H NHT THNG

MODULE THCS

41
T chc cc hot ng tp th cho hc sinh trung hc c s

77

A. GII THIU TNG QUAN

M t trong nh ng yu c u c a i m i gio d c ang th c hi n l chuy n t d y h c cung c p ki n th c sang pht tri n cc n ng l c ng i h c, pht tri n ton di n ti m n ng m i ng i m tr ng tm l khai thc tr l c, tm l c, th l c v cc n ng l c khc, coi tm l c l n i l c c a s pht tri n. Mu n th c hi n m c tiu pht tri n ton di n n ng l c th h tr , nh t l THCS th ph i coi cc em l ch th tch c c, n ng ng sng t o c a ton b qu trnh gio d c trong v ngoi nh tr ng. Mu n nng cao hi u qu c a vi c t ch c ho t ng, nh t l nh ng ho t ng chnh tr x h i cho HS th th y c gio ph i l ng i c n ng l c t ch c cc ho t ng t p th cho HS. Th y c gio ph i nh n th c y ngh a, t m quan tr ng c a cc ho t ng gio d c ngoi gi ln l p; th y c gio ni chung, GVCN ni ring ph i c hi u bi t, c k n ng thi t k v h ng d n HS thi t k , t ch c cc ho t ng gio d c theo c p h c, l p h c. C th kh ng nh ch a bao gi trong l ch s gio d c Vi t Nam l i i h i gio vin ph thng (GV THCS ni ring) ph i c n ng l c t ch c v h ng d n HS t ch c cc ho t ng t p th nh hi n nay.

B. MC TIU
1. V KIN THC

2. V K NNG

Phn tch c c tr ng c a cc lo i hnh ho t ng t p th c a HS THCS. Th y r vai tr gio d c c a cc lo i hnh ho t ng t p th i v i s pht tri n nhn cch c a HS THCS. Xc nh c cc ph ng php v cc b c h ng d n HS t ch c cc ho t ng t p th . C k n ng thi t k v h ng d n HS thi t k cc lo i hnh ho t ng t p th theo m c tiu v n i dung gio d c ton di n HS. C k n ng phn tch, nh gi hi u qu c a ho t ng t p th HS THCS.
41

78 | MODULE THCS

3. V THI

C k n ng ph i h p v i v i cc l c l ng XH trong v ngoi nh tr ng. T ch c cc lo i hnh ho t ng t p th . C trch nhi m, am m, kin tr t ch c cc ho t ng t p th theo k ho ch h ng n m nh m m c tiu gio d c HS THCS. Bnh t nh, c i m , cng b ng, dn ch trong nh n xt, nh gi phong tro ho t ng t p th HS THCS.

C. NI DUNG
Hot ng 1: Hiu c im tm l HS THCS t chc cc hot ng tp th
1. MC TIU

Hi u c i m tm sinh l c a HS THCS, v m i ho t ng t p th ph i ph h p v i c i m nh n th c l a tu i th m i c hi u qu . c i m l a tu i HS THCS l c s khoa h c c a vi c t ch c cc ho t ng t p th .

2. CU HI

HS THCS c nh ng c i m g c n quan tm khi t ch c cc ho t ng t p th ? Vi c hi u c i m HS THCS c ngh a nh th no i v i GVCN trong vi c t ch c cc ho t ng t p th ? *

S bi n i v m t gi i ph u sinh l

3. THNG TIN PHN HI

y l l a tu i pht tri n m nh m nh ng khng ng u cc m t c a c th . T m vc c a cc em l n ln kh nhanh. Trung bnh m t n m cc em cao ln c 5 6cm. Cc em gi tu i 12, 13 pht tri n chi u cao nhanh h n cc em nam cng tu i. C bi t m t s tr ng h p m i ch h c l p 8, l p 9 cc em c t m vc nh m t thi u n , ngh a l cc em c th cao t i 1m55 n 1m60. Nh ng n 18, 20 tu i th s pht tri n chi u cao c a cc em gi ch ng l i, n 22 tu i th d ng h n s pht
T CHC CC HOT NG TP TH CHO HC SINH THCS
|

79

tri n chi u cao. Cc em trai tu i 15, 16 tu i th cao t bi n, v t h n cc em gi v n 24, 25 tu i m i d ng l i. Tuy nhin, hi n nay do c hi n t ng gia t c pht tri n nn s pht tri n c a cc em c th s m h n 1 2 n m. Tr ng l ng c th c a thi u nin c th t ng t 2,4kg n 6kg trong m i n m. Nhi u em trai c t m vc nh nh ng thanh nin tr ng thnh. S pht tri n c a h x ng, m ch y u l s pht tri n cc x ng ng, x ng ng chn r t nhanh, nh ng x ng ngn tay, ngn chn l i pht tri n ch m. H c pht tri n ch m, khng k p v i s di ra nhanh chng c a cc x ng ng. V th , l a tu i ny cc em th ng cao, g y, c th thi u cn i; cc em c v lng ngng v ng v , khng kho lo khi lm vi c, thi u th n tr ng hay lm v , n u dng dao hay c t ph i tay mnh, i u gy cho cc em m t bi u hi n tm l kh ch u. Cc em th c c s lng ngng v ng v c a mnh v che gi u n b ng cch c t o ra cc i u b t nhin, t v m nh b o, can m ng i khc khng ch t i v b ngoi c a mnh. Nh ng ng i l n ph i hi u i u ny khng ch bai, ch gi u cc em. V ch c n m t s ch bai, ch gi u nh nhng v hnh th , t th i ng c a cc em c th khi n cc em ph n ng r t gay g t. S pht tri n c a h th ng tim m ch c ng khng cn i. Th tch c a tim t ng r t nhanh, ho t ng c a tim m nh m h n, nh ng kch th c c a m ch mu l i pht tri n ch m. Do , cc em c th c m t s r i lo n t m th i c a h tu n hon, t ng huy t p, tim p nhanh, hay gy nh c u, chng m t khi ng ln, ng i xu ng, m t m i khi lm vi c. C n l u cc em gi th i k ny th ng c bi u hi n gi ng nh thi u mu: ng i xu ng ng ln th y h i chng m t. i u c th do s pht tri n khng cn i c a h tim m ch gy ra. Kch th c m ch nh nn khi c cc v n ng m nh th l ng mu a n cc c quan khng k p, gy ra hi n t ng thi u mu c c b t i th i i m . V th , cc em v cc b c ph huynh khng ph i lo l ng. Hi n t ng s m t khi tr v t qua th i k ny. Tuy nhin, n u hi n t ng ny ko di th c n n cc c s y t c th m khm... Tuy n n i ti t b t u ho t ng m nh, c bi t l tuy n gip tr ng th ng d n n s r i lo n c a ho t ng th n kinh. Do , cc em d
80 | MODULE THCS
41

xc ng, d cu g t b c b i, n i khng. V th , chng ta th ng th y cc em thi u nin d c nh ng c n xc ng b t ch t. N u g p nh ng ph n ng gay g t b t ng c a cc em l a tu i ny chng ta khng ng c nhin m c n c thi bnh t nh v thng c m v i cc em. H th n kinh nhn chung pht tri n kh hon thi n. Tr ng l ng no g n t tr ng l ng c a ng i tr ng thnh. Tuy nhin, ho t ng c a h th n kinh th ch a th t hon thi n, ch a th t c s cn b ng gi a hai qu trnh h ng ph n v c ch . Qu trnh h ng ph n c ph n tr i h n c ch nn kh n ng ki m ch c a cc em h c sinh THCS cn y u. Cc em ch a c kh n ng ch u c nh ng kch thch m nh ho c n i u ko di. Do h th n kinh pht tri n ch a cn b ng nn th ng gy cho cc em tr ng thi c ch hay ng c l i c th gy ra tr ng thi b kch ng m nh. V v y, nh ng ch n ng th n kinh m nh, ho c s ch i lu di trong tr ng thi khng tho i mi... u c th lm cho m t s em b c ch , u o i, th . M t s khc c nh ng hnh vi khng ph h p, khng ng v i b n ch t c a cc em nh ku ca, ph phch c gi i thot tr ng thi ang c. V th , khng nn p h c sinh ng i l i thm ho c ko di m t ho t ng no khi khng c n thi t. S thay i v th ch t c a l a tu i h c sinh THCS lm cho cc em c nh ng c i m nhn cch khc v i cc em l a tu i h c sinh ti u h c. l a tu i ny, cc em c ngh l c d i do, c tnh tch c c cao, c nhi u d nh l n lao. Nh ng b c cha m , cc th y c gio v cc anh ch ph trch c n th y c c i m ny t ch c cc ho t ng cho ph h p, hi u qu , trnh nh ki n v i cc em. M t c i m quan tr ng c a l a tu i ny m chng ta c n quan tm, l s d y th cc em. S d y th l a tu i h c sinh THCS l m t hi n t ng bnh th ng, di n ra theo quy lu t sinh h c v ch u nh h ng r t nhi u c a mi tr ng t nhin v mi tr ng x h i. tu i d y th, v i s pht tri n sinh l c a tuy n yn v tuy n sinh d c, c th tr di n ra hng lo t nh ng thay i v hnh dng, tm sinh l. c bi t l c quan sinh d c, phn bi t r gi i tnh l nam hay n v b t u c kh n ng tnh d c, kh n ng sinh s n. D y th cc em trai vo kho ng 15, 16 tu i, cc em n vo kho ng 13, 14 tu i. Bi u hi n c a th i k ny l cc c quan sinh d c cc em pht
T CHC CC HOT NG TP TH CHO HC SINH THCS
|

