TRNG . KHOA.

----------

TIU LUN
ti:
Tm hiu v a ra gii php nhm hon thin chnh sch li sut tn dng ngn hng Vit Nam.

Tm hiu v a ra gii php nhm hon thin chnh sch li sut tn dng ngn hng Vit Nam.

LI M U
1. Tnh cp thit ca ti cn nghin cu: Li sut l gi c s dng vn, gn lin vi hot ng tn dng ngn hng, ng thi gn lin vi mi hot ng kinh t c lin quan, m trc tip l ngi gi tin v ngi vay vn. Li sut cng l mt cng c quan trng ca chnh sch tin t quc gia do Ngn hng Trung ng (NHT) iu hnh. N c tc ng rt ln i vi vc tng hoc gim khi lng tin lu thng, thu hp hay m rng tn dng, khch l hay hn ch huy ng vn, kch thch hay cn tr u t, to thun li hay kh khn cho hot ng ngn hng. Mt chnh sch li sut ng n s c tc dng thc y sn xut, lu thng hng ho, thc y tng trng kinh t v ngc li khi chnh sch li sut thiu chun xc s nh hng nghim trng n nn kinh t. V vai tr ca chnh sch li sut ngy cng tr nn quan trng v phc tp hn cng vi qu trnh i mi hot ng ngn hng trong iu kin kinh t th trng ngy cng pht trin su sc. Vit Nam, sau hn 10 nm i mi, ngnh ngn hng t c nhng thnh tu nht nh, gp phn khng nh vo nhng thnh qu chung ca nn kinh t. Trong nhim v xy dng v iu hnh chnh sch tin t, Ngn hng Nh nc (NHNN) rt ch trng n vic i mi cc cng c iu tit nh hn mc tn dng, d tr bt buc, t gi...nhng quan trng nht vn l cng c li sut. Nhn chung trong hn 10 nm i mi, chnh sch li sut tn dng ngn hng gp phn bnh n gi c, y li v kim sot lm pht, kch

cu, tng trng kinh t. C ch iu hnh li sut c thay i theo tng thi k pht trin kinh t v ngy cng tr nn linh hot hn. c bit, trong giai on thc y pht trin kinh t v xu hng hi nhp vo th trng ti chnh khu vc cng nh Quc t hin nay i hi NHNN phi xy dng v thc thi mt chnh sch li sut tn dng ngn hng ph hp, tin ti t do ho trn c s m bo s kim sot ca Nh nc vi th trng, ph hp vi mc tiu kinh t v m. V vy, vic hc tp, nghin cu chnh sch li sut cng nh vic hc tp kinh nghim qun l v iu hnh chnh sch li sut ca cc nc pht trin t a ra nhng iu kin, gii php xy dng mt chnh sch li sut ng n nc ta c mt ngha l lun v thc tin cao. iu ny khng ch c ngha quan trng i vi qu trnh xy dng v iu hnh mt chnh sch li sut ph hp vi c ch qun l kinh t hin nay, m cn rt quan trng i vi qu trnh hnh thnh v hot ng mt cch c hiu qu ca h thng th trng ti chnh Vit Nam, gp phn gii quyt nhng kh khn v vn, m bo s thng li cho cng cuc cng nghip ho v hin i ho t nc.

2. Mc tiu - V l lun: tm hiu su hn nhng khi nim c lin quan n chnh sch li sut tn dng ngn hng. - V thc tin: Tm hiu v a ra gii php nhm hon thin chnh sch li sut tn dng ngn hng Vit Nam.

3. i tng nghin cu ca ti: tm hiu chnh sch li sut tn dng trong giai on i mi nn kinh t.

4. Phng php nghin cu - Phng php phn tch tng hp. - Tnh cht lch s.

5. Kt cu ca ti Chng I. C s l lun ca chnh sch li sut tn dng ngn hng v kinh nghim ca mt s nc trong vic iu hnh chnh sch li sut tn dng ngn hng. Chng II. nh gi qu trnh s dng v iu hnh chnh sch li sut tn dng ngn hng Vit Nam trong thi gian qua.

Chng III. Gii php nhm cng c v hon thin chnh sch li sut tn dng ngn hng Vit Nam.

En xin gi li cm n chn thnh n thy gio Tin s Nguyn Hu Ti v c gio Cao Th Nhi gip em hon thnh n ny. Trong qu trnh nghin cc vn trn, do trnh v kh nng c hn nn bi vit ny khng th trnh khi nhng sai st. Em rt mong nhn c s gp ca cc thy, cc c hon thnh tt n ny.

CHNG I C s l lun ca chnh sch li sut tn dng ngn hng v kinh nghim ca mt s nc trong vic iu hnh chnh sch li sut tn dng ngn hng.
1. Khi nim li sut.

Trong nn kinh t th trng tn ti rt nhiu phm tr kinh t - ti chnh trong tn dng v li sut tn dng l mt trong s nhng phm tr quan trng. Hot ng tn dng l hot ng vay mn, quan h s dng vn gia ngi i vay v ngi cho vay theo nguyn tc c hon tr. i vi ch th tha vn, tn dng mang n cho h c hi khng nhng bo tn c vn m cn to thu nhp. i vi cc ch th thiu vn, tn dng gip cho h b sung vn p ng nhu cu sn xut, kinh doanh hoc i sng. Nh vy, nh c hot ng tn dng m c mt b phn ln ngun vn trong nn kinh t c huy ng, tp trung v phn phi t ni tm thi d tha sang ni thiu p ng cc nhu cu khc nhau ca cc ch th trong nn kinh t. Cng c v l n by quan trng khng th thiu c trong hot ng tn dng chnh l li sut. Li sut tn dng ngn hng l t l % gia li tc v tng s tin vay trong mt thi k nht nh. Nh vy, li sut chnh l gi c s dng tin vn, gn lin vi hot ng tn dng ngn hng, ng thi gn lin vi mi hot ng kinh t c lin quan n gi tin v vay tin. Mt khc, tm v m, li sut cn l mt cng c iu tit kinh t rt nhy bn v hiu qu ca chnh sch tin t quc gia. Thng qua vic thay i mc v c cu li sut trong tng thi k nht nh, Chnh ph c th tc ng n quy m v t trng cc loi vn u t, do vy m c th tc ng n qu trnh iu chnh c cu, n tc tng trng, sn lng, t l tht nghip v tnh trng lm pht trong nc. Hn th na, trong nhng iu kin nht nh ca nn kinh t m, chnh sch li sut cn c s dng nh mt cng c gp phn iu tit i vi cc lung vn i vi mt nc, tc ng n t gi v iu tit s n nh ca t gi. iu ny khng nhng tc ng n u t pht trin m cn tc ng trc tip n cn cn thanh ton v cc quan h thng mi quc t ca nc i vi nc ngoi. Chnh v nhng iu nh vy m cc nc kinh t th trng pht trin v theo ui chnh sch t do ho ti chnh (financial liberalization ), li sut c hnh thnh trn c s th trng, tc l do quan h gia cung v cu v vn trn th trng quyt nh. C nhiu tiu ch phn loi li sut tn dng ngn hng. Cn c vo thi hn tn dng, li sut tn dng ngn hng chia thnh ba loi. l li sut tn dng ngn hn p dng i vi cc khon tn dng ngn hn, li sut tn dng trung hn p dng i vi cc khon tn dng trung hn, li sut tn dng di hn p dng i vi cc khon tn dng di hn. Nu cn c vo mc n nh ca li sut th li sut c chia thnh li sut th ni v li sut c nh. Li sut th ni l li sut thay i ln xung cn li sut c nh l li sut c p dng trong sut thi hn tn dng.

Nu cn c vo loi hnh li sut tn dng, li sut c chia thnh nhiu loi khc nhau. Li sut tin gi l li sut tr cho cc khon tin gi, li sut ny c nhiu mc khc nhau tu thuc vo thi hn gi, quy m tin gi. Li sut tin vay l li sut m ngi i vay phi tr cho ngn hng do vic s dng vn vay ca ngn hng, n c p dng tnh li tin vay m khch hng phi tr cho ngn hng. Li sut chit khu p dng khi ngn hng cho vay di hnh thc chit khu thng phiu hoc cc giy t c gi khc cha n hn thanh ton ca khch hng, n c tnh bng t l % trn mnh gi v c khu tr ngay khi ngn hng pht tin vay cho khch hng. Li sut ti chit khu p dng khi ngn hng ti cp vn cho cc ngn hng di hnh thc chit khu li thng phiu hoc cc giy t c gi ngn hn cha n hn thanh ton ca ngn hng. N cng c tnh bng t l % trn mnh gi ca cc giy t c gi v cng c khu tr ngay khi NHT cp tin vay cho ngn hng thng mi (NHTM ). Li sut lin ngn hng l li sut m cc ngn hng p dng khi cho nhau vay trn th trng lin ngn hng, n c hnh thnh bi quan h cung cu tin ca cc t chc tn dng v chu s chi phi ca li sut ti cp vn ca NHT. Li sut c bn l li sut c cc NHTM s dng lm c s n nh mc li sut kinh doanh ca mnh. Mt vn quan trng trong vic tm hiu khi nim li sut tn dng ngn hng l phi phn bit c li sut thc t v li sut danh ngha. Li sut danh ngha l li sut tnh theo gi tr danh ngha ca tin t vo thi im nghin cu hay ni cch khc l li sut cha tr i t l lm pht. Li sut danh ngha thng c cng b chnh thc trong cc quan h tn dng, trn cc phng tin thng tin i chng. Li sut thc t l li sut c iu chnh li cho ng theo nhng thay i d tnh v lm pht. Mi quan h gia li sut danh ngha v li sut thc t c khi qut thnh phng trnh sau y: Li sut danh ngha = Li sut thc t + T l lm pht. hay Li sut thc t = Li sut danh ngha - T l lm pht. V c iu chnh li theo ng nhng thay i v lm pht nn li sut thc t phn nh chnh xc hn thu nhp t vic cho vay cng nh chi ph tht ca vic cho vay.

