bnh l ch chu n

=Mode(B2:B16) =Median(B2:B16) =Average(B2:B16) =Stdev(B2:B16)


p vo cng th c trong ph n m m Excel

75 75 76,3 4,2
l ch chu n c a nhm i ch ng Gi tr N2

Mode, trung v , gi tr trung bnh v

Mt =Mode(C2:C16) 75 Trung v =Median(C2:C16) 75 Gi tr trung bnh =Average(C2:C16) 75,5 l ch chu n =Stdev(C2:C16) 3,62 Thng qua m t d li u, chng ta c thng tin c b n v d li u thu th p c. Ng i nghin c u c n c nh ng thng tin ny tr c khi th c hi n so snh v lin h d li u.
4.2. So snh d liu

So snh d li u nh m ki m ch ng xem k t qu gi a cc nhm th c nghi m v nhm i ch ng c khc nhau khng. N u s khc bi t l c ngh a (k t qu nhm th c nghi m cao h n nhm i ch ng), ng i nghin c u c n bi t m c nh h ng c a k t qu n m c no. Trong tr ng h p nghin c u s d ng m t nhm duy nh t (thi t k 1, khng c nhm i ch ng), s khc bi t c th hi n gi tr trung bnh c a bi ki m tra tr c v sau tc ng. Trong cc tr ng h p ny, n u c s khc bi t, c n xc nh xem s khc bi t c x y ra ng u nhin hay khng (c b nh h ng c a cc y u t khc khng). N u s khc bi t khng x y ra ng u nhin c ngh a l s ti n b th c s c a h c sinh l do tc ng c a nghin c u mang l i.

96

| MODULE THCS 26

K t qu c a cc nhm c khc nhau khng? S khc nhau y c ngh a hay khng? M c nh h ng c a tc ng ny l n t i m c no? tr l i hai cu h i trn, ng i nghin c u th c hi n cc php o so snh d li u. Bao g m: Php ki m ch ng ttest (s d ng v i d li u lin t c). Php ki m ch ng Khi bnh ph ng (s d ng v i d li u r i r c). chnh l ch gi tr trung bnh chu n ( o m c nh h ng). C hai php ki m ch ng ttest v Khi bnh ph ng u c s d ng xc nh xem tc ng mang l i ti n b v i m s (k t qu ) c ngh a hay ch x y ra ng u nhin. chnh l ch gi tr trung bnh chu n (SMD) l php o m c nh h ng, cho bi t l n nh h ng c a tc ng.
So snh d li u

So snh d li u, bao g m hai cu h i chnh:

1. Cc nhm c k t qu khc nhau khng? Php ki m ch ng ttest (d li u lin t c). Php ki m ch ng Khi bnh th ng (d li u r i r c). 2. nh h ng l n t i m c no? chnh l ch gi tr trung bnh chu n. D li u lin t c l d li u c gi tr n m trong m t kho ng. V d : i m m t bi ki m tra c a h c sinh c th c gi tr n m trong kho ng th p nh t (0 i m) v cao nh t (100 i m). D li u r i r c c gi tr thu c cc h ng m c ring bi t. V d : Cc cu tr l i c a h c sinh n m trong ba h ng m c khc nhau:
Ti thch mn Ton

S h c sinh

ng 10

Bnh th ng 15

Khng ng 5
97

NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |

Trong tr ng h p ny, h c sinh c th l a ch n cu tr l i l m t trong ba h ng m c khc nhau. M t tr ng h p ph bi n khc c a d li u r i r c l phn lo i h c sinh d a vo i m ki m tra trong t ng mi n ring bi t. V d :
K t qu ki m tra mn Ton

Mi n 1 Mi n 2 Mi n 3 Kh, gi i Trung bnh Y u, km (70 100 i m) (50 69 i m) (<50 i m) S h c sinh 10 15 5 * Php ki m ch ng ttest c l p (s d ng v i d li u lin t c), ki m ch ng s chnh l ch v gi tr trung bnh c a hai nhm khc nhau (nhm th c nghi m v nhm i ch ng) c x y ra ng u nhin hay khng. N u chnh l ch x y ra hon ton ng u nhin c ngh a l khng th c hi n tc ng th chnh l ch v n c th x y ra, chnh l ch ny khng c ngh a (th c nghi m khng mang l i k t qu ).
Chnh l ch khng c ngh a cho bi t tc ng khng em l i thay i k t qu gi a nhm th c nghi m v nhm i ch ng.

So snh d li u Cng c th ng k M c ch

a Php ki m ch ng ttest cl p b Php ki m ch ng ttest ph thu c (theo c p) c M c nh h ng (ES)

So snh cc gi tr trung bnh c a hai nhm khc nhau So snh cc gi tr trung bnh c a cng m t nhm nh gi l n nh h ng c a tc ng c th c hi n trong nghin c u

V d : p d ng php ki m ch ng ttest
98

so snh s chnh l ch gi tr trung bnh c a hai bi ki m tra tr c v sau tc ng c ngh a hay khng.
| MODULE THCS 26

Php ki m ch ng ny c ng c th p d ng v i gi tr trung bnh c a hai bi ki m tra tr c tc ng nh m xc nh s t ng ng gi a cc nhm. Php ki m ch ng ttest ph thu c ho c theo c p c s d ng ki m ch ng s chnh l ch v gi tr trung bnh c a i m s cc bi ki m tra c a cng m t nhm c x y ra ng u nhin hay khng. Khi m t nhm lm bi ki m tra hai l n (ki m tra tr c v sau tc ng), vi c so snh gi tr trung bnh c a bi ki m tra tr c v sau tc ng cho bi t li u c s thay i c ngh a (t ng ln ho c gi m i) sau khi th c hi n tc ng hay khng. M c nh h ng th hi n l n nh h ng c a tc ng. Sau khi php ki m ch ng ttest cho th y chnh l ch c ngh a trong gi tr trung bnh, th m c nh h ng s cho bi t l n c a chnh l ch ny. V d : M t nhm h c sinh c k t qu h c t p mn Ton c x p lo i y u < 4 i m, sau khi c tc ng k t qu h c t p c a cc h c sinh n y t m c trn trung bnh (> 5). Ch s > 5 bi u th cho m c nh h ng do tc ng mang l i. N th hi n l n c a nh h ng. Bn c nh k t qu c a php ki m ch ng ttest nghin c u khoa h c s ph m ng d ng ch tr ng, quan tm n m c nh h ng. V: php ki m ch ng ttest kh ng nh chnh l ch c ngh a; m c nh h ng cho bi t l n c a chnh l ch . Php ki m ch ng ttest c l p gip chng ta xc nh xem chnh l ch gi a gi tr trung bnh c a hai nhm khng lin quan c kh n ng x y ra ng u nhin hay khng. Trong php ki m ch ng ttest, chng ta th ng tnh gi tr p, trong : p l xc su t x y ra ng u nhin, thng th ng h s p c quy nh p 0,005.
a. Cch th c hi n Php ki m ch ng ttest

Ttest c l p gip chng ta xc nh kh n ng chnh l ch gi a gi tr trung bnh c a hai nhm ring r (nhm th c nghi m v nhm i
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
99

cl p

ch ng) c kh n ng x y ra ng u nhin hay khng. Trong php ki m ch ng ttest, chng ta th ng tnh gi tr p, trong : p l xc su t x y ra ng u nhin, thng th ng h s p c quy nh p 0,05.
Gi tr p c gi i thch nh sau:

Khi k t qu

Chnh l ch gi a gi tr trung bnh c a hai nhm

p 0,05

C ngh a (chnh l ch khng c kh n ng x y ra ng u nhin) p > 0,05 Khng c ngh a (chnh l ch c kh n ng x y ra ng u nhin) V m t k thu t, gi tr p (xc su t x y ra ng u nhin) ni n t l ph n tr m. V d , gi tr p b ng 0,04 c ngh a l kh n ng chnh l ch gi a hai gi tr trung bnh ch l 4%. D a trn gi tr quy c l 5%, chng ta coi chnh l ch khng c kh n ng x y ra ng u nhin. Khi , chnh l ch l c ngh a.
V d minh ho cho php ki m ch ng ttest c l p M t nghin c u tc ng c a mn Ng v n c th c hi n trn hai nhm ( nhm th c nghi m v nhm i ch ng) v i ba bi ki m tra: ki m tra ngn ng ; ki m tra tr c tc ng; ki m tra sau tc ng. kh ng nh s chnh l ch cc gi tr trung bnh c a cc bi ki m tra gi a nhm th c nghi m v nhm i ch ng l c ngh a hay khng, ng i nghin c u s d ng php ki m ch ng ttest c l p b ng cch: Tnh gi tr

Excel: = Average (number 1, number 2) Tnh chnh l ch gi tr trung bnh c a hai nhm (l y i m trung bnh c a nhm th c nghi m, tr i i m trung bnh c a nhm i ch ng (ab))

trung bnh c a t ng nhm b ng cng th c trong ph n m m

1 00

| MODULE THCS 26

V d : 3 t p h p i m ki m tra hai nhm


Nhmthc nghim Nhm i chng Kim tra Kim tra Kim tra Kim tra Kim tra Kim tra ngn ng trc tc ng sau tc ng ngn ng trc tc ng sau tc ng Gi tr trung bnh lch chun Gi tr p ca php kim chng t-test c lp

Php ki m ch ng ttest cho bi t ngh a c a s chnh l ch cc gi tr trung bnh cc bi ki m tra gi a nhm th c nghi m v i nhm i t ng. Trong tr ng h p ny, gi tr trung bnh (v i i m t i a l 100) c a ba bi ki m tra (ki m tra ngn ng , bi ki m tra tr c v bi ki m tra sau tc ng) c a nhm th c nghi m v nhm i ch ng c tnh ton. Chnh l ch v gi tr trung bnh c a hai nhm c th hi n nh sau:
Ki m tra Ki m tra ngn ng Ki m tra tr c tc ng Ki m tra sau tc ng

Nhm th c nghi m (a) Nhm i ch ng (b) Gi tr chnh l ch (c = a b)

76,3 75,5 0,8

24,9 24,8 0,1

27,6 25,2 2,4

Nhn vo chnh l ch gi tr trung bnh (c), c v nh c s ti n b trong c ba k t qu ki m tra. Tuy nhin, chng ta ch a th a ra k t lu n khi ch a th c hi n php ki m ch ng ttest c l p. Cng th c tnh gi tr p c a php ki m ch ng ttest trong ph n m m Excel: p =ttest(array1,array2,tail,type)
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 01

(array l c t i m s m chng ta nh so snh) Trong : tail ( ui), type (d ng) l cc tham s


ui D ng

1: ui n (gi thuy t c nh h ng): nh p s 1 vo cng th c. 2: ui i (gi thuy t khng c nh h ng): nh p s 2 vo cng th c.

Ttest c l p: Bi n u ( l ch chu n b ng nhau) nh p s 2 vo cng th c. Bi n khng u: nh p s 3 vo cng th c. (l u 90% cc tr ng h p l bi n khng u, nh p s 3 vo cng th c). p d ng cng th c vo v d , ta c: Php ki m ch ng ttest c l p

1 02

| MODULE THCS 26

Ki m tra ngn ng

Ki m tra tr c tc ng

Ki m tra sau tc ng

Nhm th c nghi m (a) 76,3 24,9 Nhm i ch ng (b) 75,5 24,8 Gi tr chnh l ch (c = a b) 0,8 0,1 Gi tr p 0,56 0,95 C ngh a (p 0,05) Khng c ngh a Khng c ngh a

27,6 25,2 2,4 0,05 C ngh a

Gi tr p trong php ki m ch ng ttest c l p cho th y chnh l ch gi tr trung bnh gi a cc bi ki m tra ngn ng v bi ki m tra tr c tc ng c a hai nhm l n l t l 0,56 v 0,95. i u ny c ngh a l chnh l ch ny c kh n ng x y ra ng u nhin cao. Do v y, chng ta coi chnh l ch ny khng c ngh a. Gi tr p c a php ki m ch ng ttest c l p cho bi t chnh l ch gi a gi tr trung bnh c a cc bi ki m tra sau tc ng c a hai nhm l 0,05, c ngh a l chnh l ch khng c kh n ng x y ra ng u nhin. Chng ta coi chnh l ch ny l c ngh a. K t lu n c a nghin c u ny l khng c chnh l ch c ngh a gi a k t qu bi ki m tra ngn ng v bi ki m tra tr c tc ng c a hai nhm. Chnh l ch gi a k t qu hai bi ki m tra sau tc ng c a hai nhm l c ngh a, nghing v nhm th c nghi m. i u ny cho th y tc ng mang l i k t qu , bi ki m tra sau tc ng c a nhm th c nghi m cao h n nhm i ch ng. B ng t ng h p cch th c hi n php ki m ch ng ttest c l p

NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |

1 03

Cc b c ki m ch ng ngh a chnh l ch gi tr trung bnh c a hai nhm (th c nghi m v i ch ng) (S d ng php ki m ch ng ttest c l p)

1. Tnh gi tr trung bnh c a t ng nhm b ng cng th c trong ph n m m Excel: =Average (number1, number2, ) 2. Tnh chnh l ch gi tr trung bnh c a hai nhm (l y i m trung bnh c a nhm th c nghi m tr i i m trung bnh c a nhm i ch ng: (a b)) 3. Ki m tra xem chnh l ch gi tr trung bnh c a hai nhm c kh n ng x y ra ng u nhin hay khng. S d ng cng th c tnh gi tr p (p l xc su t x y ra ng u nhin) trong php ki m ch ng Ttest ph n m m Excel: p=ttest(array 1,array 2,tail,type)
ui (tail) D ng (type)

Ttest c l p: Bi n u ( l ch chu n b ng nhau) nh p s 2 vo cng th c. Bi n khng u: nh p s 3 vo cng th c (l u 90% cc tr ng h p l bi n khng u, nh p s 3 vo cng th c). 4. i chi u k t qu gi tr p v i b ng ki m tra ngh a c a chnh l ch gi tr trung bnh sau rt ra k t lu n:
Khi k t qu Chnh l ch gi a gi tr trung bnh c a hai nhm

1: ui n (gi thuy t c nh h ng): nh p s 1 vo cng th c. 2: ui i (gi thuy t khng c nh h ng): nh p s 2 vo cng th c.

p 0,05 p >0,05

C ngh a (chnh l ch khng c kh n ng x y ra ng u nhin). Khng c ngh a (chnh l ch c kh n ng x y ra ng u nhin).

