CC DNG TON BI DNG HC SINH GII LP 5

Dng 1. S chn, s l, bi ton xt ch s tn cng ca mt s

* KIN THC CN NH
- Ch s tn cng ca 1 tng bng ch s tn cng ca tng cc ch s hng n v ca
cc s hng trong tng y.
- Ch s tn cng ca 1 tch bng ch s tn cng ca tch cc ch s hng n v ca
cc tha s trong tch y.
- Tng 1 + 2 + 3 + 4 + ...... + 9 c ch s tn cng bng 5.
- Tch 1 x 3 x 5 x 7 x 9 c ch s tn cng bng 5.
- Tch a x a khng th c tn cng bng 2, 3, 7 hoc 8.
* BI TP VN DNG
Bi 1:
a) Nu tng ca 2 s t nhin l 1 s l, th tch ca chng c th l 1 s l c
khng?
b) Nu tch ca 2 s t nhin l 1 s l, th tng ca chng c th l 1 s l c
khng?
c) Tng v hiu hai s t nhin c th l s chn, v s kia l l c khng ?
Gii:
a) Tng hai s t nhin l mt s l, nh vy tng gm 1 s chn v 1 s l, do
tch ca chng phi l 1 s chn (Khng th l mt s l c).
b) Tch hai s t nhin l 1 s l, nh vy tch gm 2 tha s u l s l, do tng
ca chng phi l 1 s chn(Khng th l mt s l c).
c) Ly Tng cng vi hiu ta c 2 ln s ln, tc l c 1 s chn. Vy tng v
hiu phi l 2 s cng chn hoc cng l (Khng th 1 s l chn, s kia l l c).
Bi 2:
Khng cn lm tnh, kim tra kt qu ca php tnh sau y ng hay sai?
a, 1783 + 9789 + 375 + 8001 + 2797 = 22744
b, 1872 + 786 + 3748 + 3718 = 10115.
c, 5674 x 163 = 610783
Gii:
a, Kt qu trn l sai v tng ca 5 s l l 1 s l.
b, Kt qu trn l sai v tng ca cc s chn l 1 s chn.
c, Kt qu trn l sai v tch ca 1s chn vi bt k 1 s no cng l mt s chn.
Bi 3:
Tm 4 s t nhin lin tip c tch bng 24 024
Gii:
Ta thy trong 4 s t nhin lin tip th khng c tha s no c ch s tn cng l 0; 5
v nh th tch s tn cng l ch s 0 (tri vi bi ton)
Do 4 s phi tm ch c th c ch s tn cng lin tip l 1, 2, 3, 4 v 6, 7, 8, 9
Ta c:
24 024 > 10 000 = 10 x 10 x 10 x 10
24 024 < 160 000 = 20 x 20 x 20 x 20
Nn tch ca 4 s l:
11 x 12 x 13 x 14 hoc

16 x 17 x 18 x 19
C : 11 x 12 x 13 x 14 = 24 024
16 x 17 x 18 x 19 = 93 024.
Vy 4 s phi tm l: 11, 12, 13, 14.
Bi 4:
C th tm c 2 s t nhin sao cho hiu ca chng nhn vi 18 c 1989
khng?
Gii:
Ta thy s no nhn vi s chn tch cng l 1 s chn. 18 l s chn m 1989 l s l.
V vy khng th tm c 2 s t nhin m hiu ca chng nhn vi 18 c 1989.
Bi 5:
C th tm c 1 s t nhin no nhn vi chnh n ri tr i 2 hay 3 hay 7, 8
li c 1 s trn chc hay khng.
Gii:
S tr i 2, 3 hay 7, 8 l s trn chc th phi c ch s tn cng l 2, 3 hay 7 hoc 8.
M cc s t nhin nhn vi chnh n c cc ch s tn cng l Do vy khng th tm
c s t nhin nh th .

Do vy khng th tm c s t nhin nh th.

Bi 6:
C s t nhin no nhn vi chnh n c kt qu l mt s vit bi 6 ch s 1
khng?
Gii:
Gi s phi tm l A (A > 0)
Ta c: A x A = 111 111
V 1 + 1 +1 + 1+ 1+ 1+ = 6 chia ht cho 3 nn 111 111 chia ht cho 3.
Do vy A chia ht cho 3, m A chia ht cho 3 nn A x A chia ht cho 9 nhng 111 111
khng chia ht cho 9.
Vy khng c s no nh th.
Bi 7:
a, S 1990 c th l tch ca 3 s t nhin lin tip c khng?
Gii:
Tch ca 3 s t nhin lin tip th chia ht cho 3 v trong 3 s lun c 1 s chia ht
cho 3 nn 1990 khng l tch ca 3 s t nhin lin tip v:
1 + 9 + 9 + 0 = 19 khng chia ht cho 3.
b, S 1995 c th l tch ca 3 s t nhin lin tip khng?
Gii:
3 s t nhin lin tip th bao gi cng c 1 s chn v vy m tch ca chng l 1 s
chn m 1995 l 1 s l do vy khng phi l tch ca 3 s t nhin lin tip.
c, S 1993 c phi l tng ca 3 s t nhin lin tip khng?
Gii:
Tng ca 3 s t nhin lin tip th s bng 3 ln s gia do s ny phi chia ht
cho 3.
M 1993 = 1 + 9 + 9 + 3 = 22 Khng chia ht cho 3
Nn s 1993 khng l tng ca 3 s t nhin lin tip.
Bi 8:
Tnh 1 x 2 x 3 x 4 x 5 x............ x 48 x 49 tn cng l bao nhiu ch s 0?

Gii:
Trong tch c cc tha s chia ht cho 5 l:
5, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45.
Hay 5 = 1 x 5; 10 = 2 x 5; 15 = 3 5;. .......; 45 = 9 x 5.
Mi tha s 5 nhn vi 1 s chn cho ta 1 s trn chc. m tch trn c 10 tha s 5 nn
tch tn cng bng 10 ch s 0.
Bi 9:
Bn Ton tnh tng cc chn trong phm vi t 20 n 98 c 2025. Khng thc
hin tnh tng em cho bit Ton tnh ng hay sai?
Gii:
Tng cc s chn l 1 s chn, kt qu ton tnh c 2025 l s l do vy ton tnh
sai.
Bi 10:
Tng tnh tng ca cc s l t 21 n 99 c 2025. Khng tnh tng em cho
bit Tng tnh ng hay sai?
Gii:
T 1 n 99 c 50 s l
M t 1 n 19 c 10 s l. Do vy Tng tnh tng ca s lng cc s l l: 50 10 =
40 (s)
Ta bit tng ca s lng chn cc s l l 1 s chn m 2025 l s l nn Tng
tnh sai.
Bi 11:
Tch sau tn cng bng my ch s 0?
20 x 21 x 22 x 23 x. . . x 28 x 29
Gii:
Tch trn c 1 s trn chc l 20 nn tch tn cng bng 1 ch s 0
Ta li c 25 = 5 x 5 nn 2 tha s 5 ny khi nhn vi 2 s chn cho tch tn cng bng 2
ch s 0
Vy tch trn tn cng bng 3 ch s 0.
Bi 12:
Tin lm php chia 1935: 9 c thng l 216 v khng cn d. Khng thc hin
cho bit Tin lm ng hay sai.
Gii:
V 1935 v 9 u l s l, thng gia 2 s l l 1 s l. Thng Tin tm c l 216 l
1 s chn nn sai
Bi 13:
Hu tnh tch:
2 x 3 x 5 x 7 x 11 x 13 x 17 x 19 x 23 x 29 x 31 x 37 = 3 999
Khng tnh tch em cho bit Hu tnh ng hay sai?
Gii:
Trong tch trn c 1 tha s l 5 v 1 tha s chn nn tch phi tn cng bng ch s 0.
V vy Hu tnh sai.
Bi 14:
Tch sau tn cng bng bao nhiu ch s 0:
13 x 14 x 15 x. . . x 22
Gii:
Trong tch trn c tha s 20 l s trn chc nn tch tn cng bng 1 ch s 0. Tha s
15 khi nhn vi 1 s chn cho 1 ch s 0 na tch.
Vy tch trn c 2 ch s 0.

* BI TP V NH
Bi 1: Khng lm php tnh hy cho bit kt qu ca mi php tnh sau c tn cng bng
ch s no?
a, (1 999 + 2 378 + 4 545 + 7 956) (315 + 598 + 736 + 89)
b, 1 x 3 x 5 x 7 x 9 x ... x 99
c, 6 x 16 x 116 x 1 216 x 11 996
d, 31 x 41 x 51 x 61 x 71 x 81 x 91
e, 56 x 66 x 76 x 86 - 51 x 61 x 71 x 81
Bi 2: Tch sau tn cng bng bao nhiu ch s 0
a, 1 x 2 x 3 x ... x 99 x 100
b, 85 x 86 x 87 x ... x 94
c, 11 x 12 x 13 x ... x 62
Bi 3: Khng lm tnh xt xem kt qu sau ng hay sai? Gii thch ti sao?
a, 136 x 136 - 41 = 1960
b, ab x ab - 8557 = 0
Bi 4: C s no chia cho 15 d 8 v chia cho 18 d 9 hay khng?
Bi 5: Cho s a = 1234567891011121314.. . c vit bi cc s t nhin lin tip.
S a c tn cng l ch s no? bit s a c 100 ch s.
Bi 6: C th tm c s t nhin A v B sao cho:
(A + B) x (A B) = 2002

Dng 2. K thut tnh v quan h gia cc

thnh phn ca php tnh
* CC BI TP:
Bi 1:
Khi cng mt s t nhin c 4 ch s vi mt s t nhin c 2 ch s, do s sut
mt hc sinh t php tnh nh sau:
abcd
+ eg...
Hy cho bit kt qu ca php tnh thay i nh th no.
Gii:
Khi t php tnh nh vy th s hng th hai tng gp 100 ln. Ta c:
Tng mi = SH1 + 100 x SH2
= SH1 + SH2 + 99 x SH2
=Tng c + 99 x SH2
Vy tng mi tng thm 99 ln s hng th hai.
Bi 2:
Khi nhn 1 s t nhin vi 6789, bn Mn t tt c cc tch ring thng ct vi
nhau nh trong php cng nn c kt qu l 296 280. Hy tm tch ng ca
php nhn .
Gii:
Khi t cc tch ring thng ct vi nhau nh trong php cng tc l bn Mn ly
tha s th nht ln lt nhn vi 9, 8, 7 v 6 ri cng kt qu li. Do 9 + 8 + 7 + 6 = 30
nn tch sai lc ny bng 30 ln tha s th nht. Vy tha s th nht l:
296 280: 30 = 9 876

Tch ng l:
9 876 x 6789 = 67 048 164
Bi 3:
Khi chia 1 s t nhin cho 41, mt hc sinh chp nhm ch s hng trm ca
s b chia l 3 thnh 8 v ch s hng n v l 8 thnh 3 nn c thng l 155,
d 3. Tm thng ng v s d trong php chia .
Gii:
S b chia trong php chia sai l:
41 x 155 + 3 = 6358
S b chia ca php chia ng l: 6853
Php chia ng l:
6853: 41 = 167 d 6
Bi 4:
Hiu ca 2 s l 33, ly s ln chia cho s nh c thng l 3 v s d l 3. Tm
2 s .
Gii:
Theo bi ra ta c:

S nh l:
(33 - 3): 2 = 15
S ln l:
33 + 15 = 48
p s 15 v 48.
Bi 5:
Hai s thp phn c tng bng 55,22; Nu di du phy ca s b sang tri 1 hng
ri ly hiu gia s ln v n ta c 37, 07. Tm 2 s .
Gii:
Khi di du phy ca s b sang tri 1 hng tc l ta gim s b i 10 ln.
Theo bi ra ta c s :

Nhn vo s ta thy:
11 ln s b mi l:
55,22 - 37,07 = 18,15
S b l:
18,15: 11 x 10 = 16,5
S ln l:
55,22 - 16,5 = 38,2
p s: SL: 38,2; SB: 16,5.
Bi 6:
Hai s thp phn c hiu l 5,37 nu di du phy ca s ln sang tri 1 hng ri
cng vi s b ta c 11,955. Tm 2 s .
Gii:
Khi di du phy ca s ln sang tri 1 hng tc l ta gim s i 10 ln.
Ta c s :

1/10 s ln + s b = 11,955 m s ln - s b = 5,37.

Do 11 ln ca 1/10 s ln l: 11,955 + 5,37 = 17,325
S ln l: 17,325: 11 x 10 = 15,75
S b l : 15,75 - 5,37 = 10, 38
p s: SL: 15,75; SB: 10, 38.
Bi 7:
C gio cho hc sinh lm php tr mt s c 3 ch s vi mt s c 2 ch s, mt
hc sinh ng tr vit s tr di ct hng trm ca s b tr nn tm ra hiu l
486. Tm hai s , bit hiu ng l 783.
Gii:
Khi t nh vy tc l bn hc sinh tng s tr ln 10 ln. Do vy hiu gim
i 9 ln s tr.
S tr l:
(783 - 486): 9 = 33
S b tr l:
783 + 33 = 816
p s: S tr: 33
S b tr: 816
Bi 8:
Hiu 2 s t nhin l 134. Vit thm 1 ch s no vo bn phi s b tr v gi
nguyn s tr, ta c hiu mi l 2297. Tm 2 s cho.
Gii:
S b tr tng ln 10 ln cng thm ch s vit thm a, th hiu mi so vi hiu c tng
thm 9 ln cng vi s a.
9 ln s b tr + a = 2297 - 134 = 2163 (n v)
Suy ra (2163 - a) chia ht cho 9
2163 chia cho 9 c 24 d 3 nn a = 3 (0 <= a => 9)
Vy ch s vit thm l 3
S b tr l:
(2163 - 3): 9 = 240
S tr l:
240 - 134 = 106
Th li: 2403 - 106 = 2297
p s: SBT: 240; ST: 106.
Bi 9:
Tng ca 1 s t nhin v 1 s thp phn l 62,42. Khi cng hai s ny 1 bn qun
mt du phy s thp phn v t tnh cng nh s t nhin nn kt qu sai l
3569. Tm s thp phn v s t nhin cho.
Gii:
S thp phn c 2 ch s phn thp phn nn qun du phy tc l tng s ln
100 ln. Nh vy tng tng 99 ln s . Suy ra s thp phn l: (3569 62,42): 99 =
35,42
S t nhin l: 62,42 - 35,42 = 27
p s: S thp phn:35,42; S t nhin: 27.
Bi 10:
Khi nhn 254 vi 1 s c 2 ch s ging nhau, bn Hoa t cc tch ring thng

ct nh trong php cng nn tm ra kt qu so vi tch ng gim i 16002 n v.

Hy tm s c hai ch s .
Gii:
Gi tha s th hai l aa
Khi nhn ng ta c 254 x aa hay 254 x a x 11
Khi t sai tch ring tc l ly 254 x a + 254 x a = 254 x a x 2
Vy tch gim i 254 x a x 9
Suy ra: 254 x 9 x a = 16002
a = 16002: (254 x 9) = 7
Vy tha s th hai l 77.
Bi 11:
Khi nhn 1 s vi 235 1 hc sinh s t tch ring th 2 v 3 thng ct vi
nhau nn tm ra kt qu l 10285. Hy tm tch ng.
Gii:
Khi nhn mt s A vi 235, hc sinh t 2 tch ring cui thng ct nh trong php
cng, tc l em ln lt nhn A vi 5, vi 30, vi 20 ri cng ba kt qu li.
Vy: A x 5 x A x 30 x A x 20 = 10 285
A x 55 = 10 285
A = 10 285: 55 = 187
Vy tch ng l:
187 x 235 = 43 945
Bi 12:
Tm ba s bit hiu ca s ln nht v s b nht l 1,875 v khi nhn mi s ln
lt vi 8, 10,14 th c ba tch bng nhau.
Gii:
V tch ca s ln nht vi 8 bng tch ca s b nht vi 14 nn ta c s :

S ln nht l:
1,875: ( 14 - 8 ) x 14 = 4,375
S b nht l:
4,375 - 1,875 = 2,5
S gia l:
2,5 x 14: 10 = 3,5
p s: 2,5; 3,5; 4,375.
----------------------* BI TP V NH:
Bi 1: Khi cng 1 s t nhin vi 107, 1 hc sinh chp nhm s hng th 2 thnh
1007 nn c kt qu l 1996. Tm tng ng ca 2 s .
Bi 2: Khi nhn 1 s t nhin vi 5 423, 1 hc sinh t cc tch ring thng ct vi
nhau nh trong php cng nn c kt qu l 27 944. Tm tch ng ca php nhn .
Bi 3: Khi chia 1 s t nhin cho 101, 1 hc sinh i ch ch s hng trm v hng
n v ca s b chia, nn nhn c thng l 65 v d 100. Tm thng v s d ca
php chia .
Bi 4: Cho 2 s, nu ly s ln chia cho s nh c thng l 7 v s d ln nht c
th c c l 48. Tm 2 s .
Bi 5: Hai s thp phn c tng l 15,88. Nu di du phy ca s b sang phi 1 hng,

ri tr i s ln th c 0,12. Tm 2 s .
Bi 6: Mt php chia c thng l 6 v s d l 3. Tng ca s b chia, s chia v s d
bng 195. Tm s b chia v s chia.
Bi 7: Tng ca 2 s thp phn l 16,26. Nu ta tng s th nht ln 5 ln v s th hai
ln 2 ln th c 2 s c tng l 43,2. Tm 2 s.
Bi 8: So snh tch: 1,993 x 199,9 vi tch 19,96 x 19,96
Bi 9: Mt hc sinh khi nhn 1 s vi 207 qun mt ch s 0 ca s 207 nn kt qu
so vi tch ng gim 6 120 n v. Tm tha s .
Bi 10: Ly 1 s em chia cho 72 th c s d l 28. Cng s em chia cho 75 th
c s d l 7 thng ca 2 php chia l nh nhau. Hy tm s .

Dng 3. Bi ton lin quan n iu kin chia

ht
* BI TP VN DNG:
a. Loi ton vit s t nhin theo du hiu chia ht
Bi 1:
Hy thit lp cc s c 3 ch s khc nhau t 4 ch s 0, 4, 5, 9 tho mn iu
kin
a, Chia ht cho 2
b, Chia ht cho 4
c, Chia ht cho 2 v 5
Gii:
a, Cc s chia ht cho 2 c tn cng bng 0 hoc 4. Mt khc mi s u c cc ch s
khc nhau, nn cc s thit lp c l
540; 504
940; 904
450; 954
950; 594
490
590
b, Ta c cc s c 3 ch s chia ht cho 4 c vit t 4 ch s cho l:
540; 504; 940; 904
c, S chia ht cho 2 v 5 phi c tn cng 0. Vy cc s cn tm l
540; 450; 490
940; 950; 590.
Bi 2:
Vi cc ch s 1, 2, 3, 4, 5 ta lp c bao nhiu s c 4 ch s chia ht cho 5?
Gii:
Mt s chia ht cho 5 khi tn cng l 0 hoc 5.
Vi cc s 1, 2, 3, 4, ta vit c 4 x 4 x 4 = 64s c 3 ch s
Vy vi cc s 1, 2, 3, 4, 5 ta vit c 64 s c 5 ch s (C tn cng l 5)
b. Loi ton dng du hiu chia ht in vo ch s cha bit
dng ny:
-Nu s phi tm chia ht cho 2 hoc 5 th trc ht da vo du hiu chia ht xc
nh ch s tn cng.
-Dng phng php th chn kt hp vi cc du hiu chia ht cn li ca s phi tm
xc nh cc ch s cn li.

Bi 3:
Thay x v y vo 1996 xy c s chia ht cho 2, 5, 9.
Gii:
S phi tm chia ht cho 5 vy y phi bng 0 hoc 5.
S phi tm chia ht cho 2 nn y phi l s chn
T suy ra y = 0. S phi tm c dng 1996 x 0.
S phi tm chia ht cho 9 vy (1 +9 + 9+ 6 + x )chia ht cho 9 hay (25 + x) chia ht cho 9.
Suy ra x = 2.
S phi tm l: 199620.
Bi 4:
Cho n = a 378 b l s t nhin c 5 ch s khc nhau. Tm tt c cc ch s a v b
thay vo ta dc s n chia ht cho 3 v 4.
Gii:
- n chia ht cho 4 th 8b phi chia ht cho 4. Vy b = 0, 4 hoc 8
- n c 5 ch s khc nhau nn b = 0 hoc 4
- Thay b = 0 th n = a3780
+ S a3780 chia ht cho 3 th a = 3, 6 hoc 9
+ S n c 5 ch s khc nhau nn a = 6 hoc 9
Ta c cc s 63 780 v 930780 tho mn iu kin ca bi
- Thay b = 4 th n = a3784
+ S a3784 chia ht cho 3 th a = 2, 5 hoc 8
+ S n c 5 ch s khc nhau nn a = 2 hoc 5. Ta c cc s 23784 v 53 784 tho
mn iu kin bi
Cc s phi tm 63 780; 93 780; 23 784; 53 784.
c. Cc bi ton v vn dng tnh cht chia ht ca mt tng v mt hiu
Cc tnh cht thng s dng trong loi ny l:
- Nu mi s hng ca tng u chia ht cho 2 th tng ca chng cng chia ht cho 2
- Nu SBT v ST u chia ht cho 2 th hiu ca chng cng chia ht cho 2
- Mt s hng khng chia ht cho 2, cc s hng cn li chia ht cho 2 th tng khng
chia ht cho 2
- Hiu ca 1 s chia ht cho 2 v 1 s khng chia ht cho 2 l 1 s khng chia ht cho 2.
(Tnh cht ny tng t i vi cc trng hp chia ht khc)
Bi 5:
Khng lm php tnh xt xem cc tng v hiu di y c chia ht cho 3 hay
khng.
a. 459 + 690 1 236
b. 2 454 - 374
Gii:
a. 459, 690, 1 236 u l s chia ht cho 3 nn 459 + 690 + 1 236 chia ht cho 3
b. 2 454 chia ht cho 3 v 374 khng chia ht cho 3 nn 2 454 - 374 khng chia ht cho
3.
Bi 6:
Tng kt nm hc 2001- 2002 mt trng tiu hc c 462 hc sinh tin tin v 195
hc sinh xut sc. Nh trng d nh thng cho hc sinh xut sc nhiu hn
hc sinh tin tin 2 quyn v 1 em. C vn th tnh phi mua 1996 quyn th va
pht thng. Hi c vn th tnh ng hay sai? v sao?
Gii:
Ta thy s HS tin tin v s HS xut sc u l nhng s chia ht cho 3 v vy s v
thng cho mi loi HS phi l 1 s chia ht cho 3. Suy ra tng s v pht thng cng
l 1 s chia ht cho 3, m 1996 khng chia ht cho 3 > Vy c vn th tnh sai.

d. Cc bi ton v php chia c d

loi ny cn lu :
- Nu a: 2 d 1 th ch s tn cng ca a l 1, 3, 5, 7, 9
- Nu a: 5 d 1 th ch s tn cng ca a phi l 1 hoc 6; a: 5 d 2 th ch s tn cng
phi l 2 hoc 7...
- Nu a v b c cng s d khi chia cho 2 th hiu ca chng cng chia ht cho 2
- Nu a: b d b - 1 th a + 1 chia ht cho b
- Nu a: b d 1 th a - 1 chia ht cho b
Bi 7:
Cho a = x459y. Hy thay x, y bi nhng ch s thch hp khi chia a cho 2, 5, 9
u d 1
Gii:
Ta nhn thy:
- a: 5 d 1 nn y bng 1 hoc 6
- Mt khc a: 2 d 1 nn y phi bng 1. S phi tm c dng a= x4591
- x4591 chia cho 9 d1 nn x + 4 + 5 + 9 + 1 chia cho 9 d 1. vy x chia ht cho 9 suy ra
x = 0 hoc 9. M x l ch s u tin ca 1 s nn khng th bng 0 vy x = 9 S phi
tm l: 94591
Bi 8:
Tm s t nhin nh nht sao cho khi chia s cho 2 d 1, cho 3 d 2, cho 4 d 3,
cho 5 d 4, cho 6 d 5, cho 7 d 6
Gii:
Gi s phi tm l a th a + 1 chia ht cho 2, 3, 4, 5, 6 v 7 nh vy a + 1 c tn cng l
ch s 0
a + 1 khng l s c 1 ch s. Nu a + 1 c 2 ch s th a + 1 tn cng l ch s 0 li
chia ht cho 7 nn a + 1 = 70 (loi v 70 khng chia ht cho 3)
Trng hp a + 1 c 3 ch s th c dng xy0
. S xy0 chia ht cho 4 nn y phi bng 0, 2, 4, 6 hoc 8
. S xy0 chia ht cho 7 nn xy bng 14; 21; 28; 35; 42; 49; 56; 63; 70; 77; 84; 91 hoc 98
. S xy0 chia ht cho 3 th x + y + 0 chia ht cho 3
Kt hp cc iu kin trn th a + 1 = 420 vy a = 419
p s: 419.
e. Vn dng tnh cht chia ht v chia cn d gii ton c li vn
Bi 9:
Tng s HS khi 1 ca mt trng tiu hc l 1 s c 3 ch s v ch s hng
trm l 3. Nu xp hng 10 v hng 12 u d 8, m xp hng 8 th khng cn d.
Tnh s HS khi 1 cua trng .
Gii:
Theo bi th s HS khi 1 c dng 3ab. Cc em xp hng 10 d 8 vy b = 8. Thay
vo ta c s 3a8. Mt khc, cc em xp hng 12 d 8 nn 3a8 - 8 = 3a0 phi chia ht
cho 12 suy ra 3a0 chi ht cho 3. suy ra a = 0, 3, 6 hoc 9. Ta c cc s 330; 390 khng
chia ht cho 12 v vy s HS khi 1 l 308 hoc 368 em. s 308 khng chia ht cho 8 vy
s HS khi 1 ca trng l 368 em.
----------------------* BI TP V NH:
Bi 1: Cho 4 ch s 0, 1, 5 v 8. Hy lp cc s c 3 ch s khc nhau tho mn iu
kin
a, Chia ht cho 6
b, Chia ht cho 15

Bi 2: Hy xc nh cc ch s ab khi thay vo s 6a49b ta c s chia ht cho: a,

2, 5 v 9 b, 2 v 9
Bi 3: Khng lm php tnh xt xem cc tng v hiu i y c chia ht cho 3 hay
khng a, 1 236 + 2 155 + 42 702 b, 92 616 - 48 372
Bi 4: Tm s t nhin nh nht sao cho khi chia s cho 3, 4, 5 u d 1 v chia cho
7 th khng d.
Bi 5: Mt cng ty c s cng hng mc lng 360 000. S khc hng mc 495
000, s cn li hng 672 000/ thng. Sau khi pht lng thng 7 cho cng nhn c
k ton cng ht 273 815 000. Hi c k ton tnh ng hay sai? ti sao?
Bi 6: Lp 5A xp hng 2, hng 3, hng 4 c mt s hng khng tha bn no. Nu
ly tng cc hng xp c th c 39 hng. Hi lp 5A c bao nhiu bn.

