You are on page 1of 203

M C L C Li ni u Phn th nht : H thng mt s vn chung v NCKH A. Nhng qui nh hnh chnh v vi nt v lch s NCKH B. Khoa hc v nghin cu khoa hc C.

C. Cc hnh thc nghin cu khoa hc D. Phng php nghin cu khoa hc E. Cc k nng c bn trong NCKH Phn th hai : Mt s hng dn c th trong NCKH A. Hng dn vit cng B. Hng dn vit cng trnh nghin cu C. Hng dn vit v trnh by bo co tm tt kt qu nghin cu D. Nhng lu khi thc hin NCKH Phn th ba : Mt vi tip cn trong thc tin NCKH A. Dn mc cng trnh nghin cu I. Dn mc tham kho cho sinh vin II. Dn mc tham kho cho CBQL III. Dn mc tham kho 1 s kho lun, n tt nghip nm 2004 B. L do chn ti - Kt lun C. Mt vi cng trnh nghin cu ca sinh vin (trch v hon chnh) [C nhn xt, nh gi] ti 1 ti 2 ti 3 ti 4 tr 2 2 3 6 7 9 13 17 17 27 30 32 36 36 36 43 74 79 90 90 95 115 154

LI NI U
Theo cc nh thng k, s pht trin ca x hi loi ngi vo na cui th k 20 bng tng s pht trin ca x hi loi ngi trc . S nghin cu cho thy tri thc l mt trong nhng ng lc quan trng mang tnh quyt nh s tn ti v pht trin x hi. X hi hin ti dn dn hnh thnh b mt c trng ca n : x hi "da vo tri thc" [19], [24], [27], [28]. iu lm cho vic nghin cu khoa hc, tp dt nghin cu khoa hc cho sinh vin trong hot ng o to ca cc trng i hc v cao ng ngy cng tr nn bc thit.
Ngh quyt Trung ng kho 8 c nu : . . . tip tc sp xp li mng li cc trng i hc, cao ng v cc vin nghin cu gn o to vi nghin cu khoa hc . . . coi trng hn na cng tc nghin cu khoa hc, nhm gii p nhng vn v l lun v thc tin gio dc (tr.46). V mt l thuyt, c nhiu cng trnh nghin cu v vic nghin cu khoa hc, phng php lun nghin cu khoa hc, phng php nghin cu khoa hc ni chung v phng php nghin cu khoa hc gio dc ni ring . . . [1], [4], [5], [8], [10], [11], [12], [14], [15], [20], [21], [22], [33] . . . Nhng cng trnh nghin cu ny c trnh by mt cch logic, y , c th gip ngi c am hiu v vn dng nghin cu khoa hc vo thc tin. Vi cc cng trnh nghin cu c c, cc tc gi nc ta vch ra c mc ch, yu cu, ni dung ca vic nghin cu khoa hc ni chung v nghin cu khoa hc gio dc ni ring. Tuy nhin, cch trnh by ca nhng cng trnh nghin cu ny (k c cc gio trnh phc v cho cng tc ging dy hc phn NCKH) cn nng v l thuyt v mang tnh "phng php lun" nhiu hn. iu din ra nhng bt cp trong NCKH ca sinh vin : mt s sinh vin thc hin chiu l, sao chp my mc nhng cng trnh NCKH ca sinh vin kho trc; nhiu sinh vin cha nm chc phng php nghin cu khoa hc, lng tng khi vn dng cc phng php nghin cu khoa hc vo thc tin; hnh thc v bin php cng mt s qui nh cha xc thc khng khch l, thc y sinh vin hng th, dn ht cng sc thc hin cng tc ny. Mc khc,loi hnh NCKH cho sinh vin thng km phong ph, tnh a dng li khng cao . . . iu lm cho sinh vin sau khi ra trng, thiu s vn dng tri thc v cc k nng nghin cu khoa hc cn thit vo thc tin, cc k nng NCKH c c, mai mt dn! " PHNG PHP NGHIN CU KHOA HC" c thc hin khng nhm thay th nhng gio trnh, nhng cng trnh vit v NCKH ni trn m nhm c th ho, ch ra nhng bc thc hin xc thc nhm khc phc nhng bt cp va nu vi mong mun p ng nhu cu NCKH mang tnh cp bch ca sinh vin hin nay. Vi mc ch v do nhiu iu kin tc ng, trong c vic s ho cc yu cu, thao tc NCKH; chnh sa, nhn xt v mt s sn phm NCKH nhm gip sinh vin c c hi tip cn thc tin . . . cn mang tnh cp rp, chc chn ti liu ny s cn nhiu thiu st. Rt mong c s thng cm v ng gp kin .

Phn th nht H THNG MT S VN CHUNG V NCKH A. NHNG QUI NH HNH CHNH V VI NT V LCH S NCKH I. Nhng qui nh hnh chnh Trn lnh vc nghin cu khoa hc v qun l hot ng nghin cu khoa hc ni chung, dc nh nc quan tm qua vic ban hnh mt s vn bn php qui nh sau : - Lut (d tho 8/1995) khoa hc v cng ngh : nhng qui nh v hot ng khoa hc cng ngh v qun l hot ng khoa hc - cng ngh. - Ngh nh 35/HBT ngy 28/9/92 v cng tc qun l hot ng khoa hc - cng ngh. - Thng t lin B 195/TTLB ngy 13.11.92 hng dn ng k hot ng ca cc t chc nghin cu khoa hc v pht trin khoa hc. - Quyt nh s 324/CT ngy 11/9/92 ca Ch tch Hi ng B trng v vic t chc li mng li cc c quan nghin cu khoa hc v pht trin cng ngh. - Quyt nh s 419/TTg ngy 21.7.95 ca Th tng Chnh ph v c ch qun l cc hot ng nghin cu khoa hc v pht trin cng ngh. - Quyt nh s 362/TTg ngy 30.5.96 ca Th tng Chnh ph ph duyt phng hng, mc tiu v nhim v ca hot ng khoa hc - cng ngh giai on 5 nm 1996 2000. - Quyt nh 363/TTg ngy 30.5.96 ca Th tng Chnh ph ph duyt danh mc cc chng trnh khoa hc - cng ngh v cc nhim v khoa hc - cng ngh trng im giai on 5 nm 1996 2000. - Thng t lin B s 1678/TTLB ngy 7.10.93 ca B KHCN v MT v Uy ban KHNN v k hoch ho u t xy dng c bn ngnh khoa hc. . . Ngnh Gio dc cng ban hnh Quyt nh s 1686/GD-T ngy 16.5.95 ca B trng B GD-T v vic thay i iu 22 trong bn qui nh v cng tc NCKH LSX trong cc trng i hc. Mt khc, B Gio dc v o to cng ban hnh qui ch 08/2000/Q-BGD&T k ngy 30.3.2000 v vic NCKH ca sinh vin trong cc trng i hc v cao ng. Theo iu 11 ca qui ch ny : "B Gio dc v o to phn cp cho th trng cc c s xem xt quyt nh cng thm im vo im trung bnh chung hc tp ca nm ang hc cho cc sinh vin c cng trnh t Gii thng "Sinh vin nghin cu khoa hc" do B t chc (tr nhng sinh vin tt nghip). Tng s im ti a cho mt cng trnh : - Gii Nht : 0,4 im - Gii Nh : 0,3 im - Gii Ba : 0,2 im - Gii Khuyn khch : 0,1 im im trung bnh hc tp s l cn c xt cp hc bng, xt chuyn tip vo bc cao hc v cc quyn li khc".

V vic t chc xt tng Gii thng "Sinh vin nghin cu khoa hc" B Gio dc v o to cng ban hnh vn bn s 1907/KHCN k ngy 13.3.2002. Trong qui nh : Cc cng trnh NCKH ca sinh vin d thi Gii thng "Sinh vin nghin cu khoa hc" c sp xp khen thng theo 12 nhm ngnh sau : 1. Khoa hc T nhin : Ton hc, tin hc, vt l, ho hc, sinh hc, c hc, cc khoa hc tri t. 2. Khoa hc K thut 1 : in, in t, c kh, luyn kim, k thut nhit; thc phm, cc qu trnh cng ngh. 3. Khoa hc K thut 2 : Xy dng, kin trc, m, a cht, giao thng. 4. Khoa hc x hi 1a : Kinh t v m, kinh t chnh tr. 5. Khoa hc x hi 1b : Kinh t v m (Kinh t du lch, k ton). 6. Khoa hc x hi 1c : Kinh t v m (cc ngnh khc). 7. Khoa hc x hi 2a : Ngn ng, vn hc. 8. Khoa hc x hi 2b : X hi hc, lch s, trit hc, lut hc, bo ch, th dc th thao, vn ho, ngh thut, phng chng t nn x hi. 9. Khoa hc gio dc : - Phng php ging dy cc mn hc. - Gio dc hc, lch s gio dc, l lun gio dc, l lun dy hc. - Ni dung, chng trnh cc mn hc. - Tm l hc s phm. 10. Khoa hc Nng nghip, Lm nghip, Ng nghip. 11. Khoa hc Y - Dc. 12. Cc lnh vc khoa hc cng ngh u tin : Cng ngh thng tin, Cng ngh sinh hc, Cng ngh Vt liu, T ng ho, Cng ngh x l nhim mi trng. Tiu chun chm im cng trnh c tnh nh sau : - Ni dung khoa hc. - Phng php nghin cu. - Hiu qu kinh t, x hi, gio dc. - Cch trnh by cng trnh. Tng cng ti a 10 im, tng phn chm n 0.25 im. C th : + Ni dung khoa hc v phng php nghin cu khoa hc : 7 -8 im + ngha thc tin v cch trnh by (b cc, din t, s , hnh v, hnh thc . . . : 3 - 2 im. Ngoi ra, V Gio vin cng ban hnh cng vn s 578/GV k ngy 25/01/1999 nhm ch o, hng dn vic trin khai cng tc nghin cu khoa hc cho sinh vin s phm tiu hc vo nm cui trc khi ra trng. II. Vi nt v lch s V mt l thuyt, c nhiu cng trnh nghin cu v vic nghin cu khoa hc, phng php lun nghin cu khoa hc, phng php nghin cu khoa hc ni chung v phng php nghin cu khoa hc gio dc ni ring . . . [1], [4], [5], [8], [10], [11], [12], [14], [15], [20], [21], [22], [33] . . . Nhng cng trnh nghin cu ny kh phong ph v c trnh by mt cch logic, y , c th gip ngi c am hiu v vn dng
4

nghin cu khoa hc vo thc tin. Vi cc cng trnh nghin cu c c, cc tc gi nc ta vch ra c mc ch, yu cu, ni dung ca vic nghin cu khoa hc ni chung v nghin cu khoa hc gio dc ni ring. Trong ng dng nghin cu khoa hc vo thc tin, cng tc nghin cu khoa hc v qun l hot ng nghin cu khoa hc ti cc trng i hc, cao ng cng c B gio dc t chc hi ngh tng kt 10 nm (1975 1985) ti H Ni, 8.1985. Hi ngh cp n tnh hnh v c im hot ng nghin cu khoa hc, nhng thnh tch v tn ti, ra mt s ch trng v bin php ln v cng tc nghin cu khoa hc ca ngnh gio dc trong 1986 1990. Ngoi ra mt s trng i hc, Trung tm, Vin cng c nhng bo co kinh nghim v cng tc nghin cu khoa hc v qun l nghin cu khoa hc. - i hc S phm thnh ph H Ch Minh : Nhng bi hc kinh nghim trong cng tc qun l khoa hc cng ngh ca phng Qun l khoa hc. - i hc M a cht : Mt s c im tnh hnh hot ng khoa hc cng ngh 91 95 v kinh nghim trong vic qun l ti khoa hc cc cp ca trng. - Trung tm o to Quc t v Khoa hc vt liu : Tng kt hot ng khoa hc cng ngh 5 nm 1991 1995 v bi dng nghip v qun l khoa hc cng ngh. - i hc Khoa hc T nhin i hc Quc gia H Ni : ch n nghin cu khoa hc cng ngh phc v s nghip o to vi cht lng cao. - i hc Bch khoa H Ni : Cng tc nghin cu khoa hc v chuyn giao cng ngh ca trung tm nghin cu vt liu Polyme. - i hc Nng nghip I H Ni : Nhn mnh vai tr ca khoa hc cng ngh nng nghip, thc trng, gii php v nhng kin ngh i vi hot ng khoa hc cng ngh ca trng. - i hc Nng lm Hu : v cng tc qun l cc ti nghin cu khoa hc phc v sn xut. - i hc Ty Nguyn : cp n vic y mnh hot ng nghin cu khoa hc phc v cho s pht trin kinh t x hi Ty Nguyn. - Vin Khoa hc Gio dc : Vai tr ca vic qun l cng tc nghin cu nhm m bo cht lng, hiu qu nghin cu. - i hc K thut thnh ph H Ch Minh : Nhng nh gi v kinh nghim v hot ng khoa hc cng ngh, cng tc qun l hot ng ny ti trng. . . Nhng bo co kinh nghim, nhng cng trnh nghin cu ni trn ni ln s quan tm, nhn thc c v v tr, vai tr ca cng tc nghin cu khoa hc trong gp phn nng cao cht lng o to. c bit hai cng trnh nghin cu ca: - i hc Kinh t quc dn : Hot ng nghin cu khoa hc sinh vin trong giai on 1990 1995 v vic i mi cng tc nghin cu khoa hc sinh vin gp phn nng cao cht lng o to. - Hc vin K thut qun s : Nghin cu khoa hc ca sinh vin l mt bin php quan trng nng cao cht lng o to. . . Gn y Trng i hc Ngoi thng vi Hot ng nghin cu khoa hc ca sinh vin trng i hc Ngoi thng cho thy nghin cu c xu hng tip cn hn trong pht huy tim nng ni ti ca sinh vin v nghin cu khoa hc nhm nng
5

cao cht lng o to hn l nhng tc ng nghin cu khoa hc t bn ngoi nhm nng cao cht lng o to ca sinh vin. Tuy nhin, vic nghin cu khoa hc ca sinh vin cha c cc cng trnh ny xem xt mang tnh chnh th nh l mt ni dung, mt hnh thc dy hc thuc qu trnh dy hc bc i hc. Chng ti cho rng ch ng trn quan im th mi hnh thnh cho sinh vin nhng k nng nghin cu khoa hc cn thit, c bn. T gp phn quan trng trong nng cao cht lng nghin cu khoa hc ca sinh vin cng nh gp phn nng cao hiu qu o to.

B. KHOA HC V NGHIN CU KHOA HC I. Khoa hc Lch s pht trin khoa hc t xa n nay c nhiu quan nim khc nhau v khoa hc : - Aristote cho rng : Ch c ci tng qut mi ng gi l khoa hc. - Furie : Khoa hc phi hng ti ci chn l tng qut hoc hn na l ci tt yu v cng mt i tng. - Cuvrie :Khoa hc l h thng nhng nhn thc v nghin cu c phng php nhm mc ch khm ph ra nhng qui lut tng qut v cc hin tng [17 , 40]. - Khoa hc l mt h thng tri thc v t nhin, x hi v t duy c tch lu trong qu trnh nhn thc trn c s thc tin, c th hin bng nhng khi nim, phn on, hc thuyt [17, 41]. - Khoa hc l h thng tri thc v mi loi qui lut ca vt cht v s vn ng ca vt cht, nhng qui lut ca t nhin, x hi, t duy (Pierre Auger : Tendences actuelles de la recherche scientifique, UNESCO, Paris, 1961, tr 17-19) [5, 13]. - Khoa hc l mt h thng tri thc v t nhin, x hi v t duy, v nhng qui lut pht trin khch quan ca t nhin, x hi v t duy, h thng tri thc ny hnh thnh trong lch s v khng ngng pht trin trn c s thc tin x hi [12, 12]. T nhng quan nim trn v khoa hc, c l chng ta s thng nht vi hai quan nim sau ca cc tc gi : - Nguyn Sinh Huy - Trn Trng Thu : Khoa hc l ton b h thng kin thc m nhn loi tch lu c v nhng qui lut trong s pht trin ca thin nhin, ca x hi v t duy, v nhng bin php tc ng c k hoch n th gii xung quanh n s nhn thc v lm bin i th gii nhm phc v li ch cho con ngi [10, 2]. - T in ting Vit : Khoa hc l mt h thng tri thc tch lu trong qu trnh lch s v c thc tin chng minh, phn nh qui lut khch quan ca th gii bn ngoi cng nh ca hot ng tinh thn ca con ngi, gip con ngi c kh nng ci to th gii hin thc [37, 526]. Trn c s khi nim v khoa hc c trnh by, chng ta cng cng thng nht tc gi Phm Vit Vng trong quan nim v ni dung ca khoa hc : - Nhng ti liu v th gii do quan st, iu tra, th nghim m c.
6

- Nhng nguyn l c rt ra da trn nhng s kin c thc nghim chng minh. - Nhng qui lut, nhng hc thuyt c khi qut bng t duy l lun. - Nhng phng php nhn thc sng to khoa hc. - Nhng qui trnh vn dng l thuyt khoa hc vo sn xut v i sng x hi. II. Nghin cu khoa hc Theo Phm Vit Vng : Bn cht ca nghin cu khoa hc l hot ng sng to ca cc nh khoa hc nhm nhn thc th gii, to ra h thng tri thc c gi tr s dng vo ci to th gii [20, 41]. Theo V Cao m : Nghin cu khoa hc l mt hot ng x hi, hng vo vic tm kim nhng iu m khoa hc cha bit, hoc l pht hin bn cht s vt, pht trin nhn thc khoa hc v th gii; hoc l sng to phng php mi v phng tin k thut mi ci to th gii [5, 20]. T quan nim v NCKH ca V Cao m v quan nim v ni dung khoa hc ca Phm Vit Vng nu trn, cho thy NCKH c phm vi v cng rng ln trong nhn thc v ci to th gii. Nhng iu khng phi ch dnh cho nhng nh NCKH "chnh hiu. Vy sinh vin s lm g trong hot ng NCKH ca mnh? C. CC HNH THC NGHIN CU KHOA HC Hin nay c bn hnh thc NCKH c xc nh trong cc trng lp o to thuc h thng gio dc quc dn nc ta. l : - Lun n (Tin s). - Lun vn (Thc s v i hc). - Kho lun tt nghip (i hc). - Bi tp nghin cu khoa hc. Nhng hnh thc trn c trnh by t cao n thp, t kh n d. Theo L Khnh Bng, V Cao m : Lun n tin s phi l cng trnh c lp. Trn c s nghin cu, n phi nu tn v lp lun cho nhng lun im khoa hc to nn hng mi c trin vng trong lnh vc khoa hc tng ng. Hoc n th hin c s tng kt v l thuyt v gii quyt vn khoa hc ln lao c ngha quan trng i vi kinh t, chnh tr v vn ho x hi. Lun vn tt nghip l cng trnh NCKH ca hc sinh c tin hnh vo nm cui cng ca kho hc, c gi tr thay th tt c cc mn chuyn mn phi thi tt nghip. . . Lun vn tt nghip phi c tc gi trnh by v bo v trc hi ng chm lun vn tt nghip. Lun vn tt nghip thng di t 40-70 trang. Lun vn tt nghip sau i hc c yu cu cao hn lun vn tt nghip i hc, thng i hi phi tin hnh thc nghim, phi c khi lng ln hn, thng di t 50-100 trang. Kho lun tt nghip l cng trnh NCKH ca hc sinh i hc nm tt nghip c gi tr thay th mt mn thi tt nghip. Yu cu i vi kho lun tt nghip cao hn

nhiu so vi bi tp nghin cu. . . v nht thit phi c bo v trc hi ng chm kho lun tt nghip. Kho lun tt nghip thng di t 30-60 trang. Bi tp nghin cu khoa hc l nhng bi lm, nhng cng trnh nghin cu ch yu mang tnh cht thc hnh, tnh tp dt nghin cu bc u ca hc sinh i hc v cao ng. N gm mt h thng bi tp t nh n ln, t n gin n phc tp, t nm th nht n nm th ba hoc th t. C th c hai loi bi tp nghin cu : - Cc bi tp nghin cu sau mt bi hoc mt chng nhm o su, m rng tri thc, hoc lm cn c bc u hc mt ch no hoc lm phong ph thm bi ging bng nhng ti liu trong sch bo hay trong thc t qua iu tra, tin hnh th nghim . . . Trong qu trnh lm cc bi tp nghin cu ny, hc sinh bc u c bi dng v cch thc thc hin mt cng trnh NCKH theo tng bc ca n. i vi nhng loi bi tp nghin cu ny, khng yu cu hc sinh phi c mt s sng to c bit. V khi lng, loi bi tp nghin cu ny thng di t 8 15 trang. - Mt loi bi tp nghin cu na l bi tp nghin cu c thc hin sau mt gio trnh (thng c gi l bi tp ln hoc kho lun). Yu cu i vi loi bi tp nghin cu ny cao hn v c dung lng t 20 40 trang. Loi bi tp nghin cu ny thng c tin hnh cc nm th hai v ba, thng do gio vin chm, nhng cng c th t chc cho bo v. Trong hnh thc bi tp nghin cu, p dng trong khi hc tp tng hc phn, c tc gi gi l bi tp nin lun.

Theo Quyt nh 04/1999/Q-BGD&T k ngy11.02.1999 ca B Gio dc v o to v vic ban hnh Qui ch v t chc o to, kim tra, thi v cng nhn tt nghip i hc v cao ng h chnh qui th ch c sinh vin i hc mi c ng k lm n, kho lun tt nghip. Nh vy i vi sinh vin h i hc v cao ng, sinh vin c th chn cc hnh thc sau y trong NCKH : - n, kho lun tt nghip. - Bi tp NCKH.

D. PHNG PHP NGHIN CU KHOA HC I. TNG QUAN 1. Cch biu t 1 (lit k) - Nhm phng php lun. - Nhm phng php nghin cu l thuyt. - Nhm phng php nghin cu thc tin. - Nhm phng php nghin cu ton hc. 2. Cch biu t 2 Nhm phng php lun Nhm PPNC l thuyt 3. Cch biu t 3
Nhm phng php lun

Nhm PPNC thc tin

Nhm PPNC ton hc

Mqh ny c thc hin nu ti thuc loi ra cc l thuyt.

Nhm
phng php lun

Nhm PPNC l thuyt

Nhm PPNC thc tin

Nhm PPNC ton h c

Nhm phng php lun

Nhm phng php lun

II. C TH 1. Nhm phng php lun


TT Mc ch-Tin hnh Xem xt v/ ngh/cu 1 Php bin chng 1 cch ton din, trong duy vt trng thi ng. Xem xt v/ ngh/ cu 1 cch ton din trn Quan im Mqh gia thnh c s xem xt mi 2 H thng - cu trng v cc thnh phn v h thng trc phn ni ti ca h thng ang ngh/cu. Nm qu trnh pht Pht hin cc qui lut 3 pht trin ca s vt, Quan im lch s sinh, pht trin v kt thc hin tng. Ton b hot ng Pht hin nhng xu lm bin i TN v hng v tm ra nhng Quan im 4 XH ca con ngi ng lc gii quyt Thc tin mu thun Cc phng php ny h tr nhau nhm tip cn vn nghin cu mt cch khoa hc Phng php Ni dung -2 nguyn l c bn - Cc cp phm tr - 3 qui lut. Quan im Ton din, pht trin, lch s, c th. Khi c A th lun c ci cha ng A (mi trng) v ci b A cha ng (thnh phn). Tnh QL trong q/trnh ph/sinh, ph/trin&ktthc Thc tin l thc o chn l

2. Nhm phng php nghin cu l thuyt


TT 1 2 3 4 5 Thao tc i tng Mc ch - Phn tch Thng tin cha X/d thnh khi nim . . - Tng hp trong l thuyt . l thuyt mi -Phn loi,sp xp Thng tin cha H thng v x/d hon - H thng ho trong l thuyt chnh l thuyt mi - X/d m hnh Nhng thng tin T m hnh (gi nh) - T m hnh, lm c s x/d m kim nghim li M hnh ho ng/cu li /tng hnh bn cht v/ ngh/cu Xc nh cc d X/d gi thuyt Chng minh hoc bc on v bn cht bng nhng phn b d on xc Gi thuyt i tng ngh/cu on logic nh bn cht /tng Tm ngun gc Qu trnh hnh Pht hin bn cht, qui Lch s pht sinh, ph/trin thnh, pht trin lut ca /tng Cc phng php ny h tr nhau trong pht hin, x/d l thuyt v bn cht i tng Phng php Phn tch v Tng hp l thuyt Phn loi, h thng ho l thuyt

10

3. Nhm phng php nghin cu thc tin


TT i tng Mc ch Cc s/phm c Nm thc trng hot Nghin cu sn 1 ctrong q/trnh ng qua ca c s phm hot ng h/ngca CSNC nghin cu - Lp k hoch QS Cc hot ng Nm thc trng ang 2 - QS trc tip, gin ang din ra hot ng ca c s Quan st tip - Ghi chp nghin cu - X/d k hoch Cc i tng Thu thp cc quan iu tra (trng cu kin, - Lp phiu hi lin quan n v/ im, kin v thc 3 trc nghim) - Chn mu nghin cu trng nghin cu - Phn tch din in hnh (nn - Khng nh Phn tch v tng bin, nguyn nhn, tm hiu nhn - xut gii php 4 gii php lm chng lin quan mi kt kinh nghim - c kt n in hnh) - Xc nh ch/gia Ni dung tiu ch - Nhn nh KQ NC Phng php 5 - Xc nh tiu ch - Nhn nh BP ra chuyn gia - Xc nh i - i tng C, Kim nh bin php Thc nghim khoa TN xut tng C, TN 6 hc (PP th nghim - Xc nh n/dung, - Chn mu trong KHTN) cc bc t/nghim Cc phng php ny h tr nhau trong pht hin v thm nh thc trng nghin cu Phng php Thao tc - c, xem - Ghi chp

3.1.Mi quan h v phng chm s dng cc PPNC thc tin


PP s dng X l Mt thy PP s dng X l Tai nghe PP s dng X l Ming hi

Phng php mang tnh kim chng PP ph/tch & t/kt k/nghim PP chuyn gia PP thc nghim khoa hc

3.2. ngha s dng cc PPNC thc tin


Phng php Ngh/cu sn phm Quan st iu tra Chuyn gia P/tch & t/kt k/ngh Th/nghim khoa hc Phng tin Mt thy Mt + Tai Ming + Tai + Mt Ming + Tai Phn tch, khi qut Thc nghim Mc ch Thng tin thi im Thu thp TT Qu kh Thu thp TT Hin ti Thu thp TT Qu kh + hin ti Thm nh TT Q/kh + h/ti + hng ti X l TT Q/kh + h/ti + hng ti Thm nh, kim nghim hng xut ti

Lu : Cn ch n gii hn v thi gian ca ti khi s dng PPNC thc tin.

11

4. Nhm phng php nghin cu ton hc


TT 1 2 Phng php Thng k ton hc L thuyt ton hc Thao tc i tng La chn cc biu, S liu thu c bng . . . S dng cng thc, Cc l thuyt ton l thuyt ton hc hc c Mc ch X l s liu thu c t cc PPNC thc tin Tm ra cc l thuyt chuyn ngnh

S dng cc biu , th (xem phn th t) Xem phn mm SPSS, Excel trn my tnh (hoc xem thm phn th t)

12

D. CC K NNG C BN TRONG NGHIN CU KHOA HC I. QUI TRNH THC HIN TI NGHIN CU KHOA HC
Tnh bc thit v mt l lun nh hng G I XC NH TI Chnh xc ho tn ti 1. L do chn ti 2. Mc ch nghin cu 3. Khch th nghin cu 4. i tng nghin cu 5. Gi thuyt khoa hc 6. Phm vi nghin cu G II THIT LP CNG 7. Nhim v nghin cu 8. Phng php nghin cu 9. C s nghin cu 10. K hoch v thi gian NC 11. Dn cng trnh NC 12. Ti liu tham kho 13. Ph lc Chn mu nghin cu Cng c thu thp TT G III THU THP-X L TT Kim tra, nh gi TT Vit tho v chnh sa G IV VIT CNG TRNH NC Vit sch Bo v iu chnh dn (nu c) S dng cc PPNC Thng qua cng Tnh bc thit v mt thc tin Ph hp kh nng, kinh nghim

13

1. Mi quan h gia qui trnh thc hin ti NCKH v nhng k nng NCKH tng ng :
TM TT QUI TRNH GIAI ON I Xc nh ti GIAI ON II GIAI ON III GIAI ON IV

Thit lp cng Thu thp x l TT Vit cng trnh NC

Hnh thnh KN la chn ti

Hnh thnh KN x/d cng

Hnh thnh KN vit Hnh thnh KN b/c cng trnh NC s dng cc PPNC

Cc k nng NCKH c bn

2. Nhng k nng c bn : 2.1. K nng la chn ti :


Thao tc Bc 1 : nh hng 1. Xc nh tnh cp thit v mt l lun ca ti. 2. Xc nh tnh cp thit v mt thc tin ca ti. 3. Kim nghim kh nng, kinh nghim . . . ca bn thn. 1. Kim nghim tnh chnh xc, khoa hc ca tn ti. 2. Kim nh s th hin r v TNC, KTNC, PVNC. . . 3. Xem xt s s dng t ng trong biu t tn ti.

Bc 2 : Chnh xc ho Tn ti

2.2. K nng xy dng cng :


NI DUNG CNG 1. L do chn ti 2. Mc ch nghin cu 3. Khch th nghin cu 4. i tng nghin cu 5. Gi thuyt khoa hc 6. Phm vi nghin cu 7. Nhim v nghin cu 8.PP.nghin cu khoa hc 9. C s nghin cu 10.K hoch,thi gian NC 11. Dn cng trnh NC Bc 1 Huy ng k nng la chn ti thc hin cc ni dung ny Bc 2 Cch thc hin G/hn ni dung,th.gian. Thng c 3 nhim v Xem 2.2.1 Tn n v nghin cu Xem 2.2.2 Xem 2.2.3 Nhn thc - Yu cu Xem mc 2.1(bc 1,phn1,2) Ci c ng ca nhim v NC Ci cha ng i tng NC Trng tm ngh/ cu ca ti Thao tc
Huy ng kin thc, kinh nghim La chn phn on La chn cc thao tc suy lun Kim tra li gi thuyt

1. H thng ho c s l lun 2. M t,phn tch thc trng 3. xut bin php

14

2.2.1. Cch xc lp PPNC khoa hc :


- V nhn thc : PP.NCKH l cng c lao ng thu thp thng tin. - Cch thc chung: T nhim v ti - C th: Cc nhim v ti Tm c s l lun M t, phn tch thc trng Cc PPNC cn chn c sch, t liu, vn bn. . . NCSP, iu tra, Quan st . . . La chn PPNC

xut bin php Chuyn gia, thc nghim . . . T m xc nh phi s dng bao nhiu PP.NCKH ti ht nhim v ti. - Yu cu khi trnh by mt PP.NCKH :

TT
1 2 3 4

Ni dung
Mc ch i tng Ni dung Kt qu

Yu cu thc hin
Thc hin nhim v g trong cc nhim v ca ti. i tng ca PP.NCKH ang trnh by. Thc hin yu cu v k thut ca PP.NCKH. N l cch thu thp TT (c th a vo phn ph lc (TD : PP iu tra . . .). a vo phn ph lc (ch thc hin khi vit cng trnh NC).

2.2.2. Xy dng k hoch - thi gian nghin cu : Nn chia thnh nhng mc thi gian sau : TT
1 2 3 4 5

Thi gian
Trc i thc t (hayTTSP) Khi i thc t (hayTTSP) Khi i thc t (hayTTSP) Lin cui th/gian i thc t Theo qui nh hay k hoch

Cng vic
Lp v hon thnh cng Thu thp thng tin, t liu Vit bn tho v lin h GVHD Vit sch Np sn phm cho GVHD

15

2.2.3. Cch lp dn cng trnh nghin cu : Tham kho dn chung sau y xc lp dn cng trnh nghin cu ph hp vi ti.
Phn m u 1. L do chn ti 2. Mc ch nghin cu 3. Khch th nghin cu 4. i tng nghin cu 5. Gi thuyt khoa hc 6. Phm vi nghin cu 7. Nhim v nghin cu 8. PPNC khoa hc 9. C s nghin cu Phn th hai 1.Lch s v/ nghin cu 2. C s l lun 3. Thc trng nghin cu : * Chng I : M t, phn tch thc trng (c th chia thnh 2 chng). * Chng II : ra gii php (thc nghim nu c) v khuyn ngh.
Kt lun

- Tm tt cng trnh NC - nh gi cng trnh NC - Hng nghin cu Ti liu tham kho Ph lc

2.3. K nng s dng cc PP.NCKH : - Mc ch l thu thp thng tin, xc lp kt qu nghin cu. - C 4 nhm PP.NCKH : + Nhm phng php lun . + Nhm phng php nghin cu l thuyt. + Nhm phng php nghin cu thc tin . + Nhm phng php nghin cu ton hc. - T mc 2.2.1 hnh thnh nn cc PP.NCKH thc hin nhim v ti. - T mc 2.2.1 cho bit cc yu cu thc hin tng PP.NCKH . - Thc hin cc thao tc sau : TT
1 2 3 4 5

Thao tc
Xc lp mc ch ca tng PP Tin hnh lit k ht cc i tng ca tng PP Thc hin yu cu v mt k thut ca tng PP Phi hp cc PP trong thc hin nhim v ti Kt hp s dng dn nghin cu mc 2.2.3

Ch
( PP = mc ch = nhim v .ti c cha ng c s NC Xem mc 2.2.1 Nhm b sung,i chiu k/qu NC Nhm nh hng tt cho vic NC

2.4. K nng vit bo co cng trnh nghin cu : TT


1 2 3

Thao tc
Sp xp v th hin kt qu NC theo dn NC Thc hin cu trc cch vit tng mc : (Ton b cng trnh nghin cu cng vit theo cu trc ny) Lu cch s dng t ng , cch biu t . . .

Ch
C th iu chnh dn NC 1. Nhn thc ca c s NC 2. Trnh by din tin hot ng 3. Tiu kt Phi ph hp vn phong khoa hc

16

Phn th hai MT S HNG DN C TH TRONG NCKH A. HNG DN VIT CNG NCKH I. TRNH BY BA : Mu trnh by ba : Trnh by nh mu sau y, gm : - Ba cng. - Ph ba

TRNG I HC AN GIANG KHOA . . . . . . . . . .

CNG NCKH (kho lun, n . . .)


(TN TI) _________________________________________________________ _________________________________________________________

NGI HNG DN _______________________

TC GI ___________________

An Giang . . . /200 . . .

17

II. THC HIN NI DUNG CNG 1.L do chn ti : Trnh by c hai chnh : - L do l lun : Khi qut tnh cht, tm quan trng ca vn nghin cu (i tng nghin cu) trong ti nghin cu. - L do thc tin : Khi qut nhng yu km, bt cp trong thc tin so vi v tr, yu cu nu trn. Hai l do ni ln tnh bc thit v l lun v thc tin trong chn la ti. 2.Mc ch nghin cu : Mc ch nghin cu l c s ra nhim v nghin cu. Thng th hin 2 vn ch yu sau : - M t v phn tch thc trng. - xut bin php. 3.Khch th nghin cu : Khch th nghin cu l mi trng, l ci cha ng i tng nghin cu. Tu theo iu kin v kh nng m ngi nghin cu c th chn khch th nghin cu rng hay hp. 4.i tng nghin cu : i tng nghin cu l b phn ca khch th nghin cu, l tiu im m ti cn tp trung gii quyt. i tng nghin cu ca mt ti c th l : thc trng, bin php, gii php . . . 5. Gi thuyt khoa hc Gi thuyt khoa hc l giai on trc ca vic nhn thc cc qui lut. Gi thuyt khoa hc thng th hin trong mnh iu kin. Gi thuyt khoa hc phi c kim chng (qua th nghim, thc nghim . . .) 6. Phm vi nghin cu : Phm vi nghin cu l s xc nh (khu bit, gii hn, c th ho) i tng nghin cu ca ti. S xc nh phm vi nghin cu thng th hin cc mt : - Khng gian - Ni dung. - Thi gian. 7.Nhim v nghin cu : Thng chia thnh 4 nhim v : - H thng ho nhng vn l lun lin quan n ti . - M t thc trng. - Phn tch, nh gi thc trng. - xut bin php - Khuyn ngh. 8. Phng php nghin cu : Phng php nghin cu khoa hc l cng c nghin cu khoa hc trong thc hin nhim v ti. Tng kt qu ca cc phng php nghin cu khoa hc phi thc hin tng nhim v ti. Mi phng php nghin cu khoa hc gio dc nn phn tch thnh : - Mc ch ca phng php : Mc ch ca phng php nhm thc hin nhim v g ca ti.
18

- i tng ca phng php : c cha ng khch th nghin cu ca c s nghin cu (cn phn bit i tng ca phng php nghin cu vi i tng nghin cu ca ti). - Ni dung phng php (k thut s dng phng php) : nn a vo ph lc (thng p dng cho phng php iu tra, tr chuyn . . . ). - Kt qu : xem ph lc s . . . (phn cng khng ghi). 9.C s nghin cu : Ghi tn n v nghin cu (ni din ra cc hot ng ca khch th nghin cu v cha ng i tng nghin cu). 10. K hoch - Thi gian nghin cu : TT 1 2 3 4 5 Thi gian Trc i thc t (hay TTSP) Trong thi gian i thc t Trong thi gian i thc t Lin cui th.gian i thc t Theo k hoch, qui nh Cng vic Lp v hon thnh cng Thu thp thng tin, t liu Vit bn tho v lin h GVHD Vit sch Np sn phm cho GVHD

11. Dn cng trnh nghin cu Lp dn cng trnh nghin cu l xc nh v lit k cu trc cng trnh nghin cu gm cc phn, cc chng, cc mc trong tng chng (xem thm phn cc k nng c bn trong NCKH v mc cch lp dn cng trnh nghin cu mt s ti NCKH c th). Nhn chung dn cng trnh nghin cu c th thc hin nh sau : A. Phn m u : Ghi li cc mc sau y ca cng : - L do chn ti. - Mc ch nghin cu. - Khch th nghin cu. - i tng nghin cu. - Gi thuyt khoa hc. - Phm vi nghin cu. - Nhim v nghin cu. - Phng php nghin cu. - C s nghin cu. B. Phn th hai : Kt qu nghin cu 1. C s l lun - Lch s vn nghin cu. - Cc khi nim. - V tr, tnh cht, nhim v, ni dung. 2. Thc trng : - c im c s nghin cu. - M t, phn tch thc trng (Nn lit k chi tit nh hng tt trong qu trnh nghin cu). 3. ra gii php (thc nghim nu c) v khuyn ngh.
19

C. Kt lun : - Tm tt cng trnh nghin cu. - nh gi cng trnh nghin cu. 12.Ti liu tham kho Cch ghi : - Ghi tn tc gi theo A,B,C (ch ghi tc phm c s dng nghin cu). - Cch ghi : Tn tc gi (nm xut bn), Tn tc phm, NXB, ni xut bn. - Cch ghi trch dn tc phm [s th t tc phm, trang ]. 13. Ph lc Phn ph lc dnh cho : - Ni dung ca mt s phng php nghin cu (iu tra, phng vn . . . ). - Kt qu ca cc phng php nghin cu s dng.

20

CNG THAM KHO Tn ti : BIN PHP NNG CAO CHT LNG


BI TP NGHIN CU KHOA HC GIO DC CA SINH VIN H CAO NG S PHM TIU HC TRNG I HC AN GIANG

1. L do chn ti : 2. MC CH NGHIN CU : Nghin cu, phn tch thc trng v xut bin php v t chc qun l ca nh trng v bin php thc hin qui trnh nghin cu khoa hc gio dc nhm nng cao cht lng BT.NCKHGD ca sinh vin h cao ng s phm o to gio vin tiu hc ca Trng i hc An Giang. 3. KHCH TH NGHIN CU : Qu trnh dy hc hc phn Phng php nghin cu khoa hc gio dc cho sinh vin h cao ng s phm o to gio vin tiu hc ca Trng i hc An Giang . 4. i tng nghin cu : Bi tp nghin cu khoa hc gio dc ca sinh vin h cao ng s phm o to gio vin tiu hc vi t cch l hnh thc thc hnh ca hc phn Phng php nghin cu khoa hc gio dc. 5. GI THUYT KHOA HC : Thc hin bin php v t chc qun l ca nh trng v bin php thc hin qui trnh lm BT.NCKHGD l bin php quan trng nng cao cht lng BT.NCKHGD ca sinh vin h cao ng s phm o to gio vin tiu hc Trng i hc An Giang. 6. NHIM V NGHIN CU : 1.H thng ho c s l lun v nghin cu khoa hc, nghin cu khoa hc gio dc ni chung v nghin cu khoa hc gio dc ca sinh vin h o to cao ng s phm. 2.M t v phn tch thc trng t chc hot ng nghin cu khoa hc gio dc qua hnh thc lm BT.NCKHGD ca sinh vin h cao ng s phm o to gio vin tiu hc ca Trng i hc An Giang. 3. xut bin php v t chc qun l ca nh trng v bin php thc hin qui trnh BT.NCKHGD hnh thnh mt s k nng nghin cu khoa hc gio dc cn thit nhm nng cao cht lng BT.NCKHGD ca sinh vin h cao ng s phm o to gio vin tiu hc ca Trng i hc An Giang. 4. Tin hnh thc nghim xc nh tnh khoa hc,kh thi ca bin php ra. 7. PHM VI NGHIN CU : - Ni dung: Nghin cu vic t chc thc hin BT.NCKHGD ca sinh vin h cao ng s phm o to gio vin tiu hc Trng i hc An Giang. - Thi gian : + 4 nm hc : 1998 - 1999, 1999 - 2000, 2000 - 2001, 2001 - 2002. + Tp trung vo 2 nm hc 2000 - 2001 v 2001 - 2002.

21

8. PHNG PHP NGHIN CU : 8.1. Phng php lun : 8.1.1. Quan im trit hc duy vt bin chng : Php bin chng duy vt l s thng nht hu c gia php duy vt v php bin chng trong nhn nhn th gii. Php bin chng duy vt l s kt tinh ca cc thnh tu khoa hc v cc t tng trit hc nhn loi. Php duy vt l s khng nh vt cht l ci c trc quyt nh thc, thc l s phn nh hin thc khch quan vo b no con ngi. Php bin chng trnh by mt cch h thng tnh bin chng ca th gii bng cc phm tr v nhng qui lut chung ca th gii t nhin v rt ra nhng quan im, nhng qui tc ch o hot ng ca con ngi. Php bin chng duy vt bao gm hai nguyn l, nhng phm cp phm tr v nhng qui lut c bn, chng va l c s l lun va l phng php nhn thc th gii [18, 66]. Vi ti Bin php nng cao cht lng bi tp nghin cu khoa hc gio dc ca sinh vin h o to cao ng s phm tiu hc trng i hc An Giang ngi vit s dng php bin chng duy vt nhm xem xt, nhn thc vn trong mi quan h bin chng, pht trin, ton din lch s, c th. Trn c s , ngi vit nghin cu vic lm bi tp nghin cu khoa hc gio dc ca sinh vin trong mi quan h vi vic o to nghin cu khoa hc ni ring v o to cc mt ni chung. Ngi vit cng xem xt vn nghin cu trn phng din o to nhn thc l lun v hiu qu t c trong thc hnh, hot ng thc tin trong thi gian thc tp s phm, t c hng nh gi, xut hp l, c gi tr v mt khoa hc v thc tin. 8.1.2. Quan im tip cn h thng cu trc. Quan im tip cn h thng cu trc l mt lun im quan trng ca phng php lun, n yu cu phi xem xt cc i tng mt cch ton din nhiu mt, nhiu mi quan h, trong trng thi vn ng v pht trin, trong nhng iu kin v hon cnh c th tm ra bn cht v qui lut vn ng ca i tng. Quan im ny ch dn qu trnh nghin cu cc i tng phc tp bng phng php h thng tm ra cu trc, pht hin ra tnh h thng theo qui lut ca ci ton th [18, 69]. Thc hin phng php ny, ngi vit mt mt nhm xc nh h thng bao trm vn nghin cu nh hot ng o to nghin cu khoa hc ca sinh vin trn lp, hot ng thc tin ca sinh vin v nghin cu khoa hc gio dc trong thi gian thc tp s phm; mt khc, ngi vit xc nh cc thnh phn cn c trong vic thc hin bi tp nghin cu khoa hc gio dc ca sinh vin. Trn c s m xc lp mi lin h gia cc thnh phn trong h thng cng nh mi quan h gia cc h thng vi nhau. 8.1.3. Quan im thc tin Quan im thc tin l lun im quan trng ca phng php lun, n yu cu nghin cu khoa hc phi bm st s pht trin ca thc t sinh ng. Thc tin l ton b nhng hot ng vt cht c tnh x hi lch s ca con ngi lm bin i t nhin v x hi. Din bin ca hin thc l din bin khch quan, vi nhng s kin a dng, phc tp, pht trin nhiu khuynh hng, c nhng thc tin tin tin, c nhng thc tin yu km v c nhng mu thun, nhng xu hng chng i nhau cn gii quyt khc
22

phc. Nh vy, thc tin va l ngun gc, va l ng lc, va l mc tiu, va l tiu chun nh gi sn phm nghin cu khoa hc [18, 72]. Vi quan im thc tin trong nghin cu khoa hc, ngi vit dng l lun c c ca vn nghin cu nh kim ch nam, nh hng cho vic xem xt, nh gi thc tin ng thi dng thc tin lm thc o kim nghim, nh gi l lun. Thc tin lin quan n vn nghin cu bao gm : Hot ng hc tp nghin cu khoa hc trn lp ca sinh vin, hot ng thc hnh l thuyt hc, hot ng nghin cu khoa hc trong thi gian thc tp s phm, hot ng vit bi tp nghin cu khoa hc gio dc . . . 8.2. Cc phng php nghin cu vn bn, t liu, lu tr . . . : 8.2.1. Nghin cu cc vn bn, ngh quyt lin quan n ti. 8.2.2. Nghin cu v h thng cc ti liu l lun c lin quan n ti. 8.3. Cc phng php nghin cu thc tin : 8.3.1. Phng php nghin cu sn phm hot ng : - i tng : + Cc bi tp nghin cu khoa hc gio dc ca sinh vin tiu hc cc nm 1999, 2000, 2001. + Cc bo co v cng tc nghin cu khoa hc gio dc cc nm 1999, 2000, 2001 ca Trng i hc An Giang. + Cc bo co Tng kt thc tp s phm. + Kt qu hc tp v kt qu tt nghip cc nm 1999, 2000, 2001 ca Trng i hc An Giang. - Mc ch : Tm hiu v phn tch thc trng. 8.3.2. Phng php quan st : S dng phng php quan st t nhin ton b tng th 128 sinh vin ca 04 lp ca kho hc. - i tng : + Hot ng hc tp trn lp ca sinh vin khi hc hc phn PP.NCKHGD : D gi mi lp 02 tit/15 tit ca hc phn PP.NCKHGD. + Hot ng lm bi tp nghin cu khoa hc gio dc , tiu lun nghin cu khoa hc gio dc ca sinh vin khi i thc tp s phm. - Mc ch : Gp phn tm hiu v phn tch thc trng. 8.3.3. Phng php iu tra : Do tng th khng c qui m ln, ngi vit khi s dng phng php ny tin hnh iu tra ton b tng th. - i tng : + Sinh vin v ging vin tm l gio dc Trng i hc An Giang. . 82/128 sinh vin v vn lm bi tp nghin cu khoa hc gio dc. . 43/128 sinh vin v vn lm tiu lun nghin cu khoa hc gio dc (da vo cch chn mu ca phng php thc nghim). . 05/05 ging vin c tham gia ging dy v hng dn nghin cu khoa hc ca sinh vin h o to cao ng s phm tiu hc.

23

+ Gio vin hng dn ph thng v gio vin hng dn trng on thc tp s phm. . 42/42 gio vin hng dn ph thng hng dn 42 nhm ca 04 lp. . 04/04 gio vin trng on thc tp s phm ca 04 lp. + Cc cn b ph trch th vin cc trng thc tp s phm v cn b th vin ca Trng i hc An Giang. . 02/02 cn b ph trch th vin ca 02 n v thc tp s phm (Trng tiu hc Nguyn Du, trng tiu hc Chu Vn An thuc TP. Long Xuyn tnh An Giang). . 01 ng ch ph trch th vin ca Trng i hc An Giang. - Mc ch : Gp phn tm hiu v phn tch thc trng. - Ni dung: Xem ph lc (t ph lc1 n ph lc 7). 8.3.4. Phng php tr chuyn : Chn mu theo phng php xc sut ngu nhin n gin trong cc i tng tip xc c c. - i tng : + Sinh vin v ging vin tm l gio dc Trng i hc An Giang. + Gio vin hng dn ph thng v gio vin hng dn trng on thc tp s phm. + Cc cn b ph trch th vin cc trng thc tp s phm v cn b th vin ca Trng i hc An Giang. + Cn b phng o to Trng i hc An Giang. - Mc ch : Gp phn tm hiu v phn tch thc trng, nh hng cho xut cc bin php. 8.3.5. Phng php nghin cu v tng kt kinh nghim gio dc: Nghin cu v tng kt kinh nghim v vic ging dy hc phn phng php nghin cu khoa hc gio dc ca gio vin v vic thc hin lm bi tp nghin cu khoa hc gio dc ca sinh vin nhm nm chc thm thc tin v cng tc ny v qua c hng xut st hp. 8.3.6. Cc phng php ton hc: S dng phn tch thng tin, s liu thu c t cc phng php nghin cu c th, nht l t hai phng php nghin cu sn phm, phng php iu tra. 8.3.7. Phng php chuyn gia : - i tng : 11/11 ging vin t Tm l gio dc ca Trng i hc An Giang (trong c 05 ging vin trc tip tham gia o to sinh vin h cao ng s phm tiu hc). - Mc ch : Ly kin cho cc vn phn tch thc tin v nhng xut lin quan n ti. 8.3.8. Phng php thc nghim : - Ni dung thc nghim : Ci tin ni dung, hnh thc, bin php t chc thc hin bi tp nghin cu khoa hc gio dc ca sinh vin. - Mc ch : Khng nh gi thuyt khoa hc.

24

9. C S NGHIN CU : Trng i hc An Giang. 10. K HOCH V THI GIAN NGHIN CU : TT Thi gian Cng vic 1 Thit lp cc phiu iu tra 2 Tin hnh kho st thc trng 3 Bo v cng 4 Vit bn tho 5 Hon chnh

Ghi ch

11. DN LUN VN: A . M u. 1. L do chn ti. 2. Mc ch nghin cu. 3. Khch th nghin cu. 4. i tng nghin cu. 5. Gi thuyt khoa hc. 6. Phm vi nghin cu. 7. Nhim v nghin cu. 8. Phng php nghin cu. 9. C s nghin cu. B. Ni dung. Chng 1: C s l lun Thc tin : 1. C s l lun. 1.1. S lc lch s vn nghin cu . 1.2. Cc khi nim c bn. 1.3. T chc nghin cu khoa hc cho sinh vin : mt ni dung dy hc bc i hc. 2. Thc trng vic t chc hot ng nghin cu khoa hc cho sinh vin h cao ng s phm tiu hc trng i hc An Giang. 2.1. Nhn thc ca gio vin v sinh vin v vic t chc hot ng nghin cu khoa hc cho sinh vin h cao ng s phm tiu hc trng i hc An Giang. 2.2. Thc trng lm bi tp nghin cu khoa hc gio dc ca sinh vin. 2.3. Nguyn nhn ca thc trng. Chng 2 : Mt s bin php nng cao cht lng bi tp nghin cu khoa hc gio dc ca sinh vin h cao ng s phm tiu hc trng i hc An Giang 2.1. Nhng nh hng, ch trng lm c s cho cc bin php. 2.2. Cc bin php 2.3. Thc nghim v kt qu. C. Kt lun Khuyn ngh. Ti liu tham kho Ph lc.

25

12. TI LIU THAM KHO 13. PH LC: Cc ph lc cho phng php iu tra : PL1: Phiu chm tiu lun, PL2: Phiu kho st cc cn b th vin trng ph thng. PL3: Phiu kho st cc cn b th vin trng i hc An Giang. PL4: Phiu kho st gio vin hng dn ph thng. PL5: Phiu kho st ging vin TLGD Trng i hc An Giang. PL6: Phiu kho st sinh vin.

26

B. HNG DN VIT CNG TRNH NGHIN CU 1. Trnh by ba : Mu trnh by ba : Trnh by nh mu sau y, gm : - Ba cng. - Ph ba

TRNG I HC AN GIANG KHOA . . . . . . . . . . .

KHO LUN TT NGHIP (Lun vn, n . . .)


(TN TI) __________________________________________________________ __________________________________________________________

NGI HNG DN _______________________

TC GI ___________________

An Giang . . . /200 . . .