81

tri n v xu t hi n nh ng d u hi u ph c a gi i tnh (cc em trai c ria mp, cc em gi ng c b t u pht tri n). Th i k d y th s m hay mu n ph thu c vo nhi u y u t trong c c i m dn t c, c i m a l t nhin v mi tr ng x h i. Cc em s ng x nng th ng d y th s m h n cc em s ng x l nh. Cc em s ng thnh ph d y th s m h n cc em s ng nng thn, vng su vng xa. D y th cn ph thu c vo ch sinh ho t c a c nhn, s c kho v ch n u ng, lao ng, ngh ng i, i s ng tinh th n c a cc em,... Hi n nay do i u ki n x h i c nhi u thay i, nn gia t c pht tri n th ch t v tu i d y th c th s m h n. Cc em gi c th d y th tu i 12 13 ch khng h n l tu i 13 14. Cc em trai c ng v y, cc em c th d y th s m h n tu i 15 16. M t s bi u hi n c th c a tu i d y th nam v n nh sau: Giai o n d y th c nh d u b ng vi c xu t tinh l n u em trai v hnh kinh l n u em gi. i u ny th ng i cng v i nh ng thay i c m xc i v i b n b khc gi i. Nh trn ni, l hi n t ng sinh l bnh th ng, bi u hi n c a s tr ng thnh v m t sinh d c, cc em c kh n ng c con: bu ng tr ng c a cc em gi b t u c tr ng r ng v ti t hormone; tinh hon c a cc em trai b t u s n xu t tinh trng v ti t hormone.
* Nh ng c i mc b n cc em trai l a tu i d y th

c i mc + L n nhanh.
82 | MODULE THCS
41

c i m r r t nh t khi cc em trai b c vo tu i d y th l s pht tri n m nh m v chi u cao, c bi t, trong giai o n t 14 16 tu i. n tu i 17 18, h u h t cc em t chi u cao t i a. Cng v i s pht tri n v chi u cao, d n d n xu t hi n lng mu, lng nch, ria mp v n i tr ng c. ng th i, d ng v t v tinh hon c ng b t u pht tri n v kch th c. Thanh qu n m r ng, v ti ng. Ti p l s pht tri n c a cc c b p ng c, vai v i. Em trai b t u c c tr ng c a nam gi i do s pht tri n c a hormone sinh d c nam (testosteron) v vng d t i ( y tuy n yn) ti t ra m t s hormone c tc d ng n c quan sinh d c v ch c n ng sinh l c a tinh hon nn tu i d y th, nam gi i c nh ng c i m c b n sau:
th :

+ + + + + + + + + + +

c i m tm l + Mu n lm ng i l n, mu n t kh ng nh mnh. + C s xo tr n trong cc tr ng thi tm l (vui, bu n). + Nhu c u tnh b n (nh t l tnh b n khc gi i) cao.
* Nh ng c i mc b n cc em gi tu i d y th

Mi tc b t u d y thm v l t ra sau. C r ng v nh vi n. Gi ng m, v gi ng. Lng m t xu t hi n. Vai r ng h n. Cc x ng di ng ng pht tri n. Cc c b p pht tri n. M c lng nch, lng ng c, lng mu. Cc c quan sinh d c ngoi pht tri n. M ng tinh (c xu t tinh). C quan sinh d c pht tri n, tinh hon b t u c kh n ng s n xu t tinh trng v ti p t c s n sinh ra hormone sinh d c nam. C kh n ng sinh con n u c quan h tnh d c.

Ngay tr c khi b c vo tu i d y th (11 13 tu i) c th n b t u pht tri n nhanh h n m c bnh th ng. Cc em gi cao r t nhanh. Bn c nh s thay i v chi u cao, cc c tnh sinh d c ph b t u xu t hi n, bi u hi n v b t u pht tri n, m c lng b ph n sinh d c v nch, c th xu t hi n tr ng c. Giai o n d y th chnh th c c a cc em gi c nh d u b ng hnh kinh l n u, bo hi u tr ng b t u r ng v c kh n ng sinh con. Giai o n ny di n ra nh ng bi n i quan tr ng cho vi c chu n b lm m sau ny nh t cung l n v dy h n, tuy n v pht tri n, x ng hng r ng ra. C th c a em gi ang pht tri n thnh c th m t ng i ph n . C th cc em gi trong tu i d y th c nh ng c i m c b n sau: + L n nhanh.
T CHC CC HOT NG TP TH CHO HC SINH THCS
|

83

+ + + + + + + + + + + + + + + +

Da tr nn m mng. C r ng v nh vi n. Cc x ng di ng ng pht tri n. V pht tri n. Vng eo thu h p l i. M c lng nch, lng mu. T cung v bu ng tr ng pht tri n. B ph n sinh d c ngoi pht tri n. B t u c kinh nguy t. C quan sinh d c: Bu ng tr ng, t cung, m o, m h ... pht tri n m nh. Tr ng tr ng thnh, chn, r ng do cc hormone sinh d c n c bi ti t. C kh n ng th thai n u c quan h tnh d c. c i m tm l: Tm l: Mu n lm ng i l n, mu n t kh ng nh mnh. M m ng, thch lm dng, thch giao l u v i b n b, nh t l cc b n khc gi i. B t u c suy ngh v tnh yu, v h nh phc l a i. C s xo tr n trong cc tr ng thi tm l (vui, bu n, d xc ng...). Tn sng th n t ng... Cu i c p THCS, giai o n d y th cc em gi k t thc. Cc em trai th mu n h n nn c th n c p THPT cc em m i k t thc giai o n d y th. l a tu i ny kh n ng ho t ng tnh d c c a cc em c. Nh ng cc em ch a tr ng thnh m t cch y v m t c th v c bi t l cc em ch a c s tr ng thnh v m t x h i. V th , m t s nh khoa h c cho r ng l a tu i thi u nin khng c s cn i gi a nh ng tnh c m v ham mu n m mu s c tnh d c v i m c tr ng thnh v m t x h i v tm l. Nhi u kh kh n tr ng i l a tu i ny chnh ch cc em ch a bi t nh gi, ch a bi t km hm v h ng d n nh ng ham mu n c a mnh m t cch ng n; ch a bi t ki m sot tnh c m v hnh vi, ch a bi t xy d ng m i quan h ng n v i ng i b n khc gi i.
41

84 | MODULE THCS

V th , cc th y c gio v anh ch ph trch c n ph i gip cc em m t cch t nh , kho lo cc em hi u ng v n , trnh lm cho cc em b n kho n, lo ng i. Chng ta c ng ph i gip cc em c cc k n ng s ng c n thi t phn bi t, nh n bi t th no l s yu th ng, s l m d ng nh m trnh c s l m d ng. ng th i c ng c nh bo cho t t c nh ng ng i c l m d ng cc em bi t r ng: Quan h tnh d c v i v thnh nin l ph m php; giao c u v i tr em d i 13 tu i d i b t k hnh th c no u l hi p dm tr em.
S thay i c a i u ki n s ng

i s ng gia nh c a thi u nin l a tu i THCS, a v c a cc em trong gia nh c thay i. Cc em b t u c m i ng i coi l m t thnh vin tch c c c a gia nh, c cha m giao cho m t s vi c c a gia nh nh : ch m sc em nh khi cha m i v ng, d n d p nh c a... nh ng gia nh hon c nh, m t s em ph i tham gia lao ng gp ph n gi m b t kh kh n cho gia nh. V th cc em th c c cc nhi m v v th c hi n m t cch tch c c. cc em ny, tnh t l p c i u ki n pht tri n kh t t. Cc em khng nh ng t lo c vi c ch m sc b n thn m cn gip c gia nh kh nhi u vi c. i u c ng c ngh a cc em tr ng thnh s m h n cc em khc c cng tu i. i u quan tr ng v c ngh a l n i v i thi u nin l cc em c tham gia bn b c m t s cng vi c c a gia nh. Cc ho t ng c a gia nh u c tnh n s tham gia c a cc em v i t cch l m t thnh vin. Cc em quan tm n vi c xy d ng, b o v uy tn c a gia nh h n cc em h c sinh ti u h c. Nh ng s thay i kch thch thi u nin pht tri n tnh tch c c v t ch trong ho t ng. i s ng trong nh tr ng c a h c sinh THCS Ho t ng h c t p cng cc ho t ng khc c a h c sinh THCS c nhi u thay i v tc ng quan tr ng n s hnh thnh nh ng c i m tm l c a l a tu i ny. + S thay i n i dung d y h c Vo tr ng THCS cc em c ti p xc v i nhi u mn h c khc nhau, m i mn h c bao g m m t h th ng tri th c v i nh ng khi ni m
T CHC CC HOT NG TP TH CHO HC SINH THCS
|

85

tr u t ng, khi qut, c n i dung phong ph khc h n v i cc tri th c c p ti u h c. Cc em c h c thm nhi u mn h c m i m ti u h c ch a c, do , i h i cc em ph i thay i cch h c. Cc em khng th h c thu c t ng bi, m ph i bi t cch l p dn bi, bi t tm t t n m b t cc chnh, d a vo cc chnh m trnh by ton b bi h c theo cch hi u c a mnh. S phong ph v tri th c t ng mn h c lm cho kh i l ng tri th c m cc em l nh h i c t ng ln nhi u. T m hi u bi t c a cc em c m r ng. + S thay i v ph ng php v hnh th c h c t p THCS, h c sinh c h c nhi u mn h c v i nhi u th y c khc nhau gi ng d y. M i mn h c c ph ng php gi ng d y c th. M i th y c gio c cch gi ng d y, s d ng cc hnh th c d y h c khc nhau. S a d ng ny nh h ng n vi c l nh h i, n s pht tri n tr tu v nhn cch c a cc em. Cc em ph i thch ng v i yu c u c a mn h c v cch gi ng d y c a cc th y c nn t duy c a cc em m m d o, linh ho t h n. nh h ng c a phong cch gi ng d y, s hi u bi t su r ng c a cc th y c gio n cc em l r t l n. Thi say m h c t p, s hnh thnh v pht tri n cch t duy c o cng nh ng nt tnh cch t t p c a cc em ch u nh h ng r t nhi u t ph ng php gi ng d y v nhn cch c a cc th y c gio. i s ng c a h c sinh THCS trong x h i H c sinh THCS u l i vin i Thi u nin Ti n phong H Ch Minh. S tr ng thnh c a l a tu i v trch nhi m c a ng i i vin cc em c x h i th a nh n nh m t thnh vin tch c c trong cc ho t ng x h i. Cc em c giao m t s cng vi c nh t nh trn nhi u l nh v c khc nhau nh tuyn truy n c ng, gi tr t t ng ph , gip gia nh th ng binh li t s v cc ho t ng x h i khc nhau do i Thi u nin Ti n phong H Ch Minh t ch c. Cc em r t ho h ng tham gia cc ho t ng x h i v: + Cc em c s c l c, hi u bi t nhi u, mu n c m i ng i th a nh n mnh l ng i l n, mu n lm nh ng cng vi c c m i ng i bi t n, nh t l nh ng cng vi c lm cng v i ng i l n.
86 | MODULE THCS
41

