You are on page 1of 187

Gio n Ng Vn 10

Vn
Tun 1 Tit 1 + 2

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 1 6 2012

TNG QUAN VN HC VIT NAM


A - Mc tiu bi hc: gip hc sinh:
- Nm c cc b phn ln v s vn ng pht trin ca VHVN.
- Nm c nhng nt ln v ni dung v ngh thut.
- Vn dng v h thng ha nhng tc phm s hc v VHVN.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Kt hp cc hnh thc trao i tho lun, nu vn , tr li cu hi, tch hp
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c. kim tra dng hc tp ca HS.
3. Bi mi: Lch s vn hc ca bt c dn tc no u l lch s tm hn ca dn tc y. cung cp cho
cc em nhng nt ln v vn hc nc nh, chng ta tm hiu bi Tng quan vn hc Vit Nam.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Tit 1:
Hot ng 1: hng dn HS tm I. Cc b phn hp thnh ca VHVN:
hiu cc b phn hp thnh VHVN. - VHVN gm 2 b phn ln:
+ Vn hc dn gian (VHDG).
HS c sgk.
+ Vn hc vit (VHV).
1. Vn hc dn gian
2. Vn hc vit
- VHVN gm my b phn ln?
Ra i rt sm, con Th k X pht trin, c ghi
- Yu cu HS ln bng v s cc
Ngun gc ngi cha c ch li bng ch vit (Hn, Nm,
b phn hp thnh ca VHVN.
vit
Quc ng)
tp th nhn dn lao
Lc lng
tr thc, sng to ca c nhn
GV kt lun.
ng tnh truyn
sng tc
mang du n ca tc gi.
ming
Thn thoi, s thi, Vn xui, th , vn bin ng,
Th loi
truyn thuyt, c tch, kch,()
Hot ng 2: hng dn HS tm II. Qu trnh pht trin ca vn hc vit Vit Nam:
hiu qu trnh pht trin ca - Qu trnh pht trin ca vn hc Vit Nam gn cht vi lch s chnh
VHVN.
tr, vn ha, x hi ca t nc
HS c sgk.
- C ba thi k ln: + T th k X - XIX.
- Qu trnh pht trin ca vn hc
+ T u th k XX - CMT8/ 1945
vit Vit Nam gn vi nhng c
+ Sau CMT8/ 1945 n ht th k XX.
im g? c my thi k ln.
- Vn hc t th k X n ht th k XIX l VHT
- Hai thi k sau (u XX n ht XX) tuy mi thi k c nhng c
- Em hiu th no l vn hc trung im ring nhng u nm chung trong xu th pht trin vn hc theo
i v vn hc hin i?
hng hin i ho nn c th gi chung l vn hc hin i.
( T nh hng , N, c bit 1. Vn hc trung i: (th k X n ht th k XIX)
l TQ, VHH chu nh hng ca - Vn hc thi k ny c vit bng ch Hn v ch Nm.
vn hc u -M.)
+ Ch Hn: tip nhn v chu nh hng ca nhng hc thuyt ln
phng ng.
- im ni bt ca vn hc trung
+ Ch Nm: * Th hin ch xy dng mt nn vn hin c lp.
i (ch Hn v ch Nm).
* Tip thu sng to th th ng lut, chu nh hng
- HS thng k cc tc phm v tc
su sc ca VHDG.
gi tiu biu.
- Tc phm, tc gi tiu biu: (sgk)
Gio vin Phm Th Nhn

Trng THPT Trn Cao Vn


- Em c suy ngh g v vn hc ch
Nm?
HS c sgk.
- V sao ta gi thi k vn hc ny
l vn hc hin i?
(Vn hc thi k ny pht trin
trong thi i m quan h sn xut
ch yu da vo hin i ho. Mt
khc nhng lung t tng tin b
thi vo VN lm thay i nhn
thc, cch ngh, cch cm v cch
ni ca ngi Vit Nam.)
- Biu hin ca s i mi. Vd.

HS c sgk.

Hot ng 3: hng dn HS tm
hiu con ngi VN qua VH.
HS c sgk.
GV chia nhm hot ng:
- Nhm 1: tm hiu con ngi trong
quan h vi th gii t nhin.
- Nhm 2: tm hiu con ngi trong
quan h quc gia, dn tc.
- Nhm 3: tm hiu con ngi trong
quan h x hi.
- Nhm 4: tm hiu con ngi
thc v bn thn.
Cc nhm ln trnh by.

C lp nhn xt.

GV nh gi, cht li ni dung cn


nm.

Gio n Ng Vn 10
S pht trin ch Nm v Vn Hc ch Nm lun gn vi nhng
truyn thng ca dn tc: lng yu nc, tinh thn nhn o v hin
thc. N th hin thinh thn thc dn tc pht trin cao.
2. Vn hc hin i: (u XX n ht XX)
- Chia 4 giai on: + T u XX - 1930
+ T 1930 - 1945
+ T 1945 - 1975
+ T 1975 - nay
* c im chung:
- Vit bng ch Quc ng.
- K tha tinh hoa ca vn hc truyn thng, mt khc tip thu tinh hoa
ca nhng nn vn hc ln trn th gii.
C 4 c im:
- Tc gi: xut hin nh vn nh th chuyn nghip, ly vic vit
vn, sng tc th l ngh nghip.
- i sng vn hc: Nh c bo ch, k thut in n hin i, tc phm
vn hc i vo i sng nhanh hn, mi quan h gia c gi v tc gi
mt thit hn, i sng vn hc si ni, nng ng hn.
- Th loi: Th mi, tiu thuyt, kch nithay th h thng th loi c.
- Thi php: Li vit c l, sng c, phi ng, ca VHTD khng cn
thch hp v li vit hin thc cao c tnh sng to, cao ci ti c
nhn dn c khng nh.
Tit 2:
III. Con ngi Vit Nam qua vn hc:
1. Con ngi Vit Nam trong quan h vi th gii t nhin:
- VHDG: nhn thc, gii thch, khm ph, chinh phc th gii t nhin;
tnh yu qu hng t nc.
- VHT: hnh nh thin nhin c gn vi l tng o c thm m.
- VNH: thin nhin gn vi tnh yu qu hng t nc, con ngi,
cuc sng, tnh yu i la,
2. Con ngi Vit Nam trong quan h quc gia, dn tc:
- Dng VH yu nc mang gi tr nhn vn su sc, xuyn sut lch s
VHVN.
- Tnh yu qu hng x s, nim t ho truyn thng u tranh ca
dn tc.
- Tnh yu t quc th hin qua lng cm th gic su sc.
Ch ngha yu nc l ni dung tiu biu ca VHVN.
3. Con ngi Vit Nam trong quan h x hi:
- Th hin c m v mt x hi cng bng, tt p.
- T co, ph phn cc th lc chuyn quyn, by t cm thng v i
quyn sng cho con ngi.
Ra i ch ngha hin thc, ch ngha nhn o da trn cm hng
su m v x hi.
4. Con ngi VN thc v bn thn:
- Con ngi vi thc cng hin, hi sinh (hng ngoi).
- Quyn sng c nhn, hnh phc, tnh yu, ngha ca cuc sng trn
th. (hng ni)
- Xy dng o l lm ngi vi nhiu phm cht tt p nh: nhn i,
thu chung, tnh ngha, v tha, c hi sinh, v s nghip chnh ngha.

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Trng THPT Trn Cao
Vn
4. Cng c:
- Cc b phn hp thnh ca nn vn hc VN.
- Mt s ni dung ch yu ca VHVN.
- Tin trnh lch s ca Vn hc VN.
5. Dn d:
- Hc bi.
- Son bi Hot ng giao tip bng ngn ng theo cu hi sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

Trng THPT Trn Cao Vn


Tun 1 Tit 3

Gio n Ng Vn 10
Ngy son: 4 6 2012

HOT NG GIAO TIP BNG NGN NG


A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:
- Nm c kin thc c bn v hot ng giao tip (HGT) bng ngn ng, v cc nhn t giao tip.
- Bit xc nh cc NTGT trong mt HGT, nng cao nng lc giao tip khi ni, khi vit v nng lc
phn tch, lnh hi khi giao tip.
- C thi v hnh vi ph hp trong HGT bng ngn ng.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Kt hp cc hnh thc trao i tho lun, nu vn , tr li cu hi, tch hp
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Trnh by cc b phn ca VHVN, s khc nhau gia VHV v VHDG?
- Nu qu trnh pht trin ca VHV?
- Vn dng nhng hiu bit v VHVN minh ha cho vn con ngi trong VHVN.
3. Bi mi: Trong cuc sng hng ngy t c kt qu cao trong qu trnh giao tip th con ngi cn
s dng phng tin ngn ng. Bi giao tip lun ph thuc vo hon cnh, nhn vt giao tip. Vy,
hiu r hn v diu chng ta tm hiu bi Hot ng giao tip bng ngn ng.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Th no l hot ng giao tip bng ngn ng:
hot ng giao tip bng ngn ng.
1. Khi nim:
HS c vn bn Hi ngh Dim Hng. * Kho st ng liu 1:
- Nhn vt giao tip no tham gia vo - Cc nhn vt tham gia giao tip:
cc hot ng giao tip trn?
+ Vua Trn: ngi ng u t nc.
+ Cc b lo: i din cho cc tng lp nhn dn.
- Cng v ca cc nhn vt v quan Quan h: vua ti ngn ng giao tip cng c nt khc nhau:
h ca h nh th no?
cc t xng h (b h), knh ng (xin, tha), cc cu ni tinh lc ch
ng trong giao tip trc din
- Hot ng giao tip din ra trong - Hon cnh: qun Nguyn Mng xm lc nc ta.
hon cnh no? ( u? Vo lc no? - Ni dung: tho lun v t nc ang b gic ngoi xm e do v
Khi nc ta c s kin x hi - bn bc sch lc i ph.
lch s g?)
- Mc ch: bn bc, thng nht sch lc i ph vi qun gic.
- HGT trn hng vo ni dung g?
Cuc giao tip i n thng nht hnh ng nh.
- Mc ch ca hot ng giao tip. t c mc ch.
Mc ch c t c hay khng?
* Kt lun:
- L hot ng trao i thng tin ca con ngi trong x hi.
- Rt ra khi nim v HGT.
- Tin hnh ch yu bng phng tin ngn ng. ( ni v vit)
- Mc ch: thc hin nhng mc ch v nhn thc, v tnh cm v
hnh ng.
2. Qu trnh giao tip:
- Mi HGT gm hai qu trnh:
- Mi HGT gm my qu trnh?
+ To lp vn bn: ngi ni (vit) thc hin.
+ Lnh hi vn bn: ngi nghe (c) thc hin.
3. Cc nhn t giao tip:
- Cc nhn t nh hng ti HGT.
- Nhn vt giao tip.
- Ni dung giao tip.
- Hon cnh giao tip.
- Mc ch giao tip.
- Phng tin v cch thc giao tip.
4

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Trng THPT Trn Cao
Vn
Hot ng 2: hng dn HS luyn II. Luyn tp:
tp.
a. Nhn vt giao tip:
- Ngi vit: Trn Nho Thn.
Kho st ng liu 2 bi Tng quan - Ngi c: HS lp 10, nhng ngi quan tm ti VHVN.
vn hc Vit Nam.
Ngi vit c trnh hiu bit cao hn, c vn sng v ngh ca
GV t chc tho lun theo nhm:
h l nghin cu, ging dy. Ngi c (HS), tr tui hn, vn sng
- Nhm 1: cu a, b
v trnh hiu bit thp hn.
- Nhm 2: cu c, d.
b. Hon cnh giao tip: thc hin theo chng trnh trong nh trng.
- Nhm 3: cu e.
c. Ni dung giao tip:
- Nhm 4: Nhn xt v b xung.
- Lnh vc: lch s vn hc.
- ti: Tng quan VHVN gm nhng vn c bn:
- Hon cnh ca HGT vn bn ny.
+ Cc b phn hp thnh ca nn VHVN.
+ Qu trnh pht trin ca VH vit Vit Nam.
- Ni dung giao tip thuc lnh vc
+ Con ngi VN qua vn hc.
no?
d. Mc ch giao tip:
- Ngi vit: cung cp mt ci nhn tng quan v mt s vn c
bn ca VHVN.
- V mc ch giao tip ca vn bn - Ngi c: tip nhn, lnh hi nhng kin thc c bn v VHVN
ny?
trong tin trnh lch s.
e. Phng tin v cch thc giao tip:
- Phng tin giao tip v cch thc - Ngn ng vit: t thut ng vn hc, cc cu vn mang c im
giao tip y l g?
ca vn bn khoa hc x hi.
- Kt cu vn bn: mch lc cht ch, r rang, c h thng
4. Cng c:
- HS nm c kin thc c bn ca bi hc.
5. Dn d:
- Hc bi + lm bi.
- Chun b bi mi Khi qut vn hc dn gian Vit Nam theo hng dn SGK.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

Trng THPT Trn Cao Vn


Tun 2 Tit 4

Gio n Ng Vn 10
Ngy son: 7 6 2012

KHI QUT VN HC DN GIAN VIT NAM


A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh
- Nm c nhng c trng c bn ca vn hc dn gian.
- Hiu c nhng gi tr to ln ca vn hc dn gian. y l c s hc sinh c thi trn trng i
vi di sn vn ha tinh thn ca dn tc, t hc tp tt hn phn VHDG trong chng trnh.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- GV a ra vn , HS tho lun v tr li.
- i su v nhn mnh vo ni dung chnh.
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Trnh by qu trnh ca mi HGT.
- Cc nhn t v s chi phi ca cc nhn t trong HGT.
3. Bi mi: Trong sut cuc i ca mi con ngi khng ai khng mt ln c nghe mt bi v, mt cu
, mt chuyn c tch hay mt cu ht ru... chnh l nhng tc phm ca VHDG. Vy, chng ta cng
tm hiu vn bn Khi qut vn hc dn gian Vit Nam.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu cc I. c trng c bn ca VHDG:
c trng c bn ca VHDG.
- C ba c trng c bn:
- Em hiu nh th no l VHDG?
+ Tnh truyn ming.
HS c tng phn sgk.
+ Tnh tp th.
- Vn hc dn gian c nhng c trng
+ Tnh thc hnh.
c bn no?
1. Vn hc dn gian l nhng ngn t truyn ming: ( tnh
truyn ming)
- Khng lu hnh bng ch vit, truyn t ngi n sang ngi
- Em hiu nh th no l tnh truyn kia, t i ny qua i khc. (theo thi gian v khng gian)
ming?
- Tnh truyn ming cn biu hin trong din xng dn gian (ca
ht cho, tung).
- Tnh truyn ming lm nn s phong ph, a dng nhiu v ca
VHDG.
2. Vn hc dn gian l sn phm ca qu trnh sng tc tp th:
- Em hiu nh th no l tnh tp th?
(tnh tp th)
- Qu trnh: c nhn khi xng tc phm hnh thnh v c
- Mi c nhn trong cng ng c vai tr tp th tip nhn, hng ng truyn ming trong dn gian
nh th no i vi tc phm VHDG?
hon chnh v ni dung v hnh thc.
chnh sa, thm bt
3. Tnh thc hnh:
- Vn hc dn gian gn b mt thit vi cc sinh hot khc nhau
trong i sng cng ng.
+ Bi ca ngh nghip ( ko li, cho thuyn.).
+ Bi ca nghi l ().
- VHDG gi cm hng cho ngi trong cuc d u, lm g.
Hot ng 2: hng dn tm hiu h II. H thng th loi ca VHDG Vit Nam:
thng th loi ca VHDG.
- VHDG Vit Nam c mt h thng th loi phn nh ni dung
cuc sng theo nhng cch thc ring.
- Em hiu nh th no l tnh thc hnh?
V d:
Ra i anh dn d
Rung su cy trc, rung g cy sau

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
*Hot ng nhm: tm hiu c im
phn bit ca tng th lo cho v d.
- Nhm 1: thn thoi, s thi, truyn
thuyt.
- Nhm 2: ng ngn, c tch, truyn
ci.
- Nhm 3: tc ng, cu , ca dao.
- Nhm 4: v, chuyn th, cho.
Hot ng 3: hng dn HS tm hiu
nhng gi tr c bn ca VHDG.
HS c sgk.
- Ti sao vn hc dn gian c gi l
kho tri thc?
- Tnh gio dc ca VHDG th hin nh
th no? Vd.
V d: Ti yu truyn c nc ti
Va nhn hu li tuyt vi su xa
Thng ngi ri mi thng ta
Yu nhau cch my ni xa cng tm.
(Lm Th M D)

Trng THPT Trn Cao


- H thng ny gm 12 th loi: Thn thoi, s thi, truyn thuyt,
truyn c tch, truyn ng ngn, truyn ci, tc ng, cu , ca
dao, v, truyn th, cho.
III. Nhng gi tr c bn ca VHDG Vit Nam:
1. Vn hc dn gian l kho tri thc v cng phong ph v i
sng cc dn tc.
- Tri thc trong vn hc dn gian thuc mi lnh vc ca i
sng: T nhin, X hi, Con ngi.
+ c nhn dn c kt t thc tin
+ Vit Nam c 54 dn tc nn kho tri thc ca VHDG v th
v cng phong ph, a dng.
2. Vn hc dn gian c gi tr giao dc su sc v o l lm
ngi.
- Gio dc tinh thn nhn o (yu thng ng loi v u tranh
bo v con ngi) v lc quan (nim tin vo chnh ngha, ci thin)

- Gp phn hnh thnh nhng phm cht tt p (lng yu nc,


ch kin cng, bt khut, s v tha.)
3. Vn hc dn gian c gi tr thm m to ln gp phn quan
trng to nn bn sc ring cho nn vn hc dn tc.
- y l nhng tc phm c cht lc, mi gia qua khng gian
v thi gian mu mc v ngh thut.
- VHDG l c s ca VHV, pht trin song song vi VHV
VHVN phong ph, m bn sc dn tc.

- V sao ni VHDG c gi tr thm m to


ln gp phn to nn bn sc ring cho
nn vn hc dn tc?
4. Cng c:
- HS nm cc c trng c bn ca VHDG, cc gi tr c bn ca VHDG.
5. Dn d:
- Hc bi.
- Son bi Hot ng giao tip bng ngn ng (tip theo) theo sgk v tm ti liu tham kho.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

Trng THPT Trn Cao Vn


Tun 2 Tit 5

Gio n Ng Vn 10
Ngy son: 10 6 2012

HOT NG GIAO TIP BNG NGN NG (Tip)


A. Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:
- Nm c kin thc c bn v HGT bng ngn ng, v cc NTGT.
- Bit xc nh cc NTGT trong mt HGT, nng cao nng lc giao tip khi ni, khi vit v nng lc
phn tch, lnh hi khi giao tip.
- C thi v hnh vi ph hp trong HGT bng ngn ng.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- GV a ra vn , HS tho lun v tr li.
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Trnh by cc c trng ca VHDG.
- Nu cc th loi ca VHDG. nh ngha ngn gn, cho v d.
- Nu gi tr c bn ca VHDG.
3. Gii thiu bi mi: tit trc chng ta nm c nhng kin thc c bn v hot ng giao tip
bng ngn ng. Vy, khc su hn v kin thc , chng ta tin hnh thc hnh lm bi tp.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Bi tp 1:
m trng thanh anh mi hi nng
Tre non l n sn nn chng?
Hng dn HS lm cc bi tp trong - Nhn vt giao tip: nam n tr tui (anh nng).
sgk.
- Hon cnh giao tip: m trng thanh ph hp cu chuyn tm
tnh.
- Ni dung, mc ch:
+ Ngha en: ni v vic tre non l c th an sn.
+ Ngha n: nhng ngi tr tui nn tnh n chuyn kt duyn
*Hot ng nhm:
li t tnh ca chang trai dnh vi c gi.
- Nhm 1: bi tp 1.
- Cc thc giao tip: kho lo, t nh....
- Nhm 2: bi tp 2.
Bi tp 2:
- Nhm 3: bi tp 3.
a. Cc nhn vt giao tip ( A C v ngi n ng) thc hin cc
- Nhm 4: bi tp 5.
hnh ng ni c th:
- Cho (Chu cho ng !)
- Cho p li ( A C h?)
- Khen (ln tng ri nh?)
- Hi (B chu c gi pin i ln cho ng khng?)
- Tr li (Tha ng, c !)
b. C 3 cu c hnh thc hi nhng khng phi c 3 cu u nhm
mc ch hi, m ch c cu 3(B chu c gi pin i ln cho ng
Cc nhm tho lun trong khong thi khng?) l nhm mc ch hi thc s.
gian GV cho php; sau mi nhm c c. Quan h ng chu bc l thi knh mn ca A C vi ng
i din trnh by.
v thi tru mn, yu qu ca ng i vi chu.
Bi tp 3:
a. Qua hnh tng bnh tri nc ni ln v p v thn phn chm
ni ca ngi ph n. Khng nh phm cht ca h ni chung v
ca nh th ni ring.

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

C lp b sung kin cho mi nhm.

GV nhn xt, kt lun.

Trng THPT Trn Cao


b. Cn c xc nh:
- T ng, hnh nh:
+ Trng, trn: v p ca hnh thc bn ngoi.
+ By ni ba chm: thn phn chm ni.
+ Tm lng son: phm cht cao p bn trong.
- Cuc i thn phn: Xun Hng l mt ngi ph n ti hoa
nhng ln n v tnh duyn.
Bi tp 5:
- Nhn vt giao tip: Bc H (Ch tch nc) vit th cho hc sinh
ton quc.
- Hon cnh: t nc va ginh c lp, HS c nhn mt nn
gio dc mi.
- Ni dung: ni v nim vui sng v HS c hng nn c lp,
ti nhim v v trch nhim ca HS i vi t nc.
- Mc ch: Bc chc mng HS nhn ngy khai trng, xc nh
nhim v nng n ngng v vang ca HS.
- Cch thc: li l va chn tnh, gn gi, va nghim tc.

4. Cng c:
- HS ng dng c HGT trong ng cnh cho trc.
- Cc nhn t giao tip c biu hin c th v a dng nn cn lu khi giao tip.
5. Dn d:
- Son bi Vn bn theo hng dn Sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 2 Tit 6

Ngy son: 12 6 2012

VN BN
A- Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:
- Nm c khi nim v c im ca vn bn.
- Nng cao nng lc phn tch v to lp vn bn.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , gi m, pht vn, m thoi kt hp din ging.
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: kim tra v son ca HS.
3. Gii thiu bi mi: Phong cch ngn ng bao qut qu trnh t s dng tt c cc phng tin ng m,
t vng, ng php ca ngn ng ton dn. Cho nn ni v vit ng phong cch l ch cui cng ca
vic hc tp ting vit, l mt yu cu vn ho t ra i vi con ngi vn minh hin i... Ta tm hiu
bi Vn bn.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Khi nim vn bn:
khi nim c im ca vn bn.
1. Kho st ng liu:
HS c ng liu trong sgk.
a. Vn bn 1, 2, 3 trong HGT bng ngn ng:
- Nhu cu: (1) Trao i kinh nghim sng.
- Mi vn bn c to ra trong hot
(2) Trao i tnh cm.
ng no?
(3) Thng tin chnh tr - x hi.
- Dung lng: 1 cu ( tc ng), 4 cu (ca dao), nhiu cu (vn xui).
b. Ni dung giao tip:
- VB 1: hon cnh sng c th tc ng n nhn cch ca con
ngi theo hng tch cc hoc tiu cc.
- Mi vn bn cp n vn g?
- VB 2: s phn ng thng ca con ngi trong x hi c.
- VB 3: ku gi ton dn ng ln khng chin chng Php.
c. B cc VB 3:
- M bi: t u..n l (nu l do ca li ku gi).
- Thn bi: tip theo thc dn Php (nu nhim v c th ca
- Vn bn 3 c b cc nh th no?
mi cng dn yu nc).
- Kt bi: cn li (khng nh quyt tm chin u v chin thng tt
yu ca chnh ngha).
d. Mc ch giao tip:
- VB 1: Truyn t kinh nghim sng.
- VB 2: Li than thn gi s hiu bit v cm thng ca mi
- Mi vn bn trn c to ra nhm ngi i vi s phn ngi ph n.
mc ch g?
- VB 3: Ku gi, khch l, th hin quyt tm ca dn tc trong
khng chin chng thc dn Php.
2. Khi nim c im:
a. Khi nim: l sn phm c to ra trong hot ng giao tip
bng ngn ng, gm mt hay nhiu cu, nhiu on.
b. c im:
- Rt ra khi nim v c im ca vn - Mi vn bn tp trung th hin mt ch v trin khai ch
bn.
mt cch trn vn.
- Cc cu trong vn bn c s lin kt cht ch, ng thi c vn bn
c xy dng theo mt kt cu mch lc.
10

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

Trng THPT Trn Cao


- Mi vn bn c du hiu biu hin hon chnh v ni dung.
- Mi vn bn nhm thc hin mt hoc mt s mc ch giao tip
nht nh.
II. Cc lo vn bn: c 6 loi:
- VB thuc phong cch ngn ng sinh hot.
- VB thuc phong cch ngn ng ngh thut.
- VB thuc phong cch ngn ng khoa hc.
- VB thuc phong cch ngn ng hnh chnh.
- VB thuc phong cch ngn ng chnh lun.
- VB thuc phong cch ngn ng bo ch.

Hot ng 2: hng dn HS tm hiu


cc loi vn bn.
Nhm 1: so snh VB 1 2 vi VB 3.
Nhm 2: so snh VB 2 3 vi mt bi
hc thuc mn hc khc (ton, l, ha)
Nhm 3: so snh VB 2 3 vi mt bi
hc thuc mn hc khc (sinh, s, a)
Nhm 4: so snh VB 2 3vi mt n
xin php ngh hc hoc giy khai sinh.
GV gi HS ln trnh by cho nhn
xt, kt lun.
4. Cng c:
- Khi nim, c im v cc loi vn bn.
5. Dn d:
- Chun b Vit bi lm vn s 1 theo SGK. Yu cu:
+ Kin thc, k nng: n tp v cng c kin thc v k nng lm vn biu cm THCS.
+ ti: th hin nhng cm xc ca bn thn v mt ti gn gi, quen thuc trong
i sng hoc trong vn chng.
+ Phng php: c cm xc chn thc, su sc, dng l l, dn chng din t cm
xc ca mnh mt cch chn thc.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

11

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 3 Tit 7

Ngy son: 15 6 2012

VIT BI LM VN S 1
CM NGH V MT HIN TNG I SNG
(HOC MT TC PHM VN HC)
A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:
- Cng c nhng kin thc v k nng lm vn, c bit l v vn biu cm v vn ngh lun.
- Thy r hn na trnh lm vn ca bn thn, t rt ra nhng kinh nghim cn thit lm cc bi
lm vn sau t kt qu tt hn.
B - Chun b:
- GV: kim tra ( 2 A v B)
- HS: giy lm bi, giy nhp.
C - Phng php:
- GV ra ph hp vi trnh ca HS.
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s
2. Kim tra bi c:
3. Gii thiu bi mi: kim tra nh gi qu trnh hc tp t kt qu nh th no chng ta thc hnh
vit bi s 1.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t

bi:
- Chp , HS chp theo ch nh
ca GV.

1: Hy pht biu cm ngh ca anh (ch) v bui khai ging


trng THPT Trn Cao Vn.

- Nhc nh HS lm bi.
- Thu bi.

2: Anh (ch) pht biu kin ca mnh v mt tit hc m anh


(ch) cho l th v nht.

E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

12

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 3 Tit 8 + 9

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 17 6 2012

CHIN THNG MTAO MXY


( Trch m Sn s thi Ty Nguyn)
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Nm c c im ca s thi anh hng trong vic xy dng kiu nhn vt anh hng s thi, v ngh
thut miu t v s dng ngn t.
- Bit cch phn tch mt vn bn s thi anh hung thy c gi tr ni dung v ngh thut.
- Nhn thc c l sng cao p ca mi c nhn l hi sinh, phn u v danh d v hnh phc yn vui
c cng ng.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , gi m, pht vn, din ging.
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Trnh by khi nim v c im ca vn bn?
- K tn cc loi vn bn. Cho v d.
3. Gii thiu bi mi: S thi m Sn l nim t ho ln lao nht ca ng bo , l sn phm tinh
thn v cng qu gi ca h. ng bo Ty Nguyn thng k cho nhau nghe trong nhng ngi nh Rng.
Vy, hiu v s thi m Sn chng ta tm hiu bi Chin thng MTao Mxy.
Hot ng ca GV vHS
Yu cu cn t
Tit 1:
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. S thi dn gian:
HS c tiu dn sgk.
- Khi nim: l tc phm t s dn gian c quy m ln, s dng ngn
t c vn, nhp, xy dng cc hnh tng ngh thut honh trng, ho
- S thi dn gian l g?
hng k v mt hay nhiu bin c ln din ra trong i sng cng
ng ca dn c thi c i.
- C hai loi s thi:
+ S thi thn thoi: k v cc v thn, ti h o, thn k.
- C my tiu loi s thi S thi
+ S thi anh hng: miu t chin cng ca ngi anh hng v v
m Sn thuc loi no?
tr ca h trong cng ng.
S thi m Sn l s thi anh hng
2. Tm tt ni dung: Sgk.
3. V tr v b cc on trch:
- V tr: phn gia ca tc phm.
- V tr on trch v tiu .
- B cc: 3 phn:
+ Cnh giao chin gia hai t trng m Sn v Mtao Mxy.
+ Cnh m Sn thu phc dn lng ca Mtao Mxy ri cng h v
ti t tr v.
+ Cnh n mng chin thng.
Hot ng 2: hng dn HS c hiu II. c hiu vn bn:
vn bn.
1. Cnh giao chin gia hai t trng m Sn v Mtao Mxy:
HS c vn bn.
m Sn
Mtao Mxy
a. Khiu chin:
- Thch thc: Ta thch nh ngi - Chc tc: Ta ang cn
dao vi ta.
bn m hai v ca chng
Gio vin Phm Th Nhn

13

Trng THPT Trn Cao Vn

- Phn tch hnh nh m Sn trong


lc khiu chin (li ni, thi , t
th). So snh vi hnh nh Mtao
Mxy.

- Tm tt din bin trn nh so


snh phm cht, ti nng ca hai t
trng.

- Nu ngha cuc giao tranh v chin


thng ca m Sn.

- Thi ca dn lng i vi m
Sn.

- Cm nhn v p ca m Sn trong
l n mng chin thng.

14

Gio n Ng Vn 10
- e da: Ta s ly ci sn hin ca ta...
nh ngi ta b i...
- Lo s: ta xung....
- T ra cao thng: ...con ln ni, nghe.
con tru khng thm m na l...
- Do d: Ta s.... i lm.
T th ng hong, t tin, ch Thi do d, thiu t
ng; thi dt khot, quyt lit.
tin.
b. Lc giao tranh:
- Gi c thi bnh tnh - Ma khin trc ting ku
bn lnh.
lch cch nh qu mp
- Ma trc: mt ln xc ti kh... km ci, hunh
chng vt mt ngon i.... ti hoang.
gii.
- S hi trc hnh ng uy
- Ma v ui theo Mtao Mxy, v ca m Sn, ht hong
m trng nhng khng thng o chy bc cao bc thp,
hn.
yu sc.
- Cu cu thn linh v c thn - B git, cht u bu gi
gip git cht c k th.
ng.
m Sn l ngi c ti nng, Mtao Mxy yu ui, hn
dng cm, bn lnh phi thng nht, run s, thiu bn lnh
c s tr gip ca ngi dn v nn b tiu dit.
thn linh nn chin thng.
c. ngha cuc giao tranh v chin thng ca m Sn:
- Trng danh d, bo v hnh phc gia nh.
- Mang li s phn vinh, ln mnh cho cng ng.
- Kht vng cuc sng bnh yn.
Tit 2:
2. Cnh m Sn thu phc dn lng ca Mtao Mxy ri cng h v
ti t tr v:
- m Sn nhit tnh, tn tm mi gi dn lng v vi mnh, chng g
ca tng nh.
- Dn lng: c 3 ln m Sn hi, dn lng u tr li s i theo,
khng i khng c.
S hng ng t nguyn v lng trung thnh tuyt i ca dn
lng i vi m Sn. l s thng nht cao gia quyn li v
kht vng; s suy tn ca cng ng i vi ngi anh hng s thi.
3. Cnh n mng chin thng:
- Nghi l: + t thn linh
+ t chc n mng.
+ mi ngi chc mng...
- Hnh nh m Sn:
+ Li hiu triu: cc con, cc con,...., hi anh em trong nh, hi
b con trong lng...
+ Li ch huy: hy nh chin ln, hy i ly ru...
+ Hnh th: i mt long lanh nh chim ghch, bp chn to bng cy
x ngang...
+ Trang phc: ngc qun mt tm mn chin, mnh khoc mt tm o
chin, tai eo n...
+ Hnh nh n mng: ung khng bit say, n khng bit no, tr
chuyn khng bit chn, tc th trn sn...
Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

- Nu nhng c sc v ngh thut.

Trng THPT Trn Cao


+ Sc mnh: nm sp th gy rm sn, nm nga th gy x dc...
m Sn hin ln ngoi v p hnh th, hn th l sc mnh uy v
v bin trong con mt ngng m ca l lng.
4. c sc ngh thut:
- Xy dng hnh tng anh hng k v,
- Ngn ng giu hnh nh, m iu hng trng.
- Php so snh, phng i c o.
III. Tng kt:
Ca ngi ngi anh hng ti nng, phm cht cao p, trng danh d,
gn b vi hnh phc gia nh, thit tha vi s phn vinh ca th tc.

Hot ng 3: hng dn HS tng kt.


GV cht li ngha vn bn.
HS c Ghi nh sgk.
4. Cng c:
- HS nm c ni dung v ngh thut ca s thi.
5. Dn d:
- Chun b bi Vn bn (phn luyn tp) theo SGK.
- n bi Vn bn hc.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

15

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 4 Tit 10

Ngy son: 19 6 2012

VN BN (tip)
A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:
- Nm c khi nim v c im ca vn bn.
- Nng cao nng lc phn tch v to lp vn bn.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , gi m, pht vn, din ging.
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Nu khi nim s thi. Tm tt s thi m Sn.
- Trnh by cnh giao chin gia m Sn V Mtao Mxy.
- Qua vn bn Chin thng Mtao Mxy chi ra nhng c im ca s thi anh hng.
3. Bi mi: tit trc cc em nm c nhng kin thc c bn v vn bn. Vy, khc su hn v
mt kin thc chng ta tin hnh lm bi tp.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hng dn HS luyn tp.
Bi tp 1:
Bi tp 1:
a. Cu ch ng u on: gia c th v mi trng c nh
HS c on vn v yu cu bi tp.
hng qua li vi nhau.Cc cu tip theo trin khai v lm r cu
ch .
? Phn tch tnh thng nht v ch .
b. Vn t ra: gia c th v mi trng c nh hng qua li vi
nhau:
? Phn tch s pht trin ca ch .
+ Mi trng c nh hng ti mi c tnh ca c th,
+ So snh cc loi l mc nhng mi trng khc nhau.
Mt lun im, hai lun c, bn lun chng. on vn c
? HS t tiu cho on vn.
chung c trin khai r rng, mch lc.
c. Nhan : nh hng ca mi trng sng ti c th.
Bi tp 2 3: GV t chc hp nhm.
Bi tp 2: c 2 cch:
Nhm 1 2: lm bi tp 2.
- Cch 1: th t cu 1 3 5 2 4.
Nhm 3 4: lm bi tp 3.
- Cch 2: th t cu 1 3 4 5 2.
GV yu cu mt HS trong nhm ln - Nhan : Gi tr ni dung bi th Vit Bc.
trnh by.
Bi tp 3:
C lp b xung. GV nhn xt, kt lun.
Mi trng sng ku cu.
Mi trng sng ca loi ngi hin nay ang b hy hoi ngy cng
nghim trng. Rng u ngun b cht ph, khai thc ba bi l
nguyn nhn gy ra lt, l, hn hn ko di. Cc sng sui, ngun
nc ngy cng b cn kitv b nhim do cht thi ca cc khu
Bi tp 4: GV hng dn HS thc hin. cng nghip v nh my thi raTt c nhng vn nh
2 hoc 3 HS ln trnh by vn bn ca hng trc tip ti i sng con ngi. Hn ai ht chng ta l nhng
mnh.
ngi trc tip cn bo v mi trng.
C lp b xung. GV nhn xt, kt lun.
Bi tp 4: HS t trnh by.
4. Cng c:
- HS c phn Ghi nh sgk.
- Vit bi theo yu cu.

16

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Trng THPT Trn Cao
Vn
5. Dn d:
- c v chun b bi Truyn An Dng Vng v M Chu - Trng Thu (tm hiu ct truyn, th loi
truyn thuyt).
E - Rt kinh nghim:
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

17

Trng THPT Trn Cao Vn


Tun 4 Tit 11 + 12

Gio n Ng Vn 10
Ngy son: 21 6 2012

TRUYN AN DNG VNG V


M CHU - TRNG THU
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Nm c c trng ch yu ca truyn thuyt: kt hp nhun nhuyn yu t lch s vi yu t tng
tng; phn nh quan im, nh gi thi ,tnh cm ca nhn dn v cc s kin, cc nhn vt lch s.
- Nm c gi tr, ngha ca truyn An Dng Vng v M Chu - Trng Thu.
- Rn luyn thm k nng phn tch truyn dn gian.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , gi m, pht vn, thuyt ging....
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: kim tra v son.
3. Gii thiu bi mi: Xa nay thng li m da vo v kh n thun khin con ngi l l, ch quan, mt
cnh gic. Tht bi cay ng lm cho k th ny sinh nhng mu k c. y l nhng nguyn nhn tr
li cho cu hi v sao vua An Dng Vng mt nc. Chng ta tm hiu qua truyn thuyt An Dng
Vng v M Chu Trng Thu.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Tit 1:
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. Truyn thuyt:
HS c sgk (nm ni dung Tiu dn,
- L loi truyn dn gian k v cc s kin c nh hng ln lao n
c trng c bn ca truyn thuyt).
lch s dn tc. Truyn thuyt khng phi l lch s m ch lin quan
n lch s, phn nh lch s.
- Nhng cu chuyn trong lch s c khc x qua li k ca nhiu
- Nu vi nt v th loi truyn thuyt.
th h ri kt tinh li thnh nhng hnh tng ngh thut c o,
nhum mu sc thn k m vn thm m cm xc i thng.
2. Di tch C Loa:
- L mt qun th di tch lch s, vn ha lu i. (n th An
GV khi qut v khu di tch C Loa.
Dng Vng, n th M Chu, ging ngc)
- Chng tch lch s v s ra i v suy vong ca nc u Lc.
3. Xut x v b cc:
- Nu xut x v b cc.
a. Xut x: trch Ra vng trong Lnh nam chch qui.
b. B cc: chia lm 2 phn.
c. Ch : miu t qu trnh xy thnh, ch n bo v t nc ca
- Nu ch ca tc phm.
An Dng Vng v bi kch nh tan nc mt. ng thi th hin
thi , tnh cm ca tc gi dn gian i vi tng nhn vt.
Hot ng 2: hng dn HS c hiu II. c - hiu vn bn:
vn bn.
1. An Dng Vng xy thnh, ch n.
HS c vn bn.
a. Qu trnh xy thnh: (dng nc)
- Thnh p ti u l ti lp n cu o bch thn.
- M t qu trnh xy thnh ca An - c s gip ca Ra vng xy thnh xong.
Dng Vng.
An Dng Vng kin tr, quyt tm, dn ht tm huyt cho vic
xy thnh.
- Nguyn nhn An Dng Vng c - Hnh nh Ra vng: yu t thn k l tng ha vic xy thnh,
thn linh gip Cch nh gi ca dng nc ca An Dng Vng l chnh ngha.

18

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
nhn dn v An Dng Vng.
- Nu qu trnh gi nc ca An Dng
Vng.
- nh gi v An Dng Vng qua hai
qu trnh dng nc v gi nc.

- Nh vua mt cnh gic nh th no?

- Chi tit cho thy An Dng Vng


ch quan, coi thng gic?

- ngha hnh ng git M Chu ca


An Dng Vng.
- Rt ra bi hc v vic mt nc ca
An Dng Vng.

- Nhn xt v M Chu.
- Suy ra bi hc i vi th h tr ngy
nay.
- Ci cht ca M Chu Trng Thy
ni ln iu g?
Hot ng 3: hng dn HS tng kt.
- Nu ngh thut ca truyn.
- Cho bit ngha vn bn.
GV cht li chnh.
HS c Ghi nh sgk.

Gio vin Phm Th Nhn

Trng THPT Trn Cao


Tng tng ra thn linh gip chnh l cch nhn dn ca
ngi, ngng m cng lao ca nh vua.
b. Ch n thn: (gi nc)
- Nu c gic ngoi th ly g m chng bn khon, lo lng, c
thc ca ngi ng u.
- c Ra vng cho vut lm ly n nh tan gic ngoi xm.
An Dng Vng l mt v vua c trch nhim, thc c vic
dng nc phi i i vi gi nc.
Tit 2:
2. Bi kch nc mt nh tan v bi kch tnh yu tan v:
a. Bi kch nc mt nh tan:
- An Dng Vng mt cnh gic:
+ Nhn li cu ha ca Triu v g con gi cho Trng Thy.
+ Cho Trng Thy r (t do i li, khng gim st, phng)
to iu kin cho k th ni gin.
+ L l phng th, ch an hng tui gi.
+ Khng qun gio con nghim khc.
- An Dng Vng ch quan, coi thng ch: gic tin st ti chn
thnh m vn im nhin nh c v bo: khng s n thn sao?
b gic truy st v mt nc.
- Khi c thn Kim Quy ch im gic ngi sau lng nh vua ,
An Dng Vng rt kim chm M Chu.
* ngha hnh ng:
+ Th hin s dt khot, quyt lit v s tnh ng mun mng
ca nh vua.
+ Phn x cng bng phn minh.
+ t trch nhim ca t nc ln trn gia nh.
Bi hc: cao tinh thn cnh gic vi k th, khng ch quan
khinh thng trong bt k hon cnh no.
b. Bi kch tnh yu tan v:
- M Chu: th ngy, nh d, m qung trong tnh yu k dn li
cho gic; c nguyn ca nng thnh hin thc s thng cm,
khoan dung ca nhn dn.
Bi hc: cho th h tr l phi lun t mi quan h ring chung
ng mc.
- Trng Thy: li dng tnh yu ca M Chu nhng li b tnh yu
chinh phc nhy ging t vn.
Mi tnh Chu Thy tan v, ci cht ca c hai l kt qu bi
thm ca mt mi tnh o le b tc ng, chi phi bi chin tranh.
III. Tng kt:
1. Ngh thut:
- Kt hp nhun nhuyn gia ct li lch s v h cu ngh thut.
- Kt cu cht ch, xy dng nhng chi tit k o c gi tr ngh
thut cao (ngc trai ging nc).
- Xy dng c nhng nhn vt truyn thuyt tiu biu.
2. ngha vn bn:
Truyn gii thch nguyn nhn dn n mt nc u Lc v nu ln
bi hc lch s v vic gi nc, cng cch x l mi quan h ring
vi chung, nh vi nc, c nhn vi cng ng.
19

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

4. Cng c:
- Nm c c trng c bn ca truyn thuyt.
- Nm c ni dung, ngh thut, ngha ca truyn.
5. Dn d:
- Hc bi
- Chun b Lm vn Lp dn bi vn t s theo hng dn sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

20

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 5 Tit 13

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 24 6 2012

LP DN BI VN T S
A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:
- Bit cch d kin ti v ct truyn cho mt bi vn t s.
- Nm c kt cu v bit cch lp dn bi vn t s.
- Nng cao nhn thc v ngha, tm quan trng ca vic lp dn c thi quen lp dn trc khi
vit mt bi vn t s ni ring, cc bi vn khc ni chung.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , gi m, pht vn, tho lun, tch hp....
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Truyn thuyt l g? Nu vi nt v khu di tch C Loa v xut x ca truyn.
- L gii bi kch nc mt nh tan.
- Nu ngha truyn.
3. Gii thiu bi mi: Trc khi ni diu g, cc c ta ngy xa dy n c nhai ni c ngh ngha l
ng vi vng trong khi n v phi cn nhc k lng trc khi ni. Lm mt bi vn cng vy phi c
dn, c s sp xp cc , cc s kin tng i hon chnh. thy r vai tr ca dn chng ta tm hiu
b Lp dn bi vn t s.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Hnh thnh tng, d kin ct truyn:
hnh thnh tng, d kin ct truyn.
1. Kho st ng liu:
HS c ng liu sgk.
- Nh vn Nguyn Ngc ni v qu trnh sng tc truyn ngn Rng
x nu:
+ Bt u tng t mt s vic c tht. (cuc khi ngha ca anh
- Trong on trch nh vn Nguyn )
Ngc ni v vic g?
+ Ct truyn xoay quanh hnh tng rng x nu.
+ t ci tn nhn vt Tn rt min ni.
+ Cc nhn vt c Mt, Mai, Dt, Heng.
+ Cy dng tnh hung in hnh: nhn vt phi c ni au ring.
+ Xy dng chi tit in hnh: ci cht ca m con Mai; mi u
ngn tay Tn bc la
2. Kt lun: Chun b vit bi vn t s cn:
- Hnh thnh tng, d kin ct truyn.
- Qua nh vn, nu kin chun b - Xy dng nhn vt, s vic v mi quan h gia chng.
lp dn cho bi vn t s.
- Xy dng tnh hung, chi tit in hnh.
- Lp dn .
Hot ng 2: hng dn HS lp dn . II. Lp dn :
- KN: nu r ni dung chnh ca cu chuyn mnh s vit (k).
- Gm 3 phn: + M bi: gii thiu cu chuyn.
- Nu cc thnh phn ca dn .
+ Thn bi: din bin cu chuyn.
+ Kt bi: kt thc cu chuyn.
- Mun lp dn cn d kin ti; xc nh nhn vt; chn v sp
xp cc chi tit, s kin mt cch hp l.

Gio vin Phm Th Nhn

21

Trng THPT Trn Cao Vn


Hot ng 3: hng dn HS luyn tp.
HS c bi tp trong sgk

Lp dn cho bi vn k v hu thn
ca ch Du (da vo sgk).

GV hng dn HS tm hiu nhng phn


bi: phn khai on, pht trin, nh
im

Gio n Ng Vn 10
III. Luyn tp:
1:
a. M bi:
- Ch Du ht hi chy v hng lng mnh trong m ti.
- V ti nh, tri khuya nhng ch thy mt ngi l ni chuyn
vi chng.
- V chng gp nhau mng mng, ti ti.
b. Thn bi:
- Ngi khch l cn b Vit Minh.
- Ngi y ging gii cho v chng ch nghe nguyn nhn v sao
dn mnh kh, mun ht kh phi lm g? Nhn dn xung quanh h
lm g v lm nh th no?
- Khuyn khch ch Du tham gia Vit Minh.
- Ch Du vn ng nhng ngi lng xm tham gia Vit Minh cng
mnh, ph kho thc Nht chia cho dn ngho.
c. Kt bi:
- Ch Du v b con lng xm mng ngy Tng khi ngha;
- Ch n ci T v, gia nh sum hp.

4. Cng c:
- Cc bc lp dn bi vn t s.
5. Dn d:
- Hc bi, lm bi tp.
- Chun b bi Uy lit x tr v theo hng dn SGK. (tm tt truyn, tr li cu hi,)
E Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

22

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 5 Tit 14 + 15

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 27 6 2012

UY - LT - X TR V
(Trch s thi -i-x - s thi Hi Lp)
H me r
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Cm nhn c v p ca tm hn v tr tu v tm lng chung thy ca c nhn vt.
- Nm c c im ngh thut s thi -i-x.
- Nhn thc c sc mnh t tnh cm gia nh, v chng l ng lc gip con ngi vt qua kh
khn.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , gi m, pht vn, tho lun, tch hp, thuyt ging...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Lp dn l g? Ti sao pha lp dn khi vit?
- Dn c my phn? Ni dung ca tng phn.
3. Gii thiu bi mi: Hy Lp l qu hng c nn vn minh rc r nht chu u thi chim hu n l.
Trong vn hc ng vai tr v cng quan trng. Khi ni n vn hc Hy Lp, ta khng th khng
nhc n H-me-r thin ti ca hai b s thi ni ting l: I-li-t v -i-x. Vy, chng ta tm hiu
qua on trch Uy-lit-x tr v.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Tit 1:
Hot ng: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
phn tiu dn.
1. Tc gi:
HS c tiu dn sgk.
- H-me-r l mt nh th m ngi Hi Lp, sng vo khong th k
IX - VIII trc Cng nguyn.
- Nu vi nt v tc gi.
- L con mt gia nh ngho, c sinh ra bn dng sng M-lt.
- Tc gi ca hai thin s thi: I-li-t v -i-x.
2. S thi -i-x:
a. Hon cnh ra i:
- Chin tranh kt thc, ngi Hi Lp bt u xy dng li ha bnh,
- Cho bit hon cnh ra i v tm tt m rng i bn c tr ra bin.
truyn.
- Hi Lp t gi ch cng x th tc chim hu n l gia nh
hnh thnh.
b. Tm tt: sgk.
c. Gi tr s thi:
- Ca ngi sc mnh tr tu, ch, ngh lc ca con ngi vi kht
- Gi tr tc phm.
vng tm hiu, chinh phc t nhin.
- c m v mt cuc sng ha bnh, hnh phc.
3. on trch:
a. V tr: thuc khc ca XXIII ca s thi -i-x.
- Tm hiu v tr v b cc on trch.
b. i :
Miu t cuc gp g gia P-n-lp v Uy-lit-x sau 20 nm tri xa
cch..
b. B cc: chia ba phn.