27

2. Mt s qui nh v hnh thc - Theo qui nh ca Trng i hc An Giang, kho lun c trnh by trn kh giy A4, khong 40 n 60 trang nh my vi tnh mt mt, c ch 13, font ch Times New Roman, Line Spacing: At least v At: 18pt. L tri 3,5cm; l phi 3cm; trn v di cch 3cm. - Trng i hc An Giang cng qui nh cu trc mt kh lun gm 3 phn : + Phn m u. + Phn ni dung (trnh by kt qu nghin cu) + Phn kt lun Cu trc ny cng p dng cho bn tm tt kho lun. - Trnh by phn ti liu tham kho v ph lc : xem phn hng dn vit cng, 3. Cch vit cng trnh nghin cu PHN M U Cch vit : Vit theo cc mc ca cng nhng cn vit k hn nht l phn l do chn ti (khi vit cng, sinh vin thng vit rt s lc phn ny). KT QU NGHIN CU I. C S L LUN 1. LCH S VN NGHIN CU Phn ny trnh by mang tnh h thng ho -c nhn xt, nh gi- mt cch tm tt cc cng trnh nghin cu trc y v vn ny nhm b sung tnh bc thit v l lun v thc tin ca ti nghin cu. 2.C S L LUN : Khi vit phn c s l lun, coi chng nhm ln ranh gii gia l do chn ti v c s l lun : - L do chn ti nhm lm r nguyn nhn v sao phi vit ti, trong nu r nguyn nhn khch quan (khi qut) v ch quan (s bt cp ca thc t). Khi vit v nguyn nhn ch quan nn ni nhng nt chung, trnh sa vo nhng ci c th (phn ca kt qu nghin cu). - C s l lun : + Cn lm r khi nim, tnh cht, v tr, vai tr , ni dung... l phng hng cho vic nghin cu ti. + Cn huy ng cc ti liu tham kho vit phn ny (kt qu ca cc phng php nghin cu l thuyt). II. C IM C S NGHIN CU : - Ly t kt qu ca phng php nghin cu sn phm hot ng. - Vit theo dn mc sau : 1.Tnh hnh kinh t - x hi ca a phng 2.Tnh hnh c s nghin cu : - Yu cu :
28

+ Nn trnh by gn, r c im ca c s nghin cu. + Phc ho nhng nt c bn ca khch th nghin cu. + Mc thi gian trnh by : theo gii hn v thi gian ca ti. Hai yu t ny l c s biu t v c s nghin cu. - Ch : Khng nn a ra nhng phn khng cn thit, khng lin quan g n vic gii quyt nhim v ti. - Cu trc : + Thun li, kh khn + S liu + C s vt cht + Ni dung. + ... III.KT QU NGHIN CU : - Ly thng tin t kt qu nghin cu ca cc phng php nghin cu thc tin. - Nn vit theo cu trc : + Nhn thc ca c s nghin cu v vn nghin cu. + Din tin v kt qu hot ng. + Tiu kt. 1.Nhn thc, quan tm u t ca c s nghin cu v vn nghin cu. S dng thng tin t kt qu ca cc phng php nghin cu thc tin v khi qut ln vit phn ny. 2.Thc trng : 2.1. M t thc trng - Vit theo dn mc chi tit trong dn cng trnh nghin cu ca phn ny. - S dng thng tin t kt qu ca cc phng php nghin cu thc tin vit phn ny. - Xem dn mc ca phn ny qua mt s ti nghin cu c th. 2.2. Phn tch, nh gi thc trng: - u - Khuyt . - Phn tch nguyn nhn. 2.3. xut bin php (a ra bi hc kinh nghim nu ti dng li y). Cch vit : - xut bin php : phi xut pht t kt qu phn tch trn (mc 2.2). - Bi hc kinh nghim : phi l s khi qut nhng thnh cng hay tht bi ca cc bin php lm. Ch : Nn trnh nhng xut bin php hay bi hc kinh nghim khng xut pht t kt qu nghin cu ca ti. 2.4. Thc nghim v kt qu (nu c) Trnh by r cc phn sau : - Mc ch thc nghim. - i tng thc nghim. - Ni dung v cc bc thc nghim.
29

- Kt qu thc nghim. KT LUN: - Tm tt, khi qut kt qu nghin cu. - nh gi kt qu cng trnh nghin cu.

C. VIT V TRNH BY BO CO TM TT KT QU NGHIN CU Hin nay c 3 phng php ang dng nh gi mt cng trnh nghin cu khoa hc. l : - Phng php chuyn gia. - Phng php hi ng. - Phng php th nghim kt qu trong thc tin. D cng trnh nghin cu c nh gi bi phng php no, ngi nghin cu u phi thc hin mt bo co khoa hc dng tm tt gi trc cho cc thnh vin c nhim v nh gi.cng trnh nghin cu. Hin nay, phng php nh gi mt cng trnh nghin cu khoa hc c s dng ph bin l phng php hi ng. Phng php ny c u im l nhanh gn, dt im nn c cc nh khoa hc chp nhn. Mt hi ng nh gi c cu to theo s l u l nhng ngi am tng trong lnh vc ca ti, trong c t 2 n 3 phn bin. Thi gian dnh cho bo co tm tt thng t 20 ph n 30 pht tu theo loi ti. Dung lng bo co tm tt khong 24 trang (kh A4 gp i) c ch 11 (Trng i hc An Giang qui nh bo co tm tt kho lun tt nghip di 6 8 trang, trnh by t 15 n 20 ph). Bo co tm tt phi trnh by mt cch trung thnh v nu c nhng ni dung c bn nht ca ton b bo co. Tuy vy, y khng phi l s tm tt my mc, gin n cng trnh nghin cu. Bo co tm tt c th cu trc theo 3 phn : - Phn th nht : c coi l phn m u nhm gii thiu chung v bo co khoa hc. Phn ny cn trnh by cc vn : Mc ch ngha ca ti; Nhim v v i tng nghin cu; Gi thuyt nghin cu; Phng php nghin cu; Gi tr v nhng ng gp mi ca ti; Cc phn, s trang, s trang ca cc phn, mc . . . Cn lu rng phn ny c vai tr dn nhp, to n tng cho phn trnh by bo co. V vy cn trnh by tht ngn gn, st tch (khong 3 4 trang). Tuy nhin cc phn trn c th sp xp linh hot ngi c, ngi nghe d theo di. - Phn th hai : L phn khi qut nhng ni dung c bn sau : Lch s vn nghin cu; C s l lun; Trnh by (ngn gn) v phn tch kt qu kt qu thu c (cn a ra c lun c, lun chng, s liu, nhng kt lun ch yu). Khi trnh by phn ny, cn ch n vic trnh by s liu bng cc biu bn, biu minh ho, coi l mt phng tin

30

h tr cho vic bo co kt qu. Trnh nu nhng v d v m t di dng. Phn ny khon 15 trang. - Phn th ba : L phn kt lun, khong 1 2 trang. Phn ny tm lc nhng kt qu quan trng nht ca ton b cng trnh nghin cu. Do cn nu bt ngha quan trng ca bo co v nhng khuyn ngh rt ra t kt qu nghin cu. Trang ba
VIN KHOA HC GIO DC ----Phm Trung Thanh

C CH LOGIC TM L CA S LNH HI MT S KHI NIM TON HC DNG CHO HC SINH KM TON CP I

Tm tt lun n ph tin s tm l hc

H Ni 1984

31

D. NHNG LU KHI THC HIN NCKH 1. Nhng vp vp thng gp ca sinh vin Qua kt qu kho st vic dy v hc trong thc hin hc phn PP.NCKHGD cho thy trong ging dy, vic cung cp l thuyt nghin cu khoa hc gio dc cho sinh vin cn c nhng hn ch nht nh, nht l kin thc v phng php nghin cu khoa hc gio dc. Mt khc, do thiu iu kin (thi gian), gio vin cng cha quan tm n vic hnh thnh cc k nng nghin cu khoa hc gio dc cn thit cho sinh vin dn n to khong cch cng rng hn gia l thuyt v thc hnh, gia l thuyt v thc tin nghin cu khoa hc. V kt qu t c ca sinh vin : - Qua kho st sinh vin cho rng : + Ging dy d hiu : 96% + Ging dy kh hiu, chung chung . . . : 04% - Kho st kt qu thc hin BT.NCKH ca sinh vin cho thy : + Cn hn ch nht nh v kin thc l thuyt. + C khong cch nht nh v kin thc l thuyt v kh nng thc hnh. + Cha nm c qui trnh thc hin BT.NCKHGD. + Cha hnh thnh c mt s k nng nghin cu khoa hc gio dc cn thit. Ni bt nht l k nng thit lp cng v k nng s dng cc phng php nghin cu khoa hc. Biu hin nhng sai st : Kho st v vic tip thu l thuyt : TT Ni dung 1 Nm vng l thuyt (ni chung) 2 Cha nm vng l thuyt (ni chung) 3 Cha nm vng l thuyt v cc PP.NCKH.GD Kho st v vic vn dng thc hnh l thuyt tip thu : TT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Ni dung Sai st trong chnh xc ho tn ti Cha bit nhng vic cn lm khi NC mt ti c th Cha bit cch trnh by mt cng trnh nghin cu Cha bit cch lp cng Cha bit cch vit l do chn ti Khng xc nh ng i tng nghin cu Lm ln i tng nghin cu v khch th nghin cu Lm ln i tng nghin cu v nhim v nghin cu Vit gi thuyt khoa hc cha t yu cu Vit lch s vn nghin cu cha t yu cu T l 20% 5% 2% 30% 5% 15% 12% 3% 70% 73% T l 30% 70% 26%

32

11 12 13 14 15 16 17

Vit c s l lun cha t yu cu Lng tng trong kho st thc trng v ra bin php Hn ch trong vn dng PPNC kho st thc trng S dng PPNC khng ph hp nhim v ti B/php ra khng xut pht t kt qu nghin cu Bin php ra khng mang tnh thuyt phc Vit phn kt lun khng t yu cu

45% 9% 20% 20% 30% 20% 10%

Nhng hn ch ny phn b khng u trn sinh vin, ngha l c sinh vin vp phi hn ch ny, c sinh vin vp phi hn ch kia. Nhng nhn chung nhng hn ch c tnh tp trung vo nhng sinh vin t yu cu ca BT.NCKHGD cha cao. Kho st kt qu thc hin mt vi ni dung khc TT 1 2 3 4 Ni dung
Vic s dng PPNC gii quyt nhim v ti Vic s dng PPNC tm hiu thc trng NC Nhng bin php a ra gii quyt thc trng Nhng xut c xut pht t kt qu NC

T t % 20% -

K % 30% 50% -

t % 30% 30% 60% 70%

Cha t

20% 20% 40% 30%

2. Nhng vp vp thng gp trong nghin cu - Vn nghin cu qu rng hay qu hp dn ti kh xc nh i tng nghin cu, phm vi nghin cu, khch th nghin cu; khi nim cng c bao hm nhng thnh phn kh o c. - Khng thao tc cc khi nim, ni dung nghin cu thnh nhng min o c th hay nhng ch s c th o lng c p dng phng php nghin cu khoa hc c hiu qu. iu thng dn n s dng sai phng php. - S dng cng c o lng khng ph hp, khng ng tin cy; khng nht qun khi tin hnh o c; chn mu khng mang tnh i din hoc khng ph hp. - Da trn nhng thng tin cm tnh hoc nh kin khi trong qu trnh nghin cu. 3. Nhng bin php khc phc 3.1 Cn c nhng gii p tho ng cho cc cu hi - ti c chnh xc ho cha? Qua tn ti c xc nh r rng i tng v khch th nghin cu? - ti thuc loi no trong cc loi ti sau : + M t, kho st thc trng. + M t, kho st thc trng v tm ra nguyn nhn. + Kho st thc trng, tm ra nguyn nhn v xut bin php. - Nhim v nghin cu ca ti l g? Nhng nhim v no c th o c c? - Nhng PPNC.KH no thc hin cho tng nhim v ti nhm hon thnh mc tiu nghin cu ca ti. Bn c chc chn PPNC.KH l tho ng cha? Ti sao?

33

Khi la chn PPNC.KH th c nhng nh hng khng tt no n kt qu mong mun nh hng n tin cy trong o c. - Cng c o c l g? - Mu c chn theo phng php no? C m bo tnh i din ca mu? Mu c ln thch hp cho cc php ton thng k? Tnh ng nht, tnh chun ca mu c m bo? - C kim tra s liu thu thp trc khi x l cha? Dng phng php no x l, phn tch s liu. - Nhng kt lun no c rt ra t nhng kt qu ? 3.2 Chn mu nghin cu Mu l mt tp hp mang tnh c la chn t tng th mun nghin cu. C nhiu cch chn mu : 3.2.1 Chn mu theo phng php xc sut (PPXS) : Thng c p dng cho mc ch kho st thc trng. Gm : - Chn mu ngu nhin n gin (mu xc sut khng ng u) : c cy sn trong phn mm SPSS. - Chn mu ngu nhin h thng : Tng th sp theo th t ngu nhin v c nh s t 1 n ht. Xc nh c mu, khong mu, t l mu sau tin hnh rt ra cc mu cn chn trong tng th. Th d : C tng th l 10.000, c mu l 100 : + Khong cch mu = c tng th/c mu = 10.000/100 = 100 + T l mu = c mu/tng th = 100/10.000 = 1/100 Nh vy s mu c chn trong tng th s l 100 mu i din. - Chn mu phn tng : Do tng th khng ng nht (th d gm gii tnh, dn tc, tn gio . . .) nn ngi nghin cu chia tng th thnh tng tng (tng gii tnh, tng dn tc, tng tn gio ...). Trn c s , mu phn tng thng c thit k kt hp vi mu ngu nhin n gin hoc mu ngu nhin h thng. - Chn mu cm nhiu giai on : + Tng th gm cc cm, trong cm c nhiu tng, trong tng c n v. + Tin hnh : chn mu i din cho tng cm (lp danh sch v chn mu ngu nhin) sau l chn mu cho tng tng (chn mu phn tng). 3.2.2 Chn mu theo phng php phi xc sut Mu theo phng php phi xc sut l nhng mu khng th chn la theo cc qui tc ca ca PPXS. Qua cho thy, nhng mu ny mang tnh i din khng cao. Tuy nhin, mt s trng hp n t ra c hiu qu cao. Gm : mu tin li, mu phn on, mu ch tiu v mu tng nhanh. 3.3 X l - phn tch s liu (phng php thng k ton hc) - c kt s liu t cc i tng c nghin cu (kim tra), xc nh tn s (ni) v tn sut (fi) tng ng. Tn sut l t s gia tn sut v tng i tng c xem xt (nghin cu, kim tra). Sau v th phn phi tn sut nhm so snh kt qu. - Tnh tham s trung bnh X =

xini
n

34

- Tnh phng sai S2 : S =


2

xi( xi x)
n 1

- Tnh lch chun S : S=

xi( xi x)
n 1

- Tnh bin thin V : V=


S x

x 100%

- Khi so snh gia i chng v thc nghim : + Tin hnh php kim nh t : t = ( x - y ).
n Sx + Sy 2
2

+ Chn , tra bng Student, tm gi tr t ,k ng vi ct v dng k=2n-2 + So snh t vi t ,k. Nu : - t > t ,k : th s khc nhau gia x v y l c ngha. - t < t ,k : th s khc nhau gia x v y l khng ngha.

35

Phn th ba MT VI TIP CN TRONG THC TIN NCKH A. DN MC CNG TRNH NGHIN CU I. Dn mc tham kho mt s ti c th cho sinh vin ti 1: Mt s kinh nghim v bin php v cng tc ch nhim lp trng tiu hc PHN M U (NHNG VN CHUNG) - L do chn ti. - Mc ch nghin cu. - Khch th nghin cu. - i tng nghin cu. - Gi thuyt khoa hc. - Phm vi nghin cu. - Nhim v nghin cu. - Phng php nghin cu. - C s nghin cu. PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. Lch s vn nghin cu. 1.2. Cc khi nim. 1.3. V tr, tnh cht, nhim v, ni dung . . . 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. M t thc trng - c im c s nghin cu. - Nhn thc v s ch o (s quan tm, u t ca c s nghin cu v cng tc ny). - M t tnh hnh ca lp (nu ti nghin cu mt lp). - Cng tc ch nhim i vi tp th hc sinh : + Tm hiu v nm vng i tng. + Xy dng v pht trin tp th hc sinh. + Nng cao thnh tch hc tp ca hc sinh. + T chc cc hot ng. - Cng tc ch nhim i vi cha m hc sinh : (Khi vit nn trnh by r ni dung, hnh thc v cc bin php phi hp). - Kt qu. 2.2. Nhn xt chung (phn tch, nh gi thc trng) : - u im - Khuyt im. - Nguyn nhn. 3. Bin php (thc nghim nu c) - Bi hc kinh nghim - Khuyn ngh. K T L UN

36

ti 2: Tm hiu nguyn nhn v cc bin php khc phc vic c, vit sai chnh t ca hc sinh trng tiu hc PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Nh ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun (Tham kho ti 1) 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. M t thc trng - c im c s nghin cu. - Nhn thc v s ch o. - Khi qut tnh hnh lp (nu ti nghin cu mt lp). - Thc trng hot ng dy phn mn chnh t. - Thc trng hot ng hc phn mn chnh t : + Nhng biu hin ca hc sinh trong vic c sai chnh t. + Nhng biu hin ca hc sinh trong vic vit sai chnh t. (Khi vit lu :nhng ch sai l g, thng th hin u, mn no) - Kt qu 2.2. Nhn xt chung (phn tch, nh gi thc trng) : - u im - Khuyt im. - Nguyn nhn : + T vic dy + T vic hc + T tp qun a phng (pht m a phng). 3. Bin php v bi hc kinh nghim - Bin php : + Bin php khc phc t hn ch ca vic dy. + Bin php khc phc t hn ch ca vic hc. + Cc bin php khc (nu c). + Thc nghim, kt qu thc nghim (nu c). - Bi hc kinh nghim - xut - Khuyn ngh. KT LUN

37

ti 3: Mt s bin php gio dc hc sinh yu o c (cha ngoan) lp . . . trng tiu hc . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Nh ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun (Tham kho ti 1) 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) - c im c s nghin cu. - Nhn thc v s ch o. - Khi qut tnh hnh lp (nu ti nghin cu mt lp) : + Tnh hnh, s liu v hc tp cc mn vn ho. + Tnh hnh, s liu v hnh kim, o c. - Thc trng hot ng dy mn o c. - Thc trng hot ng hc mn o c. - Thc trng t chc cc hot ng gio dc o c cho hc sinh. - Kt qu gio dc o c cho hc sinh : + Kt qu chung. + Kt qu v hc sinh yu o c. - Nhng biu hin yu v o c ca hc sinh. - Nguyn nhn yu v o c : + X hi, mi trng. + Gia nh. + Nh trng : . Vic t chc dy v hc. . Vic t chc cc hot ng gio dc o c. + Hc sinh (c tnh, ng c . . .). 3. Bin php v bi hc kinh nghim. - Bin php : + Bin php khc phc t hn ch ca vic dy. + Bin php khc phc t hn ch ca vic t chc cc hot ng. + Cc bin php c th cho hc sinh yu v o c. + Cc bin php khc (nu c). + Thc nghim, kt qu thc nghim (nu c). - Bi hc kinh nghim - xut - Khuyn ngh. K T L UN

38

Tn ti 4 : Khc phc yu ton cho hc sinh tiu hc. PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Nh ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun (Tham kho ti 1) 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) - c im c s nghin cu. - Nhn thc v s ch o. - Khi qut tnh hnh lp (nu ti nghin cu mt lp) : + Tnh hnh, s liu v hc tp cc mn vn ho. + Tnh hnh, s liu v hc tp cc mn ton. - Thc trng hot ng dy mn ton. - Thc trng hot ng hc mn ton. - Kt qu : + Kt qu chung. + Kt qu yu ton. - Nhng biu hin yu ton ca hc sinh. - Nguyn nhn yu ton : + Gia nh (s h tr ca gia nh). + Nh trng : . Vic t chc dy. . Vic t chc hc. + Hc sinh (ng c hc tp . . .). 3. Bin php v bi hc kinh nghim. - Bin php : + Bin php khc phc t hn ch ca vic dy. + Bin php khc phc t hn ch ca vic hc. + Cc bin php c th cho hc sinh yu ton. + Cc bin php khc (nu c). + Thc nghim, kt qu thc nghim (nu c). - Bi hc kinh nghim - xut - Khuyn ngh. KT LUN

39

Tn ti 5 : Tm hiu thc trng v bin php xy dng ng c hc tp cho hc sinh tiu hc. PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Nh ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun (Tham kho ti 1. Lu cc thnh phn ca ng c theo Tm l hc) 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) - c im c s nghin cu. - Nhn thc v s ch o. - Khi qut tnh hnh lp (nu ti nghin cu mt lp) : + Tnh hnh, s liu v hc tp cc mn vn ho. + Tnh hnh, s liu v hnh kim, o c. - Thc trng t chc cc hot ng dy. - Thc trng t chc cc hot ng hc. - Kt qu : + Kt qu dy. + Kt qu hc. - Nhng biu hin v ng c hc tp ca hc sinh trong qu trnh hc : + Nhng biu hin tt. + Nhng biu hin cha tt. - Nguyn nhn : + Gia nh (s h tr ca gia nh). + Nh trng : . Vic t chc dy. . Vic t chc hc. + Hc sinh (c tnh, ch, hng th, cn bn v vn ho . . .). 3. Bin php v bi hc kinh nghim. - Bin php : + Bin php khc phc t hn ch ca vic dy. + Bin php khc phc t hn ch ca vic hc. + Cc bin php c th cho hc sinh c bit . . . + Cc bin php khc (nu c). + Thc nghim, kt qu thc nghim (nu c). - Bi hc kinh nghim - xut - Khuyn ngh. K T L UN Tn ti 6 : Hng th hc tp mn ting Anh cho hc sinh THCS. PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Nh ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU
40

1. C s l lun (Tham kho ti 1. Lu hng th l mt thnh phn cu thnh ng c) - Vai tr ca hng th i vi hot ng con ngi v i vi vic hc mn ting Anh. - Bn cht ca qu trnh dy v hc mn ting Anh. - Tm quan trng ca hng th i vi qu trnh dy v hc mn ting Anh. - Ni dung v tnh cht ca cc hng th. - Vai tr, trch nhim, yu cu i vi gio vin trong vic gy hng th hc tp mn ting Anh. - Vai tr ca hng th i vi kt qu hc tp. 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) - c im c s nghin cu. - Nhn thc v s ch o. - Khi qut tnh hnh lp, khi : + Tnh hnh, s liu v hc tp cc mn. + Tnh hnh, s liu v hc tp cc mn ting Anh. - Thc trng t chc cc hot ng dy. - Thc trng t chc cc hot ng hc. - Kt qu : + Kt qu dy. + Kt qu hc. - Nhng biu hin v hng th ca hc sinh trong qu trnh hc : + Nhng biu hin tt. + Nhng biu hin cha tt. (c th xy dng thnh nhng mc hng th ca hc sinh) - Nguyn nhn : + Gia nh (s h tr ca gia nh). + Nh trng : . Vic t chc dy. . Vic t chc hc. . Cc iu kin phc v dy v hc (trang thit b, SGK). + Hc sinh (c tnh, ch, ng c, cn bn v vn ho . . .). 3. Bin php v bi hc kinh nghim. - Bin php : + Bin php khc phc t hn ch ca vic dy (ci tin phng php . . .). + Bin php khc phc t hn ch ca vic hc. + Cc bin php c th cho hc sinh c bit . . . + Cc bin php khc (nu c). + Thc nghim, kt qu thc nghim (nu c). - Bi hc kinh nghim - xut - Khuyn ngh. K T L UN

41

Tn ti 7 : Tm hiu bin php gio dc hc sinh c bit. (Ch : hc sinh c bit khng ch l hc sinh yu km v o c) PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Nh ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun (Tham kho ti 1) - Mt vi khi nim. - V tr, tnh cht ca gio dc hc sinh trng THCS. - Vai tr v c im ca hot ng gio dc hc sinh c bit. - Nhim v ca cng tc gio dc hc sinh c bit. - V tr, vai tr, trch nhim v yu cu i vi GVCN trong cng tc gio dc hc sinh c bit. 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) - c im c s nghin cu. - Nhn thc v s ch o. - Khi qut tnh hnh lp, khi : + Tnh hnh, s liu v hc tp cc mn vn ho. + Tnh hnh, s liu v hnh kim, o c. - Thc trng hot ng dy mn gio dc cng dn. - Thc trng hot ng hc mn gio dc cng dn. - Thc trng t chc cc hot ng gio dc o c cho hc sinh. - Kt qu gio dc o c cho hc sinh : + Kt qu chung. + Kt qu v hc sinh yu o c. - Nhng biu hin yu v o c ca hc sinh. - Nguyn nhn yu v o c : + X hi, mi trng. + Gia nh. + Nh trng : . Vic t chc dy v hc. . Vic t chc cc hot ng gio dc o c. + Hc sinh (c tnh, ng c . . .). 3. Bin php v bi hc kinh nghim. - Bin php : + Bin php khc phc t hn ch ca vic dy. + Bin php khc phc t hn ch ca vic t chc cc hot ng. + Cc bin php c th cho hc sinh yu v o c. + Cc bin php khc (nu c). + Thc nghim, kt qu thc nghim (nu c). - Bi hc kinh nghim - xut - Khuyn ngh. KT LUN
42

II. DN MC THAM KHO 1 S TI C TH CHO HC VIN CBQL Tn ti 1 : Tm hiu nhng bin php v vic lm ca hiu trng trong qun l ch o t chuyn mn trng tiu hc . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) - L do chn ti. - Mc ch nghin cu. - Khch th nghin cu. - i tng nghin cu. - Gi thuyt khoa hc. - Phm vi nghin cu. - Nhim v nghin cu. - Phng php nghin cu. - C s nghin cu. PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. Lch s vn nghin cu. 1.2. Cc khi nim. 1.3. V tr - chc nng - nhim v (ca cng tc chuyn mn trong hon thnh nhim v chnh tr ca nh trng). 1.4. Ni dung ca cng tc qun l chuyn mn (th/kho chuyn hc). Phi ni r c ni dung v yu cu v mt l thuyt ca vic qun l chuyn mn. Chng hn v : - Xy dng i ng (t trng chuyn mn, ct cn . . .). - Cng tc k hoch (hot ng dy v hc, xy dng cc chuyn . . .). - Ni dung cc mt qun l chuyn mn. - Cng tc kim tra, ch o. 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca hiu trng v cng tc ny. 2.3. Nhng bin php v vic lm (thc trng) - kt qu : 2.3.1. Cng tc k hoch. 2.3.2. Cng tc xy dng i ng. 2.3.2.1. La chn (yu cu v phm cht, nng lc . . . ). 2.3.2.2. Bi dng i ng. .... 2.3.3. Cng tc qun l ch o : Gm cc bin php tc ng, theo di, kim tra . . . v cc mt sau : 2.3.3.1. Cc qui nh v n np (sinh hot, dy, hc . . .). 2.3.3.2. Cng tc h s s sch. 2.3.3.3. Cng tc qun l ch o vic thc hin chng trnh. 2.3.3.4. T chc sinh hot chuyn mn (n np, ni dung, chuyn ,
43

nng cao tay ngh . . .). 2.3.3.5. Cng tc d gi, thm lp. 2.3.3.6. Kim tra vic son bi, chm bi. .... 2.4. Kt qu : Kt qu v tc dng : 2.4.1. V cc n np, cc mt cng tc. 2.4.2. V dy. 2.4.3. V hc. -... 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. K T L UN Tn ti 2 : Tm hiu bin php qun l v ch o ca hiu trng nhm khc phc tnh trng b hc trng tiu hc . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. Lch s vn nghin cu. 1.2. Cc khi nim. (Khi nim duy tr s s, b hc, lu ban). 1.3. V tr - yu cu - nhim v - ch trng (ca cng tc chng b hc). 1.4. Ni dung, bin php chng b hc. 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca hiu trng. 2.3. Bin php (thc trng) - kt qu. 2.3.1. Cng tc k hoch. 2.3.2. V duy tr s s . 2.3.3. V chng b hc. 2.3.4. V chng lu ban. 2.3.5. Cng tc qun l ch o : Cc bin php v : 2.3.5.1. V duy tr s s. 2.3.5.2. V chng b hc. 2.3.5.3. V chng lu ban. 2.3.5.4. Cc bin php khc :
44

- Phi hp cc lc lng gio dc (trong v ngoi nh trng). - Phi hp vi cc t chc ca hc sinh (i, Sao). - Ch o GVCN. - Phi hp vi CMHS. - Cc bin php khc phc cc nguyn nhn b hc : + X hi (mi trng). + Gia nh (hon cnh sng). + Nh trng. + Hc sinh (li nhc, mt cn bn kin thc . . .). +... 2.4. Kt qu : 2.4.1. V vn ho, hnh kim ca hc sinh. 2.4.2. V duy tr s s. 2.4.3. V b hc. .... 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. K T L UN Tn ti 3 : Tm hiu nhng bin php v vic lm ca hiu trng trong xy dng tp th s phm trng tiu hc . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. Lch s vn nghin cu. 1.2. Cc khi nim. 1.3. V tr -Vai tr - chc nng - nhim v (ca TTSP v vic x/d TTSP trong hon thnh nhim v chnh tr ca nh trng). 1.4. Ni dung ca cng tc xy dng TTSP (tham kho chuyn hc). Phi ni r c ni dung v yu cu v mt l thuyt ca vic xy dng tp th s phm. Chng hn v : - Xy dng i ng (phm cht v nng lc, tnh ng b . . .). - S dng i ng. - Bi dng i ng. -.... 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu.
45

2.2. Nhn thc v ch o ca hiu trng v cng tc ny. 2.3. Nhng bin php v vic lm (thc trng) - kt qu . 2.3.1. Cng tc k hoch. 2.3.2. Cng tc xy dng i ng : 2.3.2.1. Nm tnh hnh. 2.3.2.2. La chn (yu cu v phm cht, nng lc . . . ). 2.3.2.3. Xy dng i ng ct cn. -... 2.4. Cng tc s dng i ng : 2.4.1. Phn cng, b tr, giao nhim v. 2.4.2. Phi hp s dng c nhn, tp th ; pht huy tnh tng tr, ng b ca TTSP. 2.4.3. Kim tra, theo di, gip . 2.4.4. iu chnh. .... 2.5. Cng tc bi dng i ng : 2.5.1. V nhn thc chnh tr. 2.5.2. V nng lc chuyn mn (bi dng chuyn , bi dng TCH, nng chun). .... 2.6. Kt qu : 2.6.1. Kt qu v nng cht i ng. 2.6.2. Kt qu v dy. 2.6.3. Kt qu v hc. .... 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. KT LUN Tn ti 4 : Tm hiu nhng phm cht v nng lc ca ngi hiu trng m tp th s phm i hi trng tiu hc . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. Khi nim phm cht, nng lc. 1.2. V tr -Vai tr - chc nng - nhim v ca hiu trng trng tiu hc.

46

1.3. Nhng yu cu ca tp th i vi ngi lnh o (Hiu trng). Phi ni r c ni dung v yu cu v mt l thuyt m tp th s phm i hi ngi lnh o ca mnh. Chng hn v : - Phm cht. - Nng lc. - C tnh. - Mi quan h gia hiu trng v TTSP. -... 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2.. Nhn thc v ch o ca hiu trng v cng tc ny. 2.3. Nhng bin php v vic lm (thc trng) - kt qu : 2.3.1. Kho st nhng i hi m TTSP i hi ngi HT : 2.3.1.1. C phm cht o c, chnh tr tt. 2.3.1.2. C trnh chuyn mn vng vng. 2.3.1.3. C nng lc t chc qun l khoa hc. 2.3.1.4. Quyt on, thng thn, chn tht, nhit tnh, lc quan, vui v, dm ngh dm lm. 2.3.1.5. Bit bnh vc v bo v quyn li ca cp di. 2.3.1.6. Quan h giao tip (hot bt, chn tht, gn gi, hiu tm t nguyn vng tp th, gio vin). 2.3.1.7. Kh nng xy dng i ng - xy dng bu khng kh s phm. 2.3.2. Kho st nhng p ng ca hiu trng i vi TTSP : 2.3.2.1. V phm cht o c chnh tr. 2.3.2.2. V trnh chuyn mn. (tip tc cc mc nh trn) .... 2.4. Kt qu : Dn chng mt s kt qu c bn t c ca nh trng di s n lc, phn u, rn luyn ca hiu trng : 2.4.1. Uy tn hiu trng. 2.4.2. Cht lng TTSP. 2.4.3. Kt qu dy v hc. 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. KT LUN

47

Tn ti 5 : Hiu trng t chc ch o dy v hc mn ton trng tiu hc . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. V tr - chc nng - nhim v - yu cu (ca mn Ton trong thc hin gio dc ton din). 1.2. Ni dung ca cng tc qun l ch o dy v hc mn Ton (tham kho chuyn hc). Phi ni r c ni dung v yu cu v mt l thuyt ca vic t chc ch o dy v hc mn ton. Chng hn v : - Xy dng i ng (t trng chuyn mn). - Cng tc k hoch (cc hot ng dy v hc, xy dng cc chuyn . . ). - Ni dung cc mt cng tc. - Cng tc kim tra, ch o. 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2 Nhn thc v ch o ca hiu trng v cng tc ny. 2.3. Nhng bin php v vic lm (thc trng) - kt qu : 2.3.1. Cng tc k hoch. 2.3.2. Cng tc xy dng i ng : 2.3.2.1. La chn (yu cu v phm cht, nng lc . . . ). 2.3.2.2. Bi dng i ng. .... 2.3.3. Cng tc qun l ch o : Gm cc bin php tc ng, theo di, kim tra . . . v cc mt sau : 2.3.3.1. Cc qui nh v n np (sinh hot, dy, hc . . .). 2.3.3.2. Cng tc h s s sch. 2.3.3.3. Cng tc qun l ch o vic thc hin chng trnh. 2.3.3.4. T chc sinh hot chuyn mn (n np, ni dung, m chuyn . . .). 2.3.3.5. Cng tc d gi, thm lp. 2.3.3.6. Kim tra vic son bi, chm bi. .... 2.4. Kt qu : Kt qu v tc dng : 2.4.1. V cc n np, cc mt cng tc. 2.4.2. V dy ton. 2.4.3. V hc ton. .... 3. Phn tch :
48

3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. KT LUN Tn ti 6 : Hiu trng t chc ch o dy v hc mn o c trng tiu hc . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. Khi nim (o c, gio dc o c) 1.2. V tr - chc nng - nhim v - yu cu (ca mn o c trong thc hin gio dc ton din). 1.3. Ni dung ca cng tc qun l ch o dy v hc mn o c (tham kho chuyn hc). Phi ni r c ni dung v yu cu v mt l thuyt ca vic qun l chuyn mn mn o c. Chng hn v : - Xy dng i ng (t trng chuyn mn). - Cng tc k hoch (cc hot ng dy v hc, chuyn . . . ). - Ni dung cc mt qun l. - Cng tc kim tra, ch o. 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca hiu trng v cng tc ny. 2.3. Nhng bin php v vic lm (thc trng) - kt qu : 2.3.1. Cng tc k hoch. 2.3.2. Cng tc xy dng i ng : 2.3.2.1. La chn (yu cu v phm cht, nng lc . . . ). 2.3.2.2. Bi dng i ng. .... 2.3.3. Cng tc qun l ch o : Gm cc bin php tc ng, theo di, kim tra . . . v cc mt sau : 2.3.3.1. Cc qui nh v n np (sinh hot, dy, hc . . .). 2.3.3.2. Cng tc h s s sch. 2.3.3.3. Cng tc qun l ch o vic thc hin chng trnh. 2.3.3.4. T chc sinh hot chuyn mn (n np, ni dung, m chuyn . . .). 2.3.3.5. Cng tc d gi (ch tit 1 hnh thnh chun mc o c, tit 2 hnh thnh k nng thc hin hnh vi), thm lp.
49

2.3.3.6. Kim tra vic son bi, chm bi. .... 2.4. Kt qu : Kt qu v tc dng : 2.4.1. V cc n np, hnh vi o c ca hc sinh. 2.4.2. V dy mn o c. 2.4.3. V hnh kim. .... 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. KT LUN Tn ti 7 : Hiu trng t chc ch o cng tc gio dc o c cho hc sinh thng qua mn ting Vit trng tiu hc . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. Khi nim (o c, gio dc o c). 1.2. V tr - chc nng - nhim v - yu cu (ca mn o c trong thc hin gio dc ton din) - V tr - chc nng - nhim v - yu cu (ca mn Ting Vit trong gio dc o c cho hc sinh). 1.3. Ni dung ca cng tc qun l ch o dy v hc mn Ting Vit nhm gio dc o c cho hc sinh (tham kho chuyn hc). Phi ni r c ni dung v yu cu v mt l thuyt ca vic qun l chuyn mn. Chng hn v : - Xy dng i ng (t trng chuyn mn). - Cng tc k hoch (cc hot ng dy v hc, chuyn . . . ). - Ni dung, yu cu. - Cng tc kim tra, ch o, thi ua, phi hp . . . 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca hiu trng v cng tc ny. 2.3. Nhng bin php v vic lm (thc trng) - kt qu : 2.3.1. Cng tc k hoch. 2.3.2. Cng tc xy dng i ng : 2.3.2.1. La chn (yu cu v phm cht, nng lc . . . ) 2.3.2.2. Bi dng i ng . ....
50

2.3.3. Cng tc qun l ch o : Gm cc bin php tc ng, theo di, kim tra . . . v cc mt sau : 2.3.3.1. Cc qui nh v n np (sinh hot, dy, hc . . .). 2.3.3.2. Cng tc h s s sch. 2.3.3.3. Cng tc qun l ch o vic thc hin chng trnh. 2.3.3.4. T chc sinh hot chuyn mn (n np, ni dung, m chuyn . . .). 2.3.3.5. Cng tc d gi (cch thc hin gio dc t tng o c qua mn ting Vit), thm lp . . . 2.3.3.6. Kim tra vic son bi, chm bi. .... 2.4. Kt qu : Kt qu v tc dng : 2.4.1. V cc n np hc tp sinh hot ca hc sinh. 2.4.2. V dy. 2.4.3. V hc. - Vn ho (cc mn ting Vit). - Hnh kim. -... 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. K T L UN Tn ti 8 : Hiu trng t chc phi hp vi cc lc lng gio dc trong nh trng nhm gio dc hnh vi o c cho hc sinh trng tiu hc . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. Cc khi nim : - o c, gio dc o c, hnh vi o c. - Lc lng gio dc, lc lng gio dc trong nh trng. - Phi hp. 1.2. V tr - chc nng - nhim v - yu cu (ca vic GD trong thc hin gio dc ton din) - V tr - chc nng - nhim v - yu cu (ca cc lc lng gio dc GD trong thc hin GD). 1.3. Ni dung ca cng tc t chc phi hp vi cc lc lng gio dc trong nh trng nhm gio dc hnh vi o c cho hc sinh.
51

Phi ni r c ni dung v yu cu v mt l thuyt ca vic phi hp. Chng hn v : - Phi hp v cng tc k hoch. - Phi hp v con ngi - phn cng nhim v. - Phi hp v kim tra, ch o. 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca hiu trng v cng tc ny. 2.3. Nhng bin php v vic lm trong cng tc phi hp (thc trng) kt qu. 2.3.1. Cng tc k hoch. 2.3.2. Cng tc xy dng i ng, phn cng thc hin trch nhim. 2.3.3. Cng tc phi hp : 2.3.3.1. Cng tc GD cch mng cho hc sinh. 2.3.3.2. Cng tc GD qua cc mn vn ho. 2.3.3.3. Cng tc GD qua mn o c. 2.3.3.4. Cng tc GD qua GVCN. 2.3.3.5. Cng tc GD qua cc hot ng (lao ng . . .). 2.3.3.6. Cng tc GD qua cc ch im. .... 2.4. Kt qu : Kt qu v tc dng : 2.4.1. V cc n np hc tp sinh hot ca hc sinh. 2.4.2. V dy. 2.4.3. V hc. - Vn ho. - Hnh kim. - Hnh vi o c. .... 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. KT LUN Tn ti 9 : Tm hiu cng tc t chc ch o xy dng v thc hin k hoch nm hc ca hiu trng trng tiu hc . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun
52

1.1. Khi nim (v k hoch). 1.2. V tr - chc nng - nhim v (ca cng tc k hoch). 1.3. Ni dung ca qui trnh lp v thc hin k hoch. - Xy dng k hoch. + Nhng cn c xy dng k hoch. + C s, thng tin d liu (CSVC, cht lng i ng . . .). + T chc hi tho v hon chnh thnh k hoch chnh thc (i hi CNVC). - T chc thc hin k hoch : + Xy dng i ng. + T chc thc hin. + Kim tra nh gi. 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.1. Nhn thc v ch o ca hiu trng v cng tc ny. 2.2. Thc trng - kt qu : 2.2.1. Cng tc xy dng k hoch. 2.2.1.1. Nhng cn c xy dng k hoch. 2.2.1.2. C s, thng tin d liu (CSVC, cht lng i ng . . .). 2.2.1.3. T chc hi tho v hon chnh thnh k hoch chnh thc. 2.2.2. Cng tc t chc thc hin k hoch : 2.2.2.1. Cng tc t chc xy dng i ng ( thc hin k hoch). 2.2.2.2. T chc thc hin ni dung k hoch : 2.2.2.2.1. V cng tc chuyn mn (dy v hc). 2.2.2.2.2. V cng tc phc v dy v hc (CSVC, th vin thit b). 2.2.2.2.3. Cng tc phi hp. 2.2.2.2.4. Cng tc bi dng (chuyn . . .). 2.2.2.2.5. Cc bin php qun l (kim tra, theo di, thi ua . . ., iu chnh ). .... 2.4. Kt qu : - Kt qu v vic xy dng k hoch. - Kt qu v vic thc hin cc mt cng tc ca k hoch. 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. KT LUN

53

Tn ti 10 : Tm hiu cng tc kim tra hot ng dy v hc ca hiu trng trng tiu hc . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . . . (XEM THM CHUYN 8 CBQL.MG) PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1. Khi nim (v kim tra). 1.2. V tr - chc nng - nhim v (ca cng tc chuyn mn, kim tra chuyn mn). 1.3. Ni dung, yu cu ca cng tc kim tra hot ng dy v hc. - Nguyn tc kim tra. - Ni dung yu cu cng tc kim tra. 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca hiu trng v cng tc ny. 2.3. Thc trng - kt qu : 2.3.1. Cng tc k hoch (kim tra). 2.3.2. Cng tc t chc thc hin k hoch : 2.3.2.1. Qui nh n np, ch , h s s sch . . . qui ch chuyn mn. 2.3.2.2. Cng tc xy dng i ng. 2.3.2.3. T chc kim tra vic thc hin cc mt cng tc : 2.3.2.3.1. Son ging. 2.3.2.3.2. Ln lp (pht trin t duy hc sinh, i mi phng php. . 2.3.2.3.3. T chc cho hc sinh hc tp (gip hc sinh yu, bi dng hc sinh gii . . .). 2.3.2.3.4. Chm tr bi. 2.3.2.3.5. Tin thc hin chng trnh. 2.3.2.3.6. Cng tc ch nhim. 2.3.2.3.7. Sinh hot chuyn mn. 2.3.3. Cc bin php khc : .... 2.4. Kt qu : Kt qu v : 2.4.1. N np, ch . 2.4.2. Dy v hc. 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. K T L UN
54

Tn ti 11 : Tm hiu cng tc thanh kim tra ni b ca trng tiu hc . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. Khi nim v thanh kim tra ni b. 1.2. V tr - chc nng - nhim v (ca cng tc thanh - kim tra ni b). 1.3. Ni dung, yu cu ca cng tc thanh - kim tra ni b : - Nguyn tc thanh - kim tra ni b. - Ni dung, yu cu cng tc thanh - kim tra ni b. 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2 Nhn thc v ch o ca hiu trng v cng tc ny. 2.3. Thc trng - kt qu : 2.3.1. Cng tc k hoch. 2.3.2. Cng tc xy dng i ng - phn cng phn nhim. 2.3.3. Cng tc t chc thc hin : 2.3.3.1. Thanh kim tra cng tc chuyn mn (HSSS, thc hin qui ch CM, hot ng ca t chuyn mn). 2.3.3.2. Thanh kim tra cng tc phc v dy v hc. 2.3.3.3. Thanh kim tra cng tc ti chnh v ch chnh sch. (Thanh kim tra cng tc khiu ni, t co). 2.3.3.4. Kim tra chuyn , kim tra ton din (Trnh chuyn mn nghip v, tay ngh - Thc hin qui ch chuyn mn - kt qu ging dy v gio dc - Tham gia cc hot ng khc). .... 2.4. Kt qu : Kt qu v tc dng v cc mt nu trn trong nng cao cht lng hot ng ca nh trng v kt qu dy v hc. 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. K T L UN Tn ti 12 : Hiu trng qun l ch o cng tc vn th trng tiu hc . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1)
55

PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. Cc khi nim vn th, cng tc vn th, lu tr. 1.2. V tr - chc nng - nhim v (ca cng tc vn th hnh chnh). 1.3. Ni dung, yu cu ca cng tc vn th (th/kho chuyn hc). 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca hiu trng v cng tc ny. 2.3. Nhng bin php v vic lm (thc trng) - kt qu : 2.3.1. Cng tc k hoch. 2.3.2. Cng tc xy dng i ng - phn cng, giao nhim v. 2.3.3. Cng tc t chc thc hin : 2.3.3.1. Xy dng vn bn. 2.3.3.2. Qun l v gii quyt vn bn. 2.3.3.2.1. Qun l v gii quyt vn bn n. 2.3.3.2.2. Qun l vn bn i. 2.3.3.2.3. Lp h s v giao np h s v lu tr c quan. 2.3.3.3. Bo qun v s dng con du. .... 2.4. Kt qu : Kt qu v tc dng ca cng tc vn th trong qun l iu hnh hot ng ca nh trng (bm vo mc ch v yu cu ca cng tc vn th). Chng hn v: 2.4.1. V thc hin ch trng chnh sch. 2.4.2. V t chc thng tin, lao ng khoa hc. 2.4.3. V t chc h s s sch cng s. 2.4.4. V gp phn thc hin nhim v chuyn mn ca nh trng. .... 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. K T L UN Tn ti 13 : Tm hiu nhng bin php v vic lm ca hiu trng trong qun l v ch o i ng gio vin ch nhim trng tiu hc . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . ....... PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. Khi nim v ch nhim.
56

1.2. V tr - chc nng - nhim v (ca cng tc ch nhim). 1.3. Ni dung v bin php qun l cc mt ca cng tc ch nhim. 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca hiu trng v cng tc ny. 2.3. Nhng bin php v vic lm (thc trng) - kt qu : 2.3.1. Cng tc k hoch. 2.3.2. Cng tc xy dng i ng GVCN : 2.3.2.1. La chn (yu cu v phm cht, nng lc . . . ). 2.3.2.2. Phn cng - phn nhim. .... 2.3.3. Qun l ch o t chc thc hin : Gm cc bin php tc ng, theo di, kim tra . . . v cc mt sau : 2.3.3.1. Cc qui nh v n np (sinh hot, dy, hc . . .), HSSS 2.3.3.2. Qun l ch o cng tc ch nhim i vi hc sinh. 2.3.3.3. Qun l ch o cng tc ch nhim i vi cha m hc sinh. 2.3.3.4. Cng tc d gi, thm lp. 2.3.3.5. Cc bin php qun l tc ng (theo di, kim tra, iu chnh . . .) - c th vit lng vo ni dung ca cng tc ch nhim. .... 2.4. Kt qu : Kt qu v tc dng : 2.4.1. V cc n np. 2.4.2. V dy. 2.4.3. V hc. .... 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3.Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. K T L UN Tn ti 14 : Tm hiu kinh nghim bc u ca hiu trng v vic xy dng trng tiu hc t chun quc gia trng tiu hc . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . ...... PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. V tr - chc nng - nhim v trng tiu hc. 1.2. Ni dung v yu cu ca trng tiu hc t chun quc gia.
57

2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca hiu trng v cng tc ny. 2.3. Nhng bin php v vic lm trong phn u t chun : 2.3.1. Cng tc k hoch : 2.3.2. Cng tc t chc thc hin cc chun : 2.3.2.1. Chun 1 : T chc qun l : - Hiu trng, ph hiu trng. - Cc t chc v hi ng trong nh trng. - Thc hin qun l, hiu lc qun l. 2.3.2.2. Chun 2 : Xy dng i ng gio vin : - S lng v trnh o to. - Trnh chuyn mn nghip v. - Hot ng chuyn mn. - K hoch o to bi dng. 2.3.2.3. Chun 3 : Xy dng v c s vt cht : - Khun vin, sn chi, bi tp. - Phng hc, phng chc nng, th vin. - Phng tin, thit b gio dc. - iu kin v sinh. 2.3.2.4. Chun 4 : Thc hin ch trng x hi ho gio dc : - i hi gio dc cp c s, hi ng gio dc cp c s, hi CMHS. - Cc hot ng ca gia nh v cng ng nhm xy dng mi trng gio dc nh trng - gia nh - x hi lnh mnh. - S tham gia ca gia nh v cng ng vo vic lm tng c s vt cht cho nh trng. 2.3.2.5. Chun 5 : Hot ng v cht lng gio dc : - Thc hin chng trnh k hoch gio dc. - Thc hin i mi phng php dy hc v nh gi hc sinh. - Thc hin mc tiu PCGD v CMC. - Cht lng v hiu qu gio dc. 2.4. Kt qu t c : Kt qu t c so vi cc chun. 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. K T L UN

58

Tn ti 15 : Tm hiu cng tc bi dng chuyn mn nghip v, nng cao tay ngh cho gio vin ca hiu trng trng tiu hc . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . .. PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. V tr - Yu cu - nhim v (ca cng tc chuyn mn trong hon thnh nhim v dy v hc). 1.2. V tr - Yu cu - nhim v (ca cng tc bi dng chuyn mn nng cao tay ngh trong hon thnh nhim v chuyn mn ca nh trng). 1.3. Ni dung ca cng tc bi dng chuyn mn, nng cao tay ngh . Phi ni r c ni dung v yu cu v mt l thuyt ca vic bi dng chuyn mn, nng cao tay ngh. Chng hn v : - Bi dng trnh vn ho (iu kin). - Bi dng chuyn mn. - Nng cao tay ngh : -... 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca Hiu trng v cng tc ny. 2.3. Nhng bin php v vic lm (thc trng) - kt qu : 2.3.1. Cng tc k hoch. 2.3.2. Cng tc qui hoch, xy dng i ng. 2.3.3. Cng tc t chc thc hin : Gm cc bin php tc ng, theo di, kim tra . . . v cc mt sau : 2.3.3.1. Bi dng trnh vn ho (iu kin). 2.3.3.2. Bi dng chuyn mn : 2.3.3.2.1. Bi dng chuyn (cp t, trng). 2.3.3.2.2. Hc bi dng tiu chun ho (t chun, trn chun). 2.3.3.2.3. Hc bi dng thng xuyn. 2.3.3.2.4. Hc bi dng thay sch. 2.3.3.3. Nng cao tay ngh : 2.3.3.3.1. D gi thm lp. 2.3.3.3.2. Thao ging. 2.3.3.3.3. T chc hc tp cc tit dy tt. .... 2.4. Kt qu : Kt qu v cc mt ni trn (v kt qu dy v hc) v tc dng ca n trong nng cao cht lng dy v hc. 3. Phn tch : 3.1. u.
59

3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. KT LUN Tn ti 16 : Tm hiu bin php v vic lm ca hiu trng trong qun l ch o t chuyn mn nh tr . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. V tr - chc nng - nhim v (ca cng tc chuyn mn trong hon thnh nhim v chnh tr ca nh trng). 1.2. Ni dung ca cng tc qun l chuyn mn (tham kho chuyn hc) Phi ni r c ni dung v yu cu v mt l thuyt ca vic qun l chuyn mn. Chng hn v : - Xy dng i ng (t trng chuyn mn, ct cn . . .). - Cng tc k hoch (cc hot ng dy v hc, xy dng cc chuyn . . . . ). - Ni dung cc mt qun l chuyn mn. - Cng tc kim tra, ch o, thi ua . . . 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca Hiu trng v cng tc ny. 2.3. Nhng bin php v vic lm (thc trng) - kt qu : 2.3.1. Cng tc k hoch. 2.3.2. Cng tc xy dng i ng : 2.3.2.1. La chn (yu cu v phm cht, nng lc . . . ). 2.3.2.2. Bi dng i ng . .... 2.3.3. Cng tc qun l ch o : Gm cc bin php tc ng, theo di, kim tra . . . v cc mt sau : 2.3.3.1. Cc qui nh v n np (sinh hot, dy, hc . . .). 2.3.3.2. Cng tc h s s sch. 2.3.3.3. Cng tc qun l ch o vic thc hin chng trnh. 2.3.3.4. T chc sinh hot chuyn mn (n np, ni dung, chuyn , nng cao tay ngh . . .). 2.3.3.5. Cng tc d gi, thm lp (t chc tit tt, i bn tm giao, . . . ). 2.3.3.6. Kim tra vic son bi, chm bi. .... 2.4. Kt qu : Kt qu v tc dng :
60

2.4.1. V cc n np, cc mt cng tc. 2.4.2. V dy. 2.4.3. V hc. -... 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. K T L UN Tn ti 17 : Tm hiu nhng bin php v vic lm ca hiu trng trong xy dng tp th s phm trng mu gio . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. V tr -Vai tr - Chc nng - Nhim v (ca TTSP v vic x/d TTSP trong hon thnh nhim v chnh tr ca nh trng). 1.2. Ni dung ca cng tc xy dng TTSP (tham kho chuyn hc). Phi ni r c ni dung v yu cu v mt l thuyt ca vic xy dng tp th s phm. Chng hn v : - Xy dng i ng (Phm cht v nng lc, tnh ng b . . .). - S dng i ng. - Bi dng i ng. -.... 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca Hiu trng v cng tc ny. 2.3. Nhng bin php v vic lm (thc trng) - kt qu : 2.3.1. Cng tc k hoch. 2.3.2. Cng tc xy dng i ng : 2.3.2.1. Nm tnh hnh. 2.3.2.2. La chn (yu cu v phm cht, nng lc . . . ). 2.3.2.3. Xy dng i ng ct cn. ... 2.3.3. Cng tc s dng i ng : 2.3.3.1. Phn cng, b tr, giao nhim v. 2.3.3.2. Phi hp s dng c nhn, tp th ; pht huy tnh tng tr, ng b ca TTSP. 2.3.3.3. Kim tra, theo di, gip .
61

2.3.3.4. iu chnh. .... 2.3.4. Cng tc bi dng i ng : 2.3.4.1. V nhn thc chnh tr. 2.3.4.2. V nng lc chuyn mn (bi dng chuyn , bi dng TCH, nng chun). .... 2.4. Kt qu : 2.4.1. Kt qu v nng cht i ng. 2.4.2. Kt qu v dy. 2.4.3. Kt qu v hc. .... 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. K T L UN Tn ti 18 : Tm hiu cng tc t chc ch o xy dng v thc hin k hoch nm hc ca hiu trng trng mu gio . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. Khi nim (v k hoch). 1.2. V tr - chc nng - nhim v (ca cng tc k hoch). 1.3. Ni dung ca qui trnh lp v thc hin k hoch. - Xy dng k hoch. + Nhng cn c xy dng k hoch. + C s, thng tin d liu (CSVC, cht lng i ng . . .). + T chc hi tho v hon chnh thnh k hoch chnh thc (i hi CNVC). - T chc thc hin k hoch : + Xy dng i ng. + T chc thc hin. + Kim tra nh gi. 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca Hiu trng v cng tc ny. 2.3. Thc trng - kt qu :
62

2.3.1. Cng tc xy dng k hoch. 2.3.1.1. Nhng cn c xy dng k hoch. 2.3.1.2. C s, thng tin d liu (CSVC, cht lng i ng . . .). 2.3.1.3. T chc hi tho v hon chnh thnh k hoch chnh thc (i hi CNVC). 2.3.2. Cng tc t chc thc hin k hoch : 2.3.2.1. Cng tc t chc xy dng i ng ( thc hin k hoch). 2.3.2.2. T chc thc hin ni dung k hoch : 2.3.2.2.1. V cng tc chuyn mn (dy v hc). 2.3.2.2.2. V cng tc phc v dy v hc (CSVC, th vin thit b, ti chnh). 2.3.2.2.3. Cng tc phi hp. 2.3.2.2.4. Cng tc bi dng (chuyn . . .). 2.3.2.2.5. Cc bin php qun l (kim tra, theo di, thi ua . . ., iu chnh ). .... 2.4. Kt qu : Kt qu v cc mt cng tc. 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. KT LUN Tn ti 19 : Hiu trng t chc ch o dy v hc mn lm quen vi ton trng mu gio . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. V tr - chc nng - nhim v - yu cu (ca mn LQVT trong thc hin mc tiu gio dc ). 1.2. Ni dung ca cng tc qun l ch o dy v hc mn LQVT (tham kho chuyn hc). Phi ni r c ni dung v yu cu v mt l thuyt ca vic t chc ch o dy v hc mn ton. Chng hn v : - Xy dng i ng (t trng chuyn mn). - Cng tc k hoch (cc hot ng dy v hc, xy dng cc chuyn . . ). - Ni dung cc mt cng tc. - Cng tc kim tra, ch o, thi ua . . . 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu)
63

2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca Hiu trng v cng tc ny. 2.3. Nhng bin php v vic lm (thc trng) - kt qu : 2.3.1. Cng tc k hoch. 2.3.2. Cng tc xy dng i ng : 2.3.2.1. La chn (yu cu v phm cht, nng lc . . . ). 2.3.2.2. Bi dng i ng . .... 2.3.3. Cng tc qun l ch o : Gm cc bin php tc ng, theo di, kim tra . . . v cc mt sau : 2.3.3.1. Cc qui nh v n np (sinh hot, dy, hc . . .). 2.3.3.2. Cng tc h s s sch. 2.3.3.3. Cng tc qun l ch o vic thc hin chng trnh. 2.3.3.4. T chc sinh hot chuyn mn (n np, ni dung, m chuyn . . .). 2.3.3.5. Cng tc d gi, thm lp. 2.3.3.6. Kim tra vic son bi, chm bi. 2.3.3.7. Cng tc kim tra, ch o, thi ua . . . .... 2.3.4. Kt qu : Kt qu v tc dng : 2.3.4.1. V cc n np, cc mt cng tc. 2.3.4.2. V dy LQVT. 2.3.4.3. V hc LQVT. .... 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. K T L UN Tn ti 20 : Hiu trng t chc ch o dy v hc mn gio dc m nhc trng mu gio . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. V tr - chc nng - nhim v - yu cu (ca mn gio dc m nhc trong thc hin mc tiu gio dc ).

