Tham Dinh Tin Dung

Ti liu QTKD NHTM - Thm nh tn dng
Trung tm bi dng v t vn v Ngn hng - Ti chnh - i hc Kinh t Quc dn

1
MC LC
1 Tng quan v thm nh tn dng................................................ 2
1.1 Tng quan v cho vay ca Ngn hng Thng Mi ................................ 2
1.2 Mc ch ca thm nh tn dng .......................................................... 4
1.3 Nhng bc quan trng trong thm tra yu cu xin vay......................... 4
1.4 Cc nguyn tc cho vay p dng trong qu trnh thm nh................... 6
1.4.1 Tiu chun 4 C................................................................................. 6
1.4.2 Cc nguyn tc thm nh tn dng.................................................... 6
2 Ni dung thm nh tn dng........................................................ 12
2.1 Thm nh tnh hnh chung ca khch hng/ch th vay vn ............... 12
2.1.1 i vi cc c nhn ........................................................................ 12
2.1.2 i vi cc doanh nghip................................................................ 14
2.1.3 i vi nhng doanh nghip mi..................................................... 15
2.1.4 Thm nh nng lc qun l ca khch hng................................... 17
2.2 Thm nh d n................................................................................. 18
2.2.1 Khi nim thm nh d n............................................................. 18
2.2.2 T chc thm nh.......................................................................... 18
2.2.3 Ni dung thm nh d n............................................................... 21
2.2.4 Ni dung thm nh hiu qu ti chnh d n................................... 23
2.2.5 Cc phng php thm nh ti chnh d n u t.......................... 31
2.2.6 Phn tch ri ro ca d n u t.................................................... 44
2.3 Thm nh mi trng kinh doanh...................................................... 53
2.4 Thm nh ti sn m bo ................................................................. 55
2.5 Thm nh kh nng cho vay ca ngn hng ....................................... 57
3. Bi tp tnh hung v tho lun: .......................................... 58

2
1 Tng quan v thm nh tn dng
1.1 Tng quan v cho vay ca Ngn hng Thng mi
Cho vay cng tng t nh cho thu mt ti sn chng hn nh xe c, thit b hay mt
ti sn no . S khc bit y l cho thu tin. Bn cho vay cho thu mt khon
tin v ngc li s nhn c mt khon tr tin thu di dng li sut. iu tng
t ny l rt quan trng bi n s ch yu tp trung vo thc t l tin, cng nh xe c
hay ti sn, u phi hon tr vo cui thi hn vay tho thun.
N kh i l s mt vn ca ngi cho vay ch khng nht thit l s thua l ca
ngi vay - mt ngi c n kh i c th c tin tr nhng khng mun tr.
Tc ng ca n kh i i vi ngi vay l rt r. Gi nh rng ngn hng cho vay
1 triu ng vi thi hn vay l 1 nm, li sut l 15%, trong 10%l li nhun. i
vi ngn hng, b p c nhng mt mt t mn vay, ngn hng cn phi cho
vay 23 mn vay 1 triu ng t b p khon 1.150.000 thua l - lun gi nh rng
20 mn vay c tr y . Trn thc t tnh trng ny cn ti t hn khi vn ca
ngn hng b gim do c s mt vn v do ngn hng s c t tin cho vay v thu
li nhun
Ti sn Vn vay Thu nhp Mt vn
Vay ti sn - N kh i 0 (1.000.000) 1.000.000
Thu nhp t n kh i 0 150.000
D tnh thu nhp t li
trong tng lai
0 150.000
1.300.000

Do , ngn hng s b thua l 1.300.000 ng - nu 23 mn vay (1 triu ng) khng
hon tr y , hoc mc thu nhp khng r rng, hoc c bt c mt mn vay no b
lit vo n kh i.
Cho vay th d nhng thu li tin th kh hn. Ch c th cho vay khi khng c bt c
nghi ngi g trong vic hon tr - bn ch c th cho vay chic t ca ca bn nu
nh bn chc chn rng bn s nhn li c n d ch l mt mu. Ngi cho vay
cng c chung ngh nh vy khi thm nh n xin vay - ch chp thun cho vay khi
xc nh c kh nng hon tr mn vay
3
Ri ro lun t l thun vi li nhun. Mc tnh li sut phn nh ri ro gn lin vi
cho vay. Tuy nhin, khi cho vay vn quan tm s mt l phi thu hi c c gc
v li; nu nh c hi thu hi gc v li l khng ng k th khng mt mc li sut
no c th b p c ri ro. Liu mt mn vay c th chuyn ri ro t cao xung
thp nu li sut tng t 30 n 80 %? Cho d t l li sut c phn nh mc ri ro
i na th ri ro cao cng s khng tr thnh ri ro thp khi p dng mt t l li sut
cao hn.
Trong bt c trng hp cho vay no, hin nhin l dng tin phi tng xng p
ng cam kt cho vay. y l mt nguyn tc c bn trong cho vay. Cho d ti sn th
chp c ng tin n u, nhng nu c nghi ng g v kh nng p ng cc cam kt
cho vay ca dng tin th cng khng cho vay.
Ti sn th chp c xem nh vt bo m an ton trong trng hp dng tin khng
p ng cam kt cho vay.
Gi nh rng c ngi xin vay 1 triu ng nhng xut hin nhng nghi ng v kh
nng tin mt thc hin ngha v tr n. Ngi vay c nht nh i vay v s cung
cp tri phiu kho bc tr gi 500.000 ng cng mt ti sn nh, d bn, c th kinh
doanh c tr gi 1 triu ng lm ti sn th chp mn vay - Vy liu mn vay c
c chp thun khng? Mt s ngi cho l c nn cho vay nhng thc t cho thy
rng khn ngoan hn c l khng cho vay do dng tin l khng chc chn (v kinh
nghim cng cho thy rng nhng ti sn s dng th chp ny s c t tin hn khi
tch thu em bn v thng trong tnh trng gp nhng rc ri v mt php l)
Cho vay c hiu qu yu cu dng tin phi tho mn li ch ca bn cho vay, p ng
ngha v tr n v khi dng tin khng tr n th nhng ti sn th chp phi c
gi tr ln hn trang tri gc tin vay, tin li, cc khon ph, l ph v cc chi ph
khc (c trong qu trnh thu hi n).
Nu nh dng tin khng thch hp th ngn hng s phi lm g thu c tin nu
nh khng c ti sn th chp.
Thi hn cho vay cng di, ri ro cng ln. i vi ngn hng thi hn cho vay c
xc nh ch yu da trn c s ngun vn - phn ln l ngn hn, theo k hoch dng
tin cho u t. i vi nhng ngn hng nh, nhu cu chuyn thnh ngun vn vay
hu hn s c quan tm nhiu hn l thi hn ti tr ph hp (thng qua tin gi ca
khch hng). Tuy nhin, i vi nhng mn vay di hn cn tin hnh thn trng do
4
d on v nhu cu, chi ph, v gi c s gim dn qua mi nm trong thi hn ca d
n.
Gim ri ro l l do chnh ngn hng khng cho vay i vi mn vay c s vn gc
cha c tr y vo cui thi hn vay - tr mt ln. Nhng iu quan tm hn c
l l gim dn gc tin vay, s tin hon tr mi k tu thuc vo dng tin. y li
ch c chia u cho c hai bn ngi vay v ngi cho vay: ngi vay gim c s
tin li phi tr cn ngi cho vay gim c ri ro qua mi k v tng gii hn an
ton v pha ngi vay.
1.2 Mc ch ca thm nh tn dng
Hn ch ri ro tn dng
Nng cao cht lng v hiu qu kinh doanh ca cc NHTM
n nh th trng ti chnh
Hn ch ri ro o c trong kinh doanh ngn hng
1.3 Nhng bc quan trng trong thm tra yu cu xin vay
Mc tiu ca thm tra yu cu xin vay l bo m rng d n hot ng trong
khun kh cc chnh sch v hng dn v th ch, cc tiu ch qun l hn mc tn
dng ti tr li ng ni ng lc, v yu cu nh gi tc ng mi trng bn ngoi.
Nu khng thm tra yu cu xin vay th chng ta c th s mt thi gian thm nh
nhng d n m c th s khng c chp thun ti tr.
Nhng vn cn xem xt bao gm:
Bn cht ca d n xut
Mc ch ca d n xut
Liu bn cht ca d n v mc ch vay c nm trong khun kh nhng chnh
sch cho vay khng;
Liu d n c hot ng trong phm vi nhng chng trnh c bit khng, v
d nh cc lnh vc u tin hay cc nhm mc tiu;
Liu Ngn hng c ti tr li cho loi d n v cho mc ch vay ny t chnh
ngun vn ca ngn hng khng;
Nhng bc thm tra yu cu xin vay:
Bn cho vay yu cu ngi vay in y vo mu thm tra yu cu xin vay,
mu ny s cung cp cc thng tin c bn c lin quan n loi hnh d n v
5
mc ch vay - nhng vn m h cn gii p s c lm sng t trong
bui phng vn c nhn;
Nu thm tra yu cu xin vay c tin hnh nhng doanh nghip ang kinh
doanh th cn phi i thm thc a nhm xc minh bn cht ca hot ng
kinh doanh v chnh xc mc ch vay xut;
Cc chnh sch ca Ngn hng cn phi c a ra tho lun xem liu c
nhng vng mc g lin quan n cc iu khon khng - nu c vng mc
g th cn xem xt cp cao hn;
S xut hin ca cc chng trnh c bit, cc lnh vc u tin hoc cc nhm
mc tiu cn c ph bin su rng trong t chc - cn xem xt nhng thng
t hng dn hay cc thng tin c lin quan n cc chng trnh ny thy
r cc yu cu;
a ra tho lun bo co chnh sch cho vay ca Ngn hng cng nh cc
thng t, xc nh xem d n c thch hp ti tr t cc ngun tn dng
khc nhau hay t cc ngun vn vi thi hn thch hp khng;
Trnh tnh trng qu tp trung vo loi hnh d n, lnh vc kinh t hay mt s
nhn t no l vn quan trng thit yu i vi cc t chc tn dng bi
v, nu qu tp trung vo mt loi d n, hay mt lnh vc kinh t c th, nhng
hu qu ng tic xy ra i vi lnh vc c th e da tnh trng n nh ti
chnh ca t chc.
Mi d n ang xem xt ti tr u phi qua th tc xem xt v mc tp
trung ri ro.
Cng tng t nh vic qu tp trung vo mt s loi hnh d n hay mt s
lnh vc kinh t c th c th nh hng ti s n nh ngn hng, vic qu tp
trung vo mt hay mt nhm khch hng lin quan c th gy nguy him i
vi s n nh v ti chnh ca Ngn hng. Do vy cc n v cho vay phi tun
th cc th tc kim sot mc tp trung ri ro ca Ngn hng i vi c
nhn tng khch hng hoc cc nhm khch hng lin quan.
Nhng nhm khch hng c lin quan bao gm:
Nhng khch hng c lin quan n s hu, chng hn nh bt c s thua l
no ca mt khch hng u c nhng tc ng lin quan ti nhng khch hng
khc trong nhm;
6
Nhng khch hng c ngun thu nhp tng t nhau hay thu nhp ch yu t
nhng ngun tng t nhau, t ny sinh mt vn l chnh ngun thu nhp
c th dn ti tnh trng chm tr trong nhm khch hng ; hoc
Nhng khch hng c lin quan n s ph thuc vo sn phm u ra ca
ngi khc; chng hn nh sn phm ca mt khch hng no li l ngun
nguyn liu chnh cho mt khch hng khc.
Tt c cc t chc tn dng u phi tun th th tc xem xt li khch hng chia
h vo tng nhm v xem xt li tnh trng vay ca khch hng i vi nhm . Trao
i v cc th tc hng dn hot ng ca chnh t chc ca bn c c mt
quy trnh ph hp nht.
1.4 Cc nguyn tc cho vay p dng trong qu trnh thm nh
1.4.1 Tiu chun 4 C
Cc nguyn tc ch o cho vay tp trung vo 4C:
Uy tn (Character) - ngi vay c ting tm v c uy tn tn dng khng?
Kh nng hon tr (Capacity) - ngi vay c cc ngun v dng tin thch
hp tr n hay khng?
Vn (Capital) - ngi vay c s vn (vn t c) trong doanh nghip hoc d
n khng?
Ti sn th chp (Collateral) - ngi vay c nhng ti sn th chp thch hp
i vi mn vay khng?
1.4.2 Cc nguyn tc thm nh tn dng
Mt ngn hng c th khng bao gi hiu bit mt cch y v ngi vay, thm ch
nu c th, th s vn cn nhng iu cha bit bi v vic hon tr khon vay ph
thuc vo nhng g s c th xy ra trong tng lai ch khng phi l iu g xy ra
trong qu kh. Mi doanh nghip tn ti, c li nhun u phi ng u v chp
nhn ri ro. V kha cnh ny ngn hng cng ging cc doanh nghip khc, ch thnh
cng khi nhng ri ro gi nh l hp l v c kim sot trong nhng gii hn xc
nh. Quyt nh tn dng l mt vn phn quyt c nhn, c a ra ph hp vi
chnh sch tng th ca t chc cho vay nhm cn bng gia li nhun v tnh thanh
khon. Tnh thanh khon s gim i vi nhng khon vay di hn hn hoc ri ro
hn, nhng tri li kh nng sinh li s tng vi nhng mn vay c ri ro cao, thi
hn di - tnh thanh khon gim. y chnh l l do cc ngn hng phi la chn v
7
gii thch mt thc t l c nhng ngn hng lun thnh cng cn cc ngn hng khc
th li khng.
Lu rng khng c khon vay no khng c ri ro v khng c ngn hng no c th
tip tc cng vic kinh doanh nu khng bao gi chp nhn ri ro. Tt nhin vo lc
a ra quyt nh, nu cn b tn dng quyt nh khng chp nhn cho vay, th CBTD
phi chc chn hiu k c nhng l do . Nhng nguyn tc trong thm nh c
chia lm hai nhm: 7 nguyn tc u tin cp n nhng t chc cho vay, 11
nguyn tc tip theo cp ti ngi vay.
1. Cht lng tn dng quan trng hn tm kim nhng c hi mi. Ngn hng
khng phi l ni kinh doanh bng vic cung cp nhng khon vn ri ro, bi v lm
nh vy h s phi tr cho nhng ngi gi tin nhng t l li sut cao hn nhiu
b p cho nhng tn tht tim tng ca nhng khon k thc ca h. Nh rng phn
ln ngun vn ca ngn hng l nhng khon tin gi ngn hn ca dn c, nhng
ngi tin tng ngn hng gi tin ca h mt cch an ton. Loi tin ny khng
phi l tin ca ngn hng cho vay mt cch ri ro hay thm ch l cho nhng
khon u t vo c phn.
Ngn hng khng th p dng mc li sut cao b p nhng khon vay c ri
ro. Nhng vo nhng thi im m rng tn dng cho vay, th ngi ta li d dng b
qua nhng qui ch cho vay v cht lng tn dng. Quan im ny cng nguy him
chng khc g quan im ca mt ngi kinh doanh bn hng khng hng ti li
nhun.
Trong phn tch mc ri ro, cn phi xem xt mt cch thn trng v kinh nghim,
kh nng, chnh sch, li nhun, lun chuyn vn, v gi tr rng ca khch hng. Vi
t cch l mt cn b tn dng, bn phi quyt nh ngi vay nn vay bao nhiu, sau
bao lu th khon vay s c tr ht, v mc ch thc s ca khon vay.
2. Mi khon vay nn c hai phng n tr n ngay t u. Cch u tin l kinh
doanh thnh cng. Xt trn phng din cho vay, s l thnh cng nu cng ty c
lung tin tr n ngn hng t hot ng kinh doanh. Cch th hai, trong trng
hp d n u t tht bi, th ngi vay s bn ti sn ca mnh hoc ly tin t ngun
vn ca mnh, m cch ny s lm tng n bi h c nhiu cch vay khc nhau trn th
trng.
Nhng t chc tn dng i khi i hi ngi vay chp nhn nhng rng buc khng
c tht khon vay khng b tri vi bt k lut tn dng thng thng no.
8
3. Phm cht ca ngi vay, (hay trong trng hp cng ty c phn, l cch
thc qun l v c ng - phi khng nghi ng cht g v o c ca h). Nu
CBTD c nghi ng g v vn o c, hay tnh tht th, hay thc ca ngi vay,
CBTD khng nn chp nhn khon cho vay. Bi vy, CBTD phi kim tra o c
hin ti v kiu kinh doanh trc khi bt u m phn. Nh rng nu ngn hng quan
h vi nhng khch hng c phm cht khng tt (di mc c th chp nhn c)
th s nh hng xu ti danh ting ca ngn hng nhiu hn l li nhun kim c
t giao dch ny.
4. Nu khng hiu r doanh nghip th ng cho vay. Nhng ngn hng thnh cng
qui nh r mt cch c th nhng iu kin cho vay ph hp vi nhng khon vay c
ri ro khc nhau, v ngn hng tm mi cch hiu nhng khu vc th trng m
ngn hng nh tham gia. Trng phng tn dng s quyt nh nhng i tng no
c th chp nhn cho vay v hnh thc vay no, s lng, thi gian, an ton, h s
vay... Nhng quan trng hn, trng phng tn dng phi hiu ri ro v kh nng thu
hi ca mi loi ti sn c ri ro, v nu cn thit, thu chuyn gia v cn b c kinh
nghim ph hp trc khi tin hnh cho vay. Cui cng, nu CBTD vn khng hiu
ngnh ngh hay lnh vc kinh doanh ca khch hng th lm sao c th nh gi ri
ro? Hn na, nhng khch hng thch nhng ngn hng no chp nhn nhng kh
khn tm hiu v tr ca h.
5. Cho vay l quyt nh ca CBTD v CBTD phi cm thy hi lng vi ti phn
xt ca mnh. Quyt nh cho vay mang tnh c lp. Quyt nh ny khng th ch
c da trn c s ca nhng hng dn v k nng phn tch. Mi cn b tn dng
phi khch quan v c cch phn xt tt. CBTD cng phi chc chn rng l phn
xt c lp v khng b chi phi bi nhng mi quan h c nhn. Nh rng ngn hng,
vi t cch l mt thnh vin ca x hi, phi c trch nhim trong vic nh gi ri
ro, trong nhng iu khon thng lng, trong v th cnh tranh,v trong qun l tn
dng.
6. Mc ch ca khon vay nn cha ng c vn tr n. hiu ton b nguyn
tc ny, bn phi nhn vo c cu ti sn c theo gic tnh lng. C mt vi khon
vay l ngn hn; nhng khon khc c th di ti 7-10 nm. Tt nhin, thi hn vay
cng ngn, tnh thanh khon cng cao. Ti tr ngn hn l in hnh ca mn vay thi
v b p cho vic m rng ti sn theo ma khi vic tr n tng ln do s thu hp
9
ti sn. Nhng khon vay ti tr cho nhng ti sn khng thuc loi lu ng th c
ri ro ln hn.
Khi vn kh dng gim, vic tr n gim i do thi hn c th di hn. C ngn hng
v ngi vay u mong mun c k hoch tr n thc t r rng c tho thun bng
vn bn khi tin hnh mt khon vay.
Trong trng hp vay thng mi v cng nghip khi thi hn vay c m rng cho
vn lu ng ngn hn, cn phi chng minh nhu cu c tnh chu k hay theo ma, v
tnh d chuyn tin ca doanh thu v hng tn kho. Ni chung vic mt ngn hng lin
tc cho vay nhng khon vn lu dng thng qua hn mc tn dng l khng hp l,
ngoi tr nhng cng ty c tnh hnh sng sa. Tt nhin nhng cng ty d dng vay
c trn th trng n k hn v vn c phn th h s dng ngn hng nh l mt
cu ni cho n khi h tm kim c ngun vn ti tr di hn cho h, nhng nhng
cn b tn dng phi c bng chng l cng ty d dng vay c t nhng th trng
ny. V ng thi qua hn mc tn dng h tr thng phiu tip tc tin ti th
trng l mt i hi quan trng.
7. Nu c tt c s tht, CBTD khng nht thit l ngi tht th a ra quyt nh.
T m khng bao gi gy hi cho cn b tn dng. Hi cng nhiu th cng hiu c
tnh hung. V ng thi, cui cng CBTD cng ginh c s tn trng t ngi vay.
Thc t rt c ch v nu nh c t chc mt cch hp l th CBTD s a ra c
quyt nh mt cch d dng.
Nhm nguyn tc tn dng th hai lin quan trc tip hn n ngi vay
8. Khng th b qua chu k kinh doanh. Vi t cch l ngi cho vay, CBTD cn
phi tnh to trong vic xem xt thi im hin ti ca chu k kinh doanh nh gi
c nhng ri ro chc chn tng ln khi nhng iu kin kinh t thay i trong tng
lai. Mi th u c th tt ln m cng c th xu i, nhng i khi ta khng nhn
thc c s thay i. Ti mt thi m nht nh trong chu k kinh doanh, vic cho
vay t ri ro hn. Vic cho vay r rng nguy him hn trong nhng iu kin kinh t
xu. Trn thc t, nhng ngn hng no m cho vay vo thi im xu min l h a
ra mt quyt nh cho vay thng minh th h s ginh c nhng khch hng lu
bn.
9.Mc d kh hn l nh gi cc bo co ti chnh, nhng nh gi cht lng
qun l ca mt cng ty l rt quan trng. Cht lng qun l c th hin bng
10
nhiu cch: S la chn kiu thch hp cho ngnh hot ng (c ti hay dn ch),
nhng cn b cp cao c tuyn chn d dng hay kh khn t bn ngoi, cch t
chc vn phng cng ty, cch i mi, danh ting trong cnh tranh.
10. Th chp khng phi l vt thay th cho vic tr n.
Khi c vt th chp th cn phi xem xt mt cch k lng v cng bng gi tr ca
vt th chp cng nh kh nng bn trn th trng. Vic tr n, nh ni trn, c
c t lung tin; vt th chp mt phn l ngn chn vic dng ti sn ny vay
ca ngi khc v mt phn t ngi cho vay v tr thng lng cao hn. Khi
ti sn th chp c nh gi, ngi nh gi phi khch quan khng c xung t v
li ch. CBTD cng cn phi xem xt thn trng nhng s khc bit trong gi th
trng, gi tr thanh khon, v gi tr bn trong trng hp cn thit. C ngha rng,
nhng khon vay phi c m bo bng 150% bng vt th chp nh gi theo gi
tr th trng vo thi im hin ti.
11. Cho vay vi nhng doanh nghip nh ri ro hn cho vay vi doanh nghip ln.
Mc d nhng nguyn tc tn dng p dng dng cho doanh nghip ln cng nh nh,
nhng cng ty nh nhng ngun lc qun l t hn. nhng cng ty ln, c nhiu
ngi ra quyt nh hn, tt c h u qun l cng vic kinh doanh ca cc chi nhnh
ca h. Theo cch ny h c nhiu cng vic hn o to nh qun l tt - v bi
vy h qun l su hn nhiu nhng cng ty nh, c s ph thuc nhiu hn vo gim
c iu hnh v nhng ngi di quyn ca h.
Mt khc th nhng cng ty nh li c th t c nhng mc tiu ca cng ty tt
hn t nhng ngi lm thu ca h bi v lc lng lao ng c lin quan nhiu hn
mt cch c nhn n s thnh cng hay tht bi ca cng ty.
Ti nhng cng ty con, ngun ti chnh c hn hn. Nhng cng ty t nhn, vic huy
ng vn c phn mi li b hn ch. Tng t, nhng th trng vn trong nc cng
nh nc ngoi i hi qui m cng ty ti thiu c th huy ng vn n hay vn c
phn. Bi vy, y cng ty ln c ng h hn do kch c ln.
12. Khng bao gi cu th trong vic xem xt n tng chi tit. Vic qun l tn
dng km hiu qu nh hng n c nhng khon vay tt. Mt t l xo n cao
ng ngha vi vic qun l xung dc. Khng bao gi c gi nh rng nhng hp
ng vay s khng km cht lng.
11
13. Nhng ngn hng a phng nn kt hp cho vay nhng doanh nghip a
phng. Mt du hiu nguy him l nhng ngn hng a phng khng cho nhng
doanh nghip a phng vay. H c th bit qu nhiu v ri ro ca nhng khon
tn dng nh vy. Hay ni cch khc, hy thn trng vi nhng cng ty tm kim c
hi vay nhng ngn hng khc bi v h khng c hi lng vi ngn hng hin ti
ca h.
14. Nu khch hng mun c mt cu tr li nhanh, th cu tr li l khng. Bt
c ai thc gic bn a ra mt quyt nh cho vay th hy nu ra nguyn tc ny. Mt
khc cn phi mt nhiu thi gian rc khi tr li yu cu ca khch hng. Qu tht,
cch tip cn tt nht l phi chc chn rng nhng cn b tn dng khch hng mi
bn bc vi nhng cn b cp cao hn v nhng cng ty chin lc ca h trc khi
h n thm cng ty.
15. Nu khon vay c bo lnh, phi chc chn rng li ch ca ngi bo lnh
cng tng t nh li ch ca ngi vay. Khi mt ngi k bo lnh th vn hon
tr hon ton ph thuc vo ngi bo lnh. CBTD cn phi thy c rng ngi bo
lnh nhn thc c trch nhim ca h. Ngi bo lnh khng nn k bo lnh khi
h khng da trn nguyn tc bn thn h sn sng cho ngi h bo lnh c vay
tin, do c th mt ngy no h cn phi lm iu ny.
16. Hy xem xt tin ca ngn hng s c doanh nghip chi tiu vo u. Nu
nh bn khng n thm cng ty, bn s khng cm nhn c mi trng cng nh
kiu cng ty v nhng nh hng v hnh khc.Thng th phi tn nhiu cng sc
c bit i vi nhng cng ty nh kim tra li nhng iu m nh qun l cng ty
ni vi bn.
17. Hy ngh trc tin cho ngn hng, ri ro tng ln khi nhng nguyn tc tn
dng b vi phm. Phn xt tt, kinh nghim v khch quan l nhng du hiu ca mt
ngn hng tt. Nhng nguyn tc ny c a ra y khng hon ho nhng nu b
ph v th chng s gy him ho cho bn. Nu c cht nghi ng g, hy t hi Liu
ti c cho vay bng chnh tin ca ti khng?.
12
2 Ni dung thm nh tn dng
2.1 Thm nh tnh hnh chung ca khch hng/ch th vay vn
i vi bt k knh vc kinh t no v vi bt k ngi vay no u phi p dng tiu
chun 4C trong cho vay:
2.1.1 i vi cc c nhn
Nguyn tc 4C c p dng cho bt c xut cho vay no k c l mt c nhn, mt
i tc, mt cng ty hay hip hi. Cn tin hnh nh gi tnh trng ti chnh ca
ngi vay v hng kinh doanh ca h.
Tt c mi ngi vay v nhng ngi bo lnh cho h u c yu cu hon tt mt
bo co chi tit v tnh trng ca bn thn (SPP). T s thit lp Bng cn i k
ton, bo co thu nhp v dng tin ca c nhn ngi vay. Ngi vay c th b st
cc thng tin c nhn, v do , cn kim tra SPP mt cch cn thn. Nu c bt c
nghi ng g, cn lin h vi cc bo co ca ngn hng c c nhng thng tin ca
cc giao dch v mn vay ln hn nhm lm sng t cc vn .
Cn bo m rng ngi vay k vo SPP cng nh xc nhn tnh chnh xc v vic
hon thnh SPP. Cn c mt ch nh gn ni ngi vay hay ngi bo lnh k tn,
xc nhn rng nu bo co c sai st g th n xin vay s khng c gi tr.
Cu hi
SPP c tho mn khng?
nh gi ti sn c tho mn khng?
Gi tr an ton thc ca ti sn dng lm vt th chp c thch hp khng?
C ti sn no ng s hu khng?
Tham chiu vi ngn hng c tho mn khng?
Khng c bt li v lch s tn dng?
Tham chiu thng mi c tho mn khng?
Dng tin c thc hin cc ngha v tr n khng?
Cng vic v ni thng tr c n nh khng?
S hu hay thu ti sn
Thu nhp t hot ng kinh doanh c n nh khng?
C sc kho khng?