5. K t lu n chnh l ch gi tr trung bnh c a 2 nhm l c ngh a hay khng.


1 04

| MODULE THCS 26

b. Cch th c hi n php ki m ch ng ttest ph thu c

ki m ch ng ttest ph thu c (theo c p) c s d ng ki m ch ng ngh a c a s khc bi t gi tr trung bnh c a cng m t nhm. V i v d trn, c nhm th c nghi m v nhm i ch ng cng lm bi ki m tra hai l n (ki m tra tr c v sau tc ng). Chnh l ch gi tr trung bnh c a bi ki m tra tr c tc ng v sau tc ng trn cng m t nhm c tnh nh sau: Tnh gi tr trung bnh c a t ng bi ki m tra b ng cng th c trong ph n m m Excel: = Average (number1, number 2). Tnh chnh l ch gi tr c a hai bi ki m tra (l y i m trung bnh c a bi ki m tra sau tc ng tr i i m trung bnh c a bi ki m tra tr c tc ng (ab)). Ki m tra chnh l ch gi tr trung bnh c a 2 bi ki m tra c ngh a hay khng. S d ng cng th c tnh: p=ttest(array1,array2,tail,type).
Ki m tra tr c tc ng (a) Ki m tra sau tc ng (b) Gi tr chnh l ch Gi tr p (c=ba) C ngh a (p 0,05)

Php

Ki m tra

Nhm th c nghi m Nhm i ch ng

24,9 24,8

27,6 25,2

2,7 0,4

0,01 0,4

C ngh a Khng c ngh a

Php ki m ch ng ttest ph thu c ki m tra chnh l ch v gi tr trung bnh c a hai bi ki m tra trong cng m t nhm c ngh a hay khng. Theo v d trn gi tr p b ng 0,01 c a php ki m ch ng ttest ph thu c cho th y chnh l ch l c ngh a v k t qu khng c kh n ng x y ra ng u nhin. V i nhm i ch ng, k t qu php ki m ch ng cho th y chnh l ch gi tr trung bnh 0,4 i m l khng c ngh a. i u ny kh ng nh thm s ti n b tch c c c a nhm th c nghi m l do tc ng mang l i.
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 05

B ng t ng h p cch th c hi n php ki m ch ng ttest ph thu c

Cc b c ki m ch ng ngh a chnh l ch gi tr trung bnh c a 2 bi ki m tra trong cng m t nhm (S d ng php ki m ch ng ttest ph thu c)

1. Tnh gi tr trung bnh c a t ng bi ki m tra b ng cng th c trong ph n m m Excel: =Average (number1, number2, ) 2. Tnh chnh l ch gi tr trung bnh c a hai bi ki m tra (l y i m trung bnh c a bi ki m tra sau tc ng tr i i m trung bnh bi ki m tra tr c tc ng: (b a)) 3. Ki m tra xem chnh l ch gi tr trung bnh c a hai bi ki m tra c ngh a khng. S d ng cng th c tnh gi tr p (p l xc su t ng u nhin) trong php ki m ch ng Ttest ph n m m Excel: p=ttest(array 1, array 2, tail, type)
ui D ng

1: ui n (gi thuy t c nh h ng): nh p Ttest ph thu c: s 1 vo cng th c. nh p s 1 vo cng th c 2: ui i (gi thuy t khng c nh h ng): nh p s 2 vo cng th c. 4. i chi u gi tr p v i b ng ki m tra ngh a c a chnh l ch gi tr trung bnh sau rt ra k t lu n:
Khi k t qu Chnh l ch gi a gi tr trung bnh c a hai bi ki m tra

C ngh a (chnh l ch khng c kh n ng x y ra ng u nhin) p >0,05 Khng c ngh a (chnh l ch c kh n ng x y ra ng u nhin) 5. K t lu n chnh l ch gi tr trung bnh c a 2 bi ki m tra l c ngh a hay khng. Ghi ch: Xem h ng d n chi ti t cch s d ng cc cng th c tnh ton trn ph n m m Excel trong Ph l c 1.
1 06

p 0,05

| MODULE THCS 26

c. Cch ki m tra m c

Mc nh h ng (ES) cho bi t l n nh h ng c a tc ng. chnh l ch gi tr trung bnh chu n (SMD) chnh l cng c o m c nh h ng. Cng th c tnh m c nh h ng s d ng chnh l ch gi tr trung bnh chu n c a Cohen (1998) c trnh by trong b ng d i y: Tnh l ch chu n theo cng th c trong ph n m m Excel: = Stdev(number1, number2) Tnh l ch gi tr trung bnh chu n theo cng th c d i y

nh h

ng (ES)

Trong nghin c u tc ng (NCKHSP D) chng ta mu n bi t chnh l ch i m trung bnh do tc ng mang l i c ngh a hay khng. chnh l l n c a chnh l ch gi tr TB.
SMD =
Gitr TB Nhm thc nghim Gi tr TB nhm i chng lch chun Nhm i chng

C th gi i thch m c nh h ng b ng cch s d ng cc tiu ch c a Cohen, trong phn ra cc m c nh h ng t khng ng k n r t l n.


Gi tr m c nh h ng nh h ng

> 1,00 0,80 1,00 0,50 0,79 0,20 0,49 < 0,20 p d ng vo v d trn ta tnh m c c u nh sau:

R tl n Ln Trung bnh Nh R t nh nh h ng c a tc ng nghin


1 07

NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |

SMD

Kim tra Kim tra Kim tra Kim tra Kim tra Kim tra ngn ng trc tc ng sau tc ng ngn ng trc tc ng sau tc ng Gi tr trung bnh lch chun

Nhm thc nghim

Nhm i chng

SMD KT sau tc ng =
K t lu n: M c

27,6 25,2 3,83

= 0,63

nh h ng trung bnh

Gi tr SMD = 0,63, ngh a l tc ng mang l i nh h ng m c trung bnh. Tc ng c a nghin c u c xc nh thng qua m c nh h ng l m t c s t t ng i qu n l nh tr ng/cc c p a ra quy t nh l a ch n ph bi n cho cc gio vin khc h c t p, p d ng. V d , nh tr ng c th l a ch n p d ng th c hi n cc nghin c u c nh h ng l n h n thay v cc nghin c u c nh h ng nh .
B ng t ng h p cch th c hi n ki m tra m c

nh h ng

1. Tnh

l ch chu n theo cng th c trong ph n m m Excel: = Stdev(number1, number 2,) 2. Tnh chnh l ch gi tr trung bnh chu n (SMD) theo cng th c: Trung bnh th c nghi m Trung bnh i ch ng SMD = l ch chu n i ch ng 3. So snh gi tr c a m c nh h ng v i b ng tiu ch Cohen: Gi tr m c nh h ng nh h ng

Cc b c ki m tra m c

nh h ng

1 08

| MODULE THCS 26

Cc b c ki m tra m c nh h ng 0,80 n 1,00 Ln 0,50 n 0,79 Trung bnh 0,20 n 0,49 Nh D i 0,20 Khng ng k 4. K t lu n m c nh h ng
d. Cch th c hi n php ki m ch ng Khi bnh ph ng

Php ki m ch ng Khi bnh ph ng r c thay v php ki m ch ng ttest.

cs

ng i v i cc d li u r i

Php ki m ch ng Khi bnh ph ng nh gi m i lin h gi a thnh ph n nhm (nhm th c nghi m v i i ch ng) v h ng m c k t qu ( v tr t)


Tr t

Nhm d n Nhm i ch ng

108 17

42 38

C ngh a l: HS nhm th c nghi m c kh n ng cao h n khng? HS nhm i ch ng c kh n ng cao h n khng?

V d : Trong m t nghin c u c hai h ng m c phn bi t ( v Tr t) v k t qu ki m tra c a nhm th c nghi m v nhm i ch ng. D a vo i m s quy nh v tr t, s h c sinh trong m i h ng m c c li t k vo b ng t ng ng. Trong nhm th c nghi m, s h c sinh (108) nhi u h n s h c sinh tr t (42). Trong nhm i ch ng, s h c sinh (17) t h n s h c sinh tr t (38). i v i d li u ny, hai cu h i t ra l: HS nhm th c nghi m c kh n ng cao h n khng? HS nhm i ch ng c kh n ng tr t cao h n khng?
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 09

Nh p vo cc d li u v n nt Calculate) (Tnh)

Gi tr Khi bnh phng Mc t do Gi tr p

Cc k t qu s hi n ra tnh gi tr p, c th s d ng ph n m m Khi bnh ph ng s n c trn m ng internet. Ta ch c n a d li u vo m i h ng m c, ph n m m s t ng tnh cho ta k t qu . Chng ta ch quan tm n gi tr p. Php ki m ch ng ttest cho bi t gi tr p khi so snh hai gi tr trung bnh, th php ki m ch ng Khi bnh ph ng ch tnh c m t gi tr p cho ton b b ng d li u. Theo v d trn, gi tr p = 9 108, nh h n 0,001, c th k t lu n r ng c t ng quan c ngh a gi a thnh ph n nhm v k t qu . Gi i thch Gii thch
Khi bnh phng Mc t do Gi tr p

Nhm thc nghim Nhm i chng Tng

108 17 125

Trt 42 38 80

Tng 150 155 205

P = 9 108= 0,00000009 < 0,001 Lin h c ngh a gi a thnh ph n nhm v k t qu . Cc d li u khng x y ra ng u nhin. K t lu n: HS nhm th c nghi m c kh n ng cao h n. HS nhm th c nghi m c kh n ng cao h n.
1 10

| MODULE THCS 26

T t c cc d li u trong b ng ny khng x y ra ng u nhin. i u ny c ngh a l h c sinh trong nhm th c nghi m c kh n ng nhi u h n v h c sinh trong nhm i ch ng c kh n ng tr t nhi u h n. C th s d ng php ki m ch ng Khi bnh ph ng i v i b ng d li u t 2 c t v 2 hng tr ln
Mi n 1 L p Sao L p khc Nhm T ng i ch ng Mi n 2 3 Mi n 4 T ng

7 35 4 46

17 46 13 79

4 38 38 80

28 122 55 205

C th s d ng php ki m ch ng Khi bnh ph ng cho cc b ng d li u c s c t v hng khc nhau. Ni cch khc, thnh vin nhm c th thu c nhi u h n hai h ng m c (v d : l p A; l p B, v l p i ch ng). T ng t nh v y, c th c nhi u h n hai h ng m c k t qu (V d : Cao, Trung bnh, Th p). i v i cc d li u v thi , cc h ng m c ph n h i c th tun theo thi t k c a thang o thi (V d : Hon ton ng , ng , Bnh th ng, Khng ng , Hon ton khng ng ). Php ki m ch ng Khi bnh ph ng i h i t t c d li u trong cc ph i c gi tr l n h n 5 m b o tin c y c a php tnh. Trong v d ny, chng ta c th k t h p m t s c t li n k m t b ng c kch th c hng c t l 3 3 tr thnh 2 2. Ch ng h n, c th k t h p L p Sao v L p Khc thnh Nhm th c nghi m, k t h p Mi n 1 v Mi n 2 3 thnh m c .
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 11

B ng g c

c g p m t b ng 2 2, v m t s c gi tr < 5
Min 1 Min 2-3 Min 4
Tng Nhm thc nghim Nhm i chng Tng

s c gi tr < 5
Lp Sao Lp khc Nhm i chng Tng Trt Tng

Lp khc Nth hm thc L pSao Sao ++ L Lp p khc Nhm c nghi m nghim

Mi n 1 + Mi n 2 3

B ng t ng h p cch th c hi n php ki m ch ng Khi bnh ph ng


Cc b c th c hi n php ki m ch ng Khi bnh ph ng ( i v i cc d li u r i r c)

1. Truy c p vo cng c tnh Khi bnh ph ng Vo a ch : http://people.ku.edu/~preacher/chisq/chisq.htm trn Internet s d ng cng c tnh Khi bnh ph ng 2. Nh p d li u vo b ng theo v d trn:

3. Kch chu t vo Calculate k t qu hi n ra.


1 12

| MODULE THCS 26

4. L y gi tr p (pvalue) (trong b ng trn l 9*e8 t ng ng 0.00000009) so snh v i b ng tham chi u Ki m tra s t ng quan gi a cc thnh ph n nhm v k t qu sau:
Khi k t qu T ng quan gi a thnh ph n nhm v k t qu

T ng quan c ngh a (cc d li u khng c kh n ng x y ra ng u nhin). T ng quan khng c ngh a (cc d li u c kh n ng x y p > 0,001 ra ng u nhin). 5. K t lu n t ng quan gi a thnh ph n nhm v k t qu c ngh a hay khng. p 0,001
4.3.

Cch

Khi m t nhm lm hai bi ki m tra ho c lm m t bi ki m tra hai l n, chng ta c th t ra cc cu h i: M c t ng quan gi a hai t p h p i m s nh th no? K t qu ki m tra sau tc ng c ph thu c vo k t qu ki m tra tr c tc ng khng? xem xt m i lin h gi a hai d li u trn cng m t nhm, ta s d ng h s t ng quan Pearson (r). Khi nhm duy nh t th c hi n hai bi ki m tra ho c lm m t bi ki m tra hai l n, chng ta c n bi t t ng quan gi a i m s c a hai bi ki m tra. H s t ng quan Pearson (r) c s d ng o m c t ng quan . V d : Tm t ng quan gi a chi u cao v cn n ng c a m t nhm ng i tham gia nghin c u. M c d chng ta u bi t khng ph i lc no m t ng i cao h n c ng n ng h n, nh ng c th tnh h s t ng quan (r) o m c c a m i quan h tuy n tnh gi a hai bi n (chi u cao v cn n ng).

xem

x t m i lin h d liu

NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |

1 13

Khi m t nhm duy nh t: Lm hai bi ki m tra, ho c Lm m t bi ki m tra hai l n Cu h i t ra l: 1. M c t ng quan c a hai t p h p i m nh th no? Ho c 2. K t qu ki m tra c ph thu c vo k t qu ki m tra tr c tc ng khng? Khi m t nhm duy nh t c o b ng hai bi ki m tra ho c lm m t bi ki m tra hai l n, chng ta c n t m t trong cc cu h i sau: M c t ng quan c a hai t p h p i m nh th no? K t qu bi ki m tra sau tc ng c ph thu c vo k t qu bi ki m tra tr c tc ng khng?
H s t

V d : 1. K t qu bi ki m tra ngn ng c nh h ng n bi ki m tra tr c v sau tc ng khng? 2. Bi ki m tra tr c tc ng c nh h ng n bi ki m tra sau tc ng khng?

ng quan

1 14

| MODULE THCS 26

V n d ng vo v d v ti nghin c u c a mn Ng v n trn, chng ta c n bi t trong m i nhm: K t qu ki m tra ngn ng c nh h ng t i k t qu ki m tra tr c v sau tc ng khng? K t qu ki m tra tr c tc ng c nh h ng n k t qu ki m tra sau tc ng khng? tnh s t ng quan gi a hai hng d li u, chng ta s tnh h s t ng quan (r) theo cng th c trong ph n m m Excel: r =correl(array 1,array 2) p d ng cng th c trn vo v d k t qu cc h s t ng quan (r) nh sau:
Nhm th c nghi m Gi tr r Nhm i ch ng T ng quan

T ng quan Gi tr r

Ki m tra ngn ng Ki m tra tr c tc ng Ki m tra ngn ng Ki m tra sau tc ng Ki m tra tr c Ki m tra sau tc ng

0,39

Trung bnh

0,31

Trung bnh

0,36

Trung bnh G n nh hon ton

0,25

Nh

G n nh hon ton gi i thch gi tr r, chng ta s tra b ng Hopkin. B ng ny m t s t ng quan t r t nh n g n nh hon ton. 0,92 0,93
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 15

gi i thch gi tr r, chng ta s d ng b ng Hopkins:


Gi tr r T ng quan

H s t

ng quan

< 0,1 R t nh 0,1 0,3 Nh 0,3 0,5 Trung bnh 0,5 0,7 Ln 0,7 0,9 R tl n 0,9 1 G n nh hon ton W.G. Hopkins (2002): Quan i m m i v th ng k Trong tr ng h p ny: V i nhm th c nghi m, bi ki m tra ngn ng c t ng quan trung bnh n k t qu ki m tra tr c tc ng (r = 0,39) v ki m tra sau tc ng (r = 0,36). i v i nhm i ch ng, bi ki m tra ngn ng c t ng quan trung bnh n bi ki m tra tr c tc ng (r = 0,31) v c t ng quan nh n bi ki m tra sau tc ng (r = 0,25). V i c hai nhm, gi tr t ng quan (r) gi a k t qu ki m tra tr c v sau tc ng l n l t l 0,92 v 0,93. Gi tr ny cho th y, i v i c hai nhm, k t qu ki m tra tr c tc ng c t ng quan g n nh hon ton v i k t qu ki m tra sau tc ng. i u ny c ngh a l trong c hai nhm, nh ng h c sinh lm t t bi ki m tra tr c tc ng c ng s t k t qu cao trong bi ki m tra sau tc ng. B ng t ng h p cch xem x t m i lin h gi a hai d li u trong cng m t nhm.
1 16

| MODULE THCS 26

Cc b

c xem xt m i lin h gi a hai d li u cng m t nhm

1. Tnh h s t ng quan Pearson (r) b ng cng th c trong ph n m m Excel: r =correl(array 1,array 2) 2. Gi i ngh a gi tr h s t ng quan (r) theo b ng tham chi u Hopkins:
Gi tr r M c t ng quan

< 0,1 0,1 0,3 0,3 0,5 0,5 0,7 0,7 0,9 0,9 1 3. K t lu n m c
L u :

Khng ng k Nh Trung bnh Ln R tl n G n hon h o

t ng quan.

