huongdanketoan4CMKT 1

cng ho x hi ch ngha vit nam
B Ti chnh
---------***---------
S:
BTC
c lp - T do - Hnh phc
-----------------------------------
89/2002/TTH Ni, ngy 9 thng 10 nm 2002
Thng t
Hng dn k ton thc hin bn (04) chun mc k ton
ban hnh theo Quyt nh s 149/2001/Q-BTC, ngy 3112-2001
ca B trng B Ti chnh
- Cn c Quyt nh s 149/2001/Q-BTC ngy 31-12-2001

ca B trng B Ti chnh v vic ban hnh v cng b bn (04)
chun mc k ton Vit Nam (t 1);
- Cn c Ch k ton doanh nghip ban hnh theo Quyt
nh s 1141TC/Q/CKT ngy 1-11-1995 v cc thng t hng dn
sa i, b sung Ch k ton doanh nghip ca B Ti
chnh;
B Ti chnh hng dn k ton thc hin bn chun mc k
ton trn p dng cho cc doanh nghip thuc cc ngnh, cc thnh
phn kinh t trong c nc, tr: Cc doanh nghip thc hin Ch
k ton doanh nghip va v nh ban hnh km theo Quyt
nh s 1177 TC/Q/CKT ngy 23-12-1996 v Quyt nh s
144/2001/Q/BTC ngy 21-12-2001 ca B trng B Ti chnh.
I. Hng dn k ton chun mc "Hng tn kho"
1- K ton chi ph sn xut chung c nh

- Khi pht sinh chi ph sn xut chung c nh, ghi:
N TK 627 - Chi ph sn xut chung (Chi tit chi ph sn
xut
chung
c
n
h)
C cc TK: 152, 153, 214, 331, 334,...

- Cui k, phn b v kt chuyn chi ph sn xut chung c
nh vo chi ph ch bin cho mi n v sn phm theo mc
cng sut bnh thng, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut kinh doanh d dang
C TK 627 - Chi ph sn xut chung (Chi tit chi ph sn
xut
chung
c
nh).
- Trng hp mc sn phm thc t sn xut ra thp hn cng
sut bnh thng th k ton phi tnh v xc nh chi ph sn
xut chung c nh phn b vo chi ph ch bin cho mi n
v sn phm theo mc cng sut bnh thng. Khon chi ph sn
xut chung c nh khng phn b (khng tnh vo gi thnh
sn phm s chnh lch gia tng chi ph sn xut chung c
nh thc t pht sinh ln hn chi ph sn xut chung c nh
c tnh vo gi thnh sn phm) c ghi nhn vo gi vn hng
bn trong k, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn (Chi tit chi ph sn xut chung
c
nh
khng
phn
b)
C TK 627 - Chi ph sn xut chung.
2- K ton cc khon hao ht, mt mt hng tn kho
- Cn c vo bin bn v mt mt, hao ht hng tn kho, k
ton phn nh gi tr hng tn kho mt mt, hao ht, ghi:
N TK 1381 - Ti sn thiu ch x l
C cc TK: 151, 152, 153, 154, 155, 156
- Cn c vo bin bn x l v hng tn kho hao ht, mt mt,
k ton ghi:
N TK 111, 334,... (Phn t chc, c nhn phi bi thng)
N TK 632 - Gi vn hng bn (Cc khon hao ht, mt mt
ca hng tn kho, sau khi tr (-) phn bi thng
ca t chc, c nhn gy
ra c phn nh vo gi
vn hng bn)
C TK 1381 - Ti sn thiu ch x l.
2
3- K ton d phng gim gi hng tn kho

Cui k k ton nm, khi gi tr thun c th thc hin c
ca hng tn kho nh hn gi gc th phi lp d phng gim gi
hng tn kho. S d phng gim gi hng tn kho c lp l s
chnh lch gia gi gc ca hng tn kho ln hn gi tr thun c
th thc hin c ca chng.
- Trng hp khon d phng gim gi hng tn kho phi lp
cui k k ton nm nay ln hn khon d phng gim gi hng
tn kho lp cui k k ton nm trc th s chnh lch ln hn
c lp thm, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn (Chi tit d phng gim gi
hng tn kho)
C TK 159 - D phng gim gi hng tn kho.
- Trng hp khon d phng gim gi hng tn kho phi lp
cui k k ton nm nay nh hn khon d phng gim gi hng
tn kho lp cui k k ton nm trc th s chnh lch nh
hn c hon nhp, ghi:
N TK 159 - D phng gim gi hng tn kho
C TK 632 - Gi vn hng bn (Chi tit d phng gim gi
hng
tn
kho).
II. Hng dn k ton chun mc
"Ti sn c nh hu hnh"
1- V ni dung phn nh ca TK 211 - TSC hu hnh, c sa i li phn nguyn gi TSC hu hnh, xc nh

trong tng trng hp c th, nh sau:
TSC hu hnh mua sm: Nguyn gi TSC hu hnh mua
sm bao gm gi mua (tr cc khon c chit khu thng mi,
gim gi), cc khon thu (khng bao gm cc khon thu c
hon li) v cc chi ph lin quan trc tip n vic a ti sn
vo trng thi sn sng s dng nh chi ph chun b mt bng,
chi ph vn chuyn v bc xp ban u, chi ph lp t, chy
th (tr (-) cc khon thu hi v sn phm, ph liu do chy th),
chi ph chuyn gia v cc chi ph lin quan trc tip khc.
TSC hu hnh do u t xy dng c bn theo phng thc
giao thu: i vi TSC hu hnh hnh thnh do u t xy dng
3
theo phng thc giao thu, nguyn gi l gi quyt ton cng

trnh u t xy dng, cc chi ph lin quan trc tip khc v l
ph trc b (nu c).
TSC hu hnh mua tr chm: Trng hp TSC hu hnh mua
sm c thanh ton theo phng thc tr chm, nguyn gi TSC
c phn nh theo gi mua tr ngay ti thi im mua. Khon
chnh lch gia gi mua tr chm v gi mua tr tin ngay c
hch ton vo chi ph theo k hn thanh ton, tr khi s chnh lch
c tnh vo nguyn gi TSC hu hnh (vn ho) theo quy
nh ca Chun mc Chi ph i vay.
TSC hu hnh t xy dng hoc t ch : Nguyn gi TSC
hu hnh t xy dng l gi thnh thc t ca TSC t xy dng
hoc t ch cng (+) chi ph lp t, chy th. Trng hp doanh
nghip dng sn phm do mnh sn xut ra chuyn thnh
TSC th nguyn gi l chi ph sn xut sn phm cng (+) cc
chi ph trc tip lin quan n vic a TSC vo trng thi sn
sng s dng. Trong cc trng hp trn, mi khon li ni b khng
c tnh vo nguyn gi ca ti sn . Cc chi ph khng hp l
nh nguyn liu, vt liu lng ph, lao ng hoc cc khon chi
ph khc s dng vt qu mc bnh thng trong qu trnh t xy
dng hoc t ch khng c tnh vo nguyn gi TSC hu hnh.
TSC hu hnh mua di hnh thc trao i: Nguyn gi
TSC hu hnh mua di hnh thc trao i vi mt TSC hu
hnh khng tng t hoc ti sn khc c xc nh theo gi tr
hp l ca TSC hu hnh nhn v, hoc gi tr hp l ca ti sn
em trao i, sau khi iu chnh cc khon tin hoc tng ng tin tr thm hoc thu v.
Nguyn gi TSC hu hnh mua di hnh thc trao i vi
mt TSC hu hnh tng t, hoc c th hnh thnh do c bn
i ly quyn s hu mt ti sn tng t (ti sn tng t l
ti sn c cng dng tng t, trong cng lnh vc kinh doanh v c
gi tr tng ng). Trong c hai trng hp khng c bt k khon
li hay l no c ghi nhn trong qu trnh trao i. Nguyn gi
TSC nhn v c tnh bng gi tr cn li ca TSC em trao
i. V d: vic trao i cc TSC hu hnh tng t nh trao
i my mc thit b, phng tin vn ti, cc c s dch v
hoc TSC hu hnh khc.
2. Phng php k ton cc nghip v kinh t ch yu

lin quan n tng TSC hu hnh
4
2.1- Trng hp mua TSC hu hnh theo phng thc tr chm,

tr gp:
- Khi mua TSC hu hnh theo phng thc tr chm, tr gp v
a v s dng ngay cho hot ng SXKD, ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi - ghi theo gi mua tr
tin ngay)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
N TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Phn li tr chm l s
chnh lch gia tng s tin phi thanh ton tr
(-) gi mua tr tin ngay
tr (-) thu GTGT (nu
c)
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (Tng gi thanh ton).
- nh k, thanh ton tin cho ngi bn, k ton ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C TK 111, 112 (S phi tr nh k bao gm c gi gc
v li tr chm, tr
gp phi tr nh
k).
ng thi tnh vo chi ph theo s li tr chm, tr gp phi
tr ca tng k, ghi:
N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 242 - Chi ph tr trc di hn.
2.2- Trng hp doanh nghip c ti tr, biu tng TSC hu
hnh a vo s dng ngay cho hot ng SXKD, ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh
C TK 711 - Thu nhp khc.
Cc chi ph khc lin quan trc tip n TSC hu hnh c
ti tr, biu, tng tnh vo nguyn gi, ghi:
C TK 111, 112, 331,...
2.3- Trng hp TSC hu hnh t ch:
- Khi s dng sn phm do doanh nghip t ch to
chuyn thnh TSC hu hnh s dng cho hot ng SXKD, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 155 - Thnh phm (Nu xut kho ra s dng)
C TK 154 - Chi ph SXKD d dang (Nu sn xut xong a
vo s dng ngay,
khng qua kho).
ng thi ghi tng TSC hu hnh:
5

C TK 512- Doanh thu ni b(Doanh thu l gi thnh thc
t
sn
phm).
- Chi ph lp t, chy th,... lin quan n TSC hu
hnh, ghi:
C TK 111, 112, 331,...
2.4 - Trng hp TSC hu hnh mua di hnh thc trao i:
2.4.1. TSC hu hnh mua di hnh thc trao i vi TSC
hu hnh tng t:
- Khi nhn TSC hu hnh tng t do trao i v a vo s
dng ngay cho hot ng SXKD, ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi TSC hu hnh nhn
v ghi theo gi tr cn li ca
TSC a i trao i)
N TK 214 - Hao mn TSC (Gi tr khu hao ca TSC a
i trao i)
C TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi ca TSC hu
hnh
a
i
trao
i).
2.4.2. TSC hu hnh mua di hnh thc trao i vi TSC
hu hnh khng tng t:
- Khi giao TSC hu hnh cho bn trao i, k ton ghi gim
TSC:
N TK 811 - Chi ph khc (Gi tr cn li ca TSC hu hnh
a i
trao
i)
N TK 214 - Hao mn TSC (Gi tr khu hao)
C TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi).
ng thi ghi tng thu nhp do trao i TSC:
N TK 131 - Phi thu ca khch hng (Tng gi thanh ton)
C TK 711 - Thu nhp khc (Gi tr hp l ca TSC a i
trao i)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (TK 33311) (nu c).
6
- Khi nhn c TSC hu hnh do trao i, ghi:

N TK 211-TSC hu hnh (Gi tr hp l ca TSC nhn c
do trao i)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (Nu c)
C TK 131 - Phi thu ca khch hng (Tng gi thanh
ton).
Trng hp phi thu thm tin do gi tr hp l ca TSC a i
trao i ln hn gi tr hp l ca TSC nhn c do trao i th
khi nhn c tin ca bn c TSC trao i, ghi:
N TK 111, 112 (S tin thu thm)
C TK 131 - Phi thu ca khch hng.
Trng hp phi tr thm tin do gi tr hp l ca TSC a i
trao i nh hn gi tr hp l ca TSC nhn c do trao i
th khi tr tin cho bn c TSC trao i, ghi:
N TK 131 - Phi thu ca khch hng
C TK 111, 112,...
2.5- Trng hp mua TSC hu hnh l nh ca, vt kin trc
gn lin vi quyn s dng t, a vo s dng ngay cho hot
ng SXKD, ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi- chi tit nh ca, vt
kin trc)
N TK 213 - TSC v hnh (Nguyn gi- chi tit quyn s dng
t)

C TK 111, 112, 331,...
2.6- i vi TSC hu hnh hin ang ghi trn s ca doanh

nghip, nu khng tiu chun ghi nhn quy nh trong chun
mc TSC hu hnh, phi chuyn sang l cng c, dng c, k
ton phi ghi gim TSC hu hnh:
N TK 627, 641, 642 (Gi tr cn li) (Nu gi tr cn li nh)
N TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Gi tr cn li) (Nu gi
tr cn li ln
phi phn b
dn)
C TK 211 - TSC hu hnh.
2.7- Khi cng tc XDCB hon thnh bn giao a ti sn vo
s dng cho SXKD, ghi:
7

C TK 241 - XDCB d dang.
- Nu ti sn hnh thnh qua u t khng tho mn cc tiu
chun ghi nhn TSC hu hnh theo quy nh ca chun mc k
ton, ghi:
N TK 152, 153 (Nu l vt liu, cng c nhp kho)
2.8- Chi ph pht sinh sau ghi nhn ban u lin quan n
TSC hu hnh nh sa cha, ci to, nng cp:
- Khi pht sinh chi ph sa cha, ci to, nng cp TSC hu
hnh sau khi ghi nhn ban u, ghi:
N TK 241 - XDCB d dang
C TK 112, 152, 331, 334,...
- Khi cng vic sa cha, ci to, nng cp TSC hon thnh
a vo s dng, ghi:
+ Nu tho mn cc iu kin c ghi tng nguyn gi TSC
hu hnh theo quy nh ca chun mc k ton, ghi:
C TK 241 - Xy dng c bn d dang.
+ Nu khng tho mn cc iu kin c ghi tng nguyn gi
TSC hu hnh theo quy nh ca chun mc k ton, ghi:
N TK 627, 641, 642 (Nu gi tr nh)
N TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Nu gi tr ln phi phn
b dn)
3- Hng dn k ton cc chi ph khng c tnh vo

nguyn gi TSC
i vi TSC hu hnh t xy dng hoc t ch, cc chi ph
khng hp l nh nguyn vt liu lng ph, lao ng hoc cc khon
chi ph khc s dng vt qu mc bnh thng trong qu trnh t
xy dng hoc t ch khng c tnh vo nguyn gi TSC, ghi:
N TK 111, 138, 334,... (Phn bi thng ca cc t chc, c
nhn)
C TK 241 - XDCB d dang (Nu t xy dng)
8
C TK 154 - Chi ph SXKD d dang (Nu t ch).