Gio vin Phm Th Nhn

23

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Hot ng 2: hng dn HS c hiu II. c - hiu vn bn:


vn bn.
1. Din bin tm trng P-n-lp:
HS c vn bn.
- Hon cnh: + Xa chng 20 nm vn kin trinh ch i.
- P-n-lp ang sng di hon cnh
+ i mt vi 108 k quyn qu ti cu hn.
no?
+ Cha m xi gic ti hn.
* Cuc i thoi gia nh mu v P-n-lp:
Nh mu -ri-cl
P-n-lp
- Bo tin:
- Khng tin, nghi ng: phn on
+ Chng nng tr v.
(mt v thn), Uy-lt-x cht
- Tm trng P-n-lp khi nghe nh
+ Git cht bn cu hn. thn trng, chung thy, lun tnh
mu bo tin. con ngi P-n-lp.
+ ang trong nh
to, cnh gic.
- Thuyt phc:
- Phn vn, xc ng:
+ a ra bng chng:
+ Khng bc b.
- Nh mu thuyt phc nh th no. vt so do ln li hc.
+ i xung, khng bit ng x
Tm trng ca P-n-lp ra sao?
+ nh cc bng nh th no (lng thinh, sng st,
mng mnh.
u ym..)
tm l rt thc, rt s thi, giu
kch tnh.
on i thoi th hin xung t trong tnh cm ca P-n-lp, t
m c tnh: thn trng, tnh to, bit km nn tnh cm.
Tit 2:
* Cuc i thoi gia T-l-mc v m:
T-l-mc
P-n-lp
- S tc ng ca T-l-mc tnh - Trch m gay gt: m tht - lng m kinh ngc, m khng
cm v tnh cch ca nhn vt.
tn nhn, long m c c qu th hi han, khng th nhn mt
chng nng ny, bc trc, ngi. khng thay i cch c
thiu kin nhn nhng yu x, tnh to, khn ngoan th
thng cha.
thch chng.
- Nhng phm cht ca P-n-lp.
T m tnh cch chung thy, thi thn trng, kin nh ca
P-n-lp.
2. Th thch v sum hp:
* Cuc u tr gia P-n-lp v Uy-lt-x:
P-n-lp
Uy-lt-x
- Th thch:
- Mm ci, chp nhn th thch
- Phn tch cuc u tr gia Uy-lt-x
+ Mn li con ni vi hiu v.
v P-n-lp. (thi , li ni, hnh
Uy-lt-x lch s, t nh, + Mn li ni ca con ni vi
ng)
kho lo v p tm v; khng vi vng, hp tp m bnh
hn, tr tu.
tnh, t tin khn kho.
+ Sai khin ging s + Miu t cn k, t m c im
th thch thng minh. chic ging gii m c b mt
thng minh, nhy bn.
S gp g ca hai tm hn tr tu.
Hot ng 3: hng dn HS tng kt.
III. Tng kt:
1. Ngh thut:
- Miu t tm l nhn vt chi tit, c th; li so snh ui di sinh
- c sc ngh thut.
ng, giu hnh nh mang c trng s thi.
- Ngn ng trong sng, ho hng; ging iu chm ri, thit tha.

24

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
- Nu ngha vn bn.
HS c Ghi nh sgk.

Trng THPT Trn Cao


2. ngha vn bn:
- cao sc mnh ca tm hn v tr tu v con ngi Hi Lp, ng
thi lm r gi tr ca hnh phc gia nh.

4. Cng c:
- -i-x l mt b s thi c gi tr nhn vn ln lao.
5. Dn d:
- Hc bi.
- Tit sau Tr bi lm vn s 1.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

25

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 6 Tit 16

Ngy son: 30 6 2012

TR BI LM VN S 1
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- H thng ho kin thc hc v k nng biu l ngh v cm xc, v lp dn , v din t,.
- T nh gi nhng u - nhc im trong bi lm ca mnh, ng thi c c nhng nh hng cn
thit lm tt hn na nhng bi vit sau.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , gi m, pht vn,...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: trin khai trong phn lp dn .
3. Gii thiu bi mi:
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS phn tch I. Phn tch :
.
- Th loi: pht biu cm ngh.
: Anh (ch) pht biu kin ca mnh - Ni dung: pht biu cm ngh ca mnh v mt tit hc m anh
v mt tit hc m anh (ch) cho l th v (ch) cho l th v nht.
nht.
- T liu: tri nghim ca bn thn v mt tit hc c th.
II. Lp dn :
Hot ng 2: hng dn HS lp dn .
1. M bi: gii thiu khi qut v tit hc th v.
2. Thn bi:
- Thut li tit hc: u? vo lc no? Din bin. Th v nh
th no?
? Phn tch tng phn. Rt ra bi hc t - Nu cm ngh ca bn thn.
bi vn.
- Rt ra bi hc.
3. Kt bi:
- Tng kt vn .
- Lin h, m rng.
III. Nhn xt chung:
Hot ng 3: Nhn xt u, khuyt im 1. u im: nm c yu cu ca bi.
ca HS.
2. Khuyt im:
- K nng hnh vn yu.
GV nhn xt, sa li bi lm ca HS.
- Li chnh t nhiu, cm xc cha r rang.
- S dng t, cu thiu chnh xc; ch vit cu th.
IV. Tr bi:
Hot ng 4: tr bi.
- Xem li bi v li ph ca GV.
- T sa cc li v cch dng t, t cu, b cc....
- Trao i vi cc bn cng nhau rt kinh nghim.
4. Dn d:
- V nh sa li bi.
- Son bi Ra - ma buc ti theo SGK
E - Rt kinh nghim:
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

26

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 6 Tit 17
c thm:

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 2 7 2012

RA - MA BUC TI
(Trch Ra-ma-ya-na - s thi n )
Van ma ki

A - Mc tiu bi hc: Gip HS


- Hiu quan nim ca ngi n c v ngi anh hng, qun vng mu mc v ngi ph n l
tng.
- Hiu c ngh thut xy dng nhn vt ca s thi Ra-ma-ya-na.
- Bi dng thc danh d v tnh yu.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , gi m, pht vn,...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Trnh by vi nt v H-me-r. Tm tt ni dung v gi tr ca s thi -i-x.
- V p tr tu v tm hn ca P-n-lp.
3. Gii thiu bi mi: Rama nhn vt anh hng ca s thi n c ca ngi bi sc mnh ca o c,
lng t thin v danh d c nhn. thy r iu ny, chng ta tm hiu on trch Ra-ma buc ti trch
s thi Ra-ma-ya-na ca Van ma ki.
Hot ng ca GV & HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
tiu dn.
1. Tc gi: Van-mi-ki sng vo khong TK III TCN, c cng hon
HS c tiu dn.
thin hai b s thi Ra-ma-ya-na v Ma-ha-bha-ra-ta.
2. S thi Ra-ma-ya-na:
- Nu vi nt v tc gi.
a. Tm tt: sgk.
b. Gi tr s thi:
- Ca ngi v p ca thin nhin v con ngi ti nng, c hnh.
- Gi tr ca s thi Ra-ma-ya-na.
- Ln n ci xu, u tranh chng ci c bo v hnh phc v bnh
yn cho nhn dn.
- Nui dng tinh thn, o c n .
3. on trch:
- V tr : nm khc ca th 6 chng 79.
- Chia b cc vn bn.
- B cc: 3 phn.
II. c hiu vn bn:
Hot ng 2: hng dn HS c hiu 1. Cnh ti hp ca Ra-ma v Xi-ta:
vn bn.
- Khng gian: trc ng ngi
HS c tc phm.
- Ra-ma: l ngi chng, mt c vua (con ngi c nhn v con
- Sau chin thng Ra-ma v Xi-ta gp ngi ca x hi) yu thng v nhng phi gi bn phn ca
nhau trong hon cnh no?
mt ngi anh hng.
- Xi-ta: l ngi v, mt ngi mt danh d
2. Li buc ti ca Ra-ma:
- ng c chin u ca Ra-ma?
- Giao tranh tr th k lng nhc, bo v uy tn v dng h.
- Buc ti Xi-ta: nng lu qu lu trong nh mt k xa l, khng
- Ra-ma buc ti Xi-ta nh th no? xng ng vi gia nh cao qu ca ta,
Nhn xt v li buc ti .
lnh lng s nhc phm cht ca Xi-ta, cho rng nng khng trong
sch.
Gio vin Phm Th Nhn

27

Trng THPT Trn Cao Vn


- Tm trng thc ca Ra-ma khi ni
nhng li .

- Din bin tm trng ca Xi-ta.

- Xi-ta c hnh ng g chng


minh bn thn?
Hot ng 3: hng dn HS tng kt.
- c sc ngh thut v ni dung chnh
ca vn bn.
GV cht li chnh.
HS c ghi nh sgk.

Gio n Ng Vn 10
- Trong lng Ra-ma au nh ct, nom khng khip nh thn cht.
B ngoi t ra st , v tnh nhng tht s rt yu thng Xi-ta.
3. Din bin tm trng ca Xi-ta:
- Ngc nhin n sng s trc s tc gin, li l buc ti ca chng
au n v b kt ti, s nhc danh d.
- Ph phn, trch mc Rama qu xem nng tm thng, khng
hiu nng.
- Dng li l thu tnh t l thanh minh cho lng trinh bch ca mnh
mnh m, cng quyt, giu lng t trng.
- Hnh ng: t thiu chng minh trong sch quyt lit, chng t
s chung thy.
ngha bi trng ca s thi: Ngi ph n l tng lun sn sng hi
sinh mng sng bo v nhn phm, c hnh.
III. Tng kt:
1. Vi nt v ngh thut:
- Ngh thut miu t tm l , tnh cch nhn vt tinh t.
- Xy dng tnh hung y kch tnh.
- S dng hnh nh, in tch, gng iu giu yu t s thi.
2. ngha vn bn:
Ca ngi, cao tnh cm trong sng ca con ngi, tnh cm v
chng th chung, ch v ngh lc ca h. cao v ca ngi c
tnh qu gi ca ngi ph n.

4. Cng c:
- Ni dung ngh tht ca s thi.
- o c, phm hnh ca nhn vt th hin qua on trch.
5. Dn d:
- Hc bi.
- Son bi Chn s vic, chi tit tiu biu trong bi vn t s theo ni dung sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

28

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 6 Tit 18

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 4 7 2012

CHN S VIC, CHI TIT TIU BIU


TRONG BI VN T S
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Nhn bit th no l s vic, chi tit tiu biu trong vn bn t s.
- Bc u chn c s vic, chi tit tiu biu khi vit mt vn bn t s n gin.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , gi m, pht vn, tho lun nhm, thuyt ging...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Hon cnh ti hp ca Ra-ma v Xi-ta.
- Ra-ma buc ti Xi-ta nh th no?
- Tm trng ca Xi-ta ra sao? Xi-ta dng hnh ng g chng minh.
3. Gii thiu bi mi: Chn s vic chi tit tiu biu trong bi vn t s l mt khu v cng quan trng.
Vy, thc hin tt iu , chng ta tm hiu bi Chn s vic chi tit tiu biu trong bi vn t s.
Hot ng ca GV & HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Khi nim:
khi nim.
1. T s: l phng thc dng ngn ng k chuyn trnh by mt
HS c sgk.
chui s vic, t s vic ny ti s vic kia, cui cng dn ti mt
kt thc, th hin mt ngha.
- T s, s vic tiu biu, chi tit tiu 2. S vic tiu biu: l s vic quan trng gp phn hnh thnh ct
biu l g?
truyn. Mi s vic c th c nhiu chi tit.
3. Chi tit tiu biu: l chi tit c gi tr ngh thut cao, lm cho cc
s vic thm sinh ng.
Chn s vic chi tit tiu biu l khu quan trng trong qu trnh
- Vai tr ca s vic, chi tit tiu biu.
vit hoc k li mt cu chuyn.
Hot ng 2: hng dn HS chn s II. Cch chn s vic, chi tit tiu biu:
vic, chi tit tiu biu.
1. Kho st ng liu:
HS c cc ng liu sgk.
* Bi tp 1: Truyn thuyt An Dng Vng v M Chu - Trng
Thu.
Vn bn 1:
a. Cu chuyn k v cng cuc xy thnh, ch n bo v t nc
- Truyn k v vic g?
ca An Dng Vng.
- Theo em cc s vic, chi tit trn c b. Chi tit M Chu v Trng Thy chia tay nhau:
tiu biu khng? V sao?
- Cu ni ca Trng Thy: d bo trc cho cuc chin tranh
- Nu b qua s vic trn th cu chuyn - Cu p ca M Chu: a ti kt cc bi thm cho hai cha con.
s nh th no?
Chi tit tiu biu dn dt cu chuyn, gp phn bc l tnh cch
- Nu b qua s vic trn th truyn khng lin mch, ct truyn b
ph v.
* Bi tp 2: V chuyn anh con trai Lo Hc tr v lng.
- S vic 1: Anh con trai tm gp ng gio v c ng k cho
Vn bn 2:
- Nu cc s vic trong on vn.
nghe v cuc i ca Lo Hc.
- S vic 2: Anh con trai cng ng gio i ving m Lo Hc.
- S vic 3: Anh con trai gi li nhng k vt cho ng gio v ra i.

Gio vin Phm Th Nhn

29

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

- Nu cch chn s vic, chi tit tiu


biu trong bi vn t s.

2. Kt lun chung:
- Chn s vic, chi tit tiu biu cn:
+ Xc nh ti ch ca vn bn.
+ D kin ct truyn.
+ Trin khai cc s vic.
Hot ng 3: hng dn HS luyn tp. III. Luyn tp:
HS c cc bi tp.
Bi 1:
a. Khng th b qua s vic Hn xu x c xc nhv:
+ N chun b cho ph kt thc truyn.
GV cho hot ng nhm:
+ Gp phn miu t din bin nhn vt.
- Nhm 1: Bi tp 1.
+ Lm sng t ch .
- Nhm 2: Bi tp 2.
b. Kinh nghim: chn s vic, chi tit cn k cng, thn trng gp
phn d dt cu chuyn, t m tnh cch nhn vt, lm r ch v
ngha.
Cc nhm tho lun v ln trnh by.
Bi 2:
- on vn Uy-lt-x tr v k v tm trng Uy-lt-x v P-n-lp
sau 20 nm xa cch.
C lp b xung.
- S vic tiu biu: cuc u tr ca hai ngi.
GV nhn xt, kt lun.
- Chi tit: P-n-lp nh nh mu mang ging ra, Uy-lt-x m t
c im ca chic ging.
tc gi thnh cng trong ngh thut k chuyn li cun, hp
dn v khc ha tnh cch cc nhn vt.
4. Cng c: yu cu hc sinh nm c:
- T s, s vic, chi tit
- Cch la chn s vic, chi tit trong vn t s.
5. Dn d:
- Hc bi.
- Chun b Bi lm vn s 2.
- Son bi Tm Cm theo cu hi sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

30

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 7 Tit 19 + 20

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 7 7 2012

VIT BI LM VN S 2
VN T S
A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:
- Hiu su hn v vn bn t s, nht l nhng kin thc v ti v ct truyn. T cc em c th vit
c bi vn vi nhng s vic, chi tit tiu biu kt hp vi cc yu t miu t v biu cm.
- Bi dng thc v tnh cm lnh mnh, ng n vi con ngi v cuc sng. Nhn thc tt v bn
thn trong mi quan h vi x hi.
B - Chun b:
- GV: kim tra ( 2 A v B)
- HS: giy lm bi, giy nhp.
C - Phng php:
- GV ra ph hp vi trnh ca HS
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s
2. Kim tra bi c: khng.
3. Gii thiu bi mi: Nhm gip cho vic s dng t ng ng, hay, din t mch lc, truyn cm. ng
thi, nng cao k nng lm vn t s thng qua Vit bi lm vn s 2.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t

bi:
- Chp , HS chp theo ch nh ca
GV.

- Nhc nh HS lm bi.

- Thu bi.

1:
1. S thi l g? S thi gm nhng loi no?
2. Phn tch ngha nhng ln bin ha ca Tm.
3. Vit mt bi vn ngn (khong 300 t) l gii v bi kch nc mt
nh tan trong Truyn An Dng Vng v M Chu - Trng Thu.
2:
1. Truyn c tch l g? Truyn c tch gm nhng loi no?
2. Phn tch ngha hnh ng tr th ca Tm.
3. Vit mt bi vn ngn (khong 300 t) l gii v bi kch nc mt
nh tan trong Truyn An Dng Vng v M Chu - Trng Thu.

E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

31

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 7 + 8 Tit 21 + 22

Ngy son: 9 7 20122

TM CM
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Hiu c ngha nhng mu thun, xung t v s bin ho ca Tm.
- Nm c c trng c bn ca truyn c tch.
- Cng c nim tin vo s chin thng ca ci thin, chnh ngha trong cuc sng.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , gi m, pht vn, thuyt ging, tho lun nhm, phn tch,...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: kim tra s chun b ca HS.
3. Gii thiu bi mi: Nh chng ta bit, cuc u tranh gia thin v c, mu thun gia ngi xu xa
tn c vi ngi hin lnh vn l cuc u tranh thng xuyn xy ra to nn ct truyn chung ca th
loi truyn c tch, v hnh phc v chin thng lun nhng con ngi bt hnh v hin lnh.
thy c iu tit hc hm nay chng ta i vo tm hiu truyn c tch Tm Cm mt trong nhng
cu chuyn kh quen thuc.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Tit 1:
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
tiu dn.
1. Truyn c tch:
HS c tiu dn sgk.
- Khi nim: sgk.
- Phn loi: gm 3 loi: + Truyn c tch thn k.
- Truyn c tch l g? C my loi
+ Truyn c tch sinh hot.
truyn c tch?
+ Truyn c tch loi vt.
2. c im truyn c tch thn k:
- Nu c im ca truyn c tch thn - C s dng cc yu t thn k.
k (i tng, kt cu, ni dung,..)
- i tng: con ngi nh b trong x hi.
- Kt cu ph bin: nhn vt chnh tri qua hon nn cui cng
GV ging thm:
c hng hnh phc.
L loi tryn quen thuc kiu truyn - Ni dung: mu thun, xung t trong gia nh, x hi; cuc u
ca th gii. Ngi ta thng k trn th tranh gia thin c, tt xu; cao ci thin ph phn ci c; th
gii c 564 kiu truyn Tm Cm: C b hin m c x hi cng bng hnh phc.
l lem (Php), Con c vng (Thi lan), - Kt thc: c hu.
i nng (Thi - Vit Nam), i giy 3. Vn bn:
vng (Chm)...
- Thuc truyn c tch thn k.
- Ch : truyn phn nh s phn bt hnh ca c gi m ci vi
- Truyn c tch Tm Cm thuc loi c m chin thng ci c ginh v gi hnh phc ca con ngi
truyn c tch no?
lng thin.
- Nu ch ca chuyn.
II. c hiu vn bn:
Hot ng 2: hng dn HS c hiu 1. Thn phn v con ng n hnh phc ca Tm:
vn bn.
a. Thn phn ca Tm:
HS c truyn.
- Tm v Cm l hai ch em cng cha khc m.
- Cha m Tm mt sm vi d gh.
- Cuc i v thn phn ca Tm c - L phn gi, lm vic vt v.
miu t nh th no?
Tm ng thng, n ci, chm ch, hin lnh, n hu chu
nhiu gian nan cc kh. (i din cho ci thin)

32

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

- Phn tch nhng mu thun gia Tm


v m con Cm.

- Nguyn nhn dn n xung t. Thi


ca Tm qua nhng hnh vi ca m
con Cm. Hng gii quyt xung .
- Gii thch s xut hin ca Bt.

- Qu trnh bin ho ca Tm c ngha


nh th no?

- Nhn xt hnh ng tr th ca Tm.

- Nu nhng nt chnh v ni dung ngh


thut ca truyn c tch Tm Cm.

Hot ng 3: hng dn HS tng kt.


GV cht li ni dung chnh.
HS c Ghi nh sgk.

Gio vin Phm Th Nhn

Trng THPT Trn Cao


b. Nhng mu thun gia Tm v m con Cm:
Giai on u
Giai an sau
Tm
M con Cm
- i bt tp: chm - Cm li bing, M con Cm rp tm
ch, mi mit bt la ch ginh git Tm v git c
phn thng.
nhng kip hi sinh:
- Nui c bng: - Rnh trm, la chim Vng Anh
chm sc, nhng git c bng n cy xoan o
cm
tht.
khung ci qu
- i xem hi: phi - Khng cho Tm th con ngi.
nht thc, go xong i, bt lm vic.
- Nguyn nhn: xung t v vt cht v - Xung t quyn li
tinh thn trong gia nh.
x hi.
- Thi ca Tm: ch bit khc hin - Tm khng khc
lnh, yu ui, th ng.
trng thnh hn.
- Hng gii quyt: Bt hin ra gip - Sau mi ln b git
(yu t l o) phn nh c m, nim u ha thn v t
tin hin gp lnh, thin chin thng c.
co ti c mnh
m, quyt lit u
tranh cho hnh phc
Tit 2:
2. ngha s ha thn ca Tm:
- Chng minh sc sng mnh lit, khng th b tiu dit ca ci
thin. (nguyn nhn quan trng nht chin thng cui cng)
- Phn nh tnh cht gay gt, quyt lit ca cuc chin gia ci thin
v ci c.
- Quan nim dn gian v mt ni dung tt p, n tng sau mt hnh
thc bnh thng, thm ch th kch.(chi tit Tm n mnh trong qu
th)
- c m ca nhn dn v x hi cng bng, nim tin vo chn l.
3. ngha s tr th ca Tm:
- Xut pht t mun trng tr k c.
- Th hin trit l c gi c bo.
- Ph hp vi cng l: ngi tt thng, k c pht.
4. Ngh thut:
- Xy dng mu thun, xung t tng tin.
- Xy dng hai tuyn nhn vt song song cng tn ti v pht trin.
- C nhiu yu t thn k song vi tr ca yu t thn k khc nhau
trong tng giai on.
- Kt cu quen thuc ca truyn c tch: ngi ngho kh, bt hnh,
tri qua nhiu hon nn, cui cng c hnh phc.
III. Tng kt:
Truyn lm rung ng ngi c bi ct truyn hp dn v ni
nim bt hnh ng thng ca c gi m ci c thc vn ln
mnh m u tranh khng khoan nhng cho hnh phc. Truyn
phn nh c m v tinh thn lc quan ca ng cha ta.

33

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

4. Cng c: yu cu hc sinh nm:


- Mu thun gia Tm v m con Cm.
- ngha nhng ln bin ha v tr th ca Tm.
5. Dn d:
- Hc bi.
- Son bi mi Miu t v biu cm trong vn t s.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

34

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 8 Tit 23

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 12 7 2012

MIU T V BIU CM TRONG VN T S


A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Hiu c vai tr v tc dng ca cc yu t miu t , biu cm trong vn t s.
- Bit kt hp gia miu t , biu cm trong vn t s.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , tho lun, pht vn, tch hp, thuyt ging,...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Truyn c tch l g? C my loi truyn c tch? Nu c im ca truyn c tch thn k.
- Phn tch nhng mu thun gia Tm v m con Cm.
- ngha Qu trnh bin ho ca Tm v hnh ng tr th ca Tm.
3. Gii thiu bi mi: c on th ca T Hu:
Ti li v qu m nui xa
Mt bui tra nng di bi ct
Gi lng xn xao sng bin u a
Mt ri lng ta ngn nga ting ht.
Trong th tr tnh cng s dng yu t t s v miu t. Ta cng t cu hi nh vy, trong vn t s c
yu t miu t v biu cm khng? tr li cu hi ny, chng ta tm hiu bi Miu t v biu cm
trong vn t s.
Hot ng ca GV v HS
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu
miu t v biu cm trong vn t s.
HS c sgk.
- Khi nim miu t v biu cm.
Hot ng 2: hng dn HS tm hiu
quan st, lin tng, tng tng.
HS c sgk.
- Khi nim quan st, lin tng, tng
tng.
- Vai tr ca cc yu t .

Hot ng 3: hng dn HS luyn tp.


Bi tp 1:
- Tm cc yu t miu t v biu cm c
trong on trch. Nhn xt vai tr ca
cc yu t .
Bi tp 2: lu :
- Khng i su vo miu t m qun i
t s.
Gio vin Phm Th Nhn

Yu cu cn t
I. Miu t v biu cm trong vn t s:
- Miu t: l dng cc ngn ng hay phng din ngh thut gip
ngi c (nghe) hnh dung ra c c im ni bt ca mt s vt,
s vic, con ngi nh hin ra trc mt ngi c (nghe).
- Biu cm: l by t t tng, cm xc trc tip v gin tip, by t
thi v nh gi ca ngi vit i vi i tng c ni n.
II. Quan st lin tng v tng tng i vi vic miu t v
biu cm trong vn t s:
1. Khi nim:
- Lin tng
- Quan st
- Tng tng
2. Vai tr ca quan st, lin tng, tng tng i vi miu t v
biu cm trong vn t s:
- L yu t cn thit i vi miu t v biu cm trong bi vn t s.
- Lm cho tc phm thm c o v c sc.
III. Luyn tp:
Bi tp 1:
- Miu t: + i bm tc nh xu.
+ tri ang thu.
+ nhng chic l nhn to th kch.
- Biu cm: + nu nh... m thi.
+ ch cn ....run ry.

35

Trng THPT Trn Cao Vn


- Pht huy kh nng quan st, lin
tng, tng tng.

Gio n Ng Vn 10
ngi c nh tn mt chng kin bc tranh ma thu yu cuc
sng diu k.
Bi tp: 1a, 2: HS t lm.

4. Cng c:
- Nm c k nng vn dng cc yu t miu t v biu cm trong vn t s.
5. Dn d:
- Lm bi tp v nh.
- Son bi mi Tam i con g; Nhng n phi bng hai my.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

36

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 8 + 9 Tit 24 + 25

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 14 7 2012

TAM I CON G
NHNG N BNG HAI MY

A - Mc tiu bi hc: Gip HS:


- Hiu c mu thun tri t nhin trong cch ng ph ca anh hc tr dt nt m hay khoe khoang v
ngha ph phn ca truyn.
- Nm c c trng c bn ca truyn tro phng.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , thuyt ging, pht vn, tch hp...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: kim tra v HS.
3. Gii thiu bi mi: Trong kho tng VHDG chng ta bt gp cc th loi nh: c tch, s thi..... mi
th loi c nhng im ring khc nhau. Truyn ci l mt th loi ca VHDG; n rt hp dn, thu ht
nhiu c gi nhng gc khc nhau. bit r, chng ta tm hiu hai tryn ci sau.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. Truyn ci:
HS c sgk.
- Khi nim: l tc phm t s dn gian, kt thc bt ng, t nhn
- Nu khi nim ca truyn ci. C vt, ngn gn, c tc dng gy ci.
my loi truyn ci?
- Phn loi:

Truyn khi hi: i tng + Truyn khi hi: nhm mc ch gii tr, c tnh gio dc.
ci l ni b nhn dn, mc + Truyn tro phng: mc ch chm bim, kch.
ph phn cha n mc gay gt, 2. Vn bn:
quyt lit.
- Loi truyn tro phng.

Truyn tro phng: nhm vo - B cc: + M truyn: gii thiu mu thun.


nhng i tng xu, nhng k c,
+ Thn truyn: dn dt to ting ci.
mc ph phn gay gt v quyt
+ Kt truyn: cu cui cng, bt ra ting ci.
lit.
II. c hiu vn bn:
- Hai vn bn ny thuc th loi truyn
Tit 1:
Truyn Tam i con g.
ci no?
1. Mu thun tri t nhin nhn vt thy :
Hot ng 2: hng dn HS tm hiu a. Cu m truyn:
chung v vn bn.
- Nhn vt: thy
Truyn Tam i con g.
- Tnh cch: hay ln mt vn hay ch tt.
HS c sgk.
- Mu thun: dt >< khoe gii.
- Truyn c nhng nhn vt no? Nhn ting ci bc l dng tim nng.
vt no l nhn vt chnh. Tnh cch ca b.Ttrong cc tnh hung c th:
nhn vt .
* Tnh hung 1: dy hc tr c ch.
- Tnh hung mu thun u tin trong - Khng l gii c ch k trong Tam thin t dt kin thc.
truyn l tnh hung no? Nhn xt v - Khi hc tr hi gp: thy ni liu D d l con d d ni liu , s
nhn vt thy qua tnh hung .
din giu dt.
- Thy cng khn, s sai bo hc tr c kh s ngi khc bit
- Khi hc tr hi gp, thy c cch ci sai ca mnh.
x l nh th no? Nhn xt.
- Tm n th cng bit ng sai, xin c ba i m dng, c
bo bn tr c to dt nhng t cho l gii, ci dt khuch
- Thy tm n th cng lm i v nng ln. (dt m con m tn)
Gio vin Phm Th Nhn

37

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

g? Em suy ngh nh th no v vic ?

* Tnh hung 2: i mt vi ng ch nh hay ch.


- Khi ng ch nh nghe c sai nn trch thy v tnh hiu
- Tnh hung hai din ra nh th no?
ngha ch k.
- Suy ngh ca thy: Mnh dt m th cng nh n cng dt na
- Thy c suy ngh g? Suy ngh ny t nhn thc s dt nt ca mnh.
cho ta bit iu g?
- Tip tc chng ch giu dt: bin bch n Tam i con g
- Thy gii quyt tnh hung tr gii thch v l lu c, t bc l bn cht.
tru ny nh th no?
bt ci.
2. ngha ph phn ca truyn:
- Ph phn thi giu dt, mt tt xu c tht trong x hi.
- Khuyn rn mi ngi, nht l nhng ngi i hc, ch nn giu
- Nu ngha ca truyn.
dt, hy mnh dng hc hi khng ngng.
Tit 2:
Truyn Nhng n phi bng hai my.
Truyn Nhng n phi bng hai my. 1. Gii thiu:
HS c sgk.
- Nhn vt: l trng, ni ting x kin gii.
- Hnh ng: nhn tin t lt ca Ci v Ng.
- M u truyn gii thiu cho ta bit To mu thun cho cu chuyn.
iu g.
2. Khi x kin:
- L trng tuyn b: Ng thng kin, nh Ci 10 roi cch x
- Bui x kin din ra nh th no?
kin: khng cn iu tra, phn tch m kt n ngay.
- Ci phn ng: Ci vi xo nm ngn tayl phi v con m.
- Nhn xt v cch x kin ca vin l Li ni y n , gy ci: 5 ngn tay = 5 ng = l phi
trng. Cch x kin nh vy gy - L trng:
phn ng g?
+ Hnh ng: cng xo nm ngn tay tay mt.
+ Ni: Tao bit my phi, nhng n phi bng hai my!
- Phn tch ngha nhng c ch v cu ngha: 10 ngn tay = 10 ng nhn ca Ng (gp i ca
tr li ca vin l trng.
Ci) = gp i l phi l phi b che lp.
- Li chi ch phi:
+ Ch ci ng, ngi ng.
- Ting ci c miu t qua th php
+ S tin cn phi c.
ngh thut no?
Ting ci bt ra: l phi c o bng tin, ng tin l thc
o ca cng l, l tiu chun ca x kin.
- Truyn cho thy c iu g?
3. ngha ph phn ca truyn:
Chm bim vic s kin chn cng ng: ng tin ng tr, bt
- ngha ca truyn.
chp cng l.
III. Tng kt:
Hot ng 3: hng dn HS tng kt.
* c sc ngh thut ca truyn ci:
- Kt cu cht ch, ngn gn.
- c sc ngh thut ca truyn ci.
- Xy dng cc tnh hung gy ci mang ngha chm bim, ph
phn.
GV cht li chnh.
- S dng li chi ch,
4. Cng c:
- Nm c ngha ca tng truyn.
- Hiu th loi truyn ci
5. Dn d:
- Hc bi.
- Tm hiu v c thm cc loi truyn ci dn gian ca Vit Nam v th gii.
- Son bi mi Ca dao than thn, yu thng, tnh ngha. (xem li khi nim ca dao, mi quan h gia
ca dao v dn ca)

38

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Trng THPT Trn Cao
Vn
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

39

Trng THPT Trn Cao Vn


Tun 9 Tit 26

Gio n Ng Vn 10
Ngy son: 16 7 2012

CA DAO THAN THN, YU THNG, TNH NGHA


A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Hiu c, cm nhn c ting ht than thn v ting ht yu thng tnh ngha ca ngi bnh dn
trong XHPK qua ngh thut ring m mu sc dn gian ca ca dao.
- Bit cch tip cn v phn tch ca dao qua c trng th loi.
- ng cm vi tm hn ngi lao ng v yu qu nhng sng tc ca h.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , thuyt ging, pht vn, tch hp...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Truyn ci l g? Phn li truyn ci?
- Tnh hung gy ci truyn Tam i con g. Phn tch.
- Phn tch yu t gy ci trong truyn Nhng n phi bng hai my.
- ngha v c sc ngh thut ca hai truyn.
3. Gii thiu bi mi: Ca dao l b phn quan trng v tiu biu nht ca th dn gian truyn thng, c
phong cch ring, c hnh thnh v pht trin trn c s ca thnh phn ngh thut ngn t trong cc
loi dn ca tr tnh truyn thng. V th, ca dao chng nhng khc vi th tr tnh trong vn hc vit m
cn khc vi nhng loi th dn gian khc. thy r ni dung, cc biu hin ca ca dao, chng ta c hiu bi Ca dao than thn, yu thng, tnh ngha.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn hc sinh tm I. Tm hiu chung:
hiu chung v ca dao.
1. Ca dao:
HS c sgk.
- Ni dung: phn nh tm t, tnh cm ca ngi dn trong cc mi
- Khi nim ca dao. Nhng c im quan h vi gia nh, x hi, t nc.
ni bt v ni dung v ngh thut. (th - Ngh thut:
th, kt cu, ngn ng, hnh nh...)
+ Th th: lc bt hoc lc bt bin th, song tht lc bt, th vn
bn, vn nm
GV nu v d:
+ Kt cu: ngn gn, hm sc.
- Lc bt bin th:
+ S dng cc bin php tu t: so snh, n d, hon d...
Nc chy liu riu lc binh tri lu ru,
+ Ngn ng: giu hnh nh, mang m sc thi dn gian.
Anh thy em nh xu anh thng.
2. Phn loi:
- Cao dao than thn.
- Ca dao c chia thnh my ch ?
- Ca dao yu thng tnh ngha.
- Ca dao hi hc.
Hot ng 2: hng dn hc sinh c - II . c - hiu vn bn:
hiu vn bn
Bi 1: ca dao than thn.
HS c cc bi ca dao.
- M u: Thn em nh thn phn nh b, ti nghip ca ngi
Bi 1:
ph n.
- Bi ca dao c hnh thc m u nh - Hnh nh so snh: tm la o p, ti sng, mm mi ngi
th no? N din t iu g? Tm nhng ph n thc c sc p, tui thanh xun v gi tr ca mnh.
bi ca dao khc c li m u tng t. - Cu Pht ph gia ch bit vo tay ai: ch vt, ai c tin u
- Bi ca dao vn dng hnh nh so snh mua c s phn ngi ph n nh mt mn hng, khng lm
no? Nhn xt.
ch c bn thn, s phn, tng lai ca mnh.

40

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
- Bi ca dao vn dng nhng th php
ngh thut no nhm din t iu g?
- m iu ca c bi ca dao l m iu
g?
- Theo em, ngi ph n trong bi ca
dao thc c iu g?
Bi 4:
- Xc nh kt cu ca bi ca dao. Nu
ni dung tng phn.
- Phn tch cc hnh nh khn n
mt tm ra s c sc ca bi ca dao.
( ngha, ngh thut, php tu t,)
GV nu dn chng hnh nh chic khn
mt s bi ca dao:
- Gi khn, gi o, gi li,
Gi i chng mng cho ngi ng
xa.
- Nh khi khn m, tru trao,
Ming ch ci n bit bao nhiu tnh)
- Hai cu ca dao cui trong bi c m
iu nh th no? N din t iu g?

Bi 6:
- Trong dn gian, hnh nh mui v
gng c ngha g?
- Hai hnh nh ny c dng biu
trng cho iu g?
- Theo em, cch ni ba nm - chn
thng trong bi dng din t iu g?
- ngha ca cm t ngha nng, tnh
dy.
- Nu cm nhn v cu ca dao cui.

Hot ng 3: hng dn HS tng kt.


- Nu ngh thut chung ca cc bi th.
- Ni dung ca ca dao dn ca hc.
GV cht li chnh.

Gio vin Phm Th Nhn

Trng THPT Trn Cao


- Bin php ngh thut: so snh, tng trng c th ha s phn
ngi ph n.
- m iu: ngm ngi, chua xt
Ngi ph n trong XHPK khng c quyn quyt nh hnh
phc ca mnh, phi ph mc cho may ri ca cuc i.
Bi 4: ca dao yu thng tnh ngha.
a. Ni nim thng nh ngi yu ca c gi:
* Hnh nh khn n mt:
- Chic khn (nhn ho):
+ L vt trao duyn, vt k nim gi nh.
+ T khn c ly li 6 ln v 3 ln cu Khn thng nh ai
din t ni nh trin min, da dit
+ Hnh nh khn gn lin vi cc ng t tri chiu (xung, ri,
ln, vt) tm trng ngn ngang, khng lm ch c mnh.
Ni nh tri di theo khng gian a chiu.
- Ngn n (nhn ho):
+ Ni nh tri di theo thi gian: ngy m.
+ ip khc thng nh ai c lp li + n khng tt
Tm trng trn trc, thng nh ng ng vi thi gian.
- i mt (hon d): cu hi tu t Mt thng nh ai, mt ng
khng yn? hi chnh lng mnh.
Nim thng ni nh dng tro mnh lit.
b. Ni nim lo u ca c gi:
- Th th lc bt vi m iu nh nhng din t s su lng v
tinh t trong ni lng.
- Cc t mt ni, mt b s lo u cho s phn v hnh phc.
Bi ca l mt ting ht y tnh yu thng.
Bi 6: ca dao yu thng tnh ngha.
- Hnh nh mui mn v gng cay:
+ Nhng gia v trong ba n ca ngi dn.
+ Nhng v thuc ca ngi lao ng trong lc m au.
Biu tng: tnh v chng c mn m, c ng cay th mi su
m, nng tnh.
- Cch ni ba nm - chn thng thi gian lu di nh ngha tnh
bn vng, thu chung.
- Cm t ngha nng, tnh dy khng nh tnh v chng su
m, st son.
- Cu ni n d ba vn su ngn ngy mi xa. (ko di thnh 13
ting) s gn b sut c mt i ngi, khng nh lng thu
chung bn vng, lu di. ( mn ca mui, i cay ca gng th c
hn nhng tnh cm l v hn)
III. Tng kt:
1. Ngh thut:
- Cch m u lp li: thn em nh
- Hnh nh biu tng: chic cu, tm khn, ngn n, gng cay,
mui mn,
- Hnh nh so snh, n d: tm la o, c u gai, trng, sao
- Th th: lc bt, bn ch, song tht lc bt bin th

41

Trng THPT Trn Cao Vn


HS c Ghi nh sgk.

Gio n Ng Vn 10
2. Ni dung:
Ngi ca v khng nh v p i sng tm hn, t tng, tnh cm
ca ngi bnh dn Vit Nam xa trong ca dao dn ca.

4. Cng c:
- Hiu c gi tr ca ca dao trong i sng xa v nay.
5. Dn d:
- Hc bi + tm c thm mt s cu ca dao c kt cu v ni dung tng t cc cu hc.
- Son bi mi c im ca ngn ng ni v vit.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

42

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 9 Tit 27

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 19 -7 2012

C IM CA NGN NG NI
V NGN NG VIT
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Nhn r c im, thun li, hn ch ca ngn ng ni v ngn ng vit din t tt khi giao tip.
- C k nng trnh by ming, vit vn bn ph hp vi c im ca ngn ng ni v ngn ng vit.
- C thc rn luyn k nng to lp vn bn qua bi lm vn.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , tho lun, pht vn, tch hp...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- c v phn tch bi ca dao s 1.
- c v phn tch bi ca dao s 4.
- c v phn tch bi ca dao s 6.
3. Gii thiu bi mi: Khng phi ngu nhin ngi ta chia phong cch ngn ng thnh phong cch ngn
ng sinh hot v phong cch ngn ng gt gia. thy c iu ny chng ta tm hiu c im
ngn ng ni v ngn ng vit.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. c im ca ngn ng ni v ngn ng vit:
c im ca ngn ng ni v vit.
c im
Ngn ng ni
Ngn ng vit
HS c sgk.
Phng tin
m thanh
Ch vit
ngn ng
Tnh hung
Khng trc din, c
Trc din, tc thi
giao tip
iu kin thi gian.
- c im ca ngn ng ni v ngn
Du cu, cc k hiu vn
Phng tin Ng iu, nt mt, c
ng vit c th hin qua nhng
t; cc hnh nh minh
ph tr
ch, iu b,...
phng din no?
ho, biu , s
- Ng iu: cao-thp, - Ch vit: quy tc
nhanh-chm, lin tc- chnh t, quy tc t chc
ngt qung.
vn bn
GV cho HS tho lun v ln bng trnh
H thng cc - T ng: mang tnh - T ng: la chn, thay
by theo tiu ch nh bng bn.
yu t ngn khu ng, t a th chnh xc.
ng
phng, ting lng, - Cu: thng s dng
bit ng,....
cu di, nhiu thnh
- Cu: cu tnh lc, phn nhng t chc
ngn gn...
mch lc, cht ch.
Hot ng 2: hng dn HS luyn tp. II. Luyn tp:
HS c bi tp.
Bi tp 1:
- Cc phng tin h tr:
GV chia nhm:
+ S dng cc du cu.
- Nhm 1: bi tp 1.
+ Tch dng sau mi cu tch lun im.
- Nhm 2: bi tp 2.
- V t ng:
- Nhm 3: bi tp 3.
+ S dng t ch th t nh du cc lun im. (mt l,
- Nhm 4: Nhn xt, b xung.
hai l, ba l,)

Gio vin Phm Th Nhn

43

Trng THPT Trn Cao Vn

Cc nhm tho lun v trnh by.

GV nhn xt v kt lun.

Gio n Ng Vn 10
+ S dng thut ng ca cc ngnh khoa hc. (t vng, vn
ch, ng php, phong cch, th vn )
+ C dng cc k hiu gii thch. (du ngoc n)
Bi tp 2:
- T h gi: ka, ny, inh
- T tnh thi: c khiy, y, tht y,
- Kt cu cu trong ngn ng ni: cth; th
- Cc t dng trong ngn ng ni: my(gi); c khi, ni khoc
ng y
- S phi hp gia li ni v c ch: ci nh nc n cong cn, ci
tt
Bi tp 3:
a. - B t: th, .
- Thay ht bng t rt.
b. - B t vng ln bng t qu mc thc t.
- n mc v ti v thay bng mt cch tu tin.
- B t nh.
c. Cu vn ti ngha, b t st v vit li cu.

4. Cng c:
- Nm c c im ca ngn ng ni v ngn ng vit ng dng c vo bi lm vn.
5. Dn d:
- Son bi mi Ca dao hi hc theo sgk.
- Su tm mt s cu ca dao hi hc.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

44

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 10 Tit 28

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 22 7 2012

CA DAO HI HC
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Cm nhn c ting ci lc quan trong ca dao qua ngh thut tro lng ca ngi bnh dn d cuc
sng vt v ca h cn nhiu lo toan.
- ng cm vi tm hn ngi lao ng trong sng tc ca h.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , ging gii, tr li cu hi, pht vn, tch hp...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- c im ca ngn ng ni v ngn ng vit qua cc phng din.
3. Gii thiu bi mi: i tng thm m ch yu ca ca dao hi hc l ci hi. Ci hi c phn nh,
th hin trong nhiu lnh vc VHDG khc nhau. i khi, n th hin ni nim chua xt ng cay v c
ting ci lc quan, thng minh, hm hnh. thy c ting ci lc quan nh th no, chng ta
cng tm hiu nhng bi Ca dao hi hc.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. Ca dao hi hc:
- Dng vui ci, gii tr.
- Nhc li khi nim ca dao.
- Ph phn thi h, tt xu trong x hi.
- Th hin tm hn lc quan, yu i ca ngi dn.
- Th no l ca dao hi hc?
2. Vn bn:
II. c hiu vn bn:
Hot ng 2: hng dn HS c hiu Bi 1: ca dao t tro.
vn bn.
- Khi nim ca dao t tro: l ca dao vang ln ting ci lc quan,
HS c sgk.
yu i ca ngi lao ng d phi sng trong cnh ngho kh.
Bi 1:
- Ting ci biu hin qua:
+ Dn ci: toan dn voi, tru, b l ci sang trng, linh
- Em hiu nh th no l ca dao t tro?
- Cho bit hnh thc ca bi ca dao. (ht nh theo li ni gim dn (khoa trng, phng i).
i p giao duyn trong din xng
Nhng ko dn v: voi quc cm, tru mu hn, b co gn
dn gian)
cch ni i lp, quan tm n nh gi.
dn th bn chn con chut bo ni gim,
- Ting ci bc l qua hnh ng g?
lp lun c l, gy ci.
+ Thch ci: mt nh khoai lang l vt bnh thng dn gi,
d kim.
C nhiu tc dng: c to mi lng, c nh - h hng n chi,
c m - tr con n chi gi nh, c rm, ca h ln, g n
- Phn tch cc bin php ngh thut cch ni gim dn, l vt thch ci c tn dng v chia cho
trong bi.
mi ngi c gi m ang, tho vt, bit trn trng cng sc
lao ng.
- Nhn xt v li thch ci v dn Nhng l vt xa nay cha tng c trong 1 m ci.
ci.
Ting ci nh chia s vi cuc sng cn khn kh ca ngi
lao ng, lm vi nh ni vt v ca cuc sng thng nht.Qua
- ngha bi ca dao.
, bi ca dao khng nh trit l nhn sinh cao p: tnh ngha cao
hn ca ci.
Gio vin Phm Th Nhn

45

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

HS c sgk.

Bi 4: ca dao hi hc chm bim.


- Hnh nh: mi - 18 gnh lng, u tc - rc rm, nm ngy o o,
i ch - hay n qu tnh xu.
- Ngh thut biu t trong bi ca dao. Ngh thut phng i tr tng tng phong ph: Ch giu loi
Qua nhm ch giu ai?
ph n ng nh, v duyn.
- Cu trc chng yu chng bo bc l ci nhn nhn hu, thng
- Cch ni chng yu chng bo c cm, nhc nh nh nhng.
ngha g?
Sau ting ci l s chm bim nhc nh nhng ph n t
- ngha ting ci trong bi ca dao?
iu chnh li mnh, thay i cch sng.
Hot ng 3: hng dn HS tng kt.
III. Tng kt:
1. Ngh thut trong ca dao hi hc:
- H cu, dng cnh ti tnh.
- Nhng ngh thut tiu biu trong ca - Khc ha nhn vt bng nhng nt in hnh vi nhng chi tit c
dao hi hc.
gi tr khi qut cao.
- Cng iu, phng i, tng phn, i lp.
- Dng ngn ng i thng m hm cha ngha su sc, to ra
- ngha ca ca dao hi hc.
c nhng bc tranh hi hc, hm hnh m c giu ct su sc.
2. Ni dung:
Bng ngh thut tro lng, thng minh, hm hnh, nhng ting ci
GV tng kt cc cn nm.
c sc trong ca dao - ting ci gii tr, ting ci t tro v ting
ci chm bim, ph phn - th hin tm hn lc quan yu i v
trit l nhn sinh lnh mnh trong cuc sng cn nhiu vt v lo toan
HS c Ghi nh sgk.
ca ngi bnh dn.
4. Cng c:
- Cm nhn uc ting ci lc quan trong ca dao qua ngh thut tro lng.
- Nt c sc ngh thut cu cc bi ca dao.
5. Dn d:
- Son bi mi Li tin dn theo sgk.
- Hc hai bi ca dao.
E - Rt kinh nghim:
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Bi 4:

46

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 10 Tit 29
c thm:

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 24 7 2012

LI TIN DN
(Trch Tin dn ngi yu dn tc Thi)

A - Mc tiu bi hc: Gip HS:


- Hiu c tnh yu tha thit, thy chung v kht vng t do yu ng ca chng trai, c gi Thi.
- Nm c c im ngh thut ca truyn th dn tc Thi.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , ging gii, tr li cu hi, pht vn, tch hp...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- c v phn tch bi ca dao s 1.
- c v phn tch bi ca dao s 4.
3. Gii thiu bi mi: Truyn th Tin dn ngi yu c nh gi l truyn th hay nht trong s
nhng truyn th ca cc dn tc anh em. Ngi Thi lun t ho cho rng: Ht Tin dn ln, g p
phi b , c gi qun hi rau,chng trai i cy qun cy,...Ti sao truyn th ny li lm say m lng
ngi v hp dn nh vy? tm c cu tr li chng ta s i vo tm hiu on trch Li tin dn.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn hc sinh tm hiu I. Tm hiu chung:
chung v vn bn.
1. Truyn th:
Hs c sgk.
- T s dn gian bng th.
- Truyn th l g?
- Phn nh s phn con ngi.
2. Tc phm:
- Xut x: Tin dn ngi yu, gm 1846 cu th, l tc phm
- Xut x v ni dung ca on trch
ca dn tc Thi.
- Ni dung: bi kch tnh yu ca chng trai v c gi v quan
nim hn nhn mn ng h i m bt hnh.
- Tm tt tc phm Tin dn ngi yu.
- Tm tt tc phm: sgk.
- B cc: 2 phn:
- Phn chia b cc on trch.
+ Phn 1: t u cho n ga ba v gi.
+ Phn 2: on cn li.
Hot ng 2: hng dn HS c hiu vn II. c - hiu vn bn:
bn.
1. Tm trng xt thng ca chng trai v ni au kh ca
HS c tc phm.
c gi trn ng i:
- Chng trai cm nhn c ni au kh ca c gi: Va i va
- Ton b on trch l li ca ai?
ngonh li Va i va ngng trng lu luyn, ch i,
nui hi vng v s thay i. (cu trc trng ip)
- Tm trng ca chng trai biu hin qua:
- Tm trng ca c gi qua li ca chng
+ Mun c nhn nh vi ngi yu i cu, chng mi
trai.
nh lng quay v.
+ Mun di thi gian c bn ngi yu.
+ ng vin, gip , an i c gi c bt au kh, c n,
- Li tin dn ca chng trai trn ng i tuyt vng.
cho thy iu g? Tm trng lc y ca
+ Mun k vc mnh, ly hng ngi cho mai sau khi
chng nh th no?
cht vn m hi ngi thn yu.
+ Nng con ring ca c nh nng chnh con mnh.
Gio vin Phm Th Nhn

47

Trng THPT Trn Cao Vn

- C ch v li l ca chng trai khi nh


chng ca c gi.

Hot ng 3: hng dn HS tng kt.


- Ngh thut ca an trch.

- ngha ca bi th.

GV tng kt cc cn nm.
HS c Ghi nh sgk.

Gio n Ng Vn 10
Tm trng ca chng trai y mu thun, na nh phi chp
nhn s tht au xt ngi yu c chng, na nh mun nu
ko tnh yu, ko di dy pht u ym bn nhau.
- Khng nh quyt tm gi trn tnh yu i vi c gi, khng
bao gi thay i. (cu 23 + 24)
Kht vng hnh phc v tnh yu chung thy ca chng trai.
2. Li tin dn ca chng trai lc nh chng ca ngi
yu:
- Li l: Dy i em...... yu thng chn thnh.
- C ch: u b anh chi, tc ri anh bi...- Cht tre t
ging... em ung khi au... chm sc n cn, chu o.
xt xa cho cnh ng ca c gi, th hin s ng cm
tnh cm nhn o ca ngi Thi i vi s phn con ngi.
- Khng nh ...ta cng g, ta vut li,....tri ni ao
chung,....cng bt,....chung mt mi nh... tnh yu thy
chung mnh lit.
- on yu nhau tron i..... kht vng c gii phng,
c sng trong tnh yu.
III. Tng kt:
1. Ngh thut:
- Kt hp hi ho hai yu t: hin thc v tr tnh.
- Trng ip v t, hnh nh, kiu cu.
- Hnh nh m mu sc thin nhin, ni rng hng v, va mc
mc va giu cht th ch c trong th vn cc dn tc thiu
s.
- Ngn ng gn gi vi li n ting ni hng ngy.
2. ngha vn bn:
on trch th hin tm trng ca chng trai, c gi Thi, t cao
tp tc hn nhn xa ng thi l ting ni cha chan tnh cm
nhn o, i quyn yu thng cho con ngi.