1. Trong th c t , ta ch quan tm t i t ng quan t m c trung bnh v l n h n. 2. H s t ng quan ch cho ta th y hai hng d li u c s t ng quan. Nh ng n khng cho chng ta bi t c d li u no l nguyn nhn v d li u no l k t qu . Trong v d trn, m c d chng ta bi t i m Ngn ng v V n h c c s t ng quan m c trung bnh nh ng khng th bi t c li u n ng l c ngn ng c nh h ng n v n h c ho c ng c l i.
M i quan h gi a thi t k nghin c u v th ng k

Thi t k nghin c u v th ng k c m i quan h m t thi t v i nhau. Ni cch khc, cc k thu t th ng k s d ng trong nghin c u c th hi n trong thi t k nghin c u. B ng tm t t d i y th hi n r m i lin h gi a cc k thu t th ng k v a tm hi u trn v i cc thi t k nghin c u.
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 17

Thi t k nghin c u v th ng k Ki m tra Tc tr c tc ng ng Ki m tra sau tc ng

Nhm th nghi m: N1 Nhm i ch ng: N2

O1 O2
Php ki m ch ng ttest c l p

O3 O4
Php ki m ch ng ttest c l p, m c nh h ng

Php ki m ch ng ttest theo c p, mc nh h ng, h s t ng quan

Khng th s d ng h s t ng quan (r)

y, v sao?

i v i nhm th c nghi m (N1), O1 v O3 l cc bi ki m tra tr c v sau tc ng c a cng m t nhm. Trong thi t k ny, chng ta s d ng php ki m ch ng ttest theo c p xem xt gi tr chnh l ch O3 O1c ngh a hay khng. ng th i tnh m c nh h ng bi t nh h ng c a tc ng X n m c no. Tm h s t ng quan bi t t ng quan gi a bi ki m tra tr c v sau tc ng. i v i nhm i ch ng (N2) c th th c hi n t ng t nh v y v i hai t p h p i m (O2 v O4). Trong hng d i, chng ta s d ng php ki m ch ng ttest c l p xem xt s t ng ng gi a hai nhm tr c khi c tc ng b ng cch ki m tra gi tr chnh l chO1 O2. Chng ta c ng c th tnh m c nh h ng, nh ng khng tnh c h s t ng quan (r). Th c hi n t ng t v i cc bi ki m tra sau tc ng (O3 v O4).
1 18

| MODULE THCS 26

5. Bo co kt qu nghin cu

Vi t bo co l b c th b y c a qu trnh nghin c u. K t qu nghin c us c trnh by d i d ng m t bo co theo quy nh qu c t .


5.1. Mc ch ca bo co kt qu nghin cu khoa hc s phm ng dng

Bo co l ph ng ti n trnh by k t qu c a m t nghin c u tc ng. M i ho t ng v k t qu c a nghin c u tc ng c n c bo co ng cch truy n t ngh a/k t qu c a nghin c u t i nh ng ng i quan tm. K t qu nghin c u tc ng l i u m gio vin ng i nghin c u r t quan tm. S quan tm y l nh h ng c a tc ng nh th no (t t, trung bnh hay khng t t). nh h ng c a tc ng chnh l cu tr l i cho v n nghin c u. D a trn cc k t qu nghin c u, c th xc nh cc ho t ng ti p theo sau nghin c u ho c a ra quy t nh ph bi n k t qu nghin c u cho nhi u gio vin tham kh o, p d ng. C r t nhi u c h i chia s v th o lu n v cc k t qu nghin c u nh cc bu i sinh ho t chuyn mn, h i th o chuyn n i b nh tr ng, h i ngh chuyn c a huy n/t nh, h i th o c p qu c gia hay qu c t , cc t p ch gio d c. V i cc l do trn ng i nghin c u c n ghi l i m t cch trung th c m c ch, qu trnh v k t qu c a nghin c u tc ng. Bo co ny chnh l c s c a vi c truy n t thng tin.
5.2. Cc ni dung c bn ca bo co nghin cu tc ng

c m c ch trong vi c bo co nghin c u tc ng, gio vin ng i nghin c u c n th c hi n theo cc n i dung c b n c a bo co. Nh ng n i dung ny khng thay i, cho d ng i c c th c nhu c u khc nhau v n i dung v v n phong. Cc ph n c b n c a bo co nghin c u tc ng g m:
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 19

V n nghin c u n y sinh nh th no? V sao v n l i quan tr ng? Gi i php c th l g? Cc k t qu d ki n l g? Tc ng no c th c hi n? Trn i t ng no? V b ng cch no? o cc k t qu b ng cch no? tin c y c a php o ra sao? K t qu nghin c u cho th y i u g? V n nghin c u c gi i quy t ch a? C nh ng k t lu n v ki n ngh g? xc nh: a bao nhiu chi ti t vo bo co v s d ng phong cch bo co nh th no c n c n c vo trnh v nhu c u c a ng i c. V d , cn b qu n l trong nh tr ng th ng quan tm n k t qu nghin c u nhi u h n l qu trnh th c hi n. Tuy nhin, cc ng nghi p gio vin/CBQL v cc nh nghin c u chuyn mn khc th ng mu n bi t thng tin chi ti t v : v n nghin c u, thi t k , cc php o v phn tch d li u. c ng l nh ng c n c c th nh gi gi tr c a nghin c u.

5.3.Cu trc bo co

C u trc y c a m t bo co nghin c u khoa h c s ph m ng d ng bao g m: Trang ba Tn ti Tn tc gi v t ch c Trang 1 M cl c ..

1 20

| MODULE THCS 26

Cc trang ti p theo Tm t t Gi i thi u Ph ng php Khch th nghin c u Thi t k nghin c u Quy trnh nghin c u o l ng v thu th p d li u Phn tch d li u v bn lu n k t qu K t lu n v khuy n ngh Ti li u tham kh o Ph l c C th nh sau: 1) Tn ti C th vi t tn ti trong ph m vi 20 t . Tn ti c n th hi n r rng v n i dung nghin c u, khch th nghin c u v tc ng c th c hi n. Tn ti nghin c u c th vi t d i d ng cu h i ho c cu kh ng nh. 2) Tn tc gi v t ch c Tn tc gi v t ch c c trnh by theo m u sau: V d : Nguy n H ng H nh Tr ng trung h c c s Quang Trung, Qu n Ba nh, Thnh ph H N i

N u c t hai tc gi tr ln, c n a tn ch bin v tr u tin. N u cc tc gi thu c nhi u t ch c khc nhau, nn a tn c a cc tc gi trong cng t ch c vo m t ph n.
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 21

3) Tm t t Tm t t c ng v b i c nh, m c ch, qu trnh v cc k t qu nghin c u. Ph n tm t t ch nn c di t 150 n 200 t ng i c hnh dung khi qut v nghin c u. 4) Gi i thi u Trong ph n ny, c n cung c p thng tin c s v l do th c hi n nghin c u. C th trch d n m t s cng trnh nghin c u g n nh t gip ng i c bi t c cc gio vin, nh nghin c u khc nghin c u nh ng g c lin quan n v n nghin c u n y. Vi c trch d n ti li u tham kh o nh m thuy t ph c c gi v gi i php thay th c a ra trong nghin c u. Trong ph n cu i c a m c gi i thi u, c n trnh by r cc v n nghin c u s c tr l i thng qua nghin c u v nu r gi thuy t nghin c u. 5) Ph ng php Gi i thch v khch th nghin c u, thi t k , cc php o, quy trnh v cc k thu t phn tch c th c hi n trong nghin c u. a) Khch th nghin c u Trong ph n ny, c n m t thng tin c s v cc i t ng tham gia (H c sinh) trong nhm th c nghi m v nhm i ch ng v : gi i tnh, thnh tch ho c trnh , thi v cc hnh vi c lin quan. b) Thi t k C n m t : D ng thi t k no trong b n d ng thi t k nghin c u ho c thi t k c s AB; Nghin c u s d ng k t qu c a bi ki m tra tr c tc ng hay k t qu bi ki m tra thng th ng c lin quan xc nh s t ng ng gi a cc nhm; Nghin c u s d ng php ki m ch ng ttest hay php ki m ch ng Khi bnh ph ng. C th s d ng khung d i y m t thi t k nghin c u:
1 22

| MODULE THCS 26

Thi t k ch s d ng bi ki m tra sau tc ng v i cc nhm ng u nhin (TK 4)


Nhm Tc ng Bi ki m tra sau tc ng

N1 X O3 N2 ... O4 (Cc k hi u N1 (nhm 1), X (tc ng), O3 (bi ki m tra sau tc ng) c ch p nh n r ng ri v d hi u) c) Quy trnh nghin c u M t chi ti t tc ng c th c hi n trong nghin c u, tr l i cc cu h i nh : Tc ng nh th no? Tc ng ko di bao lu? Tc ng c th c hi n u v khi no? C nh ng ti li u/thi t b no c s d ng trong qu trnh th c hi n tc ng? C n t p h p cc ti li u nu trong bo co (g m cng c kh o st/cc bi ki m tra, k ho ch bi h c, ng link trang web c ch a video) a vo ph n Ph l c. Trong ph n quy trnh nghin c u, c n ch thch r m i lin quan gi a ho t ng nghin c u v i cc ph l c ny. d) o l ng Trong ph n ny, c n m t cng c o/bi ki m tra tr c tc ng v sau tc ng v : m c tiu, n i dung, d ng cu h i, s l ng cu h i, p n v bi u i m. C th b sung ph n m t quy trnh ch m i m, tin c y v gi tr (n u c) c a d li u. Trong ph n ph ng php nghin c u, c th nu cc tiu nh nh khch th nghin c u, thi t k , quy trnh nghin c u v o l ng (n u c) thng tin cho m i ph n.
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 23

6) Phn tch d li u v bn lu n k t qu Trong ph n ny, c n tm t t cc d li u thu th p c, trnh by cc k thu t th ng k c s d ng phn tch d li u, k t qu c a qu trnh phn tch . Nn trnh by b ng b ng v bi u . V d : V m t cc k t qu c a m t nghin c u khoa h c s ph m ng d ng Trong b ng d i y, i m TB bi ki m tra sau tc ng c a nhm th c nghi m l 28,5 (SD = 3,54) v c a nhm i ch ng l 23,1 (SD = 4,01). Th c hi n php ki m ch ng ttest c l p v i cc k t qu trn tnh c gi tr p l 0,02. i u ny cho th y k t qu chnh l ch gi a nhm th c nghi m v nhm i ch ng l c ngh a.
S h c sinh Gi tr TB l ch chu n (SD) p

Nhm TN Nhm C

15 12 28,5

28,5 23,1

3,54 4,01

0,02

30 25 20 15 10 5 0

23,1

Nhm th c nghi m Nhm i ch ng Hnh: So snh i m trung bnh cc bi ki m tra sau tc ng


1 24

| MODULE THCS 26

Trong tr ng h p ny, cc k t qu so snh c th hi n g m: gi tr trung bnh, l ch chu n v gi tr p c a php ki m ch ng ttest. L u : Ph n ny ch trnh by cc d li u x l, khng trnh by d li u th. Bn lu n k t qu nghin c u, ng i nghin c u tr l i cc v n nghin c u c c p trong ph n Gi i thi u. C n lin h r rng cho m i v n nghin c u, bn lu n v cc k t qu thu c. B ng cch tr l i v n nghin c u thng qua cc k t qu phn tch d li u, ng i nghin c u c th cho ng i c bi t cc m c tiu c a nghin c u t c n m c no. C th nu cc h n ch c a nghin c u. Cc h n ch ph bi n c th do quy m nhm qu nh , n i dung ki m tra h n ch , th i gian tc ng ch a di v m t s y u t khng ki m sot c 7) K t lu n v khuy n ngh Tm l c nhanh cc k t qu nghin c u v i m c ch nh n m nh, mang l i n t ng su s c h n cho ng i c. C n tm t t cc k t qu c a m i v n nghin c u trong ph m vi t m t n hai cu. D a trn cc k t qu ny, ng i nghin c u c th a ra cc khuy n ngh . Cc khuy n ngh c th bao g m: g i cch i u ch nh tc ng, i t ng h c sinh tham gia nghin c u, cch thu th p d li u, ho c cch p d ng nghin c u trong cc l nh v c khc. 8) Ti li u tham kh o Trch d n theo th t b ng ch ci v cc tc gi , cng trnh nghin c u v ti li u c s d ng trong cc ph n, c bi t l cc ti li u c nh c n trong ph n Gi i thi u c a bo co. C th tham kh o r t nhi u thng tin v cch trch d n ny trn m ng internet. 9) Ph l c Cung c p cc minh ch ng cho k t qu nghin c u trong qu trnh th c hi n ti, v d : phi u h i, cu h i ki m tra, k ho ch bi h c, t li u d y h c, bi t p m u v cc s li u th ng k chi ti t, cc trch o n b ng video
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 25

5.4. Ngn ng v trnh by

c th vi t m t bo co nghin c u khoa h c s ph m ng d ng t t, gio vin ng i nghin c u c n r t nhi u th i gian rn luy n. Bo co c n t p trung vo tr ng tm c a v n nghin c u, khng lan man. Bo co c n s d ng ngn ng n gi n, trnh di n t ph c t p ho c s d ng cc t chuyn mn khng c n thi t. 1) S d ng cc b ng, bi u n gi n, cc bi u hnh h c ba chi u trng c th p nh ng khng t ng thm gi tr cho d li u c n trnh by. 2) C ph n ch gi i cho cc b ng, bi u , khng nn ng i c ph i t phn on ngh a c a cc b ng, bi u . 3) S d ng th ng nh t m t cch trch d n cho ton b v n b n. Cc bo co nghin c u tun th ch t ch nguyn t c ny th ng r t c ng v t o ra nh h ng m nh m h n i v i ng i c. Nh ng bo co khng theo nguyn t c ny th ng lan man. K t qu l, ng i c s m t t p trung vo cc v n tr ng tm c a nghin c u. D i y l m t s l i th ng g p trong cc bo co NCSPKH D:
Ph n L i ph bi n