III- Hng dn k ton chun mc
"Ti sn c nh v hnh"
1. Hng dn ni dung v phng php k ton Ti khon

213 - TSC v hnh.
Ti khon ny dng phn nh gi tr hin c v tnh
hnh bin ng tng, gim ca TSC v hnh ca doanh nghip.
TSC v hnh l ti sn khng c hnh thi vt cht, nhng
xc nh c gi tr v do doanh nghip nm gi, s dng trong
SXKD, cung cp dch v hoc cho cc i tng khc thu ph hp vi
tiu chun ghi nhn TSC v hnh.
Hch ton ti khon ny cn tn trng mt s quy nh sau
1. Nguyn gi ca TSC v hnh l ton b cc chi ph m

doanh nghip phi b ra c c TSC v hnh tnh n thi
im a ti sn vo s dng theo d kin.
- Nguyn gi TSC v hnh mua ring bit, bao gm gi mua
(tr (-) cc khon c chit khu thng mi hoc gim gi), cc
khon thu (khng bao gm cc khon thu c hon li) v cc
chi ph lin quan trc tip n vic a ti sn vo s dng theo
d tnh.
- Trng hp TSC v hnh mua sm c thanh ton theo phng thc tr chm, tr gp, nguyn gi ca TSC v hnh c
phn nh theo gi mua tr tin ngay ti thi im mua. Khon
chnh lch gia gi mua tr chm v gi mua tr tin ngay c
hch ton vo chi ph SXKD theo k hn thanh ton, tr khi s
chnh lch c tnh vo nguyn gi TSC v hnh (vn ha)
theo quy nh ca chun mc k ton Chi ph i vay.
- TSC v hnh hnh thnh t vic trao i, thanh ton
bng chng t lin quan n quyn s hu vn ca n v,
nguyn gi TSC v hnh l gi tr hp l ca cc chng t c pht
hnh lin quan n quyn s hu vn ca n v.
- Nguyn gi TSC v hnh l quyn s dng t c thi hn:
L gi tr quyn s dng t khi c giao t hoc s tin phi
tr khi nhn chuyn nhng quyn s dng t hp php t ngi
khc, hoc gi tr quyn s dng t nhn gp vn lin doanh.
9
- Nguyn gi TSC v hnh c Nh nc cp hoc c tng,

biu, c xc nh theo gi tr hp l ban u cng (+) cc chi
ph lin quan trc tip n vic a ti sn vo s dng theo d
tnh.
2. Ton b chi ph thc t pht sinh lin quan n giai on
trin khai c tp hp vo chi ph SXKD trong k. T thi im xt
thy kt qu trin khai tho mn c nh ngha v tiu chun
ghi nhn TSC v hnh quy nh Chun mc TSC v hnh th
cc chi ph giai on trin khai c tp hp vo TK 241 "Xy dng
c bn d dang" (2412). Khi kt thc giai on trin khai cc chi
ph hnh thnh nguyn gi TSC v hnh trong giai on trin
khai phi c kt chuyn vo bn N Ti khon 213 TSC v
hnh".
3. Trong qu trnh s dng phi tin hnh trch khu hao
TSC v hnh vo chi ph SXKD theo quy nh ca Chun mc
TSC v hnh.
4. Chi ph lin quan n TSC v hnh pht sinh sau khi ghi
nhn ban u phi c ghi nhn l chi ph sn xut kinh doanh
trong k, tr khi tho mn ng thi 2 iu kin sau th c ghi
tng nguyn gi TSC v hnh:
- Chi ph pht sinh c kh nng lm cho TSC v hnh to ra
li ch kinh t trong tng lai nhiu hn mc hot ng c nh
gi ban u;
- Chi ph c nh gi mt cch chc chn v gn lin vi
TSC v hnh c th.
5. Chi ph pht sinh em li li ch kinh t trong tng lai cho
doanh nghip gm chi ph thnh lp doanh nghip, chi ph o
to nhn vin v chi ph qung co pht sinh trong giai on trc
hot ng ca doanh nghip mi thnh lp, chi ph cho giai on
nghin cu, chi ph chuyn dch a im c ghi nhn l chi
ph SXKD trong k hoc c phn b dn vo chi ph SXKD
trong thi gian ti a khng qu 3 nm.
6. Chi ph lin quan n ti sn v hnh c doanh
nghip ghi nhn l chi ph xc nh kt qu hot ng kinh
doanh trong k trc th khng c ti ghi nhn vo nguyn gi
TSC v hnh.
7. Cc nhn hiu hng ha, quyn pht hnh, danh sch
khch hng v cc khon mc tng t c hnh thnh trong ni
b doanh nghip khng c ghi nhn l TSC v hnh.
10
8. TSC v hnh c theo di chi tit theo tng i tng ghi

TSC trong S ti sn c nh.
Kt cu v ni dung phn nh ca Ti khon 213 - TSC v hnh
Bn N:
Nguyn gi TSC v hnh tng.
Bn C:
Nguyn gi TSC v hnh gim.
S d bn N:
Nguyn gi TSC v hnh hin c doanh nghip.
Ti khon 213 - TSC v hnh, c 6 ti khon cp 2:
- Ti khon 2131 - Quyn s dng t: Phn nh gi tr TSC
v hnh l ton b cc chi ph thc t chi ra c lin quan trc
tip ti t s dng, bao gm: tin chi ra c quyn s dng
t, chi ph cho n b, gii phng mt bng, san lp mt bng
(i vi trng hp quyn s dng t ring bit i vi giai on
u t nh ca, vt kin trc trn t), l ph trc b (nu c)....Ti
khon ny khng bao gm cc chi ph chi ra xy dng cc
cng trnh trn t.
- Ti khon 2132 - Quyn pht hnh: Phn nh gi tr TSC v
hnh l ton b cc chi ph thc t doanh nghip chi ra c
quyn pht hnh.
- Ti khon 2133- Bn quyn, bng sng ch: Phn nh gi
tr TSC v hnh l cc chi ph thc t chi ra c bn quyn
tc gi, bng sng ch.
- Ti khon 2134 - Nhn hiu hng ho: Phn nh gi tr TSC
v hnh l cc chi ph thc t lin quan trc tip ti vic mua nhn
hiu hng ho.
- Ti khon 2135 - Phn mm my vi tnh: Phn nh gi tr
TSC v hnh l ton b cc chi ph thc t doanh nghip chi
ra c phn mm my vi tnh.
- Ti khon 2136 - Giy php v giy php nhng quyn:
Phn nh gi tr TSC v hnh l cc khon chi ra doanh
11
nghip c c giy php v giy php nhng quyn thc hin

cng vic , nh: giy php khai thc, giy php sn xut loi
sn phm mi....
- Ti khon 2138 - TSC v hnh khc: Phn nh gi tr cc
loi TSC v hnh khc cha quy nh phn nh cc ti khon
trn, nh: bn quyn, quyn s dng hp ng,...
Phng php hch ton k ton mt s hot ng kinh t ch

yu
1. Hch ton cc nghip v mua TSC v hnh:
- Trng hp mua TSC v hnh dng vo hot ng SXKD hng
ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT theo phng php
khu tr, ghi:
N TK 213 - TSC v hnh (Gi mua cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332)
C TK 112 - Tin gi Ngn hng; hoc
C TK 141 - Tm ng
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn.
- Trng hp mua TSC v hnh dng vo hot ng SXKD hng
ha, dch v khng thuc din chu thu GTGT, ghi:
N TK 213 - TSC v hnh
C TK 112, 331...
2. Trng hp mua TSC v hnh theo phng thc tr chm, tr
gp:
2.1. Khi mua TSC v hnh dng vo hot ng SXKD hng ho,
dch v chu thu GTGT theo phng php khu tr, ghi:
N TK 213 - TSC v hnh (Nguyn gi -Theo gi mua tr ngay
cha c
thu
GTGT)
N TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Phn li tr chm, tr gp
tnh bng s chnh lch gia tng s tin phi
thanh ton tr (-) gi mua tr
ngay v thu GTGT u vo
(nu c))
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332)
12
2.2. Khi mua TSC v hnh dng vo hot ng SXKD hng ho,
dch v khng thuc din chu thu GTGT hoc chu thu GTGT
theo phng php trc tip, ghi:
N TK 213 - TSC v hnh (Nguyn gi - Theo gi mua tr ngay
c
thu
GTGT)
N TK 242 - Chi ph tr trc di hn(Phn li tr chm, tr gp
tnh bng s chnh lch gia tng s tin phi
thanh ton tr (-) gi mua tr
nga
y)
2.3. Hng k tnh s li phi tr v mua TSC theo phng thc
tr chm, tr gp, ghi:
2.4 - Khi thanh ton tin cho ngi bn, ghi:
C cc TK 111, 112.
3. TSC v hnh mua di hnh thc trao i
3.1. Trao i hai TSC v hnh tng t:
Khi nhn TSC v hnh tng t do trao i vi mt TSC v
hnh tng t v a vo s dng ngay cho hot ng SXKD, ghi:
N TK 213 - TSC v hnh (Nguyn gi TSC v hnh nhn v
ghi theo gi tr cn li ca
TSC a i trao i)
N TK 214 - Hao mn TSC (2143) (Gi tr khu hao ca
TSC
a
i
trao
i)
C TK 213 - TSC v hnh (Nguyn gi ca TSC v hnh
a i
trao
i).
3.2. Trao i hai TSC v hnh khng tng t:
- Ghi gim TSC v hnh a i trao i, ghi:
N TK 811 - Chi ph khc (Gi tr cn li ca TSC a i trao
i)
C TK 213 - TSC v hnh (Nguyn gi).
- ng thi phn nh s thu nhp do trao i TSC, ghi:
13
N TK 131- Phi thu ca khch hng (Tng gi thanh ton)

C TK 711 - Thu nhp khc (Gi tr hp l ca TSC a i
trao i)
C TK 3331 - Thu GTGT (33311) (nu c).
- Ghi tng TSC v hnh nhn trao i v, ghi:
N TK 213 - TSC v hnh (Gi tr hp l ca TSC nhn v)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) (Nu c)
C TK 131 - Phi thu ca khch hng (Tng gi thanh ton).
Trng hp c thu thm tin hoc phi tr thm tin ghi nh hng dn ti mc 2.4.2 phn II.
4. Gi tr TSC v hnh c hnh thnh t ni b doanh
nghip trong giai on trin khai:
4.1. Khi pht sinh chi ph trong giai on trin khai th tp
hp vo chi ph sn xut kinh doanh trong k hoc tp hp vo chi
ph tr trc di hn, ghi:
N TK 242 - Chi ph tr trc di hn (trng hp gi tr ln) hoc
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip
C cc TK 111, 112, 152, 153, 331...
4.2. Khi xt thy kt qu trin khai tho mn nh ngha v
tiu chun ghi nhn TSC v hnh th:
a/ Tp hp chi ph thc t pht sinh giai on trin khai
hnh thnh nguyn gi TSC v hnh, ghi:
N TK 241 - Xy dng c bn d dang
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332 - nu c)
C cc TK 111, 112, 152, 153, 331...
b/ Khi kt thc giai on trin khai, k ton phi xc nh
tng chi ph thc t pht sinh hnh thnh nguyn gi TSC v
hnh, ghi:
5. Khi mua TSC v hnh l quyn s dng t cng vi mua
nh ca, vt kin trc trn t th phi xc nh ring bit gi
tr TSC v hnh l quyn s dng t, TSC hu hnh l nh
ca, vt kin trc, ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi nh ca, vt kin trc)
N TK 213 - TSC v hnh (Nguyn gi quyn s dng t)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332 - nu c)
C cc TK 111, 112, 331...
6. Khi mua TSC v hnh c thanh ton bng chng t lin
quan n quyn s hu vn ca cc cng ty c phn, nguyn gi
TSC v hnh l gi tr hp l ca cc chng t c pht hnh lin
quan n quyn s hu vn, ghi:
14

C TK 411 - Ngun vn kinh doanh (Chi tit vn gp v
thng d vn c phn. Thng d vn c phn l
phn chnh lch gia gi tr
hp l v mnh gi c phiu).
7. Khi doanh nghip c ti tr, biu, tng TSC v hnh a
vo s dng ngay cho hot ng SXKD:
7.1. Khi nhn TSC v hnh c ti tr, biu, tng, ghi:
N TK 213- TSC v hnh
Cc chi ph pht sinh lin quan n TSC v hnh nhn ti tr,
biu, tng, ghi:
C TK 111, 112,...
7.2. Khi tnh thu thu nhp doanh nghip phi np (nu c)
trn gi tr TSC v hnh c ti tr, biu, tng, ghi:
N TK 421 - Li nhun cha phn phi
C TK 333 - Thu v cc khon phi np NSNN (3334).
7.3. Sau khi tnh thu thu nhp doanh nghip phi np (nu
c) trn gi tr TSC v hnh c ti tr, biu, tng ghi tng vn
kinh doanh ca doanh nghip, ghi:
N TK 421 - Li nhun cha phn phi
C TK 411 - Ngun vn kinh doanh (Chi tit ngun vn KD
khc).
8. Khi doanh nghip nhn vn gp lin doanh bng quyn s
dng t, cn c vo h s giao quyn s dng t, ghi:
C TK 411 - Ngun vn kinh doanh.
9. Hch ton gim TSC v hnh trong trng hp chi ph nghin
cu, li th thng mi, chi ph thnh lp, c hch ton vo
TSC v hnh trc khi thc hin chun mc k ton:
- Nu gi tr cn li ca nhng TSC v hnh ny nh, kt
chuyn mt ln vo chi ph SXKD trong k, ghi:
N TK 627, 641, 642 (Gi tr cn li)
N TK 214 - Hao mn TSC (S trch khu hao)
15
- Nu gi tr cn li ca nhng TSC v hnh ny ln c kt

chuyn vo chi ph tr trc di hn phn b dn, ghi:
N TK 242 - Chi ph tr trc di hn
N TK 214 - Hao mn TSC (S trch khu hao)
10. Hch ton vic nhng bn, thanh l TSC v hnh c quy
nh nh hch ton nhng bn, thanh l TSC hu hnh (Xem hng
dn TK 211).
2. Hng dn b sung k ton hao mn TSC v hnh
Trng hp vo cui nm ti chnh doanh nghip xem xt li thi
gian trch khu hao v phng php khu hao TSC v hnh nu
c s thay i mc khu hao cn phi iu chnh s khu hao
ghi trn s k ton nh sau:
- Nu do thay i phng php khu hao v thi gian khu hao
TSC v hnh, m mc khu hao TSC v hnh tng ln so vi s
trch trong nm, s chnh lch khu hao tng, ghi:
N cc TK 627, 641, 642 (S chnh lch khu hao tng)
C TK 214 - Hao mn TSC (2143).
- Nu do thay i phng php khu hao v thi gian khu hao
TSC v hnh, m mc khu hao TSC v hnh gim so vi s
trch trong nm, s chnh lch khu hao gim, ghi:
N TK 214 - Hao mn TSC (2143)
C cc TK 627, 641, 642 (S chnh lch khu hao gim)
3. B sung Ti khon 242 - Chi ph tr trc di hn
Ti khon ny dng phn nh cc chi ph thc t pht
sinh nhng c lin quan n kt qu hot ng SXKD ca nhiu
nin k ton v vic kt chuyn cc khon chi ph ny vo chi
ph SXKD ca cc nin k ton sau.
Thuc loi chi ph tr trc di hn, gm:
- Chi ph tr trc v thu hot ng TSC (quyn s dng t,
nh xng, kho tng, vn phng lm vic, ca hng v TSC khc)
phc v cho hot ng kinh doanh nhiu nm ti chnh;
- Tin thu c s h tng tr trc cho nhiu nm v phc v
cho kinh doanh nhiu k;
- Chi ph tr trc phc v cho hot ng kinh doanh ca nhiu
nm ti chnh;
- Chi ph thnh lp doanh nghip, chi ph qung co pht sinh
trong giai on trc hot ng;
- Chi ph nghin cu c gi tr ln;
16
- Chi ph cho giai on trin khai khng tiu chun ghi