64

1.2. Ni dung ca cng tc qun l ch o dy v hc mn gio dc m nhc (tham kho chuyn hc). Phi ni r c ni dung v yu cu v mt l thuyt ca vic t chc ch o dy v hc mn gio dc m nhc. Chng hn v : - Xy dng i ng (t trng chuyn mn). - Cng tc k hoch (cc hot ng dy v hc, xy dng cc chuyn . . ). - Ni dung cc mt cng tc. - Cng tc kim tra, ch o, thi ua . . . 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca Hiu trng v cng tc ny. 2.3. Nhng bin php v vic lm (thc trng) - kt qu : 2.3.1. Cng tc k hoch. 2.3.2. Cng tc xy dng i ng : 2.3.2.1. La chn (yu cu v phm cht, nng lc . . . ). 2.3.2.2. Bi dng i ng. .... 2.3.3. Cng tc qun l ch o : Gm cc bin php tc ng, theo di, kim tra . . . v cc mt sau : 2.3.3.1. Cc qui nh v n np (sinh hot, dy, hc . . .). 2.3.3.2. Cng tc h s s sch. 2.3.3.3. Cng tc qun l ch o vic thc hin chng trnh. 2.3.3.4. T chc sinh hot chuyn mn (n np, ni dung, m ch/ . . .). 2.3.3.5. Cng tc d gi, thm lp (tit 1 : dy ht ; tit 2 : nghe ht, nhc). 2.3.3.6. Kim tra vic son bi, chm bi. 2.3.3.7. Cng tc kim tra, ch o, thi ua . . . .... 2.4. Kt qu : Kt qu v tc dng : 2.4.1. V cc n np, cc mt cng tc. 2.4.2. V dy gio dc m nhc. 2.4.3. V hc gio dc m nhc. .... 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. K T L UN

65

Tn ti 21 : Tm hiu vic hnh thnh uy tn trong qun l v lnh o ca hiu trng trng mu gio . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . . . . (XEM THM TI S 4 CBQL) PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. Khi nim (uy tn, phm cht, nng lc). 1.2. V tr -Vai tr - Chc nng - Nhim v ca hiu trng trng tiu hc. Phi 1.3. Nhng yu cu ca tp th i vi ngi lnh o (Hiu trng). ni r c ni dung v yu cu v mt l thuyt m tp th s phm i hi ngi lnh o ca mnh. Chng hn v : - Phm cht. - Nng lc. - C tnh. - Mi quan h gia hiu trng v TTSP. -... 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca Hiu trng v cng tc ny. 2.3. Nhng bin php v vic lm (thc trng) - kt qu : 2.3.1. Kho st nhng i hi m TTSP i hi ngi HT : 2.3.1.1. C phm cht o c, chnh tr tt. 2.3.1.2. C trnh chuyn mn vng vng. 2.3.1.3. C nng lc t chc qun l khoa hc. 2.3.1.4. Quyt on, thng thn, chn tht, nhit tnh, lc quan, vui v, dm ngh dm lm. 2.3.1.5. Bit bnh vc v bo v quyn li ca cp di. 2.3.1.6. Quan h giao tip (hot bt, chn tht, gn gi, hiu tm t nguyn vng tp th, gio vin). 2.3.1.7. Kh nng xy dng i ng - xy dng bu khng kh s phm. 2.3.2. Kho st nhng p ng ca HT i vi TTSP : 2.3.2.1. V phm cht o c chnh tr. 2.3.2.2. V trnh chuyn mn. (tip tc cc mc nh trn) .... 2.3.3. Kt qu : Dn chng mt s kt qu c bn t c ca nh trng di s n lc, phn u, rn luyn ca hiu trng : 2.3.3.1. Uy tn hiu trng. 2.3.3.2. Cht lng TTSP. 2.3.3.3. Kt qu dy v hc.
66

3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. KT LUN Tn ti 22 : Tm hiu hiu trng ch o chuyn 'gio dc l gio' trng mu gio . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. Khi nim o c, gio dc o c, gio dc l gio. 1.2. V tr - chc nng - nhim v - yu cu (ca gio dc l gio trong thc hin gio dc o c nhm thc hin mc tiu o to). 1.3. Ni dung ca cng tc qun l ch o dy v hc gio dc l gio nhm gio dc o c cho hc sinh (tham kho chuyn hc). Phi ni r c ni dung v yu cu v mt l thuyt ca vic qun l chuyn mn ( y l gio dc l gio). Chng hn v : - Xy dng i ng (t trng chuyn mn). - Cng tc k hoch (cc hot ng dy v hc, chuyn . . . . ). - Ni dung, yu cu. - Cng tc kim tra, ch o, thi ua . . . 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca Hiu trng v cng tc ny. 2.3. Nhng bin php v vic lm (thc trng) - kt qu : 2.3.1. Cng tc k hoch. 2.3.2. Cng tc xy dng i ng : 2.3.2.1. La chn (yu cu v phm cht, nng lc . . . ). 2.3.2.2. Bi dng i ng. .... 2.3.3. Cng tc qun l ch o : Gm cc bin php tc ng, theo di, kim tra . . . v cc mt sau : 2.3.3.1. Cc qui nh v n np (sinh hot, dy, hc . . .). 2.3.3.2. Cng tc h s s sch. 2.3.3.3. Cng tc qun l ch o thc hin chuyn : 2.3.3.3.1. Xy dng chuyn - bo co chuyn . 2.3.3.3.2. Xy dng cc tit minh ho. 2.3.3.3.3. T chc trin khai: - Cng tc d gi .
67

- Kim tra vic son bi, chm bi. - 2.3.3.4. Cng tc phi hp trong qun l t chc thc hin ch/ . -.... 2.4. Kt qu : Kt qu v tc dng : 2.4.1. Kt qu chung so vi mc ch d kin t ra. 2.4.2. V dy. 2.4.3. V hc. - Vn ho. - o c. - Hnh vi l gio m hc sinh t c. -... 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. K T L UN Tn ti 23 : Tm hiu cng tc kim tra chuyn mn ca hiu trng trng mu gio . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. Khi nim v kim tra, kim tra chuyn mn. 1.2. V tr - chc nng - nhim v (ca cng tc chuyn mn, kim tra CM). 1.3. Ni dung, yu cu ca cng tc kim tra hot ng dy v hc. 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca Hiu trng v cng tc ny. 2.3. Thc trng - kt qu : 2.3.1. Cng tc k hoch. 2.3.2. Cng tc t chc thc hin k hoch : 2.3.2.1. Qui nh n np, ch , h s s sch . . . qui ch CM. 2.3.2.2. Cng tc xy dng i ng. 2.3.2.3. T chc kim tra vic thc hin cc mt cng tc : 2.3.2.3.1. i vi t trng chuyn mn : - K hoch. - H s s sch. - Tin thc hin chng trnh.
68

- Hot ng (sinh hot chuyn mn, bi dng nng cao tay ngh, thc hin qui ch . . .). 2.3.2.3.2. i vi gio vin : - Son ging. - Ln lp (T chc cho hc sinh hc tp . . .). - Chm tr bi. - Tin thc hin chng trnh. - Cng tc ch nhim. 2.3.2.4. Cc bin php qun l, phi hp, h tr khc : .... 2.3.3. Kt qu : Kt qu v : 2.3.3.1. N np, ch . 2.3.3.2. Dy v hc. 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. KT LUN Tn ti 24 : Tm hiu hiu trng ch o xy dng n np cho hc sinh trng mu gio . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. Khi nim o c, gio dc o c, n np. 1.2. V tr - chc nng - nhim v - yu cu (ca gio dc n np trong thc hin gio dc o c nhm thc hin mc tiu o to). 1.3. Ni dung ca cng tc qun l ch o gio dc n np cho hc sinh. Phi ni r c ni dung v yu cu v mt l thuyt ca vic gio dc n np. Chng hn v : - Xy dng i ng (GVCN, Ban cn s lp . . .). - Cng tc k hoch. - Ni dung, yu cu. - Cng tc kim tra, ch o. 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca Hiu trng v cng tc ny. 2.3. Nhng bin php v vic lm (thc trng) - kt qu : 2.3.1. Cng tc k hoch.
69

2.3.2. Cng tc xy dng i ng : 2.3.2.1. Gio vin ch nhim. 2.3.2.2. Ban cn s lp. 2.3.2.3. Cc lc lng khc lin quan . .... 2.3.3. Cng tc qun l ch o : Gm cc bin php tc ng, theo di, kim tra . . . v cc mt sau : 2.3.3.1. Cc qui nh v n np (ch cho cc ni dung n np). 2.3.3.2. Ni dung cc n np : 2.3.3.2.1. N np trong nh trng. - N np hc tp trn lp. - N np sinh hot vui chi. 2.3.3.2.2. N np ni cng cng, i hc, i v nh. 2.3.3.2.3. N np nh. 2.3.3.2.4. N np trong quan h c x ( trng, gia nh, ni cng cng . . .). 2.3.3.3. Cng tc qun l, phi hp : .... 2.4. Kt qu : Kt qu v tc dng : 2.4.1. Kt qu v cc n np. 2.4.2. Kt qu v : - Vn ho. - o c. -... 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. KT LUN Tn ti 25 : Hiu trng t chc ch o dy v hc mn Lm quen mi trng xung quanh trng mu gio . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. V tr - chc nng - nhim v - yu cu (ca mn lm quen mi trng xung quanh trong thc hin mc tiu gio dc ).

70

1.2. Ni dung ca cng tc qun l ch o dy v hc mn mi trng xung quanh (tham kho chuyn hc). Phi ni r c ni dung v yu cu v mt l thuyt ca vic t chc ch o dy v hc mn mi trng xung quanh. Chng hn v : - Xy dng i ng (t trng chuyn mn). - Cng tc k hoch (cc hot ng dy v hc, xy dng cc chuyn . . ). - Ni dung cc mt cng tc. - Cng tc kim tra, ch o. 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca Hiu trng v cng tc ny. 2.3. Nhng bin php v vic lm (thc trng) - kt qu : 2.3.1. Cng tc k hoch. 2.3.2. Cng tc xy dng i ng : 2.3.2.1. La chn (yu cu v phm cht, nng lc . . . ). 2.3.2.2. Bi dng i ng. .... 2.3.3. Cng tc qun l ch o : Gm cc bin php tc ng, theo di, kim tra . . . v cc mt sau : 2.3.3.1. Cc qui nh v n np chuyn mn chung (sinh hot, dy, hc . . .). 2.3.3.2. Cng tc h s s sch. 2.3.3.3. Cng tc qun l ch o vic thc hin chng trnh. 2.3.3.4. T chc sinh hot b mn (n np, ni dung, m ch/ . . .). 2.3.3.5. Cng tc d gi, thm lp. 2.3.3.6. Kim tra vic son bi, chm bi. 2.3.3.7. Cng tc qun l, phi hp. .... 2.4. Kt qu : Kt qu v tc dng : 2.4.1. V cc n np, cc mt cng tc. 2.4.2. V dy mi trng xung quanh. 2.4.3. V hc mi trng xung quanh. .... 3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. KT LUN

71

Tn ti 26 : Hiu trng t chc ch o dy v hc mn Lm quen ch ci trng mu gio . . . . . . . . . . Phng Gio dc . . . . . . . . . . . PHN M U (NHNG VN CHUNG) (Tham kho ti 1) PHN TH HAI : KT QU NGHIN CU 1. C s l lun 1.1. V tr - chc nng - nhim v - yu cu (ca mn lm quen ch ci trong thc hin mc tiu gio dc ). 1.2. Ni dung ca cng tc qun l ch o dy v hc mn lm quen ch ci (tham kho chuyn hc). Phi ni r c ni dung v yu cu v mt l thuyt ca vic t chc ch o dy v hc mn lm quen ch ci. Chng hn v : - Xy dng i ng (t trng chuyn mn). - Cng tc k hoch (cc hot ng dy v hc, xy dng cc chuyn . . ). - Ni dung cc mt cng tc. - Cng tc kim tra, ch o. 2. Thc trng nghin cu (Kt qu nghin cu) 2.1. c im c s nghin cu. 2.2. Nhn thc v ch o ca Hiu trng v cng tc ny. 2.3. Nhng bin php v vic lm (thc trng) - kt qu : 2.3.1. Cng tc k hoch. 2.3.2. Cng tc xy dng i ng : 2.3.2.1. La chn (yu cu v phm cht, nng lc . . . ). 2.3.2.2. Bi dng i ng. .... 2.3.3. Cng tc qun l ch o : Gm cc bin php tc ng, theo di, kim tra . . . v cc mt sau : 2.3.3.1. Cc qui nh v n np chuyn mn chung (sinh hot, dy, hc . . .). 2.3.3.2. Cng tc h s s sch. 2.3.3.3. Cng tc qun l ch o vic thc hin chng trnh. 2.3.3.4. T chc sinh hot b mn (n np, ni dung, m ch/ . . .). 2.3.3.5. Cng tc d gi, thm lp. 2.3.3.6. Kim tra vic son bi, chm bi. 2.3.3.7. Cng tc qun l, phi hp. .... 2.4. Kt qu : Kt qu v tc dng : 2.4.1. V cc n np, cc mt cng tc. 2.4.2. V dy lm quen ch ci. 2.4.3. V hc lm quen ch ci. ....
72

3. Phn tch : 3.1. u. 3.2. Khuyt. 3.3. Nguyn nhn (nguyn nhn ca u v khuyt). 4. xut - Khuyn ngh - Bi hc kinh nghim. KT LUN

73

III. DN MC THAM KHO 1 S KHO LUN, N TT NGHIP 2004


(Phn ny tc gi trnh by theo nguyn bn bn c i chiu)

Tn ti 1 : Bc u tm hiu nt p ca ting Vit qua h thng thnh ng. GVHD : ThS L Th L SVTH : Nguyn Thnh Bo Khuyn PHN M U (NHNG VN CHUNG) - L do chn ti - Lch s vn - Mc ch nghin cu - Phm vi nghin cu - D kin ng gp - Phng php nghin cu - Cu trc lun vn PHN Ni DUNG Chng I : C s l lun - Khi qut v thnh ng - Mt s vn v phong cch hc. Chng II : Nt p ca ting Vit qua thnh ng - Phn loi thnh ng theo cc phng thc chuyn ngha - Miu t mu sc tu t ca thnh ng. - S vn dng thnh ng trong cc phong cch. PHN KT LUN Tn ti 2 : Phn b kh tch v nh l Frobenius. GVHD : TS L Anh V SVTH : L Th Hng Th Li ni u Chng 0 : B tc kin thc v a tp vi phn. - nh ngha a tp vi phn - nh x kh vi trn cc a tp vi phn. - ng cong kh vi trn a tp. Vect tip xc Khng gian tip xc - Trng vect - Dng vi phn trn a tp a tp con Chng 1 : Phn b kh tch v nh l Frobenius - nh ngha - nh l Frobenius - Hai dng pht biu khc ca nh l Frobeniusbi. Chng 2 : Cc v d - V d v phn b kh tch 1 - chiu - V d v phn b kh tch 2 - chiu Li kt lun
74

Tn ti 3 : P Vct v ng dng. GVHD : TS L Anh V

SVTH : Hoa Hng Thu

Li m u Chng I : Bivect, Trivect v P-vct - Bivect - Trivect - P-vect Chng II : Vi ng dng ca P-vect trong hnh hc Affine. - Mt phng trong khng gian 3 chiu A3(V3) ca hnh hc gii tch theo quan im Bivect. - P. Phng affine theo quan im khng gian phng. Li kt lun Tn ti 4 : Tnh hnh hot ng tn dng v mt s gii php nng cao cht lng tn dng ti chi nhnh Ngn hng Ngoi thng An Giang. GVHD : ThS Trn Th Thanh Phng SVTH : L Th Huyn Trn PHN M U (NHNG VN CHUNG) - L do chn ti. - Mc tiu nghin cu. - Phng php nghin cu. - Phm vi nghin cu. PHN TH HAI : NI DUNG NGHIN CU Chng I : Tng quan v Ngn hng Ngoi thng Vit Nam chi nhnh An Giang - Lch s hnh thnh v pht trin - C cu t chc Tnh hnh nhn s - Tnh hnh hot ng kinh doanh ca Ngn hng Ngoi thng An Giang trong nhng nm qua - nh gi thun li kh khn v phng hng k hoch nm 2004 Chng II : Thc trng v hot ng tn dng ti Ngn hng Ngoi thng An Giang - Nhng vn chung v tn dng - Thc trng v hot ng tn dng ti Ngn hng Ngoi thng An Giang Chng III : Mt s gii php nng cao cht lng tn dng nhm phng nga ri ro - Hu qu do ri ro tn dng gy ra - Nguyn nhn chung ca ri ro trong hot ng tn dng ngn hng - Mt s gii php nng cao cht lng tn dng nhm phng nga ri ro - Mt vi kin ngh K T L UN

75

Tn ti 5 : ng dng tin hc trong phn s liu k ton. GVHD : Nguyn ng Khoa SVTH : Phm Minh Xun PHN M U (NHNG VN CHUNG) - L do chn ti. - Mc tiu nghin cu. - Phng php nghin cu. - Phm vi nghin cu. - Gii hn ca ti PHN NI DUNG Chng I : C s l lun v ng dng tin hc trong phn s liu k ton - Khi nim, c im c s d liu - S khc bit gia c d liu v thng tin - S khc bit gia k ton bng tay v bng my - Phn mm c vit theo hnh thc k ton nht k chung - Qui trnh x l s liu ca phn mm Chng II : Gii thiu v ngn ng lp trnh Borland delphi 5.0 enterprise - Khi nim - Mi trng pht trin tch hp (IDE) ca Delphi 5 Chng III : Gii thiu v phn mm k ton - H thng - Pht sinh - S sch - Bo co - Hn ch ca chng trnh Chng IV : Khi qut v cng ty Xut nhp khu An Giang v tnh hnh hot ng kinh doanh ca cng ty nm 2003 1. Khi qut v cng ty Xut nhp khu An Giang - Tng quan v tnh hnh KTXH tnh An Giang - Qu trnh hnh thnh v pht trin ca cng ty Xut nhp khu An Giang - iu kin t nhin v cc c im kinh t k thut, x hi ch yu c nh hng n hot ng sn xut kinh doanh ca cng ty 2. Tnh hnh hot ng kinh doanh ca cng ty nm 2003 - Kt qu nm 2003 - nh gi kt qu thc hin - K hoch nm 2004 KT LUN

76

Tn ti 6 : Phn tch tnh hnh ti chnh Cng ty TNHH lin doanh CNTP An Thi. GVHD : ThS Trn Th Thanh Phng SVTH : Nguyn Vit o PHN M U (NHNG VN CHUNG) - L do chn ti. - Mc tiu nghin cu. - Ni dung nghin cu. - Phng php nghin cu. - Phm vi nghin cu. PHN NI DUNG Chng I : L lun chung v phn tch tnh hnh ti chnh - Khi nim v ngha ca phn tch tnh hnh ti chnh - Vai tr, mc ch ca phn tch tnh hnh ti chnh - Ti liu v phng php phn tch - Phn tch bo co ti chnh Chng II : Phn tch tnh hnh ti chnh ca Cng ty TNHH lin doanh CNTP An Thi - Gii thiu chung v Cng ty TNHH lin doanh CNTP An Thi - Phn tch tnh hnh ti chnh ca Cng ty TNHH lin doanh CNTP An Thi - Nhn xt chung v tnh hnh ti chnh ca Cng ty Chng III : Gii php v kin ngh - Mt s gii php nhm nng cao hiu qu hot ng sn xut kinh doanh ti Cng ty TNHH lin doanh CNTP An Thi - Kin ngh K T L UN Tn ti 7 : Phn tch, ngun hnh thnh vn ca Cng ty c phn thng nghip tng hp v ch bin lng thc Tht Nt (Gentraco). GVHD : ThS Trn Th Thanh Phng SVTH : Hunh Th Kiu Huyn PHN M U (NHNG VN CHUNG) - L do chn ti. - Mc tiu nghin cu. - Phng php nghin cu. - Phm vi nghin cu. PHN NI DUNG Chng I : Mt s vn v ngun vn - Khi nim vn kinh doanh - Ngun vn phc v cho qu trnh hot ng sn xut kinh doanh - Cc hnh thc huy ng vn Chng II : Phn tch ngun hnh thnh vn ca Cng ty Gentraco I. c im tnh hnh ca Cng ty Gentraco - Lch s hnh thnh v pht trin ca Cng ty
77

- V tr nhim v sn xut ca Cng ty Gentraco - B my qun l ca Cng ty Gentraco - S lc v hot ng ca Cng ty Gentraco II. Phn tch ngun hnh thnh vosn ca Cng ty - nh gi ngun vn hot ng sn xut kinh doanh - Ngun vn hot ng sn xut kinh doanh - nh gi chung Chng III : Mt s nguyn nhn lm nh hng n hot ng sn xut kinh doanh - Nguyn nhn nh hng n hot ng sn xun kinh doanh - Gii php - Kin ngh KT LUN

78

B. L DO CHN TI - KT LUN Tn ti 1 : " Tm hiu vic thc hin cng tc ch nhim lp . . . trng tiu hc . . . Thnh ph Long Xuyn, tnh An Giang". I. L DO CHN TI : Bc tiu hc l bc hc u tin c xc nh l "Bc hc nn tng trong h thng gio dc quc dn" (iu 2 lut ph cp gio dc tiu hc) n t nn mng ban u cho vic xy dng v pht trin ton din nhn cch tr tu ca con ngi; t nn tng vng chc cho gio dc ph thng v cho ton b h thng gio dc quc dn. V th, ngh quyt Trung ng II ch r mc tiu pht trin gio dc bc tiu hc t nay n nm 2020 l "Nng cao cht lng gio dc ton din cho bc tiu hc". Mun thc hin c iu i hi ngi gio vin phi c kin thc v nhn cch y cng nh bit c v tr, chc nng, nhim v... ca mt ngi gio vin i vi hc sinh v i vi ngh nghip ca mnh. tiu hc, hu ht cc bui hc u cung cp cho hc sinh nhng kin thc ton hc v ting Vit. Tuy nhin, bn cnh nhng tit ton v tit ting Vit, th vic thc hin cng tc ch nhim cng gp phn khng nh trong cng tc ging dy ca gio vin. Ngi gio vin ch nhim cc trng ph thng trung hc v trung hc c s (ni chung), trng tiu hc (ni ring) u gi vai tr quan trng trong vic gio dc nhn cch cho hc sinh mt cch ton din. Bi l, gio vin ch nhim l ngi trc tip m ng vai tr qun l gio dc hc sinh trong mt lp, ng thi trc tip t chc cho hc sinh thc hin mi yu cu gio dc do nh trng t ra. Hn na, gio vin ch nhim cn l ngi gn gi vi hc sinh nhiu nht, hiu r tm t tnh cm ca cc em, trc tip un nn kp thi nhng hnh vi sai tri nhm gip cc em pht trin nhn cch v tr tu ng hng. Gio vin ch nhim v vic thc hin cng tc ch nhim c vai tr quan trng l th ! Nhng, trong qu trnh thc tp lp . . . , trng tiu hc . . . tnh An giang, ti nhn thy rng : Vic thc hin v lm tt cng tc ch nhim ca gio vin u c hiu qu tch cc vi hc sinh; cc em phn no t hon thin c nhn cch, tr tu ca mnh nh gp ngi ln hoc thy c khc cc em, bit ci u cho bit trnh xa nhng nh hng xu ca x hi i vi sc kho ca cc em, c kh nng t qun lp khi gio vin i vng . . . ng thi, gio vin cng thc hin y cc nhim v ca mnh nh : T chc gio dc phi hp gia nh trng vi gia nh - l mi trng ht nhn, c bn ca qu trnh hnh thnh v pht trin nhn cch hc sinh ; t chc v pht huy tt vai tr c vn khi c lp t qun; ngoi ra cn gip hc sinh nhn bit c nhng nh hng no l xu, nhng nh hng no l tt cc em phng trnh hay hc tp... Tuy nhin, bn cnh vn cn mt s gio vin cha thc hin tt cng tc ch nhim lp, cha quan tm nhiu n cc em dn mt s em hc yu; nhn cch o c ca cc em cha tt; cc em gn nhng bn xu v hc thi h ca chng... Bn thn gio vin cng t lin h, tm hiu hon cnh gia nh ca tng em; t quan tm n vic hc tp v o c ca cc em; cha t chc tt vic phi hp vi cc lc lng x hi... T , vic hc tp , gio dc cho cc em gp rt nhiu kh khn.
79

Trc tnh hnh nh vy, bn thn l mt gio vin v l gio vin ch nhim ca mt lp, ti thit ngh phi tm hiu vic thc hin cng tc ch nhim lp, xc nh c nguyn nhn v sao, t rt ra nhng bi hc ring cho mnh, ng thi gio dc cho tr tt hn. Trong phm vi ti, do iu kin thi gian, hn ch v ti liu nghin cu, ch yu da vo kin thc hc trng s phm v kinh nghim ca bn thn. Nhng, gp mt phn tch cc nh b ca mnh ti tp trung nghin cu ti : " Tm hiu vic thc hin cng tc ch nhim lp . . . , trng tiu hc . . . " Thnh ph Long xuyn, tnh An Giang.

Tn ti 2 : "Vn hc sinh cha ngoan lp . . . trng Tiu hc . . . tnh An Giang (Thc trng v gii php)" I. L DO CHN TI : t nc ta ang trong thi k pht trin cng nghip ho, hin i ho, ang vo thi i khoa hc k thut pht trin nh v bo, tng ng vi s tin b y, con ngi cng c mt trnh nht nh no . Chnh v vy ng v Nh nc ta ra nhiu ng li, ch trng, chnh sch v mi mt nh : vn ho, x hi, gio dc, y t,... trong gio dc c xem l Quc sch hng u trong cng cuc i mi t nc. Vic gio dc hc sinh tiu hc thnh ngi tt cng khng km phn quan trng trong qu trnh nng cao cht lng cuc sng, gp phn ci thin cht lng i ng ngi lao ng, t nn mng vng chc cho vic o to ngun nhn lc, bi dng nhn ti cho t nc. Tuy nhin, hc sinh ch chm lo vo vic hc gii khng cha m cn c phm cht o c tt, trong sng. Bn cnh s n lc ca bn thn, ngi thy cn phi c cch thc v hnh thc ging dy ph hp vi tng i tng, gp phn pht trin dn cc em nhng kin thc, k nng, thi tr thnh ngi con ngoan tr gii, chu ngoan Bc H, c nh th mi xng ng vi li dy ca Bc : "C c m khng c ti th khng c lm vic, c ti m khng c c th cng v dng". Trong qu trnh thc tp v ging dy lp . . . trng Tiu hc . . . tnh An giang, ti nhn thy c nhiu hc sinh gii, chm ngoan, lun nghe li thy c, c phm cht o c tt, n ni l php vi thy c, c phm cht o c tt, n ni l php vi thy c, bn b . . . nhng cng c khng t hc sinh bng bnh, khng chu nghe li gio vin, c phm cht o c xu, n ni th l, cha l php vi mi ngi, ... iu ny nh hng rt ln n nhn cch ca ngi hc sinh, ngi cng dn sau ny. Trc tnh hnh nh th, vi t cch l mt gio vin ng lp, nn ti cho rng y l vn cp bch v cn phi tm hiu thc trng hc sinh cha ngoan, t ra mt s gii php ph hp vi iu kin trong lp : hon cnh gia nh . . . v gip nhng em ny tr thnh a con ngoan ca gia nh v l ngi tr gii trng. Vi nhng l

80

do k trn, ti mnh dn nghin cu ti "Vn hc sinh cha ngoan lp . . . trng Tiu hc . . . tnh An giang (Thc trng v gii php) "

Tn ti 3 : "Mt s bin php gip hc sinh hc yu mn ton lp . . . trng tiu hc . . . tnh An Giang" I. L DO CHN TI A : 1. Mn ton tiu hc l mn hc rt quan trng, gp phn c lc vo vic thc hin mc tiu gio dc tiu hc. Chnh mn hc ny cung cp cho hc sinh v kin thc s hc, m u v i lng, v cc yu t i s, v k nng tnh ton v gii ton, v yu cu pht trin t duy. bi dng phng php suy lun, hnh thnh, rn luyn n np, phong cch lm vic, bi dng phm cht v ch... trn c s s dng ng cc khi nim v ton hc, cc k nng tnh ton vn dng vo cuc sng v hc sinh c c s lm tt cc php tnh, tin hnh tt cc hot ng khc c hiu qu. 2. Mn ton l mn chim v tr quan trng l mn khoa hc nghin cu mt s mt ca th gii hin thc, c mt h thng kin thc c bn cho i sng. Kh nng gio dc ca mn ton rt ln, qua vic hc ton s hnh thnh cho hc sinh mt s phm cht nh : cn c, kin nhn, trung thc, chnh xc t cc em c iu kin hc tt cc mn hc khc trong chng trnh. 3. Sau ba nm c o to trng i hc An giang khoa s phm, ti c phng o to phn cng thc tp trng tiu hc . . . lp . . . Trong qu trnh thc tp ti nhn thy c nhiu hc sinh thc hin tt nhim v hc tp ca mn ton nh : tnh nhanh, tnh nhm, tnh ton thnh tho vi s o i lng, gii thnh tho cc bi ton n, ton hp, ton in hnh . . . Nhng bn cnh cng c mt s hc sinh hc yu mn ny, kt qu hc tp khng cao, c nh hng khng tt n kt qu mn hc ni ring v kt qu hc tp ni chung. 4. Trc tnh hnh nh vy, vi trch nhim ca mt ngi gio vin sau khi c o to trng i hc An giang Khoa s phm, nh trng trang b kin thc v tm l, sinh l hc, phng php ging dy cc mn trong chng trnh tiu hc . . . Ti cm thy cn phi tm hiu thc trng hc sinh hc yu mn ton, t xut nhng bin php khc phc gip nhng hc sinh ny t trnh trong bnh tr ln. Vi nhng l do trn, ti mnh dn nghin cu ti : "Mt s bin php gip hc sinh hc yu mn ton lp . . . trng tiu hc . . . tnh An Giang".

I. L DO CHN TI B : Th gii ang trn pht trin vt bc v Vit Nam ang tin ln cng nghip ho - hin i ho, vi xu hng ny i hi phi c ngun lc giu ti nng t duy sng
81

to. Trc tnh hnh ng v Nh nc khng nh "Gio dc o to l quc sch hng u". y s l ni o to ra nhng con ngi c y nng lc v tr tu thc hin nhim v ca ng v Nh nc giao ph. l mt vic lm ht sc quan trng n s trang b cho con ngi tri thc cn thit trong cuc sng, em li li ch cho bn thn v gia nh, x hi. lm giu cho t nc th ng v Nh nc quan tm v coi trng lc lng gio dc o to chim v tr chin lc trong mi hot ng gio dc tt c cc cp hc bc hc. Nhng nhng nm gn y c ng v nh nc ch trng vo bc tiu hc. Nh Bc H ni "t nc ta c snh vai vi cng quc nm chu hay khng? Chnh l nh cng lao hc tp ca cc chu". ng nh vy tiu hc l nhng vin gch u tin l nn mng vng chc xy dng, vn ln, c nn mng chc th mi xy dng to nh cao tng vng chc. Cho nn bc tiu hc o to tt th ln cao mi tt. Mn ton gp mt phn khng nh vo mc tiu gio dc tiu hc. Chnh mn hc ny cung cp cho hc sinh nhng tri thc c bn v ton hc, gip hc sinh tip tc hc cc lp trn hoc p dng vo thc tin ca cuc sng. V vy m vic hc mn ton trng tiu hc l mt mn hc rt quan trng gp phn c lc trong vic thc hin mc tiu gio dc hin nay. Chnh mn hc ny cung cp cho hc sinh nhng tri thc c bn v s t nhin, s thp phn, cc yu t i s, cc php tnh cng, tr, nhn, chia s t nhin nhiu s, s thp phn, phn s, n v o di, n v o lng, s o thi gian dng ton chuyn ng . . . Ngoi yu t i s cn gip hc sinh hiu v nm chc mt s hnh hc c bn v chu vi, din tch, th tch hnh vung, hnh ch nht, hnh trn, tam gic, hnh thang . . . Mn ton cn to iu kin cho hc sinh k nng tnh ming, tnh vit, v hnh, k nng gii ton . . . Gip hc sinh nhn thc ng n v th gii quan khoa hc. Trn c s hc sinh vn dng kin thc ton hc, cc k nng tnh ton vo i sng vo hc tp, gp phn lm cho hc sinh pht trin nng lc t duy tru tng v pht trin kh nng tng tng trong khng gian, xy dng thi quen tt, c tnh cn thn, chnh xc, kin tr, nhn ni, k lng . . . Gp phn gip hc sinh hc tt cc mn hc khc, tham gia tt cc hot ng ngoi kho, tin hnh tt cc hot ng hc tp khc c kt qu. Mn ton l mt mn hc trong cc mn hc ca chng trnh, chim v tr quan trng, l mn khi u gip hc sinh pht hin nm chc kin thc ton hc. Bit s dng ngn ng, k hiu ton hc mt cch chnh xc. Bit cch t vn , phn tch vn , bit tm bin php hay nht, gn nht gii quyt vn , nh gi cch gii quyt vn , bit suy lun ngn gn, chnh xc v trnh by din t ngha ca bn thn mt cch r rng, mch lc to iu kin hc tt cc mn hc khc trong chng trnh. Qua qu trnh hc tp trng i hc An giang khoa s phm nm hc 1999 2000, 2001 - 2002 ti c phn cng thc tp lp . . . trng Tiu hc . . . Trong qu trnh d gi v ging dy ti nhn thy c nhiu hc sinh thc hin tt nhim v hc tp ca mn hc ny nh vit ng, tnh nhanh v chnh xc, c thm m... Nhng cng c hc sinh hc yu mn ny, kt qu hc tp khng cao, c nh hng khng tt n kt qu hc tp ca mn hc ni ring v kt qu hc tp ni chung. Qua thi gian hc tp trng i Hc An giang (khoa s phm) bn thn ti c c mt s kin thc v phng php v ni dung cc mn ging dy. Ti thy cc mn hc gp phn trong vic pht trin nng lc ca hc sinh. Nhng qua thi gian thc
82

tp, bn thn ti thy vn cn mt b phn hc sinh cha tip thu c y ni dung mn hc, nht l mn ton. Trc tnh hnh nh vy, vi trch nhim l gio vin ng lp nn ti cn phi tm hiu nguyn nhn v tm bin php nng cao kt qu hc tp mn ton cho hc sinh. Vi nhng kin thc hc trng i hc An giang v nhng g nm bt trong qu trnh thc tp trng tiu hc . . . v vi nhng l do trnh by trn, ti mnh dn nghin cu ti "Thc trng v gii php gip hc sinh hc yu mn ton lp . . . trng tiu hc . . . tnh An Giang "

Tn ti 4 : "Tm hiu nhng bin php nng cao hng th hc tp mn Ho cho hc sinh lp . . . trng THCS . . . tnh An Giang" 1. L DO CHN TI : Cng cuc cng nghip ho - hin i ho nc ta ang c ng - Nh nc ht sc quan tm. S nghip v ang c ton dn, ton x hi ra sc ng h v t c nhiu thng li thy r. hon thnh s nghip cng nghip ho - hin i ho i hi phi pht huy c ton b sc mnh ca tt c cc lnh vc ca i sng x hi. Pht huy ti a th v lc ca tt c cc ngnh kinh t, c bit l cc ngnh kinh t mi nhn. Hu nh tt c cc ngnh kinh t trng yu ca nc ta u c lin quan n cng ngh ho hc, do x hi ta hin nay rt quan tm n vic o to i ng cn b khoa hc k thut c trnh cao trong lnh vc ho hc. iu ny ch c th thc hin c cc trng i hc, dy ngh. Tuy nhin, nn tng vn l cc trng ph thng. Cc trng THPT c bit l THCS, l nn tng, l yu t u tin gip o to nn i ng cn b khoa hc k thut c trnh cao cho t nc. y l nhim v ht sc kh khn v n c cc trng THCS t thnh mt trong nhng mc tiu gio dc chung ca nh trng. cc trng THCS cc em hc sinh s c hc v nhng kin thc c bn u tin v ho hc, t nhng khi nim n nh lut... ri c gii thiu thng qua cc qui trnh sn xut, gii thiu cho cc em nhng c s sn xut v ho hc... tt c nhng iu l nn tng cho cc em hc tip tc ln cp PTTH hoc vo cc trng dy ngh. Tuy nhin, do mi bt u hc ho hc nn cc em khng khi ng ngng, cng vi kin thc qu tru tng lm cho cc em gp rt nhiu kh khn trong vic tip thu kin thc, trong khi cc em ch c hc trn l thuyt m khng c t tay thc hnh, song ho hc l mt mn hc i hi phi c thc hnh... Tt c nhng iu dn n tnh trng hin nay l c mt b phn ln hc sinh cm thy chn nn, thm ch ght hc mn ho. Thc trng trc ht nh hng n kt qu dy v hc mn Ho ng thi v tnh nh hng ti kt qu hc tp chung ca cc em v phn no nh hng n kt qu gio dc o to ca trng THCS. Ni cch khc, hng th hc tp ca hc sinh THCS v mn ho hc l rt hn ch, cho nn vic nng cao hng th hc tp mn ho cho hc sinh l vn ht sc cn
83

thit i vi gio vin ho hc ni ring v ca trng THCS ni chung. Tuy nhin, phn ln gio vin ho hc THCS gp nhiu khng t kh khn trong vn ny do hn ch v phng tin dy hc ho hc, c s vt cht ca nh trng, a phng, trnh chuyn mn, nghip v... T tt c nhng l do trn, l mt gio vin ho hc tng lai ti nhn thy rng vic nm vng l lun v thc tin v hng th hc tp mn ho ca hc sinh THCS l ht sc cn thit. T ra nhng bin php nhm gip cc em hc ho tt hn, yu thch mn ho hn, yu thch cc th gii y b n ca nhng nguyn t hu hnh v v hnh, t nng cao kt qu hc tp v d khng l thn ng v ho hc th t ra cc em cng khng cn cm thy qu cng thng v mn hc ny v cng gp phn thc hin tt mc tiu gio dc v o to ca trng THCS. Vi ngh nh vy, ti mnh dn nghin cu ti : "Tm hiu nhng bin php nng cao hng th hc tp mn Ho cho hc sinh lp . . . trng THCS . . . tnh An Giang".

Tn ti 5 : "Bin php nng cao cht lng hc tp mn a l Khi 8 trng THPT . . . tnh An Giang" I. L DO CHN TI : gp phn thc hin mc tiu o to theo quan im gio dc ca ng ta l " Bi dng th h tr thnh nhng ngi lao ng lm ch nc nh, c gic ng x hi ch ngha, c vn ho k thut, c sc kho nhm phc v c lc cho vic o to cn b v nng cao trnh vn ho ca nhn dn lao ng". thc hin mc tiu trn nh trng cn t chc cho hc sinh hc tt tt c cc mn trong c mn a l. Trong thc t cuc sng hng ngy nhng hin tng ngy m, sm chp, ging bo... v ti sao nhng ni xy ra m chy th gi thi mnh hn. l cc hin tng t nhin, hin tng a l v chng c truyn i hng ngy qua i pht thanh, i truyn hnh, bo ch... nhng hin tng ny vn quanh qun hng ngy quanh chng ta. Ngay t u nm hc cp II cc em lm quen vi nhiu mn hc mi l v mn a l l mt trong nhng mn m cc em bt u tip xc v tm hiu n. Qua vic hc ca hc sinh khi lp 8 trng THPT . . . cho thy cc em cha tht s hiu su mn a l cng cc hin tng t nhin trong i sng hng ngy. Cc em hc vi cch i ph hay tr n cho thy c, ri sau khng thy nhng g l iu trng tm m thy c truyn t. L mt sinh vin thc tp s phm ti nhn thy rng phn ln gio vin s dng phng php truyn thng l c cho hc sinh chp bi, phng php ny s lm mt kh nng t duy, sng to, pht huy tnh tch cc trong hc tp, d gy nhm chn v km hng th hc tp, chng ta cn c nhng phng php g cho cc em hc sinh,

84

c bit l khi lp 8 c lng say m hng th v tch cc trong mn hc a l l vn m gio vin a l quan tm hng u. L sinh vin thc tp v ging dy trng THPT . . . ti thy cn phi nghin cu vn ny nhm nng cao cht lng hc tp mn a l cc khi lp 8. T s nng cao c cht lng trong mn a l ni chung. l l do ti chn ti "Bin php nng cao cht lng hc tp mn a l Khi 8 trng THPT . . . tnh An Giang"

Tn ti 6 : "Tm hiu hng th hc tp mn a l Lp 8 trng THCS . . . tnh An Giang". I. L DO CHN TI : Trong x hi hin nay o to ra nhng nhn ti p ng cho nhu cu pht trin ca t nc, gip ch cho t quc, lm cho x s qu hng ngy cng phn thnh, vn minh l mt vic sng cn i vi mi quc gia, mi dn tc, n c vai tr quyt nh s tn ti v pht trin ca quc gia . Chnh v vy, vic gio dc v o to trong th k XXI c tm quan trng c bit i vi c nhn loi ni chung v nhn dn Vit Nam ni ring. Tri qua hn na th k xy dng v pht trin, n nay h thng gio dc ca nc ta pht trin phong ph, a dng, khng ngng i mi mi mt vi nhiu loi hnh o to, nhiu cp hc... Trong hn 50 nm xy dng v pht trin ng v Nh nc ta xem "Gio dc l quc sch hng u", v hin nay t tng y vn cn nguyn gi tr
(Gio dc c coi l quc sch hng u ln u tin c ghi vo NQ TW2 ca i hi VIII - ng Hu Lim).

Qua qu trnh pht trin thc t cho thy mi cp hc nc ta u c mc tiu dy hc, mc tiu gio dc, mc tiu o to hon thnh khc nhau. Ring cp Trung hc c s mc tiu gio dc l phi hnh thnh nhng tri thc bc u v t nhin v x hi, cc em phi c trang b nhng tri thc mi m so vi cp di cc em cha tri qua bao gi. cp Trung hc c s so vi cp tiu hc i hi cc em phi bit t duy, phi vn dng s hiu bit ca mnh m l gii nhng vng mc, nhng kh khn trong qu trnh hc tp, cn gio vin ch l ngi hng dn cc em, ch khng phi mang ti kin thc cho cc em nh cp hc di. cp Trung hc c s, tm quan trng ca tng b mn l nh nhau, khng xem nh mn no v cng khng cao mn no, quan nim mn chnh, mn ph s khng tn ti, trong cc mn x hi - nhn vn m nht l s a c vai tr c bit quan tng. Do iu kin khch quan v trnh cng nh nng lc hiu bit ca bn thn v ti c gii hn nn ti ch nghin cu trong phm vi hc sinh khi 8 v mc hng th hc mn a ca cc em, t c th cho thy tm quan trng ca mn a l lp 8 l rt ln. i vi cc mn x hi - nhn vn, mn a cng hnh thnh lng yu nc, yu qu hng x s cho hc sinh, t gip hc sinh c nim t ho v truyn thng dng nc

85

v gi nc ca ng cha. Hn na, cc em cng c th gp phn nh cng sc ca mnh vo vic xy dng t nc, lm giu t quc. Vi vai tr ht sc quan trng nh vy nn mn a l ngy cng chim v tr cao trong chng trnh hc ca cc em, v thc t cng cho thy mn a l l mn khng th thiu c trong cc trng ph thng nc ta hin nay. Tm quan trng ca mn a l 8 th nh vy. Tuy nhin, sau mt thi gian hc ti trng i Hc An Giang v chuyn ngnh a l ti rt bn khon, bc xc v c phn lo lng v vic cc em hc sinh Trung hc c s, c bit l khi 8 cn c quan nim cho rng mn a l mn ph, t quan nim cha ng n dn n cht lng hc tp ca cc em thp km v t kt qu hc sinh km cc em li cng th , bt cn n chuyn hc, m nguyn nhn su xa, ci ngun ca n l do cc em khng c hng th i vi b mn, cha thy c tm quan trng ca b mn. ng trc thc trng ny, vi vai tr l ngi gio vin tng lai, li ging dy mn a l ti ngh rng phi tm mi bin php nng cao mc hng th hc mn a l ca hc sinh khi 8, v vi nhng kin thc chuyn mn c o to ti trng i hc An Giang, ti hy vng rng ti ny s gip cc em c c nim say m i vi b mn, v t s say m s lm cho cht lng hc tp ni chung v mn a ni ring ca cc em s c nng cao, v y l l do ti chn ti "Tm hiu hng th hc tp mn a l lp 8 trng THCS . . . tnh An Giang".

Tn ti 7 : "Tm hiu mc hng th hc tp mn ting Anh ca hc sinh khi 6 Trng THCS . . . tnh An Giang". I. L DO CHN TI : Bc vo th k th 21, mt th k ca nn thng tin khoa hc k thut. Vy mi ngi trong nhm chng ta trang b nhng g cho mnh cng ho nhp vo s pht trin ca loi ngi hin ti v tng lai. Rt nhiu kin thc tt c cc b mn nh : Ton, l, ho, sinh . . . c cc bn tr chn lm bc tin trong tng li. Vy i vi mn ngoi ng th sao? n c vai tr g? v c l l yu t quan trng trong k nguyn mi ny. Thc tin cho thy trong nhng nm gn y v xu hng hin nay cho thy rng ngoi ng - Ting Anh l mt trong nhng yu t, c hi, khng th thiu v b qua cho th h tr sau ny. Bi v theo xu th v thc tin hin nay ngoi ngn ng m ra. Ting Anh c l tr thnh ngn ng ng hng th hai (Ting Anh l mt ngn ng quc t) hn na trn tt c cc phng din u s dng ting Anh th thng tin vi tnh, vic trao i bun bn thng mi, dch v, du lch v. v. . . tt c u s dng n lm phng tin giao tip v trao i. V vy m khng c g kh khn khi l gii, l do ti sao m cc trung tm ngoi ng hng m vn ng c hc vin , th cc bn tr cho n cn b cng nhn vin trong mi lnh vc, mi ngnh ngh m m phi n , cc trung tm ngoi ng trao

86

di kin thc Anh vn. Bi v h bit rng ting Anh s l mt cnh tay c lc gip cho h hon thnh tt hn trong cng vic ca mnh nht l trong giao tip . Chnh hiu r tm quan trng v s nh hng to ln ca ting Anh i vi s pht trin ca x hi, ngnh gio dc sm a chng trnh ting Anh vo bc ph thng v thm ch cc trng tiu hc, c l h nh gi c ngn ng c mt chc nng quan trng bc nht trong cc chng nng v n l chc nng giao tip. Dy hc ting nc ngoi trong trng trung hc l cho th h tr c c thm mt cng c, mt phng tin giao tip rng ri i vi mi i tng trong i sng v trong cc mt hot ng ca x hi. Bn cnh vic dy v hc mn ngoi ng ni chung v mn ting Anh ni ring trng Trung hc C s l gp phn thc hin mc tiu chung ca trng Trung hc v mc tiu c th ca mn hc l o to cho hc sinh tr thnh nhng con ngi. C trnh vn ho trung hc c s, trong ngoi ng l mt b phn quan trng khng th thiu. c bit, ting Anh l mt ngoi ng rt thng dng v ph bin hin nay : c t vng gip cho t duy v ngoi ng pht trin ; c kin thc v k nng c bn v ngoi ng lm nn tng vng chc cc em c th hc tp cc bc cao hn. Vy chnh vo lc ny , thi im ny, nhim v t ra cho cc nh gio dc ca chng ta l lm th no gip cho cc em hc sinh hng th hc tp mn ting Anh. Vi yu cu cp bch i vi nh s phm ni chung v bn thn ti l mt gio vin ting Anh mt trng huyn, Trng trung hc c s . . . thuc tnh An Giang, qua kho st thc trng ti nhn thy rng cht lng hc tp mn Ting Anh trng Trung hc c s . . . cn thp so vi cc trng trung tm, cc em nhn chung cn rt l l v xem nh b mn ny, cha thy c vai tr quan trng ca n hin nay. M chng trnh ting Anh lp 6 chnh l nn tng gip cc em hc tp nhng nm sau, trnh i tnh trng mt cn bn t lp di. V vy m khi c s phn cng ca trng ti v c Trang ph trch ton b hc sinh khi 6. Ti thy cn phi c mt ti nghin cu v vn ny. Theo ti nu ti thnh cng n s gp phn vo vic nng cao hng th hc tp cng nh hiu qu thit thc, cht lng hc tp mn ting Anh khi 6 trng Trung hc c s . . .