+ Cc em cho r ng, ho t ng x h i l vi c lm c a ng i l n v c ngh a l n lao. Do , c tham gia cc ho t ng x h i l th hi n mnh l ng i l n. Mu n c th a nh n l ng i l n l m t nhu c u c a cc em, v th nhi u khi cc em b cng vi c gia nh, h c t p tham gia ho t ng x h i m t cch tch c c. + Ho t ng x h i l ho t ng c tnh t p th . l a tu i ny cc em thch tham gia nh ng ho t ng c tnh t p th , nh ng cng vi c lin quan n nhi u ng i, c nhi u ng i cng tham gia v nh gi s tch c c c a mnh. Do tham gia ho t ng x h i m quan h c a h c sinh THCS c m r ng, cc em c ti p xc v i nhi u ng i, nhi u v n c a x h i. Do , t m hi u bi t c a cc em c m r ng, kinh nghi m s ng phong ph h n. Tnh tch c c x h i cc em c ng pht tri n m nh m nh m l nh h i nh ng gi tr , nh ng chu n m c x h i bi n i b n thn cho ph h p v i v th m i c a cc em trong cc quan h x h i. y l ti n quan tr ng t ch c cc ho t ng t p th cho h c sinh THCS. Tm l i, do c s thay i i u ki n s ng, i u ki n ho t ng trong gia nh, nh tr ng v x h i, m v tr c a h c sinh THCS c nng ln. Cc em th c c s thay i ny v tch c c ho t ng cho ph h p v i s thay i . Do tm l, nhn cch c a thi u nin c hnh thnh v pht tri n phong ph h n h c sinh ti u h c.
M ts l u khi ng x v i h c sinh THCS

Nhi u ki n cho r ng, tu i h c sinh THCS l tu i c s kh ng ho ng trong pht tri n v y l th i k giao th i gi a tr con v ng i l n. Cc em khng h n cn l tr con nh ng l i ch a ph i l ng i l n. Do , trong cc em ch a ng nhi u mu thu n. Cc em ang l a tu i tr con nh ng l i mong mu n c coi l ng i l n. Ng c l i, ng i l n ch a th a nh n cc em l ng i l n v cc em cn nhi u bi u hi n l tr con. Cc em cn b ph thu c vo gia nh v t t c cc m t. ng th i cc em cn r t nhi u bi u hi n l a tu i tr em. Tuy nhin, trong m t s tnh hu ng nhi u em l i t ra ch ng ch c. Nhi u lc cc em r t nghim tc, nh ng nhi u lc l i c nh ng hnh vi r t ngh ch ng m. Nhi u lc r t ngoan ngon nh ng c lc l i r t b ng b nh,... V th , nh ng cc b c lm cha m , cc th y c gio v cc anh ch ph trch c n l u :
T CHC CC HOT NG TP TH CHO HC SINH THCS
|

87

Lun t ra tn tr ng cc em, n u c i u ki n nn h i ki n cc em cc em c m th y mnh c i x bnh ng v c tn tr ng. Th hi n s tin t ng cc em trong lc giao vi c, c th giao cho cc em ph trch m t s cng vi c v th hi n s tin t ng l cc em s hon thnh. Kho lo, t nh trong quan h v i cc em v khng nn can thi p th b o vo cc quan h c a cc em. cu i c p THCS, c th c nh ng em c nh ng m i quan h v i b n khc gi i kh su s c. Th m ch c ng i g i l tnh yu tu i thi u nin. Khi pht hi n cc m i quan h ny c n c cch ng x th n tr ng, t nh n u khng s gy ra nh ng t n th ng cho cc em v cc em s c nh ng ph n ng m chng ta kh c th l ng tr c. Ngoi ra, cc th y c gio c ng nn hi u bi t r v hi n t ng d y th cc em c s gip , h ng d n cc em bi t t ch m sc s c kh e, v sinh cho mnh. D y th l hi n t ng bnh th ng trong qu trnh pht tri n c a con ng i, nh d u s tr ng thnh gi i tnh c a cc em nam v cc em n . Hi n t ng d y th gi a cc em n v cc em nam c nh ng bi u hi n khc nhau.
Nhng c im tm l c bn ca la tui hc sinh THCS cn quan tm khi t chc hot ng tp th

S pht tri n nh n th c c a h c sinh THCS c s thay i v ch t so v i h c sinh ti u h c. Cc em c kh n ng phn tch, t ng h p ph c t p h n khi tri gic cc s v t, hi n t ng. Kh i l ng tri gic cc em t ng ln, tri gic tr nn c m c ch, c k ho ch v ngy cng hon thi n h n. Tr nh c a cc em pht tri n m nh, c bi t l tr nh c ch nh. T c ghi nh v kh i l ng ti li u ghi nh c t ng ln. Ghi nh my mc nh ng ch cho ghi nh lgic, ghi nh ngh a. i u ny r t c n thi t cho vi c nng cao k t qu h c t p c a cc em. Ch c ch nh b n v ng c hnh thnh, nh ng s phong ph c a nh ng n t ng, s rung ng tch c c v xung ng m nh m c a l a tu i ny th ng d n n s ch khng b n v ng, nh ng n u i t ng h p d n th cc em s t p trung r t cao v ch s r t b n v ng. y l c s quan tr ng cc th y c gio t ch c gi h c sao
88 | MODULE THCS
41

cho sinh ng, li cu n s ch c a cc em, n u khng cc em c ng kh gi c s ch b n v ng vo bi gi ng. Kh n ng t duy c a h c sinh THCS c nh ng bi n i c b n. Do yu c u h c t p, t duy c a h c sinh THCS pht tri n m c cao h n h c sinh ti u h c r t nhi u. Kh n ng phn tch, t ng h p, khi qut ho, tr u t ng ho cc em pht tri n r t m nh. Tuy nhin, nh ng thnh ph n hnh t ng c th c a t duy b ph n khng gi m xu ng m v n t n t i v pht tri n. Kh n ng t ng t ng c a h c sinh THCS c ng pht tri n m nh. Cc em c c t ng t ng phong ph v a d ng. hnh thnh ra nh ng hnh nh ph c t p v c nh ng c m t t p cho b n thn. Mong mu n thay i quan h l c i m tm l n i b t c a l a tu i h c sinh THCS. Cc em mu n ng i l n th a nh n s tr ng thnh c a cc em khng ch l th xc m c v th c a cc em trong gia nh, nh tr ng v trong cc ho t ng x h i. Cc em c nhu c u m r ng quan h v i ng i l n v mong mu n ng i l n quan h v i cc em m t cch bnh ng, khng mu n ng i l n coi l tr con nh tr c y n a. Ki u quan h c a ng i l n v i tr em tr c y (ki u quan h khng bnh ng gi a ng i l n v tr em) khng cn thch h p v i l a tu i ny. V th cc em mong mu n c i t l i m i quan h theo chi u h ng h n ch quy n h n c a ng i l n, m r ng quy n h n c a mnh. Cc em mong mu n ng i l n tn tr ng cc em, tin t ng v m r ng s t l p cho cc em. Nhu c u t kh ng nh h c sinh THCS pht tri n r t m nh m . Cc em r t mu n c th hi n mnh tr c m i ng i, c bi t c tuyn d ng khen th ng v nh ng thnh tch v n ln trong cc ho t ng. V th , h c sinh THCS thch thi ua trong cc ho t ng c kh ng nh b n thn. Nhu c u giao ti p c a h c sinh THCS pht tri n m nh m . M i quan h c a h c sinh THCS v i b n b cng l a tu i ph c t p, a d ng h n nhi u so v i h c sinh ti u h c. S giao ti p gi a cc em v t ra ngoi ph m vi h c t p, ph m vi nh tr ng. Cc em c nhu c u r t l n trong giao ti p v i b n b v m t m t, cc em r t khao kht c giao ti p v cng ho t ng chung v i nhau, cc em c nguy n v ng c s ng t p th , c b n
T CHC CC HOT NG TP TH CHO HC SINH THCS
|

