Kỹ thuật xúc tác - HUI - Nguyễn Ánh Nga

LOGO
www.themegallery.com
QUY NH V CCH NH GI IM
im gia hc k c tnh 20%.
im tiu lun c tnh 30%.
im thi kt thc mn c tnh 50%.
Trng hp nhng sinh vin thi li (k c thi gia hc phn, kt
thc mn, tiu lun) Nu >4.5 th ch tnh phn thi bng 4.5,
cc phn im khc c bo lu).

GII THIU V NI DUNG MN HC
TT Ni dung Tit
1 Chng 1: Vai tr ca xc tc trong cng ngh ha hc
3
2 Chng 2: C s ca qu trnh xc tc
15
3 Chng 3: Xc tc cng nghip
7
4 Chng 4: Sn xut xc tc cng nghip
6
5 Chng 5: Cc phng php nh gi v nghin cu.
14
Tng
45
TI LIU THAM KHO
Charles N. Satterfields, Heterogeneous Catalysis in Industrial
Practice, McGraw-Hill, Inc., 1991.
Mukhlenov I.P., Dobkina E.I., Catalyst technology, Mir
Publishers, M. 1976.
Mai hu Khim, Bi ging K thut xc tc, NXB HQG TP
HCM,2003
Imelik B.,Vedrine J.C., Les techniques physiques dtude de
catalyseurs, Editions Technip-Paris, 1988.
Nguyn nh Hu, Trn Kim Thanh - ng ha hc v xc tc -
NXB Gio dc, 1990.
Nguyn Hu Ph - Hp ph v xc tc trn b mt vt liu v c
mao qun - NXB Khoa hc v k thut, H Ni 1998.
Phan Minh Tn - Tng hp hu c ha du tp 1,2 - Trng i
hc k thut TPHCM. 1992.
G.M - Chemical kindics and catalysic - Moscow. 1978.
Staley M. Walas - Reaction kinetics for chemical engineers - New
York Toronto
TI LIU THAM KHO

CHNG 1: VAI TR XC TC
TRONG CNG NGH HA HC
1.1 LCH S PHT TRIN XC TC.

. T 100 nm trc
Phm nhum
Antraquinon + acid sulfuric =
acid sulfonic
Hg

CH
4
+ O
2
= CO
2
+ H
2
O
Pt,Pd

1.2 VAI TR CA XC TC .

1835 - Khi nim v cht xc tc v qu trnh xc tc c a ra ln
u tin (Berzelius).
1875 - Cht xc tc bt u c s dng trong cng nghip (Platin
trong mt lot cc qu trnh nh phn hy H
2
O
2
, oxy ho H
2
, CO, SO
2
,
oxy ho hydrocacbon, ru...).
* ng dng hn ch do hot tnh Pt gim rt nhanh : b u c bi cc
cht nh As c trong nguyn liu cn tm bin php loi tr
Cc qu trnh xc tc khc c a vo ng dng trong cng nghip :
- Oxy ha NH
3
thnh NO (xt Pt) iu ch axit nitric (1903 -
Ostwald)
- Tng hp metanol t CO v H
2
(1923) ;
- Tng hp hydrocacbon t CO v H
2
(Fischer-Tropsch 1930)
- Naphtalen thnh anhydride phtalic( 1920)
- Benzen thnh anhydride maleic (1928)
- Oxy ho tng phn etylen thnh oxyt etylen (Union Carbide- 1937
1.1 LCH S PHT TRIN XC TC.

Trong t nhin lun tn ti cht xc tc ( xc tc men enzim
trong qu trnh iu ch dm n, ru etylic).
Th k 8 - Phn ng ester-ha xy ra nhanh hn nu H
2
SO
4
c
thm vo mi trng phn ng:

Th k 18 Tc dng ca axit rn trong chuyn ha tinh bt
thnh ng, t st cho dehyrat ha ru, kim loi cho dehydrat
ha.
Xc tc c s dng trong ch bin du m thnh nhin liu.
Ngy nay xc tc cng nghip c tiu th nhiu: aluminosilicat
v nh hnh v tinh th (zeolit).

Tn phn ng Sn phm cui Cht xc tc rn
A. Cc phn ng oxy ha kh
1. Oxy ha
SO
2
+ O
2
SO
3
H
2
SO
4
Pt, V
2
O
5
, Fe
2
O
3

CO + O
2
CO
2
Lm sch kh. kh v kh thi khi CO hh oxyt : Mn, Cu, Co, Ag, Pt, Pd.
H
2
,

Hydrocacbon + O
2
CO
2
, H
2
O Lm sch kh thi Pt, Pd, CoO, CuO, V
2
O
5
, NiO...
mCH4+ nH2O mCO2 + nH2 (st.reforming s cp)
CH4 + 3/2O2 CO + 2H2O (steam reform. th cp)

Kh tng hp Ni trn cht mang
CO + H
2
O H
2
+ CO
2
(chuyn ha CO) H
2
, CO2 Fe
2
O
3
+Cr
2
O
3
; ZnO+Cr
2
O
3
+CuO;..
2. Hydro ha
N
2
+ 3H
2
2NH
3
Amoniac Fe +cc cht xc tin ( K
2
O, Al
2
O
3
, SiO
2
CaO..)
CH
2
=CH
2
+ H
2
CH
3
-CH
3
Lm sch khi kh HC khng no Pt, Ni
C
6
H
6
+ H
2
C
6
H
12
hydrogen ha cc HC thm Ni, Co, Pb, Pt
RS + H
2
RH
2
+ H
2
S ; RN + H
2
RH + NH
3
lm sch SP du m khi cc hp cht S,
N
CoMo hoc NiMo/Al
2
O
3

CO + 3H
2
CH
4
+ H
2
O (metan ha) Lm sch kh Ni + Cr
2
O
3

mCO + nH
2
C
n
H
2n+1
OH Ru bc cao Fe, cacbid Fe v cc cht xc tin
CO + 2 H
2
CH
3
OH Metanol ZnO+Cr
2
O
3
(+CuO+K
2
O)
nCO + 2nH
2
nH
2
O + C
n
H
2n
(P. .F-T) Cc hydrocacbon Co+ThO
2
+ MgO ;
2nCO + nH
2
nCO
2
+ C
n
H
2n
(F-T) ( lm xng tng hp Fe + Cu v cc ph gia ;
C
n
H
2n
+ H
2
C
n
H
2n+2
(F-T) v cc cht ty ra.....) Fe ; Ni ; Cr
2
O
3
+ZnO
3. Dehydro ha
C
4
H
10
H
2
+ C
4
H
8
H
2
+ C
4
H
6
Butadien Cr
2
O
3
; phosphat Ni+Cr
2
O
3

C
6
H
5
C
2
H
5
H
2
+ C
6
H
5
CH=CH
2
Styren Cc hp cht Fe, Cr, K, Mg, Ca, Cu
C
6
H
12
4H
2
+ C
6
H
6
Benzen Pt, Ni
B. Cc phn ng axit- baz:
1. Polymer ha
nC
2
H
4
[ C
2
H
4
]
n
Polyetylen TiCl
4
+ AlR
3
(xc tc Ziegler-Nata)
nC
4
H
6
[ C
4
H
6
]
n
Cao su butadien Na, TiCl4+ AlR
3
nC
4
H
5
CH
3
[ C
4
H
5
CH
3
]
n
Cao su isopren TiCl
4
+ Al(C
2
H
5
)
3
2. Cracking hydrocacbon
Hydrocacbon (C
20
-C
25
)HC C
6
-C
12
Nh. liu cho ng c Zeolit, Aluminosilicat
3. ng phn ha
butan isobutan isobutan AlCl3; AlSi; phosphat
Hydrocacbon n.C
5
n.C
6
i.C
5
-iC
6
xng isomer Pt mang trn Al
2
O
3
hoc trn zeolit Mordenit
4. Alkyl ha hydrocacbon
C
6
H
6
+ CH
2
=CH-CH
3
C
6
H
5
-CH(CH
3
)
2
Cumen cho sn xut phenol H
3
PO
4
trn cht mang
C. Cc qu trnh phc tp trn xc tc a chc nng
1. Reforming
Hydrocacbon C
7
-C
9
Aromat C
6
-C
9

Xng c c.s octan cao; Cc HC
thm, BTX cho ha du
Pt, Pt-Re hoc Pt-Sn trn Al
2
O
3
c Clo ha
2. Hydrocracking Du DO, xng Pt, Ni trn zeolit ; Ni-Mo trn Al
2
O
3

Bng 1.1. Cc cht xc tc v qu trnh xc tc
1.3 ngha ca xc tc trong cng
nghip v i sng
Sn xut axit sunfuric:
SO
2
+ O
2
= SO
3
Hidrat ha to hnh sphm cui cng.
Cht xc tc hin nay l hn hp V
2
O
5
+ K
2
S
2
O
7
iu kin phn ng 450 550
0
C
iu ch hir
Ngun nguyn liu r nht iu ch hir l kh thin
nhin.
CH
4
+ H
2
O

= CO + 3H
2
(700-1000
0
C, xt Ni)
CO

+ H
2
O

= CO
2
+ H
2
(345
0
C, xt Fe
3
O
4
+ Cr
2
O
3
)

Sn xut phn m v axit nitric:
N
2
+ 3H
2
= NH
3
Cht xc tc hin nay l Fe + hn hp K
2
O + Al
2
O
3
iu kin phn ng 450 550
0
C v 300-700 atm
Amoniac c sn xut trn th gii khong 70 triu
tn/nm, phn ln sn xut phn m, phn cn li
dng sn xut axit nitric bng cch oxi ha NH
3

nghip v i sng
1.3 ngha ca xc tc trong cng nghip
v i sng
Cracking xc tc:
L phn ng chuyn ha cc sn phm nng ca du m thnh xng
c nhit si 38-200
0
C
Hiu sut xng cao hn
Ch s octan cao hn
Gim t l FO v kh trong sn phm
Cht xc tc hin nay 15% zeolit cha t him + 85%
aluminosilicat tng hp v nh hnh
Phng php hin i l tin hnh phn ng theo ch lp si
FCC ( phn ng 475-510
0
C, 0,5-2 atm)
Cracking xtc l quy trnh xtc cng nghip c quy m ln nht. (
M mi ngy c 1 triu tn du c ch bin)
nghip v i sng
Reforming xc tc:
L qu trnh thc hin mt s phn ng, trong du
m chuyn ha thnh HC thm v mch nhnh, nhm
2 mc ch chnh l sn xut nhin liu xng c ch s
octan cao v HC thm.
iu kin thc hin 480 - 520
0
C , 6- 20 atm
Phn ng chnh: ehiro ha naphten, ng phn ha
naphten, ehidro vng ha, ng phn ha parafin.
Cht xc tc ph bin Pt/ Al
2
O
3
1.4. Lch s pht trin v xu hng ci
tin ca xc tc lc ha du
Vai tr xc tc trong cng nghip ch bin du kh :
Du th ban u ch cha khong 5 20% phn on nh (xng),
nh cc qu trnh ch bin c xc tc (cracking xc tc, reforming xc tc ng
phn ha...) thu ti 75% xng c cht lng cao hn ban u rt nhiu.
Nh c xc tc (kim loi v oxyt), t du m, than v kh t nhin thu
c cc sn phm nh BTX, olefin nh...l cc nguyn liu quan trng cho ha du
sn xut ra cc polymer, cht do, nha, cao su phc v cho kinh t v i sng
con ngi. Qu trnh xc tc cn ng vai tr quan trng trong sn xut cht ty ra,
phm nhum v dc phm....
Chuyn ha xc tc metan vi hi nc thu c Kh tng hp (c thnh phn mCO
+ nH
2
) vi hi nc To nguyn liu cho hng lot qu trnh sn xut khc
(u l qu trnh xc tc) thu cc sn phm c gi tr s dng cao nh : metanol,
hydrocacbon, amoniac, cht ty ra, ru bc cao.
( Thay i cht xc tc v thay i cc iu kin cng ngh c th a dng ha cc
sn phm vi thnh phn v tnh cht khc nhau vi cc nh hng s dng khc
nhau).
Xc tc hin i vi yu cu v mi trng : Cc qu trnh xc tc loi b cht
c, lm sch kh thi rt c quan tm. Cc qu trnh t cc thnh phn c hi
trong kh thi nh hydrocacbon, CO, NO
X
, SO
2
...thnh CO
2
v H
2
O c s dng
rng ri vi s c mt ca cc xc tc Pd, Pt...
1.4. Lch s pht trin v xu hng ci tin
ca xc tc lc ha du

Xu hng ci tin ca xc tc lc du :
Cc cht xc tc cho cc qu trnh lc ha du ngy cng c ci tin theo hng
p ng cc yu cu cng ngh mi v yu cu v cht lng sn phm
Tin phong trong lnh vc ch to xc tc t vt liu mi (nano...)
p ng nhng i hi ngy cng kht khe hn v mi trng.
C th :
- To ra nhiu th h xc tc khc nhau (i vi cc qu trnh c bn ca ch bin
du nh cracking, rerorming, ng phn ha ), cng v sau cng t ra u vit hn v
hot tnh xc tc (cho chuyn ha chung tng cao) hoc v la chn theo
hng sn phm mong mun (cho xng thnh phn c ch s octan cao hn) v
bn ha hc.
- Mt khc, trong thnh phn xc tc ngi ta a thm cc ph gia lm gim
lng kh thi SOx, NOx ...
Vai tr ca xc tc trong qu trnh lc ha du
1.2. Mi tng quan gia cng ngh ch bin du kh v xc tc
Cho n ngy nay , hu ht cc qu trnh ch bin du (lc du v
ha du) u l qu trnh xc tc.
Mt qu trnh cng ngh c gi l qu trnh xc tc nu trong
c mt hoc nhiu phn ng xy ra c s tham gia ca cht xc
tc.
Nu xt v tng th mt qui trnh cng ngh th cng on chuyn
ha xc tc (qu trnh sn xut c xc tc) thc t khng chim
nhiu khng gian, thit b khng phc tp, t nhn cng, chi ph
khng ln.
Tuy nhin, y l cng on v cng quan trng, mang tnh quyt
nh cho c qu trnh.