2. Cc nhn t nh hng ti li sut:

Trong nn kinh t k hoch ha tp trung, Nh nc ng vai tr trung tm trong hu ht tt c cc hot ng kinh t x hi trong c th trng ti chnh. V l , li sut

trong cc nc u do Nh nc qui nh, thm ch mt s nc cn quy nh n c mc chnh lch gia li sut tin gi v li sut cho vay ca cc ngn hng. S bin ng ca li sut trong cc iu kin nh vy phn ln ph thuc vo ch ca chnh ph v khng vn ng theo bt c mt quy lut no. Tri li, trong cc nn kinh t th trng, Nh nc ch ng vai tr l ngi iu tit v m, th trng ti chnh hot ng theo c ch t do ho, c ch hnh thnh li sut l c ch th trng. Li sut v vy m chu nh hng ca rt nhiu nhn t kinh t v m cng nh nhiu cc nhn t khc. nh hng ca cung cu tin t: Li sut l gi c s dng vn v vy bt k s thay i no ca cung v cu hoc c cung v cu tin t khng cng mt t l u s l thay i mc li sut trn th trng. Tuy mc bin ng ca li sut t nhiu ph thuc vo cc quy nh ca chnh ph v NHT, song a s cc nc c nn kinh t th trng u da vo nguyn l ny xc nh li sut. Do vy, c th tc ng vo cung cu trn th trng vn thay i li sut trong nn kinh t cho ph hp vi mc tiu, chin lc trong tng thi k chng hn nh thay i c cu vn u t, tp trung vn cho cc d n trng im. Mt khc, mun duy tr s n nh ca li sut th s n nh ca th trng vn phi c m bo vng chc. nh hng ca lm pht k vng: Khi lm pht c d on tng trong mt thi k no , li sut s c xu hng tng. iu ny l xut pht t mi quan h gia li sut thc v li sut danh ngha v duy tr li sut thc khng i, t l lm pht tng i hi li sut danh ngha phi tng ln tng ng. Mt khc, cng chng d on lm pht tng s dnh phn tit kim ca mnh cho vic d tr hng ho hoc nhng dng thc phi ti sn khc nh vng, ngoi t mnh hoc u t vn ra nc ngoi nu c th. Tt c nhng iu ny lm gim cung qu cho vay v gy p lc tng li sut trn th trng. T mi quan h ny cho thy ngha v tm quan trng ca vic khc phc tm l lm pht i vi vic n nh li sut, s n nh v tng trng ca nn kinh t. nh hng ca t sut li nhun bnh qun: T sut li nhun bnh qun ca cc d n u t phi cao hn li sut cc khon vay ti tr cho d n. C nh vy cc nh u t mi c li nhun t cc d n u t v phn khi m rng u t. Do , cch nh gi, la chn chnh sch li sut ph hp s da trn c s c lng t sut li tc trung bnh ca nn kinh t. nh hng ca bi chi ngn sch: Bi chi ngn sch trung ng v a phng trc tip lm cho cu tin tng v lm tng li sut. Sau na, bi chi ngn sch s tc ng n tm l cng chng v gia tng mc lm pht v s gy p lc tng lm pht. Thng thng, Chnh ph thng ti tr cho

thm ht ngn sch bng cch pht hnh tri phiu. Lng cung tri phiu trn th trng tng ln lm cho gi tri phiu c xu hng gim v li sut th trng c xu hng tng. Mt khc, do ti sn c ca NHTM tng khon mc tri phiu chnh ph, d tr vt mc gim nn li sut ngn hng cng s tng. Nhng thay i trong thu: Thu thu nhp c nhn v thu thu nhp doanh nghip lun c tc ng n li sut. Khi cc hnh thc thu ny tng s iu tit i mt phn thu nhp ca cc c nhn v t chc cung cp dch v tn dng hay nhng ngi tham gia kinh doanh chng khon. Mi ngi u quan tm n thu nhp thc t hn l thu nhp danh ngha. Do vy, duy tr mt mc li nhun thc t nht nh, h phi cng thm vo li sut cho vay nhng thay i ca thu. nh hng ca t gi hi oi k vng: Khi ng ni t yu, b nhng sc p ln do nhng dao ng ca cc ng ngoi t mnh th tm l ph bin ca ngi dn l coi ngoi t mnh nh mt trong nhng loi ti sn tit kim an ton. Chng hn, khi hin tng la ho xy ra, ngi dn s t chuyn sang tit kim bng ngoi t c th l la M. Lm nh vy ngi gi hng li kp gm li sut tin gi v s ln gi ca ng la M. S chuyn dch ny to ra s khan him ni t cc NHTM v buc cc ngn hng ny phi tng li sut tin gi ng ni t huy ng cho vay nn kinh t. Nh vy, khi xy dng chnh sch li sut cn phi xem xt n kha cnh t gi gim bt mc chnh lch gia li tc li sut tin gi ni t v ngoi t hay li sut cho vay ni t v ngoi t. iu ny gip gim bt s dch chuyn khng mong i t tin gi ni t sang la khi ng la ln gi. Nhng thay i trong i sng x hi: Ngoi nhng yu t trn, s thay i ca li sut cn chu nh hng ca cc yu t thuc v i sng x hi khc nh tnh hnh v kinh t, chnh tr cng nh nhng bin ng ti chnh quc t nh cc cuc khng hong ti chnh tin t trn th gii, cc lung vn u t ra vo i vi cc nc... Tt c nhng iu ny gi cho nhng nh nghin cu, son tho v iu hnh chnh sch li sut phi c mt cch nhn v nh gi mt cch tng th trc khi a ra bt c mt kt lun hay mt quyt nh no c lin quan n li sut.

3. Cc nguyn tc c bn hnh thnh li sut tn dng ngn hng. Nh ni, li sut tn dng chnh l gi c ca tn dng, l t l % tnh theo mt thi hn xc nh ( ngy, tun, thng, qu, nm... ) dng lm cn c tnh ton s li tc tn dng m cc ch th tn dng phi tr ( i vi ch th i vay ) hoc nhn c ( i vi ch th cho vay ) iu ho li ch ca cc ch th tham gia quan h tn dng. Do vy,

vic xc nh li sut tn dng sao cho hp l l mt vn v cng quan trng sao cho m bo c li ch gia cc ch th trong quan h tn dng. Trc ht, li sut tn dng phi m bo mt phn thu nhp hp l cho ngi gi tin vo ngn hng. Do vy trong thc t, li sut thc t phi ln hn hoc bng t l lm pht tc l: Li sut thc t = t l lm pht + t l khuyn khch ngi gi tin. Mt khc, li sut tn dng phi m bo mt phn thu nhp hp l cho cc t chc tn dng (TCTD ) v NHTM tc l: Li sut = Li sut + Cc chi ph hp l + B p ri ro + t l thu nhp cho vay tin gi trong hot ng tn dng ngn hng trong hot ng hp l ca ngn hng ngn hng

ng thi, li sut cho vay ca ngn hng phi m bo pht trin nn kinh t tc l phi m bo cho nhng ngi vay vn ngn hng c thu nhp hp l, ngha l: Li sut cho vay < T l li nhun bnh qun ca nn kinh t. Do vy, c th khng nh rng gii hn ti a ca li sut tn dng ngn hng ni chung l t sut li nhun bnh qun, cn gii han thp nht ca li sut l ch s lm pht v n s lm cho ngi gi tin bo ton c vn. Tm li, li sut tn dng tr thnh n by kch thch v m rng cc quan h tn dng trong nn kinh t th phi m bo li sut tn dng c kim sot trong khung gii hn sau y: T l lm pht <= li sut tn dng <= t sut li nhun bnh qun. Nu vt qu gii hn trn, li sut tn dng s gy ra tc ng tiu cc i vi nn kinh t x hi, h thng ngn hng s ri vo tnh trng bt n, ri lon.

4. Chnh sch li sut tn dng ngn hng. Li sut l cng c c ngha khi thc hin chnh sch tin t, NHT s cn c vo thc trng ca nn kinh t quy nh mt s ch tiu li sut p dng trong ton h thng ngn hng. Thng thng, ngi ta thng quy nh hai ch tiu c bn l li sut ti chit khu v li sut c bn. a. Li sut c bn. Li sut c bn l li sut c tc dng chi phi tt c cc loi li sut khc hnh thnh trong nn kinh t th trng. l loi li sut chim v tr quan trng trong c ch th trng.