89

b thn thi t, tin c y. M t khc, c ng bi u hi n nguy n v ng khng km ph n quan tr ng l c b n b th a nh n, tn tr ng mnh. V th , nhi u nh tm l h c cho r ng l a tu i h c sinh THCS c hai ho t ng ch o: m t l ho t ng h c t p, hai l giao ti p v i b n b. H c sinh THCS coi quan h b n b cng tu i l quan h ring c a nh ng c nhn. Cc em cho r ng cc em c quy n hnh ng c l p trong quan h ny v b o v quy n c a mnh. N u ng i l n can thi p th b o vo quan h ny, cc em s c m th y b xc ph m v s ch ng i. N u nh quan h c a cc em v i ng i l n c ng khng thu n, th giao ti p v i b n b cng l a tu i cng t ng v nh h ng c a b n b n v i cc em cng m nh m . Nhi u i u tm s c a mnh cc em khng ni v i cha m m ni v i b n b. S b t ho trong quan h b n b cng l p, s thi u th n b n thn ho c tnh c m b ph v u sinh ra nh ng c m xc n ng n . Tnh hu ng kh ch u nh t i v i h c sinh THCS l b ph bnh tr c t p th , tr c b n b. Hnh ph t n ng n nh t i v i cc em l b b n b t y chay. H c sinh ti u h c k t b n v i nhau c th v s c h c, tnh tch c c x h i c a cc b n, ngh a l v b n mnh th c hi n nh ng yu c u c a ng i l n nh th no. i v i h c sinh THCS, c n c k t b n l nh ng ph m ch t v tnh b n. l nh ng tiu chu n nh : s tn tr ng l n nhau, quan h bnh ng v gip l n nhau, lng trung thnh, tnh trung th c. Nhi u ng i cho r ng: h c sinh THCS ra cc tiu chu n kh chi ti t ch n b n, cc quy t c kh c th trong quan h nn c th g i l b lu t tnh b n cc em. B lu t ny i u ti t r t m nh m quan h b n b c a h c sinh THCS... L t ng tnh b n c a l a tu i ny l s ng ch t c nhau, chia ng t s bi. Cc em cho r ng ng i ny ph i thm nh p vo m i m t i s ng c a ng i kia, cng nhau h p tc hnh ng. Cng l n ln s thm nh p v tm h n gi a cc em c ng c n y n , pht tri n. l s gi ng nhau v i s ng n i tm, l s hi u bi t nhau, s trng h p v nh h ng gi tr , v quan i m trong cu c s ng... Th c t cho th y c nh ng nhm cc em d i d t t t cng nhau v th s ng ch t c nhau, m t ng i c khc m c v i gia nh, khng mu n s ng n a th c nhm cng chia s , khng b n ch t m t mnh.
90 | MODULE THCS
41

H c sinh THCS b t u quan tm n b n khc gi i. l a tu i ny, cc em b t u quan tm l n nhau, a thch nhau. Lc u s quan tm gi i khc cc em cn c tnh ch t t n m n v bi u hi n b ng ph ng th c c th c a tr con, nh tru ch c cc em gi... Cc em gi lc u c th khng hi lng, nh ng khi hi u th cc em khng b c t c, gi n d i cc em trai. V sau nh ng quan h ny c thay i, m t tnh tr c ti p, xu t hi n tnh ng ng ngng, e th n nn nhi u em ng i ti p xc tr c ti p m ti p xc gin ti p qua email, chat... h c sinh l p 6 v l p 7, tnh b n gi a nam v n t n y sinh, nh ng cc em l p 8 v l p 9 th n y sinh th ng xuyn h n, s g n b gi a hai bn r t th m thi t v gi m t v tr l n trong cu c s ng c a cc em. Tnh b n khc gi i h c sinh THCS c th pht tri n theo nhi u chi u h ng.
H ng th i v i ng i b n khc gi i c ngh a khng nh s pht tri n nhn cch c a cc em. M i c m tnh, thn thi n

ng vin nhau, kch thch nhau lm i u t t, gip , b o v l n nhau. y l m t ng l c t hon thi n b n thn c a t ng em. Tuy nhin, c th tnh b n khc gi i c a cc em pht tri n theo chi u h ng khng ph h p. C m t s em h c sinh l p 8 v l p 9 n chuy n yu ng. Do , c nh ng m i tnh tu i h c tr THCS n y sinh l a tu i ny. Nh ng quan h ny khng c quan tm ng m c c th d n n vi c cc em qu trong quan h , b b h c t p v c quan h tnh d c v i nhau. T nh gi h c sinh THCS: l a tu i h c sinh ti u h c, s t nh gi mnh nh Ti c ci g t t; Ti c nh ng khuy t i m g? th hi n r. Nh ng tu i h c sinh THCS b t u xu t hi n s quan tm n b n thn, n nh ng ph m ch t nhn cch c a mnh. cc em bi u hi n nhu c u t nh gi, nhu c u so snh mnh v i ng i khc. Cc em mu n hi u bi t m t m nh, m t y u c a mnh c h ng hon thi n mnh. Do s pht tri n m i quan h x h i m h c sinh THCS n y sinh nhu c u nh gi kh n ng c a mnh, tm ki m v tr c a mnh, hnh vi c a mnh gip cho cc em v n ln t c mong mu n tr thnh ng i l n. S t th c c a l a tu i ny c b t u t s t nh n th c hnh vi
T CHC CC HOT NG TP TH CHO HC SINH THCS
|

i v i

91

c a mnh, v nh ng ph m ch t o c, tnh cch v kh n ng c a mnh. Lc u cc em nh n xt qua ki n ng i khc, sau cc em t nh n xt, nh gi v mnh. Cc em c kh n ng ra cc yu c u v i b n thn v ph n u v n t i. Ngh a l kh n ng t tu d ng c a h c sinh THCS pht tri n kh t t. Nhi u em ghi nh t k t nh c nh mnh. V s pht tri n tnh c m c a h c sinh THCS: Tnh c m c a h c sinh THCS su s c v ph c t p h n c a cc em h c sinh ti u h c. c i m n i b t l a tu i ny l d xc ng, d b kch ng, tnh c m cn mang tnh b ng b t, kh n ng ki m ch cn km. Khi tham gia cc ho t ng vui ch i, h c t p, lao ng, cc em u th hi n tnh c m r t r r t v m nh m . Cc em bi u hi n nh ng c m xc r t a d ng, khi th h i h p, c m ng; khi th ph n kh i vui t i, c khi l i la ht om sm, c khi l i t ra bu n b, chn n n... Tnh d b kch ng c a cc em i khi d n n nh ng xc ng r t m nh m nh vui qu tr n, bu n r , lc th qu h ng say, lc th qu chn n n. Nhi u em tm tr ng thay i r t nhanh chng v d dng, c lc ang vui nh ng v m t ci g l i bu n ngay, ho c ang bu n nh ng c i u g thch th l i c i c ngay. Tuy nhin, tnh c m c a cc em h c sinh THCS b t u bi t ph c tng l tr, tnh c m o c pht tri n m nh. Tnh c m b n b, tnh ng ch, tnh t p th l a tu i ny c ng c nh ng bi u hi n phong ph, t t p.
ngha ca vic nm vng c im HS THCS t chc hot ng tp th i vi GVCN THCS

Hi u c i m tm, sinh l HS THCS l a ch n n i dung, hnh th c ho t ng t p th cho ph h p. Chnh c i m tm sinh l l a tu i HS THCS cng v i m c tiu gio d c THCS l c s khoa h c xy d ng ch ng trnh gio d c cng dn v ho t ng gio d c ngo i gi ln l p THCS. V v y khi bn v ho t ng t p th THCS, r t mong gio vin ch nhi m v cc nh qu n l c n nghin c u ch ng trnh mn Gio d c cng dn c ng nh ch ng trnh ho t ng gio d c ngoi gi ln l p, nh ng theo quan i m tch h p nn t ng c ng cc ho t ng v n ho x h i, TDTT, v n ngh , tham quan d ngo i, du l ch v n ho... c n tch h p nh ng yu c u gio d c truy n th ng, l ch s , o c th hi u qu gio d c r t t nhin.
92 | MODULE THCS
41

THCS, mn Gio d c cng dn th hi n r t r h th ng nh ng gi tr o c, php lu t b c THCS, v v y c n l u c bi t GVCN khi xc nh m c tiu, n i dung ho t ng t p th c n tham kh o m c tiu, n i dung mn Gio d c cng dn THCS. M c tiu, n i dung mn Gio d c cng dn c xy d ng d a trn m c tiu chung c a gio d c v c i m c a l a tu i HS THCS.
Ch ng h n ph m ch t THCS. l p 6, mn Gio d c cng dn c 18 bi, o c ng l nh ng c v nh ng ki n t h c php lu t c n trang b cho HS

1. T ch m sc rn luy n thn th . 2. Sing n ng, kin tr. 3. Ti t ki m. 4. L . 5. Tn tr ng k lu t. 6. Bi t n. 7. Yu thin nhin, s ng ho v i thin nhin. 8. S ng chan ho v i m i ng i. 9. L ch s , t nh . 10. Tch c c, t gic trong ho t ng t p th v trong ho t ng x h i. Ph n Gio d c php lu t c 7 bi c m i quan h v i ph n o c. cc l p 7, 8, 9 c ng c m t s bi o c v php lu t t ng t theo yu c u, m c tiu gio d c c a cc l p 7, 8, 9. M c tiu c a mn Gio d c cng dn c ng chnh l m t trong nh ng m c tiu quan tr ng c a ho t ng t p th . Hay ni ng c l i ho t ng t p th chnh l gp ph n th c hi n m c tiu gio d c THCS l pht tri n cc n ng l c, hnh thnh nh ng ph m ch t trong sng, hnh thnh xc c m, tnh c m, ni m vui o c, l i s ng lnh m nh th h tr .
Hi u tm sinh l HS THCS hi u qu nh t. c cch th c giao ti p ng x , tc ng c

L a tu i HS THCS l tu i ng ng d d , ch a h t tr con nh ng l i mu n lm ng i l n... Do n y sinh c m gic v s tr ng thnh lm cho cc em i h i c tn tr ng, v v y GV CN c n ph i chuy n t ki u i

T CHC CC HOT NG TP TH CHO HC SINH THCS
|

93

. i h i thay i cch ng x c a GVCN (v i t t c ng i l n, nh t l cha m ) l m t yu c u r t quan tr ng, khng m y ng i th c c GVCN tm cch ng x ph h p. Th t b i c a m t b ph n GVCN, c a cc b c cha m khi v n coi l a tu i ny l tr con, nn p t, ra l nh, trch m ng, khng cho cc em c c c h i b y t quan i m, xu t nh ng gi i php... nn th ng d n n nh ng xung t m h u qu c a n khn l ng. Cc em s t thi v hnh ng lm ng i l n khng th ch p nh n c nh b ng b nh, xa lnh, i khi c tnh lm tri ng i l n d n ng i l n vo tnh th b t l c, kh ch u... Khng c c h i chia s v i ng i l n nh GVCN, cha m , cc em s tm t i b n b tm s v chi u h ng t t, x u r t kh l ng. Hi u c i m tm sinh l HS THCS khng ch l c s l a ch n n i dung hnh th c ho t ng t p th , m cn gip GVCN l a ch n, i u ch nh ph ng php, hnh th c tc ng gio d c, rn luy n cc k n ng, pht tri n c tr l c, tm l c HS THCS.
ng i l n v i ng i l n

ng

i l n v i tr

con

ti u h c sang cch

ng x

bnh

ng dn ch

Hot ng 2: Phn tch c im ca mt tp th gio dc THCS

1. MC TIU

Ho t ng 2 gip ng i h c hi u qu trnh hnh thnh pht tri n c a m t t p th l p HS c nh ng c tr ng, c nh ng y u t c a m t t p th gio d c.