13
T cch c nhn
Cc thng tin v ngi vay c chnh xc khng?
Anh ta/c ta c ph hp cho vay khng
Anh ta/c ta c p ng c k hoch u t xut?
Tnh trng ti chnh ca anh ta/c ta c p ng c cc yu cu khng?
C vn g v sc kho hay hn nhn hay khng?
Anh ta/c ta trc c n kh i ti mt t chc tn dng no khng?
Ngh nghip
Anh ta/ c ta lm thu hay lm t kinh doanh?
Cng vic c lu di khng?
Cng vic/Hot ng kinh doanh c n nh khng?
Cng vic trc y v hin nay c lin quan g n k hoch u t xut
khng?

Ngun tr n
C ngun tr n no tng i an ton khng?
Ngun c c bo m khng?
Ngun c nm trong tm kim sot ca ngi vay khng?
kim tra li thu nhp ca ngi vay cha?
Nu chng ta cho vay v sau ngi vay b cht, lc s phi lm nh th no
Tnh trng ti chnh
Ngi vay c tin tr n khng?
Trc tng b ph sn cha?
Ngi vay cn c nhng cam kt v ti chnh no?
Nhng cam kt ny c khc g so vi nhng cam kt vi ngn hng khng?
Tnh hnh ti sn thc t ca ngi vay c tho mn khng?
Nhng ti sn ca ngi vay sn sng cha?

14
2.1.2 i vi cc doanh nghip
Cng ty chung vn
hu ht cc nc cng ty chung vn l loi hnh doanh nghip kinh doanh khng st
nhp, vi trch nhim hu hn. Cc bn i tc ch chu trch nhim php l trong t
l vn c phn thuc trch nhim ca h. Trch nhim php l ny c ngha rng bn
cho vay c th kin cc i tc trong mt phm vi no .
nh gi
Khi tin hnh cho vay i vi cng ty chung vn, ngn hng tin hnh cho tng bn
i tc vay v, do , vic thm nh tn dng cn phi tp trung vo:
Tnh trng ti chnh ca tng bn i tc;
Kh nng tn ti pht trin v trin vng hot ng kinh doanh trong tng lai
ca cng ty.
Trong trng hp cng ty chung vn mi c thnh lp, trng tm cn nh gi l
tnh trng ti chnh ca tng bn i tc. Cng ty mi khng th c nhng thnh tch
trong qu kh v nhng cng ty nh ch tn ti trong mt khong thi gian ngn bi v
s tin tng ca ca hai bn rt d b mt i. Ti sn th chp (vt bo m) cn phi
bao gm c ti sn ca doanh nghip v c ti sn ca i tc - yu cu ti sn c nhn
s c xu hng rng buc cc bn i tc vi cng ty.
i vi cc cng ty
Cng ty l mt t chc c t cch php nhn c thnh lp vi mc tiu, nguyn tc
v quy trnh hot ng ring. Ban Gim c, nhng ngi c cc c ng - ngi s
hu cng ty bu, s c giao nhim v qun l cng ty.
Khi tin hnh cho vay i vi mt cng ty, cn xc nhn rng:
Cng ty c quyn i vay v c ti sn th chp theo yu cu
Cng ty chp thun thi hn vay - n c th hin qua ngh quyt ca Ban
Gim c v ngn hng phi c c 1 bn copy ngh quyt .
Cc Gim c c thm quyn lm th tc vay v cung cp cc ti liu th
chp.
i vi nhng cng ty khng phi l cng ty chung vn
Trong mt cng ty chung vn cc bn i tc ring r v hp tc cng nhau chu trch
nhim tr n. Vi nhng cng ty th ngc li: ngi ch n c th kin cng ty nhng
li khng th kin cc c ng.
15
Tuy nhin, khi nh gi mt cng ty, bn cho vay c th nh gi ring r tng gim
c v yu cu mi ngi phi thc hin trch nhim c nhn i vi cng ty. Hn
na, nu cng ty khng th cung cp y ti sn th chp vi gii hn an ton thc
t th cc Gim c c th mang ti sn c nhn ra bo m. Nu nh cc Gim c
khng thng nht vi nhau bo m v cho rng ngn hng khng yu cu th
ngi vay s trc tip tho thun vi bn cho vay. ng tho hip - rt nhiu ngn
hng b thua l ch v b thuyt phc bi nhng ngi bo lnh nh vy v nhng
cam kt danh ngha ny khng c ngha l tin; ngn hng t tin v s tin tng vo
cng ty v cc Gim c cng cn lm nh vy.
Cu hi
Cng ty c kh nng tn ti v pht trin khng?
Bn thn cc Gim c c phi l nhng c nhn c uy tn khng?
Dng tin theo k hoch c trang tri mn vay, li sut, ph v l ph
khng?
Gii hn an ton thc ca ti sn th chp c ph hp khng?
Cng ty tng c lch s tn dng ng tin cy lm c s cho k hoch khng?
Cc gi nh l thc t khng?
Trin vng kinh doanh trong tng lai c ng tin cy khng?
Nng lc qun l c vng vng khng?
C quyn i vay khng?
C quyn th chp ti sn khng?
Cc Gim c c bo lnh ti sn th chp khng?
C khon n no nm ngoi Bng cn i k ton khng?
C khon thu no n cha tr khng?

2.1.3 i vi nhng doanh nghip mi
Thc hin cho vay i vi nhng doanh nghip v d n mi cng cn phi tun theo
cc yu cu ca 4C:
Vn cn phi c th hin di dng mc vn t c thch hp;
Ti sn th chp phi trang tri mn vay, li sut, ph v l ph v tt c
cc chi ph pht sinh trong qu trnh thu n, nu cn thit;
16
Kh c th xc nh c kh nng tr n do khng c lch s kinh doanh trc
, nhng d sao i na th vn cn nh gi kh nng tr n theo mc tt
nht c th v cn phi nh gi cht ch;
Tng t nh vy th uy tn cng kh xc nh chc chn v do thm tra yu
cu xin vay cn phi tin hnh su v rng hn.
Kh khn khi xc nh kh nng tr n v uy tn nhng doanh nghip/d n mi l
mt trong nhng l do cc ngn hng thng mi phi bt c d chp nhn loi ri
ro ny. Ngn hng c th dnh thi gian xem xt kh nng tn ti v pht trin ca
d n mi. Kh nng tn ti v pht trin ny li phi da trn tnh kh thi ca khon
u t xut to ra thu nhp duy tr hot ng kinh doanh v p ng cc ngha
v tr n.
Vic nh gi uy tn khng nhng yu cu thm tra yu cu xin vay cc ngn hng
m cn phi thm tra yu cu xin vay cng ng ni doanh nghip/d n hot ng,
iu ny l do khi bt u bc vo kinh doanh, doanh nghip/d n cn thit lp cc
mi quan h vi ngi cung ng v ngi s dng cui cng cng ng . Nu
khng thit lp c cc quan h ny th hy d chng. Uy tn cng bao gm c kinh
nghim v k nng, nu nh vic xem xt nng lc v kinh nghim cho thy rng nng
lc ca ngi vay p ng c cc yu cu cn thit i vi hot ng kinh doanh th
ngn hng c th a ra kt lun l t yu cu trong phm vi qun l. Nu khng
kinh nghim v k nng th hy d chng khi cho vay.
Bn lit k nhng mc cn kim tra i vi doanh nghip mi
Vn t c c tng xng khng - ng gp bng tin mt?
Ti sn th chp c ph hp khng - Gii hn an ton thc t nht phi bng
150% mn vay?
kim tra k kh nng tn ti v pht trin ca doanh nghip cha?
C tho mn mc li nhun trn s vn s dng khng?
C nhn thy nhn t tiu cc no khng?
tin hnh kim tra cc tc ng ca mi trng?
Mi gi nh l c l do v c xc minh li cha?
Tr cp chi ph c qu nhiu khng?
Ngi vay (v/hoc cc nhn vin ch cht) c k nng v kinh nghim ph hp
17
khng?
iu tra v th nghim v th trng c tin hnh cha?
K hoch bn hng c thc t khng? Cc hp ng c xc minh li cha?
Ngun cung ng c bo m khng?
C thit lp h thng kim sot sn xut v cht lng khng?
Ti chnh/K ton c kim tra v ph hp?
K hoch chi ph c thc t khng?
C d phng trong nhng trng hp bt thng?

