H NHT THNG

MODULE THCS

40
Phi hp cc t chc x hi trong cng tc gio dc

45

A. GII THIU TNG QUAN

S n ph m c a qu trnh gio d c l nhn cch. K t qu s pht tri n nhn cch lun b ch c chi ph i b i b n y u t : + Nh ng y u t b m sinh di truy n. + Hon c nh t nhin v x h i. + Tc ng c a gio d c nh tr ng, x h i v gia nh. + Ho t ng c a c nhn. Gio d c nh tr ng c vai tr quan tr ng c bi t trong vi c nh h ng, i u ch nh, i u khi n khai thc cc y u t khc, trong c trch nhi m ph i h p cc l c l ng x h i t o ra m t mi tr ng lnh m nh, pht huy cao nh ng y u t tch c c, gi m thi u t i a nh h ng tiu c c t i th h tr ; t o ra s th ng nh t c a cc l c l ng x h i nng cao hi u qu , ch t l ng gio d c trong hon c nh x h i c quan h phong ph, a d ng, ph c t p nh hi n nay. Trong hon c nh hi n nay ch c th th c hi n t t m c tiu gio d c (nh t l gio d c ph thng) khi s ph i h p c hi u qu gi a gio d c nh tr ng v i cc l c l ng x h i v gia nh.

B. MC TIU
1. V KIN THC

2. V K NNG

Hi u, phn tch c c i m (ch c n ng, nhi m v x h i, i m m nh, y u...) c a cc t ch c x h i bi t khai thc, ph i h p trong qu trnh gio d c. Xc nh c nh ng ph ng th c t ch c ph i h p gi a nh tr ng v i cc t ch c x h i m t cch h p l, t o ra s th ng nh t, ng thu n trong qu trnh th c hi n m c tiu gio d c. C k n ng t ch c kh o st, nh gi ti m n ng c a cc l c l ng x h i. L p c k ho ch ng n, di h n, i u ch nh k ho ch ph i h p v i cc l c l ng x h i.

46 | MODULE THCS 40

3. V THI

C k n ng giao ti p ng x , gi i quy t cc tnh hu ng s ph m h p l v i cc i t ng x h i khc nhau. Ni m n , c i m th hi n trch nhi m v i s nghi p gio d c v s tn tr ng cc i t ng trong giao ti p x h i. C th c trau d i n ng l c s ph m. Kin tr, sng t o trong lao ng ngh nghi p ni chung, trong vi c t ch c ph i h p cc l c l ng ni ring.

C. NI DUNG
Hot ng 1: Phn tch mc ch ca s phi hp
1. MC TIU 2. CU HI

H c xong, ng i h c hi u ngh a quan tr ng c a s ph i h p cc l c l ng x h i trong gio d c. Cc l c l ng c n ph i h p. T i sao ph i ph i h p cc l c l ng x h i trong gio d c ni chung v gio d c trung h c ph thng ni ring? L u : Suy ngh , t tr l i, r i m i xem g i .

3. THNG TIN PHN HI

Gio d c nh tr ng ph i l nhn t tc ng, i u khi n cc y u t nh h ng t i s pht tri n nhn cch. V l lu n c ng nh trn th c t cho th y trong qu trnh pht tri n nhn cch c a m i ng i, nh t l i v i th h tr , lun b tc ng c a b n y ut : B m sinh di truy n l ti n v t ch t, ti n sinh h c, t o c s ban u cho s pht tri n nhn cch thu n l i. Y u t hon c nh c ngh a r t quan tr ng, l mi tr ng c a s pht tri n, lun tc ng v nh h ng t i s pht tri n nhn cch. Hon c nh bao g m cc y u t t nhin v hon c nh x h i. Trong s pht tri n nhn cch c a m i c th ng i v loi ng i th y u t
PHI HP CC T CHC X HI TRONG CNG TC GIO DC
|

47

 Gio d c ni chung, GD nh tr ng ni ring ph i c coi l nhn t nh h ng, i u khi n ho t ng c a cc i t ng gio d c, c kh n ng c i t o, t n d ng cc y u t t nhin v x h i thu n l i cho s pht tri n nhn cch thng qua ho t ng gio d c, c th t o ra mi tr ng, c th i u ch nh s pht tri n nhn cch nh ng i lm v n i u ch nh s pht tri n h t gi ng v cy c nh theo mu n c a c nhn, nh ng khng ph i l p t m l t o c h i, i u khi n s pht tri n nhn cch c a tr em theo quy lu t c a s pht tri n tm sinh l. Sau nhi u n m lm cng tc gio d c, Makarenk rt ra m t k t lu n: Khng c khi ni m tr em h h ng m ch do tr em r i vo m t hon c nh c bi t d n t i nh ng sai l ch trong qu trnh pht tri n nhn cch. ng ni vui n u ti r i vo hon c nh nh cc em, ti c ng s nh cc em m thi. Cc ti c a nh s ph m l ch pht hi n ng nguyn nhn, c i m c a tr , t o ra mi tr ng ho t ng thu n l i, i u ch nh nh ng ho t ng tiu c c thnh nh ng ho t ng tch c c, gip tr pht tri n nh ng ti m n chng. ng c ng t ng nh n m nh s pht tri n nhn cch c a tr em khng ph i l s n ph m c a m t c nhn nh s ph m, m l k t qu c a ton b nh ng tc ng c a ch x h i, c a s t ng ho cc tc ng c a quan h x h i m m i ng i s ng, ho t ng trong . Th c t c a l ch s ch ng minh nh n nh c a C. Mc B n ch t con ng i l t ng ho cc quan h x h i, Hon c nh t o ra con ng i trong ch ng m c con ng i t o ra hon c nh. Ho t ng c nhn l y u t quy t nh hi u qu c a qu trnh pht tri n nhn cch. T t c cc y u t trn u l khch quan, ho t ng nh n th c v rn luy n c a c nhn ch th c th c c a qu trnh pht tri n nhn cch m i l y u t quy t nh. Thng qua cc qu trnh t duy, ch th nh n th c nh ng yu c u t t y u c a x h i bi n thnh nhu c u c a b n thn t o ra ng c c a ho t ng chi m l nh tri th c, kinh nghi m c a x h i pht tri n, m i m t y u t c ngh a nh t nh t i s pht
48 | MODULE THCS 40

t nhin l y u t ban u v con ng i l s n ph m c a t nhin. Nh ng nhn cch con ng i l i b ch c, chi ph i ch y u b i hon c nh x h i v con ng i c th c, lun tham gia vo cc ho t ng x h i v i t cch l ch th c a s pht tri n x h i.

tri n nhn cch. Song c n c vo l a tu i, nh ng y u t y c ng c nh h ng m c khc nhau. Cng l a tu i nh vai tr c a gio d c cng c ngh a, c nh h ng quan tr ng. tu i tr ng thnh, c kinh nghi m s ng th ho t ng c a c nhn chi m u th . C n c vo s pht tri n tr tu , cc y u t c ng c nh h ng khc nhau. Nh ng tr em ni ring, m i ng i ni chung khi ch s IQ (ch s nh gi s pht tri n tr tu ), th ai c ch s thng minh cao th hi n s n ng ng, sng t o t t th m c nh h ng c a cc y u t c ng m c khc nhau, v v y c th l gi i trong cng m t l p h c, cng m t gia nh, cng m t ch x h i nh ng nhn cch m i ng i c nh ng bi u hi n khc nhau, i khi tri ng c nhau. Trong l ch s gio d c c a dn t c, ch a bao gi th h tr ph i s ng, ho t ng trong m t hon c nh v a phong ph, a d ng, v a ph c t p nh hi n nay. Cng m t lc an xen gi a ci t t ci x u, ci thi n ci c, ci tch c c v tiu c c, gi a ci cao th ng v ci th p hn, s l a ch n gi a nhu c u v t ch t v tinh th n, gi a truy n th ng c a dn t c v nh ng gi tr c a th i i, gi a quy n l i c nhn v ngh a v x h i nh hi n nay. S xu t hi n nh ng y u t c a n n v n minh cng nghi p lm thay i r t nhi u quan h gio d c x h i. Tr c h t l s i h i c a s n xu t x h i i v i gio d c, m hnh ho quan h nh sau: KT XH CN
Ghi ch:
Hin nay, s lin kt cc lc lng trong gio dc quan trng hn bao gi ht bi tnh phc tp ca quan h x hi

GD

M hnh 1: M i quan h gi a s pht tri n kinh t x h i, con ng i v gio d c

KT XH: Bao g m ton b cc y u t kinh t , chnh tr , quan h x h i; v n ho CN: V i khi ni m con ng i c th v s ng. GD: C m c tiu v c c u t ch c.