Tn ti 8 : " Bin php kch thch hc tp mn sinh vt cho hc sinh Khi 7 trng THCS . . . tnh An Giang" I. L DO CHN TI : Trong cuc sng hng ngy, mun thnh cng mt vic g th iu trc tin phi quan tm n n phi c thi tch cc, th vic lm mi thnh cng. Trong vic hc tp cng vy, nu hc sinh khng c thi hc tp tch cc, c th l khng c thi tch cc i vi b mn sinh th kt qu hc tp ca b mn sinh khng cao c. Hng th hc tp l yu t quan trng gp phn thnh cng trong vic hc ca hc sinh.

87

Tuy vy, hc tp b mn sinh khng phi ch c hng th l m bn cnh vic hc tp tch cc th cn nhiu iu kin khc gp phn vo vic hc tp tt, l : Tc ng ca gia nh, x hi, bn b... Theo kt qu quan st, th phn ln nguyn nhn hc km mn sinh l do hc sinh khng c hng th hc tp mn ny. V vy cn phi c bin php kch thch thi hc tp ca hc sinh i vi mn hc. Hin nay trong vic i mi phng php dy hc th vic pht huy tnh tch cc ca hc sinh c ngha quan trng. Bi v xt cho cng cng vic gio dc phi c tin hnh trn c s t nhn thc, t hnh ng. Gio dc phi c thc hin thng qua hnh ng v bng hnh ng (t duy v thc tin). Vy nn vic khi dy pht trin thc, ch, nng lc, bi dng phng php t hc l con ng ti u gip hs nm vng tri thc. Cng nh vic hc tp cc b mn khc, vic hc mn sinh rt cn da trn tnh tch cc ca hc sinh. B mn sinh c nhng khi nim mang tnh cht tru tng kh cao do i hi hs phi c s t lc tch cc cao trong hc tp mi c th nm c v gii quyt c nhng vn . L gio vin ging dy mn sinh, ti rt quan tm n cht lng hc tp ca b mn ny, bn thn mun cc em t c kt qu cao trong hc tp b mn sinh. Do ti thy cn phi nghin cu ti ny. Mt khc vn p dng cc bin php kch thch hs tch cc hc tp mn sinh trng THCS cha c quan tm su sc. Trn y l nhng l do khin ti quan tm phi nghin cu ti ny.

Tn ti : BIN PHP NNG CAO CHT LNG


BI TP NGHIN CU KHOA HC GIO DC CA SINH VIN H CAO NG S PHM TIU HC TRNG I HC AN GIANG

KT LUN : 1. Vic thc hin BT.NCKHGD cho sinh vin h cao ng s phm o to gio vin tiu hc l mt hnh thc thc hin nghin cu khoa hc thuc loi hnh nghin cu khoa hc thp nht ca sinh vin trong bn loi hnh nghin cu khoa hc dnh cho sinh vin cc trng cao ng, i hc c qui nh trong h thng gio dc quc dn hin nay. i vi sinh vin h cao ng s phm o to gio vin tiu hc, vic thc hin BT.NCKHGD nhm gip sinh vin nm c cc phng php nghin cu khoa hc gio dc, bit cch thit k, t chc v thc thi mt ti nghin cu khoa hc v gio dc ; bc u tp vn dng nhng hiu bit v phng php nghin cu khoa hc gio dc vo vic nghin cu mt vn gio dc c th no . Trn c s , gip sinh vin bc u hnh thnh cc k nng thit k, t chc v thc thi mt ti nghin cu nh v khoa hc gio dc nhm p ng yu cu o to v p ng yu cu i hi ca thc tin nh trng tiu hc sau ny. 2. Thc t vic t chc cho sinh vin thc hin BT.NCKHGD cha c quan tm v u t ng mc dn n cht lng thc hin BT.NCKHGD ca sinh vin cha cao,
88

mt s sinh vin thc hin mang tnh i ph, chiu l. iu ny xut pht t trong ging dy v hc tp ca thy v tr khi t chc thc hin hc phn Phng php nghin cu khoa hc gio dc v cng xut pht t bin php t chc ca nh trng trong t chc cho sinh vin thc hin BT.NCKHGD trong thi gian i thc tp s phm. iu i hi phi c nhng bin php tng ng nng cao cht lng thc hin BT.NCKHGD ca sinh vin. 3. Qua kho st v phn tch thc trng, chng ti tin hnh xut cc bin php sau : Bin php v t chc qun l ca nh trng v bin php thc hin qui trnh BT.NCKHGD cho sinh vin. T qui trnh thc hin BT.NCKHGD, chng ti tin hnh xut chun nh gi nh gi, o c kt qu thc hin BT.NCKHGD ca sinh vin. Qua cc bin php thc hin qui trnh thc hin BT.NCKHGD s nhm hnh thnh mt s k nng nghin cu khoa hc c bn, ch yu cho sinh vin nh k nng la chn ti, k nng thit lp cng, k nng s dng cc phng php nghin cu khoa hc gio dc, k nng vit bo co kt qu cng trnh nghin cu. T nhng k nng nghin cu khoa hc , chng ti cng a ra nhng mc t c t thp n cao trong nghin cu khoa hc gio dc m sinh vin cn t c. Kt qu thc nghim cho thy cc bin php mang li kt qu kh quan cho sinh vin trong thc hin BT.NCKHGD. Trn 90% sinh vin c thc nghim t im BT.NCKHGD t kh tr ln v c trn 80% sinh vin thc nghim c hnh thnh cc k nng nghin cu khoa hc c bn, ch yu. iu cho thy vic p dng cc bin php thc hin qui trnh BT.NCKHGD ca sinh vin l iu cn thit mang tnh kh thi nhm nng cao cht lng BT.NCKHGD ca sinh vin. 4. Nhng ngh cn tip tc nghin cu, h tr : - Bin php thc nghim ch nhm hnh thnh cc k nng nghin cu khoa hc ch yu v nh vy, nhng k nng nghin cu khoa hc c th v vic hnh thnh tng k nng nghin cu khoa hc nht nh cho sinh vin cn phi c nghin cu tip tc. - Do khng th xut mt chun nh gi qu chi tit, cng ngt chung cho mi loi ti nn khi p dng chun nh gi ra cn sinh hot, trao i, thng nht thm trong gio vin hng dn ti trong nhng loi ti nht nh (nht l khi nh gi phn thc trng). - Vic p dng qui trnh i hi cn c mt s iu kin cn thit nhm h tr, nng cht BT.NCKHGD ca sinh vin nh : + Cht lng tuyn sinh u vo phi ngang tm. + Nng cht ging dy hc phn Phng php nghin cu khoa hc gio dc ca ging vin, gim dn mt cn i gia l thuyt v thc hnh. + Bin php v t chc qun l ca nh trng phi p ng yu cu t chc thc hin BT.NCKHGD ca sinh vin. 5. D c nhiu nm t chc thc hin cng tc ny cho sinh vin, nhng do cng trnh mi c nghin cu v thc nghim ln u trong iu kin v thi gian c hn nh, chc chn cng trnh cn nhiu thiu st v nhng iu rt ra s t nhiu mang tnh ch quan. Chng ti s tin hnh nghin cu tip tc hon thin v tnh khoa hc, tnh kh thi ca bin php ra nhm nng cht BT.NCKHGD ca sinh vin p ng yu cu o to v p ng i hi ca nh trng tiu hc sau ny.
89

C. MT VI CNG TRNH NGHIN CU (trch v hon chnh)


Phn ny trnh by mt s cng trnh ca sinh vin. Mt s on ca tng cng trnh tc gi c sa cha, iu chnh cho ph hp ca mc. Nhng phn nhn chung l t ca mc tc gi s gi y. Nhng ch khng sa c, tc gi s c nhn xt bn di. Mc d vy, chc chn cng khng trnh khi sai st. Cn lu rng tt c nhng vn tham kho y, dng ca tc gi l nhm c th ho nh hng cho sinh vin trong thc hin NCKH.

1. TI : "Hin trng mi trng nc H Ni Cc" (V Vn Anh Khoa a l Trng HSP Thi Nguyn) 1. T VN Khu du lch H Ni Cc (HNC) c ngha kh quan trng i vi thnh ph Thi Nguyn ni ring v tnh Thi Nguyn ni chung. HNC c xy dng vi mc ch chnh l cung cp nc ti tiu cho mt s huyn trong v ngoi tnh. Vi mt din tch kh ln h tr thnh ni c th pht trin kt hp nng, lm, ng nghip v l trung tm du lch ca tnh Thi Nguyn. Mt khc, h cn l ngun cung cp nc sinh hot cho nh my nc Thi Nguyn, ngoi ra h cn c tc dng iu ho kh hu khu vc lng h v vng ln cn, iu ho dng chy sng Cng gia ma l v ma cn. 2. I TNG - NI DUNG - PHNG PHP NGHIN CU 2.1 i tng nghin cu Cht lng nc H Ni Cc TP. Thi Nguyn. 2.2 Ni dung nghin cu 2.1 Tng quan khu vc Thi Nguyn 2.2 Cc ngun gy nhim HNC 2.3 Hin trng v d bo cht lng nc HNC. 2.3 Phng php nghin cu - Phng php x l s liu thng k - Phng php thc a v quan trc - Phng php bn - Phng php ton hc 3. Kt qu nghin cu 3.1 Tng quan khu vc nghin cu HNC l h nhn to c thit k t nm 1973, xy dng trn sng Cng, hon thnh v a vo s dng vo nm 1978. H cch trung tm thnh ph 15km v pha ty trn to 21o34' B v 105o46' . Tng din tch h l 16000 ha vi 2500 ha mt h. che ph khu vc xung quanh h l 35,9% dc trung bnh lng h l 26-38o. Kh hu vng h mt m do c nhiu ni cao v lng ma kh phong ph (1800mm/n). ng thc vt y ch yu l rng ti sinh v ng vt qu him thuc khu h Tam o - HNC. Vi din tch mt nc kh ln l ngun li nui trng thu sn phong ph, to iu kin pht trin mt nn kinh t nng lm ng kt hp.

90

Nm trong khu vc HNC l 8 x : Tn Thi, Lc Ba, Vn Th, bnh Thun, Phc Xun, Phc Tru, Tn Cng v Phc Tn. Nm 2000 tng s dn trong khu vc h l 15035 ngi. a bn du lch chnh ca h l mt nc, cc o v bn o trn h, c phn thnh cc khu chc nng v a bn hot ng du lch khc nhau. Bn cnh hot ng dch v du lch l ch yu, h cn pht trin nui trng thu sn v kt hp trng rng. 3.2 Cc ngun gy nhim nc H Ni Cc Hot ng cng nghip : Hin nay khi cng nghip ang ng trn a bn huyn i T l ngun gy nhim trc tip n nc HNC. Gm M than Lng Cm, M thic Phc Linh v hai nh my ch Qun Chu v i T. Nc thi trong qu trnh sn xut v sinh hot, vo ma ma bo trn qua cc cng trng khai thc, bi thi ng m, bi cha than xung sng, sui, gy nhim ngun nc chy vo HNC, ring m than Lng Cm cht thi rn l 90.000m3/nm. Cht thi lng dao ng t 300 450.000m3 v dao ng mnh nht vo ma ma, ring m thic Phc linh c khi lng ln cht thi rn, bao gm t bc m khai trng nh : , si, ct bn, st . . .Nc thi ch yu l nc thi sau tuyn ra qung v mt s lng nh nc do tho kh t khu cng trng khai thi, trong nc thi c hm lng asen, ch . . . kh cao, nhng cht ny tt c gy nhim mi trng nc. Hu ht cc khu vc khai thc u x thng nc thi khng qua x l lng s b, v vy mi trng nc cc khu vc khai thc khong sn b nhim nng bi nng cn l lng v mt s c t nh du m . . . nh hng trc tip n sn xut sinh hot ca nhn dn v nh hng n cht lng nc HNC. Hot ng nng nghip : Cy ch l th mnh ca vng, trong khi ngi dn s dng thuc BVTV vi lng ln gy nh hng ti mi trng, c bit nh hng ti cht lng nc sng Cng. Ngoi ra do hot ng nng nghip thm canh trng la nc s dng phn ho hc v thuc BVTV cng l nguyn nhn gp phn gy nhim ngun nc HNC. Nc thi sinh hot : Theo s liu iu tra th huyn i T c tng s dn l 150331 ngi (1998), phn b khng u tp trung ch yu trung tm th trn v quanh cc khu du lch c bit l quanh khu vc lng HNC. C s h tng thp km v tp qun sinh hot lu i ca ngi dn a phng lm cho cc sinh hot dn sinh tr thnh ngun gy nhim ln cho khu vc. H thng cp nc sinh hot : C huyn i T bao gm khu vc HNC u cha c h thng cp nc chung ngoi tr bnh vin huyn v m than ni Hng c c h thng cp nc t ging khoan, s cn li phi dung nc ging o hoc nc mt t sng Cng phc v n ung v sinh hot. Trong khi h thng thot nc thi sinh hot nc ma ca huyn u c dn qua cc rnh v mng ni ra ao, sui ri chy ra sng Cng, 100% h thng thot nc l t nhin hoc do dn t lm. 3.3 Hin trng v d bo din bin mi trng H Ni Cc Qua kt qu phn tch mu nc trong cc nm 1997 - 2000 ti cc khu vc nh ni v chn p pha nam cho thy, cc ch tiu cht l lng, Ni t, Colifom, BOD5, COD bin ng qua cc nm, c bit tng vo nm 1997 do chu nh hng ca cc x nghip
91

khai thc qung thic ca huyn i T. Tuy nhin lng cht thi vo h cha nhiu do vy nc HNC mi mc nhim nh, c th ch tiu cc cht nh sau : Hm lng kim loi nng (ch, asen) : y l nhng kim loi c hi cho ng vt v thc vt di cc ngun ch yu nh nc thi cng nghip (c bit khai thc m v ch bin khong sn), do s dng phn ho hc v thuc tr su. u ngun HNC c cc khu cng nghip khai thc m nh khai thc than, ch, thic, v cc c s ch bin khong sn hng nm thi ra mi trng nc hng trm nghn m3 nc thi cha cc kim loi. Ch tiu COD : Ch tiu COD (nhu cu oxy ho hc) c mi qua li cht ch vi ch tiu BOD5, ch tiu COD HNC cng thay i theo thi gian v khng gian (Bng 1, Biu 1). c bit vo ma ma nng COD tng nhanh v vt so vi TCCP. Bng 1 : Din bin cht lng nc HNC t 1997 - 2002 (Ngun: S Cng ngh & Mi trng Thi Nguyn) Ch tiu PH
Cht rn l lng

n v

1997

Kt qu cc nm 1998 1999 2000 2001 7,5 7,5 77 3 18 3,79 7


0,42.10-3

2002 7,8 7,8 85 7,0 4,5 6,0 0,08 875 -

TCCP 5942 1995

7,1 4,6 Mg/l 130 72 c Mg/l 150 93 Do Mg/l 4,0 4,94 BOD5 4,8 5,02 COD 21,0 6,0 0.0028 NH4 0,3 NO2 Colifom Con/100ml 2100 166 KpH Du Mg/l 0,3 Pb 0,005 0,0013 0,004 Cr 0,01 Zn 0,007 0,3247 Ghi ch: V tr ly mu : nh ni HNVC
200 150 100 50 0

330 -

7,9 7,91 90 7,9 5,6 7 0,09 0,07 3600 -

7,8 7,3 89 7,0 4,8 7,5 0,07 623 -

6,5-8,5 20 6 4 10 0,05 0,01 5000 Khng 0,05 0,05 1

Chat ran lo lung Do duc DO BOD5 1997 1998 1999 2000 2001 2002 COD

Biu 1: Hm lng 1 s ch tiu cht gy nhim nc HNC nm 1997-2002 Ch tiu BOD5 : Ch tiu BOD5 cho php nh gi hm lng cc cht hu c trong nc. Kt qu phn tch mu nc HNC t 07-2001 n 03-2002 cho thy : ch tiu BOD5 nh nht vo ma kh v tng dn vo ma ma. Vo ma ma nng BOD5 dao
92

ng t 4,3 - 8,2 mg/m3, theo thi gian ch tiu BOD5 l 5,6 mg/m3 vo nm 2000 nhng n nm 2002 gim xung 4,5mg/m3. Nh vy hm lng cht gy nhim nc HNC c bin ng nhng khng ng k. Qua kho st s bi lng lng h nm 1999 ti cc h o v kim tra tc bi lng trn cc v tr khc nhau cho thy lp bi lng lng h cao nht l 2,4m, thp nht l 0,4m. T s b tnh tc trung bnh hng nm vo khong 3,18 - 10,9cm, nu vi tc bi lng nh trn th tui th ca h cn vo khong 80-85 nm, gim so vi thit k ban u (105 nm) l 20-25 nm. Nh vy : hm lng cht gy nhim trong nc HNC t 07/2001 n 03/2002 vt so vi TCCP nhng khng cao, iu cho thy nc HNC b nhim nh v c bin ng theo thi gian v khng gian, theo mu du lch. Tuy nhin do kh nng t lm sch ca h nn cht lng HNC t 07/2001 n 03/2002 t tiu chun nc mt c th dng lm nc ngun sinh hot, nhng phi qua qu trnh x l qui nh. Da trn qui hoch c th d bo cht lng nc HNC n nm 2020 nh sau : Xu hng 1: Nu khng c bin php x l v gii php bo v mi trng c hiu qu th vo nm 2010 mi trng t nhin khu vc HNC s thay i, lng nc thi sinh hot v cng nghip ngy cng nhiu ln. Theo kt qu tnh ton n nm 2024, nc HNC s b nhim nng vi tr s BOD5 l 24,7mg/lt vt TCCP 6 ln. Xu hng 2 : Nu h thng x l nc thi c hon thnh vo nm 2005 nh theo qui hoch th ton b nc thi vo HNC s c x l, theo tnh ton d bo n nm 2010 cht lng nc HNC t TCCP (3,9mg/lt). 4. MT S KIN XUT V KT LUN 4.1 Mt s kin xut ngh c quan chc nng tip tc duy tr cc im quan trc gim st cht lng nc HNC mt cch thng xuyn, c cn c nh gi ch tiu cc cht gy nhim nc. Cn phn tch cc mu trm tch y h, bn cnh phi tng cng qun l cc ngun thi sinh hot v cc cht thi cng nghip vo h. Ph xanh t trng i trc nhm nng cao che ph rng u ngun HNC, y l gii php tt nht lm gim tc bi lng lng h. Nng cao nhn thc cng ng v cc qui ch, bin php qun l nghim ngt i vi cc c s dch v du lch v du khch ti khu vc HNC. Mt s gii php c th i vi khu khai thc khong sn : Xy dng h lng v vi trong ho nc thi m. Trng cy ti cc bi thi n nh nhm khi phc rng hn ch nhim. Cn thc hin phng n dng h thng x l ring cc b cho tng cm. i vi khu du lch : Vi cht lng :Sau t lc cht thi a vo cc ho lc bng ct, ging thm. Vi cht cng : Rc chy c th t, khng chy th phn ra ch ti ch. Xy dng h thng t hoi (b ym kh) nc thi dn qua mng sng (Cng) ngm, c bm chuyn vo cng trnh x l t pha Nam p ph (thuc x Phc Tru) t tiu chun v sinh, sau chuyn vo mng.
93

i vi khu th dn c : Yu cu phi x l cht thi trc khi thi vo mi trng. Trng cy xanh thnh vnh ai xung quanh cc nh my v khu dn c. 4.2 Kt lun Theo cc kho st v nh gi trc gic ca mt s ngi v mt s nghin cu cho thy rng mi trng nc ca thnh ph Thi Nguyn b nhim nng n bi nc thi cng nghip, dn c v nng nghip. Tuy nhin ring vi khu Du lch HNC. ang c nh gi xem xt v theo kt qu nghin cu cho thy cc ch tiu gy nhim ngun nc ti tt c cc im ly mu u nm trong gii hn cho pho (TCCP* bng 1). iu chng t nc HNC ch b nhim nh, cn c th s dng vo mc ch sinh hot ca nhn dn, Nhng tnh trng bi lng cc vt liu v cc cht thi di lng h l rt ng lu , nu khng c bin php x l thch hp th n nm 2010 nc HNC s b nhim (c bit vo nm 2024 - 2025) nh tnh ton. Do yu cu pht trin bn vng tng quan khu du lch HNC l v cng cp bch v cn thit.

94

2. TI : "Thc trng, nguyn nhn v gii php hc sinh khi 7 trng THCS Bi Hu Ngha hc yu mn ting Anh"
( TI NCKH.GD T GII 3 TON QUC - Trn Th M Dung 24D3)

PHN TH NHT

NHNG VN CHUNG
I. L DO CHN TI: 1/ Ngy nay, cng vi s pht trin khoa hc k thut, mng li thng tin pht trin nhanh chng, internet c s dng rng ri. Do , ting Anh ngn ng quc t rt cn thit cho mi ngi nhm nm bt v trao i thng tin mt cch d dng. Cc sinh vin thuc hu ht cc ngnh hc u phi trang b cho mnh mt trnh kin thc ting Anh trnh B hay C nhm tm c vic lm khi ra trng v thc hin tt c nhim v c giao. Hn na, ting Anh cn l mt trong nhng mn thi bt buc trong cc k thi tt nghip ph thng trung hc. Do , vic trang b mt vn kin thc cn v v Anh ng mi ngi chng ta l vic lm rt cn thit. Song : Phi bt u t u?. Cu tr li: T khi ngi trn gh nh trng. l con ng tt nht cho mi chng ta. V vy, vic dy v hc ting Anh gi vai tr ht sc quan trng. Nhng tnh trng yu km mn ting Anh ca hc sinh cc trng ph thng cn rt ph bin. y l vn bc xc i vi ngnh gio dc ni chung v nhng gio vin trc tip ging dy b mn ny ni ring. 2/ Vic hc yu mn ting Anh ca hc sinh nh hng rt ln n cht lng gio dc cng nh uy tn ca nh trng v ca gio vin. iu quan trng hn ht l cc em s c t c hi tm c mt vic lm tt trong tng lai. Do vy trung hc c s gi vai tr quan trng l nng ct trong vic trang b mt kin thc ting Anh nn tng cho hc sinh. 3/ C nhiu nguyn nhn phc tp dn n vic hc yu ca hc sinh, song phi nhn rng vic hc mt ngn ng mi khng phi d dng g. a s cc em cn kh ng ngng v cha c phng php hc tp hiu qu. Hn na mt s gio vin cc trng cha c iu kin tip cn vi phng php ging dy mi (phng php giao tip). Vic p dng phng php mi ny cn gp nhiu kh khn, tr ngi nn cha thu ht c s quan tm v hng th ca hc sinh i vi mn hc ny. L mt gio vin s trc tip ging dy mn ting Anh trong tng lai, chng ti nhn thy rt cn thit phi nm vng thc tng v nguyn nhn ch yu ca vic hc yu mn ting Anh ca hc sinh t rt ra mt s kinh nghim cng nh xy dng cc gii php cho bn thn nhm gim s lng hc sinh yu km mn ting Anh n mc thp nht c th c. 4. Trong thi gian thc tp s phm ti trng THCS Bi Hu Ngha, chng ti nhn thy c mt s hc sinh hc yu mn ting Anh, kt qu hc tp khng cao. Tnh trng ny cn nhanh chng c khc phc. T nhng iu trnh by trn cho thy vic nghin cu thc trng v nguyn nhn hc yu km mn ting Anh trng trung hc c s l ht sc cn thit, c ngha v l

95

lun v thc tin. iu thc gic chng ti nghin cu ti "Thc trng, nguyn nhn v gii php hc sinh khi 7 trng THCS Bi Hu Ngha hc yu mn ting Anh". II. MC CH NGHIN CU: Nghin cu nm c thc trng, mc v nguyn nhn hc km mn ting Anh ca hc sinh khi 7 trng THCS Bi Hu Ngha. T rt ra c cc bin php gip hc sinh hc tp tt hn, nng cao mc hng th hc tp mn ting Anh, gim s lng hc sinh yu km. III. I TNG NGHIN CU V PHM VI NGHIN CU: 1. i tng Vic hc yu mn ting Anh ca ca hc sinh khi lp 7 trng THCS Bi Hu Ngha. 2. Phm vi Do thi gian thc tp hn hp trong 6 tun nn ti ch nghin cu thc trng cng nguyn nhn yu km ca hc sinh v tc ng ca gio vin. Chn 3 lp ( 7A1, 7A6, 7A8 ) ca khi lp 7 kho st v ch kho st trong hc k I nm hc 2001 2002. IV. GI THUYT KHOA HC: S lng hc sinh yu km mn ting Anh khi lp 7 trng THCS Bi Hu Ngha kh cao. Nguyn nhn l do cc em hc sinh cha c thc v tm quan trng ca vic hc ting Anh, cha c phng php hc tp hiu qu, v cng khng c thi gian dnh cho vic hc tp v phi ph gip gia nh. Bn cnh phng php ging dy ca mt s gio vin cha thu ht c hc sinh, cha to c bu khng kh vui ti, phn khi khi hc tp. Nu nh gio vin t chc cho hc sinh va hc va tham gia cc tr chi phc v cho bi hc s gip cc em hng hi tham gia vo hc tp, ng thi gio vin hng dn cc em hc sinh hc bi nh; cc em c th t kt qu tt hn mt cch ng k. V. NHIM V NGHIN CU: 1/ H thng ho nhng vn l lun lin quan n ti. 2/ Kho st nm thc trng v nguyn nhn ca vic hc sinh hc yu mn ting Anh ca hc sinh khi 7 trng THCS Bi Hu Ngha. 3/ Nhn xt, nh gi kt qu t c, rt ra kt lun, bi hc kinh nghim v xut mt s bin php nhm khc phc tnh trng hc sinh yu km mn ting Anh. VI. PHNG PHP NGHIN CU : 1. C s phng php lun: Cc quan im v tm l gio dc hc sinh trung hc c s v phng php mi v ging dy mn ting Anh l c s trng yu phn tch, nh gi l lun v thc tin. 2. Cc phng php c th: a) Phng php nghin cu l thuyt:

96

Nghin cu cc ti liu l lun lin quan n ti: cc ti liu v tm l hc, gio dc hc, phng php ging dy b mn ting Anh Nghin cu ti liu l lun xy dng c s l thuyt cho ti, lm nn tng cho vic kho st thc trng. b) Phng php quan st: - Mc ch s dng : Tm hiu thi , hng th hc tp hc tp ca hc sinh v phng php ging dy ca gio vin b mn. - Chn mu: + D 3 tit dy ca gio vin ting Anh 3 lp : 7A1, 7A6, 7A8 + D 1 gi ph o ca gio vin - K thut tin hnh: + Son k hoch quan st ( xem ph lc 1 ) + Son phiu quan st ( xem ph lc 2 ) c) Phng php nghin cu sn phm: - Mc ch s dng: Tm hiu, nm cc thng tin, s liu v trng, lp, s lng hc sinh yu km mn ting Anh, kt qu nh gi, xp loi hc lc mn ting Anh - i tng: + S sch: s im danh, s ch nhim, s im ca gio vin b mn ting Anh khi 7 trng THCS Bi Hu. + Tp v kim tra ca khong 10 hc sinh yu km ca khi 7 trng THCS Bi Hu. - K thut tin hnh: Nghin cu tng sn phm, ghi chp cc thng tin, s liu cn thit phc v cho ti. d) Phng php iu tra bng phiu hi: - Mc ch: Tm hiu ng c, hng th, phng php hc tp mn ting Anh ca hc sinh v tm hiu nguyn nhn, mc yu km ca hc sinh. - K thut v chn mu: Son phiu hi kin hc sinh yu km mn ting Anh (xem ph lc 3) e) Phng php hi kin chuyn gia: - Mc ch: Tm hiu v i n khi qut v tnh hnh yu km mn ting Anh ca khi lp 7 trng THCS Bi Hu Ngha, mt s nguyn nhn ch yu dn n tnh trng yu km ca hc sinh v cc bin php gip ca gio vin. - K thut v chn mu: Son cu hi lm vic vi t trng t ngoi ng v vi gio vin dy ting Anh khi lp 7 trng THCS Bi Hu Ngha ( xem ph lc 4 v ph lc 5 ).

97

PHN TH HAI

KT QU NGHIN CU a
I. C S L LUN CA TI: 1. Mt s khi nim c bn - Hc sinh yu km mn ting Anh : L nhng hc sinh c im trung bnh mn ting Anh di 5,0 - Thc trng : L hot ng thc t din ra ca mt s vt, s vic no . - Nguyn nhn : L l do, l tc nhn lm pht sinh mt s kin no . - Gii php : L cch gii quyt vn . - Phng php ging dy : C th cho rng phng php ging dy gm 3 phn hp thnh: cch tip cn, cch thit k kho hc v cch thc iu hnh lp hc. Ba phn ny hp li to thnh phng php ging dy ca mt gio vin, th hin qua s : APPROACH ( Cach tiep can ) What the teacher thinks about the nature of language and language learning. ( Quan niem cua ngi giao vien ve ban chat cua ngon ng va viec hoc )

DESIGN ( Cach thiet ke ) How the teacher designs the course and what the role of the teacher is. ( Cach thay giao thiet ke khoa hoc va vai tro cua ngi thay la g. )

PROCEDURE ( Cach ieu hanh ) How the teacher runs the classroom moment by moment. ( Cach ngi giao vien ieu khien lp hoc trong tng thi iem cu the )

2. Bn cht ca ngn ng Cch dy v hc ngn ng :


98

C nhiu cch nhn khc nhau v bn cht ca ngn ng. Trc kia c nhiu ngi xem ngn ng nh l mt h thng cc cu trc. i vi nhiu ngi khc l phng tin giao tip hay lm vic, hay l cch to quan h. Gn y ngi ta nhn nhn vn mt cch thong hn. H quan nim ngn ng bao gm 3 phn: phn cu trc (ng php), phn chc nng (phng tin giao tip hay lm vic) v phn x hi (to quan h). Trong , chc nng c xem l phn quan trng nht. Nghin cu vic hc ngoi ng tht l mt lnh vc khoa hc mi v do tht khng d c th tr li cc cu hi nh : Cch hc mt ngn ng tt nht l g?. Tuy nhin chng ta c th t mt s cu hi tng t v phng php ging dy ca mnh nh : Mt hc vin c nn tp trung hn v mt ngha v kh nng hiu d ng php i khi khng c ng lm? Hay nn khi u t u l tt nht: c, vit, ni hay nghe hay ng php? Tt c cc cu hi ny l mt phn ca ci c gi l Phng php tip cn v s tc ng n cch thy gio iu khin lp hc trong tng thi im c th. Qui trnh dy hc tch cc, ly ngi hc lm trung tm, thng qua cc thi im c th: Thi im mt : Nghin cu c nhn - Nhn bit vn - nh ngha vn - Thu tp thng tin - X l thng tin - Pht hin thuc tnh, qui lut, khi nim, cng thc xy dng cc gii php gii quyt vn , x l tnh hung. - Th nghim cc gii php, kt qu - a ra kt lun - Ghi li kt qu v cch nghin cu ( sn phm ban u ) Thi im hai : Hp tc vi bn, hc bn - T t mnh vo tnh hung, a ra cch x l tnh hung, gii quyt vn . - T th hin bng vn bn, ghi li kt qu x l ca mnh (sn phm ban u) - T trnh by, gii thiu, bo v n cng sn phm ban u ca mnh. - T r thi ca mnh trc ch kin ca bn : ng sai, hay d, tham gia tranh lun. - T ghi li kin ca cc bn theo nhn thc ca mnh - Khai thc nhng g hp tc vi bn, b sung, iu chnh sn phm ban u ca mnh thnh mt sn phm tin b hn. Thi im ba : Hp tc vi thy, hc thy - T x l tnh hung, gii quyt vn theo s hng dn ca thy. - Ch ng hi thy v bit cch hi thy v nhng g mnh c nhu cu, nht l v cch hc, cch lm. - T ghi li tht chnh xc kin kt lun ca thy trong gi tho lun hay hot ng ca lp. - Hot ng ng x ca thy trc tnh hung gy cn xy ra trong qu trnh hot ng tp th, cch phn tch, tng hp cc kin khc nhau i n kt lun.
99

Thi im bn : T kim tra, t nh gi, t iu chnh - So snh, i chiu kt lun ca thy v kin ca cc bn vi sn phm ban u ca mnh: ng sai, hay d, thiu. - Kim tra l l, tm kim lun c, thm nhp thc tin, c c s chng minh ng hay sai. - Tng hp thm l l, cht li vn - T sa sai, iu chnh, b sung nhng g cn thit vo sn phm ban u, t sa nhng ch sai st. - T rt kinh nghim v cch hc, cch x l tnh hung, gii quyt vn ca mnh. Tm li: Bn thi im hon ton khng c ngha l bn bc, bn giai on c ranh gii rch ri. Thi im y ch c ngha l vo lc , vai tr ca c nhn hc sinh, lp, hay thy s ni bt ln. C th tm tt qui trnh dy hc tch cc bng s sau: Thy tc nhn Hng dn T chc Trng ti, c vn Kt lun, kim tra 3. Vic tip thu ngoi ng ca hc sinh: 3.1. S tip thu ngn ng th hai: Trc ht, ngn ng th hai (N2) y dng ni n bt k ngn ng no c hc sau ting m (N1); ngha l N2 c th c dng ch ngn ng th hai, ba, t v bao hm c ngoi ng. S tip thu ngn ng th hai (TTN2) l qu trnh lnh hi mt ngn ng khng phi l ting m trong ln ngoi lp hc. 3.2. Cc yu t tc ng n s tip thu ngn ng th hai: Theo Rod Ellis (04: 1997), nghin cu TTN2 a ra cc yu t ni ti v ngoi gii. Yu t ni ti l cc nng lc v ngn ng ca ngi hc nh: kh nng pht hin cc hin tng ngn ng hoc cc im tng ng, d bit gia ngn ng ang hc v ting m . Yu t ni ti cng cn bao gm nng lc giao tip ca mi c nhn (v d: khi khng tm c ng t mnh mun, mt ngi c th tm cch khc din t c cng ), hoc kin thc tng qut v th gii hiu c ngha ngoi din ca mt t. Ngoi ra, Gardner v Lambert (1972) khng nh vai tr ca ng c hc tp i vi s thnh cng ca ngi hc ngoi ng. Nu mun hc hi v vn ho x hi ca t nc ni ngn ng ang hc hoc c nhu cu bc thit i vi ngn ng , ngi hc s c nhiu kh nng tip thu tt. Phng php hc tp cng gp phn khng nh vo kt Tr ch th T nghin cu T th hin T kim tra, t iu chnh

100

qu hc tp ca mi c nhn. Mt phng php hc tp c hiu qu i vi ngi ny cha hn s c hiu qu vi ngi khc. Yu t ngoi gii cng khng km phn quan trng. Mt iu khng th ph nhn l phng php truyn t ca gio vin l trng yu. Tht vy, phng php ging dy ngn ng theo hng giao tip quan nim rng gio vin c th to ng c hc tp hc sinh bng cch a hc sinh lm trung tm ca hot ng hc tp v gy hng th trong gi hc vi cc hot ng gn gi vi thc tin v mang tnh giao tip cao. Th nhng khng th khng xt n cc yu t khc. Mt trong nhng yu t ngoi gii l mi trng x hi ni s din ra vic hc ngn ng (v d: c hi cho ngi hc s dng ngn ng ang hc; c hi thng tin vi ngn ng ang hc ) v hp hn gia nh (hon cnh kinh t;s quan tm ca cha m ) 4. Nhng tc ng lm cn tr vic tip thu ngn ng th hai ca hc sinh: Nh nu trn, cc yu t ni ti v ngoi gii nh hng tch cc hoc tiu cc n TTN2. y chng ta ch xt n nhng yu t c th thay i c. Trc ht, nu mi trng x hi khng cung cp iu kin tip xc v s dng N2, hoc khng cho thy nng lc s dng N2 a n c hi thng tin th ngi hc kh m c ng c hng hi hc tp. Tuy nhin, hc sinh cp 2 cn qu nh thc c iu ny. Tc ng trc tip n s ham thch hc tp ca cc em chnh l s hp dn ca gi hc. Nu cc hot ng hc tp trong lp n iu v kh khn s tp mt p lc nng n ngn tr s tip thu ca hc sinh. Hn na, kt qu ( im ) thp cng lm cho hc sinh chn nn khng mun hc. Phng php hc tp nh hng khng nh n kt qu hc tp. Nu cch hc khng ph hp th ngi hc ph rt nhiu thi gian v cng sc m khng t c kt qu mong mun. Hn na, cc nh nghin cu cho bit phng php hc tp cn thay i theo nhng lnh vc khc nhau trong vic hc ngoi ng. Cc nghin cu ny cng cho thy ngi hc yu khng bit th nghim phng php mi hoc thay i phng php khi n khng c hiu qu. Hin nhin, i vi hc sinh yu km, s hng dn ca gio vin l khng th thiu c. 5. Vai tr nhim v ca gio vin trong vic gip hc sinh nhm tng cng y mnh vic tip thu ngn ng ca hc sinh. T nhng l thuyt v thc tin v s tip thu ngn ng th hai nu trn, gio vin c th thc y s tip thu ngn ng ca hc sinh. Trc ht, gio vin cn thit k cc hot ng hc tp v tr chi trong bi dy nhm kch thch s tch cc tham gia ca hc sinh cng nh cung cp thm c hi cho hc sinh s dng ngn ng ang hc trong cc tnh hung nh thc t. Lm c iu ny, gio vin s to c ng c hc tp thun li cho hc sinh. Ngoi ra, gio vin cn tm hiu cc kh khn ch quan (c im tip thu kin thc ) cng nh khch quan (hon cnh gia nh ) v hng dn cc phng php hc tp sao cho hc sinh yu km c th tip thu mn hc tt hn, th hin im kim tra v nng lc thc s ca hc sinh. 6. Phng php giao tip c nhng c im sau: 6.1. Mc tiu ca vic dy ngn ng l gip cho ngi hc c kh nng thng tin giao tip bng ngn ng ang hc.

101

6.2. Ni dung ging dy ca mt kho hc ngoi ng s bao gm nhng khi nim v ng ngha v chc nng thng tin / giao tip ch khng ch dy cc cu trc ngn ng. 6.3. T chc cho ngi hc rn luyn theo nhm 2 ngi hay nhiu ngi vic giao chuyn thng tin c ngha trong nhng tnh hung m mt ngi nm thng tin cn ngi kia / nhng ngi kia khng bit g v thng tin . 6.4. Ngi hc thng c tham gia cc bi tp ng vai tr trong cc tnh hung c kch ho c c hi s dng c mc ch ngoi ng ang hc. 6.5. Sinh hot hc tp v ti liu dng trong lp phi chun xc phn nh cc tnh hung v yu cu c thc trong cuc sng. 6.6. Cn tch hp cc k nng trong giai on u: Mt bi tp c th va gip ngi hc pht trin cc k nng c, nghe, ni v ng thi c th gip pht trin k nng vit. 6.7. Vai tr ch yu ca gio vin l to giao tip gia nhng ngi hc sau y mi l cha li. 6.8. Gio vin phi c kh nng s dng thng tho th ting m mnh dy. Ni tm li, i vi phn c s l lun ca ti, chng ti khi qut mt s c im ca ngn ng, nhng vn lin quan n vic dy v hc ngn ng, cng nh cc tc nhn nh hng n vic dy v tip thu ngn ng. T , chng ti thc c vai tr ca ngi dy v ngi trong qu trnh ging dy ngn ng ni chung v dy ting Anh ni ring, c phng php ging dy ph hp vi tng i tng hc sinh v nh hng cho vic gip hc sinh yu km. II. THC TRNG HC TP MN TING ANH CA HC SINH KHI LP 7 TRNG THCS BI HU NGHA 1. c im tnh hnh trng THCS Bi Hu Ngha: 1.1. Tnh hnh kinh t ca Phng M Phc ( ni trng to lc ) a) c im tnh hnh : - Phng M Phc to lc vng ven thnh ph Long Xuyn. Tng din tch l 369,35ha, c chia ra lm 7 nhm. Tng s h: 4.532 h v 24.920 nhn khu. - a l: Nm hu ngn sng Hu, dc quc l 91. Pha Bc gip phng M Long, pha ng gip phng M Qu, pha Ty gip phng M Xuyn, pha Nam gip M Ho. * Thun li: - c ng U, Hi ng nhn dn, U ban nhn dn phng quan tm n gio dc. - Hi cha m hc sinh hot ng tt. * Kh khn: - a s hc sinh thuc gia nh lao ng ngho nn ph huynh khon trng vic gio dc con em cho nh trng. - Dn chng xung quanh trng mt s cn lc hu nn gy kh khn trong vic ci to cnh quan s phm. b) Thc trng gio dc a phng: - Ton phng c 3 trng. Trong 1 trng trung hc c s, 2 trng tiu hc.
102

- Tng s cn b, cng nhn vin, gio vin : 112 Trong : + Trng trung hc c s : 60 + Trng tiu hc : 62 - Tng s phng hc trong ton phng : 51 phng + Trng trung hc c s : 25 phng + Trng tiu hc : 26 phng - Tng s tr trong tui n trng: 3.710 tr Trong : + S hc sinh bc trung hc c s : 1.614 hc sinh + S hc sinh bc tiu hc : 2.094 hc sinh 1.2. c im tnh hnh chung ca trng THCS Bi Hu Ngha: a) Cc s liu : GV HS, c s vt cht, mi trng s phm * Bin ch lp v hc sinh: - Bin ch lp: c 30 lp ( tng 1 lp so vi nm 2000 2001 ) - Hc sinh : Tng s hc sinh u nm: 1.187 hc sinh, n HKI : 1.163 hc sinh. STT 1 2 3 4 Khi 6 7 8 9 S lp 8 8 8 6 Cht lng hc tp Kh TB Yu 33,3% 24,2% 19,8% 21% 27,7% 24,8% 15,5% 34,7% 32,7% 21,3% 39,4% 25,5% Ghi ch

Gii 21,5% 21,4% 12,9% 12,7%

Km 5,1% 4,2% 1,1%

- Gio vin: + Tng s gio vin, cng nhn vin 60, trong trc tip ging dy: 50 + T l gio vin/lp : 1,62 * C s vt cht : - Phng hc y cho phc v dy v hc - Th vin: + Vic cho thu v mn sch gio khoa khng c; do cha c cp nht nn khng ph hp vi chng trnh v sch cn thiu. + Phc v bn c: Thu ht c nhiu bn c n th vin, s lt gio vin mn sch : 504 ln, hc sinh mn: 347 ln. Gii thiu sch v trng by theo ch tng thng. Th vin cung cp y sch gio khoa v sch tham kho cho gio vin. - Thit b thc hnh th nghim: Hot ng thc hnh i vo n np, dng dy hc cho cc mn t nhin tng i y , nhng dng dy hc dnh cho cc mn x hi cn thiu v qu c. Nhn chung gio vin thc hin y cc tit thc hnh, hc sinh c tinh thn hc hi nn

103

tham gia tch cc. C s vt cht tng i, cn b thc hnh th nghim nhit tnh nn vic ln lch thc hnh kh thun li. * Mi trng s phm c s vt cht: - Tng cng khu bo qun c s vt cht, hng m bo v trc c quan. - Trong sinh hot ch nhim, sinh hot cho c thng xuyn nhc nh hc sinh bo qun c s vt cht, tu sa bn gh, gi v sinh mi trng, chm sc cy trng. - Hng ngy i trc nht chu trch nhim v sinh, chm sc hoa, cy trng to v m quan trong nh trng. - Do hng ro trng kh tt nn vic bo qun c s vt cht tt. n nay khng c trng hp mt mt no xy ra. b) Thun li kh khn ca trng: * Thun li: - Cc ngnh, cc cp c quan n s nghip gio dc nn h tr tt cho nh trng. - Cc on th trong nh trng hot ng u tay. - C s vt cht kh y thun li cho bin ch nm hc. - i ng gio vin nhit tnh, c tinh thn trch nhim nn trng i vo n np ngay t u nm hc. - Cng tc thanh kim tra c quan tm v i vo n np, gip cho cng tc qun l thun li. - Trng c lc lng nng ct c nng lc, h tr tt cho ban gim hiu nh trng. * Kh khn: - Ph huynh hc sinh cha tht s quan tm n vic hc ca con em, nn vic a con em n trng vo u nm hc chm v to d dng cho con em ngh hc. T vic duy tr s s gp nhiu kh khn. - S gim st ch hc tp do tc ng ca gia nh v x hi kh nng n nn hc sinh khng ham hc, khng thuc bi kh ph bin. - Trang thit b v iu kin phc v ging dy cn thiu thn. 2. Thc trng hc sinh yu km mn ting Anh ca khi lp 7 trng THCS Bi Hu Ngha: tm hiu chnh xc thc trng hc tp mn ting Anh ca hc sinh khi lp 7 trng THCS Bi Hu Ngha, chng ti tin hnh cc phng php: quan st, nghin cu sn phm, iu tra bng phiu hi v hi kin chuyn gia. Qua qu trnh iu tra, nghin cu chng ti thu thp c cc s liu thng k cht lng hc tp mn ting Anh HKII nm hc 2001 20002 ca khi lp 7 nh sau:

104

Tng s hc sinh khi 7: 313 hc sinh im TB S lng T l %


0 3,0 86 27,5 3,5 4,5 32 10,2 Di 5 118 37,7 5,0 6,5 79 25,3 7,0 8,5 53 16,9 9,0 10 63 20,1 Trn 5 195 62,3

So vi nm hc trc : 2000 2001 Tng s hc sinh: 327 hc sinh


0 3,0 3,5 4,5 Di 5 5,0 6,5 7,0 8,5 9,0 10 Trn 5 im TB 53 27 80 91 76 80 247 S lng 16,2 8,3 24,5 27,8 23,2 24,5 75,5 T l % 3. Cc nguyn nhn yu km ca hc sinh : Qua iu tra bng phiu hi 34 hc sinh yu km ca 3 lp 7A1, 7A6, 7A8 ti thu thp c kt qu nh sau: Cu 1: Em c thch hc mn ting Anh khng?