2.1.4 Thm nh nng lc qun l ca khch hng
nhgi kh nng ny c th s dng cc phng php nh gi mang tnh nh
lng k c vic kim tra nhng ch s li nhun trc y. Nu nh xu hng th
hin trong bo co ti chnh theo ng hng vi cc ch s nh:
Doanh s bn hng tng
T sut li nhun tng
Chi ph khng i
Li nhun tng
Kim sot cht ch cc con n
Vn c phn ca cc ch s hu
Nng lc qun l bao gm c vic qun l v k thut v qun l kinh doanh. Chng ta
thng gp trng hp ngi vay c u th trong mt lnh vc nhng li yu v lnh
vc khc. Doanh nghip c ph thuc vo mt hoc hai nhn vt chnh v liu
doanh nghip c th hot ng hiu qu trong trng hp mt trong s cc nhn vt
chnh m, cht hoc chuyn sang lm cho doanh nghip khc?
Nhng cn b k nhim c c o to thay th nhng cn b trung, cao cp trong
trng hp thay i lnh o?
Cn b cp cao c kh nng lnh o tt khng? Nhn xt v kh nng lnh o chung
v kh nng lnh o thnh cng doanh nghip trong tng lai.
Cn b cp cao c tm nhn r rng v nh hng cho doanh nghip trong tng lai?
18
2.2 Thm nh d n
2.2.1 Khi nim thm nh d n
NH thm nh d n v cc yu t c lin quan ti d n trc khi quyt nh ti tr.
Thm nh d n l xc nh tnh ng n cc ch tiu ca d n ph hp vi yu cu
ca NH. l qu trnh phn tch v d bo mt cch ton din ni dung kinh t - k
thut ca d n nhm xc nh hiu qu v kh nng hon tr vn vay ca d n.
D n c lp bi ch u t. m bo tnh xc thc trong cc thng tin d n,
ch u t tin hnh thm nh li cc yu t ca d n. Ngi chu trch nhim v d
n c th thu c quan ngoi, hoc b phn khc trong t chc thm nh d n,
m bo tnh c lp, khch quan so vi qu trnh phn tch d n. Tu theo tm quan
trng v nh hng ca d n m cc c quan hu quan s tham gia thm nh d n,
v d c quan qun l mi trng thm nh nh hng ca d n n mi trng, c
quan cp pht vn, hoc cho vay thm nh hiu qu d n, kh nng hon tr ...c
quan qun l u t thm nh tc ng ca d n ti mc tiu u t... Mi c quan
qun l khc nhau s c mc tiu v ni dung thm nh khc nhau. D n cng ln,
yu cu thm nh ton din cng cao.
2.2.2 T chc thm nh
T chc thm nh d n ng vai tr quan trng trong hot ng thm nh ca ngn
hng, quyt nh thnh cng hay tht bi ca qu trnh ti tr d n. NH cn thm nh
mt cch k lng nhng ni dung c bn ca d n nhm hn ch ri ro, b sung cc
bin php bo m tnh kh thi ca d n, to cn c gii ngn v kim tra vic s
dng vn. T chc thm nh bao gm:
Xy dng qui trnh, phng php thm nh
T chc thu thp, x l thng tin nhm thm nh nhanh chng, chnh xc
T chc b my thm nh, m bo tnh khch quan, c lp
Phng php thm nh d n
Ngn hng cn p dng phng php thm nh thch hp nhm tit kim chi ph, hn
ch ri ro
Phng php so snh
So snh vi cc d n c theo cc ch tiu la chn: Da trn cc ch
tiu ca cc d n tng t hon thnh, ngn hng tin hnh phn tch
cc nhn t tc ng n chng, t xy dng cc ch tiu cho d n mi.
19
So snh vi cc nh mc kinh t - k thut do cc c quan qun l qui
nh: Cc ch tiu nh tiu hao vt t, yu cu v cht t, ngun nc, nhn
cng ... cho mi d n c th thng c tng kt qua nhiu nm v tr
thnh nh mc do Nh nc ban hnh. S liu ny c tin cy cao v tr
thnh cn c NH xc nh cc ch tiu hiu qu ca d n.
Phng php thm nh thng qua xem xt hp ng gia ch u t vi
bn th ba
Thm nh l nhm hn ch ri ro cho NH. Tuy nhin thm nh i hi thi gian v
chuyn mn su ca cn b ngn hng. Trong nhiu trng hp, NH phi thu t vn
hoc thu thm nh vi chi ph cao. NH s dng phng php hn ch ri ro thng
qua t chc u thu v ch ti tr cho d n vi iu kin c t chc u thu.
Trnh t thm nh
Thm nh s b: tip nhn h s, thm tra tnh php l ca h s v uy tn ca
ngi lp d n, tip xc vi ch d n v cc n v lin quan;
Thm nh chnh thc : Kim tra cc ni dung sau:
Doanh nghip ch d n: Tnh php l ca doanh nghip, bo co ti chnh,
tnh hnh sn xut kinh doanh ca doanh nghip, tnh hnh s dng vn, uy
tn...
Ni dung d n: nh gi tnh kh thi ca d n thng qua thm nh d
ton vn, nhu cu vay, phn tch th trng, cng ngh, nh mc hao ph
nguyn nhin vt liu, lao ng, my mc; cc yu t ca d n thng qua
cc hp ng ca ch d n vi cc bn lin quan.
Yu cu bo m ngun vn thanh ton: Nu cng trnh thuc ngn sch
cp pht mt phn, phi c cam kt ca ngn sch trong vic cp vn cho
cng trnh. Nu cng trnh do vn t b sung t doanh nghip hay vay NH,
phi xem xt kh nng cho vay ca NH. Nu cng trnh do nhiu ngun
khc nhau phi c xc nh ca cc bn. Trong trng hp d n cho vay
li, NH i hi vn i ng ca cc t chc tn dng tham gia d n.
Phng thc thanh ton: NH cn xem xt phng thc thanh ton nh ch
u t ng trc (hoc khng) cho ngi trng thu, tr NH u hoc cui
k, tr lm nhiu ln, tr bng ni t hay ngoi t,...
20
Yu cu ch d n xut trnh cc vn bn thm nh ca cc bn lin quan
d n c php vn hnh nh thm nh v cng ngh, mi trng, m
bo an ninh quc phng...
T chc thu thp v x l thng tin nhm thm nh nhanh chng, chnh xc
Thu thp thng tin v d n v ch u t: bao gm thng tin v th trng,
cng ngh, tnh hnh ti chnh ban u, a im, thi gian... trong cn phi
kho st trc tip a im m d n c tin hnh. Thu thp thng tin t
nhiu ngun, xc nh cc ngun thng tin ng tin cy.
X l thng tin: L qu trnh rt phc tp v c vai tr quan trng. NH cn
nh gi c s xc nh cc d liu nh nhu cu th trng, gi, ngun nhin,
nguyn liu, lao ng... Nhng s liu ny c loi c nh mc, t thay i nh
s tn xi mng cho m2 xy dng, song c th thay i thng xuyn nh chi
ph kho st, thm d.
Phn tch, d bo cc nhn t tc ng ti cng cuc u t nhm xc nh ri
ro: Thng tin thu thp c phn nh nhng vn v ang din ra i vi
cc yu t ca d n. Do thi hn ca cng cuc u t di, s c rt nhiu tc
ng lm thay i cc yu t trn. D bo l cng vic khng th thiu, gip
cho NH lng trc phn no ri ro ca d n c bin php phng.
T chc b my thm nh
T chc b my thm nh khoa hc nhm m bo tnh c lp, trung thc ca cc
kt qu thm nh, ng thi tit kim chi ph v thi gian thm nh.
Phng thm nh: NH thit lp phng thm nh d n v ch d n, bao gm
cc chuyn gia trong nhiu lnh vc, c kh nng phn tch, nh gi cc vn
quan trng lin quan ti cng cuc u t.
Thu chuyn gia: Mt s d n pht trin c qui m rt ln, tnh chuyn bit
cao, khng c d n mu so snh, t lp li. Trong nhiu trng hp NH
thu chuyn gia (c th cc nc, cc c quan khc nhau) cho tng d n.
Thit lp mi quan h vi cc c quan nghin cu, lp chnh sch ca cc
B, ngnh, vng. Ngn hng thng xuyn phi d bo v cc vn lin
quan ti d n ang ti tr. Quan h trn gp phn cung cp cho ngn hng
thng tin thm nh c cht lng, nhanh chng v tit kim.
21
Trch nhim ca cn b thm nh: Rt nhiu thng tin trong d n mang
tnh d on, song li to ra quyt nh u t hoc khng, lin quan ln ti
qu trnh pht trin kinh t - x hi quc gia. D on sai s gy ra hu qu
nghim trng. V vy NH xy dng qui ch trch nhim cht ch p dng i
vi cn b thm nh nh trnh hc vn, o c, qui trnh lm vic.
2.2.3 Ni dung thm nh d n
Ni dung thm nh bao gm:
Xc nh tnh php l ca d n
Xc nh ri ro ca d n
Xc nh hiu qu vn u t
Xc nh hiu qa kinh t - x hi, mi tng tc gia hiu qu ti chnh v
hiu qu kinh t - x hi
Xc nh tc ng tiu cc ca d n
Thm nh tnh php l ca d n
Tnh php l ca d n l yu t quan trng m bo d n c trin khai v vn
hnh thng sut. Tnh php l c m bo bng cc vn bn chnh thc ca cc c
quan qun l m hot ng ca d n c lin quan. Cc vn bn c th gm:
Giy php u t
Giy chng nhn quyn s dng t (hoc thu t trong thi gian di)
Giy php nhp khu (nguyn, nhin vt liu, my mc cn thit...)
Giy php khai thc ti nguyn, mi trng
Ch u t cn chng minh cho NH thy s cn thit phi u t v c php u t
ca cc cp c thm quyn. D n lin quan ti cp pht ca Ngn sch phi c giy
php u t ca B K hoch v u t, B Ti chnh (S ti chnh)...
Thm nh cc mc tiu ca d n
Cc d n phi p ng cc mc tiu m NH hoch nh. Do vy thm nh mc
tiu ca cc d n l bc u tin ca qu trnh thm nh. Nhiu sai lm c bt
u t xc nh sai cc mc tiu ca d n, v d cc d n ch nhm mc tiu chnh
tr x hi, khng to ngun thu tr n ngn hng khng th l i tng cho vay ca
NH. Nhiu mc tiu ca d n l i tng cho vay ca NH, li mu thun vi nhau.
NH s loi tr cc d n khng ph hp vi mc tiu hot ng ca ngn hng, hoc
22
tnh im cho cc mc tiu ca d n, hoc cn c cam kt ca cc bn trong vic thc
hin cc mc tiu ny.
Thm nh cng ngh v nh hng ca d n n mi trng
Trn quan im li nhun trong ngn hn, trong iu kin thiu vn u t v chi ph
vn u t t , cc doanh nghip v cc ch u t buc phi chp nhn cng ngh
r, lc hu. NH kim tra nghim ngt mc ph hp gia trang thit b v cng ngh
ca cc d n vi chnh sch cng ngh v bo v mi trng m Nh nc t ra cho
tng d n.
Thm nh ni dung ca d n
y l hot ng phc tp nht trong cng tc thm nh. Yu cu t ra l phi ton
din, chun xc, nhanh v chi ph thm nh thp. Trnh ca cn b thm nh
quyt nh cht lng hot ng thm nh.
Ni dung thm nh bao gm:
Thm nh th trng nh th trng nguyn, nhin liu, sn phm, lao ng,
cng ngh
Thm nh ngun vn: D n pht trin c nhiu ngun ti tr vi tnh cht
khc nhau nh Ngn sch cp (khng hon li), pht hnh tri phiu, vay NH
hoc cc t chc pht trin khc, vay NHTM.
Thm nh cc ch tiu hiu qu:
NH s dng cc phng php v k thut thch hp tnh ton hiu qu d
n: l k thut tnh ton dng tin, k thut s dng li sut chit khu,
k thut tnh ton hiu qu kinh t - x hi ca d n ...
NH s dng h thng tiu chun chun mc i chiu, so snh vi cc
ch tiu hiu qu ca d n ang xem xt nh: thi gian hon vn ti thiu,
NPV ti thiu, li sut bnh qun p dng cho d n,...Cc ch tiu chun
mc ny phn nh ngng ri ro v sinh li m NH chp nhn c.
Thm nh tc ng tiu cc ca d n: Nh mi cng cuc u t, u t cho
pht trin cng ny sinh mt tri: l cc tc ng tiu cc ti pht trin kinh
t x hi. Ch u t thng b qua hoc coi nh vn ny trong phn tch d
n. Vi t cch l t chc ti chnh h tr cho mc tiu pht trin bn vng, NH
thm nh ton din cc tc ng tiu cc s ny sinh khi d n i vo hot
23
ng. Kt qu thm nh gip NH cn nhc khi ti tr v a ra cc yu cu i
vi ch u t nhm hn ch tc ng tiu cc .
Thm nh ri ro v xc nh bin php phng
D n khng thnh cng s gy ra cc hu qu kinh t x hi to ln, c bit i vi
NH. Cc d n pht trin bn thn n cha ng nhiu ri ro, do vy xem xt v
nh gi ri ro l rt cn thit NH c bin php phng trc. NH s xem xt cc
phng din ch yu sau:
Cng ngh khng thch hp vi mc tiu ca d n hoc trnh ca a
phng
Nhu cu khng ph hp vi sn lng d kin hoc khng c li th tng i
Khng nguyn liu hoc cn b c trnh cn thit, cng nhn lnh ngh
Thit k qu tham vng so vi kh nng ngun vn
Chi ph kinh t - x hi - mi trng ln qu so vi li ch d kin
Thiu cam kt ca ngi hng li hoc ng h ca Chnh ph trung ng v
a phng
Trn y l cc vn lm cho d n khng thc hin c, hoc thc hin khng c
hiu qu nh d kin. Ngn hng s loi tr d n nu xt thy ch u t khng c
cc bin php gii quyt thch hp.
2.2.4 Ni dung thm nh hiu qu ti chnh d n
Phn tch tng mc vn u t, c cu s dng vn v ngun vn
Tng mc vn u t ca d n l gi tr ca ton b s tin v ti sn cn thit
thit lp v a d n vo hot ng, bao gm cc khon mc sau:
Vn c nh, bao gm:
Chi ph chun b (chi ph trc vn hnh): l cc chi ph khng trc tip to
ra ti sn c nh m lin quan gin tip n vic to ra v vn hnh khai
thc cc ti sn t mc tiu u t nh:
Chi ph iu tra, kho st lp, trnh duyt d n
Chi ph t vn, thit k d n
Chi ph o to, hun luyn, chuyn giao cng ngh
Chi ph xy lp v mua sm thit b:
Chi ph ban u v mt t, mt nc
Chi ph chun b mt bng xy dng
24
Gi tr nh xng hoc kt cu h tng sn c
Chi ph xy dng mi hoc ci to nh xng, cu trc h tng
Gi tr my mc thit b, phng tin vn ti sn c
Chi ph mua my mc thit b, phng tin vn ti mi (gm c chi ph
vn chuyn, lp t, chy th)
Chi ph khc
Vn lu ng ban u (vn lu ng rng - vn lu ng thng xuyn): l
gi tr cc ti sn lu ng ban u cn thit m bo cho d n c th i
vo hot ng bnh thng theo cc iu kin kinh t - k thut d tnh, bao
gm:
D tr tin mt
Cc khon phi thu v tr trc
D tr hng ho: nguyn vt liu, sn phm s dang, thnh phm tn kho
Vn d phng
Do d n hot ng trong nhiu nm v nhng con s a ra ch l d tnh nn cn c
mt lng vn nht nh b p trong trng hp pht sinh thm chi ph. Khi vn
d phng s c dng p ng nhanh chng nhu cu cu chi, m bo tin thc
hin d n.
Bn cnh vic phn tch c cu vn u t theo cc khon mc chi ph, cn xem xt
vn u t di hnh thi tin v hin vt, c bit vi cc ti sn c sn xc nh
chnh xc gi tr s dng tt nht ca chng i vi d n. Khi nim chi ph c hi c
th c vn dng nh gi ti sn trong trng hp ny.
Mt kha cnh na cn phi quan tm l kh nng m bo ngun vn v s lng v
tin t cc ngun khc nhau. c vn u t cho d n, ngoi phn vn t c
(t tch lu), ch u t c th nhn c vn ngn sch cp pht hoc cho vay, vn
vay ca ngn hng, huy ng vn lin doanh hoc gi thm vn c phn t cc nh
u t khc.
Bn cnh , cn c k hoch huy ng vn c th, trong ch r tin v s lng
cn thit p ng nhu cu trong tng giai on thc hin d n v d tha hay thiu
u lm gim hiu qu s dng vn.
Phn tch doanh thu
25
Doanh thu c tnh hng nm v bao gm cc khon pht sinh t vic vn hnh
TSC c u t bi d n:
Doanh thu t sn phm chnh
Doanh thu t sn phm ph
Dch v cung cp cho bn ngoi
m bo tnh hp l v chnh xc ca doanh thu, cn kim tra li hai yu t: gi
bn v sn lng sn xut hng nm.
Ngoi ra, vo nm cui cng d n cn c th c khon thu hi t thanh l ti sn
(TSC v TSL).
Phn tch chi ph
Vic la chn cng sut thit k khng ch tc ng n doanh thu m cn nh hng
n chi ph hot ng hng nm ca d n. Cn c vo k hoch sn xut, k hoch
khu hao, k hoch tr n, chi ph hot ng bao gm cc khon mc sau:
Nguyn vt liu: bao gm
Nguyn vt liu chnh
Vt liu bao b
Na thnh phm v dch v mua ngoi
Nhin liu
Nng lng
Nc
Tin lng
Bo him x hi
Chi ph bo dng my mc thit b, nh xng
Khu hao: bao gm
Khu hao chi ph chun b
Khu hao my mc thit b, dng c, phng tin vn ti
Khu hao nh xng v cu trc h tng
Khu hao chi ph ban u v quyn s dng t (trng hp cng ty lin
doanh)
Chi ph qun l phn xng
Chi ph qun l doanh nghip
26
Chi ph bo him ti sn
Chi ph tiu th sn phm
Li vay
Chi ph khc ....
Cc chi ph bin i nh nguyn vt liu, nhin liu, nng lng, .... c tnh theo sn
lng sn xut v nh mc tiu hao. Cn kim tra li nh mc tiu hao qua tnh hnh
thc t ca cc d n cng loi hoc tiu chun ca ngnh.
Cc chi ph qun l c tnh theo % trn doanh thu. Tuy nhin, mt s chi ph c th
c tnh theo sn lng nh chi ph tiu th, ....
Khu hao TSC l mt yu t ca chi ph, mc d khng phi l khon tin phi
chi ra. Tng mc khu hao hng nm phi bng nguyn gi TSC. Ch u t thng
mun khu hao nhanh (mc khu hao gim dn qua thi gian - khu hao lu thoi),
va c ngun tr n sm, gim chi ph vay vn, va gim thu thu nhp trong
nhng nm u, khai thc gi tr thi gian ca tin. Tuy nhin, v mc tiu qun l
thu, c quan qun l ti chnh nh nc (B Ti chnh) li quy nh phng php
khu hao cho cc doanh nghip, trnh tht thu cho ngn sch.
Phng php khu hao ph bin c s dng hin nay l phng php khu hao u,
hay khu hao tuyn tnh. Mc khu hao u qua thi gian gip d n n nh gi
thnh v gi bn sn phm, nhng li d b mt vn i vi cc ti sn b hao mn v
hnh ln nh cc thit b in t hoc thit b sn xut cc sn phm c chng.
M
KH
= NG x P% = NG/n
P% = (1/ n) x 100%
Trong : M
KH
l mc khu hao hng nm
NG (nguyn gi) l gi tr ban u ca TSC
n l thi k tnh khu hao
i vi cc ti sn cn nhanh chng thu hi do hao mn nhanh, c th p dng
phng php khu hao gim dn theo gi tr cn li ca ti sn.
M
KH(t)
= P x GTCL
(t-1)