Dng 4. Biu thc v php tnh lin quan n

tnh gi tr biu thc
BI TP VN DNG:
Bi 1:
Cho hai biu thc:
A = (700 x 4 + 800): 1,6
B = (350 x 8 + 800): 3,2
Khng tnh ton c th, hy gii thch xem gi tr biu thc no ln hn v ln hn
my ln?
Gii:
Xt A c 700 x 4 = 700: 2 x 2 x 4 = 350 x 8 nn b chia ca c hai biu thc A v B
ging nhau nhng s chia gp i nhau (3,2: 1,6 = 2) nn A c gi tr gp i B.
Bi 2:
Tnh gi tr ca cc biu thc sau bng cch thch hp
a, 17,58 x 43 + 57 x 17,58
b, 43,57 x 2,6 x (630 315 x 2)

e, 9,8 + 8,7 + 7,6 +. . .+2,1 1,2 2,3 3,4 -. . . - 8,9

Gii:
a, 17,58 x 43 + 57 x 17,58
= 17,58 x 43 + 17,58 x 57 (tnh giao hon)
= 17,58 x (43 + 57) = 17,58 x 100 = 1758 (nhn 1 s vi 1 tng)
b, 43,57 x 2,6 x (630 315 x 2)
= 43,57 x 2,6 x (630 630)
= 43,57 x 2,6 x 0 = 0

 s chia, t 1 ti 55 l cc s m 2 s lin tip hn km nhau 3 n v nn t 1 n 55

c (55 1) :3 + 1 = 19 s).
e, 9,8 + 8,7 + 7,6 + . . . + 2,1 1,2 2,3 3,4 - . . . 8,9
= (9,8 8,9) + (8,7 7,8) + . . . +(2,1 1,2)
= 0,9 + 0,9 + 0,9 + 0,9 + 0,9
= 0,9 x 5 = 4,5.
Bi 3:
Tm X :
(X + 1) + (X + 4) + (X +7) +(X + 10) + . . . + (X + 28) = 155
Gii:
(X + 1) + ( X + 4) + ( X + 7) + ... +(X + 28) = 155
Ta nhn thy 2 s hng lin tip ca tng hn km nhau 3 n v nn tng c vit y
s c 10 s hng
(28 1) : 3 + 1 = 10)
(X + 1 + X + 28) x 10 : 2 = 155
(X x 2 + 29) x 10 = 155 x 2 = 310 (Tm s b chia)
X x 2 + 29 = 310 : 10 = 31 (Tm tha s trong 1 tch)
X x 2 = 31 29 = 2 (Tm s hng trong 1 tng)
X = 2 : 2 = 1 ( Tm tha s trong 1 tch).
Bi 4:
Vit cc tng sau thnh tch ca 2 tha s:
a, 132 + 77 + 198
b, 5555 + 6767 + 7878
c, 1997, 1997 + 1998, 1998 + 1999, 1999
Gii:
a, 132 + 77 + 198
= 11 x 12 + 11 x 7 + 11 x 18
= 11 x (12 + 7 + 18) ( nhn 1 s vi 1 tng)
= 11 x 37
b, 5555 + 6767 + 7878
= 55 x 101 + 67 x 101 + 78 x 101
= 55 + 67 + 78) x 101
= 200 x 101
c, 1997, 1997 + 1998, 1998 + 1999, 1999
= 1997 x 1,0001 + 1998 x 1,0001 + 1999 x 1,0001
= (1997 + 1998 + 1999) x 1,0001
= 5994 x 1,0001 ( nhn 1 tng vi 1 s)

Bi 5:
Tm gi tr s t nhin ca a biu thc sau c gi tr ln nht, gi tr ln nht
l bao nhiu?
B = 1990 + 720 : (a 6)
Gii:
Xt B = 1990 + 720 : (a 6)
B ln nht khi thng ca 720 : (a 6) ln nht.
Khi s chia phi nh nht, v s chia khc 0 nn a 6 = 1 (l nh nht)
Suy ra : a = 7
Vi a = 7 th gi tr ln nht ca B l:
1990 + 720 : 1 = 2710.
----------------------* BI TP V NH:
Bi 1: Thm du php tnh v du ngoc n vo 5 ch s 3 c kt qu ln lt l:
1, 2, 3, 4, 5.
Bi 2: Tm X:
a, X x 1999 = 1999 x 199,8
b, (X x 0,25 + 1999) x 2000 = ((53 + 1999) x 2000

Bi 3: Tm gi tr s ca biu thc sau:

A = a + a + a + a + . . . + a 99 (c 99 s a)
Vi a = 1001.
Bi 4: Tm gi tr s t nhin a biu thc sau c gi tr ln nht, gi tr nh nht l bao
nhiu?
C = (a 30) x (a 29) x . . . x (a 1)

Dng 5. Bi ton lin quan n iu kin chia

ht
BI TP VN DNG:

Bi 1:
in ch s thch hp vo du * trong php tnh sau:

Gii:
Trc ht ta xc nh ch s hng n v ca s nhn:
* x 432 = 30**.
Nu * = 6 th 6 x 432 = 2 592 < 30**
Nu * = 8 th 8 x 432 = 3 456 > 30**
Vy * = 7
tip theo ta xc nh ch s hng chc ca s nhn:
* x 432 = ***. Vy * = 1 hoc 2.
- Nu * = 1 thay vo ta c php nhn khng th c kt qu l mt s c 5 ch s.
Vy * = 2, thay vo ta c php nhn:

b) Trc ht ta xt tch ring 2 x * * = * * *

T y ta suy ra ch s hng trm ca tch ring phi bng 1 v ch s hng chc ca
s chia ln hn hoc bng 5. Thay vo ta c php tnh:

Ta xt s d ca php chia th nht:

***-**=1
Vy php tr phi l 100 99 = 1.
Thay vo ta c:

Xt tch ring th nht * x * * = 99 m ch s hng chc ca s chia phi ln hn hoc

bng 5, nn s chia l 99. Suy ra tch ring cui cng l 2 x 99 = 198 v s b chia l 1
0098. Thay vo ta c php chia:

Bi 2:
Thay mi ch s bng cc ch s thch hp trong php tnh sau:

Gii:
a) Ta vit li thnh php nhn:

b) Ta c: abab = 101 x ab
101 x ab + ab = 1326
102 x ab = 1326
ab = 13
Bi 3:
Tm ch s a v b
1ab x 126 = 201ab
Gii:
1ab x ( 25 + 1) = 2000 + 1ab ( cu to s)

1ab x 125 + 1ab = 2000 + 1ab (nhn 1 s vi 1 tng)

1ab x 125 = 2000 (hai tng bng nhau cng bt i 1 s hng nh nhau)
1ab = 2000: 125 = 160
160 x 125 = 20160
Vy a = 6; b = 0
Bi 4:
in cc ch s vo du hi v vo cc ch trong biu thc sau:
a, (? ? x ? + a) x a = 123
b, (? ? x ? b) x b = 201
Gii:
a, V 123 = 1 x 123 = 3 x 41 nn a =1 hay = 3
- Nu a =1 ta c
(? ? x ? + 1) x 1 = 123
Hay ?? x ? = 123: 1 1 = 122
122 bng 61 x 2. Vy ta c
(61 x 2 + 1) x 1 = 123 (1)
- Nu a = 3. Ta c
(?? x ? + 3) x 3 = 123
Hay ?? x ? = 123: 3 3 = 38
38 = 1 x 38 hay = 2 x 19
Vy ta c: (38 + 1 + 3) x 3 = 123 (2)
Hoc: (19 x 2 + 3) = 123 (3).
Vy, Bi ton c 3 p s (1), (2), (3).
b, V 201 =1 x 201 = 3 x 67, nn b =1 hay 3
- Nu b = 1 ta c: (?? x ? 1) x 1 = 201
Nn khng tm c cc gi tr thch hp cho ?? x ?
- Nu b = 3. Ta c (?? x ? 3) x 3 = 201
Hay ?? x ? = 201: 3 + 3 = 70
70 = 1 x 70 = 2 x 35 = 5 x 14 = 7 x 10
Nn c cc kt qu:
(70 x1 3) x 3 = 2001
(35 x 2 3) x 3 = 2001
(14 x 5 3) x 3 = 2001
(70 x 7 3) x 3 =2001.
Bi 5:
Tm ch sa, b, c trong php nhn cc s thp phn:
a,b x a,b = c,ab
Gii:
a,b x a,b = c,ab
a,b x 10 x a,b x 10 = c,ab x 10 x 10 (Gp 100 ln)
ab x ab = cab
ab x ab = c x 100 + ab (cu to s)
ab x ab ab = c x 100 (Tm s hng trong 1 tng)
ab x (ab 1) = c x 4 x 25
ab 1 hay ab: 25 v nh hn 30 cab l s c 3 ch s
Vy ab hoc ab 1 l 25
Hn na ab 1 v ab l 2 s t nhin lin tip nn:
Xt: 24 x 25 v 25 x 26
Loi 25 x 26 v c = 26 x 25: 100 = 6,5 (khng c)
Vi ab 1 = 24, ab = 25 th php tnh l:
2,5 x 2,5 = 6,25

Vy: a = 2, b = 5 v c = 6.
----------------------* BI TP V NH:
Bi 1: Tm ch s a, b, c, d:
ab x cd = bbb
Bi 2: Tm cc ch s a, b, c:
abc cb = ac
Bi 3: in ch s vo cc ch v du hi:
abcd x dcba = ?????000
Bi 4: Tm cc ch s a, b, c, d, y :
a,b x c,d = y,yy

Dng 6. Cc bi ton v in du php tnh

* Trong dng ton ny ngi ta thng cho mt dy ch s, ta phi in du ca 4 php
tnh (+, -, x hoc :) v du ngoc xen gia cc ch s c php tnh c kt qu cho
trc.
Bi 1:
Hy in thm du php tnh vo dy s sau:
6 6 6 6 6 c biu thc c gi tr ln lt bng: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6
Gii:
a, Bng 0:
( 6 6 ) x ( 6 + 6 +6 )
(6 6 ): ( 6 + 6 + 6 )
b, Bng 1:
6 + 6 66: 6
6 ( 66: 6 6 )
c, Bng 2:
( 6 + 6 ): 6 x 6: 6
( 6 x 6: 6 + 6 ): 6
6: (6 x 6: ( 6 + 6 ))
d, Bng 3:
6: 6 + ( 6 + 6 ): 6
6: ( 6: 6 + 6: 6 )
e, Bng 4:
6 ( 6: 6 + 6: 6 )
(6 + 6 + 6 + 6 ): 6
g, Bng 5:
6 6: 6 x 6: 6
6 6 x 6: 6: 6
h, Bng 6:
66 66 + 6
6: 6 6: 6 + 6
6x66x6+6
------------------------

Dng 7. Vn dng tnh cht ca cc php tnh

tm nhanh kt qu ca dy tnh
* Lu : - T/c giao hon: a + b = b + a v a x b = b x a
- T/c kt hp: (a + b) + c = a + (b + c)
v:( a x b) x c = a x (b x c)
- Nhn vi 1 v chia cho 1
a x 1 = a; a : a = 1 v a : 1 = a
- Cng v nhn vi 0:
a + 0 = a v a x 0 = 0
- Nhn 1 s vi 1 tng v 1 hiu:
a x (b + c) = a x b + a x c
a x (b c) = a x b a x c
* BI TP VN DNG:
Bi 1:
Thc hin cc php tnh sau bng cch nhanh nht
a, 1996 + 3992 + 5988 +7948;
b, 2 x 3 x 4 x 8 x 50 x 25 x 125;
c, (45 x 46 + 47 x 48) x (51 x 52 - 49 x 48) x (45 x 128 - 90 x 64) x (1995 1996 + 1997 x
1998);

Gii:
a, Ta c:
1996 + 3992 + 5988 + 7984
= 1 x 1996 + 2 x 1996 + 3 x 1996 + 4 x 1996
= (1 + 2 + 3 + 4) x 1996
= 10 x 1996
= 19960
b, 2 x 3 x 4 x 8 x 50 x 25 x 125
= 3 x 2 x 4 x 50 x 8 x 25 x 125
= 3 x (2 x 50) x (4 x 25) x (8 x 125)
= 30 000 000.
c, Ta nhn thy:
45 x 128 90 x 64 = 45 x (2 x 64) 90 x 64
= (45 x 2) x 64 90 x 64
= 90 x 64 90 = 0
Trong 1 tch c 1 tha s bng 0. Vy tch bng 0, tc l:
(45 x 46 + 47 x 48) x (51 x 52 49 x 48) x (45 x 128 90 x 64) x (1995 x 1996 + 1997 x
1998) = 0

----------------------* BI TP V NH:
Bi 1: Hy in thm du cng (+) xen gia cc ch s
8 8 8 8 8 8 8 8. c dy tnh c kt qu bng:
a, 208
b, 1000
Bi 2: Hy in thm du cc php tnh vo mi dy s sau c dy tnh c kt qu
ln lt l 1, 2, 3, 4, 5:
a, 3 3 3 3 3
b, 4 4 4 4 4
c, 5 5 5 5 5
Bi 3: Thc hin cc php tnh sau bng cch nhanh nht:

Bi 2: Suy lun L gc - Phn I

PHNG PHP LP BNG

Cc bi ton gii bng phng php lp bng thng xut hin hai nhm i tng
(chng hn tn ngi v ngh nghip, hoc vn ng vin v gii thng, hoc tn sch
v mu ba,...). Khi gii ta thit lp 1 bng gm cc hng v cc ct. Cc ct ta lit k cc
i tng thuc nhm th nht, cn cc hng ta lit k cc i tng thuc nhm th hai.

Da vo iu kin trong bi ta loi b dn (ghi s 0) cc (l giao ca mi hng v

mi ct). Nhng cn li (khng b loi b) l kt qu ca bi ton.
* BI TP VN DNG:
Bi 1:
Trong 1 bui hc n cng ba bn Cc, o, Hng lm 3 bng hoa cc, o, hng.
Bn lm hoa hng ni vi cc: Th l trong chng ta chng ai lm loi hoa trng
vi tn mnh c! Hi ai lm hoa no?
Gii:
Ta c bng chn l sau:

Nhn vo bng ta thy: Cc lm hoa o

o lm hoa hng
Hng lm hoa cc.
Bi 2:
Ba ngi th hn, th tin, th in ang ngi tr chuyn trong gi gii lao.
Ngi th hn nhn xt:
Ba ta lm ngh trng vi tn ca 3 chng ta nhng khng ai lm ngh trng vi
tn ca mnh c.
Bc in hng ng: Bc ni ng.
Em cho bit tn v ngh nghip ca mi ngi th .
Gii:

Bc in hng ng li bc th hn nn bc in khng lm th hn
--> Bc in lm th tin.
Bc Hn phi lm th in.
Bc in phi lm th hn.
Bi 3:
Nm ngi th tn l: Da, in, Hn, Tin v Sn lm 5 ngh khc nhau trng vi
tn ca tn ca 5 ngi nhng khng c ai tn trng vi ngh ca mnh. Tn
ca bc th da trng vi ngh ca anh v mnh v v bc ch c 2 anh em. Bc
tin khng lm th sn m li l em r ca bc th hn. Bc th sn v bc th da
l 2 anh em cng h.
Em cho bit bc da v bc tin lm ngh g?
Gii:

Bc Tin khng lm th sn. Bc Tin l em r ca bc th hn nn bc Tin khng lm

th hn --> Bc Tin ch c th l th da hoc th in.
Nu bc Tin lm th da th bc Da l th in. Nh vy bc Tin va l em r ca bc
th tin va l em r ca bc th hn m v bc Tin ch c 2 anh em. iu ny v l.
--> Bc Tin l th in
Bc Da v bc th sn l 2 anh em cng h nn bc Da khng phi l th sn. Theo lp
lun trn bc Da khng l th tin --> Bc Da l th hn.
Bi 4:
Trn bn l 3 cun sch gio khoa: Vn, Ton v a l c bc 3 mu khc nhau:
Xanh, , vng. Cho bit cun bc ba mu t gia 2 cun Vn v a l, cun
a l v cun mu xanh mua cng 1 ngy. Bn hy xc nh mi cun sch bc
ba mu g?
Gii:
Ta c bng sau:

Theo bi Cun ba mu t gia 2 cun Vn v a l. Vy cun sch Vn v a

l u khng t mu cho nn cun ton phi bc mu . Ta ghi s 0 vo 4 v 6,
nh du x vo 5.
Mt khc, Cun a l v cun mu xanh mua cng ngy. iu c ngha rng cun
a l khng bc mu xanh. Ta ghi s 0 vo 3.
- Nhn vo ct th 4 ta thy cun a l khng bc mu xanh, cng khng bc mu .
Vy cun a l bc mu vng. Ta nh du x vo 9.
- Nhn vo ct 2 v 9 ta thy cun Vn khng bc mu , cng khng bc mu vng.
Vy cun Vn bc mu xanh. Ta nh du x vo 1.
Kt lun: Cun Vn bc mu xanh, cun Ton bc mu , cun a l bc mu vng.
----------------------* BI TP V NH:
Bi 1: Gi Vn c gio tr bi kim tra. Bn bn Tun, Hng, Lan, Qun ngi cng bn
u t im 8 tr ln. Gi ra chi Phng hi im ca 4 bn, Tun tr li:
- Lan khng t im 10, mnh v Qun khng t im 9 cn Hng khng t im 8.

Hng th ni:
- Mnh khng t im 10, Lan khng t im 9 cn Tun v Qun u khng t im
8.
Bn hy cho bit mi ngi t my iom?.
Bi 2: 3 gc vn trng cy cnh ca ng ni trng 4 khm hoa cc, hu, hng v dn.
Bit rng hai gc vn pha ty v pha bc khng trng hu. Khm hu trng gia khm
cc v gc vn pha nam, cn khm dn th trng gia khm hng v gc vn pha
bc.
Bn hy cho bit mi gc vn ng ni trng hoa g?
Bi 3: Ba thy gio dy 3 mnvn, ton, l tr chuyn vi nhau. Thy dy l nhn xt: Ba
chng mnh c tn trng vi 3 mn chng ta dy, nhng khng ai c tn trng vi mn
mnh dy. Thy dy ton hng ng: Anh ni ng.
Em hy cho bit mi thy dy mn g?
Bi 4: Trong m d hi ngoi ng, 3 c gio dy ting Nga, ting Anh v ting Nht
c giao ph trch. C Nga ni vi cc em: Ba c dy 3 th ting trng vi tn ca
cc c, nhng ch c 1 c c tn trng vi th ting mnh dy. C dy ting Nht ni
thm: C Nga ni ng ri ch vo c Nga ni tip: Rt tic c tn l Nga m li
khng dy ting Nga. Em hy cho bit mi c gio dy ting g?
Bi 5: Ba thy gio Vn, S, Ho dy 3 mn vn, s, ho trong ch c 1 thy c tn
trng vi mn mnh dy. Hi mi thy dy mn g, bit thy dy mn ho t tui hn thy
v thy s.

Bi 2: Suy lun L gc - Phn II

PHNG PHP LA CHN TNH HUNG

BI TP VN DNG:
Bi 1:
Trong k thi HS gii tnh c 4 bn Phng, Dng, Hiu, Hng tham gia. c hi qu
mi ngi u ta nhn c cc cu tr li sau:
Phng: Dng Thng Long cn ti Quang Trung
Dng : Ti cng Quang Trung cn Hiu Thng Long
Hiu : Khng, ti Phc Thnh cn Hng Hip Ho
Hng : Trong cc cu tr li trn u c 1 phn ng 1 phn sai.
Em hy xc nh qu ca mi bn.
Gii:
V trong mi cu tr li u c 1 phn ng v 1 phn sai nn c cc trng hp:
- Gi s Dng Thng Long l ng Phng Quang Trung l sai Hiu Thng
Long l ng
iu ny v l v Dng v Hiu cng Thng Long.
- Gi s Dng Thng Long l sai Phng Quang Trung v do Dng
Quang Trung l sai Hiu Thng Long
Hiu Phc Thnh l sai Hng Hip Ho
Cn li Dng Phc Thnh.
Bi 2:
Nm bn Anh, Bnh, Cc, Doan, An qu 5 tnh: Bc Ninh, H Ty, Cn Th, Ngh
An, Tin Giang. Khi c hi qu tnh no, cc bn tr li nh sau:
Anh: Ti qu Bc Ninh cn Doan Ngh An

Bnh: Ti cng qu Bc Ninh cn Cc Tin Giang

Cc: Ti cng qu Bc Ninh cn Doan H Ty
Doan: Ti qu Ngh An cn An Cn Th
An: Ti qu Cn Th cn Anh H Ty
Nu mi cu tr li u c 1 phn ng v 1 phhn sai th qu mi bn u?
Gii:
V mi cu tr li c 1 phn ng v 1 phn sai nn c cc trng hp:
- Nu Anh Bc Ninh l ng Doan khng Ngh An. Bnh v Cc Bc Ninh l
sai Cc Tin Giang v Doan H Ty.
Doan Ngh An l sai An Cn Th v Anh H Ty l sai.
Cn bn Bnh Ngh An (V 4 bn qu 4 tnh ri)
- Nu Anh Bc Ninh l sai Doan Ngh An
Doan H Ty l sai Cc Bc Ninh. T Bnh Bc Ninh phi sai Cc Tin
Giang
iu ny v l v cc va Bc Ninh va Tin Giang (loi)
Vy: Anh Bc Ninh; Cc Tin Giang; Doan H Ty; An Cn Th v Bnh Ngh
An.
Bi 3:
Cp Tiger 98 c 4 i lt vo vng bn kt: Vit Nam, Singapor, Thi Lan v
Innxia. Trc khi vo u vng bn kt ba bn Dng, Quang, Tun d on
nh sau:
Dng: Singapor nh, cn Thi Lan ba.
Quang: Vit Nam nh, cn Thi Lan t.
Tun: Singapor nht v Innxia nh.
Kt qu mi bm d on ng mt i v sai mt i. Hi mi i t gii my?
Gii:
- Nu Singapo t gii nh th Singapo khng t gii nht. Vy theo Tun th Innxia
t gii nh. iu ny v l, v hai i u t gii nh.
- Nu Singapo khng t gii nh th theo Dng, Thi Lan t gii ba. Nh vy Thi Lan
khng t gii t. Theo Quang, Vit Nam t gii nh.Th th Inn xiakhng t gii nh.
Vy theo Tun, Singapor t gii nht, cui cng cn i Inn xia t gii t.
Kt lun: Th t gii ca cc i trong cp Tiger 98 l:
Nht: Singapor; Nh: Vit Nam.
Ba: Thi Lan; T: Innxia
Bi 4:
Gia nh Lan c 5 ngi:ng ni, b, m, Lan v em Hong. Sng ch nht c nh
thch i xem xic nhng ch mua c 2 v. Mi ngi trong gia nh xut 5
kin:
1. Hong v Lan i
2. B v m i
3. ng v b i
4. M v Hong i
5. Hong v b i.
Cui cng mi ngi ng vi ngh ca Lan v theo ngh th mi ngh
ca 4 ngi cn li trong gia nh u c tho mn 1 phn. Bn hy cho bit ai
i xem xic hm .
Gii:
Ta nhn xt:
- Nu chn ngh th nht th ngh th hai b bc b hon ton. Vy khng th chn
ngh th nht.
- Nu chn ngh th hai th ngh th nht b bc b hon ton. Vy khng th chn

 ngh th hai.
- Nu chn ngh th ba th ngh th t b bc b hon ton. Vy khng th chn
ngh th ba.
- Nu chn ngh th t th ngh th ba b bc b hon ton. Vy khng th chn
ngh th t.
- Nu chn ngh th nm th c 4 ngh trn u tho mn mt phn v bc b mt
phn. Vy sng hm Hong v b i xem xic.
----------------------* BI TP V NH:
Bi 1: Trong 1 cuc chy thi 4 bn An, Bnh, Cng, Dng t 4 gii: nht, nh, ba, t.
Khi c hi: Bn Dng t gii my th 4 bn tr li:
An: Ti nh, Bnh nht.
Bnh: Ti cng nh, Dng ba.
Cng: Ti mi nh, Dng t.
Dng: 3 bn ni c 1 ng 1 sai.
Em cho bit mi bn t my?
Bi 2: T ton ca 1 trng ph thng trung hcc 5 ngi: Thy Hng, thy Qun, c
Vn, c Hnh v c Cc. K ngh h c t c 2 phiu i ngh mt. Mi ngi u
nhng nhau, thy hiu trng ngh mi ngi xut 1 kin. Kt qu nh sau:
1. Thy Hng v thy Qun i.
2. Thy Hng v c Vn i
3. Thy Qun v c Hnh i.
4. C Cc v c Hnh i.
5. Thy Hng v c Hnh i.
Cui cng thy hiu trng quyt nh chn ngh ca c Cc, v theo ngh th
mi ngh u tho mn 1 phn v bc b 1 phn.
Bn hy cho bit ai i ngh mt trong k ngh h ?
Bi 3: Ba bn Qun, Hng v Mnh va t gii nht, nh v ba trong k thi ton quc t.
Bit rng:
1. Khng c hc sinh trng chuyn no t gii cao hn Qun.
2. Nu Qun t gii thp hn mt bn no th Qun khng phi l hc sinh trng
chuyn.
3. Ch c ng 1 bn khng phi l hc sinh trng chuyn
4. Nu Hng v Mnh t gii nh th mnh t gii cao hn bn qu Hi Phng.
Bn hy cho bit mi bn t gii no? bn no khng hc trng chuyn v bn no
qu Hi Phng.
Bi 4: Thy Nghim c nh trng c a 4 hc sinh L, Huy, Hong, Tin i thi u
in kinh. Kt qu c 3 em t gii nht, nh, ba v 1 em khng t gii. Khi v trng
mi ngi hi kt qu cc em tr li nh sau:
L: Mnh t gii nh hoc ba.
Huy: Mnh t gii nht.
Hong: Mnh t gii nht.
Tin: Mnh khng t gii.
Nghe xong thy Nghim mm ci v ni: Ch c 3 bn ni tht, cn 1 bn ni a.
Bn hy cho bit hc sinh no ni a, ai t gii nht v ai khng t gii.
Bi 5: Cp Euro 96 c 4 i lt vo vng bn kt: c, Cng ho Sc, Anh v Php.
Trc khi thi u 3 bn Hng, Trung vc d on nh sau:
Hng: c nht v Php nh
Trung: c nh v Anh ba

c: Cng ho Sc nh v Anh t.
Kt qu mi bn d on mt i ng, mt i sai. Hi mi i t gii my?

Bi 2: Suy lun L gc - Phn III

GII BNG BIU VEN

Trong khi gii bi ton, ngi ta thng dng nhng ng cong kn m t mi quan
h gia cc i lng trong bi ton. Nh s m t ny m ta gii c bi ton 1 cch
thun li. Nhng ng cong nh th gi l biu ven.
* BI TP VN DNG:
Bi 1:
phc v cho hi ngh quc t, ban t chc huy ng 30 cn b phin dch ting
Anh, 25 cn b phin dch ting Php, trong 12 cn b phin dch c c 2 th ting
Anh v Php. Hi:
a, Ban t chc huy ng tt c bao nhiu cn b phin dch cho hi ngh .
b, C bao nhiu cn b ch dch c ting Anh, ch dch c ting Php?
Gii:
S lng cn b phin dch c ban t chc huy ng cho hi ngh ta m t bng s
ven.

Nhn vo s ta c:
S cn b ch phin dch c ting Anh l:
30 12 = 18 (ngi)
S cn b ch phin dch c ting Php l:
25 12 = 13 (ngi)
S cn b phin dch c ban t chc huy ng l:
30 + 13 = 43 (ngi)
p s: 43; 18; 13 ngi.
Bi 2:
Lp 9A c 30 em tham gia d hi ting Anh v ting Trung, trong c 25 em ni
c ting Anh v 18 em ni c ting Trung. Hi c bao nhiu bn ni c c
2 th ting?
Gii:
Cc em lp 9A tham gia d hi c m t bng s ven.

S hc sinh ch ni c ting Trung l:

30 25 = 5 (em)
S hc sinh ch ni c ting Anh l:
30 18 = 12 (em)
S em ni c c 2 th ting l:
30 (5 + 12) = 13 (em)
p s: 13 em.
Bi 3:
C 200 hc sinh trng chuyn ng tham gia d hi ting Nga, Trung v Anh. C
60 bn ch ni c ting Anh, 80 bn ni c ting Nga, 90 bn ni c ting
Trung. C 20 bn ni c 2 th ting Nga v Trung. Hi c bao nhiu bn ni
c 3 th ting?
Gii:

S hc sinh ni c ting Nga hc ting Trung l:

200 60 = 140 (bn)
S hc sinh ni c 2 th ting Nga v Trung l:
(90 + 80) 140 = 30 (bn)
S hc sinh ni c c 3 th ting l:
30 20 = 10 (bn)
p s: 10 bn.
Bi 4:
Trong 1 hi ngh c 100 i biu tham d, mi i biu ni c mt hoc hai
trong ba th ting: Nga, Anh hoc Php. C 39 i biu ch ni c ting Anh, 35
i biu ni c ting Php, 8 i biy ni c c ting Anh v ting Nga. Hi
c bao nhiu i biu ch ni c ting Nga?
Gii:

S i biu ni c ting Php hoc Nga l:

100 39 = 61 (i biu)
S i biu ni c ting Nga nhng khng ni c ting Php l:
61 35 = 26 (i biu)
S i biu ch ni c ting Nga l:
26 8 = 18 (i biu)
p s: 18 i biu.
----------------------* BI TP V NH:
Bi 1: Lp 5A c 15 ban ng k hc ngoi kho mn Vn, 12 bn ng k hc ngoi
kho mn Ton, trong c 7 bn ng k hc c Vn v Ton. Hi:
a, C bao nhiu bn ng k hc Vn hoc Ton?
b, C bao nhiu bn ch ng k hc Vn? ch ng k hc Ton?
Bi 2: Trn 1 hi ngh cc i biu s dng mt hoc hai trong 3 th ting: Nga, Anh
hoc Php. C 30 i biu ni c ting Php, 35 i biu ch ni c ting Anh, 20
i biu ch ni c ting Nga v 15 i biu ni c c ting Anh v ting Nga. Hi
hi ngh c bao nhiu i biu tham d?
Bi 3: Bn mi em hc sinh ca trng X d thi 3 mn: nm t, chy v cu. Trong
i c 8 em ch thi nm t, 20 em thi chy v 18 em thi cu. Hi c bao nhiu em va
thi chy va thi cu?
Bi 4: i tuyn thi hc sinh gii ca tnh X c 25 em thi Vn v 27 em thi ton, trong
c 18 em va thi Vn va thi ton. Hi i tuyn hc sinh gii 2 mn Vn v Ton ca
tnh X c bao nhiu em?