4. Cng c:
- Nm c ni dung v ngh thut bi th.
5. Dn d:
- Son bi mi Luyn tp vit on vn t s theo sgk.
- Hc nhng cu th tiu biu.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

48

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 10 Tit 30

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 26 7 2012

LUYN TP VIT ON VN T S
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Hiu c khi nim, ni dung v nhim v ca on vn trong vn bn t s .
- Bit cch vit mt on vn v hon thin n.
- Nng cao thc tm hiu v hc tp cch vit cc on vn t s.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , tr li cu hi, pht vn, tch hp...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: kim tra v son HS.
3. Gii thiu bi mi: Bt k mt vn bn no cng c th bao gm t mt n nhiu on vn hp thnh
th hin mt ch thng nht no . Vn bn t s cng nh vy. Vy, on vn trong vn bn t
s c c im nh th no? Lm th no vit mt on vn tho mn nhng yu cu ca mt vn bn
t s? l nhng ni dung m chng ta s tm hiu trong bi hc hm nay.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I . on vn trong vn bn t s:
khi nim on vn, cc loi on vn 1 . on vn l b phn ca vn bn:
trong vn bn t s.
- Mi on vn thng c cu nu khi qut thng gi l cu ch
.
GV a ra cc v d HS rt ra khi - Cc cu khc tp trung lm r ch thng qua vic thuyt minh,
nim.
miu t, gii thch.
2. Mi vn bn thng c nhiu on vn vi nhng nhim v
khc nhau:
- Nu ni dung v nhim v ca on - M bi: Gii thiu cu chuyn.
vn.
- Thn bi: K din bin s vic.
- Kt bi: To n tng mnh m ti suy ngh, cm xc ngi c.
Hot ng 2: hng dn HS tm hiu II . Cch vit on vn trong vn bn t s:
cch vit on vn trong vn t s.
1. Kho st ng liu:
HS c v d.
a. M u & kt thc truyn ngn Rng x Nu ng d kin ca nh
vn.
- Theo em cc on vn c th hin - Ging nhau: ging iu, m u on v cui on tp trung miu
ng d kin ca tc gi khng.
t rng x nu.
- Khc nhau:
- Ni dung v ging iu cc on vn
+ u truyn m ra cuc sng hin ti vi nhng hnh nh c
c nt g ging v khc nhau.
th, ch tit giu tnh to hnh.
+ Kt thc hin ra cuc sng mnh m hn nhng ngy trc v
- Em hc tp c iu g t cch vit
c miu t c ng, c s xut hin ca con ngi.
vn ca Nguyn Ngc.
b. Bi hc:
- M bi v kt bi c th lp li mt s chi tit, s vic nhng phi
x l khc i to n tng mi cho ngi c.
- Cc on vn u phi hng vo mt ni dung, ch nht nh.
2. Cch vit on vn t s:
- Nu cch vit on vn t s.
- Nm vng nhim v ca cc on trong tng phn ca vn bn.
- Cn huy ng nng lc quan st, tng tng v vn sng khi vit
on vn.
Gio vin Phm Th Nhn

49

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10
- Vn dng k nng miu t, k chuyn, biu cm hon chnh tt
on vn.
- Thao tc chung: Ghi nh
III. Luyn tp:

Hot ng 3: hng dn HS luyn tp.


Yu cu:
- Vit on vn m bi.
: K li mt cu chuyn trong cuc sng kin anh (ch) n
- Vit on vn trin khai mt ca tng.
thn bi.
GV chm im, nhn xt, nh gi.
4. Cng c:
- Nm c cch lm vn t s.
5. Dn d:
- Son bi mi n tp vn hc dn gian theo sgk.
- Luyn tp vit vn t s nh.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

50

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 11 Tit 31

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 29 7 2012

N TP VN HC DN GIAN
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Cng c li kin thc v VHDG hc, kin thc chung c th v th loi v tc phm vn hc.
- Bit vn dng c trng cc th loi ca VHDG phn tch.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , tho lun, tr li cu hi, pht vn, tch hp...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: kim tra s chun b cu hi, bi tp, cc bng biu ca HS.
3. Gii thiu bi mi: VHDG l mt b phn ln ca nn VHDT, n bao gm nhiu th loi khc nhau,
mang nhng c trng ring nhng u th hin quan nim, t tng, tnh cm...ca ngi bnh dn.
Chng ta nhn li qua bi n tp.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS n I. Ni dung n tp:
tp.
1. c trng c bn ca VHDG:
- L tc phm ngh thut ngn t truyn ming.
- Trnh by c trng c bn ca - L sng tc ca tp th
VHDG. Minh ha qua cc tc - C tnh thc hnh trong cc sinh hot khc nhau ca i sng cng ng.
phm hc.
2. Cc th loi ca VHDG:
* Bng h thng cc th loi ca VHDG:
Cu ni
Th ca
Sn khu
Truyn dn gian
dn gian
dn gian
dn gian
Thn thoi
- Nu cc th loi trong VHDG.
Truyn thuyt
Ca dao
Tung
S thi
Tc ng
Dn ca
Cho
C tch
Cu
V
Ci lng
Truyn ci
Ma ri
Ng ngn
3. Cc loi truyn dn gian:
Th loi

S thi

Truyn thuyt

C tch

Truyn ci

c im

- Lp bng so snh cc th loi


truyn dn gian. (mc ch, hnh
thc, nhn vt, ni dung, ngh
thut)

Mc ch
sng tc

Hnh thc
Nhn vt
chnh
Ni dung

Gio vin Phm Th Nhn

Th hin thi
v cch
nh gi ca
nhn dn i
vi cc s kin
v nhn vt lch
s.
Ht, k
K, din xng
Nhn vt lch
Ngi anh
s c l
hng s thi
tng ha
X hi TN S kin v
c i thi nhn vt lch s
Ghi li cuc
sng c m
pht
trin
cng ng
ca
ngi
dan TN.

Th hin
nguyn
vng c
m
ca
nhn dn:
thin thng
c.
K
Ngi
ngho kh
bt hnh
Xung t
x
hi,

Mua vui, gii


tr,
chm
bim,
ph
phn.
K
Nhn vt c
thi h, tt
xu.
Nhng iu
tri t nhin,
51

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

cuc u
cng x th c tht nhng
thi
quan
tranh gia
tc.
h cu.
xu.
thin - c,..
Ngn
gn,
So
snh,
tnh hung
phng i,
bt ng, mu
Ngh
trng ip Yu t hoang Hon ton
thun pht
thut
hnh tng ng, k o.
h cu.
trin nhanh,
honh trng,
kt thc t
ho hng.
ngt.
4. c trng ca ca dao:
a. Ni dung:
- Ca dao than thn: li ngi ph n ni v thn phn mnh trong x hi c.
- Ca dao yu thng, tnh ngha: ni v tnh cm, phm cht ca ngi lao
ng.
- Ni dung, ngh thut ca ca - Ca dao hi hc: tm hn lc quan, yu i trong cuc sng cn nhiu lo
dao.
toan, vt v ca ngi lao ng.
b. Ngh thut:
- Th th: lc bt, song tht lc bt, lc bt bin th,...
- Ca dao than thn - tnh ngha: so snh, n d, nhn ha, s dng hnh nh
biu tng,..
- Ca dao hi hc: cng iu, phng i, i lp, t tro, chm bim, ch
giu,....
Hot ng 2: hng dn HS vn II. Bi tp vn dng:
dng.
Bi tp 1:
- Ngh thut: so snh, phng i, trng ip, tng tng ca ngi v p
- Phn tch hiu qu ca cc bin dng s ti nng trong khung cnh thin nhin honh trng, k v.
php ngh thut v s thi anh Bi tp 2:
hng.
- S tht: + cuc xung t An Dng Vng Triu .
+ An Dng Vng mt nc.
- Bi kch c h cu: bi kch tnh yu lng vo bi kch gia nh, quc gia.
- Chi tit hoang ng, k o: thn Kim Quy, ly n, ngc trai ging
nc,....
HS lp bng v tr li theo mu - Kt thc bi kch: nc mt nh tan.
sgk.
- Bi hc rt ra:
+ Lun cao nh gic.
+ t mi quan h ring chung r rng, khng nh d c tin.
+ Dng nc i i vi gi nc.
Bi tp 5:
a. in t:
- Thn em, ht ma ro, tri bn tri,...
- Chiu chiu ra ng ng sau.....Chiu chiu li nh chiu chiu...
- in t vo cu hon thin. Tc dng: tng thm sc thi gi cm.
b. Cc hnh nh n d: tm la o, c u gai, ht ma sa, ging gia ng,
- Thng k cc hnh nh so snh, ngn n, trng sao,.... hnh nh i thng, trong thin nhin v tr
n d.
tng hiu qu ngh thut, giu sc gi hnh, gi cm.

52

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Trng THPT Trn Cao
Vn
4. Cng c:
- Nm vng nhng kin thc n tp.
5. Dn d:
- T n tp li kin thc.
- Chun b Tr bi lm vn s 2 v Vit bi lm vn s 3 (HS lm nh).
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

53

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 11 Tit 32

Ngy son: 31 7 2012

TR BI LM VN S 2
VIT BI LM VN S 3
(Bi lm nh)
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Nhn r c nhng u nhc im tn ti trong bi vit ca mnh v mt ni dung v hnh thc, c
bit l kh nng chn chi tit, s vic tiu biu kt hp vi cc yu t miu t v biu cm.
- K nng lm bi theo ng yu cu v th loi, ni dung.
- Rt c kinh nghim v bi dng k nng vit vn.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: khng.
3. Gii thiu bi mi: bi vit va ri v qua cc bi hc, cc em bit c cch vit mt bi vn t
s. Tit tr bi vit hm nay s gip cc em nhn nhn li nhng im thnh cng v khc phc nhng
nhc im trong bi vit va qua ca mnh.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS phn tch I. Tm hiu :
.
- Th loi: t s.
: L gii bi kch nc mt nh tan - Ni dung: gii thch bi kch nc mt nh tan trong Truyn An
trong Truyn An Dng Vng v M Dng Vng v M Chu Trng Thy.
Chu Trng Thy.
- T liu: truyn trong sgk.
Hot ng 2: hng dn HS lp dn II. Lp dn :
.
* M bi: gii thiu vn .
* Thn bi:
- An Dng Vng mt cnh gic:
+ Nhn li cu ha.
+ Nhn li cu hn.
+ Cho trong thy r m khng gim st, phng.
- Phn tch tng phn. Rt ra bi hc - An Dng Vng ch quan, khinh ch:
t bi vn.
+ L l trong vic phng th, lo an hng tui gi.
+ li vo n thn.
- Nu thi ca bn thn.
* Kt bi:
- Tng kt vn .
- Lin h m rng.
Hot ng 3: nhn xt u, khuyt III. Nhn xt chung:
im ca HS.
1. u im:
- a s cc em nm c yu cu cu .
- Mt vi em vit c sc hp dn.
2. Khuyt im:
- K nng hnh vn yu.
GV nhn xt, sa li bi lm ca HS.
- Mt s bi vit ch trng nhiu vo vic biu cm, t chi tit trong
cu chuyn k.
- i khi sa vo chi tit ph.
54

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

Hot ng 4: tr bi v dn d.

Trng THPT Trn Cao


- Li chnh t nhiu.
- S dng t, cu thiu chnh xc; ch vit cu th.
IV. Tr bi v dn d:
- Xem li bi v li ph ca GV.
- T sa cc li v cch dng t, t cu, b cc....
- Trao i vi cc bn cng nhau rt kinh nghim.

4. Cng c:
- T rt kinh nghim qua bi vit ny v cch khc phc bi vit tip theo.
5. .Dn d:
- c li bi vn.
- Vit bi lm vn s 3 v np ng hn quy nh.
- Son bi Khi qut vn hc Vit Nam t th k X n ht th k XIX theo hng dn sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

55

Trng THPT Trn Cao Vn


Tun 11 Tit 33

Gio n Ng Vn 10
Ngy son: 1 8 2012

Khi qut vn hc Vit Nam t th k X n ht th k XIX


A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Nm c cc thnh phn ch yu, giai on pht trin ca nn VHVN t th k X n ht th k XIX.
- Nm c mt s c dim v ni dung v hnh thc ca VHTVN trong qu trnh pht trin.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: kim tra v son ca HS.
3. Gii thiu bi mi: VHVN t th k X n ht th k XIX pht trin trong mt thi gian di vi din
bin lich s x hi phc tp. Tuy nhin, n gt hi c rt nhiu thnh tu c v ni dung ln hnh
thc ngh thut. hiu r din mo ca nn vn hc y, chng ta cng tm hiu bi bi Khi qut vn
hc Vit Nam t th k X n ht th k XIX.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Cc thnh phn ch yu ca nn VHVN t TK X n ht th
cc thnh phn ca nn VHVN t th k k XIX:
X n ht th k XIX.
1. Vn hc ch Hn:
HS c sgk.
- Xut hin sm, tn ti trong sut qu trnh hnh thnh v pht trin
ca VHT.
- VHVN giai on ny gm c nhng - Th loi: tip thu th loi ca VH Trung Quc: chiu, biu, hch,
thnh phn no?
co, truyn k, tiu thuyt chng hi
2. Vn hc ch Nm:
- c im ca cc nn VH ny.
- Ra i mun hn VH ch Hn.
- Th loi: ch yu l th, t c tc phm vn xui, ph, vn t
Hot ng 2: hng dn hc sinh tm II. Cc giai on pht trin ca VHVN t th k X n ht th k
hiu cc giai on pht trin ca XIX:
VHTVN.
1. Giai on t Th k X n ht th k XIV:
HS c sgk.
- Lch s - x hi:
+ Dn tc ta ginh c quyn c lp, t ch.
+ Lp c nhiu k tch trong cc cuc khng chin chng qun
- VHT c my giai on pht trin v
xm lc.
c im ca tng giai on?
+ Ch phong kin ang thi k pht trin.
- Vn hc:
+ Thnh phn: pht trin bng ch Hn, t TK XIII c ch Nm;
ch Hn vn gi thnh tu chnh.
GV chia nhm tho lun:
+ Ni dung: yu nc vi m hng ho hng, chu nh hng ca
- Nhm 1: Giai on t th k X n ht
t tng Nho o Pht, khng nh nh nc phong kin.
th k XIV.
+ Ngh thut: vn chnh lun (chiu, biu, co,...), th, ph...
- Nhm 2: Giai on t th k XV n
+ Tc phm tiu biu: Chiu di L Cng Un, Nam Quc
ht th k XVII.
Sn H L Thng Kit, Hch tng s - Trn Quc Tun,
- Nhm 3: Giai on vn hc t th k 2. Giai on t th k XV n ht Th k XVII:
XVIII n na u th k XIX.
- Lch s - x hi:
- Nhm 4: Giai on na cui th k
+ Tip tc thng li trong khng chin chng Minh.
XIX.
+ Ch phong kin khng hong, mu thun giai cp, t nc
b chia ct,

56

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

Trng THPT Trn Cao

- Vn hc:
+ Ni dung: ca ngi cuc khng chin chng qun Minh; phn
nh, ph phn hin thc x hi phong kin,....
HS tm hiu theo cc tiu ch:
+ Ngh thut: VH ch Hn pht trin vi nhiu th loi phong
- V lch s - x hi.
ph, c bit l thnh tu ca vn chnh lun; VH ch Nm vit
- V vn hc:
ha th loi tip thu th TQ,...
+ Ni dung.
+ Tc phm tiu biu: i co bnh Ng, C Trai thi tp, Quc
+ Ngh thut.
m thi tp Nguyn Tri; Truyn k mn lc Nguyn D,.....
+ Tc phm tc gi.
Hai thnh phn VH c Hn v ch Nm pht trin song song v
+ Nhn xt v tng giai on.
b xung cho nhautao thnh n VH thng nht v phong ph.
3. Giai on t th k XVIII n na u th k XIX:
- Lch s - x hi:
+ t nc c nhiu bin ng, cc cuc khi ngha nng dn n
HS tho lun v tng nhm ln trnh
ra lt ch PK ng Ngoi (Cha Trnh) v ng Trong (cha
by.
Nguyn).
+ Ch PK suy thoi.
- Vn hc: pht trin vt bt, c nhiu nh cao ngh thut l giai
on rc r nht ca VHT.
GV yu cu cc nhm nhn xt cho ln
+ Ni dung: xut hin tro lu VH nhn o ch ngha; hng ti
nhau.
i quyn sng, hnh phc cho con ngi, nht l ph n...
+ Ngh thut: pht trin c vn xui v vn vn, VH ch Hn v
ch Nm; VH ch Nm v VHDT c thnh tu ln...
+ Tc phm tiu biu: Truyn Kiu Nguyn Du, Chinh ph
GV sa cha v b xung.
ngm ng Trn Cn, Cung on ngm Nguyn Gia Thiu, th
H Xun Hng,....
4. Giai on na cui th k XIX:
- Lch s - x hi:
+ Php xm lc Vit Nam, triu nh u hng gic; nhn dn
c nc kin cng bt khut ng ln chng gic.
+ t nc t XHPK chuyn sang x hi thc dn na PK.
GV cho HS ly v d c th t cc tc
+ Bt u chu nh hng ca vn ha phng Ty.
phm hc lm r ni dung nhn - Vn hc:
o.
+ Ni dung: VH yu nc mang m hng bi trng, t tng canh
tn t nc; cui TK XIX ni bt xu hng th ca tro phng, t
co, kch cc hin tng ca XHTDPK.
+ Ngh thut: VH ch Quc ng xut hin nhng VH ch Hn v
ch Nm vn l chnh, VH c s i mi theo hng HH.
+ Tc phm: Vn t ngha s Cn Giuc Nguyn nh Chiu,....
Hot ng 3: hng dn hc sinh tm III. c im ln v ni dung giai on t TK X n ht TK
hiu c im ln v ni dung.
XIX:
1. Ch ngha yu nc:
- Giai on vn hc ny c nhng ni - thc c lp t ch, t cng, t ho dn tc.
dung ln no.
- Lng t ho dn tc, tinh thn quyt chin quyt.
- t ho trc chin cng thi i, truyn thng lch s.
- Bit n, ca ngi nhng ngi v nc, v dn.
- Biu hin ca ni dung yu nc. V - Tnh yu thin nhin t nc.
d.
* Tc phm tiu biu: Nam quc sn h - L Thng Kit, Hch
tng s - Trn Quc Tun, Vn t ngha s Cn Giuc Nguyn
nh Chiu,.....
Gio vin Phm Th Nhn

57

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

- V tr ca ni dung yu nc trong
VHT.

L ni dung ln, xuyn sut trong qu trnh tn ti v pht trin


ca VHT, gn lin vi t tng trung qun i quc, truyn thng
yu nc ca dn tc.
2. Ch ngha nhn o:
- Nguyn tc, o l lm ngi.
- Lng thng ngi, c bit l kip ngi ngho kh, bt hnh,
- Nu cc gi tr nhn o.
ph n,...
- T co, ln n nhng th lc tn bo, ch p con ngi.
- Khng nh, cao con ngi; tm gii php em li hnh phc
cho h.
* Tc phm tiu biu : Truyn Kiu , Cung On ngm khc,...
- Ly v d v phn tch gi tr nhn o. L ni dung ln, xuyn sut ca VHT, bt ngun t truyn
thng nhn o ca ngi VN, chu nh hng nhn vn tch cc
ca Pht o Nho gio.
3. Cm hng th s:
- Ni dung ca cm hng th s.
- Phn nh hin thc x hi.
- Hng ti hin thc cuc sng.
Hot ng 4: hng dn hc sinh tm IV. c dim ln v ngh thut ca vn hc t th k X n ht
hiu c dim ln v ngh thut ca vn th k XIX:
hc t th k X n ht th k XIX.
1. Tnh quy phm v vic ph v tnh quy phm:
HS c sgk.
- Quy phm: quy nh cht ch khun mu, coi trng mc ch gio
- Th no l quy phm?
hun, coi trng cht ch v kt cu.
- Vic tun th tnh quy phm v ph v - Tun th tnh quy phm v ph v tnh quy phm: pht huy c tnh
tnh quy phm th hin iu g ca nh sng to ca nh vn.
vn?
2. Khuynh hng trang nh v khuynh hng bnh d:
- ti: hng ti ci cao c, trang trng hn l ci bnh d,
- Th no l khuynh hng trang nh v - Ngh thut: hng ti ci tao nh, m l, cch di t chau chut,
khuynh hng bnh d ?
hoa m
3 . Tip thu & dn tc ho tinh hoa vn ho nc ngoi:
- Tip thu vn hc nc ngoi: ch yu l Trung Quc, dng ngn
- Vn hc nc ta giai on ny tip ng ch Hn; th loi tip thu th c phong, ng lut, vn vn..
thu & dn tc ho tinh hoa vn ho nc - Dn tc ha: sng tao ra ch Nm, Vit ho th ng thnh th
ngoi nh th no?
Nm ng lut, sng to cc th th dn tc ()
4. Cng c:
- Lp s v VHTVN (thnh phn, ni dung, ngh thut, cc giai on)
5. Dn d:
- Hc bi.
- Son bi mi Phong cch ngn ng sinh hot theo sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

58

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 12 Tit 34

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 3 8 2012

PHONG CCH NGN NG SINH HOT


A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Nm c khi nim ngn ng sinh hot v cc dng biu hin ca ngn ng sinh hot.
- Lnh hi v phn tch ngn ng thuc phong cch ngn ng sinh hot.
- Rn luyn v nng cao nng lc giao tip trong sinh hot hng ngy.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Vn hc trung i bao gm nhng giai on no? Giai on no pht trin rc r nht?
- Trnh by nhng c im ln ca vn hc trung i v mt ni dung?
- Vn hc trung i c nhng c im ngh thut no ni bt?
3. Gii thiu bi mi: Nh ta bit, trong cuc sng, con ngi giao tip vi nhau bng mt cng c v
cng quan trng, l ngn ng. Ngn ng ta thy n tn ti hai dng ni v vit. Trong , ni l
hnh thc giao tip m ai cng c th thc hin c. D hiu r hn v ngn ng ni, ta cng tm hiu
bi hc hm nay.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn hc sinh tm I . Ngn ng sinh hot:
hiu v ngn ng sinh hot.
1. Khi nim ngn ng sinh hot:
HS c ng liu sgk.
*Kho st ng liu:
- Hon cnh: bui tra, ti khu tp th X, Lan v Hng gi Hng i
- Cuc hi thoi din ra u? Khi hc.
no? Nhn vt giao tip?
- Nhn vt tham gia: Lan, Hng, m Hng, bc hng xm.
- Ni dung: Lan, Hng r Hng i hc vo bui tra, gy n o cho
- Ni dung cuc giao tip.
mi ngi v ang l gi ngh tra.
- Hnh thc: gi p.
- Ngn ng:
- T ng, cu vn trong on hi thoi + T xng h, tnh thi: i, i, , ch,..
c c im g?
+ Khu ng, thn mt: chng mu, lch b lch bch,
+ Cu ngn, tnh lc, cm thn c bit.
- Th no l ngn ng sinh hot?
* Khi nim: Ngn ng sinh hot l li n ting ni hng ngy dng
thng tin trao i ngha, tnh cm nhu cu trong cuc sng.
2. Cc dng biu hin ca ngn ng sinh hot:
- Nu cc dng biu hin ca ngn ng - Dng ni: i thoi, c thoi.
sinh hot.
- Dng vit: nht k, hi k, th t,
- Dng li ni ti hin: m phng li ni nhng c gt gia.
Hot ng 2: hng dn hc sinh luyn II . Luyn tp:
tp.
Bi tp 1:
HS c bi tp.
a. Li khuyn chn thnh trong hi thoi - mi ngi phi tn trng
php lch s.
GV cho HS tho lun cc bi tp.
b.
+ Mun bit vng tt phi th la.
+ Chung ta phi th ting thy vang.
+ Con ngi qua li ni bit c tnh tnh.
Gio vin Phm Th Nhn

59

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Bi tp 2:
- Nhn vt: ng Nm Hn.
- Thi gian: sng sm ngy mai.
C lp b xung. GV nhn xt, cho - Thi ngi ni: gieo nim tin cho dn lng.
im.
- T ng: dng t ng a phng Nam b: ngt ti khng mang th
ph qui ,..
4. Cng c:
- Nm c khi nim v cc dng biu hin ca ngn ng sinh hoat.
5. Dn d:
- Hc bi.
- Son bi mi T lng (Thut hoi) Phm Ng Lo theo hng dn sgk.
E - Rt kinh nghim:
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Gi HS trnh by cc bi tp.

60

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 12 Tit 35

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 5 8 2012

T LNG
(Thut hoi)
Phm Ng Lo
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Cm nhn c v p ca trang nam nhi lm lit vi l tng v nhn cch ln lao, v p ca thi i
vi sc mnh v kh th ho hng.
- Thy c bt php ngh thut th trung i qua bi th.
- Bi dng nhn cch sng, sng c l tng, hoi bo.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, thuyt ging...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Th no l ngn ng sinh hot?
- Nu cc biu hin ca phong cch ngn ng sinh hot.
3. Gii thiu bi mi: th vn thi Trn ca cc vua quan tng s u phn nh Ho kh ng A. Trong
, ta phi k n l bi th Thut hoi ca Phm Ng Lo. Bi th l li tm s by t ch v nim
t ho dn tc. Vy ch v nim t ho c th hin ra sao? l ni dung ca bi th chng ta cn
tm hiu hm nay.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn hc sinh tm I. Tm hiu chung:
hiu chung v vn bn.
1. Tc gi: (1255 1320)
HS c phn tiu dn sgk.
- Qu lng Ph ng, huyn ng Ho, Hng Yn.
- Xut thn trong gia nh bnh dn.
- Nu nhng nt chnh v tc gi.
- L ngi c ti, phng khong, c nh vua tin cy.
- Tng gi chc in Sy thng tng cng.
- Nhng tc phm m Phm Ng Lo - Tc phm: T lng, Ving thng tng Quc cng Hng o
cn li?
i vng.
2. Tc phm:
- Cho bit hon cnh ra i ca bi th. - Hon cnh ra i: gic Nguyn Mng sang xm lc, qun dn
- Theo em hiu Thut hoi y c nh Trn quyt tm chng gic.
ngha l g?
- Nhan , th th v b cc:
- Bi th c vit theo th loi g?
+ Nhan : thut k, by t, hoi ni lng By t ni lng.
- Nu b cc ca bi th.
+ Th th: tht ngn t tuyt ng lut ch Hn.
+ B cc: 2 phn.
Hot ng 2: hng dn hc sinh tm II. c hiu vn bn:
hiu vn bn bi th.
1. Hnh tng con ngi thi Trn:
HS c tc phm.
a. Hnh nh ngi trng s:
- GV nu yu cu:
Honh sc giang san khp k thu
+ c vi ging hng trng, chm ri,
(Ma gio non sng tri my thu)
theo cch ngt nhp 4/3.
- Honh sc: cm ngang ngn gio trn gi bin cng t th
+ c c bn phin m, dch ngha v hin ngang, kin cng, lm lit ca ngi trng s.
dch th.
- Giang san: t nc, non sng khng gian rng ln, k v, c
tm vc v tr.

Gio vin Phm Th Nhn

61

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

- Gii thch t honh sc t th ca


con ngi thi Trn.

- Khp k thu: tri qua my ma thu, my nm ri thi gian


lch s lu di.
Hnh nh trng s thi Trn xut hin vi t th, tm vc hin
- Khng gian v thi gian hin ra nh ngang ho hng v c hnh ng ln lao, k v.
th no? Hnh nh ca ngi trng s b. Hnh nh ba qun:
hin ln vi t th v hnh ng nh th
Tam qun t h kh thn Ngu.
no?
(Ba qun th mnh nut tri tru)
- Tam qun: + ngha hp: ba o qun (tin qun, trung qun, hu
- Tam qun y c ngha l g? Theo qun).
em, hnh nh ny cn mang ngha
+ ngha rng: ch ton th qun dn thi Trn.
tng trng no khc?
tng trng cho sc mnh ca dn tc.
- Th php so snh, n d t h: sc mnh nh h bo
- Th php phng i kh thn Ngu: kh th hng dng t c sao
Ngu.
- Bin php ngh thut trong cu th.
ni bt kh th dng mnh, phi thng ca qun i nh Trn.
Cu th lm ni bt c sc mnh Ho kh ng A ca dn tc v
nim t ho ca tc gi.
Hai cu th u hnh nh trng s lng trong hnh nh dn tc tht
p v c tnh cht s thi, cho thy v p k v, kh th ho hng v
sc mnh phi thng ca con ngi thi Trn.
2. Kht vng ho hng:
Nam nhi v liu cng danh tri
- Em hiu th no v hai cm t cng
(Cng danh nam t cn vng n)
danh nam t v cng danh tri?
GV ging thm: Quan nim ny cng - Cng danh tri: mn n cng danh, s nghip (cng danh nam t):
c mt nh th Nguyn Cng Tr - lp cng s nghip, lp danh ting thm.
cng danh v s nghip c coi l mn n i cn phi tr ca
trong bi th Ch nam nhi nhc n:
k lm trai.
Lm trai ng trong tri t,
- Nam nhi v liu: cha tr xong mn n cng danh ca k lm trai
Phi c danh g vi ni sng.
kht vng lp cng, lp danh gip nc, gip i.
Tu thnh nhn gian thuyt V Hu
- Cm t nam nhi v liu y cho ta
(Lung thn tai nghe chuyn V Hu)
bit iu g?
- V Hu y l ai m tc gi li cm - V Hu: Khng Minh Gia Ct Lng i Hn, ni ting ti c, c
thy thn khi nghe nhc n? l ni cng ln gip Lu B lp nn giang sn.
- Ni thn (xu h):
thn g?
+ V cha c ti mu lc ln nh V Hu Gia Ct Lng cng
- Ni thn ny cho ta thy c nhn hin cho t nc.
+ Cha tr c n cng danh cho nc, cho i.
cch g ca Phm Ng Lo?
nhn cch cao c, c kht vng, hoi bo v c thc trch nhim
- Phm Ng Lo by t kht vng g i vi t nc.
Kht vng phng s t nc v lp cng bo quc.
ca mnh?
III. Tng kt:
Hot ng 3: hng dn HS tng kt.
1. Ngh thut:
- Bi th c c im ni bt g v mt - Ngn ng hm sc, c ng;
- Hnh nh trng l, giu sc biu cm, c tnh s thi.
ngh thut?
- Ging th chc khe, ho hng.
- Nu ngha bi th.
2. ngha vn bn:
Bi th th hin kh th ho hng ca thi i, hoi bo ln lao, nhn
GV cht li ni dung chnh.
cch cao p ca mt v tng tr tui lng yu nc ca tc gi.
HS oc Ghi nh sgk.

62

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Trng THPT Trn Cao
Vn
4. Cng c: nm c:
Ni dung: V p ca con ngi v thi i thi Trn qua hnh tng trang nam nhi vi l tng v nhn
cch ln lao, sc mnh v kh th ho hng. chnh l tinh thn v kh phch ca Ho kh ng A.
- Ngh thut: th t ch hm sc, y sc gi, xy dng hnh tng nhn vt ln lao, honh trng, mang
tm vc s thi.
5. Dn d:
- Hc bi th (bn phin m v bn dch th.)
- Son bi Cnh ngy h (Bo knh cnh gii bi 43) Nguyn Tri theo sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

63

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 12 Tit 36

Ngy son: 5 8 2012

CNH NGY H
(Bo knh cnh gii Bi 43)
Nguyn Tri
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Cm nhn c v p c o ca bc tranh thin nhin ngy h., v p tm hn Nguyn Tri vi
tnh yu thin nhin, yu i, nng lng vi dn vi nc.
- C k nng phn tch bi th Nm ca Nguyn Tri.
- Bi dng tnh yu qu hng, t nc gn b vi cuc sng ca nhn dn.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, thuyt ging...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- c bi th T lng v nu vi nt v tc gi, tc phm.
- Nu cm nhn v hai cu th u.
- Nu cm nhn v hai cu th sau.
3. Gii thiu bi mi: Nguyn Tri khng ch l tc gi ca thin c hng vn i co bnh Ng m cc
em c hc THCS, ng cn l mt trong nhng ngi u tin lm th bng ch Nm. Chng tch
cn li cho n ngy nay l tp th Quc m thi tp, trong c bi th Cnh ngy h m ta c tm
hiu hm nay.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. Tc gi: (1380 -1442) ngi H Ty H Ni, anh hng gii
HS c sgk.
phng dn tc, danh nhn vn ha th gii.
2. Quc m thi tp:
- Ni dung: phn nh t tng, tnh cm, v p tm hn Nguyn
- Hy nu nhng nt chnh v tp th.
Tri.
- Ngh thut: sng to ra th th Nm ng lut, lc ngn xen bt
ngn.
- B cc: 4 phn: v , mn thi lnh, mn hoa mc, mn cn th.
- Nu xut x, b cc bi th.
3. Tc phm:
- Xut x: nm trong mc Bo knh cnh gii thuc Quc m thi
- Em hiu nh h no v nhan Bo tp.
knh cnh gii.
- Nhan Bo knh cnh gii: gng bu rn mnh.
- B cc: 2 cch chia.
Hot ng 2: hng dn HS c hiu II. c hiu vn bn:
vn bn.
1. Bc tranh thin nhin ngy h:
a. Bc tranh thin nhin:
HS c bi th.
- ng nt, mu sc, m thanh:
+ Ho lc - tn rp ging cy ho xanh tt, to bng mt c
- Bc tranh ma h hin ln nh th
mt khng gian, to cm gic d chu.
no?
+ Thch lu - phun thc cy lu bn hin tr hoa thm.
+ Hng lin tr - tin mi hng hoa sen hng di ao to ngt
- Cc ng t mnh gi cho em cm
hng.
nhn g v cnh vt?
+ Dng di cm ve m thanh c trng ma h.
64

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

- Nhn xt cch miu t ca tc gi.

- Tc gi miu t m thnh g ca cuc


sng?
cuc sng y nh th no?

- Tm hn tc gi gn b nh th no
vi thin nhin, cuc sng?

- Tm trng ca tc gi.

- c m ln nht ca nh th l g?

- Nhn xt v cu cui bi.


Hot ng 3: hng dn HS tng kt.
- c sc ngh thut.
- Nu ngha bi th.
GV cht li ni dung chnh.
HS oc Ghi nh sgk.

Gio vin Phm Th Nhn

Trng THPT Trn Cao


- Thi gian: lu tch dng vo cui ngy.
- Dng nhiu ng t mnh: n n, gng, phun sc sng
mnh lit, a cng, trn y, ph din ht lp ny n lp khc.
Bc tranh thin nhin tht sinh ng qua s kt hp hi ha gia
mu sc, m thanh, ng nt; cnh vt thin nhin vo cui ngy
nhng s sng th khng dng li.
b. Bc tranh sinh hot:
- Lao xao ch c m thanh t ting mua bn ch c ca lng
chi cuc sng vui ti, thanh bnh.
- Dng di cm ve ting ve rm ran trong chiu t nh bn nhc
c o ca mu h.
Khng kh rn rng, vui ti ca chiu h ni lng qu thanh
bnh.
* Nhn xt: Bc tranh ma h sinh ng v trn y sc sng: c s
kt hp ca ng nt, mu sc, m thanh, con ngi v cuc sng
lng qu thanh bnh.
2. V p tm hn nh th:
a. Tm hn yu thin nhin, yu i v cuc sng:
- Hon cnh, tm trng ca nh th:
+ Ri hng mt nhn ri do chi ngm cnh tm hn
thanh thn.
+ Thu ngy trng ngy rng thng di
Hon cnh bt t d ca nh th, thn nhn m tm khng nhn.
- Yu thin nhin:
+ Bc tranh ngy h c n nhn bng nhiu gic quan (th khu thnh gic).
+ Thin nhin sng ng, gn gi, thi v,
Giao ha vi thin nhin.
- Yu i, yu cuc sng: cuc sng ti mt, thanh bnh ca lng
qu to nim vui, s th thi cho tm hn nh th.
b. Tm lng u i vi dn, vi nc::
D c Ngu cm n mt ting
Dn giu khp i phng.
Nguyn Tri c m c cy n k diu ca vua Thun ngy xa
ca ngi v lm cho dn giu , m no hn.
- Cu kt ca bi l mt cu su ch ngn gn, th hin s dn nn
cm xc ca ton bi th.
im hi t hn th c Trai l t tng nhn ngha, kht
vng lm cho ngi dn cuc sng yn vui hnh phc.
III. Tng kt:
1. Ngh thut:
- T ng gin d, quen thuc vi nhng danh t, ng t, tnh t
giu sc biu cm.
- S hi ho gia mu sc, m thanh ca bwucs tranh thiaan nhin
cuc sng.
2. ngha vn bn:
T tng ln xuyn sut s nghip ca Nguyn Tri t tng nhn
ngha, yu nc thng dn c th hin qua nhng rung ng
tr tnh dt do trc cnh thin nhin ngy h.
65

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

4. Cng c:
- Nm c ni dung v ngh thut ca bi th.
5. Dn d:
- Hc bi th.
- Son bi Tm tt vn bn t s theo sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

66

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 13 Tit 37

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 6 8 2012

TM TT VN BN T S
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Hiu v trnh by c tm tt vn bn t s theo nhn vt chnh.
- Mc ch yu cu ca tm tt vn bn t s.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, thuyt ging, tho lun...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- c bi th Cnh ngy h v nu vi nt v Quc m thi tp.
- Phn tch bc tranh thin nhin ngy h.
- V p tm hn Nguyn Tri c th hin nh th no qua bi th.
3. Gii thiu bi mi: Nhm gip cho vic hiu r ngha v nh gi chun v vn bn chng ta cn phi
tm tt vn bn. Vy, mun tm tt vn bn t hiu qu cao chng ta cng tm hiu bi Tm tt vn
bn t s.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn hc sinh tm I. Mc ch yu cu ca tm tt vn bn t s theo nhn vt
hiu mc ch yu cu ca tm tt chnh:
vn bn t s.
1. Mc ch:
HS c sgk.
- Hiu ngha v nh gi vn bn.
- Mc ch ca vic tm tt.
- Gip nm r s phn v tnh cch nhn vt, gp phn i su v
nh gi tc phm.
2. Yu cu:
- p ng yu cu chung ca vn bn.
- Yu cu ca vic tm tt.
- Trung thnh vi vn bn gc.
- Nu c c im s vic xy ra vi nhn vt chnh.
Hot ng 2: hng dn hc sinh tm II. Cch tm tt vn bn t s:
hiu cch tm tt vn bn t s theo V d: Tm tt Truyn An Dng Vng v M Chu Trng
nhn vt chnh.
Thy.
Cho hc sinh c li tc phm An
- An Dng Vng xy thnh, c Ra Vng gip c n thn.
Dng Vng.
- Triu by mu Trng Thu ly M Chu hng cp ot n
- Xc nh nhn vt chnh ca truyn.
thn.
- C n thn Triu ct qun sang nh u Lc. An Dng
Tm tt truyn theo nhn vt An Vng ch quan khinh ch thua trn, mt nc.
Dng Vng hoc M Chu.
- Nh vua cu cu Ra Vng.
GV chia nhm:
- An Dng Vng hiu ra nguyn nhn mt nc, chm M Chu
- Nhm 1: Tm tt truyn theo nhn vt v theo ra vng xung bin khi.
An Dng Vng.
* Cch tm tt:
- Nhm 2: Tm tt truyn theo nhn vt - c k vn bn.
M Chu.
- Xc nh nhn vt chnh.
- Xc nh mi quan h gia nhn vt chnh v cc nhn vt khc;
GV nhn xt, b xung.
cc chi tit, s vic tiu biu lin quan ti nhn vt chnh.
- Tm tt cu chuyn theo nhn vt chnh.
- Cch tm tt vn bn t s theo nhn
vt chnh.
Gio vin Phm Th Nhn

67

Trng THPT Trn Cao Vn


Hot ng 3: hng dn hc sinh
luyn tp.
GV nh hng Cho HS lm bi tp.
GV quan st, gii p thc mc nu cn
thit.

Gio n Ng Vn 10
III. Luyn tp:
Bi tp 1:
- Bn tm tt (1): tm tt ton b cu chuyn gip ngi c nh
v hiu vn bn.
- Bn tm tt (2): Chng Trng i nh gic kp na dng
lm dn chng sng t mt kin.
- S khc nhau:
+ Bn tm tt (1): tm tt y cu chuyn .
+ Bn tm tt (2): ch la chn mt s s vic, chi tit tiu biu
phc v cho vic lm sng t mt kin.
Bi tp 2 - 3: HS v nh lm.

4. Cng c:
- Nm c cch tm tt vn bn t s.
5. Dn d:
- Lm bi tp.
- Son bi Nhn Nguyn Bnh Khim theo sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

68

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 13 Tit 38

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 9 8 2012

NHN
Nguyn Bnh Khim
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Cm nhn v p cuc sng v nhn cch ca Nguyn Bnh Khim qua bi th.
- Hiu ng quan nim sng nhn ca Nguyn Bnh Khim.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, thuyt ging...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: kim tra v son ca HS.
3. Gii thiu bi mi: Sng gn trn th k XVI, Nguyn Bnh Khim chng kin bit bao iu bt
cng ngang tri ca x hi phong kin. Chnh v vy, ng chn nn v lui v sng ti qu nh vi trit l:
Nhn mt ngy l tin mt ngy. hiu thm v quan nim sng ca ng, ta tm hiu bi th Nhn ca
ng.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn hc sinh tm I. Tm hiu chung:
hiu chung v tc gi v tc phm.
1. Tc gi: (1491 1585)
Hc sinh c phn tiu dn sgk.
- Hiu Bch Vn c s; qu Vnh Bo, Hi Phng.
- trng nguyn v lm quan di triu Mc.
- c phong tc Trnh qun cng, Trnh Tuyn Hu nn thng
- Cuc i, con ngi Nguyn Bnh c gi l trng Trnh.
Khim c g ng lu ?
- L ngi c hc vn uyn thm, mc d v n ng vn tham vn
cho triu nh.
- Sng tc:
+ Hai tp th:
Ch Hn: Bch Vn Am Thi tp
- K tn nhng sng tc ln ca Nguyn
Ch Nm: Bch Vn quc ng thi
Bnh Khim. Ni dung?
+ Ni dung: mang m cht trit l, gio hun, ngi ca ch ca
k s, th thanh nhn; ng thi ph phn nhng iu xu xa
trong x hi.
2. Tc phm:
- Xut x: l bi th Nm trong Bch Vn quc ng thi.
- Cho bit xut x, th th v b cc - Th th: tht ngn bt c ng lut.
ca bi th.
- B cc:
+ V p cuc sng ca nh th (cu 1, 2 , 5, 6)
+ V p v nhn cch (cu 3 v 4)
Hot ng 2: hng dn hc sinh c
+ V p tr tu (Cu 7 v 8)
hiu vn bn.
II. c hiu vn bn:
HS c bi th.
1. V p cuc sng ca nh th:
- Cu 1 v 2:
GV hng dn hc sinh c bi th:
Mt mai mt cuc mt cn cu,
c din cm bi th, ging c th
Th thn du ai vui th no.
hin tm th nh nhng, thong th v
+ Th php lit k cc cng c lao ng quen thuc: mai, cuc,
hm hnh khi ni v cuc sng ca nh
cn cu cuc sng lao ng cht pht, nguyn s, nh mt
th.
lo nng tri in thc s.
Gio vin Phm Th Nhn

69

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

+ ip s t: mt... s sn sng, chu o.


+ Nhp th 2/2/3 u n v chm ri trng thi thnh thi,
ung dung trong cuc sng v cng vic.
+ Cch ni: du ai vui th no khng nh, cao li sng
m nh th chn.
Thi coi thng danh li, ph qu, vui vi cnh sng m
bc, thanh cao.
- Cch ni du ai vui th no din t - Cu 5 v 6:
tm s g ca nh th?
Thu n mng trc, ng n gi,
Xun tm h sen, h tm ao
+ mng trc, gi: nhng thc n qu ma c vn nh nng
- Hai cu th 5 - 6 din t cuc sng
rt dn d, m bc m thanh cao.
sinh hot ca nh th nh th no?
+ tm h sem, tm ao li sinh hot gin d, gn gi vi ngi
dn qu.
B bc tranh t bnh v cnh sinh hot bn ma (xun, h, thu,
ng) c mi v v hng sc ca t nhin. Nh th sng ha hp
vi thin nhin.
- Qua hai cu th, em hiu c quan * Quan nim sng nhn ca nh th: tr v vi t nhin, cch sinh
nim sng nh ca Nguyn Bnh Khim hot dn d, thanh cao, b mc nhng ham mun, toan tnh ca
l sng nh th no?
ngi i.
2. V p v nhn cch ca nh th:
Ta di ta tm ni vng v,
Ngi khn ngi n chn lao xao.
- Ni vng v m Nguyn Bnh khim - Ni vng v: ni thin nhin tnh lng chn thn qu.
mun cp l ni nh th no? Chn - chn lao xao: chn bon chen, ganh ua th on, c nga xe tp
lao xao l chn th no?
np, c k hu ngi h.
- Cch ni i lp: ni vng v >< chn lao xao.
khng nh li sng an nhn, khng mng danh li
- Nh th s dng cch ni ngc - Cch ni ngc ngha: ta di >< ngi khn.
ngha, ni i trong nhng cm t no? mang tnh a vui, hm hnh, n cha trit l dn gian: di m
khn, khn m di.
- Nhn cch ca nh th c th hin Nhn cch thot ra ngoi vng ganh ua ca th tc, khng b
trong hai cu th?
cun ht bi tin ti, a v tm hn an nhin, thanh thn.
3. V p tr tu ca Nguyn Bnh Khim:
Ru, n ci cy ta s ung,
Nhn xem ph qu ta chim bao.
- Gii thch hai cu th cui.
- Ru, n ci cy ta s ung: tm n ci say ch l tnh,
nhn ngm th s.
th hin nhn quan t tng, ci nhn thng tu ca nh th.
- Nhn xem ph qu ta chim bao: mn in tch xa.
- Trit l Nguyn Bnh Khim a ra trit l i: cng danh, ca ci ch l gic chim bao thong
hai cu cui l g?
qua, nhn cch ca con ngi mi l iu cn mi.
Tr tu sng sut, uyn thm, thu hiu quy lut cuc i, khng
- Tr tu ca nh th nh th no?
nh li sng nhn tn, thanh cao.
Hot ng 3: hng dn HS tng kt.
III. Tng kt:
1. Ngh thut:
- Nu ngh thut ca bi th.
- Ging th nh nhng, hm hnh.
- Cch ni ngc ngh, s dng in tch.
- Nu ngha bi th.
- Ngn t mc mc, gin d m su sc.
- Nh th vn dng th nhng php
ngh thut g trong hai cu th u?
- Th php cho ta bit cuc sng ca
nh th nh th no?
- Nhn xt cch ngt nhp ca cu th.

70

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
GV cht li ni dung chnh.
HS oc Ghi nh sgk.

Trng THPT Trn Cao

2. ngha bi th:
Bi th l li tm s v cuc sng s thch c nhn, th hin quan
nim nhn sinh su sc ca tc gi. Nhn l cch ni ng , ngc
ngha nhng thm trm m su sc. Ho hp vi thin nhin lnh xa
quyn qu gi ct cch thanh cao ca mnh.

4. Cng c:
- Nm c quan im sng nhn cung nh tr tu v nhn cch cu nh th nh gi li sng .
5. Dn d:
- Hc bi th.
- Son bi c Tiu Thanh k (c Tiu Thanh k) Nguyn Du theo sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

71

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 13 + 14 Tit 39 + 40

Ngy son: 12 8 2012

C TIU THANH K
(c Tiu Thanh k)
Nguyn Du
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Cm nhn c tm s xt thng, day dt ca Nguyn Du i vi ni oan ca nhng con ngi ti
hoa bc mnh.
- Thy c ngh thut th tr tnh Nguyn Du.
- Quan mim v con ngi trong sng tc ca Nguyn Du.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, thuyt ging...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- c bi th Nhn. Nu vi nt v tc gi, tc phm.
- Quan nim nhn ca Nguyn Bnh Khim th hin qua bi th.
- Tr tu, nhn cch ca nh th.
3. Gii thiu bi mi: Nguyn Du - nh th dnh mt tnh cm u i, mt s cm thng chia s su sc
ca mnh i vi nhng ngi ph n bt hnh trong x hi. Tiu Thanh mt ngi con gi Trung Quc
cng l mt trong nhng ngi ph n. Ta tm hiu qua bi th c Tiu Thanh k.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. Tc gi: (1765 1820) l i thi ho ca dn tc Vit Nam; ng
HS c sgk.
rt quan tm ti nhng ngi bt hnh nht l nhng ngi ph n
- Gii thiu vi nt v tc gi.
ti hoa, bc mnh.
2. Tc phm:
- Hon cnh sng tc tc phm.
- Hon cnh sng tc: cm hng t cu chuyn nng Tiu Thanh.
- Nu vi nt v nng Tiu Thanh.
- Nhn vt Tiu Thanh: sgk.
- Xc nh th th v b cc.
- Th th: tht ngn bt c ng lut ch Hn.
- B cc: - thc - lun - kt.
Hot ng 2: hng dn HS c hiu II. c hiu vn bn:
vn bn.
1. Hai cu :
HS c bi th.
Ty H hoa uyn tn thnh kh
(Ty H cnh p ha g hoang)
- Cu th u ni ln iu g? ngha - Ty H hoa uyn: vn hoa ti p bn Ty H.
trit l trong cu th.
- tn thnh kh: tt c gi tr thnh hoang ph.
S i lp gia qu kh v hin ti lm nhi ln ni bun
thng cho nhn tnh th thi trc dng chy ca thi gian.
c iu song tin nht ch th
(Thn thc bn song mnh giy tn)
- c iu: va c va khc mt mnh.
- Tm trng ca nh th trong cu 2.
- song tin: trc ca s.
- nht ch th: tp th duy nht cn st li sau khi b t.
S ng cm ca nh th ch mt mnh thng xt cho ngi
c n (nng Tiu Thanh).
Hon cnh ny sinh cm xc bun thng, ngm ngi.
72

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

Trng THPT Trn Cao


2. Hai cu thc:

- Gii thch cc t chi phn, lin t hu,


vn chng, ly phn d. ngha.

- Thi ca tc gi i vi nng Tiu


Thanh.

- ngha cu C kim hn s thin nan


vn.

- Tm lng ca nh th trong cu Phong


vn k oan ng t c.

- Cho bit ni trn tr ca tc gi trong


hai cu cui.
Hot ng 3: hng dn HS tng kt.
- Nu ngh thut ca bi th.
- Nu ngha bi th.
GV cht li ni dung chnh.
HS oc Ghi nh sgk.