Cng ngh lc du v xc tc gn b mt thit, hu c. Cng
ngh lun tm cch p ng trc nhng c th ring ca mi
th h xc tc ; ngc li, nhng i hi t pha cng ngh
thc y xc tc phi lun cn ci tin hoc i mi.
V d :
- Cng ngh reforming xc tc loi bn ti sinh ph hp
vi h xc tc Pt-Re/Al
2
O
3
, trong khi cng ngh ti sinh lin
tc li c chn cho h xc tc Pt-Sn/Al
2
O
3
.
- Cng ngh cracking tng si i vi phn on cn du
(cng ngh RFCC), i hi cht xc tc cha zeolit phi ci
tin rt nhiu c pha hot tnh ln pha nn v c cht ph gia
nhm p ng yu cu kht khe ca cng ngh v c th ca
nguyn liu nng.


CHNG 2: C S CA QU
TRNH XC TC
2.1 CC KHI NIM CHUNG V XC TC.

S xc tc:
Xc tc l hin tng thay i tc do tc dng ca mt s cht.
Hin tng bin i tc phn ng ha hc hay kch ng chng do
nhng cht m cui cng vn c phc hi gi l s xc tc.
c im quan trng nht ca cht xc tc l vi mt lng rt nh
cht xc tc , ngi ta c th thc hin vic chuyn ho mt lng rt
ln cc cht phn ng
Tnh nng ca cht xc tc ng vai tr ht sc quan trng trong vic
nng cao hiu sut phn ng, dn n gim gi thnh sn phm.
Tr cc nguyn t tr, hu ht cc nguyn t ho hc u c th l
cht xc tc hoc mt thnh phn ca cht xc tc (dng kim loi, oxit,
axit, baz, mui, cc phc cht ...).

2.2 Phn loi phn ng xc tc:
C ch ca cht xc tc:
Xc tc dng (xc tc) lm tng tc phn ng.
Xc tc m (cht c ch-inhibitor) lm gim tc phn ng.
Trong thc t, ch s dng cht xc tc thun.
Du hiu v pha trong phn ng:
Xc tc ng th.(cht xt ha tan cng pha vi cc cht phn ng.)
Xc tc d th.(xt tip xc).
Xc tc chuyn pha. Cht xc tc to thun li cho s dch chuyn cc
tc cht khc pha c th tip cn nhau phn ng.
Cht xc tc c sn trong h phn ng hay cho t bn ngoi vo:
Phn ng t xc tc: Qu trnh xc tc xy ra bi cht xt l mt trong
cc sn phm phn ng.
Phn ng c dng xc tc.
Bn cht ca cht xc tc:
Xc tc ha hc.
Xc tc sinh hc (enzym).

2.1 CC KHI NIM CHUNG V XC TC.
- khi phc hot tnh ban u sau mt thi gian s dng, cht xc
tc cn c ti sinh, hot ha li. Trong mt s trng hp cn b
sung thm xc tc mi hoc thay th hon ton.
nh ngha sau y phn no th hin ng thi
tnh c bn - ng dng : Cht xc tc l cht lm
tng tc phn ng nhm t ti trng thi cn
bng m khng c s tiu tn ng k v lng
trong sut qu trnh.

2.3. Cc tc dng chnh ca cht xc tc
H
2
(kh) + I
2
(h) 2HI(kh)

Qua thc nghim, ngi ta thy rng:

C xc tc Au: E
hh
= 25 Kcal/mol
C xc tc Pt: E
hh
= 14 Kcal/mol
Khng dng xc tc: E
hh
= 44 Kcal/mol

Lm tng tc phn ng nhng khng lm chuyn dch trng thi
cn bng ca phn ng.
Lm tng tc ca phn ng c kh nng xy ra (c th ht sc
chm) ch khng th gy nn c phn ng.

2.4. Cc c tnh ca cht xc tc
Tnh chn lc .( chn lc)
Hot ca xc tc.
Phn bit la chn v hiu sut.
Bo ton thnh phn ho hc, bo ton lng cht
Lm gim nng lng hot ho (E
hh
).
nh hng ca iu kin bn ngoi ln s xc tc.
c trng nhit ng hc xc tc
c trng ng hc xc tc

2.4.1.Tnh chn lc .( chn lc)

chn lc ca xc tc: l t s tc to sn phm so vi tng tc
bin i trn c s cht tham gia phn ng theo cc hng khc
nhau.
la chn tch phn:
I
k
= G
spchnh
/ (G
spchnh
+ G
spph
)

2.4.2.Hot ca xc tc.

Hot ca xc tc c o bng s bin i lng cht u tham
gia phn ng ( hoc lng sn phm to thnh)trong mt n v thi
gian v trn mt n v ca lng cht xc tc.

Hot ca cht xc tc rn tng khi lm tng hot tnh cho mi n
v b mt.
Hot thng b thay i trong qu trnh phn ng.

Phn bit la chn v hiu sut.

Hiu sut: l lng sn phm to thnh tnh trn mt lng
nguyn liu(tc cht) np vo ban u sau mt chu trnh vn hnh
ca h thng phn ng.

(Trong mt chu trnh vn hnh, i khi c s quay vng li cc tc nhn
phn ng hoc sn phm trung gian, ngay sau khi c tch khi sn
phm chnh).
Hiu sut thng c o bng % tl (i khi bng % tt, nu sn phm l
kh).
Hiu sut c th ln hn 100% tt nu SP c t trng < NL.
Lu :
Cht xt c th s dng cho mc ch lm tng hot hoc la
chn, i khi c 2 mc ch.Trong trng hp c s a dng v sn
phm th yu t la chn tr nn quan trng hn.
Hot tnh xt c th c tng ln khi lm tng nhit . Tuy nhin t
tng cao d dn n: rt ngn thi gian sng ca xt, hoc tng thm
s lng cc phn ng(t,xt) khng mong mun. T cao s lm gim
chuyn ha cc i ca cc qu trnh mang tnh ta nhit do
khng thun li v mt nhit ng hc.

2.4.3Bo ton thnh phn ho hc, bo ton lng
cht

Cht xc tc khng b thay i v phng din ho hc cng nh v
lng (mt s trng hp, cht xc tc c th b thay i v tnh cht
vt l).

2.4.4.Lm gim nng lng hot ho (E
hh
).

Tc phn ng tng l do cht xc tc hng phn ng tin hnh theo
con ng mi c nng lng hot ha nh hn

k= k
0
e
-E/RT
phng trnh Arrhenius
Phn ng xc tc ng th: k
0
c trng cho
tn s va chm ca phn t
entropy hat ha
s nh hng ca va chm
Phn ng xc tc d th: k
0
c trng cho
entropy hot ha
s lng cc trung tm hat ng dn n phn ng

) ( . C f k W =
RT E
e k k
/
0
.

=
Nng lng hot ha
A + B D
A + B AB
=
AB
=
D

A + [K] A[K]
=
A[K]
=
+ B AB[K]
=
AB[K]
=
D + [K]

) ( . C f k W =
RT E xt
RT E
RT E
xt
xt
e
k
k
e
e
k
k
k
k
xt
/
0
, 0
/
/
0
, 0 A
= =
AE = E E
xt

RT E
e k k
/
0
.

=
RT E
xt xt
xt
e k k
/
, 0
.

=
Nng lng hot ha
Khng xc tc: A + B AB

AB
D c k = k
0
e
-E/RT

Khi c xc tc (theo thuyt hp cht trung gian):
A + [K] A[K]

A[K]
+ B AB[K]

AB[K]
[K] + D c k
xt
= k
0xt
e
-Ext/RT

So snh cc hng s tc phn ng:

Nu gi thit k
0xt
= k
0
th hng s tc phn ng thc t ln
hn khi khng xc tc mt gi tr l e
E/RT
ln, trong E = E
E
xt

/
0, 0, /
/
0 0
.
.
.
xt
E RT
xt xt E RT
xt
E RT
k e k
k
e
k k e k
= =
Thc nghim cho thy:
Nu khng c CXT phn
ng c nng lng hot ha
E
a
= 44 Kcal/mol
CXT: Au
E
a
= 25 Kcal/mol
CXT: Pt
E
a
= 14 Kcal/mol

Nhit .
Mi cht xc tc c mt khong nhit xc nh m khi
n biu hin tc dng ti u gi l nhit thch hp
(xc nh thng qua thc nghim).

p sut v nng .
S lin quan gia p sut (nng ) vi hng s cn bng
phn ng v mt nhit ng hc.

Dung mi.
nht.
ho tan ca cc kh vo dung mi.
Hng s in mi, axit v baz.
S hnh thnh phc, s lin hp v s solvat ha.


Tc th tch v thi gian lu.

Tc th tch l t s gia th tch kh chy qua cht xc tc
trong thi gian mt gi v th tch cht xc tc: V
r
= V
kh/gi
/V
xt

Thi gian lu gi cht phn ng trn b mt cht xc tc t l
nghch vi tc th tch (V
r
): t
r
1/V
r

Hiu sut th tch - thi gian: t s gia lng sn phm phn
ng trong thi gian mt gi trn mt n v th tch cht xc tc.


2.4.5 c trng nhit ng hc ca phn ng xc tc

Xc tc ch c tc dng trong phm vi nhit ng cho php.
1. A = B (khng xc tc)
2. A + xt = Axt (c xc tc)
Axt = B + xt
A = B
iu kin nhit ng hc 1 phn ng bt k xy ra AG <0
G ca hai loi phn ng trn nh nhau do trng thi u v cui nh
nhau.
AG = -RTlnKcb = const
Kcb = k/k
(k, k: hng s tc phn ng thun v nghch tng ng)

2.4.5 c trng nhit ng hc ca phn ng xc
tc
Phn ng thun nghch: CXT
- khng lm thay i mc cn bng - lm cho phn ng mau
t ti trng thi cn bng
- lm tng vn tc phn ng - tng vn tc phn ng thun bao
nhiu ln th cng lm tng vn tc phn ng nghch ln by
nhiu ln

XT khng bao gi c th thay i iu kin nhit ng hc
ca qtrnh. N ch c th tc ng trong phm vi m nhit
ng hc cho php.

2.5.Phn ng xc tc ng th
c trng ca p xt ng th:
KN: Xt ng th l cht xt cng pha vi cc cht
tham gia phn ng.
P xt ng th ch xy ra trong pha kh v pha
lng, khng c xt ng th trong pha rn.

C ch phn ng xc tc ng th
Phn ng xc tc ng th trong pha kh.
Ly phn ng oxy ho SO
2
vi xc tc NO lm th d:
2SO
2
+ O
2
2SO
3
S n gin ca phn ng nh sau:
2NO + O
2
2NO
2
2SO
2
+ 2NO
2
2SO
3
+ 2NO
2SO
2
+ O
2
2SO
3

Phn ng ny c p dng trong phng php dng
phng v thp sn xut axit sunfuric trong cng
nghip.
Phn ng xc tc ng th trong pha lng.

Phn ng xc tc ng th trong pha lng.

Ly phn ng oxy ho ion thiosunfat bng H
2
O
2
vi xc tc l
ion I
-
lm th d:

2S
2
O
3
2-
+ H
2
O
2
+ 2H
+
S
4
O
6
2-
+ 2H
2
O

Phn ng xy ra theo 3 giai on v to thnh 2 hp cht trung
gian l IO
-
v I
2
theo c ch sau:
H
2
O
2
+ I
-
IO
-
+ H
2
O
I
-
+ IO
-
+ 2H
+
I
2
+ H
2
O
I
2
+ 2S
2
O
3
2-
S
4
O
6
2-
+ 2I
-

2S
2
O
3
2-
+ H
2
O
2
S
4
O
6
2-
+ 2H
2
O
Nt c trng ca phn ng xc tc ng th.
Phn ng xc tc axit baz (axit v baz c tc dng xc tc).