Trong : M
KH(t)
l mc khu hao nm th t
GTCL
(t-1)
l gi tr cn li nm th t-1
P l t l khu hao khng i
P = (1 / n ) x H
27
vi H = 1,5 nu n = 3 4
H = 2 nu n = 5 7
H = 2,5 nu n 8
Hoc phng php khu hao theo tng s cc th t nm
Chi ph li vay c tnh da trn k hoch vay v tr n i vi cc ngun vn
huy ng t bn ngoi. Thi k tnh li l hng nm mc d cc ch n c th yu cu
d n tr theo thng hoc qu. Cn kim tra li cch tnh tr li v gc cho ph hp vi
thng l ca ngn hng.
D tr li nhun
Trn c s d tr v doanh thu v chi ph c th d tnh thu nhp hng nm ca d n
theo mu Bo co kt qu kinh doanh.
Xc nh dng tin ca d n
Khi nim dng tin ca d n
Dng tin ca d n c nh ngha l phn chnh lch trong dng tin ca doanh
nghip trong tng giai on m d n c thc hin so vi lc khng thc hin d n.
CF
t
ca
d n
=
CF
t
ca doanh
nghip nu c d n
-
CF
t
ca doanh nghip
nu khng c d n
Theo cch ny, dng tin ca d n l dng tin tng thm s xy ra nu d n c
thc hin.
Dng tin v thu nhp k ton
Bo co kt qu kinh doanh l phn tng hp ca doanh thu v chi ph ca d n.
Nhng con s ghi trn cc khon mc doanh thu v chi ph ph thuc mt phn vo s
tin chi ra, v mt phn vo ch hch ton k ton m doanh nghip s dng. Do
vy, chng cn c gi l doanh thu v chi ph k ton ca d n. Trong khi , bo
co lu chuyn tin t ghi nhn s tin thc t thu vo v chi ra khi ngn qu. y
c gi l dng tin vo (thu) v dng tin ra (chi) ca d n. Phn chnh lch gia
dng tin vo v dng tin ra gi l dng tin thun. Trn hai bo co c th c mt s
khon mc ging nhau v tn gi nhng khc nhau v con s. V d, tin lng c
hch ton vo chi ph lao ng cng l khon chi tin ra, cn doanh thu c th ch
c a mt phn vo dng tin do khng thu vo ngay ton b (mt s nm khon
xNG
n
t n
M
t KH
+ + +
+
=
... 2 1
1
) (
28
phi thu). Tng t, chi ph vn u t, mt khon tin phi chi ra, khng xut hin
trn bo co kt qu kinh doanh, nhng li trn li c chi ph khu hao, mt khon
khng phi chi tin.
Do gi tr thi gian ca tin, so snh c nhng khon thu, chi ti cc thi im
khc nhau trong qung i hot ng ca d n, cn phi bit c thi im xut
hin cc khon tin ny. Chnh v vy, trong vic lp d ton vn u t, cc quyt
nh ch da trn dng tin thu vo v chi ra trong tng giai on hot ng ca d n.
Thi im xut hin dng tin
Do tin c gi tr thi gian, cn xc nh chnh xc thi im xut hin dng tin. Bo
co kt qu kinh doanh thng c lp trong tng giai on, qu hoc nm, nhng
khng phn nh chnh xc khi no thu nhp v chi ph c thu vo v chi ra. Do vn
gi tr thi gian ca tin, v mt l thuyt, dng tin cn c phn tch mt cch
chnh xc khi n xut hin. Tuy nhin, cn c s tho hip gia tnh chnh xc v tnh
kh thi. Theo l thuyt th dng tin hng ngy l chnh xc nht, nhng c tnh
chng rt tn km chi ph, t c s dng, v c l cng khng chnh xc hn dng
tin hng nm v ngi ta khng kh nng d tnh m bo chnh xc khi i
vo qu chi tit. Do vy, dng tin thng c gi nh l xut hin cui hng nm.
Mt s dng tin c bit
Khi xem xt d n, cn phi da trn dng tin gia tng, pht sinh trc tip t vic
thc hin d n. C ba vn cn tnh n khi c tnh dng tin gia tng.
Chi ph chm
Chi ph chm khng phi l chi ph tng thm nn khng c a vo phn tch. Chi
ph chm l mt khon u t c thc hin (hoc c cam kt) trc . V
chng c thc hin, n khng b nh hng bi quyt nh la chn hoc loi b
d n. V d v chi ph chm l chi ph nghin cu v pht trin v mt sn phm mi
trc khi ra quyt nh sn xut hng lot sn phm . Khi b ra chi ph nghin cu
v pht trin, cng ty cha th bit c th cho ra sn phm hay khng v liu c th
tiu th vi s lng ln hay khng. Kt qu ca qu trnh nghin cu v pht trin c
th l sn phm khng ph hp, v d n kt thc ngay khi n cha bt u.
V d: Cng ty Gama b ra 10 t ng nghin cu sn phm mi v n giai
on ra quyt nh xy dng nh my. Chi ph thit b l 15 t ng v s em li thu
nhp l 23 t ng ( n gin, b qua gi tr thi gian ca tin). Nu b qua chi ph
29
chm, d n c chp nhn v c li 8 t ng. Nu a chi ph chm vo phn tch,
d n b l 2 t ng v b loi b. Vn l nu d n c chp nhn, cng ty s c
t nht 8 t ng b p 10 t chi ph nghin cu v pht trin. Ngc li, cng ty s b
l 10 t ng chi ph ny.
Do vy, chi ph chm khng c a vo d n.
Chi ph c hi
Chi ph c hi th hin mt c hi (hoc mt chui khon thu nhp) b mt i nu s
dng nhng ti sn sn c vo d n ang xem xt. V d mt cng ty ang c sn mt
mnh t c th a vo xy dng nh my. Khi nh gi hiu qu ca nh my, c
nn b qua chi ph t ai khng v d n khng phi chi tin? Cu tr li l khng, v
mt chi ph c hi i lin vi ti sn ny. C hi l mt mnh t c th c bn
i vi gi 10 t ng. S dng mnh t vo d n s b qua khon tin ny v 10 t
ng c coi l chi ph c hi ca d n. Cn ch l chi ph t ai ph hp y
l gi th trng ca mnh t sau khi tr i ph v thu phi np, ch khng phi
l gi m cng ty b ra mua mnh t .
Tc ng n cc d n khc
Phn ny cp n tc ng ca d n ang xem xt n cc d n khc ca cng
ty. V d khi mt cng ty d nh a ra mt sn phm mi th nhng khch hng hin
ti s chuyn sang mua sn phm mi (thay v mua sn phm c). Li nhun t nhng
khch hng ny th hin s chuyn dch trong ni b cng ty, nn dng tin rng thu
c t h khng c coi l thu nhp tng thm. Mt khc, sn phm mi c th lm
tng doanh thu t cc sn phm i km (nh bn chi km vi kem nh rng), nn
dng tin tng thm t vic bn cc sn phm hin ti cn c a vo d n mi.
Khi mt d n gy ra s chuyn dch doanh thu t cc sn phm hin c, iu ny
thng c gi l t n tht mnh (cannibalization).
Tc ng ca thu
Khi nh gi d n, iu quan trng l dng tin phi pht sinh t d n, v c dnh
cho ch u t. Ni cch khc, d n phi c nh gi trn c s dng tin sau thu.
Thu c tc ng rt ln n dng tin, v trong nhiu trng hp, thu c th thc
y v ph v mt d n. Do vy, cn nh gi ng tc ng ca thu. Thng thng,
mt ch thu c th tc ng n d n theo ba mt sau:
Gim thu i vi vn u t vo ti sn c nh thng qua chi ph khu hao
30
Tng ( gim) thu i vi mt khon li nhun (hoc l) c to ra bi d
n
Gim chi ph li tin vay do li vay c a vo chi ph trc thu, t
nh hng n cch thc tm ngun vn u t cho d n
Do , li sut chit khu sau thu thng c dng nh gi dng tin sau thu
ca d n. Dng tin sau thu tnh n tc ng (1) v (2) nu trn, cn li sut chit
khu sau thu xt n tc ng th 3.
Khu hao
Khon tin u t vo ti sn c nh ca d n thng c phn b trong cc nm
hot ng ca d n, gi l chi ph khu hao, v sau ti sn c th c thanh l.
Khong thi gian khu hao thng bng tui th kinh t ca ti sn, v sau khi sn
phm c sn xut bi ti sn c nh ht kh nng tiu th, s khng cn
doanh thu b p chi ph khu hao. Ni cch khc, ti sn c nh thng c
khu hao ht khi n i ht vng i hu dng ca mnh. Do khu hao c a vo
chi ph ca doanh nghip nn lm gim li nhun. Tuy nhin, khu hao khng phi l
khon chi tin, nn mc khu hao cao khng lm gim dng tin, m ngc li, cn
lm tng v s thu phi np gim xung.
Trong hoc vo cui i hot ng, ti sn c nh c th c thanh l. Khi d n
c th c thm mt khon thu nhp (hoc l) rng bng gi bn tr chi ph thanh l
(bng gi tr cn li theo s sch cng vi chi ph bn). Khon thu nhp (hoc l) t
thanh l cng lm tng (hoc gim) thu phi np tng ng vi mc thu sut ca
doanh nghip.
Thay i vn lu ng rng
Thng thng, mt d n mi s i hi phi c thm hng d tr, v doanh thu t d
n cng to nn nhng khon phi thu mi. V c hng d tr v khon phi thu u l
kt qu ca vic u t nn cn phi a lng vn lu ng rng vo vn u t,
tng t nh ti sn c nh. Tuy nhin, khi sn xut m rng th nhng khon phi tr
cng tng ln, lm gim nhu cu ti tr cho d n. Phn chnh lch gia lng tng
thm v ti sn lu ng v v n ngn hn thng l dng, v do vy i hi phi c
thm tin u t vo phn ny, ngoi tin u t vo ti sn c nh. Phn chnh lch
ny gi l vn lu ng rng.
VL rng = TSL - N ngn hn
31
Khi d n kt thc, lng ti sn lu ng d tr ny cng c thanh l thu tin
v. Do tnh cht ca ti sn lu ng l tng i d bn, nn thun tin trong qu
trnh phn tch, gi tr thu hi thng c gi thit l bng ng s tin chi ra.
2.2.5 Cc phng php thm nh ti chnh d n u t
Phng php thi gian hon vn (Payback Period, PP)
Phng php thi gian hon vn cho bit khong thi gian cn thit nhng khon
thu nhp tng thm c to ra t d n hon tr lng vn u t ban u. Vi cc d
n c lp, d n ch c chp nhn khi thi gian hon vn ca n nm trong khong
thi gian xc nh trc (thi gian hon vn tiu chun)
Vi cc d n loi tr nhau, cc d n s c sp xp theo tc hon vn gim dn
v d n c thi gian hon vn nhanh nht nm trong khong thi gian tiu chun s
c la chn. V d: Xt 2 d n B v C. n v tnh: triu ng

Nm 0 1 2 3 4 5
D n B -10.000 3.000 4.000 5.000 6.000
D n C -12.500 5.000 7.500 1.000 1.000 1.000
Nu hai d n trn c lp nhau v thi gian hon vn tiu chun l hai nm th d n
C c la chn (PP =2 nm) v loi b d n B (PP = 2,6 nm) Nu hai d n trn
loi tr nhau th d n C cng c la chn v hon vn nhanh hn d n B v nm
trong khong thi gian tiu chun.
Xc nh thi gian hon vn tiu chun
C mt s cch thc xc nh thi gian hon vn tiu chun.
Th nht l da trn kinh nghim trong qu kh.
Th hai, c th dng mc thi gian hon vn trung bnh ca ngnh chn d n.
Th ba, xc nh da trn kh nng d on. Nu nh u t cho rng khng th d
on dng tin d n vi mc chnh xc chp nhn c trong thi gian ngoi 4
nm, th 4 nm c th dng lm thi gian hon vn tiu chun. Khi nhng d n c
dng tin tng i chc chn hn trong 4 nm u c th hon y vn u t cho
ch d n th c la chn.
u im
n gin d tnh v d hiu
Chn c d n t ri ro nht trong cc tnh hung loi tr nhau.
Khng phi d tnh dng tin trong ton b thi gian hot ng ca d n.
Vi nhiu nh u t, y l phng php thch hp trong trng hp hn
ch v vn.
32
V d: Cng ty Alpha c 5 c hi u t c lp nhng ch c 200 triu ng u
t. Cng ty dng phng php thi gian hon vn la chn vi thi gian hon vn
tiu chun l 3 nm. Dng tin sau thu ca cc d n nh sau:
n v tnh: triu ng
D n Nm 1 Nm 2 Nm 3 Nm 4 Nm 5
0 -90 -270 -150 -110 -200
1 50 90 50 60 50
2 40 90 70 50 70
3 30 90 30 20 60
4 50 80 20 30 50
5 40 10 20
D n 1, 2, 3, 4 c la chn v hon vn trong vng 3 nm. D n 5 b loi b. Tuy
nhin thc hin c 4 d n, cn 620 triu ng m li ch c 200 triu ng. Gii
php l gim thi gian tiu chun t 3 nm xung 2 nm khi ch c d n 1 v 4
c chn la s dng ht s vn u t sn c.
Nhc im
Thi im xc nh thi gian hon vn rt m h. Khi no th bt u
tnh thi gian hon vn? T khi bt u b vn hay t khi hon thnh u
t?
Quyt nh la chn d n theo phng php ny tp trung ch yu vo
dng tin trong khong thi gian hon vn, v b qua dng tin ngoi thi
gian ny.
n v tnh: triu ng
Nm 0 1 2 3 4 5 6
D n C -500 100 300 200 50 50
D n D -500 100 100 150 200 250 300
Nu thi gian hon vn tiu chun l 3 nm v l 2 d n loi tr nhau th d n C s
c chn v hon vn nhanh hn. Nu l 2 d n c lp th d n C vn c chn
v loi b d n D. Tuy nhin nu nhn vo dng tin trong c 6 nm, th r rng d n
D s em li nhiu li nhun hn cho ch u t.
33
Cha tnh n gi tr thi gian ca tin. Tuy nhin c th khc phc d dng
bng cch p dng phng php ny, khng phi vi dng tin thng
thng, m vi dng tin quy i v hin ti. gi l phng php thi
gian hon vn chit khu.
Phng php gi tr hin ti rng (Net Present Value, NPV)
Phng php NPV da trn mt nguyn tc n gin, nhng c bn, l u t ch nn
c thc hin nu khon tin thu nhn c t u t phi t nht l bng, nu khng
ni l ln hn, khon tin b vo. Trn c s nguyn tc m d n X sau c
chp nhn.