nhn l TSC v hnh;
- Chi ph o to cn b qun l v cng nhn k thut;
- Chi ph di chuyn a im kinh doanh, hoc t chc li
doanh nghip;
- Li th thng mi trong trng hp mua li doanh nghip, sp
nhp doanh nghip c tnh cht mua li;
- Chi ph mua cc loi bo him (bo him chy, n, bo
him trch nhim dn s ch phng tin vn ti, bo him thn
xe, bo him ti sn, ...) v cc loi l ph m doanh nghip mua
v tr mt ln cho nhiu nin k ton;
- Cng c, dng c xut dng mt ln vi gi tr ln v bn thn
cng c, dng c tham gia vo hot ng kinh doanh trn mt nm
ti chnh phi phn b dn vo cc i tng chu chi ph trong
nhiu nm;
- Li mua hng tr chm, tr gp, li thu TSC thu ti chnh;
- Chi ph sa cha ln TSC pht sinh mt ln qu ln phi
phn b nhiu nm;
- Cc khon khc.
Hch ton ti khon 242 cn tn trng mt s quy nh sau
1 - Ch hch ton vo Ti khon 242 nhng khon chi ph

pht sinh c lin quan n kt qu hot ng trn mt nm ti
chnh;
2 - Cc loi chi ph nu trn nu ch lin quan n nm ti
chnh hin ti th khi thc t pht sinh c ghi nhn ngay vo chi
ph SXKD trong nm ti chnh m khng phn nh vo Ti
khon 242 "Chi ph tr trc di hn";
3 - Vic tnh v phn b chi ph tr trc di hn vo chi ph
SXKD tng k hch ton phi cn c vo tnh cht, mc tng
loi chi ph m la chn phng php v tiu thc hp l;
4 - K ton phi theo di chi tit tng khon chi ph tr trc di
hn pht sinh, phn b vo cc i tng chu chi ph ca
tng k hch ton v s cn li cha phn b vo chi ph.
Kt cu v ni dung phn nh ca
ti khon 242 - Chi ph tr trc di hn
Bn N:
Chi ph tr trc di hn pht sinh trong k
Bn C:
Cc khon chi ph tr trc di hn phn b vo chi ph hot
ng sn xut kinh doanh trong k.
S d N:
17
Cc khon chi ph tr trc di hn cha tnh vo chi ph hot

ng sn xut kinh doanh ca nm ti chnh.
Phng php hch ton k ton mt s hot ng kinh t ch yu
1. Khi pht sinh cc khon chi ph thnh lp doanh nghip, chi

ph o to nhn vin, chi ph qung co pht sinh trong giai
on trc hot ng ca doanh nghip mi thnh lp, chi ph cho
giai on nghin cu, chi ph chuyn dch a im.
a/ Nu chi ph pht sinh khng ln th ghi nhn ton b vo
chi ph SXKD trong k, ghi:
N TK 641 - Chi ph bn hng (Chi ph qung co)
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (Chi ph thnh
lp,chi ph o to nhn
vin, chi ph nghin cu,...)
C cc TK 111, 112, 152, 153, 331, 334...
b/ Nu chi ph pht sinh ln phi phn b dn vo chi ph
SXKD ca nhiu nm ti chnh th khi pht sinh chi ph c tp
hp vo Ti khon 242 "Chi ph tr trc di hn", ghi:
C cc TK 111, 112, 152, 331, 334, 338,...
c/ nh k tin hnh phn b chi ph tr trc di hn vo chi
ph SXKD, ghi:
N cc TK 641, 642
2. Khi tr trc tin thu TSC, thu c s h tng theo phng
thc thu hot ng v phc v hot ng kinh doanh cho nhiu
nm, ghi:
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr
C cc TK 111,112 ....
nh k tin hnh phn b theo tiu thc phn b hp l chi
ph thu TSC, thu c s h tng vo chi ph SXKD, ghi:
N cc TK 635, 642
3. i vi cng c, dng c xut dng mt ln c gi tr ln phi
phn b dn vo chi ph SXKD hoc chi ph qun l kinh doanh
c th thc hin theo hai phng php phn b sau:
- Phn b hai ln;
- Phn b nhiu ln.
3.1. Trng hp phn b 2 ln:
18
- Khi xut cng c, dng c, cn c vo phiu xut kho, ghi:

C TK 153 - Cng c, dng c.
ng thi tin hnh phn b ln u (bng 50% gi tr
cng c, dng c xut dng) vo chi ph SXKD hoc chi ph qun
l, ghi:
N TK 627, 641, 642
Khi bo hng, bo mt hoc ht thi hn s dng theo quy
nh, k ton tin hnh phn b gi tr cn li ca cng c,
dng c vo chi ph SXKD hoc chi ph qun l theo cng thc:
S phn
b
ln 2
Gi tr cng c b
Gi tr
Khon bi
hng
ph
=
- liu thu - thng vt
hi (nu c) cht
2
(nu c)
K ton ghi:
N TK 152- Nguyn liu, vt liu (Gi tr ph liu thu hi nu
c)
N TK 138 - Phi thu khc (S tin bi thng vt cht phi thu
i vi ngi lm
hng lm mt)
N cc TK 627, 641,642 (S phn b ln 2 cho cc i tng s
dng)
3.2. Trng hp phn b nhiu ln:
- Khi xut dng cng c, dng c, dng cho thu phi cn c
vo gi tr, thi gian v mc tham gia ca chng trong qu
trnh s dng xc nh s ln phi phn b v mc chi ph
phn b mi ln cho tng loi cng c, dng c. Cn c xc
nh mc chi ph phi phn b mi ln c th l thi gian s
dng hoc khi lng sn phm, dch v m cng c tham gia kinh
doanh trong tng k hch ton.
Phng php hch ton tng t nh trng hp phn b 2 ln.
Trong c hai trng hp phn b hai ln v phn b nhiu
ln, k ton u phi theo di chi tit cho tng khon chi ph
m bo tng s chi ph phn b ph hp vi s chi ph pht
sinh v ng i tng chu chi ph.
4. Mua TSC v hnh c thanh ton theo phng thc tr
chm, tr gp, ghi nh quy nh ti Mc 2.1 Phn II- Hng dn k
ton Chun mc TSC hu hnh.
IV- Hng dn k ton chun mc
"Doanh thu v thu nhp khc"
19
1- nh chnh: Xo b cm t "chit khu thanh ton"

on 06 ca chun mc "Doanh thu v thu nhp khc" ban hnh
theo Quyt nh s 149/2001/Q/BTC ngy 31-12-2001 ca B trng B Ti chnh.
2- K ton doanh thu
2.1- Loi Ti khon 5 - Doanh thu
Loi Ti khon 5 dng phn nh ton b doanh thu thc
hin ca doanh nghip trong mt k k ton.
Doanh thu l tng gi tr cc li ch kinh t doanh nghip
thu c trong k k ton, pht sinh t cc hot ng SXKD thng
thng ca doanh nghip, gp phn lm tng vn ch s hu.
Doanh thu pht sinh t giao dch, s kin c xc nh bi
tha thun gia doanh nghip vi bn mua hoc bn s dng ti
sn. N c xc nh bng gi tr hp l ca cc khon thu c
hoc s thu c sau khi tr (-) cc khon chit khu thng mi,
gim gi hng bn v gi tr hng bn b tr li.
Hch ton loi ti khon ny cn tn trng mt s qui nh sau
1- Doanh thu v chi ph lin quan n cng mt giao dch

phi c ghi nhn ng thi theo nguyn tc ph hp v phi theo
nm ti chnh.
2 - Ch ghi nhn doanh thu trong k k ton khi tho mn
ng thi cc iu kin ghi nhn doanh thu bn hng, doanh thu
cung cp dch v, doanh thu tin li, tin bn quyn, tin c tc
v li nhun c chia quy nh ti im 10, 16, 24 ca Chun mc
doanh thu v thu nhp khc (Quyt nh s 149/2001/Q - BTC
ngy 31/12/2001 ca B Ti chnh) v cc quy nh ca Ch
k ton hin hnh. Khi khng tho mn cc iu kin ghi nhn
doanh thu khng hch ton vo ti khon doanh thu.
3 - Khi hng ha hoc dch v c trao i ly hng
ha hoc dch v tng t v bn cht v gi tr th vic trao
i khng c coi l mt giao dch to ra doanh thu v khng
c ghi nhn l doanh thu.
4 - Doanh thu (k c doanh thu ni b) phi c theo di
ring bit theo tng loi doanh thu: Doanh thu bn hng, doanh thu
cung cp dch v, doanh thu tin li, tin bn quyn, c tc v li
20
nhun c chia. Trong tng loi doanh thu li c chi tit theo tng
th doanh thu, nh doanh thu bn hng c th c chi tit thnh
doanh thu bn sn phm, hng ho,... nhm phc v cho vic xc
nh y , chnh xc kt qu kinh doanh theo yu cu qun
l hot ng sn xut kinh doanh v lp bo co kt qu kinh
doanh ca doanh nghip.
5 - Nu trong k k ton pht sinh cc khon gim tr doanh
thu bn hng v cung cp dch v, nh chit khu thng mi, gim
gi hng bn, hng bn b tr li th phi c hch ton ring bit.
Cc khon gim tr doanh thu c tnh tr vo doanh thu ghi nhn
ban u xc nh doanh thu thun lm cn c xc nh kt
qu kinh doanh ca k k ton.
6 - V nguyn tc, cui k k ton, doanh nghip phi xc
nh kt qu hot ng SXKD. Ton b doanh thu thun thc
hin trong k k ton c kt chuyn vo Ti khon 911- Xc
nh kt qu kinh doanh. Cc ti khon thuc loi ti khon
doanh thu khng c s d cui k.
Loi ti khon doanh thu c 6 ti khon, chia thnh 3
nhm
a) Nhm TK 51 - Doanh thu, c 03 ti khon
- Ti khon 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch
v;
- Ti khon 512 - Doanh thu ni b;

- Ti khon 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
b) Nhm TK 52 - C 01 ti khon
- Ti khon 521 - Chit khu thng mi.
c) Nhm TK 53 - C 2 ti khon
- Ti khon 531 - Hng bn b tr li;
- Ti khon 532 - Gim gi hng bn.
2.2- Ti khon 511 - Doanh thu bn hng v cung cp
dch v
a) i tn Ti khon 511 - "Doanh thu bn hng" thnh Ti

khon 511 - "Doanh thu bn hng v cung cp dch v".
b) Ni dung phn nh ca Ti khon 511- "Doanh thu bn
hng v cung cp dch v".
21
Ti khon ny dng phn nh doanh thu bn hng v

cung cp dch v ca doanh nghip trong mt k k ton ca
hot ng SXKD t cc giao dch v cc nghip v sau:
- Bn hng: Bn sn phm do doanh nghip sn xut ra v
bn hng ho mua vo;
- Cung cp dch v: Thc hin cng vic tho thun theo
hp ng trong mt k, hoc nhiu k k ton, nh cung cp dch
v vn ti, du lch, cho thu TSC theo phng thc cho thu hot
ng....
Doanh thu bn hng v cung cp dch v l ton b s tin
thu c, hoc s thu c t cc giao dch v nghip v pht sinh
doanh thu nh bn sn phm, hng ho, cung cp dch v cho
khch hng bao gm c cc khon ph thu v ph thu thm ngoi
gi bn (nu c).
Trng hp doanh nghip c doanh thu bn hng v cung cp
dch v bng ngoi t th phi quy i ngoi t ra ng Vit
Nam theo t gi thc t pht sinh hoc t giao dch bnh qun
trn th trng ngoi t lin ngn hng do Ngn hng Nh nc Vit
Nam cng b ti thi im pht sinh nghip v kinh t.
Doanh thu bn hng v cung cp dch v thun m doanh
nghip thc hin c trong k k ton c th thp hn doanh thu
bn hng v cung cp dch v ghi nhn ban u do cc nguyn
nhn: Doanh nghip chit khu thng mi, gim gi hng bn
cho khch hng hoc hng bn b tr li (do khng m bo
iu kin v quy cch, phm cht ghi trong hp ng kinh t), v
doanh nghip phi np thu tiu th c bit hoc thu xut
khu, thu GTGT theo phng php trc tip c tnh trn doanh
thu bn hng v cung cp dch v thc t m doanh nghip
thc hin trong mt k k ton.
1- Ti khon 511 "Doanh thu bn hng v cung cp dch v"

ch phn nh doanh thu ca khi lng sn phm, hng ho bn;
dch v cung cp c xc nh l tiu th trong k khng
phn bit doanh thu thu tin hay s thu c tin.
2- K ton doanh thu bn hng v cung cp dch v ca
doanh nghip c thc hin theo nguyn tc sau:
- i vi sn phm, hng ho, dch v thuc i tng chu
thu GTGT theo phng php khu tr, doanh thu bn hng v cung
cp dch v l gi bn cha c thu GTGT;
22
- i vi sn phm, hng ho, dch v khng thuc din chu

