DONG HOI URBAN DEVELOPMENT PROJECT COOPERATION SWITZERLAND-VIETNAM
D N PHT TRIN TH NG HI HP TC VIT NAM-THY S
TRUNG TM PH BIN KIN THC D N PTTH
5. K nng trnh by
Thng 11, 2003
Da trn ti liu ca trng i hc Qun l Henley v Vin Cng ngh Massachusetts
Trung tm Ph bin Kin thc - D n PTTH: 5. K nng Trnh by K THUT V K NNG TRNH BY
Trnh by mt ch c hiu qu, li cun c s ch v ng tnh t pha ngi nghe, v c th tm tt cc khi nim phc tp bng nhng t ng n gin l k nng c bn ca mi mt trng nhm.
Trong ti liu ny, bn s hc cch to s ng tnh t pha ngi nghe, trnh by mt ch c th li cun khn gi v lm cho h chp nhn cc tng ca bn.
1. L thuyt giao tip
Qu trnh giao tip bao gm cc yu t sau y: Ngi gi: l ngi gi i mt thng ip (ai) Ngi nhn: l (nhng) ngi nhn thng ip (nhng ngi nhn) Thng ip: ni dung hoc mc ch chnh (ci g) M tn hiu: ngn ng m thng ip c gi i: t ng, hnh nh Knh: Phng tin m bn chn la gi thng ip (bng cch no): din thuyt, bi vit, chiu phim v.v . Ting n: Cc cn tr trong knh giao tip (t ng sai, ting lng, nghe khng r v.v.)
D n Pht trin th ng Hi 1 Trung tm Ph bin Kin thc - D n PTTH: 5. K nng Trnh by 2. Chun b Trnh by
Chun b ti liu trnh by:
Ti liu cn phi c chun b trc mt vi ngy c thoi gian kim tra li cc ti liu cng nh cc cng c trc quan trc khi trnh by. Chin lc trnh by phi ph hp vi i tng d kin: cc chnh tr gia mun nghe v nhng con s, cc nh khoa hc mun nghe v nhng lp lun c chng minh, cc thnh vin ca mt cng ng mun nghe v vai tr v trch nhim v mc tham gia ca h vo mt d n v.v.. Lp dn bi mt cch c l-gc v ghi nhng im chnh ca phn trnh by ca bn. Phi hp vi cc dng c trc quan, chng hn nh phim n chiu, cc bc nh ln, bng trng v.v.. Nu bn cm thy cn thit, hay ch trnh by mang mt s im quan trng c tnh chin lc, cn chun b mt t ti liu tham kho phn pht.
Xy dng chin lc trnh by
Ni dung: gio dc, thng tin, thuyt phc, hay gii tr? C bao nhiu chi tit (hu ch) cn trnh by? Phong cch: Mc thut ng k thut? Li cun khn gi i tr hay gii chuyn mn? D n Pht trin th ng Hi 2 Trung tm Ph bin Kin thc - D n PTTH: 5. K nng Trnh by Cu trc : Trc tip (D thc hin hn) Gin tip (Thng dng hn) Thng tin Cc kt qu chnh, km theo dn chng Dn chng, i n kt qu Thuyt phc Tranh lun , km theo dn chng
Dn chng dn n tranh lun
Chn la cu trc ph hp
Mt phng php hu ch c s dng xy dng ti liu trnh by ca bn l phn tch t theo cp . Ni n gin, bn cn xc nh nhng yu cu tng th mc cao nht, sau phn loi cc yu cu ny thnh tng phn nh hn, cho n khi bn c th t tiu cho cc t chiu. iu ny m bo tnh lin tc ca ch v l phng tin quan trng gip bn iu chnh thi gian trnh by. Bn cng c th phn loi cc ni dung trnh by thnh cc ch n gin, trung bnh v phc tp, v b tr thi gian trnh by khong 1,3,6 pht cho tng loi, do , bn cn chun b khong 15 t chiu trong khong 1 gi trnh by.
Phn gii thi: Li cun s quan tm v trnh by s lin quan ca ch i vi ngi nghe Xy dng mi quan h v s tn nhim i vi ngi nghe Trnh by ch chnh v gii thiu ni dung chng trnh D n Pht trin th ng Hi 3 Trung tm Ph bin Kin thc - D n PTTH: 5. K nng Trnh by Thn bi: Hn ch trong vng 5 phn hoc im chnh iu chnh cc ni dung da theo kh nng v nhu cu ca ngi nghe B tr thi gian da trn chng trnh Kt lun: Tm tt cc im chnh Lu cc hn ch a ra cc hot ng tip theo.
To dng c trc quan nng cao hiu qu phn trnh by ca bn
S dng phim n chiu: Cc tm phim n chiu thng d lm v khng tn km. Bn c th thay i trt t hoc iu chnh nhanh bng cch vit tay. Phng php ny c tin cy cao do s dng cng ngh n gin.
Chiu bng my vi tnh: Chiu bng my vi tnh thng c sc li cun hn v trng hin i hn. Tuy nhin, s dng phng php ny thng hay gp vn nu c nhiu ngi cng s dng mt my vi tnh do cch nh dng khc nhau, chng trnh phn mn khc nhau v.v. Trong trng hp ny, phi lun chun b phim n chiu d phng. Ngoi ra, n chiu my vi tnh thng cn phng ti, v khng phi bt c mt phng hp no cng c rm ca s. Phng php ny phi s dng cc thit b cng knh.