STT A B C D

NI DUNG TR LI Rt thch Thch nhng kh qu em khng theo kp Khng thch cng khng ght Rt ght

S HS 3 16 5 10

T l % 8,82 47,05 14,7 29,41

Qua bng thng k trn ta thy: Phn nhiu hc sinh thch mn ting Anh (47,05 + 8,82 = 55,87%). Tuy cc em li cho rng thch nhng mn hc kh qu cc em khng theo kp, iu cng dn n kt qu yu km mn ting Anh. khc ph tnh trng ny, gio vin cn n gin ho cc cu trc cu phc tp, ch cho hc sinh cch hc nh bi lu hn, do nhiu bi tp ng dng hc sinh khc phc su kin thc. Cng bng trn ta thy c n 29,41% hc sinh ght mn ting Anh, cng l mt vn m gio vin cn lu c phng hng s dng phng php ging dy ph hp nhm to hng th hc tp ni hc sinh: t chc cho cc em chi cc tr chi ngay trong lp hc nhm gim s cng thng trong hc tp, s dng vt tht, tranh nh, gip hc sinh vui mt, kch thch c s tp trung ch ni hc sinh, gip cc em hiu bi nhanh v nh bi lu hn. C nh vy hc sinh mi khng cn cm thy y l mn hc kh v thch hc ting Anh hn. Cu 3: Mc ch hc ting Anh ca em l g? NI DUNG TR LI S HS T l % Ni chuyn vi ngi nc ngoi 4 11,76 Gip ch cho cng vic sau ny 1 2,94 thi u 22 67,7 Khng c mc ch, b bt buc hc 7 20,58 Theo kt qu iu tra trn ta thy: a s hc sinh hc ting Anh ch nhm mc ch thi u (64,7%), mc ch ny khng phi l khng ng n nhng mc ch ny STT A B C D

105

cha mnh hc sinh phn u hc tp ht mnh, cc em ch t mc tiu trc mt l i ph vi cc k thi. Cng qua bng trn c n 20,58% hc sinh hc ting Anh v y l mn hc bt buc. S khng c mc ch hc tp ny gp phn khng nh n vic hc yu km ca hc sinh. C rt t hc sinh cho rng hc ting Anh gip ch cho cng vic sau ny (2,92%). V vy gio vin cn lm cho hc sinh thy c tm quan trng ca vic hc ting Anh bng cch: cho hc sinh bit mt s tiu chun chn nhn vin ca mt s cng ty, x nghip, c quan hay cc doanh nghip c s t ca nc ngoi trong x hi ngy nay hc sinh thy c s cn thit phi hc ting Anh. ng thi gio vin cn to iu kin cho hc sinh tip xc vi ngi nc ngoi nhm luyn tp cc k nng nghe, ni trong giao tip, gip hc sinh nhn thy ci hu dng ca vic hc ting Anh m phn u hc tp cho tt. Cu 4: nh em dnh thi gian hc ting Anh nh th no? NI DUNG TR LI S HS T l % Hc thm vi gio vin 7 20,58 Mi ngy dnh 30 pht hc ting Anh 3 8,82 Khi ngy mai c tit Anh Vn th mi xem li bi 8 23,52 Khng c thi gian hc bi nh 16 47,05 Qua bng thng k trn ta thy: C n 47,05% hc sinh khng c thi gian hc bi nh hoc cc em ch xem li bi khi ngy mai c tit Anh Vn. Tht vy, qua thi gian thm nhp thc t chng ti nhn thy rng a s hc sinh ca trng c hon cnh rt kh khn: phi bun bn ph tip gia nh, bn v s, lm mn nn vic hc nh cha c cc em quan tm. y l nguyn nhn dn n vic hc yu ca hc sinh. Vic hc ngoi ng ni chung v hc ting Anh ni ring i hi mt qu trnh hc tp thng xuyn v lin tc, do vy vic hc tp nh ng vai tr rt quan trng. Th nn gio vin cn hng dn hc sinh cch hc nh sao cho mang li hiu qu cao m t tn thi gian: Gio vin cn khuyn khch cc hc sinh mi ngy ch cn dnh t 20 30 pht hc ting Anh, hc t m thng xuyn th mi nh lu hay gio vin c th hng dn hc sinh ghi chp t vng hay cc cu trc cu vo mt quyn s tay nh c th mang theo bt c lc no, d i bn v s hay lm mn cng c th mang theo, c lc no rnh th m ra xem. Vic lm ny khng mt nhiu thi gian v cng sc m li c tc dng rt ln, n gip ngi hc nh lu m khng phi c sc nhi nht kin thc vo u. Cu 7: i vi bi tp gio vin cho v nh, em thng: STT NI DUNG TR LI S HS T l % A Lm ht tt c 4 11,76 B Ch lm mt s t 21 61,76 C Em thng qun lm bi tp v nh 5 14,7 D Em khng lm v nh bao gi 4 11,76 Qua bng thng k trn chng ta nhn thy: Mt nguyn nhn na dn n vic hc ch yu ca hc sinh l cc em thng khng lm bi tp (11,76 + 14,7 = 26,46%) hoc ch lm mt s t (61,76%) i ph vi gio vin khi gio vin kim tra bi. V
106

STT A B C D

vy gio vin cn thng xuyn kim tra bi tp v nh ca hc sinh nhm to cho cc em thi quen hc nh, ng thi gio vin cn hng dn c th cch lm bi tp v nh to iu kin d dng cho hc sinh hon thnh tt c cc bi tp m gio vin giao ph. Cu 8: Nu khng hiu bi hay gp kh khn trong vic hc ting Anh em thng: STT NI DUNG TR LI S HS T l % A Hi gio vin nh ging li 2 5,88 B Hi nhng bn hc gii trong lp 18 52,94 C Ly sch hng dn ra xem cch lm 5 14,7 D Pht l i 9 26,47 Theo kt qu thng k trn ta nhn thy: Phn ln hc sinh ch hi bn b v nhng kh khn trong hc tp (52,94%). T l hc sinh dm hi gio vin nh c ( thy) ging li cn qu thp (5,88%). iu ny cho thy khong cch gia thy v tr cn kh xa nn hc sinh ngi hi gio vin, thm ch cc em cn pht l i, cho qua lun m khng cn thc mc (26,47%) hoc xem cch lm bi trong sch hng dn (14,7%). iu ny dn n vic hc ngy cng yu km v b mt cn bn, hng kin thc. Vic xem cch lm trong sch hng dn ch gip cc em bit cch gii bi tp l nh th m khng dy cho cc em v sao phi lm nh vy. iu ny s to cho hc sinh thi quen li suy ngh, t chu t duy ng no. V th gio vin cn to s thn mt, gn gi vi hc sinh hc sinh khng phi e ngi khi tip xc vi gio vin. Hc hi bn b cng vn l iu tt v cn thit, tuy nhin cng c nhiu lc bn b khng kh nng gii p thc mc ca mnh v v th gio vin s l ngi thc hin cng vic ny. ng thi, gio vin cn khen ngi hc sinh khi hc sinh hi gio vin v nhng thc mc ca mnh nhm khuyn khch hc sinh mnh dn ni ra nhng g mnh cn cha hiu r, nhng gt mc trong hc tp gio vin c nhng gip kp thi. Cu 9: Em nhn thy cch dy ting Anh ca gio vin nh th no? STT A B C D NI DUNG TR LI Vui v gio vin cho xem tranh v chi tr chi Gio vin gii bi nhanh em theo khng kp Nhm chn Khng c kin S HS 8 16 9 1 T l % 23,53 47,05 26,47 2,94

Kt qu iu tra v phng php ging dy ca gio vin 3 lp ca khi 7 vi tng s 34 phiu hi bng thng k trn cho thy: 47,05% hc sinh cho rng gio vin ging bi nhanh, nn cc em theo khng kp dn n tnh trng hc sinh cm thy tit hc nhm chn (26,47%). iu ny nh hng khng nh n kt qu hc tp ca hc sinh. V vy gio vin cn thay i cch thc hay phng php t chc ging dy nhm thu ht s ch ca hc sinh chi cc tr chi ngay trong lp hc nhm gip cc em bt cng thng, hng hi hn, tip thu tt hn khi tip tc hc. Bn cnh gio vin cn chun b bi dy tht k, ging dy cn k cc hc sinh yu km c th theo kp, ng thi nn
107

chun b cc dng trc quan: tranh nh, vt tht, phn mu, bng ph trong khi dy nhm to n tng hc sinh, gip hc sinh nh bi lu hn. phn cu hi m: Cu hi: Em thng gp kh khn g khi hc mn ting Anh? - kin 1: T vng kh hc v em thng khng bit dch 82,35% (28 hc sinh ) - kin 2: Bit c m khng bit vit, hay qun t vng, khng bit lm bi tp 11,76% (4 HS). T nhng kin trn chng ta nhn thy kh khn ch yu ca hc sinh l t vng kh hc v d qun, dn n vic cc em ch bit c m khng bit vit v khng bit ngha ca t. Do vy gii php cho gio vin l phi thng xuyn kim tra t vng ca hc sinh, hng dn cho hc sinh cch hc t vng: Vit vo s tay v xem li thng xuyn, c thc nh t vng, bit so snh gia cch c v cch vit nh t lu hn v nhm ln. Bn cnh chng ti cng thc hin mt s bui trao i v 5 gio vin dy ting Anh khi lp 7 ca trng v tnh hnh hc tp v nguyn nhn yu km ca hc sinh. Thu c kt qu nh sau: - kin 1 : Nguyn nhn ch yu dn n tnh trng hc sinh hc yu mn ting Anh l do hc sinh li hc ( 3GV 60% ). - kin 2 : Hc sinh khng quan tm nhiu n mn ting Anh, ch ch trng vo cc mn t nhin: Ton, L (4 GV 80% ). - kin 3: Gio vin cha c phng php hu hiu nhm gy hng th cho hc sinh v mn hc ( 2 GV 40% ). Qua kt qu iu tra trn chng ta c th ni vic hc yu ca hc sinh cn xut pht t s li hc ( 60% ), bn cnh cc em cng cha c ng c hc tp, cn xem nh tm quan trng ca vic hc ting Anh. Song mt s gio vin cha p dng c phng php ging dy cho ph hp nn khng gy c hng th hc tp ni hc sinh. Nhng iu y l nguyn nhn dn n vic yu km ca hc sinh. Mun khc phc tnh trng yu km ca hc sinh, gio vin cn i mi phng php ging dy, to khng kh vui ti trong lp hc, gip hc sinh thch th mi khi c tit hc. Gio vin cng cn quan tm, ch n nhng hc sinh yu km kp thi gii p nhng kh khn trong hc tp, gip hc sinh hiu bi th hc sinh mi thch hc. Hc sinh trung hc c s l nhng i tng ang trong tui hiu k, thch khm ph, hiu thng nn hc sinh rt ham chi, thch s vui v. Do vy ngi gio vin cn to s vui v, phn khi trong hc tp: cho hc sinh chi cc tr chi mang tnh cnh tranh, thi ua trong hc tp va gip hc sinh thch th, va cng c, tu b kin thc cho hc sinh. Ngi gio vin cn phi bit tn dng ngh thut s phm ring ca mnh li cun hc sinh, lm cho hc sinh nn nng, thch th khi n gi hc thay v bun chn, mun trn hc. Qua nghin cu sn phm: Xem v bi hc, v bi tp, bi kim tra 10 hc sinh yu km mn ting Anh th c n 8 hc sinh khng chp bi y , chim t l 80%. Trong qu trnh thc tp chng ti cho hc sinh lm bi kim tra 3 lp 7A1, 7A6, v 7A8. Kt qu nh sau :
108

Lp 7A1: Tng s hc sinh : 37 S hc sinh t im di 5 : 10; t l 27,1% Lp 7A6: Tng s hc sinh : 39 S hc sinh t im di 5 : 5; t l 12,82% Lp 7A8: Tng s hc sinh : 39 S hc sinh t im di 5 : 8; t l 20,51% Kt qu trn cho chng ti thy r rng hn s li hc ca hc sinh v chng ti n tp cho cc em trc khi lm bi kim tra, hn na 50% cc bi tp v cu hi ra trong kim tra c ly t ni dung n tp. Vy m t l hc sinh t im di trung bnh vn cn kh cao (27%). iu ny chng t hc sinh cha ch trng nhiu n vic hc ca mnh. Do gio vin b mn bn cnh vic thay i phng php ging dy, thu ht s quan tm ca hc sinh th cn phi lun ch n nhng hc sinh thng xuyn khng chp bi cc em khng c c hi l l trong gi hc, kim tra tp thng xuyn v phi hp cht ch vi gio vin ch nhim nhm n c nhc nh cc em hc tp. ng thi gio vin cn lin h vi ph huynh hc sinh thng bo tnh hnh hc tp ca con em h. C c s h tr ca ph huynh hc sinh s to d dng trong vic gio dc tr trng cng nh nh. Qua mt s thng k trn, chng ti c th rt ra mt s kt lun v nguyn nhn yu km ca hc sinh nh sau: Khng t hc sinh yu km mn ting Anh c hng th hc tp. T l hc sinh yu thch mn ting Anh l 47,05% nhng ting Anh i vi cc em th qu kh, cc em theo khng kp. Thc ra, nguyn nhn ch yu ca vic hc yu ca hc sinh khng phi v c im kh tip thu b mn ny m do hc sinh cha c ng c hc tp ng n, cha thc c tm quan trng cng nh ch li ca vic hc ting Anh, v thi gian dnh cho vic hc tp cha . a s cc em hc ting Anh i ph vi vic thi c (64,7%); bn cnh , hc sinh khng c thi gian hc bi nh (47,05%) nn thng xuyn khng hc t vng, khng lm bi tp v nh hoc ch lm mt s t (61,76%). Hc ngn ng l mt vic khng d dng g, n i hi mt qu trnh luyn tp lp i lp li thng xuyn. iu quan trng l phi t ngi hc c thc nh nhng g cn thit. Tng hp kt qu ca cc phng php nghin cu: quan st, nghin cu sn phm, iu tra bng phiu hi, hi kin chuyn gia, v thm nhp thc t trong cng tc ch nhim; chng ti c th rt ra c mt s nguyn nhn khch quan v ch quan nh sau: Nguyn nhn khch quan: Ting Anh l ting nc ngoi nn kh tip thu. Hn na, hc sinh cha c c hi s dng ngn ng ang hc. Bn cnh , v hon cnh gia nh kh khn, hc sinh phn ln thuc gia nh lao ng ngho nn ph huynh hc sinh cha tht s quan tm n vic hc tp ca con em mnh, thm ch mt s ph huynh d dng cho con em mnh ngh hc ph gip gia nh C mt s hc sinh c hon cnh rt kh khn: phi ph tip bn bun vi gia nh hoc lm mn, bn v s, cng gch nn cc em ny khng c thi gian hc bi nh. V

109

th, vic hc ting Anh nh khng din ra thng xuyn hng ngy, m cc em ch i ph vi kim tra v thi c. Nguyn nhn ch quan: - V pha hc sinh: Tinh thn thi ua hc tp ca hc sinh cha cao, cn li hc. a s cc em c hon cnh kh khn, gia nh ngho nhng phn ln cc em ny khng phi ph tip gia nh nhiu m hu ht thi gian cc em dnh cho nhng tr chi khng b ch: bm in t, ht karaoke, xem phim iu ny nh hng n thi gian hc tp. Bn cnh , cc em cha thc c li ch ca vic hc ting Anh nn cha c ng c hc tp ng n. Cc em ch trng nhiu n cc mn t nhin: Ton, L, hn l mn Anh Vn. - V pha gio vin: Qua cc tit d gi ti nhn thy v pha gio vin cha gy hng th cho hc sinh trong gi dy. Mt s gio vin cha c tip cn vi phng php mi (Phng php Giao Tip) mt cch trit nn gio vin t s dng tranh nh v cha t chc c cho hc sinh chi nhng tr chi phc v cho bi hc nhm cng c t vng hay cc cu trc ng php. iu ny cng phn no gy s chn nn cho mt s hc sinh yu km. 4. Cc bin php ca nh trng nhm gip hc sinh yu km mn ting Anh v kt qu t c: Nh trng v gio vin cng quan tm su sc n vic gip hc sinh yu km nn thc hin mt s bin php gip : 4.1. T chc cc lp ph o tri bui vo mi ngy th nm trong tun cho hc sinh yu km khi lp 7 (min ph). c gio vin b mn tn tnh ging dy nn a s cc hc sinh tham gia lp ph o u th hin c s tin b kh r nt. Tuy nhin nh trng cng gp khng t kh khn v mt s hc sinh thng xuyn khng n lp ph o v hc khng nghim tc. 4.2. Gio vin b mn cng phi hp vi gio vin ch nhim n c khuyn khch hc sinh i hc ph o: Do hon cnh gia nh kh khn, mt s phi ph tip gia nh nn cc em khng i hc tri bui c. Tuy nhin, vn do li hc, a s cc em khng n lp hoc n trng m khng vo lp. Gio vin n c khuyn khch nh trng dng cc bin php mnh: cnh co di c, h bc o c nhng tnh trng ny n nay vn cha chuyn bin tch cc. 4.3. Ci tin phng php ging dy: T ngoi ng thng xuyn hp t chuyn mn nhm thng nht phng php ging dy. T trng t b mn c tp hun v phng php ging dy mi theo hng giao tip v cng ph bin c cho cc gio vin trong t. Tuy vy, vic p dng phng php mi vn cn nhiu kh khn v mt s gio vin c tui, hoc do hon cnh kh khn nn vic chun b cc dng c dy hc (tranh nh, vt tht, bng ph ) khng thc hin c mt cch thng xuyn. 4.4. Gp g ph huynh hc sinh: Gio vin b mn phi hp vi nh trng t chc gp ph huynh ca hc sinh yu km v thng xuyn khng n lp ph o nhm yu cu ph huynh nhc nh n c hc sinh trong hc tp. Bin php ny cng khng t gp kh khn do ph huynh t quan tm
110

n con ci mnh. Hn na do trnh vn ho km nn ph huynh khng c nh hng ng n cho vic hc hnh ca con em mnh. Kt qu t c ca nh trng: S lng hc sinh yu km mn ting Anh HKI nm hc 2001 2002 ny chim t l 37,7% so vi nm hc trc ( 2000 2001 ) l 24,5% c cao hn. Nhng iu ny khng c ngha l bin php ca nh trng khng c hiu qu v ch trng ca nh trng l: thi HKI thng kh hn thi HKII nhm nhc nh hc sinh ch hn trong vic hc tp ca mnh. Trn thc t iu tra, qua kt qu bi kim tra th s lng hc sinh yu km c tham gia hc ph o t im 5 tr ln chim t l 67,4%. iu ny cng c phn no chng t c hiu qu ca bin php gip hc sinh yu km ca nh trng. 5. nh gi chung v kt qu thu thp c v rt ra bi hc kinh nghim: nh gi chung: - V tnh hnh hc tp ca hc sinh: + u im: C hng th hc tp a s hc sinh c tch cc pht biu xy dng bi, tch cc luyn tp. Tip thu bi nhanh. + Khuyt im: Thi hc tp cn l l. Cha c ng c hc tp ng n, cn li hc. - V bin php gip hc sinh yu km: + u im: Ban gim hiu lun to iu kin tt cho hc sinh yu km b sung kin thc. i ng gio vin tn tnh ging dy + Kh khn: Hc sinh cha thc c vic hc ph o nn vng mt kh nhiu. Gio vin cha thu ht c s quan tm, ch ca hc sinh trong gi dy.

BI HC KINH NGHIM V XUT MT S GII PHP Qua 6 tun thm nhp thc t, chng ti thu thp c nhiu kinh nghim qu bu cho ngh nghip sau ny. Chng ti nhn thy hc sinh ph thng ang la tui nng ng, hiu k nn khng trnh khi tnh trng ham chi. Do vy, ngi gio vin cn nm c c im tm sinh l t c bin php gio dc ph hp nhm to c hng th cho hc sinh trong hc tp. Chng ta u bit l do ti sao hc sinh ham chi hn ham hc. l v cc em lun thch s vui v. Do vy y l iu m mi gio vin chng ta cn to ra trong lp hc. i vi vic ging dy ni chung v vic dy ngoi ng ni ring, gio vin cn t chc cho hc sinh chi tr chi ngay trong lp hc. N va c tc dng gii tr va cng
111

c, tu b kin thc cho hc sinh, kch thch c s hng hi trong hc tp, gip hc sinh ham thch khi n gi hc. Bn cnh c th ni: dy ngoi ng l mt ngh thut nhng tnh cch ca ngi thy gi vai tr quan trng. Mi gio vin c mt tnh cch ring v s khai thc ngh thut ny theo cch ring ca mnh. Tuy nhin, mt k thut hp l v mt chng trnh lm vic c k hoch cng vi lng nhit tnh trong ging dy, ti cho rng chng ta s thnh cng trong vic ging dy ting Anh. Trong vic dy ting Anh, nhng mc ch thng thng l dy cho hc sinh: - Ni ting Anh cng ging nh ngi Anh ni cng tt. - Hiu c ting Anh ca ngi Anh ni. - c c ting Anh d dng. - Vit c ting Anh chnh xc. Hai mc ch u (ni v hiu) l quan trng v kh t ti nht. Hu nh bt c gio vin no cng c th dy cho hc tr ca mnh c c ting Anh. Nhng dy cho hc vin ni c ting Anh i hi gio vin phi tht s thng tho ting Anh v mt k nng tuyt cao trong ging dy. Ting Anh l mt ngn ng sng, v vy khng nn dy n nh mt ngn ng cht. Trong chng mc no , vic hc l do nghe nhiu hn l do nhn. V th chng ta nn cho hc sinh nghe v tp ni ting Anh ngay t lc mi bt u hc ting Anh. Cn gii php cho vic hc sinh thng khng hc t vng? l tp ni, luyn pht m. iu ny s gip hc sinh nh t vng lu hn. Tuy nhin c mt s gio vin thc mc: Ni ting Anh ngay t u c ch li g trong khi hc sinh khng bit mt t ting Anh no c? Theo ti iu c rt nhiu li ch v hc sinh s c nghe cch pht m v ng iu ca ting Anh, h s c tm mnh trong bu khng kh ting Anh. Khi hc sinh chm ch lng nghe, cc t s bt u to ngha, ng iu s xm nhp vo u ca h, mt s cu trc cu s lu li trong b nh ca h. Bn cnh , gio vin cn to n tng cho hc sinh khi dy t vng, v d: Gio vin v tranh ln bng minh ho t vng ( tranh khng cn thit phi p nhng phi ng nghnh, hm hnh nhm gy n tng cho hc sinh ); ng thi gio vin nn t chc cho hc sinh chi cc tr chi nhm kim tra v cng c t vng: Slap the Board, What and Where, Noughts and Crosses Ngoi vic ci tin phng php ging dy, gio vin cn phi hp vi gia nh hc sinh nhm thng bo kp thi tnh hnh hc tp ca hc sinh. Kt hp cht ch vi ph huynh hc sinh n c nhc nh hc sinh hc ph o khi cn thit.

112

PHN TH BA

KT LUN & XUT KIN


KT LUN
Trong sut thi gian thc tp ti trng THCS Bi Hu Ngha, iu chng ti nhn thy r nt nht l thc hc tp ca hc sinh cha cao. Ring i mn ting Anh chng ti cng phi nhn rng tht khng d dng g hc sinh tip thu mt ngoi ng. Tuy nhin ng theo gi thuyt nu th nguyn nhn ch yu ca vic hc yu l do hc sinh cha c thc v tm quan trng ca vic hc ting Anh. Cc em ch ch trng n cc mn : Ton, L. Ngoi ra cc em cha c iu kin s dng ngn ng c hc vo mi trng x hi nn cc em cha c mc ch v ng c hc tp ng n. Kt qu iu tra nghin cu th hin: - Mc ch hc ting Anh ca hc sinh ch thi u ( 64,7% ), mt s hc ting Anh v y l mn bt buc ( 20,58% ). - t khi lm bi tp v nh ( 61,76% ) - Khng hc t vng ( 58,8% ) - Khng chp bi y ( 80% ) Hn na vic ging dy theo phng php mi hin nay (phng php giao tip) i hi gio vin phi chun b nhiu dng dy hc v cc dng c trc quan, m iu kin cha cho php mt s gio vin thc hin trong cng vic ny mt cch thng xuyn. Bn cnh , qua quan st v d gi, chng ti nhn thy gio vin cha to iu kin cho hc sinh s dng ngn ng : cha t chc cho hc sinh thc tp, rn luyn theo cp hoc theo nhm nn cha pht trin c cc k nng giao tip cho hc sinh. Vic cho cc em tham gia vo cc bi tp ng vai trong cc tnh hung c kch ho c c hi s dng ngn ng vn cha thc hin c. Song tnh hnh thc t cho thy trnh ting Anh ca hc sinh trng cn qu thp nn cc em khng kh nng thc tp cc dng bi tp ny. Do vy vic p dng trit mt phng php no cng l iu ng cho mi gio vin phi suy ngh, n o. C rt nhiu phng php dy ngoi ng nhng chng ta khng th c c mt phng php tch hp nhm t c tt c mi mc ch dy v hc ngoi ng : nm c cc qui lut ngn ng, ch trng n s tip thu ca ngi hc v thc hin mi quan h x hi trong vic hc ngoi ng, c th giao tip bng ngn ng ang hc v chia s thng tin vi ngi khc Vy th gii php no dnh cho gio vin khi ng trc s bng n cc phng hng / phng php dy ngoi ng ng thi v trong tng lai? Cch duy c quyt nh ng n l hc k v nhng phng php c th c sn v tch hp cc phng php c mt cch linh hot v sng to. Tuy nhin c c mt quyt nh sng sut trong vic la chn phng hng / phng php hay mt s tng hp cc phng php, mt gio vin cn: 1. nh gi nhu cu ca ngi hc: Ti sao h phi h phi hc ngoi ng? Hc lm g?

113

2. Nghin cu cc hn ch trong vic ging dy: thi gian ( s gi mi tun, s tun trong mi hc k / nm hc ), s s lp, dng dy hc, cc yu t vt cht nh din tch lp hc, gio c trc quan 3. Xc nh nhu cu, thi v trnh tng c nhn / ngi hc ti mc c th thc hin c. 4. Sau khi thc hin cc iu trn, ngi dy c th p dng nhng nguyn tc k thut / th thut thch hp bng cch nghin cu tt c cc phng php sn c. Tm li, c mt cu ni ng suy ngm ca Clifford Prator: Hy iu chnh cho thch hp, ng chp nhn mt cch my mc . Gio vin dy ngoi ng l ngi vo v tr thch hp nht p dng cu ni ny.

XUT
Qua qu trnh iu tra nghin cu ti c mt s khuyn ngh sau: - i vi trng THCS Bi Hu Ngha: Ban Gim Hiu v cc gio vin ch nhim cn t chc hi ngh PHHS thng xuyn hn to mi quan h mt thit gia gia nh v nh trng, thng bo cho ph huynh bit v tnh hnh hc tp ca con em h. Kt hp vi PHHS c bin php gio dc ph hp vi tng i tng. ng thi nh trng cn trang b cc dng dy hc: bng hc ting Anh, my Cassete, bng ph, tranh to d dng cho gio vin trong vic ging dy. - i vi Phng Gio dc v S gio dc: Cn to iu kin cho gio vin ph thng hc tp, tip cn vi phng php dy mi. T chc cc bui Workshop v h tr cc khon chi ph gio vin cc trng vng su, vng xa vn c th tham d c. Cn thay i sch gio khoa v sch gio khoa hin nay cha ph hp vi phng php giao tip nn rt kh cho gio vin p dng phng php mi.

114

3. TI : Tm hiu hng th hc tp mn s ca hc sinh khi 6 trng THCS Ng Gia T tnh An Giang. (Phm M Vinh 25C4)
(Nhn xt : Tn ti khng tng thch kt qu nghin cu di y)

PHN MT

NHNG VN CHUNG
1/ L DO CHN TI: Qua nhng thi gian thm nhp thc t: ba tun kin tp nm th hai v 6 tun thc tp nm th ba ti trng THCS bn thn ti l mt gio vin tng lai ging dy b mn lch s thy rng: thc ca cc em v mn ny cn rt km. Cc em c s nhn thc sai lch ngha dy hc mn Lch S. Quan nim ca cc em hc sinh thng cho rng: hc s ch cn hc bi v nh nhiu n ch khng cng c s suy ngh g? y l mn hc ch mang nng v l thuyt. V th, cc em lun lun c ngh: hc s n iu v rt nhm chn v ch bit ch cn hc thuc lng l xong. Nhng cc em khng t mnh tm ra nhng kh khn ca mn hc ny: Ni dung bi th thuc lu lu nhng ti sao s kin ny, s vic ny n li l nh vy. Cc em khng cn bit, cc em c trnh n n v khng cn tm ti, hc hi hay t duy v vn ny. Th y, cc em c hc bi v hc rt nhun nhuyn nhng cc em khng hiu g v n cht no c. Vic lnh hi cc tri thc c h thng, vn l nng ct ca qu trnh hc tp, c thc hin trong s pht trin c h thng v tun t ca qu trnh hc tp. Song, vn quy v ch s dng c quy lut dy hc th no hc sinh nm c ni dung ngha ca mn lch s ng thi th hin sng kin, hng th trong qu trnh hc, c nh vy, cc em mi thm nhun tinh thn, thi yu lch s dn tc nc nh. Tm li, hc s rt cn nng lc t duy, v sao? Chng hn: s kin xy ra trong hon cnh bi nhng nguyn nhn no dn n vn ny? mi ch l mt chi tit nh trong vn nh. y chng ta cn m rng tm nhn thc hn na: bit vn dng nhng hiu bit hc v trong cuc sng cng nh trong qu trnh hc tp. Thc tin cho thy cht lng bt c cng lin quan t s tch cc ch ng ca ngi hc. Lm sao cc em hiu c nhng iu hc chn ra nhng iu cn nh. M t c iu th i hi bn thn hc sinh phi xut pht t s hng th. Qua thi gian tip xc vi cc em ti trng Trung hc c s Ng Gia T, ti thy cht lng hc mn s ca hc sinh khi 6 cha n tho: v kin thc lch s cc em cn rt m h. Khng hiu r; kt qu hc tp c chiu hng i xung. Nhiu em cha thc s say m mn Lch s. Ti ngh khi hot ng nhn thc ca hc sinh da trn c s hng th n s tr nn ho hng thoi mi v d dng tip thu kin thc mi, khi hc sinh t cn n s ng vin bn ngoi vi vic hc tp v lm vic vi sc mnh say m bn trong theo nguyn vng ca bn thn.

115

Hn na, bn thn ti l gio vin ging dy mn S ti thy cn phi tm hiu hng th hc tp ca hc sinh khi 6 i vi mn S ra sao t c th a ra bin php iu chnh cho hp l , gy hng th cc em mn ny hn. Vi nhng l do trn ti quyt nh chn ti: Tm hiu hng th hc tp mn S ca hc sinh khi 6 trng THCS Ng Gia T trn c s bi dng hng th hc tp mn S m cung cp cho cc em hc sinh nhng kin thc v lch s. T hnh thnh cho cc em nhn thc ng n v cc s kin lch s; gio dc cho hc sinh lng yu nc, thc xy dng v bo v qu hng, t nc mt nim t ho v nhng thnh tu vn ho, vn minh m t tin chng ta v loi ngi t c. 2/ MC CH, NHIM V CA TI: 2.1. Mc ch: Nng cao cht lng hiu qu dy v hc mn lch s, phc v tt cho cng tc gio dc nh trng, ng thi gp phn nng cao tnh ch ng ca hc sinh trong qu trnh hc tp gp phn rn luyn t duy khi hc lch s ca hc sinh trng THCS. Qua , nhm iu chnh nhn thc ng n hc sinh v tm quan trng cng nh s thit yu cn phi hc mn lch s. 2.2. Nhim v ca ti: - Nghin cu c s l lun v thc tin nhm nng cao hng th ca hc sinh qua vic dy hc lch s. + Tm hiu khi nim hng th. + Vai tr v tm quan trng ca hng th hc tp hc sinh. - Tm hiu thc trng ca vn nghin cu. - Xy dng gi thuyt nghin cu. - Thc nghim khoa hc: iu tra thm d, xc nh quan nim v thi quen trong hc tp lch s ca hc sinh. - Rt ra kt lun v xut kin nhm nng cao hng th hc tp s hc sinh. 3/ I TNG & PHM VI NGHIN CU: 3.1. i tng: - Hng th hc tp mn s v mt s bin php nng cao hng th v cht lng hc tp mn s.

116

- Cc ti liu v phng php dy hc lch s nhm pht trin t duy hc sinh, nng cao hng th hc tp cc em. 3.2. Phm vi nghin cu: - Do khun kh ca ti, do thi gian hn ch v do trnh ca bn thn nn ti ch chn 4 lp 6 (6A4, 6A5, 6A6, 6A7, 6A8) ca trng THCS Ng Gia T trong tng s 8 lp ca hc sinh khi 6. - Ch nghin cu cc c s l lun v vic nng cao hng th hc sinh qua dy hc lch s. - Thi gian nghin cu ch chn trong 6 tun thc tp. 4/ GI THIT KHOA HC: - Cht lng hc tp mn s ca hc sinh khi 6 trng THCS Ng Gia T c th do nhiu nguyn nhn khc nhau. Mt trong nhng nguyn nhn l phi hng th hc tp vi n. - Qua t thc tp va ri do c s tip xc vi i a s hc sinh THCS, c bit nht l hc sinh khi 6, ti nhn thy rng: cc em hc sinh c nhn thc khng ng v mn s. V nguyn nhn dn n nhng biu hin ca nhn thc sai lch l: + Hc sinh xem y l mn hc ch mang nng tnh l thuyt (cc em xem trng cc mn hc khoa hc t nhin hn cc mn hc x hi) nn cc em khng mun u t nghin cu, cc em cn rt l l khng mun tip thu nhng kin thc ca bi hc trn lp, khng pht huy ht kh nng t duy ca mnh. V th, trong gi hc lch s khng th to cho mnh nim hng phn, khng c hng th khi hc mn ny. + Trong qu trnh ging dy, gio vin cha c kh nng kt hp hi ho v phng php dy hc, ch yu gio vin ch thin v phng php thuyt trnh. Do , khng pht huy c tnh tch cc t gic hc tp cng nh kh nng t duy ca hc sinh. Bi l , cc em cn rt th ng, mt mi, d nhm chn v cc em ch l ngi bit ngi nghe v ghi chp; cc em nhn thy ni dung v bi hc tr nn kh khan. + Nh trng cha p ng y v cc phng tin thit b dy hc (cn rt thiu v c s vt cht) cha tn dng nhng phng tin trc quan trong qu trnh dy hc. - Chng ti cho rng vic khc phc nhng tn ng trn v tm ra cc bin php hnh thnh hng th hc tp mn S cho hc sinh l iu kin gp phn nng cao kt qu hc tp mn S ca hc sinh khi 6 trng THCS Ng Gia T. 5/ PHNG PHP NGHIN CU:

117

5.1. C s phng php lun: - Quan im duy vt bin chng ca ch ngha Mc- LNin, t tng H Ch Minh l c s ch yu trong phn tch, nh gi l lun v thc tin. - Quan im h thng c s dng trong ton b qu trnh nghin cu. 5.2. Cc phng php nghin cu c th: a. Phng php c sch v ti liu: Nhng loi sch v ti liu c lin quan n vn hng th tm hiu c s l lun ca hng th. b. Phng php quan st: - Quan st: hc sinh qua d gi mn s tm hiu thi v hng th hc tp ca hc sinh trong gi s. - Quan st gio vin b mn: d gi gio vin b mn tm thy v rt ra phng php dy hc tt, cch t chc lp hc ca gio vin b mn. c. Phng php iu tra: - iu tra hc sinh: Ankt ng - iu tra gio vin: Ankt m. - Lp phiu iu tra nhm thu thp s liu, hin tng thng qua vic pht phiu n tay hc sinh lp pht hin ra nguyn nhn v sao hc sinh cha hng th hc mn lch s. d. Phng php thc nghim :Th vn dng kim nghim nhng bin php xut xem c ng hay khng. e. Phng php tr chuyn: Ti s dng mt s cu hi tr chuyn vi mt s gio vin nh: Ban gim hiu, cc thy (c) b mn (nht l i vi gio vin dy s, i vi ph huynh hc sinh v chnh ngay cc em hc sinh thu thp nhng t liu cn thit phc v cho vic nghin cu ti. f. Phng php thng k ton hc: S dng phng php ny x l cc s liu thu thp c, nhng thng tin, t c c s rt ra nhng kt lun ph hp.

118

6/ C S NGHIN CU: Trng THCS Ng Gia T x M Ho Hng Long Xuyn An Giang.

119

PHN HAI

NI DUNG V KT QU NGHIN CU
1/ LCH S CA VN NGHIN CU: Trong qu trnh tin ho, tn ti v pht trin con ngi phi tm mi cch nhn thc ngy cng su hn v th gii khch quan. Nhu cu ny th hin ch t duy, hng th ca con ngi lun vn ti bn cht s vt hin tng t nhin v x hi. Chnh trong qu trnh con ngi t hon thin mnh v lm cho mnh hnh ng mnh ngy cng tr nn ng n, c hiu qu. Nhn thc v hnh ng bao gi cng c quan h cht ch vi nhau, h tr, b sung cho nhau con ngi ngy cng pht trin. Nhn thc lch s ng n l mt yu t khch quan hnh ng ng. Qu trnh hc tp ca hc sinh s c c tnh cht sng to nu n c tin hnh trnh khoa hc cao. Trong qu trnh hc tp, hc sinh s nhn thc c nhng mc ch chung ca hc tp v nhng nhim v ca cng vic h lm, s c thi t gic i vi thi hc tp v lm vic vi nim hng th, say m, suy ngh tch cc mt cch lgc ti liu. H t gic cng c tri thc, i chiu tri thc vi cc quan st sinh ng v vi kinh nghim bn thn, nm c k nng v ng dng c tri thc trong thc tin, trong hot ng ca mnh, hon thnh nhng cng tc t lp c tnh cht sng to do gio vin giao hoc t mnh la chn ly, hiu c kt qu ca mnh v phn tch c cng vic y. Ch c trong qu trnh lnh hi mt cch t gic cc tri thc khoa hc th nng lc nhn thc ca hc sinh mi pht trin c kt qu tt p nht. Ch c bng cch hc sinh mi khng nhng thm nhun cc tri thc v c s ca khoa hc, m cn dn dn tin ti hiu c phng php ca ngnh khoa hc , tin ti thm nhun cc t tng hin i ca khoa hc. Tnh t gic ca hc sinh bt u t vic thc c nhim v ca cng vic ra. V t hng th i vi cng vic , t nhu cu mun gii quyt ng n cng vic . Song, trong dy hc mn s trng THCS, vn dy nh th no cho hc sinh hng th vi mn hoc ny c nhiu thy (c) quan tm n. V cng c mt cng trnh nghin cu ca mt s tc gi v vn ny. Hc sinh hc lch s khng ch bit m phi hiu v t rt ra bi hc kinh nghim cho hot ng thc tin. Hn na, hc s khng ch phi ghi nh v cc s kin, hin tng m cn phi to cho mnh nim hng th say m trong qu trnh hc nm c bn cht s kin, hin tng. Trong lch s gio dc, nhiu nh phng php khng ngng xy dng phng php dy hc mi nng cao cht lng dy v hc. Ch yu l vn dng phng php mi nh th no c hiu qu tt nht. V vy, i hi y l cc nh s phm phi

120

tm hiu hc sinh xem mc hng th hc tp ca cc em v mn mnh ph trch ra sao, t c nhng bin php gio dc thch hp vi ti: Tm hiu mc hng th hc tp mn lch s ra i.
(Nhn xt : phn ny khng trnh by r c tin trnh lch s ca vn nghin cu)

2/ C S L LUN: 2.1.Tm quan trng ca mn lch s: Lch s ca mt dn tc hay ca nhn loi y khng phi ch l lch s ca cc trn nh nhau hay s thay i cc triu i. Lch s bao gm mi mt ca i sng x hi n gm c chnh tr, qun s, kinh t, vn ho V th, lch s c lin quan n rt nhiu lnh vc. Do , dy v hc lch s c vai tr rt quan trng: gip chng ta nhn nhn v nh gi lch s t nc, gp phn nng cao gio dc trong truyn thng nh trng. N cung cp cho ta nhng kin thc v lch s: qu trnh pht trin lin tc ca lch s Vit Nam t khi c con ngi xut hin trn t nc ta cho n ngy nay. N ni ln nhng thnh tu khoa hc lch s trong nc v trn th gii, nhng quy lut pht trin ca lch s t nc. C hc v tm hiu v lch s Vit Nam th mi nhn thy lch s Vit nam v lch s ca mt cng ng c dn nhiu tc ngi, c tc ngi a s, c tc ngi thiu s, c tc ngi n trc, c tc ngi n sau nhng mt khi ho chung vo cng ng dn tc Vit th chung sc chung lng v cng nhau dng nc v gi nc. Sut trong chiu di lch s, nhn dn cc dn tc c a s v thiu s. C min ni v min xui i cng nhau xy p nn phm cht, ct cch ca con ngi Vit Nam, dn tc Vit Nam, to dng mt nn vn ho, vn hin Vit Nam c o vi nhiu gi tr cao p. Lch s xy dng v bo v t nc gian trun v ho hng kt tinh thnh nhng gi tr truyn thng tiu biu cho sc sng v bn sc dn tc li cho hm nay v mai sau nhng bi hc lch s, nhng di sn v gi. Lch s c tm quan trng th y. Do , vn gy cho hc sinh hng th hc tp mn s khng phi l d bi v, cn c mt s quan nim cho rng: mn chnh; mn ph; thm ch cn hiu sai lch mn quan trng v mn khng quan trng, mn thi v mn khng thi. Cn nu r rng cc mn hc trng ph thng kin thc c bn ca cc ngnh khoa hc u c gi tr bnh ng ngang nhau trong vic gp phn o to th h tr.
(Nhn xt: phn ny cn bm vo mc tiu o to, chng trnh mn hc vit)

2.2. MC TIU, NHIM V, CHC NNG, V TR CA MN S: a. Mc tiu nhim v mn hc: * Mc tiu:


121

- Mn lch s l mn phc v cho cng tc gio dc t tng chnh tr, o c cho hc sinh. - Cung cp cho hc sinh nhng kin thc hiu bit v lch s dn tc v mt s kin thc chung v lch s loi ngi v cng trnh di sn vn ho ca dn tc, ca nhn loi, nhn thc ng n v cc s kin lch s. * Nhim v: - Hnh thnh cho hc sinh nhng nhn thc ng n v cc s kin lch s. T , gio dc t tng tnh cm o c hnh thnh nn nhng c tnh tt cho chnh mnh. - Vic hnh thnh thc o c l rt cn thit, t c s ban u cho nn mng t tng o c ca hc sinh v lch s dn tc cng nh nhn loi. - Vic gio dc t tng o c c th din ra nhiu ni, nhiu lc, nhiu mn hc. Song, ch c mn lch s mi c iu kin pht huy v cung cp tri thc c h thng. b. Chc nng ca mn hc: - Cung cp cho hc sinh v o c: gio dc cho hc sinh lng yu nc. thc xy dng v bo v qu hng t nc, nim t ho v nhng thnh tu vn ho, vn minh ca t tin chng ta v loi ngi t c. T , gio dc lng bit n v qu trng t tin, nhng anh hng dn tc cng hin c i mnh cho t nc. - Nu ng gc gio dc, qu trnh gio dc thc hin t: tri thc cm xc tnh cm thi nim tin thi quen hnh vi th mn lch s p ng c qu trnh . ng v gc trit hc, ngi ta ch thc c s vt khi no ngi ta c tri thc v n. Tri thc l thc n ca s t duy. Mun xy dng t tng, tnh cm, o c mi th trc ht trang b tri thc. Tm li, bt c mn hc no trong trng ph thng cng c nhim v l thng qua c im ca b mn mnh phi hp vi cc mn khc trong nh trng gp phn thc hin mc tiu o to nn nhng con ngi lm ch tri thc khoa hc v cng ngh hin i, c t duy sng to, c k nng, tc phong cng ngh, c tnh t chc v k lut, l nhng ngi k tha xy dng ch ngha x hi va hng va chuyn nh li dn ca Bc H. (Ngh quyt hi ngh V BCH TW ng CSVN kho VIII).

122

2.3. Mt s l lun v hc sinh yu km mn s: Hc sinh yu km ngoi s tt hu v kin thc: cc em khng nm vng kin thc, khng hc bi, khng quan tm n vic hc hi tm ti ti liu vun p tri thc cho bn thn; m y cn do s nhm chn li hc cc em nn tm l v mn hc ny rt th ng trong nhng gi ln lp. Hng th hc tp mn lch s cc em rt km. Nhng em ny thng c cc biu hin sau y: - Trong gi hc s thng ng, ngp di hoc nm di trn bn v rt l l trong vic tip thu kin thc mi. - Khng ng gp kin xy dng bi mi v khi c gio vin gi hi v ni dung bi hc th tr li khng c. - Hay ly v cc mn hc khc ra hc trong gi lch s. - Thng xuyn ni chuyn, lm n trong gi hc. - Cc bi kim tra thng di im 5. - Khi t cu hi (Gio vin) cc em thng khng tr li c, hay lng tng. Bi v, cc em u c hng th hc mn ny nn khng cn tm hiu thm ti b sung tri thc. Cc em rt th ng trong gi hc. Ni chung, cc em c hng th, c ch tm n vic hc hi, tm ti nhng tri thc v s th mi c th nng cao cht lng dy hc mn ny. y, hc sinh phi bit vn dng nhng quan im duy vt lch s trong qu trnh hc tp; phi t pht huy kh nng t duy tch cc nhn thc ng qu kh t hiu hn hin ti v kh nng d on tng lai. V cng t y cng nng cao hng th hc tp: Cc em bit miu t, khi phc nhng s kin lch s xc nh c nguyn nhn pht sinh s kin nhn bit lin h, so snh, i chiu lch s vi i sng hin nay t rt ra bi hc kinh nghim.
(Nhn xt: vit khng t yu cu ca mc, khng st yu cu ca ti)

3/ HNG TH NHN T KCH THCH HOT NG C NHN: 3.1. Khi nim hng th: Hc sinh ch tht s nm vng c kin thc, k nng v k xo khi no trong qu trnh hc tp, bn thn cc em t huy ng mi nng lc nhn thc: tr tng tng (ti hin v sng to), tr nh, t duy tch cc v kh nng vn dng tri thc cn thit. S lnh hi kin thc l qu trnh lin tc o su, chnh xc ho v cng c kin thc. Cn c th m bo tnh vng chc ca kin thc cc em phi t to ra cho mnh nim say m hng th hc tp bng cch khi hc lun lun quay tr v vi nhng tri thc thm nhun t trc. T , hc sinh s thy c trong cc tri thc c mt ni dung, nhng sc thi m trc y cc em cha nm c. C hng th th hot ng tr tu ca hc sinh c
123

tun t nng cao dn ln, ng thi s ch , c quan st, tr nh, t duy, ngn ng v tr tng tng cng pht trin khng ngng. Nhng trong trng hp chng trnh hc c khi lng chung ln th mt vn c ngha quan trng cn t ra l phi xc nh xem ti liu no, kin thc no hc thuc v bt buc phi nh v ti liu no kin thc no khng bt buc phi hc. Trong thi k thnh hnh nn gio dc theo li mnh lnh th vic dy hc c tin hnh theo cch ng lot. Trc mt gio vin l tt c cc hc sinh trong lp m gio vin phi bao qut bit, v theo lnh ca gio vin tt c hc sinh u ng thi lm mt vic, hc tp ging nhau. Mi ngi u tin hnh theo mt bc chung, hc sinh c thi quen lm vic theo cng mt nhp iu v nh vy th hon ton khng gy c hng th hc tp cc em. Trong tm l hc, vn hng th t c nghin cu cho n nay vic hiu hng th nh th no vn l mt vn cn ang tranh lun. Theo Ananhin khng c hng th vi t cch l mt hin tng c lp trong i sng c nhn, ta khng th no tn thnh kin ca ng c. Song, hin nay li c mt s ngi qui hng th v nhu cu hng th chnh l nhu cu c nhn thc. Hng th l thi nhn thc, hng th l hng ch (B.M.Toplp). Gn y c mt s nh ngha hng th l thi nhn thc ca c nhn i vi hin thc (Ackhipp, Miaxisp, Rubinein, Tvanp). Khi phn bit nhu cu v hng th, cc nh tm l hc ni trn ch ra rng nhu cu nhm nm ly i tng cn hng th nhm nhn thc nhng i tng (Miaxisp, Tvanp). Quan im v s khc bit ca nhu cu v hng th nh vy l rt phin din. R rng rng, vi t cch l mt thuc tnh ca xu hng c nhn th hng th l mt hin tng tm l phc tp v c ng hng th gn lin vi cc thuc tnh khc ca xu hng v thng qua cc thuc tnh , nhng khng th qui hng th v mt trong nhng thuc tnh no trong s . Nh vy, hon ton khng th ng nht nhu cu v hng th v chng ta lun gp phi nhng s kin trong c nhu cu v n, nhng ngoi y khng thy thch th n. Nhu cu khng ng nht vi hng th nhng n l c s hnh thnh hng th. Hn na, bn thn hng th c th tr thnh nhu cu ca c nhn. V d: trn c s c nhu cu hc tp th c th c hng th vi mt mn hc nht nh no . Nh vy, mt mt khng nn qui hng th v nhu cu, mt khc li cn vch r mi quan h v tc ng qua li gia nhu cu v hng th. Gia nhn thc v hng th cng c mt quan h nh vy. Mi hng th u bao hm mc no mt thi nhn thc ca c nhn i ph vi i tng nhng khng qui hng th v thi nhn thc.

124

Hng th cng khng ng nht vi ch . Ch c th hng vo nhng i tng m ta khng thy thch th g, nhng v ta c thc v tm quan trng v s cn thit phi nghin cu i tng . Ngc li, thi cm xc i tng l mt trong nhng du hiu khng th thiu c ca hng th. Tt nhin, khng phi bt k mt thi cm xc no cng gy nn hng th m ch c nhng biu hin cm xc tch cc bn vng ca c nhn i vi i tng m thi. Tuy tha nhn rng thi cm xc c ngha to ln vi t cch l mt c im ca hng th, chng ta khng qui hng th v mt loi cm xc no . Trong nhng hng th hnh thnh s hng ti v s gn b vi i tng khng phi ch do s hp dn v tnh cm m cn do nhn thc c tm quan trng ca i tng hoc hot ng i vi cuc sng. T c th nh ngha: Hng th l thi la chn c bit ca c nhn i vi i tng no , va c ngha i vi cuc sng, va c kh nng mang li khoi cm cho c nhn trong qu trnh hot ng. Hng th biu hin s tp trung ch cao , s say m, hp dn ln ni dung hot ng, b rng v chiu su ca hng th. Nh vy, mc d hng th ca c nhn ph thuc vo c im ca i tng v phm cht ca c nhn nhng xt n cng, hng th cng c hnh thnh do nhng xung quanh, do tp th v x hi. Do , hng th ca con ngi c ngun gc x hi lch s, n ph thuc vo trnh pht trin ca quan h x hi. Hng th c ngha rt quan trng trong i sng v trong hot ng ca con ngi. Con ngi cm thy sng v hnh phc khi h c hng th. Cng vi nhu cu, hng th kch thch hot ng. Lm cho con ngi tr nn tch cc hn. Cng vic no ph hp vi hng th th s c thc hin mt cch d dng v c hiu qu. Lc , con ngi cm thy khoi cm khi lao ng v thy n l tr chi v th lc v tr tu. S pht trin ca hng th gn lin vi s pht trin ca la tui. Do , mun hnh thnh mt hng th no th cn phi c mc pht trin tm l cng nh mt mc tri thc v kinh nghim sng nht nh. Hng th ch hnh thnh v pht trin khi hot ng thoi mi, khng cng thng. Do , mun gy hng th hc tp cho hc sinh, gio vin phi thc hin tt cc khu quan trng trong qu trnh dy hc, trong khu kch thch tch cc hc tp ca hc sinh l quan trng nht. khu ny, gio vin phi bit xut nhim v nhn thc v kch thch hc sinh hng th hc tp. Mun nh vy, gio vin phi to c bu khng kh hng say trong gi hc v quan trng hn na l phi to nn nhng tnh hung c vn . Vic to tnh hung c vn c nhiu cch khc nhau, tu theo c im ca tng bi, tu theo sng kin kinh nghim ca mi gio vin. Vn c bn l lm sao cho hc sinh hiu r ngha ca vic hc tp i vi bn thn cc em v i x hi. T cc em r xc nh c ng c hc tp v c nhu cu tip thu tr thc mi.
125

3.2. Cc loi hng th: Hng th tht mun mu, mun v. Trc ht, hng th c phn chia cn c vo ni dung c chiu hng ca n. V phng din ny, hng th c th chia thnh cc loi hng th vt cht, chnh tr, x hi, lao ng, ngh nghip, nhn thc c sch. Mi loi hng th k trn bao gm nhiu hng th khc nhau mun mu, mun v. y, ta ang nghin cu v hng th hc tp mn lch s ca hc sinh lp 6. Tc l ang i su vo phm vi hng th nhn thc. Hng th nhn thc theo ngha rng ca t ny th hin di hnh thc hng th hc tp, hng th khoa hc c tnh cht chuyn mn. Ngoi ra, ngi ta cn chia hng th thnh hng th trc tip v hng th gin tip. Hng th trc tip l: hng th i vi bn thn trong qu trnh hot ng, hng th gin tip l hng th i vi kt qu hot ng. Cn c vo mc hiu lc ca hng th c th chia hng th ch ng v hng th b ng (th ng). - Hng th ch ng: l loi hng th c hnh ng khi con ngi khng dng li vic quan st m cn hnh ng vi mc ch lm ch i tng gy hng th. - Hng th th ng: l loi hng th tnh quan khi con ngi ch gii hn vic tri gic i tng gy nn hng th. Ngi ta cng phn cng phn chia hng th cn c vo khi lng ca n: Hng th rng hp. Ngoi ra cn c hng th theo chiu su: hng th su sc hay hi ht b ngoi. Cui cng, ngi ta chia hng th theo tnh bn vng ca n. V mt ny c th ni n bn vng hoc khng bn vng khng nhng tr em v ngay c ngi ln cng c hng th khng bn vng. Cn hng th bn vng thng gn lin vi nng lc cao v s nhn thc su sc ngha v v thin hng ca mnh. Trong thc t, ta thng gp nhng ngi m cc loi hng th ca h kt hp vi nhau theo mt cch nht nh tiu biu cho h. Chng hn, c th thy mt ngi c hng th tch cc v su sc nhng li hi ht. Trong kiu hng th t mc l tng thng c s kt hp cht ch tnh tch cc v bn vng gia chiu rng v chiu su. Tt nht l nhng ngi c mt hng th trng tm ch yu v su sc trong cuc sng v hng th da trn nhng hng th rng ri v nhiu mt. 3.3. S hnh thnh v pht trin hng th: Hng th hnh thnh kh sm, ban u n biu hin di hnh thc t m, ngay t nhng nm u tin sau khi ra i tr chu nh hng bi s tc ng thng xuyn
126

ca nhng vt c mu sc rc r, sng chi nhng ting ng mnh v s di chuyn ca i tng hp dn. Tr khng ri mt bi nhng vt kch thch ny v rt thch c tip xc vi chng nhiu ln. Tuy nhin s tp trung vo i tng, do s hp dn v tnh cm ny, lc by gi cn gn b vi tri gic nn cn c cht nht thi v c th gi l tin hng th. la tui mu gio, bt u c hng th thc s, tc l c mt thi tng i bn vng i vi hot ng no hp dn tnh cm cc em. V do cc biu tng iu chnh. l cc hng th nhn thc th hin v s cu hi: Ti sao? u? lm g? Tr mun bit cc hin tng v tt c ci g mi u hp dn v lm cho cc em ngc nhin. Cui tui mu gio do nh hng ca ngi ln, tr c hng th hc tp trng. Trong nh trng, tr khng ch vui chi m cn c gng t kt qu tt trong hc tp, tp vit v hc tnh. Trong nhng nm hc cp I, hng th nhn thc c khai su, cc em c thc v ngha ca vic hc i vi cuc sng. Trong thi gian ny, hng th s c phn ho mt s thch hc mn ton, mt s thch hc tp c, mt s thch c truyn. V trong s hng th th hng th c sch truyn c hnh thnh. Song, trong thi ging dy cp I, iu c ngha c bit quan trng l lm cho tr em tch lu nhng ti liu c th cho hot ng t duy tch cc coi nh trng c nhim v gp phn nhiu nht vo s pht trin hc sinh cm gic v tri gic, pht trin t duy l ngn ng trn c s ti liu quan st v cc s vt v hin tng ca th gii xung quanh v trn c s hnh ng thc tin vi cc vt v hin tng y. Trong iu kin hin nay, khi nhng ngun thng tin a dng tc ng ln tm l tr em ngay t tui th u v khi n tng m tr tip thu c nhng s kin v hin tng thc ti c mt phm vi rt rng th qu trnh tr em tch ly cc ti liu vt cht c th c xc tin, s chuyn bin sang nhng qu trnh mi. Phc tp hn ca hot ng nhn thc cng tng nhanh. Hng th ca hc sinh cp I th hin ch: khi va bt u i hc ni chung hc sinh rt thch th gi trn lp. y cc em hc tp thc t tc l tp vit, tp c, tp tnh ton. ng c hc tp ca cc em nhum mu sc c tnh cm vi c gio; thm nhun tnh cm yu mn c gio ca mnh, m nhng yu cu ca c i vi cc em l mt qui tc, l mt iu lut: Cc em sn sng nghe c gio ni trn lp. Cn nu hot ng n iu th hc sinh s mt mi v chn hc. Thi tch cc i hc tp cng gn lin vi i sng bn thn vi kinh nghim ca tr, p ng c nhng nhu cu v hng th ca cc em. Hng th ca cc em ch yu hng vo tng s kin tng hin tng, tng bin c ring l c phn nh trong ni dung dy hc v c gio vin khai thc t cuc sng. Tu theo mc tch lu tri thc v k nng m hng th ca cc em c xy dng li, c thay i i. Hng th cn phi gn lin vi s t chc cng vic dy hc
127

ca gio vin, sao cho n gy c hc sinh tinh thn tch cc hot ng tr tu, n cung cp cho hc sinh nhng kin thc, k nng v k xo quen bit, n phi c xy dng c tnh ton n tt c s phc tp ngy cng tng ca ti liu gio khoa, n phi to nn nhu cu i vi nhng thnh tch mi trong hc tp v gy nn tinh thn ho hng i vi cng vic khi no cc em cm thy ho hng, phn khi trong cng tc, khi cc em tch cc suy ngh v tng cng n lc. Khi ln cp II, hng th ca tr em c m rng, khi su v phn ho hn, nhiu hng th xut hin. Hng th c sch tr nn bn vng v c la chn. i vi thiu nin hp dn nht l cc loi sch phiu lu mo him, cc sch ni v anh hng trong thi chin, trong cch mng, nhng s kin lch s hay v cc nh thm him. Ring v hng th nhn thc lp 6, lp 7 do c nhiu mn hc v c nhiu gio vin vi nhng hng khc nhau nn cc em gp lng tng nht thi trong vic xc nh hng th, nhn thc ca mnh. Thiu nin cha nhn thc r cc em thch mn no nht, dn dn trong qu trnh tch lu tri thc trong cc lnh vc hc tp khc nhau, cc em bt u xc nh c mn hc no m mnh hng th nht v tp trung nht. Hng th chnh tr x hi cng c hnh thnh t tui thiu nin. Cc em bt u theo di cc din bin x hi, tnh hnh th gii v tham gia vo cuc tranh lun chnh tr. Cc em c nhiu hng th nht i vi hot ng ca trng, lp v nguyn vng r rt. Mun c v tr tch cc trong x hi a s cc em mun lm cng tc x hi. n cui cp hc do phi xc nh ng i nn cc em c hng th khoa hc, k thut, thm m v ngh nghip ni bt ln hng u. Hng th i vi th gii ni tm, i vi hnh vi o c ca con ngi cng chim mt v tr quan trng. T m hng th c sch c thay i. By gi thanh nin thch c sch bn v tm l con ngi v cuc sng. S pht trin hng th thng gn lin vi s pht trin la tui. iu cng d hiu v mun hnh thnh mt hng th no th cn phi c mt mc pht trin tm l cng nh mt mc tri thc v kinh nghim sng nht nh. T chc ca h vn ng cm gic cng pht trin th kh nng nhn thc v vn ng ca cc em cng tng thm. iu gii thch s pht trin khi su v nhng bin i v cht lng trong hng th ca cc em. i vi cc em, lc u ch c mi trng xung quanh. Sau m rng ra c mt th gii v cc quan h ca cc em i vi cc mt khc nhau ca i sng cng tch cc v c tnh cht la chn. Do , vic ging dy v hc tp l nhng nhn t c bn hnh thnh hng th tr. Ngi ln phn on v cc bin c , s nh gi nhn xt v tr c nh hng n vic hnh thnh hng th ca cc em. Bn cnh cc yu t tm l x hi ny, vic gio dc trong gia nh v nh trng c ngha quyt nh i vi vic hnh thnh hng th ca cc em.
128

Trong qu trnh gio dc, ngha v vai tr x hi ca nhng hot ng khc nhau c ngi gio dc vch ra cho cc em hiu. Ngoi ra thy gio cn l ngi t chc hot ng ca cc em to ra cho cc em kh nng t mnh rung c vi nim vui lao ng v hc tp. Vic nh gi ca gio vin cng nh ca nh gio dc, ca tp th v kt qu hot ng ca cc em cng c ngha khng km phn quan trng trong vic hnh thnh hng th. Vic to ra mt d lun tch cc x hi i vi hc tp lao ng s kch thch tch cc ca hc sinh v tc dng n vic hnh thnh hng th nhn thc v hng th lao ng ca cc em. Hng th ch hnh thnh v pht trin khi hot ng thoi mi, khng cng thng c bit l c hiu qu. iu rt quan trng trong giai on u ca vic hnh thnh hng th. Thng nhng kh khn lc u, d lm cho cc em hong s. Khi hng th c hnh thnh th cc em khng cn s na v ngc li cc em rt thch khi phi vt qua ci kh khn, tr ngi . c c hng th hc tp ca cc em, gio vin phi thc hin tt cc khu quan trng trong qu trnh dy hc. Trong , khu kch thch tch cc hc tp ca hc sinh l khu quan trng nht (hnh thnh tm l nhn thc cho hc sinh). khu ny i hi gio vin bit xut nhim v nhn thc v kch thch hc sinh hng th hc tp. Mun nh th gio vin phi n nh t chc lp. V iu kin c bit quan trng l to nn tnh hung c vn . Vic to tnh hung c vn c th c nhiu cch khc nhau tu theo c im ca tng bi, tng mn, tuy theo sng kin kinh nghim ca gio vin. Vn c bn l lm sao cho hc sinh hiu r c ngha x hi ca vic hc tp i vi bn thn cc em, t cc em xc nh ng c thi hc tp v c nhu cu tip thu tri thc mi. Song, hng th hc tp ca hc sinh cng c nng cao khi phng php dy hc p ng nhim v hnh thnh hc sinh nhng sn phm ch ca tnh cch. Hot ng hc tp cn t chc sao cho hc sinh rn luyn c c tnh khng li bc trc kh khn, hon thnh cng vic n cng, gng sc thc hin ht mc ch ny n mc ch khc, biu l trong tnh kin tr. Trong s nhng phm cht ch, c c tnh t lp v c sng kin v hot ng nhn tc v thc tin ca hc sinh gi vai tr quyt nh trong s pht trin c tnh y. 4/ LM TH NO KCH THCH NG TH HC TP CA HC SINH: gy hng th hc tp cho hc sinh, trc ht ngi gio vin cn dy theo phng php ly hc sinh lm trung tm nhng vic vn dng vo thc tin u phi d dng. Mi mn hc u bao gm mt h thng nhng k nng k xo. Trong mt s mn, h thng k nng v k xo l thnh phn ch yu. Gio vin phi chm lo lm sao

129

kp thi rn tng luyn k nng, k xo ca hc sinh n ch hon thin. Trong cc k nng k xo, nhng k nng k xo t chc cng c ngha quan trng: gn gi trt t, ngn np ch lm vic, ti liu, dng c v vt liu, tit kim thi gian, k hoch ho cng vic, c kim tra hon thin k nng v k xo, khng nhng cn s dng nhng bi luyn tp ring m cn cn s dng ni chung cho tt c nhng bi lm i hi hc sinh phi lm vic t lp, k c nhng bi lm nhm p dng sng to cc tri thc. Trong qu trnh hc, thng xuyn phi da vo cc tri thc hc trc y. Cc k nng v k xo rn luyn c trc y. V vy cng cn phi chm lo ci tin vic t chc n tp. Trong thc tin, trng ph bin trc nhng loi bi lm n tp cho hc sinh, nh cho c nh nhng loi bi, nhng mc trong sch gio khoa do gio vin ch nh. Tuy nhin, khng c qun rng nu lm loi bi lm ny th s h thp hng th v tnh tch cc ca hc sinh. T chc dy hc tt i hi hc sinh phi t mnh hiu c s cn thit ca vic hc, t gic t cho mnh mc tiu trn v gng sc t mc tiu mt cch c kt qu. Trong qu trnh lm vic thng xuyn cn ra nhng bi lm sao cho c th ngn nga c tnh trng lng qun bi hc. gy hng th hc tp cho hc sinh, m trong ngi thy gi vai tr ch o hng dn qu trnh lnh hi tri thc ca hc sinh, l mt tit dy c hiu qu cao, l mt tit dy sau khi dy xong hc sinh phi nm v t yu cu ra (kin thc, t tng, t duy ). l mt tit hc c s phi hp nhp nhng gia thy v tr. Xut pht t tnh hnh trn, ti ngh rng phi dy th no cho ph hp vi trnh v nhn thc ca hc sinh, ng thi to cho hc sinh c nhu cu kin thc trong tit hc cho tit hc c th gy hng th cho hc sinh hc tp.
(Nhn xt: cha r : lm th no hnh thnh hng th hc tp mn S cho hc sinh?)

