HDKTOAN 6CMKT Dot3

B Ti chnh
--------***-------S: 105/2003/TT-BTC
cng ho x hi ch ngha vit nam
c lp - T do - Hnh phc
--------------------------------------------------------
H Ni, ngy 4 thng 11 nm

2003
Thng t
Hng dn k ton thc hin su (06) chun mc k ton
ban hnh theo Quyt nh s 165/2002/Q-BTC ngy 31/12/2002
ca B trng B Ti chnh
- Cn c Quyt nh s 165/2002/Q-BTC ngy 31/12/2002 ca B trng B
Ti chnh v vic ban hnh v cng b su (06) Chun mc k ton Vit Nam
(t 2);
- Cn c Ch k ton doanh nghip ban hnh theo Quyt nh s
1141TC/Q/CKT ngy 1/11/1995 v cc Thng t hng dn sa i, b sung Ch
k ton doanh nghip ca B Ti chnh;
B Ti chnh hng dn k ton thc hin su (06) Chun mc k ton trn
p dng cho cc doanh nghip thuc cc ngnh, cc thnh phn kinh t trong c
nc.
I- Hng dn k ton chun mc "Thu ti sn"

A- Phn loi thu ti sn
1.1- Phn loi thu ti sn phi cn c vo bn cht cc iu khon trong
hp ng v phi thc hin ngay ti thi im khi u thu ti sn. Sau thi
im khi u thu ti sn nu c thay i cc iu khon ca hp ng (tr
gia hn hp ng) th cc iu khon mi ny c p dng cho sut thi hn hp
ng. Nhng thay i v c tnh (thay i c tnh thi gian s dng kinh t
hoc gi tr cn li ca ti sn thu) hoc thay i kh nng thanh ton ca
bn thu th khng lm thay i s phn loi thu ti sn i vi ghi s k
ton.
1.2- Phn loi thu ti sn c cn c vo mc chuyn giao cc ri ro v
li ch gn lin vi quyn s hu ti sn thu t bn cho thu cho bn thu. Thu
ti sn bao gm thu ti chnh v thu hot ng.
1.2.1- Thu ti chnh:
- Thu ti chnh: L thu ti sn m bn cho thu c s chuyn giao phn ln

ri ro v li ch gn lin vi quyn s hu ti sn cho bn thu. Quyn s hu ti
sn c th chuyn giao vo cui thi hn thu.
- Cc trng hp thu ti sn di y thng dn n hp ng thu ti
chnh :
a) Bn cho thu chuyn giao quyn s hu ti sn cho bn thu khi ht thi
hn thu.
b) Ti thi im khi u thu ti sn, bn thu c quyn la chn mua li
ti sn thu vi mc gi c tnh thp hn gi tr hp l vo cui thi hn thu.
c) Thi hn thu ti sn ti thiu phi chim phn ln thi gian s dng kinh
t ca ti sn cho d khng c s chuyn giao quyn s hu.
d) Ti thi im khi u thu ti sn, gi tr hin ti ca khon thanh ton
tin thu ti thiu chim phn ln (tng ng) gi tr hp l ca ti sn thu.
e) Ti sn thu thuc loi chuyn dng m ch c bn thu c kh nng s
dng khng cn c s thay i, sa cha ln no.
- Hp ng thu ti sn cng c coi l hp ng thu ti chnh nu hp
ng tho mn t nht mt trong ba (3) trng hp sau:
a) Nu bn thu hu hp ng v n b tn tht pht sinh lin quan n
vic hu hp ng cho bn cho thu;
b) Thu nhp hoc tn tht do s thay i gi tr hp l ca gi tr cn li
ca ti sn thu gn vi bn thu;
c) Bn thu c kh nng tip tc thu li ti sn sau khi ht hn hp ng
thu vi tin thu thp hn gi thu th trng.
1.2.2- Thu hot ng:
- Thu ti sn c phn loi l thu hot ng nu ni dung ca hp ng
thu ti sn khng c s chuyn giao phn ln ri ro v li ch gn lin vi quyn
s hu ti sn.
- Thu ti sn l quyn s dng t thng c phn loi l thu hot ng
v quyn s dng t thng c thi gian s dng kinh t v hn v quyn s
hu s khng chuyn giao cho bn thu khi ht thi hn thu.
B. Hng dn k ton thu ti sn l thu ti chnh

1- Ghi nhn ti sn thu ti chnh i vi bn thu
1.1. Ti thi im nhn ti sn thu, bn thu ghi nhn gi tr ti sn thu ti

chnh v n gc phi tr v thu ti chnh vi cng mt gi tr bng vi gi tr hp
l ca ti sn thu. Nu gi tr hp l ca ti sn thu cao hn gi tr hin ti ca
khon thanh ton tin thu ti thiu th ghi theo gi tr hin ti ca khon thanh
ton tin thu ti thiu.
Khi tnh gi tr hin ti ca khon thanh ton tin thu ti thiu cho vic
thu ti sn, doanh nghip c th s dng t l li sut ngm nh hoc t l
li sut c ghi trong hp ng thu hoc t l li sut bin i vay ca bn thu.
Trng hp trong hp ng thu ti chnh ghi r s n gc phi tr bng gi
tr hp l ti sn thu th ti sn thu v n phi tr v thu ti chnh c ghi
theo cng gi tr ny.
Gi tr hp l hoc gi tr hin ti ca khon thanh ton tin thu ti thiu
ghi nhn gi tr TSC thu ti chnh l gi cha c thu GTGT (K c trng hp
TSC thu ti chnh dng vo hot ng SXKD hng ho, dch v thuc i tng
chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr thu v trng hp TSC thu ti
chnh dng vo hot ng SXKD hng ho, dch v thuc i tng khng chu
thu GTGT hoc chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip).
1.2. Cc chi ph trc tip pht sinh ban u lin quan n hot ng thu
ti chnh c tnh vo nguyn gi ca ti sn thu.
1.3. Khon thanh ton tin thu ti sn thu ti chnh phi c chia ra
thnh chi ph ti chnh (s tin li thu ti chnh) v khon phi tr n gc tng
k. S tin li thu ti chnh phi tr c hch ton vo chi ph ti chnh trong
sut thi hn thu. S tin li thu ti chnh ghi nhn vo chi ph ti chnh tng
k c xc nh bng s d n gc cn li nhn (x) vi t l li sut nh k c
nh.
Trng hp s thu GTGT do bn cho thu tr khi mua TSC cho thu
m bn thu phi hon li th s tin li thu ti chnh phi tr bao gm c s li
tnh trn s thu GTGT m bn thu cha tr cho bn cho thu.
1.4. Bn thu c trch nhim tnh, trch khu hao ti sn c nh vo chi
ph sn xut, kinh doanh theo nh k trn c s p dng chnh sch khu hao
nht qun vi chnh sch khu hao ca ti sn cng loi thuc s hu ca doanh
nghip i thu.
Nu khng chc chn l bn thu s c quyn s hu ti sn thu khi ht
hn hp ng thu th ti sn thu s c khu hao theo thi hn thu nu thi
hn thu ngn hn thi gian s dng hu ch ca ti sn thu.
1.5. Trng hp li thu ti chnh iu kin c vn ho vo gi tr ti sn

d dang th thc hin theo quy nh ti phn IV Thng t ny.
2- K ton TSC thu ti chnh
2.1- Ti khon k ton
K ton TSC thu ti chnh s dng TK 212 - Ti sn c nh thu ti
chnh.
Ti khon ny phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng ca ton
b TSC thu ti chnh ca doanh nghip.
Hch ton TK 212- TSC thu ti chnh cn tn trng cc quy nh

sau:
1. Ti khon ny dng cho doanh nghip thu hch ton nguyn gi ca TSC
i thu ti chnh. y l nhng TSC cha thuc quyn s hu ca doanh
nghip nhng doanh nghip c ngha v v trch nhim php l qun l v s
dng nh ti sn ca doanh nghip.
Nguyn gi ca TSC i thu ti chnh khng bao gm s thu GTGT bn cho
thu tr khi mua TSC cho thu (K c trng hp TSC thu ti chnh dng
vo hot ng SXKD hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh
theo phng php khu tr thu v trng hp TSC thu ti chnh dng vo hot
ng SXKD hng ho, dch v thuc i tng khng chu thu GTGT hoc chu
thu GTGT tnh theo phng php trc tip).
2. Khng phn nh vo ti khon ny gi tr ca cc TSC i thu hot ng.
3. Ti khon 212 c m chi tit theo di tng loi, tng TSC i thu.
4. Vic ghi nhn nguyn gi ca TSC thu ti chnh ti thi im khi u
thu c thc hin theo quy nh ca chun mc k ton s 06 "Thu ti sn".
Sau thi im , k ton TSC thu ti chnh trn TK 212 c thc hin theo quy
nh ca chun mc k ton s 03 "TSC hu hnh".
5. S thu GTGT bn thu phi tr cho bn cho thu theo nh k nhn c
ho n thanh ton tin thu ti chnh c hch ton nh sau:
- Trng hp TSC thu ti chnh dng vo hot ng SXKD hng ho, dch v
thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr thu th s thu
GTGT phi tr tng k c ghi vo bn N TK 133- Thu GTGT c khu tr
(1332);
- Trng hp TSC thu ti chnh dng vo hot ng SXKD hng ho, dch v
thuc i tng khng chu thu GTGT hoc chu thu GTGT tnh theo phng
php trc tip th s thu GTGT phi tr tng k c ghi vo chi ph SXKD trong
k.
Kt cu v ni dung phn nh ca
Ti khon 212 - TSC thu ti chnh
Bn N:
Nguyn gi ca TSC thu ti chnh tng.
Bn C:
Nguyn gi ca TSC thu ti chnh gim do chuyn tr li cho bn cho thu
khi ht hn hp ng hoc mua li thnh TSC ca doanh nghip.
S d bn N:
Nguyn gi ca TSC thu ti chnh hin c.
2.2- Phng php k ton cc hot ng kinh t lin quan n thu
ti sn l thu ti chnh
a - Khi pht sinh cc chi ph trc tip ban u lin quan n ti sn thu ti
chnh trc khi nhn ti sn thu nh m phn, k kt hp ng..., ghi:
N TK 142 - Chi ph tr trc
C cc TK 111, 112...
b - Khi chi tin ng trc khon tin thu ti chnh, k qu m bo vic thu
ti sn, ghi:
N TK 342- N di hn (S tin thu tr trc - nu c)
N TK 244- K qu, k cc di hn
C cc TK 111, 112...
c - Trng hp n gc phi tr v thu ti chnh xc nh theo gi mua cha c
thu GTGT m bn cho thu tr khi mua TSC cho thu.
c.1- Khi nhn TSC thu ti chnh, k ton cn c vo hp ng thu ti sn
v cc chng t c lin quan phn nh gi tr TSC thu ti chnh theo gi cha c
thu GTGT u vo, ghi:
N TK 212- TSC thu ti chnh (Gi cha c thu GTGT)
C TK 342 - N di hn (Gi tr hin ti ca khon thanh ton tin thu
ti thiu hoc gi tr hp l ca ti sn thu tr (-) S n gc
phi tr k ny)
C TK 315- N di hn n hn tr (S n gc phi tr k ny).
c.2- Chi ph trc tip ban u lin quan n hot ng thu ti chnh c
ghi nhn vo nguyn gi TSC thu ti chnh, ghi:
N TK 212 - TSC thu ti chnh
C TK 142 - Chi ph tr trc, hoc
C cc TK 111, 112 (S chi ph trc tip lin quan n hot ng
thu pht sinh khi nhn ti sn thu ti chnh).
c.3 - Cui nin k ton, cn c vo hp ng thu ti sn xc nh s n
gc thu ti chnh n hn tr trong nin k ton tip theo, ghi:
N TK 342- N di hn
C TK 315- N di hn n hn tr.
c.4- nh k, nhn c ho n thanh ton tin thu ti chnh:
c.4.1- Trng hp TSC thu ti chnh dng vo hot ng sn xut kinh doanh
hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu
tr thu:
ghi:
- Khi xut tin tr n gc, tin li thu v thu GTGT cho n v cho thu,
N TK 635- Chi ph ti chnh (Tin li thu tr k ny)
N TK 315- N di hn n hn tr (N gc tr k ny)
N TK 133- Thu GTGT c khu tr (1332)
C cc TK 111, 112.
- Khi nhn c ho n thanh ton tin thu ti sn nhng doanh nghip cha
tr tin ngay, cn c vo ho n phn nh s n phi tr li thu ti chnh v s
thu GTGT vo TK 315- N di hn n hn tr, ghi:
N TK 635- Chi ph ti chnh (Tin li thu)
c.4.2- Trng hp TSC thu ti chnh dng vo hot ng sn xut, kinh
doanh hng ho, dch v thuc i tng khng chu thu GTGT hoc chu
thu GTGT tnh
theo phng php trc tip:
ghi:
- Khi xut tin tr n gc, tin li thu v thu GTGT cho n v cho thu,
N TK 635- Chi ph ti chnh (Tin li thu tr k ny)
N TK 315- N di hn n hn tr (N gc tr k ny)
N TK 623, TK 627, TK 641, TK 642 (S thu GTGT tr k ny)
C cc TK 111, 112.
- Khi nhn c ho n thanh ton tin thu ti chnh nhng doanh nghip
cha tr tin ngay, cn c vo ho n phn nh s n phi tr li thu ti chnh
v s thu GTGT phi tr vo TK 315- N di hn n hn tr, ghi:
N TK 635- Chi ph ti chnh (Tin li thu)
N TK 623, TK 627, TK 641, TK 642 (S thu GTGT)
d - Trng hp n gc phi tr v thu ti chnh xc nh theo gi mua c
thu GTGT m bn cho thu tr khi mua TSC cho thu:
d.1. Khi nhn TSC thu ti chnh bn i thu nhn n c s thu GTGT do
bn cho thu tr khi mua TSC cho thu m bn thu phi hon li cho bn
cho thu, k ton cn c vo hp ng thu ti chnh v cc chng t lin quan
phn nh gi tr TSC thu ti chnh theo gi cha c thu GTGT phi hon li cho
bn cho thu, ghi:
N TK 212 - TSC thu ti chnh (Gi cha c thu GTGT)
N TK 138 - Phi thu khc (S thu GTGT u vo ca TSC thu ti chnh)
C TK 315 - N di hn n hn tr (S n phi tr k ny c c
thu GTGT)
C TK 342 - N di hn (Gi tr hin ti ca khon thanh ton
tin thu ti thiu hoc gi tr hp l ca ti sn thu tr
(-) S n phi tr k ny cng (+) S thu GTGT bn thu
cn phi tr dn trong sut thi hn thu).
d.2- Chi ph trc tip ban u c ghi nhn vo nguyn gi TSC thu ti
chnh, ghi:
N TK 212 - TSC thu ti chnh
C TK 142 - Chi ph tr trc
C cc TK 111, 112 (Chi ph trc tip pht sinh lin quan n hot
ng thu ti chnh khi nhn ti sn thu ti chnh).
d.3- Cui nin k ton, cn c vo hp ng thu ti chnh xc nh s
n gc thu ti chnh n hn tr trong nin k ton tip theo, ghi:
N TK 342- N di hn
d.4- nh k, nhn c ho n thanh ton tin thu ti chnh:
d.4.1- Khi chi tin tr n gc v tin li thu ti sn cho n v cho thu, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh (Tin li thu tr k ny)
N TK 315 - N di hn n hn tr (N gc phi tr k ny c c thu GTGT)
C cc TK 111, 112 ...
d.4.2 - Cn c vo ho n thanh ton tin thu phn nh s thu GTGT
phi thanh ton cho bn cho thu trong k, ghi:
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332), hoc
N cc TK 627, 641, 642 (Thu GTGT tnh theo phng php trc tip
hch ton vo chi ph SXKD trong k)
C TK 138 - Phi thu khc.
d.4.3- Khi nhn c ho n thanh ton tin thu ti chnh nhng doanh
nghip cha tr tin ngay, cn c vo ho n phn nh s li thu ti chnh phi
tr k ny vo TK 315- N di hn n hn tr, ghi:
N TK 635- Chi ph ti chnh

C TK 315- N di hn n hn tr (Tin li thu phi tr k ny).
- Cn c ho n thanh ton tin thu phn nh s thu GTGT c khu tr
hoc tnh vo chi ph trong k ging nh trng hp chi tin tr n khi nhn c
ho n (nh bt ton d.4.2).
- Khi tr ph cam kt s dng vn phi tr cho bn cho thu ti sn, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C cc TK 111, 112...
e - nh k, k ton tnh, trch khu hao TSC thu ti chnh vo chi ph
sn xut, kinh doanh hoc vn ho vo gi tr ti sn d dang, ghi:
N cc TK 623, 627, 641, 642, 241 ...
C TK 214 - Hao mn TSC thu ti chnh (2142).
ng thi ghi n bn N TK 009- Ngun vn khu hao TSC.
g- Khi tr li TSC thu ti chnh theo quy nh ca hp ng thu cho bn
cho thu, k ton ghi gim gi tr TSC thu ti chnh, ghi:
N TK 214 - Hao mn TSC (2142)
C TK 212 - TSC thu ti chnh.
h- Trng hp trong hp ng thu ti sn quy nh bn i thu ch thu ht
mt phn gi tr ti sn, sau mua li th khi nhn chuyn giao quyn s hu
ti sn, k ton ghi gim TSC thu ti chnh v ghi tng TSC hu hnh thuc
s hu ca doanh nghip:
- Khi chuyn t ti sn thu ti chnh sang ti sn thuc s hu, ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh
C TK 212 - TSC thu ti chnh.
- S tin tr khi mua li TSC thu ti chnh, ghi:
N TK 211- TSC hu hnh
C cc TK 111, 112.
ng thi chuyn gi tr hao mn, ghi:
N TK 2142 - Hao mn TSC thu ti chnh
C TK 2141 - Hao mn TSC hu hnh.
C. Hng dn k ton thu ti sn l thu hot ng
1- Ghi nhn thu ti sn l thu hot ng i vi doanh nghip thu
Thu ti sn l thu hot ng th doanh nghip thu khng phn nh gi
tr ti sn i thu trn Bng cn i k ton ca doanh nghip, m ch phn
nh chi ph tin thu hot ng vo chi ph sn xut, kinh doanh theo phng
php ng thng cho sut thi hn thu ti sn, khng ph thuc vo phng
thc thanh ton tin thu (Tr tin thu tng k hay tr trc, tr sau).
2- K ton TSC thu hot ng

2.1. Khi xc nh chi ph tin thu ti sn l thu hot ng phi tr trong
k, ghi:
N cc TK 623, 627, 641, 642
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn, hoc
C cc TK 111, 112,...
2.2. Trng hp doanh nghip phi tr trc tin thu ti sn l thu hot ng
cho nhiu k.
a. Khi xut tin tr trc tin thu cho nhiu k, ghi:
N cc TK 623, 627, 641, 642 (S tr cho k ny)
N TK 142 - Chi ph tr trc
N TK 242 - Chi ph tr trc di hn
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112...
b. nh k, phn b tin thu ti sn l thu hot ng tr trc vo chi
ph sn xut, kinh doanh, ghi:
N cc TK 623, 627, 641, 642
C TK 142 - Chi ph tr trc, hoc
C TK 242 - Chi ph tr trc di hn.
D. Hng dn k ton cho thu ti sn l cho thu hot ng
1- Ghi nhn TSC cho thu hot ng
1.1- Cho thu hot ng l bn cho thu khng c s chuyn giao phn ln
ri ro v li ch gn vi quyn s hu ti sn cho thu. Bn cho thu vn ghi nhn
ti sn cho thu hot ng trn Bng cn i k ton theo cch phn loi ti
sn ca doanh nghip cho thu.
1.2- Doanh thu cho thu ti sn t cho thu hot ng phi c ghi nhn
theo phng php ng thng trong sut thi hn cho thu m khng ph thuc
vo phng thc thanh ton, tr khi p dng phng php tnh khc hp l hn.
1.3- Chi ph cho thu hot ng trong k bao gm khon khu hao ti sn
cho thu hot ng v s chi ph trc tip ban u c ghi nhn ngay hoc
phn b dn cho sut thi hn cho thu ph hp vi vic ghi nhn doanh thu.
1.4- Khu hao ti sn c nh cho thu hot ng theo quy nh ca
Chun mc k ton TSC hu hnh hoc Chun mc k ton TSC v hnh ph
hp vi chnh sch khu hao ca doanh nghip.
2- K ton TSC cho thu hot ng
2.1- Khi pht sinh cc chi ph trc tip ban u lin quan n cho thu hot
ng, ghi:
N TK 627- Chi ph sn xut chung (c ghi nhn ngay vo chi ph trong k)

N TK 142- Chi ph tr trc, hoc
N TK 242- Chi ph tr trc di hn
C cc TK 111, 112, 331,...
2.2- i vi doanh nghip tnh thu GTGT phi np theo phng php khu
tr thu.
a- Trng hp thu tin cho thu hot ng theo nh k:
- Khi pht hnh ho n thanh ton tin thu ti sn, ghi:
N TK 131- Phi thu ca khch hng
C TK 511- Doanh thu bn hng v cung cp dch v (Tin cho thu
cha c thu GTGT)
C TK 3331- Thu GTGT phi np.
- Khi thu c tin, ghi:
N cc TK 111, 112,...
C TK 131- Phi thu ca khch hng.
b- Trng hp thu trc tin cho thu hot ng nhiu k.
- Khi nhn tin ca khch hng tr trc v hot ng cho thu ti sn cho
nhiu k, ghi:
N cc TK 111, 112,... (Tng s tin nhn trc)
C TK 3387- Doanh thu cha thc hin (Theo gi cha c thu GTGT)
- nh k, tnh v kt chuyn doanh thu ca k k ton, ghi:
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin
C TK 511- Doanh thu bn hng v cung cp dch v.
- S tin phi tr li cho khch hng v hp ng cho thu ti sn khng c
thc hin tip hoc thi gian thc hin ngn hn thi gian thu tin trc
(nu c), ghi:
N TK 3387- Doanh thu cha thc hin (Gi cha c thu GTGT)
N TK 3331- Thu GTGT phi np (S tin tr li cho ngi i thu v thu
GTGT ca hot ng cho thu ti sn khng c thc hin)
C cc TK 111, 112 (Tng s tin tr li).
2.3- i vi n v tnh thu GTGT phi np theo phng php trc tip.
a- Trng hp thu tin cho thu hot ng theo nh k.
- Khi pht hnh ho n dch v cho thu ti sn, ghi:
N TK 131- Phi thu ca khch hng
C TK 511- Doanh thu bn hng v cung cp dch v (Tng gi thanh
ton).
10
- Khi thu c tin, ghi:

N cc TK 111, 112,...
C TK 131- Phi thu ca khch hng.
b- Trng hp thu trc tin cho thu hot ng nhiu k.
- Khi nhn tin ca khch hng tr trc v cho thu hot ng cho nhiu
nm, ghi:
N cc TK 111, 112... (Tng s tin nhn trc)
C TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (Tng s tin nhn trc).
- nh k, tnh v kt chuyn doanh thu ca k k ton, ghi:
N TK 3387- Doanh thu cha thc hin
C TK 511- Doanh thu bn hng v cung cp dch v.
- Cui k k ton, tnh v phn nh s thu GTGT phi np theo phng
php trc tip, ghi:
N TK 511- Doanh thu bn hng v cung cp dch v
- S tin phi tr li cho khch hng v hp ng cung cp dch v v cho
thu ti sn khng c thc hin, ghi:
C cc TK 111, 112,... (Tng s tin tr li).
2.4- nh k, tnh, trch khu hao TSC cho thu hot ng vo chi ph
SXKD, ghi:
N TK 627- Chi ph sn xut chung
C TK 214- Hao mn TSC (Hao mn TSC cho thu hot ng).
ng thi, ghi n bn N TK 009- Ngun vn khu hao TSC.
2.5- nh k, phn b s chi ph trc tip ban u lin quan n cho thu
hot ng (nu phn b dn) ph hp vi vic ghi nhn doanh thu cho thu hot
ng, ghi:
N TK 627 - Chi ph sn xut chung
C TK 142- Chi ph tr trc
C TK 242- Chi ph tr trc di hn.
. K ton giao dch bn v thu li TSC l thu ti chnh
1. Ghi nhn giao dch bn v thu li ti sn l thu ti chnh
Giao dch bn v thu li ti sn c thc hin khi ti sn c bn v c
thu li bi chnh ngi bn. Khon chnh lch gia thu nhp bn ti sn vi gi tr
cn li trn s k ton khng c ghi nhn ngay l mt khon li hoc l t vic
bn ti sn m phi ghi nhn l thu nhp cha thc hin hoc chi ph tr trc di
hn v phn b cho sut thi gian thu ti sn. Trong giao dch bn v thu li,
11
nu c chi ph pht sinh ngoi chi ph khu hao th c hch ton vo chi ph
sn xut, kinh doanh trong k.
2- K ton giao dch bn v thu li ti sn l thu ti chnh
2.1. Trng hp giao dch bn v thu li vi gi bn ti sn cao hn gi tr cn
li ca TSC.
a. Khi hon tt th tc bn ti sn, cn c vo ho n v cc chng t lin
quan, ghi:
N cc TK 111, 112, 131(Tng gi thanh ton)
C TK 711- Thu nhp khc (Theo gi tr cn li ca TSC bn v thu li)
C TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (Chnh lch gia gi bn ln hn
gi tr cn li ca TSC)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np.
ng thi, ghi gim TSC:
N TK 811 - Chi ph khc (Gi tr cn li ca TSC bn v thu li)
N TK 214 - Hao mn TSC (Nu c)
C TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi TSC).
b. Cc bt ton ghi nhn ti sn thu v n phi tr v thu ti chnh, tr tin
thu tng k thc hin theo bt ton 2.2.c v 2.2.d - Phn B "K ton thu ti sn
l thu ti chnh".
c. nh k, k ton tnh, trch khu hao TSC thu ti chnh vo chi ph sn
xut, kinh doanh, ghi:
N cc TK 623, 627, 641, 642
C TK 2142 - Hao mn TSC thu ti chnh.
ng thi, ghi n bn N TK 009 - Ngun vn khu hao TSC- Ti khon
ngoi Bng cn i k ton.
d. nh k, kt chuyn chnh lch ln hn (li) gia gi bn v gi tr cn li
ca ti sn c nh bn v thu li ghi gim chi ph sn xut, kinh doanh trong
k ph hp thi gian thu ti sn, ghi:
C cc TK 623, 627, 641, 642,...
2.2. Trng hp giao dch bn v thu li vi gi thp hn gi tr cn li ca
TSC.
a. Khi hon tt th tc bn ti sn, cn c vo ho n v cc chng t lin

quan, ghi:
N cc TK 111, 112, 131 (Tng gi thanh ton)
C TK 711 - Thu nhp khc (Gi bn TSC)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (Nu c).
N TK 811 - Chi ph khc (Tnh bng gi bn TSC)
12
N TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Chnh lch gi bn nh hn gi tr cn

li ca TSC)
C TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi TSC).
b. Cc bt ton ghi nhn ti sn, n phi tr v thu ti chnh, tr tin thu
tng k v tnh, trch khu hao TSC thu ti chnh thc hin theo bt ton
2.2.c, 2.2.d v 2.2.g - Phn B "K ton thu ti sn l thu ti chnh".
c. nh k, kt chuyn s chnh lch nh hn (l) gia gi bn v gi tr
cn li ca TSC bn v thu li ghi tng chi ph sn xut, kinh doanh trong k,
ghi:
N cc TK 623, 627, 641, 642,...
E. K ton giao dch bn v thu li TSC l thu hot ng
1- Ghi nhn giao dch bn v thu li TSC l thu hot ng
1.1- Nu gi bn c tha thun mc gi tr hp l th cc khon l hoc
li phi c ghi nhn ngay vo Bo co kt qu hot ng kinh doanh trong k
pht sinh;
1.2- Nu gi bn c tho thun thp hn gi tr hp l th cc khon li
hoc l cng phi c ghi nhn ngay trong k pht sinh, tr trng hp khon l
c b p bng khon tin thu trong tng lai mt mc gi thu thp hn gi
thu th trng, th khon l ny khng c ghi nhn ngay m phi phn b
dn ph hp vi khon thanh ton tin thu trong sut thi gian m ti sn c
d kin s dng;
1.3- Nu gi bn cao hn gi tr hp l th khon chnh lch cao hn gi tr
hp l khng c ghi nhn ngay l mt khon li trong k m phi c phn b
dn trong sut thi gian m ti sn c d kin s dng;
1.4- i vi thu hot ng, nu gi tr hp l ti thi im bn v thu li ti
sn thp hn gi tr cn li ca ti sn, khon l bng s chnh lch gia gi tr
cn li v gi tr hp l phi c ghi nhn ngay trong k pht sinh.
2- B sung ni dung phn nh ca Ti khon 242 "Chi ph tr trc
di hn"
B sung thm ni dung bn N TK 242:
- S chnh lch gi bn nh hn gi tr cn li ca TSC bn v thu li l thu
hot ng.
13
B sung thm ni dung bn C TK 242:

- Phn b s chnh lch gi bn nh hn gi tr cn li ca TSC bn v thu
li vo chi ph sn xut, kinh doanh trong sut thi hn thu li ti sn.
3 - K ton giao dch bn v thu li TSC l thu hot ng
3.1. Khi bn TSC v thu li, cn c vo ha n GTGT v cc chng t lin
quan n vic bn TSC, k ton phn nh giao dch bn theo cc trng hp sau:
a- Nu gi bn c tha thun mc gi tr hp l th cc khon l hay li
phi c ghi nhn ngay trong k pht sinh, cn c vo ho n chng t:
- Phn nh s thu nhp bn TSC, ghi:
N cc TK 111, 112, 131,...
N TK 214 - Hao mn TSC (S hao mn - Nu c)
C TK 211- TSC hu hnh (Nguyn gi TSC).
b- Nu gi bn c tho thun mc thp hn gi tr hp l th cc khon li
hoc l cng phi c ghi nhn ngay, k ton ghi s cc bt ton nh im
3.1(a).
Trng hp gi bn v thu li TSC thp hn gi tr hp l nhng mc gi thu
thp hn gi thu th trng th khon l ny khng c ghi nhn ngay m phi
phn b dn ph hp vi khon thanh ton tin thu trong thi gian thu ti sn,
ghi:
- Cn c vo ho n GTGT v cc chng t lin quan n vic bn TSC,
phn nh thu nhp bn TSC, ghi:
N cc TK 111, 112,...
N TK 811 - Chi ph khc (Tnh bng gi bn ca TSC)
N TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Chnh lch gi tr cn li ca TSC ln
hn gi bn)
N TK 214 - Hao mn TSC
C TK 211 - TSC hu hnh.
14
- Trong cc k tip theo phn b s l v giao dch bn v thu li ti sn l

thu hot ng vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k ph hp vi khon thanh
ton tin thu trong sut thi gian m ti sn d kin s dng, ghi:
N cc TK 623, 627, 641, 642
c - Nu gi bn v thu li ti sn cao hn gi tr hp l th khon chnh lch
cao hn gi tr hp l khng c ghi nhn ngay l mt khon li trong k m c
phn b dn trong sut thi gian m ti sn c d kin s dng cn s
chnh lch gia gi tr hp l v gi tr cn li c ghi nhn ngay l mt khon li
hay l trong k.
c.1- Cn c vo ho n GTGT bn TSC, ghi:
N cc TK 111, 112, 131
C TK 711 - Thu nhp khc (Tnh bng gi tr hp l ca TSC)
C TK 3387- Doanh thu cha thc hin (Chnh lch gi bn cao hn gi
tr hp l ca TSC)
ng thi, ghi gim gi tr TSC bn v thu li:
c.2 - nh k, phn b s li v giao dch bn v thu li ti sn l thu hot
ng ghi gim chi ph sn xut, kinh doanh trong k ph hp vi khon thanh
ton tin thu trong sut thi gian m ti sn d kin s dng, ghi:
C cc TK 623, 627, 641, 642.
3.2. nh k, xc nh tin thu TSC phi tr, ghi:
N cc TK 623, 627, 641, 642
C cc TK 111, 112, 331.
II - Hng dn k ton chun mc

"nh hng ca vic thay i t gi hi oi"
1- Chnh lch t gi hi oi
Trng hp doanh nghip pht sinh cc n v tin t khc vi n v tin
t chnh thc s dng trong k ton v lp bo co ti chnh, th khi quy i
t n v tin t khc sang n v tin t s dng trong k ton s pht sinh
chnh lch t gi hi oi.
15
Chnh lch t gi hi oi l chnh lch t vic trao i thc t hoc quy

i cng mt s lng tin t khc sang n v tin t k ton theo t gi hi
oi khc nhau.
Chnh lch t gi hi oi ch yu pht sinh trong cc trng hp:
a) Thc t mua bn, trao i, thanh ton cc nghip v bng ngoi t
trong k (chnh lch t gi hi oi thc hin): L khon chnh lch t vic
trao i thc t hoc quy i cng mt s lng n v tin t khc sang n
v tin t k ton theo t gi hi oi khc nhau. Chnh lch t gi hi oi ny
thng pht sinh trong cc giao dch mua, bn hng ho, dch v; hoc thanh
ton n phi tr, hay ng trc mua hng; hoc vay, hay cho vay,... bng n
v tin t khc vi n v tin t k ton. Trong cc trng hp nu trn, t gi hi
oi gia n v tin t khc vi n v tin t k ton s c ghi theo t gi
hi oi ngy giao dch (t gi hi oi giao dch thc t, t gi giao dch bnh
qun trn th trng ngoi t lin ngn hng do Ngn hng Nh nc Vit Nam
cng b ti thi im pht sinh giao dch).
Chnh lch t gi hi oi thc t pht sinh trong k (chnh lch t gi hi
oi thc hin) doanh nghip bao gm:
Chnh lch t gi hi oi thc t pht sinh trong k ca hot ng
u t xy dng hnh thnh ti sn c nh (giai on trc hot

ng);
Chnh lch t gi hi oi thc t pht sinh trong k ca hot ng
kinh doanh, k c ca hot ng u t XDCB ca doanh nghip va

kinh doanh va c hot ng u t xy dng.
b) nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t ti ngy lp bng CKT

thi im cui nm ti chnh:
thi im kt thc nm ti chnh v nguyn tc cc khon mc tin t
(S d ca cc Ti khon tin mt, Tin gi Ngn hng, n phi thu, n phi tr
c phn nh ng thi theo n v tin t k ton v theo n v tin t
khc vi n v tin t k ton) phi c bo co bng t gi cui nm ti chnh.
V vy, thi im ny doanh nghip phi nh gi li cc khon mc tin t
c gc ngoi t theo t gi hi oi giao dch bnh qun trn th trng ngoi t
lin ngn hng do Ngn hng Nh nc Vit Nam cng b ti thi im cui nm
ti chnh.
Chnh lch t gi hi oi do nh gi li cc khon mc tin t c

gc ngoi t ti ngy lp bng CKT thi im cui nm ti chnh,
gm:
Chnh lch t gi hi oi ti ngy lp Bng CKT thi im cui
nm ti chnh do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t

lin quan n giai on u t xy dng (giai on trc hot ng);
16
Chnh lch t gi hi oi ti ngy lp Bng CKT thi im cui
nm ti chnh do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t

lin quan n hot ng sn xut, kinh doanh.
c) i vi cc doanh nghip s dng cng c ti chnh d phng ri ro
hi oi th cc khon vay, n phi tr c gc ngoi t c hch ton theo t gi
hi oi thc t pht sinh. Doanh nghip khng c nh gi li cc khon vay,
n phi tr c gc ngoi t s dng cng c ti chnh d phng ri ro hi
oi.
2- Nguyn tc ghi nhn cc nghip v kinh t pht sinh bng ngoi
t v nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t ti ngy lp
Bng CKT thi im cui nm ti chnh
2.1- Cc doanh nghip sn xut, kinh doanh c cc nghip v kinh
t pht sinh bng ngoi t phi thc hin ghi s k ton v lp bo co ti
chnh theo mt n v tin t thng nht l ng Vit Nam, hoc n v tin
t chnh thc s dng trong k ton (nu c chp thun). Vic quy i ng
ngoi t ra ng Vit Nam, hoc ra n v tin t chnh thc s dng trong k
ton v nguyn tc doanh nghip phi cn c vo t gi giao dch thc t ca
nghip v kinh t pht sinh hoc t gi giao dch bnh qun trn th trng
ngoi t lin ngn hng do Ngn hng Nh nc Vit Nam cng b ti thi im
pht sinh nghip v kinh t (sau y gi tt l t gi giao dch) ghi s k
ton.
Doanh nghip ng thi phi theo di nguyn t trn s k ton chi tit
cc Ti khon: Tin mt, Tin gi Ngn hng, Tin ang chuyn, cc khon
phi thu, cc khon phi tr v Ti khon 007 Ngoi t cc loi (Ti khon ngoi
Bng Cn i k ton).
2.2- i vi Ti khon thuc loi doanh thu, hng tn kho, TSC, chi
ph sn xut, kinh doanh, chi ph khc, bn N cc Ti khon vn bng
tin,... khi pht sinh cc nghip v kinh t bng ngoi t phi c ghi s k
ton bng ng Vit Nam, hoc bng n v tin t chnh thc s dng trong
k ton theo t gi giao dch thc t hoc t gi giao dch bnh qun lin
ngn hng ti thi im nghip v kinh t pht sinh.
2.3- i vi bn C ca cc Ti khon vn bng tin, khi pht sinh cc
nghip v kinh t bng ngoi t phi c ghi s k ton bng ng Vit Nam,
hoc bng n v tin t chnh thc s dng trong k ton theo t gi ghi trn
s k ton (t gi bnh qun gia quyn; t gi nhp trc, xut trc...).
2.4- i vi bn C ca cc Ti khon n phi tr, hoc bn N ca cc
Ti khon n phi thu, khi pht sinh cc nghip v kinh t bng ngoi t phi
c ghi s k ton bng ng Vit Nam, hoc bng n v tin t chnh thc
s dng trong k ton theo t gi giao dch; Cui nm ti chnh cc s d N phi
tr hoc d N phi thu c gc ngoi t c nh gi li theo t gi giao dch
bnh qun trn th trng ngoi t lin ngn hng do Ngn hng Nh nc Vit
Nam cng b ti thi im cui nm ti chnh.
17
2.5- i vi bn N ca cc Ti khon n phi tr, hoc bn C ca cc

Ti khon n phi thu, khi pht sinh cc nghip v kinh t bng ngoi t phi
c ghi s k ton bng ng Vit Nam, hoc bng n v tin t chnh thc
s dng trong k ton theo t gi ghi trn s k ton.
2.6. Cui nm ti chnh, doanh nghip phi nh gi li cc khon
mc tin t c gc ngoi t theo t gi giao dch bnh qun trn th trng
ngoi t lin ngn hng do Ngn hng Nh nc Vit Nam cng b ti thi im
lp Bng CKT cui nm ti chnh.
2.7- Trng hp mua, bn ngoi t bng ng Vit Nam th hch ton
theo t gi thc t mua, bn.
3- Nguyn tc x l chnh lch t gi hi oi
3.1- X l chnh lch t gi hi oi pht sinh trong k v chnh
lch nh gi li cui k lin quan n hot ng sn xut, kinh doanh:
- Ton b chnh lch t gi hi oi pht sinh trong k v chnh lch t gi
hi oi nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t cui nm ti chnh
hoc ngy kt thc nm ti chnh khc vi nm dng lch ( c chp thun)
ca cc khon mc tin t c gc ngoi t c ghi nhn ngay vo chi ph ti
chnh, hoc doanh thu hot ng ti chnh trn Bo co kt qu hot ng kinh
doanh ca nm ti chnh.
- i vi doanh nghip va c hot ng kinh doanh, va c hot ng u
t XDCB, nu pht sinh chnh lch t gi hi oi trong k v chnh lch nh gi
li cui k lin quan n hot ng u t XDCB th cng x l cc chnh lch t
gi hi oi ny vo chi ph ti chnh, hoc doanh thu hot ng ti chnh trn
Bo co kt qu hot ng kinh doanh ca nm ti chnh.
- Doanh nghip khng c chia li nhun hoc tr c tc trn li chnh lch
t gi hi oi nh gi li cui nm ti chnh ca cc khon mc tin t c gc
ngoi t.
3.2- X l chnh lch t gi hi oi pht sinh trong k v chnh
lch do nh gi li cui k lin quan n hot ng u t xy dng
(giai on trc hot ng) nh sau:
- Trong giai on u t xy dng, khon chnh lch t gi hi oi
thc hin v chnh lch t gi nh gi li cui nm ti chnh ca cc khon mc
tin t c gc ngoi t phn nh lu k trn Bng cn i k ton (Ch tiu
Chnh lch t gi hi oi).
- Khi kt thc qu trnh u t xy dng, chnh lch t gi hi oi thc
t pht sinh trong giai on u t xy dng (l hoc li t gi hi oi) khng
tnh vo tr gi TSC m kt chuyn ton b vo chi ph ti chnh, hoc doanh
thu hot ng ti chnh ca nm ti chnh c TSC v cc ti sn u t hon
18
thnh a vo hot ng hoc phn b ti a l 5 nm (k t khi cng trnh

a vo hot ng).
- Chnh lch t gi hi oi nh gi li ca cc khon mc tin t c gc
ngoi t cui nm ti chnh v thi im quyt ton, bn giao a TSC vo s
dng (l hoc li t gi hi oi) khng tnh vo tr gi TSC hon thnh u t
m phn b vo chi ph ti chnh, hoc doanh thu hot ng ti chnh ca
cc k kinh doanh tip theo vi thi gian ti a l 5 nm (k t khi cng trnh a vo hot ng).
3.3- X l chnh lch t gi hi oi pht sinh t chuyn i bo
co ti chnh ca hot ng nc ngoi
- Chnh lch t gi hi oi pht sinh t chuyn i bo co ti chnh ca
hot ng nc ngoi khng th tch ri vi hot ng ca doanh nghip bo co
c tnh ngay vo chi ph ti chnh hoc doanh thu hot ng ti chnh trong
k nh quy nh ti im 3.1 phn II Thng t ny.
- Chnh lch t gi hi oi pht sinh t chuyn i bo co ti chnh ca
c s nc ngoi hot ng c lp c phn nh lu k trn Ti khon 413 Chnh lch t gi hi oi v ch c tnh vo chi ph ti chnh, hoc doanh
thu hot ng ti chnh khi doanh nghip thanh l khon u t thun c
s nc ngoi.
4- K ton chnh lch t gi hi oi
4.1- Ti khon 413 "Chnh lch t gi hi oi"

Ti khon ny dng phn nh s chnh lch t gi hi oi pht sinh
trong hot ng u t XDCB (giai on trc hot ng); chnh lch t gi hi
oi do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t cui nm ti chnh;
khon chnh lch t gi hi oi khi chuyn i bo co ti chnh ca c s
nc ngoi v tnh hnh x l s chnh lch t gi hi oi .
Hch ton Ti khon 413 Chnh lch t gi hi oi cn tn trng
mt s quy nh sau:
1- Doanh nghip ch phn nh cc khon chnh lch t gi hi oi vo TK
413 - Chnh lch t gi hi oi, trong cc trng hp:
- Chnh lch t gi hi oi thc hin v chnh lch t gi hi oi do
nh gi li ca cc khon mc tin t c gc ngoi t cui nm ti chnh ca
hot ng u t XDCB trong giai on trc hot ng ca doanh nghip mi
thnh lp (Khi cha hon thnh u t);
19
- Khon chnh lch t gi hi oi do nh gi li ca cc khon mc tin

t c gc ngoi t cui nm ti chnh ca hot ng kinh doanh, k c hot
ng u t XDCB (doanh nghip kinh doanh va c hot ng u t XDCB);
- Khon chnh lch t gi hi oi khi chuyn i bo co ti chnh ca
c s nc ngoi hot ng c lp.
2- Cui nm ti chnh, k ton nh gi li s d cc Ti khon Tin mt,
Tin gi Ngn hng, Tin ang chuyn, cc khon tng ng tin, cc
khon phi thu, cc khon phi tr c gc ngoi t theo t gi giao dch bnh
qun trn th trng ngoi t lin ngn hng do Ngn hng Nh nc Vit Nam
cng b ti thi im lp bng CKT cui nm ti chnh. Khon chnh lch t gi
do nh gi li s d ngoi t ca cc khon mc tin t c gc ngoi t c hch
ton vo Ti khon 413 Chnh lch t gi hi oi; sau khi b tr gia chnh
lch t gi hi oi tng, hoc gim do nh gi li phi kt chuyn ngay vo
chi ph ti chnh hoc doanh thu hot ng ti chnh.
3- Khon chnh lch t gi hi oi thc hin v chnh lch t gi hi
oi nh gi li cui nm ti chnh i vi cc khon mc tin t c gc ngoi
t ca hot ng u t XDCB (giai on trc hot ng) c phn nh lu k
trn Bng cn i k ton {khon mc Chnh lch t gi (TK 413)}.
Khi kt thc qu trnh u t xy dng, khon chnh lch hi oi ny c tnh ngay, hoc phn b ti a l 5 nm vo doanh thu hot ng ti
chnh, hoc chi ph ti chnh k t khi cng trnh hon thnh a vo hot
ng.
4- Khon chnh lch t gi hi oi khi chuyn i bo co ti chnh ca
c s nc ngoi phi tun th quy nh ti on 24, Chun mc s 10- nh hng ca vic thay i t gi hi oi v c hch ton trn TK 413 - "Chnh lch
t gi hi oi" v c ghi nhn vo Bo co kt qu hot ng kinh doanh theo
quy nh ca on 30, Chun mc s 10 "nh hng ca vic thay i t gi hi
oi".
5- i vi doanh nghip khng chuyn kinh doanh mua, bn ngoi t, th cc
nghip v kinh t mua, bn ngoi t pht sinh c quy i ra ng Vit Nam
theo t gi mua, bn thc t pht sinh. Chnh lch gia t gi thc t mua vo
v t gi thc t bn ra ca ngoi t c hch ton vo Ti khon 515 Doanh thu
hot ng ti chnh, hoc vo Ti khon 635 Chi ph ti chnh.
6- i vi cc Tng cng ty, khon chnh lch t gi hi oi phn nh
trn
Bng CKT hp nht ch phn nh khon chnh lch t gi khi chuyn i bo
co ti chnh ca c s nc ngoi hp nht bo co ti chnh v khon chnh
lch t gi ca hot ng u t XDCB cha hon thnh (giai on trc hot ng)
ca cc n v thnh vin.
20
Kt cu v ni dung phn nh ca Ti khon 413 - Chnh lch t gi hi