Bi 2: Suy lun L gc - Phn IV

PHNG PHP SUY LUN N GIN

BI TP VN DNG:
Bi 1:
Trong 1 ngi n c 3 v thn ngi cnh nhau. Thn tht th (lun lun ni tht); Thn di
tr (lun ni di) ; Thn khn ngoan (lc ni tht, lc ni di). Mt nh ton hc hi 1 v

thn bn tri: Ai ngi cnh ngi?

- Thn tht th.
Nh ton hc hi ngi gia:
- Ngi l ai?
- L thn khn ngoan.
Nh ton hc hi ngi bn phi
- Ai ngi cnh ngi?
- Thn di tr.
Hy xc nh tn ca cc v thn.
Gii:
C 3 cu hi ca nh ton hc u nhm xc nh 1 thng tin: Thn ngi gia l thn g?
Kt qu c 3 cu tr li khc nhau.
Ta thy thn ngi bn tri khng phi l thn tht th v ngi ni ngi ngi gia l thn
tht th.
Thn ngi gia cng khng phi l thn tht th v ngi ni: Ti l thn khn ngoan
Thn ngi bn phi l thn tht th gia l thn di tr bn tri l thn khn
ngoan.
Bi 2:
Mt hm anh Quang mang quyn Album ra gii thiu vi mi ngi. Cng ch
vo n ng trong nh v hi anh Quang: Ngi n ng ny c quan h th no
vi anh? Anh Quang bn tr li: B ni ca ch gi v anh y l ch gi ca b ni
v ti.
Bn cho bit anh Quang v ngi n ng y quan h vi nhau nh th no?
Gii:
B ni ca ch gi v anh y cng chnh l b ni ca v anh y. B ni ca v anh y l
ch gi ca b ni v anh Quang. V anh y v v anh Quang l ch em con d con gi.
Do vy anh Quang v ngi n ng y l 2 anh em r h.
Bi 3:
C 1 thng ng 12 lt du ho. Bng 1 can 9 lt v 1can 5 lt lm th no ly ra
c 6 lt du t thng :
Gii:

Bi 4:
1 x X c 2 lng: Dn lng A chuyn ni tht, cn dn lng B chuyn ni di. Dn
2 lng thng qua li thm nhau. Mt chng thanh nin n v thm bn lng A.
Va bc vo x X, dang ng ngc cha bit y l lng no, chng thanh nin
gp ngay mt c gi v anh ta hi ngi ny mt cu. Sau khi nghe tr li chng
thanh nin bn quay ra (v bit chc mnh ang lng B) v sang tm bn lng
bn cnh.
Bn hy cho bit cu hi th no v ccu tr li ra sao m chng thanh nin
li khng nh chc chn nh vy

Phn tch:
nghe xong cu tr li ngi thanh nin c th khng nh mnh ang ng trong
lng A hay lng B th anh ta phi ngh ra 1 cu hi sao cho cu tr li ca c gi ch ph
thuc vo h ang ng trong lng no. C th hn: cn t cu hi c gi tr li l
phi, nu h ang ng trong lng A v khng phi, nu h ang ng trong lng B.
Gii:
Cu hi ca ngi thanh nin l: C phi ch ngi lng ny khng?.
Trng hp 1: H ang ng trong lng A: Nu c gi l ngi lng A th cu tr li l
phi (v dn lng A chuyn ni tht); Nu c gi l ngi lng B th cu tr li cng l
phi (v dn lng ni di).
Trng hp 2: H ang ng trong lng B: Nu c gi l ngi lng A th cu tr li l:
khng phi; Nu c gi l ngi lng B th cu tr li cng l: khng phi.
Nh vy, Nu h ang ng trong lng A th cu tr li ch c th l phi, cn nu h
ang ng trong lng B th cu tr li ch c th l khng phi.
Ngi thanh nin quyt nh quay ra, v anh nghe cu tr li l khng phi.
----------------------* BI TP V NH:
Bi 1: Nm vn ng vin Tun, T, K, Anh, Hp chy thi. Kt qu khng c 2 bn no
v ch cng 1 lc. Tun v ch trc T nhng sau hp. Cn Hp v K khng v ch
lin k nhau. Anh khng v ch lin k vi Hp, Tun v K.
Bn hy xc nh th t v ch ca 5 vn ng vin ni trn.
Bi 2: Hong nc n m cuc thi ti kn ph m. Giai on cui ca cuc thi,
hong chn c 3 chng trai u thng minh. Nh vua ang phn vn khng bit
chn ai th cng cha a ra 1 sng kin: Ly 5 chic m, 3 chic mu v 2 chic
mu vng trn bn ri giao hn: By gi c 3 chng u bt mt li, ti i ln u
mi ngi 1 chic m v 2 m cn li ti s ct i. Khi b bng bt mt ra, ai l ngi u
tin ni ng mnh ang i m g th s c kn lm ph m
Va b bng bt mt, 3 chng trai im lng quan st ln nhau, lt sau hong t nc B
ni to ln rng: Ti i m mu . Th l chng c cng cha kn lm chng.
Bn hy cho bit hong t nc B suy lun nh th no?
Bi 3: Lp 12A c 3 bn Hnh, c, Vinh i thi hc sinh gii 6 mn Vn, Ton, L, Ho,
Sinh vt v Ngoi ng cp thnh ph, mi bn d thi 2 mn. Nh trng cho bit v cc
em nh sau:
(1) Hai bn thi V v Sinh vt l ngi cng ph.
(2) Hnh l hc sinh tr nht trong i tuyn.
(3) Bn c, bn d thi mn L v bn thi Sinh vt thng hc nhm vi nhau.
(4) Bn d thi mn L nhiu tui hn bn thi mn Ton.
(5) Bn thi Ngoi ng, bn thi Ton v Hnh thng t kt qu cao trong cc vng thi
tuyn.
Bn hy xc nh mi hc sinh c c i d thi nhng mn g?
Bi 4: 1 doanh nghip n ngi ta cn chn 4 ngi vo hi ng qun tr (HQT) vi
cc chc v: ch tch, ph ch tch, k ton v th qu. Su ngi c c la chn
vo cc chc v trn l: c, Su, Hng, Vinh Mnh v c.
Khi tm hiu, cc c vin c nhng nguyn vng sau:
(1) c khng mun vo HQT nu khng c su. Nhng d c Su anh cng khng
mun lm ph chr tch.
(2) Su khng mun nhn chc ph ch tch v th k.
(3) Hng khng mun cng tc vi Su, nu c khng tham gia.
(4) Nu trong HQT c Vinh hoc c th Mnh kin quyt khng tham gia HQT (5)

Vinh cng t chi,nu HQT c mt c c v c.

(6) Ch c c ng lm ch tch vi iu kin Hng khng lm ph ch tch.
Ngi ta phi chon ai trong s 6 c vin tho mn nguyn vng ring ca cc
c vin.

Bi 3: S, ch s, dy s - Phn I S V CH
S
S V CH S
NHNG KIN THC CN LU :
a. C mi ch s l 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9. Khi vit 1 s t nhin ta s dng mi
ch s trn. Ch s u tin k t bn tri ca 1 s t nhin phi khc 0.
b. Phn tch cu to ca mt s t nhin:
ab = a x 10 + b
abc = a x 100 + b x 10 + c = ab x 10 + c
abcd = a x 1000 + b x 100 + c x 10 + d = abc x 10 + d = ab x 100 + cd
c. Quy tc so snh hai s t nhin:
c.1- Trong 2 s t nhin, s no c ch s nhiu hn th s ln hn.
c.2- Nu 2 s c cng ch s th s no c ch s u tin k t tri sang philn hn
s ln hn.
d. S t nhin c tn cng bng 0, 2, 4, 6, 8 l cc s chn. S chn c tn cng bng 0,
2, 4, 6, 8.
e. S t nhin c tn cng bng 1, 3, 5, 7, 9 l cc s l. S l c tn cng bng 1, 3, 5,
7, 9.
g. Hai s t nhin lin tip hn (km) nhau 1 n v. Hai s hn (km) nhau 1 n v l
hai s t nhin lin tip.
h. Hai s chn lin tip hn (km) nhau 2 n v. Hai s chn hn (km) nhau 2 n v l
2 s chn lin tip. i. Hai s l lin tip hn (km) nhau 2 n v. Hai s l hn (km)
nhau 2 n v l 2 s l lin tip.
k. Khi phi vit s c nhiu ch s ging nhau ngi ta thng ch vit 2 ch s u
ri ... sau vit ch s cui bn di ghi s lng ch s ging nhau
10 . . . 0
8 ch s 0
* CC DNG TON:
1. Dng 1: S dng cu to thp phn ca s:
dng ny ta thng gp cc loi ton sau:
Loi 1: Vit thm 1 hay nhiu ch s vo bn phi, bn tri hoc xen gia mt s
t nhin.
Bi 1:
Tm mt s t nhin c hai ch s,bit rng nu vit thm ch s 9 vo bn tri s
ta c mt s ln gp 13 ln s cho.
Gii:
Gi s phi tm l ab. Vit thm ch s 9 vo bn tri ta dc s 9ab. Theo bi ra ta c:
9ab = ab x 13
900 + ab = ab x 13

900 = ab x 13 ab
900 = ab x (13 1)
900 = ab x 12
ab = 900: 12
ab = 75
Bi 2:
Tm mt s c 3 ch s, bit rng khi vit thm ch s 5 vo bn phi s th n
tng thm 1 112 n v.
Gii:
Gi s phi tm l abc. Khi vit thm ch s 5 vo bn phi ta dc s abc5. Theo bi ra
ta c:
abc5 = abc + 1 112
10 x abc + 5 = abc + 1 112
10 x abc = abc + 1 112 5
10 x abc = abc + 1 107
10 x abc abc = 1 107
( 10 1 ) x abc = 1 107
9 x abc = 1 107
abc = 123
Bi 3:
Tm mt s t nhin c 2 ch s, bit rng nu vit ch s 0 xen gia ch s hng
chc v hng n v ca s ta c s ln gp 10 ln s cho, nu vit thm
ch s 1 vo bn tri s va nhn dc th s li tng ln 3 ln.
Gii:
Gi s phi tm l ab. Vit thm ch s 0xen gia ch s hng chc v hng n v ta
c s a0b. Theo bi ra ta c:
ab x 10 = a0b
Vy b = 0 v s phi tm c dng a00. Vit thm ch s 1 vo bn tri s a00 ta c s
1a00. Theo bi ra ta c:
1a00 = 3 x a00
Gii ra ta c a = 5 .S phi tm l 50
Loi 2: Xo bt mt ch s ca mt s t nhin.
Bi 1:
Cho s c 4 ch s . Nu ta xo i ch s hng chc v hng n v th s gim
i 4455 n v. Tm s .
Gii:
Gi s phi tm l abcd. Xo i ch s hng chc v hng n v ta c s ab.
Theo bi ta c
abcd ab = 4455
100 x ab + cd ab = 4455
cd + 100 x ab ab = 4455
cd + 99 x ab = 4455
cd = 99 x (45 ab)
Ta nhn xt tch ca 99 vi 1 s t nhin l 1 s t nhin nh hn 100. Cho nn 45 ab
phi bng 0 hoc 1.
- Nu 45 ab = 0 th ab = 45 v cd = 0.
- Nu 45 ab = 1 th ab = 44 v cd = 99.
S phi tm l 4500 hoc 4499.
Loi 3: S t nhin v tng, hiu, tch cc ch s ca n.
Bi 1:
Tm mt s c 2 ch s, bit rng s gp 5 ln tng cc ch s ca n.

Gii:
Cch 1:
Gi s phi tm l ab. Theo bi ra ta c
ab = 5 x (a + b)
10 x a + b = 5 x a + 5 x b
10 x a 5 x a = 5 x b b
(10 5) x a = (5 1) x b
5xa=4xb
T y suy ra b chia ht cho 5. Vy b bng 0 hoc 5.
+ Nu b = 0 th a = 0 (loi)
+ Nu b = 5 th 5 x a = 20, vy a = 4.
S phi tm l 45.
Cch 2:
Theo bi ra ta c
ab = 5 x ( a + b)
V 5 x (a + b) c tn cng bng 0 hoc 5 nn b bng 0 hoc 5.
+ Nu b = 0 thay vo ta c:
a5 = 5 x (a + 5)
10 x a + 5 = 5 x a + 25
Tnh ra ta c a = 4.
Th li: 45: (4 + 5) = 5 . Vy s phi tm l 45.
Bi 2:
Tm mt s c 2 ch s, bit rng s chia cho hiu cc ch s ca n c
thng l 28 v d 1
Gii:
Gi s phi tm l ab v hiu cc ch s ca n bng c.
Theo bi ra ta c:
ab = c x 28 + 1, vy c bng 1, 2 hoc 3.
+ Nu c = 1 th ab = 29.
Th li: 9 2 = 7 khc 1 (loi)
+ Nu c = 2 th ab = 57.
Th li: 7 5 = 2 ; 57: 2 = 28 (d 1)
+ Nu c= 3 th ab = 58.
Th li: 8 5 = 3 ; 85: 3 = 28 (d 1)
Vy s phi tm l 85 v 57.
Bi 3:
Tm mt s t nhin c 3 ch s, bit rng s gp 5 ln tch cc ch s ca n
Gii:
Cch 1:
Gi s phi tm l abc. Theo bi ra ta c
abc = 5 x a x b x c.
V a x 5 x b x c chia ht cho 5 nn abc chia ht cho 5. Vy c = 0 hoc 5, nhng c khng
th bng 0, vy c = 5. S phi tm c dng ab5. Thay vo ta c:
100 x a + 10 x b + 5 = 25 x a x b.
20 x a + 2 x b +1 = 5 x a x b.
V a x 5 x b chia ht cho 5 nn 2 x b + 1 chia ht cho 5. Vy 2 x b c tn cng bng 4
hoc 9, nhng 2 x b l s chn nn b = 2 hoc 7.
- Trng hp b = 2 ta c a25 = 5 x a x 2. V tri l s l m v phi l s chn. Vy
trng hp b = 2 b loi.
- Trng hp b = 7 ta c 20 x a + 15 = 35 x a. Tnh ra ta c a = 1.
Th li: 175 = 5 x 7 x 5.

Vy s phi tm l 175.
Cch 2:
Tng t cach 1 ta c:
ab5 = 25 x a x b
Vy ab5 chia ht cho 25, suy ra b = 2 hoc 7. Mt khc, ab5 l s l cho nn a, b phi l
s l suy ra b = 7. Tip theo tng t cch 1 ta tm c a = 1. S phi tm l 175.
Loi 4: So snh tng hoc in du
Bi 1:
Cho A = abc + ab + 1997
B = 1ab9 + 9ac + 9b
So snh A v B
Gii:
Ta thy: B = 1009 + ab0 + 900 + ac + 90 + b
= 1999 + ab0 + a0 + c + b
= 1999 + abc + ab
. . .-> A < B
Bi 2:
So snh tng A v B.
A = abc +de + 1992
B = 19bc + d1 + a9e
Gii:
Ta thy: B = 1900 + bc + d0 + 1 + a00 + e + 90
= abc + de + 1991
T ta suy ra A > B.
Bi 3:
in du
1a26 + 4b4 +5bc [ ] abc + 1997
abc + m000 [ ] m0bc + a00
x5 + 5x [ ] xx +56
2. Dng 2: K thut tnh v quan h gia cc php tnh
Bi 1:
Tng ca hai s gp i s th nht. Tm thng ca 2 s .
Gii:
Ta c: STN + ST2 = Tng. M tng gp i STN nn STN = ST2 suy ra thng ca 2 s
bng 1
Bi 2:
Mt php chia c thng l 6 v s d l 3, tng ca s b chia, s chia v s d
bng 195. Tm s b chia v s chia.
Gii:
Gi s b chia l A, s chia l B
Ta c: A: B = 6 (d 3) hay A = B x 6 + 3
V: A + B + 3 = 195
-> A + B = 1995 3 = 1992

B = (1992 3): (6 + 1) = 27
A = 27 x 6 + 3 = 165

Bi 3:
Hiu ca 2 s l 33, ly s ln chia cho s nh c thng l 3 v s d l 3. Tm
2 s .
Gii:

S b l: (33 3): 2 = 15
S ln l: 33 + 15 = 48
p s: SL 48 ; SB 15.
----------------------* BI TP V NH:
Bi 1: Tm 1 s c 2 ch s, bit rng khi vit thm s 21 vo bn tri s ta c 1 s
ln gp 31 ln s phi tm.
Bi 2: Tm 1 s c 3 ch s, bit rng khi vit thm ch s 9 vo bn tri s ta c
s ln gp 26 ln s phi tm.
Bi 3: Tm 1s c 2 ch s, bit rng khi vit thm ch s 5 vo bn phi s ta c
s ln hn s phi tm 230 n v.
Bi 4: Cho s c 3 ch s, nu ta xo ch s hng trm th s gim i 5 ln. Tm s
.
Bi 5: tm mt s t nhin c hai ch s, bit rng s ln gp ba ln tch cc ch s
ca n.
Bi 6: Cho A = abcde + abc + 2001 B = ab56e + 1cd8 + a9c + 7b5 So snh A v B
Bi 7: Cho hai s, nu ly s ln chia cho s nh ta c thng l 7 v s d ln nht
c th c c l 48. Tm hai s .
Bi 8: Tm s c hai ch s bit tng cc ch s ca s bng s l nh nht c hai
ch s, cn ch s hng n v ln hn ch s hng chc 3 n v
3. Dng 3: Thnh lp s v tnh tng
Bi 1:
Cho 4 ch s 0, 3, 8 v 9.
a, Vit c tt c bao nhiu s c 4 ch s khc nhau t 4 ch s cho.
b, Tm s ln nht, s nh nht c 4 ch s khc nhau c vit t 4 ch s
cho.
c, Tm s l ln nht, s chn nh nht c 4 ch s khc nhau c vit t 4 ch
s cho.
Gii:
Cch 1: Chn 3 lm ch s hng nghn, ta c cc s:

Nhn vo s trn ta thy: T 4 ch s cho ta vit c 6 s c ch s hng nghn

bng 3 tho mn iu kin ca bi.
Ch s 0 khng th ng v tr hng nghn. Vy s cc s tho mn iu kin ca
bi l
6 x 3 = 18 (s)
Cch 2: Ln lt chn cc ch s hng nghn, hng trm, hng chc v hng n v nh
sau:
- C 3 cch chn ch s hng nghn ca s tho mn iu kin bi (v s 0 khng th
ng v tr hng nghn).
- C 3 cch chn ch s hng trm ( l 3 ch s cn li khc ch s hng nghn)
- C 2 cch chn ch s hng chc ( l 2 ch s cn li khc ch s hng nghn v
hng trm).
- C 1 cch chn ch s hng n v ( l ch s cn li khc hng nghn, hng trm
v hng chc).
Vy cc s vit c l:
3 x 3 x 2 x 1 = 18 (s)
b, S ln nht c 4 ch s khc nhau c vit t 4 ch s cho phi c ch s hng
nghn l ch s ln nht (Trong 4 ch s cho). Vy ch s hng nghn ca s phi
tm bng 9.
Ch s hng trm phi l ch s ln nht trong 3 ch s cn li. Vy ch s hng trm
bng 8.
Ch s hng chc l ch s ln trong 2 ch s cn li. Vy ch s hng chc l 3.
S phi tm l 9830.
Tng t phn trn ta nhn c s b nht tho mn iu kin ca bi l 3089.
c, S l ln nht tho mn iu kin ca bi phi c ch s hng nghn l s ln nht
trong 4 ch s cho. Vy ch s hng nghn ca s phi tm bng 9.
S phi tm c ch s hng nghn bng 9 v l s l nn ch s hng n v phi bng 3.
Ch s hng trm phi l ch s ln nht trong hai ch s cn li, nn ch s hng trm
phi bng 8.
Vy s phi tm l 9830.
Tng t s chn nh nht l 3098.
Bi 2:
Vit lin tip 15 s l u tin c mt s t nhin. Hy xo i 15 ch s ca
s t nhin va nhn c m vn gi nguyn th t cc ch s cn li c:
a, S ln nht.
b, S nh nht.
Vit cc s .
Gii:
Vit 15 s l u tin lin tip ta c s t nhin:
1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29

 sau khi xo 15 ch s ta nhn c s ln nht th ch s gi li u tin k t bn

tri phi l ch s 9. Vy trc ht ta xo 4 ch s u tin ca dy 1, 3, 5, 7. S cn li
l:
9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29
Ta phi xo tip 15 4 = 11 ch s cn li c s ln nht. sau khi xo nhn
c s ln nht th ch s th hai k t bn tri phi l ch s 9. Vy tip theo ta phi
xo tip nhng ch s vit gia hai ch s 9 trong dy, l 11 13 15 17 1. S cn li l:
992 123 252 729.
Ta phi xo tip 11 9 = 2 ch s t s cn li c s ln nht. Ch s th ba cn
li k t bn tri phi l 2, vy c s ln nht sau khi xo 2 ch s ta phi xo s
12 hoc 21. Vy s ln nht phi l
9 923 252 729.
b, Lp lun tng t cu a. s phi tm l 1 111 111 122
Bi 3:
Cho 3 ch s 2, 3 v 5. Hy lp tt c cc s c 3 ch s m mi s c 3 ch s
cho. Hi:
a, Lp c my s nh th
b, Mi ch s ng mi hng my ln?
c, Tnh tng cc s.
Gii:
a, Ta lp c 6 s sau
235 325 523
253 352 532
b, Mi ch s ng mi hng 2 ln.
c, Tng cc s l:
(2 + 3 + 5) x 2 x 100 + (2 + 3 + 5) x 2 x 10 + (2 + 3 + 5) x 1
= 10 x 2 x (100 + 10 + 1)
= 10 x 2 x 111
= 2220
Bi 4:
Cho 4 ch s 1, 2, 3, 4. Hy lp tt c cc s c 4 ch s m mi s c 4 ch
s cho. Tnh tng cc s .
Gii:
Chn ch s 1 hng nghn ta lp c 6 s sau:
1234 1324 1423
1243 1342 1432
Ta thy mi ch s ng mi hng 6 ln. Vy tng cc s lp c:
(1 + 2 + 3 + 4) x 1000 x 6 + (1 + 2 + 3 + 4) x 100 x 6 + (1 + 2 + 3 + 4) x 10 x 6 + (1 + 2 + 3
+ 4) x 1 x 6
= 10 x 6 x (1000 + 100 + 10 + 1)
= 60 x 1111
= 66660.
Bi 5:
Cho 5 ch s 1, 2, 3, 4, 5. Hy lp tt c cc s c 5 ch s m mi s c 5
ch s cho. Tnh tng
Gii:
Chn ch s 1 hng chc nghn ta lp c 24 s
Tng t nn ta lp c
24 x 5 = 120 (s)
Tng l:
(1 + 2 + 3 + 4 + 5) x 10000 x 24 + (1 + 2 + 3 + 4 + 5) x 1000 x 24 + (1 + 2 + + 3 + 4 + 5) x

100 x 24 + (1 + 2 + 3 + 4 + 5) x 10 x 24 + (1 + 2 + 3 + 4 + 5) x x 1 x 24
= (1 + 2 + 3 + 4 + 5) x 24 x 11111
= 15 x 24 x 11111
= 3999960
Bi 6:
Cho 3 ch s 3, 3, 4. Hy lp tt c cc s c 3 ch s m mi s c 3 ch s
cho m mi ch s trn ch vit 1 ln. Tnh tng cc s .
Gii:
Ta lp c 3 s 334, 343, 433
Tng cc s:
(3 + 3 + 4) x 100 x 1 + (3 + 3 + 4) x 10 + (3 + 3 + 4) x 1
= 10 x (10 + 10 + 1)
= 10 x 111
= 1110
Bi 7:
Cho 4 ch s: 2, 2, 5, 1.
Hy lp tt c cc s c 4 ch s m mi s c 4 ch s cho. Tnh tng
Gii:
- Chn ch s 1 hng nghn ta lp c cc s:
1225 1522
1252
- Chn ch s 5 hng nghn ta cng lp c 3 s.
- Chn ch s 2 hng nghn ta lp c 6 s
2152 2251 2512
2125 2215 2521
Vy ta lp c 12 s.
Tng l:
(1 + 2 + 2 + 5) x 1000 x 3 + (1 + 2 + 2 + 5) x 100 x 3 + (1+ 2 + 2 + 5) x 1 x 3
= (1 + 2 + 2 + 5) x 3 x 1111
= 10 x 3 x 1111
= 33330
Bi 8:
Cho 3 ch s 0, 3, 7. Hy lp tt cc cc s c 3 ch s sao cho mi s c 3
ch s cho. Tnh tng cc s va lp
Gii:
Ta lp c 4 s
307 703
370 730
Tng
(3 + 7) x 100 x 2 + (3 + 7) x 10 + (3 + 7) x 1
= 10 x 100 x 2 + 10 x 10 + 10 x 1
= 20 x 100 + 100 + 10
= 2110.
----------------------* BI TP V NH:
Bi 1: Cho 4 ch s: 0, 2, 3, 5. Hy lp tt c cc s m mi s c 4 ch s cho.
Tnh tng.
Bi 2: Cho 4 ch s: 1, 3, 3, 4. Hy lp tt c cc s c 4 ch s m mi s c 4 ch
s cho. Tnh tng.

Bi 3: Cho 5 ch s: 0, 1, 3, 2, 4. Hy lp tt c cc s c 5 ch s m mi s c 5
ch s cho. Tnh tng.
Bi 4: Cho 5 ch s 0, 1, 2, 3, 4.
a, C th vit cbao nhiu s c 4 ch s khc nhau t 5 ch s cho? Trong cc
s vit c c bao nhiu s chn?
b, Tm s chn ln nht, s l nh nht c 4 ch s khc nhau c vit t 5 ch s
cho
Bi 5: C th vit c bao nhiu s c 3 ch s khc nhau, bit rng:
a, Cc ch s ca chng u l nhng s l?
b, Cc ch s ca chng u l nhng s chn?
Bi 6:
a, Tm s t nhin nh nht c 5 ch s c vit t 3 ch s khc nhau.
b, Tm s t nhin ln nht c 5 ch s c vit t 3 ch s khc nhau.
Bi 7: Vit lin tip cc s t nhin t 1 n 15 c 1 s t nhin. Hy xo i 10
ch s va nhn c m vn gi nguyn th t ca cc ch s cn li c:
a, S ln nht;
b, S nh nht; Vit cc s .
Bi 8: Vit lin tip 10 s chn khc 0 u tin c mt s t nhin. Hy xo i 10
ch s ca s va nhn c m vn gi nguyn th t ca cc ch s cn li c:
a, S chn ln nht; b, S l nh nht.

DY S
Dng 1. QUY LUT VIT DY S:
* Kin thc cn lu (cch gii):
Trc ht ta cn xc nh quy lut ca dy s.
Nhng quy lut thng gp l:
+ Mi s hng (k t s hng th hai) bng s hng ng trc n cng (hoc tr) vi 1
s t nhin d;
+ Mi s hng (k t s hng th hai) bng s hng ng trc n nhn (hoc chia) vi
1 s t nhin q khc 0;
+ Mi s hng (k t s hng th ba) bng tng hai s hng ng trc n;
+ Mi s hng (k t s hng th t) bng tng ca s hng ng trc n cng vi s
t nhin d cng vi s th t ca s hng y;
+ S hng ng sau bng s hng ng trc nhn vi s th t;
v...v
1. Loi 1: Dy s cch u:
Bi 1:
Vit tip 3 s:
a, 5, 10, 15, ...
b, 3, 7, 11, ...
Gii:
a, V: 10 5 = 5
15 10 = 5
Dy s trn 2 s hng lin nhau hn km nhau 5 n v. Vy 3 s tip theo l:
15 + 5 = 20
20 + 5 = 25
25 + 5 = 30
Dy s mi l:
5, 10, 15, 20, 25, 30.

b, 7 3 = 4
11 7 = 4
Dy s trn 2 s hng lin nhau hn km nhau 4 n v. Vy 3 s tip theo l:
11 + 4 = 15
15 + 4 = 19
19 + 4 = 23
Dy s mi l:
3, 7, 11, 15, 19, 23.
Dy s cch u th hiu ca mi s hng vi s lin trc lun bng nhau
1. Loi 2: Dy s khc:
Bi 1:
Vit tip 3 s hng vo dy s sau:
a, 1, 3, 4, 7, 11, 18, ...
b, 0, 2, 4, 6, 12, 22, ...
c, 0, 3, 7, 12, ...
d, 1, 2, 6, 24, ...
Gii:
a, Ta nhn xt: 4 = 1 + 3
7=3+4
11 = 4 + 7
18 = 7 + 11
...
T rt ra quy lut ca dy s l: Mi s hng (K t s hng th ba) bng tng ca
hai s hng ng trc n. Vit tip ba s hng, ta c dy s sau:
1, 3, 4, 7, 11, 18, 29, 47, 76,...
b, Tng t bi a, ta tm ra quy lut ca dy s l: Mi s hng (k t s hng th t)
bng tng ca 3 s hng ng trc n.
Vit tip ba s hng, ta c dy s sau.
0, 2, 4, 6, 12, 22, 40, 74, 136, ...
c, ta nhn xt:
S hng th hai l:
3=0+1+2
S hng th ba l:
7=3+1+3
S hng th t l:
12 = 7 + 1 + 4
...
T rt ra quy lut ca dy l: Mi s hng (k t s hng th hai) bng tng ca s
hng ng trc n cng vi 1 v cng vi s th t ca s hng y.
Vit tip ba s hng ta c dy s sau.
0, 3, 7, 12, 18, 25, 33, ...
d, Ta nhn xt:
S hng th hai l
2=1x2
S hng th ba l
6=2x3
s hng th t l
24 = 6 x 4
...
T rt ra quy lut ca dy s l: Mi s hng (k t s hng th hai) bng tch ca s
hng ng lin trc n nhn vi s th t ca s hng y.