5/ C IM C S NGHIN CU: 5.1. Tnh hnh trng THCS Ng Gia T: Trng THCS Ng Gia T nm trn a bn x M Ho Hng l mt trong nhng trng trng im ca thnh ph Long Xuyn. Cc iu ny trc ht phi k n cng lao to ln khng ngng n lc phn u kh tt v c s vt cht cc phng tin, dng dy hc p ng cho vic dy hc hin nay. Trc kia trng THCS Ng Gia T c tn l trng TH cp II M Ho Hng (1988) n 1989 i li THCS Ng Gia T cho n nay. Trng c 26 lp, trong c 2 lp ph cp (khi 6 v khi 9). Tng s hc sinh trong trng: 1073 em (khi 6 302 hc sinh; khi 7 235 hc sinh; khi 8 227 hc sinh; khi 9: 279 hc sinh. y l nm hc c s lng hc sinh b hc t nht so vi nhng nm trc y.
130

-V cn b gio vin c 44 gio vin (18 gio vin n). Trong c 36 gio vin t trnh tt nghip Cao ng, 40% gio vin t trnh i hc. - V c s vt cht: trng c 20 phng hin ang thiu khong 6 phng; tuy nhin vn m bo tt cho vic ging dy. Khi hc sinh lp 6 c chia thnh 8 lp (6A1 ( 6A8) vi tng s: 302 em. Kt qu hc tp cc mn hc ca cc em hc sinh 8 lp trong HKI, nm 2001 2002 nh sau:

Gii: Kh: Trung bnh: Yu: Km: * V hnh kim: Tt: Kh: Trung bnh: Yu: 5.2. Mt s thun li:

83 em 92 em 81 em 40 em 6 em 164 em 96 em 37 em 5 em

, , , , , , , , ,

chim 27,5% chim 30,5% chim 28,8% chim 13,2% chim 2,0% chim 54,3% chim 31,8% chim 12,2% chim 1,7%

(Nhn xt: a thng k s liu khi 6 xung phn thc trng)

- ng U, U ban, Ban ngnh on th, ph huynh hc sinh c nhng quan tm hn i vi vic dy v hc nh trng. - i ng cn b gio vin, cng nhn vin c hng phn u tt, c tnh t gic tinh thn trch nhim cao on kt gip ln nhau, khc phc kh khn hon thnh nhim v. - C s vt cht c xy dng v tu sa p ng yu cu cho vic dy v hc. - Trng c 8 gio vin dy mn s, tt c u c quyt tm vi ngh nghip, ht lng v s nghip gio dc (t trng b: Nguyn Tun Kit). - a s hc sinh khi 6 u c n np, c thc k lut, i hc ng gi, l php vi thy c ngi ln, lch s nh nhn vi bn b v nhng ngi xung quanh. - Phn ng PHHS u quan tm n vic hc tp v quyn li ca con em mnh. 5.3. Mt s kh khn:

131

- Trng cn thiu phng hc, trang thit b phc v cho vic dy v hc. - Cng tc ph cp gio dc cha i su. - Tnh hnh nc l nh hng n hot ng hc tp ca hc sinh. - Trnh hc sinh cn chnh lch rt nhiu. - Th vin nh trng cn yu, cha p ng c yu cu nghin cu ca gio vin v hc sinh. - i b phn con em xut thn t nng dn. Do vy i sng gia nh hc sinh cng kh kh khn. - i vi hc sinh lp 6 v va mi chuyn cp nn vic hc tp ca cc em phc tp: Gio vin c cc phong cch khc nhau trong vic ging dy; c nhng yu cu v thi khng nh nhau i vi hc sinh. Do , qu trnh thch nghi vi nhng yu cu mi v khc nhau ca tng ca tng gio vin hng dn din ra kh khn i vi c lp ni chung v c bit i vi hc sinh c nhng biu hin thiu st cn giukn v nhng thiu st ny cn bc l kh r trong hot ng hc s ca cc em. - B phn PHHS c cuc sng kh khn nn cha thc c vic hc tp ca con em mnh l nhu cu cn thit, thng giao ht vic hc tp ca cc em cho nh trng. Qua nhng yu t ti va phn tch trn, bn thn ti thit ngh: y l vn cn c gii quyt, tng bc khc phc nhng hn ch ca hc sinh nhm nng cao hng th hn na cc em, c bit l mn s ti ang ging tp. T , dn dn to cho cc em c nim tin vo mn hc ny: khi phc dn nhn thc t tng sai lch v mn ny cc em; gip cc em khc phc vt qua mi kh khn tr ngi v hc tp t kt qu cung cp cho bn thn mnh h thng tri thc v lch s. 6/ THC TRNG V KT QU HC TP MN S KHI 6 TRNG THCS NG GIA T:
(Nhn xt : Ch ny cn trnh by v tnh hnh khi 6 v a bng s liu khi 6 trn xung y)

6.1. u im ni bt: - Hc sinh bit gi trt t. - Hc sinh hng hi tham gia xy dng bi hc theo yu cu ca gio vin.

132

6.2. Tn ti: a. Kin thc: * Phn ln hc sinh khng nm c kin thc c bn ca bi hc, nht l cha pht hin cc mi lin h nhn qu, s ph thuc ln nhau gia cc s kin lch s. V d 1: Trong lp 6A5, c 38 hc sinh, khi hc xong bi Cuc khi ngha Hai B Trng, ti c hi: Nh Hn a ngi Hn sang ln vi dn ta, bt dn ta phi theo phong tc ca ngi Hn nhm mc ch g? Ti nhn c cc cu tr li ca hc sinh nh sau: - 10 em tr li: Kim sot dn ta cht ch - 5 em tr li: V vt ca ci, chim ot nhng ti sn, vt qu - 11 em tr li: Dn dn thn tnh t ai u Lc. - 12 em tr li: ng ho dn tc ta. * a s cc em khng th tm thy nguyn nhn ca s kin phn tch tnh cht ca s kin . Cng l bi hc Cuc khi ngha Hai B Trng, ti cho cu hi: m mu nh Hn khi gp Lu lc vi 6 qun ca Trung Quc?. C khong 15 em tr li nhng c 15 em ny u cho rng: Mun xo tn nc ta trn bn th gii; mun xm chim chim nc ta lu di. C khon 1 2 em tr li: Mun bin nc ta thnh mt b phn ca lnh th Trung Quc. V s cn li ngi im lng, khng bit. V d 2: Trong lp 6A7 c 40 hc sinh cng khi hc xong bi ny. Ti t cu hi:Nguyn nhn no dn n cuc khi ngha ca Hai B Trng. - 3 hc sinh tm ra nguyn nhn ng. - 20 hc sinh tm c rt nhiu nguyn nhn nhng l nguyn nhn khng hp l. - Cc em cn li khng tm c nguyn nhn no c.
133

b. Tinh thn thi hc tp: - Hc sinh th ng lm theo yu cu ca GV. - Hc sinh t pht biu, ch ng, sng to, - Kh nng t duy ca hc sinh cn yu - Hc sinh khng hng th hc mn S. - Hc sinh cha c phng php hc tp, HS c thi quen tr li cu hi ca gio vin theo knh ch SGK hoc bi son (nu c). - Trong gi hc lch s cc em cn lm vic ring: ly v ca mn khc ra hc; ni chuyn; l l trong gi hc; khng quan tm theo di bi hc. 6.3. Kt qu hc tp mn lch s ca HS 4 lp 6 trong HKI nm hc 2001 2002 trng THCS Ng Gia T: - Tng s hc sinh 4 lp 6 l: 171 em (lp 6A5 ( lp 6A8) - V hc lc: Gii: Kh: Trung bnh: Yu: - V hnh kim: Gii: Kh: Trung bnh: 10 2em 46 em 23 em , , , Chim 59,6% Chim 26,9% Chim 13,5% 10 em 23 em 88 em 50 em , , , , Chim 5,8% Chim 13,5% Chim 51,2% Chim 29,2%

T thc t v kt qu trn cho thy c mt s hc sinh cha hng th hc tp mn s cho nn kt qu hc tp cng nh v mt o c ca cc em cha cao lm. V th nn ti quyt nh i vo nghin cu c th bit c ti sao cc em khng hng th hc mn nay, v t a ra mt phng php dy hc nhm nng cao cht lng hc tp mn lch s. 7/ NI DUNG NHIN CU: tm hiu v xc nh ng mc hng th hc mn s ca hc sinh khi 6 trng THCS Ng Gia T, ti tin hnh mt s phng php nghin cu v trao i vi hc sinh vi gio vin, v vi mt s ph huynh cc em. Ti hiu c phn no v tnh hnh hc tp mn s ca hc sinh m ti ang ging dy t rt ra mt s gii

134

php tt nht nhm nng cao hng th hc tp ca hc sinh b mn ny, cng nh cht lng dy v hc trong nh trng. 7.1. Trc ht ti s dng phng php iu tra: (Dnh cho hc sinh khi 6, trng THCS Ng Gia T). Ti pht cho mi hc sinh 4 lp 6 nhng l phiu, c th hi nh sau: 1. Trong cc mn hc, em thch mn no nht? a. Ton c. S b. vn d. Nhc

2. Nu cc thch hc mn s th l do no em thch? a. Thy c dy hay b. C tc dng i vi vn bn c. Hc t kt qu cao d. D hc 3. Theo em, gi hc mn s mt tun 2 tit nh vy l: a. b. Khng c. Bao nhiu cng c 4. Khi hc xong mn s, em cm thy nh th no? a. Rt thch c. Bnh thng b. Hi chn d. D hc (Nhn xt : ?!)

5. nh, em c dnh thi gian cho vic chun b bi khng? a. C c. Tu lc b. Khng

135

6. Em c thch v tm hiu, tham kho thm ti liu c lin quan n kin thc ang hc khng? a. Rt thch c. Hi chn 7. Sau mi gi hc mn s, em c tp rn luyn t trao i cho mnh theo nhng phm cht, o c truyn thng ca dn tc khng? a. C c. Khng 8. Khi lm bi tp tnh hung ca mn s, em cm thy th no? a. Thch th c, Bnh thng b. Chn nn d. Khng bit b. Khng bit b. Bnh thng

9. Nu gio vin a ra tnh hung khng phi trong sch gio khoa em s. a. Hng hi tham gia b. Bnh thng c. Tu tnh hung d. Khng tham gia 10. Em c xem mn lch s l mn ph khng? a. C c. Kh tr li 11. Nu cc bn trong lp ni rng mn s l mn ph th em s. a. Pht l b. Gii thch cho bit tm quan trng ca mn s. c. Phn i kch lit 12. Cc ging dy ca gio vin mn s c lm cho em hng th hc tp mn ny khng? b. Khng

136

a. C c. Tu theo bi hc

b. Khng

13. Nu cha m hay anh ch em cho rng mn s l mn hc chng ra g th em s: a. ng tnh vi kin trn b. Im lng c. Gii thch r tm quan trng ca mi mn d. Qut mng 14. Em ngh nh th no v mn s? a. Tc dng i vi bn thn b. Mn hc khng ra g c. V nhng l do khc 15. Em c bao gi trn tit hc s khng? a. Khng c. Thnh thong b. Rt t khi d. Thng xuyn

16. Em c bao gi a gin trong gi hc s khng? a. Khng bao gi c. Thnh thong b. t khi d. Thng xuyn

17. Bu khng kh lp hc gi s lm em cm thy? a. D chu b. Bnh thng

c. Khng bit d. Kh chu 18. Em c hc thuc bi trc khi n lp khng? a. C c. i khi qun hc 19. Em c thng xuyn pht biu kin trong gi hc s khng?
137

b. Bnh thng

a. Thng xuyn c. Thnh thong

b. Him khi d. Khng bao gi

20.Ngoi sch gio khoa em c c thm tham kho v lch s? a. Thng xuyn c c. Him khi c b. Thnh thong c d. Khng bao gi c

21. Nhng loi sch lch s tham kho m em hc l nhng sch no? 22. Em cn nh mu chuyn lch s no khng? a. Nh c. Khng nh 23. V sao em nh lu th? a. Thch c. V ni ting b. N rt n tng vi em d. L do khc b. Nh khng r

24. Em gp kh khn g trong qu trnh t hc mn s khng? 25. Em c cn ngi hng dn em cch hc mn s khng? a. C b. Thnh thong cn

c. Khng bit d. Khng cn Ch : cc em nh du cho vo cu no m em cho l ng.


(Nhn xt : Tt c nhng cu hi trn nn a vo phn ph lc)

7.2. Phng php m thoi: Gio vin s dng phng php m thoi khi nghin cu ti nu c cn c tin tng vo tnh tch cc ca hc sinh. Trng hp ny xy ra khi hc sinh c kinh nghim sng cn thit, m hc c th cn c vo lp lun v tm li gii p trong qu trnh m thoi. Gio vin phi ngh trc nhng cu hi v li pht biu, ch lm sao gy c hc sinh hng th i vi cc vn , kch thch c tnh tch cc suy ngh. Hnh thc m thoi: t chc bui xmina. y l mt hnh thc t chc dy hc quan trng hc sinh c dp rng m, o su tri thc hc, pht trin tnh c lp,
138

sng to, bi dng kh nng trnh by vn mt cch lgc v pht hin nhng ch cn thiu st trong hiu bit ca mnh. Qua , cc em s to c thi quen t kim tra, nh gi bn thn. Nhng m bo c cht lng vic m thoi Xemine ngay i vi tng c nhn th i hi mi hc sinh phi thc hin chu o khu chun b nh. Song, trong thi gian ging dy trng THCS Ng Gia T, ti c dp trao i kin vi thy c ca trng vi mt s ph huynh hc sinh ca cc em hc sinh lp 6. Sau y l mt s cu hi ca ti t ra trong qu trnh trao i vi gio vin: 1. Anh (ch) nhn thy hc sinh lp 6 thch hc mn s khng? 2. Theo Anh (ch) hc sinh thch hc mn s l v l do g? 3. Anh (ch) c bin php g lm cho hc sinh thch hc mn ca mnh ph trch? 4. Anh (ch) ngh g v kt qu hc tp mn s ca cc em hc sinh lp 6 HKI ca nm hc ny? 5. Anh (ch) ngh rng nhng tit tho lun gp phn lm tng hng th hc tp mn s ca hc sinh khng? 6. Anh (ch) c nhn thy tc dng ca ngi gio vin c vai tr quan trng trong vic nng cao hng th hc tp ca hc sinh hay khng? 7. Theo Anh (ch) hc sinh lp 6 c s phn bit mn chnh hay mn ph khng? 8. Anh (ch) thy hc sinh lp 6 thng gp nhng kh khn g khi hc tp mn s? 9. S phn bit y c phi l do li ca hc sinh khng? 10. Anh (ch) c nhn xt g v tnh hnh hc tp cng nh nng lc nhn thc v ngha vic hc s ca hc sinh khi 6 hin nay?
(Nhn xt: Trnh by ln ln ch th ca PP m thoi ang cp phn ny)

* Mt s cu hi v pha ph huynh hc sinh: 1. nh Anh (ch) c quan tm n vic hc ca con mnh hay khng? 2. Anh (ch) c gio dc o c, tinh thn thi thc v lch s cho con mnh nh hay khng?

139

3. V mt o c, thc, tnh cm ca cc em c bin i g khc hn so vi thi tiu hc khng? 4. Anh (ch) ngh nh th no v mn lch s? 5. Anh (ch) c xem mn lch s l mn hc ph ca con mnh khng? Tm li, t rn t duy, nng cao hng th hc tp cho hc sinh trong dy hc lch s, ti tin hnh d gi, trao i vi cc gio vin dy s cng hc sinh khi 6 trng THCS Ng Gia T; vi t cch l gio vin c trch nhim ging dy mn lch s v vi nhn cch l gio vin ch nhim ng trc tnh cnh: hc tr c nhng nhn thc sai lch v mn hc ny th ti rt ch v quan tm n cc vn sau: - Khi dy trn lp, gio vin c ch ging su v rn luyn t duy hc sinh khng? - Hc sinh c thi quen phn bit u l ni dung c bn, s kin c bn cha? - Vic nu vn trong gi hc hc sinh v nh chun b c tr thnh vic lm thng xuyn khng? - Cc bi tp tnh hung trong gi hc lch s c gio vin xy dng v s dng nh th no? - Qua d gi, trao i vi gio vin v l hc sinh ti c nhn xt nh sau: - Vic gio vin rn luyn cho hc sinh kh nng t duy tch cc bng nhng phng php dy hc theo hng i mi cha thnh thc lm. Hc sinh a s c thi quen hc thuc tt c nhng iu ghi trong v. - Hu nh, trong cc gi lch s, mi gio vin u kt hp cc phng php vi thuyt trnh, m thoi s dng dng trc v c c dy hc nu vn . Cc cu hi khi s dng m thoi nhm gim dn hng ch kim tra kin thc hc thuc lng v tng dn theo hng tm ra cc mi lin h nhng nguyn nhn dn n cc s, hin tng. - Cc bi tp i hi s nhn thc, kh nng t duy cao th hu nh t khi c s dng trong gi lch s. V y l nhng vn rt kh tr li i vi hc sinh rt kh tr li. VD: cu hi: Hy phn bit s ging nhau v khc nhau gia ch qun ch lp hin nh th no? Cho v d minh ho.
(Nhn xt: Cu hi khng y )

140

Vi cu tr li ny, a s hc sinh tr li khng c hoc tr li nhng ni dung khng ng lm. Kh nng ca cc em nhn thc v nhng vn ny cha su lm nn ni dung cc em tr li ch mang tnh cht i khi. 7.3. Phng php quan st: Ti tin hnh quan st nh sau: - Quan st thi hc tp ca hc sinh i vi mn s. - Quan st k nng vit, c, cch thc hc ca hc sinh trong gi hc lch s. - Quan st s nhn thc ca cc em, kh nng lnh hi tri thc trong tit hc. - Quan st cch ging dy ca ng nghip mt s tit d gi. - Quan st cc hot ng ngoi kho ca hc sinh nh: tham quan thc t, sinh hot on i, lao ng Ta thy quan st cho php nghin cu cc s vt hin tng con ngi trong trng thi lao ng, trng thi bin i ca chng. Mc d khi quan st mi hot ng din ra u do ngi gio vin t nh gi v nhn thy; nhng y l phng php khch quan. N c kh nng gip cho gio vin t iu chnh cch thc dy hc gia thy v tr cng gn gi hn.
(Nhn xt: on cui ca mc 7.3 : tha)

7.4. Phng php k chuyn: Tu theo ni dung v kin thc ca tng bi m ti k cho cc em nghe nhng mu chuyn c lin quan n ni dung bi hc, nhm gy hng th cho cc em gp phn nng cao cht lng hc tp mn s. VD: chng lch s lp 6 khi dy bi Vn ho c i, ti lin h vi thc t: thng qua sch bo, ti liu tham kho c lin quan n nhng thnh tu vn ho thi c i chng hn nh k v lch s hnh thnh cc kim t thp Ai cp. y l mt trong by k quan ca th gii c i, c xy dng khu Gi-za vo khong 2680 nm TCN. Cc kim t thp Ai Cp c xem l cng trnh duy nht cn tn ti tng i nguyn vn cho n ngy nay. Qua , cho cc em hnh dung c x hi thi nh th no: Vua cha, quan li, buc dn thng phi lm nhng g ng gp nhng g hon thnh cng trnh ny. Cc em hiu c lch s thi : din ra nh th no, c nhng thnh tu vn ho g? T hnh thnh cc em thc thi i vi n v ng thi cng nhm gio dc tinh thn tnh cm ca cc em v cc s kin lch s m. Song, cc em s nhn thy tm quan trng, ngha ca vic hc lch s: bit c ci qu kh hiu v nhn thc c hin ti: 7.5. Phng php thc nghim: Trn c s cc phng php ni trn, ti tin hnh thc nghim ging dy mt s tit khi lp 6. Di y, ti s trnh by c th tit thc nghim tiu biu do chnh ti ph trch ging dy:
141

Tn bi dy: KHI NGHA HAI B TRNG i vi bi ny ti chn lp 6A5 l lp i chng cn li 6A7 l lp thc nghim. - Lp thc nghim: Ti s dng phng php m thoi, phng php nu vn kt hp vi phng php s dng dng trc quan: bn v cuc khi ngha Hai B Trng. Sau cng, ti a ra 3 bi tp tnh hung: Bi tp trc nghim cc em cng tranh lun gii quyt vn sau gi cc em ln ch li bn v tm tt li din bin cuc khi ngha. - Lp i chng: Ti s dng tng t nh phng php ti p dng lp 6A5. Ti nhc li kin thc c v dn dt cc em vo tip thu ni dung bi hc mi, cho cc em nm r: s thay i nc ta (u Lc) t th k II TCN c i thay nh th no? V nguyn nhn din bin khi ngha. Sau , gn kt thc tit hc ti cho cc em gii quyt 3 bi tp: tr li trc nghim cn gi mt s em tiu biu ln ch li bn v miu t li din bin cuc khi ngha. 7.6. Phng php c sch bo v ti liu tham kho c lin quan n mn lch s: nng cao trnh chuyn mn, ti tm c nhng loi sch bo c lin quan n mn s nhm nng cao kin thc v la chn phng php ging dy thch hp cho tng bi, tng i phng lp hc. i vi hc sinh ti ng vin khuyn khch cc em c thm nhiu sch bo, nhng ti liu s hc, su tm nhng ti liu tranh nh mang tnh cht s hc, su tm nhng ti liu tranh nh mang tnh cht lch s, tham quan thc t: nhng khu di tch lch s Bi v, ti ngh rng kin thc trong sch gio khoa ch l nhng kin thc c bn cn vn Lch s bt u t u th qu trnh t duy cng bt u t y. V Lch s l thy gio ca cuc sng, l b uc soi ng n tng lai. Ti cho rng, lm nh vy cc em s say m hc mn s hn.
(Nhn xt chung v vic s dng cc PP.NCKH : - Ln ln ch th ca phng php nghin cu. - Khng nm vng PP.NCKH - Khng thc hin c yu cu trnh by ca phn ny)

142

8/ KT QU NGHIN CU: 8.1. Kt qu iu tra trn phiu: Tng s phiu u tra l 171 phiu. Cu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 A SL 50 42 60 25 38 40 28 62 18 72 80 55 39 20 42 70 28 53 86 99 20 11 29 49 6 TL % 29.2 24.6 35 14.6 22.2 23.4 16.4 36.2 10.5 42.1 46.8 32.2 22.8 11.7 24.6 40.9 16.8 31.0 51.0 57.9 11.7 6.3 16.2 28.6 3.5 SL 32 36 22 76 91 10.3 86 23 62 52 38 19 84 45 26 22 13 24 22 12 92 32 10 30 83 B TL % 18.8 21.1 13.0 44.4 52.6 60.2 50.3 13.4 36.3 30.4 22.2 11.1 49.0 26.3 15.2 12.6 7.6 14.0 13.0 7.0 53.8 18.8 5.8 1.7 48.5 SL 50 13 89 30 43 28 57 57 34 47 53 97 48 80 31 13 89 70 63 52 40 62 76 61 70 C TL % 29.2 7.6 52.0 17.5 25.2 16.4 33.3 33.3 19.9 27.5 31.0 56.7 28.1 46.8 18.2 7.6 52.0 41.0 36.8 30.4 23.4 36.3 44.4 35.7 41.0 SL 39 80 40 D TL % 22.8 46.7 23.5

29 57

16.1 33.3

26 66 41 24 8 19 66 37 23 12

15.2 38.6 23.6 14.0 4.7 11.1 38.6 21.6 13.0 7.0

8.2 Kt qu quan st: Trong qu trnh quan st ti rt ra c mt s im sau y: mi gi hc cc rt tch cc gi tay pht biu xy dng bi, cng nhau gii p mt s cu hi m ti a ra, ng thi cc em cng t ra mt s cu hi m ti a ra mt s cu hi kh l th hi gio vin, khi cc em khng hiu vn no lun yu cu ti gii thch.
143

- Ti thy cc em rt thch th khi gii quyt nhng bi tp tnh hung: tr li cu hi trc nghim. - Vo u gi hc khi cc truy bi u gi, hu ht tt c cc em u quan tm n tt c cc mn hc. - Khi kim tra bi c hu ht cc em lun lun thuc bi c s chun b trc khi bt hc bi mi. Tuy nhin vn cn mt vi em khng thuc bi. - V pha gio vin, a s gio vin u s dng phng php ging dy mi: ly hc sinh lm trung tm rn luyn k nng t duy v k nng quan st cho hc sinh. 8.3 Kt qu m thoi: - V pha gio vin: Sau khi trao i vi mt s gio vin a ra nhng kin v quan im chung v tnh hnh ca cc lp 6 trng THCS Ng Gia T hin nay nh sau: + Nhn chung a s hc sinh lp 6 u thch hc mn s. iu ny d nhn thy khi gio vin bit vn dng linh hot v sng to phng php ging dy trong qu trnh dy hc. + hc sinh c hng th hc tp mn ca mnh, gio vin phi bit xy dng ngi hc thi , lng tin tng v s thng cm. Cc em t tiu hc ln lp 6 c sn nim tin y, nhng nu gio vin khng bit khi dy nim tin sn c th dn dn cc em cm thy nhng iu gio vin ging l xa l v t s dn n cc em khng cn hng th vi mn hc. + Ngoi ra, mt s gio vin cho rng: cht lng hc tp mn s cng nh cc mn hc khc cao hn hay thp ph thuc vo ch yu vo chnh gio vin v hc sinh. Bi v dy hc l s cng hng gia thy v tr. Tng li ni ca gio vin l s mi mc hc sinh phi suy ngh phi t duy, tng hnh ng ca ngi thy l iu yu cu hc sinh phi hnh ng nh. + Bi tp trc nghim m gio vin a ra c tc dng rt ln trong vic nng cao hng th hc tp, khc su hn na kin thc hc v rn luyn k nng t duy ca hc sinh. Trn c s quan st v phn tch, gio vin phi thng yu cu hc sinh tm hiu thm ngoi sch gio khoa c: T s rn luyn thm thc hc t hc, tnh t m ca hc sinh. Cc em s say m mn hc hn. - V pha ph huynh hc sinh: + Nhn chung h nhn thy con em ca mnh cng thch hc mn s, cc em thng hay c tham kho ti liu v lch s.

144

+ Mt s ph huynh hc sinh khng c thi gian nhiu quan tm n vic hc ca con em mnh nn vic hc ca cc em ch ch nh vo s gio dc ca nh trng l ch yu. + Bn cnh khi hi mt s ph huynh c con em hc l l hay b gi hc hoc c nhng em khng hng th lm v hc s th h cho bit: Do t tiu hc ln cp II cc em phi hc nhiu mn hn v mi mn li c mt gio vin ging dy nn cc em cm thy ui v cha tip thu kp vi phong cch ging dy ca tng gio vin. Gi li ni dung kin thc ca tng mn hc rt tru tng cho nn nhiu khi cc em cn hi lng tng. 8.4. Kt qu k chuyn: Hu ht cc em cng rt thch nghe nhng cu chuyn k mang tnh cht lch s. Tuy nhin to khng kh si ng kch thch hng th ca hc sinh th ging k ca gio vin cng l vn ht sc quan trng. Chuyn k c tc dng ng thi n tr tu v tnh cm, n c tng tng v ch tr em. N gp phn thc y hc sinh trao i kin, chuyn tr thn mt, suy ngh tt hn v ngha ca cu chuyn. ng thi n cn khch l cc em phi hc hi nhiu hn bit c nhng g xy ra trong qu kh, bit phn tch tm hiu nguyn nhn dn n kt qu ca s kin lch s, nhm kch thch tch cc t duy hc sinh: khi phc bc tranh qu kh sng ng. 8.5. Kt qu thc nghim: Thng qua tit dy, ti thy lp thc nghim tch cc ng gp xy dng bi nhiu hn lp i chng v tit hc si ng hn. Quan trng hn na l cc em lp thc nghim nm bi su sc hn v cc em hnh dung c nhng g c tip thu trong tit hc: c bit l khi x l nhng tnh hung c vn , cc em tp trung v s kin mt tch cc. Cn v lp i chng cc em lng tng khi bo cc em gii quyt nhng tnh hung c vn , nhng cu hi nhm kim tra tr nh ca cc em. Song, ti nhn thy rng gip cho hc sinh c hng th trong hc tp v khc su kin thc hn th ngi gio vin cn phi bit: - Tp trung vo s kin c bn - To tnh hung c vn v bit cch gii quyt vn . - Xy dng h thng cu hi trong mi bi to iu kin rn luyn t duy cho hc sinh. - Xy dng cc bi tp nhn thc trong dy hc lch s.

145

8.6. Nhn chung qua kt qua nghin cu: Ti nhn thy mt iu l hc sinh trng THCS Ng Gia T cng cha hng th lm v vic hc mn s do ti ph trch thc ging 6 tun va qua, bi nguyn nhn: - Mi v thc tp cn l sinh vin ang hc hi kinh nghim nn gp khng t kh khn trong qu trnh ging dy, truyn t tri thc cho hc sinh. Ti cha u t k vo bi ging cng nh cha vn dng linh hot cc phng php trong ging dy. - Ti cha lin h thc t nhiu: khng c kh nng k nhiu cu chuyn s cng nh h thng kin th s hc. - Bn thn ti cng cha thy c tm quan trng ca vic hc mn s. - Hc sinh cn phn bit mn chnh, mn ph. Ngay c bn thn ti, khi hin tng ang cn l sinh vin gp phi s phn bit ny mn chnh l mn cn thit cho cuc i, c ai ra i li lp nghip bng cc mn S, GDCD, a hoc cn c s phn bit gia cc ngnh hc ny vi ngnh kia chng hn nh Nht Y, nh Dc c i li Nht Tin, nh Anh, tam Kinh T, t Lut, hay l chut chut chy cng so mi vo S Phm sao?. T trn thc t , ti quyt nh ci tin phng php ging dy ca mnh trong HK II nm hc 2002 2003 nhm nng cao mc hng th hc tp ca hc sinh v qua rn luyn tnh tch cc t duy ca hc sinh, ng thi gip cc em c cch nhn ng v cc mn trong trng ph thng. 9/ PHNG PHP DY HC LY HC SINH LM TRUNG TM: Nhng yu cu ca phng php dy hc ny: - Vic ci tin phng php dy hc truyn thng l nhu cu bc thit phc v mc tiu o to con ngi mi, c nhng phm cht mi nh nhy bn, x l nhanh nhng thng tin trong mi tnh hung ca x hi ang tin vo th k XXI: Th k ca nn kinh t tri thc. Dy hc mi ang c cao v p dng rng ri tt c cc mn hc. - Phng php dy hc ly hc sinh lm trung tm l phng php dy hc hng vo nhu cu, kh nng hng th ca hc sinh. Trong phng php ny, gio vin c nhim v gip hc sinh nh cung cp ti liu, gip hc sinh nhn thc v rt ra kt lun. Vai tr ca ngi gio vin thnh cng trong phng php ny khng b lu m m tri li cn c v tr cao hn trong dy hc ly hc sinh lm trung tm thay v tch cc ging dy, ghi bng, gio vin cn suy ngh nhiu hn v cch hng dn hc khai thc tri thc, ch ng tm ra tri thc t cc ngun t liu khc nhau trong sch gio khoa, su
146

tm nhng mu truyn k lch s, nhng tm gng anh hng to nn nhng trang s oanh lit. Nh vy, trong dy hc ly hc sinh lm trung tm ni ln mi quan h gia ch th hc sinh v i tng hc tp, mi quan h gia c nhn v tp th nhm ngi hc c o to c t chc. 9.1. Vn dng phng php dy hc lch s theo hng dn ly hc sinh lm trung tm: Hin nay, mt trong nhng hn ch i vi vic s dng phng php ny l hc sinh cn trang b y nhng k nng tri thc cn thit. V vy, vn trc tin l gio vin gip hc sinh bit cch khai thc ngun tri thc, nht l vic vn dng mn hc vo thc t cuc sng: Hc s bit lch s. - rn luyn cho hc sinh vng kin thc cn v c nhng t duy, ti hng dn hc sinh so snh gia cc thut ng, hng dn cc em c sch bo, su tm nhng t liu trong tch cht lch s. - xy dng bi hc tch cc, t gic ng no, pht huy t duy thc hin: + Hng dn hc sinh nm vng cc mu nhn thc c bn. + Gy hng th hc tp cho hc sinh, nh LNin con ngi khng c xc ng th cng khng bao gi con ngi ang v c th tm ra cht l. Hng dn HS thc mc bi mi - Pht ng HS su tm ti liu cho tng bi Tng cng vic k nhng mu chuyn lch s li ko HS vo nhng c tnh tt. 9.2. Pht trin t duy ca hc sinh trong tt c cc bc ln lp: Mi bc ln lp c ngha ring, song cng c mc ch chung l gio dc hc sinh; mun nng cao trnh t duy ca hc sinh khng ch ch trng khu ging bi mi m cn c nhng khu khc ca tit ln lp, nhng bi hc ny c quan h cht ch vi nhau. Nu mt trong nhng bc khng c thc hin y s nh hng xu n bc khc v cht lng bi ging. Nu bc vo ging bi mi, gio vin ch to mi tnh hung tt cho hc sinh hot ng t duy nhng bc kim tra bi c b khng yu cu hc sinh suy ngh, khng nh gi cht lng kin thc ca hc sinh.Trong bc cng c gio vin cn xoy vo trng tm. Khc su kin thc, ng thi pht trin t duy so snh, tng hp, pht trin. Qua , gio vin c th nh gi qu trnh tip thu ca hc sinh v rt kinh nghim vo tit tip theo.

147

9.3. Bi son pht huy tnh tch cc ca hc sinh th hin qua phng php ly hc sinh lm trung tm:
(Nhn xt: Thc hin phn ny nhm thc hin nhim v g ca ti)

Bi 19:

T SAU TRNG VNG N TRC L NAM (GIA TK I VI) I/ MC CH YU CU: - T sau tht bi ca cuc khng chin thi Hai trng Vng phong kin phng Bc thi hnh nhiu bin php d man nhm bin nc ta thnh b phn ca Trung Quc. - Chnh sch cai tr, bc lt tn bo cc triu i phong kin Trung Quc nhm xm chim v xo b s tn ti ca dn tc. - Nhn dn ta u tranh khng ngng thot khi tai ho . II/ CHUN B: -Sch gio khoa - Lc u Lc TK I III III/ CC BC LN LP: 1. n nh lp 2. Kim tra bi c: - Sau khi ginh li c lp Hai B Trng lm g? - Cuc khng chin chng qun xm lc Hn din ra nh th no?
Phng php - Nhc li: Do qu chnh lch gia ta v ch nn kt cc cuc khi ngha Hai B Trng tht bi, mc d nhn dn ta kin quyt chin u ti cng T , t nc ta b phong kin phng Bc cai tr. Vy, chng ta cai tr nhn dn nh th no. - Sau khi n p c cuc khi ngha nh Hn lm g? Lin h bi 17: Chu Giao bao gm nhng qun no? ( u Lc: Giao Ch, Cu Chn, Nht Nam v 6 qun ca Trung Quc: Vt Lm, Hp Ph, Thng Ng, Nam Hi, Chu Nhan, m Nh). - Sau tht bi khi ngha Hai B Trng nh Hn c s thay i g trong chnh sch cai tr? Em c nhn xt g v s thay i ? (ngi Vit thay bng ngi Hn: cai tr ta). - Chng cai tr ta di hnh thc no? Em c nhn xt g v chnh sch bc lt ca

1. Ch cai tr ca cc triu i phong kin phng Bc.

- Nh Hn trc tip cai tr nc ta - Chng bc lt ta rt tn bo.

148

bn h? Mc ch ca chng? (nhm ng ho dn tc ta). - Ti sao nh Hn gi c quyn v st? - Gi c quyn v sc ( tnh hnh kinh t nc ta c g thay i khng? - Ngh nng nghip Giao Chu nh th no? - Ngoi ngh nng, dn ta cn bit ngh g khc? - Nng nghip pht trin, th cng nghip to iu kin cho ngh no xut hin? Ti sao? Tm li: Mc d lm vo cnh khn cng nhng dn ta vn tm cch pht trin sn xut duy tr s sng, kin tr u tranh

2. Tnh hnh kinh t nc ta t TK I n TK VI c g thay i? a. Nng nghip: Rt pht trin: p , trng la 2 v, nhiu loi cy trng b. Th cng nghip: Pht trin a dng: rn st, ngh dt c. Thng nghip: Bun bn trong v ngoi nc din ra mnh m.

4. Cng c: - Ch cai tr ca phong kin phng Bc tn bo nh th no? - Tnh hnh kinh t nc ta c g thay i? 5. Dn d: Hc bi v chun b bi mi? Bi 20
PHN BA

KT LUN V XUT
I/ KT LUN: Sau mt thi gian tm hiu nghin cu hot ng dy & hc mn lch s ca hc sinh khi 6 (gm 4 lp 6A5, 6A6, 6A7, 6A8) trng THCS Ng Gia T. Bn cnh thc hin mt s phng php nghin cu khoa hc cng vi kt qu t c, ti tin hnh phn tch cc d liu v d kin. Sau y, xin php a ra a ra mt s nhn nh v hng th hc tp mn s ca hc sinh lp 6. Kt qu nghin cu cho thy phn ln hc sinh c hng th vi mn s. iu ny khng ch th hin kt qu hc tp ca mn ny c nm hc (2001-2002) m cn th hin ch cc em nhn thy rng hc mn s rt c tc dng i vi bn thn cc em. Bi v, chng nhng n b sung kin thc cho cc em m cn bit c nhng iu mi

149

li v s dng nhng iu hc vo trong li sng o c truyn thng: tinh thn yu nc. thc dn tc Song, y: hc s hng phi ch bit nhiu, nh nhiu nhng chuyn qua m cn phi hiu cng nhiu cng tt nhng iu bit v vn dng nhng iu bit v hiu vo hc tp, tip theo v vo cuc sng. iu yu cu trong qu trnh dy hc nht nh phi kch thch t duy ca hc sinh lm vic. Vic i mi phng php dy hc hin nay l cao vai tr ch th nhn thc ca ngi hc vi tinh thn ly hc sinh lm trung tm. Bn cnh , di tc ng ca mn hc hc sinh bit rn luyn nhng phm cht o c hc nh: lng yu qu hng, t nc, yu lch s dn tc ni ring v lch s nhn loi ni chung, cung cp cho hc sinh nhng s kin c bn sng ng, chnh xc. Xy dng cho mnh lng tin i vi mn hc. Cc em bit phn bit ng sai, bit nh gi nhn xt. T , gip hc sinh tr thnh ngi c c suy ngh v bit nh hng t duy ng n. Tuy nhin, bn cnh nhng hc sinh c hng th v say m hc tp, cng c mt s hc sinh t thi th ,lnh nht vi mn hc. Phn ln cc em ny u l con em ca gia nh nng thn, con gia nh ngho, t c s quan tm, khuyn khch ng vin nhc nh thng xuyn ca gia nh. Ngoi ra, vic ci ni dung v phng php ging dy v hc tp mn lch s hin nay nh du mt bc tin ng k trong vic m bo tng bc nng cao cht lng dy v hc. H thng bi tp tnh hung, cu hi trc nghim phong ph so vi mn s SGK c trc y. T , khng nhng nng cao hng th hc tp b mn ny m cn nh hng hng th hc tp b mn khc nh: GDCD, Vn, a, V qua vic rn luyn thng cc bi tp, nhng mu chuyn k v s khng nhng cc em c hng th vi mn hc m qua cn gio dc cc em thnh ngi hu dng cho gia nh x hi nc nh; va c kin thc khoa hc x hi tin tin, va c nhn cch tt mang bn sc dn tc: tinh thn yu nc, yu dn tc, ni ging, Gip cc em loi b cc phim nh, sch bo i tru .. * V pha gio vin, c th ni rng i vi hc sinh vai tr ca ngi thy l rt quan trng. Qua kt qu nghin cu, qua thc nghim dy hc, ti nhn thy vai tr ca ngi thy gio khng th thiu c. Do cn phi quan tm n nhng vn sau: - nng cao hng th, kch thch t duy hc sinh lm vic tch cc v chnh xc trong gi s, cn thit nht phi cung cp cho hc sinh nhng s kin c bn sng ng, chnh xc. Bi v ch c tin ng th mi c th phn on ng.

150

- Nn vn dng vic to tnh hung c vn buc hc sinh phi tp v c cch gii quyt vn . cng chnh l mt hnh thc tt rn luyn t duy trong hc tp. Xy dng h thng cu hi c tc dng kch t duy v hng th lm vic mi bi, mi chng. Loi cu hi ny khc loi cu hi kim tra tr nh. Vng! Hiu nhng iu hc v bit chn ra nhng iu cn nh, l iu m ti mong mun hc sinh ph thng t c iu ny th cng rt cn thit n s n lc phn u hc hi cc em. Hy nhn li ngi thy, ng y l gio vin m nu ngi gio vin bao gi cng c quyn lo cho cuc sng ca mnh nhng lc no cng phi t lng tm v trch nhim chuyn mn ln hng u. ng li cho x hi cha tn vinh t ng v tr ca ngi thy m chnh mnh cng gp phn lm gim uy tn ngi thy v danh ting nh trng. ng nh cu ni: Mi nn gio dc tt nu c i ng gio vin tt. Nu cc hot ng do gio vin to ra trong giai on ging thuyt cng a dng, cng sng to bao nhiu th cng thu ht s quan tm ch hc sinh by nhiu. iu ny, i hi gio vin phi bit khuyn khch cc em, sp xp thi gian nh th no to iu kin t chc cho cc em tham quan thc t nhiu hn. Mt khc, vn ti quan tm hn na l dng, thit b phc v cho hot ng ging dy mn s. trng THCS Ng Gia T ni ring v cc trng THCS ni chung rt t hoc khng c dng dy hc nh: bn , biu , video, Do , gio vin gp phi kh khn cho qu trnh u t trong tit dy. Tm li, hng th t duy ca hc sinh th hin r, tp trung nht vic vn dng kin thc hc vo gii quyt cc vn qu trnh hc tp v cuc sng t ra mt cch sng to hp l. Hc s khng phi ch dng li mc bit lch s cho tng tn. II/ XUT: hc sinh pht huy tnh sng to nng cao cht lng hc tp v say m hc hi mn lch s, qua qu trnh nghin cu ti xin xut mt s vn sau: - V pha nh trng: gp phn nng cao hng th hc tp mn s cho hc sinh khi 6 ni ring v tt c cc em hc sinh THCS Ng Gia T ni chung, ti ngh: V pha Ban gim hiu nh trng phi trang b y cc thit b dy hc, dng trc quan, cc vt tht: vt c nhng s vt mang tnh cht v ni ln ngha lch s. T s to iu kin thun li hot ng dy & hc gia thy v tr din ra sinh ng. Ngoi ra, cn phi t chc cho cc em i tham quan thc t: khu di tch lch s, khu bo tn vn ho, Bi v, nu hc s m khng c thm ti liu, khng thm nhp thc t th ng nhin kin thc s lc nng cn. - V pha gio vin: Gio vin phi nng cao hn na trnh nghip v chuyn mn.
151

Ti ngh rng mt gio vin dy gii l mt gio vin c trnh chuyn mn cao, bit truyn t nhng iu mnh bit cho hc sinh lnh hi mt cch c hiu qu cao.Trong qu trnh ging dy phi xc nh: ly hc sinh lm trung tm pht huy tnh tch cc t duy sng to ca hc sinh. V iu quan trng na l gio vin phi to hc sinh lng tin tng, s knh trng ca tr i vi thy, phi to nn mi quan h trong khun kh thy v tr. Tht vy, mi quan h gia thy v tr cng l mt trong nhng yu t nh hng n hng th hc tp ca hc sinh. kch thch t duy, nng cao hng th hc tp mn s th gio vin cn phi trang b cho mnh vng chc k nng thuyt ging kt hp vi nhng phng php phng tin dy hc mi s gp phn c th ho tnh chnh xc ca lch s hn to cho cc em tm l thoi mi, thch th, quan tm ni dung bi hc. Cho nn gio vin phi bit s dng linh hot sng to cc phng php dy hc trc quan t hiu qu cao trong tit dy. - V pha ph huynh hc sinh: Ph huynh phi quan tm hn na vn hc tp ca con mnh, phi thng xuyn nhc nh khuyn khch cc em trong hc tp. Nh trng cng ph huynh hc sinh thng xuyn trao i vi nhau v vn hc tp ca hc sinh, ph huynh khng nn ht trch nhim gio dc hc sinh cho nh trng m phi cng nh trng gp phn nng cao cht lng gio dc. - V pha hc sinh: Cc em phi c cch nhn ng vo s tht, trnh nhng t tng nhn thc sai lch v cc mn hc: mn s. y l mn hc hin nay chng ta ang quan tm nhiu nht, bi s nhn thc y l mn hc ph, khng cn u t g nhiu ch cn hc thuc l xong. Cc em t chn, t sp xp cho mnh thi gian biu v k hoch hc; cn c thm nhiu ti liu lin quan n lch s.
(Nhn xt: Vi kt qu nghin cu c c ca cng trnh nghin cu th khng iu kin kt lun nh trn. Ni khc, cng trnh nghin cu cha thc hin tt nhim v ti)

152

TI LIU THAM KHO 1. Nhng c s ca l lun dy hc tp 1 v 2 NXB GD 1977 2. Nguyn Ngc Quang L lun dy hc i cng Tp 1 & tp 2 Trng cn b qun l gio dc TW 1989 3. N.G.ari Chun b gi hc lch s nh th no NXB GD 1980 4. H Ngc i Gii php gio dc NXB GD 1991 5. Cc tc gi kinh in ca ch ngha Mc-Lnin (V khoa hc lch s NXB s tht H Ni 1963) 6. L Long Nguyn Dy hc nu vn Tp ch nghin cu gio dc. S 17 thng 1 1972 7. I.Ia.Leener dy hc nu vn Cc o to bi dng B GD - 1977

153

4. TI : Tm hiu thc trng v gii php dy hc Tp lm vn ca khi lp 7 trng THCS L Thng Kit. (L Th Tuyt t 25C1) PHN TH NHT

NHNG VN CHUNG
1/ TN TI: Tm hiu thc trng v gii php dy hc tp lm vn khi 7 Trng THCS L Thng Kit. II/ L DO CHN TI: Mt nhim v quan trng hng u trng ph thng l o to con ngi theo mc tiu gio dc. Trong cc mc tiu y th mt o c, t tng, tnh cm, nhn cch t hng u. Ni dung o to c nhiu b mn, nhiu hot ng tham gia hnh thnh mt y, trong mn Vn. Dy Vn tt cng nh dy bt k mn g tt phi nhm gp phn o to con ngi theo mc tiu ci cch gio dc vi chc nng ca mnh. Nhng hn bt k mn hc no, n c li th gio dc t tng, tnh cm, gio dc ci p, c bit l rn luyn c thng minh sng to. c thng minh sng to ca hc sinh c th hin nhiu qua cc bi lm vn ca cc em. V th, mn vn, phn mn tp lm vn c tc dng gio dc rt to ln. N phc v c lc cho mc tiu o to ca nh trng ph thng cp II. Nh trng ph thng hin nay ang c nhim v gi gn s trong sng ca ting Vit. Mn tp lm vn dy cho hc sinh vit ng, ni ng, vit hay, ni hay, s ng vai tr quan trng trong vic thc hin nhim v ln lao . Mt khc, tm quan trng ca phn mn Tp Lm Vn th hin qua nhim v ca n. l: Rn luyn k nng ng vn, ng thi, gp phn tch cc rn luyn t duy v bi dng t tng, tnh cm cho hc sinh. Ngoi ra, trong qu trnh hc mn tp lm vn , hc sinh s c cng c, h thng cc mn hc khoa hc x hi c lin quan m hc sinh hc: lch s, chnh tr, nhng nhim v ny c lin quan mt thit vi nhau v cn c qun trit trong ni dung chng trnh v ton b qu trnh ging dy phn mn Tp lm vn. Hn na, c dy cho hc sinh bit s dng t ng, vn dng cc quy tc ng php ting Vit th hc sinh mi c c s din t t tng v ngha mt cch chnh xc r rng. Ngc li, c nng cao nng lc din t, pht trin t duy hc sinh mi lm giu vn t vng v mi c k nng ni v vit ng. Trong khi vn dng cc kin thc v ngn ng, v vn hc hc v vn sng lm bi tp lm vn, hc sinh s c dp trau

154

di ngn ng, pht huy tnh c lp sng to, rn luy t duy lgc, t duy hnh tng v t duy bin chng. ng thi qua mn Tp lm vn m gio dc t tng, tnh cm, bi dng cho hc sinh c tm hn nhy cm, t nh v phong ph. Hin nay, cc trng ph thng, vi s ng hc sinh, th mn vn- theo cch ni su sc ca Hegel vn l mt ci g m ngoi n ra mi l tt c i sng v tt c v tr. Thc trng trng trung hc c s cho thy, hc sinh lm vn vn i lc tn u u bn ngoi suy ngh v kinh nghim tht, tnh cm v c m tht ca cc em. Do , suy ngh ca cc em d ri vo qu qung, t on, ri rm, li l ngng ngp gi to, nht nho. Ngoi ra, dy vn bc ph thng vn l cng vic kh khn v b bn. V vy, lu nay, trong gi dy Tp lm vn, khng t gio vin lng tng khi dy cho hc sinh cch vit nhng cu vn lin kt, cch xy dng mt on, mt bi, nht l v l thuyt cng nh thc tin v dy hc Tp lm vn, t , a ra gii php thch hp nhm nng cao hiu qu dy hc phn mn ny. T nhng trnh by trn, r rng vic tm hiu thc trng v gii php dy hc Tp lm vn trung hc c s l ht sc cn thit, c ngha c v l lun v thc tin. III/ MC CH NGHIN CU: - Nm c tnh hnh, thc trng, thi hc tp phn mn Tp lm vn ca hc sinh khi 7 trng trung hc c s L Thng Kit. - Rt ra mt s gii php v bi hc kinh nghim v dy hc Tp lm vn nhm nng cao hiu qu dy v hc phn mn Tp lm vn THCS. IV/ I TNG V PHM VI NGHIN CU: 1. i tng nghin cu: - Chng trnh v sch gio khoa Tp lm vn 7 - Hot ng dy ca thy - Hot ng dy ca tr 2. Phm vi nghin cu: - Do thi gian c hn v trnh bn thn cn nhiu hn ch cng c im ring v s phn ho trnh gia cc lp ca trng ni chng ti thc tp, nn phm vi nghin cu v vn , thc trng hc Tp lm vn ch gii hn nin hc 2002 2003 vi 3 lp theo 3 mc :7A1: Gii; 7A3: Kh; 7A8: Trung bnh.