n v tnh: triu ng
Nm 0 1 2 3
Dng tin -500 200 300 200
Gi tr rng = 200
Tuy nhin, nhng khon tin xut hin vo nhng thi im khc nhau khng th c
so snh trc tip, m phi c a v cng mt thi im, do gi tr thi gian ca
tin.
Gi s khon tin 500 triu ng trong d n X, thay v u t vo d n s c em
cho vay trn th trng vn. Vi mc ri ro tng t nh d n X, nhng ngi i vay
s tr li sut 8%. Sau 3 nm, khon tin 500 triu ng ban u s em li 629,9 triu
ng= 500 .(1,08) 3. Nu d n X c thc hin v nhng dng tin thu c trong
cc nm c em cho vay vi mc ri ro tng t, do vy nhn c li sut 8%, sau
3 nm hot ng d n X s c:
Nm Dng tin DA x H s li gp =
Gi tr thi im cui
(nm th ba)
1 200 x (1 + 0,08)
2
= 223,28
2 300 x (1+ 0,08)
1
= 324
3 200 x (1+ 0,08)
0
= 200
Tng cng = 757,28
34
V vy, vi hai s la chn ny d n X hp dn hn l cho vay trn th trng vn.
y chnh l c s ca kt lun rt ra t phng php NPV, v gi tr hin ti ca
629,9 triu ng nhn c sau 3 nm vi li sut chit khu 8% l:
629,9 .(1 + 0,08)
-3
= 500 triu ng
trong khi gi tr hin ti ca 757,28 triu ng nhn c sau 3 nm vi li sut chit
khu 8% l:
757,28.(1 + 0,08)
-3
= 601,15 triu ng
Hiu ca hai s ny (601,15 - 500) l 101,15 triu ng, cng chnh l NPV ca d n
X.
Phng php NPV nh gi d n thng qua vic xem xt mt la chn khc ca
khon tin u t, l cho vay trn th trng vn ti mc li sut th trng vi mc
ri ro tng t. Quyt nh c a ra thng qua vic so snh hai gii php ny: ch
u t vo cc d n c NPV 0, do gi tr NPV th hin phn thu nhp tng ln (nu
NPV >0) hay gim xung (nu NPV < 0) do d n gy ra so vi vic cho vay trn th
trng vn vi mc li sut th trng. V chnh li sut ny c dng lm li sut
chit khu. Theo v d trn:
NPV = 101,15 = 601,15 - 500

= 757 x 1,08
-3
- 500

trong : CFt: dng tin (rng) nm th t
i: li sut chit khu
n: s nm hot ng ca d n
ngha ca NPV:
n
n
i
CF
i
CF
i
CF
NPV
) 1 (
...
) 1 ( ) 1 (
1
1
0
0
+
+ +
+
+
+
=
3 2 1
08 , 1
200
08 , 1
300
08 , 1
200
500 + + + =
500
08 , 1
08 , 1 200
08 , 1
08 , 1 300
08 , 1
08 , 1 200
3 3
1
3
2
+ + =
o
x x x
35
Mt khon u t c NPV > 0 em li thu nhp tng thm v NPV < 0 gy
ra thua l so vi u t trn th trng vn vi cng mc ri ro
V d:
n v tnh: triu ng
Nm 0 1 2 3 4 NPV
10%

D n 1 -600 300 200 400 138,5
D n 2 -1000 500 400 300 100 78,8
D n 3 -800 450 500 22,3
D n 4 -950 300 300 400 -128,8
Nu y l nhng c hi c lp nhau, ch u t trn thc hin cc d n 1, 2, 3 v
loi b d n 4. Cn nu y l nhng d n loi tr nhau th ch c d n 1 c chn
la thc hin.
Vi d n c NPV > 0, t l li nhun ca d n ln hn t l sinh li sn
c trn th trng vn vi cng mc ri ro (li sut chit khu), trong khi
NPV< 0 cho thy d n sinh li vi t l thp hn t l sinh li sn c trn
th trng vn vi cng mc ri ro.
Nu tin u t c vay trn th trng vi li sut bng li sut chit khu
th NPV 0 cho thy dng tin t d n tr vn v li vay, v em li
mt khon li nhun bng NPV. Trong khi NPV < 0 c ngha l d n
khng to ra tin tr chi ph ti chnh.
V vy, quyt nh la chn d n l: ch u t vo nhng d n c NPV 0.
u im
Phng php NPV cho thy s li nhun tuyt i ca d n u t.
Bng cch so snh d n vi c hi cho vay trn th trng vn vi mc li
sut th trng cng mc ri ro hay bng cch chit khu cc dng tin c
to ra t d n v cng thi im (thng l hin ti), phng php NPV
khng b qua mt vn rt quan trng: Gi tr thi gian ca tin.
Nhc im
Trong qu trnh so snh v la chn d n, phong php NPV khng tnh
n s khc nhau v thi gian hot ng ca d n.
Li sut chit khu (bng li sut trn th trng vi cng mc ri ro) c
gi thit l khng thay i trong thi gian d n hot ng.
36
Theo phng php NPV, c th thy c lng thu nhp rng tng thm
m d n em li nu c thc hin.
Phng php t l hon vn ni b (IRR)
Theo phng php NPV, nu mt d n c NPV dng ti mt mc li sut, v d
10%, c ngha l t l sinh li ca d n ln hn 10%, ngc li nu NPV m th t l
sinh li nh hn 10%. V nu NPV =0 th t l bng ng li sut chit khu.
IRR ca mt d n c th c nh ngha l li sut chit khu lm cho NPV ca d
n bng 0. chnh l li sut i tho mn ng thc sau:
C th c tnh IRR theo cng thc sau:
trong : i1, i2 l hai li sut chit khu bt k v i1< i2
NPV1 , NPV2 l NPV tng ng vi li sut chit khu i 1v i2
D n c chn khi IRR ln hn hoc bng mt li sut "ngng". Li sut ny
thng l li sut th trng (tc l li sut c dng tnh NPV). Nhng d n
khc khng tho mn iu kin ny s b loi b. L do l li sut th trng phn nh
chi ph c hi ca vn. Do vy, c chp nhn, mt d n phi to ra t l li
nhun t nht phi bng t l sinh li sn c trn th trng vn.
V d: Dng tin ca d n E
n v tnh: triu ng
Nm 0 1 2 3
Dng tin -600 3.000 3.000 4.000
Vi i1 = 15% -> NPV1 = 751
i2 = 20% -> NPV2 = 203,7
21,86% hay 0,2186
203 - 751
0,15) - (0,2 751
0,15 IRR = + =
IRR chnh xc ca d n l 22%.
La chn cc d n c lp
Nu hai d n c lp nhau, NPV v IRR lun a n cng mt quyt nh v la
chn hay loi b d n: nu NPV cho kt qu chp nhn th IRR cng nh vy, v
0
) 1 (
0
=
+
=
n
t
t
i
C
2 1
1 2 1
1
) (
NPV NPV
i i NPV
i IRR
+ =
37
ngc li. Nguyn nhn l c s ra quyt nh theo IRR l chi ph vn ca d n
nh hn IRR v khi NPV ca d n lun dng. Do , khi chi ph vn nh hn
16%, c hai phng php NPV v IRR u chp nhn d n P v cc d n khc cng
c xem xt tng t.
La chn cc d n loi tr nhau
Nu P v Q l hai d n loi tr nhau, tc l c th chn d n P hoc Q, hoc loi b
c hai ch khng th chp nhn c hai. Nu li sut chit khu ln hn 10,5%,
NPVQ> NPVP v IRR Q > IRRP v hai phng php a n cng mt kt lun v
la chn d n Q.
Nhng nu li sut chit khu nh hn 10,5%, phng php NPV xp hng P cao hn
Q, nhng phng php IRR li cho rng d n Q tt hn. S la chn no l ng?
Logic cho thy phng php NPV tt hn v n la chn d n em li nhiu li
nhun nht cho ch u t.
S mu thun gia NPV v IRR trong trng hp ny c hai nguyn nhn:
Do phng php IRR ch quan tm n t l sinh li hng nm ca 1 ng
vn u t m khng tnh n tng s tin b ra
n v tnh: triu ng
Nm 0 1 2 3 NPV
8%
IRR
D n P -22 9 10 10,5 3,24 15,7%
D n Q -9 8 3 2 2,57 28,3%
P - Q -13 1 7 8,5 0,67 10,28%

NPV
P
3,24 Q
2,57
0,67

8% 10,28% 15,7% 8,3%
38

Do s khc nhau v thi im xut hin cc dng tin
Nm 0 1 2 3 NPV
8%
IRR MIRR
D n E -100 22 55 70 8,87 18,4% 15,74%
D n F -100 95 25 5 5,94 19,4% 12,61%
P - Q 0 -73 30 65 2,93 17,1%

Li sut ti u t
Vn c bn gii quyt mu thun gia cc d n loi tr nhau l: Gi tr ca vic
nhn c dng tin sm hn trong d n ny so vi d n khc l g? Gi tr ny ph
thuc vo chi ph c hi m s tin chnh lch c th em ti u t. Phng php
NPV gi thit rng chi ph c hi m dng tin c th c ti u t l chi ph vn (v
NPV so snh thu nhp c c t d n vi vic em tin cho vay trn th trng vn
nhn c li sut th trng). Trong khi phng php IRR gi thit rng d n
c th ti u t vi li sut bng IRR.
V mt ton hc, cc gi thit ny th hin r trong qu trnh chit khu: NPV chit
khu dng tin vi li sut bng chi ph vn, cn IRR chit khu dng tin vi li sut
bng IRR ca d n. Dng tin c th khng c em ti u t m rt ra chia c
tc v dng vo vic mua sm, v khi li ch tiu dng nhn c cng tng t
nh li nhun ti u t. Do vy li sut ti u t c th c dng tnh chi ph c
hi ca vn.
Gi thit no l tt hn, ti u t theo chi ph vn hay IRR ca d n?
NPV
E
8,87 F
5,94
2,93

8% 17,1% 18,4% 19,4% i
39
Gi s chi ph vn ca d n l 10% tng ng vi mc ri ro ca n. Vn
c th c vay d dng trn th trng vn vi li sut ny, c trong hin
ti v tng lai. Dng tin nhn c t cc khon u t c th hoc (a)
chia c tc cho cc c ng v tr li cho cc ch n, nhng ngi i trung
bnh 10% t l li nhun hoc (b) dng thay th ngun vn huy ng t
bn ngoi vi chi ph 10%. y chnh l gi tr ca dng tin nhn c i
vi d n, cng chnh l chi ph c hi.
Phng php IRR gi nh li sut ti u t bng ng t l li nhun ca
d n. Tuy nhin, do hai gi thit (a) kh nng tip cn d dng vi th
trng vn v (b) t l chi ph vn khng thay i trong tng lai, th t l
ti u t ph hp l chi ph vn. Thm ch nu d n c k vng nhn c
mt t l li nhun IRR cao (v d 30%), iu ny cng khng ph hp v
d n nhn c tin ti u t ny c th c ti tr bng cch dng vn
trn th trng vi chi ph 10%, ch khng bao gi nhn vn vi chi ph tn
30%. Do vy, li sut ti u t phi l chi ph vn 10%.

T l thu hi vn ni b iu chnh (MIRR)
MIRR gi thit rng dng tin ca d n c ti u t vi li sut bng chi ph vn.
y l gi thit v ti u t tt hn, nn MIRR l mt ch s ng tin cy hn v kh
nng sinh li thc ca d n, so vi IRR.

trong : COF
t
: dng tin ra nm th t
CIFt: dng tin vo nm th t
V d:
n v tnh: triu ng
Nm 0 1 2 3 4
D n S Dng tin -1000 300 400 200 300

Theo cng thc trn c:

=
=
+
+
=
+
n
t
t
t n
t
n
t
t
t
MIRR
i CIF
i
COF
0 0
) 1 (
) 1 (
) 1 (
0
4
1 2 3
) 1 (
%) 10 1 ( 300 %) 10 1 ( 200 %) 10 1 ( 400 %) 10 1 ( 300
1000
MIRR +
+ + + + + + +
= +
40

403 , 1
1000
3 , 1403
) 1 (
4
= = + MIRR
MIRR = 8,84%
i vi d n loi tr nhau, phng php MIRR v NPV c tt nh nhau khng? Nu
hai d n c cng vn u t v cng s nm hot ng, hai phng php trn a n
cng mt kt lun v chp nhn hay loi b d n. Nu cc d n c cng quy m
nhng khc nhau v thi gian hot ng, MIRR cng a n kt qu nh NPV, nu
MIRR ca c hai d n cng c tnh ton trn c s s nm ca d n di hn
(i vi d n c thi gian ngn hn, ch n gin l in s 0 vo cc nm chnh lch
vi d n c thi gian di hn). Tuy nhin, nu d n c quy m vn khc nhau, vn
mu thun ging nh gia NPV v IRR (NPVP> NPVQ nhng MIRRQ> MIRRP)
vn xy ra.
Ni tm li l phng php MIRR tt hn phng php IRR ch ch ra c t l
sinh li thc s, nhng khi so snh cc d n, phng php NPV vn tt hn v n
cung cp mt ch tiu tt v ng gp ca d n vi ch u t.
a gi tr IRR
Khi dng tin ca d n khng thng thng, phng php IRR cng c th khng p
dng thm nh d n c. Mt dng tin thng thng l dng tin ch i du mt
ln trong sut cc nm hot ng ca d n (thng l t (-) trong nm u sang (+)
trong cc nm cn li), v khi ch c mt li sut chit khu lm cho NPV ca d
n bng 0. Dng tin khng thng thng l dng tin i du nhiu ln (khi c dng
tin ra ln trong hoc vo cui i d n sau khi d n c dng tin dng v d
nng cp thit b hoc mua li ti sn i thu). Vi dng tin i du nhiu ln, thng
c nhiu gi tr lm NPV ca d n bng 0.
V d: Mt cng ty d nh u t 1,6 triu USD khai thc mt m than s em li
10 triu USD/nm trong hai nm nhng phi b ra 20 triu USD vo cui nm 2
khi phc mnh t v trng thi ban u. D n ny c dng tin nh sau:
n v tnh: triu ng
Nm 0 1 2
Dng tin -1,6 10 -10

C hai li sut chit khu lm NPV = 0 l IRR1 = 25% v IRR2 = 400%
41
Trong trng hp ny, phng php NPV em li mt cch gii quyt nhanh chng v
d dng v n ch ra r rng s li nhun (hoc thua l) t d n vi mc chi ph vn
nht nh. Nhng phng php IRR li a n nhiu mc li sut chit khu lm
NPV = 0, v vic so snh nhng gi tr IRR ny vi chi ph vn khng phi lun lun
a n s la chn lm tng li nhun cho ch u t.
Tuy nhin, t l sinh li vn thng c ch u t a thch s dng v d dng dng
so snh cc c hi khc nhau. Nu vy, c th thay phng php IRR bng MIRR
a ra quyt nh chnh xc hn.
D n c dng tin khng thng thng cn c th khng c gi tr IRR (khng c li
sut chit khu lm NPV = 0) hoc c IRR nhng c th a n quyt nh sai lm
v la chn hay loi b d n. Trong nhng trng hp , c th dng NPV a ra
quyt nh chn d n ng n.
Nh vy, c th rt ra nhng u, nhc im sau ca phng php IRR:
u im
Cung cp mt ch s o lng li nhun, mc tiu hng u ca ch u t,
nn c th gip ch u t chn ra nhng d n c t l sinh li cao, vn
u t c s dng c hiu qu hn
y l t l sinh li hng nm, nn c th dng so snh gia cc d n c
thi gian hot ng khc nhau.
IRR cha ng thng tin v an ton ca d n m khng c trong
phng php NPV.
V d:
n v tnh: triu ng
Nm 0 1 NPV
10%
IRR
D n N -10.000 16.500 5.000 65%
D n L -100.000 -115.500 5.000 15,5%
Nu l hai d n loi tr nhau, c hai u c NPV bng nhau v v vy chn d n no
cng c. Tuy nhin, d n N cho php sai lm nhiu hn, v dng tin c th gim
di mc d kin n 33%
16500
%) 10 1 ( 10000 16500 +
=
42
m vn thu s vn u t 10.000. Trong khi dng tin ca d n L ch cn gim
hn 5%
l d n s b l. Khng nhng th, thm ch nu khng c thu nhp, th d n S cng
ch l 10.000 so vi 100.000 ca d n L. Nhng iu ny khng th thy c vi
phng php NPV, cn phng php IRR li cha ng thng tin v an ton ca d
n: IRR ca d n S l 65%, ca d n L ch l 15,5%, do nu t l li nhun gim
ng k th d n S vn c kh nng to li nhun.
Nhc im
Trong trng hp so snh cc d n li tr nhau, kt qu ca phng php
IRR c th mu thun vi phng php NPV, v phng php IRR khng
quan tm n s vn u t b ra v thi im xut hin dng tin trong cc
nm hot ng ca d n.
Gi thit v t l ti u t bng ng t l sinh li ca d n (IRR) trong
phng php IRR l khng hp l v c th thi phng kh nng sinh li
ca d n.
Khi dng tin ca d n i du nhiu ln, c th khng c hoc c nhiu
mc li sut chit khu lm NPV bng 0 (a gi tr IRR), gy kh khn cho
vic chn d n theo t sut sinh li.
Ch s li nhun (Profit Index, PI)
Phng php PI o lng gi tr hin ti ca nhng khon thu nhp chia cho khon
u t ban u.
Cng thc tnh PI nh sau:
Trong : C
t
: dng tin nm th t
i: li sut chit khu
n: s nm hot ng ca d n
=
+
=
n
t
t
t
i
C
PI
1
) 1 (
115500
%) 10 1 ( 100000 115500 +
=
43
V d: D n X c dng tin nh sau:
Nm 0 1 2 3 4 5 NPV
10%