PHI HP CC T CHC X HI TRONG CNG TC GIO DC

49

 T quy lu t bi n ch ng v m i quan h trn xu t hi n cc l c l ng tham gia vo ho t ng gio d c khi n ho t ng ny tr nn phong ph, a d ng h n. S tham gia c a cc t ch c s n xu t x h i l m t c tr ng c a quan h gio d c. Ngoi cc c s s n xu t x h i, trong n n v n minh cng nghi p s c m t c a cc t ch c v n ho, khoa h c k thu t, cc c quan cng quy n c ng tc ng vo qu trnh t ch c ho t ng gio d c ngy cng r r t h n. Ngy nay, nhn lo i ang b c vo n n v n minh h u cng nghi p, th c hi n pht tri n kinh t tri th c trong b i c nh c nh ng bi n i v cng l n v nhanh chng, lm thay i cc quan h trong gio d c.

Hot ng 2: Phn tch c im ca hon cnh x hi v c trng ca s lin kt cc lc lng x hi hin nay
1. MC TIU

Nghin c u xong ho t ng 2, ng i h c hi u c i m ph c t p, phong ph c a hon c nh x h i, s c n thi t ph i lin k t v c k n ng th c hi n lin k t cc l c l ng x h i. Ch a bao gi mi tr ng x h i a d ng, ph c t p nh hi n nay, v v y s ph i h p ph i c nh ng c tr ng khc tr c y. Theo b n, nn g i l ph i h p hay lin k t? Nh n xt c a C. Mc Hon c nh t o ra con ng i trong ch ng m c con ng i t o ra hon c nh; B n ch t con ng i l t ng ho cc quan h x h i cho n nay cn nguyn gi tr . Th c t ngy nay ch ng minh nh n nh l m t chn l v l s t ng k t thin ti m i quan h bi n ch ng khch quan gi a cc y u t khch quan (t nhin, x h i). V i s pht tri n c a m i con ng i (c nhn) v s pht tri n c a c ng ng ng i (c gc gi ng loi). Con ng i (c c nhn v gi ng loi) v a l s n ph m c a s pht tri n TN v XH, ng th i con ng i l i l ch th c a chnh s pht tri n TN XH v chnh b n thn ng i.

2. CU HI

3. THNG TIN PHN HI

50 | MODULE THCS 40

L ch s c a nhn lo i v m i dn t c ngy cng xc nh n r ng con ng i l m t s n ph m c a m t hon c nh c th (bao g m c hon c nh t nhin v hon c nh x h i). Tr c h t l hon c nh t nhin (gi ng loi) nh ng quy t nh b n ch t ng i, tnh cch c a m i c nhn, c ng ng c th nh m t t p on, m t dn t c, m t nhm ng i c th , th b n ch t l i do hon c nh x h i, quan h x h i trong m i thnh vin tham gia ho t ng, giao l u quy t nh. Khi hon c nh t nhin, x h i c nh ng bi n i th con ng i (c m t sinh h c, tm l h c...) c ng ch ng thay i theo v i t cch l ch th c th c c a m i quan h ph c t p . L ch s ch ng minh r ng con ng i khng th ng ch u s tc ng c a hon c nh m t cch thi u th c nh cc sinh v t khc trn hnh tinh ny. Tr i qua hng tri u n m c a cc n n v n minh, tr i qua nhi u th h , l ch s nhn lo i t ng ch ng ki n bi t bao i u k di u do chnh con ng i sng t o ra trn m i l nh v c lm bi n i hon c nh c a t nhin, lm thay i i u ki n x h i ph c v l i ch, mong mu n c a con ng i thc y n n v n minh nhn lo i pht tri n v i m t gia t c ch a t ng c. Cch y m y th k , vi c khm ph v khai thc nh ng ti nguyn b m t d i lng t a loi ng i sang n n v n minh cng nghi p. Ngy nay, loi ng i khm ph nh ng b hi m bn ngoi tri t, con ng i v n t i m t tr ng v cc v sao, nh ng n i cch chng ta khng ph i tnh b ng km m tnh b ng t c n m nh sng. C ng cch y khng lu, s pht tri n nhn cch b tc ng c a nh ng quan h tr c ti p khi cng lao ng, cng s ng, h c t p, ho t ng... nh cha m con ci, th y tr, th tr ng v nhn vin, c ng ng, h hng, lng gi ng... Ngy nay ngoi nh ng quan h tr c ti p ph c t p h n tr c, cn c tc ng r t l n c a cc ph ng ti n truy n thng (PTTT), c a vi c n i m ng ton c u, c a cng ngh thng tin... C th trong mi tr ng x h i, tc ng c a mi tr ng vi m v v m an xen t n t i, giao thoa v tc ng n s pht tri n nhn cch v i m t m c ch a t ng c trong l ch s .
PHI HP CC T CHC X HI TRONG CNG TC GIO DC
|

51

Chng ta ang s ng trong m t th i i m t ng gi , t ng pht nh ng s ki n di n ra trn th gi i c ng nh m i qu c gia l nh ng ch ng minh cho lu n i m c a C. Mc v m i quan h bi n ch ng gi a hon c nh (HC) v con ng i (CN) h n bao gi h t. Ngy nay, m i quan h HC CN (k c hon c nh t nhin v x h i) v cng ph c t p v n an xen gi a ci tch c c v tiu c c, gi a ci t t v ci x u, gi a thi n v c... l nh ng kh kh n v cng l n nh h ng t i s pht tri n nhn cch con ng i ton di n hi n nay. Tr v c i ngu n c a l ch s nhn lo i n n v n minh mng mu i, con ng i ch g n b v i nhau trong quan h b y, r i lin k t v i nhau trong th t c, b l c l m i c th t n t i. n n v n minh nng nghi p, gia nh, h hng, hng xm lng gi ng, t ch c nh n c cng v i nh ng kh c c a lng x l nh ng y u t nh h ng ch y u t i s pht tri n nhn cch. Khi chuy n sang v n minh cng nghi p, hon c nh c nh ng thay i r t l n. S pht tri n nhn cch con ng i khng ch ch u tc ng c a quan h con ng i trong gia nh, lu tre lng m cn b rng bu c trong qu trnh s n xu t t p th , gio d c nh tr ng v nh ng quy nh c a Nh n c (Nh n c php quy n th c s ra i, qu n l nh n c b ng php lu t ch khng ch b ng o l nh v n minh nng nghi p). Hi n nay v t ng lai, mi tr ng x h i nh h ng t i s pht tri n nhn cch v t ra kh i ph m vi qu c gia. Th gi i ang xy d ng nh ng tiu chu n qu c t v m i m t. Trong l ch s ch a bao gi cc qu c gia l i th ng nh t quy nh cc chu n qu c t t s n ph m tiu dng, my mc, quy trnh s n xu t v ng nhin k c chu n nh gi gio d c, nh gi trnh ng i lao ng cc l nh v c s n xu t, ho t ng x h i nh ngy nay. Ta c th m hnh ho nh ng y u t nh h ng t i s pht tri n nhn cch ba n n v n minh nh sau.

52 | MODULE THCS 40

a1 a2

an

a1 a2 b1 b1 bn c1

a2 b1 b2 c1 c2 cn
2

M
3

V n minh h u nng nghi p

V n minh h u cng nghi p

V n minh cng nghi p

Ch thch: : M i c nhn v s pht tri n nhn cch. a1, a2, an: l mi tr ng tr c ti p nh gia nh, hng xm lng gi ng. b1, b2, bn: l mi tr ng s n xu t XH, nh tr ng. c1... cn : l mi tr ng ho t ng XH khc. M1, M2, Mn: l mi tr ng v m: qu c gia, qu c t , truy n thng.

M hnh 2: S khc nhau nh h ng c a mi tr ng t i s pht tri n nhn cch gi a ba n n v n minh

i u ng ch l nh n th c c a con ng i khng ch th y ngh a, t m quan tr ng c a nh h ng hon c nh con ng i v s pht tri n nhn cch, m quan tr ng h n con ng i nh n th c su s c tnh ph c t p, s tc ng an xen nh h ng c a mi tr ng x h i. c bi t nh n th c v tm ki m cc ph ng th c t ch c ho t ng x h i v bi n php qu n l gio d c nh m xy d ng c mi tr ng x h i lnh m nh, t o c h i cho m i c nhn c pht tri n nhn cch thu n l i nh t, pht huy vai tr ch th c a c nhn nh m c i t o h p l nh t hon c nh s ng c a con ng i (CN HC). Ch a bao gi nh n th c c a con ng i v m i quan h gi a s pht tri n c a m i c nhn, m i c ng ng nh , c a m i qu c gia n m trong s pht tri n chung c a nhn lo i, c a ton c u l i su s c nh hi n nay. Ngy nay cc n c gip nhau khng ph i ch xu t pht t lng t thi n m cn v trch nhi m tr c s t n vong c a nhn lo i v c a m i con ng i.
PHI HP CC T CHC X HI TRONG CNG TC GIO DC
|