Li sut c bn do NHT xc nh v cng b trn c s tnh hnh thc t ca th trng v mc tiu ca chnh sch tin t quc gia. Li sut c bn c mt s chc nng nht nh. N l cng c iu hnh chnh sch tin t quc gia. Qua li sut c bn, NHT tc ng vo th trng tin t, thc y, m rng hay thu hp tn dng, gi mc tng quan cn thit gia tng cung v tng cu tin t. Mt khc, li sut c bn l gi c s dng vn trong hot ng tn dng, l c s hnh thnh li sut th trng, tc l li sut kinh doanh tin t. N l im dung ho mt cch t nhin li ch ca ngi gi tin, ca ngi vay tin v ca TCTD. Li sut c bn c xc nh mt cch trc tip di nhiu gc . Nu ng trn gic bo v li ch ca khch hng ( ngi gi tin v ngi vay vn) ngi ta quy nh li sut tin gi ti thiu v li sut cho vay ti a. iu ny c ngha l, v li ch ca ngi gi tin, cc TCTD khng c h li sut mt cch tu tin v v yu cu pht trin sn xut, cc t chc tn dng khng c tng li sut cho vay qu mc. Nu ng trn gic bo v li ch ca cc TCTD, to khun kh cnh tranh lnh mnh, m bo an ton h thng cc TCTD, ngi ta quy nh li sut c bn theo chiu hng ngc li l quy nh li sut tin gi ti a v li sut cho vay ti thiu. iu ny lm cho cc TCTD khng c v mun to li th trong cnh tranh m nng li sut huy ng qu cao hoc cho vay theo li sut qu thp, gy thit hi chung cho ton h thng cc TCTD. Khi xc nh li sut c bn phi tnh n tng th quan h cung cu vn thng qua mt lot cc yu t trong hot ng kinh doanh tin t thng thng. l t sut li nhun bnh qun, mc tng trng kinh t, ch s lm pht d bo hng qu, hng nm, li sut thc dng cho ngi gi tin, b p chi ph v c li cho TCTD, yu cu iu hnh chnh sch tin t tng thi k, ri ro trong hot ng tn dng, mc d tr bt buc, li sut hnh thnh trn th trng tin t ni chung, mi tng quan gia li sut ni t v li sut ngoi t, mi tng quan gia li sut v t gi hi oi... C rt nhiu cch hiu khc nhau v li sut c bn, cch thc xc nh v iu hnh li sut c bn. C th ly li sut c bn l li sut tin gi ti a, li sut cho vay ti a, li sut ti chit khu ca NHT i vi cc TCTD hoc li sut trn th trng lin ngn hng. a1. Li sut c bn l li sut ti chit khu. y l phng php ph bin c NHT cc nc p dng. Do li sut ny c ch ng cng b v c xem xt, tnh ton tng i thng xuyn nn thc s ng vai tr quyt nh i vi cc mc li sut kinh doanh cng nh cung cu vn ca cc TCTD. Nhng li sut chit khu li mang nng tnh cht iu hnh chnh sch tin t. a2. Li sut c bn l li sut tin gi ti a.

Thc cht ca li sut c bn loi ny l NHT cng b v kim sot li sut tin gi ti a v t do ho li sut cho vay. Cc TCTD s n nh cc mc li sut tin gi trong phm vi khng ch li sut tin gi ti a v n nh cc mc li sut cho vay c th ph hp vi cung cu v vn. a3. Li sut c bn l li sut cho vay ti a. NHT cng b mt mc li sut trn nhng c th quy nh mt s mc bin ph hp vi tng loi hnh TCTD, thi hn khc nhau. a4. Li sut c bn l li sut trn th trng lin ngn hng. Li sut lin ngn hng l li sut cho vay gia cc NHTM. Li sut lin ngn hng hnh thnh trn c s thc hin chnh sch tin t quc gia v quan h cung cu vn trong nn kinh t. Do vy, li sut lin ngn hng gn vi th trng nhiu hn v d bin ng hn. Thng thng li sut c bn bng li sut lin ngn hng cng thm mt bin gm ph qun l mn vay, ph ri ro... b. Li sut ti chit khu. Khi nn kinh t pht trin c chiu su ln chiu rng, NHT chuyn sang iu hnh li sut mt cch gin tip, mang nng yu t kinh t. l li sut ti chit khu ca NHT. Li sut chit khu c tc ng v c ngha hng dn li sut th trng mt cch gin tip, tc l tc ng n li sut kinh doanh ca cc TCTD. Li sut chit khu ch yu nh hng n cung ng tin t bng cch nh hng n khi lng cho vay chit khu v c s tin t. Mt s tng ln trong cho vay chit khu s lm tng c s tin t v tng cung ng tin t. Cn mt s gim xung trong cho vay chit khu s lm gim bt c s tin t v thu hp cung ng tin t. Ngoi vic s dng lm cng c tc ng n c s tin t v cung ng tin t, li sut chit khu cn c s dng gip cho vic trnh khi nhng cn sp ti chnh v ngn hng ng vai tr l ngi cho vay cui cng. NHT ng vai tr l ngi cho vay cui cng khng ch cho cc NHTM m cn cho c h thng ti chnh ni chung. NHT cung cp d tr cho h thng ngn hng khi cc ngn hng b e do ph sn, do ngn chn xy ra nhng cn sp ngn hng v ti chnh. Li sut chit khu c hai tc dng: tc dng v lng i vi khi lng tin t trong lu thng v tc dng v gi i vi c cu li sut trong nn kinh t. Tc dng v lng: Vic phn tch qu trnh to tin cho thy cc NHTM sau khi to ra tin ghi s cn phi tin trung ng m bo. Nhu cu ny khin h phi i vay NHT bng cch ti chit khu mt phn chng t c gi ca mnh. Vic ti cp vn ca NHT cho cc NHTM c tc dng v lng i vi khi lng tin t v n dn n vic

pht hnh tin ca NHT cho cc NHTM h c th chi tr cho vic rt vn khi cc NHTM. Tc dng v gi: NHT ti chit khu cc chng t do NHTM xut trnh vi iu kin NHTM phi tr mt t sut nht nh do NHT n phng quy nh. Li sut ny gi l t sut chit khu hay li sut chit khu. Cc loi li sut cho vay t nhn tc l li sut tn dng cp cho nn kinh t v li sut cho vay Nh nc u gn cht vi li sut ti chit khu. Mi khi t sut chit khu thay i u c xu hng lm tng hay gim chi ph cho vay ca NHT i vi cc NHTM v do khuyn khch hoc cn tr nhu cu xin vay. Mt khc, khi kho bc mun bn tn phiu kho bc cho lnh vc ngn hng th h phi cho mt li sut tng ng vi t sut chit khu. Ni cch khc, khi n nh t sut chit khu, NHT cng n nh lun mc li sut i vay ca Nh nc. Nh vy, li sut chit khu chnh l mt cng c NHT iu hnh chnh sch li sut tn dng ngn hng sao cho ph hp vi mc tiu ca chnh sch tin t quc gia.

5. Kinh nghim ca mt s nc trong vic s dng chnh sch li sut tn

dng ngn hng.

Li sut l mt trong nhng cng c quan trng ca chnh sch tin t quc gia. Tu theo nhp pht trin kinh t, mc n nh tin t ca mi nc m mi nc c ni dung, phng php iu hnh, qun l chnh sch li sut tn dng mc khc nhau. 5.1 Kinh nghim ca Nht Bn. Th trng tin t ca Nht Bn ch dnh cho cc ngn hng v mt s nh ch ti chnh c chnh thc cng nhn trong giai on Nht Bn pht trin vi tc cao. Sau ny, Nht Bn m rng th trng tin t cho cc thnh phn tham gia v th trng lin ngn hng gm c th trng mua tin t (call money market) dnh cho nhng giao dch cc ngn, phc v cho giao dch thng mi v th trng thng phiu (bills market) dnh cho cc giao dch di hn. Hai th trng ny gm c ngi cho vay, ngi i vay v cc nh trung gian chuyn nghip, ngi bun tin th trng tin t. V giao dch khng k qu nn ngi bun tin ch hot ng nh ngi mi gii. Ngn hng Nht cng tham gia vo th trng thng phiu. iu hnh li sut, bn cnh li sut c tnh cht nh hng l li sut chit khu, Nht Bn cn p dng mt s loai li sut c iu tit c xy dng da trn li sut chit khu v xc nh dc li sut c bn l sn li sut cho vay nhm m bo an ton h thng. Li sut trn th trng tin t lin ngn hng c t do xc nh trn c s cung cu v vn v lm li sut tham chiu cho mi nh ch ti chnh.

5.2 Kinh nghim ca Php. Php dng li sut ca th trng lin ngn hng lm li sut ch o (li sut c bn). L do l v Php l mt nc m lng vay vn ngn hng nhiu hn lng vay vn qua th trng ti chnh. Php dng li sut cho vay cho mi vo lc 11 gi hng ngy ca 8 ngn hng v hin nay l ca 12 ngn hng tnh theo s trung bnh cng ra li sut cho vay bng ng ni t v bng Ecu. Php, cc tn phiu kho bc c dnh ring cho th trng lin ngn hng. V l thuyt, ngi ta cho rng Php xc nh li sut c bn do cung cu tn dng quy nh. Trong 12 ngn hng ln, mi ngn hng c quan h gia ngun vn v cung cu vn tn dng ring, t xc lp nn cung cu vn ring ca mnh. Nu cung < cu th ngn hng phi i vay th trng lin ngn hng v phn nh bn cu ca th trng lin ngn hng. Nu cung > cu, ngn hng s l ngi cung ng vn cho th trng lin ngn hng v phn nh bn cung ca th trng lin ngn hng. S gp g cung cu ca ec ngn hng ln phn nh cung cu tn dng ca nn kinh t. Nu cung > cu, li sut h xung, nu cung < cu, li sut tng ln. NHT vi vai tr l ngi cho vay cui cng trn th trng lin ngn hng c th khng mun li sut tng ln s cho vay mt phn hoc ton b s cung < cu. C th ni y l mt cng c hu hiu NHT tc ng vo li sut trn th trng. Nhng trong thc t, li sut ch o bin ng rt mnh chng t vai tr quyt nh hnh chnh ca NHT. Li sut chit chit khu ca NHT Php hon ton khng ph thuc vo li sut c bn m ph thuc vo li sut trn th trng tin t. 5.3. Kinh nghi m ca Hng Kng. Hng Kng c mt nn kinh t th trng t do - Phng ng, do vy m li sut trn th trng cng l th ni. Hng Kng khng c cc quan chc tin t Trung ng. Vin ton quyn v Hi ng lp php chu trch nhim cng vic ti chnh v tin t. Hng Kng khng c chnh sch tin t v chnh sch li sut c lp trong di hn. Hip hi ngn hng Hng Kng t ra li sut tin gi ti a cc ngn hng cn c vo m t do nh li sut c th. 5.4 Kinh nghim ca Malaysia. T nhng nm 70, Malaysia c nhiu i mi trong iu hnh chnh sch li sut theo hng t do ho. Tuy nhin, khng phi t do ho lc no cng l gii php ti u. NHT Malaysia lin tc iu chnh li sut, phc v linh hot vic thc hin mc tiu ca chnh sch tin t trong tng thi k. T nm 1981, Malaysia cho php cc NHTM t tnh mc li sut c bn cho ngn hng mnh da trn c s chi ph thc t. Nhng ngay sau , NHT nhn thy trong iu kin th trng tin t cha thc s pht trin, vic cho php cc NHTM t xc nh mc li sut c bn nh vy theo nguyn tc t do ho li sut s