Dng tin -1.000 200 300 400 500 300 258,06
Nh vy mi ng vn u t vo d n em li thu nhp hin ti l 1,258 ng hay
li nhun rng hin ti l 0,258 ng.
u im
C tnh n gi tr thi gian ca tin khi o lng t l sinh li ca d n
thng qua vic tm gi tr hin ti ca cc khon thu nhp trong cc nm
hot ng trc khi tnh t l sinh li.
Vi cch o lng kh nng sinh li ca mi ng vn u t, ch s PI
gip ch u t chn ra c nhng d n c kh nng sinh li cao.
Tng t nh IRR, phng php PI cng cho bit thng tin v an ton v
n o lng kh nng sinh li ca mi ng vn u t. PI ca d n S l
1,5, cn ca d n L l 1,05. C th thy l d n S cho php dng tin c
ri ro ln hn d n L m vn c li.
Nhc im
Phng php PI v NPV c th a ra kt lun la chn d n mu thun nhau i vi
cc d n loi tr nhau c quy m vn u t khc nhau v mc d cng cho bit li
nhun rng hin ti, nhng NPV ch ra tng li nhun rng ca d n cn PI cho thy
li nhun rng ca 1 ng vn u t.
Gi s hai d n M v N c dng tin nh sau:
n v tnh: triu ng
Nm 0 1 NPV
10%
PI
D n M -5.000 6.000 454,54 1,09
D n N -100 130 18,18 1,18

C hai d n c ri ro nh nhau v cng dng li sut chit khu 10%. Kt qu cho
thy phng php NPV nghing v pha d n M v NPV M> NPVN nhng phng
php PI cho rng d n N tt hn v PIN> PIM. Vi mu thun ny, nn chn d n
M v n em li nhiu li nhun hn cho ch u t.
258 , 1
1000
06 , 1258
1000
1000 06 , 258
= =
+
= PI
44
2.2.6 Phn tch ri ro ca d n u t
S cn thit phi phn tch ri ro
Cc kt qu ca mt d n u t s ph thuc vo nhng s kin bt nh trong tng
lai. Nhng yu t c bn trong thu nhp v chi ph ca d n, nh gi v cht lng
u vo, u ra rt t khi l cc s kin chc chn hoc gn nh chc chn. Trong cc
phn tch trc y v ch tiu phn tch ti chnh d n, cc yu t doanh thu v chi
ph mi ch th hin mt gi tr duy nht. Tnh bt nh v ri ro ca d n xy ra khi
m ti bt k mt thi im bt k ca d n, d n c th to ra nhiu hn mt kt
qu duy nht. V vy khi nh gi phn tch d n, chng ta khng th xem xt nhiu
kh nng m d n c th gp phi, v nh vy phn tch ri ro mang li cho ch u
t ci nhn thu o v su sc hn v kh nng thu li nhun t d n, cng nh cc
tnh hung bt trc c th xy ra i vi d n c bin php phng nga v qun l
hu hiu, m bo kh nng thu hi v sinh li ca d n.
Trong phn ny, chng ta s nghin cu mt s cng c nh gi ri ro: phn tch
nhy, gi tr hon chuyn, phn tch NPV k vng, phng php m phng, v
phng php iu chnh h s chit khu.
Cc phng php phn tch ri ro
Phn tch nhy
Phn tch nhy gip cho vic nh gi ri ro bng cch xc nh nhng bin c c
nh hng nhiu nht n li ch rng ca d n v lng ho mc nh hng ca
chng. Phn tch nhy cho bit iu g s xy ra i vi cc bin s v li ch rng
nu mt trong cc bin iu khin hoc bin ngoi sinh trong quyt nh u t thay
i. Ni cch khc, kiu phn tch ny cho bit tc ng ca mt bin thin trong chi
ph hoc li ch no ti NPV hoc IRR ca d n.
Phn tch nhy c th gip cho nhn bit c nhng im yu ca d n v ch ra
s cn thit phi thu thp thng tin v mt s bin s. N cng cho chng ta thy mt
s tng v ri ro ca d n.
Gi tr hon chuyn
Mt cch tip cn ca phn tch nhy l s dng gi tr hon chuyn. Gi tr hon
chuyn ca mt bin s l gi tr m ti NPV ca d n bng 0 hoc IRR bng t
sut chit khu. Thng thng s thay i gi tr hon chuyn ca bin s c biu
din di dng phn trm thay i trong gi tr ca bin s trong trng hp c s m
45
s thay i s a NPV ca d n v bng 0. Chng ta c th s dng gi tr hon
chuyn nhn bit bin s no c tc ng ln nht ti kt qu ca d n. Chng ta
c th biu th gi tr hon chuyn ca cc bin s quan trng theo mc gim dn.
La chn cc bin s v su phn tch
Khi tin hnh phn tch nhy, nh phn tch thng phi xem xt 3 kha cnh:
Tng chi ph v tng li ch: phn tch nhy gin n thng xem xt tc ng ca
cc bin s trong tng chi ph v tng li ch ca d n, phn tch ny cho thy nh
hng cng hng ca cc bin s c bn. Tuy nhin trong nhiu trng hp, phn
tch tng hp ny khng a ra nhn nh v chui bin thin c th xy ra hay nhng
bin php c th c th lm gim mc ri ro ca d n.
Cc khon mc chi ph v li ch quan trng: phn tch nhy c tc dng ln nht
nu chi ph v li ch c phn tch mc chi tit nht nh. Tuy vic dng cc s
liu cha mc tng hp nht nh chi ph u t, chi ph vn hnh .... c th rt hu
ch, nhng tt nht nn phn tch nhy i vi tng yu t ring bit c tm quan
trng cao i vi d n. V pha li ch, phn tch nhy chi tit thng bao gm cc
tham s nh gi u ra, mc thu quan, tc tng trng d kin ca cu v u ra
ca d n. V pha chi ph, phn tch nhy bao gm vic phn tch tc ng ca
nng sut, gi c ca cc yu t u vo chnh, v c th cn phi bao gm c h s
tng quan gia cc yu t ny.
Tc ng ca vic tr hon: nhiu dng tr hon c th xy ra trong d n: tr hon vic
khi ng d n, tr hon trong thi cng, tr hon trong vic t cng sut thit k ca
d n (d n cng nghip) hay trong vic trin khai ti a (d n nng nghip). Nh
phn tch cn a yu t tr hon vo phn tch nhy. Mc chi tit ca phn tch
ny thay i ng k theo tng d n. Ngi ta c th p dng vic phn tch tc ng
n d n nu ca vic tr hon trong mt thi gian nht nh (v d 1 nm) hoc s
dng gi tr hon chuyn. Tuy nhin phng php gi tr hon chuyn thng c a
thch hn dnh cho cc bin s khc, c bit l phn tch chi tit cc khon mc chi
ph v li ch trng yu.
46
Phn tch nhy c th c biu din di dng th hnh nhn hoc di dng
bng. dng bng, cch trnh by ph bin nh sau:
Chi ph (% so vi c tnh ban u) 100 100 100 110 120 120
Chi ph (% so vi c tnh ban u) 100 90 80 100 100 120
IRR(%) 30 25 20 27 22 16

Hnh thc trnh by ny c mt s nhc im. N khng th hin c bin s no
tc ng mnh nht n IRR, cng nh nguyn nhn v tnh cht ri ro i km. V d,
n khng th hin c mc trong ri ro l do nhng yu t nh chi ph xy
dng hay tin thc hin d n gy ra, m nhng yu t ny c th kim sot c
phn no. Ngoi ra, do cch trnh by ny c mc tng hp cao, rt kh c th a
ra nhn xt g v mc ri ro ca d n. Cch trnh by gi tr hon chuyn ni
trn l hnh thc th hin tt hn cc thng tin v nhy.
Mt hnh thc trnh by khc l thng qua biu dng mng nhn di y.