Phn ng xc tc oxy ha - kh (xc tc l cc hp cht ca cc
kim loi c ha tr bin i).

Phn ng xc tc phc (xc tc l cc phc cht ca kim loi
chuyn tip).

Phn ng xc tc ng th trong pha kh c xc tc bi cc
kh hot ng ha hc nh NO
2
, Br
2

Ni dung thuyt Hp cht trung gian
Xc tc tc dng vi cht phn ng to hp
cht hp cht trung gian khng bn.
S to thnh hp cht trung gian l qu trnh
thun nghch xy ra nhanh.
Hp cht trung gian khng bn, phn hy thnh
sn phm v cht xc tc. Tc ca qu trnh
t l vi nng sn phm trung gian.
Thuyt hp cht trung gian
Cht xc tc tng tc vi cht tham gia phn
ng hnh thnh sn phm trung gian km bn.
S hnh thnh sn phm trung gian l phn ng
thun nghch din ra nhanh.
Sn phm trung gian phn hy chm, khng
thun nghch hnh thnh sn phm cui gii
phng ra cht xc tc.
Tc chung ca phn ng t l vi nng ca
sn phm trung gian ch khng t l vi nng
cht phn ng.
Nng cht xc tc trng thi t do nm cn
bng vi nng sn phm trung gian.
Thuyt hp cht trung
gian
C th c nhiu cht phn ng cng nh nhiu
cht xc tc ng thi tham gia hnh thnh mt
sn phm trung gian. Cc cht xc tc tng tc
nh hn hp xc tc.
Mt cht xc tc c th to vi cht phn ng
ng thi nhiu sn phm trung gian.
Khi tc dng ng thi nhiu cht xc tc, tc
chung ca phn ng bng tng tc ca cc
phn ng thnh phn.
Cht lin hp ch yu l ion H
+
v OH
-
cng c
th tham gia vo s hnh thnh hp cht trung
gian.
Cht lin hp tham gia hnh thnh hp cht
trung gian, lm thay i bn v tc phn
hy.
Phn ng xc tc ng th vi xc tc axit-baz
1.N:Theo Bronsted-
Lowry:
Axit l cht cho proton.
Dung dch axit trong nc l
h hai cp tn ti song song
axit-baz nh:

Baz l cht nhn proton.
Baz trong dung dch nc
cng tn ti hai cp axit-baz
nh

bazo
axit bazo
axit
A O H O H AH
+
+ = +
3 2
bazo
axit axit bazo
OH NH O H NH

+
+ = +
4 2 3
Theo Lewis:
Axit l cht c kh nng dng cp in t t
do ca phn t khc to ra lp v in t
bn.
Baz l cht c cp in t t do c kh
nng dng to phn t bn. Vy axit-baz
Lewis thuc loi khng cha proton.
Tt c cn bng u lin h n vic s dng
cp in t t do ca phn t khc, hay gp
chung vi phn t khc.
Mi quan h n proton c thit lp theo l thuyt
ca Lewis l do c s tn ti cp in t khng cp
i.

y cp in t ca H2O v NH3 c dng
to phn t bn.
H
3
O
+
+
OH
-
H
2
O
+
OH H
H
3
O
+
+
N H
H
H
H
2
O
+
N H
H
H
H
+
axit
axit
bazo
bazo
Khi SO3 tc dng vi H2O, th nc l bazo
v c in t t do, cn SO3 s dng trn
nn l axit.

O
S
O
O
+
O O
S
O
O
H
H
+
HOH
OH O
S
O
O
-
+ O
H
H
H
+
axit bazo
O
H
H
+
HOH
OH O
S
O
O
2-
+ O
H
H
H
+
2. PHN LOI
Da vo bn cht ca cc cht xc tc, ngi ta phn
chng thnh cc loi xc tc axit-baz sau:
Xc tc axit c trng
Xc tc axit tng qut (hot ha i cht nh cht cho proton
bt k, tr H3O+), tc l tc dng bi xc tc axit Bronsted.
Xc tc electrofin khi cht xc tc l axit Lewis.
Xc tc nucleofin khi cht xc tc l bazo Lewis.
ng hc thuyt hp
cht trung gian
Nu cn bng chuyn v pha to cht u, tc
l K
c
[A]
n
<< 1 th phng trnh tc c dng
sau:

Tc l phn ng c bc n
n
[A]
. .[A] [K]
dt
phhuy c
d
k K =
ng hc thuyt hp
cht trung gian
Phn ng lng phn t

1
2
3
4
*
*
( )
( )
k
k
k
k
A K AK
AK B AKB
AKB X Y K
+

+
+ +
ng hc thuyt hp
cht trung gian
Ta s dng qui lut nng dng cho trng
hp ny

T h phng trnh trn ta suy ra
1 2 3
*
*
3 4
[AK]
.[A][K]-k .[AK]-k .[AK][B]=0
d[(AKB) ]
.[AK][B]-k .[(AKB) ]=0
dt
d
k
dt
k
=
=
ng hc thuyt hp cht trung gian

Nu k
2
>>k
3
[B] th k
2
+k
3
[B]k
2

phn ng gi bc 2

*
1 3
4 2 3
*
1 3
4
2 3
k [A][B]
[(AKB) ]= [K]
k ( [B]
k [A][B] d[A]
- [(AKB) ]= [K]
dt [B]
k
k k
k
k
k k
+
=
+
1 3
2
[A]
[K][A][B]
dt
k k d
k
=
Tc phn ng xc tc ng th
t l thun vi nng CXT
k
2
>> k
3
k
2
<< k
3
[ ][ ] [ ]
[ ]
1 3
2 3
k k A B d D
dt k k B
=
+
[K]
[ ][ ][ ] [ ]
1 3
2
k k A B K d D
dt k
=
[ ]
[ ][ ]
1
d D
k A K
dt
=
chat trung gian kieu Arrhenius chat trung gian kieu Van t' Hoff
A + [K] A[K]
=
A[K]
=
+ B AB[K]
=
AB[K]
=
D + [K]

k
1
k
2
k
3
k
4
Cht kch ng
KN:Cht kch ng l cht m bn thn n khng c tc
dng xt, khng lm tng tc phn ng, nhng nh c
n m cht xc tc c th pht huy ti a kh nng xc
tc ca mnh.
Tc dng:
Khi cho vo mt lng rt nh CK c th tng hot tnh
xt ln hng trm, hng ngn ln.
Lng CK ti u cho mi xt khc nhau th khc nhau.
CK lm gim iu kin khc nghit ca p.
CK lm tng bn ca xt: tng bn c hc, tng
bn nhit, tng bn ha hc, gim ng c xt.

Phn loi cht kch ng:
Cht xc tin kt cu hoc hnh hc :a vo lm gim
s dnh kt ca cc vi tinh th cht xc tc, khng cho
chng t li vi nhau thnh cc tinh th ln, t gip
lm tng b mt hot ng ca cht xc tc
Cht xc tin in t hoc cu trc : l cht m lm thay
i thnh phn ha hc ca xc tc, thay i c trng
in t hoc lm bn cu trc, lm thay i bn cht cc
trung tm hot ng ca xc tc.
Cht xc tin chng ng c:Bo v xc tc chng li s
u c bi tp cht hoc bi phn ng ph.
Cht c xt:
Cht c xt l cht lm gim hot tnh xt.
Vd: Cc halogen t do, thy ngn, cc hp cht c nhiu
ha tr.
Cc hin tng ng c:
Ng c do chnh bn thn xt mang vo
Ng c do phn ng mang vo
Ng c do cc cht sinh ra trong qu trnh p.
Ng c c li.
Phn loi u c:
u c thc:
Do tng tc ca cht c v cht xt( ha hc) hoc
do hp ph c trng ln cht xt( hp ph)
u c thc c tnh thun nghch v tnh chn lc.
Tnh thun nghch: thun nghch v khng thun nghch
u c khng thun nghch: Cc cht c cn c loi tr ngay
trong qu trnh iu ch xt, hoc qu trnh lm sch nguyn liu p.
u c c tnh cht chn lc: Nh c th lm tng la chn
ca cht xt.
u c do che ph: ch che lp cc trung tm hot ng, khng xy
ra tng tc ha hc hoc HP c trng.
u c bi che ph thng l qt thun nghch. B mt v hot tnh
xt c th khi phc li bng qu trnh ti sinh xt.
Tm li: Vn gim c s ng c xt l quan trng lm tng
hiu sut p, tng thi gian lm vic ca xt.

S bin tnh: L hin tng m 1 cht, ph thuc vo t,
c th ng vai tr cht c hoc cht xc tin( do c
th lm thay i c k
ok
v E
k
ca mt thnh phn xc nh
cht xt k)
Hiu ng b tr: L hiu ng lm thay i ng thi k
ok
v E
k
nhng theo hng b tr cui cng t kt qu
k
ok
(hng s tc phn ng) khng thay i.
Trong thc t CN vai tr cc cht u c, cht xc tin,
bin tnh c ngha quan trng v ch vi mt lng nh
cng lm gy nh hng ln n qu trnh xt ( bao gm
c cht xt v cc tc cht).

CHNG 2: C S CA QU
TRNH XC TC
1.Phn ng xc tc d th
1. N: p xt d th - khi cht xt v cc cht phn ng c trng thi
khc nhau.
Ph bin nht l dng xt rn tip xc vi pha lng hoc pha kh
Cc tm hot ng nm trn b mt cht rn.
2.u im xt d th:
D dng tch sphm p ra khi cht xt
Tnh la chn cao
c ng dng rng ri.
Nng lng hot ha nh
Tin hnh lin tc, nng sut thit b cao, d t ng ha.
Thu hi xtc d.
2.Mt s c im c bn ca qu trnh xt d th:
1. Tnh c th: Hot tnh xt khng phi l mt tnh cht vn nng ca mt cht no
m ch c th c xem xt i vi tng phn ng nht nh.
Vd: cc cht xt sinh hc-cc enzim, ch xt cho chuyn ha nhng hp cht c cu
to ging nhau hoc cho chuyn ha ca mt trong s cc ng phn ca cc hp
cht .
2. Tnh a nng:
Mt cht c th ng vai tr xt cho nhiu phn ng khc nhau.
Vd: aluminosilicat c th hot ng xt cho mt lot cc qtrnh nh cracking, ng
phn ha, bt cn i ha, ehirat ha ru. Xt Pt rt hot ng trong cc phn
ng reforming, ehiro ha, ..
3. Tnh a dng:
Thnh phn ha hc ca cc cht rt a dng:
Rt nhiu cc nguyn t trong bng h thng tun hon c th l cht xt hoc tham
gia vo thnh phn cht xt.
Cht xt c th dng nguyn t, dng hp cht( cc oxit, hp kim, sunfua.,,
4. Tnh khng thay i trng thi nhit ng:
Xt khng t gy ra phn ng , khng lm dch chuyn cn bng m ch c tc dng
rt ngn thi gian t cn bng
5. Tnh cht nhiu giai on:

5. Tnh cht nhiu giai on:
Thng chia lm 5 giai on: chuyn cht n b mt, hp ph hot
ha trn b mt, phn ng trn b mt, gii hp ph sn phm,
chuyn sn phm ra khi b mt
Cc giai on hp ph cht, phn ng b mt, gii hp ph c bn
cht ha hc v xem nh cc giai on to nn phn ng xt.
Giai on u( chuyn cht n b mt) v giai on cui(chuyn
sphm ra khi b mt ) khng lin quan n bin i ha hc, l qu
trnh khuch tn, qu trnh chuyn khi.
Trong mt s trng hp, nu giai on u v cui l chm hn so
vi cc giai on chnh ca p ha hc th tc ca qtrnh xt c
quyt nh bi tc khuch tn hay chuyn cht.
Tc ton qu trnh b khng ch bi tc giai on chm nht
gi l giai on quyt nh tc .

Cht xc tc d th

Pha hot ng:

Cc tnh cht ca pha hot ng:
Hot tnh xc tc: hot tnh ng hc v hot tnh
thc nghim.
Hot tnh ng hc: x da vo pt tc phn ng

Trung tm hot ng: L nhng trung tm c
ha tr t do ln nn c th hp ph cht phn
ng v tin hnh phn ng.

Thuyt Dankov
Mt phn t b hp ph ln b mt cn phi c nhiu
TTH cng mt lc tc ng vo th khi mi ko dn
c mi ni cc phn t b hp ph v to thnh
HCTG, khi phn t mi c kh nng p vi cc phn
t b hp ph khc
V tr no cng c nhiu mt lm th cng c
nhiu lin kt vi cht phn ng v kh nng
hp ph dn n p cng cao
V tr hot ng mnh hay yu ty thuc vo
tng loi p.