Vit tip ba s hng ta c dy s sau:

1, 2, 6, 24, 120, 720, 5040, ...
Bi 2:
Tm s hng u tin ca cc dy s sau:
a, . . ., 17, 19, 21
b, . . . , 64, 81, 100
Bit rng mi dy c 10 s hng.
Gii:
a, Ta nhn xt:
S hng th mi l
21 = 2 x 10 + 1
S hng th chn l:
19 = 2 x 9 + 1
S hng th tm l:
17 = 2 x 8 + 1
...
T suy ra quy lut ca dy s trn l: Mi s hng ca dy bng 2 x th t ca s
hng trong dy ri cng vi 1.
Vy s hng u tin ca dy l
2x1+1=3
b, Tng t nh trn ta rt ra quy lut ca dy l: Mi s hng bng s th t nhn s
th t ca s hng .
Vy s hng u tin ca dy l:
1x1=1
Bi 3:
Lc 7 gi sng, Mt ngi xut pht t A, i xe p v B. n 11 gi tra ngi
dng li ngh n tra mt ting, sau li i tip v 3 gi chiu th v n B. Do
ngc gi, cho nen tc ca ngi sau mi gi li gim i 2 km. Tm tc
ca ngi khi xut pht, bit rng tc i trong ting cui qung ng l 10
km/ gi.
Gii:
Thi gian ngi i trn ng l:
(11 7) + (15 12) = 7 (gi)
Ta nhn xt:
Tc ngi i trong ting th 7 l:
10 (km/gi) = 10 + 2 x 0
Tc ngi i trong ting th 6 l:
12 (km/gi) = 10 + 2 x 1
Tc ngi i trong ting th 5 l:
14 (km/gi) = 10 + 2 x 2
...
T rt ra tc ngi lc xut pht (trong ting th nht) l:
10 + 2 x 6 = 22 (km/gi)
Bi 4:
in cc s thch hp vo trng, sao cho tng cc s 3 lin tip u bng
1996:
Gii:
Ta nh s cc theo th t nh sau:

Theo iu kin ca u bi ta c:
496 + 7 + 8 = 1996
7 + 8 + 9 = 1996
Vy 9 = 496. T ta tnh c
8 = 5 = 2 = 1996 (496 + 996) = 504;
7 = 4 = 1 = 996 v 3 = 6 = 496
in vo ta c dy s:
Dng 2. Xc nh s a c thuc dy cho hay khng:
Cch gii:
- Xc nh quy lut ca dy.
- Kim tra s a c tho mn quy lut hay khng.
Bi tp:
Em hy cho bit:
a, Cc s 50 v 133 c thuc dy 90, 95, 100,. .. hay khng?
b, S 1996 thuc dy 3, 6, 8, 11,. .. hay khng?
c, S no trong cc s 666, 1000, 9999 thuc dy 3, 6, 12, 24,. ..?
Gii thch ti sao?
Gii:
a, C 2 s 50 v 133 u khng thuc dy cho v
- Cc s hng ca dy cho u ln hn 50;
- Cc s hng ca dy cho u chia ht cho 5 m 133 khng chia ht cho 5.
b, S 1996 khng thuc dy cho, V mi s hng ca dy khi chia cho u d 2 m
1996: 3 th d 1.
c, C 3 s 666, 1000, 9999 u khng thuc dy 3, 6, 12, 24,. .., v
- Mi s hng ca dy (k t s hng th 2) bng s hng lin trc nhn vi 2. Cho
nn cc s hng (k t s hng th 3) c s hng ng lin trc l s chn m 666: 2
= 333 l s l.
- Cc s hng ca dy u chia ht cho 3 m 1000 khng chia ht cho 3
- Cc s hng ca dy (k t s hng th hai) u chn m 9999 l s l.
----------------------* BI TP V NH:
Bi 1: Vit tip hai s hng ca dy s sau:
a, 100; 93; 85; 76;...
b, 10; 13; 18; 26;...
c, 0; 1; 2; 4; 7; 12;...
d, 0; 1; 4; 9; 18;...
e, 5; 6; 8; 10;...
f, 1; 6; 54; 648;...
g, 1; 3; 3; 9; 27;...
h, 1; 1; 3; 5; 17;...
Bi 2: in thm 7 s hng vo tng sau sao cho mi s hng trong tng u ln hn s
hng ng trc n:
49 +. .. . .. = 420.
Gii thch cch tm.
Bi 3: Tm hai s hng u ca cc dy sau:

a,. . . , 39, 42, 45;

b,. . . , 4, 2, 0;
c,. . . , 23, 25, 27, 29;
Bit rng mi dy c 15 s hng.
Bi 4:
a, in cc s thch hp vo cc trng, sao cho tch cc s ca 3 lin tip u bng
2000
b, Cho 9 s: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 v 9. Hy in mi s vo 1 trn sao cho tng ca 3 s
3 thng hng nhau u chia ht cho 5. Hy gii thch cch lm.

c, Hy in s vo cc trn sao cho tng ca 3 lin tip u bng nhau. Gii thch
cch lm.?

----------------------Dng 3. Tm s s hng ca dy s:
* Lu :
- dng ny thng s dng phng php gii ton khong cch (trng cy).Ta c
cng thc sau:
S s hng ca dy = S khong cch + 1
- Nu quy lut ca dy l: s ng sau bng s hng lin trc cng vi s khng i th:
S cc s hng ca dy = (S cui s u): K/c + 1
Bi tp vn dng:
Bi 1:
Vit cc s l lin tip t 211. S cui cng l 971. Hi vit c bao nhiu s?

Gii:
Hai s l lin tip hn km nhau 2 n v
S cui hn s u s n v l:
971 211 = 760 (n v)
760 n v c s khong cch l:
760: 2 = 380 (K/ c)
Dy s trn c s s hng l:
380 +1 = 381 (s)
p s:381 s hng
Bi 2:
Cho dy s 11, 14, 17,. .., 68.
a, Hy xc nh dy trn c bao nhiu s hng?
b, Nu ta tip tc ko di cc s hng ca dy s th s hng th 1 996 l s my?
Gii:
a, Ta c: 14 11 = 3
17 14 = 3
Vy quy lut ca dy l: mi s hng ng sau bng s hng ng trc cng vi 3.
S cc s hng ca dy l:
( 68 11 ): 3 + 1 = 20 (s hng)
b, Ta nhn xt:
S hng th hai: 14 = 11 + 3 = 11 + (2 1) x 3
S hng th ba: 17 = 11 + 6 = 11 + (3 1) x 3
S hng th t : 20 = 11 + 9 = 11 + (4 1) x 3
Vy s hng th 1 996 l: 11 + (1 996 1) x 3 = 5 996
p s: 20 s hng; 5 996
Bi 3:
Trong cc s c ba ch s, c bao nhiu s chia ht cho 4?
Gii:
Ta c nhn xt:s nh nht c ba ch s chia ht cho 4l 100 v s ln nht c ba ch
s chia ht cho 4 l 996. Nh vy cc s c ba ch s chia ht cho 4 lp thnh mt dy
s c s hng u l 100, s hng cui l 996 v mi s hng ca dy (K t s hng
th hai) bng s hng ng k trc cng vi 4.
Vy cc s c 3 ch s chia ht cho 4 l:
(996 100): 4 + 1 = 225 (s)
p s: 225 s
Dng 4. Tm tng cc s hng ca dy s:
* Cch gii:
Nu cc s hng ca dy s cch u nhau th tng ca 2 s hng cch u s hng
u v s hng cui trong dy bng nhau. V vy:
Tng cc s hng ca dy = tng ca 1 cp 2 s hng cch u s hng u v cui x
s hng ca dy: 2
Bi tp vn dng:
Bi 1:
Tnh tng ca 100 s l u tin.
Gii:
Dy ca 100 s l u tin l:
1 + 3 + 5 + 7 + 9 +. . . + 197 + 199.
Ta c:
1 + 199 = 200
3 + 197 = 200
5 + 195 = 200

...
Vy tng phi tm l:
200 x 100: 2 = 10 000
p s 10 000
Bi 2:
Cho 1 s t nhin gm cc s t nhin lin tip t 1 n 1983 c vit theo th
t lin nhau nh sau:
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13. . . 1980 1981 1982 1983
Hy tnh tng tt c cc ch s ca s .
( thi hc sinh gii ton quc nm 1983)
Gii:
Cch 1. Ta nhn xt:
* cc cp s:
- 0 v 1999 c tng cc ch s l:
0 + 1 + 9 + 9 + 9 = 28
- 1 v 1998 c tng cc ch s l:
1 + 1 + 9 + 9 + 8 = 28
- 2 v 1997 c tng cc ch s l:
2 + 1 + 9 + 9 + 7 = 28
- 998 v 1001 c tng cc ch s l:
9 + 9 + 8 + 1 + 1 = 28
- 999 v 1000 c tng cc ch s l:
9 + 9 + 9 + 1 = 28
Nh vy trong dy s
0, 1, 2, 3, 4, 5,. . . , 1997, 1998, 1999
Hai s hng cch u s hng u v s hng cui u c tng bng 28. C 1000 cp
nh vy, do tng cc ch s to nn dy s trn l:
28 x 1000 = 28 000
* S t nhin c to thnh bng cch vit lin tip cc s t nhin t 1984 n 1999
l

* Vy tng cc ch s ca s t nhin cho l:

28 000 382 = 27 618
Bi 3:
Vit cc s chn lin tip:
2, 4, 6, 8,. . . , 2000
Tnh tng ca dy s trn
Gii:
Dy s trn 2 s chn lin tip hn km nhau 2 n v.
Dy s trn c s s hng l:
(2000 2): 2 + 1 = 1000 (s)
1000 s c s cp s l:
1000: 2 = 500 (cp)
Tng 1 cp l:
2 + 2000 = 2002
Tng ca dy s l:
2002 x 500 = 100100

----------------------* BI TP V NH:
Bi 1: Tnh tng:
a, 6 + 8 + 10 +. .. + 1999.
b, 11 + 13 + 15 +. .. + 147 + 150
c, 3 + 6 + 9 +. .. + 147 + 150.
Bi 2: Vit 80 s chn lin tip bt u t 72. S cui cng l s no?
Bi 3: C bao nhiu s:
a, C 3 ch s khi chia cho 5 d 1? d 2?
b, C 4 ch s chia ht cho 3?
c, C 3 ch s nh hn 500 m chia ht cho 4?
Bi 4: Khi nh s th t cc dy nh trn mt ng ph, ngi ta dng cc s l lin
tip 1, 3, 5, 7,. .. nh s dy th nht v cc s chn lin tip 2, 4, 6, 8,. .. nh
s dy th hai. Hi nh cui cng trong dy chn ca ng ph l s my, nu khi
nh s dy ny ngi ta dng 769 ch c thy?
Bi 5: Cho dy cc s chn lin tip 2, 4, 6, 8,. .. Hi s 1996 l s hng th my ca
dy ny? Gii thch cch tm.
Bi 6: Tm tng ca:
a, Cc s c hai ch s chia ht cho 3;
b, Cc s c hai ch s chia cho 4 d 1;
c, 100 s chn u tin;
d, 10 s l khc nhau ln hn 20 v nh hn 40.
Dng 5. Tm s hng th n:
Bi tp vn dng:
Bi 1:
Cho dy s: 1, 3, 5, 7,...
Hi s hng th 20 ca dy l s no?
Gii:
Dy cho l dy s l nn cc s lin tip trong dy cch nhau 1 khong cch l 2 n
v.
20 s hng th c s khong cch l:
20 1 = 19 (khong cch)
19 s c s n v l:
19 x 2 = 38 (n v)
S cui cng l:
1 + 38 = 39
p s: S hng th 20 ca dy l 39
Bi 2:
Vit 20 s l, s cui cng l 2001. S u tin l s no?
Gii:
2 s l lin tip hn km nhau 2 n v
20 s l c s khong cch l:
20 1 = 19 (khong cch)
19 khong cch c s n v l:
19 x 2 = 38 (n v)
S u tin l:
2001 38 = 1963
p s : s u tin l 1963.

Cng thc:
a, Cui dy: n = S u + khong cch x (n 1)
b, u dy: n = S cui khong cch x (n 1)
----------------------* BI TP V NH:
Bi 1: Vit cc s chn bt u t 2. S cui cng l 938. Dy s c bao nhiu s?
Bi 2: Tnh:
2 + 4 + 6 +. .. + 2000.
Bi 3: Cho dy s: 4, 8, 12,...
Tm s hng 50 ca dy s.
Bi 4: Vit 25 s l lin tip s cui cng l 2001. Hi s u tin l s no?
Bi 5: Tnh tng:
a, 6 + 8 + 10 +. .. + 2000
b, 11 + 13 + 15 +. .. + 1999.
c, 3 + 6 + 9 +. .. + 147 + 150.
Bi 6: Vit 80 s chn lin tip bt u t 72. Hi s cui cng l s no?
Bi 7: Cho dy s gm 25 s hng:
.. . , 146, 150, 154.
Hi s u tin l s no?
Dng 6. Tm s ch s bit s s hng
Bi tp vn dng:
Bi 1:
Cho dy s 1, 2, 3, 4,. .., 150.
Dy ny c bao nhiu ch s
Gii:
Dy s 1, 2, 3,. .., 150 c 150 s.
Trong 150 s c
+ 9 s c 1 ch s
+ 90 s c 2 ch s
+ Cc s c 3 ch s l: 150 9 90 = 51 (ch s)
Dy ny c s ch s l:
1 x 9 + 2 x 90 + 3 x 51 = 342 (ch s)
p s: 342 ch s
Bi 2:
Vit cc s chn lin tip t 2 n 1998 th phi vit bao nhiu ch s?
Gii:
Gii:
Dy s: 2, 4,. .., 1998 c s s hng l:
(1998 2): 2 + 1 = 999 (s)
Trong 999 s c:
4 s chn c 1 ch s
45 s chn c 2 ch s
450 s chn c 3 ch s
Cc s chn c 4 ch s l:
999 4 45 450 = 500 (s)
S lng ch s phi vit l:
1 x 4 + 2 x 45 + 3 x 450 + 4 x 500 = 3444 (ch s)
p s: 3444 ch s

Ghi nh:
tm s ch s ta:
+ Tm xem trong dy s c bao nhiu s s hng
+ Trong s cc s c bao nhiu s c 1, 2, 3, 4,. .. ch s
Dng 7. Tm s s hng bit s ch s
Bi tp vn dng:
Bi 1:
Mt quyn sch coc 435 ch s. Hi quyn sch c bao nhiu trang?
Gii:
nh s trang sch ngi ta bt u nh t trang s 1. Ta thy nh s trang c
1 ch s ngi ta nh mt 9 s v mt:
1 x 9 = 9 (ch s)
S trang sch c 2 ch s l 90 nn nh 90 trang ny mt:
2 x 90 = 180 (ch s)
nh quyn sch c 435 ch s nh vy ch n s trang c 3 ch s. S ch s
nh s trang sch c 3 ch s l:
435 9 180 = 246 (ch s)
246 ch s th nh c s trang c 3 ch s l:
246: 3 = 82 (trang)
Quyn sch c s trang l:
9 + 90 + 82 = 181 (trang)
p s: 181 trang
Bi 2:
Vit cc s l lin tip bt u t s 87. Hi nu phi vit tt c 3156 ch s th vit
n s no?
Gii:
T 87 n 99 c cc s l l:
(99 87): 2 + 1 = 7 (s)
vit 7 s l cn:
2 x 7 = 14 (ch s)
C 450 s l c 3 ch s nn cn:
3 x 450 = 1350 (ch s)
S ch s dng vit cc s l c 4 ch s l:
3156 14 1350 = 1792 (ch s)
Vit c cc s c 4 ch s l:
1792: 4 = 448 (s)
Vit n s:
999 + (448 1) x 2 = 1893
Dng 8. Vit lin tip mt nhm ch s hoc ch ci
Bi tp vn dng:
Bi 1:
Vit lin tip cc ch ci A, N, L, , U thnh dy AN LU, AN LU,... Ch ci th
1998 l ch ci g?
Gii:
vit 1 nhm AN LU ngi ta phi vit 5 ch ci A, N, L, , U. Nu xp 5 ch ci y
vo 1 nhm ta c:
Chia cho 5 khng d l ch ci U
Chia cho 5 d 1 l ch ci A
Chia cho 5 d 2 l ch ci N
Chia cho 5 d 3 l ch ci L

Chia cho 5 d 4 l ch ci
M: 1998: 5 = 339 (nhm) d 3
Vy ch ci th 1998 l ch ci L ca nhm th 400
Bi 2:
Mt ngi vit lin tip nhm ch T quc Vit Nam thnh dy
T quc vit nam T quc vit nam...
a, Ch ci th 1996 trong dy l ch g?
b, Ngi ta m c trong dy c 50 ch T th dy c bao nhiu ch ? bao
nhiu ch I
c, Bn An m c trong dy c 1995 ch . Hi bn y m ng hay sai? Gii
thch ti sao?
d, Ngi ta t mu cc ch ci trong dy theo th t: Xanh, , tm, vng; xanh,
,. .. Hi ch ci th 1995 trong dy t mu g?
Gii:
a, Nhm ch T QUC VIT NAM c 13 ch ci. M 1996: 13 = 153 (nhm) d 7.
Nh vy k t ch ci u tin n ch ci th 1996 trong dy ngi ta vit 153 ln
nhm ch T QUC VIT NAM v 7 ch ci tip theo l: T QUC V. Ch ci th
1996 trong dy l ch V.
b, Mi nhm ch T QUC VIT NAM c 2 ch T v cng c 2 ch v 1 ch I. v vy,
nu ngi ta m c trong dy c 50 ch T th dy cng phi c 50 ch v c
25 ch I.
c, Bn m sai, v s ch trong dy phi l s chn
d, Ta nhn xt: cc mu Xanh, , tm, vng gm c 4 mu.
M 1995: 4 = 498 (nhm) d 3.
Nhng ch ci trong dy c s th t l s chia cho 4 d 3 th c t mu tm
Vy ch ci th 1995 trong dy c t mu tm.
----------------------* BI TP V NH:
Bi 1: Dy s l t 9 n 1999 c bao nhiu ch s
Bi 2: Vit cc s chn lin tip bt u t 60. Hi nu vit 2590 ch s th vit n s
no?
Bi 3: Ngi ta vit TON TUI TH thnh dy mi ch s vit 1 mu theo th t xanh,
, vng. Hi ch th 2000 l ch g, mu g?
Bi 4: Mt ngi vit lin tip nhm ch CHM HC CHM LM thnh dy CHM HC
CHM LM CHM HC CHM LM...
a, Ch ci th 1000 trong dy l ch g?
b, Nu ngi ta m c trong dy c 1200 ch H th m c ch A?
c, Mt ngi m c trong dy c 1996 ch C. Hi ngi m ng hay sai? Gii
thch ti sao?
Bi 5:
a, C bao nhiu s chn c4 ch s?
b, C bao nhiu s c 3 ch s u l?
c, C bao nhiu s c 5 ch s m trong c t nht hai ch s ging nhau?
Bi 6: cho dy s t nhin lin tip: 1, 2, 3, 4, 5,. .., 1999
Hi dy s c bao nhiu ch s?
Bi 7: Cho dy s t nhin lin tip: 1, 2, 3, 4, 5,..., x.
Tm x bit dy s c 1989 ch s
Bi 8: Cho dy s chn lin tip:
2, 4, 6, 8, 10,..., 2468.

a, Hi dy c bao nhiu ch s?
b, Tm ch s th 2000 ca dy .
Bi 9: Cho dy s 1,1; 2,2; 3,3;...; 108,9; 110,0
a, Dy s ny c bao nhiu s hng?
b, S hng th 50 ca dy l s hng no?
Bi 10: Cho dy 3, 18, 48, 93, 153,...
a, Tm s hng th 100 ca dy.
b, S 11703 l s hng th bao nhiu ca dy

Bi 4: Cng vic chung

KIN THC CN NH:
a. Loi ton ny cng th hin r mi quan h i lng t l thun v t l nghch trong
cc tnh hung phc tp hn bi ton v quy tc tam sut.
b. Ch :
- Ta c th hiu 1 cng vic nh l 1 n v. Do c th biu th 1 cng vic thnh
nhiu phn bng nhau (ph hp vi cc iu kin ca bi ton) thun tin cho vic
tnh ton.
- S dng phn s c coi l thng ca php chia hai s t nhin.
- Bi ton ny thng c i lng thi gian. Cn phi bit chuyn i v s dng cc
n v o thi gian thch hp cho vic tnh ton.
BI TP VN DNG:
Bi 1:
An v Bnh nhn lm chung mt cng vic. Nu mt mnh An lm th sau 3 gi s
xong vic, cn nu Bnh lm mt mnh th sau 6 gi s xong vic . Hi c 2
ngi cng lm th sau my gi s xong vic ?
Gii:
Cch 1:
Biu th cng vic thnh 6 phn bng nhau th sau 1 gi An lm c 2 phn v Bnh
lm c 1 phn . Do , sau 1 gi c 2 ngi cng lm c
2 + 1 = 3 (phn)

Thi gian 2 ngi cng ln xong vic l:

6 : 3 = 2 (gi)
p s 2 gi
Cch 2:
Nu An lm mt mnh th sau 1 gi lm c 1/3 cng vic, nu Bnh lm 1 mnh th sau
1 gi lm c 1/6 cng vic. Do , Nu c 2 ngi cng lm th sau 1 gi s lm
c s phn cng vic l:
1/3 + 1/6 = 1/2 (cng vic)
Thi gian 2 ngi cng lm xong vic l:
1 : 1/2 = 2 (gi)
p s 2 gi.
Bi 2:
Ba ngi cng lm mt cng vic. Ngi th nht c th hon thnh trong 3 tun;
ngi th hai c th hon thnh mt cng vic nhiu gp ba ln cng vic
trong 8 tun; ngi th ba c th hon thnh mt cng vic nhiu gp 5 cng vic

 trong 12 tun. Hi nu c ba ngi cng lm cng vic ban u th s hon

thnh trong bao nhiu gi? nu mi tun lm 45 gi?
Gii:
Theo bi ra ta c:
Ngi th hai lm xong cng vic ban u trong:
8 : 3 = 8/3 (tun)
Ngi th ba lm xong cng vic ban u trong:
12 : 5 = 12/5 (tun)
Trong mt tun ngi th nht lm c 1/3 cng vic, ngi th hai lm c 3/8
cng vic, ngi th ba lm dc 5/12 cng vic. Vy c ba ngi trong mt tun s
lm c:

Thi gian c ba ngi lm xong cng vic l:

S gi c ba ngi lm xong cng vic l:

p s: 40 gi
Bi 3:
Hai vi nc cng chy vo b th sau 1 gi 12 pht s y b. Nu mt mnh vi
th nht chy th sau 2 gi s y b. Hi mt mnh vi th hai chy th my gi s
y b?
Gii:
i: 1 gi 12 pht = 72 pht
2 gi = 120 pht
Cch 1:
Biu th lng nc y b l 360 phn bng nhau th sau mt pht c hai vi cng chy
c s phn l:
360: 72 = 5 (phn)
Mi pht vi th nht chy c s phn l:
360: 120 = 3 (phn)
Do mi pht vi th hai chy c s phn l:
5 3 = 2 (phn)
Thi gian vi th hai chy c y b l:
360: 2 = 180 (pht) = 3 gi
Cch 2:
Mt pht c hai vi chy c 1/72 (b nc)
Mt pht mt mnh vi th nht chy c 1/120 b nc.
Do mt pht vi th hai chy mt mnh c:

Thi gian vi th hai chy mt mnh y b l:

= 3 gi
p s: 3 gi
Bi 4:
Kin v Hin cng lm mt cng vic c th hon thnh trong 10 ngy. Sau 7 ngy

cng lm th Kin ngh vic. Hin phi lm nt phn vic cn li trong 9 ngy. Hi
nu lm ring th mi ngi lm trong bao lu?
Gii:

----------------------* BI TP V NH:
Bi 1: Ba vi nc cng chy vo b th sau 1 gi 20 pht s y b. Nu ring vi th
nht chy th sau 6 gi s y b, ring vi th hai chy th sau 4 gi s y b. Hi
ring vi th ba chy th sau my gi s y b?
Bi 2: My cy th nht cn 9 gi cy xong din tch cnh ng, my cy th hai cn
15 gi cy xong din tch cnh ng y. Ngi ta cho my cy th nht lm vic
trong 6 gi ri ngh my cy th hai lm tip cho n khi cy xong din tch cnh ng
ny. Hi my cy th 2 lm trong bao lu?
Bi 3: Hai vi nc cng chy vo b bi sau 48 pht s y b. Mt mnh vi th nht
chy 2 gi s y b. Hy tnh xem b bi ny cha c bao nhiu mt khi nc, bit
rng mi pht vi th hai chy nhiu hn vi th nht 50 m3 nc.
Bi 4: Ba ngi th cng lm mt cng vic. Nu ngi th nht lm mt mnh th sau 8
gi s xong cng vic; nu ngi th ba lm mt mnh th sau 6 gi s xong vic ;nu
ngi th hai lm mt mnh th sau 3 gi s xong vic. Hi c ba ngi cng lm th sau
bao lu s xong cng vic ny?
Bi 5: C mt cng vic m Hong lm mt mnh th sau 10 ngy s xong vic, Minh lm
mt mnh th sau 15 gi s xong vic . Anh lm mt mnh phi cn s ngy gp 5 ln
s ngy ca Hong v Minh cng lm xong vic . Hi nu c ba ngi cng lm th

sau bao lu s xong vic ny?

Bi 6: C ba vi nc chy vo mt ci b cn nc. Nu mt vi th nht v vi th
hai cng chy trong 9 gi th c 3/4 b. Nu m vi th hai v vi th ba cng chy
trong 5 gi th c 7/12 b. Nu vi th nht v vi th ba chy trong 6 gi th c
3/5 b.
Nu m c ba vi cng chy th sau bao lu b s y?

Bi 5: T s v t s phn trm
BI TP VN DNG:
Bi 1:
Mt lp c 22 n sinh v 18 nam sinh. Hy tnh t s phn trm ca n sinh so vi
tng s hc sinh c lp, t s phn trm ca nam sinh so vi tng s hc sinh ca
c lp.
Gii:
Tng s hc sinh ca lp l:
22 + 18 = 40 (hc sinh)
T s hc sinh n so vi hc sinh ca lp l:

T s hc sinh nam so vi hc sinh ca lp l:

18: 40 = 0,45 = 45%
p s: 55% v 45%
Bi 2:
Mt s sau khi gim i 20% th phi tng thm bao nhiu phn trm s mi li
c s c.
Gii:
Mt s gim i 20% tc l gim i 1/5 gi tr ca s .

Vy phi tng s mi thm 1/4 ca n tc l 25% th c s ban u.

Bi 3:
Mt s tng thm 25% th phi gim i bao nhiu phn trm li c s c.
Gii:
Mt s tng thm 25% tc l tng thm 1/4 ca n

Vy s mi phi gim i 1/5 gi tr ca n tc l 20% ca n th li c s ban u.