dn n cnh tranh qu mc v li sut gia cc ngn hng v khi vn an ton trong hot ng kinh doanh ca cc NHTM s b e do. Chnh v vy, gii quyt kp thi vn nu trn nht l sau thi k suy thoi kinh t (1985 - 1986), vo nm 1987, Malaysia chuyn sang iu hnh li sut theo hng va m bo s phi hp ch o ca NHT, va duy tr mt mc no quyn t ch ca cc NHTM. Vi tinh thn , NHT yu cu cc NHTM tnh li sut c bn ca ngn hng mnh da trn mc li sut c bn ca hai ngn hng ln "leader banks ". Cc NHTM s iu chnh li sut c bn ca mnh theo nguyn tc p dng bin giao ng xung quanh li sut c bn. Hin nay, cc ngn hng c php tnh li sut c bn cho ngn hng mnh, nhng m bo tnh khch quan v tng ng gia cc ngn hng trong khi tnh li sut c bn, NHT a ra cng thc chun chung nht tnh li sut c bn. Li sut c bn c xy dng trn c s cc yu t: chi ph huy ng (sau khi tnh n c chi ph p ng yu cu v d tr bt buc); cc chi ph cho vay (gm chi lng cho cn b, chi ph hnh chnh, cc chi ph khc lin quan n vic cho vay, nhng khng bao gm chi ph lin quan n cc khon n kh i); t l li nhun "profit margin" cho php. Trn c s li sut c bn c cng b, cc NHTM s nim yt mc li sut c bn ca mnh. Mc li sut cho vay thc t ca ngn hng s l li sut c bn cng vi t l ph ri ro "risk premium" trong hot ng ngn hng p dng linh hot cho tng mn vay. Cc ngn hng khng c cho vay di mc li sut c bn cng b. Nh vy, li sut c iu hnh theo hng va c s ch o ca NHT, nhng vn duy tr c quyn t ch ca cc NHTM trong vic quy nh li sut. Li sut c qun l linh hot theo din bin thay i ca th trng, da trn c s m bo an ton h thng. Nh vy theo kinh nghim ca cc nc, s tc ng ca Nh nc nhng khi cn thit vn l nhng quyt nh hnh chnh v li sut cng b trn bo ch. T kinh nghim ca cc nc, chng ta c th tham kho v vn dng mt cch thch hp vo iu kin thc t ca Vit Nam xy dng mt chnh sch li sut tn dng ph hp.

CHNG II.

nh gi qu trnh iu hnh chnh sch li sut tn dng ngn hng Vit Nam trong thi gian qua.
T khi c Ngh nh 53/HBT ngy 26/3/1988, tip n l hai Php lnh v ngn hng thng 10/1990, ngnh ngn hng nc ta tri qua hn 10 nm i mi, trong thi gian cng l hn 10 nm khng ngng i mi chnh sch li sut theo hng tng bc tin dn n mt chnh sch li sut th trng khi iu kin kinh t v tin t cho php. Chnh sch li sut tn dng ngn hng Vit Nam trong hn 10 nm qua tri qua cc giai on nh sau:

1. Giai on li sut m t 1988 n 1992.

y l thi k Vit Nam ang trong giai on khng hong, lm pht mc cao, li sut lun trong tnh trng m. NHNN quy nh c th li sut tin gi v cho vay. Li sut m c c im l li sut tin gi thp hn lm pht v li sut cho vay thp hn li sut huy ng vn v thp hn lm pht. Li sut m trong giai on gy ra rt nhiu tiu cc i vi nn kinh t. Do li sut thc ca tin gi l s m nn khng khuyn khch dn c gi tin vo ngn hng thc hin vic tp trung vn cho u t pht trin, gy p lc i vi gi c hng ho, do lm cho mc lm pht ngy cng tng. Nhu cu vn ca nn kinh t tng ln khng thc cht, to li nhun gi cho doanh nghip. Ngn hng bao cp qua li sut cho khch hng, to l khng ng c cho ngn hng v ngn hng khng th kinh doanh tin t bnh thng theo c ch th trng.

2. T thng 10/1992 chuyn t li sut m sang li sut dng.

Trc tnh hnh trn, NHNN ch ng s dng cng c li sut, chuyn t li sut m sang li sut dng, tc l li sut tin gi cao hn lm pht ngi gi tin c li thc, va bo ton c gi tr tin gi, va c li v li sut tin vay cao hn li sut tin gi m bo cho ngn hng b p c chi ph v c li. Trong giai on ny, NHNN cng b cc mc li sut tin gi v cho vay bng cc quyt nh hnh chnh cc NHTM thc hin. Chnh sch li sut dng nh du mt bc ngot quan trng trong qu trnh chuyn hot ng ngn hng sang c ch th trng, bo m li ch thc s ca ba bn: ngi gi tin, ngi vay tin v ngn hng, xo b bao cp trong hot ng tn dng. Chnh sch li sut ph hp trn gp phn thu ht v tp trung c mt khi lng tin ln trong lu thng, tng ngun vn tn dng u t cho pht trin, gim p lc i vi lm pht.

Tuy nhin, giai on ny, h thng li sut cn phc tp, cn c qu nhiu mc li sut tin gi v cho vay. NHNN vn cn quy nh cc mc li sut tin gi v cho vay c th, phn bit li sut gia cc thnh phn kinh t: li sut cho vay i vi doanh nghip Nh nc thp hn li sut cho vay i vi doanh nghip ngoi quc doanh, li sut cho vay ngn hn cao hn li sut cho vay trung v di hn, li sut tin gi tit kim cao hn li sut tin gi ca cc t chc kinh t. Do vy, trong giai on ny, cc TCTD ch yu phc v vn ngn hn cho nn kinh t m khng quan tm nhiu n vic cho vay trung v di hn ci tin k thut, m rng sn xut, i mi cng ngh.

3. Giai on va quy nh cc mc li sut tin gi v cho vay c th, va

cho vay theo li sut tho thun.

Theo Quyt nh s 184/ Q-NH1 ngy 28/9/1993, NHNN quy nh cc mc li sut tin gi v cho vay c th, cho php cc TCTD cho vay theo li sut tho thun vt mc li sut cho vay c th. Li sut trong giai on ny c hai loi: li sut cho vay doanh nghip Nh nc 1,8%/thng v li sut cho vay kinh t ngoi quc doanh cao nht l 2,1%/thng. Li sut cho vay theo tho thun gia ngn hng v khch hng: Trng hp ngn hng khng huy ng vn cho vay theo li sut quy nh phi pht hnh k phiu vi li sut cao hn th c p dng li sut tho thun. Li sut huy ng c th cao hn li sut tit kim cng k hn l 0,2%/thng v cho vay cao hn mc trn 2,1%/thng. Trong thc t, khong 30 - 60% tng d n lc by gi lt cc khon cho vay bng li sut tho thun m phn ln l cho vay doanh nghi p ngoi quc doanh v h nng dn, vi li sut ph bin l 2,3% - 3,5%/thng. Trong li sut tho thun mc chnh lch gia sn (tin gi) v trn (cho vay) rt ln, khong t 0,7% - 1,0%/thng, lm cho cc NHTM c mc li nhun qu cao, trong khi doanh nghip v h nng dn gp nhiu kh khn. T thc t ny, Quc hi kho IX trong k hp th 8, thng 8/1995, cng vi ngh quyt b thu doanh thu trong hot ng tn dng ngn hng, yu cu ngn hng tit kim chi ph hot ng v khng ch mc chnh lch li sut huy ng v cho vay bnh qun l 0,35%/thng. y l l do c ch li sut trn ra i v bi b li sut cho vay theo tho thun t 01/01/1996.

3. Chuyn t li sut tho thun sang trn li sut.

Vo u nm 1996, khi lm pht n nh, NHNN iu hnh chnh sch li sut tn dng theo trn li sut (li sut cho vay ti a) v quy nh v chnh lch bnh qun gia li sut cho vay v li sut huy ng mc 0,35%/thng. im c bn ca chnh