oi
Bn N:
- Chnh lch t gi hi oi do nh gi li cc khon mc tin t c gc
ngoi t (l t gi) cui nm ti chnh ca hot ng kinh doanh, k c hot
ng u t XDCB (doanh nghip sn xut, kinh doanh c c hot ng u t
XDCB);
- Chnh lch t gi hi oi pht sinh v nh gi li cc khon mc tin t
c gc ngoi t (l t gi) ca hot ng u t XDCB (giai on trc hot ng);
- Chnh lch t gi hi oi khi chuyn i bo co ti chnh ca c s
nc ngoi (l t gi);
- Kt chuyn chnh lch t gi hi oi do nh gi li khon mc tin t
c gc ngoi t cui nm ti chnh (li t gi) ca hot ng kinh doanh vo
doanh thu hot ng ti chnh;
- Kt chuyn chnh lch t gi hi oi pht sinh v nh gi li cc khon
mc tin t c gc ngoi t (li t gi) ca hot ng u t XDCB (khi kt thc
giai on u t XDCB) vo doanh thu hot ng ti chnh, hoc phn b dn;
- Kt chuyn chnh lch t gi hi oi khi chuyn i bo co ti chnh
ca c s nc ngoi (li t gi) vo doanh thu hot ng ti chnh khi thanh l
khon u t thun c s nc ngoi.
Bn C:
- Chnh lch t gi hi oi do nh gi li cc khon mc tin t c gc
ngoi t (li t gi) cui nm ti chnh ca hot ng kinh doanh, k c hot
ng u t XDCB (doanh nghip sn xut, kinh doanh c c hot ng u t
XDCB);
- Chnh lch t gi hi oi pht sinh, hoc nh gi li cc khon mc
tin t c gc ngoi t (li t gi) ca hot ng u t XDCB (giai on trc hot
ng);
- Chnh lch t gi hi oi khi chuyn i bo co ti chnh ca c s
nc ngoi (li t gi);
- Kt chuyn chnh lch t gi hi oi do nh gi li cc khon mc tin
t c gc ngoi t (l t gi) cui nm ti chnh ca hot ng kinh doanh vo
chi ph ti chnh;
- Kt chuyn chnh lch t gi hi oi pht sinh, hoc nh gi li cc
khon mc tin t c gc ngoi t (l t gi) ca hot ng u t XDCB (khi
hon thnh u t giai on trc hot ng) vo chi ph hot ng ti chnh
hoc phn b dn;
21
- Kt chuyn chnh lch t gi hi oi khi chuyn i bo co ti chnh

ca c s nc ngoi (l t gi) vo chi ph ti chnh khi thanh l khon u t
thun c s nc ngoi.
Ti khon 413 Chnh lch t gi hi oi c th c s d bn N hoc s d bn
C.
S d bn N:
- S chnh lch t gi hi oi pht sinh, hoc nh gi li cc khon mc
tin t c gc ngoi t (l t gi) ca hot ng u t XDCB (giai on trc hot
ng, cha hon thnh u t) thi im lp Bng CKT cui nm ti chnh;
- S chnh lch t gi hi oi t chuyn i bo co ti chnh ca c s
nc ngoi cha x l thi im lp Bng CKT cui nm ti chnh.
S d bn C:
- S chnh lch t gi hi oi pht sinh v nh gi li cc khon mc tin
t c gc ngoi t (li t gi) ca hot ng u t XDCB (giai on trc hot
ng, cha hon thnh u t) thi im lp Bng CKT cui nm ti chnh;
- S chnh lch t gi hi oi t chuyn i bo co ti chnh ca c s
nc ngoi cha x l thi im lp Bng CKT cui nm ti chnh.
Ti khon 413 - Chnh lch t gi hi oi, c 3 Ti khon cp hai:
Ti khon 4131 - Chnh lch t gi hi oi nh gi li cui nm ti chnh:
Phn nh khon chnh lch t gi hi oi do nh gi li cc khon mc tin t
c gc ngoi t (li, l t gi) cui nm ti chnh ca hot ng kinh doanh, k c
hot ng u t XDCB (doanh nghip kinh doanh c hot ng u t XDCB).
Ti khon 4132 - Chnh lch t gi hi oi trong giai on u t XDCB:
Phn nh khon chnh lch t gi hi oi pht sinh, v chnh lch t gi do
nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t (li, l t gi) ca hot ng
u t XDCB (giai on trc hot ng, cha hon thnh u t).
Ti khon 4133 - Chnh lch t gi hi oi t chuyn i bo co ti
chnh: Phn nh khon chnh lch t gi hi oi khi chuyn i bo co ti
chnh ca c s nc ngoi hot ng c lp.
4.2- Ti khon 242 - Chi ph tr trc di hn
B sung ni dung phn nh ca Ti khon 242 - Chi ph tr trc di hn:
Bn N: Phn nh s kt chuyn chnh lch t gi hi oi pht sinh v
chnh lch t gi do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t (trng hp
22
l t gi) ca hot ng u t XDCB (giai on trc hot ng) khi hon thnh
u t.
Bn C: Phn nh s phn b chnh lch t gi hi oi pht sinh v
nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t (l t gi) ca hot ng u
t XDCB (giai on trc hot ng) khi hon thnh u t vo chi ph ti chnh.
S d bn N: Phn nh chnh lch t gi hi oi pht sinh, hoc nh gi
li cc khon mc tin t c gc ngoi t (l t gi) ca hot ng u t XDCB
(giai on trc hot ng) khi hon thnh u t cha x l ti thi im lp Bng
CKT cui nm ti chnh.
Doanh nghip phi m s chi tit theo di ring bit chnh lch t gi hi
oi (l t gi) pht sinh trong giai on trc hot ng ca hot ng u t
XDCB cha phn b.
4.3- Ti khon 3387 - Doanh thu cha thc hin
B sung ni dung phn nh ca Ti khon 3387 - Doanh thu cha thc hin:
Bn N:
Phn nh s phn b chnh lch t gi hi oi pht sinh, v nh gi li
cc khon mc tin t c gc ngoi t (li t gi) ca hot ng u t XDCB (giai
on trc hot ng) hon thnh vo doanh thu hot ng ti chnh trong k.
Bn C:
Phn nh s kt chuyn chnh lch t gi hi oi pht sinh v nh gi li
cc khon mc tin t c gc ngoi t (trng hp li t gi) ca hot ng u t
XDCB (giai on trc hot ng) khi hon thnh u t phn b dn vo
doanh thu hot ng ti chnh.
S d Bn C:
Phn nh chnh lch t gi hi oi pht sinh, v nh gi li cc khon
mc tin t c gc ngoi t (li t gi) ca hot ng u t XDCB (giai on trc
hot ng) khi hon thnh u t cha x l ti thi im lp Bng CKT cui nm
ti chnh.
Doanh nghip phi m s k ton chi tit theo di ring bit v chnh
lch t gi hi oi (li t gi) cha phn b.
4.4- Ti khon 515 - Doanh thu hot ng ti chnh
B sung ni dung phn nh ca Ti khon 515 - Doanh thu hot ng ti
chnh:
Bn N:
23
- Kt chuyn s phn b chnh lch t gi hi oi ca hot ng u t

XDCB (li t gi) (giai on trc hot ng, khi hon thnh u t) xc nh
kt qu kinh doanh;
- Kt chuyn khon x l chnh lch t gi hi oi t chuyn i bo co
ti chnh ca hot ng nc ngoi xc nh kt qu kinh doanh.
Bn C:
- Phn nh s phn b chnh lch t gi hi oi ca hot ng u t
XDCB (li t gi) (giai on trc hot ng) hon thnh u t vo doanh thu
hot ng ti chnh;
- Phn nh khon x l chnh lch t gi hi oi t chuyn i bo co
ti chnh ca hot ng nc ngoi vo doanh thu hot ng ti chnh.
4.5- Ti khon 635 - Chi ph ti chnh
B sung ni dung phn nh ca Ti khon 635 - Chi ph ti chnh:
Bn N:
- Phn nh s phn b chnh lch t gi hi oi ca hot ng u t
XDCB (l t gi) (giai on trc hot ng) hon thnh u t vo chi ph ti
chnh;
ti chnh ca hot ng nc ngoi (l t gi) vo chi ph ti chnh.
Bn C:
- Phn nh s kt chuyn khon x l chnh lch t gi hi oi ca hot
ng u t XDCB (l t gi) (giai on trc hot ng) hon thnh u t
xc nh kt qu kinh doanh;
ti chnh ca hot ng nc ngoi (l t gi) xc nh kt qu kinh doanh.
5- Phng php hch ton k ton mt s nghip v kinh t ch yu
5.1- K ton chnh lch t gi hi oi pht sinh trong k
5.1.1- K ton chnh lch t gi hi oi pht sinh trong k ca hot ng
kinh doanh, k c hot ng u t XDCB ca doanh nghip ang sn xut,
kinh doanh
a) Khi mua hng ho, dch v thanh ton bng ngoi t:
- Nu pht sinh l t gi hi oi trong giao dch mua ngoi vt t, hng
ho, TSC, dch v, ghi:
24
N cc TK 151,152,153,156,157,211,213,241,623,627,641,642, 133,...(Theo
t gi hi oi ngy giao dch)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (L t gi hi oi)
C cc TK 111 (1112), 112 (1122) (Theo t gi hi oi ghi s k
ton).
- Nu pht sinh li t gi hi oi trong giao dch mua ngoi hng ho, dch
v, ghi:
N cc TK 151,152,153,156,157,211,213,241,623,627,641,642,133,...(Theo
t gi hi oi ngy giao dch)
C cc TK 111 (1112), 112 (1122) (Theo t gi ghi s k ton)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (Li t gi hi oi).
b) Khi nhn hng ho, dch v ca nh cung cp, hoc khi vay ngn hn,
vay di hn, n di hn, hoc nhn n ni b,... bng ngoi t, cn c t gi hi
oi thc t ngy giao dch, ghi:
N cc TK c lin quan (Theo t gi hi oi ngy giao dch)
C cc TK 331, 311, 341, 342, 336,.. (Theo t gi hi oi ngy giao
dch).
c) Khi thanh ton n phi tr (n phi tr ngi bn, n vay ngn hn, vay di
hn, n di hn, n ni b,...):
- Nu pht sinh l t gi hi oi trong giao dch thanh ton n phi tr, ghi:
N cc TK 311, 315, 331, 336, 341, 342,... (T gi hi oi ghi s k ton)
C cc TK 111 (1112), 112 (1122) (T gi hi oi ghi s k ton).
- Nu pht sinh li t gi hi oi trong giao dch thanh ton n phi tr, ghi:
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (Li t gi hi oi)
d) Khi pht sinh doanh thu, thu nhp khc bng cc n v tin t khc vi
n v tin t s dng ghi s k ton, ghi:
N cc TK 111(1112), 112(1122), 131,... (T gi hi oi BQLNH)
C cc TK 511, 711 (T gi hi oi giao dch thc t hoc BQLNH).
e) Khi pht sinh cc khon n phi thu bng ngoi t, ghi:
N cc TK 136, 138 (t gi hi oi ngy giao dch)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (Nu l t gi hi oi)
C cc TK 111 (1112), 112 (1122) (T gi hi oi ghi s k ton)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (Nu li t gi hi oi).
f) Khi thu c tin n phi thu bng ngoi t (Phi thu khch hng, phi thu
ni b,...):
- Nu pht sinh l chnh lch t gi trong giao dch thanh ton n phi thu,
ghi:
N cc TK 111 (1112), 112 (1122) (T gi hi oi ngy giao dch)
25

C cc TK 131, 136, 138 (T gi hi oi ghi s k ton).
- Nu pht sinh li chnh lch t gi hi oi khi thanh ton n phi thu bng
ngoi t, ghi:
N cc TK 111 (1112), 112 (1122) (T gi hi oi ngy giao dch)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (Li t gi hi oi)
C cc TK 131, 136, 138... (T gi hi oi ghi s k ton).
5.1.2- K ton chnh lch t gi pht sinh trong k ca hot ng u t
XDCB (giai on trc hot ng)
a) Khi mua ngoi hng ho, dch v, TSC, thit b, khi lng xy dng,
lp t do ngi bn hoc bn nhn thu bn giao:
- Nu pht sinh l chnh lch t gi trong giao dch bng ngoi t thanh
ton mua hng ho, dch v, TSC, thit b, khi lng xy dng, lp t do bn
nhn thu bn giao, ghi:
N cc TK 151, 152, 211, 213, 241,...(T gi hi oi ngy giao dch)
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi(4131) (L t gi hi oi)
C cc TK 111 (1112), 112 (1122)(T gi hi oi ghi s k ton).
- Nu pht sinh li chnh lch t gi hi oi trong giao dch bng ngoi t
thanh ton mua hng ho, dch v, TSC, thit b, khi lng xy dng, lp t
do bn nhn thu bn giao, ghi:
N cc TK 151, 152, 211, 213, 241,...(T gi hi oi ngy giao dch)
C cc TK 111 (1112), 112 (1122)(T gi hi oi ghi s k ton)
C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131) (Li t gi).
b) Khi thanh ton n phi tr bng ngoi t (n phi tr ngi bn, n vay di
hn, ngn hn, n ni b (nu c),...):
- Nu pht sinh l chnh lch t gi hi oi trong giao dch thanh ton n
phi tr, ghi:
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131) (L t gi)
- Nu pht sinh li chnh lch t gi hi oi trong giao dch thanh ton n
phi tr, ghi:
N cc TK 311, 315, 331, 336, 341, 342,...(T gi hi oi ghi s k ton)
C cc TK 111 (1112), 112 (1122) (T gi hi oi ghi s k ton)
C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131) (Li t gi hi oi).
c) Hng nm, chnh lch t gi thc hin pht sinh trong giai on u
t xy dng (giai on trc hot ng) c phn nh lu k trn TK 413 - Chnh
lch t gi hi oi (4132) cho n khi hon thnh u t XDCB.
d) Kt thc giai on u t xy dng (giai on trc hot ng), kt
chuyn chnh lch t gi hi oi thc hin (theo s thun sau khi b tr s
d bn N v bn C Ti khon 4132) ca hot ng u t (giai on trc hot
26
ng) trn TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (TK 4132) tnh ngay vo chi ph
ti chnh, hoc doanh thu hot ng ti chnh, hoc kt chuyn sang TK 242 Chi ph tr trc di hn (nu l t gi); hoc TK 3387 - Doanh thu cha thc hin
(nu li t gi) phn b trong thi gian ti a l 5 nm, ghi:
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4132)
C TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (Li t gi hi oi).
Hoc
N TK 242 - Chi ph tr trc di hn (L t gi hi oi)
C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4132).
) X l chnh lch t gi hi oi (L hoc li) thc hin trong giai
on u t c lu k trong giai on u t n thi im quyt ton bn
giao a cng trnh vo hot ng s kt chuyn ngay ton b, hoc phn b
trong thi gian i a l 5 nm (phn nh trn TK 242, hoc TK 3387) vo chi
ph ti chnh, hoc doanh thu hot ng ti chnh.
- Phn b chnh lch l t gi hi oi thc hin pht sinh trong giai
on u t xy dng vo chi ph ti chnh ca nm ti chnh khi kt thc giai
on u t, xy dng a TSC vo s dng, ghi:
- Phn b chnh lch li t gi ngoi t thc hin pht sinh trong giai
on u t xy dng vo doanh thu hot ng ti chnh ca nm ti chnh khi
kt thc giai on u t, xy dng a TSC vo s dng, ghi:
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (Li t gi hi oi).
5.2- K ton chnh lch t gi hi oi nh gi li cui nm
5.2.1- K ton chnh lch t gi hi oi nh gi li cui nm
thi im cui nm ti chnh, doanh nghip phi nh gi li cc khon
mc tin t c gc ngoi t (n v tin t khc vi n v tin t chnh thc
s dng trong k ton) theo t gi hi oi thi im cui nm ti chnh theo
t gi hi oi bnh qun lin ngn hng do Ngn hng Nh nc cng b ti
thi im cui nm ti chnh, c th pht sinh chnh lch t gi hi oi (li
hoc l). Doanh nghip phi chi tit khon chnh lch t gi hi oi pht sinh
do nh gi li cc khon mc tin t ny ca hot ng u t xy dng c
bn (giai on trc hot ng) (TK 4132) v ca hot ng sn xut, kinh doanh
(TK 4131):
- Nu pht sinh li t gi hi oi, ghi:
N cc TK 111 (1112), 112 (1122), 131, 136, 138, 311, 315, 331, 341, 342,...
C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131, 4132).
- Nu pht sinh l t gi hi oi, ghi:
27
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131, 4132)

C cc TK111(1112), 112(1122), 131, 136, 138, 311, 315, 331,
341,342,...
5.2.2. X l chnh lch t gi hi oi nh gi li cui nm
a - X l chnh lch t gi hi oi nh gi li cui nm ca cc
khon mc tin t ca hot ng sn xut, kinh doanh, k c hot ng
u t xy dng (ca doanh nghip ang sn xut, kinh doanh):
- Kt chuyn ton b khon chnh lch t gi hi oi nh gi li cui
nm ti chnh ca hot ng kinh doanh (theo s thun sau khi b tr s d bn
N v bn C ca TK 4132) vo chi ph ti chnh (nu l t gi hi oi), hoc
doanh thu hot ng ti chnh (nu li t gi hi oi) xc nh kt qu
hot ng kinh doanh:
+ Kt chuyn li chnh lch t gi hi oi nh gi li cui nm ti chnh
vo doanh thu hot ng ti chnh, ghi:
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (Nu li t gi hi oi).
+ Kt chuyn l chnh lch t gi hi oi nh gi li cui nm ti chnh
vo chi ph ti chnh, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh (Nu l t gi hi oi)
b - X l chnh lch t gi hi oi nh gi li cui nm ca cc
khon mc tin t ca hot ng u t xy dng c bn:
- giai on ang u t xy dng, doanh nghip cha i vo hot ng
th chnh lch t gi hi oi nh gi li cui nm c phn nh lu k trn TK
413 - Chnh lch t gi hi oi, s d N, hoc C phn nh trn Bng Cn i
k ton.
- Khi kt thc giai on u t, xy dng chuyn sang hot ng sn xut,
kinh doanh s d N, hoc s d C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi phn nh
chnh lch t gi hi oi nh gi li cc khon mc tin t cui mi nm ti
chnh (khng bao gm khon nh gi li cc khon mc tin t lin quan n
hot ng u t xy dng thi im bn giao ti sn a vo s dng) s
c x l nh sau:
+ Kt chuyn s d N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4132) v TK 242
- Chi ph tr trc di hn phn b dn s l t gi hi oi ca giai on
u t xy dng trong cc nm ti chnh tip theo trong thi gian ti a 5 nm
(k t khi kt thc giai on u t) vo chi ph ti chnh, ghi:
N TK 242 - Chi ph tr trc di hn
28
+ Kt chuyn s d C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4132) v TK

3387 - Doanh thu cha thc hin phn b dn s li t gi hi oi ca giai
on u t xy dng trong cc nm ti chnh tip theo trong thi gian ti a 5
nm (k t khi kt thc giai on u t) vo doanh thu hot ng ti chnh,
ghi:
C TK 3387 - Doanh thu cha thc hin.
6- K ton chnh lch t gi hi oi khi chuyn i bo co ti
chnh ca hot ng nc ngoi
6.1- K ton chnh lch t gi hi oi khi chuyn i bo co ti
chnh ca hot ng nc ngoi khng th tch ri vi hot ng ca
doanh nghip bo co
K ton chnh lch t gi hi oi khi chuyn i bo co ti chnh ca
hot ng nc ngoi khng th tch ri vi hot ng ca doanh nghip bo co
c hch ton tng t nh hng dn k ton ca cc im 1, 2, 3, 4 - Phn II Thng t ny.
6.2- K ton chnh lch t gi hi oi khi chuyn i bo co ti
chnh ca c s nc ngoi hot ng c lp
- Khi hp nht bo co ti chnh ca c s nc ngoi hot ng c lp
tng hp vo bo co ti chnh ca doanh nghip bo co, nu pht sinh
chnh lch t gi hi oi khi chuyn i bo co ti chnh, ghi:
N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi
C cc TK c lin quan.
Hoc
N cc TK c lin quan
C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi.
- Khi x l chnh lch t gi hi oi lu k b hon li do chuyn i
bo co ti chnh ca c s nc ngoi hot ng c lp, khi hp nht bo co
ti chnh ca doanh nghip bo co ti thi im thanh l khon u t ny, ghi:
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
Hoc
III - Hng dn k ton chun mc

"Hp ng xy dng"
1 - Hch ton hp ng xy dng phi tn trng mt s quy nh
sau:
29
1.1 - Doanh thu ca hp ng xy dng bao gm:

a) Doanh thu ban u c ghi trong hp ng;
b) Cc khon tng, gim khi thc hin hp ng, cc khon tin thng v
cc khon thanh ton khc nu cc khon ny c kh nng lm thay i doanh
thu, v c th xc nh c mt cch ng tin cy;
- Doanh thu ca hp ng c th tng hay gim tng thi k, v d:
+ Nh thu v khch hng c th ng vi nhau v cc thay i v cc
yu cu lm tng hoc gim doanh thu ca hp ng trong k tip theo so vi
hp ng c chp thun ln u tin;
+ Doanh thu c tha thun trong hp ng vi gi c nh c th tng
v l do gi c tng ln;
+ Doanh thu theo hp ng c th b gim do nh thu khng thc hin
ng tin hoc khng m bo cht lng xy dng theo tha thun trong
hp ng;
+ Khi hp ng vi gi c nh quy nh mc gi c nh cho mt n
v sn phm hon thnh th doanh thu theo hp ng s tng hoc gim khi
khi lng sn phm tng hoc gim.
- Khon tin thng l cc khon ph thm tr cho nh thu nu nh thu
thc hin hp ng t hay vt mc yu cu. Khon tin thng c tnh vo
doanh thu ca hp ng xy dng khi:
+ Chc chn t hoc vt mc mt s tiu chun c th c ghi trong
hp ng; v
+ Khon tin thng c xc nh mt cch ng tin cy.
- Mt khon thanh ton khc m nh thu thu c t khch hng hay mt
bn khc b p cho cc chi ph khng bao gm trong gi hp ng. V d:
S chm tr do khch hng gy nn; sai st trong cc ch tiu k thut hoc
thit k v cc tranh chp v cc thay i trong vic thc hin hp ng. Vic
xc nh doanh thu tng thm t cc khon thanh ton trn cn tu thuc vo
rt nhiu yu t khng chc chn v thng ph thuc vo kt qu ca nhiu
cuc m phn. Do , cc khon thanh ton khc ch c tnh vo doanh thu
ca hp ng xy dng khi:
+ Cc cuc tha thun t c kt qu l khch hng s chp thun bi
thng;
+ Khon thanh ton khc c khch hng chp thun v c th xc nh
c mt cch ng tin cy.
1.2 - Chi ph ca hp ng xy dng bao gm:
30
1
2
a) Chi ph lin quan trc tip n tng hp ng:
Chi ph lin quan trc tip n tng hp ng c th c gim khi c cc

khon thu khc khng bao gm trong doanh thu ca hp ng. V d: Cc khon
thu t vic bn nguyn, vt liu tha v thanh l my mc, thit b xy dng
khi kt thc hp ng...
3
4
b) Chi ph chung lin quan n hot ng ca cc hp ng v c