CHNG 3 : HP PH
1. nh ngha
Hin tng hp ph l gia tng nng
mt s cht nht nh( kh, lng) trn b mt
cht xt so vi trong th tch .
Cht kh hay hi c gi l cht b hp
ph, cht rn xp dng ht kh hay hi
gi l cht hp ph v nhng kh khng b
hp ph gi l kh tr.
Bn cht qu trnh hp ph: L s tng
tc gia c phn t vi b mt xc tc. S
tng tc ny ng vai tr ch yu trong cc
qu trnh xt d th.

2. Phn bit hp ph vt l v hp ph ha hc
Nhit hp ph
Lc hp ph
S chn lc hp ph
Lng cht b hp ph
Tc hp ph
S ph thuc ca nhit
Trng thi cht b hp ph
Tnh cht ca cc mi ni hp ph
Tnh thun nghch ca hp ph
Qu trnh hp ph c ngha c bit trong phn ng
xc tc d th.
Trong qu trnh hp ph c to ra mt nhit lng,
gi l nhit hp ph ( hoc q Kcal/mol). B mt cng
ln tc xp ca xc tc cng cao th nhit hp ph to
ra cng ln.
Nhit hp ph
Nhit hp ph
Trong qu trnh hp ph, nng lng t do b mt ca h
gim, ngha l AG < 0. ng thi hn n ca h gim(do
cc tiu phn ca cc cht b hp ph trn b mt cht hp
ph c sp xp mt cch c trt t) ngha l AS < 0. Do
t phng trnh nng lng ca cng thc GIBBS(Th ng
p ng tch).
AG = AH T.AS < 0.
T suy ra: AH < 0.
Ngha l qu trnh hp ph l qu trnh ta nhit. iu ny
hon ton ph hp vi thc nghim. Hiu ng nhit ca qu
trnh hp ph c gi l nhit hp ph.

81
Nhit hp ph
HPVL v HPHH u to nhit
Nhit to ra do HPVL nh khong t 0 5 Kcal/mol.
Nhit to ra do HPHH kh ln khong t 10 hng trm
Kcal/mol (tng ng nhit phn ng)..

Lc hp ph
1.Hp ph vt l:
HPVL do lc Van-der waals gy ra gm cc lc:
Tng tc phn t
Lc tng tc tnh in.
2.Hp ph ha hc:
Trong HPHH lc tng tc gia cht hp ph v cht b
hp ph l lc tng tc ho hc
HPHH:
B mt vt rn khng bao gi bng phng l tng m c cc vt nt
gy, hoc to ra cc bc nhy hoc ch li lm
to ra cc ho tr t do trn b
B mt tinh th B mt vt rn
Lc hp ph

Lc hp ph

Hp ph ha hc
S khng cn bng lc cc nguyn t cht rn kim loi
S khng cn bng lc nguyn t trn b mt cht rn oxit
Lc hp ph
Lc tng tc ho hc trong HPHH bn vng
hn rt nhiu so vi HPVL.
Cu trc in t ca phn t b hp ph trong
HPHH bin i su do lin kt ho hc hnh
thnh.
S chn lc hp ph
HPHH c tnh cht chn lc cao, ph thuc vo
tnh cht b mt cht rn v tnh cht ca cht b
hp ph .
HPVL khng c s chn lc, tt c cc b mt
cht rn u c tnh cht hp ph l hc.

S lng cht b hp ph
HPHH xy ra rt t, khng hn mt lp trn b mt xc
tc (n lp).
HPVL ln b mt xc tc n lp hay a lp ph thuc
vo bn cht h hp ph, nhng thng xy ra a lp,
nht l khi p sut cn bng gn vi p sut bo ho
(P/P
s
1).

S lng cht b hp ph
Khi p sut P cn nh (P/P
s
0,1) xy ra hin tng hp ph n lp.
Khi p sut tng ln s xy ra hp ph a lp
S ph thuc lng cht b hp ph vo P/Ps
Tc hp ph
Tc hp ph vt l thng nhanh. Cn tc hp ph ho hc
thng xy chm do s khc bit v nng lng hp ph.
Khi xt v tc hp ph cn ch n nh hng ca tc
khuch tn, nht l i vi vt liu c mao qun, v trong mao qun
tc khuch tn c nh hng rt ln n qu trnh hp ph.
Tc ca qu trnh hp ph ho hc c xc nh theo phng
trnh
K
hp
= k
o
.Z.e
-Ec/RT

S ph thuc ca nhit
Nhit tng c hai qu trnh HPVL v HPHH u gim.
HPVL tin hnh nhit thp (-193
0
C 25
0
C).
HPHH tin hnh nhit cao hn (35 400
0
C).
Nhit ti u ca qu trnh HPHH ph thuc vo cp cht hp ph v cht b
hp ph.
V d: O
2
hp ph trn P
t
v H
2
hp ph trn Cu. Ta c 2 ng biu din

Trng thi cht b hp ph
HPVL khng lm thay i trng thi cht b hp ph, vn gi nguyn
trng thi ho hc ban u ca n.
HPHH xy ra lm thay i trng thi ban u ca cht b hp ph.
Cht b hp ph c th b phn ly trn b mt cht b hp ph
H
2
+ 2Me 2MeH
C
n
H
2n + 2
+ 2Me CnH
2n + 1
Me + MeH
Cht b hp ph khng b phn ly
Tnh cht ca cc mi ni hp ph
HPHH to thnh mi ni bn vng v tnh cht gn ging nh mi
ni ha hc.
Chng c th l mi ni ha tr, ion, ng ha tr...
C s di chuyn in t gia cht b hp ph v cht hp ph,
tc l c tc dng in t phn t hp ph v b mt cht rn.
HPVL khng hnh thnh mi ni.
S tng tc gia phn t b hp ph vi cc electron ca cht
rn rt yu.
Gia cht rn v phn t b hp ph c coi nh l 2 h thng,
khng phi l mt hp cht thng nht.
Tnh thun nghch ca hp ph
S gii hp: Hin tng ngc li vi qu trnh hp ph
( xy ra khi gim p sut cht b hp ph hoc tng nhit
)
Qu trnh hp ph (vt l hoc ha hc) thun nghch :
nu khi gii hp cht b hp ph c gii phng dng
ban u nh trc khi hp ph.
HPHH khng thun nghch: Nu lin kt gia cht HP v
cht b HP tng i bn, qtrnh gii hp c th dn n
s gii phng vo th tch nhng nguyn t cht HP gn
kt vi cht b hp ph.

HPVL bao gi cng l thun nghch: hp ph
nh hp ph
HPHH khng phi bao gi cng l qu trnh
thun nghch.
Tu theo c tnh mi ni lin kt ha hc m
tnh cht thun nghch qu trnh hp ph khc
nhau.
C nhng qu trnh HPHH kh bn vng, to
thnh cc hp cht ha hc, V d nh s hp
ph Oxy ln kim loi to Oxyt kim loi, hoc khi
hp ph ln than cho CO
2
, CO
Trng thi HPVL chuyn sang HPHH
HPVL c th l giai on ban u ca qu trnh HPHH v tng th
3.nh lut HPHH- Cc pt biu din HPHH
Hp ph ng nhit ca langmuir.
Trong qu trnh hp ph nhng phn t kh b hp ph s li trn b mt
ht xc tc trong mt thi gian nht nh tip nhn nng lng v thc
hin qu trnh nh hp ph. Qu trnh hp ph v qu trnh nh hp ph xy
ra ng thi cho n khi ht phn ng t c trng thi cn bng.
thit lp c phng trnh ng hc cho qu trnh hp ph, Langmuir
a ra mt s iu kin sau(thuyt hp ph ng nhit ca langmuir).
Tt c cc tm hot ha u c tnh cht nh nhau.
S tm hot ha khng thay i theo thi gian.
Mi tm hot ha ch c th hp ph mt phn t b hp ph.
Gia cc phn t b hp ph khng c tc ng qua li.

NG HC QU TRNH HP PH L TNG
ng hc qu trnh hp ph c c trng bi tc
qu trnh hp ph v gii hp
Phng trnh Langmuir m t cn bng hp ph trn
b mt phng, c thit lp bng phng php l
thuyt v c xy dng trn cc quan im v hp
ph l tng
Hp ph l tng
Cc tm hp ph (HP) c mc nng lng nh nhau
Nhit HP khng i theo gian: Q = const
Cc phn t c HP khng tng tc vi nhau
Mi trung tm hot ng ch HP 1 phn t
Trong qu trnh HP v nh hp s tm HP khng i

2.2 Hp ph n cht khng phn ly
A + R AR
Vn tc hp ph: v
h
A
= k
h
. P
A
.(1 -
A
)
Vn tc nh hp ph : v
n
A
= k
n
.
A
Trong :
k
h
s vn tc hp ph
k
n
: hng s vn tc nh hp ph
P
A
: p sut ring phn ca A

A
: b mt b chim bi A
trng thi cn bng: v
h
= v
n

u /(1 - u)= kP

.
1
K P
KP
u =
+
So snh hp ph phn ly v khng phn ly
ng ng nhit hp ph khi b
phn ly vi gi tr b khc nhau
ng ng nhit hp ph khi khng
phn ly vi gi tr b khc nhau
Khi phn t b phn ly
C dng:

Khi bao ph b mt
c xc nh:
( )
( )
n
i i
n
i i
i
P K
P K
/ 1
/ 1
. 1
.
+
= u
nA A
n
.
1
K P
KP
u =
+

CHNG 3 : C TRNG XC TC
BNG PHNG PHP HP PH
3.1 Khi nim v cu trc xc tc rn xp
3.2 ng ng nhit hp ph
3.3 Cc phng trnh ng nhit hp ph
Cc
l
xp
Mao
qun
B mt ring ca vt liu (Sr); l tng din tch b mt trn mt gam cht hp ph
(m
2
/g). i vi cht khng c l xp th b mt ring khong vi chc m
2
/g. i vi
cht c l xp v mao mch th n khong hng ngn m
2
/g.
Th tch l xp ring; l khong khng gian rng tnh cho mt n v khi lng
(m
3
/g)
Phn b kch thc mao qun
Hnh dng mao qun: mao qun hnh tr, hnh cu, hnh khe, hnh c chai v.v
Phng php hp ph l cng c tm: b mt ring, phn b l xp, cc dng mao
qun v.v
Phn b kch thc ca cc mao qun hoc phn b l xp da trn nhng gi thit v
hnh dng mao qun . S phn b c xc nh theo s bin i ca th tch hoc
b mt ca l xp vi kch thc mao qun

Bng cc i lng c trng cu trc xp ca mt s xc tc rn
Xc tc B mt ring
(m
2
/g)
Th tch ring
ca mao qun
(cm
3
/g)
ng knh
mao
qun, A
o

Than hot tnh 500 - 1500 0,6 - 0,8 10 - 20
Silicagel 200 - 600 0,4 15 - 100
Xc tc Ni cho hydro ha 200 - 250 0,3 15 - 200
Aluminosilicat xc tc cho
cracking
300 - 500 0,4 - 0,52 15 - 100
Oxyt Al hot tnh 150 - 200 0,4 20 - 100
Vanadium trn Ba -
Alumosilicat xt oxy
ha SO
2

8 - 10 0,4 - 0,5 700 - 1000
Xt oxyt Fe tng hp NH
3
7 - 10 0,3 200 - 1000
Xt oxyt Fe oxy ha SO
2
3 - 5 0,3 - 0,4 2000 - 4000
Xt Cu nng chy 0,23 0
C 2 loi ng hp ph:
ng ng p hp ph: qu trnh hp ph t gi P khng i ch thay i T,
ta v c ng ng p hp ph
x = f(T)P
Dng ny t c gi tr thc t nn t c nghin cu
ng ng nhit hp ph: qu trnh hp ph ta gi T khng i v ch thay
i P, ta s xy dng c ng ng nhit hp ph
x = f(P)T
Khi i lng x l hm ng bin vi p sut cn bng P
Khi ta tng p sut P t l P/Ps tng (P l p sut
cn bng ti thi im t, Ps l p sut bo ho ca
cht b hp ph).
Nu P/Ps tng t 0 cho n 1 th s ph thuc gia x
v P/Ps l ng ng nhit hp ph.
Nu P/Ps gim t 1 cho n 0 ta c ng ng
nhit nh hp ph.
C rt nhiu phng trnh m t mi quan h gia lng cht b hp ph (x)
v p sut cn bng ca pha b hp ph (x - P/Ps).
Phng trnh hp ph Henry: m t mi quan h x-P n gin nht
x = KP
x- lng cht b hp ph, hp ph trn 1 gam xc tc (g/g).
P- p sut cn bng ca pha b hp ph (Torr, atm).
K- l hng s Henry.
Phng trnh Henry ch ng vng tuyn tnh nh, tc l vng c che
ph thp, ta gi l vng Henry; khng th p dng c khi nng cao, do
th tch hp ph c hn.
Phng trnh ng nhit hp ph Langmuir: m t cn
bng hp ph trn b mt phng, c thit lp bng
phng php l thuyt; c xy dng trn cc quan im
v hp ph l tng.