V n nghin c u khng c trnh by ho c di n t r rng. Ng i c ph i c g ng suy on tm ra v n nghin c u. t k nghin c u khng o cc d li u tr l i cc v n Ph ng php Thi nghin c u. Phn tch d Ph n bn lu n khng t p trung vo cc v n nghin c u v li u v bn lu n khng c n c vo k t qu phn tch d li u. Khng tm t t cc k t qu tr l i cho v n nghin c u. Ng i nghin c u bn v m t v n m i khng g n v i v n nghin c u. K t lu n, khuy n ngh Cc khuy n ngh nu ra khng d a trn cc k t qu nghin c u. Trong nh ng tr ng h p ny, ng i nghin c u qun m t m c ch c a ph n k t lu n l nh n m nh cc k t qu quan tr ng c a nghin c u nh m t o n t ng su s c h n v i ng i c. Gi i thi u
1 26

| MODULE THCS 26

III. LP K HOCH NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG L p k ho ch l s kh i

K ho ch nghin c u khoa h c s ph m ng d ng gip ng i nghin c u l n l t th c hi n theo cc b c c a nghin c u khoa h c s ph m ng d ng. K ho ch nghin c u khoa h c s ph m ng d ng
B c Ho t ng

u c a nghin c u khoa h c s ph m ng d ng

1. M t v n trong vi c d y h c, qu n l ho c ho t ng hi n t i c a nh tr ng. 1. Hi n tr ng 2. Li t k cc nguyn nhn gy ra v n . 3. L a ch n m t ho c hai nguyn nhn mu n thay i. 1. Tm hi u l ch s v n (xem v n nghin c u c gi i quy t m t n i khc ho c c gi i php t ng t lin quan 2. Gi i php n v n ch a). thay th 2. Thi t k gi i php thay th gi i quy t v n . 3. M t quy trnh v khung th i gian th c hi n gi i php thay th . 3. V n Xy d ng cc v n nghin c u v gi thuy t nghin c u nghin c u t ng ng. 1. L a ch n m t trong cc thi t k sau: Ki m tra tr c v sau tc ng v i nhm duy nh t (TK1). Ki m tra tr c v sau tc ng v i cc nhm t ng ng (TK2). 4. Thi t k Ki m tra tr c v sau tc ng v i cc nhm ng u nhin (TK3). Ki m tra sau tc ng v i cc nhm ng u nhin (TK4). Thi t k c s AB/ a c s AB. 2. M t s h c sinh trong nhm th c nghi m/ i ch ng.
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 27

Ho t

ng

5. o l ng

6. Phn tch d li u

1. Thu th p d li u no (Ki n th c/hnh vi/thi )? 2. S d ng cng c o/bi Ki m tra (bnh th ng trn l p hay thi t k c bi t)? 3. Ki m ch ng gi tr b ng cch nh gio vin khc ho c chuyn gia. 4. Ki m ch ng tin c y b ng ph ng php chia i d li u s d ng cng th c Spearman Brown ho c ki m tra nhi u l n. L a ch n php ki m ch ng th ng k ph h p: Ttest c l p Khi bnh ph ng Ttest ph thu c (theo c p) H s t ng quan M c nh h ng

Tr l i cho cc cu h i: K t qu i v i t ng v n nghin c u c ngh a khng? N u c th ngh a, m c nh h ng nh th no? 7. K t qu T ng quan gi a cc bi ki m tra nh th no? L u : Trong b c l p k ho ch, gio vin ng i nghin c u ch a i n n i dung c a m c ny v ch a thu th p c d li u. B ng vi c li t k t t c cc ho t ng c n thi t trong m i b c, b n hon t t vi c l p k ho ch nghin c u khoa h c s ph m ng d ng. D a trn k ho ch nghin c u, ng i nghin c u c th ch ng v t tin h n v thnh cng c a nghin c u. V d : L p k ho ch nghin c u khoa h c s ph m ng d ng Tn ti: Nng cao k t qu h c t p mn L ch s cho h c sinh l p 6 tr ng trung h c c s Quang Trung, TP Vinh thng qua vi c s d ng k thu t s t duy.
1 28

| MODULE THCS 26

Ho t

ng

1. Hi n tr ng H c sinh l p 6 c m th y vi c h c, ghi nh cc s ki n trong mn L ch s r t kh kh n. K t qu cc bi ki m tra r t th p. 2. Gi i php S d ng k thu t s t duy trong d y h c L ch s . thay th 3. V n S d ng k thu t s t duy trong d y h c L ch s c nng cao nghin c u k t qu h c t p c a h c sinh khng? Gi thuy t C, n gip nng cao k t qu h c t p c a h c sinh. nghin c u Ki m tra sau tc ng v i nhm ng u nhin 4. Thi t k
Nhm Tc ng Ki m tra sau tc ng

TN (N=30) X O3 C (N = 33) O4 1. Bi ki m tra t ng t nh cc bi ki m tra bnh th ng trn l p. 2. Ki m ch ng gi tr n i dung c a bi ki m tra sau tc ng 5. o l ng v i 2 gio vin khc. 3. Ki m ch ng tin c y b ng cch ch m i m nhi u l n do 2 gio vin khc m nhi m. 6. Phn tch S d ng php ki m ch ng ttest c l p v m c nh h ng. d li u K t qu i v i v n nghin c u c ngh a khng? 7. K t qu N u c ngh a, m c nh h ng nh th no?
Ghi ch: Ch a c d li u do ch a th c hi n nghin c u

NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |

1 29

PHN II. HOT NG HC TP

Ni dung 1
T M HI U V NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S

Hot ng: Tm hiu v nghin cu khoa hc s phm ng dng v tc d ng ca nghin cu khoa hc ng dng i v i gi o vin trung hc c s.
NHIM V

B n hy nghin c u thng tin ngu n v tr l i cc cu h i sau: Cu 1: Nu m t s v n h n ch , b t c p trong d y h c/qu n l/gio d c h c sinh tr ng trung h c c s c a b n hi n nay? L gio vin/cn b qu n l gio d c b n c th lm g thay i th c tr ng ? Cu 2: Nu khi ni m v tc d ng c a nghin c u khoa h c s ph m ng d ng i v i gio vin trung h c c s ? Cu 3: Phn bi t s gi ng v khc nhau gi a nghin c u khoa h c s ph m ng d ng v sng ki n kinh nghi m? Cu 4: Trnh by khung nghin c u khoa h c s ph m ng d ng? Cu 5: V sao nghin c u khoa h c s ph m ng d ng quan tm n nghin c u nh l ng?
THNG TIN PHN HI Cu 1:

B n hy suy ng m v nh ng kh kh n trong d y v h c/gio d c h c sinh c a mn h c c a mnh ni ring, nh tr ng ni chung ang c nh ng v n b t c p g? Nguyn nhn c a nh ng v n l g? gi i quy t cc v n b n thn b n v gio vin, cn b qu n l nh tr ng c n ph i lm g?
1 30

| MODULE THCS 26

V d :

Nh ng kh kh n trong d y v h c nh : h c sinh l i h c, khng h ng th h c t p, i h c mu n, khng lm bi t p/khng h c bi, k t qu h c t p th p, nhi u h c sinh y u km, m t s c bi t hay gy g nh nhau, m t on k t Nguyn nhn c a cc v n c th l: Ph ng php d y h c/gio d c h c sinh ch a ph h p; mi tr ng ch a thn thi n; i u ki n d y v h c ch a thu ht h ng th h c t p c a h c sinh; cha m , gia nh ch a quan tm n vi c h c/gio d c con em gi i quy t cc v n gio vin/cn b qu n l c n suy ng m tm cc gi i php/tc ng thay th cc bi n php ang s d ng. Ch ng h n thu ht h ng th, nng cao k t qu h c t p cc mn h c, gio vin c n i m i ph ng php d y h c (PPDH) b ng cc ph ng php d y h c t ch c c thay cho cc ph ng php d y h c mang tnh l thuy t gio d c h c sinh, c bi t h c sinh c bi t c n s d ng cc bi n php gio d c k lu t tch c c, quan tm n cc hon c nh kh kh n c bi t c a h c sinh, xy d ng mi tr ng thn thi n an ton thay cho cc bi n php gio d c mang tnh k lu t n ng n (ki m i m, ph bnh tr c l p/tr ng, cho i m km, cho ngh h c, cho l i l p, u i h c). Cu 2, 3, 4: B n nghin c u tr l i sau i chi u v i thng tin ngu n b sung cho cu tr l i c a mnh. Tuy nhin cu 2: B n c n ghi nh : nghin c u khoa h c s ph m ng d ng c hai y u t quan tr ng l tc ng v nghin c u nh gi nh ng tc ng . Chu trnh nghin c u khoa h c s ph m ng d ng bao g m: Suy ngh , Th nghi m v Ki m ch ng. * Suy ngh : Quan st th y c v n v ngh t i gi i php thay th . * Th nghi m: Th nghi m gi i php thay th trong l p h c/tr ng h c. * Ki m ch ng: Tm xem gi i php thay th c hi u qu hay khng. Chu trnh c c th ho th c hi n g m 7 b c (nh thng tin ngu n). Nghin c u khoa h c s ph m ng d ng tr thnh nhi m v c a m i gio vin, n khng ch l cng vi c c a ng i nghin c u m n cn l
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 31

m t qu trnh ti p di n khng ng ng v d ng nh khng c k t thc, k t thc m t nghin c u ny s l kh i u c a m t nghin c u khc. cu 3: Nghin c u khoa h c s ph m ng d ng mang tnh khoa h c, th c hi n theo m t quy trnh ch t ch mang tnh qu c t , sng ki n kinh nghi m l nh ng kinh nghi m c a c nhn t c k t, mang t nh ch quan c nhn. K t qu c a cc sng ki n kinh nghi m th ng mang tnh nh tnh. K t qu c a nghin c u khoa h c s ph m ng d ng th ng mang t nh nh l ng v nh t nh ( nh l ng l cc con s c th ch ng minh cho k t qu , nh tnh l nh ng nh n xt, nh gi c a ng i nghin c u/ i t ng nghin c u v k t qu ). Cu 5: Nghin c u khoa h c s ph m ng d ng nh n m nh n nghin c u nh l ng v c nh ng l i ch: K t qu nghin c u nh l ng d i d ng cc s li u (V d : i m s c a h c sinh) c th c gi i ngh a m t cch r rng. i u ny gip ng i c hi u r h n v n i dung v k t qu nghin c u. Nghin c u nh l ng em n cho gio vin c h i c o t o m t cch h th ng v k n ng gi i quy t v n , phn tch v nh gi. l nh ng n n t ng quan tr ng khi ti n hnh nghin c u nh l ng. Th ng k c s d ng theo cc tiu chu n qu c t . i v i ng i nghin c u, th ng k gi ng nh m t ngn ng th hai v k t qu nghin c u khoa h c s ph m ng d ng c a h c cng b tr nn d hi u. Nghin c u nh l ng khng nh ng gip cho k t qu nghin c u c ch ng minh m t cch r rng, d hi u m cn gip gio vin/CBQL d th c hi n, k t qu mang n t c th do cn ong, o m c. Sau khi c hi u bi t chung v nghin c u khoa h c s ph m ng d ng, b n hy suy ngh v m t v n b t c p trong cng vi c d y h c/gio d c h c sinh c a mnh, xc nh nguyn nhn v tm bi n php/tc ng thay th .

CU HI NH GI NI DUNG 1

1 32

| MODULE THCS 26

Ni dung 2
CCH TI N HNH NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S

Hot ng 1. Xc nh ti nghin cu khoa hc s phm ng dng trong trng trung hc c s.


NHIM V

Nghin c u thng tin ngu n hi u r l thuy t v p d ng th c hnh: Bi t p: Xc nh m t ti nghin c u khoa h c s ph m ng d ng theo cc b c sau: 1. Tm hi u th c tr ng. 2. a ra cc gi i php thay th . 3. Xc nh v n nghin c u. 4. Xy d ng gi thuy t nghin c u.
THNG TIN PHN HI

nh m t ti nghin c u khoa h c s ph m ng d ng, gio vin ng i nghin c u c n:


1. Tm hiu thc trng (Bc u tin ca nghin cu khoa hc s phm ng dng)

xc

* * * *

Thng qua cc ho t ng th c ti n gio d c, d y h c tr ng trung h c c s , gio vin quan st, suy ng m v tnh hnh hi n t i v hnh thnh cc cu h i: V sao n i dung d y h c ny khng thu ht h ng th h c t p c a h c sinh? V sao k t qu h c t p c a h c sinh s t gi m khi h c n i dung ny? C cch no t t h n gip h c sinh nng cao k t qu h c t p? Lm th no t ng c ng s quan tm c a ph huynh i v i vi c h c c a h c sinh?
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 33

* Ph ng php ny c nng cao k t qu h c t p c a h c sinh khng? * V sao h c sinh hay gy g nh nhau? * C cch no gi i quy t v n b o l c h c ng trung h c c s ? T nh ng cu h i ny, gio vin b t u t p trung ch n m t v n c th v ti n hnh nghin c u khoa h c s ph m ng d ng. V d : V sao k t qu h c t p mn Ton c a h c sinh l p 6A r t th p? Nguyn nhn 1: Do n i dung mn h c khng h p d n. Nguyn nhn 2: Do ph ng php d y h c cn mang t nh th ng, ch a thu ht c h ng th h c t p c a h c sinh. Nguyn nhn 3: Do ng i h c ch a th c c gi tr c a mn h c. Nguyn nhn 4: Do h c sinh khng lm bi t p v nh. T nhi u nguyn nhn d n n v n k t qu h c t p c a h c sinh ch a cao, gio vin ng i nghin c u ch n m t nguyn nhn v tm ki m gi i php/tc ng thay th .
2. a ra cc gii php thay th (Bc th hai ca nghin cu khoa hc s phm ng dng)

tm ki m v xy d ng cc gi i php thay th , gio vin c n nghin c u cc ti li u c lin quan t i v n nghin c u trong cc t p ch, sch bo, cc ti nghin c u, m ng Internet. Ho c thng qua ho t ng th c ti n: cc gi i php c tri n khai thnh cng t i n i khc, i u ch nh t cc m hnh khc hay cc gi i php do chnh gio vin ngh ra. Trong v d trn, gio vin c th l a ch n nguyn nhn: Do ph ng php d y h c cn mang t nh th ng ch a thu ht c h ng th h c t p c a h c sinh. T nguyn nhn , gio vin tm ki m v l a ch n gi i php: V n d ng ph ng php h p tc nhm t ng h ng th v nng cao k t qu h c t p mn Ton c a h c sinh l p 6A.
1 34

| MODULE THCS 26

3. Xc nh vn nghin cu (B c th ba c a nghin cu khoa hc s phm ng dng)

Vi c lin h v i th c t d y h c v a ra gi i php thay th cho tnh hu ng hi n t i s gip gio vin hnh thnh cc v n nghin c u. M t ti nghin c u khoa h c s ph m ng d ng th ng c m t n ba v n nghin c u c vi t d i d ng cu h i.
V d : ti V n d ng ph ng php h p tc nhm t ng h ng th v nng cao k t qu h c t p mn T on c a h c sinh l p 6A tr ng trung h c c s Quang Trung, TP. Vinh. 1. V n d ng ph ng php h p tc nhm c lm t ng h ng th h c t p mn Ton c a h c sinh l p 6A tr ng trung h c c s Quang Trung, TP. Vinh khng? 2. V n d ng ph ng php h p t c nhm c nng cao k t qu h c t p mn Ton c a h c sinh l p 6A tr ng trung h c c s Quang Trung, TP. Vinh khng?