thu GTGT, hoc chu thu GTGT theo phng php trc tip th
doanh thu bn hng v cung cp dch v l tng gi thanh ton;
- i vi sn phm, hng ho, dch v thuc i tng chu
thu tiu th c bit, hoc thu xut khu th doanh thu bn
hng v cung cp dch v l tng gi thanh ton (bao gm c
thu tiu th c bit, hoc thu xut khu);
- Nhng doanh nghip nhn gia cng vt t, hng ho th
ch phn nh vo doanh thu bn hng v cung cp dch v s tin
gia cng thc t c hng, khng bao gm gi tr vt t, hng ho
nhn gia cng.
- i vi hng ho nhn bn i l, k gi theo phng thc bn
ng gi hng hoa hng th hch ton vo doanh thu bn hng v
cung cp dch v phn hoa hng bn hng m doanh nghip c
hng.
- Trng hp bn hng theo phng thc tr chm, tr gp th
doanh nghip ghi nhn doanh thu bn hng theo gi bn tr ngay
v ghi nhn vo doanh thu hot ng ti chnh v phn li tnh
trn khon phi tr nhng tr chm ph hp vi thi im ghi nhn
doanh thu c xc nhn.
- Nhng sn phm, hng ho c xc nh l tiu th, nhng
v l do v cht lng, v qui cch k thut,... ngi mua t chi
thanh ton, gi tr li ngi bn hoc yu cu gim gi v c
doanh nghip chp thun; hoc ngi mua mua hng vi khi lng
ln c chit khu thng mi th cc khon gim tr doanh thu
bn hng ny c theo di ring bit trn cc Ti khon 531 - Hng
bn b tr li, hoc Ti khon 532 - Gim gi hng bn, Ti khon
521 - Chit khu thng mi.
- Trng hp trong k doanh nghip vit ho n bn hng
v thu tin bn hng nhng n cui k vn cha giao hng cho
ngi mua hng, th tr gi s hng ny khng c coi l tiu th
v khng c ghi vo Ti khon 511- "Doanh thu bn hng v cung
cp dch v" m ch hch ton vo bn C Ti khon 131- "Phi
thu ca khch hng" v khon tin thu ca khch hng. Khi
thc giao hng cho ngi mua s hch ton vo Ti khon 511"Doanh thu bn hng v cung cp dch v" v tr gi hng
giao, thu trc tin bn hng, ph hp vi cc iu kin ghi nhn
doanh thu.
- i vi trng hp cho thu ti sn, c nhn trc tin cho thu
ca nhiu nm th doanh thu cung cp dch v ghi nhn ca nm
ti chnh l s tin cho thu c xc nh trn c s ly ton b
tng s tin thu c chia cho s nm cho thu ti sn.
- i vi doanh nghip thc hin nhim v cung cp sn
phm, hng ho, dch v theo yu cu ca Nh nc, c Nh nc tr
cp, tr gi theo qui nh th doanh thu tr cp, tr gi l s tin
c Nh nc chnh thc thng bo, hoc thc t tr cp, tr gi.
23
Doanh thu tr cp, tr gi c phn nh trn TK 5114 - Doanh thu tr

cp tr gi.
- Khng hch ton vo ti khon ny cc trng hp sau:
. Tr gi hng ho, vt t, bn thnh phm xut giao cho bn
ngoi gia cng ch bin.
. Tr gi sn phm, bn thnh phm, dch v cung cp gia
cc n v thnh vin trong mt cng ty, tng cng ty hch ton
ton ngnh (sn phm, bn thnh phm, dch v tiu th ni b).
. S tin thu c v nhng bn, thanh l TSC.
. Tr gi sn phm, hng ho ang gi bn; dch v hon
thnh cung cp cho khch hng nhng cha c ngi mua chp
thun thanh ton.
. Tr gi hng gi bn theo phng thc gi bn i l, k gi
(cha c xc nh l tiu th).
. Cc khon thu nhp khc khng c coi l doanh thu bn
hng v cung cp dch v.
c) Kt cu, ni dung phn nh v phng php hch ton cc
nghip v ch yu ca Ti khon 511- "Doanh thu bn hng v
cung cp dch v" v vic m cc ti khon cp 2 c thc hin
nh quy nh i vi Ti khon 511 - "Doanh thu bn hng" trong
Ch k ton doanh nghip (ban hnh theo Quyt nh s
1141 TC/Q/CKT, ngy 01/11/1995 ca B Ti chnh v cc Thng
t hng dn sa i, b sung Ch k ton doanh nghip).
Ring i vi s thu GTGT phi np tnh theo phng php trc
tip pht sinh trong k c ghi vo bn C TK 3331 Thu GTGT
phi np i ng vi bn N ti khon 511 Doanh thu bn hng v
cung cp dch v.
phng php hch ton k ton mt s hot ng kinh t ch yu
1- Trng hp bn hng theo phng thc tr chm, tr gp:

tr:
a. i vi hng ho chu thu GTGT theo phng php khu
- Khi bn hng tr chm, tr gp, ghi s tin tr ln u v

s tin cn phi thu v bn hng tr chm, tr gp, doanh thu bn
hng v li phi thu, ghi:
N cc TK 111, 112,131 (Tng gi thanh ton)
C TK 511- Doanh thu bn hng v cung cp dch v
(5113- Gi bn tr tin ngay cha c thu
GTGT)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc(3331 Thu
24
GTGT
phi
np)
C TK3387 - Doanh thu cha thc hin (Chnh lch gia
tng s tin theo gi bn tr chm, tr gp vi
gi bn tr tin ngay cha c
thu
GTGT).
- Khi thc thu tin bn hng ln tip sau, ghi:
N cc TK 111, 112,...
C TK 131 - Phi thu ca khch hng
- Ghi nhn doanh thu tin li bn hng tr chm, tr gp tng
k, ghi:
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (Li tr chm,
tr gp).
b. i vi hng ho khng thuc din chu thu GTGT hoc
chu thu GTGT theo phng php trc tip:
- Khi bn hng tr chm, tr gp, s tin tr ln u v s
tin cn phi thu v bn hng tr chm, tr gp, doanh thu bn
hng v li phi thu, ghi:
N cc TK 111, 112,131
C TK 511- Doanh thu bn hng v cung cp dch v (Gi
bn tr tin ngay
c thu GTGT)
C TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (Chnh lch gia
tng s tin theo gi bn tr chm, tr gp vi
gi bn tr tin ngay c
thu
GTGT).
- Khi thc thu tin bn hng ln tip sau, ghi:
N cc TK 111, 112
- Ghi nhn doanh thu tin li bn hng tr chm, tr gp tng
k, ghi:
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (Tin li tr
chm, tr gp).
tip
2- K ton thu GTGT phi np tnh theo phng php trc
25
Cui k, k ton tnh ton, xc nh thu GTGT phi np

theo phng php trc tip i vi hot ng SXKD, ghi:
N TK 511 - Doanh thu bn hng, cung cp dch v
C TK 3331 - Thu GTGT phi np.
2.3/ Ti khon 3387 - Doanh thu cha thc hin
i tn Ti khon 3387 - "Doanh thu nhn trc" thnh Ti
khon 3387 - "Doanh thu cha thc hin".
Ti khon ny dng phn nh doanh thu cha thc hin ca
doanh nghip trong k k ton.
Doanh thu cha thc hin gm:
- S tin nhn trc nhiu nm v cho thu ti sn (cho thu hot
ng);
- Khon chnh lch gia bn hng tr chm, tr gp theo cam
kt vi gi bn tr ngay;
- Khon li nhn trc khi cho vay vn hoc mua cc cng c n
(tri phiu, tn phiu, k phiu...).
- Khi bn hng, hoc cung cp dch v theo phng thc tr

chm, tr gp th doanh thu c ghi nhn theo gi bn tr ngay ti
thi im ghi nhn doanh thu.
Gi bn tr ngay c xc nh bng cch quy i gi tr danh
ngha ca cc khon s thu c trong tng lai v gi tr thc t ti
thi im ghi nhn doanh thu theo t l li sut hin hnh. Phn
li bn hng tr chm, tr gp l chnh lch gia gi bn tr chm,
tr gp vi gi bn tr ngay c ghi nhn vo ti khon Doanh thu
cha thc hin. Doanh thu cha thc hin s c ghi nhn l doanh
thu ca k k ton theo quy nh ti on 25(a) ca Chun mc
"Doanh thu v thu nhp khc".
- Khi nhn trc tin cho thu ti sn ca nhiu nm, th s tin
nhn trc c ghi nhn l doanh thu cha thc hin. Trong cc nm
ti chnh tip sau s ghi nhn doanh thu ph hp vi doanh thu ca
tng nm ti chnh.
Ti khon 3387 - Doanh thu cha thc hin
Bn N:
26
Kt chuyn Doanh thu cha thc hin sang Ti khon Doanh

thu bn hng v cung cp dch v, hoc Ti khon Doanh thu
hot ng ti chnh (tin li, tin bn quyn, c tc v li nhun
c chia).
Bn C:
Ghi nhn doanh thu cha thc hin pht sinh trong k.
S d bn C:
Doanh thu cha thc hin thi im cui k k ton.
1. Trng hp bn hng theo phng thc tr chm, tr gp:

a. i vi hng bn tr chm, tr gp chu thu GTGT theo phng php khu tr:
- Khi bn hng tr chm, tr gp th ghi nhn doanh thu bn
hng v cung cp dch v ca k k ton theo gi bn tr ngay,
phn chnh lch gia gi bn tr chm, tr gp vi gi bn tr ngay
ghi vo Ti khon "Doanh thu cha thc hin", ghi:
N cc TK 111, 112,131
(Theo gi bn tr
ngay cha c thu
GTGT)
C TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (Phn chnh lch
gia gi bn tr chm, tr gp v gi bn
tr ngay cha c thu GTGT)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3331 Thu
GTGT
phi np).
- Hng k, tnh, xc nh v kt chuyn doanh thu tin li
bn hng tr chm, tr gp trong k, ghi:
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
- Khi thc thu tin bn hng tr chm, tr gp trong gm
c phn chnh lch gia gi bn tr chm, tr gp v gi bn tr
ngay, ghi:
N cc TK 111, 112
27
b. i vi hng bn tr chm, tr gp khng thuc din chu

thu GTGT hoc chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip:
- Khi bn hng tr chm, tr gp th ghi nhn doanh thu bn
hng v cung cp dch v ca k k ton theo gi bn tr ngay,
phn chnh lch gia gi bn tr chm, tr gp v gi bn tr ngay
ghi nhn l doanh thu cha thc hin, ghi:
N cc TK 111, 112,131
C TK 511- Doanh thu bn hng v cung cp dch v (Gi
bn tr ngay
c
thu
GTGT)
C TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (Phn chnh lch
gia gi bn tr chm, tr gp v gi bn
tr ngay c thu GTGT).
- Cui k, xc nh s thu GTGT phi np tnh theo phng
php trc tip, ghi:
N TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3331 Thu
GTGT
phi np).
- Hng k, tnh, xc nh v kt chuyn doanh thu tin li
bn hng tr chm, tr gp, ghi:
- Khi thc thu tin bn hng tr chm, tr gp trong gm
c phn li bn hng, ghi:
N cc TK 111, 112
2. i vi hot ng cho thu ti sn thu tin trc cho thu ca
nhiu nm
Doanh thu ca nm ti chnh c xc nh bng tng s tin
cho thu thu c chia cho s nm cho thu ti sn. Khi nhn tin
ca khch hng tr trc cho nhiu k, nhiu nin k ton v hot
ng cho thu ti sn, ghi:
a. i vi n v tnh thu GTGT phi np theo phng php
khu tr thu:
28
- Khi nhn tin ca khch hng tr trc v hot ng cho thu

ti sn cho nhiu nm, ghi:
N TK 111, 112,... (Tng s tin nhn trc)
C TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (Theo gi cha c
thu GTGT)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3331).
ng thi tnh v kt chuyn doanh thu ca k k ton, ghi:
(Doanh
thu ca
k
k
ton).
- Sang k k ton tip sau, tnh v kt chuyn doanh thu
ca k k ton sau, ghi:
(Doanh
thu ca
k
k
ton).
- S tin phi tr li cho khch hng v hp ng cung cp
dch v cho thu ti sn khng c thc hin (nu c), ghi:
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (Gi cha c thu GTGT)
N TK 531 - Hng bn b tr li (Trng hp ghi doanh thu
trong k theo gi cha
c thu GTGT)
N TK 3331 - Thu GTGT phi np (S tin tr li cho ngi i
thu v
thu GTGT ca hot ng cho thu ti
sn khng c thc hin)
C TK 111, 112, 3388,... (Tng s tin tr li).
b. i vi n v tnh thu GTGT phi np theo phng php
trc tip
- Khi nhn tin ca khch hng tr trc v hot ng cho thu
ti sn cho nhiu nm, ghi:
N TK 111, 112,... (Tng s tin nhn trc)
C TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (Tng s tin nhn
trc).
ng thi tnh v kt chuyn doanh thu ca k k ton thu
tin, ghi:
29

C TK 511- Doanh thu bn hng v cung cp dch v.
- Sang k k ton sau, tnh v kt chuyn doanh thu ca k
k ton sau, ghi:
C TK 511- Doanh thu bn hng v cung cp dch v.
- Cui k k ton, tnh v phn nh s thu GTGT phi np
theo phng php trc tip, ghi:
N TK 511- Doanh thu bn hng v cung cp dch v
- S tin phi tr li cho khch hng v hp ng cung cp
dch v v cho thu ti sn khng c thc hin, ghi:
C TK 111, 112,... (Tng s tin tr li).
2.4- i tn TK 512 - "Doanh thu bn hng ni b"
thnh Ti khon 512 - "Doanh thu ni b"
Ti khon ny dng phn nh doanh thu ca s sn phm,
hng ho, dch v tiu th trong ni b doanh nghip.
V ni dung, kt cu, cc nguyn tc v phng php k ton
cc nghip v kinh t ch yu phn nh trn ti khon ny khng
thay i so vi quy nh trong ch k ton doanh nghip
(ban hnh theo Quyt nh s 1141) .
2.5 - B sung Ti khon 515 - Doanh thu hot ng ti
chnh
Ti khon ny dng phn nh doanh thu tin li, tin bn
quyn, c tc, li nhun c chia v doanh thu hot ng ti
chnh khc ca doanh nghip.
Doanh thu hot ng ti chnh gm:
- Tin li: Li cho vay; li tin gi; li bn hng tr chm, tr gp;
li u t tri phiu, tn phiu, chit khu thanh ton c hng do
mua hng ha, dch v; Li cho thu ti chnh;...
- Thu nhp t cho thu ti sn, cho ngi khc s dng ti sn
(Bng sng ch, nhn hiu thng mi, bn quyn tc gi, phn
mm vi tnh...);
30
- C tc, li nhun c chia;

- Thu nhp v hot ng u t mua, bn chng khon ngn
hn, di hn;
- Thu nhp chuyn nhng, cho thu c s h tng;
- Thu nhp v cc hot ng u t khc;
- Chnh lch li do bn ngoi t; khon li chnh lch t gi ngoi
t;
- Chnh lch li chuyn nhng vn;
- ...
- Doanh thu hot ng ti chnh c phn nh trn Ti khon