Cc qu trnh hp ph m quan h gia 1/ v 1/P tho
mn quan h tuyn tnh l qu trnh hp ph tun theo
phng trnh ng nhit Langmuir.
T phng trnh trn ta suy ra c b mt b chim

Phng trnh Langmuir vit di dng tuyn
tnh:
=
=
K V
OA
V
tg
m
m
.
1
1
o
T V
m
ta xc nh c b mt ring ca 1g cht hp ph:
S
r
= V
m
.N
A
.A
o
N
A
: s avodro (6,023.10
23
)
A
o
: tit din ngang ca 1 phn t hp ph
Theo l thuyt th gia
1/ v 1/P l ng thng.
Nhng t nhng s liu
thc nghim cho phng
trnh l ng cong. iu
ny chng t phng trnh
khng chnh xc lm .

Nhng hn ch ca thuyt Langmuir
S hp ph c th xy ra theo lp a phn t
B mt cht hp ph thng khng ng nht v nng lng, tc
cc v tr hp ph c nhit hp ph khc nhau.
C th c tng tc phn t ca cht b hp ph thuc cng mt
lp

THUYT HP PH
A PHN T
B.E.T
Phng trnh ng nhit hp ph BET (Brunauer, Emnet, Teller
nm 1938) l mt thnh cng ln p dng cho hin tng hp ph a
lp.
Gi thit quan trng ca BET l:
Cc gi thit ca Langmuir cng c ng dng vo BET.
Cc phn t b hp ph u tin c tng tc vi nhau to ra lc,
lc ny to iu kin cho lp hp ph th 2,3...n
Tc hp ph (ra) trn lp hp ph th (i), bng vi tc nh
hp ph (ra) ca lp (i + 1).
Nhit hp ph t lp th 2 tr ln n lp ngng t l bng nhau
v bng nhit ngng t
Phng trnh c bn ca BET l:

a v dng tuyn tnh
V: th tch cht b hp ph
V
m
: th tch cht b hp ph ln nht
T ta xc nh c C v V
m
S
r
hp ph
ng ng nhit hp ph v nh hp ph t n lp sang a lp
Cc dng ng ng nhit hp ph c trng c phn loi bi IUPAC:

Cc dng vng tr khc nhau cho cc loi vt liu c cu trc mao qun
trung bnh khc nhau.
Cc phng trnh hp ph ng nhit:
Phng trnh BET
Nghin cu cu trc xp ca VLMQ: Ch nhng vt liu c cu trc vi mao qun v mao
qun trung bnh mi th hin s phc tp trong qu trnh hp ph v kh hp ph . Do
chng ta s nh gi 2 loi vt liu ny.
Cc phng trnh hp ph ng nhit:
Vt liu vi mao qun (microporosity):
Cc zeolit, than hot tnh, vt liu khong st v nhiu cht mang xc
tc ... c l xp bao gm ch yu l cc vi mao qun.
Kch thc ca chng xp x vi kch thc ca cc phn t b hp
ph. Do kch thc vi mao qun v qu trnh thc hin p sut
tng i nh nn khng c s ngng t hay hp ph a lp trong
mao qun . Do khi nh hp ph khng c ng tr.

V vy phng trnh BET khng cn y gi tr xc nh Sring
ca vt liu.
( )
S m m S
P
P
C V
C
C V
I
P P V
P
.
.
1
.

+ =
Cu trc xp trong s xc tc.
Cu trc xp (l hng) l mt trong nhng c tnh
quan trng ca xc tc rn, thng cht xc tc rn
c b mt ring rt ln (hng trm m2/g), nh than
hot tnh 500 1500 m2/g. Cu trc xp phn nh
qua hng lot cc thng s: bn knh mao qun (r),
th tch mao qun v b mt ring ca xc tc.
Da vo cu trc v m phn thnh hai loi chnh:
xp v cu trc xp

Zeolit Than anthraxt Than hot tnh
L xp
Vt liu mao qun trung bnh (mesoporosity)
S ngng t mao qun v nh lut Kelvin
i vi VLMQ trung bnh, trong qu trnh hp ph, khi p sut cn nh
hn p sut hi bo ha Ps th c xy ra hin tng cht b hp ph
ngng t.
Phng trnh Kelvin xc nh mi quan h gia t s P/Ps v rk l
bn knh ca git lng hnh thnh bn trong mao qun.
Hn na khi kh hp ph, s bay hi cht lng t mao qun thng
xy ra p sut thp hn Ps. V do ng kh hp ph khng
trng vi ng hp ph . S sai khc l do p sut mao qun
cn tr s kh hp ph ca hi ngng ng nh p sut hp ph.
|
|
.
|
\
|
=
T R r
V g f
P
P
k
L
S
. .
cos . . .
ln
u
T phng trnh Kelvin c th thy rng: P/Ps ca qu trnh thot hi
t mao qun ngng t lun lun nh hn P/Ps ca qu trnh hp ph.
S phn b kch thc trong VLMQ trung bnh
Phng php c ng dng nhiu nht l phng php ca Barrett,
J oyner v Halenda, gi tt l phng php BJ H. N p dng cho nhnh
kh hp ph trn ng ng nhit.
C s ca phng php l cn c vo phng trnh Kelvin vi iu kin
cho rng, sau khi bay hi cht lng ngng t, cht lng cn lu li trn
thnh mao qun mt mng hp ph a lp c chiu dy t. Chiu dy t
c xc nh theo cng thc sau:
Bn knh ca mao qun rp c tnh theo biu thc:
r
L
S
V x
t
.
=
t r r
k p
+ =
Xc nh b mt ring ca xc tc.
Khng mt qu trnh nghin cu xc tc d th no hon thnh m khng
nh gi xp ca xc tc, b mt ring v mc phn b mao qun ca
xc tc. nh gi cc i lng trn phng php tt nht l dng
phng php hp ph.
Cng thc tnh b mt ring ca xc tc :
m m r
S N n S . . =
Cht b hp ph thng dng di dng lng - kh. Gi tr Sm ca cht b
hp ph khng phi l i lng tuyt i. Hin nay thng dng nht l kh
tr nh N2, Ar, He, Kr...
Mt khc cng cn ht sc thn trng i vi nhng trng hp m cht b
hp ph c tng tc ha hc vi b mt cht hp ph. Chnh v l do
ngi ta thng la chn cc kh tr v nhit thp xc nh b mt
ring. N2 l cht kh c s dng nhiu nht. Trong mt s trng hp cn
c s khuch tn tt trong cc vi mao qun, Ar l ng c vin s mt, sau
l He hoc H2. Tuy nhin H2 c th hp ph ha hc, cn He th kh thao
tc thc nghim, do vic ng dng chng b hn ch.
Vic ng dng phng trnh BET tnh b mt ring tr thnh mt
phng php tiu chun trong nghin cu VLMQ.
T cc s liu thc nghim, xy dng c biu m P/V(Ps-P) ph
thuc vo P/Ps s nhn c 1 on thng nh trn hnh v

Phng trnh BET ni chung u c th p dng xc nh Sr ca tt c mi
cht rn trong phm vi gi tr P/Ps ca cht b hp ph =0,05 0,35 v hng
s C >1.
Xc nh xp ca xc tc.
nh gi xp ca xc tc v cht mang, c bit l xc tc v cht
mang c xp km, ngi ta dng phng php gn ng. Dng phng
php ny c th nh gi c xp m bng s hp ph nc. xp
m l i lng phn xp so vi b mt chung
Lng hp ph nc W tnh theo cng thc:
% 100 .
0
0 1
g
g g
W

=
xp m c xc nh theo cng thc:
% 100 .
0 2
0 1
g g
g g
B
=
Xc nh xp ca xc tc.
S phn b mao qun theo kch thc ng vai tr quan trng trong qu
trnh khuch tn bn trong ca phn ng ha hc xc tc. xc nh phn
b mao qun xc tc theo kch thc th trc ht cn phi xc nh kch
thc mao qun ca xc tc.
Theo phng php BJ H p dng cho nhnh kh hp ph trn ng ng
nhit, ta c cng thc:
t r r
k
+ =
Trong , xc nh rk:
khp
S
L
k
P
P
T R
V g f
r
|
|
.
|
\
|
=
ln . .
cos . . . u
Hai th sau y biu din s phn b th tch mao qun ca Al2O3 v
SiO2
Trng hp i vi Al2O3 c 2 cc i tng ng vi ng knh mao qun
l 22 Ao v 41 Ao. i vi SiO2 c 1 cc i tng ng vi ng knh mao
qun l 50 Ao.

CHNG 4: XC TC CNG
NGHIP
4.1. Cc yu cu c bn i vi xc tc vn hnh trong
cng ngh.
1/ Hot tnh cao, n nh
2/ chn lc cao .
3/ Thi gian sng ca xc tc phi di
4/ bn ha, bn c, bn nhit cao
5/ Xc tc phi d iu ch v c kh nng ti
sinh c .
6/ Gi thnh hp l .
7/ Xc tc t c vi ngi

4.2. Thnh phn xc tc cng nghip.
Xc tc cng nghip thng bao gm 2 hoc
nhiu hp phn i khi rt nhiu hp phn .
Cc vai tr:
cht hot ng xc tc
cht kch ng xc tc
cht mang.

Cht mang ( pha nn)
L phn mang cc pha hot ng xt v xtin,
gip tng cng ti a din tch b mt ca pha
hot tnh nh bn thn c b mt ring ln, gip
qu trnh trao i nhit thun li v tng bn
c hc cho xt.
Vai tr v tnh cht chung ca cht mang:
Mt s tnh nng vt l v ho hc quan trng cn quan tm khi la chn
cht mang cho xt:
C b mt ring thun li nhm lm tng din tch b mt pha hot
ng(bao gm xt v xtin), gip cc tiu phn xt c th phn tn v c nh
trn mt cch tt nht.
C xp cao( gm kch thc l xp trung bnh v s phn b l xp)
Gip qu trnh trao i nhit thun li, trnh gy qu nhit cc b, ngn cn
s hnh thnh cc tiu phn xt c kch thc ln.
Tnh bn trong iu kin phn ng v iu kin ti sinh xt.
Tnh cht c hc thun li: chng mi mn, c cng tt, chu lc nn
thch hp.
Th hin Tnh tr i vi cc phn ng khng mong mun (ngc li c
th bin tnh thm tnh nng xt thun li cho phn ng mong mun).
Vd: cht mang nhm oxit trong xt reforming, ng phn ho, c x l
thm vi axit tng cng chc nng axit-baz ca xt(gip chuyn ha tt
cc phn ng mong mun nh ng phn , ng vng ho).
Cht mang cng c th lm thay i hng phn ng.

PHN LOI CHT MANG
Cht mang c b mt ring nh: diatomit, amian,
bt t vi m
2
/g n vi chc m
2
/g.
Vd: thnh phn v tnh cht bt:

SiO
2
60 - 70%
K
2
O. Na
2
O 2 - 4%
Fe
2
O
3
1 3%
Al
2
O
3
15 -20%
CaO 2 3%
% l xp 60%
B mt ring 10 m
2
/g
Cht mang c b mt ring ln: oxit nhm, silicagel, t
st , aluminosilicat, than hot tnhC b mt ring t vi
trm n hng nghn m
2
/g

Cht mang B mt ring
m
2
/g
xp(%)
Than hot tnh 500 - 1500 60-70
Silicagel 200 - 800 20-60
Aluminosilicat 300 - 500 -
Oxit nhm 150 - 200 50-70
Cc ch vn hnh xc tc trong cng nghip
Lp xc tc tng tnh:
c im c bn:
Cc lp xt c nh, c sp xp theo dy vi h thng gia nhit
hoc lm lnh trung gian.
Kim tra cht ch s thay i nhit t vng tm xt ra ngoi.
Dng nguyn liu c np lin tc vo h thng l phn ng (
cha xt) v dng sn phm c ly ra lin tc.
Ngng hot ng ton b h thng ti sinh xt ti ch ( i khi a
ra ti sinh ngoi h thng) khi hot tnh xt gim n mt gi tr nht
nh ( hoc t mt trng lng nht nh ca cc bm trn b mt
xt)
Cng ngh ny c p dng trong trng hp xt c hnh dng ph
hp, hn ch s mt mt nguyn liu v loi tr s khuch tn hn
lon. Xt thng c dng vin bi hoc dng ht n.
V d : cc cng ngh hydrogen ha, hydrocracking, ng phn
ha
Lp xc tc tng ng:
p dng trong trng hp xt b gim hot tnh rt
nhanh( bi cc che ph)
c im c bn:
Lp xt chuyn ng nh nhng, lin tc trong h
thng thit b phn ng.
Ton b h thng c vn hnh lin tc.
Lp xt sau khi ra khi h thng phn ng c
ra ngoi ti sinh ring. Sau c bm tr
li vo h thng ( t pha u l phn ng).