Bi 4:
Lng nc trong c ti l 55%, trong c kh l 10%. Hi phi 100 kg c ti ta
c bao nhiu ki l gam c kh.
Gii:
Lng c c trong c ti l:
100 55 = 45%
Hay 100 kg c ti c 45 kg c.
Nhng trong c kh cn c 10% nc. Nn 45 kg c l 90% khi lng trong c kh.
Vy 100 kg c ti thu c s c kh l:

p s 50 kg.
Bi 5:
Nc bin cha 4% mui. Cn thm bao nhiu gam nc l vo 400 gam nc
bin t l mui trong dung dch l 2%.
Gii:
Lng nc mui c trong 400g nc bin l:
400 x 4: 100 = 16 (g)
Dung dch cha 2 % mui l:
C c 100 g nc th c 2 g mui
16 g mui cn s lng nc l:
100: 2 x 16 = 800 (g)
Lng nc phi thm l:
800 400 = 400 (g)
p s 400 g.
Bi 6:
Din tch ca 1 hnh ch nht s thay i th no nu tng chiu di ca n ln 10 %
v bt chiu rng ca n i 10 %
Gii:
Gi s o chiu di l 100 x a
S o chiu rng l 100 x b
S o din tch l: 10 000 x a x b
S o chiu di mi l: 110 x a
s o chiu rng mi l: 90 x b
S o din tch mi l: 9900 x a x b
S o din tch mi km s o din tch c l:
10 000 x a x b 9 900 x a x b = 100 x a x b

Bi 7:
Lng nc trong ht ti l 20%. C 200 kg ht ti sau khi phi kh nh i 30
kg.
Tnh t s % nc trong ht phi kh.
Gii:
Lng nc ban u cha trong 200 g ht ti l:
200: 100 x 20 = 40 (kg)
S lng ht phi kh cn:
200 30 = 170 (kg)
Lng nc cn li trong 170 kg ht phi kh l:
40 30 = 10 (kg)
T s % nc cha trong ht phi kh l:
10: 170 = 5,88%
p s 5,88 %
Bi 8:
Gi hoa ngy tt tng 20% so vi thng 11. Thng ging gi hoa li h 20%. Hi:
Gi hoa thng ging so vi gi hoa thng 11 th thng no t hn v t hn bao
nhiu phn trm.
Gii:
Gi hoa ngy tt so vi thng 11 l:
100 + 20 = 120 (%)

Gi hoa sau tt cn l:
100 20 = 80 (%)
hoa sau tt so vi thng 11 l:

Gi hoa sau tt so vi thng 11 l:

100 96 = 4 (%)
p s 4 %
Bi 9:
Mt ngi mua mt k phiu loi 3 thng vi li xut 1,9% 1 thng v gi tr k
phiu 6000 000 ng. Hi sau 3 thng ngi lnh v bao nhiu tin c vn ln li.
Bit rng, tin vn thng trc nhp thnh vn ca thng sau.
Gii:
Vn ca thng sau so vi thng lin trc l:
100 + 1,9 = 101,9 (%)
Tin vn u thng th hai l:

Tin vn u thng th 3 l:

Tin vn v li sau 3 thng l:

p s: 6348539,154 ng
Bi 10:
Gi cc loi rau thng 3 thng t hn thng hai l 10%. Gi rau thng 4 li r
hn thng 3 l 10%. Gi rau thng 2 t hay r hn gi rau thng 4?
Gii:
Nu gi rau thng 2 l 100%
Nh vy gi rau thng 3 l:
100 + 10 = 110 (%) Gi rau thng 2
Gi rau thng 4 l:
100 10 = 90 (%) gi rau thng 3 v bng:

Nh vy rau thng t r hn rau thng hai.

----------------------* BI TP V NH:
Bi 1: Mt ca sch, h gi 10% gi sch nhn ngy 1/6 tuy vy ca hng vn cn li
8%.
Hi: Ngy thng th ca hng c li bao nhiu phn trm.
Bi 2: Mt ngi bn hng c li 15% gi bn. Hi ngi y c li bao nhiu phn
trm gi mua?
Bi 3: Mt ca hng bn go c li 25% gi mua. Hi ca hng c li bao nhiu
phn trm gi bn.
Bi 4: Cui nm hc, mt ca hng h gi bn v 20%. Hi vi cng mt s tin nh c,
mt hc sinh s mua thm c bao nhiu phn trm s v.

Bi 5: Tm din tch hnh ch nht, bit rng nu chiu di tng 20% s o v chiu rng
gim 20% s o th din tch b gim i 30m2
Bi 6: Sn lng la ca khu vc A hn khu vc B l 26% mc d din tch ca khu vc
A ch ln hn khu vc B l 5 %. Hi nng sut thu hoch ca khu vc A nhiu hn khu
vc B l my phn trm?
Bi 7: Khi lng cng vic tng 80%. Hi phi tng s ngi lao ng thm bao nhiu
phn trm nng sut lao ng tng 20%?
Bi 8: Mc lng ca cng nhn tng 20%, gi hng gim 20%. Hi vi mc lng mi
ny th lng hng mi s mua c nhiu hn hng c bao nhiu phn trm?

Bi tp ton chuyn ng - lp 5
Luyn thi ton lp 5 ln 6 vo trng im, chuyn...
Bi tp ton chuyn ng - lp 5

Bi tp ton hnh - lp 5
Luyn thi ton lp 5 ln 6 vo trng im, chuyn...
Bi tp ton hnh - lp 5

1. Cho tam gic ABC, im M trn BC sao cho BM=2 MC, im N trn CA sao cho CN=3
NA. Gi D l giao im ca AM v BN. Tnh din tch tam gic ABC bit din tch tam
gic ADN=10 cm
2. Mt hnh tam gic ABC c D l im chnh gia ca BC, E l im chnh gia ca CA,
AD ct BE G. Hy chng t AG gp i GD.
3. Cho ABC vi M l im nm trn cnh BC sao cho BM = MC, N nm trn AC sao
cho AN = 1/3 NC; MN ct AB ti E. Bit din tch AEN = 27 cm2. Tnh din tch ABC.
4. Cho tam gic ABC (gc A vung) c cnh AB=30 cm; AC=40 cm; BC=50 cm.
a. Tnh chiu cao h t A ca tam gic ABC.
b. D chnh gia BC, E trn AC sao cho AE=AC/3. AD ct BE M. Tnh S tam gic
AME.
c. So snh AM v MD.
5. Cho tam gic ABC. Trn AB ly E sao cho AE = 2EB. Trn AC ly D sao cho AD =
1/2DC. DB v CE ct nhau ti G.
a) so snh din tch hai tam gic BCD v ACE.
b) so snh din tch tam gic BGC va din tch t gic AEGD.
c) tnh din tch ca tam gic BGC bit din tch tam gic CGD = 400cm2
6. Cho tam gic vung ABC . di BA=8cm ; AC=6cm.
a)Tnh S tam gic ABC.
b)Bit BM=1/3 BC; AN=1/3 AC. Ni M vi N.Tnh S hnh thang BANM.
7. Cho tam gic ABC vung A, c AB=3cm,CA=4cm, BC=5cm, trn AB ly M sao cho
AM=2cm.Trn AC ly N sao cho AN=1cm. Trn BC ly im E sao cho BE=2,5cm. Tnh

din tch tam gic MNE.

8. Cho hnh ch nht ABCD c AB=30 cm; BC=20 cm. Ly M trn AB, N trn AD, P trn
CD sao cho Am=15 cm, AN=15 cm. CP=10 cm. AC ct MP, MN ti R, S.
a. Tnh S tam gic MNP.
b. Tnh S tam gic MRS.
9. Cho hnh thang ABCD c y ln CD=119m, ng cao AH=36m, y nh AB t hn
y ln 75m. Ko di 2 cnh DA, CB ct nhau ti E. Bit AD=2/3 DE. Tnh din tch tam
gic EAB
10. Cho hnh thang vung ABCD vung ti A v D, cho AB= 1/3 CD. Ko di BC v AD
ct nhau ti M. Din tch hnh thang ABCD= 64 cm2. Tnh din tch tam gic MAB
11. Cho hnh thang ABCD y AB= 30 cm v CD=45 cm. AC v BD ct nhau ti O .Cho
bit din tch tam gic OAB l 180 cm2. Hy tnh din tch hnh thang ?
12. Cho hnh vung ABCD c cnh 8cm, AC ct BD ti O. V ng trn tm O bn knh
OA. Tnh S hnh trn?
13. Cho hnh ch nht: ABCD c chu vi l 99,8 cm. Nu gim chiu di 8,5 cm v tng
chiu rng 4,2 cm th thnh hnh vung. Tnh din tch HCN ban u.
14. Mt ming ba hnh ch nht ABCD c chu vi l 100 cm. ngi ta ct dc theo mt
cnh ca n th c hnh vung ANMB V hnh ch nht NMCD. Hnh ch nht NMCD
c chu vi l 60 cm. Hy tm chiu di, chiu rng ca hnh ch nht ABCD.
15. Cho hnh thang ABCD. Trn cnh AB ly 2 im M,N sao cho AM = MN = NB. im
K chia cnh DC thnh 2 phn bng nhau. ND ct MK ti O. Bit din tch tam gic DOK
ln hn din tch tam gic MON l 3,5 cm2. Tnh din tch hnh thang ABCD.
16. Cho tam gic vung ABC, vung ti A, bit AB =30cm; M l im chnh gia BC;N l
im chnh gia AB; AM ct CM O. Tnh di ng cao h t O ca tam gic AOC.
17. Cho tam gic ABC. M l im chnh gia ca BC. im N nm trn AC sao cho
AN=1/4 AC;MN ko di ct BA ko di ti P. Bit din tch tam gic APN=8cm2. Tnh
din tch tam gic ABC.

Bi tp ton lin quan n lp s - lp 5

Bi tp ton lin quan n phn s - lp 5

Bi tp ton nng cao lp 5 - Phn 1

Bi 1: T c mt s bi khng qu 80 vin, trong s bi gp 5 ln s bi xanh.
Nu T c thm 3 vin bi xanh na th s bi gp 4 ln s bi xanh. Hi lc u T
c my vin bi , my vin bi xanh ?
Bi gii: Bi ny c nhiu cch gii khc nhau, xin nu mt cch gii nh sau
Ta thy: S bi xanh lc u bng 1/5 s bi .
Sau khi T c thm 3 vin bi xanh na th s bi xanh lc bng 1/4 s bi .
Do 3 vin bi ng vi s phn ca s bi l:

Vy s bi ca T lc u l:

S bi xanh ca T lc u l : 60 : 5 = 12 (vin)
Vy lc u T c 60 vin bi v 12 vin bi xanh.
V 60 + 12 = 72 nn kt qu ny tha mn gi thit v s bi ca T khng c qu 80 vin.
Bi 2: Cho tng : 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + ... + 49 + 50. Liu c th lin tc thay hai s bt
k bng hiu ca chng cho ti khi c kt qu l 0 hay khng?
Bi gii: Ta t A = 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + ... + 49 + 50. Dy s t nhin lin tip t 1 n 50
c 50 s, trong s cc s l bng s cc s chn nn c 50 : 2 = 25 (s l). Vy A l
mt s l. Gi a v b l hai s bt k ca A, khi thay tng a + b bng hiu a - b th A gim
i: (a + b) - (a - b) = 2 x b tc l gim i mt s chn. Hiu ca mt s l v mt s chn
lun l mt s l nn sau mi ln thay, tng mi vn l mt s l. V vy khng bao gi
nhn c kt qu l 0.
Bi 3: Bc H c hai tm knh hnh ch nht. Chiu rng ca mi tm knh bng 1/2
chiu di ca n v chiu di ca tm knh nh ng bng chiu rng ca tm knh
to. Bc ghp hai tm knh st vo nhau v t ln bn c din tch 90 dm2 th va
kht. Hy tnh kch thc ca mi tm knh .
Bi gii: Theo u bi, coi chiu rng ca tm knh nh l 1 on th chiu di ca n l
2 on nh vy v chiu rng ca tm knh to cng l 2 on, khi chiu di ca tm
knh to l 4 on nh vy. Nu bc H ghp kht hai tm knh li vi nhau s c hnh
ch nht ABCD (hnh v), trong AMND l tm knh nh, MBCN l tm knh to. Din
tch ABCD l 90 dm2. Chia hnh ch nht ABCD thnh 10 hnh vung nh, mi cnh l
chiu rng ca tm knh nh th din tch ca mi hnh vung nh l 90 : 10 = 9 (dm2).

Ta c 9 = 3 x 3, do cnh hnh vung l 3 dm. Tm knh nh c chiu rng 3 dm, chiu

di l 3 x 2 = 6 (dm). Tm knh to c chiu rng l 6 dm, chiu di l 6 x 2 = 12 (dm).
Bi 4: Cho 7 phn s:

Thng chn c hai phn s m tng c gi tr ln nht. Long chn hai phn s
m tng c gi tr nh nht. Tnh tng 4 s m Thng v Long chn.
Bi gii:

Vy ta sp xp c cc phn s nh sau :

Tng hai phn s c gi tr ln nht l :

Tng hai phn s c gi tr nh nht l:

Do tng bn phn s m Thng v Long chn l:

Bi 5: Tm cc ch s a v b tha mn :

Bi gii:

V 1/3 l phn s ti gin nn a chia ht cho 3 hoc b chia ht cho 3.

Gi s a chia ht cho 3, v 1/a < 1/3 nn a > 3 m a < 10 do a = 6 ; 9.

Vy a = b = 6.
Bi 6: Vit lin tip cc s t tri sang phi theo cch sau : S u tin l 1, s th
hai l 2, s th ba l ch s tn cng ca tng s th nht v s th hai, s th t
l ch s tn cng ca tng s th hai v s th ba. C tip tc nh th ta c
dy cc s nh sau : 1235831459437......
Trong dy trn c xut hin s 2005 hay khng ?
Bi gii:
Gi s trong s to bi cch vit nh trn c xut hin nhm ch 2005 th ta c : 2 + 0 l

s c ch s tn cng l 0 (v l).
Vy trong dy trn khng th xut hin s 2005.
Bi 7: C 5 i tham gia d thi ton ng i. Tng s im ca c 5 i l 144
im v tht th v l c 5 i u t mt trong ba gii : nht (30 im) ; nh (29
im) ; ba (28 im).
Chng minh s i t gii ba hn s i t gii nht ng mt i.
Bi gii:
Ta thy trung bnh cng im ca mt i gii nht v mt i gii ba chnh l s im
ca mt i gii nh.
Nu s i t gii nht bng s i t gii ba th tng s im ca c 5 i l : 29 x 5 =
145 (im) > 144 im, khng tha mn.
Nu s i gii nht nhiu hn s i gii ba th tng im 5 i ln hn 145, cng
khng tha mn.
Do s i gii nht phi t hn s i gii ba. Khi ta xp mt i gii nht v mt
i gii ba lm thnh mt cp th cp ny s c tng s im bng hai i gii nh. S i
gii ba tha ra (khng c xp cp vi mt i gii nht) chnh l s im m tng
im ca 5 i nh hn 145. V vy s i gii ba nhiu hn s i gii nht bao nhiu
th tng im ca 5 i s nh hn 145 by nhiu.
V tng s im ca c 5 i l 144 im nn s i gii ba nhiu hn s i gii nht l
145 - 144 = 1.
Bi 8: Vit lin tip cc s t tri sang phi theo cch sau: S u tin l 1, s th
hai l 2, s th ba l ch s tn cng ca tng s th nht v s th hai, s th t
l ch s tn cng ca tng s th hai v s th ba. C tip tc nh th ta c
dy cc s nh sau: 1235831459437......
Trong dy trn c xut hin s 2005 hay khng ?
Bi gii:
Gi s trong s to bi cch vit nh trn c xut hin nhm ch 2005 th ta c: 2 + 0 l
s c ch s tn cng l 0 (v l).
Vy trong dy trn khng th xut hin s 2005.
Bi 9: C 5 i tham gia d thi ton ng i. Tng s im ca c 5 i l 144
im v tht th v l c 5 i u t mt trong ba gii: nht (30 im); nh (29
im); ba (28 im).
Chng minh s i t gii ba hn s i t gii nht ng mt i.
Bi gii:
Ta thy trung bnh cng im ca mt i gii nht v mt i gii ba chnh l s im
ca mt i gii nh.
Nu s i t gii nht bng s i t gii ba th tng s im ca c 5 i l: 29 x 5 =
145 (im) > 144 im, khng tha mn.
Nu s i gii nht nhiu hn s i gii ba th tng im 5 i ln hn 145, cng
khng tha mn.
Do s i gii nht phi t hn s i gii ba. Khi ta xp mt i gii nht v mt
i gii ba lm thnh mt cp th cp ny s c tng s im bng hai i gii nh. S i
gii ba tha ra (khng c xp cp vi mt i gii nht) chnh l s im m tng
im ca 5 i nh hn 145. V vy s i gii ba nhiu hn s i gii nht bao nhiu
th tng im ca 5 i s nh hn 145 by nhiu.
V tng s im ca c 5 i l 144 im nn s i gii ba nhiu hn s i gii nht l
145 - 144 = 1.
Bi 10: Cho (1), (2), (3), (4) l cc hnh thang vung c kch thc bng nhau. Bit
rng PQ = 4 cm. Tnh din tch hnh ch nht ABCD.

Bi gii:
V cc hnh thang vung PQMA, QMBC, QPNC, PNDA bng nhau nn: MQ = NP = QP =
4 cm v CN = AD.
Mt khc AD = NP + QM = 4 + 4 = 8 (cm)
Do : CN = AD = 8 cm.
Din tch hnh thang vung PQCN l: (CN + PQ) x NP: 2 = (8 + 4) x 4: 2 = 24 (cm2)
Suy ra: Din tch hnh ch nht ABCD l: 24 x 4 = 96 (cm2)
Bi 11:Tch sau y c tn cng bng ch s no ?

Bi gii:
Tch ca bn tha s 2 l 2 x 2 x 2 x 2 = 16 v 2003: 4 = 500 (d 3) nn ta c th vit
tch ca 2003 tha s 2 di dng tch ca 500 nhm (mi nhm l tch ca bn tha s
2) v tch ca ba tha s 2 cn li.
V tch ca cc tha s c tn cng l 6 cng l s c tn cng bng 6 nn tch ca 500
nhm trn c tn cng l 6.
Do 2 x 2 x 2 = 8 nn khi nhn s c tn cng bng 6 vi 8 th ta c s c tn cng
bng 8 (v 6 x 8 = 48). Vy tch ca 2003 tha s 2 s l s c tn cng bng 8.
Bi 12: Mt ngi mang cam i i ly to v l. C 9 qu cam th i c 2 qu
to v 1 qu l, 5 qu to th i c 2 qu l. Nu ngi i ht s cam mang
i th c 17 qu to v 13 qu l. Hi ngi mang i bao nhiu qu cam?
Bi gii:
9 qu cam i c 2 qu to v 1 qu l nn 18 qu cam i c 4 qu to v 2 qu
l. V 5 qu to i c 2 qu l nn 18 qu cam i c: 4 + 5 = 9 (qu to).
Do 2 qu cam i c 1 qu to. C 5 qu to i c 2 qu l nn 10 qu cam
i c 2 qu l. Vy 5 qu cam i c 1 qu l. S cam ngi mang i i
c 17 qu to v 13 qu l l: 2 x 17 + 5 x 13 = 99 (qu).
Bi 13: Tm mt s t nhin sao cho khi ly 1/3 s chia cho 1/17 s th c d
l 100.
Bi gii:
V 17 x 3 = 51 nn d l lun, ta gi s s t nhin cn tm c chia ra thnh 51
phn bng nhau. Khi y 1/3 s l 51: 3 = 17 (phn); 1/17 s l 51: 17 = 3 (phn).
V 17: 3 = 5 (d 2) nn 2 phn ca s c gi tr l 100 suy ra s l: 100: 2 x 51 =
2550.
Bi 14: Tui ca con hin nay bng 1/2 hiu tui ca b v tui con. Bn nm
trc, tui con bng 1/3 hiu tui ca b v tui con. Hi khi tui con bng 1/4
hiu tui ca b v tui ca con th tui ca mi ngi l bao nhiu?
Bi gii:
Hiu s tui ca b v con khng i. Trc y 4 nm tui con bng 1/3 hiu ny, do
4 nm chnh l: 1/2 - 1/3 = 1/6 (hiu s tui ca b v con).

S tui b hn con l: 4: 1/6 = 24 (tui).

Khi tui con bng 1/4 hiu s tui ca b v con th tui con l: 24 x 1/4 = 6 (tui).
Lc tui b l: 6 + 24 = 30 (tui).
Bi 15: Hoa c mt si dy di 16 mt. By gi Hoa cn ct on dy c
on dy di 10 mt m trong tay Hoa ch c mt ci ko. Cc bn c bit Hoa ct
th no khng?
Bi gii:
Xin nu 2 cch ct nh sau:
Cch 1: Gp i si dy lin tip 3 ln, khi si dy s c chia thnh 8 phn bng
nhau.
di mi phn chia l: 16: 8 = 2 (m)
Ct i 3 phn bng nhau th cn li 5 phn.
Khi di on dy cn li l: 2 x 5 = 10 (m)
Cch 2: Gp i si dy lin tip 2 ln, khi si dy s c chia thnh 4 phn bng
nhau.
di mi phn chia l: 16: 4 = 4 (m)
nh du mt phn chia mt u dy, phn on dy cn li c gp i li, ct i
mt phn u bn kia th di on dy ct i l: (16 - 4): 2 = 6 (m)
Do di on dy cn li l: 16 - 6 = 10 (m)
Bi 16: Mt tha rung hnh ch nht c chia thnh 2 mnh, mt mnh nh
trng rau v mnh cn li trng ng (hnh v). Din tch ca mnh trng ng gp 6
ln din tch ca mnh trng rau. Chu vi mnh trng ng gp 4 ln chu vi mnh
trng rau. Tnh din tch tha rung ban u, bit chiu rng ca n l 5 mt.

Bi gii:
Din tch mnh trng ng gp 6 ln din tch mnh trng rau m hai mnh c chung mt
cnh nn cnh cn li ca mnh trng ng gp 6 ln cnh cn li ca mnh trng rau.
Gi cnh cn li ca mnh trng rau l a th cnh cn li ca mnh trng ng l a x 6. V
chu vi mnh trng ng (P1) gp 4 ln chu vi mnh trng rau (P2) nn na chu vi mnh
trng ng gp 4 ln na chu vi mnh trng rau.
Na chu vi mnh trng ng hn na chu vi mnh trng rau l: a x 6 + 5 - (a + 5) = 5 x a.
Ta c s :

di cnh cn li ca mnh trng rau l: 5 x 3: (5 x a - 3 x a) = 7,5 (m)

di cnh cn li ca mnh trng ng l: 7,5 x 6 = 45 (m)
Din tch tha rung ban u l: (7,5 + 4,5) x 5 = 262,5 (m2)
Bi 17: Ti i b t trng v nh vi vn tc 5 km/gi. V n nh lp tc ti p
xe n bu in vi vn tc 15 km/gi. Bit rng qung ng t nh ti trng
ngn hn qung ng t nh n bu in 3 km. Tng thi gian ti i t trng

v nh v t nh n bu in l 1 gi 32 pht. Bn hy tnh qung ng t nh

ti n trng.
Bi gii:
Thi gian i 3 km bng xe p l: 3: 15 = 0,2 (gi)
i: 0,2 gi = 12 pht.
Nu bt 3 km qung ng t nh n bu in th thi gian i c hai qung ng t
nh n trng v t nh n bu in ( bt 3 km) l:
1 gi 32 pht - 12 pht = 1 gi 20 pht = 80 pht.
Vn tc i xe p gp vn tc i b l: 15: 5 = 3 (ln)
Khi qung ng khng i, vn tc t l nghch vi thi gian nn thi gian i t nh n
trng gp 3 ln thi gian i t nh n th vin (khi bt i 3 km). Vy:
Thi gian i t nh n trng l: 80: (1 + 3) x 3 = 60 (pht);
60 pht = 1 gi
Qung ng t nh n trng l: 1 x 5 = 5 (km)
Bi 18: Cho phn s:

a) C th xa i trong t s v mu s nhng s no m gi tr ca phn s vn

khng thay i khng?
b) Nu ta thm s 2004 vo mu s th phi thm s t nhin no vo t s
phn s khng i?
Bi gii:

= 45 / 270 = 1/6.
a) gi tr ca phn s khng i th ta phi xa nhng s mu m tng ca n gp 6
ln tng ca nhng s xa i t. Khi tng cc s cn li mu cng gp 6 ln tng
cc s cn li t. V vy i vai tr cc s b xa vi cc s cn li t v mu th ta
s c thm phng n xa. C nhiu cch xa, xin gii thiu mt s cch (s cc s b
xa mu tng dn v tng chia ht cho 6): mu xa 12 th t xa 2; mu xa 18 th t
xa 3 hoc xa 1, 2; mu xa 24 hoc xa 11, 13 th t xa 4 hoc xa 1, 3; mu xa 12,
18 hoc 13, 17 hoc 14, 16 th t xa 5 hoc 2, 3 hoc 1, 4; mu xa 12, 24 hoc 11, 25
hoc 13, 23 hoc 14, 22 hoc 15, 21 hoc 16, 20 hoc 17, 19 th t xa 6 hoc 1, 5 hoc
2, 4 hoc 1, 2, 3; mu xa 18, 24 hoc 17, 25 hoc 19, 23 hoc 20, 22 hoc 11, 13, 18
hoc 12, 13, 17 hoc 11, 14, 17 hoc 11, 15, 16 hoc 12, 14, 16 hoc 13, 14, 15 th t
xa 7 hoc 1, 6 hoc 2, 5 hoc 3, 4 hoc 1, 2, 4; ...
Cc bn hy k tip th xem c bao nhiu cch na?
b) gi tr phn s khng i, ta thm mt s no vo t bng 1/6 s thm vo mu.
Vy nu thm 2004 vo mu th s phi thm vo t l:
2004: 6 = 334.
Bi 19: Ngi ta ly tch cc s t nhin lin tip t 1 n 30 chia cho 1000000.
Bn hy cho bit:
1) Php chia c d khng?
2) Thng l mt s t nhin c ch s tn cng l bao nhiu?
Bi gii:
Xt tch A = 1 x 2 x 3 x ... x 29 x 30, trong cc tha s chia ht cho 5 l 5, 10, 15, 20,
25, 30; m 25 = 5 x 5 do c th coi l c 7 tha s chia ht cho 5. Mi tha s ny

nhn vi mt s chn cho ta mt s c tn cng l s 0. Trong tch A c cc tha s l

s chn v khng chia ht cho 5 l: 2, 4, 6, 8, 12, . . . , 26, 28 (c 12 s). Nh vt trong
tch A c t nht 7 cp s c tch tn cng l 0, do tch A c tn cng l 7 ch s 0.
S 1 000 000 c tn cng l 6 ch s 0 nn A chia ht cho 1 000 000 v thng l s t
nhin c tn cng l ch s 0.
Bi 20: Ba bn Ton, Tui v Th c mt s v. Nu ly 40% s v ca Ton chia
u cho Tui v Th th s v ca ba bn bng nhau. Nhng nu Ton bt i 5
quyn th s v ca Ton bng tng s v ca Tui v Th. Hi mi bn c bao
nhiu quyn v?
Bi gii:
i 40% = 2/5.
Nu ly 2/5 s v ca Ton chia u cho Tui v Th th mi bn Tui hay Th u
c thm 2/5: 2 = 1/5 (s v ca Ton)
S v cn li ca Ton sau khi cho l:
1 - 2/5 = 3/5 (s v ca Ton)
Do lc u Tui hay Th c s v l:
3/5 - 1/5 = 2/5 (s v ca Ton)
Tng s v ca Tui v Th lc u l:
2/5 x 2 = 4/5 (s v ca Ton)
Mt khc theo bi nu Ton bt i 5 quyn th s v ca Ton bng tng s v ca
Tui v Th, do 5 quyn ng vi: 1 - 4/5 = 1/5 (s v ca Ton)
S v ca Ton l: 5: 1/5 = 25 (quyn)
S v ca Tui hay Th l: 25 x 2/5 = 10 (quyn)

Bi tp ton nng cao lp 5 - Phn 2

Bi 21: Hai s t nhin A v B, bit A < B v hai s c chung nhng c im sau:
- L s c 2 ch s.
- Hai ch s trong mi s ging nhau.
- Khng chia ht cho 2; 3 v 5.
a) Tm 2 s .
b) Tng ca 2 s chia ht cho s t nhin no?
Bi gii:
a) V A v B u khng chia ht cho 2 v 5 nn A v B ch c th c tn cng l 1 ; 3 ; 7 ;
9. V 3 + 3 = 6 v 9 + 9 = 18 l 2 s chia ht cho 3 nn loi tr s 33 v 99. A < B nn A
= 11 v B = 77.
b) Tng ca hai s l: 11 + 77 = 88. Ta c:
88 = 1 x 88 = 2 x 44 = 4 x 22 = 8 x 11.
Vy tng 2 s chia ht cho cc s : 1 ; 2 ; 4 ; 8 ; 11 ; 22 ; 44 ; 88.
Bi 22: Cho mnh ba hnh vung ABCD. Hy ct t mnh ba mt hnh vung
sao cho din tch cn li bng din tch ca mnh ba cho.