th phn b cho tng hp ng c th:
Chi ph chung lin quan n hot ng ca cc hp ng xy dng v c
th phn b cho tng hp ng bao gm chi ph bo him, chi ph thit k v
tr gip k thut khng lin quan trc tip n mt hp ng c th, chi ph
qun l chung trong xy dng v cc chi ph i vay nu tha mn cc iu
kin chi ph i vay c vn ha quy nh trong chun mc chi ph i vay.
c) Cc chi ph khc c th thu li t khch hng theo cc iu khon ca
hp ng.
1.3 - Ghi nhn doanh thu v chi ph ca hp ng xy dng theo 1
trong 2 trng hp sau:
a) Trng hp hp ng xy dng quy nh nh thu c thanh ton theo
tin k hoch, khi kt qu thc hin hp ng xy dng c c tnh mt
cch ng tin cy, th doanh thu v chi ph ca hp ng xy dng c ghi
nhn tng ng vi phn cng vic hon thnh do nh thu t xc nh vo
ngy lp bo co ti chnh m khng ph thuc vo ha n thanh ton theo
tin k hoch lp hay cha v s tin ghi trn ha n l bao nhiu;
b) Trng hp hp ng xy dng quy nh nh thu c thanh ton theo
gi tr khi lng thc hin, khi kt qu thc hin hp ng xy dng c xc
nh mt cch ng tin cy v c khch hng xc nhn, th doanh thu v chi
ph lin quan n hp ng c ghi nhn tng ng vi phn cng vic hon
thnh c khch hng xc nhn trong k phn nh trn ha n lp.
1.4 - Phn cng vic hon thnh ca hp ng lm c s xc
nh doanh thu c th c xc nh bng nhiu cch khc nhau. Doanh
nghip cn s dng phng php tnh ton thch hp xc nh phn cng
vic hon thnh. Tu thuc vo bn cht ca hp ng, cc phng php
c th l:
a) T l phn trm (%) gia chi ph thc t pht sinh ca phn cng
vic hon thnh ti mt thi im so vi tng chi ph d ton ca hp ng;
b) nh gi phn cng vic hon thnh; hoc
c) T l phn trm (%) gia khi lng xy lp hon thnh so vi tng
khi lng xy lp phi hon thnh ca hp ng.
31
V d:
(1) Doanh thu hp ng xy dng vi gi c nh c xc nh theo phng php t l phn trm (%) cng vic hon thnh, c o bng t l phn
trm (%) gia gi cng lao ng thc hin n thi im hin ti so vi
tng s gi cng lao ng d tnh cho hp ng .
(2) Doanh thu hp ng xy dng c xc nh theo phng php t l
phn trm (%) gia chi ph thc t pht sinh tnh n thi im hin ti so
vi tng chi ph d ton ca hp ng (Xem ph lc s 01).
1.5 - Khi kt qu ca hp ng xy dng khng th c tnh c
mt cch ng tin cy, th:
a) Doanh thu ch c ghi nhn tng ng vi chi ph thc t ca hp ng
xy dng pht sinh m vic c hon tr l tng i chc chn;
b) Cc chi ph ca hp ng ch c ghi nhn l chi ph trong k khi cc
khon chi ph ny pht sinh.
1.6 - Trng hp hp ng xy dng quy nh nh thu c thanh
ton theo tin k hoch th:
a - Nh thu phi la chn phng php xc nh phn cng vic hon
thnh v giao trch nhim cho cc b phn lin quan xc nh gi tr phn cng
vic hon thnh v lp chng t phn nh doanh thu hp ng xy dng
trong k:
- Nu p dng phng php (a) "T l phn trm (%) gia chi ph thc t
pht sinh ca phn cng vic hon thnh ti mt thi im so vi tng chi
ph d ton ca hp ng" th giao cho b phn k ton phi hp vi cc b phn
khc thc hin;
- Nu p dng phng php (b) "nh gi phn cng vic hon thnh"
hoc phng php (c) "T l phn trm (%) gia khi lng xy lp hon
thnh so vi tng khi lng xy lp phi hon thnh ca hp ng" th giao cho
b phn k thut thi cng phi hp vi cc b phn khc thc hin.
b - Khi kt qu thc hin hp ng xy dng c c tnh mt cch ng
tin cy, k ton cn c vo chng t xc nh doanh thu trn c s phn cng
vic hon thnh trong k (khng phi ha n) lm cn c ghi nhn doanh
thu trong k k ton.
ng thi nh thu phi cn c vo hp ng xy dng lp ha n
thanh ton theo tin k hoch gi cho khch hng i tin. K ton cn c
vo ha n ghi s k ton s tin khch hng phi thanh ton theo tin
k hoch.
1.7 - Trng hp hp ng xy dng quy nh nh thu c thanh
ton theo gi tr khi lng thc hin, c khch hng xc nhn th nh thu
32
phi cn c vo phng php tnh ton thch hp xc nh gi tr khi lng

xy lp hon thnh trong k. Khi kt qu thc hin hp ng xy dng c xc
nh mt cch ng tin cy v c khch hng xc nhn, k ton phi lp ha
n gi cho khch hng i tin v phn nh doanh thu v n phi thu trong k
tng ng vi phn cng vic hon thnh c khch hng xc nhn.
1.8 Vic trch trc chi ph sa cha v bo hnh cng trnh c
thc hin theo tng ln ghi nhn doanh thu hp ng xy dng hoc
khi kt thc nm ti chnh.
2 - Phng php k ton doanh thu v chi ph ca hp ng xy
dng
2.1 - B sung Ti khon 337 Thanh ton theo tin k hoch
hp ng xy dng k ton doanh thu v chi ph hp ng xy
dng trong trng hp thanh ton theo tin k hoch:
Ti khon 337 Thanh ton theo tin k hoch hp ng xy dng
dng phn nh s tin khch hng phi tr theo tin k hoch v s tin
phi thu theo doanh thu tng ng vi phn cng vic hon thnh do nh thu
t xc nhn ca hp ng xy dng d dang.
Hch ton Ti khon 337 cn tn trng mt s quy nh sau:
Ti khon 337 Thanh ton theo tin k hoch hp ng xy dng
ch p dng i vi trng hp hp ng xy dng quy nh nh thu c thanh
ton theo tin k hoch. Ti khon ny khng p dng i vi trng hp hp
ng xy dng quy nh nh thu c thanh ton theo gi tr khi lng thc
hin c khch hng xc nhn.
- Cn c ghi vo bn N TK 337 l chng t xc nh doanh thu tng
ng vi phn cng vic hon thnh trong k (khng phi ha n) do nh
thu t lp, khng phi ch khch hng xc nhn.
- Cn c ghi vo bn C TK 337 l ha n c lp trn c s tin
thanh ton theo k hoch c quy nh trong hp ng. S tin ghi trn ha
n l cn c ghi nhn s tin nh thu phi thu ca khch hng, khng l
cn c ghi nhn doanh thu trong k k ton.
Kt cu v ni dung phn nh ca TK 337 Thanh ton theo tin

k hoch hp ng xy dng
Bn N:
Phn nh s tin phi thu theo doanh thu ghi nhn tng ng vi phn
cng vic hon thnh ca hp ng xy dng d dang.
Bn C:
33
Phn nh s tin khch hng phi tr theo tin k hoch ca hp ng

xy dng d dang.
S d bn N:
Phn nh s tin chnh lch gia doanh thu ghi nhn ca hp ng ln
hn s tin khch hng phi tr theo tin k hoch ca hp ng xy dng
d dang.
S d bn C:
Phn nh s tin chnh lch gia doanh thu ghi nhn ca hp ng nh
hn s tin khch hng phi tr theo tin k hoch ca hp ng xy dng
d dang.
Phng php hch ton k ton Ti khon 337
- Trng hp hp ng xy dng quy nh nh thu c thanh ton theo
tin k hoch, khi kt qu thc hin hp ng xy dng c c tnh mt
cch ng tin cy, th k ton cn c vo chng t phn nh doanh thu tng
ng vi phn cng vic hon thnh (khng phi ho n) do nh thu t xc
nh, ghi:
N TK 337 Thanh ton theo tin k hoch hp ng xy dng
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v.
- Cn c vo ha n c lp theo tin k hoch phn nh s tin
phi thu theo tin k hoch ghi trong hp ng, ghi:
N TK 131 - Phi thu ca khch hng
C TK 337 - Thanh ton theo tin k hoch hp ng xy dng
2.2 - Phng php k ton doanh thu v chi ph hp ng xy dng
2.2.1 - Trng hp hp ng xy dng quy nh nh thu c thanh ton
theo tin k hoch, khi kt qu thc hin hp ng xy dng c c tnh
mt cch ng tin cy, th k ton cn c vo chng t phn nh doanh thu tng ng vi phn cng vic hon thnh (khng phi ho n) do nh thu t
xc nh, ghi:
N TK 337 - Thanh ton theo tin k hoch hp ng xy dng
- Cn c vo ha n c lp theo tin k hoch phn nh s tin
khch hng phi tr theo tin k hoch ghi trong hp ng, ghi:
N TK 131 - Phi thu ca khch hng
C TK 337 - Thanh ton theo tin k hoch hp ng xy dng
- Khi nhn c tin do khch hng tr, hoc nhn tin khch hng ng trc,
ghi:
34
N cc TK 111, 112...
C TK 131 - Phi thu ca khch hng.
2.2.2 - Trng hp hp ng xy dng quy nh nh thu c thanh ton
theo gi tr khi lng thc hin, khi kt qu thc hin hp ng xy dng c
xc nh mt cch ng tin cy v c khch hng xc nhn, th k ton phi
lp ha n trn c s phn cng vic hon thnh c khch hng xc nhn,
cn c vo ha n, ghi:
N cc TK 111, 112, 131
C TK 3331 - Thu GTGT phi np
2.2.3 - Khon tin thng thu c t khch hng tr ph thm cho nh thu
khi thc hin hp ng t hoc vt mt s ch tiu c th c ghi trong hp
ng, ghi:
N cc TK 111, 112, 131
2.2.4 - Khon bi thng thu c t khch hng hay bn khc b p
cho cc chi ph khng bao gm trong gi tr hp ng (V d: S chm tr do
khch hng gy nn; sai st trong cc ch tiu k thut hoc thit k v cc
tranh chp v cc thay i trong vic thc hin hp ng), ghi:
N cc TK 111, 112, 131
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (nu c)
2.2.5 - Khi nhn c tin thanh ton khi lng cng trnh hon thnh hoc
khon ng trc t khch hng, ghi:
N cc TK 111, 112...
C TK 131 - Phi thu ca khch hng.
2.2.6 - Hch ton chi ph sa cha v bo hnh cng trnh:
- Khi trch trc chi ph sa cha v bo hnh cng trnh, ghi:
N TK 627 Chi ph sn xut chung
C TK 335 - Chi ph phi tr.
- Khi pht sinh chi ph sa cha v bo hnh cng trnh, nh chi ph
nguyn, vt liu trc tip, chi ph nhn cng trc tip, chi ph s dng my thi
cng, chi ph sn xut chung, k ton phn nh vo cc Ti khon chi ph c lin
quan, ghi:
N TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip
N TK 622 - Chi ph nhn cng trc tip
N TK 623 - Chi ph s dng my thi cng
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C cc TK 112, 152, 153, 214, 331, 334, 338...
35
- Cui k, kt chuyn chi ph thc t pht sinh trong k v nguyn, vt

liu trc tip, nhn cng trc tip, chi ph s dng my thi cng, chi ph sn
xut chung lin quan n hot ng sa cha v bo hnh cng trnh xy lp
tp hp chi ph sa cha v bo hnh v tnh gi thnh bo hnh, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
C TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip
C TK 622 - Chi ph nhn cng trc tip
C TK 623 - Chi ph s dng my thi cng
C TK 627 - Chi ph sn xut chung.
- Khi cng vic sa cha v bo hnh cng trnh hon thnh bn giao cho
khch hng, ghi:
N TK 335 - Chi ph phi tr (Nu trch trc)
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
- Ht thi hn bo hnh cng trnh xy, lp, nu cng trnh khng phi
bo hnh hoc s trch trc chi ph bo hnh cng trnh ln hn chi ph thc t
pht sinh, phi hon nhp s trch trc v chi ph bo hnh cn li, ghi:
N TK 335 - Chi ph phi tr
C TK 711 - Thu nhp khc.
2.2.7 - Khi tm ng tin cho nh thu ph trc khi hp ng ph hon thnh,
ghi:
N TK 331- Phi tr cho ngi bn

C cc TK 111, 112,...
2.2.8 - Trng hp xut hin nghi ng v kh nng khng thu c mt khon

no c tnh trong doanh thu ca hp ng v ghi trong Bo co kt
qu hot ng kinh doanh th nhng khon khng c kh nng thu c phi
c lp d phng cc khon phi thu kh i. Trng hp s d phng phi thu
kh i c lp cui k k ton nm nay ln hn s d phng phi thu kh i
lp cui k k ton nm trc cha s dng ht, th s chnh lch ln hn,
ghi:
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip
C TK 139 - D phng phi thu kh i.
Trng hp s d phng phi thu kh i c lp cui k k ton nm nay
nh hn s d phng phi thu kh i lp cui k k ton nm trc cha s
dng
ht th s chnh lch nh hn phi c hon nhp, ghi:
N TK 139 - D phng phi thu kh i
C TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip.
2.2.9 - Cc chi ph ca hp ng khng th thu hi (V d nh khng
tnh thc thi v mt php l nh c s nghi ng v hiu lc ca n, hoc hp
ng m khch hng khng th thc thi ngha v ca mnh...) phi c ghi
nhn ngay l chi ph trong k, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
36
2.2.10 - Chi ph lin quan trc tip n tng hp ng c th c gim

nu c cc khon thu khc khng bao gm trong doanh thu ca hp ng. V d:
cc khon thu t vic bn nguyn, vt liu tha v thanh l my mc, thit b thi
cng khi kt thc hp ng xy dng:
a) Nhp kho nguyn, vt liu tha khi kt thc hp ng xy dng, ghi:
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu (Theo gi gc)
b) Ph liu thu hi nhp kho, ghi:
N TK 152 - Nguyn liu, vt liu (Theo gi c th thu hi)
c) Trng hp vt liu tha v ph liu thu hi khng qua nhp kho m tiu
th ngay, k ton phn nh cc khon thu bn vt liu tha v ph liu, ghi
gim chi ph:
N cc TK 111, 112, 131 (Tng gi thanh ton)
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang (Gi bn cha c
thu GTGT).
d) K ton thanh l my mc, thit b thi cng chuyn dng cho mt hp
ng xy dng v trch khu hao ht vo gi tr hp ng khi kt thc hp
ng xy dng, ghi:
+ Phn nh s thu v thanh l my mc, thit b thi cng, ghi:
N cc TK 111, 112, 131
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
(Gi bn cha c thu GTGT).
+ Phn nh chi ph thanh l my mc, thit b (nu c), ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 133 Thu GTGT c khu tr
C cc TK 111, 112
ghi:
+ Ghi gim TSC l my mc, thit b thi cng chuyn dng thanh l,
N TK 214 - Hao mn TSC
IV- Hng dn k ton chun mc "chi ph i vay"

A- Hch ton chi ph i vay phi tn trng mt s quy nh sau:
1. Chi ph i vay phi ghi nhn vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k
khi pht sinh, tr khi c vn ho theo quy nh.
37
2. Chi ph i vay lin quan n ti sn d dang khi c cc iu kin

vn ho th n v phi thc hin theo ng quy nh ti chun mc k ton
"Chi ph i vay" v nh ngha ti sn d dang, xc nh chi ph i vay c
vn ho, thi im bt u vn ho, tm ngng vn ho v chm dt vic vn
ho.
3. Chi ph i vay lin quan trc tip n vic u t xy dng hoc sn
xut ti sn d dang c tnh vo gi tr ca ti sn (c vn ho), bao gm
cc khon li tin vay, phn b cc khon chit khu hoc ph tri khi pht
hnh tri phiu, cc khon chi ph ph pht sinh lin quan ti qu trnh lm th
tc vay.
4. n v phi xc nh chi ph i vay c vn ho theo ng quy nh
hin hnh ca chun mc k ton cho hai trng hp: (1) Khon vay vn ring bit
s dng cho mc ch u t xy dng hoc sn xut mt ti sn d dang v
(2) Cc khon vn vay chung trong c s dng cho mc ch u t xy
dng hoc sn xut mt ti sn d dang.
Cc khon thu nhp pht sinh do u t tm thi cc khon vay ring bit
trong khi ch s dng vo mc ch c c ti sn d dang th phi ghi gim
tr (-) vo chi ph i vay pht sinh khi vn ho.
- Vn ho chi ph i vay i vi khon vn vay ring bit:
Chi ph i vay
c vn ho cho =
mi k k ton
Chi ph i vay
thc t pht sinh
ca khon vay
ring bit
Thu nhp pht sinh t

- hot ng u t tm
thi ca cc khon
vay
- Vn ho chi ph`` i vay i vi cc khon vn vay chung:

S chi ph i
vay c vn =
ho cho mi
k k ton (1)
Chi ph lu
k
bnh
=
qun
gia quyn
(2)
Chi ph lu k bnh qun gia

quyn pht sinh cho u t
xy dng hoc sn xut ti
sn d dang cho n cui k
k ton (2)
ph
Chi
x T l vn ho
(%) (3)
S thng chi ph thc t pht

sinh trong k k ton (5)
cho X
tng
ti sn
(4)
S thng pht sinh ca k k

ton (6)
Tng s tin li vay thc t ca cc
38
khon vay pht sinh trong k (7)

T l vn =
ho (%)
(3)
S d bnh
qun
gia quyn =
cc
khon vay
gc (8)
x
100%
S d bnh qun gia quyn cc
khon vay gc (8)
S thng m tng khon vay
S d ca
pht sinh trong k k ton (5)
tng
X
khon
vay gc
S thng pht sinh ca k k
(9)
ton (6)
5. Nu c pht sinh cc khon chit khu hoc ph tri ca nhng khon

vay bng pht hnh tri phiu th phi iu chnh li chi ph i vay bng cch
phn b gi tr cc khon chit khu hoc ph tri theo mt trong hai phng
php cho ph hp (phng php li sut thc t hoc phng php ng thng).
Tuy nhin doanh nghip phi p dng nht qun phng php la chn trong
mt k k ton nm.
6. Vic vn ho chi ph i vay s c tm ngng li trong cc giai on m
qu trnh u t xy dng hoc sn xut ti sn d dang b gin on, tr khi
s gin on l cn thit.
7. Vic vn ho chi ph i vay s chm dt khi cc hot ng ch yu cn
thit cho vic chun b a ti sn d dang vo s dng hoc bn hon
thnh. Chi ph i vay pht sinh sau s c ghi nhn l chi ph sn xut, kinh
doanh trong k khi pht sinh.
B- Phng php k ton

1 - K ton chi ph i vay
1.1 - Trng hp chi ph i vay ghi vo chi ph sn xut, kinh doanh
trong k
a) i vi chi ph li vay:
- Trng hp n v phi thanh ton nh k li tin vay cho bn cho vay,
ghi:
C cc TK 111, 112,...
- Trng hp n v tr trc li tin vay cho bn cho vay, ghi:
N TK 142 - Chi ph tr trc (Nu tr trc ngn hn li tin vay)
39
N TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Nu tr trc di hn li tin vay)

C cc TK 111, 112,...
- nh k, khi phn b li tin vay theo s phi tr tng k vo chi ph ti
chnh, ghi:
C TK 142 - Chi ph tr trc
- Trng hp li tin vay n v tr sau cho bn cho vay (tr gc v li khi ht
thi hn vay theo kh c):
+ nh k, khi tnh li tin vay phi tr tng k tnh vo chi ph ti
chnh, ghi:
C TK 335 - Chi ph phi tr.
+ Ht thi hn vay, khi n v tr gc vay v li tin vay di hn, ghi:
N TK 315 - N di hn n hn tr (Nu tr dn gc vay di hn n hn
tr)
N TK 341 - Vay di hn (Gc vay di hn cn phi tr)

N TK 335 - Chi ph phi tr (Li tin vay)
C cc TK 111, 112,...
b) Trng hp n v thanh ton nh k tin thu ti chnh cho bn cho

thu, k ton chi ph tin li thu ti chnh c thc hin theo quy nh ti
im 2.2 mc B phn I ca Thng t ny.
c) Trng hp n v thanh ton nh k li tr chm ca ti sn mua theo
phng thc tr chm, tr gp cho bn bn:
- Khi mua TSC theo phng thc tr chm, tr gp v s dng ngay cho
hot ng SXKD, ghi:
N cc TK 211, 213 (Nguyn gi - ghi theo gi mua tr tin ngay)
N TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Phn li tr chm l s chnh lch gia
tng s tin phi thanh ton tr (-) gi mua tr tin ngay tr
(-) thu GTGT (nu c khu tr))
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (Tng gi thanh ton).
- nh k, tnh vo chi ph ti chnh theo s li tr chm, tr gp phi tr
ca tng k, ghi:
d) Trong k, nu n v nhn c cc khon h tr li sut i vay ca Nh
nc cho hot ng kinh doanh, ghi:
N cc TK 111, 112,...
40
1.2 - Trng hp chi ph i vay iu kin vn ho

Chi ph i vay lin quan trc tip n vic u t xy dng hoc sn xut
ti sn d dang khi c cc iu kin c vn ho theo quy nh th x l
nh sau:
a) i vi khon vn vay ring bit, chi ph i vay c vn ho cho ti sn
d dang c xc nh l chi ph i vay thc t pht sinh t cc khon vay tr (-)
i cc khon thu nhp pht sinh t hot ng u t tm thi ca cc khon vay
ny, ghi:
N cc TK 111, 112 (Cc khon thu nhp pht sinh do u t tm thi)
N TK 241 - Xy dng c bn d dang (Ti sn u t xy dng d dang)
N TK 627 - Chi ph sn xut chung (Ti sn ang sn xut d dang)
C cc TK 111, 112 (Nu tr li vay nh k)
C TK 142 - Chi ph tr trc (Chi ph i vay phi tr trong k - nu tr
trc ngn hn chi ph i vay)
C TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Phn b chi ph i vay phi tr
trong k - nu tr trc di hn chi ph i vay)
C TK 335 - Chi ph phi tr (Trch trc chi ph i vay phi tr trong
k - nu chi ph i vay tr sau).
b) i vi cc khon vn vay chung, chi ph i vay c vn ho l ton b
chi ph i vay lin quan trc tip n u t, xy dng hoc sn xut ti sn
d dang c tnh vo chi ph u t XDCB hoc chi ph sn xut sn phm m
khng phi iu chnh cc khon thu nhp pht sinh do u t tm thi, ghi:
N TK 241 - Xy dng c bn d dang
C cc TK 111, 112 (Nu tr li vay nh k)
C TK 142 - Chi ph tr trc (Chi ph i vay phi tr trong k - nu tr
trc ngn hn chi ph i vay)
C TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Phn b chi ph i vay phi tr
trong k - nu tr trc di hn chi ph i
vay)
C TK 335 - Chi ph phi tr (Trch trc chi ph i vay phi tr trong
k - nu chi ph i vay tr sau).
- Cc khon thu nhp pht sinh t hot ng u t tm thi ca cc khon
vn vay chung, ghi:
N cc TK 111, 112
1.3 - Chi ph i vay lin quan trc tip n ti sn d dang trong
cc giai on m qu trnh u t xy dng hoc sn xut ti sn d dang b
gin on mt cch bt thng hoc k t khi chm dt vn ho phi tnh vo
chi ph ti chnh, ghi:
C cc TK 111, 112, 142, 242, 335,
41
2 cng ty
K ton chi ph i vay trong trng hp pht hnh tri phiu
2.1 - Cc trng hp pht hnh tri phiu cng ty