515 bao gm cc khon doanh thu tin li, tin bn quyn, c tc
v li nhun c chia v cc hot ng ti chnh khc c coi l
thc hin trong k, khng phn bit cc khon doanh thu thc
t thu c tin hay s thu c tin.
- i vi cc khon thu nhp t hot ng mua, bn chng
khon, doanh thu c ghi nhn l s chnh lch gia gi bn ln
hn gi mua, s li v tri phiu, tn phiu hoc c phiu (khng
phn nh tng s tin thu c t vic bn chng khon).
- i vi khon thu nhp t hot ng mua, bn ngoi t, doanh
thu c ghi nhn l s chnh lch li gia gi mua vo v gi ngoi
t bn ra.
- i vi khon tin li u t nhn c t khon u t c
phiu, tri phiu th ch c phn tin li ca cc k m doanh
nghip mua li khon u t ny mi c ghi nhn l doanh thu
pht sinh trong k; cn khon li u t nhn c t cc khon li
u t dn tch trc khi doanh nghip mua li khon u t th
ghi gim gi tr khon u t tri phiu, c phiu ;
- i vi cc khon thu nhp t hot ng kinh doanh bt ng
sn, doanh thu c ghi nhn l tng s tin thu c do bn bt
ng sn.
- i vi hot ng kinh doanh cho thu c s h tng, doanh
thu bn hng c ghi nhn khi hon tt vic bn giao t trn
thc a cho khch hng theo gi tr ca din tch t
chuyn giao theo gi tr ngay.
Ti khon 515 - Doanh thu hot ng ti chnh
Bn N:
- S thu GTGT phi np tnh theo phng php trc tip (nu
c).
- Kt chuyn doanh thu hot ng ti chnh thun sang Ti
khon 911- Xc nh kt qu kinh doanh.
31
Bn C:
Doanh thu hot ng ti chnh pht sinh trong k.
Ti khon 515 khng c s d cui k.
1. Phn nh doanh thu c tc, li nhun c chia pht sinh

trong k t hot ng gp vn c phn, lin doanh, ghi:
N cc TK 111, 112, 138, 152, 156,133...
N TK 221 - u t chng khon di hn (Nhn c tc bng c
phiu)
N TK 222 - Gp vn lin doanh (thu nhp b sung vn gp lin
doanh)
2. Phng php hch ton hot ng u t chng khon:
- Khi mua chng khon u t ngn hn, di hn, cn c vo chi
ph thc t mua, ghi:
N cc TK 121, 221,...
C cc TK 111, 112, 141,...
- nh k tnh li v thu li tn phiu, tri phiu hoc nhn c
thng bo v c tc c hng:
. Trng hp khng nhn tin li v, m tip tc b sung mua
tri phiu, tn phiu, c phiu, ghi:
N TK 121 - u t chng khon ngn hn
N TK 221 - u t chng khon di hn
. Trng hp nhn li bng tin, ghi:
N cc TK 111, 112...
. Trng hp nu nhn li u t bao gm c khon li u t dn
tch trc khi doanh nghip mua li khon u t th doanh
nghip phi phn b s tin li ny, ch c phn tin li ca cc
k m doanh nghip mua khon u t ny mi c ghi nhn l
doanh thu hot ng ti chnh, cn khon tin li dn tch trc khi
doanh nghip mua li khon u t th ghi gim gi tr ca
chnh khon u t tri phiu, c phiu , ghi:
32
N cc TK 111, 112 (Tng tin li thu c)

C TK 121 - u t chng khon ngn hn (Phn tin li u
t dn
tch trc khi
doanh nghip mua li khon u t)
C TK 221 - u t chng khon di hn (Li u t dn tch
trc khi doanh nghip mua li khon
u t)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (Phn tin li
ca cc k m doanh nghip
mua khon u t ny).
. nh k nhn li c phiu, tri phiu (nu c), ghi:
N TK 111, 112; hoc
N TK 131 - Phi thu ca khch hng (Cha thu c tin ngay)
- Khi chuyn nhng chng khon u t ngn hn, di hn, cn
c vo gi bn chng khon:
. Trng hp c li, ghi:
N cc TK 111, 112, 131,... (Theo gi thanh ton)
C TK 121 - u t chng khon ngn hn (Tr gi vn)
C TK 221 - u t chng khon di hn (Tr gi vn)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (Li bn chng
khon).
. Trng hp l, ghi:
N cc TK 111, 112, 131 (Tng gi thanh ton)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (L bn chng khon)
C TK 121 - u t chng khon ngn hn (Tr gi vn);
C TK 221 - u t chng khon di hn (Tr gi vn).
- Thu hi hoc thanh ton chng khon u t ngn hn, ghi:
N cc TK 111, 112 (Gi thanh ton)
C TK 121 - u t chng khon ngn hn (Gi vn)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (S tin li).
3. K ton bn ngoi t:
- Trng hp c li, ghi:
N cc TK 111(1111), 112(1121) (Tng gi thanh ton - t gi
thc t bn)
C TK 111 (1112), 112 (1122) (Theo t gi trn s k ton)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (S chnh lch
t gi thc t bn ln hn t
gi trn s k ton).
33
- Trng hp b l, ghi:
N cc TK 111 (1111), 112 (1121) (Tng gi thanh ton - t gi
thc t bn)
N TK 635 - Chi ph ti chnh (S l) (S chnh lch t gi trn
s k ton ln hn
t gi thc t bn)
C TK 111 (1112), 112 (1122) (Theo t gi trn s k ton).
4. K ton hot ng u t kinh doanh bt ng sn:
- Khi mua bt ng sn, ghi:
N TK 228 - u t di hn khc; hoc
N TK 241 - XDCB d dang (Nu mua thng qua u t XDCB)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (Nu c) (Doanh nghip
np thu GTGT theo phng
php khu tr)
C cc TK 111, 112, 331,...
- Cc chi ph c lin quan trc tip n hot ng u t bt
ng sn, ghi:
N TK 241 - Xy dng c bn d dang
C cc TK 111, 112,...
- Kt chuyn chi ph khi u t bt ng sn hon thnh, ghi:
N TK 228 - u t di hn khc
- Khi bn bt ng sn:
. Tng s tin thu v bn bt ng sn, ghi:
N cc TK 111, 112, 131 (Tng s tin thanh ton)
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) (Nu c).
. Tr gi u t bt ng sn bn, ghi:
C TK 228 - u t di hn khc.
. Cc chi ph c lin quan trc tip n hot ng bn bt
ng sn, ghi:
C cc TK 111, 112,...
5. K ton hot ng cho vay ly li:
34
- Khi cho vay ly li, ghi:

N TK 128 - u t ngn hn khc (Nu cho vay ngn hn); hoc
N TK 228 - u t di hn khc (Nu cho vay di hn)
C cc TK 111, 112,...
- nh k, tnh ton, xc nh s li cho vay phi thu trong k
theo kh c vay, ghi:
N cc TK 111, 112 (Nu thu tin ngay);
N TK 131 - Phi thu khch hng (Nu cha nhn c tin ngay)
- Cc khon thu li tin gi pht sinh trong k, ghi:
N cc TK 111, 112 (Nu thu tin ngay)
6. K ton chit khu thanh ton:
S tin chit khu thanh ton c hng do thanh ton tin
mua hng trc thi hn c ngi bn chp thun, ghi:
7. K ton doanh thu cho thu c s h tng:
i vi hot ng kinh doanh cho thu c s h tng, doanh thu
c ghi nhn theo tng k hn cho thu hoc khi chuyn giao ton
b din tch t trn thc a cho khch hng theo gi tr ca
din tch t chuyn giao v thanh ton mt ln hoc theo
gi bn tr ngay:
- i vi doanh thu cho thu c s h tng chu thu GTGT theo
phng php khu tr, ghi:
N cc TK 111, 112,131...
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (Nu thu theo
tng k hn cho thu)(Gi bn cha c thu GTGT)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np
- i vi doanh thu cho thu c s h tng khng thuc din
chu thu GTGT hoc chu thu GTGT theo phng php trc tip,
ghi:
N cc TK 111, 112,...
C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (Tng gi
thanh ton theo
35
tng k hn cho
thu)
8. K ton chnh lch t gi:
. Cui k k ton, kt chuyn chnh lch t gi pht sinh
trong k hch ton vo Doanh thu hot ng ti chnh (Sau khi b
tr gia s chnh lch tng t gi v s chnh lch gim t gi
pht sinh trong k), ghi:
N TK 413 - Chnh lch t gi
9. Cui k k ton tnh ton, xc nh thu GTGT phi np
tnh theo phng php trc tip i vi hot ng ti chnh, ghi:
N TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh
C TK3331 - Thu GTGT phi np.
10. Cui k, kt chuyn Doanh thu hot ng ti chnh thun
pht sinh trong k sang Ti khon 911 Xc nh kt qu kinh
doanh, ghi:
N TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh
C TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh.
3- B sung Ti khon 521 - Chit khu thng mi
Ti khon ny dng phn nh khon chit khu thng mi
m doanh nghip gim tr, hoc thanh ton cho ngi mua
hng do vic ngi mua hng mua hng (sn phm, hng ho),
dch v vi khi lng ln theo tho thun v chit khu thng mi
ghi trn hp ng kinh t mua bn hoc cc cam kt mua, bn
hng.
Hch ton ti khon ny cn tn trng mt s quy nh sau:
- Ch hch ton vo ti khon ny khon chit khu thng

mi ngi mua c hng thc hin trong k theo ng chnh
sch chit khu thng mi ca doanh nghip quy nh.
- Trng hp ngi mua hng nhiu ln mi t c lng hng
mua c hng chit khu th khon chit khu thng mi ny c
ghi gim tr vo gi bn trn Ho n (GTGT) hoc Ho n
bn hng ln cui cng. Trng hp khch hng khng tip tc mua
hng, hoc khi s chit khu thng mi ngi mua c hng ln
36
hn s tin bn hng c ghi trn ho n ln cui cng th phi

chi tin chit khu thng mi cho ngi mua. Khon chit khu thng mi trong cc trng hp ny c hch ton vo Ti khon 521.
- Trng hp ngi mua hng vi khi lng ln c hng chit
khu thng mi, gi bn phn nh trn ho n l gi gim gi
( tr chit khu thng mi) th khon chit khu thng mi ny
khng c hch ton vo TK 521. Doanh thu bn hng phn nh
theo gi tr chit khu thng mi.
- Phi theo di chi tit chit khu thng mi thc hin cho
tng khch hng v tng loi hng bn, nh: bn hng (sn phm,
hng ho), dch v.
- Trong k chit khu thng mi pht sinh thc t c phn
nh vo bn N Ti khon 521 - Chit khu thng mi. Cui k,
khon chit khu thng mi c kt chuyn sang Ti khon 511 "Doanh thu bn hng v cung cp dch v" xc nh doanh
thu thun ca khi lng sn phm, hng ho, dch v thc t thc
hin trong k hch ton.
Ti khon 521 - Chit khu thng mi
Bn N:
S chit khu thng mi chp nhn thanh ton cho khch
hng.
Bn C:
Kt chuyn ton b s chit khu thng mi sang Ti khon
Doanh thu bn hng v cung cp dch v xc nh doanh
thu thun ca k hch ton.
Ti khon 521 - Chit khu thng mi, khng c s d
cui k.
Ti khon 521 - Chit khu thng mi c 3 ti khon
cp 2:
- Ti khon 5211 - Chit khu hng ho: Phn nh ton b s
tin chit khu thng mi (tnh trn khi lng hng ho bn ra)
cho ngi mua hng ho.
- Ti khon 5212 - Chit khu thnh phm: Phn nh ton b
s tin chit khu thng mi tnh trn khi lng sn phm bn
ra cho ngi mua thnh phm.
37
- Ti khon 5213 - Chit khu dch v: Phn nh ton b s

tin chit khu thng mi tnh trn khi lng dch v cung cp
cho ngi mua dch v.
1. Phn nh s chit khu thng mi thc t pht sinh trong

k, ghi:
N TK 521 - Chit khu thng mi
N TK 3331 Thu GTGT c khu tr
C cc TK 111, 112,...
2. Cui k, kt chuyn s tin chit khu thng mi chp
thun cho ngi mua sang ti khon doanh thu, ghi:
N TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 521 - Chit khu thng mi.
4- B sung ni dung phn nh v hng dn k ton mt
s nghip v kinh t lin quan n Ti khon TK 632 - Gi
vn hng bn
4.1- B sung kt cu, ni dung phn nh ca TK 632 "Gi vn hng bn" nh sau:
Bn N:
- Phn nh gi vn ca sn phm, hng ho, dch v tiu
th trong k.
- Phn nh chi ph nguyn vt liu, chi ph nhn cng vt
trn mc bnh thng v chi ph sn xut chung c nh khng
phn b khng c tnh vo tr gi hng tn kho m phi tnh
vo gi vn hng bn ca k k ton.
- Phn nh khon hao ht, mt mt ca hng tn kho sau khi
tr (-) phn bi thng do trch nhim c nhn gy ra.
- Phn nh chi ph t xy dng, t ch TSC vt trn mc
bnh thng khng c tnh vo nguyn gi TSC hu hnh t xy
dng, t ch hon thnh.
- Phn nh khon chnh lch gia s d phng gim gi hng
tn kho phi lp nm nay ln hn khon lp d phng nm trc.
Bn C:
- Phn nh khon hon nhp d phng gim gi hng tn kho
cui nm ti chnh (31/12) (Khon chnh lch gia s phi lp d
phng nm nay nh hn khon lp d phng nm trc).
38
- Kt chuyn gi vn ca sn phm, hng ho, dch v

tiu th trong k sang TK 911- Xc nh kt qu kinh doanh.
TK 632 "Gi vn hng bn" khng c s d cui k.
4.2- Phng php k ton mt s nghip v kinh t lin
quan n b sung ni dung phn nh trn Ti khon TK
632 - Gi vn hng bn
a) Trng hp mc sn phm thc t sn xut ra thp hn
cng sut bnh thng th k ton phi tnh v xc nh chi ph
sn xut chung c nh phn b vo chi ph ch bin cho mi
n v sn phm theo mc cng sut bnh thng. Khon chi ph
sn xut chung c nh khng phn b (khng tnh vo gi
thnh sn phm s chnh lch gia tng s chi ph sn xut
chung c nh thc t pht sinh ln hn chi ph sn xut chung
c nh tnh vo gi thnh sn phm) c ghi nhn vo gi vn
hng bn trong k, ghi:
C TK 154- Chi ph SXKD d dang.
b) Phn nh khon hao ht, mt mt ca hng tn kho sau khi
tr (-) phn bi thng do trch nhim c nhn gy ra, ghi:
C cc TK 152, 153, 156, 138 (1381)...
c) Phn nh chi ph t xy dng, t ch TSC vt qu mc
bnh thng khng c tnh vo nguyn gi TSC hu hnh hon
thnh, ghi:
C TK 241- Xy dng c bn d dang (Nu t xy dng)
C TK 154 - Chi ph SXKD d dang (Nu t ch).
d) Hch ton khon trch lp, hoc hon nhp d phng
gim gi hng tn kho cui nm ti chnh (31/12) (Do lp d
phng nm nay ln, hoc nh hn khon d phng nm trc)
Cui nm ti chnh, doanh nghip cn c vo tnh hnh
gim gi hng tn kho thi im 31/12 tnh ton khon phi lp
d phng gim gi cho hng tn kho so snh vi s lp d phng
gim gi hng tn kho nm trc, xc nh s chnh lch phi lp
thm, hoc gim i (nu c):
39
- Trng hp s d phng gim gi hng tn kho phi lp nm