dc ca cc ng trong biu th hin mc nhy cm ca li ch rng i
vi nhng thay i trong 1 bin s (cc yu t khc gi nguyn). dc cng cao,
mc nhy cm cng ln.
Nhc im ca phn tch nhy
Phn tch nhy c 3 hn ch ln:
N khng tnh n xc xut xy ra s kin.
N khng tnh n mi quan h tng quan gia cc bin s.
80 90 100 110 120
400
300
200
100
0
Li nhun nm
Trng hp c s
Gi c ph
Nng sut
Cng sut my bm
Chi ph thc hin
47
Vic thay i gi tr ca cc bin s nhy cm theo mt t l phn trm nht nh
khng phi lc no cng c mi lin h vi s bin thin ca cc bin s hiu qu
quan st c.
Phn tch NPV k vng
Vi nhng d n m li ch c th o c bng tin, th tiu chun chp nhn d n
phi l NPV k vng ca d n dng, v cao hn hoc bng NPV k vng ca cc d
n cnh tranh khc. Gi tr k vng c tnh bng cch gn cho tt c cc kt cc c
th xy ra mt quyn s bng tn sut tng i hay xc sut xut hin ca chng
cng vi gi tr ca NPV ti cc mc xc xut . V d, NPV k vng ca d n sau
l 3,6.
NPV -6 -4 -3 -1 0 2 3 4 7 8 12
Xc sut (%) 3 4 4 11,3 7,04 11 9,33 14 19,33 7 10
NPV k vng so vi nhng c tnh tt nht
Chng ta thng coi cc ch tiu NPV v IRR trong cc bo co thm nh d n l
nhng c tnh tt nht, i khi hm l gi tr k vng, i khi hm l gi tr c
nhiu kh nng xy ra nht. Gi tr k vng hay trung bnh khng phi l gi tr c
nhiu kh nng xy ra nht, m l mt. Mt l gi tr xut hin thng xuyn nht
trong tt c cc kh nng m NPV c th nhn. Trong th d trn, mt l 7 cn trung
bnh ch bng 3,6.
Tuy nhin, vic s dng mt thay v gi tr trung bnh dng nh li ph bin. Trong
nhiu trng hp, nh phn tch chn nhng gi tr d xy ra nht ca lng, gi, v
cc bin s bt nh khc. Cch tip cn ny c th dn n nhng quyt nh sai v
tng cc gi tr d xy ra nht li khng phi l gi tr d xy ra nht ca tng, tng
t i vi tch s ca cc yu t . Hn na, him khi tng hoc tch ca nhng gi
tr d xy ra li bng gi tr k vng ca tng hay tch .
Th d xt bin s:
Li nhun = doanh thu - chi ph
Trong hm doanh thu c phn phi xc xut nh sau:
Doanh thu 10 12 15 16 20
Xc sut 3/30 4/30 6/30 7/30 10/30
V chi ph c phn phi xc sut nh sau, gi s n c phn phi c lp vi doanh
thu:
Chi ph 8 13 16
Xc sut 3/10 4/10 3/10
Gi tr d xy ra nht ca doanh thu l 20, v n c xc sut xut hin cao nht. Gi tr
k vng l 16. Vi chi ph, gi tr d xy ra nht l 13, gi tr k vng l 11,3.
i vi hm li nhun, gi tr k vng l 3,6, tuy nhin, gi tr d xy ra nht l 3,6
ngu nhin bng gi tr k vng ca li nhun. Cn gi tr d xy ra nht li l 7, l
hiu ca kh nng d xy ra nht ca doanh thu v chi ph.
48
Tch ca cc bin s v s tc ng qua li gia cc yu t ca d n
Gi tr k vng ca mt tch hai bin ngu nhin bng tch gi tr k vng ca hai bin
nu hai bin l ng lp vi nhau v mt thng k. Nu hai bin c tng quan vi
nhau, th gi tr k vng ca tch s bng tch gi tr k vng ca hai bin n l cng
vi hp phng sai gia hai bin.
Nu ln lt k hiu lch chun ca gi v lng l S(p) v S(q) v mi tng quan
n gin gi P v Q l r th mi quan h tng qut i vi tch ca hai bin ngu
nhin l
E(r)= E(p) E(q) + r S(p)S(q)
Trong s hng sau v tri l hp phng sai gia P v Q.
M phng Monte Carlo
c tnh gi tr NPV k vng ca d n thng i hi s dng k thut m phng.
M phng l qu trnh n gin v c kh nng ng dng khc phc c nhng
nhc im ca phn tch nhy, tnh ton NPV u th, v phn tch ri ro. Php m
phng thng yu cu nhiu thng tin hn phn tch nhy, nhng so vi kt qu v
vic ci thin d n th rt ng thc hin.
c tnh NPV k vng hp l i hi phi tri qua 3 bc:
Xc nh c th phn phi xc sut ca cc yu t cu thnh bt nh quan
trng ca d n
Xc nh c th mi tng quan gia cc yu t cu thnh d n
Kt hp thng tin tnh ra NPV k vng v phn phi xc sut chnh ca
kt qu d n.
Php m phng do my tnh thc hin. S dng dng phn phi xc sut c trng cho
cc yu t bt nh ca d n, my tnh s m phng s kt qu nhiu nh mc nh
phn tch mun. Trong php m phng, my tnh thc hin ging nh chng ta ang
tin hnh cng mt d n hng hng trm, hng nghn ln di nhng iu kin c
th.
My tnh nhm kt qu li a ra c tnh v kt qu trung bnh v phn phi xc
sut ca NPV, bao gm c xc sut tht bi (NPV m) v NPV k vng. Nh phn tch
c th c c cc phn mm thc hin cc phn tch ny. Tuy nhin, c th
thc hin c, php m phng i hi phi c thm thng tin v nh gi ca chuyn
gia v phn phi xc sut ca cc yu t cu thnh trng yu ca d n.
49
Xc nh phn phi xc sut cho cc yu t cu thnh ca d n
y l bc i kh nht, i hi nh phn tch phi da trn cc phn tch thc t v
li ch v chi ph, da trn kinh nghim ca ngnh hay ca quc gia. D bo v mt
lng phi c da trn cc yu t th trng c xc nh r v cc gi nh da
trn kinh nghim v hnh vi, k thut, ti chnh, th ch, mi trng v.v
Chng ta thng khng cn xem xt qu nhiu bin s. Phn tch nhy s cho bit
bin s no m phn phi xc sut ca n cn c xc nh c th mt cch thn
trng nht. Nu nh phn tch nhy cho thy tc ng ca mt bin no l tng
i nh th ta c th coi bin nh c bit chc chn m khng gy nhng sai
lm nghim trng trong phn tch. ng thi, c trung ca phn phi xc sut ca
cc bin s quan trng khng nht thit phi da vo s li cng. Cc nh gi ch
quan, nh tnh ca nhng k s giu kinh nghim, cc nh phn tch ti chnh, hay
nhng ngi c lin quan c th cho php khp ni phn phi xc sut cng vi phn
phi xc sut gi nh.
Nu khng bit c dng phn phi xc sut th nh phn tch d n c th a ra
nhng gi nh n gin v phn phi xc sut ca cc bin. Mt trong cc phn phi
thng c s dng l phn phi tam gic. 3 thng s s m t y phn phi ny:
gi tr xy ra nhiu nht (mt), gi tr ln nht, gi tr nh nht. Gi tr k vng ca
phn phi tam gic l trung bnh cng 3 gi tr trn.
Khi hon ton khng bit g v phn phi xc xut ca mt bin, th vic lp bng theo
di cc quan st trong qu kh thnh mt biu tn sut s l mt cch lm hu ch
tm hiu vn .
Nu c sn s liu lin quan, c th b sung cc thng tin cn thit bng cch tnh
ton trung bnh cc ga tr trong qu kh. Cc nh phn tch c th d bo gi tr k
vng thng qua phn tch c cu. i vi mt s mt hng vic d bo c th da trn
mt s gi nh n gin, chng hn v tnh cht lin tc ca xu th trong qu kh. D
bo v cc lung thng mi k vng da vo iu kin v tc tng trng ca cc
quc gia bn hng ln, c tnh kt qu hot ng k vng ca mt thit b bng cch
kt hp gia nhng c im thit k l thuyt vi nhng iu chnh d kin cho ph
hp vi iu kin vn hnh trong thc t, hoc nh gi sn lng thu hoch hoa mu
d kin bng cch iu chnh cc s liu th nghim c kim chng theo nhng hiu
bit v nh hng ca s bin ng thi tit v tc hi ca su b, dch bnh.
50
Xc nh mi tng quan gia cc yu t cu thnh d n
Sau khi nhn dng c tt c cc bin s c lin quan v xc nh c th phn phi
xc xut ca chng, th bc tip theo l a ra nhn nh v hp phng sai gia cc
bin s. Khng xc nh c hp phng sai v a vo tnh ton th c th dn n
sai s ln khi nh gi ri ro. Nh phn tch thng xc nh mt h s tng quan
cho tng cp bin s. Cc bin n l ny c th thuc v bt c mt phn phi xc
xut no. Sau , bc cui cng l kt hp cc yu t li vi nhau tnh ra NPV k
vng v phn phi xc sut i km n, trong c c xc sut NPV ca d n m.
Th d v c tnh NPV k vng v nh gi ri ro
D n c xem xt bao gm vic u t vo mt vng nguyn liu ma ln mi vi
c s h tng i km nh nh my p ma, ng x, v cc phng tin chuyn ch.
Khi d n hot ng ht cng sut, th hng nm nng dn thu hoch c thm
30.000 ha ma. Sau khi ch bin, nng dn s bn ng trn th trng quc t theo
mt hn mc c tho thun theo Hip nh ng quc t.
D n c tui th 20 nm. khon u t ban u l 200 triu $ trong nm th nht v
100 triu $ trong nm th hai. Theo k hoch D n i vo hot ng trong nm th 3
vi 50% cng sut, t 75% cng sut vo nm th 4 trc khi t ht cng sut vo
nm th 5, v duy tr c cng sut cho n cui nm th 21, tc l nm cui
cng ca d n. Nhiu kh nng nht l d n s c khi cng ng hn (xc sut
0,6), nhng c th b chm li 1 nm (xc sut 0,3) hoc 2 nm (xc sut 0,1).
Mt khi d n c thc hin th li nhun c th c tnh nh sau:
Li nhun = DT {SL(gi - CSL) CDT}
Trong DT l din tch thu hoch ma, bng 30.000 ha khi d n thc hin ht cng
sut. Gi l mc gi thun, gi tr k vng l 350$/tn. SL l nng sut ma thng
phm thu hoch c, c gi tr k vng 10 tn/ha. CSL l chi ph bin i t l thun
vi mc nng sut (25$/tn). CDT l chi ph bin i t l thun vi din tch
(750$/ha).
Khi , li nhun hng nm khi d n hot ng ht cng sut s c gi tr k vng l
75.000.000 = 30.000 [10 (350-25) 750]
Nu d n khi cng ng hn v tt c cc bin s u bit chc ch khng ngu
nhin, th NPV ca d n vi t sut chit khu 10% l 157 triu $ v IRR l 15,9%.
51
minh ho, chng ta gi nh c nng sut v gi c l bt nh. Nng sut phn
phi theo dng tam gic vi gi tr ti thiu 8 tn/ha, ti a 13 tn/ha, mt 9tn/ha. Do
vy nng sut k vng l 10 tn/ha vi lch chun l 1,08 tn/ha. Chng ta gi nh
gi c phn phi chun vi trung bnh 350$/tn, lch chun 50$/tn. Nng sut l
mt bin c lp theo thi gian cn gi c mi tng quan cht ch theo thi gian. H
s tng quan ca gi nm ny qua nm khc l 0,8 trong sut tui th ca d n.
Dng tin ca d n trong iu kin chc chn v khng c s tr hon thc hin
n v tnh: triu USD
Khon mc Nm 1 Nm 2 Nm 3 Nm 4 Nm 5-21
Chi ph 200 100 75 0 0
Li ch 0 0 37,5 56,25 75
Li ch rng -200 -100 -37,5 56,25 75
NPV10% = 157
IRR = 15,9%
Phn phi xc sut c bn ca nng sut v gi c
Bin s Phn phi Nh
nht
Ln
nht
Mt Trung
bnh
lch
chun
Nng sut Tam gic 8 13 9 10 1,08
Gi c Chun - - - 350 50
Tnh hung ny c th m phng vi mt phn mm v phn tch ri ro trong cc phn
mm bng tnh. Bng sau y tm tt cc kt qu m phng.
Gi nh chnh Kt qu
Dng Gi Nng sut Tr hon Tng quan NPV (triu $) IRR(%)
1 T.bnh T.bnh Khng - 157 15,9
2 T.bnh T.bnh K vng - 131 14,8
3 T.bnh Mt K vng - 72 12,7
4 Ngu nhin Ngu nhin Ngu nhin Trong 130(0,51) 14,8(0,17
)
5 Ngu nhin Ngu nhin Ngu nhin Ngoi 131(0,33) 14,8(0,11
)
6 Ngu nhin Ngu nhin Khng Ngoi 155(0,39) 15,8(0,14
)
Cc con s ny minh ho nhng im nu ln phn trn.
52
Kt qu cho thy nu gi v nng sut tng lai ng bng gi tr k vng v khng c
s tr hon th NPV ca d n l 157 triu$ (dng 1). By gi nu chng ta a thm
kh nng tr hon (dng 2) th NPV gim cn 131 triu, thm vo nu chng ta s
dng mt ca nng sut th NPV gim cn 72 triu.
Nu chng ta s dng tt c cc thng tin hin c, th c tnh NPV s l 130 triu $
(dng 4). Trong th d ny, b qua tng quan chui ca gi ch lm phng i NPV
ln mt cht (dng 5), tuy nhin nhng d n khc s lm sai lch ng k kt qu
d n.
Kt qu m phng cho thy, nu nh c s nh tr khi thc hin d n th lun lm
gim NPV ca d n. Dng 6 cho thy sau khi tnh n tt c cc yu t ri ro, tr
vic tr hon v tng quan ca gi, NPV l 155 triu $. Phn tch ngu nhin hon
chnh nht c th hin dng 4.
Trong bo co kt qu phn tch, nh phn tch phi cp r rng bin s no l bt
nh, m t bn cht ca phn phi v cc gi nh a ra v gi tr k vng ca
chng, v bnh lun vic lm th no a cc gi tr k vng vo gi tr k vng
chung ca kt qu d n.
iu chnh h s chit khu
Mt phng php nh gi d n thng dng iu chnh ri ro l iu chnh h s
chit khu. Cng thc tnh h s chit khu c iu chnh ri ro nh sau:
R
da
= r
dm
/(100-q)
trong : r
da
: l t sut chit khu ca d n c ri ro
r
m
: l t chit khu cha c ri ro
q: l xc sut xy ra ri ro
V d: khi khai thc du kh, ngi ta thy c 100 ln khoan th 25 mi khoan c du.
T sut li nhun yu cu ca d n l 10%. T sut chit khu c ri ro l bao nhiu?
Xc sut ri ro l: (100-25)/100 = 0,75
H s chit khu c iu chnh ri ro l: 10/(100-75) = 40%
Thi ca chnh ph i vi cc d n c ri ro
Trong trng hp d n ma ng trn, c kh nng 10% l NPV ca d n m.
Tnh trung bnh, NPV ca d n l 130 triu $. Tc l nu thc hin d n 10 ln th
c kh nng 1 ln d n b thua l.
53
Chnh ph c nn quan tm ti tnh cht ri ro ca d n, c o bng phng sai
hay lch chun ca kt qu hay khng? Nu c th chnh ph nn la chn nh th
no gia cc d n c mc ri ro khc nhau?
Tr nhng trng hp c bit, chnh ph khng nn lo ngi v xc sut tht bi hay
phng sai ca cc kt qu. Trong i b phn cc trng hp, NPV k vng l mt
tiu ch chnh xc chp nhn hay bc b d n. Nu c cu u t ca mt nc
gm nhiu d n vi nhng kt qu c lp ln nhau, th khng cn lo lng v s bin
thin ca NPV ca mt d n xung quanh gi tr k vng ca n. L do l tuy nhiu
d n c th mang li NPV thp hn k vng, nhng cc d n khc li c NPV cao
hn mc k vng. y l nim v trung ho ri ro.
Mt l do khc l s phn tn ri ro. Khi chnh ph thay mt x hi thc hin d n,
chnh ph s dn tri hu hiu ri ro ca d n ti tt c thnh vin trong x hi.
Trong 2 tnh hung sau y, phn tch ri ro l c bit quan trng:
D n ln: mt s d n cc ln c th to nn s khc bit ng k v thu
nhp quc dn, quc gia nn sn sng chp nhn mt d n c th c NPV
k vng thp hn nhng chc chn hn.
Cc d n c tc ng n nhng nhm i tng c th: nhng d n
tng i ln so vi mt vng c th hay nhng nhm i tng no .
Quc gia nn chn mt d n an ton c NPV thp hn l mt d n c
NPV k vng cao nhng kh nng gy nn nguy c cng thng cho nhng
ngi tng i ngho cng ln.
2.3 Thm nh mi trng kinh doanh
Nu ngi cho vay chun b cho vay i vi mt doanh nghip th mt phn quan
trng trong qu trnh ra quyt nh l phi phn tch ngnh m doanh nghip hin ang
hot ng v cnh tranh. Nhiu nh ch cho vay thng xuyn cung cp cho cn b
ca mnh nhng ti liu v tng ngnh, cp n phn ln cac kha cnh ca mt
ngnh no , bao gm c cc tiu chun quan trng ca ngnh: h s sinh li (gross
profit margin), cc ch s v chi ph (expense ratios), li nhun (net return) Cc cn
b tn dng cn phi a ra c nhng thng tin lin quan n ngnh v cc im
sau:
M t chung v ngnh
Quy m ca ngnh
54
S lng v quy m ca cc i th cnh tranh
Khi m t v sn phm hoc dch v, cn b tn dng cn phn tch v gii trnh cc
thng tin chi tit m khch hng cung cp. Sau y l mt s cu hi m cn b tn
dng c th s dng hi khch hng nhm hiu r v sn phm v dch v.
M t v mt bng, nh xng v thit b: a th, vt liu xy d.ng, din tch
v tui ca to nh, h thng in, l si, bnh cha nc
Din tch v t l s dng nh xng;
Yu cu v k nng, s lng v chi ph i vi lao ng
Chng minh cho kh nng u ra ca sn phm
Qu trnh sn xut, chun b sn phm, m t qu trnh ch bin v chi ph sn
xut
Chng trnh gim st cht lng v nhn s (c nhng cn b c trnh )
M t v nguyn liu/iu kin v iu khon mua nguyn liu
C phng tin chuyn ch v khong cch ti cng
Chi ph chuyn ch: ch bng ng bin hay hng khng
Lch trnh thc hin bao gm: t mua thit b, thi gian giao thit b, thi gian
xy dng, thi gian lp t v ngy khnh thnh.
Cn b qun l cng phi hiu r v th trng. Bn cu hi kim tra lin quan n th
trng sau y
Cu:
Nhu cu i vi sn phm ca cng ty l g?
Nc nhp khu nhng sn phm ca cng ty l nhng nc no v yu cu v
nhp khu ca cc nc nh th no?
Quy m ca ton b th trng nh th no v d kin th phn hin ti l bao
nhiu (tnh theo t l % v theo gi tr c th)
Doanh nghip phc v loi khch hng no. VD: gio vin, ngi bn l, siu
th, hoc ngi bn bun
Cung: Lit k nhng ngi cung cp ch yu theo tn hoc theo a nc hoc huyn
Phn loi sn phm v kch thc
Chin lc v gi c
p dng phng php bn hng no
55
Tho thun ca ngi mua: c khng? Nu c th tho thun l g?
iu kin v iu khon bn hng (VD: FOB hoc CIF, iu kin v chit khu
)
Tiu chun v th trng ca ngnh
Chin lc pht trin marketing: h c chin lc ny khng?
i th cnh tranh: H l ai?
im mnh v im yu ca i th cnh tranh
2.4 Thm nh ti sn m bo
Vic nhn ti sn m bo l ti sn ca ngi vay (hoc ca bn th ba) l mt hnh
thc bo him m bo cho ngi cho vay khi ngi vay khng th tr n bng ngun
hon tr th nht. i lc n c gi l ngun tr n th hai. Tuy nhin cn b tn
dng khng da qu nhiu vo gi tr bo m cho vay.
Khi phng vn cho vay, ngi cho vay cn nm vng cc chi tit v ti sn c mang
ra bo m n, k c chi tit v bo him. cc nc c nn kinh t th trng pht
trin, loi ti sn bo m ca bn th nht c u chung nht l bt ng sn chnh
ch.
Thm nh ti sn m bo nhm d on gi tr ca ti sn v quyt nh xem nh
vy bo m cho khon cho vay ca ngn hng trong trng hp v n cha,
nu nh ti sn bo m l ca nhng ngi vay nh. Vic nhn ti sn bo m
c thc hin do nhng l do sau:
L mt hnh thc bo him trong trng hp phng php tr n th nht (vn
lu chuyn tin t) khng thc hin c, hoc trong trng hp ri ro khng
lng trc xy ra.
bo m s cam kt y ca ngi vay i vi hot ng kinh doanh ca
h.
Bo v trong trng hp ngi i vay khng thc hin ng k hoch kinh
doanh nh ra khi ph chun tn dng
Phng nga gian ln
Khng to ra trch nhim ti chnh i vi ngn hng
c php lut chp nhn
Cht lng ca ti sn m bo
56
Phi c gi tr thc t - gi tr ca ti sn th chp c a ra l bao nhiu?
Phi c kh nng bn c - nu cn thit ti sn c th c ngn hng bn
v nu nh vy th s tin bn c s l bao nhiu?
Ngi xin vay c quyn s hu r rng i vi ti sn th chp khng?
Ti sn th chp gi/ct u?
Ti sn a ra lm bo m c c chp nhn khng?
Ti sn th chp c d b h hng khng?
Ti sn c nhanh xung gi khng?
Gi tr ca ti sn bo m
Vic nh gi phi d dt v cn tnh n trng hp buc phi bn. Vic ngi cho
vay nh gi cc ti sn bo m ni chung c thc hin theo nhng nguyn tc sau
nhng tt nhin mi nh ch s c chnh sch ring ca mnh v h s cho vay theo
gi tr ca ti sn bo m (thng l 1,3 : 1)
Theo gi tr trng a phng - ti a l 80% gi tr thng
Ti sn thng mi c nh gi bi mt t chc nh gi ng k mc d
iu ny khng bt buc, vic nh gi c th do cn b s ti thc hin nu s
tin cho vay tng i nh.
Nh xng/ my mc - c th c tnh bng 25% gi tr ni trn, c tnh n
khu hao
Ti sn nng tri - ngi qun l s ti/ t chc nh gi ng k
Vt nui - 50% hoc c th thp hn, tu thuc vo iu kin ca a phng
Theo di ti sn bo m
Thm nh ti sn bo m phi c cp nht hng nm (hoc thng xuyn theo
thc t) m bo c th d on c gi tr xc thc nht v m bo rng gi tr
ca ti sn th chp b p khon vay cha hon tr ca khch hng.
H thng theo di nhm vo cc khon vay thng mi c cc ngn hng s dng
hng thng u in ra nhng bo co v cc khon cho vay khng ng quy nh theo
cc thng s v c th thay i mi thng do trung tm kim sot tn dng ca nh
ch thc hin.
Mt h thng gim st na cng c cc nh ch s dng l vic kim tra cc khon
do cc cn b cho vay c kinh nghim thc hin kim ton cc khon cho vay ca
cc chi nhnh hoc ca trung tm. Hot ng kim tra ny bao gm c vic cc cn b
57
kim tra n thm trc tip. Bi v vic ny c vai tr kim ton nn mt s nh ch
cng s dng cng c ny nh mt cng c o to v hun luyn, v cc cn b cho
vay tr thiu kinh nghim s hiu bit hn nh mt cuc tho lun y v cc
khon c vn . Vic kim tra xc nh:
Mt bo co a ra khung thi gian cho tt c cc khon c vn
Liu qui trnh bo co c c thc hin ph hp vi thm quyn cho vay ca
cn b qun l hay khng?
Chnh sch cho vay ca nh ch c c chp hnh khng;
Phn loi ng cc khon vay;
Cc th tc v m bo c c tun th khng?
Mc n cn li v vic n c, theo di;
Tiu chun phc v trong n v cho vay;
Cht lng ca vic lu tr v thng tin
Tiu chun v cht lng ca cc t trnh cho vay; v
p dng ng gi c (li sut) v thu cc loi ph
Xp hng cht lng c a ra da trn tiu chun chung v tu thuc vo xp hng
, mt chuyn thm li s c a vo k hoch. C th c cuc kim tra li sau ba
thng i vi nhng khon n c cht lng thp v n mi lm thng sau i vi
cc khon n c thc hin vi cht lng cao nht.
Cng tc nh gi ti sn bo m phi c thc hin mt cch thc cht. Hiu bit
r rng v gi tr thc ca n i vi ngn hng. Nguyn tc l nhn ti sn bo m
c gi tr ln hn so vi khon vay v li d tnh.
Hy s dng mu nh gi ti sn bo m ca ngn hng bn lit k chi tit ti sn
s nhn lm bo m v s liu nh gi k c c s nh gi, v d nh chi ph xy
dng, nguyn liu s dng, tng din tch, thi hn s dng t. Tng gi tr ti sn
bo m t nht phi bng 130% gi tr khon vay.
2.5 Thm nh kh nng cho vay ca ngn hng
Cn quan tm nhng vn sau:
Cc quyt nh a ra c ng mc tiu khng?
C c nhn no lin quan n li sut hay khng tho mn vi mc li sut?
Cc nh chuyn mn c thch hp xc nhn cc thng s k thut khng?
Cc thng tin thu c c ph hp khng?
Ngi vay c trnh cc ti liu v thng tin theo yu cu khng?
58

V quyt nh a ra
C thuc thm quyn khng?
p lc t pha ngui vay c nh hng n quyt nh khng?
Cc quyt nh c ng n v c kim sot k lng khng?