Bi gii:
Theo u bi th hnh vung ABCD c ghp bi 2 hnh vung nh v 4 tam gic (trong
c 2 tam gic to, 2 tam gic con). Ta thy c th ghp 4 tam gic con c tam
gic to ng thi cng ghp 4 tam gic con c 1 hnh vung nh. Vy din tch ca
hnh vung ABCD chnh l din tch ca 2 + 2 x 4 + 2 x 4 = 18 (tam gic con). Do din
tch ca hnh vung ABCD l: 18 x (10 x 10) / 2 = 900 (cm2)
Bi 23: Hai bn Xun v H cng mt lc ri nh ca mnh i n nh bn. H gp
nhau ti mt im cch nh Xun 50 m. Bit rng Xun i t nh mnh n nh H
mt 12 pht cn H i n nh Xun ch mt 10 pht. Hy tnh qung ng gia
nh hai bn.
Bi gii:
Trn cng mt qung ng th t s thi gian i ca Xun v H l : 12 : 10 = 6/5.
Thi gian t l nghch vi vn tc nn t s vn tc ca Xun v H l 5/6. Nh vy Xun
v H cng xut pht th n khi gp nhau th qung ng Xun i c bng 5/6
qung ng H i c.
Do qung ng H i c l:
50 : 5/6 = 60 (m).
Qung ng gia nh Xun v H l : 50 + 60 = 110 (m).
Bi 24: A l s t nhin c 2004 ch s. A l s chia ht cho 9 ; B l tng cc ch
s ca A ; C l tng cc ch s ca B ; D l tng cc ch s ca C. Tm D.
Bi gii:
V A l s chia ht cho 9 m B l tng cc ch s ca A nn B chia ht cho 9. Tng t
ta c C, D cng chia ht cho 9 v ng nhin khc 0. V A gm 2004 ch s m mi
ch s khng vt qu 9 nn B khng vt qu 9 x 2004 = 18036. Do B c khng
qu 5 ch s v C < 9 x 5 = 45. Nhng C l s chia ht cho 9 v khc 0 nn C ch c th
l 9 ; 18 ; 27 ; 36. D trng hp no xy ra th ta cng c D = 9.
Bi 25: Mt khu vn hnh ch nht c chu vi 120 m. Ngi ta m rng khu vn
nh hnh v c mt vn hnh ch nht ln hn. Tnh din tch phn mi
m thm.

Bi gii:
Nu ta dch chuyn khu vn c ABCD vo mt gc ca khu vn mi EFHD ta c
hnh v bn. Ko di EF v pha F ly M sao cho FM = BC th din tch hnh ch nht
BKHC ng bng din tch hnh ch nht FMNK. Do phn din tch mi m thm
chnh l din tch hnh ch nht EMNA.
Ta c AN = AB + KN + BK v AB + KN = 120 : 2 = 60 (m) ; BK = 10 m nn AN = 70 m.
Vy din tch phn mi m thm l : 70 x 10 = 700 (m2)
Bi 26: Bao nhiu gi ?
Khi i gp nc ngc dng
Kh khn n bn mt tong tm gi
Khi v t lc xung
n khi cp bn bn gi nh veo
Hi rng ring mt khm bo
Bao nhiu gi tri theo ta v ?
Bi gii:
Cch 1: V i ngc dng n bn mt 8 gi nn trong 1 gi i c 1/8 qung
sng . i xui dng tr v mt 4 gi nn trong 1 gi i c 1/4 qung sng .
Vn tc xui dng hn vn tc ngc dng l : 1/4 - 1/8 = 1/8 (qung sng ).
V hiu vn tc xui dng v vn tc ngc dng chnh l 2 ln vn tc dng nc
nn mt gi khm bo tri c l : 1/8 : 2 = 1/16 (qung sng ).
Thi gian khm bo tri theo v l : 1 : 1/16 = 16 (gi).
Cch 2: T s gia thi gian xui dng v thi gian ngc dng l :4 : 8 = 1/2 Trn
cng mt qung ng th vn tc v thi gian ca mt chuyn ng t l nghch vi
nhau nn t s vn tc xui dng v vn tc ngc dng l 2. Vn tc xui dng
hn vn tc ngc dng chnh l 2 ln vn tc dng nc. Ta c s :

Theo s ta c vn tc ngc dng gp 2 ln vn tc dng nc nn thi gian cm

bo tri theo v gp 2 ln thi gian ngc dng. Vy thi gian cm bo tri theo
v l : 8 x 2 = 16 (gi).
Bi 27: Mt hnh ch nht c chiu di gp 4 ln chiu rng. Nu tng chiu rng
thm 45 m th c hnh ch nht mi c chiu di vn gp 4 ln chiu rng. Tnh
din tch hnh ch nht ban u.
Bi gii:
Khi tng chiu rng thm 45 m th khi chiu rng s tr thnh chiu di ca hnh ch
nht mi, cn chiu di ban u s tr thnh chiu rng ca hnh ch nht mi. Theo
bi ta c s :

Do 45 m ng vi s phn l :
16 - 1 = 15 (phn)
Chiu rng ban u l :
45 : 15 = 3 (m)
Chiu di ban u l : 3 x 4 = 12 (m)
Din tch hnh ch nht ban u l :
3 x 12 = 36 (m2)
Bi 28: Bn An c mt s bi kim tra, bn tnh rng: Nu c thm ba
im 10 v ba im 9 na th im trung bnh ca tt c cc bi s l 8. Nu c
thm mt im 9 v hai im 10 na th im trung bnh ca tt c cc bi l 7,5.
Hi bn An c tt c my bi kim tra?
Bi gii:
Nu c thm ba im 10 v ba im 9 na th s im c thm l:
10 x 3 + 9 x 3 = 57 (im)
c im trung bnh ca tt c cc bi l 8 th s im phi b thm vo cho cc bi
kim tra l:
57 - 8 x (3 + 3) = 9 (im)
Nu c thm mt im 9 v hai im 10 na th s im c thm l :
9 x 1 + 10 x 2 = 28 (im)
c im trung bnh ca tt c cc bi l 7,5 th s im phi b thm vo cho cc
bi kim tra l:
29 - 7,5 x (1 + 2) = 6,5 (im)
Nh vy khi tng im trung bnh ca tt c cc bi t 7,5 ln 8 th tng s im ca cc
bi kim tra s tng ln l:
9 - 6,5 = 2,5 (im)
Hiu hai im trung bnh l:
8 - 7,5 = 0,5 (im)
Vy s bi kim tra ca bn An l:
2,5 : 0,5 = 5 (bi)
Bi 29: Bn hy ct mt hnh vung c din tch bng 5 / 8 din tch ca mt tm
ba hnh vung cho trc.
Bi gii:

Chia cnh tm ba hnh vung cho trc lm 4 phn bng nhau (bng cch gp i lin
tip). Sau ct theo cc ng AB, BC, CD, DA. Cc ming ba AMB, BNC, CPD, DQA
xp trng kht ln nhau nn AB = BC = CD = DA (c th kim tra bng thc o). Dng
ke kim tra cc gc ca tm ba ABCD ta thy cc gc l vung.
Nu k bng bt ch cc ng chia tm ba ban u thnh nhng vung nh hnh v
th ta c th thy:
+ Din tch tm ba MNPQ l 16 vung (ghp 2 hnh tam gic vi nhau th c hnh
ch nht gm 3 hnh vung).
Do din tch hnh vung ABCD l 16 6 = 10 ( vung) nn din tch vung ABCD
bng 10 / 16 = 5 / 8 din tch tm ba ban u.
Bi 30: Mt mnh t hnh ch nht c chia thnh 4 hnh ch nht nh hn c
din tch c ghi nh hnh v. Bn c bit din tch hnh ch nht cn li c din
tch l bao nhiu hay khng?

Bi gii:
Hai hnh ch nht AMOP v MBQO c chiu rng bng nhau v c din tch hnh MBQO
gp 3 ln din tch hnh AMOP (24 : 8 = 3 (ln)), do chiu di hnh ch nht MBQO
gp 3 ln chiu di hnh ch nht AMOP
(OQ = PO x 3). (1)
Hai hnh ch nht POND v OQCN c chiu rng bng nhau v c chiu di hnh OQCN
gp 3 ln chiu di hnh POND (1). Do din tch hnh OQCN gp 3 ln din tch hnh
POND.
Vy din tch hnh ch nht OQCD l : 16 x 3 = 48 (cm2).
Bi 31: Cho A = 2004 x 2004 x ... x 2004 (A gm 2003 tha s) v B = 2003 x 2003
x ... x 2003 (B gm 2004 tha s). Hy cho bit A + B c chia ht cho 5 hay khng?
V sao?
Bi gii:
A = (2004 x 2004 x ... x 2004) x 2004 = C x 2004 (C c 2002 tha s 2004). C c tn
cng l 6 nhn vi 2004 nn A c tn cng l 4 (v 6 x 4 = 24).
B = 2003 x 2003 x ... x 2003 (gm 2004 tha s) = (2003 x 2003 x 2003 x 2003) x ... x
(2003 x 2003 x 2003 x 2003). V 2004 : 4 = 501 (nhm) nn B c 501 nhm, mi nhm
gm 4 tha s 2003. Tn cng ca mi nhm l 1 (v 3 x 3 = 9 ; 9 x 3 = 27 ; 27 x 3 = 81).
Vy tn cng ca A + B l 4 + 1 = 5. Do A + B chia ht cho 5.
Bi 32: Bit rng s A ch vit bi cc ch s 9. Hy tm s t nhin nh nht m
cng s ny vi A ta c s chia ht cho 45.
Bi gii:
Cch 1 : A ch vit bi cc ch s 9 nn:

Vy A chia cho 45 d 9. Mt s nh nht m cng vi A c s chia ht cho 45 th

s cng vi 9 phi bng 45.
Vy s l : 45 - 9 = 36.
Cch 2 : Gi s t nhin nh nht cng vo A l m. Ta c A + m l s chia ht cho 45
hay chia ht cho 5 v 9 (v 5 x 9 = 45 ; 5 v 9 khng cng chia ht cho mt s s no
khc 1). V A vit bi cc ch s 9 nn A chia ht cho 9, do m chia ht cho 9. A + m
chia ht cho 5 khi A + m c tn cng l 0 hoc 5 m A c tn cng l 9 nn m c tn
cng l 1 hoc 6. S nh nht c tn cng l 1 hoc 6 m chia ht cho 9 l 36. Vy m =
36.
Bi 33: Cho mt hnh thang vung c y ln bng 3 m, y nh v chiu cao bng
2 m. Hy chia hnh thang thnh 5 hnh tam gic c din tch bng nhau. Hy tm
cc kiu chia khc nhau sao cho s o chiu cao cng nh s o y ca tam gic
u l nhng s t nhin.
Bi gii:
Din tch hnh thang l:
(3 + 2) x 2 : 2 = 5 (m2)
Chia hnh thang thnh 5 tam gic c din tch bng nhau th din tch mt tam gic l :
5 : 5 = 1 (m2). Cc tam gic ny c chiu cao v s o y l s t nhin nn nu chiu
cao l 1m th y l 2 m. Nu chiu cao l 2 m th y l 1 m. C nhiu cch chia, TTT
ch nu mt s cch chia sau:

Bi 34: Bn hy tnh chu vi ca hnh c t mt hnh vung b ct mt i mt phn

bi mt ng gp khc gm cc on song song vi cnh hnh vung.

Bi gii:
Ta k hiu cc im nh hnh v sau:

Nhn hnh v ta thy:

CE + GH + KL + MD = CE + EI = CI.
EG + HK + LM + DA = ID + DA = IA.
T chu vi ca hnh t mu chnh l:
AB + BC + CE + EG + GH + HK + KL + LM + MD + DA = AB + BC + (CE + GH + KL +
MD) + (EG + HK + LM + DA) = AB + BC + CI + IA = AB x 4.
Vy chu vi ca hnh t mu l :
10 x 4 = 40 (cm).
Bi 35: Cho bng giy gm 13 vi s th hai l 112 v s th by l 215.

Bit rng tng ca ba s ba lin tip lun bng 428. Tnh tng ca cc ch s trn
bng giy .
Bi gii:
chia cc thnh cc nhm 3 , mi nhm nh s th t nh sau:

Tng cc s ca mi nhm 3 lin tip l 428. Nh vy ta thy cc s vit s 1 l

215, s 2 l 112, s 3 l :
428 - (215 + 112) = 101.
Ta c bng giy ghi s nh sau:

Tng cc ch s ca mi nhm 3 l:
2 + 1 + 5 + 1 + 1 + 2 + 1 + 0 + 1 = 14.
C tt c 4 nhm 3 v mt s s 1 nn tng cc ch s trn bng giy l : 14 x 4 +
2 + 1 + 5 = 64.
Bi 36: Tui ca em ti hin nay bng 4 ln tui ca n khi tui ca anh ti bng
tui ca em ti hin nay. n khi tui ca em ti bng tui ca anh ti hin nay th
tng s tui ca hai anh em l 51. Hi hin nay anh ti, em ti bao nhiu tui?
Bi gii:
Hiu s tui ca hai anh em l mt s khng i.
Ta c s biu din s tui ca hai anh em cc thi im : Trc y (T), hin nay
(HN), sau ny (SN):

Gi tr mt phn l:
51 : (7 + 10) = 3 (tui)
Tui em hin nay l:
3 x 4 = 12 (tui)
Tui anh hin nay l:
3 x 7 = 21 (tui)
Bi 37: Tham gia SEA Games 22 mn bng nam vng loi bng B c bn i
thi u theo th thc u vng trn mt lt v tnh im theo quy nh hin hnh.
Kt thc vng loi, tng s im cc i bng B l 17 im. Hi bng B mn
bng nam c my trn ha?
Bi gii:
Bng B c 4 i thi u vng trn nn s trn u l : 4 x 3 : 2 = 6 (trn)
Mi trn thng th i thng c 3 im i thua th c 0 im nn tng s im l : 3
+ 0 = 3 (im). Mi trn ha th mi i c 1 im nn tng s im l : 1 + 1 = 2
(im).
Cch 1: Gi s 6 trn u thng th tng s im l : 6 x 3 = 18 (im). S im di ra l :
18 - 17 = 1 (im). S d di ra 1 im l v mt trn thng hn mt trn ha l : 3 - 2 = 1

(im). Vy s trn ha l : 1 : 1 = 1 (trn)

Cch 2: Gi s 6 trn u ha th s im bng B l : 6 x 2 = 12 (im). S im
bng B b ht i : 17 - 12 = 5 (im). S d b ht i 5 im l v mi trn ha km mi
trn thng l : 3 - 2 = 1 (im). Vy s trn thng l : 5 : 1 = 5 (trn). S trn ha l : 6 - 5
= 1 (trn).
Bi 38: Mt ca hng c ba thng A, B, C ng du. Trong thng A ng
y du cn thng B v C th ang khng. Nu du thng A vo y thng
B th thng A cn 2/5 thng. Nu du thng A vo y thng C th thng A
cn 5/9 thng. Mun du thng A vo y c thng B v thng C th phi
thm 4 lt na. Hi mi thng cha bao nhiu lt du?
Bi gii:
So vi thng A th thng B c th cha c s du l:
1 - 2/5 = 3/5 (thng A).
Thng C c th cha c s du l:
1 - 5/9 = 4/9 (thng A).
C 2 thng c th cha c s du nhiu hn thng A l:
(3/5 + 4/9) - 1 = 2/45 (thng A).
2/45 s du thng A chnh l 4 lt du.
Do s du thng A l:
4 : 2/45 = 90 (lt).
Thng B c th cha c l:
90 x 3/5 = 54 (lt).
Thng C c th cha c l:
90 x 4/9 = 40 (lt).
Bi 39: Hi hi Dng : Anh phi hn 30 tui phi khng ?. Anh Dng ni :
Sao gi th ! Nu tui ca anh nhn vi 6 th c s c ba ch s, hai ch s
cui chnh l tui anh. Cc bn cng Hi tnh tui ca anh Dng nh.
Bi gii:
Cch 1: Tui ca anh Dng khng qu 30, khi nhn vi 6 s l s c 3 ch s. Vy
ch s hng trm ca tch l 1. Hai ch s cui ca s c 3 ch s chnh l tui anh. Vy
tui anh Dng khi nhn vi 6 hn tui anh Dng l 100 tui. Ta c s :

Tui ca anh Dng l :

100 : (6 - 1) = 20 (tui)
Cch 2: Gi tui ca anh Dng l ab (a > 0, a, b l ch s) V ab khng qu 30 nn khi
nhn vi 6 s c s c ba ch s m ch s hng trm l 1. Ta c php tnh :

Vy tui ca anh Dng l 20.

Bi 40: Hy khm ph b mt ca hnh vung ri in nt bn s t nhin cn

thiu vo trng.

Bi gii:
B mt ca hnh vung l tng cc s hng ngang, hng dc v ng cho ca hnh
vung u bng 34 (cc bn t kim tra li).
Gi cc s cn tm 4 gc ca hnh vung l a, b, c, d. hng ngang u tin, ta c: a +
3 + 2 + b = 34, t a + b = 34 - 5 = 29 (1).
ct dc u tin ta c : a + 5 + 9 + d = 34, t a + d = 34 - 14 = 20 (2).
T (1) v (2) ta c : a + b - (a + d) = 29 - 20 = 9 hay b - d = 9 (3).
mt ng cho, ta li c : b + 6 + 11 + d = 34, t b + d = 34 - 17 = 17 (4).
T (3) v (4) ta c : (b - d) + (b + d) = 9 + 17 hay b + b = 26 ; b = 13.
V b + d = 17 nn d = 17 - 13 = 4.
V a + b = 29 nn a = 29 - 13 = 16.
ng cho th hai, ta c a + 10 + 7 + c = 34 hay a + c = 34 - 17 = 17.
T c = 17 - 16 = 1. Thay a, b, c, d bng cc s va tm c ta c hnh vung sau:

Nhn xt: Hnh vung trn gi l hnh vung k o (hoc ma phng) cp 4. Ngi ta
nhn thy n ln u tin trong bn khc ca ha s uy-r nm 1514. Cc bn c th
thy : Tng bn s trong bn bn gc cng bng 34.

Bi tp ton nng cao lp 5 - Phn 3

Bi 1: Cho hnh vung nh hnh v. Em hy thay cc ch bi cc s thch hp sao
cho tng cc s cc thuc hng ngang, ct dc, ng cho u bng nhau.

Bi gii:
V tng cc s hng ngang, ct dc, ng cho u bng nhau nn ta c :
a + 35 + b = a + 9 + d hay 26 + b = d (cng tr 2 v i a v 9). Do d - b = 26. b + g + d
= 35 + g + 13 hay b + d = 48. Vy b = (48 - 26 ) : 2 = 11, d = 48 - 11 = 37. d + 13 + c = d
+ 9 + a hay 4 + c = a (cng tr 2 v i d v 9). Do a - c = 4, a + g + c = 9 + g +39 hay
a + c = 9 + 39 (cng tr 2 v i g), do a + c = 48. Vy c = (48 - 4) : 2 = 22, a = 22 + 4 =
26. 35 + g + 13 = a + 35 + b = 26 + 35 + 11 = 72. Do 48 + g = 72 ; g = 72 - 48 = 24.
Thay a = 26, b = 11, c = 22, d =37 , g = 24 vo hnh v ta c :

Bi 2: S ch s dng nh s trang ca mt quyn sch bng ng 2 ln s

trang ca cun sch . Hi cun sch c bao nhiu trang ?
Bi gii:
s ch s bng ng 2 ln s trang quyn sch th trung bnh mi trang phi dng hai
ch s. T trang 1 n trang 9 c 9 trang gm mt ch s, nn cn thiu 9 ch s. T
trang 10 n trang 99 c 90 trang, mi trang hai ch s. T trang 100 tr i mi trang
c 3 ch s, mi trang tha mt ch s, nn phi c 9 trang b cho 9 trang gm
mt ch s.
Vy quyn sch c s trang l :
9 + 90 + 9 = 108 (trang).
Bi 3: Ngi ta ngn tha t hnh ch nht thnh 2 mnh, mt mnh hnh vung,
mt mnh hnh ch nht. Bit chu vi ban u hn chu vi mnh t hnh vung l
28 m. Din tch ca tha t ban u hn din tch hnh vung l 224 m2. Tnh din
tch tha t ban u.
Bi gii:

Na chu vi hnh ABCD hn na chu vi hnh AMND l :

28 : 2 = 14 (m).
Na chu vi hnh ABCD l AD + AB.
Na chu vi hnh AMND l AD + AM.
Do : MB = AB - AM = 14 (m).
Chiu rng BC ca hnh ABCD l :
224 : 14 = 16 (m)
Chiu di AB ca hnh ABCD l :
16 + 14 = 30 (m)
Din tch hnh ABCD l :
30 x 16 = 480 (m2).
Bi 4: Trong mt hi ngh c 100 ngi tham d, trong c 10 ngi khng bit
ting Nga v ting Anh, c 75 ngi bit ting Nga v 83 ngi bit Ting Anh. Hi
trong hi ngh c bao nhiu ngi bit c 2 th ting Nga v Anh?
Bi gii:
Cch 1 : S ngi bit t nht 1 trong 2 th ting Nga v Anh l :

100 - 10 = 90 (ngi).
S ngi ch bit ting Anh l :
90 - 75 = 15 (ngi)
S ngi bit c ting Nga v ting Anh l :
83 - 15 = 68 (ngi)
Cch 2 : S ngi bit t nht mt trong 2 th ting l :
100 - 10 = 90 (ngi).
S ngi ch bit ting Nga l :
90 - 83 = 7 (ngi).
S ngi ch bit ting Anh l :
90 - 75 = 15 (ngi).
S ngi bit c 2 th ting Nga v Anh l :
90 - (7 + 15) = 68 (ngi)
Bi 5: Cho bit : 4 x 396 x 0,25 : (x + 0,75) = 1,32. Hy tm cch t thm mt du
phy vo ch no trong ng thc trn gi tr ca x gim 297 n v.
Bi gii:
Theo bi : 4 x 396 x 0,25 : (x + 0,75) = 1,32 ; v 4 x 0,25 = 1 nn ta c :
396 : (x + 0,75) = 1,32 hay x + 0,75 = 396 : 1,32 = 300.
Khi x gim i 297 n v th tng x + 0,75 cng gim i 297 n v, tc l x + 0,75 = 300 297 = 3 hay x = 3 - 0,75 = 2,25. Trong ng thc x + 0,75 = 396 : 1,32 ; x = 2,25 th
phi thm du phy vo s 396 c s 3,96.
Nh vy cn t thm du phy vo gia ch s 3 v 9 ca s 396 x gim i 297 n
v. Cc bn c th th li.
Bi 6: Tnh tui ca ng bit: Thi nin thiu chim 1/5 qung i ca ng, 1/8
qung i cn li l tui sinh vin, 1/7 s tui cn li ng c hc trng qun
i. Tip theo ng c rn luyn 7 nm lin v sau c vinh d trc tip
nh M. Nh vy thi gian nh M va trn 1/2 qung i ca ng.
Bi gii:
Phn s ch s tui cn li sau thi nin thiu ca ng l : 1- 1/5 = 1/4 (s tui ng)
Thi sinh vin ca ng c s nm l :
4/5 x 1/8 = 1/10 (s tui ng)
S nm cn li sau thi sinh vin ca ng l : 4/5 - 1/10 = 7/10 (s tui ng) S nm hc
trng qun i ca ng l : 7/10 x 1/7 = 1/10 (s tui ng)
Do : 7 nm rn luyn ca ng l : 1 - (1/5 + 1/10 + 1/10 + 1/2) = 1/10 (s tui ng) Suy
ra s tui ca ng l : 7: 1/10 = 70 (tui).
Bi 7: Mt ming ba hnh ch nht, c chiu rng 30 cm, chiu di 40 cm. Ngi ta
mun ct i mt hnh ch nht nm chnh gia ming ba trn sao cho cnh ca
hai hnh ch nht song song v cch u nhau, ng thi din tch ct i bng 1/2
din tch ming ba ban u. Hi hai cnh tng ng ca hai hnh ch nht ban
u v ct i cch nhau bao nhiu ?

Bi gii: Chia ming ba ABCD thnh cc vung, mi vung c cnh l 5 cm. S

vung ca ming ba l : 8 x 6 = 48 ( vung).

S vung ca hnh ch nht MNPQ l : 6 x 4 = 24 ( vung)

V 48 : 24 = 2 (ln) nn hnh ch nht MNPQ c din tch ng bng din tch hnh ct i.
Mt khc cc cnh ca hnh ch nht MNPQ song song v cch u cc cnh tng
ng ca ming ba ABCD. V vy hnh MNPQ ng l hnh ch nht b ct i. Mi cp
cnh tng ng ca hnh ABCD v MNPQ cch nhau 5 cm.
Bi 8: Tm 4 s t nhin c tng bng 2003. Bit rng nu xa b ch s hng n
v ca s th nht ta c s th hai. Nu xa b ch s hng n v ca s th
hai ta c s th ba. Nu xa b ch s hng n v ca s th ba ta c s
th t.
Bi gii:
S th nht khng th nhiu hn 4 ch s v tng 4 s bng 2003. Nu s th nht c t
hn 4 ch s th s khng tn ti s th t. Vy s th nht phi c 4 ch s. Gi s th
nht l abcd (a > 0, a, b, c, d < 10). S th hai, s th ba, s th t ln lt s l : abc ;
ab ; a. Theo bi ra ta c php tnh :
abcd + abc + ab + a = 2003.
Theo phn tch cu to s ta c : aaaa + bbb + cc + d = 2003 (*)
T php tnh (*) ta c a < 2, nn a = 1. Thay a = 1 vo (*) ta c :
1111 + bbb + cc + d = 2003.
bbb + cc + d = 2003 - 1111
bbb + cc + d = 892 (**)
b > 7 v nu b nh hn hoc bng 7 th bbb + cc + d nh hn 892 ; b < 9 v nu b = 9 th
bbb = 999 > 892. Suy ra b ch c th bng 8.
Thay b = 8 vo (**) ta c :
888 + cc + d = 892
cc + d = 892 - 888
cc + d = 4
T y suy ra c ch c th bng 0 v d = 4.
Vy s th nht l 1804, s th hai l 180, s th ba l 18 v s th t l 1.
Th li : 1804 + 180 + 18 + 1 = 2003 (ng)
Bi 9: Mt ngi mang ra ch 5 gi to gm hai loi. S to trong mi gi ln lt
l : 20 ; 25 ; 30 ; 35 v 40. Mi gi ch ng mt loi to. Sau khi bn ht mt gi
to no , ngi y thy rng : S to loi 2 cn li ng bng na s to loi 1.
Hi s to loi 2 cn li l bao nhiu ?
Bi gii:
S to ngi mang ra ch l :
20 + 25 + 30 + 35 + 40 = 150 (qu)
V s to loi 2 cn li ng bng na s to loi 1 nn sau khi bn, s to cn li phi
chia ht cho 3.
V tng s to mang ra ch l 150 qu chia ht cho 3 nn s to bn phi chia ht cho
3. Trong cc s 20, 25, 30, 35, 40 ch c 30 chia ht cho 3. Do vy ngi y bn gi
to ng 30 qu.
Tng s to cn li l :
150 - 30 = 120 (qu)
Ta c s biu din s to ca loi 1 v loi 2 cn li :

S to loi 2 cn li l :
120 : (2 + 1) = 40 (qu)

Vy ngi y cn li gi ng 40 qu chnh l s to loi 2 cn li.

p s : 40 qu
Bi 10: Khng c thay i v tr ca cc ch s vit trn bng : 8 7 6 5 4 3 2 1
m ch c vit thm cc du cng (+), bn c th cho c kt qu ca dy
php tnh l 90 c khng ?
Bi gii:
C hai cch in :
8 + 7 + 65 + 4 + 3 + 2 + 1 = 90
8 + 7 + 6 + 5 + 43 + 21 = 90
tm c hai cch in ny ta c th c nhn xt sau :
Tng 8 + 7 + 6 + 5 + 4 + 3 + 2 + 1 = 36 ; 90 - 36 = 54.
Nh vy mun c tng 90 th trong cc s hng phi c mt hoc hai s l s c hai ch
s. Nu s c hai ch s l 87 hoc 76 m 87 > 54, 76 > 54 nn khng th c. Nu
s c hai ch s l 65 ; 65 + 36 - 6 - 5 = 90, ta c th in :
8 + 7 + 65 + 4 + 3 + 2 + 1 - 90.
Nu s c hai ch s l 54 th cng khng th c tng l 90 c v 54 + 36 - 5 - 4 < 90.
Nu s c hai ch s l 43 ; 43 < 54 nn cng khng th c. Nu trong tng c 2 s
c hai ch s l 43 v 21 th ta c 43 + 21 - (4 + 3 + 2 + 1) = 54. Nh vy ta c th in :
8 + 7 + 6 + 5 + 43 + 21 = 90.
Bi 11: S = 1/2 + 1/3 + 1/4 + 1/5 + 1/6 + 1/7 + 1/8 c phi l s t nhin khng ? V
sao ?
Bi gii:
Cc bn gii theo 3 hng sau y :
Hng 1 : Tnh S = 1 201/280
Hng 2 : Khi qui ng mu s tnh S th mu s chung l s chn. Vi mu s chung
ny th 1/2 ; 1/3 ; 1/4 ; 1/5 ; 1/6 ; 1/7 s tr thnh cc phn s m t s l s chn, ch c
1/8 l tr thnh phn s m t s l s l. Vy S l mt phn s c t s l s l v mu
s l s chn nn S khng phi l s t nhin.
Hng 3 : Chng minh 5/4 < S < 2
Tht vy 1/3 + 1/4 + 1/5 + 1/6 + 1/7 + 1/8 > 6 x 1/8 = 3/4
nn S > 3/4 + 1/2 = 5/4
Mt khc : 1/4 + 1/5 + 1/6 + 1/7 < 4 x 1/4 = 1
nn S < 1 + 1/2 + 1/3 + 1/8 = 1 + 1/2 + 11/24 <2 data-blogger-escaped-br="br"> V 5/4 <
S < 2 nn S khng phi l s t nhin.
Bi 12: Bn Ton nhn mt s vi 2002 nhng ng tr qun vit 2 ch s 0 ca
s 2002 nn kt qu b gim i 3965940 n v. Ton nh nhn s no vi
2002 ?
Bi gii:
V "ng tr" nn bn Ton nhn nhm s vi 22.
Tha s th hai b gim i s n v l : 2002 - 22 = 1980 (n v).
Do kt qu b gim i 1980 ln tha s th nht, v bng 3965940 n v.
Vy tha s th nht l : 3965940 : 1980 = 2003.
Bi 13: Ngi ta cng 5 s v chia cho 5 th c 138. Nu xp cc s theo th t
ln dn th cng 3 s u tin v chia cho 3 s c 127, cng 3 s cui v chia
cho 3 s c 148. Bn c bit s ng gia theo th t trn l s no khng ?
Bi gii:
138 l trung bnh cng ca 5 s, nn tng 5 s l : 138 x 5 = 690.
Tng ca ba s u tin l : 127 x 3 = 381.
Tng ca ba s cui cng l : 148 x 3 = 444.