53

Lu n c a C. Mc v b n ch t x h i c a con ng i l t t ng r t quan tr ng khi xy d ng mi tr ng gio d c trong i u ki n m i. Mu n o t o gio d c con ng i pht tri n ton di n v mu n th c hi n chi n l c khai thc pht tri n con ng i ton di n th nh t thi t ph i xy d ng m t mi tr ng x h i gio d c lnh m nh, th ng nh t. Xy d ng m t mi tr ng gio d c x h i lnh m nh l yu c u, xu th t t y u khch quan. Nh ng th c hi n c, cc qu c gia cc dn t c cn ang tm l i gi i p. C th ni cho n nay ch a c m t c ch th t hi u qu t v m n vi m nh m pht huy c s th ng nh t ton x h i, pht huy t i a ti m n ng tch c c c a x h i, h n ch t i a nh ng nh h ng tiu c c, t o khng gian, th i gian, ph ng ti n t t nh t cho m i ng i c pht tri n. Lin k t cc l c l ng trong gio d c l m t i h i c p thi t hi n nay.
Khi ni m lin k t trong gio d c ngy nay

Trong cc v n b n v trn th c t chng ta v n dng m t s thu t ng k t h p; ph i h p ch s th ng nh t v nh n th c, hnh ng trong cng tc gio d c v trong nhi u v n b n c a ngnh gio d c v n dng khi ni m ba k t h p ch s k t h p gi a nh tr ng, gia nh v x h i. c khng t cc v n b n, cc cng trnh nghin c u ni v ba k t h p. Nh ng trn th c t s k t h p ch a c cc v n b n h ng d n, ch a c c ch m b o cho s k t h p y c th c hi n c hi u qu . Ba k t h p l m t ch tr ng ng n, h p quy lu t v i s pht tri n gio d c, nh m t o ra m t mi tr ng thu n l i, th ng nh t cho cc ho t ng gio d c, nh t l i v i qu trnh gio d c, rn luy n nhn cch c a HS, SV ngy nay. Song, vi c th c hi n ba k t h p ch a t hi u qu cao v ch a c m t c ch m b o s th ng nh t trong ho t ng, ch a c nh ng quy nh rng bu c xc nh r m c ch chung, nhi m v , trch nhi m, n i dung gio d c, ph ng php ph i h p, cch th c t ch c i u hnh ho t ng gio d c. V thi u nh ng quy nh c th nn hi u qu gio d c, hi u qu ph i h p t th p, i khi cn tri t tiu nhau, ch ng h n tr ng th y c gio d y cc em trung th c, h ng thi n, ph i on k t, gi gn mi tr ng... nh ng c b ph n gia nh v tnh hay h u lm n phi php nn nh h ng x u n con em. Nhi u nh h ng x u c a x h i nh cc hi n t ng tham nh ng, bun bn hng qu c c m, ph ho i
54 | MODULE THCS 40

mi tr ng, nghi n ht, tr m c p, c p gi t, m thu, chm m n... Khng t ng i l n vi ph m cc chu n m c o c, php lu t... khng b x l k p th i nghim kh c lm gi m hi u qu gio d c tch c c c a nh tr ng. M i quan h gi a nh tr ng, gia nh v x h i ch y u l d a vo s nh v , vo lng t t, ban n c a nh ng ng i c ch c, c quy n. Cn i v i gia nh ch y u l d a vo kh n ng c m ho, thuy t ph c c a cc th y c gio lm cng tc ch nhi m l p hay ph trch tr ng h c. Cc c ch nh v , ban n, c m ho, thuy t ph c d a vo s thng c m, tnh th ng l c n thi t, nh ng s khng m b o v ng ch c, lu di, thi u s rng bu c trch nhi m trong ho t ng, v th ta th ng th y n i no thi t l p c quan h thn quen th n i nh tr ng c gip t t. nh ng n i cn b qu n l gio d c thi u n ng ng ch y ch t khng gy c thi n c m v i cc t ch c x h i a ph ng n i tr ng ng; n i no cn b lnh o ng, chnh quy n, cc on th x h i khng c con em h c t p cc tr ng h c th tr ng t c quan tm. Chng ta t ng ch ng ki n khng t a ph ng, khng t tr ng h c khi thay i ng i lnh o sau m i nhi m k qu n l th m i quan h c a ba k t h p c ng th ng tr m theo cc ng ch lnh o. Trn th c t , vi c ph i k h p trong ho t ng gio d c c th m hnh ha b ng m hnh sau. NT
Ghi ch:

NT G XH XH

: Nh tr ng : Gia nh : Cc t ch c XH : Ch s ph i k t h p ba mi tr ng

M hnh 3: Quan ni m c v ba k t h p trong gio d c

M hnh trn ph n nh th c t m i m t thnh t c a s ph i k t h p (NT, XH) l nh ng n v c l p, theo u i m t m c ch ring, c ch c n ng ring v qu n l m t khng gian ring i v i s pht tri n nhn
PHI HP CC T CHC X HI TRONG CNG TC GIO DC
|

55

cch c a th h tr . Th y c tr ng ch qu n l tc ng khi HS, SV tr ng, trn l p... Khi HS ra kh i nh l tu t kh i s qu n l, tc ng c a cha m . Nh ng HS, SV c tham gia cc t ch c XH nh on Thanh nin, H i H c sinh sinh vin ho c tham gia m t ho t ng no c a XH th cn c tc ng c a t ch c XH . Th c t s ph i k t h p th i gian qua nhi u n i l khi c vi c, khi c n th n v i nhau. S ph i k t

n lc s ph i h p ph i m c ch t ch h n. l LIN K T. Lin k t l m t khi ni m th hi n tnh ch t lin minh c a cc l c l ng tham gia ho t ng: Tr c h t th hi n CNG, KHNG R I NHAU V DI N RA C QU TRNH (t u n cu i). Lin k t trong ho t ng gio d c th hi n s th ng nh t t nh n th c n hnh ng gi a cc thnh vin tham gia lin k t trong gio d c. Lin k t th hi n s rng bu c, g n b ch t ch v i nhau v m c tiu, v quy n l i, quy n h n, trch nhi m v st cnh bn nhau trong m i hon c nh d kh kh n hay thu n l i. Lin k t i h i tnh t gic, t nguy n, s n l c v t kh v i nh n th c su s c m c tiu chung ph i t c i khi ph i t m gc quy n l i c nhn hay l i ch b ph n. Tnh ch t c a ph m tr lin k t c th m hnh ho nh sau. NT b1 G a b3 b2
Ch thch NT: Nh tr ng. G : Gia nh. XH: Cc t ch c x h i. : Cc i t ng c gio d c.

h p th ng ch a th ng xuyn v i u quan tr ng l ch a nh m chung l ng cng th c hi n m c tiu gio d c c a XH m i th i k i v i cc th h tr .

XH

a : K ho ch ho t ng chung c a t t c cc l c l ng x h i. b1; b2; b3: Nh ng n i dung ho t ng chung c a cc l c l ng b ph n.

M hnh 4: M hnh lin k t gio d c hi n nay

56 | MODULE THCS 40

 M i thnh vin tham gia lin k t trong gio d c, tuy c ch c n ng x h i ring, nh ng ph i th c hi n ngh a v , trch nhi m chung v m t gio d c. Ph n a: Trong m hnh l th hi n trch nhi m chung c a t t c m i l c l ng cng tham gia vo ho t ng gio d c. Ph n chung cho t t c ph i th c hi n l m c tiu gio d c nhn cch; n i dung, k ho ch, ph ng
th c t ch c tc ng gio d c...

Ph n b: Trong m hnh th hi n tnh

c th v trch nhi m, n i dung, ph ng php, th i i m tham gia cc ho t ng gio d c xu t pht t c th, t ch c n ng ring c a cc l c l ng tham gia vo cng tc gio d c. Ch ng h n ph n b1 l trch nhi m rng bu c gi a nh tr ng v i gia nh trong vi c th c hi n m c tiu gio d c chung. Ph n b2 l s rng bu c th ng nh t gi a nh tr ng v i cc t ch c XH bao g m cc t ch c t qu n c a HSSV, cc c ng ng n i c a gia nh, cc on th XH nh on, i, M t tr n, H i cha m , cc c quan ch c n ng XH (cng an, v n ho, th d c th thao...).
Tnh ch t c a lin k t gio d c

Lin k t cc l c l ng gio d c i h i c hai yu c u c b n: Hnh thnh m t t ch c ch o chung cho ho t ng v xy d ng m t k ho ch ho t ng th ng nh t nh m khp kn khng gian, th i gian t ch c cc ho t ng gio d c trong v ngoi nh tr ng. Hai y u t trn nh m s d ng h p l nh ng i u ki n c s n, pht huy t i a s c m nh t ng h p cc ho t ng c a cc l c l ng XH, h n ch nh ng nh h ng tiu c c, t n d ng thi t l p cc ho t ng lnh m nh, t o ra c h i thu n l i nh t cho th h tr c rn luy n. Lin k t ph i th hi n s th ng nh t v nh n th c m c tiu, n i dung gio d c ton di n theo yu c u gio d c XH i v i cc c p h c trong giai o n CNH, H H t n c. Th ng nh t nh n th c v trch nhi m tham gia ho t ng gio d c c n c vo ch c n ng, nhi m v , i u ki n c a m i t ch c XH. Th ng nh t c v tiu ch nh gi, hi u qu ho t ng gio d c th h tr v hi u qu c a ho t ng lin k t.
PHI HP CC T CHC X HI TRONG CNG TC GIO DC
|

57

Hot ng 3: Xc nh nhng nguyn tc v xy dng m hnh lin kt cc lc lng gio dc x hi

1. MC TIU

Nghin c u xong ho t ng 3, h c vin hi u vi c lin k t ph i d a trn nh ng nguyn t c no? T i sao ph i tun th nh ng nguyn t c . Xc nh c cch th c lin k t v i cc t ch c x h i khc nhau.