sch li sut trong giai on ny xut pht t c im c nhiu loi hnh t chc tn dng hot ng trn cc a bn khc nhau, quy m khc nhau v do chi ph hot ng khc nhau, nn NHNN quy nh nhiu trn li sut cho vay khc nhau ph hp vi c im tng loi vay, tng loi hnh TCTD v cc vng khc nhau, gm 4 trn li sut: Trn li sut cho vay ngn hn; trn li sut cho vay trung v di hn; trn li sut p dng cho cc TCTD cho vay trn a bn nng thn; trn li sut cho vay ca qu tn dng nhn dn, hp tc x tn dng i vi cc thnh vin. Trong , trn li sut cho vay ngn hn l thp nht v p dng cho khu vc thnh th. Trn li sut cho vay trung v di hn cao hn ngn hn mt t ph hp vi thng l quc t v tnh cht cho vay thi hn di ri ro hn thi hn ngn. Trn li sut cho vay khu vc nng thn cao hn trn li sut cho vay ngn hn v trung di hn mt t v p dng chung cho c hai loi cho vay ny v s chnh lch ny dn dn c rt ngn qua cc ln iu chnh trn li sut. Trn li sut cho vay ca cc qu tn dng nhn dn c s i vi cc thnh vin l trn li sut cho vay cao nht so vi cc trn li sut trn (qu tn dng nhn dn c s l loi hnh t chc tn dng c quy m rt nh b, ang trong qu trnh th im v ch c huy ng v cho vay vn trong ni b cc thnh vin) nhng khong cch chnh lch so vi cc trn khc cng dn dn c rt ngn qua cc ln iu chnh trn li sut. Mt thc t khch quan ca c ch th trng cho thy ni c chi ph cao, cho vay mn nh, chi ph ln, ri ro cao, thiu vn l khu vc nng thn, mt khu vc lun c nhu cu vn ln nhng huy ng ti ch c rt t v chi ph hot ng ngn hng nng thn cao, nn NHNN quy nh trn li sut cho vay nng thn cao hn thnh th nhm thu ht vn v nng thn, iu ho vn t thnh th v nng thn cho vay bng cng c li sut v bo m cho cc NHTM nng thn b p c chi ph. Nhng c nhiu quan im cho rng li sut cho vay nng thn phi thp hn hoc bng thnh th mi u i nng nghip, mi khuyn khch c nng nghip pht trin. Cho nn vi Quyt nh s 39/1998/Q/NHNN1 ca Thng c NHNN t ngy 21/1/1998 xo b s cch bit v li sut cho vay gia thnh th v nng thn bng cch rt t 4 trn li sut xung cn 3 trn li sut cho vay khc nhau v khng quy nh chnh lch 0,35%/thng gia li sut cho vay v li sut huy ng, c th nh sau: trn li sut cho vay ngn hn; trn li sut cho vay trung v di hn; trn li sut cho vay ca qu tn dng nhn dn c s i vi cc thnh vin. Chnh sch ny quy nh khong cch gia cc trn li sut cng dn dn c rt ngn li ph hp vi tnh hnh mi. i vi li sut cho vay ngoi t, NHNN cng khng ch trn li sut cho vay v khi c s bin ng t gi, phi hp cht ch vi cng c li sut v t gi tng cng qun l ngoi t, chng hin tng la ho.

i vi chnh sch li sut ny, NHNN ch qun l li sut cho vay ti a trong phm vi trn li sut quy nh v cho php cc t chc tn dng c t do n nh cc mc li sut cho vay v li sut tin gi huy ng c th, linh hot, ph hp vi c im hot ng, tnh hnh v cung cu vn, chnh sch khch hng v cnh tranh ca tng TCTD v ph hp vi c im, chi ph hot ng ngn hng gia cc vng khc nhau trong tng thi k. Mt khc, khi iu hnh chnh sch li sut theo trn khuyn khch cc TCTD trong vic cnh tranh lnh mnh v tng cng vai tr t ch trong kinh doanh tin t, ch ng trong vic iu ho quan h cung cu v vn kinh doanh bng cng c li sut mt cch rt linh hot nhy bn theo c ch th trng. Vic quy nh cho vay theo trn li sut to ra mt bng chung v li sut cho vay trong phm vi c nc, xo b tnh trng cho vay theo li sut tho thun vt xa cc mc li sut do NHNN quy nh. Cc TCTD khng cho vay vi li sut vt trn nhm bo v li ch ca ngi vay, to mt bng v phn phi li nhun gia cc thnh phn kinh t vi cc TCTD v ngi gi tin. Tng cng c cng tc qun l v li sut v to iu kin thun li cho cng tc thanh tra, kim tra, gim st v li sut ca NHNN. Tuy nhin, i vi chnh sch iu hnh li sut trn cn mt s hn ch nht nh. Vic quy nh cho vay theo trn li sut ca NHNN thc cht l cc TCTD c cho vay theo mc trn ti a, v vy mt s TCTD c xu hng lun cho vay ht trn li sut t mc li nhun ti a. NHNN khng bit cc mc li sut khc nhau gia cc vng c iu kin kh khn, thun li v iu kin v cung - cu vn trong tng thi k. Vic quy nh chnh lch li sut cho vay v li sut huy ng vn l 0,35%/thng trong thi k u to nn s g b, cng nhc v trit tiu tnh cnh tranh t ch trong kinh doanh ca cc TCTD. Chnh sch li sut ny hn ch chin lc khch hng ca cc TCTD, nht l khch hng c ri ro ln vn c p dng li sut nh cc khch hng c ri ro t hn hoc khng c ri ro. Trong iu kin lm pht ra tng, t gi USD thay i, cc NHTM thng xuyn phi iu chnh tng li sut huy ng gi ngun vn n nh th chnh lch gia li sut u ra v li sut u vo ngy cng thu hp, nh hng n kt qu kinh doanh ca TCTD. Mt b phn quan trng ca chnh sch li sut trong vic iu hnh chnh sch tin t ca NHNN l li sut NHNN ti cp vn cho NHTM. T thng 10 nm 1994 n thng 6 nm 1997, NHNN p dng li sut ti cp vn bng 100% li sut trn hp ng tn dng cc NHTM cho khch hng vay. T thng 6 nm 1997 n thng 1 nm 1998 p dng li sut 10,8% nm v t thng 1 nm 1998 n nay l 13,2% - nm. Nu so snh s bin ng v li sut trn th trng th li sut ti cp vn ca NHNN kh n nh vi mc ch km ch lm pht mc thp. Nhng lm pht c km ch hay bng n khng ch ph thuc vo yu t li sut m cn ph thuc vo nhiu yu t khc na, trong thm ht Ngn sch v tng trng GDP thp l yu t khng th xem nh.

Song cu hi c t ra l li sut Vit Nam phi chng thc s linh hot, mm do v bin ng ph hp vi nn kinh t. Trn thc t, li sut Vit Nam vn ch l li sut ngn hng do NHT quy nh v p dng cho ton b h thng ngn hng. Chng ta vn cha c li sut th trng, cha cho php li sut c xc nh trn c s th trng. V vn ny, xt trn gc nn kinh t Vit Nam mi ang giai on u tin bc sang c ch th trng, c th khng nh rng cha th cho php t do ho li sut, tc l xc nh li sut theo cc lc lng th trng, nhng trn mt gic khc, mu n pht trin nn kinh t th trng, hon thin v pht trin th trng ti chnh ni chung v th trng chng khon ni ring Vit Nam i hi chng ta phi tng bc thc hin t do ho li sut.

5. Mt s nhn thc v li sut theo tinh thn lut NHNN v s iu chnh

c ch iu hnh li sut Vit Nam.

Sau nhiu nm i mi hot ng v lin tc i mi c ch iu hnh li sut, n lc xut hin cc iu kin cn v NHNN v cc TCTD chuyn sang giai on mi ca vic iu hnh li sut v thc hin chnh sch li sut. Nhng iu kin l: - Lut NHNN v Lut cc TCTD c hiu lc thi hnh t ngy 1 thng 10 nm 1998, trong iu 18 Lut NHNN quy nh: "NHNN xc nh v cng b li sut c bn, li sut ti cp vn". - Quy nh trn li sut cho vay ca NHNN i vi cc TCTD c nhng du hiu ch mang tnh nh hng. Mt s NHTM do iu kin c th ca mnh thc hin mt s mc li sut cho vay di trn quy nh ca NHNN, trong khi mt s NHTM C phn c bit l TCTD Nng thn do nhu cu ca khch hng, ca th trng vn ca a phng v c s chp thun ca UBND Tnh c nhng vn dng thu thm ph ngoi mc trn li sut quy nh. - Mt khc do yu cu phi tip tc ho nhp vi hot ng ngn hng cc nc trong khu vc v cng ng ngn hng Quc t, yu cu t do ho hn na th trng tin t v thc y s pht trin ca th trng vn. - S thng nht cao trong vic iu hnh li sut trong nn kinh t ca NHNN bao gm c li sut ca h thng cc NHTM, TCTD v kho bc Nh nc. Do i hi c tnh cp bch, khch quan l NHNN cn phi iu hnh theo li sut c bn trong nn kinh t. Song thc hin c c ch , cn c s thng nht quan im v nhn thc v li sut c bn theo t tng ca Lut NHNN. iu 9 - Khon 12 Lut NHNN quy nh: " Li sut c bn l li sut do NHNN cng b lm c s cho cc t chc tn dng n nh li sut kinh doanh."

Nh vy vic quy nh ca Lut NHNN v li sut c bn c ngha trn s hai mt. Trc ht, n khng nh vai tr ca Nh nc trong vic qun l v iu hnh li sut m c quan Nh nc c thm quyn l NHNN. Vai tr qun l ca Nh nc v li sut phi c th hin nhm t mc tiu: bo m an ton h thng cc TCTD, bo v quyn li mt cch hi ho ga cc bn: ngi gi, ngi vay v TCTD; s dng cng c li sut lm n by kch thch huy ng vn v iu ho vn t ni tha sang ni thiu, gp phn thc y tng trng kinh t, va s dng lm cng c iu hnh chnh sch tin t. Mt khc, li sut c bn m NHNN cng b va phi ph hp vi iu kin kinh t, tin t ca nc ta trong tng thi k, va phi m bo tnh linh hot theo cung cu vn trong nn kinh t th trng v tng tnh cnh tranh lnh mnh gia cc TCTD. Khi xc nh li sut c bn phi da vo cc yu t nh tng trng kinh t d kin hng nm, ch s lm pht d kin trong nm, li sut thc dng ca ngi gi tin khuyn khch ngi gi tin vo ngn hng, yu cu ca vic iu hnh chnh sch tin t trong tng thi k, tnh hnh cung cu vn tn dng trn th trng, mi quan h gia li sut vi t gi ngoi t, gia li sut ni t v li sut ngoi t, li sut th trng u thu th trng tri phiu Kho bc Nh nc trong nhng phin u thu gn nht... Trn c s , ngy 02/02/2000, Thng c NHNN ban hnh cc Quyt dnh v vic thay i c ch iu hnh li sut c hiu lc thi hnh k t ngy 05/08/2000: Quyt dnh s 241/ 2000/Q - NHNN1 v vic thay i c ch iu hnh li sut cho vay ca cc TCTD i vi khch hng; Quyt nh s 242/2000/Q - NHNN1 cng b li sut c bn lm c s cho cc TCTD n nh li sut cho vay bng ng Vit Nam i vi khch hng; Quyt nh s 243/2000/Q - NHNN1 cng b bin li sut la M lm c s cho cc TCTD n nh li sut cho vay bng la sut M i vi khch hng; Quyt nh s 244/2000/Q - NHNN1 v vic cung cp thng tin tham kho v li sut ca cc NHTM cho NHNN. C ch mi v iu hnh li sut ca NHNN ra i nhm qun trit ch trng i mi hot ng ngn hng ca ng, Nh nc v Quc hi ra v c th hin trong Ngh quyt Trung ng ln th 4, kho VIII, Thng bo s 144/TB-T ngy 03/03/1998 ca B chnh tr: " Xy dng v thc hin c ch mi ph hp hn v t gi v li sut, vi bc i thch hp, khng xy ra bin ng xu v kinh t, x hi... C th l thc hin li sut thc dng, linh hot, phn nh ng cung cu vn trn th trng, tng bc p dng li sut c bn thay dn cho vic n nh trn li sut." v qun trit theo t tng ca Lut NHNN Vit Nam. T tng ca c ch iu hnh li sut c bn l tng bc t do ho li sut nhng vn m bo c s kim sot ca Nh nc i vi th trng, ph hp vi mc tiu kinh t v m, vi iu kin thc t ca th trng, hn ch ti a ri ro v tc ng xu ca bin ng th trng tin t th gii, ph hp vi mc hi nhp th trng ti chnh khu vc v quc t, lm cho li sut trong nc bm st vi li sut trn th trng quc t.