Lp xt tng si:
p dung trong trng hp khng gii quyt c vn truyn nhit
nu s dng lp c nh.
c im:
Cht xt dng bt mn (dng vi cu).
Cht xt nng c a vo l phn ng vi tc cao (60 cm/s),
c pha trn vi dng nguyn liu ( gia nhit s b) ti ng
nng (riser). Ti y, trong vng nhit ha hi ca nguyn liu,
bi xt chuyn ng t di ln trn nh mt lp si.
S tn tht p sut nh hn, s truyn nhit tt hn so vi xt tng
c nh.
lm vic c tng si cn c s kt hp gia c tnh c hc
vi hnh dng xt.
Vd: Cng ngh cracking xt u s dng kiu vn hnh xt tng si.

S gim hot tnh xt:
Trong qtrnh lm vic thng xy ra hin tng mt hot
tnh xt tng phn hoc hon ton. Nguyn nhn gy ra
s mt hot tnh xt:
Do ng c:
S hnh thnh cc:
Hin tng thiu kt, s bin tnh thnh phn v cu trc
ca xt v cht mang di tc dng ca nhit hi nc (
xt axit, zeolit)
Do to thnh cc hp cht bay hi
Do xt b mi mn, tht thot ca cu t hot ng d bay
hi.

Cc cht u c xc tc rn ca mt s qu trnh ha du
Cht c Cht xc tc
Hp cht cha lu hunh Hydrogen ha, dehydrogen ha, reforming, ng phn
ha, tng hp methanol, ammoniac, methan ha
Hp cht cha oxi Xt reforming, ng phn ha, polymer ha, alkyl ha
Hp cht cha nit hu c Tt c cc xt axit hoc xt lng chc nng.
Cc hp cht thm a vng Xt axit hoc lng chc
Cc hp cht dng keo ca asphalten Xt HDS i vi cc phn on nng v cn du, cracking
Cc kim P, As
Cc halogen
Xt reforming, hydrogel ha
Xt chuyn ha CO nhit thp, tng hp metanol
Kim loi Ni,V, Na Xt HDS i vi phn on du, xt cracking, xt reforming.
Cc bin php ngn nga:
Cc phng php ngn nga s ng c xt:
Phng php hp ph: Cho hn hp phn ng
i qua ct cha cc cht hp ph mnh.
PP ha hc: Bin cht c thnh cht khng
c, ta dng phn ng oxi ha.
Bin php ngn nga s to thnh cc
Phn tch nguyn nhn, ngun gc to ra cc v
cacbon.
S dng cc nguyn t c th ph v gc t do,
hoc bng cch a vo cc kh nh hiro , hi
nc.
La chn cht mang c mao qun ln lm
gim thiu hin tng lp kn cc mao qun do
cc v cacbon.
Gim lng tm axit mnh bng cch thm cc
ph gia nh MgO, K
2
O
Bin php ngn nga qu trnh thiu kt do nhit :
La chn cc iu kin ti u nh nhit , mi
trng phn ngNhit cn khng ch
nghim ngt trnh xy ra hin tng qu
nhit sinh ra thiu kt cc b.
Gim lng hi nc trong qu trnh p.
B sung vo xt cc cht ph tr c tnh n nh
cao.
Qu trnh ti sinh xc tc
Xc tc c th c ti sinh nhiu ln, nhng khng c
xt no c tui th v hn.
Trong qu trnh ti sinh nhng thay i kt cu c- l
dn n s suy gim hot tnh xt.
Vic tch t cc kim loi nng As,Pb,Cutrn b mt
cht xt l qu trnh bt thun nghch
S mt mt thun ty c hc ( do va p, ri vi trong
qu trnh lun chuyn) cng lm tn tht mt lng cht
xt nht nh
Xtc mt hot tnh b thi ra nu cha kim loi qu(Pt,Au),
c a vo qu trnh thu hi kl qu sn xut xt mi
4.3. iu ch xc tc
1/ Xc tc khng c cht mang

1.1/ Xc tc kim loi

1.2/ Xc tc oxyt



1.1/ Xc tc kim loi

Phng php kh cc oxyt kim loi

o Tc nhn kh : H2

o Kim loi thu c c hot tnh cao

o Kch thc ht kim loi ph thuc vo iu kin kh

o i vi mi mt loi xc tc th iu kin kh c th khc nhau

Phng php in ha: tc l iu ch kim loi bng
cch in phn dung dch mui.


1.2/ Xc tc oxyt

t mui ban u cho kt ta bng baz thu
c hydroxyt rn em nung thnh oxyt :
iu ch Al2O3 dng Al2(SO4)3 v NH4OH:
Al2(SO4)3 + 6 NH4OH = 2 Al(OH)3 + 3
(NH4)2SO4

2 Al(OH)3 = Al2O3 + 3 H2O

Cc yu cu c bn i vi xc tc vn hnh trong
cng nghip
C tnh nng xc tc cao (hot tnh xt cao)
Tnh la chn ca xc tc

CHNG 5: PHNG PHP NGHIN
CU V NH GI XC TC
1. Phng php tnh:
Nguyn tc: L phng php tin hnh trong th tch
kn cho n khi t c cn bng nhit ng hay n
khi chuyn ha hon ton mt trong s cc cht phn
ng ban u.
c im : Thng p dng trong iu kin c s
bin i s phn t . Phng php cho php theo di
nh hng ca p sut n tin trnh phn ng.
u im : Kh nng lm vic vi lng nh cht tham
gia phn ng vi cht xc tc bt k dng no v thu
c ton ng ng hc trong mt th nghim vi
php o c th t nhy v chnh xc cao.

Phng php tnh
Khuyt im : Kt qu thc nghim thu c dng
tch phn, mun nghin cu s bin i cc thng s
cn phi tin hnh vi phn.
Do nhc im trn, phng php t c s dng
trong nghin cu xt cng nghip.
2. Phng php dng:
L phng php ph bin nht nh gi hot tnh xc
tc.
Nguyn tc: Dng cc cht phn ng c np lin tc(
vi vn tc c xc nh vo h thng phn ng c
cha lp xt. C th o c v theo di s bin i ca
nng cht phn ng v cc sn phm phn ng theo
thi gian.
c im:
L phng php tch phn v lin tc, cho php thc
hin qu trnh gi cc iu kin t ra nh nhit ,
nng , p sut, tc di v tc th tch ca dng
vo thit b phn ng.

Phng php dng
Cho php tin hnh kho st ng hc qu trnh trong
iu kin c th.
Cho php nghin cu s bin i cu mt trong cc
thng s phn ng theo thi gian trong khi c nh cc
thng s khc.
Trong trng hp lp xt c nh, tc ca qu trnh
c tnh l tc trung bnh theo chiu cao lp xt.
So vi pp tnh , thit b dng n gin hn nhng
nhy km hn.
Phng php dng
u im: l c th xc nh c hot ca xc tc
trng thi n nh ca cht xc tc, cu trc n
gin, lm vic lin tc, c th kim tra cht xc tc
trong cc iu kin gn vi sn xut
Nhc im: ca phng php l khng c kh nng
o trc tip tc phn ng v kh thc hin trong
cc iu kin l tng ca ch chy l tng.

3.Phng php dng vi lng:
L phng php n gin kho st cc phn ng xt
d th, c s dng kh rng ri do tit kim xtc v
cht phn ng m vn bo m qui lut ng hc ca
qu trnh.
Dng cht mang tr c sc qua bnh cha cht phn
ng v mang hi bo ha cht phn ng vo l phn
ng c lp xc tc. Nng ca tc cht c kim sot
bng cch iu chnh p sut hi bo ha ca n trong
dng kh mang hoc bng mt phng thc thch hp
khc.
Vi tc dng ln thnh phn ca hn hp phn. ng
c th c coi l rt gn vi ch trn l tng

Nhng u khuyt im rt ra t
phng php dng vi lng:
L phng php tm loi xc tc mi nhanh nht
v t tn km nht (xtc kim loi qu Pt, Pd)
Lng xt dng mi ln th nghim rt nh v
lng cc cht phn ng cng rt t.
Phng php ch nghin cu trong phng th
nghim khng th p dng vo cng ngh c.
Ptrnh ng hc rt ra t phng php vi lng
l ptrnh vi phn cho s liu chnh xc.
Thit b n gin.
4. Phng php dng tun hon
Nguyn tc: C s tun hon mnh ( nh bm tun
hon) hn hp phn ng qua lp xtc. Lng kh tun
hon ln hn lng kh tham gia phn ng. Kh phn
ng c nhp vo v ly ra lin tc.
c im: o c trc tip tc phn ng.
Nh cng tun hon ln loi tr c s thay i
nhit trong l phn ng.
C kh nng lm vic vi lng xc tc ti thiu.
Nhc im: H thng thit b phc tp. Cn lng cht
phn ng ln tun hon. Thi gian phn ng cn
lu t trng thi n nh, do d dn ti phn
ng ph.

5.Phng php xung vi lng:
c ph bin nhm sng lc nhanh cc cht xt.
Thun tin trong kho st ng hc v c ch
cc phn ng trong trng thi khng n nh.
c im : Tc cht c a vo bnh phn
ng khng lin tc m bng cch np nhng
xung vo dng kh mang ( kh tr) lin tc thi
qua lp xt, ging nh trong phn tch sc k kh.
Sn phm p sau khi ra khi bnh p b gi li
trong by t trong bnh cha nit lng trc khi
c gia nhit dng kh mang a vo ct
phn tch sc k.
PHNG PHP XUNG VI LNG
Xc nh tnh cht l- ha ca xc tc.
Tnh cht c hc:
Th nghim va p
Th nghim mi mn
Phn b ht.

CHNG 5: SN XUT CHT XC
TC
Mt s cht xc tc s dng trong cng nghip
NR-2 - xuc tac reforming thu kh qua s chuyen hoa metan vi hi
nc.
Thanh phan: NiO 20%; Na
2
O 0.15%; SO
3
0.5% tren chat mang.
Be mat rieng 18 m
2
/g, dang khoi tru 12.7 12mm
Thi gian lam viec 4-5 nam.
Toc o the tch toi thieu 200 l/h; nhiet o 838
o
C; ap suat 1 atm.
HI-3 - xuc tac chuyen hoa CO bang hi nc.
Thanh phan: Fe
2
O
3
-95%; Cr
2
O
3
-4%; SiO
2
-0.2%.
Dang tru, ng knh 6.91, dai 12.7mm
Thi gian lam viec 7 nam.
Toc o the tch 600 l/h; nhiet o 455
o
C.
FM-1 - xuc tac tong hp amoniac. Thanh phan: 64,6% Fe
2
O
3
; 31%
FeO; 1,4% K
2
O; 2.5% Al
2
O
3
; 0,5% SiO
2
.
Dang vien khong qui tac thu c theo phng phap nong chay;
96% co kch thc nho hn 10mm va 4% co kch thc nho hn
4mm.
Thi gian s dung 7 nam.
MS-1 - xuc tac hydroforming. Thanh phan 10% MoO3.
Be mat rieng 250 m2/g; the tch lo xop 0,28 cm3/g 98% hat qua
ray 0,147mm; 60% qua ray 0,074mm
Tai trong 1kg/gi.kg xuc tac 510oC, ap suat d 17,6 at
Kim loai nhom Pt dung oxy hoa, hydro hoa va dehydro hoa,
dehalogen hoa.
1. 5% Pt, Pd, Ru va Rd tren phien than hoat tnh, oxyt nhom c
hoat hoa va CaCO3.
Cac xuc tac dang hat nho va vien (vien thuoc): 0,3% Pt tren
oxyt Al hoat tnh co kch thc 3.2mm; 1% Pt tren than go coc
hoa, kch thc 2.4-4.7mm; 0.3% Pt tren silicagel.
Xuc tac dang keo 0.5g Pd/l; li kim loai thanh phan 90 - 10% Pt
- Ph ; muoi en Pt.
Code-902 - xuc tac oxy hoa naphtalen, thanh phan 10% V
2
O
5
, 33%
K
2
SO
4
; 55% SiO
2
dang phien, 85% qua ray 1,147mm; 45% qua ray
0,074mm.
dang vien (nh vien thuoc) 3.2 3.2; toc o the tch 1400
gi1, nhiet o 455
o
C
Code-904 - xuc tac thu vinylclorua t acetylen va HCl.
Than hoat tnh (91%); kch thc 1,7 4,7mm tam thuy ngan clorua
KHAI QUAT CHUNG TONG HP CHAT XUC TAC DUNG TRONG CONG NGHIEP
Dang mot cau t: oxyt nhom hoat tnh, silicagel co hoat tnh
can thiet, be mat rieng, cau truc ben va gia thap. Nhom Pt
va Ag - co hoat tnh cao, lng s dung nho, kha at tien
Dang hon hp vi chat mang: Chat hoat ong c phan bo
tren be mat cua chat mang thanh lp mong. V du, Pt - 0,5%
tren oxyt nhom, oxyt silic, than nen co the at be mat rieng 100
m2/g.
Xuc tac co cac dang hat khac nhau: phien, hat nho, vien, tru, vong, cau
Chat mang va chat xuc tac tron vao nhau dang ran, sau o
em ep vien thanh hnh dang can thiet.
Chat hoat ong xuc tac c phan bo bang phng phap ket
tua len tren chat mang a c tao hnh xac nh.
Phng phap ket tua
Phng phap ket tua c dung nhieu trong cong nghiep. Co
nhieu cach ket tua:
1- Tam t chat mang bang dung dch cha loai muoi cua chat
xuc tac lam kho chuyen xuc tac sang dang hoat ong
Nhc iem: trong qua trnh lam kho, muoi chuyen dch ra be
mat ngoai mot phan be mat trong khong c phu chat
xuc tac.
Phng phap ket tua
2- Tam chat mang bang dung dch, sau o x ly hoa hoc.