2. CU HI

1) Lin k t (ph i h p) ph i d a trn nh ng nguyn t c no m b o c hi u qu ? Vi c lin k t c t ch c nh th no? 2) Qu trnh th c hi n lin k t cc l c l ng gio d c x h i trong cng tc gio d c h c sinh nh th no? Lin k t ph i m b o v m c ch gio d c th i k CNH, H H t n c y l nguyn t c quan tr ng nh t v s th ng nh t nh n th c, hnh ng c a ton b cc l c l ng x h i theo m c tiu c a x h i th m i t o ra m t mi tr ng lnh m nh, pht huy c ton b ti m n ng c a x h i, m i gp ph n nh h ng cho th h tr l a ch n nh ng gi tr tch c c, c kh n ng phng trnh nh ng nh h ng tiu c c n s pht tri n nhn cch. Nguyn t c th ng nh t trong lin k t gio d c l th hi n m t t t ng c tnh chi n l c c a s pht tri n x h i loi ng i, l vai tr c a
qu n chng, s c m nh c a on k t v gio d c l s nghi p c a Nh n c

3. THNG TIN PHN HI

3.1. Mt s nguyn tc thc hin lin kt

v ton dn th

hi n trong Hi n php v Lu t Gio d c n m 2005

c a Qu c h i n

Nguyn t c th ng nh t ph i c th hi n nh n th c v hnh ng; t Trung ng n c s , t trong ng n ngoi ng, m i c quan nh n c v t t c cc t ch c qu n chng x h i, khng ch cc c quan ch c n ng lm cng tc v n ho gio d c m cc c s kinh t , nghin c u khoa h c Song, lin k t gi a gia nh, nh tr ng, c ng ng n i v t p th x h i cc thnh vin s ng v ho t ng hng ngy c ngh a r t quan tr ng v l mi tr ng ti p thu, sng l c, i u ch nh,
nh h ng, nh gi k p th i nh n th c v hnh vi c a m i ng i.

c CHXHCN Vi t Nam

58 | MODULE THCS 40

 S lin k t cc l c l ng x h i ph i m b o tun th s lnh o c a ng v Nh n c. Gio d c l m t ho t ng c tnh x h i r t su s c, lin quan n m i ng i, m i t ch c x h i, nh h ng n ton b cu c s ng c a con ng i, x h i v t nhin. M i c nhn, m i gia nh v t ch c x h i l nh ng t bo c tnh hon ch nh v c l p t ng i trong h th ng c a m t x h i, t o ra th ch chnh tr c a m i qu c gia v dn t c, chnh v tnh hon ch nh, c l p t ng i m m i con ng i, m i gia nh, t p th x h i c nh ng m c tiu ring, c nh ng c i m ring, n u thi u s ch o th ng nh t s c nh h ng n s pht tri n chung c a ton b x h i. B t k m t ho t ng no c a x h i loi ng i c ng c n t ch c qu n l, nh ng do c i m x h i ho cao m c n t ch c qu n l gio d c. Ho t ng gio d c v cng phong ph ph c t p khng ch v gio d c lin quan, thu ht nhi u ng i tham gia m chnh v tnh ph c t p i t ng v ch th c a ho t ng gio d c l con ng i s ng ng, lun bi n i, lun khc nhau v m t tm sinh l. Do tnh x h i c a ho t ng gio d c, do ch th v i t ng c a gio d c l con ng i nn lin k t trong ho t ng gio d c cng i h i c s lnh o ch o m t cch th ng nh t v sng t o. Chng ta ang i m i gio d c trong b i c nh pht tri n kinh t tri th c theo quy lu t c a kinh t th tr ng c nh h ng x h i ch ngh a th i i m giao thoa c a c ba n n v n minh (tuy v n minh mng mu i ch cn r i r t m t s vng su vng xa). V d : Nhi u n i, nhi u ng i ch a nh n th c s c n thi t c a h c ngo i ng , tin h c, v l nh ng ng i i di n cho n n v n minh con tru i tr c ci c y theo sau. T ch c lin k t gio d c ph i pht huy h p l, t i a ti m n ng c a cc t ch c x h i v c nhn. Th i k qua, khng t tr ng, c s gio d c c ng nh qu n l a ph ng ch huy ng c m t b ph n t ch c v c nhn tham gia. Cn nhi u t ch c v c nhn ng ngoi cu c v trch c gio d c nh tr ng. Cn r t nhi u ti m n ng (s c ng i, c s v t ch t, kinh nghi m gio d c) ch a c huy ng h p l, ng lc, ph h p v i nhi m v ch c n ng v c i m c a cc t ch c x h i, v v y s ph i k t h p trong gio d c nhi u n m nay ch a th t c hi u qu nh mong mu n.
PHI HP CC T CHC X HI TRONG CNG TC GIO DC
|

59

3.2. M hnh tng cng lin kt lc lng x hi trong hot ng gio dc trong giai on CNH, HH

C th th y nhi u a ph ng, nh t l nh ng thnh ph l n, nh ng c s nghin c u khoa h c, c s s n xu t qu c doanh v t nhn, nh ng vi n b o tng, nh ng danh lam th ng c nh, di tch l ch s , ch a c s d ng h p l; r t nhi u kinh nghi m, tr tu v c cng s c c a nhi u ng i b lng ph, ch a c t ch c pht huy, chnh v ch a c nh ng nguyn t c v nh ng bi n php t ch c lin k t cc l c l ng h p l Cc bi n php lin k t gio d c ph i pht huy c tnh t nguy n, t gic c a cc t ch c v c nhn. Trong ho t ng GD ni chung v vi c lin k t cc l c l ng x h i trong gio d c khng th p t, ng c l i c n t ng c ng tuyn truy n v n ng gio d c nng cao nh n th c, tnh c m cho t t c m i ng i. Ch khi no m i ng i nh n th y ngh a c a vi c lm, c th c trch nhi m cao th m i c sng t o, t nguy n, t gic tham gia vo cng tc gio d c. Nh n th c ng, c trch nhi m, c thi ng n s t o ra ng c t bn trong khi tham gia cc ho t ng. t o ra ng c ng n ngoi vi c t ng c ng tuyn truy n gio d c c ng c n c quy nh r rng trch nhi m, a d ng ho cc lo i hnh ho t ng tuyn truy n, lin k t; c nh ng i u ki n v t ch t cho ho t ng gio d c v c ng nh nh gi, khen th ng khch quan nh ng t p th , c nhn c ng gp cho s nghi p pht tri n gio d c. Ngoi nh ng nguyn t c c tnh c tr ng chi ph i, ch o vi c t ch c lin k t gio d c trong th i i CNH, H H c ng c n quan tm t i nh ng nguyn t c nh tnh kh thi, c n qun tri t cc quy lu t c a s pht tri n gio d c B n ch t c a m hnh lin k t cc l c l ng trong gio d c l cc gi i php v quy trnh c a vi c t ch c lin k t cc l c l ng m t cch h p l, ch t ch nh m t m c tiu gio d c x h i. N i dung c b n c a m hnh lin k t ph i th hi n c cch th c t
ch c lnh gio d c.

Trong khun kh ti li u ch xin cc l c l ng gio d c.