 i vi li sut cho vay bng ng Vit Nam: NHNN b vic quy nh trn li sut cho vay ca TCTD i vi khch hng, chuyn sang xc nh v cng b li sut c bn v t l % bin trn. NHNN cng b li sut c bn da trn vic tham kho li sut cho vay ngn hn thng thng ca cc NHTM p dng i vi khch hng vay c uy tn trong vic s dng vn vay, tr n, c ri ro thp. Li sut cho vay v huy ng vn ca TCTD gn vi li sut c bn. Theo : Li sut cho vay cao nht ca TCTD = Li sut c bn + t l % Li sut c bn v bin giao ng c cng b nh k hng thng, trng hp cn thit, NHNN s cng b iu chnh kp thi. Ti thi im hn nay, li sut c bn l 1,75%/thng, bin i vi li sut cho vay ngn hn l 0,3%/thng v i vi li sut cho vay trung v di hn l 0,5%/thng. i vi li sut cho vay bng ngoi t : Cho vay bng la M: B vic quy nh trn li sut cho vay ca NHTM i vi khch hng, chuyn sang c ch li sut linh hot, ph hp vi th trng quc t nhng vn c s kim sot ca Nh nc, c th l li sut cho vay ngn hn (t 01 nm tr xung) khng vt qu mc SIBOR (li sut th trng tin t lin ngn hng Singapore) k hn 3thng + 1,0%/nm; li sut cho vay trung v di hn (t trn 01 nm tr ln) khng vt qu mc SIBOR k hn 6 thng + 2,5%/nm. Cho vay bng cc loi ngoi t khc: Do chim t l nh trong hot ng tin gi v tn dng trn th trng, nn cho php cc NHTM t xem xt quyt nh li sut tin gi, li sut cho vay ca cc loi ngoai t ny trn c s li sut th trng quc t v cung - cu vn tn dng ca tng loi ngoi t trong nc. Cc NHTM cung cp thng tin tham kho cho NHNN v li sut bao gm: Ngn hng Ngoi thng Vit Nam, Ngn hng Cng thng Vit Nam, Ngn hng u t v Pht trin Vit Nam, Ngn hng Nng nghi p v Pht trin nng thn Vit Nam, NHTM c phn Chu, Ngn hng ANZ, Ngn hng HSBC v Ngn hng VID PUBLIC. ng thi vi vic trin khai c ch li sut mi, NHNN theo di cht ch s din bin ca kinh t v m v th trng tin t, c th iu chnh thch hp cc cng c tin t khc m bo cho s vn hnh c ch li sut mi ph hp vi mc tiu ra.

CHNG III. Gii php nhm cng c v hon thin chnh sch li sut tn dng ngn hng Vit Nam.

Nh vy l trong hn 10 nm i mi, chnh sch li sut tn dng ca ngn hng c iu hnh theo hng tch cc, ph hp vi iu kin ca nn kinh t nc ta. Chnh sch li sut ca nc ta tng bc c ni lng theo hng t do ho, ph hp vi iu kin kinh t - x hi trong nc, mc hi nhp kinh t ca nn kinh t nc ta. C ch iu hnh li sut ngy cng tr nn linh hot hn, bm st cung - cu vn th trng, quyn ch ng n nh li sut kinh doanh ca cc TCTD ngy cng c m rng, nn lm tng kh nng cnh tranh nhng vn m bo c s kim sot li sut trn th trng tin t, gp phn pht trin th trng ti chnh trong nc, thc y tng trng kinh t, n nh gi tr i ni v i ngoi ca ng Vit Nam. thc y tng trng kinh t v hi nhp quc t, NHNN phi tip tc i mi v hon thin c ch iu hnh li sut, tng bc thc hin cc ch trng, ng li ca ng v Nh nc.

1. nh hng.
thc y pht trin nn kinh t, tng bc hi nhp vo nn kinh t quc t, chng ta phi xy dng c mt chnh sch li sut ph hp vi iu kin ca nn kinh t nc ta v chnh sch li sut phi m bo nhng mc tiu c bn sau: Chnh sch li sut l mt b phn cu thnh ca chnh sch tin t quc gia v th trc ht n phi hng ti mc tiu ca chnh sch tin t quc gia. l n nh tin t, kim ch lm pht v kch thch tng trng kinh t. Chnh sch li sut phi ph hp vi c im th trng tn dng ca nc ta. Nc ta thc hin i mi xut pht t nn kinh t nng nghip lc hu. V vy, th trng tn dng vn bao hm c th trng cho vay nng li c bit l vng nng thn rng ln. T l ngi gi tin ngn hng nc ta chim mt t l thp trong dn s. c bit, nng thn mi n Nam, ngi dn ch c thi quen mua vng ct tr. Min Bc c phong tro gi tit kim kh cao nng thn hi khng chin chng M vi cc hp tc x tn dng. Nhng phong tro ny tan v v li sut m trong thi k lm pht phi m v cha hi phc. Tnh hnh ny to ra c im: th trng tn dng nc ta khng ng nht v t nhin tn ti nhng li sut khc bit kh xa cc vng khc nhau, do cung cu tn dng khc nhau. N dn n tnh trng c lc li sut tin gi ca mt vi ngn hng thnh ph cao hn li sut cho vay ca cc ngn hng khc gy ra tnh trng phi ng lot nng li sut trnh b ht mt tin gi. Nc ta mi c tng mnh th trng ti chnh v tin t nh th trng tn phiu kho bc hng hot ng khng thng xuyn v cung cp khng lng tn phiu cho th trng lin ngn hng qua nhng u thu qu t i. Th trng lin ngn hng c t lu nhng hu nh khng hot ng v cc ngn hng t vay mn ln nhau hoc vay mn trc tip qua bo m bng tn phiu kho bc. Ngn hng Trung ng s dng vn pht hnh qua tn dng bng cch cung ng ngun vn trc tip cho cc ngn hng quc doanh thc hin nhng loi cho vay u i. l tr ngi rt ln cho vic hnh thnh li sut th trng c s ch o ca li sut c bn. Th trng chng khon Vit Nam hnh thnh trong giai on khng hong tin t xy ra cc chu lc v nhng i hi phi c

ci cch th trng ti chnh th gii khin chng ta phi cnh gic v thn trng. Do , chnh sch li sut ca Vit Nam phi gp phn vo vic khc phc nhng mt cn hn ch ca th trng tn dng Vit Nam, gp phn vo thc y tng trng v pht trin nn kinh t. Chnh sch li sut tn dng ngn hng nc ta phi hng ti hnh thnh mt th trng tin t, to ra s cng bng v cnh tranh lnh mnh gia cc TCTD, xo b s khc bit v li sut gia cc khu vc, thc y vn linh hot gia cc lnh vc kinh t, khu vc thnh th v nng thn ph hp vi s pht trin khng u ca th trng ti chnh nc ta hin nay. Li sut tn dng phi p ng yu cu x l linh hot, va p ng yu cu cnh tranh gia cc ch th tham gia kinh doanh tin t trong vic huy ng vn tin ti tng bc t do ho li sut nhng vn m bo c s kim sot ca NHNN i vi th trng tin t, trnh vic cc TCTD tng li sut cho vay qu mc nh hng n u t trong nc, ph hp vi mc tiu kinh t v m, vi tin trnh ci cch doanh nghip Nh nc, vi iu kin thc t th trng trong v ngoi nc v hn ch n mc ti a ri ro v tc ng xu ca bin ng th trng tin t th gii. Li sut tn dng phi to iu kin cho cc T CTD v khch hng gi, vay vn c th tho thun la chn li sut sao cho linh hot, ph hp vi c im ca tng vng, mc ri ro theo thi hn cho vay v i tng cho vay, m rng huy ng v cho vay vn trung v di hn vi mc tiu huy ng nhiu nht mi ngun vn nhn ri trong dn c p ng vn cho s nghip cng nghip ho v hin i ho t nc. Chnh sch li sut va phi p ng quan h cung cu vn ca nn kinh t, va phi to iu kin gim chi ph hot ng tn dng, m bo c s chnh lch li sut duy tr v pht trin hot ng kinh doanh ca cc TCTD, tc l sau khi b p cc chi ph hot ng, cc TCTD phi thu c mt li nhun hp l. Li sut tn dng ngn hng va phi kch thch c sn xut trong nc, va phi khuyn khch pht trin kinh t i ngoi, tc l li sut trong nc cn phi theo st li sut th trng quc t ph hp vi mc hi nhp th trng ti chnh khu vc v quc t., lm cho mi quan h gia li sut VND - t gi - li sut ngoi t linh hot hn, phn nh chnh xc hn quan h cung - cu v vn v ngoi t, iu chnh quan h tn dng quc t mt cch c hiu qu. Chnh sch li sut tn dng ngn hng nc ta phi p ng yu cu tng bc t do ho nhng vn m bo c s kim sot ca Nh nc i vi th trng.Trong nhng nm qua, chng ta thc hin chnh sch kim sot trc tip li sut. Chnh sch ny c mt s im thun li nh d thc hin, ph hp vi mt nc c th trng ti chnh s khai v mc cnh tranh km, cha c y cc cng c kim sot li sut gin tip v hn ch trong nng lc qun l iu hnh nh nc ta. Nhng bn cnh , chnh sch kim sot li sut cng a n nhng vn bt cp. Kim sot trc tip li sut c th dn n suy