Gio vin Phm Th Nhn

Chi phn hu thn lin t hu


(Son phn c thn chn vn hn)
- Chi phn hu thn: son phn c linh hn hnh nh n d,
tng trng cho nhan sc ca Tiu Thanh.
- lin t hu: nhng chuyn lin quan sau khi cht Tiu Thanh
n cht v c sau khi cht vn cn m ni on hn.
Vn chng v mnh ly phn d
(Vn chng khng mnh t cn vng)
- Vn chng v mnh: vn chng khng c s mnh nh con
ngi hnh nh n d v ti nng ca nng Tiu Thanh.
- ly phn d: cng mang ci ly b t chy d dang ni au
v nim xt thng cho cuc i ca Tiu Thanh.
Ni ngm ngi, xt xa cho s phn v thng cho ci ti ca
nng.
3. Hai cu lun:
C kim hn s thin nan vn
(Ni hn kim c tri khn hi)
- C kim hn s: mi hn t xa n nay.
- thin nan vn: kh c th hi tri c.
Thi bt bnh, on trch trc ni oan ca ngi ti sc.
Phong vn k oan ng t c.
(Ci n phong lu khch t mang)
- phong vn k oan: ni oan ca nhng con ngi ti sc.
- ng t c: ta cng t mnh mang ly ni oan .
Tc gi cm thng coi mnh l ngi cng hi cng thuyn vi
nng Tiu Thanh.
S tng ng gia hai thn phn: ti hoa m ln n a cng.
4. Hai cu kt:
Bt tri tam bch d nin hu
Thin h h nhn khp T Nh
(Khng bit ba trm nm l na
Ngi i ai khc T Nh chng?)
Mi lin h gia xa nay sau, hi Tiu Thanh nhng cng
l hi chnh mnh: 300 nm sau ai s l ngi khc thng ta.
S c n, khng ai ng cm trc cuc i, ch bit gi hi
vng vo hu th.
III. Tng kt:
1. Ngh thut:
- S dng ti hoa php i, kh nng thng nht nhng mt i lp
trong ngn t, hnh nh.
- Ngn ng tr tnh, m trit l.
2. ngha bi th:
Bi th th hin tm trng xt thng day dt ca Nguyn Du i
vi ni oan ca nhng ngi ti hoa bc mnh.

73

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

4. Cng c:
- Nm c gi tr ni dung - ngh thut ca bi th, tm s m nh th gi gm.
5. Dn d:
- Hc bi th.
- Son bi Phong cch ngn ng sinh hot (tip) theo sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

74

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 14 Tit 41

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 14 8 2012

PHONG CCH NGN NG SINH HOT (tip)


A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Nm c khi nim ngn ng sinh hot v cc dng biu hin ca ngn ng sinh hot.
- Lnh hi v phn tch ngn ng thuc phong cch ngn ng sinh hot.
- Rn luyn v nng cao nng lc giao tip trong sinh hot hng ngy.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, thuyt ging...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- c bi th c Tiu thanh k. Nu vi nt v tc gi, tc phm.
- Tm s ca Nguyn Du gi gm qua bi th.
3. Gii thiu bi mi: X hi loi ngi mun tn ti v pht trin th hng ngy con ngi cn c mi
quan h qua li vi nhau. Trong qu trnh con ngi s dng ngn ng by t thi , t tng,
tnh cm ca mnh vi ngi khc. Ngn ng c gi l ngn ng dng trong sinh hot hng ngy.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Cc c trng ca phong cch ngn ng sinh hot:
cc c trng ca phong cch ngn ng 1. Tnh c th:
sinh hot.
- C a im v thi gian c th.
HS c sgk.
- C ngi ni, ngi nghe c th.
- Mc ch c th.
- Phong cch sinh hot c my c - Cch din t c th qua vic dng t ng km theo ng iu.
trng?
C th v hon cnh, v con ngi, v cch ni nng, t ng,
din t
2. Tnh cm xc:
- Ni dung ca tng c trng.
- Li ni biu th tnh cm qua ging iu (thn mt, qut nt hay
yu thng, triu mn, gic gi).
- T ng khu ng gp phn tng thm cm xc.
- Cu ni giu sc thi biu cm (cu cm thn, cu cu khin, gi
p, trch mng.)
HS c Ghi nh sgk.
Khng li ni no m khng mang cm xc.
3. Tnh c th:
- Mi ngi c ging ni khc nhau.
- Mi ngi c thi quen dng t khc nhau.
Li ni l v mt th hai ca con ngi.
Hot ng 2: hng dn HS luyn tp. II. Luyn tp:
HS c bi tp.
Bi tp 1:
- Tnh c th: + Thi gian: m khuya.
+ Khng gian: rng ni.
GV chia nhm:
+ Nhn vt: ng Thu Trm phn thn i thoi.
- Nhm 1: bi 1.
- Tnh cm xc: ging iu thn mt, cu nghi vn, cm thn: ngh
- Nhm 2: bi 2.
g y Th. i, ng trch qu Th. i.nhng t ng vin cnh, cn
- Nhm 3: bi 3.
cnh, cnh chia li c vit theo dng tm t.
- Tnh c th: ngn ng ca nht k bc l c chn dung tm hn
ca mt con ngi giu cm xc, c i sng ni tm phong ph.
Gio vin Phm Th Nhn

75

Trng THPT Trn Cao Vn

Cc nhm tho lun v c i din trnh


by.

C lp b xung.
GV nhn xt, cho im.

Gio n Ng Vn 10
Bi tp 2: Du n ca ngn ng sinh hot:
- T xng h: mnh ta, c anh.
- Ngn ng i thoi: c nh ta chng?, hi c ym thm
- Li ni hng ngy: Mnh v, Ta v, li anh
Bi tp 3:
- M phng i thoi: + C h p.
+ C lun phin lt li.
- Nhng c xp t:
+ C i chi: T trng cc ngi cht, la cc ngi mc.
+ C ip t, ip ng: Ai chn nga hy i , Ai gi voi hy i
, Ai gi tru hy i
+ Cu ni c nhp iu.

4. Cng c:
- Nm c cc c trng ca phong cch ngn ng sinh hot.
5. Dn d:
- Son bi Vn nc Php Thun, Co bnh, bo mi ngi Mn Gic, Hng tr v - Nguyn
Trung Ngn theo sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

76

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 14 Tit 42:

c thm:

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 16 8 2012

VN NC Php Thun
CO BNH, BO MI NGI Mn Gic
HNG TR V Nguyn Trung Ngn

A - Mc tiu bi hc: Gip HS:


- Hiu c quan nim tr nc, quy lut ca cuc sng v ni nh thng qu hng ca cc tc gi.
- Thy c ngh thut ca bi th: cch s dng t ng v so snh,...
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, thuyt ging...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Nu nhng c trng ca phong cch sinh hot.
3. Gii thiu bi mi:
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu
Bi 1:
VN NC (Quc t) - Thin s Php Thun.
bi 1.
I. Tm hiu chung:
HS c Sgk.
* Tc gi: (915 - 990)
- L nh s, sng thi tin L.
- Tm tt v tc gi.
- C kin thc uyn bc, c ti th vn.
- c vua L i Hnh tin dng, knh trng.
II. c - hiu bi th:
1. Ni dung:
a. Hai cu u: t nc trong cnh thi bnh, thnh tr:
Quc t nh ng lc
(Vn nc nh my qun)
- Tc gi dng bin php ngh thut - Ngh thut so snh: vn nc nh dy my leo qun qut t
g ni v vn nc?
nc ha bnh, bn vng, pht trin thnh vng.
- Dng ch t - vn may nim tin ca tc gi vo vn nc.
Nam thin l thi bnh
(Tri Nam m thi bnh)
- ngha ca cu Nam thin l thi mt thi k lch s mi c m ra thi k thi bnh an lc.
bnh.
Hai cu th phn nh tm trng phi phi nim vui, nim t ho,
lc quan.
b. Hai cu sau: Vai tr ngi ng u v truyn thng dn tc:
V vi c in cc
(V vi trn in cc)
- V vi ngha l:
+ thun theo t nhin, khng lm tri quy lut t nhin.
- ngha t v vi. Vua nn cai tr t
+ hiu theo tinh thn Nho gio: ng li c tr.
nc nh th no.
- c : ch cch ng x, iu hnh, cai tr.
Vua phi dng o c cai tr nhn dn th t nc c thi
bnh, an c lc nghip.
X t tc binh ao
(Chn chn dt binh ao)
kht vng t nc ha bnh, thnh tr, khng c chin tranh.
Gio vin Phm Th Nhn

77

Trng THPT Trn Cao Vn


- Hai cu cui ni ln truyn thng tt
p no ca dn tc.
- c sc ngh thut.
Hot ng 2: hng dn HS tm hiu
bi 2.
HS c sgk.
- Nhng nt chnh v tc gi.

- B cc tc phm.

- Ni dung bn cu th u.

- ngha hai cu cui. Qua ni ln


tm trng g ca tc gi?

- Ngh thut ca bi th.


Hot ng 3: hng dn HS tm hiu
bi 3.
HS c sgk.
- Trnh by nt chnh v tc gi v hon
cnh sng tc tc phm.

78

Gio n Ng Vn 10
Hai cu th ni ln truyn thng tt p ca dn tc: yu chung
ha bnh.
2. Ngh thut:
S dng t ng, hnh nh so snh n d.
Bi 2: CO BNH, BO MI NGI (Co tt th chng)
Mn Gic thin s
I. Tm hiu chung:
1. Tc gi: (1052 10 96)
- Tn tht l L Trng, ni ting thng hiu c Nho v Pht.
- c vua L Nhn Tng ban hiu l Hoi Tn v mi vo cung
bn vic nc.
b. Tc phm:
- Ch li mt bi k Co bnh, bo mi ngi.
- B cc bi k: + Bn cu u (ng ngn c th).
+ Hai cu cui (tht ngn ng lut).
II. c - hiu:
1. Ni dung:
a. Bn cu u: Quy lut ca s sng.
Xun kh bch hoa lc - Xun qua trm hoa rng
Xun o bch hoa khai - Xun ti, trm hoa ti
- i ng xun qua xun ti (s thun hon ca thi gian)/ hoa
rng hoa ti (s bin i cu cy ci) v ip t trm khng
nh quy lut lun hi tuyt i ca t nhin.
S trc nhn tin qu, - Trc mt vic i mi,
Lo tng u thng lai - Trn u gi n ri
- Tm trng ng ngng, luyn tic v thi gian tri qua nhanh, tui
gi n m cha lm c vic g c ngha.
Quy lut i ngi l sinh lo bnh t nn cm thy tic
nui kip ngi ngn ngi trc ci i.
b. Hai cu cui: Quan nim trit l Pht gio.
Mc v xun tn hoa lc tn, - Ch bo xun tn hoa rng ht,
nh tin tc d nht chi mai - m qua xun trc mt nhnh
Mai
- th mu thun (vi cu th m u) hnh nh cnh mai vt
ln trn quy lut vn ng v bin i ca t nhin.
- Cch ni Mc v xun tn ci p ca tinh thn lc quan, kin
nh trc s bin i ca t tri.
- Hnh tng Nht chi mai biu tng cho nim tin, sc sng
mnh lit ca thin nhin v con ngi.
2. Ngh thut:
- S dng t ng, hnh nh tng phn, giu biu tng.
- Kt cu cht ch.
Bi 3: HNG TR V (Quy hng) Nguyn Trung Ngn
I. Tm hiu chung:
1. Tc gi: (1289 - 1370)
- T Bang trc, hiu Gii Hin qu huyn n Thi - Hng Yn.
- Lm quan n chc thng th.
2. Hon cnh sng tc bi th: vua Trn Anh Tng c tc gi i s
sang Giang Nam Trung Quc.

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

- Ni nh qu hng hai cu u c
g c sc?

- Cm nhn tnh yu qu hng hai


cu cui.

- Ngh thut ca bi th.

Trng THPT Trn Cao


II. c - hiu bi th:
1. Ni dung:
a. Hai cu u: Ni nh qu hng.
- Cch ni t nhin, chn thc: du, tm, hng la, ng ni, cua
ng bo ngy nhng hnh nh dn d, quen thuc gi ln ni
nh da dit nht
- Hnh nh cuc sng phn hoa ni t khch cng lm nh th
nh thng qu nh ngho kh.
Nhng hnh nh dn d, quen thuc lm xc ng lng ngi v
cm xc chn thc, t nhin.
b. Hai cu cui: Nim t ho v t nc.
- Nhng hnh nh bnh d, mc mc lng yu nc kn o qua
vic t ho v cuc sng thanh bnh ni thn d.
- Cch ni i lp: bn dic ho - ngho vn tt t ho v lng
qu tuy ngho vt cht nhng giu ngha tnh.
- Khng nh Giang Nam tuy lc bt nh quy - Du vui t khch
chng bng v. t khch qu ngi tuy sung sng nhng chng
bng v ti qu nh.
2. Ngh thut:
- Cch ni chn tht, gin d.
- Hnh nh gi cm.

4. Cng c:
- Nm c ni dung v ngh thut cc bi th.
5. Dn d:
- Hc bi.
- Son bi Ti lu Hong Hc tin Mnh Ho Nhin i Qung Lng (Hong Hc lu tng Mnh Ho
Nhin chi Qung Lng) L Bch theo sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

79

Trng THPT Trn Cao Vn


Tun 15 Tit 43

Gio n Ng Vn 10
Ngy son: 19 8 2012

Ti lu Hong Hc tin Mnh Ho Nhin i Qung Lng


(Hong Hc lu tng Mnh Ho Nhin chi Qung Lng)
L Bch
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Hiu c tnh cm chn thnh trong sng ca L Bch i vi bn.
- Hiu c phong cch th t tuyt ca tc gi.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, thuyt ging...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- c bi th Quc t. Nu cm ngh ca em v bi th .
- Tnh yu qu hng cu tc gi th hin nh th no qua bi Quy hng.
3. Gii thiu bi mi: L Bch l nh th c nhiu bi th vit v tnh cm bn b tha thit su m Ti
lu Hong Hc tin Mnh Ho Nhin i Qung Lng l bi th tiu biu.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. Tc gi: (701 - 762)
HS c sgk.
- T Thi Bch, hiu l Thanh Lin c s, qu Lng Ty TQ.
- c mnh danh l thi tin, li hn 1000 bi th.
- Nhng nt chnh v L Bch.
- Ch chnh trong th:
+ c m vn ti l tng cao c.
- Ni dung th L Bch.
+ Kht vng gii phng c nhn
+ bt bnh trc hin thc tm thng.
+ Tnh cm phong ph, mnh lit: tnh bn, thin nhin,
- Phong cch th ca ng.
- Phong cch th: phng khong, bay bng nhng t nhin, tinh t,
gin d.
2. Tc phm:
- Nu hon cnh sng tc, th th v b - Hon cnh sng tc tin bn i Qung Lng.
cc.
- Th th: + phin m: tht ngn t tuyt ng lut.
+ dch th: lc bt.
- B cc: 2 phn.
Hot ng 2: hng dn HS c hiu II. c hiu vn bn:
vn bn.
1. Hai cu u: Cnh a tin.
HS c bi th.
C nhn ty t Hong Hc lu
Yn hoa tam nguyt h Dng Chu.
- C nhn - ngi bn c gi mi quan h gn b thn thit t lu
- Hnh nh c nhn gi ln iu g.
ca hai ngi bn.
- Khng gian a tin:
+ Ni a tin: ty t Hong Hc lu - pha ty lu Hong Hc.
a im tin a y huyn thoi v cht th, nh a bn
- Hy nu khng gian - thi gian v a
vo cnh tin.
im tin a.
+ im n: Dng Chu mt thng cnh phn hoa hi
ni x ngi.

80

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

- ngha hai cu th u.

- Ni lng ca tc gi th hin nh th
no hai cu sau?

- Tm trng ngi li.


Hot ng 3: hng dn HS tng kt.
- Ngh thut ca bi th.
- Nu y ngha bi th.
GV cht li chnh.
HS c Ghi nh sgk.

Trng THPT Trn Cao


- Thi gian tin a: Yn hoa tam nguyt - thng ba cui ma xun
ma hoa khi gi ln ni bi hi, xao xuyn, bun thng.
- Khung cnh a tin: p v lng mn nh tnh bn cao p
ca hai ngi.
Cnh a tin cha ng tnh cm ngi a tin: s quyn
luyn, bn rn, bn nh cnh hc vng ngy xa.
2. Hai cu sau: Ni lng ca nh th.
C phm vin nh bch khng tn
- C phm: hnh nh cnh bum c c, l loi ngi ra i c n,
ngi li cng cm thy c c l loi.
- vin nh bch khng tn : cnh bum nh dn v mt ht vo bu
khng gian xanh bic ci nhn y ni xao xuyn, bun thng,
ngm ngi.
Ngh thut ng nht gia con ngi v cnh vt, i lp gia
ci l loi, nh b vi ci mnh mng, bao la, rn ngp.
Duy kin Trng Giang thin tu lu
- Duy kin Trng Giang: ch nh thy dng sng Trng Giang
ni c c nh b trc ci v cng ca sng nc.
- thin t lu: chy vo ci tri, chy ngang bu tri khng gian
bt ngt, khong t nh tnh bn lai lng ca nh th.
Ni lng c n, nh thng v hn v tm trng trng tri, ht
hng trn ngp tm hn ngi li.
III . Tng kt:
1. Ngh thut:
- Hnh nh th chn lc, ngn ng gi cm, ging iu trm lng.
- Tnh ha trong cnh, kt hp gia yu t tr tnh, t s miu t.
2. ngha vn bn:
Vi ngn ng th gin d, hnh nh th gi cm bi th th hin tnh
bn chn thnh su sc ca hai nh th ln thi Thnh ng. V
qua th hin c tnh bn chn thnh trong sng ca tc gi

4. Cng c:
- Nm c ni dung v ngh thut bi th.
5. Dn d:
- Hc bi.
- Son bi Thc hnh php tu t n d, hon d theo sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

81

Trng THPT Trn Cao Vn


Tun 15 Tit 44

Gio n Ng Vn 10
Ngy son: 21 8 2012

THC HNH PHP TU T N D V HON D


A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Nng cao hiu bit v php tu t - n d v hon d.
- C k nng phn tch gi tr s dng hai bin php tu t , n d v hon d.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, thuyt ging, tho lun....
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Nu vi nt chnh v tc gi L Bch.
- Cm nhn ca em v cnh a tin trong hai cu th u.
- Tm tnh ca tc gi th hin nh th no qua hai cu th cui?
3. Gii thiu bi mi: n d v hon d l hai php tu t c bn thng gp trong vn chng. Vy,
nhn bit d dng v phn bit n gip cho vic khai thc trit ni dung ngha n cha ng sau bin
php ca cc tc phm vn hc; chng ta s tm hiu bi Thc hnh php tu t n d, hon du.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS n tp l I. n tp l thuyt:
thuyt.
1. n d:
HS c sgk.
- Khi nim: l gi tn s vt, hin tng ny bng tn s vt, hin
tng khc c nt tng ng vi n nhm tng sc gi hnh, gi
cm cho s din t.
- n d l g? Phn loi.
- Phn loi: + n d hnh thc.
+ n d cch thc.
+ n d phm cht.
+ n d chuyn i cm gic.
2. Hon d:
- Khi nim: l gi tn s vt, hin tng, khi nim ny bng tn s
- Hon d l g? Phn loi.
vt, hin tng, khi nim khc c quan h gn gi vi n nhm
tng sc gi hnh, gi cm cho s din t.
- Phn loi: + Ly mt b phn gi ton th.
HS tr li. GV kt lun.
+ Ly vt cha ng gi vt b cha ng.
+ Ly du hiu ca s vt gi s vt.
+ Ly ci c th gi ci tru tng.
Hot ng 2: hng dn HS luyn tp. II. Thc hnh:
1. n d:
HS c cc bi tp.
Bi tp 1:
Cu (a):
- Thuyn: di chuyn, khng c nh n d ch ngi con trai trong
GV chia nhm tho lun:
x hi phong kin.
- Nhm 1: bi 1 ( phn n d).
- Bn: c nh n d ch tm lng thu chung son st ca ngi
- Nhm 2: bi 2 ( phn n d).
con gi.
- Nhm 3: bi 1 ( phn hon d).
- Cy a bn c: ni hai ngi hn h ngi li n d: k
- Nhm 4: bi 2 ( phn hon d).
nim p.
- Con khc a: ngi ra i n d: s thay i tnh cm.

82

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

Trng THPT Trn Cao

Cc nhm tho lun v c i din ln


trnh by.

C lp b xung.

GV nhn xt, cho im.

GV hng dn HS phn bit n d v


hon d theo bng di.
* Tiu ch phn bit n d v hon
d:
n d
(1) Da trn s
lin tng ging
nhau (lin tng
tng ng) ca
hai i tng
bng so snh
ngm.
(2) Thng c s
chuyn
i
trng ngha.

Hon d
(1) Da trn s
lin tng gn
gi (lin tng
k cn) ca hai
i tng m
khng cn so
snh.
(2)
Khng
chuyn
i
trng ngha m
cng trong mt
trng ngha.

Gio vin Phm Th Nhn

Cu (b): So snh s khc nhau:


+ Thuyn - bn cu 1: ch hai i tng l chng trai v c gi
+ Bn - cu 2: l con ngi c quan h gn b vi nhau nhng
v iu kin no phi xa nhau.
Bi tp 2:
- on trch 1: la lu lp le: n d ch ma h cnh sc sinh
ng, cnh vt hin ln nh c hn v sng ng.
- on trch 2:
+ th vn ngh ngn ngt: th vn chng thot li cuc sng,
v b.
+ tnh cm gy g: tnh cm c nhn nh b, ch k.
- on trch 3:
+ Ht: ca ngi ma xun, t nc, ca ngi cuc i mi vi
sc sng ang tri dy.
+ git: thnh qu ca cch mng, ca cng cuc xy dng t
nc.
+ hng: n nhn, tha hng mt cch trn trng thnh qu
cch mng.
n d chuyn i cm gic: t thnh gic sang th gic v xc
gic.
- on trch 4:
+ Thc: n d s gian kh, kh khn ca nhn dn trong cuc
sng, trong cch mng.
+ Thuyn: n d cuc sng con ngi ang vt qua nhng
gian kh kh khn m vn ti.
- on trch 5:
+ Ph du: n d ch kip sng nh b, tri ni, ph phim.
+ Ph sa: n d cuc sng mi, mu m, tt p hn.
2. Hon d:
Bi tp 1:
- on trch 1: + u xanh: ch tui tr.
+ m hng: ch ngi con gi p (ch Kiu).
hon d: b phn ton th.
- on trch 2: + o nu: nng dn lc nng nng ct.
+ o xanh: cng nhn l lng tin phong.
hon d: du hin vt c du hiu.
+ nng thn thnh th: tnh on kt cng nng
hon d: vt cha ng vt b cha ng.
Bi tp 2:
Cu a:
- Thn oi - thn ng: ch hai ngi hai thn hon d: vt
cha ng vt b cha ng.
- cau thn oi - tru khng thn no n d: nhng ngi ang
yu nhau.
Cu b: So snh:
- Cu th: Thn oi thn ng: dng nhng hnh nh hon d
ch ngi hai thn.
- Cu th: Thuyn i chng: dng nhng hnh nh n d ch nhng
ngi ang yu.
83

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

4. Cng c:
- Nm c khi nim n d, hon d.
- Phn bit s ging nhau v khc nhau gia php tu t n d v hon d.
5. Dn d:
- Hon thnh cc bi tp cn li.
- Chun b Tr bi lm vn s 3.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

84

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 15 Tit 45

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 23 8 2012

TR BI LM VN S 3
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Nhn r c nhng u nhc im tn ti trong bi vit ca mnh.
- K nng lm bi theo ng yu cu v th loi, ni dung.
- Rt c kinh nghim v bi dng k nng vit vn.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
3. Gii thiu bi mi: Nhn ra u v khuyt im trong bi lm ca mnh nhm rt kinh nghim khc phc
cho nhng bi lm tip theo. Chng ta thc hnh tr bi vit s 3.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS phn tch I. Tm hiu :
.
- Th loi: phn tch.
: Anh (ch) hy phn tch v p - Ni dung:
ho hng ca qun i nh Trn v
+ v p ho hng ca qun i nh Trn.
tm hn nh th qua bi Thut hoi + tm hn nh th Phm Ng Lo.
Phm Ng Lo.
- T liu: bi ging ca GV.
II. Lp dn :
Hot ng 2: hng dn HS lp dn * M bi: gii thiu tc gi, nu vn .
.
* Thn bi:
1. Hnh tng con ngi thi Trn:
a. Hnh nh ngi trng s:
- Honh sc: cm ngang ngn gio trn gi bin cng t th hin
ngang, kin cng, lm lit ca ngi trng s.
- Giang san: khng gian rng ln, k v, c tm vc v tr.
- Khp k thu: thi gian lch s lu di.
Hnh nh trng s thi Trn xut hin vi t th, tm vc hin ngang
ho hng v c hnh ng ln lao, k v.
- Phn tch tng phn. Rt ra bi hc b. Hnh nh ba qun:
t bi vn.
- Tam qun: ba o qun ch ton th qun dn thi Trn tng
trng cho sc mnh ca dn tc.
- Th php so snh, n d t h, th php phng i kh thn Ngu.
Lm ni bt kh th dng mnh, phi thng ca qun i nh Trn;
sc mnh Ho kh ng A ca dn tc v nim t ho ca tc gi.
Hai cu th u hnh nh trng s lng trong hnh nh dn tc tht
p v c tnh cht s thi, cho thy v p k v, kh th ho hng v
sc mnh phi thng ca con ngi thi Trn.
2. Kht vng ho hng:
- Cng danh tri: mn n cng danh, s nghip.
- Nam nhi v liu: kht vng lp cng, lp danh gip nc, gip i.
- Ni thn (xu h):
+ V cha c ti mu lc ln nh V Hu Gia Ct Lng.
+ Cha tr c n cng danh cho nc, cho i.
Gio vin Phm Th Nhn

85

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

nhn cch cao c, c kht vng, hoi bo v c thc trch nhim


i vi t nc.
3. Ngh thut:
- Ngn ng hm sc, c ng; ging th ho hng.
- Hnh nh trng l, giu sc biu cm, c tnh s thi.
* Kt bi:
- Tng kt vn .
- Lin h m rng.
Hot ng 3: nhn xt u, khuyt III. Nhn xt chung:
im ca HS.
1. u im: nm c yu cu ca bi.
2. Khuyt im:
GV nhn xt, sa li bi lm ca HS.
- K nng hnh vn yu.
- Li chnh t nhiu, cm xc cha r rng.
- S dng t, cu thiu chnh xc; ch vit cu th.
Hot ng 4: tr bi v dn d.
IV. Tr bi v dn d:
- Xem li bi v li ph ca GV.
- T sa cc li v cch dng t, t cu, b cc....
- Trao i vi cc bn cng nhau rt kinh nghim.
4. Cng c:
- Cng c cch lm vn.
6. Dn d:
- c li bi vn v c gng khc phc li sai cc bi vit sau.
- Son bi mi Cm xc ma thu (Thu hng) Ph.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

86

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 16 Tit 46

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 26 8 2012

CM XC MA THU
(Thu hng)
Ph
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Hiu c bc tranh ma thu hiu ht cng l tm trng bun thng ca nh th trong cnh t nc
lon li, ni nh qu hng v ngm ngi xt xa cho thn phn mnh.
- Hiu c c im ngh thut th ng.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, thuyt ging...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Th no l n d, hon d?
- Nu v d v mi php tu t, gii thch.
3. Gii thiu bi mi: Ph l nh th hin thc tiu biu ca i ng v ca vn hc Trung Quc.
Th ng mang m hng ca ni bun ai on, trin min v nhng cnh i au kh bt hnh, nhng bt
cng ngang tri trong x hi m chnh ng cng nm tri trong cuc i ca mnh. Cm xc ma thu
th hin cm xc v ni nh qu hng, v cuc sng c n ca tc gi.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. Tc gi: (712 - 770)
HS c sgk.
- T T M, qu H Nam.
- Sng trong ngho kh, cht trong bnh tt.
- Trnh by vi nt v tc gi.
- c mnh danh l thi thnh, thi s.
- L nh th hin thc i ng ln nht Trung Quc, danh nhn
vn ha th gii.
- S nghip sng tc ca Ph c g - S nghip sng tc: khong 1500 bi.
ni bt?
+ Ni dung: ti hin bc tranh hin thc x hi i ng; chan
cha tinh thn yu nc, thng dn, tinh thn nhn o.
+ Ngh thut: ging th trm ut, ngh ngo.
2. Tc phm:
- Nu hon cnh sng tc v xut x.
- Hon cnh sng tc: nm 766, lc sng lu lc Qu Chu.
- Xut x: l bi s 1 trong chm th Thu hng gm 8 bi.
- Th th v b cc ca bi th.
- Th th: tht ngn bt c ng lut.
- B cc: 2 phn.
Hot ng 2: hng dn HS c hiu II. c hiu vn bn:
vn bn.
1. Bc tranh thin nhin ma thu: (4 cu u)
HS c bi th.
- Khng gian: + rng phong tiu iu.
+ sng mc trng xo.
- Cnh thu hai cu u c miu t
+ ni Vu, km Vu hiu ht.
nh th no?
gi s lnh lo, bi thng.
- Hnh nh: + sng vt ln tn lng tri.
+ my s xung gip t.
i lp chuyn ng ngc chiu thin nhin k v, d di.

Gio vin Phm Th Nhn

87

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

- Cnh thu c nhn t xa, n cha cm xc, tm trng:


+ iu thng, tiu sm: tm trng bun lo.
+ n: cnh thu b dn nn, th hin tm trng lo u ni bin gii
cha bnh yn sau nhng nm lon lc.
bn cu u l khng gian trong tm nhn xa, l cnh thu ngm
tnh thu.
2. Ni lng ca tc gi: (4 cu sau)
- Cu 5 v 6: t khng gian xa rt v khng gian gn.
+ Hnh nh hoa cc, con thuyn:
- Hnh nh hoa cc con thuyn c o Hoa cc: tng trng cho ma thu.
ngha g?
o Con thuyn: tng trng cho cuc i tri ni, lun lc, mang ch
tm tnh ca tr v qu hng ca nh th.
+ Ngh thut ng nht:
o Cnh v tnh: cc n hoa nh nh l - ni au n ri l.
o Hin ti v qu kh: cc hai ln n hoa hai ln tc gi ri l
- Nu s ng nht ca hai cu th 5 hai min qu khc nhau - git l hin ti cng l git l ca qu kh
6.
nm xa.
o Con ngi v s vt: tri tim thng nh qu hng buc mi
vo con thuyn.
Tnh ln cnh: Ni nh qu su sc.
- Hai cu cui: m thanh rn rng ting dao thc ct may o rt,
ting chy p vi vang ln dn dp bn b sng.
- Hai cu cui miu t cnh g?
c trng ca ma thu TQ xa may o chng rt gi cho ngi
ang trn th bin cng.
- Hnh nh v m thanh an xen nhau - Hnh nh v m thanh an xen lm tng ni nh qu, nh nh v
gi ln trong lng nh th iu g?
nh ngi thn da dit.
Ni lng trc n khi thu v.
Hot ng 3: hng dn HS tng kt.
III. Tng kt:
1. Ngh thut:
- c sc ngh thut ca bi th.
- Hm sc, giu sc gi.
- ng nht: cnh - tnh, s vt con ngi, hin ti qu kh, m
- ngha bi th.
thanh ni lng.
2. ngha bi th:
GV tng kt li chnh.
Bi th l ni lng ring t ca Ph nhng cng chan cha tm
HS c Ghi nh sgk.
s yu nc, thng i.
4. Cng c:
- Nm c ni dung v ngh thut ca bi th.
5. Dn d:
- Hc bi.
- Son bi Lu Hong Hc Thi Hiu, Ni on ca ngi phng khu Vng Xng Linh, Khe
chim ku Vng Duy theo sgk.
E - Rt kinh nghim:
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Trong cnh y n cha tnh cm g
ca nh th?

88

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 16 Tit 47 + 48

c thm:

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 28 8 2012

LU HONG HC Thi Hiu


NI ON CA NGI PHNG KHU Vng Xng Linh

KHE CHIM KU Vng Duy


A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
* Bi 1:
- Cm nhn nhng suy t su lng y trit l trc cnh lu Hong Hc th hin ni bun v ni lng
nh qu ca tc gi.
- Nm c ngh thut t cnh ng tnh.
* Bi 2:
- Thy c din bin tm trng ca ngi chinh ph, qua ln n chin tranh phi ngha, cao kht
vng sng ca con ngi.
- Nhn ra cu t c o ca bi th.
* Bi 3:
- Cm nhn v p tm hn tinh t ca nh th trong m trng thanh tnh, tm lng yu thin nhin, yu
t nc ti p.
- Thy c mi quan h gia ng v tnh trong cch th hin ca tc gi.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, thuyt ging...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Nu nhng nt chnh v tc gi v s nghip sng tc ca Ph.
- Bc tranh thin nhin ma thu c th hin nh th no trong bn cu th u.
- Cm nhn v ni lng ca nh th qua bn cu th cui.
3. Gii thiu bi mi:
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu Tit 1:
bi 1.
Bi 1:
LU HONG HC (Hong Hc Lu) Thi Hiu.
HS c Sgk.
I. Tm hiu chung:
* Tc gi: (704 754)
- Tm tt v tc gi.
- Qu H Nam, Trung Quc.
- Nh th ni ting cng thi vi L Bch.
- Sng tc: hn 40 bi, Hong Hc lu l mt trong nhng bi th
hay nht thi ng.
II. c - hiu bi th:
1. Ni dung:
- Bn cu u tc gi mun ni v a. Bn cu u: Hoi nim v qu kh xa xa:
mi quan h no?
- Truyn thuyt Ph Vn Vi ci hc bay l ci tin mi quan h
gia xa v nay, qu kh v hin ti, s tun hon v tn ca v tr
v s ngn ngi ca i ngi.
b. Bn cu sau: Ni bun nh qu hng:
- Ni lng ca nh th trong bn cu - Nh th tr v i thc vi cnh sng Hn Dng, bi Anh V, khi
cui.
v sng cnh p th mng, gi cm.
- Nhn cnh vt v chiu khin ngi su ni bun v mnh cha
xng ng vi iu tt p , bun v thng nh qu hng.
Gio vin Phm Th Nhn

89

Trng THPT Trn Cao Vn


- c sc ngh thut

Hot ng 2: hng dn HS tm
hiu bi 2.
HS c sgk.

- Nhng nt chnh v tc gi.

- Cho bit chuyn bin tm trng ca


ngi khu ph?

- Nguyn nhn ca s chuyn bin .

- Ngh thut ca bi th.

Hot ng 3: hng dn HS tm hiu


bi 3.
HS c sgk.
- Trnh by nt chnh v tc gi.

- Crm nhn s tnh lng trong m


ca bi th v tm hn nh th.

- Ngh thut ca bi th.

90

Gio n Ng Vn 10
2. Ngh thut:
- Cch ph lut c o ca bi th: khng kt vn (cu 1 2), cc
thanh trc thanh bng i lin vi nhau (cu 3 4)
- Th php i lp c s dng hiu qu.
Tit 2:
Bi 2: NI ON CA NGI PHNG KHU (Khu on)
Vng Xng Linh.
I. Tm hiu chung:
* Tc gi: (698 757)
- T Thiu B, qu Trng An, TQ.
- L nh th ni ting thi Thnh ng.
- Sng tc: 186 bi, c sc nht l th tht ngn tuyt c.
- ti: chin tranh, tnh bn,..
- Phong cch th: trong tro, tinh t, thanh tn.
II. c - hiu:
1. Ni dung:
- Din bin tm trng ca ngi khu ph: Bt tri su.ht..hi:
+ Lc u ngi thiu ph khng bit su v thi nam nhi i lp
cng l chuyn bnh thng. Nng vn trang im v ln lu ngm
cnh v t, thanh thn.
+ cht thy mu dng liu (cht xc tc): mu ca ma xun, tui tr
hnh nh c l, tng trng cho mu li bit.
chuyn bin tm trng qua hi hi tic tui xun, hi hn
chng i kim n phong hu.
+ Sau hi l on on ci n phong hu, on chin tranh phi ngha,
nguyn nhn ca s sinh li t bit (nguyn nhn su xa).
2. Ngh thut:
Li vo c bit, cch chuyn i tm l nhn vt.
Bi 3: KHE CHIM KU (iu minh gin) Vng Duy.
I. Tm hiu chung:
* Tc gi: (701 761)
- T Ma Ct, qu Sn Ty, TQ.
- Th ng mang m v thin Thi Pht.
- L i biu ca phi th sn thy; c ti v nhc ha th php.
- Sng tc hn 400 bi vi phong cch tinh t, trang nh.
II. c - hiu bi th:
1. Ni dung:
- Hai cu u: s tnh lng trong m v s bnh yn ca tm hn
nh th ha cm vi thin nhin, nghe c ting ri ca hoa qu.
- Hai cu cui: trng ln lm kinh sn iu ci tnh lng ca m
c cm nhn qua ting ng ca nhng m thanh kh khng.
ly ng t tnh gi cm gic ting m xao ng tm hn bnh
yn.
2. Ngh thut:
- Quan st la chon t ng, hnh nh.
- i lp gia tnh v ng, gia m thanh v hnh nh.

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Trng THPT Trn Cao
Vn
4. Cng c:
- Nm c ni dung v ngh thut cc bi th.
5. Dn d:
- Hc bi.
- Chun b n tp thi cui k.
- Son bi Trnh by mt s vn theo sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

91

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 17 Tit 50

N TP VN HC

Tun 17 Tit 51

N TP TING VIT
N TP TP LM VN

Tun 18 Tit 52 + 53

BI KIM TRA CUI HKI


(Bi vit s 4)
( v p n chung ca trng)

92

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 18 Tit 54

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 30 8 2012

TRNH BY MT VN
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Nm c yu cu v cch thc trnh by mt vn .
- Vn dng nhng hiu bit trnh by mt vn .
- Mnh dn, bnh tnh, t tin khi trnh by mt vn trc tp th.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, tho lun, thuyt ging...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- c bi Lu Hong Hc v phn tch hai cu th cui.
- Nu gi tr ni dung v ngh thut ca bi Ni on ca ngi phng khu.
- Rt ra kt lun v gi tr th ng.
3. Gii thiu bi mi: Trong cuc sng hng ngy, giao tip l mt nhu cu tt yu. Trong khi giao tip k
c ni v vit, chng ta cn c k nng trnh by th hin r nhn thc, t tng, tnh cm ca mnh.
Vy, chng ta cn c hiu bit cch Trnh by mt vn .
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm quan trng ca vic trnh by mt vn :
tm quan trng ca vic trnh by mt Trnh by mt vn trc tp th nhm by t nguyn vng, suy
vn .
ngh, nhn thc ca mnh; thuyt phc ngi c, ngi nghe cm
thng v hiu mnh.
Hot ng 2: hng dn HS tm hiu II. Cng vic chun b trnh by mt vn :
cng vic chun b.
1. Chn vn trnh by:
V d: ti Thi trang v tui tr.
GV nu tnh hung trong sgk, hng - y l mt ti ln, t ra nhiu vn trao i, tho lun 3
dn HS trin khai cc trnh by.
tiu ch: + phi l kha cnh nhiu ngi quan tm, cn gii p.
+ ph hp vi i tng ngi nghe.
- Chn vn trnh by c thc hin
+ bn thn am hiu, thch th.
nh th no.
Vn : Trang phc vi v p duyn dng ca ngi ph n.
2. Lp dn cho bi trnh by:
* Trang phc l ngi bn ng hnh thy chung vi con ngi,
c bit l ngi ph n t xa ti nay:
- Ti sao phi lp dn ?
- Cm n, o mc l nhu cu ti thiu ca con ngi.
- Trang phc l p cho con ngi, c bit l ngi ph n.
trnh by vn c r rng, - V p ca mi ngi lm tng v p ca cng ng.
mch lc cn c dn . Dn gip ta * Trang phc p khng th thay th v p v tm hn:
ch ng trong trnh by.
- Ci nt nh cht ci p.
- V p trang phc l v p bn ngoi, d thy nhng chng phai;
v p tm hn kh thy nhng cng lu cng m, lm tng gi tr
v p bn ngoi.
- Cn ch va p ngi nhng li phi va p nt.
* Ci p trong tang phc c nhn phi thng nht, hi ha vi ci
p ca c cng ng:
- Ci p khng phi l ci lp d, tch bit cng ng.
- Ci p phi hi ha gia truyn thng v hin i, gia bn trong
v bn ngoi.
Gio vin Phm Th Nhn

93

Trng THPT Trn Cao Vn


Hot ng 3: hng dn HS tm hiu
thc hin phn trnh by.
? trnh by vn tt cn phi lm
g.
HS c Ghi nh sgk.

Hot ng 4: hng dn HS luyn tp.


HS c yu cu bi tp, tho lun v c
i din trnh by.
GV nhn xt.

Gio n Ng Vn 10
III. Trnh by:
1. Bt u trnh by:
- Cho hi - t gii thiu v mnh.
2. Trnh by ni dung chnh:
- Gii thiu ni dung trnh by.
- Trnh by tng chnh.
3. Kt thc v cm n:
- Tm tt, nhn mnh.
- Cm n ngi nghe.
IV. Luyn tp:
Bi tp 2:
An ton giao thng l hnh phc ca mi ngi.
1. Mt ATGT l tnh trng bo ng hin nay nc ta.
2. Mt ATGT v ang gy nhiu tai ha cho mi ngi.
3. Nguyn nhn dn n mt ATGT.
4. Cc gii php lp li trt t v ATGT.

4. Cng c:
- p dng thc hnh trnh by mt vn vo trong cc tnh hung hc tp v sinh hot.
5. Dn d:
- Hc bi + lm bi.
- Son bi Lp k hoch c nhn theo sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

94

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 19 Tit 55

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 1 9 2012

LP K HOCH C NHN
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Nm c yu cu ca mt bn k hoch c nhn.
- Bit xc nh mc tiu, ni dung ca mt bn k hoch c nhn.
- Hnh thnh thc lm vic khoa hc, hiu qu.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, tho lun, thuyt ging...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: kim tra v son HS.
3. Gii thiu bi mi: Vic lp k hoch c nhn l mt vic lm rt cn thit, n th hin phong cch lm
vic khoa hc, ch ng trong cng vic. Vy, mun lm tt iu chng ta tm hiu bi.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. S cn thit ca vic lp k hoch c nhn:
s cn thit ca vic lp k hoch c - Khi nim: l bn d kin ni dung, cch thc hot ng v thi
nhn.
gian hon thnh mt cng vic nht nh.
- Bn k hoch c nhn l g? V sao - Thun li: gip hnh dung trc cc cng vic cn lm, phn b
phi lp bn k hoch c nhn?
thi gian hp l, ch ng m bo cng vic hon thnh, t kt qu
tt.
Hot ng 2: hng dn HS cch lp II. Cch lp k hoch c nhn:
k hoch c nhn.
- Ni dung cn xy dng trong mt bn k hoch c nhn:
+ Ni dung hot ng.
- Mt bn k hoch c nhn cn c ni
+ Thi gian.
dung g?
+ a im.
+ D kin kt qu t c.
- Li vn v hnh thc trnh by cn ngn gn, r rng.
Hot ng 3: hng dn HS luyn tp. III. Luyn tp:
: Lp k hoch c nhn cho mt tun sinh hot, hc tp.
GV hng dn HS lp bng.
Ni dung cng
Thi gian
a im
HS tho lun, trnh by.
vic

4. Cng c:
- Nm v lp c bng k hoch c nhn trong hc tp v sinh hot.
5. Dn d:
- Son bi Th hai c ca Ba-s theo sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

95

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 19 Tit 56

c thm:

Ngy son: 3 9 2012

TH HAI C CA BA-S

A - Mc tiu bi hc: Gip HS:


- Hiu c nt c trng v gi tr ca th hai c.
- Cm nhn c ci hay, ci p trong th hai c ca Ba-s.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, tho lun, thuyt ging...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: s trin khai trong bi dy.
3. Gii thiu bi mi:
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. Tc gi:
HS c sgk.
- Ma-su- Ba-s (1644 1694), sinh ra tnh Mi , xut thn trong
gia nh v s cp thp.
- Trnh by tm tt thn th v s - L nh th hng u Nht Bn.
nghip ca Ba-s.
- 28 thui chuyn n sng v lm th vi bt hiu Ba-s (Ba
Tiu).
- 10 nm cui i i khp nc vit du k v lm th hai c, mt
sa ka nm 50 tui.
- Tc phm ni ting: Li ln min ku (1968).
2. Th th hai c:
- Hnh thc: th th ngn nht th gii, ch c 17 m tit, ngt lm 3
on theo th t 5 7 5.
- Nu nhng hiu bit ca em v th hai - Mi bi th hai c u c mt t th.
c.
- Thi im trong th c xc nh theo ma: qu ng bt buc:
l thi im hin ti, cnh vt trc mt.
- Thm m tinh thn Thin tng v tinh thn vn ha phng ng.
- Cm thc thm m: cao ci vng lng, n s, u huyn, mm
mi, nh nhng
- Ngn ng: thin v gi, a ngha.
II. c - hiu vn bn:
Hot ng 2: hng dn HS c hiu Bi 1: Th v tnh cm con ngi.
vn bn.
- Qu Ba-s Mi , ng ln 10 nm mi v thm li,
nhng li thy nh .
- Qu ng: ma sng ma thu.
HS c cc bi th.
- T th: t khch t l qu hng tnh cm thn thit gn
b vi mnh t ni mnh .
cch biu hin sc tch, rt gi.
- Tnh cm thn thit ca nh th vi Bi 2: Th v tnh cm con ngi.
v ni nim hoi cm v kinh - Ba-s kinh Ki t t thi tr, sau ln . Cui i
Ki t p c th hin nh th ng tr li (20 nm), nghe ting chim quyn ht m vit bi th
no qua bi 1 2.
ny.
- Qu ng: chim quyn ma h.
- S chuyn i cm gic: m thanh gi nh ( kinh ngy nay)
96

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

GV gii thiu hon cnh ra i bi 3.


- Bi th ni ln tnh cm g ca tc gi.

- Gii thch ngha ca qu ng.

- Tm qu ng bi 6. ngha trit l ca
bi th.

Hot ng 3: hng dn HS tng kt.


GV nh gi v ni dung v ngh thut
th hai c ca Ba-s.

Trng THPT Trn Cao


kinh ngy xa y k nim.
Bi 3: Th v tnh cm con ngi.
- Nm 1684, Ba-s (40 tui) lm cuc du hnh n Kan sai gn
qu mnh. V n nh th hay tin m mt, di vt li l mt m tc
bc ng au n vit bi th ny.
- l tro ni xt xa.
- Qu ng: ln sng thu m o, a ngha:
+ l git l nh sng.
+ mi tc bc ca m nh sng.
+ cuc i nh git sng ngn ngi, v thng.
hnh tng ln sng l lng, khng bit l gn kt lin h nh
th no vi nhng hnh nh trn.
Bi 6: Th v thin nhin.
- Miu t cnh ma xun:
+ Qu ng: hoa anh o.
+ Cnh tng: cnh anh o ri lm gn sng h cnh tng p,
gin d.
Trit l su sc: s tng giao gia cc s vt, hin tng trong
v tr (tc ng, chuyn ha ln nhau) th hin bng nhng hnh
tng gin d, nh nhng.
III. Tng kt:
1. Ni dung:
Th Ba-s thc y ni nh qu da dit ca nhng ngi xa qu
hng, x s.
2. Ngh thut:
- Cu th ngn gn, hm sc.
- Hnh nh thin nhin, to vt y gi m trong lin tng.

4. Cng c:
- Nm c gi tr ni dung v ngh thut, qu ng cc bi th.
5. Dn d:
- Hc bi.
- Son bi Cc hnh thc kt cu ca vn bn thuyt minh theo sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

97

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 19 Tit 57

TR BI VIT S 4
(p n ca trng)

HT HC K I

98

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 20 Tit 58

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 5 9 2012

CC HNH THC KT CU CA VN BN THUYT MINH


A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Nm c cc hnh thc kt cu ca vn bn thuyt minh.
- Xy dng c kt cu vn bn ph hp vi i tng thuyt minh.
- Trnh by v phn tch c cc hnh thc kt cu c bn ca vn bn thuyt minh.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, tho lun, thuyt ging...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Trnh by nhng nt chnh v Ba-s v th loi th hai c.
- c bi th 1 2 v phn tch.
- c bi th 3 6 v phn tch.
3. Gii thiu bi mi: Vn bn thuyt minh c kt cu nh th no v khi thuyt minh mt vn ta nn
chn hnh thc kt cu ra sao. Chng ta tm hiu bi Cc hnh thc kt cu ca vn bn thuyt minh.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Vn bn thuyt minh:
vn bn thuyt minh.
- Khi nim: l kiu vn bn nhm gii thiu, trnh by chnh xc,
khch quan v cu to, tnh cht quan h ca mt s vt, hin tng,
- Th no l vn thuyt minh.
vn thuc t nhin, x hi v con ngi.
- Cc loi vn thuyt minh:
- C my loi vn thuyt minh.
+ Loi ch yu trnh by gii thiu (tc gi, tc phm vn hc,
di tch, danh lam,...)
+ Loi thin v miu t s vt, hin tng.
Hot ng 2: hng dn HS tm hiu II. Kt cu ca vn bn thuyt minh:
kt cu vn bn thuyt minh.
1. Xt v d sgk:
* Phn tch kt cu vn bn 1:
HS c ng liu sgk.
- i tng thuyt minh: hi thi cm thi ng Vn - x ng
Thp huyn an Phng, lng bn dng sng y.
- Mc ch: gii thiu cho ngi c bit v: thi gian, a im;
din bin ca l hi thi cm thi, nh gi kt qu cuc thi; ngha
GV chia nhm tho lun:
cuc thi.
- Nhm 1: Phn tch kt cu vn bn 1.
- Cc chnh: + Thi gian, a im din ra l hi thi cm thi.
- Nhm 2: Phn tch kt cu van bn 2.
+ Din bin ca l hi: thi nu cm - chm thi.
+ ngha ca l hi.
- Cc hnh thc kt cu ca vn bn:
+ Theo trnh t thi gian: t lc bt u cuc thi n lc chm thi.
+ Theo trnh t logic: gii thiu cc phng din ca cuc thi.
HS tho lun v ln bng trnh by kt * Phn tch kt cu vn bn 2:
qu.
- i tng thuyt minh: bi Phc Trch.
- Mc ch: gii thiu v bi Phc Trch
- Cc chnh: + hnh dng bn ngoi ca bi Phc Trch.
+ hng v c sc ca bi.
C lp b xung. GV nhn xt.
+ s hp dn, b dng ca bi Phc Trch.
+ danh ting ca bi Phc Trch.
Gio vin Phm Th Nhn

99

Trng THPT Trn Cao Vn

- Kt cu vn bn l g?

- Cc hnh thc kt cu vn bn.


HS c Ghi nh sgk.