V n nghin c u

nh v n nghin c u c n lm r v n ph i l v n nghin c u c, do c n l u : 1. Khng nn a ra nh gi v gi tr : Trnh cc t , ng ch vi c nh gi mang t nh c nhn khi hnh thnh v n nghin c u: Ph i, T t nh t, B t bu c, Duy nh t, Tuy t i. V d : Ph ng php d y h c h p tc nhm c ph i l ph ng php t t nh t nng cao h ng th v k t qu h c t p mn T on cho h c sinh l p 6A khng? V n ny khng nghin c u c v t t nh t l nh n nh v gi tr mang tnh ch quan c nhn. 2. C th ki m ch ng b ng d li u Nghin c u khoa h c s ph m ng d ng i h i cc k t lu n a ra mang t nh khch quan, cc d li u c o c lin quan t i v n
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 35

L u : Khi xc

nghin c u. K t lu n a ra d a trn k t qu c a h c sinh, khng d a vo ni m tin, s thch ch quan c a ng i nghin c u. V v y, ng i nghin c u c n suy ngh xem c n thu th p lo i d li u no v tnh kh thi c a vi c thu th p nh ng d li u .
V d : 1. V n d ng ph ng php h p tc nhm c lm t ng h ng th h c t p mn Ton c a h c sinh l p 6A tr ng trung h c c s Quang Trung, TP. Vinh khng? 2. V n d ng ph ng php h p tc nhm c nng cao k t qu h c t p mn Ton c a h c sinh l p 6A tr ng trung h c c s Quang Trung, TP. Vinh khng?

V n nghin c u

D li u s c thu th p

1. B ng i u tra h ng th c a h c sinh. 2. K t qu cc bi ki m tra trn l p c a h c sinh.

4. Xy dng gi thuyt nghin cu

Khi xy d ng v n nghin c u, ng i nghin c u ng th i l p ra gi thuy t nghin c u t ng ng. Gi thuy t nghin c u l m t cu tr l i gi nh cho v n nghin c u v s c ch ng minh b ng d li u.
V d : 1. V n d ng ph ng php h p t c nhm c lm t ng h ng th h c t p mn Ton c a h c sinh l p 6A tr ng trung h c c s Quang Trung, TP. Vinh khng? 2. V n d ng ph ng php h p t c nhm c nng cao k t qu h c t p mn Ton c a h c sinh l p 6A tr ng trung h c c s Quang Trung, TP. Vinh khng?

Vn nghin c u

Gi thuy t nghin c u
1 36

1. C, n s lm t ng h ng th h c t p mn Ton c a h c sinh. 2. C, n s nng cao k t qu h c t p mn Ton c a h c sinh.

| MODULE THCS 26

ng gi thuy t: Gi thuy t khng c ngh a (Ho): D on ho t ng khng mang l i hi u qu . Gi thuy t c ngh a (Ha): D on ho t ng mang l i hi u qu ho c khng c nh h ng.
V d : Gi thuy t ngh a (Ho) Gi

L u : C 2 d

khng

Khng, n khng lm t ng h ng th h c sinh.


C, n s lm t C, n s

ctp

thuy t c ngh a (Ha) C nh h ng Khng nh h ng

ng h ng th h c t p c a h c sinh. lm thay i h ng th h c t p c a h c sinh.

Hot ng 2. La chn thit k nghin cu (Bc th t c a nghin cu khoa hc s phm ng dng).


NHIM V Cu h i: Trong nghin c u khoa h k ? Trnh by cc d ng thi t k . Bi t p: Th c hnh l a ch n thi bi t p c a ho t ng trn. THNG TIN PHN HI Cu 1:

c s ph m ng d ng c m y d ng thi t
ti nghin c

t k cho

xc

nh

Trong nghin c u khoa h c s ph m ng d ng c b n d ng thi t k thi t k c s AB.

NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |

1 37

Thi t k

Nh n xt

1 2 3 4

Thi t k ki m tra tr c v sau tc Thi t k n gi n nh ng c ng v i nhm duy nh t. nhi u nguy c i v i gi tr c a d li u. Thi t k ki m tra tr c v sau tc T t h n thi t k 1. ng v i cc nhm t ng ng. Thi t k ki m tra tr c v sau tc Thi t k t t nh ng kh th c hi n ng v i nhm c phn chia do nh h ng t i ho t ng bnh ng u nhin. th ng c a l p h c. Thi t k ch ki m tra sau tc ng v i Thi t k n gi n v hi u qu . cc nhm c phn chia ng u nhin. Ngoi 4 d ng thi t k trn, cn c d ng thi t k c g i l thi t k c s AB ho c thi t k a c s AB. H c sinh c bi t th ng c trong l p h c/tr ng h c. H c sinh c bi t l nh ng h c sinh c hnh vi, thi thi u tch c c ho c k t qu h c t p ch a t t nh : th ng xuyn khng hon thnh bi t p v nh; hay i h c mu n; hi u ng, khng t p trung ch trong gi h c; hay gy g , nh nhau Trong thi t k ny, ng i nghin c u ch n nh ng h c sinh cng lo i c bi t tc ng. i v i nh ng tr ng h p ny, c th s d ng thi t k c s AB/thi t k a c s AB. A l giai o n c s (hi n tr ng ch a c tc ng/can thi p). B l giai o n tc ng/can thi p. Thi t k ch c m t giai o n c s A, m t giai o n tc ng B c g i l thi t k AB. C th ng ng tc ng sau giai o n B1, c ngh a l b t u t A2 v ti p t c giai o n B2 ti p sau giai o n A2. Do v y, thi t k ny c m r ng
Thi t k c s AB ho c thi t k a c s AB

1 38

| MODULE THCS 26

tr thnh thi t k ABAB (A1B1A2B2). V i thi t k ph c t p h n ny, c th kh ng nh ch c ch n h n v nh h ng c a giai o n B (giai o n tc ng). y l b c th t c a nghin c u khoa h c s ph m ng d ng. Thi t k nghin c u c lin quan n vi c thu th p d li u m t cch chnh xc ch ng minh cho gi thuy t nghin c u. V v y, c n c n c vo ti nghin c u v i u ki n th c t l a ch n thi t k ph h p. Tu theo i u ki n th c t : quy m l p h c, th i gian thu th p d li u c i m c p h c/mn h c v v n nghin c u l a ch n thi t k ph h p (ch n 1 trong 4 d ng thi t k ho c thi t k c s AB).
Hot ng 3. o lng Thu thp d liu
NHIM V Bi t p: Nghin c u thng tin ngu n v th c hnh thi th p d li u tr l i cho cc cu h i nghin c u c a nh ho t ng trn. THNG TIN PHN HI

t k cng c thu ti b n xc

C n c n c vo v n nghin c u l a ch n cng c thu th p lo i d li u ng tin c y v c gi tr tr l i cho cc cu h i nghin c u. Trong nghin c u khoa h c s ph m ng d ng c 3 d ng d li u c n thu th p, c n c vo v n nghin c u l a ch n d ng d li u c n thu th p ph h p:
o l ng Ph ng php

1. Ki n th c

Bi t, hi u, p d ng

2. Hnh vi/k n ng S tham gia, thi quen, s thu n th c trong thao tc. 3. Thi H ng th, tch c c tham gia, quan tm, ki n
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 39

Cc ph ol ng

ng php

cs

ng thu th p d ng d li u
Ph ng php

S d ng cc bi ki m tra thng th ng ho c cc bi ki m tra thi t k c bi t. 2. Hnh vi/k n ng Thi t k thang x p h ng ho c b ng ki m quan st. 3. Thi Thi t k thang thi . Nh v y: N u v n nghin c u trong ti c a b n nh m t ng k t qu h c t p c a h c sinh th c n thu th p cc d li u v ki n th c, c th l s d ng cc bi ki m tra theo thi t k l a ch n. N u v n nghin c u trong ti c a b n nh m t ng h ng th c a h c sinh th c n thu th p cc d li u v h ng th (thi ), c th l thi t k cc thang o h ng th. N u v n nghin c u trong ti c a b n nh m thay i hnh vi/k n ng c a h c sinh th c n thu th p cc d li u v hnh vi/k n ng, c th l thi t k cc thang x p h ng ho c b ng ki m quan st. * Khi o ki n th c c th s d ng: cc bi ki m tra c ; cc bi ki m tra thng th ng trn l p. Theo cch ny, gio vin khng m t cng xy d ng v ch m i m bi ki m tra m i. K t qu nghin c u c gi tr th c ti n v c tnh thuy t ph c cao v l cc ho t ng bnh th ng trn l p h c. Tr ng h p c n c cc bi ki m tra thi t k ring l khi n i dung nghin c u n m ngoi ch ng trnh gi ng d y bnh th ng (khng c trong sch gio khoa ho c trong phn ph i ch ng trnh). * Khi o k n ng/hnh vi s d ng: Thang x p h ng ho c b ng ki m quan st. * Khi o thi s d ng: Thang o t 8 10 cu d i d ng Liker, m i cu h i g m m t m nh nh gi v m t thang o g m nhi u m c ph n h i. i m c a thang o c tnh b ng t ng i m c a cc m c c l a ch n ho c nh d u. Cc d ng ph n h i c a thang o thi th ng c s d ng l: ng , t n su t, t nh t c th, tnh c p nh t, tnh thi t th c. 1. Ki n th c
1 40

| MODULE THCS 26

V d : Thang D ng ph n h i

o h ng th h c mn Ton
N i dung

Ti thch h c Ton h n m t s mn h c khc ng Hon ton ng ng Bnh th ng Khng ng Hon ton khng ng Ti lm bi t p Ton T n su t H ng ngy 3 l n/tu n 1 l n/tu n Khng bao gi Khi no b n b t u lm bi t p m i? Tnh t c th Ngay bu i t i i n khi ti c th i gian Th i i m b n lm bi t p g n y nh t l khi no? Tnh c p nh t T i hm qua Cch y hai tu n N u c cho 200.000 ng, b n s dnh bao nhiu ti n Tnh thi t th c mua sch h c Ton? < 50.000 50 99.000 100 140.000 > 150.000
Ngoi thang o h ng th, b n c th s d ng k t h p v i b ng ki m quan st, quan st cc hnh vi c a h c sinh nh h c sinh nh th no, c lm bi t p v nh th ng xuyn khng? Trong l p c xung phong ln gi i bi t p khng? i m cc bi ki m tra t k t qu nh th no?... L u : Khi xy d

ng thang o ch a ra m t ki n cho m i m nh ; Khng nn k t h p cc m nh kh ng nh v i ph nh trong cng m t thang o, c n s d ng ngn ng n gi n d hi u. N u c nhi u cu h i o th c n phn chia chng thnh m t s h ng m c, m i h ng m c c n c tn r rng. Trong tr ng h p s d ng thang o m i c n ph i th nghi m trn cc h c sinh khc tr c khi s d ng cho nghin c u...
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 41

* Xy d ng c b cng c v th c hi n nghin c u tc ng b n thu th p c cc d li u. m b o tnh khch quan c a cc d li u thu c b n c n ki m ch ng tin c y v gi tr c a d li u. Ki m ch ng tin c y c a d li u b ng m t trong cc cch: ki m tra nhi u l n ho c s d ng cc d ng t ng ng ho c chia i d li u (xem v d trong ph n thng tin ngu n). Ki m ch ng gi tr c a d li u c th s d ng ph ng php: gi tr n i dung; gi tr ng quy; gi tr d bo (xem chi ti t trong ph n thng tin ngu n).
Hot ng 4. Phn tch d liu (B c th su c a nghin cu khoa hc s phm ng dng).
NHIM V

Nghin c u thng tin ngu n v tr l i cc cu h i. Cu 1: T i sao s d ng th ng k trong nghin c u khoa h c s ph m ng d ng? Cu 2: Trnh by ba ch c n ng phn t ch quan tr ng c a th ng k: a) M t d li u b) So snh d li u c) Lin h d li u Bi t p 1: Dng my tnh, th c hnh trn b ng Excel t nh M t, Trung v , Gi tr trung bnh, l ch chu n c a hai nhm th c nghi m v i ch ng (d a trn cc d li u c a ti ngn ng v p d ng cng th c tnh trong ph n thng tin ngu n). Bi t p 2: Dng my tnh, th c hnh trn b ng Excel s d ng php ki m ch ng ttest c l p t nh: Gi tr trung bnh c a t ng nhm th c nghi m v i ch ng (nh p cc d li u trong v d t i ngn ng ph n thng tin ngu n, p d ng cng th c: = Average (number1, number2)).
1 42

| MODULE THCS 26

Ki m tra chnh l ch gi tr trung bnh c a hai nhm th c nghi m v i ch ng c x y ra ng u nhin hay khng (Nh p cc d li u trong v d ti ngn ng ph n thng tin ngu n), p d ng cng th c t nh gi tr P trong ph n m m Excel: P = ttest(array 1, array2, tail, type) L u : Trong v d ny, ui (tail) = 2, d ng (type) = 3. Sau khi c k t qu c a gi tr P i chi u k t qu v i b ng ki m tra ngh a c a chnh l ch gi tr trung bnh rt ra k t lu n (P 0,05, c ngh a, chnh l ch khng c kh n ng x y ra ng u nhin v ng c l i P > 0,05 khng c ngh a, chnh l ch c kh n ng x y ra ng u nhin). Bi t p 3: Dng my tnh, th c h nh trn b ng Excel, s d ng php ki m ch ng ttest ph thu c tnh: a. Gi tr trung bnh c a t ng bi ki m tra trong c ng m t nhm (nh p cc d li u ki m tra tr c tc ng v sau tc ng trong v d t i ngn ng ph n thng tin ngu n), p d ng cng th c: = Average (number1, number2). b. Ki m tra chnh l ch gi tr trung bnh c a hai bi ki m tra c a c ng m t nhm (tr c tc ng v sau tc ng) c x y ra ng u nhin hay khng (nh p cc d li u trong v d ti ngn ng ph n thng tin ngu n), p d ng cng th c tnh gi tr P trong ph n m m Excel: P = ttest(array 1,array2, tail, type) L u : Trong v d ny, ui (tail) = 2, d ng (type) = 1. c. Sau khi c k t qu c a gi tr P i chi u k t qu v i b ng ki m tra ngh a c a chnh l ch gi tr trung bnh rt ra k t lu n (P 0,05, c ngh a, chnh l ch khng c kh n ng x y ra ng u nhin v ng c l i P > 0,05 khng c ngh a, chnh l ch c kh n ng x y ra ng u nhin). Bi t p 4: Dng my t nh, th c hnh trn b ng Excel, ki m tra m c nh h ng bi t l n nh h ng c a tc ng c a ti ngn ng trong ph n thng tin ngu n.
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 43

a. Tnh b. Tnh

l ch chu n theo cng th c: = Stdev (number1, number 2...) chnh l ch gi tr trung bnh chu n theo cng th c:

Trung bnh th c nghi m Trung bnh i ch ng SMD = l ch chu n i ch ng c. So snh gi tr c a m c nh h ng v i b ng tiu ch Cohen rt ra k t lu n v m c nh h ng. Bi t p 5: Dng my tnh, th c h nh trn b ng Excel, th c hi n php ki m ch ng Khi bnh ph ng: a. Truy c p vo cng c t nh Khi b nh ph ng, vo a ch : http://people.ku.edu/~preacher/chisq/chisq.htm trn Internet s d ng cng c tnh Khi bnh ph ng b. Nh p d li u vo b ng theo v d trong thng tin ngu n:

c. Kch chu t vo Calculate k t qu hi n ra.