gim chc nng trung gian ti chnh ca h thng ngn hng, bi v ngun tin tit kim s chy vo th trng ti chnh phi t chc v khng b qun l. Kim sot li sut cng dn n vic p t c cu li sut phc tp nh tn ti nhiu loi trn li sut cho vay, gy ra s km hiu qu ca chnh sch tin t quc gia. Kim sot li sut khng c li cho cnh tranh im cc TCTD km hiu qu c th vn tn ti hot ng m khng phi chu sc p ca cnh tranh, khin cho qu trnh gii quyt kh khn ca nhng TCTD ny tn ti ko di. Nhng kh khn gn vi vic kim sot li sut l vn la chn i nghch v ri ro o c. C hai loi ri ro ny u c xu hng nng li sut ln v tng ri ro tn dng. Vn la chn i nghch phn nh thc t l kim sot li sut s hp dn cc doanh nghip bt chp ri ro v kh nng c th thanh ton c cc khon n ca mnh hay khng, tm mi cch vay c vn t ngn hng, trong khi ri ro o c pht sinh do ngi cho vay khng c kh nng kim sot c vic s dng vn ca ngi i vay . Trong trng hp ny, vn la chn i nghch pht sinh v tn dng c a n cho nhng ngi vay c tnh ri ro cao nht v ti nhng d n c tnh ri ro nht. Khi vn la chn i nghch tr nn nghim trng, cc doanh nghi p lnh mnh v cc doanh nghip t nhn mi s b loi ra khi th trng tn dng v h khng sn sng tr li sut cao nh cc doanh nghip ang gp kh khn. Nh vy l vic kim sot trc tip li sut t ra km hiu qu trong vic iu hnh chnh sch tin t, phn b ngun vn tn dng, dn n kh nng cnh tranh thp trn th trng tin t, gim chc nng trung gian ti chnh ca h thng ngn hng do s thiu linh hot, cng nhc. Mc khc, trc xu t hi nhp kinh t nh hin nay i hi chung ta phi tng bc gn kt c li sut vi th trng. Do vy, khc phc nhng hn ch ca vic kim sot trc tip li sut, chng ta phi tng bc xy dng nhng iu kin cn thit, tng bc tin dn n t do ho li sut nhng vn phi m bo dc s kim sot ca NHNN i vi th trng tin t nhm p ng nhu cu hi nhp vo nn kinh t th gii ca nc ta hin nay.

2. Gii php.
- iu quan trng c mt chnh sch li sut hp l, va kch thch c u t, va to iu kin cho cc TCTD hot ng kinh doanh c li, tng cng cnh tranh, gii quyt c nhng bt cp ca chnh sch li sut l phi nhn thc c bn cht ca li sut c bn, xc nh c li sut hp l. xy dng c li sut hp l, chng ta phi ch : Vic iu chnh li sut cn cn c vo nh hng chnh sch tin t trong tng thi k . Khi xy dng li sut phi t trong tng quan vi t gi ca VND so vi cc ng tin mnh trn th gii v trong khu vc c bit l ng USD, ng EURO, ng Yn, ng Nhn dn t... Bi li sut v t gi c mi quan h hu c vi nhau, mt khi c s tng gim, chuyn i ni t sang ngoi t, nh hng trc tip n hot ng xut, nhp khu ca nn kinh t.

Vic cng b li sut c bn ph thuc vo li nhun bnh qun ca x hi. T sut li nhun bnh qun ny c hnh thnh trong qu trnh cnh tranh gia cc nn kinh t. iu ny hon ton ph hp vi l lun kinh t hc Mc xt: li nhun ca t bn cho vay bao gi cng nh hn li nhun bnh qun ca t bn sn xut v n chnh l mt phn ca ga tr thng d do lnh vc sn xut to ra. Li sut phi c t trong mi tng quan vi li sut tn phiu kho bc, tri phiu kho bc lm sao c th khai thc ti a mi ngun lc trong x hi. Cn xem xt mi quan h gia li sut v doanh li chng khon xc nh chnh sch li sut. Khi th trng chng khon hot ng, vic duy tr mt mc li sut hp l l mt iu kin cn thit, bng khng nhng bin ng trong chnh sch li sut ca NHNN tt yu s dn n nhng bin ng trn th trng ti chnh.li sut trn th trng tin t c nh hng ln n vic pht hnh v mua bn chng khon trn th trng ti chnh. Nu li sut ngn hng tr cho ngi tit kim cao, ngi gi s thch gi tin vo ngn hng hng li sut cao v ri ro thp, hn l mua chng khon vi li sut thp nhng ri ro cao. Do xu hng hi nhp vo nn kinh t khu vc nn vic iu chnh li sut phi cn c vo mc li sut trn th trng quc t v khu vc. Vic iu chnh li sut phi tu thuc vo tp qun v thi quen ca ngi dn cng nh cc yu t tm l ca dn chng trong thi k nht nh. Hin nay theo tinh thn ca Hi ngh Trung ng kho 8 (ln1), ng v Nh nc tip tc y mnh s nghip cng nghi p ho, hin i ho t nc m trng tm hng v nng nghip v nng thn, v th khi xc nh cc mc li sut cho vay phi theo hng u tin cho lnh vc nng nghip v khu vc nng thn. cng l mt trong nhng im quan trng nhm n nh v pht trin kinh t nng thn, tin ca s n nh v pht trin kinh t t nc. - Phi xy dng mt mi trng li sut c bn pht huy tc dng. Trc ht, phi c mt h thng ngn hng hot ng nng ng v ch ng trong cnh tranh. Trong mi trng cnh tranh tt, li sut ca cc TCTD s dao ng gn st vi li sut ch o ca NHNN. Hn th na, trong mi trng cnh tranh, h thng ngn hng s cung cp cho nn kinh t v dn c cc sn phm v dch v ngy cng tt hn. Do vy, nng cao tnh ch ng trong cnh tranh, cc NHTM trong nc cn phi ch ng ci tin cht lng, quy trnh tn dng v cc nghip v ngn hngquc t, ci tin cht lng phc v. ng thi phi nghin cu p dng cng ngh mi trong hot ng ngn hng, ci tin cc vn nhn s, chi ph qun l... gim ti a chi ph kinh doanh. Ch trng cng tc tip th trong hot ng ngn hng, hiu r nhu cu ca khch hng truyn thng, t chc tt cng tc t vn v d n u t, thanh ton quc t... cho khch hng cng nh thng xuyn lng nghe, tm hiu nhng ngh, phn nh ca khch hng. To lp mi quan h cht ch vi cc doanh nghip v ngn hng trn c s hiu bit v h tr ln nhau. M rng tn dng n nhiu i tng khch hng, n cc doanh nghip ngoi quc

doanh, doanh nghip va v nh, nhng khu vc m mc cnh tranh cn thp v ang cn vn nh khu vc sn xut nng nghip, cc doanh nghip va v nh... Mt khc, cc NHTM cn nng cao vai tr cng tc cn i tn dng: a dng ho cc loi hnh tn dng nh cho vay tiu dng cho cn b cng nhn vin, cho vay mua c phn, cho vay phc v chng trnh nh , tham gia cc d n kch cu, cho vay hp vn, tng trng tn dng bng cch tng trng vn. T chc cng tc iu ho vn trong ni b h thng cc chi nhnh ngn hng m bo ngun vn khng b ng, ng thi tranh th ngun vn chi ph r trn th trng lin ngn hng cho vay. Tng cng u t vo cc hot ng kinh doanh khc nh gp vn, mua c phn ca cc doanh nghip, tham gia th trng tin t do NHNN t chc bao gm th trng tn phiu kho bc, th trng cc chng t c gi theo quy nh ca php lut. Tham gia cc hot ng cung ng dch v t vn ti chnh - tin t, bo him, kinh doanh chng khon, bt ng sn theo quy nh ca php lut nhm h tr cho vic tng trng tn dng. Hai l, phi xy dng mt th trng tin t v hot ng th trng m pht trin mi c mi trng cho li sut c bn pht huy tc dng. Ba l, phi c h thng thanh ton tt, c bit l thanh ton tn tc thi mi h tr v mt k thut v qun l, to iu kin thun li cho vic iu hnh thng sut th trng tin t v li sut c bn. - Thc y pht trin th trng ni t v ngoi t lin ngn hng, ly lm cn c xy dng v thit lp mt bng li sut chung, lm c s cho cc mc li sut th trng t do sau ny. - Ci tin v tng cng tc ng ca NHNN bng cc cng c ca chnh sch tin t hin c, c bit l iu chnh linh hot kh nng to tin ca cc NHTM bng gii hn s dng vn v hn mc ti cp vn trong ti chit khu kh c n v tn dng th chp i vi giy t c gi m bo cht lng. - NHNN cng b li sut c bn v n c th i vo cuc sng thun li th phi gii quyt cn bn cc tn ng c ca h thng NHTM. Hin nay ang cn hng nghn t ng vn cho vay ca h thng NHTM ng bng trong ni n qu hanj v ti sn pht mi phi c bin php hu hiu gii quyt dt im. Nu cha lnh mnh ho tnh hnh ti chnh - tin t cho h thng NHTM th cn kh khn trong vic thc hin bt k mt chnh sch mi no ca ngn hng. Mt trong nhng bin php nhm gii quyt n qu hn ca h thng NHTM l vic Chnh ph cn phi thc y qu trnh thnh lp v a vo hot ng c hiu qu cc cng ty mua bn n qu hn. - Hin nay, cc cng c ti chnh nh thng phiu v cc giy t c gi ngn hn khc thc hin nghip v chit khu, ti chit khu cha c ph bin. Do vy, phi sm a thng phiu, hi phiu vo lu thng thc hin li sut chit khu v ti chit khu ca NHTM v NHNN v l cng c ti chnh ph bin ca nn kinh t th trng.