Khi doanh nghip vay vn bng pht hnh tri phiu c th xy ra 3 trng
hp:
- Pht hnh tri phiu ngang gi (gi pht hnh bng mnh gi): L pht
hnh tri phiu vi gi ng bng mnh gi ca tri phiu. Trng hp ny thng
xy ra khi li sut th trng bng li sut danh ngha ca tri phiu pht hnh;
- Pht hnh tri phiu c chit khu (gi pht hnh nh hn mnh gi): L
pht hnh tri phiu vi gi nh hn mnh gi ca tri phiu. Phn chnh lch
gia gi pht hnh tri phiu nh hn mnh gi ca tri phiu gi l chit khu
tri phiu. Trng hp ny thng xy ra khi li sut th trng ln hn li sut danh
ngha;
- Pht hnh tri phiu c ph tri (gi pht hnh ln hn mnh gi): L pht
hnh tri phiu vi gi ln hn mnh gi ca tri phiu. Phn chnh lch gia gi
pht hnh tri phiu ln hn mnh gi ca tri phiu gi l ph tri tri phiu. Trng hp ny thng xy ra khi li sut th trng nh hn li sut danh ngha.
Chit khu v ph tri tri phiu ch pht sinh khi doanh nghip i vay
bng hnh thc pht hnh tri phiu v ti thi im pht hnh c s chnh
lch gia li sut th trng v li sut danh ngha c cc nh u t mua tri
phiu chp nhn.
Chit khu v ph tri tri phiu c xc nh v ghi nhn ngay ti thi
im pht hnh tri phiu. S chnh lch gia li sut th trng v li sut danh
ngha sau thi im pht hnh tri phiu khng nh hng n gi tr khon
ph tri hay chit khu xc nh.
- Chit khu tri phiu c phn b dn tnh vo chi ph i vay tng
k trong sut thi hn ca tri phiu.
- Ph tri tri phiu c phn b dn gim tr chi ph i vay tng k
trong sut thi hn ca tri phiu.
- Trng hp chi ph li vay ca tri phiu iu kin vn ho, cc khon
li tin vay v khon phn b chit khu hoc ph tri c vn ho trong tng
k khng c vt qu s li vay thc t pht sinh v s phn b chit khu hoc
ph tri trong k .
- Vic phn b khon chit khu hoc ph tri c th s dng phng
php li sut thc t hoc phng php ng thng.
+ Theo phng php li sut thc t: Khon chit khu hoc ph tri phn
b vo mi k c tnh bng chnh lch gia chi ph li vay phi tr cho mi k
42
tr li (c tnh bng gi tr ghi s u k ca tri phiu nhn (x) vi t l li

thc t trn th trng) vi s tin phi tr tng k.
+ Theo phng php ng thng: Khon chit khu hoc ph tri phn
b u trong sut k hn ca tri phiu.
2.2 - B sung thm Ti khon 343 - Tri phiu pht hnh
Ti khon ny dng phn nh tnh hnh pht hnh tri phiu v thanh
ton tri phiu ca doanh nghip. Ti khon ny cng dng phn nh cc
khon chit khu, ph tri tri phiu pht sinh khi pht hnh tri phiu v tnh
hnh phn b cc khon chit khu, ph tri khi xc nh chi ph i vay tnh
vo chi ph sn xut, kinh doanh hoc vn ho theo tng k.
Hch ton Ti khon 343 Tri phiu pht hnh cn tn trng mt s quy
nh sau:
TK 343 ch p dng doanh nghip c vay vn bng phng thc pht
hnh tri phiu.
TK 343 phi phn nh chi tit cc ni dung c lin quan n tri phiu pht
hnh, gm:
- Mnh gi tri phiu;
- Chit khu tri phiu;
- Ph tri tri phiu.
ng thi theo di chi tit theo thi hn pht hnh tri phiu.
Doanh nghip phi theo di chit khu v ph tri cho tng loi tri phiu
pht hnh v tnh hnh phn b tng khon chit khu, ph tri khi xc nh
chi ph i vay tnh vo chi ph SXKD hoc vn ho theo tng k.
Trng hp tr li khi o hn tri phiu th nh k doanh nghip phi tnh
li tri phiu phi tr tng k ghi nhn vo chi ph sn xut, kinh doanh
hoc vn ho vo gi tr ca ti sn d dang.
5 - Khi lp bo co ti chnh, trn Bng cn i k ton trong phn n phi
tr th ch tiu tri phiu pht hnh c phn nh trn c s thun (xc nh
bng tr gi tri phiu theo mnh gi tr (-) chit khu tri phiu cng (+) ph
tri tri phiu).
Kt cu v ni dung phn nh ca Ti khon 343 - Tri phiu pht hnh
Bn N:
- Thanh ton tri phiu khi o hn;
- Chit khu tri phiu pht sinh trong k;
- Phn b ph tri tri phiu trong k.
43
Bn C:
- Tr gi tri phiu pht hnh theo mnh gi trong k;
- Phn b chit khu tri phiu trong k;
- Ph tri tri phiu pht sinh trong k.
S d bn C:
Tr gi khon n vay do pht hnh tri phiu n thi im cui k.
Ti khon ny c 3 Ti khon cp 2:
TK 3431 - Mnh gi tri phiu
TK 3432 - Chit khu tri phiu
TK 3433 - Ph tri tri phiu
Ti khon 3431 - Mnh gi tri phiu: Ti khon ny dng phn nh
tr gi tri phiu pht hnh theo mnh gi khi doanh nghip i vay bng hnh
thc pht hnh tri phiu v vic thanh ton tri phiu o hn trong k.
Kt cu v ni dung phn nh ca
Ti khon 3431 - Mnh gi tri phiu
Bn N:
Thanh ton tri phiu khi o hn.
Bn C:
Tr gi tri phiu pht hnh theo mnh gi trong k.
S d bn C:
Tr gi tri phiu pht hnh theo mnh gi cui k.
Ti khon 3432 - Chit khu tri phiu: Ti khon ny dng phn
nh chit khu tri phiu pht sinh khi doanh nghip i vay bng hnh thc
pht hnh tri phiu c chit khu v vic phn b chit khu tri phiu trong
k.
Kt cu v ni dung phn nh ca TK 3432 - Chit khu tri

phiu
Bn N:
Chit khu tri phiu pht sinh trong k.
Bn C:
Phn b chit khu tri phiu trong k.
S d bn N:
Chit khu tri phiu cha phn b cui k.
44
Ti khon 3433 - Ph tri tri phiu: Ti khon ny dng phn nh

ph tri tri phiu pht sinh khi doanh nghip i vay bng hnh thc pht hnh
tri phiu c chit khu v vic phn b ph tri tri phiu trong k.
Kt cu v ni dung phn nh ca TK 3433 - Ph tri tri phiu

Bn N:
Phn b ph tri tri phiu trong k.
Bn C:
Ph tri tri phiu pht sinh trong k.
S d bn C:
Ph tri tri phiu cha phn b cui k.
2.3- K ton trng hp pht hnh tri phiu theo mnh gi
a) Phn nh s tin thu v pht hnh tri phiu, ghi:
N cc TK 111, 112 (S tin thu v bn tri phiu)
C TK 3431 - Mnh gi tri phiu.
b) Nu tr li tri phiu nh k, khi tr li tnh vo chi ph SXKD hoc
vn ho, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh (Nu tnh vo chi ph ti chnh trong k)
N TK 241 - Xy dng c bn d dang (Nu c vn ho vo gi tr ti sn
u t xy dng d dang)
N TK 627 - Chi ph sn xut chung (Nu c vn ho vo gi tr ti sn sn
xut d dang)
C cc TK 111, 112 (S tin tr li tri phiu trong k).
c) Nu tr li tri phiu sau (khi tri phiu o hn), tng k doanh nghip
phi tnh trc chi ph li vay phi tr trong k vo chi ph SXKD hoc vn ho,
ghi:
N TK 635 Chi ph ti chnh (Nu tnh vo chi ph ti chnh trong k)
N cc TK 241, 627 (Nu c vn ho vo gi tr ti sn d dang)
C TK 335 - Chi ph phi tr (Phn li tri phiu phi tr trong k).
- Cui thi hn ca tri phiu, doanh nghip thanh ton gc v li tri phiu
cho ngi mua tri phiu, ghi:
N TK 335 - Chi ph phi tr (Tng s tin li tri phiu)
N TK 3431 - Mnh gi tri phiu
C cc TK 111, 112,...
d) Trng hp tr trc li tri phiu ngay khi pht hnh, chi ph li vay c
phn nh vo bn N TK 242 (Chi tit li tri phiu tr trc), sau phn b dn
vo cc i tng chu chi ph.
- Ti thi im pht hnh tri phiu, ghi:
N cc TK 111, 112 (Tng s tin thc thu)
45
N TK 242 (Chi tit li tri phiu tr trc)

- nh k, phn b li tri phiu tr trc vo chi ph i vay tng k, ghi:
N TK 241- Xy dng c bn d dang (Nu c vn ho vo gi tr ti sn
u t xy dng d dang)
xut d dang)
C TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Chi tit li tri phiu tr trc) (S li
tri phiu phn b trong k).
) Chi ph pht hnh tri phiu:
- Nu chi ph pht hnh tri phiu c gi tr nh, tnh ngay vo chi ph
trong k, ghi:
C cc TK 111, 112,...
- Nu chi ph pht hnh tri phiu c gi tr ln, phi phn b dn, ghi:
N TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Chi tit chi ph pht hnh tri phiu)
C cc TK 111, 112, ...
nh k, phn b chi ph pht hnh tri phiu, ghi:
N cc TK 635, 241,627 (Phn phn b chi ph pht hnh tri phiu trong
k)
C TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Chi tit chi ph pht hnh tri
phiu).
e) Thanh ton tri phiu khi o hn, ghi:
C cc TK 111, 112,...
2.4- K ton pht hnh tri phiu c chit khu
a) Phn nh s tin thc thu v pht hnh tri phiu, ghi:
N TK 3432 - Chit khu tri phiu (Chnh lch gia s tin thu v bn tri
phiu nh hn mnh gi tri phiu)
b) Trng hp tr li nh k, khi tr li vay tnh vo chi ph SXKD hoc vn
ho, ghi:
N TK 241 - Xy dng c bn d dang (Nu c vn ho vo gi tr ti sn
u t xy dng d dang)
xut d dang)
C cc TK 111, 112 (S tin tr li tri phiu trong k)
C TK 3432 - Chit khu tri phiu (S phn b chit khu tri phiu
tng k).
46
c) Trng hp tr li sau (khi tri phiu o hn):

- Tng k doanh nghip phi tnh trc chi ph li vay phi tr trong k, ghi:
N cc TK 241, 627 (Nu c vn ho vo gi tr ti sn d dang)
C TK 335 - Chi ph phi tr (Phn li tri phiu phi tr trong k)
C TK 3432- Chit khu tri phiu (S phn b chit khu tri
phiu trong k).
- Cui thi hn ca tri phiu, doanh nghip phi thanh ton gc v li tri
phiu cho ngi mua tri phiu, ghi:
C cc TK 111, 112,...
d) Trng hp tr trc li tri phiu ngay khi pht hnh, chi ph li vay c phn
nh vo bn N TK 242 (Chi tit li tri phiu tr trc), sau phn b dn vo
cc i tng ghi nhn chi ph.
- Khi pht hnh tri phiu, ghi:
N TK 3432 - Chit khu tri phiu
N TK 242 (Chi tit li tri phiu tr trc) (S tin li tri phiu tr trc)
- nh k tnh chi ph li vay vo chi ph SXKD trong k, hoc vn ho, ghi:
N TK 635- Chi ph ti chnh (Nu tnh vo chi ph ti chnh trong k)
u t, xy dng d dang)
N TK 627 - Chi ph sn xut chung (Nu c vn ho tnh vo gi tr ti
sn
sn xut d dang)
C TK 242 (Chi tit li tri phiu tr trc) (S li tri phiu phn b
trong k)
C TK 3432- Chit khu tri phiu (S phn b chit khu tri phiu
tng k).
) Thanh ton tri phiu khi o hn, ghi:
C cc TK 111, 112,...
e) K ton chi ph pht hnh tri phiu c thc hin theo im 2.3()
mc B phn IV Thng t ny.
2.5- K ton pht hnh tri phiu c ph tri
a) Phn nh s tin thc thu v pht hnh tri phiu:
C TK 3433 - Ph tri tri phiu (Chnh lch gia s tin thc thu v
bn tri phiu ln hn mnh gi tri phiu)
47

b) Trng hp tr li nh k:
- Khi tr li tnh vo chi ph SXKD hoc vn ho, ghi:
N TK 635- Chi ph ti chnh (Nu c tnh vo chi ph ti chnh trong k)
u t, xy dng d dang)
N TK 627- Chi ph sn xut chung (Nu c vn ho vo gi tr ti sn sn
xut d dang)
C cc TK 111, 112 (S tin tr li tri phiu trong k).
- ng thi phn b dn ph tri tri phiu ghi gim chi ph i vay
tng k, ghi:
N TK 3433 - Ph tri tri phiu (s phn b dn ph tri tri phiu tng
k)
C cc TK 635, 241, 627.
c) Trng hp tr li sau (khi tri phiu o hn), tng k doanh nghip phi
ghi nhn trc chi ph li vay phi tr trong k.
ghi:
- Khi tnh chi ph li vay cho cc i tng ghi nhn chi ph i vay trong k,
N cc TK 635, 241, 627
C TK 335 - Chi ph phi tr (Phn li tri phiu phi tr trong k).
- ng thi phn b dn ph tri tri phiu ghi gim chi ph i vay

tng k, ghi:
N TK 3433 - Ph tri tri phiu
C cc TK 635, 241, 627.
- Cui thi hn ca tri phiu, doanh nghip phi thanh ton gc v li tri
phiu cho ngi c tri phiu, ghi:
C cc TK 111, 112,...
d) Trng hp tr trc li tri phiu ngay khi pht hnh, chi ph li vay c
phn nh vo bn N TK 242 (Chi tit li tri phiu tr trc), sau phn b dn
vo cc i tng chu chi ph.
- Khi pht hnh tri phiu, ghi:
N TK 242 (Chi tit li tri phiu tr trc) (S tin li tri phiu tr trc)
C TK 3433 - Ph tri tri phiu
48
- nh k, tnh chi ph li vay cho cc i tng ghi nhn chi ph i vay

trong k, ghi:
N TK 635- Chi ph ti chnh (Nu c tnh vo chi ph ti chnh trong k)
u t, xy dng d dang)
xut d dang)
C TK 242 (Chi tit li tri phiu tr trc) (S li tri phiu phn b
trong k).
- ng thi phn b dn ph tri tri phiu ghi gim chi ph i vay tng k,
ghi:
N TK 3433 - Ph tri tri phiu (S phn b ph tri tri phiu tng k)
C cc TK 635, 241, 627.
) K ton chi ph pht hnh tri phiu c thc hin theo im 2.3() Mc
B Phn IV Thng t ny..
V - Hng dn k ton chun mc

"bo co lu chuyn tin t"
1 Trch nhim lp Bo co lu chuyn tin t
- Tt c cc doanh nghip thuc cc ngnh, cc thnh phn kinh t u
phi lp Bo co lu chuyn tin t theo quy nh ca Chun mc k ton s 24
"Bo co lu chuyn tin t" v hng dn ti Thng t ny.
- Ring i vi cc doanh nghip l ngn hng, t chc tn dng v t
chc ti chnh khc, vic lp Bo co lu chuyn tin t c hng dn trong mt
vn bn ring.
2 - Thi hn lp v gi Bo co lu chuyn tin t
Thi hn lp v gi Bo co lu chuyn tin t c thc hin theo quy nh
hin hnh ca Ch Bo co ti chnh ban hnh theo Quyt nh s
167/2000/Q-BTC ngy 25/10/2000 ca B trng B Ti chnh.
3 - Nguyn tc lp v trnh by Bo co lu chuyn tin t
3.1 - Cc khon u t ngn hn c coi l tng ng tin trnh by trn
bo co lu chuyn tin t ch bao gm cc khon u t ngn hn c thi hn
thu hi hoc o hn khng qu 3 thng k t ngy mua khon u t . V
d, k phiu ngn hng, tn phiu kho bc, chng ch tin gi c thi hn thu
hi hoc o hn khng qu 3 thng k t ngy mua.
49
3.2 - Doanh nghip phi trnh by cc lung tin trn Bo co lu chuyn

tin t theo ba loi hot ng: Hot ng kinh doanh, hot ng u t v hot
ng ti chnh theo quy nh ca chun mc "Bo co lu chuyn tin t":
+ Lung tin t hot ng kinh doanh l lung tin pht sinh t cc hot
ng to ra doanh thu ch yu ca doanh nghip v cc hot ng khc khng
phi l cc hot ng u t hay hot ng ti chnh;
+ Lung tin t hot ng u t l lung tin pht sinh t cc hot ng
mua sm, xy dng, thanh l, nhng bn cc ti sn di hn v cc khon u t
khc khng thuc cc khon tng ng tin;
+ Lung tin t hot ng ti chnh l lung tin pht sinh t cc hot
ng to ra cc thay i v quy m v kt cu ca vn ch s hu v vn vay
ca doanh nghip.
3.3 - Doanh nghip c trnh by lung tin t cc hot ng kinh doanh,
hot ng u t v hot ng ti chnh theo cch thc ph hp nht vi c
im kinh doanh ca doanh nghip.
3.4 - Cc lung tin pht sinh t cc hot ng kinh doanh, hot ng u
t v hot ng ti chnh sau y c bo co trn c s thun:
+ Thu tin v chi tr tin h khch hng nh tin thu thu h, chi h v tr
li cho ch s hu ti sn; Cc qu u t gi cho khch hng...;
+ Thu tin v chi tin i vi cc khon c vng quay nhanh, thi gian o
hn ngn nh: Mua, bn ngoi t; Mua, bn cc khon u t; Cc khon i vay
hoc cho vay ngn hn khc c thi hn thanh ton khng qu 3 thng.
3.5 - Cc lung tin pht sinh t cc giao dch bng ngoi t phi c quy
i ra ng tin chnh thc trong ghi s k ton v lp bo co ti chnh theo
t gi hi oi ti thi im pht sinh giao dch. Bo co lu chuyn tin t ca
cc t chc hot ng nc ngoi phi c quy i ra ng tin ghi s k
ton v lp bo co ti chnh ca cng ty m theo t gi thc t ti ngy lp Bo
co lu chuyn tin t.
3.6 - Cc giao dch v u t v ti chnh khng trc tip s dng tin hay
cc khon tng ng tin khng c trnh by trong Bo co lu chuyn tin
t, V d:
(a) Vic mua ti sn bng cch nhn cc khon n lin quan trc tip hoc
thng qua nghip v cho thu ti chnh;
(b) Vic mua mt doanh nghip thng qua pht hnh c phiu;
(c) Vic chuyn n thnh vn ch s hu.
50
3.7 - Cc khon mc tin v tng ng tin u k v cui k, nh hng

ca thay i t gi hi oi quy i tin v cc khon tng ng tin bng
ngoi t hin c cui k phi c trnh by thnh cc ch tiu ring bit trn Bo
co lu chuyn tin t i chiu s liu vi cc khon mc tng ng trn
Bng Cn i k ton.
3.8 - Doanh nghip phi trnh by gi tr v l do ca cc khon tin v tng ng tin c s d cui k ln do doanh nghip nm gi nhng khng c s
dng do c s hn ch ca php lut hoc cc rng buc khc m doanh nghip
phi thc hin.
4 - Cn c lp Bo co lu chuyn tin t
Vic lp Bo co lu chuyn tin t c cn c vo:
- Bng Cn i k ton;
- Bo co kt qu hot ng kinh doanh;
- Thuyt minh bo co ti chnh;
- Bo co lu chuyn tin t k trc;
- Cc ti liu k ton khc, nh: S k ton tng hp, s k ton chi tit cc
Ti khon Tin mt, Tin gi Ngn hng, Tin ang chuyn; S k ton
tng hp v s k ton chi tit ca cc Ti khon lin quan khc, bng tnh v
phn b khu hao TSC v cc ti liu k ton chi tit khc...
5 - Yu cu v m v ghi s k ton phc v lp Bo co lu chuyn
tin t
- S k ton chi tit cc Ti khon phi thu, phi tr phi c m chi tit
theo 3 loi hot ng: Hot ng kinh doanh, hot ng u t v hot ng ti
chnh.
- i vi s k ton chi tit cc Ti khon "Tin mt", "Tin gi Ngn
hng", "Tin ang chuyn" phi m chi tit theo 3 loi hot ng: Hot ng
kinh doanh, hot ng u t v hot ng ti chnh lm cn c i chiu.
V d, i vi khon tin tr ngn hng v gc v li vay, k ton phi phn nh
ring s tin tr li vay v s tin tr gc vay trn s k ton chi tit.
- Ti thi im cui nin k ton, khi lp Bo co lu chuyn tin t,
doanh nghip phi xc nh cc khon u t ngn hn c thi hn thu hi hoc
o hn khng qu 3 thng k t ngy mua tho mn nh ngha c coi l tng ng tin ph hp vi quy nh ca Chun mc "Bo co lu chuyn tin t"
loi tr ra khi cc khon mc lin quan n hot ng u t ngn hn. Gi
tr ca cc khon tng ng tin c cng (+) vo ch tiu Tin v cc khon
tng ng tin cui k trn Bo co lu chuyn tin t.
51
- i vi cc khon u t chng khon v cng c n khng c coi l tng

ng tin, k ton phi cn c vo mc ch u t lp bng k chi tit xc
nh cc khon u t chng khon v cng c n phc v cho mc ch thng
mi (mua vo bn) v phc v cho mc ch nm gi u t thu li.
6 - Phng php lp Bo co lu chuyn tin t
6.1 - Lp bo co cc ch tiu lung tin t hot ng kinh doanh
Lung tin t hot ng kinh doanh c lp v trnh by trong Bo co lu
chuyn tin t theo mt trong hai phng php sau: Phng php trc tip v phng php gin tip.
6.1.1 - Lp bo co cc ch tiu lung tin t hot ng kinh doanh theo
phng php trc tip
- Nguyn tc lp: Theo phng php trc tip, cc lung tin vo v lung
tin ra t hot ng kinh doanh c xc nh v trnh by trong Bo co lu
chuyn tin t bng cch phn tch v tng hp trc tip cc khon tin thu
vo v chi ra theo tng ni dung thu, chi t cc s k ton tng hp v chi tit
ca doanh nghip.
- C s lp:
+ Bng Cn i k ton;
+ Thuyt minh bo co ti chnh;
+ S k ton cc Ti khon "Tin mt", "Tin gi Ngn hng", "Tin
ang chuyn";
+ S k ton Ti khon "u t chng khon ngn hn";
+ S k ton cc Ti khon phi thu, cc Ti khon phi tr;
+ S k ton cc Ti khon c lin quan khc;
+ Bo co lu chuyn tin t k trc.
- Phng php lp cc ch tiu c th (Xem Ph lc s 03)
(1) - Tin thu t bn hng, cung cp dch v v doanh thu khc M s 01
Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin thu (tng gi thanh ton)
trong k do bn hng ha, thnh phm, cung cp dch v, tin bn quyn, ph,
hoa hng v cc khon doanh thu khc (nh bn chng khon v mc ch thng
mi) (nu c), tr cc khon doanh thu c xc nh l lung tin t hot ng
u t, k c cc khon tin thu t cc khon n phi thu lin quan n cc
giao dch bn hng ho, cung cp dch v v doanh thu khc pht sinh t cc k
52
trc nhng k ny mi thu c tin v s tin ng trc ca ngi mua hng ho,
dch v.
S liu ghi vo ch tiu ny c ly t s k ton cc Ti khon "Tin
mt", "Tin gi Ngn hng" (phn thu tin), s k ton cc ti khon phi tr
(Tin thu t bn hng, cung cp dch v chuyn tr ngay cc khon cng n)
trong k bo co sau khi i chiu vi s k ton cc Ti khon "Doanh thu bn
hng v cung cp dch v" (Bn hng, cung cp dch v thu tin ngay) v s k
ton Ti khon "Phi thu ca khch hng" (Bn hng, cung cp dch v v doanh
thu khc pht sinh t cc k trc, thu c tin trong k ny) hoc s tin ng
trc trong k ca ngi mua sn phm, hng ho, dch v, s k ton Ti khon
"u t chng khon ngn hn" v Ti khon Doanh thu hot ng ti chnh
(Bn chng khon v mc ch thng mi thu tin ngay).
(2) - Tin tr cho ngi cung cp hng ho, dch v - M s 02
Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin tr (tng gi thanh ton)
trong k cho ngi cung cp hng ho, dch v, chi mua chng khon v mc
ch thng mi (nu c), k c s tin tr cho cc khon n phi tr lin
quan n giao dch mua hng ho, dch v pht sinh t cc k trc nhng k ny
mi tr tin v s tin chi ng trc cho ngi cung cp hng ho, dch v.
mt", "Tin gi Ngn hng" v "Tin ang chuyn" (phn chi tin), s k
ton Ti khon Phi thu ca khch hng (phn chi tin t thu cc khon phi
thu ca khch hng), s k ton Ti khon Vay ngn hn (Phn chi tin t
tin vay ngn hn nhn c chuyn tr ngay cho ngi bn) trong k bo co, sau
khi i chiu vi s k ton Ti khon "Phi tr cho ngi bn", s k ton cc
Ti khon hng tn kho v cc Ti khon c lin quan khc, chi tit phn tr
bng tin trong k bo co, s k ton cc Ti khon "u t chng khon ngn
hn" (Chi mua chng khon v mc ch thng mi). Ch tiu ny c ghi bng
s m di hnh thc ghi trong ngoc n ( ***).
(3) - Tin tr cho ngi lao ng - M s 03
Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin tr cho ngi lao ng
trong k bo co v tin lng, tin cng, ph cp, tin thng... do doanh nghip
thanh ton hoc tm ng.
mt", "Tin gi Ngn hng" (phn chi tin) trong k bo co, sau khi i chiu
vi s k ton Ti khon "Phi tr cng nhn vin" - phn tr bng tin trong
k bo co. Ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc
n ( ***).
(4) - Tin li vay tr - M s 04
53
Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin li vay tr trong k bo co,