2. CU HI

1) Trong qu trnh pht tri n nhn cch c a HS (HS THCS ni ring) ch u nh h ng c a nh ng tc ng no? Khi no t p th c a HS c nh h ng n cc thnh vin? 2) Nu nh ng i u ki n t ch c ho t ng t p th h c sinh THCS t hi u qu gio d c cao. 3) Nu cc giai o n pht tri n c a t p th . C s xc nh giai o n pht tri n t p th . Lm th no xy d ng m t t p th HS pht tri n m nh? L u : Suy ngh , t tr l i, sau m i c g i .
41

94 | MODULE THCS

3. THNG TIN PHN HI

3.1. Nhng yu t tc ng n s pht trin nhn cch hc sinh

3.2. iu kin t chc hot ng tp th hc sinh t hiu qu gio dc cao

Theo l lu n c ng nh trn th c t , qu trnh pht tri n nhn cch lun ch u ch c, tc ng c a b n y u t : B m sinh di truy n, hon c nh, gio d c v ho t ng c nhn. M i m t y u t c vai tr, ngh a nh t nh v lun c m i quan h t ng h l n nhau. Trong nghin c u ho t ng gio d c, cc nh s ph m c r t nhi u cch phn lo i ho t ng gio d c HS. N u c n c vo khng gian, th i gian ho t ng, chng ta c th phn ra thnh gio d c gia nh, nh tr ng, c ng ng n i , tc ng c a cc t ch c x h i nh on Thanh nin, Ph n , cc h i qu n chng... nh ng t ch c gio d c trong v ngoi nh tr ng. N u c n c vo n i dung gio d c ton di n, chng ta l i c th phn thnh nh ng ho t ng gio d c tr tu , gio d c o c, gio d c th ch t (s c kho ), gio d c th m m ...; N u c n c vo ch th tham gia ho t ng GDHS, ta l i c th phn lm hai lo i: gio d c v t gio d c. Lo i ho t ng gio d c l c a cc nh s ph m (c a th y, cha m ) v ho t ng t gio d c, l ho t ng t rn luy n c a nh ng khch th tc ng c a qu trnh pht tri n nhn cch ( l HS, l con ci...). Song, trn th c t , s pht tri n nhn cch (nh t l HSPT) l s tch h p t ng ho c a t t c cc y u t , cc tc ng. Ngy nay, tch h p l m t quan i m ph i c qun tri t trong m i ho t ng gio d c v m c tiu pht tri n n ng l c ng i h c. Ho t ng t p th ph i c coi l m t xu th i m i cch th c t ch c ho t ng gio d c, l m t gi i php tch h p cc yu c u th c hi n c hi u qu m c tiu gio d c th i k CNH, H H. Ho t ng t p th v a l mi tr ng v a l y u t tc ng nh m pht tri n n ng l c, pht tri n tm l c, tr tu , th l c HS.

T p th c nhi u m c r ng h p khc nhau. Trong khun kh chuyn v ho t ng t p th cho HS ph thng th t p th l p h c (c th coi tr ng, l p h c) l t p th gio d c v trong cc em c cng m c ch, cng ho t ng, c t ch c ch t ch ... Nh ng t p th l p h c l t p th c b n.
T CHC CC HOT NG TP TH CHO HC SINH THCS
|

95

 GV ch nhi m THCS v nh tr ng c n ph i lun quan tm t i vi c xy d ng t p th l p, tr ng h c, thnh m t t p th gio d c. Mu n v y ph i n m ch c c i m c a m t t p th gio d c l a tu i THCS. M i ho t

ng c a m t t p th nh ng c i m sau HS y: THCS ch c tc d ng gio d c khi t p th c

C m c ch chung M t t p th HS (THCS) c xc nh c m c ch chung khi t t c cc thnh vin trong t p th c bn b c th ng nh t nh ng m c tiu ph n u, xc nh cc ch tiu ph i t trong m t n m h c, ng tm th ng nh t th c hi n nh ng n i dung ho t ng v h c t p, cc ho t ng t p th trong m i thng c a n m h c v m i ng i t xc nh ph i t gic tham gia th c hi n nh ng ch tiu t ra v h c t p, v n ngh , TDTT... c i m th hai: Ph i c k ho ch ho t ng th ng nh t v m i ng i t gic, ch ng tham gia th c hi n cc ch tiu v m i m t c a k ho ch. K ho ch ho t ng c a m t t p th l p ph i l m c tiu n i dung d y h c v ho t ng d y h c n m h c d a trn c i m, ti m n ng c a cc thnh vin, ph i huy ng h t m i thnh vin vo th c hi n k ho ch ho t ng c a t p th l p, thay phin qu n l cc ho t ng rn luy n k n ng (cng nh ng HS thi u k n ng qu n l, nh ng h c sinh r t r cng ph i c phn cng ph trch nh ng cng vi c c th rn luy n v m i ng i ph i c trch nhi m gip nhau cng ti n b ). l i h i c p THCS tr ln. K ho ch ho t ng c a t p th l p l c th ho k ho ch ho t ng gio d c c a tr ng nh m th c hi n ch ng trnh H GDNGLL c a B GD T. T p th l p trong m t tr ng h c ph i gp ph n th c hi n m c tiu k ho ch gio d c chung c a nh tr ng, v v y GVCN l p v t p th HS ph i n m ch c k ho ch ho t ng gio d c c a nh tr ng.
c i m th nh t:
T t c

: K ho ch ho t ng c a t p th l p ch c hi u qu gio d c th c s khi m i thnh vin c a t p th nh n th c trch nhi m v lin k t v i nhau v m c tiu chung v l i ch c a m i thnh vin. THCS k ho ch ho t ng c a m i l p ph i c xy d ng v th c hi n do chnh t p th c a l p v i ng t qu n thi t k .
th c hi n k h o ch ho t ng c a t p th

m i thnh vin c a t p th

l p ph i l ch

th

tch c c t

gic

96 | MODULE THCS

41

C m t i ng t qu n nhi t tnh, n ng ng, sng t o, c trch nhi m, m u m c... ph h p v i cc giai o n pht tri n c a t p th t l p 6 n l p 9. Mu n c m t t p th ho t ng lun lun si n i, n ng ng, sng t o, cu n ht c m i thnh vin tham gia th i ng cn b t qu n (Ban cn s l p, Ban ch p hnh chi on, chi i...) c m t v tr r t quan tr ng. Nh ng ho t ng t p th HS l m t mi tr ng rn luy n v v y i ng cn b , cn s khng nn c nh ch l nh ng em c n ng l c qu n l gi i nh t c a t p th m i ng cn b t qu n c n thay i t ng n m,
c i m th ba:
vi c l a ch n, b m ts tr i ng y: cn b t qu n c a t p th l p HS c n theo nguyn t c sau

( u c p h c) c n ch n cc em lm l p tr ng, B th chi on, chi i tr ng c m t s c i m tnh cch: c i m , bi t l ng nghe, ch m sc ng i khc, nhi t tnh v cng vi c chung, v t p th m i hnh thnh, cc b n ch a hi u bi t nhau, uy tn c a th l nh r t quan tr ng... v tnh cch m i l trung tm on k t. N u h c gi i, c m t s n ng khi u ho t ng t p th th cng t t. giai o n t p th m i hnh thnh (l p 6) th vai tr c a GVCN i v i i ng t qu n c ngh a r t l n. Khi t p th hnh thnh v pht tri n (l p 7, 8, 9) th vi c l a ch n i ng c n theo m c tiu gio d c c a l p h c v yu c u t ch c cc ho t ng chnh tr c a a ph ng v yu c u c n rn luy n i v i m c tiu gio d c. Nh ng ng i ng u t p th l p HS giai o n ny ph i l ng i c n ng l c t ch c sng t o, c b n l nh, c tnh cch v l ng i gi i m t s l nh v c nh h c gi i, t ch c ho t ng TDTT, v n ngh ... v khi m t t p th pht tri n, cc thnh vin c nhu c u nng cao ch t l ng ho t ng, mu n kh ng nh v tr t p th l p, v v y t p th i h i "th l nh" ph i l ng i tin phong trong t ch c ho t ng t p th . Cc GVCN l p c n c bi t quan tm nguyn t c gio d c: Ho t ng
Khi t p th m i hnh thnh
t p th lun phin