nay ln hn s d phng gim gi hng tn kho lp cui nin
k ton nm trc, th s chnh lch ln hn c lp thm, ghi:
C TK 159 - D phng gim gi hng tn kho.
- Trng hp s d phng gim gi hng tn kho phi lp nm nay
nh hn s d phng gim gi hng tn kho lp cui nin
k ton nm trc, th s chnh lch nh hn c hon nhp, ghi:
N TK 159 - D phng gim gi hng tn kho
C TK 632 - Gi vn hng bn.
5- B sung Ti khon 635 - Chi ph ti chnh
Ti khon ny phn nh nhng khon chi ph hot ng ti
chnh bao gm cc khon chi ph hoc cc khon l lin quan
n cc hot ng u t ti chnh, chi ph cho vay v i vay
vn, chi ph gp vn lin doanh, l chuyn nhng chng khon
ngn hn, chi ph giao dch bn chng khon,...; khon lp v
hon nhp d phng gim gi u t chng khon, u t khc,
khon l v chnh lch t gi ngoi t v bn ngoi t,...
Kt cu v ni dung phn nh
ca Ti khon 635 - Chi ph ti chnh
Bn N:
- Cc khon chi ph ca hot ng ti chnh;
- Cc khon l do thanh l cc khon u t ngn hn;
- Cc khon l v chnh lch t gi ngoi t pht sinh thc t
trong k v chnh lch t gi do nh gi li s d cui k ca cc
khon phi thu di hn v phi tr di hn c gc ngoi t;
- Khon l pht sinh khi bn ngoi t;
- D phng gim gi u t chng khon;
- Chi ph t chuyn nhng, cho thu c s h tng c xc
nh l tiu th.
Bn C:
- Hon nhp d phng gim gi u t chng khon;
- Cui k k ton kt chuyn ton b chi ph ti chnh v cc
khon l pht sinh trong k xc nh kt qu hot ng kinh
doanh.
40
Ti khon 635
k.
"Chi ph ti chnh" khng c s d cui
1. Phn nh chi ph hoc khon l v hot ng u t ti

chnh pht sinh, ghi:
C cc TK 111,112; hoc
C TK 141 - Tm ng
C cc TK 121, 128, 221, 222,...
2. Li tin vay tr v phi tr, ghi:
C cc TK 111, 112, 341, 311,335...
3. Khi pht sinh chi ph lin quan n hot ng bn chng
khon, ghi:
C cc TK 111, 112, 141,...
4. Cc chi ph pht sinh cho hot ng kinh doanh bt ng
sn, ghi:
C cc TK 111, 112, 141,...
5. Tr gi vn u t bt ng sn bn, ghi:
C TK 228 - u t di hn khc.
6. Cc chi ph pht sinh cho hot ng cho vay vn, mua bn
ngoi t, ghi:
C cc TK 111, 112, 141,...
7. Cui nm ti chnh, doanh nghip cn c vo tnh hnh
gim gi u t ngn hn, di hn ca cc loi chng khon, cc
khon u t ngn hn, di hn hin c tnh n 31/12 tnh ton
khon phi lp d phng gim gi cho cc khon u t ngn hn,
di hn ny, so snh vi s lp d phng gim gi nm trc (nu
c) xc nh s chnh lch phi lp tng thm, hoc gim i
(nu c):
- Trng hp s d phng gim gi u t chng khon ngn hn,
di hn phi lp nm nay ln hn s d phng gim gi u t
41
chng khon ngn hn, di hn lp cui nin k ton nm

trc, th s chnh lch ln hn, ghi:
C TK 129 - D phng gim gi u t ngn hn
C TK 229 - D phng gim gi u t di hn.
- Trng hp s d phng gim gi chng khon u t ngn hn,
di hn phi lp nm nay nh hn s d phng gim gi chng
khon u t ngn hn, di hn lp cui nin k ton nm
trc, th s chnh lch phi c hon nhp, ghi:
N TK 229 - D phng gim gi u t di hn
N TK 129 - D phng gim gi u t ngn hn
C TK 635 - Chi ph ti chnh.
8. Khon chit khu thanh ton cho ngi mua hng ha, dch
v c hng, ghi:
C cc TK 131, 111, 112,...
9. Cui k k ton sau khi b tr gia s tng v s gim chnh
lch t gi pht sinh trong k, nu chnh lch t gi gim (d N Ti
khon 413) c kt chuyn vo chi ph ti chnh trong k, ghi:
C TK 413 - Chnh lch t gi.
10. S chnh lch t gi do nh gi li s d cui k ca cc
khon phi thu di hn v phi tr di hn c gc ngoi t:
- i vi cc khon phi thu di hn, nu t gi giao dch bnh
qun trn th trng ngoi t lin ngn hng do Ngn hng Nh nc cng b ti thi im lp bo co ti chnh nh hn t gi ang
phn nh trn s k ton cc ti khon phi thu di hn c gc
ngoi t th s chnh lch t gi, ghi:
C TK 131 - Phi thu ca khch hng (Phi thu di hn c gc
ngoi t).
- i vi cc khon phi tr di hn, nu t gi giao dch bnh
qun lin ngn hng do Ngn hng Nh nc cng b thi im
lp bo co ti chnh ln hn t gi trn s k ton ca s d ngoi
t cui k ca cc ti khon phi tr di hn, th s chnh lch t
gi, ghi:
C TK 341 - Vay di hn (C gc ngoi t)
C TK 342 - N di hn (C gc ngoi t).
42
11. Khon l pht sinh khi bn ngoi t, ghi:

N cc TK 111, 112 (Tin Vit Nam) (Theo t gi bn).
N TK 635 - Chi ph ti chnh (khon l Nu c)
C cc TK 111, 112 (C gc ngoi t) (Theo t gi trn s k
ton).
12. Chi ph t chuyn nhng, cho thu c s h tng c xc
nh l tiu th, ghi:
N TK 635 Chi ph ti chnh
C TK 228 - Chi ph u t di hn khc.
13. Cui k, kt chuyn ton b chi ph ti chnh pht sinh
trong k sang Ti khon 911 Xc nh kt qu kinh doanh, ghi:
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 635 - Chi ph ti chnh.
6- Xo b, sa i tn v s hiu mt s ti khon loi
7, loi 8
4
- Xo b Ti khon 711 - "Thu nhp hot ng ti chnh" v Ti

khon 811 - "Chi ph hot ng ti chnh";
- i tn v s hiu Ti khon 721 - "Cc khon thu nhp bt
thng" thnh Ti khon 711 Thu nhp khc;
- i tn v s hiu Ti khon 821 Chi ph bt thng thnh
Ti khon 811 Chi ph khc.
7- Sa i, b sung ni dung ca loi Ti khon 7 - Thu
nhp khc
Loi ti khon ny phn nh cc khon thu nhp khc ngoi hot
ng to ra doanh thu ca doanh nghip.
Loi ti khon ny ch phn nh cc khon thu nhp, khng
phn nh cc khon chi ph. Do , trong k k ton, ti khon
thuc loi 7 c phn nh bn C, cui k c kt chuyn ton b
sang Ti khon 911 Xc nh kt qu kinh doanh v khng c
s d.
Loi Ti khon 7 - Thu nhp khc, gm 1 ti khon:
- Ti khon 711 - Thu nhp khc
43
Ni dung thu nhp khc c quy nh ti on 30 ca Chun

mc doanh thu v thu nhp khc.
Thu nhp khc ca doanh nghip, gm:
- Thu nhp t nhng bn, thanh l TSC;
- Thu tin c pht do khch hng vi phm hp ng;
- Thu cc khon n kh i x l xa s;
- Cc khon thu c NSNN hon li;
- Thu cc khon n phi tr khng xc nh c ch;
- Cc khon tin thng ca khch hng lin quan n tiu th
hng ha, sn phm, dch v khng tnh trong doanh thu (nu
c);
- Thu nhp qu biu, qu tng bng tin, hin vt ca cc t
chc, c nhn tng cho doanh nghip;
- Cc khon thu nhp kinh doanh ca nhng nm trc b b st
hay qun ghi s k ton, nm nay mi pht hin ra,...
Kt cu v ni dung phn nh
ca Ti Khon 711 - Thu nhp khc
Bn N:
- S thu GTGT phi np (nu c) tnh theo phng php trc
tip i vi cc khon thu nhp khc (nu c) ( doanh nghip np
thu GTGT tnh theo phng php trc tip).
- Cui k k ton kt chuyn cc khon thu nhp khc trong k
sang Ti khon 911 Xc nh kt qu kinh doanh.
Bn C:
Cc khon thu nhp khc pht sinh trong k.
Ti khon 711- "Thu nhp khc" khng c s d cui k.
1. Phng php hch ton nghip v nhng bn, thanh l TSC:

- Ghi gim TSC thanh l, nhng bn, ghi:
N TK 214 - Hao mn TSC (Phn gi tr hao mn)
N TK 811 - Chi ph khc (Phn gi tr cn li)
C TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi)
44
- Cc chi ph pht sinh cho hot ng thanh l, nhng bn TSC

(nu c), ghi:
N TK 811 - Chi ph khc
C cc TK 111, 112, 141, 331,... (Tng gi thanh ton).
- Phn nh s thu nhp khc v thanh l, nhng bn TSC:
+ i vi doanh nghip np thu GTGT theo phng php khu
tr, ghi:
N cc TK 111, 112, 131 (Tng gi thanh ton)
C TK 711 - Thu nhp khc (S thu nhp cha c thu GTGT)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np .
+ i vi doanh nghip np thu GTGT theo phng php trc
tip, s thu v nhng bn, thanh l TSC, ghi:
N TK 111, 112, 131 (Tng gi thanh ton)
C TK 711 - Thu nhp khc (Tng gi thanh ton).
- S thu GTGT phi np tnh theo phng php trc tip, ghi:
N TK 711 - Thu nhp khc
2. Phn nh cc khon thu tin pht khch hng do vi phm hp

ng:
- Khi thu pht khch hng do vi phm hp ng kinh t, ghi:
N cc TK 111, 112,...
- Trng hp n v k qu, k cc vi phm hp ng kinh t
k kt vi doanh nghip b pht theo tha thun trong hp ng
kinh t:
. i vi khon tin pht khu tr vo tin k cc, k qu ca ngi k cc, k qu, ghi:
N TK 338 - Phi tr, phi np khc (i vi khon k cc, k qu
ngn hn)
N TK 344 - Nhn k cc, k qu di hn (i vi khon k cc, k
qu di
hn)
. Khi thc tr khon k qu, k cc cho ngi k qu, k cc, ghi:
45
N cc TK 338, 344 ( tr khon tin pht) (Nu c)

C cc TK 111, 112.
3. Phn nh tin bo him c cc t chc bo him bi thng, ghi:
N cc TK 111, 112,...
- Cc khon chi ph lin quan n x l cc thit hi i vi
nhng trng hp mua bo him, ghi:
C cc TK 111, 112, 152,...
4. Hch ton cc khon phi thu kh i x l xa s, nay
li thu c tin
- Khi c quyt nh cho php xa s khon n phi thu kh
i khng c kh nng i c, ghi:
N TK 139 - D phng phi thu kh i
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (Phn chnh lch
gia s n phi thu kh i xo s ln
hn s lp d phng)
ng thi ghi vo bn N Ti khon 004 N kh i x l.
- i vi cc khon phi thu kh i x l cho xa s, nu
sau li thu hi c n, k ton cn c vo gi tr thc t ca
khon n thu hi c, ghi:
N cc TK 111, 112,...
ng thi ghi vo bn C Ti khon 004 N kh i x l.
5. Cc khon n phi tr m ch n khng i c tnh vo thu
nhp khc, ghi:
N TK 331 - Phi tr cho ngi bn; hoc
N TK 338 - Phi tr, phi np khc
6. Trng hp c gim, hon thu GTGT phi np:
- Nu s thu GTGT c gim, tr vo s thu GTGT phi np
trong k, ghi:
N TK 3331 - Thu GTGT phi np
46
- Nu s thu GTGT c hon li, khi NSNN tr li bng tin,

ghi:
N cc TK 111, 112,...
7. Cc khon thu nhp kinh doanh ca nhng nm trc b b
st hay qun ghi s k ton, nm nay mi pht hin ra, ghi:
N cc TK 111, 131,...
8. Cui k k ton, kt chuyn cc khon thu nhp khc pht
sinh trong k vo Ti khon 911 "Xc nh kt qu kinh doanh",
ghi:
N TK 711 - Thu nhp khc
C TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh.
8- Sa i, b sung ni dung loi Ti khon 8 - Chi ph

khc
Loi ti khon ny phn nh cc khon chi ph ca cc hot
ng ngoi cc hot ng SXKD to ra doanh thu ca doanh
nghip.
Chi ph khc l nhng khon l do cc s kin hay cc nghip
v ring bit vi hot ng thng thng ca doanh nghip gy ra;
cng c th l nhng khon chi ph b b st t nhng nm trc.
Loi ti khon ny trong k lun lun phn nh s pht sinh bn
N, cui k c kt chuyn sang Ti khon 911 Xc nh kt qu
kinh doanh v khng c s d.
Loi Ti khon 8 - Chi ph khc, c 01 ti khon:
- Ti khon 811 - Chi ph khc
- Ti khon ny phn nh nhng khon chi ph do cc s kin
hay cc nghip v ring bit vi hot ng thng thng ca cc
doanh nghip.
Chi ph khc pht sinh, gm:
- Chi ph thanh l, nhng bn TSC v gi tr cn li ca TSC
thanh l, nhng bn TSC (nu c);
- Tin pht do vi phm hp ng kinh t;
- B pht thu, truy np thu;
- Cc khon chi ph do k ton b nhm, hoc b st khi ghi
s k ton;
47
- Cc khon chi ph khc.