- y nhanh tin trnh c phn ho lm c s cho vic ra i cc hng ho trao i trn th trng chng khon, to mi trng cnh tranh hon ho gia cc ch th lin quan n chu chuyn vn trong nn kinh t. - Ngun vn vay nc ngoi ti u t ca cc NHTM cn phi t trong s kim duyt cht ch ca NHNN khng to ra s b ng trong iu hnh khi lng tin ca NHNN. - To lp mt mi trng php l lnh mnh khuyn khch s cnh tranh gia cc NHTM v cc TCTD sao cho ph hp vi chnh sch pht trin kinh t nhiu thnh phn ca ng v Nh nc. - Mt vn v cng quan trng i vi nn kinh t nc ta l phi tng bc xy dng nhng iu kin cn thit tin ti tng bc t do ho li sut m vn m bo c s kim sot ca NHNN i vi th trng tin t. T do ho li sut c rt nhiu u im. Do li sut c t do ho, bin ng theo cung - cu v vn, nn c th phn b ngun vn tn dng khan him cho hng ngn ngi vay cnh tranh nhau, p ng ng th hiu ca ngi vay v c hiu qu nht; ng thi m bo thu ht tin gia hng tru ngi gi cho ngn hng vi chi ph hp l nht v c ngi gi chp nhn. Li sut t do ho c kh nng linh hot iu tit thch nghi vi iu kin thay i, to ng lc cho s tng trng ti chnh. T do ho li sut cng l mt b phn c bn ca t do ho ti chnh gip cho cc nc thc hin c qu trnh hi nhp nn kinh t th gii. Bn cnh nhng thun li do t do ho mang li cng cn tn ti rt nhiu nhng trng hp m t do ho khng thc hin c tt vai tr ca mnh. t do ho v li sut lm trn chc nng ca mnh, th trng ti chnh cn c cng c v pht trin. Nhng trong nn kinh t, th trng tn dng khng phi lc no cng iu chnh nhanh cn bng gia cung - cu khi iu kin thay i v tnh trng mt cn bng vn l c trng ca bt k mt nn kinh t ang pht trin no. T do ho li sut s km hiu qu nu x hi p t vo h thng ti chnh qu nhiu cc mc tiu quc gia ... Do vy, pht huy c nhng u im v hn ch nhng nhc im ca t do ho li sut, mt quc gia khi thc hin t do ho li sut cn nhng iu kin sau: Mi trng kinh t v m n nh v kh chc chn, hnh lang php l tng i n nh v hon chnh, h thng ngn hng n nh v hot ng hu hiu, th trng ti chnh (bao gm th trng tin t v th trng chng khon) hnh thnh v vn hnh c hiu qu, cc ngun lc trong nc c phn phi v s dng c hiu qu, cc t chc kinh t u m bo kh nng s dng vn trit v c hiu qu. Quan im ca ng ta v vic pht trin kinh t hng ho nhiu thnh phn, vn hnh theo c ch th trng, c s qun l ca Nh nc theo nh hng XHCN l quan im c bn xuyn xut trong c ch qun l kinh t - ti chnh ca chng ta. ng thi vi chnh sch m ca nn kinh t, xu hng hi nhp v ton cu ho tr nn cn thit

chng ta y nhanh tc pht trin nn kinh t - x hi. Trong iu kin v bi cnh , vn t do ho ti chnh v t do ho li sut ni ring Vit Nam l mt xu th tt yu hon ton ph hp vi chnh sch ca ng v Nh nc. Tuy nhin, thc hin t do ho li sut Vit Nam phi c tin hnh mt cch thn trng, c cn nhc, trnh nng vi c th loi b c nhng tc ng tiu cc ca n i vi nn kinh t x hi. Vi c ch iu hnh li sut c bn nh hin nay, chng ta ang tng bc xy dng nhng iu kin cn thit tng bc tin ti t do ho li sut. c bit l trong giai on hin nay chng ta phi khc phc rt nhiu kh khn xy dng nhng iu kin cn thit cho t do ho li sut: Khu vc sn xut (nht l khu vc Nh nc) hot ng km hiu qu, ang trong qu trnh chn chnh, sp xp, c phn ho; h thng ngn hng vn cn yu km, vn nh, trnh qun l thp; cc cng c ti chnh nh thng phiu v cc giy t c gi ngn hn khc thc hin nhim v chit khu v ti chit khu cha c ph bin; nghip v ti cp vn ca NHNN cha thc hin ng ni dung kinh t ca n, ch yu cn mang tnh cht cho vay trc tip; trnh ca cc c quan v m trong nn kinh t cha th p ng c yu cu ca tnh hnh mi... Khi cc iu kin hi , chng ta s chuyn sang c ch t do ho li sut nhng khng phi c ch t do ho hon ton. NHNN vi t cch l ngi iu hnh chnh sch tin t quc gia s s dng li sut ti chit khu v li sut ti cp vn tham gia iu chnh gin tip cc mc li sut trn th trng nhm pht huy vai tr ca li sut i vi s pht trin ca nn kinh t - x hi.

3. Kin ngh.
to iu kin cho vic iu hnh chnh sch li sut trong thi gian ti i hi cn c s phi hp hnh ng gia cc c quan c chc nng, c nhng chnh sch h tr i km nhm lm cho cng c li sut thc s kch thch tng trng kinh t, kinh doanh ngn hng n nh v pht trin. NHNN phi iu hnh kinh doanh ca cc NHTM bng nhng c ch, chnh sch cc NHYM i ng qu o ca c ch th trng l cnh tranh, gim chi ph nghip v, a dng ho cc sn phm dch v c cht lng ngy cng cao. NHNN phi thc s l ngn hng ca cc ngn hng v l ngi cho vay cui cng i vi cc NHTM. NHNN cn thc hin mt cch bnh thng nghip v ti chit khu thng phiu v cc giy t c gi ngn hn khc theo thng l quc t. ng thi, NHNN cn a ra cc chnh sch d tr bt buc, hn mc tn dng ca nn kinh t, chnh sch t gi v c ch tn dng, thanh ton ph hp vi chnh sch li sut c bn trong tnh hnh mi. NHNN cn c chnh sch v gii php kim sot cht ch, loi tr kp thi hot ng mang tnh u c trn th trng tn dng nhm loi tr nguy c tng li sut, u t vo cc d n xu nh kinh nghim t

cuc khng hong ti chnh ng . Cn c mt s iu tra c bn ca NHT v mc chi ph qun l bnh qun ca cc ngn hng cc vng khc nhau li sut c th b p chi ph trung bnh ca cc NHTM t cc NHTM mi sc cnh tranh khi hi nhp nn kinh t. NHNN cn phi hp vi B Ti chnh tng cng pht hnh nhng tn phiu, tri phiu kho bc s lng cho th trng lin ngn hng. Php, l cc tn phiu kho bc chuyn dng cho th trng lin ngn hng. Cc ngn hng vay hay cho vay rt d dng bng cch bn (= vay) khi thiu vn, hay mua (= cho vay) khi tha vn. NHT cng bn khi mu n thu hi vn t lu thng v mua khi mu n tung tin ra lu thng. Cch lm ny nhanh v nh nhng hn cch ti cp vn nng n hin nay v i hi phi c b h s cho vay c ti sn th chp c cng chng v c s thm nh ca NHNN a phng. Cn dng ca s ti chit khu nh hin nay th chng ta cha c nhng iu lut v thng phiu cn qu s si. Vi cch lm nh hin nay, th trng lin ngn hng s khng th hot ng thng xuyn c. i vi chnh sch thu ca Nh nc, cn phi c s iu tit gia cc vng, cc khu vc v cc ngnh qu trnh kinh doanh t hiu qu . Chnh ph cn c nhng chnh sch bo v cc khu vc sn xut khi thc hin c ch chnh sch li sut mi nhm m bo kinh doanh pht trin v n nh lu di. Mt khc, Nh nc cn nng cao hn na nng lc qun l kinh t v m ca cc c quan Nh nc c thm quyn v phi to nhng iu kin thun li cho cc doanh nghip hot ng c hiu qu.

KT LUN.

Li sut l mt loi gi c c bit, c s dng lm n by cho cc mc tiu khc nhau ca nn kinh t. Vic iu chnh v a ra chnh sch li sut ph hp vi tng thi k khc nhau s pht huy c tnh hiu qu ca chnh sch li sut nhm thu ht vn nhn ri trong nn kinh t, khuyn khch m rng sn xut kinh doanh, thc y pht trin kinh t. iu ny c ngha cc k quan trng i vi Vit Nam c bitl trong giai on hin nay khi chng ta ang thc hin y nhanh qu trnh cng nghip ho, hin i ho t nc nhm theo kp c vi cc nc pht trin trn th gii, ho nhp vo nn kinh t th gii. Do vy, trong thi gian ti, chnh sch li sut tn dng ngn hng s tip tc c nghin cu, iu chnh v hon thin hn sao cho bt kp vi nhng thay i trong nn kinh t, nhm mc tiu phc v cho pht trin kinh t t nc./.