Gio n Ng Vn 10
- Trnh t sp xp :
+ Theo trnh t khng gian: t ngoi vo trong.
+ Theo trnh t logic: cc phng din khc nhau ca bi
Phc Trch.
2. Cc hnh thc kt cu ca vn bn thuyt minh:
- Khi nim: l cch t chc, sp xp ni dung vn bn thuyt minh
theo trnh t thng nht v hon chnh.
- Cc hnh thc kt cu:
+ Theo trnh t thi gian (qua trnh hnh thnh, vn ng, pht
trin).
+ Theo trnh t khng gian ( t chc vn c ca s vt).
+ Theo trnh t logic (cc mi quan h nguyn nhn kt qu,
chung ring).
III. Luyn tp: HS v nh lm.

Hot ng 3: hng dn HS luyn tp.


GV hng dn HS v nh lm.
4. Cng c:
- Nm c khi nim v kt cu ca vn bn thuyt minh.
5. Dn d:
- Lm bi tp.
- Son bi Lp dn bi vn thuyt minh theo sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

100

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 20 Tit 59

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 8 9 2012

LP DN BI VN THUYT MINH
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Thy c s cn thit ca vic lp dn khi lm vn.
- Cng c vng chc k nng lp dn v vn dng vo cng vic hc tp.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, tho lun, thuyt ging...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Vn bn thuyt minh l g? C my loi vn thuyt minh?
- Kt cu vn bn l g? Nu cc hnh thc kt cu vn bn.
3. Gii thiu bi mi: Lp dn cho mt bi vn thuyt minh l mt khu rt quan trng khng th thiu
trong qu trnh lm bi. Vy, lp dn nh th no chng ta cng tm hiu bi Lp dn bi vn thuyt
minh.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS n tp I. Lp dn bi vn thuyt minh:
kin thc v lp dn .
1. B cc:
+ M bi: gii thiu vn cn thuyt minh.
- Nhc li b cc ca mt bi vn v
+ Thn bi: trnh by ni dung thuyt minh (t xa n gn, t
nu nhim v ca tng phn.
ngoi vo trong, t khi qut n c th).
+ Kt bi: Nu cm ngh ca ngi vit.
- B cc ca bi vn c ph hp vi c 2. B cc 3 phn ph hp vi vn thuyt minh v vn thuyt minh
im ca vn thuyt minh khng?
cng l kt qu ca thao tc lm vn.
3. So snh:
- So vi phn m bi v kt bi ca vn - Phn m bi: ging nhau.
t s, vn thuyt minh c im g ging - Phn kt bi:
v khc?
+ Vn t s: ch nu cm ngh ca ngi vit.
+ Vn thuyt minh: phi tr li ti, lu li cm xc, suy ngh
trong lng ngi c.
Hot ng 2: hng dn HS lp dn II. Lp dn bi vn thuyt minh:
bi vn thuyt minh.
: Thuyt minh danh nhn vn ha Nguyn Tri.
1. Xc nh ti:
GV chia nhm tho lun:
- ti yu cu gii thiu danh nhn.
- Nhm 1: lm m bi.
- V tr danh nhn trong nn vn ha dn tc v trn th gii.
- Nhm 2 3: lm thn bi.
- Cuc i, cng hin ca danh nhn.
- Nhm 4: lm kt bi.
2. Lp dn :
- M bi: + gii thiu khi qut v Nguyn Tri.
+ tnh cm i vi ng.
Cc nhm tho lun v c i din ln - Thn bi: tm , chn ; sp xp :
trnh by.
+ Thuyt minh v cuc i.
+ nh gi v nhng thnh cng ca NT.
+ Thuyt minh v s nghip sng tc.
C lp b xung.
+ Nu tc phm tiu biu.
GV nhn xt, cho im.
+ ng gp v gi tr ni dung v ngh thut.
+ Hn ch (nu c).
Gio vin Phm Th Nhn

101

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10
+ nh hng ca NT ti thi i.
- Kt bi: + tng kt v NT.
+ nu cm ngh ca c nhn.

4. Cng c:
- Nm c k nng xy dng dn ; t a ra vn thuyt minh v luyn tp lp dn .
5. Dn d:
- Lm bi tp.
- Son bi Ph sng Bch ng (Bch ng giang ph) Trng Hn Siu theo sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

102

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 20 + 21 Tit 60 + 61

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 10 9 2012

PH SNG BCH NG
(Bch ng giang ph)
Trng Hn Siu
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Cm nhn c ni dung yu nc v t tng nhn vn c bi ph.
- Thy c nhng c trng c bn ca th ph.
- Bi dng lng yu nc, nim t ho dn tc, thc trn trng nhng a danh - danh nhn lch s.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, thuyt ging...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: kim tra s chun b ca HS.
3. Gii thiu bi mi: Bch ng l mt dng sng ni ting ca Vit Nam. Ni y tr thnh nim t
ho ca qun dn i Vit. Dng sng v nhng chin cng hin hch l nim cm hng hoi c ho
hng ca bao th h thi nhn. Bch ng giang ph ca Trng Hn l mt tc phm tiu biu.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Tit 1:
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. Tc gi: ( ?- 1354 )
HS c tiu dn sgk.
- T l Thng Ph, qu Ninh Bnh.
- Tng gi nhiu chc v trong x hi thi Trn, tham gia cc cuc
- Trnh by vi nt v tc gi.
chin u chng qun Mng Nguyn.
- L ngi c hc vn uyn thm, tnh tnh cng trc, c cc vua
Trn tin cy v nhn dn knh trng.
- Sng tc: cn li bi Ph sng Bch ng.
2. Tc phm:
- Cho bit th loi, hon cnh ra i v - Th loi: ph c th.
b cc tc phm.
- Hon cnh ra i: vng triu nh Trn c du hiu suy thoi, cn
phi nhn li qu kh anh hng cng c nim tin trong hin ti.
- B cc: 4 phn.
Hot ng 2: hng dn HS c hiu II. c hiu vn bn:
vn bn.
1. Hnh tng nhn vt khch: (s phn thn ca tc gi).
HS c tc phm.
a. Th du ngon ca khch:
- Hnh ng, t th: + ging bum giong gi..
- Hnh ng, t th ca khch c
+ lt b chi trng....
biu hin nh th no tnh cch nhn
+ sm g thuyn...
vt khch.
s dng ng t, cch ni khng nh khc ho r nt nhn vt
khch: phng khong, mnh m, c trng ch, thch phiu du, hiu
bit nhiu iu, hoi bo ln lao.
- a danh:
+ a danh trong in c TQ: Nguyn, Tng, V Huyt, Cu
- Tc gi nhc ti nhng a danh no?
Giang, Ng H,..... i bng sch v, tr tng trng.
+ a danh ca t Vit: ca i Than...bn ng Triu....sng
Bch ng.... hnh nh tht, c tnh ng i, hin ra trc
mt tc gi.
Gio vin Phm Th Nhn

103

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

- Ti sao tc gi mun hc tp T
Trng?

Cuc do chi ca khch khng ch thng thc v p thin


nhin m cn nghin cu cnh tr t nc, bi b tri thc, hc hi
nh T Trng ngy trc.
b. Tm trng ca khch:
- Cnh vt bn sng Bch ng c - Cnh bao la, hng v: Bt ngt sng knh/tht tha ui tr -Nc
tc gi miu t th no? Qua cho tri mt sc phong cnh ba thu hnh nh so snh, n d, cc cu
thy tm trng g ca khch?
vn bin ngu c cc v sng i.
Tm trng: vui trc cnh sng nc th mng, t ho trc
- Ngh thut c s dng.
dng sng tng ghi bao chin tch.
- Cnh p nhng bun: lau san st, bn lch u hiu, sng chm
gio gy, g y xng kh.....
au bun, tic nui v chin trng xa mt thi oanh lit nay tr
tri, hoang vu....
Tit 2:
2. Hnh tng cc b lo: (c th l nhn dn a phng, c th l
h cu).
- Hnh tng nhn vt b lo i din - Thi cc b lo: nhit tnh, hiu khch, tn knh khch.
cho ai? Thi ca cc b lo i vi - Li k v trn chin ca cc b lo: k theo trnh t din bin ca
khch.
s kin:
+ S chun b: thuyn b mun i, tinh k php phi, gio gm
sng chi,... khung cnh cng thng, gp gp.
+ Th trn:
c thua cha phn, bc nam chng i,... s i u
- Din bin trn nh qua li k ca cc
b lo. Ngh thut s dng.
v lc lng v ch.

nh nht nguyt m/Bu tri t i hnh tng k


(Khng kh, th trn, kt qu trn
nh).
v, du hiu trn chin kinh thin ng a.
Ngh thut: hnh nh i lp, cc cu bin ngu i xng tng cp.
+ Kt qu: ta thng, ch chuc nhc mun i.
- Li k, ging iu ca cc b lo nh Li k ngn gn, c ng, sc tch vi thi , ging iu y
th no?
nhit huyt, t ho gi khng kh, din bin trn nh ht sc sinh
ng.
- Li suy ngm, bnh lun ca cc b lo v chin thng trn sng
? Nguyn nhn no dn n thng li Bch ng: ch ra nguyn nhn ta thng, ch thua:
ca ta? Trong nguyn nhn no l
+ Tri t cho ni him tr.
quan trng nht?
+ Nhn ti gi cuc in an.
+ i vng coi th gic nhn.
khng nh v tr, vai tr ca con ngi (thin thi, a li, nhn
ho, trong cao yu t con ngi) l cm hng mang gi
tr nhn vn v c tm trit l su sc.
- Li ca ca cc b lo c gi tr g?
- Cui cng l li ca ca cc b lo mang ngha tng kt, c gi tr
tuyn ngn v chn l: bt ngha - tiu vong, nhn c - lu danh
thin c.
3. Li ca cng l li bnh ca khch:
- Ca ngi s anh minh ca hai v thnh qun.
- So snh li ca ca khch v li bnh - Ca ngi chin tch ca qun v dn ta trn sng Bch ng.
ca cc b lo v rt ra nhn xt.
- 2 cu cui va bin lun, va khng nh chn l: ta thng gic
khng ch t him m quan trng hn l bi nhn ti c c cao
bc l nim t ho dn tc, t tng nhn vn cao p.

104

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Hot ng 3: hng dn HS tng kt.
- Ngh thut s dng trong bi.
- Ni dung chnh ca bi th.
GV cht li chnh.
HS c Ghi nh sgk.

Trng THPT Trn Cao


III. Tng kt:
1. Ngh thut:
- S dng th ph t do, khng b g b vo nim lut, kt hp gia
t s v tr tnh, c kh nng bc l cm xc phong ph, a dng ...
- Kt cu cht ch, th php lin ngm, li din t khoa trng.
2. ngha bi th:
Th hin nim t ho, nim tin vo con ngi v vn mnh quc gia,
dn tc.

4. Cng c:
- Nm c hnh tng nhn vt khch v cc b lo v ngha trit l trong li ca cui.
5. Dn d:
- Hc mt s on trong bi.
- Son bi i co bnh Ng Nguyn Tri (phn tc gi) theo sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

105

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 21 Tit 62

Phn 1:

Ngy son: 13 9 2012

Tc gi:

NGUYN TRI

A - Mc tiu bi hc: Gip HS:


- Nm c nhng nt chnh v cuc i v s nghip vn hc ca Nguyn Tri.
- Bi dng lng yu nc, nim t ho dn tc, thc trn trng nhng a danh - danh nhn lch s.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, thuyt ging...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Trnh by mt vi nt v tc gi - tc phm.
- Phn tch hnh tng nhn vt khch trong bi th.
- Cm nhn v li kt cui bi.
3. Gii thiu bi mi: Nguyn Tri - mt i anh hng dn tc, danh nhn vn ho th gii. chng
trnh ng vn THCS cho cc em hiu bit mt phn nh v ng qua hai on trch Cn sn ca v
Nc i Vit ta. Chng trnh ng vn 10 THPT tip tc m rng v i su hn v tc gi vn hc
trung i v i ny.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Cuc i :
cuc i Nguyn Tri.
- Nguyn Tri (1380 1442), hiu l c Trai, qu gc Chi Ngi
HS c sgk.
(Ch Linh - Hi Dng).
- Xut thn: gia nh c truyn thng yu nc v vn ha vn hc.
- Trnh by hiu bit ca em v cuc - 5 tui m mt, 10 tui ng ngoi qua i, nm 1400 Thi hc
i Nguyn Tri.
sinh, cng cha ra lm quan di triu H.
- ng gp nhiu mt cho t nc, c bit gp phn to ln vo
chin thng v vang ca dn tc:
+ Tham gia khi ngha Lam Sn l mu s ca L Li, c vai
- ng gp ca ng cho t nc.
tr quan trng trong cuc khng chin chng Minh.
+ Lp nn triu i nh L, lun quan tm n nhn dn.
- Cuc i nim tri nhiu bi kch oan khut: ng b nghi oan di
triu L Thi T, b bt giam, xin v n Cn Sn; ng b oan n L
Chi Vin v b tru di tam tc.
- nh gi chung v con ngi - Nm 1464, L Thnh Tng minh oan cho Nguyn Tri.
Nguyn Tri.
Nguyn Tri l mt bt anh hng dn tc, mt nh vn ha ln, l
danh nhn vn ha th gii (1980).
Hot ng 2: hng dn HS tm hiu II. S nghip th vn:
s nghip th vn ca NT.
1. Nhng tc phm chnh:
HS c sgk.
- Tc phm vit bng ch Hn: Qun trung t mnh tp, Bnh Ng
i co, c Trai thi tp, Ch linh sn ph, Lam sn thc lc, ...
- Nu nhng tc phm chnh ca - Tc phm vit bng ch Nm: Quc m thi tp ( gm 254 bi ), D
Nguyn Tri.
a ch, ...
2. Nguyn Tri - nh vn chnh lun kit xut:
- Qun trung t mnh tp: gm nhng th t gi cho tng gic
- Tc phm no th hin Nguyn Tri Minh v nhng giy t giao thip vi triu nh nh Minh.
l nh vn chnh lun kit xut?
tc phm c s kt hp gia t tng nhn ngha t tng yu
nc vi ngh thut vit vn lun chin bc thy.
106

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

- V sao ni Nguyn Tri l nh th


tr tnh?

Hot ng 3: hng dn HS tng kt.


- Nu khi qut nhng gi tr c bn
v ni dung v ngh thut ca th vn
NT.

Trng THPT Trn Cao


- Bnh Ng i co l bn tuyn ngn v ch quyn c lp dn tc,
bn co trng ti c gic, bn anh hng ca v khi ngha Lam Sn
sc mnh ca t tng nhn ngha v t tng yu nc ha lm
mt.
Vn chnh lun NT t ti trnh ngh thut mu mc.
3. Nguyn Tri nh th tr tnh su sc:
- c Trai thi tp v Quc m thi tp ghi li hnh nh Nguyn Tri
va l ngi anh hng v i va l con ngi trn th:
+ ng au ni au ca con ngi, yu tnh yu ca con ngi.
+ L tng ca con ngi anh hng l s ha quyn gia nhn
ngha vi yu nc, thng dn. N lc no cng mnh lit tha
thit Bui mt tc lng u i c - m ngy cun cun nc triu
ng.
+ Tnh yu ca Nguyn Tri dnh cho thin nhin, t nc, con
ngi v cuc sng.
Nguyn Tri chnh l v p nhn bn gp phn nng ngi
anh hng dn tc ln tm nhn loi.
III. Tng kt:
1. Ni dung:
Nguyn Tri l thin ti vn hc, vn chng ng hi t hai ngun
cm hng ln ca dn tc l yu nc thng dn.
2. Ngh thut:
Vn chng ca Nguyn Tri ng gp ln v th loi v ngn ng, l
nh vn chnh lun kit xut, nh th khai sng vn hc ting Vit.

HS c Ghi nh sgk.
4. Cng c:
- Nm c cuc i v gi tr th vn ca Nguyn Tri.
5. Dn d:
- Son bi i co bnh Ng Nguyn Tri (phn tc phm) theo sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

107

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 21 + 22 Tit 63 + 64

Phn 2:

Ngy son: 15 9 2012

Tc phm:

I CO BNH NG

A - Mc tiu bi hc: Gip HS:


- Hiu r gi tr v ni dung v ngh thut ca tc phm: bn tuyn ngn ch quyn c lp, ng vn yu
nc chi ngi t tng nhn vn, kit tc vn hc kt hp hi ho yu t chnh lun vn chng.
- Nm vng c trng ca th co v thy c sng to ca Nguyn Tri trong tc phm.
- Bi dng lng yu nc, nim t ho dn tc, thc trn trng nhng a danh - danh nhn lch s.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, thuyt ging...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Trnh by mt vi nt v cuc i Nguyn Tri.
- Lit k cc tc phm chnh ca ng v gii thiu s lc v cc tc phm tiu biu.
- Ti sao ni Nguyn Tri l nh th chnh lun kit xut nh th tr tnh su sc.
3. Gii thiu bi mi: Sau 10 nm khng chin chng qun Minh xm lc thng li, L Li ln ngi
hong , lp ra triu nh hu L, c Nguyn Tri vit i co bnh Ng b co cho ton dn c
bit chin thng v i ca qun v dn ta. T nay nc i Vit ginh li nn c lp, non sng tr
li thi bnh.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Tit 1:
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung v tc phm.
1. Hon cnh ra i:
HS c sgk.
u nm 1428, cuc khng chin chng Minh kt thc thng li.
Nguyn Tri tha lnh L Li vit i co bnh Ng tng kt 10
- Cho bit hon cnh ra i?
nm khng chin chng Minh v cng b c lp dn tc.
2. Th co: sgk.
3. Nhan :
- Gii thch ngha nhan tc phm. - i co mang tnh cht quc gia trng i.
- T Ng ch gic Minh sc thi coi khinh, cm th ca nhn dn ta
- Nu b cc v ni dung tng phn.
i vi gic phng Bc.
4. B cc: 4 phn.
Hot ng 2: hng dn HS c hiu II. c hiu vn bn:
vn bn.
1. Lun chnh ngha:
HS c vn bn.
- Nu cao t tng nhn ngha: (mi quan h tt p gia ngi vi
ngi trn c s tnh thng o l)
- Trong lun chnh ngha c my
+ ct yn dn ly dn lm gc, lm cho dn c cuc sng yn
ni dung chnh? Nu ngha t nhn
lnh, hnh phc.
ngha.
+ lo tr bo chng xm lc.
Quan nim tin b th hin r tm lng yu dn ca Nguyn Tri.
- Nguyn Tri khng nh ch - Khng nh c lp dn tc, quyn t ch v truyn thng lu i vi
quyn t nc qua nhng chi tit c nhng yu t c bn v:
th no? Cch dng t, cu ca tc
+ Ranh gii, a phn, lnh th.
gi trong on vn c g c bit?
+ Lch s t nc.
+ Nn vn hin lu i.
+ Phong tc, tp qun ring.
108

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

- T tng nhn ngha ca Nguyn


Tri trong on ny nh th no?

- Tc gi t co nhng ti c no
ca gic Minh?

- Ngh thut Nguyn Tri s dng.

- Bn co trng kt thc ra sao?


- Thi ca t gi nh th no?

- Phn tch hnh tng L Li. Nhn


xt.

Cho bit bui u khi ngha gp


nhng kh khn g? Ta khc phc ra
sao?

- Hnh nh miu t chin thng ca ta


nh th no?

Gio vin Phm Th Nhn

Trng THPT Trn Cao


Nhng yu t m Nguyn Tri a ra l chn l khch quan khng
th ph nhn.
- Cc t t trc,vn xng, lu, chia, cng khc lt t tnh
cht hin nhin, vn c, lu i ca nc i Vit.
- Ngh thut: so snh, cu vn bin ngu sng i t nc ta
ngang hng vi TQ.
thc dn tc ton din v su sc l bc tin ca thi i, ng
thi l tm cao t tng ca c Trai.
2. T co ti c ca gic Minh:
- Vch trn lun iu ph Trn dit H.
- T co ch chng cai tr thm c v ti c ca gic:
+ Hy hoi cuc sng con ngi bng hnh ng dit chng:
nng dn en, vi con ....
+ Bc lt: thu m, phu phen, phc dch, dng np vt qu
+ Dit sn xut: tan tc c ngh canh ci.
+ Dit s sng: tn hicn trng cy c.
Ngh thut lit k, la chn hnh nh tiu biu ti c chng cht,
mn r ca gic.
- Hnh nh i lp: Thng h ming, a nhe rng,.no n cha chn
b mt kht mu ca gic.
- Bn co trng kt thc bng cu vn y hnh tng:
+ c c... ly ci v hn ni ci v hn.
+ D bn... dng ci v cng ni ci v cng.
- Li vn anh thp, thng thit: khi ut hn tro si, khi cm thng
tha thit, lc nghn ngo tm tc,.
Bn co trng ti c c xy dng trn t tng nhn ngha v
lp trng dn tc, v dn m ln n ti c ca gic tuyn ngn
nhn quyn.
Tit 2:
3. K li qu trnh chinh pht gian kh v tt thng ca cuc khi
ngha:
* Hnh tng L Li:
- Xut thn bnh thng: chn hoang d nng mnh.
- L ngi c lng cm th gic su sc : h i tri chung, th khng
cng sng.
- C l tng hoi bo ln: tm lng cu nc.
- C quyt tm cao thc hin l tng: au lng,qun an v
gin,trn trc., bn khoan,..
L Li l ngi anh hng o vi, xut thn t nhn dn.
* Nhng kh khn bui u v sc mnh chin thng:
- Kh khn: qun th ng mnh, thiu nhn ti, thiu qun lng,
- Sc mnh chin thng: gng ch khc phc gian nan, nhn dn bn
ci mt nh, tng s mt lng ph t, lng quyt tm v tinh
thn on kt qun dn.
* Chin thng ca qun ta:
- Chin thng ca ta: sm vang chp git, trc ch tro bay, sch khng
knh ngc, tan tc chim mun, ph toan v,vi sc mnh ni
cng mn, nc sng phi cn hnh nh phong ph, a dng, o
bng s k v ca thin nhin.
109

Trng THPT Trn Cao Vn


- ch tht bi ra sao?

- Vic ta tha cht cho gic c ngha


g?

- Ngh thut s dng trong on vn.

- Nhn xt v li tuyn b chin thng


v bi hc rt ra.

Hot ng 3: hng dn HS tng kt.

GV nu khi qut v ni dung v


ngh thut ca bi.

Gio n Ng Vn 10
- Tht bi ca ch: mu chy thnh sng, thy cht y ni, . hnh
nh k th ham sng s cht n hn nht hnh nh sinh ng cho
thy s nhc nh, thm hi.
- Khung cnh chin trng: sc phong vn phi i, nh nht nguyt
phi m,.
- Gic c ta m ng hiu sinh ni bt tnh cht chnh ngha,
nhn o ca cuc khi ngha.
- Ngh thut:
+ ng t mnh lin kt vi nhau dn p, d di.
+ Tnh t ch mc im ti a s i lp ta - ch.
+ Cu vn di ngn, bin ha linh hot.
+ Nhc iu n p, sng khoi.
+ m thanh gin gi, ho hng, nh sng tro, bo cun (nhp
chin u t trn ny qua trn khc, t ngy ny qua ngy khc).
Bc tranh ton cnh cuc khi ngha Lam Sn vi bt php ngh
thut m cht anh hng ca.
4. Tuyn b chin thng v rt ra bi hc lch s:
- Li tuyn ngn c lp v ha bnh trang trng, hng hn trong
khng gian, thi gian mang tnh chiu kch v tr vnh hng.
- Bi hc lch s: s thay nhng thc cht l s phc hng l iu kin
thit lp s vng bn, cho vin cnh ca t nc ti sng, huy
hong.
Cm hng v c lp v tng lai t nc ha quyn vo nhau,
th hin nim tin xy dng nn thi bnh vng chc.
III. Tng kt:
1. Ni dung:
Bn anh hng ca tng kt cuc khng chin chng qun Minh xm
lc, gian kh m ho hng ca qun dn i Vit: bn tuyn ngn
c lp chi sng t tng nhn ngha yu nc v kht vng ha
bnh.
2. Ngh thut:
- Bt php anh hng ca m cht s thi vi cc th php ngh thut so
snh, tng phn, lit k.
- Ging vn bin ha linh hot, hnh nh sinh ng honh trng.

4. Cng c:
- i co bnh Ng l mt bn tuyn ngn nhn ngha.
- Bi hc lch s t bi co. ngha vn bn.
5. Dn d:
- Hc thuc mt s on.
- Son bi Tnh chun xc, hp dn ca vn bn thuyt minh theo sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

110

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 22 Tit 65

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 17 9 2012

TNH HP DN, CHUN XC CA VN BN THUYT MINH


A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Nm c nhng kin thc c bn v tnh chn xc v tnh hp dn ca vn bn thuyt minh.
- Bc u vn dng nhng kin thc hc vit vn bn thyt minh c tnh chun xc v hp dn.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, thuyt ging...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Phn tch lun chnh ngha.
- Tc gi t co ti c gic Minh nh th no? Phn tch hnh tng L Li.
- Phn tch chin thng ca cuc khi ngha.
3. Gii thiu bi mi: Tnh chun xc v hp dn l yu cu v cng quan trng ca vn bn thuyt minh.
Vy, lm th no vn bn thuyt minh t c nhng yu cu , ta tm hiu bi.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tnh chun xc trong vn bn thuyt minh:
tnh chun xc ca vn bn thuyt 1. Tnh chun xc v mt s bin php m bo tnh chun xc
minh.
ca vn bn thuyt minh:
HS c sgk.
- Tnh chun xc l yu cu u tin v quan trng nht ca mi vn
- V sao vn bn thuyt minh phi c bn thuyt minh.
tnh chun xc?
- t c s chun xc ta cn ch :
- m bo tnh chun xc trong vn
+ Tm hiu tng tn thu o trc khi vit.
bn thuyt minh, chng ta cn lu
+ Thu thp y ti liu tham kho, ti liu c gi tr.
im g?
+ Ch n thi im xut bn cc ti.
2. Luyn tp:
a. Cha chun xc:
HS c yu cu phn luyn tp.
- Chng trnh ng vn 10 khng ch c VHDG.
- V VHDG khng ch c ca dao, tc ng.
- Trong ctrnh ng vn 10 khng c cu .
HS tho lun nhm theo n v bn.
b. Khng chun ch: thin c hng vn l ng hng vn ca nghn
i (tc l bt h) ch khng phi l ng hng vn vit cch y mt
HS ng ln tr li.
nghn nm.
c. Vn bn thuyt minh ny khng th s dng thuyt minh v
C lp b xung. GV nhn xt.
nh th Nguyn Bnh Khim v ni dung ca n khng ni ti
Nguyn Bnh Khim vi t cch l mt nh th.
Hot ng 2: hng dn HS tm hiu II. Tnh hp dn ca vn bn thuyt minh:
tnh hp dn ca vn bn thuyt minh.
1. Tnh hp dn v mt s bin php to tnh hp dn ca vn bn
thuyt minh:
- V sao vn bn thuyt minh phi c - Tnh hp dn l yu cu khng th thiu trong vn bn thuyt minh,
tnh hp dn?
gip ta hiu r i tng.
- Mt s bin php:
- Hy nu mt s bin php to tnh
+ S dng nhng chi tit c th, sinh ng, nhng con s chnh
hp dn ca vn bn thuyt minh.
xc bi vn khng b tru tng m h.
+ Dng cc th php so snh i chiu gy n tng cho
ngi c (ngi nghe).
Gio vin Phm Th Nhn

111

Trng THPT Trn Cao Vn

HS c yu cu phn luyn tp.


GV cho HS tho lun theo nhm:
- Nhm 1 3: vn bn 1.
- Nhm 2 4: vn bn 2.

Cc nhm c i in tr li.

GV nhn xt, cho im.

Gio n Ng Vn 10
+ Kt hp v s dng cc kiu cu lm cho bi vn thuyt minh
bin ho linh hot, khng n iu.
+ Khi cn nn phi hp nhiu loi kin thc i tng cn
thuyt minh c soi ri t nhiu mt.
2. Luyn tp:
* Vn bn 1:
- Nu b tc i ... km hm lun im khi qut.
- Tc gi a ra mt s chi tit c th v b no ca a tr t c
chi a, t c tip xc v b no ca mt con chut nht trong
hp rng ... lm sng t lun im.
Lun im khi qut tr nn c th, d hiu. S thuyt minh v
th hp dn sinh ng.
* Vn bn 2:
Bi vn thuyt minh v h Ba B s tr nn hp dn hn khi tc gi
ni n nhng s tch, nhng truyn thuyt gip ta nh tr v thu
xa xa thn tin h o. Ngm phong cnh vi nhng cm xc nh
th tm hn ta s giu c hn, su sc hn.
III. Luyn tp: HS v nh lm.

Hot ng 3: hng dn HS luyn tp.


4. Cng c:
- Yu cu v chun xc, hp dn ca vn bn thuyt minh.
- Mt s bin php m bo s chun xc, hp dn ca vn bn thuyt minh.
5. Dn d:
- Lm bi tp v nh.
- c v son bi Ta Trch dim thi tp Hong c Lng.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

112

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 22 Tit 66

c thm:

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 19 9 2012

TA TRCH DIM THI TP


(Trch)
Hong c Lng

A - Mc tiu bi hc: Gip HS:


- Hiu c nim t ho su sc v thc trch nhim ca Hong c Lng trong vic bo tn di sn
vn hc ca dn tc.
- Nm c ngh thut lp lun ca tc gi.
- C thi trn trng v yu qu di sn vn hc ca dn tc mnh.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, thuyt ging...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Mt s bin php m bo tnh chun xc ca vn bn thuyt minh.
- Mt s bin php lm cho bi vn ca vn bn thuyt minh hp dn.
3. Gii thiu bi mi: Su tm, bo tn di sn vn ho tinh thn ca t tin cha ng l mt vic rt quan
trng v cn thit nhng cng ht sc kh khn. Tin s Hong c Lng l mt trong nhng tr thc
thi L lm cng vic . Sau khi hon thnh Trch dim thi tp, ng li t vit mt bi ta t u
sch ni r quan im v tm s ca mnh v gii thiu sch vi ngi c.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. Tc gi: (? - ?)
HS c tiu dn sgk.
- Qu Hng Yn, tr qun Gia Lm H Ni.
- L mt tr thc giu lng yu nc, coi nn vn hin dn tc nh
- Trnh by mt vi nt chnh v tc gi mt b phn cu thnh ca thc c lp dn tc.
Hong c Lng.
2. Tc phm:
a. Th ta:
- Cc bi ta, bt, dn, dn... thuc th vn gi l ta, vn c
ngun gc t Trung Quc ra i vo khong thi nh Hn.
- c im ca th ta.
- c im:
+ Ta thng t u tc phm, ni dung thng trnh by l do
v qu trnh hon thnh tc phm.
+ Thng thin v vn ngh lun, i khi cht ngh lun c kt
hp vi cht t s v cht tr tnh.
Tc phm thin v vn ngh lun.
b. Xut x:
- Nu xut x v b cc vn bn.
- Tuyn tp nhng bi th hay ca cc nh th i Trn L th k
XV, cui tp l th ca Hong c Lng.
- Li ta cho tp th ny c vit vo nm 1497.
Hot ng 2: hng dn HS c hiu II. c hiu vn bn:
vn bn.
1. Nguyn nhn khin cho th ca Vit Nam cc thi i trc th
HS c tc phm.
k XV khng c lu truyn:
- Ti sao tc gi li bt u bi ta bng - Nhn mnh lun im: Trch dim thi tp ra i khng phi do
cch nu ra nguyn nhn th vn tht mun ch quan ca c nhn mnh, m do yu cu ca thi i.
truyn?
- Sau trnh by thc trng tnh hnh di sn th ca VN thi by gi.

Gio vin Phm Th Nhn

113

Trng THPT Trn Cao Vn

- Nguyn nhn th ca khng lu truyn


l g?

- Trong tng nguyn nhn tc gi s


dng cch lp lun no? Tc dng.

- ng c son sch c tc gi?

- hon thnh tc phm tc gi phi


lm g?

- Thi khim tn ca tc gi th hin


nhng li l no ca bi ta?
- Nhn xt ngh thut lp lun ca tc
gi.

- Qua vic tm hiu ta Trch dim thi


tp em hiu thm i g v con ngi
tc gi.

- Nu ni dung v kt cu Trch dim


thi tp.
Hot ng 3: hng dn HS tng kt.
GV cht li ngh thut ngha vn bn.
HS c Ghi nh sgk.

114

Gio n Ng Vn 10
- Nguyn nhn th vn tht truyn:
+ Ch quan (nguyn nhn chnh):
Ch c thi nhn mi thy c ci hay, ci p ca th ca t
ngi am hiu.
Ngi c hc th t n th ca v bn rn chn quan
trng, ln n trong khoa c danh s bn rn, thiu ngi
thc s tm huyt.
Ngi quan tm n th ca th khng nng lc v tnh kin
tr thiu ngi lc ti.
Cha c lnh vua khng ai dm khc vn lu hnh nh
nc khng khuyn khch in n lu hnh thiu s ng h
v mt php l.
cch lp lun chung: dng phng php quy np.
+ Khch quan:
Sc ph hy c thi gian i vi sch v.
Chin tranh ho hon.
Dng hnh nh v cu hi tu t: tan nt tri chm, rch nt tan
tnh... lm sao gi mi...
Cu hi biu hin ni xt xa ca tc gi v gi tnh cm ca ngi
c i vi thc trng di sn vn th lc by gi.
2. Thut li qu trnh hnh thnh Trch dim thi tp:
- Thc trng, tnh hnh sch v v th ca Vt Nam rt him khng
kho cu vo u c. Ngi hc lm th ch trng vo Bch gia
i ng.
- Nhu cu bc thit phi bin son than i...thng xt lm sao.
- Vic su tm vt v, kh khn: cc th tch c khng cn, tc gi
phi nht nhnh...nt, hi quanh khp ni, thu lm...trong triu, ri
phn chia loi quyn.
Cng vic i hi tn nhiu thi gian cng sc, ngi khng tm
huyt khng th lm c.
- Tc gi ht sc khim tn ti hn sc mn, mn php...vit.
Lp lun cht ch, cht ngh lun ho quyn vi cht tr tnh,
trnh by lun im mt cch r rng, khc chit.
Ta Trch dim thi tp th hin lng yu nc ca tc gi:
+ trn trng di sn vn ho ca cha ng.
+ au xt trc thc trng khng c di sn vn hc lm cn bn
phi mn vn hc i ng
+ khng qun cng vic nng nhc, sch v tan nt bin son
sch.
- Ni dung v kt cu: gm 6 quyn, chia lm 2 phn:
+ Phn chnh l th ca ca tc gi thi Trn, u L.
+ Phn ph lc l th ca ca Hong c lng.
III. Tng kt:
1. Ngh thut:
- Cch lp lun cht ch.
- S ha quyn gia cht tr tnh v ngh lun.
2. ngha vn bn:
Nim t ho su sc, lng yu nc v thc trch nhim cao trong
vic trn trng bo tn di sn vn hc ca dn tc.

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Trng THPT Trn Cao
Vn
4. Cng c:
- thc trch nhim trong vic bo tn di sn vn hc ca tin nhn v li nhc nh cc th h sau hy
bit trn trng v yu qu di sn vn hc ca dn tc mnh.
5. Dn d:
- Hc bi + lm luyn tp.
- Son bi c thm Hin ti l nguyn kh quc gia Thn Nhn Trung theo hng dn sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

115

Trng THPT Trn Cao Vn


Tun 23 Tit 67

c thm:

Gio n Ng Vn 10
Ngy son: 22 9 2012

HIN TI L NGUYN KH QUC GIA

(Trch Bi k danh bia tin s khoa Nhm tut, nin hiu i Bo th ba)
Thn Nhn Trung
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Thy c quan nim ng n v vai tr ca ngi hin ti i vi vn mnh t nc v ngha ca
vic khc bia biu dng h.
- Hiu cch vit vn chnh lun sc so, lp lun, kt cu cht ch, thuyt phc ngi c, ngi nghe.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, thuyt ging...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- S kt hp gia lp lun cht ch v yu t biu cm c th hin nh th no trong bi ta Trch
dim thi tp.
3. Gii thiu bi mi: Trong vn miu Quc T Gim H Ni, t th k X (triu L) c dng nhng
hng bia (t trn lng ra) ghi h tn, nm thi ca cc tin s i Vit. l mt vic lm c
o, y ngha ca cc vng triu phong kin Vit Nam. Bi c thm ny trch t mt trong nhng
bi vn bia .
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. Tc gi: (1418 -1499)
HS c sgk.
- T Hu Ph, ngi lng Yn Ninh, huyn Yn Dng (Bc Giang)
- Hy gii thiu nhng nt chnh v tc - ng tin s nm 1469, l ngi ni ting vn chng, c L
gi Thn Nhn Trung?
Thnh Tng tin dng v thng cho vo hu vn bt.
- Hy nu xut x ca tc phm?
2. Tc phm:
- Xut x: y l mt trong 82 bi vn bia Vn Miu (H Ni).
Hot ng 2: hng dn HS c hiu II. c hiu vn bn:
vn bn.
1. Vai tr ca hin ti i vi t nc:
HS c vn bn.
- Hin ti: l ngi ti cao, hc rng, c o c tt, c mi
ngi tn nhim, suy tn.
- Theo em, hin ti c vai tr nh t - Hin ti l nguyn kh ca quc gia: hin ti c vai tr quyt nh
no i vi t nc?
s hng thnh ca t nc, gp phn lm nn s sng cn ca
quc gia v x hi (nguyn kh: kh cht ban u).
GV cho v d thm v vic x hi hm - Nh nc tng trng i hin ti, cao danh ting, phong chc
nay c nhng ch , chnh sch nhm tc, cp bc, ghi tn vo bng vng, ban yn tic, ...
khuyn khch nhn ti.
- Nhng vic lm cha xng vi vai tr v v tr ca hin ti.
cn phi khc bia tin s lu danh s sch.
2. ngha ca vic khc bia ghi tn tin s:
- Khuyn khch nhn ti khin cho k s trng vo m phn chn
hm m, rn luyn danh tit, gng sc gip vua.
- Nu ngha ca vic khc bia ghi tn - Noi gng hin ti, ngn nga iu c k c ly lm rn, ngi
tin s?
thin theo m gng.
- Lm cho t nc hng thnh, bn vng di lu dn vic d vng,
ch li tng lai, va rn da danh ting cho s phu, va cng
c mnh mch cho nh n.
116

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

- Hy cho bit bi hc lch s rt ra t


vic khc bia ghi tn tin s?

Hot ng 3: hng dn HS tng kt.


- Nhn xt v ngh thut ca vn bn.
- Hy nu ngha ca vn bn.

Trng THPT Trn Cao


3. Bi hc lch s rt ra t vic khc bia ghi tn tin s:
- Thi no th hin ti cng l nguyn kh ca quc gia phi bit
qu trng.
- Hin ti c mi quan h sng cn i vi s thnh suy ca t
nc.
- Thm nhun quan im ca nh nc ta gio dc l quc sch,
trng dng nhn ti. Thm nhun quan im ca ch tch H Ch
Minh: mt dn tc dt l mt dn tc yu.
III. Tng kt:
1. Ngh thut:
Lp lun cht ch, c lun im, lun c r rng, c li l sc so,
thu l, t tnh.
2. ngha vn bn:
Khch l k s ng thi luyn ti, rn c, nu nhng bi hc cho
mun i sau: th hin tm lng ca Thn Nhn Trung vi s nghip
xy dng t nc.

GV nhn xt, din ging v cht li


ngha vn bn.
HS c Ghi nh sgk.
4. Cng c:
- Hin ti l nguyn kh ca quc gia, mi quan h gia hin ti v vn mnh nc nh.
- ngha vic khc bia ghi tn tin s.
5. Dn d:
- Pht hin nhng lun im, lun c ca vn bn.
- V nh hc bi v chun b vit bi vit s 5.
- Son bi Khi qut lch s ting Vit theo ni dung sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

117

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 23 Tit 68

Ngy son: 23 9 2012

VIT BI LM VN S 5
VN THUYT MINH
A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:
- Tip tc cng c nhng kin thc v k nng lm vn thyt minh, cng nh nhng k nng lp dn ,
din t...
- Vn dng nhng hiu bit lm c mt bi vn thuyt minh va r rng chun xc, li va sinh
ng hp dn....
- Thy r trnh lm vn c bn thn, t rt ra nhng kinh nghim cn thit bi lm vn thuyt
minh t kt qu tt hn.
B - Chun b:
- GV: kim tra.
- HS: giy lm bi, giy nhp.
C - Phng php:
- GV ra ph hp vi trnh ca HS
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s.
2. Kim tra bi c: khng.
3. Gii thiu bi mi:
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
bi:
- HS chp .
- Nhc nh HS lm bi.

: Thuyt minh v ngi trng m em ang hc.

- Thu bi.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

118

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 23 Tit 69

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 25 9 2012

KHI QUT LCH S TING VIT


A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:
- Nm c mt cch khi qut nhng tri thc ct li v ci ngun, quan h h hng ca ting Vit v
quan h tip xc gia ting Vit vi mt s ngn ng khc trong khu vc.
- Nhn thc r qu trnh pht trin ca ting Vit gn b vi s pht trin ca dn tc v t nc.
- Ghi nh li dy ca Ch tch H Ch Minh v ting Vit - ting ni ca dn tc.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, phn tch, tch hp, thuyt ging, t cu hi, tho lun nhm,...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s.
2. Kim tra bi c: kim tra v son HS.
3. Gii thiu bi mi: Nc ta c 54 dn tc sng gn gi c quan h h hng mt thit vi nhau, to iu
kin trong vic giao l vn ho - kinh t. Bn cnh Vit Nam l nc nm trong khu vc ng Nam
. Chnh v th lun c s hi nhp v tip thu ngn ng cng nh vn hc cc nc khc.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Lch s pht trin ca ting Vit:
lch s pht trin ca ting Vit.
* Khi nim: ting Vit l ngn ng ca dn tc Vit, n c s
HS c sgk.
dng chnh thc trong cc lnh vc hnh chnh, ngoi giao, gio
- Nu khi nim ting Vit.
dc...ng thi cng l cng c giao tip gia cc thnh vin trong
cng ng ngi Vit.
- Trnh by nhng chnh v ting Vit 1.Ting Vit trong thi k dng nc:
trong thi k dng nc?
- Ting Vit c s pht trin lu i.
- Gn b vi lch s pht trin ca t nc, dn tc.
GV din ging: theo truyn thuyt v d a. Ngun gc ting Vit:
s, t xa xa ngi Vit c c ch - C ngun gc bn a.
vit ring ... trng nh n nng nc - Thuc h ngn ng Nam .
ang bi.
b. Quan h h hng ca ting Vit:
- Thuc dng Mn Khmer.
- Em hiu th no v ngun gc ca - C quan h gn gi vi ting Mng.
ting Vit? Theo em, ting Vit c quan 2. Ting Vit trong thi k Bc thuc v chng Bc thuc:
h h hng vi ngn ng no?
- Ting Vit b chn p nng n nhng vn pht trin.
- Ting Vit vay mn rt nhiu t ng Hn Vit ha v mt
- Hy cho bit s pht trin ca ting m c, ngha v phm vi s dng ting Vit pht trin mnh
Vit trong thi k Bc thuc c iu g m, lm phong ph cho ting Vit nhng thi k sau.
ng lu ?
3. Ting Vit di thi k c lp t ch:
- Nho hc c cao v gi v tr c tn.
- Vic hc ngn ng - vn t Hn c cc triu i Vit Nam y
mnh.
- Nn vn chng ch Hn mang sc thi Vit Nam hnh thnh v
- S pht trin ca ting Vit trong thi pht trin.
k c lp t ch c im g c sc ?
- T ch Hn, ngi Vit sng to ra ch Nm v pht trin vn
hc ch Nm rc r.
Ting Vit ngy cng khng nh u th ca mnh.

Gio vin Phm Th Nhn

119

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

4. Ting Vic trong thi k Php thuc:


- Ting Php chim v tr c tn.
- S ra i v pht trin ca ch quc ng gp phn thc y s
pht trin mnh m ca ting Vit.
Ting Vit chng t tnh nng ng v tim nng pht trin di
do.
5. Ting Vit t sau Cch mng thng Tm n nay:
- Cng cuc xy dng h thng thut ng khoa hc.
- S pht trin ca ting Vit t sau - Chun ha ting Vit.
Cch mng thng Tm n nay?
- Ting Vit thay th hon ton ting Php, c dng mi lnh
vc: gio dc, hnh chnh, i ngoi.
Qua hng ngn nm pht trin ting Vit ngy cng tr nn
- Em c nhn xt g v s pht trin ca phong ph, tinh t, uyn chuyn, c y kh nng m ng vai
ting Vit qua hng ngn nm?
tr ngn ng quc gia trong qu trnh cng nghip ha, hin i
ha t nc.
Hot ng 2: hng dn HS tm hiu II. Ch vit ca ting Vit:
ch vit ca ting Vit.
- Ngi Vit c c ch vit ring.
- Ch vit ting Vit c lch s pht - Ch Nm xut hin da trn ch Hn.
trin nh th no?
- Ch quc ng xut hin, ghi m ting Vit theo ch ci La - tinh.
GV cho HS tho lun theo bn tm hiu III. Luyn tp:
v ch Nm v ch Quc ng (v Bi tp 1:
ngun gc, cu to, u v nhc im). V d: Vit ha t ng Hn ch, chn, ng, bung, bun, bum,
kt lun: ch Quc ng l th ch mi, ma.
u vit hn so vi ch Nm v ch Hn. T Hn Vit: nhn, l, ngha, tr, tn, thin a, sn h, ti t giai
nhn.
Hot ng 3: hng dn HS luyn tp.
Bi tp 2: HS v nh t lm.
HS c cc bi tp.
Bi tp 3:
GV chia 2 bn lm 1 nhm lm bi tp:
- Phin m: gluc, xenlul, prtin, lul, klmt, mtan, cacbon,
- Nhm 1 + 3 + 5: bi 1.
benzen, xir, ...
- Nhm 2 + 4 + 6: bi 3.
- Mn ca ting Hn: o hm, vi phn, tch phn, ha hc, sinh
GV gi HS ln lm bi.
hc, ...
C lp nhn xt, b xung.
- t theo ting Vit: bnh vng da (hong n), vim phi ph
GV nh gi.
vim), vim mng mt (vim gic mc), bnh thiu mu (bn huyt),
Bi 2: GV hng dn HS v nh lm.
chy mu no (xut huyt no).
4. Cng c:
- Lch s ting Vit pht trin qua my thi k? Nu ngn gn ni dung ca mi thi k?
- Ch vit ca ngi Vit bao gm nhng loi ch no?
5. Dn d:
- Tm cc v d tiu biu v cc tc phm vn hc Vit Nam vit bng ch Hn, ch Nm, ch quc ng.
- Nhn thc thm v s pht trin ca ting Vit thng qua qu trnh m rng cc chc nng:
+ Thi xa: cng c trong sinh hot, sng to vn chng.
+ Thi nay: lnh vc bo ch, khoa hc, chnh lun, hnh chnh.
- Hc bi v son bi Hng o i vng Trn Quc Tun Ng S Lin.
E - Rt kinh nghim:
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- S pht trin ca ting Vit trong thi
k Php thuc c im g khc cc thi
k trc?
GV nhn xt: nhng thnh tu ln ca
vic s dng ch quc ng trong sng
tc vn hc.

120

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 24 Tit 70

c thm:

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 27 9 2012

HNG O I VNG TRN QUC TUN


( Trch i Vit s k ton th)
Ng S Lin

A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:


- Hiu, cm phc v t ho v ti nng c ln ca ngi anh hng dn tc Trn Quc Tun, ng
thi hiu c nhng bi hc o l qu bu cng l bi hc lm ngi m ng li cho i sau.
- Thy c ci hay, sc hp dn ca mt tc phm lch s nhng m cht vn hc qua ngh thut k
chuyn v khc ho chn dung nhn vt lch s ca tc gi v cng hiu c th no l vn, s bt phn.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, phn tch, tch hp, thuyt ging, t cu hi, tho lun nhm,...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s.
2. Kim tra bi c:
- Lch s pht trin ting Vit tri qua nhng thi k no?
- Nu vai tr ca ch vit trong vic pht trin ngn ng. So snh ch Nm v ch Quc ng.
3. Gii thiu bi mi: Thng quc cng thit ch Hng o i Vng Trn Quc Tun l mt v hin
ti, anh hng dn tc, mt trong nhng danh tng ni ting ton th gii bi 2 ln ch huy qun i nh
Trn chin thng qun Mng Nguyn xm lc.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. Tc gi: (? ?)
HS c sgk.
- Ngi lng Chc L, huyn Chng c (H Ty).
- Trnh by mt vi nt v tc gi Ng - 1442 ng tin s c c vo vin Hn Lm.
S Lin.
- Tng lm T nghip Quc T Gim (hiu trng) mt trong nhng
nh s hc ni danh nc ta thi trung i.
- Em bit g v tc phm i Vit s k 2. Tc phm:
ton th.
a. i Vit s k ton th:
- on trch nm v tr no?
- L b chnh s ln ca Vit Nam thi trung i do Ng S Lin
- C th chia on trch lm my phn?
bin son, hon tt nm 1497, gm 15 quyn, ghi chp lch s t thi
Hng Bng cho n khi L Thi T ln ngi (1428).
GV nhn xt: l cun s bin nin - Tc phm th hin tinh thn dn tc mnh m, va c gi tr vn
nhng tc gi khng hon ton ghi chp hc va c gi tr s hc.
cc s vic theo nm thng kh khan b. on trch:
m bng nhng chi tit, cu chuyn - V tr: tp 2, quyn VI, phn Bn k, k nh Trn.
chn tht, c th.
- B cc: 3 phn.
Hot ng 2: hng dn HS c hiu II. c hiu vn bn:
vn bn.
1. Phm cht ca Hng o i vng Trn Quc Tun:
HS c tc phm.
a. Trung qun i quc:
- Ht lng lo ngh k sch gip vua gi nc an dn: li dn n cn,
- Ni dung trng tm vn bn cp cn k, t m, phn tch c th, dn chng r rng v cch thng gic
n vn g? Nhn vt c khc ho ca tng triu i trc.
qua nhng chi tit, nhng mi quan h Tr thng minh, uyn bc, vn kinh nghim di do v tm nhn
no?
xa trng rng, tm lng tn tu vi nc vi dn n pht cui cng
- Qua li dn vua Trn, Trn Quc Tun ca cuc i.
ni bt ln phm cht g?
Gio vin Phm Th Nhn

121

Trng THPT Trn Cao Vn

- on trch k nhng cu chuyn


no, qua tc gi mun lm r iu g
Trn Quc Tun?

- Nhn xt g v ngh thut k chuyn.

- Hy lit k nhng cng lao ca Trn


Quc Tun.

- Nhng chi tit no th hin nhn cch


cao c ca Trn Quc Tun.
- Chi tit v lng tin ca dn chng c
ngha g?

- Nhn xt ngh thut trong on trch.

Hot ng 3: hng dn HS tng kt.


GV cht li ni dung bi hc.
HS c Ghi nh sgk.