3- Ket tua ong thi chat mang va chat xuc tac, tao vien va lam
kho.

4- Tron hai cau t dang kem nhao, tao hnh va lam kho.
Phng phap ket tua
5- Phun chat xuc tac len be mat chat mang (phng phap nay thch
hp cho chat mang khong xop).

6- ien di ket tua, hay hap phu cac ket tua xuc tac t dung dch
long, hi len chat mang.
Phng phap ket tua
Cac phng phap khac:
Tach Al khoi hp kim 50% Al, 20% Ni bang dung dch thu
xuc tac Ni
Tach loai cac chat khong co li cho xuc tac khoi at set
thien nhien xuc tac alumosilicat.
Ngng tu hi tren si thuy tinh (chat mang)
Hoat hoa be mat xuc tac
La giai oan can thiet trong qua trnh ieu che xuc tac: tach
chat b hap phu, ket tua v.v ra khoi be mat chat xuc tac
(a lam bien oi tnh chat hoa hoc va ly hoc cua chat xuc
tac).
Co the tien hanh ngay trong qua trnh s dung.
Hoat hoa be mat xuc tac
Cac phng phap hoat hoa:
Nung nhiet o cao hn nhiet o lam viec cua xuc tac e
uoi chat oc hap phu tren be mat chat xuc tac
Hoa tan cac chat khong co li cho xuc tac bang hoa chat.
Hoat hoa bang kh kh: xuc tac kim loai c x ly trong kh
kh
Xuc tac b au oc co the t phuc hoi trong qua trnh lam
viec, hay phuc hoi theo chu ky trong thiet b phan ng hay trong
thiet b rieng.
Tranh xuc tac b ngo oc bang cach thay oi qui trnh ky
thuat e co li cho xuc tac.
ket tua
ket tua tren chat mang
tron c hoc cac cau t
nong chay
khoang thien nhien, zeolite...
Phan loai xuc tac theo phng phap chuan b va ban chat hoa hoc
cua chat xuc tac
Giai oan 1: Thu nguyen lieu ran ban au: (Cac chat tham gia
vao thanh phan cua chat xuc tac cuoi cung + cac chat can
phai c loai bo)
Giai oan 2: Phan huy hp chat co cha cau t xuc tac (nhiet
phan hay phan huy) san pham.
Giai oan 3: Bien oi thanh phan cua chat xuc tac
Quy trnh ky thuat chung
Yeu cau ve nguyen lieu au
thanh phan hoa hoc xac nh
co kch thc theo yeu cau
o am can thiet
khong co chat oc
gia ca thap, v.v
S ong nhat
ve thanh
phan hoa
hoc cua chat
xuc tac
Phng phap tron cac thanh phan
ban au, ieu kien van chuyen, bao
quan nguyen lieu
Thanh phan pha nguyen lieu cau truc xop cua chat xuc
tac
Tap chat co t nguyen lieu au giam hoat tnh, o chon
loc cua chat xuc tac.
Tap chat gia thanh.
Nc dung e hoa tan, pha loang va ra cac chat trong qua
trnh san xuat chat xuc tac

Vat lieu lam thiet b trong san xuat. Thiet b phai c lam
bang vat lieu khong an mon, khong tao vay oxyt, v.v
Cac qua trnh c ban trong san xuat chat xuc tac
Cac qua trnh thuy ong hoc: khuay tron, lang, loc.
Cac qua trnh nhiet: gia nhiet, lam lanh, bay hi, ngng tu hi.
Cac qua trnh khuech tan (chuyen chat): trch ly, hoa tan, ket
tinh, hap phu. lam kho
Cac qua trnh c hoc: tron cac phan t ran, nghien, phan
loai, nh hnh va cac qua trnh khac.
Cac qua trnh hoa hoc: ong the, d the.
Cac qua trnh hoa hoc
Rong rai nhat la s dung cac qua trnh d the, trong o cac
qua trnh hoa hoc dien ra kem theo s khuech tan va chuyen
cac cau t t pha nay sang pha khac.
Kh - long: s hap phu hoat hoa va giai hap
Kh ran: s hap phu hoat hoa va giai hap
Long - ran va long long: s trch ly chon loc, tao chat mi
trong phan trch ly.
nh hnh hat xuc tac va chat mang
ket tu trong giot phun
ong vien nen, ep un
say phun paste
Cac chat ket dnh: bot talk, grafit, thuy tinh long, mot so axit
hu c va cac chat khac.
nh hnh hat xuc tac va chat mang
Phng phap tao hnh anh hng en:
be mat rieng
cau truc xop cua khoi tiep xuc
o ben c cua hat

ay la phng phap san xuat 80% cac chat xuc tac va chat
mang xuc tac cong nghiep
u iem: gii han rong bien oi cau truc xop va be mat
trong cua cac chat xuc tac va chat mang.
Nhc iem: tieu hao ang ke ca lng nguyen lieu lan lng
nc.
THU KHOI TIEP XUC TREN C S KET TUA
phng phap kho: Hoa tan ket tua ra ket tua lam
kho ket tua nung xuc tac nghien xuc tac tao hnh
xuc tac ( trang thai kho).
phng phap t: Hoa tan ket tua loc ra tao hnh
xuc tac ( trang thai t) lam kho hat nung san pham.
THU KHOI TIEP XUC TREN C S KET TUA
Cac giai oan quan trong theo phng phap ket tua
1- Hoa tan la qua trnh chuyen pha ran vao dang long trang
thai phan tan phan t hoat tnh hoa hoc cua cac phan t
tang len tang toc o phan ng cua cac cau t vi nhau
Toc o cua qua trnh c xac nh bi lng chat hoa tan
trong mot n v thi gian.
Hoa tan
Hai yeu to anh hng trc tiep en s hoa tan la:
Khuay tron giup lam tang s san bang cau t trong pha long, o
giam xuong lam cho qua trnh hoa tan tang len.
Nhiet o tang th he so khuech tan, s chuyen chat tang (do
o nht giam); nhiet o tang cung lam cho o bao hoa tang
len. (Vi cac muoi Na2SO4, K2SO4, Na2CO3, Na3PO4, MgSO4 th
khi nhiet o tang lam o hoa tan giam cho en khong).
Ket tua
2 - Ket tua: chuyen cac chat hoa tan thanh ket tua la tong cua
hai qua trnh: tao mam pha ran va s ln len cua cac mam
tinh the, ket tua.
So lng mam tinh the xuat hien ban au phu thuoc: nong o
dung dch ban au, nhiet o, pH, lc ion
S tach chat ran t dung dch dien ra vi s ln len cua tinh
the - qua trnh d the
Qua trnh ket tua tao he a phan tan, tai ket tinh (theo Kelvin -
Thomson)
Ket tua
Tnh chat cua ket tua (o phan tan, o xop, hnh dang hat) c
cac nh bi cac yeu to:
nhiet o ket tinh
pH
thanh phan ban au cua dung dch
nong o cua dung dch
cng o khuay tron
th t o dung dch vao nhau
Ket tua
Phng phap tien hanh ket tua anh hng nhieu en tnh chat cua
san pham:
Ket tua chu ky se cho san pham khong ong nhat ve thanh
phan.
Ket tua lien tuc (suot thi gian nong o chat phan ng, pH moi
trng bao am khong oi) cho xuc tac kha ong nhat.
Ket tua
e thu khoi tiep xuc n cau t, n pha co dang vi ong nhat
th yeu cau ieu kien tien hanh cang phc tap hn v o hoa
tan cua hp chat ket tua, thanh phan pha ran luc bat au va
cuoi la khac nhau.
Ket tua
Loc
3- Loc:
Trong qua trnh loc cac cau t hoa tan thng hap phu tren be
mat ket tua.
Ra ket tua loc
4- Ra ket tua loc co the thc hien ngay trong qua trnh loc, no
cho phep s dung lng ln dung dch ra e lam sach them
ket tua, ong thi cung tao ranh tren ket tua.
Say
5- Say:
Say kho trc tiep, la phng phap cho phep tiep xuc khong
ngng cua ket tua vi chat lam kho.
Say tiep xuc la qua trnh say c truyen nhiet t tng chat
lam kho en vat lieu do s truyen nhiet.
Phng phap ien: s dung dong ien cao tan hay nhiet Jun.
ng ong hoc cua s lam kho
1- Toc o lam kho
2- Nhiet o cua vat lieu
Cac vung:
I- Gia nhiet
II- Toc o khong oi
III- Lam kho
Say
6- Nung: tac dung nhiet se lam giai hap phu mot so chat, nh
vay co the thu chat xuc tac co hoat tnh cao.
ieu kien nung (nhiet o, thi gian, moi trng) c xac nh
theo ng knh trung bnh cua lo xop va ai lng be mat cua
khoi tiep xuc. Nhiet o nung thng t
nung
> t
ph.ng xt.
Nung
nh hnh vien xuc tac
7- nh hnh vien xuc tac
PP kho: nh hnh (tao hnh kho) bang phng phap ep khuon,
trong o phai dung chat ket dnh.
Chat ket dnh phai tr oi vi phan ng xuc tac.
Ben trong qua trnh lam viec.
PP t: Tao vien t nen co li ve o am va tao hnh tot
hn, co trng hp cung phai dung chat ket dnh.
Aluminosilicat
dang vien, hnh cau, bot mn
Al
2
O
3
: 7 30%
La xuc tac axit-baz, ng dung:
cracking, alkyl hoa, polyme hoa, ong
phan hoa
Trong qua trnh ieu che xay ra
ngng tu gel Al
2
O
3
va SiO
2
do tao
lien ket SiOAl, trong o co
ca lien ket SiOSi hay AlO
Al
S TNG HP ALUMINOSILICAT
Sy kh
Nung
Sn bi v ht khng t tiu chun
Thnh phm xc tc
G
i
a