Tng ca hai s u tin l : 690 - 444 = 246.

S gia l s ng th ba, nn s gia l : 381 - 246 = 135.
Bi 14: Cho bng vung gm 10 dng v 10 ct. Hai bn Tn v Nhi t mu cc ,
mi mt mu trong 3 mu : xanh, , tm. Bn Tn bo : "Ln no t xong ht cc
cng c 2 dng m trn 2 dng c mt mu t s dng ny bng t s
dng kia". Bn Nhi bo : "T pht hin ra bao gi cng c 2 ct c t nh th".
No, bn hy cho bit ai ng, ai sai ?
Bi gii:
Gi s s t mu tt c cc dng u khc nhau m mi dng c 10 nn s
c t mu t nht l :
0 + 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8 + 9 = 45 ().
L lun tng t vi mu xanh, mu tm ta cng c kt qu nh vy.
Do bng s c t nht 45 + 45 + 45 = 135 (). iu ny mu thun vi bng ch c 100
.
Chng t t nht phi c 2 dng m s t bi cng mt mu l nh nhau.
i vi cc ct, ta cng lp lun tng t nh trn. Do c hai bn u ni ng.
Bi 15: Trong mt cuc thi ti Ton Tui th c 51 bn tham d. Lut cho im
nh sau:
+ Mi bi lm ng c 4 im.
+ Mi bi lm sai hoc khng lm s b tr 1 im.
Bn chng t rng tm c 11 bn c s im bng nhau.
Bi gii:
Thi ti gii Ton Tui th c 5 bi. S im ca 51 bn thi c th xp theo 5 loi im
sau y:
+ Lm ng 5 bi c:
4 x 5 = 20 (im).
+ Lm ng 4 bi c:
4 x 4 - 1 x 1 = 15 (im).
+ Lm ng 3 bi c:
4 x 3 - 1 x 2 = 10 (im).
+ Lm ng 2 bi c:
4 x 2 - 1 x 3 = 5 (im).
+ Lm ng 1 bi c:
4 x 1 - 1 x 4 = 0 (im).
V 51 : 5 = 10 (d 1) nn phi c t nht 11 bn c s im bng nhau.
Bi 16: V Hu cng vi Lng Th Vinh
Hai nh ton hc, mt nm sinh
Thc hnh, tnh ton u thng tho
V vang dn tc nc non mnh
Nm sinh ca hai ng l mt s c bn ch s, tng cc ch s bng 10. Nu vit
nm sinh theo th t ngc li th nm sinh khng i. Bn bit nm sinh ca
hai ng cha?
Bi gii:
Gi nm sinh ca hai ng l abba (a 0, a < 3, b <10 data-blogger-escaped-br="br"> Ta
c: a + b + b + a = 10 hay (a + b) x 2 = 10. Do a + b = 5.
V a 0 v a < 3 nn a = 1 hoc 2.
* Nu a = 1 th b = 5 - 1 = 4. Khi nm sinh ca hai ng l 1441 (ng).
* Nu a = 2 th b = 5 - 2 = 3. Khi nm sinh ca hai ng l 2332 (loi).
Vy hai ng V Hu v Lng Th Vinh sinh nm 1441.
Bi 17: Tm gip bn cam trong ba ngy, Ngy th hai: s cam bn c tng 10%
so vi ngy th nht. Ngy th ba: s cam bn c gim 10% so vi ngy th

hai. Bn c bit trong ngy th nht v ngy th ba th ngy no Tm bn c

nhiu cam hn khng ?
Bi gii:
Biu th s cam bn ngy th nht l 100% th s bn ngy th hai l: 100% + 10% =
110% (s cam ngy th nht)
Biu th s cam bn ngy th hai l 100% th s bn ngy th hai l:
100% - 10% = 90% (s cam ngy th hai)
So vi ngy th nht th s cam ngy th ba bn l:
110% x 90% = 99% (s cam ngy th nht)
V 100% > 99% nn ngy th nht bn c nhiu cam hn ngy th ba.
Bi 18: Cu T chn 4 ch s lin tip nhau v dng 4 ch s ny vit ra 3 s
gm 4 ch s khc nhau. Bit rng s th nht vit cc ch s theo th t tng
dn, s th hai vit cc ch s theo th t gim dn v s th ba vit cc ch s
theo th t no . Khi cng ba s va vit th c tng l 12300. Bn hy cho
bit cc s m cu T vit.
Bi gii:
Gi 4 s t nhin lin tip t nh n ln l a, b, c, d.
S th nht cu T vit l abcd, s th hai cu T vit l dcba.
Ta xt cc ch s hng nghn ca ba s c tng l 12300:
a l s ln hn 1 v nu a = 1 th d = 4, khi s th ba c ch s hng nghn ln nht l
4 v tng ca ba ch s ny ln nht l:
1 + 4 + 4 = 9 < 12; nh vy tng ca ba s nh hn 12300.
a l s nh hn 5 v nu a = 5 th d = 8 v a + d = 13 > 12; nh vy tng ca ba s ln
hn 12300.
a ch c th nhn 3 gi tr l 2, 3, 4.
- Nu a = 2 th s th nht l 2345, s th hai l 5432. S th ba l: 12300 - (2345 +
5432) = 4523 (ng, v s ny c cc ch s l 2, 3, 4, 5).
- Nu a = 3 th s th nht l 3456, s th hai l 6543.
S th ba l :
12300 - (3456 + 6543) = 2301 (loi, v s ny c cc ch s khc vi 3, 4, 5, 6).
- Nu a = 4 th s th nht l 4567, s th hai l 7654. S th ba l:
12300 - (4567 + 7654) = 79 (loi).
Vy cc s m cu T vit l : 2345, 5432, 4523.
Bi 19: Vi 4 ch s 2 v cc du php tnh bn c th vit c mt biu thc
c kt qu l 9 c khng? Ti c gng vit mt biu thc c kt qu l 7
nhng cha c. Cn bn? Bn th sc xem no!
Bi gii:
Vi bn ch s 2 ta vit c biu thc c gi tr bng 9 l:
22 : 2 - 2 = 9.
Khng th dng bn ch s 2 vit c biu thc c kt qu l 7.
Bi 20: Vi 36 que dim c xp nh hnh di.

1) Bn m c bao nhiu hnh vung?

2) Bn hy nhc ra 4 que dim ch cn 4 hnh vung c khng?

Bi gii:
1) Nhn vo hnh v, ta thy c 2 loi hnh vung, hnh vung c cnh l 1 que dim v
hnh vung c cnh l 2 que dim.
Hnh vung c cnh l 1 que dim gm c 13 hnh, hnh vung c cnh l 2 que dim
gm c 4 hnh. Vy c tt c l 17 hnh vung.
2) Mi que dim c th nm trn cnh ca nhiu nht l 3 hnh vung, nu nht ra 4 que
dim th ta bt i nhiu nht l : 4 x 3 = 12 (hnh vung), cn li 17 - 12 = 5 (hnh vung).
Nh vy khng th nht ra 4 que dim cn li 4 hnh vung c.

Bi tp ton nng cao lp 5 - Phn 4

Bi 1: C 7 thng ng y du, 7 thng ch cn na thng du v 7 v thng. Lm
sao c th chia cho 3 ngi mi ngi u c lng du nh nhau v s thng
nh nhau ?
Bi gii:
Gi thng y du l A, thng c na thng du l B, thng khng c du l C.
Cch 1: Khng phi du t thng ny sang thng kia.
Ngi th nht nhn: 3A, 1B, 3C.
Ngi th hai nhn: 2A, 3B, 2C.
Ngi th ba nhn: 2A, 3B, 2C.
Cch 2: Khng phi du t thng ny sang thng kia.
Ngi th nht nhn: 3A, 1B, 3C.
Ngi th hai nhn: 3A, 1B, 3C.
Ngi th ba nhn: 1A, 5B, 1C.
Cch 3: du t thng ny sang thng kia.
Ly 4 thng cha na thng du (4B) y sang 2 thng khng (2C) c 2 thng
y du (2A). Khi c 9A, 3B, 9C v mi ngi s nhn c nh nhau l 3A, 1B, 3C.
Bi 2:
Chic bnh trung thu
Nhn trn gia
Hy ct 4 ln
Thnh 12 ming
Nhng nh iu kin
Cc ming bng nhau
V ln ct no
Cng qua gia bnh
Bi gii:
C nhiu cch ct c cc bn xut. Xin gii thiu 3 cch.
Cch 1: Nht th nht chia i theo b dy ca chic bnh v nguyn v tr ny ct
thm 3 nht (nh hnh v).

Lu l AM = BN = DQ = CP = 1/6 AB v IA = ID = KB = KC = 1/2 AB.

Cc bn c th d dng chng minh c 12 ming bnh l bng nhau v c 3 nht ct
u i qua ng ... tm bnh.
Cch 2: Ct 2 nht theo 2 ng cho c 4 ming ri chng 4 ming ny ln nhau
ct 2 nht chia mi ming thnh 3 phn bng nhau (lu : BM = MN = NC).

Cch 3: Nht th nht ct nh cch 1 v nguyn v tr ny ct thm 3 nht nh

hnh v.
Lu : AN = AM = CQ = CP = 1/2 AB.

Bi 3: Mi nh ca mt tm ba hnh tam gic c nh s ln lt l 1; 2; 3.

Ngi ta chng cc tam gic ny ln nhau sao cho khng c ch s no b che lp.
Mt bn cng tt c cc ch s nhn thy th c kt qu l 2002. Liu bn c
tnh nhm khng?
Bi gii:
Tng cc s trn ba nh ca mi hnh tam gic l 1 + 2 + 3 = 6. Tng ny l mt s chia
ht cho 6. Khi chng cc hnh tam gic ny ln nhau sao cho khng c ch s no b che
lp, ri tnh tng tt c cc ch s nhn thy c phi c kt qu l s chia ht cho 6. V
s 2002 khng chia ht cho 6 nn bn tnh sai.
Bi 4: Mt i tuyn tham d k thi hc sinh gii 3 mn Vn, Ton, Ngoi ng do
thnh ph t chc t c 15 gii. Hi i tuyn hc sinh gii c bao nhiu
hc sinh? Bit rng:
Hc sinh no cng c gii.
Bt k mn no cng c t nht 1 hc sinh ch t 1 gii.
Bt k hai mn no cng c t nht 1 hc sinh t gii c hai mn.
C t nht 1 hc sinh t gii c 3 mn.
Tng s hc sinh t 3 gii, 2 gii, 1 gii tng dn.
Bi gii:
Gi s hc sinh t gii c 3 mn l a (hc sinh)
Gi s hc sinh t gii c 2 mn l b (hc sinh)
Gi s hc sinh ch t gii 1 mn l c (hc sinh)
Tng s gii t c l:
3 x a + 2 x b + c = 15 (gii).
V tng s hc sinh t 3 gii, 2 gii, 1 gii tng dn nn a < b < c.
V bt k 2 mn no cng c t nht 1 hc sinh t gii c 2 mn nn:
- C t nht 1 hc sinh t gii c 2 mn Vn v Ton.
- C t nht 1 hc sinh t gii c 2 mn Ton v Ngoi Ng.
- C t nht 1 hc sinh t gii c 2 mn Vn v Ngoi Ng.

Do vy b= 3.
Gi s a = 2 th b b nht l 3, c b nht l 4; do tng s gii b nht l:
3 x 2 + 2 x 3 + 4 = 16 > 15 (loi). Do a < 2, nn a = 1.
Ta c: 3 x 1 + 2 x b + c = 15 suy ra: 2 x b + c = 12.
Nu b = 3 th c = 12 - 2 x 3 = 6 (ng).
Nu b = 4 th c = 12 - 2 x 4 = 4 (loi v tri vi iu kin b < c)
Vy c 1 bn t 3 gii, 3 bn t 2 gii, 6 bn t 1 gii.
i tuyn c s hc sinh l:
1 + 3 + 6 = 10 (bn).
Bi 5: 20 Gi da hu
Tr v Dng gip b m xp 65 qu da hu mi qu nng 1kg, 35 qu da hu mi
qu nng 2kg v 15 qu da hu mi qu nng 3kg vo trong 20 gi.
Mi ngi cng ang lm vic, Tr chy n bn hc ly giy bt ra ghi... ghi v Tr
la ln: C xp th no i chng na, chng ta lun tm c 2 gi trong 20 gi
ny c khi lng bng nhau.
Cc bn hy chng t l Tr ni ng.
Bi gii:
Tng khi lng da l:
1 x 65 + 2 x 35 + 3 x 15 = 180 (kg).
Gi s khi lng da mi gi khc nhau th tng khi lng da 20 gi b nht l:
1 + 2 + 3 + ... + 19 + 20 = 210 (kg).
V 210 kg > 180 kg nn chc chn phi c t nht 2 gi trong 20 gi c khi lng bng
nhau. Vy Tr ni ng.
Bi 6: Hong mua 6 quyn v, Hng mua 3 quyn v. Hai bn gp s v ca mnh
vi s v ca bn Sn, ri chia u cho nhau. Sn tnh rng mnh phi tr cc bn
ng 800 ng.
Tnh gi tin 1 quyn v, bit rng c ba bn u mua cng mt loi v.
Bi gii:
V Hong v Hng gp s v ca mnh vi s v ca Sn, ri chia u cho nhau, nn
tng s v ca ba bn l mt s chia ht cho 3. S v ca Hong v Hng u chia ht
cho 3 nn s v ca Sn cng l s chia ht cho 3.
S v ca Sn phi t hn 6 v nu s v ca Sn bng hoc nhiu hn s v ca
Hong (6 quyn) th sau khi gp v li chia u Sn s khng phi tr thm 800 ng.
S v ca Sn khc 0 (Sn phi c v ca mnh th mi gp chung vi cc bn c
ch!), nh hn 6 v chia ht cho 3 nn Sn c 3 quyn v.
S v ca mi bn sau khi chia u l: (6 + 3 + 3) : 3 = 4 (quyn)
Nh vy Sn c cc bn a thm: 4 - 3 = 1 (quyn)
Gi tin mt quyn v l 800 ng.
Bi 7: Hai bn Huy v Nam i mua 18 gi bnh v 12 gi ko n lp lin hoan.
Huy a cho c bn hng 2 t 100000 ng v c tr li 72000 ng. Nam ni:
C tnh sai ri. Bn hy cho bit Nam ni ng hay sai? Gii thch ti sao?
Bi gii:
V s 18 v s 12 u chia ht cho 3, nn tng s tin mua 18 gi bnh v 12 gi ko
phi l s chia ht cho 3.
V Huy a cho c bn hng 2 t 100000 ng v c tr li 72000 ng, nn s tin
mua 18 gi bnh v 12 gi ko l:
100000 x 2 - 72000 = 128000 (ng).
V s 128000 khng chia ht cho 3, nn bn Nam ni C tnh sai ri l ng.
Bi 8: C hai ci ng h ct 4 pht v 7 pht. C th dng hai ci ng h ny
o thi gian 9 pht c khng?

Bi gii:
C nhiu cch o c 9 pht: Bn c th cho c 2 ci ng h ct cng chy mt lc
v chy ht ct 3 ln. Khi ng h 4 pht chy ht ct 3 ln (4 x 3 = 12(pht)) th bn bt
u tnh thi gian, t lc n khi ng h 7 pht chy ht ct 3 ln th va ng c
9 pht (7 x 3 - 12 = 9(pht)); hoc cho c hai ng h cng chy mt lc, ng h 7 pht
chy ht ct mt ln (7 pht), ng h 4 pht chy ht ct 4 ln (16 pht). Khi ng h 7
pht chy ht ct ta bt u tnh thi gian, t lc n lc ng h 4 pht chy ht ct
4 ln l va ng 9 pht (16 - 7 = 9 (pht)); ...
Bi 9: Mt chic ng h ang hot ng bnh thng, hin ti kim gi v kim pht
ang khng trng nhau. Hi sau ng 24 gi (tc 1 ngy m), hai kim trng
nhau bao nhiu ln? Hy lp lun lm ng sng t kt qu .
Bi gii:
Vi mt chic ng h ang hot ng bnh thng, c mi gi tri qua th kim pht
quay c mt vng, cn kim gi quay c 1/12 vng.
Hiu vn tc ca kim pht v kim gi l:
1 - 1/12 = 11/12 (vng/gi)
Thi gian hai kim trng nhau mt ln l:
1 : 11/12 = 12/11 (gi)
Vy sau 24 gi hai kim s trng nhau s ln l :
24 : 12/11 = 22 (ln).
Bi 10: C ba ngi dng chung mt kt tin. Hi phi lm cho ci kt t nht bao
nhiu kho v bao nhiu cha kt ch m c nu c mt t nht hai ngi?
Bi gii:
V kt ch m c nu c mt t nht hai ngi, nn s kho phi ln hn hoc bng
2.
a) Lm 2 kho.
+ Nu lm 3 cha th s c hai ngi c cng mt loi cha; hai ngi ny khng m
c kt.
+ Nu lm nhiu hn 3 cha th t nht c mt ngi cm 2 cha khc loi; ch cn mt
ngi ny m c kt.
Vy khng th lm 2 kho.
b) Lm 3 kho
+ Nu lm 3 cha th cn phi c ba ngi mi m c kt.
+ Nu lm 4 cha hoc 5 cha th t nht c hai ngi khng m c kt.
+ Nu lm 6 cha (mi kho 2 cha) th mi ngi cm hai cha khc nhau th ch cn hai
ngi bt k l m c kt.
Vy t nht phi lm 3 kho v mi kho lm 2 cha.
Bi 11: Mt phn xng c 25 ngi. Hi rng trong phn xng c th c 20
ngi t hn 30 tui v 15 ngi nhiu hn 20 tui c khng?
Bi gii:
V ch c 25 ngi, m trong c 20 t hn 30 tui v 15 ngi nhiu hn 25 tui, nn
s ngi c im 2 ln l:
(20 + 15) - 25 = 10 (ngi)
y chnh l s ngi c tui t hn 30 tui v nhiu hn 20 tui (t 21 tui n 29
tui)

S ngi t 30 tui tr ln l:
25 - 20 = 5 (ngi)
S ngi t 20 tui tr xung l:

25 - 15 = 10 (ngi)
S ngi t hn 30 tui l:
10 + 10 = 20 (ngi)
S ngi nhiu hn 20 tui l:
10 + 5 = 15 (ngi)
Vy c th c 20 ngi di 30 tui v 15 ngi trn 20 tui; trong t 21 n 29 tui
t nht c hai ngi cng tui.
Bi 12: Tm 4 s t nhin lin tip c tch l 3024
Bi gii:
Gi s c 4 s u l 10 th tch l 10 x 10 x 10 x 10 = 10000 m 10000 > 3024 nn c 4
s t nhin lin tip phi b hn 10.
V 3024 c tn cng l 4 nn c 4 s phi tm khng th c tn cng l 5. Do c 4 s
phi hoc cng b hn 5, hoc cng ln hn 5.
Nu 4 s phi tm l 1; 2; 3; 4 th:
1 x 2 x 3 x 4 = 24 < 3024 (loi)
Nu 4 s phi tm l 6; 7; 8; 9 th:
6 x 7 x 8 x 9 = 3024 (ng)
Vy 4 s phi tm l 6; 7; 8; 9.
Bi 13: C 3 loi que vi s lng v cc di nh sau:
- 16 que c di 1 cm
- 20 que c di 2 cm
- 25 que c di 3 cm
Hi c th xp tt c cc que thnh mt hnh ch nht c khng?
Bi gii:
Mt hnh ch nht c chiu di (a) v chiu rng (b) u l s t nhin (cng mt n v
o) th chu vi (P) ca hnh phi l s chn:
P = (a + b) x 2
Tng di ca tt c cc que l:
1 x 16 + 2 x 20 + 3 x 25 = 131 (cm)
V 131 l s l nn khng th xp tt c cc que thnh mt hnh ch nht c.
Bi 14: Thi bn sng
Hm nay Dng i thi bn sng. Dng bn gii lm, Dng bn hn 11 vin, vin
no cng trng bia v u trng cc vng 8;9;10 im. Kt thc cuc thi, Dng
c 100 im. Dng vui lm. Cn cc bn c bit Dng bn bao nhiu vin v
kt qu bn vo cc vng ra sao khng?
Bi gii:
S vin n Dng bn phi t hn 13 vin (v nu Dng bn 13 vin th Dng c s
im t nht l: 8 x 11 + 9 x 1 + 10 x 1 = 107 (im) > 100 im, iu ny v l).
Theo bi Dng bn hn 11 vin nn s vin n Dng bn l 12 vin.
Mt khc 12 vin u trng vo cc vng 8, 9, 10 im nn t nht c 10 vin vo vng 8
im, 1 vin vo vng 9 im, 1 vin vo vng 10 im.
Do s im Dng bn c t nht l:
8 x 10 + 9 x 1 + 10 x 1 = 99 (im)
S im ht i so vi thc t l:
100 - 99 = 1 (im)
Nh vy s c 1 vin khng bn vo vng 8 im m bn vo vng 9 im; hoc c 1
vin khng bn vo vng 9 im m bn vo vng 10 im.
Nu c 1 vin Dng khng bn vo vng 9 im m bn vo vng 10 im th tng cng
s c 10 vin vo vng 8 im v 2 vin vo vng 10 im (loi v khng c vin no bn
vo vng 9 im).

Vy s c 1 vin khng bn vo vng 8 im m bn vo vng 9 im, tc l c 9 vin

vo vng 8 im, 2 vin vo vng 9 im v 1 vin vo vng 10 im.
Bi 15: Tm hai s bit rng tng ca chng gp 5 ln hiu ca chng v tch ca
chng gp 4008 ln hiu ca chng.
Bi gii:
Coi hiu ca hai s l 1 phn th tng ca chng l 5 phn. Do s ln l (5 + 1) : 2 = 3
(phn). S b l : 3 - 1 = 2 (phn). Tch ca hai s l : 2 x 3 = 6 (phn), m tch hai s l
4008 nn gi tr mt phn l : 4008 : 6 = 668. S b l : 668 x 2 = 1336 ; s ln l : 668 x
3 = 2004.
Bi 16: Trong kho ca mt n v dn cng cn li ng mt bao go cha 39 kg
go. Bc cp dng cn ly ra 11/13 s go . Hi ch vi mt chic cn loi cn
a v mt qu cn 1 kg, bc cp dng phi lm th no ch sau 3 ln cn ly
ra s go cn dng.
Bi gii:
S go bc cp dng cn ly ra l : 39 x 11/13 = 33 (kg) S go cn li sau khi bc cp
dng ly l : 39 - 33 = 6 (kg)
Cch thc hin cn nh sau :
Ln 1: t qu cn ln mt a cn, go vo a cn bn kia n khi cn thng bng,
c 1 kg go.
Ln 2: t qu cn sang a c 1 kg go va cn c ri go vo a cn trng n
khi cn thng bng, c 2 kg go.
Ln 3: t c 3 kg go cn c hai ln trn vo mt a cn, a cn kia go vo
cho n khi cn thng bng, c mi bn 3 kg go.
Nh vy s go c c sau ba ln cn l 6 kg. S go cn li trong bao chnh l s go
m bc cp dng cn dng.
.
Bi 17: Cho mt php chia hai s t nhin c d. Tng cc s : s b chia, s chia,
s thng v s d l 769. S thng l 15 v s d l s d ln nht c th c
trong php chia . Hy tm s b chia v s chia trong php chia.
Bi gii:
S d trong php chia l s d ln nht nn km s chia 1 n v. Ta c s sau:

Theo s , nu gi s chia l 1 phn, thm 1 n v vo s d v s b chia th tng s

phn ca s chia, s b chia v s d (mi) gm : 15 + 1 + 1 + 1 = 18 (phn) nh vy.
Khi tng ca s chia, s b chia v s d (mi) l : 769 - 15 + 1 + 1 = 756.
S chia l : 756 : 18 = 42
S d l : 42 - 1 = 41
S b chia l : 42 x 15 + 41 = 671
Bi 18: S to ca An, Bnh v Chi l nh nhau. An cho i 17 qu, Bnh cho i 19
qu th lc ny s to ca Chi gp 5 ln tng s to cn li ca An v Bnh. Hi lc
u mi bn c bao nhiu qu to ?
Bi gii:
Nu coi s to ca Chi gm 5 phn th tng s to ca An v Bnh l 10 phn. S to m
An v Bnh cho i l : 17 + 19 = 36 (qu)
V s to ca Chi gp 5 ln tng s to cn li ca An v Bnh nn s to cn li ca hai
bn gm 1 phn. Nh vy An v Bnh cho i s phn l : 10 - 1 = 9 (phn) Vy s to
ca Chi l : (36 : 9) x 5 = 20 (qu)
V ba bn c s to bng nhau nn mi bn lc u c 20 qu.

Bi 19: Nu m cc ch s ghi tt c cc ngy trong nm 2004 trn t lch treo

tng th s c kt qu l bao nhiu ?
Bi gii:
Nm 2004 l nm nhun c 366 ngy.
Mt nm c 12 thng, mi thng c 9 ngy t mng 1 n mng 9 l nhng ngy c
vit bng cc s c 1 ch s. Nh vy s ngy c vit bng s c 1 ch s l : 9 x 12
= 108 (ngy).
S ngy cn li trong nm c vit bng s c 2 ch s l : 366 - 108 = 258 (ngy).
Vy m cc ch s ghi tt c cc ngy ca nm 2004 trn t lch th ta c : 1 x 108 +
2 x 258 = 624 (ch s).
Bi 20: Cho:

Hy so snh S v 1/2.
Bi gii:

Bi tp ton nng cao lp 5 - Phn 5

Bi 1: Mt t giy hnh vung c din tch l 72 cm2 th ng cho ca t giy
di bao nhiu ?
Bi gii:
Gi t giy hnh vung l ABCD. Ni hai ng cho AC v BD ct nhau ti O (hnh v).

Hnh vung c chia thnh 4 tam gic vung nh c din tch bng nhau.
Din tch tam gic AOB l : 72 : 4 = 18 (cm2).
V din tch tam gic AOB bng (OA x OB) : 2, do (OA x OB) : 2 = 18 (cm2). Suy ra
OA x OB = 36 (cm2).
V OA = OB m 36 = 6 x 6 nn OA = 6 (cm).
V AC = 2 x OA nn di ng cho ca t giy l : 6 x 2 = 12 (cm).
Bi 2: Trong t trng cy u nm, lp 5A c mt s bn i trng cy v trng
c 180 cy, mi hc sinh trng c 8 hoc 9 cy. Tnh s hc sinh tham gia

trng cy, bit s hc sinh tham gia l mt s chia ht cho 3.