Ti khon 811 - Chi ph khc
Bn N:
Cc khon chi ph khc pht sinh.
Bn C:
Cui k k ton kt chuyn ton b cc khon chi ph khc
pht sinh trong k vo Ti khon 911 Xc nh kt qu kinh
doanh.
Ti khon 811 khng c s d cui k.
1- Khi cc khon chi ph khc pht sinh, nh chi khc phc tn

tht do gp ri ro trong hot ng kinh doanh (bo lt, ho hon,
chy, n,...), ghi:
C cc TK 111, 112, 141,...
2- Phng php hch ton nghip v nhng bn, thanh l TSC:
- Thu tin nhng bn, thanh l TSC:
N cc TK 111, 112, 131
C TK 711 - Thu nhp khc
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) (Nu c).
- Phn nh phn gi tr cn li ca TSC v ghi gim TSC
nhng bn, thanh l dng vo SXKD, ghi:
N TK 214 - Hao mn TSC (Phn gi tr khu hao)
N TK 811 - Chi ph khc (Phn gi tr cn li)
C TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi)
- Cc chi ph pht sinh cho hot ng nhng bn, thanh l TSC:
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (Nu c)
C cc TK 111, 112, 141,...
3- Trng hp doanh nghip np thu nhm ln trong k khai
hng ha xut khu, b truy thu tin thu trong thi hn 01 nm
tr v trc k t ngy kim tra pht hin c s nhm ln . S
thu xut khu truy thu phi np, ghi:
48
N TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (Nu

trong nm ti chnh c
doanh thu hng xut khu)
N TK 811- Chi ph khc (Nu trong nin k ton khng c
doanh
thu
hng
xut
khu)
C TK 3333 - Thu xut, nhp khu (Chi tit thu xut
khu).
4- Hch ton cc khon tin b pht do vi phm hp ng kinh
t, b pht thu, truy np thu, ghi:
C cc TK 111, 112; hoc
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc
C TK 338 - Phi tr, phi np khc.
5- Cui k k ton kt chuyn ton b chi ph khc pht sinh
trong k xc nh kt qu kinh doanh, ghi:
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 811 - Chi ph khc.
9- K ton d phng phi thu kh i
a- Cui k k ton nm, doanh nghip cn c vo cc khon n
phi thu c xc nh l khng chc chn thu c (N phi thu
kh i), k ton tnh xc nh s d phng phi thu kh i
cn trch lp. Nu s d phng phi thu kh i cn trch lp
nm nay ln hn s d ca khon d phng phi thu kh i
trch lp cui nin trc cha s dng ht, th s chnh lch ln
hn c hch ton vo chi ph, ghi:
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip
C TK 139 - D phng phi thu kh i.
b- Nu s d phng phi thu kh i cn trch lp nm nay
nh hn s d ca khon d phng phi thu kh i trch lp
cui nin trc cha s dng ht, th s chnh lch c hon
nhp ghi gim chi ph, ghi:
N TK 139 - D phng phi thu kh i
C TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (Chi tit hon
nhp d phng
phi thu kh
i)
c- Cc khon n phi thu kh i khi xc nh thc s l khng
i c c php xo n. Vic xo n cc khon phi thu kh i
49
phi theo ch ti chnh hin hnh. Cn c vo quyt nh

xo n v cc khon n phi thu kh i, ghi:
N TK 139 - D phng phi thu kh i (Nu lp d phng)
N TK 642 Chi ph qun l doanh nghip (Nu cha lp d
phng)
C TK 131 - Phi thu ca khch hng
C TK 138 - Phi thu khc.
ng thi ghi vo bn N TK 004 "N kh i x l" (Ti
khon ngoi bng cn i k ton).
d- i vi nhng khon phi thu kh i c x l xo n,
nu sau li thu hi c n, k ton cn c vo gi tr thc t
ca khon n thu hi c, ghi:
N TK 111, 112
ng thi ghi vo bn C TK 004 "N kh i x l" (Ti
khon ngoi bng cn i k ton).
V- Hng dn sa i, b sung ch bo co ti chnh
5
6
1- Bng cn i k ton
B sung mc V vo phn B - "Ti sn c nh, u t di

hn" ch tiu "Chi ph tr trc di hn" (M s 241).
Ch tiu ny dng phn nh s chi ph tr trc di hn
chi nhng cha phn b vo chi ph sn xut kinh doanh n cui
k bo co.
S liu ghi vo ch tiu "Chi ph tr trc di hn" c cn
c vo s d N Ti khon 242 "Chi ph tr trc di hn" n cui k
bo co.
Mu biu "Bng cn i k ton" sau khi sa i, b sung
c quy nh Ph lc s 01 Thng t ny.
2- Bo co kt qu kinh doanh
B sung, sa i Phn I - Li, l ca Bo co kt qu kinh
doanh - B02-DN (Ban hnh theo Quyt nh s 167/2000/Q- BTC
ngy 25/10/2000 ca B Ti chnh).
2.1- Phn mu biu
50
Phn I - Li, l ca Bo co kt qu kinh doanh - B02

DN c quy nh theo Mu B02-DN sau y:
B, Tng cng Ty: ............

n v: .................
Mu s B 02 - DN
Ban hnh theo Q s 167/2000/QBTC ngy 25/10/2000 v sa i
b sung theo TT s 89/2002/TT-BTC
ngy 9/10/2002 ca BTC
Kt qu hot ng kinh doanh
Qu ... Nm ...
Phn I - Li, l
n v
tnh:............
Ch tiu
1
Cc khon gim tr (03 = 04 + 05 +
06 + 07)
51
M
s
K
ny
K
trc
2
03
Lu k
t u
nm
5
52
2.2 - Phn gii thch mu biu

Kt qu hot ng kinh doanh
(Mu s B 02 - DN)
Phn I - Li, l:
a) Ni dung bo co
Phn nh tnh hnh v kt qu hot ng kinh doanh ca
doanh nghip, bao gm kt qu kinh doanh v kt qu khc.
Tt c cc ch tiu trong phn ny u trnh by: Tng s
pht sinh trong k bo co; S liu ca k trc ( so snh); S lu
k t u nm n cui k bo co.
b) Ngun gc s liu lp bo co
- Cn c Bo co kt qu hot ng kinh doanh ca k trc.
- Cn c vo s k ton trong k dng cho cc ti khon t
loi 5 n loi 9.
c) Ni dung v phng php lp cc ch tiu trong bo
co Kt qu hot ng kinh doanh
S liu ghi vo ct 4 (K trc) ca Phn I Li, l ca bo co
k ny c cn c vo s liu ghi ct 3 K ny ca bo co ny
k trc theo tng ch tiu ph hp.
S liu ghi vo ct 5 (Lu k t u nm) ca Phn I Li, l
ca bo co Kt qu hot ng kinh doanh k ny c cn c vo
s liu ghi ct 5 (Lu k t u nm) ca bo co ny k trc
cng (+) vi s liu ghi ct 3 (K ny), kt qu tm c ghi vo
ct 5 ca bo co ny k ny theo tng ch tiu ph hp.
Ni dung v phng php lp cc ch tiu ghi vo ct 3 (K
ny) ca Phn I Li, l ca Bo co kt qu hot ng kinh doanh
k ny, nh sau:
Phn I - Li, l
Doanh thu bn hng v cung cp dch v (M s 01):
Ch tiu ny phn nh tng doanh thu bn hng ha, thnh
phm v cung cp dch v trong k bo co ca doanh nghip.
S liu ghi vo ch tiu ny l lu k s pht sinh C ca
Ti khon 511 Doanh thu bn hng v cung cp dch v v Ti
khon 512 Doanh thu ni b trong k bo co.
Cc khon gim tr (M s 03):
53
Ch tiu ny phn nh tng hp cc khon c ghi gim tr

vo tng doanh thu trong k, bao gm: Cc khon chit khu thng mi, gim gi hng bn, hng bn b tr li v thu tiu th
c bit, thu xut khu, thu GTGT tnh theo phng php trc
tip phi np tng ng vi s doanh thu c xc nh k bo co.
M s 03 = M s 04 + M s 05 + M s 06 + M s 07.
Chit khu thng mi (M s 04):
Ch tiu ny phn nh tng s chit khu thng mi cho ngi mua hng ca doanh nghip cho s hng ha, thnh phm,
dch v bn pht sinh trong k bo co.
S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo s pht sinh
bn C ca ti khon 521
Gim gi hng bn (M s 05):
Ch tiu ny phn nh s gim gi hng bn cho ngi mua
hng ca doanh nghip cho s hng ha, thnh phm bn b
km, mt phm cht pht sinh trong k bo co.
Ti khon 532 Gim gi hng bn" trong k bo co.
Hng bn b tr li (M s 06):
Ch tiu ny phn nh tng gi bn ca s hng ho, thnh
phm bn b tr li trong k bo co.
Ti khon 531 "Hng bn b tr li" trong k bo co.
Thu tiu th c bit, thu xut khu phi np,
thu GTGT tnh theo phng php trc tip (M s 07):
Ch tiu ny phn nh tng s thu tiu th c bit hoc
thu xut khu phi np, thu GTGT theo phng php trc tip
cho ngn sch nh nc theo s doanh thu pht sinh, trong k bo
co.
S liu ghi vo ch tiu ny l tng cng s pht sinh C
ca cc Ti khon 3332 Thu tiu th c bit, Ti khon 3333
Thu xut, nhp khu (chi tit phn thu xut khu) i ng vi
bn N TK 511, TK 512 v s pht sinh bn C Ti khon 3331
Thu GTGT phi np i ng bn N TK 511, trong k bo co.
Doanh thu thun v bn hng v cung cp dch v (M
s 10):
Ch tiu ny phn nh s doanh thu bn hng ha, thnh
phm v cung cp dch v tr cc khon gim tr (chit khu
thng mi, gim gi hng bn, hng bn b tr li, thu tiu th
c bit, thu xut khu, thu GTGT theo phng php trc tip)
54
trong k bo co, lm cn c tnh kt qu hot ng kinh doanh

ca doanh nghip.
M s 10 = M s 01 - M s 03.
Gi vn hng bn (M s 11):
Ch tiu ny phn nh tng gi vn ca hng ha, gi thnh
sn xut ca thnh phm bn, chi ph trc tip ca cc dch v
cung cp, chi ph khc c tnh vo hoc ghi gim gi vn
hng bn trong k bo co.
S liu ghi vo ch tiu ny l lu k s pht sinh bn C
ca Ti khon 632 Gi vn hng bn trong k bo co i ng
bn N ca Ti khon 911Xc nh kt qu kinh doanh.
Li nhun gp v bn hng v cung cp dch v (M s
20):
Ch tiu ny phn nh s chnh lch gia doanh thu thun

v bn hng v cung cp dch v vi gi vn hng bn pht sinh
trong k bo co.
M s 20 = M s 10 - M s 11.
Doanh thu hot ng ti chnh (M s 21):
Ch tiu ny phn nh doanh thu hot ng ti chnh
thun(Tng doanh thu tr (-) thu GTGT theo phng php trc
tip (nu c) lin quan n hot ng khc) pht sinh trong k
bo co ca doanh nghip.
S liu ghi vo ch tiu ny l lu k s pht sinh N ca
Ti khon 515 Doanh thu hot ng ti chnh i ng vi bn C
TK 911 trong k bo co.
Chi ph ti chnh (M s 22):
Ch tiu ny phn nh tng chi ph ti chnh, gm tin li
vay phi tr, chi ph bn quyn, chi ph hot ng lin doanh,...
pht sinh trong k bo co ca doanh nghip.
S liu ghi vo ch tiu ny l lu k s pht sinh Bn C
TK 635 i ng vi bn N TK 911 trong k bo co.
Li vay phi tr (M s 23):
Ch tiu ny dng phn nh chi ph li vay phi tr c
tnh vo chi ph ti chnh trong k bo co.
S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo s k ton
chi tit ti khon 635
Chi ph bn hng (M s 24):
Ch tiu ny phn nh tng chi ph bn hng phn b cho
s hng ha, thnh phm, dch v bn trong k bo co.
55

ca Ti khon 641 Chi ph bn hng v s pht sinh C ca Ti
khon 1422 "Chi ph ch kt chuyn" (chi tit phn chi ph bn
hng), i ng vi bn N ca Ti khon 911 Xc nh kt qu
kinh doanh trong k bo co.
Chi ph qun l doanh nghip (M s 25):
Ch tiu ny phn nh tng chi ph qun l doanh nghip
phn b cho s hng ha, thnh phm, dch v bn trong k
bo co.
ca Ti khon 642 Chi ph qun l doanh nghip v s pht sinh
C ca Ti khon 1422 "Chi ph ch kt chuyn" (chi tit phn chi
ph qun l doanh nghip), i ng vi bn N ca Ti khon 911
Xc nh kt qu kinh doanh trong k bo co.
Li nhun thun t hot ng kinh doanh (M s 30):
Ch tiu ny phn nh kt qu hot ng kinh doanh ca
doanh nghip trong k bo co. Ch tiu ny c tnh ton trn c
s li nhun gp v bn hng v cung cp dch v cng (+) doanh
thu hot ng ti chnh tr (-) chi ph ti chnh, chi ph bn hng
v chi ph qun l doanh nghip phn b cho hng ha, thnh
phm, dch v bn trong k bo co.
M s 30 = M s 20 + M s 21 - (M s 22 + M s 24 + M s
25).
Thu nhp khc (M s 31):
Ch tiu ny phn nh cc khon thu nhp khc ( tr thu
GTGT phi np tnh theo phng php trc tip), pht sinh trong k
bo co.
bn N ca Ti khon 711 Thu nhp khc i ng vi bn C ca
Ti khon 911 Xc nh kt qu kinh doanh trong k bo co.
Chi ph khc (M s 32):
Ch tiu ny phn nh cc khon chi ph khc.
C ca Ti khon 811 Chi ph khc i ng vi bn N ca Ti
khon 911 Xc nh kt qu kinh doanh trong k bo co.
Li nhun khc (M s 40):
Ch tiu ny phn nh s chnh lch gia thu nhp khc (
tr thu GTGT phi np tnh theo phng php trc tip) vi chi ph
khc trong k bo co.
M s 40 = M s 31 - M s 32
56
Tng li nhun trc thu (M s 50):

Ch tiu ny phn nh tng s li nhun thc hin trong k
bo co ca doanh nghip trc khi tr thu thu nhp doanh nghip
t hot ng kinh doanh, hot ng khc pht sinh trong k bo
co.
M s 50 = M s 30 + M s 40.
Thu thu nhp doanh nghip phi np (M s 51):
Ch tiu ny phn nh tng s thu thu nhp doanh nghip
phi np trong k bo co.
bn C ca Ti khon 3334 Thu thu nhp doanh nghip tr (-)
s thu TNDN c gim tr vo s thu phi np v s chnh lch
gia s thu TNDN tm phi np theo thng bo cu c quan thu
hng qu ln hn s thu TNDN thc phi np khi bo co quyt
ton thu nm c duyt.
Li nhun sau thu (M s 60):
Ch tiu ny phn nh tng s li nhun thun t cc hot
ng ca doanh nghip sau khi tr thu thu nhp doanh nghip
phi np pht sinh trong k bo co.
M s 60 = M s 50 - M s 51.
3/ Thuyt minh bo co ti chnh
Mu thuyt minh bo co ti chnh sau khi sa i (xem
ph lc s 2)
Cn c vo 4 chun mc k ton ban hnh theo Quyt
nh s 149/2000/Q/BTC ngy 31-12-2001 ca B trng B Ti
chnh, Thuyt minh bo co ti chnh (mu B09-DN) c gii
thch, sa i b sung mt s ch tiu sau y:
a/ B sung Mc 3.2 "Mt s ch tiu chi tit v hng tn kho"
vo trong thuyt minh bo co ti chnh (mu B09-DN) lin
quan n Chun mc k ton "Hng tn kho":
- Gi gc ca tng s hng tn kho
- Gi tr hon nhp d phng gim gi hng tn kho trong k
- Nhng trng hp hay s kin dn n vic trch lp thm
hoc hon nhp d phng gim gi hng tn kho.
- Gi tr ghi s ca hng tn kho (gi gc tr (-) d phng gim
gi hng tn kho) dng th chp, cm c m bo cho cc
khon n phi tr.
b/ Gii thch, sa i, b sung mt s ch tiu sau y trong
thuyt minh bo co ti chnh (mu B09-DN) lin quan chun mc
k ton TSC hu hnh v chun mc k ton TSC v hnh.
57
- Gch u dng th nht ca Mc 2.4 trong thuyt minh bo

co ti chnh sa li l: "Nguyn tc xc nh nguyn gi TSC
hu hnh, TSC v hnh".
- Gch u dng th hai ca Mc 2.4 trong thuyt minh bo co
ti chnh sa li l: "Phng php khu hao; thi gian s dng hu
ch hoc t l khu hao TSC hu hnh, TSC v hnh".
- Mc 3.3 "Tnh hnh tng, gim TSC" trong thuyt minh bo
co ti chnh trnh by thm cc ch tiu sau y:
+ Gi tr cn li ca TSC hu hnh, TSC v hnh dng
th chp, cm c cho cc khon vay;
+ Gi tr cn li ca TSC hu hnh, TSC v hnh tm thi
khng s dng;
+ Nguyn gi ca TSC hu hnh, TSC v hnh khu hao
ht nhng vn cn s dng;
+ Gi tr cn li ca TSC hu hnh, TSC v hnh ang ch
thanh l;
+ Gi tr hp l ghi nhn ban u, gi tr khu hao lu k,
gi tr cn li ca TSC v hnh do Nh nuc cp;
+ Cc cam kt v vic mua, bn TSC hu hnh, TSC v
hnh c gi tr ln trong tng lai;
+ L do khi mt TSC v hnh c khu hao trn 20 nm;
+ Cc thay i khc v TSC hu hnh, TSC v hnh.
c/ B sung mt s ch tiu vo Mc 4 trong Thuyt minh bo
co ti chnh (mu B-09DN) lin quan n chun mc k ton
"Doanh thu v thu nhp khc":
- Doanh thu bn sn phm, hng ho;
Trong : Doanh thu trao i sn phm, hng ho
- Doanh thu cung cp dch v;
Trong : Doanh thu trao i dch v
- Li tin gi, li tin cho vay, li u t tri phiu, tn phiu;
-
Li bn ngoi t, chnh lch t gi;

Li bn hng tr chm;
Chit khu thanh ton c hng;
C tc v li nhun c chia;
Doanh thu ti chnh khc.
VI- iu khon thi hnh
1/ Thng t ny c hiu lc thi hnh t nm ti chnh 2002.