c
n
g

t

Tch nc (co gel)
Hot ho ht
Ra
Kt ta v nh hnh
silicate, nc
Dd Na
2
O.nSiO
2

Al(OH)
3
, nc
Dd H
2
SO
4

Dd Al
2
(SO
4
)
3

H thng thit b chun b thy tinh lng
Dy chuyn h thng chun b dung dch Al
2
(SO
4
)
3

CAC CHAT XUC TAC TREN CHAT MANG
(PHNG PHAP TAM)
Cau t hoat ong nh tren chat mang co nhieu lo xop, trong o chat
mang la vat lieu tr hoac t hoat ong.
Tng tac vi chat mang co the lam thay oi kch thc gia cac
phan t trong xuc tac hay hoa tr trong lien ket do co lien quan en
tng tinh the.
Tuy thuoc vao loai thiet b phan ng, chat xuc tac tren chat mang
co the la vien vi hnh dang bat ky: cau, vi cau, hnh tru, vay...
(THEO PHNG PHAP TAM)
Tam cau t hoat ong xuc tac len chat mang xop bang dung dch
cha cau t hoat ong xuc tac.
Cac chat hoat ong xuc tac c chon dang cac muoi nitrat,
cacbonat, acetat cua anion de b phan huy khi nung
Xuc tac kim loai thng thu dang hydroxyt tren chat mang, sau o
chuyen sang dang oxyt va kh (bang kh H
2
). en kim loai
(PHNG PHAP TAM)
Muoi kho tan: tam 2 giai oan:
1. tam cau t th nhat
2. tam cau t th hai (la chat tao muoi kho tan vi cau t
va tam giai oan 1)
ket tua c tao ra trc tiep tren chat mang xop.
(PHNG PHAP TAM)
Cac bc:
Hut chan khong, tach kh t lo xop cua chat mang
X ly chat mang bang dung dch
Tach dung dch tha
Say va nung.
(PHNG PHAP TAM)
Tam theo chu ky hay tam lien tuc.
Tam lien tuc cho san pham ong nhat hn ve thanh phan va hoat
tnh xuc tac.
Tam co the tien hanh mot lan hay nhieu lan (tuy ieu kien xem co
at yeu cau chat hoat ong xuc tac cha).
Sau moi lan tam chuyen qua giai oan gia cong nhiet.
So lan tam phu thuoc nhieu vao cau truc lo xop cua chat mang e
chuyen van chat en tan ben trong mao quan.
Mao quan nho, tang so lan tam lam bt cac mao quan co the
lam mat tac dung xuc tac phai tm so lan tam toi u.
Chat mang vi be mat rieng nho (diatomit, amian, a bot)
Chat co be mat rieng ln (gamma oxid nhom, silicagel, at set,
alumosilicat)
ac tnh va qui trnh san xuat cac chat
mang quan trong
1, 2- Thiet b phan ng co gia nhiet va khuay tron; 3- Loc; 4- May ep; 5- May nghien truc - tron;
6- Tao vien; 7- Lam kho; 8- Lo nung
He thong san xuat silicagel vien (nen)
1, 13- Bnh cha dung dch; 2- Bm; 3- Thung cao v; 4- Ap ke; 5- Thung em; 6- Van chnh;
7- He thong lanh; 8- Lu lng ke; 9- Mang dan chat xuc tac; 10- Cot nh hnh hat xuc
tac; 11- Bo phan phoi; 12- Dau hon hp
He thong san xuat silicagel dang vien cau
KHOI TIEP XUC TREN C S TRON C HOC CAC CAU T VAO NHAU
Cac qua trnh c ban: tron cac cau t vao nhau e co the tao dung dch
ran, hp chat hoa hoc, he nhieu pha.
Phng phap t: Tron huyen phu cac loai cau t vao nhau ket tua loc
say nh hnh.
Ham lng cac cau t trong xuc tac phu thuoc:
nong o trong dung dch
kha nang hap phu huyen phu
o am con lai cua ket tua
u iem: o ong eu tot.
Nhc iem: ieu kien tien hanh nghiem ngat kho khan trong sx cong nghiep
KHOI TIEP XUC TREN C S TRON C HOC CAC CAU T VAO NHAU
Phng phap kho: tron cac cau t ran ong thi vi viec
lam am hon hp tao ra (can cho viec tao hat).
- Nhc iem: kho thu c khoi cac cau t ong nhat
Cac chat xuc tac san xuat theo phng phap nong
chay
Cac giai oan:
1. chuan b mang li vi thanh phan can thiet
2. phan bo cac cau t
3. nh hnh hay lam nguoi hp kim
4. nghien en kch thc can thiet.
Chat xuc tac tren bo khung (Skeleton catalysts)
Cac chat xuc tac tren bo khung c dung trong cac qua trnh:
hydro hoa ng, dau, furfurol, quinon a nhan, v.v
la thanh phan cua cac ien cc cua pin nhien lieu nhiet o thap.
1. Vat lieu e thu cac khoi tiep xuc tren bo khung la cac hp kim lng
hay a cau t cua cac kim loai hoat ong xuc tac.
2. Cac thanh phan cua hp kim nay b tach loai ra khi x ly bang cac
dung dch cac chat ien ly manh, chng cat trong chan khong
3. Khi tach loai tap hp nhom cac nguyen t kim loai con lai
mang li tinh the ac thu.
V du, loai Al t hp kim Ni Al: sau khi tach loai Al, cac nguyen t Ni
c sap xep lai thanh mang li lap phng dien tam. Hoat tnh
cao, chuan b n gian, dan nhiet tot va ben c cao.
Cac chat xuc tac nay la loai pyrophor (de chay), cho nen viec bao
quan, van chuyen va lam viec vi chung phai c thc hien di
lp chat long (nc, ru, metylcyclohexan, v.v).
CCH XC NH HOT CA XC TC
nh gi hot tnh ca khi tip xc trong iu kin sn
xut thng thng qua php tnh tc ca phn ng trong
mt n v th tch khi tip xc
C = f(C
p.ng
) hm ph thuc vo nng cht tham
gia phn ng
C k
vdt
dG
sp
A =
C k
vdt
dG
phanung
A =
hay
CCH XC NH HOT CA XC TC
Hot ring ca xc tc cn phi tnh cho tng b mt
trong c s dng hon ton trong phn ng
c k
vdt S
dG
r
sp
A =
c k
dt S
dx C
dt S
dG
r
d
r
ung p
A = =
.
S
r
: b mt ring
Hai phng php c bn xc nh hot

Phng php tnh: tin hnh trong h thng kn.
Phng php dng: tin hnh trong cc h thng m
PHNG PHP TNH
L phng php tin hnh trong th tch kn cho n khi
t c cn bng nhit ng hay n khi chuyn ha hon
ton mt trong s cc cht phn ng ban u. iu kin:
0 ; 0 ; 0 =
c
c
=
c
c
=
c
c
t
T
l
T
l
C
i i
i
C
i
: l nng cu t i trong hn hp phn ng
T : nhit ; l
i
: honh ca h phn ng ;
t : thi gian
PHNG PHP TNH
u im: kh nng lm vic vi lng nh cht tham gia phn ng
vi cht xc tc bt k dng no v thu c ton ng ng hc
trong mt th nghim vi php o c th t nhy v chnh xc
cao.
Phng php tnh thng c s dng trong cc trng hp khi
thnh phn ca hn hp phn ng bin i khng ng k, cn hot
b mt v thnh phn b mt ca cht xc tc bin i din ra nhanh mt
cch ng k.
PHNG PHP TNH
Phn ng trong pha lng l mt loi phng php tnh
(v d nh hydro ha cc cht hu c). V nhy khng
cao ca phng php (khc vi phng php tnh trong
pha kh) nn thng s dng cht xc tc tc dng ht,
bt, m khng dng dng phin hay si.
Phng php ny ngy nay t c s dng v c quan
h n c trng tch phn
PHNG PHP DNG (NG HC)
Phng php ny c s dng ph bin
Trong cc h thng dng: dng ca cc cht phn ng
vi tc xc nh qua th tch phn ng c cha cht
xc tc v tin hnh o lng cc thng s ca qu trnh
Phng php dng cho php tin hnh nghin cu
ng hc cc iu kin cn thit
Hai dng ph bin ca phng php dng: dng
khng c gradient v dng tun hon
Phng php l phng php tch phn v lin tc, cho
php thc hin qu trnh gi cc iu kin t ra nh
nhit , nng , p sut, tc di v tc th tch
ca dng vo thit b phn ng.
Dng thit b loi ny c b tr n gin hn, cn
nhy thp hn cc h tnh.
u im: l c th xc nh c hot ca xc tc
trng thi n nh ca cht xc tc, cu trc n gin, lm
vic lin tc, c th kim tra cht xc tc trong cc iu
kin gn vi sn xut
Nhc im ca phng php l khng c kh nng
o trc tip tc phn ng v kh thc hin trong cc
iu kin l tng ca ch chy l tng.
PHNG PHP DNG TUN HON
Thuyt minh quy trnh:
Hn hp kh qua thit b hn hp (2) vo bnh phn
ng vi khi tip xc (3). Bnh (3) c b tr trong l
in (4). L (4) c lp dy xon Ni Cr cho php iu
chnh nhit cc phn khc nhau ca lp xc tc
cho gn ng ng nhit. S dao ng nhit theo lp
xc tc khng c vt qu 5
0
C. Xc nh SO
2
trc v
sau ng tip xc.
Phng php ny thc hin trong cc iu kin khng
c trong thc t trong vng phn ng ca cc thng s
nng v nhit .
Nguyn tc ca n c ng dng nghin cu ng
hc ca cc phn ng xc tc d th
Vic trn trong h dng tun hon t c do s tun
hon mnh hn hp phn ng qua xc tc trong th tch
ng kn khi nhp lin tc v ra lin tc ca dng kh
Mch tun hon c tr gip ca bm in t
(3) (nng sut 600-1000 l/gi), van iu chnh (2)
(tc dng i) v thit b phn ng (1) b tr trong
l in (hnh 3)
Tc di kh ln ca hn hp phn ng trong
chu trnh v chuyn ha thp s gy ra gradient
cc tiu ca cc nng v nhit c th xem
nh v cng nh.
Tc qu trnh trong trng hp ny c th xc
nh bng cc quan h
vt
G
pung
t
sp
C
t t t t t t v S
G
w
H
C
v
C
V
C C
x
v
G
v
G
r
sp sp sp
khi
ung p sp ung p sp
; ; ; ; ; ; ;
. .

Vi v - th tch xc tc;
w - vn tc di ca kh
V
kh
- th tch kh;
H - chiu cao ca lp xc tc
u th c bn ca phng php dng tun hon:
o c trc tip tc ca phn ng trong mi th
nghim.
D dng t c nhit khng i trong thit
b phn ng
Thc hin qu trnh ch gn nh c khuy
trn hon ton
C kh nng lm vic vi lng bt k cht xc tc
cho n mc ch c mt ht v vi bt k kch
thc no ca ht trong bnh phn ng.
vt
G
pung
t
sp
C
Nhc im:

H thng thit b phc tp, lng cc cht
tham gia phn ng phi ln v thi gian cn ln
t trng thi n nh

ng gp quan trng ca phng php dng
tun hon l phn nh mt cch ton din ng hc
phn ng.
vt
G
pung
t
sp
C
Thuyt minh quy trnh
SO
2
, N
2
, O
2
t bnh kh nn qua van iu tit
(2) vo h thng. Kh tiu hao c iu chnh bi
van iu chnh (monostat) (4) v o bng lu lng
k (5). Sau kh vo vng tun hon. duy tr
hot ng cc van s gip khng ch nng SO3.
Hp van (7) iu chnh ng, m mch thng vi
thit b phn ng. Trong thi gian thc nghim
ngi ta cho thit b phn ng vo l hnh tr vi h
iu chnh nhit t ng. Trang thit b nh vy
cho php lm vic cc nhit t O
0
C n
620
0
C.
vt
G
pung
t
sp
C
chuyn ho x tnh theo phng trnh:
vt
G
pung
t
sp
C
( )
c
c
C
C C
x
5 . 1 100
10000
=
C

, C
c
:l nng u v cui ca SO
2

vt
G
pung
t
sp
C
Hot ca cht xc tc c c trng bng hng
s tc tnh theo phng trnh Boreskov:
2
0
2
2
3
2
2
) 1 (
1
1
[
1
2 , 0 1 1
3600 .
10 . . . .
p
O xt
o
K p x
x x
x
P a
V x C
: nng u SO
2
, % th tch
x : vhuyn ho , t phn
a
xt
: lng xc tc, g
: mt cht ng ca xc tc
V
o
: tc kh, tnh theo iu kin thng /h
P
O2
p sut ring pn ca oxy trong kh ban u, atm
Kp: hng s cn bng
2 O
P
vt
G
pung
t
sp
C
2 O
P
Phng php xung nghin cu hot tnh xc tc
thi gian gn y c ng dng rng ri.
H thng phn ng c ghp vi sc k kh nh
hnh 5. Cht phn ng c bm theo chu k. Ct
sc k gip tch sn phm v cc cu t khng phn
ng ca hn hp.
vt
G
pung
t
sp
C2 O
P
Thuyt minh quy trnh
Trong thit b phn ng xc tc xung vi lng,
qua h thng bm cht phn ng theo kh mang (tr
hay mt s cc cht phn ng) vi tc khng i
vo bnh phn ng. T bnh phn ng kh mang vo
ct n nhit ca sc k kh v vo detector. Phng
php cho php trong thi gian ngn nh gi hot
tng i v chn lc ca s lng ln cc
cht xc tc cc nhit khc nhau.
Cc phng php xung khng c li cho vic
xc nh hot ca xc tc trong cc iu kin n
nh.
Nghin cu theo phng php xung (tin
hnh ni tip nhau khi nhit khng i) c th
theo di s bin i ca cht xc tc trc khi bt
u trng thi n nh.
Vic nghin cu xc tc c tnh cht tng hp,
nn thng phi s dng ng thi nhiu phng
php c th thu c cc c tnh y ca
chnh cc khi tip xc v cc iu kin s dng
chng.
KT LUN

Kỹ thuật xúc tác - HUI - Nguyễn Ánh Nga

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Kỹ thuật xúc tác - HUI - Nguyễn Ánh Nga

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

LOGO

You might also like