1 44

| MODULE THCS 26

d. L y gi tr p (pvalue) (trong b ng trn l 9*e8 t ng ng 0.00000009) so snh v i b ng tham chi u Ki m tra s t ng quan gi a cc thnh ph n nhm v k t qu sau:
Khi k t qu T ng quan gi a thnh ph n nhm v k t qu

T ng p > 0,001 T ng e. K t lu n t hay khng. p 0,001

ng quan c ngh a (cc d li u khng c kh n ng x y ra u nhin). ng quan khng c ngh a(cc d li u c kh n ng x y ra u nhin). ng quan gi a thnh ph n nhm v k t qu c ngh a

gi a hai d li u c a cng m t nhm (nh p d li u trong v d nghin c u v ngn ng trong ph n thng tin ngu n). a. Tnh h s t ng quan Pearson (r) b ng cng th c trong ph n m m Excel r = correl (array1, array2). b. Gi i ngh a gi tr h s t ng quan (r) theo b ng tham chi u Hopkins rt ra k t lu n t ng quan.
THNG TIN PHN HI Cu 1: Th ng k l ngn ng th hai truy n t thng tin, n m b o t nh khch quan trong vi c truy n t cc k t qu nghin c u. Th ng k gi p ng i nghin c u a ra cc k t lu n c gi tr v nh h ng c a tc ng c th c hi n trong nghin c u. Cu 2: Th ng k c s d ng phn tch cc d li u thu c nh m ra cc k t qu nghin c u khch quan ng n. Th ng k c ba ch c n phn tch quan tr ng l: m t d li u, so snh d li u, lin h d li u.

Bi t p 5: Dng my tnh, th c h nh trn b ng Excel, xem xt m i lin h

a ng

M t d li u l b c u tin trong vi c x l c c d li u thu c, sau khi tc ng nghin c u, chng ta thu c nhi u i m s c a cc bi


NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 45

+ +

ki m tra ho c cc thang o. T p h p cc i m s ny l d li u th n c n c x l tr thnh cc thng tin c gi tr v k t qu nghin c u. Trong m t d li u c n tr l i hai cu h i: Cc i m s (ho c k t qu ph n h i) c t p trung t t n m c no; cc i m s c phn tn nh th no. Cc tham s th ng k c a t p trung l M t, Trung v v gi tr trung bnh. Tham s th ng k th hi n m c phn tn c a d li u l l ch chu n. t nh gi tr c a M t, Trung v , gi tr trung bnh, l ch chu n ta ch c n nh p d li u v s d ng cng th c trong ph n m m Excel, k t qu thu c qua cng th c t nh cho ta thng tin c b n v d li u thu th p c. Thng tin ny r t c n thi t tr c khi chng ta th c hi n so snh v lin h d li u. So snh d li u: Ch c n ng th hai c a th ng k l so snh d li u, bao g m hai cu h i ch nh: K t qu c a cc nhm c khc nhau khng? S khc nhau c ngh a khng? M c nh h ng c a tc ng ny l n t i m c no? Cc php o so snh d li u bao g m: Php ki m ch ng ttest (s d ng v i d li u lin t c, l d li u n m trong m t kho ng th p nh t (0 i m) cao nh t (100 i m), v d : cc bi ki m tra c a h c sinh). Ttest c l p ki m ch ng s chnh l ch v gi tr trung bnh c a hai nhm khc nhau ( nhm th c nghi n v nhm i ch ng) c x y ra ng u nhin hay khng. N u x y ra ng u nhin c ngh a l chnh l ch khng c ngh a v nh v y tc ng khng mang l i k t qu . N u ng c l i chnh l ch x y ra khng ng u nhin c ngh a l chch l ch c ngh a, nh v y c th kh ng nh tc ng mang l i k t qu . Cng t c tnh gi tr p c a php ki m ch ng ttest c trong ph n m m Excel. P = ttest(array1,array2,tail,type). array 1: l c t i m s c a bi ki m tra c a nhm th c nghi m c tnh t i m s c a h c sinh 1 n h c sinh cu i cng.

1 46

| MODULE THCS 26

* array 2: l c t i m c a bi ki m tra c a nhm i ch ng c tnh t i m s c a h c sinh 1 n h c sinh cu i cng. * tail: n u gi thuy t c nh h ng th nh p s 1; n u gi thuy t khng c nh h ng th nh p s 2. * Type: i v i ttest c l p n u bi n u ( l ch chu n b ng nhau) nh p s 2. N u bi n khng u nh p s 3 (trong th c t 90% tr ng h p bi n khng u). i v i ttest ph thu c (theo c p) c s d ng ki m ch ng ngh a c a s chnh l ch gi tr trung bnh c a cng m t nhm (bi ki m tra tr c tc ng v sau tc ng c a m t nhm th c nghi m ho c i ch ng). Cng th c t nh t ng t nh ttest c l p tuy nhin c khc l t nh 2 bi c a cng m t nhm v v y: * array 1: l c t i m s c a bi ki m tra tr c tc ng c a m t nhm th c nghi m/ i ch ng c t nh t i m s c a h c sinh 1 n h c sinh cu i cng. * array 2: l c t i m c a bi ki m tra sau tc ng c a nhm th c nghi m/ i ch ng c t nh t i m s c a h c sinh m t n h c sinh cu i cng. * tail: n u gi thuy t c nh h ng th nh p s 1; n u gi thuy t khng c nh h ng th nh p s 2. * Type: ttest ph thu c nh p s 1. K t qu : P < 0,05 c ngh a (chnh l ch x y ra khng ng u nhin). P> 0,05 khng c ngh a (chnh l ch x y ra ng u nhin) . chnh l ch gi tr trung bnh chu n l cng c o m c nh h ng c a tc ng. Cng th c tnh m c nh h ng s d ng chnh l ch gi tr trung bnh chu n c a Cohen (xem thng tin ngu n). Tc ng c a nghin c u c xc nh thng qua m c nh h ng l m t c s t t ng i qu n l a ra quy t nh, l a ch n cc nghin c u c nh h ng l n ph bi n cho gio vin h c t p tham kh o.
i

NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |

1 47

m ch ng Khi bnh ph ng (s d ng v i d li u r i r c, l d li u thu c cc h ng m c ring bi t. V d : h ng m c: ng , bnh th ng, khng ng , ho c phn lo i h c sinh theo cc mi n ring bi t nh : , tr t ho c kh gi i, trung bnh, y u). m b o tin c y c a php tnh, php ki m ch ng Khi bnh ph ng i h i t t c d li u trong cc ph i c gi tr l n h n 5. Trong tr ng h p ny ta c th k t h p m t s c t li n k c m t b ng c hng c t l 3 3 thnh 2 2, ch ng h n l p 6B v 6B l l p th c nghi m, l p 6C l l p i ch ng, ho c Mi n 1 l kh gi i, Mi n 2 trung bnh, Mi n 3 y u km, ta c th ghp Mi n 1v Mi n 2 thnh Mi n , Mi n 3 l Mi n tr t. Cc b c th c hi n: Truy c p vo cng c t nh theo a ch : http://people.ku.edu/~preacher/chisq/chisq.htm trn internet, khi b ng cng c xu t hi n trn mn hnh, nh p d li u vo cc , kch chu t vo Calculate k t qu s hi n trn k t qu trn mn hnh. K t qu p < 0,001, t ng quan c ngh a (cc d li u khng c kh n ng x y ra ng u nhin). N u P > 0,001 t ng quan khng c ngh a (cc d li u c kh n ng x y ra ng u nhin). a. Lin h d li u, l ch c n ng th ba c a th ng k xem xt m i lin h gi a hai d li u cng m t nhm, s d ng H s t ng quan pearson (r). Khi m t nhm duy nh t th c hi n hai bi ki m tra, cu h i c t ra l: * M c t ng quan c a hai t p h p i m nh th no? * K t qu bi ki m tra sau tc ng c ph thu c vo bi ki m tra tr c tc ng khng? Cng th c tnh trong ph n m m Excel, p d ng vo cng th c ta s c k t qu , i chi u k t qu v i b ng h s t ng quan Hopkins cho ta th y c cc m c t ng quan r t nh n r t l n v g n nh hon ton. t ng quan cng l n cho th y nh ng h c sinh lm t t bi ki m tra tr c tc ng th c ng s lm t t bi ki m tra sau tc ng. Bi t p 1, 2, 3, 4, 5: th c hnh trn my t nh (xem ph l c: H ng d n cch s d ng cc cng th c tnh ton trn ph n m m Excel th c hnh).
1 48

Php ki c gi tr

| MODULE THCS 26

Hot ng 5. Vit bo co kt qu nghin cu (B c th by).


NHIM V Cu 1: Nu m

c ch, n i dung c b n c a bo co nghin c u khoa h c s ph m ng d ng. Cu 2: Trnh by c u trc m t bo co nghin c u khoa h c s ph m ng d ng. Cu 3: Nu cch s d ng ngn ng v trnh by bo co.
THNG TIN PHN HI Cu 1:

B n bo co l ph ng ti n c l c hi u qu trnh by k t qu c a m t nghin c u khoa h c s ph m ng d ng. M i ho t ng v k t qu c a nghin c u c n c bo co ng cch truy n t ngh a/k t qu c a nghin c u t i nh ng ng i quan tm (cc nh ch c trch, cc nh ti tr , nh ng ng i lm nghin c u khc, ng nghi p, gio vin/ cn b qu n l gio d c). Do , b n bo co c n c ghi l i d i d ng v n b n m t cch trung th c v m c ch, qu trnh v k t qu c a nghin c u khoa h c s ph m ng d ng m tc gi th c hi n. Tu vo trnh v nhu c u c a ng i c m b n bo co s c trnh by chi ti t n u v s d ng v n phong cho ph h p v i i t ng. N i dung c b n c a bo co khng thay i, cc n i dung c b n g m: * V n nghin c u n y sinh nh th no? V sao v n l i quan tr ng? * Gi i php c th l g? Cc k t qu d ki n l g? * Tc ng no th c hi n? Trn i t ng no v b ng cch no? * o cc k t qu b ng cch no? tin c y c a php o ra sao? * K t qu nghin c u cho th y i u g? V n nghin c u c gi i quy t ch a? * C nh ng k t lu n v ki n ngh g?
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 49

Cu 2:

C u trc bo co: 1. Tn ti: Tn ti c n th hi n r rng v n i dung nghin c u, khch th nghin c u v tc ng c th c hi n. Tn ti nghin c u c th vi t d i d ng cu h i ho c cu kh ng nh. 2. Tn tc gi v t ch c N u c t hai tc gi tr ln, c n a tn ch bin v tr u tin. N u cc tc gi thu c nhi u t ch c khc nhau, nn a tn c a cc tc gi trong cng t ch c vo m t ph n. 3. Tm t t Tm t t c ng v b i c nh, m c ch, qu trnh v cc k t qu nghin c u. Ph n tm t t ch nn c di t 150 n 200 t ng i c hnh dung khi qut v nghin c u. 4. Gi i thi u Trong ph n ny, c n cung c p thng tin c s v l do th c hi n nghin c u. C th trch d n m t s cng trnh nghin c u g n nh t. Vi c trch d n ti li u tham kh o nh m thuy t ph c ng i c v gi i php thay th a ra. Trong ph n cu i c a m c gi i thi u, c n trnh by r cc v n nghin c u s c tr l i thng qua nghin c u v nu r gi thuy t nghin c u. 5. Ph ng php Gi i thch v khch th nghin c u, thi t k , cc php o, quy trnh v cc k thu t phn tch c th c hi n trong nghin c u khoa h c s ph m ng d ng. a. Khch th nghin c u Trong ph n ny, c n m t thng tin c s v cc i t ng tham gia (ho c h c sinh) trong nhm th c nghi m v nhm i ch ng v : gi i tnh, thnh tch ho c trnh , thi v cc hnh vi c lin quan.
1 50

Trang ba, m c l c

Cc trang ti p theo

| MODULE THCS 26

b. Thi t k nghin c u Ng i nghin c u c n m t : Ch n d ng thi t k no trong b n d ng thi t k nghin c u ho c thi t k c s AB. c. Quy trnh nghin c u M t chi ti t tc ng c th hi n trong nghin c u, tr l i cc cu h i nh : Tc ng nh th no? Tc ng ko di bao lu? Tc ng c th c hi n u v khi no? C nh ng ti li u/thi t b no c s d ng trong qu trnh th c hi n tc ng? C n t p h p cc ti li u nu trong bo co (g m cng c kh o st/cc bi ki m tra, k ho ch bi h c, ng link trang web c ch a video) trong ph n Ph l c. Trong ph n quy trnh c n ch thch r m i lin quan gi a ho t ng nghin c u v i cc ph l c ny. d. o l ng Trong ph n ny, m t cng c bi ki m tra tr c tc ng v sau tc ng v : m c tiu, n i dung, d ng cu h i, s l ng cu h i, p n v bi u i m. C th b sung ph n m t quy trnh ch m i m, tin c y v gi tr (n u c) c a d li u. C th nu cc tiu nh khch th nghin c u, thi t k , quy trnh nghin c u v o l ng n u c thng tin cho m i ph n. 6. Phn tch d li u v bn lu n k t qu Tm t t cc d li u thu th p c, bo co cc k thu t th ng k c s d ng phn tch d li u v ch ra k t qu c a qu trnh phn tch . 7. K t lu n v khuy n ngh Tm t t ng n g n c ng cc k t qu nghin c u v a ra cc khuy n ngh s d ng k t qu nghin c u.
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 51

8. Ti li u tham kh o M u: Tn tc gi (th t ABC), (n m xu t b n), tn ti li u, lo i ti li u, NXB, trang. 9. Ph l c Cung c p cc minh ch ng cho k t qu nghin c u trong qu trnh th c hi n ti, v d : phi u h i, cu h i ki m tra, k ho ch bi h c, t li u d y h c, bi t p, m u v cc s li u th ng k chi ti t. Cu 3: Ngn ng v trnh by bo co. Bo co c n t p trung vo tr ng tm c a v n nghin c u, khng lan man, s d ng ngn ng n gi n, trnh di n t ph c t p ho c s d ng cc t chuyn mn khng c n thi t. S d ng cc b ng, bi u n gi n khi c th . C ph n ch gi i cho cc b ng, bi u . S d ng th ng nh t m t cch trch d n cho ton b v n b n (v d : APA).
NH GI NI DUNG 2

1. Trnh by cc b c th c hi n m t ng d ng. 2. Xy d ng k ho ch th c hi n m t ng d ng.

ti nghin c u khoa h c s ph m ti nghin c u khoa h c s ph m

1 52

| MODULE THCS 26

D. NH GI TNG QUAN
1. B n hy nu c m nh n c a mnh v nghin c u khoa h c s ph m ng d ng. 2. Theo b n n u gio vin trung h c c s th c hi n nghin c u khoa h c ng d ng th k t qu h c t p/gio d c c a h c sinh s nh th no? 3. B n c kh n ng th c hnh m t nghin c u khoa h c ng d ng trong mn h c c a mnh khng? B n s lm nh th no th c hi n nghin c u ? 4. Th c hnh m t ti nghin c u khoa h c s ph m ng d ng.
THNG TIN PHN HI

D a vo Khung nghin c u khoa h c s ph m ng d ng, b n hy xy d ng m t ti nghin c u cho mn h c c a mnh.