(m i n m nn ch gi l i 30 n 50% s cn b t qu n). THCS, GVCN c n ph i xc nh cho t t c cc thnh vin c a l p qun

i m thay th cn b t qu n khng ph i v h

l c

h i

cho cc em rn luy n, v v y

i ng

qu n ph i

tri t quan

m t uy tn hay

T CHC CC HOT NG TP TH CHO HC SINH THCS

97

khng lm

c m l nh i

ng c

h i cho ng thnh

i khc rn luy n k n ng i ng t v n cho cc cn

qu n l. Nh ng ng b m i

T p th c k lu t t gic ch t ch . M t t p th HS THCS v ng m nh l t p th c t ch c t t m i ho t ng, m i thnh vin c a t p th ph i c k lu t t gic ch t ch . i u c ngh a l m i thnh vin t gic ch p hnh php lu t, n i quy, nh ng quy nh c a tr ng, nh ng n i cng c ng v nh ng quy c c a t p th (m i ng i tn tr ng v th c hi n nh ng quy c th ng nh t). M i ng i khng ch c th c t gic ch p hnh m cn nh c nh nhau cng th c hi n. M i ng i coi vi c th c hi n nh ng quy nh, th c hi n nh ng nhi m v , n i dung c t p th phn cng hay t nguy n nh n nh ng cng vi c kh kh n cho b n b l ni m vui v h nh phc c a b n thn. ngh a t gic tham gia th c hi n cc ho t ng c a t p th v a l c i m ph n nh b m t nhn cch, truy n th ng c a t p th v a l i u ki n m b o cho ho t ng t p th c hi u qu . c i m th n m: T p th c d lu n t p th lnh m nh Th no l m t t p th c d lu n t p th lnh m nh? D lu n t p th lnh m nh l m t t p th lun lun ng h , ng vin khuy n khch nh ng c nhn, nh ng hnh ng, hnh vi t t v khng ng h , nh c nh k p th i v i nh ng hnh vi sai tri c a cc thnh vin (d l th l nh c a t p th m khng e ng i). D lu n t p th lnh m nh l m i thnh vin lun lo l ng t i s ti n b c a m i ng i, lun bi t chia s vui bu n v th y trch nhi m trao i, ng n ng a nh ng hnh vi khng lnh m nh nh quay cp, b h c, h c st km... khng i ph i t i cu c h p m i gp . D lu n t p th lnh m nh l c i m quan tr ng th hi n b n l nh, th c trch nhi m c a m i thnh vin, ng th i d lu n t p th lnh m nh c ng l c i m th hi n s c m nh c a m t t p th pht tri n v chnh d lu n lnh m nh gp ph n i u ch nh suy ngh , nh n th c, tnh c m v hnh vi c a m i ng i, t o ra ng l c cho m i ng i t gic rn luy n, ph n u khng ng ng. D lu n t p th lnh m nh t o ra nh ng truy n th ng, phong cch c a m i t p th .
c i m th t :
41

ngh ph i tr

98 | MODULE THCS

3.3. Cc giai on pht trin ca tp th hc sinh

Xy d ng m t t p th HS c d lu n t p th lnh m nh l m c tiu, l m c c a nh s ph m. V ch khi t p th c d lu n lnh m nh m i th hi n s g n k t gi a cc thnh vin... N m c i m trn c a m t t p th c quan h v i nhau. GVCN l p c n quan tm ch o t p th HS s m c nh ng c i m trn. Qu trnh pht tri n c a m t t p th t qu n c a HS (l p h c) c chia lm ba giai o n: T p th ang hnh thnh. T p th hnh thnh. T p th pht tri n. C n c vo n m c i m v tnh ch t c a cc c i m phn nh cc giai o n c a m t t p th pht tri n. T p th ang hnh thnh: Giai o n 1: T p th ang hnh thnh l giai o n l p 6 cc thnh vin m i t p h p l i, ch a hi u nhau, ch a c suy ngh ng thu n v nh ng trch nhi m xy d ng t p th . Ni tm l i l n m c i m ang hnh thnh, m c d GVCN, nh tr ng c danh sch c c ban cn s t m th i, c ph bi n n i dung c a nh tr ng... nh ng l m t yu c u i h i m i HS ph i tun th , ch a c cc thnh vin c a t p th nh n th c bi n thnh nhu c u c a b n thn. Sau khi h c t p, qun tri t, bn b c c m i ng i nh n th c s c n thi t v t gic th c hi n. l p 6 giai o n ang hnh thnh th ng h t h c k I v cc em c nh ng k n ng ho t ng t p th ti u h c. Cn t l p 7, 8, 9 giai o n ang hnh thnh ch t n t i 1 thng sau khi ti n hnh i h i t p th u n m h c. Giai o n 2: Tr l p 6, cc l p 7, 8, 9 giai o n 2 g n nh t n t i r t ng n. cc l p ny, giai o n 2 l giai o n giao thoa v c nh ng c i m c ngay giai o n 1 v c giai o n 3, v d c i m c d lu n lnh m nh, c k lu t t gic... c tr c khi i h i t p th l p 7, 8, 9 u n m. i h i u n m l p 7, 8, 9 ch l hnh th c nh m chnh th c ho th hi n nh ng n i dung k ho ch, nh ng ch tiu c n t. Giai o n 3: Tr l p 6, cn cc l p 7, 8, 9 th hi n ngay trong ih i u n m h c, v c y cc c i m giai o n t p th pht tri n
T CHC CC HOT NG TP TH CHO HC SINH THCS
|

+ + +

99

m i h i u n m cc l p 7, 8, 9 ti n hnh si n i, dn ch , nh ng ki n pht bi u th ng th n, k t qu b u i ng t qu n t p trung, cc ch tiu ph n u, nh ng n i dung d ki n v bi n php th c hi n k ho ch st v i th c t , c m i ng i nh t tr cao. C n l u : M i giai o n pht tri n c a m t t p th di hay ng n khng ph i c n c vo th i gian m c n c vo bi u hi n t ng h p c a n m c i m; kh n ng pht huy vai tr gio d c c a t p th khi t p th s ng th t si n i, on k t, g n b gip nhau pht huy h t ti m n ng c a m i c nhn v s ti n b c a nhau, v danh d , uy tn c a t p th ; khi a s thnh vin c khao kht v xu t cng vi c, n i dung, bi n php, s n sng tnh nguy n tham gia cc ho t ng.

Hot ng 3: Cc loi hnh hot ng tp th i vi HS THCS

1. MC TIU

Gip GVCN hi u cc lo i hnh ho t ng t p th , ngh a tc ng gio d c c a m i lo i hnh i v i s pht tri n nhn cch HS THCS v th c hi n m c tiu GD ton di n THCS. C hi u bi t, c k n ng thi t k v c k n ng h ng d n HS thi t k , t ch c cc lo i hnh ho t ng t p th . i v i l a tu i HS THCS, nn t ch c cc lo i hnh t p th no? D a trn c s no phn lo i cc lo i hnh ho t ng t p th ? ngh a tc d ng c a m i lo i hnh ho t ng t p th i v i s pht tri n nhn cch HS THCS nh th no? Nh ng yu c u khi xy d ng k ho ch ho t ng t p th ?
L u : Suy ngh , t tr l i tr c khi c g i .

2. CU HI

3. THNG TIN PHN HI

3.1. Hot ng tp th l g?

Tr c h t c n hi u ho t ng t p th l m t ho t ng gio d c. Ho t ng t p th l m t thu t ng trong gio d c g m hai khi ni m ghp

41

100 | MODULE THCS

 l ho t ng v t p th . Ho t ng trong khi ni m ho t ng t p th v a l ng t , ngh a l s v n ng (khng ng yn) nh ng t trong t p th ngh a l s v n ng c m c tiu chung c a nhi u ng i nh m cng t t i m t m c ch, trong m t l nh v c c th . Ho t
ng t p th l s v n ng, hnh ng chung c a nhi u ng i (t p th ) c lin k t, g n b v i nhau tun theo nh ng nguyn t c th ng nh t; b rng bu c ngh a v , quy n h n, quy n l i nh m pht huy ti m n ng c a m i ng i th c hi n m c ch chung, nh ng nhi m v v

cng vi c chung ph h p v i yu c u c a GD x h i v gp ph n cho m i thnh vin c c h i pht tri n nhn cch

3.2. Cc loi hnh hot ng tp th

N i hm c a khi ni m ho t ng t p th l vi c lm, l hnh ng c a nhi u ng i; b rng bu c theo nh ng quy nh th ng nh t nh m t t i m t m c ch chung c a nhi u ng i v ph i ph h p v i yu c u XH (trong ph m vi chuyn ny chnh l yu c u c a m c tiu gio d c THCS, gio d c Vi t Nam th i k CNH, H H). C n l u l trong HS SV c nh ng nhm t pht, tuy c nh ng quy nh r t ch t ch (nhi u khi u ng mu n th nh ng ch v quy n l i c nhn, i ng c l i s pht tri n c a XH...) th khng n m trong khi ni m ho t ng t p th . Ng c l i c nh ng nhm t pht nh ng m b o tnh gio d c, tnh x h i th nh s ph m cc th y c gio ch nhi m c n t ch c, i u khi n, nh h ng cho cc em ho t ng theo yu c u c a ho t ng gio d c c a l p, c a tr ng khng nh h ng t i ho t ng chung c a l p. Nh ng t ch c khi c s ch o c a GVCN th c coi l nh ng ho t ng t p th . Ch nh ng ho t ng t p th l c s ch o, c tc d ng gio d c th m i g i l ho t ng t p th . C r t nhi u cch phn lo i
Cch th di n

. Ta c th th y trong gio d c con ng i ton di n g m n m m t chnh, t ng ng v i m t n m l nh v c ho t ng t o ra con ng i pht tri n ton di n.