60 | MODULE THCS 40

o, ch

o v cch th c lin k t quy trnh ho t

c p t i hai gi i php lin k t

ng trong

Cc b ho t B c 1:

c v t ch c qu n l ho t ng gio d c.

ng lin k t cc l c l

ng x h i trong

T ch c c quan qu n l ph i h p cc l c l ng GD c a XH M hnh t ch c qu n l lin k t cc l c l ng x h i c rt ra sau nhi u n m th nghi m cc a ph ng v tr ng h c, c bi t qua ti M hnh t ch c th c hi n cng tc gio d c thanh thi u nhi trn a bn qu n do Thnh u H N i ch tr c th c hi n qu n Ba nh H N i t n m 1990. C n thnh l p t ch c ch m sc gio d c t trung ng xu ng x (ph ng), nn g i l U ban ch m sc gio d c (km theo tn a ph ng v c p chnh quy n, v d U ban Ch m sc Gio d c H N i, U ban Ch m sc gio d c qu n Ba nh H N i). Tr c h t xin gi i thch y khng ph i l m t t ch c m i v m t nhn s , m c tnh ch t qu n l lin hi p, lin k t v v n gio d c do chnh quy n lnh o nh m t p h p, th ng nh t cc t ch c qu n l nh n c, t ch c qu n chng. V hnh th c t ng t nh cc U ban v H i ng c a Qu c h i, nh ng khc ch U ban ch m sc gio d c tr c thu c chnh quy n v c ch c n ng i u hnh ho t ng. U ban ch m sc gio d c nn thnh l p c b n c p: trung ng, t nh (thnh ph ), huy n (qu n), x (ph ng). nhi u n c trong cu c cch m ng gio d c ang ti n hnh thnh l p U ban gio d c Qu c gia (nh n c) do T ng th ng, Th t ng ho c Ch t ch n c lm Ch t ch u ban.
Thnh ph n c a U ban ch m sc gio d c cc c p bao g m: + Ch t ch U ban l lnh o cao nh t c a chnh quy n cc c p. + Ph ch t ch th ng tr c l ng i ph trch ngnh gio d c o t o. + Cc ph ch tich l on thanh nin, M t tr n, ph n , ti chnh + Cc u vin l cc c quan v n ho, truy n thng, cng an, t php,

C ch ho t ng c a U ban ch m sc gio d c (UBCSGD) + C n c vo cc ch tr ng, ng l i, ngh quy t c a cc c p u ng, Ch t ch U ban nhn dn cc c p ra quy t nh thnh l p U ban ch m sc gio d c v Ch t ch U ban nhn dn tri u t p UBCSGD tri n khai k ho ch th c hi n pht tri n gio d c trn a bn do UBND ph trch.
PHI HP CC T CHC X HI TRONG CNG TC GIO DC
|

h i khoa h c, h i qu n chng, cc c s kinh t

61

+ Tu theo c p qu n l m th ng nh t nh k sinh ho t c a UBCSGD. Nn ch ng c p x, ph ng m i thng sinh ho t m t l n (1 2 gi ), cn c p qu n, huy n 3 thng m t l n, t nh (thnh ph ), trung ng 6 thng ho c m i n m m t l n. Ch c n ng, nhi m v c a cc c p UBCSGD + Xy d ng chi n l c ho c k ho ch pht tri n gio d c cho c th h tr v ng i l n nh m tho mn nhu c u h c t p su t i c a m i ng i, gp ph n o t o ngu n l c pht tri n kinh t x h i c a a ph ng. + Xc nh n i dung cng vi c v phn cng nhi m v cho cc l c l ng tham gia lin k t gio d c. + Xy d ng n i dung c n b i d ng cho cc i t ng x h i tham gia cc ho t ng gio d c nh m nng cao trnh s ph m cho cc i t ng x h i (cha, m , H i cha m , H i Ph n , H i Thanh nin). N i dung c n b i d ng bao g m nh ng ki n th c t i thi u v m c tiu gio d c th i k CNH, H H, m c tiu gio d c cc c p h c, ngnh h c, ki n th c v tm l h c l a tu i, tm l h c gio d c, Gio d c gia nh, k n ng ng x , k n ng s ng, ph ng php ph i h p gi a gia nh, nh tr ng v x h i,
Ch c n ng, nhi m v c a UBGD Qu c gia

+ UBGD Qu c gia l t ch c Nh n c do Th t ng lm Ch t ch, Ph ch t ch U ban gio d c Qu c gia l B tr ng B Gio d c v o t o. Hi n nay Vi t Nam m i ch c H i ng t v n gio d c l nh ng nh khoa h c gio d c c v n cho Th t ng, khng c ch c n ng qu n l, i u hnh. + Thnh ph n c a UBGD Qu c gia s bao g m nh ng t ch c qu n l Nh n c, nh ng t ch c x h i c lin quan n vi c t ch c cc l c l ng gio d c. Cc thnh vin c a UBGD Qu c gia c trch nhi m tham gia th c hi n nh ng nhi m v , n i dung c UBGD Qu c gia phn cng theo k ho ch. V d : Xy d ng h t ng c s cho cc nh tr ng s do ngnh xy d ng ph i m nhi m, qu t cho gio d c o t o l bao nhiu ph n tr m so v i qu t hay so v i s pht tri n dn s s ph i do c s no ch u trch nhi m? Nh ng th ch c tnh php ch ph i do UBGDQG nghin c u, quy nh t o ra s th ng nh t i v i cc a ph ng.
62 | MODULE THCS 40

+ UBGDQG t ch c xy d ng nh ng quy nh c tnh php quy th c hi n chung cho t t c cc a ph ng c a ton qu c v cc ban ngnh lin quan n pht tri n gio d c so n th o cc v n b n d i lu t nh m m b o vi c th c hi n x h i ho qu trnh pht tri n gio d c x h i. M t i u ng quan tm l nh ng v n b n d i lu t hi n nay v gio d c o t o ch l nh ng quy nh ho t ng c a gio d c nh tr ng, c a ring ngnh gio d c o t o ch ch a ph i gio d c x h i. i u th hi n ch a c s rng bu c trch nhi m c a cc t ch c x h i trong s nghi p pht tri n gio d c. + UBGDQG xc nh chi n l c pht tri n gio d c c a t n c ph c v cho s pht tri n kinh t x h i th i k CNH, H H. C n c vo yu c u c a s pht tri n KTXH a ra nh ng d bo pht tri n ngu n nhn l c c a cc l nh v c s n xu t, ho t ng kinh t x h i. Trn c s d bo ngu n nhn l c m ho ch nh chi n l c, k ho ch pht tri n gio d c ph thng, d y ngh , trung h c chuyn nghi p, i h c. Trong giai o n tr c m t c n c k ho ch t ch c d y ngh , chuy n i ngh lao ng cho hng tri u nng dn m t t canh tc trong qu trnh CNH, H H, ang th ho. y l m t th c t c n gi i quy t v cng kh kh n, lin quan n nhi u l nh v c qu n l x h i.
Nhi m v c a UBGD c p t nh (thnh), qu n (huy n)

+ D a trn nh h ng chung c a UBGDQG, c p t nh (thnh ph ) UBGD c trch nhi m c th ho chi n l c pht tri n gio d c c a ng v Nh n c, xy d ng k ho ch pht tri n gio d c cc t nh (thnh ph ) v nh h ng, gim st vi c th c hi n cc ho t ng gio d c trong v ngoi nh tr ng cc qu n, huy n. + C p qu n, huy n c ng c trch nhi m t ng t nh c p t nh, thnh ph , nh ng i h i su st th c t h n v l c p t ch c ho t ng th c t , cng v i x, ph ng t ch c tri n khai cc ho t ng, cc n i dung gio d c xy d ng mi tr ng gio d c, th c hi n b i d ng ki n th c v k n ng s ph m cho cn b , cha m , qu n chng. T ch c d y ngh , nng cao trnh khoa h c, k thu t, tin h c, ngo i ng , nh t l nh ng nng dn b thu h i t pht tri n cng nghi p, d ch v .
PHI HP CC T CHC X HI TRONG CNG TC GIO DC
|

63

 C p x (ph ng), c m dn c , t dn ph y l c p quan tr ng nh t c a vi c lin k t gio d c. M i ch tr ng, n i dung ho t ng lin k t, ho t ng gio d c c hi u qu thi t th c hay khng chnh nh vi c t ch c c a c p x (ph ng), t dn ph , thn xm nng thn. Kinh nghi m cho th y Ban ch m sc gio d c t dn + Xy d ng k ho ch lin k t cc ho t ng gio d c theo k ho ch chung c a x (ph ng) v qu n cho cc i t ng x h i khc nhau, h c sinh (ti u h c, trung h c c s , trung h c ph thng), h i cha m h c sinh, ng i l n (cn b ngh h u, cn b cng ch c). Xc nh nh ng n i dung ho t ng c th ph h p v i i u ki n, hon c nh c th , ph h p v i nguy n v ng c a cc i t ng x h i v phn cng c th cho t ch c v c nhn ph trch theo k ho ch ho t ng hng thng v c m t n m. + K ho ch ho t ng h ng thng c a m i n m ph i xc nh r c qu trnh chu n b , t ch c ho t ng, ki m tra, nh gi. H ng thng c n t ch c c m t ho t ng c ng ng dn c , bn k ho ch nu r nh ng yu c u sau: Tn ho t ng. M c tiu ph i t. N i dung th c hi n. n v , c nhn ph trch. Cc l c l ng ph i h p ho t ng (ghi r nhi m v , n i dung, ng i cng tham gia). a i m, th i gian ti n hnh. i u ki n, ph ng ti n, kinh ph. T ng k t, nh gi, khen th ng, rt kinh nghi m. + Ban CSGD x (ph ng), c ng ng dn c tr c ti p thnh l p i t qu n a ph ng, tr c ti p ch o i t qu n c a thanh, thi u nhi, t ch c cc ho t ng x h i, v n ho, TDTT, vui ch i gi i tr lnh m nh. i t qu n bao g m h c sinh, thanh thi u nhi (k c nh ng em b h c, h c sinh, sinh vin ch a c vi c lm) trn a bn.
64 | MODULE THCS 40

ph c n th c hi n cc n i dung sau y:

Tr c ti p ch o i t qu n l on ph ng, chi on cc c m dn c , c s tham gia c v n c a i ng gio vin, cc chuyn gia. + Ban CSGD ph ng, c ng ng dn c c n thnh l p m t danh sch cc c ng tc vin t t c cc l nh v c ho t ng. Danh sch bao g m cc ng ch ang ho t ng ho c v h u, bao g m cc nh ho t ng chnh tr , php lu t, h i ho , m nh c, TDTT, v n ho, gio d c, kinh t , khoa h c, cng ngh (khng ch ng i ph ng x m bao g m c cn b trung ng, thnh ph ). Danh sch c ng tc vin c n c nh ng thng tin: Tn, tu i, a ch , s i n tho i c a c ng tc vin. Chuyn ngnh, chuyn mn c a c ng tc vin. Kh n ng tham gia ho t ng ph i h p (theo chuyn mn, theo th i gian thu n l i nh t, hnh th c tham gia th ng xuyn hay v vi c). + Ban ch m sc gio d c c p ph ng, c ng ng dn c c n c i u tra, l p danh m c nh ng c s v t ch t, thi t b , cc di tch l ch s , v n ho, vi n b o tng, nghin c u khoa h c k ho ch ho s d ng i u ki n h p l nh t vo vi c t ch c ho t ng gio d c cho th h tr v c a ng i l n. Ban CSGD ph ng (x)c n c cu c h p lin t ch th ng nh t
xy d ng c ch , k ho ch s d ng cc i u ki n, mi tr ph c v gio d c. ng, trang thi t b

Danh sch cc c s , danh lam th ng c nh khi kh o st th ng k c n c nh ng thng tin ch y u sau: Cc cu l c b , h i tr ng, phng h p, sn bi, i m vui ch i, v n th c v t, v n hoa, cng vin, vi n b o tng, danh lam th ng c nh, cng trnh cng c ng. Cc trang thi t b ph c v cho ho t ng gio d c nh nh c c , d ng c th thao, thi t b nghin c u khoa h c, phng th nghi m, th vi n, cc phng t p a n ng, cc trang thi t b m thanh, ho trang cho ho t ng v n ngh Nh ng ph ng ti n ph c v giao thng c a cc on th , c quan, n v kinh t c th lin k t s d ng khi c n thi t cho cc ho t ng i th m quan, du l ch, d ngo i.
PHI HP CC T CHC X HI TRONG CNG TC GIO DC
|

65

 Cc c s s n xu t, kinh doanh, d ch v cc lo i ph i k t h p khi t ch c gio d c h ng nghi p d y ngh v rn luy n k n ng. Nh ng thng tin c n c khi th ng k: Di n tch, s l ng cc lo i, ch t l ng, n v , ng i ph trch, a ch , i n tho i ng i qu n l ti n lin h khi c n lin k t. Sau khi i u tra, th ng k Ban CSGD ph ng, x nn c cu c h p lin t ch th o lu n v i lnh o cc c quan on th , c s s n xu t v nh n th c, nh ng quy nh lin k t v thng qua k ho ch lin k t, s d ng cc i u ki n, ph ng ti n khi Ban CSGD t ch c cc ho t ng gio d c. Vi c t ch c c a UBCSGD c th m hnh ho nh sau: H c sinh c nhu c u tham gia b i d ng thm v cc m t. i u ki n tham gia, ng gp c a cc gia nh. + Kh o st nhu c u c b i d ng nghi p v s ph m c a cc b c cha m v cc t ch c x h i. UBCSGD x, ph ng giao trch nhi m cho cc t dn ph h p v kh o qua b ng h i. N i dung c b n c a phi u i u tra nh m tm hi u kh kh n lng tng khi gio d c con ci; nh ng nhu c u c n b i d ng ph ng php gio d c gia nh, bi n php ph i h p Sau khi kh o st, s c nh ng th c t xy d ng n i dung, m i cc chuyn gia ni chuy n chuyn v gio d c. B c 2: Xy d ng n i dung, b i d ng gio d c v k ho ch ph i h p cc l c l ng th c hi n.

+ Ban CSGD x ph ng (thng qua cc tr ng h c), c n c vo nhu c u h c t p, rn luy n phn chia cc em theo kh n ng, s thch. C nh ng n i dung b i d ng d a trn c s cc tr ng trong x, ph ng. Nh ng c ng c nh ng n i dung b i d ng ph i t ch c c l p g m lin tr ng, k c cc em khng ph i h c sinh v i hnh th c sinh ho t cu l c b . V d , cu l c b v thu t, c , bng , c u my, m nh c, h i ho , th ca + D a trn s phn lo i h c sinh, s xy d ng n i dung ho c s d ng cc ch ng trnh b i d ng s n c c a cc cu l c b , m i cc chuyn gia l c ng tc vin.
66 | MODULE THCS 40

i v i thanh thi u nin h c sinh (k c cc em b h c)

+ Xy d ng k ho ch th c hi n cc ho t ng trong m t n m h c. i v i nhu c u b i d ng nghi p v s ph m c a gia nh x h i Sau khi kh o st th c tr ng, th y r c nh ng nhu c u, nguy n v ng Ban CSGD qu n, huy n lin k t v i cc chuyn gia xy d ng m t ch ng trnh b i d ng th hi n c nh ng ki n th c c b n v nghi p v s ph m, x h i ho gio d c. C ti li u km theo cc chuyn , v nh S tay gio d c gia nh, ho c l nh ng t r i d nh . B c 3: Tri n khai th c hi n k ho ch b i d ng + Khi tri n khai k ho ch ho t ng c n l u h t s c linh ho t. B i d ng ki n th c khoa h c, cc mn h c th nn l y a i m l cc tr ng h c. Khi t ch c cc ho t ng v n ngh , TDTT th nn d a vo c s c a cc cu l c b , cc i m vui ch i c ng ng. + C ng gi ng nh m i ho t ng t p th , ho t ng chnh tr x h i, ng i ch tr ph i th t chu o, nghim tc, c nghi p v s ph m, pht huy c tnh tch c c, th c trch nhi m, c sng t o c a ng i tham gia, t o ra khng kh t nhin tho i mi trong sinh ho t. B c 4: Nh n xt nh gi C n nh n xt t ng bu i sinh ho t. Nh n xt, nh gi sau m t th i gian ho t ng (m t kho h c, m t l p h c, m t chuyn ). nh gi c k t qu rn luy n v k t qu c a vi c lin k t th c hi n. Trn y ch l nh ng ph ng h ng l n nh h ng cho s lin k t gio d c th i k hi n nay. C n c nh ng n i dung, bi n php c th . i h i c m t s nghin c u, t ng k t v v n d ng vo th c t
.

Khi qut m hnh lin k t qu n l v t ch c ho t ng gio d c ton di n.

PHI HP CC T CHC X HI TRONG CNG TC GIO DC

67

M hnh t chc U ban gio dc

UBCSGDQG
(Th t ng) Thnh l p UBCSGD c p TW. Xc nh chi n l c pht tri n GD. nh h ng trch nhi m, quy n h n cho cc t ch c x h i. Xc nh c ch ph i h p qu n l, ho t ng. Quy nh i u ki n, kinh ph Nh n c v XH cho H GD. Thnh l p UBGDQG. Xy d ng k ho ch pht tri n gio d c x h i. Xc nh c th trch nhi m c a cc ban, ngnh trong a ph ng. Xc nh r m c kinh ph ngn sch cho gio d c. Vi t cc ti li u b i d ng, tuyn truy n. Gip , ch o cc qu n, huy n. Thnh l p UBCSGD. Xy d ng k ho ch ho t ng lin k t GD hng n m i v i cc m t GD nh tr ng v GD x h i. Ch o Ban CSGD x, ph ng. T ch c b i d ng trnh s ph m cho cc t ch c x h i. Thnh l p Ban CSGD cng c p. Xy d ng k ho ch ho t ng ph i h p GD hng n m, hng qu, ch o cc c ng ng, nh tr ng. K ho ch ho vi c lin k t, s d ng cc ti m n ng. T ch c cc ho t ng lin k t GD. Tham gia nh gi c nhn, t p th , gia nh.