155

- Nghin cu gii php nhm nng cao hiu qu dy hc Tp lm vn ca gio vin b mn c thc hin trong nm hc 2002 2003 khi lp 7. V/ GI THUYT KHOA HC: Hc sinh cha bit cch lm vn hay lm vn qu yu cng nh cn nhiu sai st trong cch dng t, t cu hoc vit c nhng cu ng v c nhng cu vn hay nhng khng vit c nhiu on vn hay, nhiu bi vn tt Gii php m ti a ra nhm gp phn nng cao hiu qu lm vn ca hc sinh khi lp 7 trng THCS L Thng Kit. Nu nh c gii php thch hp s nng cao cht lng lm vn ca hc sinh hn v c tc dng kch thch hng th hc tp v lm vn ca hc sinh VI/ NHIM V NGHIN CU: 1. Nghin cu l thuyt v tnh hnh dy & hc Tp lm vn ca hc sinh khi lp 7 trng THCS L Thng Kit.
(Nhn xt : Nn sa l : H thng ho nhng v/ l lun lin quan n vic dy v hc mn tp lm vn khi 7)

2. Kho st thc trng, gii php ca gio vin b mn nhm nng cao hiu qu dy hc Tp lm vn khi lp 7 trng THCS L Thng Kit. 3. nh gi kt qu t c, a ra mt s gii php thch hp; rt ra kt lun, bi hc kinh nghim v nh hng ci tin cho cng vic dy & hc Tp lm vn trung hc c s.
(Nhn xt : Nhim v 3 nn gii hn khng gian trng THCS L Thng Kit)

VII/ PHNG PHP NGHIN CU: 1. C s phng php lun: - Quan im duy vt bin chng ca ch ngha Mc LNin, t tng H Ch Minh l c s ch yu trong phn tch, nh gi l lun v thc tin. - Quan im h thng c s dng trong ton b qu trnh nghin cu. 2. Cc phng php nghin cu c th: 2.1. Phng php nghin cu l thuyt: Nghin cu cc ti liu l lun c lin quan n ti, chng hn: Ng php vn bn v vic dy lm vn, ngh t cng vic dy vn: Hng dn dy Tp lm vn .

156

Trn c s nghin cu ti liu l lun xy dng c s l thuyt v dy hc Tp lm vn nhm a ra nhng gii php nngcao hiu qu hc Tp lm vn trng THCS. 2.2. Phng php nghin cu sn phm: a) Mc ch s dng: Tm hiu cc s liu v trng lp, kt qu nh gi xp loi hc lc hnh kim ca hc sinh trong trng: u khuyt im. b) Chn mu nghin cu: - Mn cc k hoch ca gio vin hng dn ch nhim, k hoch ging dy v gio n ging dy ca gio vin mn vn, k hoch chuyn mn ca ph Hiu trng, T trng t Vn, gio dc cng dn. - Mn cc s sch: S gi tn ghi im, S im danh, S u bi. - Mn tp hc, tp son, mt s bi kim tra phn mn Tp lm vn ca vi hc sinh khi 7. c) K thut tin hnh: Nghin cu tng sn phm, ghi chp cc thng tin, s liu cn thit phc v cho ti. 2.3. Phng php quan st: a) Mc ch quan st: Tm hiu cch vn dng cc phng php, cch thc, cc th thut trong ging dy Tp lm vn ca gio vin, ng thi tm hiu tnh hnh hc phn mn Tp lm vn ca hc sinh. b) Chn mu: - D 3 tit Tp lm vn 3 lp: 7A1; 7A3; 7A8 - D 1 tit tr bi vit Tp lm vn lp: 7A8 - Thc hnh ging dy Tp lm vn 3 tit cc lp: A8 c) K thut tin hnh: - Son k hoch quan st (xem ph lc s 1). - Soan phiu quan st (xem ph lc s 2)

157

2.4. Phng php iu tra bng phiu hi: a) Mc ch s dng: Tm hiu thc trng dy v hc tp lm vn khi lp 7, cc gii php nhm nng cao hiu qu dy v hc tp lm vn; hng th hc tp, tnh ch th sng to trong hc tp lm vn ca hc sinh, s quan tm , nhng t chc hot ng ca nh trng nhm gp phn rn luyn k nng ni v vit cho hc sinh. T , kim chng gi thuyt khoa hc t ra. b. Chn mu: - Phng vn ph hiu trng chuyn cc b mn x hi. - Phng vn t trng t vn gio dc cng dn. c. K thut tin hnh: - Son cu hi lm vic vi ph hiu trng (xem ph lc s 6) - Son cu hi lm vic vi t trng t vn gio dc cng dn (xem ph lc 7).

PHN TH HAI

NI DUNG V KT QU NGHIN CU
a
I/ C S L LUN: 1. Khi nimtp lm vn: Tp lm vn hiu mt cch y , ngn gn l cch hiu tng loi vn bn, cch xy dng vn bn, rn nhng thao tc, nhng cch thc, nhng bc i trong qu trnh lp vn bn. Tuy nhin, cng ngh dng vn ch trng khng c vic gi bng tp khi i hc. Mi vic lm u l lm thc, lm ti ch v do nh gio t chc cho chnh hc sinh t lm. Ton b tin trnh t u ch cui l chui vic lm m khng cng on no cn n tp tp c c ci tnh cm vn trong lng ngi hc. 2. Mt s vn l lun xung quanh vic dy hc tp lm vn: 2.1. V tr mn tp lm vn:
158

C mt v tr c bit quan trng a) Tp lm vn l mt mn hc c tnh cht thc hnh tng hp cc gi hc v ng ngn. N c coi l b phn thc hnh quan trng nht v l phn thc hnh c tnh cht tng hp v sng to. Khi lm mt bi tp lm vn, ngi hc sinh phi vn dng tng hp nhng kin thc vn hc, v ngn ng v nhng hiu bit v i sng; ng thi, ngi hc sinh phi huy ng nng lc suy ngh, tm ti sp xp, chn lc cc kin thc v gii quyt mt cch sng to mt vn c th. Ngi hc sinh cn bit vn dng cc k nh b cc, lp lun, dng t t cu din t ni dung di hnh thc trong sng, sinh ng v hp dn. Nhng kin thc v vn hc, v ng ngn v k nng vit u c ging dy trn lp qua cc bi ging vn v ng php. Kt qu hc tp lm vn ca hc sinh th hin kh y trnh ng vn ca hc sinh v l thc o chnh xc kt qu ging dy ng vn ca thy gio. b) Thng qua mn tp lm vn, thy gio c th tin hnh gio dc ton din cho hc sinh. - Mn tp lm vn c tc dng to ln trong vic gio dc t tng, tnh cm v thm m cho hc sinh. Tc dng gio dc ca tp lm vn ch yu thng qua qu trnh quan st, suy ngh, phn tch, tng hp, sng to ca hc sinh di s hng dn ca thy gio. Bi tp lm vn ca hc sinh phn nh kh r nhn thc, tnh cm ca cc em v nhng vn vn hc v i sng y ng hay sai c lin quan cht ch n lp trng t tng ca cc em. V th, hn lc no ht, trong qu trnh lm bi tp lm vn, vai tr ch th ca hc sinh th hin r rng y nht. Mi bi tp lm vn i vi hc sinh l mt tc phm nh. Qu trnh xy dng tc phm nh l qu trnh hc sinh sng to ci p . - Mn tp lm vn dy cho hc sinh bit cch vit ng, ni ng, vit hay, ni hay s ng vai tr quan trng trong vic thc hin nhim v gi gn s trong sng ca Ting Vit trong nh trng ph thng hin nay. - Mn tp lm vn c kh nng pht trin t duy cho hc sinh. Mi ln lm mt bi tp lm vn, hc sinh phi huy ng nng lc quan st, so snh, phn tch, tng hp, khi qut, tng tng, lin tng v qua nhiu bi tp lm vn cc thao tc t duy c bn dn dn s c hnh thnh. Tc dng gio dc v gio dng tp lm vn rt to ln. N phc v c lc mc tiu o to ca nh trng ph thng cp hai.

159

2.2. Nguyn tc dy hc tp lm vn: C 3 nguyn tc dy hc tp lm vn c bn sau: a) Nguyn tc pht huy tnh ch th ca ngi hc: Trong gi tp lm vn, di s hng dn ca gio vin, hc sinh t thn vn ng l chnh, gio vin ch l ngi t chc nh hng hot ng tip nhn ca hc sinh. Do , trong gi dy hc tp lm vn nn gim nh l thuyt dnh thi gian cho hc sinh thc hnh luyn tp, bi v, thng qua thc hnh luyn tp th k nng lm vn ca hc sinh mi thnh tho v vng chc. b) m bo qui trnh t thc hnh ra l thuyt: Cu to chung ca kiu bi lm vn trung hc c s a s sch gio khoa c thc hin theo qui trnh t thc hnh rt ra l thuyt ri vn dng sng to. Dy tp lm vn trung hc c s l mt qu trnh thc hnh t vic quan st, phn tch cc bi vn mu t rt ra l thuyt v kiu bi v tnh thc hnh c th hin cc bc tip theo ca qui trnh dy kiu bi lm vn tc l phn tch , tm , lp dn , vit cu, dng on, lm thnh bi thc hnh. c) Dy tp lm vn phi c h thng bi tp phong ph v a dng: m bo nguyn tc ny, h thng bi tp phi c t chc t n gin n phc tp, t thp n cao v c th chia thnh ba kiu nh dng: - Bi tp tm hiu chung v kiu bi: c ngha l trn c s mu vn c sn, gio vin hng dn hc sinh phn tch cc mu vn, t , rt ra l thuyt v mt loi vn. - Bi tp v cc k nng, thao tc, b phn: y l dng bi tp rn luyn cho hc sinh cc k nng b phn nh: tm hiu , tm , lp dn , dng on, tp ming. - Bi tp tng hp: y l dng bi tp nhm to iu kin cho hc sinh vn dng cc k nng b phn hc vo vic to lp vn bn theo yu cu no m gio vin ra. thc hin nguyn tc ny, gio vin dy hc tp lm vn, gio vin dy ng vn phi lun sng to iu khin cc qui trnh v vn dng linh hot trong tng gi, tng kiu bi pht huy phng php dy hc tp lm vn ph hp vi c trng b mn. 2.3 Quy trnh dy mt kiu bi lm vn: c th hin 6 bc:

160

a. Bc 1: Tm hiu chung v mt th loi vn: y l bc m u ca bt k mt th loi vn no. bc ny, qui trnh dy ca gio vin c th hin qua mt qui trnh sau y: T nhng bi vn mu sch gio khoa, gio vin hng dn hc sinh phn tch tm hiu ra sau cc bi vn mu, t , rt ra c im chung ca loi vn . b.Bc 2: Tm hiu v tm : Bc ny th hin qui trnh : Gio vin ra mt u ri hng dn hc sinh phn tch t xc nh yu cu ca v ni dung, i tng, th loi. c. Bc 3: Lp dn : y l bc tip theo ca bc tm . bc ny, gio vin t chc cho hc sinh bit la chn cc tm c sp xp chng thnh mt h thng nhm gii quyt nhng vn m u t ra. d. Bc 4: Dng on v lin kt on vn: bc ny, cn c vo nhng trong dn v vn dng nhng kin thc v Ting Vit nh: dng t, vit cu trin khai ra thnh cc on vn v vn dng nhng kin thc v ng php vn bn lin kt cc cu li thnh on. . Bc 5: Lm vn vit y l bc cui cng ca qu trnh t vic nm vng l thuyt n rn luyn cc k nng b phn cho cc em hc sinh i n xy dng vn bn hon chnh. y l bc cc em hc sinh phi t vn dng tng hp cc kin thc v vn hc, ting Vit, x hi to lp mt vn bn. C hai hnh thc lm vn bn vit lp. y l hnh thc bt buc nhng do thi gian b hn ch, do , ti m gio vin nu ra cho cc em hc sinh lm phi tht s hp dn, t , khi dy hng th v kh nng sng to ca cc em hc sinh trong qu trnh lm bi. Cn bi vit nh, do thi gian hc sinh lm c th rng ln hn, c th kim tra hc sinh nhiu mt hn v kin thc. 2.4. Phng php dy l thuyt: Dy l thuyt tp lm vn ngi ta vn dng 2 phng php sau: a) Phng php qui np: Phng php ny pht huy c tnh tch cc ch ng ca hc sinh, ng thi, trnh c s p t i vi hc sinh trong qu trnh chim lnh tri thc.

161

Qui np trung dy tp lm vn trung hc c s l bt u t vic phn tch cc v d, cc mu vn ri rt ra nhng kin thc thuc ni dung l thuyt, rt ra nhng vn l thuyt. l con ng hnh thnh khi nim trong dy tp lm vn. - Mu vn v vic chn mu: + Mu vn trong tp lm vn c khi mt on vn, mt chui on vn v cng c khi l mt vn ln hon chnh. Mi mu vn c s dng trong gi tp lm vn lun lun ng vi ni dung kin thc cn cung cp cho hc sinh. + Vic la chn mu vn phc v cho vic dy l thuyt phi ph hp (ph hp vi ni dung, dung lng cc kha cnh). Ngha l, cc mu vn y phi p ng c cc d kin t m hnh thnh khi nim. Mu vn phi ch n t tng, tnh s phm trong dy hc tp lm vn sch gio khoa tp lm vn trung hc c s c mt h thng mu ph hp, vi la tui tm l hc sinh. V vy, gio vin khai thc trit nhng mu ny. - T chc hng dn hc sinh phn tch mu + Trc ht, gio vin cho hc sinh quan st mu + Nu cc cu hi phn tch, tm hiu mu. + Rt ra khi nim, ni dung l thuyt b) Phng php din dch: Phng php din dch c s dng vi mt chng mc nht nh tng khu, tng cng on, tng bi, tng i tng hc sinh. Dy l thuyt lm vn bng phng php din dch tc l a hc sinh thng ti khi nim, gio vin truyn th trc tip l thuyt cho hc sinh trc khi tip xc vi mu vn bn. Vic trin khai thc hin phng php ny nh sau: - Gio vin cung cp kin thc l thuyt lm vn: Ngha l trc khi tm hiu ni dung l thuyt lm vn no , gio vin cung cp cho hc sinh nhng kin thc, nhng khi nim, nhng bi hc c sn trong sch gio khoa hc sinh hnh dung, tng tng y, gio vin phi gii thch cc khi nim, cc thut ng ch kin thc l thuyt lm vn. Khi gii thch cc khi nim phi dng nhng khi nim, nhng thut ng, nhng t ng gin d ph hp vi t duy ca hc sinh. 2.5. Phng php dy thc hnh: Vic dy thc hnh lm vn nhm nhng mc ch sau:
162

- Cng c, khng nh, b sung l thuyt lm vn do hc sinh, t , gip hc sinh hiu su sc hn nhng khi nim, nhng ni dung l thuyt lm vn qua thc hnh lm vn. - Rn luyn nng lc phn tch, so snh h thng, tng hp, khi qut, trong khi lm vn lnh hi c c s khoa hc cc mu vn v vn dng vo vic thc hnh lm vn. - T , nng cao nng lc ni, vit (to ra nhng mu vn on vn, bi vn) phc v cho vic hc tp lm vn v giao tip trong i sng. Khi dy thc hnh lm vn trung hc c s phi m bo cc yu cu sau: - Thc hnh lm vn phi trn c s thng hiu l thuyt lm vn. - Thc hnh lm vn phi trn c s h thng bi tp lm vn. H thng bi tp gm: + Bi tp tm hiu chung v mt loi vn + Bi tp rn luyn cc k nng lm vn + Bi tng hp (lm vn vit hon chnh) - Thc hnh lm vn phi hng ti hnh thnh k nng lm vn - Thc hnh lm vn phi c kim nghim, nh gi. - Trn lp: gio vin ghi bi trn bng v t cu hi cho hc sinh xc nh yu cu ca bi. + Yu cu v ni dung: l nhng vn trng tm m ngi vit phi gii quyt. + Yu cu v i tng: Phm vi kin thc cho php ngi vit s dng lm sng t nhng vn ni dung l ci g? + Yu cu v th loi: Th hin c qui nh l kiu loi vn bn no. Tu theo thi gian m gio vin phi nu ra mt s u v rn luyn cho hc sinh phn tch thm k nng ny. b. K nng tm , lp dn : - K nng tm :

163

+ Tc dng: Bi vn c phong ph v ng hay khng tu thuc vo k nng ny. Phn tch ng nhng tm khng ph hp cng hn ch rt nhiu n k nng lm vn ca hc sinh. Thao tc ny cn lp li nhiu ln trong dy tp lm vn hnh thnh k nng, k xo cho hc sinh. + Tin hnh trn lp: . Ghi u ln bng . Hng dn hc sinh phn tch : Hng dn hc sinh phn tch nhanh xc nh yu cu ca u . Sau , dng phng php gi tm gip hc sinh tm trin khai yu cu, ni dung ca u . - Lp dn : + Gio vin ch cho hc sinh thy c tc dng, li ch trong vic lp dn . Tc dng ca lp dn : . y l bn phc tho, trong , cha ng nhng gii thch vn m bi t ra. Do , c cng trong tay gip cho ngi vit c iu kin m r sot li vn mnh ang trnh by, t , loi tr i nhng tha khng cn thit v b sung thm nhng thiu. . Trnh hin tng lp trong vn bn. . Dn l cn c phn nh tho ca cc phn v mt thi gian. + Khi lp dn , gio vin cn t chc cho hc sinh trin khai v m rng cc lun im thnh cc lun c cc cp ny c sp xp mt cch c h thng. Tnh h thng ny s to nn tnh lgc, tc l tnh lin kt ni ti t thn ca ni dung bi vit. + Khi lp dn , gio vin cn khuyn khch khi gi kh nng sng to ca hc sinh t nhng ring, c o v xy dng thnh dn ring ca mnh. c) K nng dng on v lin kt on: - Dng on: + khu ny, gio vin t chc cho hc sinh vn dng nhng kin thc v ngn ng hc trin khai cc thnh cc on vn. Trong dng on lu : k nng vit cu, k nng lin kt cu thnh on, gio vin phi ch cho hc sinh thy mi quan h v ngha, lgc ng php ca cu trong on vn. - Lin kt on vn: Khi rn luyn k nng ny, gio vin lu hc sinh my im sau.

164

+ Cho hc sinh thy on vn l n v c s ca vn bn. V vy, trong mt vn bn th cc on ny phi c mt s lin kt cht ch vi nhau to thnh chnh th thng nht. + Phi t chc, hng dn hc sinh lin kt on vn li thnh bi. Trong , c bit l ch trng vic s dng nhng t ng ni kt cc on vn li vi nhau. d) K nng ni v vit bi tp lm vn: - K nng ni (tp lm vn ni): K nng ny rn luyn cho hc sinh thnh tho k nng trnh by mt vn mt cch cht ch, lgc di hnh thc ni. Do , trong khi rn luyn k nng ny, gio vin lu hc sinh my yu cu sau: . Dng t, t cu, din t mt cch tri chy (k nng s dng ngn ng). . Phi s dng cc yu t km theo ngn ng h tr: iu b, c ch. + Hnh thc: . Gio vin c th nu cu hi v mt vn no v yu cu hc sinh trnh by mt vn no trong cng (c th lm on m u hay kt lun). . C th t chc cho hc sinh tranh lun v mt s vn no . - K nng vit: + Phi da vo dn trin khai thnh vn bn. + Phi vn dng ti a cc kin thc v ngn ng hc: dng t, t cu, dng on, lin kt on, vit thnh vn bn. + Vn dng tng hp cc kin thc trnh by ni dung vn (kin thc v vn hc, lch s, chnh tr, x hi, i sng ). 2.8. Phng php ra , chm bi, tr bi: a) Phng php ra : * ngha: - u tp lm vn c ngha gio dc v gio dng c th m gio vin nu ra bt buc hc sinh phi vn dng mt s kin thc, k nng lao ng vn hc nht nh gii quyt. - Bt k mt u lm vn no cng nhm t 3 mc ch sau y:
165

+ Nhm nng cao t tng, tnh cm lnh mnh cho cc em hc sinh + Cng c v xoy su thm nhng kin thc vn hc v i sng. + Rn luyn k nng lm vn cho hc sinh * Yu cu: C 3 yu cu: - Tnh khoa hc v tnh s phm: + Tnh khoa hc th hin hai mt: . Ni dung: bi phi r rng, chnh xc, ph hp vi chng trnh v thc t cuc sng. . Hnh thc: Dng t phi chnh xc, kt cu ng php phi r rng v phi c s qui nh ng n v mt th loi ca bi vit. + Tnh s phm: Th hin ch phi st vi i tng v va sc vi cc em hc sinh: Do , trong vic ra cn trnh li nh cc em hc sinh. B v, chng nhng n khng c tc dng pht huy tr lc ca cc em hc sinh m s lm cho cc em c s suy ngh lung tung thiu tp trung gii quyt vn m bi t ra cng nh thiu s an tm, tin tng v vn m cc em trong trnh by. Nhng cng khng nn ra nhng u qu d. - Tnh t tng su sc: Th hin tc dng gio dc hay s tc ng n tm t, tnh cm ca cc em hc sinh. Gio dc cho cc em tnh qu hng t nc, kht vng gii phng con ngi; bi dng t tng tnh cm, o l v l sng cho hc sinh khi lm bi c th t i chiu, so snh vi chnh mnh hng ti nhng gi tr ca chn thin m. Do , d l loi no, dng no, gio vin vn phi ch n yu cu ny. - Tnh thm m cao: Th hin ch ni dung v hnh thc cng nh kt cu ca mt u phi to ra s rung ng thm m. i vi cc em hc sinh, phi gy c hng th tht s ca cc em trong qua 1trnh lm bi. Bi v, c hng th th mi khi dy s sng to ca cc em hc sinh. Do , mt u mun c sc gi cm i vi cc em hc sinh th vn t ra phi st vi tm l hc sinh, phi ng vi s i hi ca h v phi c mu sc vn chng. S hp dn v ni dung cn thng nht vi s hp dn v hnh thc. Do , khi ra , trnh li dng t khng chun v t cu lm thum. Mt khc, cng khng nn ra nhng vn rm r, cu k lm cho hc sinh kh hiu, kh nhn bit.

166

b) Phng php chm bi: * ngha: - y l cng vic kh vt v v tng i phc tp nhng n cng c nhiu hng th v nim vui trc nhng sn phm c xem l tinh thn ca mnh. - Chm bi chnh xc, k lng n s c tc dng l lm cho hc sinh tin b nhanh chng v mi mt (t tng, o c, nhn thc, k nng vit vn ). y c xem l cng vic th thch tinh thn trch nhim cng nh l trnh , t tng o c, kin thc vn ho, tc phong ca ngi gio vin. * Yu cu: Trong khi chm bi, gio vin phi c thi ng n, phi thn trng, phi khch quan, bnh tnh v phi nghim khc. - Thi ng n cn c ca ngi gio vin trong khi chm bi l phi nghim tc nhng cng khng qu cng thng. - Phi thn trng. V chm bi l tip xc vi tm hn v tr tu cn non tr ca cc em hc sinh. Do , khng cho php gio vin vi t cch l nh gio dc li h bt ph nhng li nng n, tn nhn, ma mai hay gch xo nhng ng ngang dc trn bi lm ca hc sinh. - Phi khch quan v bnh tnh: V tm l v th hiu ca gio vin v hc sinh n khc nhau. Do , gio vin khng nn da vo th hiu ca c nhn mnh m bc b cch vit a dng v phong ph ca cc em hc sinh. Khng da vo tnh cm v quan h c nhn cho im cc em hc sinh, phi bnh tnh un nn cc kiu lch lc ca cc em. - Phi nghim khc. Khng nn b qua nhng li d rt nh, bi v, lm vn l chng ta pht hin li v cha li cho hc sinh tin b. * Phng php v qu trnh chm: - Chun b: Trc khi chm bi, gio vin phi r li biu im v p n xem tho ng cha cng vic ny c hay yu cu: + V ni dung: c trc cc ti liu c lin quan lm c s i chiu vi bi lm pht hin hin tng o vn hay trch dn c chnh xc hay khng. Xc nh yu cu bi lm yu cu gii quyt nhng vn g, tng phn c cp n l g? ng vi yu cu v ni dung l im s cho phn ni dung (thng t 8-9/10 im tu theo bi). + V hnh thc: Lu cc vn v ch vit, chnh t, cch trnh by, hnh vn, kt cu thang im dnh cho phn ny, thng l 2/10 im.

167

- Qu trnh chm: + Chn mt vi bi kh gii trung bnh yu km so snh i chiu, iu chnh biu im chm sao cho hp l. + Cn c vo p n m nh gi bi lm ca hc sinh mt cch hp l. Trong qu trnh chm, cn lu l hc sinh lm bi rt t do, c th vt ra ngoi nhng d kin ca gio vin. V vy, c nhiu khi thy phi y bi vn ca hc sinh ra suy ngm v quyt nh cho im s tho ng. + Phi ghi nhng nhn xt v nh gi nhng on vn hay c nhng thiu st hc sinh lu , trnh gch xo v ghi di dng bn l trang giy, li ph phi chn tht, khng gay gt v phi c tc dng khuyn khch v nng hc sinh, li nhn xt phi trng khp vi im s. - Tng kt: Gio vin phi thng k s liu phn trm cc loi bi gii, kh, TB, yu km, phi tm cho ra c im mnh v im yu ca ton lp v ni dung v hnh thc. Cc cng vic trn to c s cho vic tr bi. c) Phng php tr bi: * ngha: Khng nn xem nh tit tr bi ri thc hin mt cch qua loa, chiu l. Mi ln tr bi l mi ln hc sinh nhn li bi mnh trong k nng lm vn, trong s tin b hay khng tin b trong hc tp. * Cch tin hnh: - Ghi li bi ln bng - Hng dn hc sinh phn tch xc nh yu cu ca u bi t ra. - Lp dn s lc hc sinh theo di * Nhn xt nh gi kt qu bi lm ca hc sinh: Lu : - Nhn xt chung cho ton lp - im v ni dung v hnh thc, khuyt im v ni dung v hnh thc. - Nhn xt ring i vi nhng c nhn tiu biu (nhng bi lm xut sc hay nhng bi lm qu km).

168

* Chn c: Nhng on vn hay, nhng bi vn hay cho lp hc tp. ng thi, cng c nhng on vn qu yu km cho c lp rt kinh nghim. Gio vin khng nn nhn xt cng thng, gay gt i vi nhng bi lm yu km, phi c lng ng vin v khuyn khch hc sinh qua li nhn xt v nh gi ca mnh. * Cng b im cho tng hc sinh v ghi im vo s im * Cho hc sinh v nh i chiu bi lm vi dn , xem li nhng ch gio vin nhn xt sa cha. * C th ra thm bi cho hc sinh v nh t rn luyn. II/ THC TRNG DY HC TP LM VN KHI LP 7 TRNG TRUNG HC C S L THNG KIT: II.1/ c im tnh hnh ca trng: 1. Vi nt v kinh t, x hi ca phng M Bnh ni trng to lc: Phng M Bnh thuc thnh ph Long Xuyn, pha ng gip vi phng M Long, pha Ty gip vi phng Bnh c, pha Nam gip vi rch Long Xuyn, phng M Xuyn, Bc gip vi p M Thnh (x M Ho Hng) sng Hu (ngn cch vi rch Long Xuyn), l trung tm chnh tr vn ho ca tnh An Giang. Din tch 130,8 ha, s nhn khu 22.100 ngi gm 3.989 h, chia thnh 5 khm: NDU, BL1, BL2, BL3, BL4. Nhn dn trong c 122 t t qun, 319 h gia nh chnh sch, 332 ng vin, 15 chi b. Nm 1986 phng M Bnh l n v u tin ca tnh hon thnh ph cp cp I cho cn b v thanh nin u t. Nm 1991, sau khi HBT c ch th 01/CT.HBT v B gio dc ban hnh chun quc gia v ph cp gio dc chng m ch, cng tc ny mi tht s i vo n np. Phng M Bnh gm 25% h cng nhn vin, 25% h bun bn, 50% cn li thuc tng lp lao ng ngho thnh th, i sng kinh t ca mt b phn nhn dn cng cn kh khn. Hin nay, phng M Bnh ang cng vi thnh ph thc hin chnh trang th, sp xp dn c, mt s ni gii to hoc m rng ng nn mt s h, t phi di di. Cng tc vn ng hc sinh n lp, duy tr s s ca hc sinh i vi cc lp linh hot cng nh ph thng gp khng t kh khn.

169

1.2. Thun li v kh khn: a) Thun li: - c s quan tm ch o ca Ban ch o ph cp gio dc chng m ch v ca phng gio dc thnh ph Long Xuyn, thng kim tra gip a phng ngy cng nhiu hn trong qu trnh thc hin cng tc ph cp gio dc, chng m ch, c bit l giai on huy ng i tng ra lp. - i ng cn b, gio vin lm cng tc ph cp gio dc- chng m ch m bo y , trnh ng chun, c nng lc thc hin nhim v, chun b t th tham gia ngay sau khi c phn cng. - C s vt cht, cc iu kin phc v cho cng tc ph cp kh y . - Cng tc chng lu ban b hc cc lp ph thng ngy ngy c hiu qu khi i vo thc hin cng tc ph cp, nht l ph cp trung hc c s ti a phng. - Nm 1999 thnh ph Long Xuyn cng nhn phng M Bnh t chun ph cp trung hc c s lm nn tng cho nhng nm sau. b) Kh khn: Bn cnh nhng thun li trn, khi bt tay thc hin, phng cng gp khng t kh khn. Kh khn chung ca cng tc ph cp gio dc chng m ch l i tng hc, tuyt i a s l thnh phn lao ng ngho, nm ri rc trong a bn phng v lun ln ln vi cuc sng, nh hng n vic nhn thc trong vic ph cp, vn ho. Mt khc, phn ln i tng cn ph cp trung hc c s l con em ca nhn dn l dn ngho thnh th hoc i tng lu lng, li hc tp dn n b hc gia chng, n lc t thn cha c, nn lm nh hng n cng tc huy ng v duy tr s s cc lp linh hot, song song , cng cn mt s em khng t hng ngy phi i kim sng, c th ni l lao ng chnh trong gia nh nn vic huy ng ra lp cng kh vt v i vi a phng. Mt khc, nn thin tai, l lt lm nh hng n i sng ca nhn dn, nht l cng tc duy tr s s hc sinh ph thng cng nh cc lp linh hot. 1.3. Hin trng gio dc: n 1/2002 hin trng ph cp gio dc chng m ch c ghi nhn nh sau: - Chun chng m ch: c 7099/7433 ngi t 15 tui n 35 tui t mc xo m ch tr ln, t t l 95,50%.

170

- Chun ph cp gio dc tiu hc: t l tr 6 tui vo lp 1: 262/262 t 100%. Chun ph cp gio dc trung hc c s: + Chun 2a: C 2006/2126 hc sinh t 11 tui n 17 tui ang hc v tt nghip trung hc c s, t t l 94,36% + Chun 2b: C 267/289 hc sinh 18 tui tt nghip trung hc c s t t l 92,39%. Nh trnh by trn v tnh hnh kinh t x hi ca phng M Bnh, ta thy rng mi hot ng ca phng u c s quan tm su sc ca cc ban ngnh lnh o nht l v gio dc o to. Do vy phng c iu kin u t nhiu vo vic o to th h tr cc cp hc. 2. c im tnh hnh trng trung hc c s L Thng Kit: 2.1. c im tnh hnh chung: a) S liu: * Hc sinh: KHI LP 6 7 8 9 CNG * Go vin: 87 Ton L K Thut Ho Sinh Anh 16 07 02 09 13 Vn Gio dc S a Th dc 17 04 04 04 06 S L P 18 17 15 14 64 S HC SINH 749 733 602 570 2654 N 356 330 271 276 1233 NAM 393 403 331 294 1421

171

Ho

01

Nhc

02

- Cn b cng nhn vin: 13 Ban gim hiu : 03 Bo v phc v: 03 Vn phng: 01 Th vin: 01 K ton: 01 Thit b, thc hnh th nghim: 02 Vn th: 01 - C s vt cht: Phng hc: 24 Phng lm vic Ban gim hiu: 01 Th vin: 01 Vi tnh: 01 Hi trng: 01 Thit b thc hnh th nghim: 02 b) Thun li kh khn: * Thun li: - Cp U v U ban, ban ngnh a phng quan tm phong tro gio dc, c s lnh o trc tip ca chi b nn trin khai cc ngh quyt ca ng, thng tin t tng kp thi. - i ng gio vin p ng yu cu ging dy. + Nhit tnh, c tinh thn trch nhim, a s tay ngh vng + on kt ni b tt

172

- Phong tro x hi ho gio dc tin b ng k. Ph huynh hc sinh v cc lc lng a phng c s phi hp kh cht ch trong phong tro gio dc, vic tu sa c s vt cht, xy dng qu khuyn hc, nht l ngy cng nhiu ph huynh quan tm hn v vic hc tp ca con em mnh. * Kh khn: - Phng hc thiu phi s dng mt s phng hc theo d kin phi ph b, phi mn thm 09 phng hc ca trng Nguyn Du. - Din tch sn khng ph hp vi s lng hc sinh, thiu sn chi v sn hc th dc phi mn sn vn ng tnh ging dy. - a bn c tr ca hc sinh rng, mt s khu vc cn phc tp cn nhiu tc ng nh hng n vic gio dc o c ca hc sinh cng nh nh hng n vic hc tp ca cc em. Mt s b phn ph huynh hc sinh cha quan tm n vic hc tp ca con em mnh nn vic huy ng hc sinh ra lp v duy tr s s cn nhiu kh khn. - Mt s phng hc st ng, st ch b ting n nn nh hng vic hc tp ca cc em. - T l hc sinh yu km cn kh nhiu, xt tuyn vo lp 6 t 100% (khng thi tuyn). Cn mt s hc sinh cha t cht lng nn khng c kh nng bt kp chng trnh hc tp. - Kim tra cht lng u nm, hc sinh cn yu nht l b mn c bn. - Cng tc ph cp cn nhiu kh khn trong vic huy ng v duy tr s s. 2.2 Cht lng gio dc: a. i vi gio vin ( ging dy ): * Mt tt: m bo tt k cng, n np ging dy, thc hin ng chng trnh. Trong qu trnh ging dy c ch ci tin phng php pht huy tch cc ca hc sinh. u t, nghin cu thc hin kh tt yu cu v phng php v ni dung chng trnh sch gio khoa lp 6. - Son ging: N np son ging n nh tt, c nhiu u t v phng php son ging theo chng trnh gim ti. Trong qu trnh ging dy lu tm nhiu hn n vic rn luyn k nng v tnh va sc i vi hc sinh. - Bi dng nng cao tay ngh: Tinh thn t bi dng tay ngh c nng ln, t chc sp xp (trn c s ch tiu k hoch ca trng), ch yu l t nhin nghin cu, tham gia sinh hot, hot ng b mn, hc tp tt cc lp bi dng do Phng, S t chc sinh hot T v d gi ln nhau.
173

- Hot ng t nhm chuyn mn c nhiu chuyn bin tch cc, ni dung sinh hot t, nhm chuyn mn c bc chuyn kh tt v cht lng. Vic thng nht ni dung, phng php, ging dy ngy cng lu tm nhiu hn qua cc ln hp t, nhm. Thng nht v ni dung (trung tm) trong vic kim tra nh k. Cc chuyn ca hot ng b mn c chuyn khai v vn dng kh tt vo ging dy. T l gio vin p dng tng nhiu so vi nm qua. - D gi: 840 lt, trung bnh mi gio vin d trn 8 tit, s tit dy c nh gi l 287 tit (199 tit tt, 77 tit kh, 5 tit trung bnh, c 6 tit khng nh gi). - Chuyn : Tp trung trin khai v vn dng cc chuyn do hot ng b mn hng dn ch yu: Phng php ging dy chng trnh thay sch lp 6, phng php pht huy tnh tch cc ca hc sinh khi 7, 8, 9 trin khai 8 chuyn v ci tin phng php ging dy mn thay sch lp 6 (do Phng gio dc v S gio dc hng dn). - Ngoi ra, cc t chuyn mn cn tip tc trin khai v vn dng cc chuyn b mn nhm gip gio vin nng cao cht lng ging dy. + T vn Gio dc cng dn: Vn dng bi tp tnh hung vo mn gio dc cng dn Lng ghp gio dc dn s v k nng sng. + T S a: Pht huy tnh tch cc ca hc sinh v nng lc t hc ca hc sinh qua mn S a (khi 7, 8, 9). - T Ngoi ng: Trin khai li chuyn : Cch gii thiu t vng (6, 7, 8, 9). Tt c cc chuyn u c dy minh ho v vn dng vo ging dy. Hu ht cc gio vin u lu tm n vic vn dng cc chuyn nn trong qu trnh ging dy c s quyt tm thc hin v hon thin chuyn , nhm ci tin phng php ging dy ngy cng c hiu qu hn. - 100% thc hin tt qui ch chuyn mn, chp hnh tt k lut lao ng. - Tng 6 tit / tun cho cc mn Ton vn Ngoi ng n luyn vo ban m (thng qua Ph huynh hc sinh). - Bi dng hc sinh gii cc mn t thng 10 hc sinh tuyn chn hc sinh d thi hc sinh gii (lp 9) cp thnh ph (cha k tt nghip trung hc). * Mt hn ch:

174

- Phng php p dng ly hc sinh lm trung tm kh khn nht l tm phng php thch hp i vi i tng hc sinh. - Cn mt s gio vin lng tng trong vic thc hin phng php cng nh chuyn ti ht yu cu trong thc hin chng trnh lp 6. - Vic tn dng chuyn vo qu trnh ging dy cha u. Cn lng tng trong vic tm phng php nng cao cht lng hc tp ca hc sinh yu km. - Trong kim tra nh gi cn n nang, rng ri (mc d c gim). - T l hc yu km cn cao v khng u gia cc mn - Hot ng nhm chuyn mn cha u. - Bi kim tra hc sinh thng chm rng thin lch gia trung bnh v im thi mt s gio vin ( mt s mn) cn cao. b) i vi hc sinh: b.1/ Hnh kim: * Mt tt: N np trt t n nh kh tt. - thc chp hnh ni qui, thc hin tt nhim v hc sinh, tin b r nt so vi u nm v nm qua. - S hc sinh biu hin l php bit cho hi ngy cng tng. Khng c hc sinh nghim trng v ni qui. - Cc biu hin vi phm o c (bng nhm nh nhau, t tp, ) ngoi trng gim r. * Hn ch: - S hc sinh cha ngoan cn ri rc cc lp (nm qua hnh kim yu 37 hc sinh, chim 1,6%) gy kh khn khng t trong vic xy dng n np lp, trng. - Cn khng t gia nh hc sinh kh khn, c li sng phc tp khng quan tm tc ng kh ln n hnh vi o c v thi hc tp ca hc sinh. b.2/ Hc tp: * Mt tt: - Y thc hc tp chuyn bin tt, a s hc sinh th hin tinh thn c gng trong hc tp.
175

- T l hc sinh kh gii tng nhiu v s lng so vi nm qua (Gii + kh: 58,1%, HKI nm qua 56,8%). * Mt hn ch: u vo lp 6 trnh khng ng u cn mt b phn qu yu. Nhiu hc sinh cn quen phng php hc tp c, cha ch ng trong vic chun b bi. - T l hc sinh yu km cn cha ph hp vi ch tiu hc sinh lu ban b hc. - Xut hin nhiu hc sinh thiu nng lc, li bing trong hc tp. - Tuy t l c gim (yu km 15,8% HKI nm qua 17,2%) nhng vn cn cao. - Tnh trng hc sinh thiu sing nng trong hc tp cn kh ph bin. II.2/ Thc trng dy hc tp lm vn khi lp 7 trng trung hc c s L Thng Kit: 1. Qua phng php phn tch, tng hp cc s liu v tp lm vn, ti nghin cu, qun trit c cc vn l thuyt lin quan n vic dy tp lm vn vi cc ch im. - Khi nim Tp lm vn - Mt s vn l lun xung quanh vic dy hc tp lm vn. + V tr mn tp lm vn. + Nguyn tc dy hc tp lm vn + Phng php dy l thuyt + Phng php dy thc hnh + Phng php dy tit tm hiu chung v mt loi vn bn + Phng php rn luyn k nng lm vn + Phng php ra , chm bi, tr bi. 2. Trn c s l lun, ti tin hnh kho st thc trng vic dy v hc ca gio vin v hc sinh khi 7 trng trung hc c s L Thng Kit bng cc nhm cc phng php thc tin. - Da trn k hoch quan st c vch sn, ti thc hin vic quan st (bng vic tr li cc vn phiu t ra) qua cc gi d v trc tip ging dy, ti thy rng: + cc lp gii, kh a s hc sinh t ra chm ch trong gi hc, lng nghe gio vin ging. Hc sinh lp gii thng tranh nhau tr li nhng cu hi gio vin t ra mt cch si ni. iu ny cng cha th khng nh rng cc em hiu nhng g mnh pht biu v tip thu su st li ging ca gio vin, bi v, cc em c s chun b trc nh m ch yu l thuc vo cu ch sch gio khoa.
176

+ lp trung bnh th hc sinh nhn ln bng c nhn, lng nghe trong s g b buc phi nghe biu hin qua thi mt mi, th ng ch c 3 4 hc sinh tham gia pht biu xy dng bi. Trong qu trnh pht biu xy dng bi, a phn l nhng hc sinh kh, gii v nhy bn, tuy nhin, cc em trnh by cha c sun s, pht m sai v thng ni tt dc, khng u, khng cui. iu ny th hin kh r v ng quan tm trong gi luyn ni. Trong tit luyn ni, thy rng: + lp gii: Tit hc ni din ra kh si ni, hc sinh lin tc ln trnh by ming trc lp, cc hc sinh khc nhn xt tch cc. + lp kh, trung bnh: Tin tit hc din ra t si ni hn, ch c nhu cu c vi em c nhu cu trc lp mc d c s chun b trc, nhn xt ca cc hc sinh khc th t st sao hn cc hc sinh lp gii. Nhc im chung ca hc sinh trong qu trnh ni cc lp l: din t cha tri chy, ni cha c t nhin cn l thuc vo cng; nhng on cc em trnh by cm ngh th ging iu vn u u nh k, khng nhp tm bc l cm ngh nhng cc em nu cm ngh ca mnh qu t (thm ch khng nn). Bn cnh quan st vic hc ca hc sinh, ti cng lun quan st, ghi chp hc tp cch dy ca gio vin. Gio vin t ra rt linh hot, ch ng trong tit dy. Trnh cc lp khc nhau, gio vin truyn t, t chc khc nhau, lun c nhng cu hi gi m kch thch hc sinh tham gia xy dng bi (nhiu hn cc lp trung bnh, kh). Khuyn khch hc sinh tp qua vic nh gi, cho im. - Phng php nghin cu sn phm: Thng qua cc gi ging, d gi v c cng tc ch nhim ti c iu kin xem tp hc sinh, ra cho cc em lm vn, xem cc s gi tn, s u bi, xem cc gio n ging dy, k hoch ging dy ca gio vin, ti thy rng: + Mt s tp v hc sinh cn trnh by thiu trt t, thm m. Cc em vit sai nhiu li chnh t nht l du ng m vit hi. Mt s tp trnh by khng c chm, phy hoc rt t chm, phy (nhiu nht trong cc tp son). + a s ca hc sinh gii trnh by r, p, sch s. + Gio vin c k hoch ging dy rt c th + im s tp lm vn ca hc sinh khng cao so vi im ging vn v ting Vit. Vi hc sinh lm bi kim lm vn ch c 3 4 im. - Phng php tr chuyn phng vn: + Vi 3 hc sinh yu km mn vn lp 7A8 :L Ton Chn, Trn Vn Lem, Phan Vn Ton Qua bui tr chuyn vi cc em, ti thu c kt qu: Nguyn nhn trc tin ca vic hc km mn vn l do cc em khng thch hc song song , cc em cho rng vn l mt mn hc xa ri thc t v rt kh tip thu. V

177

vy, cc em rt lng tng khi lm bi, nht l bi kim tp lm vn th khng bit vit g. Chn tr li thng thn vic hc km ca em l do li hc. Trong mn vn Ting Vit, c ba em u cho rng tp lm vn l phn mn kh nht v kh ly im cao nht (bi lm t khi t im trung bnh). Gio vin b mn rt quan tm n vic hc km ca cc em, c phn cng cho cc hc sinh gii km cp, t chc cho cc em hc ph o. C ba em u mun kt qu hc mn vn ca mnh nh bt k mt mn hc no khc t kt qu cao, tin b hn. Ring vn, c th hn l tp lm vn th lm vn tt hn, cc em a ra hng phn u l chm ch hc hn na, c thm sch, tp lm thm mt s bi. iu ny ni ln rng cc em cng c thc, bit cch hc tt nhng do li hc nn kt qu thp. + Vi 2 gio vin dy Vn Ting Vit : L Th Xun Mai, Nguyn Th Ngc Bch. Qua tng bui tr chuyn ti thu c kt qu: Hc sinh hc tp lm vn ch yu l hc i ph, cc em cha c thc v ng c hc tp tht s. Tuy nhin, cng c cc hc sinh gii vn nhng khng nhiu. Cc hc sinh yu km mn vn th hu ht cc em cng hc yu cc b mn khc. Nguyn nhn chnh l do cc em li hc, khng chu c sch bo, bn cnh , cc bc cha m thiu quan tm n vic hc tp ca con em. nng cao v pht huy nng lc lm vn cho hc sinh cc c tin hnh lm cng tc t tng, thng xuyn nhc nh, khuyn khch hc sinh hc tp, ch nhiu n hc sinh yu km, ch cc em phng php hc tp tch cc, t chc ph o, bi dng cho hai i tng hc sinh: hc sinh yu km v hc sinh gii; ng thi, t chc cc bui ngoi kho. Tuy nhin, vic thc hin c nhiu hn ch v thi gian, phng hc thiu, mi trng sinh hot ngoi kho cha m bo, hc sinh a phn l con em lao ng, vic dnh thi gian n trng cn nhiu hn ch, cch nhn ca gia nh cng nh hng n sinh hot, ph huynh cho rng hc cc bui chnh kho mi l hc cn cc bui ph o, nht l sinh hot ngoi kho ch l vui chi khng quan trng. Cc c u cho rng vic hc sinh hc yu km, trch nhim mt phn thuc v gio vin. V vy, m ngi gio vin lun tm cch nng cao lng hc ca cc em. nng cao cht lng hc ca cc em, gio vin tip tc t chc cc bui ngoi kho kch thch hc tp v khc su kin thc (cc bui hi hoa, lm bo tng ), ph o bi dng, ng thi lm cng tc t tng. - Phng php chuyn gia:

178

Trong bui tr chuyn, phng vn thy on Hu Kit Ph hiu trng chuyn cc b mn x hi, ti bit c mt s vn nh sau: + Chng trnh mn Ng vn lp 7 l cn bn, c s ca lp 9 cu to chng trnh ca B. V dng t, t cu, ng php, cu trc t vng n lp 9 hnh thnh vn bnh lun v chng minh. C s ca bnh lun v chng minh l pht biu cm ngh. Mun pht biu cm ngh phi hiu l lm sao cho nhng nhn xt, nh gi hnh ng vic lm ca nhn vt t nhng nhn xt chung, qua tp cho hc sinh cch din t. Trng phn cng nhng gio vin c nng lc nht ging dy khi 7 v khi 7. V pha hc sinh: cc em hc i ph, ch v s, bt buc mi hc. Trong khi , mn vn l mt trong nhng mn hc c bn, mun hc i hi hc sinh phi c nhiu. Tuy nhin, mc d gio vin hng dn cch hc, gii thiu cc ti liu c nhng cc em ch thch xem ti vi nhiu qu s vn n d nng khiu hc tp, vit lch kh khn. a s hc sinh hc khng bng lp trc ca cc thy (c) ngy xa, ngc li, cng c nhiu hc sinh thch vn, xc nh c ng c hc tp v thng nhng em ny gii cc mn. Khi 7 hc sinh gii vn c kh, nghim ngt nh gi th khng nhiu. Khi 7 ch c 2 hc sinh tham gia (chn) thi vit th UPU. + rn k nng ni v vit cho hs trng tin hnh thng qua cc hot ng: Hot ng chnh kho: Thng qua gi dy mi kiu tp lm vn c tit tp ni, gio vin b mn dn d cc em da theo dn m din ging ra n tp ni th pht biu trc lp, cc hc sinh khc nhn xt. Sau , gio vin cht li v cho im. Hot ng ngoi kho: Khng c c s t chc. Thng qua sinh hot di c, cm tri, gio vin nu vn hc sinh tho lun ng gp. y, i hi hc sinh phi bo dn cng nh tnh bo dn cc em. Tuy nhin, khi 7 th rt r, tr cc lp chn (7A1, 7A2) th ch c mt s lp bo dn nh 7A4, 7A14. V k nng la tui hc sinh th nhiu lng tng, thiu t nhin. Hc sinh n mnh dn (dn d) hn hc sinh nam. + V t chc ngoi kho cho hc sinh: Mc ch: T chc ngoi kho l yu cu cn thit, song song, b sung, gp phn tng thm hiu qu nhn thc cho hc sinh trong hot ng gia nh, va hc va chi thay i phng php hng ngy m hc sinh tip xc nhm to iu kin cho cc em gn gi vi mi trng xung quanh bn b, kch thch t duy, gip cho hc sinh tm thy ci ti ca mnh, t , hng n ti d t khng nh. Thun li: Ban gim hiu quan tm cc hot ng ngoi kho ca ngy ch im a vo k hoch hng nm, theo di, pht hin, thm ch cng a phng t chc (cho mng 8/3; cho mng 20/11, mng ng, mng xun; tt thiu nhi, )
179