B c Ho t ng

Gio vin ng i nghin c u tm ra nh ng h n ch c a hi n ng trong vi c d y h c, qu n l gio d c v cc ho t ng 1. Hi n tr ng tr khc trong nh tr ng, xc nh cc nguyn nhn gy ra h n ch , l a ch n m t nguyn nhn m mnh mu n thay i. ngh v cc gi i php thay th cho gi i php hi n t i v lin 2. Gi i php Suy h v i cc v d c th c hi n thnh cng c th p d ng thay th vo tnh hu ng hi n t i. 3. V n Xc nh cc v n c n nghin c u (d i d ng cu h i) v nu nghin c u cc gi thuy t. L a ch n thi t k ph h p thu th p d li u ng tin c y v c 4. Thi t k gi tr . Thi t k bao g m vi c xc nh nhm i ch ng v nhm th c nghi m, quy m nhm v th i gian thu th p d li u. d ng cng c o l ng v thu th p d li u theo thi t k 5. o l ng Xy nghin c u. tch cc d li u thu c v gi i thch tr l i cc cu h i 6. Phn tch Phn nghin c u. Giai o n ny c th s d ng cc cng c th ng k. a ra cu tr l i cho cu h i nghin c u, a ra cc k t lu n v 7. K t qu khuy n ngh .
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 53

E. PH L C
1. Hng dn cch s dng cc cng thc tnh ton trn phn mm Excel
1.1. Tnh gi tr tin cy Spearman Brown

Bng: Tnh gi tr tin cy Spearman Brown


A B C D E F G H I J K L M N

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
1 54

HS Q1 Q2 A 3 4 B 4 5 C 2 1 D 1 2 E 4 6 F 5 6 G 3 2 H 1 1 I 2 1 J 4 3 K 2 3 L 2 3 M 6 5 N 2 3 O 4 4

Q3 6 4 2 1 6 5 2 1 1 2 2 2 6 2 5

Q4 2 2 3 1 5 5 3 1 2 5 3 1 4 2 5

Q5 4 5 2 2 4 6 3 2 2 6 4 5 6 1 4

Q6 Q7 Q8 Q9 Q10 T ng L Ch n 5 3 5 3 6 41 19 22 2 3 3 3 3 34 19 15 1 2 3 3 2 21 11 10 3 2 1 1 2 16 7 9 3 3 4 6 5 46 23 23 5 4 5 6 5 52 26 26 3 2 2 3 2 25 13 12 2 1 2 1 2 14 6 8 3 2 1 2 3 19 9 10 2 5 6 2 3 38 19 19 5 4 6 5 2 36 17 19 2 3 4 2 1 25 14 11 4 6 6 4 3 50 28 22 2 3 3 3 3 24 11 13 4 4 3 3 6 42 20 22 T ng quan ch n l 0,92 tin c y 0,96 Spearman Brown

| MODULE THCS 26

Tnh gi tr h s t ng quan ch n l (rhh). Tnh gi tr h s t ng quan ch n l b ng cng th c: rhh = CORREL(array1, array2) Cch s d ng cng th c tnh gi tr rhh trn ph n m m Excel: a. Sau khi nh p d li u (V d : B ng 3.3), t i hng 17 ta nh: T ng quan ch n l , sau trong c t M, nh p cng th c sau: =CORREL( Lc , trn mn hnh s xu t hi n cng th c: = CORREL(array1, array2) nh trong hnh minh ho d i y:

b. Ch n vng d li u th nh t b ng cch dng chu t a con tr ch y d c theo c t ghi t ng i m cc cu h i l (trong tr ng h p ny l c t M), t i m c a h c sinh u tin (HS A) n i m c a h c sinh cu i cng (HS O).
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 55

Trn mn hnh xu t hi n: =CORREL(M2:M16

c. Ti p t c nh vo cng th c trn d u ph y (,) v ch n vng d li u th hai b ng cch dng chu t a con tr ch y d c theo c t ghi t ng i m cc cu h i ch n (trong v d ny l c t N), t i m c a h c sinh u tin n i m c a h c sinh cu i cng. Trn mn hnh xu t hi n: =CORREL(M2:M16,N2:N16

1 56

| MODULE THCS 26

d. Cu i cng, nh n phm Enter, k t qu s hi n ra. Trong v d trn ta c k t qu rhh = 0,92.


1.2. Tnh gi tr tin cy Spearman Brown (rSB)

Tnh

tin c y Spearman Brown (rSB) b ng cng th c: rSB = 2 * rhh/(1 + rhh)

Cc b c tnh gi tr rSB trn ph n m m Excel: a. Theo k t qu c a v d trn, trong M18, ta nh p cng th c: =2*0.92/(1+0.92) b. Nh n phm Enter, k t qu cu i cng s hi n ra. Trong v d ny ta c k t qu gi tr rSB = 0,96.

NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |

1 57

Tnh gi tr M t, Trung v , Gi tr trung bnh v l ch chu n: Cng th c tnh: Cng th c tnh trong ph n m m Excel Mt =Mode(number1, number2, ) Trung v =Median(number1, number2, ) Gi tr trung bnh =Average (number1, number2, ) l ch chu n =Stdev(number1, number2, ) Cch tnh ton trn ph n m m Excel:
*

=MODE(

tnh M t, ta nh p cng th c

1 58

| MODULE THCS 26

Lc , trn mn hnh s xu t hi n: =MODE(number1, number2, )

Sau , ta ch n mi n d li u b ng cch dng chu t a con tr ch y d c c t i m s c a nhm th c nghi m (trong v d d i y l c t B, t v tr B2 n B16):

NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |

1 59

Cu i cng, ta nh n phm Enter, k t qu s hi n ra. Trong tr ng h p ny, ta c k t qu gi tr M t l 75.


* tnh gi tr Trung v , ta nh p cng th c:

=MEDIAN( Trn mn hnh xu t hi n: =MEDIAN(number1, number2) Sau , ta ch n mi n d li u t ng t nh khi tnh M t v nh n phm Enter, k t qu cu i cng s hi n ra. Trong v d ny, ta c k t qu gi tr trung v l 75.

1 60

| MODULE THCS 26

tnh gi tr trung bnh, ta nh p cng th c:

=AVERAGE( Trn mn hnh xu t hi n: =AVERAGE(number1, number2, ) Sau , ta ch n mi n d li u t ng t nh trn v nh n phm Enter, k t qu cu i cng s hi n ra. Trong v d ny, ta c k t qu gi tr trung bnh l 76,3.

NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |

1 61

=STDEV( Trn mn hnh xu t hi n: =STDEV(number1, number2) Sau , ta ch n vng d li u t ng t nh trn v nh n phm Enter, k t qu cu i cng s hi n ra. Trong v d ny, ta c k t qu gi tr l ch chu n l 4,2.

tnh gi tr

l ch chu n, ta nh p cng th c:

1 62

| MODULE THCS 26

K t qu c a Nhm th c nghi m

c tm t t trong b ng sau:
Gi tr (c t B)

Cng th c trong ph n m m Excel

Mt =Mode (B2:B16) 75 Trung v =Median (B2:B16) 75 Gi tr trung bnh =Average (B2:B16) 76,3 l ch chu n =Stdev (B2:B16) 4,2 Lm t ng t nh trn, ta c k t qu c a Nhm i ch ng nh sau:
Cng th c trong ph n m m Excel Gi tr (c t B)

Mt Trung v Gi tr trung bnh l ch chu n

Mode (C2:C16) Median (C2:C16) Average (C2:C16) Stdev (C2:C16)

75 75 75,5 3,6
1 63

NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |

3. Tnh gi tr p ca php kim chng ttest trn phn mm Excel:

a) Nh p cng th c: =ttest( Lc , trn mn hnh xu t hi n: =ttest(array1,array2,tail,type) b) Sau ta ch n mi n d li u (array1,array2) b ng cch a con tr ch y d c theo c t i m s c a nhm i ch ng, nh d u ph y (,) r i ti p t c a con tr ch y d c theo c t i m s c a nhm th c nghi m v nh d u ph y (,). c) Nh p ti p gi tr ui (tail): b ng 1 n u gi thuy t c nh h ng, b ng 2 n u gi thuy t khng c nh h ng. Sau nh d u ph y (,). d) Nh p ti p gi tr d ng (type): b ng 1 v i php ki m ch ng ttest theo c p, b ng 2 v i bi n u v b ng 3 v i bi n khng u. e) Nh n phm Enter ta s c k t qu hi n ra, theo v d trn ta tnh c p = 0,02.

1 64

| MODULE THCS 26

4. Tn mt s ti nghin cu khoa hc s phm ng dng trng trung hc c s

a. S d ng ph ng php s m vai c lm t ng kh n ng nghe v ni ti ng Anh c a h c sinh l p 7 khng? (Tr ng Dn t c mi n ni huy n V Xuyn t nh H Giang). b. Nng cao kh n ng nh gi v kh n ng gi i ton cho h c sinh thng qua vi c t ch c cho h c sinh nh gi cho bi ki m tra mn Ton (H c sinh l p 8 Tr ng Th c hnh S ph m Qu ng Ninh). c. Tc ng, h tr l n nhau i v i vi c th c hi n nhi m v trong h c t p mn Ton c a h c sinh trung h c c s (Koh Puay Koon, Lee Li Li, Siti Nawal, Tan Candy & Tan Jing Yang, Tr ng trung h c c s Dunman Singapore).
5. ti minh ho

Tn ti: Tc ng, h tr l n nhau i v i vi c th c hi n nhi m v trong h c t p mn Ton c a h c sinh trung h c c s (Koh Puay Koon, Lee Li Li, Siti Nawal, Tan Candy & Tan Jing Yang, Tr ng trung h c c s Dunman Singarpore). Nhm nghin c u: Koh Puay Koon, Lee Li Li, Siti Nawal, Tan Candy & Tan Jing Yang, Tr ng trung h c c s Dunman. TM T T Nhi u gio vin chia s lo ng i v thi h c t p thi u tch c c c a h c sinh. H c sinh th ng khng t gic m ch th c hi n nhi m v khi c s gim st ch t ch c a gio vin. Cc nghin c u tr c y ch ra r ng vi c h c sinh h tr l n nhau l m t cch lm hi u qu gip h c sinh t gic, tch c c tham gia v th c hi n nhi m v . Nghin c u ny c th c hi n nh m tm hi u tc ng c a vi c h c sinh trung h c c s h tr l n nhau trong l p h c i v i hnh vi th c hi n nhi m v mn Ton. Nghin c u s c th c hi n trong hai l p ton t i tr ng trung h c c s . H c sinh c phn thnh t ng c p theo kh n ng v tnh cch c a cc em.
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 65

H c sinh c n ng l c cao h n s tr thnh ng i h tr cho h c sinh c n ng l c y u h n. Gio vin h ng d n nhi m v c a h c sinh h tr v h c sinh nh n h tr tr c khi tc ng. D li u c thu th p t cc b cu h i th c hi n tr c v sau bi h c, n i dung nh t k c a gio vin v h c sinh sau m i bi h c c ng nh k t qu quan st gi h c v hnh vi c a h c sinh do m t ng i quan st c l p th c hi n. Qua phn tch d li u, chng ti nh n th y vi c h c sinh h tr l n nhau gip thc y hnh vi th c hi n nhi m v c a h c sinh trong cc gi h c mn Ton, qua gip lm t ng k t qu h c t p c a h c sinh. Chng ti hi v ng thng qua k t qu c a vi c nghin c u ny c th kh ng nh thm ho t ng h tr l n nhau c a h c sinh khng ch c nh h ng tch c c i v i hnh vi th c hi n nhi m v m cn t o c h i cho nh ng em h c sinh c n ng l c cao pht tri n k n ng trao i thng tin ton h c.
THNG TIN C S

Quan st qu trnh h c t p c a h c sinh trong l p h c, chng ti nh n th y: L p h c th ng bao g m nh ng h c sinh c kh n ng h c t p khc nhau. Gio vin khng th h tr m i h c sinh cng m t lc. M t khc, h u h t h c sinh th ng r t ph thu c vo gio vin. N u cc em khng c gio vin quan tm, ch th cc em th ng t b nhi m v , khng c g ng gi i quy t v n . H c sinh th ng t ra chn n n, m t m i, thi u t p trung, khng ti p t c th c hi n nhi m v , th m ch c em ng g t trong l p. Do , cc em th ng t k t qu th p trong cc bi ki m tra v cc k thi, cu i cng l m t i h ng th i v i mn h c. V N NGHIN C U Chng ti ng no tm ra cc cch thu ht h c sinh tham gia v ch u trch nhi m cho vi c h c t p c a chnh mnh, b t u b ng vi c li t k cc cch lm c th c i thi n hnh vi th c hi n nhi m v c a h c sinh. Chng ti quy t nh l a ch n ho t ng H c sinh h tr l n nhau trong l p h c mn Ton nghin c u.
1 66

| MODULE THCS 26

Theo DuGaul (1998), i v i ho t ng h c sinh h tr l n nhau l p h c, m i h c sinh c phn theo c p v i m t b n khc. Trong gi h c, nh ng em h c sinh c kh n ng h c t p t t h n s ng vai ng i h tr , c nhi m v gi i thch v t cu h i cho b n h c sinh nh n h tr v a ra ph n h i trong th i i m thch h p. Ho t ng h c sinh h tr l n nhau l cch lm cho t t c h c sinh nh n c h tr b n gip b n v c th i gian h c t p v th c hnh. Trong nghin c u ny, chng ti tm cu tr l i cho nh ng cu h i sau y: H c sinh h tr l n nhau c ch l i nh th no trong vi c m b o th c hi n nhi m v trong cc gi h c mn Ton, gp ph n nng cao k t qu h c t p c a h c sinh? B ng cch no h c sinh h tr l n nhau gp ph n m b o th c hi n nhi m v trong gi h c mn Ton gp ph n nng cao k t qu h c t p c a h c sinh? H c sinh c c m th y vi c h tr l n nhau c tc ng tch c c i v i vi c h c mn Ton hay khng? TM HI U L CH S TI c nhi u nh nghin c u quan tm n vi c s d ng hnh th c h c sinh h tr l n nhau trong vi c thu ht s tham gia c a h c sinh trong m t l p h c a d ng v kh n ng. Cc nh nghin c u tm hi u v ch ny trn i t ng h c sinh v i s l ng l n v nh , theo di ti n b c a h c sinh trong m t n m h c c ng nh nhi u n m h c (Fulk & King, 2001). Cc nghin c u ch ra r ng vi c h c sinh h tr l n nhau c hi u qu i v i t t c h c sinh, bao g m c nh ng h c sinh c v n trong vi c ch , tm hi u n i dung bi h c v nh ng v n v c m xc v hnh vi. K t qu l hnh vi c a h c sinh c c i thi n, h c sinh c lng t tn v ng l c cao h n c ng nh c t ng c ng cc k n ng x h i (Tournaki & Crisciticello, 2003). Cch lm ny m b o h c sinh lun tch c c tham gia v th c hi n nhi m v v n t o i u ki n cho h c sinh nh n c n i dung ph n h i t c th i v i nh p ph h p (DuGaul, 1998).
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 67