Bi gii:
Nu mi bn trng 9 cy th s ngi tham gia s t nht v chnh l : 180 : 9 = 20
(ngi).
V 180 : 8 = 22 (d 4) nn s ngi tham gia nhiu nht l 22 ngi v khi c 4 ngi
trng 9 cy, cn li mi ngi trng 8 cy.
Theo u bi s ngi tham gia l mt s chia ht cho 3 nn c 21 bn tham gia.
Bi 3: Cha hin nay 43 tui. Nu tnh sang nm th tui cha va gp 4 tui con hin
nay. Hi lc con my tui th tui cha gp 5 ln tui con ? C bao gi tui cha gp
4 ln tui con khng ? V sao ?
Bi gii:
Tui ca cha sang nm l :
43 + 1 = 44 (tui)
Tui ca con hin nay l :
44 : 4 = 11 (tui)
Tui cha hn tui con l :
43 - 11 = 32 (tui)
Khi tui cha gp 5 ln tui con th cha vn hn con 32 tui.
Ta c s khi tui cha gp 5 ln tui con nh sau :

Nhn vo s ta thy :
Tui con khi l : 32 : (5 - 1) = 8 (tui)
Nu tui cha gp 4 ln tui con, khi tui con l 1 phn th tui cha l 4 phn nh th.
Tui cha hn tui con s phn l : 4 - 1 = 3 (phn), khi cha cng vn hn con 32 tui ;
32 khng chia ht cho 3 nn khng bao gi tui cha gp 4 ln tui con (v ta coi tui con
hng nm l mt s t nhin).
Bi 4: C 4 bnh (nh s l 1, 2, 3, 4) ng s lng cc hn bi bng nhau. Ly ra
t bnh th nht mt s vin bi, ly gp i s t bnh th hai, ly gp ba s
t bnh th ba v cui cng ly gp bn s t bnh th t. Khi tng s bi
cn li trong c bn bnh l 40 vin v bnh th t cn li ng 1 vin bi. Hi ban
u s lng bi trong bn bnh l bao nhiu ?
Bi gii:

S bi ly ra t bnh 1 l :
(40 - 1 x 4) : (3 + 2 + 1) = 6 (vin).
Lc u s lng bi trong bn bnh l : (6 x 4 + 1) x 4 = 100 (vin).
Bi 5: Mt on tu ha di 200 m lt qua mt ngi i xe p ngc chiu vi
tu ht 12 giy. Tnh vn tc ca tu, bit vn tc ca ngi i xe p l 18 km/gi.
Bi gii:
on tu ha di 200 m lt qua ngi i xe p ht 12 giy, c ngha l sau 12 giy
tng qung ng tu ha v xe p i l 200 m. Nh vy tng vn tc ca tu ha v
xe p l :
200 : 12 = 50/3(m/giy),

50/3 m/giy = 60 km/gi.

Vn tc ca xe p l 18 km/gi, th vn tc ca tu ha l :
60 - 18 = 42 (km/gi).
Bi 6: Ba lp 5A, 5B v 5C trng cy nhn dp u xun. Trong s cy ca lp
5A v lp 5B trng c nhiu hn s cy ca 5B v 5C l 3 cy. S cy ca lp
5B v 5C trng c nhiu hn s cy ca 5A v 5C l 1 cy. Tnh s cy trng
c ca mi lp. Bit rng tng s cy trng c ca ba lp l 43 cy.
Bi gii:
Cch 1: V s cy lp 5A v lp 5B trng c nhiu hn s cy ca lp 5B v 5C l 3
cy nn s cy ca lp 5A hn s cy ca lp 5C l 3 cy. S cy ca lp 5B v 5C
trng c nhiu hn s cy ca lp 5A v 5C l 1 cy nn s cy ca lp 5B trng
c nhiu hn s cy ca lp 5A l 1 cy.
Ta c s :

Ba ln s cy ca lp 5C l :
43 - (3 + 3 + 1) = 36 (cy)
S cy ca lp 5C l :
36 : 3 = 12 (cy).
S cy ca lp 5A l :
12 + 3 = 15 (cy).
S cy ca lp 5B l :
15 + 1 = 16 (cy).
Cch 2: Hai ln tng s cy ca 3 lp l : 43 x 2 = 86 (cy).
Ta c s :

S cy ca lp 5A v 5C trng c l :
(86 - 3 - 1 - 1) : 3 = 27 (cy).
S cy ca lp 5B l :
43 - 27 = 16 (cy)
. S cy ca lp 5B v 5C l :
27 + 1 = 28 (cy).
S cy ca lp 5C l :
28 - 16 = 12 (cy).
S cy ca lp 5A l :
43 - 28 = 15 (cy).
Bi 7: Chng t rng kt qu ca php nhn sau
3 x 3 x 3 x ... x 3
(2000 tha s 3) l s c t hn 1001 ch s.
Bi gii:
Trong tch s A = 3 x 3 x 3 x ... x 3 gm 2000 tha s 3, kt hp tng cp s 3 c A =
(3 x 3) (3 x 3) ... (3 x 3) = 9 x 9 x ... x 9 gm 1000 tha s 9.
Xt s B = 9 x 10 x ...x 10 tha s 10 nn s B = 90...0 c 999 ch s 0 v 1 ch s 9,
ngha l c 1000 ch s.
V 9 < 10 nn A = 9 x 9 x ... x 9 < B = 9 x10 x ... x 10

Vy s A c t hn 1001 ch s.
Bi 8: Bn bn Xun, H, Thu, ng c tt c 61 vin bi. Xun c s bi t nht, ng
c s bi nhiu nht v l s l, Thu c s bi gp 9 ln s bi ca H. Hy cho bit
mi bn c bao nhiu vin bi ?
Bi gii:
+ S bi ca Thu gp 9 ln s bi ca H nn tng s bi ca Thu v H l mt s chn.
Tng s bi ca bn bn l s l, s bi ca ng l s l, tng s bi ca H v Thu l s
l ; do s bi ca Xun phi l s chn.
+ S bi ca H phi l s b hn 4 v nu s l 4 th s bi ca Thu l 4 x 9 = 36. Khi
t nht ng c s bi l 37 th ch ring tng s bi ca Thu v ng vt qu tng
s bi ca bn bn (36 + 37 = 73 > 61).
+ Nu s bi ca Xun l 2 th s bi ca H l 3, s bi ca Thu l 27
(3 x 9 = 27)
S bi ca ng l :
61 - (2 + 3 + 27) = 29 (vin).
Bi 9: a) Hy phn tch 20 thnh tng cc s t nhin sao cho tch cc s t nhin
y cng bng 20. b) Bn c th lm nh th vi bt k s t nhin no c
khng ?
Bi gii:
Phn tch 20 thnh tch cc s t nhin khc 1.
20 = 2 x 2 x 5 = 4 x 5 = 10 x 2
Trng hp : 2 x 2 x 5 = 20 th tng ca chng l : 2+ 2 + 5 = 9. Vy tng bng 20 th
phi thm vo : 20 - 9 = 11, ta thay 11 bng tng ca 11 s 1 khi tch s khng thay
i.
L lun tng t vi cc trng hp : 20 = 4 x 5 v 20 = 10 x 2. Ta c 3 cch phn tch
nh sau :
Cch 1 :
20 = 2 x 2 x 5 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1.
20 = 2 + 2 + 5 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1.
Cch 2 :
20 = 4 x 5 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1.
20 = 4 + 5 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1.
Cch 3 :
20 = 10 x 2 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1.
20 = 10 + 2 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1.
b) Mt s chia ht cho 1 v chnh n s khng lm c nh trn v tch ca 1vi chnh
n lun nh hn tng ca 1 vi chnh n.
Bi 10: Tm s t nhin a nh nht sao cho a chia cho 2 d 1, chia cho 5 d 1, chia
cho 7 d 3 v chia ht cho 9.
Bi gii:
V a chia cho 2 d 1 nn a l s l.
V a chia cho 5 d 1 nn a c tn cng l 1 hoc 6.
Do a phi c tn cng l 1.
- Nu a l s c hai ch s th do a chia ht cho 9 nn a = 81, loi v 81 : 7 = 11 d 4 (tri
vi iu kin ca bi).
- Nu a l s c ba ch s th a nh nht th ch s hng trm phi l 1. Khi a
chia ht cho 9 th theo du hiu chia ht cho 9 ta c ch s hng chc phi l 7 ( 1 + 7
+ 1 = 9 9).
V 171 : 7 = 24 d 3 nn a = 171.
Vy s phi tm nh nht tha mn iu kin ca bi l 171.
Bi 11: S ny nm trong phm vi cc s t nhin t 1 n 58. Khi vit "n" khng

s dng cc ch s 1 ; 2 ; 3. Ngoi ra "n" l s l v khng chia ht cho cc s 3 ;

5 ; 7. Vy "n" l s no ?
Bi gii:
N l s l nm trong phm vi cc s t nhin t 1 n 58, khi vit n khng s dng cc
ch s 1 ; 2 ; 3 nn n c th l : 5 ; 7 ; 9 ; 45 ; 47 ; 49 ; 55 ; 57 ; 59. Nhng n khng
chia ht cho 3 ; 5 ; 7 nn trong cc s trn ch c s 47 l tha mn. Vy n l s 47.
Bi 12: Bn Tn thc hin php chia mt s cho 12 th d 1 v chia s cho 14
th d 2. Bn hy chng t Tn lm sai t nht mt php tnh.
Bi gii:
A = 12 x p + 1 = 14 x q + 2 (vi p ; q l s t nhin)
Ta thy : 12 x p l s chn nn A = 12 x p + 1 l s l.
14 x q l s chn nn A = 14 x q + 2 l s chn.
A khng th va l va chn nn chc chn c t nht mt php tnh sai.
Bi 13: Vn cy b Thc c s cy cha n 100 v c 4 loi cy : xoi, cam,
mt, bi. Trong s cy xoi chim 1/5 s cy, s cy cam chim 1/6 s cy, s
cy bi chim1/4 s cy v cn li l mt. Hy tnh xem mi loi c bao nhiu
cy ?
Bi gii:
S cy xoi chim 1/5 s cy, s cy cam chim 1/6 s cy, s cy bi chim 1/4 s
cy nn s cy trong vn phi chia ht cho 4, 5, 6. M 6 = 2 x 3 nn s cy trong vn
phi chia ht cho 3, 4, 5. S nh hn 100 chia ht cho 3, 4, 5 l 60. Vy s cy trong
vn l 60 cy.
S cy xoi trong vn l : 60 : 5 = 12 (cy)
S cy cam trong vn l : 60 : 6 = 10 (cy)
S cy bi trong vn l : 60 : 4 = 15 (cy)
S cy mt trong Vn l : 60 - (12 + 10 + 15) = 23 (cy)
p s : xoi : 12 cy ; cam : 10 cy ; bi : 15 cy ; mt : 23 cy
Bi 14: Trng Tiu hc Xun nh tham gia hi khe Ph ng, c 11 hc sinh
ot gii, trong c 6 em ginh t nht 2 gii, c 4 em ginh t nht 3 gii v c 2
em ginh mi ngi 4 gii. Hi trng ginh c bao nhiu gii ?
Bi gii:
C 11 em ot gii, trong c 6 em ginh t nht 2 gii nn s hc sinh ginh mi em 1
gii l : 11 - 6 = 5 (em). C 6 em ginh t nht 2 gii, trong c 4 em ginh t nht 3 gii
nn s em ginh mi em 2 gii l : 6 - 4 = 2 (em). C 4 em ginh t nht 3 gii trong c
c 2 em ginh mi em 4 gii nn s em ginh mi em 3 gii l : 4 - 2 = 2 (em). S em
ginh t 1 n 4 gii l : 5 + 2 + 2 + 2 = 11 (em). Do khng c em no ginh c
nhiu hn 4 gii. Vy s gii m trng ginh c l : 1 x 5 + 2 x 2 + 3 x 2 + 4 x 2 =
23 (gii).
Bi 15: Tnh nhanh tng sau :

Bi gii:
t tng trn bng A ta c :

Bi 16: Tm s t nhin a biu thc : A = 4010 - 2005 : (2006 - a) c gi tr nh

nht.
Bi gii:
A c gi tr nh nht th s tr 2005 : (2006 - a) c gi tr ln nht khng vt qu
4010. 2005 : (2006 - a) c gi tr ln nht th s chia (2006 - a) c gi tr nh nht ln
hn 0.
Vy 2006 - a = 1
a = 2006 - 1
a = 2005.
Bi 17: Mt lp c 29 hc sinh. Trong mt ln kim tra chnh t. bn Xun mc 9
li, cn cc bn trong lp mc t li hn. Chng minh rng : Trong lp c t nht 4
bn c s li bng nhau (k c trng hp s li bng 0).
Bi gii:
V cc bn trong lp u c t li hn Xun, nn cc bn ch c s li t 0 n 8. Tr
Xun ra th s bn cn li l : 29 - 1 = 28 (bn). Nu chia cc bn cn li thnh cc nhm
theo s li th ti a c 9 nhm. Nu mi nhm c khng qu 3 bn th 9 nhm s c
khng qu 3 x 9 = 27 (bn). iu ny mu thun vi s bn cn li l 28 bn. Chng t t
nht phi c mt nhm c qu 3 bn tc l trong lp c t nht c 4 bn c s li bng
nhau.

Bi tp ton t l phn trm - lp 5

Luyn tp hnh hc lp 5 - Hnh HCN, hnh LP

Luyn thi ton lp 5 ln 6 vo trng im, chuyn...
Luyn tp hnh hc lp 5 - Hnh HCN, hnh LP

1. C mt khi trng hnh lp phng c sn en ton b mt ngoi. Sau ngi

ta x thnh 125 khi nh bng nhau v cng l hnh lp phng. Ngi ta nhn c
bao nhiu khi nh m:
a, C 3 mt c sn en?
b, C 2 mt c sn en?
c, C 1 mt c sn en?
d, Khng c sn mt no?
Gii:
V 125 = 5 nn cc ng s chia mi cnh ca hnh lp phng thnh 5 phn bng
nhau.
Cc hnh lp phng nh nm 8 gc ca hnh lp phng to s c 3 mt c sn
en nn s cc hnh ny l 8 hnh.
Cc hnh lp phng nh c cnh nm trn cnh hnh lp phng nhng khng cha
nh ca hnh lp phng to s ng c 2 mt c sn en.
Do s cc hnh ny l:
12 x (5 - 2) = 36 (hnh)
Cc hnh lp phng nh c mt mt thuc mt ca hnh lp phng ln nhng khng
cha nh v cnh ca hnh lp phng to s ng c 1 mt c sn en. Do s
hnh ny c l:
6 x (3x3) = 54 (hnh)
Cn li s hnh lp phng nh khng c mt no b sn en l:
125 - (8 + 36 + 54) = 27 (hnh)
2. Xp cc hnh lp phng nh cnh 1 cm thnh mt hnh hp ch nht c chiu di 1,6
dm, chiu rng 1,1 dm v chiu cao 8 dm. Tnh s hnh lp phng c sn 1 mt.
Gi :
+ Hnh hp ch nht c 3 cp mt bng nhau (mt trc bng mt sau, y trn bng
y di, 2 mt bn bng nhau)
3. Xp cc hnh lp phng nh cnh 1 cm thnh mt hnh hp ch nht c chiu di 15
cm, chiu rng 10 cm v chiu cao 8 m. S hnh lp phng nh dng xp l
4. Xp cc hnh lp phng nh cnh 1 cm thnh mt hnh hp ch nht c cc kch
thc l 1,6 dm; 1,2 dm; 8 cm. Sau ngi ta sn tt c 6 mt va xp c. Tnh s

hnh lp phng nh c sn 3 mt, 2 mt, 1 mt, khng c sn mt no.

Gii:
Tng s hnh lp phng dng xp l:
16 x 12 x 8 = 1536 (hnh)
Cc hnh lp phng nh nm 8 gc ca hnh lp phng to s c 3 mt c sn
en nn s cc hnh ny l 8 hnh.
Cc hnh lp phng nh c cnh nm trn cnh hnh lp phng nhng khng cha
nh ca hnh lp phng to s ng c 2 mt c sn en.
Do s cc hnh ny l:
4 x (16 - 2) + (12- 2) + (8 - 2)) = 120 (hnh)
Cc hnh lp phng nh c mt mt thuc mt ca hnh lp phng ln nhng khng
cha nh v cnh ca hnh lp phng to s ng c 1 mt c sn en. Do s
hnh ny c l:
2 x (14x10 + 14x6 + 10x6) = 568 (hnh)
S hnh lp phng nh c sn 3 mt, 2 mt, 1 mt, khng c sn mt no l:
14 x 10 x 6 = 840 (hnh)

Luyn tp hnh hc lp 5 - Hnh tam gic

1. Din tch mt tm ba hnh ch nht l 604,64 cm v bng 4/3 din tch mt hnh tam
gic. Tnh cnh y tm ba hnh tam gic , bit chiu cao tm ba l 24cm.
2. Mt mnh t hnh tam gic vung c tng hai cnh gc vung l 62cm. Cnh gc
vung ny gp ri cnh gc vung kia. Tnh din tch mnh t .
3. Tnh chu vi v din tch mt hnh tam gic vung c mt cnh gc vung di 24 cm v
cnh gc vung kia. Cnh cn li di 40cm.
4. Mt tha vn hnh tam gic vung ABC vung A. cnh AC ln hn cnh AB 30m.
Cnh BC di 150m.
a). Tnh di cnh AB v AC.Bit chu vi tha vn l 360m.
b). Tnh din tch tha vn .
c). gia vn ngi ta o mt ao c hnh vung chu vi 100m. Tnh din tch cn li
trng trt.
5. Mt ming t hnh tam gic vung c mt cnh gc vung di 44m v bng 4/3 cnh
gc vung kia. Trn ming t ny, ngi ta xy mt bn hoa hnh vung chu vi 12m.
Tnh din tch ming t cn li.
6. Mt ming t hnh tam gic c din tch gp 2 ln din tch mt hnh vung c cnh
60m. Chiu cao l 180m. Tnh cnh y ming t?

7. Mt hnh tam gic vung c tng hai cnh gc vung l 88m v cnh gc vung ny
bng 0,6 ln cnh gc vung kia. Trn tha rung ny ngi ta trng la, trung bnh c
100m thu c 70kg thc. Hi trn c tha rung, ngi ta thu hoch c bao nhiu
t thc ?
8. Ngi ta xy mt bn hoa hnh tam gic cnh y 6m v chiu cao 3,5m gia mt
ci sn hnh vung c chu vi 64m. Tnh din tch sn cn li sau khi lm bn hoa?
9. Mt hnh tam gic v theo t l xch 1/600 c din tch 30dm. Tnh cnh y hnh tam
gic bit chiu cao thc s ca n l 36m.
10. Mt hnh tam gic c din tch gp 3 ln din tch mt hnh ch nht c chiu di 42
dm chiu rng 24dm. Tnh chiu cao ca hnh tam gic, bit cnh y tam gic l 96dm.
11. Mt hnh tam gic c y l 0,8cm. Chiu cao bng 7/4 y. Tnh din tch hnh tam
gic.
12. Mt ming t hnh vung c cnh 18m v mt ming t hnh tam gic c chiu cao
12m. Bit rng hai ming t c din tch bng nhau. Hy tnh cnh y ming t hnh
tam gic .
13. Mt ming t hnh ch nht c chiu di 24m v hn chiu rng 6m. gia ming
t, ngi ta lm mt bn hoa hnh tam gic c chiu cao 7,5m v bng 3/5 cnh y.
Tnh:
a). Din tch bn hoa.
b). Din tch ming t cn li.
14. Mt ming vn hnh tam gic c y bng 3/5 chiu cao v km chiu cao l 40m.
a). Tnh din tch ming vn .
b). Ngi ta trng tt c 156 cy va cam va chanh trn ming vn, s cam nhiu
hn s chanh 18 cy. Tnh s cy mi loi ngi ta trng trong vn.
15. Mt ming t hnh tam gic c cnh y di 180m v din tch bng din tch mt
hnh vung chu vi 240. Tnh chiu cao ming t hnh tam gic.
16. Mt hnh tam gic c cnh y l 20m v din tch bng din tch bng din tch mt
hnh ch nht chiu di 16,5m v chiu rng 8m. Tnh chiu cao hnh tam gic.
17. Cho tam gic vung ABC vung A c chu vi 237,6cm. Cnh AB di hn cnh AC
19,8dm. Cnh BC di 99dm. Tnh din tch tam gic vung ABC?
18. Mt ci sn hnh ch nht c chu vi 50m, chiu di hn chiu rng 10m. Ngi ta
o mt ci ao hnh tam gic c cnh y 5,2m v chiu cao 4,9m. Tnh din tch ming
t cn li.
19. Mt hnh tam gic c din tch 120cm. Nu ko di y thm 3cm th din tch s
tng thm 30cm. Tnh cnh y hnh tam gic.
20. Mt hnh tam gic c y 20,5m. Nu gim y 4,7m th din tch s gim 35,72m.
Tnh din tch tam gic lc u?

21. Mt ming t hnh tam gic c hiu gia y v chiu cao l 10,5m. Tnh din tch
ming t , bit rng nu tng cnh y thm 3,6m th din tch ming t s tng
thm 79,2m.

Luyn tp hnh hc lp 5 - Hnh thang

1. Tnh din tch hnh thang c :

a). y ln 8m; y b 75dm; chiu cao 32dm.
b). y ln 1,9m; y b 1,3m; chiu cao 0,9m.
c). y ln 2/3m; y b 1/2m; chiu cao 3/5m.
2. Tnh chiu cao hnh thang c:
a). Din tch 30cm; y ln 8cm v y b 0,4dm.
b). Din tch 6,4 dm; y ln 1,8dm; y b 1,4dm.
c). Din tch 3/4m; y ln 1/4m v y b 1/8m.
3. Tnh tng hai y hnh thang c :
a). Din tch 3,6 dam; chiu cao 1,2dam.
b). Din tch 3/4m; chiu cao 2/3m.
c). Din tch 2400cm; chiu cao 3,8dm.
4. Mt ming t hnh thang c y b 18m v bng y ln. Tnh din tch ming t
hnh thang?
5. Mt tha rung hnh thang vung c cnh bn vung gc vi 2 y di 30,5m; y ln
120,4m; y b 79,6m.
a. Tnh din tch tha rung bng dam
b. Trung bnh 100dam2 thu c 65,2kg thc. Hi trn c tha rung thu c bao
nhiu kg thc?
6. Trn mt ming t hnh thang c y ln 8m, y b 6m v chiu cao 11m, ngi ta
thu c 184,8kg rau. Tnh xem trn mi mt vung thu hoch c bao nhiu kg rau?
7. Tnh trung bnh cng hai y hnh thang c din tch 195dm v chiu cao 1,3m.
8. Mt tha rung hnh thang c y ln 140m; y b km y ln 36m v chiu cao
bng tng hai y.
a). Tnh din tch tha rung hnh thang.
b). C 200m thu c 124kg thc.Tnh xem trn c tha rung thu hoch c bao
nhiu kilogam thc?

9. Mt tha rung hnh thang c trung bnh cng hai y l 301,5m. Nu tng y ln
thm 5,6m th din tch tha rung tng thm 336m.
a). Tnh din tch tha rung hnh thang bng n v dam.
b). C 300m thu c 22,5 tn thc. Tnh xem trn c tha rung thu hoch c bao
nhiu kilogam thc?
10. Mt hnh thang c din tch 3780m v chiu cao 45m. y b bng 3/5 y ln. Tnh
mi y ca hnh thang?
11. Mt khu rung hnh thang c chiu cao 50m. y ln 145m; y b 95m. Mi mt
vung thu hoch c 1,74kg thc.Hi ngi ta thu hoch c bao nhiu tn thc trn
tha rung y?
12. Mt hnh thang c chiu cao 34dm. y ln gp i y b. Din tch hnh thang
bng din tch mt hnh ch nht chiu di 68dm; chiu rng 30dm. Tnh di mi y
hnh thang?
13. Mt hnh thang c y ln 60cm; y b 38cm. Nu ko di y ln thm 20cm v
y b 12cm v cng mt pha th din tch s tng thm 512cm. Tnh din tch hnh
thang lc u?
14. Mt hnh thang vung c din tch 85dm v hiu hai y l 3dm. Nu ko di y ln
thm 4dm na th din tch tng thm 20dm. Tnh di mi y ca hnh thang vung
?
15. Mt hnh thang vung c y b bng 3/5 y ln . Nu ko di y b thm 16mm
na th s thnh hnh ch nht. V vy din tch tng thm 240cm. Tnh din tch hnh
thang vung lc u?
16. Mt hnh thang c tng hai y 110cm. Tng ca y ln v chiu cao 114cm. Tng
ca y b v chiu cao l 68cm. Tnh din tch hnh thang?
17. Mt hnh thang c y b 2,8dm.y ln bng 7/3 y b v bng 5/3 chiu cao.
Tnh din tch hnh thang.
18. Mt tha rung hnh thang c y ln 140m v bng 4/3 y b, chiu cao 56,4m.
Tnh ra c 5dam th thu hoch c 320kg thc. Hi c tha rung thu c bao nhiu
tn thc?
19. Mt ming t hnh thang c tng y ln, y b v chiu cao l 90m. y b bng
3/4 y b; chiu cao bng y ln. Bit rng c 2 dam th cn phi bn 50kg phn.
Hi bn c tha rung th cn phi c bao nhiu t phn?
20. Mt tha rung hnh thang c y ln 75,6m; y b 62,4m v chiu cao 40m. Bit
rng 2/5 din tch tha rung trng ng, 1/3 din tch trng khoai, cn li trng u phng.
Tnh din tch trng mi loi cy trn?

Luyn tp hnh hc lp 5 - Hnh trn

1. Tm chu vi v din tch hnh trn c :

a). r = 5cm ; r = 0,8cm ; r = 4/5dm.
b). d = 5,2m ; d = 1,2m ; d = 3/5dm.
2. Tnh ng knh hnh trn c chu vi: C = 12,56cm ; C = 18,84dm ; C = 2,826m.
3. Tnh bn knh hnh trn c chu vi: C = 16,328dm ; C = 8,792cm ; C = 26,376m.
4. Tnh din tch hnh trn c chu vi: C = 6,908 m; C = 25,12dm ; C = 16,956cm.
5. Mt bng ch ng hnh trn c ng knh 50cm.
a. Tnh din tch bng ch ng bng mt vung?
b. Ngi ta sn hai mt tm bng , mi mt vung ht 7000ng. Hi sn tm bng
tn ht bao nhiu tin ?

6. Mt bin bo giao thng trn c ng knh 40cm. Din tch phn mi tn trn bin
bo bng 1/5 din tch ca bin bo. Tnh din tch phn mi tn?

7. Din tch hnh H cho l tng din tch hnh ch nht v hai na hnh trn. Tm din
tch hnh H.

8. Cho hnh vung ABCD c cnh 4cm. Tnh din tch phn t m ca hnh vung
ABCD ( xem hnh v)

9. Tnh din tch phn t m hnh trn ( xem hnh v bn ) bit 2 hnh trn c cng tm
O v c bn knh ln lt l 0,8 mv 0,5m.

10. Cho hnh trn tm O,ng knh AB = 8cm.

a). Tnh chu vi hnh trn tm O, ng knh AB; hnh trn tm M, ng knh OA v hnh
trn tm N, ng knh OB.
b). So snh tng chu vi ca hnh trn tm M v hnh trn tm N vi chu vi hnh trn tm O.

11. Tnh din tch hnh tam gic vung ABC. Trong hnh v bn, bit hnh trn tm A c
chu vi l 37,68 cm.

12. Mt ci nong hnh trn c chu vi o c 376,8cm. Tnh din tch ci nong ra mt
vung?
13. Sn trng em hnh ch nht c chiu di 45m v hn chiu rng 6,5m. Chnh gia
sn c 1 bn hoa hnh trn ng knh 3,2m. Tnh din tch sn trng cn li?
14. u xm em c o 1 ci ging, ming ging hnh trn c ng knh 1,6m. Xung
quanh ming ging ngi ta xy 1 ci thnh rng 0,3m. Tnh din tch thnh ging?

15. Hnh v bn l mt hnh vung ABCD c chu vi 48 dm.

Tnh din tch phn t mu?

16. Trong sn trng , ngi ta trng hai bn hoa hnh trn. Bn trng hoa cc c ng
knh 40dm. Bn trng hoa hoa hng c chu vi 9,42 m. Hi bn hoa no c din tch ln
hn v ln hn bao nhiu dm?
17. Sn trng Nguyn Hu hnh thang c trung bnh cng hai y 40m, chiu cao
30m.Gia sn, ngi ta xy mt bn hoa hnh trn c chu vi 12,56m. Tnh din tch cn
li ca sn trng Nguyn Hu?
18. Trn mt khu t hnh ch nht chiu rng 12m v bng 1/3 chiu di, ngi ta p
mt nn nh hnh vung chu vi 24m v xy mt bn hoa hnh trn bn knh 2m, chung
quanh vn hoa, ngi ta lm mt li i chim ht din tch 15,70m. Tnh din tch t
cn li?

19. Mt sn vn ng c hnh dng v kch thc nh hnh v bn. Tnh :

a). Chu vi sn vn ng.
b). Din tch sn vn ng.
20. gia mt ming t hnh ch nht di 14m, rng 9m, ngi ta o mt ci ao hnh
trn c ng knh 5m.
a). Tnh din tch ming t ?
b). Tnh din tch mt ao ?
c). Tnh din tch ming t cn li?