Kh khn: Sn bi cht hp, g gh cho nn t chc ngoi kho ton trng mt lc th khng c (nh cm tri ch t chc ngoi kho ton trng mt lc th khng c (nh cm tri ch t chc khi 9 v chn mt s on vin), kinh ph th hn ch; gi gic hc tp chnh km; cch nhn ca gia nh cng nh hng n sinh hot. Mc d c nhiu kh khn nhng vn cn c vo k hoch hng nm m t chc ngoi kho. Gi cho c u tun cng l gi ngoi kho lp 6 t chc sinh hot ngoi gi, gio dc cng dn, dn hc sinh tham d hp hi ng nhn dn. on t chc tham gia du kho v ngun i vi cc on vin, i tng on. Tham gia di tch lch s kt hp tham quan vui chi sinh hot, kt ngha vi phng on Tnh i, Cng Ansinh hot v giao thng, phng chng AIDS, ma tu; chiu phim gio dc k nng sng cho hc sinh. i tuyn truyn v gio dc, o c, li sng (do hc sinh lm) hot ng c hiu qu. V hc tp: T chc hi hoa, n tp. Lp 9 hi hoa theo mn thi. Khen thng, trin lm tranh nh gio dc tinh thn cc ngy l ln. ( Hot ng ngoi kho c tc dng ln, gp kh khn v thi gian, ni, a im khng thun li. - Phng php iu tra bng phiu hi: Ti pht 100 phiu cho hc sinh ca lp: 7A1, 7A3, 7A8 (tng ng vi 3 mc trnh : Gii, kh, TB) thu li 87 phiu trong , c 17 phiu khng hp yu cu. Vi 70 phiu hi kin hc sinh, ti thu c kt qu nh sau: * PHAN I: CAU
Phng an tra li

1
SL TL%

2
SL TL%

3
SL TL%

4
SL TL%

5
SL TL%

6 1
SL TL%

7 3
SL TL%

2
SL TL%

4
SL TL%

1
SL TL%

2
SL TL%

3
SL TL%

4
SL TL%

5
SL TL%

6
SL TL%

A B C D E G

18 25,7 50 71,4 2 2,9

69 98,6 1 1,4

10 14,2 30 42,9 30 42,9 4 5,7 1 1,4 65 92,9

70 100 22 31,5 48 68,5 20 28,6 50 71,4 52 74,3 18 25,7

28 40 33 47,1 9 12,9

26 37,1 42 60 2 2,9

40 57,1 28 40 2 2,9

16 22,9 50 71,4 4 5,7

30 42,9 34 48,5 6 8,6

12 17,1 38 54,3 20 28,6

* Chu thch bang thong ke:

- SL: So lng
180

- TL %: T le phan tram
T bng thng k s liu ta c th v biu nh sau
25.70%

Cau 1
Ca u b 2.90% Ca u a Ca u c

1.40%

Cau 2
Cau a Cau b

71.40%

98.60%

Theo biu ta thy rng: Cu 1: 25,7% hc sinh cho rng hc mn tp lm vn rt kh. 71,4% hc sinh cho rng hc mn tp lm vn cng nh hc bt k mt mn hc no. 2,9 hc sinh cho rng tp lm vn l mn hc nh nht trong tt c cc mn. Cu 2: 98,6% hc sinh cho rng tp lm vn l mn hc rt c ch trong hc tp v i sng hng ngy. 1,4% hc sinh cho rng tp lm vn l mn hc khng c li ch g, ch mt cng v thi gian. Cu 4 Cu 3

28.6%

5.7% 1.4%

4.3%

Cau a
Cau d
Cau b

Ca u g
Ca u e
Ca u d

67.1%

92.9%

181

Cu 3: 5,7% hc sinh thng tp lm vn mt cch min cng. 1,4% hc sinh c cm gic kh chu, bc bi trong gi hc tp lm vn. 9,92% hc sinh t ra hng khi, phn chn trong gi tp lm vn . Cu 4: 67,1% hc sinh cho rng lm vn tt th phi c thm cc sch bo, ng thi, nm vng l thuyt. 28,6% hc sinh cho rng lm vn tt th cn tham kho cc bi vn mu, ri din t theo cch mnh. 4,3% hc sinh cho rng lm vn tt th khng cn g c, c v t lm. Cu 5:
Theo biu , ta thy rng: 14,2% hc sinh hon ton khng t lm thm cc vn khc ngoi nhng gio vin cho. 42,9% hc sinh lm thm mt s 49.2% vn khc ngoi nhng gio vin cho nng cao cht lng bi kim tra tp lm vn.
14.2%

Ca u a Ca u b Ca u c 49.2%

42,9% hc sinh thng lm thm cc vn kh ngoi nhng gio vin cho rn luyn k nng lm vn ca mnh.
Cu 6:
100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 6 .1 6 .2 6 .3 6 .4
3 1 .5 % 6 8 .5 %

1 0 0 .0 %

7 1 .4 %

7 4 .3 %

C a u b C a u c C a u a

2 8 .6 %

2 5 .6 %

182

Theo biu , ta thy rng: 31,5% hc sinh nhn xt rng nh trng c t chc hot ng ngoi kho nhng khng thng xuyn. 68,5% hc sinh nhn xt rng nh trng thng xuyn t chc cc hot ng ngoi kho. 28,6% hc sinh nhn xt rng nh trng thng xuyn c t chc ph o,, bi dng hc sinh nhng khng thng xuyn. 71,4% hc sinh nhn xt rng nh trng thng xuyn t chc ph o, bi dng hc sinh. 74,3% hc sinh nhn xt rng nh trng t t chc thi bo tng. 25,7% hc sinh nhn xt rng nh trng thng xuyn t chc thi bo tng. 100% hc sinh nhn xt rng nh trng khng h t chc thi hng bin cho hc sinh.
Cu 7:
80%

70%

71.4%

60%

60.0%

57.1%

54.3%
48.5%

50%

47.1% 4 4.0% 37.1%

40%

40.0%

42.9%

30%
22.9%
20%

28.6%

Ca u a Ca u b Ca u c

17.1%
12.9%

10%
2.9%
0%

2.9%

5.7%

8.6%

7 .1

7.2

7.3

7.4

7.5

7.6

183

Theo biu trn ta thy rng: Cu 7.1: 40% hc sinh khng sai chnh t trong lm vn 47,1% hc sinh t sai chnh t trong lm vn 2,9% hc sinh thng sai chnh t trong lm vn Cu 7.2: 37,1% hc sinh khng sai chnh t trong lm vn 60% hc sinh t sai chnh t trong lm vn 2,9% hc sinh thng sai chnh t trong lm vn. Cu 7.3: 22,9% hc sinh khng c s ri rc, khng lin tc gia cc cu trong lm vn. 71,4% hc sinh t c s ri rc, khng lin tc gia cc cu vn trong lm vn. 5,7% hc sinh thng xuyn mc li l gia cc cu vn ri rc, khng lin tc trong tp lm vn. Cu 7.5: 42,9% hc sinh tr li trong lm vn cc em khng c s thiu lin kt gia cc on vn. 48,5% hc sinh trong lm vn, t khi c s thiu lin kt gia cc on vn. 8,6 hc sinh trong lm vn thng cc on vn khng lin kt vi nhau. Cu 7.6: 17,1% Hc sinh bit cch tch on trong lm vn 54,3% hc sinh t tch on sau trong lm vn 28,6% hc sinh thng xuyn tch on sai hoc t ra lng tng khi tch on trong lm vn. PHN II: Phn ny ti a ra 3 cu hi m cho hc sinh tr li ngn gn, t do. Song, vic tr li ca cc em tp trung vo mt s ni dung c th, m ti thng k c nh sau: Cu 1: + 10 hc sinh cho rng lm mt bi vn hay cng nh hc tt mn vn th phi nm vng l thuyt (chim 14,3%). + 55 hc sinh (chim 78,57%) cho rng hc tt mn vn cng nh lm mt bi vn hay phi nm vng l thuyt, c thm sch bo, tham kho cc bi vn mu. + 1 hc sinh (chim 1,4%) cho rng hc tt mn vn cng nh lm mt bi vn hay th phi nm vng l thuyt, da vo dn bi v ch nghe gio vin hng dn. + 2 hc sinh (chim 2,73%) cho rng hc tt mn vn cng nh lm mt bi vn hay th phi kham kho cc bi vn mu.
184

+ 1 hc sinh cho rng hc tt mn vn cng nh lm mt bi vn hay th phi tham kho cc bi vn mu v rn luyn vit (chim 1,4%). + 1 hc sinh (chim 1,4%) cho rng hc tt mn vn cng nh lm mt bi vn hay th phi suy ngh, t cu hi.

Cu 2: Ni dung tr li S lng T l % Ph hp 65 92,88% Cha ph hp 5 7,12

Nh vy, a s hc sinh nhn nhn cch dy ca gio vin l ph hp d tip thu (92,88%). Bn cnh , c mt s t hc sinh li cho rng cha ph hp lm (7,12%) v a ra yu cu l gio vin phi cho thc hnh nhiu hn na, ng thi, dung nhiu phng php trc quan trong dy hc. Cu 3: Ni dung tr li S lng T l % Nh vy: C 25,7% hc sinh hi lng vi kt qu lm vn ca mnh. 74,3% hc sinh hi lng vi kt qu lm vn ca mnh. V cc em a ra cc hng phn u, di thng k nh sau: 20 hc sinh (chim 28,57%) ni rng s chm ch hc t im cao. 25 hc sinh (chim 37,7%) a ra hng phn u hc tt hn na tp lm vn l s hc ng phng php v gio vin hng dn v hc hi cuc sng i thng. + 3 hc sinh (chim 4,3%) a ra hng phn u l hc hi bn thm. + 1 hc sinh a ra hng phn u phi c nhiu vn t, hc hi bn thm, tp trung cao , sa cha khi lm bi (chim 1,43%). + 1 hc sinh (chim 1,43%) cho rng d phn u hc tp tt tp lm vn th phi nghin cu bi hc trc. hi 18 25,7 Cha hi lng 52 74,3

185

Qua vic nghin cu thc t, thng qua cc phng php nghin cu c th, ti nhn thy rng bn cnh cc hc sinh hc gii, t ra hng th vi tp lm vn cn khng t cc em hc km, t ra chn nn vi mn hc. Tnh trng hc sinh chn hc tp lm vn khng ch c hc sinh trng trung hc c s L Thng Kit m n ph bin tt c cc trng ph thng. Th th v sao dn n tnh trng ny? Sau y, ti xin nu mt vi nguyn nhn dn n thc trng hc sinh chn hc tp lm vn. II.3/ Cc nguyn nhn dn n hc sinh chn hc tp lm vn: Nguyn nhn hc sinh cha thch hc lm vn cng nh cha thch hc vn ni chung, c th cp n mt s vn nh sau: Nm 1980, ti mt hi ngh ging dy vn, v gio dc ph thng cng b mt s liu iu tra cho thy rng trn 80% s hc sinh c hi kin tr li l khng thch hc vn. T y n nay, hn 20 nm tri qua m ci thc trng khng vui ca mt s nghip gio dc vn chng c cn y, mc d cht lng hc tp ca hc sinh mang li nhiu kh quan nhng s hc sinh khng thch hc vn vn cn chim t l kh ng. iu ny gy mt nhc nhng tr no v thng tn nhng tri tim thc lng yu vn v yu tr. Khi s chn hc tr nn ph bin th n khng th hng hn ch, thm ch lm tiu tan, nim ho hng v sng to trong ging dy ca gio vin, lm xi mn nhit tnh v ch ca h, lm cho h cm thy b xc phm, lm cho h nhiu khi thy chn dy, chn ngh, ri nh trong mt ci vng ln qun,li cng khin hc sinh thm chn hc. C iu, dn cc em hc sinh c trch nhim n u trong vic lm nn phn cha tt p trong hin trng, th cc em cng khng phi l nguyn nhn u tin, li cng khng bao gi l nguyn nhn c bn, khng c chuyn h chnh chn hc vn l b v bn tnh ca cc em chn hc vn. Qu rng n mt no , s chn hc vn ca cc em s khi pht ln thnh mt nguyn nhn lm tm quan trng hn na tnh hnh; nhng t trc khi tr thnh nguyn nhn, n l hu qu cui cng ca nguyn nhn khc. Cha k xt v mt no , nu c nhng hc sinh tm hn thiu s nui dng ca vn chng, th chnh cc em ch khng ai khc, mi l ngi chn nhiu bt hnh hn tt c. V th, tm gc cho cn bnh, cha th hng nhn ngay v pha cc em. Cng c nhiu kin cp n loi nguyn nhn tm thi gi l nguyn nhn thi i. l ci sc ph hoi nghim trng ca nhng hin tiu cc ngoi x hi i vi s hng th v nim tin trong vic hc vn ca hc sinh trong nh trng. ng theo Ng php vn bn v vic dy lm vn cho rng: Cht lng hc vn, nu c gim st s l kt qu ca phc hp nhng nguyn nhn trong ln ngoi trng hc; v do , ni lo v s gim st s ln hn rt nhiu so vi ni lo lng n thun v cht lng ca b mn. Vn gi vng v nng cao cht lng hc vn, t , s ch c gii

186

quyt vng chc v c bn trn c s nh mt s phi hp nhiu lc lng n khng th ch l vic ring ca cc thy c dy vn, cng khng phi l vic ring ca nh trng hay ca ngnh gio dc. L d nhin, nh trng hay ngnh gio dc cng phi gnh chu phn trch nhim ca mnh. Bi l, hin nhin l ngay c nhng nguyn nhn thi i nu trn pht huy mt phn tc dng ca chng i vi vn hc ri th nh nhiu ngi nhn xt hc sinh khng thch hc vi lp gp nhiu ln con s hc sinh khng yu vn hc th iu hn cn do ch: mn n tinh thn m ta a ti cho cc em trong cc gi vn c l b mt i qu nhiu ci hng v thc ca chnh vn chng. V pha nh trng, ngnh gio dc th th, cn v pha gio vin trc tip dy th c trch nhim nh th no vi hin trng hc sinh chn hc vn? Ti khng h ph nhn s c gng, nhn ni, s trn tr tm ti ht sc ng qu v ng phc ca cc thy c gio dy vn, cng khng h cho rng cc thy c phi chu trch nhim v ton b hin trng, m ch xin ni mt iu rng: Trong cc gi vn, chng ta, nhng gio vin vn, v nhiu l, nhiu khi lm ngc li chnh nhng iu chng ta dy cho hc sinh v bn cht ca vn chng. Chng hn, gio vin vn ni vi cc em rng vn chng l khm ph v sng to nhng vic dy, khng t gio vin ang hm cha nguy c bin nh vn v tc phm ca nh vn thnh ci chng c g ht, ang tn ti cc cng ngh quy ng cc hin tng vn hc khc nhau v nhng mu s chung, nhng phm tr chung. Ngh cho cng, tuyt i b phn hc sinh ph thng hc vn khng phi tr thnh ngi sng tc, nghin cu hay ging b mn vn, m sng cho tt, cho trn, cho khng lm lc cuc sng bnh thng ca mt con ngi mi. V th, c th trc tt c mi iu, vic hc sinh cha thch th hc vn trng ph thng phi c coi nh mt du hiu tin cy nht ni ln rng chng ta cha lm cho mi hc sinh hiu c ng n v mn vn trong ngha ca mt mn hc m khng c n, cuc sng bnh thng ca cc em s mt i nhiu ngha. Chng no cc em cn cha t gic thy mn vn cn thit cho s khn ln tinh thn ca cc em, th chng cc em cn l do cha tha thit vi mn vn. Cng nh chng no mn vn, trc cc em, cn cha phi l nhng ngh suy, nhng tm s v cuc i c k thc cho cc em vi mt tm lng thnh, th chng , kh c th buc cc e ly tm lng thnh p li. Trn y l nhng nguyn nhn, d nhin l cn nhiu nguyn nhn khc m ti cha bit ht c, dn n tnh trng hc sinh chn hc mn vn ni chung trong c mn tp lm vn. Tt nhin l s a n kt qu hc vn s khng cao hc sinh. Lm sao khc phc bt tnh trng ny? Ti xin a ra y mt vi gii php nhm nng cao cht lng hc tp lm vn hc sinh.

187

II.4/ Gii php nhm nng cao cht lng hc tp lm vn hc sinh: V thi gian v iu kin cn nhiu hn ch. Hn na, bn thn cha c kinh nghim trong ging dy nn nhng gii php nhm nng cao cht lng hc tp lm vn hc sinh m ti trnh by sau y c th c nhiu thiu st v hn ch. Tuy nhin cng xin mng php trnh by nh sau: 1. u tin, ti gii thch cho hc sinh bit tm quan trng ca mt phn mn tp lm vn l rn luyn k nng ni, vit ni hay, vit hay (nh trnh by phn I) rt c ch trong hc tp v i sng. Ni mt cch ngn gn l u tin ti ni ln li ch, s cn thit phi hc tp lm vn. T , m lm cng tc t tng nhm lm thay i cch nhn v kch thch ng c hng th hc tp ca hc sinh i vi phn mn tp lm vn. 2. Cung cp l thuyt tin trnh lm mt bi tp lm vn. 2.1. Mun lm tt bt k mt loi vn bn no th phi tm hiu chung v loi vn bn , tc l tm hiu xem loi vn bn l vn nh th no (chng hn: nh th l vn pht biu cm ngh? ) 2.3. Khi nhn c tp lm vn th hc sinh phi tin hnh y cc bc sau: - Tm hiu , tm : +Tm hiu : tc l xem bi yu cu g? + Tm : Sau khi xc nh c bi th hc sinh hnh dung ra c nhng ln cn lm sng t theo yu cu ca bi. - Lp dn : Bt k mt bi vn no cng c ba phn: M bi, thn bi v kt lun. Vic lp dn nhm gip cho hc sinh trnh by bi vit mt cch lgc, h thng, trnh tnh trng trng lp gia cc vi nhau v m bo bi vit , y ni dung. C 2 cch lp dn , l: + Dn i cng + Dn chi tit Hc sinh trc khi lm bi nn lp dn chi tit nhm m bo y v mt ni, p ng yu cu ca bi. V cng d dng cho vic dng on phc v cho vic lm mt bi vn hon chnh. - Dng on v lin kt on vn: Trn c s dn chi tit, hc sinh tin hnh dng on. V c mt bi vn hon chnh th phi thc hin lin kt gia cc on vn

188

li vi nhau. y l mt bc tng i kh, i hi hc sinh phi u t, nm cc php lin kt hc phn mn Ting Vit. - Vit thnh mt on vn hon chnh - Sau khi vit xong, phi c k li bi lm c th sa cha, b sung. 3. Mt s cng vic trc khi cho hc sinh lm bi vit kim tra kt qu lm vn ca cc em: 3.1. Ti cho mt vn, yu cu hc sinh lp dn , sau , hng dn cc em lp mt dn thng nht, y . C th nh sau: * Vn: Em c cm ngh g v nhn vt m v ng lo trong truyn c Ngan: ng lo nh c v con c vng do Puskin k (Vn 7- tp 1). Dn : I. M bi: - Gii thiu truyn c Nga ng lo nh c v con c vng - Trong truyn, m v ng lo hin ln trong tm tr cc em vi tnh tham lam, bi bc, ng ght.

II. Thn bi: 1. Tm tt ct truyn (ngn gn) 2. Trnh by cm ngh: a) Cm ngh v tnh tham lam ca m v ng lo nh c: - M i ci mng ln - M i ci nh ring - i lm nht phm phu nhn - i lm n hong - i lm Long Vng. ( Lng tham khng y khin cho t tri v bin c ni cn thnh n.

189

b) Cm ngh v thi bi bc ca m v ng lo nh c: - Li dng s tr n ca c vng m t ra v n i vi chng v c vng. - Khi lm ch ngi nh m qut nt chng my tao - Bt chng qut chung nga. - sai cn v nh ui ng lo - Mng chi chng nh tt nc vo mt ngc - Vi c vng th bc bo vi ngi n gip m i i: i lm Long Vng bt c vng hu h => S trng pht thch ng: ng lo thy ngi nh ngy xa, bn bc ca, m v ang ngi cng ci mng ln. + Lin h truyn Cy kh, Cy tre trm t. III/ Kt bi: - Hnh nh m v ng lo nh c hin ra trong tm tr em vi s ng ght. - Mong c khng cn k xu, rt ra bi hc kinh nghim tham th thm. 3.2. T chc tit tp ni rn luyn k nng ni trc m ng ca hc sinh, ng thi gip cc em phn bit vn ni vi vn vit. T m vit tt hn. Vi vn trn, ti thit lp nhanh li dn , sau , t chc theo 4 bi tp c th: 1. Hy trnh by ming trc lp (pht biu cm ngh) phn m bi trn. 2. Hy trnh by ming trc lp pht biu cm ngh v tnh tham lam ca m v ng lo? 3. Trnh by ming trc lp pht biu cm ngh v thi bi bc ca m v ng lo? 4. Trnh by ming trc lp pht biu cm ngh phn kt bi? Vi 4 bi tp nh vy ti phn lp lm 4 t, mi t lm mt bi tp. Sau , gi vi hc sinh ln trnh by ming trc lp, cc em khc nhn xt. Xong, ti nhn xt li v cho im. Qua tit tp ni, ti nhn thy rng cc em trnh by ni ca mnh ch nh l c li ch khng biu l c nng lc cm th. C th l cm ngh ca cc em cha c
190

bc l bng cch thay i ging iu, th hin bng c ch, iu b, nh mt, Mt iu ng ni na l cc em trnh by di dng lit k s kin nn gia cc cu thiu s lin kt cht ch lm cho on vn ri rc. V th, gip cc em lm tt bi vit c s lin kt cht ch ti lu cc em mt s vn lin kt cu. Ti bit rng, nhn t quyt nh trong vic bin mt chui cu tr thnh vn bn chnh l s lin kt. Mt chui cu ngu nhin, khng nm trong mi quan h quy nh ln nhau, khng th to thnh vn bn.

Cc mt lin kt cu trong vn bn c th c trnh by khi qut bng m hnh sau: Noi Dung - Chu e - Logic

Cau 1

Cau 1

Cau 1

Cac phng tien lien ket 4. Cho hc sinh lp 7A8 lm bi kim tra vit vi vn nu trn. Ti thu 40/43 bi lm vn ca hc sinh vi kt qu nh sau: - 2 bi t im 9 - 13 bi t im 8 - 10 bi t im 7 - 9 bi t im 6 - 6 bi t im 5 Khng c bi di trung bnh. iu ny, c th do xy dng dn bi mt cch chi tit, hn na t chc tp ni. Tuy nhin, trong bi lm hc sinh vn phi mc phi nhiu sai st v chnh t, din t, c php. Sau y, xin dn mt on bi lm ca mt hc sinh. Lng tham ca m v ng lo nh cc l M i mt ci mng ln th thn bin gn sng m , m i to nh p th thn cho bin ni sng ln. Thn bin ni sng d di khi m i lm nht phm phu nhn sau m i lm N Hong bin ni sng mt m ri n lc m i lm Long Vng cho c vng hu h th thn bin tc gin ging t khng khip ko n sng v m m lm rung ng c lng tham ca m lm
191

cho t tri bin c ni cn thnh n v chm xung y bin tham vng cung ngng ca m. on vn trn cho thy cc em cn sai st li chnh t, vit hoa tu tin, cu c lm thum, dng t khng chnh xc. Cc em khng bit cch sp xp, t chc mt on vn; cc chng cho ln nhau, tng tng lp lp. T kt qu ny, ti thy mnh cn non km trong vic a ra gii php cng nh vic t chc thc hin,, mc d bc u t c mt s kt qu kh quan. Qua y, ti cng rt ra c mt s kinh nghim cn thit. Bn cnh cc gii php ti c th thc hin trc tip trong thi gian thc tp, ti cng xin a ra thm mt s gii php nhm nng cao cht lng hc tp lm vn cho hc sinh m vic thc hin cn c s kt hp v h tr ca nh trng, cc t chc on th. l vic t chc cc cuc thi cho hc sinh. 5. T chc cho hc sinh thi vit vn hay nhm kch thch tinh thn v hng th hc tp lm lm vn ca hc sinh. 6. T ch thi k chuyn rn luyn k nng ni cho hc sinh. 7. Thi lm bo tng gp phn rn luyn k nng vit vn cch trnh by thm m. 8. Thi v cc tro lu tc phm vn hc nhm khc phc su kin thc vn hc, nhng vn c bn, t , vn dng lm vn cho ng, hay, st vi tc phm. 9. Thi vit chnh t. II.5/ nh gi chung v bi hc kinh nghim: 1. Vi kt qu bc u t c, ti thy rng vic thay i cch nhn ca hc sinh i vi mn hc cng nh vic nng cao cht lng, gy hng th hc tp cho hc sinh khng phi l chuyn mt ngy mt ba v khng phi l vic d dng. N hi gio vin s kin nhn tn tnh vi trnh chuyn mn v nng lc nghip v cao; ng thi, cng cn s h tr ca trng, t chc on th trong vic rn luyn k nng ni, vit thng qua vic t chc cc hot ng ngoi kho, s phi hp ca gio vin b mn khc trong vic ch rn luyn ng ngn cho hc sinh. C th th vic ci bin thc trng cng nh nng cao cht lng hc tp lm vn cho hc sinh mi c th t hiu qu. 2. lm c mt bi vn hay i hi ngi vit phi c nhng hiu bit tng hp v ngn ng, v cc mt trong i sng, thm ch khng ch nm v vn, ting Vit m phi c s t duy tng hp cc mn hc khc. Tuy nhin, tp lm vn, ng nh ci tn t cho n, l mt phn mn c tnh cht thc hnh; dy lm vn thc cht l mt cng vic dy lm, hc lm; do , ngoi vic cung cp l thuyt, vic cung cp (c) cho hc sinh nhng bi vn mu (m ngi ta gi l th phm trong dy tp lm vn) cng ht sc cn thit. y cng l mt thiu st trong vic ra bin php ca ti phn trc.

192

Chc s khng t ngi thc tm e ngi rng cung cp nhiu bi lm c sn khin nhiu hc sinh li bing suy ngh, khng kho th ta nui dng s li bing y bng vic cung cp nhng thnh phm m hc sinh c th b nguyn vo bi lm, to nn hng lot nhng hng gi, ci thc cho n hm nay vn cha ht l ni nhc nhi trong dy hc v chp tp lm vn. Tuy nhin, vic la chn bi mu cn thn trng. Ti thy khng cn thit phi ni nhiu v mt loi mang danh bi mu hay c lu hnh trong cc lp hc chnh thc v hc thm, nhng bi vn c sn xut mt cch vi v, tu tin, bi nhng ngi cha c quan nim tht nghim chnh v dy tp lm vn. Mt khc chng ta rt cn nhng bi mu c son ra in vo hc sinh nhng n tng u tin, hoc cui cng v mt kiu bi vn no y ni vi hc sinh: kiu bi cc em s hc hay va mi hc, n thc hin hnh nh th trong thc tin. Mt iu cn l l cc mu, d nhin, khng nn nu gng v s tm thng, km ci. Nhng cng khng nn nhn danh yu cu chng li s tm thng ho a vo nh trng nhng bi mu xa l vi yu cu rt thit thc, c th ca s luyn tp ca hc sinh. Hn na, hc sinh mi ang tp lm vn. Ngha l cc em cn ang phi phn u tng chim lnh cc k nng lm vn vi nhng yu cu cha th cao v cha th vi nhiu bin ho. V nh th th bi mu l s lm mu khng nn lm nn lng ri tr hc sinh. Hnh nh chng ta cn cha ni, cha ngh c bao nhiu n tc dng khng nh ca tm l knh nhi vin chi ca hc sinh trc kh nhiu bi mu Rng hay th tht l hay y, nhng vi cc em, l nhng th dng nh tnh trng ngi nhn cc vn ng vin nhy cao n lng qua x th ch bit tm tc xut xoa, nhng khi nhy th ly thnh tch th nh th di tr v vi li nhy c k, th s m mnh hin ang cn c. ng l chng ta ang rt cn nhng bi, gi l mu hay tham kho g cng c, nhng phi va tm vi hc sinh, phi c kh nng a li c cho cc em nim tin rng mnh c th hc, c th theo v c th tht s tin b, tht s thnh cng nu bit gng cng theo hc. Qu tht, v mt mt no , ci c sc ng vin h chnh nhiu nht, c tc dng th phm khn snh v khng th g thay th li l nhng bi lm tt ca chnh cc em, nhng trang tp lm vn, ni theo cch ni ca Thanh Lam, ging nh nhng lung cy c vch bi chnh tay nhng ngi hc tp. 3. Trong rt nhiu ln bi lm, hc sinh khng bit trin khai cc . cu ny trng vi cu khc, on ny trng vi on khc. Bi vn tr nn ln qun, cc dm chn ti ch, ni dung bi vn khng pht trin c. Cc thit b ht, ln xn, mu thun Trong khi , gio vin li cha c trang b y mt s vn l lun v lnh vc ny vic ging dy cng nh vic cha bi cho hc sinh ch yu ch da trn kinh nghim ca thn tch lu c qua vic vit hoc c nhng vn bn mu. Tt nhin, kinh nghim l rt ng qu v ng trn trng l ci khng th thiu, song, n khng th thay th c cho l lun.

193

4. Vic a tit tp lm vn ni vo chng trnh tp lm vn l vic lm ht sc cn thit v c tc dng to ln. N gp phn rn luyn k nng lm vn cho hc sinh, lm cho phn mn lm vn kh cng. Mc d, B a tit tp ni vo chng trnh, song, mt s trng vn cha tin hnh dy, hoc c nhng trng a vo nhng mt s gio vin li xem nh, khng quan tm v v th khng ch u t vo tit dy thm ch c ngi b qua. PHN TH BA KT LUN V KHUYN NGH Ch trng trong dy hc hin nay l ly ngi hc lm trung tm. iu ny n cn thit ngi hc c tnh chn thnh, i vi mn vn th tnh chn thnh cng cn thit hn c. Hc vn m thiu s chn thnh th th ng hc cn hn. M v nguyn tc, s chn thnh l iu khng dy c nu to ra v kim sot c s chn thnh chng 50% c l l i thng. Do , khi cho cc em ni ln ci ring trc ci ngha chung, cc em c quyn ni ra c nhng iu ngi khc thy sai. Tr em c quyn ng v c c ci quyn c sai. Copernic cng nh hng triu hc tr u b nh th bt phi nhc li li thy rng Tri t ng im khng quay. Copernic khng nhc li li thy. Copernic ni sai ci l phi thng thng ng thi. Sau ny, v s ch nn nh bc hc phi nhn chnh ci sai ca mnh. Th nhng va ra ti ca ton n th ng li bc dc khng khng nh anh ni lp dng m, c m, m m m c c quay. Khng phi ton b hc sinh s tr thnh Copernic. Nhng ci u c, ci tnh cm ca trm phn trm con tr i qua nh trng, nht l trm phn trm hc vn trong nh trng th nht thit phi mang cc chn thnh Copernic. Do , trong dy tp lm vn gio vin khng nn p t hc sinh m hy k cho cc em th hin lng chn thnh ca mnh c nh th mi c th ci to c ci thc trng chn hc tp lm vn. Nu nay nhi thy mt t v c im cao, mai s nhi nhiu hn c im cao hn, th cui cng s khng bao gi c thiu l hn, ni to trc iu thy c sp ni. Ci vn c ra sc ghi tc vo u c cc em, ci vn c kim tra gt gay i vi cc em c khi li khng phi l bn thn vn chng m l nhng nhn nh chung chung, kh cng, m h v khng phi bao gi cng chnh xc v vn chng. Mn hc ng l ra phi xanh ti, qua nhiu tit vn, b ho thnh m xm. Lm sao hc sinh c th yu thch c nhng gi hc thiu c th, rch ri m li cn m xm y? iu tr tru l v tnh m c nh th mun tru trt chng ta, cc em hay nhc i nhc li trong cc bi lm: Vn hc l nhn hc, Vn hc l cung sch gio khoa v i sng. Nhng c theo trn th chng ta lm cho bao nhiu em tht s cn n mn vn, cn n bi vn cho nhu cu sng ng v sng p trn i?

194

y, iu ti mong mun ni n rng gio vin trong khi dy tp lm vn th ni v vic lm phi i i vi nhau. Chng vn thng ni vi cc em rng vn chng l khm ph v sng to m chng ta li tin hnh vic phn tch vn nh trn th khng khp vi li ni, khng ng vi bn cht vn chng. V nh vy, hc sinh khng th hin c tnh chn thnh ca mnh. Dy vn l gio vin phi lm sao th hin c s sng to ca hc sinh v bc l lng chn thnh cc em, khi y hc sinh mi tht s yu mn mn hc. Mt iu quan trng cn lu i vi gio vin dy vn l khu chm bi, tr bi cho hc sinh. khu ny n cng th hin cao tinh thn trch nhim ca gio vin. Vn th c yu cu gio vin i thoi vi hc sinh qua chm bi. i thoi nh th no Ngoi vic chm bi cho im, mc nhn xt ca gio vin, gio vin s c i li ni ln s cm nhn ca ngi c vi ngi vit. Mt cu bt ph nh C cm n em lm c xc ng khi c on vn em vit lm xao ng cc em hn nhng im mi. Vn bc xc cn nhiu c gng hn na v c mt gii php c th, xc thc nht khc phc thc trng ny. L mt sinh vin thc tp cng l mt gio vin trong tng lai, qua vic tm hiu thc trng dy hc tp lm vn trng trung hc c s L Thng Kit, ti xin mn php c xut mt s kin km ci ca mnh ci thin thc trng dy tp lm vn trng trung hc c s nh sau: 1. i vi gio vin: Tt c chng ta u mong mun cho hc sinh vit c nhiu bi vn hay, li l trong sng, ni dung sc tch, b cc cht ch, kt cu r rng. lm c iu , hc sinh cn phi c mt s rn luyn t m cn thn v lu di, tc phi hnh nhiu. Nhng trc khi hnh cn phi hc cn phi nm vng nhng vn l lun c bn trong vic s dng cc cu cu to nn bi. Gio vin li cng cn nhng iu kt hp vi nhng kinh nghim phong ph ca mnh m truyn t cho hc sinh. iu ny c ngha l i hi trc nht i vi mt gio vin Ng Vn, cng nh bt k mt gio vin b mn no, l phi c trnh chuyn mn cao su, vng vng, c nh th mi truyn t cho hc sinh mt cch y , chnh xc. Hin nay, ang tn ti khng t gio vin ci cng ngh phn tch vn chng m thc cht l mt s cn mn nhm quy ng cc hin tng khc nhau v nhng mu s chung, nhng phm tr chung. n lt cc em hc sinh, trong ni th v bun chn li ngn nhng cng thc bt ng y cng lm cho cc em thm chn ngn. Trn thc t i n tnh trng l nhiu khi hc sinh ch c nghe trong cc gi vn nhng iu m chng cn c hin tng vn hc cc em cng bit ri. n nc, c khng t hc sinh on trc c, hoc c lng chn thnh khi hc vn.

195

Vic ci to ti hnh nh ca mn vn trong con mt hc sinh l mt vn ng c t ra nu chng ta cn mong mun mn hc chinh phc c lng tin yu ca hc sinh c cc em chp nhn. Cng vic khng cht d dng ny d nhin l phi c thc hin bi ng o cc gio vin. Song, trc ht, n phi c pht ng v c m bo bi cc cp lnh o, ch c v nh khoa hc. Mt thc t cho thy rng, lu nay nh trng tr em c hc bit v ngn ng nhiu hn l c dy y v ngn ng. Tp lm vn trc ht n i hi nhng yu cu v ngn ng. Trnh hin nay ca hc sinh trng trung hc c s ni chung, trng trung hc c s L Thng Kit ni ring v Ting Vit nhn chung cn thp. Bn cnh nhng hc sinh bit ni, bit vit r rng, chnh xc, mch lc cn rt nhiu hc sinh cha bit dng ting Vit mt cch thnh to din t: pht m sai, vit chnh t sai, dng t khng ng, khng bit t cu, chm cu. Chng nhng th, mt s thy c gio cn sai st trong cch ni, cch vit nht l trong khi ni mt gio vin li pht m khng ng chnh t. iu ny c th bt ngun t nguyn m nh: do thi quen ngn ng a phng, min, do nh hng ca mi trng xung quanh, do bn thn gio vin khng thc ch trng vic pht m phi ng chnh t khi ni Tuy nhin, nguyn nhn ch yu l do bn thn nh trng, bn thn ngnh gio dc. Ni nh vy, khng c ngha l ti phi ph nh thnh qu ca nh trng trung hc c s mang li trong nhiu nm qua. Nhng c gng, trn tr ca trng, s nhit tm ca gio vin cng ci thin t nhiu thc trng ngn ng cho hc sinh, hc sinh phn no thc c vic hc ca mnh, c t nhiu s hng th, thch hc phn mn lm vn. Mc d vy, tnh trng hc sinh chn hc, hc yu tp lm vn trung hc c s l. Hn u ht, khi t chc cho tr em hc vn, khi chm bi vn, ngi thy cn c thc n tnh d v ca nhng tnh cm vn . Ht nh li bc l ca nh th Php Prudhomme trong bi th Ci bnh v. Thng vn nguyn vn trc nghn con mt Song mt vt thng su thm nh nhoi ang nh l v m thm u ut. Xin hy nh tay, n v mt ri. Trn y l mt s vn m ti xin c a ra lu trong qu trnh dy tp lm vn ca gio vin. Bn cnh , qua cc bui tr chuyn, hi hc sinh cng xin c xut thm mt vn nh i vi gio vin l cn tranh th (nu c th) nhng phng tin, dng dy hc gy hng th hc tp cho hc sinh; ng thi, tng cng t chc hot ng ngoi kho cho cc em.

196

2. i vi hc sinh: Tp lm vn l mt phn mn tng hp cc hiu bit v ngn ng, ng php, vn chng v mt s hiu bit v mt s mn hc khc v i sng. Do , i hi ngi hc sinh mun hc v lm bi tt cn phi trau di, nng cao v cc hiu bit trn. Mun vy, cc em phi hc tt trc ht l ting Vit, Vn hc ng thi, c cc sch bo vn chng, sch bo v i sng. C nh vy, tm hiu bit mi c m rng, t , h tr c lc cho hc tp mn tp lm vn. Mt tnh trng hin nay hc sinh trung hc c s ni chung hc sinh trung hc c s L Thng Kit ni ring rt li c, cc em ch thch xem tivi, truyn tranh. V nh th th n khng em li li ch trong vic nng cao kin thc, lm mai mt kh nng t duy ca cc em dn n tnh trng l hc vn yu km. Mt iu ng mng l vn c khng t hc sinh hc gii vn, xc nh c ng c hc tp ca mnh. Vic nng cao cht lng hc tp lm vn th trch nhim thuc v ngi gio vin. Song, quyt nh vn l hc sinh. V vy, nng cao kt qu hc tp ca mnh, cc em hc sinh cn phi : - Xc nh ng c, thi hc tp ng n. - Nghe gio vin ging bi, hc theo phng php gio vin hng dn hoc theo phng php no thch hp mang li hiu qu cao nht. - Thng xuyn n th vin c cc loi sch, bo, ti liu vn hc, tham kho cc bi vn hay. - Tham gia y cc cuc thi, cc bui sinh hot ngoi kho do trng, lp t chc v tham gia mt cch tch cc. - C th hc tp theo nhm, t. - Phi c thc hc tp 3. i vi trng: - Trng cn c gng trang b thm cc phng tin, dng dy hc (bng ph, phim n chiu, ) - T chc thng xuyn cc hot ng ngoi kho cho hc sinh. Cui cng kt thc ti mun ni rng vic ci bin thc trng dy hc tp lm vn trung hc c s nh nu l mt vic lm c quan tm v xut nhiu. Song, ci thc trng ny vn l mt vn cha c gii quyt tho ng. V th, n vn cn l nim trn tr, ni bn khon cho cc B, Ngnh gio dc, ca trng, l s quan tm ca cc nh s phm. Bn thn ti l mt sinh vin thc tp cha c kinh nghim, ti khng trnh khi nhng b ng v khim khuyt. Tuy nhin, trong vic nghin cu ti ny, ti cng mnh dn xut mt vi kin m tnh chc chn ca chng ti phi c chng minh bng thc tin ng dng. Nhng ti cng mong rng tnh cht khng chc chn ca nhng kin ca ti s c b p li bng tnh hp dn ca ti m ti nghin cu nh l m hc Runmani (I. Iansosi) ni Nu nh khng hng ti ci

197

chc chn th mi cng trnh nghin cu mt ht ngha. Nhng nu khng bc l nhng im khng chc chn ca mnh th n s mt i sc hp dn.
(Nhn xt : Ch s dng vn phong nghin cu khoa hc, gim t s)

PH LC PH LC S 01
K hoch quan st tit dy tp lm vn.

Ni dung quan st

Cch t chc, vic vn dng cc phng php dy hc tp lm vn ca gio vin, tinh thn trch nhim ca gio vin, thi v 1 tit tr mc tip thu bi bi vit hc ca hc sinh.

Bui quan st 3 tit dy l thuyt

Cc mt quan st - T chc, tin trnh dy hc l thuyt ca gio vin - Thi hc tp ca hc sinh - Mc tip thu bi ca hc sinh. - Tin trnh tr bi - Ni dung bi lm - Kt qu bi lm ca hc hc sinh PH LC S 01

Thi gian Tit Lp Ngy Thng Nm Gi Ngy

Ghi ch

nh gi c th

PHIU QUAN ST
H & tn gio vin: Tit th: Ngy: Lp: Ni dung quan st: cch t chc, vic vn dng cc phng php dy hc tp lm vn, tinh thn trch nhim ca gio vin thi v mc tip thu bi hc ca hc sinh. Kt qu quan st . . . nh gi chung:
Ngi quan st

198

PH LC S 03
Phiu hi kin hc sinh v nhn thc, thi , hng th hc tp phn mn tp lm vn.
PHIU HI KIN HC SINH

gip chng ti nm c nhn thc, hng th hc tp phn mn lm vn, xin vui lng tr li cc cu hi sau u (xin chn thnh cm n).

I/ nh du x vo ( sau mt cu tr li ph hp nht i vi em: (Ch : ch nh mt du x vo cu tr li mi mt cu hi). 1. i vi em, tp lm vn l phn mn: a. Rt kh b. Cng nh cc mn hc khc c. Nh nht trong cc mn hc d. Khi cn u t hc cng lm bi c 2. Mn tp lm vn theo em l: a. Rt c ch trong hc tp v trong i sng hng ngy b. Khng c ch li g, ch mt cng v thi gian 3. Trong gi tp lm vn, em thng: a. Bun ng, hay ng gc b. Lm vic khc, ni chuyn c. Trn tit d. Hc mt cch min cng e. Cm gic bc bi, kh chu g. Hng phn, thch th 4. Em thng lm g lm vn hay, t im cao? a. c thm cc sch bo v vn hc v i sng ng thi, nm vng l thuyt. b. Tham kho cc bi van mu, ri din t theo cch mnh c. Ch cn ghi li nhng bi vn mu thm mt vi cu d. Khng cn g c, c v t lm 5. Ngoi cc bi gio vin yu cu lm, em c thng t tm mt s bi khc lm khng? a. Hon ton khng b. Thnh thong c c. Thng lm thm cc lm vn khc rn luyn k nng lm vn ca mnh

199

6. Em c nhn xt g v hot ng gio dc ca nh trng nhm rn luyn k nng vn hc?

TR LI CC HOT NG 1. Sinh hot ngoi kho 2. Ph o, bi dng hc sinh 3. Vit bo tng 4. Thi hng bin
7. Khi lm vn, em c thng mc cc li sau y?

a. Khng c

b. C nhng khng thng xuyn

c. Thng xuyn

(Da vo li ph ca gio vin trong cc bi kim tra)

TR LI CC LI 1. Dng t sai 2. Sai chnh t 3. t cu sai, lm thum 4. cc cu vn ri rc, khng lin tc 5. Gia cc on vn thiu lin kt 6. Tch on sai cng nh khng bit cch tch on
II/ Tr li ngn gn vo cc phn trng:

a. Khng c

b. C nhng t

c. Rt thng

1. Theo em, hc tt mn vn cng nh lm mt bi vn hay, ngi hc sinh cn lm g? .. 2. Em thy cch dy ca gio vin c ph hp cha? Theo em, phi nh th no em d tip thu? .. 3. Em hi lng vi kt qu hc tp mn tp lm vn ca mnh cha? Hng phn u hc tp tt hn na mn tp lm vn ca cc em l nh th no? .. PH LC S 04 CU HI HC SINH YU KM PHN MN TP LM VN 1. Nguyn nhn v sao em hc km phn mn tp lm vn.
200

2. Trong 3 phn mn ca vn (Vn hc, Ting Vit, tp lm vn) vi em phn mn no kh nht? 3. S quan tm gip ca gio vin b mn i vi em nh th no? 4. Em c mun phn u lm vn tt hn khng? Em s lm g t c mc ch ny? PH LC S 05 CU HI GIO VIN B MN VN 1. Xin c cho bit nhn xt v tnh hnh hc tp lm vn ca hc sinh? 2. Nguyn nhn chnh lm cho hc sinh yu km phn mn lm vn. 3. Thy (c) lm g nng cao v pht huy nng lc lm vn ca hc sinh? Trong vn ny c nhng kh khn g? Bi hc kinh nghim nh th no? 4. Thy (c) c suy ngh v trch nhim, cng vic ca ngi gio vin i vi nhng trng hp hc sinh yu km? Sp ti thy (c) c d nh g nng cao cht lng lm vn hc sinh? C ngh g vi nh trng? PH LC S 06 CU HI PH HIU TRNG 1. Xin thy cho bit nhn xt v tnh hnh dy v hc mn vn ca khi lp 7? 2. Ch trng, k hoch ca nh trng gp phn nng cao hiu bit, rn luyn k nng ni v vit cho hc sinh? 3. Nhng thun li, kh khn, u im, khuyt im v t chc ngoi kho cho hc sinh? PH LC S 07

CU HI T TRNG T VN GIO DC CNG DN


1. Xin thy cho bit nhn xt v tnh hnh dy v hc phn mn tp lm vn ca khi lp 7? 2. Nguyn nhn no lm cho hc sinh chn hc, hc km tp lm vn? 3. Thy, c trong t c nhng gii php nh th no nng cao cht lng dy v hc tp lm vn? C thun li, kh khn, u im g? 4. Trong thi gian ti, thy (c) d nh a ra nhng gii php g ci tin thc trng v nng cao hn na hiu qu dy v hc tp lm vn? DANH MC V TI LIU THAM KHO 1. Hng dn dy tp lm vn trng ph thng cp 2 Nh xut bn gio dc 1987. 2. Phm Ton Cng ngh dy vn 3.Ngh t cng vic dy tp lm vn Nh xut bn gio dc 1998. 4. Nguyn Trng Bu, Nguyn Quang Ninh, Trn Ngc Thm Ng php vn bn v vic dy tp lm vn Nh xut bn gio dc 1985. 5. Phng php dy hc Ting Vit Nh xut bn gio dc 2001.

201

DANH MC TI LIU THAM KHO 1. L Khnh Bng, V Cao m (1984), Phng php nghin cu khoa hc, H Ni. 2. Nguyn nh Chnh, Phm Trung Thanh (1999), Kin tp v Thc tp s phm (Gio trnh o to gio vin THCS h CSP), NXB.GD. 3. H Ngc i (1991), Gii php gio dc,NXB.GD, H Ni. 4. V Cao m (1996), Phng php lun nghin cu khoa hc, NXB Khoa hc K thut, H Ni. 5. V Cao m (2000), Phng php lun nghin cu khoa hc, NXB Khoa hc K thut, H Ni. 6. Phm Minh Hc (1999), Gio dc Vit Nam trc ngng ca th k XXI, NXB. CTQG, H Ni. 7. He Bc Smit Man (1984), Nghin cu hc tp nh th no,NXB. Thanh nin, H Ni. 8. ng V Hot, H Minh c (1998), Phng php lun khoa hc gio dc, H Ni. 9. H S H (1985), Nhng bi ging v qun l trng hc tp II, NXB.GD, H Ni. 10. Nguyn Sinh Huy, Trn Trng Thu (1999), Phng php nghin cu khoa hc gio dc, H Ni. 11. Nguyn Cng Khanh (2001), Cc phng php chn mu, Tp ch Gio dc, (s 3), tr.14-16. 12. Nguyn Vn L (2000), Phng php lun nghin cu khoa hc, NXB Tr. 13. RaJa Roy Singh (1994), Nn gio dc cho th k hai mi mt : nhng trin vng ca Chu Thi Bnh Dng (bn dch), Vin Khoa hc Gio dc, H Ni. 14. V Trng R (2000), Bi ging Nghin cu khoa hc lp cao hc Gio dc kho 5. 2000. 15. Phng K Sn (2001), Phng php nghin cu khoa hc, NXB. CTQG, H Ni. 16. Phm Trung Thanh (1998), Phng php hc tp, nghin cu ca sinh vin cao ng i hc, NXB.GD. 17. Phm Trung Thanh, Nguyn Th L (2000), Phng php thc hin ti nghin cu khoa hc trong sinh vin, NXB KH&KT, H Ni. 18. Nguyn Cng Khanh (2001), Thc hnh nghin cu nh gi v o lng trong khoa hc x hi, Vin Khoa hc Gio dc H Ni. 19. Trn Vn Tng, L i Lm (1996), Pht trin ngun nhn lc : kinh nghim th gii v thc tin nc ta, NXB.CTQG, H Ni. 20. Phm Vit Vng (1997), Phng php lun nghin cu khoa hc (Gio trnh dnh cho hc vin cao hc v nghin cu sinh). NXB i hc Quc gia, H Ni. 21. Phm Vit Vng (1997), Phng php lun nghin cu khoa hc (Gio trnh dnh cho cc trng cao ng v i hc s phm), NXB i hc Quc gia, H Ni. 22. Phm Vit Vng (1996), Phng php nghin cu khoa hc gio dc (Dng cho cc trng i hc v Cao ng s phm), H Ni.
202

23. Bo co chnh tr ng b tnh An Giang ln th 7 (01.2001). 24. Bo co pht trin con ngi 1999 (2000), NXB. CTQG, H Ni. 25. Bc vo th k 21 (1999), NXB.CTQG. H Ni. 26. Chng trnh cao ng s phm o to gio vin tiu hc Phng php nghin cu khoa hc gio dc (Ban hnh theo Q s 2493/GD-T ngy 25.7.1995), B Gio dc v o to. 27. Khoa hc v cng ngh th k 21 ( ti KHXH.03.09) (2000), H Ni. 28. Kinh t tri thc ( ti KHXH.03.09) (2000), H Ni. 29. Lut Gio dc (1998), NXB CTQG, H Ni. 30. Mc tiu, k hoch, chng trnh cao ng s phm o to gio vin tiu hc (Ban hnh theo Q s 2493/GD-T ngy 25.7.1995), B Gio dc v o to. 31. Nn kinh t tri thc (2000), Vin nghin cu qun l kinh t T Trung tm thng tin d liu. NXB. Thng k, H Ni. 32. Pht trin con ngi t quan nim n chin lc v hnh ng (2000), NXB.CTQG, H Ni. 33. Phng php thng k v nghin cu khoa hc gio dc - tp 5 (1996), Trng cn b qun l gio dc TP.HCM. 34. Quyt nh s 193/Q/TH-DN V vic ban hnh qui ch thi, kim tra, xt ln lp, xt tt nghip trong cc trng, lp trung hc chuyn nghip v dy ngh (h di hn tp trung) (1993), B Gio dc v o to. 35. Quyt nh s 04/1999/Q-BGD&T v vic ban hnh Qui ch v t chc o to, kim tra, thi v cng nhn tt nghip i hc v cao ng h chnh qui (1999), B Gio dc v o to. 36 Quyt nh s 08/2000/Q-BGD&T v vic ban hnh "Qui ch v nghin cu khoa hc ca sinh vin trong cc trng i hc v cao ng" (2000), B Gio dc v o to. 37. T in ting Vit (1988), NXB. Khoa hc x hi, H Ni. 38. T in ting Vit (1998), NXB. Thanh Ha, Thanh Ha. 39. Hn Vit t in (1996), NXB.TP.HCM. 40. i t in ting Vit (1999), NXB.VHTT, TP.HCM. 41. T in Bch khoa Vit Nam tp 1 (1995), Trung tm bin son t in bch khoa Vit Nam, H Ni. 42. Le Petit Larousse. Larousse (1993), Paris. 43. K yu Hi ngh khoa hc ln th II (2003), Trng HSP TP HCM.

203

You might also like