T CHC CC HOT NG TP TH CHO HC SINH THCS
|

nh t l d a trn n i dung ho t

ng d y h c v gio d c ton

101

TT

C u trc nhn cch con ng ton di n

Cc m t ho t

ng gio d c

1 2 3 4 5

Pht tri n tr tu C ho t ng d y h c (Tr d c) Pht tri n cc ph m ch t o c... C qu trnh gio d c o c ( c d c) Pht tri n th ch t (s c kho ) C cc ho t ng TDTT (Th d c) Pht tri n n ng l c th m m C qu trnh gio d c th m m (M d c) Pht tri n n ng l c lao ng C qu trnh gio d c lao ng h ng nghi p (Gio d c lao ng) Cch phn lo i trn l cch phn lo i truy n th ng t n t i trong l ch s kh lu di. N c tnh h p l v m i quan h t ng quan gi a m c tiu gio d c v i n i dung gio d c; n phn nh ph m vi cc ho t ng pht tri n con ng i ton di n t ng i r ch ri, d hi u. Cch phn lo i trn c ngh a l lu n v gi tr th c ti n trong m t th i gian di v n i dung cc m t gio d c cn n gi n v m c tiu gio d c con ng i pht tri n ton di n c ng cn h n h p. Trong nhi u th k , GD ph n u rn luy n nh ng th h tr c ki n th c, c m t s thi hnh vi, k n ng ho t ng t ng ng v i n m m t c u trc thnh nhn cch. V i m c tiu pht tri n n m m t v c nh gi b ng ki n th c, k n ng, thi th n i dung, hnh th c ho t ng gio d c c ng d a trn n m m t c a con ng i pht tri n ton di n l h p l.
Cch th t p th

m i m t gio d c ( c, tr, th , m , lao ng) l i c phn lm hai l nh v c: chnh kho v ngo i kho. Chnh kho l n i dung c gi ng d y thng qua con ng d y h c trn l p, c t ch c ch t ch qua vi c d y h c cc mn h c. Ph n ngo i kho cc mn h c l nh ng ho t ng ngoi gi h c trn l p, khng tnh vo th i gian mn h c, c t ch c hay khng l tu ch o c a m i tr ng v gio vin gi ng d y b mn.
c a h c sinh.

hai l d a trn khng gian, th i gian t

ch c cc ho t

ng

102 | MODULE THCS

41

th ng quan ni m l ho t ng c a cc t ch c do HS SV ch tr. l nh ng ho t ng c a i TNTP, c a on TNCS H Ch Minh, ho c c a H i Thanh nin HS, SV hay nh ng ho t ng vui ch i gi i tr do l p ph i h p v i on TN, i TNTP t ch c. V i quan ni m truy n th ng, ho t ng t p th c coi nh m t ho t ng khng n m trong s qu n l tr c ti p c a lnh o nh tr ng, th ng ch l ph i h p t ch c. M c tiu c a ho t ng t p th ch y u do m c tiu gio d c c a on TNCS ho c nh m p ng yu c u vui ch i c a HS.
Ho t ng t p th tr c y

Ngy nay, ho t

ng t p th

THCS chnh l th c hi n ch

ng trnh ho t

ng gio d c ngoi gi ln l p (H GDNGLL)

Do th i l ng dnh cho vi c h c t p tr ng c h n, kh i l ng ki n th c ngy cng nhi u, m c tiu gio d c ton di n ngy cng phong ph, v v y ho t ng trong nh tr ng ph i c k t h p nng cao hi u qu gio d c ton di n khng ch v i THCS m c gio d c ph thng. V v y, tr ng ph thng c hai lo i hnh ho t ng ch y u: Ho t ng d y h c cc mn h c trn l p, v m t ch ng trnh ho t ng gio d c ngoi gi h c v n ho g i l ho t ng gio d c ngoi gi ln l p. H GDNGLL l ho t ng t p th ch o tr ng THCS c ng nh THPT. N l ho t ng ch o v c thi t k trn c s th c hi n m c tiu gio d c THCS v THPT, rn luy n cc lo i k n ng hnh thnh t ng b c chn n ng l c (n ng l c t duy sng t o; n ng l c t hon thi n; n ng l c giao ti p ng x ; n ng l c thch ng; n ng l c h p tc v c nh tranh; n ng l c t ch c qu n l; n ng l c ho t ng chnh tr x h i; n ng l c nghin c u khoa h c; n ng l c lao ng ngh nghi p chuyn bi t PT chnh l ho t ng lao ng h ng nghi p). ng th i thng qua h th ng n ng l c ny pht tri n h th ng gi tr c a con ng i Vi t Nam th i k CNH, H H. Chnh ngh a, vai tr c a ch ng trnh H GDNGLL m B GD T php ch n v m t qu n l Nh n c: giao cho Hi u tr ng cc tr ng qu n l th c hi n, GVCN ch u trch nhi m tri n khai th c hi n, i ng cn b t qu n c a cc l p l ng i t ch c ho t ng. Ch ng trnh
T CHC CC HOT NG TP TH CHO HC SINH THCS
|

103

H GDNGLL v c b n c t ch c th c hi n trn c s l y ho t ng t p th l p h c lm n n t ng (c ng c th t ch c theo kh i l p, ho c ton tr ng) v GVCN ph i theo di, ch o, i u ch nh, ki m tra nh gi HS trong qu trnh th c hi n cc yu c u ho t ng. Thng qua H GDNGLL cc l p, GVCN nh n xt, nh gi thi v hnh vi k n ng c a m i HS ch o i ng t qu n l p, t o c h i cho cc thnh vin c rn luy n. l m c tiu gio d c quan tr ng nh t c a ch ng trnh H GDNGLL THCS v THPT. Ch ng trnh H GDNGLL tr ng ph thng l m t ch ng trnh tch h p c cc ho t ng c a on TN v c a i TNTP. Ni m t cch khc, m c tiu c a i, c a on c ng chnh l m c tiu gio d c ho t ng t p th khi th c hi n ch ng trnh H GDNGLL. i TNTP H Ch Minh v on TN (c th l cc chi on l p ph i l nng c t, ph i l h t nhn ch u trch nhi m th c hi n ch ng trnh H GDNGLL). Lnh o c a cc tr ng v qu n l gio d c a ph ng c n nh n th c th t su s c r ng t ch c ho t ng t p th th c hi n ch ng trnh H GDNGLL khng ph i ch l c a hi u tr ng, c a cc GVCN m l c a chnh t ch c i v on trong nh tr ng. Cng th ng nh t tc ng gio d c bao nhiu th hi u qu gio d c cng l n b y nhiu. Th ng nh t ch o H GDNGLL cng thnh cng bao nhiu, th m t ch ng m c nh t nh HS c ng nh i vin cng th y ngh a c a ho t ng b y nhiu. M i thnh vin c a l p ch nhi m cng th y tho i mi trong quan h t p th th cng tch c c tham gia vo cc cng vi c chung c a t p th b y nhiu. V v y tr ng THCS, THPT khng nn c quan ni m
tch bi t ho t th c hi n ch ng t p th ng trnh H c a l p h c v c a GDNGLL. ng gio d c ngoi gi ng t p th . ln l p i, c a on trong vi c M c tiu, n i dung ch ng trnh ho t

THCS chnh l m c tiu v n i dung ho t

Ch ng trnh H GDNGLL t l p 6 n l p 9 c xy d ng theo m t h th ng ng tm pht tri n t d n kh, t n gi n n ph c t p d n theo m c tiu GD t l p 6 n l p 9.

104 | MODULE THCS
41

V d : CH (L p 6)
Thng Ch

NG TRNH HO T
i m

NG GIO D C NGOI GI LN L P
ng

G i n i dung v hnh th c ho t

10

11

12

1 v 2

Th o lu n n i dung v nhi m v n m h c m i. T ch c i ng cn b l p. Nghe gi i thi u v truy n th ng c a tr ng. T p cc bi ht quy nh. Nghe gi i thi u th Bc H . CH M NGOAN L giao c thi ua gi a cc t , c nhn. H C GI I Trao i v kinh nghi m h c t p THCS. Thi v n ngh gi a cc t . Nghe gi i thi u v i ng th y gio, c gio trong tr ng. TN S L ng k Thng h c t t, tu n h c t t. TR NG O Trao i tm tnh v ca ht m ng ngy 20/11. T ch c k ni m ngy 20/11. H i vui h c t p. U NG N C Tm hi u truy n th ng cch m ng c a a ph ng. NH NGU N Nghe ni chuy n v ngy 22/12. Vui v n ngh . Trnh by k t qu s u t m v ca dao, t c ng v nt p truy n th ng qu h ng. M NG NG, Tm hi u g ng sng ng vin qu h ng. M NG XUN Sinh ho t v n ngh m ng ng, m ng xun. Th o lu n bi n php th c hi n k ho ch rn luy n h c k II. TRUY N TH NG NH TR NG
T CHC CC HOT NG TP TH CHO HC SINH THCS
|

105

Thng

Ch

i m

G i n i dung v hnh th c ho t

ng

6+7+8

3.3. Nhng yu cu khi xy dng k hoch hot ng tp th

V th th

Ca ht v m v c gio. Nghe gi i thi u v ngh a ngy thnh l p TI N B C on 26/3. LN ON Tm hi u v g ng cc anh ch on vin tiu bi u. Th o lu n k ho ch chu n b H i tr i 26/3. Thi tm hi u cu c s ng c a thi u nhi cc n c. Tr ch i h i p v m t ch ton c u. HO BNH V V n ngh ca ng i v p c a qu h ng, t H U NGH n c v m ng ngy chi n th ng 30/4. H i vui h c t p. S u t m cc m u chuy n v th i nin thi u c a Bc H . BC H Ca ht v Bc H . KNH YU Trao i v n i dung 5 i u Bc H d y. Ho t ng vui ch i gi i tr t i c ng ng Ho t ng th d c th thao: bng , c u lng, th d c nh p i u... H VUI, KHO Ho t ng v n ngh . Ho t ng tham quan, du l ch. V B CH Ho t ng nhn o, t thi n. Ho t ng x h i khc. n t p v n ho. cch th c xy d ng k ho ch, ti n trnh m t ho t ng t p th nh no, khng nh ng GVCN c n bi t m cn c n g i h ng d n HS c hi n c k n ng t ch c.

G i tr l i (D a theo m t ch ng trnh t ch c ho t ng ngoi gi ln l p sau y, cc b n c th t xc nh nh ng yu c u c n thi t).