Cc nghin c u c ng ch ra r ng vi c h c sinh h tr l n nhau c th gip nng cao k t qu h c t p c a h c sinh, c bi t l trong vi c h c mn Ton (Britz, Dixon & McLaughlin, 1989). C cc h c sinh h tr v h c sinh nh n h tr u t k t qu h c t p t t h n, trong nh h ng th hi n r r t v i kh n ng t tm khi ni m c a cc h c sinh h tr . Tuy nhin, vi c h ng d n cho h c sinh tr c khi th c hi n h tr b ng cch gi i thch m c ch, l do v k thu t h c h p tc l r t quan tr ng. Trong nh n m nh s h p tc h n l ganh ua, d y h c sinh th c hi n t t vai tr c a ng i h tr v ng i nh n h tr (Fulk & King, 2001). Webb (1989) c ng ch ra cc i u ki n c n m b o c c ho t ng h c sinh h tr l n nhau hi u qu : h c sinh h tr c n c nh ng tr gip ph h p c phn tch k cng, vo ng th i i m v d hi u i v i h c sinh nh n h tr . H c sinh h tr c n t o c h i cho h c sinh nh n h tr s d ng thng tin m i, ng th i h c sinh nh n h tr c n t n d ng c h i . PH NG PHP Mu Chng ti th c hi n nghin c u trn i t ng h c sinh hai l p: HS l p 4G (n m th b n trung h c c s ) thu c trnh Bnh th ng h c h 5 n m trung h c c s (Normal Academic). Gio vin ton gi ng d y l p c 2 n m, hi n ang l gio vin ch nhi m c a l p. Gio vin hi u r kh n ng v tnh cch c a h c sinh trong l p. HS l p 2F (n m th hai trung h c c s ), gio vin ton c ng l gio vin ch nhi m nn c kh n ng linh ho t khi phn nhm h c sinh v x p ch ng i cho cc em. Gio vin c ng c nhi u c h i quan st v hi u r h c sinh h n.
Cng c

Vo u n m h c, gio vin gi i thi u v cch h c sinh h tr l n nhau trong l p, nh n m nh v y u t c t li i v i thnh cng c a ho t ng h tr chnh l tinh th n h p tc ch khng ph i ganh ua l n nhau.
1 68

o v quy trnh nghin c u

| MODULE THCS 26

Theo Fulk v King (2001): ph ng php phn c p h c sinh l x p h ng h c sinh theo th t kh n ng r i phn lm hai nhm. Nh ng h c sinh trong danh m c 1 s c phn c p v i cc h c sinh trong danh m c 2, trnh tr ng h p kh n ng c a 2 h c sinh cng c p qu chnh nhau. Th t x p h ng c a h c sinh 2 l p c th c hi n d a trn k t qu thi cu i n m c a n m h c tr c c a l p 2F v k t qu bi ki m tra trn l p tr c c a l p 4G. Sau h c sinh c nghe gio vin gi i thi u v ho t ng c a ng i h tr v ng i nh n h tr . Ho t ng kh o st tr c tc ng c th c hi n nh m thu th p thng tin v nh n th c v hnh vi c a h c sinh trong cc gi h c mn Ton. Sau gio vin th c hi n 8 n 10 gi h c, cc ho t ng h ng d n cho h c sinh h tr v h c sinh nh n h tr lm vi c cng nhau trong 7 tu n. Sau m i bi h c, gio vin ghi l i quan st c a mnh v nhn l i qu trnh tm cch c i thi n cho bi d y ti p theo. H c sinh c khuy n khch vi t nh t k, nhn l i hi u qu bi h c c ng nh c m nh n v s gip ch c a h c sinh h tr . Sau , ti n hnh kh o st sau tc ng tm hi u nh n th c c a h c sinh v nh ng thay i hnh vi c a b n thn trong cc gi h c mn Ton. THU TH P V PHN TCH D LI U Kh o st tr c v sau tc ng Qua kh o st (xem b ng 1): h c sinh nh n th y ho t ng h tr l n nhau l m t cch lm hi u qu m b o cho cc em tham gia tch c c v th c hi n nhi m v trong cc gi h c mn Ton. B ng 1: T nh n th c v hnh vi th c hi n nhi m v

NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |

1 69

L p 2F Trong gi Ton Tr c tc ng Sau tc ng Tr c tc ng

L p 4G Sau tc ng

1 Ti c g ng h t s c. 2 Ti lun ch m ch. Ti khng lng ph th i gian ng i ch 3 gio vin h ng d n ho c ph n h i. Ti th ng khng l 4 m ho c ng g t. Ti khng ng i m 5 th i gian n khi k t thc gi h c.

67,6% 51,4% 16,2%

75,6% 69,4% 16,7%

93,3% 80% 50%

100% 96,8% 73,3%

48,6% 29,7%

52,8% 61,1%

50% 53,3%

90,0% 73,3%

Sau khi th c hi n ho t ng h c sinh h tr l n nhau, nhi u h c sinh cho bi t cc em ch tm h n trong cc gi Ton v khng cn ng g t hay l m n a. Nhi u h c sinh c m th y cc em khng lng ph th i gian i gio vin h ng d n ho c ph n h i v by gi cc em c th ki m tra cu tr l i v i b n trong nhm h tr . Cc em c ng khng cn hi n t ng m t ng pht cho n khi gi h c k t thc v cc em hon ton b cu n ht vo nhi m v c giao.
N i dung nh t k c a h c sinh

Phn tch n i dung nh t k c a h c sinh sau m i bi h c cng kh ng nh vi c h c sinh h tr l n nhau c th mang l i tc ng tch c c i v i hnh vi th c hi n nhi m v trong gi ton. Khi h c sinh khng ch c ch n vi c h tr l n nhau c th mang l i i u g, cc em chia s lo l ng r ng thay v th c hi n nhi m v , cc em l i ni chuy n v i nhau khi c yu c u lm vi c theo nhm h tr .
1 70

| MODULE THCS 26

Ban u, h c sinh ghi nh t k: Em khng ch c ch n r ng vi c h tr l n nhau l nh th no? t ng u tin c a em ch l h c sinh d y l n nhau (Hami...) Th ng th em v n t lm m i vi c. Em lun ngh r ng vi c h c sinh h tr l n nhau l khng t t v b n h tr c th lm em m t t p trung (Guan) Em khng bi t lm th no h tr b n khc, th m ch khng bi t ph i d y b n nh th no? Em khng bi t ph i ni g v i b n. Em khng bi t ph i d y b n b ng cch no (...) Em c m th y khng quen khi c m t b n h tr cng lm vi c v i mnh Sau vi tu n, n i dung nh t k c a cc em c d u hi u tch c c h n. Cc em thch lm vi c cng nhau v ch ng h n trong vi c tm ki m v t nguy n h tr khi c giao nhi m v lm vi c theo c p. Nh ng h c sinh nh n h tr nh n th y nh c h tr c a b n, cc em t p trung h n trong gi h c v c c i thi n trong k t qu mn h c. Cc em khng cn lng ph th i gian ch s h tr c a gio vin n a. V i s h tr c a b n, vi c h c c a em ti n b d n d n. C hai u t p trung vo nhi m v v khng ph th i gian ni chuy n ring (.) Em h c t t h n khi c b n h tr . Em hi u b n nhi u h n v tnh b n c a chng em ngy cng g n b () Em h c c r t nhi u i u H c th y khng ty h c b n Em hi u v n nhanh h n bnh th ng () Ban u th em c m th y thi u t tin khi ph i h c t b n, nh ng khi nh n th y t t c cc l i c a mnh ch l do b t c n, em c m th y hi v ng h n () Ho t ng ny t t v em lun nh n c s h tr t ng i khc () Cc h c sinh h tr th chia s r ng cc em r t thch c t ng tc v g n k t v i cc b n cng l p. M t s h c sinh cho bi t hi n t i cc em c n ch h n trong gi h c v hi u r cc khi ni m gip b n. M t s khc cho bi t cc em c n tr thnh t m g ng cho cc b n h c sinh nh n h tr v c m th y t c thnh cng khi cc b n h c t t h n.
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 71

M c d i lc b n nh n h tr c ng lm em sao nhng, nh ng vi c h c cng nhau gip em h c c nhi u h n () Ho t ng ny khng ch n gi n l d y l n nhau m cn khuy n khch t ng tc, t ng c ng tnh b n g n b. i u ny c ng gip chng em t p trung h n vo bi h c v cc nhi m v c giao () Chng em c th cng nhau suy ngh thay v ngh m t mnh () Em r t vui khi b n h c sinh h tr hi u cu h i c a mnh () Em c m th y r t vui v b n thn b n h tr mnh c ng h c c nhi u h n (..) Em c m th y vui khi c c m gic mnh l ng i hi u bi t. Em c m th y lo l ng v b c b i khi b n h c sinh nh n h tr khng hi u mnh.
N i dung nhn l i qu trnh c a gio vin

Vi c so snh n i dung nhn l i qu trnh c a hai gio vin cho th y c hai u g p ph i v n pht sinh khi th c hi n ho t ng h c sinh h tr l n nhau. C m t s h c sinh c m th y khng tho i mi v i b n cng c p nn gio vin c n ph i s p x p l i. Gio vin c ng lo l ng khi th y l p h c kh n o v m t s h c sinh ni chuy n ring trong khi th c hi n nhi m v . H c sinh c ng khng ch c ch n v m t s thu t ng ton h c nn chuy n sang ni ti ng m trong khi th o lu n. Gio vin nh c nh h c sinh s d ng ti ng Anh trong khi th o lu n v nh n m nh vi c s d ng chnh xc cc thu t ng ton h c khi d y v cc khi ni m ph n u c a bi h c. Gio vin khuy n khch h c sinh t o c h i cho b n th c hi n vai tr c a mnh, ng th i ghi l i nh ng i u khng hi lng v vi c lm c a b n. Sau m t th i gian, gio vin quan st th y m c d l p h c v n r t n o, cc cu c ni chuy n phi m gi m i. H c sinh tham gia th o lu n nhi u h n v cc n i dung ton h c h n l ni chuy n ring. Cc em c ng s d ng cc thu t ng ton h c thnh th o h n. H c sinh ch m ch h n vo bi h c v mau chng hon thnh nhi m v c giao. Cc em c ng ch ng yu c u gip khi khng ch c ch n.
1 72

| MODULE THCS 26

i khi kho ng cch gi a h c sinh h tr v h c sinh nh n h tr m d n khi c s hon i vai tr, ph thu c vo vi c ai g p kh kh n. Cc c p h c sinh i khi tm n s h tr c a cc c p khc khi khng th hon thnh nhi m v c giao. TM T T K T QU V BN LU N Tm l i, cc k t qu trong nghin c u cho th y vi c h c sinh h tr l n nhau l m t ho t ng h u ch, m b o h c sinh th c hi n nhi m v trong cc gi h c ton. H c sinh c phn c p v i m t h c sinh khc cng h c t p v c th tm ki m h tr v ph n h i t c th i m t cch d dng t b n mnh. H c sinh h tr th c hi n nghim tc vai tr c a mnh c ng c g ng ch h n trong gi h c s n sng tr gip b n mnh. Chng ti quan st th y h u h t h c sinh thch c t o c h i lin k t v h p tc v i nhau. Hnh vi trong l p h c c a cc em c c i thi n, cc em tr thnh nh ng ng i h c t p c l p h n. Vi c phn tch k t qu m t s bi ki m tra g n y ch ra r ng m t s h c sinh nh n h tr t i m cao h n trong mn Ton. S c i thi n v i m s th hi n r r t h n nhm h c sinh r t y u. Tuy nhin, chng ti c m th y ch a y n u ch a ra l do cho s c i thi n ny l do tc ng c a ho t ng h c sinh h tr l n nhau. Khi th c hi n ho t ng ny, gio vin c ng nh n th c t t h n nhu c u p d ng ph h p m hnh h tr , l h ng d n h c sinh t tm ra cu tr l i b ng cch t cu h i thay v a ra p n qu v i vng. Do , h c sinh h c cch th o lu n v i nhau v suy ngh k h n ch khng ch tm n cu tr l i c a gio vin. K T LU N V KHUY N NGH Nghin c u c a chng ti l b c u trong vi c khm ph cc ho t ng d y h c mang l i s c i thi n trong hnh vi th c hi n nhi m v trong l p h c. Chng ti p d ng chu trnh nghin c u: Nhn l i qu trnh, l p k ho ch, th c hi n tc ng, quan st trong nghin c u khoa h c s ph m ng d ng vo nghin c u ny. Vi c thu th p d li u t p
NGHIN CU KHOA HC S PHM NG DNG TRONG TRNG TRUNG HC C S |
1 73

trung ch y u vo vi c h c sinh ch p nh n h tr l n nhau trong gi ton v nh ng thay i hnh vi c a h c sinh i v i vi c h c mn Ton. HS h tr l n nhau l m t ph ng php thu ht s tham gia c a h c sinh ph h p v i tri t l i m i gio d c c a Singapore D y t, h c nhi u. Nh ng h c sinh h c t t h n c vai tr l h c sinh h tr s gi i thch, t cu h i v a ra ph n h i t i th i i m thch h p. H c sinh nh n h tr c h ng l i nh c gi i thch v khuy n khch t cu h i m khng s b lng tng tr c l p. H c sinh c t o c h i th o lu n v vi c h c v ph i h p, h p tc v i nhau. Cu i cng, chng ti xin xu t m t s ki n ngh sau y cho cc nh gio d c c mong mu n th c hi n ho t ng h c sinh h tr l n nhau trong l p h c: t hi u qu t i a trong ho t ng h c sinh h tr l n nhau, gio vin nn linh ho t trong vi c s p x p h c sinh theo c p, khuy n khch h c sinh a ra ph n h i t c th i v ho t ng c a b n h c sinh trong c p. D a vo nh ng ph n h i ny, gio vin c th s p x p l i h p l cc c p h c sinh h tr v h c sinh nh n h tr . Cc nhi m v c giao nn c kh nh t nh h c sinh nh n h tr c th h c h i t h c sinh h tr . Tuy nhin cc nhi m v qu kh c th khi n h u h t h c sinh ph i nh n s h tr gio vin, do v y khng t c m c ch c a ho t ng h c sinh h tr l n nhau. Gio vin c n m b o c s h ng d n y i v i nh ng nhi m v kh. 1. Tr n B Honh, V n gio vin, nh ng nghin c u l lu n v th c ti n, NXB i h c S ph m, H N i, 2006. 2. D n Vi t B , Nghin c u khoa h c s ph m ng d ng, NXB i h c S ph m, H N i, 2009.

F. TI LIU THAM KHO

1 74

| MODULE THCS 26

You might also like