Cc quy nh trc y tri vi Thng t ny u bi b, nhng
58
phn k ton khc khng hng dn trong Thng t ny th thc

hin theo ch k ton doanh nghip hin hnh.
2/ Cc quy nh trong chun mc k ton c khc bit vi hng dn v quy ch ti chnh v hch ton kinh doanh ca doanh
nghip do B Ti chnh ban hnh th thc hin theo quy nh
trong chun mc k ton v hng dn trong Thng t ny.
3/ Cc cng ty, Tng cng ty c ch k ton c th
c B Ti chnh chp thun, phi cn c vo 04 chun mc k
ton ban hnh theo Quyt nh 149/2001/Q-BTC v Thng t ny
hng dn, b sung cho ph hp.
4/ Cc B, Ngnh, U Ban nhn dn, S Ti chnh, Cc thu
cc Tnh, Thnh ph trc thuc Trung ng c trch nhim trin
khai hng dn cc doanh nghip thc hin Thng t ny. Trong qu
trnh thc hin nu c vng mc ngh phn nh v B Ti
chnh nghin cu gii quyt.
Ni nhn:
chnh
-
KT. B trng b ti
Th tng, cc Ph Th tng Chnh ph;

Vn phng TW ng;
Vn phng Quc hi;
Vn phng Ch tch nc;
Th trng
k)
- Vn phng Chnh ph;
- Cc B, c quan ngang B, c quan thuc
Chnh ph;
- To n NDTC;
- Vin Kim st NDTC;
- UBND tnh, thnh ph trc thuc TW;
- C quan TW ca cc on th;
- S Ti chnh-Vt gi, Cc thu cc tnh,
thnh ph trc thuc TW;
- Cc TCT 91;
- Cng bo;
- Cc n v thuc v trc thuc B Ti chnh;
- Lu VP, V CKT.
59
Trn Vn T
Ph lc s 01
b, tng cng ty:............
n v:.................
Mu s B 01 - DN
bng cn i k ton
ti ngy ... thng ... nm ...
n v tnh:.............
M
S
S
ti sn
s
u
cui
nm
k
1
2
3
4
14
9
8. D phng gim gi hng tn kho (*)

1
60
V. Ti sn lu ng khc
15
0
25
0
tng cng ti sn (250 = 100 + 200)

a - n phi tr (300 = 310 + 320 + 330)
1
5. Thu v cc khon phi np Nh nc
6. Phi tr cng nhn vin
61
30
0
2
31
5
31
6
Tng cng ngun vn (430 = 300 + 400)
43
0
Ghi ch: S liu trong cc ch tiu c du (*) c ghi bng

s m di hnh thc ghi trong ngoc n ( ).
Cc ch tiu ngoi bng cn i k ton

62
Ch tiu
S u
nm
S cui
k
1. Ti sn thu ngoi
Lp, ngy ... thng ... nm ...

Ngi lp
biu
(K, h tn)
K ton trng
Gim c
(K, h tn)
(K, h tn, ng
du)
63
ph lc s 02
b, tng cng ty:............

n v:.................
Mu s B 09 - DN
thuyt minh bo co ti chnh

Qu ... Nm ...
1 - c im hot ng ca doanh nghip
1.1 - Hnh thc s hu vn:
1.2 - Lnh vc kinh doanh:
1.3 - Tng s cng nhn vin:
Trong : Nhn vin qun l:
1.4 - Nhng nh hng quan trng n tnh hnh kinh
doanh trong nm bo
co:
2 - Chnh sch k ton p dng ti doanh nghip:
2.1 - Nin k ton (bt u t ngy ... kt thc vo
ngy...)
2.2 - n v tin t s dng trong ghi chp k ton v
nguyn tc, phng
php chuyn i cc ng tin khc:
2.3 - Hnh thc s k ton p dng:
2.4 - Phng php k ton ti sn c nh:
- Nguyn tc xc nh nguyn gi ti sn c nh hu
hnh, TSC v hnh.;
- Phng php khu hao, thi gian s dng hu ch, hoc t
l khu hao TSC hu hnh, TSC v hnh.
2.5 - Phng php k ton hng tn kho:
- Nguyn tc nh gi hng tn kho.
- Phng php xc nh gi tr hng tn kho cui k.
64
- Phng php hch ton hng tn kho (k khai thng xuyn

hay kim k
nh k).
2.6 - Tnh hnh trch lp v hon nhp d phng.
3 - Chi tit mt s ch tiu trong bo co ti chnh
3.1 - Chi ph SXKD theo yu t:
n v tnh:...
Yu t chi ph
1. Chi ph nguyn liu, vt liu
S tin
2. Chi ph nhn cng

3. Chi ph khu hao ti sn c nh
4. Chi ph dch v mua ngoi
5. Chi ph khc bng tin
Tng cng
3.2- Mt s ch tiu chi tit v Hng tn kho
n v tnh:....
Ch tiu
M s
S tin
1. Gi gc ca tng s Hng tn kho

2. Gi tr hon nhp d phng gim gi
hng tn kho
3. Gi tr ghi s ca Hng tn kho (gi gc
tr (-) d phng gim gi hng tn kho)
dng th chp, cm c m bo cho cc
khon n vay.
Nhng trng hp hay s kin dn n vic trch lp thm
hoc hon nhp d phng gim gi hng tn kho.
65
3.3 - Tnh hnh tng, gim ti sn c nh:

Theo tng nhm ti sn c nh, mi loi ti sn c nh
(ti sn c nh hu hnh; ti sn c nh thu ti chnh; ti
sn c nh v hnh) trnh by trn mt biu ring:
Nhm TSC
Nh
ca,
vt
kin
trc
Ch tiu
I.
Nguyn
gi
ti
sn
nh
1. S d u k
2. S tng trong k
Trong : - Mua sm mi
- Xy dng mi
3. S gim trong k
Trong : - Thanh l
- Nhng bn
4. S cui k
Trong : - Cha s dng
- khu hao ht vn
cn
s dng
- Ch thanh l
II. Gi tr hao mn
1. u k
2. Tng trong k
3. Gim trong k
4. S cui k
III. Gi tr cn li
66
n v tnh: .............
My
...
Tng
mc,
thit
b
1. u k
2. Cui k
- TSC dng th chp,
cm
cc
khon vay
- TSC tm thi khng s dng
- TSC ch thanh l
L do tng, gim:
3.4 - Tnh hnh thu nhp ca cng nhn vin:

n v tnh:...
Ch tiu
K
hoch
Thc hin
K ny
K trc
1. Tng qu lng
2. Tin thng
3. Tng thu nhp
4. Tin lng bnh qun
5. Thu nhp bnh qun
L do tng, gim:
3.5 - Tnh hnh tng, gim ngun vn ch s hu:
n v tnh:....
S
Tng
u trong
k
k
Ch tiu
I. Ngun vn kinh doanh
Trong : Vn Ngn sch Nh nc
cp
67
Gi
m
tron
g k
S
cui
k
II. Cc qu
1. Qu u t pht trin
2. Qu nghin cu khoa hc v o
to
3. Qu d phng ti chnh
III. Ngun vn u t XDCB
1. Ngn sch cp
2. Ngun khc
IV. Qu khc
1. Qu khen thng
2. Qu phc li
3. Qu d phng v tr cp mt vic
lm
Tng cng
L do tng, gim:
3.6 - Tnh hnh tng, gim cc khon u t vo n
v khc:
n v tnh:....
S Tng Gim
S
Kt
Ch tiu
tron tron cui
qu
u
g k g k
k
u
k
t
I. u t ngn hn:
1. u t chng khon
2. u t ngn hn khc
II. u t di hn:
1. u t chng khon
2. u t vo lin doanh
3. u t di hn khc
Tng cng
L do tng, gim:
3.7 - Cc khon phi thu v n phi tr:
S u k
68
S cui k
n v tnh:....
Tng s tin
Ch tiu
T
ng
s
Trong
s
qu hn
T
ng
s
Trong
s
qu hn
tranh chp, mt
kh nng thanh
ton
- Phi tr thu
- Cc khon phi np
Nh nc
- Phi tr ni b
- Phi tr khc
Tng cng
Trong :
- S phi thu bng ngoi t (quy ra USD):
- S phi tr bng ngoi t (quy ra USD):
- L do tranh chp, mt kh nng thanh ton:
4 - Gii thch v thuyt minh mt s tnh hnh v kt
qu hot ng SXKD (Phn t trnh by ca doanh nghip).
n v tnh:....
Ch tiu
S tin
1. Doanh thu bn sn phm, hng ho
Trong : Doanh thu trao i sn

phm, hng ho
2. Doanh thu cung cp dch v
Trong : Doanh thu trao i cung

cp dch v
3. Doanh thu ti chnh khc
5 - Mt s ch tiu nh gi khi qut thc trng ti

chnh v kt qu kinh doanh ca doanh nghip
n v tnh:....
Ch tiu
n v
tnh
69
Nm
nay
Nm
trc
- Ngun vn ch s hu/Tng
ngun vn
2. Kh nng thanh ton
6 - nh gi tng qut cc ch tiu

7 - Cc kin ngh
Ngy ... thng ... nm ...
(K, h tn)
(K, h tn)
70
(K, h tn, ng
du)

huongdanketoan4CMKT 1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

huongdanketoan4CMKT 1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

cng ho x hi ch ngha vit nam

89/2002/TTH Ni, ngy 9 thng 10 nm 2002

- Cn c Quyt nh s 149/2001/Q-BTC ngy 31-12-2001

I. Hng dn k ton chun mc "Hng tn kho"

1- K ton chi ph sn xut chung c nh

C cc TK: 152, 153, 214, 331, 334,...

3- K ton d phng gim gi hng tn kho

1- V ni dung phn nh ca TK 211 - TSC hu hnh, c sa i li phn nguyn gi TSC hu hnh, xc nh

theo phng thc giao thu, nguyn gi l gi quyt ton cng

2. Phng php k ton cc nghip v kinh t ch yu

2.1- Trng hp mua TSC hu hnh theo phng thc tr chm,

N TK 211 - TSC hu hnh

- Khi nhn c TSC hu hnh do trao i, ghi:

N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)

2.6- i vi TSC hu hnh hin ang ghi trn s ca doanh

N TK 211 - TSC hu hnh

3- Hng dn k ton cc chi ph khng c tnh vo

C TK 154 - Chi ph SXKD d dang (Nu t ch).

1. Hng dn ni dung v phng php k ton Ti khon

1. Nguyn gi ca TSC v hnh l ton b cc chi ph m

- Nguyn gi TSC v hnh c Nh nc cp hoc c tng,

8. TSC v hnh c theo di chi tit theo tng i tng ghi

Kt cu v ni dung phn nh ca Ti khon 213 - TSC v hnh

nghip c c giy php v giy php nhng quyn thc hin

Phng php hch ton k ton mt s hot ng kinh t ch

N TK 131- Phi thu ca khch hng (Tng gi thanh ton)

N TK 213 - TSC v hnh

- Nu gi tr cn li ca nhng TSC v hnh ny ln c kt

- Chi ph cho giai on trin khai khng tiu chun ghi

Hch ton ti khon 242 cn tn trng mt s quy nh sau

1 - Ch hch ton vo Ti khon 242 nhng khon chi ph

Cc khon chi ph tr trc di hn cha tnh vo chi ph hot

Phng php hch ton k ton mt s hot ng kinh t ch yu

1. Khi pht sinh cc khon chi ph thnh lp doanh nghip, chi

- Khi xut cng c, dng c, cn c vo phiu xut kho, ghi:

1- nh chnh: Xo b cm t "chit khu thanh ton"

1- Doanh thu v chi ph lin quan n cng mt giao dch

- Ti khon 512 - Doanh thu ni b;

a) i tn Ti khon 511 - "Doanh thu bn hng" thnh Ti

Ti khon ny dng phn nh doanh thu bn hng v

1- Ti khon 511 "Doanh thu bn hng v cung cp dch v"

- i vi sn phm, hng ho, dch v khng thuc din chu

Doanh thu tr cp, tr gi c phn nh trn TK 5114 - Doanh thu tr

1- Trng hp bn hng theo phng thc tr chm, tr gp:

a. i vi hng ho chu thu GTGT theo phng php khu

- Khi bn hng tr chm, tr gp, ghi s tin tr ln u v

2- K ton thu GTGT phi np tnh theo phng php trc

Cui k, k ton tnh ton, xc nh thu GTGT phi np

- Khi bn hng, hoc cung cp dch v theo phng thc tr

Kt chuyn Doanh thu cha thc hin sang Ti khon Doanh

1. Trng hp bn hng theo phng thc tr chm, tr gp:

b. i vi hng bn tr chm, tr gp khng thuc din chu

- Khi nhn tin ca khch hng tr trc v hot ng cho thu

N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin

- C tc, li nhun c chia;

- Doanh thu hot ng ti chnh c phn nh trn Ti khon

1. Phn nh doanh thu c tc, li nhun c chia pht sinh

N cc TK 111, 112 (Tng tin li thu c)

- Khi cho vay ly li, ghi:

- Ch hch ton vo ti khon ny khon chit khu thng

hn s tin bn hng c ghi trn ho n ln cui cng th phi

- Ti khon 5213 - Chit khu dch v: Phn nh ton b s

Phng php hch ton k ton mt s hot ng kinh t ch yu