bao gm tin li vay pht sinh trong k v tr ngay k ny, tin li vay phi tr
pht sinh t cc k trc v tr trong k ny, li tin vay tr trc trong k ny.
mt", "Tin gi Ngn hng" v "Tin ang chuyn", s k ton Ti khon
Phi thu ca khch hng (phn tin tr li vay t tin thu cc khon phi thu
ca khch hng) trong k bo co, sau khi i chiu vi s k ton Ti khon
"Chi ph phi tr" (theo di s tin li vay phi tr) v cc Ti khon lin quan
khc. Ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n
(***).
(5) - Tin np thu TNDN - M s 05
Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin np thu TNDN cho Nh nc trong k bo co, bao gm s tin thu TNDN np ca k ny, s thu
TNDN cn n t cc k trc np trong k ny v s thu TNDN np trc (nu
c).
mt", "Tin gi Ngn hng" v "Tin ang chuyn" (phn chi tin), s k
ton Ti khon Phi thu ca khch hng (phn tin np thu TNDN t tin thu
cc khon phi thu ca khch hng) trong k bo co, sau khi i chiu vi s k
ton Ti khon "Thu v cc khon phi np Nh nc" (phn thu TNDN np
trong k bo co). Ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong
ngoc n ( ***).
(6) - Tin thu khc t hot ng kinh doanh - M s 06
Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin thu t cc khon khc t
hot ng kinh doanh, ngoi khon tin thu c phn nh M s 01, nh: Tin
thu t khon thu nhp khc (tin thu v c bi thng, c pht, tin thng, v
cc khon tin thu khc...); Tin thu do c hon thu; Tin thu c do nhn
k qu, k cc; Tin thu hi cc khon a i k cc, k qu; Tin thu t ngun
kinh ph s nghip, d n (nu c); Tin c cc t chc, c nhn bn ngoi thng, h tr ghi tng cc qu ca doanh nghip; Tin nhn c ghi tng cc qu do
cp trn cp hoc cp di np...
S liu ghi vo ch tiu ny ly t s k ton cc Ti khon "Tin
mt", "Tin gi Ngn hng" sau khi i chiu vi s k ton cc Ti khon
"Thu nhp khc", Ti khon "Thu GTGT c khu tr" v s k ton cc Ti
khon khc c lin quan trong k bo co.
(7) - Tin chi khc t hot ng kinh doanh - M s 07
Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin chi v cc khon khc,
ngoi cc khon tin chi lin quan n hot ng sn xut, kinh doanh trong k
bo co c phn nh M s 02, 03, 04, 05, nh: Tin chi bi thng, b pht v
cc khon chi ph khc; Tin np cc loi thu (khng bao gm thu TNDN); Tin
54
np cc loi ph, l ph, tin thu t; Tin chi a i k cc, k qu; Tin tr li
cc khon nhn k cc, k qu; Tin chi t qu khen thng, phc li; Tin chi t
ngun kinh ph s nghip, kinh ph d n; Tin chi np cc qu ln cp trn
hoc cp cho cp di,...
mt", "Tin gi Ngn hng" v "Tin ang chuyn" trong k bo co, sau khi
i chiu vi s k ton cc Ti khon "Chi ph khc", "Thu v cc khon phi
np Nh nc", "Chi s nghip" v cc Ti khon lin quan khc. Ch tiu ny c
ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n ( ***).
(8) Lu chuyn tin thun t hot ng kinh doanh - M s 20
Ch tiu Lu chuyn tin thun t hot ng kinh doanh phn nh chnh
lch gia tng s tin thu vo vi tng s tin chi ra t hot ng kinh doanh
trong k bo co.
S liu ghi vo ch tiu ny c tnh bng tng cng s liu cc ch
tiu t M s 01 n M s 07. Nu s liu ch tiu ny l s m th ghi trong
ngoc n (***).
M s 20 = M s 01 + M s 02 + M s 03 + M s 04
+ M s 05 + M s 06 + M s 07
6.1.2 - Lp bo co cc ch tiu lung tin t hot ng kinh doanh theo
phng php gin tip
- Nguyn tc lp: Theo phng php gin tip, cc lung tin vo v cc
lung tin ra t hot ng kinh doanh c tnh v xc nh trc ht bng cch
iu chnh li nhun trc thu TNDN ca hot ng kinh doanh khi nh hng
ca cc khon mc khng phi bng tin, cc thay i trong k ca hng tn
kho, cc khon phi thu, phi tr t hot ng kinh doanh v cc khon m nh
hng v tin ca chng l lung tin t hot ng u t, gm:
+ Cc khon chi ph khng bng tin, nh: Khu hao TSC, d phng...;
+ Cc khon li, l khng phi bng tin, nh: Li, l chnh lch t gi hi
oi cha thc hin...;
+ Cc khon li, l c phn loi l lung tin t hot ng u t, nh: Li, l
v thanh l, nhng bn TSC v bt ng sn u t, tin li cho vay, li tin gi,
c tc v li nhun c chia...;
+ Chi ph li vay ghi nhn vo Bo co kt qu hot ng kinh doanh
trong k.
Lung tin t hot ng kinh doanh c iu chnh tip tc vi s thay
i vn lu ng, chi ph tr trc di hn v cc khon thu, chi khc t hot ng
kinh doanh, nh:
+ Cc thay i trong k bo co ca khon mc hng tn kho, cc khon
phi thu, cc khon phi tr t hot ng kinh doanh;
+ Cc thay i ca chi ph tr trc;
+ Li tin vay tr;
55
+ Thu TNDN np;

+ Tin thu khc t hot ng kinh doanh;
+ Tin chi khc t hot ng kinh doanh;
- C s lp:
+ Bng Cn i k ton;
+ Bo co kt qu hot ng kinh doanh;
+ S k ton cc Ti khon "Tin mt", "Tin gi Ngn hng" v "Tin
ang chuyn";
+ S k ton cc Ti khon hng tn kho, cc Ti khon phi thu, cc Ti
khon phi tr lin quan n hot ng kinh doanh;
+ S k ton cc Ti khon khc c lin quan;
+ Bng tnh v phn b khu hao TSC;
(1) - Li nhun trc thu - M s 01
Ch tiu ny c ly t ch tiu tng li nhun trc thu (M s 50) trn Bo
co kt qu hot ng kinh doanh trong k bo co. Nu s liu ny l s m
(trng hp l), th ghi trong ngoc n (***).
(2) - iu chnh cho cc khon
Khu hao TSC - M s 02
Ch tiu ny phn nh s khu hao TSC trch c ghi nhn vo Bo co
kt qu hot ng kinh doanh trong k bo co. Ch tiu ny c lp cn c vo
s khu hao TSC trch trong k trn Bng tnh v phn b khu hao TSC
v s k ton cc Ti khon c lin quan.
S liu ch tiu ny c cng (+) vo s liu ch tiu "Li nhun trc thu".
Cc khon d phng - M s 03
Ch tiu ny phn nh cc khon d phng gim gi lp c ghi nhn
vo Bo co kt qu hot ng kinh doanh trong k bo co. Ch tiu ny c
lp cn c vo s k ton cc Ti khon "D phng gim gi hng tn kho", "D
phng gim gi u t ngn hn", "D phng gim gi u t di hn", "D phng
phi thu kh i", sau khi i chiu vi s k ton cc ti khon c lin quan.
56
S liu ch tiu ny c cng (+) vo s liu ch tiu "Li nhun trc thu".
Trng hp cc khon d phng nu trn c hon nhp ghi gim chi ph sn xut,
kinh doanh trong k bo co th c tr (-) vo ch tiu "Li nhun trc thu" v
c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n (***).
Li/l chnh lch t gi hi oi cha thc hin - M s 04
Ch tiu ny phn nh li (hoc l) chnh lch t gi hi oi cha thc hin
c phn nh vo li nhun trc thu trong k bo co. Ch tiu ny c lp
cn c vo s k ton Ti khon "Doanh thu hot ng ti chnh", chi tit phn
li chnh lch t gi hi oi do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi
t cui k bo co hoc s k ton Ti khon "Chi ph ti chnh", chi tit phn
l chnh lch t gi hi oi do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi
t cui k bo co c ghi nhn vo doanh thu hot ng ti chnh hoc chi ph
ti chnh trong k bo co.
S liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu "Li nhun trc thu",
nu c li chnh lch t gi hi oi cha thc hin, hoc c cng (+) vo ch
tiu trn, nu c l chnh lch t gi hi oi cha thc hin.
Li/l t hot ng u t - M s 05
Ch tiu ny phn nh li/l pht sinh trong k c phn nh vo li
nhun trc thu nhng c phn loi l lung tin t hot ng u t, gm li/l
t vic thanh l TSC v cc khon u t di hn m doanh nghip mua v nm
gi v mc ch u t, nh: Li/l bn bt ng sn u t, li cho vay, li tin
gi, li/l t vic mua v bn li cc cng c n (Tri phiu, k phiu, tn phiu);
C tc v li nhun c chia t cc khon u t vn vo n v khc (khng
bao gm li/l mua bn chng khon v mc ch thng mi). Ch tiu ny c
lp cn c vo s k ton cc Ti khon "Doanh thu hot ng ti chnh", "Thu
nhp khc" v s k ton cc Ti khon "Chi ph ti chnh", "Chi ph khc", chi
tit phn li/l c xc nh l lung tin t hot ng u t trong k bo co.
S liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu "Li nhun trc thu",
nu c li hot ng u t v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong
ngoc n (***) ; hoc c cng (+) vo ch tiu trn, nu c l hot ng
u t.
Chi ph li vay - M s 06
Ch tiu ny phn nh chi ph li vay ghi nhn vo Bo co kt qu hot
ng kinh doanh trong k bo co. Ch tiu ny c lp cn c vo s k ton
Ti khon 635 "Chi ph ti chnh", chi tit chi ph li vay c ghi nhn vo Bo
co kt qu hot ng kinh doanh trong k bo co sau khi i chiu vi s k
ton cc Ti khon c lin quan, hoc cn c vo ch tiu Chi ph li vay trong
Bo co kt qu hot ng kinh doanh.
S liu ch tiu ny c cng vo s liu ch tiu "Li nhun trc thu".
57
(3) - Li nhun kinh doanh trc nhng thay i vn lu ng - M s

08
Ch tiu ny phn nh lung tin c to ra t hot ng kinh doanh trong
k bo co sau khi loi tr nh hng ca cc khon mc thu nhp v chi ph
khng phi bng tin.
Ch tiu ny c lp cn c vo li nhun trc thu TNDN cng (+) cc
khon iu chnh.
M s 08 = M s 01 + M s 02 + M s 03 +
M s 04 + M s 05 + M s 06
Nu s liu ch tiu ny l s m th ghi trong ngoc n (***).
Tng, gim cc khon phi thu - M s 09
Ch tiu ny c lp cn c vo tng cc chnh lch gia s d cui k v
s d u k ca cc Ti khon phi thu lin quan n hot ng kinh doanh,
nh: Ti khon "Phi thu ca khch hng" (chi tit "Phi thu ca khch hng"), Ti
khon "Phi tr cho ngi bn" (chi tit "Tr trc cho ngi bn"), cc Ti khon
"Phi thu ni b", "Phi thu khc", "Thu GTGT c khu tr" v Ti khon "Tm
ng" trong k bo co. Ch tiu ny khng bao gm cc khon phi thu lin quan
n hot ng u t v hot ng ti chnh, nh: Phi thu v tin li cho vay,
phi thu v c tc v li nhun c chia, phi thu v thanh l, nhng bn TSC,
bt ng sn u t...
S liu ch tiu ny c cng (+) vo ch tiu Li nhun kinh doanh trc
nhng thay i vn lu ng nu tng cc s d cui k nh hn tng cc s
d u k. S liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu Li nhun kinh
doanh trc nhng thay i vn lu ng nu tng cc s d cui k ln hn
tng cc s d u k v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc
n (***).
Tng, gim hng tn kho - M s 10
s d u k ca cc Ti khon hng tn kho (Khng bao gm s d ca Ti khon
"D phng gim gi hng tn kho").
d u k. S liu ch tiu ny c tr (-) vo ch tiu Li nhun kinh doanh trc
nhng thay i vn lu ng nu tng cc s d cui k ln hn tng cc s d
u k v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n (***).
Tng, gim cc khon phi tr - M s 11
Ch tiu ny c lp cn c vo tng cc chnh lch gia s d cui k vi
s d u k ca cc Ti khon n phi tr lin quan n hot ng kinh doanh,
58
nh: Ti khon "Phi tr cho ngi bn" (Chi tit "Phi tr cho ngi bn"), Ti khon
"Phi thu ca khch hng" (Chi tit "Ngi mua tr tin trc"), cc Ti khon
"Thu v cc khon phi np Nh nc", "Phi tr cng nhn vin", "Chi ph phi
tr", "Phi tr ni b", "Phi tr, phi np khc". Ch tiu ny khng bao gm cc
khon phi tr v thu TNDN phi np, cc khon phi tr v li tin vay, cc
khon phi tr lin quan n hot ng u t (nh mua sm, xy dng TSC,
mua bt ng sn u t, mua cc cng c n...) v hot ng ti chnh (Vay v
n ngn hn, di hn...).
nhng thay i vn lu ng nu tng cc s d cui k ln hn tng s d u
k. S liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu Li nhun kinh doanh trc
d u k v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n (***).
Tng, gim chi ph tr trc - M s 12
s d u k ca cc Ti khon "Chi ph tr trc" v "Chi ph tr trc di hn"
trong k bo co.
d u k. S liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu "Li nhun kinh
doanh trc nhng thay i vn lu ng" nu tng cc s d cui k ln hn
tng cc s d u k v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc
n (***).
Tin li vay tr - M s 13
Ch tiu ny c lp cn c vo s k ton cc Ti khon "Tin mt",
"Tin gi Ngn hng", "Tin ang chuyn" (phn chi tin) tr cc khon
tin li vay, s k ton Ti khon Phi thu ca khch hng (phn tr tin li
vay t tin thu cc khon phi thu ca khch hng) trong k bo co, sau khi i
chiu vi s k ton cc Ti khon "Chi ph tr trc", "Chi ph tr trc di hn",
"Chi ph ti chnh", "Xy dng c bn d dang", "Chi ph sn xut chung" v
"Chi ph phi tr" (chi tit s tin li vay tr trc, tin li vay pht sinh tr trong
k ny hoc s tin li vay pht sinh trong cc k trc v tr trong k ny).
S liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu Li nhun kinh doanh
trc nhng thay i vn lu ng v c ghi bng s m di hnh thc ghi
trong ngoc n (***).
Thu thu nhp doanh nghip np - M s 14
"Tin gi Ngn hng", "Tin ang chuyn", (phn chi tin np thu TNDN), s
k ton Ti khon Phi thu ca khch hng (phn np thu TNDN t tin
thu cc khon phi thu ca khch hng) trong k bo co, sau khi i chiu vi
59
s k ton Ti khon "Thu TNDN phi np" (chi tit s tin chi np
thu TNDN trong k bo co).
trc nhng thay i vn lu ng v c ghi bng s m di hnh thc ghi
trong ngoc n (***).
Tin thu khc t hot ng kinh doanh - M s 15
Ch tiu ny phn nh cc khon tin thu khc pht sinh t hot ng kinh
doanh ngoi cc khon nu cc M s t 01 n 14, nh: Tin thu c do
nhn k cc, k qu, tin thu hi cc khon a i k cc, k qu; Tin thu t
ngun kinh ph s nghip, d n (nu c); Tin c cc t chc, c nhn bn
ngoi thng, h tr ghi tng cc qu ca doanh nghip; Tin nhn c ghi tng
cc qu do cp trn cp hoc cp di np... trong k bo co.
"Tin gi Ngn hng", Tin ang chuyn sau khi i chiu vi s k ton cc
Ti khon c lin quan trong k bo co.
S liu ch tiu ny c cng (+) vo s liu ch tiu Li nhun kinh
doanh trc nhng thay i vn lu ng.
Tin chi khc t hot ng kinh doanh - M s 16
Ch tiu ny phn nh cc khon tin chi khc pht sinh t hot ng kinh
doanh ngoi cc khon nu cc M s t 01 n 14, nh: Tin a i k cc,
k qu; Tin tr li cc khon nhn k cc, k qu; Tin chi trc tip t qu
khen thng, phc li; Tin chi trc tip bng ngun kinh ph s nghip, d n;
Tin chi np cc qu ln cp trn hoc cp cho cp di... trong k bo co.
"Tin gi Ngn hng", "Tin ang chuyn" sau khi i chiu vi s k ton cc
Ti khon c lin quan trong k bo co.
trc nhng thay i vn lu ng.
Lu chuyn tin thun t hot ng kinh doanh - M s 20
Ch tiu Lu chuyn tin thun t hot ng kinh doanh phn nh chnh
lch gia tng s tin thu vo vi tng s tin chi ra t hot ng kinh doanh
trong k bo co.
S liu ch tiu ny c tnh bng tng cng s liu cc ch tiu c m s
t M s 08 n M s 16. Nu s liu ch tiu ny l s m th s c ghi di
hnh thc trong ngoc n (***).
M s 20 = M s 08 + M s 09 + M s 10 + M s 11 + M s 12 +
M s 13 + M s 14 + M s 15 + M s 16
60
6.2 - Lp bo co cc ch tiu lung tin t hot ng u t

- Nguyn tc lp:
+ Lung tin t hot ng u t c lp v trnh by trn Bo co lu
chuyn tin t mt cch ring bit cc lung tin vo v cc lung tin ra, tr trng hp cc lung tin c bo co trn c s thun cp trong on 18 ca
Chun mc s 24 "Bo co lu chuyn tin t".
+ Lung tin t hot ng u t c lp theo phng php trc tip. Cc
lung tin vo, cc lung tin ra trong k t hot ng u t c xc nh
bng cch phn tch v tng hp trc tip cc khon tin thu vo v chi ra theo
tng ni dung thu, chi t cc ghi chp k ton ca doanh nghip.
+ Cc lung tin pht sinh t vic mua v thanh l cc cng ty con hoc
cc n v kinh doanh khc c phn loi l lung tin t hot ng u t v
phi trnh by thnh ch tiu ring bit trn Bo co lu chuyn tin t.
+ Tng s tin chi tr hoc thu c t vic mua v thanh l cng ty con
hoc n v kinh doanh khc c trnh by trong Bo co lu chuyn tin t
theo s thun ca tin v tng ng tin chi tr hoc thu c t vic mua v
thanh l.
+ Ngoi vic trnh by trong Bo co lu chuyn tin t, doanh nghip
phi trnh by trong Thuyt minh bo co ti chnh mt cch tng hp v c
vic mua v thanh l cc cng ty con hoc cc n v kinh doanh khc trong k
nhng thng tin sau:
Tng gi tr mua hoc thanh l;
Phn gi tr mua hoc thanh l c thanh ton bng tin v cc
khon tng ng tin;
S tin v cc khon tng ng tin thc c trong cng ty con hoc
n v kinh doanh khc c mua hoc thanh l;
Phn gi tr ti sn v cng n khng phi l tin v cc khon tng
ng tin trong cng ty con hoc n v kinh doanh khc c mua

hoc thanh l trong k. Gi tr ti sn ny phi c tng hp theo
tng loi ti sn.
- C s lp:
+ Bng Cn i k ton;
+ S k ton cc Ti khon "Tin mt", "Tin gi Ngn hng", "Tin
ang chuyn", Phi thu ca khch hng;
61
+ S k ton cc Ti khon "TSC hu hnh", "TSC v hnh", "XDCB d

dang", "Thu nhp khc", "Chi ph khc";
+ S k ton cc Ti khon "u t chng khon ngn hn", "u t ngn
hn khc", "u t chng khon di hn", "Gp vn lin doanh", "u t di hn khc"
v cc Ti khon khc c lin quan;
+ Cc s k ton khc c lin quan;
(1) - Tin chi mua sm, xy dng TSC v cc ti sn di hn khc M s 21
Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin chi mua sm, xy
dng TSC hu hnh, TSC v hnh, tin chi cho giai on trin khai c
vn ho thnh TSC v hnh, tin chi cho hot ng u t xy dng d dang,
u t bt ng sn trong k bo co.
mt", "Tin gi Ngn hng", "Tin ang chuyn" (phn chi tin), s k ton
Ti khon Phi thu ca khch hng (phn chi tin t tin thu cc khon phi
thu ca khch hng), s k ton Ti khon Vay di hn (Phn chi tin t tin
vay di hn nhn c chuyn tr ngay cho ngi bn) trong k bo co, sau khi
i chiu vi s k ton cc Ti khon "TSC hu hnh", "TSC v hnh", "Xy
dng c bn d dang", "u t di hn khc", Phi tr cho ngi bn trong k bo
co v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n (***).
(2) - Tin thu thanh l, nhng bn TSC v cc ti sn di hn khc M s 22
Ch tiu ny c lp cn c vo s tin thun thu t vic thanh l, nhng bn TSC hu hnh, TSC v hnh v bt ng sn u t trong k bo co.
S liu ghi vo ch tiu ny l chnh lch gia s tin thu v s tin
chi cho vic thanh l, nhng bn TSC v bt ng sn u t. S tin thu c
ly t s k ton cc Ti khon "Tin mt", "Tin gi Ngn hng", "Tin ang
chuyn", sau khi i chiu vi s k ton Ti khon "Thu nhp khc" (Chi tit
thu v thanh l, nhng bn TSC), s k ton Ti khon "Doanh thu hot ng ti
chnh" (chi tit thu v bn bt ng sn u t), s k ton Ti khon Phi thu
ca khch hng (phn tin thu lin quan n thanh l, nhng bn TSC v cc
ti sn di hn khc) trong k bo co. S tin chi c ly t s k ton cc Ti
khon "Tin mt", "Tin gi Ngn hng", "Tin ang chuyn", sau khi i
chiu vi s k ton Ti khon "Chi ph ti chnh" v "Chi ph khc" (Chi tit chi
v thanh l, nhng bn TSC v bt ng sn u t) trong k bo co. Ch tiu
ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n (***) nu s tin
thc thu nh hn s tin thc chi.
62
(3) - Tin chi cho vay v mua cc cng c n ca n v khc - M