Gio n Ng Vn 10
- Lng trung c t trong th thch:
+ Mu thun gia hiu v trung: i vi li di hun ca cha ghi
nh trong lng nhng khng cho l phi t quyn li ca t
nc ln trn quyn li ca gia nh, c nhn.
+ Thi vi D Tng, Yt Kiu: thc hin php th cm
ng khc khi nghe li gii by ca gia n nhn cch cao c
ca Trn Quc Tun.
+ Th thch vi hai con trai:

Vi Hng V Vng: ngm cho l phi.

Vi Hng Nhng Vng: nh git, k ti, khng cho gp


mt.
tnh cch thn trng, trung ngha v li gio dc con ci cng
bng, nghim khc.
Li k gin d vi nhng cu chuyn c th giu sc thuyt phc
lm ni bt tm lng trung ngha ca Trn Quc Tun.
b. V tng anh hng, y ti nng:
- li cu ni y dng kh: B h chm ti trc ri hy hng
li ni khng khi th hin tm lng trung ngha.
- Nhng ng gp:
+ Tin c nhiu ngi ti.
+ Son nhiu tc phm qun s c gi tr.
+ c mi ngi trong nc knh yu - k th knh s.
V tng c cng lao v uy tn bc nht trong triu nh nh Trn.
c. c ln lao:
- Khim tn, knh cn gi tit lm tid c vua trng i.
- Thng dn, tn tnh vi tng s di quyn.
- Gin d lo lng su xa c vic sau khi cht, dn d con ci k cng.
Hnh nh Hng o Vng Trn Quc Tun c thn thnh
ho trong tm thc dn gian, tr thnh v phc thn linh thing c
th ph h cho con chu i sau trong cng cuc bo v t nc.
2. Ngh thut k chuyn v khc ha nhn vt:
- Xy dng nhn vt trong nhiu mi quan h, tnh hung th thch
ni bt nhng phm cht cao qu nhiu phng din.
- Khc ha nhn vt sng ng bng nhng chi tit c sc, chn lc
n tng su m.
- Cch k chuyn mch lc, khc chit sinh ng, hp dn.
III. Tng kt:
Ca ngi nhn cch cao p v ng gp ln lao ca Hng o i
Vng cho t nc.

4. Cng c:
- Chn dung nhn vt lch s Hng o i Vng.
- Ngh tht khc ho nhn vt, ngh thut k chuyn.
5. Dn d:
- Hc bi.
- Son bi c thm Thi s Trn Th Ng S Lin theo ni dung sgk..
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------122

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 24 Tit 71

c thm:

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 29 9 2012

THI S TRN TH
( Trch i Vit s k ton th)
Ng S Lin

A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:


- Hiu c nhn cch chnh trc, ch cng v t, bit lng nghe v khuyn khch cp di gi vng
php nc c Trn Th .
- Nm c li vit kt hp s bin nin v t s ca Ng S Lin.
- T ho v truyn thng cha ng.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, phn tch, tch hp, thuyt ging, t cu hi, tho lun nhm,...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s.
2. Kim tra bi c:
- Phm cht ca Hng o Vng Trn Quc Tun c th hin nh th no trong tc phm?
- Ngh thut k chuyn v khc ha nhn vt.
3. Gii thiu bi mi: Trn Th l mt con ngi ni ting ch cng v t, lim khit v y bn lnh.
Bi hc ny s gip cc em c ci nhn su sc v ng.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. Tc gi: xem li bi c.
2. Tc phm:
a. Nhn vt Trn Th : (1194-1264)
- L ch h ca Trn Thi Tng, ng ch c Trn Thnh Tng.
- Nu hiu bit ca em v Trn Th . - Tng gi chc thi s l ngi ht lng ht sc, tn tu trung thnh
gip cc vua Trn gi gn c nghip.
b. on trch:
- Nm trong i Vit s k ton th.
- Ni dung: khc ho chn dung Trn Th .
Hot ng 2: hng dn HS c hiu II. c hiu vn bn:
vn bn.
1. Nhn cch Trn Th : c khc ho qua 4 cu chuyn:
HS c tc phm.
- Cu chuyn 1: x ngi vch ti mnh.
- Cc cu chuyn u k v iu g?
+ Khng x l theo cch thng thng (chi ci, bin bch) m
Trn Th ng x ra sao? Qua
cng nhn li ni phi.
cho thy ng l ngi nh th no?
+ Hnh ng: thng cho ngi dng cm.
bn lnh trung thc, thng thn nhn li.
GV chia nhm tho lun:
- Cu chuyn 2: bt tn qun hiu.
- Nhm 1: cu chuyn 1.
Trc yu cu v li ni khch ca v Trn Th cho bt
- Nhm 2: cu chuyn 2.
ngi qun hiu tm hiu s vic khen ngi, ban thng.
- Nhm 3: cu chuyn 3.
Cch x l bt ng, khc thng l ngi ch cng v t, thc
- Nhm 4: cu chuyn 4.
hin ng php lut, khng thin v ngi thn, khuyn khch nhng
ngi gi nghim php nc.
Cc nhm tho lun v ln lt trnh - Cu chuyn 3: ci gi chc cu ng.
by ni dung.
ngha: rn v khng c cy quyn th lm by - kin quyt
C lp nhn xt. GV cht li ni dung.
trng tr bn chy chc, chy quyn, t lt, hi l, da dm thn
thch gi cng bng php lut.
Gio vin Phm Th Nhn

123

Trng THPT Trn Cao Vn


GV gii thch thm v cu chuyn 1:
trong tnh th vua Trn cn nh, triu
nh mi lp, ng khng th khng
chyn quyn nhng ng t bit mnh l
ngi t hc, ch gii v bin, mu m
quyn bin ch khng c ch lm vua,
ch c lng ht sc gip vua m thi.
- Nhn xt v ngh thut k chuyn v
khc ho nhn vt ca nh vit s.

Gio n Ng Vn 10
- Cu chuyn 4: An Quc hay l thn?
Vua mun phong chc cho anh Trn Th thng thn nu quan
im lun t vic quc gia ln trn ht, khng t li, gy b ko
cnh.
Trn Th l mt v quan u triu gng mu, xng ng l
ch da ca quc gia v p ng c lng tin ca nhn dn.
2. Ngh thut k chuyn v khc ha nhn vt:
- Li vit s hp dn, to c yu t bt ng, c kch tnh.
- Khng i vo miu t nhiu m tnh cch nhn vt vn hin ln r
nt.
III. Tng kt:
Nu bt nhn cch cao c, trng ngha nc hn tnh nh ca Trn
Th . Vn bn c ngha gio dc su sc.

Hot ng 3: hng dn HS tng kt.


GV tng kt li ni dung chnh ca bi.
HS c Ghi nh sgk.
4. Cng c:
- Chn dung nhn vt lch s Trn Th .
- Ngh tht khc ho nhn vt, ngh thut k chuyn.
5. Dn d:
- Hc bi v son bi Phng php thuyt minh.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

124

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 24 Tit 72

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 30 9 2012

PHNG PHP THUYT MINH


A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:
- Nm c nhng kin thc c bn v mt s phng php thyt minh thng gp.
- Bc u vn dng kin thc hc vit c nhng vn bn thuyt minh c sc thuyt phc cao.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, phn tch, tch hp, thuyt ging, t cu hi, tho lun nhm,...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s.
2. Kim tra bi c:
- Nhn cch Trn Th th hin qua nhng tnh tit no? Qua , bc l nhng kha cnh no trong
tnh cch?
3. Gii thiu bi mi: Vn bn thuyt minh cng nh nhiu loi vn bn khc, c th c xem xt di
nhiu gc khc nhau. Tuy nhin, xt v mt tip phc v cho vic lm vn thuyt minh th phng
php l iu rt quan trng. Chng ta cung tm hiu bi Phng php thuyt minh.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm quan trng ca phng php thuyt minh:
tm quan trng ca phng php - Phng php thuyt minh: l mt h thng cch thc m ngi
thuyt minh.
thuyt minh s dng mong t ti mc ch m mnh t ra.
- Phng php thuyt minh l g?
- Phng php thuyt minh ph hp v hiu qu s gip ngi thuyt
- Hy cho bit tm quan trng ca minh t c nhu cu v mc ch thuyt minh.
phng php thuyt minh?
II. Mt s phng php thuyt minh:
Hot ng 2: hng dn HS tm hiu 1. n tp cc phng php thuyt minh hc:
mt s phng php thuyt minh.
Mc ch
Phng php
Tc dng
on
HS c cc ng liu sgk.
thuyt minh
thuyt minh
Cng lao tin c ngi Lit k, gii m bo tnh
1
ti gii cho t nc thch.
chun
xc,
- Cho bit tc gi mi on trch di
ca TQT.
thuyt phc.
y s dng phng php no? Tc
Nguyn nhn thay i Phn tch, gii Cung cp nhng
dng ca mi phng php.
2
bt danh ca thi s Ba - thch
hiu bit mi,
s.
bt ng, th v.
Gip ngi c hiu Nu s liu v Hp dn gy n
3
GV chia 4 nhm:
v cu to ca t bo.
so snh.
tng mnh.
- Nhm 1: on 1.
Gip ngi c hiu Phn tch, gii Cung cp nhng
- Nhm 2: on 2.
4
v 1 loi hnh ngh thch.
hiu bit mi,
- Nhm 3: on 3.
thut dn gian.
th v.
- Nhm 4: on 4.
2. Tm hiu thm mt s phng php thyt minh:
a. Thuyt minh bng cch ch thch:
- Vi cu Ba - s l bt danh ch thch cho danh xng Ba - s c
Cc nhm tho lun v hon thnh th vit nh sau: Ba - s l bt danh ca mt thi s ni ting.
ging bng bn.
- Khi s dng phng php nh ngha, tc gi s vit: Ba - s l mt
thi s ni ting phn bit c Ba - s vi cc nh th khc.
Phng php thuyt
Phng php thuyt minh
GV nhn xt v cht li ni dung.
minh bng nh ngha
bng ch thch
Cng c m hnh A l B.
- Nu nhng thuc tnh c - Nu ra tn gi khc hoc mt
Gio vin Phm Th Nhn

125

Trng THPT Trn Cao Vn

HS c cc yu cu trong sgk.

GV hng dn HS tr li cc yu cu.

Hot ng 3: hng dn HS tm hiu


yu cu i vi vic vn dng phng
php thuyt minh.
- Khi lm vn cn cn c vo u
la chn phng php thuyt minh?
- Mc ch ca vic s dng phng
php thuyt minh.
HS c Ghi nh sgk.
Hot ng 4: hng dn HS luyn
tp.
Bi 1:
- Nhn xt v s chn la, vn dng
v phi hp cc phng php thuyt
minh trong on vn.
Bi 2: GV hng dn HS cch lm.

Gio n Ng Vn 10
bn ca i tng phn cch nhn bit khc, c th cha
bit i tng ny vi i phn nh y nhng thuc tnh
tng khc, trong i bn cht ca i tng.
tng thng cng loi Vd: Tn hiu ca Nguyn Khuyn
vi nhau.
l Qu Sn, ca Nguyn Du l
Vd: Nh th X vi nh Thanh Hin.
th Y,...
- C tnh linh hot, mm do, c
- m bo tnh chnh xc tc dng a dng ho vn bn v
v tin cy
phong ph ho cch din t.
b. Thuyt minh bng cch ging gii nguyn nhn - kt qu:
- Mc ch (1) l ch yu y chnh l bc chn dung tm hn ca
thi s Ba - s.
- Cc trong on c quan h nhn - qu. V t nim say m cy
chui (nguyn nhn) bt danh Ba - s (kt qu).
- Cc c trnh by hp l, sinh ng v bt ng, th v hp dn.
III. Yu cu i vi vic vn dng phng php thuyt minh:
- Cn c vo mc ch thuyt minh la chn phng php thuyt
minh.
- Ngoi cung cp thng tin y , khch quan v i tng c
thuyt minh, phng php thuyt minh cn gp phn sinh ng ho
vn bn thuyt minh gy hng th cho ngi c.
IV. Luyn tp:
Bi tp 1:
- Phng php c s dng trong on trch l:
+ Phng php ch thch: Hoa lan ...,Cn ngi phng Ty...
+ Phng php phn tch, gii thch: Hoa lan thng c chia...
+ Phng php s liu: Ch ring 10 loi...
- Ngoi ra cn s dng cc yu t miu t hp dn nh: Vi cnh hoa
cong ln nh gt hi.
Bi tp 2: HS v nh lm.

4. Cng c:
- Tm quan trng ca phng php thuyt minh trong vn bn thuyt minh.
- Cc phng php c s dng trong vn bn thuyt minh.
- Cc yu cu v nguyn tc la chn, vn dng v phi hp cc phng php thuyt minh.
5. Dn d:
- Su tm thm mt s vn bn thuyt minh v tm hiu cc phng php thuyt minh c s dng
trong vn bn .
- V nh hc bi v tip tc lm bi tp.
- c v son bi Chuyn chc phn s n Tn Vin (trch Truyn k mn lc) Nguyn D theo
hng dn sgk..
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Tun 25 Tit 74 + 74
126

Ngy son: 2 10 2012


Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

Trng THPT Trn Cao

CHUYN CHC PHN S TRONG N TN VIN


(Tn Vin t phn s lc Trch Truyn k mn lc)
Nguyn D
A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:
- Thy c phm cht dng cm, kin cng ca nhn vt chnh Ng T Vn - i biu cho chnh ngha
chng li nhng th lc gian t.
- Cng c lng yu chnh ngha v nim t ho v ngi tr thc Vit Nam.
- Thy c ngh thut k chuyn sinh ng, hp dn, giu kch tnh ca tc gi Truyn k mn lc.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, phn tch, tch hp, thuyt ging, t cu hi, tho lun nhm,...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s.
2. Kim tra bi c:
- Trnh by nhng phng php thuyt minh thng gp?
- Nu nhng yu cu i vi vic chn phng php thuyt minh.
3. Gii thiu bi mi: Ca ngi nhng nho s tr thc khng khi, chnh trc v ngha ln, chng gian t l
mt ch c th hin trong Truyn k mn lc ca Nguyn D.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Tit 1:
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. Tc gi: (? - ?)
HS c tiu dn sgk.
- Sng vo khong th k XVI, ngi Hi Dng.
- Trnh by mt vi nt v tc gi - ng xut thn trong mt gia nh khoa bng.
Ngyn D
- Tng i thi v ra lm quan nhng khng bao lu lui v n dt.
2. Tc phm:
a. Th loi truyn k:
- Th vn xui t s thi trung i c cc yu t k l, hoang ng
- Hy gii thiu nhng nt tiu biu v phn nh hin thc cuc sng.
th truyn k?
- C ngun gc Trung Quc truyn vo Vit Nam truyn tryn k
Vit Nam.
b. Truyn k mn lc:
- Tc phm vit bng ch Hn, gm 20 truyn ra i vo khong th
- Em hiu g v Truyn k mn lc ca k XVI. Cc truyn hu ht thi: L, Trn, H, L s.
Nguyn D.
- Ni dung: th hin tinh thn dn tc, nim t ho v nhn ti, vn
ho nc Vit, cao o c nhn hu thu chung; khng nh
- Tm b cc ca vn bn.
quan im sng n dt ca lp tr thc ng thi.
c gi tr hin thc + nhn o thin c k bt.
Hot ng 2: hng dn HS c hiu II. c hiu vn bn:
vn bn.
1. Nhn vt Ng T Vn:
HS c tc phm.
a. Li gii thiu:
- Tn: Son, qu qun: Yn Dng Lng Giang.
- Chuyn cp n nhn vt no? - Tnh tnh: khng khi, nng ny,....l mt ngi cng trc.
Nhn vt c tc gi gii thiu ra sao? Cch gii thiu ngn gn, trc tip bng nhng t ng khng
nh, khen ngi to n tng + hiu c tnh cch c bn ca
nhn vt.
- hiu r nhn vt T Vn tc gi b. Ng T Vn t n:
Gio vin Phm Th Nhn

127

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

k nhng s kin no?

- Nguyn nhn: n linh hn tng gic chim, lm yu lm qui


T Vn tc gin.
- V sao T Vn t n?
- Hnh ng: tm gi sch s, khn tri,..chm la t n ... vung
tay khng cn g c chng li thn bt chnh vic lm chnh
- Chng c hnh ng g trc t ngha.
n? Qua cho thy T Vn l con Tnh khng khi, cng trc, dng cm v dn tr hi.
ngi nh th no?
- Hu qu: hn ma lm cho T Vn st nng, st rt, e da kin
chng ti Phong .
- Hu qu ca vic t n l g? Thi - Thi ca T Vn: t tin vo vic mnh lm, vn c ngi ngt
ca T Vn trc hn tn tng gic ngng t nhin.
ra sao?
- c Th cng n cm n + gip (cung cp chng c).
Th hin tinh thn dn tc mnh m (tr hn tn tng gic hung
- Vic dn gian lp n th l th bo, bo v th thn nc Vit). ng thi t r quan im v thi
hin nim tin, thi , tnh cm ca h ca ngi tr thc mun ph s m tn vo thn linh bt chnh
i vi nhng ngi ng tn th. Vy, ca qun chng nhn dn.
T Vn t n c phi ph nhng c. Ng T Vn trong cuc x kin ca Dim vng:
iu khng?
- Tinh thn thi : im nhin, khng khip s.
- B vu oan ti c su nng ku oan, i phn xt minh bch, cng
khai.
- Khi b qu gii i cng nh khi ng - B kt thm ti ngoan c, b Dim vng mng hi... khng run
trc dim vng th T Vn c tinh ry, nht ch, khip s.
thn thi ra sao?
- Chng bnh tnh gii by, li rt cng ci, khng chu nhn
ngng t tin vo chnh ngha, kin quyt u tranh cho chn l
cho l phi.
- Kt qu ca v kin nh th no?
- Kt qu: tn h Thi b trng tr, T Vn chin thng, Th cng
c tr li n, dn gian c bnh an.
Chnh ngha thng gian t.
* ngha:
Nim tin ca con ngi thi trung i: bn cnh ci trn cn c
- Theo em chi tit dim vng x kin
ci m.
Kht vng cng l cha c thc hin trong /s trn th ca
ni ln iu g?
ngi xa.

Bc l r hn bn lnh ca Ng T Vn.
GV ging thm: hn tn tng gic gy
Khuyn rn gio dc con ngi sng v hnh ng th no cho
ti c vn tn ti. Dim vng khng
bit, cc thn nhng n miu ln
ng n, hp l phi, trnh lm iu c.
cn n ca t bao che cho nhau, cc c. NTV nhm chc phn s n Tn Vin:
phn quan cha lm ht trch nhim.
- Chc quan xem xt cc vic kin tng thc hin cng l.
- ngha: mt s thng cng xng ng noi gng cho ngi
- Khi thng kin cng lao ca Ng T sau, khch l mi ngi dng cm u tranh chng ci c bo v
Vn c n p nh th no?
cng l.
- Vic nhm chc ny c ngha g?
2. Ng ca tc phm:
- Ph phn bn hn ma tng gic xo quyt, hung c.
- Phi by thc trng bt cng, thi nt ca x hi ng thi
- Truyn ph phn i tng no? Ni (Thnh thn, quan li ci m bao che cho ci c lng hnh).
dung ph phn.
Hy u tranh n cng chng li ci c, ci xu.
3. Ngh thut k chuyn:
- Cch m u tc phm kh c o.
- Xy dng ct truyn giu kch tnh, kt cu cht ch.
- Tnh cch nhn vt khc ho ni bt.

128

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
- Nhn xt v ngh thut k chuyn.

Trng THPT Trn Cao


- Cc chi tit trong truyn c chn lc, th hin rt cng phu, giu
tnh biu tng.
- Kt hp gia bt php hin thc v bt php k o hoang ng.
III. Tng kt:
Chuyn chc phn s n Tn Vin cao nhng ngi trung
thc, ngay thng, giu tinh thn dn tc ng thi khng nh nim
tin vo cng l, chnh ngha ca nhn dn ta.

Hot ng 3: hng dn HS tng kt.


GV yu cu HS nu ngha ca vn
bn.
HS c Ghi nh sgk.
4. Cng c:
- V p ca nhn vt Ng T Vn i din cho ngi tr thc nc Vit dng cm, kin cng, yu
chnh ngha, trng cng l v c tinh thn dn tc mnh m.
- Nim tin chnh ngha lun thng gian t v li nhn nh: phi u tranh n cng tiu dit ci c, ci
xu.
5. Dn d:
- Xc nh nhng chi tit k o trong truyn v cho bit tc dng ca chng.
- Suy ngh ca anh (ch) v li bnh cui truyn.
- V nh hc bi son bi Luyn tp vit on vn thuyt minh.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

129

Trng THPT Trn Cao Vn


Tun 25 Tit 75

Gio n Ng Vn 10
Ngy son: 5 10 2012

LUYN TP VIT ON VN THUYT MINH


A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:
- Cng c vng chc k nng vit on vn hc. ng thi thy c mi lin quan cht ch gia cc
k nng vi k nng lp lun dn .
- Vn dng cc k nng vit on vn thuyt minh.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, phn tch, tch hp, thuyt ging, t cu hi, tho lun nhm,...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s.
2. Kim tra bi c:
- Tm tt Chuyn chc phn s n Tn Vin.
- Ch ra nhng chi tit cho thy s kin nh, chnh ngha ca Ng T Vn.
- Nu ngh thut v ngha ca chuyn.
3. Gii thiu bi mi: khc su hn k nng vit on vn hc, ng thi thy c tm quan trng
ca k nng lp lun dn , chng ta cng Luyn tp vit on vn thuyt minh.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. on vn thuyt minh:
on vn thuyt minh.
- Khi nim: on vn l n v c s ca vn bn lin k vi cu,
HS c yu cu phn I.
din t mt ni dng nht nh, c m u bng ch li u dng
vit hoa v kt thc bng du ngt on.
GV hng dn v cho HS tho lun tr - So snh gia on vn t s v on vn thuyt minh:
li cc cu hi.
+ Ging nhau:

m bo cu trc thng gp ca mt on vn.

cp n i tng (c th cng mt i tng).


GV ging thm:
- V ni dung: on vn c th hon
+ Khc nhau:

Vn t s: k - s dng yu t miu t, biu cm rt hp


chnh hoc khng hon chnh.
- V hnh thc: on vn lun hon
dn v xc ng.

Vn thuyt minh: gii thch - ch cung cp tri thc c cc


chnh
yu t miu t v biu cm.
Hot ng 2: hng dn HS vit on II. Vit on vn thuyt minh:
vn thuyt minh.
- Bc 1: xc nh i tng cn thuyt minh.
GV ra cho HS.
Vd: nh khoa hc, tc phm vn hc, in hnh ngi tt,...
: Vit on vn thyt minh v tc - Bc 2: xy dng dn .
phm vn hc Chuyn chc phn s - Bc 3: vit tng on vn theo dn .
trong n Tn Vin.
- Bc 4: lp rp cc on thnh bi vn v kim tra sa cha, b
GV hng dn HS xc nh cc bc sung.
cn thit vit bi vn theo trn.
* Nhn xt v ng liu trong sgk:
HS c ng liu sgk.
- y l on vn thuyt minh v nghch l gia thi gian v tc .
GV yu cu HS tm hiu on vn: ni - PPTM: gii thch, so snh v nu s liu.
dung, phng php, ngha.
- Ngha bng: khuyn ta hy tn dng thi gian lm vic c nng
Rt ra ni dung Ghi nh.
sut, hiu qu, nu c li bing, rong chi th s b lo ho vi tc
GV hng dn HS chn vit on khng khip ca nh sng.
vn theo ra.
III. Luyn tp:
Hot ng 3: hng dn HS luyn tp.
HS v nh lm.
GV hng dn HS cch lm.

130

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Trng THPT Trn Cao
Vn
4. Cng c:
- Cc bc chun b vit mt on vn thyt minh.
5. Dn d:
- Lm cc bi tp.
- Chun b Tr bi lm vn s 5 v Vit bi lm vn s 6 (bi lm nh).
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

131

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 26 Tit 76

Ngy son: 6 10 2012

- TR BI LM VN S 5
- VIT BI LM VN S 6

(Bi lm nh)

Thuyt minh vn hc
A Mc tiu bi hc: Gip HS:
- H thng ho nhng kin thc hc.
- Nng cao k nng vit bi vn thuyt minh.
- T nh gi nhng u im, nhc im trong bi lm ca mnh, ng thi c c nhng nh hng
cn thit na nhng bi vit sau.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: khng.
3. Gii thiu bi mi: Bi lm vn l thc o kt qu hc tp lu gi kin thc v k nng thc hnh ca
cc em. Vy, thy c bi lm t kt qu nh th no ta xem xt qua bi lm s 6 v rt kinh
nghim b cu cho bi lm s 6.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS phn tch I. Tm hiu :
.
- Th loi: thuyt minh.
: Vit bi vn thuyt minh v ngi - Ni dung: gii thiu ngi trng mnh ang theo hc.
trng em ang hc.
- T liu: hiu bit, cm nhn ca bn thn.
Hot ng 2: hng dn HS lp dn II. Lp dn :
.
* M bi: gii thiu khi qut v ngi trng.
* Thn bi:
- a im: nm u? tip gip vi ci g?.....
- Lch s thnh lp trng...
- C s vt cht:
+ Tng din tch, khng gian hc tp vui chi, cnh vt cy ci,....
? Phn tch tng phn. Rt ra bi hc
+ Kt cu trng: gm hi trng..... khu hnh chnh... khu phng
t bi vn.
hc (phng vi tnh, phng th nghim, phng thc hnh, phng th
vin.....)
+ Phng hc c hnh vung rng ri, bn trong c y ...
- i ng GV cht lng ging dy.
- Nhn xt v HS: s lng kt qu hc tp,...
- Thnh tch: ging dy hc tp, hot ng, c s, cht lng,...
* Kt bi:
- Nu tnh cm bn thn.
- Lin h m rng.
Hot ng 3: nhn xt u, khuyt III. Nhn xt chung:
im ca HS.
1. u im: nm c yu cu ca bi.
2. Khuyt im:
GV nhn xt, sa li bi lm ca HS.
- K nng hnh vn yu.
- Li chnh t nhiu, cm xc cha r rng.
- S dng t, cu thiu chnh xc; ch vit cu th.

132

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Hot ng 4: tr bi v dn d.

HS chp .

Trng THPT Trn Cao


IV. Tr bi v dn d:
- Xem li bi v li ph ca GV.
- T sa cc li v cch dng t, t cu, b cc....
- Trao i vi cc bn cng nhau rt kinh nghim.
Vit bi lm vn s 6
1: Thuyt minh v bi Chuyn chc phn s n Tn Vin
Nguyn D.

GV gii hn thi np bi.


2: Thuyt minh v tc gi Nguyn Tri.
4. Cng c:
- Cch vit bi vn thuyt minh.
5. Dn d:
- c li ni lm v rt ra kinh nghim cho bi vit sau.
- Son bi Nhng yu cu v s dng ting Vit theo ni dung sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

133

Trng THPT Trn Cao Vn


Tun 26 Tit 77 + 78

Gio n Ng Vn 10
Ngy son: 8 10 2012

NHNG YU CU V S DNG TING VIT


A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:
- Nm c nhng yu cu v s dng ting Vit cc phng din: pht m, ch vit, dng t, t cu,
cu to vn bn v phong cch chc nng ngn ng.
- Vn dng cc yu cu vo vic s dng ting Vit, phn tch c li ng, sai, sa cha c cc li
khi dng ting Vit.
- C thc gi gn s trong sng ca ting Vit.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, phn tch, tch hp, thuyt ging, t cu hi, tho lun nhm,...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s.
2. Kim tra bi c: kim tra v son HS.
3. Gii thiu bi mi: Nhm gip ch cho vic s dng ting Vit mt cch chnh xc, chun mc, thnh
tho v gi gn, pht trin vn ting Vit ca dn tc. Ta hc bi Nhng yu cu v s dng ting Vit.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Tit 1:
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. S dng ng theo cc chun mc ca ting Vit:
s dng ng theo cc chun mc ca 1. V ng m v ch vit:
ting Vit.
Li
Sa li
- Gic
git
HS c cc ng liu sgk.
- Do
ro
Cu a
- L
i
- i
l
- Dng m
nhng m
GV chia nhm lm cc bi tp:
Cu b
- Bu
bo
- Nhm 1: phn 1.
- M
m
- Nhm 2: phn 2.
2. V t ng:
- Nhm 3: phn 3.
a. + T sai v cu to: cht lt cha li l: cht.
- Nhm 4: phn 4.
+ Nhm t Hn Vit gn m, gn ngha: truyn tng cn cha
l: truyn th hoc truyn t.
+ Sai v kt hp t: cht cc bnh truyn nhim. cha l: S
ngi mc cc bnh truyn nhim v cht (v cc bnh truyn
Cc nhm tho lun v ln bng trnh
nhim) gim dn.
by bi lm.
+ Sai v kt hp t bnh nhn c iu tr ng, nhng bnh
nhn c pha ch sai.
Cn cha li: Nhng ..c iu tr tch cc bng nhng th
thuc tra mt c bit m khoa Dc pha ch.
Cc nhm khc nhn xt, b xung cho b. - Cu 2, 3, 4 ng.
hon chnh.
- Cu 1 sai t yu im T ng im yu.
- Cu 5 sai t: linh ng T ng sinh ng.
3. V ng php:
GV nh gi v cht li ni dung cn a. - Cu khng phn nh cc thnh phn trng ng v ch ng.
nm mi phn.
Cch cha: + B t qua u cu.
+ B t ca v thay vo bng du , .
+ B cc t cho v thay vo du , .
134

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
1. V ng m v ch vit:
- Cn pht m theo m thanh chun ca
ting Vit.
- Cn vit ng theo cc quy tc hin
hnh v chnh t v v ch vit ni
chung.
2. V t ng:
Cn dng t ng ng vi hnh thc v
cu to, vi ngha, vi c im ng
php ca chng trong ting Vit.
3. V ng php:
V ng php, cn cu to cu theo ng
qui tc ng php ting Vit, din t
ng cc quan h ngha v s dng
du cu thch hp. Hn na, cc cu
trong on vn v vn bn cn c lin
kt cht ch, tao nn mt vn bn mch
lc, thng nht.
4. V phong cch ngn ng:
Cn ni v vit ph hp vi cc c
trng v chun mc trong tng phong
cch chc nng ngn ng.
HS c Ghi nh phn I sgk.

Hot ng 2: hng dn HS tm hiu


s dng hay, t hiu qu giao tip cao.
HS c ng liu sgk.
HS tho lun theo bn v trnh by bi
tp.
C lp chnh sa, b xung. GV nhn
xt, nh gi.
GV cht li ni dung phn II.
HS c Ghi nh phn II sgk.
Hot ng 3: hng dn HS luyn tp.
HS c cc bi tp.
GV cho HS lm bi c nhn (c th tho
lun vi bn).
GV hng dn cch lm, quan st, nh
hng, gii p nhng thc mc nu c.

Gio vin Phm Th Nhn

Trng THPT Trn Cao


- C cu mi ch l mt cm danh t c pht trin di, cha c
cc thnh phn chnh.
Cch cha l to cho cu c hai thnh phn chnh.
b. Cu u sai v khng phn nh r thnh phn ph u cu vi
ch ng. Cc cu sau ng.
c. Sai ch yu mi lin h, s lin kt gia cc cu; cc cu ln
xn, thiu lin kt logic.
Cch cha: cn sp xp li cc cu, cc v cu v thay i mt s
t ng ca c on mch lc v pht trin theo mt trnh t hp
l.
4. V phong cch ngn ng:
a. - T hong hn (bui chiu t - mun) ch dng trong vn th
(phong cch ngn ng ngh thut) khng th dng trong bin bn
hnh chnh cha: bui chiu.
- Cm t ht sc (ch mc cao, rt, v cng) dng trong ngn
ng ni (phong cch ngn ng sinh hot), nhng y l vn bn ngh
lun cha: thay bng t rt hoc v cng.
b. Nhn xt: li ni ca Ch Pho mang phong cch ngn ng sinh
hot.
+ T xng h: bm, c con.
+ Thnh ng: tri tru t dit; mt thc cm di khng c.
+ Cc t mang sc thi khu ng: sinh ra, c dm ni gian, qu, v
lng, v nc, ch lm g nn n.
khng th dng trong n ngh (phong cch ngn ng hnh
chnh).
Tit 2:
II. S dng hay, t hiu qu giao tip cao:
1. Cc t ng v qu c dng vi ngha chuyn, chng khng
biu hin t th con ngi php n d th hin nhn cch,
phm gi.
+ cht ng - kh phch, hin ngang, cao p.
+ sng qu - qu lu, hn nht.
mang tnh hnh tng v tnh biu cm.
Nu ni cht vinh cn hn sng nhc th mt i tnh hnh tng.
2. Cc cm t chic ni xanh, iu ha kh hu biu th cy ci
nhng mang tnh biu cm v hnh tng hn.
3. Php i, php ip (Ai c sng dng sng. Ai c gm dng
gm), nhp iu dt khot, khe khon (Ai c sng dng sng ...
gy gc) li ku gi mang m hng hng hn, vang di, tc
ng mnh m n ngi nghe, ngi c.
III. Luyn tp:
Bi tp 1: Nhng t ng ng: bng hong, ung ru, cht phc,
trau chut, bng quan, nng nn, lng mn, p , hu tr, cht ch.
Bi tp 2: Phn tch tnh chun xc v tnh biu cm ca t:
+ lp phn bit theo tui tc, th h, khng c nt ngha xu cho
nn n ph hp vi cu vn ny; hng phn bit ngi theo phm
cht tt, xu, khi dng vi ngi nn khng ph hp vi cu vn
ny.

135

Trng THPT Trn Cao Vn

GV gi 4 HS ln bng trnh by, mt vi


HS kim tra v.

GV nhn xt, b sung cho hon chnh


ni dung.

Gio n Ng Vn 10
+ phi mang nt ngha bt buc, cng bc nng n, khng ph hp
vi sc thi ngha nh nhng, vinh hnh ca vic i gp cc v
cch mng n anh, cn t s c nt ngha nh nhng ph hp hn.
Do , cu vn ny cn dng t s.
Bi tp 3: Phn tch ch ng, ch sai ca cc cu v ca on vn
sau:
+ cu u ni v tnh yu nam n v nhng cu sau ni v tnh
cm khc, khng nht qun.
+ Quan h thay th ca i t h cu 2 v cu 3 khng r.
+ Mt s t ng din t cha r rng.
Bi tp 4:
Cu vn c tnh hnh tng c th v biu cm (so snh vi cch
biu hin khc nh: ch S rt yu ci chn ny, ni chi S sinh
ra, ni chi ln ln) l nh: dng qun ng tnh thi (bit bao
nhiu) dng t miu t m thanh v hnh nh (oa oa ct ting khc
u tin), dng hnh nh n d (qu ngt tri sai thm hng da
d ch).
Cu vn va chun mc, va c tnh ngh thut.

4. Cng c:
- Cc yu cu v s dng ting Vit.
5. Dn d:
- Lm bi tp cn li.
- Son bi Tm tt vn bn thuyt minh theo ni dung sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

136

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 27 Tit 79

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 11 10 2012

TM TT VN BN THUYT MINH
A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:
- Tm tt c mt vn bn thuyt minh c ni dung n gin v mt sn vt, mt danh lam thng cnh,
mt hin tng vn hc...
- Thch th c v vit vn thuyt minh trong hc tp cng nh trong cuc sng.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, phn tch, tch hp, thuyt ging, t cu hi, tho lun nhm,...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s.
2. Kim tra bi c:
- Nu nhng yu cu v s dng ting Vit: ng m, ch vit, t ng, ng php, phong cch.
3. Gii thiu bi mi: Trong cuc sng khng phi lc no chng ta cng c nguyn vn mt vn bn
thuyt minh cho ngi khc nghe, m i khi phi tm tt sao cho ngn gn, ngi nghe c th
nhanh chng nm bt c nhng thng tin chnh xc v i tng. Vy, mun lm c iu mt
cch thnh tho cc em phi hc cch Tm tt vn bn thuyt minh.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Mc ch, yu cu tm tt vn bn thuyt minh:
mc ch, yu cu tm tt vn bn thuyt - Mc ch: nhm hiu v ghi nh nhng ni dung c bn ca bi
minh.
vn, hoc gii thiu vi ngi khc v i tng thuyt minh
HS c sgk.
hoc v vn bn .
- Mc ch, yu cu tm tt vn bn - Yu cu: vn bn tm tt cn ngn gn, rnh mch, chnh xc
thuyt minh?
vi vn bn gc.
Hot ng 2: hng dn HS tm hiu II. Cch tm tt vn bn thuyt minh:
cch tm tt vn bn thuyt minh.
1. c v tm vn bn Nh sn:
HS c ng liu sgk.
a. i tng v i ca vn bn:
- i tng: thuyt minh v nh sn - mt cng trnh xy dng
- Vn bn Nh sn thuyt minh v i gn gi, quen thuc ca b phn kh ln ngi dn min ni nc
tng no?
ta v mt s dn tc khc ng Nam .
- i : bi vn thuyt minh v kin trc, ngun gc v nhng
- i ca vn bn l g?
tin ch ca ngi nh sn.
b. B cc: gm 3 phn.
- M bi: t u n vn ha cng ng nh ngha v nu
- C th chia vn bn trn thnh my mc ch s dng ca nh sn.
on, chnh ca mi on vn l g?
- Thn bi: t ton b ... l nh sn thuyt minh v cu to,
ngun gc v cng dng ca nh sn.
- Kt bi: on cn li nh gi, ngi ca v p, s hp dn
ca nh sn Vit Nam xa v nay.
- Vit tm tt vn bn Nh sn vi c. Vit tm tt vn bn Nh sn: (GV hng dn HS vit )
di khong 10 cu?
2. Cch tm tt mt vn bn thuyt minh:
- Bc 1: xc nh mc ch, yu cu tm tt.
- Hy nu cch tm tt mt vn bn - Bc 2: c vn bn gc nm vng i tng thuyt minh.
thuyt minh?
- Bc 3: vit vn bn tm tt bng li vn ca mnh.
- Bc 4: kim tra, sa cha vn bn tm tt.
HS c Ghi nh sgk.

Gio vin Phm Th Nhn

137

Trng THPT Trn Cao Vn


Hot ng 2: hng dn HS luyn tp.
HS c cc bi tp.

GV chia nhm lm bi:


- Nhm 1 + 2: bi 1.
- Nhm 3 + 4: bi 2.

Cc nhm tho lun sau ln trnh by


bi lm.

GV nhn xt , nh gi.

Gio n Ng Vn 10
II. Luyn tp:
Bi tp 1:
a. i tng thuyt minh ca vn bn tiu dn bi th hai c ca
Ba - s l tiu s, s nghip nh th Masu Bas v nhng
c im ca th th hai - c.
b. B cc ca vn bn:
- on 1: t u n M.si-ki (1867-1902) tm tt tiu s v
gii thiu nhng tc phm ca Ma su Bas.
- on 2: (cn li) thuyt minh v c im ni dung v ngh
thut ca th hai c.
c. Tm tt phn thuyt minh v th hai c: HS t lm.
Bi tp 2:
a. Vn bn n Ngc Sn v hn th H Ni thuyt minh v
mt thng cnh. Nt khc cc vn bn trc l i tng (thng
cnh) v ni dung (va tp trung vo nhng c im kin trc,
va ca ngi v p nn th ca n Ngc Sn ng thi by t
tnh yu, nim t ho i vi mt di sn vn ha c sc ca dn
tc).
b. Vit tm tt on gii thiu cnh Thp Bt, i Nghin: HS t
lm.

4. Cng c:
- Mc ch, yu cu v cch thc tm tt vn bn thuyt minh.
5. Dn d:
- Hc bi v tm c thm ti liu.
- Son bi Hi trng C thnh ( trch Tam quc din ngha) La Qun Trung theo hng dn sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

138

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 27 Tit 80

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 13 10 2012

HI TRNG C THNH
(Trch hi 28 Tam quc din ngha)
La Qun Trung
A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:
- Hiu c tnh cch bc trc thng thn ca Trng Phi cng nh tnh ngha vn o cao p ca ba
anh em kt ngha - mt biu hin ring bit ca lng trung ngha.
- Hi trng gieo vo lng ngi c m vang chin trn ho hng.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, phn tch, tch hp, thuyt ging, t cu hi, tho lun nhm,...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s.
2. Kim tra bi c:
- Cch tm tt vn bn thuyt minh.
3. Gii thiu bi mi: Hi trng C Thnh l on trch tiu biu bc l r nt tnh cch ca cc nhn vt:
Trng Phi, Quan Cng. y cng l hi trng th hin cuc gp mt ca cc anh hng.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. Tc gi: (1330 1400?)
HS c tiu dn sgk.
- Tn l La Bn, hiu H Hi tn nhn.
- Ngi vng Thi Nguyn - Sn Ty c. Tnh tnh c c, thch
- Hy trnh by nhng nt chnh v La ngao du.
Qun Trung?
- L ngi u tin ng gp xut sc cho trng phi tiu thuyt
lch s thi Minh Thanh Trung Quc.
2. Tc phm:
a. Tam quc din ngha:
- Ra i u thi Minh, gm 120 hi, c ngun gc t nhng t liu
- Hy gii thiu vi nt c bn v tc lch s v nhng truyn k dn gian.
phm Tam quc din ngha?
- Ni dung: phi by cc din chnh tr Trung Hoa Ct c phn
tranh, c ln nut c b, chin tranh lin min nhn dn i kh
mong mun ha bnh, n nh, thng nht.
b. on trch Hi trng C Thnh:
- Thuc hi 28.
- Nu xut x ca on trch.
- Thut li vic Quan Cng i tm minh ch Lu B, qua 5 ca i,
chm 6 tng To, v n C Thnh b Trng Phi nghi ng l bi
ngha, quyt sng mi vi ngi anh em.
Hot ng 2: hng dn HS c hiu II. c hiu vn bn:
vn bn.
1. Nhn vt Trng Phi:
HS c tc phm.
- Li ni: khng nh nhn, thiu l (tao, my, n).
- Thi : nng ny, khng bnh tnh, gin d, cm hn.
- Hy phn tch li ni, thi ca - Hnh ng:
+ Chng ni nng g lp tc mc o gip, vc mu ln nga, dn
Trng Phi khi gp Quan Cng?
mt nghn qun i tt ra ca bc.
+ Mt trn xoe, ru vnh ngc, h ht nh sm Ma x mu
xng ti m Quan Cng ng tc khn trng, dt khot.
+ Ra iu kin buc Quan Cng phi git Si Dng.
Gio vin Phm Th Nhn

139

Trng THPT Trn Cao Vn

- Ti sao Trng Phi ni gin nh m


cht Quan Cng?

- Nhn xt v nhn vt Trng Phi.

- Em c nhn xt g v li ni, thi ,


tm trng, hnh ng ca Quan Cng
khi tm gp li Trng Phi?

- Mu thun c gii quyt nh th


no?

- Qua em hiu iu g v Quan


Cng?

- Em c nhn xt g v tnh kch ca


on trch?

- V sao c th t nhan cho on


trch l Hi trng C Thnh?

- Ti sao ni: nu khng c chi tit


Trng Phi gic trng th on vn s t
nht, mt ht v tam quc?

Hot ng 3: hng dn HS tng kt.


- Hy nu bt php ngh thut c s
dng trong tc phm?
- Nu ngha ca vn bn?

140

Gio n Ng Vn 10
+ Ri nc mt thp ly Vn Trng.
- Tm trng: ng vc, tc gin, cho rng:
+ Quan Cng hng To phn bi sng nhc.
+ Git Quan Cng bo v o ngha (Ngha vn o, o lm
ngi)
- Li ni: Trung thn th chu cht....th hai ch?
Ca ngi Trng Phi cng trc n nng ny; trung thnh v
cm ght s phn bi, khng tin li ni, ch tin vic lm nhng bit
cu th, khoan dung.
2. Nhn vt Quan Cng:
- Li ni: nh nhn, thn mt (ta, em, hin ).
- Thi : bnh tnh, n ha, vui mng.
- Tm trng: hiu c nhng ng vc, mu thun trong lng
Trng Phi v mnh.
- Hnh ng:
+ Mng r v cng, giao long ao cho Chu Thng cm, t nga
li n.
+ Khi b cho l phn bi, Quan Cng cy nh hai ch gii thch
nhng khng c.
+ Nhng nhn Trng Phi.
+ minh oan, chm rt u Si Dng ly tn ngha lm
trng sn sng hi sinh v chn l.
Quan Cng l mt con ngi tr dng song ton, bit tin, bit
thoi, khim nhng, nhn nhn khi th tnh ngay l gian. ng
thi Quan Cng bit dng hnh ng chm tng minh oan, th
hin lng trung ngha.
3. Kch tnh ca on trch:
- Xung t d di vi nhiu mu thun:
+ Quan Cng vi Trng Phi.
+ Quan Cng vi Si Dng.
Cch gii quyt nhanh chng, bt ng, gii quyt mu thun th
hai cng l gii quyt mu thun th nht.
4. ngha hi trng:
- Khng nh lng trung ca Quan Cng, gii ta mi ng vc trong
lng Trng Phi. Tnh ngha anh em thm tht cht.
- Ca ngi tnh ngha vn o: Tnh ngha cao p, v l tng
chung, chng ti th lc phi ngha.
- Ca ngi cuc on t gia cc anh hng:
+ Ci ng ca Trng Phi - ci ng ca trng phu ho kit.
+ Ci oan ca Quan Cng v ch tng nhng tri kh phch anh
hng.
+ Cch minh oan ca Quan Cng bng ti ngh v kh phch.
Hi trng nh mt s thch thc ci ti, ci c ca anh hng
thi lon.
III. Tng kt:
1. Ngh thut:
- Tnh cch nhn vt nht qun, xung t giu kch tnh.
- Li k chuyn li cun, hp dn.

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
GV nhn xt, din ging v cht li
ngh thut v ni dung c bn cn nm.
HS c Ghi nh sgk.

Trng THPT Trn Cao


2. ngha vn bn:
Hi trng c thnh l mt s kin nhng c kt cu hon chnh trnh
t cu chuyn c sp xp theo th lp phn minh. Qua thy
c tm lng trung ngha ca Quan Cng v Trng Phi.

4. Cng c:
- Hi trng C thnh hi trng thch thc, minh oan v on t.
- Tnh cht k chuyn (vit k) biu hin ct truyn, ngn t, hnh ng, nhn vt mang tnh c th
cao.
5. Dn d:
- Lc thut cu chuyn Hi trng C thnh bng vn vit hoc k.
- V nh hc bi v b sung dn chng.
- c v son To Tho ung ru lun anh hng (trch Tam Quc din ngha) La Qun Trung.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

141

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 27 Tit 81

c thm:

Ngy son: 16 10 2012

TO THO UNG RU LUN ANH HNG


(Trch hi 21 Tam quc din ngha)
La Qun Trung

A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:


- Hiu c t quan nim i lp v anh hng n tnh cch i lp gia To Tho (gian hng) v Lu B
(anh hng) qua ngi bt k chuyn giu kch tnh, rt hp dn ca tc gi .
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, phn tch, tch hp, thuyt ging, t cu hi, tho lun nhm,...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s.
2. Kim tra bi c:
- Phn tch nhn vt Trng Phi trong on trch.
- Nu ngha ca hi trng C Thnh.
3. Gii thiu bi mi: Lun anh hng l mt hi c sc, c o ca Tam quc din ngha. Ch qua mt
tic ru nh, chng ta c thng thc bao nhiu iu th v v tnh cch con ngi, v quan nim anh
hng ca nhng anh hng v gian hng thi c i Trung Hoa.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. Tc gi: ( xem bi hc trc )
HS c tiu dn.
2. Tc phm:
- Trch t hi 2.
- Nu v tr on trch.
- Khi , ba anh em Lu, Quan, Trng ang nu trn t To, nhn
nhn ch thi ra i mu nghip ln.
Hot ng 2: hng dn HS c hiu II. c hiu vn bn:
vn bn.
1. Ni dung:
HS c tc phm.
a. Nhn vt Lu B:
- Tnh th ca Lu B: phi nh To Tho, nhn nhn, nu mnh,
ch thi, khng To Tho nghi ng v cha c t lp nghip.
- Phn tch tm trng v tnh cch ca - Hon ton bt ng khi To Tho cho ngi n mi: lo lng, s hi,
Lu B khi nh To Tho?
c che du ngh, tnh cm tht ca mnh trc To Tho.
thn trng, bnh tnh i ph.
- Quan nim v ngi anh hng: cu khn ph nguy; bo n n
- Quan nim anh hng ca Lu B.
nc, yn nh l dn c ch kh lm vua.
Lu B rt khim nhng v t ra khn ngoan khi To Tho hi v
- Nhn xt v Lu B.
anh hng trong thin h: x l tnh hung rt thng minh.
b. Nhn vt To Tho:
- To Tho cho anh em Lu B nh, i i nh khch, nhm d
- Qua cch i x ca To Tho, em xt, d hng, thu phc v mnh.
hiu g v tnh cch ca nhn vt ny? - To Tho ch ng mi ru bn v anh hng trong thin h,
nhm thm d thi ca Lu B.
- Quan nim v ngi anh hng: c ch ln nut c t tri, c mu k
cao,c ti bao trm v tr t tng mun lm b ch thin h.
- Nu quan nim v anh hng ca To - Bn cht: + c ti thao lc nhng nhiu mu m xo quyt.
Tho bn cht ca nhn vt.
+ bng mi th on t c mc ch.
+ a nghi, kiu ngo nn ch quan, mt cnh gic.
142

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

Hot ng 3: hng dn HS tng kt.


GV cht li bt php ngh thut +
ngha ca vn bn.
HS c Ghi nh sgk.

Trng THPT Trn Cao


bn tnh gian hng.
To Tho c tr tu sc so, tm nhn xa trong rng nhng rt t
ph, kiu ngo nham him, khng coi ai ng l anh hng (mn hnh
nh rng ni v anh hng trong thin h).
III. Tng kt:
1. Ngh thut:
- Khc ha nhn vt qua li ni, c ch, dng iu, chi tit giu kch
tnh, tng sc hp dn ca li k.
- S dng hp l hnh nh thin nhin lm r tnh cch nhn vt.
2. ngha vn bn:
Ca ngi Lu B - mt con ngi khim nhng, thn trng, kn o,
khn ngoan.