3. Bi tp tnh hung v tho lun:
Bi tp tnh hung 1: Phn tch dng tin
Cng ty c kh Delta ang c mt d n lp rp my sng lc v cn ong tm ng
lnh s c bn cho cc nh my thu sn trong v ngoi nc. Theo d n ny, mt
nh my mi s c xy dng v lp t thit b trong vng 2 nm k t khi quyt
nh la chn d n. Chi ph t ai l 1,2 triu USD phi tr ngay t khi bt u xy
dng. Chi ph xy dng l 8 triu USD tr u vo cui hng nm trong 2 nm xy
dng. Chi ph thit b l 10 triu USD bao gm c chi ph lp t v chy th phi tr
vo cui nm th 2 ca qu trnh xy dng. Nh xng s c khu hao u trong 30
nm, cn thit b trong 6 nm. D n cn mt lng vn lu ng rng bng 12%
doanh thu nm u tin, pht sinh vo cui nm th 2 ca qu trnh xy dng v mi
nm sau tng thm mt lng bng 12% lng doanh thu d tnh tng thm vo nm
tip theo (c ngha l lng vn lu ng rng mi nm lun bng 12% doanh thu
nm ngay sau ). Vng i kinh t ca d n l 6 nm. Khi kt thc, gi tr th trng
d tnh ca t ai l 1,7 triu USD, ca nh xng l 1 triu USD v ca thit b l 2
triu USD. Doanh thu hng nm c tnh l 2.500 my nu bn vi gi 22.000
USD/my. Chi ph bin i bng 65% doanh thu, chi ph c nh khng k khu hao l
8 triu USD trong nm u tin. Gi bn my v chi ph c nh khng k khu hao s
tng theo lm pht vi tc 6%/nm.
Thu sut thu thu nhp doanh nghip l 40%, chi ph vn trung bnh l 11,5%, cc
dng tin pht sinh vo cui hng nm, dng tin ca qu trnh vn hnh pht sinh
ngay t cui nm vn hnh u tin. Gi s rng d n c cng ri ro nh cng ty
nn c th dng chi ph vn trung bnh ca cng ty l 11,5% lm li sut chit khu.
59
p n - Bi tp tnh hung
Bng 1 - Vn u t
Khon mc 0 1 2
t ai 1200
Nh xng 4000 4000
Thit b 10000
Tng TSC 1200 4000 14000
Vn lu ng rng 6600
Tng VT hng
nm 1200 4000 20600
Tng VT 25800

Bng 2: Bng tnh khu hao v thu hi TSC
Khon mc 0 1 2 3 4 5 6 Tng
Mua t ai 1200
Xy dng nh xng 8000
Mua thit b 10000
Khu hao nh xng 266.67 266.67 266.67 266.67 266.67 266.67 1600
Khu hao thit b
1666.6
7
1666.6
7
1666.6
7
1666.6
7
1666.6
7
1666.6
7 10000
Thanh l t ai 1700
Thanh l nh xng 1000
Thanh l thit b 2000
Thu nhp t thanh l -2900
Thu 1160
Thu nhp rng t thanh l -1740
Dng tin rng t thanh
l 5860

Bng 3: Bng tnh dng tin
Khon mc 0 1 2 3 4 5 6
Sn lng 2500 2500 2500 2500 2500 2500
Gi bn 0.06 22.00 23.32 24.72 26.20 27.77 29.44
Doanh thu 55000.00 58300.00 61798.00 65505.88 69436.23 73602.41
Chi ph bin
i 0.65 35750.00 37895.00 40168.70 42578.82 45133.55 47841.56
Chi ph c
nh (khng
k khu hao) 8000.00 8480.00 8988.80 9528.13 10099.82 10705.80
Khu hao nh
xng 30 266.67 266.67 266.67 266.67 266.67 266.67
Khu hao
thit b 6 1666.67 1666.67 1666.67 1666.67 1666.67 1666.67
Li nhun tr-
c thu 9316.67 9991.67 10707.17 11465.60 12269.53 13121.70
Thu TNDN 0.4 3726.67 3996.67 4282.87 4586.24 4907.81 5248.68
Li nhun sau 5590.00 5995.00 6424.30 6879.36 7361.72 7873.02
60
thu
Vn lu ng
rng 0.12 -396.00 -419.76 -444.95 -471.64 -499.94 8832.29
Dng tin
rng t thanh
l 5860.00
Dng tin
rng 7127.33 7508.57 7912.69 8341.05 8795.11 24498.64

Bng 4: Dng tin rng ca ton b d n
0 1 2 3 4 5 6 7 8
-1200 -4000.00 -20600.0 7127.33 7508.57 7912.69 8341.05 8795.11 24498.64
H s CK i=
0.115 1 0.90 0.80 0.72 0.65 0.58 0.52 0.47 0.42
Gi tr hin
ti -1200 -3587.44
-
16569.81 5141.65 4858.00 4591.45 4340.82 4105.04 10255.18
Dng tin
tch lu -1200 -4787.44
-
21357.25
-
16215.60
-
11357.60 -6766.15 -2425.33 1679.71 11934.88
PP 6.590818
NPV1 11934.88
0.15 1 0.869565 0.756144 0.657516 0.571753 0.497177 0.432328 0.375937 0.326902
-1200 -3478.26 -15576.6 4686.34 4293.05 3934.00 3606.07 3306.41 8008.65
NPV2 7579.697
IRR 0.210913
MIRR -2866.686 -8570.06 -39583.7 12282.91 11605.31 10968.54 10369.8 9806.55 24498.64
28511.3
0.012569

Bi tp tnh hung 2: Thm nh cho vay ngn hn ti ngn hng thng mi c
phn Phng nam Chi nhnh Si Gn
Cng ty in Thi Dng l mt cng ty t nhn chuyn kinh doanh xy dng cc
cng trnh in. Cng ty c giy chng nhn ng k kinh doanh s 051757 do S k
hoch v u t TP HCM cp ngy 29/8/1995 v Giy php hnh ngh xy dng s
169 XD/CSX ngy 5/11/1999 do B xy dng cp cho php thi cng lp rp ng
dy v trm bin th n 110..
Ngy 1/6/2006, Cng ty np n xin vay vn b sung vo ngun vn lu ng ca
Cng ty v mua vt t v thit b cho cng trnh, ti NH TMCP Phng Nam-Chi
nhnh Si Gn. Cng ty giao cho anh/ch nhim v thm nh phng n ca Cng
ty. Anh ch hy cho bit anh ch cn phi thu thp nhng loi thng tin g v cn phi
thm nh nhng g? Bng bo co ti chnh doanh nghip v kt qu hot ng kinh
doanh ca Cng ty trong hai nm 2004-2005 sau c gip g anh ch khng?
Bng 1: Bng bo co ti chnh Cng ty s d bnh qun nm
VT: Triu ng
61
Ch tiu Nm 2004 Nm 2005
Ti sn

A: Ti sn lu ng v u t ngn hn 45,789.9 45,910.2
I. Tin 10,941.9 4,646.5
II. Cc khon phi thu 18,922.9 28,905.3
III. Hng tn kho 15,172.1 11,687.2
IV. Ti sn lu ng khc 753.0 671.2
B: Ti sn c nh v u t di hn 1,729.8 1,629.9
I. Ti sn c nh 1,535.5 1,479.9
II.Cc khon u t di hn khc 150.0 150.0
III. Chi ph xy dng c bn d dang 44.3 0.0
Tng ti sn (A+B) 47,519.7 47,540.1
Ngun vn

A. N phI tr 16,095.5 16,067.2
I. N ngn hn 16,095.5 16,067.2
II. N di hn 0.0 0.0
III. N khc 0.0 0.0
B. Ngun vn ch s hu 31,583.5 31,578.1
I. Ngun vn v qu 31,503.9 31,525.5
II. Ngun kinh ph v qu khc 79.6 52.6
Tng ngun vn (A+B) 47,679.0 47,645.3

62
Bng 2: Kt qu hot ng kinh doanh
VT: Triu ng
Ch tiu Nm 2004 Nm 2005
1. Doanh thu 81,266.7 103,046.5
2. Doanh thu thun 81,266.7 103,046.5
3. Gi vn hng bn 75,997.1 98,330.8
4. Li nhun gp (2) (3) 5,269.6 4,715.7
5. Doanh thu hot ng ti chnh 62.6 15.8
6. Chi ph hot ng ti chnh 114.7 0.0
7. Li nhun hot ng ti chnh (5)
(6) -52.1 15.8
8. Chi ph qun l doanh nghip 4,921.9 4,360.6
9. Li nhun t H kinh doanh (4) (7) 347.7 355.1
10. Thu nhp khc 22.5 38.8
11. Chi ph khc 49.8 0.0
12. Li nhun khc (10) - (11) -27.3 38.8
13. Tng li nhun trc thu
(7)+(9)+(12) 268.3 409.7
14. Thu thu nhp doanh nghip phi
np 75.1 113.1
15. Li nhun sau thu (13)-(14) 193.2 296.6

Bi tp tnh hung 3: Thm nh cho vay ti ngn hng thng mi c phn SI
Gn thng tn Sacombank chi nhnh Gia lm
Cng ty thng mi v dch v M c nhu cu vay vn ti Sacombank Gia Lm. Bit
s lao ng trong cng ty l 500 ngi, Cng ty np ngn sch nh nc nm 2006 l
4.5 t. Gi thit vic thm nh cc d n u t do Phng thm nh thc hin, v c
tnh kh thi cao. Cc bo co ti chnh c kim ton, Cc tiu ch phi ti chnh
khc mc trung bnh, Tiu ch lu chuyn tin t mc trung bnh
Da vo biu cc ch tiu phn tch v xp hng doanh nghip, anh/ch hy
a. Tnh im i vi khch hng ny, thc hin xp hng
b. Ra quyt nh trong hai trng hp: vay ngn hn v vay di hn, bit cng ty
yu cu c vay tn chp

63
Bng cn i k ton ca cng ty t nm 2004-2006
(s d bnh qun, n v t VND)
Ti sn 2004 2005 2006 Ngun vn 2004 2005 2006
TSL v u t ngn
hn
40.700 52.674 61.700 N phi tr 36.250 45.110 54.000
Tin 12.717 14.900 25.050 N ngn hn 34.103 42.823 52.840
Cc khon u t ti
chnh ngn hn
2 2 3
Trong : vay
ngn hn
4.037 1.986 2.119
Cc khon phi thu 20.290 31.200 28.040
Thu v cc
khon phi np
NN
1.998 1.999 1.200
Hng tn kho 3.689 4.117 4.800 N di hn 1.877 1.485 702
Ti sn lu ng khc 4.002 2.455 3.807 N khc 270 802 458
TSC v u t di hn 26.620 28.730 31.060 VCSH 31.070 36.294 38.760
Ti sn c nh 26.020 28.480 29.500 Vn ban u 30.432 36.164 38.760
u t ti chnh di
hn
280 200 360 Li cng dn 514 0 0
Chi ph xy dng d
dang
320 50 1.200 Vn khc 124 130 0
Tng ti sn 67.320 81.404 92.760 Tng ngun vn 67.320 81.404 92.760

Bo co kt qu hot ng kinh doanh cc nm 2004-2006

Ch tiu 2004 2005 2006
Tng doanh thu 81.988 87.057 89.620
VAT phi np 3.356 3.410 0
Doanh thu thun 78.632 83.647 89.620
Gi vn hng bn 61.874 65.464 68.587
Li tc gp 16.758 18.183 21.033
Chi ph qun l doanh nghip 12.740 13.634 15.726
Li nhun thun t SXKD 4.018 4.549 5.307
Li nhun H ti chnh 88 265 221
Thu nhp bt thng 362 919 2.863
Chi ph bt thng 115 101 2.709
Li nhun bt thng 247 818 154
Tng li nhun trc thu 4.353 5.632 5.682
Thu thu nhp DN phi np 1.127 1.376 1.818
Li nhun sau thu 3.226 4.256 3.864

GII THIU SCH THAM KHO
TUYN TP THI, CU HI PHNG VN VO CC NGN HNG

Gi: 50.000
M s: SB1
Tc gi: Thc s MBA Nguyn Chin Thng
Tin s Ton L nh Nam, L Giang
nh dng file PDF (~20MB)
Bn y gm c 570 trang c p n.
NI DUNG SCH
PHN 1: CU HI TRC NGHIM (gm 555 cu trc
nghim nghip v: Tn dng, K ton, Giao dch vin ,
Thanh ton quc t.
PHN 2: CU HI T LUN (gm 67 cu hi)
PHN 3: BI TP (gm 25 dng bi tn dng, 15 dng
bi k ton khc nhau)
PHN 4: IQ V GMAT (gm 51 cu hi GMAT, 150 cu
hi IQ vi nhiu kiu t duy khc nhau)
PHN 5: TING ANH (gm 142 cu hi ting Anh chia
lm 9 DNG chnh)
PHN 6: TIN HC (gm 150 cu hi tin hc)
PHN 7: VERBAL TEST - NUMERICAL TEST-
CLERICAL TEST (Gm 44 cu hi ting Anh thi vo cc
ngn hng nc ngoi nh HSBC, JP Morgan Chase)
P N (Phn trc nghim, Cu hi t lun, Bi tp
nghip v, Ting Anh, IQ v GMAT u c p n, c
gii thch ngn gn v xc tch)

Gi: 100.000
M s: SB2
Tc gi: Thc s MBA Nguyn Chin Thng, L Giang
nh dng file PDF (~10MB)
Bn y gm c 362 trang vi 322 cu hi phng vn
song ng Vit - Anh c p n.
NI DUNG SCH
PHN 1: CHUN B CHO MT CUC PHNG VN
PHN 2: NHNG LI KHUYN CHO CUC PHNG
VN U TIN
PHN 3: CU HI PHNG VN CHUNG
PHN 4: CU HI PHNG VN NGHIP V
PHN 5: HNG DN CCH VIT CV, TH XIN
VIC V TH CM N
PHN 6: M T CNG VIC CC V TR TRONG
NGN HNG
PHN 7: PH LC SCH (Nguyn tc phi mu trang
phc, giai on ca mt doanh nghip, cch lp bo co
lu chuyn tin, mu bo co ti ca ngn hng).
P N (322 cu phng vn c p n song ng Vit -
Anh trong c 103 Cu hi phng vn thng tin chung
v 219 cu hi phng vn nghip v ).

CCH THANH TAN V NHN SCH
Cch 1: Thanh ton bng th co Viettel
nhn sch bn ch cn mua 1 th co Viettel mnh gi tng ng n gi sch v cc gi khuyn mi, sau bn son
tin nhn c ni dung bao gm m s th co, Email v gi n s 0985.142.984. Sau khi kim tra thng tin mnh s gi
ngay sch cho bn qua Email.
Cch 2: Thanh ton qua ngn hng
qu trnh thanh ton c nhanh chng, thun tin mnh ch cung cp duy nht mt ti khon ngn hng Vietinbank
ng k s dng dch v SMS Banking, t ng nhn tin nhn thng bo qua SMS ngay khi c thay i s d.
Gi tin hoc chuyn khon vi s tin tng ng n gi sch v cc gi khuyn mi vo ti khon sau
Ngn hng TMCP Cng thng Vit Nam (Vietinbank) chi nhnh B Ra - Vng Tu
Ch ti khon: NGUYN VN MINH
S Ti khon: 711A16993918
Lu : xc nhn thng tin khi thanh ton qua ngn hng
Ngay sau khi chuyn khon/np tin bn hy son tin nhn vi ni dung bao gm H tn y ca bn, Email, S ti
khon chuyn tin (nu chuyn khon) v gi n s 0985.142.984. Sau khi kim tra thng tin mnh s gi ngay sch
cho bn qua Email.
N GI SCH V CC GI KHUYN MI

THNG TIN KHUYN MI
(ch p dng khi thanh ton qua ngn hng)
Khi mua sch cc bn cn c gi km ton b gi
khuyn mi 4 in 1 di y (M s: KM1)
+/ 1 ti khon vip trn tailieu.vn khng gii hn s lng
v thi gian,
+/ 1 b ti liu n thi vo ngn hng Sacombank lu hnh
ni b, c p n. thang im.
+/ 1 b sch H Thng Bi Tp, Bi Gii V Dng Thi
Nghip V Ngn Hng Thng Mi
(Ti liu cc him ca PGS.TS Nguyn ng Dn, trng
H Kinh T TP HCM )
+/ 1 b lut ngn hng, lut cc t chc tn dng mi nht.
.Lu : gi bn l cho gi khuyn mi trn l 20.000
thanh ton theo phng thc di y.

THNG TIN KHUYN MI
(ch p dng khi thanh ton qua ngn hng)
Khi mua sch cc bn cn c gi km ton b gi
khuyn mi 9 in 1 di y (M s: KM2)
+/ 1 ti khon vip hc ting anh 1 nm trn hellochao.vn,
tienganh123.com
+/ 1 ti khon vip Up.4share.vn thi hn 1 nm
+/ 37 dng bi tp tn dng c p n
+/ 14 thi vo cc ngn hng nm 2011, 2012 c p n
+/ 25 Mu S yu l lch (CV/Resume)
+/ 12 Mu Th xin vic (Cover Letter)
+/ Ni dung phng vn Tn dng CN v DN nm 2012
+/ Tng hp 60 cu trc nghim Thi giao dch vin
+/ B vn bn php lut tn dng hin hnh
Lu : gi bn l cho gi khuyn mi trn l 50.000
thanh ton theo phng thc di y.

STT M s Tn giao dch Gi
1 KM1 Gi khuyn mi 4 in 1 20.000
2 KM2 Gi khuyn mi 9 in 1 50.000
3 SB1 Sch Tuyn tp thi vo cc Ngn hng 50.000
4 SB2 Sch Tuyn tp Cu hi phng vn vo ngn hng 100.000
MT S CU HI THNG GP
Cu hi 1: Ti c th nhn sch trc gi tin sau c khng ?
Tr li: Chp nhn cch thanh ton ny. Tuy nhin sch gi trc c t pass gii nn, khi no bn gi m th co
hp l hay thanh ton thnh cng qua ngn hng mnh s gi pass bn gii nn.
Cu hi 2: Khi giao dch thnh cng, sau bao lu ti c th nhn c sch?
Tr li: Thng th khng qu 5 pht sau thanh ton thnh cng bng mt trong hai cch trn bn s nhn c sch v
c rt nhiu cch gi sch d bn giao dch bt k thi im no trong ngy.
Trng hp mnh ang s dng my tnh bn s nhn c ngay Email chuyn tip.
Trng hp mnh khng s dng my tnh bn vn nhn c sch ngay bng cch
Gi ti khon Email do mnh lp cho bn qua SMS bn download ti liu c sn trong hp th n
Gi link download qua SMS bn ti trc tip t trnh duyt web.
Cu hi 3: Nu c bn cp nht mi ti c c nhn khng?
Tr li: Bn cp nht mi s t ng gi qua Email lu tr thng tin c nhn do bn cung cp, v c thng bo trc
qua SMS. u tin gi sm cho nhng bn thanh ton qua ngn hng, giao dch nhiu ln (VIP).
HNG DN S DNG SCH
I. HNG DN M SCH
+/ Sau khi nhn c Email bn ti file nh km sau gii nn v m bng phn mm c file PDF.
+/ C mt s trng hp bn khng th m c file pdf.
Nguyn nhn: Bn ang dng phn mm c file pdf phin bn c.
Khi gp trng hp ny bn hy ti file nh km Email FoxitReader.rar hoc click TI Y ti link trc tip sau
ci t v m sch.
II. HNG DN TRA CU
Hin sch c to cc siu lin kt (l cc ch mu xanh) gia cu hi v cu tr li, do vic tra cu v s
dng rt n gin v d dng.
Bn ch vic Click vo phn ch c cha lin kt s thy ngay p n hoc click ngc li thy cu hi.

Mi vn lin quan n ti liu lin h theo thng tin di y c h tr sm nht.
Anh Minh
Mobile: 0985.142.984
Yahoo: sorry_honeyhn

Tham Dinh Tin Dung

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tham Dinh Tin Dung

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Ti liu QTKD NHTM - Thm nh tn dng

Trung tm bi dng v t vn v Ngn hng - Ti chnh - i hc Kinh t Quc dn

You might also like