D n Pht trin th ng Hi 4 Trung tm Ph bin Kin thc - D n PTTH: 5. K nng Trnh by Cc gi khi s dng phim n chiu hoc slide (t chiu cho my vi tnh): S dng cc du chm u cu thay v cc on vn di a vo cc hnh nh, cc biu hoc cc bn v iu chnh c ch tu theo ln ca phng. Phng rng cn phng ch ln hn. Khng s dng nhng phng ch kh c Khng nh dng vn bn theo chiu dc S dng nhng mu nh trnh vic ngi nghe ch ch n hnh thc hn ni dung S dng cc th thay cho cc bng thng k s li S dng cng mt kiu khun mu S dng ti a 60 t trong mt t chiu (hoc 30 t ting Anh) Ch t t chiu ng v tr v ng trt t
Ti liu tham kho: Vic chun b cc ti liu tham kho rt quan trng khi bn khng c thi gian i su vo cc vn v bn mun ngi nghe c cc ti liu v nhng g m bn trnh by, hoc gip ngi nghe t ghi ch trong lc trnh by gip cho vic iu chnh hoc s dng sau ny. Ngoi ra, vic pht ti liu tham kho cn th hin tnh chuyn nghip v gip cng c thm phn trnh by ca bn. Ti liu tham kho cn phi c pht trc khi trnh by, ngi nghe c th b sung cc ghi chp ca h. Cc ti liu ny cng c th cu nguy trong trng hp mt in hoc thit b b hng.
D n Pht trin th ng Hi 5 Trung tm Ph bin Kin thc - D n PTTH: 5. K nng Trnh by p phch: p phch thng c tc dng minh ho v gip cng c phn trnh by ca bn. Khng nn t p phch trong phng hp trnh vic ngi nghe b phn tn m nn t bn ngoi ngi nghe c th xem trong gi gii lao, trc hoc sau phn trnh by. p phch thng bao gm cc biu , tranh nh vi cu ch thch ngn v cn cung cp nhiu chi tit hn phn trnh by ca bn. i vi cc cu ch thch, cn lu khng nn qu mu m.
Kim tra phng hp:
Kim tra phng hp t nht hai gi trc khi trnh by. a im c ln c th s dng cc dng c trc quan nh n chiu hay khng? Mn hnh c ln nhng ngi ngi sau vn c th c? V tr ca bn trong lc trnh by nh th no: trn b ng, sau bn? ngi hay ng? H thng m thanh hot ng tt khng? Ti liu trnh by ca bn sn sng v y cha? Cc vn phng phm khc (bt, bt vit bng) y cha?
Cn kim tra vic lp t v th trc cc thit b c s dng trnh by trc cuc hp. Rt l kh chu nu nh mi ni cu u tin ca phn trnh by bn phi dng li sa li mn hnh hay iu chnh n chiu. Chun b bng n chiu d phng trong trng hp bng b chy, v p phch cng s cn thit ng lc bn mun s dng? D n Pht trin th ng Hi 6 Trung tm Ph bin Kin thc - D n PTTH: 5. K nng Trnh by 3. Thuyt trnh
Cn nh rng ngi nghe ng v pha bn. Khi tham d h cho bn thy h rt quan tm n ti bn trnh by. Khi ni, cn ch tc . Bn cn nh gi hiu qu ca thng ip m bn trnh by. S dng phim n chiu/slide xc inh tc . Ngi nghe ch tip thu mt s tng mi. Chn la v tch ring nhng im quan trng v tip tc cng c cc im . Khng g chn hn i vi khn gi khi bn c ci u v c tng t mt bi vit c chun b t trc. Pht huy ti a cc k nng truyn thng ca bn: - Nhn vo khn gi trong lc trnh by - Trnh by mt cch sinh ng, nhng khng thi qu - S dng ng tc ph hp nng cao kh nng truyn t ca bn Trnh s dng i t ti. Khiu hm hnh rt quan trng, tuy c yu t ri ro. C th s dng mt s ti liu vui, nhng trnh gy xc phm khn gi. S dng mt s hot ng, mt s tr chi v to c hi xy dng mi quan h tt vi khn gi iu quan trng nht l bn cn trnh by mt cch thoi mi, v lun ti ci. Ngi nghe s cm thy gn gi vi bn hn.
D n Pht trin th ng Hi 7 Trung tm Ph bin Kin thc - D n PTTH: 5. K nng Trnh by Gi trong trng hp gp phi vn :
Lm g trong trng hp b mt in? - Thay i trt t trnh by, t chc mt vi hot ng nhm cho n khi c in tr li. - Xem y nh mt th thch v chia s chuyn vui vi khn gi, v d nh yu cu Gim c Nh my in trnh by vi khn gi cch gii quyt vn nh th no, trong trng hp ng ta c mt
Lm g trong trng hp n chiu hay my vi tnh b hng? - Cho ngh gii lao sm - C gng gii quyt trc trc trong gi gii lao - Chuyn qua s dng cc dng c trc quan khc (bng kp giy, ti liu tham kho, bng vit)
4. Tr li cc cu hi
Lng nghe cn thn ton b cu hi. Tm thi gian suy ngh bng cch ni rng bn s tr li sau gi gii lao v y l mt cu hi quan trng, cn c tr li y . Trung thc v nhng vn bn cha bit, ng bao gi ni di. Trnh ch hi thoi vi mt ngi. D n Pht trin th ng Hi 8
Mun bit thm thng tin v ti liu: ELECTROWATT-I NFRA VI ETNAM D n Pht trin th ng Hi 19 Quang Trung ng Hi, Qung Bnh T: 052 821 378; Fax: 052 821 374 Email: ewedh@dng.vnn.vn