4. Cng c:
- Lu B khim nhng, thn trng, kn o, khn ngoan. To Tho gian hng, nhng ch quan nn tht
bi trong cuc u tr.
- Cch miu t nhn vt qua c ch, ngn ng, qua li k chuyn giu kch tnh.
5. Dn d:
- Hc bi v c li vn bn.
- c v son Tnh cnh l loi ca ngi chinh ph (trch Chinh ph ngm) ng Trn Cn.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

143

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 28 Tit 83 + 83

Ngy son: 18 10 2012

TNH CNH L LOI CA NGI CHINH PH


(Trch Chinh ph ngm)
ng Trn Cn
A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:
- Hiu c ni au kh ca ngi chinh ph bt ngn t cnh c n khi ngi chinh phu phi ra trn
vng nh. Qua nm c ngha cao hnh phc la i ca tc phm.
- Nm c ngh thut miu t ni tm ca on trch.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, phn tch, tch hp, thuyt ging, t cu hi, tho lun nhm,...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s.
2. Kim tra bi c:
- Hy trnh by tm trng v tnh cch ca Lu B khi phi nh To Tho.
- Phn tch tnh gian hng ca To Tho.
3. Gii thiu bi mi: Chinh ph ngm l bi ca di, li than th ca ngi v tr c chng i chin trn
xa, khao kht cuc sng la i trong ho bnh yn n ca ngi chinh ph.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Tit 1 :
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. Tc gi Dch gi:
Hs c tiu dn sgk.
a. Tc gi: ng Trn Cn (? - ?)
- Ngi lng Nhn Mc, qun Thanh Xun H Ni.
- Hy trnh by ngn gn v cuc i - Sng vo khong na u th k XVIII.
ca tc gi ng Trn Cn?
- Ngoi Chinh ph ngm, ng cn sng tc th, ph bng ch Hn.
b. Dch gi:
- Dch gi ca Chinh ph ngm gm * on Th im (1705 1748).
nhng ai?
- Hiu Hng H n s. Qu tnh Hng Yn.
- Ni ting thng minh t nh.
- Nu ngn gn v cuc i v s - Sng tc Truyn k tn ph.
nghip ca on Th im?
* Phan Huy ch (1750 1882)
- T l D Am, qu H Tnh, sau di c ra H Ty.
- Trnh by ngn v Phan Huy ch?
- Nm 26 tui tin s.
- Sng tc: D Am vn tp, D Am ngm lc.
2. Tc phm:
a. Chinh ph ngm:
- Gm 478 cu vit bng ch Hn theo th trng on c (cu th
di ngn khng u nhau) dch theo th song tht lc bt.
- Nu hiu bit ca em v Chinh ph - Ni dung: ni ln s on ght chin tranh phong kin phi ngha
ngm?
c bit l th hin tm trng khao kht tnh yu, hnh phc la i
vn t c th vn cc thi k trc ni ti.
- Gi tr tc phm: mang gi tr nhn o to ln.
- Ngh thut: thnh cng v miu t din bin tm trng ca ngi
chinh ph qua khung cnh khng gian v din bin thi gian.
b. on trch Tnh cnh l loi ca ngi chinh ph:
- V tr: trch t cu 193-216.
144

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
- Nu v tr on trch. Cho bit ni
dung chnh ca on trch.

Hot ng 2: hng dn HS c hiu


vn bn.
HS c bi th.
- Phn tch ni c n, l bng ca
ngi chinh ph qua 8 cu u ca on
trch?
* Gi :
+ Ni c n th hin qua nhng hnh
ng no?
+ Bin php ngh thut g t cu Trong
rm, ... ni chng nn li ? Ti sao tc
gi li chinh ph hi n?
GV ging :
+ Hnh nh ngn n xut hin ln 1
ch thi gian, ...
+ Hnh nh ngn n xut hin ln 2, 3
l ngi bn duy nht ca chinh
ph.

- Phn tch ni su mun trin min 8


cu tip theo ca on trch?
* Gi :
+ Ni su c cm nhn t u? Cnh
vt v con ngi nh th no?
+ gii ta ni su ngi chinh ph
tm n nhng th vui no?
+ Hy phn tch bin php ngh thut
ca cc cu th Hng gng ... ngi
chng. Tc dng ca n?
GV nhn xt, din ging: hai cu th
khng ch t vic t hng, soi gng
m mun bc l ni tm ngi chinh
ph, ...

- Phn tch ni nh thng au u ca


chinh ph 8 cu cui ca on trch?
* Gi :
+ Tnh cnh ca ngi chinh ph hin
ti nh th no?
+ Ni nh th hin qua khao kht iu
g?
Gio vin Phm Th Nhn

Trng THPT Trn Cao


- i : tnh cnh v tm trng ca ngi chinh ph phi sng c
n, bun kh trong thi gian di ngi chng i nh trn, khng
r tin tc, khng r ngy tr v.
- B cc: 3 phn.
II. c hiu vn bn:
1. Ni c n, l bng ca ngi chinh ph: (8 cu u)
- Hnh ng: mt mnh do hin vng, bung, cun rm nhiu ln,
. ng tc, c ch lp i, lp li khng mc ch, v ngha
c n, l loi, khng ai chia s.
- Nhng m: Ngoi rm thc chng mch tin Trong rm n
bit chng, ch bit lm bn vi cy n mn mi trong s ch
i v vng ni lng ngn ngang, s t tng, b tc.
* Ngh thut:

ip ng bc cu n c bit n bit chng tm


trng bun trin min ko di trong khng gian v thi gian.

Cu hi tu t n bit chng n chng bit day dt


khng yn.

T li k bn ngoi c thoi ni tm da dit, t dn


vt.
- Ni c n th hin qua s i bng gia ngi chinh ph v ngn
n khuya:
+ Hoa n: ngn n tn li.
+ Bng ngi: ci bng ca ngi chinh ph.
Mt mnh mnh bit, mt mnh mnh hay, l loi n tt cng.
Tit 2:
2. Ni su mun trin min: (8 cu tip theo)
- Ni su mun c th hin qua cm nhn v thi gian tm l.
Ngi chinh ph nh m tng bc thi gian nng n tri qua m
cm nhn mt khc gi ng ng nh nin.
+ Cnh vt: ting g gy, bong cy he qunh vng, tch mch,
lnh lo, m u ng s.
+ Con ngi: dng dc mi su, ni bun day dng, trin min.
- gii ta ni su nng c tm n th vui nh: soi gng, t
hng, gy n nhng vic g cng ch l gng:
Lp t gng min cng, chn nn v ni lo lng tnh yu,
hnh phc.
Su chng nhng khng c gii ta m cn nng n hn.
3. Ni nh thng: (8 cu cui).
- Tnh cnh ca ngi chinh ph: l loi vi ni su bi thit khng
ngi tm s, san s.
- Ni nh th hin qua mt khao kht chy bng nh gi mang
tin - gi lng mnh n non Yn, mong c chng thu hiu, s
chia.
+ Mc ca ni nh c gi ln qua nhng t ly: thm thm,
thi gian, khng gian, b rng; au u xoy vo chiu su
ni nh.
+ Cnh vt: Cnh bun Cnh cy, sng m, ting trng,
ma phun lnh lo, m thanh no n, c kht g tm trng su
mun, ni lng t ti, xt xa ca ngi chinh ph.
145

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

- Khao kht ca nng khng c n p v s xa cch v khng


- Khao kht hnh phc ca nng c gian qu ln ng ln bng tri li than trc tip hon cnh
c n p khng? V sao?
bi kch cng m nt v khch quan.
Khao kht hnh phc la i v sum hp gia nh.
Hot ng 3: hng dn HS tng kt.
III. Tng kt:
- Nhng bt php ngh thut c s 1. Ngh thut:
dng trong tc phm?
- Bt php t cnh ng tnh, miu t tinh t ni tm nhn vt.
-Hy nu ngha ca vn bn?
- Ngn t chn lc, nhiu bin php tu t: t ly, so snh, ip, ip
lin hon.
GV nhn xt, din ging v cht li 2. ngha vn bn:
ngh thut v ngha vn bn ca tc Ghi li ni c n bun ti ca ngi chinh ph trong tnh cnh chia
phm.
la; cao hnh phc la i v ting ni t co chin tranh phong
HS c Ghi nh sgk.
kin.
4. Cng c:
- Ting ni t co chin tranh phong kin, i quyn c hng hnh phc la i th hin qua vic
miu t th gii ni tm y nhng mong nh, c n, khao kht ,... ca ngi chinh ph.
- c hiu, tip cn th loi ngm khc.
5. Dn d:
- Hc thuc on trch.
- Tm v phn tch tc dng ca cc t ly trong on trch.
- c v son bi Lp dn cho bi vn ngh lun theo ni dung sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

146

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 28 Tit 84

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 21 10 2012

LP DN CHO BI VN NGH LUN


A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:
- Nm c tc dng ca vic lp dn v cch thc lp dn bi vn ngh lun.
- Lp c dn cho bi vn ngh lun.
- C thc thi quen lp dn trc khi vit cc bi ngh lun.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, phn tch, tch hp, thuyt ging, t cu hi, tho lun nhm,...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s.
2. Kim tra bi c:
- c mt on trong on trch Tnh cnh l loi ca ngi chinh ph v phn tch.
- Nu gi tr ni dung v ngh thut ca on trch.
3. Gii thiu bi mi: Lp dn l mt khu quan trng trong qu trnh lm mt bi vn. Vy, cch lp dn
bi vn ngh lun c im g c bit, chng ta cung tm hiu bi Lp dn cho bi vn ngh lun.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tc dng ca vic lp dn :
tc dng ca vic lp dn .
- Khi nim: sgk.
HS c sgk.
- Tc dng: gip ngi vit:
+ Bao qut c ni dung ch yu.
- Lp dn l g? Tc dng ca vic lp
+ Trnh xa , lc , lp .
dn .
+ Trnh b st hoc trin khai cc khng cn xng.
+ Phn phi thi gian hp l.
Hot ng 2: hng dn HS tm hiu II. Cch lp dn bi vn ngh lun:
cch lp dn bi vn ngh lun.
Vd: Bn v vai tr v tc dng to ln ca sch trong i sng tinh
HS c v d v yu cu sgk.
thn ca con ngi, nh vn M.Go-r -ki c vit: Sch m rng
trc mt ti nhng chn tri mi.
- Vic u tin cn lm l g?
1. Tm cho bi vn:
a. Xc nh lun : Sch l phng tin cung cp tri thc cho con
- Nu khi nim lun im lun c.
ngi gip cho con ngi trng thnh v mt nhn thc.
vn ng n.
* Gi :
b + c. Xc nh lun im + lun c:
+ Lun im: l kin th hin t - Lun im 1: sch l sn phm tinh thn k diu ca con ngi.
tng, quan im trong bi vn ngh + Sch l sn phm tinh thn ca con ngi.
lun.
+ Sch l kho tng tri thc.
+ Lun c: l l, bng chng lm + Sch gip ta vt qua thi gian v khng gian.
sng t lun im.
- Lun im 2: sch m rng nhng chn tri mi.
+ Sch gip ta hiu bit v mi lnh vc t nhin v x hi.
GV cho HS tho lun (2 bn 1 nhm) + Sch l ngi bn tm tnh, gn gi, gip ta t hon thin mnh v
tr li cc yu cu trong phn tm cho nhn cch.
bi vn.
- Lun im 3: cn c thi ng vi sch v vic c sch.
+ c v lm theo sch tt, ph phn sch c hi.
Cc nhm trnh by kt qu ln bng.
+ To thi quen la chn sch, hng th c v hc theo sch c ni
dung tt.
C lp b xung. GV nhn xt v cht li + Hc nhng iu hay trong sch bn cnh vic hc trong thc t
chnh.
cuc sng.
Gio vin Phm Th Nhn

147

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

2. Lp dn :
a. M bi:
- Sch l tri thc ca nhn loi c lu truyn t i ny qua i
khc.
HS t lp dn . GV gi mt vi HS ln - Nhn thy c vai tr quan trng ca sch i vi con ngi
trnh by dn ca mnh nhn xt + M.Go-r-ki c vit : Sch ... mi.
nh gi.
b. Thn bi:
Trnh by cc lun im v lun c.
- Qua vic tm hiu trn, hy rt ra kt c. Kt lun:
lun v vic lp dn bi vn ngh lun. - Sch i vi vic m mang kin thc v cng quan trng.
HS c Ghi nh sgk.
- Khng ch hc sch m cn hc tt c ci tt mi ngi, cuc
sng.
Hot ng 3: hng dn HS luyn tp. II. Luyn tp:
GV hng dn cho HS cch lm.
HS v nh lm.
4. Cng c:
- Cch lp dn bi vn ngh lun.
5. Dn d:
- Hc bi + lm bi tp.
- c v son bi Truyn Kiu Nguyn Du (phn tc gi) theo ni dung sgk.
E - Rt kinh nghim:
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------GV hng dn HS cch lp dn da
trn phn tm hiu .

148

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 29 Tit 85

Phn 1:

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 23 10 2012

Tc gi:

NGUYN DU

A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:


- Nm mt s nt chnh v hon cnh x hi v tiu s Nguyn Du c nh hng n sng tc ca ng.
- Nm c mt s c im chnh trong s nghip sng tc v nhng c trng c bn v ni dung v
ngh thut trong cc tc phm ca Nguyn Du.
- Nm c mt s c im c bn v ni dung v ngh thut ca Truyn Kiu qua cc on trch.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, phn tch, tch hp, thuyt ging, t cu hi, tho lun nhm,...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s.
2. Kim tra bi c:
- Gi 2 HS lm bi tp 1 2 phn luyn tp.
3. Gii thiu bi mi: Nguyn Du l nh th tiu biu ca VHVN giai on na cui th k XVIII na u
th k XIX. ng c ng gp to ln cho nn vn hc dn tc nhiu phng din. Nguyn Du xng ng
c gi l thin ti vn hc.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Cuc i: (1765 1820)
cuc i Nguyn Du.
- Tn ch T Nh, hiu l Thanh Hin, qu Nghi Xun - H Tnh.
HS c sgk.
- ng tip nhn truyn thng vn ha ca nhiu vng khc nhau
tin thun li cho s tng hp ngh thut.
- Thi th u v nin thiu: sng trong gia nh phong kin quyn
qu c iu kin di mi kinh s, hiu bit v cuc sng gii
qu tc phong kin li du n trong sng tc vn hc.
- Trnh by nhng nt chnh v cuc i - Nm 1789 Nguyn Du ri vo cuc sng kh khn gian kh
ca Nguyn Du? (cc giai on trong c vn sng thc t phong ph, nm vng ngn ng ngh thut
cuc i ng)
dn gian hnh thnh ti nng v phong cch sng to ca
Nguyn Du.
- Nm 1802 ra lm quan di triu Nguyn c thng tin nhiu
chc v quan trng. ng c c i Trung Quc li du n
su m trong th vn.
Nguyn Du c cng nhn danh nhn vn ha th gii (1965)
* Nhng yu t kt tinh nn mt thin ti Nguyn Du:
- Thi i: mt thi i y bo tp ca lch s (nhng cuc chin
tranh gia cc tp on phong kin cuc sng x hi tr nn
iu ng, s phn con ngi b ch p th thm).
- Nhng yu t no nh hng n s - Qu hng vng t sng + gia nh yu t quan trng lm
nghip sng tc ca Nguyn Du?
nn thin ti Nguyn Du.
- Bn thn tri qua nhiu kh khn, lon lc yu t quan trng
nht Nguyn Du c vn sng v t tng lm nn mt nh
cao vn hc Truyn Kiu.
Hot ng 2: hng dn HS tm hiu s II. S nghip vn hc:
nghip vn hc
1. Cc sng tc chnh:
HS k sgk.
a. Sng tc bng ch Hn: gm 249 bi th c Nguyn Du vit
vo cc thi k khc nhau.
- Hy k tn cc sng tc bng ch Hn
+ Thanh Hin thi tp (78 bi): vit trc khi lm quan vi nh
ca Nguyn Du?
Nguyn.
Gio vin Phm Th Nhn

149

Trng THPT Trn Cao Vn

- Ni dung ca cc tc phm ni ln
iu g?

- Hy k tn tc phm ch Nm.
- Nhn xt v Truyn Kiu + Vn chiu
hn.

- Hy nu nhng c im v ni dung
th vn Nguyn Du?

- Nhng c im ngh thut trong sng


tc th vn ca Nguyn Du?

Hot ng 3: hng dn HS tng kt.


GV khi qut li ni dung chnh.
HS c Ghi nh sgk.

Gio n Ng Vn 10
+ Nam trung tp ngm (40 bi): lm quan Hu, Qung Bnh.
+ Bc hnh tp lc (131 bi): chuyn i s Trung Quc.
Th hin t tng, tnh cm, nhn cch ca Nguyn Du.
- Ca ngi v ng cm vi cc nhn cch cao thng, ph phn
nhng nhn vt phn din.
- Ph phn x hi phong kin, ch p quyn sng con ngi.
- Cm thng vi nhng thn phn nh b b y a, ht hi.
b. Sng tc bng ch Nm:
- Truyn kiu: truyn th lc bt, da trn ct truyn Kim Vn
Kiu truyn Thanh Tm Ti Nhn (Trung Quc) + ti nng
ngh thut bc thy, nht l vi tm lng nhn o bao la
Nguyn Du sng to ra mt kit tc vn chng bt h.
- Vn chiu hn: vit bng th song tht lc bt, th hin mt
phng din quan trng ca ch ngha nhn o trong sng tc
Nguyn Du.
2. Mt vi c im v ni dung v ngh thut:
a. Ni dung:
- Tnh cm chn thnh, s cm thng su sc ca Nguyn Du i
vi cuc sng v con ngi nh b, bt hnh, ngi ph n c sc
p, c ti nng quan trng nht.
- cao vn mi trong ch ngha nhn o l phi trn trng
nhng gi tr tinh thn v ch th sng to.
b. Ngh thut:
- Thnh cng trong nhiu th loi th: ng ngn c thi, ng ngn
lut, tht ngn lut, ca hnh, ...
- Th ch Hn nhiu bi xut sc.
- Th ch Nm lm giu cho ting Vit, gp phn trau di ngn
ng vn hc dn tc, th th lc bt chng t kh nng chuyn
ti ni dung t s v tr tnh to ln ca truyn th.
III. Tng kt:
Nguyn Du l mt nh th nhn o ch ngha tiu biu ca vn
hc Vit Nam trung i. ng c ng gp to ln i vi vn hc
dn tc v nhiu phng din ni dung v ngh thut, xng ng
c gi l thin ti vn hc.

4. Cng c:
- Nhng yu t v thi i, gia nh v cuc i lm nn thin ti Nguyn Du cng s nghip vn hc v
i.
- Ni dung v ngh thut ch yu ca th vn Nguyn Du.
5. Dn d:
- V nh hc bi.
- c v son bi Phong cch ngn ng ngh thut.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

150

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 29 Tit 86 + 87

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 26 10 2012

PHONG CCH NGN NG NGH THUT


A Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:
- Nm c khi nim ngn ng v phong cch ngn ng ngh thut vi cc c trng c bn ca n.
- C k nng phn tch v s dng ngn ng theo phong cch ngn ng ngh thut.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, phn tch, tch hp, thuyt ging, t cu hi, tho lun nhm,...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s.
2. Kim tra bi c:
- Nu vn tt v cuc i ca Nguyn Du. Nhng yu t no nh hng n sng tc ca ng?
- Trnh by s nghip sng tc ca Nguyn Du. Nu gi tr ni dung v ngh thut ca th vn ng.
3. Gii thiu bi mi: Ngn ng l phng tin t duy v giao tip quan trng bc nht ca con ngi.
Ngn ng cn l cng c xy dng hnh tng ngh thut vn chng phong cch ngn ng ngh
thut. Vy, Phong cch ngn ng ngh thut l g? Cc em s tm hiu trong bi hc hm nay.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Tit 1:
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Ngn ng ngh thut:
ng n ng ngh thut.
- Khi nim: l ngn ng gi hnh, gi cm dng trong tc phm vn
HS c sgk.
chng.
- Theo em, ngn ng ngh thut l g?
- Phn loi: gm 3 loi:
HS tm hiu v d sgk.
+ Ngn ng t s trong tiu thuyt, bt k, phng s, k s, ...
- Ngn ng trong cc vn bn ngh
+ Ngn ng th trong ca dao, v, th.
thut c phn chia lm my loi?
+ Ngn ng sn khu trong kch, cho tung.
- Ngn ng ngh thut c nhng chc - Chc nng: thng tin v thm m.
nng g?
II. Phong cch ngn ng ngh thut:
Hot ng 2: hng dn HS tm hiu 1. Tnh hnh tng:
phong cch ngn ng ngh thut.
- Tnh hnh tng l c trng c bn ca ngn ng ngh thut.
HS c v d sgk.
- to ra tnh hnh tng ngn ng, ngi vit dng rt nhiu php
tu t (so snh, n d, hon d, ni gim, ni trnh, ... ).
- Tnh hnh tng l g?
2. Tnh truyn cm:
- Lm cho ngi nghe, ngi c cng vui, bun, yu thch ... nh
- Th no l tnh truyn cm?
chnh ngi vit (ni).
- Nh la chn ngn ng: t s, miu t, biu cm, giu hnh nh.
3. Tnh c th ha:
- Tnh c th ha l g?
Th hin mt ging ring, mt phong cch ring trong sng to ngh
thut.
Tit 2:
Hot ng 3: hng dn HS luyn tp. III. Luyn tp:
Bi tp 1: ( gi )
HS c cc bi tp.
Nhng php tu t thng c s dng to ra tnh hnh tng ca
ngn ng ngh thut: so snh, n d, nhn ha, ni trnh, ni gim,
ni qu, ... (HS t tm dn chng).
Bi tp 2: Tnh hnh tng c xem l tiu biu nht trong cc c
trng v:
- L phng tin v l mc ch sng to ngh thut.
Gio vin Phm Th Nhn

151

Trng THPT Trn Cao Vn


GV chia 4 nhm tho lun:
- Nhm 1: bi 1.
- Nhm 2: bi 2.
- Nhm 3: bi 3.
- Nhm 4: bi 4.

Cc nhm tho lun. GV quan st, nh


hng, gii p thc mc.

i din cac nhm ln trnh by.

C lp b xung. GV nhn xt, nh gi.

Gio n Ng Vn 10
- Trong hnh tng ngn ng c nhng yu t gy cm xc v
truyn cm.
- Cch la chn t ng, s dng cu xy dng hnh tng ngh
thut th hin c tnh sng to ngh thut.
Bi tp 3:
a. canh cnh thng trc, day dt, trn tr, bn khon.
b. + rc hnh ng ng cm hn.
+ git hnh vi ti c m qung.
Dng cc t trn khng ch gi ng tm trng, ng hnh vi m
cn by t c thi tnh cm cm ca ngi vit.
Bi tp 4: (gi )
- Ging nhau: + u ly cm hng t ma thu.
+ u xy dng thnh cng hnh tng ma thu.
- Khc nhau:
+ S dng cc t ng to hnh nh ma thu khc nhau.
+ Nhp iu khc nhau.
+ Cc tc gi cc thi i khc nhau.
+ Du n c nhn khc nhau.

4. Cng c:
- Khi nim v chc nng ngn ng ngh thut.
- Cc c trng c bn ca phong cch ngn ng ngh thut.
5. Dn d:
- Tm trong sch Ng vn nhng vn bn ngh thut v xp vo ba loi: t s, th tr tnh v vn bn sn
khu (kch, cho).
- Son bi Trao duyn (trch Truyn Kiu) Nguyn Du theo hng dn sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

152

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 30 Tit 88 + 89

Phn 2:

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 28 10 2012

Cc on trch
TRAO DUYN
(Trch Truyn Kiu)
Nguyn Du

A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:


- Hiu c tnh yu su nng v bi kch ca Kiu. i vi Kiu, tnh v hiu thng nht cht ch.
- Nm c ngh thut miu t ni tm nhn vt trong on trch.
- C thi cm thng vi s phn con ngi.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, phn tch, tch hp, thuyt ging, t cu hi, tho lun nhm,...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s.
2. Kim tra bi c:
- Nu khi nim v cc c trng c bn ca phong cch ngn ng ngh thut.
3. Gii thiu bi mi: Trong bai th Tm s nang Thuy Vn, nha th Trng Nam Hng bay to cam
xuc:
Xot thng li chi dn do
Mi lm nm m con o xun xanh
Chi yu l chay a anh
Ch em nc mt u danh chang Kim
kia sao chi ngi im
Mau con bit chay v tim hng
Ly ngi yu chi lam chng
i em th tht mt vong oan khin.
Bai th kt lun:
Em thanh v cua chang Kim
Ngi du giot mau tng hinh chi trao
Giu y m ni khat khao
Kiu i! Em bit khi nao c yu.
o la li tm s cua Thuy Vn, con Kiu biu hin tm trang gi x s nh th nao, chung ta tim hiu
Trao duyn, trich Truyn Kiu cua Nguyn Du.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Tit 1:
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. V tr:
HS c tiu dn.
- Thuc phn 2 ca tc phm: Gia bin v Lu lc.
- T cu 723- 756 trong Truyn Kiu.
GV gii thiu cc s kin din ra trc 2. Ni dung:
v sau on trch.
Miu t tnh cnh tr tru ca Kiu khi phi trao duyn cho em. ng
thi lm r din bin tm trng au kh tuyt vng ca nng khi tnh
- Hy cho bit v tr, ni dung v th yu tan v, mnh buc phi ph tnh vi Kim Trng.
chia b cc ca on trch.
3. B cc: 3 phn.

Gio vin Phm Th Nhn

153

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Hot ng 2: hng dn HS c hiu II. c hiu vn bn:


vn bn.
1. Thy Kiu tm cch thuyt phc, trao duyn cho Thy Vn: (12
HS c on th.
cu u)
- Hai cu th u: Kiu buc phi trao duyn mt chuyn trng i,
- Li nh cy ca Thy Kiu c th t nh, kh ni.
hin qua nhng t ng no? Qua
Cy em em c chu li,
em hy cm nhn khung cnh ca bui
Ngi ln cho ch ly ri s tha.
+
Li
l:

cy
ch khng phi nh (cy - thanh trc m iu
trao duyn?
nng n gi s qun qui, au n, ni bt ln s vt v trong ni
tm ca Thy Kiu) nim tin cy vi s tin tng tuyt i bng
- Ti sao tc gi li dng t cy, chu?
tm lng bit n su sc.
chu ch khng phi nhn (nhn - t nguyn; chu - b bt
C th thay t cy bng nh, chu
bng nhn khng? V sao?
buc, ni p phi nhn) Kiu t Thy Vn vo hon cnh
khng c t nguyn, m phi chp nhn do ni p.
- Hnh ng em ngi - ch ly,tha c
+ C ch: ly, tha s o ln v tr ca hai ch em thi knh
g c bit? Cho ta thy Thy Kiu l
cn, knh trng vi ngi b trn, ngi mnh hm n.
ngi nh th no?
S vic bt ng, phi l m li hp l nhn mnh tm quan trng
ca vic sp nh thy c s khn kho ca Thy Kiu.
- Su cu th tip:
+ Thy Kiu ni v hon cnh o le ca mnh:

Mi tnh p, nhng dang d vi Kim Trng Khi ngy qut


c, khi m chn th.

Nguyn nhn ca s tan v Gia ng t gnh tng t,


- Thy Kiu gii by tnh cm ca
mnh nh th no? Hy nu cm nhn.
S u sng gi bt k nhng tai ha xy ra trong gia nh
Kiu khng th tip tc cuc tnh ca mnh.

Kiu phi chp nhn s la chn gia hiu v tnh.


Tm trng au n xt xa. i vi Kiu, tnh su m ngha cng
nng, hon cnh buc nng phi la chn Kiu phi hi sinh tnh
yu lm trn ch hiu.
+ Kiu xin em chp mi t tha tr ngha cho chng Kim.
- Bn cu cui: Thy Kiu thuyt phc em nh vo l l:
+ Thy Vn cn tr, i cn di.
- Thy Kiu thuyt phc Thy Vn
+ Tnh mu m ch em: Kiu mong Thy Vn v tnh ch em m
nh l l g?
tip tc thay mnh ni li nc non - li tnh yu.
+ D cht Kiu vn ghi nh, bit n s hi sinh ca em.
- Qua li thuyt phc ca Thy Kiu nhng li ni l l kho lo, tinh t.
em hy nhn xt v l tr ca nng lc L tr lm ch tnh cm.
ny?
Thy Kiu ang vo mt hon cnh o le, bi ri v au kh, rt
- Rt ra nhng nt p ca nhn vt kh vn ton. Nhng nng l ngi kho lo, thng minh, t nh,
Thy Kiu.
kn o, coi trng tnh ngha, hiu tho v c c hi sinh.
* Ngh thut:
- S dng sng to thnh ng tng tnh thuyt phc ca li ni, to
- Tc gi s dng nhng bin php tnh cht li ni thit tha, kn k, t nh.
ngh thut no din t li trao - Cch ngt nhp th em li sc thi trang trng, chn thnh.
duyn? Tc dng ca cc bin php Nguyn Du khng dng t ng miu t Thy Vn, nhng trc
ngh thut .
nhng li ni ca Kiu,Vn ch bit ngi nghe,ch bit chp nhn nh
mt s hi sinh.

154

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

Trng THPT Trn Cao

Tit 2:
2. Kiu trao k vt v dn d em: (14 cu th tip)
- Thy Kiu trao nhng k vt g - Kiu trao k vt: chic vnh, bc t my, phm n, mnh hng
cho em? Tm trng ca Kiu nh th nguyn nhng k vt thing ling ca Kim - Kiu.
no?
- Li ca Kiu cht cha bao au n, ging x, chua cht.
- Ca chung ca Kim, Kiu nay cn l ca Vn ca tin li cho
- Nhn xt v hai t ca chung v ca nhau tic nui, au n.
tin.
Kiu ch c th trao duyn (ngha) nhng tnh ko th trao ko thanh
thn ngh n ci cht.
- Thy Kiu dn d em: Mai sau d c bao gi ...cho ngi tc oan
- Sau khi trao k vt cho Thy Vn, ngh v cai cht, v bn thn, v tng lai m mt (qun hn em
Kiu dn d em iu g? Qua em ang ngi bn cnh mnh li c thoi ni tm).
thy tm trng ca Thy Kiu nh th - Cc t ng v hnh nh: cch mt khut li, d i, ngi thc oan,
no?
hn, nt thn b liu, trc mai... thc c thn phn ca mnh,
Kiu t khc cho mnh ting khc cho s phn.
L tr xen ln tnh cm.
3. Tm trng au n, tuyt vng ca Kiu: (8 cu th cui)
- By gi nng lun thc v thc ti.
- Hy cho bit cm nhn thi gian ca - trm gy gng tan, phn bc nh vi, nc chy hoa tri thnh
Kiu qua trng t By gi? Nguyn ng ch s tan v, d dang, bc bo, tri ni ca tnh duyn v s
Du th hin tm trng Thy Kiu phn con ngi.
nh th no?
- Hng lot cc cu cm thn, cc thn t : i, hi ,thi thi ni au
n, tuyt vng.
Kiu t cho mnh l k ph bc.Tt c c Nguyn Du th hin
xoy su vo ni au ca nng Kiu.
- Cch s dng t ly c g khc vi - Ly (ly tnh qun) ci ly t li, nng nhn li v mnh nhng
cu th on u?
nng li khng phi l ngi c li c hy sinh cao c, lng v tha.
- Hai ln gi tn Kim Trng (ln u l ngi yu nhng hai cu
- Thy Kiu gi tn Kim Trng cui Thy Kiu coi Kim Trng l chng ca mnh) Kiu chuyn hn
my ln? Lc ny Kiu ang i thoi sang c thoi ni tm mang tnh cht i thoi vi ngi vng mt
vi ai?
(Kim Trng).
Sc chu ng ca tinh thn nng t ti nh im,tt c u
v a thnh ting khc v nng ngt xu.
- Nhn xt v tm trng Thy Kiu L tr b tnh cm ln p.
trong hai cu cui?
Nh vy cung bc tm trng ca Thy Kiu t u n cui bi
th c cht dn ln n nh im.Thy Kiu di ngi bt ca
Nguyn Du khng ch l con ngi ngha v, con ngi chc nng
m hin ln vi t cch l con ngi c nhn, lun khao kht thot
khi s g b, khun php ca x hi. Qua thy c cch s dng
ngn t iu luyn, ti nng miu t tm l nhn vt tr tnh ca
Nguyn Du.
Hot ng 3: hng dn HS tng kt. III. Tng kt:
1. Ni dung:
- Nu ni dung v ngh thut on on trch th hin bi kch tnh yu, thn phn bt hnh v nhn cch
trch.
cao p ca Thy Kiu.
2. Ngh thut:
GV cht li chnh.
- Miu t tm l nhn vt sc xo, tinh t.
- Ngn ng giu gi tr biu cm, m cht tr tnh.
Gio vin Phm Th Nhn

155

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

HS c Ghi nh sgk.
- S dng sng to cc thnh ng ca vn ha dn gian.
4. Cng c:
- Ni dung v ngh thut ca on trch.
- Thy c hon chnh o le v giy pht trao duyn ca Thy Kiu.
5. Dn d:
- Tip tc rn luyn cch pht hin cc chi tit,bin php ngh thut khi phn tch mt on th.
- Hc bi + on th.
- Son bi c thm Ni thng mnh (trch Truyn Kiu) Nguyn Du theo hng dn sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

156

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 30 Tit 90

c thm:

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 31 10 2012

NI THNG MNH
(Trch Truyn Kiu)
Nguyn Du

A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:


- Hiu c Kiu - mt thiu n ti sc, tm hn trong trng b x hi phong kin x y vo cnh ng
nghit ng - buc phi chp nhn thn phn k n tip khch lng chi. Qua ta thy c ch ngha
nhn vn su sc ca tc gi: thng cm trn trng vi nhn vt.
- Nm c ngh thut ngn t ca tc gi trong vic t cnh t tnh
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, phn tch, tch hp, thuyt ging, t cu hi, tho lun nhm,...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s.
2. Kim tra bi c:
- Phn tch din bin tm trng ca Thy Kiu khi trao duyn trong on trch Trao duyn.
3. Gii thiu bi mi: Bn mnh cho M Gim Sinh, Kiu ri vo lu xanh ca m T B. Nng rt dao t
t nhng khng thnh. lu Ngn Bch Kiu li mc by S Khanh, b T b nh p ti bi, tip l
nhng ngy ch nhc nh ca nng, em tm thn ngc ng lm tr chi cho nhng k lm tin hm
sc. Nh th ghi li tm trng ca nng Kiu trong thi gian y.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. V tr on trch: t cu 1229 n 1248 trong Truyn Kiu.
HS c sgk.
2. i :
- Nu xut x ca on trch?
Miu t cnh sng nhc ca Thy Kiu lu xanh v ni nim
- Pht biu i on trch?
thng thn xt phn ca Kiu.
- on trch chia lm my on nh? 3. B cc: 3 phn.
Ni dung ca tng on?
II. c - hiu vn bn:
Hot ng 2: hng dn HS c hiu 1. Tnh cnh tr tru ca Kiu: (4 cu u)
vn bn.
- Hnh nh: + bm l ong li, cuc say trn ci,.... ngh
HS c bi th.
thut c l, hnh nh n d tng trng, dng t tch t sng to,
i lp.
- Cnh lu xanh c tc gi khc ho
+ Tng Ngc , Trng Khanh in c, in tch.
qua nhng chi tit, hnh nh no? C cuc sng lu xanh vi nhng trn ci, cuc say, khch lng
nhn xt g v cc hnh nh (bin chi ra vo dp du, nhn nhp ra thng xuyn cnh sng x
php ngh thut)
b.
S phn thc t ca Kiu, thn phn b bng ca ngi k n nhng ta vn thy chn dung cao p ca nhn vt Kiu. S cm
thng v trn trng ca Nguyn Du i vi Thy Kiu.
2. Ni nim v tm trng ca Kiu: (8 cu tip)
- Hy tm v phn tch tc dng nhng Khi tnh ru / lc tn canh
bin php ngh thut c s dng
Git mnh / mnh li thng mnh / xt xa.
trong hai cu th sau:
+ Git mnh: va l s thc v nhn phm, va l ni thng
Khi tnh ru lc tn canh
thn xt phn.
Git mnh mnh li thng mnh xt xa.
+ Nhp chm, m iu bun, nng n s thay i t ngt bt
thng thc v nhn phm.
+ 2 v i xng tiu i nhn mnh s lin tc, ko di
Gio vin Phm Th Nhn

157

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

ca s vic, s mnh mng ca khng gian.


+ ip t mnh gi ln s c n trc thi gian qua m iu
nng n chua xt.
- Khi sao
Gi sao
- Nhn xt v tm trng ca Kiu.
Mt saoby thn!
+ S dng cu hi tu t, ip t, i xng.
+ S i lp: hin ti ti nhc >< qu kh ti p
s tic thng thn mnh b vi p v ni au v s thay i
thn phn.
- Mc ngi ... l g?
+ S dng in tch ma S my Tn.
+ Cuc sng i k n ch thy nhc, v cm ch khng thy hnh
phc.
thc v phm cht, Kiu cm thy c n v thng cho thn
phn ca mnh khi phi lm gi lu xanh.
3. Ni c n, au kh n tuyt nh ca Kiu: (8 cu cui)
- i phen ... hoa k/N rm ... trng thu hnh nh thin nhin
mang tnh c l, p mt cch xa vi gi t thin nhin, thi
- Tm v phn tch bt php ngh thut gian tri dn, ht m li m, Kiu h hng vi khch lng chi
c s dng hai cu th sau:
trong ni c n, khng ai chia s.
i phen gi ta hoa k
- Cnh no ... eo su/Ngi bun ... bao gi: khi qut quy lut ca
Na rm tuyt ngm bn b trng thu. tm l, t cnh ng tnh - ngoi cnh l tm cnh ca Kiu.
Nng th thn vi tt c cnh vt xung quanh.
- i phen ... vi ai : cu hi tu t + ip t.
Th vui cm, k, thi, ha vi Kiu l vui gng, c t ra vui m
khng tm c tri m lm ni bt s c n Kiu.
on th din t ni c n, ni lng xt xa au n vi ni
ging x trong lng Kiu, thng mnh xt xa cho mnh.
Hot ng 3: hng dn HS tng kt.
III. Tng kt:
- Nu nhng bt pht ngh thut c 1. Ngh thut:
s dng trong on trch.
- Khai thc trit cc hnh thc i xng.
- Nu ngha vn bn.
- S dng c l, ip t
GV nhn xt, din ging v cht li ni 2. ngha vn bn:
dung c bn cn nm.
Ni xt xa, au n ca Kiu khi sng lu xanh v s thc cao
HS c Ghi nh sgk.
v nhn phm ca nn.
4. Cng c:
- Ni thng thn v s thc cao v nhn phm ca Kiu.
- S dng cc php tu t, hnh thc i xng.
5. Dn d:
- Hc thuc lng an th.
- Nu nhng bin php ngh thut din t hon cnh v thn phn ca kiu trong on trch.
- c v son bi Lp lun trong vn ngh lun theo ni dung sgk.
E - Rt kinh nghim:
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

158

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 31 Tit 91

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 2 11 2012

LP LUN TRONG VN NGH LUN


A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:
- Cng c v nng cao hiu bit v yu cu v cch xy dng lp lun hc THCS: k hi nim v lp
lun, cch xc nh lun im, tm kim lun c v s dng cc phng php lp lun.
- Xy dng c lp lun trong bi ngh lun.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, phn tch, tch hp, thuyt ging, t cu hi, tho lun nhm,...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s.
2. Kim tra bi c:
- Phn tch din bin tm trng ca Thy Kiu khi trao duyn trong on trch Ni thng mnh.
3. Gii thiu bi mi: THCS chng ta c lm quen vi nhng kin thc v lp lun trong vn ngh
lun. cng c, khc su hn nhng kin thc hc, hm nay chng ta s i tm hiu cch Lp lun
trong vn ngh lun.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Khi nim v lp lun trong vn ngh lun:
khi nim v lp lun trong vn ngh * Kho st ng liu:
lun
a. Mc ch lp lun: Nay cc ng (gic Minh bn Vng Thng)
HS c ng liu sgk.
khng hiu thi th, li di tr, tc l k tht phu hn km th lm
sao cng ni vic binh c.
GV nh hng gip HS tr li cc yu b. Cc lun c u l l l: xut pht t chn l tng qut Ngi
cu trong ng liu.
dng binh ... xt thi th m suy ra hai h qu c thi ... nh
thnh ln v mt thi ... lm nguy. chnh l c s khng nh b
HS rt ra khi nim v lp lun.
Vng Thng khng hiu thi th, li di tr nn ch l k tht phu
hn km, cm chc l tht bi.
GV cht li ni dung.
c. Lp lun l a ra cc l l bng chng dn dt ngi nghe
(c) n mt kt lun no m ngi ni (vit) mun t n.
Hot ng 2: hng dn HS tm hiu II. Cch xy dng lp lun:
cch xy dng lp lun.
1. Xc nh lun im: l kin th hin quan im t tng trong
HS c vn bn.
bi vn ngh lun.
* Vn bn Ch ta:
- Bi vn ngh lun trn bn v vn - Lun im c bn:
g? Quan im ca tc gi v vn
+ Ting nc ngoi (ting Anh) ang ln lt ting Vit trong
nh th no?
cc bng hiu, qung co nc ta.
- Bi vn c bao nhiu lun im?
+ Mt s trng hp ting nc ngoi c a vo bo ch mt
cch khng cn thit, gy thit thi cho ngi c.
2. Tm lun c: l nhng l l, bng chng lm sng t lun
im.
- Lun c:
+ Cc lun c ca c hai lun im trong vn bn Ch ta u l
- Tm cc lun c cho mi lun im.
nhng bng chng thc t mt thy tai nghe ca chnh ngi vit
tng Seoul (Hn Quc) v Vit Nam.
+ Cc lun c trong lp lun ca Nguyn Tri u l l l.
3. Phng php lp lun: l cch thc la chn sp xp cc lun
im, lun c sao cho lp lun cht ch v thuyt phc.
Gio vin Phm Th Nhn

159

Trng THPT Trn Cao Vn


- Xc nh phng php lp lun c
vn dng trong vn bn trn.
- Rt ra kt lun v vic lp lun trong
vn ngh lun.
Hot ng 3: hng dn HS luyn tp.
HS c cc bi tp.

GV chia nhm lm bi.


- Nhm 1: bi 1.
- Nhm 2: bi 2 cu a.
- Nhm 3: bi 2 cu b.
- Nhm 4: bi 2 cu c.

GV nh hng, gii p thc mc.


Cc nhm tho lun v c i din l
trnh by.

C lp b xung, sa cha. GV nhn xt,


nh gi

Gio n Ng Vn 10
- Lp lun ng liu mc I: lp lun theo phng php din dch v
quan h nhn - qu.
- Lp lun ng liu mc II: phng php quy np v so snh i
lp.
- K mt s phng php lp lun thng gp trong vn ngh lun:
phng php nu phn , phng php loi suy, ...
III. Luyn tp:
Bi tp 1:
- Lun im: Ch ngha nhn o ... a dng.
- Lun c l l: Ch ngha nhn o biu hin lng thng
ngi ... vi ngi.
- Lun c thc t khch quan: lit k cc tc phm c th, giu tinh
thn nhn o.
- Phng php lp lun: phng php din dch.
Bi tp 2:
a. Lun im: c sch em li cho ta nhiu b ch.
- Lun c: + Nng cao tm hiu bit v t nhin v x hi.
+ Khm ph ra chnh bn thn mnh.
+ Chp cnh cho m c v sng to.
+ Din t tt.
b. Lun im: Mi trng ang b nhim nng n.
- Lun c: + t ai b xi mn, sa mc ha.
+ Khng kh b nhim.
+ Mi sinh b tn ph v ang b hy dit.
c. Lun im: Vn hc dn gian l nhng tc phm ngh thut ngn
t truyn ming.
- Lun c:
+ Vn hc dn gian l nhng tc phm ngh thut ngn t.
+ Vn hc dn gian l nhng tc phm truyn ming.

4. Cng c:
- Khi nim v lp lun trong bi vn ngh lun.
- Cc yu cu xy dng lp lun trong vn ngh lun.
5. Dn d:
- Hc bi v tip tc lm bi tp.
- Gi sau tr bi vit s 6.
- Son bi Ch kh anh hng (trch Truyn Kiu) Nguyn Du theo hng dn sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

160

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 31 Tit 92

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 4 11 2012

CH KH ANH HNG
(Trch Truyn Kiu)
Nguyn Du
A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:
- Hiu c l tng anh hng ca Nguyn Du qua nhn vt T Hi .
- Thy c ngh thut t ngi anh hng trong on trch.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, phn tch, tch hp, thuyt ging, t cu hi, tho lun nhm,...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s.
2. Kim tra bi c: khng.
3. Gii thiu bi mi: T Hi mt bc i trng phu anh hng ci th, mt trng s anh hng tung
honh thin h, va c ch kh phi thng va c tm hn khong t. Mt phn ch kh anh hng l
tng y c th hin trong bui chia tay vi Thy Kiu chng ra i v nghip ln.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. V tr on trch:
HS c tiu dn.
on trch t cu 2213 n cu 2230 ca Truyn Kiu.
- Nu v tr, i ca on trch.
2. i :
T Hi t bit Thy Kiu ra i lp s nghip ln.
Hot ng 2: hng dn HS c hiu II. c hiu vn bn:
vn bn.
1. Tnh cch v ch kh anh hng ca T hi:
HS c on trch.
- Na nm...Trng phu... t ng c l.
- Nhng cu th u th hin hnh nh - T thot: nhanh chng trong khonh khc bt ng cch x s
ca ngi anh hng T Hi. Hnh nh ca T Hi dt khot, mau l, kin quyt.
c th hin qua cc t ng no?
T Hi c ch kh anh hng tung honh thin h, quyt mu s
- Em hiu g v t trng phu v cm t nghip ln, phi thng ch ln cha thnh th khng b rng
ng lng bn phng? T thot ni ln buc bi v con gia nh.
iu g trong tnh cch ca T Hi?
- Hnh nh: Trng vi...rong cm hng v tr, con ngi v tr
- Khi miu t anh hng T Hi vi hnh vi kch thc phi thng, khng gian bt ngt, ngi ca, khm
nh trn th tc gi xut pht t cm hng phc.
g?
- Yu cu chnh ng ca Kiu b T Hi t chi ng thi c
- Khi Kiu mun i theo th T Hi hm trch Kiu sao li c th thng tnh n nhi nh vy (T
thuyt phc Kiu nh th no?
Hi lun xem Kiu l ngi tri k, ngi hiu mnh hn ai ht, l
ngi tm phc tng tri).
- Tip T Hi ni ln nim tin st vo tng lai s nghip.
Mc ch ra i ca chng: lm cho r mt phi thng c m
ln, kht vng ln lao mang tm vc v tr.
- Hnh nh: mi vn tinh binh vi bng v, ting ching
- Nhn xt v hnh nh: ting ching...
tng tng v tng lai, l do dt o ra i nim tin thnh
cng, l tng cao c ca anh hng.
- Hon cnh kh khn, quyt tm dt khot st ca T Hi v
cng l li an i chn tnh ca ngi chng ch kh nhng rt tm
l: nh lng...Chy chng... li ha hn ngn gn, dt khot,
cht nch.
Gio vin Phm Th Nhn

161

Trng THPT Trn Cao Vn

- Hai cu cui tc gi th hin hnh nh


T Hi nh th no?

- Bt php ngh thut s dng trong on


trch.

Gio n Ng Vn 10
- Quyt li.. ...Gi my...:
+ thi v c ch dt khot, khng chn ch, do d, khng
tnh cm yu ui lung lc cn bc.
+ hnh nh chim bng lt theo gi my trn bin khi bt ngt
hnh nh n d tng trng v ngi anh hng l tng cao
p hng trng phi thng, mang tm vc v tr.
chnh l c m ca Nguyn Du c m con ngi v
cng l gi vo nhn vt lng mn T Hi.
2. Ngh thut xy dng nhn vt:
- Bt php lng mn, l tng vi cm hng v tr, ngi ca,.
- Hnh nh c l, k v, li i thoi trc tip bc l tnh cm t
tin y bn lnh.
III. Tng kt:
L tng anh hng ca T Hi v c m cng l ca Nguyn
Du.

Hot ng 3: hng dn HS tng kt.


GV cht li ngha on trch.
HS c Ghi nh sgk.
4. Cng c:
- c m cng l ca Nguyn Du gi gm qua hnh tng T Hi, mt con ngi c phm cht v kh
phch phi thng.
- Sng to c sc trong vic xy dng hnh tng anh hng T Hi.
5. Dn d:
- Anh hng theo quan nim ngy xa l ngi phi thng. Theo anh (ch, ngn t v cch t T Hi trong
on trch nu ln nt phi thng nh th no?
- Hc bi + on th.
- Son bi c thm Th nguyn (trch Truyn Kiu) Nguyn Du .
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

162

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 31 Tit 93

c thm:

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 7 11 2012

TH NGUYN
(Trch Truyn Kiu)
Nguyn Du

A - Mc tiu bi hc: Gip hc sinh:


- Hiu c bi ca tnh yu lng mn l tng, c m to bo ca Nguyn Du, qua m th nguyn
thing ling v th mng ca Thy Kiu v Kim Trng.
- Ngh thut t kt hp ngn ng tc gi v ngn ng nhn vt, khng gian v thi gian ngh thut mang
nhng c tnh ring.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, phn tch, tch hp, thuyt ging, t cu hi, tho lun nhm,...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh t chc: s s.
2. Kim tra bi c:
- L tng anh hng ca nhn vt T Hi c bc l nh th no qua on trch Ch kh anh hng?
3. Gii thiu bi mi: nh cao ca mi tnh say m v thu chung ca Kim Trng v Thy Kiu c
th hin qua on th k v m th nguyn ca hai ngi. y cng l nh cao ca ngh thut t cnh
t tnh ca Nguyn Du.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tm hiu chung:
chung.
1. V tr on trch:
HS c tiu dn.
T cu 431 n cu 452 trong Truyn Kiu.
- Nu v tr on trch.
2. Hon cnh bui th nguyn: sgk.
- Hon cnh ca bui th nguyn.
Thy Kiu sang nh Kim Trng lm l th nguyn.
Hot ng 2: hng dn HS c hiu II. c hiu vn bn:
vn bn.
1. Ni dung:
HS c on trch.
- V p ca mi tnh Thy Kiu Kim Trng: (10 cu u)
+ S ch ng ca Kiu trong tnh yu ... nt mi trong cch
- Tm v phn tch v p ca mi tnh
nhn tnh yu ca Nguyn Du.
gia Thy Kiu v Kim Trng trong
+ S m say trn trng ca Kim Trng vi ngi yu: khng
10 cu u?
gian th mng, thing ling
Ni bt v p v thing ling ca mi tnh Kim Kiu.
- Nim khao kht hnh phc la i: (cn li)
+ Li ca Thy Kiu ni vi Kim Trng bc l kn o kht vng
- Nim khao kht hnh phc la i
vt qua ro cn ca x hi, ngi i:
ca Thy Kiu nh th no khi ni vi
Nng rng: khong vng m trng
Kim Trng ?
V hoa nn phi tr ng tm hoa.
+ Li th nguyn nguyn ghi xng khc ct: Trm nm tc mt
ch ng chn thnh, tha thit, ng cm vi tm hn bao
chng trai, c gi.
Khao kht hnh phc la i v chung thy trong tnh yu.
Ci nhn vt trc thi i ca Nguyn Du trong tnh yu thi
trung i. Mt khc chng minh tnh cm say m mnh lit, ch
ng v rt i trong sng, thing ling ca Kiu Kim.