41

106 | MODULE THCS

IH IB U 1. Yu c u gio d c

I NG

CN B

L P

Gip HS: Hi u c c u t ch c v ch c n ng, nhi m v c a i ng cn b l p. B c u c th c xy d ng t p th l p, c thi tn tr ng i ng cn b l p. Rn luy n k n ng nh n nhi m v v k n ng tham gia cc ho t ng chung c a t p th .
2. N i dung v hnh th c ho t ng

a) N i dung

Thnh l p cc t , nhm trong l p. B u i ng cn b l p: l p tr ng, cc l p ph, t tr ng, t ph, cc cn s ch c n ng, cn s mn h c. Xc nh ch c n ng, nhi m v c a t ng cn b l p. V cch th c lm vi c c a i ng cn b l p.
b) Hnh th c ho t

Gi i thi u, ng c i ng cn b l p. GVCN c th gi i thi u, xu t i ng t qu n trn c s nghin c u h s h c sinh ho c qua cc bi u hi n, cc c i m c nhn m GVCN quan st c hng ngy (v hnh dng, c ch , cch ni n ng, quan h v i b n b...). C th h c sinh gi i thi u v cho l p l a ch n. T ch c b u l p tr ng, l p ph, cn b i, on... Trao nhi m v cho i ng cn b l p tr c t p th l p.
3. Chu n b ho t ng

ng

a) V ph

B ng s c c u t ch c l p. B ng ghi nhi m v c a cn b l p. Cc lo i s sch ghi chp c a cn b l p.

b) V t ch c

ng ti n ho t

ng

GVCN chu n b b ng s c c u t ch c l p trn m t t gi y kh to; n i dung c a b ng nh sau:

T CHC CC HOT NG TP TH CHO HC SINH THCS
|

107

L P TR NG L P PH H CT P CC CN S MN H C L P PH V N NGH CC CN S CH C N NG

T TR NG

T PH

+ + + + + + +

(Ti n hnh i h i i, on... c ng t ng t , c th ti n hnh cng m t bu i). GVCN d ki n s n v nhn s v vi t m t b ng v nhi m v c a cn b l p. Theo s trn th: L p tr ng: Ph trch chung v ph trch n n n p c a l p. L p ph h c t p: Theo di k t qu h c t p c a t ng t v ph trch cc cn s mn h c, c k ho ch cho cc cn s mn h c ho t ng. L p ph v n th : Ph trch ho t ng v n ngh , vui ch i, th d c th thao, ho t ng lao ng c a l p. T tr ng: Ph trch chung v tnh hnh k lu t v n n n p c a t . T ph: Theo di v k t qu h c t p c a t bo co cho l p ph h c t p hng tu n. Cn s mn h c: L nh ng b n h c kh, gi i cc mn. C nhi m v v xy d ng k ho ch b i d ng cc b n h c y u mn mnh ph trch. Cn s ch c n ng g m: Ban bo ch, cn s v n ngh , cn s th thao, cn s lao ng... c nhi m v gip l p ph v n th th c hi n cc yu c u ho t ng do GVCN v t p th l p ra. H ng d n h c sinh chu n b ki n l a ch n i ng cn b l p c kh n ng i u hnh ho t ng chung.
ng

4. Ti n hnh ho t

GVCN nh h ng cho t p th l p v : + M c ch, yu c u t ch c l p t qu n theo m t c c u ch t ch nh m thu ht c nhi u h c sinh tham gia vo ho t ng t p th .

108 | MODULE THCS
41

+ Gi i thi u s c c u t ch c l p v cc quan h ho t ng trong . + Nu nhi m v c a i ng cn b l p. L y tinh th n xung phong ho c h c sinh gi i thi u. C ng i ghi ln b ng tn nh ng h c sinh c l p c v tn nh ng h c sinh ng c . Tu theo c i m c a l p m l a ch n hnh th c thch h p sao cho cu i cng a ra c danh sch i ng cn b l p. T ch c trao nhi m v cho i ng cn b l p. i di n i ng cn b l p by t quy t tm th c hi n t t nhi m v m l p v GVCN giao cho. i di n h c sinh chc m ng i ng cn b l p m i. C l p ht bi: L p chng ta k t on c a nh c s M ng Ln.
5. K t thc ho t

Gio vin nh n xt v tinh th n, thi tham gia c a h c sinh trong vi c sng su t l a ch n i ng cn b l p v yu c u cc thnh vin trong l p tch c c ng h v gip cc b n hon thnh nhi m v . ng vin i ng cn b l p c g ng lm t t nhi m v c giao.
Nh ng yu c u khi GV CN th c hi n ch ngoi gi ln l p ng t rnh ho t ng gio d c

ng

Ch ng trnh H GDNGLL l m t ch ng trnh ho t ng t ng h p, xu t pht t m c tiu GD THCS. V v y khi th c hi n tch h p nhi u ho t ng ring l , GVCN c n l u m y i m sau y: 1/ C n gi nguyn cc ch i m c a m i thng v chn ch i m l h th ng m c tiu gio d c i v i THCS, chn ch i m l nh m nh ng khp kn khng gian, th i gian c n m h c. Khng c b qua ch i m no, k c ch i m h Vui kh e v b ch. Khng t tr ng v n quan ni m nh tr ng ch qu n l 9 thng h c cn h khng c trch nhi m, khng t ch c qu n l c. l m t quan ni m sai l m v chnh th i gian ngh h, khng qu n l nn nhi u em sinh h , ch u nh h ng tc ng nh ng tiu c c c a mi tr ng s ng. M t b ph n khng nh l a tu i HS THCS r t d b cm d vo cc t n n x h i trong th i gian ngh h. Vi c tri n khai ch i m ho t ng h c n bn v i chnh quy n, c p u x, ph ng v theo yu c u qu n l H GDNGLL c a B GD T quy nh Ch t ch UBND chnh quy n x, ph ng l Ch t ch Ban ch m sc tr em.
T CHC CC HOT NG TP TH CHO HC SINH THCS
|

109

Ph trch cc tr ng l u vin th ng tr c, c v n cho chnh quy n a ph ng xc nh n i dung ho t ng, ch o HS cc c ng ng dn c t ch c cc ho t ng vui ch i, gi i tr, v n ngh , th d c th thao v t ch c n t p cho h p l. i ng GV cc tr ng, trong c GVCN s c phn cng v i m t t l h p l v i c ng ng cng ph i h p, v i cc thnh vin trong Ban ch m sc qu n l, t ch c cc ho t ng cho HS.
2/ Sng t o khi l a ch n n i dung, cch th c t ch c hng thng

Trong sch h ng d n H GDNGLL (t l p 6 n l p 9) c g i m t s ho t ng t p th , nh ng khng nh t thi t th c hi n cc n i dung vi t trong sch. GVCN c th l a ch n nh ng n i dung khc, st v i th c t c a nh tr ng, c a HS a ph ng. Song c n l u n i dung ph i ph c v cho ch i m hng thng v chnh l yu c u gio d c hng thng. V d thng 9 l thng u n m h c, m c tiu c a thng u n m h c l n nh t ch c l p v m i c nhn; xc nh trch nhi m, nhi m v c a m i c nhn v m i l p ph i gp ph n xy d ng truy n th ng nh tr ng... Xu t pht t m c tiu , GVCN n ng ng sng t o s tm ra r t nhi u n i dung, cch th c hi n th c hi n m c tiu . Ch ng h n trong
bu i t ch c i h i u n m c a l p c th khng t ch c trong l p h c m phng truy n th ng, m t a danh l ch s ; c th t ch c g p m t v i cc c u HS, GV thnh t, c th n th m nh ng th y c gio v h u ( m au) c nhi u cng lao ng gp xy d ng, pht tri n lm nn l ch s c a nh tr ng... c th pht ng m t phong tro thi ua

(quyn gp gip th y c ho c cc b n kh kh n c a l p, c a tr ng; h c t p lm theo m t t m g ng v t kh trong h c t p; tu s a, gn gi di tch l ch s , danh lam th ng c nh...). Qua nh ng phong tro ho t ng thi t th c khng nh ng gio d c cho HS pht huy vai tr truy n th ng m cn gio d c cc em nh ng gi tr o l, hnh vi s ng r t thi t th c.
C n l u : Mu n l a ch n n i dung t c n n m ch c m c tiu ho t ch c ho t ng t p th , GV CN i m. M c tiu khng thay i, ph ng php, cch th c c th v c n sng t o. ng gio d c c a m i thng, m i ch

110 | MODULE THCS

41

3/ Khng lm thay

GVCN THCS ph i t ng b c rn luy n k n ng t qu n cho t t c HS c a l p v v y tuy t i khng lm thay, khng tr c ti p i u khi n m luy n t p cho cc em t t ch c ho t ng ngay t khu u tin: Bi t xy d ng k ho ch cho m t ho t ng..., l ng tr c nh ng tnh hu ng c th x y ra c ph ng n d phng, h ng d n cc em cch nh gi m t ho t ng... Khi nh n xt nh gi, gp cc ho t ng do cc em t ch c, GVCN nh bnh t nh, tm l i l ng vin, khch l t o cho cc em t tin, c g ng ph n kh i, nh ng v n ph i ch ra nh ng thi u st, nu ln c nh ng yu c u m i rn luy n, ph n u. Nh nguyn t c gio d c pht huy u i m kh c ph c nh c i m, tn tr ng v yu c u cao d n...
u n n n v

i ng t qu n trong cc ho t

ng t p th

4/ GVCN ph i ghi nh t k, theo di s pht tri n c a t ng em pht tri n

M i GVCN c n c m t s Nh t k gio vin ch nhi m, m i em c th 1, 2 trang. Hng tu n, hng ngy qua ho t ng, n u th y em no c nh ng bi u hi n t t ho c ch a t t (c nh ng bi u hi n khc th ng) th nn ghi nh t k, nh ghi n i dung bi u hi n, ngy gi x y ra...). Khng nh t thi t ngy no c ng ph i ghi, khng i h i ghi t t c cc em. Nn ghi nh ng tr ng h p c bi t... C th c v k n ng ghi nh t k v HS v v nh ng bi u hi n c a l p l m t.

1. Ph m Minh H c (Ch bin), V pht tri n con ng i ton di n th i k CNH, H H, NXB Chnh tr Qu c gia, 2001. 2. Ho t ng gio d c ngoi gi ln l p (Sch GV) cc l p 6, 7, 8, 9, NXB Gio d c. 3. Module TH 35, Gio vin ch nhi m trong cc ho t ng tr ng ti u h c. 4. Module THCS 40, Ph i h p cc t ch c x h i trong cng tc gio d c. 5. Gio d c cng dn (Sch GV) l p 6, 7, 8, 9. 6. H Nh t Th ng (Ch bin), S tay cng tc ch nhi m l p dnh cho GV THCS, NXB Gio d c Vi t Nam, 2010.
T CHC CC HOT NG TP TH CHO HC SINH THCS
|

D. TI LIU THAM KHO

111