UBCSGD t nh (TP) (Ch t ch UBND)

lm c h

UBCSGD qu n, huy n (Ch t ch UBND)

Ban CSGD x (ph ng) v c ng ng dn c Ch t ch UBND, t tr ng dn ph lm ch t ch BCSGD

68 | MODULE THCS 40

Cu h i: T ch c lin k t c p c s nh th no

ti m n ng c a XH?

c th pht huy

Thng tin ph n h i

Lin k t trong gio d c th c p no c ng c n. Khng ch lin k t theo chi u ngang (cc l c l ng x h i cng c p) m cn c n lin k t theo chi u d c, theo s giao thoa ho t ng a chi u k c trong n c v n c ngoi. C p trung ng v t nh, thnh ph , s lin k t c t m chi n l c t o ra nh ng nh h ng chung nh m th c hi n m c tiu gio d c, cn s lin k t t c p qu n (huy n) xu ng ph ng (x) v c ng ng dn c l s lin k t trong hnh ng th c hi n nh ng n i dung ho t ng gio d c ton di n theo ch ng trnh gio d c c a nh tr ng v b i d ng gio d c cho ng i l n. V v y m hnh lin k t ho t ng ch y u c p c s
(x, ph ng, c ng ng dn c ). M hnh 2: M hnh lin k
t qu n l thanh thi u nin trn a bn dn c nh m khp kn khng gian, th i gian ch m sc cc em. a) M c tiu c a m hnh lin k t qu n l

Phn cng th t c th trch nhi m cho cc thnh vin tham gia lin k t trn a bn dn c nh m quan tm, qu n l thanh thi u nin k c h c sinh v cc em khng n tr ng.
b) Quy trnh th c hi n lin k t qu n l

Qu trnh chu n b k ho ch ho t ng. Ban CSGD c ng ng dn c h p phn cng cho cc l c l ng x h i v gia nh qu n l ch m sc thanh thi u nin theo a bn v th i gian trong m t ngy, m t tu n. Xy d ng k ho ch (th i gian bi u hng ngy trong tu n k c ch nh t) cho cc nhm, i t qu n c a HS trong tu n. Nh ng ho t ng chung c a nhm ph i ghi r gi b t u v k t thc, a bn ho t ng, i n tho i ti n lin h , gi h c tr ng, nh khng c n ghi trong th i gian bi u.
B c 1:
PHI HP CC T CHC X HI TRONG CNG TC GIO DC
|

69

Ngy Th

Sng

Tr a

Chi u

T i

Hai Ba T Nm Su By Ch nh t C n c vo th i gian bi u ho t ng c a cc nhm t qu n m Ban ch m sc gio d c c ng ng dn c v cc c ng tc vin n ng vin, h ng d n cc em ho t ng. N u th i gian nh th cha m c trch nhi m qu n l, gip con em. Kinh nghi m qu n l cc nhm t qu n t t khi xy d ng c h th ng c ng tc vin v phn cng r rng c th . Ban CSGD thnh l p cc nhm t qu n c a thanh thi u nin. L p danh sch thanh thi u nin trn a bn. Chia cc em theo cc nhm t qu n (c th theo nguyn t c: g n nhau; cng tr ng; l a tu i) cc em t b u ra nhm tr ng, i tr ng, i ph. H ng d n cc em xy d ng ch ng trnh, th i gian bi u hng tu n; t h c nh, sinh ho t vui ch i gi i tr, sinh ho t cu l c b v n ngh , th d c th thao, gi gn mi tr ng, tham gia cc phong tro x h i Chi on thanh nin a ph ng l ng i ch u trch nhi m chnh i v i ho t ng t qu n, ph i h p v t n d ng s tham gia c a cc h i qu n chng (H i C u chi n binh, gio ch c, cc nh khoa h c) v cng an khu v c.

+ + + +

70 | MODULE THCS 40

Cng khai ho c ng ng dn c + H p c ng ng dn c (cc t dn ph ) cng khai ho t ch c c a Ban CSGD c ng ng v t ch c t qu n c a thanh, thi u nin. + L y ki n ng gp v k ho ch ho t ng c a Ban CSGD v c a i t qu n. + ngh qu n chng (cc gia nh) tnh nguy n tham gia vi c CSGD con em c ng ng b ng cch: ng vin, t o i u ki n cho con em tham gia sinh ho t ng gi t h c nh, lm vi c nh, tham gia vui ch i theo gi quy nh cc sn ch i, CLB, tham gia cc ho t ng x h i do i t qu n t ch c; c th gip i t qu n v cc n i dung ho t ng.
B c 2:

ng gp v kinh ph gy qu khen th ng cc chu ch m ngoan h c gi i v ph c v cho cc ho t ng c a i t qu n (ph i cng khai ho vi c s d ng kinh ph hng qu m i ng i c bi t).
B c 3:

Tri n khai ho t ng

Nh t thi t ph i t ch c cng khai ho t

nh gi, nh ng n i dung ho t ng chuyn bi t nh sinh ho t c a cc cu l c b ca nh c, v thu t, th d c nh p i u, cc phong tro c tnh t p th ). c bi t H i vo h, l ngy cu i thng 4 ho c u thng 5 ti p nh n k t qu h c t p h c sinh t t c cc tr ng k c sinh vin v a ph ng v vo cu i thng 8 T ng k t h. nh gi k t qu h c t p, rn luy n c a thanh thi u nin h c sinh, sinh vin trong th i gian h a ph ng. Tu t ng n i vo h v t ng k t h c th t ch c v a c ng ng dn c (t dn ph ) v ph ng, x K t qu rn luy n c a t ng h c sinh, sinh vin c g i v tr ng c xc nh n c a x (ph ng). K t qu c a nh ng n i th c hi n cng khai ho k t qu h c t p, rn luy n c a h c sinh, sinh vin c ng ng dn c c ngh a khch l , ng vin khng ch cc em m c cc gia nh, ng th i t o ra m t d
lu n gim st, qu n l ho t ng l n nhau c a cc gia nh h c t p rn luy n, tu d ng c a cc b c cha m v con ci. i v i vi c

ng (c khai m c v c t ng k t

+ Khi tri n khai cc ho t ng (k c c a Ban CSGD, i t qu n c a thanh thi u ni n c n l u m y v n sau y: Duy tr n n n p, ng gi , nghim tc, th c hi n ng m c tiu, yu c u sng t o, t nguy n, tho i mi (trnh hi n t ng u voi, ui chu t; nh tr ng b di);
Ng i l n ph i g ng m u, t ng c ng kh n ng t qu n c a thanh nin,
PHI HP CC T CHC X HI TRONG CNG TC GIO DC
|

71

thi u nin nh ng ph i c tc d ng gio d c. + Trong qu trnh ho t ng lin k t cc l c l ng gio d c c n th ng xuyn trao i, bn giao c a nh ng ng i tham gia ho t ng k p th i u n n n, i u ch nh, ng vin. B c 4: T ng k t, nh gi ho t ng T ng k t, nh gi c n ch t c hai yu c u, l: + nh gi hi u qu ho t ng rn luy n c a c nhn v cc nhm t qu n c a thanh thi u nin v chuyn mn, v ki n th c k n ng, v th c thi , s ti n b c a nh ng em i n hnh, nh gi ngh a c a vi c ng gp c a cc em vo vi c th c hi n cc nhi m v chnh tr x h i c a a ph ng. + nh gi c a vi c lin k t cc l c l ng x h i tham gia vo ho t ng gio d c c a a ph ng: N i dung nh gi lin k t cc l c l ng x h i tham gia ho t ng gio d c c ng ng c n ch nh n xt nh ng tiu ch sau y: Ti m n ng c khai thc (s ng i, c s v t ch t, kinh ph huy ng, nh ng trang thi t b c huy ng N u c tnh thnh ti n c th cng c s c thuy t ph c. V d , m n xe t i tham quan th c t s h t bao nhi u ti n).
Nh ng sng ki n c a qu n chng gp cho ho t Nh ng n i dung ho t t o d ng ng gio d c th c hi n. ng.

thi u nin l n tu i, nh gi nh n xt, c ng gp, c ti n b v th c, thi ; lun c hnh th c ho t ng m i ph h p v i s thch c a thanh

c m t phong tro c tnh x h i nh th no? i v i ho t ng gio d c c ng ng.