s 23
Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin chi cho bn khc vay, chi
mua cc cng c n ca n v khc (Tri phiu, tn phiu, k phiu...) v mc
ch nm gi u t trong k bo co. Ch tiu ny khng bao gm tin chi
mua cc cng c n c coi l cc khon tng ng tin v mua cc cng c n
v mc ch thng mi.
mt", "Tin gi Ngn hng", "Tin ang chuyn", sau khi i chiu vi s k
ton cc Ti khon "u t ngn hn khc", "u t di hn khc" (Chi tit cc khon
tin chi cho vay), Ti khon "u t chng khon ngn hn", "u t chng khon
di hn" (Chi tit tin chi mua cc cng c n ca n v khc (Tri phiu, tn
phiu, k phiu...) trong k bo co. Ch tiu ny c ghi bng s m di hnh
thc ghi trong ngoc n (***).
(4) - Tin thu hi cho vay, bn li cng c n ca n v khc - M
s 24
Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin thu t vic thu hi li s
tin gc cho vay, t bn li hoc thanh ton cc cng c n ca n v khc
trong k bo co. Ch tiu ny khng bao gm tin thu t bn cc cng c n c
coi l cc khon tng ng tin v bn cc cng c n v mc ch thng mi.
mt", "Tin gi Ngn hng", sau khi i chiu vi s k ton cc Ti khon
"u t ngn hn khc", "u t di hn khc" (Chi tit thu hi tin cho vay) v cc
Ti khon "u t chng khon ngn hn", "u t chng khon di hn" (Chi tit s
tin thu do bn li cc cng c n (Tri phiu, tn phiu, k phiu)).
(5) - Tin chi u t vn vo n v khc - M s 25
Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin chi u t vn vo
doanh nghip khc trong k bo co, bao gm tin chi u t vn di hnh thc
mua c phiu, gp vn vo cng ty lin doanh, lin kt (khng bao gm tin chi
mua c phiu v mc ch thng mi).
mt", "Tin gi Ngn hng" v "Tin ang chuyn", sau khi i chiu vi s
k ton cc Ti khon "u t chng khon di hn" (Chi tit u t c phiu), Ti
khon "Gp vn lin doanh", Ti khon "u t ngn hn khc" v Ti khon "u
t di hn khc" trong k bo co v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong
ngoc n (***).
(6) - Tin thu hi u t vn vo n v khc - M s 26
Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin thu hi cc khon u t vn
vo n v khc (Do bn li hoc thanh l cc khon vn u t vo n v
63
khc) trong k bo co (khng bao gm tin thu do bn c phiu mua v

mc ch thng mi).
"u t chng khon di hn" (Chi tit c phiu), Ti khon "Gp vn lin doanh",
Ti khon "u t ngn hn khc" v Ti khon "u t di hn khc"(Chi tit u
t vn vo n v khc) trong k bo co.
(7) - Thu li tin cho vay, c tc v li nhun c chia - M s 27
Ch tiu ny c lp cn c vo s tin thu v cc khon tin li cho vay, li
tin gi, li t mua v nm gi u t cc cng c n (Tri phiu, tn phiu, k
phiu...), c tc v li nhun nhn c t gp vn vo cc n v khc trong k
bo co.
"Doanh thu hot ng ti chnh", "u t chng khon ngn hn", "u t chng
khon di hn", "Gp vn lin doanh", "u t ngn hn khc", "u t di hn khc"
v cc Ti khon khc c lin quan trong k bo co.
(8)- Lu chuyn tin thun t hot ng u t - M s 30
Ch tiu Lu chuyn tin thun t hot ng u t phn nh chnh lch
gia tng s tin thu vo vi tng s tin chi ra t hot ng u t trong k
bo co.
Ch tiu ny c tnh bng tng cng s liu cc ch tiu c m s t M
s 21 n M s 27. Nu s liu ch tiu ny l s m th c ghi di hnh
M s 30 = M s 21 + M s 22 + M s 23 + M s 24
+ M s 25 + M s 26 + M s 27
6.3 - Lp bo co cc ch tiu lung tin t hot ng ti chnh
- Nguyn tc lp:
+Lung tin t hot ng ti chnh c lp v trnh by trn Bo co lu
chuyn tin t mt cch ring bit cc lung tin vo v cc lung tin ra, tr trng hp cc lung tin c bo co trn c s thun c cp trong on 19
ca Chun mc "Bo co lu chuyn tin t".
+ Lung tin t hot ng ti chnh c lp theo phng php trc tip.
Cc lung tin vo, cc lung tin ra trong k t hot ng ti chnh c xc
nh bng cch phn tch v tng hp trc tip cc khon tin thu vo v chi
ra theo tng ni dung thu, chi t cc ghi chp k ton ca doanh nghip.
- C s lp:
+ Bng Cn i k ton;
64

+ S k ton cc Ti khon "Tin mt", "Tin gi Ngn hng" v "Tin
ang chuyn", Phi thu ca khch hng;
+ S k ton cc Ti khon "Ngun vn kinh doanh", "Vay ngn hn", "N
di hn n hn tr", "Vay di hn", "N di hn", "Tri phiu pht hnh", v cc
Ti khon khc c lin quan trong k bo co;
+ Cc s k ton chi tit khc c lin quan;
(1) - Tin thu t pht hnh c phiu, nhn vn gp ca ch s hu
- M s 31
Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin thu do cc ch s hu ca
doanh nghip gp vn di cc hnh thc pht hnh c phiu thu bng tin (s
tin thu theo gi thc t pht hnh), tin thu gp vn bng tin ca cc ch s
hu, tin thu do Nh nc cp vn trong k bo co.
Ch tiu ny khng bao gm cc khon vay v n c chuyn thnh vn c
phn hoc nhn vn gp ca ch s hu bng ti sn.
mt", "Tin gi Ngn hng", sau khi i chiu vi s k ton Ti khon "Ngun
vn kinh doanh" (Chi tit vn gp ca ch s hu) trong k bo co.
(2) - Tin chi tr vn gp cho cc ch s hu, mua li c phiu
pht hnh - M s 32
Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin tr do hon li vn gp cho
cc ch s hu ca doanh nghip di cc hnh thc hon tr bng tin hoc
mua li c phiu ca doanh nghip pht hnh bng tin hu b hoc s
dng lm c phiu ngn qu trong k bo co.
ton cc Ti khon "Ngun vn kinh doanh" v "C phiu ngn qu" trong k
bo co. Ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n
(***).
(3) - Tin vay nhn c - M s 33
Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin nhn c do doanh nghip
i vay ngn hn, di hn ca ngn hng, cc t chc ti chnh, tn dng v cc
i tng khc trong k bo co. i vi cc khon vay bng tri phiu, s tin
65
thu c phn nh theo s thc thu (Bng mnh gi tri phiu iu chnh vi cc
khon chit khu, ph tri tri phiu hoc li tri phiu tr trc).
mt", "Tin gi Ngn hng", cc ti khon phi tr (phn tin vay nhn c
chuyn tr ngay cc khon n phi tr) trong k bo co, sau khi i chiu vi s
k ton cc Ti khon "Vay ngn hn", "Vay di hn", "N di hn", "Tri phiu
pht hnh" v cc Ti khon khc c lin quan trong k bo co.
(4) - Tin tr n vay - M s 34
Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin tr v khon n gc vay
ngn hn, vay di hn, n thu ti chnh ca ngn hng, t chc ti chnh, tn
dng v cc i tng khc trong k bo co.
mt", "Tin gi Ngn hng", "Tin ang chuyn", s k ton Ti khon Phi
thu ca khch hng (phn tin tr n vay t tin thu cc khon phi thu ca
khch hng) trong k bo co, sau khi i chiu vi s k ton cc Ti khon
"Vay ngn hn", "N di hn n hn tr", "Vay di hn", "N di hn" v "Tri
phiu pht hnh" trong k bo co. Ch tiu ny c ghi bng s m di hnh
(5) - Tin chi tr n thu ti chnh - M s 35
Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin tr v khon n thu ti
chnh trong k bo co.
mt", "Tin gi Ngn hng", "Tin ang chuyn", s k ton Ti khon Phi
thu ca khch hng (phn tin tr n thu ti chnh t tin thu cc khon phi
thu ca khch hng) trong k bo co, sau khi i chiu vi s k ton cc Ti
khon "N di hn n hn tr" v "N di hn" (Chi tit s tr n thu ti chnh)
trong k bo co. Ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong
ngoc n (***).
(6) - C tc, li nhun tr - M s 36
Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin tr c tc v li nhun c
chia cho cc ch s hu ca doanh nghip trong k bo co.
ton Ti khon "Li nhun cha phn phi" (Chi tit s tin tr v c tc v li
nhun) trong k bo co. Ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi
trong ngoc n (***).
Ch tiu ny khng bao gm khon c tc hoc li nhun c chia nhng
khng tr cho ch s hu m c chuyn thnh vn c phn.
66
(7)- Lu chuyn tin thun t hot ng ti chnh - M s 40

Ch tiu lu chuyn tin thun t hot ng ti chnh phn nh chnh lch
gia tng s tin thu vo vi tng s tin chi ra t hot ng ti chnh trong k
bo co.
Ch tiu ny c tnh bng tng cng s liu cc ch tiu c m s t M
s 31 n M s 36.
M s 40 = M s 31 + M s 32 + M s 33 +
M s 34 + M s 35 + M s 36
6.4 - Tng hp cc lung tin trong k (Xem Ph lc s 03)
(1)- Lu chuyn tin thun trong k - M s 50
Ch tiu Lu chuyn tin thun trong k phn nh chnh lch gia tng
s tin thu vo vi tng s tin chi ra t ba loi hot ng: Hot ng kinh
doanh, hot ng u t v hot ng ti chnh ca doanh nghip trong k bo
co.
M s 50 = M s 20 + M s 30 + M s 40
(2)- Tin v tng ng tin u k - M s 60
Ch tiu ny c lp cn c vo s d ca tin v tng ng tin u k
bo co, bao gm tin mt, tin gi Ngn hng, tin ang chuyn (M s 110,
ct S u k trn Bng Cn i k ton) v s d ca cc khon tng ng
tin u k c ly trn s k ton chi tit Ti khon "u t chng khon ngn
hn" i vi cc khon u t ngn hn tho mn nh ngha l tng ng
tin.
(3)- nh hng ca thay i t gi hi oi quy i ngoi t - M s
61
Ch tiu ny c lp cn c vo tng s chnh lch t gi hi oi do
nh gi li s d cui k ca tin (M s 110) v cc khon tng ng tin bng
ngoi t ti thi im cui k bo co.
mt", "Tin gi Ngn hng", "Tin ang chuyn", v Ti khon "u t chng
khon ngn hn" (Chi tit cc khon u t ngn hn tho mn nh ngha l tng ng tin), sau khi i chiu vi s k ton chi tit Ti khon "Chnh lch
t gi hi oi" trong k bo co. Ch tiu ny c ghi bng s dng nu t gi
hi oi cui k cao hn t gi hi oi ghi nhn trong k, ch tiu ny c
67
ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n nu t gi hi oi cui k

thp hn t gi hi oi ghi nhn trong k.
(4)- Tin v tng ng tin cui k - M s 70
Ch tiu ny c lp cn c vo s d ca tin v tng ng tin cui k
bo co, bao gm tin mt, Tin gi Ngn hng, tin ang chuyn (M s 110,
ct S cui k trn Bng Cn i k ton) v s d cui k ca cc khon tng
ng tin c ly trn s k ton chi tit Ti khon "u t chng khon ngn
hn" i vi cc khon u t ngn hn tho mn nh ngha l tng ng
tin.
Ch tiu ny cng bng s tng cng ca cc ch tiu M s 50, 60 v 61.
M s 70 = M s 50 + M s 60 + M s 61
VI. Hng dn sa i, b sung ch Bo co ti chnh
1- Bng cn i k ton
Cn c vo 06 chun mc k ton ban hnh theo Quyt nh s
165/2002/Q-BTC ngy 31/12/2002 ca B Ti chnh, Bng Cn i k ton
(Mu s B01-DN) c sa i, b sung mt s ch tiu sau y:
1.1 - B sung ch tiu Phi thu theo tin k hoch hp ng xy
dng (M s 137) vo im III Cc khon phi thu ca Mc A Ti sn l u
ng v u t ngn hn.
Ch tiu ny phn nh s chnh lch gia tng s doanh thu ghi nhn
lu k tng ng vi phn cng vic hon thnh ln hn tng s tin lu k
khch hng phi thanh ton theo tin k hoch n cui k bo co ca cc
hp ng xy dng d dang.
S liu ghi vo ch tiu ny cn c vo s d N TK 337 Thanh ton theo
tin k hoch hp ng xy dng.
1.2 - B sung ch tiu Phi tr theo tin k hoch hp ng xy
dng (M s 319) vo im I N ngn hn ca Mc A N phi tr.
Ch tiu ny phn nh s chnh lch gia tng s tin lu k khch hng
phi thanh ton theo tin k hoch ln hn tng s doanh thu ghi nhn
lu k tng ng vi phn cng vic hon thnh n cui k bo co ca cc
hp ng xy dng d dang.
S liu ghi vo ch tiu ny cn c vo s d C TK 337 Thanh ton
theo tin k hoch hp ng xy dng.
1.3 - B sung ch tiu Tri phiu pht hnh (M s 323) vo im II N
di hn ca Mc A N phi tr.
S liu ghi vo ch tiu ny c xc nh bng cch: Ly s d C TK
3431 tr (-) d N TK 3432 cng (+) d C TK 3433. Kt qu tm c ghi vo ch
tiu ny.
68
1.4 - Ch tiu Chnh lch t gi - M s 413, i thnh ch tiu Chnh

lch t gi hi oi. Ni dung ca ch tiu ny phn nh s chnh lch t gi
hi oi pht sinh v nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t (li, l t
gi) ca hot ng u t XDCB (giai on trc hot ng, cha hon thnh u
t) thi im lp Bng CKT cui nm ti chnh v s chnh lch t gi hi oi
t chuyn i bo co ti chnh ca c s nc ngoi cha x l thi im lp
bng CKT cui nm ti chnh (nu c).
1.5 B ch tiu Qu d phng v tr cp mt vic lm M s 421.
Mu biu Bng Cn i k ton sau khi sa i, b sung c quy nh
Ph lc s 02 Thng t ny.
2 Bo co kt qu hot ng kinh doanh
i tn ch tiu Trong : Li vay phi tr M s 23 trong Bo co Kt qu
hot ng kinh doanh thnh Trong : Chi ph li vay.
3- Thuyt minh bo co ti chnh
Cn c vo 06 chun mc k ton ban hnh theo Quyt nh s
165/2002/Q-BTC ngy 31/12/2002 ca B Ti chnh, Thuyt minh bo co ti
chnh (Mu B09-DN) c sa i, b sung mt s ch tiu sau y:
3.1- B sung mc 2.7- Chnh sch k ton i vi chi ph i vay vo mc
2 Chnh sch k ton p dng ti doanh nghip trong Thuyt minh bo co
ti chnh:
+ Chnh sch k ton c p dng cho chi ph i vay;
+ Tng s chi ph i vay c vn ho trong k; v
+ T l vn ho c s dng xc nh chi ph i vay c vn ho trong
k.
3.2 B sung mc 2.8 Phng php xc nh doanh thu v phng php
xc nh phn cng vic hon thnh ca Hp ng xy dng vo mc 2
Chnh sch k ton p dng ti doanh nghip trong Thuyt minh bo co ti
chnh:
- Phng php xc nh phn cng vic hon thnh ca cc giao dch
cung cp dch v;
- Phng php xc nh phn cng vic hon thnh ca hp ng xy
dng.
3.3- B sung vo mc 3.3 Tnh hnh tng, gim TSC trong Thuyt
minh bo co ti chnh cc ch tiu sau:
b TSC thu ti chnh:
- Tin thu pht sinh thm c ghi nhn l chi ph trong k;
- Cn c xc nh tin thu pht sinh thm;
- iu khon gia hn thu hoc quyn c mua ti sn.
69
c TSC thu hot ng:

- Tng s tin thu ti thiu trong tng lai cho hp ng thu hot ng
khng hu ngang theo cc thi hn:
+ T mt (1) nm tr xung;
+ Trn mt (1) nm n nm (5) nm;
+ Trn nm (5) nm.
- Cn c xc nh chi ph tin thu pht sinh thm.
3.4 - B sung vo mc 3.5 Tnh hnh tng, gim ngun vn ch s hu
trong "Thuyt minh bo co ti chnh" ch tiu Chnh lch t gi hi oi
phn nh chnh lch t gi hi oi thun c phn loi nh vn ch s hu theo
quy nh ca chun mc nh hng ca vic thay i t gi hi oi.
3.5 - B sung vo mc 4 Gii thch v thuyt minh v mt s tnh hnh
v kt qu hot ng sn xut, kinh doanh trong Thuyt minh bo co ti
chnh cc ch tiu sau:
- Li, l chnh lch t gi hi oi ghi nhn vo li hoc l thun trong k;
- Doanh thu ca hp ng xy dng c ghi nhn trong k;
- Tng doanh thu lu k ca hp ng xy dng c ghi nhn n thi
im lp Bo co ti chnh;
- S tin cn phi tr cho khch hng lin quan n hp ng xy dng;
- S tin cn phi thu ca khch hng lin quan n hp ng xy dng.
3.6 - B sung mc 5 Cc thng tin b sung v lu chuyn tin t trong
"Thuyt minh bo co ti chnh" gm cc ch tiu sau:
5.1- Thng tin v cc giao dch khng bng tin pht sinh trong k bo co:
(b) Vic mua doanh nghip thng qua pht hnh c phiu;
5.2- Thng tin v mua v thanh l cc cng ty con hoc cc n v kinh
doanh khc trong k bo co:
(a) Tng gi tr mua hoc thanh l;
(b) Phn gi tr mua hoc thanh l c thanh ton bng tin v cc khon
tng ng tin;
(c) S tin v cc khon tng ng tin thc c trong cng ty con hoc
(d) Phn gi tr ti sn v cng n khng phi l tin v cc khon tng ng tin trong cng ty con hoc n v kinh doanh khc c mua hoc thanh
l trong k. Gi tr ti sn ny phi c tng hp theo tng loi ti sn.
5.3 - Cc khon tin v tng ng tin doanh nghip nm gi nhng
khng c s dng:
- Cc khon tin nhn k qu, k cc;
- Cc qu chuyn dng;
70
- Kinh ph d n;
- Cc khon khc.
3.7 Thay i s th t mt s mc trong Thuyt minh bo co ti
chnh nh sau:
- Mc 5 Mt s ch tiu nh gi khi qut thc trng ti chnh v kt qu
kinh doanh ca doanh nghip chuyn thnh mc 6;
- Mc 6 nh gi tng qut cc ch tiu chuyn thnh mc 7;
- Mc 7 Cc kin ngh chuyn thnh mc 8;
Mu biu Thuyt minh bo co ti chnh (Mu B - 09DN) sau khi sa i,
b sung c quy nh Ph lc s 4 Thng t ny.
VII- iu khon thi hnh

1 - Thng t ny c hiu lc thi hnh t ngy 01 thng 01 nm 2004. Cc quy
nh trc y tri vi Thng t ny u bi b, nhng phn k ton khc c lin
quan nhng khng hng dn trong Thng t ny th thc hin theo ch k ton
doanh nghip hin hnh.
2 - Cc quy nh trong chun mc k ton c khc bit vi chnh sch ti
chnh do B Ti chnh ban hnh th thc hin theo quy nh trong chun mc
k ton v hng dn trong Thng t ny.
3 - Cc Tng cng ty, cng ty c ch k ton c th c B Ti
chnh chp thun, phi cn c vo 06 chun mc k ton ban hnh theo Quyt
nh s 165/2002/Q-BTC ngy 31/12/2002 v Thng t ny hng dn, b
sung cho ph hp.
4 - Cc B, Ngnh, U Ban nhn dn, S Ti chnh, Cc thu cc Tnh,
Thnh ph trc thuc Trung ng c trch nhim trin khai hng dn cc doanh
nghip thc hin Thng t ny. Trong qu trnh thc hin nu c vng mc
ngh phn nh v B Ti chnh nghin cu gii quyt.
Ni nhn:
-
KT. B trng b ti chnh
Th tng, cc Ph Th tng Chnh ph;

Th
Vn phng TW ng;
Vn phng Quc hi;
Vn phng Ch tch nc;
Vn phng Chnh ph;
Cc B, c quan ngang B, c quan thuc Chnh ph;
To n NDTC;
Trn Vn
Vin Kim st NDTC;
UBND tnh, thnh ph trc thuc TW;
C quan TW ca cc on th;
S Ti chnh-Vt gi, Cc thu cc tnh, thnh ph trc thuc TW;
Cc TCT 91;
Cng bo;
Cc n v thuc v trc thuc B Ti chnh;
Lu VP, V CKT.
71
trng
( k)
Ph lc s 01
V d v xc nh, ghi nhn doanh thu hp ng xy dng
(Theo t l phn trm (%) gia chi ph thc t pht sinh cho
phn cng vic hon thnh ti mt thi im so vi tng chi ph d
ton ca hp ng)
1/ Nh thu k mt hp ng xy dng vi gi c nh ban u l 9.000
xy dng mt nh my. Chi ph d ton ban u ca nh thu l 8.000. D
tnh nh my xy dng trong 3 nm.
2/ n cui nm th nht, chi ph d ton ca nh thu tng ln l 8.050.
3/ Trong nm th 2, khch hng chp nhn hp ng c thay i vi doanh
thu theo hp ng tng thm 200 (tng gi tr l 9.200). Nh thu d tnh chi
ph theo hp ng tng thm 150 (tng chi ph l 8.150).
4/ Vo cui nm th 2, chi ph pht sinh bao gm 100 cho nguyn, vt liu
c gi ti cng trng s dng trong nm th 3.
5/ Nh thu xc nh doanh thu trong tng k ca hp ng xy dng
bng phng php T l phn trm (%) gia chi ph thc t pht sinh cho
phn vic hon thnh ti tng thi im so vi tng s chi ph d ton ca
hp ng. S liu trong tng k xy dng c tnh ton, nh sau:
Tng doanh thu vi
Nm th
nht
9.000
Nm th
hai
9.000
Nm th ba
9.000
gi c nh ban u
ghi trong hp ng
Doanh thu hp ng
200
200
tng thm
Tng doanh thu ca
9.00
0
9.20
0
9.20
0
Chi ph thc t ca
2.093
6.168
8.200
5.957
2.032
8.05
0
8.20
0
8.20
0
1.000
1.000
hp ng
hp ng pht sinh
lu k n cui nm
Chi ph cn phi chi
theo d ton
Tng chi ph d ton
ca hp ng
Li d tnh
T l phn trm (%)
950
26%
74%
72
100%
hon thnh
T l phn trm (%) hon thnh ca nm th hai (74%) c xc nh sau
khi loi tr 100 gi tr nguyn, vt liu d tr ti cng trng s dng trong
nm th ba.
Tng doanh thu, chi ph v li nhun c ghi nhn trong Bo co kt qu
hot ng kinh doanh trong ba nm, nh sau:
n nay
Ghi nhn
trong nhng
nm trc
Ghi nhn
trong nm
nay
Nm th nht
Doanh thu (9.000 x
26%)
Chi ph (8.050 x
26%)
Li nhun
2.340
2.340
2.093
2.093
24
7
24
7
Nm th hai
Doanh thu (9.200 x
74%)
Chi ph (8.200 x
74%)
Li nhun
6.808
2.340
4.468
6.068
2.093
3.975
74
0
24
7
49
3
Nm th ba
Doanh thu (9.200 x
100%)
Chi ph
Li nhun
9.200
6.808
2.392
8.200
1.00
0
6.068
74
0
2.132
26
0
73
Ph lc s 02
Mu s B 01 DN
b, tng cng ty:............

n
v:...................................
Ban hnh theo Q s 167/2000/Q-BTC ngy

25/10/2000, b sung theo Thng t s
89/2002/TT-BTC ngy 09/10/2002 v Thng t s
105/2003/TT-BTC ngy 04/11/2003
ca B trng B Ti chnh
bng cn i k ton
ti ngy ... thng ... nm ...
M
s
Ti sn
1
a - ti sn lu ng v u t ngn hn
(100 = 110 + 120 + 130 + 140 + 150 + 160)
I. Tin
2
10
0
11
0
11
1
11
2
11
3
1. Tin mt ti qu (gm c ngn phiu)

2. Tin gi Ngn hng
3. Tin ang chuyn
II. Cc khon u t ti chnh ngn hn
1. u t chng khon ngn hn
74
12
0
12
1
n v tnh:.............
S
S
u
cui
nm
k
3
4
2. u t ngn hn khc
12
8
12
9
3. D phng gim gi u t ngn hn (*)