Gio vin Phm Th Nhn

163

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

2. Ngh thut:
- Nu nhng bt php ngh thut c - La chn t ng, hnh nh ...
s dng trong on trch ?
- Cc bin php tu t, cch s dng in c ...
III. Tng kt:
Hot ng 3: hng dn HS tng kt. Ngi ca v p ca tnh yu v tm lng ng cm ca Nguyn Du
GV cht li ni dung c bn cn nm. vi kht vng hnh phc ca con ngi.
HS c Ghi nh sgk.
4. Cng c:
- V p ca mi tnh Kim Kiu, kht vng t do yu ng.
5. Dn d:
- Hc bi + on th.
- Chun b Tr bi lm vn s 6 .
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

164

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 32 Tit 94

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 9 11 2012

TR BI LM VN S 6
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- H thng ho nhng kin thc hc.
- Nng cao k nng vit bi vn thuyt minh.
- T nh gi nhng u im, nhc im trong bi lm ca mnh, ng thi c c nhng nh hng
cn thit na nhng bi vit sau.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: khng.
3. Gii thiu bi mi: Bi lm vn l thc o kt qu hc tp lu gi kin thc v k nng thc hnh ca
cc em. Vy, thy c bi lm t kt qu nh th no ta xem xt qua bi lm s 6 v rt kinh
nghim b cu cho cc bi lm sau.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS phn tch I. Tm hiu :
.
- Th loi: thuyt minh.
1: Thuyt minh v bi Chuyn - Ni dung:
chc phn s n Tn Vin
+ 1: mt tc phm vn hc.
Nguyn D.
+ 2: mt tc gi vn hc.
2: Thuyt minh v tc gi Nguyn - T liu: bi ging hc trong cc tit trc.
Tri.
II. Lp dn :
Hot ng 2: hng dn HS lp dn 1. 1:
.
* M bi: gii thiu khi qut v tc phm.
* Thn bi:
- Tm tt tc phm.
GV hng dn HS phn tch tng .
- Thuyt minh v gi tr ni dung gi tr nhn o.
- Thuyt minh v gi tr ngh thut.
* Kt bi: Nu ngha tc phm.
2. 2:
? Phn tch tng phn. Rt ra bi hc * M bi: Gii thiu tht khi qut v tc gi Nguyn Tri.
t bi vn.
* Thn bi:
- Cuc i ca Nguyn Tri.
- S nghip th vn ca Nguyn Tri.
- Ni dung th vn ca Nguyn Tri.
* Kt lun:
- Nguyn Tri l mt thin ti vn hc.
- Vai tr ca Nguyn Tri i vi t nc v s pht trin ca vn
hc dn tc.
Hot ng 3: nhn xt u, khuyt III. Nhn xt chung:
im ca HS.
1. u im:
- Ch vit, hnh thc trnh by r rng, sch s.
- Lin kt cu, on, kh tt.
GV nhn xt, sa li bi lm ca HS.
- Mt s bi vit din t chun xc v hp dn c sc thuyt phc
cao, s dng linh hot cc phng php thuyt minh.
Gio vin Phm Th Nhn

165

Trng THPT Trn Cao Vn

Hot ng 4: tr bi v dn d.

Gio n Ng Vn 10
2. Khuyt im:
- Mt s bi vit v hnh thc trnh by cu th, thiu s u t.
- Cn mt s bi vit sai chnh t nhiu.
- Din t ca mt s bi vit cn chung chung cha lm bt ni yu
cu ca bi.
- Phn nhiu bi vit cha ch n tnh hp dn trong lm bi vn
thuyt minh nn bi vit thiu s cun ht, thuyt phc ngi c.
IV. Tr bi v dn d:
- Xem li bi v li ph ca GV.
- T sa cc li v cch dng t, t cu, b cc....
- Trao i vi cc bn cng nhau rt kinh nghim.

4. Cng c :
- Trng tm kin thc v k nng.
5. Dn d :
- V nh xem li bi vit.
- c v son bi Vn bn vn hc theo hng dn sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

166

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 32 Tit 95

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 10 11 2012

VN BN VN HC
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Nhn bit cc tiu ch ca vn bn vn hc theo quan nim hin nay. Hiu r qu trnh bin chuyn t
vn bn vn hc n tc phm vn hc trong tm tr ngi c
- Bit r cc tng cu trc vn bn vn hc v mi quan h gia cc tng .
- Hiu vn bn vn hc l mt chnh th khng n gin, phi i su tm hiu mi dn thy r hm ngha
ca n.
B - Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C - Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp...
D - Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: kim tra v son HS.
3. Gii thiu bi mi: Vn bn vn hc l g? N khc vi vn bn khng vn hc nhng im no?
Bng cch no nhn bit ng v su mt vn bn vn hc. Chng ta tm hiu bi Vn bn vn hc.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Tiu ch ch yu ca vn bn vn hc:
tiu ch ch yu ca vn bn vn hc.
- Vn bn phn nh hin thc khch quan v khm ph th gii tnh
HS c sgk.
cm v t tng, tha mn nhu cu thm m ca con ngi.
- Vn bn c xy dng bng ngn ng ngh thut, c tnh hnh
- Hy nu nhng tiu ch ch yu ca tng v thm m cao, c hm sc, gi lin tng, tng tng.
vn bn vn hc ?
- Vn bn vn hc c xy dng theo phng thc ring, theo c
trng mt s th loi nht nh: (truyn, th, kch, ...)
Hot ng 2: hng dn HS tm hiu II. Cu trc ca vn bn vn hc:
cu trc ca vn bn vn hc.
1. Tng ngn t - t ng m n ng ngha:
HS c cc v d.
- c vn bn ta phi hiu r ng ngha ca t.
- V sao ni hiu tng ngn t mi l - Phi ch n ng m.
bc th nht cn thit i vo chiu 2. Tng hnh tng:
su ca vn bn vn hc ?
- Hnh tng c sng to trong vn bn nh nhng chi tit, ct
- Em hiu th no l tng hnh tng truyn, nhn vt, hon cnh tm trng m c s khc nhau.
trong tc phm? Thng qua hnh - Tc gi dng hnh tng, mu sc, hng v ni ln ca mnh
tng tc gi mun gi gm vn 3. Tng hm ngha:
g?
- ngha n kn, tm tng ca vn bn.
- Hm ngha ca vn bn vn hc l - C tm ra hm ngha ta mi hiu c nhng iu nh vn mun
g? Cho v d c th?
tm s.
Hot ng 3: hng dn HS tm hiu III. T vn bn n tc phm vn hc:
t vn bn n tc phm vn hc.
Nh vn sng tc ra vn bn vn hc mt h thng k hiu tn ti
- Th no l t vn bn n tc phm khch quan thng qua vic c h thng k hiu y mi hin ln
vn hc?
ngi c tip nhn.
Hot ng 4: hng dn HS luyn tp IV. Luyn tp:
HS c ng liu bi tp.
* Vn bn Ni da Nguyn nh Thi.
GV cho HS tho lun theo nhm.
a. y l mt bi th vn xui. Gm 2 on i xng vi nhau (cu
- Nhm 1 4: ng liu 1.
m u v cu kt on). Cc nhn vt c trnh by ct lm ni bt
- Nhm 2 5: ng liu 2.
s tng phn.
- Nhm 3 6: ng liu 3.
b. Ni da y chnh l tinh thn ni con ngi tm thy nim vui
v ngha cuc sng con ngi phi sng vi tnh yu (i vi con
Gio vin Phm Th Nhn

167

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Cc nhm c i din trnh by.


ci, vi b m, nhng ngi tin bi).
C lp b xung. GV nhn xt.
tc phm vn hc (ngn t sng to, xy dng c hnh tng v
GV din ging thm v cc ng liu:
t hnh tng ni ln nhng th nghim su sc v cuc sng).
- ... Thng thng ngi yu ui tm * Vn bn Thi gian Vn Cao.
ni da ngi vng mnh. y a. Cu 1, 2, 3, 4 sc tn ph ca thi gian. Cu 5, 6, 7 nhng
ngc li. Ngi m tr khe da vo iu c sc sng mnh lit, tn ti vi thi gian.
a con mi bc i chp chng. Anh b. Thi gian xa nha tt c, thi gian lm tn ph cuc i con
b i dy dn chin trn da vo c ngi. Duy ch c vn hc ngh thut v k nim v tnh yu l c sc
gi bc tng bc run ry trn sng lu di.
ng.
* Vn bn Mnh v Ta Ch Lan Vin.
- ... Thi gian tri chy t t, nh im, a. Ch Lan Vin thng dng th ni ln quan nim ca mnh v
tng nh yu t qua k tay, thi gian vn hc ngh thut.
lm kh nhng chic l, ...
Cu th ni ln mi quan h thn thit gia bn c (mnh) v
- ... Nh vn vit khng phi l ni ngi vit (ta). Ch su thm trong lng ngi c cng l ch su
ht, cn li, cn . Nh vn cn dnh thm trong tm hn ngi vit. V c mi quan h tng thng (v
cho ngi c c hi ti to li, tng tng ng), ngi vit mi c th tiu biu cho tm hn dn tc.
tng thm, suy ngh rng hn th b. Ni ln qu trnh t vn bn ca nh vn n tc phm vn hc
gii ngh thut c ni n trong trong tm tr ngi c.
vn bn.
4. Cng c:
- Cc tiu ch ch yu + cu trc ca vn bn vn hc.
- Phn tch tc phm theo c trng th loi.
5. Dn d:
- c v son bi Thc hnh cc php tu t: php ip, php i.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

168

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 32 Tit 96

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 12 11 2012

THC HNH CC PHP TU T:


PHP IP, PHP I
A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Cng c v nng cao kin thc v php ip v php i trong vic s dng ting Vit.
- Nhn din phn tch cu to ca hai php tu t trn v s dng c cc php tu t khi cn thit.
- Thy c v p ca ting Vit yu qu, tn trng v gi gn s trong sng ca ting Vit.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: kim tra v son HS.
3. Gii thiu bi mi:
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
I. Luyn tp v php ip (ip ng ):
Bi tp 1:
HS c cc bi tp.
a. n thanh trc, hoa thanh bng.
n tm xun vi hoa cy ny hon ton xa l.
hnh nh, m thanh, nhp iu thay i.
GV chia nhm tho lun.
- Nu thay i th khng gi ln hnh nh ngi con gi.
Phn I:
- Vic lp li hai cu sau l nhn mnh mt thc trng bt kh
- Nhm 1: bi 1 cu a.
khng.
- Nhm 2: bi 1 cu b + c.
- Nu khng lp li th cha r khng th thot c.
Phn II:
- Cch lp li n tm xun ni n s pht trin ca s vt, s vic
- Nhm 3: bi 1 cu a + b.
theo quy lut; cch lp li hai cu ny t m tnh bi kch ca tnh
- Nhm 4: bi 1 cu c + d.
th mc cu v vo lng.
- Nhm 5: bi 2 cu a.
b. Ch l hin tng lp t, khng phi l php ip tu t. Vic lp t
- Nhm 6: bi 2 cu b.
to nn tnh i xng v tnh nhp iu cho cu ni.
c. Php ip: L bin php tu t lp li mt yu t din t (vn,
nhp, t, cm t, cu) nhm nhn mnh, biu t cm xc v ngha,
c kh nng gi hnh tng ngh thut.
Cc nhm tho lun v ln bng trnh Bi tp 2: HS v nh lm.
by bi tp.
II. Luyn tp v php i:
Bi tp 1:
a. - Cch sp xp t ng c tnh cht i xng; hi ha v m thanh,
nhp iu.
- S gn kt gia hai v nh s dng cc t tri ngha, hoc cng
Cc nhm cn li nhn xt v b sung trng ngha.
ni dung cho hon chnh.
- To th cn i khng ch tha mn v thng tin m cn tha mn
v c thm m.
b. Ng liu 3 cch i b sung.
Ng liu 4 s dng cch i theo kiu cu i.
c. Php i: L cch xp t t ng, cm t v cu v tr cn xng
GV nhn xt, din ging v cht li nhau to ra hiu qu ging nhau hoc tri ngc nhau nhm mc
ni dung bng bng ph.
ch gi ra mt v p hon chnh v hi ha trong din t nhm
din t mt ngha no .
Gio vin Phm Th Nhn

169

Trng THPT Trn Cao Vn

GV lu HS:
* Ch : l khng phi cch ip hay
cch i no cng c gi tr tu t. Ch
khi no ngi vit c dng nhn
mnh cm xc hoc gi hnh v dng
c ngi c c th tip nhn th
cch biu t mi tht s l nhng
php i tu t.

Gio n Ng Vn 10
Bi tp 2:
a. - To s tng phn trong nhn thc nh s t chc ngha ca hai
v khng ging vi m hnh (A th B) m ngc li.
- To s th v v ni dung thng bo sau (bn v mua). Thng
thng ta bn v mua nhng hnh ha c th nhng y l chuyn
quan h tnh ngha; do cn phi ht sc tnh to.
b. V:
- S phong ph v ngha (tng ng, tng phn).
- Thng nht hi ha v m thanh.
- S cn i trong xp t.
- Tnh hon chnh v d ghi nh.
Bi tp 3: HS v nh lm.

4. Cng c:
- Cng c v nng cao kin thc v php ip v php i.
- Phn tch c php ip v php i trong tc phm ngh thut.
5. Dn d:
- Su tm ng liu v php ip trong ca dao, trong khu hiu.
- Su tm thm ng liu v php i trong thnh ng, tc ng, th ca, vn bin ngu, cu i.
- Hc bi + lm bi tp.
- c v son bi Ni dung v hnh thc ca vn bn vn hc.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

170

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 33 Tit 97

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 15 11 2012

NI DUNG V HNH THC CA VN BN VN HC


A - Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Vn dng cc khi nim ni dung v hnh thc khi phn tch vn bn vn hc.
- Thy r mi quan h gia ni dung v hnh thc trong vn bn vn hc.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Gi 2 HS ln bng lm bi tp 2 phn I v bi tp 3 phn II bi thc hnh php tu t.
3. Gii thiu bi mi: Ca dao ta c nhng cu ni c sc v mi quan h gia ni dung v hnh thc:
- Trng mt m bt hnh dong,
Con ln c bo th lng mi ngon.
- Chim khn ku ting rnh rang,
Ngi khn ni ting du dng d nghe.
- t rn trng cy khng khiu,
Nhng ngi th tc ni iu phm phu...
Mi quan h gia ni dung v hnh thc ca vn bn vn hc cng l mi quan h mt thit, ko th tch
ri nhau. Ni dung c hin thc ha bng mt hnh thc c th v hnh thc phi biu hin mt ni
dung nht nh. Tuy nhin, khi cn tm hiu chuyn su v mt phng din no ca vn bn vn hc,
ngi ta c th ch cp n 1 trong 2 mt trn...
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Cc khi nim ca ni dung v hnh thc trong vn bn vn
cc khi nim ca ni dung v hnh hc:
thc trong vn bn vn hc.
1. Cc khi nim v mt ni dung:
HS c sgk.
a. ti: L lnh vc i sng c nh vn nhn thc, la chn, khi
- ti l g?
qut v bnh gi trong vn bn.
b. Ch : L vn c bn c nu ra trong vn bn, th hin s
- Ch ca vn bn l g?
quan tm ca nh vn vn i vi cuc sng.
c. T tng ca vn bn: L s l gii i vi ch nu, l nhn
- Mi quan h gia cm hng v t thc ca tc gi mun trao i, nhn gi vi ngi c. T tng l
tng trong vn bn vn hc?
linh hn ca vn bn.
d. Cm hng ngh: L ni dung tnh cm ca vn bn s truyn cm
- Hy nu cm hng ngh thut trong v hp dn ngi c v cm nhn c t tng tnh cm ca tc gi
Tt n?
nu trong vn bn.
2. Cc khi nim v mt hnh thc:
a. Ngn t: L yu t u tin ca vn bn vn hc to nn cc hnh
tng, cc chi tit, cc s vic, cc nhn vt, ... gip ta thng thc
- Ngn t l g?
vn bn.
b. Kt cu: L s sp xp, t chc cc thnh t ca vn bn thnh mt
- Kt cu ca vn bn vn hc l g?
n v thng nht hon chnh, c ngha.
c. Th loi: L nhng qui tc t chc hnh thc vn bn thch hp vi
- Th loi vn hc l g? Nu v d?
ni dung vn bn. Th, tiu thuyt, kch, truyn.

Gio vin Phm Th Nhn

171

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Hot ng 2: hng dn HS tm hiu


ngha quan trng ca ni dung v
hnh thc vn bn vn hc.
HS c sgk.
- Hy nu ngha quan trng ca ni
dung v hnh thc vn bn vn hc?

II. ngha quan trng ca ni dung v hnh thc vn bn vn


hc:
- Vn hc c cc chc nng ch yu: nhn thc, thm m, gio dc,
giao tip v nh vn chn chnh lun suy ngh, trn tr sao cho ni
dung vn bn ca mnh th hin c nhng chc nng trn.
- Khng t n mt trnh ngh thut nht nh th mt vn bn
ngn t khng c xem l mt vn bn vn hc ch thc.
HS c Ghi nh sgk.
Vn bn vn hc cn c s thng nht gia ni dung v hnh thc.
Hot ng 3: hng dn HS luyn tp III. Luyn tp:
HS c cc bi tp.
Bi tp 1:
- Ging nhau: u ni v cuc sng bi thm ca ngi nng dn trc
Cch mng thng Tm.
GV chia nhm lm bi:
- Khc nhau:
- Nhm 1 + 2: bi 1.
+ Tt n: Cuc sng bi thm ca nng dn trong nhng ngy su
- Nhm 3 + 4: bi 2.
thu, b p bc bc lt, buc vng ln phn khng.
+ Bc ng cng: Cuc sng hng ngy lm than c cc ca
nng dn b bn a ch cho vay nng li cp t, cp ph, khng
Cc nhm tho lun v c i din
li thot, nng dn phi ng ln chng li.
trnh by.
Bi tp 2:
- Hai kh th u: lng mong mi i ch, cng phu kh nhc ca
ngi m khi chm sc cy tri trong vn.
C lp nhn xt, b xung cho hon - Kh th cui: chuyn trng ngi.
chnh.
+ Bn tay m mi: s mn mi i ch v khng chu ng c
na.
+ Qu non xanh: cha n chn, cha trng thnh v khim
GV nh gi v cht li ni dung.
khuyt, thi h tt xu.
S lo lng su sc l biu hin cao c ca thc trch nhim, n
p cng n, s k vng ngi nui nng dy mnh. l t
tng ca bi th.
4. Cng c :
- Cc khi nim ca ni dung v hnh thc ca vn bn vn hc.
- ngha quan trng ca ni dung v hnh thc vn bn vn hc.
5. Dn d:
- Chn mt vi tc phm vn xui v th hc tp phn tch ti, ch , t tng vn bn cm hng
ngh thut, ngn t, kt cu, th loi.
- Hc bi v son bi Cc thao tc lp lun theo hng dn sgk.
E - Rt kinh nghim:
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

172

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 33 Tit 98

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 18 11 2012

CC THAO TC NGH LUN


A Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Cng c v nng cao hiu bit v cc thao tc ngh lun: gii thch, chng minh, phn tch, tng hp,
din dch, quy np, so snh.
- Nhn din v phn tch vai tr ca cc thao tc ngh lun hc qua cc vn bn ngh lun.
- Vn dng cc thao tc ngh lun ph hp vi cc vn nng cao hiu qu ca bi vn ngh lun.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c:
- Nu cc khi nim ca ni dung v hnh thc ca vn bn vn hc.
- ngha quan trng ca ni dung v hnh thc vn bn vn hc.
3. Gii thiu bi mi: Kiu bi ngh lun l mt kiu bi quan trng trong chng trnh Ng vn THPT.
lm tt kiu bi ny, cc em cn nm chc cc thao tc ngh lun. Bi hc hm nay, chng ta s n li
1 s thao tc ngh lun hc ng thi tm hiu v thao tc ngh lun mi - so snh.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Khi nim:
khi nim.
Thao tc ngh lun l nhng ng tc c thc hin theo trnh t v
HS c yu cu sgk.
yu cu k thut c quy nh trong hot ng ngh lun.
GV hng dn HS a ra v d v tm II. Mt s thao tc ngh lun c th:
ngha ph hp. T rt ra khi 1. n li cc thao tc phn tch, tng hp, din dch, quy np:
nim v thao tc ngh lun.
a. in ng trnh t:
Hot ng 2: hng dn HS tm hiu - Tng hp - Phn tch - Quy np - Din dch.
mt s thao tc ngh lun c th.
b. Vn dng thc hnh:
HS c cc phn ng liu v yu cu. (b) - Thao tc phn tch nhm chia mt nhn nh chung thnh cc mt
GV n tp l thuyt cho HS (lm phn ring bit lm sng r cc nguyn nhn khin cho th vn c n
in t).
thi i by gi.
GV cho HS tho lun 2 bn 1 nhm.
- Dng php phn tch + quy np.
- Nhm 1: phn 1 cu b.
(c) - Dng thao tc tng hp nhm thu tm nhng b phn ca mt
- Nhm 2: phn 1 cu c.
kt lun chung.
- Nhm 3: phn 1 cu d.
- Cn bi Hch tng s Trn Quc Tun dng thao tc quy np,
- Nhm 4: phn 2 cu a.
nhng dn chng khch quan c s dng lm cho kt lun
- Nhm 5: phn 2 cu b.
cng c sc thuyt phc.
- Nhm 6: phn 2 cu c.
c. Nng cao kin thc: Nhng nhn nh ng v cha ng theo trnh
t: ng - Cha ng - ng.
2. Thao tc so snh:
Cc nhm tho lun sau ln trnh a. So snh thy s ging nhau.
by.
b. So snh thy c s khc nhau.
C lp b xung. GV nhn xt.
Vy so snh c hai loi chnh.
HS c Ghi nh sgk.
c. Cu ng: 1, 3, 4.
Hot ng 2: hng dn HS luyn tp II. Luyn tp:
HS c cc bi tp.
Bi tp 1: on trch c vit chng minh Th Nm Nguyn Tri
GV nh hng cch lm, gii p tip nhn thnh tu ca vn ha dn gian, vn hc dn gian
thc mc.
- Thao tc chng minh v phn tch.
Gio vin Phm Th Nhn

173

Trng THPT Trn Cao Vn


HS ln lm bi.
GV nhn xt + nh gi.
GV hng dn HS lm bi tp v nh.

Gio n Ng Vn 10
- Cu cui chuyn sang quy np. T trng hp ring ca Nguyn
Tri tc gi nng ln thnh s mnh, thnh chc nng cao qu ca vn
chng ngh thut. Nh thao tc ny m tm vc t tng ca on
trch c nng ln mt mc cao hn.
Bi tp 2: HS v nh lm.

4. Cng c:
- Cc khi nim thao tc ngh lun.
- Vn dng cc thao tc ngh lun ph hp.
5. Dn d:
- Hc bi + lm bi tp.
- c v son bi Tng kt phn vn hc.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

174

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 33 + 34 Tit 99 + 100 + 101

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 20 11 2012

TNG KT PHN VN HC
A Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Nm li ton b nhng kin thc c bn ca chng trnh vn hc lp 10.
- C nng lc phn tch vn hc theo tng cp , t s kin vn hc n tc gi, tc phm vn hc, t
ngn ng n hnh tng ngh thut.
- Vn dng nhng kin thc hc tip thu kin thc s hc trong chng trnh ng vn 11.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, tho lun nhm, phn tch, din ging...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: kim tra v son HS.
3. Gii thiu bi mi: Chng ta hc xong ton b cc kin thc Vn hc 10. 3 tit hc ti y, chng ta
s cng tng kt ton b cc kin thc 1 cch khi qut nht trn c s trao i - tho lun theo cc
cu hi trong sgk.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Tit 1:
HS c cc phn n tp.
I. Khi qut vn hc Vit Nam:
1. Vn hc Vit Nam gm hai b phn:
Vn hc dn gian.
GV chia nhm tho lun n tp
Vn hc vit.
li kin thc:
- c im chung: Yu nc + Nhn o.
- Nhm 1: cu 1 (nu c c 2. Vn hc dn gian:
im chung ring, k bng so - c trng c bn:
snh).
+ L nhng tc phm ngh thut ngn t truyn ming.
+ L sn phm ca qu trnh sng tc tp th.
c im
VHDG
VHV
+ Gn b vi nhng hot ng khc nhau trong i sng cng ng.
Thi im
- H thng th loi: thn thoi, s thi, truyn thuyt, truyn c tch,
Tc gi
truyn ng ngn, truyn ci, tc ng, cu , ca dao, v, truyn th,
Hnh thc
cho.
lu
- Gi tr ca vn hc dn gian: nhn thc + thm m + gio dc.
truyn
3. Vn hc vit Vit Nam : gm 2 phn:
Hnh thc
- Vn hc trung i: t th k X n ht th k XIX.
tn ti
- Vn hc hin i: t u th k XX n nay.
Vai tr, v
a. Ni dung:
tr
- Vn hc vit phn nh 2 ni dung ln l: yu nc v nhn o.
+ Th hin t tng, tnh cm ca ngi Vit Nam trong nhng mi
- Nhm 2: cu 2.
quan h a dng nh: quan h vi th gii t nhin, quan h vi quc
- Nhm 3: cu 3. (cc giai on, gia, vi dn tc, quan h x hi, quan h bn thn.
c im chung ring ca vn b. c im ring:
hc trung i v vn hc hin i).
VHT
VHH
Ch vit

Ch

Th loi

vit

Tip thu
t nc

Gio vin Phm Th Nhn

VHVN t th k X ht th k

VHVN t u th k XX

XIX.

nay.

Ch Hn v ch Nm.

Ch yu l ch quc ng.

- Tip thu t Trung Quc: co,


hch, ph, th ng lut,

- Th loi tip bin t vn


hc trung i: th ng
175

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

ngoi.

- Nhm 4: cu 5 (ch lm tc phm


T lng, Ph sng Bch ng,
Chinh ph Ngm, Truyn Kiu).
* Gi :
- Ni dung yu nc:
+ T lng Khc ha v p con
ngi c sc mnh, c l tng,
nhn cch cao c cng kh th ho
hng ca thi i.
+ Ph sng Bch ng Nim
t ho dn tc trc chin cng
trn sng Bch ng ... ca ngi
truyn thng anh hng bt khut.
- Ch ngha nhn o:
+ Chinh ph ngm ng cm
vi khao kht hnh phc ca ngi
ph n v gin tip ln n chin
tranh phong kin, chia r tnh cm
gia nh, to nn bao bi kch cho
con ngi.
+ Truyn Kiu lng thng
ngi, ln n, t co nhng th lc
tn bo ch p ln con ngi.

Th loi

truyn, k, tiu thuyt chng


hi,
- T sng to trn c s tip
thu: th ng vit bng ch
Nm.
- Vn hc dn tc: truyn th,
ngm khc, ht ni.
Tip thu vn ha, vn hc
Trung Quc

lut, cu i.
- Th loi vn hc hin i:
th t do, truyn ngn, tiu
thuyt, phng s, kch.

- nh hng ca vn hc
Trung Quc.
t nc
- M rng tip thu vn ha,
ngoi
vn hc phng Ty.
4. Tng kt vn hc Vit Nam thi k t th k X n ht th k XIX:
- Hai thnh phn vn hc ch Hn v ch Nm:
- Bn giai on vn hc:
+ T th k X n th k XIV.
+ T th k XV n th k XVII.
+ T th k XVIII n na u th k XIX.
+ Na cui th k XIX.
Tit 2:
5. Hai ni dung ln ca vn hc trung i Vit Nam: ch ngha yu
nc v nhn o:
a. Ni dung yu nc vi nhng biu hin phong ph, a dng, va phn
nh truyn thng yu nc bt khut ca dn tc, va chu s tc ng
ca t tng trung qun i quc qua T lng, Ph sng Bch ng,
i co bnh Ng, Cnh ngy h,..
b. Nn tng ca ni dung nhn o trong vn hc trung i vn l truyn
thng nhn o ca vn hc Vit Nam. Bn cnh l nhng nh hng
tch cc vn c ca Nho. Pht, o.
II. Vn hc nc ngoi:
1. V s thi:
S thi
c im ring
c im chung
- Kht vng chinh phc Ch : hng n nhng
- Nhm 5: cu 6a.
thin nhin, xa b cc vn chung ca c cng
* Gi :
tp tc lc hu, v s ng. C ba s thi u l bc
+ Khc: ni dung.
hng mnh ca b tc.
tranh rng ln phn nh hin
m Sn
+ Ging: ch , nhn vt, ngn
- Con ngi hnh ng. thc i sng t tng ca
(Vit Nam)
ng,...
con ngi th c i.
- Biu tng cho sc Nhn vt tiu biu cho sc
mnh tr tu v tinh thn mnh, l tng ca cng
chinh phc thin nhin ng, ca ngi nhng con
- Nhm 6: cu 6 b + c.
khai sng vn ha, ngi vi o c cao c,
i - x
m rng giao lu vn vi sc mnh, ti nng, tr
(Hi lp)
ha.
thng minh, lng qu cm
- Khc ha nhn vt qua trong u tranh chinh phc
hnh ng.
t nhin, chin thng ci c
GV quan st, nh hng gip HS
v chn thin m.
hon thnh phn n tp.
Ra-ma- ya- - Chin u chng ci Ngn ng mang v p trang
na
c, ci xu, v ci thin, trng, hnh tng ngh thut
(n )
ci p; cao danh d vi v p k v, m l, huyn
176

Tip thu

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

Trng THPT Trn Cao

v bn phn; tnh yu o, vi tr tng tng


tha thit vi con ngi, phong ph, bay bng.
vi cuc i, vi thin
Cc nhm t tho lun v ln trnh
nhin.
by theo s hng dn v phn
- Miu t con ngi v
cng ca GV.
tm l, tnh cch
2. V th ng v th Hai c:
Th ng
Th hai - c
Ni dung: phong ph a dng, Ni dung: ghi li phong ph cnh
Cc nhm b xung, sa cha ln phn nh trung thc, ton din vi s vt c th mt thi im
nhau hon chnh.
cuc sng x hi v i sng tnh nht nh trong hin ti, t
cm ca con ngi, ni bt ln l khi gi mt cm xc, suy t su
nhng ti quen thuc v thin sc no .
nhin, chin tranh, tnh yu, tnh
GV nhn xt, nh gi v cht li bn, ngi ph n.
ni dung chnh tng phn.
Ngh thut: hai th chnh l c Ngh thut: gi l ch yu, s m
phong (c th), ng lut (cn h dnh mt khong khng to ln
th) vi ngn ng n gin m cho tr tng tng ca ngi
tinh luyn, thanh lut hi ha, cu c. Ngn ng rt c ng, c bi
t c o, rt hm sc, giu sc ch 17 m tit trong khong my
gi cm.
t. T th hm xc, giu sc gi.
Tit 3:
III. n tp phn l lun vn hc:
- Nhng tiu ch ch yu ca vn bn vn hc:
C 3 tiu ch.
Phn l lun vn hc GV a ra ni - Nhng tng cu trc ca vn bn vn hc:
dung chnh HS t n.
- Nhng khi nim thuc v ni dung ca vn bn vn hc:
- Nhng khi nim thuc v hnh thc ca vn bn vn hc:
- Ni dung v hnh thc ca vn bn vn hc c quan h khng kht vi
nhau, khng th chia tch. Ni dung ch c th tn ti trong mt hnh
thc nht nh.
4. Cng c:
- GV cht li nhng ni dung chnh ca phn n tp.
5. Dn d:
- n tp kin thc.
- c v son bi n tp ting Vit.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

177

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 34 + 35 Tit 102 + 103

Ngy son: 23 11 2012

N TP PHN TING VIT


A Mc tiu bi hc: Gip HS:
- H thng ha ni dung kin thc v phn ting Vit trong nm hc cng c v nng cao nhn thc.
- Tip tc rn luyn v nng cao nhng k nng cn thit lin quan n nhng ni dung kin thc v
ting Vit c hnh thnh trong nm hc.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, tho lun nhm, phn tch, din ging...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: kim tra v son HS.
3. Gii thiu bi mi:
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Tit 1:
1. Hot ng giao tip:
HS c cc phn n tp.
- Khi nim: HS n li.
- S chi phi ca cc nhn t:
+ Nhn vt giao tip.
+ Hon cnh giao tip.
+ Ni dung giao tip.
GV chia nhm n tp.
+ Mc ch giao tip.
- Nhm 1: cu 1 + 7.
+ Phng tin cch thc giao tip.
- Nhm 2: cu 2.
- Mi hot ng giao tip gm hai qu trnh :
- Nhm 3: cu 3.
+ To lp vn bn (do ngi ni vit thc hin).
- Nhm 4: cu 4.
+ Lnh hi vn bn (do ngi nghe, ngi c thc hin).
- Nhm 5: cu 5.
2. So snh c im ca ngn ng ni v ngn ng vit:
- Nhm 6: cu 6.
Hon cnh v
Cc yu t
c im ch
iu kin s dng
ph tr
yu v t v cu
- Ngi ni, ngi nghe Nt mt, nh - T ng mang
trao i trc tip vi mt, c ch, tnh khu ng, t
nhau, i vai, lun iu b ca a phng, ting
phin.
ngi ni.
lng, cc bit
Ngn
GV quan st, nh hng gip HS
- Ngi ni t c iu
ng, tr t, thn
ng
hon thnh phn n tp.
kin la chn, gt gia
t, t ng a
ni
cc phng tin ngn
y, chm xen.
ng.
- S dng cu
- Ngi nghe phi tip
tnh lc, i p.
nhn lnh hi kp thi.
- Ngi vit, ngi c H
thng - T ng: ng
trao i, tip xc gin du cu, cc vi tng phong
tip qua vn bn.
k hiu vn cch.
Ngn
Cc nhm t tho lun v ln trnh
- Ngi vit c iu kin t, hnh nh - Cu vn: ng
ng
by theo s hng dn v phn
suy ngm, la chn, gt minh
ha, chun ng php.
vit
cng ca GV.
gia ngn ng.
biu bng, s
- Ngi c c th c li .
nhiu ln lnh hi.

178

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

Cc nhm b xung, sa cha ln


nhau hon chnh.

GV nhn xt, nh gi v cht li


ni dung chnh tng phn

Trng THPT Trn Cao


3. Nhng c im c bn ca vn bn:
+ Th hin mt ch v trin khai ch mt cch trn vn.
+ S lin kt cht ch gia cc cu.
+ M u bng mt nhan v kt thc bng mt hnh thc thch hp.
+ Nhm thc hin mt mc ch giao tip nht nh.
Tit 2:
4. c im c bn ca phong cch ngn ng sinh hot v phong cch
ngn ng ngh thut:
Phong cch ngn ng
Phong cch ngn ng
sinh hot
ngh thut
- Tnh c th.
- Tnh hnh tng.
- Tnh cm xc.
- Tnh truyn cm.
- Tnh c th.
- Tnh c th ha.
5. Trnh by khi qut v:
- Ngun gc ca ting Vit: thuc h ngn ng Nam .
- Quan h h hng ca ting Vit:
+ Thuc dng Mn-khmer.
+ C quan h h hng gn gi vi ting Mng.
- Lch s pht trin ca ting Vit:
+ Ting Vit trong thi k dng nc.
+ Ting Vit trong thi k Bc thuc v chng Bc thuc.
+ Ting Vit di thi k Php thuc.
+ Ting Vit t sau Cch mng thng Tm n nay.
6. Tng hp nhng yu cu v s dng ting Vit ng chun mc:
V ng m v
ch vit

V t ng

V ng php

V phong cch
ngn ng

- Pht m
phi
ng
chun.
- Vit ng
chnh t.

Dng ng vi
hnh thc, cu
to, ngha,
c im ng
php.

S dng cu
theo ng quy
tc ng php
ting Vit.

Khi ni v vit
phi ph hp vi
cc c trng ca
tng phong cch.

7. Chn cu ng: b d, g, h v cc cu cn li sai.


4. Cng c:
- GV cht li nhng ni dung chnh ca phn n tp.
5. Dn d:
- n tp kin thc.
- c v son bi n tp phn lm vn theo hng dn sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

179

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 35 Tit 104 + 105

BI KIM TRA TNG HP CUI NM


(Bi lm vn s 7)
( chung)

180

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
Tun 36 Tit 106

Trng THPT Trn Cao


Ngy son: 25 11 2012

LUYN TP VIT ON VN NGH LUN


A Mc tiu bi hc: Gip HS:
- n tp, cng c cch vit on vn ngh lun.
- Vit cc on vn ngh lun c cu trc v phng php lp lun khc nhau.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, tho lun nhm, phn tch, din ging...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: kim tra v son HS.
3. Gii thiu bi mi: Tip ni vi vic tm hiu, rn luyn k nng lp dn , tm hiu v cc phng
php, thao tc ngh lun, vit c cc bi vn ngh lun giu sc thuyt phc, bi hc hm nay chng
ta s cng rn luyn k nng vit on vn ngh lun.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS luyn I. Luyn tp trn lp:
tp trn lp.
1. Tm hiu dn : sgk.
HS c k bi v dn .
2. Luyn tp vit on vn:
ti: Sch m rng trc mt ti - Chng hn chn mc 1.a phn thn bi: Sch l sn phm tinh thn k
nhng chn tri mi (Go-r-ki).
diu ca con ngi.
- Tham kho:
HS lm yu cu 1 sgk. HS t chn
Sch l sn phm ca vn minh nhn loi.
v lm vic c nhn (vit) trong
Phi ni rng, n mt trnh pht trin nht nh, loi ngi mi
khong 20 pht.
sn xut ra sn phm c bit, l sch. Trc khi c ch vit, con
ngi c th c nhng sng tc truyn ming. Nhng nn vn minh
HS t i bi vit cho nhau. Nhn nhn loi ch bng pht t khi c ch vit, nht l t khi ch vit c
xt nh gi (nu cn c th tranh s dng ghi chp li tt c nhng gi tr vn minh. l nhng king
lun, hi kin GV).
nghim lao ng sn xut, kinh nghim ng x x hi, kinh nghim
chm sc sc khe cho bn thn v cng ng. l nhng sng to
GV nh hng cho c lp tho vn ha, vn hc, phong tc, tn ngng,... V sau, l nhng pht
lun, a ra nhng nhn xt, nh kin khoa hc- k thut. Sch gip cho ngi i sau k tha c
gi chnh xc, ng n v khoa ngi i trc, ngi nc ny bit c nhng thnh tu ca ngi
hc.
nc khc hc hi ln nhau, cng nhau tin b. Sch l sn phm
Hot ng 2: Luyn tp nh
ca nn vn minh v l ni cha ng vn minh nhn loi.
HS chn nhng vit thnh II. Luyn tp nh:
on vn: cc cn li mc 1 v Luyn vit mt s on vn ngh lun (da vo dn cho trc trong
cc mc 2, mc 3 (phn thn sgk).
bi).
4. Cng c:
- Kin thc v k nng vit on vn ngh lun.
5. Dn d:
- Tng cng luyn tp thm v vit on vn ngh lun.
- c v son bi Vit qung co theo hng dn sgk.
E - Rt kinh nghim:
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

181

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 36 Tit 107

Ngy son: 28 11 2012

VIT QUNG CO
A Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Nm vng kin thc v vn bn qung co hc bi trc, cc hnh thc qung co, cc tiu ch cn
c cho mt qung co, dng li v dng kt hp li vi hnh nh ca qung co... Vn dng nhng kin
thc hc vo vic vit vn bn qung co.
- Rn luyn k nng to lp vn bn qung co.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, tho lun nhm, phn tch, din ging...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: kim tra v son HS.
3. Gii thiu bi mi: Hng ngy, cc em bt gp rt nhiu cc vn bn qung co trn bo ch, t ri, i
pht thanh, truyn hnh,... Vy, vai tr v cc yu cu ca mt vn bn qung co l g? Lm th no
vit c mt vn bn qung co hp dn, thuyt phc? Bi hc hm nay, chng ta s cng tm hiu
nhng vn .
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS tm hiu I. Vai tr v yu cu chung ca vn bn qung co:
vai tr v yu cu ca vn bn qung 1. Vn bn qung co trong i sng:
co.
* Tm hiu ng liu:
HS c cc qung co v yu cu.
a. Ng liu 1: bn my vi tnh.
Ng liu 2: qung co phng khm a khoa H.D.
HS t tm hiu v tr li cc yu cu b. Cc vn bn qung co trn thng xut hin trn cc p phch, pasgk.
n, bo, t ri, i pht thanh truyn hnh.
- Khi nim: vn bn qung co l vn bn thng tin, thuyt ph
GV nhn xt, nh gi.
khch hng v cht lng, li ch, s tin li, ... ca sn phm, dch v
thch mau hng v s dng dch v .
- Nu khi nim qung co.
2. Yu cu chung ca vn bn qung co:
* Tm hiu ng liu:
HS c cc yu cu v ng liu mc - Ng liu 1: qung co (nc ung gii kht) di dng m vn khng
2.
nu c tnh u vit ca sn phm.
- Ng liu 2: qung co (kem lm trng da) tng bc qu ng, phi
GV chia nhm tho lun.
thc t, s dng t ng thiu thn trng.
- Nhm 1: cu a.
* Mt s yu cu ca vn bn qung co:
- Nhm 2: nhn xt ng liu 1.
- V ni dung thng tin: bng cch ny hay cch khc, ni dung thng
- Nhm 3: nhn xt ng liu 2.
tin phi r rng ngi nghe, ngi c c th d dng tip thu.
- Nhm 4: nu yu cu ca vn bn - V tnh hp dn: phi c ngh thut trnh by, tc ng ln th gic
qung co.
hay thnh gic ngi c, ngi nghe, ngi xem... cch trnh by va
gin d, va hm hnh thng minh, gy c n tng mnh v cm
i din cc nhm trnh by.
gic d chu.
GV nhn xt v nh gi.
- V tnh thuyt phc: t ng phi chng mc, chnh xc, chinh phc
c nim tin ngi nghe, ngi xem.
Hot ng 2: hng dn HS tm hiu II. Cch vit vn bn qung co:
cch vit vn bn qung co.
1. Xc nh ni dung c bn cho li qung co:
HS c bi v hng dn sgk.
2. Chn hnh thc qung co:

182

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn
bi: Vit qung co cho sn phm
rau sch.
GV nh hng gip HS vit qung
co. T rt ra cch vit qung co.
Hot ng 3: hng dn HS luyn
tp.
HS c cc bi tp.
Bi 1:
GV hng dn HS lm. nh hng
v gii p thc mc nu cn.
HS ln bng lm bi.
C lp nhn xt. GV nh gi.

Trng THPT Trn Cao


vit vn bn qung co cn chn c ni dung c o, gy
n tng, th hin tnh u vit ca sn phm, dch v ri trnh by
theo kiu quy np hoc so snh v s dng nhng t ng khng nh
tuyt i.
III. Luyn tp:
Bi tp 1:
- C 3 vn bn qung co u vit rt ngn gn nhng y ni
dung cn qung co.
- Tng qung co u nu c phm cht (c tnh) vt tri ca
sn phm.
a. Chic xe khng nhng l sn phm vt tri (sang trng, tinh t,
mnh m, quyn r) m cn l ngi bn ng tin cy.
b. Sa tm c bit thm ngt hng hoa l b quyt lm p.
c. S thng minh, t ng ha lm cho my nh v cng tin li, d
s dng. Cch vit rt hp dn.
Bi tp 2: HS v nh lm.

Bi 2: GV hng dn v phn cng


cho HS v lm.
4. Cng c:
- Khi nim v cch vit qung co.
5. Dn d:
- Hc bi v lm tip bi tp.
- c v son bi n tp phn lm vn theo hng dn sgk.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gio vin Phm Th Nhn

183

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

Tun 36 Tit 108

Ngy son: 2 12 2012

N TP PHN LM VN
A Mc tiu bi hc: Gip HS:
- Cng c v hon thin cc kin thc v k nng v cc kiu vn bn hc THCS v nng cao lp
10; n tp cc kiu vn bn mi hc.
- Chun b cho vic hc tip cc lp sau.
B Phng tin thc hin:
- SGK, SGV, thit k bi hc, cc ti liu tham kho
C Cch thc tin hnh:
- Nu vn , pht vn, tch hp, tho lun nhm, phn tch, din ging...
D Tin trnh dy hc:
1. n nh lp: s s.
2. Kim tra bi c: kim tra v son HS.
3. Gii thiu bi mi: L thuyt bao gi cng gn lin vi thc hnh. Vy, kin thc v l thuyt tp lm
vn s c th hin bng bi vn c th. khc su kin thc l thuyt, vn dng lm bi tp c th ta
n li cc kin thc hc.
Hot ng ca GV v HS
Yu cu cn t
Hot ng 1: hng dn HS n tp I. L thuyt:
l thuyt.
Cu 1:
HS xem li cc phn l thuyt - c im ca vn bn t s: l k, miu t v biu cm.
hc.
- c im ca vn bn ngh lun:
+ Xc lp cho ngi c, ngi nghe t tng, quan im no .
- c im ca vn bn t s?
+ Ngi vit trnh by kin ca mnh v a ra nhng l l, dn chng
- c im ca vn bn ngh lun?
thuyt phc (lp lun).
- c im ca vn thuyt minh?
- c im ca vn bn thuyt minh:
+ Nhm cung cp tri thc v c im, tnh cht, nguyn nhn ... s vt,
hin tng trong t nhin v x hi.
+ Tri thc khch quan, xc thc, hu ch cho con ngi.
+ Trnh by chnh xc, r rng, cht ch v hp dn.
Cu 2:
- S vic chi tit tiu biu ca bi - S vic chi tit tiu biu trong bi vn t s l li ni, c ch, hnh ng
vn t s l g?
ca nhn vt, s vt, hnh nh thin nhin, nt chn dung, ...
- Cch chn s vic chi tit tiu biu cn nm vng:
- Cho bit cch chn s vic v chi
+ Xc nh ti.
tit tiu biu khi vit kiu vn bn
+ D kin ct truyn.
ny?
+ Trin khai s vic bng mt s chi tit.
Cu 3:
- Cch lp dn trong bi vn t s gm 3 phn:
- Trnh by cch lp dn bi vn + M bi: gii thiu cu chuyn (hon cnh, khng gian, thi gian, nhn
t s?
vt).
+ Thn bi: trnh by s vic, chi tit chnh theo din bin cu chuyn.
+ Kt bi: kt thc cu chuyn (nu cm ngh ca nhn vt, chi tit tht
- Trnh by cch vit on vn t c sc, ngha).
s c s dng cc yu t miu t v - Cch vit mt on vn t s: cn hnh dung s vic xy ra nh th no
biu cm?
ri ln lt k li din bin ca n (ch s dng phng tin lin kt
cu on vn c mch lc, cht ch).
- Trnh by cc phng php thuyt Cu 4: Cc phng php thuyt minh: nu nh ngha, lit k, nu v d,
minh?
so snh, phn tch, ch thch, ging ging nguyn nhn kt qu.

184

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

Trng THPT Trn Cao

Cu 5:
- vit mt bi vn thuyt minh t s chun xc cn ch ch :
+ Tm hiu thu o trc khi vit.
+ Thu thp y ti liu tham kho c gi tr.
- Lm th no vit c bi vn
+ Ch n thi im xut bn.
thuyt minh chun xc v hp dn? - vit mt bi vn thuyt minh t s hp dn cn ch :
+ a ra nhng chi tit c th, sinh ng, nhng con s chnh xc.
+ So snh lm ni bt s khc bit, ...
+ Kt hp v s dng nhiu kiu cu lm bi vn bin ha linh hot.
+ Phi hp nhiu loi kin thc i tng thuyt minh c soi ri
nhiu mt.
Cu 6:
- Cch lp dn bi vn thuyt minh cn phi:
+ Nm vng cc kin thc v dn v k nng lp dn .
- Trnh by cch lp dn bi vn
+ C y tri thc cn thit, chun xc v ti cn thuyt minh.
thuyt minh?
+ Tm c cch sp xp nhng tri thc thnh mt h thng hp l,
cht ch.
- Cch vit mt on vn thuyt minh cn phi:
+ Nm vng cc kin thc v on vn thuyt minh v cc k nng vit
on vn thuyt minh.
- Trnh by cch vit mt on vn
+ C tri thc cn thit v chun xc lm r chung ca on.
thuyt minh?
+ Sp xp hp l cc tri thc theo mt th t r rng, rnh mch.
+ Vn dng ng n, sng to nhng phng php thuyt minh.
Cu 7:
- Cu to ca mt lp lun gm: lun im, lun c, phng php lp
- Trnh by v cch cu to ca mt lun.
lp lun, cc thao tc ngh lun v - Cc thao tc ngh lun: phn tch, tng hp, din dch, quy np.
cch lp dn bi vn ngh lun?
- Cch lp dn bi vn ngh lun: cn nm chc cc yu cu ca bi
tm h thng lun im, lun c ri sp xp, trin khai chng theo th
t hp l, c trng tm.
Cu 8:
- Cch tm tt vn bn t s:
+ c k vn bn, xc nh nhn vt chnh.
+ Chn cc s vic c bn xy ra vi nhn vt chnh v din bin ca
cc s vic .
- Trnh by yu cu v cch thc
+ Tm tt cc hnh ng, li ni, tm trng ca nhn vt theo din bin
tm tt vn bn t s, vn bn
ca cc s vic.
thuyt minh?
- Cch tm tt vn bn thuyt minh: cn xc nh mc ch, yu cu tm
tt, c vn bn gc nm vng i tng thuyt minh; tm b cc vn
bn t vit tm lc cc hnh thnh vn bn tm tt.
Cu 9:
- Cch vit k hoch c nhn thng c hai phn.
+ Phn 1: nu h tn, ni lm vic, hc tp ca ngi vit.
- Nu cch vit mt k hoch c
+ Phn 2: nu ni dung cng vic cn lm, thi gian, a im v d
nhn?
kin kt qu t c.
- Cch vit vn bn qung co (ghi nh ).
Cu 10: cch thc trnh by mt vn .
- Nu cch thc trnh by mt vn + Bt u trnh by.
?
+ Trnh by ni dung chnh.
Gio vin Phm Th Nhn

185

Trng THPT Trn Cao Vn

Gio n Ng Vn 10

GV nhn xt v b sung cho hon + Kt thc v cm n.


chnh.
II. Luyn tp:
Hot ng 2: hng dn HS luyn HS v nh lm.
tp.
GV hng dn HS lm phn luyn
tp tp.
4. Cng c:
- Ni dung trng tm ca tng bi.
5. Dn d:
- Hc bi v lm tip bi tp.
E - Rt kinh nghim:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

186

Gio vin Phm Th Nhn

Gio n Ng Vn 10
Vn

Trng THPT Trn Cao

Tun 37 Tit 109

TR BI VIT S 7
-------------------------------------------------------------------------------------------------Tun 37 Tit 110 + 111

HNG DN HC TP TRONG H
--------------------------------------------------------------------------------------------------

HT NM HC

Gio vin Phm Th Nhn

187

You might also like