Thi

c a qu n chng

S chuy n bi n c a gio d c gia nh.

v rt ra kinh nghi m, ph h p v i th c t ). xu t n i dung, k ho ch ho t ng ti p theo.

nh gi hi u qu c a Ban ch m sc

(t ch c, c ch , n ng l c, tinh th n xu t i m i, cch th c t ch c ho t ng cho

72 | MODULE THCS 40

3.3. Quy trnh thc hin lin kt cc lc lng gio dc x hi

M t trong nh ng m c tiu quan tr ng nh t c a s lin k t cc l c l ng x h i l th c hi n m c tiu gio d c ton di n ( c d c, tr d c, th d c, m d c, gio d c lao ng, h ng nghi p) ch khng ph i l kh c ph c nh ng kh kh n c a nh tr ng nh quan ni m v ph ng h ng th c hi n nhi u n i trong th i gian qua. Mu n lin k t nh m th c hi n m c tiu gio d c ton di n th cc l c l ng x h i ph i n m ch c m c tiu gio d c ton ch ng trnh, n i dung gio d c ton di n trong giai o n hi n nay. V v y ngnh gio d c o t o, c th l cc s , phng gio d c o t o, tr ng ph thng ph i gi vai tr ch o, t v n cho UBCSGD cc c p.
Quy trnh th c hi n lin k t cc l c l ng x h i nh m gio d c ton di n cho h c sinh.
B

+ +

Kh o st nh gi th c tr ng kh n ng tham gia ph i h p th c hi n c a x h i, nhu c u c a thanh thi u nin trong vi c h c t p rn luy n xy d ng k ho ch lin k t th c hi n gio d c ton di n trong giai o n hi n nay. Kh o st ti m n ng c a x h i tham gia th c hi n n i dung gio d c ton di n. UBCSGD cc c p, ch y u l qu n (huy n), ph ng, x ch o cc tr ng trong a ph ng ti n hnh kh o st ti m n ng c a a ph ng tham gia th c hi n cc m t gio d c ton di n. L c l ng c kh n ng tham gia vo gio d c o c php lu t, truy n th ng, l t ng, nh n th c chnh tr cho thanh nin h c sinh, sinh vin s bao g m th y c gio ngh h u, lu t gia, qu n l on th ng, chnh quy n, cc h i c u chi n binh, lo thnh cch m ng, m Vi t Nam anh hng, nh ng t m g ng trong s n xu t, kinh doanh th i k i m i,... L c l ng tham gia lin k t th c hi n pht tri n tr tu c n huy ng th y c gio cc c p (H i gio ch c); cc cn b qu n l, NCKH c a cc l nh v c L c l ng tham gia gio d c th ch t, ngoi cc cn b gi ng d y TDTT c a cc tr ng, c n n m th t ch c cc v n ng vi n, hu n luy n vin c a cc cu l c b TDTT.
PHI HP CC T CHC X HI TRONG CNG TC GIO DC
|

c 1:

73

+ + +

tham gia gio d c th m m , c n thu ht cc nh ho t ng ngh thu t m nh c, h i ho , iu kh c, v n ngh s , ph trch cc danh lam th ng c nh, nh v n, nh th gio d c lao ng h ng nghi p c n thu ht cc nh doanh nghi p, nh ng nh s n xu t gi i, ngh nhn nh ng ngh truy n th ng, bc s , k s , nh ng nh thi t k C n l u khi i u tra th ng k ph i ghi th t c th tn, tu i, a ch , c i m hon c nh, kh n ng tham gia ph i h p trong ho t ng v i nh tr ng. Th ng k theo cc m t gio d c ch l t ng i v c ng i tham gia nhi u l nh v c. Nhi u ng i c kh n ng chuyn mn nh ng khng c th i gian nn kh th c hi n c k ho ch lin k t. Ngoi vi c kh o st i ng cn b chuyn gia, cn c n th ng k t t c nh ng cu l c b , cc trung tm d y ngh o t o c a nh n c v t nhn. Khi th ng k cc c s c kh n ng lin k t trong vi c pht tri n gio d c ton di n c ng c n c nh ng thng tin v t ch c nh tn n v gim c, a ch , i n tho i, ch c n ng nhi m v c a n v , kh n ng tham gia lin k t o t o v ho t ng gio d c (c s v t ch t, i ng chuyn mn, cc l nh v c d y h c, d y ngh ). Kh o st nhu c u h c t p, rn luy n c a thanh nin, h c sinh v mong mu n c b i d ng nghi p v s ph m c a gia nh v cc t ch c x h i. Kh o st nh c u h c t p, rn luy n c a h c sinh Ban CSGD qu n, huy n giao cho cc tr ng c trch nhi m th ng k, kh o st nh gi nhu c u c a h c sinh m t cch ton di n v h c l c cc mn h c thng qua ki m tra chung phn lo i; nh gi nhu c u,
s thch c a h c sinh thng qua m t phi u i u tra tm l h c x h i.

Ngoi i u tra h c sinh, nh tr ng c n i u tra nhu c u c a cha m h c sinh thng qua H i cha m c ng b ng m t phi u tr c nghi m. Sau khi x l k t qu i u tra (h c sinh v cha m ) m i l p, m i kh i l p, m i tr ng s c nh ng thng tin t ng h p phn lo i. H c sinh kh gi i, trung bnh, y u km (t ng mn).
74 | MODULE THCS 40

 H c sinh c n ng khi u (nh c, ho , v n th , TDTT). H c sinh c nhu c u tham gia b i d ng thm v cc m t. i u ki n tham gia, ng gp c a cc gia nh.

+ Kh o st nhu c u c b i d ng nghi p v s ph m c a cc b c cha m v cc t ch c x h i. UBCSGD x, ph ng giao trch nhi m cho cc t dn ph h p v kh o st qua m t b ng h i. N i dung c b n c a phi u i u tra nh m tm hi u kh kh n lng tng khi gio d c con ci; nh ng nhu c u c n b i d ng ph ng php gio d c gia nh, bi n php ph i h p Sau khi kh o st, s c th c t xy d ng n i dung, m i cc chuyn gia ni chuy n chuyn v gio d c. B c 2: Xy d ng n i dung, b i d ng gio d c v k ho ch ph i h p cc l c l ng th c hi n. i v i thanh thi u nin h c sinh (k c cc em b h c) + Ban CSGD x ph ng (thng qua cc tr ng h c), c n c vo nhu c u h c t p, rn luy n phn chia cc em theo kh n ng, s thch. C nh ng n i dung b i d ng d a trn c s cc tr ng trong x, ph ng. Nh ng c ng c nh ng n i dung b i d ng ph i t ch c c l p g m lin tr ng, k c cc em khng ph i h c sinh v i hnh th c sinh ho t cu l c b . V d , cu l c b v thu t, c , bng , c u my, m nh c, h i ho , th ca + D a trn s phn lo i h c sinh, s xy d ng n i dung ho c s d ng cc ch ng trnh b i d ng s n c c a cc cu l c b v i cc chuyn gia l c ng tc vin. + Xy d ng k ho ch th c hi n cc ho t ng trong m t n m h c. i v i nhu c u b i d ng nghi p v s ph m c a gia nh. Sau khi kh o st th c tr ng, th y r c nh ng nhu c u, nguy n v ng Ban CSGD qu n, huy n lin k t v i cc chuyn gia xy d ng m t ch ng trnh b i d ng th hi n c nh ng ki n th c c b n v nghi p v s ph m, x h i ho gio d c. C nh ng ti li u i km theo cc chuyn , v nh S tay gio d c gia nh, c th l nh ng t r i d nh .
PHI HP CC T CHC X HI TRONG CNG TC GIO DC
|

75

Tri n khai th c hi n k ho ch b i d ng Khi tri n khai k ho ch ho t ng c n l u h t s c linh ho t. B i d ng ki n th c khoa h c, cc mn h c th nn l y a i m l cc tr ng h c. Khi ho t ng cc ho t ng v n ngh , TDTT th nn d a vo c s c a cc cu l c b , cc i m vui ch i c ng ng. C ng gi ng nh m i ho t ng t p th , ho t ng chnh tr x h i ng i ch tr ph i th t chu o, nghim tc, c nghi p v s ph m, pht huy c tnh tch c c, th c trch nhi m, c sng t o c a ng i tham gia, t o ra khng kh t nhin, tho i mi trong sinh ho t. B c 4: Nh n xt, nh gi C n nh n xt t ng bu i sinh ho t. Nh n xt, nh gi sau m t th i gian ho t ng (m t kho h c, m t l p h c, m t chuyn ). nh gi k t qu rn luy n v k t qu c a vi c lin k t th c hi n. Khi qut m hnh lin k t qu n l v t ch c ho t ng gio d c ton di n.
B c 3:

D. TI LIU THAM KHO

1) Lu t Gio d c, 2005. 2) H Nh t Th ng (Ch bin), Ph
ch nhi m tr ng php cng tc c a ng i gio vin

l n th ba). 3) H Nh t Th ng (Ch bin), S tay cng tc gio vin ch nhi m, NXB Gio d c Vi t Nam, 2010. 4) H Nh t Th ng (Ch bin), Rn luy n k n ng s ph m, NXB Gio d c Vi t Nam, 2010. 5) Xu th pht tri n gio d c, NXB i h c Qu c gia H N i, 2012.
76 | MODULE THCS 40

ng Trung h c ph thng

, NXB Gio d c, 2004 (Ti b n