III. Cc khon phi thu
1. Phi thu ca khch hng
2. Tr trc cho ngi bn
3. Thu gi tr gia tng c khu tr
4. Phi thu ni b
- Vn kinh doanh cc n v trc thuc
- Phi thu ni b khc
5. Phi thu theo tin k hoch hp ng
xy dng
6. Cc khon phi thu khc
7. D phng cc khon phi thu kh i (*)
IV. Hng tn kho
13
0
13
1
13
2
13
3
13
4
13
5
13
6
13
7
13
8
13
9
14
0
14
1
14
2
14
3
14
4
14
5
14
6
14
7
14
9
1. Hng mua ang i trn ng

2. Nguyn liu, vt liu tn kho
3. Cng c, dng c trong kho
4. Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
5. Thnh phm tn kho
6. Hng ha tn kho
7. Hng gi i bn
8. D phng gim gi hng tn kho (*)
1
V. Ti sn lu ng khc
2
15
0
75
1. Tm ng
2. Chi ph tr trc
3. Chi ph ch kt chuyn
4. Ti sn thiu ch x l
5. Cc khon cm c, k cc, k qu ngn hn
VI. Chi s nghip
15
1
15
2
15
3
15
4
15
5
16
0
16
1
16
2
1. Chi s nghip nm trc

2. Chi s nghip nm nay
20
0
b - ti sn c nh, u t di hn
(200 = 210 + 220 + 230 + 240 + 241)

I. Ti sn c nh
21
0
21
1
21
2
21
3
21
4
21
5
21
6
21
7
21
8
21
9
1. Ti sn c nh hu hnh
- Nguyn gi
- Gi tr hao mn lu k (*)
2. Ti sn c nh thu ti chnh
- Nguyn gi
3. Ti sn c nh v hnh
- Nguyn gi
II. Cc khon u t ti chnh di hn
22
0
22
1
22
2
22
1. u t chng khon di hn
2. Gp vn lin doanh
3. u t di hn khc
76
8
22
9
4. D phng gim gi u t di hn (*)

III. Chi ph xy dng c bn d dang
23
0
IV. Cc khon k qu, k cc di hn
24
0
V. Chi ph tr trc di hn
24
1
tng cng ti sn (250 = 100 + 200)
25
0
1
ngun vn
a - n phi tr (300 = 310 + 320 + 330)
9. Phi tr theo tin k hoch hp ng

xy dng
30
0
31
0
31
1
31
2
31
3
31
4
31
5
31
6
31
7
31
8
31
9
II. N di hn
32
I. N ngn hn
1. Vay ngn hn
2. N di hn n hn tr
3. Phi tr cho ngi bn
4. Ngi mua tr tin trc
5. Thu v cc khon phi np Nh nc
6. Phi tr cng nhn vin
7. Phi tr cho cc n v ni b
8. Cc khon phi tr, phi np khc
77
0
32
1
32
2
32
3
1. Vay di hn
2. N di hn
3. Tri phiu pht hnh
III. N khc
33
0
33
1
33
2
33
3
1. Chi ph phi tr
2. Ti sn tha ch x l
3. Nhn k qu, k cc di hn
B - ngun vn ch s hu (400 = 410 + 420)
I. Ngun vn, qu
1. Ngun vn kinh doanh
2. Chnh lch nh gi li ti sn
3. Chnh lch t gi hi oi
4. Qu u t pht trin
5. Qu d phng ti chnh
6. Li nhun cha phn phi
7. Ngun vn u t XDCB
II. Ngun kinh ph, qu khc
40
0
41
0
41
1
41
2
41
3
41
4
41
5
41
6
41
7
42
0
42
2
42
3
42
4
42
5
42
6
42
1. Qu khen thng v phc li

2. Qu qun l ca cp trn
3. Ngun kinh ph s nghip
- Ngun kinh ph s nghip nm trc
- Ngun kinh ph s nghip nm nay
4. Ngun kinh ph hnh thnh TSC
78
7
43
0
Tng cng ngun vn (430 = 300 + 400)
Ghi ch: S liu trong cc ch tiu c du (*) c ghi bng s m di hnh

thc ghi trong ngoc n ( ).
cc ch tiu ngoi bng cn i k ton
Ch tiu
S u
nm
S cui
k
1. Ti sn thu ngoi
2. Vt t, hng ha nhn gi h, nhn
gia cng
3. Hng ha nhn bn h, nhn k
gi
4. N kh i x l
5. Ngoi t cc loi
6. Hn mc kinh ph cn li
7. Ngun vn khu hao c bn hin
c
Lp, ngy ... thng ... nm ...
Ngi lp
biu
(K, h tn)
K ton trng
Gim c
(K, h tn)
(K, h tn, ng
du)
79
Ph lc s 03
b, tng cng ty:............
n
v:...................................
Mu s B 03 DN
105/2003/TT-BTC ngy 04/11/2003
ca B trng B Ti chnh
bo co lu chuyn tin t
(Theo phng php trc tip)
Qu..nm.
n v tnh: ...........
Ch tiu
M
s
2
1
I. Lu chuyn tin t hot ng kinh
doanh
1. Tin thu t bn hng, cung cp dch v v
doanh thu khc
2. Tin chi tr cho ngi cung cp hng ha v
dch v
3. Tin chi tr cho ngi lao ng
4. Tin chi tr li vay
5. Tin chi np thu Thu nhp doanh nghip
6. Tin thu khc t hot ng kinh doanh
7. Tin chi khc cho hot ng kinh doanh
Lu chuyn tin thun t hot ng kinh
doanh
II. Lu chuyn tin t hot ng u t
1.Tin chi mua sm, xy dng TSC v
cc ti sn di hn khc
2.Tin thu t thanh l, nhng bn TSC v cc
ti sn di hn khc
3. Tin chi cho vay, mua cc cng c n ca
n v khc
4.Tin thu hi cho vay, bn li cc cng c n
ca n v khc
5. Tin chi u t gp vn vo n v khc
80
01
02
03
04
05
06
07
20
21
22
23
24
25
K trc
K ny
6. Tin thu hi u t gp vn vo n v
khc
7. Tin thu li cho vay, c tc v li nhun c
chia
Lu chuyn tin thun t hot ng u
t
III. Lu chuyn tin t hot ng ti chnh
1.Tin thu t pht hnh c phiu, nhn vn
gp ca ch s hu
2.Tin chi tr vn gp cho cc ch s hu,
mua li c phiu ca doanh nghip pht
hnh
3. Tin vay ngn hn, di hn nhn c
4. Tin chi tr n gc vay
5. Tin chi tr n thu ti chnh
6. C tc, li nhun tr cho ch s hu
Lu chuyn tin thun t hot ng ti
chnh
Lu
chuyn
tin
thun
trong
k
(20+30+40)
Tin v tng ng tin u k
nh hng ca thay i t gi hi oi quy
i ngoi t
Tin v tng ng tin cui k
(50+60+61)
26
27
30
31
32
33
34
35
36
40
50
60
61
70
Ph lc s 03
b, tng cng ty:............
Mu s B 03 DN
n
v:...................................

89/2002/TT-BTC ngy 09/10/2002 v Thng t
s105/2003/TT-BTC ngy 04/11/2003
ca B trng B Ti chnh
bo co lu chuyn tin t
(Theo phng php gin tip)
Qu..nm..
Ch tiu
M
s
I. Lu chuyn tin t hot ng kinh

doanh
1. Li nhun trc thu

2. iu chnh cho cc khon
- Khu hao TSC
- Cc khon d phng
- Li, l chnh lch t gi hi oi cha
thc hin
81
01
02
03
04
n v tnh: ...........
K trc K ny
- Li, l t hot ng u t
- Chi ph li vay
3. Li nhun t hot ng kinh doanh
trc thay i vn lu ng
- Tng gim cc khon phi thu
- Tng gim hng tn kho
- Tng gim cc khon phi tr (khng
k li vay phi tr, thu thu nhp phi np)
- Tng gim Chi ph tr trc
- Tin li vay tr
- Thu thu nhp doanh nghip np
- Tin thu khc t hot ng kinh doanh
- Tin chi khc t hot ng kinh doanh
Lu chuyn tin thun t hot ng
kinh doanh
05
06
08
09
10
11
12
13
14
15
16
20
II. Lu chuyn tin t hot ng u t
1.Tin chi mua sm, xy dng TSC

v cc ti sn di hn khc
2.Tin thu t thanh l, nhng bn TSC v
cc ti sn di hn khc
3.Tin chi cho vay, mua cc cng c n ca
n v khc
4.Tin thu hi cho vay, bn li cc cng c
n ca n v khc
5. Tin chi u t gp vn vo n v
khc
6. Tin thu hi u t gp vn vo n v
khc
7. Tin thu li cho vay, c tc v li nhun
c chia
Lu chuyn tin thun t hot ng
u t
1
21
22
23
24
25
26
27
30
2
III. Lu chuyn tin t hot ng ti chnh
1.Tin thu t pht hnh c phiu, nhn

vn gp ca ch s hu
2.Tin chi tr vn gp cho cc ch s hu,
mua li c phiu ca doanh nghip
pht hnh
3. Tin vay ngn hn, di hn nhn c
4. Tin chi tr n gc vay
5. Tin chi tr n thu ti chnh
6. C tc, li nhun tr cho ch s hu
Lu chuyn tin thun t hot ng ti
chnh
Lu chuyn tin thun trong k
82
31
32
33
34
35
36
40
50
(20+30+40)
Tin v tng ng tin u k
nh hng ca thay i t gi hi oi quy
i ngoi t
Tin v tng ng tin cui k
(50+60+61)
83
60
61
70
Ph lc s 04
b, tng cng ty:............
Mu s B 09 DN
n
v:...................................

105/2003/TT-BTC ngy 04/11/2003
ca B trng B Ti chnh
thuyt minh bo co ti chnh(*)

Qu ... Nm ...
1 - c im hot ng ca doanh nghip
1.1 - Hnh thc s hu vn:
1.2 - Lnh vc kinh doanh:
1.3 - Tng s cng nhn vin:
Trong : Nhn vin qun l:
1.4 - Nhng nh hng quan trng n tnh hnh kinh doanh trong
nm bo co:
84
2 - Chnh sch k ton p dng ti doanh nghip:

2.1 - Nin k ton (bt u t ngy ... kt thc vo ngy...)
2.2 - n v tin t s dng trong k ton v nguyn tc, phng
php chuyn i cc ng tin khc:
2.3 - Hnh thc s k ton p dng:
2.4 - Phng php k ton ti sn c nh:
- Nguyn tc xc nh nguyn gi TSC hu hnh, TSC v hnh;
- Phng php khu hao, thi gian s dng hu ch, hoc t l khu hao
TSC hu hnh, TSC v hnh.
2.5 - Phng php k ton hng tn kho:
- Nguyn tc nh gi hng tn kho;
- Phng php xc nh gi tr hng tn kho cui k;
- Phng php hch ton hng tn kho (k khai thng xuyn hay kim k
nh k);
2.6 - Tnh hnh trch lp v hon nhp d phng:
2.7- Chnh sch k ton i vi chi ph i vay:
+ Chnh sch k ton c p dng cho chi ph i vay;
+ Tng s chi ph i vay c vn ho trong k;
+ T l vn ho c s dng xc nh chi ph i vay c vn ho
trong k.
2.8 - Phng php xc nh doanh thu v phng php xc nh
phn cng vic hon thnh ca Hp ng xy dng
- Phng php xc nh phn cng vic hon thnh ca cc giao dch
cung cp dch v;
- Phng php xc nh phn cng vic hon thnh ca hp ng xy
dng.
3 - Chi tit mt s ch tiu trong bo co ti chnh
3.1 - Chi ph SXKD theo yu t:
n v tnh.
S tin
Yu t chi ph
1. Chi ph nguyn liu, vt liu
2. Chi ph nhn cng
3. Chi ph khu hao ti sn c nh
85
4. Chi ph dch v mua ngoi

5. Chi ph khc bng tin
Tng cng
3.2 - Mt s ch tiu chi tit v Hng tn kho
Ch tiu
1. Gi gc ca tng s Hng tn kho
2. Gi tr hon nhp d phng gim gi
hng tn kho
3. Gi tr ghi s ca Hng tn kho (gi gc
tr (-) d phng gim gi hng tn kho)
dng th chp, cm c m bo cho cc
khon n vay.
M s
n v tnh
S tin
Nhng trng hp hay s kin dn n vic trch lp thm hoc hon nhp
d phng gim gi hng tn kho.
3.3 - Tnh hnh tng, gim ti sn c nh:
a/ Theo tng nhm ti sn c nh, mi loi ti sn c nh (ti sn c
nh hu hnh; ti sn c nh thu ti chnh; ti sn c nh v hnh)
trnh by trn mt biu ring:
n v tnh: .............
Nhm TSC
Ch tiu
Nh
ca,
vt
kin
trc
My
mc,
thit
b
I. Nguyn gi ti sn c
nh
1. S d u k
2. S tng trong k
Trong : - Mua sm mi
- Xy dng mi
3. S gim trong k
Trong : - Thanh l
- Nhng bn
4. S cui k
Trong : - Cha s dng
- khu hao ht vn
cn
s dng
- Ch thanh l
86
...
Tng
II. Gi tr hao mn
1. u k
2. Tng trong k
3. Gim trong k
4. S cui k
III. Gi tr cn li
1. u k
2. Cui k
- TSC dng th chp,
cm
c
cc
khon vay
- TSC tm thi khng s dng
- TSC ch thanh l
L do tng, gim:
b/ TSC thu ti chnh:
- Tin thu pht sinh thm c ghi nhn l chi ph trong k;
- Cn c xc nh tin thu pht sinh thm;
- iu khon gia hn thu hoc quyn c mua ti sn.
c/ TSC thu hot ng
- Tng s tin thu ti thiu trong tng lai cho hp ng thu hot ng
khng hu ngang theo cc thi hn
+ T mt (1) nm tr xung;
+ Trn mt (1) nm n nm (5) nm;
+ Trn nm (5) nm.
- Cn c xc nh chi ph tin thu pht sinh thm
3.4 - Tnh hnh thu nhp ca cng nhn vin:
n v tnh
Ch tiu
K hoch
Thc hin
K ny
K trc
1. Tng qu lng
2. Tin thng
3. Tng thu nhp
4. Tin lng bnh
qun
5. Thu nhp bnh
qun
L do tng, gim:
3.5 - Tnh hnh tng, gim ngun vn ch s hu:
n v tnh.
S
Tng
Gim
S
Ch tiu
u
trong
trong k cui
87
I. Ngun vn kinh doanh

Trong : Vn Ngn sch Nh
nc cp
II. Chnh lch t gi hi oi
III. Cc qu
1. Qu u t pht trin
2. Qu nghin cu khoa hc v
o to
3. Qu d phng ti chnh
IV. Ngun vn u t XDCB
1. Ngn sch cp
2. Ngun khc
V. Qu khc
1. Qu khen thng
2. Qu phc li
Tng cng
L do tng, gim:
3.6 - Tnh hnh tng, gim cc khon u t vo n v khc:
n v tnh
S
u
k
Ch tiu
Tng
trong
k
Gim
trong
k
S
cui
k
Kt
qu
u t
I. u t ngn hn:
1. u t chng khon
2. u t ngn hn khc
II. u t di hn:
1. u t chng khon
2. u t vo lin doanh
3. u t di hn khc
Tng cng
L do tng, gim:
3.7 - Cc khon phi thu v n phi tr:
n v tnh:
Ch tiu
S u k
T
Trong
ng
s
s
qu hn
S cui k
T
Trong
ng
s
s
qu hn
1. Cc khon phi thu

- Phi thu t khch hng
- Tr trc cho ngi bn
- Cho vay
- Phi thu tm ng
- Phi thu ni b
- Phi thu khc
88
Tng s tin
tranh chp, mt
kh nng thanh
ton
2. Cc khon phi tr
2.1. N di hn
- Vay di hn
- N di hn
2.2. N ngn hn
- Vay ngn hn
- Phi tr cho ngi bn
- Ngi mua tr trc
- Doanh thu cha thc
hin
- Phi tr cng nhn
vin
- Phi tr thu
- Cc khon phi np
Nh nc
- Phi tr ni b
- Phi tr khc
Tng cng
Trong :
- S phi thu bng ngoi t (quy ra USD):
- S phi tr bng ngoi t (quy ra USD):
- L do tranh chp, mt kh nng thanh ton:
4 - Gii thch v thuyt minh mt s tnh hnh v kt qu hot
ng SXKD (Phn t trnh by ca doanh nghip).
Ch tiu
1. Doanh thu bn hng
Trong : Doanh thu trao i hng
ho
2. Doanh thu cung cp dch v
Trong : Doanh thu trao i cung
cp dch v
3. Li tin gi, tin cho vay
4. Li u t tri phiu, tn phiu
5. C tc, li nhun c chia
6. Li bn ngoi t
7. Li, l chnh lch t gi hi oi
8. Li bn hng tr chm
9. Chit khu thanh ton c hng
10. Doanh thu hot ng ti chnh khc
n v tnh
S tin
Trong thng tin v hp ng xy dng:

- Doanh thu ca hp ng xy dng c ghi nhn trong k;
- Tng doanh thu lu k ca hp ng xy dng c ghi nhn n thi
im lp Bo co ti chnh;
- S tin cn phi tr cho khch hng lin quan n hp ng xy dng;
- S tin cn phi thu ca khch hng lin quan n hp ng xy dng.
5- Cc thng tin b sung v lu chuyn tin t:
89
5.1- Thng tin v cc giao dch khng bng tin pht sinh trong k bo co
(b) Vic mua doanh nghip thng qua pht hnh c phiu;
5.2- Thng tin v mua v thanh l cc cng ty con hoc cc n v kinh
doanh khc trong k bo co.
(a) Tng gi tr mua hoc thanh l;
(b) Phn gi tr mua hoc thanh l c thanh ton bng tin v cc khon
tng ng tin;
(c) S tin v cc khon tng ng tin thc c trong cng ty con hoc
(d) Phn gi tr ti sn v cng n khng phi l tin v cc khon tng ng tin trong cng ty con hoc n v kinh doanh khc c mua hoc thanh
l trong k.
- u t ti chnh ngn hn;
- Cc khon phi thu;
- Hng tn kho;
- Ti sn c nh;
- u t ti chnh di hn;
- N ngn hn;
- N di hn.
5.3 - Cc khon tin v tng ng tin doanh nghip nm gi nhng
khng c s dng:
-
Cc khon tin nhn k qu, k cc;

Cc qu chuyn dng;
Kinh ph d n;
Cc khon khc...
6 - Mt s ch tiu nh gi khi qut thc trng ti chnh v kt

qu kinh doanh ca doanh nghip
Ch tiu
n v
Nm
Nm
tnh
nay
trc
1
2
3
4
1. B tr c cu ti sn v c cu
ngun vn
1.1. B tr c cu ti sn
- Ti sn c nh/Tng ti sn
90
- Ti sn lu ng/Tng ti sn
1.2. B tr c cu ngun vn
- N phi tr/Tng ngun vn
- Ngun vn ch s hu/Tng
ngun vn
2. Kh nng thanh ton
2.1. Kh nng thanh ton hin hnh
2.2. Kh nng thanh ton n ngn hn
2.3. Kh nng thanh ton nhanh
2.4. Kh nng thanh ton n di hn
3. T sut sinh li
3.1. T sut li nhun trn doanh thu
- T sut li nhun trc thu trn
doanh thu
- T sut li nhun sau thu trn
doanh thu
3.2. T sut li nhun trn tng ti
sn
- T sut li nhun trc thu trn
tng ti sn
- T sut li nhun sau thu trn
tng ti sn
3.3. T sut li nhun sau thu trn
ngun vn ch s hu
%
%
%
ln
ln
ln
ln
%
%
%
%
%
7 - nh gi tng qut cc ch tiu

8 - Cc kin ngh
Ngy ... thng ... nm ...
Ngi lp
biu
(K, h tn)
K ton trng
Gim c
(K, h tn)
(K, h tn, ng
du)
91

HDKTOAN 6CMKT Dot3

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

HDKTOAN 6CMKT Dot3

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

B Ti chnh

cng ho x hi ch ngha vit nam

H Ni, ngy 4 thng 11 nm

I- Hng dn k ton chun mc "Thu ti sn"

- Thu ti chnh: L thu ti sn m bn cho thu c s chuyn giao phn ln

B. Hng dn k ton thu ti sn l thu ti chnh

1.1. Ti thi im nhn ti sn thu, bn thu ghi nhn gi tr ti sn thu ti

1.5. Trng hp li thu ti chnh iu kin c vn ho vo gi tr ti sn

Hch ton TK 212- TSC thu ti chnh cn tn trng cc quy nh

N TK 635- Chi ph ti chnh

2- K ton TSC thu hot ng

N TK 627- Chi ph sn xut chung (c ghi nhn ngay vo chi ph trong k)

- Khi thu c tin, ghi:

a. Khi hon tt th tc bn ti sn, cn c vo ho n v cc chng t lin

N TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Chnh lch gi bn nh hn gi tr cn

B sung thm ni dung bn C TK 242:

- Trong cc k tip theo phn b s l v giao dch bn v thu li ti sn l

II - Hng dn k ton chun mc

Chnh lch t gi hi oi l chnh lch t vic trao i thc t hoc quy

Chnh lch t gi hi oi thc t pht sinh trong k ca hot ng

u t xy dng hnh thnh ti sn c nh (giai on trc hot

Chnh lch t gi hi oi thc t pht sinh trong k ca hot ng

kinh doanh, k c ca hot ng u t XDCB ca doanh nghip va

b) nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t ti ngy lp bng CKT

Chnh lch t gi hi oi do nh gi li cc khon mc tin t c

nm ti chnh do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t

Chnh lch t gi hi oi ti ngy lp Bng CKT thi im cui

nm ti chnh do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t

2.5- i vi bn N ca cc Ti khon n phi tr, hoc bn C ca cc

thnh a vo hot ng hoc phn b ti a l 5 nm (k t khi cng trnh

4- K ton chnh lch t gi hi oi

4.1- Ti khon 413 "Chnh lch t gi hi oi"

- Khon chnh lch t gi hi oi do nh gi li ca cc khon mc tin

Kt cu v ni dung phn nh ca Ti khon 413 - Chnh lch t gi hi

- Kt chuyn chnh lch t gi hi oi khi chuyn i bo co ti chnh

- Kt chuyn s phn b chnh lch t gi hi oi ca hot ng u t

N cc TK 111 (1112), 112 (1122) (T gi hi oi ngy giao dch)

N TK 635 - Chi ph ti chnh (L t gi hi oi)

N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131, 4132)

+ Kt chuyn s d C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4132) v TK

III - Hng dn k ton chun mc

1.1 - Doanh thu ca hp ng xy dng bao gm:

a) Chi ph lin quan trc tip n tng hp ng:

Chi ph lin quan trc tip n tng hp ng c th c gim khi c cc

b) Chi ph chung lin quan n hot ng ca cc hp ng v c

phi cn c vo phng php tnh ton thch hp xc nh gi tr khi lng

Kt cu v ni dung phn nh ca TK 337 Thanh ton theo tin

Phn nh s tin khch hng phi tr theo tin k hoch ca hp ng

- Cui k, kt chuyn chi ph thc t pht sinh trong k v nguyn, vt

N TK 331- Phi tr cho ngi bn

2.2.8 - Trng hp xut hin nghi ng v kh nng khng thu c mt khon

2.2.10 - Chi ph lin quan trc tip n tng hp ng c th c gim

IV- Hng dn k ton chun mc "chi ph i vay"

2. Chi ph i vay lin quan n ti sn d dang khi c cc iu kin

Thu nhp pht sinh t

- Vn ho chi ph`` i vay i vi cc khon vn vay chung:

Chi ph lu k bnh qun gia

S thng chi ph thc t pht

S thng pht sinh ca k k

Tng s tin li vay thc t ca cc

khon vay pht sinh trong k (7)

5. Nu c pht sinh cc khon chit khu hoc ph tri ca nhng khon

B- Phng php k ton